20
สรุปผลการดําเนินโครงการจัดการขยะมูลฝอยแบบครบวงจร ของศูนย์ภูฟ้าพัฒนา อําเภอบ่อเกลือ จังหวัดน่าน จัดทําโดย ส่วนขยะมูลฝอยและสิ่งปฏิกูล สํานักจัดการกากของเสียและสารอันตราย กรมควบคุมมลพิษ กระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม ตุลาคม ๒๕๕๕

สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

  • Upload
    others

  • View
    2

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

สรปผลการดาเนนโครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจร ของศนยภฟาพฒนา อาเภอบอเกลอ จงหวดนาน

จดทาโดย สวนขยะมลฝอยและสงปฏกล

สานกจดการกากของเสยและสารอนตราย กรมควบคมมลพษ กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

ตลาคม ๒๕๕๕

Page 2: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๑  

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา อาเภอบอเกลอ จงหวดนาน สวนขยะมลฝอยและสงปฏกล

สานกจดการกากของเสยและสารอนตราย กรมควบคมมลพษ

๑. ความเปนมา

เมอวนท ๑๑ กมภาพนธ ๒๕๓๘ สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ไดเสดจเยยมราษฎรและทอดพระเนตรบอเกลอสนเธาว ณ บานบอหลวง อาเภอบอเกลอ จงหวดนาน ทรงเหนสภาพความเปนอยของราษฎรทมความดอยโอกาสทงทางดานเศรษฐกจและสงคม จงมพระราชดารใหสานกงานโครงการสวนพระองคฯ ดาเนนการชวยเหลอการพฒนาในพนทอาเภอบอเกลอ โดยเรมพฒนาทโรงเรยนประถมศกษากอนเปนอนดบแรก แลวจงขยายไปยงศนยการเรยนชมชนชาวไทยภเขา “แมฟาหลวง” ประกอบดวย ๔ โครงการ ไดแก โครงการเกษตรเพออาหารกลางวน โครงการควบคมโรคขาดสารไอโอดน โครงการสงเสรมสหกรณ และโครงการอนรกษทรพยากรธรรมชาต

สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร ทรงโปรดฯ ใหจดตง “ศนยภฟาพฒนา” ขน เมอครงเสดจเยยมราษฎรพนทอาเภอบอเกลอ เมอวนท ๓๐ พฤศจกายน ๒๕๔๒ เพอใชเปนตนแบบการพฒนาและถายทอดความรการพฒนาไปสราษฎร ในพนทเปาหมายทองทอาเภอบอเกลอ และอาเภอเฉลมพระเกยรต ตามพระราชปณธานของพระองค โดยมวตถประสงค ๕ ประการ ดงน

๑. เพอการพฒนาคณภาพชวตราษฎรบนพนทสง และใชเปนตนแบบในการพฒนาตอไป ๒. เพอการสงเสรมอาชพทเหมาะสมกบศกยภาพของราษฎร และพนทบนทสง ๓. เพอเปนศนยรวบรวมและพฒนาผลตภณฑใหสอดคลองดานการตลาด ๔. เพอการทองเทยวเชงอนรกษ ศกษาธรรมชาต และวฒนธรรมทองถน ๕. เพอการศกษาวจยถายทอดความรการพฒนาและการจดการทรพยากรธรรมชาตทยงยน

สจดมงหมาย “คนอยรวมกบปา” ๒. สถานทตงโครงการ

ศนยภฟาพฒนา ตงอยเลขท ๑๕๕ หมท ๓ บานผาสก ตาบลภฟา อาเภอบอเกลอ จงหวดนาน ในเขตความรบผดชอบขององคการบรหารสวนตาบลภฟา อาเภอบอเกลอ จงหวดนาน (ดงแสดงในรปท ๑) อยในพนทเขตปาสงวนแหงชาตปาดอยภคา และปาผาแดง เนอทประมาณ ๑,๘๑๒ ไร ๓ งาน ๗๘ ตารางวา โดยแบงเปนพนททรงงาน เนอทประมาณ ๖๐๐ ไรเศษ และพนทจดสรรใหเกษตรกรทากน เนอทประมาณ ๑,๒๐๐ ไรเศษ ลกษณะพนทเปนภเขาสงชน ประมาณรอยละ ๗๖ ของพนท และมสภาพเปนลกคลนลอนลาดถงลกคลนลอนชน ประมาณรอยละ ๒๒ ของพนท สวนทเหลอเปนทราบเลก ๆ บรเวณพนทรมนา ประมาณรอยละ ๒ ของพนท

Page 3: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๒  

ทตงโครงการภฟาพฒนา

รปท ๑ ทตงโครงการภฟาพฒนา ตาบลภฟา อาเภอบอเกลอ จงหวดนาน

Page 4: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๓  

รปท ๒ ผงอาคารตาง ๆ ภายในพนทศนยภฟาพฒนา

Page 5: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๔  

๓. การจดการขยะมลฝอยของศนยภฟาพฒนา

จากการสารวจและรวบรวมขอมลของศนยภฟาพฒนา เมอป ๒๕๕๒ พบวา มปรมาณขยะมลฝอยเกดขนประมาณ ๐.๒ – ๐.๕ ตนตอวน ซงจะขนอยกบชวงฤดกาล โดยจะเพมขนสงสดในชวงฤดกาลทองเทยว (เดอนธนวาคม – เดอนกมภาพนธ) และกจกรรมทเกดขนในพนท จากการวเคราะหองคประกอบของขยะมลฝอย พบวา มขยะมลฝอยอนทรยรอยละ ๗๐ ขยะมลฝอยรไซเคลรอยละ ๑๕ ขยะมลฝอยทวไปรอยละ ๑๔ และขยะมลฝอยอนตรายรอยละ ๑ ซงสวนใหญจะมาจากสานกงาน และโรงงานแปรรปผลตภณฑ

รปแบบการจดวางถงขยะมลฝอยของศนยภฟาพฒนา มการแยกเปนขยะเปยกและขยะแหง ไวตามอาคารตาง ๆ (ดงแสดงในรปท ๓) และมการรวบรวมขยะมลฝอยเปยกไปหมกทาปย โดยจะมการรวบรวมไปทาปยประมาณ ๒ – ๓ วนตอครง สวนขยะทเหลอนาไปเผาในหลมบรเวณหลงหองครว และเผาในบอซเมนตบรเวณดานหลงโรงแปรรปผลตภณฑอาหาร (ดงแสดงในรปท ๔)

รปท ๓ จดวางถงขยะ แยกเปนถงขยะเปยกและถงขยะแหง

รปท ๔ จดเผาขยะบรเวณดานหลงหองครว และดานหลงโรงแปรรปผลตภณฑอาหาร

Page 6: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๕  

๓.๑ แนวทางการจดการขยะมลฝอยของศนยภฟาพฒนา การจดการขยะมลฝอยในพนทศนยฯ จะใหความสาคญกบการใชทรพยากรธรรมชาตใหเกดประโยชนสงสด (Resource Conservation and Recovery) โดยกาหนดแนวทางการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจร (Integrated Solid Waste management) ทมงเนนการควบคมปรมาณขยะมลฝอยหรอของเสย ทแหลงกาเนด และการเพมประสทธภาพการคดแยกและใชประโยชนขยะมลฝอยหรอของเสยทเกดขนกอนทจะนาไปกาจดขนสดทาย ซงจะชวยแกปญหาการจดการขยะมลฝอยในระยะยาวได โดยมเปาหมายสงสดเพอใหเกดการลดขยะมลฝอย (Waste Reduction) และการคดแยก การนากลบคนมาใชซา (Reuse) และการแปรรปใหม (Recycling) ใหมากทสดในพนท โดยมรปแบบการวางถงคดแยกขยะมลฝอยออกเปน ๔ ประเภท ไดแก ถงสาหรบขยะอนทรย ขยะรไซเคล ของเสยอนตราย และขยะทวไป พรอมทงจดวางถงคดแยกขยะมลฝอยทเหมาะสมและกลมกลนกบสภาพภมทศนของพนท (ดงแสดงในรปท ๕)

(๑)

ขยะอนทรย ขยะรไซเคล ของเสยอนตราย ขยะทวไป

(๒) (๓) รปท ๕ ๑) ถงขยะมลฝอยแตละประเภท ๒) ถงคดแยกขยะมลฝอย ขนาด ๑๒๐ ลตร

๓) ถงคดแยกขยะมลฝอยทเหมาะสมและกลมกลนกบสภาพภมทศนของพนท

Page 7: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๖  

๓.๑.๑ การจดการขยะมลฝอยภายในอาคาร การจดการขยะมลฝอยในพนทศนยฯ ของแตละอาคาร จะดาเนนการคดแยกขยะมลฝอยและรวบรวมไวในภาชนะรองรบเฉพาะ โดยแยกตามประเภทของขยะมลฝอย ไดแก ขยะอนทรย ขยะรไซเคล ของเสยอนตราย และขยะทวไป บรเวณภายในของอาคารสานกงาน อาคารหอพก อาคารศนยฝกอบรม อาคารจาหนายสนคา และอาคารโรงอาหาร (ดงแสดงในตารางท ๑)

๓.๑.๒ การจดการขยะมลฝอยภายนอกอาคาร ดาเนนการจดการวางภาชนะรองรบขยะมลฝอย พจารณาตามปรมาณขยะมลฝอยทเกดขนในบรเวณ ความถกตองตามหลกสขาภบาล และความกลมกลนดานภมทศนของพนท โดยแบงออกเปน ๗ บรเวณ ไดแก อาคารศนยสารสนเทศ อาคารทพก หองอาหาร อาคารจาหนายสนคา หองประชมสมมนา โรงแปรรปผลตภณฑชาอหลง โรงแปรรปผลตภณฑอาหาร (ดงแสดงในรปท ๖ และตารางท ๒)

ตารางท ๑ การจดการขยะมลฝอยภายในอาคาร

ประเภทขยะมลฝอย ลกษณะขยะมลฝอย

แตละประเภท แนวทางการจดการ

ขยะอนทรย เศษอาหาร เศษผกผลไม เศษใบไม เศษหญา ฯลฯ

- คดแยกและรวบรวมไวในภาชนะรองรบเฉพาะขยะอนทรย

ขยะรไซเคล กระดาษทใชแลวในสานกงาน หนงสอพมพ นตยสาร ขวดนา กระปองเครองดม ฯลฯ

- คดแยกใสถงพลาสตกทมอยแลวดวยเชอก/เศษผาสเหลอง และรวบรวมไวในภาชนะรองรบเฉพาะขยะรไซเคล

ของเสยอนตราย หลอดไฟ ถานไฟฉาย กระปองสเปรย แบตเตอรมอถอ ฯลฯ

-คดแยกใสถงพลาสตกทมอยแลวดวยเชอก/เศษผาสแดง และรวบรวมไวในภาชนะรองรบเฉพาะของเสยอนตราย

ขยะทวไป ขยะมลฝอยทไมสามารถนากลบ มาใชใหมไดและไมมพษ

คดแยกใสถงพลาสตกทมอยแลวดวยเชอก/เศษผาส นาเงน และรวบรวมไวในภาชนะรองรบเฉพาะขยะทวไป

๓.๑.๓ การรวบรวม เกบขน และกาจดขยะมลฝอย มขนตอนการดาเนนงานดงน

๑) จดหาสถานททเหมาะสมสาหรบเปนทตงสถานทเกบรวบรวม/คดแยกขยะมลฝอย และจดหาสถานทวางถงหมกกาซชวภาพจากขยะอนทรย (ดงแสดงในรปท ๖)

Page 8: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๗  

๒) การเกบขนมลฝอยไปยงสถานทเกบรวบรวม/คดแยกขยะมลฝอย อาจใชรถขนถายขยะขนาดเลก ซงขนาดของรถขนถายขนกบปรมาณมลฝอยทเกดขนภายในศนยฯ (ดงแสดงในตารางท ๓)

AA๑ ๑ อาคารรวบรวมและคดแยกขยะมลฝอย

จดวางถงขยะ (S๑ – S๗)

จดตงถงหมกกาซชวภาพ

จดวางถงของเสยอนตราย

B๑

อาคารทพกผเขาฝกอบรมอาคารทพกผเขาฝกอบรมแบบหองพกเดยวแบบหองพกเดยว และอาคารศนยสารสนเทศและอาคารศนยสารสนเทศ

อาคารหองอาหารอาคารหองอาหาร

อาคารจาหนายสนคาอาคารจาหนายสนคา

หองจดนทรรศการหองจดนทรรศการ

โรงแปรรปผลตภณฑชาอหลงโรงแปรรปผลตภณฑชาอหลง

หองนาหองนา

ผงบรเวณอาคารโครงการภฟาพฒนาผงบรเวณอาคารโครงการภฟาพฒนา

โรงแปรรปผลตภณฑอาหารโรงแปรรปผลตภณฑอาหาร

อาคารทพกผเขาฝกอบรมอาคารทพกผเขาฝกอบรมแบบหองพกรวมชายแบบหองพกรวมชาย

อาคารทพกผเขาฝกอบรมอาคารทพกผเขาฝกอบรมแบบหองพกรวมหญงแบบหองพกรวมหญง

หองครวหองครว

รปท ๖ สถานททเหมาะสมสาหรบเปนทตงสถานทเกบรวบรวม/คดแยกขยะมลฝอย และจดวางถงขยะมลฝอย

ถงดกไขมนถงดกไขมน

ถงดกไขมนถงดกไขมน

จดชมววจดชมวว

ยมยม

ถงกรองถงกรองถงเกรอะถงเกรอะ

ถงกรองถงกรอง

ถงกรองถงกรอง

ถงเกรอะถงเกรอะ

ถงเกรอะถงเกรอะ

บอเกรอะบอเกรอะบอเกรอะบอเกรอะ

บอซมบอซม

บอซมบอซม

A.1A.1

สส B๑ ถานททงขยะถานททงขยะ

ถนนถนน

ทางเดนทางเดนหองประชมหองประชมสมนาสมนา

หองเรยนทางไกลผานดาวเทหองเรยนทางไกลผานดาวเท

สถานททงขยะสถานททงขยะ

S1S1

S2S2

S.3S.3

S4S4

S5S5

S6S6S7S7

B1B1

AA๑ ๑

Page 9: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๘  

ตารางท ๒ การจดวางภาชนะรองรบขยะมลฝอยภายในบรเวณศนยภฟาพฒนา

จดวางถง จานวนถง

(ใบ) ประเภทถง

ปรมาตรถง (ลตร)

S๑ (อาคารทพกผเขาฝกอบรม/ ศนยสาระสนเทศ)

๔ ขยะรไซเคล ขยะอนทรย ขยะทวไป และของเสยอนตราย

๑๒๐

S๒ (อาคารทพก) ๓ ขยะรไซเคล ขยะอนทรย และขยะทวไป ๑๒๐

S๓ (โรงอาหาร) ๓ ขยะรไซเคล ขยะอนทรย และขยะทวไป ๑๒๐

S๔ (อาคารจาหนายสนคา) ๓ ขยะรไซเคล ขยะอนทรย และขยะทวไป ๑๒๐

S๕ (หองประชมสมมนา) ๓ ขยะรไซเคล ขยะอนทรย และขยะทวไป ๑๒๐

S๖ (โรงแปรรปผลตภณฑชาอหลง) ๓ ขยะรไซเคล ขยะอนทรย และขยะทวไป ๑๒๐

S๗ (โรงแปรรปผลตภณฑอาหาร) ๓ ขยะรไซเคล ขยะอนทรย และขยะทวไป ๑๒๐

ตารางท ๓ การดาเนนการรวบรวม เกบขน และกาจดขยะมลฝอย

ประเภท ขยะมลฝอย

ความถในการ เกบรวบรวม

ขนตอนการดาเนนงาน ความถในการ

เกบขน

ขยะอนทรย ทกวน ๑. คดแยกขยะอนทรย ๒. หมกกาซชวภาพจากขยะอนทรย

ทกวน

ขยะรไซเคล ทกวน ๑. คดแยกขยะรไซเคล ๒. เกบรวบรวมไว ณ สถานทเกบรวบรวมขยะมลฝอย ๓. ตดตอรานรบซอของเกามารบซอ

๑ ครง/เดอน

ของเสยอนตราย ทกวน ๑. คดแยกของเสยอนตราย ๒. เกบรวบรวมไว ณ สถานทเกบรวบรวมขยะมลฝอย ๓. ตดตอประสานงานกบบรษททรบกาจดของเสยอนตรายใหมาขนไปทาลาย

๑ ครง/๖ เดอน

ขยะทวไป ทกวน ๑. คดแยกขยะทวไป ๒. เกบรวบรวมแลวแจงหนวยงานทรบผดชอบมาจดเกบ

๒ ครง/สปดาห

Page 10: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๙  

๔. แนวทางการจดการขยะอนทรย สาหรบขยะอนทรยทคดแยกไดภายในพนท จะนาไปเปนวตถดบสาหรบผลตกาซชวภาพแบบใชถงหมกกาซชวภาพขนาดเลก (กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน กระทรวงพลงงาน, ๒๕๕๑) (รปท ๗) เพอใชเปนกาซหงตมอาหารในหองครว ๔.๑ หลกการผลตกาซชวภาพจากขยะอนทรย การผลตกาซชวภาพจากขยะอนทรย อาศยหลกการยอยสลายแบบไมใชออกซเจน โดยเปนการหมกขยะอนทรยในถงปดสนท ซงมแบคทเรยทไมใชออกซเจนยอยสลายขยะอนทรยใหกลายเปนกาซชวภาพ ทมองคประกอบหลกคอ กาซมเทน และกาซคารบอนไดออกไซด รวมทงไดผลผลตสดทายเปนสารปรบสภาพดน (Soil Conditioner)

รปท ๗ ระบบผลตกาซชวภาพจากขยะอนทรย ๔.๒ ปจจยและสภาพแวดลอมทมผลตอการผลตกาซชวภาพจากขยะอนทรย ๑) อณหภมในการเดนระบบ (Operating Temperature) โดยทวไป แบคทเรยทผลตกาซชวภาพจะทางานไดดทอณหภม ๒ ระดบ คอ อณหภมระดบกลางประมาณ ๒๕ – ๔๐ องศาเซลเซยส และอณหภมสงประมาณ ๕๐ – ๖๐ องศาเซลเซยส ซงโดยทวไปอตราการผลตกาซชวภาพจะเพมขนเมออณหภมสงขน แตการเดนระบบทอณหภมสงจะตองใชพลงงานจากภายนอกเพอใหความรอนแกการหมก ดงนนการเดนระบบทอณหภมระดบกลางจงไดพลงงานสทธมากกวา

Page 11: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๑๐  

๒) คาความเปนกรด-ดาง (pH) คา pH ควรอยในชวง ๖.๖ – ๗.๘ ในกรณทปอนขยะอนทรยเขาสระบบมากเกนไป จะทาใหคา pH ในระบบหมกลดลงได ซงหากคา pH ลดลงตากวา ๕.๕ แสดงวาการหมกนนลมเหลว จะตองเรมเดนระบบใหม ๓) ปรมาณสารอนทรยทปอนเขาสระบบ (Organic Loading) ปรมาณขยะอนทรยทปอนเขาสระบบจะตองควบคมใหเหมาะสม เนองจากหากปอนขยะมากเกนไปจะทาใหเกดการสะสมของกรดระเหยงาย ซงจะไปยบยงการทางานของแบคทเรย ดงนน การทจะดวาปอนขยะไดหรอไม ใหดจากคา pH ของตะกอนในถงหมก โดยหากคา pH ตากวา ๖.๘ ใหหยดปอนขยะ และใหรอจนกวาคา pH จะเทากบ ๖.๘ หรอมากกวา จงจะปอนขยะตอได ๔) อตราสวนคารบอนตอไนโตรเจน (C/N Ratio) อตราสวนคารบอนตอไนโตรเจนของขยะอนทรยทเหมาะสมสาหรบการผลตกาซชวภาพจะอยในชวงประมาณ ๘ – ๒๓ วธการอยางงายในการด ใหสงเกตจากการกองขนรปของขยะอนทรยเหลานน เชน เมอนาเศษกงไม ใบไม ซงมอตราสวนคารบอนตอไนโตรเจนสงและยอยสลายไดยากมากองขนรป จะเหนวาทาไดงาย ขยะอนทรยเหลานไมเหมาะสาหรบนามาผลตกาซชวภาพ ในขณะทหากนาเอาเศษอาหาร มลสตวมากองขนรป จะเหนไดวาทาไดยากและมนาไหลเยม ขยะอนทรยเหลานมอตราสวนคารบอนตอไนโตรเจนตาและยอยสลายงาย จงเหมาะทจะนามาผลตกาซชวภาพ ๕) ระยะเวลาเกบกกขยะอนทรยในถงหมก (Retention Time) ระยะเวลาเกบกกขยะอนทรยในถงหมกจะขนกบอณหภมในการเดนระบบ ชนด ลกษณะสมบตและปรมาณของขยะอนทรยทปอนเขาสระบบ ไมควรนอยหรอมากเกนไป ๖) สารอาหาร (Nutrient) ขยะอนทรยโดยทวไปจะมปรมาณสารอาหารสาหรบการเจรญเตบโตของแบคทเรยสมดลและเพยงพออยแลว จงไมจาเปนตองเตมสารอาหารใด ๆ ลงไปเพอหมกกาซชวภาพ ๗) สารยบยงการเจรญเตบโตของแบคทเรย (Inhibitory Factors) โลหะหนก สารพษ และสารปฏชวนะ รวมทงสารทาความสะอาดตาง ๆ สามารถยบยงกระบวนการผลตกาซชวภาพของแบคทเรยได และอาจทาใหระบบลมเหลวได ๘) การคลกเคลา (Mixing) การคลกเคลาขยะอนทรยและตะกอนภายในถงหมกมความสาคญมาก เนองจากจะทาใหขยะอนทรยทปอนเขาสถงหมกไดสมผสกบแบคทเรยอยางทวถง เพอกระตนการเกดกาซชวภาพ และลดการตกตะกอนบรเวณกนถง รวมทงปองกนการเกดตะกอนลอยบรเวณสวนบนของถงหมก

Page 12: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๑๑  

๔.๓ ขนตอนการผลตกาซชวภาพจากขยะอนทรย การผลตกาซชวภาพจากขยะอนทรย ประกอบดวย ๓ ขนตอน ไดแก ๑) คดแยกสงปะปนออกจากขยะอนทรย และบดยอยใหมขนาดสมาเสมอและเหมาะสม เพอใหการยอยสลายของจลนทรยเกดขนไดเรวและดยงขน รวมทงเตมนาหรอนาขยะหรอตะกอนจากถงหมก เพอปรบความเขมขนของขยะอนทรย เปนตน ๒) หมกขยะอนทรยในถงหมกระบบปดเพอผลตกาซชวภาพ กาจดกลน และทาใหขยะมลกษณะคงสภาพ ๓) จดการกบกากตะกอนทเหลอจากการหมก โดยการลดความชนและปรบสภาพใหเหมาะสมสาหรบนาไปใชเปนปยอนทรย เปนตน อยางไรกตาม หากไมสามารถเดนระบบถงหมกไดทกวน เนองจากมขยะอนทรยนอย สามารถรวบรวมขยะอนทรยไวประมาณ ๒ วน แลวจงปอนขยะเขาสถงหมก หรอหากพบวามขยะอนทรยทยงไมยอยสลายปะปนมากบกากตะกอนทตองระบายออกจากถงหมกมากจนเกนไป กสามารถเกบรวบรวมขยะอนทรยและพกไว ๑ วน แลวจงปอนขยะเขาสถงหมกกได ๔.๔ ประโยชนของการผลตกาซชวภาพจากขยะอนทรย ๑) สาหรบระบบทมขนาดเลก กาซชวภาพทไดสามารถนามาใชสาหรบตะเกยงกาซ (Biogas Lamp) หรอเตาหงตม ๒) กากตะกอนทระบายออกจากถงหมก มองคประกอบสาคญ คอ ฮวมส (Humus) ซงเปนอนทรยวตถทคงสภาพและยากตอการยอยสลายของจลนทรย มคณสมบตในการดดซบนาและธาตอาหารพช ทาใหดนรวนซย ชวยสงเสรมการทางานของรากพชในการชอนไชดดนาดดอาหาร และชวยปองกนการพงทลายของหนาดน ดงนน จงเหมาะทจะนาไปใชเปนปยอนทรยสาหรบการเพาะปลกพช ๔. แนวทางการจดการขยะรไซเคล เมอดาเนนการคดแยกขยะมลฝอยในพนทโครงการแลว ขยะรไซเคลทคดแยกไดจะรวบรวมไวในสถานทรวบรวมและคดแยกขยะมลฝอย จากนนประสานงานกบซาเลง/รานรบซอของเกาในพนทจงหวดนาน เพอดาเนนการตอไป ๕. แนวทางการจดการของเสยอนตราย เมอดาเนนการคดแยกขยะมลฝอยในพนทโครงการแลว ของเสยอนตรายทคดแยกไดจะรวบรวมไวในสถานทรวบรวมและคดแยกขยะมลฝอย และเมอไดปรมาณทมากพอ จะประสานงานและสงไปกาจดหรอ รไซเคลโดยเอกชนทไดรบอนญาต

Page 13: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๑๒  

๖. แนวทางการจดการขยะทวไป เมอดาเนนการคดแยกขยะมลฝอยในพนทโครงการแลว ขยะทไมใชขยะอนทรย ทขายไมได และไมมพษ จะรวบรวมไวในสถานทรวบรวมและคดแยกขยะมลฝอย จากนนจะนาไปกาจดรวมกบองคการบรหารสวนตาบลภฟา ซงมสถานทกาจดขยะมลฝอยโดยการเทกองและเผาเปนครงคราว ซงในอนาคตหากองคการบรหารสวนตาบลภฟา มความประสงคทจะปรบปรงสถานทกาจดขยะมลฝอยใหเปนสถานทกาจดขยะมลฝอยทไดรบการกอสรางถกตองตามหลกวชาการ องคการบรหารสวนตาบลภฟาจะตองดาเนนการศกษาความเหมาะสมและออกแบบรายละเอยด เพอขอรบการสนบสนนงบประมาณจากแผนปฏบตการเพอการจดการคณภาพสงแวดลอมในระดบจงหวดตอไป หรอนาไปกาจดรวมกบเทศบาลเมองนาน ซงมสถานทกาจดขยะมลฝอยเปนแบบฝงกลบอยางถกหลกสขาภบาล ๗. ผลการดาเนนงานทผานมา ๗.๑ ป พ.ศ. ๒๕๕๒ - ลงสารวจพนทโครงการศนยภฟาพฒนา อาเภอบอเกลอ จงหวดนาน รวมกบผบรหารและเจาหนาทศนยภฟาพฒนา ผแทนจากสานกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดนาน และผแทนจากสานกงานสงแวดลอมภาคท ๓ เมอวนท ๒๗ - ๓๐ กนยายน ๒๕๕๒ เพอใหขอเสนอแนะและแนวคดในการจดการขยะมลฝอยของศนยภฟาพฒนา - จดทาแนวทางการจดการขยะมลฝอยของศนยภฟาพฒนา ๗.๒ ป พ.ศ. ๒๕๕๓ – ๒๕๕๔ - เขารวมรบเสดจสมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ สยามบรมราชกมาร และถวายรายงานผลการดาเนนงานแกไขปญหาดานการจดการขยะมลฝอยและนาเสยภายในพนทศนยภฟาพฒนา เมอเดอนกมภาพนธ ๒๕๕๓ และเดอนกมภาพนธ ๒๕๕๔ ณ ศนยภฟาพฒนา อาเภอบอเกลอ จงหวดนาน - ดาเนนการปรบปรงแนวทางการจดการขยะมลฝอยของศนยภฟาพฒนา ตามขอเสนอแนะของผบรหารศนยภฟาพฒนา - ลงพนท เพอตดตามการดาเนนงานดานการจดการขยะมลฝอยของศนยภฟาพฒนา รวมกบผบรหารและเจาหนาทศนยภฟาพฒนา และผแทนจากสานกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดนาน อยางตอเนอง - จดฝกอบรมเชงปฏบตการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรใหกบองคกรปกครองสวนทองถนและประชาชนในอาเภอบอเกลอ จงหวดนาน และพนทใกลเคยง เมอเดอนมถนายน ๒๕๕๓ ณ ทวาการอาเภอบอเกลอ จงหวดนาน เพอเตรยมการและถายทอดความรในการบรหารจดการขยะมลฝอยในพนท (รปท ๘ และ ๙) - สงมอบถงขยะ จานวน ๒๗ ใบ ประกอบดวย ถงขยะอนทรย ถงขยะรไซเคล ถงของเสยอนตราย และถงขยะทวไป ขนาด ๑๒๐ ลตร จานวน ๒๒ ใบ และถงขยะมลฝอยทเหมาะสมกบสภาพภมทศน จานวน ๕ ใบ

Page 14: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๑๓  

ใหกบโครงการศนยภฟาพฒนา เพอใหเกดการลด การคดแยก การนากลบมาใชซา และการแปรรปใหมของขยะมลฝอยหรอของเสยทเกดขนกอนทจะนาไปกาจดขนสดทาย - ดาเนนการกอสรางอาคารเกบรวบรวม/คดแยกขยะมลฝอย ซงตงอยบรเวณเชงเขาทางเขาศนยภฟาพฒนา เพอใหเจาหนาทศนยฯ ใชในการรวบรวมขยะมลฝอยรไซเคลแตละประเภท เพอรอจาหนาย - ดาเนนการกอสรางและตดตงระบบถงหมกกาซชวภาพจากขยะอนทรย พรอมทงสรางหลงคาปองกนลมและฝนทคอนขางตกหนกในชวงฤดฝน ซงตงอยบรเวณดานหลงโรงอาหาร โดยขยะอนทรยซงสวนใหญ จะเปนขยะมลฝอยจากหองครวและโรงอาหาร จะถกนาไปบดยอยโดยเครองบดยอย กอนปอนเขาสระบบถงหมกกาซชวภาพ ซงมความสามารถในการรองรบขยะมลฝอยอนทรยสงสดได ๔๐ กโลกรมตอวน สามารถกกเกบกาซชวภาพไดครงละ ๑,๔๐๐ ลตร ใชงานกาซไดอยางตอเนองครงละประมาณ ๒ ชวโมงตอหวเตาหงตม - จดฝกอบรมเชงปฏบตการแนวทางการจดการสงแวดลอมดานการจดการขยะมลฝอย นาเสย และสารอนตราย รวมทงการบรหารจดการถงหมกกาซชวภาพจากขยะอนทรย ใหกบเจาหนาทศนยภฟาพฒนา เมอเดอนมนาคม ๒๕๕๔ ณ ศนยภฟาพฒนา อาเภอบอเกลอ จงหวดนาน เพอใหเจาหนาทศนยฯ สามารถจดการขยะมลฝอย นาเสย และสารอนตราย รวมทงถงหมกกาซชวภาพจากขยะอนทรย ภายในศนยภฟาพฒนา ไดอยางถกตองและมประสทธภาพ และมความพรอมในการจดตงศนยภฟาพฒนาเปนศนยศกษาวจยและถายทอดความรใหกบเจาหนาทองคกรปกครองสวนทองถน ผนาชมชน ประชาชนทวไป นกเรยน นกศกษา และผเขามาทองเทยวทมความสนใจตอไป (รปท ๑๐)

ผลการดาเนนงาน - เจาหนาทศนยภฟาพฒนา องคกรปกครองสวนทองถน และประชาชนในพนทอาเภอบอเกลอ จงหวดนาน และพนทใกลเคยง มความรความเขาใจถงแนวทางการจดการสงแวดลอมดานการจดการขยะมลฝอย นาเสย และสารอนตราย รวมถงแนวทางการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจร ตงแตการลด การคดแยก การนาขยะมลฝอยมาใชประโยชนกอนนาไปกาจด และการใชประโยชนจากขยะอนทรยเพอผลตเปนกาซชวภาพ พรอมทงเกดความตระหนกถงปญหาการจดการขยะมลฝอยทกอใหเกดผลกระทบตอสงแวดลอมในพนท เนองจากเปนพนทตนนาของแมนานาน

Page 15: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๑๔  

รปท ๘ การฝกอบรมเชงปฏบตการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรใหกบองคกรปกครองสวนทองถน ในอาเภอบอเกลอ จงหวดนาน และพนทใกลเคยง เมอวนท ๒๕ มถนายน ๒๕๕๓

ณ ทวาการอาเภอบอเกลอ จงหวดนาน

Page 16: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๑๕  

รปท ๙ การฝกอบรมเชงปฏบตการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรใหกบประชาชน ในอาเภอบอเกลอ จงหวดนาน และพนทใกลเคยง เมอวนท ๒๖ มถนายน ๒๕๕๓

ณ ทวาการอาเภอบอเกลอ จงหวดนาน

Page 17: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๑๖  

.

รปท ๑๐ การฝกอบรมเชงปฏบตการแนวทางการจดการสงแวดลอมดานการจดการขยะมลฝอย นาเสย และสารอนตราย ใหกบเจาหนาทศนยภฟาพฒนา เมอวนท ๑๕ - ๑๖ มนาคม ๒๕๕๔

ณ ศนยภฟาพฒนา อาเภอบอเกลอ จงหวดนาน

Page 18: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๑๗  

๗.๓ ป พ.ศ. ๒๕๕๕ – ๒๕๕๖ ๗.๓.๑ กลมเปาหมาย - ครและนกเรยนในพนทอาเภอบอเกลอ จงหวดนาน

๗.๓.๒ ผลการดาเนนงานในป พ.ศ. ๒๕๕๕ - ลงพนท เพอประชมหารอและตดตามการดาเนนงานดานการจดการขยะมลฝอยของศนย ภฟาพฒนา รวมกบผบรหารและเจาหนาทศนยภฟาพฒนา และผแทนจากสานกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวดนาน เปนระยะอยางตอเนอง - จดฝกอบรมการจดการขยะมลฝอยและสารเคมอยางงายสาหรบครและนกเรยนในพนทอาเภอบอเกลอ จงหวดนาน เมอเดอนกรกฎาคม ๒๕๕๕ ณ โรงเรยนบานหางทางหลวง และโรงเรยนบานสบมาง ตาบลภฟา อาเภอบอเกลอ จงหวดนาน เพอใหครและนกเรยนในพนทอาเภอบอเกลอ จงหวดนาน มความรความเขาใจถงแนวทางการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจร ตงแตการลด คดแยก และการนาขยะมลฝอย มาใชประโยชนกอนนาไปกาจด รวมถงแนวทางในการจดการสารอนตรายทางการเกษตร และภาชนะบรรจภณฑสารเคมไดอยางถกตองและเหมาะสม (รปท ๑๑ และ ๑๒)

๗.๓.๓ แผนการดาเนนงานในป พ.ศ. ๒๕๕๖ - จดฝกอบรมการจดการขยะมลฝอยและสารเคมอยางงายสาหรบครและนกเรยนในพนทอาเภอบอเกลอ จงหวดนาน จานวน ๒ โรงเรยน ซงคาดวาจะจดฝกอบรมฯ ในเดอนมถนายน - กรกฎาคม ๒๕๕๖ - เปนทปรกษาใหขอเสนอแนะในการจดตงกลมสงแวดลอมภายในโรงเรยนในพนทอาเภอบอเกลอ จงหวดนาน รวมกบศนยภฟาพฒนา ๘. แนวทางการดาเนนงานตอไป จากการดาเนนงานทผานมา การฝกอบรมถายทอดความรจะมงสประชาชนในพนทเปนสวนใหญ จากการประเมนผลพบวา ดวยขอจากดของความเปนอยและเสนทางในการเดนทาง การเอาใจใสตอปญหาสงแวดลอมยงมนอย และไมประสบผลตามเปาหมายเทาทควร ดงนน ในป พ.ศ. ๒๕๕๖ เปนตนไป เปาหมายจะไปสนบสนนถายทอดองคความรใหกบครและเยาวชนในพนท เพอจะเปนกลไกในการขบเคลอนการทางาน และถายทอดความรสผปกครอง ใหเกดความตระหนกและเขาใจในการรวมมอกนแกไขปญหา

Page 19: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๑๘  

รปท ๑๑ การฝกอบรมการจดการขยะมลฝอยและสารเคมอยางงายสาหรบครและนกเรยน ในพนทอาเภอบอเกลอ จงหวดนาน เมอวนท ๒๓ กรกฎาคม ๒๕๕๕

ณ โรงเรยนบานหางทางหลวง อาเภอบอเกลอ จงหวดนาน

Page 20: สรุปผลการดํิาเนนโครงการ ...infofile.pcd.go.th/waste/Phufa55.pdfจากการส ารวจและรวบรวมข อม

โครงการจดการขยะมลฝอยแบบครบวงจรของศนยภฟาพฒนา | ๑๙  

รปท ๑๒ การฝกอบรมการจดการขยะมลฝอยและสารเคมอยางงายสาหรบครและนกเรยน ในพนทอาเภอบอเกลอ จงหวดนาน เมอวนท ๒๔ กรกฎาคม ๒๕๕๕

ณ โรงเรยนบานสบมาง อาเภอบอเกลอ จงหวดนาน