VRYDAG 4 JULIE 2014 WWW.BLOEMNUUS.CO.ZA GRATIS

Stoffel Cilliers

DIE somber skadu’s wat dieTweede Wêreldoorlog van 1939 tot1945 oor Bloemfontein en omstrekegewerp het, word opnuut in ’nbuitengewone boek, Die VaalPlimmif, opgeroep.

Die skrywer, Fanie van Jaars-veld, ’n afgetrede argitek, doku-menteer sy veelbewoë eerste 13lewensjaar in en om Bloemfonteinop ’n besonderse wyse in diéglanspapierboek.

Eerstens dien sowat 140 linker-kantste bladsye as agtergrond.Daarop verskyn ongeveer 600 knapuitgesoekte koerantopskrifte, metinleidingsparagrawe en publikasie-datums. Dit kom hoofsaaklik uitdie destydse Die Volksblad vantussen 1935 en 1948.

Dit gee ’n beeld van velerleiaspekte van toentertyd se Bloem-fontein, die Vrystaat, Suid-Afrikaen Europa.

As bonus volg die tweede deel,wat die skrywer waarskynlik diemeeste grys hare besorg het. Hywou die Bloemfontein van sy jeugvir die nageslag behoue laat bly.

Daarvoor raadpleeg hy tallefotobronne in Bloemfontein enelders. Ook beproef hy sy geheuetot die uiterste. Eindelik teken hy144 waardevolle sketse op sowat100 bladsye.

Die derde deel is die storie vandie skrywer se jeugjare, vertel uitdie oogpunt van “Ouboet”, soosFanie as oudste kind bekend was.Dit fokus veral op hoe die kindersdie grootmense se swaarkryervaar het. Daar is egter ookamusante voorvalle.

Die opskrifte, sketse en verhaalis op vernuftige wyse chronologiesin die boek gerangskik.

Fanie is op 19 September 1934 inhul huis reg oor die huidigestadsaal in President Brandstraatgebore. Voordat hy twee jaar oudwas, was Kleinboet daar. Op vyfjaar maak Sus haar opwagting entoe hy 12 is, kom Kleinsus.

Die gesin was ’n hegte eenheid.Die oupas en oumas aan albeikante het voortdurend ondersteu-nend opgetree.

Ná die uitbreek van die TweedeWêreldoorlog op 3 September 1939skaar genl. Jan Smuts, eersteminister, hom aan Brittanje sekant teen Duitsland. Fanie se pa,toe sirkulasiebestuurder van TheFriend, weier om die eed vangetrouheid teenoor die Britsekoning af te lê en word ontslaan.

Hy kry nêrens werk nie. Hybesef hy is “ ’n gemerkte man” enmoet dringend uit die stad padgee.Sowat 900 mense sit toe al sonderverhoor in interneringskampe.

Hy koop ’n klein, onbewerkteplasie naby Maselspoort. Hulle blytydelik by Oupa Fanie, ’n bouaan-nemer, wat vir hulle ’n huisiebou. Dan volg jaar ná jaar vanoorlogstekorte, oorlogsregulasies,oorlogsellendes. Elke dag is ’nstryd om oorlewing. Alles wordgerantsoeneer: petrol, kos, papier.Vensters moet snags verdonkerword. Staaltelefoonpale word asbomme opgesmelt. Motorligteword swart geverf, om net ’nskrefie lig deur te laat.

Die bure se damwal hoër opbreek en hul huis, tuin en motorword deur modder oorstroom.

Dan koop Fanie se pa ’n winkel.Die gesin trek in die winkelhuisin en Ouboet en Kleinboet slaapop die stoep.

Vandat Fanie nege jaar oud is,

help hy elke middag ná skool bydie toonbank. Almal werk uitershard om kop bo water te hou.

Spioen in Plimmif

Kleinboet kom vertel eendag datiemand in “ ’n vaal Plimmif”(Plymouth-motor) die winkelgereeld dophou.

Die winkelier word met 30 pondbeboet omdat hy onwetend ’nwerker ’n halfpennie te veel vir ’nbottel paraffien laat betaal het. Ditwas ’n lokval wat die regering-spioen in die “vaal Plimmif” virhom gestel het.

Om hul karige inkomste aan tevul bedryf die gesin later ook ’nslaghuis. Totdat hulle ook dáárbeboet word omdat hulle te veelgeslag het.

Later word Fanie se pa betaal-meester by ’n steenkoolmyn inVereeniging.

Die boek sluit af met dieNasionale Party-oorwinning in

Mei 1948. Fanie en sy skoolmaatshaal die Vrydag daarna by dieskool die rooi lussies van hulkadetuniforms af en verbrand ditin die vuur. “ ’n Imperialistiese, ylrokie trek die lug in en verdwyn.”

Fanie van Jaarsveld het DieVaal Plimmif opgedra aan sy vrou,Johanna. Sedert 1999 was sy synavorsingsgenoot in sewe navor-singsprojekte op die gebied vandie genealogie, die geskiedenis endie argitektuur.

Die egpaar het ses boeke,waaronder Die Vaal Plimmif, opgrond van hul navorsing selfuitgereik.

Die skrywer het in 1996 asargitek van Van Jaarsveld enBonnici afgetree. Dié firma het in1983 Volksblad se huidige gebouontwerp. Fanie van Jaarsveldword vanjaar 80.

S Vier lesers kan Die VaalPlimmif op Bloemnuus seFacebook-blad wen.

Boeke oor Bfn op die spel

Die Vaal Plimmif deur Fanie vanJaarsveld (onder).

Uit die jare toet: ’n Skets uit Die Vaal Plimmif van ’n Graham­motor voor die spoorwegstasie in Harveywegen ’n Morris­motor voor die Spoorwegburo.

Spioen toe in Plimmif

2 BLOEMNUUS, VRYDAG 4 JULIE 2014

WAT gebeur wanneer waar in die groterBloemfontein? Bloemnuus se gewildeDagboek-blad is die plek om te kyk.

Dit word ook gelaai op www.bloem-nuus.co.za.

Stuur dagboekinskrywings in dieonderstaande formaat (moenie volledigenuusverklarings stuur nie) na jens.fri-is@media24.com. Dit is gratis. Diespertyd is Dinsdag om 09:00.

VRYDAG 4 JULIES Breakfast buffet at Euro Caffé. Hotelstyle: Eat as much as you like from 08:00 to11:30 daily (R59,95). Mimosa Mall, 051-444-6222. See ad on front page.S Live music every Friday at the FlamesBar and Restaurant at Preller Square, DanPienaar. Tel. 051-492-0044.S Binnelanders: Margot se eks ontsenuhaar en Quinton wil tot die redding kom.At reik uit na die Jonkers in ’n poging omsy voorgenome huwelik op koers te kry –maar dan maak Sonja ’n skokkendeontdekking.S Solo-kitaaruitvoering deur die leermees-ter Felix Reinders. Sy spel behoortkitaarliefhebbers te inspireer om hulle virsy kitskursus in te skryf wat hy oor baiejare heen elke skoolvakansie aanbied. Dieuitvoering is om 11:00 in die Siësta-aftree-oord in Dan Pienaar. Toegang is R20 ensluit koek en tee in. In die kursus leerReinders, wat aan die Trinity College ofLonden gestudeer het, studente om ’n kitaarte stem, van gehoor te speel, asook diegebruik van basiese akkoorde om sang tebegelei. Die kursus bestaan uit ’n uur perdag vir vier dae en kos R600 wat diemateriaal (tabelmetode) insluit. Reël lestydmet Reinders by 079-568-5802.

SATERDAG 5 JULIES Die Cheetahs speel om 15:00 teen dieSharks in die Vrystaat-stadion. PeterMitchell is die gaskunstenaar.SKansa-dag met pretdraf en -stap. Liza,076-768-8726.S Vereniging vir Persone met Gestremd-hede (APD) in Bloemfontein hou ’n winter-mark met handgemaakte produkte by dieAPD-kantoor langs Parkweg 47. Chri-Zade(sien foto) tree om 11:00 hier op.S InsideOut in Gariepdam se kleintea-ter@rolbalklub. Danie van Huyssteen,082-337-0785.S Live music every Saturday and Sundayfrom 11:30 to 14:00 at Pretty Gardens.

S Botanical Society of South Africa:Invader Plants in the Free State, AdminBlock, Free State National BotanicalGarden, 10:00. Contact Deon Potgieter:deonpotgieter@iclix.co.za.

SONDAG 6 JULIESWil jy hê jou hond moet meer gehoor-saam wees? Die Dog Training Club kanhelp. Hulle kom Sondae om 16:00 by dieLaerskool Sand du Plessis byeen. Maakgebruik van die ingang in Hippocratestraat.Nelia Smit, smitnelia@gmail.com.S Portretkuns: Keur van 40 kunswerke uitdie eerste SPI-portretkompetisie is tot 20Julie by Oliewenhuis te sien. Die werkesluit ’n wye verskeidenheid in van hiper-realisties tot modern.S Live music elke Sondag by die Kerdoni’sRestaurant, Bayswater, van 13:00.S Die NG kerk Hospitaalpark, Moya-straat, het elke Sondag twee eredienste om09:00 en 18:00.

MAANDAG 7 JULIES Binnelanders: At sal moet vinnig speelom Sonja ná haar ontdekking te paai. Diejongklomp het ’n geskenk vir Krige, maarhy weier om dit te aanvaar. ’n Hofmakeryhet dalk net die gewenste uitwerking.S Koop ’n burger en kry ’n tweede vernietby die Spur op Maandae.

DINSDAG 8 JULIES Binnelanders: Ilse vind uit wat Louisapla. Sonja neem ’n dapper besluit, en Rianbegin wonder of Margot heeltemal eerlikoor haar verlede is.S Liewe Heksie word van vandag totSaterdag in die André Huguenet-teateropgevoer. Pacofs, 051-447-7772.SMy boetie se sussie se ou deur FransSwart word van 8 tot 13 Julie in die Sandopgevoer. Pacofs, 051-447-7772.

WOENSDAG 9 JULIES Pensioentrekkers kry 25% afslag opWoensdae by Beetles, Bugs & Butterflies,Vereenigingrylaan 110, Fauna. Tel. 051-421-0306.

DONDERDAG 10 JULIES Lianie May in Innie Skuur. Kaartjiesteen R100 is te kry by meerkatkolonie@vo-damail.co.za.S Oolong Lounge in association withLaborie wine presents a Food & WinePairing in aid of the New BeginningsCharity at 19:00. Phone 051-448-7244.

VRYDAG 11 JULIES Binnelanders: Jana takes control ofarranging Nina’s birthday party, butQuinton does not trust her – and shoots hismouth off. Wimpie tries to bamboozlesomeone at Eikehof and Zadie’s behaviouron the internet leaves her red-cheeked.

Neil Stemmet

KOM luister op die Vryfees waardie skrywer en koskenner NeilStemmet se inspirasie vandaankom.

IN agter+blad sit die tydskrif tuis seuitsoek-agterbladskrywer en bobaas-kok, Neil Stemmet, die segetog voortwat hy met sy debuut, sout+peper,behaal het.

In dié versameling stories wat in2012-’13 in tuis verskyn het, is daar dieinnigste beskrywings van die lewe toeeenvoud nog ’n towerwoord was enmense mekaar geméns het om aan dielewe te bly.

Dit word aangevul deur geliefde ouresepte en briewe so uit die hart vangeïnspireerde lesers.

Kleur en tekstuur deurspek dietydskrif én Niël se skryfwerk – diesoort lewe vol kleur, tekstuur envolhoudende warmte waarna ons almalbehoort te mik. agter+blad nooi jouas ’t ware gul: Maak vir jou ’n pot tee,gaan sit in stilte en proe die woordesluk vir sluk om deel te word van joueie-mens-stilte.

OOR DIE SKRYWER

Neil is ’n binnenshuise ontwerper,versamelaar en kurator. Projektewaarvoor hy verantwoordelik is, wordveral vir hul tydlose en aardse gehaltegeprys. Hy is veral bekend vir restau-rantontwerp soos dié van Cuvee, dieVan Niekerk-proelokaal by Simonsigen Towerbosch Aardskombuis op dieKnorhoek-wynlandgoed.

Tans is hyas kreatiewekonsultantverantwoor-delik vir ’naantalontwerp- enkuratorspro-jekte virplaaslike eninternasiona-le kliënte.

Hy is almeer as 25jaar in dierestaurant-en gasvryheidsbedryf betrokke. Syrestaurant Le Must in Upington is aseen van Style se tien toprestaurantevan 2004 aangewys en sy gastehuis LeMust Residence, ook in Upington, hetdie gesogte American Express en AATravel-prys vir die beste gastehuis in2007, sowel as 2008, gewen. Sy werk,reisbeskrywings en fotografiese essaysis in publikasies soos Elle Decorationen Condé Nast House & Gardengepubliseer.

SNeil Stemmet is op Vrydag 18Julie om 10:00 aan die woord in dieDiakonale Lokaal 1 van die Van derMerwe Scholtz-saal. Dit duur 50minute en is gratis.

Woordreisoor onserfeniskosop Vryfees

Dinge te doen

Chri­Zade, bestaande uit Chris Pretorius en Marizanne Bekker, stel hul CD, Reis van liefde,met ’n konsert opSaterdag 9Augustus om19:30 by InnieSkuur bekend. Chris isBloemnuusse Spontaan­wenner van verlede jaar. Navrae: 076­079­5643.

Vryfees-vermaak in klubBESPREKINGS vir die Aasvoëlklub seVryfeesprogram kan by Computicketgedoen word:

S Leonard Cohen in Afrikaans: Koos vander Merwe. 15 Julie om 15:00 en 17:30.SWeskus-storievertellers: Musiekteatermet Johan Bakkes, John Cloete, CynthiaSwartbooi, Thys Januarie.

15 Julie om 20:30, 16 Julie om 15:00, 17Julie om 17:00.S A Night with great Song Writers: Henk

Botes. 16 Julie om 12:00.S Saaiplaas 2 Skag: Visuele woordkunsmet Johan Jack Smith.

16 Julie om 18:00.S Rolling Stones-huldeblyk: The Rockspi-ders. 16 Julie om 21:00, 19 Julie om 14:00.S Lost Chord: Plaaslike groep metgewilde treffers. 17 Julie om 20:00. V CH2– Vuurwarm: kitaarduo. 18 Julie om13:30, 19 Julie om 17:00.S Radio Kalahari Orkes: 18 Julie om16:30, 19 Julie om 20:00.

Kinders bly kreatief besigKINDERS tussen drie en 16 jaar kan in dievakansie op Maandae, Woensdae en Vrydaetussen 10:00 en 12:00 kreatiewe werksessiesin die Polkadot Craft Studio in die PrettyGardens-leefstylsentrum bywoon. Hier is dieprogram:S 4 Julie (6 tot 12 jaar): Maak ’n oulikeskryfbehoeftehouer (R65).S 7 Julie (3 tot 6 jaar): Maak ’n gogga-deur-stop (R25).S 9 Julie (12 tot 16 jaar): Maak ’n foto- of

onthouplakboek (scrapbook) (R40).S 11 Julie (6 tot 12 jaar): Mosaïek ’nswartbord vir oulike sê-goed (R45).S 14 Julie (3 tot 12 jaar): Versier jou eiekolwyntjie (R15 elk).S 16 Julie (6 tot 16 jaar): Maak 3D-diertjiesmet skuimklei (R55).S 18 Julie (6 tot 12 jaar): Maak ’n kunswerkmet verskillende mediums (R60).

Rig navrae aan Esta Joubert by 082-769-1549.

Sangers nodig vir PassieBACH se Johannes-passie is een van dieprojekte wat die Bloemfontein-stadsorkes(BSO) volgende jaar gaan aanpak enwaarvoor koorlede nodig is.

Paul Loeb van Zuilenburg, die dirigentvan die BSO, sê sangers van die VrystaatseJeugkoor van destyds het hulle reedsaangemeld, maar meer lede is nodig.

Omdat min repetisies gehou sal word,moet sangers note kan lees en die musiekken voordat hulle vir die eerste oefening

opdaag. Hulle moet ook deeglike koorerva-ring hê.

Peter Martens, tjellis van Stellenbosch, saldie basso continuo speel en John Coulter,eertydse dosent aan die Odeion se Skool virMusiek (OSM), die klawesimbel.

Die Johannes-passie sal op 21 en 22 Maartin die NG kerk Universitas uitgevoer word.

Sangers wat deel van die uitvoering wilwees, kan ’n e-pos na Van Zuilenburg byzuilenburg@gmail.com stuur.

BLOEMNUUS, VRYDAG 4 JULIE 2014 3

GRAIN FIELD CHICKENS, a subsidiary of VKB Agriculture Limited, is adynamic role-player in the chicken industry with an abattoir in Reitz in theEastern Free State. The services of the following person are currently required:

SHEQ Systems AdministratorAbattoir Reitz

Post functions: • Ensure all checks and recordings with regard to the Food SafetyManagement System and the Occupational Health and Safety System are done• Ensure daily process compliance with the Food Safety Management System andOccupational Health and Safety Systems • Ensure all records with regard to FoodSafety Management System and Occupational Health and Safety System are signedoff by all parties and filed correctly • Be responsible for daily documented control,information analyses and filing of related documentation • Assist the TrainingOfficer in developing and upkeep of the Food Safety Management System andOccupational Health and Safety System training curriculum • Maintain the micro-biological and chemical sampling programme • Create reports and graphs for FoodSafety Management System and Occupational Health and Safety System purposes• Be responsible for statistical reporting on Food Safety Management System andOccupational Health and Safety System.

Post requirements: • Matric/Grade 12 or NQF4 with Biology and Mathematics• Detail-oriented – this will be tested in the interview and strictly applied in theselection criteria • Vast knowledge of MS Office (especially Excel) and itsfunctions – this will be tested in the interview and strictly applied in the selectioncriteria • Ability to work under pressure and to be able to multi-task • Strongself-starter, analytical and motivated person • Reliable own transport – this is aMUST and will be strictly applied in the selection criteria • Experience in relatedfields will be an advantage.

A market-related remuneration package that corresponds with the profile of thepost will be offered and can be structured according to personal preference.

Contact Hein Dorfling with telephonic enquiries at 082 775 1748.

Send a full CV (proof must be provided on request) to Lynnette Jansevan Rensburg at e-mail: cv@vkb.co.za or fax: 086 687 3948. Pleasestate on your application the post being applied for.

Only candidates that meet the requirements will be considered.

Closing date: 11 July 2014

If you have not received anycorrespondence within 1 month of theclosing date of the advertisement,please accept that your application wasunsuccessful.

www.humanjobs.co.za Human Communications 110441

SMelanie Verwoerd se lewe hetdramaties verander nadat syNelson Mandela ontmoet het.Mense wat bewus was van Madibase impak op haar lewe het haar násy dood met stories oorval van hoehy ook hul lewe geraak het.Melanie het die stories begin

versamel en die resultaat is ’n rykmengelmoes insigte in Mandela sesiel, verskaf deur gewone mensesoos sy huishoudster, die seun wathy in die hotelhysbak ontmoet heten die meisie wat saam met homverjaar het, en glanspersoonlikhedesoos Annie Lennox, FrancoisPienaar en Richard Attenborough.Op 16 Julie word die boek Our

Madiba: Stories and reflections fromthose who met Nelson Mandela(Tafelberg) bekend gestel.

S Prof. Russel Botman, die rektoren vise-kanselier van die Universi-teit van Stellenbosch en wat inBloemfontein gebore is, is oorlede.

S Elana Meyer, die voormaligeSuid-Afrikaanse Olimpiese atleet, isop ’n drafsessie aangeval en amperberoof. Dit het op die voetpaadjielangs die Eersterivier in Stellen-bosch plaasgevind.’n Man met ’n wolmus het haar

bestorm en ’n knipmes teen haarkeel gedruk.Elana het aanhoudend hard om

hulp geroep en toe die skurk ’nselfoon vra, het sy die afstandbe-heertoestel van hul huis op diegrond gegooi, hom weggestamp enweggekom.

Op bl. 12 gee Elana wenke hoeom jou vir ’n marathon voor teberei.

SAndré Venter, die Bloemfontei-ner en oudlid van Romanz, het opdie voorblad van Huisgenootgepryk.

S Dudu Mvimbi Leshabane, Realse redakteur, is met ingang van1 Julie as True Love se nuweredakteur aangestel.

S FairLady se lesers kanna ’npragtige notaboek saam met dieJulie-uitgawe uitsien. Dit isbeskikbaar in vier aantreklikekleure: klassieke blou en pers enswierige silwer en goud. FairLadyse moderedakteur, Cara-LeeRuditzky, kyk na 35 klassiekekledingstukke vir jou winterklere-kas. Dié tydskrif is deel vanMedia24 Bloemnuus.

S Joey de Koker, veteraanaktriseen doyenne van radioteater, isoorlede.

SDays of the Dinosaur – DieUitstalling het met ’n slag inJohannesburg begin. Duisendemense het daarheen gestroom omhoogtepunte soos die T. rex en ’n3D-fliek te sien. Daar is ook ’nfantastiese speelplek vir kinderswaar hulle nie net kan leer oor dielewe en habitat van dinosourussenie, hulle kan ook hul gesigte laatverf, saam met dino’s foto’s laatneem en in die opgrawing-sandputrondkrap. Die uitstalling sal nogdrie weke in Johannesburg te sienwees, waarna dit van 31 Julie tot 20Augustus in die CTICC in Kaapstadte sien is. Kaartjies by Computicketis te koop.

Het jy gehoor?

MANIE JACKSON se CD TydloseTreffers is opBloemnuus se Face­book­blad gewen deur EileenBarnard. As jy graag aan kompe­tisies deelneem, isBloemnuus sewebblad, www.bloem­nuus.co.za, en Facebook­blad ’nmóét. Op bladsy 7 verskyn diename van nog pryswenners.

NUUT OP DIE RAK: Orania deur Mi­chael Hammond en Hanlie Retief(Umuzi, R350). “Hammond en Re­tief plaas dié omstrede dorpie en symense in konteks, menswaardig enmet respek.Michael se dokumentê­re aanslag met sy foto’s is eerlik enreguit. Hanlie kry dit reg om metmin woorde ‘n kamee te skets vanelke mens met wie sy gesels,” sêPhyllis Green in Sarie.

FAK-skole-ekspo nooi leerlingeDIE Afrikaanse Ekspo trek ’n nuwebaadjie aan. Dit staan vanjaar asdie FAK-skole-ekspo bekend, maaris steeds ’n opwindende skolekom-petisie wat leerlinge en onderwy-sers jaarliks verskeie geleenthedebied om in Afrikaans vlam te vat.Vanjaar is daar nog ’n kinkel:

Leerlinge van oor die wêreld heenkan elektronies aan die kompetisiedeelneem.Daar is reeds skole in Namibië

wat hulle ingeskryf het.

Sodoende maak die ekspo dit virleerlinge aan die uithoeke van dieaarde moontlik om die Afrikaansetaal kreatief te bevorder.Die ekspo fokus veral op leerlinge

se kreatiewe hantering van Afri-kaans en probeer ook om ’ngeskiedenisbewustheid by hulle tekweek. Juis daarom is die temavanjaar 1914-2014.Leerlinge kan in die volgende

kategorieë deelneem: historiese ofberedeneerde opstelle, dagboekin-

skrywings, kortverhale, poësie,musiek en liriek, kuns en fotografie.Daar is ook geleentheid vir jou

om jou vernuf in die maak vankortflieks en advertensies te wys.Leerlinge kan in skoolverband

deelneem, maar kry ook diegeleentheid om hulle individueel inte skryf.Inskrywings word elektronies

gedoen en sluit op 31 Julie. Stuurdit aan Chrisna Nel byekspo@fak.org.za.

4 BLOEMNUUS, VRYDAG 4 JULIE 2014

STUUR ’n foto van jou onlangse troue vir gratisplasing in Bloemnuus na jens.friis@media24.com.Die kleurfoto moet minstens 1 MB groot wees.Meld asseblief watter fotograaf vir wie waarafgeneem het. Nog heelwat meer troufoto’s is opwww.bloemnuus.co.za te sien.Getroud

Basetsana en Taolo Thupaemang. Foto: 3T Photography Stefan en Elzanien Lotter. Foto: Anneke Louw

Lana en Sarel de Jager. Saam met hulle is Ivan en Tiaan de Jager. Foto: Tharina De Jager Mashea en Fenkie Motai. Foto: 3T Photography

Chénelle en Peter Austin. Foto: Christo Johnny en Ramona Mc Callaghan. Foto: At Grobler Karel de Klerk en Christelle Bouwer. Foto: Genesis Images

BLOEMNUUS, VRYDAG 4 JULIE 2014 5

Argief: Bfn kry dalk casinoVolksblad, 20 Junie 2003

BLOEMFONTEIN kry dalk sy eiecasino van meer as R200 miljoen in diesuide van die stad, berig Gert Coetzee.Dít sal gebeur mits die Vrystaatse

dobbel- en wedrenraad Sun Internatio-nal en sy vennote se aansoek om dieverskuiwing van ’n bestaande lisensie byThaba Nchu na die stad goedkeur.Die plan is dat die nuwe casino,

vermaaksentrum, hotel- en konferensie-sentrum, vulstasie, winkels en plekkevir kindervermaak op die Musgrave-ter-rein net anderkant die kruising van dieN1 en die Jagersfontein-pad (metFauna, Lourierpark en Pellissier asnaaste woonbuurte) gebou word.Mnr. Garth Collins van Sun Internati-

onal het aan Volksblad gesê dié hotel-en casino-groep, sy “bemagtigingsven-note’”, Etapele Investments en dieThabo-gemeenskapstrust, pak diévoorstel saam met hul “derdeparty-vennote” aan.Thaba Nchu Sun se veranderde

status kan tot ’n “aanpassing” in sypersoneeltal lei.Hopelik sal die meeste personeellede

na die nuwe Bloemfonteinse casino enhotelkompleks oorgeplaas word.Die eerste fase behels ’n omgewings-

impakstudie om die geskiktheid van dieterrein en die uitwerking op omliggen-de buurte te bepaal.Die impakstudie is reeds ingelui met

’n “trefwydte-studie’’ wat hoofsaaklikraadpleging met die gemeenskapbehels.Collins het gesê die Bloemfonteinse

casino sal waarskynlik ’n inspuiting indie plaaslike ekonomie meebring.’n Openbare vergadering word op 22

Julie van 18:00 in die saal van dieLaerskool President Brand in Pellissiergehou. Registrasie begin om 17:45.

Dié foto van Bloemfontein se Windmill­casino dateer van 2013, ’n dekade nadat die moontlikheid aangekondig is dat die stad dalksy eie casino gaan kry. Foto: Jens Friis

SKRYF HULLENOU IN: Bloemnuus en Athalia se Ouma enOupa Roos­eerbewysgeleent­heid is jaarliks ’n glansryke geleentheid. Benoem jou grootouers as ’n dankgebaar virwat hulle vir jou oor die jare beteken het. Skryf aan ans@athalia.co.za ommeer inligtingte bekom of kyk op bloemnuus.co.za na die uitgawe van 20 Junie. Foto: Jens Friis

6 BLOEMNUUS, VRYDAG 4 JULIE 2014

Professionaladvice crucialfor retirementplanningDECIDING how to invest yourretirement fund money is notabout completing forms.Instead, it is about making oneof the biggest financial decisi-ons of your life.

Karin Muller, head ofSanlam’s Growth MarketSolutions, says the latestresearch results from theSanlam Benchmark Surveyshow that a third of all SouthAfricans, when faced withimportant decisions about theirretirement fund savingsoptions, did not make use ofprofessional financial advice,but relied on their ownknowledge, that of a colleague,their human resources depart-ment or their employer.

“To put this into perspective,an important consideration isthat a staggering 88% of peoplewho are financially better offin their retirement receivedprofessional financial advice.”

This, she says, is clearevidence of how critical it is toensure that you obtain advicefrom a professional when youmake some of the mostimportant financial decisionsof your life.

“Retirement fund membersdon’t understand that retire-ment planning and providingfor retirement should start onday one of their employmentor the date of joining theirretirement fund.

“The retirement planningdecisions people make whilethey are employed will ultima-tely determine how comforta-bly they are able to live duringretirement.

“Unfortunately, most retire-ment fund members only startconsidering retirement whenthey get closer to their retire-ment.”

Apart from seeking professio-nal advice, the latest SanlamBenchmark Survey shows thatpeople who are indeed able toretire comfortably also share anumber of other successes:S They started saving forretirement a few years earlierthan the average person.S They saved more eachmonth during their workinglives.S They preserved theirsavings when they changedjobs.SWhen they retired, theyreinvested their lump sums tobolster their retirementincome.S They had additional sourcesof savings, such as otherretirement annuities.

Muller says it is worryingthat just 29% of South Africansare able to maintain theirstandard of living in retire-ment. What is more, peoplewho retire now experiencelonger retirements, but haveless money to live on andmany are looking after depen-dants in their retirement.

“The starting point, it seems,is to ensure that you treatyour retirement planning as apriority from the day that youjoin a company’s retirementfund.

“This means you shouldobtain professional advice onhow to make the most of yourinvestment in the fund andreview your planning on aregular basis.”

S Sanlam is the sponsor ofthe Forum for CommunityJournalists seminar whichtakes place on 5 September.The editorial team of Bloem-news is a member of thisforum.

APART from seeking professional advice, the latest SanlamBenchmark Survey shows that peoplewho are indeed able to reti­re comfortably also share a number of other successes.

Trompie is immergewildBLOEMNUUS plaas gereeld ’nfoto uit vergange se dae opsy Facebook-blad. “Kan jyonthou?” word dan daarbygevra.

Die meegaande foto het egterbuitengewone reaksie ontlok enduisende mense het daarna gekyk.

Bloemnuus-lesers dink duidelikmet heimwee terug aan hul jongerjare toe Trompie en die Boksomben-de deur die SAUK op televisievertoon is:SDanzel Trevaz Molwagae:Ingeduikte skoene en ’n kettie indie sak.SAnnette Kasselman: Ja, disTrompie en die Boksombende:Blikkies, Dawie, Rooie en Boesman,

die Brak. Riaan Winter (Trompie)was saam met my op skool inLinden, Johannesburg.S Peter Fourie Fourie: My seunse naam moes Trompie gewees het!SBetsie Bester: Waar is onsbendedae? Ons het altyd Trompiegespeel.S Tersia Helena Maree: Mykleinseun geniet nou ook diestories.SRonel van Zyl: Ons het ditopgevoer toe ek in gr. 2 was – endit was so 11 jaar terug al.S Zelzerie le Grange: Verlang dieTrompie-stories baie.SAlta Jooste: Ek het ’n totalcrush op Trompie gehad! :-)SNorman Otto: Het die helereeks. Goeie ou dae sonder groot-mensprobleme.

Onthou jy nog?

Hiér het talle klas gedrafWIE het ook oor die jare heen vanhul klasse hier gedraf? Dié vraag isop Bloemnuus se Facebook-bladgevra.

SMarietjie Jansen van Vuuren:FGG (Flippie Groenewoud-gebou),jip!SOerson Main-ding Nosreo: Ditwas die eerste gebou waarin ek myvoete geplaas het op die UV-kam-pus.SDanzel Trevaz Molwagae: Ekdraf nog ligvoets elke dag soontoevir een of twee modules. FGG.SGisela Ullyatt: Was soos mytweede huis in die laat negentigs.S Teresa Visser: Ek werk daar!S Carel Aspeling: Die meeste vanmy klasse – 29 jaar gelede. Nou ismy kinders daar.SAnzelle Botha: Was soos ’ntweede huis.S Jessica van der Watt: Ugh,defnitief tweede huis. Veralhonneurs jaar.S Elana Ella Hugo: Sielkunde,Engels, Onderwys-vakke . . .S Philippe Burger: Werk al amper19 jaar daar.S Christopher Mey: Hated thatplace.

Beursie roer hartsnareSKatrina Julies: Ek het só ’n pragtigeeen gehad vir baie lank. Myne was pienk,blou en geel.S Truksvy B&B and Koffie Sjop: Wyshoeveel sakgeld ons gekry het!SAmanda Coetzer: Dink ek het nogiewers een! :-)S Louise Greyling Muller: Ek het ookeen gehad. ’n Pienke – spesiaal vir kerk!S Ronel Labuschagne: Ek het presies sóeen gehad!SMadeleine le Roux Olivier: Hoe lekkerlag ek nou! Daar was byna jaarliks só eenin ons Kerskouse. Ek onthou ’n groene,perse en gele. Die gele het ’n toutjieaangehad wat jy soos ’n mini-handsakskuins om jou lyf kon dra. Myne het niegeld ingehad nie, maar eerder moerbye,druiwe en verminkte sywurms.

Bederf van oudsWAT is jou gunsteling-soort floaten waar drink jy dit graag?

SMarie Grobler: Cream Sodafloat by die Waldorf.S Lydia M Wessels-Marais: Cokefloat by die Boerevriend-kafee,Wesselsbron, in die 1960’s.SGerrit Coetzee: Skuimkoeldrankby die Waldorf so 50 jaar gelede.Die Oranje-kafee naby die stasie inMaitlandstraat was ook goed.S Sorine Swanepoel: Cream Sodafloat by die Wimpy.SRoelien Kruger Neuville: Ditlyk glad nie lekker nie. Ek drinkeerder ’n lekker milkshake.

SHelena Steyn: Cream Soda inFicksburg by Outspann.S Sandy Glenn Tersia: CreamSoda float by Waldorf in Maitland-straat. Dit voel soos gister. Toe onsop Meisieskool Oranje was, was ditons stopplek een maal ’n maand.Ook die Penny Whistle langs die ouMaison Costa.S Tersia Swanepoel: Cream Sodafloat by Fichardts se teekamer.Jare der jare gelede.S Elry Willemse: Coke float bydie Dairy Den Roadhouse op die ouBrandfort-pad.S Jenny Brunyee Els: CreamSoda float. Enige plek!

BLOEMNUUS, VRYDAG 4 JULIE 2014 7

S Franco Smith (41) neemdie leisels as die Shimlas-hoofafrigter vir 2015 seVarsitybeker-reeks byMichael Horak oor.Michael het hom as

verdedigingsafrigter by dieOP-Kings aangesluit.

S Jean Greyling is uit dieGrootvlei-tronk onderkorrektiewe toesig vryge-laat.Hy is in Oktober gevon-

nis nadat hy daaraanskuldig bevind is dat hy ’nonthaalsaal op die Emoya-landgoed aan die brandgesteek het nadat dielandgoed weens wanbeta-ling geweier het dat hy ensy gade, Lianné, daar kantrou.

SMiguel Borge, vroeërdie eienaar van Vida eArte in Westdene, het ’nuitgebreide reis onderneemen was verlede week inVancouver, Kanada, enAlaska in Amerika.

S Die volgende Bloem-nuus-lesers het prysegewen op www.bloem-nuus.co.za en Bloemnuusse Facebook-blad:*Hannetjie Odendaal(twee kaartjies na TheunsJordaan se konsert)* Christa Pretorius enZelna Voges (vier kaart-jies na Snotkop se kon-sert);* Suezette Basson (Wicusvan der Merwe, Popster);* Colinda Bothma (Groot-ste Afrikaanse Sokkie 10);* Christa Beyers (NicolaHanekom, Die pad byster);*Melanie Anderson (EnaMurray, Keur 1);* Braam Burger (Soek diemeerkat – met vakansie);* Trudie Pretorius (Soekdie meerkat – deur tyd);* Cecile Burger (RudiMuller, Telestai);* Barend van der Mewe(Arjana, By U);* Sunette Hiten (KarinaM. Szczurek, Invisible);*Hanley Fourie (Pret met

plaasdiere);* Eileen Barnard (Frikkie,Dis hoe ek rol);* Amanda Burger (Pretmet wilde diere);* Daphne Venter (Forgedin battle);* Sarnel Kotze (ErikaMurray-Theron, Stippellyn);* Dane Oosthuizen(Johnny Cash, Out amongthe stars);*Maxie Booysen (MiriamKoch, Andries Anders);*Mariëtte Joubert(Schmidt en Westendorp,Wannie van die woonstel).

S Leandri Wessels (27)van Bloemfontein is ’nfinalis vir Sarie se Voor-bladgesig 2014.Byna 12 000 inskrywings

is ontvang en nou is 36finaliste aangewys.

S Die volgende mense inBloemnuus se lesersgebiedis oorlede:*Maria Jacoba (Relene)van Zyl (1952)* Maureen van der Walt(1919)* Leonard DicksonBastone (1920)* Maria Doman (1924)* Anna Maria ElizabethViljoen (1926)* Petrus Johannes Maria(Rassie) Erasmus (1928)* George Christiaan(Chris) du Preez (1929)* Yvonne Cecilia deBruin (1937)* Ivan Gerber (1941)* Koos de Bruyn (1947)* Esme Earl (1955)* Johannes Herodiumus(Johan, Donkie) Joubert(1957)* Fanie Killian (1959)* Amelia van Niekerk(1965)* Chené Swart (2014)

Getroud: Anne­Marie en Clifton Bold. Foto: Gillis

Konica Minolta Business Solutions het sy Awards Dinnergehou waar erkenning aan uitmuntende werksprestasiegegee is. Hier is Ryno Opperman links, besturende direk­teur van Konica Minolta en Ronald Rens.

Gert Coetzee is as waarnemende redakteur van Volksblad aangestel vir die jaar wat dieredakteur, Johanna van Eeden, in die buiteland gaan studeer met ’n Nieman­genoot­skapsbeurs. Coetzee is ’n oud­Sentraler en ’n oud­Kovsie. Hy was in 2001 Media24 seLondensekorrespondent en is ook ’n voormaligeRykie vanReenen­genoot (gesekondeer­de dosent in joernalistiek aandieUniversiteit vanStellenbosch). VanEeden verlaatVolks-blad op 21 Julie en keer in Junie 2015 na Suid­Afrika terug.

Wel en wee

Mans lees kaartebeter – navorsing

Jens Friis

’n VERSKIL in diesamestelling van mans envroue se brein is die redewaarom mans beterkaartlesers is as vroue,toon nuwe mediesenavorsing.’n Rit per motor is vir

vele pare ’n beproewing.Meestal bestuur Meneerterwyl Mevrou die kaartdophou. Jy kan maarweet: Kort voor lank isdaar onenigheid oor diebeste roete – veral omdatMeneer ’n onwrikbaregeloof in sy bestuurs- en

kaartleesvermoëns het.Die gedagte dat mans ’n

beter ruimtegevoel het asvroue is tot nou as ’nteken van seksismeafgemaak.Amerikaanse wetenskap-

likes glo hulle het ’nklinkklare bewys gevinddat mans beter kaartlesersis. Hiervoor is sekerebreinfunksies verantwoor-delik.In die brein is daar

sowel grys as wit selle enhierin skuil die antwoordop die vraag watter geslag’n kaart die beste kan lees,het die Britse koerant

Mail berig.’n Steekproef het getoon

dat mans ses keer meervan die grys selle gebruikas vroue.Dié selle is noodsaaklik

vir die verwerking vaninligting. Dit speel ’nsleutelrol in wiskundigeprobleme en die ontsyfe-ring van ’n kaart.Hierteenoor gebruik ’n

vrou veel meer van diewit selle.Dit is verantwoordelik

vir onder meer taalge-bruik, emosionele denkeen die vermoë om tweedinge tegelyk te doen.

’n Verslete bord dui aan hoe ver wêreldstede van Malealea in Lesotho is.Foto: Jens Friis

8 BLOEMNUUS, VRYDAG 4 JULIE 2014

DANIELLE HATTINGH,bestuurder van die PrettyGardens-leefstylsentrum endirekteur van kommersiëleeiendom by Brocor, hetmet JENS FRIIS gesels.

SWat is jou grootste tekortko-minge? Ek is ongeduldig en ’nperfeksionis.

SWie en wat kan jy nieverduur nie? Arrogansie en Icannot suffer fools.

SWat is jou kenmerkendsteeienskap? Waarskynlik mytoegewydheid.

SWat is jou gunsteling-eetplekin Bloemfontein? Dit is beslisFull House en Margaritas.

SWatter CD is in jou motor?Ek luister na my gunsteling-band,Phoenix.

S Lees jy enige boek(e)? AynRand se The Fountainhead.

S Laaste fliek gesien? Wolf ofWall Street was briljant.

SWat is die diepste put vanellende? Vir my is dit ’n geampu-teerde siel.

SWat maak jou nostalgies?Herfs, Namibië en Puccini.

SWie of wat was jy in ’nvorige lewe? Ek sê nog altyd ekglo ek was Cleopatra.

SWanneer en waar was jy opjou gelukkigste? Ek dink op dieverhoog.

SWat is jou grootste vrees?To reach for the stars and neverget there.

SWaaroor is jy spyt? Regrets. Ihave a few, but too few to mention.

SWie sou jy die graagste virete wou nooi? Warren Buffet,Tokyo Sexwale en ook GiorgioArmani.

SWat sou jy dan vir ete maak?Tapas met ’n goeie bottel rooiwyn.

S Jou kosbaarste besitting? Myfamilie en goeie vriende.

SWie is jou helde? Albei myouers en die sakeman AntonRupert.

SWaarmee verwyl jy diegraagste jou tyd? Die meeste vanmy tyd gaan in werk in, maar ekgeniet die gimnasium, om te leesen aan marathons deel te neem.

SWaar sou jy eendag wilaftree? Enige plek in Afrika, myhartland!Danielle Hattingh

Só sê . . . Danielle Hattingh

Werd omte weetS Die departement drama- entoneelkunde hou die naweek van18 tot 20 Julie op die Vryfees ’nhalfeeu-reünie. En daarmee saamook ’n reünie van Huis D.F.Malherbe.

Luwes sê die departement wilhiermee ’n klomp oudstudente opdie kampus kry wat ook sommerdie fees kan bywoon.

Oud-dramastudente en -dosente,asook ou Malhuis-manne, kan virKathy Verwey by Verwey-ke@ufs.ac.za vir inligting kontaken om vir daardie naweek tebespreek.

S The global community willcelebrate Mandela Day on 18 July,a day in which citizens the worldover are called on to give 67minutes of their time to make adifference in the communities inwhich they live.

By taking their 67 minutes todonate blood, they can save up tothree lives.

The South African NationalBlood Service (SANBS) in Bloem-fontein was set a target of 2 272units of blood for the month ofJuly.

That is 114 units every day tomake this a memorable MandelaMonth and help to save the lives ofall of those in need.

Do the right thing, become aregular blood donor and make adifference in someone else’s life.

For more information callNatalie Booysen on 051-447-4122.

S Sou jy eerder in die ou of nuweSuid-Afrika wou woon? Só hetBloemnuus op sy webblad,www.bloemnuus.co.za, gevra. In diépeiling het 49% gestem dat hulledie ou Suid-Afrika verkies en 51%die nuwe Suid-Afrika.

S Die nuwe Louws Keys-mega-winkel in die Skoubrugsakeparklangs Kolbelaan is voltooi. Dit bied’n wye verskeidenheid sekuriteits-produkte op ’n eenstopgrondslagenig in sy soort in die Vrystaat.

S Die gevaarlikste diere (vir diemens) is nie haaie, leeus, olifanteof krokodille nie. Hierdie twyfelag-tige eer kom die rot en die muistoe.

Dié twee knaagdiere is draersvan meer as 20 patogene organis-mes wat siektes soos tifus enbuilepes veroorsaak.

In die afgelope 1 000 jaar hethierdie diere na berekening meermense se dood veroorsaak as al dieoorloë in die hele wêreld tesame,volgens Raar maar waar deur KoosHuman.

Daarby teel hulle teen ’n onge-looflike tempo aan. Een paar rottekan in ’n jaar ’n familie van 2 000tot stand bring. Boonop begin hulleal op die leeftyd van drie maandevoortplant.

’n Rot kan teen byna enigevertikale oppervlak opkruip,anderhalwe kilometer teen ’n sterkstroom opswem, ’n meter hoog indie lug opspring, 15 m ver valsonder om iets oor te kom en ’nprooi twee keer so groot as hydoodmaak. In Asië verslind rottebyna 50 ton rys per jaar.

S Die straatnommer van Volksblad(en ook Bloemnuus) se tuiste inBloemfontein het oor die jare “79”gebly, maar die straatnaam hetdrie keer verander. Tans is ditNelson Mandelarylaan, maarvroeër was dit Voortrekkerstraaten aanvanklik St. Johnstraat.

SOp Dinsdag 1 Julie het dietweede helfte van die jaaraangebreek.

SOnthou jy die winkelgroep PK?Dit het takke in Bloemfontein,Welkom en Kroonstad gehad. InThe Friend-koerant het hulle só in1971 geadverteer:* Mrs Ball’s Chutney – 19c* Coronet Toilet Rolls – 3 for 22c* Van Riebeeck-kitskoffie – 65c* Marmite – 16c* Spek, 250 g – 22c* Kleenex Casino Tissues – 19c.

’n Nootvir ’nbroodDIE Versekeringsinstituut van dieVrystaat (IIFS) skenk elke jaarR5 000 aan ’n benoemde behoeftigeinstansie.

In 2013 is besluit om met dieR5 000 te woeker en ’n selfs groterverskil te maak.

Vandaar die idee en die eersteNoot vir Brood-musiekaand, watgegrond is op die immergewildeNoot vir Noot-speletjieprogram, metongeveer 15 spanne en toeskouerswat die koste van die aand dek.

Dit was ’n groot sukses vanweëdie steun van borge en ook ’nvennootskap met Sasko waardeurSasko ’n brood skenk vir elkebrood wat die IIFS koop.

Daar is verlede jaar ongeveer3 500 brode oor drie weke aan vierbehoeftige instansies gelewer. Dieinstansies was die Budene-sorgsen-trum vir gestremdes, Laer- enHoërskool Bloemfontein se Sop-en-broodjieprojek, Vrystaat-versorgingin Aksie en die Klipkerk sesopkombuis.

Vanjaar wil die IIFS die brodewat aan behoeftige instansiesgeskenk word tot ongeveer 7 000verdubbel. Daar word gehoop om100 deelnemers te lok en dietoeskouers tot 150 te vermeerder.

Daar word beplan om die IIFS seNoot vir Brood-liefdadigheidsaksiete laat groei tot ’n vlagskipprojekin die versekeringsbedryf en ookom aan die Vrystaatse publiek diegeleentheid te gee om ’n verskil temaak.

Elke borg van meer as R1 000kan ’n behoeftige instansie benoemen deel wees van die finaletrekking tot aangewese instansies.Borgskappe van meer as R5 000 sebenoemde instansies sal outomatiesin die eindelike lys van aangeweseinstansies gelys word.

Soos KaluKalu immers een keeropgemerk het: “Die dinge wat jyvir jouself doen, is weg as jy wegis. Maar die dinge wat ons virander doen, bly agter as onserfenis.”

Vir inligting skryf aan ChantelleDippenaar by chantell.dippe-naar@mf.co.za of bel haar by051-410-9297.

‘My kathakkel’“MY kat hakkel,” sê die man virdie veearts.

“Dit is die eerste keer dat ekhoor ’n kat hakkel,” sê dieveearts.

“Maar dit is waar. Die hondstorm my kat en dan sê die kat:‘Vvvvvv . . .’ ”

“En dan?”“En voordat die kat kan sê:

‘Vvvvvoertsek!’ byt die hondhaar!”

Joan Rossouw (agter) en Mary Botha is in 1951 as Raats gebore.

DoraGelderblom (links)woon indie Paarl en Isa Lubbe inUniversi­tas, Bloemfontein. Hierdie tweeling is op 16 Augustus 1934 in On­seepkans gebore. Dora het onlangs ’n paar weke in Bloemfonteingekuier. Die twee sit nie stil nie, maar bak, kook konfyt, stap engesels baie. Hulle geniet nog goeie gesondheid en word op 16Augustus 80 jaar oud.

Net soos vinkelen koljanderTWEELINGE kan foto’s vir gratis plasing in Bloemnuusna jens.friis@media24.com stuur. Kleurfoto’s van goeiegehalte word verkies.

Oase ___________PETER MITCHELL tree ná dieCheetahs se wedstryd Saterdag opdie Castle Deck op. Twee van syCD’s is op Bloemnuus se Face-book-blad te wen.

Dié aanhalings bly hom oor diejare by:

S Good actors and real dirtyclothes in washing powder advertsare rarely seen together. – PietmanDie Skot (@peter2mitchell)

S A true friend is someone whostabs you in the front. – OscarWilde

S There’s a fine line betweenfishing and just standing on theshore looking like an idiot.– Steven Wright

SMoenie terugslaan nie, slaaneerste. – Langenhoven

S Being powerful is like being alady. If you have to tell people youare, you aren’t. – MargaretThatcher

S Be kind to your children, theyare the ones who will choose yourrest home. – Phyllis Diller

BLOEMNUUS, VRYDAG 4 JULIE 2014 9

PERSOONLIKE

DIENSTE

FINANSIEEL

1420

A " BLACKLISTED""ITC" "DEPREWIEV"WE CAN HELP. We

finance you. Cars, Bakkies,D/Cubs available. 076 3099909 or 076 752 7446.email: martie.benecke

@gmail.com

FUNKSIES &

KONFERENSIES

1425

LENINGS

1445

Consolidation Loan Online:Up to R230 000. Bad creditwelcome.E-mail: help@debtcon.co.za

OP SOEK NA

1485

I am looking for knitting machines:Empisals and Passaps in any condi-tion. Will pay cash. ContactCecilia 082 482 4686.

TE KOOP

JUWELIERSWARE &

BYKOMSTIGHEDE

1645

ALLERLEI

1655

EKSOTIESESIEREENDE TE KOOP

Broeigereed Pare asook loseende. Goeie Bloedlyne.

Kontak CherrylTel:056 515 3963Sel 076 246 1414

E-Pos:cherylgebrands@gmail.com

ALGEMENE &

HUISDIENSTE

HERSTELWERK

1818

SPESIALE DIENSTE:Alle huisherstelwerk, lood-gieterwerk, dakke, elek-triese probleme.%084 362 6114, a/u.

HUISVERBETERINGS

BINNE

1835

AAA-kwaliteit: INSTALLERING vanalle plafonne en 'drywalls'. Asook dieherstel van plafonne. Gratiskwotasie. Skakel 079 581 6654.

VAKANSIE

& REIS

AKKOMMODASIE

2635

HARTENBOS: Puik selfsorg-woonstel. Stap na strand.Skottel-TV, onderdakbraai oppatio. Baie gewild, slaapplekvir 1 - 6. Beste tarief heeljaar.044 695 0219/082 641 4092.

EIENDOMME

MEENTHUISE

TE HUUR

3325

Netjiese, ruim 2-slk te huurin LHP. In veilige kompleks,toesluitm/h en afdak. Lug-reëling, alarm, koopkrag, R5800 p.m. Skakel Piet by 082336 2346.

BETREKKINGS

3600

ALGEMEEN

3680

Qualified Earthmoving andDiesel Mechanic with 5years' experience. No chan-cers! CV can be faxed to051 432 8259. E-mail:acg.weartek@gmail.com

SOEK, KOOP, VERKOOP VIR ALLE GEKLASSIFISEERDE ADVERTENSIES

Die gebruik van die letter

, leestekens soos

of of die gebruik van

syfers met die doel om dieadvertensie na die bopuntvan die klassifikasie-lys teskuif, is streng verbode.

"A" "!"

"*"

SMALLS NOTICE

AANDAGALLE

ADVERTEERDERS

10 BLOEMNUUS, VRYDAG 4 JULIE 2014

Phia wilKanaaldeurkruisnesWebb

Dr. Phia Steyn

DR. PHIA STEYN, ’n oud-Bloemfon-teiner, gaan ysige water aandurfom oor die uitdagende EngelseKanaal te swem.

Matthew Webb was die eerste omdit 143 jaar gelede te doen.

Steyn (41), wat tussen 1997 en2003 ’n lektor in geskiedenis aandie Universiteit van die Vrystaat(UV) was, gaan die meer as 35 kmysige seestrome tussen Engeland enFrankryk aanpak. Sy hoop diewater sal ’n gangbare 15 °C wees.

Steyn woon sedert 2003 in Alloa,Skotland, waar sy ’n dosent inAfrika- en omgewingsgeskiedenisaan die Sterling-universiteit is.

Steyn het as jong leerling aan dieLaerskool Universitas in Bloemfon-tein mededingend begin swem. Ophoërskool aan Sand du Plessis hetsy ’n wyle opgehou swem en beginverlede jaar weer ernstig vir dieKanaal begin oefen.

Britse swemheld sterftoe in waaghalspogingVANJAAR 143 jaar geledehet die eerste mens deurdie Engelse Kanaal(33,8 km) geswem. JENSFRIIS vertel meer.

IN vasvraprogramme is dit ’nklassieke vraag: “Wie het eerstesuksesvol deur die EngelseKanaal geswem?”

Wat min mense egter weet, isdat Matthew Webb ver van syeilandland dood is, tydens ’nwaaghalspoging wat só gevaarlikwas dat sommige dit as selfdoodsou beskou.

Dit was 143 jaar gelede datWebb hom skilpadvet teen diekoue gesmeer en met ’n rooisyswembroek in die koue waterby Dover ingeduik het. Diéhandelsvlootkaptein het goedgevorder op die 33,8 km na Calaisin Frankryk totdat die gety enseestrome verander het.

Die nag deur is brandewyn,koffie en vleistee van ’n boot afvir hom aangegee.

Gelukkig het hy gereeld 15 kmtot 25 km langs die Engelsesuidkus geswem om aan die kouewater gewoond te raak.

Dié oefening het begin nadat hyin ’n koerant gelees het van ’nmislukte poging van iemand omdeur die kanaal te swem.

Webb se eerste poging hetmisluk, maar hy het besluit omweer te probeer.

Ná ’n allemintige 62,8 km seborsslag het hy met die tweedeprobeerslag ná 21 uur en 45minute voet op Franse grondgesit. Die posskip The Maid ofKent het hom met Rule Britanniagesalueer.

Met sy terugkeer was hy ’nnasionale held. ’n Triomfboog isin sy tuisdorp, Shropshire,opgerig. “At this moment theCaptain is probably the best-known and most popular man inthe world,” volgens die DailyTelegraph.

Webb sou voortaan reis, lesingsgee en swem. Ná ’n paar jaar hetbelangstelling in sy doen en lategekwyn. Boonop het hy diemeeste geld bestee of weggegeewat hy met sy swemtog gemaakhet. Dit het Webb genoodsaak omaan projekte deel te neem wat virhom vernederend moes wees.

So het hy 60 uur lank in diewalvistenk van die Royal Aqua-rium in Westminster gedryf.

Ook het hy ingestem om in dieyskoue water van die Lancashire-meer te swem. Só uitgeput wasWebb dat hy ná hipotermie uitdie water getrek moes word. Togmoes daar brood op die Webb-ge-sin se tafel wees.

Webb het ’n uitvinder geword,maar min mense het ooit sy fietsof swemapparaat gesien. Blykbaarhet Webb sy neus in ’n toetsvlugmet sy vliegmasjien met klappen-de seemeeuvlerke gebreek.

Die Webb-gesin het na Amerikaverhuis. Webb het gemeen dit sousy aansien en armoede goed doenom te swem deur ’n deel van dieNiagararivier wat daarom bekendis dat dit uiters gevaarlik is.

Op ’n nuuskonferensie het hyvertel hoe hy dit sou doen. ’nKlein bootjie sou hom tot onderdie Niagara-waterval neem.

Hy sou uitspring en saam metdie stroom dryf, deur versnellingsen maalgate. Stuk-stuk sou hyonder water swem omdat ditblykbaar só makliker sou weesom die Kanadese grens te bereik.

’n Mens jaag nie met vooropge-stelde idees ’n vreemde omgewingbinne nie, het inwoners gewaar-sku: “Dit is ’n onbekookteselfdoodplan, 80 mense het reedssó gesterf.” Soos die Nederlandersegter sê: “Langs de rand van deafgrond is het uitzicht het mooist”.

Slegs deur hierdie kans tewaag, het Webb gemeen, sou hygenoeg geld maak én boonopweer ’n held wees. Geklee indieselfde rooi swembroekiewaarin hy deur die EngelseKanaal geswem het, het Webb op24 Julie 1883 in die Niagarariviergespring.

Eers het dit goed gegaan, maardie versnellings en maalstromewas erg.

Drie keer is hy onder die watervasgesuig en het tientalle metersverder weer verskyn.

Die vierde keer het sekondes,minute en later ure verbygegaan,maar Webb het nie weer opgekomnie.

Vyf dae later is sy lyk stroomafdeur ’n hengelaar gevind. Webbis in die Oakwood-begraafplaasaan die voet van die Niagara-wa-terval begrawe.

In 1908, wat sy 60ste verjaardagsou wees, is die Webb-gedenk-steen in sy geboortedorp opgerigmet die inskripsie: Nothing Greatis Easy.

MatthewWebb was só bekend dat selfs vuurhoutjiedosies met ’n sketsvan hom versier is. “Het jy ’n Webb?,” sou rokers vra as hulle wou weetof jy vir hulle ’n vuurhoutjie (light) het.

The Champion, ook bekend as TheWonder Pub, langs Wellsstraat inLonden is bekend om sy pragtigeloodglasvensters soos dié eenwaardeurMatthewWebb verewigis.

Só het The Times destyds oor Webb se geslaagde swempoging berig.

Swemmers is verheugwanneer hulle die kalkwit rotswande aan die kusvan Engeland gewaar.

Die maalkolke onder die Niagara­waterval tussen Kanada en Amerika het Matthew Webb se lewe geëis.

Op die smalste deel is die Engelse Kanaal sowat 34 km breed.

BLOEMNUUS, VRYDAG 4 JULIE 2014 11

WITH Africa’s first city marathontaking place on 21 September inCape Town, already 1 500 entrantshave signed up within the firstmonth of registration opening.Runners are eager to take advanta-ge of the scenic value and specta-tor benefits that this newly-revita-lised marathon event will offer.The question, though, on many amind is how do runners preparethemselves for such a task,especially over the notoriouslyflu-prone winter period, whenevery bit of spare time available isrequired for training.Elana Meyer, former long-distan-

ce runner and Olympic medallistand the Cape Town Marathon’s

official coach, Mauritz Jansen vanRensburg, share some insight intowhat to focus on when preparingfor a 42,4 km run.

BEFORE TRAINING

1. Get a decent pair of runningshoes by visiting your localsportswear shop and seekingadvice on a running shoe that fitssnuggly and offers natural supportto your arch.2. Get a training partner, if youcan, to support and motivate you,particularly on difficult days ormoments when you just wish youcould give up.3. Have a training goal (that will

motivate you on days when you don’tfeel like running), like entering theCape Town Marathon.4. Pick out a beautiful running routethat will stimulate all of your sensesas you set out on the road. Runninghas a powerful ability, not only tonourish you physically, but mentallyand spiritually, too.5. Dress appropriately for weatherconditions. Don’t fall into the trap ofwearing a polycotton T-shirt thatsuffocates your body and prevents itfrom getting the air it needs.

DURING TRAINING

1. Warm up before you train.2. Run at a pace that is comfortablefor you and take it one step at a time(walk before you jog, jog before yourun, run before you sprint).3. Listen to your body.4. Map out a marathon course thatyou plan on tackling in three months’time that carries the same topogra-phy you will be encountering duringthe Cape Town Marathon. If you livein a flat area, try to train on atreadmill and alter the inclineperiods frequently, or run up anddown the stairs.5. Increase your training programmegradually by not allowing yourself toget greedy. It’s not a cram-fest, itrequires time, patience and focus.Your body will respond more positi-vely to a steady, slow increase intraining, preventing unnecessaryinjuries and illnesses. And to top itall, get plenty of sleep.6. Incorporate strength training andcore stability exercises into yourtraining programme.7. Have fun when you train by addingvariety (different routes, distancesand speeds).8. Fuel your body with good nutritionto have “petrol in the tank”. Forinstance, hydrate on your runs bysipping a sports drink and/or energygel (as opposed to water) thatcontains a nice mix of fluid, carbohy-drates, electrolytes and sodium.9. Cool down and stretch slowly afteryour run.

JUST BEFORE THE BIG DAY

1. Run a “dress rehearsal” at least aweek before the marathon, runningin the actual gear you will be usingon the day of the race. Visualiseyourself enjoying a strong, relaxing

run, which will boost yourconfidence and give your bodythe all-important last-minuteconditioning it needs.2. Relax in the week prior tothe race, by keeping yourafter-hours schedule down to aminimum. Manage your workdemands so that they don’tevoke too much mental orphysical stress and declinesocial invitations, if need be.

The point is to relax and growyour inner strength as much aspossible.3. Increase your carbohydrateintake in the last few days beforethe race.Meals that include pasta,

potatoes, bread, fruit, milk andyoghurt, as well as sports drinks,are a good call. All of these willfuel your ability to sustain a goodrun on the day.

THE Cape Town Marathon in September wil be Africa’s first city marathon. It is hoped that it wil be as popularas the New York, Berlin, London, Chicago, Boston and Tokio city marathons. Here are some of the athletesof Elana Meyer’s athletics academy in action in Groenpunt. Photo: Michael Hammond

A GOOD diet, with the rightnutrients, is essential to sustainweeks of running, training, andthen during the marathon itself.The Cape Town Marathonrecommends the following tipsto maintain a marathontraining-appropriate eatingregime:S Your diet should be high incarbohydrates, moderate inprotein and low in fat, with agood intake of water.S The best sources of carbohy-drates include grain products(preferably low grains) such asbread, rice, cereal and pasta, aswell as fruits, vegetables andlow-fat dairy products.SGood protein foods to eatafter a run (which help torepair damaged tissue andstimulate quicker recovery)include milk, cheese, yoghurt,white meats and eggs.SGood fats from natural foodsources include avocados, fish,almonds, soybeans, olive oil,flaxseed, eggs and yoghurt.S Potentially changing yourregular meal plan to includemore carbohydrates and less fat

should start at least two tothree months before themarathon. Low-GI carbs such aswholegrain bread, pasta andrice are ideal to introduce intoyour general diet. The finalweek is when real carbo-loadingshould take place, making pastaand porridge your friend.SA few hours before the run,eat a meal high in low-GIcarbohydrates, moderate inprotein and low in fat, such as ayoghurt smoothie with fruit,porridge with fruit, a chickensandwich and fruit or toast withhoney.S During the run, replenishyour carbohydrate store with byeating sports gels, isotonicdrinks, bananas, oranges, honey,dried fruit, jelly or sweets every45 to 60 minutes, with around 30to 60 grams of carb per hour,and stay hydrated with plenty offluids and electrolytes.S During the first 30 minutesafter a race, refuel your bodywith a good mix of carbohydra-tes and protein. This couldinclude chocolate milk, yoghurtsmoothies and lots of fruit.

Prepare for a marathon

Easy-to-followthree-month guide tobuilding up to a 42,2 km run

What to eatwhen training

ElanaMeyer andZolaBudd­Pieterse, a formerBloemfontein resident,after Zola’s gold medal win at this year’s Comrades Marathon.

Photo: Diaan Vivier

Zola Budd, Bloemfontein se goue meisie op dieatletiekbaan.

Dít het jy nie vanZola Budd geweet

Jens Friis

’n RASEGTE Cockney uitEngeland, die oupa van Zola(Budd) Pieterse, was DieVolksblad se eerste fotograaf.

Mnr. Frank Budd hetdestyds van Engeland na dieVrystaat gekom om ’n rolperste installeer, maar op die ouend Bloemfontein, waar hy in

1921 as Die Volksblad se eersteheeltydse fotograaf en blokma-ker aangestel is, sy tuistegemaak.

Hy moes letterlik alles selfdoen: Foto’s neem, blokkemaak en het boonop niemandgehad om herstelwerk te doennie.

Daarby was hy toentertyddie enigste beroepsfotograaf in

die stad, volgens die Feesbylaevan die Nasionale Pers (1915-1990). Troues en sosialegeleenthede het Budd feitlikheeltyds besig gehou.

In 1923 het hy die maatskap-py Bloemfontein ProcessEngraving geregistreer.

Met ’n kort onderbreking hetdie maatskappy tot in 1979 diekoerant se foto’s geblok.

Mnr. Budd se seun, mnr.Frank Budd jr., het deurBloemfontein Process Engra-ving ’n lang verbintenis metDie Volksblad gehad.

S Ter viering van Volksblad se110 de bestaansjaar verskyn ’nrubriek op weekdae in Volks-blad op bl. 2. Moet dit niemisloop nie.

Die Laerskool President Brand se o.12­netbalspan het die Vrystaat­kampioenskapsbyeenkoms gewen. Die span sal op 26 Julie aan dieSuid­Afrikaanse uitdaagreeks in Boksburg deelneem. Van links is,voor: Lehandri Robberts, Tomei van Wyk en Annebelle Els; agter:Carlien Els, Su­Mari Gouws,Megan Karsten, Elri Groenewald, DanéScholtz en Abbey Fivaz.

Blink uit