Փետրուար 17-ին Մոնթրէալի Քաղաքապետ Տընի ՔօտէրՔաղաքապետարանին մէջ ընդունեց Ցեղասպանութիւն-ներու Զգացողութեան եւ Յիշատակումի Միութեան (AGAR)պատուիրակութիւնը: Հանդիպման ներկայ էին նաեւ Քաղա-քապետական Խորհուրդի նախագահ Յարութ Շիթիլեան,Քաղաքապետութեան անդամ Մէրի Տէրոս եւ այլ անդամ-ներ:

AGAR-ը հիմնուեցաւ 2014-ին, Հայոց ՑեղասպանութեանՀարիւրամեակին ընդառաջ: Ան կը բաղկանայ ցեղասպա-նութիւններու եւ մարդկութեան դէմ ոճիրներու ենթար-կըւած ժողովուրդներու մաս կազմող Մոնթրէալի քաղաքա-ցիներէ, ինչպէս՝ հայերու, հրեաներու, րուանտացիներու, քամ-պոճիացիներու եւ ուքրանացիներու ներկայացուցիչները:

Հանդիպման նպատակն էր խորհրդակցիլ թէ ինչպէս կա-րելի է խաղաղ միջոցներով զգայուն դարձնել Մոնթրէալիքաղաքացիները ցեղասպանութիւններու նկատմամբ, քա-ջալերելու զարգացումը եւ խղճահարութիւնը ու մանաւանդչհանդուրժելու ժխտողական դիրքորոշումները: Պրն. քաղա-քապետը ուշադրութեամբ եւ հասկացողութեամբ հետեւե-ցաւ համայնքներու ներկայացուցիչներուն արտայայտու-թիւններուն եւ ընդգծեց ժխտողականութեան դէմ բարոյա-կան կեցուածքը, շեշտելով՝ «բնաւ երբեք» նշանաբանը:

A X G A | I N % M < A K O U J A | I N : U F A S A R A K A K A N < A B A J A J : R J

LX& TARI JIU 1978 :RKOU<ABJI% 23 MART 2015

• VOL. XXXVI, NO 1978 • LUNDI, 23 MARS 2015 • MONDAY, MARCH 23, 2015

1915-2015

FA|OZ

Z:{ASPANOUJ:AN

100-RD TAR:DAR}

KE |I<:M :U KE PAFAN+:M

ՄՈՆԹՐԷԱԼԻ ՔԱՂԱՔԱՊԵՏԸԸՆԴՈՒՆԵՑ ՑԵՂԱՍՊԱՆՈՒԹԵԱՆ100-ԱՄԵԱԿԻ ՄԻԱՑԵԱԼ ՄԱՐՄՆԻՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՑԻՉՆԵՐԸ

Նախագահ Փութին 24 Ապրիլին Երեւանի մէջպիտի մասնակցի Հայոց Ցեղասպանութեանհարիւրամեակի ձեռնարկներուն

ՄՈՍԿՈՒԱ, «Ա.Էֆ.Փէ.».- Մարտ12ին, Ռուսիոյ նախագահի մամլոյքարտուղար Տմիթրի Փեսքով հա-ղ ո ր դ ե ց , թ է Ռ ո ւ ս ի ո յ ն ա խ ա գ ա հՎ լ ա տ ի մ ի ր Փ ո ւ թ ի ն Հ ա յ ա ս տ ա նպիտի այցելէ, մասնակցելու համարՀայոց Ցեղասպանութեան հարիւր-ա մ ե ա կ ի ն ն ո ւ ի ր ո ւ ա ծ մ ի ջ ո ց ա -ռումներուն:

Փեսքով աւելցուց, թէ Փութին իրայցելութեան մանրամասնութիւն-ները քննարկած է Հայաստանի իրպաշտօնակից Սերժ Սարգսեանիհետ, նոյն օրը տեղի ունեցած հե-ռաձայնային զրոյցի մը ընթացքին:

Հ ա մ ա ց ա ն ց ի ե թ ե ր ո վՄ ա ր տ 1 0 - ի ն , Հ ա յ ո ց Ց ե -ղասպանութեան Հարիւրամ-ե ա կ ի ո գ ե կ ո չ մ ա ն ծ ի ր է ններս, ընդլայնուած մամուլիա ս ո ւ լ ի ս ի ը ն թ ա ց ք ի ն հ ա -ղորդուեցաւ Նիւ Եորքի մէջկատարուած հանդիսաւորբ ա ց ո ւ մ ը մ ա ր դ ա ս ի ր ա կ ա ն« Օ ր օ ր ա » մ ր ց ա ն ա կ ի ն , ո րպ ի տ ի յ ա տ կ ա ց ո ւ ի ա մ է նտ ա ր ի ա յ ն հ ե ր ո ս ն ե ր ո ւ ն ,ո ր ո ն ք ի ր ե ն ց կ ե ա ն ք ը կ ըվ տ ա ն գ ե ն , ա զ ա տ ե լ ո ւ հ ա -մ ա ր ո ւ ր ի շ ն ե ր ո ւ կ ե ա ն ք ը :Հայ եւ միջազգային կրթա-կան, ընկերային, քաղաքա-կան եւ մշակութային կար-կառուն դէմքերէ բաղկացածերեւե լի անձնաւորութիւն-ներ ողջունեցին Հայոց Ցե-ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ն է ն վ ե ր ա պ -ր ա ծ , Օ ր օ ր ա Մ ա ր տ ի կ ա ն -

ե ա ն ի ա ն ո ւ ն ը կ ր ո ղ ա յ սմ ր ց ա ն ա կ ի հ ա ս տ ա տ ո ւ մ ը :Օրօրա Մարտիկանեան 14տ ա ր ե կ ա ն ի ն ա կ ա ն ա տ ե սե ղ ա ծ է ր ի ր ծ ն ո ղ ք ի ն , ե ղ -բ ա յ ր ն ե ր ո ւ ն ե ւ ք ո յ ր ե ր ո ւ նսպանութեան ու վերապրածէ ր Թ ո ւ ր ք փ ա շ ա յ ի մ ը հ ա -ր է մ ի ն մ է ջ . յ ե տ ա գ ա յ ի ն

Միացեալ Նահանգներ փո-խ ա դ ր ո ւ ե լ ո վ մ ա ր դ կ ա յ ի նի ր ա ւ ա ն ց պ ա շ տ պ ա ն մ ըհանդիսացած էր: Իր կեան-քի պատմութիւնը գրած ուհրատարակած էր 1918-ինե ւ յ ա ջ ո ր դ տ ա ր ի ն գ ի ր ք ը

Շար. էջ 16

ՆԻՒ ԵՈՐՔԻ ՄԷՋ ՀԱՆԴԻՍԱՒՈՐ ԲԱՑՈՒՄ«ՕՐՕՐԱ» ԿԵԱՆՔԵՐ ԱԶԱՏՈՂՆԵՐՈՒ ՄՐՑԱՆԱԿԻՆ

Հինգշաբթի` Մարտ 12-ին, Եւրոխորհրդարանըընդունած է մարդու իրաւունքներու եւ ժողո-վըրդավարութեան վերաբերեալ 2013 թուականիի ր տ ա ր ե կ ա ն զ ե կ ո յ ց ը , ո ւ ր ո ր ո շ պ ա ր բ ե ր ո ւ -թիւններ կը վերաբերին Հայաստանին:

Մասնաւորապէս, փաստաթուղթին մէջ կայհատուած մը, որ «Հայոց ցեղասպանութեան 100-ամեակին ընդառաջ կոչ կ՛ընէ ԵՄ բոլոր անդամպետութիւններուն ընդունիլ Ցեղասպանութիւնըեւ կը խրախուսէ ԵՄ հիմնարկներուն նպաստելՑեղասպանութեան ճանաչման»:

«Հայաստանի եւրոպացի բարեկամներ» կազ-մակերպութիւնը (ՀԵԲ կայք) ջերմօրէն կ՛ողջունէԵւրոպական խորհրդարանի զեկոյցը: ՀԵԲ ղե-կավար Էտուարտօ Լորենզօ Օչոան կը մեկնա-բանէ. «Երկարատեւ ընդմիջումէ ետք Եւրոխոր-հըրդարանը կը վերահաստատէ իր դիրքորոշումըՀայոց ցեղասպանութեան վերաբերեալ եւ կրկինկը հաւաստիացնէ, որ ցեղասպանութիւնները եւ

անոնց ժխտումը պէտք է դիտարկել մարդու իրա-ւունքներու ծիրէն ներս: Այս առանձնայատուկտարուան ընթացքին մենք երախտապարտ ենքհայ ժողովուրդի հանդէպ եւրոպական համերաշ-

խութեան նման ուժեղ ազդանշանի համար»:Ի յ ա ւ ե լ ո ւ մ ն , Ե ւ ր ո պ ա կ ա ն խ ո ր հ ր դ ա ր ա ն ի

ընդունած բնագիրը մասնաւորապէս ուշադրու-թ ե ա ն կ ը դ ա ր ձ ն է մ ա ր դ ո ւ ի ր ա ւ ո ւ ն ք ն ե ր ո ւխնդիրը ԵՄ գործընկերներու հետ յարաբերու-թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ծ ի ր է ն ն ե ր ս : Ի ս կ ա պ է ս , զ ե կ ո յ ց ի նա ռ ա ջ ի ն պ ա ր բ ե ր ո ւ թ ե ա ն մ է ջ կ ը ն շ ո ւ ի , ո ր«Եւրոպական միութեան hիմնարար իրաւունքնե-րու կանոնադրութեան նախաբանը կը հաստա-տ է , ո ր Ե Մ - ի գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ թ ե ա ն ա ռ ա ն ց ք ի ն կ ըգտնուի անհատը եւ մարդկային արժանապատ-ւութիւնը»: Զեկոյցին մէջ կ՛ըսուի նաեւ, որ կա-տարողականի վրայ հիմնուած «աւելին աւելիիդիմաց» սկզբունքը պէտք է ըլլայ ԵՄ-ի` երրորդերկիրներու հետ յարաբերութիւններու հիմքին,համաձայն որուն՝ ԵՄ-ն գործընկեր երկիրներունպէտք է համագործակցութեան առաւել բարձրկ ա ր գ ա վ ի ճ ա կ շ ն ո ր հ է բ ա ց ա ռ ա պ է ս մ ա ր դ ո ւ

Շար. էջ 14

ԵԽ զեկոյցը կոչ կ՛ընէ ԵՄ երկիրներուն` ընդունիլ Հայոց Ցեղասպանութիւնը

Նկարին մէջ, կեդրոնը՝ քաղաքապետ Տընի Քօտէր, ետին՝Մէրի Տէրոս, անոր ձախին՝ Յարութ Շիթիլեան: ՌԱԿ-ը եւԹՄՄ-ը կը ներկայացնէր Այտա Գարիպեան, աջ ծայրէներկրորդը:

|AKOB AU:TIQ:AN

Հայաստանում քաղաքագէտների ու փորձագէտներիպակաս չի զգացւում. իւրաքանչիւր երկրորդ ասպի-րանտն ու թեկնածուն քաղաքագէտ է հռչակւում մերչտես հեռուստալրագրողների ու մամուլի ակումբներիկողմից: Բայց քաղաքագիտական առնուազն մէկ մաս-նագիտութիւն կայ, որով ոչ ոք չի զբաղւում, կամ, գոնէ,հրապարակի վրայ չի երեւում. իրանագիտութիւնն էդա, ժամանակակից Իրանի Իսլամական Հանրապե-տութեան քաղաքական, տնտեսական ու սոցիալականկեանքի լուսաբանութիւնն ու վերլուծութիւնը տարա-ծաշրջանային ու միջազգային նորօրեայ խնդիրներիհամատեքստում, յատկապէս այս օրերին, երբ Իրանը,ա ւ ե լ ի շ ո ւ տ ն ր ա մ ի ջ ո ւ կ ա յ ի ն ծ ր ա գ ի ր ը , Ժ ը ն ե ւ ո ւ մ ,Ուաշինկթընում թէ այլուր կարեւորագոյն օրակարգերիվրայ է գտնւում:

Օրերս այդ խնդիրը, աւելի շուտ միջուկային ծրագիրըմ ի ա յ ն խ ա ղ ա ղ ն պ ա տ ա կ ն ե ր ո վ ս ա հ մ ա ն ա փ ա կ ե լ ո ւհամաձայնութեան դիմաց ՄԱԿ-ի եւ ԱՄՆ-ի պատժամի-ջոցները վերացնելու հեռանկարը Իսրայէլի վարչապե-տին ստիպեց փէշերը հաւաքելով շտապել Ուաշինկթընք ո ն կ ր է ս ո ւ մ ա ր տ ա ս ա ն ա ծ ի ր ճ ա ռ ո վ պ ա յ թ ե ց ն ե լ ո ւնախագահ Օպամայի վարչութեան աշխարհաքաղա-քական նոր-հին ծրագիրը Իրանին վերապահուած դերիվ ե ր ա բ ե ր ե ա լ : Լ կ ս տ ո ւ ա ծ Պ ի պ ի ն , Ի ս ր ա յ է լ ի վ ա ր չ ա -պ ե տ ը , ի ր ո գ ե ւ ո ր ո ւ թ ե ա ն ո ւ զ ա յ ր ո յ թ ի մ է ջ ա յ ն ք ա նառաջ գնաց, որ ամերիկեան քոնկրէսում փորձեց շուռտալ արաբական հին ասոյթը «թշնամուս թշնամին ոչ թէբարեկամս, այ լ թշնամիս է», ասաց նա, ակնարկելովարիւնախում ճիհատիստների դէմ ամերիկա-իրանեանփաստօրէն համատեղ պայքարը Իրաքում:

Եւ հիմա, ամերիկեան քոնկրէսի հանրապետականմեծամասնութիւնը փորձելու է ճնշում բանեցնել Օպա-մայի վարչութեան վրայ, որպէսզի տապալուեն Ժընեւ-ե ա ն բ ա ն ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը : Հ ե տ ե ւ ա բ ա ր ա յ ս օ ր ո ւ ա յգլխաւոր հարցն այն է, թէ Մ. Նահանգների նախագահըկ ո ւ ն ե ն ա յ ՞ ա ն հ ր ա ժ ե շ տ վ ճ ռ ա կ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը , ի ն չ պ է սխ ո ս տ ա ց ե լ է , վ ե թ ո յ ի մ ի ջ ո ց ո վ մ ե ր ժ ե լ ո ւ ք ո ն կ ր է ս իհամապատասխան օրինագիծը եւ շարունակելու իրորդեգրած քաղաքականութիւնը Իրանի նկատմամբ,որը ի վերջոյ յանգելու է պատժամիջոցների վերաց-

մանը:Եթէ այո, ապա տարածաշրջանում կը ստեղծուի նոր,

հ ա ւ ա ս ա ր ա կ շ ի ռ , կ ա ն խ ա տ ե ս ե լ ի ի ր ա վ ի ճ ա կ , ո ր ի ցկարող է օգտուել նաեւ մեր երկիրը մեծապէս:

Չ յ ա ւ ա կ ն ե լ ո վ ո չ ք ա ղ ա ք ա գ է տ , ո չ է լ փ ո ր ձ ա գ է տլինելու կոչմանը, փորձեմ լաւատեսական մօտեցմամբստորագծել այդ հեռանկարի մի քանի առաւելութիւն-ներ.

Առաջին` Հայաստանը լինելով Իրանի 15 հարեւան-ն ե ր ի մ է ջ մ ի ա կ ք ր ի ս տ ո ն է ա կ ա ն ե ր կ ի ր ը , կ ա ր ո ղ էստանալ առանձնաշնորհեալ կարգավիճակ, դրանիցբխող բոլոր առաւելութիւններով:

Երկրորդ` Իրանի միջուկային ծրագրի ռազմականմասի (ադոմական զէնքի) վերացմամբ, Հայաստանըզերծ կը մնայ միջուկային ամէն տեսակի սպառնա-լիքներից:

Երրորդ` ՄԱԿ-ի, Մ. Նահանգների եւ վերջինիս դաշ-ն ա կ ի ց ե ր կ ր ն ե ր ի հ ա ս տ ա տ ա ծ պ ա տ ժ ա մ ի ջ ո ց ն ե ր իվերացմամբ Իրանում եւ Իրանով մեր առաջ կը բաց-ւեն առեւատրարդիւնաբերական, տրանսպորտային,զբօսաշրջային եւ ներդրումային բոլորովին նոր, խիստշահաւէտ հեռանկարներ:

Չորրորդ՝ որպէս էներգետիկ հսկայական պաշարներունեցող երկիր Իրանի միջոցով կազի եւ նաւթի մատա-կարարման շահաւէտ պայմաններ կը ստեղծուեն Հա-յաստանի համար, միաժամանակ նուազեցնելով տարա-ծաշրջանում Ատրպէյճանի էներգետիկ գրաւչութիւնը,բնականաբար թու լացնելով նաեւ Պաքուի անզիջողդիրքերը Ղարաբաղեան հիմնահարցի կարգաւորմանխնդրում:

Հինգերորդ՝ ժամանակակից աշխարհում իր բնա-կանոն զարգացման կուրսը վերագտած Իրանը կարող էա ն մ ի ջ ա կ ա ն օ ր է ն հ ա կ ա կ շ ռ ե լ տ ա ր ա ծ ա շ ր ջ ա ն ո ւ մԹուրքիայի հետզհետէ աճող հեգեմոն դերը:

Անշուշտ, այս հինգ կէտերով չի սահմանափակւումլաւատեսական հեռանկարների մեր ակնկալութիւնը:Ս ա կ ա յ ն ա յ դ ք ա ն ն ա ր դ է ն լ ո ւ ր ջ թ ե մ ա է տ ա լ ի ս մ ե րիսկական քաղաքագէտներին քննարկելու, եւ, նոյնհե-տայն, լուսաբանելու մեր հասարակութեանը, որի ուշքնու միտքը ուղղուած է դէպի Ռուսաստան, Եւրոպա ու Մ.Նահանգներ, եւ որին Իրանը թւում է մօտիկ-հեռաւորմի երկիր ընդամէնը: Մինչդեռ Իրանն ու Հայաստանըպատկանում են միջինարեւելեան երկրների նոյն ըն-տանիքին, շաղկապուած իրար բազմակողմանիօրէն:

«ԱԶԳ»

<abajaj;rj

Hebdomadaire ArménienArmenian Weekly ISSN 0382-9251

Publié par /Published by

Le Centre de Publication Tékéyan825 rue Manoogian, Saint-Laurent,

Québec H4N 1Z5

Tél: (514) 747-6680 • FAX: (514) 747-6162e-mail: abaka@bellnet.cawww.tekeyanmontreal.ca

PM40015549R10945

TPS/GST – R119209294 • TVQ/PST #1006268699

2 • ABAKA • LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015

Canada2nd Class $80 (QC & ON)

1ère classe/first class $90

U.S.A. 1st class (US)$90

Autres pays/Other countries: 1st class (US)$120

Per issue $1.75

Dépôt légal: Bibliothèque du Québec

ABAKA

Patas.anatou .mbagir^

AU:TIS PAGGAL:AN

’anouzoumn;rou%

nouiratououjiunn;rou ;u

gras;n;aki patas.anatou^

SALBI MARKOS:AN

Joronjo\i patas.anatou^

MATAJ B& MAMOUR:AN

“We acknowledge the financial

support of the Government of

Canada through the Canada

Periodical Fund (CPF) for our

publishing activities.”

ՎատիկանՏիեզերականԵկեղեցւոյՎարդապետՀռչակեց Սուրբ ԳրիգորՆարեկացի

Վ ա տ ի կ ա ն ի Ֆ ր ա ն չ ի ս կ ո սՊապին 23 Փետրուարին հրա-պ ա ր ա կ ա ծ ո ր ո շ ո ւ մ ո վ , Ս ո ւ ր բԳ ր ի գ ո ր Ն ա ր ե կ ա ց ի ն հ ռ չ ա կ -ւեցաւ Տիեզերական ԵկեղեցւոյՎ ա ր դ ա պ ե տ ( D o c t o r E c c l e -siae):

Վատիկանի ռատիոկայանինհամաձայն, Վատիկանի սրբա-դ ա ս մ ա ն խ ո ր հ ո ւ ր դ ի ա ռ ա ծայս որոշումին իր վերջնականհ ա մ ա ձ ա յ ն ո ւ թ ի ւ ն ը տ ո ւ ա ծ էՖրանչիսկոս Պապը: Պատմու-թեան ընթացքին, նշեալ կոչու-մը շնորհուած է միայն 35 կղե-րականներու, որոնց աշխատու-թիւնները մեծապէս ծառայածե ն Տ ի ե զ ե ր ա կ ա ն Ե կ ե ղ ե ց ւ ո յառաքելութեան:

ԻՐԱՆԸ ԵՒ ՄԵՆՔ

Մեծ Բրիտանիոյ արքայազնՉարլզը որդիին` Հարիի հետԱ պ ր ի լ 2 4 - ի ն պ ի տ ի ա յ ց ե լ էՉ ա ն ա ք ք ա լ է , ե ւ ա յ դ լ ո ւ ր իտ ա ր ա ծ ո ւ ե լ է ն ե տ ք Ի ր ա ք իհայոց թեմի առաջնորդ Աւագա ր ք ե պ ի ս կ ո պ ո ս Ա ս ա տ ո ւ ր -եան յայտարարութիւն մը տա-րածած է: Այս մասին կը հա-ղորդէ Tert.am-ը:

Նախապէս նշուած էր նաեւ,որ Մեծ Բրիտանիոյ թագուհիԷլիզապեթ պիտի մասնակցի Լոնտոնի մէջ կայանալիք ձեռնարկ-ներուն:

Իրաքի հայոց թեմի առաջնորդը բաց նամակ մը յղած է Չարլզին եւՀարիին` խօսելով Հայոց Ցեղասպանութեան հարցով Բրիտանիոյունեցած պատասխանատւութեան մասին:

Ան տեղեկացուցած է , որ Ապրիլ 24-ին ` Հայոց Ցեղասպանու-թեան զոհերու յիշատակի օրը, Չանաքքալէի մէջ կազմակերպուողձեռնարկը իրականութեան մէջ յուշերը ոչնչացնելուն ուղղուածքայլ է:

«Չանաքքալէի յաղթանակի ձեռնարկը Ապրիլ 24-ին նշե լը կըխորհրդանշէ դաժանութեան ու ժխտման յաղթանակը»,- գրած է ար-քեպիսկոոսը` նշելով, որ Անգլիա 1915-ին տեղի ունեցածը մարդկու-թեան դէմ յանցագործութիւն կը համարէ, եւ Ուինսթըն Չըրչըլ 1915-ըորպէս Ցեղասպանութիւն ճանչցած է:

«Մեծ Բրիտանիա Ցեղասպանութեան յանցագործները պատժելուհարցով խօսք տուած էր, իսկ այժմ` 21-րդ դարուն, ոճրագործները կըպարգեւատրուին»,- ըսած է ան:

Արքեպիսկոպոսը արքայազն Չարլզին յիշեցուցած է Հիթլերի յայտ-նի խօսքը` «Հայերու Ցեղասպանութիւնը ո՞վ կը յիշէ»:

Իրաքի Հայոց թեմի առաջնորդընամակ յղած է ԱրքայազնՉարլզին` Ապրիլ 24-ինՉանաքքալէ այցելելուորոշման առնչութեամբ

ԼՂՀ ՊԲ. «Ատրպէյճանիկողմէ լարուածութեանստեղծումը անհետեւանքպիտի չմնայ»

Ատրպէյճանի պաշտպանութեան նա-խարարութեան տարածած հաղորդագ-րութիւնը առ այն, թէ Մարտ 11-ի գիշերհայկական ստորաբաժանումները յար-ձակողական գործողութիւններ իրակա-նացուցած են ատրպէյճանական դիրքե-ր ո ւ ո ւ ղ ղ ո ւ թ ե ա մ բ , ի ր ա կ ա ն ո ւ թ ե ա ն չ իհամապատասխաներ եւ ատրպէյճանա-կ ա ն ք ա ր ո զ չ ո ւ թ ե ա ն վ ա ռ ե ր ե ւ ա կ ա յ ո ւ -թեան հերթական արգասիքն է: Այս մասինյ ա յ տ ա ր ա ր ո ւ թ ի ւ ն տ ա ր ա ծ ա ծ է Լ Ղ Հպաշտպանութեան նախարարութիւնը:

Յայտարարութեան մէջ նաեւ կ՛ըսուի.«Միաժամանակ կը տեղեկացնենք, որ

Մարտ 11-ին եւ լոյս 12-ի գիշերը ղարա-բ ա ղ ա - ա տ ր պ է յ ճ ա ն ա կ ա ն հ ա կ ա մ ա ր տզօրքերու շփման գիծի ամբողջ երկայնքովհակառակորդը հրադադարը մօտ 200 ան-գամ խախտած է, որուն ընթացքին, տար-բեր տրամաչափի հրաձգային զինատե-սակներէ , ինչպէս նաեւ 60 մմ ականա-ն ե տ ե ր է , հ ա յ դ ի ր ք ա պ ա հ ն ե ր ո ւ ո ւ ղ ղ ո ւ -թեամբ արձակած է աւելի քան 4000 կրա-կոց:

« Պ Բ ա ռ ա ջ ա պ ա հ ս տ ո ր ա բ ա ժ ա ն ո ւ մ -ները կը տիրապետեն մարտավարականիրադրութեան եւ կը շարունակեն վստա-հօրէն իրականացնել մարտական հերթա-պահութիւն:

« Մ ի ա ժ ա մ ա ն ա կ Լ Ղ Հ Պ Ն - ն կ ը տ ե ղ ե -կացնէ, որ առաջնային գիծին երկայնքովս տ ե ղ ծ ո ւ ա ծ լ ա ր ո ւ ա ծ ո ւ թ ե ա ն ա մ բ ո ղ ջպատասխանատուութիւնը կ՛իյնայ ատր-պ է յ ճ ա ն ա կ ա ն կ ո ղ մ ի վ ր ա յ ե ւ ա ն հ ե տ ե -ւանք պիտի չմնայ»:

LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015 • ABAKA • 3

ՎԱՐՈՒԺԱՆ ՍԻՐԱՊԵԱՆԻ «ՆԷՄԷՍԻՍ – ՍՈՂՈՄՈՆ ԹԷՀԼԻՐԵԱՆ» ԳՐՔԻՀԱՅԵՐԷՆ ԵՒ ՌՈՒՍԵՐԷՆ ԹԱՐԳՄԱՆՈՒԹԵԱՆ ՆԵՐԿԱՅԱՑՈՒՄԸԵՐԵՒԱՆԻ «ԹԷՔԷԵԱՆ ԿԵԴՐՈՆ»ԻՆ ՄԷՋ

Հայոց ցեղասպանութեան 100-րդտարելիցին է նուիրուած «Սիժեստ»հ ր ա տ ա ր ա կ չ ո ւ թ ե ա ն ե ւ « Չ ո պ ա ն -եան» ինստիտուտի /ֆրանսա/ տնօ-րէն Ժան Վարուժան Սիրապեանի,սցենարիստ Ժ. Բ . Ջիանի /ֆրան-ս ա / , պ ա տ կ ե ր ա պ ա տ ո ղ ՝ Փ ա օ լ օԿոսսիի /Իտալիա/ «Նէմէսիս գոր-ծողութիւնը. Սողոմոն Թէհլիրեան»մ ա ն ր ա պ ա տ ո ւ մ ն ե ր ո վ հ ա յ ե ր է ն/ թ ա ր գ մ ա ն ի չ ՝ Ս ա մ ո ւ է լ Գ ա ս պ ա ր -ե ա ն / ո ւ ռ ո ւ ս ե ր է ն գ ր ք ե ր ի շ ն ո ր -հանդէսը:

Շնորհանդէսը կազմակերպել էր«Թէքէեան Կեդրոն» հիմնադրամը,ո ր ի տ ն օ ր է ն Ա ր մ է ն Ծ ո ւ լ ի կ ե ա ն ը ,բացելով ձեռնարկը, ներկայացրեցգրքի հեղինակներին, անդրադար-ձաւ հայ վրիժառուների՝ Նէմէսիսգործողութեան կարեւորութեանը:Ա յ ն ո ւ հ ե տ ե ւ ե լ ո յ թ ն ե ր ո ւ ն ե ց ա նՎարուժան Սիրապեանը, Սամուէ լԳասպարեանը, Ցեղասպանութեանթանգարան-ինստիտուտի տնօրէնՀ ա յ կ Դ է մ ո յ ե ա ն ը , Հ Հ մ շ ա կ ո յ թ իփոխ-նախարար Ներսէս Տէր-Վար-դանեանը եւ ուրիշներ: Նրանք մէկա ն գ ա մ ե ւ ս կ ա ր ե ւ ո ր ե ց ի ն   պ ա տ -կերապատմամբ հրատարակուածգ ր ք ի ն շ ա ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը : Շ ն ո ր հ ա ն -դէսի ընթացքում պարոն Սիրապ-ե ա ն ը տ ե ս ա ն ի ւ թ ի ն զ ո ւ գ ա հ ե ռտուեց բացատրութիւններ, նորա-յայտ փաստեր ներկայացրեց, որոնք

շատերին յայտնի չէին եւ նշեց, որպատկերապատումով Նէմէսիս գոր-ծողութիւնն աւելի դիւրին ու մատ-չ ե լ ի կ ը լ ի ն ի հ ե տ ա ք ր ք ր ո ւ ո ղ ն ե ր իհամար:

ՀՀ մշակոյթի նախարարութեանաջակցութեամբ տպագրուած գրքիհեղինակի հետ «Կամար»-ը զրուցեցեւ խնդրեց պատմել, թէ ինչպէս նամտայղացաւ այսքան կարեւոր թե-մային անդրադառնալ պատկերա-պատումի ժանրով:

« Դ ե ռ հ ի ն գ տ ա ր ի ա ռ ա ջ մ ե ն քմ տ ա դ ր ո ւ ա ծ է ի ն ք ո ւ շ ա տ փ ա ս -տաթղթեր հաւաքել, խնամքով պա-հել էինք մինչեւ համապատասխանֆ ի ն ա ն ս ա ւ ո ր ո ւ մ գ տ ն ե լ ը : Մ ի կ ա -րեւոր հանդիպման ժամանակ, 2012թուականին, Էլիսեան պալատում,մ ի ք ա ն ի ա ն ձ ի ն ք ե լ ո յ թ ո ւ ն ե ց ա նՍ ո ղ ո մ ո ն Թ է հ լ ի ր ե ա ն ի մ ա ս ի ն ո ւյ ո ր դ ո ր ե ց ի ն , ո ր գ ի ր ք հ ր ա տ ա ր ա -կենք: Պատկերապատումով գիրքհ ր ա տ ա ր ա կ ե լ ո ւ հ ա մ ա ր ա ն հ ր ա -ժեշտ էր գտնել համապատասխաննկարիչ-մասնագէտ:

Երբ 2013-ին ես Հայաստանումէ ի , հ ա ն դ ի պ ե ց ի Փ ա օ լ օ Կ ո ս ս ի ի ն ,որը ժամանել էր Հայաստան` մաս-նակցելու  ՀՀ մշակոյթի նախարա-րութեան նախաձեռնութեամբ անց-կացուող պատկերապատումի մի-ջազգային ցուցահանդէսին :   Խօ-սեցինք, նրան տուեցի գրքի սիւժէն,

ո ր մ ա ն ր ա մ ա ս ն օ ր է ն ծ ա ն օ թ ա ն ա յնիւթին ու աշխատի: Մի քանի ամիսա ն ց , ա ր դ է ն պ ա տ կ ե ր ն ե ր ը պ ա տ -ր ա ս տ է ի ն , ե ւ գ ի ր ք ը հ ր ա տ ա ր ա -կեցինք ֆրանսայում՝ ֆրանսերէն,եւ գրքի շնորհանդէսից յետոյ՝ 2000օրինակները շատ արագ սպառուե-ցին:

2014-ին հրատարակեցինք անգ-լերէնով, որի թարգմանիչն էր Լու ԱնՄ ա թ ո ս ե ա ն ը / Ա Մ Ն / : Ա յ ն ո ւ հ ե տ ե ւԱ թ է ն ք ո ւ մ հ ր ա տ ա ր ա կ ո ւ ե ց յ ո ւ -ն ա ր է ն ե ւ , ա հ ա , Հ ա յ ա ս տ ա ն ո ւ մ ՝«Արեգ» հրատարակչութիւնը հրա-տ ա ր ա կ ե ց հ ա յ ե ր է ն ո ւ ռ ո ւ ս ե ր է ն :Աւելացնեմ, որ այս գրքի անգլերէնտ ա ր բ ե ր ա կ ը ն ե ր կ ա յ ա ց ր ե լ ե ն քԱմերիկայում կայանալիք միջազ-գային “Eisner”  պատկերապատու-մի գրքի մրցոյթին: Յուսանք, որ այդկ ա ր ե ւ ո ր մ ր ց ո յ թ ո ւ մ մ ր ց ա ն ա կ իկ’արժանանանք:

Գրքում տեղ են գտել  նաեւ Ար-մէն, Արա օսկանեանների անձնա-կ ա ն ա ր խ ի ւ ի ց լ ո ւ ս ա ն կ ա ր ն ե ր ,

որոնցում առկայ են Սողոմոն Թէհ-լիրեանն ու նրա  ծնողները: Մեծ էրն ա ե ւ Ի ս ա հ ա կ ե ա ն ի գ ր ա դ ա ր ա ն իաջակցութիւնը: Երբ Յունիս ամսինՀայաստան եկայ, ինձ հետ  բերել էիֆրանսացի լրագրող Ան տը Ապրի-ճոնին, որը պատրաստւում է նկա-րահանել փաստավաւերագրականմ ի ֆ ի լ մ Ս ո ղ ո մ ո ն Թ է հ լ ի ր ե ա ն ի ե ւՆէմէսիսի մասին»:

Գ ր ք ի 5 6 է ջ ե ր ո ւ մ զ ե տ ե ղ ո ւ ա ծեն պատկերապատումներ, որոնքմանրամասնօրէն ներկայացնում ենԹէհլիրեանի կեանքն ու դատավա-րութիւնը, իսկ 7-8 էջերում Հայոցց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը փ ա ս տ ո ղ ո ւ -շ ա գ ր ա ւ ն ի ւ թ ե ր , « Ն է մ է ս ի ս գ ո ր -ծողութեան» հերոս  տղաների լու -սանկարները, քարտէզներ եւ այլն:Այս արժէքաւոր գիրքը մեծ հետա-քրքրութիւն կ’առաջացնի պատկե-րապատումով հետաքրքրուողներիշրջանում։           

Մարիետա Մակարեան

ՄՈՆԹՐԷԱԼԱՀԱՅ ԲԺԻՇԿ ԵՒՔԱՆԴԱԿԱԳՈՐԾ ՏՈՔԹ. ՄԿՐՏԻՉՏԱՐԱՔՃԵԱՆ ՊԱՐԳԵՒԱՏՐՈՒԱԾ«ԳՐԻԳՈՐ ՆԱՐԵԿԱՑԻ» ՄԵՏԱԼՈՎ

Գ ո հ ո ւ ն ա կ ո ւ թ ե ա մ բ տ ե ղ ե կ ա -ցանք, թէ գաղութիս ծանօթ բժիշկե ւ ք ա ն դ ա կ ա գ ո ր ծ Տ ո ք թ . Մ կ ր տ ի չՏարաքճեան պարգեւատրուեցաւՀ Հ Մ շ ա կ ո յ թ ի Ն ա խ ա ր ա ր ո ւ թ ե ա ն«Գրիգոր Նարեկացի» յուշամետա-լով իր մշակութային պատկառելիվաստակին առ ի գնահատութիւն:

Տոքթ. Տարաքճեան ծնած է Հա-լէպ եւ փոքր տարիքէն յայտնաբե-ր ա ծ է ն կ ա ր չ ա կ ա ն ա ր ո ւ ե ս տ իձ ի ր ք ե ր : Ա ն ո ւ ս ա ն ա ծ է Հ ա լ է պ իՍարեան Արուեստի Ակադեմիայինմէջ: 1982-ին Մոնթրէալ տեղափոխ-ւելով, յաճախած եւ յաջողութեամբա ւ ա ր տ ա ծ է բ ժ շ կ ա կ ա ն հ ա մ ա լ -ս ա ր ա ն ա կ ա ն ո ւ ս ո ւ մ ը ե ւ զ ո ւ գ ա -հեռաբար նուիրուած է բժշկութեանու արուեստի ստեղծագործութեան,յատկապէս զարգացնելով արձանա-գ ո ր ծ ո ւ թ ի ւ ն ը : Բ ա ր ձ ր օ ր է ն գ ն ա -հատուած են Ուիլիամ Սարոյեանի,Արշիլ Կորքիի եւ այլ օտար երեւելի

անձնաւորութիւններու քանդակնե-րը, ինչպէս նաեւ վերացական (abst-ract) արձանագործութիւններ:

Կը շնորհաւորենք բժիշկ եւ ար-ւեստագէտ տոքթ. Մկրտիչ Տարաքճ-եանը եւ շարունակական յաջողու-թիւն կը մաղթենք անոր:

Եւրոտեսիլ 2015- ի Հայկականերգը՝ «Մի՛ ժխտեր»

Հ ի ն գ շ ա բ թ ի ՝ 1 2Մարտ 2015-ին, կա-յացաւ «Եւրոտեսիլ-2015» երգի միջազ-գային մրցոյթին Հա-յ ա ս տ ա ն ը ն ե ր կ ա -յ ա ց ն ո ղ ` « G e n e a l o -g y »   խ ո ւ մ բ ի ե ր գ իտ ե ս ա հ ո լ ո վ ա կ իա ռ ա ջ ի ն ց ո ւ ց ա դ -ր ո ւ մ ը ե ւ պ ա ր զդ ա ր ձ ա ւ , ո ր խ ո ւ մ -բ ի ն Հ ա յ ա ս տ ա ն է նկ ը մ ի ա ն ա յ Ի ն կ աԱրշակեանը։

Խումբի միւս անդամներն են`- ֆրանսահայ երգիչ Եսայի Ալթունեան (Եւրոպա),- Ամերիկահայ երգչուհի Թամար Կապրէլեան, (Ամերիկա),- Եթովպիայից Վահէ Թիլբեանը, (Ափրիկէ),- Ստեֆանի Թոփալեան (Ասիա)- օփերային երգչուհի Մերի-Ճին օ’Դոհերթի Պասմաճեան (Աւստրալիա)։«Don’t deny»  երգի երաժշտութեան հեղինակը  Արմէն  Մարտիրոսեանն

է, խօսքերու հեղինակն է Իննա Մկրտչեանը, իսկ տեսահոլովակի ռեժիսորնէ Արէն Բայատեան:

«Եւրոտեսիլ-2015» երգի միջազգային մրցոյթը այս տարի տեղի կ’ունե-նայ Վիեննայի մէջ Մայիս 19-ին, 21-ին եւ 23-ին՝ «Կառուցելով կամուրջ-ներ» նշանաբանի ներքոյ:

Հ ա յ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ի պ ա տ մ ա հ ա յ ր ՝Մովսէս Խորենացին, 5-րդ դարու իր«Պատմութիւն Հայոց» գիրքին մէջՀայաստանի հիմնադրութեան տա-րին կը ներկայացնէ ՔԱ 2492 տա-րին: Այս թուականը ընդհանրապէսը ն դ ո ւ ն ո ւ ա ծ է ո ր պ է ս ա ռ ա ս պ ե լ .որոշ հայ եւ օտար պատմաբաններն ո յ ն ի ս կ հ ա ր ց ա կ ա ն կ ը ն կ ա տ ե նԽորենացիին ապրած ժամանակա-շըրջանը եւ զինք կը նկատեն 7-րդկամ 9-րդ դարու գրող մը, նոյնիսկչ հ ա ւ ա տ ա լ ո վ Խ ո ր ե ն ա ց ի ի ն յ ի շ ա -տ ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը թ է ի ն ք ա յ ց ե լ ա ծ էԲաբելոն եւ հոն ուսումնասիրած էհին գրութիւններ:

Վերջերս Նիւ Եորք Թայմզ թերթըհրատարակած է կեներու (genes)մ ա ս ն ա գ է տ ն ե ր ո ւ կ ո ղ մ է կ ա տ ա ր -ւած կենետիկական (genealogical)ուսումնասիրութիւններու արդիւնք-ներ, որոնք կը հաստատեն թէ հայժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ա պ ր ա ծ է Ք Ա 3 0 0 0 -2 0 0 0 թ ո ւ ա կ ա ն ն ե ր ո ւ ն , ո ր կ ըհամընկնի Խորենացիի յիշած տա-րիներուն:

Մասնագէտներ ուսումնասիրածեն 1991-ին Ալպեան լեռներու սառ-ն ա մ ա ն ի ք ն ե ր է ն դ ո ւ ր ս բ ե ր ո ւ ա ծ5300 տարուայ մարդու մարմին մը,որու կեները բաղդատուած են Հա-յաստան եւ Լիբանան բնակող 173հայերու եւ այլ երկիրներու 78 ան-ձերու կեներուն հետ: Յայտնուած էթէ հայերը հնագոյն ժողովուրդներուխառնուրդ է, որոնց նախնիքը այսօրկ ’ ա պ ր ի ն Ս ա ր տ ի ն ի ա յ ի ե ւ Կ ե դ -ր ո ն ա կ ա ն Ա ս ի ա յ ի մ է ջ : Ա յ ս մ ի ա -

խառնումները դադրած են ՊրոնզէԴարու վերջաւորութեան եւ մեկու-սացած է հայ ժողովուրդը:

Հետազօտողները նաեւ կենայինտարբերութիւններ գտած են Արե-ւե լահայերու եւ Արեւմտահայերում ի ջ ե ւ , ո ր զ ա ր գ ա ց ա ծ է մ օ տ 5 0 0տարիներ առաջ, ու կը համընկնիՀայաստանի՝ Թուրքիո յ եւ Պարս-կաստանի միջեւ բաժանման հետ:

Հ ե տ ա զ օ տ ո ղ ն ե ր ո ւ ն պ ա տ ա կ ըե ղ ա ծ է ե ր կ ա ր ժ ա մ ա ն ա կ մ ե կ ո ւ -սացած ժողովուրդներու , ինչպէս՝հայերու, միջոցով վերականգնելումարդկութեան պատմութիւնը: Հա-յերու կեները 29 տոկոսով կը հա-մընկնի 3500-ամեայ հնագոյն մար-դու կեներուն հետ: Նոյնպէս լիբա-ն ա ն ց ի ք ր ի ս տ ո ն ե ա ն ե ր , կ ի պ ր ա -ցիներ եւ Սեֆարտի հրեաներ ունինհնագոյն մարդու կեներու հետ ընդ-հանրացումներ, բայց ոչ՝ թուրքերկ ա մ պ ա ղ ե ս տ ի ն ց ի ն ե ր : Կ ’ ե զ ր ա -կ ա ց ո ւ ի , ո ր հ ա յ ե ր ե ւ ա յ լ մ ե կ ո ւ -ս ա ց ո ւ ա ծ ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր մ օ տ ե ննէօլիթեան հողագործներու, որոնքշուրջ 8000 տարի առաջ Եւրոպաբերած են գիւղատնտեսութիւնը:

4 • ABAKA • LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015

ԽՈՐԵՆԱՑԻՆ ՃԻՇԴ Է ԵՂԵՐ ...ՀՌՈՄԻ ՊԱՊԻ ՆԱՄԱԿԸ ՍՈՒԼԹԱՆՄԵՀՄԵԴ V- ԻՆ

Հայ կաթոլիկ եկեղեցու առաջնորդ, ՏաննԿիլիկիոյ Հայ կաթողիկէ պատրիարքութեանկաթողիկոս–պատրիարք Պօղոս Պետրոս ԺԳԹերզեանը (1910–31) Մեծ եղեռնի օրերինգնում է Հռոմ, Բենեդիկտոս XV (1914-22)պապին աղերսում, որ նա դիմի քրիստոնեայմեծ պետութիւներին` Գերմանիային, Ռու-սաստանին, Մեծ Բրիտանիային ու Ֆրան-սիային, որ ջարդարար թուրքի ձեռքը բռնեն:Պ ա պ ն ա ս ո ւ մ է . « Ա յ դ ք ր ի ս տ ո ն ե ա յ մ ե ծերկրներն են ձեզ կոտորողները, որի՞ն դի-մեմ»:

Բենեդիկտոս XV-ը 1915թ. Սեպտեմբերի1 0 - ի ն ն ա մ ա կ է գ ր ո ւ մ Օ ս մ ա ն ե ա ն կ ա յ ս -ր ո ւ թ ե ա ն ս ո ւ լ թ ա ն Մ ե հ մ ե դ V - ի ն ( 1 9 0 9 –1918թթ.) , ուր կոչ է անում մեծահոգութիւն ու խղճմտանք ցուցաբերելհայութեան նկատմամբ եւ վերջ տալ նրանց տառապանքներին:

ՀՌՈՄԻ ՊԱՊԻ ՆԱՄԱԿԸ ՍՈՒԼԹԱՆ ՄԵՀՄԵԴ V- ԻՆ

«Այն ժամանակ, երբ ահաւոր պայքարի, որում ներգրաւուած է Ձերդ գե-րազանցութեան հզօր կայսրութիւնը Եւրոպայի հզօր ազգերի հետ, սար-սափներով պատճառուած ցաւը կեղեքում է մեր սիրտը, մեզ է հասնում նաեւմի ողջ ժողովրդի հառաչանքի արձագանքը: Այդ ժողովուրդն օսմանեանհսկայական տարածքում անպատմելի տառապանքների է ենթարկւում: Հայժողովուրդն արդէն տեսել է, թէ ինչպէս է իր զաւակների մի մեծ մասն ուղար-կըւել պատժի, որոնց թւում են նաեւ բազմաթիւ հոգեւոր սպասաւորներ,նոյնիսկ մի քանի եպիսկոպոսներ, որոնք կամ ձերբակալուել են, կամ՝ աք-սորուել: Հիմա մենք իմանում ենք, որ գիւղերի ու քաղաքների ողջ բնակ-չութիւնը պէտք է լքի իրենց տները, որպէսզի անասելի դժուարութիւններովու տառապանքով հասնի հեռաւոր վայրեր, որտեղ էլ նրանց հոգեկան տա-ռապանքներին կգումարուեն նաեւ աղքատութիւնն ու սովը: Մենք կարծումենք, որ այս անիրաւութիւնները կատարւում են հակառակ Ձեր կառա-վարութեան կամքի: Ուստի մենք վստահութեամբ ենք դիմում Ձերդ գերա-զանցութեանը եւ կոչ անում մեծահոգութիւն ու խղճմտանք ցուցաբերել եւմիջամտել ի շահ մի ժողովրդի, որը նոյնիսկ իր հաւատքի ուժով ստիպուած էհաւատարիմ մնալ ձեր երկրին: Եթէ հայերի թւում կան դաւաճաններ կամյանցագործներ, թող նրանք օրինական դատապարտուեն ու պատժուեն:Սակայն, Ձերդ գերազանցութիւն, թոյլ մի տուէք, որպէսզի անմեղ մարդիկպատժուեն եւ արէք այնպէս , որ նո յնիսկ ճանապարհից շեղուածներնօգտուեն Ձեր ինքնիշխան մեծահոգութիւնից:

Ասացէք Ձեր խաղաղութեան եւ ներման խօսքը, հզօր եւ ոգեշնչող, եւ հայժողովուրդը, հաւաստիանալով, որ այլեւս չի տառապելու բռնութիւնից ու հե-տապնդումից, կ՛օրհնի իր հովանաւորի օգոստոսափառ անունը:

Այս յո յսով ենք մենք Ձերդ գերազանցութեանը խնդրում ընդունել մերլաւագոյն մաղթանքները, որոնք մենք յղում ենք Ձեր բարօրութեան եւ Ձերժողովուրդների երջանկութեան համար:

Վատիկան, 1915 թ. սեպտեմբերի 10Բենեդիկտոս XV»

B;n;diktos XV

Վլատիմիր Մակէյը. «Պելառուսիապատրաստ է ընդունելու Ղարաբաղիհարցով բանակցութիւնները»

Պելառուսական կողմը պատ-ր ա ս տ է ի ր տ ա ր ա ծ ք ի ն մ է ջ ը ն -դ ո ւ ն ե լ ո ւ Լ ե ռ ն ա յ ի ն Ղ ա ր ա բ ա ղ իհարցով բանակցութիւնները: Այսմասին Ուրբաթ` Մարտ 13-ին, յայ-տարարած է Պելառուսի արտա-քին գործոց նախարար ՎլատիմիրՄ ա կ է յ ը Ե Ա Հ Կ Մ ի ն ս կ ի խ ո ւ մ բ իհամանախագահներուն հետ հան-դիպման ժամանակ:

«Ես կը ցանկանամ հաստատել,ո ր Պ ե լ ա ռ ո ւ ս ի ա պ ա տ ր ա ս տ էընդունելու Լեռնային Ղարաբաղի հարցով խաղաղ բանակցութիւններըԵԱՀԿ համապատասխան որոշումներով նախատեսուած ժամկէտներումէջ: Եթէ անհրաժեշտ է, մենք կրնանք ապահովել սպառիչ խաղաղ հա-մաձայնագրի մշակման շուրջ բանակցային գործընթացի եզրափակիչփուլի իրականացման վայրը»,- ըսած է Մակէյի  յայտարարութեան մէջ:

Բացի այդ, ան նշած է, որ ուրախ է ընդունելու ՄԽ համանախագահներըեւ ղարաբաղեան հակամարտութեան գործով ԵԱՀԿ գործող նախագահը:Նախարարը անոնց այցը Մինսկ պատմական համարած է:

« Պ ե լ ա ռ ո ւ ս ի ա վ ճ ռ ա կ ա ն օ ր է ն կ ը պ ա շ տ պ ա ն է տ ա ր ա ծ ա շ ր ջ ա ն ա յ ի նանվտանգութեան ու կայունութեան ուղղուած ԵԱՀԿ ջանքերը, գոյութիւնունեցող եւ սառեցուած հակամարտութիւններու, որոնց շարքին` Ղարա-բաղեան հակամարտութեան խաղաղ լուծումներ գտնելու փորձերը: Մենքպատրաստ ենք մեր ներդրումը ունենալու այնպէս, ինչպէս ըրած ենքՈ ւ ք ր ա ն ի ո յ ճ գ ն ա ժ ա մ ի պ ա ր ա գ ա յ ի ն » , - յ ա յ տ ա ր ա ր ա ծ է ն ա խ ա ր ա ր ը `աւե լցնե լով , որ պելառուսական կողմը կը կիսէ ղարաբաղեան հակա-մարտութեան լուծման ուղիներու շուրջ ՄԽ տեսլականը:

Պելառուսական կողմը լիովին համաձայն է, որ այս փուլին առաջնայինխնդիրը շփման գիծին վրայ լարուածութեան թուլացումն է: Բացի այդ, Պե-լառուսիա կ՛ողջունէ Հայաստանի եւ Ատրպէյճանի նախագահներուն միջեւշ փ մ ա ն յ ա ճ ա խ ա կ ի ա ց ո ւ մ ը : Պ ե լ ա ռ ո ւ ս ա կ ա ն կ ո ղ մ ը ս ե ր տ յ ա ր ա բ ե -րութիւններ ունի երկու կողմերուն հետ ալ եւ նախագահներու մակար-դակով,  հանդիպումներ կ՛ունենայ այդ երկիրներու ղեկավարներուն հետ,ինչ որ իր հերթին օգտակար է խաղաղ գործընթացին մէջ յառաջընթացարձանագրելու համար:

Վլատիմիր Մակէյի հետ հանդիպումին ներկայ եղած են ԵՀԱԿ ՄԽ հա-մանախագահներ Փիեռ Անտրիեն (Ֆրանսա), Իկոր Փոփով (Ռուսիա) եւՃէյմս Ուորլիք (ԱՄՆ), ինչպէս նաեւ ԵԱՀԿ գործող նախագահի անձնականներկայացուցիչ Անճեյ Քասփրչիկ:

Կառավարութիւնը 2015-ին նիւթապէսպիտի աջակցի փոքր եւ միջին 150-200սկսնակ ձեռնարկութիւններու

Հայաստանի կառավարութիւնըՄարտ 5-ի նիստին հաստատած է«Աջակցութիւն փոքր եւ միջին ձեռ-նարկատէրերին 2015» ծրագրին,ըստ որուն` փոքր եւ միջին 150-200ձ ե ռ ն ա ր կ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր կ ա ռ ա վ ա ր ո ւ -թենէն նիւթական աջակցութիւն պի-տի ստանան:

Ծ ր ա գ ի ր ը ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե լ ո վ , Հ ՀՏ ն տ ե ս ո ւ թ ե ա ն ա ռ ա ջ ի ն փ ո խ ն ա -խարար Գարեգին Մելքոնեան ըսածէ, որ ինչպէս 2014ին, այս տարի ալս կ ս ն ա կ ձ ե ռ ն ա ր կ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ն

պիտի տրամադրուի մինչեւ 5 միլիոնդրամ առաւելագոյն չափով վարկեր,տարեկան 10% տոկոսով, 5 տարիպ ա յ մ ա ն ա ժ ա մ ո վ : Ը ս տ փ ո խ ն ա -խարարին, կը շարունակուին նաեւդ ա ս ը ն թ ա ց ք ն ե ր փ ո ք ր ե ւ մ ի ջ ի նձեռնարկութիւններու ներկայացու-ցիչներուն համար: Գ. Մելքոնեաննշած է, որ այս դասընթացքներունյ ա տ կ ա պ է ս պ ի տ ի ո ւ ս ո ւ ց ա ն ո ւ իպ ա շ ա ր ն ե ր ո ւ խ ն ա յ ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ե ւբնապահութեամբ՝ մաքուր արտադ-րութիւն:

«Գարֆուր» հանրախանութը կը բացուի Մարտ 11ին

Երկար սպա սու մէ ետք, երե ւան ցի ները վեր ջա պէս պի տի «բախ տա -ւորուին» «Գար ֆուր» հանրա խանու թով: Ան համար յե տաձ գումնե րէ ետք,ֆրան սա կան հան րա վաճա ռատու նե րու հսկա յին երե ւանեան մաս նա ճիւ ղըի վերջոյ իր դռնե րը կը բա նայ Մարտ 11-ին, «Երե ւան Մոլ» առեւտրա կանկեդ րո նին մէջ: «Գար ֆուր» մե ծու թեամբ աշ խարհի երկրորդ ման րա վաճառցանցն է` Wal-Mart-էն յե տոյ: Ընկե րու թիւնը աշ խարհի 32 երկրնե րու մէջ ու -նի զա նազան մե ծու թեամբ շուրջ 15 hա զար խանութներ: «Գար ֆուր», հա -րաւ-կով կա սեան իր առա ջին հան րա խանու թը բա ցած էր 2012ին, Թիֆ լի սիմէջ: «Նոր Յառաջ»

Մ ա ր տ 1 1 - ի ն ՝ Մ Ա Կ - ի Գ լ խ ա ւ ո րքարտուղար Պան Քի Մուն Ընդու-նեց ՀՀ մշտական ներկայացուցիչԶոհրապ Մնացականեանը:

Ո ղ ջ ո ւ ն ե լ ո վ դ ե ս պ ա ն Մ ն ա ց ա -կանեանին` ՄԱԿ-ի Գլխաւոր քար-տ ո ւ ղ ա ր ը բ ա ր ձ ր գ ն ա հ ա տ ե ց Հ ա -յաստանի գործօն ներգրաւուածու-թ ի ւ ն ը մ ի ջ ա զ գ ա յ ի ն բ ա զ մ ա կ ո ղ մգ ո ր ծ ը ն թ ա ց ն ե ր ո ւ ն , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւՄԱԿ-ի գրասենեակի աշխատանք-ն ե ր ո ւ ն ց ո ւ ց ա բ ե ր ո ւ ո ղ ա ջ ա կ ց ո ւ -թիւնը:

Շ ն ո ր հ ա կ ա լ ո ւ թ ի ւ ն յ ա յ տ ն ե լ ո վընդունելութեան համար` դեսպանը

Գլխաւոր քարտուղարին փոխանցեցՀայոց Ցեղասպանութեան 100-րդտարելիցի համահայկական հռչա-կ ա գ ր ի բ ն ա գ ի ր ը ` թ ա ր գ մ ա ն ո ւ ա ծՄԱԿ-ի բոլոր պաշտօնական լեզու-ն ե ր ո վ ` ն շ ե լ ո վ , ո ր Հ ռ չ ա կ ա գ ի ր ըմիտուած է ցեղասպանութեան դէմհամամարդկային պայքարի ամրա-պընդման եւ զարգացման:

Դեսպան Մնացականեան Գլխա-ւոր քարտուղարին տեղեկացուցածէ Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդտարելիցին նուիրուած ձեռնարկ-ներուն մասին ` ընդգծե լով անոնց

Շար. էջ 15

LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015 • ABAKA • 5

Ի ՅԻՇԱՏԱԿ ՏՈՔԹ. ԷՏԿԱՐ ՅՈՎՍԷՓԵԱՆԻ ԵՒԱՆՁՆԱԿԱՆ ՉՄՈՌՑՈՒՈՂ ՄՆԱՅՈՒՆ ՅԻՇԱՏԱԿՆԵՐ

|AKOB WARDIWAÂ:AN

Երեք հիմնադիրներէն էր ԱռաջնորդարանիՀայ Օգնութեան Ֆոնտին, որ Հայաստանի ՄեծԵ ր կ ր ա շ ա ր ժ ի ն հ ա ս ա ւ ա ն յ ա պ ա ղ ա ղ է տ ե ա լգ օ տ ի ի մ ե ր հ ա յ ր ե ն ա կ ի ց ն ե ր ո ւ ն ։ Ա մ ե ր ի կ ա յ իՀայոց Առաջնորդին` Թորգոմ Արք. Մանուկեանին ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ե ա մ բ ե ւ ա զ գ ա յ ի ն բ ա ր ե ր ա րԳ է ո ր գ Յ ո վ ն ա ն ե ա ն ի ո ւ բ ժ շ կ ա պ ե տ Տ ո ք թ .Է տ կ ա ր Յ ո վ ս է փ ե ա ն ի մ ա ս ն ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բ մ ե ծօգտակարութիւն ունեցաւ այս Ֆոնտը։ Մինչեւայսօր այդ կը շարունակուի միեւնոյն հետեւո-ղ ո ւ թ ե ա մ բ ո ւ բ ծ ա խ ն դ ր ո ւ թ ե ա մ բ ։ Ա ռ ա ն ձ ի նգ ր ա ս ե ն ե ա կ մ ը Ն ի ւ Ե ո ր ք ի մ ե ր ա ռ ա ջ ն ո ր դ ա -րանէն ներս, օրը-օրին, կը հետեւի այդ բարե-սիրական աշխատանքներուն։

Փետրուար 14, 2015, Շաբաթ օր կէսօրին, տե-ղի ունեցաւ հոգեհանգստեան արարողութիւնՏոքթ. Էտկար Յովսէփեանի յիշատակին, Առաջ-նորդանիստ Ս. Վարդան Մայր Տաճարին մէջ, ուրԽաժակ Արք. Պարսամեան դրուատեց հանգուց-եալի արժանիքները։ Այնուհետեւ, աւելի քան 200ազգայիններ ներկայ գտնուեցան անոր յիշա-տակին նուիրուած հոգեճաշին, որ տեղի ունե-ցաւ Գավուքճեան հանդիսասրահին մէջ, հովա-նաւորութեամբ Թեմակալ Առաջնորդ ԽաժակԱրք. Պարսամեանի։ Ներկայ էին ՄԱԿի մօտ ՀՀՄնայուն Հաւատարմատար դեսպան ԶօհրապՄ ն ա ց ա կ ա ն ե ա ն , Ա ռ ա ջ ն ո ր դ ա ր ա ն ի պ ա տ ա ս -խանատուներ, ՌԱԿի Նիւ Եորքի ակումբի ղե-կավարներ, ազգայիններ ու բարեկամներ։

Ըսենք որ ՌԱԿի Նիւ Եորքի ակումբը կը կոչուիո ղ բ ա ց ե ա լ Տ ո ք թ . Է . Յ ո վ ս է փ ե ա ն ի հ օ ր Տ ո ք թ .Մովսէս Յովսէփեանի յիշատակին, որ եղած էրՆիւ Եորքի եւ Արեւելեան Ամերիկայի ղեկավարռամկավար ազատականներէն։ Ան գացած էրՀայաստան օգտակար ըլ լալու գաղթական հա-յ ո ւ ն ո ւ վ ե ր ա դ ա ռ ն ա լ ո վ Ն ի ւ Ե ո ր ք , մ ն ա ց ա ծէր ամերիկահայ գաղթականին մնայուն բարե-կ ա մ ը ե ւ հ ո գ ա ծ ո ւ բ ժ ի շ կ ը , մ ի ն չ ե ւ ի ր վ ե ր ջ ի նշունչը։

Յ ո ւ շ ե ր ե կ ո յ ի ն ն ե ր կ ա յ է ի ն Հ ա յ Օ գ ն ո ւ թ ե ա նՖ ո ն տ ի ն ա ն դ ա մ ն ե ր ը ա տ ե ն ա պ ե տ ո ւ թ ե ա մ բ `Րենտի Սապահ Կիւլեանի։ Յայտագրին վարիչնէր Դոկտ. Դաւիթ Նճարեան` փեսան բարերարԳ է ո ր գ Յ ո վ ն ա ն ե ա ն ի ։ Խ օ ս ք ա ռ ի ն Պ ո ս տ ո նՀամալսարանի Բժշկական Կեդրոնի բժշկապետՏ ո ք թ . Ա ր ա մ Չ օ պ ա ն ե ա ն , Ա ն է թ Չ ո ւ լ ֆ ա յ ե ա ն `Ամերիկեան զանազան հիւանդանոցներու վար-չ ա կ ա ն պ ա տ ա ս խ ա ն ա տ ո ւ ե ւ Գ ո լ ո մ պ ի ա Հ ա -մալսարանի Հիւանդանոցի հանգուցեալ բժշկա-պետին երեք զաւակները՝ Ռանըլտ, Ճին եւ Տոքթ.Դաւիթ Յովսէփեանները։

Այս առթիւ կը մէջբերենք հատուած մը Յուլիս9 , 2 0 0 9 ի ն հ ա ր ց ա զ ր ո յ ց է ն , ո ր լ ո յ ս կ ը տ ե ս ն է«Հանդիպումներ – 5» մեր հեղինակութեամբ լոյստեսած հատորին մէջ։

«Հ. Դուք որպէս կեանքի առաքելութիւն հետե-ւեցաք ձեր հօր ուղիին եւ այդպիսով պատուաբերի ր ա գ ո ր ծ ո ւ մ ն ե ր ա ր ձ ա ն ա գ ր ե ց ի ք ։ Ձ ե ր հ ա յ ր ըհետամուտ եղաւ 1915ին Հայաստանի մէջ ցե-

ղասպանութենէն վերապրողներու օգնութեան,մինչ դուք հետամուտ եղաք Հայաստանի վերջիներկրաշարժի զոհերուն` անոնց բժշկական եւ մար-դասիրական օգնութիւն ընծայելու համար։ Ի՞նչկրնաք ըսել մեզի այն ապրումներուն մասին զորսունեցաք այդ ժամանակ։

Պ. Այդ ողբերգական օրերու ընթացքին ես կըտառապէի անվճռական քայլերէ, քանի որ կայինահաւոր կորուստներ եւ վշտալի երեւոյթներ։ Երե-ւան երթալով, ես բաժնեկից դարձայ ինծի հարա-զատ բնիկ հայերու տառապանքին։ Թէեւ ընկճումպատճառող պարագաներ էին, միաժամանակ լաւփորձառութիւն մըն էր։ Ցաւալի էր տեսնել իմ եղ-բայրներուս դիմագրաւած տառապանքը, բայցնաեւ հաճելի էր որպէս բժիշկ՝ անոնց կարիք-ն ե ր ո ւ ն հ ա ս ն ի լ ը ։ Ե ս կ ա զ մ ա կ ե ր պ ե ց ի կ ա մ ա -ւորներու խումբ մը, որ հասաւ 200 հոգիի, եւ միքանի օրուան ընթացքին ընդգրկեց 30 բժիշկ ,պ ա տ ր ա ս տ ` մ ե կ ն ե լ ո ւ Հ ա յ ա ս տ ա ն ե ւ օ գ ն ե լ ո ւերկրաշարժէն աղէտեալներուն։ Այդպէս ընելով,ես համոզուած էի որ մարդկութեան օգտակարըլլալու լաւագոյն կերպը բժշկական գիտելիքը ծա-ւալելն էր։»

Ի ն չ պ է ս յ ի շ ե ց ի ն ք , յ ա ր գ ո ւ ա ծ բ ժ շ կ ա պ ե տ ըարժանաւոր զաւակն է ՌԱԿի երախտաւորներէնընկեր Տոքթ. Մովսէս Յովսէփեանի եւ ՀԲԸՄիԿեդրոնական Վարչական Ժողովի երկարամեայանդամին` Տիկին Մաքրուհիին։ Իր քրոջ` Դոկտ.Մ ա ր ճ ը ր ի Յ ո վ ս է փ ե ա ն ի հ ե տ ա չ ք ը բ ա ց ա ծ էհայաշունչ յարկի մը տակ, Նիւ Եորքի մէջ։ Հայրըեղած է հայ գաղթականին բժիշկը, իսկ Հայաս-տ ա ն ի Ա ռ ա ջ ի ն Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ն ս ո վ ի ո ւաքսորի տարիներուն գացած է Էջմիածին ու այսանգամ հո´ն է որ ծառայած է իր ժողովուրդին։Ռամկավար ազատականները որպէս երախտա-գիտութիւն իրենց վեթերան ընկերոջ` Նիւ Եորքիակումբը կը կոչեն Տոքթ. Մովսէս Յովսէփեանիանունով։

Հօրը ճանապարհով քալեց Տոքթ. Էտկար Յով-ս է փ ե ա ն ը ` Գ ո լ ո մ պ ի ա հ ա մ ա լ ս ա ր ա ն ի ա յ սյարգուած գանկաբանը կամ աւելի ճիշդ neuro-s u r g e o n - ը ։ 1 9 9 0 ի ն , ը ն դ ա ռ ա ջ ե ց Ա մ ե ր ի կ ա յ իՀայոց օրուան առաջնորդի խնդրանքին, այցելեցա ղ է տ ի գ օ տ ի ։ Վ ե ր ա դ ա ր ձ ի ն ա ն ո ր ն պ ա ս տ ըաղէտեալներուն համար եղաւ օրհնութիւն մը։Դեղորայք, վիրահատութեան սենեակի սպաս-ներ, մասնագէտ բժիշկներու յաճախակի այցե-լութիւններ, բժշկական լուրջ խնամքի կարօտհ ա յ ր ե ն ա կ ի ց ն ե ր ո ւ Մ ի ա ց ե ա լ Ն ա հ ա ն գ ն ե ր ո ւզանազան հիւանդանոցներու մէջ դարմանումիապահովութիւններ զինք դասեցին իր հօր հա-րազատ ժառանգորդը։

Տ ո ք թ . Մ ո վ ս է ս Յ ո վ ս է փ ե ա ն ի յ ի շ ա տ ա կ ի ն ,ԹՄՄ-ը 2011-ին կազմակերպեց երեկոյ մը, ուրներկայ գտնուեցաւ նաեւ Տոքթ. Էտկար Յովսէփ-եան։ Ուրախ էր որ իր հօր գաղափարի ընկեր-ները չեն մոռցած երբե´ք իր հօր յիշատակը։ Եր-ջանիկ էր անոր համար։

Կ’ապրինք նոյն քաղաքը` Էնկլվուտ եւ յաճախկը գտնուինք նոյն վաճառատուները, արուեստիսրահները կամ … ճաշարանները։ Հրաւիրած էրՊէյրութի «Զարթօնք» օրաթերթի խմբագիրը`ընկերուհի Պայծիկ Գալայճեանն ու զիս կէսօր-ւան ճաշի, Գոլոմպիա հիւանդանոցի VIP ճաշա-րանը։ Ուրախ էր որ տակաւին ազգային կեանքըկը շարունակուէր Լիբանան-Սուրիոյ մէջ։ Ունէրվերջին բաղձանք մը՝ այցելել հօրը ծննդավայրը`Քէսապ։ Մեր թերթին երիտասարդ խմբագրովխանդավառ էր ի´նք փափաքեցաւ ունենալ հար-ցազրոյցս, որպէս յիշատակ այս հանդիպումէն,որուն համար շնորհակալ եմ։

Երուսաղէմի նորընտիր պատրիարքին` Նուր-հան Արք. Մանուկեանի ի պատիւ տանս մէջ կազ-մ ա կ ե ր պ ո ւ ա ծ հ ա ն դ ի պ մ ա ն ` Փ ե տ ր ո ւ ա ր 1 4 ,2014-ին հրաւիրած էի նաեւ մեր սիրելի Տոքթ.Է տ կ ա ր Յ ո վ ս է փ ե ա ն ը ։ Ց ո ւ ր տ ե ր ե կ ո յ մ ը ն է ր ։Սառած էին ճանապարհներն ու մայթերը։ 50էաւելի հրաւիրեալներուն մէջ էին նաեւ ԱռաջնորդԽաժակ Սրբազանը, հոգեւոր հայրեր, ազգայինդէմքեր, բարերարներ, ՌԱԿի ու ԹՄՄի ղեկա-վարներ։

Ուրախ էր շրջապատուած ըլ լալով հօրը գա-ղափարի ընկերներովը, իր վաղեմի ազգային բա-րեկամներով ու հոգեւորականներով։ Չէր գիտերո ր ա յ դ պ ի տ ի ը լ լ ա ր ի ր վ ե ր ջ ի ն հ ա ն դ ի պ ո ւ մ ընման ընտրանիի մը հետ …։ Յաջորդ օր, կէսօրէետք, Տոքթ. Րաֆֆի Յովհաննէսեան հաղորդեցո ր Տ ո ք թ . Յ ո վ ս է փ ե ա ն ա ռ ա ւ օ տ ե ա ն ս ա ռ ո յ ց իպատճառով սահած էր եւ կորսնցուցած իր ուշքըեւ հիւանդանոց փոխադրուած։ Երկա~ր բժշկա-կան խնամքն ու ապրելու իր կամքը, դժբախ-տ ա բ ա ր չ կ ր ց ա ն զ ի ն ք ա պ ա ք ի ն ե լ ե ւ հ ո գ ի նաւանդեց Նոյեմբեր 14, 2014ին, 86 տարեկանհ ա ս ա կ ի ն ։ Մ ե ծ մ ա ր դ ի կ , պ ա ր զ ո ւ խ ո ն ա ր հկ ’ ը լ լ ա ն ։ Տ ո ք թ . Է տ կ ա ր Յ ո վ ս է փ ե ա ն ի ր պ ա ր -զ ո ւ թ ե ա ն ո ւ խ ո ն ա ր հ ո ւ թ ե ա ն մ է ջ , Մ ե ծ Մ ա ր դէր։ Մեծ Մարդասէր ու մանաւա´նդ Հայրենասէրէր։

Նիւ Եորք

ՄԱԿ-ի Գլխաւոր Քարտուղարին Յանձնուեցաւ Հայոց Ցեղասպանութեան100-րդ Տարելիցի Համահայկական Հռչակագրի Բնագիրը

6 • ABAKA • LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015

Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցի ոգեկոչման երեկոյԼիբանանի մէջ նախաձեռնութեամբ՝ Հայ Կաթողիկէ Պատրիարքարանի

Հովանաւորութեամբ Լիբանանի ԿաթողիկէՊատրիարքներու եւ Եպիսկոպոսաց Խորհուր-դ ի ն , 9 Մ ա ր տ 2 0 1 5 - ի ն N D U   հ ա մ ա լ ս ա ր ա ն ի(Զուք Մուսպէհ, Լիբանան) հանդիսութիւններուսրահին մէջ տեղի ունեցաւ Հայոց Ցեղասպա-նութեան 100-րդ տարելիցին նուիրուած յիշա-տակումի երեկոն , հրաւէրովը Հայ ԿաթողիկէՊատրիարքութեան: Սոյն հանդիսութիւնը կեդրո-նականն էր նոյն առիթով Լիբանանի մէջ Հայ կա-թ ո ղ ի կ է պ ա տ կ ա ն մ ա ր մ ի ն ն ե ր ո ւ ն կ ո ղ մ է ձ ե ռ -նարկուելիք միջոցառումներու շարքին, նախա-տեսուած՝ ամբողջ տարուան վրայ:

Լիբանանի եւ Հայաստանի ազգային օրհներ-գերէն ետք, բացման խօսքով հանդէս եկաւ արա-բական աշխարհի  հաղորդամիջոցներու հանրա-ծանօթ գործիչ եւ երեկոյի հանդիսավար ԺորժՔըրտահի: Քըրտահի արաբերէնով մեկնաբանեցԵղեռնի զոհ՝ մեծ բանաստեղծ Սիամանթոյի “Ափմ ը մ ո խ ի ր ” ք ե ր թ ո ւ ա ծ ը ե ւ ա պ ա ա ն դ ր ա դ ա ռ -նալով հայ ժողովուրդի պատմութեան, դատա-պարտեց անոր դէմ Թուրքիոյ կառավարութեանգ ո ր ծ ա դ ր ա ծ ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը ՝ Ա . Հ ա մ ա շ -խարհային պատերազմի տարիներուն:

Հայ Կաթողիկէ Պատրիարքութեան անունովխօսք առաւ հայր Գէորգ Ծ. Վրդ. Եղիայեան, որպահանջեց Թուրքիոյ կառավարութենէն ճանչ-ն ա լ Ե ր ի տ ա ս ա ր դ Թ ո ւ ր ք ե ր ո ւ ի շ խ ա ն ո ւ թ ե ա նշ ր ջ ա ն ի ն , ա ն ո ն ց ղ ե կ ա վ ա ր ն ե ր Թ ա լ է ա թ ի ե ւՃեմալի ղեկավարութեամբ գործադրուած ՀայոցՑեղասպանութիւնը, որուն զոհ գացին 1.5 միլիոնանմեղ հայեր: Հայր Եղիայեան պահանջեց թրքա-կան կառավարութենէն հատուցել Հայոց Ցեղաս-պանութեան վնասները՝ նիւթական եւ բարոյա-կ ա ն ո լ ո ր տ ն ե ր ո ւ ն մ է ջ , դ ի տ ե լ տ ա լ ո վ , ո ր հ ա -յութեան հազարամեայ աշխատանքին պտուղը

հանդիսացող հազարաւոր վանքեր ու եկեղե-ցիներ, դպրոցներ ու ապարանքներ, մշակոյթի եւտ ն տ ե ս ո ւ թ ե ա ն կ ե դ ր ո ն ն ե ր , հ ա մ ա յ ն ք ա յ ի ն թ էանձնական կալուածներ սանձարձակ բարբա-րոսութեան եւ ահաբեկումի ժամանակաշրջանիմ ը մ է ջ վ ե ր ա ծ ո ւ ե ց ա ն ա խ ո ռ ն ե ր ո ւ , զ օ ր ա ն ո ց -ներու եւ բանտերու, մինչ նոր Թուրքիան ստեղ-ծըւեցաւ աւարի հիմքերուն վրայ: Ան շեշտեց, որհ ա յ ո ց կ ո ղ մ է բ ռ ն ա գ ր ա ւ ո ւ ա ծ հ ո ղ ե ր ը պ ի տ իվ ե ր ա դ ա ր ձ ո ւ ի ն ի ր ե ն ց մ ի ա կ ի ր ա ւ ա տ ի ր ո ջ ՝հայութեան, որուն համար կորսուած հայրենիքըմինչեւ այսօր իր խորհրդանիշերը ունի ի դիմացԱրարատ լերան եւ Կիլիկիոյ կանաչազարդ դաշ-տերուն:

Ապա բեմ բարձրացաւ լիբանանցի բանաս-տ ե ղ ծ Ա ն թ ո ւ ա ն Ռ ա ա տ , ո ր ի ր մ ա տ ո ւ ց ա ծքերթուածին ընդմէջէն դատապարտեց բռնա-տ ի ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ն ո ւ մ ա ր դ կ ո ւ թ ե ա ն դ է մ գ ո ր -ծադրուած ոճիրները՝ դարերու ընթացքին:

Խօսք առաւ Լիբանանի նախկին վարչապետզօր. Միշէլ Աուն:   Ան դիտել տուաւ, որ հայ ժո-ղովուրդը տառապանքներ կրած է Օսմանեանկ ա յ ս ր ո ւ թ ե ա ն ա մ բ ո ղ ջ շ ր ջ ա ն ի ն , ե ն թ ա կ ա յդառնալով ատելութեան եւ հալածանքի, որոնքի ր ե ն ց գ ա գ ա թ ն ա կ է տ ի ն հ ա ս ա ն Ա ռ ա ջ ի ն հ ա -մաշխարհային պատերազմի ընթացքին՝ Երի-տասարդ Թուրքերու իշխանութեան շրջանին։ Անըսաւ, որ հայութիւնը զոհ գնաց համաթուրանա-կան գաղափարախօսութեան, որ կը միտէր ջնջելԹուրքիոյ մէջ ապրող բոլոր ազգութիւններն ուկրօնները։ Ան ցաւով դիտել տուաւ , որ արեւ -մըտեան պետութիւնները բաւականացան դի-տորդի կարգավիճակ ցուցաբերել հայութեանբնաջնջման փաստին առջեւ, անտեսելով նաեւայն, որ կոտորածներուն զոհ կը դառնար ամբողջքրիստոնէութիւնը ՝ իր զանազան դաւանանք-ն ե ր ո վ ։ Զ օ ր ա վ ա ր Ա ո ւ ն ը ս ա ւ , ո ր ա ն ց ե ա լ ի

Շար. էջ 14

Գերմանացի պատմաբանի յայտնաբերութիւնները՝ Վատիկանի մէջգտնուող Հայոց Ցեղասպանութեան փաստաթուղթերու մասին

Հայոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տարելիցին ընդառաջ յայտնի գեր-մ ա ն ա ց ի պ ա տ մ ա բ ա ն Մ ի ք ա յ է լ Հ ե ս մ ա ն ը   յ ա յ տ ա ր ա ր ա ծ է Վ ա տ ի կ ա ն իգաղտնի արխիւներուն մէջ մինչեւ այսօր չհրապարակուած 2000 էջնոցփաստաթուղթերու յայտնաբերման մասին, որոնք անուանած է «պատ-մութեան մէջ քրիստոնեաներու ամենամեծ հետապնդումը»: Այս մասին կըհաղորդէ՝ ըստ Panarmenian.net-ի՝ Հռոմի մէջ լոյս տեսնող Zenit լրատուա-կան գործակալութեան տուած հարցազրոյցի ընթացքին. պատմաբանըուշագրաւ տեղեկութիւններ հաղորդած է Հայերու Ցեղասպանութեաննկատմամբ Հռոմի Սուրբ Աթոռին, մասնաւորապէս` Հռոմի  ՊենետիքթոսXV  պապի դիրքորոշման մասին, որ 1915-ին բազմաթիւ անգամներ կոչկ՛ընէր դադրեցնելու հայերուն հանդէպ կատարուող բռնութիւնները:

Անդրադառնալով փաստաթուղթերու յայտնաբերման պատմութեան`Հեսմանը ըսած է. «Ինծի հետաքրքրեց  Հայոց Ցեղասպանութեան  թեման,երբ կարդացի Քէոլնի արքեպիսկոպոս Քարտինալ ֆօն Հարտմանի` 1913-ին Գերմանիոյ Ռէյխի կանցլերին ուղղուած նամակը, ուր կը խնդրէր օգնել`կանխելու Հայոց նոր ցեղասպանութիւնը Թուրքիոյ հիւսիս-արեւելքէնռուսական զօրքերու դուրսբերումէն ետք:

«Այնուհետեւ նոր եւ նոր փաստաթուղթեր յայտնաբերեցի, աւելի քան2000 էջ, որոնց մեծամասնութիւնը ոչ հրապարակուած է, ոչ ալ ուսում-նասիրուած որեւէ պատմաբանի կողմէ: Մինչ այդ ուսումնասիրելով Ցեղաս-պանութեան թեման` ծանօթ էի Գերմանիոյ արտաքին գործոց նախա-րարութեան արխիւներուն մէջ պահուող փաստաթուղթերուն, որոնք պատ-րաստուած էին օսմանեան պաշտօնեաներու ու դիւանագէտներու կողմէ,իսկ այս փաստաթուղթերը նոր ուսումնասիրութեան նիւթ են:

«Ի հարկէ, կարեւոր աղբիւրներէն են նաեւ ԱՄՆ-ի դիւանագէտներուզեկոյցները, յատկապէս` Կ.Պոլսի մէջ հիւսիս-ամերիկեան դեսպան ՀենրիՄորկենթաուի փայլուն զեկոյցը: Մինչ այժմ հանդիպած են նաեւ անգլիացի,ֆ ր ա ն ս ա ց ի , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ Թ ո ւ ր ք ի ո յ մ է ջ ի տ ա լ ա ց ի դ ի ւ ա ն ա գ է տ ն ե ր ո ւզեկոյցները, սակայն Վատիկանի փաստաթուղթերը տեղեկատւութեանհիանալի աղբիւր են»:

Խ օ ս ե լ ո վ կ ո տ ո ր ա ծ ն ե ր ո ւ պ ա տ ճ ա ռ ն ե ր ո ւ ն մ ա ս ի ն ` ա ն ը ս ա ծ է .« Կ ո տ ո ր ա ծ ն ե ր ը ս կ ս ա ն , ե ր բ թ ո ւ ր ք ե ր ը խ ո ւ զ ա ր կ ո ւ մ ն ե ր կ ա տ ա ր ե ց ի նհ ա յ կ ա կ ա ն տ ո ւ ն ե ր ո ւ մ է ջ ` զ է ն ք յ ա յ տ ն ա բ ե ր ե լ ո ւ ն պ ա տ ա կ ո վ , ի ն չ ո րօգտագործեցին որպէս ապստամբութեան դաւադրութեան «վկայութիւն»,որ, ի հարկէ, անհեթեթութիւն էր: Ատոր հետեւեցան տղամարդոց ձեր-բակալութիւնները, չարչարանքներն ու սպանութիւնները: Այնուհետեւկանանց, տարեցներուն եւ երեխաներուն ստիպեցին հարիւրաւոր քի-լոմեթրեր անցնիլ Անատոլիոյ լեռնային տարածքներով` առանց ջուրի եւուտելիքի»:

«Մօտ 350.000-ը, հասնելով սուրիական անապատ, տեղաւորուեցանհամակեդրոնացման ճամբարներու մէջ, որմէ ետք սկսաւ «մահուան երթը»Սուրիոյ անապատով, ուր շատերը սպաննուեցան: Քանի մը տասնեակ

հազար մարդիկ միայն ողջ մնացին, անոնց մեծ մասը որբեր էին, որոնցհամար Պենետիքթոս XV պապը երկու որբանոց տրամադրեց»,- պատմած էգիտնականը:

Խօսելով հնարաւոր զարգացումներու մասին գերմանացի պատմաբանըյատուկ նշած է, որ Թուրքիոյ կառավարութիւնը նոյն կիրքով կը փորձէհամաշխարհային գրականութեան մէջ բոլոր միջոցներով ջնջել ՀայոցՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն հ ե տ ք ը ` կ ա ն խ ե լ ո վ հ ա յ ո ց կ ո տ ո ր ա ծ ն ե ր ո ւ ` ո ր պ է սցեղասպանութիւն ճանաչումը:

«Բայց տեղի ունեցած է ցեղասպանութիւն` ըստ ՄԱԿ-ի սահմանումին,ինչպէս նաեւ քրիստոնեաներու ամենամեծ հալածանքը պատմութեան մէջ,որուն զոհ գնաց միլիոն ու կէս հայ եւ մօտ մէկ միլիոն քրիստոնեայ սուրիա-ցիներ եւ յոյներ»,-ըսած է գերմանացի պատմաբանը, կը յայտնէ Tert.am-ը:

Դեռ 2012-ի Փետրուարին յայտարարուեցաւ, որ Վատիկանը կը սկսիբանալ 400-ամեայ վաղեմութեան գաղտնի արխիւները` սկսած 1621 թուա-կանին: Ամենահին փաստաթուղթը թուագրուած է 8-րդ դարով: Արխիւայինփաստաթուղթերուն մէջ կան նաեւ այնպիսինները, որոնք կը վերաբերինՀայոց ցեղասպանութեան, որ իրականացուած է Օսմանեան կայսրութեանօրոք:

Աւելի վաղ Վատիկանի գաղտնի արխիւի պատասխանատու, եպիսկոպոսՍերճիօ Պագանոն յայտարարած է, որ հայերու մասին փաստաթուղթերըպիտի հրապարակուին: Անոնց մէջ տեղեկութիւններ կան «թրքական զօր-քերու կողմէ հայերու տանջանքներուն մասին»:

LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015 • ABAKA • 7

S E C T I O N F R A N Ç A I S E

LUNDI 23 MARS 2015Editorial écrit en anglais

par Edmond Y. Azadian

et publié dans The Armenian

Mirror-Spectator en

date du 7 mars 2015

Dans la plupart des pays civilisés,des branches indépendantes et égalesdu pouvoir équilibrent le gouverne-ment et freinent les élans dictatoriaux.Cependant, une opposition saine etresponsable complèterait l’équation.Alors que pour la plupart des gouver-nements, l’exercice du pouvoir estatteint grâce au bon exercice des fonc-tions de chaque branche - l’exécutif, lelégislatif et le judiciaire - l’opposition,à son tour, équilibre tout ce qui précè-de.

Les partis d’opposition en Europe eten Amérique du Nord scrutent les gou-vernements dans l’ombre et sont prêtsà prendre la direction devant toutdéveloppement imprévu ou tout sim-plement durant le cours normal, si leparti au pouvoir perd le soutien popu-laire.

Mais, dans les pays en voie de déve-loppement, l’opposition est considé-rée, la plupart du temps, commel’ennemi, et les programmes et lesidées de l’opposition sont ignorées,juste pour leur nier toute crédibilité.

L’Arménie étant un pays en déve-loppement, elle n’était pas en mesurede développer une opposition saine etlégitime. Alors que l’élite dirigeante estconstamment étiquetée comme « illé-gitime », l’opposition à son tour n’apas été en mesure de jouer selon lesrègles. Très souvent, les membres del’opposition ne semblent pas réclamerjustice; ils perdent plutôt leur crédibili-té parce qu’ils semblent vouloir leurpart du gâteau.

L’Arménie sort à peine d’un régimetotalitaire et il est douteux qu’elle puis-se développer une véritable opposi-tion, comme elle ne peut organiserd’élections crédibles pour porter aupouvoir des responsables légitime-ment élus.

Au cours des dernières années,l’opposition est passée par de nom-breuses phases et alors qu’elle avaitrecueilli suffisamment d’influencepour secouer les dirigeants en place,elle a été brisée. Cependant, l’anthro-pologue Hranoush Kharatian ne croitpas que la débâcle récente de l’opposi-tion ait créé un vide de pouvoir.

Après avoir subi plusieurs défaites,le dirigeant du Congrès national armé-nien - et ancien président - Levon Ter-Petrosian a courtisé Gagik Tsaroukian,le chef du Parti Arménie prospère, quia détenu, à un moment donné, 500 000membres. Cependant, Tsaroukian estdemeuré assis sur la clôture et a laisséTer-Petrosian dans l’expectative. Lesvives critiques du président SergeSargissian envers Tsaroukian ont faitdéborder le vase, et ce dernier a juréde se venger. La solidarité entre leCongrès national arménien, Arménieprospère et le Parti de l’Héritage deRaffi Hovanissian devait être consom-

mé lors d’un rassemblement le 19février, avec la perspective de secouerle gouvernement, et la création d’unclimat politique très dangereux à laveille du centenaire de génocide.

Le magnat des affaires arméniennesà Moscou, Samvel Karapetian et laFRA (parti Dachnak), ont contribué àdiffuser une situation explosive. Uneréunion en face-à-face a été négociéeentre le président et M. Tsaroukian, cedernier a fait quelques remarquesconciliantes. Mais, dans l’intervalle,des défections de grande envergure ausein du parti Arménie Prospère ontmené à sa désintégration. Des rumeursveulent que le premier homme d’Etatdu parti, Vartan Oskanian, ancienministre des Affaires étrangères, aitdémissionné du Parlement et auraitquitté le pays.

Kharatian, une érudit qui ne semblepas en lice pour une quelconque posi-tion politique, reste une véritable voixdans l’opposition. Dans une récenteentrevue, elle aurait déclaré qu’il yavait une grande demande du publicpour l’opposition en Arménie, « seulsdeux ou trois partis peuvent briguer leposte d’opposition principale – le Partide l’Héritage, le député NikolPashinian de l’Union civile, » bien quele ce dernier ait été étiqueté commepseudo-opposition par M. Ter-Petrossian.

Kharatian a conclu en déclarant :« Je ne pense pas que M. Tsaroukianretourne à la politique à moins que levéritable chef de la politique du paysne soit évident. »

Un récent sondage Gallup a plus oumoins validé les observations deKharatian. Selon ce sondage réalisépar Gallup International en Arménie,les figures de l’opposition les plusbrillants seraient Zarouhi Postanjian,membre de la faction de Patrimoinearménien, Raffi Hovannisian du Partide l’Héritage, et Pashinian.

Le même sondage demandait auxrépondants d’évaluer l’activité del’opposition sur une échelle de un àcinq. Les résultats sont les suivants:Patrimoine, 3,7 points; Arménie pros-père, 3,63 points; Congrès nationalarménien, 3,62 points; FRA, 3,2 points,et Orinantz Yerkir, 2,4 points.

Bien sûr, les résultats du sondagereflètent également la maturité poli-tique des participants.

En ce qui concerne les « brillantsopposants », trois noms émergent.Nikol Pashinian, Zarouhi Postanjian etHovanissian. Pashinian a atteint unvernis de respectabilité après avoirformé son propre parti et a été élumembre du parlement. Il a, cependant,un passé mouvementé, alors qu’il étaitle chien de garde de Ter-Petrosian àl’apogée du Congrès national armé-nien. Il a également acquis la réputa-tion de rabaisser les normes journalis-tiques arméniens, en publiant le jour-nal de l’opposition, Haykakan Jama-nak. Postanjian, en revanche, sembleêtre photogénique et controversée,

Suite à la page 8

Une opposition endommagée en Arménie

Le ministre de la Défense, SeyranOhanian, a imputé le calme relatifobservé récemment à la frontièreavec l’Azerbaïdjan ainsi que le longde la ligne de contact dans le Haut-Karabagh à l’amélioration des sys-tèmes d’observation mis en placepar les forces armées arméniennes.

S’exprimant lors d’une conféren-ce de presse à Erévan, SeyranOhanian a aussi en partie attribuécette diminution des tensions à unprocessus de négociation plus actif mené tout récemment.

« On peut dire que la situation à la frontière est aujourd’hui relativementcalme parce que l’armée arménienne et celle du Haut-Karabagh ont pendant desannées travaillé à l’amélioration de leurs services en matière de droits de com-bat, » a déclaré le ministre arménien de la Défense. « Aujourd’hui, nous avonsamélioré notre système, ce qui permet d’effectuer des observations, de détecterl’ennemi, de prendre des décisions et les mettre en œuvre plus efficacement. »

Seyran Ohanian a fait ces remarques au Yerablur. Un certain nombre de hautsfonctionnaires se sont rendu au Panthéon militaire afin de rendre hommage à lamémoire de l’ancien ministre de la Défense Vazgen Sargissian pour son 56e anni-versaire.

Pendant ce temps, la Russie a appelé les parties à « faire preuve de retenue »et éviter les actions qui mèneraient à une escalade de la violence.

« La situation dans la zone du conflit du Karabagh demeure instable. L’escala-de au début de l’année a été suivie par l’arrêt relatif dans la seconde moitié defévrier. Les représentants des parties ont accepté le suivi de la ligne de contacteffectué par le représentant personnel du Président en exercice de l’OSCEAndrzej Kasprzyk le 20 février. Le représentant officiel du ministère russe desAffaires étrangères Alexander Lukashevich a déclaré aux journalistes que « lesdonnées reçues dans les premiers jours de mars témoignent d’une escaladerécurrente des violations du cessez le feu qui, malheureusement, ont fait des vic-times. »

« Nous avons appelé les parties à faire preuve de retenue et éviter les actionsqui pourraient conduire à la croissance des tensions, de rester attaché à la réso-lution pacifique du conflit tel que déclaré lors du Sommet de Sotchi le 10 août2014, » a déclaré Lukashevich.

Edouard Nalbandian en Israël

Le 5 mars dernier, à Jérusalem, leministre arménien des Affaires étran-gères Edouard Nalbandian en visite detravail en Israël, a été reçu au palaisprésidentiel par le président IsraélienReuven Rivlin. Saluant le chef de ladiplomatie arménienne pour cette visi-te, Reuven Rivlin a souligné l’impor-tance du développement des relationsentre Israël et l’Arménie. Remerciant

le président Israélien, EdouardNalbandian a affirmé que les deuxpeuples sont liés par une amitié de plu-sieurs millénaires. Il a également assis-té à un concert de l’Orchestre sympho-nique de Jérusalem dédié au 100e anni-versaire du génocide arménien.

Edouard Nalbandian n’a pas réussià rencontrer le ministre des Affaires

Suite à la page 8

De fortes tensions à la frontière,mais sous contrôle selon leministre de la Défense

Edward Nalbandian...Suite de la page 7

étrangères Avigdor Lieberman etd’autres membres du cabinet israélien.Le porte-parole du ministère, TigranBalayan, n’a pas pu être joint pour uncommentaire.

Nalbandian s’est rendu à Jérusalemune semaine après qu’Erévan aitcondamné la présence de Lieberman àce qu’il considère comme une cérémo-nie anti-arménienne dans la ville israé-lienne d’Acre, organisée par un groupelié au gouvernement azerbaïdjanais.L’évènement était consacré au 23e

anniversaire de la mort de plusieurscentaines de résidents azéris deKhojaly, une petite ville du Haut-Karabagh. Il faisait partie des effortsdéployés par le groupe pour que lacommunauté internationale reconnais-se les décès de 1992 comme un génoci-de commis par les Arméniens.

Lieberman était conférencier d’hon-neur lors de cette cérémonie. « Noussommes ici aujourd’hui pour combinerl’expérience d’Israël avec celle del’Azerbaïdjan afin que nous puissionsempêcher de telles tragédies àl’avenir, » a-t-il déclaré, selon lesagences de presse azerbaïdjanaises.« Il est inapproprié que n’importe quelpoliticien puisse se laisser entrainerdans les manipulations bon marché dela part de l’Azerbaïdjan, » a déclaréBalayan dans des observations écritesle 26 février.Lieberman a déjà levé le nez surl’Arménie au cours d’une visite àBakou en 2010. Il aurait exprimé sonsoutien à l’intégrité territoriale del’Azerbaïdjan et accusé les médiateursinternationaux de partialité pro-armé-nienne dans le conflit du Haut-Karabagh.

L’adjoint de Lieberman, DannyAyalon, a contredit ces allégationsdans un appel téléphonique en 2011 àson homologue arménien, ArmanKirakosian. Ayalon a déclaré qu’Israëlsoutenait les efforts de paix du Groupe

de Minsk de l’OSCE codirigés par lesEtats-Unis, la Russie et la France.Les relations arméno-israéliennes ontégalement été aigries en raison desventes d’armes à grande échelled’Israël en Azerbaïdjan. En 2012, lesresponsables de la défense israélienneont confirmé un accord selon lequel ilsfourniraient à l’armée azerbaïdjanaisedes drones ainsi que des systèmes dedéfense anti-aérienne et des missilespour une valeur combinée de 1,6 mil-liard de dollars.Un drone israélo-azerbaïdjanais a étéabattu par les forces arméniennes ensurvolant l’Artzakh en 2011.

Selon le ministère des Affairesétrangères arménien, EdouardNalbandian et le Président Rivlin ontsouligné la nécessité de « dynamiser ledialogue politique » entre leurs pays.Ils ont également convenu, dans uncommuniqué commun, que les peuplesarméniens et juifs ont une « responsa-bilité commune pour prévenir lescrimes contre l’humanité. »

« Peu de peuples ont autant de simi-litudes que les Arméniens et lesJuifs, » a déclaré Nalbandian dans undiscours qui a précédé le concert del’Orchestre Symphonique deJérusalem. « Après avoir enduré legénocide et avoir été décimé dans lemonde, nous sommes fiers d’avoir res-tauré notre état au 20e siècle. »Nalbandian, qui avait servi commeambassadeur d’Arménie en Israël baséà Paris de 2000 à 2008, a continué derendre hommage à des chercheursisraéliens et juifs américains éminentsprônant la reconnaissance internatio-nale du génocide arménien de 1915.

Les gouvernements israéliens suc-cessifs ont refusé de reconnaitre lemassacre des quelques 1,5 millionsd’Arméniens par l’Empire ottomancomme un génocide par crainte decontrarier la Turquie. Rivlin, qui estmembre du parti Likoud deNetanyahu, a appelé à la reconnaissan-ce par Israël du génocide lorsqu’il aservi comme président du parlementen 2012.

Le président de l’ArménieSerge Sargissian a reçu leministre de la Justice deLituanie Juozas Bernatonis.Félicitant l’invité, le présidentSargissian a souligné l’impor-tance des visites de hautniveau dans le cadre du renfor-cement et du développementdes relations entre les Etats.Le président a rappelé le déve-loppement dynamique des rela-tions entre l’Arménie et laLituanie, le travail des repré-sentations diplomatiques dansles deux capitales, et les visites régulières de haut niveau. Toutefois, le dirigeantarménien a ajouté que le potentiel économique n’a pas été utilisé pleinement.

Le président Sargissian a salué la signature d’un protocole entre les ministèresde la justice arménien et lituanien. Le dirigeant arménien une fois de plus aremercié la Lituanie pour la reconnaissance du génocide arménien en 2005.

Le ministre Bernatonis a, pour sa part, souligné l’importance des accordsconclus lors de sa visite, soulignant la nécessité de développer les relationsd’une manière systématique.

Notant que son pays soutient l’Arménie dans le programme de Partenariatoriental, le ministre a confirmé la volonté de la Lituanie à soutenir le développe-ment de la coopération Union européenne-Arménie.

Une opposition...Suite de la page 7

dans l’intention d’attirer, presque dela même manière que Sarah Palin auxÉtats-Unis, mais n’a pas démontré sonvrai courage. Lors d’un voyage àBaden Baden, en Allemagne, lors d’uneconférence de presse, elle a interrogéles habitudes de jeu du PrésidentSargissian et dans un autre cas, elle avoté avec les parlementaires azerbaïd-janais alors qu’elle représentaitl’Arménie à l’Assemblée parlementairedu Conseil de l’Europe (APCE). Hovannisian, enfin, a dilapidé soncapital politique en devenant unhomme d’influence à la suite de la der-nière élection présidentielle. Il est dou-teux qu’il puisse bénéficier d’uneseconde chance.

Le président du Club de la pressed’Erévan Boris Navasardian croit queles forces politiques sont discréditées,mais que tout n’est pas encore perdu.

« La longue expérience de 25 ans del’Arménie, » dit-il, « a démontré que

tout peut être pardonné, et qu’unequelconque force politique peutconvaincre la société, à condition dedévelopper une bonne stratégie. Lorsdes élections nationales, la société estencline à soutenir toute force critiquedes autorités en place. »

Les personnalités politiques qui ontacquis de la notoriété pourraient éven-tuellement mûrir et devenir de véri-tables forces de l’opposition, montrantune réelle autorité en plus de charis-me.

Alors que l’Arménie les attend,l’ancien président Robert Kotcharianréassemble les pièces d’un systèmepérimé afin de relancer le PartiArménie prospère comme cheval debataille de son retour.

Les aspirations de chaque personna-lité politique de l’opposition sont à lamesure de leur rendement passé.L’Arménie doit encore assister àl’émergence d’un parti ou d’un politi-cien qui se dissocier d’un système cor-rompu et qui gouvernera le pays selonun schéma de démocratie européenne.

Traduction N.P.

8 • ABAKA • LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015

La Lituanie soutient le développementde la coopération UE-Arménie

Une exposition sur l’Arménie auMetropolitan Museum de New York

Une exposition consacrée àl’Arménie pourrait se tenir dans l’undes centres culturels les plus impor-tants du monde, le MetropolitanMuseum de New York, en 2017. Lesreprésentants du département duMusée d’Art Médiéval et cloitres sontactuellement en Arménie afin de discu-ter des détails d’une possible exposi-tion.

Le 1er mars, le chef du départementde l’art médiéval du Musée, GriffithMann, et le conservateur du Muséed’art byzantin, Helen Evans, ont visité le Musée d’Histoire d’Arménie, ainsi que lecentre culturel d’Erévan.Après la visite, Helen Evans s’est adressée aux journalistes et a noté que leMusée était particulièrement intéressé par l’art médiéval arménien.

Actuellement, un monumental khatchkar datant du 12e siècle taillé sur sa sur-face avec les symboles des quatre évangélistes est exposé dans la galerie byzanti-ne du Metropolitan Museum de New-York. Il s’agit d’un prêt spécial à long termedu Musée d’Histoire d’Arménie à Erévan. C’est la première exposition d’unkhatchkar dans un musée aux Etats-Unis.

Remerciement pour Arto Muhendissian

Au nom de notre famille, nous remercionsl’ensemble des personnes qui nous ont témoignésleur sympathie, et leur exprimons notre gratitudepour l’aide et le soutient qu’ils nous ont apportéslors du décès de notre Oncle Arto Muhendissian.

Nous remercions la direction de l’école AlexManoogian: Monsieur Sébastien Stasse, MonsieurChahé Tanachian et particulièrement MadameMaral Balian pour nous avoir guidé avec beaucoupde gentillesse et efficacité au sujet des divers ques-tions administratives qui se sont imposées.

Nous remercions les élèves pour leur accueil lors de notre visite à l’école.L’écrit de chacun, restera comme un gage inoubliable de l’amour qu’ils por-taient à leur professeur Arto.

Nos remerciements vont aussi à toute la communauté religieuseArménienne, pour l’organisation et la célébration de la cérémonie funèbre,ainsi que, toutes les Dames qui ont organisés le brunch qui a suivie au seinmême de l’église.

Nous remercions Monsieur et Madame Ara Tosikian pour leur aide etl’amitié fraternelle qu’ils nous ont témoignés, ainsi que Madame SylviaMosticyan pour son chaleureux accueil pendant notre séjour.

N’ayant pas la possibilité de nommer toutes les personnes qui nous ontaidés jusqu’à la veille de notre départ, à tous nous vous disons un grandMerci.

Alice et Jean-Claude Seropian-Camcik

BY FLORENCE AVAKIAN

“There has been an overwhelmingresponse to the May 7 to 9 Centennialof the Armenian Genocide commemo-ration in Washington D.C.” statedDr. Noubar Afeyan, Chairman of theNational Genocide CommemorationCommittee. “It is still two monthsbefore the climactic event, and hotelreservations are almost sold out, andconcert and banquet tickets are goingfast.”

During this past weekend, theGenocide Centennial Committee metin Washington D.C. with national com-mittee representatives present. Alsoattending were Primate of the EasternDiocese Archbishop Khajag Barsam-ian, Prelate of the Eastern PrelacyArchbishop Oshagan Choloyan, Pri-mate of the Western Diocese Arch-bishop Hovnan Derderian, and Dio-cesan Legate in Washington D.C.Archbishop Vicken Aykazian.

“There is very serious work goingon almost round the clock. The list ofdignitaries attending our three-dayprogram is growing daily” reported Dr.Afeyan.

Following the meeting, ArchbishopKhajag Barsamian commented on theimportance of the Washington D.C.Centennial. “The most importantaspect of this Centennial in Washing-ton is UNITY,” he related with specialemphasis. “All Armenian-Americanreligious, cultural, benevolent andpolitical organizations are united inthis crucial effort. Already we havehad, and will continue to have Centen-nial events throughout the year, butthe Washington commemoration is theclimax, and the most important,” henoted.

This special ceremony is “spirituallyuplifting, and we will be saying to theworld that because of the spiritualpower of our martyrs we Armenians

are living, contributing to our commu-nities, and flourishing,” he stated withpride.

The Primate continued by pointingout this important milestone not onlyis to remember the tragic events of ahundred years ago, but also to commitourselves for justice and peace. It isvery important that the entire worldrecognize what the Armenians suffe-red a hundred years ago.”

This Centennial commemoration is“to proclaim that these types of eventsshould never happen to anyone in theworld. It is very sad that since 1915,the same atrocities have been, and arebeing repeated today in different partsof the world.“

Archbishop Barsamian noted thatthe Washington Genocide Centennial“is not only for Armenians”, and saidthat the National Council of Churches,and the U.S. Council of CatholicBishops have invited PresidentObama, members of the U.S. Congressand other high government officials,and diplomats to the ecumenical servi-ce at the National Cathedral on May 7at 7 P.M. In addition, several indivi-duals and organizations have beeninvited, including leaders of differentreligious denominations.

The President of the Republic ofArmenia Serge Sargsyan is also expec-ted to be present at the May 7 ecume-nical service.

At the banquet on Saturday evening,May 9, individuals and organizationswhich helped the Armenians beforeand after the Genocide, as well as theambassadors of countries who haverecognized the Genocide will be than-ked and honored by the twoCatholicoi.

Archbishop Barsamian again stron-gly repeated that the main purpose ofthe event is “to show our unity inWashington D.C., the capital of ourcountry.”

LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015 • ABAKA • 9

E N G L I S H S E C T I O N

MONDAY MARCH 23, 2015

OVERWHELMING RESPONSETO GENOCIDE CENTENNIALIN WASHINGTON D.C.

Why Does Turkey Continue to DenyArmenian Genocide?: Chris Bohjalian’sArticle in Boston Globe

Daily newspaper The Boston Globe published an article by American novelistof Armenian descent Chris Bohjalian about Turkey’s policy of denial concerningthe Armenian Genocide. The article reads:

One night in November, 2009, I heard Gerda Weissmann Klein speak at theUniversity of Texas. A Holocaust survivor, Gerda’s 1957 memoir, “All But MyLife,” chronicles her harrowing ordeal in labor camps and death marches duringWorld War II. During the question and answer period, someone asked, “What doyou say to Holocaust deniers?” She shrugged and said, “I really don’t have to saymuch. I simply tell them to ask Germany. Germany doesn’t deny it.”

I recalled that exchange last month when President Recep Erdogan of Turkeywas asked about the Armenian Genocide. He responded, “Let’s remove the 1915events from the area of politics and refer to science and scientists.” He thenchastised the Armenian president Serzh Sargsyan for rejecting his invitation tovisit Turkey on April 24 for the centennial commemoration of the Battle ofGallipoli, saying the rebuff “violated protocols of courtesy.”

Why did the Armenian president pass on the chance to join Erdogan on thesite of the battle? Because April 24 is also the centennial of the start of theArmenian genocide, and he will be at the Armenian Genocide Memorial that day.It was the night of April 24, 1915, when the Armenian intellectuals, professionals,editors, and religious leaders in Constantinople were rounded up by the Ottomanauthorities, and almost all of them were executed. In the years that followed,three out of every four Armenians living in the Ottoman Empire were systemati-cally annihilated by their own government: 1.5 million people. The majority ofArmenians alive today are descendants of those few who survived.

But Turkey denies the facts — as does oil-rich Azerbaijan. (Moreover, some ofTurkey’s allies, including the United States, find euphemisms for the word “geno-cide.”) And while there are many thousands of Turkish citizens who want theircountry to face its past and acknowledge the crimes of its World War I leaders,no one expects Ankara to follow Berlin’s lead anytime soon and build — to usethe name of the poignant and powerful Holocaust monument near the Branden-burg Gate — a Memorial to the Murdered Armenians of the Ottoman Empire.

The reality is that for nearly a century, Turkish leaders have worked fanatical-ly to falsify the historical record. President Erdogan asking scientists or histori-ans to weigh in on the genocide is rather like asking scientists to weigh on globalclimate change. They have. The International Association of Genocide Scholarsunanimously considers the cataclysmic ethnic cleansing in the Ottoman Empiregenocide. Just last month, a Kurdish member of the Turkish Parliament, AhmetTurk, acknowledged his Kurdish ancestors’ role in the nightmare and apologizedto the Armenians for the “blood on our hands.”

Even the first postwar Turkish government convicted the three architects ofthe genocide of “crimes against humanity” in 1919 and sentenced them to deathin absentia. It was not until the second postwar government took over in 1924 —the government led by Gallipoli hero Mustafa Kemal Ataturk — that Turkeybegan to rewrite history and sweep under the rug the death of 1.5 millionpeople.

And why do they get away with it? It’s not merely that our memories are shortand news cycles move on; it’s the political reality that so many Western nationsviewed Turkey as the last stop against Soviet expansion during the Cold War.

Holding the Gallipoli commemoration on the very day that is acknowledgedby Armenians around the world as Genocide Memorial Day is too offensive andobvious to be Machiavellian. It’s appalling. It is emblematic of the Turkishgovernment’s aggressive and insulting approach to reconciliation withArmenia.

But it does raise a question: Where will our American leaders be on April 24?Will they be in Armenia, standing in memory for those whose stories weresilenced in Der-el-Zor and Ras-el-Ain and the Dudan Crevasse? Or will they be inTurkey, at a commemoration designed specifically to keep those Armenian voic-es forever stilled?”

Carson City Council UnanimoulyRejects Ataturk Monument Measure

CARSON, Calif. — The City Council ofCity of Carson voted unanimously onWednesday to reject a measure to erect amonument to Kemal Ataturk in the city, afterlengthy debate during the regular city councilsession.

More than 400 people opposing the mea-sure, led by the Armenian RevolutionaryFederation flocked to the Carson City Hall,where a capacity crowd in the council cham-ber spilled outside to protest the measure.

Speaking against the monument wereCont’d on page 10

10 • ABAKA • LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015

Carson City Council...Cont’d from page 9

Glendale Mayor Zareh Sinanian, Montebello Mayor Jack Hadjinian, Glendale CityClerk Ardashes “Ardy” Kassakhian, Professor Levon Marashlian and the ViceChairman of the American Hellenic Council Aris Anagnos. There were 298 speak-er cards submitted in opposition to the monument and 101 in favor.

California State Assembly members submitted a letter in opposition to themonument, which was presented at the meeting by a representative of Assemblymember and former Carson City Councilman Mike Gipson, and co-signed byAssembly members Adrin Nazarian, Katcho Achadjian, Scott Wilk and MikeGatto.The Turkish Consul General of Los Angeles Raife Gulru Gezer was one of the sixspeaking in favor of the monument. Carson Mayor Jim Dear, who initiated themonument proposal, in the end changed his vote.

George Clooney Joins ArmenianGenocide Centennial Efforts

Leaders in the Armenian diaspora,preparing to commemorate the 100thanniversary of the Armenian genocide,have collaborated with Hollywoodcelebrities and human rights advo-cates to create a prize to be awardedannually to those who put themselvesat risk to ensure that otherssurvive, The New York Times reports.

The humanitarian prize, to beannounced on Tuesday in New York, ispart of an expansive effort by promi-nent Armenians to ensure that the his-tory of the genocide by TurkishOttoman troops, which is still disputedby Turkey’s government, is document-ed and archived through the stories ofsurvivors and their saviors, in wayssimilar to the chronicling of the Jews’suffering in the Holocaust.

The effort, the Armenian sponsorssaid, will emphasize how survivors ofthe genocide — people who in somecases were protected by sympatheticTurks — went on to lead successfullives as they and their descendantsspread throughout the world, many ofthem relocating to Russia and theUnited States.

About 1.5 million Armenians diedfrom 1915 to 1923 in what is widelyacknowledged as the 20th century’sfirst genocide. About 500,000 survived,many because of interventions by for-eign individuals and institutions. Theofficial commemoration of the geno-cide in Armenia begins next month.

“The humanity, generosity, strengthand sacrifice shown by those whosaved so many Armenians compels usto tell these stories,” said RubenVardanyan, an Armenian investmentbanker and philanthropist who grewup in Russia and is a co-sponsor of thecommemoration effort, known as the100 Lives Initiative.

“My grandfather was saved by amissionary,” Mr. Vardanyan said in aninterview, crediting his existencetoday to that event.

Along with commemorating the sur-vivors and those who saved them, theeffort will establish a $1 million award,to be called the Aurora Prize forAwakening Humanity, to be givenstarting next year. The winners willnot keep the money, instead present-ing it to the organizations that theyidentify as the inspirations for theirwork.

The award is named after a survivorof the genocide, Aurora Mardiganian,who as a child was forced to witnessthe deaths of family members. Shedevoted her life to raising awarenessof the genocide and starred in a 1919film called “Ravished Armenia.”

Mr. Vardanyan and his associatescollaborated with Not On Our Watch,an organization founded by GeorgeClooney and other celebrities —including Don Cheadle, Matt Damonand Brad Pitt — that seeks to preventmass atrocities. Its principal undertak-ing in the past few years has been todocument, through satellite imagery,evidence of possible atrocities in partsof Africa; the effort is known asthe Satellite Sentinel Project.

In a statement, Mr. Clooney said hisgroup shared a common goal with theArmenian sponsors, “to focus globalattention on the impact of genocide aswell as putting resources toward end-ing mass atrocities around the world.”

Members of the selection commit-tee for the prize, which has yet to befinalized, resembles a Who’s Who ofpersonalities in human rights advoca-cy and Armenian success. Theyinclude Mr. Clooney as well asthe Nobel Peace Prize winners ElieWiesel and Óscar Arias; MaryRobinson, a former United Nationshigh commissioner for human rights;Gareth Evans, an adviser to the UnitedNations on genocide prevention; andVartan Gregorian, an Iranian-bornAmerican academic who is presidentof the Carnegie Corporation of NewYork.

Mr. Clooney is to award the inau-gural prize at a ceremony to be held inYerevan, the capital of Armenia, onApril 24, 2016, the sponsors said in astatement.

Foreign Minister of Armenia metForeign Minister of Slovenia

On March 9, EdwardNalbandian, who arrived inLjubljana, had a meeting withDeputy Prime Minister, Ministerof Foreign Affairs of Slovenia KarlErjavec.

Welcoming the ForeignMinister of Armenia, ForeignMinister of Slovenia commendedthe excellent friendly Armenian-Slovenian relations, expressinghope that Edward Nalbandian’svisit will bring new impetus to thedevelopment of bilateral rela-tions.

Expressing gratitude for theinvitation to visit Slovenia and forthe good wishes, MinisterNalbandian mentioned thatArmenia is willing to deepencooperation in different areaswith Slovenia, and that it is themain message of his visit.

During the talks, Ministersreflected on a wide range ofissues on bilateral agenda.

French-German TV to Air ArmenianGenocide Centennial Commemoration Films

On the occasion of the cen-tenary of the ArmenianGenocide, the ARTE culturaltelevision will air two films inApril, reports the FrenchArmenian Nouvellesd’Arménie magazine. On April27, it will broadcast “The LarkFarm” by Paolo and VittorioTaviani, and on the next day,ARTE will screen the new doc-umentary, entitled “TheVengeance of Armenians: TheTehlirian Trial,” by BernardGeorges.

AGBU 88TH GENERAL ASSEMBLY

AGBU cordially invites all members to participate in the88th General Assembly and the meetings scheduled totake place in Yerevan during the first week of April.

The General Assembly was postponed from last Octo-ber to April of 2015 to give an opportunity to our membership to pay tributein Armenia to the martyrs of the Genocide on the occasion of the Centennial. In addition to the assembly proceedings, several high level panels areplanned on topics pertaining to our nation’s human capital, internationalstanding and collaborative potential. These and numerous other events arescheduled to take place between March 28 and April 6, 2015.

The inauguration ceremony of the new AGBU Yerevan Center will takeplace on Sunday, April 5.

All AGBU District/Chapter and Young Professionals (YP) Chairs will par-ticipate in meetings that will take place on April 2 and 3. Numerous plannedtrips and excursions will offer exclusive insight into AGBU’s initiativesand projects. Among others, a trip to Nagorno-Karabakh is plannedfrom March 28 to the 30 and a trip to Gyumri and Ani will take place onApril 6. To participate in the Nagorno-Karabakh trip, members mustarrive in Yerevan by March 27. Activities are planned to end in the lateafternoon on Monday, April 6.

To attend, please return your completed registration from by February 23,2015.

AGBU Toronto members are also planning a 12 day Tour to WesternArmenia April 6-17, 2015, departing from Yerevan and travelling to: Javakhk,Kars, Ani, Igdir, Bayazit, Van, Aghtamar, Mus, Diyarbakir, Urfa, Malatya,Elazig, Harpert, Erzincan, Trabzon, Hopa, Tbilisi and back to Yerevan.A tentative meeting is being planned for Wednesday February 11th at AGBUToronto with the Western Armenia Tour guide for those wishing to partici-pate and/or would like additional information.

For any questions on the AGBU Conference/Cultural events, please con-tact us @ 416-431-2428.

LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015 • ABAKA • 11

Հայ Դաստիարակներու ՊանթէոնըՅետ Եղեռնեան Մեր Դաստիարակ-Ուսուցիչներուն Յիշատակին

«Ուսուցիչ մը կ’ազդէ յաւիտենութեան:Ան երբե’ք չի կրնար գիտնալ թէ իրազդեցութիւնը ո’ւր կանգ կ’առնէ»:

Հենրի Պրուքս ԱտԱմզ

Մեզմէ իւրաքանչիւրը անխուսափելիօրէն իրառօրեային մէջ պահ մը, կամ՝ պահեր ունի որմտքի թռիչքով զինք ետ կը տանին դպրոցականօրերուն , սորված դասերուն , լսած պատգամ-ն ե ր ո ւ ն ե ւ կ ա մ թ ե ւ ա ւ ո ր ա յ ն պ ի ս ի խ օ ս ք ե ր ո ւ ՝որոնք երբեմն, տուեալ պահու մը այնքա’ն ճիշդպահուն մտապաստառիդ վրայ կանգ կ’առնեն,որ անկախ քեզմէ ամբողջ էութեամբ եւ լուսա-ն կ ա ր չ ա յ ի ն ճ շ գ ր տ ո ւ թ ե ա մ բ տ ո ւ ե ա լ ա ն ձ ը կ ըպատկերանայ աչքիդ առաջ:

Անցնող երկու տարիներուն ընթացքին ման-կավարժական երկնակամարէն հեռացան այն-պիսի անուններ, որոնք առաջին սերունդն էին1915-ի ցեղասպան եղեռնէն վերապրողներուն:

Երուանդ Պապայեան՝ ծնած Այնթապ, 1913-ի ն , Զ ա ր ե հ Մ ե լ ք ո ն ե ա ն ՝ ծ ն ա ծ ՝ Հ ա լ է պ - 1 9 2 2 -(1923)-ին, Երուանդ Ակիշեան ծնած Քըրըքխան -1928-ին: Տարիներու սահանքով, ճակատագրիբերումով երկրէ երկիր կը գաղթենք, կը հաս-տատուինք, նոր միջավայրերու առօրեան մեզկլանելով հանդերձ յաճախ կը վերապրինք այդպահերը: Յանկարծ՝ մամու լին մէջ կը հանդի-պինք մահազդներու, յիշեցնելու որ անոնք կայինու չկան հիմա: Կ’անդրադառնանք որ ծաղկե-փունջ մը անգամ զետեղելու կարելիութիւնը չու-ն ի ն ք դ ա մ բ ա ն ի ն վ ր ա յ ա ն ո ր ո ր տ ա ր ի ն ե ր ո վառօրեադ լուսաւորող անհատ մըն էր: Երբ մերշուրջը կը դիտենք, կը լսենք թէ ինչպէս տաս-նամեակներ առաջ այսինչ շարժանկարին մէջհագցուած հագուստը կամ զոյգ մը փայլուն կօ-շիկները ինչպիսի գուրգուրանքով կը պահպան-ւին, 200 միլիոն արժող թանգարաններուն մէջ,հարց կու տամ – մենք արդեօք ինչպիսի՞ պան-թ է ո ն մ ը կ ա ն գ ն ե ց ն ե լ ո ւ ե ն ք մ ե ր ց ի ր ո ւ ց ա նկրթական մշակներուն:

Ահաւասիկ իմ ամենահամեստ ծաղկեփունջս՝կ ե ա ’ ն ք մ ը ա մ բ ո ղ ջ զ ո հ ա բ ե ր ո ւ ո ղ մ ե ր դ ա ս -տիարակ-ուսուցիչներու յիշատակին:

երուԱնդ ՊԱՊԱյեԱն ը ՝ ծ ն ա ծ Ա յ ն թ ա պ ,1913-ին եւ մահացած՝ Գալիֆորնիա, Սեպտեմ-բեր 2014-ին:

Պարոն Պապայեան իր հարիւրամեայ կեան-քին նուիրումով, ապրած կայաններուն իրականթէ քարտէսային մղոններու հաշուարկով- քիչ էըսել բազմամեայ վաստակով, այլ՝ իր հսկայականներդրումներով հայ մանկավարժական երկնա-

կամարին վրայ անուրանալի ժառանգ մը թողուց:Հ ա ր ի ւ ր ա մ ե ա կ մ ը ա մ բ ո ղ ջ ի ր կ ե ա ն ք ը ե ր կ ա -րեցաւ Այնթապէն իր արի հովիւ քահանայ հօր եւընտանիքին աքսորավայրը՝ Պաղեստինի Քէրէքքաղաքը, Եգիպտոս: 1918-ի զինադադարին եւդ ա շ ն ա կ ի ց ն ե ր ո ւ խ ո ս տ ո ւ մ ն ե ր է ն խ ա ն դ ա վ ա ռը ն տ ա ն ի ք ը կ ը վ ե ր ա դ ա ռ ն ա յ ի ր ծ ն ն դ ա վ ա յ ր ը ՝

Այնթապ: Կը յաջորդէ Այնթապի ինքնապաշտ-պանութեան տարիները, հազիւ 7-8 տարեկանտղայ՝ իր մասնակցութիւնը կը բերէ ինքնապաշ-տ պ ա ն ո ւ թ ե ա ն հ ե ր ո ս ա մ ա ր տ ի ն ք ա ր ե ւ ց ե խկրելով: Կիլիկիոյ պարպումէն ետք, վերջ-ի-վերջոյկ ր կ ի ն թ ա փ ա ռ ա կ ա ն ը ն տ ա ն ի ք ը կ ը հ ա ս ն իՀալէպ- Հալէպէն Պէյրութ, Պէյրութէն-ՄիացեալՆահանգներ, ուր եւ իր հոգին աւանդեց շրջա-պատուած իր զաւակներով եւ փաղանգ մը զինքյ ա ր գ ո ղ ն ե ր ո վ : Պ ա յ ք ա ր ը ի ր ճ ա կ ա տ ա գ ր ի նգրուած էր: Նոյն քաջութեամբ բաւական երկարդիմացաւ Լիբանանի քաղաքացիական պատե-րազմի օրերուն, որպէս տնօրէն Պէյրութի ՎահանԹէքէեան Վարժարանին, կանգուն սիւն մնալովմինչեւ որոշ ժամանակ, հակառակ տեղատարափռմբակոծումներու սարսափին:

Եթէ հարիւր տարի առաջ իր ծննդավայր Այն-թապէն, Այնթապի հերոսամարտէն ետք իր ըն-տ ա ն ի ք ը տ ա ր ա գ ր ո ւ թ ե ա ն ա ր հ ա ւ ի ր ք ն ե ր ն ո ւաննկարագրելի վայրագութիւնները ճաշակելէե տ ք , ա մ է ն ի ն չ կ ո ր ս ն ց ո ւ ց ա ծ , մ ի մ ի ա յ ն ո ղ ջմնացած ըլլալու գոհունակութեամբ Հալէպ հա-սած էր, այսօր՝ ահաւասիկ իր իմաստալից կեան-քին կարկինով՝ հսկայական ծիածան մը կամարկը կապէ Այնթապէն-Հալէպ-Պէյրութ-Լոս Անճե-լըս ՝ երփներանգ փայ լուն յաջողութիւններով-ըսելու համար Թուրքին՝ թէ աննկարագրելի վայ-ր ա գ ո ւ թ ե ա ն ս ա ր ս ա փ ն ա ն գ ա մ չ յ ա ջ ո ղ ե ց ա ւջնջել , նո’ յնիսկ նսեմացնել , հայուն կորովն ունուիրումը իր արմատներուն հանդէպ:

Հալէպի Նոր Գիւղի Կիլիկեան Վարժարանիտնօրէնութենէն սկսեալ (1940-1953), ՊէյրութիՎահան Թէքէեան Վարժարանէն (1954-1978), իրշունչին ու հայրական հովանիին տակ հասակա ռ ն ո ղ բ ա զ մ ա հ ա ր ի ւ ր ս ե ր ո ւ ն դ է ն ա ն հ ա մ ա րաշակերտներ, կուսակցական ընկերներ վստահեմ երախտիքի անհամար նիւթեր-պատճառներունին իրենց առօրեային ընդմէջէն խնկարկելումեծ դաստիարակին, երախտաշատ ազգայինինյիշատակին առաջ:

Պարոն Պապայեան գրասեղանային առումովուսուցիչս չէ եղած, սակայն իրեն կը պարտիմ իմլ ր ա գ ր ա կ ա ն ա շ խ ա ր հ մ տ ն ե լ ո ւ հ ա մ ա ր ձ ա կ ո ւ -թիւնս: Պէյրութի մէջ լոյս տեսնող նոր ԱյնԹԱՊԵ ռ ա մ ս ե ա յ Պ ա ր բ ե ր ա թ ե ր թ ի ն ( 1 9 7 1 - 1 9 7 8 )խմբագիրն էր այդ տարիներուն, իսկ ես՝ ՀալէպիԱյնթապցիներու Կրթասիրաց ՇրջանաւարտիցՄիութեան Վարչութեան ատենադպրուհին: Վար-չութեան նամակներէն (անշուշտ ձեռագիրովս) եւբ ո վ ա ն դ ա կ ո ւ թ ե ն է ն ծ ա ն օ թ ա ն ա լ ո վ ա ռ ա ջ ա ր -կ ե ց ի ն ծ ի , ո ր Կ ր թ ա ս ի ր ա ց ի ձ ե ռ ն ա ր կ ն ե ր ո ւ նթ ղ թ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ը կ ա ն ո ն ա ւ ո ր ա բ ա ր ղ ր կ ե մնոր ԱյնԹԱՊին : Դաստիարակի նուրբ մօտե-ցում մըն էր իրը, եւ ես առանց պարտաւորուածզ գ ա լ ո ւ – ը ն դ հ ա կ ա ռ ա կ ը ՝ շ ո յ ո ւ ա ծ ք ա ջ ա լ ե -րանքէն- հետեւեցայ իր խորհուրդին: Այդպիսովդուռը բացուեցաւ հայ մամուլէն ներս իմ գոր-ծակցութեանս: Ամէն առիթով չզ լացաւ իր ձե-ռագիրով քաջալերական եւ գնահատական նա-մակներ ղրկելու : Եթէ իր ծննդեան թուականընկատի առնենք հին սերունդին կը պատկանէր,ս ա կ ա յ ն , ե ր բ ի ր գ ն ա հ ա տ ա կ ա ն ն ե ր ո ւ շ ա ր ք ընկատի առնենք ան մեր ժամանակիցներուն հա-մար լաւագոյն ուսուցիչն է նկատելու, գնահա-տելու եւ մանաւա՛նդ ժամանակ տրամադրելովիր երկու տող քաջալերական խօսքը չզլանալութէ ՛ նորե լուկին եւ թէ գոհացուցիչ գործ տես-նողին: Նիւ Եորքեան Սրբոց Նահատակաց Ամէ-նօրեային վերամուտի օրերը չէր մոռնար եւ քա-ջ ա լ ե ր ա կ ա ն բ ա ց ի կ մ ը ա ն պ ա յ մ ա ն կ ը ղ ր կ է ր :«Ազգանուիրումի» գաղափարով մկրտեց ԼոսԱնճելըսեան Սերունդ մը- եւ Շաբաթօրեայ դպրոցմը մկրտուեցաւ իր անունով:

Մանկավարժական իր Ծառայութիւններէն երբ« թ ո շ ա կ ի » ա ն ց ա ւ , հ ա ն գ ս տ ե ա ն չ կ ո չ ե ց ի ն ք -զինքը, այլ՝ շարունակեց աշխատիլ իր մասնակ-ցութիւնը բերելով հայ մամու լին, մտերմիկ իրպատումներով եւ վաւերագրական յօդուածնե-րով, «յիշատակներու Արահետներով», «սիր-ւած դէմքեր» հատորներու շարքով եւ մանա-ւանդ՝ Այնթապի Պատմութեան նուիրուած իրերեք լայնածաւալ կոթողային հատորները լոյսը ն ծ ա յ ե լ ո վ : Ի ր ա ն ձ ի ն հ ա ն դ է պ յ ա ր գ ա ն ք ն ո ւմանաւանդ իր անուշ ու համոզիչ լեզուն դիւրաւ

մեկենաս կամ հովանաւոր կը գտնէր, իսկ այ լպարագաներու, իր գիտակից զաւակներն էին, որկը հովանաւորէին հատորներուն տպագրականծախսը:

Պարոն Պապայեան իր կեանքին օրինակովարժանաւորապէս ընդգծեց «Կորով եւ նուի-րում» բառերուն իմաստը: Ծննդավայր Այնթա-պէն մինչեւ Լոս Անճելըսի մէջ իր մահը, դա՛ր մըամբողջ ապրեցաւ առանց ընկճուելու մանկու-թ ե ն է ն ի ր ե ն վ ի ճ ա կ ո ւ ա ծ ճ ա կ ա տ ա գ ր ա յ ի նդ ժ ո ւ ա ր կ ե ա ն ք ի ն , ա յ լ ՝ ա պ ր ե ց ա ւ « Ն Ե Ր Կ Ա ՛ Նի մ ա ս տ ո ւ թ ե ա մ բ ե ւ ջ ե ր մ ե ռ ա ն դ ո գ ի ո վ ո ւն ո ւ ի ր ո ւ մ ո վ » ի ն չ պ է ս Պ ո ւ տ տ ա ն պ ի տ ի փ ի լ ի -սոփայէր . «միտքի եւ մարմնի առողջութեանգաղտնիքը չփնտռել անցեալի ողբուկոծերունմէջ, ոչ ալ ապագայի դժբախտ նախատեսու-թիւններուն: Բայց ապրիլ ներԿԱն իմաստու-թեամբ եւ ջերմեռանդ ոգիով»:

Երուանդ Պապայեան դարադարձ մը դիմա-ւորեց, դաստիարակեց, քաջալերեց, պատմեցտեսածները եւ ասուպի պէս հեռացաւ մեր այսկեանքէն իմաստութեամբ եւ ջերմեռանդ ոգիով:

Պարոն Երուանդ Պապայեան կեանքին օրի-նակովը հարուստ ժառանգ մը ձգեց Հայ Ման-կավարժին Պանթէոնէն ներս:

***

զԱրեՀ մելքոնեԱն ծնած էր Հալէպ 1922-ի ն , մ ա հ ա ց ա ծ Ո ւ ր բ ա թ ՝ 3 0 Մ ա ր տ 2 0 1 2 - ի նՖրիմոնթ- Գալիֆորնիա:

Զարեհ Մելքոնեան անունին Հալէպէն ծանօթէ ի – ե ր կ ր ո ր դ ա կ ա ն ի մ ե ր հ ա յ ե ր է ն դ ա ս ը ն -թացքներու համար կը գործածէինք իր «ԳրականԳ ի տ ե լ ի ք ն ե ր » գ ի ր ք ը պ ա տ ր ա ս տ ո ւ ա ծ 9 - 1 2դասարանցիներուն համար: Հայրս հպարտու-

թեամբ կը յիշէր իր անունը, քանի որ ինք ալ Քի-լ ի ս ց ի ը ն տ ա ն ի ք ի զ ա ւ ա կ է ր : Ե ր բ Ն ի ւ Ե ո ր քհ ա ս տ ա տ ո ւ ե ց ա ն ք ե ւ ա ս պ ա ր է զ ի ս բ ե ր ո ւ մ ո վս տ ա ն ձ ն ե ց ի Ն ի ւ Ե ո ր ք ի Ս ր բ ո ց Ն ա հ ա տ ա կ ա ցԱմէնօրեայ Վարժարանին (ՍՆԱՎ) տնօրէնու -թիւնը, հպարտութեամբ հիւրընկալեցինք զինք10 Դեկտեմբեր 1996-ին, որպէս վարժարանիսպատուական հիւրերէն մին : Ա յդ օրերուն հե-ռ ա ւ ո ր Գ ա լ ի ֆ ո ր ն ի ա յ է ն հ ի ւ ր ա բ ա ր ե կ ա ծ է րներկայ ըլ լալու Նիւ Ճըրզիի մէջ ի պատիւ իրենտրուած հանդիսութեան: Մանկավարժ ԶարեհՄ ե լ ք ո ն ե ա ն ե ւ մ ա ն կ ա վ ա ր ժ ա կ ա ն վ ա ս տ ա կո ւ ն ե ց ո ղ ն ո յ ն ք ա ն յ ա ր գ ե լ ի ի ր կ ո ղ ա կ ի ց ը ՝ Ա զ -նըւափայ լ Տիկ. Գոհարը, ժամանակ տրամադ-րեցին մեր նախակրթարանը այցե լե լու , աշա-կերտներուն հետ խօսակցելու եւ իրենց դասա-րանային օրերու յուշերը վերապրելու:

Մինչ այդ բանաստեղծ Պարոն Մելքոնեանինհ ե տ մ ե ր ծ ա ն օ թ ո ւ թ ի ւ ն ը հ ե ռ ա ձ ա յ ն ա յ ի ն է ր :1987-էն սկսեալ, ամէն Օգոստոսին, վերամուտիպատրաստութեան մէջ կը հեռաձայնէի Ս.Ն.Ա.Վ.-ի ն հ ա մ ա ր ի ր պ ա տ ր ա ս տ ա ծ դ ա ս ա գ ի ր ք ե ր է նապսպրելու: «իմ Գիրքս» անունով իր դասա-գ ի ր ք ե ր ո ւ ե ւ վ ա ր ժ ո ւ թ ե ա ն շ ա ր ք ը բ ա ւ ա կ ա ներկար տարիներ գործածեցինք, յատկապէս մերվարժարանի բարձր դասարաններուն համար:Հեղինակած է նաեւ ոչ միայն հայերէն լեզուի, այլ

Շար. էջ 12

12 • ABAKA • LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015

Հայ Դաստիարակներու...Շար. էջ 11-էն

նաեւ ՝ քերականութեան դասագիրքերու հան-ր ա յ ա յ տ շ ա ր ք մ ը , ո ր շ ո ւ ր ջ կ է ս դ ա ր , ի բ ր ե ւդասագիրք գործածուած է հայկական Սփիւռքիգրեթէ ամբողջ տարածքին: Իր բեղուն գրիչինարգասիքն է բանաստեծղութիւններու ստուարշարք մը: Ան արդէն իր ուրոյն տեղը կը գրաւէ մերգ ր ա կ ա ն ա ն դ ա ս տ ա ն է ն ն ե ր ս : Մ ե լ ք ո ն ե ա ն ո չմ ի ա յ ն դ ա ս տ ի ա ր ա կ ո ւ ս ո ւ ց ի չ է ր , ա յ լ ն ա ե ւ ՝բազմաբեղուն գրագէտ մը, բանաստեղծ մը՝ իրյախուռն ու ըմբոստ գրիչով: Հրատարակած էբանաստեղծական 12 հատոր (առաջինը լո յստեսած 1943-ին), 13 թատերգութիւններ, ինչպէսնաեւ գրադատական, հրապարակագրական եւյ ո ւ շ ա գ ր ա կ ա ն բ ա զ մ ա թ ի ւ յ օ դ ո ւ ա ծ ն ե ր : Ո ւ թ ըտարի շարունակ (1956-1964) խմբագրած էրԹէքէեան Մշակութային Միութեան Լիբանանի«Շիրակ» գրական ամսաթերթը:

Իր հետ մեր ունեցած իւրաքանչիւր հեռաձայ-նային այցելութիւն, սրտցաւ զրոյցի կը փոխուէր:Մ ե ր խ օ ս կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը կ ՛ ը ն դ լ ա յ ն է ր , ի ր փ ո ր ձ ա -ռութիւններէն, հայ ծնողներու եւ աշակերտներուհետ ունեցած մանրավէպերու պատումով... եւլն:Կը ցաւիմ որ չեմ արձանագրած ի ՛ր դատում-ներուն հետ ապրուած օրերուն արձագանգը: Իմմէկ նամակէս մէջբերում մը – Սեպտեմբեր 1977-ին գրուած, բաւական բան կ՛ըսէ մեր հեռաձայ-նային «զրոյցին» մասին:

«Յարգելի Պարոն Մելքոնեան, ինչպէս միշտհ ա ճ ե լ ի է ր հ ե ռ ա ձ ա յ ն ա յ ի ն խ օ ս ա կ ց ո ւ թ ե ա մ բկարգ մը ցաւերու մասին բարձրաձայն մտածելնու բեռնաթափուիլը Ձեզի պէս անձնաւորութեանմ ը հ ե տ , ո ր ա զ գ ա յ ի ն ո ւ կ ր թ ա կ ա ն հ ա ր ց ե ր ո ւշուրջ իր ուրո յն կարծիքն ու փորձառութիւնըունի: (Թէեւ կացութենէն բան չի փոխուիր, մխի-թ ա ր ա կ ա ն կ է տ ը ա յ ն է ո ր « տ է ր տ ե ր դ » լ ս ո ղականջը գիտակից է անցած դարձածին»:

Տարեկան ժամադրութիւն մըն էր կարծես: Չէիհամարձակեր այլ առիթներով հեռաձայնել: Թե-րեւս պէտք էր ընէի: Զղջումը իր կորուստէն ետքբան չի փոխեր:

Իսկ իր թատերական մէկ գործը «Ո՞ւր Կ՛եր-թաս, Ո ՛վ Հայ Ժողովուրդ. . .» , Ն ի ւ Ե ո ր ք - Ն ի ւՃ ը ր զ ի – Թ Մ Մ - ի Մ հ ե ր Մ կ ր տ չ ե ա ն Թ ա տ ե ր ա -խ ո ւ մ բ ի ն կ ո ղ մ է ք ա ն ի ց ս ն ե ր կ ա յ ա ց ո ւ ե ց ա ւ , -Թամար Յովհաննէսեանի բեմադրութեամբ, օրինբաւական լայն արձագանգ գտաւ հայ կեանքէններս՝ Նիւ Եորքեան (2000) եւ Լոս Անճելըսեան( 2 0 0 1 ) ե լ ո յ թ ն ե ր ո վ : Լ ո ս Ա ն ճ ե լ ը ս ե ա ն ե լ ո յ թ ի նանձամբ ներկայ էր, շատ գոհ էր եւ ուրախ իրգործին արձագանգովը եւ գտած ընդունե լու -թենէն: Մեր վերջին հանդիպումն էր այդ:

***

ԵրՈւանԴ աԿիՇԵան ծնած էր Քըրըք Խան,1922-ին, մահացած՝ Գալիֆորնիա Չորեքշաբթի՝7 Մայիս 2014-ին: Երբ Հալէպի ՀԲԸՄ-ի Լազար-

Նաճարեան-Գալուստ Կիւլպէնկեան երկրորդա-կ ա ն վ ա ր ժ ա ր ա ն ի ս տ ա ր ի ն ե ր ը կ ը մ տ ա բ ե ր ե մառաջին առթիւ աչքիս առաջ կը պատկերանայմեր տնօրէն Պարոն Ակիշեանը: Առաւօտեան մերշ ա ր ո ւ ի լ ը դ ա ս ա ր ա ն ն ե ր ո ւ ն մ ի ջ ե ւ գ տ ն ո ւ ո ղս ր ա հ ի ն ե ր կ ա յ ն ք ի ն ե ւ ա ն պ ա յ մ ա ՛ ն Պ ա ր ո նԱկիշեանը ամպիոնին վրայ, ոտքի՝ յաղթահասակկանգնած- իր շինիչ խօսքերով «ՇինիՉ» բառնիսկ ի՛րն է, միմիայն զի՛նքը յիշեցնող, շա՜տ յա-ճախ գործածած իր սիրելի բառն էր այս բառը:

Երկրորդականի 10, 11-րդ դասարանցիներուսհոգեբանութեան դասեր կու տար: Իր դասերըմէկական դասախօսութիւններ էին: ՍորվեցանքՍտորակայութեան եւ Գերակայութեան բար-դո յթներուն մասին, թէ մարդիկ իրենց ապրե-լակերպով եւ կեցուածքով կը մատնեն իրենցներքին խռովքը եւ թէ ինչպէս կը զանազանուինմ է կ ը մ ի ւ ս է ն : Ս ո ր վ ե ց ա ն ք ի ՞ ն չ է ր ճշմարտա-զանցութիւնը, ի՞նչ էր լակոնական ոճ ունենալը:Սորվեցանք բաժակին լեցուն թէ պարապ մասըտեսնողները զանազանել : Խստապահանջ էր :Չէր հանդուրժեր որ իր աշակերտները փողոց-ները «սլքտային» մանաւանդ՝ Հալէպի անվայելվայրերու կամ վատահամբաւ տուներու թաղե-ր ո ւ ն մ է ջ : Ա ռ ա ն ց վ ա ր ա ն ե լ ո ւ վ ա ր ժ ա ր ա ն ի նպզտիկ օթօպիւսով կը շրջէր Հալէպի սինեմա-ներուն թաղերուն մէջէն, տեսնելու համար թէքանինե՞ր իր աշակերտներէն ժամանակ կը վատ-նէին պաստառներու առջեւ:

Ա յ ս տ ի պ ի խ ս տ ո ւ թ ի ւ ն ը , բ ն ա կ ա ն է , բ ա ր ձ -րագոյն դասարանի տղոց հաշւոյն չէր համապա-տասխաներ: Բայց դժկամութեամբ կը համա-կերպէին, կամ ալ ա՛լ աւելի ճարպիկ կը դառնա-յին «չբռնուելու» համար... եւ կամ՝ կախակայումիսպառնալիքէն ազատելու համար:

Ի ր կ ե ա ն ք ի ո դ ի ս ա կ ա ն ն ա լ Ք ը ր ը ք խ ա ն է նՀալէպ, Կիպրոս՝ Մելգոնեան վերադարձ Հալէպ,Պէյրութ եւ հուսկ ապա Գալիֆորնիա կը խարսխէզինք:

Իր մահուընէն ճիշդ երկու տարի առաջ -22Ապրիլ 2012-ին , մէկ ուրիշ երախտաւոր ազգա-յին գործիչ եւ ուսուցիչ՝ Նուպար Յակոբեանինմահուան քառասունքին առթիւ իր սրտի խօսքին

մէջ («Նոր Կեանք» 24 Մայիս 2012), կ՛անդրա-դառնայ թէ ինչպէս 1945-ին երկրորդ համաշ-խարհային պատերազմի աւարտին, Մելգոնեանիայդ տարիներու տնօրէն Պրն. Դանիէլ Ոսկեանհայահոծ գաղութներէն աշակերտներ Մելգոնեանտ ա ն ե լ ո ւ մ տ ա դ ր ո ւ թ ե ա մ բ Հ ա լ է պ կ ո ւ գ ա յ :Հալէպէն աւելի քան 50 երկսեռ աշակերտներկ՛արձանագրուին, որոնց կարգին կ ՛ընտրուինԵրուանդ Ակիշեանն ու Նուպար Յակոբեանը:Մելգոնեանի ուսումնական ծրագիրներու մաս-նագիտական երեք ճիւղերէն (գիտական, ման-կավարժական, առեւտրական) Երուանդ եւ Նու-պար կ՛ընտրեն մանկավարժութիւնը: Կոչում մը՝որ Պարոն Ակիշեան իր պատանի տարիքէն հա-գ ա ծ է ր մ ի ն չ ե ւ ի ր մ ա հ ը , ա շ ա կ ե ր տ ի ն հ ո գ ե -բանութեան մէջ մտնելու , ուղղութիւն տալու ,ներշնչելու բարիին ու լո յսին ձգտելու իր հաս-տատ համոզումով:

Տասը տարի առաջ վարժարանին 50-ամեա-կ ի ն ա ռ թ ի ւ Լ ո ս Ա ն ճ ե լ ը ս ի մ ե ր վ ա ր ժ ա ր ա ն իշ ր ջ ա ն ա ւ ա ր տ ի ց մ ի ո ւ թ ի ւ ն ը ե ր ե կ ո յ թ մ ը կ ա զ -մակերպած էր ի պատիւ վարժարանին անցնողտնօրէններուն: Պարոն Ակիշեանն ալ ներկայ էրշրջապատուած իր ժամանակի շրջանաւարտ-ներով, Հալէպէն մասնաւորաբար ժամանած էրՅ ա կ ո բ Մ ի ք ա յ է լ ե ա ն ը ա յ դ տ ա ր ո ւ ա յ Տ ն օ ր է -նութեան փոխանորդը Պարոն Ալեքսան Աթթար-ե ա ն ի ա ն ժ ա մ ա ն ա կ մ ա հ ո ւ ը ն է ն ե տ ք : Ս ր ա հ ըլեցուն էր Հալէպի եւ վարժարանին կարօտալիյ ո ւ շ ե ր ո վ վ ե ր ա պ ր ո ղ մ ե ր շ ր ջ ա ն ը յ ա ջ ո ր դ ո ղտասնամեակներէն աւելի երիտասարդ խումբով:Հետաքրքրուեցաւ Նիւ Եորքի մեր նախակրթա-րանով, խրատեց, բաղդատեց, քաջալերեց:

Վերջերս պարբերաբար հայ մամուլին մէջ կըհանդիպէր իր շինիչ ու բարոյախօսական յօդ-ուածներուն, որոնք լոյս կը տեսնէին այս կամ այնթ ե ր թ ի ն մ է ջ : Ի ր ո ճ ի ն պ է ս կ տ ր ո ւ կ , ա մ փ ո փգ ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ե ն ա ն ո ն ք : Մ ի ք ա ն ի ն յ ի շ ե լ ո վ -«ի՞նչպէս Ձերբազատիլ Մտքի Խառնաշփոթու-թեան Պահերէ» գրութիւն մը , որ կը թելադրէմեզի - «Մշակէ մէջդ պատասխանատւութեանզ օ ր ա ւ ո ր զ գ ա ց ո ւ մ » : Ա յ լ տ ե ղ կ ը գ ր է « Ո ՞ վ էՏիպար Ուսուցիչը» եւ կը սահմանէ ԴաՍՏիա-ր ա Կ - Ո ւ Ս Ո ւ Ց ի Չ ի ն դ ե ր ը ՝ ե զ ր ա կ ա ց ն ե լ ո վ -«Ուսուցիչը կ՛ուսուցանէ ուսման առարկաները:Դաստիարակը կը կերտէ աշակերտին հոգին»:Յ ե տ ո յ կ ՛ ա ն դ ր ա դ ա ռ ն ա յ ն ա ե ւ , թ է մ ե ր վ ա ր -ժ ա ր ա ն ն ե ր է ն ն ե ր ս մ ե ր դ ա ս տ ի ա ր ա կ - ո ւ ս ո ւ -ցիչները ինչպիսի՜ «նախախնամական» դեր կըխ ա ղ ա ն մ ե ր ն ո ր ս ե ր ո ւ ն դ ի ն հ ո գ ի ն ե ր է ն ն ե ր սմ շ ա կ ե լ ո ւ բ ա ր ի ն ո ւ ճ շ մ ա ր ի տ ը , գ ե ղ ե ց ի կ ի նհունտերը կը սերմանեն պատանի հոգիներունմէջ, ի շահ «մեր յոյսին եւ մեր լոյսին անմար»:

Ա յ ս օ ր ՝ 2 1 Փ ե տ ր ո ւ ա ր ի ն Մ ա յ ր ե ն ի պ ա շ տ -պ ա ն ո ւ թ ե ա ն օ ր ո ւ ա ն ա ռ թ ի ւ , բ ի ւ ր յ ա ր գ ա ն ք ,խունկ ու անթառամ ծաղիկներ՝ մեր հոգիներուպանթէոնէն ներս մնայուն բնակիչ դարձած մերհ ա յ լ ե զ ո ւ ի ն ո ւ ի ր ե ա լ Ո Ւ Ս Ո Ւ Ց Ի Չ - Դ Ա Ս Տ Ի Ա -ՐԱԿՆԵՐՈՒՆ անմահ յիշատակին:

ԶարՄինէ Գ. ՊօղՈՍԵանՆիւ Եորք

Ցեղասպանութեան հարցը պատմաբաններուն ձգելուԷրտողանին առաջարկը կեղծ է, կը գրէ «Ռատիքալ»

Թրքական «Ռատիքալ» օրաթեր-թը հրապարակեց յօդուած մը, որկ՛անդրադառնայ Թուրքիոյ նախա-գ ա հ Ռ ե ճ ե փ Թ ա յ ի փ Է ր տ ո ղ ա ն ի `Հայոց Ցեղասպանութեան հարցըք ն ն ա ր կ ե լ ո ւ պ ա տ մ ա բ ա ն ն ե ր ո ւյ ա ն ձ ն ա խ ո ւ մ բ մ ը կ ա զ մ ե լ ո ւ ե ւարխիւները բանալու առաջարկին:

« Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ը Թ ո ւ ր ք ի ո յմէջ արգիլուած նիւթ մըն է, եւ այդհ ա ր ց ի ն վ ե ր ա բ ե ր ե ա լ կ ա ռ ա վ ա -ր ո ւ թ ե ա ն յ ա յ տ ա ր ա ր ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ըմիայն անոր ժխտողականութիւնըկ ՛ ա մ ր ա պ ն դ ե ն : Ն ա խ ա գ ա հ ը ի րվերջին ճառին մէջ անգամ մը եւսխօսեցաւ Ցեղասպանութեան հար-ցը պատմաբաններուն ձգելու անհ-ր ա ժ ե շ տ ո ւ թ ե ա ն մ ա ս ի ն , ս ա կ ա յ նթրքական պետական գաղափարա-խօսութենէն անդին չանցաւ:

«Կը թուի, թէ պատմութեան բոլորդէպքերուն հաւաստիութեան մա-

սին սորվեցանք պատմաբաններէն:Պ ե տ ա կ ա ն ա ր խ ի ւ ն ե ր ը բ ա ն ա լ ո ւա ռ ա ջ ա ր կ ը հ ա մ ո զ ի չ չ ի թ ո ւ ի ր ,որովհետեւ բոլորը գիտեն, թէ Ռազ-մական դատախազութեան արխիւ-ներէն Ցեղասպանութեան առնչը-ւ ա ծ ն ո յ ն ի ս կ մ է կ փ ա ս տ ա թ ո ւ ղ թառնելը կատարելապէս անկարելի է:

«Ահա թէ ինչու Էրտողանի յայ -տարարութեան կեղծ ըլլալը անցնողի ւ ր ա ք ա ն չ ի ւ ր օ ր ո ւ ա ն հ ե տ ա ւ ե լ իա կ ն ե ր ե ւ կ ը դ ա ռ ն ա յ : Ա ն Հ ա յ ա ս -տանի նախագահ Սերժ ՍարգսեանիԿալիփոլիի ճակատամարտի նշմանձեռնարկներուն մաս կազմելը ան-ք ա ղ ա ք ա վ ա ր ո ւ թ ի ւ ն կ ը ն կ ա տ է `այդպիսով ցոյց տալով, որ ինքն իրսուտերուն կը հաւատայ:

«Մարդիկ, որոնք նոյնիսկ նուա-զ ա գ ո յ ն չ ա փ ո վ ծ ա ն օ թ ե ն պ ա տ -մ ո ւ թ ե ա ն , գ ի տ ե ն , ո ր Ա պ ր ի լ 2 4 - ըորեւէ առնչութիւն չունի Կալիփոլիի

ճակատամարտին հետ. այդ թուա-կ ա ն ը ը ն տ ր ե լ ո ւ ն պ ա տ ա կ ը շ ա տյստակ է ` Ցեղասպանութեան ամ-բաստանութիւններէն ձերբազատիլեւ արդէն իսկ սուտի վրայ հիմնուածպետութեան մը վրայ յաւելեալ սուտաւելցնել:

«Եթէ նացիներու ջարդերէն տու-ժած մարդիկ իրենց իրաւունքներըստացան, ինչո՞ւ հայերու ժառան-գորդները նոյնը պէտք չէ ընեն:

«Եթէ նախագահ Էրտողանն ուԹուրքիան կ ՛ուզեն Ցեղասպանու-թ ե ա ն հ ա ր ց ը լ ո ւ ծ ե լ , մ ե ծ ա պ է սյանձնարարուած է հետեւիլ հետեւ-եալ քայլերուն.

– Ն ե ր ո ւ մ հ ա յ ց ե լ Թ ո ւ ր ք ի ո յ մ է ջտ ե ղ ի ո ւ ն ե ց ա ծ ի ն հ ա մ ա ր ե ւ պ ա -տասխանատւութիւն ստանձնել:

– Հայոց Ցեղասպանութենէն վե-րապրածներուն ու անոնց ժառան-գորդներուն փոխհատուցում տալ:

– Վերադարձնել աւարուած կալ-ւածները:

– Քաղաքացիութիւն տրամադրելմարդոց, որոնք մարդկութեան դէմայդ ոճիրէն վնասուեցան:

– Ե ր կ կ ո ղ մ ա ն ի ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ -թ ե ա մ բ վ ե ր ա բ ա ն ա լ Հ ա յ ա ս տ ա ն -Թուրքիա սահմանը եւ դիւանագի-տական յարաբերութիւններ հաս-տատել:

– Թուրքիոյ մէջ կրօնական հաս-տատութիւնները վերակառուցել եւկ ր օ ն ա կ ա ն ա ր ա ր ո ղ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւկայացումը ապահովել:

– Միութիւն եւ յառաջդիմութիւնկ ո մ ի տ է ի մ ա ս ի ն խ ա ն դ ա վ ա ռ ո ւ -թեամբ խօսելէ դադրիլ եւ պատմա-կան հողերը արեան ծովու վերա-ծ ա ծ ա ն ձ ե ր ո ւ ժ ա ռ ա ն գ է ն ձ ե ր բ ա -զատիլ»:

LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015 • ABAKA • 13

Որո՞նց վախ կը պատճառէ ՀայոցՑեղասպանութեան ճանաչումը

« Մ ա ր ք ս ի ս թ » կ ա յ ք է ջ ի ն վ ր ա յհրատարակուած է Աթիլլա Տիրիմիս տ ո ր ա գ ր ո ւ թ ե ա մ բ ե ւ վ ե ր ո յ ի շ ե ա լխորագիրով բաւական ցնցիչ յօդ-ւած մը, որ կը պարսաւէ Հայոց Ցե-ղասպանութեան ճանաչումէն վախ-ցողները, զանոնք    կը նմանցնէ  մա-կաբոյծի եւ կը պնդէ, թէ նախագահԷրտողանն ալ Ցեղասպանութեանճ ա ն ա չ ո ւ մ է ն վ ա խ ց ո ղ մ ը ն է ։ Ա յ սմ ա ս ի ն կ ը գ ր է Պ ո լ ս ո յ « Մ ա ր մ ա -րա»-ն։

Տ ի ր ի մ կ ը յ ի շ ե ց ն է , ո ր հ ա ր ի ւ -րամեակի սեմին, հետզհետէ աւելիբ ա ր ձ ր ա ն ա լ ո ւ ս կ ս ա ծ ե ն Ց ե ղ ա ս -պանութեան ճանաչումէն վախցող-ներու ձայները։ «Ասկէ հարիւր տա-րի առաջ սպաննուած ու գերեզմանմը անգամ չունեցող մարդոցմէ ո՞վ,ինչո՞ւ կը վախնայ։ Դժուար չէ պա-տասխանել այս հարցումին»,- կը նշէան։

Տիրիմ կը գրէ, որ Ցեղասպանու-թենէ վախցողները, նախ եւ առաջհ ա ն գ ո ւ ց ե ա լ Ե ա շ ա ր Ք ե մ ա լ ի բ ա -ցատրութեամբ՝ Թուրքիոյ այն խաւնէ, որուն ամբողջ հոգը եղած էր թա-լանել հայերու ագարակները, ար-տերը, պետական գանձի հողերը։Ասոնք մէկական զեղծարարներ են,ո ր ո ն ք մ ի ա յ ն ի ր ե ն ց ա ն ձ ն ա կ ա նշահերուն մասին կը մտածեն. այս-պէս ըսած է Եաշար Քեմալ։

Տ ի ր ի մ կ ՛ ա ւ ե լ ց ն է ս ա կ ա յ ն , ո րանոնց կողքին, նախագահն ալ, որԱպրիլ 24-ին Կալիփոլիի պատերազ-մի ոգեկոչում որոշեց, շատ կը վախ-նայ Ցեղասպանութեան ճանաչու-մէն, որովհետեւ ան շատ լաւ գիտէ,որ իր գլխաւորած պետութեան հիմըշաղախուած է Հայոց Ցեղասպանու-թեան զոհերու արիւնով։

«Ցեղասպանութեան ամբողջ մեր-կութեամբ հրապարակումը պատ-ճ ա ռ պ ի տ ի դ ա ռ ն ա յ , ո ր ա յ դ հ ի մ ըք ա ն դ ո ւ ի ։ Գ ա ս ա պ ե ա ն ը ն տ ա ն ի -քի ապարանքէն (նախագահականնախկին պալատը) բաժնուիլն ան-գ ա մ զ ի ն ք պ ի տ ի չ փ ր կ է ։ Հ ա ն ր ա -պետութեան նախագահը, քաջ գիտ-նալով այս ճշմարտութիւնը՝ իր վա-խէն կը ջանայ վարագոյր մը քաշելԱպրիլ 24-ի վրայ»,- կը գրէ ան։

«Ցեղասպանութենէ վախցողնե-ր է ն մ է կ ն է ա մ ե ր ի կ ա ց ի ք ո ն կ ր է -սական Պիլ Շուսթըրը, որ մեռնելուչափ կը վախնայ Ցեղասպանութեանճանաչումէն եւ տակաւին անցեալ

օ ր , Ք ո ն կ ր է ս ի ն ն ա մ ա կ մ ը գ ր ե ց ՝պնդելով, որ Ամերիկա պէտք չէ կողմդառնայ Հայոց Ցեղասպանութեանխնդիրին, որովհետեւ եթէ Թուրքիոյվնաս հասցուի, ապա Ամերիկա եւսվնաս պիտի կրէ։ Պիլ Շուսթըրի կող-քին, անոր ներկայացուցած քարիւ-ղի հսկայական ընկերակցութիւն-ն ե ր ո ւ ե ւ զ է ն ք ա ր տ ա դ ր ո ղ ը ն կ ե -րակցութիւններու ղեկավարներն ալկ ը բ ա ժ ն ե ն ն ո յ ն վ ա խ ը ։ Ա ն ո ն քմիլիոնաւոր մարդոց կեանքի գնովապահովուող իրենց շահերը պաշտ-պանելով հետաքրքրուած են։ Գեր-մանացիներն ալ, որոնք Ա. Աշխար-հ ա մ ա ր տ ի օ ր ե ր ո ւ ն ի ր ե ն ց դ ա շ -ն ա կ ի ց Օ ս մ ա ն ե ա ն կ ա յ ս ր ո ւ թ ե ա նգործած ծանր յանցանքներուն դէմլ ո ւ ռ մ ն ա ց ի ն ե ւ ն ո յ ն ի ս կ զ օ ր ա կ -ց ե ց ա ն ա յ դ յ ա ն ց ա ն ք ն ե ր ո ւ ի ր ա -գործման, կը վախնան, որ երեւանպիտի ել լէ իրենց մեղսակցութիւնըեւ պիտի ստիպուին հաշիւ տալու»,-կ՛աւելցնէ ան։

«Կան ուրիշներ, որոնք բնաւ չենվախնար Հայոց Ցեղասպանութեանճշմարտութեան յայտնաբերումէն։Օ ր ի ն ա կ ՝ Ա մ ե ր ի կ ա յ ի մ է ջ Ց ե ղ ա ս -պանութիւնը ընդունող նահանգնե-րու թիւը բարձրացաւ 43-ի։ Ուրուկ-ւէ յ , Կիպրոս, Արժանթին, Ռուսիա,Գանատա, Յունաստան, Լիբանան,Պելճիքա, Ֆրանսա, Շուէտ, Իտա-լիա, Վատիկան, Զուիցերիա, Ս լո -վ ա ք ի ա , Հ ո լ ա ն տ ա , Լ ե հ ա ս տ ա ն ,Գերմանիա, Վենեզուել լա, Լիթուա-ն ի ա ե ւ ա յ լ ե ր կ ի ր ն ե ր ճ ա ն չ ց ա նՀայոց Ցեղասպանութեան ճշմար-տութիւնը։ Անոնցմէ ոմանք նոյնիսկՑեղասպանութեան ուրացումը յան-ցագործութիւն նկատող օրէնքներընդունեցին եւ Ցեղասպանութեանմասին դասաւանդումը անցուցինդասագիրքերու մէջ։ Անշուշտ, բոլորայս երկիրներու եւ նահանգներուխորհրդարաններուն կողմէ Ցեղաս-պանութեան ճանչցուած ըլլալը շահմըն է բոլոր անոնց համար, որոնքդ է մ ե ն ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ ։Տ ի ր ո ղ դ ա ս ա կ ա ր գ ե ր ը ո ր ք ա ՛ ն ա լի ր ա ր ո ւ զ օ ր ա կ ց ի ն ե ւ ո ր ք ա ՛ ն ա լուրանան Ցեղասպանութիւնը, պի-տի չկարենան արգելք հանդիսանալբոլոր անոնց, որոնք միայն իրենցխ ղ ճ մ տ ա ն ք ի ձ ա յ ն ի ն ա կ ա ն ջ կ ո ւտան», - կ ՛եզրակացնէ Աթիլ լա Տի-րիմ։

Սեւան Նշանեանի տուները քանդելուորոշում կայացուած է

Թուրքիոյ մէջ որոշումկ ա յ ա ց ո ւ ա ծ է ք ա ն դ ե լՆ շ ա ն ե ա ն ի տ ո ւ ն ե ր ո ւ նմէկ մասը, որոնց պատ-ճ ա ռ ո վ ա ր դ է ն ե ր կ ա րժ ա մ ա ն ա կ բ ա ն տ կ ըգ տ ն ո ւ ի Ս ե ւ ա ն Ն շ ա ն -եանը.

Ս ե լ ջ ո ւ կ ի ք ա ղ ա ք ա -պ ե տ ա ր ա ն ը ա յ դ ո ր ո շ -ման մասին Փետրուար24-ին տեղեկացուցած է«Նեսին» հիմնադրամին,որուն Նշանեանը նուի-րած է Նշանեան տուներուն գոյքը:

Նշանեան տուները քանդելու որոշում կայացուած է «ապօրինաբարկառուցելու» մեղադրանքով:

Այդ հարցին հետ կապուած հանդիպում մը տեղի պիտի ունենայ Սել-ջուկի քաղաքապետ Զեյնել Պաքըճըյի հետ:

Հայերը` թուրքիոյ խորհրդարանականընտրութիւններուն

Յու լիս 7-ին կայանալիք ` Թուր-քիոյ խորհրդարանական ընտրու-թիւններուն կը մասնակցին նաեւհայեր:

Ը ս տ « Ա ր ց ա խ փ ր ե ս » - ի , ո ր կ ըվկայակոչէ «Ակօս»- պարբերականը`ա ր դ է ն ա ւ ա ր տ ա ծ է ի շ խ ո ղ   « Ա ր -դարութիւն եւ զարգացում» , ընդ-դիմադիր Ժողովրդահանրապետա-կ ա ն   ե ւ Ժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ն ե ր ո ւ դ ե մ ո կ -ր ա տ ա կ ա ն   կ ո ւ ս ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր է նպ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր ի թ ե կ ն ա ծ ո ւ թ ե ա նդ ի մ ո ւ մ ն ե ր ն ե ր կ ա յ ա ց ն ե լ ո ւ ժ ա մ -կ է տ ը : Հ ա յ ե ր ը հ ի մ ն ա կ ա ն օ ր է նիրենց թեկնածութիւնը առաջադ -րած են քրտական Ժողովուրդներուդեմոկրատական  կուսակցութենէն:Ա մ ե ն ա յ ն հ ա ւ ա ն ա կ ա ն ո ւ թ ե ա մ բ ,ս ո յ ն կ ո ւ ս ա կ ց ո ւ թ ե ա ն պ ա տ գ ա -մաւոր դառնայ Եշիլքոյի հայկականդպրոցի հիմադիր-ներկայացուցիչԿարօ Փոլատեանը: Պատգամաւորիթ ե կ ն ա ծ ո ւ ն ե ր է ն ե ն ն ա ե ւ Մ ո ւ շ իհայկական միութեան փոխնախա-գ ա հ Ն ո ւ ա ր դ Պ ա ք ը ր ջ ը օ ղ լ ո ւ ն ե ւ

օճառագործ Զեքերիա Սապունջուն:Ժ ո ղ ո վ ր դ ա - հ ա ն ր ա պ ե տ ա -

կ ա ն   կ ո ւ ս ա կ ց ո ւ թ ե ն է ի ր թ ե կ ն ա -ծ ո ւ թ ի ւ ն ը ա ռ ա ջ ա դ ր ա ծ է Ս ո ւ ր բՅակոբ եկեղեցւոյ հասարակայնու-թ ե ա ն հ ե տ կ ա պ ե ր ո ւ բ ա ժ ն ի ղ ե կ -ավար եւ Հայ Կաթողիկէ համայնքիհոգեւոր առաջնորդ՝ Լեւոն Զեքի-ե ա ն ի հ ա ս ա ր ա կ ա յ ն ո ւ թ ե ա ն հ ե տկապերու պատասխանատու ԹալինԷ ր կ ի ւ ն ե շ ը , ո ր   ը ն տ ր ո ւ ե լ ո ւ պ ա -րագային  պիտի դառնայ Թուրքիոյխ ո ր հ ր դ ա ր ա ն ի ա ռ ա ջ ի ն հ ա յ կ ի նպատգամաւորը:

Է ր դ ո ղ ա ն ի   « Ա ր դ ա ր ո ւ թ ի ւ ն ե ւզ ա ր գ ա ց ո ւ մ » կ ո ւ ս ա կ ց ո ւ թ ե ն է ներկու հայու թեկնածութիւն առա-ջ ա դ ր ո ւ ա ծ է ` լ ր ա գ ր ո ղ Մ ա ր գ ա րԵ ս ա յ ե ա ն ը   ե ւ Ս . Փ ր կ ի չ հ ի ւ ա ն -դ ա ն ո ց ի ն ա խ ա գ ա հ ի օ գ ն ա կ ա նՀերման Պալիյեանը: Նշենք, որ պատ-գ ա մ ա ւ ո ր ի թ ե կ ն ա ծ ո ւ թ ե ա ն դ ի -մ ո ւ մ ն ե ր ը ա մ ե ն ա շ ա տ ը ն ե ր -կայացուած են Էրտողանի կուսակ-ցութենէն` 6223 մարդ:

14 • ABAKA • LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015

Հայոց Ցեղասպանութեան...Շար. էջ 6-էն

ոճիրներուն ուրացումը թոյլ տուաւ, որ ոճրամիտուժեր գործեն նորանոր ջարդեր, եւ անպատիժաւերեն ամբողջական քաղաքակրթութիւններ։Հակառակ ասոր, ըսաւ ան, հայութիւնը եւ ամ-բողջ քրիստոնէութիւնը կը շարունակէ մնալ կրո-ղը յարութեան գաղափարին, եւ կը մնայ պատ-րաստակամ շարունակելու իր քաղաքակրթականառաքելութիւնը Արեւելքի մէջ։

Յաջորդ բանախօսը եղաւ Լիբանանի նախկիննախագահ Ամին Ժըմայէլ : Նախագահ Ժըմայէլըսաւ, որ միջազգային հանրութիւնը պարտաւորէ ճ ա ն չ ն ա լ ե ւ դ ա տ ա պ ա ր տ ե լ ա ն ց ե ա լ ի ն գ ո ր -ծուած եւ ներկայիս գործուող զանգուածայինբնաջնջման բոլոր գործողութիւնները, որոնք կըկատարուին ազգութիւններու եւ կրօնքներուհետեւորդ հաւաքականութիւններու դէմ, որպէսգլխաւոր նախապայման անոնց կանխարգիլման՝ապագային։ Ան կոչ ուղղեց Թուրքիոյ , անկեղ-ծ օ ր է ն զ ղ ջ ո ւ մ ա ր տ ա յ ա յ տ ե լ Հ ա յ ո ց ե ւ ք ր ի ս -տոնեայ այլ հաւաքականութիւններու դէմ գոր-ծուած ոճիրներուն համար, դիտել տալով , որկարելի չէ սպասել ժողովուրդներու միջեւ հաշ-տ ո ւ թ ի ւ ն ՝ ա ռ ա ն ց կ ա տ ա ր ո ւ ա ծ ո ճ ի ր ն ե ր ո ւնկատմամբ պատասխանատւութեան։ Ան շեշ-տ ե ց , ո ր Թ ո ւ ր ք ի ո յ կ ո ղ մ է ս պ ա ս ո ւ ո ղ ն ե ր ո -ղութեան յայտարարութիւնը պէտք չէ ըլ լայ ձե-ւ ա կ ա ն կ ա մ ց ո ւ ց ա դ ր ա կ ա ն , ա յ լ ա ր տ ա յ ա յ տ էանոր ցանկութիւնը վերահաստատելու խաղա-ղ ո ւ թ ի ւ ն ը ի ր ա ր հ ա ն դ է պ թ շ ն ա մ ա ց ա ծ ժ ո ղ ո -վուրդներու միջեւ ։ Ամին Ժըմայէ լ բարձրօրէնգնահատեց լիբանանահայութեան ներդրումըԼիբանանի գո յատեւման եւ զարգացման մէջ ,շեշտելով, որ երկխօսութեան եւ գործակցութեանհայկական աւանդոյթը հիմքերէն մէկն է Լիբա-նանի ինքնութեան եւ գոյութեան։

Ապա ներկաներուն իր պատգամը յղեց մարո-ն ի ն ե ր ո ւ պ ա տ ր ի ա ր ք Պ ը շ ա ր ա Ռ ա ա ի : Պ ա տ -ր ի ա ր ք Ռ ա ա ի զ օ ր ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն յ ա յ տ ն ե ց Հ ա յ ո ցՑեղասպանութեան 100-րդ տարելիցին առիթովյայտարարուած “Կը յիշենք եւ կը պահանջենք”կարգախօսին, դիտել տալով , որ այդ բառերըկ ’ ա ր տ ա յ ա յ տ ե ն ք ա ղ ա ք ա կ ի ր թ բ ո լ ո ր մ ա ր դ ո ցտրամադրութիւնները եւ ներկայիս Միջին Արե-ւելքի մէջ ընթացող ողբերգութիւններուն ի տես։Ան ցաւով դիտել տուաւ, որ Միջին Արեւելքի մէջքրիստոնէութեան նկատմամբ ոտնձգութիւններըկարծես կը կրեն ռազմավարական ծրագրի մըբնոյթը, որուն նպատակն է քանդել այս շրջանիերկիրները եւ անոնց քաղաքակրթական իւրա-յատկութիւնը։ Ան դատապարտեց կրօնքի քօղին

տակ ծածկուած բռնութիւնը, որ անընդունելի էո ր ե ւ է մ ա ր դ ո ւ կ ո ղ մ է , ո ր հ ա ւ ա տ ք ի կ ը տ ա ծ էԱստուծոյ եւ մարդկային արժանապատւութեաննկատմամբ։ Պատրիարք Ռաաի ըսաւ, որ քրիս-տոնէութիւնը անհրաժեշտութիւն մըն է Արեւելքիհ ա մ ա ր , ե ւ ա ն ո ր դ է մ կ ա տ ա ր ո ւ ա ծ ո տ ն ձ գ ո ւ -թիւնը՝ ոտնձգութիւն է բոլորին նկատմամբ։

Յ ի շ ա տ ա կ ո ւ մ ի ե ր ե կ ո ն փ ա կ ո ւ ե ց ա ւ   Տ ա ն ն

Կիլիկիոյ Կաթողիկէ Հայոց Ամենապատիւ ՏէրՆերսէս Պետրոս ԺԹ. Կաթողիկոս Պատրիարքիաղօթքով:

Աւարտին, ներկաներուն յանձնուեցան ՀայԿաթողիկէ Պատրիարքարանի կողմէ յատուկ այսառիթով հրատարակուած գիրքէն օրինակներ:“ 100…եւ Ցեղասպանութիւնը կը շարունակուի”վերնագրեալ գիրքը, որ կը բաղկանայ 512 էջերէ,կը պարունակէ սպառիչ տեղեկատւութիւն եւվ ե ր լ ո ւ ծ ո ւ թ ի ւ ն , ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ բ ա զ մ ա հ ա ր ի ւ րվկայութիւններ Հայ ժողովուրդի պատմութեանեւ յատկապէս Հայոց Ցեղասպանութեան մասին՝տարբեր ժամանակներէ եւ զանազան ազգու-թիւններ ու պետութիւններ ներկայացնող ան-ձերու գրիչով:

Պէյրութ 9 Մարտ 2015Դիւան Հայ Կաթողիկէ Պատրիարքարանի

Մ ի ջ ո ց ա ռ մ ա ն մ ա ս ի ն ս ո յ ն տ ե ղ ե կ ո ւ թ ի ւ ն ըքաղուած է Հայ Կաթողիկէ Պատրիարքարանիկայքէջից:

Fa\r Ghorg ’& Wrd& :[ia\;an Na.kin na.agaf Amin Vema\hl

Maronin;rou Patriarq Pe,ara Âafi

Prn& Vorv Qertafi

Na.kin warcap;t Xør& Mi,hl Aoun

ԵԽ զեկոյցը կոչ կ՚ընէ...Շար. էջ 1-էն

իրաւունքները եւ ժողովրդավարու-թեան չափանիշները բաւարարելուպարագային:

ԵՄ-ն նաեւ պէտք չէ վարանի այդկարգավիճակը սառեցնե լ նշուածպահանջներու չբաւարարման պա-րագային»:

«Գործնականին մէջ ասիկա կըն շ ա ն ա կ է , ո ր Ե ւ ր ո պ ա կ ա ն խ ո ր -հըրդարանը չի ցանկանար, որպէս-զի երրորդ երկիրներու հետ գործունենալու պարագային ԵՄ-ն զիջիմարդու իրաւունքներու, ժողովրդա-վ ա ր ո ւ թ ե ա ն ե ւ օ ր է ն ք ի գ ե ր ա կ ա -յութեան վերաբերեալ իր դիրքորո-շումները»,- կը մեկնաբանէ պարոնԼորենզօ Օչոան:

«Այս երկու պարբերութիւններըկը յստակեցնեն, թէ ինչո՛ւ զեկոյցինմ է ջ կ ը պ ն դ ե ն , ո ր մ ա ր դ ո ւ ի ր ա -ւունքներու դրոյթները ներառուենԵՄ միջազգային համաձայնագիր-ներուն մէջ, ներառեալ առեւտուրիհամաձայնագիրները: Այն նաեւ կըբ ա ց ա տ ր է , թ է ի ն չ ո ՛ ւ 2 1 5 պ ա ր -բ ե ր ո ւ թ ե ա մ բ հ ա շ ո ւ ե տ ւ ո ւ թ ի ւ ն ըառաւել ծաւալուն է ` նո յն հարցինվ ե ր ա բ ե ր ե ա լ ա ն ց ե ա լ տ ա ր ո ւ ա նհաշուետւութեան համեմատ: Մենքշ ա տ ո ւ ր ա խ ե ն ք , ո ր Ե Մ - ն կ ը վ ե -

րահաստատէ իր` արժէքներու վրայհ ի մ ն ո ւ ա ծ հ ե ղ ի ն ա կ ո ւ թ ի ւ ն ը ա յ սծաւալուն, սակայն յստակ հաշուե-տըւութեամբ»:

Ը ն դ ո ւ ն ո ւ ա ծ փ ա ս տ ա թ ո ւ ղ թ ընաեւ կ ՛անդրադառնայ կրօնականփոքրամասնութիւններու իրավիճա-կին, մասնաւորպէս` Միջին Արեւել-ք ի մ է ջ ` փ ո ք ր ա մ ա ս ն ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւշարքին նշելով նաեւ առաքելականհայերը: Այս պարբերութիւններովԽորհրդարանը «կոչ կ՛ընէ ԵՄ-ին եւանոր անդամ երկիրներուն երաշ-խ ա ւ ո ր ե լ , ո ր կ ր օ ն ա կ ա ն փ ո ք ր ա -մասնութիւնները յարգուին ամբողջա շ խ ա ր հ ի մ է ջ , մ ա ս ն ա ւ ո ր ա պ է ս `Մ ի ջ ի ն Ա ր ե ւ ե լ ք ի , ո ւ ր ք ր ի ս տ ո ն -եաները, ներառեալ կաթոլիկները,առաքելական հայերը, ղպտիները,ե զ տ ի ն ե ր ը ե ւ ի ս լ ա մ փ ո ք ր ա մ ա ս -նութիւնները կը հալածուին Իսլա-մ ա կ ա ն պ ե տ ո ւ թ ե ա ն ե ւ ա յ լ ա հ ա -բեկչական խմբաւորումներու կող-մէ»:

Հաշուետւութիւնը կազմած է ԵԽպ ա տ գ ա մ ա ւ ո ր Փ ի ե ռ Ա ն թ ո ն ի օՓ ա ն զ ե ր ը ( Ս ո ց ի ա լ ի ս տ ն ե ր ե ւ դ ե -մոկրատներ, Իտալիա): Փետրուար9-ին անիկա ընդունուած է յանձնա-ժ ո ղ ո վ ի մ ա կ ա ր դ ա կ ո վ ե ւ պ ի տ իհրատարակուի Եւրոպական խոր-հըրդարանի կողմէ յառաջիկայ օրե-րուն:

Նախագահ Էրտողան տուգանուեցաւՀայաստանի հետ խաղաղութեանարձանը «վիրաւորելու» համար

Իսթանպուլի դատարանը 10 հազար լիրա (4 հազար տոլար) տուգանքիվճիռ արձակեց Նախագահ Էրտողանի համար, հայ-թրքական հաշտու-թեան նուիրուած արձանը վիրաւորելու համար: Ինչպէս պիտի յիշուի, Թայ-յիպ Էրտողան «հրէշաւոր» (ուճուպէ) անուանած էր արձանը, որ քանդակ-ւած էր Մէհմէտ Աքսոյի կողմէ եւ որ նուիրուած էր հայ-թրքական յարաբե-րութիւնները բնականոն դարձնելուն: Էրտողան իր ժխտական դիրքո-րոշումը «Մարդկութեան յուշարձան»ի հանդէպ արտայայտած էր 2011ին,երբ արձանը կը կանգնէր Կարսի մէջ: Նախագահը, որ այդ տարիներունՎարչապետ էր, դրդած էր որ տեղական իշխանութիւնները կազմաքանդէինյուշարձանը: Այդ զարգացումներէն ետք քանդակագործ Աքսոյ դատ բացածէր Նախագահ Էրտողանի դէմ «վիրաւորանք»ի համար: Այժմ դատարանըպահանջեց որ Էրտողան դրամական փոխհատուցում կատարէ Աքսոյին՝անոր պատճառած բարոյա-հոգեբանական վնասի համար:

LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015 • ABAKA • 15

ՄԱԿ Գլխաւոր...Շար. էջ 5-էն

կարեւորութիւնը ոճրագործութիւն-ներու անթոյլատրելիութեան վկայա-կոչման եւ ցեղասպանութեան կան-խարգելման ուղղուած հետեւողա-կան ջանքերու ամրապնդման առու-մով:

Դեսպան Մնացականեան բարձրգնահատած է ցեղասպանութեանկ ա ն խ ա ր գ ե լ մ ա ն ո ւ ղ ղ ո ւ ա ծ գ ո ր -ծընթացներուն մէջ ՄԱԿ-ի առանց-քային դերակատարութիւնը` որպէսհ ա մ ա մ ա ր դ կ ա յ ի ն ե ւ բ ա ր ո յ ա կ ա նարժէքներու վրայ հիմնուած միջազ-գ ա յ ի ն կ ա ր ե ւ ո ր ա գ ո յ ն ն շ ա ն ա կ ո ւ -թիւն ունեցող կառոյց:

Զ ո հ ր ա պ Մ ն ա ց ա կ ա ն ե ա ն Պ ա նՔի Մունին տեղեկացուցած է նաեւՀայոց Ցեղասպանութեան 100-րդտարելիցին նուիրուած «100 LIVES»ն ա խ ա ձ ե ռ ն ո ւ թ ե ա ն ծ ի ր է ն ն ե ր սՄարտ 10-ին Նիւ Եորքի մէջ պաշ-տօնապէս ազդարարուած մարդա-ս ի ր ա կ ա ն « Ա ւ ր ո ր ա » մ ր ց ա ն ա կ ի նմասին:

Հանդիպման ընթացքին զրուցա-կիցները մտքեր փոխանակած ենտարածաշրջանային խնդիրներու եւա ն ո ն ց կ ա ր գ ա ւ ո ր մ ա ն հ ն ա ր ա ւ ո -րութիւններու վերաբերեալ:

Անդրադարձ կատարուած է Լեռ-ն ա յ ի ն Ղ ա ր ա բ ա ղ ի հ ի մ ն ա խ ն դ ր իխաղաղ կարգաւորման բանակցա-յին գործընթացին:

Մ Ա Կ - ի Գ լ խ ա ւ ո ր ք ա ր տ ո ւ ղ ա ր ըվերահաստատած է ՄԱԿ-ի շարու-ն ա կ ա կ ա ն ա ջ ա կ ց ո ւ թ ի ւ ն ը Ե Ա Հ ԿՄ ի ն ս կ ի խ ո ւ մ բ ի հ ա մ ա ն ա խ ա գ ա -հ ո ւ թ ե ա ն ծ ի ր է ն ն ե ր ս ե ւ ա ն ո ն ցառաջարկութիւններու հիման վրայղարաբաղեան հիմնախնդրի կար-գաւորման:

Դեսպան Մնացականեանի կողմէը ն դ գ ծ ո ւ ա ծ է վ ս տ ա հ ո ւ թ ե ա ն ա մ -րապնդման ուղղուած միջոցներուկարեւորութիւնը, մասնաւորապէս`շփման գիծէն դիպուկահարներույետքաշման, ինչպէս նաեւ հրադա-դարի խախտումներու հետաքննու-թեան մեքանիզմի ստեղծման վերա-բ ե ր ե ա լ հ ա մ ա ն ա խ ա գ ա հ ն ե ր ո ւառաջարկները: Դեսպան Մնացա-կանեան մտահոգութիւն յայտնած էա յ ն փ ա ս տ ի ն ա ռ ն չ ո ւ թ ե ա մ բ , ո րհամանախագահներուն կողմէ առա-ջ ա ր կ ո ւ ո ղ ա յ ս մ ի ջ ո ց ն ե ր ը կ ը շ ա -րունակեն մերժուած ըլլալ Ատրպէյ-ճանի կողմէ` ընդգծելով միջազգա-յ ի ն հ ա ն ր ո ւ թ ե ա ն կ ո ղ մ է հ ա մ ա -

պատասխան արձագանգի կարեւո-ր ո ւ թ ի ւ ն ը : Ա յ ս ծ ի ր է ն ն ե ր ս ա ն դ -ր ա դ ա ր ձ ե ղ ա ւ Յ ո ւ ն ո ւ ա ր 2 7 - ի նԵԱՀԿ Մինսկի խումբի համանախա-գ ա հ ն ե ր ո ւ ն կ ո ղ մ է տ ա ր ա ծ ո ւ ա ծյայտարարութեան եւ անոր մէջ տեղգտած հասցէական կոչերուն:

Յիշենք, որ Յունուար 29-ին Հա-յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն 1 0 0 - ր դտարելիցին նուիրուած ձեռնարկ-ն ե ր ը հ ա մ ա կ ա ր գ ո ղ պ ե տ ա կ ա նյ ա ն ձ ն ա ժ ո ղ ո վ ի ն ի ս տ ի ա ւ ա ր տ է նետք Ծիծեռնակաբերդի յուշահամա-լիրին մէջ տեղի ունեցաւ նաեւ Հա-յոց Ցեղասպանութեան 100-րդ տա-րելիցի համահայկական հռչակագրիհրապարակման արարողութիւնը:Ա ն ի կ ա ը ն դ ո ւ ն ո ւ ե ց ա ւ մ ի ա ձ ա յ ն :Փաստաթուղթը ընթերցեց նախա-գահ Սերժ Սարգսեան եւ ի կատա-ր ո ւ մ ն Հ ա յ ո ց Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն1 0 0 - ր դ տ ա ր ե լ ի ց ի ձ ե ռ ն ա ր կ ն ե ր ըհամակարգող պետական յանձնա-ժողովի որոշման, հռչակագրի մայրօ ր ի ն ա կ ը ի պ ա հ յ ա ն ձ ն ե ց Հ ա յ ո ցՑ ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ա ն թ ա ն գ ա ր ա ն -հ ի մ ն ա ր կ ի ն : Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ թ ե ա ննախագահը նշեց, որ հռչակագրիմ է կ օ ր ի ն ա կ ը պ ի տ ի ո ւ ղ ա ր կ ո ւ իՄիացեալ ազգերի կազմակերպու-թեան Գլխաւոր քարտուղարին, մէկօրինակը պիտի յանձնուի Հայաս-տանի Հանրապետութեան ազգայինարխիւ:

Նախագահը ընդգծեց, որ ասիկակարեւորագոյն փաստաթուղթ մըն է,որ բացառիկ է թէ՛ իր ձեւով, թէ՛ բո-վանդակութեամբ. «Առաջին անգամմենք ընդունում ենք համազգայիննշանակութեան մի փաստաթուղթո չ թ է պ ե տ ա կ ա ն ո ր ե ւ է կ ա ռ ո յ ց իմիջոցով, ոչ թէ մեր ազգի ներկա-յ ա ց ո ւ ց ի չ ն ե ր ի ա ռ ա ն ձ ն ա ց ո ւ ա ծհ ա տ ո ւ ա ծ ն ե ր ո վ , ա յ լ ա մ բ ո ղ ջ հ ա յժ ո ղ ո վ ո ւ ր դ ը ն ե ր կ ա յ ա ց ն ո ղ բ ո լ ո րհիմնական կառոյցների ներգրաւ-մամբ: Հռչակագրի վրայ աշխատելեւ իրենց հաւանութիւնն են տուելթ է ՛ Հ ա յ ա ս տ ա ն ի Հ ա ն ր ա պ ե տ ո ւ -թեան պետական բոլոր մարմիննե-րը, թէ՛ Հայաստանեայց Առաքելա-կ ա ն Ս ո ւ ր բ Ե կ ե ղ ե ց ի ն ի ր բ ո լ ո րնուիրապետական աթոռներով, թէ՛ս փ ի ւ ռ ք ի խ ո շ ո ր ա գ ո յ ն հ ո գ ե ւ ո ր ,բ ա ր ե գ ո ր ծ ա կ ա ն , կ ո ւ ս ա կ ց ա կ ա ն ,մշակութային եւ այլ կառոյցները:

«Արդիւնքում ստացուել է կուռ եւհամապարփակ մի տեքստ, որը կըդառնայ եւ ՛ 100-րդ տարելիցի մի-ջ ո ց ա ռ ո ւ մ ն ե ր ի գ ա ղ ա փ ա ր ա կ ա նհ ե ն ք ը , ե ւ ՛ մ ե ր յ ե տ ա գ ա յ գ ո ր ծ ո -ղութիւնների ուղեցոյցը»:

ՆուիրատուութիւնՏիկին Քնարիկ Աքքէլեան իր ծննդեան 85-րդ տարեդարձի առ-

թիւ 100-ական տոլար կը նուիրէ ՝ «Ապագայ» շաբաթաթերթին,Թ.Մ.Միութեան, Հ.Բ.Ը.Մ-ի Ալեք Մանուկեան վարժարանին, Հ.Բ.Ը.Մ-իՈսկեայ Տարիքին եւ Ս. Գրիգոր Լուսաւորիչ առաջ. եկեղեցւոյ:

ՆուիրատուութիւնՈղբացեալ Յակոբ Ճանճիկեանի մահուան տխուր առիթով «Ապա-

գայ» շաբաթաթերթին կը նուիրեն՝ տ. եւ տ. Նուպար եւ Լիւսի Մա-մուրեան, տ. եւ տ. Գէորգ Թիւթիւնճեան ( Թորոնթօ), տիար ԺիրայրԲետերեան (Թորոնթօ) , տիար Մարտիրոս Չինչինեան (Թորոնթօ)50-ական տոլար:

-

Թուրքիոյ մէջ Հայերըկը հարցաքննուին

Թուրքիոյ մէջ Հայոց Ցեղաս-պ ա ն ո ւ թ ե ա ն ճ ա ն ա չ մ ա ն դ է մպ ա յ ք ա ր ի մ ի ո ւ թ ե ա ն ն ա խ ա -գահ Կէոքսել Կիւ լպէյը այցե-լ ա ծ է Հ ա թ ա յ ի Ս ա մ ա ն տ ա ղշրջանին մէջ գտնուող հայկա-կան Վաքըֆլը գիւղ:

Ը ս տ Y e r k i r . a m - ի , ո ր կ ըվկայակոչէ Haber ler -ը ` Կիւ լ -պէ յը այցե լած է գիւղի հայե -րուն եւ Հայոց Ցեղասպանու-թեան 100-ամեայ տարելիցիառիթով լսած է անոնց կար-ծիքները: «Խօսեցայ, որպէսզի տեղեկանամ, թէ անոնք այդ հարցով կըկիսե՞ն Հայկական սփիւռքի դիրքորոշումը, թէ ոչ»,- ըսած է ան` նշելով, թէիբր հայերը ուրախ են ապրելու Թուրքիոյ մէջ եւ ըլ լալու այդ երկրի քա-ղաքացիները:

Եզրափակելով խօսքը` Կիւլպէյը յայտնած է, թէ «սուտ» են Հայկականսփիւռքի բոլոր այն պնդումները, թէ Թուրքիոյ մէջ հայերը կը ճնշեն, կըզրկեն ազատ խօսքի իրաւունքէն, կրօնէն, եւ որոնց միջոցով կը փորձենԹուրքիան վատ ներկայացնել:

A\z;l;zhq

www.tekeyanmontreal.orgJMM-i ];®narkn;r% lousankarn;rou

alpom% \a\tararoujiunn;r

ªApaga\º ,abajaj;rji ambo[= h=;re

16 • ABAKA • LUNDI 23 MARS 2015 - MONDAY MARCH 23, 2015

Funéraille TraditionnelMonument

Pré-arrangement

www.komitas.ca

5180, rue SalaberryMontréal, Québec H4J 1J3

Tél. : 514 331-0400

:A>MANAGAN SBASARGOV:IVN

Գրաւուած ԹուակաՆ

Շաբաթ, 4 Ապրիլ 2015

ԽԹմաՆՃաՇկԵրոյԹ

Կը խնդրուիչխաչաձեւել

In Armenia and Karabagh

Since its inception in 2001, TCA’s Sponsor a Teacher program has raised over $520,000 and reached out to 5,256 teachers and school workers in Armenia & Karabagh.

opS

r

opS

re

Հայաստան Համահայկական Հիմնադրամի ընդհանուր տարեկանժողովը տեղի ունեցաւ 9 Մարտ 2015-ին Թէքէեան ՄշակութայինՄիութեան կեդրոնէն ներս:

Ժողովի ընթացքին կատարուած վիճակահանութեան արդիւնքներըհետեւեալներն են՝

Ticket#: 1651 - Dr. Eddy Yeghiayan - Prize #1: Voyage aller retour en armenie pour 2 personnes

Ticket#: 1756 - Vartan Karasseferian - Prize #2: Voyage aller retour en armenie pour 1 personne

Ticket#: 0871 - Hayr Zabaryan - Prize #3: Croisière ‘Armenian heritage Cruise’ pour 1 personne

Ticket#: 1841 - Movses Yesaian - Prize #4: Bijoux par Bijouterie Setor

Ticket#: 0319 - Hagop Djandjikian - Painting: Joseph mandalianTicket#: 1839 - Hovig Albarian - Painting: Yevkine YepremianTicket#: 1437 - Jirair Zakarian - Painting: Alix-Elo Der Melkonian

Շնորհաւորութիւններ բոլոր շահողներուն:

Նիւ Եորքի մէջ...Շար. էջ 1-էն

վերածուած էր “Ravished Armenia” ծա-ն օ թ ֆ ի լ մ ի ն , ո ւ ր ի ն ք ս տ ա ն ձ ն ա ծ է րգլխաւոր դերը:

Նիւ Եորք Թայմզ թերթը կը հաղորդէթ է ա յ ս ծ ր ա գ ր ի ե ր կ ո ւ գ լ խ ա ւ ո ր մ ղ ի չուժերը կը հանդիսանան ռուսահայ դրա-մատէր եւ մարդասիրական գործունէու-թեամբ ծանօթ Ռուբէն Վարդանեան՝ իրհ ա ս տ ա տ ա ծ 1 0 0 L i v e s ը ն կ ե ր ա կ ց ո ւ -թեամբ, եւ սինեմարուեստի ու մարդա-ս ի ր ա կ ա ն գ ո ր ծ ո ւ ն է ո ւ թ ե ա մ բ ծ ա ն օ թ ՝Ճորճ Գլունի՝ իր գլխաւորած Not On OurWatch ընկերակցութեամբ: Մրցանակիյանձնաժողովին մաս կը կազմեն նաեւՆոպէլեան Խաղաղութեան մրցանակա-կիրներ՝ Է լի Վայզէ լ եւ Օսգար Արիաս,ի ն չ պ է ս ն ա ե ւ մ ա ր դ կ ա յ ի ն ի ր ա ւ ա ն ցմիջազգային պաշտպաններ՝ Մէրի Րո-պինսոն, Կարէթհ Էվանզ, Քարնըկի Քոր-փորէյշընի նախագահ եւ ակադեմականՎարդան Կրէկորեան:

Ամերիկահայ ճարտարարուեստականՏ ո ք թ . Ն ո ւ պ ա ր Ա ֆ է ե ա ն ի ր բ ա ց մ ա նխ օ ս ք ե ր ո ւ ն մ է ջ յ ա յ տ ն ե ց կ ա ր ե ւ ո ր ո ւ -թ ի ւ ն ը Ց ե ղ ա ս պ ա ն ո ւ թ ե ն է ն ա զ ա տ ա ծ -ներու օժանդակող անձերու կամ կազ-մակերպութիւններու մասին աւելի լայնտ ե ղ ե կ ո ւ թ ի ւ ն ն ե ր ո ւ յ ա յ տ ն ա բ ե ր ո ւ մ ը ,օրինակ բերելով իր մեծ հօր պարագան,ե ւ հ ր ա ւ ի ր ե ց բ ա ր ե ր ա ր Ռ ո ւ բ է ն Վ ա ր -դանեանը իր խօսքը ներկայացնելու: Անը ս ա ւ , « Ա յ ս օ ր հ ո ս ե մ ո ր ո վ հ ե տ ե ւ մ ե ծհ ա յ ր ս ա զ ա տ ո ւ ա ծ է ր մ ի ս ի ո ն ա ր ի մ ըկողմէ»: Վարդանեան յայտնեց թէ տա-րեկան մօտ մէկ միլիոն տոլարի մրցա-նակը պիտի յատկացուի շահող անձնա-ւ ո ր ո ւ թ ե ա ն պ ա տ կ ա ն ա ծ հ ա ս տ ա տ ո ւ -թեան, որպէսզի աւելի ընդարձակուի վե-րապրողներու եւ անոնց ազատարարնե-րու պատմութիւնները ու աւելի հիմնա-ւորուի Ցեղասպանութեան միջազգայինճանաչումը: Մրցանակի առաջին շահողըպիտի յայտարարուի Երեւանի մէջ 24Ապրիլին: Նոյնիմաստ ելոյթով մը ՃօրճԳլունի յայտնեց թէ իր գլխաւորած NotOn Our Watch կազմակերպութիւնը կըբ ա ժ ն է 1 0 0 L i v e s – ի հ ա յ ը ն կ ե ր ա կ ց ո ւ -թեան նպատակները, որոնք դեր պիտիունենան կանխելու եւ արգելք հանդիսա-նալու նոր ցեղասպանութիւններու: Գլու-նի յայտարարեց թէ գալ տարի, Ապրիլ2 4 , 2 0 1 6 - ի ն Ե ր ե ւ ա ն ի մ է ջ ի ն ք պ ի տ իկատարէ առաջին մրցանակի յանձնումը: