Arheologija Ranog Srednjeg Veka-pitanja Od Dusana

ARHEOLOGIJA RANOG SREDNJEG VEKA

+ PITANJA +

1. Osnovni oblici hrianske arhitekture? Graevine podunog (longitudinalne) (jednobrodne i viebrodne crkve) i centralnog plana (martiriumi, mauzoleji i baptisteriumi)

2. U kom istorijaskom trenutku nastaju ti oblici? Posle usvajanja milanskog edikta 313.god

3. Kako su izgledale prvobitne hrianske kapele? Domus eclessia (oikos eklessias) rivatna ili kupljena kua reureena za potrebe hrianske zajednice

4. Geneza bazilike kao graevinskog tipa? Nastaje od rimske civilne bazilike

5. Da li postoji odreeni tip hrianskog hrama posle milanskog edikta 313.godine?

Podunog tipa ugledanje na crkve vein episkopskih centara

6. Kakve su bazilke u Konstantinovo vreme? Podunog tipa

7. Osnovni prikaz hrianskih likova unutar bazilika?

8. Tip bazilika, koje postoje? (viebrodne, sa ili bez transepta) u rimsko doba dva tipa bassilica forensis i bassilica domus

9. ta je transept? Popreni brod izmeu naosa i apside

10. Sa koliko brodova mogu biti bazilike? 3,5,7

11. Koji je odnos izmeu srednjeg i bonihbrodova? Srednji brod nadvisuje bone brodove i irina mu obino ne prelazi irinu bonih brodova 2:1

12. Na koji nain srednji brod odbija svetlo? Srednji brod je vii od bonih, upravo zbog osvetljenja

13. ta je bazilika kao arhitektonski pojam? Trobrodna graevina sa specifinim osvetljenjem

14. Kakvo je bazilikalno osvetljenje? Specifino osvetljenje koje definie baziliku kao arhitektonski tip, svetlost dopire iz prozora sa obe strane srednjeg broda koji je vii od bonih

15. Trigonalna crkva, kom tipu bazilika pripada? Jednobrodna graevina (bazilika)

16. Crkva Hristovog groba u Jerusalimu? Oktogonalna graevina sa drvenom gornjom konstrukcijom. Ispred nje je sagraena petobrodna bazilika-ovako izgleda crkva u Vitlejemu, a kaze da je crkva Hristovog groba slina.

17. Ko se bavio srednjovekovnom plastikom? Ivanka Nikolajevi, Jovanka Maksimovi

18. ta je hidraulini malter? Malter koji ne prouta vodu (za krstionice, cisterne)

19. ta su rotonde i primer? Crkve krune osnove Primer : Konjuh kod Kumanova(kopao Svetozar Radojcic,6.vek)

Sv.Stefano Rotondo i Sv. Konstanca u Rimu.

20. Fenestra confesionalis? ta je i gde se nalazi, gde u Srbiji? Prozor vere! Prozori, otvor na sarkofazima za odavanje poasti relikvijama conffesio -onis :priznanje ispovjest

fenestra -ae :prozor

Mozda Bregovina

21. ta je tribelon? Po emu je specifian tribelum, tribelo?

Prolaz izmedju priprate i naosa sa dva stuba - trostruki prolaz

22. ta su trompe a ta pandantifi? Trompe su levkaste svodne nie iznad uglova kvadratinog kubusa, dakle trompe su sa kubetom, a pandantifi idu sa kupolom.

Trompe -Ugaona sferna nia kojom se s kvadratne osnove prelazi na kruni oblik. Pandantiv - sferini trokut kojim se s kvadratne osnove prelazi na sferini oblik.

23. Septum?

Oltarska pregrada je delila prostor za vernike (naos) od prezbiteriuma. Od kamenih ploa parapetne ploe pluteji (pluteum ili pluteus zaklon) i stubia. Stubii su nosili vodoravno postavljenu kamenu gredu (trabs) odnosno arhitrav koji u sredini iznad prolaza za oltarski prostor moe biti nadvien zabatom (tegurium) ili lukom. Povrine parapetnih ploa, kancela (cancelli) i arhitrava sa zabatom su koriene za izradu plitkoreljefne dekoracije. Na zabatu je esto klesan i natpis.

24. Razlika izmeu kupole i kubeta? KUPOLA ili kube - svod od kamena ili opeke; sastoji se od kalote, gornjeg dela u

obliku polovine lopte, i tambura, cilindrinog zida, na kome stoji kalota. Na ovom zidu se nalaze prozori koji osvetljavaju unutranjost hrama.

Kupola (talijanski) je sferini oblik svoda iznad graevina koja ima tlocrt krunice, kvadrata ili mnogokuta.

25. Kako se zove svetenik? Prezbiter

26. ta je bema, gde se nalazi, po emu se razlikuje? Ispred apside se nalazi bema, platforma za svetilite(primer- Solun)??????

27. Pandantifi u dve rei? Sferni trugao

28. Kako se zvao crkveni poglavar? Episkop

29. ta je impost kapitel? Kapitel oblika obrnute zarubljene piramide, ima statiku funkciju

30. Primer za viebrodne bazilike? Civilna bazilika u Stobima(trobrodna),

Sveti Petar-5-obrodna,

Episkopska bazilika u Caricinom gradu je trobrodna.,

Bazilika Studencista kod Ohrida,

Sv.Erazmo, trobrodna bazilika u Bargali

31. Krstoobrazni tipovi bazilika? Krstoobrazna bazilika u gornjem gradu u Cariinom gradu, Crkva u Sijarini,

Honorijeva bazilika u Saloni,

Sv. Dimitrije u Efesu,

Sveti Apostoli u Carigradu i

crkva u Klise Kjoj-u.

(uglavnom su piscine krstoobrazne).

32. Dvojne bazilike u SFRJ? u Saloni ,

u Criin grdu (u Donjem gradu) crkve u Akvileji i Parencijumu,

Zenica dvojna crkva tzv. basilica gemminata.

33. Dvojne bazilike u Bosni, koliko ih ima, dekoracija, reljef u Zenici? Zenica dvojna crkva tzv. basilica gemminata.

34. Kako se objanjava postojanje dvojnih bazilika?

Dvojne crkve iz 4 6 veka dobro su poznate u severnoj Italiji, alpskim oblastima i zapadnom Iliriku, ukljuujui tu i Panoniju... Dyggve objanjava pojavu dvojnih crkava kultom muenika: u prvo doba hrianstva gradske su crkve, za razliku od crkava na grobljima izvan grada imale samo jedan oltar i to bez moti svetih muenika. Rastui kult muenika izazvao je meutim uskoro odredbu da i oltar u gradskoj bazilici mora sadrati moti muenika, ali je ostala na snazi zabrana da se u istoj crkvi die novi oltar; tek je relativno kasno bilo doputeno dizati vie oltara u jednoj crkvi u gradu. U meuvremenu, iz elje vernika za veim brojem oltara pojavile su se dvojne crkve, pokraj glavne koja je sluila optim potrebama vernika. Podignuta je i posebna memorijalna crkva za sahranu moti nekog muenika. On navodi 2 sluaja dvojnih crkava u staroj Saloni: tzv. basilica urbana, koju su biskupi Simferije i Esihije podigli oko 400 godine, severno od

starije crkve iz 4 veka i velika bazilika sa krstastom osnovom, koju je na mestu

ove poslednje u 6 veku verovatno podigao biskup Honorije.On smatra da su

bazilika iz 4 veka Simferije-Esihije i basilica urbana uporedo stajale jedna pored

druge i time predstavljale najstariji primer basilicae geminatae u Saloni

35. ta je Amvon, oblici amvona? Amvon (uspinjati se) podium sa pultom sa kojeg je za vreme liturgije svetenik itao poslanicu. Smeten u glavni brod, ispred oltara Oblici: Pirgos razvijeni tip amvona u obliku visokog uskog podijuma od kamena sa ogradom i stepenitem (pirgos iz Konjuha bogat skulpturalni ukras)

36. Koje crkve u Srbiji imaju amvon?

userHighlight

Bazilika sa transeptom (Bazilika D) i Jednobrodna crkva (Bazilika J) na Cariinom Gradu amvon od trapezoidnih opeka u obliku irilinog slova F, Bregovina, Pazariste

37. ta je ciborijum? Nadstrenica, baldahin postavljen iznad asne trpeze, najee na 4 stuba. Ima oblik piramide ili kupole. Najpre raen od drveta a kasnije od kamena. titi asnu trpezu i simbolizuje nebo. Moe biti bogato ukraen plitkim reljefima i obeleen natpisom

38. Mneza kako se zove u naem crkvenom jeziku? asna trpeza

39. emu slui akonikon a emu protezis? Protezis ili Proskomidija - prostorija ili samo nia za uvanje i pripremanje rtvenih darova(hleb i vino) od ega i potie naziv rtvenik. Hleb i vino prinoeni su na asnoj trpezi kao beskrvna rtva. Priee hlebom (prosfora ili nafora) pomeanih sa vinom ima znaenje simbolinog sjedijavanja sa Hristom akonikon ili Sakrarium, Kustodia, Vestarium mesto za uvanje bogoslubenih predmeta (odee, posua tj svetih sasuda i knjiga). U akonikonu se svetenici pripremali za vrenje obreda ime uvanje pomenutih predmeta zaduenje akona. Na zapadu se iz akonikona razvila Sakrstija

40. Martirium? Graevine centralnog plana podizane na mestu stradanja ili muenja svetaca (velikomuenika)

41. Mauzolej? Mauzolej je veliki i impresivni grob, obino izgraen za umrlog vou ili neku drugu znaajniju osobu. Ime je dobio po grobu kralja Mauzola, koji se nalazio u centru Halikarnasa, dananjeg Bodruma u Turskoj. Graevina centralnog plana

42. Sistem sahranjivanja u katakombama?

-Katakombe ini splet podzemnih hodnika koji podsjeaju na prave lavirinte, a njihova ukupna duina rauna se u kilometrima. Na sadrastim zidovima tog zamrenog sistema hodnika iskopane su u nizu pravougaone nie razliitih veliina, nazvane lokuli, u koje je stalo samo jedno telo, ali nisu bile retke i one u kojima su se nalazila tela dve pa i vie osoba.-Sahranjivanje prvih hriana bilo je krajnje jednostavno i skromno. Po Hristovom primeru, hriani su bili obavijeni u pokriva ili laneno platno.Lokuli (= zidni grobovi) su tada zatvarani mermernim ploama, ili, najveim dijelom, mortom privrenim crepovima. Katkada je na ploi napisano ime pokojnika, a uz to neki hrianski znak ili elje za mir na nebu. esto su uz grobove bile postavljane male uljane svjetiljke ili posudice s mirisima. -Zbog njihovog smetaja u redovima jedan iznad drugoga, grobovi su podseali na veliku spavaonicu nazvanu cymiterium - izrazom grkoga porekla, a koje znai mesto odmora. Na taj su nain hriani hteli potvrditi svoju vjeru u uskrsnue tela.

Vrste grobova u katakombama

Osim lokula bilo je i drugih vrsta grobova: arkosolij, sarkofag, forma, kubikul i kripta.

Arkosolij, tipini grob iz treega i etvrtog veka, sastoji se od mnogo vee udubine u zidu iznad koje se nadvisuje luk. Mermerna je ploa bila postavljena vodoravno. Arkosolij je obino sluio kao grobnica za jednu cijelu obitelj.

Sarkofag je kameni ili mramorni sanduk, obino ureen likovima u reljefu ili natpisima.

Forma je grob iskopan u podu kripte, kubikula ili hodnika. U velikom se broju nalaze blizu

grobova muenik.

Kubikuli (izraz znai sobe), bili su male sobice, prave porodine grobnice sa zapreminom od nekoliko lokula. Upotreba ovih grobnica nije bila prednost namenjena bogatima. Kubikuli i

arkosoliji bili su esto ukraeni freskama sa scenama iz Biblije, a koje su prikazivale teme Krtenja, Euharistije i Uskrsnua.

Kripta je vea prostorija. U vrijeme pape sv. Damaza mnogi grobovi muenika bili su pretvoreni u kripte, odnosno u male podzemne crkve, ukraene slikama, mozaicima i drugim ukrasima.

43. Kako se datuju katakombe i gde ih ima? III 1/2 V veka. najvie u Rimu ali ih ima i u

44. Locus bisomus sa tri ili dve sahranjene osobe nie u katakombama? Na sadrastim zidovima tog zamrenog sistema hodnika iskopane su u nizu pravougaone nie razliitih veliina, nazvane lokuli, u koje je stalo samo jedno telo, ali nisu bile retke i one u kojima su se nalazila tela dve pa i vie osoba

45. Iz kog veka potie najstariji materijalni trag hrianstva? Dura Europos u Siriji 1/2 III vek - datovana grafitom na podu u 231-32 godinu

46. Geoloki preduslov za izgradnju katakombi u Rimu? Meko tle, pogodno za kopanje lavirinta vulkanski tuf(meka stena)

47. Zato su bile isod zemlje? Iz praktinih razloga - Ne mora da se kupuje susedna parcela

48. Koji je razlog velikog broja katakombi u Rimu? Iskljuivo iz geolokih razloga, tlo je vulkansko i pogodno za usecanje hodnika

49. Koju teritoriju obuhvata arhiepiskopija Cariinog grada? Pod svojom jurisdikcijom imala je 5 provincija

(Dacia Mediterranea, Dacia Ripensis, Moesia Superior, Dardania, Praevalis).

50. ta prati od pomonih prostorija baziliku na akropolju? Baptisterijum i episkopska palata.

51. Koliko je dugaka bazilika A? Dugaka je 64m ili 37m (bez atriuma) a iroka 22m

52. Cariin Grad crkve? Akropolj - episkopska crkva

Gornji grad- bazilika sa kriptom, krstoobrazna crkva, i helenistiki tip bazilike(bazilika F) u podnoju akropolja. U donjem gradu - Bazilika sa transeptom, dvojna bazilika .

53. Cariin grad ko je pisao, ko je poeo iskopavanja, antiki pisci? Iskopavanja: 1912-1937 Petkovi i Mesenel 1947 Deroko, Radoji 1948 ore Mano Zisi Pisao V. Kondi i V. Popov Antiki pisci Prokopije

54. Kakav je oblik utvrenja, kako je podeljen na zone? Akropolj - na najuzvienijem delu,Nepravilnog poligonalnog oblika 100x100m Oko akropolja gornji grad (srednji grad) (s-i, j-i) 300m x 230m u severnom delu i

100m u junom Donji grad nastavak viih delova utvrenog naselja 200 x 230m, irine 100x120m) Ukupna povrina grada je 7ha Sva tri dela opasana posebnim bedemima sa kulama i sa dva paralelna odbrambena

rova ispod junog bedema donjeg grada (ugroeni deo)

55. ta je naeno extra muros? Akvadukt, Kupatilo, Trikonhalna crkva (bazilika E), jednobrodna crkva (bazilika J)

56. Pored grada ima instalacja koja je naena samo na jo jednom mestu u Srbiji?

Brana, a nadjena je jos na Zlati

57. Veliko kupatilo u Cariinom gradu ? Izvan bedema donjeg grada blizu istone kapije, svi elementi ranovizantijskih termi (Apoditerijum,frigidarijum, tepidarium, lakonikum, kaldarijum i furnarium)

Skuen prostor za hladna kupanja verovatno zbog otre klime

58. Mozaike predstave bazilike sa transeptom u Caiinom Gradu?

Mozaici u naosu, izvedeni od kockica u 9 boja, postavljeni su na malterskoj

podlozi koja sadri tucanu opeku. Mozaik u narteksu sastoji se od prepleta u ijim su poljima predstavljene ptice i crkvene posude. Juno polje, sa radijalno rasporeenim rajskim motivom, 4 hidrije (odnosno 4 izvora) iz kojih se izliva voda i pticom sa svake strane, nesumnjivo dodato kasnije. Povrina u jugozapadnom delu srednjeg broda ukraena je pticama i crkvenim posudama u dijagonalnim nizovima. Pored amvona, posebno se istie predstava dobrog pastira sa ovcama. Na severnoj strani reaju se nizovi pravilnih polja uokvirenih pletenicama, koja sadre pojedinane predstave ratnika, kentaura, amazonki i krupnih ivotinja. Dva najvea polja ispred presbiterijuma ine jednu celinu. U severnom polju lovac ubija meku sa mladunetom, a u junom lovac ubija lava. Mozaik u oltarskom prostoru skoro je potpuno propao, sauvala se predstava noge jedne ivotinje, verovatno ovce. Slinost mozaika sa onima u katedralnoj crkvi najraniji period Cariinog Grada.

59. Koja bazilika na C. Gradu ima najvei broj mozaika, koji mozaici, koje predstave i ko je pisao?

Bazilika sa transeptom, Lazar Mirkovi

60. Da li je to bazilika sa transeptom o kojoj je pisao Lazar Mirkovi? Da?

61. U kojim sve crkvama na Cariinom gradu imamo mozaike?

Episkopska bazilika,

baptisterijum,

episkopska palata,

bazilika sa kriptom,

bazilika sa transeptom,

trikonhalna crkva,

jednobrodna bazilika,

62. Pitosi, emu slue? Graarija za uvanje tenosti i rasutih stvari

63. Priblina visina pitosa? 0.30-0.80m,

64. Po emu se odreuje visina pitosa? Visina se odreuje po ispupenju trbuha

65. Najvaniji gradovi u Makedoniji? Vie od 300 utvrenih mesta izgraenih ili obnovljenih u toku kasne antike Stobi, Herakleja, Bargala, Ohrid

66. Pokretni nalazi u Herakleji?

lem tipa Baldenhajm, eljevi i strelice

67. Herakleja Linkestis da li je bila episkopsko sedite i da li je utvrena i koliko ima bazilika?

A i C mala i velika, a extra muros bazilika D. Jeste episkopsko sedite. Obzirom da se prvi heraklejski episkop pominje ve 347. godine, Herakleja je morala ve tada imati episkopsku crkvu, ili barem do 449. godine kada je ugled episkopije

toliki da episkop Kvintilius ima ulogu zastupnika solunskog arhiepiskopa.

Mogue je, da je funkciju episkopske crkve, u ovom periodu vrila bazilika B, od koje su otkriveni samo delovi, te se o njoj ne moe nita vie govoriti, ili je tu funkciju vrila neka druga crkva iji tragovi jo uvek nisu utvrdjeni. Kao to smo videli, nije iskljuena ni mogunost da je u ovom periodu postojala i bazilika A, koja je mogla biti izgradjena ve krajem IV veka. Od kraja V i tokom VI veka funkciju katedrale grada imala je Velika bazilika. Nedaleko od gradskih bedema,

u prvoj polovini VI veka izgradie se i bazilika D sa istovremenom nekropolom. Sa svim ovim bazilikama, episkopskim dvorom, oblinjom mikrostambenom celinom Herakleja e dobiti izgled jednog tipinog hrianskog grada.

68. Koje su bitne graevine u Herakleji? Teatar, Terme, Velika i mala bazilika, episkopski dvor, van zidina otkrivena jo jedna bazilika

69. Ko je istraivao i kad je poeo? Grbi 1936, G. Cvetkovi-Tomaevi 1959-1974, Jankaievski kopa teatar, a Elica Maneva extra muros.

70. ta je pronaeno u ostacima teatra i zato je to bitno? Ostaci naselja, objekti kasno antikog predgradja, ranohrianska bazilika i nekropola iz X-XI veka)

Obzirom da se prvi heraklejski episkop pominje ve 347. godine, Herakleja je morala ve tada imati episkopsku crkvu, ili barem do 449. godine kada je ugled episkopije toliki da episkop Kvintilius ima ulogu zastupnika solunskog

arhiepiskopa. Mogue je, da je funkciju episkopske crkve, u ovom periodu vrila bazilika B, od koje su otkriveni samo delovi, te se o njoj ne moe nita vie govoriti, ili je tu funkciju vrila neka druga crkva iji tragovi jo uvek nisu utvrdjeni. Kao to smo videli, nije iskljuena ni mogunost da je u ovom periodu postojala i bazilika A, koja je mogla biti izgradjena ve krajem IV veka. Od kraja V i tokom VI veka funkciju katedrale grada imala je Velika bazilika. Nedaleko od

gradskih bedema, u prvoj polovini VI veka izgradie se i bazilika D sa istovremenom nekropolom. Sa svim ovim bazilikama, episkopskim dvorom,

oblinjom mikrostambenom celinom Herakleja e dobiti izgled jednog tipinog hrianskog grada.

71. Tip lema iz Herakleje? Salona Baldenhajm

72. Tehnika izrade lema iz Herakleje? Povesla od bakra, ploice izmeu od gvoa, obu od gvoa obloen bakrom, na bakarnim delovima vidljivi tragovi pozlate. Povesla ukraena motivom krljuti, komponovanim trouglastim takastim punktiranjem, donji delovi povesla ukraeni sa po dve ptice grabljivice sa ribom izmeu njih, . Bakarni lim obrua izveden je otiskivanjem matricom, ukraen motivom ptica u dva reda, bobicama, kruiima i astragalom. Donji rum obrua izbuen rupicama za uivanje kone postave H=20,6cm

73. lem tipa Baldenhajm koji delovi se ukraavaju, tehnika. motivi, gde u SFRJ?

Salona, Batajnica lok. Bekia Sala), gde najjunije (Libija), u kojim kontekstima se pronalaze (kneevski grobove, naseobine, rtveni konteks reka ili jezero) Baldenhajm lem-u Evropi ima 25 primeraka sa 22 lokaliteta.Najstariji nalaz je onaj iz Nerone. Provesla od kojih su sasatavljeni bronzani primerci kao i obru su dekorisani ribljim krljutima i geometrijkskim motivima.datuju se u esti vek. Ima ih u Saloni, Herakleji i Sinju.

74. Od ega je eoni obru lema i ta je na njemu prikazano? eoni obru je od gvoa obloen bakrom. Provesla od kojih su sasatavljeni bronzani primerci kao i obru su dekorisani ribljim krljutima i geometrijkskim motivima.datuju se u esti vek. Ima ih u Saloni, Herakleji i Sinju.

75. Zato su bitni motivi na lemovima? Zbog datovanja

76. Gde se u SFRJ javlja ovaj oblik? Jelica,?, Batajnica-Bekia sala, Salona, Narona, Heralea, Sinj

77. Poreklo lema Baldenhajm? Istonogotsko iz severne Italije - Radionica u Solunu ili Carigradu(?)

78. Koliko ima poznatih nalaza ovog lem u Evropi? U Evropi ima 25 primeraka sa 22 lokaliteta, a najjunije u severnoj Africi- u Libiji, u pitanju je Leptis Magna.Najstariji je onaj iz Narone

79. Sveti Erazmo ta je bitno to je izdvaja od ostalih bazilika? Pored se nalazi nekropola Komani grupe

80. Komani grupa?

Asparuh se sputa sa donjeg Dunava do Makedonije i Albanije(komani materijal) Materijalna kultura 7,8 pa sve do 9 veka (osnivanja Drake teme pre 855.) na teritoriji rvalis i Novi Epir post antika, rimsko-vizantijska, prevashodno hrianska

81. Ko istrauje, teritorija, materijal, rasprostranjenost? V. Popovi, Makedonija, Albanija, Dj. JAnkovic

82. Etnika pripadnost Komani Kroja? Ne moe se precizno etniki atribuirati Sermezijanci(?) i Slovenski element

83. Koji je lokalitet u naoj zemlji? Lokalitet Mijele

84. Koji je lokalitet Komani grupe najvie uvuen u kopno? Lokalitet Karata (kod Prilepa)

85. ta su cikada fibule i kako se datuju? Motiv cikade je istonjakog porekla. U Evropu ga donose Huni tokom IV i V.veka. Vrasta insignije vlasti Koristi se kao ukras odee ratnika. Simbol je budnosti i titi od iznenadnog napada. Najvie otkrivenih fibula ima u Novim Banovcima (radionica?) Livene su od srebra i bronze i ukraene geometrijskim motivom Datovanje Kraj IV do sredine V. Veka. Naene jo u Batini i Kostolcu

86. Fibule u Ostrunici? enski grob, pretpostavlja se da je ili gepidski ili gotski, datovan je u sredinu petog veka. dve lune, pozlaene srebrne fibule sa polukrunim glavama, koje se zavravaju sa pet bobiastih izrataja i rombinim nogama u vidu stilizovane ivotinjske glave i Dve srebrne fibule sa posuvraenom nogom, sa utisnutim ornamentom u obliku malih preseenih elipsa sa kruiima na oba kraja i kvadratima sa reljefno ucrtanim dijagonalama.

87. Ko nosi fibule? ene svi narodi, osim Avara u II talasu

88. Za koji narod je karakteristino noenje fibula? Za Ostrogote (Germane) sve osim Avara II talasa

89. Nalazi iz Karavukova? Karavukovo Baka Huni - V vek Nalazi iz enskog groba : Pojasna kopa duga 15cm Par zlatnih naunica sa poliedarskim priveskom i amaldinima, granulacija Toaletni pribor-Srebrna pinceta, srebrna rupiasta kaiica nepoznate namene, mala kaiica za uho i ulomak drke

Zrna delovi ogrlice (2 od ilibara, 1 od kalcedona)

Ceo nakit datovan solidom Teodosija II (sred.Vveka) (408-450)

90. Znaaj 567.godine? Dolazi do kraha Gepidske drave

91. Erdelj?

92. Banatski Gepidski nalazi?

Boar, Srpski Krstur, Kovin Ostali: (Adorjan, Senta, Subotica Batajnica, Jakovo, Novi Banovci)

93. Gde je naen Skramasax? U Boaru

94. Lokalitet Svetinja ko je pisao o njoj? Bedem i naselje - G. Miloevi

95. Kad prestaje cirkulacija novca u Srbiji? Za vreme Iraklija

96. Koliko i Kada je vladao Iraklije? 610-641

97. Kada je bio poar na Jelici i zbog ega?

98. ta je Gepidsko na Jelici? Fragment keramike sa rombovima i osteo-antropoloki materijal (grob sa deformisanom lobanjom)

99. Prisustvo Avara na Jelici?

100. Radionica za staklo i metal na jelici?

101. Trobride strelice na Jelici?

102. Varvarski nalazi na Jelici?(Avarki i Gepdski)? Naunica sa korpicom, ploasta fibula sa ptijim glavama,(kod bazilike A) narukvica, kopa sa titastim trnom Solid Justina 2. ( kod Bazilike B) i neki relikvijar sarkofag koji je u zemaljskom muzeju

danas, plaviasti stakleni privezak

103. Germanski nalazi iz Gradine na Jelici? Jeziak sa kaia

104. Kako je datovana crkva u Konjuhu kod Kumanova? VI vek

105. Rovinj fibule i tehnika izrade?

106. Gepidska nekropola Kormadin kod Jakova? Eneolitsko naselje i nekropola seobe naroda istraena 103 groba Sahranjivanje po principu prupisanja pripadnika ire porodice oko centralnog groba ratnika s punom bojnom opremom. Antropoloke odlike skeleta meanje gemanskih i hunskih rasnih elemenata.

Iskopavanja 1902-1905 (Poturi, Brunmid) 1956-1958 (Muzej Zemuna D.Dimitrijevi)

Oko 50 grobova. Sahranjivanje koncipirano tako to se grupisu pripadnici jedne porodice oko groba ratnika sa bojnom opremom i njegove ene. Nadjene spate, palashi,

G2. ealj dvoredi, no, strele lovorove, romboidne i trokrilne, kotana oplata tobolca, spata, preica sa titastom bazom trna, ukrasni predmet oblika degenerisane cikade.

G3. deiji, pehar na nozi od zelenakstog stakla, vizantisjki kulturni krug. G5. enski, luna fibula rovaena sa dva almadina, od bronze. Kozmetika kaiica od srebra, igla ukosnica, no, dvoredi ealj. G10. Grivna, krajevi proireni zoomorfni, graviranje. Prsten jednosstavan, bronzan, privezak u obliku kupastog tutula. Prljenak, bikonian, ilo. G13. Fubula lina, srebro sa pozlatom, livenje sa rovaenjem i nieliranjem. Stilizovana vrea i ravaste volute. Posuda bikonina sa nisko sputenim trbuhom, levkastim otvorom i trakastom drkom, raena na vitlu, sivo crna glina..

107. ta je aplikacija, da li je privezak ili nalik privesku? Dodatak nalik privesku

108. Zato su limovi narebreni na fibuli? Zbog isticanja amaldina, refleksije da ne naleu direktno na povrinu lima

109. Kad Istoni Goti dominiraju provincijom Dalmaciom? Po nagovoru Zenona Istoni Goti, pod Teodorihom, 488/489 kreu preko Panonije za Italiju, gde za kratko vreme unitavaju Odoakarovu dravu. Teodorih veoma lako i brzo zauzima celu Dalmaciju, gde je istoni car ostao samo nominalni suveren, i ukljuuju u svoju dravu zapadne pogranine oblasti Prevalisa oko Nikia i istoni deo Dalmacije 488 pa posle (535)

110. Gde su Han potoci? Kod Mostara

11 km od Mostara, naen je rimski sarkofag u kome je bio skelet sa prilozima od zlata, pronaen je i jo jedan manji sarkofag sa detetom. Naene su dve zlatne minue sa koricom i dve srebrne lune fibule sa polukrunim glavama na kojima je pet kraka, noga i glava rovaene spiralnim i geometrijskim motivom noga se zavrava zoomorfno. Interesantan i pektoral, ukrasni lanac koji je na krajevima imao fibule u

ibliku ptica grabljivica koje gledaju u istom pravcu.Ptice su ukraene tenikom kloazoiranjairanja, dok je sam oblik ptice uokviren perliastim ornametom. Na lancu se nalazi pet privezaka od kojih su etri ista samo se razlikuje onaj jedan u sredini. Privesci su iz tri dela, gornji deo je uplja i izduen perla od zlata, srdnji deo je u vidu polulopte sa umtekom crvenog amaldina, donji deo je ovalan takoe sa almadinim. Srednji privezak ima dva dela gornji je uplja zlatna perla a ispod je stilizovan list podeljen na tri elije, u dve je crveni amaldin u jednoj eliji je zeleni.

111. Germanski nalazi u BiH? U Brezi naen umbo tita,Mogorjelo je rimska grobnica ali postoje i germanski ukopi-naena je kopa sa zoomorfnim trnom.

112. Han potoci, najpoznatiji nalaz, koje pisao? Sarkofag sa zlatnim prilozima,Radimski i vinski

113. Koji je dogaaj prethodio Gotskom osvajanju? Ako je u pitanju osvajanje italije, onda pad zapadnog rimskog carstva

476...,a ako je gotsko pomeranje, onda su Huni u pitanju, i pochetak seobe

naroda...

114. Koji narod je bio pre Gota? Sarmati (nisu Huni)

115. Nalazi seobe naroda na jugu Srbije i Makedonije

116. Rifnik gde u Srbiji imaju slina utvrenja? Iskopavanja izmeu 1941. i 1943. vodio je W. Smind, a od 1962. do 1980. godine L. Bolta i V. Kolek. Na najvioj taki u utvrenju se nalazi jednobrodna crkva sa narteksom i krstionicom. Utvrenje Rifnik bilo je naseljeno i u doba Seobe naroda, o emu svedoe nalazi iz Langobardskih grobova. Nekropola, koja je sadrajem bogata (u njoj je pronaeno 109 skeleta), i koja je sistematski iskopavana, potvruje vremensko razdoblje druge polovine V i VI veka. Ovo omoguuje dobro uporeivanje naseobine i iskopina. Sarkofag sa dva skeleta je pronaen u crkvenom narteksu.Vezuje se za Langobarde koji su tu do 568 godine, nalazi se na granici Savije i Norika.

Slana utvrenja u okolini Novog Pazara

117. Pokretni nalazi sa Rifnika?

118. Salona? Ko istrauje Salonu?Arheolog pionir? Kod Splita, u 5 veku nastalo je hriansko sredite, episkopski centar sa dvojnom bazilikom, krstionicom i episkopskom palatom. U 6 veku kompleks se

obnavlja , krstionica od etvorougaone postaje osmougaona U ovom kompleksu imamo trobrodnu baziliku i bazilku sa planom u obliku grkog krsta koju je verovatno podigao episkop Honorije. Simefrije Eshilova bazilika bila je trobrodna sa ostacima kamenih klupa. Zgrada severno od bazilike bila je

episkopska palata sa sobama za stanovanje, kapelom, skladite za vino. Pored ovih iskopane su jo tri bazilike, u junom delu grada trobrodana bazilika sa narteksom i proskomidijama oko oltara, datovana je u 5 vek. U istonom delu grada ima tr broda i transept i verovatno je iz 6 veka. Nedaleko od amfitetra

naena je bazilika trobrodana sa proskomidijama. U centru grada otkrivena je druga krstionica u Saloni za koju se misli da je bila krstionica arijanaca kada su

Goti drali vlast u Dalmaciji a moda je ovo bila privremena krstionica dok se gradila Simferija Eshillova bazilika. oko 610- gori.

Pionir istraivanja - Franje Buli Istrauje Dyygve arhitekta

119. Gde je episkopska krstoobrazna bazilika u Saloni? U istonom delu grada Bazilika Orientalis (uz Lateransku baziliku, najstariji primer sa osnovom krsta)

120. Germanski nalazi u BIH?

121. Eufrazijeva Bazilika u Poreu? Ima li mozaika i sa spoljne strane? Oratorium?

Ima na zapadnom zidi iza ulaza tri prozora, pa 7 svetjnjaka koja predstavljaju 7

crkvi apokalipse a skroz na kraju po dva sveca

Mozaici-na zidu apside lukino jevandjelje prva glava ( gavrilo javlja zahariju da

e se javiti jovan pretea, gavrilo bogorodici da je trudna(blagovesti) bogoridica ide kod jelisavete, jovan pretea.)u konhi( bogorodica na prestolu sa malim isusom, sa leve strane su dva andjela(nimb na glavi) eufrazije, arhiakon klaudije i njegov mali sin eufrazije, sa desne strane dva anela, muenici koji su zatitnici Porea, na luku apside isus i jagnje-neki medaljoni, muchenici oko toga Oratorijum-(molitvena kua) u trijumfalnom luku isus koji sedi na zemaljskoj kugli i oko njega 12 apostola) ukrashen naos, podovi, apside

122. Nalazita ranohrianskih crkava na tlu Slovenije? Utvrdjenje Vranje kod Bohora - ostaci crkve(zbog terena, nartex je na

juznoj strani!),Rifnik, Korinjski Hrib,Senturska Gora,

123. Utvrenje Vranje kod Bohora ostaci crkve, Rifnik, gde se geografski nalaze i u kom kontekstu?

(crkva je bila sastavni deo utvrdjenja, medjutim javljaju se problem datovanja i

njihov poloaj u okviru utvrenja, a samim tim i njihov znaaj i uloga. Takodje, postoje crkve u naseobinama, i u pribeitima(Ptuj) ( apside su uvek uvucene u crkvama Slovenije-BITNO!)

124. Kranj ko kopa, ko pie? Pie Vinski, a ko kopa? Na Kranju su Ostrogoti od 500-540, a

Langobardi 546-600

125. Ko je pisao o crkvama u Sloveniji? Peter Petru, Thilo Ulbert

126. Doljani i Duklja gde se nalaze, ko je kopao? U Crnoj Gori kopao Vojislav Kora

127. Tanjir iz Podgorice gde je naen, gde se danas uva, predstave? Podgorika aa ili tanjir- Predstave:(Stari i Novi Zavet-prvobitni greh, Jona u utrobi kita, Danilo u peini sa lavovima, Bog odvraa Avrama da rtvuje sina, novi-Vaskresenje Lazarevo). Teoloka nepismenost, zanatlija nije znao pravopis

uva se u muzeju Ermitra, Rusija

128. Nalazite gde imamo dve krstionice, za ortodoksne i arijance?

Salona, Ravena?

129. Gde se nalaze obino krstionice u BiH? Sa severne strane u aneksima

130. ta karakterie osnovu ranorianskih crkvi u BiH? Sloenost plana vie prostorija oko centralnog broda

131. Lokaliteti u BiH sa krstionicama? Mogorjelo, Dabravina, Nerezi, Klobuk...

132. Da li prisustvo krstionica podrazumeva ii prisustvo episkopa na lokalitetima?

Ne-i nie svetenstvo moe da vri krtenje, tzv. hor episkopi

133. Lokalitet Lepenica u Bosni, neto to se ne sree esto, primer u Srbiji?

Nalazi se u okviru refugija a sev. i ist. bedem su iskorieni kao njeni zidovi. Primer u Srbiji - lok. Bregovina, istraivao Dj. Strievi

134. Ko se bavio seobom naroda u Srbiji? J.Kovaevi, B. Popovi, D.Mrkobrad, D.Dimitrijevi

135. Ko se bavio seobom naroda u zapadnim delovima Yu? Korosec, Vinski, Mileti

136. Germanski lokaliteti iz istonog Srema?

137. Tehnika ukraavanja gepidske keramike? Najkarakteristinije su posude sa igosanim reetkastim ornamentom romba. Najvie su trbuastog oblika sa delimino uzvijenim vratom. Raeni su na vitlu, dobro peeni tamnosive boje. Ima i onih ornamentisanih glaanjem sa trakstom drkom.

138. Gde je granica izmeu priobalne Dakije i Mezije? Istona Srbija je u Dakiji Ripenzis...

139. Najee fibule s kraja VI i poetka VII veka? Lune sa posuvraenom stopom

140. Suidava kopa, tehnika, odakle potie naziv? Lokalitet u Rumuniji(vizantijska radionica) ukrasi sa krstom, livenje sa prolamanjem Hronoloki najstarija tipoloka grupa vizantijskih kopi

Datovanje: 2/2 VI veka

141. Gde su sve naene Suidava kope? Nalazita: Mihaljevii, Knin-Groblje, Kranj na Lajhu, Cariin Grad, Salona, Doniko Brdo

142. Ko prvi istrauje okolinu Nua? Adam Ori Slaveti plemi, nije arheolog

143. U kom kontekstu je naena Konstantinova glava u Niu? U ostavi, trebala je biti pretopljena kao sirovina

144. Lokalitet Burdelj? Ostrogotska nekropola na Viminacijumu

145. Lokalitet Vie Grobalja? Gepidska(a mozda i jos nekog naroda) nekropola na Viminacijumu

146. Ko je pokrenuo Starinar? Mihailo Valtrovi

147. Kako se tumae prostorije nasuprot episkopske bazilike? Episkopska rezidencija

148. Ranovizantijski Gamzigrad bazilike? Ranovizantijsko naselje od V do VII veka.Bazilika podignuta na

samom kraju 4-og veka. Ranovizantijska bazilika je podignuta na ovoj, trobrodna

ali veih dimenzija. Od zgrade sa atrijumom napravljena je crkva sa krstionicom posle najezde Huna.

149. Lokaliteti sa vetaki deformisanim lobanjama? Huni - Panevo, Batina Ostrogoti- Rakovane, Dravlje Gepidi- Jakovo, Avari-Alexandrovo i Gradina na Jelici

150. Ko se bavio kod nas? .Miki

148. Ko prvi to upranjava? Alani na Krimu i, pripadaju iranskoj grupi naroda, srodni Sarmatima

151. ta se vezuje za Herule od nalaza u Srbiji? Nita

152. Odlike ranovizantijske keramike (tipovi, izrada, kvalitet)? Keramika je gledjosana, ceste su zoomorfne i antropomorfne posude,

tanjiri fine fakture sa pecatima, grncarija za svakodnevnu upotrebu nije gledjosana a to

su : lonci, zdele, poklopci, krcazi,zdele konicne posuvracenog oboda sa zlebovima

a lonci nemaju ni drske ni ukras i lepo su zaobljeni sa naglasenim ramenom

153. Nalazi seobe naroda u Sremu? Novi Banovci, Rakovac, Netin, Ilok, Sremska Mitrovica, Sremski Karlovci, Jakovo (Kormadin), Manelos

154. Nalazi seobe naroda u Beogradu? Jeia Pesak Ostrunica, Zeleni Venac, Zemun, Batajnica, Grocka

155. Nalazi seobe naroda juno od Save i Dunava? Ni, Kragujevac, Kruevac, Knjaevac, Velesnica, Donji Milanovac, Kostolac, C.Grad, Ulpiana, Gamzigrad...

156. Lokalitet Kaii?

157. Kultura ernjahovska Sintana de mure?

158. ta je tuko dekoracija? Figuralna dekoracija od tuko-gipsa koji se brzo stee, masa je nanoena kalupima a zatim i bojena. Ima je u Eufrazijevoj bazilici i Stobima.

159. Osnovne trhnike ukraavanja federatske keramike, ko je pisao, kako je datovana i za koga se vezuje?

igosanje i poliranje - kraj IV i poetak V veka Germani u slubi Carstva

160. Kako ene nose fibule? Na ramenu privrivanje ogrtaa

161. ta je naeno u Novom Kneevcu? Najpoznatiji nalaz (kopa - na osnovu ega je datovana),- konjaniki grob iz perioda I avarskog kaganata. Naene rozete, jezici, okovi i bronzana pozlaena livena kopa, koja ima ovalnu preicu sa profilisanim trnom i arnirom je spojena sa okovom u obliku tita. Smatra se da su ovo vizantijski proizvodi pogotovo to ima krstoobrazni monogram grkog zlatara.

162. Dimenzije fibule iz Grocke, daovanje, materijal? 22cm sredina V.veka srebro

163. Balajnac? ta je pronaeno? Lokalitet Kulina-Balajnac, pripada Dakiji Mediteranei.Pronadjeni su sud sa

natpisom, reljef trachkog konjanika i Justinijanov bronzani novac.Ostaci bedema i

velike 4ugaone gradjevine. Nadjena je i bronzana glava koja je pripadala shuplje

livenoj statui. Predstavlja vizantijsku caricu, 5 ili 6 veka.Jedna od stilskih

analogija je bronzana vaza u obliku zenskog poprsja iz konzervatorske palate u

rimu(mozda je ista radionica?).Glava je izradjena 520-530-e godine, i mozda je

Eufemija, zena Justina I ili Teodora.

164. Opus mixtum, opis tehnike? Tehnika gradnje nekoliko redova kamena, nekoliko redova opeke

165. Kako se zove sloj cigle? Libani sloj

166. Boljetin?

167. Tip naselja provincija, kule nalazi, bazilika?

168. Koja utvrenja na limesu imaju crkve?

169. Tehnika kloazoniranja? Osnovna u seobi naroda- metalne trake se stavljaju na metalnu podlogu, a

prostor izmeu se puni emajlom. Emajl je generalno bolji za zlato i bakar nego za srebro.

170. 171. ta je empora? Uzvieni hodnik galerija u bazilici

172. Ko prisustvuje u empori? Katihumeni (kandidati za pokrtavanje)

173. Gde jo prisustvuju katihumeni? U nartexu

174. Na naziv za nartex? Priprata

175. Dura Europos, ta je naeno , kako se datuje, na osnovu ega se datuje, emu je sluila soba sa freskama, scene na freskama? Najstarija poznata hrianska graevina je Dura Europos, u istonoj Siriji. Sagraena je posle 200 godine. U centralnom delu je atrijum, koje je

okruen sa tri strane prostorijama razliitih veliina, sa etvrte strane je portik. Ovakva graevina je nazvana domus eklesija, u njoj se hrianska zajednica okupljala na molitvu.

176. ta je arkosolijum i gde se javlja? Tipini grob III i IV veka vee udubljenje u zidu iznad kojeg se nadvija luk. Mermerna ploa postavljena vodoravno, koriste se kao grobnice za celu porodicu u Katakombama

177. Vizantijske rotonde?

178. Crkve sa pravougaonim apsidama?

179. Konstantinove bazilike?

180. Polieleji, tipovi, opis, kako se zove donji deo polieleja (disk), kojim tehnikama se izrauju?

Livenje, kovanje

181. Relikvijari ta oponaaju, gde se nalaze, od ega se izrauju, ta se uva u njima?

U njima se uvaju moti svetitelja (muenika) od srebrnog lima, oponaaju sarkofag Kod nas Jelica, Lopud i alma (Srem)

182. Bazilike iz Gamzigrada?

183. Krstionice iz Gamzigrada?

184. Gde se nalazi Narona i bitan nalaz iz Narone? Kod Metkovia najstariji lem tipa Baldenhajm

185. Bazilike iz Nia?

186. Grobnice iz Nia, tipologija, freske ...?

U grobnici u niu- palmino cvee i drvee, rajske ptice, i ograda koja simbolizuje granicu ovog i onog sveta i na stubovima te ograde biste bez ruku glave- Hermae

187. Ko je pisao o grobnicama, ko o bazilikama, ko je kopao?

188. Kako se predstavlja hristov monogram? Apokaliptina slova HiRo, ili alfa i omega flankirana palminim vencem i nimbom

189. Nalazi seobe naroda sa ue i ire teritorije Beograda?nabroj Jeia Pesak Ostrunica, Zeleni Venac, Zemun, Batajnica, Grocka

190. Gde u Beogradu imamo federatsku keramiku i ta su njene odlike? Batajnica Bekia sala tamno siva, vitlo, igosani ornamenti rafiranih rombova (do 567 godine)

191. Naunica sa Zelenog Venca? Zlatna privezak u obliku poliedra sa leitima za amaldine kraj V, poetak VI veka

192. Ostrunica?

193. Jakovo- Kormadin?Istrijat istraivanja, broj brobova, nalazi, kada Gepidi odlaze iz Srema, koji pisac pominje Gepide posle 567.godine?

194. Nijelo tehnika? Jedna od najstarijih ukrasnih tehnika zlatarstva.

Slui za bojanje graviranih udubina sa masom ija je boja kontrastna od boje samog predmeta.

195. Ko je pisao o kasnoantikim utvrenjima u Sloveniji a ko o nalazima seobe naroda u Sloveniji?

196. U kom periodu se najvie istrauju kasnoantika utvrenja u Sloveniji?

197. ta je zajednika odlika svh kasnoantikih utvrenja u Sloveniji?

198. Na kojim nadmorskim visinama se javljau?

199. Koliko iznosi nadmorska visina istovremenih utvrenja u Srbiji?

200. Da li su utvrenja u Sloveniji bili refugijumi ili je njihova namena bila u vezi sa zatitom putne mree ili neto drugo?

201. Datovanje kopi sa titastim trnom? VI. vek

202. Poreklo kopi sa titastim trnom?

203. U kakvom arheolokom kontekstu se javljaju kope sa titastim trnom?

204. ta je razlog pojave romanskih nalaza u germanskom kontekstu i iz ega proistie posmatrano u arh. Kontekstu?

205. lem tipa Baldenhajm?

206. ta su spone i kako izgledaju?

207. Da li spone tite glavu?

208. ta je rovaenje? Zapadno rimska provincijalna tehnika ukraavanja u 4v koja se tokom 5 veka poela upotrebljavati na varvarskom nakitu. Motivi vitiasto spiralni i uglasto geometrijski

209. Najea boja amaldna je? Jarko crvena

210. Odlike polihromnog stila u arheologiji seobe naroda? Bljetavi efekti postignuti ulaganjem poludragog kamenja (crvenih amaldina) ili staklene paste na zlatnu podlogu. Razvija se na prostoru Crnog Mora

odakle je donose Huni, Alani i Goti - 350-550g

211. Atribucija S fibula? Langobardi

212. Navedi nalaze S fibula na teritoriji SFRJ, da li ih ima u Srbiji? Kranj, Novi Banovci

213. Datovanje cikada fibula? Kraj IV polovna V veka

214. Poreklo i datovanje naunica sa poliedrom?

IV VII veka

215. Germanska keramika oblici posuda ukraavanje?

216. Ploaste fibule, navedi lokalitete gde su naene i materijal izrade?

217. Nomadska ogledala, kod koga se prvi put javljaju?Ko je pisao o njima i ustanovio tipologiju, navedi lokalitete u Srbiji gde su otkrivena?

218. Najee zablude o katakombama su? Da su sluile za skrivanje hrana i njihove tajne obrede

219. Kada poinje upotreba katakombi? Ve poetkom II veka

220. Ko je pionir sitraivanja Salone? Pionir istraivanja - Franje Buli

221. Navedi oblasti u kojima postoje katakombe i da li postoji razlika u shemi katakombi u tim oblastima?

222. Gde ima najvie katakombi i zato? U Rimu velika hrianska zajednica i pogodno tle za ukopavanje hodnika

223. Kako su se zvali kopai katakombi? Fossori(kopai)

224. Kako su sami hriani nazivali katakombe?

225. ta je lokus a ta je arkosolijum i po emu se razlikuju?

Na zidovima hodnika iskopane su u nizu pravougaone nie razliitih veliina, nazvane lokuli, u koje je stalo samo jedno telo, ali nisu bile retke i one u kojima su se nalazila tela

dve pa i vie osoba. Arkosolij, tipini grob iz treega i etvrtog veka, sastoji se od mnogo vee udubine u zidu iznad koje se nadvisuje luk. Mermerna je ploa bila postavljena vodoravno. Arkosolij je obino sluio kao grobnica za jednu cijelu obitelj.

Arkosolij je vea grobnica

226. Izled krstionica u ranohrianskim krstionicama, gde se nalaze, da li su uvek u sklopu, ako su izdvojene po emu je osobena njihova osnova?

Jednostavne utilitarne prostorije, bez elegancije i pravilnosti, rustine adaptacije za potrebe rituala krtavanja Mogu biti samostalne graevine(centralnog plana) ili u sklopu neke arhitekture kojoj pripadaju

227. Ako je nije izdvojena, u kom delu moemo oekivati krstionicu? esto uz severnu stranu bazilike

228. Oblici piscina u krstionicama? Kstoobrazne, trolisne, ili pravougaone

229. Kako se zove osnova koja je slina krstoobraznoj osnovi?

230. Opii osnovu centralnih tipova graevina u hrianstvu? Poliugaona, najee osmougaona ili estougaona

231. Kakva mora biti crkva u osnovi da bi je nazivali centralnim tipom, ako bazilika spada u longitudinalni tip, ta onda spada u centralni tip?

Mora imati centralni plan (osmougaona) to su Martirijumi, Memorije i Mauzoleji i Baptisteriumi

232. Navedi primere crkvama sa konhama u Srbiji i Crnoj Gori? C. Grad, Doljani

233. Keramika II avarskog kaganata? uta keramika

234. 235. Karakteristika takozvane ute keramike? Raena na brzom vitlu, tankih zidova, od kvalitetne zemlje, odlino peena datovanje VIII vek U grobovima zajedno sa livenim pojasnim garniturama (grifoni i lozice) Ukrasna drka!

236. Po emu je karakteristina, da li je ute boje, a ako nije koje je boje? Cigla crvenkaste

237. Ko je unitio II avarski Kaganata? Franci/karlo Veliki) i Bugari

238. Kako se zvao poslednji Avarski kagan? 811 u Ahenu se pominje - kagan Isak

239. S kim sve ratuju Avari na kraju kaganata? S Bugarima i Francima

240. Na kojoj reci se susreu Franci i Bugari?

241. Ko ivi u Panoniji posle Avara? Sloveni

242. Nalazi varvarskog porekla iz Banata (nabroj od juga ka sevetu ili obrnuto ili hronoloki)

243. Sapaja?-da li je nastariji lokalitet, ta je sve naeno, koji tip fibula i koliko fibula, navedi analogne nalaze za ovaj tip fibula, gde se tano nalazi Sapaja, na kojoj strani Dunava?

Sapaja ostrvo na Dunavu kod Banatske Palanke luna livena fibula, bronza Kuka za osiguravanje fibule livena zajedno sa fibulom

Ostrogotska kao tip fibule iz urjana

244. Srpski Krstur? ta je ovde naeno?

Nepoznati lokalitet iz 1895 Gepidi dve lune fibule kasna faza karavukovskog stila(kraj V veka) i prsten, zlatan, liven sa prolamanjem amaldini i gema

245. Kom tipu pripada prsten? Arhitektonski

246. Zato se naziva arhitektonski? Podsea na arhitekturu kao kula, ima lukove

247. Od kog materijala je izraen, datovanje, koji stil, analogni nalazi ? Zlatan, liven sa prolamanjem amaldini i gema Analogija - prsten iz Samobora kod Zagreba?

248. ta su odlike polihromnog stila? Bljetavi efekti postignuti ulaganjem poludragog kamenja (crvenih amaldina) ili staklene paste na zlatnu podlogu. Razvija se na prostoru Crnog Mora

odakle je donose Huni, Alani i Goti - 350-550g

249. Kako se zovu otvori za umetanje dragog kamenja na prstenju? Klaozole ili kasete (elije)

250. ta je klaozoniranje i iz ega je izvedena re, domai naziv za ovu tehniku, koje pisao o njoj, navedi neke nalaze ukraenje ovom tehnikom?

Kloazoniranje privrivanje metalnih traka na metalnu podlogu i ispunjavanje elijastih meu prostora emajlom. Konture crtea raene su trakama ili icama. Emajl bolje prijanja uz zlato i bakar nego uz srebro.

251. Novi Kneevac?Gde je i koji su nalazi? Banat sluajan nalaz iz 2-3 groba (Jeziak sa monogramom ARETAS, pojasna kopa sa eliptinom alkom, okov konjske opreme i P uice maa(srebrni lim)

252. Jakovo, gde je i koji su nalazi, istorijat istraivanja?

Eneolitsko naselje i nekropola seobe naroda istraena 103 groba Sahranjivanje po principu prupisanja pripadnika ire porodice oko centralnog groba ratnika s punom bojnom opremom. Antropoloke odlike skeleta meanje gemanskih i hunskih rasnih elemenata.

Iskopavanja 1902-1905 (Poturi, Brunmid) 1956-1958 (Muzej Zemuna D.Dimitrijevi)

Oko 50 grobova. Sahranjivanje koncipirano tako to se grupisu pripadnici jedne porodice oko groba ratnika sa bojnom opremom i njegove ene. Nadjene spate, palashi,



253. Nalazi varvarskog porekla juno od Save i Dunava?(u zaleu limesa) Ni (zlatni prsten) Kragujevac (zlatna preica) Kruevac (zlatna kopa) Knjaevac (bronzane kope) Dubravica (Margum) cikade C.Grad, Ulpiana, Gamzigrad.....

254. Cariin Grad, nalazi varvarskog porekla? Masivna luna fibula u obliku razvijenog arijanskog krsta sa maskom na nozi,

Livena bronzana fibula sa maskom,

Dve preice od kovane vronze, Jeziak od broze sa ornamentom lozice

255. Ni, nalazi varvarskog porekla? Zlatni prsten sa leitima za amaldine

Par naunica sa poledarskim priveskom (bronzane)

256. Kruevac ko je pisao, ta je naeno... Zlatna preica za privrivanje remenja na nogavicama pantalona (gotska nonja) hunska dominacija - Pie Kovaevi

257. Nalazi varvarskog porekla u Bosni

258. Nekropole seobe naroda u Bosni

259. Nekropole seobe naroda u Hercegovini?

260. Korita Duvno?

261. Mihaljevii? Koji tip fibula je ovde otkriven?

262. ta je rovaenje? Osnovni proces izrade fibula sa rovaenjem, ko je nosio ove fibule ene ili mukarci?

263. ta je Nijelo, da bi se nanelo nijelo ta se prvo uradi, kog su oblika udubljenja ove tehnike i gde se nalaze na fibulama?

264. Zato se fibule sa rovaenjem nazivaju lune, kakva im je stopa i najei materijal izrade je?

265. Gde se nalazi igla ta se kailo fibulom? Iza fibule- kaio se ogrta

266. Ko se bavio istraivanjem seobe naroda u bosni?

267. Rakovani?gde se nalaze, ko je iskopavao a ko pisao, navedi nalaze?

268. Han Potoci, gde se nalaze ta je naeno, funkcija pektorala, enu je sluio, kapsule-funkcije, nalazi na teritoriji SFRJ, da li je sarkofag pravljen za pokojnike

ili ne i zato?

269. ta je filigran a ta granulacija, ta slui zltaru kao podloga da se zrna ne zalepe kod granulacije?

270. Rune iz Breze, ta su rune, odakle potiu, ta pie na runama iz Breze i da li je protumaeno?

Nordijski simboli

O njima piu Nikolajevi i Stojkovi moda Alemani ili Istoni goti zbog plastike. Nije utvreno ta pie

271. Breza 1,kako je orjentisana? Sever-jug

272. Ko je pisao o Brezi? Basler

273. Gamzigrad kolikoje bazilika otkriveno, gde se tano nalazi vea bazilika, kako je orjentisana, kako je izgledala u prvoj fazi, kava je bila

apsida u prvoj fazi, iz kog e preioda, opii drugu baziliku u Gamzigradu, gde se nalazi druga bazilika?

Ranovizantijsko naselje od V do VII veka.Bazilika podignuta na samom

kraju 4-og veka. Ranovizantijska bazilika je podignuta na ovoj, trobrodna ali

veih dimenzija. Od zgrade sa atrijumom napravljena je crkva sa krstionicom posle najezde Huna.

274. Gamzigrad-profani objekti ranovizantijske faze?U kom su odnosu profani objekti u odnosu na palatu, kojom tehnikom su zidani?

275. Datovanje Suidava kope? 2/2 VI veka

276. emu slie rune preslice (gde su naene)?emu slui polelej i kako je bio postavljen u crkvama?

Preslice i Polielej Gamzigrad Polielej crkveni luster sa obruom i ukrasima

277. Ko je bio Kuver? Bugarski Kagan

278. Kako se zove populacija koju je predvodio Kuver Sermezijanci

279. Ko i kada je kopao Kormadin?

1902-1905 Potrui i Brunmid 1956-1958 muzej Zemuna D.Dimitrijevi

280. Navedi nalaze sa ue teritorije grada Beograda (dananji centar grada), kakav je raspored germanskih nalaza, gde su lokacije?

Zeleni venac

281. Koliko je nekropola istraeno u Beogradu? 4 nekropole: ?

282. U kojoj nekropoli u Beogradu imamo inhumaciju konja?Kakvi su ostali nalazi, Ko praktikuje inhumaciju konja?

283. Ko nosi fibule kod germana? ene ili mukarci i kako, gde? Istoni Goti i svi ostali osim Avara u II talasu. ene na ramenu

284. Nabroj lokalitete sa nalazima fibula u obliku goluba, kakvo je njihovo poreklo?

Ulpiana po VI veka simbol krtenja

285. Ulpijana koliko je fibula otkriveno i materijal od kojih su izraene? 4 fibule :

Podunavsko- Langobardska srebro(bronza sa pozlatom) Severnogermanska - srebro(bronza sa pozlatom)

Fibula stilizovanog goluba bronza, livenje Krstolika fibula bronza livenje

286. Fibule tipa Bratei datovanje i lokaliteti?

287. Federatska keramika? Tamno-sive, raene na vitlu, ukraene ornamentima od rafiranih rombova sredina VI veka (do 567.)

288. Stratigrafija donjeg grada u Beogradu?

289. ta je bula?

290. Osnovni tip fibula u vizantijskoj materijalnoj kulturi? Sa posuvraenom nogom

291. Ampule sa Cariinog Grada?Odakle potiu, ta se uvalo u njima,kako su se nosile?

292. Tipovi zemljoradnikog orua sa Cariinog Grada?

293. Peati iz cariinog grada? Naeno 6 olovnih peata sa povelje iz C.Grada 1 u palati, 2 u episkopskoj crkvi, 2 uz kompleks graevina uz bedem akropolja

294. Crkve u donjem gradu Cariinog Grada? Dvojna bazilika G, Bazilika sa transeptom, trikonhalna crkva E,

Jednobrodna crkva J

295. Kako funkcioniu ici, gde se stavlja ulje a gde fitilj? Ulje se sipa kroz lulu a fitilj provljai kroz rupicu na vrhu

296. Kada prestaje cirkulacija novca u Severnom Iliriku i ko je to ustanovio?

Za vreme Iraklija

297. Kad vlada Iraklije? 610-641

298. Pomen Cariinog Grada u izvorima? Prokopije

299. Pomen Taurisiona kod Prokopija (gde Prokopije lokalizuje Taurision i za kog cara ga vezuje)

Ad aedificias za Justinijana, u okolini Cariinog grada (Leskovac?)

300. Kako Prokopije oisuje Justinijanu Primu? Episkopsko sedite, bogato ukraeno

301. Koliko je crkava njaeno na Cariinom Gradu? episkopska crkva(akropolj), gornji grad: bazilika sa kriptom, krstoobrazna crkva, i

helenistiki tip bazilike(bazilika F) u podnoju akropolja. U donjem gradu Bazilika sa transeptom, 2jna bazilika .

302. Kako se zvao crkveni poglavar Justinijane Prime? Arhiepiskop

303. Koju teritoriju je obuhvatala arhiepiskopija Justinijane prime?

Nova arhiepiskopija je pod svojom jurisdikcijom imala 5 provincija (Dacia

Mediterranea, Dacia Ripensis, Moesia Superior, Dardania, Praevalis).

304. Kupatilo Cariinog Grada? Izvan bedema donjeg grada blizu istone kapije, svi elementi ranovizantijskih termi (Apoditerijum,frigidarijum, tepidarium, lakonikum, kaldarijum

i furnarium)

Skuen prostor za hladna kupanja verovatno zbog otre klime

305. Urbanizam grada Stobija gde se nalazi Stobi geografski, da li je bio episkopski centar?

Mkedonija - Sedite provincije Macedonia Secunda Severna bazilika sa 4lisnom krstionicom

Civilna bazilika- trobrodna

Male terme

Sinagoga bazilika-4,5 vek. Ispod naosa nadjena ostava srebrnog novca

Kua psalama- rezidencija crkvenih velikodostojnika Veliko kupatilo - kasni 6 vek

Peristerijina kua I Kua Partenija Teodosijeva palata - u obliku slova L

Episkopska rezidencija - 5 vek

4lisna krstionica.

Extra muros - naena grobljanska bazilika I bazilika u Palikuri

306. Antiki nazivi za reke Vardar i Crna reka? Axius i Erigon

307. Opis granice grada Stobija, gde je bedem, kakav je raspored ulica?

308. Da li je pozorite u Stobima bilo kasnije u funkciji?

309. Koliko je bazilika ukupno istraeno i otkriveno u Stobija? Barem 3 Severna, Civilna, Snagoga bazilika

310. Navedi intra muros i extra muros baziike Stobija? Severna bazilika sa 4lisnom krstionicom

Civilna bazilika- trobrodna

Sinagoga bazilika-4,5 vek. Ispod naosa nadjena ostava srebrnog novca

Extra muros - naena grobljanska bazilika I bazilika u Palikuri

311. Koje bazilike u Stobima imaju krstionice? 2 imaju krstionicu Episkopska bazilika, Severna Bazilika

312. Navedi lokalitete u SFRJ sa 2 krstionice? Salona a izvan Ravena

313. ta je otkriveno u krstionici episkopa Filipa u Stobima Kripta

314. Nain dekoracije ranohrianskih crkava (metodi i tehnike) Mozaici, Fresko, tuko, Figuralna plastika, Reljefi....

315. Navedi lokalitete u SFRJ na kojima su otkrivene bazilike ili krstionice sa fresko slikarstvom?

316. Najei motivi u fresko slikarstvu? Raj, scene hristovog ivota, muenici, geometrijski motivi, paganski motivi

317. Koje motive na freskama imamo na Jelici? Geometrijske i imitaciju mermera

318. ta je ambulatorijum? Ophodni brod uiza oltarske pregrade

319. ta je otkriveno u Konjuhu, gde se nalazi Konjuh? 20 km od Skoplja, kripta, nartesk i dodatna prostorija a u jednoj sarkofag, parapetne

ploe i kripta ispod prezbiteriuma

320. Avarski pojas sve o pojasu?

321. ta se deava 626.godine? Praz Avara od Vizantije - prekretnica u kaganatu (?)

322. Narkukvice iz Sent Andreje datovanja, materijal, ko je pisao? Srebro, livenje, iskucavanje VII vek (nalaz kod Sremske Mitrovice Stejanovci)

323. Nalazi II Avarskog kaganata uopteno? Skromniji nalazi tehnika livenja pojasni garnitura (bronza i loe srebro),uta keramika, pafte, igle za perin, naunice sa visuljkom u obliku suze....

324. Prvi sukob Avara i Franaka i gde? 782god na reci Ensi neuspeno po Avare- Tacan odgovor-562./563.,kagan Bajan biva porazen

325. Gamzigrad pokretni nalazi ranovizantijske faze, tipovi lunih fibula sa osuvraenom nogom, preslice?

326. Kakve uopteno mogu biti apside?, navedi primer bazilika sa kvadratnom apsidom iz Srbije

Razliite spolja i iznutra (vieugaone, obliaste, pravougaone) Nema ih!

327. Gde ih najvie ima? U Crnoj Gori

319. Eulogije ta su , kako su se nosile, materijal i nain izrade eulogija, odakle potiu?

328. Ploica iz bazilike sa transeptom C.Grada kom tipu pripada, po funkciji, ta je svrha ovog natpisa?

329. Tegovi za zlatarske vage C.Grad?

330. Starohrianski spomenici u C.Gori?

331. Trikonhos iz Bara?

332. ta je otkriveno u Duklji, koje istraivao Duklju?

333. ta je otkriveno u Doljanima?

334. ta jo imamo u Crnoj Gori?

335. Ko su Sermezijanci, da li imaju veze sa komanskom kulturom, da li Kuver ima veze sa kommanskom kulturom?

336. emu slii prljenak i kako izgleda?

337. Ambulatorijum?

Ophodni brod u prezbiterumu

338. Septum od ega se sastoji oltarska pregrada? Oltarska pregrada je delila prostor za vernike (naos) od prezbiteriuma. Od kamenih ploa parapetne ploe pluteji (pluteum ili pluteus zaklon) i stubia. Stubii su nosili vodoravno postavljenu kamenu gredu (trabs) odnosno arhitrav koji u sredini iznad prolaza za oltarski prostor moe biti nadvien zabatom (tegurium) ili lukom. Povrine parapetnih ploa, kancela (cancelli) i arhitrava sa zabatom su koriene za izradu plitkoreljefne dekoracije. Na zabatu je esto klesan i natpis.

339. Amvon crkve u Srbiji sa amvonom? Amvon (uspinjati se) podium sa pultom sa kojeg je za vreme liturgije svetenik itao poslanicu. Smeten u glavni brod, ispred oltara Oblici: Pirgos razvijeni tip amvona u obliku visokog uskog podijuma od kamena sa ogradom i stepenitem (pirgos iz Konjuha bogat skulpturalni ukras)

Amvon F Crkva D i J C.Grad i Bregovina

340. Asparuh i Kuver koju funkciju Asparuh daje Kuveru? Ko je pisao o Asparuhu i Kuveru?

Asparuh i Kuver otac i sin naslednik V.Popovi

341. Kako izgledaju fibule Komanske grupe?

342. Kako jo zovemo fibule sa dugmetastim krajem? 343. Nekropola u okolini Prijedora?

Rakovani

344. Prsten iz Srpskog Krstura? Analogija u Hrvatskoj blizu Zagreba? Samobor, Samdeor?

345. Klaozoniranje? Kloazoniranje privrivanje metalnih traka na metalnu podlogu i ispunjavanje elijastih meu prostora emajlom. Konture crtea raene su trakama ili icama. Emajl bolje prijanja uz zlato i bakar nego uz srebro.

346. Punktiranje? Ornamentisanje ubadanjem, takasti ornament

347. Fibule iz Sirmiuma?

Luna fibula, srebrna sa pozlatom, livena sa rovaenjem, glave grabljivica ukraene amaldinima odraz polihromnog stila kraj V veka,po VI.veka (slina onoj iz Zemuna) - Gotska

348. Nalazi seobe naroda u Dalmaciji?

349. Gde je Tiringija? U Nemakoj

350. Mihailo Valtrovi i istraivanja Viminaciuma?

351. Dispozicija grobova na viminaciumu?

352. Tipovi grobova na Viminaciumu?

353. Podela grobova po populacijama na Viminaciumu?

354. Uticaji na sahranjivanje u Viminaciumu?, iji je ovo prvobitno nain sahranjivanja u odnosu na varvare?

Romanski

355. Tipovi fibula na Viminaciumu(materijal, izgled, kako se nose, iji je ovo obiak i u kojoj kulturi se primeuje ovaj nain noenja fibula)?

356. Fibule tipa cikada, ta znai re cikada? Cvrak

357. Nomadska ogledala, tip, gde se nose, kako se vrilo ogledanje u njima?

358. Kotani eljevi, navedi lokalitet gde je otkrivena futrola za noenje elja?

Cariin Grad

359. Navedi lokalitete gde su otkriveni lunulasti privesci za nogu? Cariin Grad

360. Gde je otkrivena zlatna kopa za obuu? Netin (sredina V veka)

361. Skandinavske fibule, po emu su karakteristine?

362. Langobardi u 6.veku?

363. Lokaliteti u SFRJ sa 2 krstionice? Stobi i Salona

364. Crkve u Saloni sa krstionicama?

365. Stobi?

366. Tipologija i datovanje polieleja i kandelabra?

367. Najvea vizantijska crkva u Srbiji? Episkopska bazilika- C.Grad 37m duga

368. Ko je bio Kuver? Bugarski kagan

369. Herakleja Linkestis podni mozaici, triklinium, zato je bitan teatar, pokretni nalazi seobe naroda?

370. lem iz Herakleje?, tip i kod kojih plemena se javlja? Ukupan broj nalaza ovih lemova u svetu, kako se tumai nalaz lema iz Leptis Magne, lokaliteti u SFRJ gde su otkriveni, kakvi su natpisi na lemu iz Herakleje, gde su bili centri radionice?

371. Ko je istraivao lokalitet Bekia Sala? J. Kovaevi, D.Dimitrijevi

372. Crkva iz Konjuha?

373. Bazilikalno osvetljenje?

374. Osnovni tipovi starohrianskih graevina? Koje su centralne? Longitudinalne i cetralne (Baptisteriumi, memorije, martiriumi i mauzoleji)

375. Crkve iz Konstantinovog vremena i opis?

376. ta je piscina? Bazen u kom se vri ritual krtenja u baptisteriumu

377. ta je septum? Oltarska pregrada je delila prostor za vernike (naos) od prezbiteriuma. Od kamenih ploa parapetne ploe pluteji (pluteum ili pluteus zaklon) i stubia.

Stubii su nosili vodoravno postavljenu kamenu gredu (trabs) odnosno arhitrav koji u sredini iznad prolaza za oltarski prostor moe biti nadvien zabatom (tegurium) ili lukom. Povrine parapetnih ploa, kancela (cancelli) i arhitrava sa zabatom su koriene za izradu plitkoreljefne dekoracije. Na zabatu je esto klesan i natpis.

378. ta je subselium, navedi primere iz Srbije, gde subselijumi nisu polukruni?

Cariin Grad, Jelica

379. Protezis, akonikon? Protezis ili Proskomidija - prostorija ili samo nia za uvanje i pripremanje rtvenih darova(hleb i vino) od ega i potie naziv rtvenik. Hleb i vino prinoeni su na asnoj trpezi kao beskrvna rtva. Priee hlebom (prosfora ili nafora) pomeanih sa vinom ima znaenje simbolinog sjedijavanja sa Hristom akonikon ili Sakrarium, Kustodia, Vestarium mesto za uvanje bogoslubenih predmeta (odee, posua tj svetih sasuda i knjiga). U akonikonu se svetenici pripremali za vrenje obreda ime uvanje pomenutih predmeta zaduenje akona. Na zapadu se iz akonikona razvila Sakrstija

380. Osnovni elementi dekorisanja starohrianskih graevina, zidovi, plastika?

381. Gde imamo tuko tehniku? Ima u Eufrazijevoj bazilici i Stobima.

382. Jakovo ko je istraivao, zato je lokalitet vaana? Iskopavanja 1902-1905 (Poturi, Brunmid) 1956-1958 (Muzej Zemuna D.Dimitrijevi)

Vanan- nekropola seobe naroda 103 groba

383. Nalazi II avarskog kaganata?

384. Okovi maa iz Zmajevca? Okovi za korice spate - Zlato, amaldini Istonogotski ili Hunski V vek

385. Orlovske kope? Ukupno 2 Kovin i nepoznato nalazite (Srem?)

386. Kad vlada Teodorih? kralj Ostrogota (488-526), regent Vizigota (511-526) i vladar Italije

387. Sv. Sofija u Carigradu (istorijat istraivanja, faze gradnje, koliki je prenik kupole, zato je ova kupola bitna, kad je sveta Sofija prestala da bude crkva i ta je danas, opii osnovu Sv.Sofije, kad neka crkva ima kupolu koji arhitektonski element mora jo da ima, opii dekoraciju crkve iz VI.veka?

388. Ostava crkvenih predmeta iz Gamzigrada? Polielej, kadionica, svenjak VI vek

389. Relikvijari tipologija, nalazi u Srbiji, gde emo ih nai na lokalitetu? U Srbiji Jelica, Lopud kod Nia i alma u Sremu, Ulpijana

Naiemo ih u prezbiteriumu ili kripti

390. Septum? Oltarska pregrada je delila prostor za vernike (naos) od prezbiteriuma. Od kamenih ploa parapetne ploe pluteji (pluteum ili pluteus zaklon) i stubia. Stubii su nosili vodoravno postavljenu kamenu gredu (trabs) odnosno arhitrav koji u sredini iznad prolaza za oltarski prostor moe biti nadvien zabatom (tegurium) ili lukom. Povrine parapetnih ploa, kancela (cancelli) i arhitrava sa zabatom su koriene za izradu plitkoreljefne dekoracije. Na zabatu je esto klesan i natpis.

391. emu je sluio akonikon a emu protezis?

392. emu slui narteks ako posmatramo sa aspekta liturgije? Prostorija za katihumene

393. emu slii amvon u crkvama? Podijum za itanje jevanelja

394. Ko se bavio istraivanjem seobe naroda u Srbiji?

395. Gde je radio Zdenko Vinski?

396. Ko je bio prvi profesor srednjevekovne arheologije u Srbiji?

397. Nalaz iz Jakova? Oko 50 grobova. Sahranjivanje koncipirano tako to se grupisu pripadnici jedne porodice oko groba ratnika sa bojnom opremom i njegove ene. Nadjene spate, palashi,



398. Gepidska nalazita u Banatu?

399. Boar?

Kod Novog Beeja nalazi iz grobova svi Gepidski vie desetina grobova

Livena rovaena fibula (kraj V.) Narukvica, livena bronza (kraj V.)

Skramasax jedini takve vrste kod nas Sekira sa produenom otricom Trbuasta posuda tamno sive boje

400. Gepidska keramika?

401. lem iz Batajnice? Tip Baldenhajm

402. lem iz Herakleje?

403. ta je spona a ta spojka?

404. Naunice tipa obrnute piramide?

405. Kad se Avari prvi put javljaju u Evropi?

406. Kad je bio prvi a kad drugi avarski kaganat?

407. ta se deava 626?

408. Komanske fibule?

409. Avarski lokaliteti nabroj?

410. Avarske nekropole nabroj?

411. Ko je napisao prvi rad u Srbiji o Avarima?

412. Nekropola Vojka?

413. Ostaci naselja prvog Avarskog kaganata i ko ih je straivao?

414. Avarski pojas iz Srema, kome je pripisan? Moda pripada nekoj istaknutoj linosti sa nekropole Manelos kod Sremske Mitrovice pripisan Kaganu Bajanu

415. Katakombe?

416. Predstave iz novog zaveta u Katakombama?

417. Dura Europos, ta je ovde otkriveno?

418. Figuralni motivi u starohrianskoj umetnosti?

419. Predstave iz Jagodinmale?

Grobnice hristov monogram okruen vencem od palminih grana nalazui se iznad ulaza(E zid !) a na zapadnom zidu se nalazi jedna mala nia(kao i u Solunu, sofiji i Saloni). Uzori iz Mesopotamije i Sirije. Figure pored vrata verovatno petar i pavle, ispod

njih naslikana ograda. Monogram hrista i na istonom i zapadnom zidu, okruen vencima i nimbom.Na grobnici spolja oslikana loza i ptice. Hermule na ogradi nisu oranti(umrli)

ve su to samo ukrasne antike hermule. Grobnica se datuje u kraj 4.veka.(360-451)

420. Maevi iz Zmajevca?

421. Nijelo tehnika, ta prethodi nijelu? Jedna od najstarijih ukrasnih tehnika zlatarstva. Slui za bojanje graviranih udubina sa masom ija je boja kontrastna od boje samog predmeta.

422. Jakovo?

423. Orlovske kope?

424. ta je S fibula?

425. ta se desilo 567?

426. Ko je bio Kuver?

427. Navedi nalaze seobe naroda iz unutranjosti Srbije?

428. Kopa iz Karavukova?

429. Fibula iz Novih Banovaca?

430. Crkva SV.Petra u Rimu? Konstantinova graevina (orjentisana zapad-istok)

431. ta je bazilikalno osvetljenje i pokai na planu?

432. ta je ambulatorijum?

433. ta je katedra episkopalis?

Episkopski presto

434. ta je plutej? Parapetna ploa

435. Bazilika iz Porea?

436. emu slui trompa? Ugaona sferna nia kojom se s kvadratne osnove prelazi na kruni oblik.

437. Ko je izneo teoriju o prisustvu Arijanaca u Saloni? Dyygve

438. Gde imamo i arijanske i nikejske crkve zajedno?

439. Narona?

440. Mogorjelo? 441.

442. Nalazi iz Breze koji imaju veze sa Germanima? Umbo od tita (?)

443. Gde su Doljani a gde Dabrovina i ta je tu otkriveno?

444. Navedi tipologiju bazilika prema regionima (Evropa, Afrika, Bliski Istok)?

445. ta je martirijum i emu slui? Graevina centralnog plana na mestu stradanja muenika, slui kao memoria

446. Navedi neke od muenika u istoriji? Sv.Arhiakon Stefan, Sv.Sergej i Vahk

447. Kako se dalje razvijao kult muenika? Potovanjem njihovih motiju (po nekima jedan od razloga za dvojne bazilike dva oltara)

448. ta je silus? Metalna pisaljka

449. Kad vlada Justin I, ko mu je prethodnik a ko naslednik? Justin I 518-527

Justinijan 527-565

Justin II 565-578

450. Navedi i lociraj spomenike u Saloni?

451. Ko je istraivao Salonu, ta je po zanimanju?

Eynar Dyggve-arhitekta

452. ta je falera?

453. Tirinke fibule, koliko ih ima u SFRJ, materijal, ko je pisao?

Salona, Novi Banovci, Ulpiana Pisao Vinski..

454. Tanjir iz Podgorice predstave, gde se nalazi, ko je pisao? Podgorika aa ili tanjir- Predstave - Stari i Novi Zavet-prvobitni greh, Jona u utrobi kita, Danilo u peini sa lavovima, Bog odvraa Avrama da rtvuje sina, novi-Vaskresenje Lazarevo). Teoloka nepismenost, zanatlija nije znao pravopis

uva se u muzeju Ermitra, Rusija

455. Kranj? Koliko grobova, ko iskopava i ko je pisao?

456. Kai ta je ovde vano?

457. Navedi lokalitete na kojima su germanski nalazi naeni u hrianskom kontekstu?

Jelica, Han Popoci

458. Gde ive Sarmati i koji se narodi jo javljaju s njima?

459. Koliko crkava je otkriveno u Cariinom Gradu?

460. ta bi to bila crkvena graevina a nije crkva na Cariinom Gradu? Krstionica

461. Koliko delova grada ima C.Grad?

3

462. Koja je crkva na akropolju C.Grada? Episkopska

463. ta imamo u gornjem gradu na C.Gradu? Episkopsku baziliku sa baptisteriumom i episkopska palata (kompleks)

464. Opis svake crkve na C.Gradu, gde se naaze u odnosu na plan?

465. Bazilika C koliko etaa ima? Ima kriptu

466. ta je prvo istraeno na C.Gradu?

467. ta je van bedema?

468. Koliko ima dvojnih crkava u Srbiji i gde? Cariin Grad

469. U kom regionu su dvojne crkve relativno esta pojava? U BiH

470. Gde je naen polielej iz Gamzigrada i ta je naeno zajedno s njim? Ostava crkvenih predmeta polielej, kadionica i svenjak VI vek

471. Kneevski grob iz Ulpijane?

472. Ko je prvi pisao o nordijskim fibulama?

473. Odakle potiu nordijske fibule?

474. Ko je Kuver i ko je pisao o njemu? Bugarski kagan V.Popovi

475. Kako se zove Kuverov stric, kako otac a kako braa?

476. Spomenici iz okoline Cariinog grada, koji su to likaliteti?

477. ta ima u Bregovini, ko se bavio istraivanjem a ko iskopavanjem? Bazilika prislonjena uz bedem Zisi, Strievi

478. Zlata?

479. Statue iz Cariinog grada?

480. Oranti iz Cariinog grada? Molioci za spas due

481. Suidava kope, kako se datuju i zato se tako zovu? 2/2 VI veka eponimni lokalitet u Rumuniji

482. ta su eulogije?

483. Najstariji izvori za seobu naroda, imena autora, kad poinje seoba, koji autoi piu u periodu posle 375, imena dela o kojima piu?

484. Do kad traje period seobe naroda kod nas, ko tada dolazi, kada dolaze Bugari i Maari?

Do poetka 9.veka Maari dolaze poslednji

485. Kada poinje istraivanje seobe naroda u Srbiji i koji autor se time bavio?

486. Vojka, gde se tano nalazi , koliko ima grobova, kom periodu pripada nekropola?

487. ik?

488. Manelos? Kod Sremske Mitrovice konjaniki grob sluajno otkriven na mesnoj ciglani 1968. Verovatno i nekropola I i II kaganata. Naeni Ma, vale, uzengije i obraen rog.

489. Slankamen? Sluajan nalaz ratnikog groba ma, kopa, okov (elisa), jezici II kaganat, VII vek

490. Germanski nalazi sa teritorije Beograda?

491. Kako se datuje Federatska keramika?

492. Gde je naena u Beogradu, u kom horizontu i gde?

493. ta je problem kod federatske keramike? Datovanje

494. 495. ta prethodi horizontu federatske keramike?

496. Koliko je nekropola seobe naroda istraeno u BG, gde se one nalaze i kako su datovane?

4 nekropole :

497. Naseobinski Germanski nalazi iz Srbije?

498. Na kojim lokalitetima su otkrivene platforme u oltaru?

499. Vetaka deformacija lobanje, nabroj lokalitete, kod kojih naroda se praktikuje u 6 i 7.veku, da li imamo reliktne zone sa ovom pojavom u ovim

vekovima?

500. Do kada traje u principu?

501. Kada je izdat prvi edikt o toleranciji i ko ga je izdao? 311g Galerije

502. Bregovina po emu je zanimljivo utvrenje i ko je pisao? Bazilika naslonjena uz bedem utvrenja Istraivanja 60-tih (ore Mano Zisi i Strievi

Osnovni oblici hrist. Arhitekture?

Postoje dva tipa graevina u ranoj hrianskoj arhitekturi, longitudinalne ili graevine podune osnove i centalnog tipa. U graevine podune osnove spadaju jednobrodne i viebrodne crkve. U viebrodne crkve spadaju dvobrodne crkve, trobrodne i petobrodne bazilike, sedmobrodne i devetobrodne crkve, i dvojne

crkve (geminate). U graevine centralnog plana se svrtavaju grobne graevine ili martirijumi i mauzoleji sa jedne strane i baptisterijumi sa druge strane.

Bazilika

je trobrodna ili petobrodna graevina sa izdignutim naosem i sa specifinim osvetljenjem. S obzirom na to da se kod velikog broja crkva ne moe tano odrediti kakvo je bilo osvetljenje, onda se trobrodne i petobrodne crkve nazivaju

bazilikama.

Medjutim u literaturi se pod imenom bazilika nalaze i jednobrodne, dvobrodne,

sedmobrodne i devetobrodne crkve. Takvo imenovanje dovodi do zabune i

meanja bazilika i onih graevina koje to nisu. Takoe se imenom bazilika sa bonim konhama (na pr. Bazilika E na Cariinom gradu) naziva graevina koja spada u crkve sa sloenom osnovom.Crkve centralne osnove po nameni mogu biti martirijumi, mauzoleji i krstionice.

Bogosluna mesta prvih hriana su na poetku bile privatne kue. Kada se, tokom II veka, broj hriana poveao osetila se potreba za podizanjem posebnih zgrada za bogosluenja. Te graevine se nisu razlikovale od ostalih gradskih kua iz bezbednosnih razloga.

Prema dosadanjim podacima ovakve kue nisu postojale pre 230. godine i posle 400. godine. Najstarija poznata hrianska graevina je Dura Europos, u istonoj Siriji. Sagraena je posle 200 godine. U centralnom delu je atrijum, koje je okruen sa tri strane prostorijama razliitih veliina, sa etvrte strane je portik. Ovakva graevina je nazvana domus eklesija, u njoj se hrianska zajednica okupljala na molitvu.

Pored toga hriani su potovali svoje mrtve i zato je postojala potreba da nastanu zajednika mesta za njihovo sahranjivanje. Ve u I veku nae ere poinju nicati na raznim stranama Rimskog carstva katakombe, iji se broj u II i III veku poveao. Prvi hramovi su verovatno podignuti posle Decijevog (251), a pre

Dioklecijanovog progona (303-305). Car Galijen (260-268) je hrianima vratio zemlju, kue i groblja. Hramovi koji su u tada podignuti u arhitektonskom pogledu nisu imali poseban stil. Danas se ne zna kako su izgledali, jer je

Dioklecijan 303. i 304. godine izdao ukaze o gonjenju hriana i ruenju njihovih crkava. Nakon Milanskog edikta 313. godine i davanja slobode hrianima dolo je do naglog poveanja broja vernika, tako da su bazilike esto ustupane hrianima za vrenje bogosluenja.

U Konstantinovo vreme kakve su bazilike?

Osnovni prikazi hris. likova unutar tih crkava?

Tip bazilike, koji postoje?

ta je transept ? popreni brod u bazilici

Sa koliko brodova mogu biti bazilike?

2,3,5

Na koji nain srednji brod dobija svetlo ? Srednji brod je vii od bonih, upravo zbog lakeg osvetljavanja.

Sta je bazilika kao arhitektonski pojam?

Bazilika je trobrodna graevina sa specifinim osvetljenjem

Trigonalna crkva kom tipu pripada?

Jednobrodnoj bazilici

Crkva Hristovog groba u Jerusalimu ?

oktogonalna graevina sa drvenom gornjom konstrukcijom. Ispred nje je sagraena petobrodna bazilika-ovako izgleda crkva u Vitlejemu, a kaze da je crkva Hristovog groba slina.

Sta su rotonde i primer ?

Crkve kruzne osnove, primer je Konjuh kod Kumanova(kopao Svetozar Radojcic,6.vek),

Sv.Stefano Rotondo i Sv. Konstanca u Rimu.

Fenestra Confestionis?

Prozor vere Prozori, otvor na sarkofazima za odavanje poasti relikvijama conffesio onis priznanje ispovjest

fenestra ae prozor

ta je, gde se nalazi? Kripta,

gde u Srbiji?

Salona u Istocnoj Bazilici.

ta je tribelon? Prolaz izmedju priprate i naosa sa dva stuba - trostruki prolaz

ta su trompe a ta pandantifi? Trompe su levkaste svodne nie iznad uglova kvadratinog kubusa, dakle trompe su sa kubetom, a pandantifi idu sa kupolom.

Kako se zove svetenik? Prezbiter

ta je bema? Gde se nalazi?

Po emu se razlikuje? Ispred apside se nalazi bema, platforma za svetilite(primer- Solun)??????

Pandantifi u dve rei? Sferni trougao

Geoloki preduslov za izgradnju katakombi u Rimu? (tuf), vulkanska stena kao podloga, lako se kopa

Zato su bile ispod zemlje? Ne mora da se kupuje susedna parcela

Koji je razlog velikog broja katakombi u Rimu?

Iskljuivo iz geolokih razloga, tlo je vulkansko i pogodno za usecanje hodnika

Sistem sahranjivanja u katakombama?

Iz kog veka potie najstariji materijalni trag hrianstva? 1/2 III veka, crkva u Dura Europusu u Siriji

Kako se zvao crkveni poglavar?

ta je impost kapitel? Oblik obrnute krnje piramide, ima statiku funkciju

Primer za viebrodne bazilike? civilna bazilika u Stobima(trobrodna), Sveti Petar-5-obrodna, episkopska bazilika

u Caricinom gradu je trobrodna., bazilika Studencista kod Ohrida, Sv.Erazmo,

trobrodna bazilika u Bargali

Geneza bazilike kao graevinskog tipa ?

Krstobrazni tipovi bazilika ?

Krstoobrazna bazilika u gornjem gradu u Cariinom gradu, Crkva u Sijarini, Honorijeva bazilika u Saloni, sv. Dimitrije u Efesu, Sveti Apostoli u Carigradu i

crkva u Klise Kjoj-u.(uglavnom su piscine krstoobrazne).

Dvojne bazilike u SFRJ ?

u Solinu , u Cricin grdu (u Donjem gradu) crkve u Akvileji i Parencijumu, Zenica dvojna crkva tzv. basilica gemminata. Dvojne crkve iz 4 6 veka dobro

su poznate u severnoj Italiji, alpskim oblastima i zapadnom Iliriku, ukljuujui tu i Panoniju... Dyggve objanjava pojavu dvojnih crkava kultom muenika: u prvo doba hrianstva gradske su crkve, za razliku od crkava na grobljima izvan grada imale samo jedan oltar i to bez moti svetih muenika. Rastui kult muenika izazvao je meutim uskoro odredbu da i oltar u gradskoj bazilici mora sadrati moti muenika, ali je ostala na snazi zabrana da se u istoj crkvi die novi oltar; tek je relativno kasno bilo doputeno dizati vie oltara u jednoj crkvi u gradu. U meuvremenu, iz elje vernika za veim brojem oltara pojavile su se dvojne crkve, pokraj glavne koja je sluila optim potrebama vernika. Podignuta je i posebna memorijalna crkva za sahranu moti nekog muenika. On navodi 2 sluaja dvojnih crkava u staroj Saloni: tzv. basilica urbana, koju su biskupi Simferije i Esihije podigli oko 400 godine, severno od starije crkve iz 4 veka i

velika bazilika sa krstastom osnovom, koju je na mestu ove poslednje u 6 veku

verovatno podigao biskup Honorije.On smatra da su bazilika iz 4 veka Simferije-

Esihije i basilica urbana uporedo stajale jedna pored druge i time predstavljale

najstariji primer basilicae geminatae u Saloni

Kako se dalje razvija kult muenika? Iznad groba ili mesta muenja zida se crkva

Mauzolej? pojam, ta znai sam re? emu slui? is an external free-standing building constructed as a monument enclosing the

interment space or burial chamber of a deceased person or persons. A mausoleum

may be considered a type of tomb or the tomb may be considered to be within the

mausoleum. A Christian mausoleum sometimes includes a chapel.

CARIIN GRAD

Koju terit. obuhvata arhiepiskopija Cariinog grada? Da bi smirio prilike na itavom Balkanu Justinijan je 19-om novelom od 14. aprila 535 odvojio severni deo prefekture Ilirik kao posebnu arhiepiskopiju sa

seditem u Justinijani Primi. Nova arhiepiskopija je pod svojom jurisdikcijom imala 5 provincija (Dacia Mediterranea, Dacia Ripensis, Moesia Superior,

Dardania, Praevalis).

ta prati od pomonih prostorija baziliku na akropolju? baptisterijum i episkopska palata.

Koliko je dugaka bazilika A? 37 m, najdua u Srbiji

Caricin grad- crkve?

(), : , , ( F) . , 2 .

Cariin grad? Akropolj: episkopska palata, episokopska crkva sa piscinom, tetrakonhalnim

baptisterijumom i konsignatorijumom. Gornji grad: bazilika sa kriptom,

krstoobrazna crkva, i helenistika bazilika. Donji grad: cisterna i kupatila, bazilika sa transeptom i amvonom, dvojna bazilika.

Ko je pisao?

V. Popovi I V. Ko poeo iskopavanja?

V. Petkovi , Mesesnel, Radojchitj, Deroko... antiki pisci????Prokopije?

Kakav je oblik utvrdjenja?

kako je podeljen na zone?

ta je nadjeno extra muros? Akvadukt, Kupatilo, trikonhalna crkva i jednobrodna bazilika sa amovonom!

Pored grada ima instalacija koja je nadjena samo na jos jednom mestu u Srbiji?

Brana, a nadjena je jos na Zlati

Veliko kupatilo u Cariinom gradu? Apoditerijum,frigidarijum, tepidarium, lakonikum, kaldarijum i furnarium.

Mozaike predstave bazilike sa transpeptom u carichinom gradu ? Mozaici u naosu, izvedeni od kockica u 9 boja, postavljeni su na malterskoj

podlozi koja sadri tucanu opeku. Mozaik u narteksu sastoji se od prepleta u ijim su poljima predstavljene ptice i crkvene posude. Juno polje, sa radijalno rasporeenim rajskim motivom, 4 hidrije (odnosno 4 izvora) iz kojih se izliva voda i pticom sa svake strane, nesumnjivo dodato kasnije. Povrina u jugozapadnom delu srednjeg broda ukraena je pticama i crkvenim posudama u dijagonalnim nizovima. Pored amvona, posebno se istie predstava dobrog pastira sa ovcama. Na severnoj strani reaju se nizovi pravilnih polja uokvirenih pletenicama, koja sadre pojedinane predstave ratnika, kentaura, amazonki i krupnih ivotinja. Dva najvea polja ispred presbiterijuma ine jednu celinu. U severnom polju lovac ubija meku sa mladunetom, a u junom lovac ubija lava. Mozaik u oltarskom prostoru skoro je potpuno propao, sauvala se predstava noge jedne ivotinje, verovatno ovce. Slinost mozaika sa onima u katedralnoj crkvi najraniji period Cariinog Grada.

Koja bazilika na C. gradu ima najvei broj mozaika, koji mozaici, predstave, ko je pisao?

U kojim sve crkvama u Caricinom gradu imamo mozaike?

episkopska bazilika,baptisterijum, episkopska palata, bazilika sa kriptom, bazilika

sa transeptom, trikonh

Documents

Arheologija Ranog Srednjeg Veka-pitanja Od Dusana