84
หนังสือวิชาการ เตาเผามูลฝอย ชุ ผลกระทบต่อสุขภาพจาก กรมอนามัย กระทรวงสาธารณสุข

ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการ

เตาเผามลฝอย ช ม ช น ผลกระทบตอสขภาพจาก

กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข

Page 2: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 1

Page 3: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 2

ทปรกษา พษณ แสนประเสรฐ

สรวรรณ จนทนจลกะ

คณะผจดท า สกานดา พดพาด ปยมาภรณ ดวงมนตร

พนตา เจรญสข วาสนา ลนส าโรง ชนะจตร ปานอ นฐพล ศรหลา ละมย ไชยงาม ณฐชยา ดาราวรรณ สพฒน เพงพนธ วรรษมน ศรพนม

ISBN 978-616-11-2603-2

พสจนอกษร ชนะจตร ปานอ สพฒน เพงพนธ วรรษมน ศรพนม

จดท าโดย กองประเมนผลกระทบตอสขภาพ กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข 88/22 หมท 4 ถนนตวานนท ต าบลตลาดขวญ อ าเภอเมองนนทบร จงหวดนนทบร 11000

พมพท อนฟนต นนทบร พมพครงท 1 (กรกฎาคม 2558) จ านวนพมพ 350 เลม

Page 4: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 3

ค าน า

ปจจบนปญหามลฝอยนบไดวาเปนปญหาส าคญของประเทศผนวกกบปญหาวกฤตพลงงาน ทประเทศไทยก าลงเผชญอย จงมขอเสนอจากภาคสวนทเกยวของใหมการน ามลฝอยมาก าจดโดยการเผา น าความรอนทไดมาผลตกระแสไฟฟา แตหลายภาคสวนในสงคมโดยเฉพาะประชาชนทอาจอยใกลเตาเผา มลฝอยเรมมค าถามวาหากมการน ามลฝอยมาเผาแลวจะเกดมลพษและสงผลกระทบตอสขภาพของประชาชนอยางไร

กรมอนามยโดยกองประเมนผลกระทบตอสขภาพในฐานะหนวยงานวชาการทมพนธะกจโดยตรงในการประเมนผลกระทบตอสขภาพ จงไดจดท า “หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผา มลฝอยชมชน” เลมนขน โดยไดสรปสาระส าคญจากการรวบรวมวเคราะหขอมลวชาการทเกยวของเกยวกบ สงคกคาม/มลพษ และผลกระทบตอสขภาพ รวมทงแนวทางการเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพทอาจจะเกดขนจากเตาเผามลฝอยชมชน กรมอนามยหวงเปนอยางยงวาหนงสอเลมน จะเปนประโยชนตอสาธารณชน หนวยงานสาธารณสข หนวยงานตางๆ ทเกยวของ สถาบนการศกษา และองคกรปกครองสวนทองถน เพอใชเปนประโยชนในการด าเนนงานเฝาระวงและปองกนผลกระทบตอสขภาพในพนทตอไป

คณะผจดท า กรกฎาคม 2558

Page 5: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 4

สารบญ

หนา สวนท 1 สถานการณเตาเผามลฝอยชมชนในประเทศไทย

1.1 สถานการณเตาเผามลฝอยชมชน 1 1.2 การน ามลฝอยชมชนเพอน ามาผลตพลงงานไฟฟา 5 1.3 เทคโนโลยการจดการมลพษอากาศทอาจจะเกดขนจากเตาเผามลฝอยชมชน 12

สวนท 2 สงคกคามและผลกระทบตอสขภาพทอาจจะเกดขนจากเตาเผามลฝอยชมชน 2.1 สงคกคามทอาจจะเกดขนจากเตาเผามลฝอยชมชน 17 2.2 ผลกระทบตอสขภาพทอาจจะเกดขนจากเตาเผามลฝอยชมชน 33

สวนท 3 แนวทางการเฝาระวงผลกระทบสงแวดลอมและสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน 3.1 แนวทางการเฝาระวงสงแวดลอม 36 3.2 แนวทางการเฝาระวงสขภาพ 39 3.3 การประเมนความเสยงตอสขภาพ 44 3.4 การรกษาและฟนฟ 47 3.5 จดท าแผนทชมชนหรอแผนทความเสยง 47

สวนท 4 กฎหมายทเกยวของ 4.1 ขอมลกฎหมายทเกยวของ 48 4.2 คามาตรฐานมลพษอากาศของโรงไฟฟา 49

บรรณานกรม 56

ภาคผนวก ก รายชอผรบใบอนญาตประกอบกจการผลตไฟฟาเชอเพลงขยะชมชน 59 ข พนททมศกยภาพในการแปรรปขยะมลฝอยเพอผลตพลงงานไฟฟา 60 ค Municipal Solid Waste Incineration Checklist 70

ง องคประกอบทางเคมของสงทเหลอจากการเผาในเตาเผามลฝอย 77

Page 6: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 1

1.1 สถานการณเตาเผามลฝอยชมชนในประเทศไทย

“ปญหาขยะ” หากเปรยบเทยบกบการเกดโรคคงเปนเสมอนโรคเรอรงทรกษาไมหาย ซงปจจบนกลายเปนปญหาระดบชาต เนองจากมปญหาทเกดจากการบรหารจดการทเกยวของกบหลายภาคสวน ทงภาครฐในฐานะผก ากบดแลและผก าหนดนโยบายในการบรหารจดการ ประชาชนผผลตขยะยงขาดจตส านก ขณะทเอกชนกด าเนนการอยางขาดความความรบผดชอบ จากขอมลสถานการณมลฝอยชมชน ป 2556 ขอมลการส ารวจของกรมควบคมมลพษ พบวา มปรมาณมลฝอยชมชนทเกดขนทวประเทศ ประมาณ 26.774 ลานตน หรอประมาณ 73,355 ตนตอวน โดยเปนขยะทเกดขนในกรงเทพมหานคร ประมาณ 4.137 ลานตน (รอยละ 16) เกดขนในเทศบาลและเมองพทยา ประมาณ 10.241 ลานตน (รอยละ 38) และเกดขนในองคการบรหารสวนต าบล ประมาณ 12.396 ลานตน (รอยละ 46) ซงมปรมาณเพมขนจากป 2555 ประมาณ 2 ลานตน มลฝอยเหลานไดรบการเกบขนไปก าจดประมาณ 14.359 ลานตน (รอยละ 53.6) โดยถกน าไปก าจดแบบถกตอง 7.421 ลานตน (รอยละ 28) และก าจดแบบไมถกตอง 6.938 ลานตน (รอยละ 26) ดงแสดงในรปท 1

รปท 1 ปรมาณมลฝอยทเกดขน ป 2556

นอกจากนยงพบวา จากจ านวนองคกรปกครองสวนทองถนทวประเทศ 7,700 แหง มองคกรปกครอง

สวนทองถนทมการใหบรการเกบขนมลฝอยเพอไปก าจดเพยง 4,179 แหง (รอยละ 53.7) และมสถานทก าจด มลฝอยทงประเทศ 2,490 แหง มสถานทก าจดขยะมลฝอยแบบถกตองเพยง 466 แหง (รอยละ 19) รายละเอยดดงแสดงในรปท 2

สวนท 1 สถานการณเตาเผามลฝอยในประเทศไทย

Page 7: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 2

รปท 2 การจดการมลฝอยชมชนป 2556

จากสถานการณปญหาดงกลาวท าใหตองมการจดการปญหาขยะมลฝอยอยางเรงดวน ผนวกกบปจจบนม

ความตองการใชพลงงานเพมสงขน ท าใหมขอเสนอทจะน าขยะมลฝอยมาเปนเชอเพลงในการผลตพลงงานในหลายๆพนทของประเทศ ทผานมาประเทศไทยมโรงไฟฟาพลงงานขยะจ านวน 7 แหง ทงในรปแบบเตาเผาและกาซชวภาพ สวนใหญมขนาดก าลงการผลตไมเกน 10 เมกกะวตต รายละเอยดดงแสดงในรปท 2 สถานการณโรงไฟฟาพลงงานขยะ (รายละเอยดในภาคผนวก ก)

จากขอมลการด าเนนงานตาม Road map การจดการมลฝอยและของเสยอนตราย กรมควบคมมลพษ พบวา มองคกรปกครองสวนทองถนมโรงไฟฟาพลงงานจากขยะทเปดด าเนนการแลว 2 แห ง (ทน.ภเกต/ ทน.หาดใหญ) อยระหวางการกอสราง 3 แหง (กทม./ ทน.ขอนแกน/ ทต.แมขร จ.พทลง) เซนสญญา 2 แหง (ทน.พระนครศรอยธยา/ อบจ.ระยอง) และอยระหวางการเจรจา การรบฟงความคดเหน การจดท า TOR และด าเนนการกอสรางอก 53 แหงกระจายอยทวประเทศ ดงแสดงในรปท 3 (รายละเอยดในภาคผนวก ข)

จากขอมลดงกลาวแสดงใหเหนวา โรงไฟฟาพลงงานขยะมแนวโนมจะเกดขนทวประเทศ จงมหลายภาคสวนโดยเฉพาะภาคประชาชนทจะมโครงการลงไปกอสรางในชมชน เรมเกดค าถามขนวาหากมโรงไฟฟาในพนทเอาขยะมาเผาเพอใหไดความรอนแลวน ามาผลตกระแสไฟฟาจะเกดมลพษอะไรออกมาบาง ประชาชนทอาศยอยใกลกบโครงการจะไดรบผลกระทบตอสขภาพหรอไม จะมผลกระทบไปสลกหลานหรอไม อยางไร สงเหลานลวนเปนค าถามทสะทอนถงขอวตกกงวล ขอหวงใยของชาวบานตอนโยบายเรองนแทบทงสน จงถอเปนโอกาสอนดทเอกสารวชาการฉบบนจะไดมาสรางความรความเขาใจขอหวงกงวลขอหวงใยในประเดนมลพษและผลกระทบตอสขภาพทอาจจะเกดขนจากโครงการเตาเผาขยะรวมกน

Page 8: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 3

กอนทจะทราบถงผลกระทบทอาจจะเกดขนจากเตาเผาขยะมลฝอย สงท จ าเปนจะตองท าความเขาใจรวมกนคอ เตาเผาขยะมลฝอยคออะไร มการด าเนนการอยางไร แตละเทคโนโลยมขอดขอเสยอยางไร ซงรายละเอยดดงแสดงในหวขอ 1.2

รปท 3 จ านวนโรงไฟฟาพลงงานขยะทด าเนนการแลว

บ.เมโทร กรป เอนเนอรย จ ากด 0.97 MW ก าแพงเพชร

บ.โรงไฟฟาแมสอด จ ากด 1 MW ตาก

บ. บรษท ทพไอ โพลน เพาเวอร จ ากด 60 MW สระบร

ศนยก าจดขยะมลฝอย เทศบาลนครนครราชสมา 0.9 MW นครราชสมา

โครงการโรงเผามลฝอยชมชนและผลตไฟฟา เทศบาลนครภเกต

12 MW ภเกต

เทศบาลนครภเกต (โรงงานเตาเผาขยะ มลฝอยจงหวดภเกต)

2.5 MW ภเกต

บ. จเดค จ ากด 6.78 MW สงขลา

Page 9: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 4

รปท 4 จ านวนสถานการณแนวโนมโรงไฟฟาพลงงานขยะทก าลงจะด าเนนการ

Page 10: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 5

1.2 การน ามลฝอยชมชนเพอน ามาผลตพลงงานไฟฟา เอกสารเลมนจะน าเสนอขอมลเทคโนโลยการน ามลฝอยชมชนเพอน ามาผลตพลงงานไฟฟา

หลกๆ ใน 2 สวนคอ 1. เทคโนโลยเตาเผา ( Incineration) และ 2. เทคโนโลยการผลตกาซเชอเพลง (Gasification) ซงเปนเทคโนโลยสวนใหญทองคกรปกครองสวนทองถนใช ตามขอมลกรมควบคมมลพษทเสนอพนททมศกยภาพในการแปรรปขยะมลฝอยเพอผลตพลงงานไฟฟา รายละเอยดตามทระบไวในภาคผนวก ข

1. เทคโนโลยเตาเผา (incineration) การเผาขยะ เปนกระบวนการก าจดขยะทใชความรอนสงเพอเผาไหมสวนประกอบทเปนสารอนทรยในขยะ สงทเหลอจากการเผา คอ ความรอน ขเถา และกาซปลองไฟ (Flue gas) ขเถาเปนสวนผสมของสารอนนทรย อาจอยในรปของของแขงหรอฝนละอองทมากบกาซปลองไฟ กาซปลองไฟตองถกท าใหสะอาดกอนปลอยออกสชนบรรยากาศ สวนความรอนทไดจากเตาเผาสามารถน าไปใชผลตไฟฟาได

กระบวนการเผามลฝอยชมชนเปนการเผาขยะในเตาทไดมการออกแบบมาเปนพเศษเพอใหเขากบลกษณะคณสมบตของขยะ ทมอตราความชนสงและมคาความรอนทแปรผนได การเผาไหมจะตองมการควบคมทดเพอจะปองกนไมใหเกดมลพษและเกดผลกระทบตอสงแวดลอม เชน กาซพษ เขมา กลน เปนตน กาซซงเกดจากการเผาไหมจะตองไดรบการก าจดเขมาและอนภาคตามทกฎหมายควบคม กอนทจะสงออกสบรรยากาศ โดยจะมขเถาทเหลอจากการเผาไหมประมาณรอยละ 10 โดยปรมาตร และรอยละ 25-30 โดยน าหนกของขยะทสงเขาเตาเผา ซงจะถกน าไปฝงกลบหรอใชเปนวสดปพนส าหรบการสรางถนน สวนขเถาทมสวนประกอบของโลหะอาจถกน ากลบมาใชใหมได นอกจากนนสามารถทจะน าพลงงาน ความรอนทไดจากการเผาขยะมาใชในการผลตไอน า หรอท าน ารอน หรอผลตกระแสไฟฟาได

รปท 5 โรงเผามลฝอยแบบน าความรอนมาผลตกระแสไฟฟา

Page 11: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 6

รปแบบการเผาไหมโดยทวไปแลวแบงได 2 ลกษณะ คอ

1) การเผาไหมขยะมวลรวม (Mass-Fired Combustion Systems) เปนการเผาไหมขยะโดยรวมทงหมด ขยะทเขาสรปแบบการเผาน จะไมผานกระบวนการแปรรปและคดแยกกอนเขาเตาเผา

2) การเผาไหมขยะเพอเปนเชอเพลง (Refuse Derived Fuel - Fired Combustion Systems) เปนการเผาไหมขยะทมการแปรรป และคดแยกมากอนเพอใหไดพลงงานจากการเผาไหม ขยะทแยกออกจะเปนขยะทไมสามารถเผาไหมได เชน แกว เหลก โลหะ รวมทงขยะทมการปนเปอน ท าใหพลงงานจากการเผาไหมมคาสงโดยสม าเสมอ การควบคมการเผาไหมท าไดงาย พลงงานทไดจากขยะมลฝอยนมคาสงกวาขยะมลฝอยในรปแบบมวลรวมมาก

ชนดเตาเผาขยะ ประกอบดวย 1) เตาเผาชนดตะกรบ (Stoker-Fired Incinerator)

เปนเตาเผาทใชหลกการในการเผาไหมทใหอากาศเกนพอ โดยอณหภมภายในเตาประมาณ 850 - 1,200 องศาเซลเซยส เปนรปแบบทนยมใชกนมาก เหมาะส าหรบใชกบขยะมลฝอยทมปรมาณมาก ประมาณ 150 ตนตอวนขนไป การท างานเรมจากรถเกบขนขยะมลฝอยมาถายเทลงบอรบขยะมลฝอย จากนนเครนหรอกามปท าหนาทในการตกและปอนขยะมลฝอยเขาสชองเตาเผาดวยแรงโนมถวง ซงมตะกรบอยเพอท าหนาทเคลอนขยะใหผสมกน และกระจายตลอดทวเตาเผาท าใหการเผาไหมขยะมลฝอยเปนไปไดอยางทวถง เนองจากตะกรบจะท าหนาทเปนเสมอนพนผวดานลางของเตา การเคลอนทของตะกรบ หากไดรบการออกแบบอยางถกตองจะท าใหขยะมการเคลอนยายและผสมผสานกนอยางมประสทธภาพ และท าใหอากาศทใชในการเผาไหมสามารถแทรกซมไปทวถงพนผวของขยะ ทงนตะกรบทใชกบระบบเตาเผาขยะมหลายแบบ เชน Forward Movement, BackWard Movement, Double Movement, Rocking และ Roller เปนตน ผนงของหองเผาไหมในเตาเผาขยะ มกจะเปนแบบบดวยอฐทนไฟ (Refractory Wall) หรอแบบผนงน า (Water Wall) ส าหรบแบบหลงน สวนมากจะท างานโดยใชอากาศสวนเกนในปรมาณต า ซงชวยใหลดปรมาตรของหองเผาไหมและลดขนาดของอปกรณควบคมมลพษอากาศ โดยความรอนทไดสามารถน ากลบมาเปนพลงงานและน าไปใชประโยชนได สวนเถาทไดจากการเผาไหมแบงเปน 2 สวน คอ เถาหนก คอเถาทเหลออยกบเตาเผา (Bottom ash) และเถาลอย คอเถาทลอยปะปนไปกบอากาศเสย (Fly ash) เถาหนกจะถกล าเลยงไปยงบอรบเถา สวนเถาลอยจะปนไปกบอากาศเสยเขาสระบบบ าบดอากาศ ซงนยมใชชดถงกรอง (Bag Filter) หรอเครองดกจบฝนแบบไฟฟาสถต (Electrostatic Precipitator) กอนทจะระบายออกสบรรยากาศภายนอก รายละเอยดเตาเผาชนดตะกรบดงแสดงในรปท 6 ส าหรบขอดและขอเสยเตาเผาชนดตะกรบ ดงแสดงในตารางท 1

รปท 6 เตาเผาชนดตะกรบ

Page 12: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 7

ตารางท 1 ขอดและขอเสยของเตาเผาชนดตะกรบ

ขอด ขอเสย 1. ไมตองการคดแยกหรอบดตดขยะมลฝอยกอน 2. เปนเทคโนโลยทมการใชกนอยางแพรหลายและ

ไดรบการทดสอบแลว 3. สามารถจดการกบขยะมลฝอยทมองคประกอบ และ

คาความรอนทเปลยนแปลงตลอดเวลาไดด 4. ใหคาประสทธภาพเชงความรอนไดสงถง 85 % 5. สามารถกอสรางใหมความสามารถในการเผาท าลาย

ไดถง 1,200 ตนตอวน หรอ 50 ตนตอชวโมง

1. เงนลงทนและคาใชจายดานการบ ารงรกษาคอนขางสง

2) เตาเผาชนดหมน (Rotary Kiln Incinerator) ระบบเตาเผาชนดหมนเปนการเผาไหมมวลของขยะมลฝอย โดยใชหองเผาไหมทรงกระบอกซงสามารถหมนไดรอบแกนและมฉนวนหมโดยรอบ ขยะจะเคลอนตวไปตามผนงของเตาเผาทรงกระบอกตามการหมนของเตาเผาซงท ามมเอยงกบแนวระดบ เตาเผาชนดหมนสวนใหญจะเปนแบบผนงอฐทนไฟ แตกมบางทเปนแบบผนงน าทรงกระบอกอาจมขนาดเสนผานศนยกลางตงแต 1 ถง 5 เมตร และยาวตงแต 8 ถง 20 เมตร ความสามารถในการเผาท าลายขยะมลฝอย มตงแต 2.4 ตนตอวน (0.1 ตนตอชวโมง) จนถงประมาณ 480 ตนตอวน (20 ตนตอชวโมง) อตราสวนอากาศสวนเกนทใชจะมปรมาณทมากกวาแบบทใชกบเตาเผาชนดตะกรบ และอาจจะมากกวาทใชกบเตาเผาชนดฟลอดไดซเบด สงทตามมากคอ เตาเผาชนดหมนจะมประสทธภาพพลงงานทต ากวาเลกนอย แตกยงคงมคามากกวารอยละ 80 เนองจากวาเวลาทใชในการเผาไหม (Retention Time) ของกาซไอเสยคอนขางสนเกนไปส าหรบการท าปฏกรยาการเผาไหม ในเตาเผาแบบหมน ดงนนเตาทรงกระบอกจงมกมสวนตอทท าเปนหองเผาไหมหลง (After-Burning Chamber) และมกรวมอยในสวนของหมอน าดวย เตาเผาแบบนสามารถเผาไหมมลฝอยทมคณสมบตไมสม าเสมอไดสง และสามารถควบคมระยะเวลาการเผาไหมของขยะในเตาเผา (Residence combustion time of waste) ไดด ท าใหสามารถเผาท าลายขยะประเภทขยะอนตราย (Hazardous waste) ไดด อยางไรกตามเตาเผาแบบดงกลาว ตองใชอตราสวนอากาศสวนเกนมากกวาแบบอนท าใหมประสทธภาพพลงงานทต ากวา รายละเอยดเตาเผาชนดหมนดงแสดงในรปท 7 ส าหรบขอดและขอเสยเตาเผาชนดหมน ดงแสดงในตารางท 2

รปท 7 เตาเผาชนดหมน

Page 13: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 8

ตารางท 2 ขอดและขอเสยของเตาเผาชนดหมน

ขอด ขอเสย 1. ไมตองการการคดแยกหรอบดตดขยะมลฝอยกอน 2. ใหคาประสทธภาพเชงความรอนไดสงถง 80% 3. สามารถจดการกบขยะมลฝอยทมองคประกอบ

และคาความรอนทเปลยนแปลงตลอดเวลาไดเปนอยางด

1. เปนเทคโนโลยทมใชในการเผาท าลายขยะ มลฝอยคอนขางนอย

2. เงนลงทนและบ ารงรกษาคอนขางสง 3. ความสามารถในการเผาท าลายสงสดตอหนง

เตาประมาณ 480 ตนตอวน หรอ 20 ตนตอชวโมง

3) เตาเผาชนดฟลอดไดซ เบด (Fluidized Bed)

เปนเตาเผาขยะมลฝอยทใชตวกลางในการน าความรอน โดยตวกลางตองมคณสมบตในการกระจายความรอนไดเปนอยางด ตวกลางทมกนยมใช ไดแก ทราย ขยะมลฝอยทจะน ามาเผาตองผานการลดขนาดใหมขนาดเลกลงกอน เมอขยะถกล าเลยงมายงชองเผา ตวกลางและขยะมลฝอยจะถกกวนผสมกนในเตา และเผาไหมโดยใชอากาศเกนพอ โดยใชอากาศเปาท าใหขยะมลฝอยมพฤตกรรมเหมอนกบของไหล มอณหภมการเผาไหมประมาณ 600-1,000 องศาเซลเซยส

เตาเผาชนดฟลอดไดซเบดท างานโดยอาศยหลกการทอนภาคของแขงทรวมตวเปน Bed (วสดทเตมเขาไปในเตาเพอชวยใหเกดการเผาไหมตอเนอง) ในเตาเผาผสมเขากบขยะมลฝอย ท าหนาทเปนเชอเพลงส าหรบการเผาไหมถกท าใหลอยตวขนอนเนองมาจากอากาศทเปาเขาดานขาง ท าใหมลกษณะเหมอนกบของไหล เตาเผาโดยทวไปจะมรปรางเปนทรงกระบอกตง และวสดทท า Bed มกท ามาจากทราย ซลกา หนปน หรอวสดเซรามค การใชงานเตาเผาชนดฟลอดไดซเบดอยในขนเรมตน เนองจากมการพฒนาเทคโนโลยเตาเผาอยอยางสม าเสมอ โดยเตาเผามขอไดเปรยบทสามารถลดปรมาณสารอนตรายใน Bed และมประสทธภาพเชงความรอนส สามารถใชไดกบเชอเพลงหลากหลายประเภท ขอเสยเปรยบหลกของเตาเผาแบบน อยทตองการกระบวนการในการจดการขยะมลฝอยเบองตนกอนทจะสามารถปอนเขาส เตาเผาได เ พอใหขยะมลฝอยมขนาดคา ความรอน ปรมาณขเถาทอยขางใน และอนๆ เพอใหตรงตอขอก าหนดในการปฏบตงานของเตาเผา และเนองจากขยะมลฝอย มลกษณะสมบตทหลากหลายจงท าใหเกดความยากล าบากในการท าใหไดเชอเพลงทตรงตามความตองการรายละเอยดเตาเผาชนดฟลอดไดซเบดดงแสดงในรปท 8 ส าหรบขอดและขอเสยเตาเผาชนดฟลอดไดซเบด ดงแสดงในตารางท 3

รปท 8 เตาเผาชนดฟลอดไดซเบด

Page 14: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 9

ตารางท 3 ขอดและขอเสยของเตาเผาชนดฟลอดไดซเบด

ขอด ขอเสย 1. เงนลงทนและคาใชจ ายในการบ าร งรกษา

คอนขางต า เนองจากการออกแบบทคอนขางงาย 2. ใหคาประสทธภาพเชงความรอนไดสงถง 90% 3. สามารถใช ใ นการ เ ผ าท า ล าย เช อ เพล งท

หลากหลายประเภท และสามารถรองรบไดทงกากของแขงและเหลว โดยเผาท าลายรวมกน หรอแยกจากกน

1. ปจจบนยงจดวาเปนเทคโนโลยทยงตองการการทดสอบอยส าหรบการเผาท าลายขยะมลฝอยชมชน

2. ค อ น ข า ง ม ข อ จ า ก ด ด า น ข น า ด แ ล ะองคประกอบของขยะ โดยทวไปตองมการกระบวนการในการจดการขยะกอนสงเขาเตาเผา

2. เทคโนโลยการผลตกาซเชอเพลง (Gasification)

การผลตกาซเชอเพลง (Gasification) เปนกระบวนการผลตกาซเชอเพลงจากขยะชมชนหรอเทคโนโลยไพโรไลซส/กาซซฟเคชน (Pyrolysis/Gasification) ทท าใหขยะมลฝอยเปนกาซโดยการท าปฏกรยาสนดาปแบบไมสมบรณ โดยสารอนทรยในขยะมลฝอยจะท าปฏกรยากบอากาศหรอออกซเจนในปรมาณจ ากด ท าใหเกดกาซซงมองคประกอบหลก คอ คารบอนมอนนอกไซด ไฮโดรเจน และมเทน เรยกวา Produce Gas ซงในกรณทใชอากาศเปนกาซท าปฏกรยา กาซเชอเพลงทไดจะมคาความรอนต า ประมาณ 3-5 MJ/Nm3 แตถาใชออกซเจนเปนกาซท าปฏกรยา กาซเชอเพลงทไดจะมคาความรอนสงประมาณ 15-20 MJ/Nm3 รายละเอยดเตาเผาผลตกาซเชอเพลงดงแสดงในรปท 9

รปท 9 เตาเผาผลตกาซเชอเพลง

Page 15: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 10

ชนดเครองปฏกรณ Gasifier สามารถแบงออกไดเปน ดงน 1) Updraft Gasifier

เชอเพลงจะถกปอนเขาทางสวนบนของเครองและอากาศจะถกสงผานตะแกรงเขามาทางดานลาง บรเวณเหนอตะแกรงขนไปจะมการเผาไหมของเชอเพลงขน ซงเรยกบรเวณนวา Combustion Zone เมออากาศผานเขาไปบรเวณ Combustion Zone จะเกดปฏกรยาขน ไดกาซคารบอนไดออกไซดและน า กาซรอนทผานมาจาก Combustion Zone จะมอณหภมสงและจะถกสงผานไปยง Reduction Zone ซงเปนโซน ท ม ป ร ม าณคาร บอนมาก เ พ ย งพอท จ ะก อ ให เ ก ดปฏ ก ร ย าก บคารบอนไดออกไซดและน า เกดเปนกาซคารบอนมอนอกไซดและไฮโดรเจน หลงจากนนกาซทไดจะไหลเขาสบรเวณทมอณหภมต ากวาในชนของเชอเพลง และกลนสลายในชวงอณหภม 200-500 องศาเซลเซยส หลงจากนนกาซกจะไหลเขาสชนของเชอเพลงทชน เนองจากกาซยงคงมอณหภมสงอย จงไประเหยน าทอยในเชอเพลงเหลานน ท าใหกาซทออกจากเครองปฏกรณมอณหภมต าลง สารระเหยและน ามนทารทเกดขนในชวงการกลนสลายจะตดออกไปกบกาซเชอเพลงทเกดขน ดงนนกาซเชอเพลงทไดจากเครองปฏกรณแบบ Updraft Gasifier จะมปรมาณของน ามนทารมาก บางครงอาจมมากถง 20% ของน ามนทารทไดจากการ ไพโรไลซสชวมวล

กาซเชอเพลงทไดจากเครองปฏกรณแบบ Updraft Gasifier มอณหภมไมสงนกและมปรมาณสารไฮโดรคารบอนและน ามนทารมาก ท าใหมคาความรอนมาก จ าเปนตองมหนวยท าความสะอาดกาซเชอเพลงกอนน าเชอเพลงไปหมนกงหนกาซ ขอดหลกของเครองปฏกรณแบบ Updraft Gasifier คอ ตดตงงายและมประสทธภาพทางความรอนสง รายละเอยดเครอง Updraft Gasifier ดงแสดงในรปท 10

2) Downdraft Gasifier เครองปฏกรณ Gasifier แบบนออกแบบมาเพอขจดน ามนทารในกาซเชอเพลงโดยเฉพาะ อากาศจะถกดดผานจากดานบนลงสดานลาง ผานกลมของหวฉดซงเรยกวา Tuyers บรเวณหวฉดจะเปนบรเวณของโซน Combustion กาซทไดจากโซน Combustion จะถก Reduced ในขณะทไหลลงสดานลางและผานชน

ของคารบอนทรอนซงอยเหนอตะแกรงเลกนอย ขณะเดยวกนในชนของเชอเพลงทอยทางดานบนของโซน Combustion จะมปรมาณออกซเจนนอยมากท าใหเกดการกลนสลาย และน ามนทารทเกดจากการกลนสลายจะไหลผานชนของคารบอนทรอน ท าใหน ามนทารเกดการแตกตวเปนกาซ ซงการแตกตวนจะเกดทอณหภมคงทในชวงระหวาง 800-1,000 องศาเซลเซยส ถาอณหภมสงกวา 1,000 องศาเซลเซยส ปฏกรยาดดความรอนจะท าใหกาซทไดมอณหภมต าลง แตถาอณหภมต ากวาชวงอณหภมดงกลาว ปฏกรยาคายความรอนจะท าใหกาซทไดมอณหภมสงขน กาซทผานโซน Combustion จะมสวนประกอบของน ามนทารลดลงเหลอนอยกวา 10% ของน ามนทารทไดจาก Updraft Gasifier และกาซเชอเพลงทไดจะสะอาดกวา การผลตกาซเชอเพลงโดยเครองปฏกรณแบบ Downdraft Gasifier นงายและมความนาเชอถอส าหรบเชอเพลงทแหง (มความชนต ากวา 30%) เนองจากวากาซ

รปท 10 Updraft Gasifier

รปท 11 Downdraft Gasifier

Page 16: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 11

เชอเพลงทไดมปรมาณน ามนทารต า เครองปฏกรณแบบ Downdraft Gasifier จงเหมาะกบเครองก าเนดไฟฟาขนาดเลกทมเครองยนตสนดาปภายใน ทมขนาดก าลงการผลตไมเกน 500 kg/hr หรอ 500 kWe รายละเอยดเครอง Downdraft Gasifier ดงแสดงในรปท 11

3) Fluid Bed Gasifier การท างานของเครองปฏกรณทกลาวมาขางตนจะเกด Slag มากเกนไป จงกอใหเกดการอดตน

ในเครองบอยครง เพอแกปญหาดงกลาว จงไดมการพฒนาเครองปฏกรณแบบ Fluid Bed Gasifier ขน เครองปฏกรณแบบนอากาศจะไหลผานชนของเชอเพลงเมอเพมความเรวของอากาศทไหลผานใหสงจนกระทง ท าใหเชอเพลงทวางอยเรมลอยตวขน มลกษณะคลายกบของไหล ภายในเครองปฏกรณจะใสวสดเฉอย (Inert Material) ซงอาจเปน ทราย อลมนา หรอออกไซดของโลหะททนความรอนสงและไมเกดการหลอมรวมตวกน โดยมแผนทเจาะรมารองรบตวกลางเหลานทตอนลางของเครองปฏกรณ แผนทเจาะรนจะชวยใหเกดการกระจายตวแบบฟลอดได - เซชนอยางทวถงของเบด โดยการผานอากาศหรอออกซเจนเขาสตอนลางของแผนรองรบ ซงความเรวของอากาศหรอออกซเจนทผ านเขาไปตองมคาท เหมาะสมทท าใหตวกลางมสภาพแขวนลอย (Suspension) โดยปกตเชอเพลงจะถกเปลยนใหเปนกาซเชอเพลงภายในเบด ปฏกรยา Gasification อาจเกดขนทสวนทเปนทวางเหนอเบด หรอทเรยกวา Freeboard โดยเปนปฏกรยาของอนภาคเชอเพลงเลกๆทปลวหลดออกมาจากเบด หรอเปนปฏกรยาการสลายตวดวยความรอนของน ามนทาร กาซเชอเพลงทไดจากเครองปฏกรณแบบ Fluid Bed Gasifier จะมปรมาณน ามนทารอยระหวางกาซเชอเพลงทไดจากเครองปฏกรณแบบ Updraft Gasifier และ Downdraft Gasifier

เครองปฏกรณแบบ Fluid Bed Gasifier มขอด คอมการผสมทปนปวนมาก ท าใหอตราการถายเทความรอนและการถายเทมวลมคาสง ท าใหอตราการเกดปฏกรยาสงและสามารถควบคมอณหภมในเครองปฏกรณไดคอนขางงาย ขอเสยของเครองปฏกรณแบบนคอ กาซเชอเพลงท ไดจะมปรมาณเถาและฝนถานชารออกมาดวย เนองจากความเรวของอากาศภายในเครองปฏกรณมคาสง จงตองน าไซโคลน (Cyclone) มาใชกบระบบดวย รายละเอยดเครอง Fluid Bed Gasifier ดงแสดงในรปท 12

4) Circulating Fluid Bed Gasifier เครองปฏกรณแบบ Circulating Fluid Bed Gasifier พฒนาขนเพอเพมประสทธภาพของ

Carbon Conversion โดยอนภาคเชอเพลงจะถกรไซเคลกลบมายงเบด โดยความเรวในการฟลอดไดซจะตองสงพอทจะท าใหอนภาคลอยในปรมาณมาก

5) Entrained Bed Gasifier ในเครองปฏกรณแบบ Entrained Bed Gasifier จะไมมวสด Inert แตเชอเพลงทใชจะตองลด

ขนาดใหเลกมาก โดยปกตเครองปฏกรณแบบนจะเดนเครองทอณหภมสงประมาณ 1,200-1,500 องศาเซลเซยส ซงขนกบวาจะใชอากาศหรอออกซเจน กาซเชอเพลงทไดจะมปรมาณน ามนทารและสารไฮโดรคารบอนต ากวา แตเนองจากตองเดนเครองทอณหภมสง จงท าใหมปญหาเรองการเลอกใชวสดและปญหา

รปท 12 Fluid Bed Gasifier

Page 17: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 12

เรองการหลอมตวของเถา ในเครองปฏกรณแบบ Entrained Bed Gasifier จะใหคา Carbon Conversion สงถง 100% อกทงมการใชงานส าหรบการผลตกาซเชอเพลงจากขยะมลฝอยชมชนนอย

นอกจากนยงมเครองปฏกรณชนดอนๆ เชน เครองปฏกรณ Gasifier แบบอดความดน (Pressurized Operation) เครองปฏกรณ Gasifier ทความดนบรรยากาศ (Atmospheric Operation) เปนตน ทงนการเลอกชนดเครองปฏกรณ Gasifier ขนอยกบขนาดก าลงไฟฟาทผลต กาซเชอเพลงทไดจะขนอยกบชนดของเครองปฏกรณและออกซแดนททใช อยางไรกตามชนดและรปแบบของเครองปฏกรณ Gasifier สามารถท าใหปฏกรยาเกดไมสมบรณได ซงระดบของการเกดปฏกรยาจะขนอยกบรปรางและลกษณะของเครองปฏกรณ Gasifier ดวย 1.3 เทคโนโลยการก าจดมลพษอากาศทอาจจะเกดขนจากเตาเผามลฝอย

การใชเตาเผาในการก าจดมลฝอยทเกดขนในชมชน มลพษอากาศถอวาเปนสงคกคามหลก ทเกดขน ดงนนจงตองมการควบคมมลพษอากาศทเกดขนจากการเผา โดยการควบคมมลพษอากาศทเกดขนจากเตาเผานนจะมกระบวนการควบคมมลพษอากาศแตละชนดทแตกตางกนไป ซงในตารางท 4 ไดรวบรวมขอมลกระบวนการควบคมมลพษทเกดขนจากเตาเผามลฝอย รวมทงความสามารถในการก าจดมลพษแตละชนด รายละเอยดดงแสดงในตารางท 5

ตารางท 4 กระบวนการควบคมมลพษทเกดขนจากเตาเผามลฝอย และความสามารถในการก าจดมลพษ แตละชนด

มลพษ กระบวนการควบคมมลพษ ความสามารถการก าจดมลพษ (%) SOx Wet scrubber or dry multicyclone 50-90 HCL Wet scrubber or semi-dry 75-95 NOx Selective catalytic reduction 10-60 Heavy metals Dry scrubber + electrostatic

precipitator 70-95

Fly ash* Electrostatic precipitator + fabric hose filter

95-99.9

Dioxins & Furans Activated carbon + fabric hose filter 50-99.9 * สวนใหญ Fly ash จะสามารถดดซบมลพษตางๆได เชน Dioxins และโลหะหนก

เทคโนโลยหรออปกรณทใชในการควบคมมลพษอากาศ มดงน

1) ไซโคลน (Cyclones)

ไซโคลน (Cyclones) เปนอปกรณควบคมมลพษอากาศชนดอนภาคอกประเภทหนง ซงใชหลกการทางกลศาสตร (mechanical) ไซโคลนใชกลไกหลกในการแยกอนภาคคอ แรงเหวยงหรอแรงหนศนยกลาง ซงเกดจากการท าใหกระแสกาซหรออากาศเกดการหมนวน (vortex) ขนภายในตวไซโคลน สงผลใหอนภาคถกเหวยงและกระทบกบผนงของไซโคลนเนองจากความเฉอยหรอโมเมนตม จากนนอนภาคจะตกลงเบองลางดวยแรงโนมถวงของโลก โดยทวไปไซโคลนรปแบบตามปกต (Typical or Conventional or Standard Cyclone) จะประกอบดวย สวนรปทรงกระบอก (cylinder) และมปลายเปนรปโคน (cone) ดงแสดงในรปท 13

Page 18: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 13

อากาศจะไหลหรอเคลอนทเขาสไซโคลนทชองอากาศเขา (air inlet) ทสวนบนโดยไหลเขาตามแนวสมผส (tangential) เมออากาศไหลผานเขามาในไซโคลนจะเกดกระแสวนทเรยกวา main vortex ไหลวนจากบนลงลางของตวไซโคลน โดยกระแสวนนเมอเคลอนทลงไปจนเกอบถงปลายโคลนแลวจะเกดกระแสวนกลบ (return flow) เคลอนทจากดานลางขนดานบนทเรยกวา core vortex โดย core vortex นมขนาดของกระแสวนเลกกวา main vortex และหมนวนอยดานในของ main vortex เมอ core vortexเคลอนทถงดานบนของตวไซโคลนจะไหลออกจากไซโคลนททางออก (vortex finder) หรออาจกลาวไดวา อากาศทไหลเขามาในไซโคลนจะเกดกระแสวน 2 ชน เกดขนในทศทางเดยวกน สงผลใหอนภาคถกเหวยงไป กระทบกบผนงและตกลงสเบองลาง สวนอากาศทสะอาด (ไมมอนภาค) จะไหลวนหรอหมนขนผานทอออกทอยดานบนของไซโคลน

ตารางท 5 ขอดและขอจ ากดของไซโคลน ขอด ขอจ ากด

1. คาลงทนและคาเดนเครองต า 2. ไมมสวนใดของอปกรณทตองเคลอนท ท าใหม

ปญหาในการบ ารงรกษานอย 3. คาความดนสญเสยคอนขางต า 4. เปนอปกรณทรวบรวมและก าจดอนภาคแบบแหง 5. การกอสรางคอนขางใชพนทนอย 6. สามารถออกแบบใหเหมาะสมกบชวงขนาดของ

อนภาคได

1. ประสทธภาพในการเกบกกส าหรบอนภาคทมขนาดเลกกวา 10 ไมโครเมตร ยงคอนขางต า

2. ไมสามารถใชไดกบอนภาคทมลกษณะหนดเหนยว

3. อาจมปญหาเกยวกบการกดกรอน

2) ถงกรอง (Fabric Filters) ถงกรองเปนอปกรณควบคมมลพษอากาศชนดอนภาคประเภทหนงทนยมใชกนแพรหลาย

เนองจากมประสทธภาพในการเกบกกอนภาคสง หลกการท างานของถงกรองคอ การปลอยใหอากาศทมอนภาคไหลผานถงกรอง ซงโดยปกตท าดวยผาทอหรอผาสกหลาดทมชองวางระหวางเนอผา เมอเรมตนเดนเครอง อากาศทมอนภาคจะเคลอนทเขาหาผากรอง อากาศสามารถไหลผานผากรอง สวนอนภาคจะถกจบไวทเสนใยของผากรอง โดยอาศยกลไกหลกทส าคญคอ การสกดกนโดยตรง การกระทบเนองจากความเฉอย และการแพร เมอท าการกรองตอไปเรอยๆ จะเกดการสะสมของมวลของอนภาคเปนชนขนทบนและในผากรอง ซงเรยกวา ชนของอนภาค (filter cake) เมอเกดชนของอนภาคขนทผากรองแลวจะเกดกลไกทส าคญขนอกกลไกหนงคอ กลไกการลอดผาน (sieving) ซงเปนกลไกการดกจบอนภาคทเกดขนเนองจากอนภาคมขนาดใหญเกนกวาชองวางทจะลอดได

รปท 13 การไหลของกระแสกาซในไซโคลน

Page 19: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 14

รปท 14 ถงกรองแบบท าความสะอาดโดยการเขยาถง (Shaker Cleaning)

ตารางท 6 ขอดและขอจ ากดของถงกรอง

ขอด ขอจ ากด 1. มประสทธภาพในการเกบกกอนภาคสง ท ง

อนภาคขนาดใหญและเลก 2. คณภาพของอากาศทผานถงกรองมคณภาพด

สามารถน าอากาศกลบมาใชหมนเวยนตอได 3. อนภาคทเกบกกไดแหง สามารถน าไปก าจดหรอ

เขาสกระบวนการใหมได 4. การเดนเครอง/ควบคมการท างานคอนขางงาย 5. ตนทนต าเมอเทยบกบเครองตกตะกอนไฟฟา

สถตและสครบเบอร 6. สามารถเลอกใชผากรองไดหลากหลายเพอให

เหมาะสมกบวตถประสงคทตองการ

1. มขอจ ากดในเรองอณหภมของกาซ โดยทวไปถาอณหภมของกาซท เขาถงกรองเกน 550 ºF จ าเปนตองใชผากรองชนดพเศษ ซงมราคาแพง

2. ตองการการบ ารงรกษามาก เชน การเปลยนถงกรองเปนประจ า

3. อายการใชงานของถงกรองอาจสน เนองจากอณหภมหรอสภาพความเปนกรดดาง

4. ใชกบอนภาคทเปยกชนหรอเหนยวไมได เพราะจะท าใหถงกรองอดตนและท าความสะอาดยาก

5. ความดนสญเสยอยในระดบปานกลาง

3) สครบเบอร (Scrubbers)

สครบเบอร (Scrubbers) เปนอปกรณควบคมมลพษอากาศชนดอนภาค ซงใชของเหลว (liquid) ในการดกจบอนภาคไดอยางมประสทธภาพ หลกการท างานทส าคญ คอ การท าใหอากาศเสย (อากาศทมอนภาค) ไหลผานของเหลว ซงการไหลผานของเหลวนสามารถท าไดหลายวธ คอ อาจฉดพนของเหลวใหเปนละอองฝอยสกระแสอากาศ หรอใหกระแสอากาศไหลผานแผนฟลมของเหลว หรอไหลผานชนวสดทมของเหลวเคลอบอย เมออนภาคทอยในกระแสอากาศเคลอนทเขาใกลละอองหรอหยดน า จะสมผสกบหยดน า เกดกลไกในการดกจบอนภาคทส าคญ 3 กลไก คอ การกระทบเนองจากความเฉอย การสกดกนโดยตรง และการแพร ท าใหอนภาคถกดกจบโดยน า หลงจากนนของเหลวหรอน าจะตองถกท าใหแยกออกจากกระแสของอากาศดวยวธการตางๆ เชน ดวยแรงโนมถวงของโลก ดวยแรงเหวยงหรอแรงหนศนยกลาง หรอการใชแผนกน (baffle) เปนตน โดยน าทแยกไดตองน าไปบ าบดกอนน ากลบมาใชใหมหรอระบายทงตอไป นอกจากนการทอากาศผานของเหลว นอกจากจะสามารถดกจบอนภาคไดแลว สครบเบอรยงสามารถดกจบกาซและไอ ทอยในกระแสของอากาศ ไดดวย

Page 20: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 15

รปท 15 สครบเบอรแบบสเปรย

ตารางท 7 ขอดและขอจ ากดของสครบเบอร ขอด ขอจ ากด

1. มประสทธภาพในการเกบกกอนภาคสงทงขนาดใหญและเลก

2. สามารถใชไดกบอนภาคทมความเสยงในการตดไฟและระเบด

3. สามารถใชไดกบกระแสอากาศทมอณหภมและความชนสง

4. สามารถใชไดกบอนภาคทมลกษณะเหนยว (sticky) ได

5. เปนอปกรณทสามารถควบคมมลพษอากาศไดทงชนดอนภาคกาซและไอพรอมกน ถามความจ าเปน

1. เปนระบบเปยก (wet process) ท าใหของเสยทได (น ากบอนภาค) เปยก สงผลใหยากตอการน ากลบมาใชใหม

2. ตองมระบบบ าบดน าเสยกอนปลอยลงสแหลงน าสาธารณะ มเชนนนอาจเกดปญหามลพษทางน า

3. ม ค ว าม เส ย งส ง ต อปญห าการผ ก ร อนเนองจากเปนระบบเปยก

4. มคาด าเนนการและบ ารงรกษาคอนขางสง 5. อากาศท ออกจากอปกรณควบคมจะม

ความชนสง

4) เครองตกตะกอนไฟฟาสถต (Electrostatic Precipitators; ESP)

เครองตกตะกอนไฟฟาสถต (Electrostatic Precipitators; ESP) หรอเรยกอยางสนๆวา ESP เปนอปกรณควบคมมลพษอากาศชนดอนภาคทใชแรงไฟฟาในการแยกอนภาคออกจากกระแสของอากาศไดอยางมประสทธภาพสง โครงสรางรปแบบงายๆของเครองตกตะกอนไฟฟาสถต ดงแสดงในรปท 16 ซงโดยทวไปใน ESP จะมขวไฟฟา (electrode) อย 2 ชนด คอ 1) ขวปลอยประจ (discharge or corona electrode) ซงท าจากวสดทมหนาตดเลกๆ เชน เสนลวด (wire) หรอเปนแผนบางๆ (flat plate) เปนตน ซงโดยปกตขวปลอยประจนจะเปนขวลบ และ 2) ขวเกบ (collection electrode) ซงปกตจะตอสายดนและออกแบบขวเกบใหมพนผวกวางในรปของแผน (plate) หรอทอ (tube) หลกการท างานของ ESP คอ การปลอยใหอากาศไหลผานขวไฟฟา เพอใสประจไฟฟาใหกบอนภาคทเจอปนอยในอากาศ กอนทจะผานอนภาคทมประจไฟฟาเขาไปในสนามไฟฟาสถต ท าใหอนภาคเคลอนทเขาหาและถกเกบกกทพนผวของขวเกบทมศกย ไฟฟาตรงกนขามกบประจของอนภาค จะเหนไดวากลไกทส าคญทใชในการเกบกกอนภาคของ ESP คอ กลไกการดงดดโดยแรงไฟฟาสถต

Page 21: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 16

ขนตอนการท างานของ ESP ประกอบ ดวยขนตอนทส าคญ 3 ขนตอน ไดแก การใสประจไฟฟาใหกบอนภาค การเกบอนภาคทมประจโดยใชแรงไฟฟาสถตจากสนามไฟฟา และการแยกอนภาคออกจากผวของขวเกบ

ตารางท 8 ขอดและขอจ ากดของเครอง ESP ขอด ขอจ ากด

1. มประสทธภาพในการเกบกกอนภาคสง รวมทงอนภาคทมขนาดเลกมาก

2. สามารถใชไดกบปรมาณหรออตราการไหลของอากาศสง

3. มคาความดนสญเสยต ามาก (ประมาณ 1.3 ซม. หรอ 0.5 นวของน า)

4. คาใชจายในการเดนเครองคอนขางต า 5. สามารถออกแบบใหใชไดกบชวงอณหภมของ

อากาศกวาง และสามารถใชงานไดทอณหภม 700 ºC

6. สามารถเลอกระบบการแยกอนภาคไดทงแบบแหงและแบบเปยกตามความเหมาะสม

1. คาลงทนในการกอสรางสง 2. เปนระบบทมความยดหยนนอยไมสามารถ

ใชไดกบกระบวนการซงมการเปลยนแปลงสง 3. ตองการพนทในการตดตงมาก 4. อาจเกดอนตรายจากการระเบดเมอใชกบกาซ

หรออนภาคทลกไหมได 5. ในขณะทท าใหอากาศเกดการแตกตว จะเกด

กาซโอโซน 6. ใชไดกบอนภาคทมสภาพความตานทานไฟฟา

ของอนภาคทเหมาะสม 7. ส าหรบ ESP แบบแหงไมสามารถใชไดกบ

อนภาคทเปยกชนหรอมลกษณะเหนยวได

รปท 16 โครงสรางเครองตกตะกอนไฟฟาสถต

Page 22: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 17

2.1 สงคกคามและมลพษทอาจเกดขนจากเตาเผามลฝอยชมชน

สงคกคามและมลพษหลกทเกดขนจากเตาเผามลฝอย คอ มลพษทางอากาศ และขเถาทมการปนเปอน โดยมลพษทเกดขนจะขนอยกบคณลกษณะของมลฝอยทน าเขาเตาเผา อณหภม และเทคโนโลยทใชในการควบคมมลพษ ซงสามารถแบงมลพษอากาศหลกๆทเกดขนจากเตาเผามลฝอย ดงแสดงในตารางท 9 ขณะเดยวกน สงคกคามและมลพษบางชนดอาจกอใหเกดโรคมะเรง ดงแสดงในตารางท 10 ทงนรายละเอยด สงคกคามและมลพษทเกดขนมรายละเอยด ดงน

ตารางท 9 สงคกคามและมลพษทอาจเกดขนจากเตาเผามลฝอยชมชน

สงคกคามและมลพษ รายละเอยด Acid gases ไฮโดรเจนคลอไรด (HCL)

ไฮโดรเจนฟลออไรด (HF) ซลเฟอรออกไซด (SOX) ไนโตรเจนออกไซด (NOx)

โลหะหนก แคดเมยม (Cd) สารหน (As) โครเมยม (Cr) ทองแดง (Cu) เบรลเลยม (Be)

ตะกว (Pb) สงกะส (Zn) นเกล (Ni) ปรอท (Hg)

สารอนทรย Polychlorinated dibenzo-para-dioxin และ polychlorinated dibenzofurans Chlorobenzenes (CB) Polychlorinated Biphenyls (PCBs) Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAHs) Chlorophenols (CP) :

อนๆ ฝนละออง (PM10, PM2.5) Total hydrocarbons

ทมา : Canadian council of Ministry of the Environment. Operating and Emission Guidelines for municipal solid waste incinearators,1989.

สวนท 2 ผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน

Page 23: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 18

ตารางท 10 สงคกคามและมลพษจากเตาเผามลฝอยชมชนทกอใหเกดโรคมะเรง

สงคกคามและมลพษ ขอมลเชงประจกษ การเปนมะเรงในมนษย

การจ าแนก IRAC

อวยวะเปาหมาย

สารหน มขอมลเพยงพอทระบวาเปนสารกอมะเรง

1 ผวหนง ปอด ตบ กระเพาะปสสาวะ ไต ล าไสใหญ

เบรลเลยม มขอมลเพยงพอทระบวาเปนสารกอมะเรง

1 ปอด

แคดเมยม มขอมลเพยงพอทระบวาเปนสารกอมะเรง

1 ปอด ตอมลกหมาก

โครเมยม (VI) มขอมลเพยงพอทระบวาเปนสารกอมะเรง

1 ปอด

นเกล มขอมลเพยงพอทระบวาเปนสารกอมะเรง

1 ปอด

ปรอท ขอมลไมเพยงพอ 2B ปอด ตบออน ล าไส ตอมลกหมาก

ตะกว ขอมลไมเพยงพอ 2B ปอด กระเพาะปสสาวะ ไต ระบบยอยอาหาร

เบนซน มขอมลเพยงพอทระบวาเปนสารกอมะเรง

1 ลคเมย

คารบอนเตตระคลอไรด ขอมลไมเพยงพอ 2B ตบ ปอด ลคเมย คลอโรฟอรม ขอมลไมเพยงพอ 2B กระ เพาะป สส าวะ ไต

สมอง ตอมน าเหลอง คลอโรฟนอล ขอมลไมเพยงพอ 2B Soft-tissue sarcoma,

Hodgkin’s and non Hodgkin’s lymphoma

ไตรคลอโรเอทธลน ขอมลจ ากด 2A ตบ non Hodgkin’s lymphoma

Dibenzo-para-dioxin ไมมขอมล 3 มะเรงทกชนด polychlorinated ไมมขอมล 3 มะเรงทกชนด Polychlorinated dibenzofurans

ขอมลไมเพยงพอ 3 มะเรงทกชนด

ทมา: Michela Franchini at al.Health effects of exposure to waste incinerator emission : a review of epidemiological studies. Ann 1st Super Sanita 2004; 40 (1) : 101-115

Page 24: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 19

การปลดปลอยสงคกคาม/มลพษจากเตาเผา เตาเผามลฝอยชมชนทกชนดกอใหเกดกากของเสยทเกดขนจากกระบวนการเผา กากของเสยทเกดจาก

การเผาสามารถอยในรปแบบของกาซทระบายออกจากปลอง (stack gas emission) โดยจะเขาสบรรยากาศ สวนกากเถาหนก เถาลอย จะถกน าไปก าจดทสถานทฝงกลบ นอกจากน เมอมการใชน าในกระบวนการท าความสะอาดเตาเผากอาจมการปลดปลอยกากของเสยลงไปแหลงน าไดดวยเชนกน กากของเสยทเกดขนจากการเผาอาจปนเปอนดวยสารเคม รวมถงสารเคมอนตราย ตวอยางเชน เตาเผาขยะชมชน (MSW incinerators) ทไมมการคดแยกขยะ เมอเผาขยะมลฝอยอาจจะกอใหเกดการแพรกระจายของสารอนตราย การเผาขยะมลฝอยอาจท าใหสารเคมบางตวยงคงอยในรปเดม แตบางตวถกเปลยนไปเปนสารเคมชนดใหม ตวอยางเชน การเผาจะไมสามารถท าลายโลหะหนกไดแตกลบจะท าใหมความเขมขนมากขนในกากของเสยทเหลออย โลหะหนกอาจยงคงรปเดมในระหวางการเผา หรออาจท าปฏกรยาและเกดเปนสารประกอบตวใหมขน เชน โลหะออกไซด คลอไรด หรอฟลออไรด เปนตน (Dempsey and Oppelt, 1993)

สารมลพษทปลอยออกมาระหวางการเผาขนอยกบองคประกอบของขยะมลฝอย เชน การเผา chlorinated organic compounds จะกอใหเกด hydrogen chloride (HCl) และตอมาท าใหเกดสาร ไดออกซน (dioxins) ขณะเดยวกนมาตรฐานทางดานเทคนคกระบวนการเผา รวมทงเทคโนโลยอปกรณทใชในการควบคมสารมลพษกสงผลตอมลพษทเกดจากเตาเผาดวยเชนกน (EEA, 2000) อยางไรกตาม ไมวาจะใชเทคโนโลยควบคมมลพษใดกตามการเผาทกประเภทจะมผลท าใหเกดการปลดปลอยสารพษไวในขเถา และสารมลพษทเกดขนในรปของกาซ/ฝนละอองทเขาสบรรยากาศ เชน Dioxins กาซตางๆ เชน ไนโตรเจนไดออกไซด ซลเฟอรออกไซด ไฮโดรเจนคลอไรด ไฮโดรเจนฟลออไรด รวมถงคารบอนไดออกไซด ดงนนการควบคมมลพษ ทเกดจากเตาเผาจงใหความส าคญตอประเดนมลพษอากาศเปนหลก เนองจากสามามารถแพรกระจายเขาสบรรยากาศและมนษยสามารถรบสมผสผานการหายใจไดโดยตรง ท าใหหลกเลยงการรบสมผสไดยาก นอกจากนยงใหความส าคญกบกากของเสยทมสารพษปนเปอนซงอาจเปนอนตรายตอสขภาพของประชาชน

2.1.1 การปลอยสารมลพษทางอากาศ จากการทบทวนงานวจยทเกยวของกบการปลอยสารมลพษทางอากาศ สวนใหญจะเนนท

ไดออกซนและสารโลหะหนกทเปนพษบางตว โดยมรายละเอยดดงน

1) สารประกอบอนทรย (Organic compounds)

ไดออกซน (Dioxins) Polychlorinated dibenzo-p-dioxins (PCDDs) และ Polychlorinated dibenzofuran (PCDFs) เปนกลมของสารเคมทเรยกกนวา Dioxins กลมของ PCDD/Fs มมากกวา 200 ชนด โดย 2,3,7,8-TCDD เปนชนดทรจกกนดและเปนชนดทมความเปนพษรายแรงมาก สารชนดนเปนสารเคมทรกนวามพษสงสดและเปนสารกอมะเรงในมนษย ไดออกซนเปนสารพษทคงทนยาวนานในสงแวดลอม และสะสมในสงมชวต (bioaccumulative) ความเปนพษของไดออกซนและฟวแรนแตละตวจะผนแปรตามปรมาณของสารนน ไดออกซนเปนผลพลอยไดทเกดขนจากกระบวนการผลตและกระบวนการเผาไหมตางๆ โดยเฉพาะมลฝอยทมสาร Chlorine หรอสารเคมทไดมาจาก Chlorine เปนองคประกอบ ขอมลงานวจยไดแสดงวา ขณะทไดออกซน ถกท าลายใน Combustion Zone ของเตาเผา สามารถจะเกดใหมไดใน Post-Combustion Zone โดยกระบวนการทเกดขนจะขนอยกบอณหภมของเตาเผา (Blumenstock et al, 2000 Huang and Buekens, 1995 Fangmark et al, 1994) ในระหวางป 1980 - 1990 การเผาขยะชมชนมกจะถกระบวาเปนแหลงทปลอยสารไดออกซนเขาสบรรยากาศ เชน Dutch government organization RIVM ไดประมาณไววา

Page 25: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 20

ในประเทศเนเธอรแลนดป 1991 มการปลอย ไดออกซนจากการเผาขยะเขาสบรรยากาศ 79% ในประเทศองกฤษ ป 1995 มการปลอยไดออกซนจากเตาเผาขยะชมชนเขาสบรรยากาศ 53-82% สวนในประเทศสหรฐอเมรกามการปลอยไดออกซนจากเตาเผา 37% (Pastorelli et al,1999)

ขอมลทสรปจาก 15 ประเทศ แสดงใหเหนวา ในป 1995 ประมาณ 50% ของไดออกซน ทระบายเขาไปในอากาศเกดจากการเผา (Fiedler, 1999) การเผาขยะชมชนถกระบวาเปนแหลงปลอยสาร ไดออกซนออกสอากาศในสดสวนทสงทสดเมอเทยบกบเตาเผาประเภทอน (Alcock et al, 1998) ขอมลจากบญชรายการทวโลกของ 15 ประเทศ Fiedler (1999) ใหขอสงเกตวาการเผาทกประเภทในป 1995 เปนแหลงปลอยไดออกซนทส าคญในหลายประเทศ ซงรวมถงเตาเผาขยะชมชน (MSW incinerators) เตาเผาขยะอนตราย (hazardous waste incinerator) เตาเผาตะกอนน าเสยชมชน (sewage sludge incinerators) เตาเผาเศษไม (waste wood incinerators) และเตาเผาศพ (crematoria) ดงจะเหนไดจากตวอยางของประเทศองกฤษทมการปลอยสาร PCDD/F จากการเผาขยะมลฝอยแตละชนด ดงแสดงในตารางท 11

ตารางท 11 คาประมาณของการระบาย PCDD/F ของประเทศองกฤษ กระบวนการ 1997 พสย / คาลาง

(g TEQ/ป) 1998 พสย / คาบน

(g TEQ/ป) การเผาขยะชมชน 122 199 การเผาขยะสารเคม (10 แหง) 0.02 8.7 การเผาขยะตดเชอ (5 แหง) 0.99 18.3 การเผาตะกอนน าเสยชมชน (5 แหง) 0.001 0.37 อตสาหกรรมซเมนต (5 แหง) 0.29 10.4 การเผาศพ 1 35 การเผาถาน (สะอาด) 2 18 การเผาถาน (บ าบด) 1 15

หมายเหต: การระบาย dioxins ทงหมดจากทกแหลง พสย/ลาง 219 และ พสย/บน 663 g TEQ/ป ทมา: Alcock et al, 1998

ประเทศเกาหลรายงานวา ปจจบนยงมการใชงานเตาเผารวม 10 แหง (Shin et al,1998) พบวา คาไดออกซนดงกลาวมคาผนแปรมากในเตาเผาแตละแหง โดยกาซไดออกซนทปลอยจากปลอง จะมคา 0.07 – 27.9 Ng TEQ/Nm3

ประเทศญปนไดรายงานผลการตรวจวดแบบ point measurements จากเตาเผาขยะอตสาหกรรมจ านวน 9 แหง (Yamamura et al., 1999) ไดออกซนทระบายเขาสอากาศ ของเตาเผา 2 แหงมคาต ากวา 0.1 Ng l-TEQ/Nm3 แตอก 6 แหง มคาสงกวาเกณฑน (0.13 – 4.2 Ng l-TEQ/Nm3) เตาเผาซเมนตในประเทศสหรฐอเมรกาทเดนเครองโดยใชถานหนเปนเชอเพลง พบวา ปลอยไดออกซน 0.00133 – 3.0 ng l-TEQ/dscm (Schrieber และ Evers, 1994)

ผลกระทบตอสขภาพ พษเฉยบพลน ความเปนพษตอสตวเลยงลกดวยนม (หนและกระตาย) ไมท าใหเกดอาการพษหรอตายอยางทนท แตจะคอยเพมความรนแรงจนถงตายได อาการเฉยบพลนทปรากฏ คอ ท าใหเกดโรคผวหนงทเรยกวา Chloraone โดยมรายงานการเกดอาการนในคนทไดรบการปนเปอนสารไดออกซนทอตาล ไตหวน และญปน

Page 26: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 21

พษเรอรง ท าใหน าหนกตวลดลง เกดความผดปกตทตบ และเกดอาการโรคผวหนงอกเสบ

สถาบนวจยมะเรงระหวางชาตไดจดใหสารไดออกซน/ฟวแรน เปนสารกอมะเรงในมนษย จากการทมขอมลทางระบาดวทยายนยน และจากการศกษาระยะยาวในสตวทดลองพบวา สารนท าใหเกดมะเรงหรอ เนองอกในอวยวะตางๆของหน โดยเฉพาะอยางยงในตบ และยงพบวาสารนท าใหเกดเปนเนองอกในอวยวะตางๆ ของหนไดเชน ลนแผนกนชองจมกเพดานปากสวนแขง ตอมไทรอยด ชนนอกของตอมหมวกไต ชนใตผวหนง และปอดตอมไทรอยด เปนต าแหนงไวทสดทท าใหเกดมะเรงในหน อยางไรกตามการศกษากลไกของการเกดมะเรงพบวา สารไดออกซน/ฟวแรน ไมใชสารกอเซลลมะเรงโดยตรง (tumor initiator) หรอถาเปนกมฤทธเพยงเลกนอยเทานนแตเปนสารสนบสนนการเกดมะเรง (tumor promotor) ทมความรนแรงมากทสด ความเปนพษตอระบบประสาท มรายงานวาเกดโรคระบบประสาทในคนงานทไดรบสารนจากการหกรดหรอปนเปอนในอตสาหกรรม โดยมอาการกลามเนอมอเสอม ไมมก าลง มการแสดงอาการโรคประสาท เชน การสญเสยความรบรบนเสนประสาทปลายมอ และปลายเทาออนเพลย เปนตน ส าหรบหนทดลองพบวา ขาหนาไมมแรงในการจบยดเดนหมนเปนวง ไมสามารถไตกรงไดและความรบรผดปกต ความเปนพษตอภมคมกน การศกษาทางระบาดวทยาของคนพบวา มการเปลยนแปลงของระดบภมคมกนบางชนดในบางกลมคนทไดรบสารไดออกซนจากอบตการณการปนเปอน เชน ทอตาล และทรฐมสซร สหรฐอเมรกา ความผดปกตตอการสบพนธ มผลตอการเปลยนแปลงระดบฮอรโมนในกระแสเลอดซงขนอยกบชนดของสตวทดลองและปรมาณของสาร ท าใหเกดความผดปกตของระบบสบพนธของสตวเพศผและเพศเมยลกษณะทวไปในเพศเมยคอ การผสมตดของสตวลดลงหรอไมสามารตงทองไดจนครบก าหนด จ านวนลกตอครอกลดลง การท างานของรงไขผดปกตหรอไมท างาน วงจรของระดหรอการเปนสดผดปกต และมเนอเยอบมดลกเจรญเตบโตภายนอกมดลก ความผดปกตในทารก จากการศกษาสตวทดลองตวเมยและผลการศกษาทางระบาดวทยาของคนทประเทศญปนและไตหวน พบวา สารนมความเปนพษตอการพฒนาตวออนหรอทารก ซงมผลกระทบ 3 รปแบบ คอ 1) ท าใหตวออน/ทารกผดปกตและตายกอนครบก าหนด 2) ท าใหทารกมโครงสรางผดปกต 3) ท าใหการท างานของอวยวะและเนอเยอบางชนดผดปกต

Polychlorinated Biphenyls (PCBs) สารกลม PCBs เปนสารประกอบอนทรยไฮโดรคารบอนทมคลอรนเปนองคประกอบ (chlorinated hydrocarbon) มโครงสรางโมเลกลทแตกตางกนถง 209 โครงสราง ประมาณครงหนงไดพบในสงแวดลอม PCBs เปนสารทคงทนยาวนาน มพษและสะสมในสงมชวตคลายๆกบไดออกซน อาจสะสมในไขมนของสตวและมนษย จากการศกษาเตาเผาขยะชมชนในประเทศญปน ในป 1992 พบวาการระบายของสาร PCBs มคาเฉลย (1.46 ng TEQ/m3) มคาสงกวาคาแนะน า (0.5 ng TEQ/Nm3) การศกษาไดสรปวาเตาเผาขยะเปนแหลงก าเนดของ PCB ทปนเปอนในมนษย อาหาร และสงแวดลอม (Miyata et al, 1994) ผลกระทบตอสขภาพ ความเปนพษของสาร PCBs ในคน เชน การระคายเคองตอตา อาการเซองซม ปวดศรษะ เจบคอ ผวหนงและเลบคล า ผวหนงหนาและหยาบกราน โดยทวไปการเปลยนแปลง ของผวหนงจะเกดบรเวณใบหนา ล าคอ และล าตวทอนบน ในรายทเปนมากจะเปนทวรางกาย นอกจากนอาจเกดฝหรอตมเลกๆ เรยกวา “Chloracne” ส าหรบเดกทเกดจากมารดามารดาทไดรบสาร PCBs จะมน าหนกนอยและเมดสในรางกายผดปกต

Page 27: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 22

นอกจากน จากการทดลองในสตวพบวา สาร PCBs ไมกอใหเกดความเปนพษแบบเฉยบพลน แตอาการจะเกดขนเมอรบเขาไปสะสมไวนาน อาการทเกดขน อาทน าหนกลด ตบโต กอใหเกดมะเรงในตบของหนเมอหนไดรบสารทางการกนวนละ 4.3-11.6 มลลกรมตอน าหนกตว 1 กโลกรม เปนเวลา 21 เดอน

Chlorinated Benzenes ทเกดขนในเตาเผาอยในรปของ chlorinated phenols (Wikstrom et al,1999) สารเคมเหลานถกปลอยในรปของกาซทออกจากปลองเตาเผา (Wilken et al, 1993) การเกด hexachlorobenzene (HCB) ทซงเปนสารทคงทนยาวนาน เปนพษ และสะสมในสงมชวต สารนเปนพษตอสงมชวตในน า พช สตวและมนษย ถกใชในการผลตยาฆาแมลงและวชพชกนอยางแพรหลาย

ผลกระทบตอสขภาพ IARC ไดจดสารตวนไวในกลม 2B Carcinogen นนคออาจท าใหเกดโรคมะเรงในมนษย และ

เปนตวกระตนใหเกดเนองอก HCB อาจเปนอนตรายตอการพฒนาการของทารกในครรภ ตบ ระบบภมคมกน ไทรอยด ไต และ CNS โดยตบและระบบประสาทเปนอวยวะทไวทสดในการเกดผลกระทบ (ATSDR 1997, Newhook และ Meek,1994)

Polycyclic Aromatic Hydrocarbons (PAHs) สารเหลานเปนกลมของสารประกอบทเปนผลพลอยไดทเกดจากการเผาไหมสารประกอบ

อนทรยทไมสมบรณ สารเหลานบางตวเปนสารทคงทนยาวนาน เปนพษและสะสมในสงมชวต บางตวเปนสาร กอมะเรง PAHs จะถกปลอยจากปลองของเตาเผาในรปของกาซ (Yasuda และ Takahashi, 1998 Magagni et al, 1991) สวนประกอบของขยะ อณหภม และปรมาตรอากาศสวนเกนในการเผาไหมระหวางกระบวนการเผาจะเปนตวก าหนดปรมาณของ PAHs ทปลอยออกจากเตาเผาสาร PAHs จะถกปลอยเขาสอากาศในปรมาณสงในชวงทเตาเผาเรมเดนเครอง (Yasuda และ Takahashi et al,1998) การตรวจวดปลอยสาร PAH จากเตาเผาพบวา มคา 0.02 – 12 mg/Nm3 (Marty, 1993)

ผลกระทบตอสขภาพ PAHs เปนสารทมความเปนพษเฉยบพลนต าในมนษย การไดรบแบบเรอรงอาจท าใหเกดความเปนพษตอระบบตางๆของรางกายได แตอาการไมรนแรงนก ซงความเปนพษทส าคญของ PAHs บางกลม คอ ความสามารถในการกอมะเรงในอวยวะหลายชนด

PAHs เขาสรางกายไดหลายวธ ทงโดยการกนอาหารท ปนเปอน PAHs สดดมไอระเหยหรอเขมาควนไฟทม PAHs ผสมอย หรอโดยการสมผสทางผวหนง ผลการทดลองในสตวทดลอง พบวาเมอสตวทดลองไดรบสมผสสาร PAHs โดยการสดดมและการกนจะแพรไปยงปอด ตบ ไต และทางเดนอาหาร อยางไรกตาม ระบบการท างานของรางกายมนษยทมสขภาพปกตโดยทวไป จะสามารถขบสารเคมทเขาสรางกายออกทางน าด เหงอ ปสสาวะ อจจาระ และมการหมนเวยนระหวางล าไสและตบได ทงน ในบางกรณทระบบการท างานของรางกายมความผดปกต จะไมสามารถขบของเสยและสงเจอปนหรอแปลกปลอมไดตามปกต หรอหากไดรบการกระตนจากสงเจอปนหรอแปลกปลอม รวมทงสภาพแวดลอมทมภาวะมลพษเปนระยะเวลานาน กมโอกาสทสารเคมทไดรบจะแพรไปยงทารกในครรภหรอท าใหประสทธภาพในการซอมแซมตนเองของเซลลพนธกรรมเกดความบกพรอง ซงอาจเปนสาเหตใหเกดโรคมะเรงไดเชนกน

Page 28: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 23

Volatile Organic Chemicals (VOCs) การศกษาสารระเหยอนทรย (VOCs) ทปลอยจากปลองเตาเผาขยะชมชน พบวามสารประกอบ

VOC ทงหมดประมาณ 250 ชนด ซงมปรมาณตงแต 0.05 – 100 mg/m3 สารประกอบทมพษรายแรงและกอใหเกดมะเรง เชน benzene และ substituted phenols (Jay and Stieglitz,1995) โดย Leach et al (1999) ไดชวา กระบวนการทท าใหเกด VOCs ในปรมาณสงนน มผลกระทบตอสงแวดลอม เนองจากเมอรวมตวกบไนโตรเจนออกไซดและเมอท าปฏกรยากบแสงแดด จะท าใหเกด Photochemical Oxidants (โอโซน และ peroxyacyl nitrates) ทเปนอนตรายตอคณภาพอากาศในบรรยากาศ

ผลกระทบตอสขภาพ สาร VOCs หลายชนดท าใหระบบภมคมกนถกรบกวนหรอท าลาย ศกยภาพในการปองกนโรค การตดเชอจะลดและพรองลงจากเดม เชน ในการศกษาในประชากร 302 คน (อาย 40-59 ป) ท Aberdeen, North Carolina และบรเวณ ใกลเคยง โดยการตรวจเลอด ตรวจผวหนง และสมภาษณ พบวามสาร Dichlo ethylene (DCE) ในเลอด ในคนทอยใกลททงขยะพบสารเคมพษ (pesticide dump sites) ในระดบเฉลย 4.05 ppb เทยบกบระดบเฉลย 2.95 ppb (p=0.01) กลมควบคมทอยใกลมากกวายงมระดบ DCE สงกวา ยงอยในบรเวณนานๆยงไดรบมากขน การไดรบสาร VOCs จะท าใหเกดอาการทางการกดประสาทหลายอยาง เชน การงวงนอน วงเวยนปวดศรษะ ซมเศรา หรอหมดสตได ในการทดลองกบหนพกขาวและหนถบจกรพบวา การไดรบ 1,1,1-trichloroethane (TRI) 5000 ppm ทางลมหายใจนาน 40 นาท ท าใหการสงกระแสประสาทผดปกตได หนมการเรยนรสงเราในสงแวดลอมลดลง ในกลมชางท ารองเทา ซงไดรบสาร VOCs จากการหายใจสารตวท าละลายสหรอน ายาท ารองเทา เชน dichloromethane, n-hexane, plastic compounds, isocyanates และ polyvinyl chloride เปนประจ า มกจะมอาการทางประสาทคอ ปวดศรษะ (65%), จตใจกงวล (53%), รสกคนทขาและเทา (46%), เจบตา (43%), หายใจล าบาก และมอาการรวมหลายอยาง (1.1-3.5%) ในคนตงครรภ มการศกษาในหญงตงครรภจ านวน 14,000 คนใน Bristol, U.K. ทใชสเปรยปรบอากาศ (aerosols) เปนประจ า ในเลอดพบสาร VOCs เชน Xylene, ketones และ aldehydes คอนขางสง และประชาการเหลาน จะมอาการหลายอยาง เชน 25% ปวดศรษะ, 19% มอาการซมเศราหลงคลอด, เดกทคลอดออกมาแลวมกมอาการทองเสยบอยกวาเดกกลมอน 22% นอกจากนสาร VOCs อาจมผลกระทบตอสขภาพระบบอนๆ ไดแก ระบบพนธกรรม ระบบฮอรโมน ระบบสบพนธ ระบบประสาท อาจท าใหเกดโรคมะเรงบางชนดได และโรคทางระบบสบพนธ เชน เปนหมน ความพการของเดก เปนตน

2) โลหะหนก (Heavy Metals) สารหน (As)

สารหนในรปธาตบรสทธ (elemental form) เปนโลหะสเทาเงน มนวาว คอนขางเปราะ สารประกอบของสารหน (amorphous form อาจมสเหลอง หรอด า) สวนใหญอยในรปผงหรอผลกซงไมมส ไมมกลน ไมมรส บางครงอาจอยในรปผงสเทาด า ผวทมนวาวเมอสมผสกบออกซเจนจะเปนสด าดาน สวน arsenic trichloride และ arsenic acid มลกษณะเปนของเหลวคลายน ามน ความดนไอต ามาก ประมาณ 1 mmHg (ทอณหภม 372 องศาเซลเซยส) น าหนกอะตอม 74.92 มวาเลนซทส าคญคอ 3 (trivalent arsenic, As III) และ 5 (pentavalent arsenic, As V)

สารหนพบไดในหลายรปแบบ ไดแก ในรปธาตบรสทธ (elemental arsenic) สารประกอบเกลอ อนนทรยของสารหน (inorganic salts) และสารประกอบเกลออนทรยของสารหน (organic salts) สาร

Page 29: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 24

หนในรปของธาตบรสทธ มความเปนพษนอยกวาในสารหนในรปสารประกอบ ความเปนพษเฉยบพลนยงขนกบ วาเลนซอกดวย กลาวคอ สารหนวาเลนซ 3 มความเปนพษสงทสด สามารถละลายในไขมนไดด ดดซมผานผวหนงไดดและจบกบ sulfhydryl groups ไดด สวนสารหนวาเลนซ 5 แมมความเปนพษนอยกวา เพราะความสามารถในการละลายต ากวา แตเมอเขาสรางกายแลว จะถกเปลยนเปนสารหนวาเลนซ 3 และถกดดซมในทางเดนอาหารได

ผลกระทบตอสขภาพ อาการทางคลนก พษของสารหนอนนทรยจากการกน มกเปนชนดวาเลนซ 3 ซงละลายน าไดด เมอถกกรดจะเกดเปนแกสพษอารซน (arsine) ซงระคายเคองมาก และท าใหอาการพษรนแรงขน สวนสารหนชนดสารประกอบอนทรยซงอยในอาหารทะเล ไมถกดดซมเขาสรางกาย จะถกขบออกทางอจจาระ จงไมเกดพษ อวยวะเปาหมายของสารหนคอ ทางเดนอาหาร หวใจ สมอง และไต รองลงมาคอ ไขกระดก มาม และระบบประสาทสวนปลาย (peripheral nervous system)

พษเฉยบพลน หากรบสมผสทางการหายใจ จะท าใหระคายเคองเยอบทางเดนหายใจสวนตน อาจเรมจากอาการไอ เจบคอ หายใจล าบาก ในรายทเปนรนแรงอาจเกดคออกเสบ (pharyngitis) ปอดบวมน า (pulmonary edema) อาจถงขนระบบหายใจลมเหลว (respiratory failure) นอกจากนยงเกดพษแบบ systemic ไดดวย หากรบสมผสทางผวหนง จะท าใหระคายเคอง และกดกรอนผวหนง เกดผนผวหนงอกเสบ (dermatitis) กรณสารหนวาเลนซ 3 ซงละลายในไขมนไดด จะถกดดซมผานผวหนง ท าใหเกดพษแบบ systemic ไดดวย หากสมผสถกตา จะท าใหระคายเคอง และกดกรอนอย างมาก ท าใหเกดเยอบตาอกเสบ (conjunctivitis) มอาการคนตา แสบตา น าตาไหล อาจมอาการตาสแสงไมได หรอมองภาพไมชดตามมาได หากรบสมผสทางการกน จะเกดอาการแสบรมฝปาก ลมหายใจมกลนคลายกระเทยม รสกตบภายในล าคอ กลนล าบาก ตอมามอาการปวดทอง คลนไส อาเจยนพง ถายอจจาระเปนเลอด หรอเปนสเหมอนน าซาวขาว อาการดงกลาวเกดไดภายใน 30 นาท หรอเปนชวโมง นอกจากนยงเกดพษแบบ systemic ไดดวย (กลามเนอเปนตะครว ผวหนงเยนชน มอาการสญเสยน าและเกลอแร หรอสญเสยเลอด อาจถงขนชอกได เมอตรวจคลนไฟฟาหวใจ อาจพบลกษณะหวใจเตนเรวรายทเปนรนแรง อาจโคมา ชก และเสยชวตไดภายใน 24 ชวโมงในรายทพนชวงวกฤต อาจมความผดปกตของเสนประสาทสวนปลาย) พษ เ ร อ ร ง อาการท พบ ได บ อยค อ ผลต อ ระบบผ วหน ง ได แก ผ วหน งหนาแข ง (hyperkeratosis) หรอมลกษณะ raised punctuate หรอ verrucous มกพบทฝามอฝาเทา ซงเรยกวา “Arsenical keratoses” บางรายเกดเปนแผลเรอรง หรอกอนทผวหนง ซงอาจเปนรอยโรคมะเรงผวหนงชนดตางๆได (เชน Bowen disease, basal cell carcinoma, squamous cell carcinoma) นอกจากนยงพบลกษณะผวหนงสเขมขน (hyperpigmentation) มกเหนเปนสคลายทองแดง (bronze) กระจายโดยทว สลบดวยหยอมของสผวทออนกวาปกต เลบอาจมลกษณะเปราะ และมขดขาวทเลบ (เรยกวา Mee’s line) อาจมผมรวงได

ผลตอระบบประสาท คอ มอาการชาจากความผดปกตของเสนประสาท (peripheral neuritis and neuropathy) ในรายทเปนมาก อาจมอาการกลามเนอออนแรงรวมดวย ผลตอระบบอนๆ ไดแก ตบโต ดซาน ไตวาย อาจท าใหกลามเนอหวใจอกเสบ (myocarditis) มผลตอระบบโลหต โลหตจาง (เกดภาวะ pancytopenia, aplastic anemia, leukemia) นอกจากนมรายงานวา

Page 30: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 25

ท าใหหลอดเลอดสวนปลายหดตว (vasospasm) และเนอตาย (gangrene) เรยกวา “black foot disease” ซงเคยพบในผรบสมผสสารหนจากสงแวดลอม สารหนมคณสมบตเปนสารกอกลายพนธ สารกอลกวรป (fetotoxicity) และกอมะเรงผวหนง มะเรงปอด มะเรงเมดเลอดขาว (leukemia) มะเรงตอมน าเหลอง (lymphoma) และมะเรงหลอดเลอดของตบ (angiosarcoma of liver) สารหนสามารถผานรกได ท าใหเกดผลตอทารกในครรภ ทารกมภาวะน าหนกแรกคลอดนอย หรอเกดความผดปกตในครรภได (congenital abnormalities)

แคดเมยม (Cd) แคดเมยมเปนวตถโลหะทมคณสมบตทนทานตอการผกรอน ออนงอไดงาย ใชผสมกบโลหะชนดอนๆ เพอเพมความคงทนและน ามาใชในขบวนการผลตในอตสาหกรรมหลาย ประเภท เชน อตสาหกรรมรถยนต เครองบน เรอยนต แบตเตอร ทาสน ามน เปนตน

ผลกระทบตอสขภาพ พษเฉยบพลน ผทไดรบแคดเมยมเขาสรางกายโดยการกนเขาไปซงอาจตดมากบภาชนะหรอ อาหารจะท าใหเกดอาการเฉยบพลนไดภายใน 15 นาท ถง 2 ชวโมง จะมอาการ คลนไส อาเจยน น าลายไหล หรออาจอาเจยนเปนเลอด เปนลมหรอชอค ตอมาจะทองเดน ปวด ทองอยางรนแรง และจะดขนภายใน 24 ชวโมง การไดรบแคดเมยมเขาสรางกายทางการ หายใจเขาไปในปรมาณมากกเชนเดยวกน จะท าใหเกดอาการระคายเคองระบบหายใจ คอแหง ปวดศรษะ คลนไส เหงอออกมาก ไขสง หลอดลมอก เสบ ไอ เหนอยหอบ แนนหนาอก ระบบทางเดนอาหารอกเสบ ปวดทอง อาเจยน ทองเดน ถายเปนเลอด ไตอกเสบ และอาจถงตายได พษเรอรง การไดรบแคดเมยมเขาสรางกายทละนอยแตเปนเวลานาน ๆ เกด การสะสมภายในอวยวะตาง ๆ ของรางกายจะท าใหเกดอาการปวดตามขอ ตามกระดก ทวรางกาย เพราะแคลเซยมในกระดกจะถกท าลาย ท าใหกระดกผกรอนและหกงาย โดยเฉพาะกระดกเชงกรานจะมอาการปวดมาก จนเดนไมสะดวกในบางรายกระดกกรอน จนกระทงความสงลดลง หรอเรยกวาโรคอไตอไต (itai itai) นอกจากนนยงท าใหเกดอาการเบออาหาร ออนเพลย น าหนก ลดลงอยางรวดเรว ปสสาวะขนเปนสน าตาล หรอเปนเลอด ไตถกท าลาย และบางรายจะพบ วงแหวนสเหลอง (Cadmiumring) ทบรเวณเหงอก

ปรอท (Hg) ตะกว (Pb) เปนโลหะหนกมสเทาเงนหรอแกมน าเงนเกดขนตามธรรมชาต ปจจบนอตสาหกรรมหลายประเภทมการใชตะกวเปนวตถดบเปนจ านวนมาก การเขาสรางกายของปรอทเกดจากการหายใจเอาไอของโลหะปรอทเขาไป การซมเขาทางผวหนง และโดยการกนเขาไปทางปาก เมอปรอทเขาสรางกายจะซมเขาสกระแสเลอดท าใหการท างานของอวยวะตางๆ ถกท าลายไป

ผลกระทบตอสขภาพ พษเฉยบพลน มกเกดจากอบตเหตโดยการกลนกนสารปรอทเขาสรางกาย หรอไดรบไอหรอฝน ของสารปรอทโดยการสด หายใจเขาไปในปรมาณสงทนท ซงปรมาณปกตทไดรบเขาสรางกายและท าใหคนตายได โดยเฉลยประมาณ 0.02 กรม อาการทเกดจากการกลนกนปรอท ไดแก อาเจยน ปากพอง แดงไหม อกเสบและเนอเยออาจหลดออกมาเปนชนๆ มเลอดออก ปวดทองอยางแรง เนองจากปรอทกดระบบทางเดนอาหาร มอาการทองรวงรนแรง อจจาระเปนเลอด เมอเขาสระบบหมนเวยนเลอด จะท าลายไต ท าใหปสสาวะไมออกหรอปสสาวะเปนเลอด

Page 31: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 26

พษเรอรง อาการเรอรง ผปวยทไดรบสารปรอทเขาสรางกายทละนอย เกดการสะสมในระยะ เวลานาน และมปรมาณมากขนจนรางกายแสดงอาการผดปกต โดยจะรสก ออนเพลย เบออาหาร เหงอกและปากอกเสบ มอาการสนกระตกทมอ แขน ขา ใบหนา เปนอนตรายตอระบบประสาทสวนกลาง สมองและไต

นกเกล (Ni) นกเกลเปนธาตชนดหนง มลกษณะเปนโลหะแขงสเงนวาว นกเกลมความสามารถในการกอใหเกดผนแพสมผสไดมาก และสารประกอบของนกเกล ยงกอใหเกดมะเรงปอด มะเรงโพรงจมกและไซนส ไดดวย สารประกอบของนกเกลทมพษมากทสดคอนกเกลคารบอนล (nickel carbonyl) มฤทธท าใหคลนไส อาเจยน เวยนศรษะ ปวดศรษะ และปอดบวมน าได การเขาสรางกาย ในภาคอตสาหกรรมนกเกลเขาสรางกายทางการหายใจมากทสด และสามารถเขาสรางกายทางการกน และทางผวหนงไดบางการเขาสรางกายทางการหายใจ โดยสดเอา dust (insoluble nickel compound), aerosols (soluble nickel), gas (nickel carbonyl) อตราการดดซมขนอยกบความสามารถในการละลาย เมอเขาสรางกายจะสะสมทปอดและตอมน าเหลองเปนสวนใหญ และกระจายไปอวยวะอนผานกระแสเลอด การขบออกจากรางกาย ขบออกทางปสสาวะ โดยคาครงชวตของนกเกลในซรมประมาณ 11 ชวโมง

ผลกระทบตอสขภาพ พษเฉยบพลน อาการจากการสดหายใจ โดยการสดสารประกอบนกเกล อาจท าใหเกดอาการระคายเคองคอและมอาการเสยงแหบ ในขณะทการสดดม nickel carbonyl จะท าใหเกดผลตอรางกายทงระบบ อาการจากการสมผสทางผวหนง Nickel contact dermatitis จะมอาการแสบรอน ระคายเคอง และตามดวยรอยโรคแบบ erythema and nodular eruption ซงอาจจะแตกเปนแผลเปน eczema ได รอยโรคอาจจะกระจายไปยงบรเวณขางเคยงทเปนพนทเคลอนไหว โดยรอยโรคอาจจะมสคล าขนหรอจางลงกได อาการจากการสมผสเมอเขาตา โลหะนกเกล ท าใหเกดการระคายเคองดวงตาจาก mechanical injury ได อาการจากการสมผสทางการกน การกนในปรมาณมากท าใหเกดอาการคลนไส อาเจยน ปวดทอง และทองเสยการกน nickel carbonyl อาจท าใหมอาการไอ หายใจไมอม และเวยนศรษะมรายงานวามการท าลายทอไตสวนตน (proximal convoluted tubules) จากการกนสารประกอบนกเกล พษเรอรง การสมผสฝนนเกล (nickel dust) เปนระยะเวลานาน จะท าใหเกดอาการ eczematous dermatitis, asthma, Loefflar's syndrome (pulmonary eosinophilia) การระคายเคองเยอบจมก และเกดผนงจมกทะล (nasal septum perforation ) ในบางรายอาจสญเสยการรบกลน การสมผสแบบเรอรงเปนสาเหตของการเกดมะเรงในโพรงจมก ไซนส และปอดได องคกร IARC ก าหนดใหสารประกอบนกเกล (nickel compound ) เปนสารกอมะเรงส าหรบมนษยกลมท 1 คอยนยนแนนอนวาเปนสารกอมะเรง และก าหนดใหโลหะนกเกล (nickel metallic and alloy) จดอยในกลมท 2B คออาจจะเปนสารกอมะเรง

ตะกว (Pb) ตะกวเปนโลหะทมสเงนแกมฟา ซงสามารถพบไดตามธรรมชาต แตเนองจากตะกวเปนสารท

สงผลกระทบอยางรนแรงตอมนษย การสมผส การสดดม รวมถงการใชสนคาตางๆ ทมตะกวเจอปนอย ท าใหเกดความเสยงทมนษยจะไดรบตะกวเขาสรางกายอยางหลกเลยงไมได ตะกวจะไมแสดงความเปนพษตอมนษยในทนท แตจะสะสมในรางกายมนษยและจะแสดงความเปนพษออกมาเมอตะกวไดสะสมอยในรางกายจนถงขนาดแลว ซ งความเปนพษของตะกวจะสงผลกระทบตอมนษย อยางมากและรนแรง ตะกวท ใช ใน

Page 32: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 27

ภาคอตสาหกรรมแบงออกเปน 2 ชนดคอ สารประกอบอนนทรยของตะกว และสารประกอบอนทรยของตะกว ตะกวสามารถการเขาสรางกายได 3 ชองทาง ไดแก ทางปาก ทางจมกและทางผวหนง

ผลกระทบตอสขภาพ พษเฉยบพลน ผไดรบตะกวจะรสกฝดคอ มกลนโลหะในปาก กระหายน า คอแหง ปวดแสบหนาทอง คลนไส อาเจยน โดยการอาเจยนจะมลกษณะขาวขนจากเลดคลอไรด ผไดรบตะกวสวนมากจะมอาการทองรวงและสวนนอยทองผก อจจาระมเลอดหรอสด าอนเนองมาจากเลดซลไฟด ผไดรบตะกวบางรายอาจเกดอาการชอค กลามเนอกระตก ออนเพลย เปนตะครว โดยเฉพาะทขาทงสองขาง หรอมอาการทระบบประสาทสวนกลาง เชน ปวดศรษะ นอนไมหลบ หรออาจมอาการผดปกตทไรสาเหต เชน รสกชา ซมเศรา ถงขนโคมาและเสยชวตไดในทสด อาการทรองลงไป ไดแก ภาวะไตเสอม ท าใหปสสาวะนอยลงกวาปกต มอลบมนและมเลอดในปสสาวะ เจบไต นอกจากน จะมการสลายตวของเมดเลอดแดง อาจท าใหเสยชวตไดภายใน 2-3 วน

พษเรอรง ผทไดรบตะกวอาจมอาการทางระบบทางเดนอาหาร เชน เบออาหาร เหมนเฝอนในล าคอ ตะครวทหนาทอง และอาการทางระบบประสาท เชน ขอมอตก เปนอมพาต ไมมแรง แตยงคงมความรสก อาการทางสมองหรอเยอหมสมองอกเสบ อาการนพบนอยในผใหญสวนมากมกจะเกดขนกบเดก เชนเดกทก าลงราเรงวองไว อยดๆ กหมดสต นานประมาณ 2-3 ชวโมง จากสถตผปวยทมอาการทางสมอง บางรายเสยชวต ประมาณรอยละ 25 ของผรอดชวตจะมอาการทางประสาทอยางถาวร

ทองแดง (Cu) ทองแดง (Copper) เปนโลหะทมความหนาแนน จดเดอดและจดหลอมเหลวสง พบไดตาม

ธรรมชาตทงในดน หน น าและอากาศ อาจอยในรปธาตอสระหรอสารประกอบ เชน Cu2O, Cu2S, CuF, CuSO4, CuFeS2 เปนตน ทองแดงเปนตวน าความรอนและน าไฟฟาทดรองจากเงน ปจจบนจงมการน ามาใชในอตสาหกรรมหลายชนดเชน ใชผลตลวด สายไฟ ทอน า นอกจากน ยงใชเปนสารเคมทางการเกษตร สารก าจดศตรพชและสตวรบกวนตางๆ การท าสยอม เปนตน สงผลใหมการแพรกระจายของทองแดงสสงแวดลอมมากขน ซงเราอาจไดรบทองแดงจากการหายใจ การดมน า การบรโภคอาหารในชวตประจ าวน ทองแดงมความจ าเปนตอรางกายสงมชวตถาไดรบในปรมาณทเหมาะสมกบรางกาย โดยเปนสวนประกอบทส าคญในกระดกและกลามเนอ

ผลกระทบตอสขภาพ การเกดพษขนอยกบปรมาณทไดรบเขาไป ชองทางทไดรบและสภาพรางกายของแตละบคคล

ทองแดงถกดดซมไดดในกระเพาะอาหารและล าไสสวนบน โดยซมผานเขาผนงล าไสไปทตบ จากนนจะรวมตวกบน าด แลวถกหลงออกมาบรเวณล าไส ขบออกไปกบอจจาระ หรออาจถกดดกลบเขาสรางกายได 30% โดยไปสะสมทกระดก กลามเนอ ตบ สมอง และสะสมมากทตบและสมอง พษเฉยบพลน เมอไดรบทองแดงในปรมาณมากจะท าใหเกดความเปนพษตอรางกาย คอ คลนไส อาเจยน เกดการอกเสบในชองทองและกลามเนอ ทองเสย การท างานของหวใจผดปกต กดระบบภมคมกนของรางกายและอาจสงผลใหเกดความผดปกตทางจต พษเรอรง อาการเรอรงจากการไดรบตดตอกนเปนเวลานาน และตบท าหนาทบกพรอง ไมสามารถขบทองแดงออกจากรางกายไดตามปกต จงท าใหมการสะสมอยในรางกายเปนปรมาณมาก สงผลใหเกดความผดปกตของรางกาย หรอกลมอาการ Wilson' Diseases คอ รางกายสนเทาอยตลอดเวลา กลามเนอแขงเกรง มน ามกน าลายไหล ควบคมการพดล าบาก

Page 33: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 28

สงกะส (Zn) สงกะสเปนโลหะทแขง เปราะ เมอขดจะมความเปนมนวาว และหมองไดงาย สงกะสทเปนโลหะสงกะสบรสทธไมมพษทเปนอนตรายตอรางกายและชวต นอกจากการไดรบเขาสรางกายในปรมาณทมากๆ ดวยการกนหรอการสดหายใจเอาไอ ฟม หรอฝน สวนสงกะสคลอไรด จะท าใหเกดการระคายเคอง อยางรนแรงตอผวหนง หลอดลม เยอบจมก ตา สงกะสออกไซด จะท าให เกดอาการไข หนาวสน และทท าใหเกดโรคผวหนง ไดแก สงกะสซลเฟต สงกะสไซยาเนต เปนตน

ผลกระทบตอสขภาพ อนตรายจากสงกะสอาจท าใหเกดอาการของโรคพษสงกะส โดยเมอรางกายไดรบไอ ฟม หรอฝน ของโลหะสงกะสเขาไปปรมาณมาก จะท าใหเกดอาการไข คลนไส อาเจยน ปวดศรษะ ปวดกลามเนอ ออนเพลย กระหายน า และสวนใหญ อาการมกหายกอน 48 ชวโมง ในคนงานทตองท างานสมผสสงกะสตลอดเวลารางกายจะ เกดความตานทานขน และจะหายไปอยางรวดเรวในวนหยดจากการท างาน แตเมอกลบ เขาท างานอาการของโรคกจะเกดขนอก

โครเมยม (Cr) โครเมยมทพบตามธรรมชาตสวนใหญอยในรปไตรวาเลนตโครเมยม (trivalent chromium, Cr (III)) ถงอยางไรกตามถาสภาพแวดลอมเปลยนไป เชน การเปลยนแปลงคาความเปนกรด-ดางหรอการเกดปฏกรยาออกซเดชน ท าใหพบเฮกซะวาเลนตโครเมยม (hexavalent chromium, Cr(VI)) ได

ไตรวาเลนตโครเมยมพบมากในอาหาร น าดม และสงแวดลอมตามธรรมชาต เปนธาตทจ าเปนตอรางกาย สวนเฮกซะวาเลนตโครเมยมเปนสารอนตรายทจดอยในกลมของสารกอมะเรงทสงผลกระทบตอยน เมอไดรบสารดงกลาวเปนเวลานานจะมโอกาสเปนมะเรงปอด โครงสรางดเอนเอถกท าลายไดงายมากขน นอกจากนเฮกซะวาเลนตโครเมยมยงถกสงหาม และจ ากดการใชใหมปรมาณลดนอยลง

ผลกระทบตอสขภาพ ผทไดรบสารเฮกซะวาเลนตโครเมยม จะมอาการระคายเคองทผวหนง เปนโรคหอบหด โรคระบบทางเดนหายใจ อาจท าใหปอด ตบ ไต และล าไสถกท าลาย มอาการบวมน า และเจบบรเวณกระบงลม หรอลนป

เบรลเลยม (Be) เบรลเลยมและสารประกอบของเบรลเลยมเปนสารทมความเปนพษสงมาก เบรลเลยมสามารถสงผลตอทกระบบอวยวะของรางกาย อวยวะทมความเกยวของทสดคอปอด โดยทกรปของเบรลเลยมจะมความสมพนธกบโรค (ยกเวนส าหรบ beryl ore) ชองทางหลกทเบรลเลยมเขาสรางกายคอการหายใจ เบรลเลยมดดซมผานเขารางกายทางระบบทางเดนอาหารไดนอยมาก การเกดโรคเฉยบพลนเปนผลจากพษโดยตรงตอเยอบจมกและล าคอ และการเขาไปสแขนงหลอดลม เปนเหตใหเกดการบวมและอกเสบในปอด เบรลเลยมท าใหเกดปอดอกเสบจากสารเคมแบบเฉยบพลน (acute chemical pneumonitis) การเกดโรคเรอรงจากเบรลเลยม เปนรปแบบของพษเบรลเลยมอกอยางหนง กลไกหลกของโรคเรอรงนเกดจากภาวะภมไวเกนแบบ delayed type of hypersensitivity ทจ าเพาะตอเบรลเลยม สามารถท าใหเกดการกอรปเปน granuloma - เบรลเลยมสามารถเปนสาเหตการระคายเคองผวหนง และการบาดเจบทเบรลเลยมแทรกเขาส เนอเยอใตผวหนง (subcutaneous tissue) สามารถเปนสาเหตของการระคายเคองเฉพาะท และการกอรปเปน granulomaเบรลเลยมถกปลอยออกจากอวยวะทสะสมอยางชาๆ และถกขบออกจากรางกายทางไต ซงการปลอยออกชาๆ อาจกนเวลานานถง 20 – 30 ป

Page 34: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 29

ผลกระทบตอสขภาพ พษเฉยบพลน โรคเบรลเลยมแบบเฉยบพลน จะมเยอบจมกและคออกเสบ จดเลอดออก รอยแยก และแผล จนถงการทะลของผนงกนจมก การหลกเลยงการสมผสเบรลเลยมจะท าใหกระบวนการอกเสบฟนกลบได ภายใน 3 ถง 6 สปดาห นอกจากน การสมผสเบรลเลยมในระดบสงของหลอดลมและแขนงหลอดลมเปนสาเหตของการไอทไมมเสมหะ เจบใตหนาอก และหายใจสนลง อาจไดยนเสยงหลอดลมตบตว และภาพรงส ทรวงอก อาจแสดงรอยเพมขนของหลอดลมฝอยและเสนเลอดในปอด ถาคนงานหลกเลยงการสมผส การฟนกลบคนจะใชเวลาประมาณ 1 – 4 สปดาห พษเรอรง โรคเบรลเลยมแบบเรอรง เปนโรคทางปอด และ granulomatous ของระบบตางๆ ในรางกาย เกดจากการสดดมเบรลเลยมเขาไป ระยะแฝงของโรคสามารถเปนไดตงแต 1 – 30 ป โดยสวนใหญปรากฏใน 10 – 15 ป หลงการสมผส โดยโรคเบรลเลยมแบบเรอรงมกมอาการมากขนเรอยๆ แตกมบางกรณทภาพรงสทรวงอกผดปกตและการแสดงออกทางคลนกคงทและปราศจากอาการทมนยส าคญ อาการเหนอยหอบเวลาออกแรงเปนอาการทพบบอยทสด อาการอนๆ ทพบได เชน ไอ ออนเพลย น าหนกลด เจบหนาอก และปวดขอ การตรวจรางกายอาจปกตหรออาจพบมเสยง bibasilar crackles ทปอด ตอมน าเหลองโต รอยโรคทผวหนง ตบมามโต และนวปม หากเปนโรคเปนเวลายาวนาน อาจแสดงอาการของความดนปอดสงในรายทรนแรง ซงอาการแสดงทางคลนกของโรคเบรลเลยมแบบเรอรงนน มความคลายคลงกบโรค sarcoidosis อยางมาก การกอมะเรงของเบรลเลยม เบรลเลยมเปนสารกอมะเรง osteogenic sarcoma และมะเรงปอดในสตวทดลอง ในมนษยมความเกยวของกบมะเรงปอด โดยเฉพาะในรายทเคยเปนโ รคเบรลเลยมแบบเฉยบพลน โดยองคกร IARC ไดจดใหเบรลเลยมและสารประกอบของเบรลเลยม เปนสารกอมะเรงในมนษย กลม 1 คอยนยนแนนอนวาเปนสารกอมะเรง

โดยขอมลการปลอยมลพษอากาศจากเตาเผามลฝอยทวโลกพบวาโลหะหนกทปลอยมามากทสดคอ ปรอท แมงกานส ตะกว รายละเอยดดงแสดงในตารางท 12

ตารางท 12 การระบายสารโลหะหนกเขาสบรรยากาศจากการเผาขยะมลฝอยทวโลก โลหะหนก การระบายสาร

(1,000 ตน/ป) การระบายสาร

(% ของการระบายทงหมด) พลวง 0.67 19.0 สารหน 0.31 3.0

แคตเมยม 0.75 9.0 โครเมยม 0.84 2.0 ทองแดง 1.58 4.0 ตะกว 2.37 20.7

แมงกานส 8.26 21.0 ปรอท 1.16 32.0 นกเกล 0.35 0.6 ซรเนยม 0.11 11.0

ดบก 0.81 15.0 วานาเดยม 1.15 1.0

สงกะส 5.90 4.0 ทมา: Global Anti-Incinerator Alliance Global Alliance for Incinerator Alternatives.Waste Incinerator A drying Technology. Philippines.2003:

Page 35: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 30

3) ฝนละออง (Particulate Matter) ทศวรรษ 1980 มรายงานวา ในประเทศองกฤษมการปลอยฝนละอองจากเตาเผาขยะชมชน

มคาอยระหวาง 18 - 4,105 mg/m3 (Williams, 1990) และในประเทศสหรฐอเมรกาปลอยฝนละออง จากเตาเผาขยะอนตราย มคาอยระหวาง 4 - 902 mg/m3 (Dempsey and Oppelt, 1993) สวนในประเทศสวเดนมการปลอยฝนละอองเตาเผาขยะชมชนจ านวน 21 แหง ซงมคาอยระหวาง 0.003 – 64 mg/m3 (Greenpeace Nordic, 2000)

ผลกระทบตอสขภาพ อาการของระบบทางเดนหายใจ ตงแตอาการนอย เชน ไอ จาม มน ามก จนไปถงการอกเสบ

ของไซนส เจบคอ ไอมเสมหะ หรอมไข หรออาจจะมอาการของระบบทางเดนหายใจสวนลาง ไดแก หายใจล าบาก เจบหนาอก หรอหายใจมเสยงดงวซ (Wheez) เนองจากมการหดหวของหลอดลม หลอดลมอกเสบ (Bronchitis) ในกลมประชากรทสมผสฝนละอองขนาดเลกในปรมาณทมาก จะมอบตการณของการเกดโรคหลอดลมอกเสบสงกวา และในรายทมโรคประจ าตวอยแลว เมอเกดโรคหลอดลมอกเสบ (Bronchitis) หรอปอดบวม (Pneumoconiosis) จะซ าเตมใหการท างานของหวใจแยลง จนเกดหวใจวายได (Heart Failure) และปอดเปนพงผดจากการระคายเคองเรอรง (Pneumoconiosis) โดยการทฝนละอองขนาดเลกทเขาไปในปอดไประคายเคองระบบทางเดนหายใจเรอรง จนเกดพงผดขนในเนอปอด

4) กาซอนนทรย (Inorganic gases) กาซของกรดอนนทรย (inorganic acid gas) ทรจกกนด ไดแก hydrogen chloride (HCl)

Hydrogen fluoride (HF) hydrogen bromide (HBr) sulphur oxides (SOx) และ nitrogen oxides (NOx) ทเกดจากเตาเผาและระบายเขาสอากาศ กาซเหลานเกดขนจาก Chlorine Fluorine Bromine Sulphur และ Nitrogen ทเปนองคประกอบของขยะ (Williams, 1990) NOx เกดจากปฏกรยาโดยตรงของไนโตรเจนและออกซเจนทถกเรงใหเกดเมอมอณหภมสงขน HCl ทเกดจาก Chlorine ในขยะมลฝอย ทรจกกนดในรปของพลาสตก เชน PVC (Williams, 1990) ขอก าหนดใหมของ EC (New EC directives) ไดก าหนดเกณฑ (คาเฉลยรายวน) ของ HCl ทระดบ 10 mg/m3 และ HF ทระดบ 1 mg/m3 (EC 1998) การศกษาเตาเผาขยะชมชนในประเทศสวเดน 21 แหง รายงานวา มเตาเผา 17 แหงทระบาย HCl เขาสอากาศในระดบทสงกวาเกณฑท EC ก าหนดไว และสวนใหญมคาสงกวามาก (Greenpeace Nordic, 2000) คาเฉลยของการระบายออกจากเตาเผา จ านวน 21 แหง มคา 44 mg/Nm3 โดยมพสยอยท 0.2 – 238 mg/Nm3

Hydrogen Chloride (HCl) ไฮโดรเจนคลอไรด เปนกาซมพษ ไมมส มฤทธกดกรอน เมอสมผสความชนจะเกดควนสขาว ควนนจะประกอบดวยกรดไฮโดรคลอรก ซงจะเกดขนเมอไฮโดรเจนคลอไรดละลายในน า

ผลกระทบตอสขภาพ การหายใจเอาไอระเหยของสารนเขาไป จะกอใหเกดอาการไอ หายใจตดขด เกดการอกเสบของจมก ล าคอ และทางเดนหายใจสวนบน และในกรณทรนแรง จะกอใหเกดอาการน าทวมปอด ระบบหายใจลมเหลว และอาจเสยชวตได การสมผสถกผวหนง จะกอใหเกดการระคายเคอง เกดผนแดง ปวดและเกดแผลไหม การสมผสกบสารทความเขมขนสงจะกอใหเกดแผลพพองและผวหนงเปลยน การกลนหรอกนเขาไป จะกอใหเกดการระคายเคอง จะกอใหเกดอาการปวด และเกดแผลไหมในปาก คอ หลอดอาหาร และทางเดนอาหาร อาจกอใหเกดอาการคลนไสและทองรวง การสมผสถกตาจะกอใหเกดการระคายเคอง อาจท าใหเกดแผลไหมอยางรนแรง และท าลายตาอยางถาวรได

Page 36: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 31

Hydrogen Fluoride (HF) ไฮโดรเจนฟลออไรด เปนกาซทไมมส สามารถละลายน าได มกลนฉน

ผลกระทบตอสขภาพ การหายใจเอากาซไฮโดรเจนฟลออไรดเขาไปจะท าใหเกดการท าลายระบบทางเดนหายใจไดอยางรนแรง ประกอบดวย การระคายเคองอยางรนแรง และภาวะปอดบวมน า (Pulmonary Edema) การระคายเคองตอตา จมก และทางเดนหายใจสวนบนและสวนลาง ท าใหเจบคอ ไอ แนนหนาอก หายใจมเสยงดง สวนการไดรบสมผสทางการหายใจเปนระยะเวลานาน จะท าใหเกดการระคายเคองตอจมก คอ หลอดลม นอกจากนทระดบความเขมขนสง มการรายงายวา มผลกระทบตอปอดอยางรนแรง ไตและตอมไทรอยดเสยหาย โลหตจาง ภาวะภมไวเกน และอาการทางผวหนง

Sulphur Oxides (SOx) กาซทส าคญในกลม Sulfur Oxide (SOx) คอ Sulfur dioxide หรอ SO2 กาซนละลายไดดในน า และ Sulfur จะพบไดในวตถดบหลายประเภท เชน น ามนดบ ถานหน และอยสารประกอบของโลหะตางๆ กาซ SOx เกดจากเชอเพลงทมก ามะถนเปนสวนประกอบ เชน ถานหน น ามน ผลกระทบตอสขภาพ การสดกาซ SO2 ในปรมาณทสงแมระยะเวลาสมผสจะสนกตาม จะท าใหเกดการหายใจล าบากไดชวขณะส าหรบผทเปนหอบหด หรอผทท างานกลางแจง การสมผส SO2 หรออนภาคของ SO2 จะท าใหเกดโรคของระบบทางเดนหายใจ และท าใหผทเปนโรคหวใจมอาการแยลง การสดอนภาคของ SO2 เขาไปนน กาซ SO2 จะท าปฏกรยาทางเคมกบสารอนๆในอากาศ ท าใหเกดฝนละอองเลกๆ ของซลเฟต ซงเมอสดฝนละอองของซลเฟตเขาไปจะเขาไปสะสมในปอด เมอสะสมมากขนกจะท าใหเกดการระคายเคองทางเดนหายใจ ท าใหมปญหาเรองการหายใจ การหายใจล าบาก และเกดโรคของระบบทางเดนหายใจ

Nitrogen Oxides (NOx) ชนดของออกไซดของไนโตรเจนไดแก N2O, NO, NO2, N2O5 และ NO3 แตชนดทมกพบในบรรยากาศทวไปคอ ไนตรสออกไซด (N2O), ไนตรกออกไซด (NO) และไนโตรเจนออกไซด (NO2) โดยเฉพาะ NO และ NO2 ซงเกดไดเองตามธรรมชาตและจากการกระท าของมนษย พบวาเปนสารทวองไวและจะท าปฏกรยาในบรรยากาศและสงผลตอสงแวดลอมอนกอใหเกดอนตรายตอสขภาพ ผลกระทบตอสขภาพ กาซในกลมนเขาสรางกายโดยการหายใจโดยตรง หรอในรปไอระเหยของละอองของกรดไนตรกหรอไนตรส หลงจากทกาซรวมตวกบละอองน าหรอความชนแลว ท าใหเกดการระคายเคองอยางรนแรงตอระบบทางเดนหายใจ ตา จมก เยอเมอก และผวหนงทสมผส การเกดพษเฉยบพลน ท าใหรสกไมสบายตว ผวหนงเปนสเขยวคล าจากการขาดออกซเจน ไอ หายใจขด หายใจล าบาก เปนไข ปวดศรษะ คลนไส อาเจยน และอาจถงตายได ในกรณทความเขมขนต า อาจระคายเคองหลอดลม มอาการปอดบวมน าและเกดรอยโรคเรอรงได การสมผสกบของเหลวจะท าใหเกดการกดกรอนรนแรงตอตา ผวหนง การสมผสทความเขมขนต าเปนระยะเวลานาน อาจท าใหเกดสเหลองทผวหนงและฟน ถาไดรบความเขมขนสงจะท าใหระคายเคองทปอดอยางรนแรงและเกดเมทฮโมโกลบนในเลอด ซงคาดวาเกดจากกาซทงสองชนด

Page 37: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 32

2.1.2 การปลอยสารมลพษในขเถา (Releases to Ashes)

กากขเถาจากการเผาขยะ โดยทวไป ประกอบดวยสารมลพษตางๆ ทคลายกบทระบายเขาสอากาศ แตอาจตางกนในดานความเขมขนและองคประกอบ (EEA, 2000) โดยเถาลอยและเถาหนกม ไดออกซนและโลหะหนกปนเปอน ขอมลประเทศสวเดน พบวา ไดออกซนทเกดจากเตาเผา 97% จะอยในรปของขเถา และประเทศออสเตรย พบวาไดออกซนทงหมดทระบายออกมานนมาอยในกากขเถา (ash residues) 99.6% (Greenpeace Austria, 1999) การศกษาเตาเผาในประเทศสเปน กแสดงเชนกนวา ไดออกซนสวนนอยจะถกระบายออกมาในกาซจากปลอง สวนใหญถกปลดปลอยใหอยในขเถา (Abad et al, 2000) ในกรณของกากตกคางในเตาเผานน ในเถาลอยจะมระดบไดออกซนสงทสด โดยมคาตงแต 1 สวนใน 1012 สวน ถง 1 สวนใน 1 พนลานสวน (EEA, 2000) งานวจยเกยวกบเตาเผาขยะชมชนในประเทศสเปน จ านวน 8 แหง พบวาคาเฉลยของไดออกซนในเถาลอยอยระหวาง 0.07 และ 3.5 ng l-TEQ/g (ppb) (Fabrellas et al, 1999)

EEA (2000) พบวา เถาลอยจะประกอบดวยสารประกอบอนทรยตางๆ ท เขมขน เชน PAHs และเขมา รวมถง chlorinated organic compounds PCBs (Sakai et a.,1996)

กากทตกคางจากเตาเผาทงเถาลอยและเถาหนกมโลหะหนกปนอยเปนจ านวนมาก โดยทวไปเถาลอยมโลหะหนกในปรมาณทมากกวาเถาหนก (Bucholz และ Landsberger, 1995) ดงตารางท 13 ทแสดงปรมาณโลหะหนกทตรวจพบในเถาลอยและเถาหนกจากเตาเผาขยะชมชน 2 แหงในประเทศสเปน (Alba et al, 1997) และตารางท 14 แสดงปรมาณโลหะหนกทตรวจพบในขเถาของเตาเผาในประเทศสหรฐอเมรกา (Bucholz และ Landberger, 1995) ปรมาณโลหะหนกทตรวจพบในขเถาของเตาเผามคาสงเมอเทยบกบระดบในพนททวไป (background levels) ในสงแวดลอม

ตารางท 13 พสยของธาตตางๆ ทมในขเถาของเตาเผาขยะชมชนและในดน (หนวยเปน มก./กก.)

สารโลหะหนก เถาลอย เถาหนก ดน Ag 46-55.3 17.5-28.5 0.1 Al 3.19-7.84% 6.20-6.68% 7.1% As 269-355 47.2-52.0 6 Br 3830-3920 676-830 5 Cd 246-266 47.6-65.5 0.06 Co 11.3-13.5 65.2-90.3 8 Cr 146-169 623-807 100 Cu 390-530 1560-2110 20 Hg 59.1-65.0 9.1-9.7 0.03 In 1.50-1.67 0.45-0.71 0.07 Mo 14-26 100-181 2 Pb 3200-4320 2090-2860 10 Se 6.7-11.2 <2.52 0.2 Sn 470-630 300-410 10 Th 2.85-3.21 4.31-4.86 5 Ti 3300-6300 7500-18100 5000 V 27-36 46-137 100 Zn 13360-13490 6610-6790 50

ทมา : Buchholz Landsberger (1995)

Page 38: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 33

ตารางท 14 ความเขมขนของสารโลหะหนกในกากของเสยจากเตาเผาขยะชมชน

สารโลหะหนก เถาลอย (มก./กก. กากแหง) เถาหนก (มก./กก. กากแหง) Cr 365 18 210 8 Zn 9382 208 2067 ± 9 Pb 5461 236 1693 ±22 Ni 117 2 53± 3 Cu 1322 90 822 ±4 As <50 <50 Cd 92 2 <12.5 Hg 0.29 0.03 <0.035

ทมา : Alba et al. (1997) 2.2 ผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน

1) ผลกระทบตอสขภาพของคนงาน การตาย

Gustavjjon (1998) ไดศกษาการตายในคนงานเตาเผาขยะ 176 คน ซงถกจางท างานมามากกวา 1 ป ระหวาง ป 1920 - 1985 ในประเทศสวเดน ผลการศกษาพบวา มการตายจากโรคหวใจขาดเลอดเปนจ านวนสงมากอยางมนยส าคญทางสถตในคนงานทท างานมามากกวา 40 ป นอกจากนยงพบวาเมอเปรยบเทยบกบอตราการตายจากมะเรงปอดในทองถนพบวาคนงานเหลานมความเปนไปไดทตายจากมะเรงปอดสงมากกวา 2 เทา (Marty, 1993) อยางไรกตาม Gustavjjon et al (1993) มการตงขอสงเกตวาการทคนงานสมผสสารอนทรย polyethelene โดยเฉพาะ PAHs อาจเปนปจจยส าคญการเกดมะเรงปอดสงได แตอยางไรกตามมการศกษาหนงทไดผลในทางตรงกนขามกบการศกษาชอง Gustavjjon (1988) การศกษานในคนงาน 532 คน ทถกจางใหท างานในเตาเผาขยะเทศบาล 2 แหงในกรงโรม ระหวางป 1962-1992 ไมพบมมะเรงปอดเพมขน (Rapiti et al, 1997) อตราการตายจากมะเรงปอดลดลงเมอเปรยบเทยบกบประชากรทวไป และอตราการตายจากมะเรงทกชนดรวมกนกคลายคลงกบของประชากรทวไป อยางไรกตามพบวามความเปนไปไดทคนงานเหลานจะตายจากมะเรงกระเพาะอาหารเพมขน 2.79 เทา และพบในคนงานทมระยะเวลาท างานมากกวา 10 ป มการโอกาสไดรบสมผสทคลายคลงกน เชน การสดดมสารอนทรยระเหย สารพษจากแบคทเรย และฝน ทเปนสารอนทรย ยงมปจจยเสรมอนๆ ทกอใหเกดโรคมะเรงกระเพาะอาหารไดแก การดมสรา การรบประทานอาหารประเภทผกผลไมนอยเกนไป และฐานะทางเศรษฐกจสงคมทไมด

การปวย Kitamwra et al (2000) ท าการศกษาอตราการปวยในคนงานเตาเผาขยะ 94 คน ในญปน

ทเปดด าเนนการในระหวางป 1988-1997 และถกปดลงเนองจากมการปลอยสารไดออกซนออกมาทางปลองสงมากจนเปนผลใหเกดการปนเปอนในดน การศกษาพบวาคนงานมระดบสารไดออกซนในเลอดเพมขน (13.3-805.8 ppt TEQ, มคาเฉลย 93.5 ppt TEQ (lipid fasis) และพบวามความสมพนธอยางมนยส าคญกบการเกดภาวะไขมนในเลอดสงและโรคภมแพ Bresnity et al (1992) ไดศกษาการปวยของคนงานเตาเผาขยะในสหรฐอเมรกา 86 คน ผลการศกษาพบวามคนงานจ านวนมาก (รอยละ 31) ทมผลปสสาวะผดปกตสงอยางมนยส าคญ

Page 39: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 34

2) ผลกระทบตอสขภาพของประชาชนทอาศยอยใกลเตาเผาขยะ Goyoley et al (2000) ไดศกษาการรบสมผสของคนทอาศยอยบรเวณใกลเตาเผาขยะ ทสรางใหมแหงหนงใน Mataro ประเทศสเปน (ระหวาง 0.5-1.5 กโลเมตร จากเตาเผาขยะจ านวน 104 คน และ 97 คน ทอาศยอยระหวาง 3.5-4.0 กโลเมตร) พบวา กอนทจะเดนเครองเตาเผาขยะ ระดบไดออกซนในเลอดของคนทอาศย คอ 13.5 และ 13.4 ppt TEQ ตามล าดบ ในป 1997 หลงเดนเครอง 2 ป พบวาระดบสาร ไดออกซนไดเพมขนทง 2 กลม ประมาณรอยละ10-15 และสาร PCBs เพมขนรอยละ 12 โดยการเพมของสาร ไดออกซนไมมความแตกตางกนในกลมทอาศยอยใกลและไกลออกไป การศกษาในประเทศญปนไดด าเนนการในพนทใกลเตาเผาขยะเทศบาลแหงหนงทมรายงานวามสารไดออกซนปนเปอนในดนสง และมอตราการเปนมะเรงทสงผดปกตในผทอาศยอยใกล (Miyata et al, 1998) การศกษาไดทดสอบตวอยางเลอดจากผหญง 13 คน และผชาย 5 คน ทอาศยอยภายในรศม 2 กโลเมตร จากเตาเผาขยะ ระดบของสารไดออกซนสงขนอยางมากในผทอาศยอยใกลเมอเปรยบเทยบกบระดบปกตทพบในประชาชนทวไป ตวอยางเชน ผหญงมคาเฉลยในเลอดอยท 149 pg TEQ/g lpid และผชายอยท 81 pg TEQ/g lpid ขณะทระดบปกตในประชาชนทวไปอยระหวาง 15-29 pg TEQ/g lpid โดยผวจยเสนอวาการทผอาศยใกลเตาเผาไดรบการสมผสเพมขน อาจเนองจากการสดดมสารไดออกซนโดยตรงจากกาซทปลอยจากเตาเผาขยะ และโดยการรบประทานพชผกพนบานทปนเปอนจากกาซทปลอยออกมา การศกษาเกยวกบการสมผสสารพษในผทอาศยอยใกลเตาเผาขยะแหงหนงทใน Duinren ประเทศเนเธอรแลนด ไมพบมการเพมของระดบสารไดออกซนในเลอดของคนกลมน (Van den Haqel และ frankort, 1996) การศกษานไดด าเนนการเพอทดสอบโดยเฉพาะวาผอยอาศยมระดบของสาร Dioxins Congener เพมขนในรางกายหรอไม เนองจากคนกลมนมโอกาสสมผสกบขเถาเบาทปลวจากทเกบใกลเตาเผาขยะ ระดบของสารไดออกซนในคนกลมน (คาเฉลย 31.4 ppt TEQ lijid) มคลายคลงกบระดบของกลมควบคม 5 คนทเปนชาวดตซทวไป (คาเฉลย 33.8 ppt TEQ lijid) อกอยางหนงการศกษาไมพบมการเพมของสาร Dioxins Congener ใดๆ ในผอยอาศย

โลหะหนก Kurttio et al (1998) ไดศกษาการเปลยนแปลงของสารปรอทในเสนผมของ 113 คน

ทอาศยอยใกลเตาเผาขยะอนตรายแหงหนงในประเทศฟนแลนด ระหวางป 1984 - 1994 ความเขมขนของสารปรอทพบเพมขนในคนงานทท างานในโรงงานเตาเผาขยะ และในกลมผอยอาศยพบวามระดบทเพมขนเชนกน และคอยๆ ลดลงตามระยะทางทหางออกไป คอ กลมทสมผสสงทอาศยอยหางจากเตาเผาขยะ 1.5 - 2 กโลเมตร มระดบ 0.16 mg/kg กลมทสมผสปานกลาง ทอาศยอยหางจากเตาเผาขยะ 2.5 - 3.7 กโลเมตร มระดบ 0.13 mg/kg และกลมทสมผสต าอาศยอยหางจากเตาเผาขยะประมาณ 5 กโลเมตร มระดบ 0.03 mg/kg ผลการศกษาบงชวาเตาเผาขยะนาจะเปนแหลงทแพรสารปรอททผอยอาศยสมผส การสมผสสวนใหญนาจะเกดจากการสดดม และมความเปนไปไดโดยการดมน าบาดาลและพชผกบรเวณนน ผวจยสรปวาการทมความเขมขนของสารปรอทในผอยอาศยตลอดนนยงไมสง และบนพนฐานความรทมอยในปจจบนไมไดท าใหเกดการคกคามตอสขภาพ

มะเรง สารมลพษทปลอยจากปลองเตาเผาขยะ เชน Cadmium, PAHs และสารไดออกซน (TCDD)

ถกจดใหเปนสารกอมะเรงในมนษยหรอมโอกาสกอมะเรงในมนษยตามทก าหนดโดยหนวยงาน Internation Agency for Resareh on Caneer (MeGregor et al, 1998)

Page 40: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 35

Elliot et al, 1996 ไดศกษาอบตการณโรคมะเรงในประชากรทอาศยอยใกลเตาเผาขยะหรอสถานทเปนโรงงานอตสาหกรรม พบวา มความสมพนธระหวางอตราการเกดโรคมะเรงของคนทอาศยอยใกลเตาเผาขยะหรอสถานททเปนโรงงานอตสาหกรรมรวมถงมะเรงในเดกเพมขนโดยพจารณามะเรงของเนอเยอ (Soft Tissue Sarcoma) มะเรงตอมน าเหลองประเภท Non-Hodgkin

การศกษาในบรเวณพนทของเมอ Doubs ประเทศฝรงเศสดานตะวนออกไดด าเนนการเพอศกษากลมมะเรง 2 ประเภท คอ Soft Tissue Sarcoma และ Non- Hodgkin’s Lymphoma ทบรเวณใกลเตาเผาขยะเทศบาลแหงหนง (Viel et al, 2000) การศกษาพบสารไดออกซนในปรมาณทสงทปลอยจากเตาเผาขยะ โดยพบวา มกลมของโรคมะเรงทง 2 ประเภท สงขนอยอยางมนยส าคญในพนททใกลเตาเผาขยะ

มะเรงปอด การศกษาใน Trieste เมองอตสาหกรรมในภาคตะวนออกเฉยงเหนอของประเทศอตาล ไดท าการศกษาผลกระทบของมลภาวะทางอากาศจากแหลงตางๆ (อตอเรอ โรงหลอเหลก เตาเผาขยะและศนยกลางเมอง) ทมผลตอมะเรงปอด (Biggeri et al, 1996) พบวาความชกของมะเรงปอดทกประเภทเพมขนทงในกลมทอาศยอยใกลเตาเผาขยะและกลมทอาศยอยใกลศนยกลางเมอง ) มกลมตวอยางเปนชาย 755 คน ทตายจากมะเรงปอดระหวาง ป 1979 –1981 หรอระหวาง ป 1985 - 1986 โดยค านงถงตวแปรกวน ไดแก พฤตกรรมการสบหร อาย โอกาสในการสมผสสารกอมะเรงในสถานทท างาน ผลการศกษาแสดงใหเหนวาโอกาสทตายจากมะเรงปอดทกประเภทเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตในประชาชนทอาศยอยใกลเตาเผาขยะ โอกาสการตายจากมะเรงปอดของบคคลทอาศยอยใกลเตาเผาขยะสงกวาบคคลทอาศยในพนทอน 6.7 เทา และพบวาการอยอาศยใกลกบศนยกลางเมองกมความสมพนธเชนกน โดยมโอกาสตายจากมะเรงปอดเพมขน (สงกวา 2.2 เทา)

มะเรงตบและมะเรงอน ๆ การศกษาเพอหาอบตการณโรคมะเรงของคนทอาศยอยใกลเตาเผาขยะแหงหนงในองกฤษเกยวกบผลตอสขภาพทอาจเกดขนกบผทอาศยอยใกล (Elliot et al, 1996) งานวจยนไดแสดงวามการเพมขนของมะเรงตบอยางมนยส าคญทางสถตในผทอาศยอยใกล โดยศกษาอบตการณของมะเรงในกลมประชาชนมากกวา 14 ลานคนทอาศยอยภายในรศม 7.5 กม. ของเตาเผาขยะเทศบาล 72 แหง ไดมการรวบรวมขอมลของอบตการณมะเรงในผทอยอาศยจากป 1974 - 1987 โดยใชแบบลงทะเบยนมะเรงแหงชาตเปรยบเทยบอตราอบตการณของมะเรงในประชากรทอาศยอยใกลเตาเผาขยะกบอตราอบตการณของมะเรงแหงชาต ผลการศกษาพบวามโรคมะเรงและโรคมะเรงกระเพาะอาหาร ทางเดนอาหารสวนปลาย มะเรงตบและมะเรงปอดเพมขนอยางมนยส าคญทางสถตในประชาชนทอาศยอยภายในรศม 7.5 กม. เมอเปรยบเทยบอตราของประเทศ

ระบบทางเดนหายใจ

การศกษาโดย Zmiron (1984) พบวาการใชยาส าหรบการเจบปวยของระบบทางเดนหายใจเพมขนในผทอาศยอยใกลเตาเผาขยะในหมบานแหงหนงของประเทศฝรงเศส การศกษาพบวายาทใชส าหรบปญหาของระบบทางเดนหายใจ เชน ยาขยายหลอดลม ยาขบเสมหะและยาแกไอมการซอเพมและบอยขนในบรเวณทใกลเคยงกบเตาเผาขยะ ผวจยไดชวายงไมสามารถสรปไดถงความสมพนธของเหตและผล (Cause-effect relationship) เปนเพยงการตงขอสงเกตวาการศกษานสอดคลองกบสมมตฐานทวามลพษทปลอยจากเตาเผาขยะอาจท าใหปญหาของระบบทางเดนหายใจรนแรงขน (Marty, 1993)

Page 41: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 36

3.1 แนวทางการเผาระวงสงแวดลอม

การเฝาระวง หมายถง การตดตาม สงเกต พนจพจารณา ลกษณะการเปลยนแปลงของการเกดการกระจายของโรค หรอปญหาสาธารณสข รวมทงปจจยทมผลตอการเปลยนแปลงนนๆ อยางตอเนองดวยกระบวนการทเปนระบบ ประกอบดวย การรวบรวม เรยบเรยง วเคราะห แปลผล และกระจายขอมลขาวสารสผใชประโยชนเพอการวางแผน การก าหนดนโยบาย การปฏบตงานและการประเมนมาตรการควบคมปองกนโรคอยางรวดเรวและมประสทธภาพ ในการเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพ กรณเตาเผาขยะมลฝอยนนตองเรมจากการพจารณาสงคกคามหรอมลพษทอาจปนเปอนในสงแวดลอม แลวจงด าเนนการก าหนดกรอบตวชวดทางสงแวดลอม ทตองท าการตรวจวดเพอตดตามการปนเปอนในสงแวดลอม เนองจากขอมลการปนเปอน ในสงแวดลอมจะสะทอนใหเหนถงโอกาสหรอความเปนไปไดของการรบสมผสในมนษย ซงในการตรวจตดตามหรอเฝาระวงทางสงแวดลอมสามารถไดขอมลจากรปแบบคอ ขอมลปฐมภม (Primary data) และขอมลทตยภม (Secondary data) ซงขอมลปฐมภม เปนขอมลซงไดจากตรวจวดคณภาพสงแวดลอม สวนขอมลทตยภมนน เปนขอมลทไดจากการเกบรวบรวมจากฐานขอมลทมอยจากแหลงตางๆ เมอไดขอมลแลวหากพบวาเกนคามาตรฐานทก าหนด จะตองมการสอสารความเสยงใหประชาชนและผทเกยวของรบทราบ ซงการจะทราบวาประชาชนมโอกาสไดรบสมผสสารปนเปอนในสงแวดลอมหรอมความเสยงตอสขภาพหรอไมนน เจาหนาทสาธารณสขสามารถท าการประเมนความเสยงโดยน าขอมลทไดจากการตรวจวดทางสงแวดลอมมาใชในการประเมนความเสยงทางสขภาพ โดยผลทไดจากการประเมนความเสยง หากพบวาประชาชนมความเสยงกจะตองท าการสอสารและจดการความเสยงตอไป

นอกจากการสอสารความเสยงแกประชาชนแลว หากพบวามการปนเปอนของสารมลพษในสงแวดลอมทเกนคามาตรฐานหรอมความเสยงสง เปนหนาทของเจาหนาทสาธารณสขทจะตองท าการเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพในประชาชนกลมเสยงอยางตอเนอง ซงในการเฝาระวงผลกระทบตอสขภาพนนสามารถท าไดใน 2 รปแบบ คอการเฝาระวงเชงรบ (Passive Surveillance) และการเฝาระวงเชงรก (Active Surveillance) โดยการเฝาระวงเชงรบเปนการใชประโยชนจากขอมลการรายงานเปนปกตประจ าในผทมารบบรการในสถานพยาบาล สวนการเฝาระวงเชงรกเปนการคนหาผปวยหรอประชาชนกลมเสยงเชงรกเพอเพมโอกาสการจะไดขอมลการเกดโรคมากขน ในการเฝาระวงทง 2 รปแบบหากพบวามผปวยดวยโรคทท าการ เฝาระวงเจาหนาทสาธารณสขจะตองด าเนนการจดการใหน าไปสการวนจฉย รกษา และฟนฟตอไป ดงแสดงรายละเอยดในรปท 17

รปท 17 การด าเนนงานเฝาระวงทางสงแวดลอม

สวนท 3 แนวทางการเฝาระวงผลกระทบสงแวดลอมและสขภาพ

Page 42: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 37

ขนตอนการเฝาระวงทส าคญ มดงน

1) การรวบรวมขอมล ในขนตอนนจะตองการระบปจจยดานสงแวดลอมรวมถงประเดนผลระบการเจบปวยหรอโรคทตองการเกบขอมลกอนและจงท าการเกบรวบรวมขอมลทงสงคกคามและปจจยดานสงแวดลอมรวมถงการเจบปวยหรออาการทเกยวของ

2) การวเคราะหขอมล ในขนนเปนการน าขอมลมาท าการวเคราะห ดวยวธการสถต การประเมนความเสยง การใชโมเดลทางคณตศาสตร ทงน อยางนอยควรจะสามารถบอกสถานการณการปนเปอนของมลพษในสงแวดลอม ทงในน า อากาศ ดน และในหวงโซอาหาร รวมถงความชกหรออบตการณของโรค แนวโนมของโรค และกลมเสยงได

3) การรายงานขอมลแกผทเกยวของ คอการรายงานผลขอมลทผานการวเคราะหใหแกผทเกยวของ ทงในระดบผก าหนดนโยบายหรอประชาชนกลมเสยงไดรบทราบ

4) การด าเนนการแกไขหรอปองกนปญหา เปนการน าเอาขอมลทไดไปใชในการแกไขหรอปองกนปญหาโดยก าหนดเปนแผนงานโครงการหรอกจกรรมตางๆ ใหเหมาะสมกบในแตละกลมเปาหมาย ทงน การจะทราบวาการแกไขหรอปองกนปญหาจะไดผลหรอไม กจะตองเขาสขนตอนแรกของการ เฝาระวงไปตามล าดบ เพอเปนควบคมก ากบและประเมนผลวามาตรการควบคมหรอปองกนปญหาไดผลดเพยงใด การเฝาระวงทางดานสงแวดลอม (environmental surveillance) เปนกจกรรมการเกบขอมลอยางเปนระบบและตอเนอง มระบบวเคราะหขอมล แปลผล และการกระจายขอมลขาวสารใหผเก ยวของทราบ เพอน าไปสการควบคมปองกนโรคตอไป อาจกลาวไดวาการเฝาระวง ครอบคลมถงการเกบขอมลทไดจากการตรวจตดตามทางดานสงแวดลอม (environmental monitoring) หรอดานชวภาพ (biological monitoring) รวมทงผลทไดจากการส ารวจ และการเฝาระวงทางสงแวดลอมจากเตาเผาขยะมลฝอย ไดระบประเดนขอมลทตองรวบรวม และแหลงทมาของขอมลในการรวบรวม เรมตนจากการรวบรวมขอมลเบองตนเกยวการปนเปอนในสงแวดลอม โดยเฉพาะมลพษอากาศทเกดขน แหลงขอมลขอมลทตยภม

เจาหนาทสาธารณสขสามารถประสานขอขอมลรายงานผลการตรวจวดคณภาพสงแวดลอมของเตาเผามลฝอย จากหนวยงานอนญาต (องคกรปกครองสวนทองถน ส านกงานคณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน กรมโรงงานอตสาหกรรม) และหนวยงานทเกยวของ เชน ส านกงานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมภาค ส านก งานทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมจงหวด เปนตน รายงานการปฏบตตามประมวลหลกการปฏบต (Code of Practice; COP) ส าหรบโครงการทเขาขายไดรบการยกเวนไมตองจดท ารายงานการวเคราะหผลกระทบสงแวดลอม โครงการโรงไฟฟาพลงความรอนทใชขยะเปนเชอเพลง ทมก าลงการผลตกระแสไฟฟาตงแต 10 เมกกะวตตขนไป เพอรายงานตอหนวยงานอนญาตและหนวยงานทเกยวของ ทก 6 เดอน โดยพารามเตอรตรวจวดจะถกระบตามทก าหนดในเงอนไขการปฏบตตาม เชน การวเคราะหคณภาพอากาศ เชน ฝนละอองรวม (TSP) ฝนละอองขนาดเลกกวา 10 ไมครอน (PM10) กาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) กาซออกไซดของไนโตรเจน (NOx,NO2) กาซไฮโดรเจนคลอไรด (HCl) สารประกอบไดออกซน/ฟแรน ระดบเสยงรบกวน ผลการวเคราะหคณภาพน า การระบายน าทงลงแหลงน าผวดนและน าใตดน เชน คาความเปนกรด-ดาง บโอด ซโอด ส กลน ปรมาณสารแขวนลอยทงหมด ปรมาณสารทละลายในน าทงหมด โลหะหนก เชน แมงกานส แคดเมยม สงกะส ตะกว และปรอท เปนตน

Page 43: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 38

ตารางท 15 แสดงขนตอนและขอมลทตองรวมรวบในการเฝาระวงทางสงแวดลอมจากเตาเผาขยะมลฝอย

ขนตอน ประเดนขอมลทตองรวบรวม แหลงทมาของขอมล 1. การรวบรวม ขอมล

ขอมลทตยภม - คณภาพอากาศ ไดแก ฝนละอองรวม (TSP) ฝนละอองขนาดเลกกว า 10 ไมครอน (PM10) ก าซซล เฟอร ไดออกไซด (SO2) กาซออกไซดของไนโตรเจน (NOx) กาซไฮโดรเจนคลอไรด (HCl) สารประกอบไดออกซน/ฟแรน โดยเกบขอมล 5 ปยอนหลง - ระดบเสยง ไดแก เสยงทวไป โดยเกบขอมล 5 ปยอนหลง - คณภาพน าผวดนและน าใตดน ไดแก คาความเปนกรด-ดาง บโอด ซโอด ส กลน ปรมาณสารแขวนลอยทงหมด ปรมาณสารทละลายในน าทงหมด โลหะหนก เชน แมงกานส แคดเมยม สงกะส ตะกว และปรอท โดยเกบขอมล 5 ปยอนหลง

รายงานผลการปฏบตตามมาตรการปองกนและแกไขผลกระทบสงแวดลอมและมาตรการตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมของเตาเผาขยะมลฝอย

ขอมลปฐมภม - เกบตวอยางคณภาพน าอปโภคบรโภคในพนท ไดแก น าผวดน น าประปา (น าเขาระบบ และน าออกจากระบบ) น าบอตน น าฝน และน าดมบรรจขวดจากโรงผลตน าในพนท และตรวจสอบพารามเตอรตามประกาศกรมอนามยเรอง เกณฑคณภาพน าประปาดมได พ.ศ.2553 - ตรวจคณภาพอากาศในบรรยากาศ ไดแก ฝนละออง กาซซลเฟอรไดออกไซด (SO2) กาซออกไซดของไนโตรเจน (NOx) กาซไฮโดรเจนคลอไรด (HCl) ไดออกซน/ฟแรน เปนตน

- เกบตวอยางอาหาร พช สตวน า ทประชาชนนยมบรโภคในพนท เพอตรวจหาการปนเปอนสารมลพษหรอโลหะหนก ในหวงโซอาหาร เชน ปรอท สารหน ตะกว แคดเมยม เปนตน

ก าหนดจดเกบตวอยางโดยกระบวนการมสวนรวมจากชมชนทอาศยโดยรอบเตาเผาขยะมลฝอย ก าหนดจดเกบตวอยางโดยใชขอมลจากผลการส ารวจพฤตกรรมการบรโภคอาหาร

2. การวเคราะห ขอมล

- วเคราะหขอมลดานสงแวดลอมโดยเปรยบเทยบกบคามาตรฐานและดแนวโนมการเปลยนแปลงของแตละพารามเตอรอยางตอเนอง - วเคราะหขอมลโดยน าคาทไดจากการตรวจวดมาท าการประเมนความเสยงตอสขภาพ - วเคราะหขอมลโดยใชระบบสารสนเทศภมศาสตร (Mapping) เขามาชวย เพอดความเชอมโยงระหวางทตงสงคกคามและขอมลคณภาพอากาศ เสยง น าผวดน น าใตดน อาหาร พช สตวน า

3. การรายงาน ขอมลแกผท เกยวของ

- การน าเสนอผลการวเคราะหขอมล ตองรายงานผลดวยภาษาทเขา ใจงาย กระชบ ขอมลตองมความถกตองไมบดเบอน โดยบคคลส าคญทตองไดรบการรายงานผล คอ ผกอใหเกดมลพษหรอผประกอบการ ประชาชน และเจาหนาของรฐทเกยวของ โดยบคคลทง 3 ฝายนจะตองไดรบขอมลอยางเทาเทยมกน - การสอสารความเสยง วธการปองกน และดแลตนเองแกประชาชน

Page 44: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 39

ขนตอน ประเดนขอมลทตองรวบรวม แหลงทมาของขอมล 4. การด าเนน การแกไข หรอปองกน ปญหา

- หากพบพารามเตอรคณภาพสงแวดลอม มคาเกนคามาตรฐานใหผประกอบการด าเนนการปรบปรงคณภาพสงแวดลอมใหอยในระดบทไมเกนคามาตรฐาน และรายงานแกผทเกยวของทราบ - หากพบปรมาณสารเคมในหวงโซอาหาร ควรแจงเตอนประชาชนในการบรโภคในเบองตน - ใหประชาชนรวมด าเนนการตดตามตรวจสอบคณภาพสงแวดลอมอยางตอเนอง

3.2 แนวทางการเฝาระวงสขภาพ

เปนการเฝาสงเกตอยางตอเนองเกยวกบการกระจายและแนวโนมของอบตการณของโรค โดยมการเกบรวบรวมขอมลอยางเปนระบบ การวเคราะหขอมลและการประเมนรายงานการปวยและการตาย รวมทงขอมลทส าคญอนๆ และกระจายขาวสารไปใหผทจ าเปนตองรอยางสม าเสมอและตอเนอง เพอทราบถงการเปลยนแปลงของการเกดโรคหรออาการทอาจจะสงผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผาขยะมลฝอย การเฝาระวงทางสขภาพด าเนนการได 2 รปแบบ คอ

1) การเฝาระวงเชงรบ เปนการรวบรวมขอมลโรคหรอปญหาทอาจจะเกดขนจากเตาเผามลฝอย ไดแก โรคระบบทางเดนหายใจ โรคมะเรง ภาวะบางอยางทเรมในระยะปรก าเนด เชน ความผดปกตของอายครรภและการเจรญเตบโตของทารกในครรภ เปนตน

2) การเฝาระวงเชงรก เปนการเฝาระวงโดยผรวบรวมขอมลเขาไปตดตามคนหาโรคหรอปญหาทท าการเฝาระวงอยางใกลชดตลอดเวลา เมอพบโรคหรอปญหาทท าการเฝาระวง กท าการบนทกเกบขอมลทนท การเฝาระวงแบบนไดขอมลคอนขางครบถวน ไดแก ขอมลการรบสมผสมลพษอากาศ และโลหะหนกของประชาชนในพนทรอบเตาเผามลฝอย โดยใชแบบสอบถาม เปนตน

การเตรยมความพรอมของบคลากร

ในการเรมตนส าหรบการเตรยมการเฝาระวงผลกระทบทางสขภาพนน กจกรรมส าคญคอการเตรยมความพรอมและพฒนาศกยภาพของบคลากรทางการแพทยและสาธารณสข ประกอบดวยแพทย พยาบาล เจาหนาทสาธารณสข และโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล ใหมความรและสามารถท าการตรวจคดกรองโรคหรออาการทเกยวของกบสารมลพษจากเตาเผามลฝอย เพอสรางความมนใจในการปฏบตงานใหแกเจาหนาทรวมถงประชาชนและเพอใหไดมาซงขอมลโรคหรอความเจบปวยทมความนาเชอถอ วธการด าเนนงาน : อาศยบคลากรทมประสบการณจากการด าเนนงานในพนทอนๆ มาถายทอด องคความรแลกเปลยนประสบการณใหแกพนท

Page 45: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 40

ตารางท 16 แสดงขอมลการเฝาระวงเชงรบ

ตวชวด ICD-10 กลมเปาหมาย/พนท

วธวเคราะห ความถ แหลง ขอมล

ระบบทางเดนหายใจ เชน หอบหด ไอแหง ไอมเสมหะ หายใจล าบาก หายใจมเสยงหวด แสบจมก แสบคอ

J40-J47 J62 J68-J70

- ชมชนรอบเตาเผาขยะ มลฝอย

- วเคราะหขอมลยอนหลงอยางนอย 5 ป - วเคราะหขอมลแยกรายต าบลและ หมบานเปรยบเทยบกบคาเฉลยของ จงหวดและประเทศ - ศกษาแนวโนมการเกดโรค และ วเคราะหตามกลมอาย - อตราปวยดวยโรคระบบทางเดนหายใจตอ 100,000 ประชากร - อตราปวยดวยโรคระบบประสาทตอ 100,000 ประชากร -อตราปวยดวยโรคระบบผวหนงตอ 100,000 ประชากร - อ ต ร าป ว ยด ว ย โ ร ค ระ บบ ตา ต อ 100,000 ประชากร -อตราปวยดวยโรคระบบหวใจและหลอดเลอดตอ 100,000 ประชากร - อตราปวยดวยภาวะบางอยางทเรมในระยะปรก าเนดตอ100,000 ประชากร - อ ต ร าป ว ย ด ว ย โ รคหอ บห ด ต อ100,000 ประชากร - อตราผมภาวะแทง ตงครรภยาก - อตราของเดกทมพฒนาการชา - อตราผปวยดวยโรคพษโลหะหนก - อตราผปวยดวยโรคมะเรง/เนองอก

ทก 6 เดอน-1ป ทก 6 เดอน-1ป ทก 6 เดอน-1ป

โรงพยาบาล เชน -รง 504 -รง 505 -รง 506 -12 แฟม -Hos XP -MIT_NET/ THO รพ.ต าบล เชน -18 แฟม -รง 504 -THO

ระบบประสาท เชน ปวดศรษะ เวยนศรษะ ออนเพลย เบออาหาร มนงง มอสน ใจสน ไมมแรง หงดหงด ฉนเฉยวงาย หแวว ประสาทหลอน

G10-G13 G20-G26 G44 G44.2 G44.8

G47.0 G479 G513

ระบบผวหนง เชน คน ผนแดง อกเสบ

L23 L23.0 L23.8 L23.9 L24.8

L24.9 L24.2 L24 L25.8 L25.9

ระบบตา เชน ระคายเคองตา น าตาไหล มองไมชด ตาพรา

H00-H59

ระบบหวใจและหลอดเลอด เชน เหนอยงาย แนนหนาอก เทาบวม

I11-I15 I20 I21 I22 I23

I24.0 I24.1 I64 I65

ภาวะบางอยางทเรมในระยะปรก าเนด เชน ความผดปกตของอายครรภและการเจรญเตบโตของทารกในครรภ

P05-P08 P61.0-P61.8 P83.0-P83.9 P90-P96

เนองอก C00-D48 C00-C14 C15-C26 C30-C39 C40-C41 C43-C44 C45-C49 C50-C58

C60-C63 C64-C68 C69-C72 C73-C75 C76-C80 C81-C96 C97 D00-D09

ส าหรบการเฝาระวงเชงรกนนเจาหนาทสาธารณสขตองมการด าเนนการคนหาประชาชนกลมเสยงท

ไดรบสมผสสารมลพษและมอาการหรอโรคทเชอมโยงกบมลพษทเกดจากเตาเผาขยะมลฝอย ซงถอเปนการตรวจคดกรองและเฝาระวงกลมเสยง โดยเรมจากการก าหนดขอบเขตพนททตรวจพบการปนเปอนของสารมลพษทงในดน น า และอากาศ แลวท าการตรวจคดกรองกลมเสยง เรมจากการส ารวจอาการของประชาชนทมารบบรการในโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล ตามแบบส ารวจอาการทเกยวของกบมลพษอากาศ พษโลหะหนก การตรวจสขภาพทวไป การประเมนสมรรถภาพทางกาย การตรวจหาสารปนเปอนโลหะหนกในรางกาย เปนตน

Page 46: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 41

ตารางท 17 แสดงขอมลการเฝาระวงเชงรก

ขอมล/ตวชวด

กลมเปาหมาย/พนท วธวเคราะห / การตรวจทางหองปฏบตการ

ความถ แหลง ขอมล

ขอมลการตรวจสขภาพ ประจ าป

- คนงาน/พนกงานในสถานประกอบการเตาเผามลฝอย

- หาอตราการตรวจพบสารโลหะหนกในตวอยางสงสงตรวจ เปรยบเทยบความรนแรงและแนวโนมของปญหา โดยเปรยบเทยบกบคามาตรฐานทงในและตางประเทศ - อตราผปวยดวยโรคพษโลหะหนก - วเคราะหความเกยวของกบปจจยเสยงอน

ทก 1 ป

แรงงานจงหวด/ สสจ.

ขอมลการรบสมผสสารมลพษทางอากาศ เชน ไดออกซน

กลมเสยงในพนทรอบเตาเผามลฝอย

- หาอตราการตรวจพบสารไดออกซนในตวอยางสงสงตรวจ - วเคราะหความเกยวของกบปจจยเสยงอน

ทก 1 ป

ส ารวจทางคลนกหาระดบสาร ไดออกซนในรางกาย

ขอมลการรบสมผสโลหะหนก

กลมเสยงในพนทรอบเตาเผามลฝอย

- อตราผปวยดวยโรคพษโลหะหนก - วเคราะหเปรยบเทยบกบคามาตรฐานทงในและตางประเทศ - วเคราะหขนาดและความรนแรงแยกตามรายพนท

ทก 1 ป

ส ารวจทางคลนกเพอหาระดบโลหะหนกในรางกาย

ตรวจสารหนในรางกาย

กลมเสยงในพนทรอบเตาเผามลฝอย

เพอการประเมนผปวยทไดรบพษสารหนประกอบดวยการตรวจผลกระทบตอระบบอวยวะ (health effect) ไดแก - การตรวจนบเมดเลอด (CBC) - การตรวจวเคราะหปสสาวะ (urinalysis) - การตรวจหนาทของไต (BUN cteatinine) - การตรวจการท างานของตบ - การตรวจคลนไฟฟาหวใจ - การตรวจภาพถายรงสทรวงอก - การตรวจความเรวของการน ากระแสประสาท - การตรวจไขกระดกทางพยาธวทยา เมอสารหนเขาสรางกายแลวมกกระจายออกจากกระแสโลหตไปอยางรวดเรวการตรวจวดระดบสารหนในเลอดจงมกใชเพอยนยนการไดรบสารหนเขาสรางกายไดไมดเทาใดนก การตรวจทางหองปฏบตการทมประโยชนส าหรบการตดสนใจจดการทางคลนก ไดแก การตรวจวดระดบสารหนในปสสาวะ 24 ชวโมง และในกรณทไมสามารถเกบปสสาวะ 24 ชวโมงได อาจเกบปสสาวะครงแรกตอนเชามด

ทก 1 ป

ตรวจตะกวในรางกาย

กลมเสยงในพนทรอบเตาเผามลฝอย

การวดระดบตะกวในเลอด (blood lead level) เปนการตรวจคดกรองและการตรวจวนจฉยทดทสด สามารถบอกถงการดดซมตะกวของรางกาย รวมทงภาวะสมดลของตะกวในเลอด กระดก และการขบถาย แตอาจมการเปลยนแปลงไดในชวงเวลาสนๆ ในการตรวจเพอการวนจฉยควรเกบตวอยางเลอดจากหลอดเลอดด าและตรวจวดดวยเครอง atomic absorption spectrometer สวนการตรวจเลอดจากหลอดเลอดฝอยนน ใชไดเฉพาะในการตรวจคดกรองเทานน เนองจากอาจมการปนเปอนกบตะกวในสงแวดลอมไดมาก นอกจากน การตรวจวดดวยเครอง atomic absorption spectrometer หรอวธการอน ระดบตะกวทวดไดยงมการแปรปรวนไดถงรอยละ10-15 ทงนขนกบระดบทท าการตรวจวด การตรวจวดระดบตะกวในปสสาวะ (urine lead level) การพบมระดบตะกวในปสสาวะสง เปนขอชบงการไดรบตะกวเขาไปในรางกายในระดบสงทด โดยเฉพาะการเกบปสสาวะ 24 ชวโมง และหลงการให chelating agent การเกบปสสาวะแบบครงเดยวนนมการเปลยนแปลงในแตละชวงเวลาไดมาก ทงนขนกบภาวการณมหรอการขาดน าดวย ถาพบระดบตะกวในปสสาวะครงเดยวสงแสดงถงมการดดซมตะกวเขาไปในรางกายสง แตถาปกตไมไดบงบอกถงวามการดดซมเขาสรางกายมากเกน

ทก 1 ป

Page 47: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 42

ขอมล/ตวชวด

กลมเปาหมาย/พนท วธวเคราะห / การตรวจทางหองปฏบตการ

ความถ แหลง ขอมล

หรอไม การตรวจวดระดบตะกวในเนอเยอ (ฟน ผม และเลบ) ใชเปนตวชส าหรบการไดรบตะกวเปนระยะเวลานานและเปนการเกบตวอยางทงาย โดยเฉพาะผมและเลบ สวนฟนนนใชไดดเฉพาะในกรณฟนน านมของเดกเทานน

ตรวจสารปรอทในรางกาย

กลมเสยงในพนทรอบเตาเผามลฝอย

การตรวจระดบปรอทอาจตรวจวดไดทงในเลอด ปสสาวะ และเสนผม เนองจากปรอทมระยะครงชวตในเลอดคอนขางสน (3 วน) การตรวจวดระดบปรอทในเลอด ท าไดเฉพาะในกรณทไดรบพษปรอทอยางเฉยบพลนเทานน การตรวจวดระดบปรอทในปสสาวะ เปนการตรวจหาระดบปรอทส าหรบการสมผสแบบเรอรง การตรวจวดระดบปรอทในเสนผม สามารถใชเปนหลกฐานของการไดรบพษจากสารประกอบปรอทอนทรยได การตรวจพบดงกลาวเพยงแตบงชถงการไดรบปรอทเขาสรางกายและสามารถบอกถงผลกระทบไดอยางคราวๆ ยงไมมหลกฐานทยนยนถงความสมพนธกบความรนแรงของอาการพษอยางชดเจน

ทก 1 ป

ตรวจแคดเมยมในรางกาย

กลมเสยงในพนทรอบเตาเผามลฝอย

การวดระดบแคดเมยมในปสสาวะ เปนตวบงถงปรมาณของแคดเมยมทมอยในรายกาย ระดบแคดเมยมในปสสาวะทสงกวา 10 มคก./กรมครอะตนน บงถงการเพมความเสยงตอการเกดการท างานของไตผดปกต และควรมมาตรการควบคมปองกนไมใหคนงานมระดบแคดเมยมในปสสาวะเกนกวา 5 มคก./กรม ครอะตนน การวดระดบของแคดเมยมในเลอด เปนตวบงถงการไดรบแคดเมยมมาเมอไมนานนก ระดบแคดเมยมในเลอดตงแต 10 มคก./ลตร เปนระดบทอนตรายตอรางกาย การตรวจคดกรองการเปนพษตอระบบการหายใจ ท าไดดวยการตรวจสมรรถภาพปอดและการตรวจภาพรงสทรวงอก ในกรณทมภาวะปอดอกเสบจากสารเคม ปอดบวมน า และ ถงลมโปงพองการตรวจภาพรงสทรวงอกอาจพบลกษณะรอยโรคทเขาไดรบภาวะดงกลาว และการตรวจสมรรถภาพปอดมกพบคา FVC และ FEV ลดลง

ทก 1 ป

ตรวจแมงกานสในรางกาย

กลมเสยงในพนทรอบเตาเผามลฝอย

การตรวจวดระดบของแมงกานสในเลอดและ/หรอในปสสาวะ ในผปวยทมอาการแลว มกไมสมพนธกบอาการทเกดขนและไมมประโยชนในทางคลนกนกเกดภาวะ proteinuria microscopic hematuria, proximal tubular damage, hypercalcemia และมไขได ดงนน จงไมควรใหยาดงกลาวเกน 5 วน ในแตละครงและกอนการเรมใหยาควรรบผปวยไวในโรงพยาบาล รวมทงควรปรกษาแพทยทมประสบการณในการใหยาดงกลาวซงในประเทศไทยสามารถท าไดดวยการปรกษาไปยงศนยพษวทยาหรอโรงพยาบาลโรงเรยนแพทย

ทก 1 ป

- ตรวจการท างานของตบ (LFT)

กลมเสยงในพนทรอบเตาเผามลฝอย

เปนการตรวจทางหองปฏบตการเพอหาความผดปกตของท างานของตบ ทก 1 ป

- ตรวจความสมบรณของเมดเลอด(CBC)

ชมชนในพนทรอบเตาเผามลฝอย

ท าใหทราบถงสภาวะสขภาพของรางกาย และความเสยงตอการเกดโรค ซงจะมประโยชนในการปองกนและรกษาโรคตางๆ เชน การตรวจเลอดเพอวนจฉย เพอคนหาความผดปกตในระยะแรกเรมจะเปนประโยชนส าหรบการปองกน และรกษาโรคไดทนการ การเกบเลอดเพอตรวจ โดยเจาะเลอดจากเสนเลอดด าบรเวณขอแขนหรอขอมอ ใชปรมาณประมาณ 2.5 - 3 มลลลตร และเกบเลอดไวในหลอดแกวทบรรจสารกนเลอดแขงทเรยกวา อดทเอ (EDTA) ตามอตราสวนทเหมาะสม เพอปองกนการแขงตวของเลอดทจะตรวจ

ทก 1 ป

Page 48: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 43

ขอมล/ตวชวด

กลมเปาหมาย/พนท วธวเคราะห / การตรวจทางหองปฏบตการ

ความถ แหลง ขอมล

- พฤตกรรมสขภาพและการรบสมผสโลหะหนก/มลพษอากาศ

ชมชนในพนทรอบเตาเผามลฝอย

-วเคราะหพฤตกรรมสขภาพกบการรบสมผสโลหะหนก/มลพษอากาศ จากปจจยเสยงอนๆ เชน การสบบหร อาหาร แหลงน าดม น าใช อาชพ เปนตน

ทก 1 ป

ส ารวจ โดยใชแบบสอบถาม

การแปลความหมายของขอมล

ผลจากการตรวจตวชวดทางชวภาพ สามารถน ามาวเคราะหและแปลความหมายเบองตนโดยใชขอคาอางองดงตอไปน (ATSDR ,2012; กระทรวงแรงงาน 2550; กรมวทยาศาสตรการแพทย 2532)

ตารางท 18 การแปลความหมายของขอมล

ประเภทสาร ประเภทบคคล ระดบสาร สารหน คาในคนปกตทวไป1

BEI คามาตรฐานในคนงาน3 คาความผดปกตในคนงาน3

-ในเลอด < 1µg/L -ในปสสาวะ < 100µg/L -ในปสสาวะ < 10µg/g creatinine -ในเลบ ≤ 1ppm -ในผม ≤ 1ppm -ในปสสาวะ < 15 -ในผม › 0.8 mg/kg นน.เสนผมแหง -ในเลบ › 1.3 mg/kg นน.เลบแหง -ปสสาวะหลงเลกงานวนสดทายของสปดาห <50 µg/g creatinine -ปสสาวะทถายครงแรกในตอนเชา ›50 µg/g creatinine

แคดเมยม คาในคนปกตอาย ≥1 ป1 คาในคนปกตอาย ≥6 ป1 คาในคนท างาน3 คาอนตรายในคนท างาน3 คาไตท างานผดปกตในคนท างาน3 BEI

-ในเลอด 0.315 µg/L -ในปสสาวะ 0.193 µg/g creatinine -ในเลอด (ไมควรเกน) < 5 mg/mL -ในเลอด › 10 µg/mL -beta-2-microglobulin ในปสสาวะ › 750 µg/g creatinine -ในปสสาวะ 5 µg/g creatinine -ในเลอด 5 µg/L

แมงกานส คาในคนปกตอาย 6-88 ป1 BEI

-ในปสสาวะ 1.26µg/L ไมก าหนด

ตะกว คาในเดกทวไป 1-5 ป1 คาในผใหญทวไป 20-59 ป1

คนปกตทวไป ≥ 6 ป1 คาอนตรายในคนท างาน2 ระดบทพบแลวถอวาปกต3 ระดบเรมเปนพษ(ไมแสดงอาการ)3 ระดบแสดงอาการเปนพษ3 BEI

-ในเลอด 1.9 µg/dL -ในเลอด 1.5 µg/dL -ในปสสาวะ0.677µg/L -ในเลอด ≥ 60 µg/dL -ในเลอด 10-20 µg/100ml/ ในปสสาวะ 10-70 µg/L -ในเลอด 40 µg/100ml/ ในปสสาวะ 100 µg/L -ในเลอด 70 µg/100ml/ ในปสสาวะ 200 -400µg/L -ในเลอด 30 µg/100ml *การพบตะกวในเลอดแสดงถงการเพงไดรบสาร

Page 49: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 44

3.3 การประเมนความเสยงตอสขภาพ

หลงจากทเจาหนาทสาธารณสขไดตรวจวดปรมาณสารไดออกซน/ฟแรน และโลหะหนกทปนเปอนในสงแวดลอมแลว สามารถน าผลการตรวจวดมาใชในการประเมนความเสยงตอสขภาพของประชาชนกลมเสยงทมการรบสมผสสารมลพษ แลวน าขอมลทไดจากการประเมนความเสยงไปใชในการจดการความเสยงทตอไป การประเมนความเสยงตอสขภาพ เปนกระบวนการศกษาอยางเปนระบบเพอพรรณนาและวดความเสยงทจะเกดขน โดยการพจารณาความสมพนธของสงคกคาม กระบวนการ การกระท า และสถานการณตางๆทเกยวของ เปนเครองมอทใชส าหรบตอบค าถามในสงทสนใจวา ความเสยงทงทางดานสขภาพและสงแวดลอม มความสมพนธกบสงคกคามอยางไร และมความเสยงอยในระดบใด โดยมขนตอนดงตารางท 19

ตารางท 19 ขนตอนการประเมนความเสยง ขนตอนการประเมนความเสยง ค าอธบาย

1. การประเมนสงคกคาม (Hazard Identification)

เปนการรวบรวมและวเคราะหขอมล เพอสรปวาการไดรบสงคกคาม/มลพษจากเตาเผาขยะมลฝอยมผลเสยตอสขภาพอนามยของมนษยหรอไม

2. การประเมนการสมผส (Exposure Assessment)

เปนวธการประมาณหรอวดปรมาณหรอความเขมขนของสงคกคามทแตละบคคล/ ประชากรไดรบ วตถประสงคของการประเมนการรบสมผสคอ - คนหาสารหรอสงคกคามทสงมชวตแตละชนดหรอสงแวดลอม ไดรบสมผส - ค านวณปรมาณทไดรบ - ไดรบสารดวยวธใด - ไดรบสารเปนเวลานานเทาใด

3. การประเมนขนาดสมผสกบการตอบสนอง (Dose-Response Assessment)

เปนการแสดงความสมพนธระหวางปรมาณสารทไดรบและความรนแรงของความเปนพษทเกดขนทจะเกดผลเสยตอสขภาพ

4. การอธบายลกษณะของความเสยง (Risk Characterization)

คอการวเคราะหขอมลจากทง 3 ขนตอนกอนหนาเพอน ามาประเมนวา การสมผสสงคกคามในสภาพทเปนอยนน ถอเปนความเสยงตอสขภาพหรอไม ในทท างานหรอสถานประกอบการแหงหนง คนท างานแตละคน หรอแผนกงานแตละแผนก ยอมจะมความเสยงตอสขภาพทแตกตางกนไปตามสงคกคามทสมผส รายละเอยดทตองพจารณาในขนตอนนคอ ตองบอกใหไดวาความเสยงตอปจจยคกคามทสนใจนน ระดบของความเสยงมมากนอยแคไหน มความเสยงอยางไร ใครเปนผทมความเสยงสงสด ลกษณะงานหรอกจกรรมแบบใดทท าใหเกดความเสยงสงสด

Page 50: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 45

ตวอยางการประเมนความเสยง

1) การประเมนสงคกคาม (Hazard Identification) จากสงคกคามทกลาวไวขางตนพบวา ผลการตรวจคณภาพอากาศมปรมาณสารไดออกซน

ซงอาจท าใหประชาชนในพนทมความเสยงตอการรบสมผสทางการหายใจได

2) การประเมนการสมผส (Exposure Assessment) ประเมนจากความเขมขนของสารมลพษ ความถการรบสมผส ระยะเวลาการสมผส และ

ชองทางการรบสมผส 1) ความเขมขนของสารมลพษ คอ ปรมาณสารไดออกซน (5.73x10-8 µg/m3) 2) อตราการสมผส คอ ประชาชนมอตราการหายใจเฉลย ( วยเดก 3-16 ป 15 m3/day) 3) ระยะเวลาทสมผส คอ ระยะเวลาทประชาชนอาศยอยในพนทเสยง หรอระยะเวลาท ประชาชนรบสารมลพษ (2 ป) 4) ความถของการไดรบสาร (365 วน/ป) 5) Fraction Inhaled (1 unitless) 6) น าหนกของรางกาย (วยเดก 3-16 ป น าหนกเฉลย 50 กก.) 7) ระยะเวลาทใชในการสมผสเฉลย

- เวลาเฉลยการสมผสส าหรบสารกอมะเรง 2x365 วน/ป (730 วน) - เวลาเฉลยส าหรบสารไมกอมะเรง 2x365 วน/ป (730 วน)

8) ชองทางการสมผส คอ การหายใจ (Inhalation) ใชสมการส าหรบการประเมนการสมผสทางการหายใจ ดงน

(ขอมลจาก US EPA,1989)

CI = CA x InhR x EF x ED x FI BW x AT

โดยท CI = ปรมาณสงคกคามทไดรบ (มก./กก.-น าหนกรางกาย/วน) CA = ความเขมขนเฉลยของสงคกคามในตวกลางระหวางทมการสมผส (mg/m3) InhR = อตราการหายใจ (m3/วน) EF = ความถของการสมผส (วน/ป) ED = ระยะเวลาทสมผส (ป) FI = fraction inhaled (unitless) BW = น าหนกของรางกาย (กก.) AT = ระยะเวลาทใชในการสมผสเฉลย (วน)

Page 51: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 46

จากสตรค านวณ พบวา CI = 5.73 x 10-12 x 15 x 365 x 2 x 1

50 x 730 CI = 1.719 x 10-12 มก./กก.-น าหนกรางกาย/วน

ดงนนปรมาณทไดรบสารไดออกซนจากการหายใจ คอ 1.719 x10-12 มก./กก.-น าหนกรางกาย/วน

3) การประเมนขนาดสมผสกบการตอบสนอง (Dose-Response Assessment)

การประเมนความเสยงของการสมผสสารไดออกซนจากการหายใจ โดยการค านวณหาคา Hazard Quotient (HQ)

1) ปรมาณสงคกคามทไดรบ (1.719 x10-12 mg/kg bw/day) 2) Tolerable Daily Intake : TDI (WHO (1998) 1-4 pg/kg bw/day)

ใชสมการ ดงน

HQ = CI TDI

โดยท TDI = Tolerable Daily Intake HQ = คาความปลอดภย

HQ ≤ 1 อยในเกณฑทยอมรบได HQ > 1 เกนกวาเกณฑทยอมรบได

จากสตรค านวณ พบวา HQ = 0.42975 x 10-3

4) การอธบายลกษณะความเสยง (Risk Characterization) จากการค านวณคาความปลอดภย (HQ) จากการสมผสสารไดออกซนทางการหายใจ พบวา มคาเทากบ 0.42975 x 10-3 ซงมคา < 1 แสดงวามความปลอดภย/อยในเกณฑทยอมรบได

HQ = 1.719 x10-12 mg/kg bw/day 4 pg kg bw/day

Page 52: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 47

3.4 การรกษาและฟนฟ

ผลการตรวจวดทไดจากการตรวจคดกรองประชาชนกลมเสยงและพบวามคาตรวจวดสารพษในรางกายเกนคามาตรฐานหรอพบความผดปกตทางอาการของโรค ในเบองตนเจาหนาทโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลหรอโรงพยาบาลชมชนทผานการอบรม สามารถใหการรกษาเมอพบความผดปกตและท าการตรวจตดตามอยางตอเนอง หรออาจน าผปวยหรอมอาการไปท าการตรวจรกษาดวยแพทยเฉพาะทางเกยวกบโรคทางสงแวดลอมตอไป 3.5 จดท าแผนทชมชนหรอแผนทความเสยง

การท าแผนทชมชนเปนเครองมอในการเชอมโยงความสมพนธระหวางปจจยเสยงกบปญหาสขภาพ แตไมสามารถใชในการบอกวาปจจยเสยงทสงสยเปนสาเหตของการเจบปวยทเกดขน ดงนนผลทไดยงตองรอการพสจนใหแนชดดวยวธการอนๆ ตอไป อยางไรกตามการจดท าแผนทชมชนสามารถใชเปนเครองมอใหเจาหนาทสาธารณสขวางแผนในการตดตามฝาระวงรวมถงแกไขปญหาไดงายขน แผนทชมชน เปนการน าขอมลจ านวนหลงคาเรอน จ านวนประชากรทเปนกลมเสยงโดยรอบเตาเผาขยะมลฝอย โดยก าหนดขอบเขตในรศม 3-5 กโลเมตรรอบโครงการ โดยระบขอมลส าคญในแผนท ไดแก ทตงของเตาเผามลฝอย จดเกบตวอยางคณภาพอากาศ จดเกบตวอยางคณภาพน า ทตงหลงคาเรอนโดยรอบเตาเผามลฝอยพรอมทงบานเลขท ทตงระบบประปาหมบาน แหลงน าผวดน เสนทางการไหลของน า ถนน โรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบล โรงพยาบาลชมชน โรงพยาบาล โรงเรยน วด เปนตน และระบขอมลผลการตรวจวดคณภาพสงแวดลอมและสขภาพลงในแผนทชมชน ระบจดทตรวจพบผปวยหรอผทมอาการเกยวของกบมลพษจากเตาเผามลฝอย ด าเนนการโดยเจาหนาทโรงพยาบาลสงเสรมสขภาพต าบลหรอ อสม. และระยะตอไปอาจพฒนาเปนระบบ ฐานขอมล GIS ตอไปได

การสอสารความเสยง (risk communication) คอการใหขอมลตอสาธารณะ วาความเสยงนนรนแรงมากนอยเพยงใด ตองใหความส าคญหรอไมจ าเปนจะตองตนตระหนก โดยการใหขอมลทถกตรงกบความเปนจรง ผประกอบการและหนวยงานทเกยวของ เชน องคกรปกครองสวนทองถน หนวยงานก ากบดแล หนวยงานดานสงแวดลอม ควรสรางความรความเขาใจเกยวกบขนตอนหรอกระบวนการทใชในเตาเผามลฝอย สงคกคาม และผลกระทบทจะเกดขน รวมสรางความตระหนกรวมกน อนจะน าไปสความรวมมอในการลดปจจยคกคามสขภาพ โดยเฉพาะปจจยทสามารถปองกนได ใหกบประชาชนในพนท และเมอด าเนนการรวบรวมและวเคราะหขอมลทงดานสงแวดลอมและสขภาพแลว หากพบกรณทคณภาพสงแวดลอมและสขภาพมคาเกนคามาตรฐาน หรอแมแตไมเกนคามาตรฐาน แตมคามากกวาครงหนงของคามาตรฐาน ควรมการเฝาระวงอยางตอเนอง และควรสอสารใหประชาชนในพนททราบ รวมทงใหความรในการดแลปองกนตนเอง โดยมรปแบบการสอสารตางๆ เชน การสอสารผานหอกระจายขาว วทยชมชน การสอสารผานสอแผนพบและใบปลว หรอปายประชาสมพนธในสถานททเปนจดศนยรวมประชาชน เชน ศาลาการเปรยญ วด เปนตน

Page 53: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 48

4.1 ขอมลกฎหมายทเกยวของ

1) คณภาพอากาศในบรรยากาศทวไป 1. ประกาศคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต ฉบบท 10 (พ.ศ.2538) เรอง ก าหนดมาตรฐานคณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทวไป 2. ประกาศคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต ฉบบท 21 (พ.ศ. 2544) เรอง ก าหนดมาตรฐานคากาซซลเฟอรไดออกไซดในบรรยากาศโดยทวไปในเวลา 1 ชวโมง 3. ประกาศคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต ฉบบท 24 (พ.ศ. 2547) เรอง ก าหนดมาตรฐานคณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทวไป 4. ประกาศคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต ฉบบท 33 (พ.ศ. 2552) เรอง ก าหนดมาตรฐานคากาซไนโตรเจนไดออกไซดในบรรยากาศโดยทวไป

2) คณภาพอากาศในปลองระบายอากาศ 1. ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรอง ก าหนดคาปรมาณของสารเจอปนในอากาศทระบายออกจากโรงงานผลต สง หรอจ า หนายพลงงานไฟฟา พ.ศ. 2547 2. ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม เรอง ก าหนดคาปรมาณของสารเจอปนในอากาศทระบายออกจากโรงงาน พ.ศ. 2549 3. ประกาศกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม ฉบบท 2 (พ.ศ. 2542) เรอง ก าหนดมาตรฐานควบคมการปลอยทงอากาศเสยจากโรงไฟฟาเกา 4. ประกาศกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม เรอง ก าหนดมาตรฐานควบคมการปลอยทงอากาศเสยจากโรงไฟฟา 5. ประกาศกระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม เรอง ก าหนดมาตรฐานควบคมการปลอยทงอากาศเสยจากโรงไฟฟาใหม พ.ศ. 2553 6. ประกาศกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม เรอง ก าหนดใหโรงไฟฟาแมเมาะเปนแหลงก าเนดมลพษทจะตองถกควบคมการปลอยทงอากาศออกสบรรยากาศ

3) คณภาพเสยง 1. ประกาศคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาต ฉบบท 15 (พ.ศ. 2540) เรอง ก าหนดมาตรฐานระดบเสยงโดยทวไป 2. กฎกระทรวงแรงงาน เรอง ก าหนดมาตรฐานในการบรหารและการจดการดานความปลอดภย อาชวอนามยและสภาพแวดลอมในการท างานเกยวกบความรอน แสงสวาง และเสยง พ.ศ. 2549

4) คณภาพน า 1. ประกาศกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม ฉบบท 3 (พ.ศ. 2539) เรอง ก าหนดมาตรฐานควบคมการระบายน าทงจากแหลงก าเนดประเภทโรงงานอตสาหกรรมและนคมอตสาหกรรม 2. ประกาศคณะกรรมการสงแวดลอมแหงชาตฉบบท 8 (พ.ศ. 2537) เรอง ก าหนดมาตรฐานคณภาพน าในแหลงน าผวดน 3. ประกาศกระทรวงอตสาหกรรม ฉบบท 2 (พ.ศ. 2539) เรอง ก าหนดคณลกษณะของน าทงทระบายออกจากโรงงาน

สวนท 4 กฎหมายทเกยวของ

Page 54: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 49

4.2. คามาตรฐานมลพษอากาศของโรงไฟฟา ตารางท 20 คามาตรฐานมลพษอากาศทแตละหนวยงานก าหนด

สารมลพษ กรมควบคมมลพษ

WHO EPAQS EPA IRIS OSHA บรรยากาศทวไป โรงไฟฟาเกา โรงไฟฟาใหม

NO2 - คาเฉลย 1 ชม. 0.17 ppm - คาเฉลย 1 ป 0.03 ppm

- ถานหน 400 ppm - กาซธรรมชาต:200ppm - น ามน: 200 ppm

- ถานหน 200 ppm1 - กาซธรรมชาต: 120 ppm1 - น ามน: 180 ppm1 - Biomass: 200 ppm1

- คาเฉลย 1 ป 40 μg/m3 - คาเฉลย 1 ชม. 200 μg/m3

- คาเฉลย 1 ชม. 287 μg/m3 (150 ppb)

- คาเฉลย 1 ป 0.053 ppm (1971)

- -PEL : 25 ppm

SO2 - คาเฉลย 1 ชม. 0.3 ppm - คาเฉลย 24 ชม.: 0.12 ppm - คาเฉลย 1 ป 0.04 ppm

- ถานหน 700 ppm - กาซธรรมชาต: 60 ppm - น ามน: 1,000 ppm

-ถานหน 360 ppm (<50MW) 1 -ถานหน 180 ppm(>50MW) 1 - กาซธรรมชาต: 20 ppm1 - น ามน: 260 ppm1 - Biomass: 60 ppm1

-คาเฉลย24 ชม: 20 μg/m3 - 10 นาท : 500 μg/m3

- คาเฉลย 15 นาท 266 μg/m3 (100 ppb)

- คาเฉลย 24 ชม. 0.14 ppm (1971) - คาเฉลย 1 ป 0.03 ppm (1971)

- -PEL : 5 ppm

O3 - คาเฉลย 1 ชม. 0.10 ppm - คาเฉลย 8 ชม. : 0.07 ppm

- - - คาเฉลย 8ชม.: 100 μg/m3

- คาเฉลย 8 ชม. 100 μg/m3 (50 ppb)

- คาเฉลย 1 ชม. 0.12 ppm - คาเฉลย 8ชม. 0.075 ppm

-

PM10 -คาเฉลย 24 ชม.:0.12 มคก./ลบ.ม - คาเฉลย 1 ป 0.05 มคก./ลบ.ม

- - - คาเฉลย 1ป : 10 μg/m3 - คาเฉลย 24ชม: 25 μg/m3

- คาเฉลย 24 ชม: 50 μg/m3

- คาเฉลย 24ชม: 150 μg/m3 (2006)

-

PM2.5 -คาเฉลย 24 ชม.:0.05 มคก./ลบ.ม - คาเฉลย 1 ป 0.025 มคก./ลบ.ม

- -คาเฉลย 1ป : 20 μg/m3 - คาเฉลย 24 ชม: 50 μg/m3

- -คาเฉลย 1ป : 15 μg/m3 - คาเฉลย24 ชม: 35 (2006)

-

Page 55: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 50

สารมลพษ กรมควบคมมลพษ

WHO EPAQS EPA IRIS OSHA บรรยากาศทวไป โรงไฟฟาเกา โรงไฟฟาใหม

μg/m3 TSP - ถานหน 320 mg/m3

- กาซธรรมชาต: 60mg/m3 - น ามน: 240 mg/m3

- ถานหน 80 mg/m3*1 - กาซธรรมชาต: 60 mg/m3*1 - น ามน: 120 mg/m3*1 - Biomass: 120 mg/m3*1

- -

Hg **(0.001 mg/l ในน าดม(1984))

- - คาเฉลย 24 ชม.: 0.25 µg/m3 (major stationary source)

- phenylmercuric acetate RfD of 8×10-5

mg/kg/day (1997) - RfC for elemental mercury is 3x10-4 mg/m3 (1997)

- PEL(8hr.TWA): 0.01 mg/m3(1974)

Pb คาเฉลย 1 เดอน 1.5 มคก./ลบ.ม

- 0.5 μg/m3 (2000) - คาเฉลย 1 ป 0.25 μg/m3

- คาเฉลย 3 เดอน : 0.15 µg/m3

- PEL(8hr.TWA): 50 mg/m3 (2005

As - 1.5x10-3 unit risk**

- - -Inhalation unit risk 4.3x10-3 per μg/m3 - RfD 3x10-4 mg/kg/day for inorganic Arsenic(2007) - RfC ยงไมมขอมล

- PEL(8hr.TWA): 0.05 mg/m3 (2005

Cd - Chemical of Health Significance 0.003 mg/L (1996)

- - - RfD 5x10-4 mg/kg/day in water (1995). - RfD 1x10-3

- PEL(TWA): 5 μg/m3 (1992)

Page 56: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 51

สารมลพษ กรมควบคมมลพษ

WHO EPAQS EPA IRIS OSHA บรรยากาศทวไป โรงไฟฟาเกา โรงไฟฟาใหม

mg/kg/day in food (1995).

Benzene - คาเฉลย 1 ป 1.7 มคก./ลบ.ม

- - - 6x10-6 unit risk(2000)

- คาเฉลย 1 ป 16.25 μg/m3 (5 ppb)

-Inhalation unit risk 2.2x10-6–7.8x10-6 per μg/m3 - RfC 0.03 mg/m3 - RfD 0.004 mg/kg/day

- PEL: 1 ppm -STEL: 5 ppm

Vinyl Chloride - คาเฉลย 1 ป 10 มคก./ลบ.ม

- - - - - -RfC 0.1 mg/m3 - RfD 0.003 mg/kg/day

PEL(8hr.TWA): 1 ppm - PEL(15นาทTWA): 5 ppm

1,2 - Dichloroethane)

- คาเฉลย 1 ป 0.4 มคก./ลบ.ม

- - - - - - Inhalation Unit Risk (Carcinogenic Risk) 2.6 x10-5 ตอ µg/m3

-PEL: 50 ppm, -Ceiling:100 ppm (2001)

Trichloroethylene

- คาเฉลย 1 ป 23 มคก./ลบ.ม

- - - - - - - PEL : 100 ppm - Ceiling:200 ppm

Dichlo romethane

- คาเฉลย 1 ป 22 มคก./ลบ.ม

- - - - - - RfD 6 x10-2 mg/kg-day -Inhalation Unit Risk (Carcinogenic Risk) :4.7 x10-7ตอ µg/m3

- PEL : 25 ppm - STEL : 125 ppm

1,2-Dichloropropane,

- คาเฉลย 1 ป 4 มคก./ลบ.ม

- - - - - - RfC 0.02 mg/m3 - RfD 0.03 mg/kg/day

Tetrachloro- ethylene

- คาเฉลย 1 ป 200 มคก./ลบ.ม

- - - - - - RfD: 1 x10-2 mg/kg-day

-PEL : 100 ppm - Ceiling :200

Page 57: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 52

สารมลพษ กรมควบคมมลพษ

WHO EPAQS EPA IRIS OSHA บรรยากาศทวไป โรงไฟฟาเกา โรงไฟฟาใหม

ppm Chloroform - คาเฉลย 1 ป 0.43

มคก./ลบ.ม - -- - - - RfD : 0.01(mg/kg/day) - PEL-TWA: 50

ppm -Ceiling: 240 mg/m3

1,3-Butadiene - คาเฉลย 1 ป 0.33 มคก./ลบ.ม

- - - - คาเฉลย 1 ป 2.25 μg/m3 (1 ppb)

- - RfC : 2x10-3 mg/m3 -Inhalation Unit Risk (Carcinogenic Risk) :3 x10-5ตอ µg/m3

- PEL-TWA: 1 ppm - PEL-STEL : 5 ppm

*1 มาตรฐานนมผลบงคบใชกบโรงไฟฟาทไดรบอนญาตประกอบกจการโรงงาน หรอใบอนญาตขยายโรงงานตงแต วนท 15 มกราคม 2553 ** Cancer risk estimates for lifetime exposure to a concentration of 1 μg/m3. * http://www.epa.gov/air/criteria.html: National Ambient Air Quality Standards (NAAQS)

EPA : Environmental Protection Agency IRIS = Integrated Risk Information System OSHA : Occupational Safety and Health Administration (United States Department of Labor) EPAQS : UK Expert Panel on Air Quality Standards คณะผเชยวชาญดานมาตรฐานคณภาพอากาศแหงสหราชอาณาจกร” IDLH = immediately dangerous to life or health PEL = permissible exposure limit REL = recommended exposure limit RfC = inhalation reference concentration RfD = oral reference dose STEL = short-term exposure limit TLV = threshold limit values TWA = time-weighted average

Page 58: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 53

ตารางท 21 เปรยบเทยบคามาตรฐาน ไดออกซน/ฟวแรน จากเตาเผาอณหภมสงของประเทศตางๆ

ประเทศ คามาตรฐาน ประเภทเตาเผา ออสเตรย 0.1ng. I-TEQ/Nm3 เตาเผาทกขนาด แคนาดา 0.1 ng. I-TEQ/Nm3 เตาเผาทกขนาด สหภาพยโรป 0.1ng. I-TEQ/Nm3 เตาเผาทกขนาด เนเธอรแลนด 1.0 ng. I-TEQ/Nm3 เตาเผาทกขนาด ไตหวน 0.5 ng. I-TEQ/Nm3 เตาเผาทกขนาด ญปน 0.1ng. I-TEQ/Nm3 เตาเผาขนาดใหญ สหรฐอเมรกา 13 ng-Total/Nm3 เตาเผาขนาดใหญ ประเทศไทย (2540) 30 ng-Total/Nm3 เตาเผามลฝอยชมชนขนาดตงแต

1 ตน/วนขนไป ประเทศไทย (2545) 0.5 ng. I-TEQ/Nm3 เตาเผาสงปฏกลหรอเตาเผาท

ไมใชแลว

ทมา : จารพงศ บญหลง, 2547 อางถงใน กรมวทยาศาสตรบรการ, 2553 หมายเหต : 30 ng-Total/Nm3 เทากบประมาณ 0.5 ng. I-TEQ/Nm3 13 ng-Total/Nm3 เทากบประมาณ 0.2 ng. I-TEQ/Nm3 เตาขนาดใหญของสหรฐอเมรกา หมายถง เตาเผาขนาดตงแต 250 ตน/วน

Page 59: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 54

คามาตรฐานคณภาพอากาศโรงไฟฟา

ตารางท 22 มาตรฐานควบคมการปลอยทงอากาศเสยจากโรงไฟฟาใหม

ประเภทของสารมลพษทางอากาศ ถานหน น ามน กาซ วธการตรวจวด กาซซลเฟอรไดออกไซด (สวนในลานสวน)

โรงไฟฟาขนาด มากกวา 500 เมกกะวตต โรงไฟฟาขนาด 300 - 500 เมกกะวตต โรงไฟฟาขนาด ต ากวา 300 เมกกะวตต

320 450 640

320 450 640

20 20 20

USEPA Method 6,8 / วธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบ

กาซออกไซดของไนโตรเจนในรปกาซไนโตรเจนไดออกไซด (สวนในลานสวน)

350 180 120

USEPA Method 7 / วธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบ

ฝนละออง (มลลกรมตอลกบาศกเมตร) 120

120

60 USEPA Method 5 / วธอนทกรมควบคมมลพษเหนชอบ

หมายเหต 1. มาตรฐานนมผลบงคบใชกบโรงไฟฟาทไดรบอนญาตประกอบกจการโรงงาน หรอใบอนญาตขยาย

โรงงานตงแต วนท 30 มกราคม 2539 2. ใหค านวณความเขมขนสารมลพษทางอากาศเทยบทสภาวะอางอง (Reference Condition)

อณหภม 25 องศาเซลเซยส ทความดน 760 มลลเมตรปรอท หรอความดน 1 บรรยากาศ ทสภาวะแหง ปรมาตรอากาศสวนเกนชวยในการเผาไหม (Excess Air) รอยละ 50 หรอทออกซเจน (Oxygen) รอยละ 7

ทมา : ดดแปลงจาก ประกาศกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม เรอง ก าหนดมาตรฐานควบคมการปลอยทงอากาศเสยจากโรงไฟฟา ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 113 ตอนท 9 ง วนท 30 มกราคม 2539 และ ประกาศกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม เรอง ก าหนดใหโรงไฟฟาเปนแหลงก าเนดมลพษทจะตองถกควบคมการปลอยทงอากาศเสยออกสสงแวดลอม ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 113 ตอนท 9 ง ลงวนท 30 มกราคม 2539

ทงน ในกรณทโรงงานไฟฟาใชถานหน กาซธรรมชาต เปนเชอเพลงรวมกน ตงแต 2 ประเภทขนไป ใหค านวณคามาตรฐานการปลอยทงอากาศเสยตามสดสวนของเชอเพลงแตละประเภททใชดงตอไปน

มาตรฐานควบคมการปลอยทงอากาศเสย = AX + BY + CZ

A = คามาตรฐานอากาศทปลอยทง เมอใชถานหนเปนเชอเพลงอยางเดยว B = คามาตรฐานอากาศทปลอยทง เมอใชน ามนเปนเชอเพลงอยางเดยว C = คามาตรฐานอากาศทปลอยทง เมอใชกาซเปนเชอเพลงอยางเดยว X = สดสวนของความรอน (Heat Input) ทไดจากเชอเพลงทใชถานหน Y = สดสวนของความรอน (Heat Input) ทไดจากเชอเพลงทใชน ามน Z = สดสวนของความรอน (Heat Input) ทไดจากเชอเพลงทใชกาซ

Page 60: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 55

ตารางท 23 มาตรฐานควบคมการปลอยทงอากาศเสยจากโรงไฟฟาเกา

ปรมาณอากาศเสยทปลอยทง

โรงไฟฟาเกา กาซ SO2

(สวนในลานสวน) กาซ NOx

ซงค านวณผลในรปของ NO2 (สวนในลานสวน)

ฝนละออง (มลลกรมตอ

ลกบาศกเมตร) 1. บางปะกง (พลงความรอน) หนวยการผลตท 1 - 4

800 320 (2) 250 200 (1) 320 120 (1)

2. บางปะกง (พลงความรอนรวม) หนวยการผลตท 1 และ 2 หนวยการผลตท 3 และ 4

60

450 230

60

3. พระนครใต (พลงความรอน) หนวยการผลตท 1 หนวยการผลตท 2

800 320 (2) 180 240 120 (2)

4. พระนครใต (พลงความรอนรวม) หนวยการผลตท 1 หนวยการผลตท 2

60

250 175

60

5. พระนครเหนอ 500 180 150 6. สราษฎรธาน 1000 200 320 7. ลานกระบอ 60 250 60 8. หนองจอก 60 230 60 9. ไทรนอย 60 230 60 10. วงนอย 60 175 60

หมายเหต : (1) เรมบงคบใชตงแตวนท 1 มกราคม 2543 (2) เรมบงคบใชตงแตวนท 1 เมษายน 2543 (3) ใหค านวณความเขมขนสารมลพษทางอากาศเทยบทสภาวะอางอง (Reference

Condition) อณหภม 25 องศาเซลเซยส ทความดน 760 มลลเมตรปรอท หรอความดน 1 บรรยากาศ ทสภาวะแหง ปรมาตรอากาศสวนเกนชวยในการเผาไหม (Excess Air) รอยละ 50หรอทออกซเจนรอยละ 7 (4) กรณโรงไฟฟาเกาประเภทพลงความรอน พลงความรอนรวม กงหนแกส หรอโรงไฟฟาเกาประเภทอนๆ ทมปลองปลอยทงอากาศออกสสงแวดลอมมากกวา 1 ปลอง ใหค านวณคาเฉลยการปลอยทงอากาศเสย ดวยวธการ ดงตอไปน

ทมา : ดดแปลงจากประกาศกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม ฉบบท 2 (พ.ศ. 2542) เรอง ก าหนดมาตรฐานควบคมการปลอยทงอากาศเสยจากโรงไฟฟาเกา ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 116 ตอนพเศษ 108ง ลงวนท 27 ธนวาคม 2542 และ ประกาศกระทรวงวทยาศาสตร เทคโนโลยและสงแวดลอม ฉบบท 2 (พ.ศ. 2542) เรอง ก าหนดใหโรงไฟฟาเกาเปนแหลงก าเนดมลพษทจะตองถกควบคมการปลอยทงอากาศเสยออกสสงแวดลอม ประกาศในราชกจจานเบกษา เลม 116 ตอนพเศษ 108ง ลงวนท 27 ธนวาคม 2542

Page 61: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 56

บรรณานกรม

1. กรมควบคมมลพษ. มหนตภยไดออกซน (dioxins) [อนเตอรเนต]. [เขาถงเมอ 20 ก.ค. 2558].เขาถงไดจาก : http:// www. pcd. go.th/info_serv/haz_dioxin.html

2. กรมควบคมมลพษ. คมอแนวทางการจดการสารพซบ 2551 [อนเตอรเนต]. [เขาถงเมอ 20 ก.ค. 2558].เขาถงไดจาก :http: // infofile.pcd.go.th/haz/haz_PCBManual08.pdf?CFID=20892299&CFTOKEN =41344025

3. กรมวทยาศาสตรบรการ. ประมวลสารสนเทศพรอมใช เรองนารเกยวกบไดออกซน.[อนเตอรเนต]. [เขาถงเมอ 20 ก.ค. 2558].เขาถงไดจาก : http://siweb.dss.go.th/repack/fulltext/IR1.pdf

4. กระทรวงพลงงาน กรมพฒนาพลงงานทดแทนและอนรกษพลงงาน.คมอการพฒนาและการลงทนผลตพลงงานทดแทน ชดท 6.พลงงานขยะ.[อนเตอรเนต].กรงเทพฯ;2554 [เขาถงเมอ 5 ก.ค. 2558].เขาถงไดจาก http://webkc.dede.go.th/ testmax/sites/ default/files/%E0%B8%9E%E0%B8%A5%E0%B8%B1%E0%B8%87%E0%B8%87%E0%B8%B2%E0%B8%99%20%E0%B8%82%E0%B8%A2%E0%B8%B0.pdf

5. กระทรวงทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม กรมควบคมมลพษ. รายงานสถานการณมลพษของประเทศไทย ป 2556. กรงเทพฯ ; 2557.

6. คณะกรรมการก ากบกจการพลงงาน.รายชอผไดรบใบอนญาตผลตไฟฟา.[อนเตอรเนต].กรงเทพฯ;2558 [เขาถงเมอ 23 ม.ย. 2558].เขาถงไดจาก: http://app04.erc.or.th/ELicense/Licenser/05_Reporting/ 504_ListLi censing_Columns _New.aspx ? Li censeType=1

7. ไชโย จยศร. การด าเนนงานตาม Roadmap การจดการขยะมลฝอยและของเสยอนตราย.[อนเตอรเนต].กรงเทพฯ;2558 [เขาถงเมอ 23 ม.ย. 2558].เขาถงไดจาก : http://www.en.mahidol.ac.th/thai/ wastemanagement/ roadmap_ chiyo.pdf

8. ศนยขอมลพษวทยา. สารอนทรยไอระเหยและสขภาพ . [อนเตอรเนต]. [เขาถงเมอ 20 ก.ค. 2558].เขาถงไดจาก : http://webdb.dmsc.moph.go.th/ifc_toxic/a_tx_2_001c.asp?info_id=120

9. ปราโมช เชยวชาญ. อปกรณควบคมมลพษอากาศชนดอนภาค [อนเตอรเนต]. [เขาถงเมอ 18 ก.ค. 2558].เขาถงไดจาก : http://www.safety-stou.com/UserFiles/File/54114-6.pdf

10. Abad E., Adrados M.A., Caixach J., Fabrellas B. and Rivera J. (2000). Dioxin mass balance in a municipal waste incinerator. Chemosphere 40: 1143-1147.

11. Alba N., Gasso S., Lacorte T. and Baldasano J.M. (1997). Characterization of municipal solid waste incineration residues from facilities with different air pollution control systems. Journal of the Air and Waste Management Association 47: 1170-1179.

12. Biggeri A., Barbone F., Lagazio C., Bovenzi M. and Stanta G. (1996). Air pollution and lung cancer in Trieste, Italy:Spatial analysis of risk as a function of distance from sources. Environmental Health Perspectives 104 (7):750-754.

13. Bresnitz E.A., Roseman J., Becker D. and Gracely E. (1992). Morbidity among municipal waste incineratorworkers. American Journal of Industrial Medicine 22:363-378.

14. Buchholz B.A. and Landsberger S. (1995). Leaching dynamics studies of municipal solid waste incinerator ash. Journal of Air and Waste Management Association 45: 579-590.

15. Canadian council of Ministry of the Environment. Operating and Emission Guidelines for municipal solid waste incinearators,1989. เขาถงเมอ 14 ก.ค. 2558].เขาถงไดจาก: http://www.ccme.ca/files/ Resources /air/emissions/ pn_1085_e.pdf

16. Committee on the Carcinogenicity of Chemicals in Food, Consumer Products and theEnvironment (2000). Cancer Incidence near municipal solid waste incinerators in GreatBritain. Available at the following website address: http://www.iacoc.org.uk/statements/ Municipalsolidwaste incineratorscoc 00s1march 2000.htm

17. Dempsey C.R. and Oppelt E.T. (1993). Incineration of hazardous waste: a critical review update. Air and Waste 43: 25-73.

18. EC (1998). Proposal for a Council Directive on the incineration of waste. Brussels, 07.10.1998.COM(1998)558final. 98/0289 (SYN).

19. EEA (2000). Dangerous Substances in Waste. Prepared by: J. Schmid, A.Elser, R. Strobel, ABAG-itm, M.Crowe, EPA, Ireland. European Environment Agency, Copenhagen, 2000.

20. Elliot P., Shaddick G., Kleinschmidt I., Jolley D., Walls P.,Beresford J. and Grundy C. (1996). Cancer incidence near municipal solid waste incinerators in Great Britain. British Journal of Cancer 73: 702-710.

21. Greenpeace Nordic (2000). Hot Air: Will Swedish Incinerators Satisfy the EU?

Page 62: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 57

22. Greenpeace Austria (1999). Waste incinerating plants in Austria. Vienna, August 1999. 23. Greenpeace Nordic (1999). Piles of Dioxin: Dioxin in ashes from waste incinerators in Sweden. Greenpeace,

Nordic, November 1999. 24. Gustavsson P. (1998). Mortality among workers at a municipal waste incinerator. American Journal of Industrial

Medicine 15: 245-253. 25. Gonzalez, C., Kogevinas, M., Gadea, E., Huici, A., Bosch,A., Bleda, M., Papke, O., 2000. Biomonitoring study of

people living near or working at a municipal solid-waste incinerator before and after two years of operation. Arch.Environ. Health 55:259-267.

26. Kurttio P., Pekkanen J., Alfthan G., Paunio M., Jaakkola J.J.K. and Heinonen O.P. (1998). Increased mercury exposure in inhabitants living in the vicinity of a hazardous waste incinerator: A 10-year follow-up. Archives of Environmental Health 53 (2): 129-137.

27. Kitamura K., Kikuchi Y., Watanbe S., Waechter G., Sakurai H. and Takada T. (2000). Health effects of chronic exposure to polychorinated dibenzo-p-dioxins(PCDD), dibenzofurans (PCDF) and coplanar PCBs (Co-PCB) of municipal waste incinerator workers.Journal of Epidemiology 10 (4): 262-270.

28. Marty M.A. (1993). Hazardous combustion products from municipal waste incineration. Occupational Medicine 8 (3): 603-619.

29. Margarida J. Quina1, Joo C.M. Bordado2 and Rosa M. Quinta-Ferreira1.Air Pollution Control in Municipal. Solid Waste Incinerators (เขาถงเมอ 14 ก.ค. 2558].เขาถงไดจาก : http://cdn.intechopen.com/pdfs-wm/18646.pdf

30. McGregor D.B., Partensky C., Wilbourn J. and Rice J.M. (1998). An IARC evaluation of polychlorinated dibenzo-p-dioxins and polychlorinated dibenzofurans as risk factors in human carcinogenesis. Environmental Health Perspectives 106 (suppl.2): 755-760.

31. NSW Government. (2013).Health risk assessment of Dioxin emission from MM Kembla, Port Kembla, Illwarra, NSW

32. Rapiti E., Sperati A., Fano V., Dell’Orco V. and Forastiere F. (1997). Mortality among workers at municipal waste incinerators in Rome: a retrospective cohort study.American Journal of Industrial Medicine 31: 659-661.

33. Sakai S., Hiraoka M., Takeda N. and Shiozaki K. (1996). Behaviour of coplanar PCBs and PCNs in oxidative conditions of municipal waste incineration. Chemosphere 32 (1): 79-88.

34. Van den Hazel P. and Frankort P. (1996). Dioxin concentrations in the blood of residents and workers at a municipal waste incinerator. Organohalogen Compounds 30: 119-121.

35. Viel J.-F., Arveux P., Baverel J. and Cahn J.-Y., 2000.Soft-tissue sarcoma and non-Hodgkin's lymphoma clusters around a municipal solid waste incinerator with high dioxin emission levels. Am. J. Epidem. 152:13-19.

36. Williams P.T. (1990). A review of pollution from waste incineration. Journal of the Institute of Water and Environmental Management 4 (1):2634.

37. World Bank Technical Guidance Report .Municipal solid waste incineration. Washington, D.C., 1999. [เขาถงเมอ 7 ก.ค.2558].เขาถงไดจาก :http://www.worldbank.org/urban/solid_wm/erm/ CWG%20folder/ Waste%20 Incineration .pdf

38. Zmirou D., Parent B., Potelon J-L. (1984). Etude epidemiologique des effets sur la sante des rejets atmospheriques d'’ne usine d'’ncineration de dechets industriels et menagers. Rev. Epidem. et Sante Publ. 32: 391-397. (in French). (Cited in Hens et al. 2000, Rowat 1999, Marty 1993).

Page 63: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 58

ภาคผนวก

Page 64: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 59

ภาคผนวก ก

รายชอผรบใบอนญาตประกอบกจการผลตไฟฟาเชอเพลงขยะชมชน

ล าดบ ชอผรบใบอนญาต

ชอสถานประกอบกจการ

จงหวด รายละเอยด ขนาดก าลงการผลต (MW)

วนทเรมประกอบการ

1 เทศบาลนครภเกต

เทศบาลนครภเกต (โรงงานเตาเผาขยะมลฝอยจงหวดภเกต)

ภเกต ขยะชมชน (Municipal Waste)

2.5 1 ก.ค. 2552

2 บรษท เมโทร กรป เอนเนอรย จ ากด

บรษท เมโทร กรป เอนเนอรย จ ากด

ก าแพงเพชร ขยะชมชน (Municipal Waste), กาซชวภาพ

(Biogas){น าเสยกระบวนการผลตแปง

มนส าปะหลง}

0.972

3 เทศบาลนครนครราชสมา

ศนยก าจดขยะมลฝอย เทศบาลนครนครราชสมา

นครราชสมา ขยะชมชน (Municipal Waste){Non-Thermal

Technologies (Anaerobic Digestion)}

0.9 15 ก.ค. 2556

4 บรษท จเดค จ ากด

บรษท จเดค จ ากด

สงขลา ขยะชมชน (Municipal Waste){Thermal Technologies (Gasification, Pyrolysis)}

6.785 30 พ.ค. 2557

5 บรษท โรงไฟฟาแมสอด จ ากด

บรษท โรงไฟฟาแมสอด จ ากด

ตาก ขยะชมชน (Municipal Waste){Incineration (Direct Combustion)}

1

6 บรษท พเจท เทคโนโลย จ ากด

โครงการโรงเผามลฝอยชมชนและผลตไฟฟา เทศบาลนครภเกต

ภเกต ขยะชมชน (Municipal Waste)

12

7 บรษท ทพไอ โพลน เพาเวอร จ ากด

บรษท ทพไอ โพลน เพาเวอร จ ากด (โครงการ 60 MW)

สระบร ขยะชมชน (Municipal Waste)

60

Page 65: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 60

ภาคผนวก ข

พนททมศกยภาพในการแปรรปขยะมลฝอยเพอผลตพลงงานไฟฟา (จดตงศนยก าจดขยะมลฝอยรวมเพอผลตพลงงาน) ขอมล ณ วนท 22 มถนายน 2558

ท จงหวด ผรบผดชอบ ทตง เจรจา การรบฟง

ความคดเหน

เขา พ.ร.บ.รวมทนฯ

การจดท า TOR

ประกาศคดเลอก

ท าสญญา

ด าเนน การ

กอสราง

เปดด าเนน การ

ปรมาณขยะทออกแบบ (ตน/วน)

ปรมาณขยะทเขา

ระบบ(ตน/วน)

พลงงานไฟฟาท

ได (MW)

เทคโนโลยทใช

หมายเหต

1 เชยงใหม * อบจ.เชยงใหม / บรษท เอส ซ ไอ อโค เซอรวสเซส จ ากด

อ.เมอง

/ - - - - - - - 636.27 9.09 อยระหวางการด า เนนการแกไขปญหา (บรหารจดการโดยบรษท เอส ซ ไอ อโค เซอรวสเซส จ ากด โดยแยกขยะประเภทพลาสตกไปเปนเช อ เพลง เข า เตาเผาปนซเมนต ปจจบนเครองจกรและพนทพรอมใชงานแตไมสามารถน าขยะเขาระบบได)

2 ล าพน อบจ.ล าพน อ.แมทา / - - - - - - - 500 7.14 อยระหวางการจดจาง มช. ท ารายงานศกษาความเหมาะสม (FS/DD) คาดวาจะได FS/DD ในป 2558

3 สโขทยธาน ทม.สรรคโลก / บรษท สหกนยง จ ากด

ต.ยานยาว อ.สวรรคโลก

/ - - -- - - - - 150 2.14 เตาเผาแบบ Gasifica- tion

อยระหวางการเจรจาระหวางเทศบาลเมองสวรรคโลกกบบรษทเอกชนทจะเขามาลงทน (บรษทสหกนยง จ ากด) คาดวาจะเปดด าเนนการได สงหาคม 2559

4 พษณโลก * ทน.พษณโลก / บรษท เอเชย กรน เอนเนอจ จ ากด (มหาชน)

ต.บางระก า อ.เมอง

/ - - - - - - - 395 5.64 จ.พษณโลก ลงนาม MOU โครงการโรงไฟฟาพลงงานขยะ กบ บมจ.เอเชย กรน เอนเนอจ เมอวนท 27 ก.พ. 2558 ขณะนอยระหวางการคดเลอกพนท

5 อตรดตถ ยงไมมเจาภาพ ต.แสนตอ อ.ทองแสนขน

/ - - - - - - - 300 4.29 อยระหวางการพจารณาคดเลอกรปแบบของเทคโนโลยทจะน ามาใช (อาจมการเปลยนแปลงพนทเปนทเอกชน)

6 ตาก ทน.แมสอด ต.แมปะ อ.แมสอด

/ - - - - - - - 300 4.29 อยระหวางการเจรจา

Page 66: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 61

ท จงหวด ผรบผดชอบ ทตง เจรจา การรบฟง

ความคดเหน

เขา พ.ร.บ.รวมทนฯ

การจดท า TOR

ประกาศคดเลอก

ท าสญญา

ด าเนน การ

กอสราง

เปดด าเนน การ

ปรมาณขยะทออกแบบ (ตน/วน)

ปรมาณขยะทเขา

ระบบ(ตน/วน)

พลงงานไฟฟาท

ได (MW)

เทคโนโลยทใช

หมายเหต

7 ตาก ทม.ตาก ต.ไมงาม อ.เมอง

/ - - - - - - - 300 4.29 อยระหวางการเจรจา

8 ก าแพงเพชร ทม.ก าแพงเพชร ต.หนองปลง อ.เมอง

/ - - - - - - - 391.39 5.59 อยระหวางการเจรจา

9 นครสวรรค * ทน.นครสวรรค ต.บานมะเกลอ อ.เมอง

/ - - - - - - - 367.88 5.26 อยระหวางการเจรจาหาเอกชนมาลงทนแปรรปเพอผลตแทงพลงงาน RDF

10 สพรรณบร อบต.พลบพลาไชย / บรษท Hitachi Zosen

ต.พลบพลาไชย อ.อทอง

/ - - - - - - - 500 10.00 เตาเผาระบบ Efw

ก.อตสาหกรรม ไดน าเสนอโครงการผลตไฟฟาจากขยะชมชนและขยะอตสาหกรรม (สดสวน 70 :30) ซงเปนโครงการสนบสนนของรฐบาลญปนและ NEDO ปรมาณขยะ 500 ตน/วน ก าลงผลต < 10 MW

11 ชยนาท ทต.หนคา / บรษท สหกนยง จ ากด

ต.เดนใหญ อ.หนคา

/ - - - - - - - RDF 2 ton/ ชม.

2.00 เตาเผาแบบ Gasification

อยระหวางการเจรจา (บ.น าเสนอโครงการจดการยะเพอแปรรปขยะเปนเชอเพลงและน าไปใชผลตกระแสไฟฟา ดวยระบบ gasification ขนาด 2 MW)

12 นทบร * อบจ.นนทบร ต.คลองขวาง อ.ไทรนอย

/ - / - - - - - 1600.00 22.86 ผานความเหนชอบจากคณะกรรมการฯ ตาม พรบ. การใหเอกชนรวมลงทนในกจการของรฐพ.ศ. 2556

13 ปทมธาน * อบต.เชยงรากใหญ

ต.เชยงรากใหญ อ.คลองหลวง

/ / - - - - - - 1800.00 25.71 อย ร ะ ห ว า ง ก า รท า ค ว า ม เ ข า ใ จ ก บประชาชน

14 พระนครศรอยธยา *

ทต.มหาพราหมณ / การ

ต.มหาพราหมณ

/ / - / - - - - 593.00 8.47 ศกษาความเปนไปได ในการกอสรา งเตาเผาขยะเพอผลตพลงงานแลวเสรจ

Page 67: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 62

ท จงหวด ผรบผดชอบ ทตง เจรจา การรบฟง

ความคดเหน

เขา พ.ร.บ.รวมทนฯ

การจดท า TOR

ประกาศคดเลอก

ท าสญญา

ด าเนน การ

กอสราง

เปดด าเนน การ

ปรมาณขยะทออกแบบ (ตน/วน)

ปรมาณขยะทเขา

ระบบ(ตน/วน)

พลงงานไฟฟาท

ได (MW)

เทคโนโลยทใช

หมายเหต

ไฟฟาสวนภมภาค

อ.บางบาล

และอยระหวางการรบฟงความคดเหนของประชาชนแลว

15 ทต.นครหลวง / บรษท พาโนวา จ ากด

ต.นครหลวง อ.นครหลวง

/ / - / / - - - 356.00 5.09 ผานการรบฟงความคดเหนของประชาชนแลว และสงสญญาการเชาทดนและการกอสรางใหส านกงานอยการสงสดพจารณา

16 อบต.อทย / บรษท อทย คลนเอนเนอรจ จ ากด

อ.อทย / / - - - - - - 300.00 4.29 ผานการรบฟงความคดเหนของประชาชนแลว

17 สมทรปราการ *

อบต.แพรกษาใหม /บรษทราชบร-ออพ รนวเอเบล เอเนอรจ จ ากด

ต.แพรกษาใหม อ.เมอง

/ - - - - - - - 2000.00 28.57 อยระหวางการปรบสถานทเพอกอสรางโรงไฟฟาแบบไพโรไรซส และแกสซฟเคชน และประสานงานเกยวกบเอกสารกบหนวยงานทเกยวของ

18 อางทอง ทม.อางทอง / บรษท สยาม เวสท เพาเวอร จ ากด

ต.เทราช อ.เมอง

/ / - - - - - - 200.00 2.86 ผานการรบฟงความคดเหนของประชาชนแลว

19 ลพบร * ทม.ลพบร / บรษท Cin international

ต.ทะเลชบศร อ.เมอง

/ / - / - - - - 1000.00 14.29 ทม.ลพบร ลงนาม MOU บรษท Cin international เมอ 14 มนาคม 2557 เพอกอสรางโรงไฟฟาจากขยะ ระบบ Gasification ซงรบฟงความคดเหนจากประชาชน เมอเดอนกนยายน 2557

20 ทม.บานหม / บรษท ชาวเมส จ ากด

/ - - - - - - - - - - - -

21 กาญจนบร อบจ.กาญจนบร / บรษท นอรท

ต.ปากแพรก อ.

/ - - - - - - - 30.0.00 4.29 อบจ.กาญจนบร ด าเนนการลงนามบนทกความเขาใจ (MOU) ในการศกษาความ

Page 68: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 63

ท จงหวด ผรบผดชอบ ทตง เจรจา การรบฟง

ความคดเหน

เขา พ.ร.บ.รวมทนฯ

การจดท า TOR

ประกาศคดเลอก

ท าสญญา

ด าเนน การ

กอสราง

เปดด าเนน การ

ปรมาณขยะทออกแบบ (ตน/วน)

ปรมาณขยะทเขา

ระบบ(ตน/วน)

พลงงานไฟฟาท

ได (MW)

เทคโนโลยทใช

หมายเหต

เอนไวรอนเมนท จ ากด

เมอง เปนไปไดโครงการแปลงขยะมลฝอยเปนพลงงานไฟฟา จ.กาญจนบร ระหวาง อบจ.กาญจนบร กบ บรษท นอรท เอนไวรอนเมนท จ ากด และ อบจ.กาญจนบร กบ อปท. 68 แหง เมอวนท 26 กมภาพนธ 2558

22 ประจวบครขนธ

ทม.หวหน ต.ทบใต อ.หวหน

/ - - - - - - - 300.00 3.70 เมอวนท 2 เม.ย. 58 ทม.หวหนไดด า เนนการประชมภาคความรวมมอระหวางอปท .ในเขตจงหวดประจวบฯ ตอนเหนอ ครงท 1/2558 ซงทประชมเหนชอบใหด าเนนการเพมเทคโนโลยด าเนนการแกไขปญหาขยะแบบยงยน :โรงไฟฟา RDF

23 เพชรบร ทต.ทาแลง / บรษท WPGE เพชรบร จ ากด

ต.ทาแลง อ.ทายาง

/ - - - - - - - 300.00 4.29 รวมประชมรบฟงความคดเหนของสวนราชการ การจดท ารายงานศกษามาตรการป อ งก นแก ไขผลกระทบตอ คณภาพสงแวดลอมและความปลอดภย (ESA) โครงการแปรรปขยะเปนพลงงาน ต.ทาแลง อ.ทายาง จ.เพชรบร เมอวนท 9 ธนวาคม 2557

24 หนองคาย อบจ.หนองคาย / บรษท หนองคายนาอย จ ากด

ต.โพนสวาง อ.เมอง (พนทกรรมสทธเอกชน)

/ / - - - - / - 400.00 5.71 เตาเผาแบบตะกรบ (Stoker Incineration)

1) บรษทหนองคายนาอย ไดรบใบอนญาตรง.4 จดตงโรงไฟฟาจากขยะขนาดก าลงผลต 4.5 เมกะวตต เงนลงทน 968 ลานบาท ไดรบการสนบสนนจากบอรดบโอไอ มตวนท 19 สงหาคม57 ไดรบการพจารณาเหนชอบตอบรบการซอไฟฟาจากการไฟฟาจดเชอมโยง สฟ หนองคาย/f8 คาดวาจะเดนเครองไดป 2560 2) ผาน

Page 69: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 64

ท จงหวด ผรบผดชอบ ทตง เจรจา การรบฟง

ความคดเหน

เขา พ.ร.บ.รวมทนฯ

การจดท า TOR

ประกาศคดเลอก

ท าสญญา

ด าเนน การ

กอสราง

เปดด าเนน การ

ปรมาณขยะทออกแบบ (ตน/วน)

ปรมาณขยะทเขา

ระบบ(ตน/วน)

พลงงานไฟฟาท

ได (MW)

เทคโนโลยทใช

หมายเหต

การรบฟงความคดเหนแลว ท าประชามตเมอป 2554 (ผาน) และน าเครองจกรลงปรบพนทแลว

25 เลย * อบจ.เลย ต.ศรสองรก อ.เมอง

/ - - - - - - - 300.00 4.29

26 ดรธาน * ทม.อดรธาน / บรษท ไทยโซลดรนวเอเบล เอนเนอรย จ ากด

ต.หนองนาค า อ.เมอง

/ / - / / / - - 487.00 278.00 6.96 ผานขบวนการขนตอนหาคสญญาตามระเบยบแลว ไดบรษท ไทยโซลดรนวเอเบล เอนเนอรย จ ากด เปนคสญญาผลตกระแสไฟฟาขนาด 1 MW และ RDF ก าหนดลงนามในสญญา 25 มนาคม 2558 เรมด าเนนการกอสราง 26 มถนายน 2558

27 นครพนม * อบจ.นครพนม / - - - - - - - 130.00 1.86 บรรมย *

28 ขอนแกน * ทน.ขอนแกน / บรษท อลไลแอนซ คลน เพาเวอร จ ากด

ต.โนนทอน อ.เมอง

/ / - / / / / - 490.00 7.00 เตาเผาแบบ

Gasification

เทศบาลนครขอนแกน ไดลงนามในสญญารวมกบบรษท อลไลแอนซ คลน เพาเวอร จ ากด เมอวนท 13 สงหาคม 2554 บรษทฯ เรมปรบพนทและกอสรางโรงงาน ตงแตเดอนตลาคม 2557 คาดวาจะด าเนนการแลวเสรจ และสามารถจ าหนายไฟฟาไดในเดอนสงหาคม 2559

29 มหาสารคาม * ทม.มหาสารคาม ต.หนองปลง อ.เมอง

/ - - - - - - - 300.00 4.29 อย ร ะหว า งการด า เน นการ คด เล อกบรษทเอกชนมาลงทน

30 ฬสนธ ทม.กาฬสนธ ต.นาจารย อ.เมอง

/ - - - - - - - 300.00 - 0.05 เตาเผาแบบ

Gasificati

อยระหวางการเจรจา

Page 70: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 65

ท จงหวด ผรบผดชอบ ทตง เจรจา การรบฟง

ความคดเหน

เขา พ.ร.บ.รวมทนฯ

การจดท า TOR

ประกาศคดเลอก

ท าสญญา

ด าเนน การ

กอสราง

เปดด าเนน การ

ปรมาณขยะทออกแบบ (ตน/วน)

ปรมาณขยะทเขา

ระบบ(ตน/วน)

พลงงานไฟฟาท

ได (MW)

เทคโนโลยทใช

หมายเหต

on 31 ชยภม ทม.ชยภม ต.บานเลา

อ.เมอง / - - - - - - - 300.00 4.29 อยระหวางการเจรจา

32 นครราชสมา * ทน.นครราชสมา ต.โพธกลาง อ.เมอง

/ - - - - - - - 573.24 9.90 เตาเผาแบบ

ตะกรบ (Stoker

Incineration)

ผานความเหนชอบจากคณะกรรมการฯ ตาม พรบ. การใหเอกชนรวมลงทนในกจการของรฐพ.ศ. 2556 แลว

33 ทม.ปากชอง ต.จนทก อ.ปากชอง

/ - - - - - - - 300.00 4.29 เตาเผาแบบ

Gasification

อยระหวางการขอใชประโยชนทดน จากกรมธนารกษ และขออนมตกองทพบกในฐานะผดแลพนท

34 ทม.บวใหญ ต.กดจอก อ.บวใหญ

/ - - - - - - - 300.00 4.29 ออโตเคลฟ (Autoclav

e)

สภาเทศบาลเมองบวใหญ เหนชอบโครงการแปรรปขยะเปนพลงงาน โดยใหเอกชนรวมลงทน ขณะนอยระหวางจดท า TOR กบเอกชน และด าเนนการขอสภา อบต.กดจอก ในการท ากจการนอกเขต

35 สรนทร * ทต.สงขะ / อบจ.สรนทร (บรษท เพาเวอรโซลชนเทคโนโลย จ ากด)

ต.สงขะ อ.สงขะ

/ - - - - - - - 300.00 4.29 เตาเผาแบบ

Gasification

องคการบรหารสวนจงหวดสรนทร ไดลงนาม MOU รวมกบ บรษท เพาเวอรโซลชนเทคโนโลย จ ากด (PST group) ใหด าเนนการศกษาการน าขยะมาเผาในเตาเผาเพอผลตเปน กระแสไฟฟา

36 อบลราชธาน * ทม.วารนช าราบ ต.คเมอง อ.วารนช า

/ - - - - - - - 987.14 445.92 14.10 อยในระหวางการศกษาขอมล เพอการคดสนใจ คดเลอกรปแบบการด าเนนงาน

Page 71: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 66

ท จงหวด ผรบผดชอบ ทตง เจรจา การรบฟง

ความคดเหน

เขา พ.ร.บ.รวมทนฯ

การจดท า TOR

ประกาศคดเลอก

ท าสญญา

ด าเนน การ

กอสราง

เปดด าเนน การ

ปรมาณขยะทออกแบบ (ตน/วน)

ปรมาณขยะทเขา

ระบบ(ตน/วน)

พลงงานไฟฟาท

ได (MW)

เทคโนโลยทใช

หมายเหต

ราบ ความรวมมอระหวางภาครฐและเอกชน ในการลงทนสรางโรงไฟฟาจากขยะ การคดเลอกเทคโนโลยทเหมาะสมกบสภาพพนท และปรมาณขยะทเกดขน

37 ฉะเชงเทรา อบจ.ฉะเชงเทรา ต.เขาหนซอน อ.พนมสารคาม

/ - - - - - - - 300.00 4.29 อยระหวางการเจรจา

38 อบต.หนามแดง / บรษท พเอมไอ จ ากด

/ - - - - - - - อยระหวางการเจรจา

39 สระแกว ทต.วฒนานคร ต.วฒนานคร อ.วฒนานคร

/ - - - - - - - 300.00 4.29 อยระหวางการเจรจา

40 ชลบร * เอกชน ต.หนองอรณ อ.บานบง

/ - - - - - - - 462.00 6.60 อยระหวางการเจรจา

41 เอกชน นคมอตสาหกรรมเหมราช

ต.บอวน อ.ศรราชา

/ - - - - - - - 1850.00 26.43 อยระหวางการเจรจา

42 อบต.เขาไมแกว

/ - - - - - - - อยระหวางการเจรจา

43 ระยอง * อบจ.ระยอง / บรษท โกลบอล เพาเวอร ซนเนอรย จ ากด

ต.น าคอก อ.เมอง

/ - - - - - - - 1000.00 14.29 มการเซนสญญา ลงนามใน MOU แลว

44 สราษฎรธาน อบต.ทาโรงชาง ต.ทาโรง / - - - - - - - 300.00 4.29 อยระหวางการเจรจา

Page 72: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 67

ท จงหวด ผรบผดชอบ ทตง เจรจา การรบฟง

ความคดเหน

เขา พ.ร.บ.รวมทนฯ

การจดท า TOR

ประกาศคดเลอก

ท าสญญา

ด าเนน การ

กอสราง

เปดด าเนน การ

ปรมาณขยะทออกแบบ (ตน/วน)

ปรมาณขยะทเขา

ระบบ(ตน/วน)

พลงงานไฟฟาท

ได (MW)

เทคโนโลยทใช

หมายเหต

/ บรษท เอสอารท พาวเวอรกรน จ ากด

ชาง อ.พนพน

45 นครศรธรรมราช

ทน.นครศรธรรมราช

ต.นาเคยน อ.เมอง

/ - - - - - - - 300.00 4.29 อยระหวางการเจรจา

46 ภเกต * ทน.ภเกต / บรษท พเจท เทคโนโลย จ ากด

ต.วชด อ.เมอง

/ / - / / / / / 700.00 700.00 3.00 เตาเผาแบบ

ตะกรบ (Stoker

Incineration)

เปดด าเนนการแลว เตาเผาขยะแบบตะกรบ (Stoker Incineration) ขนาด 350 ตน/วน จ านวน 2 ชด รองรบขยะมลฝอยได 700 ตน/วน ผลตกระแสไฟฟาได 3 เมกกะวตต

47 กระบ * ทม.กระบ ต.ทบปรก อ.เมอง

/ - - / - - - - - 44.34 1) จดเตรยม TOR เชญชวนประกวดราคาเพอลงทนกอสรางและบรหารโรงงานก าจดขยะมลฝอยชมชน ขนาดไมนอยกวา 100 ตน/วน ทม.กระบ 2) ทม.กระบ ลงนาม MOU กบบรษท เอส ซ ไอ อโค เซอรวสเซส จ ากด ในการด าเนนโครงการคดแยกขยะมลฝอยทผานการฝงกลบแลวไปแปรรปเปนเชอเพลง RDF เพอจดการขยะมลฝอยเกาภายในศนยก าจดขยะมลฝอยของ ทม.กระบ จ านวน 300,000 ตน เมอวนท 5 พ.ย.57

48 ทลง * ทต.แมขร / บรษท ไทยกรนเอนเนอรจ จ ากด

ต.แมขร อ.ตะโหนด

/ - - / / / / - 100.00 1.43 เทคโนโลยยอยสลายแบบไมใชออกซเจน

อยระหวางการกอสราง คาดวาจะเปดด าเนนไดภายในป 2558

Page 73: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 68

ท จงหวด ผรบผดชอบ ทตง เจรจา การรบฟง

ความคดเหน

เขา พ.ร.บ.รวมทนฯ

การจดท า TOR

ประกาศคดเลอก

ท าสญญา

ด าเนน การ

กอสราง

เปดด าเนน การ

ปรมาณขยะทออกแบบ (ตน/วน)

ปรมาณขยะทเขา

ระบบ(ตน/วน)

พลงงานไฟฟาท

ได (MW)

เทคโนโลยทใช

หมายเหต

Anaerobic Digestion

49 ทม.พทลง ต.ล าป า อ.เมอง

/ - - - - - - - 150.00 2.14 อยระหวางศกษาความเปนไปไดในการด าเนนโครงการกอสรางโรงงานเผาขยะมลฝอยชมชนเพอผลตพลงงานไฟฟา ท าประชาคมไปแลว 2 ครง ครงท 2 ไมผาน

50 สงขลา* ทน.หาดใหญ / บรษท จเดค จ ากด

ต.ควนลง อ.หาดใหญ

/ / - / / / / / 250 3.57 เตาเผาแบบ Ash Melting Gasification

เปดด าเนนการแลว โดยรบก าจดขยะมลฝอยเพอแปลงเปนพลงงานไฟฟา วนละ 250 ตน อยระหวางด าเนนการกอสรางเพอขยายก าลงการก าจดขยะมลฝอย โดยจะเพมปรมาณก าจดขยะมลฝอยเพอแปลงเปนพลงงานไฟฟาเปนประมาณวนละ 500 ตน และขยายพนทการด าเนนการประมาณ 4 เทา และอยระหวางกอสรางกระบวนการคดแยกขยะมลฝอยเพมเตมกอนเขาสการเผาก าจด

51 ทน.สงขลา ต.เกาะแกว อ.เมอง

/ - - / / - - - 180 2.57 ประกวดราคาจางเพอหาผรบจางมาลงทนกอสรางและจดการขยะแบบครบวงจร โดยใชเทคโนโลยการแปรรปขยะมลฝอยเปนพลงงานไฟฟาไปแลว 2 ครง แตยงไมมเอกชนมายนซอง

52 ทม.บานพร ต.บานพร อ.หาดใหญ

/ / - / / - - - 150.00 2.14 ด าเนนการประกวดราคา เพอจดหาเอกชนมาลงทนกอสรางโรงงานเผาขยะมลฝอยชมชนเพอผลตพลงงานไฟฟาแลว และไดเอกชนมาลงทนแลว อยระหวางจดท าสญญากอสรางโรงงาน และสงสญญาการกอสรางใหส านกงานอยการสงสดพจารณา

Page 74: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 69

ท จงหวด ผรบผดชอบ ทตง เจรจา การรบฟง

ความคดเหน

เขา พ.ร.บ.รวมทนฯ

การจดท า TOR

ประกาศคดเลอก

ท าสญญา

ด าเนน การ

กอสราง

เปดด าเนน การ

ปรมาณขยะทออกแบบ (ตน/วน)

ปรมาณขยะทเขา

ระบบ(ตน/วน)

พลงงานไฟฟาท

ได (MW)

เทคโนโลยทใช

หมายเหต

53 ทม.สะเดา ต.สะเดา อ.สะเดา

/ - - / / - - - 170.00 2.43 ผ ว า ร า ชก า ร จ งห ว ด ส งข ลา ล งน า มรายละเอยดโครงการ(TOR) แลว และประกวดราคาจางเพอหาผรบจางมาลงทนไปแลว 1 ครง แตยงไมมเอกชนมายนซอง

54 ปตตาน ทน.ปตตาน ต.หนองแรด อ.ยะหรง

/ - - - - - -- - 159.10 2.27 อยระหวางการเจรจา

55 ยะลา * ทน.ยะลา ต.สะเตงนอก อ.เมอง

/ - - - - - - - 148.00 2.11 อยระหวางการเจรจาบรษทเอกชน

56 กทม เขตหนองแขม / บรษทซแอนดจ เอนไวรอนแมนทอล โปรเทคชน (ประเทศไทย) จ ากด

เขตหนองแขม

/ / - / / / / - 300.00 4.29 ตาเผาแบบตะกรบ (Stoker

Incineration)

อยระหวางการกอสราง

ทมา : กรมควบคมมลพษ. ความกาวหนาการด าเนนงานตาม Roadmap การจดการขยะมลฝอยและของเสยอนตราย .คนหาเมอวนท 1 ก.ค. 58 http://infofile.pcd.go.th/waste/Roadmap%2022%20-6-58.pdf?CFID=11977690&CFTOKEN=77866141

Page 75: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 70

ภาคผนวก ค

Municipal Solid Waste Incineration Checklist5

The checklist below is intended to serve two purposes:

First, the checklist is to be used in the planning process, when a decision is to be made on whether to build an incineration plant or not. A range of questions should be answered before the decision is made. These questions are generally the ones in sections 1-5 below, plus the initial questions in sections 8-10. Second, the checklist is intended for use in feasibility studies in relation to outline projects for incineration plants. In this context, all of the questions in the checklist should be answered and appropriate action taken. The checklist is constructed as a simple table with options. Option A is the best and option D the poorest. Often, checking the item in column D will result in a “no-go” decision. Those questions deemed most crucial for the decision (the “killer” answers) are shadowed in column D (and in some instances column C).

Throughout the checklist, LVC means Lower Calorific Value; MSW means Municipal Solid Waste, which includes waste similar to MSW from commerce, trade, and industry; and SWM means Solid Waste Management.

PARAMETER A B C D Explanation A check in column A

means that the conditions are close to optimal for establishing a MSW incineration plant

A check in column B means that although the conditions are not optimal, establishing a MSW incineration plant could be considered further

A check in column C means that conditions for establishing a MSW incineration plant are doubtful. Some (shadowed) assumptions may be “killer” answers

A check in column D means that conditions for establishing a MSW incinerator are poor. The shadowed answers are “killer” answers

1. Waste as Fuel Waste characteristics

The characteristics of the waste are fully established by sampling and analysis

The characteristics of the waste are assessed by representative sampling and analysis

The characteristics of the waste are assessed from grab samples and standard data

The characteristics of the waste are not known

Annual variation in characteristics

The annual variation is fully established by sampling and analysis

The annual variation is assessed by representative sampling and analysis

The annual variation is assessed from grab sampling

Nothing is known about annual variation

Calorific value of waste

The LVC is more than 8 MJ/kg all year round

The LVC is 8 MJ/kg or more 80% of the time and never less than 7 MJ/kg

The LVC is 6 MJ/kg or more all year round and the annual average is 7 MJ/kg or more

The LVC isperiodically less than 6 MJ/kg or the annual average is less than 7 MJ/kg

Amount of waste The annual amount

of waste is more than 100,000 tonne

The annual amount of waste is around 100,000 tonne

The annual amount of waste is more than 50,000 tonne

The annual amount of waste is less than 50,000 tonne

Weekly variation of Amount

Variations do not exceed 20%

Variations are 20% - 30%

Variations are 30- 50%

Variations are 50% or more

Page 76: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 71

PARAMETER A B C D Forecasts of waste generation

Forecast is based on survey on waste amounts and composition(including LVC) for the next 10 years

Rough forecast exists on waste amounts and composition (including LVC)

Rough forecast on waste amounts exists

No forecast exists

2. Institutional Framework Waste Main solid waste management organization

More than 10 years old

5-10 years old 0-5 years old Not yet implemented

Regulations Effective regulations exist regarding collection and disposal of all types of wastes

Regulations are in force regarding household and hazardous wastes only

Regulations exist regarding collection and transport of household wastes only

Solid waste regulations exist but enforcement is weak

Solid waste ownership

The waste management organization has ownership of all waste

The waste management organization has full ownership of all waste in dedicated dust bins and containers

The waste management organization has ownership of waste placed on public roads

Waste belongs to the generator, who can dispose of it freely, e.g., by transferring ownership.

Solid waste collection

A single organization is managing the collection of all solid waste

Household and commercial wastes collection is managed by one organization. Large operators are found in the industrial sector

Household waste collection is managed by one or a few organizations, and some large operators exist in the commercial and industrial and sector

Waste collection is performed by multiple independent operators

Present organized waste treatment

Incineration Composting in mechanical plant

Sorting and Recycling activities

No organized waste treatment

Present recycling Recycling is organized and based on source sorting

Recycling is organized for industrial waste only

Scavengers are active in the waste collection stage

Scavengers are present at the landfill site

Present waste disposal

All solid waste is disposed of in controlled and welloperated landfills

75% of all waste is disposed of in controlled and welloperated landfills

Household waste is disposed of in a controlled and well-operated landfill

A significant part of the waste from all sectors is disposed of in uncontrolled or illegal dumpsites

MSW incinerator organizational position

The MSW incinerator is an integrated part of the SWM system

The MSW incinerator is an independent MSW treatment plant with close formal relations to the SWM system

The MSW incinerator is an independent MSW treatment plant with informal relations to the SWM syste

The MSW incinerator is an independent MSW treatment plant without links to the SWM system

MWS incinerator ownership

Owned by public SWM company

Owned by public/ private utility company (power or

Owned by private SWM company

Owned by private large energy consumer, e.g., a

Page 77: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 72

PARAMETER A B C D heat production) large ndustry

MSW incinerator rights and duties

The MWS incinerator is granted right to receive all combustible waste and obliged to ensure the necessary capacity

The MWS incinerator is granted right to receive all combustible household waste and obliged to ensure the necessary capacity

The MSW incinerator is an enterprise with no rights and duties in relation to MSW

3. Institutional Framework, Energy Energy buyer/ distributor

One single public/ private utility company

One power company and one district heating company

Many small power and/or district heating companies

Individual energy supply

Availability of distribution networks

District heating system and power lines

District heating system

Power lines Network to be established

Incineration energy All recovered heat can at all times be utilized for district heating purposes

Most recovered energy can be utilized for a combination of power and heat

Some energy will be used for power generation; the remaining will be cooled off

A substantial amount of the surplus energy will be cooled off

4. Incineration Plant Economy Cost and expense stability

Stable, predictable plant expenses and revenues can be assumed

Uncertainty about expenses or revenues

Uncertainty about expenses and revenues

Severe cost and revenue instability

Waste supply stability

Long-term contracts on delivery of all waste to incineration plant; 100% capacity utilization

Contracts on waste delivery corresponding to 80% of plant capacity

Contracts on waste delivery corresponding to 60% of plant capacity

No or little waste supply security

Current waste management charges

All costs of waste collection and disposal are paid by users

Households pay a waste management fee A tipping fee is collected from other users of, e.g., landfills

Costs of waste management is paid partly by users and partly from the public budget

All costs are paid from the public budget

Incineration charges

Costs of incineration are covered by the budget. The authorities charge a waste management fee on households and commercial activities

The incineration plants collects a tipping fee, which covers all costs

The incineration plant collects a tipping fee; remaining costs are covered by the public budget

The incineration plant must collect its own tipping fee from individual users

Competitive charges

MSW incineration tipping fee is smaller than the tipping fee for, e.g., landfilling

MSW incineration tipping fee is equal to or a little higher than the tipping fee for, e.g., landfilling

MSW incineration tipping fee is considerably higher than the tipping fee for, e.g., landfilling

Page 78: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 73

PARAMETER A B C D Energy sale agreement(s)

Government approved agreement or firm contract available

Agreement signed but not yet approved or contract agreed but not signed

Letter of intent available

No agreement reached

Budget Plant will have its own budget and special privileges regarding foreign currencyprocurement

The plant will have its own budget

Plant economy will be part of a public budget

All expenses must be approved of in advance by the funding agency

Cash flow Plant budget and revenue allows for purchase of necessary and sufficient spare parts and consumables

Plant budget and revenue do not allow for purchase of necessary and sufficient spare parts and consumables

Foreign currency availability

Unrestricted access to foreign currency for spare parts purchase

No access to foreign currency for spare parts purchase

5. Plant Localization Air quality impact Windy area, inversions

nonexistent Few inversions and smog situations

Occasional but short inversion and smog situations

Frequent and prolonged inversion and smog situations

Zoning of plant locality

Heavy industry Medium to heavy industry

Medium to heavy industry

Light industry

Distance to residential areas/zones

> 500 meters 300-500 meters 200-300 meters < 200 meters

Main access roads Existing major roads thoroughfares

Planned major roads

Main roads Local roads only

Distance to waste generation center

< 1/2 hour by truck 1/2-1 hour by truck 1 hour by truck > 1 hour by truck

Sufficient capacity public utilities (water, power, and sewers)

< 500 meters from site

500-1,000 meters from site

1,000-2,000 meters from site

> 2,000 meters

Connection point for surplus energy is available

< 1,000 meters form site

1,000-2,000 meters form site

2,000-3,000 meters from site

> 3,000 meters

6. Incineration Technology Waste pretreatment

The waste can be fed into the incinerator “as received” after mixing in waste pit

Mechanical sorting out and crushing of large items is necessary

Manual sorting out and crushing of large items is necessary

The waste needs Extensive pretreatment (sorting, crushing, homogenizing) before incineration

Furnace technology The incinerator concept is based on

The incinerator concept is a rotating

The incinerator concept is fluidized

Page 79: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 74

PARAMETER A B C D mass burning principle

kiln bed or other technology unproven in MSW combustion

Incinerator line capacity

Each incinerator line has a capacity between 10 and 20 tonne /hour

Each incinerator line has a capacity higher than 20 tonne /hour

Each incinerator line has a capacity between 6 and 10 tonne /hour

Each incinerator line has a capacity of less than 6 tonne/hour

Number of incinerator lines

The MSW incineration plants has two or more incineration lines

The MSW incineration plants has one incineration line

Flue gas burnout The flue gas is fully burnt out in an after-burner, resulting in emission concentration of CO < 50 mg/Nm3 TOC < 10 mg/Nm3

The requirements in A are not met

Startup and support burner

The furnace is provided with burners to heat the incinerator during start-up and keep after burner temperatures up in case of lowcalorific value of waste

The furnace has no startup and support burners

Supplier’s experience The supplier has extensive experience in MSW incineration and numerous references

The supplier has good experience in MSW incineration

The supplier has some experience in MSW incineration

The supplier has no experience in MSW incineration

7. Energy Recovery Flue gas temperature after boiler

The flue gas temperature is below 150-200oC to allow for optimum energy recovery and flue gas cleaning

The recovered energy is converted to hot water for district heating or low-pressure steam for industrial purposes

The recovered energy is converted to steam for power production or industrial use and for district heating

The recovered energy is converted to steam for power production

8. Incineration Residues Landfill Controlled and well-

operated landfills exist for all types of waste including

Controlled and well- operated landfills exist except for hazardous wastes

Controlled and well- operated landfills exist for domestic waste. Extension with section

No controlled and well-operated landfills exist

Page 80: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 75

PARAMETER A B C D hazardous waste for incineration

residues feasible Residue utilization Most residues can be

utilized for industrial or construction purposes

Slag can be utilized in construction; flue gas cleaning residues must be landfilled

No utilization options for residues

9. Operation and Maintenance Availability of staff Qualified staff

available in sufficient numbers

The authorities assign staff with the necessary skills

An HRD organization is in place for staff training

Competition for qualified staff is fierce

Salaries The incineration plant can pay market price salaries

Market price salaries are paid to managers and skilled staff.

Incentives in addition to the basic salaries prevent excessive staff turn over

The plant is unable to pay competitive salaries for skilled staff

Plant implementation organization

A builder’s implementation organization is established with skilled staff and consultants experienced in MSW incineration

A builder’s implementation organization is established with staff and consultants

A builder’s implementation organization is established

No implementation organization is established

Plant organization A clear and well-structured Plant management organization exists

An outline plant management organization is drafted and approved

An outline plant management organization is drafted

No plant organization is established

Operation and maintenance manuals, training of staff, plant monitoring

The supplier or an independent consultant will provide organizational setup, relevant manuals, staff training at all levels, and the SMW organization will utilize it

The supplier or an independent consultant will provide organizational setup, relevant manuals, staff training at all levels

The suppler will provide training of staff on management level

None of the provision under A will be made

10. Environmental Issues (air pollution control included under this heading) Environmental standards

Emission standards for incineration plants at medium level

Emission standards for incineration plants at basic level

Emission standards for incineration plants do not exist

Environmental administration

Independent public authority responsible for environmental permit, supervision, and enforcement

Nearly independent public authority responsible for environmental permit, supervision, and enforcement

The public authority responsible for environmentalpermit, supervision, and enforcement owns the MSW incinerator

Flue gas treatment The flue gas treatment

The flue gas treatment plant

The flue gas treatment plant meets basic

No flue gas treatment plant present

Page 81: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 76

PARAMETER A B C D plant meets national emission standards

meets medium emission standards with respect to dust (<30mg/Nm3) and HCl (<50mg/Nm3)

emission standards with respect to dust (<30mg/Nm3)

Flue gas emission Stack is sufficiently high to avoid exceeding air ambient standards

Stack height results in few and minor instances of exceeding air ambient standards

Stack height results in frequent instances of exceeding ambient air standards

Flue gas is emitted from a low stack and causes major instances ofexceeding ambient air standard

Odor emission The plant is constructed and operated so that odor inconveniences do not appear

The plant will result in occasional odor emissions in the neighborhood

The plant will result in frequent odor emissions in the neighborhood

The plant will cause unacceptable odor emissions in the neighborhood

Waste water discharge

Waste water discharge Meets national standards

Waste water is discharged Untreated and does not meet national standards

Noise emissions Noise emission is sufficiently muffled to avoid any inconveniences in the neighborhood

Noise emission will lead to minor inconveniences in the neighborhood

Noise emission will lead to major inconveniences in the neighborhood

Noise emission will lead to unacceptable noise level in the neighborhood

Monitoring A monitoring system for all relevant environmental parameters is established

A monitoring system for basic environmental parameters is established

No monitoring foreseen to take place

11. Occupational Health Issues Building lay-out Same as B plus

adequate emergency access/exits. Labor protection and physiological measures fully included in the design

Same as C plus separation between roads for vehicles and pedestrian passages

Separation between permanently staffed rooms and production areas. Showers and dressing rooms for staff

Direct access from furnace hall, waste reception area to control room

Ventilation Same as B plus maintenance of elevated pressure in all permanent work stations and ecreational rooms

Same as C plus additional point source ventilation at critical places, e.g., where chemicals are handled

Forced ventilation in all rooms with frequent work. Combustion air is drawn from waste pit area

Ventilation of permanent work stations only

Mechanical plant State-of-the-art equipment, e.g., low noise and elaborate safety measures

Low noise equipment with basic protection devices

Basic occupational health and safety measures included

Occupational health and safety not considered

Manual of operation and safety

Same as B plus regular emergency response exercises

Same as C plus HRD organization for enforcement of regulations and training of new staff

Basic manual exists; organizational responsibilities established at all levels

No operation and safety manual available

Page 82: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 77

ภาคผนวก ง

องคประกอบทางเคมของสงทเหลอจากการเผาในเตาเผามลฝอย

Element Unit Slag Fly Ash Dry/semidry plus fly ash

Wet plus fly ash

O g/kg 450 - - - Si g/kg 250 150 75 80 Ca g/kg 75 100 250 150 Fe g/kg 72 25 15 50 Al g/kg 50 70 25 30 C g/kg 50 - - - Na g/kg 25 30 15 2 K g/kg 15 35 25 5

Mg g/kg 10 15 10 75 S g/kg 5 25 15 5

Cu g/kg 3 1.2 0.7 1.2 Zn g/kg 2.5 30 15 30 Cl g/kg 2 75 200 35 Pb g/kg 1.5 10 10 10 F mg/kg 500 - - - Cr mg/kg 350 650 200 250 Ni mg/kg 250 150 100 90 As mg/kg 15 150 175 90 Cd mg/kg 1.5 400 300 650 Hg mg/kg 0.05 8 15 650

Maximum leaching of ions from incinerator residues, indicative

ระดบความเขมขน เศษเหลอทงจากเตาเผาขยะ (slag)

เถาลอย (Fly ash) และdry plus semidry product

Wet product plus fly ash

สงมากa Cl Cl, Ca, Na. K, Pb Cl, Na, K สงb SO4, Na, K, Ca Zn, SO4 SO4, Ca ปานกลางc Cu, Mo, Pb Cu, Cd, Cr, Mo Mo ต าd Mn, Zn, As, Cd, Ni, Se As As, Cr, Zn ต ามากe Cr, Hg, Sn Hg Pb, Cd, Cu, Hg หมายเหต :

a ในเบองตนความเขมขน > 10 g/l. b. 0.1-10 g/l. c. 1-100 mg/l d. 0.01-1 mg/l e. <0.01 mg/l

ทมา: World Bank Technical Guidance Report .Municipal solid waste incineration. Washington, D.C., 1999.

Page 83: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

หนงสอวชาการผลกระทบตอสขภาพจากเตาเผามลฝอยชมชน หนา 78

ทปรกษา นายพษณ แสนประเสรฐ รองอธบดกรมอนามย นางสาวสรวรรณ จนทนจลกะ ผอ านวยการกองประเมนผลกระทบตอสขภาพ คณะผจดท า นางสกานดา พดพาด กองประเมนผลกระทบตอสขภาพ นางสาวปยมาภรณ ดวงมนตร กองประเมนผลกระทบตอสขภาพ นางสาวพนตา เจรญสข กองประเมนผลกระทบตอสขภาพ นางสาววาสนา ลนส าโรง กองประเมนผลกระทบตอสขภาพ นางสาวชนะจตร ปานอ กองประเมนผลกระทบตอสขภาพ นายนฐพล ศรหลา กองประเมนผลกระทบตอสขภาพ นางสาวละมย ไชยงาม กองประเมนผลกระทบตอสขภาพ นางสาวณฐชยา ดาราวรรณ กองประเมนผลกระทบตอสขภาพ นางสาววรรษมน ศรพนม กองประเมนผลกระทบตอสขภาพ นายสพฒน เพงพนธ กองประเมนผลกระทบตอสขภาพ

Page 84: ผลกระทบต่อสุขภาพจาก เตาเผามูล ...gic.anamai.moph.go.th/images/DOHL_PDF/Marta_9/2559/book...หน งส อว ชาการผลกระทบต

กองประเมนผลกระทบตอสขภาพ กรมอนามย กระทรวงสาธารณสข 88/22 หม 4 ถนนตวานนท ต าบลตลาดขวญ อ าเภอเมอง จงหวดนนทบร 11000

โทร 0-2590-4190 โทรสาร 0-2590-4356 website : http://hia.anamai.moph.go.th