Apostila1 v2

CURSO DE LGUA POLONESA APOSTILA 1 Uczymy si polskiego - Pgina 1 de 54

SOCIEDADE POLNIA Av. So Pedro, 778 Bairro So Geraldo

Fone: (51) 3342.1060 Fax: (51) 3343.7788 Porto Alegre/RS 1

1. To jest Warszawa

To jest Polska.

To jest Warszawa.




Co to jest? To jest pomnik. Kto to jest? To jest Kopernik.

To jest pomnik Kopernika.

Co to? To pomnik. Kto to? Chopin.

Czyj to pomnik? To pomnik Chopina.

Co to jest? To jest ulica. Co to za ulica? To jest ulica Kopernika.

Co to za budynek? To jest teatr. Co to za teatr? To Teatr Narodowy.




To jest kino, a to szkoa. To jest uniwersytet. To jest student. To jest studentka. To jest tramwaj, a to autobus. To jest auto.

To jest Zamek. To plac Zamkowy.

Co to za pomnik? To jest kolumna krla Zygmunta.




Glossrio:

palavra classificao traduo ou significado 01 a conjuno conjuno "e" (sentido de contraste: embora) 02 auto (N3) carro; automvel 03 budynek (M3) prdio; edifcio 04 Chopin (M1; Gen.: Chopina) msico polons 05 co pronome pronome relativo interrogativo: que (objetos) 06 czyj pronome pronome interrogativo masculino: de quem 07 kino (N3) cinema 08 kolumna (F2) coluna, pilar, obelisco 09 Kopernik (M1; Gen.: Kopernika) astrnomo polons 10 krl (M1) rei 11 kto pronome pronome interrogativo pessoal: quem 12 narodowy, -a, -e adjetivo nacional 13 plac (M3; Gen.: placu) praa 14 Polska (F2) Polnia 15 pomnik (M1) monumento 16 student (M1; Gen.: studenta) estudante universitrio 17 studentka (F1) estudante universitria 18 szkoa (F2) escola 19 teatr (M3) teatro 20 to pronome pronome demonstrativo neutro: isso 21 tramwaj (M3; Gen.: tramwaju) bonde 22 ulica (F2) rua 23 uniwersytet (M3; Gen.: uniwersytetu) universidade 24 Warszawa Varsvia, capital da Polnia 25 zamek (M3; Gen.: zamku) castelo 26 zamkowy, -a, -e adjetivo possessivo do castelo 27 Zygmunt (M1; Gen.: Zygmunta) antigo rei polons

OBSERVAO:

Os pronomes interrogativos co, kto e czyj tm homnimos relativos somente no sentido indefinido. No sentido relativo emprega-se o pronome ktry.

GRAMTICA

ORTOGRAFIA E PRONNCIA 1. A slaba tnica em geral cai na penltima slaba das palavras. Desta forma, todas as palavras de

origem polonesa so paroxtonas: pomnik, budynek, teatr, autobus. Em palavras de origem estrangeiras, do grego e do latim, a slaba tnica cai na antepenltima slaba.




2. A vogal y aparece depois das consoantes no palatais (duras), e i depois das palatais (brandas, macias): budynek, czyj, uniwersytet, pomnik.

3. a. Os dgrafos sz, cz correspondem aos sons apicais, alveolares, no palatais: Warszawa, czyj; b. A letra w l-se como f sonorizada (labiodental fricativa) c. A letra l-se como u semi-consoante (exemplo: auto) d. A letra equivale ao u (vogal)

4. Os nomes prprios iniciam com maiscula.

MORFOLOGIA Substantivo 1. O substantivo um das classes gramaticais da lngua polonesa. Na lngua polonesa, assim como no latim, h trs gneros diferentes: masculino, feminino e neutro. Para entender bem as regras de concordncia e declinao precisa-se distinguir os sub-gneros:

M1: masculino pessoal (varonil): student, krl (pessoas) M2: masculino animado: pies, kot (animais) M3: masculino no animado: plac, budynek

F1: feminino pessoal: studentka (pessoas) F2: feminino no pessoal: ulica, krowa (animais e coisas)

N1: neutro pessoal: dziecko N2: neutro animado: piskl, szczeni (filhotes) N3: neutro no animado: kino, auto

2. No idioma polons no h nem artigo definido nem indefinido.

3. As formas Kopernika, Chopina, Zygmunta so formas declinadas de substantivos Kopernik, Chopin, Zygmunt: To jest Kopernik. To jest pomnik Kopernika.

Estas formas, que possuem a mesma funo que das preposies portuguesas de, do(s), da(s) + Substantivo (Monumento de Coprnico) so casos do genitivo singular.

Adjetivo As palavras Zamkowy, Narodowy so adjetivos no gnero masculino singular (Teatr Narodowy Teatr Nacional).

SNTAXE 1. Nas oraes afirmativas do presente do indicativo do tipo To jest ..., onde aparece o pronome neutro to (isso), possvel a elipse do verbo: To jest pomnik. To pomnik.

O mesmo acontece em oraes interrogativas: Co to jest? = Co to? (Que isso?) Kto to jest? = Kto to? (Quem ?) Czyj to jest (pomnik)? = Czyj to (pomnik)? (De quem ...?) Co to za ulica? (Que rua esta?) com elipse quase obrigatria.

2. A conjugao a introduz contraste:




To jest kino, a to szkoa. Este o cinema, e (=embora) esta a escola.

EXERCCIOS

I. Substitua as palavras destacadas pelas dadas abaixo: 1. A: Co to jest? B: To jest pomnik. To pomnik.

kolumna teatr zamek szkoa uniwersytet

2. A: Co to za pomnik? B: To jest pomnik Kopernika. To pomnik Kopernika.

A kolumna ulica teatr plac budynek B kolumna Zygmunta

ulica Chopina

teatr Narodowy

plac Zamkowy szkoa uniwersytet

II. Responda as perguntas, empregando as expresses dadas abaixo:

1. A: Co to za budynek? B: .........................................

uniwersytet szkoa kino teatr

2. A: Czyj to pomnik? B: .........................................

Kopernik Chopin krl Zygmunt student

3. A: Kto to jest? B: .........................................

krl Zygmunt Chopin student studentka

III. Complete o dilogo com a pergunta Kto to jest? ou Co to jest? adequada resposta. Na resposta substitua a palavra em destaque pela dada abaixo:

A: .........................................? B: To zamek.

uniwersytet student szkoa kolumna studentka krl Zygmunt

IV. Repita o dilogo, substituindo os elementos destacados pelos dados abaixo:

A: To jest teatr. B: Co to za teatr? A: To Teatr Narodowy.

kino Luna

plac Zamkowy

pomnik Kopernika

ulica Chopina

kolumna krla Zygmunta




2. Kto to jest?

1. A: Kto to jest? B: To jest pan Nowak, a to pan Kowalski. A: A to kto?

B: To jest pani Nowakowa, ona pana Nowaka. A to pani Kowalska.

2. A: Czy to jest pan Kowalski? B: Tak, to pan Jan Kowalski.

3. A: Czy to pan Kowalski? B: Nie. To nie jest pan Kowalski. A: A kto to? B: To pan Lech Nowak

4. A: Jaki jest pan Nowak? B: Pan Nowak jest wysoki.

A: A pan Kowalski? B: Pan Kowalski jest niski.

5. A: Jaka jest pani Nowakowa? B: Pani Nowakowa jest moda i adna. A: A pani Kowalska? Czy jest stara i brzydka? B: Nie! Pani Kowalska nie jest stara i brzydka, te jest moda, adna i zgrabna.

6. A: Czy ten niski pan to Jan Kowalski? B: Tak, to pan Jan. A: A czy ta moda pani to Anna Kowalska? B: Nie, to nie pani Anna, to jest Danuta Nowakowa. A: Czy pani Anna jest wysoka? B: Nie, nie bardzo wysoka.

7. A: Jaki jest pan Leszek Nowak? B: Jest wysoki i przystojny. A: A pan Jan? A: Pan Kowalski jest niski. Nie jest przystojny, ale jest bardzo sympatyczny i wesoy.




Glossrio:

palavra classificao traduo ou significado 01 ale conjuno mas, porm 02 bardzo advrbio muito (somente no sentido de intensidade) 03 brzydki, -ka, -kie adjetivo feio 04 czy partcula para formar oraes interrogativas 05 i conjuno e 06 jaki, jaka, jakie pronome pronome interrogativo c/funo adjetiva: "como" 07 adny, -a, -e adjetivo bonito 08 mody, -a, -e adjetivo jovem 09 nie advrbio advrbio de negao: no 10 niski, -ka, -kie adjetivo baixo 11 pan (M1) senhor (usado tambm como forma do trato) 12 pani (F1) senhora 13 przystojny, -a, -e adjetivo vistoso 14 stary, -a, -e adjetivo velho 15 sympatyczny, -a, -e adjetivo simptico 16 tak advrbio sim 17 ten, ta, to pronome pronomes demonstrativos 18 te advrbio tambm 19 wesoy, -a, -e adjetivo alegre 20 wysoki, -ka, -kie adjetivo alto 21 zgrabny, -a, -e adjetivo bem apessoado 22 ona (F1) mulher, esposa

GRAMTICA

ORTOGRAFIA E PRONNCIA Dgrafos ch aspirado. dz consoante apical dental africada sonora (equivalente sonoro de c). rz equivale a (pronuncia-se sonora depois de uma consoante sonora, entre vogais e no incio

da palavra; pronuncia-se surda sz depois de outra consoante surda ou ao final absoluto. ni na palavra nie e antes de outra vogal pronuncia-se como n palatal (nh em portugus); antes

de outra consoante ou ao fim de uma palavra pronuncia-se como n palatal seguida de i silbica; de maneira analgica lemos wysokie [vysokje] e wysoki [vysoki].

MORFOLOGIA Adjetivo

O adjetivo polons possui no singular trs formas de gnero: masculino, feminino e neutro. As desinncias no NOMINATIVO so: para o masculino: i depois de k, g: niski, wysoki, brzydki y em outros casos: adny, mody, stary para o feminino: sempre a: adna, moda, stara, brzydka




para o neutro: ie de pois de k e g: brzydkie , niskie, dugie e nos demais casos: adne, mode, mae

O adjetivo pode ser um adjunto adnominal: wysoki pomnik, sympatyczna pani, ou formar parte do predicado nominal: pomnik jest wysoki, pani jest sympatyczna.

Sobrenomes No polons existem sobrenomes derivados dos adjetivos (sobrenomes terminados em ski,

cki): Kowalski, Nowacki. Esses sobrenomes formam o feminino tal como os adjetivos: Kowalska, Nowacka e declinam-se como adjetivos.

Embora os sobrenomes terminados em consoante se declinam como substantivos e formam sobrenomes femininos de uma maneira especial: pan Nowak pani Nowakowa (esposa); panna Nowakwna (filha)

Para os sobrenomes em ski, cki aplicados s mulheres o feminino obrigatrio, embora os sobrenomes em consoante podem ser usados pelas mulheres em forma masculina: Pani Nowak. Neste caso o sobrenome invarivel (no se declina).

Para falar de pessoas no muito ntimas usa-se a forma pan+nome+sobrenome. No tratamento mais formal s pode-se usar pan/pani+prenome. O sobrenome no se usa falando a uma pessoa (chamando-a).

Pronomes Os pronomes poloneses tm trs gneros:

Pronomes Demonstrativos: masculino: ten feminino: ta neutro: to

Pronomes Interrogativos: masculino: czyj, jaki feminino: czyja, jaka neutro: czyje, jakie

SINTAXE I. 1. Para confirmar a identidade de uma pessoa perguntamos: Czy to jest (pan Nowak)? Czy to (pan Nowak)? Czy ten pan to (pan Nowak)?

2. Para saber como uma pessoa perguntamos: Jaki jest (pan Nowak)? Jaka jest (pani Nowakowa)?

3. Para confirmar a idia que temos de uma pessoa perguntamos: Czy pan Nowak jest wysoki?

4. S nas perguntas pela identidade possvel a elipse do verbo. Para as perguntas do tipo 1 e 3 pode-se responder afirmativamente: Tak, to (jest) pan Nowak. Tak, pan Nowak jest wysoki. Ou negativamente: Nie, to nie (jest) pan Nowak. Nie, pan Nowak nie jest wysoki.




II. O advrbio de negao precede o verbo.

III. As expresses, com a conjuno ale, tm o significado adversativo: Pan Kowalski nie jest przystojny, ale jest bardzo sympatyczny. (No vistoso mas muito simptico).

EXERCCIOS

I. Repita os dilogos, substituindo as palavras destacadas pelas dadas abaixo:

1. A: Pan Nowak jest mody. B: A jaki jest pan Kowalski? A: Te jest mody.

stary wysoki niski przystojny wesoy sympatyczny

2. A: Jaka jest pani Anna? B: Jest moda. A: A pani Danuta? B: Pani Danuta jest stara.

wysoka niska adna brzydka

3. A: Pan Lech jest przystojny. B: A pan Jan? A: Pan Jan nie jest przystojny.

sympatyczny mody wesoy wysoki

4. A: Czy pani Anna jest sympatyczna? B: Nie, nie bardzo sympatyczna.

zgrabna moda adna wesoa

II. Repita os dilogos, substituindo as palavras destacadas pelas formas adequadas das palavras dadas abaixo:

1. A: Czy ten mody pan to Jan Kowalski? B: Tak, to pan Jan. A: A ta moda pani? B: To ona pana Jana.

wysoki przystojny sympatyczny wesoy

2. A: Pan Lech jest sympatyczny. B: A jaka jest ona pana Lecha? A: Te jest sympatyczna.

przystojny i wesoy sympatyczny i wesoy wysoki i przystojny




III. Repita os dilogos, substituindo as palavras destacadas pelas dadas abaixo. Concorde com as formas dos pronomes ten e ta e dos adjetivos com os substantivos.

1. A: Ta pani jest bardzo przystojna i sympatyczna. Kto to jest? B: To jest pani Anna. pan pan Jan studentka Ewa Wolska

student Adam Wolski pani Danuta pan Lech

2. A: Co to za pomnik? B: To pomnik Kopernika. A: Ten pomnik jest bardzo adny.

kolumna kolumna Zygmunta

plac plac Zamkowy

budynek uniwersytet

ulica ulica Chopina

IV. Complete os dilogos empregando nas respostas as formas adequadas das palavras abaixo: 1. A: Jaki jest pan Nowak? B: ......................................... A: A jaka jest pani Danuta? B: Pani Danuta te jest ...........................

bardzo przystojny bardzo sympatyczny mody i wesoy wysoki i przystojny

2. A: Pan Jan Kowalski jest .................. B: Czy pani Anna Kowalska te jest ....................? A: Nie, ..........................................

stary bardzo stary niski niski i brzydki bardzo brzydki

V. Complete os dilogos com as formas adequadas dos pronomes dados abaixo: 1. A: .............. jest pan Kowalski? B: Jest mody i przystojny. A: A .............. jest pani Kowalska? B: Jest stara i brzydka.

jaki jaka

2. A: Kto to jest .............. moda pani? B: To jest pani Anna. A: A .............. pan? B: To pan Adam.

ten ta




VI. Complete o dilogo com as perguntas adequadas; substitua as palavras destacadas pelas dadas abaixo:

A: .............................................................. ? B: Tak, to jest pan Jan Kowalski. A: .............................................................. ? B: Jest bardzo sympatyczny.

VII. Responda as perguntas: 1. Kto to jest? 2. Czy to jest pan Nowak? 3. Czy ten niski pan to Jan Kowalski? 4. A jaki jest pan Nowak? 5. Czy ta adna i zgrabna pani to pani Nowakowa? 6. Czy to jest pan Kowalski? 7. Czy pan Nowak jest niski?

VIII. Faa as perguntas adequadas s respostas dadas:

1. .................................................. ? 1. To jest pan Nowak. 2. .................................................. ? 2. Pan Nowak jest wysoki. 3. .................................................. ? 3. Tak, to jest pan Kowalski. 4. .................................................. ? 4. Tak, to jest ona pana Nowaka,

pani Nowakowa 5. .................................................. ? 5. Nie, pani Nowakowa nie jest

stara. 6. .................................................. ? 6. adna i zgrabna.

IX. Complete o texto com as terminaes adequadas (o nmero de espaos corresponde ao nmero de letras):

To jest pan Kowalsk_, a to pani Kowalsk_. A to jest pan Nowak i pani Nowak_ _ _. Pan_ Nowak_ _ _ to ona pan_ Nowak_. Pani Kowalsk_ jest adn_ i zgrabn_, a pan Kowalsk_ nie jest przystojn_, ale jest bardzo sympatyczn_.




3. Jacek choruje

1. To jest Jacek Kowalski. Jacek to syn pana Jana. Dlaczego Jacek ley? Ley bo nie jest zdrowy. Ma katar i kaszel. Jacek jest chory. Ley i czyta.

2. Co robi pani Kowalska? Pani Anna telefonuje. Pan Nowak sucha. Pan Nowak to lekarz.

3. Pan Nowak jest ju tutaj. Oglda gardo. Mwi: Gardo jest czerwone.

4. Pan Nowak pisze. Zapisuje lekarstwo: syrop na kaszel.

5. Pani Anna kupuje lekarstwo. Paci i wychodzi.

6. Jacek pije lekarstwo. Jakie jest to lekarstwo? Jest sodkie, ale nie jest smaczne. Kto lubi lekarstwo?




Glossrio:

palavra classificao traduo ou significado 01 bo conjuno conjuno causal: "porque" 02 chory, -a, -e adjetivo doente, enfermo 03 czerwony, -a, -e adjetivo vermelho 04 dlaczego pronome pronome interrogativo: "Por que" ...? 05 gardo (N3) garganta 06 ju advrbio j, ainda 07 kaszel (M1; Gen.=Loc.: kaszlu) tosse 08 katar (M1; Gen.: -u, Loc.: -rze) catarro, resfriado, coriza 09 lekarstwo (N) remdio, medicamento 10 lekarz (M1) mdico 11 na preposio contra, para 12 sodki, -ka, kie adjetivo doce, melado 13 smaczny, -a, -e adjetivo saboroso, gostoso, delicioso 14 syn (M1; Gen.: a, Loc.: u) filho 15 syrop (M3; Gen.: u) xarope 16 tutaj advrbio aqui 17 zdrowy, -a, -e adjetivo saudvel, so

choruje chorowa (imperfeito, intransitivo):

estar doente czyta chorowa + na + ACUSATIVO czyta (imperfeito, transitivo): ler

chorowa

czyta

JA choruj

JA czytam TY chorujesz

TY czytasz ON choruje

ON czyta MY chorujemy

MY czytamy WY chorujecie

WY czytacie ONI choruj

ONI czytaj kupuje ley kupowa (imperfeito, transitivo): lee (imperfeito, intransitivo): comprar estar deitado

kupowa

lee

JA kupuj

JA le TY kupujesz

TY leysz ON kupuje

ON ley MY kupujemy

MY leymy WY kupujecie

WY leycie ONI kupuj

ONI le




lubi ma lubi (imperfeito, transitivo): mie (imperfeito, transitivo): gostar de ter, possuir

lubi

mie

JA lubi

JA mam TY lubisz

TY masz ON lubi

ON ma MY lubimy

MY mamy WY lubicie

WY macie ONI lubi

ONI maj

mwi mwi (imperfeito, oglda transitivo e intransitivo): oglda (imperfeito, transitivo): falar olhar, examinar

mwi

oglda

JA mwi

JA ogldam TY mwisz

TY ogldasz ON mwi

ON oglda MY mwimy

MY ogldamy WY mwicie

WY ogldacie ONI mwi

ONI ogldaj

pije pisze pi (imperfeito, transitivo): pisa (imperfeito, beber (como intransitivo - beber lcool) transitivo e intransitivo): escrever

pi

pisa

JA pij

JA pisz

TY pijesz

TY piszesz

ON pije

ON pisze

MY pijemy

MY piszemy

WY pijecie

WY piszecie

ONI pij

ONI pisz




paci paci (imperfeito, intransitivo): pagar

paci + ACUSATIVO >> pagar quanto robi paci + za + GENITIVO >> pagar por ... robi (imperfeito, transitivo): fazer

paci

robi

JA pac

JA robi

TY pacisz

TY robisz

ON paci

ON robi

MY pacimy

MY robimy

WY pacicie

WY robicie

ONI pac

ONI robi

sucha sucha (imperfeito, transitivo e intransitivo) telefonuje escutar (pode ser tambm: obedecer) telefonowa (imperfeito, sucha + GENITIVO intransitivo): telefonar

sucha

telefonowa

JA sucham

JA telefonuj

TY suchasz

TY telefonujesz

ON sucha

ON telefonuje

MY suchamy

MY telefonujemy

WY suchacie

WY telefonujecie

ONI suchaj

ONI telefonuj

zapisywa wychodzi zapisywa (imperfeito, transitivo): wychodzi (imperfeito, intransitivo): 1. receitar; 2. anotar; 3. testar; sair 4. encher (uma pgina)

wychodzi

zapisywa

JA wychodz

JA zapisuj

TY wychodzisz

TY zapisujesz

ON wychodzi

ON zapisuje

MY wychodzimy

MY zapisujemy

WY wychodzicie

WY zapisujecie

ONI wychodz

ONI zapisuj




GRAMTICA

ORTOGRAFIA E PRONNCIA 1. As consoantes labiais p, w, b antes de i vogal, como em pije, pisze, zapisuje, lubi, mwi,

pronunciam-se palatalizadas. Na mesma posio c e dz (paci, wychodzi) pronunciam-se como seus equivalentes palatais , d.

2. A letra na palavra oglda pronuncia-se como on.

MORFOLOGIA Substantivo

1. Os substantivos masculinos no animados (que no designam nem pessoas nem animais) possuem no ACUSATIVO a mesma terminao que no NOMINATIVO.

Exemplo: Jurek ma katar i kaszel. 2. Todos os substantivos neutros tm no ACUSATIVO a mesma forma que no NOMINATIVO. Exemplo: Pan Nowak zapisuje lekarstwo.

Verbo O presente do indicativo tem na 3 pessoa do singular as terminaes i, y, a, e (le-y, mw-i, czyt-a, telefonuj-e). A terminao depende da conjugao a que pertence o verbo. A escolha de i ou y depende da consoante final (palatal ou no-palatal).

SINTAXE 1. Nas oraes interrogativas de tipo Dlaczego Jacek ley? o pronome interrogativo dlaczego?

corresponde causa. A resposta tem forma de uma orao composta casual: Ley, bo jest chory.

2. Nas oraes do tipo Pan Nowak to lekarz. no predicativo nominal to lekarz o predicativo aparece no NOMINATIVO. A palavra to substitui a 3 pessoa do verbo de ligao by. O predicado nominal com to em vez de by pode formar-se somente com substantivo na funo do predicativo.

3. O pronome interrogativo Kto? empregado para perguntar pelo sujeito: Kto lubi lekarstwo? Kto jest chory?

4. A preposio na+ACUSATIVO forma expresses com significado casual. O equivalente portugus para no sentido de contra: syrop na kaszel xarope para/contra a tosse; lekarstwo na katar remdio para/contra o resfriado.

EXERCCIOS

I. Complete as oraes com as palavras dadas abaixo: 1. Jacek ley, bo .....................

nie jest zdrowy jest chory ma katar i kaszel

2. Lekarz zapisuje .....................

lekarstwo syrop




3. To lekarstwo jest ..................... Ten syrop jest .....................

na kaszel na katar

II. Repita os dilogos substituindo as expresses destacadas pelas dadas abaixo: 1. A: Dlaczego Jacek ley? B: Ley, bo jest chory. Ma katar i kaszel.

Jacek pije syrop Jacek pije lekarstwo Jacek nie jest wesoy

2. A: Dlaczego pani Anna kupuje lekarstwo? B: Kupuje lekarstwo, bo Jacek jest chory.

Jacek nie jest zdrowy Jacek ma katar Jacek ma kaszel Jacek ma katar i kaszel

III. Substitua as palavras destacadas pelas dadas abaixo, concordando adjetivo com substantivo: A: Dlaczego Jacek ley? B: Bo nie jest zdrowy.

Ola pan Jan pani Anna Jurek pani Danuta

IV. Substitua as perguntas dadas na letra A e d as respostas empregando expresses dadas na letra B: 1. A: Dlaczego Jacek nie jest wesoy? B: ...................................................

A Dlaczego Jacek ley? Dlaczego Jacek pije lekarstwo? B chory ma kaszel i katar Nie jest zdrowy

2. A: Czy Jacek jest zdrowy? B: ...................................................

A Czy Ola jest zdrowa? Czy Ola jest chora? Czy Jacek jest wesoy? Czy Ola jest wesoa? B Tak, ... . Nie, ... .

V. Complete os dilogos, empregando as formas adequadas das palavras abaixo:

1. A: Czy syrop na kaszel jest ...................? B: Tak, ................................ A: A lekarstwo? B: Nie, ................................

smaczny sodki 2. A: Co to za lekarstwo? B: To jest lekarstwo ........................ A: Jakie jest to lekarstwo? B: ....................................

na kaszel na katar smaczny Sodki




VI. Faa as perguntas adequadas s respostas:

1. ...............................................................? 1. To jest Jacek Kowalski. 2. ...............................................................? 2. Jacek ley, bo nie jest zdrowy. 3. ...............................................................? 3. Lekarstwo jest sodkie, ale nie jest smaczne. 4. ...............................................................? 4. To jest syrop na kaszel. 5. ...............................................................? 5. Gardo jest czerwone. 6. ...............................................................? 6. Jacek to syn pana Jana. 7. ...............................................................? 7. Pani Danuta to ona pana Nowaka. 8. ...............................................................? 8. To pomnik Kopernika.

VII. Agregue as desinncias verbais e responda as questes:

1. Kto le_? 8. Kto pisz_? 2. Kto czyt_? 9. Kto pac_? 3. Kto telefonuj_? 10. Kto pij_ lekarstwo? 4. Kto such_? 11. Co zapisuj_ lekarz? 5. Kto ogld_ gardo? 12. Czy Jacek m_ kaszel? 6. Kto kupuj_ lekarstwo? 13. Co ogld_ lekarz? 7. Kto zapisuj_ lekarstwo? 14. Co pij_ Jacek?

VIII. Complete as oraes:

Jacek ley, bo ........................ . Jest chory, bo ma ................ i ................. . Lekarz oglda ............... Pan Nowak zapisuje syrop .......... kaszel. Jacek pije ................ .

IX. Complete o dilogo:

A: Dlaczego Jacek ley? B: ..................................... zdrowy. A: ........................ ma katar? B: Tak, ............ katar i kaszel. A: Jacek ............. lekarstwo. Czy lekarstwo jest smaczne? B: Nie, ..................... smaczne. A: Dlaczego? B: ......... jest bardzo sodkie? A: ......... Jacek lubi lekarstwo? B: Nie! Kto ........... lekarstwo?!




4. Jak mieszka pan Nowak?

A: Czy tu mieszka pan Lech Nowak? B: Tak, to jest mieszkanie pana Nowaka. To jest przedpokj, tu wisi lustro, a tam stoi szafa. A to jest pokj pana Nowaka. Pokj jest duy i soneczny. S tu krzesa, st, tapczan i fotel.

A: A co tam stoi? B: To jest nowe biurko. Tu stoi lampa, le ksiki i gazety. Jest tu take radio. A tam jest okno i balkon. A: Czy pan Nowak tu pracuje? B: Tak, tu pracuje i odpoczywa.

A: A to co? B: To kuchnia. Jest tutaj maa lodwka, s take biae szafki kuchenne.

A: A co jest tam? B: Tam jest azienka i toaleta. A: A tam? B: Pokj pani Nowak i pokj syna. A: To mieszkanie jest bardzo adne i wygodne.




Glossrio:

palavra classificao traduo ou significado 01 balkon (M3; Gen.: u) sacada, balco, varanda 02 biay, -a, -e adjetivo branco 03 biurko (N3) escrivaninha 04 duy, -a, -e adjetivo grande 05 fotel (M3; Gen.=Loc.: u) poltrona 06 gazeta (F2) jornal 07 jak pronome pronome interrogativo: como (adverbial) 08 krzeso (N) cadeira 09 ksika (F2) livro 10 kuchenny, -a, -e adjetivo de cozinha 11 may, -a, -e adjetivo pequeno 12 mieszkanie (N3) apartamento 13 nowy, -a, -e adjetivo novo 14 okno (N) janela 15 pokj (M3; Gen.=Loc.: u) quarto (obs.: tambm pode ser: paz) 16 przedpokj ante-sala, ante-cmera 17 radio (N) rdio 18 soneczny, -a, -e adjetivo ensolarado 19 st (M3; Gen.: u; Loc.:le) mesa 20 szafa (F2) armrio 21 szafka (F2) armrio pequeno 22 ciana (F2) parede 23 take advrbio tambm 24 tam advrbio l 25 tapczan (M3; Gen.: u) sof 26 toaleta (F2) banheiro 27 tu advrbio aqui 28 wygodny, -a, -e adjetivo cmodo, confortvel




le mieszka lee (imperfeito, intransitivo): mieszka (imperfeito, intransitivo): estar (colocado) deitado morar

lee

mieszka

JA le

JA mieszkam

TY leysz

TY mieszkasz

ON ley

ON mieszka

MY leymy

MY mieszkamy

WY leycie

WY mieszkacie

ONI le

ONI mieszkaj

odpoczywa pracuje odpoczywa (imperfeito, intransitivo): pracowa (imperfeito, intransitivo) descansar trabalhar

odpoczywa

pracowa

JA odpoczywam

JA pracuj

TY odpoczywasz

TY pracujesz

ON odpoczywa

ON pracuje

MY odpoczywamy

MY pracujemy

WY odpoczywacie

WY pracujecie

ONI odpoczywaj

ONI pracuj

stoi s sta (imperfeito, intransitivo): by (imperfeito, intransitivo): estar (colocado) de p ser, estar

sta

by

JA stoj

JA jestem

TY stoisz

TY jeste

ON stoi

ON jest

MY stoimy

MY jestemy

WY stoicie

WY jestecie

ONI stoj

ONI s

wisi wisie (imperfeito, intransitivo): Observao: estar pendurado Para falar da colocao dos objetos, o polo-

wisie

ns usa sta quando os mesmos esto em JA wisz

posio vertical e lee quando esto em po- TY wisisz

sio horizontal. ON wisi

Exemplos: MY wisimy

szafki stoja WY wisicie

gazety lea ONI wisz




APARTAMENTO

kuchnia 01 balkon 01 kran (M3; Gen.: -u) - torneira 02 drzwi porta 02 kuchenka (F2) - fogo, forno 03 kuchnia 03 lodwka (F2) - geladeira 04 azienka (F2) - banheiro 04 pka (F2) - prateleira 05 okno 05 szafa 06 podoga (F2) - cho, assoalho 07 pokj pokj 08 przedpokj 01 biurko 09 sufit (M3; Gen.: -u) - teto 02 fotel 10 ciana 03 krzeso 11 toaleta 04 radio

05 st przedpokj

06 lampa (F2) - lmpada 01 lustro (N3) - espelho 07 telefon (M3; Gen.: -u) - telefone 02 stolik (M3; Gen.: -a) - mesinha 08 telewizor (M3; Gen.: -ra) - TV 03 walizka (F2) - mala 09 zegar (M3; Gen.: -a) - relgio 04 wieszak (M3; Gen.: -a) - cabide, porta-cabides

10 tapczan

05 szafa

GRAMTICA

ORTOGRAFIA E PRONNCIA 1. As consoantes labiais seguidas de i+vogal pronunciam-se palatalizadas, i forma ditongo com

a vogal ou no se pronuncia: mieszka, biay so palavras bisilbicas: miesz-ka, bia-y. 2. Na palavra stoi temos um hiato: sto-i; enquanto na palavra radio temos um ditongo i+o: ra-

dio. 3. Duplo n (nn) pronuncia-se como n "comprido". 4. Na palavra wisi o s pronuncia-se como e o i como vogal: wi-si; embora antes de outra vogal

o i palataliza a consoante precedente. Exemplo: azienka (zi pronunciado como ) ou forma ditongo com a vogal seguinte. Exemplo: diament.

5. A letra no final da palavra e antes de s, , sz, pronuncia-se como o nasal. Exemplo: s, le, ksiki.

MORFOLOGIA

Substantivo O NOMINATIVO plural dos substantivos no varonis (todos menos M1) tem as seguintes

desinncias: a) masculinos e femininos (M2, M3, F1, F2): terminados em consoantes foneticamente ou funcionalmente palatais: e Exemplos: fotele, ulice, place, konie terminados em k, g: i Exemplos: pomniki, studentki




os demais: y Exemplos: tapczany, balkony, dziewczyny, stoy

b) neutros (N1, N2, N3): todos: a Exemplos: okna, lustra, krzesa, biurka Exceo: dziecko dzieci

Adjetivo O NOMINATIVO plural dos adjetivos no gnero no varonil possui a desinncia e ou ie

depois das foneticamente palatais e dos terminados em k ou g: biae szafki kuchenne

Verbo A 3 pessoa do plural no presente tem a desinncia : le, pracuj, s (verbo by)

SINTAXE 1. Quando o sujeito da orao est formado pela srie coordenada dos substantivos no

singular (o sujeito composto), o predicado aparece no singular quando antecede o sujeito. Exemplo: Tam jest okno i balkon.

E no plural quando vai depois do sujeito. Exemplo: Okno i balkon s mae.

2. Quando sujeito da orao interrogativa na 3 pessoa no pronome, vai depois do predicado,

Exemplo: Czy tu mieszka pani Kowalska? Co robi pani Kowalska?

EXERCCIOS I. Repita os dilogos substituindo as palavras destacadas pelas dadas sob a letra A e completando-os com as expresses dadas sob a letra B.

1. A: Czyj to pokj? B: To pokj .................

A pokj balkon fotel syn B pan Nowak pani Nowak Lech Nowak pan Jan

2. A: Czyja to pka? B: To .....................

A pka ksika szafa lodwka B Adam pani Nowak pan Lech Romuald Kowal

3. A: Czyje to mieszkanie? B: .................................

A mieszkanie biurko radio lustro B Ludwik syn pan Nowak pani Nowak




II. Repita os dilogos, substituindo os substantivos em destaque, pelos dados abaixo, e concordando pronomes e adjetivos.

1. A: Czy pokj pana Nowaka jest adny? B: Tak, jest adny i duy.

mieszkanie kuchnia azienka balkon przedpokj

2. A: Jaki jest nowy fotel Jana? B: Jest ................................

st biurko radio szafa lodwka lustro tapczan pka lampa mieszkanie

wygodny brzydki may stary wysoki biay adny szeroki niski duy soneczny

3. A: Czyj to pokj? B: To pokj .....................

st mieszkanie biurko lampa tapczan lustro fotel radio szafa

syna pani Nowak pana Nowaka

III. Repita os dilogos, substituindo o verbo destacado pelas expresses dadas abaixo: A: Czy Jacek teraz pracuje? B: Nie, nie pracuje. A: A pan Nowak? B: Pan Nowak pracuje.

czyta telefonuje pisze ley i czyta

IV. Complete o texto com as terminaes adequadas: Pokj jest du_ i soneczn_. To sto_ lamp_, le ksik_ i gazet_. Pan Nowak tu pracuj_. To kuchn_ _. Jest tutaj ma_ lodwk_, s take bia_ szafk_ kuchenn_. To mieszkanie jest bardzo adn_ i wygodn_.

V. Complete os substantivos com os verbos em forma adequada: 1. Lustro _ _ _ _ 2. Lampa _ _ _ _ 3. Szafa _ _ _ _ 4. Ksiki _ _ _ _ 5. Pan Nowak _ _ _ _ _ _ _

VI. Complete o texto com as formas adequadas dos verbos: To _ _ _ _ pokj. Pokj _ _ _ _ duy i soneczny. Tu _ _ _ _ lustro i _ _ _ _ szafa. _ _ tu krzesa, st i tapczan. Pokj _ _ _ _ wygodny. Tam _ _ _ _ biurko, lampa i fotel. Tu _ _ _ _ ksiki i gazety. To _ _ _ _ pokj pana Nowaka. Pan Nowak tu _ _ _ _ _ _ _.




VII. Faa perguntas adequadas as respostas dadas abaixo: 1. ....................................................? 1. Tak, tu mieszka pan Nowak. 2. ....................................................? 2. To jest mieszkanie pana Nowaka. 3. ....................................................? 3. Tak, jest wygodne i bardzo adne. 4. ....................................................? 4. To jest pokj pana Nowaka. 5. ....................................................? 5. Pokj jest duy i soneczny. 6. ....................................................? 6. To pokj syna.

VIII. Responda as perguntas: 1. Jaki jest pokj pana Nowaka? 2. Co tu jest? 3. Co tam ley? 4. Co tam stoi? 5. A kuchnia? Co tam jest? 6. Jakie jest to mieszkanie?

IX. Transforme em plural: 1. Tam jest balkon. 2. Tam jest tapczan. 3. Tam jest pomnik. 4. Tam jest fotel. 5. Tam jest plac. 6. Tu ley gazeta. 7. Tu ley ksika. 8. Tu jest szafa. 9. Tu jest szafka. 10. Tu jest ulica. 11. Tu jest lustro. 12. To jest okno. 13. To jest krzeso.




5. Gdzie mieszka pan Nowak?

Mamy adres pana Nowaka: ulica Prosta dwa, parter, mieszkanie numer jeden. Pan Nowak mieszka w centrum. Ulica Prosta jest bardzo adna: szeroka i spokojna. Rosn tu

drzewa i s due, zielone trawniki. Niedaleko jest pikny park Ogrd Saski.

Dom numer dwa to wysoki, dugi, nowy blok. Otwieramy drzwi. Na prawo jest winda, na lewo schody. A tu mieszkanie numer jeden, tabliczka:

Lech Nowak

i dzwonek. Dzwonimy. Otwiera wysoki, przystojny pan. Dzie dobry! Czy pan doktor Nowak? Dzie dobry! Tak, to ja. Mamy dla pana list: prosz!

Pan Dr Lech Nowak Warszawa ul.Prosta 2 m. 1

przez grzeczno

Dzikuj bardzo! Do widzenia! Do widzenia! Wychodzimy. Teraz mamy wolny czas. Idziemy na spacer. Ogrd Saski jest niedaleko.

Glossrio:

palavra classificao traduo ou significado 01 adres (M3; Gen.: u) endereo 02 blok (M3; Gen.: u) bloco 03 centrum (N3) centro da cidade 04 czas (M3; Gen.: u) tempo 05 daleko advrbio longe 06 dla + GENITIVO preposio para 07 doktor (M1; Gen.: a) doutor 08 do widzenia at logo 09 drzewo (N) rvore 10 drzwi (obs.: s no plural) porta 11 dwa numeral dois 12 dzie dobry bom dia, boa tarde 13 dzikuj obrigado (traduo literal: agradeo) 14 dzwonek (M3; Gen.: a) campainha, sineta




15 gdzie advrbio advrbio interrogativo: "onde" 16 grzeczno (F2) cortesia, polidez, gentileza, favor 17 ja pronome pronome pessoal: "eu" 18 jeden numeral um 19 list (M3; Gen.: u) carta 20 na lewo esquerda 21 na prawo direita 22 niedaleko advrbio perto, no longe 23 numer (M3; Gen.: u) nmero 24 ogrd (M3; Gen.: u) jardim 25 park (M3; Gen.: u) parque 26 parter (M3; Gen.: u) trreo 27 pikny, -a, -o adjetivo belo, bonito 28 prosty, -a, -o adjetivo reto, direto, simples 29 prosz por favor 30 schody (obs.: s no plural) escada 31 spacer (M3;Gen.: u) passeio 32 spokojny, -a, -e adjetivo calmo, tranqilo, quieto, sossegado 33 szeroki, -ka, kie adjetivo largo 34 tabliczka (F2) placa, tabuleta (tambm barra de chocolate) 35 trawnik (M3; Gen.: a) gramado 36 ul. sigla para ulica 37 ulica (F2) rua 38 w preposio em 39 winda (F2) elevador 40 wolny, -a, -e adjetivo livre (pode ser tambm: devagar) 41 zielony, -a,-e adjetivo verde

dzikuje dzwoniwy dzikowa (imperfeito, intransitivo): agradecer dzwoni (imperfeito, intransitivo): dzikowa + DATIVO + za + ACUSATIVO tocar a campainha, soar, tinir, telefonar

dzikowa

dzwoni

JA dzikuj

JA dzwoni

TY dzikujesz

TY dzwonisz

ON dzikuje

ON dzwoni

MY dzikujemy

MY dzwonimy

WY dzikujecie

WY dzwonicie

ONI dzikuj

ONI dzwoni




idziemy mamy i (imperfeito, intransitivo): ir mie (imperfeito, transitivo): ter, possuir

i

mie

JA id

JA mam

TY idziesz

TY masz

ON idzie

ON ma

MY idziemy

MY mamy

WY idziecie

WY macie

ONI id

ONI maj

Otwiera prosz otwiera (imperfeito, transitivo): abrir prosi (imperfeito, transitivo): pedir

prosi + ACUSATIVO (o.d.) + o + ACUSATIVO otwiera

prosi

JA otwieram

JA prosz

TY otwierasz

TY prosisz

ON otwiera

ON prosi

MY otwieramy

MY prosimy

WY otwieracie

WY prosicie

ONI otwieraj

ONI prosz

mam czas >> tenho tempo (livre) przez grzeczno >> por cortesia (uso em cartas ou pacotes enviados por algum) wolny czas >> tempo livre

GRAMTICA ORTOGRAFIA E PRONNCIA

1. Compare a pronuncia no palatal de dz nas palavras: dzwonek, do widzenia com a pronunciao palatal de dz+i em: gdzie, idziemy, dzie dobry

2. Na palavra drzwi o drz pronuncia-se como d seguido de e no do dgrafo d. 3. A letra nas palavras pikny, dzikuje, pronuncia-se: =e+, enquanto o segundo e em

dzikuje pronuncia-se como e nasal.

MORFOLOGIA Substantivos

1. Os substantivos drzwi, schody no possuem forma singular. 2. Os substantivos neutros terminados em um (muzeum, liceum, forum) no se declinam no

singular.

Verbo 1. A 1a pessoa do plural no presente possui a desinncia my: mamy, dzwonimy, wchodzimy,

idziemy 2. As formas de cortesia:

dzikuj traduo literal: agradeo, obrigado(a); prosz traduo literal: peo, por favor; gramaticalmente so formas da 1a pessoa do singular no presente.




SINTAXE 1. O pronome interrogativo correspondente ao advrbio de lugar gdzie? Exemplo: Gdzie mieszka pan Nowak?

Numa orao afirmativa o advrbio de lugar pode ser expresso considerado-se como um pronome.

Exemplo: tu, tutaj (aqui), niedaleko (perto)

Ou por uma frase preposicional: Exemplo: w centrum (w+LOCATIVO)

2. A expresso dla+GENITIVO (antes de tudo com substantivos pessoais e pronomes pessoais) indica o destinatrio.

Exemplo: list dla pana

Observao: O emprego de dla+GENITIVO no polons muito mais limitado que o emprego de para+substantivo ou pronome no portugus. Exemplo: no substitui ao dativo (de interesse ou outro).

EXERCCIOS I. Transforme as oraes de acordo com o modelo: A. 0. To jest nowy teatr. 0. To s nowe teatry. 1. To jest duy balkon. 1. .................................................... 2. To jest may dom. 2. .................................................... 3. To jest dua szkoa. 3. .................................................... 4. To jest pikna kolumna. 4. .................................................... 5. To jest nowa szafa. 5. ....................................................

B. 0. To jest adny blok. 0. To s adne bloki. 1. To jest pikny pomnik. 1. .................................................... 2. To jest may park. 2. .................................................... 3. To jest zielony trawnik. 3. .................................................... 4. To jest maa lodwka. 4. .................................................... 5. To jest niska szafka. 5. ....................................................

C. 0. To jest wygodne biurko. 0. To s wygodne biurka. 1. To jest stare drzewo. 1. .................................................... 2. To jest brzydkie lustro. 2. .................................................... 3. To jest mae radio. 3. .................................................... 4. To jest due okno. 4. .................................................... 5. To jest wygodne krzeslo. 5. .................................................... 6. To jest nowe mieszkanie. 6. ....................................................




II. Complete o dilogo, substituindo as palavras destacadas pelas expresses dadas abaixo:

A: To jest nowy blok. B: Tak, tu w centrum s .......................................

duy dom pikny park adny teatr pikny pomnik wygodne mieszkanie dua szkoa nowe kino

III. Complete os dilogos com a forma adequada das expresses dadas abaixo:

1. A: Gdzie mieszka pan Lech? B: W centrum. A: Czy tam s ...............................? B: Tak, tam s ...............................

wygodne mieszkanie adne drzewo i zielony trawnik stary dom nowy dom i duy balkon

2. A: Czy to s ........................ pana Nowaka? B: Tak, tam s ..................... pana Nowaka?

A ksika gazeta list lekarstwo B stara ksika nowa gazeta stary list nowe lekarstwo

IV. Aos substantivos dados agreguem os adjetivos adequados:

1. .................. park 4. .................. czas 2. .................. ulica 5. .................. blok .................. ulica .................. blok .................. ulica .................. blok 3. .................. trawnik 6. .................. pan .................. trawnik .................. pan

V. Complete os dilogos:

1. A: Gdzie mieszka pan Nowak? B: ........ centrum ................. Prosta ................. dwa, mieszkanie...................... jeden.

2. A: Czy ulica Prosta ................... adna? B: Tak, to................................................ A: Czy rosn tam drzewa? B: Tak, ........................................................ A: A jakie ............................ trawniki? ...................... s due, zielone? B: S ............................ i ............................ A: A ............................ jest Ogrd Saski? Niedaleko? B: Ogrd Saski jest ................................................... A: Czy dom numer dwa jest may? B: Nie, ............ jest .......................... Jest ............................ A: ............ jest tam winda? B: Tak, tam ............................................




VI. Faa as perguntas adequadas s respostas:

1. ....................................................? 1. Pan Nowak mieszka w centrum. 2. ....................................................? 2. Adres pana Nowaka; ulica Prosta numer dwa,

mieszkanie numer jeden. 3. ....................................................? 3. Ulica Prosta jest adna, szeroka i spokojna. 4. ....................................................? 4. Nie, dom numer dwa nie jest stary i niski; to wysoki,

nowy blok. 5. ....................................................? 5. Na prawo jest winda.

VII. Responda as perguntas:

1. Gdzie mieszka pan Nowak? 2. Jaka jest ulica Prosta? 3. Czy tam jest niedaleko park? 4. Czy dom pana Nowaka jest stary? 5. Czy mieszkanie jest adne i wygodne?




6. Kim jest ten pan?

A: Kim jest pan Kowalski? B: Pan Kowalski jest inynierem. A: A kim jest pan Nowak? B: Pan Nowak jest lekarzem. A: Kto to jest? B: To jest pani Anna. Pani Anna jest matk. Jest on pana Jana. A: Kim jest pani Anna? B: Jest dentystk. A: A kto to jest? B: To jest pani Danuta Nowak. A: To pan Nowak jest onaty? B: Tak, jest onaty. Pani Danuta jest on pana Nowaka. Pani Nowak jest nauczycielk.

Hotel Recepcja

A: Jak si pan nazywa? B: Nazywam si Nowak. A: Ju pisz: nazwisko Nowak. A jak ma pan na imi? B: Mam na imi Lech. A: Jaki jest pana zawd? B: Jestem lekarzem. A: Stan cywilny? B: onaty. A: Narodowo? B: Jestem Polakiem. A: Obywatelstwo? B: Polskie. A: Miejsce zamieszkania? B: Warszawa, ulica Prosta dwa, mieszkania jeden.




Glossrio:

palavra classificao traduo ou significado 01 dentystka (F1) dentista mulher 02 hotel (M3; Gen.: u; Loc.: u) hotel 03 imi (N3) prenome 04 inynier (M1; Gen.: ra) engenheiro 05 matka (F1) mulher casada 06 miejsce (N2) lugar 07 narodowo (F2) nacionalidade 08 nauczycielka (F1) professora de escola 09 nazwisko (N2) sobrenome 10 obywatelstwo (M2) cidadania 11 Polak (M1; Gen.: a) polons (pessoa) 12 Polka (F1) polonesa 13 polski, -a, -e adjetivo polons 14 recepcja (F2) recepo, portaria 15 zawd (M3; Gen.: zawodu, Loc.: zawodzia) profisso 16 onaty (M1) homem casado

palavra classificao traduo ou significado 01 aktor (M1; Gen.: a) ator 02 aktorka (F1) atriz 03 artysta (M1; declina-se como F1) artista homem 04 artystka (F1) artista mulher 05 dentysta (M1; declina-se como F1) dentista homem 06 dentystka (F1) dentista mulher 07 grnik (M1; Gen.: a) mineiro 08 inynier (M1) engenheiro 09 kierowca (M1; declina-se como F1) motorista 10 lekarka (F1) mdica 11 lekarz (M1; Gen.: lekarza) mdico 12 lektor (M1; Gen.: a) leitor (professor de idioma estrangeiro na

universidade; locutor de rdio) 13 lektorka (F1) leitora 14 lotnik (M1; Gen.: a) aviador 15 malarka (F1) pintora 16 malarz (M1; Gen.: a) pintor 17 nauczyciel (M1; Gen.: a) professor, mestre 18 nauczycielka (F1) professora




19 ogrodniczka (F1) jardineira 20 ogrodnik (M1; Gen.: a) jardineiro 21 pisarka (F1) escritora 22 pisarz (M1; Gen.: a; Loc.: u) escritor 23 robotnica (F1) operria 24 robotnik (M1; Gen.: a; Loc.: u) operrio 25 rolnik (M1; Gen.: a; Loc.: u) agricultor 26 student (M1; Gen.: a) estudante (masculino) 27 studentka (F1) estudante (feminino) 28 piewaczka (F1) cantora 29 piewak (M1; Gen.: a; Loc.: u) cantor 30 urzdniczka (F1) funcionria 31 urzdnik (M1; Gen.: a; Loc.: u) funcionrio

NACIONALIDADES

masculina feminina 01 Amerykanin Amerykanka 02 Anglik Angielka 03 Arab Arabka 04 Belg Belgijka 05 Brazylijczyk Brazylijka 06 Bugar Bugarka 07 Chiczyk Chinka 08 Duczyk Dunka 09 Fin Finka 10 Francuz Francuzka 11 Hindus Hinduska 12 Hiszpan Hiszpanka 13 Holender Holenderka 14 Irlandczyk Irlandka 15 Japoczyk Japonka 16 Jugosowianin Jugosowianka 17 Kubaczyk Kubanka 18 Murzyn Murzynka 19 Niemiec Niemka 20 Norweg Norweka 21 Polak Polka 22 Portugalczyk Portugalka 23 Rosjanin Rosjanka 24 Rumun Rumunka




25 Sowak Sowaczka 26 Szkot Szkotka 27 Szwajcar Szwajcarka 28 Szwed Szwedka 29 Wgier Wgierka 30 Woch Woszka 31 Zyd Zydwka

nazywa si nazywa si (imperfeito, reflexivo): chamar-se observao: O pronome reflexivo polons tem a mesma forma si para todas as pessoas.

nazywa si

JA nazywam si

ma na imi >> o seu prenome TY nazywasz si

miejsce zamieszkania >> domiclio ON nazywa si

stan cywilny >> estado civil MY nazywamy si

WY nazywacie si

ONI nazywaj si

ORTOGRAFIA E PRONNCIA 1. A consoante (cz) tem articulao alveolar e a consoante (, ci) tem articulao palatal, meio

dorsal. 2. Nas palavras nauczycielka, nauczyciel, nauka a+u no formam ditongo: na-u-czy-ciel-ka, na-u-

ka, embora na palavra auto a+u ditongo: au-to. 3. As vogais nasais , finais pronunciam-se como e e o nasais respectivamente.

MORFOLOGIA Substantivo 1. Os substantivos possuem no INSTRUMENTAL singular as seguintes desinncias: a) Masculinos e Neutros: em (menos os que terminam em k, g, onde aparece iem): Exemplos:

lekarzem, inynierem, rolnikiem, robotnikiem, studentem, kinem, autem, dzieckiem b) Femininos:

Exemplos: dentystk, nauczycielk, studentk 2. Os substantivos masculinos (varonis) terminados em a no NOMINATIVO singular declinam-se

como se femininos fossem, por isso no INSTRUMENTAL singular terminam em . Exemplos: poet, dentiystk, koleg

Verbo 1. A 1 pessoa do singular do presente tem terminaes:

(prosz), am (czytam), em (jestem) conforme a conjugao a que pertence. 2. O verbo nazywa (chamar no sentido de dar nome) transitivo: nazywa+ACUSATIVO; embora

use-se tambm como reflexivo: (chamar-se). O pronome reflexivo polons tem a mesma forma si para todas as pessoas gramaticais. Este pronome pode ir antes ou depois do verbo, mas no pode aparecer no incio da orao: Nazywam si Nowak. Jak si pan nazywa? Jak pan si nazywa?




SINTAXE 1. O predicado nominal no polons forma-se da seguinte maneira:

a) Quando o predicativo um substantivo: to+NOMINATIVO:

Pan Nowak to inynier. Pani Nowak to dentystka.

verbo de ligao by na forma adequada + INSTRUMENTAL: Pan Nowak jest inynierem. Pani Nowak jest dentystk.

b) Quando o predicativo um adjetivo: verbo de ligao by na forma adequada + NOMINATIVO:

Pan Nowak jest wesoki. Pani Nowak jest adna.

2. Perguntando pela profisso (ou cargo) de uma pessoa emprega-se o instrumental do pronome interrogativo kto?, que tem forma kim?. Exemplo: Kim jest pan Nowak?

3. No tratamento no ntimo com as pessoas em vez da segunda pessoa singular ty emprega-se o substantivo pan (ou pani) seguido da forma da 3 pessoa singular do verbo. Exemplo: Jak si pan nazywa?

Jak pan ma na imi? Czy jest pan onaty?

O emprego da segunda pessoa do singular em situaes inoportunas falta de polidez, o emprego da 2 pessoa do plural referindo-se a uma pessoa (como em francs) no polons ou inculto ou descorts.

Observao: O substantivo pan, pani (e outros) usados em vez da 2 pessoa no tratamento formal precedem ao verbo, at nas oraes interrogativas: Gdzie pan mieszka?

EXERCCIOS I. Transforme as oraes de acordo com os modelos: A: 0. To jest lekarz. 0. Pan Nowak jest lekarzem. 1. To jest inynier. 1. Pan Kowalski ............................................ 2. To jest lektor. 2. Pan Wolski ................................................ 3. To jest student. 3. Adam ......................................................... 4. To jest nauczyciel. 4. Pan Kowal ................................................. 5. To jest Francuz. 5. Ten pan ..................................................... 6. To jest Woch. 6. Ten student ............................................... 7. To jest Rumun. 7. Ten malarz ................................................ 8. To jest Szwed. 8. Ten pisarz ................................................. 9. To jest Fin. 9. Ten aktor ...................................................

B: 0. Jan to piewak. 0. Jan jest piewakiem. 1. Roman to rolnik. 1. .................................................................. 2. Edward to grnik. 2. .................................................................. 3. Henryk to rebotnik. 3. .................................................................. 4. Antoni to Polak. 4. .................................................................. 5. Karol to Sowak. 5. ..................................................................




6. Bob to Anglik. 6. .................................................................. 7. Ten student to Chiczyk. 7. .................................................................. 8. Ten student to Japoczyk. 8. .................................................................. 9. Ten inynier to Norweg. 9. .................................................................. 10. Ten aktor to Belg. 10. .................................................................

C: 0. Czy to jest lekarz? 0. Tak, ten pan jest lekarzem. 1. Czy to jest Woch? 1. Tak, ten aktor .................................... 2. Czy to jest Rumun? 2. Tak, ten pisarz ..................................... 3. Czy to jest piewak? 3. Tak, Jan ............................................

D: 0. Czy ten pan to Chiczyk? 0. Tak, ten pan jest Chiczykiem. 1. Czy ten aktor to Norweg? 1. Tak, ............................................ 2. Czy ten malarz to Francuz? 2. Tak, ............................................ 3. Czy ten inynier to Szwed? 3. Tak, ............................................ 4. Czy ten pisarz to Polak? 4. Tak, ............................................

E: 0. Czy to artysta? 0. Tak, ten pan jest artyst. 1. Czy to kierowca? 1. ................................................... 2. Czy to dentysta? 2. ...................................................

II. Transforme as oraes de acordo com os modelos:

A: 0. To nie jest redaktorka. 0. Pan Kowalski jest redaktorem, ale pani Kowalska nie jest redaktork.

1. To nie jest aktorka. 1. Pan Kowalski .............................. , ale .................................. 2. To nie jest nauczycielka. 2. ............................................................................................... 3. To nie jest Bugarka. 3. Ten pan .............................. , ale ta pani ............................. 4. To nie jest Hiszpanka. 4. ............................................................................................... 5. To nie jest Angielka. 5. ............................................................................................... 6. To nie jest Szkotka. 6. ............................................................................................... 7. To nie jest Hinduska. 7. ............................................................................................... 8. To nie jest Szwajcarka. 8. ............................................................................................... 9. To nie jest Arabka. 9. ...............................................................................................

B: 0. Ten pan jest urzdnikiem. 0. Ta pani nie jest urzdniczk. 1. Ten pan jest piewakiem. 1. Ta pani .................................................................... 2. Ten pan jest Sowakiem. 2. Ta pani .................................................................... 3. Ten pan jest Norwegiem. 3. Ta pani .................................................................... 4. Ten pan jest Wochem. 4. Ta pani .................................................................... 5. Ten pan jest Czechem. 5. Ta pani .................................................................... 6. Ten pan jest malarzem. 6. Ta pani .................................................................... 7. Ten pan jest pisarzem. 7. Ta pani ....................................................................




C: Lekarz jest Duczykiem i lekarka jest Dunk. 1. Student jest Kubaczykiem i .................................................................... 2. Lektor jest Portugalczykiem i ................................................................... 3. Aktor jest Irlanczykiem i ........................................................................... 4. Pisarz jest Brazylijczykiem i .....................................................................

D: 0. Doris jest Rosjaninem i Natasza jest Rosjank. 1. Bill jest Amerykaninem i Mary .................................................................... 2. Jovan jest Jugosowianinem i Nada ........................................................... 3. Pedro jest Hiszpanem i Dolores .................................................................

III. Repita os dilogos, substituindo as palavras destacadas pelas formas adequadas das palavras dadas abaixo: 1.

A: Pan Nowak jest lekarzem. B: A Kim jest pan Kowalski? A: Inynierem.

Pani Danuta - nauczycielka pani Anna - dentystka

2. A: Czy pan Jan jest redaktorem? B: Nie, nie jest redaktorem. Pan Jan jest inynierem.

pani Ewa - studentka nauczycielka

IV. Complete os dilogos com os substantivos dados abaixo: 1.

A: Czy Adam jest ..............................................? B: Nie, nie jest ................................... Jest .......................

A lekarz inynier B student astysta

2. A: Czy pani Danuta jest ....................................? B: Nie, pani Danuta nie jest ............................. Jest ..........................

A studentka urzdniczka B inynier artystka

V. Repita o dilogo, completando-o com as formas adequadas das palavras dadas abaixo: A: Kim jest ...............................................................? B: .............................................................................. A: A kim jest ............................................................? B: ..............................................................................

ta pani dentystka ten pan nauczyciel pani Nowak nauczycielka pan Kowalski inynier




VI. Complete os dilogos, empregando os substantivos dados abaixo de forma adequada: 1.

A: Czy pan Kowalski jest ..........................................................? B: Nie, ..........................................., ............................................. A: A pani Kowalska? Czy jest .....................................................? B: Nie, pani Kowalska ................................, ................................

lekarz inynier nauczycielka dentystka

2. A: Kim jest ................................................? B: ............................................................... A: A kim jest .............................................? B: ...............................................................

pan Nowak lekarz pani Nowak nauczycielka pan Kowalski inynier pani Kowalska dentystka Adam - student Ola studentka

VII. Repita os dilogos substituindo os prenomes e sobrenomes destacados pelos dados abaixo: 1. A: Jak si pan nazywa? B: Nazywam si Kowalski. A: A jak pan ma na imi? B: Mam na imi Jan.

Zalewski Wolski Kowalik Mirosaw Adam Jerzy

2. A: Jak si nazywa ten pan? B: Adam Zalewski. A: A ta pani? B: Ta pani nazywa si Marta Zalewska.

Jerzy Wolski Mirosaw Kowalik Ewa Wolska Marta Kowalik

VIII. Complete o dilogo: A: Jak si pani nazywa? B: ................................... Kowalska. A: Jak pani ma na imi? B: .................................. Anna. A: Czy pani jest nauczycielk? B: Nie, ............................................ Jestem dentystk.




IX. Faa as perguntas adequadas s respostas: 1. .....................................................? 1. To jest pan Kowalski. 2. .....................................................? 2. Pan Kowalski jest inynierem. 3. .....................................................? 3. To jest pani Anna, ona pana Jana. 4. .....................................................? 4. To jest ona pana Jana. 5. .....................................................? 5. Zona pana Jana jest dentystk. 6. .....................................................? 6. Ten pan nazywa si Nowak. 7. .....................................................? 7. Pan Nowak ma na imi Lech.

X. Responda as perguntas: 1. Jak si pan (pani) nazywa? 2. Jak pan (pani) ma na imi? 3. Czy pan (pani) jest inynierem? 4. Kim jest pan Nowak? 5. A ona pana Nowaka?

XI. Complete o texto com as palavras e desinncias:

Pan Nowak jest lekarz_ _. Pani Danuta to on_ pan_ Lech_. Ta pani jest nauczycielk_ . A pani Anna jest on_ pan_ Jan_. Pani Kowalska jest dentyst_ _. Jak_ _ _ pan nazywa? Nowak. Mam_ _ imi Lech. Nie jest_ _ inynier_ _.

XII. Transforme o texto num dilogo: Pan Lech jest lekarzem. Jest onaty. ona pana Lecha nie jest dentystk. Jest nauczycielk. Dentystk jest pani Anna. To ona pana Jana. Pan Jan jest inynierem.




7. Rodzina

ojciec + matka = rodzice syn + crka = dzieci m + ona = maestwo brat + siostra = rodzestwo

Pastwo Nowakowie s maestwem. Pani Danuta jest on pana Lecha. Jest take matk Jurka i Kasi.

Jurek jest bratem Kasi, a Kasia siostr Jurka. Jurek i Kasia s rodzestwem. Ojciec Kasi i Jurka jest lekarzem, a matka nauczycielk. Kasia jest jeszcze maa i jest uczennic. Jurek jest ju duy i jest studentem.

Kasia jest koleank Jacka. Jacek jest synem pani Anny i pana Jana. Pan Jan Kowalski jest mem pani Anny i ojcem Jacka. Jacek jest jeszcze uczniem. Jest koleg Kasi.




Glossrio:

palavra classificao traduo ou significado 01 brat (M3; Gen.: a; Loc.: u) irmo 02 crka (F1) filha 03 dziecko (N1; plural: dzieci) criana, filho (no sentido geral) 04 jeszcze advrbio ainda 05 kolega (M1; declina-se como F1) colega (masculino), companheiro 06 koleanka (F1) colega (feminino), companheira 07 maestwo (N1) casal 08 matka (F1) me 09 m (M1; Gen.: ma; Loc.: mu) marido 10 ojciec (M1; Gen.: ojca; Loc.: ojcu) pai 11 pastwo (N1) senhor, senhora

Observao: a palavra pastwo se declina como N1 singular, embora os adjetivos e verbos que a acompanha venha sempre no plural. Exemplo: mili (plural) pastwo id (plural)

12 rodzestwo (N1) irmo, irm (concordncia no singular) 13 rodzice (varonil, plural) pais 14 rodzina (F1) famlia 15 siostra (F1) irm 16 student (M1; Gen.: a; Loc.: cie) estudante universitrio (masculino) 17 studentka (F1) estudante universitrio (feminino) 18 uczennica (F1) aluna 19 ucze (M1; Gen.: ucznia; Loc.: uczniu) aluno

GRAMTICA ORTOGRAFIA E PRONNCIA 4. As letras s+i, c+i ao final da palavra ou antes de uma consoante se l como +i, +i.

Exemplos: Kasi, dzieci, cicho, silny Antes de outra vogal os grupos s+i, c+i pronunciam-se , . Exemplos: siostra, ojciec

5. Nas palavras rodzestwo, maestwo, pastwo, dzie a letra palatal, como o nh da lngua portuguesa.

6. A palavra jeszcze possui duas consoantes alveolares: fricativa sz e no-fricativa cz. Nenhuma delas se pronuncia como palatal.

7. Na palavra take o k antes do (sonoro) pronuncia-se sonoro.

8. As consoantes sonoras so pronunciadas como surdas no final de palavras, embora quando se agrega uma desinncia em forma de vogal (ou iniciada por vogal), a consoante final mantm a sonoridade.




Exemplo: lekarz [leka] lekarza [lekaa]


1. Os nomes que derivam dos substantivos no NOMINATIVO plural tomam a terminao owie. Exemplo: Nowakowie Os que derivam dos adjetivos tomam a terminao cy.

Exemplos: Kowalski Kowalscy, Nowicki Nowiccy

2. O GENITIVO singular dos substantivos masculinos pessoais e animados (M1 e M2) termina sempre em a. Exemplo: pomnik Kopernika, ona brata Tambm o GENITIVO singular dos neutros (N1, N2 e N3) termina em a. Exemplo: pokj rodzestwa, miejsce zamieszkania

3. O GENITIVO singular dos substantivos femininos termina: a) em i para os substantivos numa consoante foneticamente palatal ou em k ou g. Exemplos: Kasia Kasi, pani pani, matka matki b) em y para os demais substantivos. Exemplos: Anna Anny, siostra siostry, ona ony

4. O substantivo kolega masculino (wysoki kolega) e no singular declinado como se feminino fosse, o seu GENITIVO kolegi. Exemplo: brat kolegi

5. Na declinao de alguns substantivos o e presente na ltima slaba no NOMINATIVO singular desaparece nos outros casos, quando se agrega uma desinncia.

NOMINATIVO GENITIVO INSTRUMENTAL ucze ucznia uczniem Jurek Jurka Jurkiem Jacek Jacka Jackiem

Observao: Quando este e precedido por um i que palataliza a consoante precedente, como no caso de chopiec, o grupo ie que desaparece e a consoante endurece.

NOMINATIVO GENITIVO INSTRUMENTAL chopiec chopca chopcem

A palavra ojciec tem declinao irregular:

Nominativo Genitivo Dativo Instrumental Locativo Vocativo ojciec ojca ojcu ojcem ojcu ojcze

(nos casos oblquos e no NOMINATIVO plural desaparece toda slaba cie)

6. No substantivo m nos casos oblquos e no plural muda em .

Nominativo Genitivo m ma




SINTAXE O substantivo pastwo, no sentido de senhor(es) e senhora(s), exige o plural do adjetivo e do verbo: Niech szanowni pastwo usid. Os substantivos em stwo que derivam de cargos, profisses, etc. Apesar de declinar-se no singular, sintaticamente so plurais: Generaostwo przychodz na przyjcie. O substantivo pastwo no sentido de estado, pas singular: Pastwo polskie znajduje si w Europie. (compare: Pastwo Nowakowie znajduj si na ulicy.)

EXERCCIOS I. Transforme as oraes de acordo com os modelos: A: 0. Pastwo Nowakowie to maestwo. 0. Pastwo Nowakowie s maestwem. 1. Pastwo Kowalikowie to maestwo. 1. ..................................................................... 2. Pastwo Woniakowie to maestwo. 2. ..................................................................... 3. Anna i Jan to maestwo. 3. ..................................................................... 4. Danuta i Lech to maestwo. 4. .....................................................................

B: 0. Kasia i Jurek to rodzestwo. 0. Kasia i Jurek s rodzestwem. 1. Anna i Janusz to rodzestwo. 1. ..................................................................... 2. Danuta i Roman to rodzestwo. 2. ..................................................................... 3. Ewa i Jan to rodzestwo. 3. ..................................................................... 4. Ola i Lech to rodzestwo. 4. .....................................................................

C: 0. Kasia to siostra Jurka. 0. Kasia jest siostr Jurka. 1. Anna to siostra Janusza. 1. ..................................................................... 2. Danuta to siostra Romana. 2. ..................................................................... 3. Ewa to siostra Jana. 3. ..................................................................... 4. Ola to siostra Lecha. 4. .....................................................................

D: 0. Jurek to brat Kasi. 0. Jurek jest bratem Kasi. 1. Janusz to brat Anny. 1. ..................................................................... 2. Roman to brat Danuty. 2. ..................................................................... 3. Janek to brat Ewy. 3. ..................................................................... 4. Lech to brat Oli. 4. .....................................................................

E: 0. Pani Danuta jest on pana Lecha. 0. Pan Lech jest mem pani Danuty. 1. Pani Anna jest on pana Jana. 1. ..................................................................... 2. Kasia jest siostr Jurka. 2. ..................................................................... 3. Pani Anna jest matk Jacka. 3. ..................................................................... 4. Pani Danuta jest matk Jurka. 4. ..................................................................... 5. Kasia jest koleank Jacka. 5. ..................................................................... 6. Pani Ewa jest nauczycielk Kasi. 6. ..................................................................... 7. Marta jest koleank Adama. 7. ..................................................................... 8. Pani Barbara jest nauczycielk Jacka. 8. .....................................................................




II. Complete os dilogos com as formas adequadas das palavras dadas abaixo. Substitua o nome destacado pelos dados ao lado:

1. A: Czy to jest Jurek? B: Tak, to jest Jurek, syn ................. i ..................... .

2. A: Czy ................ jest .................. Ewy? B: Tak, ............... jest .................. Ewy.

Ania crka Basia siostra Ola uczennica Maria matka Janusz syn Jacek brat Mariusz ucze

3. A: Czy Adam jest ................ pani ..................? B: Nie, Adam nie jest ............... pani .................. . Jest ................ pani Anny.

brat Danuta syn Ewa ucze Olga nauczyciel Basia student Barbara

III. Faa oraes empregando os substantivos em forma adequada e escolhendo a forma verbal correta:

Pastwo Nowakowie Ojciec Jurka Jacek Jurek i Kasia Matka Kasi

jest

s

lekarz ucze maestwo nauczycielka rodzestwo

IV. Faa perguntas adequadas s respostas:

1. ...............................................................? 1. Syn pana Nowaka ma na imi Jurek. 2. ...............................................................? 2. Matka Jurka ma na imi Danuta. 3. ...............................................................? 3. Tak, Jurek jest bratem Kasi. 4. ...............................................................? 4. Tak, Kasia jest siostr Jurka. 5. ...............................................................? 5. Jacek to kolega Kasi. 6. ...............................................................? 6. Nie, Jurek jest ju duy. 7. ...............................................................? 7. Nie, Kasia jest jeszcze maa.

V. Complete o texto com as palavras e desinncias adequadas:

1. Pastwo Nowak_ _ _ _ s maestw_ _. Pani Nowak jest matk _ _ _ _ _ i _ _ _ _. Kasia jest koleank _ _ _ _ _ (Jacek). Kasia jest _ _ _ _ _ _ _ maa, a Jurek jest _ _ _ duy. Kasia jest uczennic_, a Jurek student_ _.

2. Pastwo Nowakowie s _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _. Kasia jest _ _ _ _ _ pani Danuty i pana Lecha. Jurek jest _ _ _ _ _ pani Danuty i pana Lecha. Kasia jest _ _ _ _ _ _ _ Jurka. Kasia i Jurek to _ _ _ _ _ _ _ _ _ _. Kasia jest jeszcze maa, a Jurek jest ju _ _ _ _. Pani Anna i pan Jan to _ _ _ _ _ _ _ Jacka. Jacek jest _ _ _ _ _ pani _ _ _ _ i pana _ _ _ _. Syn _ _ _ _ Anny i _ _ _ _ Jana ma _ _ _ _ _ _ Jacek.

Janek Stefan Marek Romek

pani Danuta pan Lech pani Ewa pan Janusz pani Basia pan Adam pani Ola pan Jacek pani Monika pan Mariusz




8. Stare Fotografie

Caa rodzina oglda stare fotografie.

Jurek: Kto to jest? Pani Nowakowa: To mj ojciec, a wasz dziadek. Kasia: A kim by nasz dziadek? Pani Nowakowa: Inynierem. Kasia: A to kto? Pani Nowakowa: Ten pan z wsami? Kasia: Nie, tamten z brod. Pani Nowakowa: To wasz ojciec. Pan Nowak: Byem wtedy studentem. Jurek: Kto to? Pan Nowak: To moja matka. Kasia: Nasza babcia? Jaka adna!

Pan Nowak: Tak. Bya wtedy moda. A to moja siostra. Kasia: Nasza ciotka? Jurek: Tak, twoja kochana ciocia Ewa. Kasia: A ten wysoki mody czowiek? Pani Nowakowa: To mj brat, a wasz wuj. Jurek: Chyba znam z widzenia t dziewczyn. Kasia: T tg brunetk? Jurek: Nie, t szczup blondynk. Pan Nowak: T blondynk znasz nie tylko z widzenia, ale i osobicie. Kasia: To pewnie mama? Pani Nowakowa: Byam wtedy uczennic liceum.




Glossrio:

palavra classificao traduo ou significado 01 babcia (F1) av 02 blondyn (M1; Gen. a; Loc.: ie) loiro 03 blondynka (F1) loira 04 broda (F2) barba 05 brunet (M1; Gen. a; Loc.: cie) moreno, homem de cabelo preto 06 brunetka (F1) morena, mulher de cabelo preto 07 cay, -a, -e todo, inteiro, total, completo, ntegro 08 chyba advrbio talvez, seno 09 ciocia (F1) titia 10 ciotka (F1) tia 11 czowiek (M1; Gen. a; Loc.: u) homem, pessoa (plural: ludzie) 12 dziadek (M1; Gen. a; Loc.: u) av 13 dziewczyna (F1) menina, moa 14 fotografia (F1; Gen. fii) fotografia 15 kohany, -a, -e adjetivo querido 16 liceum (N3) liceu, escola secundria, colgio 17 mama (F1) mame 18 matka (F1) me 19 mj, moja, moje pronome meu, minha 20 nasz, -a, -e pronome nosso, nossa 21 nie tylko..., ale i... no s..., mas tambm... 22 pewnie advrbio certamente, seguramente 23 szczupy, -a, -e adjetivo esbelto, delgado 24 tgi, -ga, -gie adjetivo 1. corpulento; 2. forte, robusto 25 twj, twoja, twoje pronome teu, tua 26 wasz, -a, -e pronome vosso, vossa 27 ws (M3; Gen. wsa; Loc.: wsie) bigode (plural: wsy) 28 wtedy ento, neste tempo 29 wuj (M1; Gen. a; Loc.: u) tio 30 wujek (M1; Gen. a; Loc.: u) tio




Presente

JA jestem

TY jeste

ON jest

MY jestemy

WY jestecie

ONI s

Passado Masculino

Passado Feminino

Passado Neutro JA byem

JA byam

JA ----------- TY bye

TY bya

TY ----------- ON by

ON bya

ON byo MY bylimy

MY byymy

MY ----------- WY bylicie

WY byycie

WY ----------- ONI byli

ONI byy

ONI byy




zna (imperfeito, transitivo):

conhecer zna

mody czowiek >> jovem JA znam

znam osobicie >> conheo pessoalmente TY znasz

znam z widzenia >> conheo de vista ON zna

MY znamy

WY znacie

ONI znaj

GRAMTICA ORTOGRAFIA E PRONNCIA 1. Na palavra fotografia o segundo f palatalizado e seguido de um i semivogal. 2. Na palavra uczennica o nn pronuncia-se como n palatal comprido. 3. Nas palavras babcia, wtedy a consoante sonora antes da consoante surda ensurdece. 4. Na palavra osobicie importante a pronncia palatal do grupo c(i). 5. A pronncia das vogais nasais:

antes de consoantes oclusivas e africadas a. dentais e alveolares: pronuncia-se como o+n pronuncia-se como e+n labiais: pronuncia-se como o+m pronuncia-se como e+m alveolares: pronuncia-se como o+ pronuncia-se como e+

antes das fricativas (s, sz, ) e no final da palavra: pronuncia-se como o nasal pronuncia-se como e nasal


1. O ACUSATIVO singular dos substantivos femininos (F1,F2) termina em : znam dziewczyn

2. O ACUSATIVO plural dos substantivos no varonis (M2, F1, F2, N1, N2 e N3) o mesmo que o NOMINATIVO deles: To s fotografie. NOMINATIVO Ogldam fotografie. ACUSATIVO To s dziewczyny. NOMINATIVO Znam dziewczyny. ACUSATIVO

3. O INSTRUMENTAL plural tem para todos os substantivos a mesma terminao ami: Exemplos: pan z wasami, siostry s studentkami, pokj z oknami So muito poucos os substantivos que tm a terminao mi:

Exemplos: dziemi, nimi, komi, ludmi




Adjetivo Os adjetivos no ACUSATIVO feminino singular terminam em : Exemplo: Znam adn dziewczyn.

Pronome 1. Os pronomes possessivos tm trs gneros, para 1 e 2 pessoa:

mj moja moje twj twoja twoje nasz nasza nasze wasz wasza wasze

2. Na declinao dos pronomes mj, twj o altera com o o: twj, twoja, twojego, etc.

3. Os pronomes possessivos declinam-se como adjetivos. Observao: No INSTRUMENTAL singular as formas masculinas so: moim, twoim (mas mojego, twojego no GENITIVO)

4. O pronome demonstrativo ta tem no ACUSATIVO a forma t: Exemplos: Znam twoj siostr. Znam t mi dziewczyn.

Verbo O pretrito singular do verbo by:

MASCULINO FEMININO NEUTRO 1 byem byam ------------ 2 bye bya ------------ 3 by bya byo

SINTAXE As expresses z + INSTRUMENTAL so adjuntos adnominais. Exemplos: z broda, z wsami, pan z brod, mody czowiek z wsami

EXERCCIOS

I. Transforme as oraes de acordo com os modelos: A: 0. To jest stara fotografia. 0. Ogldam star fotografi. 0. To s stare fotografie. 0. Ogldam stare fotografie. 1. To jest nowoczesna kuchnia. 2. To jest szeroka ulica. 3. To jest nowa uczennica.

B: 0. To jest adna studentka. 0. Znam t adn studentk. 0. To s adne studentki. 0. Znam te adne studentki. 1. To jest przystojna blondynka. 2. To jest pikna brunetka. 3. To jest moda nauczycielka. 4. To jest dobra dentystka.




C: 0. Tam jest nowy hotel. 0. Ogldam nowy hotel. 0. Tam s nowe hotele. 0. Ogldam nowe hotele. 1. Tam jest pikny teatr. 2. Tam jest adny fotel. 3. Tam jest duy plac.

II. Faa oraes de acordo com o modelo, mudando o pronome mj em twj e nasz em wasz na forma do gnero que corresponda: A: 0. To jest mj syn. 0. Twj syn jest bardzo sympatyczny. 1. To jest mj brat. 2. To jest mj ojciec. 3. To jest mj m. 4. To jest mj kolega. 5. To jest mj nauczyciel.

B: 0. To jest moja crka. 0. Twoja crka jest bardzo mia. 1. To jest moja siostra. 2. To jest moja matka. 3. To jest moja ona. 4. To jest moja koleanka. 5. To jest moja nauczycielka.

C: 0. To jest nasz dziadek. 0. Wasz dziadek jest jeszcze mody. 1. To jest nasz ojciec. 2. To jest nasz wuj. 3. To jest nasz nauczyciel.

D: 0. To jest nasza babcia. 0. Wasza babcia jest jeszcze moda. 1. To jest nasza mama. 2. To jest nasza ciotka. 3. To jest nasza nauczycielka.

E: 0. To jest moje lekarstwo. 0. Twoje lekarstwo jest sodkie. 1. To jest moje rodzestwo. 1. ............................................ mie. 2. To jest moje biurko. 2. ............................................ mae. 3. To jest moje niadanie. 3. ............................................ smaczne.

F: 0. To jest nasz dom. 0. Wasz dom jest adny. 1. To jest nasze mieszkanie. 1. ............................................ due. 2. To jest mj pokj. 2. ............................................ wygodny. 3. To jest nasza matka. 3. ............................................ sympatyczna.




III. Repita o dilogo, substituindo as palavras destacadas pelas formas adequadas das palavras dadas abaixo:

A: Chyba zna pan moj siostr? B: Tak, znam.

nasza koleanka moja ona ta nauczycielka ulica Kopernika ta dobra ksika

IV. Complete os dilogos com os pronomes adequados. Substitua as palavras destacadas pelas formas adequadas das palavras dadas abaixo:

1. A: Czy ta przystojna pani to twoja ona? B: Tak, to jest .............. ona.

crka siostra mama koleanka

2. A: Czy pani Irena Wolska to wasza babcia? B: Tak, to jest .............. babcia.

ciotka nauczycielka dentystka

V. Complete o dilogo com o pronome adequado; substitua as palavras destacadas pelas dadas abaixo; mude a forma do adjetivo quando necessrio:

A: Kto to jest ta pani? B: To jest moja matka. A: ............. matka jest bardzo mia.

A ten pan ta dziewczyna ten brunet ten pan z brod ta blondynka B mj ojciec moja crka nasz brat mj m moja siostra

VI. Repita o dilogo, substituindo as palavras destacadas pelas formas adequadas das pa

Documents

Apostila1 v2