8
CMYK Botim i shoqatave mjedisore “Ekolëvizja” Nr. 136, viti i tetë i botimit, 4 MAJ 2011 Çmimi: 40 LEKË www. ekolevizja. org www. myabcal. org VLORA GJIKA: NJE VLORE TURISTIKE TE MIREMBAJTUR Në Vlorë, të mirëmbajtur, është ruajtur vija bregedatare, janë ruajtur vijat e ndërtimit për të ruajtur akset kryesore të rrugëve dhe përgjithësisht nuk ka shkelje të karakterit urban. Nuk është prekur as edhe një metër sipërfaqe e gjelbër publike për ndërtim. KOLLOZI: MJEDISI URBAN SI NJE PERPARESI ABSOLUTE Në Vlorën e qeverisur nga ne mjedisi urban do të mbrohet e zhvillohet si një përparësi absolute në treguesit e zhvillimit të qëndrueshëm dhe kjo me mbështetjen shpirtërore e lidhjen e qytetarëve me qytetin e tyre. DURRESI XHAFERRAJ: KUJDESI PER MJEDISIN HEDH THEMELET PER NJE ZHVILLIM TE QENDRUESHEM Mjedisi është një nga pikat që duan përkujdesje prioritare. Kujdesi për mjedisin sot për Durrësin do të thotë që hedh themelet për një zhvillim të qëndrueshëm sepse duhet t’i lemë dhe gjeneratës tjetër diçka pozitive e jo katrahurë. Nga ana tjetër mjedisi, pastërtia është detyrim karshi qytetarëve por dhe turizmit. DAKO: PRIORITET NJE MJEDIS I SHENDETSHEM PER TE GJITHE Është një nga prioritetet tona mbajtja pastër e qytetit me një mjedis të shëndetshëm për të gjithë. Durrësi është qyteti i frontit ujor të Adriaktikut dhe forca e tij duhet të mbahet nga Master Plani i ri me masa të përshtatshme planifikimi për t’u zhvilluar në harmoni ekologjike me tokën dhe detin. MJEDISI ESHTE I TE GJITHEVE - VOTONI PER TE ! Vendimet tona personale janë një kontribut i rëndësishëm për të ardhmen e planetit por ato nuk janë të mjaftueshme. Është e domosdoshme që të punojmë për të patur një ndikim më të madh të mundshëm në mbrojtjen e planetit tonë. Këtë kanë kuptuar, por dhe zbatuar shumë komunitete të qyteteve, duke u kthyer në dhjetë qytetet “ më të gjelbër” në botë. Organiet e qevrisjes vendore përfaqësojnë strukturën më të rëndësishme shtetërore për administrimin dhe mbrojtjen e mjedisit, që kanë në juridiksion, duke zbatuar përgjegjësitë, të drejtat e detyrat që u jep ligji “Për organizimin dhe funksionimin e qeverisjes vendore”. Në mbrojtje të mjedisit, kanë për detyrë të hartojnë plane vendore për mbrojtjen e mjedisit dhe planet e rregullimit të territorit e të bëjnë publike programet dhe masat për mbrojtjen ndaj tij. Vitet e fundit në Shqipëri, tre komuna vunë në jetë procesin e Axhendës së Gjelbër që u miratuan nga autoritetet vendore. Ato janë: Dajçi, Preza dhe Voskopoja. Keto komuna tashme kane nje program te qarte se si te menaxhojne potencialin turistik, larminë biologjike dhe trashëgiminë kulturore ne saje te planeve strategjike si dhe projekteve pilot afatshkurtra. Per te realizuar kete program, ato u mbështetën nga Shoqata për Ruajtjen dhe Mbrojtjen e Natyrës në Shkodër, Shoqata Shqiptare e Permakulturës, Natyra Ndërkufitare, trainues të EDEN dhe nga Milieukontakt. Nuk do të jem një kryetar Bashkie, i cili do drejtojë nga zyra. Fushë Kruja do të ketë një infrastrukturë të përmirësuar rrënjësisht, rrjetet e kanalizimeve të ujërave PERMBYTJET DO TE JENE KUJTIM I SE SHKUARES Bilal STAFUKE, Partia Demokratike të zeza dhe përmbytjet të jenë veç një kujtim i së shkuarës. KANDIDATET PER ZGJEDHJET LOKALE DHE AXHENDA E GJELBER Valbona Mazreku, Milieukontakt International Shqipëri LIGJET DUHEN NJOHUR POR DHE DUHEN ZBATUAR 10 QYTETET ME TE GJELBER NE BOTE FUSHE KRUJA PRIORITET FURNIZIMI ME UJE, ELIMINIMI I NDOTJES Gjon BARDHI, Partia Socialiste Mandati i kryebashkiakut për mua nuk është privilegj, por një vendosje në shërbim të plotë ndaj komunitetit. U premtoj: Ndërtimin e një infrastrukture bashkëkohore, furnizimin me ujë të pijshëm, eliminimin e ndotjes së ambientit. Lexo fq. 4 Lexo fq. 2 Lexo fq. 6 Lexo fq. 7

Botim i shoqatave mjedisore “Ekolëvizja” Nr. 136, viti i tetë i … · rëndësishëm për të ardhmen e planetit por ato nuk janë të mjaftueshme. Është e domosdoshme që

  • Upload
    others

  • View
    3

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Botim i shoqatave mjedisore “Ekolëvizja” Nr. 136, viti i tetë i … · rëndësishëm për të ardhmen e planetit por ato nuk janë të mjaftueshme. Është e domosdoshme që

CMYK

Botim i shoqatave mjedisore “Ekolëvizja” Nr. 136, viti i tetë i botimit, 4 MAJ 2011 Çmimi: 40 LEKË

www. ekolevizja. orgwww. myabcal. org

VLORAGJIKA: NJE VLORE TURISTIKE TE MIREMBAJTUR

Në Vlorë, të mirëmbajtur, është ruajtur vija bregedatare, janëruajtur vijat e ndërtimit për të ruajtur akset kryesore të rrugëvedhe përgjithësisht nuk ka shkelje të karakterit urban. Nuk ështëprekur as edhe një metër sipërfaqe e gjelbër publike për ndërtim.

KOLLOZI: MJEDISI URBAN SI NJE PERPARESIABSOLUTE

Në Vlorën e qeverisur nga ne mjedisi urban do të mbrohet ezhvillohet si një përparësi absolute në treguesit e zhvillimit tëqëndrueshëm dhe kjo me mbështetjen shpirtërore e lidhjen eqytetarëve me qytetin e tyre.

DURRESIXHAFERRAJ: KUJDESI PER MJEDISIN HEDH THEMELET

PER NJE ZHVILLIM TE QENDRUESHEMMjedisi është një nga pikat që duan përkujdesje prioritare. Kujdesi

për mjedisin sot për Durrësin do të thotë që hedh themelet për njëzhvillim të qëndrueshëm sepse duhet t’i lemë dhe gjeneratës tjetërdiçka pozitive e jo katrahurë. Nga ana tjetër mjedisi, pastërtiaështë detyrim karshi qytetarëve por dhe turizmit.

DAKO: PRIORITET NJE MJEDIS I SHENDETSHEM PER TEGJITHE

Është një nga prioritetet tona mbajtja pastër e qytetit me njëmjedis të shëndetshëm për të gjithë. Durrësi është qyteti i frontitujor të Adriaktikut dhe forca e tij duhet të mbahet nga MasterPlani i ri me masa të përshtatshme planifikimi për t’u zhvilluar nëharmoni ekologjike me tokën dhe detin.

MJEDISI ESHTE I TE GJITHEVE - VOTONI PER TE !

Vendimet tona personalejanë një kontribut irëndësishëm për të ardhmen eplanetit por ato nuk janë tëmjaftueshme. Është edomosdoshme që të punojmëpër të patur një ndikim më tëmadh të mundshëm nëmbrojtjen e planetit tonë. Këtëkanë kuptuar, por dhe zbatuarshumë komunitete të qyteteve,duke u kthyer në dhjetë qytetet“ më të gjelbër” në botë.

Organiet e qevrisjes vendorepërfaqësojnë strukturën më të rëndësishmeshtetërore për administrimin dhe mbrojtjene mjedisit, që kanë në juridiksion, dukezbatuar përgjegjësitë, të drejtat e detyrat qëu jep ligji “Për organizimin dhe funksionimine qeverisjes vendore”. Në mbrojtje tëmjedisit, kanë për detyrë të hartojnë planevendore për mbrojtjen e mjedisit dhe planete rregullimit të territorit e të bëjnë publikeprogramet dhe masat për mbrojtjen ndaj tij.

Vitet e fundit në Shqipëri, tre komunavunë në jetë procesin e Axhendës sëGjelbër që u miratuan nga autoritetetvendore. Ato janë: Dajçi, Preza dheVoskopoja. Keto komuna tashme kane njeprogram te qarte se si te menaxhojnepotencialin turistik, larminë biologjike dhetrashëgiminë kulturore ne saje te planevestrategjike si dhe projekteve pilotafatshkurtra. Per te realizuar kete program,ato u mbështetën nga Shoqata për Ruajtjendhe Mbrojtjen e Natyrës në Shkodër,Shoqata Shqiptare e Permakulturës, NatyraNdërkufitare, trainues të EDEN dhe ngaMilieukontakt.

Nuk do të jem një kryetar Bashkie, i cilido drejtojë nga zyra. Fushë Kruja do tëketë një infrastrukturë të përmirësuarrrënjësisht, rrjetet e kanalizimeve të ujërave

PERMBYTJET DO TE JENE KUJTIM I SE SHKUARES Bilal STAFUKE, Partia Demokratike

të zeza dhe përmbytjet të jenë veç një kujtimi së shkuarës.

KANDIDATET PER ZGJEDHJET LOKALE DHEAXHENDA E GJELBER

Valbona Mazreku, Milieukontakt International Shqipëri

LIGJET DUHEN NJOHUR POR DHE DUHEN ZBATUAR

10 QYTETET ME TE GJELBER NE BOTE

FUSHE KRUJAPRIORITET FURNIZIMI ME UJE, ELIMINIMI I NDOTJES

Gjon BARDHI, Partia Socialiste Mandati i kryebashkiakut për mua nuk është privilegj, por një vendosje në shërbim të plotë ndaj komunitetit. U premtoj:

Ndërtimin e një infrastrukture bashkëkohore, furnizimin me ujë të pijshëm, eliminimin e ndotjes së ambientit.

Lexo fq. 4

Lexo fq. 2 Lexo fq. 6

Lexo fq. 7

Page 2: Botim i shoqatave mjedisore “Ekolëvizja” Nr. 136, viti i tetë i … · rëndësishëm për të ardhmen e planetit por ato nuk janë të mjaftueshme. Është e domosdoshme që

2

Ideja e zhvillimt te bashkivesipas nje axhende te gjelber nisipara disa vjetesh në një qytezë nëRumani dhe shume shpejt u ndoqnga më shumë se 50 bashkësi nëmë shumë se 10 vende te Evropesne saje te rezultateve qe solli ajone zhvillimin e komunave dhebashkive.

Vitet e fundit edhe në Shqipëri,tre komuna vunë në jetë procesine Axhendës së Gjelbër që umiratuan nga autoritetet vendore.Ato janë: Dajçi, Preza dheVoskopoja. Keto tre komunatashme kane nje program te qarte

se si te menaxhojne potencialinturistik, larminë biologjike dhe

trashëgiminë kulturore ne saje teplaneve strategjike si dhe

Në numrin e kaluarnjoftuam se u nënëshkrua meqeverinë gjermane marrë-veshja “Programi përmbrojtjen mjedisore të liqenittë Ohrit, Faza e III” si dhe“Masterplani në sektorin ujor”.

Por nga të dhëna të fundit,në negociatat me UNESCO,bëhet e ditur se Pogradeci “ka

Në kuadër të bashkëpunimit meBE nëpërmjet projektit “Lufta përNdërgjegjësimin e Publikut dhePartneritetit Bashkëpunues”, SNVorganizoi një Konferencë Rajonalepër transferimin e njohurive,përvojave dhe mësimeve të nxjerranga veprimtaritë antikorrupsion sidhe identifikimi i mundësive për tëreplikuar këto veprimtari edhe nërajone të tjera të vendit. Merrninpjesë përfaqësues të institucionevekryesore të Qarkut, Prefekti, kryetari

KANDIDATET PER ZGJEDHJET LOKALE DHE AXHENDA E GJELBERValbona Mazreku,

Milieukontakt InternationalShqipëri

projekteve pilot afatshkurtra. Perte realizuar kete program, ato u

mbështetën nga Shoqata përRuajtjen dhe Mbrojtjen e Natyrës

në Shkodër, Shoqata Shqiptare ePermakulturës, NatyraNdërkufitare, trainues të EDEN dhenga Milieukontakt.

Komunat vendore jane treguartë afta të përdornin një projekt përtë ngritur një urë drejt të ardhmes,nje gurë kilometrikë për zhvillimine qëndrueshëm të këtyrekomunave me pasuri natyrore dhekulturore.

Përvojat e këtyre tre komunavemund te sherbeje si nje frymëzimper bashki të tjera të Shqipërisë tecilat mund te gjallërojne dhe venene sherbim te shoqerise vleratshoqërore, kulturore dhe natyrorete zones se tyre.

Në kontekstin shqiptar, bazuarnë përvojën tonë në zbatimin eAxhendës së Gjelbër, në realitetintonë dhe perceptimin e njerëzvembi procesin, metoda ështëadaptuar pjesërisht nepermjet disahapave te rendesishem si analizae dokumentave ekzistuese, tegrupeve të interesit, përcaktimi ivizionit, problemet dhe analiza eshkaqeve të tyre, përcaktimi ipotencialeve prioritare dhemundësive, drejtimet dheobjektivavt strategjike e deri temonitorimi dhe vlerësimi.

Për më tepër: Tel/Fax: +355 4225 65 28

web: www. milieukontakt. net

BANKA BOTERORE DHE SHQIPERIA PER NDRYSHIMET KLIMATIKEParashikimet e klimës tregojnë

se temperaturat në Shqipëri do tërriten, ndërsa reshjet do tëpakësohen dhe do të bëhen më tëluhatshme, duke çuar në rritjen enumrit të ngjarjeve ekstreme siçjanë përmbytjet dhe thatësira, sidhe në rënie të rendimentitbujqësor të parashikuar, sidomospër vreshtat dhe ullinjtë.

Banka Botërore, Ministria eBujqësisë dhe Ministria eMjedisit po punojnë së bashkupër të rritur rezistencën ebujqësisë ndaj ndryshimeveklimatike, në kuadrin e ProgramitRajonal për Uljen eCenueshmërisë të SistemeveBujqësore nga ndryshimetklimatike. Kjo ka sjellë një analizëtë thelluar të impaktit të pritshëm

të ndryshimeve klimatike nëbujqësi dhe janë identifikuarpolitikat kyçe të adaptimit,programet dhe investimet qëmund të ndihmojnë në uljen ecenueshmërisë së sektoritbujqësor përballë ndryshimeveklimatike.

Në kuadër të këtij programi, tëtre këto struktura organizuanKonferencën Kombëtare të Nivelittë Lartë për shpërndarjen einformacionit dhe arritjen ekonsensusit. Ministri Ruli kadeklaruar se “Nisur nga të dhënate grumbulluara dhe analizat dhevlerësimet e bëra, ndryshimet epritshme klimatike ndikojnëndjeshëm sidomos në sigurimin eushqimit nga popullsia e varfërrurale dhe në rritjen ekonomike të

zonave më vulnerabël. Por në tënjëjtën kohë, këto ndryshime

mund të krijojnë edhe mundësi tëreja për fermerët në zona apo

mikrozona agro-klimatike dhevendi ynë është një shembull tipik

për larminë e tyre në raport memadhësinë e territorit”.

Ministri Mediu tha seMinistria e Mjedisit ka filluarpërgatitjet për hartimin eKomunikimit të Tretë Kombëtar,ku kërkohet përfshirja dhebashkëpunimi sidomos isektorëve të energjisë, industrisë,bujqësisë, pyjeve, mbetjeve dhetransportit. Ndërsa menaxherjaSektoriale e Bankës Botërore përZhvillimin Bujqësor deklaroi:“Përmbytjet rrënuese të kohëvetë fundit në Shqipëri e vënëtheksin te cenueshmëria e sektoritbujqësor nga luhatjet dhendryshimi i klimës në vend dhenënvizojnë nevojën për të vënënë jetë masat e duhura përpërshtatjen për të ndihmuar nëuljen e kësaj cenueshmërie”.

KONFERENCE RAJONALE KUNDERKORRUPSIONIT NE PYJE

POGRADECIN E LENE PASNDERTIMET

Nga Stavri PLLAHA, ElonaSTEFANLLARI, SNV – Korçë

i Qarkut, përfaqësues të Gjykatës etë Zyrës së Përmbarimit, drejtori iShërbimit Pyjor, përfaqësues tëUniversitetit “Fan S. Noli” dhe tëFederatave të Pyjeve të rajonevetë tjera.

Kjo konferencë ofroi njëmundësi për të sjellë së bashkupalët kryesore dhe për të ndarëeksperiencat dhe mësimet e nxjerranga ky partneritet shumaktorësh.

Aty u theksua përfshirja eaktorëve kyç në zbatimin e projektit“Lufta ndaj korrupsionit nëpërmjetndërgjegjësimit …”

Përfaqësuesit e institucionevebënë një angazhim publik për roline tyre në adresimin e problemevetë korrupsionit në sektorin e pyjevedhe veçanërisht në parandalimin eprerjeve ilegale.

Gjatë Konferencës u përmendenedhe arritjet e këtij projekti, të cilatjanë bazuar në tri drejtime:partneriteti mes DSHP-ve tëKorçës, Prokurorisë, Gjykatës,Zyrës së Përmbarimit, Drejtorisë sePolicisë, Komunave dhe grupevetë komunitetit ; transparenca,sidomos DSHP-ve dhe komunitetitnë lidhje me shkeljet dhepërmirësimi i informacionit.

SHKPKK ka njoftuar se Këshillii Koalicionit Ndërkombëtar përTokën (International LandCoalition, ILC) ka vendosur qëKonferenca Ndërkombëtare dheAsambleja e Anëtarëve të ILC tëmbahet në Tiranë, në 23-26 Maj2011 me një pjesëmarrje të gjerë ngaorganet qendrore e vendore, tëshoqatave të përdoruesve tëpyjeve, shoqërise civile të venditdhe evropiane, institucionendërkombëtare dhe anëtarët e ILCnga të gjithë kontinentet.

mbetur në klasë “ për statusine qytetit të mbrojtur nga kyorganizëm ndërkombëtar.

Një nga arsyet kryesorePogradeci nuk nuk e fitoistatusin e trashëgimisekulturore dhe as atë historikeështë fakti i kaosit tëndërtimeve në qytet mirë-mbajtja e bregut të liqenit.

Page 3: Botim i shoqatave mjedisore “Ekolëvizja” Nr. 136, viti i tetë i … · rëndësishëm për të ardhmen e planetit por ato nuk janë të mjaftueshme. Është e domosdoshme që

3

Si është planëzuar sipërfaqja e gjelbërnë projektet tuaja?

V. Dako: Kur flasim për turizmin që ështënjë potencial i rëndësishëm për qytetin eDurrësit, ai nuk mund të zhvillohet jashtë

mjedisit, pa një mjedis të pastër. Është njënga prioritetet tona mbajtja pastër e qytetitme një mjedis të shëndetshëm për të gjithë.Durrësi është qyteti i frontit ujor tëAdriaktikut dhe forca e tij duhet të mbahetnga Master Plani i ri me masa tëpërshtatshme planifikimi për t’u zhvilluar nëharmoni ekologjike me tokën dhe detin.

Dua t’ju bëj me dije se norma esipërfaqes së gjelbër sot në qytet është 7. 2metër katror për banor. Kjo është akoma largnormave të Bashkimit Europian që e ka nënjë shifër prej 11 metër katror de nepretendojmë ta çojmë në 8 m². Realisht kjoshifër jona është e saktë, jo vetëm për punëne mirë të bashkisë por sepse kemi një aset tëmadh në zonën e lungomares dhe Kallmitqë është një zonë brenda zonësadministrative të qytetit.

Gjatë mandatit tim kemi rritur me 40%sipërfaqjen e gjelbër të Durrësit. Këtë e kemibërë në shëtitoren Taulantia e në zonat midispallateve. Projekti më i madh i yni ka qënëmbjellja e 3000 pemëve, tre metra të larta nëgjithë qytetin. Në mandatin që vjen unëpremtoj se këtë shifër do ta kemi 6000 dhekjo totalisht me investimet e bashkisë.

Si e mendoni përmirësimin einfrastrukturës së menaxhimit të mbetjeveurbane?

V. Dako: Qyteti është më i pastër sot porduhet edhe ta përmirësojmë akoma dhe përkëtë kemi një projekt ambicioz përgrumbullimin e diferencuar të mbetjeve nëqytet por që është i lidhur me fushën egrumbullimit të mbetjeve urbane. Derisa nenuk do të kemi një menaxhim të saktë të asajfushe edhe grumbullimi i diferencuar nukmund të bëhet. Prandaj në mandatin që vjen,do të realizohet ndërtimi i një landfilli që do

të jetë rajonal me bashkitë e komunat e tjeratë rajonit dhe projekti për përcaktimin evendit ka nisur në bashkëpunim me IFC. Kyështë në fazën edhe të informimit të publikut.Shpresojmë e jemi të bindur që do të ketë

dhe mbështetje financiare nga BankaBotërore për ndërtimin e tij.

Po problemi i rrjetit të kanalizimeve tëujrave të zeza dhe përpunimi i tyre?

V. Dako: Duhet sqaruar se Ndërmarrja eUjësjellës Kanalizime nuk varet nga bashkiapor, në çdo investim që ne kemi bërë nëpërmirësimin e infrastrukturës rrugore dherikualifikimit të bbloqeve të banimit kemi futurnë to edhe rrjetin e kanalizimeve të ujrave tëbardha e të zeza. Edhe në të ardhmen do ta

bëjmë këtë gjë me pastrime e rregullime kudoku do të investojmë.

Përsa i përket impiantit të përpunimit tëujrave të zeza, në 2005 filloi ndërtimi i tij qëka përfunduar por në atë impiant nuk shkojnëujrat e zeza. Eshtë detyrë e Bordit të Kullimittë Ministrisë së Bujqësisë ta përfundojë e t’içojë ujrat e zeza atje, ti përpunojë e t’i derdhënë det të pastra. Në zonën e bashkisë, vetëmnë zonën e Bogës është një derdhje e këtyreujrave në det dhe ajo vetëm kur ka fryrje tëujrave ndërsa në kohë normale nuk derdhasgjë në det. Ndërsa në zonën e plazhit, falëinvestimeve tona nuk ka derdhje të ujrave tëzeza në det. Ajo që flitet për zonën nga bllokue deri në Golem është jashtë zonësadministrative të bashkisë së Durrësit.

Platforma në tërësi dhe problemet e mjedisit në veçanti, kanë qenë në qendër të takimeve që të zhvilluarame organizata dhe veprimtarë të shoqërisë civile me kandidatët për kryetar bashkie të Durrësit. Këto takimeu organizuan nga Grupimi Ekolëvizja - Tiranë dhe Qendra e Zhvillimit të Shoqërisë Civile (CSDC) - Durrës.

F. Xhaferraj: Në mandatin tim kamparasysh edhe rëndësinë e mendimit tëshoqërisë civile duke ndërtuar një rrjet për tënxitur projektet e kësaj shoqëtie e duke i ftuarnë mënyrë informale, të paktën një herë në tremuaj. Këtë e kam dhe nga përvoja si Ministëri Turizmit. Sepse kur donatorët dhepërfaqësuesit e shoqërisë civile, kur janëbashkë, mund të shkojnë shumë larg, dukegarantuar, jo vetëm mbështetje sociale, pordhe kohezion të qartë. Mendoj se dhearkeologjia, vec germimeve, si shërbim turistikmund t’i jepet shoqërisë civile dhe kompanivetë biznesit për tu menaxhuar sepse bashkiaapo Ministria e Kulturës nuk e menaxhon dot

Çfarë mendoni për përmirësimin e

mjedisit? F. Xhaferraj: Mjedisi ka qënë një nga

pikat që duan përkujdesje prioritare. Kjo përdy arsye madhore. Kujdesi për mjedisin sotpër Durrësin do të thotë që hedh themelet përnjë zhvillim të qëndrueshëm sepse duhet t’ilemë dhe gjeneratës tjetër diçka pozitive e jokatrahurë. Nga ana tjetër mjedisi, pastërtiaështë detyrim karshi qytetarëve por dhe meturizmin. Në qoftë se nuk e pastrojmë mjedisinbrenda të gjithë standarteve europiane, tëgjitha ato që themi për turizmin hidhen në erë.Në një qytet të papastër und të flasësh sa tëduash për trashëgiminë kulturore, mund tëflasësh për plazhet publikë apo privatë, atheregjithë projekte e turizmit nuk qëndrojnë dot.

Evidencat na thonë se qyteti i Durësitështë menaxhuar më keq se sa duket. Ka njëpop;ullsi prej 206 mijë banorët dhe plotësonkërkesat për gjelbërim për vetëm 12 mijëbanorë, pra vetëm 6 %. Shikohet se ku jemi.Një nga pikat më të vështira ku arkitektët eurbanistët nuk po gjenin dot zgjidhje, ishtegjetja e hapësirave ku të ndërtohën hapësiratë gjelbra në çdo lagje të qytetit. Për fatin emirë këto hapësira janë gjetur. Por përsëri nukarrijmë të plotësojmë dot kërkesat përgjelbërim.

Si do të zgjidhet problem i mbetjeveurbane?

F. Xhaferraj: Kemi një problem shumë tëmadh, atë të trajtimit të mbetjeve urbane tëcilat digjen në mënyrë mesjetare në PortoRomano. Kemi një projekt që shkon në 12milion euro nga të cilat 4 milionë do të shkojnëqë 60 ha në Porto Romano, ku sot digjenmbeturinat, si katërqint vite më parë, tëmbulohet e do të jetë e gjitha hapësirë e gjelbërprej 16 ha që do t’i shtohet qytetit. Impianti imbeturinave, më kompetitiv e me shfryrjegazrash do të zhvendoset në bashkinë eManzës. Por këtu shtrohet edhe problem indarjes e riciklimit të mbeturinave. Një qytetturistik nuk duhet t’i ketë koshat e plehraveku më shumë ka plehra jashtë se brenda, por

duhet t’i ketë të ndara, karton, letra dhe qelqi.Dhe teknologjia ricikluese që ka filluar tëzhvillohet në qytet është plotësisht e gatshme

t’i mbledhë me shpenzimet e veta letrën ekartonin dhe vetëm një e pesta mbetet për tëshkuar në impiantin e mbeturinave me njëfaturë 7-8 milion euro që do të ndërtohet nëManzë.

Sipërfaqet e gjelbraF. Xhaferraj: Një tjetër projekt madhor

për qytetin është një projekt prej 7 milioneurosh që ka të bëjë me gjelbërimin në parkunnatyror të kodrave të Spitallës e cila do tëmundohet t’i kthejë Durrësit atë që ka humbur.Kodër vila ka qënë një park natyror shumë imirë dhe një nga kontradiktat që u krijuan nëqytet është se dora e njeriut tregoi se si mund

ta masakrojë atë që ka krijuar natyra. Dhe meSpitallën ne do të mundohemi ta kthejmë atësipërfaqe. Por edhe në Kodër vilë do tëndërhymë me gjelbërim dhe do të jetë ngaprojektet më immediate që duhen bërë sekrahas domosdoshmërisë për gjelbërimin kadhe problem sigurie.

ZGJIDHJET MJEDISORE, KANDIDATET E DURRESIT DHE SHOQERIA CIVILE

DAKO: PRIORITET NJE MJEDIS I SHENDETSHEMPER TE GJITHE

Taksa e gjelbërimit duhet tërritet, se, me 200 lekë në vitpër familje, nuk e mbulon dot

shërbimin

XHAFERRAJ: KUJDESI PER MJEDISIN HEDHTHEMELT PER NJE ZHVILLIM TE QENDRUESHEM

Për taksën mjedisore ka disaide Ministri i Mjedisit e jemi

duke negociuar se si mund taaplikojmë këtë taksë.

Page 4: Botim i shoqatave mjedisore “Ekolëvizja” Nr. 136, viti i tetë i … · rëndësishëm për të ardhmen e planetit por ato nuk janë të mjaftueshme. Është e domosdoshme që

4

Fali Ndreka, shoqata “Natyrapër njeriun “: me që investimetmjedisore që do të bëhen

kërkojnë financime, ku do tëgjenden këto? Së dyti a jenidakord për heqjen e taksësmjedisore?

V. Dako: Për këtë taksë sqarojse çdo familje në qytet paguankëtë taksë me 200 lekë në vit sitaksë e gjelbërimit. Kjo taksë nuke mbulon koston e shërbimit prej20 milionë që mbillen pemë çdovit dhe këto veç fondit që kaNdërmarrja e Gjelbërimit për

Taksa mjedisoreF. Xhaferraj: Lidhur me taksën

mjedisore ka disa ide Ministri i

Mjedisit Fatmir Mediu e jemi dukenegociuar se si mund tashtjellojmë apo aplikojmë këtëtaksë.

Si e mendoni problemin e ujravee kanalizimeve?

F. Xhaferraj: Një Durrësmetropol, kryeqendër e etransportit, turizimit e tregëtisë,nuk mund të ketë ato pamje që kaPorto Romano, Këneta dheShkozeti. Kudo që ka një kanal, dotë mbulohet e do të bëhet asfalt.Me të drejtë mund të pyesni si dotë bëhet. Përgjigjen e keni nëkomunën e Rushbullit, nëShënavlash, në Xhafzotaj. Këto

PLATFORMA MJEDISORE E KANDIDATEVE TE FUSHEKRUJESPRIORITET

FURNIZIMI ME UJE,ELIMINIMI INDOTJES

Gjon BARDHI, PartiaSocialiste

Mandati i kryebashkiakut përmua nuk është privilegj, por njëvendosje në shërbim të plotë ndajkomunitetit. Midis të tjeravendotja e ambientit është një tjetërfenomen e cila shqetëson banorët,aq sa nuk mundet të hapin dritarete banesave, nga pluhurat,zhurmat, smogu e shqetësime tëtjera. Bllokimi i rrugës nga mjetetështë një tjetër problem që hasetnë Fushë Krujë. Krahas kësaj unëju premtoj: Ndërtimin e njëinfrastrukture bashkëkohore,furnizimin me ujë të pijshëm,eliminimin e ndotjes së ambientit,

ndërhyrje emergjente përrehabilitimin e lumit Zezë. Krijimine ambienteve të gjelbëruara nëqytet dhe mjediseve çlodhëse përqytetarët. Çdo fshat do të lidhetme rrugë të asfaltuar me qytetin.

Do të ndërhyj dukerikonstruktuar lumin Zezë, duke epastruar dhe thelluara atë, dukehapur kanalet kulluese dhe moslejimin e ndërtimeve mbi kolektorë,që në shumë raste kanë sjellë edhekëto pasoja. Pasi Fushë - Krujaështë përmbytur nga njeri dhe jonga fatkeqësia natyrore. Sëbashku me specialistët, të cilëtunë kam këshilltarë në këtëfushatë, kemi bërë studimin përrehabilitimin e lumit dheinvestimet në dy anë të tij. Kjo ezgjidh një herë e mirë këtë problem.

PERMBYTJET DO TEJENE KUJTIM I SE

SHKUARES Bilal STAFUKE, Partia

Demokratike

Nuk do të jem një kryetarBashkie, i cili do drejtojë ngazyra, por duke qenë vazhdimishtpranë komunitetit, duke i ndjekurhap pas hapi detyrat dheproblemet që kërkojnë zgjidhje.

Nën drejtimin tim, KëshilliBashkiak do të kthehet në njëminiparlament ku do të ziejëdebati konstruktiv.

Të gjitha vendimet erëndësishme të Këshill i tBashkiak, do merren pas

konsultimeve të gjëra mepublikun. Fushë Kruja do të ketënjë infrastrukturë të përmirësuarrrënjësisht. Po ashtu edhe rrjetete kanalizimeve të ujërave të zeza,që kërkojnë ndërhyrjeemergjente.

Do të përfundojnë punimevee unazës që qytetit, mjaft erëndësishme për të stabilizuarqarkullimin rrugor dhe për tidhënë Fushë Krujës një fytyresa më europiane.

Përparësi do të ketërehabilitimi i lumit Zezë dhesistemimi i tij me një projektbashkëkohor, i cil i do tëmundësojë që përmbytjet të jenëveç një kujtim i së shkuarës.

Do të përfundoj asfaltimin etë gjitha rrugëve të brendshmetë lagjeve qytetase si dhe do të

gjelbërohen hapësirat mespallateve me lulishte dhe parqe.

Të gjitha këto mbështetennga programi i PartisëDemokratike për zhvillimit urbandhe rural.

Duke qenë se PartiaDemokratike është në drejtim, jugarantoj që të gjitha problemetqë shqetësojnë komunitetin, dokthehen në projekte dhe dogjejnë zbatim pasi kam tëgarantuar mbështetjen eqeverisë.

Fushata jonë mbështetet nëprojekte konkrete që shihen ngakushdo.

mirëmbajtjen e lulishteve, krasitjeetj. . . Këto mbulohen nga buxhetii bashkisë, i kemi investuar dhe

do t’i investojmë edhe në vitet eardhshme. Kur bëjmë buxhetin, si

për problemet e tjera ndajmë edhefinancat për mjedisin, sipërfaqete gjelbra, pastrimin etj. .

QYTETIN DUHET TA PERMIRESOJME EDHE MEGRUMBULLIMIN E DIFERENCUAR TE

MBETJEVE Taksa e gjelbër V. Dako: Për taksën, meqë jemi

në fushatë elekorale dhe të thuash

se kjo taksë do të rritet, nuk kanjeri ta bëjë.

Megjithatë unë e them se kjotaksë, 200 lekë në vit, duhet tërritet sepse është e ulët e nuk embulon dot shërbimin. Pava-rësisht kësaj kemi investuar nëgjelbërim sepse jemi vizionarë nëidetë tona dhe mendojmë edhe qënjë pemë me koston e sotme do tëkushtojë dhjetë fish pas dhjetëvjetësh.

Në çdo investim qëkemi bërë kemi future

edhe rrjetin ekanalizimeve

XHAFERRAJ: NJE DURRESMETROPOL NUK DUHET TE

KETE KETE PAMJEkomuna janë mbytur në aspaltndërsa disa lagje periferike kanëngelur në fshatra. Por brenda dy-

tre viteve ne do të urbanizojmëkomplet dhe kudo ku janë kanaletë hapura, në Shozet, në Spitallë,në plazh, do të mbulohen e do të

jenë rrugë të asfaltuara. Ndryshenuk mund të kemi një Durrësturistik vetëm 1 mijë metra katrorkëtu në qendër dhe pjesa tjetër tëketë pamjen e një fshati.

Kudo ku janë kanale tëhapura, në Shozet, në

Spitallë, në plazh, do tëmbulohen e do të jenë

rrugë të asfaltuara

Page 5: Botim i shoqatave mjedisore “Ekolëvizja” Nr. 136, viti i tetë i … · rëndësishëm për të ardhmen e planetit por ato nuk janë të mjaftueshme. Është e domosdoshme që

5

Qyteti i Vlorës është një qendër me 136mijë banorë me rëndësi për kulturën dheekonominë, veçanërisht për turizmin.

Gjatë kohëve të fundit janë arriturndryshime të rëndësishme duke eshndërruar në kryeqendrën turistike tëShqipërisë. Megjithë se janë kryerinvestime në infrastrukturë, si nëujësjellësin e ri, rrjetin e shpërndarjes sëenergjisë elektrike dhe në sektorin endërtimit, fluksi në rritje i turistëve dhenevojat e qytetit e banorëve ka përsëriprobleme që janë shtruar e kërkojnë zgjidhje.

Vlora ka akoma probleme meinfrastrukturën si me bulevardin qendror nëtë cilin aktualisht po punohet, mungesa eujit të pijshëm në disa lagje të qytetit, rrugatransballkanike që është inaguruar disaherë, një inagurim i tillë i pjesshëm edheditët e fundit para zgjedhjeve.

Gjatë verës, kur ka dhe dyndje tëturistëve, mbetet problem trafiku imbingarkuar, sidomos në zonën e Ujit tëFtohtë, edhe për shkak se fluksi i

Gjithë kërkesat jetike të Vlorës, kupretendohet të zhvillohet turizmi, si prioritetthemelor, janë të pazgjidhura. Kjo sepse nëasnjë rast nuk janë marrë seiozisht për ti

zgjidhur. I pazgjidhur është problem i ujit tëpijshëm pavarësisht se janë investuar 26milionë euro nga qeveria shqiptare dhe ajohollandeze. Janë shtuar kapacitetetujëmbledhëse, është shtruar aksi kryesor eka shkuar në të gjitha lagjet por bashkia qëkishte detyrimin të bënte lidhjet e rrjetit meatë tercial, nuk e ka materializuar atë. Dhe sotnë 2011 vijnë njerëz nga të gjitha lagjet e Vlorësdhe ankohen se nuk kanë ujë.

I pazgjidhur është kanalizimi i ujrave tëzeza. Pretendojmë të zhvillojmë turizmin kurujrat e zeza derdhen në det. Çfarë ka ndodhur?Eshtë investuar, në 2004, 8 milion euro përkanalizimin e ujrave të zeza nga një firmë greke,Kamataqis, e cila ndërtoi magjistralin kryesor.Eshtë ndërtuar dhe depuratori me 5 milioneuro i cili ka ka katër vjet që ka përfunduar eku punojnë njerëz. As njeri e as tjetri nuk janëvënë në punë, nuk janë lidhur dhe ato ujra tëzeza që mblidhen, me një bypass, derdhen tëpapërpunuara në det. Këto do ti bëjmë, do të

automjeteve që kërkojnë të shkojnë drejtrivierës sonë të Bregdetit, është i detyruartë kalojë përmes qytetit.

Ndër problemet që duhet të zgjidhennga pushteti vendor janë, mosfunksionimii impiantit të përpunimit të ujërave të zeza,

VLORA, MJEDISI DHE KANDIDATET E SAJvebdgrumbullimi i mbeturinave të qytetitqë hidhen në një zonë të hapur, pa u trajtuarsipas standarteve tona e aq më pak atoeuropiane dhe digjen po aty.

Në fakt, si dhe për Durrësin, akomaështë i hapur edhe drejtimi që duhet të marrëe të vazhdojë qyteti: atë industrial apoturistik, sa për njerën e sa për tjetrën.

Ndërtimi i tecit apo projekti i portit tëmadh të konteinerëve janë objekt diskutimipër vlonjatët e për të ardhmen e qytetit.

Shpëtim Gjika dhe Ardi Kollozi u kanëparashtruar qytetarëve idetë e tyre përzgjidhjen e këtyre problemeve kryesore.Gjika kërkon votën për të përfunduarprojektet e nisura, ndërsa Kollozi premtonveç rehabilitimit edhe thithjen einvestimeve të mëdha nga qeveria, Gjikaurbanizim bashkëkohor, Kollozi legalizim tëshpejtë dhe urbanizim.

Le të shohim ballafaqimin e tyre,ndonëse nga larg, përdisa probleme qëlidhen me mjedisin.

lidhim linjat e ujit të pijshëm, do të lidhim dhekanalizimet e ujrave të zeza sepse kështu nukmund të zhvillohet turizmi.

Një problem që të bën të ndihesh keq ështëproblem i pastrimit. Keqpërdorimi i fondevepublike ka çuar në një gjendje të pafalshme,qyteti është totalisht i pistë e i lënë në mëshirëtë fatit. Plehrat hidhen në pyllin e sodës dhembetjet urbane digjen edhe pas njëzet vjetëve,aty ku ka njëzet vjet që jetojnë njerëz.

E mira jonë e përbashkët janë uji dhe ajri imrekullueshëm të Vlorës, qytetarët dhekërkesa e tyre për cilësinë e jetesës. . E mirajonë e përbashkët është zhvillimi iqëndrueshëm i Vlorës sonë. Shohim meshqetësim realitetin e pamerituar të këtij qytetiunik që tenton të degradojë, pa vision, njëqytet i betonizuar që ka një peisazh nga më tëbukurit e botës. Qyteti me një bregdet delikati kanë prishur imazhin e ndotur mjedisin dukeshkatërruar edhe turizmin. Qyteti që duhej tëkishte fytyrën nga deti, ku çdo ballkon e sokakduhej të shihte atë pallatet gjigante ja kanëmohuar pa të drejtë. Ka një indiferencë tëplotë ndaj mjedisit i cili kërkon një vision e

filozofi që shkon përtej mentalitetit bizantintë qeverisjes. Sepse ka shkatuar një kaos nëtrafik e ndotje që cënon çdo ditë cilësinë ejetës së banorëve të qytetit. Në Vlorën eqeverisur nga ne mjedisi urban do të mbrohete zhvillohet si një përparësi absolute nëtreguesit e zhvillimit të qëndrueshëm dhe kjome mbështetjen shpirtërore e lidhjen eqytetarëve me qytetin e tyre. Për këtë arsyepërpjekja për të krijuar një qytet të të gjithëvedo të jetë pikënisja e punës sonë. Vlora ështëshumë më shumë se ne.

sot dua të them se ndërtimet këtu janë bërënë bazë të Kushtetutës së Vlorës, që ështëstudimi urbanistik i miratuar në vitin 2004, sinjë rregullator për të menaxhuar qytetin,sistemin e territorin urban. Por ka dhe njëplan rregullues të vitit 1996 i cili përcaktonqartë konturet e zhvillimit, akset kryesorerrugore, për ti dhënë qytetit hapësirë elëvizshmëri edhe pas 20 vjetësh. Në Vlorë, tëmirëmbajtur mirë, është ruajtur vijabregedatare, janë ruajtur vijat e ndërtimit përtë ruajtur akset kryesore të rrugëve dhepërgjithësisht nuk ka shkele të karakteriturban. Nuk është prekur as edhe një metërsipërfaqe e gjelbër publike për ndërtimprandaj them se Vlora është qyteti më imirëmbajtur nga ndërtimi që sot është agresiv.

Turizmi është një sektor ekonomik qëluan një rol shumë të rëndësishëm në jetën eqytetit, sektor që me kalimin e viteve po merrnjë pamje gjithnjë e më vitale. Strategjia jonëpër zhvillimin e turizmit synon që Vlora tëjetë destinacion kryesor në Mesdhe përvizitorët ditorë apo sportistë të ujit dhe tëajrit. Një ndër objektivat tanë është edheriplanifikimi i zonës së portit ekzistues dhekrijimi i një porti të ri për jahtet, varkat e tëtjera mjete lundruese, i cili të ofrojë dheshërbime e aktivitete ndihmëse dheplotësuese.

Ne kemi një projekt që e sheh Vlorën edhe

për tridhjetë vitet e ardhëshme. Ky draftështë në fazën e konsultimit me qytetarët eshumë shpejt do të marrë miratimin për tihapur udhë perspektivës së zhvillimit tëqytetit.

KOLLOZI: MJEDISI URBAN SI NJE PERPARESIABSOLUTE

GJIKA: NJE VLORE TURISTIKE TEMIREMBAJTUR

Për ndërtimin e lanfillit Bashkia ka aplikuarme një projekt në Bankën Botërore dhe ështëbashki përfituese. Një nga kushtet është seky landfill duhet ndërtuar jashtë vijës sëverdhë të qytetit që do të thotë jashtë kufijve

adminiatrativë të Vlorës. Ndërkohë BankaBotërore me një grup ekspertësh ka verifikuare ka vendosur që ky landfill të vendoset nëkomunën qendër në zonën e Bestrovës.Kemi katër vjet që me komunën nuk ështëzgjidhur ky problemedhe pse është nëparametra europianë përsa i përket kushtevetë ndotjes së mjedisit. Kemi harxhuar ngafondet e bashkisë 200 mijë euro për tatransferuar, me një studim fizibiliteti, në njëfshat tjetër por është bllokuar. Edhekundërshtarit tim do ti duhet të gjejë një vendpër ta ndërtuar lanfillin.

Sa për zonën që Kollozi e quan informale,në fakt është zonë e re urbane dhe joperiferike por pjesë e qytetit dhe janë

bashkëqytetaret tanë. Atyre po u çojmë atoqë u takojnë, ujësjellës, kanalizime e gjithçkaqë ka nevojë një zonë e tillë dhe jo gjatëfushatës elektorale.

Për betonizimin e Vlorës që po përflitet

Page 6: Botim i shoqatave mjedisore “Ekolëvizja” Nr. 136, viti i tetë i … · rëndësishëm për të ardhmen e planetit por ato nuk janë të mjaftueshme. Është e domosdoshme që

6

Bashkimi i qyteteve dhe qeverisjesvendore ( UCLG), një organ ndërkombëtar iqeveritarëve vendorë është i angazhuar përpromovimin e vlerave të qëndrueshme tëautonomisë e demokracisë lokale,decentralizimit duke u fokusuar në interes tëqytetarëve të tyre. Ai nxit ndërtimin e njëvizioni për të ardhmen me një strategji për tëmos planifikuar vetëm plotësimin e nevojavetë popullsisë, por, duke punuar ngushtë meqeveritë, fqinjët dhe partnerët ndërkombëtarëtë zhvillojë strategjitë si një mjet zhvillimi idomosdoshëm.

Qytetet po drejtohen drejt ripërcaktimittë planifikimit urban. Statistikat konfirmojnëse urbanizimi do të vazhdojë me ritëm të lartëedhe gjatë këtij shekulli si nga lëvizjetdemografike, ashtu edhe nga nevoja për njëforcë të re punëtore për industrinë dheshërbimet. Historia tregon përvoja tësuksesshme në planifikimin urbane por dhedhe gabime në zhvillimin e qyteteve. Prandajdrejtuesit lokalë duhet të marrin parasysh këtëproces edhe shkak të migracionit ekonomikdhe sidomos edhe ndryshimin e klimës. Kjoështë thelbësore për qytetet në vendet në

Çdo ditë marrim vendime të rëndësishmeqë ndikojnë në shëndetin dhe mirëqenien enjerëzve kudo qoftë edhe duke ricikluar njëshishe plastike. Vendimet tona personalejanë një kontribut i rëndësishëm për tëardhmen e planetit por ato nuk janë tëmjaftueshme. Është e domosdoshme që tëpunojmë së bashku me bizneset, organizatatshoqërore dhe dhe agjencitë qeveritare përtë patur një ndikim më të madh të mundshëmnë mbrojtjen e planetit tonë. Këtë kanëkuptuar, por dhe zbatuar shumë komunitetetë qyteteve, duke u kthyer në dhjetë qytetet“ më të gjelbër “ në botë. Çfarë kanë bërëpër të qënë të tillë?

1. KOPENHAGEN, DANIMARKE Kopenhagen është konsideruar

gjerësisht një nga kryeqytetet më të gjelbërnë botë. Zgjedhur si mikpritës i samitit Globalmbi Ndryshimet Klimatike, qyteti kashërbyer si një model për 170 vende qëmorën pjesë. Deri në vitin 2015 qytetishpreson do të reduktojë emetimet e CO2me 20%. Ka investuar në teknologji të pastratë energjisë duke patur në det parkun më tëmadh në botë me energji eolike.

Në Kopenhagen çdo banor prodhonCO2 sa gjysma e mesatare amerikane. 55%e banorëve shkojnë me biçikletë në punë,ndër ta edhe Ministrja e Mjedisit dhe nëkorsi biçikletash që janë mbi 300 km. 75 % embetjeve përdoren për të prodhuar energjipa emetime gazesh. Qyteti ka 14 parqe tëmëdhej të gjelbër.

2. CURITIBA, BRAZIL Duke filluar në vitet 1960, me një buxhet

të vogël por me shumë krijimtari, njerëzit engarkuar me drejtimin e këtij qyteti braziliane kanë kthyer atë në një model të planifikimittë qëndrueshëm urban. Curitiba përballet meprobleme të ngjashme që kanë pllakosurqytetet e gjithë bota, përfshirë këtuvarfërinë, ndotjen, mbipopullimin, fonde tëkufizuara publike. Por ajo që është unikeështë që qyteti ka investuar në një sistemautobuzësh të përdorur gjerësisht ( 85 % e

DREJTUESIT LOKALE PERGATISIN TE ARDHMEN TONEBashkimi i Qyteteve dhe Qeverisjes Vendore

zhvillim për të gjetur mënyrat për tëkoordinuar transformimin për të siguruar

strehim të përshtatshëm për një popullsi nërritje. Planifikimi strategjik, po ashtu duhet të

marrë në shqyrtim e të zgjidhë migrimin, rritjenapo rëniet ekonomike, mungesën e burimeve,

çindustrializimin, degradimin e mjedisit dhendryshimet klimatike.

Askush nuk thotë që jemibanorë të një kontinenti apo

krahine, të gjithë ekonsiderojmë veten si banorëtë një qyteti. Një qytet është

si një qenie njerëzore: aiështë, së pari, një fëmijë nërritje, i cili mund të plaket e

mund të vdesë. Qeveritë lokalejanë të rëndësishme për të

arritur qëllimet e gjera politike.Nuk mund të ketë asnjë

strukturë pa angazhimin eqeverisë lokale. Unë jam një

avokat i bashkëpunimit në mestë komunitetet lokale, ne

shkëmbejmë përvojë emësojmë nga njeri-tjetri duke

shmangur dështimet. Amos Masondo, Kryetari iBashkisë së Johanesburgut

ZHVILLIMI I QENDRUESHEM

10 QYTETET ME TE GJELBER NE BOTEpopullsisë ) dhe me një kosto sa një e dhjetae hekurushave, si dhe ka zhvilluar programetë zhvillimit të riciklimit ( mbi 70 % embetjeve ) duke stimuluar pastrimin e qytetite rrethinat nga plehrat me bileta autobuziapo ndeshjesh futbolli.

Curitiba është konsideruar si një ngashembujt më të rëndësishëm në botë se çfarëmund dhe duhet të bëjë pushteti lokal meparatë e taksapaguesve.

3. FREIBURG, GERMANYFreiburg është i njohur si “Green City”

për shkak të historisë së tij të gjatë si njëpikë grumbullimi për lëvizjen mjedisore menjë fushatë të suksesshme, dhe, tridhjetëvjet më parë, kundër një centrali bërthamor.

Që atëherë Freiburg ka vazhduar tëmbetet një avokat i patundur për energjialternative dhe vende pune të gjelbër (greenjobs ). Në 1986, Këshilli i qytetit votoi kundërenergjisë bërthamore, në 1992, Freiburg ushpall “kryeqytet mjedisor “ i Gjermanisëdhe një nga të parët që krijoi një Zyrë përMbrojtjen e Mjedisit.

Sot vazhdon të mbajnë vendin e parënë administrimin e mjedisit, ka një sasi tëmadhe panelesh diellore në objekte tëndryshme si kishat, lokale, shkolla dhe vetëBashkia e qytetit e stadiumi Badenova, ivetmi stadium në botë që ka fabrikën e sajtë energjisë diellore.

4. MALMOE, SUEDI Nga një qendër e madhe, me ide të reja

dhe një vlerësim kolektiv për mjedisin,Malmö është sot qytetet më të gjelbër dhemë të qëndrueshëm në botë. Ka 260 km korsibiçikletash, një treta e qytetit ka mundësuartërësisht energjinë e rinovueshme. Ka njësistem tubacionesh vakumi të mbledhjes sëmbetjeve urbane duke liruar rrugët ngakamionët e mbeturinave. Shumica endërtesave kanë çati të gjelbra për kursimtë energjisë. Parqet e qytetit arrijnë në 100mijë metra katror.

Ndërtesa më e lartë në Skandinavi dhenjë nga kullat më të larta të banimit nëEvropë, kulla Torso Duke proshon vetëenergjinë e rinovueshme që i nevojitet.Autobuzët e qytetit funksionojnë tërësishtme gazin e prodhuar nga mbetjet urbane.Qyteti ka objektiv që, në 2010, të jetë neutralpër klimën.

5. MELBURN AUSTRALI Pasi u quajt një nga qytetet më të

përshtatshëm në botë, Melburn, këshilli i

qytetit ka vënë në jetë një plan për të arrituremisionet zero në vitin 2020. Në plan hynëkodet të rreptë të ndërtimit të gjelbër dheplanifikim më të mirë urban.

Melburni ka një sistemi publik tëtransportit të qëndrueshëm. Një shembullështë anija që lidh aeroportin me qytetin qëpunon me sistemin e kabonit-neutral ( paemetime ). Qyteti ka ndërtuar një sërëligatinash efektive ndaj azotit dhe ndotësve

të tjerë, duke siguruar një furnizim tëshëndetshme të ujit në qytet.

Ndërtesat e gjelbra kanë zënë një vendtë rëndësishëm në përpjekjet e mjedisore tëqytetit. Ndërtesa e madhe konferencave,Melbourne Center, është konsideruar siqendra e tillë më e gjelbër në botë.Bashkëpunimi i dy sektorëve, privat dhepublik, ka bërë që shumica e investimeve tëjenë sipas parimeve të qëndrueshmërisë.

( vijon ne numrin e ardhshem )

Page 7: Botim i shoqatave mjedisore “Ekolëvizja” Nr. 136, viti i tetë i … · rëndësishëm për të ardhmen e planetit por ato nuk janë të mjaftueshme. Është e domosdoshme që

7

LIGJET DUHEN NJOHUR POR DHE DUHEN ZBATUAR

ÇFARE ESHTE I DETYRUAR TE BEJE PUSHTETI VENDORvendore për mbrojtjen emjedisit Dokumentatshtetëror të detyrueshme përtu zbatuar: Strategjia dhe Plani

Kombëtar i Veprimit nëMjedis; Plani Kombëtar i

Veprimit për Mjedisin dheShëndetin;

Strategjia dhe Plani iVeprimit për Ruajtjen eBiodiversitetit; Strategjia e Zhvillimit

të pyjeve; Plani i Menaxhimit të

Zonave Bregdetare; Plani Kombëtar i

Menaxhimit të Mbetjeve Planet Rajonale të

Menaxhimit të Mbetjeve; Planet Lokale të

Veprimit në Mjedis ; Planet Lokale të

Veprimit për Mjedisin dheShëndetin ;

Nga ligji për mjedisinOrganiet e qevrisjes

vendore përfaqësojnëstrukturën më të rëndësishmeshtetërore për administrimindhe mbrojtjen e mjedisit, qëkanë në juridiksion, dukezbatuar përgjegjësitë, tëdrejtat e detyrat që u jep ligji

nr. 8652, datë 31. 7. 2000“Për organizimin dhefunksionimin e qeverisjesvendore”. Në mbrojtje tëmjedisit, ato kanë për detyrë:

-Të realizojnë zbatimin eligjeve për mbrojtjen emjedisit;

-Të hartojnë planevendore për mbrojtjen emjedisit dhe planet e rregullimittë territorit;

-Të bëjnë publikeprogramet dhe masat përmbrojtjen ndaj mjedisit;

-Të njoftojnë publikunpër gjendjen e mjedisit dhe përveprimtaritë vendore, subjektetë vlerësimit të ndikimit ndajmjedisit;

-Të nxisin e të mbështesinveprimtaritë e OJFve përmjedisin, duke tërhequrmendimin e tyre nëvendimmarrjet për mjedisin;

-Të përcaktojnë vendet egrumbullimit e të përpunimit tëmbeturinave prodhuese dhejetësore, në përputhje mekriteret mjedisore dhe planete zhvillimit;

-Të organizojnëdepozitimin e mbetjeve dhe tëlëndëve të rrezikshme dheruajtjen e zonave të gjelbra nëqendrat qytetëse dhe rrethtyre;

-Të administrojnëmbeturinat qytetëse, impiantete trajtimit të ujrave të ndoturadhe të mbeturinave të ngurta;

-Të disiplinojnëtransportin dhe ndërtimet nëmjediset qytetëse

-Kryetarët e bashkive, nëfund të cdo viti, raportojnë nëkëshillin e qarkut për zbatimine planit vjetor për mjedisin

Ligji për organizimin eqeverisjes vendore

Komunat dhe Bashkitë

ushtrojnë këto funksione tëveta në fushën e infrastrukturësdhe të shërbimeve publike:

- Furnizimi me ujë tëpijshëm;

- Funksionimi i sistemit tëkanalizimeve të ujrave tëbardha, të ujrave të zeza dhekanaleve mbrojtëse të zonavetë banuara;

- Ndërtimi, rehabilitimi dhemirëmbajtja e rrugëve mëkarakter vendor, trotuarevedhe shesheve publike;

- Ndricimi i mjedisevepublike;

- Funksionimi i transportitpublik urban;

- Shërbimi i dekorit;- Administrimi i parqeve,

lulishteve dhe zonave tëgjelbëruara publike;

- Planifikimi urban,menaxhimi i tokës dhe strehimisipas mënyrës së përcaktuarme ligj.

Ligji për administrimindhe mbrojtjen e tokës

Seksioni i Administrimit dheMbrojtjes së Tokës të Qarkutkryen këto funksione:

- Organizon dhe merr masanë bashkëpunim me komunate bashkitë për zbatimin eprogrameve dhe masavembrojtëse për ruajtjen fizikedhe të pjellorisë së tokës, nga

erozioni, ndotja dhedegradimi;

- Zbaton detyrimet qërrjedhin nga konventatndërkombëtare dhemarrëveshjet për mbrojtjen etokës, në të cilat vendi ynëështë palë;

- Në çdo komunë dhe/osebashki ngrihet zyra emanaxhimit dhe mbrojtjes sëtokës ;

Ligji për rezervat ujoreKomunat, bashkitë janë të

detyruar të marrin masa për njëkontroll të rregullt të cilësisë së

ujit të shpërndarë. Autoritetete ujit mund të urdhërojnëndërprerjen e shpërndarjes sëujit i cili nuk i përmbahetstandarteve të cilësisë. Planetdhe studimet urbanistkedetyrohen të marrin nëkonsiderate planet e rezervatujore të hartuara nga KëshilliKombëtar i Ujit.

Ligji për administriminmjedisor të mbetjeve tëngurta

Organet shtetëroreqendrore e vendore nëbashkëpunim me Ministrinë eMjedisit Pyjeve dheAdminsitrimit të Ujrave kanëpër detyrë:

- Hartimin e planevekombëtare, rajonale dhelokale për administriminmjedisor të mbetjeve ;

- Përcaktimin emetodologjisë për trajtiminmjedisor të mbetjeve, nëpërputhje me llojin dhe natyrëne tyre;

- Sigurimin dhe përdorimine efektshëm të mjeteve tënevojshme financiare;

- Kontrollin evazhdueshëm mbi veprimtaritëqë krijojnë mbetje si dhe mbiato që angazhohen nëtransportimin, riciklimin,përpunimin dhe asgjësimin e

tyre në fushat e sectorët qëmbulojnë.

- Përfshirjen e kom-ponentëve të mjedisit dheshëndetit në politika tëqëndrueshme lokale tëtransportit e planifikimit urban;

- Përfshirjen aktive tëpublikut në proceset ereformave në fushen e mjedisitparaprirë nga informimi dhepjesëmarrja publike.

- Forcimin e kapacitetevelokale me përfshirjen e të gjithëaktorëve kryesorë përpërdorimin e qëndrueshëm tëburimeve ujore, planifikimin eterritorit e menaxhimin embetjeve.

- Të zhvillohen modele tëpërshtatshme në nivel lokal,politika dhe plane përreduktimin, ripërdorimin dhericiklimin me përfshirjen eaktorëve kyç;

- Të plotësohet sistemi imenaxhimit të mbetjeve urbanenë të gjitha hallkat dukepërfshirë edhe trajtimin e tyre;

- Detyrimin e vendosjes sëimpianteve të trajtimit të ujravetë përdorura dhe veçanërishtnxitja e investimeve nëinfrastrukturën për përpunimine ujrave industriale për biznesetlokale.

- Promovimin e praktikavedhe teknologjive të integruaratë përdorimit të ujit.

- Ndalimin e shpyllëzimeveapo tjetërsimin e sipërfaqevepyjore dhe shtimin esipërfaqeve dhe kurorave tëgjelbra në zonat e banuara mbibazën e studimeve dheplaneve të sakta për përputhjeme normat e BE-së;

- Të ngrihen partneritete tëqëndrueshme ndërmjet OJFvedhe pushtetit vendor me qëlliminformimin dhe ndërgjegjësimine publikut për çështjet emjedisit;

Roli dhe funksionet eorganeve të qeverisjes

Page 8: Botim i shoqatave mjedisore “Ekolëvizja” Nr. 136, viti i tetë i … · rëndësishëm për të ardhmen e planetit por ato nuk janë të mjaftueshme. Është e domosdoshme që

8

CMYK

Redaksia: Tel.: 067 20 49160; 067 20 49169E-mail: ekolevizja@yahoo. com ; Website: www. ekolevizja. org

TIRAZHI: 600 KOPJE

EDITORI – Xhemal MATOKRYEREDAKTOR – Agim DALIPI

S T

A F

I

GRUPIMI “EKOLËVIZJA”Shoqata “ EGNATIA “, Librazhd, Agim BLLOSHMIShoqata e Ruajtjes dhe Mbrojtjes së Mjedisit Natyror, Shkodër - Fatbardh SOKOLIShoqata e Ruajtjes dhe Mbrojtjes së Mjedisit Natyror, Tirane- Pranvera BEKTESHIShoqata Kombëtare progresi pyjor – Tirane, Liljana SHEHUAlbaforest, Tirane, Mehmet METAQendra Eden, Tirane - Ermelinda MAHMUTAJKlubi Ekologjik, Krujë - Muharrem GOCILilium Albanicum, Librazhd- Ferit HYSAMasmedia dhe Mjedisi - Xhemal MATOQendra Kombëtare e Lëvizjes Ambjentaliste, Tiranë – Haziz

MARKUKlubi Ekologjik, Elbasan - Ahmet MEHMETIInstituti i Studimeve të Ambjentit, Tiranë - Agron DELIULaguna e Kaltër, Orikum - Skënder MEJDIAJKlubi Ekologjik, Librazhd - Naim DISANI

Forumi për integrimin social, ekonomik e kulturor,Gjirokastër – Luan POGAÇI

Shoqata Pylli i Blertë - Buçimas, Pogradec – RuzhdiHYMETLLARI

Milieukontakt International, Tiranë – Valbona MAZREKUShoqata e Përmakulturës, Tiranë - Edlira MULLAKlubi Ekologjik, Tiranë - Fatos XHEMALAJG&G Group, Tiranë - Sazan GURIShoqata Mjedisi Ekologjik dhe Turistik Lura, - Ismail HYSAFederata e gjuetarëve sportivë të Shqipërisë, Tiranë – Themi PERRIQendra e konsulencës veterinare dhe sigurisë ushqimore, Tirane – Gani

MOKAKlubi Ekologjik, Maliq – Myzafer GJIRITIShoqata “Natyra për njeriun”, Durrës – Fali NDREKAInstituti Kombëtar për Studime dhe Kërkime të Mjekesisëdhe Mjedisit “Fillonid Durrachieni” – Flamur TARTARIShoqata “Adriatiku”, Vlorë – Petrit DERVISHI

Shoqata “Miqtë e Thethit”, Shkodër– Dedë NIKAShoqata “PASS”, Majlinda LlESHIShoqata “Nënujsat” Ened MATOShoqata “Vazhdon” Gazmend KODUZIShoqata “EKOLOGJISTI “- Durres, Bashkim SHYLE.EKOMJEDISI, Durres, Presidente Magdalena CARAShoqata e Mbrojtjes së Peizazheve Natyrore në Shqipëri,

Skënder SALAAgjensia Joniane e Mjedisit, Medias dhe Informacionit,

Shkëlqim HAJNOInstituti për Mirëqënie dhe Mjedis, Tiranë, Ali LUSHAFondacioni: “Instituti i Kërkimeve të Bioteknologji”, Agron

LAMKOQendra e Studimit të Burimeve Natyrore, Sherif LUSHAJInstituti i Politikave Mjedisore, Edvin PACARAZyra e Monitorimit Ambjental, Shoder, Zamir LLAZANI.Instituti për Mirëqënie dhe Ambient, Luan LUSHA

Ky numër i gazetës është financuar nga“Austrian Development Cooperation Europe”

në kuadër të projektit:“Greening Local Election 2011”

Udhëtimi me tren dihet sekursen harxhimin e karburantevefosile e si rrjedhim çlirimin egazeve serrë. Në fakt cdo pasagjerqë përdor trenin, në vend tëmakinës personale, kursen 60% tëemetimeve të CO2, ndërsa me tren70% të tyre. Vlera ekologjike etrenave, në shumë vende tëEuropës, shënohet edhe në biletate udhëtimit. Prapa tyre vendosen

Niveli i deteve do të rritetedhe më shpejt nga sa ishteparashikuar këtë shekull.

Alarmi jepet nga shkencëtarët

Në Brazil, me vendimet e fundittë qeverisë, pothuaj se gjysma e

ÇFARE ESHTE I DETYRUAR TE BEJE PUSHTETI VENDORshifrat e uljes së emetimeve tëCO2.

Edhe transporti i mallrave me

tren, në vend të transportit mekamion, i sjell përfitime te medhaatmosferës së planetit. Në 47 tonmallra të transportuara me trenkursehen emetimet e 1 ton CO2 epërfitimi shtrihet edhe në kursimine energjisë. Një shembull ështëItalia që, nga transporti me trena ipasagjerëve dhe mallrave në 2010,u “kursyen” rreth 500 mijë ton tëCO2.

SA E MBROJTUR ESHTE AMAZONAAmazonisë, që është quajtur dhemushkria e planetit, ështëdeklaruar zonë e mbrojtur. Nëraportin e Institutit Sicioambientaltë Amazonës, njoftohet serezervat indigjene ( me popullsiautoktone ), rezervat natyrale dheparqet e shpallura, arrihet njësipërfaqe 44 % e rajonit, pak mëtepër se një e katërta e Brazilit.

Po t’i shtohen edhe parqet etjera të mëdha të vendit e

veçanërisht ato të Mato Grosso,Pantanal dhe rezervat e MataAtlantica, hapësirat e mbroturaarrijnë në 53% të sipërfaqes sëvendit. Por edhe pranohet seshumë hapësira janë të mbroturavetëm në letër duke paturparasysh shtrirjen në 4 milion egjysëm kilometra katror që i bënato shumë të shtrenjta dhe tëvështira për kontroll dhembrojtje.

ARKTIKU PO SHKRINnë Danimarke dhe si shkakparaqesin ndryshimin klimatik tëshpejtë të Arktikut si dheshkrirjen e akujve në Groenlandë.

Kjo përbën një kërcënim seriozpër brigjet nga Bangladeshi nëAzi e deri në Florida- SHBA, ngaishujt e Paqësorit e deri nëqytete si Londra, Shanghai,Majemi, Amsterdami apoKopenhageni.

Shkrirja e tyre rrezikonekzistencën e arinjve e specievetë tjera të rrethit polar, por ngaana tjetër i mundëson njeriuteksplorimin e zonave që me-ndohen të pasura me naftë dhegaz natyror si dhe hapjen errugëve të reja detare.

Por shtimi i emetimeve tëdioksidit të karbonit është sfidamë e rëndësishme dhe për këtëdo të zhvillohet së shpejti edhetakimi i ministrave të Jashtëm tëKëshillit të Arktikut ku bëjnëpjesë SHBA, Rusia, Kanadaja,Suedia, Finlanda, Danimarka,Norvegjia dhe Islanda.

EKOHUMOR