7
Giới ngày càng được ghi nhận là một yếu tố mang nh quyết định trong hot động lập kế hoch và trin khai các biện pháp can thiệp thích ứng đổi khí hậu. Những vấn đề như: ph nữ phi gánh vác quá nhiều công việc, quyền ra quyết định cn hn chế và bất bình đẳng trong ếp cận và kim soát các nguồn lực là những rào cn đối với ph nữ và nam giới Việt Nam trong việc áp dng các chiến lược hiệu qu đ thích ứng với biến đổi khí hậu. Chính phủ Việt Nam đã xây dựng một khung chính sách toàn diện và đầy tham vọng về biến đổi khí hậu và thiên tai, cũng như về bình đẳng giới. Trong thi gian gần đây, những cam kết chính trị với việc lồng ghp giới và gii quyết các vấn đề về giới trong bối cnh biến đổi khí hậu ngày càng r ràng hơn. Những tham vọng của lãnh đo cấp cao đã được chuyn thành hành động thông qua những thành tựu đáng k trong lnh vực phng ngừa và ứng phó thiên tai. Tuy nhiên, thành tựu trong những lnh vực khác như nông nghiệp, lâm nghiệp, qun lý tài nguyên thiên nhiên v.v. cn hn chế và cần phi hành động nhiều hơn nữa. Đ biến những tham vọng này thành tác động và thúc đẩy hơn nữa các chính sách, chương trình lồng ghp giới và biến đổi khí hậu, đ biến li nói thành hành động, tài liệu này xin được gi đến các nhà hoch định chính sách của Việt Nam một số khuyến nghị như sau: xóa bỏ các định kiến về giới; thực hiện lồng ghp giới và phân ch giới có sự tham gia; đt hn ngch tỷ lệ ph nữ làm lãnh đo và ph nữ tham gia vào quá trình ra quyết định; mở rộng chức năng nhiệm v của Hội Liên hiệp Ph nữ; lồng ghp giới trong các hot động giám sát đánh giá và báo cáo; th chế hóa công tác đào to giới; thiết lập mng lưới các chuyên gia trong đó có các đồng minh là nam giới; tổ chức đối thoi và đánh giá về giới và biến đổi khí hậu với các bên liên quan; và ến hành vận động chính sách và hành động ở cấp khu vực và quốc tế. CÁC ĐIỂM CHÍNH BẢN TÓM TẮT CHÍNH SÁCH BIẾN LỜI NÓI THÀNH HÀNH ĐỘNG TĂNG CƯỜNG BÌNH ĐẲNG GIỚI TRONG CHÍNH SÁCH VÀ THIẾT KẾ CHƯƠNG TRÌNH VỀ BIẾN ĐỔI KHÍ HẬU TẠI VIỆT NAM

BẢN TÓM TẮT CHÍNH SÁCH BIẾN LỜI NÓI THÀNH HÀNH ĐỘNG · 2 3 Biến lời nói thành Hành động Tăng cường bình đẳng giới trong Chính sách và Thiết

  • Upload
    others

  • View
    11

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: BẢN TÓM TẮT CHÍNH SÁCH BIẾN LỜI NÓI THÀNH HÀNH ĐỘNG · 2 3 Biến lời nói thành Hành động Tăng cường bình đẳng giới trong Chính sách và Thiết

GiớingagraveycagravengđượcghinhậnlagravemộtyếutốmangtiacutenhquyếtđịnhtronghoatđộnglậpkếhoachvagravetriecircnkhaicaacutecbiệnphaacutepcanthiệpthiacutechứngđổikhiacutehậuNhữngvấnđềnhưphunữphaigaacutenhvaacutecquaacutenhiềucocircngviệcquyềnraquyếtđịnhconhanchếvagravebấtbigravenhđẳngtrongtiếpcậnvagravekiecircmsoaacutetcaacutecnguồnlựclagravenhữngragraveocanđốivớiphunữvagravenamgiớiViệtNamtrongviệcaacutepdungcaacutecchiếnlượchiệuquađecircthiacutechứngvớibiếnđổikhiacutehậu

ChiacutenhphủViệtNamđatildexacircydựngmộtkhungchiacutenhsaacutechtoagravendiệnvagraveđầythamvọngvềbiếnđổikhiacutehậuvagravethiecircntaicũngnhưvềbigravenhđẳnggiớiTrongthơigiangầnđacircynhữngcamkếtchiacutenhtrịvớiviệclồngghepgiớivagravegiaiquyếtcaacutecvấnđềvềgiớitrongbốicanhbiếnđổikhiacutehậungagraveycagravengroragravenghơn

NhữngthamvọngcủalatildenhđaocấpcaođatildeđượcchuyecircnthagravenhhagravenhđộngthocircngquanhữngthagravenhtựuđaacutengkecirctronglinhvựcphongngừavagraveứngphoacutethiecircntaiTuynhiecircnthagravenhtựutrongnhữnglinhvựckhaacutecnhưnocircngnghiệplacircmnghiệpquanlyacutetagraveinguyecircnthiecircnnhiecircnvvconhanchếvagravecầnphaihagravenhđộngnhiềuhơnnữa

ĐecircbiếnnhữngthamvọngnagraveythagravenhtaacutecđộngvagravethuacutecđẩyhơnnữacaacutecchiacutenhsaacutechchươngtrigravenhlồngghepgiớivagravebiếnđổikhiacutehậuđecircbiếnlơinoacuteithagravenhhagravenhđộngtagraveiliệunagraveyxinđượcgưiđếncaacutecnhagravehoachđịnhchiacutenhsaacutechcủaViệtNammộtsốkhuyếnnghịnhưsau

xoacuteabỏcaacutecđịnhkiếnvềgiới thựchiệnlồngghepgiớivagravephacircntiacutechgiớicoacutesựthamgia đăthanngachtỷlệphunữlagravemlatildenhđaovagravephunữthamgiavagraveoquaacutetrigravenhraquyếtđịnh mởrộngchứcnăngnhiệmvucủaHộiLiecircnhiệpPhunữ lồngghepgiớitrongcaacutechoatđộnggiaacutemsaacutetđaacutenhgiaacutevagravebaacuteocaacuteo thecircchếhoacuteacocircngtaacutecđagraveotaogiới thiếtlậpmanglướicaacutecchuyecircngiatrongđoacutecoacutecaacutecđồngminhlagravenamgiới tổchứcđốithoaivagraveđaacutenhgiaacutevềgiớivagravebiếnđổikhiacutehậuvớicaacutecbecircnliecircnquanvagrave tiếnhagravenhvậnđộngchiacutenhsaacutechvagravehagravenhđộngởcấpkhuvựcvagravequốctế

CAacuteC ĐIỂM CHIacuteNH

BẢN TOacuteM TẮT CHIacuteNH SAacuteCH

BIẾN LỜI NOacuteI THAgraveNH HAgraveNH ĐỘNG TĂNG CƯỜNG BIgraveNH ĐẲNG GIỚI TRONG CHIacuteNH SAacuteCH VAgrave THIẾT KẾ CHƯƠNG TRIgraveNH VỀ BIẾN ĐỔI KHIacute HẬU TẠI VIỆT NAM

2 3

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

Biến đổi khiacute hậu đang diễn ra trecircn toagraven cầu Vacircn đecirc nagravey taacutec động đến tacirct ca moi cộng đồng trecircn khắp Việt Nam đe doa năng suacirct vagrave sinh kế của người dacircn Biến đổi khiacute hậu anh hương đến caacutec nguồn lực lagravem suy yếu những nỗ lực vecirc xoacutea đoacutei giam nghegraveo trecircn toagraven quốc vagrave cocircng cuộc phaacutet triển kinh tế-xatilde hội

Biến đổi khiacute hậu gacircy ra nhưng taacutec động khaacutec nhau với nam giới vagrave phụ nư Biến đổi khiacute hậu taacutec động lecircn cuộc sống vagrave sinh kế người dacircn theo nhưng caacutech khaacutec nhau vagrave ưng pho với biến đổi khiacute hậu chịu ảnh hưởng mạnh bởi caacutec chuẩn mực giới Giới ngagravey cagraveng được ghi nhận như một yếu tố quyết định trong hoạt động lập kế hoạch vagrave triển khai caacutec can thiệp vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai Caacutec ấn phẩm gần đacircy đatilde necircu bật nhưng vấn đecirc như phụ nư phải gaacutenh vaacutec quaacute nhiecircu cocircng việc quyecircn quyết định trong gia đigravenh vagrave trong caacutec hoạt động tại cocircng cộng con hạn chế bất bigravenh đẳng trong tiếp cận vagrave kiểm soaacutet caacutec nguồn lực lagrave nhưng cản với phụ nư vagrave nam giới Việt Nam trong việc aacutep dụng caacutec chiến lược hiệu quả để thiacutech ưng với biến đổi khiacute hậu1

Chung ta se khocircng thể đạt được bigravenh đẳng giới cũng như khocircng thể thiacutech ứng tocirct với

biến đổi khiacute hậu vagrave thiecircn tai nếu khocircng giải quyết được mocirci quan hecirc tương taacutec của hai

vấn đề nagravey

Vigrave vậy chung ta cần giải quyết caacutec mối quan hệ gắn kết giưa bất bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu cung một luc bằng caacutech xoa bo nhưng ragraveo cản vecirc giới vagrave aacutep dụng caacutec phương phaacutep tiacutech hợp

Thocircng qua chương trigravenh Hỗ trợ Hagravenh động Thiacutech ứng Biến đổi Khiacute hậu Dựa vagraveo Cộng đồng (CBCCAG) do Chiacutenh phủ Uc tagravei trợ2 vagrave thocircng qua caacutec dự aacuten co mục tiecircu tăng cường khả năng ưng pho phục hồi vagrave thiacutech nghi với biến đổi khiacute hậu cho cộng đồng3 caacutec tổ chưc phi chiacutenh phủ đatilde tiacutech lũy được nhưng kinh nghiệm đaacuteng kể vagrave rut ra một số bagravei học trong việc giải quyết mối quan hệ giưa bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu Để xoa bo bất bigravenh đẳng giới chung ta cần lagravem việc với caacutec nhom phụ nư nam giới trẻ em gaacutei vagrave trẻ em trai cung với chiacutenh quyecircn địa phương vagrave caacutec tổ chưc trong quaacute trigravenh triển khai caacutec can thiệp tiacutech hợp khi đaacutenh giaacute rủi ro vagrave lập kế hoạch trong linh vực biến đổi khiacute hậu trong linh vực sinh kế phong ngừa thiecircn tai tổ chưc caacutec hoạt động truyecircn thocircng vecirc rủi ro do biến đổi khiacute hậu vagrave thay đổi hagravenh vi

Bản tom tắt chiacutenh saacutech nagravey được xacircy dựng dựa trecircn nhưng bagravei học thu được vagrave đưa ra phacircn tiacutech sacircu hơn Đacircy lagrave tagravei liệu cập nhật cần thiết cho bản tom tắt chiacutenh saacutech của Liecircn hợp quốc tại Việt Nam vagrave Oxfam co tiecircu đecirc lsquoBigravenh đẳng giới trong Thiacutech ứng Biến đổi Khiacute hậu vagrave Giảm nhẹ Rủi ro Thiecircn tai tại Việt Namrsquo4 Tagravei liệu nagravey đaacutenh giaacute nhưng thagravenh tựu đạt được trong nhưng năm gần đacircy vagrave đưa ra nhưng khuyến nghị mới Bản tom tắt chiacutenh saacutech nagravey khuyến khiacutech caacutec becircn hagravenh động xoa bo bất bigravenh đẳng giới trong caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu Chung ta cần lsquobiến lời noi thagravenh hagravenh độngrsquo để tạo ra nhưng bước tiến mạnh mẽ vagrave co yacute nghia hướng tới bigravenh đẳng vagrave cocircng bằng cho caacutec hoạt động thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu Tagravei liệu chủ yếu hướng tới caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech vagrave nhưng người ra quyết định ở cấp trung ương vagrave địa phương của Việt Nam nhưng cũng co thể aacutep dụng trong nhưng bối cảnh becircn ngoagravei Việt Nam

Phần nagravey giơi thiệu toacutem tắt caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh lagravem vecirc bigravenh đăng giơi biến đổi khiacute hậu giam nhẹ rủi ro thiecircn tai vagrave tăng trương xanh trong thập kỷ qua necircu bật những phaacutet triển trong thời gian gần đacircy

CAacuteC CHIacuteNH SAacuteCH VAgrave CHƯƠNG TRIgraveNH TẠI VIỆT NAM5 Chiacutenh phủ Việt Nam đatilde sớm thể hiện sự cam kết liecircn tục với vấn đecirc biến đổi khiacute hậu thocircng qua việc tham gia vagraveo caacutec tiến trigravenh quốc tế vagrave đưa ra một khung chiacutenh saacutech quốc gia lớn vecirc biến đổi khiacute hậu thiecircn tai vagrave tăng trưởng xanh Caacutec văn bản chiacutenh saacutech chiacutenh bao gồm6 Chiến lược Quốc gia vecirc Biến đổi Khiacute hậu (2011) vagrave Kế hoạch Hagravenh động (2012) Chương trigravenh Mục tiecircu Quốc gia Ứng pho Biến đổi Khiacute hậu (2008) Chiến lược Quốc gia Phong chống vagrave giảm nhẹ Thiecircn tai đến năm 2020 (2007) Chương trigravenh quốc gia vecirc Quản lyacute Rủi ro Thiecircn tai Dựa vagraveo Cộng đồng (2009) Chiến lược quốc gia vecirc Tăng trưởng Xanh (2012) vagrave Kế hoạch Hagravenh động (2014) Bắt nguồn từ Chương trigravenh Mục tiecircu Quốc gia Ứng pho Biến đổi Khiacute hậu rất nhiecircu kế hoạch hagravenh động của bộ ngagravenh đatilde được xacircy dựng đaacuteng chu yacute lagrave kế hoạch hagravenh động của ngagravenh nocircng-lacircm nghiệp kế hoạch bảo vệ mocirci trường năng lượng nước giao thocircng giaacuteo dục vagrave y tế

Văn bản quan trọng nhất lagrave Chiến lược Quocircc gia về Biến đổi Khiacute hậu đa đặt ra định

hướng cụ thể về thiacutech ứng vagrave giảm nhẹ trong đo co caacutec mục tiecircu giảm phaacutet thải

cho đến năm 2050

Sau khi Chiến lược được xacircy dựng Ủy ban Quốc gia vecirc Biến đổi Khiacute hậu đatilde được thagravenh lập đong vai tro điecircu phối caacutec bộ ngagravenh chiacutenh Ủy ban do Thủ tướng Chiacutenh phủ chủ trigrave đảm bảo thẩm quyecircn cần thiết vagrave quyecircn ra quyết định

Đecirc giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai kể từ giưa năm 2009 Bộ Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển nocircng thocircn đatilde bắt đầu một chương trigravenh đầy tham vọng vecirc quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng để xacircy dựng năng lực thể chế cho chiacutenh quyecircn địa phương vagrave tiếp cận gần 60 số xatilde của Việt Nam nhằm hỗ trợ cấp cơ sở vecirc phong ngừa vagrave giảm nhẹ thiecircn tai Do kinh nghiệm kinh phiacute hoạt động ở cấp địa phương vagrave caacutec nguồn lực con hạn chế chương trigravenh đatilde giup cải thiện năng lực thể chế nhưng vẫn chưa mang lại lợi iacutech trực tiếp cho cộng đồng ở quy mocirc lớn7

Viecirct Nam co một cơ sở phaacutep lyacute vững chắc để thuc đacircy bigravenh đẳng giới viacute dụ như Luật Bigravenh đẳng giới (2007) vagrave Chiến lược Quocircc

gia về Bigravenh đẳng giới (2012)

Chiến lược quốc gia vecirc bigravenh đẳng giới giai đoạn 2011-2020 co mục điacutech đem lại cơ hội bigravenh đẳng đảm bảo sự tham gia vagrave lợi iacutech của phụ nư vagrave nam giới được bigravenh đẳng trong tất cả caacutec linh vực chiacutenh trị kinh tế văn hoa vagrave xatilde hội Chiến lược yecircu cầu tất cả caacutec bộ ngagravenh phải lồng gheacutep giới trong cocircng việc của họ

PHAacuteT TRIỂN CHIacuteNH SAacuteCH TỪ NĂM 2012Đagrave phaacutet triển của caacutec chiacutenh saacutech vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave sự dịch chuyển sang mocirc higravenh kinh tế tăng trưởng xanh vẫn diễn ra liecircn tục trong nhưng năm gần đacircy Trong năm 2013 Trung ương Đảng đatilde phecirc duyệt Nghị quyết số 24NQ-TW8 Đacircy lagrave ban hagravenh văn bản chiacutenh trị cấp cao nhất vagrave lagrave chỉ thị cho tất cả caacutec luật vagrave caacutec chiacutenh saacutech liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu đi theo định hướng chung Hiến phaacutep sưa đổi năm 2013 cũng tăng thẩm quyecircn phaacutep lyacute cho vấn đecirc nagravey 9 Ngoagravei ra một loạt caacutec luật vagrave văn bản quy phạm phaacutep luacirct mới đatilde được ban hagravenh như Luật Phong Chống Thiecircn Tai (2013)10 Luật Bảo vệ Mocirci trường (2014) vagrave Kế hoạch Hagravenh động Tăng trưởng Xanh (2014) Một số Bộ đatilde xacircy dựng cập nhật hoăc chuẩn bị hoagraven thiện caacutec chiến lược vagrave kế hoạch của migravenh trong linh vực nocircng nghiệp ưng pho phục hồi vagrave thiacutech nghi của khu vực thagravenh thị vagrave bảo tồn đa dạng sinh học

Những cam kết của chiacutenh phủ Viecirct Nam được thể hiecircn băng caacutec hoạt động liecircn tục

ở cấp quocircc tế vagrave khu vực

Năm 2015 Việt Nam đatilde cung một số nước khaacutec thocircng qua Khung hagravenh động Sendai vecirc giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai giai đoạn 2015-203011 tiếp nối Khung Hagravenh động Hyogo Việt Nam tiacutech cực tham gia vagraveo tất cả caacutec cuộc thảo luận của ASEAN vecirc giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai vagrave thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu cam kết thực hiện caacutec Mục tiecircu Phaacutet triển Becircn vưng mới12 trigravenh văn bản vecirc Đong gop Dự kiến do Quốc gia Xaacutec định (INDC)13 vagrave đong gop tiacutech cực vagraveo caacutec cuộc đagravem phaacuten vecirc biến đổi khiacute hậu trecircn toagraven cầu

Gần đacircy Kế hoạch Hagravenh động Quốc gia vecirc Bigravenh đẳng giới đatilde được phecirc duyệt để triển khai thực hiện đến năm 202014

GIỚI THIỆU TOcircNG QUAN CHIacuteNH SAacuteCH VEcirc BIẾN ĐOcircI KHIacute HẬU VAgrave BIgraveNH ĐĂNG GIỚI

4 5

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

Lagravem thế nagraveo để caacutec chiến lược kế hoạch vagrave chương trigravenh hagravenh động thuacutec đẩy bigravenh đăng giơi lagrave một phần của ứng phoacute vơi biến đổi khiacute hậu Phần nagravey se giơi thiệu tổng quan vecirc những cam kết vagrave caacutec điểm tiếp cận để thuacutec đẩy bigravenh đăng giơi thocircng qua caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu vagrave giam nhẹ rủi ro thiecircn tai

VAcircN ĐEcirc BIẾN ĐOcircI KHIacute HẬU TRONG CAacuteC CHIacuteNH SAacuteCH VAgrave CHƯƠNG TRIgraveNH THUC ĐAcircY BIgraveNH ĐĂNG GIỚIChiến lược Quốc gia vagrave Kế hoạch Hagravenh động vecirc Bigravenh đẳng giới vừa được phecirc duyệt chưa thể hiện rotilde mối quan hệ trong việc giải quyết bất bigravenh đẳng giới với ưng pho biến đổi khiacute hậu vagrave hiểm họa tự nhiecircn Tuy nhiecircn nhưng văn bản chiacutenh saacutech nagravey đatilde necircu rotilde phụ nư cần phải được tiếp cận đầy đủ vagrave bigravenh đẳng tới caacutec nguồn lực sản xuất như đất canh taacutec tiacuten dụng bảo hiểm thị trường vagrave caacutec thocircng tin khaacutec Caacutec văn bản chiacutenh saacutech cũng xaacutec định cần co caacutec dịch vụ như khuyến nocircng đagraveo tạo nghecirc y tế vagrave giaacuteo dục được điecircu chỉnh sao cho phu hợp với phụ nư co hoagraven cảnh kinh tế xatilde hội khaacutec nhau Chiến lược bigravenh đẳng giới đưa ra nhưng quy định quan trọng vecirc bảo hộ lao động phong chống vagrave xoa bo bạo lực giới vagrave đecirc xuất đagraveo tạo vecirc phacircn tiacutech giới cho caacutec caacuten bộ nhagrave nước tham gia lập kế hoạch hỗ trợ vai tro latildenh đạo của phụ nư vagrave hỗ trợ mạng lưới của caacutec chuyecircn gia lagravem vecirc bigravenh đẳng giới trong tất cả caacutec cấp hagravenh chiacutenh của chiacutenh phủ

Mặc dugrave caacutec chiacutenh saacutech về bigravenh đẳng giới của Viecirct Nam khocircng necircu rotilde caacutec quy định

cụ thể với biến đổi khiacute hậu hoặc thiecircn tai nhưng chắc chắn đa tạo một điểm tựa

phaacutep lỹ vững chắc vagrave tạo động lực để giải quyết caacutec ragraveo cản về giới trong cocircng taacutec

ứng pho với biến đổi khiacute hậu

Điểm tiếp cận để hỗ trợ quaacute trigravenh thiacutech ưng vagrave giảm nhẹ taacutec động của biến đổi khiacute hậu lagrave thuc đẩy việc tiếp cận bigravenh đẳng vagrave kiểm soaacutet caacutec nguồn lực sản xuất thị trường vagrave caacutec dịch vụ bao gồm đất nước cocircng nghệ thocircng tin khiacute hậu nocircng nghiệp caacutec dịch vụ tagravei chiacutenh vagrave khuyến nocircng Quaacute trigravenh xacircy dựng Chiến lược Quốc gia vagrave Kế hoạch hagravenh động vecirc Bigravenh đẳng giới lagrave một viacute dụ điển higravenh vecirc đagraveo tạo phacircn tiacutech giới cho caacutec caacuten bộ chịu traacutech nhiệm xacircy dựng kế hoạch hagravenh động thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu thu hut sự tham gia của phụ nư vagrave caacutec chuyecircn gia vecirc bigravenh đẳng giới trong hoạt động phacircn tiacutech lập kế hoạch vecirc rủi ro của biến đổi khiacute hậu vagrave thiecircn tai

BIgraveNH ĐĂNG GIỚI TRONG CAacuteC CHIacuteNH SAacuteCH VAgrave CHƯƠNG TRIgraveNH VEcirc BIẾN ĐOcircI KHIacute HẬUNhigraven vagraveo caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu bưc tranh dường như khaacutec hơn vagrave phưc tạp hơn Giới đatilde được đưa vagraveo tất cả caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh quan trọng trong linh vực nagravey trừ nhưng chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh liecircn quan đến tăng trưởng xanh15 Chương trigravenh Mục tiecircu Quốc gia Ứng phoacute với Biến đổi khiacute hậu 2008 trong mục taacutec động của biến đổi khiacute hậu đối với caacutec Mục tiecircu Phaacutet triển Thiecircn niecircn kỷ đatilde ghi nhận nguy cơ bất bigravenh đẳng giới sẽ tăng lecircn do taacutec động của biến đổi khiacute hậu với linh vực sinh kế yacute tế tagravei sản vagrave tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn cũng như taacutec động lecircn khối lượng cocircng việc vagrave sự tham gia vagraveo quaacute trigravenh ra quyết định Chiến lược Quốc gia về Biến đổi Khiacute hậu 2011 đatilde coi bigravenh đẳng giới lagrave một mục tiecircu cụ thể becircn cạnh caacutec mục tiecircu như đảm bảo lương thực an ninh năng lượng vagrave nước xoa đoi giảm nghegraveo an sinh xatilde hội y tế sinh kế vagrave bảo vệ caacutec nguồn tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn

Gần đacircy hơn Luật Phograveng Chống Thiecircn tai 2013 đatilde khẳng định lại bigravenh đẳng giới lagrave một trong nhưng nguyecircn tắc cốt lotildei trong cocircng taacutec phong chống thiecircn tai cung với caacutec giaacute trị khaacutec như nhacircn đạo cocircng bằng

minh bạch vagrave saacuteu nguyecircn tắc khaacutec Khung hướng dẫn lựa chọn ưu tiecircn thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu của Bộ Kế hoạch Đầu tư năm 2013 đưa ra nhưng hướng dẫn kỹ thuật vecirc caacutech lựa chọn ưu tiecircn nhưng khoản đầu tư cho thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu Lần đầu tiecircn khung hướng dẫn đatilde đưa bigravenh đẳng giới vagrave trao quyecircn cho phụ nư lagrave một tiecircu chiacute phụ vecirc nacircng cao năng lực thiacutech ưng16 Caacutec kế hoạch hagravenh động ưng pho biến đổi khiacute hậu của bộ ngagravenh như kế hoạch vecirc nocircng nghiệp giảm phaacutet thải do mất rừng vagrave suy thoaacutei rừng (REDD+)17 năng lượng y tế vagrave bảo vệ mocirci trường thigrave hầu như khocircng đecirc cập hoăc đecirc cập rất iacutet đến vấn đecirc giới hoăc phụ nư trừ kế hoạch hagravenh động của ngagravenh giaacuteo dục co đưa bigravenh đẳng giới vagraveo lagravem một nguyecircn tắc định hướng

Ở cấp khu vực vagrave cấp quốc tế Việt Nam khocircng phải lagrave nước đi đầu trong caacutec cuộc thảo luận vecirc bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu vagrave vấn đecirc nagravey cũng chưa được cộng đồng quốc tế quan tacircm đầy đủ18

Tuy nhiecircn caacutec caacuten bộ nhagrave nước đang ngagravey cagraveng thể hiện sự quan tacircm nhiecircu hơn với vấn đecirc nagravey ở cấp quốc tế vagrave cấp khu vực măc du điecircu nagravey vẫn chưa thể hiện rotilde qua caacutec saacuteng kiến hay hagravenh động cụ thể19

Bigravenh đẳng giới thường được coi lagrave một nguyecircn tắc chung một mục tiecircu hoặc thậm

chiacute lagrave một tiecircu chiacute để ưu tiecircn hagravenh động trong lĩnh vực biến đổi khiacute hậu Tuy nhiecircn nhận thức về tầm quan trọng của vấn đề bigravenh đẳng giới vẫn chưa được lồng gheacutep

vagraveo nội dung của caacutec chiến lược vagrave kế hoạch vagrave hiếm khi được chuyển thagravenh caacutec

hagravenh động cụ thể

Mặc dugrave con nhiều hạn chế nhưng cũng đa co những nỗ lực để chuyển lời noi

hoặc cam kết thagravenh hagravenh động đaacuteng chu yacute nhất lagrave trong lĩnh vực phong ngừa vagrave

thiacutech ứng với thiecircn tai

Năm 2013 Ủy ban Phong chống lụt batildeo Trung ương với vai tro lagrave cơ quan điecircu phối chiacutenh của Chiacutenh phủ trong vấn đecirc ưng pho vagrave phục hồi trước thiecircn tai đatilde ban hagravenh một quyết định phaacutep lyacute quan trọng ndash quyết định số 216QD-PCLBTW khẳng định Hội Liecircn hiệp Phụ nư Việt Nam lagrave một thagravenh viecircn chiacutenh thưc của Ủy ban phong chống lụt batildeo ở tất cả caacutec cấp Cho đến nay quyết định nagravey đatilde được phổ biến vagrave triển khai thực hiện ở mưc độ khaacutec nhau trecircn khắp đất nước Noi chung sự tham gia của Hội Liecircn hiệp Phụ nư trong Ủy ban phong chống lụt batildeo ngagravey cagraveng gia tăng

Chương trigravenh quốc gia vecirc Quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng do Bộ Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển nocircng thocircn (Bộ NNampPTNT) thực hiện cũng đang triển khai từng bước nhằm đảm bảo lồng gheacutep giới vagraveo caacutec hướng dẫn thực hiện tagravei liệu đagraveo tạo vagrave caacutec hoạt động xacircy dựng năng lực vecirc quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng của chiacutenh quyecircn20 Ngoagravei ra Hội Liecircn hiệp Phụ nư vừa hoagraven thiện một thoa thuận hợp taacutec Biecircn bản Ghi nhớ với Trung tacircm Phong traacutenh vagrave Giảm nhẹ Thiecircn tai của Bộ NNampPTNT lagrave cơ quan phụ traacutech Chương trigravenh quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng Nhưng saacuteng kiến khaacutec cũng nhằm mục điacutech nacircng cao chất lượng cocircng taacutec thu thập dư liệu phacircn taacutech theo giới tiacutenh trong vagrave sau thảm họa nhưng khocircng phải luc nagraveo việc nagravey cũng thagravenh cocircng21

Nhigraven chung vẫn con nhiecircu việc phải lagravem nhưng cocircng taacutec lồng gheacutep giới vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai đang tiến triển ổn định theo đung hướng

TOcircNG HƠP CAacuteC CHIacuteNH SAacuteCH VEcirc BIẾN ĐOcircI KHIacute HẬU VAgrave BIgraveNH ĐĂNG GIỚI

6 7

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

Thocircng tin tổng hợp trecircn cho thacircy sự quan tacircm vagrave cam kết chiacutenh trị rotilde ragraveng nhăm giai quyết những vacircn đecirc giơi trong linh vực biến đổi khiacute hậu mơi xuacirct hiện trong vograveng 5 năm qua Tuy nhiecircn đa số vẫn ldquochỉ lagrave lời noacuteirdquo lagrave những cam kết trong caacutec văn ban chiacutenh saacutech hoặc caacutec chiến lược của chiacutenh phủ Sự thể hiện băng hagravenh động cograven hạn chế Để biến lời noacutei thagravenh hagravenh động nhăm tiacutech cực thuacutec đẩy bigravenh đăng giơi trong caacutec saacuteng kiến vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave giam nhẹ rủi ro thiecircn tai chuacuteng ta cần xoacutea bo caacutec ragraveo can cograven tồn tại trong quaacute trigravenh xacircy dựng chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh

Noi chung vấn đề giới thường được coi lagrave một vấn đề bổ sung trong lĩnh vực biến đổi

khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai

Vấn đecirc giới chỉ được giải quyết trong mục lsquocaacutec cấn đecirc xuyecircn suốtrsquo cung với caacutec chủ đecirc khaacutec như khuyết tật dacircn tộc thiểu số vagrave tăng cường xatilde hội dacircn sự của caacutec văn bản chiacutenh saacutech hoăc kế hoạch hoạt động Kết quả lagrave giới thường được lồng gheacutep rất mờ nhạt vagrave chung ta thường co xu hướng lsquođaacutenh dấu vagraveo caacutec hộprsquo Chung ta thường iacutet chu yacute đến tiacutenh nhạy cảm giới của caacutec saacuteng kiến hoăc chưa thực sự thuc đẩy bigravenh đẳng giới

Phụ nữ luocircn được coi lagrave một trong những đocirci tượng dễ bị tổn thương nhất với biến đổi khiacute hậu cugraveng với caacutec lsquonhomrsquo khaacutec như người

khuyết tật dacircn tộc thiểu socirc trẻ em vv

Becircn cạnh xu hướng lsquonạn nhacircn hoarsquo tất cả caacutec nhom nagravey khi chỉ tập trung vagraveo tigravenh trạng dễ bị tổn thương của họ magrave khocircng tập trung vagraveo nhưng điểm mạnh quan điểm nagravey cũng khocircng ghi nhận sự đa dạng của caacutec nhom đối tượng khaacutec nhau Việc tập trung vagraveo tigravenh trạng dễ bị tổn thương vagrave coi mọi người như lagrave một nhom đồng nhất dễ dẫn đến việc triển khai caacutec chương trigravenh giống nhau cho caacutec nhom khaacutec nhau caacutec can thiệp khocircng phản aacutenh được thực tế vagrave thường khocircng hiệu quả

Hội liecircn hiecircp phụ nữ vagrave trong một socirc trường hợp Bộ Lao động-Thương binh vagrave Xa hội

(MoLISA) thường được coi lagrave cơ quan nhagrave nước chịu traacutech nhiecircm duy nhất thuc đacircy bigravenh

đẳng giới trong bocirci cảnh biến đổi khiacute hậu

Tăng cường bigravenh đẳng giới vagrave thuc đẩy vai tro latildenh đạo của phụ nư trong caacutec đơn vị khaacutec chịu traacutech nhiệm vecirc biến đổi khiacute hậu (như Sở Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn Sở Tagravei Nguyecircn vagrave Mocirci trường) lagrave việc rất

NHƯNG THAacuteCH THỨC

quan trọng nhưng hầu như lagrave khocircng được chu yacute tới Tương tự vai tro tiecircm năng của Hội liecircn hiệp phụ nư trong vấn đecirc sinh kế vagrave quản lyacute tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn cũng thường bị xem nhẹ

Hiểu biết vecirc mối quan hệ gắn kết giữa bigravenh đăng giơi vagrave biến đổi khiacute hậu caacutec kỹ năng

phacircn tiacutech vagrave lồng gheacutep giơi của caacutec cacircp chiacutenh quyecircn cograven hạn chế

Caacutec vấn đecirc nagravey cũng khocircng phải lagrave chủ đecirc được ưu tiecircn một caacutech hệ thống trong cocircng taacutec đagraveo tạo hoăc tăng cường năng lực vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai Caacutec hướng dẫn hoăc chỉ thị liecircn quan của chiacutenh phủ viacute dụ như lồng gheacutep vấn đecirc biến đổi khiacute hậu vagraveo cocircng taacutec lập kế hoạch phaacutet triển kinh tế-xatilde hội lagrave nhưng kỹ thuật phưc tạp vagrave rất kho aacutep dụng ở cấp

địa phương Tuy nhiecircn đacircy lagrave vấn đecirc hết sưc cần thiết trong lập kế hoạch ưu tiecircn vagrave phacircn bổ ngacircn saacutech cho caacutec chương trigravenh hagravenh động vecirc biến đổi khiacute hậu thuc đẩy bigravenh đẳng giới vagrave trao quyecircn cho phụ nư

Nhưng thaacutech thưc nagravey khocircng phải lagrave hoagraven toagraven mới vagrave đatilde được nhấn mạnh trong bản tom tắt chiacutenh saacutech năm 2012 của Liecircn hợp quốc tại Việt Nam vagrave Oxfam Điecircu nagravey cho thấy tiến độ giải quyết caacutec thaacutech thưc vẫn con chậm Măc du chung ta hiểu rằng cần mất nhiecircu thời gian để thay đổi thaacutei độ vagrave thực hagravenh đatilde ăn sacircu baacutem rễ nhưng chung ta vẫn phải hagravenh động nhanh chong hơn trong linh vực nagravey

ldquoPhụ nữ tiecircn phong trong thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai tại Việt Namrdquo

Caacutec tổ chưc phi chiacutenh phủ thuộc chương trigravenh Hỗ trợ Hagravenh động Thiacutech ưng Biến đổi Khiacute hậu Dựa vagraveo Cộng đồng (CBCCAG) do Chiacutenh phủ Uc tagravei trợ đatilde thuc đẩy vai tro latildenh đạo của phụ nư trong giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai vagrave thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu ở cấp gia đigravenh cộng đồng vagrave chiacutenh quyecircn trong việc ra quyết định lập kế hoạch vagrave kinh tế Video nagravey giới thiệu kinh nghiệm vagrave đưa ra caacutec khuyến nghị để co thể hagravenh động thiết thực hơn

8 9

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

Để biến tham vong được thể hiện trong caacutec chiacutenh saacutech vagrave chiến lược cacircp cao thagravenh taacutec động tại cộng đồng để thuacutec đẩy caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh lồng gheacutep giơi vagrave biến đổi khiacute hậu tại Việt Nam để biến lời noacutei thagravenh hagravenh động chuacuteng tocirci xin gưi đến caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech tại Việt Nam một số khuyến nghị sau

1 Xoa bo dần quan điểm nhigraven nhận phụ nư như một lsquonhom dễ bị tổn thươngrsquo khi xacircy dựng hoăc sưa đổi caacutec chiacutenh saacutech chương trigravenh vagrave tiacutech cực xoacutea bỏ caacutec định kiến về giới trong tất cả caacutec cocircng việc liecircn quan

2 Thường xuyecircn thực hiện phacircn tiacutech giới để cung cấp thocircng tin hỗ trợ quaacute trigravenh xacircy dựng hoăc cập nhật caacutec chương trigravenh chiacutenh saacutech mới vecirc biến đổi khiacute hậu Đảm bảo sự tham gia của caacutec chuyecircn gia về giới latildenh đạo nư vagrave đại diện cộng đồng lagrave nư khi tiến hagravenh phacircn tiacutech rủi ro thiecircn tai lập kế hoạch vagrave ưu tiecircn đầu tư

3 Tăng cương lồng gheacutep giới vagraveo caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu tăng trưởng xanh vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai (cũng như trong caacutec hướng dẫn vagrave tagravei liệu đagraveo tạo) thocircng qua lồng gheacutep caacutec mục tiecircu chỉ tiecircu vagrave chỉ số vecirc giới vagraveo tất cả caacutec nội dung Aacutep dụng caacutec saacuteng kiến lồng gheacutep giới vagrave biến đổi khiacute hậu được xacircy dựng dựa trecircn thực hagravenh tốt của caacutec tổ chưc phi chiacutenh phủ22

4 Đưa ra hạn ngạch vecirc vai trograve latildenh đạo vagrave sự tham gia của phụ nư trong quaacute trinh ra quyết định cho tất cả caacutec cơ quan vagrave ủy ban chịu traacutech nhiệm lập kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai

5 Giaacutem saacutet tiacutenh nhạy cảm giới của caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu bằng caacutech aacutep dụng caacutec cocircng cụ dễ dagraveng vagrave thacircn thiện với người dung viacute dụ như cocircng cụ đaacutenh dấu tiến bộ trong binh đăng giới23 Bộ Lao động-Thương binh vagrave Xatilde hội necircn đi đầu trong linh vực nagravey do Bộ co chưc năng nhiệm vụ đảm bảo caacutec bộ ngagravenh khaacutec thực hiện lồng gheacutep giới

6 Mở rộng chức năng nhiệm vụ hiện nay của Hội Liecircn hiệp Phụ nư để Hội co vai tro trong việc lập kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave thực hiện kế hoạch ở tất cả caacutec cấp becircn cạnh vai tro truyecircn thống như tổ chưc truyecircn thocircng hoăc nacircng cao nhận thưc Cần phacircn bổ nguồn lực để giup họ co thể thực hiện nhiệm vụ mới nagravey

7 Đưa ra yecircu cầu bắt buộc thu thập dư liệu taacutech theo giới tiacutenh trong caacutec hoạt động giaacutem saacutet đaacutenh giaacute vagrave baacuteo caacuteo về nhưng thay đổi của cocircng taacutec binh đăng giới vagrave trao quyền cho phụ nư trong tất cả caacutec chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu hoăc co liecircn quan viacute dụ như REDD+ quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng chi trả cho caacutec dịch vụ sư dụng hệ sinh thaacutei vv

8 Khuyến khiacutech sử dụng caacutec tiecircu chiacute về giới với tầm quan trọng đaacuteng kể trong việc xếp thư ưu tiecircn caacutec hagravenh động vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu dựa trecircn kinh nghiệm từ Khung hướng dẫn lựa chọn ưu tiecircn thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu của Bộ Kế hoạch Đầu tư24

KHUYẾN NGHỊ CHIacuteNH SAacuteCH

Bigravenh đẳng vagrave Hiệu quả Lồng gheacutep giới vagraveo Giảm nhẹ Rủi ro Thiecircn tai vagrave Thiacutech ứng Biến đổi Khiacute hậu CARE tại Việt Nam GIZ vagrave UN Women 2015

Đacircy lagrave tagravei liệu hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho những người thực hiện chương trigravenh hoặc dự aacuten lagravem về thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai Tagravei liệu đặt ra caacutec cacircu hỏi cần thiết trong quaacute trigravenh lồng gheacutep giới vagraveo thiết kế chương trigravenh biến đổi khiacute hậu vagrave đưa ra những lời khuyecircn caacutec cocircng cụ vagrave nguồn lực hữu iacutech để hỗ trợ cho quaacute trigravenh nagravey

9 Xacircy dựng một mạng lưới caacutec chuyecircn gia thuộc khu vực nhagrave nước vagrave caacutec nhagrave vận động chiacutenh saacutech lagravem việc trong lĩnh vực binh đăng giới vagrave biến đổi khiacute hậu bao gồm Hội liecircn hiệp phụ nư Bộ Lao động-Thương binh vagrave Xatilde hội cung caacutec bộ ngagravenh khaacutec đồng thời thu huacutet sự tham gia của caacutec tổ chức liecircn minh của nam giới

10 Cung với Chiến lược Quốc gia vecirc Bigravenh đẳng giới cần thể chế hoacutea cocircng taacutec đagraveo tạo về binh đăng giới cho caacuten bộ nhagrave nước gồm caacutec caacuten bộ lập kế hoạch caacuten bộ khuyến nocircng vagrave nhưng nhacircn viecircn ưng cưu khẩn cấp chịu traacutech nhiệm xacircy dựng vagrave thực hiện caacutec kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave caacutec kế hoạch hagravenh động vecirc quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng

11 Tổ chưc caacutec cuộc đối thoại đa nghagravenh về binh đăng giới vagrave biến đổi khiacute hậu vagrave tiến hagravenh đaacutenh giaacute liecircn bộ hagraveng năm ở cấp quốc gia để thảo luận vecirc tiến độ của cocircng taacutec bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu dưới sự chủ trigrave của Thủ tướng Chiacutenh phủ trong Ủy ban Quốc gia vecirc Biến đổi Khiacute hậu

12 Ở cấp quốc tế vagrave cấp khu vựcASEAN chung ta cần đi đầu hoăc hợp taacutec với caacutec nước co cung chiacute hướng trong việc vận động vagrave thuacutec đẩy caacutec vấn đề binh đăng giới trong caacutec cuộc thảo luận vagrave caacutec khung chiến lược vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai trong khu vực vagrave trecircn toagraven cầu

Caacutec khuyến nghị chiacutenh saacutech noi trecircn chủ yếu hướng tới caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech tại Việt Nam Caacutec becircn liecircn quan khaacutec cần hagravenh động nhiecircu hơn nưa để co thể thuc đẩy bigravenh đẳng giới vagrave giải quyết caacutec vấn đecirc biến đổi khiacute hậu một caacutech tốt hơn Caacutec khuyến nghị bao gồm

caacutec nhagrave tagravei trợ vagrave caacutec cơ quan liecircn hợp quốc cần hagravenh động nhiecircu hơn trong linh vực biến đổi khiacute hậu vagrave hỗ trợ tagravei chiacutenh cho caacutec chương trigravenh lồng gheacutep giới vagrave biến đổi khiacute hậu yecircu cầu giaacutem saacutet đaacutenh giaacute vagrave baacuteo caacuteo vecirc giới trong tất cả caacutec khoản đầu tư vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu xacircy dựng luật vagrave chiacutenh saacutech vận động hagravenh lang tại caacutec diễn đagraven vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave bigravenh đẳng giới ở cấp quốc tế vagrave khu vực thể chế hoa kinh nghiệm chuyecircn mocircn trong nước vv

caacutec tổ chức xatilde hội dacircn sự cần đưa tiếng noi thể hiện caacutec mối quan tacircm vagrave nhu cầu của nam giới vagrave phụ nư lecircn cấp trecircn hợp taacutec vận động chiacutenh saacutech dựa trecircn bằng chưng ở trong vagrave ngoagravei Việt Nam giaacutem saacutet tiến độ vagrave thagravenh tựu của chiacutenh phủ thiết lập mạng lưới nhưng người ủng hộ bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu trong cộng đồng vagrave chiacutenh quyecircn chuẩn hoa caacutec cocircng cụ phương phaacutep luận vagrave caacutec nguồn lực khaacutec để giup chiacutenh phủ nhacircn rộng vv vagrave

caacutec nhagrave nghiecircn cứu cung đưa ra caacutec bằng chưng vagrave nghiecircn cưu vecirc chiacutenh saacutech taacutec động chi phiacute-lợi iacutech hiệu quả chi phiacute vagrave hiệu quả đầu tư vecirc măt xatilde hội

10 11

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

10 Xem bản dịch khocircng chiacutenh thưc tại httpwwwifrcorgPageFiles153836Law20on20Natural20Disaster20Prevention20and20Control_No202033_IFWpdf

11 httpwwwunisdrorgweinformpublications43291

12 lsquoViệt Nam cam kết thực hiện caacutec mục tiecircu phaacutet triển tại hội nghị thượng đinht Liecircn hợp quốcrsquo httpvietnamnewsvnpolitics-laws276349viet-nam-commits-to-implementing-development-goals-at-un-summithtml Tổng quan vecirc 17 Mục tiecircu Phaacutet triển Becircn vưng xem tại httpssustainabledevelopmentunorgtopics

13 INDC của Việt Nam xaacutec định lộ trigravenh giảm nhẹ phaacutet thải khiacute nhagrave kiacutenh giai đoạn 2021-2030 như sau lsquobằng nguồn lực trong nước đến năm 2030 sẽ giảm 8 lượng phaacutet thải so với kịch bản phaacutet triển thocircng thường Sự đong gop noi trecircn sẽ co thể tăng lecircn tới 25 với sự hỗ trợ của quốc tếrsquo httpwww4unfcccintsubmissionsINDCPublished20DocumentsViet20Nam1VIETNAMrsquoS20INDCpdf

14 Chiến lược tập trung vagraveo nacircng cao nhận thưc vagrave thay đổi hagravenh vi - bao gồm cả vecirc Bạo lực Giới - phaacutet triển năng lực thể chế bảo trợ xatilde hội sự tham gia vagrave vai tro latildenh đạo của phụ nư vagrave giảm bất bigravenh đẳng giới trong caacutec vấn đecirc quan trọng như quyecircn sư dụng đất caacutec nư doanh nhacircn vagrave doanh nghiệp bảo vệ tại caacutec khu cocircng nghiệp dịch vụ xatilde hội vagrave vấn đecirc khaacutec lsquophu hợp với phaacutet triển kinh tế-xatilde hội vagrave xu hướng toagraven cầursquo Xem Quyết định 1696 QĐ-TTg của Thủ tướng Chiacutenh phủ vecirc việc phecirc duyệt Kế hoạch hagravenh động quốc gia vecirc bigravenh đẳng giới 2016-2020 2102015

15 Cả Chiến lược Tăng trưởng Xanh (2012) vagrave Kế hoạch Hagravenh động (2014) đecircu rất hạn chế đecirc cập đến phụ nư hay giới cũng khocircng đecirc cập caacutec vấn đecirc khaacutec như caacutec dacircn tộc thiểu số người khuyết tật trẻ em vagrave thanh thiếu niecircn hoăc caacutec nhom tương tự như vậy được gọi lagrave ldquocaacutec nhom dễ bị tổn thương lsquo Chỉ đecirc cập việc thực hiện lsquosống xanhrsquo vagrave nhận thưc vecirc sư dụng năng lượng vagrave caacutec hoạt động truyecircn thocircng hướng tới caacutec nhom dacircn cư nagravey vagrave đecirc cập mơ hồ hơn vecirc việc tăng trưởng xanh dẫn đến xoa đoi giảm nghegraveo như một nguyecircn tắc định hướng

16 Tiecircu chiacute phụ vecirc nacircng cao năng lực thiacutech ưng cũng đecirc cập đến dacircn tộc thiểu số vagrave việc di chuyển vagrave nhận trọng số 15 trong tổng số điểm cho việc lựa chọn ưu tiecircn cho caacutec hagravenh động thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu Nhigraven chung caacutec hướng dẫn APRF được xem như lagrave một bước nhảy vọt đaacuteng kể nhưng cũng khocircng được phổ biến rộng ratildei vagrave được xem lagrave quaacute kỹ thuật đối với caacutec caacuten bộ nhagrave nước hạn chế trigravenh độ hoăc kiến thưc vecirc biến đổi khiacute hậu Caacutec hướng dẫn cần phải được điecircu chỉnh vagrave đơn giản hoa cho phu hợp như đatilde được một số tổ chưc phi chiacutenh phủ trong đo co tổ chưc CARE Quốc tế tại Việt Nam thực hiện Để biết thecircm chi tiết vecirc caacutech tiếp cận của CARE xem Lập kế hoạch thuc đẩy khả năng ưng pho phục hồi thiacutech nghi Cẩm nang thực hagravenh hỗ trợ thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu dựa vagraveo cộng đồng Miguel Coulier CARE International in Vietnam 2015

17 REDD lagrave viết tắt của Reduction of Emissions from Deforestation and Forest Degradation (Giảm phaacutet thải từ Mất rừng vagrave Suy thoaacutei rừng) Dấu lsquo+rsquo ngụ yacute quản lyacute rừng bảo tồn vagrave tăng cường dự trư caacutec bon Để biết thecircm chi tiết vecirc Kế hoạch hagravenh động REDD+ Việt Nam 2012 hoăc lsquoChương trigravenh hagravenh động quốc gia vecirc Giảm phaacutet thải khiacute nhagrave kiacutenh thocircng qua nỗ lực hạn chế mất rừng vagrave suy thoaacutei rừng quản lyacute becircn vưng tagravei nguyecircn rừng bảo tồn vagrave nacircng cao trư lượng caacutec bon rừngrdquo xem tại httpvietnam-reddorgUploadDownloadFile799-QD-TTg_En_3104pdf

1 Xem Một mũi tecircn trung hai điacutech Bagravei Học kinh nghiệm Số 1 Miguel Coulier Elizabeth Cowan and Julie Webb CARE Quốc tế tại Việt Nam 2015 httpcareclimatechangeorgtool-kitscare-vietnam-learning-series Vietnam Country Case Study on Gender Climate Change Adaptation and Disaster Risk Reduction Dankelman Irene UN Women Vietnam 2015 httpasiapacificunwomenorgencountriesvietnam Responding to Climate Change in Vietnam Opportunities for improving gender equality A Policy Discussion Paper UN and Oxfam in Vietnam 2010 httppolicy-practiceoxfamorgukpublicationsresponding-to-climate-change-in-vietnam-opportunities-for-improving-gender-equa-112555

2 httpdfatgovaugeovietnamdevelopment-assistancePagespromoting-womens-economic-empowerment-including-ethnic-minoritiesaspx

3 Viacute dụ Dự aacuten nacircng cao năng lực cho phụ nư dacircn tộc thiểu số nhằm cải thiện sinh kế vagrave dinh dưỡng của tổ chưc CARE Quốc tế tại Việt Nam do Chiacutenh phủ Uc tagravei trợ lagravem việc với caacutec dacircn tộc thiểu số miecircn Bắc Việt Nam vecirc sinh kế co khả năng thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu đồng thời cải thiện sự tham gia vagrave taacutec động trong quaacute trigravenh ra quyết định tại cộng đồng vagrave hộ gia đigravenh thocircng qua Dự aacuten Cacircu lạc bộ Phaacutep luật vagrave Đời sống (LARC)

4 httpwwwunorgvnenpublicationsdoc_details268-policy-brief-gender-equality-in-climate-change-adaptation-and-disasterhtml

5 Bản tom tắt chiacutenh saacutech nagravey chỉ xem xeacutet luật chiến lược vagrave kế hoạch hagravenh động chiacutenh của chung cả nước vagrave của bộ ngagravenh vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave thiecircn tai trong mười năm qua Tagravei liệu nagravey khocircng nhằm đưa ra phacircn tiacutech sacircu sắc vecirc toagraven bộ caacutec văn bản quy phạm phaacutep luật co liecircn quan như caacutec quyết định nghị định nghị quyết thocircng tư văn bản hướng dẫn thực hiện vv Tagravei liệu cũng khocircng phacircn tiacutech Kế hoạch hagravenh động cấp tỉnh vecirc biến đổi khiacute hậu hay QLRRTTDVCĐ

6 Một loạt caacutec văn bản quy phạm phaacutep luật chiến lược vagrave kế hoạch co thể xem tại httpchinhphuvnportalpageportalEnglishstrategies

7 Xem Baacuteo caacuteo tiến độ quốc gia vecirc thực hiện khung hagravenh động Hyogo (2013-2015) Thaacuteng 1 2015 httpwwwpreventionwebnetfiles42305_VNM_NationalHFAprogress_2013-15pdf

8 Nghị quyết Trung ương Đảng 24NQ-TW lsquoChủ động ưng pho với Biến đổi Khiacute hậu tăng cường quản lyacute Tagravei nguyecircn vagrave Bảo vệ Mocirci trườngrsquo bản tiếng Việt co tại httpthuvienphapluatvnvan-banTai-nguyen-Moi-truongResolution-No-24-NQ-TW-climate-change-improvement-of-natural-resource-management-203397aspx

9 Điecircu 63 Hiến Phaacutep Việt Nam tuyecircn bố (1) Nhagrave nước co chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường quản lyacute sư dụng hiệu quả becircn vưng caacutec nguồn tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn bảo tồn thiecircn nhiecircn đa dạng sinh học chủ động phong chống thiecircn tai ưng pho với biến đổi khiacute hậu (2) Nhagrave nước khuyến khiacutech mọi hoạt động bảo vệ mocirci trường phaacutet triển sư dụng năng lượng mới năng lượng taacutei tạo httpenvietnamplusvnthe-constitution-of-the-socialist-republic-of-vietnam55389vnp

CHU THIacuteCH

12

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

18 Giới từ lacircu đatilde được đaacutenh giaacute thấp trong cocircng taacutec của UNFCCC Chỉ từ hội nghị COP20 tại Peru vagraveo thaacuteng 12 năm 2014 thigrave chủ đecirc nagravey mới được cocircng nhận thocircng qua việc khởi xướng Chương trigravenh lagravem việc tại Lima vecirc Giới (LWPG) trong hai năm Xeacutet vecirc tagravei chiacutenh khiacute hậu thaacuteng 3 năm 2015 Quỹ Khiacute hậu Xanh (GCF) cũng đatilde thocircng qua một Chiacutenh saacutech Kế hoạch hagravenh động vecirc Giới mang tiacutenh đột phaacute Ở cấp ASEAN cả tuyecircn bố chung năm 2014 cũng như tuyecircn bố năm 2015 vecirc biến đổi khiacute hậu đecircu khocircng đecirc cập đến phụ nư bigravenh đẳng giới hoăc caacutec chủ đecirc liecircn quan

19 Dựa trecircn một số cuộc trao đổi khocircng chiacutenh thưc gần đacircy vagrave yecircu cầu sự ủng hộ Bộ Tagravei nguyecircn vagrave Mocirci trường vagrave Bộ Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển nocircng thocircn đối với caacutec thagravenh viecircn của Nhom cocircng taacutec vecirc biến đổi khiacute hậu phi chiacutenh phủ Ngoagravei ra một cuộc khảo saacutet khu vực của UNDP gần đacircy vecirc lsquotiến độ xacircy dựng khả năng ưng pho phục hồi thiacutech nghirsquo (chưa được cocircng bố nhưng được UNDP trigravenh bagravey tại hội thảo tổng kết 17 năm Chương trigravenh phong ngừa thảm họa tại Việt Nam tại Hagrave Nội Việt Nam vagraveo ngagravey 01 thaacuteng 12 năm 2015) đatilde khẳng định sự quan tacircm nagravey vagrave sự đồng yacute vecirc việcrsquo thiếu bigravenh đẳng giới vagrave thiếu trao quyecircn cho phụ nư trong giảm nhẹ rủi ro thiecircn tairsquo lagrave một vấn đecirc lớn

20 Xem đường dẫn sau đacircy để co một danh saacutech caacutec tagravei liệu đagraveo tạo vagrave hướng dẫn được Bộ NN amp PTNT phecirc duyệt httpwwwdmcgovvnvan-ban-phap-quy-da1002-pt32htmllang=vi-VN

21 Trong thập kỷ qua caacutec tổ chưc như UNDP Trung tacircm thiecircn tai Thaacutei Bigravenh Dương (PDC) Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Trung tacircm Phong chống Thiecircn tai Chacircu Aacute (ADPC) đatilde hỗ trợ nhiecircu saacuteng kiến để cập nhật hệ thống Đaacutenh giaacute Thiệt hại vagrave nhu cầu của chiacutenh phủ (DANA) vecirc caacutec chỉ tiecircu vagrave mẫu sưa đổi caacutec ưng dụng web vagrave phần mecircm đi kegravem Tuy nhiecircn cho đến nay sự cải thiện con hạn chế bao gồm thu thập dư liệu taacutech theo giới tiacutenh Xem Baacuteo caacuteo tiến độ quốc gia vecirc thực hiện Khung hagravenh động Hyogo (2013-2015) thaacuteng 1 năm 2015 httpwwwpreventionwebnetfiles42305_VNM_NationalHFAprogress_2013-15pdf

22 Khung Thiacutech ưng chuyển dịch vai tro giới (GTA) CARE Quốc tế tại Việt Nam gần đacircy xacircy dựng co thể lagrave một hướng dẫn hưu iacutech ở đacircy Vui long xem trang 18-19 trong Một mũi tecircn trung hai điacutech Bagravei Học kinh nghiệm Số 1 Miguel Coulier Elizabeth Cowan vagrave Julie Webb CARE Quốc tế tại Việt Nam 2015 httpcareclimatechangeorgtool-kitscare-vietnam-learning-series

23 Một viacute dụ co thể dễ dagraveng điecircu chỉnh cho caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech Việt Nam lagrave Đaacutenh dấu giới của Ủy Ban thường trực liecircn ngagravenh được sư dụng trong caacutec trường hợp khẩn cấp Cocircng cụ nagravey đaacutenh matilde từ 0-2 để xem một dự aacuten nhacircn đạo được thiết kế đủ tốt hay khocircng nhằm đảm bảo rằng phụ nưtrẻ em gaacutei vagrave nam giớitrẻ em trai sẽ được hưởng lợi như nhau từ dự aacuten đo hoăc lagrave no sẽ thuc đẩy bigravenh đẳng giới theo một caacutech khaacutec Để biết thecircm xem httpswwwhumanitarianresponseinfoentopicsgenderpageiasc-gender-marker

24 Việc nagravey co thể được thực hiện thocircng qua giaacutem saacutet vagrave baacuteo caacuteo đồng đẳng khuyến khiacutech bằng tagravei chiacutenh hệ thống tiacutenh điểm vv

Biến Lời noacutei thagravenh Hagravenh độngMiguelCoulierlagravetaacutecgiacủaấnphẩmTăngcươngBigravenhđẳngGiớitrongChiacutenhsaacutechvagraveThiếtkếChươngtrigravenhvềBiếnđổiKhiacutehậutaiViệtNamtheoyecircucầucủaCAREQuốctếtaiViệtNamĐacircylagravesanphẩmhợptaacutecgiữcaacutectổchứcthuộcChươngtrigravenhTagraveitrợỨngphoacutevớiBiếnđổiKhiacutehậudựavagraveoCộngđồngdochiacutenhphủUctagraveitrợẤnphẩmdoLouiseCotrel-GibbonsthiếtkếvagraveNguyễnThịTacircmdịch

XinlưuyacutelagravemăcdugravechiacutenhphủUctagraveitrợđecircsanxuấtBanToacutemtắtChiacutenhsaacutechcaacutectuyecircnbốvagravekhuyếnnghịchỉthecirchiệnquanđiecircmcủacaacutectổchứcthamgia

ẢnhchupEDF(tr1)ENTERProduction(tr2)TrầnPhanThaacuteiGiangCARE(tr26-710-11)GiangPhamCARE(tr4-58-9)vagraveChữThậpđỏ(tr3)Ấnphẩmđượcinbằnggiấytừnguồnnguyecircnliệurừngbềnvữngcopy2015CAREQuốctếtaiViệtNam

LỜI CẢM ƠN

CHU THIacuteCH

Page 2: BẢN TÓM TẮT CHÍNH SÁCH BIẾN LỜI NÓI THÀNH HÀNH ĐỘNG · 2 3 Biến lời nói thành Hành động Tăng cường bình đẳng giới trong Chính sách và Thiết

2 3

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

Biến đổi khiacute hậu đang diễn ra trecircn toagraven cầu Vacircn đecirc nagravey taacutec động đến tacirct ca moi cộng đồng trecircn khắp Việt Nam đe doa năng suacirct vagrave sinh kế của người dacircn Biến đổi khiacute hậu anh hương đến caacutec nguồn lực lagravem suy yếu những nỗ lực vecirc xoacutea đoacutei giam nghegraveo trecircn toagraven quốc vagrave cocircng cuộc phaacutet triển kinh tế-xatilde hội

Biến đổi khiacute hậu gacircy ra nhưng taacutec động khaacutec nhau với nam giới vagrave phụ nư Biến đổi khiacute hậu taacutec động lecircn cuộc sống vagrave sinh kế người dacircn theo nhưng caacutech khaacutec nhau vagrave ưng pho với biến đổi khiacute hậu chịu ảnh hưởng mạnh bởi caacutec chuẩn mực giới Giới ngagravey cagraveng được ghi nhận như một yếu tố quyết định trong hoạt động lập kế hoạch vagrave triển khai caacutec can thiệp vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai Caacutec ấn phẩm gần đacircy đatilde necircu bật nhưng vấn đecirc như phụ nư phải gaacutenh vaacutec quaacute nhiecircu cocircng việc quyecircn quyết định trong gia đigravenh vagrave trong caacutec hoạt động tại cocircng cộng con hạn chế bất bigravenh đẳng trong tiếp cận vagrave kiểm soaacutet caacutec nguồn lực lagrave nhưng cản với phụ nư vagrave nam giới Việt Nam trong việc aacutep dụng caacutec chiến lược hiệu quả để thiacutech ưng với biến đổi khiacute hậu1

Chung ta se khocircng thể đạt được bigravenh đẳng giới cũng như khocircng thể thiacutech ứng tocirct với

biến đổi khiacute hậu vagrave thiecircn tai nếu khocircng giải quyết được mocirci quan hecirc tương taacutec của hai

vấn đề nagravey

Vigrave vậy chung ta cần giải quyết caacutec mối quan hệ gắn kết giưa bất bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu cung một luc bằng caacutech xoa bo nhưng ragraveo cản vecirc giới vagrave aacutep dụng caacutec phương phaacutep tiacutech hợp

Thocircng qua chương trigravenh Hỗ trợ Hagravenh động Thiacutech ứng Biến đổi Khiacute hậu Dựa vagraveo Cộng đồng (CBCCAG) do Chiacutenh phủ Uc tagravei trợ2 vagrave thocircng qua caacutec dự aacuten co mục tiecircu tăng cường khả năng ưng pho phục hồi vagrave thiacutech nghi với biến đổi khiacute hậu cho cộng đồng3 caacutec tổ chưc phi chiacutenh phủ đatilde tiacutech lũy được nhưng kinh nghiệm đaacuteng kể vagrave rut ra một số bagravei học trong việc giải quyết mối quan hệ giưa bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu Để xoa bo bất bigravenh đẳng giới chung ta cần lagravem việc với caacutec nhom phụ nư nam giới trẻ em gaacutei vagrave trẻ em trai cung với chiacutenh quyecircn địa phương vagrave caacutec tổ chưc trong quaacute trigravenh triển khai caacutec can thiệp tiacutech hợp khi đaacutenh giaacute rủi ro vagrave lập kế hoạch trong linh vực biến đổi khiacute hậu trong linh vực sinh kế phong ngừa thiecircn tai tổ chưc caacutec hoạt động truyecircn thocircng vecirc rủi ro do biến đổi khiacute hậu vagrave thay đổi hagravenh vi

Bản tom tắt chiacutenh saacutech nagravey được xacircy dựng dựa trecircn nhưng bagravei học thu được vagrave đưa ra phacircn tiacutech sacircu hơn Đacircy lagrave tagravei liệu cập nhật cần thiết cho bản tom tắt chiacutenh saacutech của Liecircn hợp quốc tại Việt Nam vagrave Oxfam co tiecircu đecirc lsquoBigravenh đẳng giới trong Thiacutech ứng Biến đổi Khiacute hậu vagrave Giảm nhẹ Rủi ro Thiecircn tai tại Việt Namrsquo4 Tagravei liệu nagravey đaacutenh giaacute nhưng thagravenh tựu đạt được trong nhưng năm gần đacircy vagrave đưa ra nhưng khuyến nghị mới Bản tom tắt chiacutenh saacutech nagravey khuyến khiacutech caacutec becircn hagravenh động xoa bo bất bigravenh đẳng giới trong caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu Chung ta cần lsquobiến lời noi thagravenh hagravenh độngrsquo để tạo ra nhưng bước tiến mạnh mẽ vagrave co yacute nghia hướng tới bigravenh đẳng vagrave cocircng bằng cho caacutec hoạt động thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu Tagravei liệu chủ yếu hướng tới caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech vagrave nhưng người ra quyết định ở cấp trung ương vagrave địa phương của Việt Nam nhưng cũng co thể aacutep dụng trong nhưng bối cảnh becircn ngoagravei Việt Nam

Phần nagravey giơi thiệu toacutem tắt caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh lagravem vecirc bigravenh đăng giơi biến đổi khiacute hậu giam nhẹ rủi ro thiecircn tai vagrave tăng trương xanh trong thập kỷ qua necircu bật những phaacutet triển trong thời gian gần đacircy

CAacuteC CHIacuteNH SAacuteCH VAgrave CHƯƠNG TRIgraveNH TẠI VIỆT NAM5 Chiacutenh phủ Việt Nam đatilde sớm thể hiện sự cam kết liecircn tục với vấn đecirc biến đổi khiacute hậu thocircng qua việc tham gia vagraveo caacutec tiến trigravenh quốc tế vagrave đưa ra một khung chiacutenh saacutech quốc gia lớn vecirc biến đổi khiacute hậu thiecircn tai vagrave tăng trưởng xanh Caacutec văn bản chiacutenh saacutech chiacutenh bao gồm6 Chiến lược Quốc gia vecirc Biến đổi Khiacute hậu (2011) vagrave Kế hoạch Hagravenh động (2012) Chương trigravenh Mục tiecircu Quốc gia Ứng pho Biến đổi Khiacute hậu (2008) Chiến lược Quốc gia Phong chống vagrave giảm nhẹ Thiecircn tai đến năm 2020 (2007) Chương trigravenh quốc gia vecirc Quản lyacute Rủi ro Thiecircn tai Dựa vagraveo Cộng đồng (2009) Chiến lược quốc gia vecirc Tăng trưởng Xanh (2012) vagrave Kế hoạch Hagravenh động (2014) Bắt nguồn từ Chương trigravenh Mục tiecircu Quốc gia Ứng pho Biến đổi Khiacute hậu rất nhiecircu kế hoạch hagravenh động của bộ ngagravenh đatilde được xacircy dựng đaacuteng chu yacute lagrave kế hoạch hagravenh động của ngagravenh nocircng-lacircm nghiệp kế hoạch bảo vệ mocirci trường năng lượng nước giao thocircng giaacuteo dục vagrave y tế

Văn bản quan trọng nhất lagrave Chiến lược Quocircc gia về Biến đổi Khiacute hậu đa đặt ra định

hướng cụ thể về thiacutech ứng vagrave giảm nhẹ trong đo co caacutec mục tiecircu giảm phaacutet thải

cho đến năm 2050

Sau khi Chiến lược được xacircy dựng Ủy ban Quốc gia vecirc Biến đổi Khiacute hậu đatilde được thagravenh lập đong vai tro điecircu phối caacutec bộ ngagravenh chiacutenh Ủy ban do Thủ tướng Chiacutenh phủ chủ trigrave đảm bảo thẩm quyecircn cần thiết vagrave quyecircn ra quyết định

Đecirc giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai kể từ giưa năm 2009 Bộ Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển nocircng thocircn đatilde bắt đầu một chương trigravenh đầy tham vọng vecirc quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng để xacircy dựng năng lực thể chế cho chiacutenh quyecircn địa phương vagrave tiếp cận gần 60 số xatilde của Việt Nam nhằm hỗ trợ cấp cơ sở vecirc phong ngừa vagrave giảm nhẹ thiecircn tai Do kinh nghiệm kinh phiacute hoạt động ở cấp địa phương vagrave caacutec nguồn lực con hạn chế chương trigravenh đatilde giup cải thiện năng lực thể chế nhưng vẫn chưa mang lại lợi iacutech trực tiếp cho cộng đồng ở quy mocirc lớn7

Viecirct Nam co một cơ sở phaacutep lyacute vững chắc để thuc đacircy bigravenh đẳng giới viacute dụ như Luật Bigravenh đẳng giới (2007) vagrave Chiến lược Quocircc

gia về Bigravenh đẳng giới (2012)

Chiến lược quốc gia vecirc bigravenh đẳng giới giai đoạn 2011-2020 co mục điacutech đem lại cơ hội bigravenh đẳng đảm bảo sự tham gia vagrave lợi iacutech của phụ nư vagrave nam giới được bigravenh đẳng trong tất cả caacutec linh vực chiacutenh trị kinh tế văn hoa vagrave xatilde hội Chiến lược yecircu cầu tất cả caacutec bộ ngagravenh phải lồng gheacutep giới trong cocircng việc của họ

PHAacuteT TRIỂN CHIacuteNH SAacuteCH TỪ NĂM 2012Đagrave phaacutet triển của caacutec chiacutenh saacutech vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave sự dịch chuyển sang mocirc higravenh kinh tế tăng trưởng xanh vẫn diễn ra liecircn tục trong nhưng năm gần đacircy Trong năm 2013 Trung ương Đảng đatilde phecirc duyệt Nghị quyết số 24NQ-TW8 Đacircy lagrave ban hagravenh văn bản chiacutenh trị cấp cao nhất vagrave lagrave chỉ thị cho tất cả caacutec luật vagrave caacutec chiacutenh saacutech liecircn quan đến biến đổi khiacute hậu đi theo định hướng chung Hiến phaacutep sưa đổi năm 2013 cũng tăng thẩm quyecircn phaacutep lyacute cho vấn đecirc nagravey 9 Ngoagravei ra một loạt caacutec luật vagrave văn bản quy phạm phaacutep luacirct mới đatilde được ban hagravenh như Luật Phong Chống Thiecircn Tai (2013)10 Luật Bảo vệ Mocirci trường (2014) vagrave Kế hoạch Hagravenh động Tăng trưởng Xanh (2014) Một số Bộ đatilde xacircy dựng cập nhật hoăc chuẩn bị hoagraven thiện caacutec chiến lược vagrave kế hoạch của migravenh trong linh vực nocircng nghiệp ưng pho phục hồi vagrave thiacutech nghi của khu vực thagravenh thị vagrave bảo tồn đa dạng sinh học

Những cam kết của chiacutenh phủ Viecirct Nam được thể hiecircn băng caacutec hoạt động liecircn tục

ở cấp quocircc tế vagrave khu vực

Năm 2015 Việt Nam đatilde cung một số nước khaacutec thocircng qua Khung hagravenh động Sendai vecirc giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai giai đoạn 2015-203011 tiếp nối Khung Hagravenh động Hyogo Việt Nam tiacutech cực tham gia vagraveo tất cả caacutec cuộc thảo luận của ASEAN vecirc giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai vagrave thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu cam kết thực hiện caacutec Mục tiecircu Phaacutet triển Becircn vưng mới12 trigravenh văn bản vecirc Đong gop Dự kiến do Quốc gia Xaacutec định (INDC)13 vagrave đong gop tiacutech cực vagraveo caacutec cuộc đagravem phaacuten vecirc biến đổi khiacute hậu trecircn toagraven cầu

Gần đacircy Kế hoạch Hagravenh động Quốc gia vecirc Bigravenh đẳng giới đatilde được phecirc duyệt để triển khai thực hiện đến năm 202014

GIỚI THIỆU TOcircNG QUAN CHIacuteNH SAacuteCH VEcirc BIẾN ĐOcircI KHIacute HẬU VAgrave BIgraveNH ĐĂNG GIỚI

4 5

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

Lagravem thế nagraveo để caacutec chiến lược kế hoạch vagrave chương trigravenh hagravenh động thuacutec đẩy bigravenh đăng giơi lagrave một phần của ứng phoacute vơi biến đổi khiacute hậu Phần nagravey se giơi thiệu tổng quan vecirc những cam kết vagrave caacutec điểm tiếp cận để thuacutec đẩy bigravenh đăng giơi thocircng qua caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu vagrave giam nhẹ rủi ro thiecircn tai

VAcircN ĐEcirc BIẾN ĐOcircI KHIacute HẬU TRONG CAacuteC CHIacuteNH SAacuteCH VAgrave CHƯƠNG TRIgraveNH THUC ĐAcircY BIgraveNH ĐĂNG GIỚIChiến lược Quốc gia vagrave Kế hoạch Hagravenh động vecirc Bigravenh đẳng giới vừa được phecirc duyệt chưa thể hiện rotilde mối quan hệ trong việc giải quyết bất bigravenh đẳng giới với ưng pho biến đổi khiacute hậu vagrave hiểm họa tự nhiecircn Tuy nhiecircn nhưng văn bản chiacutenh saacutech nagravey đatilde necircu rotilde phụ nư cần phải được tiếp cận đầy đủ vagrave bigravenh đẳng tới caacutec nguồn lực sản xuất như đất canh taacutec tiacuten dụng bảo hiểm thị trường vagrave caacutec thocircng tin khaacutec Caacutec văn bản chiacutenh saacutech cũng xaacutec định cần co caacutec dịch vụ như khuyến nocircng đagraveo tạo nghecirc y tế vagrave giaacuteo dục được điecircu chỉnh sao cho phu hợp với phụ nư co hoagraven cảnh kinh tế xatilde hội khaacutec nhau Chiến lược bigravenh đẳng giới đưa ra nhưng quy định quan trọng vecirc bảo hộ lao động phong chống vagrave xoa bo bạo lực giới vagrave đecirc xuất đagraveo tạo vecirc phacircn tiacutech giới cho caacutec caacuten bộ nhagrave nước tham gia lập kế hoạch hỗ trợ vai tro latildenh đạo của phụ nư vagrave hỗ trợ mạng lưới của caacutec chuyecircn gia lagravem vecirc bigravenh đẳng giới trong tất cả caacutec cấp hagravenh chiacutenh của chiacutenh phủ

Mặc dugrave caacutec chiacutenh saacutech về bigravenh đẳng giới của Viecirct Nam khocircng necircu rotilde caacutec quy định

cụ thể với biến đổi khiacute hậu hoặc thiecircn tai nhưng chắc chắn đa tạo một điểm tựa

phaacutep lỹ vững chắc vagrave tạo động lực để giải quyết caacutec ragraveo cản về giới trong cocircng taacutec

ứng pho với biến đổi khiacute hậu

Điểm tiếp cận để hỗ trợ quaacute trigravenh thiacutech ưng vagrave giảm nhẹ taacutec động của biến đổi khiacute hậu lagrave thuc đẩy việc tiếp cận bigravenh đẳng vagrave kiểm soaacutet caacutec nguồn lực sản xuất thị trường vagrave caacutec dịch vụ bao gồm đất nước cocircng nghệ thocircng tin khiacute hậu nocircng nghiệp caacutec dịch vụ tagravei chiacutenh vagrave khuyến nocircng Quaacute trigravenh xacircy dựng Chiến lược Quốc gia vagrave Kế hoạch hagravenh động vecirc Bigravenh đẳng giới lagrave một viacute dụ điển higravenh vecirc đagraveo tạo phacircn tiacutech giới cho caacutec caacuten bộ chịu traacutech nhiệm xacircy dựng kế hoạch hagravenh động thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu thu hut sự tham gia của phụ nư vagrave caacutec chuyecircn gia vecirc bigravenh đẳng giới trong hoạt động phacircn tiacutech lập kế hoạch vecirc rủi ro của biến đổi khiacute hậu vagrave thiecircn tai

BIgraveNH ĐĂNG GIỚI TRONG CAacuteC CHIacuteNH SAacuteCH VAgrave CHƯƠNG TRIgraveNH VEcirc BIẾN ĐOcircI KHIacute HẬUNhigraven vagraveo caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu bưc tranh dường như khaacutec hơn vagrave phưc tạp hơn Giới đatilde được đưa vagraveo tất cả caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh quan trọng trong linh vực nagravey trừ nhưng chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh liecircn quan đến tăng trưởng xanh15 Chương trigravenh Mục tiecircu Quốc gia Ứng phoacute với Biến đổi khiacute hậu 2008 trong mục taacutec động của biến đổi khiacute hậu đối với caacutec Mục tiecircu Phaacutet triển Thiecircn niecircn kỷ đatilde ghi nhận nguy cơ bất bigravenh đẳng giới sẽ tăng lecircn do taacutec động của biến đổi khiacute hậu với linh vực sinh kế yacute tế tagravei sản vagrave tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn cũng như taacutec động lecircn khối lượng cocircng việc vagrave sự tham gia vagraveo quaacute trigravenh ra quyết định Chiến lược Quốc gia về Biến đổi Khiacute hậu 2011 đatilde coi bigravenh đẳng giới lagrave một mục tiecircu cụ thể becircn cạnh caacutec mục tiecircu như đảm bảo lương thực an ninh năng lượng vagrave nước xoa đoi giảm nghegraveo an sinh xatilde hội y tế sinh kế vagrave bảo vệ caacutec nguồn tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn

Gần đacircy hơn Luật Phograveng Chống Thiecircn tai 2013 đatilde khẳng định lại bigravenh đẳng giới lagrave một trong nhưng nguyecircn tắc cốt lotildei trong cocircng taacutec phong chống thiecircn tai cung với caacutec giaacute trị khaacutec như nhacircn đạo cocircng bằng

minh bạch vagrave saacuteu nguyecircn tắc khaacutec Khung hướng dẫn lựa chọn ưu tiecircn thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu của Bộ Kế hoạch Đầu tư năm 2013 đưa ra nhưng hướng dẫn kỹ thuật vecirc caacutech lựa chọn ưu tiecircn nhưng khoản đầu tư cho thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu Lần đầu tiecircn khung hướng dẫn đatilde đưa bigravenh đẳng giới vagrave trao quyecircn cho phụ nư lagrave một tiecircu chiacute phụ vecirc nacircng cao năng lực thiacutech ưng16 Caacutec kế hoạch hagravenh động ưng pho biến đổi khiacute hậu của bộ ngagravenh như kế hoạch vecirc nocircng nghiệp giảm phaacutet thải do mất rừng vagrave suy thoaacutei rừng (REDD+)17 năng lượng y tế vagrave bảo vệ mocirci trường thigrave hầu như khocircng đecirc cập hoăc đecirc cập rất iacutet đến vấn đecirc giới hoăc phụ nư trừ kế hoạch hagravenh động của ngagravenh giaacuteo dục co đưa bigravenh đẳng giới vagraveo lagravem một nguyecircn tắc định hướng

Ở cấp khu vực vagrave cấp quốc tế Việt Nam khocircng phải lagrave nước đi đầu trong caacutec cuộc thảo luận vecirc bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu vagrave vấn đecirc nagravey cũng chưa được cộng đồng quốc tế quan tacircm đầy đủ18

Tuy nhiecircn caacutec caacuten bộ nhagrave nước đang ngagravey cagraveng thể hiện sự quan tacircm nhiecircu hơn với vấn đecirc nagravey ở cấp quốc tế vagrave cấp khu vực măc du điecircu nagravey vẫn chưa thể hiện rotilde qua caacutec saacuteng kiến hay hagravenh động cụ thể19

Bigravenh đẳng giới thường được coi lagrave một nguyecircn tắc chung một mục tiecircu hoặc thậm

chiacute lagrave một tiecircu chiacute để ưu tiecircn hagravenh động trong lĩnh vực biến đổi khiacute hậu Tuy nhiecircn nhận thức về tầm quan trọng của vấn đề bigravenh đẳng giới vẫn chưa được lồng gheacutep

vagraveo nội dung của caacutec chiến lược vagrave kế hoạch vagrave hiếm khi được chuyển thagravenh caacutec

hagravenh động cụ thể

Mặc dugrave con nhiều hạn chế nhưng cũng đa co những nỗ lực để chuyển lời noi

hoặc cam kết thagravenh hagravenh động đaacuteng chu yacute nhất lagrave trong lĩnh vực phong ngừa vagrave

thiacutech ứng với thiecircn tai

Năm 2013 Ủy ban Phong chống lụt batildeo Trung ương với vai tro lagrave cơ quan điecircu phối chiacutenh của Chiacutenh phủ trong vấn đecirc ưng pho vagrave phục hồi trước thiecircn tai đatilde ban hagravenh một quyết định phaacutep lyacute quan trọng ndash quyết định số 216QD-PCLBTW khẳng định Hội Liecircn hiệp Phụ nư Việt Nam lagrave một thagravenh viecircn chiacutenh thưc của Ủy ban phong chống lụt batildeo ở tất cả caacutec cấp Cho đến nay quyết định nagravey đatilde được phổ biến vagrave triển khai thực hiện ở mưc độ khaacutec nhau trecircn khắp đất nước Noi chung sự tham gia của Hội Liecircn hiệp Phụ nư trong Ủy ban phong chống lụt batildeo ngagravey cagraveng gia tăng

Chương trigravenh quốc gia vecirc Quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng do Bộ Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển nocircng thocircn (Bộ NNampPTNT) thực hiện cũng đang triển khai từng bước nhằm đảm bảo lồng gheacutep giới vagraveo caacutec hướng dẫn thực hiện tagravei liệu đagraveo tạo vagrave caacutec hoạt động xacircy dựng năng lực vecirc quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng của chiacutenh quyecircn20 Ngoagravei ra Hội Liecircn hiệp Phụ nư vừa hoagraven thiện một thoa thuận hợp taacutec Biecircn bản Ghi nhớ với Trung tacircm Phong traacutenh vagrave Giảm nhẹ Thiecircn tai của Bộ NNampPTNT lagrave cơ quan phụ traacutech Chương trigravenh quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng Nhưng saacuteng kiến khaacutec cũng nhằm mục điacutech nacircng cao chất lượng cocircng taacutec thu thập dư liệu phacircn taacutech theo giới tiacutenh trong vagrave sau thảm họa nhưng khocircng phải luc nagraveo việc nagravey cũng thagravenh cocircng21

Nhigraven chung vẫn con nhiecircu việc phải lagravem nhưng cocircng taacutec lồng gheacutep giới vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai đang tiến triển ổn định theo đung hướng

TOcircNG HƠP CAacuteC CHIacuteNH SAacuteCH VEcirc BIẾN ĐOcircI KHIacute HẬU VAgrave BIgraveNH ĐĂNG GIỚI

6 7

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

Thocircng tin tổng hợp trecircn cho thacircy sự quan tacircm vagrave cam kết chiacutenh trị rotilde ragraveng nhăm giai quyết những vacircn đecirc giơi trong linh vực biến đổi khiacute hậu mơi xuacirct hiện trong vograveng 5 năm qua Tuy nhiecircn đa số vẫn ldquochỉ lagrave lời noacuteirdquo lagrave những cam kết trong caacutec văn ban chiacutenh saacutech hoặc caacutec chiến lược của chiacutenh phủ Sự thể hiện băng hagravenh động cograven hạn chế Để biến lời noacutei thagravenh hagravenh động nhăm tiacutech cực thuacutec đẩy bigravenh đăng giơi trong caacutec saacuteng kiến vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave giam nhẹ rủi ro thiecircn tai chuacuteng ta cần xoacutea bo caacutec ragraveo can cograven tồn tại trong quaacute trigravenh xacircy dựng chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh

Noi chung vấn đề giới thường được coi lagrave một vấn đề bổ sung trong lĩnh vực biến đổi

khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai

Vấn đecirc giới chỉ được giải quyết trong mục lsquocaacutec cấn đecirc xuyecircn suốtrsquo cung với caacutec chủ đecirc khaacutec như khuyết tật dacircn tộc thiểu số vagrave tăng cường xatilde hội dacircn sự của caacutec văn bản chiacutenh saacutech hoăc kế hoạch hoạt động Kết quả lagrave giới thường được lồng gheacutep rất mờ nhạt vagrave chung ta thường co xu hướng lsquođaacutenh dấu vagraveo caacutec hộprsquo Chung ta thường iacutet chu yacute đến tiacutenh nhạy cảm giới của caacutec saacuteng kiến hoăc chưa thực sự thuc đẩy bigravenh đẳng giới

Phụ nữ luocircn được coi lagrave một trong những đocirci tượng dễ bị tổn thương nhất với biến đổi khiacute hậu cugraveng với caacutec lsquonhomrsquo khaacutec như người

khuyết tật dacircn tộc thiểu socirc trẻ em vv

Becircn cạnh xu hướng lsquonạn nhacircn hoarsquo tất cả caacutec nhom nagravey khi chỉ tập trung vagraveo tigravenh trạng dễ bị tổn thương của họ magrave khocircng tập trung vagraveo nhưng điểm mạnh quan điểm nagravey cũng khocircng ghi nhận sự đa dạng của caacutec nhom đối tượng khaacutec nhau Việc tập trung vagraveo tigravenh trạng dễ bị tổn thương vagrave coi mọi người như lagrave một nhom đồng nhất dễ dẫn đến việc triển khai caacutec chương trigravenh giống nhau cho caacutec nhom khaacutec nhau caacutec can thiệp khocircng phản aacutenh được thực tế vagrave thường khocircng hiệu quả

Hội liecircn hiecircp phụ nữ vagrave trong một socirc trường hợp Bộ Lao động-Thương binh vagrave Xa hội

(MoLISA) thường được coi lagrave cơ quan nhagrave nước chịu traacutech nhiecircm duy nhất thuc đacircy bigravenh

đẳng giới trong bocirci cảnh biến đổi khiacute hậu

Tăng cường bigravenh đẳng giới vagrave thuc đẩy vai tro latildenh đạo của phụ nư trong caacutec đơn vị khaacutec chịu traacutech nhiệm vecirc biến đổi khiacute hậu (như Sở Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn Sở Tagravei Nguyecircn vagrave Mocirci trường) lagrave việc rất

NHƯNG THAacuteCH THỨC

quan trọng nhưng hầu như lagrave khocircng được chu yacute tới Tương tự vai tro tiecircm năng của Hội liecircn hiệp phụ nư trong vấn đecirc sinh kế vagrave quản lyacute tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn cũng thường bị xem nhẹ

Hiểu biết vecirc mối quan hệ gắn kết giữa bigravenh đăng giơi vagrave biến đổi khiacute hậu caacutec kỹ năng

phacircn tiacutech vagrave lồng gheacutep giơi của caacutec cacircp chiacutenh quyecircn cograven hạn chế

Caacutec vấn đecirc nagravey cũng khocircng phải lagrave chủ đecirc được ưu tiecircn một caacutech hệ thống trong cocircng taacutec đagraveo tạo hoăc tăng cường năng lực vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai Caacutec hướng dẫn hoăc chỉ thị liecircn quan của chiacutenh phủ viacute dụ như lồng gheacutep vấn đecirc biến đổi khiacute hậu vagraveo cocircng taacutec lập kế hoạch phaacutet triển kinh tế-xatilde hội lagrave nhưng kỹ thuật phưc tạp vagrave rất kho aacutep dụng ở cấp

địa phương Tuy nhiecircn đacircy lagrave vấn đecirc hết sưc cần thiết trong lập kế hoạch ưu tiecircn vagrave phacircn bổ ngacircn saacutech cho caacutec chương trigravenh hagravenh động vecirc biến đổi khiacute hậu thuc đẩy bigravenh đẳng giới vagrave trao quyecircn cho phụ nư

Nhưng thaacutech thưc nagravey khocircng phải lagrave hoagraven toagraven mới vagrave đatilde được nhấn mạnh trong bản tom tắt chiacutenh saacutech năm 2012 của Liecircn hợp quốc tại Việt Nam vagrave Oxfam Điecircu nagravey cho thấy tiến độ giải quyết caacutec thaacutech thưc vẫn con chậm Măc du chung ta hiểu rằng cần mất nhiecircu thời gian để thay đổi thaacutei độ vagrave thực hagravenh đatilde ăn sacircu baacutem rễ nhưng chung ta vẫn phải hagravenh động nhanh chong hơn trong linh vực nagravey

ldquoPhụ nữ tiecircn phong trong thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai tại Việt Namrdquo

Caacutec tổ chưc phi chiacutenh phủ thuộc chương trigravenh Hỗ trợ Hagravenh động Thiacutech ưng Biến đổi Khiacute hậu Dựa vagraveo Cộng đồng (CBCCAG) do Chiacutenh phủ Uc tagravei trợ đatilde thuc đẩy vai tro latildenh đạo của phụ nư trong giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai vagrave thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu ở cấp gia đigravenh cộng đồng vagrave chiacutenh quyecircn trong việc ra quyết định lập kế hoạch vagrave kinh tế Video nagravey giới thiệu kinh nghiệm vagrave đưa ra caacutec khuyến nghị để co thể hagravenh động thiết thực hơn

8 9

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

Để biến tham vong được thể hiện trong caacutec chiacutenh saacutech vagrave chiến lược cacircp cao thagravenh taacutec động tại cộng đồng để thuacutec đẩy caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh lồng gheacutep giơi vagrave biến đổi khiacute hậu tại Việt Nam để biến lời noacutei thagravenh hagravenh động chuacuteng tocirci xin gưi đến caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech tại Việt Nam một số khuyến nghị sau

1 Xoa bo dần quan điểm nhigraven nhận phụ nư như một lsquonhom dễ bị tổn thươngrsquo khi xacircy dựng hoăc sưa đổi caacutec chiacutenh saacutech chương trigravenh vagrave tiacutech cực xoacutea bỏ caacutec định kiến về giới trong tất cả caacutec cocircng việc liecircn quan

2 Thường xuyecircn thực hiện phacircn tiacutech giới để cung cấp thocircng tin hỗ trợ quaacute trigravenh xacircy dựng hoăc cập nhật caacutec chương trigravenh chiacutenh saacutech mới vecirc biến đổi khiacute hậu Đảm bảo sự tham gia của caacutec chuyecircn gia về giới latildenh đạo nư vagrave đại diện cộng đồng lagrave nư khi tiến hagravenh phacircn tiacutech rủi ro thiecircn tai lập kế hoạch vagrave ưu tiecircn đầu tư

3 Tăng cương lồng gheacutep giới vagraveo caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu tăng trưởng xanh vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai (cũng như trong caacutec hướng dẫn vagrave tagravei liệu đagraveo tạo) thocircng qua lồng gheacutep caacutec mục tiecircu chỉ tiecircu vagrave chỉ số vecirc giới vagraveo tất cả caacutec nội dung Aacutep dụng caacutec saacuteng kiến lồng gheacutep giới vagrave biến đổi khiacute hậu được xacircy dựng dựa trecircn thực hagravenh tốt của caacutec tổ chưc phi chiacutenh phủ22

4 Đưa ra hạn ngạch vecirc vai trograve latildenh đạo vagrave sự tham gia của phụ nư trong quaacute trinh ra quyết định cho tất cả caacutec cơ quan vagrave ủy ban chịu traacutech nhiệm lập kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai

5 Giaacutem saacutet tiacutenh nhạy cảm giới của caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu bằng caacutech aacutep dụng caacutec cocircng cụ dễ dagraveng vagrave thacircn thiện với người dung viacute dụ như cocircng cụ đaacutenh dấu tiến bộ trong binh đăng giới23 Bộ Lao động-Thương binh vagrave Xatilde hội necircn đi đầu trong linh vực nagravey do Bộ co chưc năng nhiệm vụ đảm bảo caacutec bộ ngagravenh khaacutec thực hiện lồng gheacutep giới

6 Mở rộng chức năng nhiệm vụ hiện nay của Hội Liecircn hiệp Phụ nư để Hội co vai tro trong việc lập kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave thực hiện kế hoạch ở tất cả caacutec cấp becircn cạnh vai tro truyecircn thống như tổ chưc truyecircn thocircng hoăc nacircng cao nhận thưc Cần phacircn bổ nguồn lực để giup họ co thể thực hiện nhiệm vụ mới nagravey

7 Đưa ra yecircu cầu bắt buộc thu thập dư liệu taacutech theo giới tiacutenh trong caacutec hoạt động giaacutem saacutet đaacutenh giaacute vagrave baacuteo caacuteo về nhưng thay đổi của cocircng taacutec binh đăng giới vagrave trao quyền cho phụ nư trong tất cả caacutec chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu hoăc co liecircn quan viacute dụ như REDD+ quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng chi trả cho caacutec dịch vụ sư dụng hệ sinh thaacutei vv

8 Khuyến khiacutech sử dụng caacutec tiecircu chiacute về giới với tầm quan trọng đaacuteng kể trong việc xếp thư ưu tiecircn caacutec hagravenh động vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu dựa trecircn kinh nghiệm từ Khung hướng dẫn lựa chọn ưu tiecircn thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu của Bộ Kế hoạch Đầu tư24

KHUYẾN NGHỊ CHIacuteNH SAacuteCH

Bigravenh đẳng vagrave Hiệu quả Lồng gheacutep giới vagraveo Giảm nhẹ Rủi ro Thiecircn tai vagrave Thiacutech ứng Biến đổi Khiacute hậu CARE tại Việt Nam GIZ vagrave UN Women 2015

Đacircy lagrave tagravei liệu hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho những người thực hiện chương trigravenh hoặc dự aacuten lagravem về thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai Tagravei liệu đặt ra caacutec cacircu hỏi cần thiết trong quaacute trigravenh lồng gheacutep giới vagraveo thiết kế chương trigravenh biến đổi khiacute hậu vagrave đưa ra những lời khuyecircn caacutec cocircng cụ vagrave nguồn lực hữu iacutech để hỗ trợ cho quaacute trigravenh nagravey

9 Xacircy dựng một mạng lưới caacutec chuyecircn gia thuộc khu vực nhagrave nước vagrave caacutec nhagrave vận động chiacutenh saacutech lagravem việc trong lĩnh vực binh đăng giới vagrave biến đổi khiacute hậu bao gồm Hội liecircn hiệp phụ nư Bộ Lao động-Thương binh vagrave Xatilde hội cung caacutec bộ ngagravenh khaacutec đồng thời thu huacutet sự tham gia của caacutec tổ chức liecircn minh của nam giới

10 Cung với Chiến lược Quốc gia vecirc Bigravenh đẳng giới cần thể chế hoacutea cocircng taacutec đagraveo tạo về binh đăng giới cho caacuten bộ nhagrave nước gồm caacutec caacuten bộ lập kế hoạch caacuten bộ khuyến nocircng vagrave nhưng nhacircn viecircn ưng cưu khẩn cấp chịu traacutech nhiệm xacircy dựng vagrave thực hiện caacutec kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave caacutec kế hoạch hagravenh động vecirc quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng

11 Tổ chưc caacutec cuộc đối thoại đa nghagravenh về binh đăng giới vagrave biến đổi khiacute hậu vagrave tiến hagravenh đaacutenh giaacute liecircn bộ hagraveng năm ở cấp quốc gia để thảo luận vecirc tiến độ của cocircng taacutec bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu dưới sự chủ trigrave của Thủ tướng Chiacutenh phủ trong Ủy ban Quốc gia vecirc Biến đổi Khiacute hậu

12 Ở cấp quốc tế vagrave cấp khu vựcASEAN chung ta cần đi đầu hoăc hợp taacutec với caacutec nước co cung chiacute hướng trong việc vận động vagrave thuacutec đẩy caacutec vấn đề binh đăng giới trong caacutec cuộc thảo luận vagrave caacutec khung chiến lược vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai trong khu vực vagrave trecircn toagraven cầu

Caacutec khuyến nghị chiacutenh saacutech noi trecircn chủ yếu hướng tới caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech tại Việt Nam Caacutec becircn liecircn quan khaacutec cần hagravenh động nhiecircu hơn nưa để co thể thuc đẩy bigravenh đẳng giới vagrave giải quyết caacutec vấn đecirc biến đổi khiacute hậu một caacutech tốt hơn Caacutec khuyến nghị bao gồm

caacutec nhagrave tagravei trợ vagrave caacutec cơ quan liecircn hợp quốc cần hagravenh động nhiecircu hơn trong linh vực biến đổi khiacute hậu vagrave hỗ trợ tagravei chiacutenh cho caacutec chương trigravenh lồng gheacutep giới vagrave biến đổi khiacute hậu yecircu cầu giaacutem saacutet đaacutenh giaacute vagrave baacuteo caacuteo vecirc giới trong tất cả caacutec khoản đầu tư vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu xacircy dựng luật vagrave chiacutenh saacutech vận động hagravenh lang tại caacutec diễn đagraven vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave bigravenh đẳng giới ở cấp quốc tế vagrave khu vực thể chế hoa kinh nghiệm chuyecircn mocircn trong nước vv

caacutec tổ chức xatilde hội dacircn sự cần đưa tiếng noi thể hiện caacutec mối quan tacircm vagrave nhu cầu của nam giới vagrave phụ nư lecircn cấp trecircn hợp taacutec vận động chiacutenh saacutech dựa trecircn bằng chưng ở trong vagrave ngoagravei Việt Nam giaacutem saacutet tiến độ vagrave thagravenh tựu của chiacutenh phủ thiết lập mạng lưới nhưng người ủng hộ bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu trong cộng đồng vagrave chiacutenh quyecircn chuẩn hoa caacutec cocircng cụ phương phaacutep luận vagrave caacutec nguồn lực khaacutec để giup chiacutenh phủ nhacircn rộng vv vagrave

caacutec nhagrave nghiecircn cứu cung đưa ra caacutec bằng chưng vagrave nghiecircn cưu vecirc chiacutenh saacutech taacutec động chi phiacute-lợi iacutech hiệu quả chi phiacute vagrave hiệu quả đầu tư vecirc măt xatilde hội

10 11

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

10 Xem bản dịch khocircng chiacutenh thưc tại httpwwwifrcorgPageFiles153836Law20on20Natural20Disaster20Prevention20and20Control_No202033_IFWpdf

11 httpwwwunisdrorgweinformpublications43291

12 lsquoViệt Nam cam kết thực hiện caacutec mục tiecircu phaacutet triển tại hội nghị thượng đinht Liecircn hợp quốcrsquo httpvietnamnewsvnpolitics-laws276349viet-nam-commits-to-implementing-development-goals-at-un-summithtml Tổng quan vecirc 17 Mục tiecircu Phaacutet triển Becircn vưng xem tại httpssustainabledevelopmentunorgtopics

13 INDC của Việt Nam xaacutec định lộ trigravenh giảm nhẹ phaacutet thải khiacute nhagrave kiacutenh giai đoạn 2021-2030 như sau lsquobằng nguồn lực trong nước đến năm 2030 sẽ giảm 8 lượng phaacutet thải so với kịch bản phaacutet triển thocircng thường Sự đong gop noi trecircn sẽ co thể tăng lecircn tới 25 với sự hỗ trợ của quốc tếrsquo httpwww4unfcccintsubmissionsINDCPublished20DocumentsViet20Nam1VIETNAMrsquoS20INDCpdf

14 Chiến lược tập trung vagraveo nacircng cao nhận thưc vagrave thay đổi hagravenh vi - bao gồm cả vecirc Bạo lực Giới - phaacutet triển năng lực thể chế bảo trợ xatilde hội sự tham gia vagrave vai tro latildenh đạo của phụ nư vagrave giảm bất bigravenh đẳng giới trong caacutec vấn đecirc quan trọng như quyecircn sư dụng đất caacutec nư doanh nhacircn vagrave doanh nghiệp bảo vệ tại caacutec khu cocircng nghiệp dịch vụ xatilde hội vagrave vấn đecirc khaacutec lsquophu hợp với phaacutet triển kinh tế-xatilde hội vagrave xu hướng toagraven cầursquo Xem Quyết định 1696 QĐ-TTg của Thủ tướng Chiacutenh phủ vecirc việc phecirc duyệt Kế hoạch hagravenh động quốc gia vecirc bigravenh đẳng giới 2016-2020 2102015

15 Cả Chiến lược Tăng trưởng Xanh (2012) vagrave Kế hoạch Hagravenh động (2014) đecircu rất hạn chế đecirc cập đến phụ nư hay giới cũng khocircng đecirc cập caacutec vấn đecirc khaacutec như caacutec dacircn tộc thiểu số người khuyết tật trẻ em vagrave thanh thiếu niecircn hoăc caacutec nhom tương tự như vậy được gọi lagrave ldquocaacutec nhom dễ bị tổn thương lsquo Chỉ đecirc cập việc thực hiện lsquosống xanhrsquo vagrave nhận thưc vecirc sư dụng năng lượng vagrave caacutec hoạt động truyecircn thocircng hướng tới caacutec nhom dacircn cư nagravey vagrave đecirc cập mơ hồ hơn vecirc việc tăng trưởng xanh dẫn đến xoa đoi giảm nghegraveo như một nguyecircn tắc định hướng

16 Tiecircu chiacute phụ vecirc nacircng cao năng lực thiacutech ưng cũng đecirc cập đến dacircn tộc thiểu số vagrave việc di chuyển vagrave nhận trọng số 15 trong tổng số điểm cho việc lựa chọn ưu tiecircn cho caacutec hagravenh động thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu Nhigraven chung caacutec hướng dẫn APRF được xem như lagrave một bước nhảy vọt đaacuteng kể nhưng cũng khocircng được phổ biến rộng ratildei vagrave được xem lagrave quaacute kỹ thuật đối với caacutec caacuten bộ nhagrave nước hạn chế trigravenh độ hoăc kiến thưc vecirc biến đổi khiacute hậu Caacutec hướng dẫn cần phải được điecircu chỉnh vagrave đơn giản hoa cho phu hợp như đatilde được một số tổ chưc phi chiacutenh phủ trong đo co tổ chưc CARE Quốc tế tại Việt Nam thực hiện Để biết thecircm chi tiết vecirc caacutech tiếp cận của CARE xem Lập kế hoạch thuc đẩy khả năng ưng pho phục hồi thiacutech nghi Cẩm nang thực hagravenh hỗ trợ thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu dựa vagraveo cộng đồng Miguel Coulier CARE International in Vietnam 2015

17 REDD lagrave viết tắt của Reduction of Emissions from Deforestation and Forest Degradation (Giảm phaacutet thải từ Mất rừng vagrave Suy thoaacutei rừng) Dấu lsquo+rsquo ngụ yacute quản lyacute rừng bảo tồn vagrave tăng cường dự trư caacutec bon Để biết thecircm chi tiết vecirc Kế hoạch hagravenh động REDD+ Việt Nam 2012 hoăc lsquoChương trigravenh hagravenh động quốc gia vecirc Giảm phaacutet thải khiacute nhagrave kiacutenh thocircng qua nỗ lực hạn chế mất rừng vagrave suy thoaacutei rừng quản lyacute becircn vưng tagravei nguyecircn rừng bảo tồn vagrave nacircng cao trư lượng caacutec bon rừngrdquo xem tại httpvietnam-reddorgUploadDownloadFile799-QD-TTg_En_3104pdf

1 Xem Một mũi tecircn trung hai điacutech Bagravei Học kinh nghiệm Số 1 Miguel Coulier Elizabeth Cowan and Julie Webb CARE Quốc tế tại Việt Nam 2015 httpcareclimatechangeorgtool-kitscare-vietnam-learning-series Vietnam Country Case Study on Gender Climate Change Adaptation and Disaster Risk Reduction Dankelman Irene UN Women Vietnam 2015 httpasiapacificunwomenorgencountriesvietnam Responding to Climate Change in Vietnam Opportunities for improving gender equality A Policy Discussion Paper UN and Oxfam in Vietnam 2010 httppolicy-practiceoxfamorgukpublicationsresponding-to-climate-change-in-vietnam-opportunities-for-improving-gender-equa-112555

2 httpdfatgovaugeovietnamdevelopment-assistancePagespromoting-womens-economic-empowerment-including-ethnic-minoritiesaspx

3 Viacute dụ Dự aacuten nacircng cao năng lực cho phụ nư dacircn tộc thiểu số nhằm cải thiện sinh kế vagrave dinh dưỡng của tổ chưc CARE Quốc tế tại Việt Nam do Chiacutenh phủ Uc tagravei trợ lagravem việc với caacutec dacircn tộc thiểu số miecircn Bắc Việt Nam vecirc sinh kế co khả năng thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu đồng thời cải thiện sự tham gia vagrave taacutec động trong quaacute trigravenh ra quyết định tại cộng đồng vagrave hộ gia đigravenh thocircng qua Dự aacuten Cacircu lạc bộ Phaacutep luật vagrave Đời sống (LARC)

4 httpwwwunorgvnenpublicationsdoc_details268-policy-brief-gender-equality-in-climate-change-adaptation-and-disasterhtml

5 Bản tom tắt chiacutenh saacutech nagravey chỉ xem xeacutet luật chiến lược vagrave kế hoạch hagravenh động chiacutenh của chung cả nước vagrave của bộ ngagravenh vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave thiecircn tai trong mười năm qua Tagravei liệu nagravey khocircng nhằm đưa ra phacircn tiacutech sacircu sắc vecirc toagraven bộ caacutec văn bản quy phạm phaacutep luật co liecircn quan như caacutec quyết định nghị định nghị quyết thocircng tư văn bản hướng dẫn thực hiện vv Tagravei liệu cũng khocircng phacircn tiacutech Kế hoạch hagravenh động cấp tỉnh vecirc biến đổi khiacute hậu hay QLRRTTDVCĐ

6 Một loạt caacutec văn bản quy phạm phaacutep luật chiến lược vagrave kế hoạch co thể xem tại httpchinhphuvnportalpageportalEnglishstrategies

7 Xem Baacuteo caacuteo tiến độ quốc gia vecirc thực hiện khung hagravenh động Hyogo (2013-2015) Thaacuteng 1 2015 httpwwwpreventionwebnetfiles42305_VNM_NationalHFAprogress_2013-15pdf

8 Nghị quyết Trung ương Đảng 24NQ-TW lsquoChủ động ưng pho với Biến đổi Khiacute hậu tăng cường quản lyacute Tagravei nguyecircn vagrave Bảo vệ Mocirci trườngrsquo bản tiếng Việt co tại httpthuvienphapluatvnvan-banTai-nguyen-Moi-truongResolution-No-24-NQ-TW-climate-change-improvement-of-natural-resource-management-203397aspx

9 Điecircu 63 Hiến Phaacutep Việt Nam tuyecircn bố (1) Nhagrave nước co chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường quản lyacute sư dụng hiệu quả becircn vưng caacutec nguồn tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn bảo tồn thiecircn nhiecircn đa dạng sinh học chủ động phong chống thiecircn tai ưng pho với biến đổi khiacute hậu (2) Nhagrave nước khuyến khiacutech mọi hoạt động bảo vệ mocirci trường phaacutet triển sư dụng năng lượng mới năng lượng taacutei tạo httpenvietnamplusvnthe-constitution-of-the-socialist-republic-of-vietnam55389vnp

CHU THIacuteCH

12

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

18 Giới từ lacircu đatilde được đaacutenh giaacute thấp trong cocircng taacutec của UNFCCC Chỉ từ hội nghị COP20 tại Peru vagraveo thaacuteng 12 năm 2014 thigrave chủ đecirc nagravey mới được cocircng nhận thocircng qua việc khởi xướng Chương trigravenh lagravem việc tại Lima vecirc Giới (LWPG) trong hai năm Xeacutet vecirc tagravei chiacutenh khiacute hậu thaacuteng 3 năm 2015 Quỹ Khiacute hậu Xanh (GCF) cũng đatilde thocircng qua một Chiacutenh saacutech Kế hoạch hagravenh động vecirc Giới mang tiacutenh đột phaacute Ở cấp ASEAN cả tuyecircn bố chung năm 2014 cũng như tuyecircn bố năm 2015 vecirc biến đổi khiacute hậu đecircu khocircng đecirc cập đến phụ nư bigravenh đẳng giới hoăc caacutec chủ đecirc liecircn quan

19 Dựa trecircn một số cuộc trao đổi khocircng chiacutenh thưc gần đacircy vagrave yecircu cầu sự ủng hộ Bộ Tagravei nguyecircn vagrave Mocirci trường vagrave Bộ Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển nocircng thocircn đối với caacutec thagravenh viecircn của Nhom cocircng taacutec vecirc biến đổi khiacute hậu phi chiacutenh phủ Ngoagravei ra một cuộc khảo saacutet khu vực của UNDP gần đacircy vecirc lsquotiến độ xacircy dựng khả năng ưng pho phục hồi thiacutech nghirsquo (chưa được cocircng bố nhưng được UNDP trigravenh bagravey tại hội thảo tổng kết 17 năm Chương trigravenh phong ngừa thảm họa tại Việt Nam tại Hagrave Nội Việt Nam vagraveo ngagravey 01 thaacuteng 12 năm 2015) đatilde khẳng định sự quan tacircm nagravey vagrave sự đồng yacute vecirc việcrsquo thiếu bigravenh đẳng giới vagrave thiếu trao quyecircn cho phụ nư trong giảm nhẹ rủi ro thiecircn tairsquo lagrave một vấn đecirc lớn

20 Xem đường dẫn sau đacircy để co một danh saacutech caacutec tagravei liệu đagraveo tạo vagrave hướng dẫn được Bộ NN amp PTNT phecirc duyệt httpwwwdmcgovvnvan-ban-phap-quy-da1002-pt32htmllang=vi-VN

21 Trong thập kỷ qua caacutec tổ chưc như UNDP Trung tacircm thiecircn tai Thaacutei Bigravenh Dương (PDC) Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Trung tacircm Phong chống Thiecircn tai Chacircu Aacute (ADPC) đatilde hỗ trợ nhiecircu saacuteng kiến để cập nhật hệ thống Đaacutenh giaacute Thiệt hại vagrave nhu cầu của chiacutenh phủ (DANA) vecirc caacutec chỉ tiecircu vagrave mẫu sưa đổi caacutec ưng dụng web vagrave phần mecircm đi kegravem Tuy nhiecircn cho đến nay sự cải thiện con hạn chế bao gồm thu thập dư liệu taacutech theo giới tiacutenh Xem Baacuteo caacuteo tiến độ quốc gia vecirc thực hiện Khung hagravenh động Hyogo (2013-2015) thaacuteng 1 năm 2015 httpwwwpreventionwebnetfiles42305_VNM_NationalHFAprogress_2013-15pdf

22 Khung Thiacutech ưng chuyển dịch vai tro giới (GTA) CARE Quốc tế tại Việt Nam gần đacircy xacircy dựng co thể lagrave một hướng dẫn hưu iacutech ở đacircy Vui long xem trang 18-19 trong Một mũi tecircn trung hai điacutech Bagravei Học kinh nghiệm Số 1 Miguel Coulier Elizabeth Cowan vagrave Julie Webb CARE Quốc tế tại Việt Nam 2015 httpcareclimatechangeorgtool-kitscare-vietnam-learning-series

23 Một viacute dụ co thể dễ dagraveng điecircu chỉnh cho caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech Việt Nam lagrave Đaacutenh dấu giới của Ủy Ban thường trực liecircn ngagravenh được sư dụng trong caacutec trường hợp khẩn cấp Cocircng cụ nagravey đaacutenh matilde từ 0-2 để xem một dự aacuten nhacircn đạo được thiết kế đủ tốt hay khocircng nhằm đảm bảo rằng phụ nưtrẻ em gaacutei vagrave nam giớitrẻ em trai sẽ được hưởng lợi như nhau từ dự aacuten đo hoăc lagrave no sẽ thuc đẩy bigravenh đẳng giới theo một caacutech khaacutec Để biết thecircm xem httpswwwhumanitarianresponseinfoentopicsgenderpageiasc-gender-marker

24 Việc nagravey co thể được thực hiện thocircng qua giaacutem saacutet vagrave baacuteo caacuteo đồng đẳng khuyến khiacutech bằng tagravei chiacutenh hệ thống tiacutenh điểm vv

Biến Lời noacutei thagravenh Hagravenh độngMiguelCoulierlagravetaacutecgiacủaấnphẩmTăngcươngBigravenhđẳngGiớitrongChiacutenhsaacutechvagraveThiếtkếChươngtrigravenhvềBiếnđổiKhiacutehậutaiViệtNamtheoyecircucầucủaCAREQuốctếtaiViệtNamĐacircylagravesanphẩmhợptaacutecgiữcaacutectổchứcthuộcChươngtrigravenhTagraveitrợỨngphoacutevớiBiếnđổiKhiacutehậudựavagraveoCộngđồngdochiacutenhphủUctagraveitrợẤnphẩmdoLouiseCotrel-GibbonsthiếtkếvagraveNguyễnThịTacircmdịch

XinlưuyacutelagravemăcdugravechiacutenhphủUctagraveitrợđecircsanxuấtBanToacutemtắtChiacutenhsaacutechcaacutectuyecircnbốvagravekhuyếnnghịchỉthecirchiệnquanđiecircmcủacaacutectổchứcthamgia

ẢnhchupEDF(tr1)ENTERProduction(tr2)TrầnPhanThaacuteiGiangCARE(tr26-710-11)GiangPhamCARE(tr4-58-9)vagraveChữThậpđỏ(tr3)Ấnphẩmđượcinbằnggiấytừnguồnnguyecircnliệurừngbềnvữngcopy2015CAREQuốctếtaiViệtNam

LỜI CẢM ƠN

CHU THIacuteCH

Page 3: BẢN TÓM TẮT CHÍNH SÁCH BIẾN LỜI NÓI THÀNH HÀNH ĐỘNG · 2 3 Biến lời nói thành Hành động Tăng cường bình đẳng giới trong Chính sách và Thiết

4 5

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

Lagravem thế nagraveo để caacutec chiến lược kế hoạch vagrave chương trigravenh hagravenh động thuacutec đẩy bigravenh đăng giơi lagrave một phần của ứng phoacute vơi biến đổi khiacute hậu Phần nagravey se giơi thiệu tổng quan vecirc những cam kết vagrave caacutec điểm tiếp cận để thuacutec đẩy bigravenh đăng giơi thocircng qua caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu vagrave giam nhẹ rủi ro thiecircn tai

VAcircN ĐEcirc BIẾN ĐOcircI KHIacute HẬU TRONG CAacuteC CHIacuteNH SAacuteCH VAgrave CHƯƠNG TRIgraveNH THUC ĐAcircY BIgraveNH ĐĂNG GIỚIChiến lược Quốc gia vagrave Kế hoạch Hagravenh động vecirc Bigravenh đẳng giới vừa được phecirc duyệt chưa thể hiện rotilde mối quan hệ trong việc giải quyết bất bigravenh đẳng giới với ưng pho biến đổi khiacute hậu vagrave hiểm họa tự nhiecircn Tuy nhiecircn nhưng văn bản chiacutenh saacutech nagravey đatilde necircu rotilde phụ nư cần phải được tiếp cận đầy đủ vagrave bigravenh đẳng tới caacutec nguồn lực sản xuất như đất canh taacutec tiacuten dụng bảo hiểm thị trường vagrave caacutec thocircng tin khaacutec Caacutec văn bản chiacutenh saacutech cũng xaacutec định cần co caacutec dịch vụ như khuyến nocircng đagraveo tạo nghecirc y tế vagrave giaacuteo dục được điecircu chỉnh sao cho phu hợp với phụ nư co hoagraven cảnh kinh tế xatilde hội khaacutec nhau Chiến lược bigravenh đẳng giới đưa ra nhưng quy định quan trọng vecirc bảo hộ lao động phong chống vagrave xoa bo bạo lực giới vagrave đecirc xuất đagraveo tạo vecirc phacircn tiacutech giới cho caacutec caacuten bộ nhagrave nước tham gia lập kế hoạch hỗ trợ vai tro latildenh đạo của phụ nư vagrave hỗ trợ mạng lưới của caacutec chuyecircn gia lagravem vecirc bigravenh đẳng giới trong tất cả caacutec cấp hagravenh chiacutenh của chiacutenh phủ

Mặc dugrave caacutec chiacutenh saacutech về bigravenh đẳng giới của Viecirct Nam khocircng necircu rotilde caacutec quy định

cụ thể với biến đổi khiacute hậu hoặc thiecircn tai nhưng chắc chắn đa tạo một điểm tựa

phaacutep lỹ vững chắc vagrave tạo động lực để giải quyết caacutec ragraveo cản về giới trong cocircng taacutec

ứng pho với biến đổi khiacute hậu

Điểm tiếp cận để hỗ trợ quaacute trigravenh thiacutech ưng vagrave giảm nhẹ taacutec động của biến đổi khiacute hậu lagrave thuc đẩy việc tiếp cận bigravenh đẳng vagrave kiểm soaacutet caacutec nguồn lực sản xuất thị trường vagrave caacutec dịch vụ bao gồm đất nước cocircng nghệ thocircng tin khiacute hậu nocircng nghiệp caacutec dịch vụ tagravei chiacutenh vagrave khuyến nocircng Quaacute trigravenh xacircy dựng Chiến lược Quốc gia vagrave Kế hoạch hagravenh động vecirc Bigravenh đẳng giới lagrave một viacute dụ điển higravenh vecirc đagraveo tạo phacircn tiacutech giới cho caacutec caacuten bộ chịu traacutech nhiệm xacircy dựng kế hoạch hagravenh động thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu thu hut sự tham gia của phụ nư vagrave caacutec chuyecircn gia vecirc bigravenh đẳng giới trong hoạt động phacircn tiacutech lập kế hoạch vecirc rủi ro của biến đổi khiacute hậu vagrave thiecircn tai

BIgraveNH ĐĂNG GIỚI TRONG CAacuteC CHIacuteNH SAacuteCH VAgrave CHƯƠNG TRIgraveNH VEcirc BIẾN ĐOcircI KHIacute HẬUNhigraven vagraveo caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu bưc tranh dường như khaacutec hơn vagrave phưc tạp hơn Giới đatilde được đưa vagraveo tất cả caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh quan trọng trong linh vực nagravey trừ nhưng chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh liecircn quan đến tăng trưởng xanh15 Chương trigravenh Mục tiecircu Quốc gia Ứng phoacute với Biến đổi khiacute hậu 2008 trong mục taacutec động của biến đổi khiacute hậu đối với caacutec Mục tiecircu Phaacutet triển Thiecircn niecircn kỷ đatilde ghi nhận nguy cơ bất bigravenh đẳng giới sẽ tăng lecircn do taacutec động của biến đổi khiacute hậu với linh vực sinh kế yacute tế tagravei sản vagrave tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn cũng như taacutec động lecircn khối lượng cocircng việc vagrave sự tham gia vagraveo quaacute trigravenh ra quyết định Chiến lược Quốc gia về Biến đổi Khiacute hậu 2011 đatilde coi bigravenh đẳng giới lagrave một mục tiecircu cụ thể becircn cạnh caacutec mục tiecircu như đảm bảo lương thực an ninh năng lượng vagrave nước xoa đoi giảm nghegraveo an sinh xatilde hội y tế sinh kế vagrave bảo vệ caacutec nguồn tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn

Gần đacircy hơn Luật Phograveng Chống Thiecircn tai 2013 đatilde khẳng định lại bigravenh đẳng giới lagrave một trong nhưng nguyecircn tắc cốt lotildei trong cocircng taacutec phong chống thiecircn tai cung với caacutec giaacute trị khaacutec như nhacircn đạo cocircng bằng

minh bạch vagrave saacuteu nguyecircn tắc khaacutec Khung hướng dẫn lựa chọn ưu tiecircn thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu của Bộ Kế hoạch Đầu tư năm 2013 đưa ra nhưng hướng dẫn kỹ thuật vecirc caacutech lựa chọn ưu tiecircn nhưng khoản đầu tư cho thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu Lần đầu tiecircn khung hướng dẫn đatilde đưa bigravenh đẳng giới vagrave trao quyecircn cho phụ nư lagrave một tiecircu chiacute phụ vecirc nacircng cao năng lực thiacutech ưng16 Caacutec kế hoạch hagravenh động ưng pho biến đổi khiacute hậu của bộ ngagravenh như kế hoạch vecirc nocircng nghiệp giảm phaacutet thải do mất rừng vagrave suy thoaacutei rừng (REDD+)17 năng lượng y tế vagrave bảo vệ mocirci trường thigrave hầu như khocircng đecirc cập hoăc đecirc cập rất iacutet đến vấn đecirc giới hoăc phụ nư trừ kế hoạch hagravenh động của ngagravenh giaacuteo dục co đưa bigravenh đẳng giới vagraveo lagravem một nguyecircn tắc định hướng

Ở cấp khu vực vagrave cấp quốc tế Việt Nam khocircng phải lagrave nước đi đầu trong caacutec cuộc thảo luận vecirc bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu vagrave vấn đecirc nagravey cũng chưa được cộng đồng quốc tế quan tacircm đầy đủ18

Tuy nhiecircn caacutec caacuten bộ nhagrave nước đang ngagravey cagraveng thể hiện sự quan tacircm nhiecircu hơn với vấn đecirc nagravey ở cấp quốc tế vagrave cấp khu vực măc du điecircu nagravey vẫn chưa thể hiện rotilde qua caacutec saacuteng kiến hay hagravenh động cụ thể19

Bigravenh đẳng giới thường được coi lagrave một nguyecircn tắc chung một mục tiecircu hoặc thậm

chiacute lagrave một tiecircu chiacute để ưu tiecircn hagravenh động trong lĩnh vực biến đổi khiacute hậu Tuy nhiecircn nhận thức về tầm quan trọng của vấn đề bigravenh đẳng giới vẫn chưa được lồng gheacutep

vagraveo nội dung của caacutec chiến lược vagrave kế hoạch vagrave hiếm khi được chuyển thagravenh caacutec

hagravenh động cụ thể

Mặc dugrave con nhiều hạn chế nhưng cũng đa co những nỗ lực để chuyển lời noi

hoặc cam kết thagravenh hagravenh động đaacuteng chu yacute nhất lagrave trong lĩnh vực phong ngừa vagrave

thiacutech ứng với thiecircn tai

Năm 2013 Ủy ban Phong chống lụt batildeo Trung ương với vai tro lagrave cơ quan điecircu phối chiacutenh của Chiacutenh phủ trong vấn đecirc ưng pho vagrave phục hồi trước thiecircn tai đatilde ban hagravenh một quyết định phaacutep lyacute quan trọng ndash quyết định số 216QD-PCLBTW khẳng định Hội Liecircn hiệp Phụ nư Việt Nam lagrave một thagravenh viecircn chiacutenh thưc của Ủy ban phong chống lụt batildeo ở tất cả caacutec cấp Cho đến nay quyết định nagravey đatilde được phổ biến vagrave triển khai thực hiện ở mưc độ khaacutec nhau trecircn khắp đất nước Noi chung sự tham gia của Hội Liecircn hiệp Phụ nư trong Ủy ban phong chống lụt batildeo ngagravey cagraveng gia tăng

Chương trigravenh quốc gia vecirc Quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng do Bộ Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển nocircng thocircn (Bộ NNampPTNT) thực hiện cũng đang triển khai từng bước nhằm đảm bảo lồng gheacutep giới vagraveo caacutec hướng dẫn thực hiện tagravei liệu đagraveo tạo vagrave caacutec hoạt động xacircy dựng năng lực vecirc quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng của chiacutenh quyecircn20 Ngoagravei ra Hội Liecircn hiệp Phụ nư vừa hoagraven thiện một thoa thuận hợp taacutec Biecircn bản Ghi nhớ với Trung tacircm Phong traacutenh vagrave Giảm nhẹ Thiecircn tai của Bộ NNampPTNT lagrave cơ quan phụ traacutech Chương trigravenh quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng Nhưng saacuteng kiến khaacutec cũng nhằm mục điacutech nacircng cao chất lượng cocircng taacutec thu thập dư liệu phacircn taacutech theo giới tiacutenh trong vagrave sau thảm họa nhưng khocircng phải luc nagraveo việc nagravey cũng thagravenh cocircng21

Nhigraven chung vẫn con nhiecircu việc phải lagravem nhưng cocircng taacutec lồng gheacutep giới vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai đang tiến triển ổn định theo đung hướng

TOcircNG HƠP CAacuteC CHIacuteNH SAacuteCH VEcirc BIẾN ĐOcircI KHIacute HẬU VAgrave BIgraveNH ĐĂNG GIỚI

6 7

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

Thocircng tin tổng hợp trecircn cho thacircy sự quan tacircm vagrave cam kết chiacutenh trị rotilde ragraveng nhăm giai quyết những vacircn đecirc giơi trong linh vực biến đổi khiacute hậu mơi xuacirct hiện trong vograveng 5 năm qua Tuy nhiecircn đa số vẫn ldquochỉ lagrave lời noacuteirdquo lagrave những cam kết trong caacutec văn ban chiacutenh saacutech hoặc caacutec chiến lược của chiacutenh phủ Sự thể hiện băng hagravenh động cograven hạn chế Để biến lời noacutei thagravenh hagravenh động nhăm tiacutech cực thuacutec đẩy bigravenh đăng giơi trong caacutec saacuteng kiến vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave giam nhẹ rủi ro thiecircn tai chuacuteng ta cần xoacutea bo caacutec ragraveo can cograven tồn tại trong quaacute trigravenh xacircy dựng chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh

Noi chung vấn đề giới thường được coi lagrave một vấn đề bổ sung trong lĩnh vực biến đổi

khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai

Vấn đecirc giới chỉ được giải quyết trong mục lsquocaacutec cấn đecirc xuyecircn suốtrsquo cung với caacutec chủ đecirc khaacutec như khuyết tật dacircn tộc thiểu số vagrave tăng cường xatilde hội dacircn sự của caacutec văn bản chiacutenh saacutech hoăc kế hoạch hoạt động Kết quả lagrave giới thường được lồng gheacutep rất mờ nhạt vagrave chung ta thường co xu hướng lsquođaacutenh dấu vagraveo caacutec hộprsquo Chung ta thường iacutet chu yacute đến tiacutenh nhạy cảm giới của caacutec saacuteng kiến hoăc chưa thực sự thuc đẩy bigravenh đẳng giới

Phụ nữ luocircn được coi lagrave một trong những đocirci tượng dễ bị tổn thương nhất với biến đổi khiacute hậu cugraveng với caacutec lsquonhomrsquo khaacutec như người

khuyết tật dacircn tộc thiểu socirc trẻ em vv

Becircn cạnh xu hướng lsquonạn nhacircn hoarsquo tất cả caacutec nhom nagravey khi chỉ tập trung vagraveo tigravenh trạng dễ bị tổn thương của họ magrave khocircng tập trung vagraveo nhưng điểm mạnh quan điểm nagravey cũng khocircng ghi nhận sự đa dạng của caacutec nhom đối tượng khaacutec nhau Việc tập trung vagraveo tigravenh trạng dễ bị tổn thương vagrave coi mọi người như lagrave một nhom đồng nhất dễ dẫn đến việc triển khai caacutec chương trigravenh giống nhau cho caacutec nhom khaacutec nhau caacutec can thiệp khocircng phản aacutenh được thực tế vagrave thường khocircng hiệu quả

Hội liecircn hiecircp phụ nữ vagrave trong một socirc trường hợp Bộ Lao động-Thương binh vagrave Xa hội

(MoLISA) thường được coi lagrave cơ quan nhagrave nước chịu traacutech nhiecircm duy nhất thuc đacircy bigravenh

đẳng giới trong bocirci cảnh biến đổi khiacute hậu

Tăng cường bigravenh đẳng giới vagrave thuc đẩy vai tro latildenh đạo của phụ nư trong caacutec đơn vị khaacutec chịu traacutech nhiệm vecirc biến đổi khiacute hậu (như Sở Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn Sở Tagravei Nguyecircn vagrave Mocirci trường) lagrave việc rất

NHƯNG THAacuteCH THỨC

quan trọng nhưng hầu như lagrave khocircng được chu yacute tới Tương tự vai tro tiecircm năng của Hội liecircn hiệp phụ nư trong vấn đecirc sinh kế vagrave quản lyacute tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn cũng thường bị xem nhẹ

Hiểu biết vecirc mối quan hệ gắn kết giữa bigravenh đăng giơi vagrave biến đổi khiacute hậu caacutec kỹ năng

phacircn tiacutech vagrave lồng gheacutep giơi của caacutec cacircp chiacutenh quyecircn cograven hạn chế

Caacutec vấn đecirc nagravey cũng khocircng phải lagrave chủ đecirc được ưu tiecircn một caacutech hệ thống trong cocircng taacutec đagraveo tạo hoăc tăng cường năng lực vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai Caacutec hướng dẫn hoăc chỉ thị liecircn quan của chiacutenh phủ viacute dụ như lồng gheacutep vấn đecirc biến đổi khiacute hậu vagraveo cocircng taacutec lập kế hoạch phaacutet triển kinh tế-xatilde hội lagrave nhưng kỹ thuật phưc tạp vagrave rất kho aacutep dụng ở cấp

địa phương Tuy nhiecircn đacircy lagrave vấn đecirc hết sưc cần thiết trong lập kế hoạch ưu tiecircn vagrave phacircn bổ ngacircn saacutech cho caacutec chương trigravenh hagravenh động vecirc biến đổi khiacute hậu thuc đẩy bigravenh đẳng giới vagrave trao quyecircn cho phụ nư

Nhưng thaacutech thưc nagravey khocircng phải lagrave hoagraven toagraven mới vagrave đatilde được nhấn mạnh trong bản tom tắt chiacutenh saacutech năm 2012 của Liecircn hợp quốc tại Việt Nam vagrave Oxfam Điecircu nagravey cho thấy tiến độ giải quyết caacutec thaacutech thưc vẫn con chậm Măc du chung ta hiểu rằng cần mất nhiecircu thời gian để thay đổi thaacutei độ vagrave thực hagravenh đatilde ăn sacircu baacutem rễ nhưng chung ta vẫn phải hagravenh động nhanh chong hơn trong linh vực nagravey

ldquoPhụ nữ tiecircn phong trong thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai tại Việt Namrdquo

Caacutec tổ chưc phi chiacutenh phủ thuộc chương trigravenh Hỗ trợ Hagravenh động Thiacutech ưng Biến đổi Khiacute hậu Dựa vagraveo Cộng đồng (CBCCAG) do Chiacutenh phủ Uc tagravei trợ đatilde thuc đẩy vai tro latildenh đạo của phụ nư trong giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai vagrave thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu ở cấp gia đigravenh cộng đồng vagrave chiacutenh quyecircn trong việc ra quyết định lập kế hoạch vagrave kinh tế Video nagravey giới thiệu kinh nghiệm vagrave đưa ra caacutec khuyến nghị để co thể hagravenh động thiết thực hơn

8 9

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

Để biến tham vong được thể hiện trong caacutec chiacutenh saacutech vagrave chiến lược cacircp cao thagravenh taacutec động tại cộng đồng để thuacutec đẩy caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh lồng gheacutep giơi vagrave biến đổi khiacute hậu tại Việt Nam để biến lời noacutei thagravenh hagravenh động chuacuteng tocirci xin gưi đến caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech tại Việt Nam một số khuyến nghị sau

1 Xoa bo dần quan điểm nhigraven nhận phụ nư như một lsquonhom dễ bị tổn thươngrsquo khi xacircy dựng hoăc sưa đổi caacutec chiacutenh saacutech chương trigravenh vagrave tiacutech cực xoacutea bỏ caacutec định kiến về giới trong tất cả caacutec cocircng việc liecircn quan

2 Thường xuyecircn thực hiện phacircn tiacutech giới để cung cấp thocircng tin hỗ trợ quaacute trigravenh xacircy dựng hoăc cập nhật caacutec chương trigravenh chiacutenh saacutech mới vecirc biến đổi khiacute hậu Đảm bảo sự tham gia của caacutec chuyecircn gia về giới latildenh đạo nư vagrave đại diện cộng đồng lagrave nư khi tiến hagravenh phacircn tiacutech rủi ro thiecircn tai lập kế hoạch vagrave ưu tiecircn đầu tư

3 Tăng cương lồng gheacutep giới vagraveo caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu tăng trưởng xanh vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai (cũng như trong caacutec hướng dẫn vagrave tagravei liệu đagraveo tạo) thocircng qua lồng gheacutep caacutec mục tiecircu chỉ tiecircu vagrave chỉ số vecirc giới vagraveo tất cả caacutec nội dung Aacutep dụng caacutec saacuteng kiến lồng gheacutep giới vagrave biến đổi khiacute hậu được xacircy dựng dựa trecircn thực hagravenh tốt của caacutec tổ chưc phi chiacutenh phủ22

4 Đưa ra hạn ngạch vecirc vai trograve latildenh đạo vagrave sự tham gia của phụ nư trong quaacute trinh ra quyết định cho tất cả caacutec cơ quan vagrave ủy ban chịu traacutech nhiệm lập kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai

5 Giaacutem saacutet tiacutenh nhạy cảm giới của caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu bằng caacutech aacutep dụng caacutec cocircng cụ dễ dagraveng vagrave thacircn thiện với người dung viacute dụ như cocircng cụ đaacutenh dấu tiến bộ trong binh đăng giới23 Bộ Lao động-Thương binh vagrave Xatilde hội necircn đi đầu trong linh vực nagravey do Bộ co chưc năng nhiệm vụ đảm bảo caacutec bộ ngagravenh khaacutec thực hiện lồng gheacutep giới

6 Mở rộng chức năng nhiệm vụ hiện nay của Hội Liecircn hiệp Phụ nư để Hội co vai tro trong việc lập kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave thực hiện kế hoạch ở tất cả caacutec cấp becircn cạnh vai tro truyecircn thống như tổ chưc truyecircn thocircng hoăc nacircng cao nhận thưc Cần phacircn bổ nguồn lực để giup họ co thể thực hiện nhiệm vụ mới nagravey

7 Đưa ra yecircu cầu bắt buộc thu thập dư liệu taacutech theo giới tiacutenh trong caacutec hoạt động giaacutem saacutet đaacutenh giaacute vagrave baacuteo caacuteo về nhưng thay đổi của cocircng taacutec binh đăng giới vagrave trao quyền cho phụ nư trong tất cả caacutec chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu hoăc co liecircn quan viacute dụ như REDD+ quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng chi trả cho caacutec dịch vụ sư dụng hệ sinh thaacutei vv

8 Khuyến khiacutech sử dụng caacutec tiecircu chiacute về giới với tầm quan trọng đaacuteng kể trong việc xếp thư ưu tiecircn caacutec hagravenh động vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu dựa trecircn kinh nghiệm từ Khung hướng dẫn lựa chọn ưu tiecircn thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu của Bộ Kế hoạch Đầu tư24

KHUYẾN NGHỊ CHIacuteNH SAacuteCH

Bigravenh đẳng vagrave Hiệu quả Lồng gheacutep giới vagraveo Giảm nhẹ Rủi ro Thiecircn tai vagrave Thiacutech ứng Biến đổi Khiacute hậu CARE tại Việt Nam GIZ vagrave UN Women 2015

Đacircy lagrave tagravei liệu hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho những người thực hiện chương trigravenh hoặc dự aacuten lagravem về thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai Tagravei liệu đặt ra caacutec cacircu hỏi cần thiết trong quaacute trigravenh lồng gheacutep giới vagraveo thiết kế chương trigravenh biến đổi khiacute hậu vagrave đưa ra những lời khuyecircn caacutec cocircng cụ vagrave nguồn lực hữu iacutech để hỗ trợ cho quaacute trigravenh nagravey

9 Xacircy dựng một mạng lưới caacutec chuyecircn gia thuộc khu vực nhagrave nước vagrave caacutec nhagrave vận động chiacutenh saacutech lagravem việc trong lĩnh vực binh đăng giới vagrave biến đổi khiacute hậu bao gồm Hội liecircn hiệp phụ nư Bộ Lao động-Thương binh vagrave Xatilde hội cung caacutec bộ ngagravenh khaacutec đồng thời thu huacutet sự tham gia của caacutec tổ chức liecircn minh của nam giới

10 Cung với Chiến lược Quốc gia vecirc Bigravenh đẳng giới cần thể chế hoacutea cocircng taacutec đagraveo tạo về binh đăng giới cho caacuten bộ nhagrave nước gồm caacutec caacuten bộ lập kế hoạch caacuten bộ khuyến nocircng vagrave nhưng nhacircn viecircn ưng cưu khẩn cấp chịu traacutech nhiệm xacircy dựng vagrave thực hiện caacutec kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave caacutec kế hoạch hagravenh động vecirc quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng

11 Tổ chưc caacutec cuộc đối thoại đa nghagravenh về binh đăng giới vagrave biến đổi khiacute hậu vagrave tiến hagravenh đaacutenh giaacute liecircn bộ hagraveng năm ở cấp quốc gia để thảo luận vecirc tiến độ của cocircng taacutec bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu dưới sự chủ trigrave của Thủ tướng Chiacutenh phủ trong Ủy ban Quốc gia vecirc Biến đổi Khiacute hậu

12 Ở cấp quốc tế vagrave cấp khu vựcASEAN chung ta cần đi đầu hoăc hợp taacutec với caacutec nước co cung chiacute hướng trong việc vận động vagrave thuacutec đẩy caacutec vấn đề binh đăng giới trong caacutec cuộc thảo luận vagrave caacutec khung chiến lược vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai trong khu vực vagrave trecircn toagraven cầu

Caacutec khuyến nghị chiacutenh saacutech noi trecircn chủ yếu hướng tới caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech tại Việt Nam Caacutec becircn liecircn quan khaacutec cần hagravenh động nhiecircu hơn nưa để co thể thuc đẩy bigravenh đẳng giới vagrave giải quyết caacutec vấn đecirc biến đổi khiacute hậu một caacutech tốt hơn Caacutec khuyến nghị bao gồm

caacutec nhagrave tagravei trợ vagrave caacutec cơ quan liecircn hợp quốc cần hagravenh động nhiecircu hơn trong linh vực biến đổi khiacute hậu vagrave hỗ trợ tagravei chiacutenh cho caacutec chương trigravenh lồng gheacutep giới vagrave biến đổi khiacute hậu yecircu cầu giaacutem saacutet đaacutenh giaacute vagrave baacuteo caacuteo vecirc giới trong tất cả caacutec khoản đầu tư vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu xacircy dựng luật vagrave chiacutenh saacutech vận động hagravenh lang tại caacutec diễn đagraven vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave bigravenh đẳng giới ở cấp quốc tế vagrave khu vực thể chế hoa kinh nghiệm chuyecircn mocircn trong nước vv

caacutec tổ chức xatilde hội dacircn sự cần đưa tiếng noi thể hiện caacutec mối quan tacircm vagrave nhu cầu của nam giới vagrave phụ nư lecircn cấp trecircn hợp taacutec vận động chiacutenh saacutech dựa trecircn bằng chưng ở trong vagrave ngoagravei Việt Nam giaacutem saacutet tiến độ vagrave thagravenh tựu của chiacutenh phủ thiết lập mạng lưới nhưng người ủng hộ bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu trong cộng đồng vagrave chiacutenh quyecircn chuẩn hoa caacutec cocircng cụ phương phaacutep luận vagrave caacutec nguồn lực khaacutec để giup chiacutenh phủ nhacircn rộng vv vagrave

caacutec nhagrave nghiecircn cứu cung đưa ra caacutec bằng chưng vagrave nghiecircn cưu vecirc chiacutenh saacutech taacutec động chi phiacute-lợi iacutech hiệu quả chi phiacute vagrave hiệu quả đầu tư vecirc măt xatilde hội

10 11

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

10 Xem bản dịch khocircng chiacutenh thưc tại httpwwwifrcorgPageFiles153836Law20on20Natural20Disaster20Prevention20and20Control_No202033_IFWpdf

11 httpwwwunisdrorgweinformpublications43291

12 lsquoViệt Nam cam kết thực hiện caacutec mục tiecircu phaacutet triển tại hội nghị thượng đinht Liecircn hợp quốcrsquo httpvietnamnewsvnpolitics-laws276349viet-nam-commits-to-implementing-development-goals-at-un-summithtml Tổng quan vecirc 17 Mục tiecircu Phaacutet triển Becircn vưng xem tại httpssustainabledevelopmentunorgtopics

13 INDC của Việt Nam xaacutec định lộ trigravenh giảm nhẹ phaacutet thải khiacute nhagrave kiacutenh giai đoạn 2021-2030 như sau lsquobằng nguồn lực trong nước đến năm 2030 sẽ giảm 8 lượng phaacutet thải so với kịch bản phaacutet triển thocircng thường Sự đong gop noi trecircn sẽ co thể tăng lecircn tới 25 với sự hỗ trợ của quốc tếrsquo httpwww4unfcccintsubmissionsINDCPublished20DocumentsViet20Nam1VIETNAMrsquoS20INDCpdf

14 Chiến lược tập trung vagraveo nacircng cao nhận thưc vagrave thay đổi hagravenh vi - bao gồm cả vecirc Bạo lực Giới - phaacutet triển năng lực thể chế bảo trợ xatilde hội sự tham gia vagrave vai tro latildenh đạo của phụ nư vagrave giảm bất bigravenh đẳng giới trong caacutec vấn đecirc quan trọng như quyecircn sư dụng đất caacutec nư doanh nhacircn vagrave doanh nghiệp bảo vệ tại caacutec khu cocircng nghiệp dịch vụ xatilde hội vagrave vấn đecirc khaacutec lsquophu hợp với phaacutet triển kinh tế-xatilde hội vagrave xu hướng toagraven cầursquo Xem Quyết định 1696 QĐ-TTg của Thủ tướng Chiacutenh phủ vecirc việc phecirc duyệt Kế hoạch hagravenh động quốc gia vecirc bigravenh đẳng giới 2016-2020 2102015

15 Cả Chiến lược Tăng trưởng Xanh (2012) vagrave Kế hoạch Hagravenh động (2014) đecircu rất hạn chế đecirc cập đến phụ nư hay giới cũng khocircng đecirc cập caacutec vấn đecirc khaacutec như caacutec dacircn tộc thiểu số người khuyết tật trẻ em vagrave thanh thiếu niecircn hoăc caacutec nhom tương tự như vậy được gọi lagrave ldquocaacutec nhom dễ bị tổn thương lsquo Chỉ đecirc cập việc thực hiện lsquosống xanhrsquo vagrave nhận thưc vecirc sư dụng năng lượng vagrave caacutec hoạt động truyecircn thocircng hướng tới caacutec nhom dacircn cư nagravey vagrave đecirc cập mơ hồ hơn vecirc việc tăng trưởng xanh dẫn đến xoa đoi giảm nghegraveo như một nguyecircn tắc định hướng

16 Tiecircu chiacute phụ vecirc nacircng cao năng lực thiacutech ưng cũng đecirc cập đến dacircn tộc thiểu số vagrave việc di chuyển vagrave nhận trọng số 15 trong tổng số điểm cho việc lựa chọn ưu tiecircn cho caacutec hagravenh động thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu Nhigraven chung caacutec hướng dẫn APRF được xem như lagrave một bước nhảy vọt đaacuteng kể nhưng cũng khocircng được phổ biến rộng ratildei vagrave được xem lagrave quaacute kỹ thuật đối với caacutec caacuten bộ nhagrave nước hạn chế trigravenh độ hoăc kiến thưc vecirc biến đổi khiacute hậu Caacutec hướng dẫn cần phải được điecircu chỉnh vagrave đơn giản hoa cho phu hợp như đatilde được một số tổ chưc phi chiacutenh phủ trong đo co tổ chưc CARE Quốc tế tại Việt Nam thực hiện Để biết thecircm chi tiết vecirc caacutech tiếp cận của CARE xem Lập kế hoạch thuc đẩy khả năng ưng pho phục hồi thiacutech nghi Cẩm nang thực hagravenh hỗ trợ thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu dựa vagraveo cộng đồng Miguel Coulier CARE International in Vietnam 2015

17 REDD lagrave viết tắt của Reduction of Emissions from Deforestation and Forest Degradation (Giảm phaacutet thải từ Mất rừng vagrave Suy thoaacutei rừng) Dấu lsquo+rsquo ngụ yacute quản lyacute rừng bảo tồn vagrave tăng cường dự trư caacutec bon Để biết thecircm chi tiết vecirc Kế hoạch hagravenh động REDD+ Việt Nam 2012 hoăc lsquoChương trigravenh hagravenh động quốc gia vecirc Giảm phaacutet thải khiacute nhagrave kiacutenh thocircng qua nỗ lực hạn chế mất rừng vagrave suy thoaacutei rừng quản lyacute becircn vưng tagravei nguyecircn rừng bảo tồn vagrave nacircng cao trư lượng caacutec bon rừngrdquo xem tại httpvietnam-reddorgUploadDownloadFile799-QD-TTg_En_3104pdf

1 Xem Một mũi tecircn trung hai điacutech Bagravei Học kinh nghiệm Số 1 Miguel Coulier Elizabeth Cowan and Julie Webb CARE Quốc tế tại Việt Nam 2015 httpcareclimatechangeorgtool-kitscare-vietnam-learning-series Vietnam Country Case Study on Gender Climate Change Adaptation and Disaster Risk Reduction Dankelman Irene UN Women Vietnam 2015 httpasiapacificunwomenorgencountriesvietnam Responding to Climate Change in Vietnam Opportunities for improving gender equality A Policy Discussion Paper UN and Oxfam in Vietnam 2010 httppolicy-practiceoxfamorgukpublicationsresponding-to-climate-change-in-vietnam-opportunities-for-improving-gender-equa-112555

2 httpdfatgovaugeovietnamdevelopment-assistancePagespromoting-womens-economic-empowerment-including-ethnic-minoritiesaspx

3 Viacute dụ Dự aacuten nacircng cao năng lực cho phụ nư dacircn tộc thiểu số nhằm cải thiện sinh kế vagrave dinh dưỡng của tổ chưc CARE Quốc tế tại Việt Nam do Chiacutenh phủ Uc tagravei trợ lagravem việc với caacutec dacircn tộc thiểu số miecircn Bắc Việt Nam vecirc sinh kế co khả năng thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu đồng thời cải thiện sự tham gia vagrave taacutec động trong quaacute trigravenh ra quyết định tại cộng đồng vagrave hộ gia đigravenh thocircng qua Dự aacuten Cacircu lạc bộ Phaacutep luật vagrave Đời sống (LARC)

4 httpwwwunorgvnenpublicationsdoc_details268-policy-brief-gender-equality-in-climate-change-adaptation-and-disasterhtml

5 Bản tom tắt chiacutenh saacutech nagravey chỉ xem xeacutet luật chiến lược vagrave kế hoạch hagravenh động chiacutenh của chung cả nước vagrave của bộ ngagravenh vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave thiecircn tai trong mười năm qua Tagravei liệu nagravey khocircng nhằm đưa ra phacircn tiacutech sacircu sắc vecirc toagraven bộ caacutec văn bản quy phạm phaacutep luật co liecircn quan như caacutec quyết định nghị định nghị quyết thocircng tư văn bản hướng dẫn thực hiện vv Tagravei liệu cũng khocircng phacircn tiacutech Kế hoạch hagravenh động cấp tỉnh vecirc biến đổi khiacute hậu hay QLRRTTDVCĐ

6 Một loạt caacutec văn bản quy phạm phaacutep luật chiến lược vagrave kế hoạch co thể xem tại httpchinhphuvnportalpageportalEnglishstrategies

7 Xem Baacuteo caacuteo tiến độ quốc gia vecirc thực hiện khung hagravenh động Hyogo (2013-2015) Thaacuteng 1 2015 httpwwwpreventionwebnetfiles42305_VNM_NationalHFAprogress_2013-15pdf

8 Nghị quyết Trung ương Đảng 24NQ-TW lsquoChủ động ưng pho với Biến đổi Khiacute hậu tăng cường quản lyacute Tagravei nguyecircn vagrave Bảo vệ Mocirci trườngrsquo bản tiếng Việt co tại httpthuvienphapluatvnvan-banTai-nguyen-Moi-truongResolution-No-24-NQ-TW-climate-change-improvement-of-natural-resource-management-203397aspx

9 Điecircu 63 Hiến Phaacutep Việt Nam tuyecircn bố (1) Nhagrave nước co chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường quản lyacute sư dụng hiệu quả becircn vưng caacutec nguồn tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn bảo tồn thiecircn nhiecircn đa dạng sinh học chủ động phong chống thiecircn tai ưng pho với biến đổi khiacute hậu (2) Nhagrave nước khuyến khiacutech mọi hoạt động bảo vệ mocirci trường phaacutet triển sư dụng năng lượng mới năng lượng taacutei tạo httpenvietnamplusvnthe-constitution-of-the-socialist-republic-of-vietnam55389vnp

CHU THIacuteCH

12

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

18 Giới từ lacircu đatilde được đaacutenh giaacute thấp trong cocircng taacutec của UNFCCC Chỉ từ hội nghị COP20 tại Peru vagraveo thaacuteng 12 năm 2014 thigrave chủ đecirc nagravey mới được cocircng nhận thocircng qua việc khởi xướng Chương trigravenh lagravem việc tại Lima vecirc Giới (LWPG) trong hai năm Xeacutet vecirc tagravei chiacutenh khiacute hậu thaacuteng 3 năm 2015 Quỹ Khiacute hậu Xanh (GCF) cũng đatilde thocircng qua một Chiacutenh saacutech Kế hoạch hagravenh động vecirc Giới mang tiacutenh đột phaacute Ở cấp ASEAN cả tuyecircn bố chung năm 2014 cũng như tuyecircn bố năm 2015 vecirc biến đổi khiacute hậu đecircu khocircng đecirc cập đến phụ nư bigravenh đẳng giới hoăc caacutec chủ đecirc liecircn quan

19 Dựa trecircn một số cuộc trao đổi khocircng chiacutenh thưc gần đacircy vagrave yecircu cầu sự ủng hộ Bộ Tagravei nguyecircn vagrave Mocirci trường vagrave Bộ Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển nocircng thocircn đối với caacutec thagravenh viecircn của Nhom cocircng taacutec vecirc biến đổi khiacute hậu phi chiacutenh phủ Ngoagravei ra một cuộc khảo saacutet khu vực của UNDP gần đacircy vecirc lsquotiến độ xacircy dựng khả năng ưng pho phục hồi thiacutech nghirsquo (chưa được cocircng bố nhưng được UNDP trigravenh bagravey tại hội thảo tổng kết 17 năm Chương trigravenh phong ngừa thảm họa tại Việt Nam tại Hagrave Nội Việt Nam vagraveo ngagravey 01 thaacuteng 12 năm 2015) đatilde khẳng định sự quan tacircm nagravey vagrave sự đồng yacute vecirc việcrsquo thiếu bigravenh đẳng giới vagrave thiếu trao quyecircn cho phụ nư trong giảm nhẹ rủi ro thiecircn tairsquo lagrave một vấn đecirc lớn

20 Xem đường dẫn sau đacircy để co một danh saacutech caacutec tagravei liệu đagraveo tạo vagrave hướng dẫn được Bộ NN amp PTNT phecirc duyệt httpwwwdmcgovvnvan-ban-phap-quy-da1002-pt32htmllang=vi-VN

21 Trong thập kỷ qua caacutec tổ chưc như UNDP Trung tacircm thiecircn tai Thaacutei Bigravenh Dương (PDC) Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Trung tacircm Phong chống Thiecircn tai Chacircu Aacute (ADPC) đatilde hỗ trợ nhiecircu saacuteng kiến để cập nhật hệ thống Đaacutenh giaacute Thiệt hại vagrave nhu cầu của chiacutenh phủ (DANA) vecirc caacutec chỉ tiecircu vagrave mẫu sưa đổi caacutec ưng dụng web vagrave phần mecircm đi kegravem Tuy nhiecircn cho đến nay sự cải thiện con hạn chế bao gồm thu thập dư liệu taacutech theo giới tiacutenh Xem Baacuteo caacuteo tiến độ quốc gia vecirc thực hiện Khung hagravenh động Hyogo (2013-2015) thaacuteng 1 năm 2015 httpwwwpreventionwebnetfiles42305_VNM_NationalHFAprogress_2013-15pdf

22 Khung Thiacutech ưng chuyển dịch vai tro giới (GTA) CARE Quốc tế tại Việt Nam gần đacircy xacircy dựng co thể lagrave một hướng dẫn hưu iacutech ở đacircy Vui long xem trang 18-19 trong Một mũi tecircn trung hai điacutech Bagravei Học kinh nghiệm Số 1 Miguel Coulier Elizabeth Cowan vagrave Julie Webb CARE Quốc tế tại Việt Nam 2015 httpcareclimatechangeorgtool-kitscare-vietnam-learning-series

23 Một viacute dụ co thể dễ dagraveng điecircu chỉnh cho caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech Việt Nam lagrave Đaacutenh dấu giới của Ủy Ban thường trực liecircn ngagravenh được sư dụng trong caacutec trường hợp khẩn cấp Cocircng cụ nagravey đaacutenh matilde từ 0-2 để xem một dự aacuten nhacircn đạo được thiết kế đủ tốt hay khocircng nhằm đảm bảo rằng phụ nưtrẻ em gaacutei vagrave nam giớitrẻ em trai sẽ được hưởng lợi như nhau từ dự aacuten đo hoăc lagrave no sẽ thuc đẩy bigravenh đẳng giới theo một caacutech khaacutec Để biết thecircm xem httpswwwhumanitarianresponseinfoentopicsgenderpageiasc-gender-marker

24 Việc nagravey co thể được thực hiện thocircng qua giaacutem saacutet vagrave baacuteo caacuteo đồng đẳng khuyến khiacutech bằng tagravei chiacutenh hệ thống tiacutenh điểm vv

Biến Lời noacutei thagravenh Hagravenh độngMiguelCoulierlagravetaacutecgiacủaấnphẩmTăngcươngBigravenhđẳngGiớitrongChiacutenhsaacutechvagraveThiếtkếChươngtrigravenhvềBiếnđổiKhiacutehậutaiViệtNamtheoyecircucầucủaCAREQuốctếtaiViệtNamĐacircylagravesanphẩmhợptaacutecgiữcaacutectổchứcthuộcChươngtrigravenhTagraveitrợỨngphoacutevớiBiếnđổiKhiacutehậudựavagraveoCộngđồngdochiacutenhphủUctagraveitrợẤnphẩmdoLouiseCotrel-GibbonsthiếtkếvagraveNguyễnThịTacircmdịch

XinlưuyacutelagravemăcdugravechiacutenhphủUctagraveitrợđecircsanxuấtBanToacutemtắtChiacutenhsaacutechcaacutectuyecircnbốvagravekhuyếnnghịchỉthecirchiệnquanđiecircmcủacaacutectổchứcthamgia

ẢnhchupEDF(tr1)ENTERProduction(tr2)TrầnPhanThaacuteiGiangCARE(tr26-710-11)GiangPhamCARE(tr4-58-9)vagraveChữThậpđỏ(tr3)Ấnphẩmđượcinbằnggiấytừnguồnnguyecircnliệurừngbềnvữngcopy2015CAREQuốctếtaiViệtNam

LỜI CẢM ƠN

CHU THIacuteCH

Page 4: BẢN TÓM TẮT CHÍNH SÁCH BIẾN LỜI NÓI THÀNH HÀNH ĐỘNG · 2 3 Biến lời nói thành Hành động Tăng cường bình đẳng giới trong Chính sách và Thiết

6 7

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

Thocircng tin tổng hợp trecircn cho thacircy sự quan tacircm vagrave cam kết chiacutenh trị rotilde ragraveng nhăm giai quyết những vacircn đecirc giơi trong linh vực biến đổi khiacute hậu mơi xuacirct hiện trong vograveng 5 năm qua Tuy nhiecircn đa số vẫn ldquochỉ lagrave lời noacuteirdquo lagrave những cam kết trong caacutec văn ban chiacutenh saacutech hoặc caacutec chiến lược của chiacutenh phủ Sự thể hiện băng hagravenh động cograven hạn chế Để biến lời noacutei thagravenh hagravenh động nhăm tiacutech cực thuacutec đẩy bigravenh đăng giơi trong caacutec saacuteng kiến vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave giam nhẹ rủi ro thiecircn tai chuacuteng ta cần xoacutea bo caacutec ragraveo can cograven tồn tại trong quaacute trigravenh xacircy dựng chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh

Noi chung vấn đề giới thường được coi lagrave một vấn đề bổ sung trong lĩnh vực biến đổi

khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai

Vấn đecirc giới chỉ được giải quyết trong mục lsquocaacutec cấn đecirc xuyecircn suốtrsquo cung với caacutec chủ đecirc khaacutec như khuyết tật dacircn tộc thiểu số vagrave tăng cường xatilde hội dacircn sự của caacutec văn bản chiacutenh saacutech hoăc kế hoạch hoạt động Kết quả lagrave giới thường được lồng gheacutep rất mờ nhạt vagrave chung ta thường co xu hướng lsquođaacutenh dấu vagraveo caacutec hộprsquo Chung ta thường iacutet chu yacute đến tiacutenh nhạy cảm giới của caacutec saacuteng kiến hoăc chưa thực sự thuc đẩy bigravenh đẳng giới

Phụ nữ luocircn được coi lagrave một trong những đocirci tượng dễ bị tổn thương nhất với biến đổi khiacute hậu cugraveng với caacutec lsquonhomrsquo khaacutec như người

khuyết tật dacircn tộc thiểu socirc trẻ em vv

Becircn cạnh xu hướng lsquonạn nhacircn hoarsquo tất cả caacutec nhom nagravey khi chỉ tập trung vagraveo tigravenh trạng dễ bị tổn thương của họ magrave khocircng tập trung vagraveo nhưng điểm mạnh quan điểm nagravey cũng khocircng ghi nhận sự đa dạng của caacutec nhom đối tượng khaacutec nhau Việc tập trung vagraveo tigravenh trạng dễ bị tổn thương vagrave coi mọi người như lagrave một nhom đồng nhất dễ dẫn đến việc triển khai caacutec chương trigravenh giống nhau cho caacutec nhom khaacutec nhau caacutec can thiệp khocircng phản aacutenh được thực tế vagrave thường khocircng hiệu quả

Hội liecircn hiecircp phụ nữ vagrave trong một socirc trường hợp Bộ Lao động-Thương binh vagrave Xa hội

(MoLISA) thường được coi lagrave cơ quan nhagrave nước chịu traacutech nhiecircm duy nhất thuc đacircy bigravenh

đẳng giới trong bocirci cảnh biến đổi khiacute hậu

Tăng cường bigravenh đẳng giới vagrave thuc đẩy vai tro latildenh đạo của phụ nư trong caacutec đơn vị khaacutec chịu traacutech nhiệm vecirc biến đổi khiacute hậu (như Sở Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển Nocircng thocircn Sở Tagravei Nguyecircn vagrave Mocirci trường) lagrave việc rất

NHƯNG THAacuteCH THỨC

quan trọng nhưng hầu như lagrave khocircng được chu yacute tới Tương tự vai tro tiecircm năng của Hội liecircn hiệp phụ nư trong vấn đecirc sinh kế vagrave quản lyacute tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn cũng thường bị xem nhẹ

Hiểu biết vecirc mối quan hệ gắn kết giữa bigravenh đăng giơi vagrave biến đổi khiacute hậu caacutec kỹ năng

phacircn tiacutech vagrave lồng gheacutep giơi của caacutec cacircp chiacutenh quyecircn cograven hạn chế

Caacutec vấn đecirc nagravey cũng khocircng phải lagrave chủ đecirc được ưu tiecircn một caacutech hệ thống trong cocircng taacutec đagraveo tạo hoăc tăng cường năng lực vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai Caacutec hướng dẫn hoăc chỉ thị liecircn quan của chiacutenh phủ viacute dụ như lồng gheacutep vấn đecirc biến đổi khiacute hậu vagraveo cocircng taacutec lập kế hoạch phaacutet triển kinh tế-xatilde hội lagrave nhưng kỹ thuật phưc tạp vagrave rất kho aacutep dụng ở cấp

địa phương Tuy nhiecircn đacircy lagrave vấn đecirc hết sưc cần thiết trong lập kế hoạch ưu tiecircn vagrave phacircn bổ ngacircn saacutech cho caacutec chương trigravenh hagravenh động vecirc biến đổi khiacute hậu thuc đẩy bigravenh đẳng giới vagrave trao quyecircn cho phụ nư

Nhưng thaacutech thưc nagravey khocircng phải lagrave hoagraven toagraven mới vagrave đatilde được nhấn mạnh trong bản tom tắt chiacutenh saacutech năm 2012 của Liecircn hợp quốc tại Việt Nam vagrave Oxfam Điecircu nagravey cho thấy tiến độ giải quyết caacutec thaacutech thưc vẫn con chậm Măc du chung ta hiểu rằng cần mất nhiecircu thời gian để thay đổi thaacutei độ vagrave thực hagravenh đatilde ăn sacircu baacutem rễ nhưng chung ta vẫn phải hagravenh động nhanh chong hơn trong linh vực nagravey

ldquoPhụ nữ tiecircn phong trong thiacutech ứng với biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai tại Việt Namrdquo

Caacutec tổ chưc phi chiacutenh phủ thuộc chương trigravenh Hỗ trợ Hagravenh động Thiacutech ưng Biến đổi Khiacute hậu Dựa vagraveo Cộng đồng (CBCCAG) do Chiacutenh phủ Uc tagravei trợ đatilde thuc đẩy vai tro latildenh đạo của phụ nư trong giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai vagrave thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu ở cấp gia đigravenh cộng đồng vagrave chiacutenh quyecircn trong việc ra quyết định lập kế hoạch vagrave kinh tế Video nagravey giới thiệu kinh nghiệm vagrave đưa ra caacutec khuyến nghị để co thể hagravenh động thiết thực hơn

8 9

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

Để biến tham vong được thể hiện trong caacutec chiacutenh saacutech vagrave chiến lược cacircp cao thagravenh taacutec động tại cộng đồng để thuacutec đẩy caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh lồng gheacutep giơi vagrave biến đổi khiacute hậu tại Việt Nam để biến lời noacutei thagravenh hagravenh động chuacuteng tocirci xin gưi đến caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech tại Việt Nam một số khuyến nghị sau

1 Xoa bo dần quan điểm nhigraven nhận phụ nư như một lsquonhom dễ bị tổn thươngrsquo khi xacircy dựng hoăc sưa đổi caacutec chiacutenh saacutech chương trigravenh vagrave tiacutech cực xoacutea bỏ caacutec định kiến về giới trong tất cả caacutec cocircng việc liecircn quan

2 Thường xuyecircn thực hiện phacircn tiacutech giới để cung cấp thocircng tin hỗ trợ quaacute trigravenh xacircy dựng hoăc cập nhật caacutec chương trigravenh chiacutenh saacutech mới vecirc biến đổi khiacute hậu Đảm bảo sự tham gia của caacutec chuyecircn gia về giới latildenh đạo nư vagrave đại diện cộng đồng lagrave nư khi tiến hagravenh phacircn tiacutech rủi ro thiecircn tai lập kế hoạch vagrave ưu tiecircn đầu tư

3 Tăng cương lồng gheacutep giới vagraveo caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu tăng trưởng xanh vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai (cũng như trong caacutec hướng dẫn vagrave tagravei liệu đagraveo tạo) thocircng qua lồng gheacutep caacutec mục tiecircu chỉ tiecircu vagrave chỉ số vecirc giới vagraveo tất cả caacutec nội dung Aacutep dụng caacutec saacuteng kiến lồng gheacutep giới vagrave biến đổi khiacute hậu được xacircy dựng dựa trecircn thực hagravenh tốt của caacutec tổ chưc phi chiacutenh phủ22

4 Đưa ra hạn ngạch vecirc vai trograve latildenh đạo vagrave sự tham gia của phụ nư trong quaacute trinh ra quyết định cho tất cả caacutec cơ quan vagrave ủy ban chịu traacutech nhiệm lập kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai

5 Giaacutem saacutet tiacutenh nhạy cảm giới của caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu bằng caacutech aacutep dụng caacutec cocircng cụ dễ dagraveng vagrave thacircn thiện với người dung viacute dụ như cocircng cụ đaacutenh dấu tiến bộ trong binh đăng giới23 Bộ Lao động-Thương binh vagrave Xatilde hội necircn đi đầu trong linh vực nagravey do Bộ co chưc năng nhiệm vụ đảm bảo caacutec bộ ngagravenh khaacutec thực hiện lồng gheacutep giới

6 Mở rộng chức năng nhiệm vụ hiện nay của Hội Liecircn hiệp Phụ nư để Hội co vai tro trong việc lập kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave thực hiện kế hoạch ở tất cả caacutec cấp becircn cạnh vai tro truyecircn thống như tổ chưc truyecircn thocircng hoăc nacircng cao nhận thưc Cần phacircn bổ nguồn lực để giup họ co thể thực hiện nhiệm vụ mới nagravey

7 Đưa ra yecircu cầu bắt buộc thu thập dư liệu taacutech theo giới tiacutenh trong caacutec hoạt động giaacutem saacutet đaacutenh giaacute vagrave baacuteo caacuteo về nhưng thay đổi của cocircng taacutec binh đăng giới vagrave trao quyền cho phụ nư trong tất cả caacutec chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu hoăc co liecircn quan viacute dụ như REDD+ quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng chi trả cho caacutec dịch vụ sư dụng hệ sinh thaacutei vv

8 Khuyến khiacutech sử dụng caacutec tiecircu chiacute về giới với tầm quan trọng đaacuteng kể trong việc xếp thư ưu tiecircn caacutec hagravenh động vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu dựa trecircn kinh nghiệm từ Khung hướng dẫn lựa chọn ưu tiecircn thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu của Bộ Kế hoạch Đầu tư24

KHUYẾN NGHỊ CHIacuteNH SAacuteCH

Bigravenh đẳng vagrave Hiệu quả Lồng gheacutep giới vagraveo Giảm nhẹ Rủi ro Thiecircn tai vagrave Thiacutech ứng Biến đổi Khiacute hậu CARE tại Việt Nam GIZ vagrave UN Women 2015

Đacircy lagrave tagravei liệu hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho những người thực hiện chương trigravenh hoặc dự aacuten lagravem về thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai Tagravei liệu đặt ra caacutec cacircu hỏi cần thiết trong quaacute trigravenh lồng gheacutep giới vagraveo thiết kế chương trigravenh biến đổi khiacute hậu vagrave đưa ra những lời khuyecircn caacutec cocircng cụ vagrave nguồn lực hữu iacutech để hỗ trợ cho quaacute trigravenh nagravey

9 Xacircy dựng một mạng lưới caacutec chuyecircn gia thuộc khu vực nhagrave nước vagrave caacutec nhagrave vận động chiacutenh saacutech lagravem việc trong lĩnh vực binh đăng giới vagrave biến đổi khiacute hậu bao gồm Hội liecircn hiệp phụ nư Bộ Lao động-Thương binh vagrave Xatilde hội cung caacutec bộ ngagravenh khaacutec đồng thời thu huacutet sự tham gia của caacutec tổ chức liecircn minh của nam giới

10 Cung với Chiến lược Quốc gia vecirc Bigravenh đẳng giới cần thể chế hoacutea cocircng taacutec đagraveo tạo về binh đăng giới cho caacuten bộ nhagrave nước gồm caacutec caacuten bộ lập kế hoạch caacuten bộ khuyến nocircng vagrave nhưng nhacircn viecircn ưng cưu khẩn cấp chịu traacutech nhiệm xacircy dựng vagrave thực hiện caacutec kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave caacutec kế hoạch hagravenh động vecirc quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng

11 Tổ chưc caacutec cuộc đối thoại đa nghagravenh về binh đăng giới vagrave biến đổi khiacute hậu vagrave tiến hagravenh đaacutenh giaacute liecircn bộ hagraveng năm ở cấp quốc gia để thảo luận vecirc tiến độ của cocircng taacutec bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu dưới sự chủ trigrave của Thủ tướng Chiacutenh phủ trong Ủy ban Quốc gia vecirc Biến đổi Khiacute hậu

12 Ở cấp quốc tế vagrave cấp khu vựcASEAN chung ta cần đi đầu hoăc hợp taacutec với caacutec nước co cung chiacute hướng trong việc vận động vagrave thuacutec đẩy caacutec vấn đề binh đăng giới trong caacutec cuộc thảo luận vagrave caacutec khung chiến lược vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai trong khu vực vagrave trecircn toagraven cầu

Caacutec khuyến nghị chiacutenh saacutech noi trecircn chủ yếu hướng tới caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech tại Việt Nam Caacutec becircn liecircn quan khaacutec cần hagravenh động nhiecircu hơn nưa để co thể thuc đẩy bigravenh đẳng giới vagrave giải quyết caacutec vấn đecirc biến đổi khiacute hậu một caacutech tốt hơn Caacutec khuyến nghị bao gồm

caacutec nhagrave tagravei trợ vagrave caacutec cơ quan liecircn hợp quốc cần hagravenh động nhiecircu hơn trong linh vực biến đổi khiacute hậu vagrave hỗ trợ tagravei chiacutenh cho caacutec chương trigravenh lồng gheacutep giới vagrave biến đổi khiacute hậu yecircu cầu giaacutem saacutet đaacutenh giaacute vagrave baacuteo caacuteo vecirc giới trong tất cả caacutec khoản đầu tư vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu xacircy dựng luật vagrave chiacutenh saacutech vận động hagravenh lang tại caacutec diễn đagraven vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave bigravenh đẳng giới ở cấp quốc tế vagrave khu vực thể chế hoa kinh nghiệm chuyecircn mocircn trong nước vv

caacutec tổ chức xatilde hội dacircn sự cần đưa tiếng noi thể hiện caacutec mối quan tacircm vagrave nhu cầu của nam giới vagrave phụ nư lecircn cấp trecircn hợp taacutec vận động chiacutenh saacutech dựa trecircn bằng chưng ở trong vagrave ngoagravei Việt Nam giaacutem saacutet tiến độ vagrave thagravenh tựu của chiacutenh phủ thiết lập mạng lưới nhưng người ủng hộ bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu trong cộng đồng vagrave chiacutenh quyecircn chuẩn hoa caacutec cocircng cụ phương phaacutep luận vagrave caacutec nguồn lực khaacutec để giup chiacutenh phủ nhacircn rộng vv vagrave

caacutec nhagrave nghiecircn cứu cung đưa ra caacutec bằng chưng vagrave nghiecircn cưu vecirc chiacutenh saacutech taacutec động chi phiacute-lợi iacutech hiệu quả chi phiacute vagrave hiệu quả đầu tư vecirc măt xatilde hội

10 11

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

10 Xem bản dịch khocircng chiacutenh thưc tại httpwwwifrcorgPageFiles153836Law20on20Natural20Disaster20Prevention20and20Control_No202033_IFWpdf

11 httpwwwunisdrorgweinformpublications43291

12 lsquoViệt Nam cam kết thực hiện caacutec mục tiecircu phaacutet triển tại hội nghị thượng đinht Liecircn hợp quốcrsquo httpvietnamnewsvnpolitics-laws276349viet-nam-commits-to-implementing-development-goals-at-un-summithtml Tổng quan vecirc 17 Mục tiecircu Phaacutet triển Becircn vưng xem tại httpssustainabledevelopmentunorgtopics

13 INDC của Việt Nam xaacutec định lộ trigravenh giảm nhẹ phaacutet thải khiacute nhagrave kiacutenh giai đoạn 2021-2030 như sau lsquobằng nguồn lực trong nước đến năm 2030 sẽ giảm 8 lượng phaacutet thải so với kịch bản phaacutet triển thocircng thường Sự đong gop noi trecircn sẽ co thể tăng lecircn tới 25 với sự hỗ trợ của quốc tếrsquo httpwww4unfcccintsubmissionsINDCPublished20DocumentsViet20Nam1VIETNAMrsquoS20INDCpdf

14 Chiến lược tập trung vagraveo nacircng cao nhận thưc vagrave thay đổi hagravenh vi - bao gồm cả vecirc Bạo lực Giới - phaacutet triển năng lực thể chế bảo trợ xatilde hội sự tham gia vagrave vai tro latildenh đạo của phụ nư vagrave giảm bất bigravenh đẳng giới trong caacutec vấn đecirc quan trọng như quyecircn sư dụng đất caacutec nư doanh nhacircn vagrave doanh nghiệp bảo vệ tại caacutec khu cocircng nghiệp dịch vụ xatilde hội vagrave vấn đecirc khaacutec lsquophu hợp với phaacutet triển kinh tế-xatilde hội vagrave xu hướng toagraven cầursquo Xem Quyết định 1696 QĐ-TTg của Thủ tướng Chiacutenh phủ vecirc việc phecirc duyệt Kế hoạch hagravenh động quốc gia vecirc bigravenh đẳng giới 2016-2020 2102015

15 Cả Chiến lược Tăng trưởng Xanh (2012) vagrave Kế hoạch Hagravenh động (2014) đecircu rất hạn chế đecirc cập đến phụ nư hay giới cũng khocircng đecirc cập caacutec vấn đecirc khaacutec như caacutec dacircn tộc thiểu số người khuyết tật trẻ em vagrave thanh thiếu niecircn hoăc caacutec nhom tương tự như vậy được gọi lagrave ldquocaacutec nhom dễ bị tổn thương lsquo Chỉ đecirc cập việc thực hiện lsquosống xanhrsquo vagrave nhận thưc vecirc sư dụng năng lượng vagrave caacutec hoạt động truyecircn thocircng hướng tới caacutec nhom dacircn cư nagravey vagrave đecirc cập mơ hồ hơn vecirc việc tăng trưởng xanh dẫn đến xoa đoi giảm nghegraveo như một nguyecircn tắc định hướng

16 Tiecircu chiacute phụ vecirc nacircng cao năng lực thiacutech ưng cũng đecirc cập đến dacircn tộc thiểu số vagrave việc di chuyển vagrave nhận trọng số 15 trong tổng số điểm cho việc lựa chọn ưu tiecircn cho caacutec hagravenh động thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu Nhigraven chung caacutec hướng dẫn APRF được xem như lagrave một bước nhảy vọt đaacuteng kể nhưng cũng khocircng được phổ biến rộng ratildei vagrave được xem lagrave quaacute kỹ thuật đối với caacutec caacuten bộ nhagrave nước hạn chế trigravenh độ hoăc kiến thưc vecirc biến đổi khiacute hậu Caacutec hướng dẫn cần phải được điecircu chỉnh vagrave đơn giản hoa cho phu hợp như đatilde được một số tổ chưc phi chiacutenh phủ trong đo co tổ chưc CARE Quốc tế tại Việt Nam thực hiện Để biết thecircm chi tiết vecirc caacutech tiếp cận của CARE xem Lập kế hoạch thuc đẩy khả năng ưng pho phục hồi thiacutech nghi Cẩm nang thực hagravenh hỗ trợ thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu dựa vagraveo cộng đồng Miguel Coulier CARE International in Vietnam 2015

17 REDD lagrave viết tắt của Reduction of Emissions from Deforestation and Forest Degradation (Giảm phaacutet thải từ Mất rừng vagrave Suy thoaacutei rừng) Dấu lsquo+rsquo ngụ yacute quản lyacute rừng bảo tồn vagrave tăng cường dự trư caacutec bon Để biết thecircm chi tiết vecirc Kế hoạch hagravenh động REDD+ Việt Nam 2012 hoăc lsquoChương trigravenh hagravenh động quốc gia vecirc Giảm phaacutet thải khiacute nhagrave kiacutenh thocircng qua nỗ lực hạn chế mất rừng vagrave suy thoaacutei rừng quản lyacute becircn vưng tagravei nguyecircn rừng bảo tồn vagrave nacircng cao trư lượng caacutec bon rừngrdquo xem tại httpvietnam-reddorgUploadDownloadFile799-QD-TTg_En_3104pdf

1 Xem Một mũi tecircn trung hai điacutech Bagravei Học kinh nghiệm Số 1 Miguel Coulier Elizabeth Cowan and Julie Webb CARE Quốc tế tại Việt Nam 2015 httpcareclimatechangeorgtool-kitscare-vietnam-learning-series Vietnam Country Case Study on Gender Climate Change Adaptation and Disaster Risk Reduction Dankelman Irene UN Women Vietnam 2015 httpasiapacificunwomenorgencountriesvietnam Responding to Climate Change in Vietnam Opportunities for improving gender equality A Policy Discussion Paper UN and Oxfam in Vietnam 2010 httppolicy-practiceoxfamorgukpublicationsresponding-to-climate-change-in-vietnam-opportunities-for-improving-gender-equa-112555

2 httpdfatgovaugeovietnamdevelopment-assistancePagespromoting-womens-economic-empowerment-including-ethnic-minoritiesaspx

3 Viacute dụ Dự aacuten nacircng cao năng lực cho phụ nư dacircn tộc thiểu số nhằm cải thiện sinh kế vagrave dinh dưỡng của tổ chưc CARE Quốc tế tại Việt Nam do Chiacutenh phủ Uc tagravei trợ lagravem việc với caacutec dacircn tộc thiểu số miecircn Bắc Việt Nam vecirc sinh kế co khả năng thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu đồng thời cải thiện sự tham gia vagrave taacutec động trong quaacute trigravenh ra quyết định tại cộng đồng vagrave hộ gia đigravenh thocircng qua Dự aacuten Cacircu lạc bộ Phaacutep luật vagrave Đời sống (LARC)

4 httpwwwunorgvnenpublicationsdoc_details268-policy-brief-gender-equality-in-climate-change-adaptation-and-disasterhtml

5 Bản tom tắt chiacutenh saacutech nagravey chỉ xem xeacutet luật chiến lược vagrave kế hoạch hagravenh động chiacutenh của chung cả nước vagrave của bộ ngagravenh vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave thiecircn tai trong mười năm qua Tagravei liệu nagravey khocircng nhằm đưa ra phacircn tiacutech sacircu sắc vecirc toagraven bộ caacutec văn bản quy phạm phaacutep luật co liecircn quan như caacutec quyết định nghị định nghị quyết thocircng tư văn bản hướng dẫn thực hiện vv Tagravei liệu cũng khocircng phacircn tiacutech Kế hoạch hagravenh động cấp tỉnh vecirc biến đổi khiacute hậu hay QLRRTTDVCĐ

6 Một loạt caacutec văn bản quy phạm phaacutep luật chiến lược vagrave kế hoạch co thể xem tại httpchinhphuvnportalpageportalEnglishstrategies

7 Xem Baacuteo caacuteo tiến độ quốc gia vecirc thực hiện khung hagravenh động Hyogo (2013-2015) Thaacuteng 1 2015 httpwwwpreventionwebnetfiles42305_VNM_NationalHFAprogress_2013-15pdf

8 Nghị quyết Trung ương Đảng 24NQ-TW lsquoChủ động ưng pho với Biến đổi Khiacute hậu tăng cường quản lyacute Tagravei nguyecircn vagrave Bảo vệ Mocirci trườngrsquo bản tiếng Việt co tại httpthuvienphapluatvnvan-banTai-nguyen-Moi-truongResolution-No-24-NQ-TW-climate-change-improvement-of-natural-resource-management-203397aspx

9 Điecircu 63 Hiến Phaacutep Việt Nam tuyecircn bố (1) Nhagrave nước co chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường quản lyacute sư dụng hiệu quả becircn vưng caacutec nguồn tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn bảo tồn thiecircn nhiecircn đa dạng sinh học chủ động phong chống thiecircn tai ưng pho với biến đổi khiacute hậu (2) Nhagrave nước khuyến khiacutech mọi hoạt động bảo vệ mocirci trường phaacutet triển sư dụng năng lượng mới năng lượng taacutei tạo httpenvietnamplusvnthe-constitution-of-the-socialist-republic-of-vietnam55389vnp

CHU THIacuteCH

12

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

18 Giới từ lacircu đatilde được đaacutenh giaacute thấp trong cocircng taacutec của UNFCCC Chỉ từ hội nghị COP20 tại Peru vagraveo thaacuteng 12 năm 2014 thigrave chủ đecirc nagravey mới được cocircng nhận thocircng qua việc khởi xướng Chương trigravenh lagravem việc tại Lima vecirc Giới (LWPG) trong hai năm Xeacutet vecirc tagravei chiacutenh khiacute hậu thaacuteng 3 năm 2015 Quỹ Khiacute hậu Xanh (GCF) cũng đatilde thocircng qua một Chiacutenh saacutech Kế hoạch hagravenh động vecirc Giới mang tiacutenh đột phaacute Ở cấp ASEAN cả tuyecircn bố chung năm 2014 cũng như tuyecircn bố năm 2015 vecirc biến đổi khiacute hậu đecircu khocircng đecirc cập đến phụ nư bigravenh đẳng giới hoăc caacutec chủ đecirc liecircn quan

19 Dựa trecircn một số cuộc trao đổi khocircng chiacutenh thưc gần đacircy vagrave yecircu cầu sự ủng hộ Bộ Tagravei nguyecircn vagrave Mocirci trường vagrave Bộ Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển nocircng thocircn đối với caacutec thagravenh viecircn của Nhom cocircng taacutec vecirc biến đổi khiacute hậu phi chiacutenh phủ Ngoagravei ra một cuộc khảo saacutet khu vực của UNDP gần đacircy vecirc lsquotiến độ xacircy dựng khả năng ưng pho phục hồi thiacutech nghirsquo (chưa được cocircng bố nhưng được UNDP trigravenh bagravey tại hội thảo tổng kết 17 năm Chương trigravenh phong ngừa thảm họa tại Việt Nam tại Hagrave Nội Việt Nam vagraveo ngagravey 01 thaacuteng 12 năm 2015) đatilde khẳng định sự quan tacircm nagravey vagrave sự đồng yacute vecirc việcrsquo thiếu bigravenh đẳng giới vagrave thiếu trao quyecircn cho phụ nư trong giảm nhẹ rủi ro thiecircn tairsquo lagrave một vấn đecirc lớn

20 Xem đường dẫn sau đacircy để co một danh saacutech caacutec tagravei liệu đagraveo tạo vagrave hướng dẫn được Bộ NN amp PTNT phecirc duyệt httpwwwdmcgovvnvan-ban-phap-quy-da1002-pt32htmllang=vi-VN

21 Trong thập kỷ qua caacutec tổ chưc như UNDP Trung tacircm thiecircn tai Thaacutei Bigravenh Dương (PDC) Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Trung tacircm Phong chống Thiecircn tai Chacircu Aacute (ADPC) đatilde hỗ trợ nhiecircu saacuteng kiến để cập nhật hệ thống Đaacutenh giaacute Thiệt hại vagrave nhu cầu của chiacutenh phủ (DANA) vecirc caacutec chỉ tiecircu vagrave mẫu sưa đổi caacutec ưng dụng web vagrave phần mecircm đi kegravem Tuy nhiecircn cho đến nay sự cải thiện con hạn chế bao gồm thu thập dư liệu taacutech theo giới tiacutenh Xem Baacuteo caacuteo tiến độ quốc gia vecirc thực hiện Khung hagravenh động Hyogo (2013-2015) thaacuteng 1 năm 2015 httpwwwpreventionwebnetfiles42305_VNM_NationalHFAprogress_2013-15pdf

22 Khung Thiacutech ưng chuyển dịch vai tro giới (GTA) CARE Quốc tế tại Việt Nam gần đacircy xacircy dựng co thể lagrave một hướng dẫn hưu iacutech ở đacircy Vui long xem trang 18-19 trong Một mũi tecircn trung hai điacutech Bagravei Học kinh nghiệm Số 1 Miguel Coulier Elizabeth Cowan vagrave Julie Webb CARE Quốc tế tại Việt Nam 2015 httpcareclimatechangeorgtool-kitscare-vietnam-learning-series

23 Một viacute dụ co thể dễ dagraveng điecircu chỉnh cho caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech Việt Nam lagrave Đaacutenh dấu giới của Ủy Ban thường trực liecircn ngagravenh được sư dụng trong caacutec trường hợp khẩn cấp Cocircng cụ nagravey đaacutenh matilde từ 0-2 để xem một dự aacuten nhacircn đạo được thiết kế đủ tốt hay khocircng nhằm đảm bảo rằng phụ nưtrẻ em gaacutei vagrave nam giớitrẻ em trai sẽ được hưởng lợi như nhau từ dự aacuten đo hoăc lagrave no sẽ thuc đẩy bigravenh đẳng giới theo một caacutech khaacutec Để biết thecircm xem httpswwwhumanitarianresponseinfoentopicsgenderpageiasc-gender-marker

24 Việc nagravey co thể được thực hiện thocircng qua giaacutem saacutet vagrave baacuteo caacuteo đồng đẳng khuyến khiacutech bằng tagravei chiacutenh hệ thống tiacutenh điểm vv

Biến Lời noacutei thagravenh Hagravenh độngMiguelCoulierlagravetaacutecgiacủaấnphẩmTăngcươngBigravenhđẳngGiớitrongChiacutenhsaacutechvagraveThiếtkếChươngtrigravenhvềBiếnđổiKhiacutehậutaiViệtNamtheoyecircucầucủaCAREQuốctếtaiViệtNamĐacircylagravesanphẩmhợptaacutecgiữcaacutectổchứcthuộcChươngtrigravenhTagraveitrợỨngphoacutevớiBiếnđổiKhiacutehậudựavagraveoCộngđồngdochiacutenhphủUctagraveitrợẤnphẩmdoLouiseCotrel-GibbonsthiếtkếvagraveNguyễnThịTacircmdịch

XinlưuyacutelagravemăcdugravechiacutenhphủUctagraveitrợđecircsanxuấtBanToacutemtắtChiacutenhsaacutechcaacutectuyecircnbốvagravekhuyếnnghịchỉthecirchiệnquanđiecircmcủacaacutectổchứcthamgia

ẢnhchupEDF(tr1)ENTERProduction(tr2)TrầnPhanThaacuteiGiangCARE(tr26-710-11)GiangPhamCARE(tr4-58-9)vagraveChữThậpđỏ(tr3)Ấnphẩmđượcinbằnggiấytừnguồnnguyecircnliệurừngbềnvữngcopy2015CAREQuốctếtaiViệtNam

LỜI CẢM ƠN

CHU THIacuteCH

Page 5: BẢN TÓM TẮT CHÍNH SÁCH BIẾN LỜI NÓI THÀNH HÀNH ĐỘNG · 2 3 Biến lời nói thành Hành động Tăng cường bình đẳng giới trong Chính sách và Thiết

8 9

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

Để biến tham vong được thể hiện trong caacutec chiacutenh saacutech vagrave chiến lược cacircp cao thagravenh taacutec động tại cộng đồng để thuacutec đẩy caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh lồng gheacutep giơi vagrave biến đổi khiacute hậu tại Việt Nam để biến lời noacutei thagravenh hagravenh động chuacuteng tocirci xin gưi đến caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech tại Việt Nam một số khuyến nghị sau

1 Xoa bo dần quan điểm nhigraven nhận phụ nư như một lsquonhom dễ bị tổn thươngrsquo khi xacircy dựng hoăc sưa đổi caacutec chiacutenh saacutech chương trigravenh vagrave tiacutech cực xoacutea bỏ caacutec định kiến về giới trong tất cả caacutec cocircng việc liecircn quan

2 Thường xuyecircn thực hiện phacircn tiacutech giới để cung cấp thocircng tin hỗ trợ quaacute trigravenh xacircy dựng hoăc cập nhật caacutec chương trigravenh chiacutenh saacutech mới vecirc biến đổi khiacute hậu Đảm bảo sự tham gia của caacutec chuyecircn gia về giới latildenh đạo nư vagrave đại diện cộng đồng lagrave nư khi tiến hagravenh phacircn tiacutech rủi ro thiecircn tai lập kế hoạch vagrave ưu tiecircn đầu tư

3 Tăng cương lồng gheacutep giới vagraveo caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu tăng trưởng xanh vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai (cũng như trong caacutec hướng dẫn vagrave tagravei liệu đagraveo tạo) thocircng qua lồng gheacutep caacutec mục tiecircu chỉ tiecircu vagrave chỉ số vecirc giới vagraveo tất cả caacutec nội dung Aacutep dụng caacutec saacuteng kiến lồng gheacutep giới vagrave biến đổi khiacute hậu được xacircy dựng dựa trecircn thực hagravenh tốt của caacutec tổ chưc phi chiacutenh phủ22

4 Đưa ra hạn ngạch vecirc vai trograve latildenh đạo vagrave sự tham gia của phụ nư trong quaacute trinh ra quyết định cho tất cả caacutec cơ quan vagrave ủy ban chịu traacutech nhiệm lập kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai

5 Giaacutem saacutet tiacutenh nhạy cảm giới của caacutec chiacutenh saacutech vagrave chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu bằng caacutech aacutep dụng caacutec cocircng cụ dễ dagraveng vagrave thacircn thiện với người dung viacute dụ như cocircng cụ đaacutenh dấu tiến bộ trong binh đăng giới23 Bộ Lao động-Thương binh vagrave Xatilde hội necircn đi đầu trong linh vực nagravey do Bộ co chưc năng nhiệm vụ đảm bảo caacutec bộ ngagravenh khaacutec thực hiện lồng gheacutep giới

6 Mở rộng chức năng nhiệm vụ hiện nay của Hội Liecircn hiệp Phụ nư để Hội co vai tro trong việc lập kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave thực hiện kế hoạch ở tất cả caacutec cấp becircn cạnh vai tro truyecircn thống như tổ chưc truyecircn thocircng hoăc nacircng cao nhận thưc Cần phacircn bổ nguồn lực để giup họ co thể thực hiện nhiệm vụ mới nagravey

7 Đưa ra yecircu cầu bắt buộc thu thập dư liệu taacutech theo giới tiacutenh trong caacutec hoạt động giaacutem saacutet đaacutenh giaacute vagrave baacuteo caacuteo về nhưng thay đổi của cocircng taacutec binh đăng giới vagrave trao quyền cho phụ nư trong tất cả caacutec chương trigravenh vecirc biến đổi khiacute hậu hoăc co liecircn quan viacute dụ như REDD+ quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng chi trả cho caacutec dịch vụ sư dụng hệ sinh thaacutei vv

8 Khuyến khiacutech sử dụng caacutec tiecircu chiacute về giới với tầm quan trọng đaacuteng kể trong việc xếp thư ưu tiecircn caacutec hagravenh động vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu dựa trecircn kinh nghiệm từ Khung hướng dẫn lựa chọn ưu tiecircn thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu của Bộ Kế hoạch Đầu tư24

KHUYẾN NGHỊ CHIacuteNH SAacuteCH

Bigravenh đẳng vagrave Hiệu quả Lồng gheacutep giới vagraveo Giảm nhẹ Rủi ro Thiecircn tai vagrave Thiacutech ứng Biến đổi Khiacute hậu CARE tại Việt Nam GIZ vagrave UN Women 2015

Đacircy lagrave tagravei liệu hướng dẫn thực hagravenh dagravenh cho những người thực hiện chương trigravenh hoặc dự aacuten lagravem về thiacutech ứng biến đổi khiacute hậu vagrave giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai Tagravei liệu đặt ra caacutec cacircu hỏi cần thiết trong quaacute trigravenh lồng gheacutep giới vagraveo thiết kế chương trigravenh biến đổi khiacute hậu vagrave đưa ra những lời khuyecircn caacutec cocircng cụ vagrave nguồn lực hữu iacutech để hỗ trợ cho quaacute trigravenh nagravey

9 Xacircy dựng một mạng lưới caacutec chuyecircn gia thuộc khu vực nhagrave nước vagrave caacutec nhagrave vận động chiacutenh saacutech lagravem việc trong lĩnh vực binh đăng giới vagrave biến đổi khiacute hậu bao gồm Hội liecircn hiệp phụ nư Bộ Lao động-Thương binh vagrave Xatilde hội cung caacutec bộ ngagravenh khaacutec đồng thời thu huacutet sự tham gia của caacutec tổ chức liecircn minh của nam giới

10 Cung với Chiến lược Quốc gia vecirc Bigravenh đẳng giới cần thể chế hoacutea cocircng taacutec đagraveo tạo về binh đăng giới cho caacuten bộ nhagrave nước gồm caacutec caacuten bộ lập kế hoạch caacuten bộ khuyến nocircng vagrave nhưng nhacircn viecircn ưng cưu khẩn cấp chịu traacutech nhiệm xacircy dựng vagrave thực hiện caacutec kế hoạch thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu vagrave caacutec kế hoạch hagravenh động vecirc quản lyacute rủi ro thiecircn tai dựa vagraveo cộng đồng

11 Tổ chưc caacutec cuộc đối thoại đa nghagravenh về binh đăng giới vagrave biến đổi khiacute hậu vagrave tiến hagravenh đaacutenh giaacute liecircn bộ hagraveng năm ở cấp quốc gia để thảo luận vecirc tiến độ của cocircng taacutec bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu dưới sự chủ trigrave của Thủ tướng Chiacutenh phủ trong Ủy ban Quốc gia vecirc Biến đổi Khiacute hậu

12 Ở cấp quốc tế vagrave cấp khu vựcASEAN chung ta cần đi đầu hoăc hợp taacutec với caacutec nước co cung chiacute hướng trong việc vận động vagrave thuacutec đẩy caacutec vấn đề binh đăng giới trong caacutec cuộc thảo luận vagrave caacutec khung chiến lược vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu giảm nhẹ rủi ro thiecircn tai trong khu vực vagrave trecircn toagraven cầu

Caacutec khuyến nghị chiacutenh saacutech noi trecircn chủ yếu hướng tới caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech tại Việt Nam Caacutec becircn liecircn quan khaacutec cần hagravenh động nhiecircu hơn nưa để co thể thuc đẩy bigravenh đẳng giới vagrave giải quyết caacutec vấn đecirc biến đổi khiacute hậu một caacutech tốt hơn Caacutec khuyến nghị bao gồm

caacutec nhagrave tagravei trợ vagrave caacutec cơ quan liecircn hợp quốc cần hagravenh động nhiecircu hơn trong linh vực biến đổi khiacute hậu vagrave hỗ trợ tagravei chiacutenh cho caacutec chương trigravenh lồng gheacutep giới vagrave biến đổi khiacute hậu yecircu cầu giaacutem saacutet đaacutenh giaacute vagrave baacuteo caacuteo vecirc giới trong tất cả caacutec khoản đầu tư vecirc thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu xacircy dựng luật vagrave chiacutenh saacutech vận động hagravenh lang tại caacutec diễn đagraven vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave bigravenh đẳng giới ở cấp quốc tế vagrave khu vực thể chế hoa kinh nghiệm chuyecircn mocircn trong nước vv

caacutec tổ chức xatilde hội dacircn sự cần đưa tiếng noi thể hiện caacutec mối quan tacircm vagrave nhu cầu của nam giới vagrave phụ nư lecircn cấp trecircn hợp taacutec vận động chiacutenh saacutech dựa trecircn bằng chưng ở trong vagrave ngoagravei Việt Nam giaacutem saacutet tiến độ vagrave thagravenh tựu của chiacutenh phủ thiết lập mạng lưới nhưng người ủng hộ bigravenh đẳng giới vagrave biến đổi khiacute hậu trong cộng đồng vagrave chiacutenh quyecircn chuẩn hoa caacutec cocircng cụ phương phaacutep luận vagrave caacutec nguồn lực khaacutec để giup chiacutenh phủ nhacircn rộng vv vagrave

caacutec nhagrave nghiecircn cứu cung đưa ra caacutec bằng chưng vagrave nghiecircn cưu vecirc chiacutenh saacutech taacutec động chi phiacute-lợi iacutech hiệu quả chi phiacute vagrave hiệu quả đầu tư vecirc măt xatilde hội

10 11

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

10 Xem bản dịch khocircng chiacutenh thưc tại httpwwwifrcorgPageFiles153836Law20on20Natural20Disaster20Prevention20and20Control_No202033_IFWpdf

11 httpwwwunisdrorgweinformpublications43291

12 lsquoViệt Nam cam kết thực hiện caacutec mục tiecircu phaacutet triển tại hội nghị thượng đinht Liecircn hợp quốcrsquo httpvietnamnewsvnpolitics-laws276349viet-nam-commits-to-implementing-development-goals-at-un-summithtml Tổng quan vecirc 17 Mục tiecircu Phaacutet triển Becircn vưng xem tại httpssustainabledevelopmentunorgtopics

13 INDC của Việt Nam xaacutec định lộ trigravenh giảm nhẹ phaacutet thải khiacute nhagrave kiacutenh giai đoạn 2021-2030 như sau lsquobằng nguồn lực trong nước đến năm 2030 sẽ giảm 8 lượng phaacutet thải so với kịch bản phaacutet triển thocircng thường Sự đong gop noi trecircn sẽ co thể tăng lecircn tới 25 với sự hỗ trợ của quốc tếrsquo httpwww4unfcccintsubmissionsINDCPublished20DocumentsViet20Nam1VIETNAMrsquoS20INDCpdf

14 Chiến lược tập trung vagraveo nacircng cao nhận thưc vagrave thay đổi hagravenh vi - bao gồm cả vecirc Bạo lực Giới - phaacutet triển năng lực thể chế bảo trợ xatilde hội sự tham gia vagrave vai tro latildenh đạo của phụ nư vagrave giảm bất bigravenh đẳng giới trong caacutec vấn đecirc quan trọng như quyecircn sư dụng đất caacutec nư doanh nhacircn vagrave doanh nghiệp bảo vệ tại caacutec khu cocircng nghiệp dịch vụ xatilde hội vagrave vấn đecirc khaacutec lsquophu hợp với phaacutet triển kinh tế-xatilde hội vagrave xu hướng toagraven cầursquo Xem Quyết định 1696 QĐ-TTg của Thủ tướng Chiacutenh phủ vecirc việc phecirc duyệt Kế hoạch hagravenh động quốc gia vecirc bigravenh đẳng giới 2016-2020 2102015

15 Cả Chiến lược Tăng trưởng Xanh (2012) vagrave Kế hoạch Hagravenh động (2014) đecircu rất hạn chế đecirc cập đến phụ nư hay giới cũng khocircng đecirc cập caacutec vấn đecirc khaacutec như caacutec dacircn tộc thiểu số người khuyết tật trẻ em vagrave thanh thiếu niecircn hoăc caacutec nhom tương tự như vậy được gọi lagrave ldquocaacutec nhom dễ bị tổn thương lsquo Chỉ đecirc cập việc thực hiện lsquosống xanhrsquo vagrave nhận thưc vecirc sư dụng năng lượng vagrave caacutec hoạt động truyecircn thocircng hướng tới caacutec nhom dacircn cư nagravey vagrave đecirc cập mơ hồ hơn vecirc việc tăng trưởng xanh dẫn đến xoa đoi giảm nghegraveo như một nguyecircn tắc định hướng

16 Tiecircu chiacute phụ vecirc nacircng cao năng lực thiacutech ưng cũng đecirc cập đến dacircn tộc thiểu số vagrave việc di chuyển vagrave nhận trọng số 15 trong tổng số điểm cho việc lựa chọn ưu tiecircn cho caacutec hagravenh động thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu Nhigraven chung caacutec hướng dẫn APRF được xem như lagrave một bước nhảy vọt đaacuteng kể nhưng cũng khocircng được phổ biến rộng ratildei vagrave được xem lagrave quaacute kỹ thuật đối với caacutec caacuten bộ nhagrave nước hạn chế trigravenh độ hoăc kiến thưc vecirc biến đổi khiacute hậu Caacutec hướng dẫn cần phải được điecircu chỉnh vagrave đơn giản hoa cho phu hợp như đatilde được một số tổ chưc phi chiacutenh phủ trong đo co tổ chưc CARE Quốc tế tại Việt Nam thực hiện Để biết thecircm chi tiết vecirc caacutech tiếp cận của CARE xem Lập kế hoạch thuc đẩy khả năng ưng pho phục hồi thiacutech nghi Cẩm nang thực hagravenh hỗ trợ thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu dựa vagraveo cộng đồng Miguel Coulier CARE International in Vietnam 2015

17 REDD lagrave viết tắt của Reduction of Emissions from Deforestation and Forest Degradation (Giảm phaacutet thải từ Mất rừng vagrave Suy thoaacutei rừng) Dấu lsquo+rsquo ngụ yacute quản lyacute rừng bảo tồn vagrave tăng cường dự trư caacutec bon Để biết thecircm chi tiết vecirc Kế hoạch hagravenh động REDD+ Việt Nam 2012 hoăc lsquoChương trigravenh hagravenh động quốc gia vecirc Giảm phaacutet thải khiacute nhagrave kiacutenh thocircng qua nỗ lực hạn chế mất rừng vagrave suy thoaacutei rừng quản lyacute becircn vưng tagravei nguyecircn rừng bảo tồn vagrave nacircng cao trư lượng caacutec bon rừngrdquo xem tại httpvietnam-reddorgUploadDownloadFile799-QD-TTg_En_3104pdf

1 Xem Một mũi tecircn trung hai điacutech Bagravei Học kinh nghiệm Số 1 Miguel Coulier Elizabeth Cowan and Julie Webb CARE Quốc tế tại Việt Nam 2015 httpcareclimatechangeorgtool-kitscare-vietnam-learning-series Vietnam Country Case Study on Gender Climate Change Adaptation and Disaster Risk Reduction Dankelman Irene UN Women Vietnam 2015 httpasiapacificunwomenorgencountriesvietnam Responding to Climate Change in Vietnam Opportunities for improving gender equality A Policy Discussion Paper UN and Oxfam in Vietnam 2010 httppolicy-practiceoxfamorgukpublicationsresponding-to-climate-change-in-vietnam-opportunities-for-improving-gender-equa-112555

2 httpdfatgovaugeovietnamdevelopment-assistancePagespromoting-womens-economic-empowerment-including-ethnic-minoritiesaspx

3 Viacute dụ Dự aacuten nacircng cao năng lực cho phụ nư dacircn tộc thiểu số nhằm cải thiện sinh kế vagrave dinh dưỡng của tổ chưc CARE Quốc tế tại Việt Nam do Chiacutenh phủ Uc tagravei trợ lagravem việc với caacutec dacircn tộc thiểu số miecircn Bắc Việt Nam vecirc sinh kế co khả năng thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu đồng thời cải thiện sự tham gia vagrave taacutec động trong quaacute trigravenh ra quyết định tại cộng đồng vagrave hộ gia đigravenh thocircng qua Dự aacuten Cacircu lạc bộ Phaacutep luật vagrave Đời sống (LARC)

4 httpwwwunorgvnenpublicationsdoc_details268-policy-brief-gender-equality-in-climate-change-adaptation-and-disasterhtml

5 Bản tom tắt chiacutenh saacutech nagravey chỉ xem xeacutet luật chiến lược vagrave kế hoạch hagravenh động chiacutenh của chung cả nước vagrave của bộ ngagravenh vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave thiecircn tai trong mười năm qua Tagravei liệu nagravey khocircng nhằm đưa ra phacircn tiacutech sacircu sắc vecirc toagraven bộ caacutec văn bản quy phạm phaacutep luật co liecircn quan như caacutec quyết định nghị định nghị quyết thocircng tư văn bản hướng dẫn thực hiện vv Tagravei liệu cũng khocircng phacircn tiacutech Kế hoạch hagravenh động cấp tỉnh vecirc biến đổi khiacute hậu hay QLRRTTDVCĐ

6 Một loạt caacutec văn bản quy phạm phaacutep luật chiến lược vagrave kế hoạch co thể xem tại httpchinhphuvnportalpageportalEnglishstrategies

7 Xem Baacuteo caacuteo tiến độ quốc gia vecirc thực hiện khung hagravenh động Hyogo (2013-2015) Thaacuteng 1 2015 httpwwwpreventionwebnetfiles42305_VNM_NationalHFAprogress_2013-15pdf

8 Nghị quyết Trung ương Đảng 24NQ-TW lsquoChủ động ưng pho với Biến đổi Khiacute hậu tăng cường quản lyacute Tagravei nguyecircn vagrave Bảo vệ Mocirci trườngrsquo bản tiếng Việt co tại httpthuvienphapluatvnvan-banTai-nguyen-Moi-truongResolution-No-24-NQ-TW-climate-change-improvement-of-natural-resource-management-203397aspx

9 Điecircu 63 Hiến Phaacutep Việt Nam tuyecircn bố (1) Nhagrave nước co chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường quản lyacute sư dụng hiệu quả becircn vưng caacutec nguồn tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn bảo tồn thiecircn nhiecircn đa dạng sinh học chủ động phong chống thiecircn tai ưng pho với biến đổi khiacute hậu (2) Nhagrave nước khuyến khiacutech mọi hoạt động bảo vệ mocirci trường phaacutet triển sư dụng năng lượng mới năng lượng taacutei tạo httpenvietnamplusvnthe-constitution-of-the-socialist-republic-of-vietnam55389vnp

CHU THIacuteCH

12

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

18 Giới từ lacircu đatilde được đaacutenh giaacute thấp trong cocircng taacutec của UNFCCC Chỉ từ hội nghị COP20 tại Peru vagraveo thaacuteng 12 năm 2014 thigrave chủ đecirc nagravey mới được cocircng nhận thocircng qua việc khởi xướng Chương trigravenh lagravem việc tại Lima vecirc Giới (LWPG) trong hai năm Xeacutet vecirc tagravei chiacutenh khiacute hậu thaacuteng 3 năm 2015 Quỹ Khiacute hậu Xanh (GCF) cũng đatilde thocircng qua một Chiacutenh saacutech Kế hoạch hagravenh động vecirc Giới mang tiacutenh đột phaacute Ở cấp ASEAN cả tuyecircn bố chung năm 2014 cũng như tuyecircn bố năm 2015 vecirc biến đổi khiacute hậu đecircu khocircng đecirc cập đến phụ nư bigravenh đẳng giới hoăc caacutec chủ đecirc liecircn quan

19 Dựa trecircn một số cuộc trao đổi khocircng chiacutenh thưc gần đacircy vagrave yecircu cầu sự ủng hộ Bộ Tagravei nguyecircn vagrave Mocirci trường vagrave Bộ Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển nocircng thocircn đối với caacutec thagravenh viecircn của Nhom cocircng taacutec vecirc biến đổi khiacute hậu phi chiacutenh phủ Ngoagravei ra một cuộc khảo saacutet khu vực của UNDP gần đacircy vecirc lsquotiến độ xacircy dựng khả năng ưng pho phục hồi thiacutech nghirsquo (chưa được cocircng bố nhưng được UNDP trigravenh bagravey tại hội thảo tổng kết 17 năm Chương trigravenh phong ngừa thảm họa tại Việt Nam tại Hagrave Nội Việt Nam vagraveo ngagravey 01 thaacuteng 12 năm 2015) đatilde khẳng định sự quan tacircm nagravey vagrave sự đồng yacute vecirc việcrsquo thiếu bigravenh đẳng giới vagrave thiếu trao quyecircn cho phụ nư trong giảm nhẹ rủi ro thiecircn tairsquo lagrave một vấn đecirc lớn

20 Xem đường dẫn sau đacircy để co một danh saacutech caacutec tagravei liệu đagraveo tạo vagrave hướng dẫn được Bộ NN amp PTNT phecirc duyệt httpwwwdmcgovvnvan-ban-phap-quy-da1002-pt32htmllang=vi-VN

21 Trong thập kỷ qua caacutec tổ chưc như UNDP Trung tacircm thiecircn tai Thaacutei Bigravenh Dương (PDC) Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Trung tacircm Phong chống Thiecircn tai Chacircu Aacute (ADPC) đatilde hỗ trợ nhiecircu saacuteng kiến để cập nhật hệ thống Đaacutenh giaacute Thiệt hại vagrave nhu cầu của chiacutenh phủ (DANA) vecirc caacutec chỉ tiecircu vagrave mẫu sưa đổi caacutec ưng dụng web vagrave phần mecircm đi kegravem Tuy nhiecircn cho đến nay sự cải thiện con hạn chế bao gồm thu thập dư liệu taacutech theo giới tiacutenh Xem Baacuteo caacuteo tiến độ quốc gia vecirc thực hiện Khung hagravenh động Hyogo (2013-2015) thaacuteng 1 năm 2015 httpwwwpreventionwebnetfiles42305_VNM_NationalHFAprogress_2013-15pdf

22 Khung Thiacutech ưng chuyển dịch vai tro giới (GTA) CARE Quốc tế tại Việt Nam gần đacircy xacircy dựng co thể lagrave một hướng dẫn hưu iacutech ở đacircy Vui long xem trang 18-19 trong Một mũi tecircn trung hai điacutech Bagravei Học kinh nghiệm Số 1 Miguel Coulier Elizabeth Cowan vagrave Julie Webb CARE Quốc tế tại Việt Nam 2015 httpcareclimatechangeorgtool-kitscare-vietnam-learning-series

23 Một viacute dụ co thể dễ dagraveng điecircu chỉnh cho caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech Việt Nam lagrave Đaacutenh dấu giới của Ủy Ban thường trực liecircn ngagravenh được sư dụng trong caacutec trường hợp khẩn cấp Cocircng cụ nagravey đaacutenh matilde từ 0-2 để xem một dự aacuten nhacircn đạo được thiết kế đủ tốt hay khocircng nhằm đảm bảo rằng phụ nưtrẻ em gaacutei vagrave nam giớitrẻ em trai sẽ được hưởng lợi như nhau từ dự aacuten đo hoăc lagrave no sẽ thuc đẩy bigravenh đẳng giới theo một caacutech khaacutec Để biết thecircm xem httpswwwhumanitarianresponseinfoentopicsgenderpageiasc-gender-marker

24 Việc nagravey co thể được thực hiện thocircng qua giaacutem saacutet vagrave baacuteo caacuteo đồng đẳng khuyến khiacutech bằng tagravei chiacutenh hệ thống tiacutenh điểm vv

Biến Lời noacutei thagravenh Hagravenh độngMiguelCoulierlagravetaacutecgiacủaấnphẩmTăngcươngBigravenhđẳngGiớitrongChiacutenhsaacutechvagraveThiếtkếChươngtrigravenhvềBiếnđổiKhiacutehậutaiViệtNamtheoyecircucầucủaCAREQuốctếtaiViệtNamĐacircylagravesanphẩmhợptaacutecgiữcaacutectổchứcthuộcChươngtrigravenhTagraveitrợỨngphoacutevớiBiếnđổiKhiacutehậudựavagraveoCộngđồngdochiacutenhphủUctagraveitrợẤnphẩmdoLouiseCotrel-GibbonsthiếtkếvagraveNguyễnThịTacircmdịch

XinlưuyacutelagravemăcdugravechiacutenhphủUctagraveitrợđecircsanxuấtBanToacutemtắtChiacutenhsaacutechcaacutectuyecircnbốvagravekhuyếnnghịchỉthecirchiệnquanđiecircmcủacaacutectổchứcthamgia

ẢnhchupEDF(tr1)ENTERProduction(tr2)TrầnPhanThaacuteiGiangCARE(tr26-710-11)GiangPhamCARE(tr4-58-9)vagraveChữThậpđỏ(tr3)Ấnphẩmđượcinbằnggiấytừnguồnnguyecircnliệurừngbềnvữngcopy2015CAREQuốctếtaiViệtNam

LỜI CẢM ƠN

CHU THIacuteCH

Page 6: BẢN TÓM TẮT CHÍNH SÁCH BIẾN LỜI NÓI THÀNH HÀNH ĐỘNG · 2 3 Biến lời nói thành Hành động Tăng cường bình đẳng giới trong Chính sách và Thiết

10 11

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

10 Xem bản dịch khocircng chiacutenh thưc tại httpwwwifrcorgPageFiles153836Law20on20Natural20Disaster20Prevention20and20Control_No202033_IFWpdf

11 httpwwwunisdrorgweinformpublications43291

12 lsquoViệt Nam cam kết thực hiện caacutec mục tiecircu phaacutet triển tại hội nghị thượng đinht Liecircn hợp quốcrsquo httpvietnamnewsvnpolitics-laws276349viet-nam-commits-to-implementing-development-goals-at-un-summithtml Tổng quan vecirc 17 Mục tiecircu Phaacutet triển Becircn vưng xem tại httpssustainabledevelopmentunorgtopics

13 INDC của Việt Nam xaacutec định lộ trigravenh giảm nhẹ phaacutet thải khiacute nhagrave kiacutenh giai đoạn 2021-2030 như sau lsquobằng nguồn lực trong nước đến năm 2030 sẽ giảm 8 lượng phaacutet thải so với kịch bản phaacutet triển thocircng thường Sự đong gop noi trecircn sẽ co thể tăng lecircn tới 25 với sự hỗ trợ của quốc tếrsquo httpwww4unfcccintsubmissionsINDCPublished20DocumentsViet20Nam1VIETNAMrsquoS20INDCpdf

14 Chiến lược tập trung vagraveo nacircng cao nhận thưc vagrave thay đổi hagravenh vi - bao gồm cả vecirc Bạo lực Giới - phaacutet triển năng lực thể chế bảo trợ xatilde hội sự tham gia vagrave vai tro latildenh đạo của phụ nư vagrave giảm bất bigravenh đẳng giới trong caacutec vấn đecirc quan trọng như quyecircn sư dụng đất caacutec nư doanh nhacircn vagrave doanh nghiệp bảo vệ tại caacutec khu cocircng nghiệp dịch vụ xatilde hội vagrave vấn đecirc khaacutec lsquophu hợp với phaacutet triển kinh tế-xatilde hội vagrave xu hướng toagraven cầursquo Xem Quyết định 1696 QĐ-TTg của Thủ tướng Chiacutenh phủ vecirc việc phecirc duyệt Kế hoạch hagravenh động quốc gia vecirc bigravenh đẳng giới 2016-2020 2102015

15 Cả Chiến lược Tăng trưởng Xanh (2012) vagrave Kế hoạch Hagravenh động (2014) đecircu rất hạn chế đecirc cập đến phụ nư hay giới cũng khocircng đecirc cập caacutec vấn đecirc khaacutec như caacutec dacircn tộc thiểu số người khuyết tật trẻ em vagrave thanh thiếu niecircn hoăc caacutec nhom tương tự như vậy được gọi lagrave ldquocaacutec nhom dễ bị tổn thương lsquo Chỉ đecirc cập việc thực hiện lsquosống xanhrsquo vagrave nhận thưc vecirc sư dụng năng lượng vagrave caacutec hoạt động truyecircn thocircng hướng tới caacutec nhom dacircn cư nagravey vagrave đecirc cập mơ hồ hơn vecirc việc tăng trưởng xanh dẫn đến xoa đoi giảm nghegraveo như một nguyecircn tắc định hướng

16 Tiecircu chiacute phụ vecirc nacircng cao năng lực thiacutech ưng cũng đecirc cập đến dacircn tộc thiểu số vagrave việc di chuyển vagrave nhận trọng số 15 trong tổng số điểm cho việc lựa chọn ưu tiecircn cho caacutec hagravenh động thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu Nhigraven chung caacutec hướng dẫn APRF được xem như lagrave một bước nhảy vọt đaacuteng kể nhưng cũng khocircng được phổ biến rộng ratildei vagrave được xem lagrave quaacute kỹ thuật đối với caacutec caacuten bộ nhagrave nước hạn chế trigravenh độ hoăc kiến thưc vecirc biến đổi khiacute hậu Caacutec hướng dẫn cần phải được điecircu chỉnh vagrave đơn giản hoa cho phu hợp như đatilde được một số tổ chưc phi chiacutenh phủ trong đo co tổ chưc CARE Quốc tế tại Việt Nam thực hiện Để biết thecircm chi tiết vecirc caacutech tiếp cận của CARE xem Lập kế hoạch thuc đẩy khả năng ưng pho phục hồi thiacutech nghi Cẩm nang thực hagravenh hỗ trợ thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu dựa vagraveo cộng đồng Miguel Coulier CARE International in Vietnam 2015

17 REDD lagrave viết tắt của Reduction of Emissions from Deforestation and Forest Degradation (Giảm phaacutet thải từ Mất rừng vagrave Suy thoaacutei rừng) Dấu lsquo+rsquo ngụ yacute quản lyacute rừng bảo tồn vagrave tăng cường dự trư caacutec bon Để biết thecircm chi tiết vecirc Kế hoạch hagravenh động REDD+ Việt Nam 2012 hoăc lsquoChương trigravenh hagravenh động quốc gia vecirc Giảm phaacutet thải khiacute nhagrave kiacutenh thocircng qua nỗ lực hạn chế mất rừng vagrave suy thoaacutei rừng quản lyacute becircn vưng tagravei nguyecircn rừng bảo tồn vagrave nacircng cao trư lượng caacutec bon rừngrdquo xem tại httpvietnam-reddorgUploadDownloadFile799-QD-TTg_En_3104pdf

1 Xem Một mũi tecircn trung hai điacutech Bagravei Học kinh nghiệm Số 1 Miguel Coulier Elizabeth Cowan and Julie Webb CARE Quốc tế tại Việt Nam 2015 httpcareclimatechangeorgtool-kitscare-vietnam-learning-series Vietnam Country Case Study on Gender Climate Change Adaptation and Disaster Risk Reduction Dankelman Irene UN Women Vietnam 2015 httpasiapacificunwomenorgencountriesvietnam Responding to Climate Change in Vietnam Opportunities for improving gender equality A Policy Discussion Paper UN and Oxfam in Vietnam 2010 httppolicy-practiceoxfamorgukpublicationsresponding-to-climate-change-in-vietnam-opportunities-for-improving-gender-equa-112555

2 httpdfatgovaugeovietnamdevelopment-assistancePagespromoting-womens-economic-empowerment-including-ethnic-minoritiesaspx

3 Viacute dụ Dự aacuten nacircng cao năng lực cho phụ nư dacircn tộc thiểu số nhằm cải thiện sinh kế vagrave dinh dưỡng của tổ chưc CARE Quốc tế tại Việt Nam do Chiacutenh phủ Uc tagravei trợ lagravem việc với caacutec dacircn tộc thiểu số miecircn Bắc Việt Nam vecirc sinh kế co khả năng thiacutech ưng biến đổi khiacute hậu đồng thời cải thiện sự tham gia vagrave taacutec động trong quaacute trigravenh ra quyết định tại cộng đồng vagrave hộ gia đigravenh thocircng qua Dự aacuten Cacircu lạc bộ Phaacutep luật vagrave Đời sống (LARC)

4 httpwwwunorgvnenpublicationsdoc_details268-policy-brief-gender-equality-in-climate-change-adaptation-and-disasterhtml

5 Bản tom tắt chiacutenh saacutech nagravey chỉ xem xeacutet luật chiến lược vagrave kế hoạch hagravenh động chiacutenh của chung cả nước vagrave của bộ ngagravenh vecirc biến đổi khiacute hậu vagrave thiecircn tai trong mười năm qua Tagravei liệu nagravey khocircng nhằm đưa ra phacircn tiacutech sacircu sắc vecirc toagraven bộ caacutec văn bản quy phạm phaacutep luật co liecircn quan như caacutec quyết định nghị định nghị quyết thocircng tư văn bản hướng dẫn thực hiện vv Tagravei liệu cũng khocircng phacircn tiacutech Kế hoạch hagravenh động cấp tỉnh vecirc biến đổi khiacute hậu hay QLRRTTDVCĐ

6 Một loạt caacutec văn bản quy phạm phaacutep luật chiến lược vagrave kế hoạch co thể xem tại httpchinhphuvnportalpageportalEnglishstrategies

7 Xem Baacuteo caacuteo tiến độ quốc gia vecirc thực hiện khung hagravenh động Hyogo (2013-2015) Thaacuteng 1 2015 httpwwwpreventionwebnetfiles42305_VNM_NationalHFAprogress_2013-15pdf

8 Nghị quyết Trung ương Đảng 24NQ-TW lsquoChủ động ưng pho với Biến đổi Khiacute hậu tăng cường quản lyacute Tagravei nguyecircn vagrave Bảo vệ Mocirci trườngrsquo bản tiếng Việt co tại httpthuvienphapluatvnvan-banTai-nguyen-Moi-truongResolution-No-24-NQ-TW-climate-change-improvement-of-natural-resource-management-203397aspx

9 Điecircu 63 Hiến Phaacutep Việt Nam tuyecircn bố (1) Nhagrave nước co chiacutenh saacutech bảo vệ mocirci trường quản lyacute sư dụng hiệu quả becircn vưng caacutec nguồn tagravei nguyecircn thiecircn nhiecircn bảo tồn thiecircn nhiecircn đa dạng sinh học chủ động phong chống thiecircn tai ưng pho với biến đổi khiacute hậu (2) Nhagrave nước khuyến khiacutech mọi hoạt động bảo vệ mocirci trường phaacutet triển sư dụng năng lượng mới năng lượng taacutei tạo httpenvietnamplusvnthe-constitution-of-the-socialist-republic-of-vietnam55389vnp

CHU THIacuteCH

12

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

18 Giới từ lacircu đatilde được đaacutenh giaacute thấp trong cocircng taacutec của UNFCCC Chỉ từ hội nghị COP20 tại Peru vagraveo thaacuteng 12 năm 2014 thigrave chủ đecirc nagravey mới được cocircng nhận thocircng qua việc khởi xướng Chương trigravenh lagravem việc tại Lima vecirc Giới (LWPG) trong hai năm Xeacutet vecirc tagravei chiacutenh khiacute hậu thaacuteng 3 năm 2015 Quỹ Khiacute hậu Xanh (GCF) cũng đatilde thocircng qua một Chiacutenh saacutech Kế hoạch hagravenh động vecirc Giới mang tiacutenh đột phaacute Ở cấp ASEAN cả tuyecircn bố chung năm 2014 cũng như tuyecircn bố năm 2015 vecirc biến đổi khiacute hậu đecircu khocircng đecirc cập đến phụ nư bigravenh đẳng giới hoăc caacutec chủ đecirc liecircn quan

19 Dựa trecircn một số cuộc trao đổi khocircng chiacutenh thưc gần đacircy vagrave yecircu cầu sự ủng hộ Bộ Tagravei nguyecircn vagrave Mocirci trường vagrave Bộ Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển nocircng thocircn đối với caacutec thagravenh viecircn của Nhom cocircng taacutec vecirc biến đổi khiacute hậu phi chiacutenh phủ Ngoagravei ra một cuộc khảo saacutet khu vực của UNDP gần đacircy vecirc lsquotiến độ xacircy dựng khả năng ưng pho phục hồi thiacutech nghirsquo (chưa được cocircng bố nhưng được UNDP trigravenh bagravey tại hội thảo tổng kết 17 năm Chương trigravenh phong ngừa thảm họa tại Việt Nam tại Hagrave Nội Việt Nam vagraveo ngagravey 01 thaacuteng 12 năm 2015) đatilde khẳng định sự quan tacircm nagravey vagrave sự đồng yacute vecirc việcrsquo thiếu bigravenh đẳng giới vagrave thiếu trao quyecircn cho phụ nư trong giảm nhẹ rủi ro thiecircn tairsquo lagrave một vấn đecirc lớn

20 Xem đường dẫn sau đacircy để co một danh saacutech caacutec tagravei liệu đagraveo tạo vagrave hướng dẫn được Bộ NN amp PTNT phecirc duyệt httpwwwdmcgovvnvan-ban-phap-quy-da1002-pt32htmllang=vi-VN

21 Trong thập kỷ qua caacutec tổ chưc như UNDP Trung tacircm thiecircn tai Thaacutei Bigravenh Dương (PDC) Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Trung tacircm Phong chống Thiecircn tai Chacircu Aacute (ADPC) đatilde hỗ trợ nhiecircu saacuteng kiến để cập nhật hệ thống Đaacutenh giaacute Thiệt hại vagrave nhu cầu của chiacutenh phủ (DANA) vecirc caacutec chỉ tiecircu vagrave mẫu sưa đổi caacutec ưng dụng web vagrave phần mecircm đi kegravem Tuy nhiecircn cho đến nay sự cải thiện con hạn chế bao gồm thu thập dư liệu taacutech theo giới tiacutenh Xem Baacuteo caacuteo tiến độ quốc gia vecirc thực hiện Khung hagravenh động Hyogo (2013-2015) thaacuteng 1 năm 2015 httpwwwpreventionwebnetfiles42305_VNM_NationalHFAprogress_2013-15pdf

22 Khung Thiacutech ưng chuyển dịch vai tro giới (GTA) CARE Quốc tế tại Việt Nam gần đacircy xacircy dựng co thể lagrave một hướng dẫn hưu iacutech ở đacircy Vui long xem trang 18-19 trong Một mũi tecircn trung hai điacutech Bagravei Học kinh nghiệm Số 1 Miguel Coulier Elizabeth Cowan vagrave Julie Webb CARE Quốc tế tại Việt Nam 2015 httpcareclimatechangeorgtool-kitscare-vietnam-learning-series

23 Một viacute dụ co thể dễ dagraveng điecircu chỉnh cho caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech Việt Nam lagrave Đaacutenh dấu giới của Ủy Ban thường trực liecircn ngagravenh được sư dụng trong caacutec trường hợp khẩn cấp Cocircng cụ nagravey đaacutenh matilde từ 0-2 để xem một dự aacuten nhacircn đạo được thiết kế đủ tốt hay khocircng nhằm đảm bảo rằng phụ nưtrẻ em gaacutei vagrave nam giớitrẻ em trai sẽ được hưởng lợi như nhau từ dự aacuten đo hoăc lagrave no sẽ thuc đẩy bigravenh đẳng giới theo một caacutech khaacutec Để biết thecircm xem httpswwwhumanitarianresponseinfoentopicsgenderpageiasc-gender-marker

24 Việc nagravey co thể được thực hiện thocircng qua giaacutem saacutet vagrave baacuteo caacuteo đồng đẳng khuyến khiacutech bằng tagravei chiacutenh hệ thống tiacutenh điểm vv

Biến Lời noacutei thagravenh Hagravenh độngMiguelCoulierlagravetaacutecgiacủaấnphẩmTăngcươngBigravenhđẳngGiớitrongChiacutenhsaacutechvagraveThiếtkếChươngtrigravenhvềBiếnđổiKhiacutehậutaiViệtNamtheoyecircucầucủaCAREQuốctếtaiViệtNamĐacircylagravesanphẩmhợptaacutecgiữcaacutectổchứcthuộcChươngtrigravenhTagraveitrợỨngphoacutevớiBiếnđổiKhiacutehậudựavagraveoCộngđồngdochiacutenhphủUctagraveitrợẤnphẩmdoLouiseCotrel-GibbonsthiếtkếvagraveNguyễnThịTacircmdịch

XinlưuyacutelagravemăcdugravechiacutenhphủUctagraveitrợđecircsanxuấtBanToacutemtắtChiacutenhsaacutechcaacutectuyecircnbốvagravekhuyếnnghịchỉthecirchiệnquanđiecircmcủacaacutectổchứcthamgia

ẢnhchupEDF(tr1)ENTERProduction(tr2)TrầnPhanThaacuteiGiangCARE(tr26-710-11)GiangPhamCARE(tr4-58-9)vagraveChữThậpđỏ(tr3)Ấnphẩmđượcinbằnggiấytừnguồnnguyecircnliệurừngbềnvữngcopy2015CAREQuốctếtaiViệtNam

LỜI CẢM ƠN

CHU THIacuteCH

Page 7: BẢN TÓM TẮT CHÍNH SÁCH BIẾN LỜI NÓI THÀNH HÀNH ĐỘNG · 2 3 Biến lời nói thành Hành động Tăng cường bình đẳng giới trong Chính sách và Thiết

12

Biến lời noacutei thagravenh Hagravenh động ndash Tăng cường bigravenh đẳng giới trong Chiacutenh saacutech vagrave Thiết kế Chương trigravenh về Biến đổi Khiacute hậu tại Việt Nam

18 Giới từ lacircu đatilde được đaacutenh giaacute thấp trong cocircng taacutec của UNFCCC Chỉ từ hội nghị COP20 tại Peru vagraveo thaacuteng 12 năm 2014 thigrave chủ đecirc nagravey mới được cocircng nhận thocircng qua việc khởi xướng Chương trigravenh lagravem việc tại Lima vecirc Giới (LWPG) trong hai năm Xeacutet vecirc tagravei chiacutenh khiacute hậu thaacuteng 3 năm 2015 Quỹ Khiacute hậu Xanh (GCF) cũng đatilde thocircng qua một Chiacutenh saacutech Kế hoạch hagravenh động vecirc Giới mang tiacutenh đột phaacute Ở cấp ASEAN cả tuyecircn bố chung năm 2014 cũng như tuyecircn bố năm 2015 vecirc biến đổi khiacute hậu đecircu khocircng đecirc cập đến phụ nư bigravenh đẳng giới hoăc caacutec chủ đecirc liecircn quan

19 Dựa trecircn một số cuộc trao đổi khocircng chiacutenh thưc gần đacircy vagrave yecircu cầu sự ủng hộ Bộ Tagravei nguyecircn vagrave Mocirci trường vagrave Bộ Nocircng nghiệp vagrave Phaacutet triển nocircng thocircn đối với caacutec thagravenh viecircn của Nhom cocircng taacutec vecirc biến đổi khiacute hậu phi chiacutenh phủ Ngoagravei ra một cuộc khảo saacutet khu vực của UNDP gần đacircy vecirc lsquotiến độ xacircy dựng khả năng ưng pho phục hồi thiacutech nghirsquo (chưa được cocircng bố nhưng được UNDP trigravenh bagravey tại hội thảo tổng kết 17 năm Chương trigravenh phong ngừa thảm họa tại Việt Nam tại Hagrave Nội Việt Nam vagraveo ngagravey 01 thaacuteng 12 năm 2015) đatilde khẳng định sự quan tacircm nagravey vagrave sự đồng yacute vecirc việcrsquo thiếu bigravenh đẳng giới vagrave thiếu trao quyecircn cho phụ nư trong giảm nhẹ rủi ro thiecircn tairsquo lagrave một vấn đecirc lớn

20 Xem đường dẫn sau đacircy để co một danh saacutech caacutec tagravei liệu đagraveo tạo vagrave hướng dẫn được Bộ NN amp PTNT phecirc duyệt httpwwwdmcgovvnvan-ban-phap-quy-da1002-pt32htmllang=vi-VN

21 Trong thập kỷ qua caacutec tổ chưc như UNDP Trung tacircm thiecircn tai Thaacutei Bigravenh Dương (PDC) Ngacircn hagraveng Thế giới vagrave Trung tacircm Phong chống Thiecircn tai Chacircu Aacute (ADPC) đatilde hỗ trợ nhiecircu saacuteng kiến để cập nhật hệ thống Đaacutenh giaacute Thiệt hại vagrave nhu cầu của chiacutenh phủ (DANA) vecirc caacutec chỉ tiecircu vagrave mẫu sưa đổi caacutec ưng dụng web vagrave phần mecircm đi kegravem Tuy nhiecircn cho đến nay sự cải thiện con hạn chế bao gồm thu thập dư liệu taacutech theo giới tiacutenh Xem Baacuteo caacuteo tiến độ quốc gia vecirc thực hiện Khung hagravenh động Hyogo (2013-2015) thaacuteng 1 năm 2015 httpwwwpreventionwebnetfiles42305_VNM_NationalHFAprogress_2013-15pdf

22 Khung Thiacutech ưng chuyển dịch vai tro giới (GTA) CARE Quốc tế tại Việt Nam gần đacircy xacircy dựng co thể lagrave một hướng dẫn hưu iacutech ở đacircy Vui long xem trang 18-19 trong Một mũi tecircn trung hai điacutech Bagravei Học kinh nghiệm Số 1 Miguel Coulier Elizabeth Cowan vagrave Julie Webb CARE Quốc tế tại Việt Nam 2015 httpcareclimatechangeorgtool-kitscare-vietnam-learning-series

23 Một viacute dụ co thể dễ dagraveng điecircu chỉnh cho caacutec nhagrave hoạch định chiacutenh saacutech Việt Nam lagrave Đaacutenh dấu giới của Ủy Ban thường trực liecircn ngagravenh được sư dụng trong caacutec trường hợp khẩn cấp Cocircng cụ nagravey đaacutenh matilde từ 0-2 để xem một dự aacuten nhacircn đạo được thiết kế đủ tốt hay khocircng nhằm đảm bảo rằng phụ nưtrẻ em gaacutei vagrave nam giớitrẻ em trai sẽ được hưởng lợi như nhau từ dự aacuten đo hoăc lagrave no sẽ thuc đẩy bigravenh đẳng giới theo một caacutech khaacutec Để biết thecircm xem httpswwwhumanitarianresponseinfoentopicsgenderpageiasc-gender-marker

24 Việc nagravey co thể được thực hiện thocircng qua giaacutem saacutet vagrave baacuteo caacuteo đồng đẳng khuyến khiacutech bằng tagravei chiacutenh hệ thống tiacutenh điểm vv

Biến Lời noacutei thagravenh Hagravenh độngMiguelCoulierlagravetaacutecgiacủaấnphẩmTăngcươngBigravenhđẳngGiớitrongChiacutenhsaacutechvagraveThiếtkếChươngtrigravenhvềBiếnđổiKhiacutehậutaiViệtNamtheoyecircucầucủaCAREQuốctếtaiViệtNamĐacircylagravesanphẩmhợptaacutecgiữcaacutectổchứcthuộcChươngtrigravenhTagraveitrợỨngphoacutevớiBiếnđổiKhiacutehậudựavagraveoCộngđồngdochiacutenhphủUctagraveitrợẤnphẩmdoLouiseCotrel-GibbonsthiếtkếvagraveNguyễnThịTacircmdịch

XinlưuyacutelagravemăcdugravechiacutenhphủUctagraveitrợđecircsanxuấtBanToacutemtắtChiacutenhsaacutechcaacutectuyecircnbốvagravekhuyếnnghịchỉthecirchiệnquanđiecircmcủacaacutectổchứcthamgia

ẢnhchupEDF(tr1)ENTERProduction(tr2)TrầnPhanThaacuteiGiangCARE(tr26-710-11)GiangPhamCARE(tr4-58-9)vagraveChữThậpđỏ(tr3)Ấnphẩmđượcinbằnggiấytừnguồnnguyecircnliệurừngbềnvữngcopy2015CAREQuốctếtaiViệtNam

LỜI CẢM ƠN

CHU THIacuteCH