36
T.C. SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI BİBER SALÇASI ÜRETİM TESİSİ SANAYİ PROFİLİ

Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

Citation preview

Page 1: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

T.C. SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI

BİBER SALÇASIÜRETİM TESİSİ

SANAYİ PROFİLİ

SANAYİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME

GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Page 2: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

T.C. SANAYİ VE TİCARET BAKANLIĞI

BİBER SALÇASIÜRETİM TESİSİ

SANAYİ PROFİLİ

Mazlum AKGÜNZiraat Yük. Müh.

ANKARA 2010

SANAYİ ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME

GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

Page 3: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

ÖNSÖZ

3143 sayılı Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Kuruluş Kanunu ile Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü’ne, tasarrufların doğru yatırım konularına yönlendirilmesini sağlamak amacıyla yatırımcıların bilgilendirilmesi görevi verilmiş bulunmaktadır. Bu görev çerçevesinde Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü, herhangi bir yatırım konusu hakkında kısa teknik, ekonomik ve malî bilgiler ihtiva eden Sanayi Profilleri’ni hazırlayarak, yatırımcıların hizmetine sunmakta ve bu şekilde söz konusu görevi yerine getirmeye çalışmaktadır.

Herhangi bir konuda yatırım yapmayı düşünen yatırımcılar açısından bilinmesi gerekli en önemli hususlar, düşünülen yatırımın ne kadar bir sermaye ile gerçekleştirilebileceği (sabit ve toplam yatırım tutarları), üretilmesi düşünülen ürünlerle ilgili arz ve talep durumu, üretim teknolojisi, üretim için gerekli makina ve teçhizat ile çeşitli açılardan yatırımın kârlılığı vb. gibi konulardır. Sanayi Profilleri, yatırımcıların kafalarındaki bu gibi soruların tamamının cevaplarını bulacakları şekilde hazırlanmaktadır.

Sanayi Profilleri; ekonomik, teknik ve malî değerlendirme başlıkları altında üç temel bölümden meydana gelmektedir. Ekonomik değerlendirme bölümünde, üretilecek ürünler, teknik özellikleri, üretilecek ürünlerle ilgili olarak yurt içi talep, üretim, ithalat ve ihracat verileri temelinde pazar ile ilgili bilgiler ve değerlendirmeler yer almaktadır.

Teknik değerlendirme bölümünde, istihdam edilecek personel sayısı, yatırım kapasitesi, kısaca üretim teknolojisi ve üretim akış şeması, ana ve yardımcı makina ve teçhizat listesi, makina ve teçhizat giderleri, hammaddeler, üretilecek ürünler ile üretim teknolojisinin çevre ve sağlık problemlerine sebep olup, olmayacağı ve termin plânına yer verilmektedir.

Malî değerlendirme bölümünde ise, sabit yatırım tutarı, yıllık işletme gelir ve giderleri ve işletme sermayesi hesaplanmakta, değişik açılardan yatırımın kârlılığı ortaya konulmaya çalışılmaktadır.Ayrıca, bu profilin sonunda ek olarak makina ve teçhizat hakkında bilgi alınacak kuruluşlar verilmektedir.

Bu sanayi profilinin, yukarıda belirtilen hedefler doğrultusunda, yatırımcıların uygun yatırım alanlarına yöneltilmesi ve sermayelerini verimli yatırım konularında değerlendirmelerine yardım edecek şekilde hazırlanması için gayret edilmiştir.

Çalışmanın yürütülmesinde ilgi, yardım ve desteklerini esirgemeyen, ilgili kamu veya özel sektör kurum ve kuruluşlarına, meslek odalarına ve sanayici ve iş adamlarımıza teşekkür ederiz.

Sanayi Araştırma ve Geliştirme Genel Müdürlüğü

Biber Salçası Üret im Tesisi Sanayi Prof i l i

i

Page 4: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

İÇİNDEKİLER

1. EKONOMİK DEĞERLENDİRME1.1. Yatırımın Konusu ………………………………………………………………….………. 11.2. Üretilecek Mal ve Hizmetler………………………………………………………………. 11.3. Pazar Durumu……………………………………………………………………………… 61.3.1. Üretim Durumu……………………………………………………………………………. 61.3.2. İhracat Durumu…………………….………………………………………………………. 6

2. TEKNİK DEĞERLENDİRME2.1 İstihdam Durumu…………………………………………………………………………… 72.2. Üretim Teknolojisi………………………………………………………………………….. 72.2.1. Hammadde ve Yardımcı Maddeler………………………………………………………. 72.2.2. Üretim Metodu……………………………………………………………………………… 72.3. Türk Standartları…………………………………………………………………………… 72.4. Üretim Kapasitesi…………………………………………………………………………... 82.5. Üretim Akış Şeması..……………………………………………………………………… 82.6. Makina ve Teçhizat………………………………………………………………………… 92.7. Termin Plânı………………………………………………………………………………… 10

3. MALİ DEĞERLENDİRME3.1. Sabit Yatırım Tutarı………………………………………………………………………… 113.1.1. Arsa Miktarı ve Tutarı……………………………………………………………………… 113.1.2. Kapalı Alan Miktarları ve İnşaat Maliyetleri……………………………………………… 113.2. Yıllık Gelir ve Giderler……………………………………………………………………... 123.2.1. Yıllık İşletme Gelirleri………………………………………………………………………. 123.2.2. Yıllık İşletme Giderleri……………………………………………………………………... 133.3. İşletme Sermayesi…………………………………………………………………………. 153.4. Toplam Yatırım Tutarı……………………………………………………………………... 163.5. Yatırımın Ekonomik Ömrü………………………………………………………………… 163.6. Projenin Finansmanı………………………………………………………………………. 173.7. Satılan Malın Maliyeti……………………………………………………………………… 173.8. Yatırımın Ön Değerlendirmesi……………………………………………………………. 173.8.1. Proforma Gelir ve Giderler………………………………………………………………… 183.8.2. Yatırımın Kârlılığı…………………………………………………………………………... 183.8.3. Sermayenin Kârlılığı……………………………………………………………………….. 183.8.4. Tam Kapasitede Net Katma Değer………………………………………………………. 193.8.5. Kişi Başına Yatırım Tutarı…………………………………………………………………. 193.8.6. Yatırımın Geri Dönüş Süresi……………………………………………………………… 20

4. EKLERMakina ve Teçhizat İle İlgili Bilgi Alınabilecek Kuruluşlar……………………………… 21

Biber Salçası Üret im Tesisi Sanayi Prof i l i

ii

Page 5: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

GİRİŞ

Sanayi profilleri, bir yatırım konusu hakkında, kısa ekonomik, teknik ve malî bilgiler vererek yatırımcıları söz konusu yatırım konusu hakkında bilgilendirmeyi amaçlamaktadır. Bu şekilde yatırımcıların daha bilinçli olarak yatırım yapmaları, riski düşük ve kârlı yatırım konularına yönelmelerine yardımcı olunmaya çalışılmaktadır.

Sanayi profillerinin ekonomik ve teknik değerlendirme bölümleri tamamen gerçeği yansıtırken, malî değerlendirme bölümü ise, fizibilite etütlerinde de olduğu gibi, varsayımlara dayanmaktadır. Bu durum, bazı konuların fiili olarak yatırıma başlamadan bilinmemesinden kaynaklanmaktadır. Bu sebeple de sanayi profillerinin hazırlanması ve yatırımların değerlendirilmesinde, başlangıçta malî büyüklüklerinin kesin olarak bilinmesi mümkün olmayan yatırım kalemleri ile ilgili değerlerin malî değerleri bilinen yatırım kalemleri ile ilgili değerlere oranlarının göz önüne alınması ve hesaplamaların bu şekilde yapılması yolu tercih edilmiş ve bu yaklaşım, mutat bir uygulama hâlini almıştır.

Sanayi profillerinde zorunlu olarak yapılması gereken varsayımlar sebebiyle, sabit yatırım tutarı, toplam yatırım tutarı ile gelir ve gider çizelgelerindeki değerler, sadece söz konusu varsayımlar için geçerlidir. Varsayımlardan herhangi birinin bile değişik olması hâlinde yatırım tutarları değişecektir. Bu sebeple, sanayi profillerinden yararlanarak herhangi bir yatırım konusuna karar veren yatırımcıların, malî değerlendirme bölümünde verilen rakamsal verilerin, sadece göz önüne alınan şartlarda geçerli olduğunu, kendi yatırım şartlarında ise rakamsal değerlerin değişebileceğini unutmamaları gerekir.

Sanayi profilleri, sadece küçük ve orta ölçekli yatırımlara yönelik olarak hazırlanmaktadır. Bu sebeple, yatırımın, KOBİ teşvik belgeli olarak, kalkınmada öncelikli yörelerde ve organize sanayi bölgeleri, serbest bölgeler, sanayi alanları vb. gibi arsa maliyetlerinin düşük olduğu alanlarda gerçekleştirileceği temel varsayımı üzerine oturtulmaktadır. Bu temel varsayım, başta arsa fiyatı ile kullanılacak yabancı kaynaklar ve faiz oranları olmak üzere birçok hususta sanayi profillerinin hazırlanmasına büyük kolaylık getirmektedir.

Yatırım için öngörülen arsa miktarı, açık ve kapalı alan büyüklükleri, profilin hazırlanmasında örnek alınan işletmelerden temin edilen bilgileri yansıtmaktadır. Uygulamada daha küçük veya daha büyük arsa ve bina gerekebilir. Ayrıca, yatırım sanayi bölgeleri dışındaki bir arazi üzerinde de gerçekleştirilebilir. Bu durum, arsa ve bina maliyetlerinin öngörülen değerlerden daha fazla olmasına sebep olabilir.

Sanayi profillerinde, yatırım türüne göre değişmekle birlikte, yatırım konusunun bilinen bir üretim metodunu kullanacağı gerekçesiyle, teknik yardım ve lisans giderleri kaleminde herhangi bir harcama yapılmayacağı, buna bağlı olarak da gelir-gider çizelgelerinde, teknik yardım ve lisans için herhangi bir amortisman öngörülmemektedir.

Yatırımcılar tarafından, yatırımın profilde belirtilen üretim metodu dışında, özellikle teknik yardım ve lisans gerektiren bir üretim metoduyla gerçekleştirilmesinin düşünülmesi durumunda, hem teknik yardım ve lisans için bir gider ayrılması, hem de gelir-gider çizelgesinde % 20 oranında amortisman öngörülmesi gerekecektir.

Biber Salçası Üret im Tesisi Sanayi Prof i l i

iii

Page 6: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

Temel varsayım çerçevesinde, yatırım için gereken ithal makina ve teçhizatın gümrük vergisi ve toplu konut fonu istisnasından yararlanacağı kabul edilerek, diğer masraflar için sadece % 2’lik bir gider öngörülmüştür. Doğrudan herhangi bir teşvik almadan gerçekleştiren yatırımlar için bu oranın bir hayli yükseleceği unutulmamalıdır.

Temel varsayım gereği, yatırımda kullanılacak yabancı finansman kaynağının, teşvik belgesi çerçevesinde alınacak yatırım kredisi olduğu kabul edilmiştir. Ayrıca, finansman giderleri hesaplanmasında, yatırım için önce özkaynakların kullanılacağı, yabancı kaynaklara ise yatırım döneminin son aylarında müracaat edileceği ve bu sebeple de sadece altı ay için faiz ödeneceği öngörülmüştür. Böyle bir kabulün yapılmaması hâlinde, bankaların sanayi ve ticarî kredilerin faiz oranlarının birbirinden çok farklı olması sebebiyle, yatırım dönemi finansman giderlerini hesaplamak ve bu kalem için bir değer öngörmek mümkün olamayacaktır.

Yatırım kredisi alınamaması durumunda, alınacak kredilerin faizlerinin çok daha yüksek olacağı, bu sebeple de finansman giderleri kaleminde verilen değerden daha fazla miktarda özkaynak kullanması gerekeceği unutulmamalıdır.

Yatırım türüne göre değişmekle birlikte, sadece bir ay süre ile deneme üretimi yapacağı, defolu, hatalı, eksik, kusurlu vb. olacağı ve satılamayacağı için, bu süre içerisinde üretilen ürünlerden dolayı herhangi bir gelir elde edilmeyeceği varsayılmakta, bu sebeple gelir-gider çizelgelerinde deneme üretimi dönemi ile ilgili herhangi bir gelire yer verilmemektedir. Gerçekte ise, deneme üretimi daha uzun süreli olarak gerçekleştirilebilir ve bu dönemde üretilen ürünlerden de bir gelir elde edilebilir.

Sanayi profilleri, örnek işletmelerden temin edilen bilgiler çerçevesinde hazırlandığı için, üretim metodu başta olmak üzere, ana ve yardımcı makina ve teçhizat envanteri vb. gibi hususlar da örnek alınan işletmelere bağlı olmaktadır. Profil konusu ürünün üretilmesi için, örnek alınan işletmelerde mevcut makina veya teçhizatın özellikleri sebebiyle herhangi bir başka makina ve teçhizat gerekmeksizin yapılan iş ve işlemler için gerçekte farklı veya ilâve makina ve teçhizatlar gerekebilir. Bu sebeple sabit yatırım tutarları çizelgelerinde, beklenmeyen giderler kalemi altında fiziki beklenmeyen giderler olarak belirli bir gider öngörülmektedir. Ayrıca, enflasyon sebebiyle, yatırım döneminde ortaya çıkacak maliyet farkları için ise, fiyat artışlarından kaynaklanan beklenmeyen giderler kaleminde yine belirli bir gider öngörülmektedir.

Yatırım dönemi öncesi yapılacak ciddi araştırmalar ve iyi bir yatırım plânlaması ile burada öngörülenlerin altında bir beklenmeyen masraf yapmak mümkün olabildiği gibi, tersine bir durum da söz konusu olabilir.

Yatırımcıların, bilgilendirme amaçlı bu profil kapsamında verilen malî bilgileri, burada açıklanan doğrultularda değerlendirmesi ve yatırım öncesi mümkünse kendi yatırım tutarı çizelgesi ile gelir-gider çizelgesini oluşturarak, yatırımın malî büyüklüğünü ortaya çıkarması uygun olacaktır.

Biber Salçası Üret im Tesisi Sanayi Prof i l i

iv

Page 7: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

1. BÖLÜM EKONOMİK DEĞERLENDİRME

1.1. Yatırım Konusu

Yatırımın konusu, biber salçası üretimidir.

1.2. Üretilecek Mal ve Hizmetler

Profil konusu biber salçası üretimi olup, bu ürünün pet veya cam kavanoz ambalajlara dolum yapılması haline getirilmesini kapsamaktadır.

1.2.1. Biber Tarımı

Biber bitkisi, domatesle aynı familyadandır. Biberin anavatanının tropikal Amerika olduğu, buradan dünyaya yayıldığı kabul edilmektedir. Çeşitli tür ve formların orijin merkezi Tropik Güney Amerika, özellikle Brezilya’dır. Biber önce İspanya’dan 1548 yılında İngiltere’ye, daha sonra orta Avrupa ve diğer Avrupa ülkelerine girmiştir. Balkan ülkelerinden sonra Türkler tarafından orta ve kuzey Afrika ülkelerine tanıtılmıştır.

Beslenme ve insan sağlığı yönünden önemini; A ve C vitaminlerince zengin, düşük kalorili olmalarından biberler; taze, pişmiş, konserve, salça, turşu, sos, ketçap, konsantre domates çorbaları, hazır çorbalar, sucuk, tarhana, pastırma, çocuk maması, zeytinlerin içinde, peynirlerde dondurulmuş gıda olarak, kurutularak, toz ve pul biber yapımında, boya sanayinde, ilaç sanayinde vb. gibi çeşitli alanlarda kullanılırlar.

Biber değişik mineral ve vitaminler yanında, acı çeşitlerde acı ve yakıcı tadı veren alkoloidleri de içerir;

Bu alkoloidler;

Mide salgısını artırarak iştah açar,

Sinir, mide ve salgı bezlerine iyi gelir ve sindirimi kolaylaştırır,

İdrar söktürür,

Deniz tutmasına iyi gelir,

Adale ağrısını hafifletir,

Romatizma için kullanılır,

Kan dolaşımı ve basıncını düzenlemek gibi yararları vardır.

100 gr taze biberin içerdiği besin değeri, mineral ve vitaminleri açısından Tablo 1’de verilmiştir.

Page 8: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

Tablo 1. 100 gr Taze Biberin Besin Değeri

İçindekiler Oranlar

Protein 1,5 gr

Yağ 0,1 gr

Karbonhidrat 5,4

Demir 0,88 mg

Fosfor 15 mg

Kalsiyum 4 mg

Vitamin A 338 IU

Vitamin B1 0,053 mg

Vitamin B2 0,035 mg

Vitamin B6 0,303 mg

Vitamin C 111.4 mg

Kalori 38

Kapya Biber

Kırmızı biberler dünyada en çok tüketilen sebzeler arasındadır. Askorbik asit ve karoten içeriği yönünden zengin olan kırmızı biberler beslenmemiz açısından çok değerli bir besindir. Biberler taze ve kurutulmuş olarak tüketilse de gıda sanayinde konserve, salça, biber suyu, turşu, dondurulmuş ürünler, kızartma, sos, ilaç yapımında antibiyotik hammaddesi, yem maddesi ve boya yapımında da kullanılmaktadır.

Ayrıca baharat karışımlarında, alkolsüz içeceklerde, dondurma ve çiklet yapımında da kullanılır. Mutfaklarımızda kapya biberi ise; çorbası, dolması, kızartması ve çoğu et yemeklerinde katkı sebze olarak kullanıldığı gibi değişik tariflerle meze yapılarak kullanılır. Etli kırmızı kapya biberler mutfaklarımızda geniş kullanım alanına sahip olmakla birlikte C vitamini deposudur.

1.2.1.1. Ekolojik İstekleri

Sıcak ve ılık iklim sebzesi olan biber; ılık iklimlerde tek yıllık sıcak iklimlerde birkaç yıllıktır. Biber, yetişme periyodunun erken devrelerinde daha fazla sıcaklığa ihtiyaç duyar. Vejetasyon süresince sıcaklığın 15°C olması gerekir. Optimum sıcaklık isteği 18-26°C' dir. Biber bitkileri, 15°C'nin altında ve 32°C'nin üzerindeki sıcaklıklarda zarar görür ve alınan verim düşer. 35°C'nin üstündeki sıcaklıklarda bitki büyümesi ve gelişmesi çok yavaşlar.

Yüksek sıcaklık, acı biberlerde acılığı artıran bir faktördür. Gelişme gündüz sıcaklığı 21-26°C, gece sıcaklığı 15-17°C olduğunda iyi olur. Gündüz sıcaklığının 32-35°C ve gece sıcaklığı 15°C’nin altına düştüğünde bitki büyümesi yavaşlar, döllenme aksar. Donlara karşı çok hassastır. Yetiştirme devrelerinde sıcaklık sıfırın altında -2,-3°C düştüğünde tamamen ölür. Bu nedenle yastıklarda yetiştirilen fidelerin açıktaki yerlerine dikimi, ilkbaharda don tehlikesi tamamen kalktıktan ve toprak ile hava sıcaklık şartları uygun bir hâl alınca yapılmalıdır.

Page 9: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

Gerek toprakta, gerekse ortamda nemden hoşlanır. Toprakta devamlı % 60-70 nem bulunmalıdır. Optimal gelişme; sıcaklık, kısmen ışık yoğunluğu, toprak ve hava nemi gibi çevre faktörlerine bağlıdır. Toprak neminin fazla, besin maddelerince yeterli ve hava sıcaklığının 24-26 ºC olduğu zamanlar iyi gelişim gösterir.

Işığı çok seven biber bitkileri, gün uzunluğuna karşı duyarsızdır. Biber seralarında hava oransal nemi % 70-75 civarında tutulmaya çalışır. Atmosferdeki nem oranıyla biber bitkisinin gelişmesi arasındaki ilişki büyük olduğundan sera nispi neminin biber seralarında istenilen sınırlarda tutulmasına özen gösterilir. Sera nispi nemini artırmak amacıyla bitkilerin üst kısımlarından dikkatsizce yapılan su püskürtme işlemi Botrytis hastalığının başlamasına neden olabilir. Püskürtme işlemi güneşli günlerde günde 1-2 kez kısa süreli yapılmak koşuluyla zararlı olmayabilir.

Biber, toprak isteği bakımından domates ve patlıcana göre daha seçicidir. Organik maddece zengin, çeşitli besin maddelerini içeren, tınlı, tınlı-kumlu, su tutma kapasitesi iyi, çabuk ısınılabilir, derin, geçirgen, iyi drene edilmiş topraklar uygundur. Kumlu–tınlı topraklar ise erkencilik sağlar. Ağır, killi ve fazla su tutan topraklar ile tamamen kumlu topraklar, biber tarımına uygun değildir.

Biber yetiştiriciliğinde, kök sisteminin yüzeysel olmasından dolayı toprak neminin yüksek seviyede olması istense de, yetersiz drenajı olan ağır topraklarda aşırı sudan biber olumsuz etkilenir. Toprak pH’ı optimum 5,6-6,8 olmalıdır. pH=5,2’den düşük topraklar iyi değildir. Yüksek pH durumunda ise P, Fe, Mn, Zn, Cu gibi mikro elementlerin alınabilirliği azalır. Biber, toprak tuzluluğuna oldukça duyarlıdır.

1.2.1.2. Sınıflandırma

Sivri biberler: Bu grupta uzun, narin yapılı, genelde orta koyulukta yeşil renkli, ince duvarlı, genelde tatlı bazen acı biberler yer alır. Bu gruptaki biberler daha koyu yeşil, daha kalın duvarlı, oldukça sert dokulu, daha kısa boyludur.

Çarliston biberler: Sarı ve yeşil renkli çeşitleri olduğu gibi lezzetleri de acı veya tatlı olabilir. Uzun, iri, daha kalın duvarlı ve etli olduğundan ayrı bir grup teşkil eder.

İri kırmızı biberler: Özellikle acı olanlar daha ziyade kırmızı toz biber üretiminde ve pastırma yapımında geniş ölçüde kullanılır. Bu grupta yer alan daha tatlımsı çeşitler ise çoğunlukla biber salçası yapımında ve evlerde özel şekilde hazırlanan turşu yapımında kullanılır. Uzun, kırmızı renkli biberlerdir.

Konik biberler: Tamamen kızardıklarında daha ziyade biber salçası ve kırmızı toz biber yapımında kullanılır. Yeşil veya sarı renkli, kalın duvarlı, çoğunlukla tatlı bazen acı olan biberlerdir.

Domates biberleri: Şekli domatese benzediğinden bu isimle anılmaktadır. Kırmızı renkli, dolgun etli ve tatlı lezzetli olan bu biberler ülkemizde salça üretiminde kullanıldığı gibi içi doldurularak turşu halinde değerlendirilmektedir.

Dolmalık biberler: Yuvarlak iri biberler grubunu teşkil eden bu biberler sarı veya muhtelif tonda yeşil renklidir. Renk, irilik ve duvar kalınlıkları oldukça değişiklik gösterir.

Page 10: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

1.2.1.3. Sulama

Sulamanın amacı; bitki gelişmesi için gerekli olan fakat doğal yollarla karşılanamayan suyu, en kolay ve randımanlı bir şekilde kök bölgesinde depolamaktır. Biber, suyu çok seven bir bitkidir. Buna karşın, kuru ve yaş topraklardan olumsuz yönde etkilenir. Genelde düzenli sulamalardan hoşlandığı için damlama sulamaya iyi cevap vermektedir.

Optimum toprak nemi tarla kapasitesinin % 70-80, hava oransal neminin % 60-70 civarında olması istenir. Nemli şartlarda kök aktivitesi artar. Nem yetersiz olduğunda büyüme yavaşlar, gövde odunlaşır, meyve tutumu azalır. Meyveler küçük kalır ve çiçek dökümleri meydana gelir. Uzun süre su verilmezse önemli ölçüde verim kaybı olur. Suyun düzenli ve belirli aralıklarda verilmesi gerekir.

İlk çiçeklenme başladığı dönemlerde bitkiler kuraklığa oldukça duyarlıdır. Bu sebeple bu dönemde sık aralıklarla hafif sulamalar yapılmalıdır. Sıcak havalarda, kumlu topraklarda her 2-3 günde bir, ağır topraklarda 3-7 günde bir sulama yapılmalıdır. Toprak neminin tarla kapasitesi altına düşmesine fırsat vermeden sulama yapılmalıdır.

Sulama, salma su olarak yapılacaksa az az ve sık sulama, damlama sulama ile yapılacaksa ölçülü olarak, kimyasal gübrelerin eriyik halinde sistem içerisinde toprağa verilmesi sağlanmalıdır. Sulamaya dikimden 10-15 gün sonra başlanmalıdır. İlk meyve görülünceye kadarsulamalardan kaçınılmalıdır. İlk meyve görüldükten sonra birer hafta aralıklarla sulamalara devam edilmeli ve eylül ayı sonu ekim ayı başında sulamalara son verilmelidir. Biberin kök sistemi zayıf olduğundan, aşırı sulamalar besin maddelerinin yıkanmasına ve kök boğazı yanıklığı hastalığına neden olur.

Sulama sırasında şunlara dikkat edilmelidir;

Yağmurlama sulama hem tozlanmayı olumsuz etkiler hem de hastalık riskini artırır,

Karık sulama yapılacaksa karık boylarının kısa tutulması gerekmektedir,

Damlama sulama yapılacaksa her iki sıra için bir lateral boru veya her sıra için bir lateral boru kafidir. Damlatıcılar kumlu topraklarda 40-50 cm, orta ağır topraklarda 75-90 cm’ ye kadar aralıklarla olabilir,

Damlama sulama yapılmıyorsa, dikimden bir süre sonra çift sıra dikimde, dar olan sıra aralarına sulama arkları açılmalıdır,

Karık usulü sulamada suyu masura sırtlarına, kök boğazına kadar yükseltmemek, suyu masuraların yarı yüksekliğine geldiğinde kesmek gerekmektedir.

1.2.1.4. İlaçlama

Biber yetiştiriciliğinde alınacak kültürel önlemlerle hastalık ve zararlılarla mücadele edilir.Yetersizliği durumunda ilaçla mücadeleye başlanır. Alınacak kültürel önlemler arasındaşunları sayabiliriz;

Suyun belli alanlarda göllenmesini önlemek için tesviye iyi olmalı,

Sulama suyu temiz olmalı,

Fideler sağlıklı olmalı,

Dikim karık sırtına yapılmalı,

Karık boyu kısa olmalı,

Ağır topraklarda yetiştiricilik yapılmamalı,

Page 11: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

Sulama yavaş ve az su ile yapılmalı,

Hasta bitkiler imha edilmeli,

Dayanıklı çeşitler seçilmelidir.

Bitkiler gelişim dönemi boyunca yakından izlenmeli, hastalık ve zararlı mücadelesine özen gösterilmelidir. Özellikle nemli ortamlarda Botrytis, kuru havalarda da külleme hastalıklarına dikkat edilmelidir.

1.2.1.5. Gübreleme

Biber, saçak kök yapısı ve derinliği itibari ile gıdaları sömürme yönünden domates ve patlıcan kadar avantajlı değildir. Toprak işlenmeden önce dekara 4-6 ton yanmış çiftlik gübresi verilmeli ve toprak işleme ile karıştırılmalıdır. Genel olarak makro ve mikro elementler eksiksiz verilmelidir.

Toprağa uygulanan belirli miktar azotun toprak yapısı, yetiştirme mevsimi, toprak sıcaklığı, sulama şartlarına göre % 70-90’ı alınabilir. Fosforlu gübrelerde bu oran % 25-30, potasyumlu gübrelerde % 60-80’dir. Çiftlik gübrelerinde ise ilk yıl için azotun % 25-30’u, fosforun % 30-35’i ve potasyumun % 50-80’i bitki tarafından alınabilir.

Bu nedenlerle 1 ton ürünün kaldırdığı saf maddeler yerine, uygulanması gereken miktarları bilmek ve önermek daha uygun ve daha pratiktir. Biberde 1 ton ürün elde etmek için kayıplar ve bitki tarafından alınamayan miktarlar dahil olmak üzere aktif madde bazında uygulanması gerekli gübre miktarı: Azot (N):5.7 kg, Fosfor (P):2,4 kg ve Potasyum (K):8,3 kg’dır.

Fosforlu gübrenin tomurcuk ve meyve oluşumunda önemli fonksiyonu olduğu için çiçeklenmeye kadar olan dönemde verilmesi gerekir. Tomurcuk yetersizliği veya yeterli tomurcuğa rağmen yetersiz meyve tespit edilirse, bitkilerin fosforla takviye edilmesi gerekir. Azotlu ve potasyumlu gübreler çiçeklenme döneminden itibaren 3-4 seferde verilmelidir.

1.2.1.6. Hasat

Biberlerde hasat; çeşidin erkenciliği, yetiştirme ve bakım koşullarına göre değişir. Biber, uygun büyüklüğü aldığında hasat edilmelidir. Çok körpe iken toplanırsa yola dayanımı azalır. Fazla geç toplamak da kalite özelliklerinin düşmesine neden olur. Meyveler normal büyüklüğünü aldığında toplanır. Ancak salça ve kırmızı toz biber üretiminde meyveler tamamen kızarıncaya kadar bitki üzerinde bırakılır ve 1-2 seferde toplanır.

Biber bitkisini iyi tanımayan üreticiler, hasada gelmiş meyveyi bilemeyebilirler; çünkü biber meyvelerinin olgun-yeşil dönemi olarak tanımlanan özel bir durumu vardır. Bu dönemde meyve yüzeyi mat buruşuk bir yapıdan daha parlak bir yapıya dönüşür. Bu dönemden önce toplanan biber meyveleri çabuk yumuşadıkları için yeşilden önce sarıya sonra kırmızıya dönmeye başlar.

Hasadın gecikmesi halinde en güzel yol, meyvenin üniform kırmızı rengini almasını beklemektir. Bu, olgun yeşil dönemden 6 hafta sonra gerçekleşir. Ancak sera biber üretimi için kırmızı olum, istenilen bir durum değildir. Haziran sonu-Temmuz ayı başlarında hasada başlanıp genelde ekim ayı ortalarında hasat son bulur ve toplam 9-15 defa hasat yapılır. Hasat işlemi genelde haftada bir yapılır. Sonbahar döneminde hasat kasım ayında başlar ve ocak ayı sonuna kadar sürer. Hasadın haziran ayına kadar sürdürülmesiyle tek ürün yetiştiriciliği yapılmış olur.

Page 12: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

1.3. Pazar Durumu

Ülkemizde üretilen közlenmiş kırmızı biber genelde yurt dışına ihraç edilmektedir ayrıca yurt içine de pazarlanmaktadır. Dış pazar satış hacmi, iç pazara oranla oldukça yüksek değerlerde olup, özellikle Avrupa ve Amerika pazarında talep görmektedir. Közlenmiş kırmızı biber ile ilgili üretim ve ihracat değerleri aşağıda verilmiştir.

1.3.1. Üretim Durumu

Türkiye biber (salçalık) üretim verileri aşağıda Tablo 2’de verilmiştir.

Tablo 2. Türkiye Biber (Salçalık) Üretim Verileri.

ÜretimYıllar Değişim (%)

2007 2008 2009 2007/08 2008/09

Salçalık 674.788 690.531 700.038 2,3 1,4

1) Miktarlar ton olarak verilmiştir.

Kaynak : www.tuik.gov.tr, 2010.

Tablodan görüldüğü gibi, ülkemizde biber üretim verileri yıllar itibarıyla artarak, bir önceki yıla göre 2008 yılında % 2,3 ve 2009 yılında % 1,4 oranında bir artış göstermiştir.

1.3.2. İhracat Durumu

Türkiye biber ihracat verileri Tablo 3’te verilmiştir.

Tablo 3. Türkiye Biber İhracat Verileri.

Yıllar Değişim (%)

2008 2009 2008/09

İhracat 78.959 68.391 -13,0

1) Miktarlar ton olarak verilmiştir.

Kaynak : www.yms.org.tr, 2010.

Tablodan görüldüğü gibi, biber üretim değerleri 2008/09 değişiminde % 13 oranında bir azalma meydana gelmiştir. Türkiye yaş sebze içerisinde değer olarak domates ve hıyardan sonra en fazla ihracı yapılan ürün, biberdir.

Page 13: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

2. BÖLÜM

TEKNİK DEĞERLENDİRME

2.1. İstihdam Durumu

Biber salçası üretim tesisinde, tam kapasitede toplam 21 kişi istihdam edilecektir. Ayrıca 63 geçici işçi ile birlikte toplam 84 kişi çalıştırılacaktır. İstihdam edilecek personel ve nitelikleri aşağıda Tablo 4’te belirtilmiştir.

Tablo 4. İstihdam Edilecek Personel Sayısı

İstihdam Edilecek Personelin Niteliği İstihdam Edilecek Personel Sayısı

İdari personel 5

Teknik eleman 6

Kalifiye Eleman 4

Düz İşçi (Geçici) 63

Diğer (bekçi, şoför, aşçı, vb.) 6

TOPLAM PERSONEL 84

2.2. Üretim Teknolojisi

2.2.1. Hammadde ve Yardımcı Maddeler

Biber salçası üretiminde kullanılacak olan hammadde; kapya biberdir. Yardımcı madde olarak da; limon suyu konsantresi ve tuz kullanılacaktır.

2.2.2. Üretim Metodu

Üretim için genelde yerli makina ve teçhizat kullanılacak tesiste, tarlalardan hasadı yapılan biberler römork veya kamyonlarla fabrikaya getirilir. Su yardımıyla, boşaltma havuzlarına indirilir. Ayıklama bantlarında ayıklanıp, parçalama işlemi yapılır. Bu işlemden sonra ısıtılarak enzim inaktivasyonu ve biberin yumuşatılması sağlanır (80-95 oC). Daha sonra palper-finisher adı verilen eleklerden geçirilerek kabuk, sap ve çekirdeklerinden ayrılır.

Buradan elde edilen biber suyu evaporatör adı verilen eleklerden konsantrasyon ünitelerinde istenilen brix’e (suda çözünür kuru madde) kadar konsantre edilir. Evaporasyon işlemi öncesinde, biber suyuna belli oranda limon konsantre ilavesi yapılarak asitlik ayarlaması gerçekleştirilir. Daha sonra borusal tip ısıtıcılarda pastörize edilip, sıcak olarak (90-95 oC) pet kutu veya cam kavanozlara doldurulur. Ambalaj malzemelerinin kapakları kapatıldıktan sonra, pastörizasyon-soğutma tünelinden geçirilerek proses tamamlanır. Etiketleme, kolileme/shrinkleme işlemleri de yapılarak ürün sevke hazır hale getirilir.

2.3. Türk Standartları

Page 14: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

Biber salçası ile ilgili TS 7896 No’lu Türk Standardı bulunmaktadır. Bu standart, biber salçasını kapsamaktadır.

2.4. Üretim Kapasitesi

Tesiste, günde 3 vardiya üzerinden sezonda 75 işgünü çalışılarak, tam kapasitede 14.000 ton kapya biber işlenecektir.

2.5. Üretim Akış Şeması

Biber salçası üretim akış şeması aşağıda verilmiştir.

Hammadde indirme

Yıkama

Ayıklama

Patlatma

Parçalama

Ön ısıtma

Finisher

Evaporasyon

Pastörizasyon

Dolum

Paletleme

Depolama

Kolileme

Sevkiyat

Page 15: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

2.6. Makina ve Teçhizat

Tesiste kullanılacak makina ve teçhizat listeleri aşağıda verilmiştir.

2.6.1. Ana Makina ve Teçhizat Listesi

Tesiste kullanılacak ana makina ve teçhizat listesi Tablo 5’de verilmiştir.

Tablo 5. Ana Makina ve Teçhizat Listesi

Makina ve TeçhizatMiktarı(Adet)

Yerliveya İthal

Birim Fiyatı Tutarı

(TL) ( $ ) (TL) ( $ )

İndirme havuzu 2 Yerli 40.000 26.667 80.000 53.333

Yıkama-Ayıklama bandı 2 Yerli 25.000 16.667 50.000 33.333

Turbo extractor 2 Yerli 60.000 40.000 120.000 80.000

Evaporatör 1 İthal 500.000 333.333 500.000 333.333

Dolum-Kapama 3 İthal 80.000 53.333 240.000 160.000

Soğutma tüneli 2 Yerli 80.000 53.333 160.000 106.667

Paletdizer 1 Yerli 60.000 40.000 60.000 40.000

Paletbozar 1 Yerli 60.000 40.000 60.000 40.000

Biber patlatma makinesi 4 Yerli 30.000 20.000 120.000 80.000

Hot break ısıtıcı 1 İthal 80.000 53.333 80.000 53.333

TOPLAM - - - - 1.470.000 980.000

Not 1: Hesaplarda 1 $: 1,50 TL olarak alınmıştır.

2.6.2. Yardımcı Makina ve Teçhizat Listesi

Tesiste kullanılacak yardımcı makina ve teçhizat listesi Tablo 6’da verilmiştir.

Tablo 6. Yardımcı Makina ve Teçhizat Listesi

Makina ve Teçhizat Miktarı(Adet)

Yerliveya İthal

Birim Fiyatı Tutarı

(TL) ( $ ) (TL) ( $ )

Buhar kazanı 1 Yerli 250.000 166.667 250.000 166.667

Elektrik trafo ve tesisatı 1 Yerli 100.000 66.667 100.000 66.667

Hava kompresörü 1 Yerli 30.000 20.000 30.000 20.000

Su temini 1 Yerli 30.000 20.000 30.000 20.000

Laboratuar gereçleri 1 Yerli 50.000 33.333 50.000 33.333

Kolileme hattı 1 Yerli 30.000 20.000 30.000 20.000

Atölye ekipmanları 1 Yerli 20.000 13.333 20.000 13.333

Forklift 2 İthal 40.000 26.667 80.000 53.333

Traktör 1 Yerli 60.000 40.000 60.000 40.000

Yangın ve su tesisatı 1 Yerli 30.000 20.000 30.000 20.000

TOPLAM - - - - 680.000 453.333

Page 16: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

2.7. Termin Plânı

Tesisin, öz kaynağın yeterli olması, öz kaynağın yeterli olmadığı durumlarda ise iç veya dış kredilerin zamanında alınması şartıyla, 16 ay içerisinde faaliyete geçebileceği öngörülmüştür.

Tablo 7. Termin Plânı

Yapılacak İşlerAylar

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16

Fizibilite etüdü hazırlanması

x

Plân ve proje hazırlanması

x x

Onay ve ruhsat alınması

x x

İnşaat x x x x x x

Makina ve teçhizat siparişi

x x x x

Deneme Üretimi x

Page 17: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

3. BÖLÜM MALİ DEĞERLENDİRME

3.1. Sabit Yatırım Tutarı

Sabit yatırım tutarını oluşturan arsa ve bina ile ilgili giderleri oluşturan bilgiler aşağıda verilmiştir.

3.1.1. Arsa Miktarı ve Tutarı

Tesis için kullanılacak arsa miktarı ve tutarı Tablo 8’de verilmiştir.

Tablo 8. Arsa Tutarı

Arsa GiderleriMiktar (m²)

Birim Fiyatı Tutarı (TL)

TL/m² $/m2 (TL) ($)

Satın Alınacak Arsa 15.000 9,00 6,00 135.000 90.000

Hesaplamalarda 1 $, 1,50 TL olarak alınmıştır.

Arsa tutarının hesaplanmasında, Organize Sanayi Bölgelerinde (OSB) uygulanan arsa tahsis fiyatlarının ortalaması alınmıştır.

3.1.2. Kapalı Alan Miktarı ve İnşaat Maliyetleri

Biber salçası üretim tesisi profili ile ilgili kapalı alan ve inşaat maliyetleri olarak ana fabrika binası, yardımcı işletme bina ve tesisleri için toplam 1.028.300 TL’lik bir gider öngörülmüştür.

İnşaat giderleri Tablo 9’da verilmiştir.

Tablo 9. İnşaat Giderleri

BölümlerBüyüklüğü

(m²)

Birim Yapı Maliyetleri

(TL/m²)

Tutarı(TL)

Ana Fabrika Bina ve Tesisleri 1.500 276 414.000

Yardımcı İşletme Bina ve Tesisleri 750 276 207.000

Depolar 2000 127 254.000

İdare Binası ve Sosyal Tesisler 300 511 153.300

Toplam 4.550 - 1.028.300

Page 18: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

Sabit yatırım harcamaları aşağıda Tablo 10’da verilmiştir.

Tablo 10. Sabit Yatırım Tutarı Tablosu

Harcama KalemleriTutarı

( TL ) ( $ )

1) Arsa Bedeli (15.000 m²) 135.000 90.000

2) Etüd ve Proje Giderleri 63.570 42.380

3) Teknik Yardım ve Lisans Giderleri - -

4) Arazi Düzenleme ve Hazırlık Yapıları 27.000 18.000

5) İnşaat Giderleri a) Fabrika Binası b) Yardımcı İşletmeler Binası c) Depo d) İdari Bina ve Sosyal Tesisler

1.028.300 414.000

207.000254.000153.300

685.530 276.000 138.000

169.330 102.200

6) Makina ve Teçhizat Giderleri Toplamı a) İthal Makina - Teçhizat Giderleri b) Yerli Makina - Teçhizat Giderleri

1.470.000820.000650.000

980.000546.670433.330

7) Yardımcı Makina - Teçhizat Giderleri Toplamı a) İthal Makina - Teçhizat Giderleri b) Yerli Makina - Teçhizat Giderleri

680.00080.000

600.000

453.33053.330

400.000

8) İthalat ve Gümrükleme Giderleri 25.800 17.200

9) Taşıma ve Sigorta Giderleri 106.000 70.670

10) Montaj Giderleri 64.500 43.000

11) Taşıt Araçları ve Demirbaşlar Gideri 150.000 100.000

12) İşletmeye Alma Giderleri 357.450 238.300

13) Genel Giderler 82.012 54.670

14) Yatırım Dönemi Finansman Giderleri 112.500 75.000

15) Beklenmeyen giderler a) Fizikî Beklenmeyen Giderler b) Fiyat Artışlarından Kaynaklanan Bekl. Gid.

83.81020.95062.860

55.88013.97041.910

Sabit Yatırım Tutarı 4.387.142 2.924.760

Not 1: Hesaplamalarda 1 $: 1,50 TL olarak alınmıştır.

3.2. Yıllık Gelir ve Giderler

Yıllık işletme gelir ve giderleri gelir ve gider kalemleri itibarıyla aşağıda verilmiştir.

3.2.1 Yıllık İşletme Gelirleri

Tesiste yılda elde edilecek gelir toplamı, ürünler temelinde Tablo 11’de verilmiştir

Tablo 11. Yıllık İşletme Gelirleri

Page 19: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

Ürün AdıYıllık

Üretim Miktarı(Kg)

Birim Fiyatı(TL/Kg)

Tutarı

(TL) ( $ )

Biber salça 20-22 Bx 5.600.000 2,25 12.600.000 8.400.000

Toplam İşletme Gelirleri 12.600.000 8.400.000

Not 1: Hesaplamalarda 1 $, 1,50 TL olarak alınmıştır.

3.2.2. Yıllık İşletme Giderleri

Yıllık işletme giderlerinin önemli bölümünü oluşturan amortismanlar ile işçi ücretleri, hammadde, ve işletme malzemeleri giderleri aşağıda verilmiştir.

3.2.2.1. Amortismanlar

Yıllık amortisman miktarı Tablo 12’de verilmiştir.

Tablo 12. Yıllık Amortisman Miktarları

Amortismana Tâbi KıymetlerTutarı (A)

(TL)

Amortisman Oranı (B)

(%)

Amortisman Tutarı (C)(C=A*B)

(TL)

Etüd ve Proje Giderleri 63.570 20 12.714

Teknik Yardım ve Lisans Anlaşmaları - 20 -

Hazırlık Yapıları 27.000 6 1.620

İnşaat İşleri 1.028.300 4 41.132

Ulaştırma Yatırımları (Tesisleri) - 6 -

Makina ve Teçhizat* 2.347.500 10 234.750

Taşıt Araçları 150.000 15 22.500

Toplam 3.616.370   312.716

*) Taşıma ve sigorta, ithalat ve gümrükleme giderleri ile montaj giderleri dahil

Ortalama amortisman oranı Tablo 13’te verilmiştir.

Tablo 13. Ortalama Amortisman Oranı

Amortisman Tutarı (C) 312.716

Gider Miktarı (A) 3.616.370

Ortalama Amortisman Oranı (C/A) 0,08647

Amortismana bağlı net kıymet miktarı, Tablo 14’de verilmiştir

Tablo 14. Net Kıymet Tutarı

Amortismana Tâbi Sabit Kıymetler Değer

Page 20: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

(TL)

Sabit Tesis Yatırımı 3.616.370

Sabit Kıymet Fiyat Artışı 83.810

Finansman Giderleri 112.500

Kur Farkları -

Toplam 3.812.680

(-) Birikmiş Amortismanlar -

2. Net Kıymet Tutarı 3.812.680

Buna göre ortalama yıllık amortisman miktarı; aşağıda Tablo 15’de verilmiştir

Tablo 15. Ortalama Yıllık Amortisman Miktarı

1. Ortalama Amortisman Oranı (C/A) 0,08647

2. Net Kıymet Tutarı (TL) 3.812.680

Ortalama Yıllık Amortisman Tutarı (1*2) 329.690

3.2.2.2. İşçi Giderleri

Kurulması planlanan bu tesiste istihdam edilecek 84 (21 daimi+63 geçici) kişilik personel için yıllık toplam 557.640 TL maliyet öngörülmüştür.

3.2.2.3. Hammadde Miktarları ve Tutarı

Biber salçası üretim tesisinde kullanılacak olan hammadde kapya biber ve temizlenmiş kırmızı biberdir. Tesiste kullanılacak hammadde ve yardımcı hammadde miktar ve tutarları Tablo 16’da ve yılda elde edilecek giderler, kalemler itibarıyla Tablo 17’de verilmiştir.

Tablo 16. Hammadde ve Yardımcı Hammadde Değerleri

Ürünler Miktar(kg)

Fiyatı(TL/kg)

Yıllık Tutarı(TL)

Kapya biber 14.000.000 0,4 5.600.000

Hammadde 5.600.000

Limon suyu konsantre 79.000 6,50 513.500

Tuz 84.000 0,25 21.000

Cam Kavanoz 5.600.000 0,25 1.400.000

Yardımcı hammadde 1.934.500

Genel toplam  7.534.500

Tablo 17. Yıllık Gider Tablosu

Harcama Kalemleri (TL) ( $ )

1. Hammadde Gideri 5.600.000 3.733.330

Page 21: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

2. Yardımcı Maddeler Gideri 1.934.500 1.289.670

3. Yakıt, Su, Elektrik Gideri 333.600 222.400

4. Personel ve İşçilik Gideri 557.640 371.760

5. Bakım ve Onarım Gideri 250.000 166.670

6. İşletme Malzemesi Gideri 40.000 26.670

7. Genel Giderler 126.000 84.000

8. Amortismanlar 329.690 219.790

9. Finansman Giderleri 525.400 350.270

10. Pazarlama ve Satış Giderleri 63.000 42.000

11. Ambalajlama ve Paketleme Gideri 31.500 21.000

Yıllık İşletme Giderleri Toplamı 9.791.330 6.527.550

3.3. İşletme Sermayesi

Tesisin çalıştırılması için gerekli asgarî işletme sermayesi, çalışma devri katsayısına bağlıdır. Bu sebeple, öncelikle çalışma devri katsayısı hesaplanmış, daha sonra yıllık işletme giderleri toplamı, çalışma devri katsayısına bölünerek, yıllık asgarî işletme sermayesinin hesaplanması yoluna gidilmiştir.

Projenin çalışma devresini hesaplamak için Tablo 18’de verilen varsayımlar dikkate alınmıştır:

Tablo 18. Çalışma Devresinin Hesaplanmasında Dikkate Alınan Unsurlar

İşlemler Ortalama Süre(Gün)

Hammaddenin depoda bekleme süresi 2

Üretim süresi 3

Ürünün depoda bekleme süresi 3

Kredili satış vadesi veya süresi 15

Günlük giderleri karşılamak için toplam yeterli nakit bulundurma süresi 2

Toplam 25 Gün

Çalışma devresi, sermayenin kaç günde bir devredeceğinin göstergesidir.

Yılda 75 gün çalışılacağı varsayımı ile;

Çalışma Devresi Katsayısı = 75 / 25 = 3

İşletme Sermayesi İhtiyacı =

Tam kapasitede yıllık işletme giderleri 9.461.640 TL olduğundan (amortisman düştükten sonra), yıllık ortalama işletme sermayesi ihtiyacı:

Page 22: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

9.461.640İşletme Sermayesi İhtiyacı = ----------------------------= 3.153.880 TL

3

Söz konusu çalışma devir katsayısında üretim için gerekli işletme sermayesi yaklaşık 3.154.000 TL olup, üretim için gerekli olan asgarî işletme sermayesini göstermektedir.

Üretimin yukarıda belirtilen sürelerden daha kısa sürede gerçekleştirilmesi ve bunun bir sonucu olarak da çalışma devri katsayısının büyük olması durumunda daha az, aksi durumda ise daha yüksek işletme sermayesi gerekeceği unutulmamalıdır.

3.4. Toplam Yatırım Tutarı

Sabit yatırım tutarının ve işletme sermayesinin toplamı olarak, toplam yatırım tutarı Tablo 19’da verilmiştir.

Tablo 19. Toplam Yatırım Tutarı Tablosu

Harcamalar Tutarı( TL ) ( $ )

Sabit Yatırım Tutarı 4.387.142 2.924.760

İşletme Sermayesi 3.154.000 2.102.670

Toplam Yatırım Tutarı 7.541.142 5.027.430

3.5. Yatırımın Ekonomik Ömrü

Yatırımın ekonomik (yararlı) ömrü,

Sabit Yatırım Tutarı-Arsa DeğeriYatırımın Ekonomik Ömrü=--------------------------------------------------

Yıllık Ortalama Amortisman Değeri

4.252.142Yatırımın Ekonomik Ömrü = ---------------------------- = 12,90

329.690

Yatırımın ekonomik ömrü ortalama 13 yıl olarak hesaplanmıştır.

3.6. Projenin Finansmanı

Proje finansmanı ve finansmanın hangi kaynaklardan karşılanacağı Tablo 20’de verilmiştir.

Biber salçası üretim tesisine yönelik yatırımın % 80,1 oranında özkaynak kullanılarak gerçekleştirileceği öngörülmüştür.

Tablo 20. Proje Finansmanı Tablosu

Page 23: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

Tutarı

(TL) ( $ )

A) Finansman İhtiyacı    

Toplam Sabit Yatırım Tutarı 4.387.142 2.924.760

İşletme Sermayesi 3.154.000 2.102.670

Yatırım Döneminde Ödenen KDV - -

Toplam Finansman İhtiyacı 7.541.142 5.027.430

B) Finansman Kaynakları    

Özkaynaklar (% 80,1) 6.041.142 4.027.430

- Sermaye 6.041.142 4.027.430

Yatırım Teşvikleri (KDV İstisnası vb.) - -

Yabancı Kaynaklar (% 19,9) 1.500.000 1.000.000

-Orta ve Uzun Vadeli Krediler 1.500.000 1.000.000

Toplam Finansman 7.541.142 5.027.430

3.7. Satılan Malın Maliyeti

Satılan malın maliyeti Tablo 21’de verilmiştir.

Tablo 21. Satılan Malın Maliyeti

Değer (TL)

Toplam Üretim Giderleri 8.873.240

Amortismanlar 329.280

Toplam Sanayi Maliyet 9.202.520

Stok Farkı (-) -

Satış Giderleri 63.000

Finansman Giderleri 525.400

Satılan Malın Maliyeti 9.790.920

3.8. Yatırımın Ön Değerlendirmesi

Değişik unsurlar bakımından yatırımın kârlılığı aşağıda verilmiştir.

Proforma gelir-giderleri aşağıda Tablo 22’de verilmiştir.

3.8.1. Proforma Gelir- Gider

Tablo 22. Proforma Gelir ve Giderler

  Değer (TL)

1. İşletme Gelirleri 12.600.000

Page 24: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

2. Satılan Malın Maliyeti 9.791.330

3. Kanuni Kâr/Zarar (1-2) 2.808.670

4. Zarar Mahsubu -

5. İhracatta Vergi İstisnası -

6. Yatırım İndirimi ve Diğer İndirimler -

7. Kurumlar Vergisi Matrahı (3-(4+5+6)) 2.808.670

8. Kurumlar Vergisi (7*%20) 561.730

9. Gelir Vergisi Stopajı (3-4-(7*%20))*%22 -

10. Dönem Kar/Zararı (3-(8+9)) 2.246.940

11. Zarar Mahsubu (4=11) -

12. Kanuni Yedek Akçe ((3-11)*%5) 140.430

13. 1. Temettü (10-(11+12))*%50 -

14. Memur ve İşçilere Kâr Payı -

15. Kullanılabilir Kâr (10-12-13-14) 2.106.510

3.8.2. Yatırımın Kârlılığı

Yatırımın kârlılığı, vergi sonrası kârın, yapılan toplam yatırım miktarına oranı olup, yatırımın yapılan toplam yatırım tutarı bakımından kârlılığının bir göstergesidir.

Yatırımın Kârlılığı= x 100

2.246.940Yatırımın Kârlılığı= ---------------------------- x100= 29,80

7.541.142

Yatırım, yatırımın kârlılığı bakımından ele alındığında, kârlı bir yatırım sayılır.

3.8.3. Sermayenin Kârlılığı

Sermayenin kârlılığı, yatırım için ortaya konulan sermayenin (özkaynakların) kârlılığının bir göstergesidir ve vergi sonrası kârın özkaynaklara bölünmesiyle elde edilir.

Sermayenin Kârlılığı: x 100

2.246.940Sermayenin Kârlılığı= ---------------------------- x100= 37,19

6.041.142

Sermayenin kârlılığı, yatırım % 80,1 oranında özkaynak, % 19,9 oranında yabancı kaynak kullanılarak gerçekleştirilmiş ve bu yatırım sermaye yönünden de kârlı bir yatırımdır.

Page 25: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

3.8.4. Tam Kapasitede Net Katma Değer

Tam kapasitede oluşturulan net katma değer, yılda kâr olarak yatırımcıya kalan miktarla birlikte, işçilere yapılan ödemeler, faiz giderleri ve genel giderler başlığı altında yapılan ödemelerin tamamıdır ve işletmenin oluşturduğu artı değeri göstermektedir. Tam kapasitede net katma değerin yüksekliği, işletmenin ekonomiye katkısının büyüklüğünün de bir ölçüsüdür.

Tesiste tam kapasitede oluşturulacak katma değer Tablo 23’de verilmiştir.

Tablo 23. Tam Kapasitede Net Katma Değer

( TL )

Brüt Kâr 2.808.670

İşçilik ve Personel Gideri 557.640

Finansman Giderleri 525.400

Genel Giderler 126.000

Net Yurt İçi Katma Değer 4.017.710

Tam kapasitede net katma değer, yatırımın bir yılda oluşturacağı katma değeri ortaya koyan büyüklük olup, yatırımın ülke ekonomisi için hangi büyüklükte bir katma değer oluşturacağını gösterir.

Biber salçası üretim tesisine yönelik yatırım ile ülke ekonomisine bir yılda sağlanacak katma değer yaklaşık olarak 4.017.710 TL civarında olacaktır.

3.8.5. Kişi Başına Yatırım Tutarı

Kişi başına yatırım tutarı, yatırımda istihdam edilen personel başına yapılan yatırımın bir göstergesi olup, toplam yatırım tutarının toplam istihdama bölünmesiyle hesaplanır.

Kişi Başına Yatırım:

7.541.142

Kişi Başına Yatırım = ---------------------------- = 89.776 TL 84

Yatırım, kişi başına yaklaşık olarak 90.000 TL’lik bir yatırım yapmayı gerektirecektir.

3.8.6. Yatırımın Geri Dönüş Süresi

Page 26: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

Yatırımın geri dönüş süresi, yatırım kendini amorti etme süresinin bir göstergesidir. Toplam yatırım tutarının, vergi sonrası kâr ile amortisman tutarına bölünmesiyle elde edilir. Ancak, burada amortisman dikkate alınmamıştır.

Buna göre yatırımın geri dönüş süresi;

Toplam yatırım tutarı Yatırımın Geri Dönüş Süresi = ----------------------------------------------

Vergi sonrası kâr+Amortisman

7.541.142 Yatırımın Geri Dönüş Süresi = ------------------------------= 2,93 yıl

2.576.630

Yatırım, 3. yılın başında kendini amorti etmiş olacaktır.

4. BÖLÜM EKLER

MAKİNA VE TEÇHİZAT İLE İLGİ BİLGİ ALINABİLECEK KURULUŞLAR

Biber salçası üretim tesisi için gerekli olan makina ve teçhizatın temin edilebileceği firmalar, aşağıda adresi verilen kurum ve kuruluşlardan öğrenilebilir.

Page 27: Biber Salcasi Uretim Tesi 21102010140304

S a n a y i A r a ş t ı r m a v e G e l i ş t i r m e G e n e l M ü d ü r l ü ğ ü

1) Sanayi Genel MüdürlüğüSanayi ve Ticaret Bakanlığı Ana Binası Eskişehir Yolu 7. km/ANKARA

Telefon: (0 312) 201 55 51

Faks: (0 312) 219 54 98

e-posta: [email protected]

2) Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı Abdulhak Hamit Caddesi No: 866 06470 Altmışevler/ANKARA

Telefon: (0 312) 595 28 00

Faks: (0 312) 368 07 15

e-posta: [email protected]

3) Kobinet Küçük ve Orta Ölçekli Yatırımlar Bilgi Bankası Kobinet, KOSGEB’in elektronik ortamda yatırımcılara bilgi desteği sunduğu plâtformudur.

Kobinet’e aşağıdaki adresten ulaşılabilir.

www.kobinet.org.tr

4) Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB) Eskişehir Yolu 9.km İkiz Kuleler/ANKARA Telefon: (0 312) 218 20 00

Faks: (0 312) 219 40 90

5) Makina İmalâtçıları Birliği

And Sokak No: 8/10 06680 Çankaya/ANKARA

Telefon: (0 312) 468 37 49

Faks: (0 312) 468 42 91

e-posta: [email protected]