Ailede Çocuğun Yeri ve Ailedeki Özel Sorunların

Çocuk Ruh Sağlına Etkileri

Doğuş Sırası İlk Doğanlar Çok azımız ailenin ilk doğanı olabiliriz ama çocuklu iseniz hepiniz

ilk doğanı bekleyişteki düşüncelerden geçmişsinizdir. Velilerinin direk ilgisini paylaşmak zorunda kalmaksızın alabilmek bu çocuklar için  doğal olarak hem avantajlı hem de zorluklu olacaktır.  Veliler mükemmelci insanlarsa onların kurdukları hedeflere ulaşmaya çalışmanın zorluğunu düşünün bir! Yetişkin olarak bile ürkmek mümkün. Diğer yandan da yatmadan önce okunacak hikayelere, birlikte oyun oynamaya, kucağa alınmaya, avutulmaya v.s. gönüllü olacak veli bulmak bu çocuklar için ne kadar kolay olacaktır. Şu anda ilk doğan bebeğinize bakıp Ona yapmış yada yapabiliyor olacaklarınız için içinizi çekmeye başladıysanız üzülmeyin. Bu eğilimi bildiğiniz ve kendinize hatırlattığınız sürece çocuğunuzu  dengeli yetiştirmeniz için faydalı bir bakış açısı kazandınız sayılır.            

TEK ÇOCUKTek çocuk ilk çocuk olmanın ortak özelliklerini taşıyorsa da çok

daha ciddi konumdadır.  Bu çocuklar hayatlarının belirli zamanlarında bir yada birkaç kardeşin gelişine ayarlanmak yerine hayat boyu velilerinin sabit odak noktası olacaklardır. Paylaşımdan ziyade kendinde merkezleşmeye eğilimleri olacaktır. Velisinin ilgisini korumak bir çocuk için ne kadar avantajlı olsa da beklentileri çoğaltacağından olumsuz yanları da vardır. Düşünün kabahati atacak bir kardeşiniz olmadığında tüm günahları kendiniz sahiplenmek durumunda olursanız hayat ne kadar stresli olabilir! Ama tek çocuk sahibi veliyseniz korkmayın. Bu anlayışa ulaştığınız sürece ailenizin ve çevrenizin yardımıyla çocuğunuzun sosyal çevresini genişleterek gerekli esnekliği sağlayabilirsiniz. Duyarlı veli oluşunuzla çocuğunuzun tek veya çok olması arasındaki farklıkları  olumluya çevirmeniz kolaylaşır.

Ekonomik şartları iyidir.

ORTANCA ÇOCUKOrtanca çocuğa gelinildiğinde artık veli dikkati ve ilgisi bölünmüş

demektir.  Bir yandan velilik rollerinde rahatlamışlar ve esneklik kazanmışlarsa da  yaşça büyük çocuktan beklentiler ortancaya da geçmiştir.  Oysa küçük çocuğa tanınan imtiyazlar ortancaya verilemez.  Bu nedenle bence ortanca çocuk bize adil olmayı hatırlatan, ailenin sivrilerini yuvarlatıcı çocuk olarak bakılmalı. Büyüğe kıyaslama yapılmazken küçüğe karşı da çok büyük görülmeden büyümesine yardım etmeli… Ortanca çocukları büyükten küçüğe geçiş gibi değil her biri bir diğeriyle eşit değerde ve konumda çocuk olma ve aynı aileye dahil olma bilinciyle desteklemeli. Ortanca çocuklar kabullenilmek için genelde aile dışına, arkadaşlarına yönelirler. Bu duruma fırsat yaratmamak için ortanca çocuklara ailemiz içindeki değerleri bilinçli şekillerde ve “talep etmeden arz” şeklinde duyarlı olarak hissettirilmeli. Velilerin bu çocuklara işlerine geldiğinde “küçük çocuk” yada “büyük çocuk” muamelesi yapma eğilimleri engellenmeli bunun yerini “aile bireyi, çocuklardan biri” sıfatı belirginleşmeli. 

SON DOĞAN ÇOCUK Bu çocuklar dünyayı yıksalar yine de faturasını sahiplenmek

zorunda kalmadıklarına hangimiz örnek yaşamadık, velilerince mazurlu olduklarına hangimiz şahit olmadık ki! Bu çocuklar nedendir bilinmez; aileye ait en kesin kurallardan bile genelde sıyırtırlar. Kendilerini ilgi odağı olarak görmeleri doğallaşır ve sorumluluk yüklenişleri büyük ölçüde tehlikeye girer. Yine de doğum sırasının bilgilerini elde tutup bu çocuklarımızı duyarlı yetiştirmenin sırrı biz velilerde saklı. Eğilimlerimizi tanıdıkca, kendi uyarılarımızı kendimize doğru zamanlarda yaparak, bu bilgileri olumluya kullanabilir, çocuklarımızı doğum sıralarının sakıncalarından koruyabiliriz.  Beklentilerin kendimizin olduğunu kabullenirsek bunlardan yanılgı payımızı da sahiplenir, çocuklarımıza mal etmeyiz.

AİLE İÇİ SORUNLAR Aile birliğinin yasal ve sosyal açıdan sona ermesi

durumuna boşanma denir. Eşler arasındaki anlaşmazlıklar, alışkanlık ve beklentilerdeki farklılıklar, ekonomik sorunlar gibi nedenlerle aile birliği bozulabilir. Eşler aile birliğinin devamını sağlamak ve sorunlarına sağlıklı çözümler bulmak amacıyla dayanışma içinde sonuna kadar çalışmalıdır. Bunun başarılamadığı durumlarda boşanma gerçekleşir. Boşanma tüm aile bireylerini derin bir şekilde etkiler. Fakat bu durumdan en çok çocuklar etkilenir. Çocuğun kişiliğinin gelişimi,ruh ve beden sağlığı açısından ailenin önemi çok büyüktür…

Üvey Anne – Baba

Aile içinde yaşanan özel sorunlardan biri de üvey anne-babayı çocuğun kabul etmesidir. Boşanma ya da ebeveynlerden birinin ölümü sonucundan eşlerin başka biriyle evlenmesi son derece doğaldır. Yalnız bunu çocuğun kabul etmesi zordur ve zaman ister. Evlenecek kişinin öncelikle çocuğun ruh sağlığını düşünmesi gerekir. Çocuk bu olaya psikolojik olarak hazırlanmalıdır. Çocuğun duyguları karmaşıktır. Bu durumdaki çocuk kendisini suçlayabilir, terkedilmişlik duygusu yaşanabilir, güven duygusu sarsılır.

İZLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER HALENUR TÜRK 10-F 693 Ç.R.S ARAŞTIRMA SAYFA 55