1

BİLGİLENDİRME BÜLTENİ

“Hasar servisi mühendislik branşı için yeni tip sürücü /

operatörlük belgesi değerlendirmeleri”

Yeni Tip Sürücü Belgelerine Göre Hareketli İş Makineleri

Operatörlüğü Sınıfları - Hasar Değerlendirmesi

Sayı: 2018/5

2018

Ekol Sigorta Ekspertiz Hizmetleri Limited Şirketi

Mayıs 2018 Mühendislik Grubu Bülteni

2

Yeni Tip Sürücü Belgelerine Göre Hareketli İş Makineleri Operatörlüğü Sınıfları

Giriş:

Ülkemizde, Karayolları Trafik Kanunun 42. maddesi gereği hareketli iş makinalarını kullanan

operatörlerin makine türüne göre ilgili iş makinası kullanım yetki belgesi yani Operatör

Belgesi alma zorunluğu vardır.

İş makinası Operatör Belgesi ise, Milli Eğitim Bakanlığı Özel Öğretim Kurumlar Genel

Müdürlüğü tarafından çıkartılmış yönerge ile düzenlenen Özel Eğitim Kurumları tarafından

verilmektedir. Bu yönergede operatör belgesi alımı için kursların açılması ve kapatılması,

sınavların açılması ve değerlendirilmesi dahil olmak üzere tüm konular detaylı bir şekilde

açıklanmıştır.

Operatör Belgesine sahip olmayan kişi yasal olarak iş makinesi kullanamaz. Ayrıca operatör

belgesi bulunmayan personele makine kullanmasına izin veren işverenler de 6331 sayılı İş

Sağlığı ve Güvenliği Kanunu Hükümlerine göre suçlu sayılmaktalardır.

Operatör hatası sebebiyle meydana gelen hasarlarda ya da Hareketli İş Makineleri için

sağlanan “ Geniş Kasko “ teminatı kapsamında meydana gelecek hasarlarda makineyi

kullanan operatörün makine türüne göre uygun bir Operatör Belgesine sahip olması

gerekmektedir.

Bilgilendirme bültenimiz 01.01.2016 tarihi itibari değiştirilen sürücü belgesi üzerinde tek bir

sınıf ( G ) ile belirtilen iş makinesi operatör belge türünün ayrımı ve tespit edilebilmesine

yardımcı olmak üzere hazırlanmıştır.

İş Makinesi Operatörlüğü Sertifikası ve Yeni Sürücü Belgesi:

Özel Eğitim Kurumlarında ( Kurslar ) alınan eğitim sonrasında yazılı ve uygulama sınavında

başarılı olan adaylara “ İş Makinesi Sertifikası “ verilmektedir. Makinenin karayolunda

kullanılabilmesi için ise “ İş Makinesi Sertifikası “ nın sürücü belgesine işletilmesi

gerekmektedir.

3

“ İş Makinesi Sertifikası “, sürücü belgesine işletildiğinde yeni tip sürücü belgesinin 9 numaralı

satırında “ G “ sınıfı ile belirtilmektedir. Aşağıdaki yeni tip sürücü belgesi örnek olarak

gösterilmiştir.

Belgenin arka yüzünde ise sınıf isimlerine göre kullanılabilecek araç ve makine tipleri ile belge

geçerlilik tarihleri yer almaktadır. Araç - makine tipine göre belge veriliş tarihi ve geçerlilik

süresi belirtilmektedir.

Yukarıda kırmızı renkle işaretlenmiş alanda belirtilen belge kodu açıklaması operatörün “ İş

Makinesi Sertifikası “ türünü belirtmektedir. “ 105.06 “ sayıları ile “ 105 “ sayısının genel iş

makinesi kodu olduğu, noktadan sonraki sayı ise ( 06 ) iş makinesi türünü göstermektedir. İş

makinesi kodu altındaki makine türleri aşağıdaki tabloda detaylı olarak gösterilmiştir.

4

Belge Kodu Makine Tipi Belge Kodu Makine Tipi

105.01 Yüzey Kazıma Makinesi 105.21 Konteyner Dorse Vinci

105.02 Beko Loder (Kanal Kazıma Makinesi) 105.22 Dolu Konteyner Makinesi

105.03 Dozer (Lastikli Ekskavatör) 105.23 Boş Konteyner Makinesi

105.04 Ekskavatör 105.24 Akaryakıt İkmal Makinesi

105.05 Finişer 105.25 Pamuk Hasat Makinesi

105.06 Forklift 105.26 Pamuk Toplama Makinesi

105.07 Greyder 105.27 Arazöz

105.08 Mobil Rıhtım Vinci 105.28 Beton Pompası

105.09 Silindir 105.29 Oto Kreyn

105.10 Vinç (Lastik Tekerlekli) 105.30 Kazıyıcı- Yükleyici

105.11 Loder (Yükleyici) 105.31 Mobil Vinç

105.12 Delik Delme ve Sondaj Makinası 105.32 Mack Taşıyıcı

105.13 Zemin Süpürme Makinası 105.33 Mıcır Serici

105.14 Biçerdöver 105.34 Asfalt Serme Makinesi

105.15 İş Kamyonu 105.35 Manlift

105.16 İş Makinası (Yükleyici) 105.36 Kaldırma Taşıma Vinci

105.17 Terminal Traktör 105.37 Rotatif Kamyon (Kar Savurucu)

105.18 Serdümen 105.38 Seyyar Parcar Boşaltma Temizleme ve Yükleme Makinesi

105.19 Konteyner Saha Köprü Vinci 105.39 Bezelye Hasat Makinesi

105.20 Konteyner Rıhtım Köprü Vinci 105.40 Transmikser

Sonuç olarak hasar sonrası yeni tip sürücü belgesi ibraz edildiğinde operatörün her ne kadar “

G “ sınıfı bir belgeye sahip olduğu bilinse de doğru belge türünün tespiti için sürücü belgesinin

sol arka tarafındaki 5 haneli sayının yukarıdaki tablo üzerinden hangi makine türü için verildiği

kolayca tespit edilebilmektedir.

Kaynakça:

- Ekol Sigorta Ekspertiz Hiz. Ltd. Şti. Risk ve Hasar Arşivi

- Milli Eğitim Bakanlığı Yönergeleri

- Resmi Gazete