94
1 1 BA BA Ğ Ğ LAYICI MADDELER LAYICI MADDELER

BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

11

BABAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

Page 2: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

İnce toz halinde olan ve su eklenmesi ile hamur

haline geldikten sonra zamanla plastikliğini

kaybedip sertleşen, bağlayıcı özelliği olan

malzemelere bağlayıcı maddeler denir.

BABAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

TOZ BATOZ BAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

KKİİREREÇÇ, AL, ALÇÇI, I, ÇÇİİMENTO vb.MENTO vb.

SIVI BASIVI BAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

YOL YAPIMINDA KULLANILAN YOL YAPIMINDA KULLANILAN

HHİİDROKARBONLU BADROKARBONLU BAĞĞLAYICILARLAYICILAR

Page 3: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

İİnce toz halindeki bance toz halindeki bağğlaylayııccıı maddelere su maddelere su

eklenince baeklenince başşlanglangııççta istenilen ta istenilen şşeklin eklin

verilebildiverilebildiğği plastik bir hamur elde edilir. i plastik bir hamur elde edilir.

BABAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

Belirli bir sBelirli bir süüre sonra, hamur katre sonra, hamur katıılalaşşmaya maya

babaşşlar. lar.

Bu olaya PRBu olaya PRİİZ denir.Z denir.

Page 4: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PRPRİİZ olayZ olayıınnıın 2 n 2 ççeeşşidi vardidi vardıır. r.

BABAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

1.1. Hidrolik baHidrolik bağğlaylayııccıılar: lar:

HHavada ve suda priz yapma avada ve suda priz yapma öözellizelliğği olan ve i olan ve

suda erimeyensuda erimeyen babağğlaylayııccıılarlar. (. (ÇÇimento)imento)

2. Hava ba2. Hava bağğlaylayııccıılarlarıı::

yalnyalnıızca havada priz yapan bazca havada priz yapan bağğlaylayııccıılarlar. .

(Ya(Yağğllıı kirekireçç))

Page 5: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

ĐĐLK BALK BAĞĞLAYICILAR:LAYICILAR:TOPRAKTOPRAK

KKĐĐREREÇÇ ve ALve ALÇÇILAR,ILAR,

PPĐŞĐŞMMĐŞĐŞ KKĐĐL TOZLARI,L TOZLARI,

DODOĞĞAL PUZOLANLAR.AL PUZOLANLAR.

TOPRAK+KTOPRAK+KĐĐREREÇÇTATAŞŞI KARII KARIŞŞIMLARI,IMLARI,

BABAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

YapYapıılan aralan araşşttıırmalara grmalara gööre bare bağğlaylayııccıı maddelerin kullanmaddelerin kullanıımmıı

EpipaleotikEpipaleotik ççaağğlara kadar gitmektedir. lara kadar gitmektedir. ÇÇeeşşitli tarihi itli tarihi babağğlaylayııccıı öörneklerine rneklerine ĐĐsrail, Msrail, Mııssıır, Tr, Tüürkiye ve rkiye ve ĐĐtalyatalya’’da da

rastlamak olanaklrastlamak olanaklııddıır. r.

Page 6: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

BABAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

Page 7: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

BABAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

Page 8: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

BABAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

İİlk balk bağğlaylayııccıı kullankullanıımmıına M.na M.ÖÖ.17000 y.17000 yııllarllarıında nda

NatufianNatufian kküültltüürrüünde rastlanmaktadnde rastlanmaktadıırr•• İİsrailsrail’’de gde göörrüülen len NatufianNatufian

binalarbinalarıı 9 9 mm’’yeye ulaulaşşan an

ççaplarda dairesel aplarda dairesel

barbarıınaklar olup, duvarlarnaklar olup, duvarlarıı

iişşlenmemilenmemişş dodoğğal taal taşşlarlarıın n

killikilli--ççamur ve amur ve ööğğüüttüülmlmüüşş

kirekireççtataşışı ile sile sııvanmasvanmasıı ile ile

yapyapıılmlmışışttıır. r.

Page 9: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

BABAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

SSöönmnmüüşş kirecin ilk uygulamalarkirecin ilk uygulamalarıı mamağğara ara

duvarlarduvarlarıına yapna yapıılan resimlerde glan resimlerde göörrüülmlmüüşşttüür. r.

KireKireçç mamağğaralarda iaralarda içç ve dve dışış dekorasyon ve sdekorasyon ve sııva va

yapyapıımmıında kullannda kullanıılmlmışışttıır. Eski Mr. Eski Mııssıır, Kr, Kııbrbrııs, Girit s, Girit

ve Mezopotamya'nve Mezopotamya'nıın den değğiişşik yik yöörelerinde kirecin relerinde kirecin

bir yapbir yapıı malzemesi olarak kullanmalzemesi olarak kullanıılmaslmasıına ait na ait

öörneklere rastlanrneklere rastlanıılmlmışışttıır. r.

Page 10: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

BABAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

ÇÇatal Hatal Hööyyüük kalk kalııntntıılarlarıı iiççinde inde

bulunan 8000 ybulunan 8000 yııl l ööncesine ait ncesine ait

harharççlar ve Yunanistanlar ve Yunanistan’’ıın n

Rodos adasRodos adasıında bulunan nda bulunan

KameirosKameiros sarnsarnııccıınnıın n

puzolanik malzemeden puzolanik malzemeden

yapyapıılan duvarlarlan duvarlarıı, kire, kireçç--dodoğğal al

puzolan karpuzolan karışıışımlarmlarıınnıın n

binlerce ybinlerce yııl l ööncesinden ncesinden

bilindibilindiğğini vurgulamaktadini vurgulamaktadıır.r.

Page 11: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

BABAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

M.M.ÖÖ. 70. 70--25 y25 yııllarllarıı arasarasıında yanda yaşşamamışışolan Mimar olan Mimar VitruviusVitruvius "On "On ArchitectureArchitecture"(Mimarl"(Mimarlıık k ÜÜzerine) adlzerine) adlıı 10 10 ciltlik kitabciltlik kitabıında puzolan ve kirenda puzolan ve kireççkarkarışıışımlarmlarıınnıın hidrolik n hidrolik öözelliklerinden zelliklerinden bahsetmibahsetmişş, nehir ve deniz k, nehir ve deniz kııyyııssıında nda yapyapıılacak olan yaplacak olan yapıılarda larda kullankullanıılabilecek harlabilecek harçç iiççin karin karışıışım oranm oranııbile vermibile vermişştir : iki ktir : iki kııssıım puzolan (m puzolan (pulvispulvisPuteolanusPuteolanus) bir k) bir kııssıım kirem kireççle karle karışışttıırrııllıır. r.

Page 12: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

BABAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

Anadolu ve OrtadoAnadolu ve Ortadoğğuu’’da da

kirekireçç ççooğğunlukla unlukla

ddööşşemelerde ve duvarlarda emelerde ve duvarlarda

kullankullanıılmlmışışttıır. Kirer. Kireçç harcharcıı; ;

kkıırrıılmlmışış kirekireççtataşışı, k, küül ve l ve

kumun akumun aççıık atek ateşşte pite pişşirilip, irilip,

yeniden kyeniden kıırrııllııp, elenmesi ile p, elenmesi ile

elde edilmielde edilmişştir.tir.

Page 13: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

BABAĞĞLAYICI MADDELERLAYICI MADDELER

SelSelççuklu ve Osmanluklu ve Osmanlıı yapyapıılarlarıında duvar nda duvar

harcharcıı olarak, olarak, Horasan harcHorasan harcıı adadıı verilen bir verilen bir

babağğlaylayııccıı kullankullanııldldığıığı ggöörrüülmektedir. Bu lmektedir. Bu

harcharcıın bilen bileşşiminde, piiminde, pişşmimişş toprak tozu, toprak tozu,

kuvarzkuvarz kumu, kirekumu, kireçç, k, küül hatta yumurta l hatta yumurta

akakıınnıın kullann kullanııldldığıığı ssööylenmektedir. Deylenmektedir. Değğiişşik ik

tip liflerin (ketip liflerin (keççi ki kııllıı, palmiye lifi, saman, , palmiye lifi, saman,

vb.) harca yaklavb.) harca yaklaşışık %3 orank %3 oranıında katnda katııldldığıığı

da gda göörrüülmlmüüşşttüür.r.

Page 14: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

14

CaSO4.2H2O CaSO4.1/2H2O CaSO4

ALÇITAŞI(JĐPS) YARIM HĐDRAT ANHĐDRĐTDĐHĐDRAT

ALÇI ÜRETĐMĐ

CaSO4.2H2O

110-200 °CKalsinasyon

≈120 °C YüksekBuhar Basıncı

ÖĞÜTME ÖĞÜTME

CaSO4.1/2H2O(β YARIM HĐDRAT)

CaSO4.1/2H2O(∝ YARIM HĐDRAT)

Page 15: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

15

ALÇI BĐLĐNEN EN ESKĐ BAĞLAYICI MADDELERDENDĐR

ESKĐ MISIR’da PĐRAMĐTLERĐN ĐNŞASINDA BAĞLAYICI OLARAK

ROMA ve YUNAN YAPILARINDA SIVA ve MERMER TAKLĐDĐOLARAK (STÜKKO)

OSMANLI DEVRĐNDE PENCERELERDE ve DUVAR SÜSLEMELERĐNDE

17. yy’da FRANSA’da SIVA OLARAK (PARĐS ALÇISI)

18. yy’da KALSĐYUM ve KÜKÜRT SAĞLAYICI GÜBRE OLARAK

DÖ�EME ve DUVAR PANOSU OLARAK KULLANILMI�TIR

Page 16: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

16

PREFABRĐK YAPI ELEMANLARI ÜRETĐMĐNDE

ÇĐMENTO ÜRETĐMĐNDE

SIVA, KABARTMA, SÜSLEME vb. YERLERDE

BLOK ELEMAN ÜRETĐMĐNDE

ISI ve SES YALITIMINDA

SERAMĐK ÜRETĐMĐNDE KALIP OLARAK

vb. BĐRÇOK AMAÇLA KULLANILMAKTADIR.

GÜNÜMÜZDE ĐSE; (GENEL OLARAK)

Page 17: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

17

DÜNYADA∼∼∼∼100 MĐLYON TON

TÜRKĐYE’DE∼∼∼∼2.5 MĐLYON TON (∼∼∼∼1.5 MĐLYON TON ÇĐMENTO ÜRETĐMĐNDE∼∼∼∼ 1.0 MĐLYON TON DĐĞER

ALANLARDA)

ÜLKEMĐZ DOĞAL ALÇITAŞI REZERVĐ 3 MĐLYAR TON

YILLIK ALÇITAŞI TÜKETĐMĐ

DÜNYA REZERVĐNĐN %8’i

Page 18: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

18

YAPI MALZEMESĐ OLARAK ÖZELLĐKLERĐ

DÜŞÜK BĐRĐM HACĐM AĞIRLIK

DÜŞÜK ISI ĐLETKENLĐK KATSAYISI

ORTAM NEMĐNĐ DÜZENLEYEBĐLME

YANGINA DAYANIKLILIK

RÖTRE (BÜZÜLME) YAPMAMASI

KÜR ĐHTĐYACI OLMAMASI

KISA SÜREDE DAYANIM KAZANMA

ĐŞÇĐLĐK KOLAYLIĞI, DÜZGÜN YÜZEY

ÜRETİMİNDE AZ ENERJİ GEREKSİNİMİ

Page 19: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

19

TS 370 YAPI ALÇILARI

ADĐ ALÇI

KATKILI ADĐ ALÇI

SUSUZ ALÇI

KATKILI SUSUZ ALÇI

200 µm ÜZERĐ ≤ %35, PRĐZ ≥10 Dak.

1.25 mm ÜZERĐ ≤ %1,

PRĐZ ≥20 Dak.

BASINÇ DAYANIMI ≥ 7.0 MPa

70.7 mm KÜP ÖRNEK

40 °C ETÜV KURUSU

Page 20: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

20

TS 370 YAPI ALÇILARI

Yapı Alçılarında Aranan Kimyasal Özellikler

En çok % 0.5En çok % 0.5Klorür (NaCl)

En az % 40En az % 36Kükürt trioksit (SO3)

En çok %0.3En çok % 0.3Çözülebilen magnezyumtuzları (MgO olarak)

En az %27En az % 24Kalsiyum (CaO)

En çok %3En çok % 9En az % 4

Kızdırma kaybı

Susuz alçı ve katkılı susuz

alçı

Adi alçı ve katkılı adi alçı

Yapı alçılarının sınıfıKimyasal özellikler

Page 21: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

21

TS 451 DOLU ALÇI BLOK

Alçı Bölme Bloklarının Kuru Birim Ağırlıklarına Göre Sınıfları

Kuru birim hacim ağırlık 40 °C ± 2 °C da değişmez ağırlığa kadar kurutulmuş malzemenin 1 m3’ünün

kütlesidir.

1200901Ağır bloklar AB

900701Normal bloklar NB

700600Hafif bloklar HB

En çokEn az

Kuru birim hacim ağırlık (kg/m3)

Blok sınıfı

BASINÇ DAYANIMI ≥ 4.0 MPa KÜP ÖRNEK

40 °C ETÜV KURUSU EĞĐLME DAYANIMI ≥ 2.0 MPa

SUYA DOYGUN ÖRNEK ≥ 1.4 MPa ve ≥ 1/3 KURU B.DAYANIMI

Page 22: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

22Tartarik asit üretimiTartorojips

Sitrik asit üretimiSitrojips

Borik asit üretimiBorojips

TiO2 ÜretimiTitanojips

Hidroflorik asit üretimiFlorojips

NaCl üretimiSaltjips

Fosforik asit üretimiFosfojips

SO2 ve SO3 gazlarının DesülfürizasyonuDesülfojips

Üretim veya Açığa Çıkma ŞekliKimyasal Alçı Türü

ÇEŞĐTLĐ ENDÜSTRĐLERĐN ATIK MADDESĐ OLAN SENTETĐK ALÇILARIN BĐLEŞĐMĐ DOĞAL ALÇITAŞI ĐLE AYNIDIR (CaSO4.2H2O)

YAPAY ALÇI

Page 23: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

23

KKĐĐREREÇÇ

Page 24: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇBilinen en eski Bilinen en eski

babağğlaylayııccıılardan birisi olan lardan birisi olan

kirekireçç, eski , eski BabilBabil, M, Mııssıır, r,

Finikeliler, Hitit ve Persler Finikeliler, Hitit ve Persler

taraftarafıından hava kireci olarak ndan hava kireci olarak

yapyapııda kullanda kullanıılmlmışışttıır.r.

RomalRomalıılar devrinde ise su kireci lar devrinde ise su kireci

bulunmubulunmuşş ve su ive su iççi ini inşşaatlaraatlarıında nda

kullankullanıılmlmışışttıır.r.

Page 25: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ

KALKER (KKALKER (KİİREREÇÇTATA��I), CaCOI), CaCO33

YERYYERYÜÜZZÜÜ KARALARININ %10KARALARININ %10’’UU

850850°°C C --14001400°°CC

CaCOCaCO3 3 + + ııssıı CaOCaO + CO+ CO22

KKİİREREÇÇ, CaO, CaOSuyla karSuyla karışışttıırrııldldığıığında tipine gnda tipine gööre hava veya suda katre hava veya suda katıılalaşşma ma

öözellizelliğği gi göösteren beyaz renkli inorganik esaslsteren beyaz renkli inorganik esaslıı bir babir bağğlaylayııccıı

ttüürrüüddüür.r.

iiççinde %30inde %30’’a kadar MgCOa kadar MgCO33 iiççeren kireeren kireççtataşşlarlarıı da (dolomit da (dolomit

gibi) bu amagibi) bu amaççla kullanla kullanıılabilir.labilir.

Page 26: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ

KALKER (KKALKER (KİİREREÇÇTATA��I), CaCOI), CaCO33

•• TTüüm kirem kireççtataşışı tipleri kristal yaptipleri kristal yapııdaddadıır. r.

•• Beyaz renk yBeyaz renk yüüksek derecedeki safsksek derecedeki safsıızlzlığıığı, gri tonlar, gri tonlarıı

karbon kaynaklkarbon kaynaklıı safssafsıızlzlııklarklarıı, kahverengi, ye, kahverengi, yeşşil, ail, aççıık k

sarsarıı ve kve kıırmrmıızzıı renkler demir ve mangan irenkler demir ve mangan iççerdierdiğğinin inin

iişşaretleridir. Pembe renk ise dolomitik yaparetleridir. Pembe renk ise dolomitik yapıı belirtisidir. belirtisidir.

•• KireKireççtataşışınnıın sertlin sertliğği genellikle i genellikle MohsMohs skalasskalasıına gna gööre 2re 2--4 4

arasarasıında denda değğiişşir. Dolomit daha sert fakat kir. Dolomit daha sert fakat kıırrıılgandlgandıır.r.

Page 27: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEM

2. MODERN Y2. MODERN YÖÖNTEMNTEM

Page 28: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEM

Page 29: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEM

YamaYamaçç OcaOcağığı KazKazıılmaslmasıı

Page 30: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEM

ÇÇeperlerin Kille eperlerin Kille ÖÖrtrtüülmesi lmesi

Page 31: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEM

OcaOcağığın Doldurulmasn Doldurulmasıı

Page 32: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEM

OcaOcağığın Doldurulmasn Doldurulmasıı

Page 33: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEM

OcaOcağığın Doldurulmasn Doldurulmasıı

Page 34: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEM

OcaOcağığın Kapatn Kapatıılmaslmasıı

Page 35: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEM

OcaOcağığın en kesiti n en kesiti

Page 36: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEM

YanYanııccıı maddelerin eklenmesi maddelerin eklenmesi

Page 37: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEM

KalsinasyonKalsinasyon iişşlemi : 7 lemi : 7 –– 10 g10 güün sn süürer rer

Page 38: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEM

ÜÜrrüünnSSöönmeminmemişş KireKireçç

Page 39: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEMKirecin SKirecin SööndndüürrüülmesilmesiSSöönmeminmemişş kirekireçç, a, ağığırlrlığıığınnıın n

yaryarııssıı kadar suyun ikadar suyun iççine ine

konularak skonularak sööndndüürrüüllüür. Bu ir. Bu işşlem lem

ssıırasrasıında ynda yüüksek miktarda ksek miktarda ııssıı

aaççığığa a ççııkar.kar.

CaCa(OH)(OH)2 2 + + ııssııCaOCaO + H+ H22OOMg(OH)Mg(OH)2 2 + + ııssııMgOMgO + H+ H22OO

Yarım kilo sönmemiş kireç, 0°°°°C’deki 1 litre suyun sıcaklığını kaynama noktası

olan 100°°°°C’ye çıkaracak büyüklükte bir reaksiyon ısısı vermektedir.

Page 40: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEM

SSööndndüürme irme işşlemi, ylemi, yüüksek ksek ııssıı aaççığığa a ççııkarmaskarmasıınnıın n yanyanıında nda kalsinekalsine kirekireççtataşşlarlarıınnıın hn hıızlzlııca ayrca ayrışışmasmasıınnıısasağğlar. lar.

Page 41: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

1.1. İİLKEL (YAMALKEL (YAMAÇÇ) Y) YÖÖNTEMNTEM

SSöönmnmüüşş KireKireçç

Elde edilen toz halindeki sElde edilen toz halindeki söönmnmüüşş kirekireçç, kuru halde ve torbalar i, kuru halde ve torbalar iççinde inde

depolarda saklandepolarda saklanıır. Ancak r. Ancak ççeeşşitli nedenler (taitli nedenler (taşışın aynn aynıı oranda oranda

pipişşmemesi veya amemesi veya aşışırrıı pipişşmesi, sirkmesi, sirküülasyon olmaylasyon olmayışıışı vb.) kalitede vb.) kalitede

ddüüşşüüşşe sebep olur, ayre sebep olur, ayrııca ca üüretilen kireretilen kireçç kküçüüçük miktardadk miktardadıır.r.

Page 42: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

2. MODERN Y2. MODERN YÖÖNTEMNTEM

TaTaşş ocaocağığı

Tek bir patlama ile seTek bir patlama ile seççilmiilmişş bböölgeden 30.000 ton talgeden 30.000 ton taşş

elde edilir elde edilir

Page 43: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

2. MODERN Y2. MODERN YÖÖNTEMNTEM

KKıırma ve Yrma ve Yııkama kama

Page 44: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

2. MODERN Y2. MODERN YÖÖNTEMNTEM

KireKireççtataşışı, d, dööner ya da yatay ner ya da yatay kalsinasyonkalsinasyon

ffıırrıınlarnlarıında, 900nda, 900°°CC’’ninnin üüzerindeki szerindeki sııcaklcaklııklarda klarda

kalsinekalsine edilerek sedilerek söönmeminmemişş kirece dkirece döönnüüşşttüürrüüllüür.r.

Page 45: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ ÜÜRETRETİİMMİİ

2. MODERN Y2. MODERN YÖÖNTEMNTEM

ÜÜrrüünn

SSöönmeminmemişş kirekireçç hidrathidratöörlerderlerde ssööndndüürrüüllüür.r.ÖÖğğüüttüülmlmüüşş tozsuz kiretozsuz kireçç, y, yüüksek akksek akışışkanlkanlığığa sahip kirea sahip kireçç, ,

yyüüksek boksek boşşluklu kireluklu kireçç, yava, yavaşş priz yapan kirepriz yapan kireçç ssüüttüü, , öözel katkzel katkıılar lar

gibi degibi değğiişşik ik öözelliklere sahip kirezelliklere sahip kireçç ççeeşşitleri itleri üüretilebilir.retilebilir.

Page 46: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ

Bu nedenle kirecin sBu nedenle kirecin sööndndüürrüülme ilme işşlemine dikkat edilmelidir. lemine dikkat edilmelidir. KireKireçç tataşşlarlarıı, , şşantiyelerde aantiyelerde aççıılan kirelan kireçç havuzlarhavuzlarıında, en az nda, en az 15 g15 güün su in su iççinde bekletilmelidir.inde bekletilmelidir.

SSööndndüürme irme işşlemi slemi sıırasrasıında snda söönmeminmemişş kirekireççsuyla ekzotermik reaksiyona girerek suyla ekzotermik reaksiyona girerek CaCa(OH)(OH)22’’e de döönnüüşşttüüğğüünden, nden, ııssıı ile birlikte ile birlikte bbüüyyüük bir hacim genik bir hacim genişşlemesi olur ve bu lemesi olur ve bu arada hacmi 2.5 kat artar. arada hacmi 2.5 kat artar.

EEğğer kireer kireçç tamamen stamamen sööndndüürrüülmezse, bu olay lmezse, bu olay yapyapııda tamamlanda tamamlanıır ve kirecin kullanr ve kirecin kullanııldldığıığıyerlerde yerlerde ççatlak vb. kusurlar oluatlak vb. kusurlar oluşşur. ur.

Page 47: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

4747

Page 48: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

4848

Page 49: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇSSöönmnmüüşş kirecin rengi genellikle skirecin rengi genellikle süüt beyazdt beyazdıır. r. Ancak iAncak iççinde bulunabilecek ainde bulunabilecek aşışırrıı yanmyanmışış kkııssıımlar mlar rengi hafif sarrengi hafif sarııya veya griye dya veya griye döönnüüşşttüürebilir. rebilir. Siyah lekeler silisyum ve yanmamSiyah lekeler silisyum ve yanmamışış kköömmüür r safssafsıızlzlııklarklarıınnıın in işşareti olabilir.areti olabilir.

YaYağğllıı kireci su ile karkireci su ile karışışttıırdrdııktan sonra elde edilen hamur ktan sonra elde edilen hamur havada bhavada bıırakrakııllıınca, havadaki karbondioksiti alarak nca, havadaki karbondioksiti alarak aaşşaağığıda gda göörrüülen reaksiyon sonucu, len reaksiyon sonucu, suda erimeyen suda erimeyen kalsiyum karbonatakalsiyum karbonata ddöönnüüşşüür :r :

CaCOCaCO33CaCa(OH)(OH)2 2 + CO+ CO22

KARBONATLAKARBONATLA��MAMA

Page 50: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ

SSöönmnmüüşş kirekireçç, bazik karakterde , bazik karakterde bir malzeme oldubir malzeme olduğğundan demir undan demir ve ve ççelikle tepkimeye girmez. elikle tepkimeye girmez.

Buna karBuna karşışıllıık k aluminyumaluminyum, kur, kurşşun ve pirinun ve pirinççle le kimyasal reaksiyona girebilir.kimyasal reaksiyona girebilir.

SSöönmnmüüşş kirekireçç iiççindeki su miktarindeki su miktarıına gna gööre re ççeeşşitli itli formlarda kullanformlarda kullanııllıır. Bunlar; kuru hidrat, kirer. Bunlar; kuru hidrat, kireççhamuru, kirehamuru, kireçç bulamacbulamacıı ((slurryslurry), kire), kireçç ssüüttüü, sulu , sulu kirekireçç, atmosferde s, atmosferde söönmnmüüşş kirekireçç olarak adlandolarak adlandıırrııllıır.r.

Page 51: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇ

YYüüzey Alan:zey Alan:(incelik) (incelik) YYüüksek yksek yüüzey alanzey alanıı

* kimyasal * kimyasal reaktiviteyireaktiviteyi, , * * çöçökeltme hkeltme hıızzıınnıı, , * hamur verimini, * hamur verimini, * plastikli* plastikliğği i

arttarttıırrıır.r.SSöönmeminmemişş kirekireçç :: 400400--1300 cm1300 cm22/g/g

SSöönmnmüüşş kirekireçç :: 1400014000--32000 cm32000 cm22/g/g

Page 52: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇKKİİRECRECİİN N İİNN��AAT SEKTAAT SEKTÖÖRRÜÜNDE KULLANIMI NDE KULLANIMI En En ççok ok

* s* sııva, va,

* har* harçç, ,

* karayollar* karayollarıında stabilizasyon malzemesi ve nda stabilizasyon malzemesi ve

bitbitüümlmlüü karkarışıışımlarda katkmlarda katkıı maddesi olarak, maddesi olarak,

* * gazbetongazbeton, ,

* kire* kireçç-- kum tukum tuğğlaslasıı üüretimi ve retimi ve

* badana i* badana işşlerinde lerinde

kullankullanıılmaktadlmaktadıır.r.

Page 53: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇKKİİRECRECİİN N İİNN��AAT SEKTAAT SEKTÖÖRRÜÜNDE KULLANIMI NDE KULLANIMI

••KireKireçç, har, harççlara lara plastisiteplastisite ve ive işşlenebilirlik lenebilirlik

kazandkazandıırmak amacrmak amacııyla eklenir.yla eklenir.

* * ÇÇooğğunlukla Melez harunlukla Melez harçç adadıı verilen bu verilen bu

harharççlar; lar;

1 k1 kııssıım m ççimento, imento,

11--2 k2 kııssıım kirem kireçç ve ve

55--6 k6 kııssıım kumdan m kumdan

oluoluşşur. ur.

Page 54: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

KKİİREREÇÇKKİİREREÇÇ KULLANILIRKEN DKULLANILIRKEN DİİKKAT EDKKAT EDİİLECEK HUSUSLARLECEK HUSUSLAR1.1. KireKireçç ile fazla kalile fazla kalıın harn harçç ssııvasvasıı yapyapıılmamallmamalııddıır.r.

Aksi takdirde C0Aksi takdirde C022 harcharcıın in iççine fazla oranda ine fazla oranda giremeyecegiremeyeceğğinden, orta kinden, orta kııssıımlar plastik durumunu korur.mlar plastik durumunu korur.

2.2. Su ile temas eden yapSu ile temas eden yapıılarda kullanlarda kullanıılmamallmamalııddıır. r. KireKireçç su isu iççinde erir.inde erir.

3.3. TaTaşışıyyııccıı elemanlarelemanlarıın yapn yapıımmıında banda bağğlaylayııccıı madde madde olarak kullanolarak kullanıılmamallmamalııddıır.r.Kirecin her tKirecin her tüürlrlüü yapyapıı malzemesine iyi yapmalzemesine iyi yapışışma yetenema yeteneğği i olmasolmasıına karna karşışın, mekanik n, mekanik öözellikleri zayzellikleri zayııftftıırr

4. 4. KireKireççle elde edilen harle elde edilen harççlarlarıın plastik n plastik öözellikleri fazladzellikleri fazladıır. r. ��ekil deekil değğiişşimi yapabilme yeteneimi yapabilme yeteneğğinin fazlalinin fazlalığıığı nedeniyle nedeniyle duvar sduvar sııvalarvalarıı iiççin in ççok uygundur. Kireok uygundur. Kireççle yaple yapıılan slan sııvalar valar ççimento harcimento harcıı ile yapile yapıılan slan sııvalara kvalara kııyasla daha az yasla daha az ççatlar.atlar.

Page 55: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

55

PUZOLANLARPUZOLANLAR

Page 56: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLARPuzolanlarPuzolanlar, ,

silis veya silissilis veya silis--aluminalumin kköökenlikenlimalzemelerdir. malzemelerdir.

Kendi baKendi başşlarlarıına bana bağğlaylayııccııllıık k öözellikleri ya zellikleri ya ççok azdok azdıır ya da hir ya da hiççyoktur.yoktur.

SiOSiO22 AlAl22OO33

Page 57: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLAR

CaOCaO..SiOSiO22.H.H22OOSiOSiO22 + + CaCa(OH)(OH)22

PuzolanPuzolanssöönmnmüüşşKireKireçç++ Kalsiyum Kalsiyum Silikat Silikat

HidrateHidrate yapyapıı

ÇÇok ince iseler, Ortamda sok ince iseler, Ortamda söönmnmüüşş kirekireçç ve ve nem varsa kimyasal reaksiyona girerek nem varsa kimyasal reaksiyona girerek

babağğlaylayııccııllıık k öözellizelliğği olan Ci olan C--SS--H oluH oluşştururlar.tururlar.

PUZOLANPUZOLANİİK REAKSK REAKSİİYONYON

PuzolanikPuzolanik maddelerin kullanmaddelerin kullanıımmıı binlerce ybinlerce yııl l ööncesine kadar gitmektedir.ncesine kadar gitmektedir.

Page 58: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLAR

Bu Bu öözellikteki toprak ilk defa zellikteki toprak ilk defa Napoli yakNapoli yakıınlarnlarıındaki ndaki PozzuoliPozzuolikasabaskasabasıından elde edilmindan elde edilmişştir. tir.

VezVezüüvv yanardayanardağığı yakyakıınlarnlarıındaki ndaki bu toprak camlabu toprak camlaşşmmışış volkan volkan topratoprağığı olup, golup, güünnüümmüüzde zde kullankullanıılan lan ““PuzolanPuzolan”” ssöözczcüüğğüüburadan kaynaklanmburadan kaynaklanmışışttıır.r.

PozzuoliPozzuoli

PompeiPompei

Page 59: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

59

ÇĐMENTO ÜRETĐMĐNDE KULLANILABĐLDĐKLERĐ GĐBĐ, DOĞRUDAN BETON ÜRETĐMĐNDE DE KULLANILABĐLĐRLER

PUZOLANLAR

Page 60: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

60

İN�AAT SEKTÖRÜNDE SÜRDÜRÜLEBİLİR KALKINMA

KIT KAYNAKLARIN VERİMLİ ve EKONOMİK KULLANIMI

ÇEVRESEL ETKİLERİN MİNİMİZE EDİLMESİ

GELECEKTEKİ İHTİYAÇLARA YÖNELİK RASYONEL PLANLAMA

ÇEVRE DOSTU YAPI MALZEMELERİNİN KULLANIMI

(ATIKLARIN DEĞERLENDİRİLMESİ, DOĞAL KAYNAKLARIN KORUNMASI, ENERJİ TÜKETİMİNİN AZALTILMASI )

Page 61: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

61

ÖRNEK: ÇİMENTO ÜRETİMİNİN ÇEVRESEL ETKİLERİ

BÜYÜK ENERJİ TÜKETİMİ

KULLANILAN FOSİL YAKITLARIN GAZLARI

TOZ MADDELER

CO2 AÇIĞA ÇIKMASI

CO2 KONSANTRASYONU

270 ppm (1700)

350 ppm (2000)

TAHMİN EDİLEN 500 ppm(2050)

Page 62: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

62

TAZE BETONUN ĐŞLENEBĐLĐRLĐĞĐNDE ARTIŞ

SU KUSMADA(TERLEME) AZALMA

SEGREGASYONDA AZALMA (KOHEZYONDA ARTIŞ)

HĐDRATASYON ISISINDA AZALMA

BETON DAYANIMININ YAVAŞ AMA UZUN SÜRELĐ ARTMASI

ÇĐMENTO MĐKTARINDAN TASARRUF

(ENERJĐ TASARRUFU, CO2 MĐKTARININ AZALMASI ĐLE ÇEVRESEL

FAYDA)

ATIK MADDE KULLANIMI HALĐNDE ÇEVRESEL FAYDA

Page 63: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

63

SU ve KLORÜR GEÇĐRĐMLĐLĐĞĐNDE AZALMA

KĐMYASAL ETKĐLERE DAYANIKLILIKTA ARTIŞ

BAĞLAYICI MATRĐS-AGREGA BAĞININ KUVVETLENMESĐ

KURUMA BÜZÜLMESĐNDE ve TERMĐK BÜZÜLMEDE AZALIŞ

7 gün 28 günZaman

Bas

ınç

Day

anım

ı

Katkılı

Katkısız

Page 64: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

Volkanik kökenli doğal puzolanlar

Isıl işlem görmüşkiller ve diatomitler

• Volkanik camlar • Killer ve şeyller

• Volkanik tüfler ve tras • Diatomitler

• Uçucu Kül

• Silis Dumanı

• Yüksek Fırın Curufu

• Pirinç Kabuğu Külü

YAPAYYAPAYDODOĞĞALAL

PUZOLANLARPUZOLANLAR

Page 65: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

65

DODOĞĞAL PUZOLANLARAL PUZOLANLAR

Page 66: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLARVOLKANİK KÖKENLİ DOĞAL PUZOLANLARVOLKANİK KÖKENLİ DOĞAL PUZOLANLAR

** AAluminalumina, silis i, silis iççerirler.erirler.

18.091.0914.412.619.9Diğer

Maddeler

6.901.551.32.11.9MgO

9.735.075.04.03.8CaO

16.5318.6319.013.216.4Al2O3

2.875.584.64.93.8Fe2O3

45.8868.0855.763.254.2SiO2

Kula Curufu%

Kayseri%

Napoli%

Santorin%

Ren Trası%

Page 67: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLARVOLKANİK MALZEME REZERVLERİNİ OLU�TURAN VOLKANİZMA KU�AĞI VOLKANVOLKANİİK MALZEME REZERVLERK MALZEME REZERVLERİİNNİİ OLUOLU��TURAN VOLKANTURAN VOLKANİİZMA KUZMA KU��AAĞĞI I

Page 68: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLARVOLKANİK KÖKENLİ DOĞAL PUZOLANLARVOLKANİK KÖKENLİ DOĞAL PUZOLANLAR

•• ErimiErimişş magmanmagmanıın pn püüsksküürmesi ile olurmesi ile oluşşmumuşşlardlardıır.r.

* * ErimiErimişş magmanmagmanıın patlama sn patlama sıırasrasıında ani basnda ani basıınnççddüüşşüüşşüü ile atmosferde hile atmosferde hıızla sozla soğğumasumasıısonucunda, ysonucunda, yüüzeye yakzeye yakıın bn böölgelerde lgelerde ddüüzensiz yapzensiz yapııssıı ile ile amorf veya camsamorf veya camsıı fazfaz oluoluşşur.ur.

YYüüzeyde zeyde amorf yapamorf yapıı

Derinlerde Derinlerde bbüüyyüük kristalli yapk kristalli yapıı

Page 69: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLARVOLKANİK KÖKENLİ DOĞAL PUZOLANLARVOLKANİK KÖKENLİ DOĞAL PUZOLANLAR

** Volkanik camlar, volkanik tVolkanik camlar, volkanik tüüfler, traslar ve fler, traslar ve volkanik kvolkanik küüller olarak ller olarak ççeeşşitleri varditleri vardıır. r.

•• ErimiErimişş magmanmagmanıın pn püüsksküürmesi ile olurmesi ile oluşşmumuşşlardlardıır.r.

* * MagmanMagmanıın n şşiddetli piddetli püüsksküürmesi sonucunda, yrmesi sonucunda, yüüksek ksek puzolanikpuzolanik aktiviteye sahip camsaktiviteye sahip camsıı malzemeler malzemeler oluoluşşurken daha zayurken daha zayııf f şşiddetteki piddetteki püüsksküürmeler, camsrmeler, camsııvolkanik malzemelere kvolkanik malzemelere kııyasla, kireyasla, kireççle daha az le daha az kimyasal reaksiyon yapan volkanik kkimyasal reaksiyon yapan volkanik küülleri meydana getirir.lleri meydana getirir.

Page 70: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLARVOLKANİK KÖKENLİ DOĞAL PUZOLANLARVOLKANİK KÖKENLİ DOĞAL PUZOLANLAR

VOLKANİK CAMLARVOLKANİK CAMLAR

* K* Küçüüçük miktarlarda reaktif olmayan k miktarlarda reaktif olmayan kuvars, feldspat ve mika gibi kuvars, feldspat ve mika gibi mineral kristalleri, camsmineral kristalleri, camsıı faz faz iiççinde bulunabilir. inde bulunabilir.

* * İİnce nce ööğğüüttüülmeleri halinde olduklmeleri halinde oldukçça a ggüçüçllüü puzolanikpuzolanik öözellikleri vardzellikleri vardıır.r.

Page 71: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLARISIL İ�LEM GÖRMÜ� KİLLER VE DİATOMİTLERISIL İ�LEM GÖRMÜ� KİLLER VE DİATOMİTLER

KİLLER VE �EYLLERKİLLER VE �EYLLER

* Killer ve killi zeminler, plaka * Killer ve killi zeminler, plaka veya veya ççubuk ubuk şşekline sahip olan, ekline sahip olan, boyutlarboyutlarıı 0.002 mm0.002 mm’’ den daha den daha kküçüüçük park parççalardan olualardan oluşşurlar. urlar. KKüçüüçük park parççalar, alar, orjinalorjinalkayalarkayalarıın daha az stabil olan n daha az stabil olan bilebileşşenlerinin kenlerinin kıırrıılmaslmasıından ndan meydana gelen ve meydana gelen ve ççooğğunlukla unlukla aluminaalumina silikat isilikat iççeren kil eren kil minerallerinden oluminerallerinden oluşşurlar. urlar.

Page 72: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLARISIL İ�LEM GÖRMÜ� KİLLER VE DİATOMİTLERISIL İ�LEM GÖRMÜ� KİLLER VE DİATOMİTLER

KİLLER VE �EYLLERKİLLER VE �EYLLER

* * ��eyllereyller, killer ile benzer , killer ile benzer bilebileşşenlere sahiptir ancak su enlere sahiptir ancak su iiççerikleri killerden daha azderikleri killerden daha azdıır. r.

Page 73: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLARISIL İ�LEM GÖRMÜ� KİLLER VE DİATOMİTLERISIL İ�LEM GÖRMÜ� KİLLER VE DİATOMİTLER

KİLLER VE �EYLLERKİLLER VE �EYLLER

* Kil mineralleri kristal yap* Kil mineralleri kristal yapııllıı olup, killerin ve olup, killerin ve şşeyllerineyllerinhammadde formlarhammadde formlarıı puzolanikpuzolanik öözellik gzellik gööstermez. stermez. Ancak 700Ancak 700°°°°°°°° ile 900ile 900°°°°°°°°C arasC arasıında nda ııssııl il işşlemle lemle kalsinekalsineolurlar ve olurlar ve puzolanikpuzolanik öözellik kazanzellik kazanıırlar.rlar.

* Is* Isııl il işşlem killerin ve lem killerin ve şşeyllerineyllerin kristal yapkristal yapıılarlarıınnıı bozar ve bozar ve yaryarıı amorf amorf şşekle veya bozulmuekle veya bozulmuşş aluminaalumina silikat yapsilikat yapııssıına na ddöönnüüşşttüürrüür. r.

Page 74: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLARISIL İ�LEM GÖRMÜ� KİLLER VE DİATOMİTLERISIL İ�LEM GÖRMÜ� KİLLER VE DİATOMİTLER

KİLLER VE �EYLLERKİLLER VE �EYLLER

* Pi* Pişşmimişş killer, geleneksel olarak atkiller, geleneksel olarak atıık tuk tuğğla ve la ve fayanslarfayanslarıın n ööğğüüttüülerek ince bir toz haline getirilmesi ile lerek ince bir toz haline getirilmesi ile de de üüretilmektedir. bu yretilmektedir. bu yööntemle elde edilen malzemeler ntemle elde edilen malzemeler oldukoldukçça dea değğiişşken ken puzolanikpuzolanik aktivite gaktivite göösterir. sterir.

* Killer i* Killer iççin en yaygin en yaygıın olarak kullann olarak kullanıılan lan ııssııl il işşlem ylem yööntemi ntemi ddööner fner fıırrıınlarda yapnlarda yapıılmaktadlmaktadıır. Isr. Isııl il işşlem slem süüresi ise 1 ile resi ise 1 ile 2 saat aras2 saat arasıındadndadıır. Ayrr. Ayrııca, dca, düüşşey milli fey milli fıırrıınlarda bu nlarda bu amaamaççla kullanla kullanıılmaktadlmaktadıır.r.

Page 75: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLARISIL İ�LEM GÖRMÜ� KİLLER VE DİATOMİTLERISIL İ�LEM GÖRMÜ� KİLLER VE DİATOMİTLER

DİATOMİTLERDİATOMİTLER* * DiatomitlerDiatomitler, h, hüücre duvarlarcre duvarlarıı silikadan olusilikadan oluşşmumuşş, opal ve , opal ve

hidratehidrate silika isilika iççeren, eren, mikroskopikmikroskopik su bitkisi olan su bitkisi olan diatomlardiatomlarıınn kalkalııntntıılarlarııddıır. Bazr. Bazıı topraklarda bulunan bu topraklarda bulunan bu organik kalorganik kalııntntıılar %94 oranlar %94 oranıında silis inda silis iççerirler. erirler. DiatomitlerinDiatomitlerin sahip oldusahip olduğğu u puzolanikpuzolanik aktivite, iaktivite, iççerdierdiğği i amorf silis miktaramorf silis miktarıına bana bağğllııddıır.r.

Page 76: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLARISIL İ�LEM GÖRMÜ� KİLLER VE DİATOMİTLERISIL İ�LEM GÖRMÜ� KİLLER VE DİATOMİTLER

DİATOMİTLERDİATOMİTLER

* * YYüüksek miktarda kil minerali iksek miktarda kil minerali iççeren eren diatomitlerdediatomitlerde, killer , killer puzolanikpuzolanik aktiviteyi azaltaktiviteyi azaltıır. Bu yr. Bu yüüzden bazzden bazıı ççeeşşitleri, itleri, 760760°°°°°°°°C ile 1000C ile 1000°°°°°°°°C arasC arasıında nda ııssııl il işşlem glem göörerek rerek puzolanikpuzolanikaktiviteleri arttaktiviteleri arttıırrııllıır. r.

* B* Büüyyüük miktarlarda k miktarlarda diatomitdiatomit yataklaryataklarıına A.B.D. Californiana A.B.D. California’’da, da, CezayirCezayir’’de, Almanya, Danimarka ve Kanadade, Almanya, Danimarka ve Kanada’’da rastlanda rastlanıır. r.

Page 77: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

7777

�� YAPAY PUZOLANLARYAPAY PUZOLANLAR

Page 78: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

78

UÇUCU KÜL (UK)

TERMĐK SANTRAL ATIĞI, KÖMÜR YANMA ÜRÜNLERĐNĐN EN ĐNCESĐ, ELEKTRO-FĐLTRELERDE TUTULUR

PUZOLANĐK ÖZELLĐĞĐ NEDENĐYLE ÇĐMENTO ve BETONDA MĐNERAL KATKI OLARAK KULLANIMI OLDUKÇA YAYGINDIR.

DÜNYADA AÇIĞA ÇIKAN UK ∼450 MĐLYON TON/YIL

∼ % 6’sı ÇĐMENTO ve BETON ÜRETĐMĐNDE KULLANILMAKTA

ÜLKEMĐZDE AÇIĞA ÇIKAN UK ∼15 MĐLYON TON/YIL

Page 79: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

79

UÇUCU KÜL (UK)

UK TANE BOYUTU 1-150 µm, KÜRESEL ŞEKĐLLĐ

S + A + F ≥ %70 F SINIFI UK, SĐLĐSSĐ UK

(CaO < %10)

TAŞKÖMÜRÜ

S + A + F ≥ %50 C SINIFI UK, KALKERSĐ UK

(CaO > %10)

LĐNYĐT KÖMÜRÜ

ÜLKEMĐZDE AÇIĞA ÇIKAN UÇUCU KÜLLERĐN ÇOK BÜYÜK BÖLÜMÜ C SINIFIDIR

C SINIFI UÇUCU KÜLLERĐN YÜKSEK ORANDA KULLANIMI BETONUN HACĐM SABĐTLĐĞĐNĐ BOZABĐLĐR !!

Page 80: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

80

UÇUCU KÜL (UK)

0 - 2,80,9 - 1,73,8 - 23,919,6 - 30,143,6 - 64,40,7 - 6,7F (%)

0,4 - 1,91,5 - 7,53,7 - 22,513,3 - 21,323,1 - 50,511,5 - 29,0C (%)

Na2OMgOFe2O3 Al2O3SiO2CaOBĐLEŞEN

ASTM C 618 45 µm ÜZERĐ ≤ % 34 SO3 ≤ 5.0

PUZOLANĐK AKTĐVĐTE ĐNDEKSĐ 28 G ≥ % 75

SICAK HAVALARDA BETON DÖKÜMÜNDE

BETONUN DAYANIKLILIĞINI SAĞLAMADA (SÜLFAT, DENĐZ SUYU, ASR vb.)

KÜTLE BETONLARINDA (BARAJ vb.)

Page 81: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

81

SĐLĐKA TOZU (SĐLĐS DUMANI)

SĐLĐKONLU METAL ALAŞIMLARININ ÜRETĐM ATIĞI

% 85 - 98 ÇOK ĐNCE (0.1 - 0,2 µm) AMORF SiO2 ĐÇERDĐĞĐĐÇĐN MÜKEMMEL PUZOLANĐK ÖZELLĐK GÖSTERĐR

ÇĐMENTODAN YAKLAŞIK 100 KAT DAHA ĐNCEDĐR

DĐĞER PUZOLANLARDAN FARKLI OLARAK :

ERKEN DAYANIMI DA ARTTIRMAKTA

ÇOK ĐNCE OLDUĞU ĐÇĐN SU ĐHTĐYACINI ARTTIRMAKTA

HĐDRATASYON ISISINI ARTTIRMAKTA

PUZOLANĐK AKTĐVĐTE ĐNDEKSĐ 28 G ≥ % 110

SU ĐHTĐYACINDAKĐ ARTIŞ ≤ % 34

45 µm ÜZERĐ ≤ % 10

Page 82: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

82

YÜKSEK FIRIN CURUFU (YFC)

DEMĐR-ÇELĐK ÜRETĐMĐ ARTIĞIDIR.

CURUF SU ĐLE HIZLI SOĞUTULURSA AMORF YAPI KAZANIR, ÖĞÜTÜLEREK KULLANILDIĞINDA PUZOLANĐK REAKSĐYON GÖSTERĐR

CURUFLU ÇĐMENTO ÜRETĐMĐNDE YAYGIN OLARAK KULLANILIR

3,5

MgO

1-20,3-0,513-1934-3634-41%

SFe2O3 Al2O3SiO2CaOBileşen

ASTM C 989 45 µm ÜZERĐ ≤ % 20 SO3 ≤ 4.5

PUZOLANĐK AKTĐVĐTE ĐNDEKSĐ 28 G ≥ % 75-110

Page 83: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

83

DOĞAL PUZOLANLAR

CURUF UÇUCUKÜL

Vb.

PUZOLAN KATKILI ÇĐMENTOLAR

Portland Çimentosu

YüksekKatkılı Çimento

Islak Kür Đhtiyacı PÇ’ye kıyasla daha fazla

YAVAŞ HĐDRATASYON

0Katkı Oranı

Permeabilite Kötü kür

Đyi kür

ERKEN DAYANIMLARDA DÜŞME, PRĐZ SÜRESĐNDE ARTIŞ

KÜR HASSASĐYETĐNĐN ARTMASI

Page 84: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

84

KULLANILACAK PUZOLANIN

KALĐTE KONTROLU HER AŞAMADA YAPILMALI (KĐMYASAL ANALĐZ, PUZOLANĐK AKTĐVĐTE, DENEME

KARIŞIMLARI vb.)

PUZOLAN KAYNAĞI DEĞĐŞTĐKÇE veya AYNI KAYNAKTAN TEMĐN EDĐLEN

MADDENĐN ÖZELLĐKLERĐNDE ZAMAN ĐÇĐNDE DEĞĐŞMELER OLABĐLĐR

Page 85: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLAR

KKİİREREÇÇ--PUZOLAN KARIPUZOLAN KARI��IMLARININ KULLANIMIIMLARININ KULLANIMI

PuzolanPuzolanssöönmnmüüşşKireKireçç++ Kalsiyum Kalsiyum Silikat Silikat

HidrateHidrate yapyapıı

1.1. DoDoğğrudan kirerudan kireçç ((CaCa(OH)(OH)22) ile kar) ile karışışttıırrıılarak larak 2. 2. Puzolan katkPuzolan katkııllıı ççimento imento üüretiminde katkretiminde katkıı olarakolarak

3. 3. Beton iBeton iççin mineral katkin mineral katkıı olarak olarak

* Daha * Daha öönceleri nceleri ööğğüüttüülerek ince bir toz haline getirilmilerek ince bir toz haline getirilmişş dodoğğal al puzolanlarpuzolanlarıınn, kire, kireçç ile doile doğğrudan karrudan karışıışımmıı hidrolik bahidrolik bağğlaylayııccııelde etmek ielde etmek iççin in ççok kullanok kullanıılmaktaydlmaktaydıı. Ancak g. Ancak güünnüümmüüzde bu zde bu ççok yaygok yaygıın den değğildir. Bununla birlikte, kireildir. Bununla birlikte, kireçç--dodoğğal al puzolanpuzolankarkarışıışımlarmlarıı yol alt temeli iyol alt temeli işşlerinde ve benzer uygulamalarda lerinde ve benzer uygulamalarda kullankullanıılmaktadlmaktadıır.r.

Page 86: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANLARPUZOLANLAR

PUZOLANPUZOLANİİK AKTK AKTİİVVİİTETE* Bir * Bir puzolanpuzolanıınn babağğlayabilecelayabileceğği en fazla kirei en fazla kireçç

((CaCa(OH)(OH)22) miktar) miktarıı ve bave bağğlanma ilanma işşleminin hleminin hıızzıı““puzolanikpuzolanik aktiviteaktivite”” olarak ifade edilir. olarak ifade edilir.

* * PuzolanikPuzolanik aktivite aktivite ööllçüçüm ym yööntemleri genel olarak ntemleri genel olarak ikiye ayrikiye ayrııllıır. r.

1.1. Kimyasal yKimyasal yööntem:ntem:a) a) puzolanikpuzolanik reaksiyon sonucu alkaliler veya reaksiyon sonucu alkaliler veya

asitler iasitler iççerisinde erisinde çöçözzüülebilen SiOlebilen SiO22+Al+Al22OO33+Fe+Fe22OO33toplamtoplamıı ööllçüçüllüür. r.

b) b) puzolanpuzolan doymudoymuşş kirekireçç çöçözeltisine zeltisine konuldukonulduğğunda, belirli bir sunda, belirli bir süüre ire iççinde ortamdaki inde ortamdaki kalsiyum iyonlarkalsiyum iyonlarıı azalmasazalmasıı tespit edilir.tespit edilir.

Page 87: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

2. Mekanik y2. Mekanik yööntem:ntem:KireKireçç--puzolanpuzolan karkarışıışımlarmlarıınnıın, basn, basıınnççdayandayanıımlarmlarıınnıın n ööllçüçülmesi esaslmesi esasıına dayanna dayanıır.r.

1 k1 kııssıım m ççimento + 3 kimento + 3 kııssıım kum + m kum + ½½ kkııssıım sum su

PUZOLANPUZOLANİİK AKTK AKTİİVVİİTETE

Kontrol: %100 Kontrol: %100 ççimento imento ÖÖllççme: %35 me: %35 puzolanpuzolan + %65 + %65 ççimentoimento

Page 88: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

Malzemelerin Malzemelerin tarttartıılmaslmasıı Kaba Kaba öönce su nce su

koyulurkoyulur

PUZOLANPUZOLANİİK AKTK AKTİİVVİİTETE

Page 89: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANPUZOLANİİK AKTK AKTİİVVİİTETE

suyun suyun üüzerine zerine ççimento eklenirimento eklenir

KarKarışışttıırma devam rma devam ederken kum eklenirederken kum eklenir

kalkalııba yerleba yerleşştirmetirme sarsmasarsma

Page 90: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANPUZOLANİİK AKTK AKTİİVVİİTETE

Etiketleme ( 3 Etiketleme ( 3 öörnek)rnek) Bir gBir güün sonra n sonra kalkalııptan ptan ççııkartkartııllıırr

28 g28 güün 20n 20°°°°°°°°C ve C ve minmin %95 ba%95 bağığıl nemli l nemli ortamda bekletilir.ortamda bekletilir.

Page 91: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANPUZOLANİİK AKTK AKTİİVVİİTETE

28 g28 güün sonunda 3 nokta en sonunda 3 nokta eğğilme deneyi uygulanilme deneyi uygulanıırr

Page 92: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANPUZOLANİİK AKTK AKTİİVVİİTETE

KKıırrıılan parlan parççalar alar üüzerinde baszerinde basıınnçç deneyi yapdeneyi yapııllıırr

Page 93: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

PUZOLANPUZOLANİİK AKTK AKTİİVVİİTETE

6

hb4

LP

W

×

==

P

L

P

P

A

Pσ =

Page 94: BA ĞLAYICI MADDELER - kisi.deu.edu.trkisi.deu.edu.tr/kamile.tosun/Yapi_Malzemesi_II-_2.ders.pdf · PR İZ olay ının 2 çeşidi vard ır. BA ĞLAYICI MADDELER 1. Hidrolik ba ğlay

94

YAPI MALZEMESİ II

BETON TEKNOLOJĐSĐ