33
Ảnh hưởng quyết định của FED với Việt Nam (Dân trí) - Chuyên gia kinh tế cho rằng việc Mỹ giảm lãi suất kỷ lục sẽ tác động chủ yếu tới xuất nhập khẩu Việt Nam, trong khi người dân hưởng lợi từ việc tiền Đồng tăng giá. >> FED cắt giảm lãi suất xuống mức kỷ lục Theo ông Ngô Trí Long, chuyên gia kinh tế độc lập, hoạt động xuất nhập khẩu của Việt Nam sẽ bị tác động từ quyết định của Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) hạ lãi suất xuống gần mức 0-0,25%. Ông Long nói: “ Đồng USD giảm giá so với đồng nội tệ thì sự cạnh tranh của hàng hóa xuất khẩu của Việt Nam cũng sẽ kém đi. Điều đó sẽ ảnh hưởng nhiều vì xuất khẩu sang thị trường Mỹ chiếm khoảng 25% tổng lượng xuất khẩu của Việt Nam”. Tuy nhiên, ông Long cũng cho rằng đồng USD giảm giá sẽ khiến “ việc nhập siêu của Việt Nam hạn chế bớt”, người dân cũng sẽ phải lựa chọn có dùng USD để gửi ngân hàng nữa hay không. Từ tháng 9/2007, FED đã giảm lãi suất đến 10 lần, với hy vọng thúc đẩy nền kinh tế Mỹ đang bị khủng hoảng. Lần này, FED có sáng kiến mới, và cho lãi suất chỉ dao động giữa 0 và 0,25%. FED không thể hạ lãi suất xuống thấp hơn, cho nên phải chuẩn bị những hình thức can thiệp khác, đó là dự kiến là mua lại những công trái phiếu dài hạn của Bộ Tài chính Mỹ đưa ra thị trường. Điều này sẽ khiến toàn bộ lãi suất ngân hàng ở Mỹ giảm. Thị trường tài chính Phố Wall đã hân hoan chào đón viễn cảnh này, nhưng giá đồng USD thì lại sụt giảm, vì nếu FED thực hiện chính sách tín dụng gần như miễn phí đối với các ngân hàng Mỹ, thì các lãnh đạo châu Âu không làm như thế, cho nên đồng euro có sức quyến rũ hơn. Sự thật là quyết định mới nhất của FED đã lập tức khiến USD trượt giá khoảng 2,1% so với 6 loại tiền tệ lớn khác,

Ảnh hưởng quyết định của FED với Việt Nam

  • Upload
    yen-chi

  • View
    638

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

nh hng quyt nh ca FED vi Vit Nam(Dn tr) - Chuyn gia kinh t cho rng vic M gim li sut k lc s tc ng ch yu ti xut nhp khu Vit Nam, trong khi ngi dn hng li t vic tin ng tng gi. >> FED ct gim li sut xung mc k lc Theo ng Ng Tr Long, chuyn gia kinh t c lp, hot ng xut nhp khu ca Vit Nam s b tc ng t quyt nh ca Ngn hng D tr Lin bang M (FED) h li sut xung gn mc 0-0,25%. ng Long ni: ng USD gim gi so vi ng ni t th s cnh tranh ca hng ha xut khu ca Vit Nam cng s km i. iu s nh hng nhiu v xut khu sang th trng M chim khong 25% tng lng xut khu ca Vit Nam. Tuy nhin, ng Long cng cho rng ng USD gim gi s khin vic nhp siu ca Vit Nam hn ch bt, ngi dn cng s phi la chn c dng USD gi ngn hng na hay khng. T thng 9/2007, FED gim li sut n 10 ln, vi hy vng thc y nn kinh t M ang b khng hong. Ln ny, FED c sng kin mi, v cho li sut ch dao ng gia 0 v 0,25%. FED khng th h li sut xung thp hn, cho nn phi chun b nhng hnh thc can thip khc, l d kin l mua li nhng cng tri phiu di hn ca B Ti chnh M a ra th trng. iu ny s khin ton b li sut ngn hng M gim. Th trng ti chnh Ph Wall hn hoan cho n vin cnh ny, nhng gi ng USD th li st gim, v nu FED thc hin chnh sch tn dng gn nh min ph i vi cc ngn hng M, th cc lnh o chu u khng lm nh th, cho nn ng euro c sc quyn r hn. S tht l quyt nh mi nht ca FED lp tc khin USD trt gi khong 2,1% so vi 6 loi tin t ln khc, trong gim gi mnh so vi ng euro, mc 1USD i c 1,4094 euro, so vi 1 euro i c 1,3738 USD trc khi FED a ra quyt nh ct gim li sut. Chuyn gia Ng Tr Long ni: Trc khi FED gim li sut, theo mt s d bo trong nc, ng USD trong nm sau s tng 3 -5%, nn c hin tng nhiu ngi Vit Nam dn tin ng i ly USD gi ngn hng. Nhng gi ng USD gim so vi ng Vit Nam, nn ngi dn trong nc gi s phi quyt nh la chn hnh thc gi. Sau quyt nh ca FED, ch s Dow Jones tng vt vi mc 4,2%, trong lc Nasdaq cng tng 5,4%. Th trng chu th phn ng thn trng hn so vi th trng M, d u nht lot tng gi. Hng Kng tng 2,2%, Seoul 0,7%, Tokyo 0,52%, Singapore 0,16%, Thng Hi 0,09%.

1. Nhng nh hng tch cc

V mt tch cc, chng ta c th k n nhng li ch m chnh sch ny em li cho nhp khu v n nc ngoi ca Vit Nam. Th nht, ng la yu khin cho ng tin Vit Nam ln gi tng i. iu ny ng ngha vi vic cc mn hng nhp khu tnh bng la khi quy i ra tin Vit s r hn. Th hai, ng la yu lm li cho cc khon n nc ngoi tnh bng la ca Vit Nam. Nhng r rng, d xt c ci li l thuyt ln ci "cha chc c li" trong thc t, chng ta u thy rng chnh sch ng la ca FED nh hng qu r rng ti Vit Nam. 2. Nhng nh hng tiu cc

V mt hi, chnh sch ca FED lm nh hng nghim trng ti s cn bng ca nn kinh t Vit Nam. nh hng ln nht ca ng la yu l i vi tnh trng lm pht ca Vit Nam. Khi FED khng ngng ct gim li sut lm ng tin ny mt gi lin tc, cc nh u t M s chuyn vn ra th trng tin t th gii, trong c Vit Nam. Chnh iu ny l mt nguyn nhn ln khin lung la chy vo Vit Nam tng mnh, trong khi chng ta lng tng khng bit x l nh th no. Thay v ni rng bin , chng ta li tng cung tin mua vo s lng la khng l. iu ny tt yu gy ra lm pht. Hn na, trong s vn la c quy i ny, mt phn ln vo th trng chng khon Th hai, vic ng la b km gi mc thp khin cho ngi dn khng cn mn m vi ng tin ny na m ua nhau i ra tin ng hoc vng. Vy l tnh trng khan him tin ng xy ra. Thm vo vic Vit Nam tht cht tin t khin cho tin Vit Nam cng thm t . Li sut huy ng v cho vay khng th khng tng cao nh chng ta chng kin. . cng l thi im ng la rt yu v nhu cu mua vng tch tr thay la trong nc tng cao n nh im. , 3. Hi vng mong manh

Ch tch FED tuyn b nguy c suy thoi ca M 4. Kt lun Mt nn kinh t nh hi nhp kinh t Quc t khng th trnh khi nhng tc ng m th gii mang li. Trong khi mt nn kinh t khng l nh M li nh hng qu su rng n bn ngoi. Vic chnh sch ng la ca FED nh hng n Vit Nam l tt yu. Trong hon cnh hin nay, vic nng cao tnh t ch l iu cn thit. Ch c nh th chng ta mi tr c trong thi k kh khn ny

Ngun gc ca cuc khng hong, ti phc ha qua trong mt bi bo gn y trn VnEconomy (http://vneconomy.vn/20081006102144637P0C6/kinh-te-viet-namco-vuot-qua-con-bao-tai-chinh-my.htm). Bt u t khng hong cc hp ng cho vay bt ng sn th chp, tng s khong 12 ngn t USD, trong 3 n 4 ngn t USD l di chun, kh i. Nhng ngi khng c kh nng tr n cng c cho vay. Nhng hp ng c chuyn gia ti chnh Ph Wall gom li v pht hnh chng khon phi sinh, c bo m bi nhng hp ng cho vay th chp ny bn ra trn khp cc th trng quc t. Khi cc chng khon ny mt gi thm hi, th trng khng c ngi mua, nn cc ngn hng, cng ty bo him, cc t chc ti chnh nm hng ngn t USD chng khon khng bn c, mt kh nng thanh khon, v mt kh nng thanh ton, i n gc ng hoc ph sn. ... iu ny khng ch c M m cc th trng ti chnh nhiu nc chu u cng bt chc M pht hnh cc tri phiu phi sinh tng t, tng s chng khon phi sinh ny hin nay trn ton th gii cha th c lng c, v vy tc ng ca n trn ton th gii cng cha th o lng ht c. Nhiu ngn hng v mt kh nng thanh khon co li, rt li tn dng, iu ny khin cc doanh nghip kh tip cn th trng vn v b nh hng trc tip n hot ng xut kinh doanh. V pha Vit Nam, nh hng trc tip th cng c gii hn v Vit Nam cha tham gia nhiu vo th trng ti chnh th gii v khng tham gia mua bn chng khon phi sinh ny. Nhng khng hong ti chnh ton cu nh hng n li sut tn dng cho vay gia cc ngn hng (Libor v Sibor, tc London Inter Bank offer rate, Singapore Inter Bank Offer rate, thng c dng lm li sut c s cho cc x nghip v ngn hng Vit Nam vay). Ngoi ra u t trc tip (FDI) ca Vit Nam cng b nh hng v FDI vo Vit Nam

phn ln l vn vay ch khng phi vn t c, nn nu cc nh u t khng dn xp c khon vay s kh gii ngn c. i vi th trng chng khon, c kh nng nh u t nc ngoi phi thu hi ngun vn v bn chng khon. iu ny tc ng n d tr ngoi hi v gi c trn th trng chng khon. Nh u t nc ngoi bn ra nhiu hn mua vo s lm gim gi chng khon ca Vit Nam. Gin tip, th hot ng nhp khu ca cc nc s co li, v vy nh hng n xut khu ca Vit Nam. Chng ta xut khu n 60% GDP v vy chc chn s nh hng. Cc x nghip sn xut hng xut khu s b nh hng nhiu nht, cng xut tha ra s nh th no? Th trng lao ng b nh hng s ny sinh cc vn v x hi... Th nht, thm ht thng mi gia tng. Trong thi gian ti, kinh t M ni ring, kinh t ton cu ni chung s ri vo tnh trng suy thoi, tc tng trng gim st. iu ny s dn n h lu l cu i vi cc mt hng xut khu ca Vit Nam s gim, trong khi cung i vi cc mt hng nhp khu s tng do cc nh sn xut b gim th trng cc nc pht trin s tm cch m rng cc th trng khc. gp kh khn, thu nhp ca ngi lao ng s gim st, cuc sng kh khn hn nn lng kiu hi chuyn v c kh nng s gim v hot ng xut khu b gim st. Th ba, tiu dng gim st. Khi sn xut b thu hp, mt s ngi c kh nng mt vic lm, hay ch t l thu nhp b gim st cng vi dng kiu hi chy vo st gim s ko theo st gim trong tiu dng ca cc h gia nh. Nh vy vi kh nng gim chi tiu, u t v xut khu trong khi nhp khu tng hoc gim chm hn s tc ng lm cho GDP st gim v ng nhin nhiu ngi c kh nng s mt vic lm, hay ch t thu nhp cng ri vo tnh trng bp bnh. (ii) Ngun tn dng ang dn tr nn cn kit ca th gii s lm cho hot ng u t trc tip v gin tip suy gim trn phm vi ton cu, v Vit Nam khng phi l mt ngoi l; (iii) Tc ng ti khu vc ngn hng c v nh kh nhn thy hn. V mc v trnh lin kt ca cc ngn hng thng mi Vit Nam i vi h thng ti chnh quc t cn rt hn ch nn chng s t chu tc ng trc tip. (iv) Thm ht ti khon vng c th b ni rng. ng thi cc dng vn vo (FDI, FPI, kiu hi) li t i s lm cn cn thanh ton tr nn xu i. v) i vi khu vc doanh nghip, iu ng lo ngi l tnh trng cn kit tn dng trn th gii li xy ra ng vo lc tn dng dnh cho khu vc doanh nghip dn doanh Vit Nam ang khan him v li sut vay vn ang c duy tr mc tng i cao. iu ny c ngha l i vi cc doanh nghip dn doanh ca Vit Nam, con ng pha trc vn s cn nhiu kh khn.

ng Cao S Kim: Ti ngh, qua cuc khng hong ny chng ta c th c nhng c hi sau: Mt, c hi trong thu ht vn u t. Dng vn trn th gii s tp trung vo nhng ni c mi trng chnh tr v kinh doanh n nh, Vit Nam ang c nhng li th trong hai nhn t ny. Hai, c hi trong tng xut khu, theo ngha tng mnh hot ng xut khu cc mt hng m Vit Nam c li th so snh. Ba, chn lc nhp khu. Tranh th nhp khu cc mt hng, cng ngh hin m cc nc pht trin phi bn i do kinh t i xung. Tt nhin, Vit Nam cng phi tip tc theo di st tnh hnh trong v ngoi nc x l linh hot v ng x hp l. Mt s bn c:

Giai on hin nay cc ngn hng ua nhau ct giam li sut nhm ngn chn cn bo khng hong. Vy Vit Nam c nn hnh ng nh vy trong giai on lm pht cao nh thi gian qua? ng Cao S Kim: Trong nhng thng cui nm 2008 v c nm 2009, chnh sch tin t ca Vit Nam vn phi tip tc c tht cht. Nhng trong iu hnh li c nhng bin php linh hot khai thc nhng thi c thun li t mc tiu tng trng kinh t ph hp. Vic ngn hng trung ng cc nc ua nhau h li sut l cu nn kinh t trnh khi suy thoi. Vit Nam cng ang hnh ng tng t khi m cc ngn hng, nht l cc ngn hng thng mi, ang tch cc gim li sut cho vay h tr v gim bt kh khn cho cc doanh nghip. Ngn hng Nh nc c cc bin php nh nng li sut d tr bt buc t 1,2% ln 5% v thanh ton cc tri phiu cho cc ngn hng thng mi ci thin kh nng thanh khon cng nh gim bt chi ph cho ngn hng thng mi, gip cc ngn hng thng mi c iu kin gim li sut cho vay. y l vic lm va phc v cho mc tiu chng lm pht, va khai thc tt kh nng tng trng hp l. hanoimoi: Xin hoi nn kinh t th gii a bc vao giai oan suy thoai, iu nay anh hng nh th nao n kinh t cua mt nc ang phat trin trinh thp nh Vit Nam trong vong 1-2 nm ti ?

Vic bm tin ca cc ngn hng trung ng cng nh vic h li sut l nhng bin php chn suy thoi v nhng din bin xu i ca khng hong ti chnh. Tt nhin, cc bin php ny cng s nh hng ti lm pht, nhng y l nhng bin php phi c chn khng hong v suy yu ca nn kinh t. Khng hong ti chnh th gii c nh hng nh th no n h thng ngn hng Vit Nam, bi hc cho cc ngn hng ti Vit Vit Nam. Bao lu na th th trng ti chnh s hi phc v k nguyn mi ca th trng ti chnh v nn kinh t ton cu s nh th no? ng Cao S Kim: Khng hong ti chnh v s suy yu ca kinh t th gii c nh hng ti Vit Nam, nhng nh hng ny ch gii hn mc hn ch ca quan h gia cc ngn hng Vit Nam vi cc ngn hng nc ngoi, trc ht l cc ngn hng M. Nhng d sao, chng ta cng rt ra c nhng bi hc v nguyn nhn ca cuc khng hong ny. c bit l v iu hnh chnh sch tin t, nht l khi lng tn dng tung ra qu d di v li sut thp di chun. Bn cnh l vic tp trung qu nhiu vo cho vay bt ng sn v kh nng kim sot, qun l cng nh tnh hiu qu ca cc khon tn dng ny. Chng trnh ca M v cc nc khc h tr chng suy thoi phi cn ti vi ba nm pht huy tc dng. Sau , h thng ti chnh th gii s hi phc. ng Vn Dng ([email protected]): Knh tha ng Hunh Th Du, trong tnh hnh khng hong hin nay, Vit Nam khng th khng b tc ng. Nhng u l nhng c hi cho Vit Nam? ng Hunh Th Du: Tc ng tiu cc l iu kh trnh khi, nhng cuc khng hong ny cng em n nhng iu tch cc cho Vit Nam nhng im sau: Th nht, gi y chng ta c th bit nhng g c th xy ra trnh trn con ng pha trc. Th hai, y l c hi tt cng c li h thng ti chnh trong nc vn ang c rt nhiu vn v trc trc. y c l l c hi tt nht chng ta c th lm c iu ny. Khi c mt h thng ti chnh ng ngha, phn b vn mt cch hiu qu th nn kinh t s tng trng lnh mnh v pht trin bn vng. C l y l im c li nht cho Vit Nam cuc khng hong ny. Th ba, qua cuc khng hong ny, cu trc ti chnh quc t c s thay i, vai tr ca nhng ng ln hin ti c kh nng s gim st, nhng nc khc c th s c vai tr nhiu hn. y chnh l c hi cho nhiu nc. Nhng cn phi lu l c l trt t ti chnh quc t s khng c s thay i nhiu v nhng nc nh Trung Quc chng hn s c vai tr ln hn l iu kh c th

xy ra. Trong tnh hung ny, thc lng m ni vic tm kim nhng c hi s rt kh khn khi m nhng ngi xung quanh, nhng i tc chnh ca mnh ang gp kh khn. Xin cc chuyn gia c th a ra nhng so snh mt cch khi qut nhng im ging v khc nhau gia khng hong M v chu u trong thi gian va qua. V nhng ng thi t pha Chnh ph M cng nh cc quc gia chu u c g khc nhau? ng Mc Quang Huy: Ti ngh cuc khng hong M v chu u m c th l Anh Quc c nhng im tng ng nht nh, l nguyn nhn khng hong bt ngun t s pht trin tn dng qu nng, vi s h tr ca nghip v chng khon ha, dn n nhu cu gi to, gi nh t leo thang v cc khon tn dng ri ro cao. Khi ri ro pht sinh, gi nh t v chng khon st gim dn n khng hong tn dng. Ti Anh Quc, hng lot ngn hng cho vay th chp nh Northern Rock, Bradford & Bingley u ri vo tnh trng kh khn v phi c can thip. i vi cc quc gia chu u khc, khng hong mang tnh cht gin tip hn, ch yu do s lin thng cht ch gia cc th trng ti chnh ln. Do s pht tn ri ro tn dng thng qua cc gi chng khon c gc bt ng sn ca M v Anh Quc nn cc ngn hng v qu u t ca chu u cng b nh hng nng n. Phn ng domino xy ra khi th trng tn dng lin ngn hng b khng hong v ln sng bn tho chng khon ton cu. Ngn hng Fortis ca B b quc hu ha khng phi do cho vay di chun m do b thng nng sau khi b ra s tin qu ln cng mua ABN AMRO Bank. Khi khng th huy ng vn trn th trng v cng khng th bn ti sn th ngn hng ny b t lit. im khc gia khng hong ca M v chu u ch yu l quy m v sc tn ph. M c coi l trung tm ca cuc khng hong ln ny v chu nhiu tn tht nht. Mt s khc bit na l chu u trong thi gian va qua cn chu p lc mnh t cuc chin chng lm pht do gi du v lng thc th gii tng cao. Chnh v vy, cc ngn hng trung ng chu u khng th ct gim li sut mnh m nh M lm trong nm qua. Ch n khi cuc khng hong ln ti nh im v lan rng ra ton cu th thc s chu u mi vo cuc. Lan Anh ([email protected]): t n nay cha hi phc hon ton. T.Huyn: Xin ng cho bit chnh sch tin t hin nay c th gip gim nh nh hng ca khng hong nh th no? ng Bi Kin Thnh: i vi chnh sch tin t ca Vit Nam hin nay, tuy rng kim ch lm pht l mt u tin, nhng cng phi quan tm n vic pht trin bn vng ca nn kinh t.

Vi li sut c bn 14%, cho vay 19-21% th r rng cc doanh nghip khng th hot ng c. Vi li sut c bn 14% th cc ngn hng phi huy ng vn vi li sut rt cao. Nhiu ngn hng lnh trch nhim tr li sut 17-19% cho khch hng trong mt thi gian di. Cc x nghip khng chu ni li sut 21% hoc cao hn na th phi thu hp hot ng sn xut kinh doanh. Mt s khng vay trnh v. Kt qu l nn kinh t b chm li, nhiu doanh nghip gp kh khn. Vic ny gy kh khn cho ngn hng, v c tin m khng cho vay c. Ngn hng cam kt tr li sut cao cho ngi gi m khng cho vay c th tnh hnh kinh doanh ca ngn hng rt nguy him. i vi nhng khon cho vay vi li sut 21% tr ln rt d bin thnh n kh i. Ngn hng lc ny b kp gia hai vn : khng cho vay c v n kh i c kh nng pht sinh nhiu. Doanh nghip khng vay c th b v hng lot. Hin tng ny c cc hip hi doanh nghip v Phng Thng mi v Cng nghip Vit Nam cnh bo. Theo ti, c th ni, chnh sch tin t hin nay v tnh gy thm p lc cho nn kinh t Vit Nam. Dai Duong ([email protected]): kim sot c tnh hnh v vt qua kh khn ny.

nh hng ca vic M tng li sut i vi cc ngn hng Vit Nam12/02/2006 ( 971 lt c )

Cc D tr lin bang M (FED) va iu chnh li sut c bn ca ng la ln 4,5% khin nhiu nh bng Vit Nam lo ngi. H cho rng, ri ro s tng cao nu tip tc phi nng li sut huy ng tin gi. ng ng Vn Thnh, Ch tch Hi ng qun tr Ngn hng Si Gn Thng Tn (Sacombank) cho bit, vi p lc tng li sut n t FED, cc ngn hng thng mi s tip tc iu chnh c li sut huy ng v cho vay. Theo ng, vic iu chnh li sut cha bit c tc dng kim ch lm pht hay khng, nhng trc mt s lm tng ri ro cho c ngn hng v doanh nghip. Cuc ua tng li sut gi chn khch hng tip tc nng bng v lm kh cc ngn hng yu th. Cn doanh nghip s b nh hng v li nhun v kh nng tr n, bi c nhiu d n ang thc hin d dang vn phi vay vn ngn hng. Mc li sut vay vn ni t hin bnh qun ln ti 12-13%/nm.

"Li sut tng, vn khan him, doanh nghip v ngi kinh doanh s kh vay c vn ngn hng. ng thi, n s lm chi ph vn vay trong c cu gi bn sn phm v dch v tng theo. Lc ny, doanh nghip d b thua l, dn n mt kh nng tr n ngn hng", ng Thnh ni. Theo ng, gc ngn hng thng mi, vic nh gi cc khon cho vay l vn khng th xem nh, v cho vay em li phn li ln nht ca nh bng. Tuy nhin, li sut cho vay ca ngn hng hin c xc nh da trn kt qu m phn gia ngi vay v ngn hng, khng phi quyt nh sn nh li sut ca cc cng c khc trn th trng tin t. "Nu li sut c lin tc tng s nh hng n tm l ca ngi gi v vay tin. c bit, ri ro ngn hng cng gia tng khi li sut cho vay phi chy theo li sut huy ng. V th, n ht thng 3, khi VCB ngng pht hnh k phiu tin gi mi tnh n tng li sut huy ng", ng tm s. Tng gim c Ngn hng thng mi c phn Chu (ACB) L Xun Hi cho rng, thc t cc ngn hng thng mi trong nc khng mun tng li sut. L do, khi li sut cng tng, gnh nng ca ngi i vay tin s nng hn. Bn thn ngn hng, nu khng cn nhc k trong qu trnh cho vay, s tng nhanh n xu. Nhng nu FED vn nng li sut c bn ng la th ngn hng khng th ngi yn. "Vic huy ng vn ca cc ngn hng ngy cng kh khn.

Khng hong ti chnh M bt ngun t vic cc ngn hng nc ny qu d di, ty tin khi cho khch hng vay tin mua bt ng sn qua cc hp ng cho vay khng t tiu chun. Nguyn nhn cuc khng hong C th ni mt cch n gin l t lu nay a s ngi M vay tin t cc ngn hng mua nh, vi thi hn hp ng t 10 nm n 30 nm. l vic bnh thng. Nhng trong 10 nm tr li y th trng nh t pht trin mnh, cc ngn hng v cc t chc cho vay o t tip th to ra nhng hp ng cho vay khng t tiu chun v khuyn khch c nhng ngi khng kh nng ti chnh cng i vay tin mua nh. Ngoi ra cc t chc cho vay cn sng ch ra nhng hp ng bt u vi li sut rt thp trong nhng nm u v sau iu chnh li theo li sut th trng. Hu qu l mt s ln hp ng cho vay khng i c n. Nguy hi hn na l cc t chc ti chnh ph Wall gom gp cc hp ng cho vay bt ng sn ny li lm ti sn bo m, pht hnh tri phiu ra th trng ti chnh quc t. Cc loi tri phiu ny c mnh danh l Mortgage backed securities MBS, mt sn phm ti chnh phi sinh c bo m bng nhng hp ng cho vay bt ng sn c th chp. Cc t chc gim nh h s tn nhim (Credit rating agencies) nh gi cao loi sn phm phi sinh ny. V n c cc ngn hng, cng ty bo him, qu u t, qu hu tr trn ton th gii mua m khng bit rng cc hp ng cho vay bt ng sn dng bo m l khng tiu chun.

Trong vi nm tr li y th trng bt ng sn lin tip h nhit, ngi i vay khng c kh nng tr c n li cng rt kh bn bt ng sn tr n, v k c bn c th gi tr ca bt ng sn cng gim thp ti mc khng thanh ton cc khon cn vay n. Hu qu l mt s ln hp ng cho vay bt ng sn dng bo m cho cc tri phiu MBS l n kh i, cc tri phiu MBS mt gi trn th trng th cp, thm ch khng cn mua bn c trn th trng, khin cho cc ngn hng, cc nh u t nm gi nhng tri phiu ny khng nhng b l nng v mt c kh nng thanh ton. Theo c tnh ca nhiu chuyn gia trong 22.000 t USD gi tr bt ng sn ti M th c ti hn 12.000 t USD l tin i vay, trong khong 4.000 t USD l n xu. Cc nc khc cng bt chc Hoa K v bn ra loi tri phiu phi sinh MBS ny trong th trng ti chnh ca h. V vy trn ton th gii tng s n bt ng sn kh i v tng s MBS b nhim c cha th tnh ht c. Bear Stern, Indy Mac, Fannie Mae, Freddie Mac, Lehman Brothers, Meryll Lynch, Washington Mutual, Vachovia, Morgan Stanley, Goldman Sachs v.v. (M), New Century Financial, Northern Rock, HBOS, Bradford & Bringley (Anh quc), Dexia (Php-B-Luxembourg), Fortis, Hypo (c-B), Glitner (Iceland) hoc b lung lay hoc b ng gc. Cn chn ng ti chnh Hoa K chc chn s khin nhiu th trng ti chnh, nhiu ngn hng trn khp th gii b rung ng theo, bi hng lot ngn hng ln trn th gii u t mua loi tri phiu MBS ny. Trm trng hn na l nhng hp ng bo lnh n kh i, ting M gi l Credit Default Swap CDS. Cc hp ng ny do cc t chc ti chnh v cc cng ty bo him quc t bn ra, theo bn mua CDS c bn bn bo m s hon tr y s n cho vay nu bn vay khng tr c n. Bn M tng s CDS c tnh khong 35 nghn t USD, v ton th gii khong 54.600 t USD (theo c tnh ca Hip hi International Swap and Derivatives Association). Tp on ti chnh v bo him hng u th gii AIG b v, mt phn l do u t vo MBS v phn ln l do cc hp ng CDS ny. Ri y, nu th trng ti chnh M khng c gii cu kp thi, v th trng ti chnh th gii b ng bng, cc hp ng CDS s tn ph cc ngn hng v cc nh ch ti chnh khc n mc khng khip cha th lng ht c. Tc ng ca cuc khng hong ti chnh M s lan rng ra trn khp cc th trng ti chnh pht trin v nhng l do ni trn. Hng lot cc ngn hng ln nh s b sp , s b sp nhp hoc quc hu ha. Tn dng ton cu s b co rt li. Cc tp on sn xut kinh doanh s gp kh khn tip cn ngun vn vay ngn hn v di hn. i vi tng khu vc, tng lnh vc, tc ng s khc nhau v n ph thuc vo mi quan h kinh t thc t trong lnh vc vay tr n, xut nhp khu, u t k thut, cng ngh, nhng nc no hoc nhng khu vc no ph thuc hon ton vo M s chu nh hng ln v b tc ng trc tip. iu ny chng ta thy khng t ngn hng ln ti Anh v c ang gnh chu tc ng trc tip t cuc khng hong ti chnh nghim trng ny. Cn nc no m

quan h kinh t cha cht ch lm vi M th tc ng cng ch mc no thi. D on trong mt vi thng ti, s v s ln lt nh kiu qun bi domino c th xy ra, cha th bit c c gc ng ca Lehman Brothers v mt s nh ch ti chnh khc ca M s cn ko thm bao nhiu ngn hng, t chc ti chnh, bo him i vo kt cc ging nh vy bi nguy c thiu thanh khon. Cn chn ng ti chnh Hoa K chc chn s khin nhiu th trng ti chnh, nhiu ngn hng trn khp th gii b rung ng theo. C rt nhiu ngn hng t chu sang chu u u cho Lehman Brothers v cc ngn hng M trn b ph sn vay nhng s tin rt ln. Ngoi ra, c nhiu ngn hng quc t b nhim c vi tri phiu MBS v cc hp ng CDS. Vit Nam c trnh c cn bo khng hong ti chnh? Tc ng trc tip i vi nn kinh t Vit Nam th khng ln, v cha c nh ch ti chnh no ca Vit Nam u t vo tri phiu MBS v cc hp ng cho vay cm c nh M. Nhng tc ng gin tip li kh mnh. Trc mt c nhng vn , v d li sut cho vay lin ngn hng quc t - LIBOR v SIBOR - ang tng. N c th nh hng ti n ngn hn ca Vit Nam ti cc ngn hng thng mi v doanh nghip. Mc d s n ny khng ln, ch khong hai t USD, nhng ngi ta buc phi ti cu trc k hn v li sut, v nh th c th nh hng tnh hnh ti chnh ca mt s ngn hng v doanh nghip. Khng hong M c th lm cho ngi dn d on USD s xung gi v h c th rt USD khi ngn hng, hoc bn USD mua tin Vit gi vo. N c th lm cu trc ti sn ca cc ngn hng ri vo th bt li. Trong lnh vc thng mi, mt khi m ngi tiu dng M tht cht hu bao th nhiu nn kinh t da ch yu vo ngun li t xut khu chc chn s gp rt nhiu kh khn. Khng hong ti chnh ca M c th lm cho xut khu ca Vit Nam vo M gim mnh v hai l do (1) L hng xut khu ca Vit Nam mt phn ln vn l cc loi hng th, trong khi gi cc nguyn liu th trn th trng th gii ang gim, k c khi khng c khng hong M, v (2) l s eo hp ca th trng ti chnh dn n eo hp th trng nhp khu hng ha, nhu cu v hng xut khu ca Vit Nam gim i. Gi bt ng sn Vit Nam cng c th xung thp hn na. M bt ng sn xung th ti sn ngn hng cng xung theo v n xu c th tng ln. Theo bo co ca Ngn hng Nh nc th d n cho vay bt ng sn tnh n cui thng 9/2008 l 115.500 t VND, chim 9,15% tng d n ton h thng. Bao nhiu l n qu hn hoc kh i th khng c bo co. Kt qu ti chnh ca nhiu ngn hng thng mi c th khng c nh mong mun vo cui nm nay. y l nhng tc ng ngn hn.

Vn u t nc ngoi vo Vit Nam c th chng li, thm ch vn cam kt s thc hin tr hn bi khong 80% vn u t vo Vit Nam l i vay. Khi khng i vay c th nh u t s kh gii ngn vo Vit Nam. Vn cam kt th ln, nhng vn thc hin c th thp, tnh hnh gii ngn nhng thng cui nm s gp kh khn. Th trng chng khon Vit Nam cha gia nhp vo h thng th trng chng khon th gii nn nh hng tng i nh. Lo ngi l phn ln nh u t nc ngoi s rt vn v khi ngun vn ca h b co li. Khi , mt lng khng nh USD s ra khi Vit Nam. .

PHNG VIN: - ng nhn nh khng hong n chu u s nh hng nh th no n kinh t ton cu? TS. INH XUN QUN: - Khng hong n chu u hin nay xut pht t vic Hy Lp tiu qu nhiu tin nn phi i vay. n lc phi tr n th khng tin tr. Hn na Hy Lp cng rt rng tay trong chi tiu, chng hn cng chc Hy Lp mt nm lnh ti 14 thng lng; ngi v hu hng n 85% mc lng c tr trc ngy v hu (cao hn nhiu nc chu u, trong c c - ch n ca Hy Lp). Tiu qu nhiu tin, vt qu kh nng chi tr s gy ra khng hong. Khng hong Hy Lp lan ra mt s nc chu u, e da n 16/27 nc thuc khu vc s dng ng euro, trong c Ty Ban Nha v B o Nha c cho l b e da nhiu nht. Cc con bun - u c quc t li dng nc c th cu lm cho ng euro xung gi. iu ny khin ngi ta lin tng ti khng hong ti chnh ng nm 1997, bt u bng vic Thi Lan ph gi ng baht. Tuy nhin, ln ny Lin minh chu u (EU) cng Qu Tin t quc t (IMF) ra tay. Trong khi , so vi ng , EU c rt nhiu nc giu, nn c th ngn chn c s hong lon ly lan sang cc quc gia khc. EU cng IMF cam kt thnh lp mt qu cu tr khn cp ln n gn 1.000 t USD. Nh cc th trng chng khon th gii du xung. Do vy, theo ti tc ng ca khng hong n chu u n kinh t ton cu s ch l ngn hn, khng trm trng. Tuy nhin, cc doanh nghip bun bn vi Hy lp s gp kh khn trong mt thi gian ngn. - Vy khng khong n chu u c nh hng n nn kinh t Vit Nam? - ng tin ca Vit Nam cha c t do chuyn i nn Vit Nam khng b nh hng nhiu t khng hong n chu u. Ging nh hi nm 1997, khi xy ra khng hong ti chnh ng , Vit Nam cng t b nh hng. Tuy nhin chng ta s b nh hng i vi xut nhp khu, u t, nhng ch trong ngn hn. Hn na, cn s hi qua, khu vc ng euro dn ti lp c tnh trng cn bng. C th cc nh xut nhp khu chu u s n binh bt ng mt thi gian ngn, ch chnh ph ca h can thip, gii cu ng euro mi tip tc bun bn tr li.

- Xin cm n ng. Vit Nam cn rt kinh nghim t Ph Wall Nhng trc mt mi suy on u li do h thng cng ngh thng tin, bi nhiu non tr nn c th c kim sot d dng hn. Khng hong n Hy Lp nh hng n chu Vit bi Mai Hng Th su, 14 Thng 5 2010 16:39Sau khi tung ra gi vin tr 750 t EUR gii cu Hy Lp v cc quc gia khu vc ng tin chung chu u Eurozone ang n nn chng cht, th mi ngi li bt u lo lng, khng hong chu u s nh hng ti khu vc chu . c bit l, nu tnh trng ny tip tc ko di, iu quan trng nht l, n c th tr hon vic nng t gi ng nhn dn t.

Khng hong n Hy Lp li nhiu hu qu nng n trn ton th gii

Trc , d lun th gii vn d on rng, chnh ph Trung Quc s rt nhanh chng cho php nng gi ng nhn dn t. Nhng mt vi quan chc chnh ph trong B Thng Mi Trung Quc do lo lng s gy nh hng xu ti xut khu nn vn phn i vic nng gi ng ni t. Khng hong chu u to iu kin ng h cho phe cnh ny. Nh kinh t ca JP Morgan Wang Qian cho bit, ng nhn dn t cui cng vn s phi tng gi. Nhng khng hong chu u c th khin cc nh hoch nh chnh sch ca Trung Quc i ch quan st nhng tn hiu r nt hn v nhng nh hng ca cuc khng hong ln ny i vi nn kinh t ton cu. Mi ngi cn lo lng, khng hong s tc ng tiu cc ti xut khu ca chu sang chu u. Pht ngn vin bo ch ca Cc thng k quc gia Trung Quc Sheng Lai Yun hm th Ba (11/5) tha nhn rng, khng hong Hy Lp s nh hng ti xut khu, mc d vn cha r mc nh hng s ra sao.

Chu chu nh hng ca cuc khng hong n Hy Lp Nh ch to tua bin gi ln nht n Suzlon hm qua cho bit, do nh hng ca khng hong n i vi vic huy ng vn cho cc d n nng lng ti sinh, nn cc nh thu mua ca chu u hon cc n t hng. Tnh hnh cng thng ca chu u c th s tc ng xu ti chnh sch tin t ca chu . Ngn hng trung ng Hn Quc (BoK) hm 12/5 vn gi nguyn mc li sut c bn mc 2%, mc d thng c ngn hng BoK ng Kim Choong-soo cho bit, Hn Quc b sung vo ch khuyt, d on na cui nm nay s xut hin p lc gi c leo thang. Nhng d on ni trn cho thy, nu khng phi l ng Kim Choong-soo quan st n nhng ri ro i km ang xut hin ca chu u, Hn Quc rt c th s nng li sut. Ngn hng trung ng Malaysia trong ngy hm qua (13/5) cng m cuc hp s tng bc dn dt vic ngn hng trung ng cc nc nhn nhn nh th no v s kin ny. Cuc khng hong ln ny cn c th nh hng ti vic huy ng vn ca chnh ph. Trong tun ny, Indonesia s d nh h thp quy m pht hnh tri phiu chnh ph t 750 triu USD xung cn 500 triu USD, ng thi cn m ch, s bin ng ca th trng l c nguyn nhn ca n. Cc nh u t ang quan tm st sao ti vic pht hnh tri phiu n trong k hoch ca cc quc gia khc, bao gm c vic thng sau, Malaysia d nh pht hnh 933 triu USD tri phiu chnh ph. Tuy nhin, cc quan chc u c quan im tri chiu v vic cho rng nhng ng thi ny c th d bo mt vn ln hn. Theo h, d tr ngoi t khng l ca khu vc chu , thng d cc ti khon vng lai ln, thm vo , ri ro trc tip ca khu vc ny i vi Nam u rt nh, s c th bo v chu . Thng c Ngn hng trung ng Philippines - Amando Tetangco trao i vi tp ch Financial Times ca Anh rng, cc nc chu rt bi hc kinh nghim t cuc khng hong ti chnh chu nm 1997 1998, xy dng mt c ch lin quan, nh Tha thun v a phng ha Sng kin Ching Mai (CMIM), y l mt khun kh tha thun trao i tin t a phng vi quy m ln ti 120 t USD. Tuy nhin, vn then cht ca chu l, tng trng kinh t tc nhanh khng th hon ton ngn chn c s ly lan ca khng hong h thng ti chnh. ng nh nhng g m ng Wayne Swan B trng Ti chnh ca c ni trong tun: Hy Lp ging ln hi chung cnh bo, tc l kinh t ton cu vn ang gp ri ro.

ng thi ny s khin VND ln gi so vi USD thc hin mc tiu gim lm pht, nhng cng s lm cho xut khu tr nn kh khn hn.

VND s tng gi Hi cui thng 12/2007, bin t gi c Ngn hng Nh nc iu chnh tng t +/- 0,5% ln +/- 0,75%. Tuy nhin, ch trong 2 thng qua, bin ng khng ngng ca gi ng USD khin chnh sch t gi hi oi tip tc c s iu chnh. T u nm n nay, gi VND tng 0,5% so vi ng USD (ring trn th trng t do tng gn 1%).

Theo Ngn hng Nh nc, vi bin +/- 1%, cc ngn hng thng mi s c iu kin n nh t gi mua bn linh hot hn st vi cung cu ngoi t trn th trng. C ch t gi ngy cng linh hot hn s i hi cc ngn hng v thnh vin tham gia th trng ngoi hi phi nng cao kh nng phng nga ri ro v bin ng t gi, m bo hiu qu sn xut kinh doanh. Ph Thng c Ngn hng Nh nc, ng Nguyn ng Tin d bo, ni rng bin t gi, ng Vit Nam s tng gi mt mc nht nh. iu ny s c tc ng tch cc n kim ch lm pht v phn nh chnh xc hn tnh hnh cung cu trn th trng. Theo chuyn gia kinh t Hunh Th Du (Chng trnh ging dy kinh t Fulbright), trong "gi" 19 gii php kim ch lm pht c nu ra trong vn bn 319/TTgKTTH ca Chnh ph, gii php v t gi s c tc ng ln nht. Theo ng Du, lm pht xy ra khi cung tin ln hn lng hng ho trong nn kinh t. cn i v kim ch lm pht, bn cnh vic rt bt tin trong lu thng v, nh iu hnh phi to mi trng kch thch tng hng ha, dch v. Mi trng y trc tip tc ng n gi hng nhp khu. Khi VND c c hi ln gi so vi USD, gi hng ha, nguyn liu, thit b u vo cho sn xut, kinh doanh r i, bi hin ng USD vn chim t trng khong 80% trong thanh ton xut nhp khu ca Vit Nam.Xut khu s kh khn

Tuy nhin, vi chnh sch m rng bin t gi, xut khu chc chn s kh khn hn, kh nng cnh tranh b nh hng hoc kim ngch thu v s b st gim. Ph Thng c Nguyn ng Tin cho bit, vic ny vn c nhiu kin khc nhau v Ngn hng Nh nc s tip tc theo di c iu hnh mt cch linh hot. Cn theo ng Hunh Th Du, chnh sch VND yu c Chnh ph theo ui lu nay, cha hn tt cho xut khu. Din bin gi ng USD trn th trng t do thi gian qua cho thy chnh sch t gi ca Ngn hng Nh nc c s cch bit kh ln vi thc t. Trong khi t gi giao dch bnh qun lin ngn hng c Ngn hng Nh nc cng b mc trn 16.000 ng/USD, th th trng t do ch chp nhn mua vi gi 15.500 ng/USD. T gi giao dch ca cc ngn hng thng mi cng mc di 16.000 ng/USD trong thi gian kh di. Trn th trng, bt u xut hin tnh trng tha USD, mt s ngn hng hn ch mua vo. Din bin ny buc chnh sch t gi hi oi cn c s thng thong hn. Li sut s gim? Mt gii php c Ngn hng Nh nc ch trng thi gian ti l tip tc h tr vn cho cc ngn hng thng mi bo m kh nng thanh ton thng qua hot ng nghip v th trng m v cc cng c ti cp vn khc. Theo Ph Thng c Ngn hng Nh nc Nguyn ng Tin, trc mt Ngn hng Nh nc s n nh mc "trn" li sut trong giao dch nghip v th trng m xoay

quanh 9-10%/nm, v thc hin vic a tin ra, rt tin v mt cch nhp nhng, tc ng iu tit v n nh li sut th trng lin ngn hng, li sut huy ng v li sut cho vay ca cc ngn hng thng mi. Ph Th tng Thng trc Nguyn Sinh Hng ch o khng nn duy tr lu "trn" li sut huy ng 12% nh hin nay, m cn phi gim xung dn theo tnh hnh th trng, nhng vn phi m bo li sut thc dng. ng Nguyn ng Tin gii thch: Vi mc lm pht 6,02% trong 2 thng u nm nay, mc "trn" li sut 12%/nm l bo m nguyn tc "thc dng". Tu theo din bin gi c t gi n cui nm, Ngn hng Nh nc s iu hnh chnh sch li sut c th gim xung."Tuy nhin, nu lm pht c tip tc tng cao th mc tiu ny l rt kh khn" - ng Tin ni. Trc , Ngn hng Nh nc cng c cng vn ti Hip hi Ngn hng Vit Nam (VNBA) ngh phi hp vi 2 chi nhnh Ngn hng Nh nc ti H Ni v TP.HCM bn bc, thng nht vi cc ngn hng thng mi gim dn li sut cho vay, li sut huy ng VND. Ti cuc hp t chc cui tun trc H Ni, cc thnh vin VNBA cng thng nht s thc hin nghim trn li sut 12%/nm, tnh c cc hnh thc khuyn mi hoc tr li trc, v coi y s l tho thun trong thng 3/2008.

Trin vng kim ch lm pht nm 2010 Vit Nam NDT- Ch s gi tiu dng (CPI) ca H Ni v Tp.HCM trong thng 1/2010 l 1,3% v 1,29%, trong khi mc tng chung c nc cng k l 1,36%; sang thng 2/2010 cc con s tng ng ln lt l 2,61% v 1,68%. Nhng nhn t nh hng n tng ch s CPI ca Vit Nam 2010 nh hng trc tip ca tng tiu dng nhn dp tt Nguyn n C th thy, nguyn nhn hng u c tnh truyn thng, trc tip v d nhn thy trong vic to p lc gia tng t ngt ch s CPI chung ca c nc, nht l cc th tp trung dn c v c quy m th trng tiu th ln, nh cc TP. H Ni v H CH Minh, chnh l s gia tng t ngt vt tri mi thi im khc trong nm v nhu cu v sc tiu th cc hng ho v dch v tiu dng gn vi dp tt c truyn dn tc. S liu ca c quan Thng k TW v a phng cho thy, so vi thng trc , CPI trong thng 2/2010 trn a bn H Ni tng gp i mc tng trong thng 1/2010; ngoi tr bu chnh vin thng, gi tt c cc nhm hng tnh ch s u tng, c bit l nhm lng thc, thc phm, ung, thit b v dng gia nh u c mc tng rt mnh, t 2,28% - 4,24%. Tnh chung hai thng u nm, CPI H Ni tng 3,91%; tng 9,69% so vi cng k nm 2009. Ti a bn Tp.HCM, tc tng CPI trong thng 2/2010 cng ln mc cao nht trong vng 17 thng qua, a mc tng chung 2 thng u nm ln 2,97%, tng 9,45% so vi cng k nm 2009. Cng nh ti H Ni, ti Tp.HCM ch ring nhm hng bu chnh vin thng gim gi 1,3%, cn tt c cc nhm hng khc trong r hng tnh ch s u tng r rt, trong gi nhm hng vn ha, gii tr v dch v tng mnh nht vi 3%. So vi thng 12/2009, ch s gi nhm dch v gii tr-du lch nhch ln 4,11% (mc cao nht trong hn mt nm qua), nhm hng n v dch v n ung tng

thm 2,66% so vi thng 1/2010, trong , lng thc tng ti 4,87%, thc phm v n ung ngoi gia nh tng 1,56% - 2,67%, cn nu so vi cng k nm ngoi, mc tng ny ln ln lt 23,38%, 8% v 9,08%. Cc mt hng thit yu nh: tht gia sc, gia cm, thc phm ch bin, rau c qu, hi sn, go, np, bt m, bia nc ngt, bnh mt... c tc tng gi cao thm 1% - 4%. y cng l nhng nhm hng trng tm ca ma tiu dng trong v ngay sau dp Tt Nguyn n hng nm v thng thng chng s c xu hng h nhit dn sau Tt. Tuy nhin, cn lu rng mc tng gi ca 2 thng u nm 2010 cao hn 2 ln mc tng 2 thng u nm 2009, c th bnh qun mi thng trong 2 thng u nm 2010, CPI tng xp x 1,46%, trong khi nm 2009 ch c 0,67%. T Trong thng 2-2010, trong khi hng lot nhu yu phm tng, th vng v la M tip tc h nhit. Ch s gi vng v USD thng 2/2010 h ln lt 1,94% v 0,28%, nh minh chng cho nhng tc ng tch cc bc u ca iu chnh chnh sch tin t. S gia tng gi c v chi ph ca cc nhn t u vo Trong cc thng ti, gi mt s mt hng ch cht tng ln (nh xng tng thm t 550 590/lt ngy 21/2/2010), v d kin tng nh than, in c th s tc ng mnh ti CPI nm 2010 ca Vit Nam. Mc du, nh B trng - Ch nhim Vn phng Chnh ph Nguyn Xun Phc ti cuc hp bo ca Vn phng Chnh ph chiu 22/2/2010, khng nh Chnh ph tnh ton k vic tng gi in d kin t 1/3/2010 l mc tng khng cao, khng nh hng n mt bng chung ca gi c hin nay, c bit, khng nh hng n ngi nghoC th, vi mc tng gi in khong 4,9%, th tng chi ph tin in tng thm ca ton x hi s khong 4.000 t ng, s lm gim tc tng trng GDP c khong 0,2% v lm tng ch s CPI c nc khong 0,16%... C th ni, s cng hng tc ng ng thi ca vic tng gi xng, chun b tng gi in, than, nc v gi cc vn ti cc loi, khin gi hng ho v dch v c lin quan trc tip v gin tip ang ng trc kh nng tng, bi l do phi chu nh hng ca cc yu t tng gi u vo nu trn. S bc l h qu ca iu chnh chnh sch tin t - ti chnh Nm 2009, Vit Nam tng trng tn dng 38% t c mc tng trng GDP 5,3%, tng phng tin thanh ton vt mc tng 25% trong so snh cui nm v u nm. Chnh lch gia tng phng tin M2 v tng trng GDP thc t cho thy lng hng ho sn xut ra cha tng xng vi lng tin ln c a vo lu thng. Nm 2010, Vit Nam cng s tip tc mc no chnh sch ni lng tn dng ny duy tr mc tng trng kinh t khng di 6,5% theo k hoch t ra nh mt iu kin m bo n nh x hi trong thi im chun b i hi ng (theo t l u t ca nm 2009, tng trng tn dng nm 2010 s phi l 44%). Nh vy, tc ng tr thng thng t 4-6 thng ca mc tng tn dng cao (gp 7 ln mc tng GDP) trong nm 2009 s bc l dn trong nhng thng t u qu II/2010, tc s trc tip to p lc gia tng lng phng tin lu thng v thanh ton trong nn kinh t nh l nguyn nhn hng u ca lm pht tin t m Vit Nam chng kin trong

nm 2007 ng thi, do hiu qu u t x hi thp, ch s ICOR cao (hin Vit Nam khng di 7-8 so vi Trung Quc trn 10) v cha c du hiu ci thin , ang v s tip tc to sc p ni lng iu kin tn dng thng mi ca cc ngn hng ny, do lm tng nguy c bng n lng tin vo lu thng vi t cch l cc lung vn kch cu u t, t trc tip lm tng p lc lm pht. Mt ng thi chnh sch ngc li s lm gim bt ng lc tng trng v nguy c mt n nh v m kinh t theo mc tiu k hoch t ra. Hn na, vic bo m kh nng tr n ng hn v s lnh mnh ca cc khon n tn dng cp cng c tc ng trc tip v gin tip n ng thi lm pht ca Vit Nam nm 2010. Nu nhng khon n ln b dy da s to nguy c mt kh nng thanh khon ca cc ngn hng ch n, ng thi to p lc tng cho vay ti cp vn pht hnh tin vo lu thng ca NHNN cho cc ngn hng thng mi. Ngoi ra, nm 2010 cng d kin s tng lng v tng xu hng chnh sch ti chnh tin t tht cht, nh tng li sut cho vay, bi b cc khon min gim ngha v t chnh cho doanh nghip, tng thu thu ( d kin thu ti nguyn), nhng iu ny s t nhiu lm tng chi ph sn xut u vo-do tng gi u ra cc hng ho v dch v cung ng t ngun trong nc. Mt khc, Ngn hng Nh nc ban hnh Thng t s 03/2010/TT-NHNN quy nh tng t gi bnh qun lin ngn hng gia USD v VND tng thm 603 ng k t ngy 11/2/2010, tng thm 3,3% so vi t gi ngy trc . Tng t gi ngoi t, trc ht i vi USD, nh mt ng thi cn thit, kh trnh khi trong iu chnh chnh sch tin t nm 2010 nhm lm gim p lc tiu cc ca chnh lch t gi gia ng VN vi ng USD v cc ng ngoi t khc trn th trng chnh thc v th trng t do, cng nh ph hp c ch qun l t gi chung trn th gii v xu hng gim gi cc ng tin ny trong thi gian qua. V tng qut v lu di, vic iu chnh t gi ny c tc dng tt nhm hn ch, gii to tnh trng gm gi, cng nh k vng u c, gp phn cn i theo nguyn tc th trng cung-cu v ngoi t, kch thch xut khu v tng cng sn xut trong nc, t gp phn kim ch vng chc lm pht. Tuy nhin, trong thi gian u v mc cc b, s iu chnh t gi ny c th t nhiu lm tng gi ca hng ho v nguyn liu nhp khu, do lm tng chi ph sn xut ca doanh nghip nhp khu hng ho, cng nh lm gim lng hng nhp khu, t c th lm gia tng p lc lm pht cung-cu v chi ph y. S hi phc nn kinh t v cc nhn t khc Mc du kinh t th gii 2010 cn tim n nhiu bt n trn th trng hng ho v ti chnh-tin t, trong c bin ng t gi hi oi ca cc ng tin ch cht v khng hong n do thm ht ngn sch ca nhiu nc nh l h qu cc gi kch thch kinh t trong nm 2009, nhng nhiu kh nng cho thy s phc hi tng bc nn kinh t v gia tng cc hot ng tiu th hng ho, nguyn liu c trn th trng trong nc v th gii (khi kinh t th gii phc hi, gi du s tng cao, ko theo gi xng, phn bn, thuc tr su v cc nguyn liu st, thp, xi mng tng), nht l t na cui nm 2010, s t nhiu v trc tip hay gin tip, trc mt hoc trung hn lm

o chiu cc cn i hin nay, to p lc tng gi cc hng ho v dch v, a mt bng gi x hi ln mc mi, lm tng ng thi cc loi lm pht chi ph y v lm pht ngoi nhp nh mt tri v h qu i km tt yu ca tng trng v ton cu ho. Ngoi ra, mc gia tng v tc ng ca lm pht n i sng kinh t-x hi cn tu thuc kh nhy cm vo h qu v kh nng phi hp ng b, linh hot cc chnh sch v nhng yu t tm l x hi khc ca Vit Nam, trong c cng tc d bo, thng tin v yu t tin n Tuy nhin, iu may mn l trong bt lun trng hp no th lm pht cao ngy nay cng khc xa kiu lm pht m Vit Nam i din trong nhng nm u i mi-thi k m nn khan him hng ho do nng lc sn xut trong nc yu km, tnh trng phong to, ct c kinh t v nhng bt cp v th ch khc gy nhng thit hi v m nh nng n cho mi c nhn v ton x hi. Cc trng tm chnh sch nhm kim ch lm pht nm 2010 nh gi v kh nng tng trng nn kinh t cng nh tc lm pht ca ca Vit Nam, Ngn hng Hng Kng - Thng Hi (HSBC) cho rng, p lc lm pht s tr thnh vn ngy mt ln khi gi du v thc phm tng cao. HSBC d bo tng trng GDP c nm 2010 s t 6,8%; lm pht 8% v li sut c bn s l 12%. Cn theo Ngn hng Standard Chartered, t l lm pht ca Vit Nam s mc mt con s, ng mc trung bnh 8,9% trong nm 2010 v ln mc 10% thi im cui nm 2010. Ngn hng Pht trin Chu (ADB) th a ra mc d bo lm pht Vit Nam nm 2010 l 8,5%, thm ch c th tr li 2 con s, do ngun cung tin tng nhanh nm 2009 v gi hng ho c bn ca th gii d bo s tng ln trong nm 2010. Theo cnh bo ca Qu Tin t quc t (IMF), Vit Nam cn gim st cht ch tnh hnh lm pht, c bit khi gi hng ho tip tc mc cao trong nm 2010. Tuy nhin, theo "D bo khu vc ti chnh Vit Nam n nm 2013" ca Cng ty nghin cu th trng RNCOS ca M va cng b trn mng M2 PressWIREi, th Vit Nam tr thnh a ch hp dn cc nh u t ti chnh quc t, v cn nhiu lnh vc c tim nng to ln pht trin vi d bo vn ngn hng s tng 22%/nm trong thi gian 2009-2013 C th thy, nm 2010, mc tiu kim ch lm pht trong di 7% ca Vit Nam nh k hoch t ra l kh khn, Vit Nam tip tc chu ng nhiu sc p a chiu, c c v mi, v kch cu u t v tiu dng trung v di hn, duy tr tc tng trng kinh t, chuyn i v c cu li nn kinh t thch ng vi cc yu cu t do ho v cnh tranh bnh ng th trng, bo m tnh kp thi v linh hot trong phn ng chnh sch trc cc bin ng mau l, bt lng ca bi cnh trong nc v quc t, tng yu cu h tr v gim st v m nghim ngt t pha nh nc, m bo n nh ho mi trng u t-kinh doanh v s cn bng gia cc li ch v mc tiu chnh sch Chnh ph hin c ch o thc hin ng b 6 nhim v ch yu v 5 nhm gii

php ln khi phc pht trin kinh t, thc y tng trng, n nh kinh t v m, ngn nga nguy c ti lm pht cao. Cc b, ngnh v ang tch cc trin khai ng b cc gii php pht trin sn xut iu ha cung cu, ti chnh tin t, xut nhp khu, kim tra kim sot th trng... ngay t nhng ngy u ca nm mi. Thc t cho thy, trong nm 2010, kim ch tt lm pht, n nh v nng cao cht lng pht trin kinh t, Vit Nam cn ch hn n cc trng tm chnh sch sau: Th nht, cn m bo yu cu cnh tranh kinh t th trng c qun l Nh nc v gi c. Cn thc y thit lp v hon thin c ch th trng cnh tranh y c s kim sot mt cch hiu qu i vi cc doanh nghip thuc lnh vc cha t do ha. Cn thc s cho cnh tranh th trng y trong vic cung cp v nh gi hng ho v dch v theo th trng. Ni cch khc, phi cho cnh tranh y trn th trng ri nh nc mi bung gi, bn tay v hnh ca th trng lm ng chc nng ca mnh. Nu ch tr gi c v cho th trng, m khng tr s cnh tranh cn thit v cho th trng trong vic hnh thnh gi c, l d to ra s lm dng v mang li li ch c quyn kp cho cc doanh nghip ang hoc gn nh c quyn kinh doanh cc mt hng ny. Trc mt, cn cn nhc hp l hn thi im v mc tng gi cc mt hng in, thanng thi, nng cao nng lc v hiu qu trn thc t ca chnh ph trong cng tc gim st, kim sot v x l s c quyn v cc vi phm v gi t pha cc doanh nghip v cc bn c lin quan. Thc t cho thy, cn tng cng cng tc kim ton gi v cc chi ph kinh doanh ca cc doanh nghip c quyn hoc gn nh c quyn gim thiu cc chi ph khng hp l, lm gim gi thnh u ra ca cc sn phm cu chng, t gip gim gi u vo ca cc doanh nghip v ngi tiu dng, gp phn h mc gi chung v nng cao s lnh mnh ca th trng v s bnh ng ca x hi, ngn chn hin tng lm dng trc li c nhn, thm ch bin c quyn nh nc thnh c quyn doanh nghip, phng hi v phe nhm Th hai, linh hot v phi hp ng b cc cng c v hot ng qun l, gia yu cu tht cht vi ni lng ti chnh-tin t, m bo an ton v hiu qu vn u t Trc ht, cn m bo an ton, hiu qu kinh doanh ca t chc tn dng v cc quy nh ca php lut v cho vay, m bo t l an ton kinh doanh, qun l ngoi hi; Kim sot cht ch tng trng tn dng v chuyn dch mnh c cu tn dng theo ngnh, lnh vc, a bn thnh th v nng thn, k hn v khch hng vay, p ng vn cho cc nhu cu vay sn xut kinh doanh c hiu qu, trong tp trung cc ngun vn cho vay sn xut nng lm nghip, thy sn, dim nghip, thu mua nng sn, ch bin v xut khu, cn bng hn gia cho vay u t xut khu vi cho vay pht trin th trng trong nc; hn ch cho vay cc nhu cu vn thuc cc lnh vc phi sn xut; ng thi, thc hin c cu li thi hn tr n, x l li sut tin vay v tip tc cho vay mi i vi cc doanh nghip, h sn xut b thit hai do thin tai, bo lt khch hng vay c iu kin sn xut, kinh doanh ph hp vi quy nh ca php lut

v cho vay vn ca cc t chc tn dng, thc y s pht trin da trn nng sut, cht lng v hiu qu, trn c s pht huy li th so snh chung ca t nc, ca ngnh v n v mnh theo nguyn tc th trng, tham gia su vo chui gi tr ton cu, p ng c th trng trong nc v nc ngoi. Ngoi ra, cn tip tc hon thin v tng cng vic kim tra, gim st, thanh tra thc hin cc quy nh v cho vay v kp thi x l cc vn pht sinh v hot ng tn dng. Cn c s phi hp lin ngnh ch ng, n khp v thng xuyn, cng nh cn c s ng b, nht qun hn gia vic ban hnh, trin khai, gim st, kim tra v ch ti hiu qu cc vi phm chnh sch trn thc t, nht l trong lnh vc ti chnh ngn hng, c bit trong vic s dng cc cng c li sut, hn mc tn dng, d tr bt buc, d tr ngoi hi v chnh sch thu, chnh sch n chnh ph. Chnh ph cn c nhiu ch ti i vi cc vi phm v gi sc rn e. Tng cng qun l n cng, coi trng hiu qu vay v s dng cc khon n. y mnh chng tham nhng v lng ph trong chi tiu cng. Cn nhn mnh rng, trong bi cnh nhy cm ca nm 2010, vic ngn chn cc tin n lin quan n chnh sch t gi v th trng ti chnh-tin t Vit Nam s c ngha c bit quan trng. Chnh sch t gi trong thi gian ti cn linh hot theo hng thu hp chnh lch t gi chnh thc v t gi trn th trng t do, gim thiu cc li ch c hi hoc cc b no , ph hp vi cc xu hng t gi chung ca cc ng tin ch cht trn th gii. gim bt k vng tho mn cng lc nhiu mc tiu cho chnh sch t gi trong cng mt thi im, nhng cng khng th ko di mi mt chnh sch t gi ch phc v cho mt mc tiu nht nh, d l quan trng trong bi cnh no , bt chp nhng iu kin khch quan thay i; bo m phi c s ng b gia t gi vi li sut v c bin t gi, cng nh vi cc chnh sch ti chnh khc (theo ngha rng) trnh s trit tiu ln nhau gia cc cng c chnh sch ny, m bo tnh minh bch v c th d bo c ca chnh sch t gi. Tip tc tp trung ci cch th tc hnh chnh, tng cng phn cp, phn nh r chc nng, nhim v, quyn hn v trch nhim, gn vi cng tc kim tra gim st, ci thin mi trng kinh doanh, to mi iu kin thun li cho doanh nghip v ngi dn u t, pht trin sn xut kinh doanh; Kim sot cht ch n qu hn, nht l n xu, m bo an ton h thng ti chnh, tin t; Kin ton t chc v nng cao cht lng cng tc tham mu v chnh sch pht trin kinh t, cc hot ng qun l hnh chnh nh nc, iu tit th trng v thc hin quyn ch s hu nh nc, cng nh nng cao nng lc qun l v hiu qu u t nh nc; Bo m tnh ng b, nht qun v hiu qu ca h thng c ch, chnh sch, c bit l s nht qun gia chnh sch ti kha v chnh sch tin t quc gia. Th ba, tng cng cng tc thng tin, d bo v phn bin chnh sch x hi trc cc bin ng nhanh chng ca th trng Cn coi trng ng mc v phn bit rch ri gia yu cu d bo khch quan vi mc tiu chnh sch v ch ch quan. D bo cn bm st, cp nht v a ra cc cnh bo cn thit v cc bin ng th trng khch quan trong nc v quc t. ng thi, cn coi trng d bo tc ng hai mt ca chnh sch theo yu cu qun l kinh t th trng, bo m vic tnh ng, tnh v cng khai cc tc ng 2 mt,

nht l mt tri v cc h ly dy chuyn khn lng ca nhng chnh sch ang v s trin khai. Ngoi ra, cn coi trng vic xy dng h thng s liu v d liu thng tin chuyn ngnh trc tip phc v cho cc hot ng d bo, kinh doanh v iu hnh kinh t cc cp; khc phc tnh trng cc thng tin kinh t thng b phn tn, chia ct, ri rc, ng bng v thiu chun ho thng nht gia cc ngun v n v qun l, nht l khng c ph bin rng ri, cng khai , gy kh khn v t cho cc n v v c nhn c nhu cu tip cn, khai thc v s dng cc thng tin ny, cng nh to ra nhng c hi thu li bt chnh cho cc t chc v c nhn qun l cc thng tin , ng thi lm gim sc cnh tranh ca nn kinh t v gia tng s lnh ph cc ngun lc x hi. Cn nhn mnh rng, vic lm tt cng tc xy dng chui s liu cn thit trong cc ch tiu thng k quc gia v chuyn ngnh hng nm t n cng c gi tr d bo v cnh bo rt cao trong qun l kinh t nh nc cc cp. Hn na, cn m bo tnh chuyn nghip v s phi hp n khp cn c gia cc c quan chc nng v cc loi cng c d bo, gia cng tc d bo vi cng tc t chc thc hin. D bo tt gip cc c quan qun l nh nc nng cao hiu qu iu hnh thc tin. Cn vic bm st thc tin iu hnh ca cc c quan qun l nh nc s gip cng tc d bo thm c s tin cy v mm do, chnh xac hn. Tng cng s phi hp cc hot ng v c quan d bo vi gim st, bao gm c gim st chuyn ngnh vi gim st hp nht, tng th ton th trng cnh bo sm ri ro v x l mt cch hiu qu nhng vn mi pht sinh, nht l cc ri ro cho, trnh cc v dy chuyn v bt ng; ng thi, c chnh sch v thng tin th trng v qun l nh nc minh bch y , cp nht v thun li hn, bm st cc nguyn tc th trng, cc cam kt hi nhp v thng l quc t. Nhng ci cch hnh chnh mnh m v th ch v th tc, cng nh nhn s trong b my cng quyn cng cn c thc y hn na theo hng t trn xung. c bit, cn quan tm gii quyt tt nhu cu v xy dng, cng c v ph bin rng ri nhn thc v cc gi tr x hi chun chung, pht huy mi ngun lc, nht l tr thc, ngi ti v tinh thn thng tn php lut nhm to s ng thun x hi rng ri trong nc v quc t, k c vi Vit Kiu, to thc o tin cy trong nh hng, nh gi cc hot ng kinh t x hi, cng nh nhu cu v xy dng cc thit ch hiu lc bo v, pht huy hiu qu cc ngun lc v sc mnh ca quc gia, ca cc a phng v doanh nghip trong nc v quc t cho pht trin bn vng.