cooltura.co.uk 24 stycznia 2015 04 (566)

KUPOWAĆ

MNIEJ?

DŻIHADdla Europy

TU NIE MA MIEJSCAna antysemityzm

566-COVER.indd 1 20/01/2015 15:28:17

566-MAKIETA 1 01-23.indd 2 20/01/2015 14:16:25

566-MAKIETA 1 01-23.indd 3 20/01/2015 14:16:27

006 W OBIEKTYWIE

008 NA WYSPACH

014 PRZEGLĄD PRASY

020 GOSPODARKA

022 PORADNIK

024 TEMAT NUMERUKupować mniej?

030 KOMENTARZ TYGODNIADżihad dla Europy

034 FELIETON„Właśnie dlatego cię nienawidzę”

036 DZIEJE SIĘSpotkanie trzech weteranów: spadochroniarz, krechowiak oraz pancerniak

038 ROZMOWA COOLTURYProf. Włodzimierz Gruszczyński: Nie engliszuj polskiego, bo się ośmieszasz

040 CZYTELNICY PISZĄWszyscy kochamy naszą angielską Polonię

041 SYGNAŁYZ listów do redakcji

042 PORADYGosia Demetriou radzi

044 CAFÉ COOLTURANadchodzące wydarzenia

048 APLIK@CJE M0BILN3Pedometer / Garmin Fit / Endomondo

054 KSIĘGARNIA

056 MUZYKAKrzysztof „Grabaż” Grabowski,

Pidżama Porno: Żyjemy w świecie

przepowszechnej manipulacji

058 GUEST ROOMProza

060 PULS MIASTAPolonia na imprezie

062 WIELKA BRYTANIA OD KUCHNIBanany Żelaznej Damy

070 OGŁOSZENIA DROBNE

092 KRZYŻÓWKA

093 HOROSKOP

094 SPORT

POLISHWEEKLYMAGAZINE

Unit 6, King Street Cloisters, Clifton Walk, London W6 0GY GODZINY OTWARCIA: 9.00 – 17.00

TEL: 020 8846 3615 FAX: 020 8741 9490

www.cooltura.co.uk, info@cooltura.co.uk

REDAKTOR NACZELNYKORDIAN KLACZYŃSKI

kordian@cooltura.co.uk, wew. 256

DZIENNIKARZEPIOTR DOBRONIAK

dobroniak@cooltura.co.uk, wew. 261SYLWIA MILAN

sylwia@cooltura.co.uk MARCIN URBAN, wew. 248

m.urban@cooltura.co.ukKAROLINA ZAGRODNAkarolina@cooltura.co.uk

DARIUSZ A. ZELLERdarek@cooltura.co.uk, wew. 255

DZIAŁ GRAFICZNY wew. 260 JAREK JORDAN jj@cooltura.co.uk

AGATA OLEWIŃSKA agata@cooltura.co.ukTOMEK WOŹNICZKA sergei@cooltura.co.uk

WSPÓŁPRACOWNICYLIDIA BARC / TOMASZ BOREJZA / MAŁGORZATA DEMETRIOU

/ MAGDALENA GIGNAL / PIOTR GULBICKI / SERGIUSZ HIERONIMCZAK / ŁUKASZ MARCZEWSKI / ANDRZEJ ŚWIDLICKI /

TOMASZ WILCZKIEWICZ / RADOSŁAW ZAPAŁOWSKI

KOREKTA MAGDALENA JORDAN m.jordan@cooltura.co.uk

MARKETING I REKLAMAmarketing@cooltura.co.uk

DYREKTOR DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMYKRZYSZTOF CHOWANIEC kc@cooltura.co.uk, wew. 244

MENADŻER DZIAŁU MARKETINGU I REKLAMYJOANNA ROŻEK joanna@cooltura.co.uk, wew. 246

SPECJALIŚCI ds MARKETINGU I REKLAMYEWA CHMIEL evach@cooltura.co.uk, wew. 250

GRZEGORZ URBANEK g.urbanek@cooltura.co.uk, wew. 249

DZIAŁ OGŁOSZEŃ I PRENUMERATA

EWA SUŁKOWSKA-LEŚNIARA drobne@cooltura.co.uk

prenumerata@cooltura.co.ukewa@cooltura.co.uk

0208 846 3614

KSIĘGOWOŚĆ RADOSŁAW STASZEWSKI radek@cooltura.co.uk

KATARZYNA CEGIEŁKA kate@cooltura.co.uk

DYSTRYBUCJA distribution@cooltura.co.ukWYDAWCA Sara-Int Ltd.

ISSN 1743-8489

Poglądy zawarte w felietonach i listach do redakcji są osobistymi przekonaniami ich autorów i nie zawsze pokrywają się z przekonaniami redakcji Cooltury. Redakcja nie odpowiada za treść reklam i ogłoszeń. Redakcja nie zwraca materiałów niezamówionych i zastrzega sobie

prawo do skracania i prze reda go wy wania tekstów. Publikowanie zamieszczonych teks tów i zdjęć bez zgody redakcji jest niezgodne

z prawem. Strony depeszowe redagowane są w oparciu o materiały Polskiej Agencji Prasowej.

W NUMERZE 566.

coolturamagazine #coolturaUK issuu.com/cooltura tablet / smartfon

094056

012

Okładka: AGATA OLEWIŃSKA

566-MAKIETA 1 01-23.indd 4 20/01/2015 15:17:07

566-MAKIETA 1 01-23.indd 5 20/01/2015 14:16:34

006 Zdjęcie tygodniaTakie są Wyspy

Gołębie z najwyższej półki

Dziewczynka przechodzi pomiędzy

klatkami z gołębiami, które wystawiane były na The Homing Pigeon World Show of the Year w Winter Gardens w Blackpool. Początki ekspozycji sięgają 1972 r. Obecnie obejrzeć na niej można około 2,5 tys. gołębi. Ekspozycja przyciągnęła 25 tys. zwiedzających z całego świata, co uczyniło zeszły weekend w Blackpool najbardziej ruchliwym w roku.

566-MAKIETA 1 01-23.indd 6 20/01/2015 14:16:36

Fot.

PAP/

EPA

/Nig

el R

oddi

s

566-MAKIETA 1 01-23.indd 7 20/01/2015 14:16:39

008 WIADOMOŚCINA WYSPACH

» Murray zarejestrował się w waż-nym okręgu Thanet South, w

hrabstwie Kent, który w poprzednich wyborach z 2010 r. konserwatyści odbili laburzystom, a obecnie UKIP chciałaby odebrać torysom. W wideoklipie opubli-kowanym w internecie przyznał, że nie wie, gdzie okręg jest położony, ale „Mar-garet Thatcher też nie wiedziała, gdzie są Falklandy, a mimo to je obroniła”.

Choć pozuje na anglofila, swoim szy-derstwem doprowadza do absurdu kse-nofobiczne i bezkrytyczne uznanie UKIP dla tego, co brytyjskie. Kpi z niechętnego nastawienia tej partii do imigrantów i Europy. Nie oszczędza też wielkich kor-poracji, szydząc z ich żargonu.

Dla swojej jednoosobowej partii obrał nazwę Wolna Partia Zjednoczo-nego Królestwa (Free United Kingdom Party), co jest zamierzonym naśladow-nictwem nazwy UKIP (Partia Niepodle-głości Zjednoczonego Królestwa).

Na internetowych stronach przygo-towanych z myślą o propagowaniu swej kandydatury Murray umieścił wyborczy slogan: „Inne partie proponują wybor-com księżyc na kiju. My jesteśmy lepsi: nasz księżyc jest brytyjski na brytyj-skim kiju”.

Murray obiecuje wyborcom wyjście Wielkiej Brytanii z UE przed 2025 r., a

wyjście z Układu Słonecznego do 2050 r. Rozwiązanie problemów Grecji widzi w przejęciu jej rządów przez uchodzące za najmniej kompetentne w kraju władze hrabstwa Kent. Proponuje powszechną służbę wojskową, ale „tylko dla tych, któ-rzy jej nie chcą”.

Na wiadomość o kandydowaniu Al Murraya rzecznik UKIP zareagował sto-icko: – Nareszcie w okręgu wyborczym Thanet South wyłonił się poważny kontr-kandydat.

Wybory powszechne w Wielkiej Bry-tanii mają się odbyć 7 maja.

Wystawianie kandydatur niepoważ-nych ma w Wielkiej Brytanii swoją tra-dycję. Długie lata startował w nich niejaki Rozwrzeszczany lord Sutch (Screaming Lord Such) z jedno-osobowej Monstrualnie Oszala-łej Partii Pomyleńców. Jednym z propagowanych przez niego pomysłów było wprowadzenie paszportów dla krów, co zrobiła Unia Europejska na fali zachorowań bydła na „chorobę wściekłych krów” (BSE) w latach 90. Inny jego pomysł podłączenia uprawiających jogging do sieci w celu wytwarzania energii elek-trycznej i tym samym zmniejszenia zależ-ności gospodarki od paliw kopalnianych wciąż czeka na realizację. «

46-letni artysta komediowy Al Murray, w wyimaginowanym wcieleniu właściciela pubu, ogłosił w zeszłą środę start w wyborach do parlamentu, bezlitośnie przy tym kpiąc z antyeuropejskiej Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa (UKIP) i jej lidera Nigela Farage’a.

Komik rzuca wyzwanie populistom

wyjście z Układu Słonecznego do 2050 r. Rozwiązanie problemów Grecji widzi w przejęciu jej rządów przez uchodzące za najmniej kompetentne w kraju władze hrabstwa Kent. Proponuje powszechną służbę wojskową, ale „tylko dla tych, któ-

Na wiadomość o kandydowaniu Al Murraya rzecznik UKIP zareagował sto-icko: – Nareszcie w okręgu wyborczym Thanet South wyłonił się poważny kontr-

Wybory powszechne w Wielkiej Bry-tanii mają się odbyć 7 maja.

Wystawianie kandydatur niepoważ-nych ma w Wielkiej Brytanii swoją tra-dycję. Długie lata startował w nich niejaki Rozwrzeszczany lord Sutch (Screaming Lord Such) z jedno-osobowej Monstrualnie Oszala-łej Partii Pomyleńców. Jednym z propagowanych przez niego pomysłów było wprowadzenie paszportów dla krów, co zrobiła Unia Europejska na fali zachorowań bydła na „chorobę wściekłych krów” (BSE) w latach 90. Inny jego pomysł podłączenia uprawiających jogging do sieci w celu wytwarzania energii elek-trycznej i tym samym zmniejszenia zależ-ności gospodarki od paliw kopalnianych

«

bezlitośnie przy tym kpiąc z antyeuropejskiej Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa (UKIP) i jej lidera Nigela Farage’a.

Al Murray

566-MAKIETA 1 01-23.indd 8 20/01/2015 14:16:45

566-MAKIETA 1 01-23.indd 9 20/01/2015 14:16:48

010 WIADOMOŚCINA wyspAch

» – Nie sądziłam, że dożyję dnia, w którym członkowie społeczno-

ści żydowskiej w Zjednoczonym Króle-stwie będą się obawiali pozostać w Wiel-kiej Brytanii – powiedziała May.

– Bez swych Żydów Wielka Bryta-nia nie będzie Wielką Brytanią, tak jak nie będzie nią bez swych muzułmanów, bez sikhów, hindusów, chrześcijan oraz ludzi innych wyznań – dodała minister spraw wewnętrznych.

AP przypomina, że ryzyko zama-chów terrorystycznych w Wielkiej Bry-tanii uznaje się za bardzo wysokie.

Podczas niedzielnej uroczystości odczytano list od burmistrza Londynu Borisa Johnsona, w którym zapewnił on, że w stolicy Zjednoczonego Królestwa „nadal będzie się robić wszystko, aby zwalczać antysemityzm” – cytuje BBC. „Dałem jasne instrukcje policji, aby trak-towała z całą powagą wszelkie zaczepki i przewinienia wynikające z nienawiści” – napisał Johnson.

W zeszłą środę opublikowano wyniki sondażu YouGov, z których wynika, że jeden na czterech Żydów mieszkających w Wielkiej Brytanii rozważał w ostatnich dwóch latach możliwość wyjazdu z Wiel-kiej Brytanii, a ponad połowa badanych nie wiąże przyszłości ze Zjednoczonym Królestwem.

Sondaż powstał na zlecenie Kampa-nii Przeciwko Antysemityzmowi (CAA). YouGov przepytał ponad 2,2 tys. brytyj-

skich Żydów i 58 proc. z nich zapewnia, że nie wiąże w długim okresie swej przy-szłości z Wielką Brytanią. 45 proc. czuje zagrożenie ze strony islamskich ekstre-mistów, a ponad połowa badanych padła ofiarą antysemickich wystąpień w ostat-nich dwóch latach.

Badanie dotyczyło nie tylko odczuć Żydów mieszkających w Wielkiej Bryta-nii, ale także stosunku Brytyjczyków do tej mniejszości. Analitycy ostrzegają, że 45 proc. badanych Brytyjczyków zgadza się z co najmniej z jedną antysemicką opinią. Około 25 proc. uważa, że „Żydom bardziej zależy na pieniądzach niż prze-ciętnym Brytyjczykom”, a jeden na sze-ściu badanych zaznacza, iż „Żydzi uwa-żają się za lepszych od innych” i „mają zbyt dużą władzę w mediach”.

– Mimo że poziom antysemityzmu w Wielkiej Brytanii jest mniejszy niż w innych częściach Europy, wyniki bada-nia powinny być sygnałem alarmowym. Jesteśmy w ważnym momencie – jeżeli antysemityzm nie spotka się z polityką zera tolerancji, zjawisko będzie się nasi-lać, a mieszkający tu Żydzi będą coraz częściej zastanawiać się nad swoim miej-scem w kraju – powiedział przewodni-czący CAA Gideon Falter.

Sondaż przeprowadzono po atakach w Paryżu na siedzibę tygodnika satyrycz-nego publikującego w przeszłości kary-katury religijne i sklep koszerny, w któ-rym zginęło czterech Żydów. «

Tu nie ma miejsca na antysemityzm

Szefowa MSW Wielkiej Brytanii Theresa May wezwała w niedzielę do walki z antysemityzmem. May wystąpiła na uroczystości poświęconej pamięci ofiar zamachów w Paryżu. Przypomniała, że atak na sklep koszerny w jest „przerażającym przejawem antysemickich uprzedzeń”.

566-MAKIETA 1 01-23.indd 10 20/01/2015 14:16:49

566-MAKIETA 1 01-23.indd 11 20/01/2015 14:16:50

012 WIADOMOŚCINa Wyspach

» Nawiązując do ubiegłotygodnio-wych zamachów terrorystycz-

nych w Paryżu, Obama i Cameron zapew-niali na wspólnej konferencji prasowej w Białym Domu o wspólnych wysiłkach w celu przeciwdziałania podobnym wydarzeniom w przyszłości.

– Doświadczamy bardzo silnych, islamistycznych zagrożeń: w Euro-pie, w Ameryce, na całym świecie. Musimy być wyjątkowo czujni i zrobić, co w naszej mocy, by zapewnić naszym

krajom bezpieczeństwo.(…) To będzie długa i ciężka walka, ale jestem pewny, że wygramy – powiedział Cameron, określając sprawców zamachów ter-rorystycznych w Paryżu jako wyznaw-ców „fanatycznej, wypaczonej i morder-czej” ideologii.

Potwierdził, że w Wielkiej Brytanii ogłoszono wysoki stan zagrożenia terro-rystycznego, a to – jak wyjaśnił – ozna-cza, że „władze uważają, iż prawdopo-dobieństwo ataku jest duże”.

Prezydent Obama przyznał, że wydarzenia w Paryżu zwiększyły obawy w kwestii bezpieczeństwa. Wyraził jed-nak opinię, że ideologii ekstremistów nie da się pokonać jedynie przy uży-ciu siły, lecz konieczna jest też lepsza integracja środowisk muzułmańskich, zwłaszcza w Europie.

– My (w USA) mamy przewagę (nad Europą) nie tylko dlatego, że mamy tak dobre służby wywiadowcze, ale także dlatego, że nasza populacja muzułma-

Wspólny frontPrezydent USA Barack Obama i premier Wielkiej Brytanii David Cameron zapewnili w zeszły piątek o wspólnym froncie w walce z terroryzmem i „wypaczoną” ideologią islamskich ekstremistów. Wyrazili też zgodność ws. Iranu i konieczności utrzymania mocnych sankcji wobec Rosji.

Fot.

PAP/

EPA

/Mic

hael

Rey

nold

s

Barack Obama i David Cameron odpowiadająna pytania dziennikarzy podczas wspólnej

konferencji prasowej w Białym Domu.

566-MAKIETA 1 01-23.indd 12 20/01/2015 14:55:40

nów czuje się Amerykanami. Doskonały proces asymilacji jest częścią naszej tradycji. To nasza siła. (…) W pewnych częściach Europy tak nie jest i prawdopodobnie dlatego Europa musi stawić czoło większemu zagrożeniu – powie-dział Obama. Apelował, by w walkę z ekstremalną ide-ologią zaangażować organizacje pozarządowe, zwłaszcza lokalne, liderów religijnych i rodziny osób, które mogłyby zostać zrekrutowane przez dżihadystów.

Zapewniając o zacieśnianiu współpracy wywia-dowczej, liderzy Wielkiej Brytanii i USA potwierdzili też powołanie do życia wspólnej komórki, mającej za zada-nie przeciwdziałać atakom cybernetycznym na infra-strukturę informatyczną, rządowe portale czy banki centralne. Innym zadaniem komórki tworzonej przez brytyjską agencję wywiadu elektronicznego GCHQ oraz amerykańską Agencję Bezpieczeństwa Narodowego (NSA) ma być też zapobieganie wykorzystaniu inter-netu do celów terrorystycznych, takich jak komuniko-wanie się i planowanie ataków.

Obama i Cameron zdecydowanie sprzeciwili się w piątek nowym sankcjom wobec Iranu, których przy-jęcie planuje Kongres USA. Obama zapowiedział nawet weto, podkreślając, że sankcje grożą zerwaniem trwają-cych negocjacji tzw. grupy 5+1 (USA, Rosja, Chiny, Fran-cja, Wielka Brytania oraz Niemcy) z Teheranem w spra-wie irańskiego programu nuklearnego.

– Kongres musi być świadomy, że jeśli te dyploma-tyczne wysiłki się nie powiodą, wzrośnie ryzyko i praw-dopodobieństwo, że to skończy się kiedyś jakąś mili-tarną konfrontacją – ostrzegł Obama. – Powiedziałem już demokratom, że zawetuję ustawę (o sankcjach), jeśli pojawi się na moim biurku. Dlatego proszę (kon-gresmenów), by wstrzymali się przez kilka miesięcy, żeby zobaczyć, czy mamy szansę na rozwiązanie tego wielkiego problemu bez ewentualnego uciekania się do wojny – dodał.

Cameron pytany, czy lobbuje przeciwko sankcjom w Kongresie USA, potwierdził, że rozmawiał w tej spra-wie z kilkoma senatorami i ma zamiar te rozmowy kon-tynuować. Podkreślił, że nie czyni tego, „by mówić im, co mają robić”, ale jako premier kraju, który bierze udział w negocjacjach i uważa, że „wprowadzanie sankcji teraz nie pomoże w rozmowach, lecz im zaszkodzi”.

Obaj liderzy przedstawili też zgodne stanowisko w sprawie konfliktu na Ukrainie, zapewniając, że nie nadszedł czas na osłabianie sankcji wobec Rosji, nato-miast konieczna jest dalsza pomoc dla Ukrainy we wdrażaniu ważnych reform gospodarczych i demo-kratycznych.

– Ustaliliśmy, że konieczne jest utrzymanie mocnych sankcji wobec Rosji do czasu powstrzymania przez nią agresji na Ukrainie – powiedział prezydent USA.

– Będziemy nadal wywierać presję na Rosję, by rozwiązać ten kryzys dyplomatycznie, i jednocześnie będziemy dalej pomagać Ukrainie na drodze reform, w tym poprzez wsparcie finansowe – dodał ze swej strony Cameron. Brytyjski premier potwierdził też zobo-wiązanie swego kraju, wynikające z jego członkostwa w NATO, do „wysłania dodatkowych sił na ćwiczenia w Europie Wschodniej w tym roku”. «

566-MAKIETA 1 01-23.indd 13 20/01/2015 15:02:41

014 WIADOMOŚCIPrasa na WysPach

Przygotowała: Sylwia Milan Źródło: Daily Mail

»Wspomnienia z okazji Dnia Babci.

aManDa Platell, lat 56, O bAbCI, którA zMArłA W 1975 r., W WIeku 65 lAt– Wołałyśmy na nią „Nana”. Byłam jed-nym z jej siedmiorga wnucząt. Nie zna-łam silniejszej kobiety. Uczyła mnie, jak oddać chłopakowi, który mnie zacze-pia. Dowiedziałam się od niej nawet, jak skutecznie bronić się w przypadku napadu. Wszystko, co mówiła, pocho-dziło z osobistych doświadczeń. Nie mówiła o nich, domyśliłam się po latach. Na świat przyszła na początku wieku jako nieślubne dziecko panny z bar-dzo zamożnego domu. Została oddana do sierocińca, a potem adoptowana przez starsze bezdzietne małżeństwo. Była niezwyle utalentowana muzycznie i została nauczycielką gry na pianinie. W każdą sobotę przygrywała do tańca na lokalnej potańcówce. Była bardzo wierząca i oczekiwała, że każda z jej wnuczek pójdzie do ślubu jako dzie-wica. Zmarła, gdy miałam 16 lat, więc nie zdążyłam jej rozczarować. Zapa-miętałam babcię jako wysoką kobietę

z ładnymi nogami, których niestety nie oddziedziczyłam.

VerOnICA Henry, lAt 51, WspOMInA bAbCIę zMArłą W WIeku 77 lAt– Urządzała magiczne pikniki, na któ-rych serwowała przepyszne jedzonko. Wyjazdy odbywały się nagle, bez zapo-wiedzi. Jechaliśmy, nie wiedząc dokąd. Babcia zatrzymywała się tam, gdzie było najpiękniej. Przejęłam po niej miłość do wyjazdów na łono natury i przyrządza-nia ulubionych potraw dla najbliższych. Stale wiele posiłków przygotowuję według jej przepisu. Nie ma pikniku, na którym przynajmniej raz nie pomyślała-bym o niej. Gdy miała czas, a my byliśmy grzeczni, piekła nam placek.

DaiSy GooDwin, lat 53, MóWI O bAbCI, którA ODeszłA 16 lAt teMu, W WIeku 89 lAt– Niezwykły życiorys, długa i ciekawa droga życia rozpoczęta w Argentynie w dniu narodzin i wiodąca przez Wielką Brytanię, Chiny, Egipt i RPA. Moja babcia wychowała czworo dzieci. Znała cztery języki obce, była tłumaczką. Do końca była postawna, szczupła, zupełnie inna od

wszystkich babć, jakie znałam. Była jedną z tych kobiet, które z wiekiem wyglądają coraz lepiej. Silna, wykształcona, atrak-cyjna. Jestem jej wdzięczna za szczupłe kolana, których jeśli nie odziedziczysz, nie uzyskasz na siłowni i nie poprawisz u chirurga plastycznego.

JACI stepHen, lAt 56, WspOMInA bAbCIę, zMArłą W 1987 r., W WIeku 84 lAt– Dorastałam, patrząc, jak moja babcia biega po schodach w górę i w dół pubu, który prowadziła wspólnie z dziad-kiem. Był to zajazd w Rogerstone na południu Walii. Codziennie od godz. 5.00 rano była na nogach i własnoręcz-nie przygotowywała posiłki dla gości. W wieku 14 lat rzuciła pracę asystentki fotografa, by zostać pomocą domową w rodzinie z siedmiorgiem dzieci. Zanim przeszła na emeryturę, pracowała 18 godzin dziennie. Kiedy dziadek poszedł do szpitala, spałam u babci w pokoju. Zobaczyłam wtedy, jak wyciąga z buzi swoje zęby. Dotychczas myślałam, że potrafi je usunąć tylko dentysta. Bab-cia wieczorem przed pójściem do łóżka zawsze klękała do modlitwy. Była nie-samowicie pracowita i silna, kochała rodzinę. Całe życie staram się być taka sama jak ona. «

Moja babcia dała mi…

566-MAKIETA 1 01-23.indd 14 20/01/2015 15:03:02

przegląd prasy »DAILY EXPRESS

3 konie, czyli autobus Pierwszy londyński autobus miejski wyruszył w 1829 r. i odbył przejazd z Paddington do Bank. Zabrał 22 osoby i był zaprzężony w trzy konie. Mało kto dziś wie, że do 1907 r. każda trasa dla odróżnienia miała inny kolor pojazdu. Dopiero później je ujednolicono i wszystkie zostały czerwone.

»DAILY MAIL

Pracują, to pijąBadania potwierdzają smutną prawdę: ludzie pracujący powyżej 48 godz. tygodniowo, próbując wytrzymać tempo pracy, często piją. Niestety alkohol nie tylko uwalnia od stresu, ale w efekcie powoduje większą liczbę zwolnień lekarskich i pogarsza wydajność pracownika.

»METRO

Wakacyjne kłótnie92 proc. osób kłóci się na rodzinnych wakacjach. Ponad połowa spięć trwa ok. 15 min, ale niewielkiej części zdarza się dąsać nawet cały dzień. Obie strony przyznają, że jednym z powodów wszczęcia awantury są wysoka temperatura powietrza oraz nieciekawe warunki zakwaterowania. Powody, dla których kłócimy się na wakacjach: zapominamy rzeczy z domu, zgubiliśmy się i nie zamierzamy pytać o drogę, dzieci nie lubią lokalnej kuchni, nie dochodzimy do porozumienia w sprawie wyboru restauracji i muzyki, jakiej słuchamy podczas dłuższej jazdy samochodem, wstydzimy się za zachowanie rodziców albo ich ubranie, nasz partner flirtuje.

»DAILY MIRROR

Cena domuŚrednia cena domu, czyli typowych trzech sypialni z pokojem gościnnym, wynosiła w Wielkiej Brytanii w listopadzie 2013 r. ok. 248 tys. funtów. Dokładnie rok później taki sam budynek był już wart ok. 271 tys. W ciągu zaledwie roku cena skoczyła o 23 tys. funtów. Średnia cena domu w stolicy UK wynosi 501 tys. funtów. Londyn nadal jest najdroższym miastem w kraju. (SM)

566-MAKIETA 1 01-23.indd 15 20/01/2015 14:16:55

016 WIADOMOŚCINA wyspAch

» W grudniu ubiegłego roku miała miejsce pierwsza w historii nomi-

nacja kobiety na biskupa Kościoła angli-kańskiego.

Zgodnie z ustawą w ciągu najbliż-szych 10 lat kobieta biskup będzie miała pierwszeństwo przed mężczyznami w objęciu miejsca w Izbie Lordów, zwol-nionego przez innego lorda duchownego. Ustawa ma przyspieszyć czas oczekiwa-nia kobiet biskupów na objęcie miejsca w izbie wyższej parlamentu.

W Izbie Lordów zasiada 26 tzw. lor-dów duchownych. Są oni jedynymi człon-kami izby, którzy nie zasiadają w niej dożywotnio,  lecz jedynie przez okres sprawowania godności biskupiej. Pięć z tych miejsc przypisanych jest do dwóch archidiecezji (Canterbury i Yorku) oraz trzech diecezji (Londynu, Durham i Win-

chester). Pozostałych 21 miejsc obsadza-nych jest spośród wszystkich biskupstw na zasadzie starszeństwa w piastowa-niu godności.

W teorii nic nie stoi na przeszko-dzie, by kobieta objęła stanowisko lorda duchownego już teraz, jeśli spełni waru-nek starszeństwa w sprawowaniu urzędu. W praktyce zapewne musiałaby ona jednak czekać na taką możliwość kilka lat, zanim ze stanowisk odejdą biskupi z większym stażem.

Przyjęta przez Izbę Gmin ustawa ma sprawić, że w ciągu najbliższych 10 lat kobieta biskup nie będzie musiała speł-nić warunku starszeństwa, by zająć miej-sce w Izbie Lordów. Ustawa zacznie obo-wiązywać od pierwszego dnia funkcjo-nowania nowego parlamentu po majo-wych wyborach.

10-letni okres obowiązywania ustawy zaproponowany został przez władze Kościoła anglikańskiego. Są one zdania, że do tego czasu kobiety biskupi zrównają się z mężczyznami, jeśli chodzi o szanse na zajmowanie miejsc w Izbie Lordów zgodnie z zasadą starszeństwa.

Pierwszą członkinią Izby Lordów zostanie najprawdopodobniej Libby Lane, która w grudniu zeszłego roku została mianowana biskupem Stockport. Jest to pierwsza kobieta biskup w histo-rii Kościoła anglikańskiego. Od 1994 r. kobiety w Kościele anglikańskim mogą przyjmować święcenia kapłańskie.

Przyjmując w 1994 r. święcenia kapłańskie, Libby Lane była jedną z pierw-szych kobiet, które to uczyniły. Jej mąż George także jest księdzem. Mają dwójkę dorosłych dzieci. «

Kobiety biskupi zasiądą w parlamencie Izba Gmin przyjęła w poniedziałek ustawę wprowadzającą możliwość zasiadania w Izbie Lordów kobiet, którym w państwowym Kościele Anglii nadano godność biskupa.

Libby Lane w grudniu zeszłego roku została mianowana pierwszą

w Anglii kobietą biskupem.

566-MAKIETA 1 01-23.indd 16 20/01/2015 14:16:57

566-MAKIETA 1 01-23.indd 17 20/01/2015 14:16:59

018 WIADOMOŚCIgospodarka

» Wielka Brytania i USA powo-łają do życia wspólną komórkę

wywiadowczą mającą za zadanie prze-ciwdziałać atakom cybernetycznym na informacyjną infrastrukturę, rządowe portale i bank centralny – poinformo-wała telewizja ITV.

Innym celem komórki tworzonej przez brytyjską agencję wywiadu elek-tronicznego GCHQ oraz amerykańską Agencję Bezpieczeństwa Narodowego (NSA) będzie zapobieganie wykorzysta-niu internetu do celów terrorystycz-nych, takich jak komunikowanie się i planowanie ataków.

Premier Wielkiej Brytanii David Cameron przebywał w zeszłym tygo-dniu z wizytą w Waszyngtonie. Jednym z tematów jego rozmów z prezydentem USA Barackiem Obamą było właśnie cybernetyczne bezpieczeństwo.

– Służby wywiadowcze obu krajów będą prowadzić ćwiczenia symulacyjne mające rozpracować różne scenariu-sze możliwych ataków cybernetycz-nych, ażeby (w przyszłości) ochronić przed nimi kluczowe elementy brytyj-skiej infrastruktury, takie jak resorty rządowe czy Bank Anglii – mówił kore-spondent ITV Robert Moore.

– David Cameron sądzi, że punkt ciężkości w komunikacji elektronicz-nej musi nieznacznie przesunąć się z ochrony prywatności w stronę anty-terrorystycznej prewencji – dodał.

W wypowiedzi dla ITV Cameron nalegał na firmy internetowe, by poza-mykały terrorystom „bezpieczne furtki” komunikowania się.

– Czy w miarę technologicznego rozwoju powinniśmy dopuszczać do tego, że terroryści będą mogli wzajem-nie porozumiewać się bez przeszkód? Moim zdaniem nie powinniśmy – zazna-czył brytyjski premier. «

» E-maile dziennikarzy pracu-jących dla BBC, agencji Reu-

ters, „Guardiana”, „The Sun”, „New York Timesa”, „Le Monde”, „Washington Post” i NBC zostały przechwycone przez GCHQ i udostępnione w wewnętrznej sieci (intranet) tej organizacji – wynika z analizy dokumentów udostępnionych przez byłego współpracownika ame-rykańskiej Agencji Bezpieczeństwa Narodowego (NSA) Edwarda Snow-dena. NSA współpracuje z GCHQ.

Korespondencja dziennikarzy zna-lazła się wśród 70 tys. e-maili prze-chwyconych w listopadzie 2008 r. w ramach testu. Nie wiadomo, czy było to działanie celowe.

Wśród przechwyconych e-maili, wysyłanych do i przez dziennika-rzy, znalazły się zarówno reklamy, jak i dotyczące ich pracy wiadomości wymieniane z wydawcami.

W jednym z tajnych dokumen-tów, na które powołuje się „Guar-dian”, „dziennikarze i reporterzy ze wszystkich rodzajów mediów” okre-ślani są jako „potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa (kraju)”. Apeluje się o zwrócenie szczególnej opieki na dziennikarzy śledczych specjalizują-cych się w tematyce obronności. Wraz

z nimi w tej samej kategorii znaleźli się terroryści i hakerzy.

Ponad 100 przedstawicieli mediów brytyjskich, w tym wszystkich gazet o zasięgu ogólnokrajowym, podpi-sało w poniedziałek list otwarty do premiera Davida Camerona, w któ-rym protestują przeciw monitorowa-niu korespondencji dziennikarzy. Po niedawnych atakach terrorystycznych we Francji szef brytyjskiego rządu ponowił apele o zwiększenie kompe-tencji służb do prowadzenia masowej inwigilacji.

Chodzi o wykładnię ustawy regulu-jącej dostęp służb wywiadowczych do danych obywateli – RIPA (Regulation of Investigatory Powers Act). Zdaniem przedstawicieli prasy należy egzekwo-wać nową interpretację istniejących przepisów, która chroni dane telefo-niczne dziennikarzy, jeśli nie są podej-rzani o popełnienie przestępstwa.

Obecnie takiego wymogu nie ma. Na podstawie RIPA policja i służby bezpie-czeństwa do uzyskania wglądu w dane telefoniczne obywatela nie potrzebują zgody sądu, lecz jedynie zgody wyzna-czonego pracownika tej samej organi-zacji, nieobjętego prowadzonym docho-dzeniem. «

Dziennikarze na podglądzie

W ramach prewencji przed cybernetycznym atakiem

Wśród 70 tys. e-maili przechwyconych w 2008 r. przez brytyjską agencję wywiadu elektronicznego GCHQ znalazła się korespondencja dziennikarzy największych organizacji medialnych z Wielkiej Brytanii i USA – twierdzi dziennik „The Guardian”.

566-MAKIETA 1 01-23.indd 18 20/01/2015 14:17:00

019

566-MAKIETA 1 01-23.indd 19 20/01/2015 15:12:48

020 WIADOMOŚCIgospodarka

» Raport poddał ocenie stra-tegię szkockiego rządu auto-

nomicznego, której celem jest pełna dekarbonizacja energetyki w perspek-tywie 2030 r.

W ocenie autorów raportu cel ten jest możliwy do osiągnięcia przy zało-żeniu, że zwiększone zostaną wysiłki na rzecz poprawy efektywności ener-getycznej, rozbudowane zostaną moż-liwości magazynowania energii oraz zwiększy się potencjał tzw. mechani-zmu popytowego, czyli dobrowolnego ograniczania konsumpcji w okresach szczytowego zapotrzebowania. Sce-nariusz ten zakłada również, że nie uda się wprowadzić technologii CCS (wychwytywania i składowania dwu-tlenku węgla) na skalę komercyjną.

Analizowany scenariusz zakłada, że do 2030 r. uda się zmniejszyć zuży-cie energii o 17 proc. w stosunku do obecnych wielkości (a więc w tem-pie około 1 proc. na rok). Będzie ono wynosiło wówczas 30,5 Twh. Aby osiągnąć ten poziom, szacuje się, że połowę sprzedawanych rocznie samo-chodów (około 750 tys. sztuk) będą stanowić samochody elektryczne, co pozwoli ustabilizować zapotrzebo-wanie na energię w sektorze trans-portowym.

Szacuje się również, że na rynku działać będą instalacje do magazyno-wania energii o łącznej mocy 2540 MW (obecnie jest to około 700 MW), wspierane przez mechanizm popy-towy, którego skala szacowana jest na około 500 MW.

Wreszcie nie powiedzie się pro-gram skomercjalizowania technolo-gii CCS i w efekcie w 2030 r. działać będzie tylko jedna elektrownia wypo-sażona w ten system (testowy projekt Peterhead o mocy 340 MW).

Przy tych założeniach szkocki sys-tem energetyczny w 2030 r. opierać ma się na energetyce odnawialnej. Do istniejących 4,5 GW mocy wytwór-czych w postaci lądowych farm wia-trowych dołączą dalsze 2,1 GW oraz około 1 GW w energetyce wodnej (istniejące moce wynoszą 1,5 GW), a także mniejsze ilości w energetyce morskiej, solarnej oraz w postaci elek-trowni na biomasę.

Taki miks energetyczny pozwoli wytworzyć 30,9 TWh energii rocz-nie, z czego 92 proc. pochodzić będzie z odnawialnych źródeł. Aby osiągnąć

100-proc. udział odnawialnych źró-deł energii w miksie energetycznym, konieczne będzie powstanie około 900 MW mocy wytwórczych w postaci lądowych farm wiatrowych lub ekwi-walentu w postaci innych technolo-gii odnawianych. Zdaniem autorów raportu jest to cel łatwy do zrealizo-wania nawet przy już istniejących pla-nach inwestycyjnych.

Co więcej, twierdzą oni, że Szkocja bez większych przeszkód może stać się eksporterem „zielonej energii”. Aby osiągnąć poziom 125 proc. zapo-trzebowania ze źródeł odnawialnych (czyli innymi słowy poziom pozwa-lający eksportować jedną czwartą wyprodukowanej energii), konieczne byłoby zbudowanie farm wiatrowych o mocy około 3,1 GW.

Dla porównania działające obec-nie moce wytwórcze w OZE liczą 7,1 GW. Na etapie budowy lub z pozwo-leniami na budowę znajdują się pro-jekty o mocy 6,2 GW. Wystarczy więc, że połowa z nich powstanie do 2030 r., by udało się zrealizować 125-proc. cel dla energetyki odnawial-nej – przy spełnieniu założeń odno-śnie do zmniejszenia zużycia energii i rozwoju technologii magazynowa-nia energii.

Wliczając projekty będące na eta-pie planowania, Szkocja może jednak liczyć nawet na ponad 20 GW nowych mocy odnawialnych.

– Jesteśmy bardzo zaintereso-wani postępami we wdrażaniu tech-nologii CCS, jednak biorąc pod uwagę, jak wolno te prace postępują, warto przyjrzeć się alternatywnym ścieżkom do wypełnienia celu postawionego przez rząd. Raport pokazuje, że osią-gnięcie tego celu w oparciu o energe-tykę odnawialną jest jak najbardziej realne. Pójście tą ścieżką może uczy-nić Szkocję „odnawialną elektrow-nią” dla Wielkiej Brytanii i Europy – komentuje Gina Hanrahan ze szkoc-kiego oddziału WWF.

Z kolei według Paula Gardnera z DNV GL, autora raportu, dokument pokazuje, że taki system oparty na energetyce odnawianej może być nie tylko realny, ale także bezpieczny i stabilny.

– Nie ma technicznych uwarun-kowań, które sprawiałyby, że energe-tyka konwencjonalna czy atomowa jest Szkocji niezbędna – uważa. «

Szkocja stawia na „zieloną energię”Do 2030 r. szkocka energetyka może w całości polegać na odnawialnych źródłach energii bez konieczności utrzymywania elektrowni gazowych, węglowych czy atomowych – wynika z raportu przygotowanego przez firmę DNV GL na zlecenie WWF.

566-MAKIETA 1 01-23.indd 20 20/01/2015 14:17:02

021

566-MAKIETA 1 01-23.indd 21 20/01/2015 14:17:04

022 WIADOMOŚCIprawo

teraz już dostępna na twoimSMARTFONIE I TABLECIE!

ŚCIĄGAJ COOLTURĘna tablet i komórkę!

Masz więcej pytań na temat rejestracji pojazdu z polską tablicą rejestracyjną?

Zadzwoń do DNS Claims pod numer 0208 741 7762, a z przyjemnością udzielimy Ci wszystkich informacji.

» Aby móc poruszać się samo-chodem w Wielkiej Brytanii,

należy mieć ważny przegląd techniczny auta (MOT), opłacony podatek drogowy (Road Tax) oraz wykupione ubezpiecze-nie. Osoba, która nie posiada ważnych dokumentów, może ponieść różne kon-sekwencje prawne, do których należą między innymi wysoka kara pieniężna lub zabranie pojazdu.

Ubezpiczenia w Wielkiej Brytanii róż-nią się od tych, które dostepne są w Polsce. Główną różnicą jest to, że w Wielkiej Bry-tanii ubezpieczenie kupuje się na osobę, a nie na samochód, w związku z czym pojazd może prowadzić tylko osoba, która jest na dane auto ubezpieczona.

W Wielkiej Brytanii dostępne są trzy rodzaje ubezpieczenia: comprehensive, third party fire and theft oraz third party.

Najtańszą polisą jest polisa third party. Pokrywa ona straty poniesione wskutek kolizji przez osoby trzecie, aczkolwiek nie zajmuje się stratami, które poniósł posia-dacz ubezpieczenia. Dlatego przy zaku-pie polisy należy się zastanowić, czy nie warto wydać trochę więcej i zabezpieczyć się przed potencjalnymi stratami.

Polisa third party fire and theft rów-nież pokrywa straty poniesione przez osoby trzecie wskutek kolizji z winy posia-dacza ubezpieczenia, jednak dodatkowo ubezpiecza pojazd przed kradzieżą oraz pożarem.

Najbardziej korzystne jest ubezpie-czenie comprehensive. Posiadacz takiego

Ubezpieczenie samochodu w Wielkiej Brytanii

ubezpieczenia może liczyć na to, że jego pojazd zostanie naprawiony nawet wsku-tek uszkodzenia spowodowanego z jego winy. Często takie ubezpieczenie ofe-ruje dodatkowe przywileje, do których należą pojazd zastępczy, naprawa samo-chodu w wybranym przez ubezpieczo-nego garażu, pomoc drogowa itp.

Zawsze warto dokładnie zapoznać się z warunkami ubezpieczenia, aby móc korzystać ze wszystkich dostępnych przy-wilejów. W sytuacji gdy posiadacz ubez-pieczenia nie jest pewnien, czy określone korzyści są dostępne w ramach wyku-pionej przez niego polisy, powinien nie-zwłocznie skontaktować się ze swoim ubezpieczycielem, który wszystko dokład-nie wytłumaczy.

Koszt ubezpieczenia w Wielkiej Bry-tanii jest wysoki i uwarunkowany wie-loma czynnikami. Należą do nich: wiek właściciela pojazdu, miejsce zamiesz-kania, miejsce, w którym samochód jest zazwyczaj garażowany, oraz model i wiek pojazdu.

Wykupując ubezpieczenie w Wielkiej Brytanii, możemy skorzystać ze zniżek, które przysługują nam w Polsce. Będziemy jednak potrzebować do tego odpowied-nie dokumenty. O tym, jakie dokumenty będą potrzebne, zadecyduje firma ubez-pieczeniowa w Wielkiej Brytanii.

Zanim zdecydujemy się na zakup ubezpieczenia, powinniśmy porównać ceny oferowane przez poszczególne firmy. Można do tego użyć porównywarek

dostępnych w internecie lub sprawdzić ceny bezpośerdnop na stronach samych firm ubezpieczeniowych. Warto też nego-cjować cenę przez telefon. W wielu przy-padkach ubezpieczyciel jest przygotowany na negocjację ceny, aby nie stracić poten-cjalnego klienta. Alternatywnie można skorzystać z usług brokera, który znajdzie dla nas najlepszą ofertę, ale obciąży nas kosztami za wykonaną usługę. «

566-MAKIETA 1 01-23.indd 22 20/01/2015 14:17:06

566-MAKIETA 1 01-23.indd 23 20/01/2015 14:17:08

024 TEMAT NUMERUspołeczeństwo

566-MAKIETA 2 24-43.indd 24 20/01/2015 14:19:57

025

W listopadzie ubiegłego  roku Marta Sapała  wydała książkę.  Przez rok razem z 11 innymi rodzinami ograniczała wydatki, żeby zebrać materiały do swoich badań, których celem była odpowiedź na pytanie, jak daleko zaszedł konsumpcjonizm Polaków. Czy możemy żyć za mniej?

566-MAKIETA 2 24-43.indd 25 20/01/2015 14:19:59

026 TEMAT NUMERUSPOŁECZEŃSTWO

MAGDALENA GIGNAL

» Badania dziennikarki i felieto-nistki oraz sama książka „Mniej.

Intymny portret zakupowy Polaków” cie-szą się sporym zainteresowaniem wśród mieszkańców kraju, w którym średnie wynagrodzenie miesięczne wynosi 4 tys. złotych brutto. Średnią wylicza się, bio-rąc pod uwagę zarobki wszystkich Pola-ków – tych, którym 4 tys. złotych musi wystarczyć na kilka miesięcy, oraz tych, którzy 4 tys. płacą za śniadanie z szampa-nem. Założenie było szczytne: „Przez ten rok będę zaglądać do nie swoich portfeli, spiżarni, szaf i głów. Dowiem się wielu rzeczy: ile może kosztować przetrwanie, wykończenie mieszkania, zaproszenie na świat człowieka, ile – jego wyekwipowa-nie na dalszą drogę. Razem ze wspólni-kami w konsumpcyjnym poście przyj-rzymy się temu, ile (oraz jak) się obecnie płaci za poczucie bezpieczeństwa, szacu-nek, spokój, jaki jest koszt dobrych rela-cji ze światem, a jaki – samowystarczal-ności. Jaka jest cena dostępu do zdrowia, wiedzy, czystego powietrza, wody, chlo-rofilu. Jak przeliczyć czas na pieniądze, pieniądze na przedmioty, przedmioty na relacje oraz czy redukcja we wszyst-kich tych dziedzinach uskrzydla, a może wręcz przeciwnie – uwiera? Spróbu-

jemy dowiedzieć się, czy »mniej« w jed-nej dziedzinie oznacza »więcej« w innej. I dlaczego bilans między nimi nie zawsze się zgadza”. Rezultaty eksperymentu są, według jego autorki, entuzjastyczne. Przez cały rok jego uczestnicy kupo-wali tylko i wyłącznie rzeczy, z których nie byli w stanie zrezygnować. Należały do nich: owoce sezonowe (autorka nie mogła odmówić sobie malin i truska-wek), obiady w restauracjach podczas wyjazdów służbowych (brak dostępu do kuchni), prywatna opieka medyczna (za długa kolejka do okulisty w państwowej przychodni) i… piwo (jeden z uczestni-ków eksperymentu uznał, że za ciężko pracuje, by rezygnować z tej przyjemno-ści). Rodzina autorki nie była w stanie zrezygnować również z nart w Lombar-dii. Za to zamiast kupować cukier, kiedy się skończył, pukali do sąsiadów. Książkę natomiast Marta Sapała sprzedaje – po 33,90 zł za egzemplarz.

Chociaż eksperyment polskiej dzien-nikarki wydaje się oderwanym od rzeczy-wistości kaprysem lub – paradoksalnie – sposobem na zarobienie pieniędzy, nie jest on niczym nowym. Podobne próby wyzwolenia się z jarzma konsumpcjoni-zmu podejmowało już przed nią wiele innych osób – również w Wielkiej Bryta-nii, której przeciętny mieszkaniec wydał w czasie ostatnich świąt Bożego Naro-dzenia średnio 350 funtów na prezenty (co stanowi 17 proc. przeciętnej mie-sięcznej płacy netto). W 2008 r. Saman-tha Weinberg zdecydowała się na rok schować do szuflady kartę kredytową i żyć, kupując tylko absolutnie niezbędne do życia rzeczy. Cel, który chciała osią-gnąć, był taki sam jak założenia Polki, powody, którymi się kierowała, były zupełnie inne. Samantha, która od sze-ściu lat nie jadła ryb, a od czterech nie latała samolotami, chciała zrobić coś dla środowiska oraz – a może przede wszystkim – udowodnić coś samej sobie.

Przez cały rok uczestnicy eksperymentukupowali tylko i wyłącznie rzeczy, z których nie byli w stanie zrezygnować. Należały do nich: owoce sezonowe,prywatna opieka medyczna i… piwo.

566-MAKIETA 2 24-43.indd 26 20/01/2015 15:06:11

027Nie posuwała się do ekstremów – zało-żyła, że będzie kupować jedzenie, buty dla dzieci, niezbędne ubrania (używane), żarówki, papier toaletowy i proszek do prania. Na liście zakazanych przedmiotów znalazły się: zabawki, magazyny, kartki urodzinowe i inne „luksusy”. Samantha zapisywała nie to, co kupiła, ale to, co chciała kupić (i prawdopodobnie kupi-

w kwocie 1250 funtów. Z miesiąca na mie-siąc lista stawała się krótsza. Samantha udowodniła sobie i światu, że można żyć bez dóbr luksusowych – niezależnie od tego, czy oznaczają one narty w Lombar-dii, designerskie jeansy, czy zapachowe świece. 1 stycznia nie rzuciła się jak sza-lona do sklepów. Ale kupiła dobrej jako-ści kalosze.

Podobne eksperymenty – rok bez zakupów w supermarkecie (Joanne O’Connel, 2013), rok bez kupowania ubrań (liczne dziennikarki i blogerki na przestrzeni lat), rok bez gotowych dań, rok bez prezentów dla dzieci – podejmo-

wało wiele Brytyjek. Co ciekawe, eksperymen-towały zawsze kobiety. W 2004 r. Amerykanka

Judith Levine napisała książkę „Not Buying It”

– po tym, jak przez rok żyła bez kupowania. Judith przyznaje, że

łaby, gdyby nie noworoczne postano-wienie) – jeansy za 125 funtów (przece-nione), taśmę klejącą, kolorowe ołówki itp. Już w drugim tygodniu okazało się, że przydałyby jej się nowe skarpetki, kalosze, a dzieciom prezenty urodzi-nowe dla przyjaciół. Pod koniec stycznia Samantha odmówiła sobie sweterka Jig-saw za 150 funtów, włóczkowych zaba-wek dla córki, kosmetyków za 50 fun-tów i kilku pocztówek. Uświadomiła też sobie, że zakupy były dla niej sposobem na zabicie czasu, nagrodą albo pocie-szeniem. W lutym przeżyła chwile sła-bości, marzyła o tym, żeby kupić cokol-wiek – zupełnie bezużyteczne urządze-nie do pomiaru liczby kroków na gara-żowej wyprzedaży albo podświetlaną pęsetę. W marcu okazało się, że w stycz-niu wydała o 500 funtów mniej niż zwy-kle – co daje kwotę 2,5 raza większą niż średni miesięczny dochód mieszkańca Kenii. Pod koniec marca lista rzeczy, któ-rych Samantha nie kupiła, zamknęła się

doświadczenie nauczyło ją odpowiedzial-nego konsumpcjonizmu. Podobnie jak Samantha (i najprawdopodobniej Marta oraz wiele im podobnych) nie wróciła nigdy do swoich zakupowych (zakupo-holicznych?) nawyków. Jej książkę kupiły – i podążyły w jej ślady – setki Amery-kanów. To trend, który psychiatra i autor Oliver James zidentyfikował już wiele lat temu: „Wielu ludzi ma wrażenie, że osią-gnęło stan nasycenia. Uświadomili sobie, że są uzależnieni od konsumpcjonizmu, i postanowili wziąć sprawy w swoje ręce”. Za to nieustanne pożądanie posiadania Oliver James wini reklamy, marketingow-ców i autorów programów telewizyjnych, którzy bez przerwy pokazują nam lep-szy, wypełniony rzeczami świat: „Prze-kaz mediów jest jasny – w dzisiejszym świecie liczą się pieniądze, wygląd, stan posiadania i sława. To one dają szczęście i są sposobem na uniknięcie depresji i samotności”. Zdaniem psychiatry gdyby ludzie zdali sobie sprawę, jak długo »

Samantha Weinberg zdecydowała się na rok schować do szuflady kartę kredytową i żyć, kupując tylko absolutnie niezbędne do życia rzeczy

566-MAKIETA 2 24-43.indd 27 20/01/2015 14:20:05

028 TEMAT NUMERUspołeczeństwo

musieli pracować na swoje wydatki, i uświadomili sobie, że gdyby zaczęli wydawać mniej, nie musieliby tak bardzo martwić się o pracę, liczba osób zapada-jących na choroby psychiczne w Wielkiej Brytanii znacznie by spadła.

Jednak zdaniem Richarda Dodda z Brytyjskiego Stowarzyszenia Han-dlowców idea niekupowania to bzdura wymyślona przez przeciwników globa-lizacji. – Gdyby wszyscy przestali kupo-wać, upadłyby ekonomie całego świata, bo kupowanie rzeczy napędza ekonomię oraz daje miejsca pracy – mówi. Tylko w Wielkiej Brytanii w sektorze han-dlu w 2008 r. zatrudnionych było 3 mln osób, a w sektorach powiązanych z han-dlem wiele milionów więcej. – Tysiące lat temu ludzie rozpoczęli handel wymienny. Nauczyli się, że jeśli poszczególne osoby lub grupy osób wyspecjalizują się w tym, co robią najlepiej, całkowity rezultat jest lepszy, niż gdyby każdy robił wszystko samodzielnie. Zyskiwali na tym wszyscy. Dzisiejszy konsumpcjonizm jest nowo-cześniejszą, bardziej wyrafinowaną formą handlu wymiennego. Dzięki niemu – oraz dzięki ekonomii skali – nasze życie

Gdyby wszyscy przestali kupować, upadłyby ekonomie całego świata, bo kupowanie rzeczy napędza ekonomię oraz daje miejsca pracy

566-MAKIETA 2 24-43.indd 28 20/01/2015 14:20:08

029jest lepsze i pełniejsze – dodaje Dodd. Wśród Brytyjczyków więcej wydaje się być zwolenników teorii Dodda niż osób obawiających się o popadnięcie w uza-leżnienie od zakupów czy w chorobę psychiczną. Według serwisu MoneySu-permarket prawie jedna trzecia zacią-gnęła pożyczki na ubiegłoroczne święta. Pomimo finansowego kryzysu Brytyj-czycy nie zdecydowali się zrezygnować z prezentów czy luksusowych artyku-łów spożywczych, a jedna piąta wydała na Boże Narodzenie (które na Wyspach trwa praktycznie jeden dzień) więcej niż rok wcześniej. Najpopularniejszą formą pożyczki są w Wielkiej Brytanii karty kredytowe, które na sfinansowa-nie świąt wykorzystała jedna czwarta mieszkańców kraju. Jedna dziesiąta Bry-tyjczyków skorzystała z debetu. Kolejne 7 proc. zaciągnęło pożyczkę w banku, a 6 proc. – pożyczyło pieniądze od rodziny lub przyjaciół. Według ser-wisu Money Advice Service aż 1,4 mln (3 proc. populacji kraju) zaciągnęło kosztowne pożyczki pod zastaw mie-sięcznego wynagrodzenia, tzw. payday loans. Jednak serwis Moneysupermar-

ket podaje, że aż jedna trzecia Brytyj-czyków regularnie odkłada pieniądze na specjalne okazje, takie jak święta czy wakacje. Zdaniem Kevina Mountforda, szefa działu bankowości w Moneysu-permarket, jest to najlepsze rozwiąza-nie zapobiegające popadnięciu w długi. – Do sfinansowania krótkoterminowej pożyczki najlepszą opcją są bezodset-kowe karty kredytowe. Trzeba tylko pamiętać, żeby spłacić zadłużenie w ter-minie, zanim upłynie okres bezodset-kowy a bank zacznie naliczanie kosz-townych odsetek – wyjaśnia Mount-ford i dodaje: – Inną opcją krótkotermi-nowego zasilenia konta może być karta typu cashback, jednak tylko w przy-padku spłaty zadłużenia przed końcem miesiąca. Teoria teorią, a życie wygląda nieco inaczej. Z badań portalu Moneysu-permarket wynika, że spora część osób, które zaciągnęły pożyczki na święta 2013, wciąż je spłacała w przededniu świąt 2014. Mimo to zadłużeni Brytyj-czycy wydali w grudniu 2014 więcej niż rok wcześniej. Według ankiety Money-Mood przeprowadzonej przez Legal & General 70 proc. gospodarstw domo-

wych w Wielkiej Brytanii wydało na prezenty tyle samo lub więcej niż rok wcześniej, a tylko 25 proc. ograniczyło wydatki. Na pytanie, dlaczego nie oszczę-dzają na święta, większość ankietowa-nych odpowiedziała, że nie może sobie na to pozwolić.

Ekonomista Adam Smith w eko-nomicznym manifeście „The Wealth of Nations” wyrażał ubolewanie z powodu ludzkiej słabości do kupowania. „Jak wielu ludzi rujnuje się, wydając pieniądze na przedmioty niewielkiej użyteczności?” – pisał. „Ich kieszenie są już pełne małych przydasiów. Kupują więc nowe kiesze-nie, by znów je napełnić. Poruszają się, jakby byli wypełnieni bombkami, z któ-rych niektóre mogą być czasem odrobinę przydatne, jednak bez których – wszyst-kich bez wyjątku – można z powodze-niem się obejść i które z pewnością nie są warte całego wkładanego w ich posia-danie zachodu”. To było w 1776 r. Od tego czasu tylko kieszenie stały się większe. I chociaż – od czasu do czasu – tak jak Marta czy Samantha oszukujemy się, że możemy bez nich żyć, są już dla nas jak powietrze. «

566-MAKIETA 2 24-43.indd 29 20/01/2015 14:20:08

komentarz tygodniapolityka030

Dżihad dla EuropyWzrost ksenofobicznych nastrojów i polityka pięści stanowią niebezpieczeństwo wytworzenia spirali przemocy i zagrożenia. Aby uchronić się przed postępującą radykalizacją, Zachód potrzebuje socjalnej „świętej wojny”. I przemyślanej polityki wielokulturowej.

566-MAKIETA 2 24-43.indd 30 20/01/2015 15:37:11

031

Radosław Zapałowski

» Zgodnie z przewidywaniami kseno-fobiczny demon został uwolniony

i rozprzestrzenił się po całej Europie. Dwa tygodnie po masakrze w Paryżu wirus, przed którym przestrzegali i którego obawiali się pesymiści, infekuje kolejne przyczółki. Od mediów, przez polityczne gabinety, na uli-cach kończąc. Znów, tak jak po 11 września, konserwatywna narracja zaczyna domino-wać. I znów współgra ze społecznymi emo-cjami. To nie nowość. W czasach kryzysu, poczucia społecznego zagrożenia, strachu o bezpieczeństwo i permanentnej niepew-ności prawica zawsze odnajduje się lepiej.

Proste recepty i chwytliwe hasła trafiają na podatny grunt. Wszyscy ci, którzy nawołują do ostrożności w osądach, głębokiej analizy wydarzeń i racjonalnej reakcji, odsądzani są od czci i wiary. Środowiska liberalne i lewi-cowe przegrywają kolejną „wojnę kultu-rową”. Przekonywanie o tym, że świat i pro-

blemy, z którymi się borykamy, są skompliko-wane i przez to wymagają skomplikowanych, często sprzecznych z „chłopskim rozumem” narzędzi i działań, jest niezwykle trudnym wyzwaniem. Zwłaszcza kiedy emocje górują nad racjonalizmem. Nie potrafimy przeko-nać opinii publicznej ani politycznych elit do swoich racji. Nasze argumenty nie trafiają do większości. Walimy głowami w twardy, solidny mur niezrozumienia. Musimy jed-nak próbować, bo alternatywa, czyli zwy-cięstwo konserwatystów i wprowadzenie w życie pomysłów i idei wyznawanych przez „jastrzębi”, stanowi śmiertelne zagrożenie dla nas wszystkich.

MuZułManie MusZą odejść„Trzeba obrzydzić życie w Europie muzuł-mańskim »świętym krowom« i w miarę możliwości zapędzić z powrotem tam, skąd przyszli, i nie wpuszczać nowych” – napi-sał dziennikarz jednego z polskich portali w Wielkiej Brytanii. Ksenofobiczny, agre-sywny tekst z niszowego portalu, który (niestety) powieliły również inne polo-nijne media, nie byłby wart wspomnienia, gdyby nie fakt, że poglądy tego dziennika-rza współgrają z odczuciami większości. Nie tylko z islamofobicznie nastawioną Polonią. „Z muzułmanami w Europie należy zrobić porządek i najlepiej od zaraz (…) trzeba im odebrać zasiłki, zabronić »maskowa-nia się« w miejscach publicznych, odebrać dofinansowania, a radykałom poobcinać łby i pokazać to w internecie i telewizji” – rozwija swoją obrzydliwą, jakby żyw-cem przepisaną z „Völkischer Beobach-ter” – organu prasowego NSDAP – myśl ów dziennikarz, a ludzie mu przyklaskują. I dopingują do jeszcze większych repre-sji. Mowa nienawiści, jawne nawoływanie

do przemocy i podżeganie do nienawiści leją się nie tylko na polonijnych portalach. Wydaje się, że The Public Order Act 1986 – ustawa, która zakazuje „mowy nienawi-ści” – w Wielkiej Brytanii została chwilowo zawieszona. A problem, którego ksenofo-biczna Polonia na Wyspach jest częścią,

polega na tym, że w dłuższej perspektywie to jednak społeczeństwo kształtuje politykę państwa. Głosy władzy są ważne i istotne, tak jak i te wygłaszane przez przywódców religijnych i duchowych oraz intelektuali-stów czy liderów opinii, ale koniec końców to jednak zwykli ludzie i ich obsesje, strach czy żądania w największym stopniu wpły-wają na kształtowanie politycznych roz-wiązań. I chociaż spontaniczne manifesta-cje zaraz po masakrze charakteryzowały się postawą inkluzywną, nawoływaniem do tolerancji i niedemonizowania muzuł-manów, to codzienna praktyka, a nie „jed-nodniowy plebiscyt” – jak określił paryski trzymilionowy marsz francuski historyk Ernest Renan – ma największe znaczenie w długofalowym procesie. A postawa Euro-pejczyków budzi poważne wątpliwości i nie napawa optymizmem.

ZjednocZeni w nienawiściMuzułmanie, a szerzej imigranci, stali się ofiarami europejskiej psychozy jeszcze przed atakiem ekstremistów w Paryżu. Już wcześniej dochodziło, chociażby w Szwecji, do ataków na meczety, a niemiecka PEGIDA dumnie maszeruje od października zeszłego roku, przywołując najgorsze europejskie koszmary z przeszłości. Wzbiera też fala antysemityzmu. Nie tylko w krajach, które od lat borykają się z tym problem, takich jak Polska, Węgry czy Grecja. Synagogi i żydow-skie sklepy zostały zdemolowane podczas protestów przeciwko polityce Izraela w Gazie we Francji, Włoszech i w Niemczech. Kseno-fobiczny populizm, który tli się od początku kryzysu i który stale podgrzewany jest przez prawicowe partie polityczne, powoli urywa się ze smyczy. »

Unia Europejska zahamowała proces integracyjny na Starym Kontynencie, ale Europejczycy się jednoczą. W nienawiści i ksenofobii.

Uczestnicy manifestacji niosą transparent z napisem: „Mannheim

mówi »tak« dla uchodźców, i różnorodności, »nie« dla nienawiści i zastraszania”.

Foto

: UW

E A

NSP

ACH

PA

P/EP

A

566-MAKIETA 2 24-43.indd 31 20/01/2015 15:37:24

032 komentarz tygodniapolityka

Unia Europejska zahamowała proces inte-gracyjny na Starym Kontynencie, ale Euro-pejczycy się jednoczą. W nienawiści i kse-nofobii. I chociaż, o czym przekonuje prof. Zygmunt Bauman, pewien niepokój w sto-sunku do „obcego”, „innego” jest zasadniczo stale obecny w społecznej psyche, to jednak w ostatnich latach napięcie znacząco wzro-sło. Być może przyczyna tkwi w postępu-jącej „diasporyzacji” świata – obcy kultu-rowo i etnicznie nie jest już tylko gościem, ewentualnie pojedynczym egzotycznym sąsiadem, ale kreuje również własną prze-strzeń kulturową. Tworzy małe społeczno-ści i – chcąc nie chcąc – wpływa na zmiany w przestrzeni publicznej. Kształtuje szkoły, miejsca pracy, tkankę miejską. I irytuje. Bo często różnice kulturowe między róż-nymi grupami religijnymi czy etnicznymi są duże i nie do przeskoczenia. Zachowa-nia „obcego” sąsiada są odpychające i z bli-ska objawiają swoją nieprzystawalność do naszych zwyczajowych, a tym samym familiarnych, przyjaznych i bezpiecznych sposobów bycia. Dlatego dzisiaj bardziej niż kiedykolwiek wcześniej potrzebujemy polityki multikulturowej. Żeby „zdiasporo-waną” Europę uczynić znośną dla wszyst-kich. Nie będzie to jednak łatwe. Multikul-turalizm stanowił – obok postkolonializmu czy feminizmu – jeden z prądów myślowych inspirujących politykę lewicy w latach 70. i 80. Chodziło głównie o to, żeby państwa demokratyczne uwzględniały faktyczne różnice wynikające z rozkładu przywile-jów w społeczeństwach. W praktyce jed-nak państwa europejskie nigdy nie prowa-dziły polityki „multi-kulti”. Bo w gruncie rzeczy nie mogły. Kultury są dynamiczne i wyrastają z różnych społeczności. Nie są statyczne ani nie istnieją w izolacji, a różnorodność kulturowa nie jest spo-łeczną anomalią, lecz normą. Ten multi-kulturalizm nie ma nic wspólnego z pań-stwową polityką. Tworzy się sam. Rządy nie mogą przecież samodzielnie kreować kultury, a co dopiero wielokulturowości. Mogą jednak oswajać z „innym”, edukować przyjezdnych, tworzyć przyjazne środowi-sko dla różnych wartości, stawiać na dia-log i otwartość. Taka spójna polityka nigdy nie istniała. – W Niemczech nie prowadzi-liśmy polityki wspierającej wielokulturo-wość – powiedział Mekonnen Mesghena z Fundancji Heinricha Bölla już w 2010 r., kiedy to Angela Merkel ogłosiła śmierć idei „multi-kulti”. – Wręcz przeciwnie. Mieliśmy politykę zaprzeczania. Zaprze-czaliśmy wzrostowi liczby emigrantów. Zaprzeczaliśmy temu, że Niemcy się zmie-

niają i stają bardziej różnorodne. Pod tym zdaniem mogą podpisać się wszyscy euro-pejscy liderzy.

radykalny socjalZamiast „multi-kulti” Europa zupełnie przy-padkiem wytworzyła gettoizację. Potomko-wie imigrantów urodzeni już na Starym Kon-tynencie często nie mogą przebić szklanego sufitu społecznego awansu. Poczucie wyklu-czenia, bycia obywatelem drugiej katego-rii, cichy, ukryty rasizm i subtelna dyskry-minacja to żale, które wciąż przewijają się w wypowiedziach radykalizującej się mło-dzieży. A poczucie obrazy i poniżenia natu-ralnie szuka drogi ujścia i celu. Najczęściej poprzez przemoc i/albo działalność prze-stępczą. Problem zwiększa także fakt, że granice między poniżającymi i poniżanymi nakładają się na granice między społecznie uprzywilejowanymi i społecznie upośle-dzonymi. Kasynowy kapitalizm, w którym garstka zwycięża, a resztę czeka prekary-zacja, tę frustrację tylko pogłębia. Zwięk-szające się z każdym rokiem nierówności społeczne implikują radykalizm. To, że dziś skrzywdzonych i poniżonych, wykluczo-nych, przerażonych, wściekłych i szukają-cych zemsty desperatów przygarniają rady-kalni imamowie, jest przypadkiem. Równie dobrze, co mogliśmy obserwować w prze-szłości, mogliby to być faszyści, komuniści, anarchiści. Dlatego też ani „obrzydzanie życia muzułmanom w Europie”, ani depor-tacja, ani „obcinanie głów” radykałom nam nie pomogą. Nie tylko dlatego, że Europa sta-łaby się wówczas niedemokratycznym kon-tynentem, zaprzeczając swoim wartościom: wolności, równości, braterstwu, tolerancji, solidarności. I nie tylko dlatego, że w prak-tyce deportacja „obcych”, którzy się tutaj uro-dzili, jest niemożliwa, ale głównie dlatego, że problem jest strukturalny i zasadniczo eko-nomiczny, a nie kulturowy. Nie jesteśmy na „wojnie kulturowej”, tylko na „froncie eko-nomicznym”. Odpowiedzią jest realizacja radykalnej polityki socjalnej, która wyciągnie z nędzy i beznadziei młodych Europejczyków. Bez względu na rasę, poglądy, pochodzenie rodziców czy wyznawaną religię. Bezduszny kolonializm Północy w przeszłości zniszczył Południe. Bezmyślny neokolonializm po 11 września zdestabilizował sytuację na pery-feriach. Nieokiełznany, spuszczony ze spo-łecznego łańcucha neoliberalizm dewastuje centrum. Nasza przyszłość i bezpieczeństwo zawisły na włosku. Ksenofobia i nerwowa, agresywna polityka spowodują, że spad-niemy w przepaść przemocy. «

Dzisiaj, bardziej niż kiedykolwiek wcześniej, potrzebujemy polityki multikulturowej. Żeby „zdiasporowaną” Europę uczynić znośną dla wszystkich.

566-MAKIETA 2 24-43.indd 32 20/01/2015 14:20:11

033

566-MAKIETA 2 24-43.indd 33 20/01/2015 14:20:12

034 FELIETONZNOWU DOBRONIAK

» Tytuł dwuznaczny, bo z jednej strony był reklamą samochodu

rodzimej produkcji, a z drugiej strony wątek miłosny sugerował, o jakie wła-ściwie „syrenki” chodziło. Nawet jedna taka syrenka znalazła na końcu swo-jego wybawiciela i odjechała razem z nim, oczywiście syrenką, w stronę zachodzącego słońca – że tak walnę metaforą.

Coraz mniej jest takich subtel-nych metafor i sugestii. Sprawa doty-czy zarówno polskiego kina, jak i życia w realu. Teraz to wszystko raczej jest zra-dykalizowane. Jak już zaczyna się jaka-kolwiek polemika, to przypomina walkę z użyciem broni nuklearnej do zniszcze-nia mrówki.

W Polsce powstało coś, co osobiście mnie śmieszy, ale tylko z tego powodu, że nie ma mnie tam, „na miejscu, w kraju”. Powstali jacyś dziennikarze niepokorni

i dziennikarze głównego nurtu. Do tego dochodzi masa blogerów-grafomanów, którzy z namaszczeniem próbują przeko-nać internety do jakichś głupot wyczyta-nych gdzieś indziej i zinterpretowanych przez nich w dowolny sposób.

Ostatnia walka na noże z Owsiakiem jest pięknym przykładem. Niepokorni zaczęli walczyć z ludem, który daje swoje pieniądze na WOŚP. To pewna nowość, bo zawsze czepiali się raczej rządu, który był złodziejem, a wszelki koklusz był winą Tuska. Teraz się zagalopowali i powiedzieli, że lud jest głupi. No i się doigrali. Lud poszedł na dożynki licznie i wyłożył z sakiewki po raz kolejny nie-zły kawał grosza. Niepokorni powinni dostać zawału. Lud ich nie posłuchał. Szok. Niedowierzanie.

I to jest puenta. To, że ktoś krzy-czy najgłośniej i używa mocnych słów, nie oznacza, że ma rację. Niepokorni

„Polska to piękny kraj, co krok to przygoda” – mawiała turystka ze Stanów w filmie Jana Rutkiewicza według scenariusza Jacka Fedorowicza, pt. „Kochajmy syrenki”.

„Właśnie dlatego cię nienawidzę”

krzyczą czasem tak głośno, że nie sły-szą głosu ludu. I kiedy są święcie prze-konani, że mają taką najmojszą rację ze wszystkich, nagle się dziwią, że na przy-kład nie wygrali wyborów. Że jednak nie są większością.

Ostatni wynik wyborów do Euro-parlamentu i do samorządów jest tego pięknym przykładem. Wygrana Korwina natomiast pokazuje, że nie ma taryfy ulgowej. I niepokorni, i pokorni są na cenzurowanym. Do tej pory politycy żar-towali sobie z Polaków, a teraz Polacy zażartowali sobie z polityków i zagło-sowali na Korwina. I dobrze. Taka jest demokracja.

Tym, co mnie najbardziej niepokoi, jest ogromna większość, która w ogóle nie poszła na wybory. Ma to po prostu w dupie. Tak samo jak to, że niepokorni na Owsiaka zabronili dawać kasę. Cóż, demokracja. «

566-MAKIETA 2 24-43.indd 34 20/01/2015 14:20:17

035

566-MAKIETA 2 24-43.indd 35 20/01/2015 14:20:20

036 WIELKA BRYTANIADZIEJE SIĘ

1. Wystawa Instytutu Pamięci Narodo-wej (IPN) z Lublina pt. „Zaplute Karły Reakcji. Podziemie Polski Niepodległej w latach 1944 – 1956”2. Otwarcie uroczystości: dr Marek Laskiewicz, prezes Związku Komba-tantów i Rodzin (ZKR) i Sylwia Kosiec, sekretarz ZKR3. Zarys postaci gościa honorowego Ser-giusza Paplińskiego ps. „Kawka”, żoł-nierza oddziału gen. Antoniego Hedy ps. „Szary”4. Prezentacja obozowiska żołnier-skiego; przygotowuje Janusz Wajda – przedstawiciel organizacji Pokolenia i Fundacji Łączka na Wielką Brytanię5. Projekcja filmu „Od pistoletu do pędzla” o Sergiuszu Paplińskim6. Wspomnienia i film o gen. Antonim Hedzie ps. „Szary”7. Wykład o Żołnierzach Wyklętych autora książki „Bestie – mordercy Polaków” Tadeusza M. Płużańskiego, historyka z IPN z Warszawy, gościa

honorowego; stoisko promocyjne z książkami8. Spotkanie z twórcami serialu pol-skiego „Czas honoru”. Temat: boha-terowie II wojny światowej – kulisy powstawania filmu9. Występ grupy rekonstrukcyjnej LGH „First to Fight” w mundurach i z bronią10. Koncert

Spotkanie trzech weteranów: spadochroniarz, krechowiak

oraz pancerniak

Spotkali się: spadochroniarz, krechowiak oraz pancerniak

Spotkanie trzech weteranów

» Przywitali Nowy Rok 2015 w zdro-wiu, szczęściu, z kieliszkiem szkoc-

kiej, w swoim przyjemnym towarzystwie, uradowani, że doczekali tej chwili, życząc sobie spotkania w następnym roku. Humor im dopisywał. Pancerniak Stanisław Stępień przyrzekł, że postara się dożyć wieku swo-jego generała – Stanisława „Bacy” Maczka, tj. 104 lat. Spotkanie nie mogło się odbyć bez tematu SPK – losu ich organizacji woj-skowej i jej jakże haniebnego końca, co ich trapi i bardzo zasmuca. «

Święto Żołnierzy Wyklętych – Niezłomni1 marca odbędą się londyńskie obchody święta Żołnierzy Wyklętych, organizowane przez Polską Wspólnotę w Wielkiej Brytanii PWWB – Związek Kombatantów i Rodzin. Uroczystości odbędą się w Ognisku Polskim w londyńskim Kensington. Poniżej prezentujemy wstępny plan uroczystości.

Więcej na

pwwb.co.uk

566-MAKIETA 2 24-43.indd 36 20/01/2015 14:20:23

037

566-MAKIETA 2 24-43.indd 37 20/01/2015 14:20:24

038 RozmowaMiędzy naMi PolakaMi

Nie engliszuj polskiego, bo się ośmieszasz– „Przekroczony dedlajn to fakap, któremu musisz stawić czelendż”, na szczęście „jeśli nie potrafisz tego zrobić, zostaniesz odpowiednio skołczowany” – takie wypowiedzi to przykłady, często bezkrytycznego, wprowadzania do polszczyzny zapożyczeń z języków obcych – opowiada prof. Włodzimierz Gruszczyński z SwPS w warszawie w rozmowie z Joanną Poros. – Niekiedy to brzmi naprawdę śmiesznie – dodaje językoznawca.

Joanna PoRoS, PaP

Jakie są obecnie główne źródła przenikania do

języka polskiego słów z innych języków? Które środowiska najczęściej stosują te zapożycze-nia?

Dziś nowe słowa czerpiemy przede wszystkim z angielskiego. Angielski jest modny, a jednocześnie umożliwia porozumienie w wielu rejo-nach świata. Najczęściej chyba słowa angielskie pojawiają się w rozmowach i korespondencji pracowników korpo-racji. Tworzy się tzw. polszczyzna kor-poracyjna. Dodajmy, że taki sposób mówienia to przeważnie wynik środo-wiskowej mody i snobizmu, a nie fak-tycznych potrzeb nazewniczych.

Oto kilka przykładów z internetu – z czegoś w rodzaju słowniczka pol-skiego „języka korporacyjnego” czy „korposlangu”. „Nie dostaliśmy appro-vala na tego requesta, forwardnij nam to ASAP (as soon as possible)”; „Sfor-warduj draft tego case’a do swojego teamu ASAP, żeby każdy mógł przy-gotować ekszyn plan przed jutrzej-szym deadlinem”; „Korpo to miejsce, gdzie czelendżujesz kejsy, fokusując się na ekszyn pointach”; „Czas w korpo płynie od brifu do dedlajnu”; „Prze-kroczony dedlajn to fakap, któremu musisz stawić czelendż”; „Nie martw się. Jeśli nie potrafisz tego zrobić, zostaniesz odpowiednio skołczowany”.

Polacy są przywiązani do mody na angielski. Bardzo wielu ludzi uczy się u nas tego języka. Przeczytałem nie-dawno, że pod względem liczby oby-wateli władających angielskim Polska jest na szóstym miejscu w Europie. To znakomicie. Gorzej jednak, gdy język angielski mieszany jest z polskim na zasadzie makaronizowania – powstaje wtedy tzw. ponglish. Celują w tym wła-śnie pracownicy wielkich korpora-cji. Kiedy młody człowiek przycho-dzi do takiej pracy, zazwyczaj „wpada jak śliwka w kompot” i szybko zaczyna sam mówić w ten sposób. Wydaje się, że na przykład słowo „deadline” czy akronim „ASAP” muszą pojawiać się w wypowiedziach i mailowej kore-spondencji pracowników korporacji obowiązkowo.

Tak jest, jeśli chodzi o korpo-racje oraz o świat marketingu czy reklamy. W przypadku informatyki

566-MAKIETA 2 24-43.indd 38 20/01/2015 14:20:26

039czy elektroniki terminy i quasi-terminy przej-mujemy razem z technologią; często dla tych słów nie ma polskich odpowiedników. Tak samo w muzyce, gdy mówimy o muzycznych gatun-kach, podgatunkach i stylach – jak heavy metal, indie rock, glam rock czy acid jazz.

Czy są pozytywne efekty tego przenikania słów?

Zaletą jest to, że nowe słowa wzbogacają ter-minologię i poszerzają nasze możliwości komu-nikacyjne. Jednak stosujmy zapożyczenia z umia-rem. Ich nadużywanie jest jak objaw snobizmu, niczym pragnienie pokazania otoczeniu, „jakim ja jestem światowcem”. Notoryczne wprowadzanie do wypowiedzi w języku polskim słów angielskich lub nawet całych angielskich fraz – a raczej pseudoan-gielskich, kiedy mówimy o dołączaniu do angiel-skich słów polskich końcówek – może brzmieć śmiesznie, wręcz żałośnie.

Wspomniałem o korzyści, którą jest poszerza-nie naszych możliwości komunikacyjnych dzięki nowym terminom. Jest jednak także groźba zjawi-ska odwrotnego: zawężania możliwości komunika-cyjnych w relacjach międzypokoleniowych, kiedy na przykład przy jednym stole usiądzie rodzina i dziadek kompletnie nie rozumie, o czym mówi jego wnuk.

Opowiadał pan o angielskim. Jak wygląda w Polsce kwestia zapożyczeń z innych języ-ków?

Zapożyczamy ostatnio bardzo dużo słownic-twa „kulinarnego”, ponieważ wypada znać zagra-niczne potrawy oraz ich składniki. Zaczęło się od włoskiego – od pizzy, spaghetti. Dzisiaj mamy także farfalle, cannelloni, fusilli, które zastąpiły nasze poczciwe wstążeczki, kokardki, muszelki i świ-derki. Ludzie zapamiętują te włoskie nazwy. Bawi mnie jednak czasem, gdy słyszę, na ile sposobów klienci restauracji lub sklepów starają się wymó-wić – kalecząc przy tym język włoski – na przykład słowo „gnocchi”. To samo dzieje się przy zamawia-niu hiszpańskiej tortilli.

Czy dla dobra polszczyzny proces zapoży-czeń z języków obcych należałoby jakoś kon-trolować? Czy, pana zdaniem, językoznawcy powinni zacząć w jakiś sposób reagować?

Językoznawcy czuwają nad kulturą języka, nad poprawnością językową, ale nie mogą niczego zabronić, wlepić mandatu. Mogą tylko doradzić Pola-kom, żeby przy zapożyczaniu obcych słów zacho-wywali umiar. Tym, którzy słyszą, jak inna osoba nadużywa obcojęzycznych zapożyczeń i którzy dochodzą do wniosku, że to brzmi dziwnie, a nawet komicznie, radziłbym reagować… śmiechem. W roz-mowie można także protestować w żartobliwy spo-sób, zwracając na przykład uwagę: „Przepraszam, ale nie wiem, co to znaczy czelendżować”. «

566-MAKIETA 2 24-43.indd 39 20/01/2015 14:20:27

040 sygnaŁyCZYTELNICY PISZĄ + Z LISTÓW DO REDAKCJI

Wszyscy kochamy naszą angielską PolonięW niewielkim świętokrzyskim miasteczku o dźwięcznej nazwie skarżysko-Kamienna miał miejsce występ amatorskiego chóru i zespołu instrumentalnego. 

CiCha noC– Gdy tylko usłyszę pierwsze dźwięki kolędy „Cicha noc”, od razu ronię łzę tęsk-noty za tymi Polakami, którzy przed wie-kami zmuszeni byli zamieszkać z daleka od naszego kraju z powodów czysto poli-tycznych. W dobie współczesnej wielu naszych drogich rodaków mieszka na Wyspach Brytyjskich z powodów eko-nomicznych. Zatem tą kolędą łączę moje serce z naszą ukochaną Polonią – wtrąca Barbara Dymska.

Wśród nocnej ciszy…– Mnie chwyta za serce kolęda nosząca tytuł „Wśród nocnej ciszy”. Ten wyjąt-kowy utwór opowiada o narodzeniu Bożej Dzieciny, która ukochała sobie pro-stych, zwykłych ludzi, dla których ponio-sła śmierć, aby oni mogli być zbawieni. Mam córkę, która studiuje w Londynie. Tym koncertem byłem razem z nią bli-sko, a całe moje serce składało życze-nia wszystkiego najlepszego dla naszej Polonii, którą los rzucił tak daleko od ojczyzny – opowiada Henryk Aleksan-drowski.

Ten wyjątkowy wieczór zbratał nie tylko widzów i zaproszonych na koncert gości. Zbratał on także z nami drogą Polo-nię, która sercem jest blisko nas. «

eWa MichaŁoWsKa-WalKieWicz

» W ten piękny wieczór, upamiętnia-jący niedawno celebrowane Boże

Narodzenie, wykonywane były znane wszystkim kolędy i pastorałki. Tym kon-certem zbratane zostały nie tylko serca zebranych gości, ale też i serca tych, któ-rych los rzucił za granicę naszej ojczyzny.

BiaŁe Boże narodzenie – Najcudowniejszą dla mnie kolędą jest oczywiście ta nosząca tytuł „Białe Boże Narodzenie”. Pierwotnie była ona wyko-

nywana przez Binga Crosby’ego oraz Mar-thę Mears, w znanym wszystkim filmie „Gospoda świąteczna”. Od tamtego czasu kolęda ta pozostaje jedną z najbardziej popularnych i znanych piosenek kul-tury angielskiej. Niemalże każdy anglo-języczny wykonawca, wydając płytę ze świątecznymi piosenkami, zamieszcza na niej „White Christmas” jako jeden z piękniejszych utworów. Ja mam syna, który wyjechał szukać pracy do Lon-dynu, zatem słuchając kolęd skarżyskiego chóru, błogosławiłam całą naszą Polonię osiadłą na Wyspach Brytyjskich – mówi pani Jadwiga.

566-MAKIETA 2 24-43.indd 40 20/01/2015 14:20:28

041

Jestem miłośniczką sutton…W Sutton, w mieście położonym na

południowy-zachód od Londynu, w Sur-rey, gdzie życie płynie z uśmiechem i występuje bardzo niski wskaźnik prze-stępczości, wzajemne wsparcie polskich mam i czas spędzony razem są spoty-kane bardzo często. W Sutton obserwu-jemy mnóstwo Polskich mam z dziećmi, było nas mniej i przybywa coraz wię-cej, czego dowodem jest znaczny wzrost liczby przyjęć na polskie play grupy do Children’s Centre, czyli takich miejsc, w których organizowane są regular-nie i za darmo spotkania polskich mam ze swoimi pociechami. Tatusiowie rów-nież mogą brać w nich udział, ale nie dostrzega się ich często na tych gru-pach, bo zazwyczaj pracują na pełny etat. Polskie mamy przychodzą tam więc ze swoimi niemowlętami i przed-szkolakami. W Thomas Wall Nursery na Western Road w Sutton mamy Polki i ich dzieci spędzają razem czas w każdy piątek od godz. 11. Jest tam mnóstwo polskich mam z pociechami bawiącymi się w zadaszonym ogrodzie, w którym znajdują się: zjeżdżalnia, wielkie klocki, tablica do rysowania i malowania, sto-lik z flamastrami, kredkami i papierem artystycznym, piasek do zabawy, woda, drabinki, rakiety tenisowe z kolorowymi piłeczkami. W środku przedszkola, w którym prowadzona jest play grupa przez polską panią, wszyscy bawią się znakomicie, polskie mamy mają czas na ploteczki i z dumą obserwują swoje

skarby. Tutaj wszyscy mówią w języku polskim, dzieci robią laurki, sypią bro-katem i błyszczącymi serduszkami, śpie-wają z mamami ,,Baloniku mój malutki” i ,,My jesteśmy krasnoludki”. W Sut-ton w popularnym Manor Park, poło-żonym 5 minut drogi spacerem od sta-cji kolejowej, polskie rodziny wypoczy-wają na zielonej trawie wśród pięknych drzew i krzewów. Tutaj też, w samym sercu parku, znajduje się plac zabaw dla niemowląt, przedszkolaków i star-szych dzieci. Kiedy słonko zagrzeje, szybko pojawia się w Manor Park duży, kolorowy wóz ze świeżymi lodami, dzieci biegną do niego już po usłyszeniu ślicznej melodyjki. W Manor Childre-n’s Centre na Myrtle Road też jest dar-mowa polska grupa zabaw i spotkań dla dzieci i ich rodziców. Zawsze jest szansa i okazja, aby zaprzyjaźnić się z drugą mamą, która ma dziecko w zbli-żonym lub tym samym wieku co nasza pociecha. Trochę dalej, w stronę Bel-mont, znajduje się Shanklin Children’s Centre na Rookley Close, gdzie w każdy piątek o godzinie 15.00 prowadzone są zajęcia przez Polkę, która wraz z angielskimi przedszkolankami i nauczy-cielkami organizuje zajęcia zdrowego odżywiania i zabaw z farbami. Polskie dzieci uczą się samodzielnie przygoto-wywać posiłki, rozwijają własną kre-atywność, mamy odkrywają ich talenty. Czego nam, mamom, więcej potrzeba do szczęścia? W Sutton jest wiele polskich sklepów, najtaniej jest w Leśnej Chacie, są też Chopin na High Street i trochę dalej, na Brighton Road – Smak – Rus-sian, Polish & Lithuanian Delicatessen. Polskie panie chwalą sobie sztukę fry-zjerską i znakomitą obsługę pani Anity, której salon mieści się w Sutton na Westmead Road. Przecież każda mama musi mieć piękne, zadbane włosy! Pol-skie mamusie są szczęśliwe w Sutton. Paulina – jedna z mam – mówi, że „nie wyprowadzi się z Sutton, bo to najlep-sze miejsce do życia dla polskiej rodziny z dziećmi”. Gosia ma takie zdanie: „Moja przyjaciółka, Polka z Sutton, pomogła mi otworzyć mój własny biznes. To naj-lepszy przyjaciel, jaki może być”. W Sut-ton zawieramy polskie przyjaźnie, które traktujemy jak rodzinę. Cóż, tutaj, gdy naszych mam nie ma, posiadamy naj-cenniejszy skarb – nasze przyjaciółki – polskie Mamy.

Magdalena górecka

Napisz do nas

zaginiony marek kurka1 lipca 2014 r. w Londynie (Wielka Bryta-nia) zaginął Marek Kurka. Ma 39 lat, 185 cm wzrostu i niebieskie oczy. W dniu zagi-nięcia ubrany był w żółty rowerowy dres oraz siwy kask. Miał przy sobie czarny ple-cak. Zaginiony może poruszać się rowerem – szarą kolarzówką.

Ktokolwiek widział Marka Kurkę lub ma jakiekolwiek informacje o jego losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zaginionych pod całodo-bowym numerem +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję.

zaginiony mateusz stopczyński1 grudnia 2014 r. w Rochester (Wielka Bry-tania) zaginął Mateusz Stopczyński. Zagi-niony ma 27 lat, 186 cm wzrostu i niebie-skie oczy.

Ktokolwiek widział Mateusza Stop-czyńskiego lub ma jakiekolwiek informa-cje o jego losie, proszony jest o kontakt z ITAKĄ – Centrum Poszukiwań Ludzi Zagi-nionych pod całodobowym numerem +48 22 654 70 70. Można również napisać w tej sprawie do ITAKI: itaka@zaginieni.pl. Naszym informatorom gwarantujemy dyskrecję.

Zdjęcie Mateusza Stopczyńskiego oraz innych zaginionych: www.zaginieni.pl

566-MAKIETA 2 24-43.indd 41 20/01/2015 14:20:28

042 WIELKA BRYTANIANASZE SPRAWY

Dzięki temu wiedza o tym, jak możemy sobie pomóc, dotarłaby do bardzo dużej liczby odbiorców.

Gosiu, mam troszkę wolnego czasu i mnóstwo zapału. Jeśli tylko mogłabym w jakikolwiek sposób pomóc (oczywiście wolontaryjnie), czy to w zakresie kon-taktu z klientem, czy pomocy w organi-zowaniu różnego rodzaju warsztatów, czy też pisania notek/artykułów do ulo-tek, biuletynów, gazet… Czy ogólnie zor-ganizowania czegokolwiek w tym kie-runku… chętnie służę pomocą!

Pozdrawiam

MAGDA K.

PANI GOSIU,z zainteresowaniem przeczytałem „Cool-turę” z 10 stycznia 2015 oraz Pani apel i otwarcie kampanii na rzecz poprawy zdrowia psychicznego Polaków żyją-cych w UK. W naszym mieście i okoli-cach Reading jest ok. 30 tys. naszych rodaków. Z mojej inicjatywy w 2012 r. przy polskiej parafii powstała Bezpłatna Poradnia Rodzinna. W dniu dzisiejszym posiadam 10 stałych współpracowników i prowadzimy 8 dużych programów skie-rowanych przede wszystkim do naszych obywateli. W mijającym roku przyjęli-śmy ok. 970 osób.

Z racji mojego zawodu i doświad-czeń w pracy na terenie UK szczególny nacisk położyliśmy na szeroko rozumiane zdrowie psychiczne osób potrzebujących naszej pomocy. Psycholog, terapeuta, prawnik (prawo polskie i angielskie w całym zakresie), księgowy, tłumacz, nauczyciel (język polski i angielski), logo-peda, położna – to osoby, które bezpłat-nie w każdy poniedziałek w godz. 17.00 – 22.00 przyjmują i udzielają porad oso-bom potrzebującym.

Prowadzimy terapie grupowe i indy-widualne, tworzy się nowa grupa wspar-cia dla osób współuzależnionych, współ-pracujemy z miejscowym kołem AA, prowadzimy szkołę rodzenia, naukę j. angielskiego – dwa poziomy, pomagamy osobom w znalezieniu pracy czy otwar-ciu własnej działalności. Są to oczywiście tylko niektóre aspekty naszej działal-ności, ale myślę, że obrazuję to, o czym Pani mówi w swoim artykule. W naszej poradni pracują ludzie z wykształceniem

GosiaDemetriouradziDemetriou

GOSIA DEMETRIOU – Dip SW, BA (Hons) in Social Work, AMHP. Gosia jest zarejestrowanym pracownikiem społecznym w General Social Care Council i członkiem BASW. Jest wydawcą książki „Dear Gosia/Droga Gosiu”, napisanej na podstawie listów czytelników jej poradnika w tygodniku Cooltura. Książkę

można zamówić na www.deargosia.com.

Cena: £7.49

KSIĄŻKA

w tygodniku Cooltura. Książkę można zamówić na www.deargosia.com.

Cena: £7.49

Przesyłkaza darmo

kierunkowym i dużym doświadczeniem. Wszystkie porady udzielane są bezpłat-nie. Obowiązują wcześniejsze zapisy tele-foniczne.

Pozdrawiam

MIREK LATKOBezpłatna Poradnia Rodzinna, Dom Polski, Szkoła Polska, 81 London Road, Reading, tel. 07896222205.

MOI DRODZY,dziękuję za maile, informacje, pomysły i chęci pomocy. Czekam na więcej kon-taktów od organizacji lokalnych czy też indywidualnych osób z informacją, jak i jaka pomoc u Was działa, jak możemy wymienić się doświadczeniami i co sami możemy zaoferować. Zachęcam też bardzo do kontaktu ze mną tych, któ-rzy potrzebują pomocy, ponieważ to oni mają wiele pomysłów na to, z jakiej formy pomocy skorzystaliby najbardziej.

Piszcie do mnie, a ja będę koordyno-wać naszą „Kampanię na rzecz poprawy zdrowia psychicznego Polaków żyjących na Wyspach”.

GOSIA

DROGA GOSIU,właśnie przeczytałam o Twoim fan-tastycznym pomyśle zorganizowa-nia kampanii na rzecz poprawy zdro-wia psychicznego Polaków żyjących na Wyspach. Z wykształcenia jestem psy-chologiem, od ponad roku również członkiem zwyczajnym Polish Psycholo-gists’ Association.

Obecnie zajmuję się wychowywa-niem dwójki moich malutkich dzieciacz-ków. Moje plany zawodowe na nieda-leką przyszłość idą głównie w kierunku psychoterapii skierowanej do Polaków mieszkających w UK. Jestem bardzo świadoma tego, jak dużą trudność mają nasi rodacy w wołaniu o pomoc psycho-logiczną, a jeszcze większą w odnalezie-niu jej w ojczystym języku. Dodatkowo ciężko o miejsce, w którym konsultacje byłyby darmowe. Osobiście oprócz PPA nie znam tutaj żadnej innej organizacji/stowarzyszenia oferującego chociażby darmowe konsultacje telefoniczne.

Mieszkając jeszcze w Polsce, byłam wolontariuszem pierwszego kontaktu z klientem w Centrum Interwencji Kry-zysowej w Gdańsku. Tam przekonałam się, jak ważna i owocna może być nawet jedna rozmowa z osobą znajdującą się w nagłym kryzysie psychicznym. Klu-czowy jednak jest fakt świadomości ist-nienia takich miejsc, do których w razie czego można zadzwonić czy też przyjść. To daje poczucie bezpieczeństwa.

Oczywiście byłoby cudownie, gdyby była możliwość stworzenia takich miejsc z bezpośrednią darmową pomocą psy-chologiczną. Wszystko jest możliwe, kwestia chęci i dużego wkładu ludzi, któ-rym bardzo na tym zależy.

Koncentrując się natomiast na wątku informacyjnym i bardzo realnym – świetnie byłoby stworzyć stronę interne-tową, na której zebrane byłyby wszelkie możliwe opcje darmowej pomocy czy to w samej Anglii, czy na całych Wyspach, zarówno polskiej, jak i angielskiej.

Na Facebooku jest mnóstwo grup dla Polaków, liczących nawet po kilka tysięcy osób. Rozpowszechnienie takiej strony byłoby zatem bardzo łatwe.

566-MAKIETA 2 24-43.indd 42 20/01/2015 14:20:31

043

566-MAKIETA 2 24-43.indd 43 20/01/2015 14:20:32

044 CAFÉ COOLTURALONDYN

27.01. – 14.02. The Peacock, Portugal Street, Holborn, Londyn WC2A 2HT. Stacja: Holborn, Temple. Spektakle: wt. – niedz. 19.30, dodatkowo sob. i niedz. 14.00 lub 14.30. Bilety: od £15 www.sadlerswells.com

Spektakl „Ogień tanga” zawiera w sobie wszystko, co definiuje argentyńską odmianę tego tańca. Żywiołowe ruchy, zmysłowość, latynoski temperament i niezapomnianą muzykę wielkich mistrzów tanga.

TANGO FIRE – FLAMES OF DESIRE

Tango Fire Company z Buenos Aires jest światowym fenomenem i jedną z najlepszych grup tanecznych na świecie. Liczba internautów śledzących ich występy na YouTube przekroczyła już 18 mln. Tango Fire zaprasza na jeden z najbardziej żywiołowych spektakli tanecznych na londyńskim West End.

COOLTURAPOLECA

Przygotował MARCIN URBAN

566-MAKIETA 3 44-63.indd 44 20/01/2015 14:13:46

045

Wystawy» RUBENS AND HIS LEGACY: VAN DYCK TO CEZANNE

24.01 – 10.04. Royal Academy of Arts, Burlington Gardens, 6 Burlington Gardens, Londyn W1S 3ET. Otwarte: niedz. – czw. 10.00 – 18.00, pt. – sob. 10.00 – 22.00. Bilety: £15royalacademy.org.uk/rubens

To pierwsza tak duża wystawa analizująca wpływ twórczości Rubensa na historię sztuki. Zebrano tu zarówno prace holenderskiego mistrza, jak i artystów, których inspirował aż po czasy współczesne: Picassa, Rembrandta, Van Dycka i Delacroix.

» THE PLACE

30.01. – 6.02. Hungarian Cultural Centre, 10 Maiden Lane, Covent Garden, Londyn WC2E 7NA. Stacja: Leicester Square, Charing Cross. Otwarte: pon. – czw. 10.00 – 17.00, pt. 10.00 –14.00. Wstęp wolny, ale wymagana rezerwacja: tel. 020 7240 8448 lub bookings@hungary.org.ukwww.london.balassiintezet.hu

Na wystawie zobaczymy archiwalne zdjęcia z Ukrainy i Węgier oraz te same miejsca sfotografowane współcześnie przez studentów Royal College of Art.

» HENRY WESSEL

Tate Modern, Bankside, Londyn SE1 9TG. Stacja: Otwarte: niedz. – czw. 10.00 – 18.00, pt. i sob. 10.00 – 22.00. Wstęp wolny

Od autostrad po domy na przedmieściach. Henry Wessel przemierzył z aparatem USA, by lepiej poznać i pokazać rzeczywistość Stanów Zjednoczonych.

» POD WSPÓLNYM NIEBEM

29.01. – 1.02. Ognisko Polskie, 55 Princes Gate, South Kensington, Londyn SW7 2PN. Stacja: South Kensington. Wstęp wolny

Grupa fotograficzna „f-stop” działająca przy organizacji Polish Professionals in London prezentuje ostatnią odsłonę tryptyku o Polakach na emigracji.

Teatr» MY NIGHT WITH REG

Od 23.01. Apollo Theatre, Shaftesbury Avenue, Londyn W1D 7ES. Stacja: Piccadilly Circus. Spektakle: pon. – sob. 19.45, dodatkowo wt. i sob. 14.30. Bilety: od £10www.apollotheatrelondon.co.uk

Osadzona w latach 80. tragikomedia o przyjaźni, miłosnych wzlotach i upadkach, rozgrywająca się w środowisku londyńskich gejów. Niepokój w beztroskie życie zaczynają wprowadzać coraz częściej pojawiające się informacje o śmiertelnych skutkach zakażenia AIDS.

» CONTACT.COM

Do 14.02. Park Theatre, Clifton Terrace, Finsbury Park, London N4 3JP. Stacja: Kings Cross, Oxford Circus. Spektakle: wt. – sob. 19.30, dodatkowo czw. i sob. 15.00. Bilety: od £15parktheatre.co.uk

Peter Paul Rubens, Tiger, Lion and Leopard Hunt, 1616

© M

BA, R

enne

s, D

ist.

RM

N-G

rand

Pal

ais

/ Adé

laïd

e Be

audo

in

Henry Wessel, Incidents 021© H

enry

Wes

sel, c

ourt

esy

Pace

/Mac

Gill

566-MAKIETA 3 44-63.indd 45 20/01/2015 14:13:47

046 CAFÉ COOLTURALondyn

Matthew i jego żona Naomi, szukając nowych doznań, zapraszają poznaną przez ogłoszenie młodszą od siebie parę na noc seksu bez ograniczeń. Nie wiedzą, że młodzi mają swój plan…

» TREASURE ISLANDS

Do 8.04. National Theatre, South Bank, Londyn SE1 9PX. Stacja: Waterloo. Spektakle: pon. – niedz. 19.00, dodatkowo śr, sob. i niedz. 14.00. Bilety: od £15www.nationaltheatre.org.uk

Olivier Theatre zamienił się w wyspę skarbów, na której rozegra się wciągający spektakl będący adaptacją sceniczną powieści Roberta Louisa Stevensona. Opowieść o morderstwie, żądzy posiadania i buncie.

» BULL

Do 7.02. The Maria, Young Vic, 66 The Cut, Waterloo, Londyn SE1 8LZ. Stacja: Waterloo. Spektakle: pon. – czw. i sob. 19.45, pt. 19.00, dodatkowo śr. i sob. 14.45. Bilety: od £10 www.youngvic.org

Pełna sytuacyjnego humoru czarna komedia biurowa, której głównymi bohaterami są trzej koledzy desperacko walczący o utrzymanie się na stanowiskach. Twórcy liczą na spontaniczne i żywiołowe reakcje publiczności. Reżyserką jest Soutra Gilmour, zdobywczyni Evening Standard Award 2012 za „Inadmissible Evidence” (Donmar Warehouse) oraz „Antigone” (National Theatre), a także nominowana do Olivier Awards.

Kino» BIG HERO 6

Od 29.01. Animowany, USA. Reż. Don Hall, Chris Williams, głosów użyczyli: Scott Adsit,

Ryan Potter, Daniel Henney, T.J. Miller, Jamie Chung, Damon Wayans Jr

Animowana komedia w trójwymiarze z wytwórni Walta Disneya. Hiro razem z robotem własnej konstrukcji muszą uratować swoje miasto przed zagładą.

» KINGSMAN: THE SECRET SERVICE

Od 29.01. Szpiegowski, UK. Reż. Matthew Vaughn, wyst.: Colin Firth, Michael Caine, Taron Egerton, Sophie Crookson, Samuel L. Jacksonwww.kingsmanmovie.com

Weteran wywiadu bierze pod swoje skrzydła początkującego agenta, by pokazać mu, jak odnaleźć się w skomplikowanym świecie szpiegów.

» INHERENT VICE

Od 30.01. Komedia kryminalna, USA. Reż. Paul Thomas Anderson, wyst.: Owen Wilson, Joaquin Phoenix, Josh Brolin, Reese Witherspoon, Benecio Del Toro

Akcja filmu rozgrywa się na przełomie lat 60. i 70. Uzależniony od marihuany prywatny detektyw prowadzi śledztwo w sprawie porwania swojej byłej dziewczyny.

» THE TURNING

Od 30.01. Obyczajowy, Australia. Reż. Mia Wasikowska, Justin Kurzel, David Wenham, wyst.: Rose Byrne, Cate Blanchett, Hugo Weavingwww.theturningmovie.com.au

Na film składa się 17 nowel zrealizowanych przez utalentowanych australijskich artystów różnych dyscyplin. Pokazują one niecodzienne momenty w codziennym życiu mieszkańców małej społeczności.

Koncerty» HOZIER

31.01. i 1.02., godz. 19.00. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd’s Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: sprzedane

» STRICTLY COME DANCING LIVE

7.02., godz. 14.30 i 19.30; 8.02., godz. 13.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £29.75

» JASON MRAZ

8.02., godz. 19.00. Eventim Apollo, 45

Contact.com

Kingsman: The Secret Service

fot.

Kim

Ha

rdy

566-MAKIETA 3 44-63.indd 46 20/01/2015 14:13:48

047

ŚciągajCOOLTURĘna tableti komórę!

Terazjuż dostępnana twoimsmartfoniei tablecie!

CZYTAJ MAGAZYN

Queen Caroline Street, Hammersmith, Londyn. Stacja: Hammersmith. Bilety: £46.25

» MACY GRAY

14.02., godz. 19.00. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd’s Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: od £36.56

» THE X FACTOR LIVE TOUR

20.03., godz. 18.30 i 21.03., godz. 12.30. O2 Arena, Millennium Way, North Greenwich, Londyn. Stacja: North Greenwich. Bilety: od £24.25

» KIESZA

ostatnich lat ugruntowała swoją pozycję na londyńskiej scenie jazzowej jako wrażliwa artystka obdarzona interesującym głosem, łącząca w swym repertuarze elementy jazzu i folku. Śpiewa w trzech językach: polskim, francuskim i angielskim. W Jazz Café POSK artystka zaśpiewa swoje nowe i nieco starsze utwory w towarzystwie swej znakomitej grupy muzycznej, w skład której wchodzą: Kristian Borring – gitara, Mark Rose – kontrabas, Chris Nickolls – perkusja, Shirley Smart – wiolonczela i gość specjalny Shez Raja – gitara basowa.

» WILLIE GARNETT BIG BAND

30.01., godz. 20.30. Bilety: £6

Willie Garnett Big Band przywita rok 2015 specjalnym programem, w którym znajdziemy wiele znanych i ulubionych standardów jazzowych. To jeden z najlepszych londyńskich big-bandów, kierowany przez weterana jazzowego, saksofonistę Williego Garnetta. Wokalistką zespołu jest znakomita Leslie Christianne, która ma w swoim repertuarze utwory najwybitniejszych światowych piosenkarek jazzowych, takich jak Ella Fitzgerald, Nina Simone czy Sarah Vaughan.

» ANDY NOWAK TRIO

31.01., godz. 20.30. Bilety: £7

Andy Nowak – pianista polskiego pochodzenia – przywozi z Bristolu swoje znakomite trio grające muzykę opartą na wpływach Oskara Petersona oraz Brada Melhldhau. Andy współpracował z takimi muzykami, jak Jocelyn Brown, Pee Wee Ellis, Fred Wesley i Art Themen. W Café POSK zespół zaprezentuje swoje kompozycje oraz znane standardy w bardzo oryginalnym, własnym opracowaniu. Pozostali członkowie trio to basista Spencer Brown oraz perkusista Andy Tween.

» SCENA POEZJI: PAN TADEUSZ REMIX 2015

24.01., godz. 11.00 i 19.00; 25.01., godz. 16.00. Bilety: £16 i £14

KLUB ORŁA BIAŁEGO» DYSKOTEKA

24.01 i 7.02., godz. 21.00 – 2.00. Wstęp: £10

» BAL KARNAWAŁOWY DLA NAJMŁODSZYCH

25.01., godz. 14.00 – 16.00. Wstęp: dzieci £5, rodzice £2. Konkursy z nagrodami oraz wybór królowej i króla balu!

» KONCERT ZESPOŁU SWAY

31.01., godz. 21.00 – 2.00. Wstęp: £10

» IMPREZA WALENTYNKOWA Z KOLACJĄ

14.02., godz. 21.00 – 2.00. Wstęp: £25

24.03., godz. 19.00. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd’s Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: £18

» PLACEBO

25.03., godz. 19.00. Eventim Apollo, 45 Queen Caroline Street, Hammersmith, Londyn. Stacja: Hammersmith. Bilety: £38.25

» JAMES BAY

8 i 9.04., godz. 19.00. O2 Shepherd’s Bush Empire, Shepherd’s Bush Green, Londyn W12 8TT. Stacja: Shepherd’s Bush. Bilety: od £17.43

W POSK-u JAZZ CAFE

» MONIKA LIDKE BAND

24.01., godz. 20.30. Bilety: £7

Polska wokalistka Monika Lidke w ciągu

Fot.

Shut

ters

tock

566-MAKIETA 3 44-63.indd 47 20/01/2015 14:13:49

048 CAFÉ COOLTURAAPLIK@CJE M0BILN3

PedometerPedometer rejestruje liczbę wykonanych kroków i wyświetla ją razem z liczbą spalonych kalorii, odległością, czasem chodzenia i prędkością na godzinę.Jego obsługa jest bardzo łatwa. Po naciśnięciu przycisku Start wystarczy umieścić smartfon tam, gdzie zawsze znajduje się on podczas chodzenia, i po prostu iść. Będzie on automatycznie rejestrował kroki, nawet jeśli zostanie umieszczony w kieszeni czy plecaku.Wykres z liczbą wykonanych kroków i wszystkimi innymi danymi można wyświetlić w dowolnym czasie.

Garmin FitAplikacja jest swego rodzaju trackerem pokonanej odległości. Pracuje w kilku trybach, między innymi: spacer, bieganie, jazda na rowerze. Jest ona jedną ze sporej

Wybierz aplikacjęW tym tygodniu przedstawiamy aplikacje, które pozwolą wam kontrolować swoją pracę podczas wytężonego wysiłku. Zliczą wasze kalorie, zarejestrują czas trwania waszego wysiłku oraz zapiszą trasę w oparciu o mapy satelitarne. Swoimi osiągnięciami będziesz mógł też podzielić się ze swoimi znajomymi na portalach społecznościowych.

rodziny aplikacji i urządzeń fi rmy Garmin, która specjalizuje się w produkcji GPS-ów. I tu ważna informacja: Garmin Fit działa również wtedy, gdy nie jesteś podłączony do internetu, a twoje położenie określa właśnie za pomocą GPS-a.Aplikacja współpracuje ze stroną Garmin Connect, na której zapisywać możesz całą swoją historię wysiłkową. Poza pod-stawowymi danymi aplikacja zlicza liczbę kilometrów oraz

kalorii spalonych podczas wysiłku.Garmin Fit obsługuje również twój profi l na Facebooku i Twitterze.

EndomondoOsobisty trener, który zmieści się w Twojej kieszeni. Jeśli biegasz, jeź-dzisz na rowerze, chodzisz, pływasz kajakiem lub ćwiczysz coś innego, ta aplikacja cię zmotywuje.Zapisuj trasy, rekordy i publikuj swoje treningi – wszystko w jednej aplikacji. Dane są automatycznie wysyłane bezpośrednio na twój profil na endomondo.com. Tam możesz ana-lizować wszystkie swoje dane, mieć wgląd w statystyki, oceniać postępy, wchodzić w interakcję i rywalizować z ludźmi z całego świata. Producenci chwalą się, że z ich aplikacji korzysta ponad 25 mln użytkowników.Wstań, rusz się i uwolnij swoje endor-finy!

Garmin Fit. Pokazuje na mapie trasę twojego biegu.

Pedometer rejestruje liczbę wykonanych Pedometer rejestruje liczbę wykonanych kroków i wyświetla ją razem z liczbą kroków i wyświetla ją razem z liczbą spalonych kalorii, odległością, czasem spalonych kalorii, odległością, czasem chodzenia i prędkością na godzinę.chodzenia i prędkością na godzinę.Jego obsługa jest bardzo łatwa. Po Jego obsługa jest bardzo łatwa. Po naciśnięciu przycisku Start wystarczy naciśnięciu przycisku Start wystarczy umieścić smartfon tam, gdzie zawsze umieścić smartfon tam, gdzie zawsze znajduje się on podczas chodzenia, i po znajduje się on podczas chodzenia, i po prostu iść. Będzie on automatycznie prostu iść. Będzie on automatycznie rejestrował kroki, nawet jeśli zostanie rejestrował kroki, nawet jeśli zostanie umieszczony w kieszeni czy plecaku.umieszczony w kieszeni czy plecaku.Wykres z liczbą wykonanych kroków Wykres z liczbą wykonanych kroków i wszystkimi innymi danymi można i wszystkimi innymi danymi można

trackerem pokonanej odległości. trackerem pokonanej odległości.

innymi: spacer, bieganie, jazda na innymi: spacer, bieganie, jazda na rowerze. Jest ona jedną ze sporej rowerze. Jest ona jedną ze sporej

kilometrów oraz

EndomondoOsobisty trener, który zmieści się w Twojej kieszeni. Jeśli biegasz, jeź-dzisz na rowerze, chodzisz, pływasz kajakiem lub ćwiczysz coś innego, ta aplikacja cię zmotywuje.Zapisuj trasy, rekordy i publikuj swoje treningi – wszystko w jednej aplikacji. Dane są automatycznie wysyłane bezpośrednio na twój profil na endomondo.com. Tam możesz ana-lizować wszystkie swoje dane, mieć wgląd w statystyki, oceniać postępy, wchodzić w interakcję i rywalizować z ludźmi z całego świata. Producenci chwalą się, że z ich aplikacji korzysta ponad 25 mln użytkowników.Wstań, rusz się i uwolnij swoje endor-finy!

Garmin Fit. Pokazuje na mapie Garmin Fit. Pokazuje na mapie trasę twojego biegu.

redaguje Piotr Dobroniak

566-MAKIETA 3 44-63.indd 48 20/01/2015 14:13:50

049

566-MAKIETA 3 44-63.indd 49 20/01/2015 14:13:52

050 CAFÉ COOLTURAWydarzenia

566-MAKIETA 3 44-63.indd 50 20/01/2015 14:13:54

051

566-MAKIETA 3 44-63.indd 51 20/01/2015 14:13:56

052 CAFÉ COOLTURAWydarzenia

566-MAKIETA 3 44-63.indd 52 20/01/2015 14:14:01

053

566-MAKIETA 3 44-63.indd 53 20/01/2015 14:14:04

054 CAFÉ COOLTURAKSIĘGARNIA

W pętli

»„W   pę t l i ” Nicholasa Evansa   to opowieść o odkupień-czej   mocy miłości i nie-rozerwalnej więzi natury i człowieka. Evans przed-stawia obraz amerykańskiego Zachodu, który jest jednocześnie piękny i bardzo brutalny. Mocne charaktery, trzymająca w napięciu fabuła i zakazana miłość, jaką chciałaby przeżyć każda kobieta.

Okolice miasteczka Hope w Górach Skalistych to niebezpieczne miejsce. I to nie dla ludzi – dla wilków. Przed stu laty tamtejsi mieszkańcy bezlitośnie wymor-dowali całą watahę tych zwierząt. Teraz nowe stado chce osiedlić się w lasach Montany. Choć są gatunkiem chronio-nym przez prawo, farmerzy znowu szy-kują się do dokonania masakry.

Helen Ross, młoda biolog specjali-zująca się w ochronie wilków, zostaje skierowana do Hope, aby ocenić zagro-żenie. Szybko popada w konflikt z lokalną społecznością. Ale oprócz wrogów znaj-duje w miasteczku także miłość. Będzie musiała walczyć nie tylko o bezpieczeń-stwo zwierząt, lecz także o swoje prze-konania i prawo do uczucia.

Czarny Anioł. Opowieść o Ewie Demarczyk

» Książka oddaje cześć jednej z naj-większych artystek polskiej pio-

senki. Jak silną musiała być osobowością, by stworzyć kreację przekraczającą ramy sce-

nicznej roli? Dlaczego jej piosenki żyją i są nieustan-n i e   p r zy -pominane na  polskich estradach, ale w innych wykonaniach tak łatwo stają się falsyfika-tem? Demar-czyk to nie tylko głos, ale także kolor. To jednak nie tylko czarna melancholia, ale także żart. Ten humor jest lekki i wyrafi-nowany, oparty na literaturze z najwyższej półki. Baczyński, Pawlikowska-Jasnorzew-ska, Leśmian, Tuwim – po takich sięgała „tekściarzy”. Zygmunt Konieczny, Andrzej Zarycki i przyjaciele z Piwnicy pod Bara-nami opowiedzieli autorkom o tym, jak Ewa Demarczyk stała się ważną postacią w Krakowie. Jak następnie stała się artystką polskiego i europejskiego formatu. I dla-czego zamilkła.

Już jestem martwy

»Współczesny czarny krymi-nał i western w  jednym. Zemsta, przemoc i pełnokrwi-ste postacie jak z filmów Tarantino:

RAY LAMAR. Jedna zła decyzja, a potem już nic nie wychodziło tak, jak powinno. Teraz nadarza się okazja do powrotu, nawet jeśli nie do dawnego życia i rodziny, to do miej-sca, które kiedyś było jego domem. 

TOMÁS HERRERA. Jedna błędna ocena sytuacji doprowadziła jego życie 

do ruiny. Seria zabójstw w okolicy daje mu nadzieję, że przynajmniej poczuje się jak dawniej, kiedy był szeryfem. 

CORONADO. Miasteczko przy gra-nicy z Meksykiem, w którym kiedyś była ropa. Teraz jest miejscem konfronta-cji kartelu narkotykowego z drobnymi przemytnikami i dilerami. Nie chciałbyś tam mieszkać…

Głosy starego morza

» Zmę-czony 

wojną  bry-tyjski repor-ter porzuca Anglię ,   by spędzić rok na hiszpańskim wybrzeżu Costa Brava. Szuka miej-sca odciętego od  świata, a Farol, mała rybacka wioska, w której się zatrzymuje, całkowicie spełnia jego ocze-kiwania. Egzystencja jej mieszkańców, hoł-dujących tradycyjnym wartościom, płynie w rytmie przypływów i odpływów morza oraz połowów sardynek. Żyją w niemal cał-kowitej izolacji, a wszelkie ich potrzeby zaspokajają spróchniały kościół, skład-nica rybacka, rzeźnik, sklep wielobran-żowy oraz krawcowa, którą mężczyźni odwiedzają nadzwyczaj często. A także bar, w którym wieczorami przy długim stole pod syreną spotyka się starszyzna rybacka, żeby białym wierszem omawiać wydarzenia minionego dnia.

Wszystkie książki jako e-booki można kupić oraz porównać ceny na BookTO.pl

Czyta sięredaguje Piotr Dobroniak

Więcej na:

WydawnictwoAlbatros.com

Więcej na:

Znak.com.pl

Więcej na:

Czarne.com.pl

Więcej na:

WydawnictwoAlbatros.com

566-MAKIETA 3 44-63.indd 54 20/01/2015 14:14:07

055

teraz już dostępna na twoimSMARTFONIE I TABLECIE!

ŚCIĄGAJ COOLTURĘna tablet i komórkę!

566-MAKIETA 3 44-63.indd 55 20/01/2015 14:14:08

056 CAFÉ COOLTURAMUZYKA

» Grabaż wskrzesił legendarną Pidżamę Porno. Co prawda nie

grają już w starym składzie, jednak trzon pozostaje bez zmian: Grabaż, Kozak, Kuzyn. Nowa Pidżama pojawi się w połowie lutego na koncercie w Londy-nie. Korzystając z okazji, Sławek Orwat zadał Grabażowi kilka pytań.

Za trzy lata będziecie z Koza-kiem obchodzić 30 lat istnienia Pidżamy. Rozmawiacie czasami

o tamtych czasach?Jesteśmy coraz starsi i coraz

rzadziej wspominamy tamte czasy. Napisałem o nich książkę i tam starałem się oddać wszystkie wspomnienia z tam-tych lat, opisać je w miarę wier-nie i dokładnie. Skoro już raz się to ukazało, nie ma sensu do tego wracać. Generalnie nie przy-wiązujemy zbyt dużej wagi do tego, co zrobiliśmy. Staramy się raczej patrzeć na to, co jeszcze możemy zrobić.

Znów założysz szapoklak?Tak.

„Pidżama Porno, jak i Strachy Na Lachy to ten sam ja i moja arty-

styczna wizja. Dla mnie nie ma podziału: Pidżama –

Strachy. To, że nazywam

się teraz Strachy Na Lachy, a nie

Pidżama Porno,

to są historie interpersonalne”. To twoje słowa sprzed roku. W jakim składzie Pidżama Porno wyjdzie na scenę londyńskiej Scali i czy będzie to ta Pidżama, na jaką latami czekałeś?

Nie wiem, to się okaże. Pidżama Porno funkcjonuje teraz jako trio, czyli Kuzyn, Kozak i ja. Pomagają nam Lo i Maniek.

Czyli skład, który zagrał rok temu w Londynie jako Strachy Na Lachy?

Wtedy grał z nami jeszcze Tom Horn, który być może pojawi się i tym razem, ale już po drugiej stro-nie sceny.

Strachy grały na koncertach niektóre kawałki Pidżamy. Czy teraz będzie odwrotnie?

Nie. To, że Strachy grały kawałki Pidżamy, było częścią planu. Przez cały ubiegły rok Stra-chy wrzucały je na zasadzie tre-ningu i przelecenia materiału. Możesz zamykać się przez trzy lata w sali prób, ale to nie zastąpi ci występu przed publicznością. Kiedy wykonujesz te utwory pod-czas koncertu, panują zupełnie inne warunki i okoliczności. Nie sztuką jest nauczyć się ich na pró-bie. Żeby potem dobrze żarły, muszą się przegryźć przez koncert.

Oba zespoły będą od lutego działały równoległe czy zawie-sisz na jakiś czas Strachy?

Będzie to wyglądało mniej wię-cej tak, że Strachy w wersjach klu-

Żyjemy w świecie przepowszechnej manipulacji

Pidżama Porno+ Gabinet LoosterScala15/02/2015Londyn

566-MAKIETA 3 44-63.indd 56 20/01/2015 14:14:09

057

bowych będą trochę odchudzone. Za często ostatnio graliśmy. Ludziom trochę się już to przeżarło i można było to zauważyć. Mimo że dawa-liśmy dobre koncerty, a niektóre nawet zajebiste, a ludzie świetnie się bawili, frekwencyjnie nie wyglądało to już tak dobrze jak rok czy dwa lata temu.

„Nikt do powiedzenia nie ma tu nic, choć wszyscy krzyczą gło-śno. O nas zapomniała historia. Po imieniu nam woła bieda, choć już sprzedaliśmy wszystko, co można było sprzedać…”*. Jak ty to robisz, że twoje teksty po 20 latach aż wyją aktualnością?

Prawdopodobnie są prawdziwe.

To, co najbardziej mnie dotyka w twojej poetyce, to perfek-cyjne trafianie w sedno i natu-ralizm opakowany w soczy-ste metafory. Do pisania takich tekstów niezbędna jest chyba ogromna empatia?

Czy ona jest ogromna, czy nie, tego nie wiem. Mam w sobie pewnie tyle empatii, ile ma każdy normalnie funkcjonujący człowiek. Patrzyłem przed chwilą w lustro i nie zauwa-żyłem u siebie żadnych przerostów empatii (śmiech). Empatia nie jest mi obca, ale… bez przesady.

„Orkiestra marsza gra na rynku, dzwony w kościołach, tylko chłopców tutaj nie ma. Urosły na nich zioła…”**. Chyba jeszcze nigdy za naszego życia groźba wojny nie była tak realna jak dziś. Czy ten i inne pacyfistyczne teksty nie powinny na nowo wybuchać ze scen, zanim już nawet zioła na grobach spłoną?

Napisałem wtedy tę piosenkę, ponieważ czułem taką potrzebę. Była ona pisana w czasach wojny bałkań-skiej, czyli całkiem niedawnej i dzie-jącej się w bliskiej nam terytorialnie, mentalnie i antropologicznie rzeczy-

wistości. Tekst był inspirowany wier-szem „Marsz” Brunona Jasieńskiego napisanym tuż po I wojnie świato-wej. Ten obraz był w taki sposób sty-lizowany i z takiej ludowej ballady wyszedł. Wcześniej napisałem inną piosenkę o tym, że wojna nie jest sta-nem naturalnym. Jeśli dochodzi do jakiegokolwiek wrzenia, to jest ono spowodowane propagandą i działa-niami politycznymi. To, co dzieje się teraz w Rosji z ludźmi, którzy jesz-cze nie tak dawno w stu procen-tach popierali Putina i jego działania wobec Ukrainy, pokazuje, jak krótka jest droga pomiędzy tym, czego ci ludzie oczekują i co jest dla nich sta-nem naturalnym – a tym, w jaki spo-sób dają się manipulować. Żyjemy w świecie przepowszechnej manipu-lacji i dlatego uważam, że takie pio-senki jak „Chłopcy idą na wojnę” czy inne nawołujące do tego, by myśleć, są raczej głosami wołających na puszczy.

Mówisz o wszepowszechnej manipulacji. Podzielasz popu-larną ostatnio w niektórych kręgach opinię, że demokracja w obecnej postaci to system nie-skuteczny i w niedługim czasie może zostać zastąpiony innym?

Tak daleko bym się nie posunął. To, że demokracja przybrała obec-nie takie, a nie inne formy, w dużej mierze spowodowała apatia spo-łeczeństw. Kiedy jednak te społe-czeństwa postanawiają w końcu wziąć sprawy w swoje ręce, oka-zuje się, że na drodze pokojowej można wiele osiągnąć. Gdyby ktoś we wrześniu ubiegłego roku powie-dział mi, że w listopadzie będziemy mieli nowego prezydenta Pozna-nia, pewnie bym w to nie uwierzył. Opór społeczeństwa wobec kolej-nej kadencji dotychczasowego pre-zydenta okazał się jednak tak wielki, że właśnie dzięki demokracji udało się tej zmiany dokonać. Okazuje się, że nie jesteśmy skazani na to,

aby oglądać w telewizji ciągle te same ryje, czy to z lewej, czy z pra-wej strony. W dużej mierze zależy to jednak od nas, bo idąc na wybory i mając do dyspozycji tylko jeden głos, niemożliwe może stać się moż-liwe, realne i namacalne. Pokazuje to także przykład Słupska, gdzie prezy-dentem został Robert Biedroń. Jesz-cze trzy, cztery lata temu nikomu nie mieściłoby się to w głowie, a jednak to się zdarzyło. To jest właśnie urok i istota demokracji. Jednocześnie każdy system, który jest niekontro-lowany, zaczyna dość szybko jało-wieć, wynaturzać się i poddawany jest manipulacjom, a kiedy społe-czeństwo jest bierne i manipulo-wane, to demokracja przestaje być skuteczna. Winston Churchill powie-dział, że demokracja to najgorszy system, ale dotychczas nie wymy-ślono nic lepszego. Podpisuję się pod tym obiema rękoma.

Podczas naszej rozmowy sprzed roku powiedziałeś, że dobrnę-liśmy obecnie do takiego momentu, że polska rzeczywi-stość już od dawna wygląda jak szlaka, a próby kontaktu między sobą przypominają wylewane kupy z rur. Z tego, co powie-działeś przed chwilą, wynika, że coś jednak zmienia się w naszej świadomości…

Nigdy nie przykładałem zbytniej wagi do wyborów samorządowych. To wszystko dotychczas działo się gdzieś obok mnie. Ostatnie wybory pokazały jednak, że jeszcze żyjemy i że pod powierzchnią mułu i szlamu są całkowicie żywi ludzie, którzy w końcu zdali sobie sprawę z tego, że mogą coś zmienić. Zrobili więc użytek z kartek wyborczych i nagle okazało się, że to, co w kilku miej-scach wydawało się niezmienne i nie-śmiertelne, mogło zostać zmienione – i właśnie to jest dla mnie szalenie istotne. A co do tych „rur”, to niestety główny nurt wciąż nimi płynie. «

Cytaty pochodzą z utworów: * „Bal u senatora ‘93”, ** „Chłopcy idą na wojnę”

Cały wywiad można przeczytać na:

Buch.co.uk oraz Elondyn.co.uk

566-MAKIETA 3 44-63.indd 57 20/01/2015 15:24:24

058058 CAFÉ COOLTURAGuest room

Guest roominfo@cooltura.co.uk

Tamtego roku było inaczej. Tamtego roku nie obiecywał na po świętach, jak rok wcześniej, zwyczajowej butelki, rzekomo przemieszczającej się akurat w ba-gażniku samochodu żony, z tej prostej przy-czyny, że tym razem zafundował wybrań-com bożonarodzeniową przerwę na czas nieokreślony dużo wcześniej, pechowcom już od pierwszego listopada. Zafundował bezgłośnie, bez jednego bodaj marnego sło-wa, pakując delikwentów w bezdecyzyjną próżnię po skończeniu kolejnego cyklu robót. Tą swoją ulubioną i ogólnie znaną metodą pozbywania się lub chwilowego spychania niechcianych problemów, utrzymywania na dystans upierdliwych klientów czy nie-kłopotliwego odstrzeliwania zatrudnianych podpadziochów, do których zaliczał również wszystkich w jakikolwiek sposób niepokor-nych fachowców.

Bezgłośność owa czy też bezdźwięczność – jak zawał, tak zwał – nie była ani jego pomysłem, ani własnością. Podejrzewa się,

że ona na ziemiach Albionu najzwyczajniej już, przyczajona, istniała, nieśpiesznie inkubując. A ponieważ nie chronił jej żaden patent oraz nie ustanowiono nad nią niczyich praw autorskich, tedy w sto-sownym momencie zaczęła rozkrzewiać się w sposób naturalny, dość chaotyczny, w postępie jednak zbliżonym do geome-trycznego, z przyspieszeniem zwłaszcza – jak się dziś wydaje – po pamiętnym 1 maja 2004 roku. I głównie w obrębie jednej imigracyjnej grupy narodowościowej, tej od Bałtyku do Tatr, choć z czasem zjawisko dało się dostrzec również wśród tu napły-wających społeczności ościennych tamtej, o wschodniej i południowo-wschodniej eu-ropejskiej proweniencji. Koniec końców na nadtamiziańskich równinach i pagórkach rozpanoszyła się specyficzna cisza zwana w zależności od obszaru lub obowiązują-cego dialektu: „radź sobie sam”, „sprawa nieaktualna” czy nawet „mam cię w dupie”, choć biegli wulgaryści dorzuciliby jeszcze kilka interpretacji, tak popularnych, jak

od serca płynących, wchodzących jednak w konflikt z ogólnie pojętą cenzuralnością.

Bezgłośność w każdym przypadku powo-dowała już to masę nieporozumień, już to frustracji, na pewno ocean niepewności, zawiedzionych nadziei i rozczarowań. W re-lacji pracodawca – pracobiorca powodowała jeszcze jedno: bezszmerowo, stopniowo i nieformalnie budowała mur będący niezna-nym wielu do tej pory kapitalistycznym sym-bolem podziału na cwaniakowatą warstwę wyzyskiwaczy i w pewnym sensie pier-dołowate (niemające układów, nieznające języka, mniej zaradne itp.) rzesze ciemiężo-nych, najczęściej bezcelowo w ów mur łbami walących. Cały ten cyrk w okrzepłych już przecie łapach demokracji, gdyż zarówno po pańskiej stronie, jak i plebejskiej, czy może raczej burżujskiej i proletariackiej, znajdowali się osobnicy niedouczeni i nieokrzesani oraz posiadacze wykształcenia bóg-wie-po-co-tu wyższego i stosownego obycia. Wszyscy zarażeni żądzą pieniądza pomnożoną przez aktualny przelicznik walutowy. Niewielu zdecydowanych nie dać się skopać poniżej pewnego poziomu.

Tupet, matactwo, arogancja to sztanda-rowe hasła pewnego usługowego tworu budowlanego o cechach folwarku skrzy-żowanego z manufakturą z południowo-zachodniej ćwiartki metropolii, które każdy nowo przyjęty pracownik musiał sobie wziąć gorąco do serca, niemalże przysiąc na nie, inaczej długo by miejsca nie zagrzał, wpadając to w moralne tarapaty, to w kon-flikt z najwyższą instancją. Innymi słowy: chciałeś tu pracować, powinieneś migiem zapomnieć o własnych barwach.

Z pierwszych liter tych szczytnych haseł utworzone zostało zgrabne, choć z począt-ku niewiele mówiące, firmowe logo, które z dumą umieszczono nie tylko na burtach służbowych vanów, ale i na ich tablicach rejestracyjnych. Taka za niewielkie pieniądze kaprysem powodowana mobilna reklama zaradności bossa, której to zaradności odmówić mu było nie sposób, biorąc pod uwagę styl życia i prężny rozwój firmy w warunkach sporej przecież konkurencyj-ności i pewnego już nasycenia rynku. Sporządzony portret psychologiczny twórcy tego lokalnego imperium bilderskiego musiałby oscylować między sylwetkami uwielbianego ostatnio przez media Słońca

baśnie z tysiąca i jednej dniówki

Z tabakierą na bakier

Zrobiliście fajne zdjęcie? Napisaliście krótkie opowiadanie?

Na tej stronie możecie zaprezentować swoje talenty

Swoje prace wysyłajcie na:

info@cooltura.co.uk, z dopiskiem: „Guest Room”

566-MAKIETA 3 44-63.indd 58 20/01/2015 14:14:10

059

POSKlub wraz z tygodnikiem „Cooltura”

zapraszają wszystkich na nastrojowy

WIECZÓR PRZY POEZJI I ŚPIEWIE

Jeśli chcesz posłuchać twórczości poetów,

literatów czy muzyków, koniecznie musisz nas odwiedzić.

Zapraszamy również do współpracy wszystkich chcących

zaprezentować swoją twórczość.

Wieczór Twórczości Wszelakiejpod patronatem

tygodnika „Cooltura”

Wieczór Twórczości Wszelakiej

POSK, 238-246 King StreetHammersmith

London W6 0RF

Gwiazda wieczoru

Zuzanna Muszynska

29 stycznia (czwartek)godz. 19.00 POSKlub, 4 piętro

Narodu – Kim Dzong Una a znanym między innymi jako Zwycięski Lew Plemienia Judy, trochę zapomnianym już Hajle Sellasje. I gdyby nie różnica epok, Kapuściński zapewne mógłby kopnąć się przez niedaleki Kanał, zamiast szwendać po zawsze nie-zbyt bezpiecznych bezdrożach Rogu Afryki, by zebrać materiał do swego „Cesarza”. Taki czy inny, był to Sir Contractor pełną gębą – Bóg wie, skąd otrzymywał intratne zlecenia, precyzyjnie dozował maluczkim robotę, no i płacił wreszcie z podatkiem, opuszczając, zdaje się z niekłamanym żalem, szarą strefę. Bez skrępowania korzystał z przywileju dzier-żenia dyktatorskiej władzy. Wbrew rygorowi przemykały tu i ówdzie słuchy, szeptały za plecami uszy po sobie i podwinięte ogony, skarżyły się skonsternowane i zrezygnowane funciaki wyrzucane w błoto, których jednak kolejne słone transze z tej brei przez siebie uczynionej skwapliwie wybierała lepkimi łapami Pecunia Non Olet. Wyciekały też tajemnice poliszynela… podobno… podobno… nagminnie nie dotrzymywał terminów, bez ostrzeżenia, w trybie awaryjnym wycofywał z budowy siły i środki, fundując tym samym mieszkańcom wielotygodniowe nieraz przestoje i nie odpowiadając na monity, prośby i pytania. Bywało – nie kończył robót. Podobno organizował niejednokrotnie istny teatr absurdu i groteski, w którym na

budowlanej scenie działo się nic, niewiele bądź wykonywane były ruchy zamydlające oczy; gdzie wobec złośliwością powodowa-nego długotrwałego braku kontaktu między zleceniodawcą a zleceniobiorcą szeregowy podwykonawca obligowany był do prze-kazywania informacji w obu kierunkach, przy nieformalnie istniejącym dla tegoż pracownika zakazie prowadzenia jakichkol-wiek rozmów z inwestorami. Paranoja! Mimo woli wyłania się w tym momencie z mroków pamięci wspomnienie pewnego nieciekawej reputacji polityka, który wymądrzył się był niegdyś hasłem, że mężczyznę poznaje się nie po tym, jak zaczyna, ale po tym, jak koń-czy. Coś jest na rzeczy, on sam bowiem dał wkrótce ironiczny przykład trafności owego powiedzenia, rozmywając własne kontury w oparach niekoniecznej sławy.

Można by z dużą dozą prawdopodobień-stwa założyć, że Sir Najjaśniejszy nigdy nie był pochłaniaczem literatury dobrego gatunku, jak to miał w zwyczaju czynić z wołowiną, owocami morza czy okazyjnie alkoholami, gdyż ta – literatura – podobnie jak smakowita muzyka, łagodzi obyczaje, a tego efektu nie można się było u niego w żaden sposób dopatrzyć. Nie miał do tego widocznie, zapracowany nieboraczek, głowy albo i czasu. Obce więc mu być mogło znane

od ponad dwustu lat zapytanie Ignacego Krasickiego: „Nos dla tabakiery czy ona dla niego?”, skoro mądrości z tego płynącej nie stosował w uprawianiu biznesu, gnębiąc cy-nicznie zarówno pracowników, jak i klientów, którym to przecież zawdzięczał własne pod ziemskim nieboskłonem istnienie. Nieodo-sobniony to przypadek. Nie dziwota więc, że taki Cameron czy Farage spory poklask utrzymują w społeczeństwie swoimi kontro-wersyjnymi poglądami i posunięciami. Zabiegany kontraktor mógł oczywiście nie dysponować wolnym czasem, natomiast bezrobocie zawsze powoduje tego czasu nadmiar. Mając parę groszy odłożonych na czarną godzinę, można bez lęku spożytko-wać poświąteczną odsapkę na zgłębianie mądrości spisanych przez innych. Godna przypomnienia jest w takiej chwili chociażby trylogia Grzesiuka, zawiera bowiem wartko podane treści z życia wzięte, gdzie i humor różnych odcieni, i zawadiackie niegodzenie się z fatum, gdzie dużo optymizmu. Zwłaszcza w o przedwojniu traktującej pierwszej tego części, której tytuł warto na robociarskim – czytaj: budowlanym – przednówku wziąć sobie do serca: „Boso, ale w ostrogach”. Racja!

WaszeR Londyński

566-MAKIETA 3 44-63.indd 59 20/01/2015 14:14:12

060 CAFÉ COOLTURAWASZE IMPREZY

FOTKA TYGODNIA

» Zachęcamy do wspólnej zabawy, którą organizujemy z Polskim

Radiem Londyn. Pokażcie, jak Polonia bawi się na weselach, urodzinach i spo-tkaniach organizowanych z innych oka-zji lub tak po prostu, bez okazji! Fotki z wszelkiego rodzaju imprez można wysy-łać e-mailem na adres: foto@cooltura.co.uk lub publikować na profilach radia PRL i „Cooltury” na Facebooku. Najcie-kawsze nagrodzimy!

W tym tygodniu nagrodę – podwójne zaproszenie na koncert Hetty Kate w Jazz Cafe POSK – dostaje Teresa za zdję-cie z imprezy hippisowskiej. Gratulu-jemy! «

Polonia na imprezie

566-MAKIETA 3 44-63.indd 60 20/01/2015 14:14:14

061

566-MAKIETA 3 44-63.indd 61 20/01/2015 14:14:16

062062 CAFE COOLTURAWIELKA BRYTANIA OD KUCHNI

» Najlepszym przyjacielem kucha-rza jest zawsze prostota i umiar.

Droga do takiego rozumienia kuchni wie-dzie niestety poprzez wymyślne dania z samego szczytu drabiny trudności. Doświadczony kucharz doceni wresz-cie smak i jakość produktu i wydobędzie z niego całą siłę smaku bez zbędnych zabiegów. Przedstawicielem tego gatunku jest słodkość o nazwie „banoffi pie”.

Niedaleko Brighton, w małej wiosce Jevington, jest restauracyjka o sławie nie-mal światowej. Wszystko to dzięki ciastku, które podbiło świat. Doskonała kompo-zycja smaków sprawia, że mamy do czy-nienia z czymś, co zostało doprowadzone do perfekcji kulinarnej i inaczej po pro-stu się nie da. Właśnie tam dwóch panów: Ian Dowding i Nigel Mackenzie wynaleźli w 1972 r. ciasto o nazwie „banoffi pie”.

Aż trudno uwierzyć, że z takiej zwykłej restauracyjki poszła w świat taka gwiazda. Oczywiście istnieje wiele spornych kwestii co do oryginalności tego deseru. Pierwszą z nich jest to, że ci dwaj panowie nigdy receptury nie opatentowali, mało tego, skłonni byli nawet zapłacić 10 tys. fun-tów każdemu, kto dostarczy dowodów, że banoffi pie pochodzi właśnie z ich restau-racji o nazwie „The Hungry Monk”.

Sam banoffi to podobno żaden wyna-lazek, bo jego wersje były od dawna serwo-wane w Ameryce. Oczywiście jest w tym dużo prawdy. Nawet sam wynalazca twier-dzi, że tylko doprowadził znany pudding do perfekcji. Sama nazwa też nie wydaje się zbyt wyszukana, bo wiadomo, że banoffi pochodzi od słów „banan” i „toffi”.

Cokolwiek by nie powiedzieć, ten słodki smakołyk pojawił się całkiem niedawno. Przez niespełna 40 lat udało mu się przemierzyć cały świat. Dla supermarketów banoffi pie to kura znosząca złote jaja, a właściwie złote jajo. Miliony sprzedanych paczek, a zaintere-sowanie wcale nie maleje. Oficjal-nie ciasto to było ulubionym deserem Margharet Tatcher, a także księżnej Diany. Nieoficjalnie podaje się, że bywa również gościem na królewskim stole w pałacu

Banany Żelaznej DamySERGIUSZ HIERONIMCZAK sergiusch72@yahoo.co.uk

Buckingham. Banoffi pie ma swoje fan-kluby i swoich wiernych konsumentów. Na czym polega fenomen tego deseru? Myślę, że istnieją takie produkty, które są sobie przeznaczone. Znalezienie ich i wzajemne dopasowanie może być największą dumą każdego kucharza. Dobry kucharz ekspe-rymentuje, miesza, doprawia, aby osią-gnąć cel – orgazm kulinarny. Uważam, że banoffi pie jest jednym z takich przykładów. Przyznaję się, że zanim przyjechałem do Wielkiej Brytanii, nigdy o nim nie słysza-łem. Polska to kraj, w którym rewolucja kulinarna dopiero się zaczyna, i miejmy nadzieję, że zasłyniemy na świecie czymś podobnym. Tymczasem dobrze jest zna-leźć na angielskim stole coś, co podrażni zmysły wybrednych Polaków. Ogólnie ist-nieje tendencja, aby negować wszystko, co brytyjskie, dlatego zachęcam do zrobienia tego deseru i zapewniam, że najbardziej krytyczni będą zaskoczeni.

Chociaż autor przepisu na banoffi pie spędził pół życia, starając się propagować oryginalny przepis, ja podam wam naj-bardziej popularny i zarazem najprost-szy, ale jednocześnie niezbyt daleki od oryginału. «

BANOFFI PIE Składniki:2 puszki słodzonego, skondensowanego mleka1½ paczki ciastek digestive½ kostki masła

500 ml słodkiej śmietany kremówki1 łyżeczka rozpuszczalnej kawy1 łyżka stołowa cukru½ tabliczki gorzkiej czekolady4 średnie banany PRZYGOTOWANIE

Ten deser wymaga trochę czasu na przygotowanie i warto rozpocząć jego przyrządzanie dzień wcześniej lub rano, jeżeli mamy gości na wieczór. Najpierw wkładamy puszki z mlekiem do garnka z wodą, tak aby były przykryte w całości. Gotujemy zamknięte puszki ok. 4 godzin, uzupełniając wodę. Po ugotowaniu zosta-wiamy do przestygnięcia i wstawiamy do lodówki na dzień następny. Ciastka kruszymy na miazgę w robocie kuchennym lub ręcznym blenderem. Od ilości ciastek zależy grubość podłoża ciasta. Dodajemy roztopione masło i wy-kładamy na wyłożoną wcześniej papie-rem blaszkę do biszkopta. Wkładamy do lodówki na 30 minut, aż masło stward-nieje. Śmietanę ubijamy z cukrem i kawą rozpuszczoną w łyżeczce gorącej wody. Banany obieramy i kroimy na talarki.Na przygotowaną wcześniej masę z cia-stek i masła wykładamy zawartość puszek ze skondensowanym mlekiem. Powinni-śmy mieć tam sztywny karmel. Na nim układamy talarki banana, a na koniec ubitą na sztywno śmietanę. Wszystko posypuje-my startą na tarce czekoladą.Smacznego!

566-MAKIETA 3 44-63.indd 62 20/01/2015 14:14:17

063

» Czy talerz dobrego hummusu może wyciszyć spory na Bliskim

Wschodzie? Autorzy przepięknie wyda-nej kolekcji 120 przepisów kuchni izra-elskiej i palestyńskiej naprawdę wierzą, że jest to możliwe. W samym sercu dań Yotama i Samiego leży ich rodzinne mia-sto – Jerozolima. Obaj urodzili się tam, w tym samym roku – Sami we wschodniej, arabskiej części, a Yotam w żydowskiej, zachodniej. Niemal 30 lat później spotkali się w Londynie i odkryli, że łączy ich nie tylko język, ale również historia i pasja do gotowania. Dziś prowadzą razem cztery restauracje, mieszając swoje żydowskie i arabskie kulinarne dziedzictwo.

„Jerozolima” jest wynikiem ich eks-perymentów, a jednocześnie bardzo oso-bistą podróżą sentymentalną do rodzin-nego miasta. W książce znajdują się prze-pisy na klasyczne dania tego regionu, takie jak falafel czy baba ghanoush, ale też cała masa mniej znanych przepisów kuchni zamieszkujących stolicę Izraela muzułmańskich, żydowskich, chrześci-jańskich i protestanckich społeczności. Ten kulturowy tygiel w połączeniu ze śródziemnomorskim klimatem i bogac-twem świeżych produktów tworzy mie-szankę czasem wybuchową, ale na pewno smakującą wyśmienicie. Od zup (pikantna

Jerozolima. Książka kucharska

frikkeh z klopsikami), przez mięsa i ryby (kurczak z karmelizowaną cebulą i karda-monowym ryżem, dorada z harissą i wodą różaną), warzywa i sałatki (pikantna sałatka z buraka, pora i orzechów wło-skich), ziarna i strączki (ryż z szafranem, owocami berberysu i pistacjami), aż do ciast i deserów (ciasno z klementynek i syropu migdałowego) – każdy znajdzie tu coś dla siebie.

Ale „Jerozolima” to nie tylko przepisy. Między proporcje i receptury wplecione są wspomnienia z dzieciństwa, gawędy o historii miasta i jego mieszkańców, przyprawione zabawnymi dywagacjami na temat „skromnego” bakłażana, wojen o hummus, a nawet kuchni gruzińskiej. To książka, którą można czytać do poduszki, nieporównywalna z żadną encyklopedią skarbnica wiedzy przekazanej tak lekko, jak lekko smakuje żydowska (albo arab-ska) siekana sałatka w upalny letni wie-czór na ulicach Jerozolimy. «

AUTORZY KSIĄŻKI:Yotam Ottolenghi Sami Tamimi

Książkę można kupić w księgarni Empik

www.empik.pl

Jerozolima. Książka kucharska

566-MAKIETA 3 44-63.indd 63 20/01/2015 14:14:18

064 CAFÉ COOLTURAreklama

566-MAKIETA 4 64-91.indd 64 20/01/2015 15:13:40

065

Organizujemy przyjęciawszelkiego rodzaju(w restauracji i w domu klienta):- wesela, komunie, spotkania biznesowe, itp.

Zapraszamy na Walentynki14 lutego!Lampka szampana gratis!

Smacznie, niedrogoi w eleganckim stylu!

24 Goldhawk RoadShepherd’s BushLondon, W12 8DH

TATRA

e-mail: info@tatrarestaurant.co.ukwww.tatrarestaurant.co.uk

TEL. 020 8749 8193

RestauracjaZ tą reklamą

zniżki10%

566-MAKIETA 4 64-91.indd 65 20/01/2015 15:13:42

066 REKLAMAuroda i zdrowie

566-MAKIETA 4 64-91.indd 66 20/01/2015 15:13:45

067REKLAMAuroda i zdrowie

566-MAKIETA 4 64-91.indd 67 20/01/2015 15:13:47

068 REKLAMAuroda i zdrowie

566-MAKIETA 4 64-91.indd 68 20/01/2015 15:13:49

069REKLAMAURODA I ZDROWIE

z portalem

Zawsze aktualne ogłoszenia!

ZNAJDŹPRACĘ

566-MAKIETA 4 64-91.indd 69 20/01/2015 15:32:34

070 OGŁOSZENIAdrobne

mieszkaniado wynajęcia

SMS: 81616 KOD: 01cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Szukasz mieszkania? Sprawdź najnowsze oferty na portalu www.elondyn.co.uk

>Acton blisko metra North Acton I autobusów 440, 260, 95 duza jedynka do wynajęcia, dla spokojnej niepalącej osoby .Zadbany, wygodny dom £110 na ty 07879467303

>Bounds Green, N11 2ST,£975 + rach. Mieszkanie na pietrze. Podwojna sypialnia, osobny salon, kuchnia, lazienka. Dostepne od 10/02/2015, Tel: 02088851890, 07436582103, 07436792779

>Bruce Grove/ Tottenham Hale, N17 9AP, £1950+ rachunki, 5-cio pokojowy dom ( 2 podwojne i 3 pojedyncze sypialnie), kuchnia, jadalnia, ogrod. Dostepny od 19/01,- 02088851890, 07436582103, 07436792779

>Enfield Mam do wynajęcia one bedroom flat, po remoncie na Enfield, NO DSS, Tel: 07405883900, tygodniowo 225, miesieczny depozyt, rachunki wliczone ,

>Enfield, EN2 6AZ, 2 bed flat, £1100/mies. 2 sypialnie, kuchnia z jadalnia, łazienką , 1 pietro. Dostępne od 9tego lutego. 02072728615, 07715677401, 07436582104

>Greenford wynajmę 2 osobowy pokój we flaciej. Kuchnia nowoczesna. Lazienka z wanna i prysznicem. Widok na park. Lidl - minuta Tel: 07510153661

>Greenford Wynajmę duży pokoj -dwójkę jednej osobie preferowany mężczyzna £120 tyg + depozyt Greenford ub6 ,13 min do central line. 07769703644 ,

>Hounslow West. 1 lub 2 osobowy pokój w domu z ogrodem blisko komunikacji i sklepów. tel. 07523510272

>Lower Edmonton, N9 9SH, £750+ rachunki, studio flat z oddzielna kuchnia. Mieszkanie na pietrze w bloku. Mila i spokojna okolica. Dostepne od 16/01. 02088851890, 07436582103, 07436792779

>Manor House, N4 1BD ,£2695, Dom posiada 6 pokoi (4podwojne , 1 pojedynczy oraz Box Room), 2 lazienki , osobny salon, ogrod . Dostepny od 16/02/2015. Tel : 0208 885 1890, 074 3679 2779, 075 2145 2860, 074 3658 2103

>Norbury wynajme od zaraz pokoj dwójkę. Do stacji 3 min, blisko 07472558055

>Perivale podwójny pokój dla kulturalnej nie palącej i bez innych nałogów pracujacej osoby . £120 tyg. Tel 07873351223

>Pokoj dla nie palącej pary z wlasna kuchnia i ubikacja. Internet, rachunki wliczone.NW2. £150 / tydzien. 07479955480 po 7mej wieczorem. ,

>Sudbury Hill wynajme pokój dwuosobowy dla dziewczyny lub starszej pani tel 07783385257

>Tooting, Mitcham do wynajęcia pokój dwójka 140 lub jako jedynka za 125 rachunki wliczone w domu z ogrodem, czystym i spokojnym blisko sklepy i komu 07530376620

>Turnpike Lane, N22 6AJ, £150 + rachunki, bedsit w dommaj pleu z ogrodem. Dostepny od 31/01/2015- tel. 07436582103

>Walthamstow Central pokój 1 osobowy i 2 osobowy blisko metra 07934932280

>Walthamstow Wynajme pokoj 1-os. blisko stacji metra. £110 p/w rachunki wliczone, dwa tygodnie depozytu. Tel 07960576535,

>West Acton Duza jedynka West Acton blisko metra do wynajecia, dla spokojnej niepalącej osoby .Zadbany, wygodny dom £115 na tydzien. Tel 07879467303

>West Green , N17 6PE, £1050, 2 bed flat. 1 pietro, 2 podwojne

(postępuj według instrukcji) płatność Moneybookers

Uwaga! Ogłoszenia drobne (£1) reklamujące jakąkolwiek działalność usługową lub handlową, nie będą zamieszczane. Ten typ ogłoszeń można zamieścić, jako ogłoszenie ramkowe (szczegóły poniżej), kontaktując się z DZIAŁEM MARKETINGU.

Telefonicznie:

lub online:

jAK ZAMIEścIćOGŁOsZENIEUWAGA! Ogłoszenia przyjmowane są do PONIEDZIAŁKU DO GODZ. 15.00. Ogłoszenia przesłane po godzinie 15.00 opublikowane będą w następnym wydaniu cooltury (decyduje godzina otrzymania ogłoszenia przez redakcję, w związku z tym prosimy o wcześniejsze wysyłanie ogłoszeń).

Warunki:

internet cooltura.co.uk

ramkowe (usługi)

sms 81616jeśli masz problem z zamieszczeniem ogłoszenia drogą sMs– zadzwoń pod nr 020 8846 3614

1. Wszystkie ogłoszenia drobne przyjmowane są do poniedziałku do godziny 15.00. Każde ogłoszenie wysłane po tej godzinie zostanie zamieszczone w następnym numerze.2. Ogłoszenia wysłane z innego numeru niż podany w ogłoszeniu

zostaną odrzucone, ogłoszenia napisane drukowanymi literami zostaną

odrzucone (OPŁATA ZA OGŁOsZENIE NIE PODLEGA ZWROTOWI).3. Dopuszczalna długość ogłoszeń drobnych to 160 znaków.4. Gdy treść ogłoszenia jest obraźliwa lub przekracza zasady

powszechnie przyjętych norm społecznych, redakcja zastrzega sobie prawo do nie umieszczania ogłoszeń. Prosimy o prawidłowe podawanie numerów telefonów. W przypadku podania niepełnego numeru (czyli zawierającego mniej niż 11 cyfr) ogłoszenie

nie zostanie wydrukowane. Redakcja nie ponosi odpowiedzialno-ści za treść ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do ich skracania

oraz do nie umieszczania bez podawania przyczyny.5. Wszelkie ogłoszenie dot. usług towarzyskich nie będą zamieszczane.6. Ogłoszenia (szczególnie te przesłane sMs-em) drukowane są w oryginalnej treści i pisowni.

020 8846 3614

cooltura.co.uk£30

+vat

Ramka do 25 słów

Ramka do 15 słów

£25 +vat

Koszt ogłoszenia £1 + standardowa opłata operatoraWpisz: cL (spacja) kod (spacja) treść ogłoszenia. Przykład: cL 01 Wynajmę pokój... 079 111X111XKoniecznie podaj numer telefonu w treści smsa taki sam jak ten z którego wysyłasz!

Kody działów:

cL 01 mieszkania wynajmęcL 02 mieszkania szukamcL 03 praca damcL 04 praca szukamcL 05 kupię

cL 06 sprzedamcL 07 auto-motocL 08 randka w ciemnocL 09 inne

A g e n c j a N i e r u c h o m o s c iE T B P R O P E R T Y S E RV I C E S

P O L S K A O B S Ł U G A , AT R A K C Y J N E C E N Y

w w w . e t b p r o p e r t y . c o . u k

0 2 0 7 2 7 2 8 6 1 5

Paulina / Aneta

075 2145 2860077 1567 7401

i n f o @ e t b p r o p e r t y . c o . u k

S z u k a s z m i e s z k a n i a , d o m u l u b p o k o j u d o w y n a j ę c i a w p ó ł n o c n y m L o n d y n i e ?

566-MAKIETA 4 64-91.indd 70 20/01/2015 15:13:51

071OGŁOSZENIAdrobne

sypialnie, salon, lazienka, kuchnia z jadalnia. Koniec lutego. Tel : 0208 885 1890, 074 3679 2779, 075 2145 2860, 074 3658 2103

>West Norwood Wynajme duzy pokój dla jednej osoby £100 lub pary £140 na West Norwood. Depozyt 2 tyg. Rachunki wliczone. Dostep do internetu. tel. 07886215341

>Wood Green, N17 6AG. Pokój dwójka, £130tyg + rach. Za gaz I prad do podzialu z lokatorami, mieszkanie na pietrze, wspolna kuchnia z jadalnia I lazienka. Tel: 02088851890, 07436582103, 07436792779

>Wood Green, N17 7QX, Pokoj dwojka, £130 tyg.+ rach. do podzialu z lokatorami. Mieszkanie na pietrze , kuchnia z jadalnia i lazienka , Tel : 0208 885 1890, 074 367 92779, 075 2145 2860, 074 3658 2103

pracadam

SMS: 81616 KOD: 03cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Opiekunka do dzieci 3 lata i 9m. doświadcze-nie, referencje, angiel-ski 3 dni w tygodniu od kwietnia kwalifikacje ii Ist aid paediaria-tic Ealing London 07930668251

Cukiernia w zachodnim Londynie poszukuje do-świadczonych cukierni-ków. Tel: 07809432768.

Piekarnia w zachodnim Londynie poszukuje kierowców z doświadcze-niem pracy w UK. Osoby zainteresowane proszo-ne są o kontakt: info@polishvillagebread.co.uk

>Poszukuje malarzy oraz majstra budowlanego/ \"zlota raczke\". Prosze o kontakt pod numer: 0777 235 0852. ,

>Pilnie poszukuje, Opiekunki/Au pair, kochajacej dzieci i prace domowe do 2 chłopców 6lat+1,5roku, możliwość zakwaterowania, kosatka77@hotmail.com, 07756060672.

>Fryzjer/ka z doswiadczeniem do salonu w rejonie SW14. Praca full/part time od zaraz. Szczegóły pod nr tel 07712654433, prosic Joe.

>Poszukuje elektronika do diagnostyki naprawy komputerów nawigacji itp osoba musi posiadać własne narzędzia do diagnozy i naprawy BGA GPU 07424571129

>Poszukuje dziewczyny z podstawowym angielskim do pracy przy sprzataniu, praca oklolice Croydon Streatham Brixton. 07943584076.Justyna

>Praca dla zdolnej krawcowej 078 777 30 663

>Full time hairdresser or part time to work in salon in tooting neokutz 146 mitcham road tooting sw17 9nh telephone Vera 02086725619 mobile 07813484218

>Avon - zostan konsult na super zasadach, od zaraz I bez ryzyka! Potrzeb wiecej info? Wyslij SMS Avon oddzwonie! Magda 07727062239 Www.buyorsellcosmetics.co.uk

>Fryzjerka Damsko-Meska z doświadczeniem do salonu Fryzer - Solarium w wschodnim Londynie ( Leytonstone). 07746962153

>Model Company poszukuje nowych twarzy 1-55 lat do reklam tv I katalogów od £500 za dzień! 02037005311 info@planetofmodelling.co.uk 18 King William St EC4N 7BP

>Garaz lakierniczy poszukuje doświadczonych pracowników na stanowisku lakiernik , preper, blachaz, przyzbrajacz (rozkladanie I skladanie aut )kontakt 07548941764 ,

>Polska Szkoła w Grays poszukuje Asystenta Nauczyciela i Wolontariuszy.CV i listem motywacyjnym i prosimy przesłać na adres: polskaszkolagrays@gmail.com ,

>Tipserka - Manikiurzystka , miejsce do wynajęcia w salonie Fryzjer - Solarium w wschodnim Londynie ( Leytonstone ). 07746962153 ,

>Firma sprzątająca zatrudni panie do sprzątania pubow. Praca w nocy i nad ranem. Wiecej informacji dotyczących pracy pod numerem telefonu: 07702910502

566-MAKIETA 4 64-91.indd 71 20/01/2015 15:13:52

072>Poszukuje elektronika do diagnostyki naprawy komputerów nawigacji itp osoba musi posiadać własne narzędzia do diagnozy i naprawy BGA GPU 07424571129

pracaszukam

SMS: 81616 KOD: 04cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Kobieta 58 lat, bez nałogów, uczciwa, szuka pracy jako opiekun – pomoc do starszej osoby w polskiej rodzinie bez zamieszkania. Maria 07442304692

>Plastrarze z doświadczeniem szukają pracy. Wykonujemy plaster, bonding i tynk. Oferujemy wysoką jakość, posiadamy narzędzia i transport. Tel.07525348994 ,

>Szukam pracy, lofty, dachy, konstrukcje drewniane. Tel. 07437013463 .,

>Elektryk- Hydraulik z 12 letnim doświadczeniem w angielskiej firmie z własnymi narzędziami

i vanem. Certyfikaty NICEIC i Gas Safety. Tel. 07707717053

>Doswiadczony budowlaniec podejmę prace, domy / lofty, stolarka - plasterbordy, malowanie - prace wykończeniowe w Poludniowym Zachodnim Londynie. Darek 07796156494,

>Szukam pracy na budowie, demolki, spreyowanie lub inna. Mam CSCS(nvq.l2, passive fire protection) uprawnienia na ciecie palnikiem (oxy cutting) Tomek 07511429770

>50-letnia kobieta z zawodu pielęgniarka .Szukam pracy jako opiekunka, pomoc domowa sprzątanie. Jestem sumiennną odpowiedzialną osobą .Proszę o kontakt 07887271409

>Uczciwy ,spokojny 31 letni mezczyzna szuka pracy w zachodnim Londynie . Tel-07549335708

>Pattern Cutter szuka pracy duze doswiadczenie w krawiectwie miarowym i przemyslowym rowniez w UK 07447407755

>Plastrarz szuka pracy. Uczciwy i solidny. Gwarancja jakosci. 8 lat praktyki w UK. Tel. 07708613844 Grzegorz.

>Dekorator stolarz szuka pracy. Jakub 07716688175

>Malarz Tapeciarz wszystkie gatunki tapet 7 lat doswiadczenia szuka pracy 07463227169

>Plastrarze z własnymi narzędziami szukają pracy wysoka jakosc I czystosc Marcin 07515464677

>Konkretny i uczciwy pomocnik budowlany szuka pracy w zachodnim Londynie. Potrafie dobrze malowac. Tel-07549335708

>Solidny ogòlnobudowlaniec szuka pracy.tel 07925421799

>Poczatkujacy malarz szuka pracy w zachodnim Londynie. Nie pije i nie pale . Tel-07549335708

>Plastrarze 8 lat doswiadczenia w Londynie szukaja pracy. Wlasne narzedzia i transport. Wysoka jakosc wykonania. 07999963477 Andrzej

>Elektryk z dlugoletnim doswiadczeniem zawodowym, szukam pracy. Pomoge przy awariach i problemach zwiazanych z pradem tel. 07883974669

>Team Malarsko -Tapeciarski poszukuje prac cena / dniowki doswia 07463227169

>Doswiadczony murarz tynkarz szuka pracy. Bloki, cegla pointing klinkier Przybudowy murki ozdobne. Prace ogólnobudowlane tel 07930111620

>Malarz bez nalogow, uczciwy i solidny szuka pracy. Wysoki standard pracy. 8 lat doswiadczenia w UK. Pracuje dla firm i osob prywatnych. Rafal. 07545600591.

>Elektryk 12 lat w UK. Instalacje zgodne z 17 Edition. Fuseboxy. Automatyka HW CH. Certyfikat NICEIC. Referencje. Insurance Policy. Szuka pracy. Pawel 07469234481

>Malarz dekorator szuka pracy wlasne narzedzia doswiadczenie i solidnosc 07591534894 Krzysztof

>Plastrarz z doświadczeniem podejmie sie pracy, wysoka jakosc, czystosc, wlasne narzedzia. 07737058249. Mariusz

>Hydraulik (Gas Safe Register), szuka pracy. Montaz boilerow, mega-flo, central heating. Posiadam uprawnienia domestic i commercial. Tel. 07702267525

OGŁOSZENIAdrobne

566-MAKIETA 4 64-91.indd 72 20/01/2015 15:13:52

073OGŁOSZENIADROBNE

sprzedamSMS: 81616 KOD: 06cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Gillette Mach-3,oraz Mach-3 turbo(pakowane po 8 nozykow) sprzedam w atrakcyjnej cenie £ 8.00 Zachodni Londyn Tel.07805401053

>Duzy słownik naukowo techniczny, dwujęzyczny, nowy, cena 45.00 tel.07523510272

>Zawartosc domu rodzinnego: do stołowego, kuchni, dziecinnego. wysoka jakosc. zapraszamy. zachodni londyn. tel. 07523510272

>Duzy polsko-angielski słownik 2 tomy, nowy.£45.00 tel.07523510272

>Sony tv set 30" screen digital plasma, sony remote & aerial, prawie nowy £180 tel 07523510272

>Wozek dla dziecka, 4 kolowy full set, okazja tanio £55 Hounslow tel. 07523510272

>Do sprzedania: Notebook Samsung biały (NP370R5E) używamy 2kg, Ram: 6 GB, 15’6, AMD Radeon HD 8750M,500 GB, Windows 8 Warty ponad £500, cena: £300 odbior Hammersmith: 078 7987 1032

>Do sprzedania gotowa strona internetowa dla hydraulika www.plumbersolution.co.uk cena do uzgodnienia 07879871032

auto-motoSMS: 81616 KOD: 07cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Auto-Mechanika, dia-gnostyka komputero-wa, hamulce, sprzęgła, zawieszenie, serwis, paski rozrządu, serwis/napełnianie klimatyza-cji. Dojazd do klienta. 07812071816 MOT – pomogę

>ToyotaYaris 2005r. 1,3cm, automat, 22tys.mil, Pelna historia se 07805401053

>Nissan Micra,2004 r.poj.1.3,piecio drzwiowy£1190,przebieg 70.000 Renault Megane Sport Cabriolet 1999r.przebieg 60tys.mil,£ 990.stan b.dobry 07805401053

>Sprzedam numer rejestracyjny \" J444REK \" . Tylko powazne oferty . j444rek@wp.pl,

randkaw ciemno

SMS: 81616 KOD: 08cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

>Successful English gentleman would like to meet attractive Polish lady for fun fi lled days and romantic evenings . John 07928079252

>Szukam normalnej dziewczyny. kawaler 38 lat.07770933889

>Pani 60 lat mlody atrakcyjny wygląd uczciwa na emeryturze pozna Pana 60 + tylko wdowca rowiedzonym dziekuje. 07746021717

>Wysoki młody kawaler poznam mila szczupłą kobietę lubiącą aktywny wypoczynek i nie tylko...07850139090

>Mezczyzna chetnie spedzi milo wieczor z atrakcyjna pania . Wykorzystajmy dobrze swoj wolny czas. Tel-07549335708

>Wysoki 40l po rozwodzie bez dzieci. Szukam kobiety z Londynu z zamknieta przeszloscia otwartej szczerej pragnacej stalego spokojnego zwiazku 07772387104

>Witam szukam dyskretna kobiete z zach Londynu 07732432389

>Przystojny zadbany facet 35lat pozna atrakcyjna! dziewczyne z Londynu 07554520053

>Londyn 40 paroletni ulegly bi szuka pary k+m k+k przystojny s 07519001607

>Successful English gentleman would like to meet attractive Polish lady for fun fi lled days and romantic evenings . John 07928079252

NajnowszeOGŁOSZENIAna portalu elondyn.co.ukelondyn.co.ukelondyn.co.uk

Zawsze aktualneSPRAWDŹ!

TYGODNIK COOLTURA ZATRUDNI

Wymagane doświadczenie w pracy przy składzie gazety oraz biegła znajomość

programów InDesign, Photoshop i Illustrator.

Aplikacje prosimy przesyłać na adres:

design@cooltura.co.uk

566-MAKIETA 4 64-91.indd 73 20/01/2015 15:46:23

074 OGŁOSZENIAdrobne

usługiróżne

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Angielski Dla Dorosłych Skuteczne kursy dzienne, wieczorowe, weekendowe. 33 Hanger Lane W5 3HJ www.linkschool.co.uk 07590309608, 02035815806

Architekt rejestrowany w Anglii wykonuje projekty: lofts, extensions. Usługi: Planning Applications and Building Control mob.: 07708696377 stasch@stasch.co.uk

Rozliczenia podatkowe, rejestracja i rozliczenia Self employed. Working Tax Credit, Child Tax Credit. Pomoc w benefitach. Kontakt 07475957191

Architekt z uprawnieniami, wieloletnia praktyka, specjalizacja konserwacja zabytkow, wszelkie prace architektoniczne, kontakt: 0790 3034463; szymon@dylewski.fsnet.co.uk

Pest Control Dezynsekcja Londyn. Zwalczamy Pluskwy, Karaluchy, Myszy, Szczury. Szybko Skutecznie Bezpiecznie Dyskretnie i Niedrogo. Cos Cię Gryzie? Dzwon nie zwlekaj!!! www.robaki.co.uk 07783278836 02083100344

Profesjonalne sesje fotograficzne: fotografia noworodkowa, dziecięca, rodzinna i okolicznościowa. Zapraszam na moja stronę www.fairyworldphotography.co.uk Super niskie ceny. Zapraszam 07736217120

zdrowiei uroda

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 68

Masażysta od 1980r. profesjonalnie leczy schorzenia kręgosłupa, ustawianie kręgów, dojeżdżam do klienta ze stołem. Mirosław Frąckowiak tel.07725469656. www.frackowiak.co.uk

Polskie Kursy Kosmetyczne, 5 dniowy kurs Stylizacji Paznokci tylko £399, Przedłużania rzęs, Przedłużania, Włosów, MakeUpu – Akredytowane Certyfikaty 0784-920-3526 Szczegóły Na www.PolskieKursy.co.uk

inneSMS: 81616 KOD: 09cooltura.co.ukzasady zamieszczania ogłoszeń – str. 64

Nauka gry na pianinie z profesjonalistą – po polsku i angielsku. Wszystkie grupy wiekowe, wszystkie poziomy zaawansowania, przygotowanie do egzaminów, opracowywanie utworów, dojazd. 07943817747

566-MAKIETA 4 64-91.indd 74 20/01/2015 15:26:42

075OGŁOSZENIAdrobne

>Szukam osoby ktora wybiera sie vanem z okolic Londynu do polsk 07852991499

telewizjasatelitarna

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Anteny satelitarne. Montaż, fachowe ustawienie sygnału, akcesoria, Telewizja na kartę, nc+, polsat. 9 letnie doświadczenie Niskie ceny. Mariusz Domaradzki. 07523486296, mariusz-cyfra@wp.pl

Satelitarna Telewizja Najszybsze i najlepsze rozwiązanie wszystkich twoich problemów. Ustawienia, montaż, polskie zestawy TNK Andrzej 07840650509 07423602647

Polska Telewizja Londyn NC+ , Cyfrowy Polsat Zestawy na umowę Montaż anten Zapraszamy do punktu 19 Finchley Lane NW4 1BN Hendon Sklep: 02082033162 Instalacje:07779631401 www.polskatelewizja.co.uk

komputeryserwis

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Naprawa: laptopy, tablety, konsole, zipmotelefony. Zmiana języka, wirusy, przegrzewanie się, wymiana ekranu / klawiatury, rok gwarancji na nowe części, oferujemy laptop zastępczy 07411123340

H-Tech Serwis Komputerowy. Rozwiązywanie wszelkich problemów z Laptopami i PC. Odzyskiwanie Danych, Instalacje, Administracja, Zabezpieczanie Sieci, CCTV. Dojazd do Klienta. Tel.: 07723012148, email: halskyt@yahoo.co.uk www.halskytech.co.uk

Naprawy komputerów. Gwarancja, Elektronika komputerowa, wymiana podzespołów. CCTV alarmy, Renowacja układów graficznych strony www. Ulotki, pozycjonowanie stron kampanie reklamowe Tel 07897656573 e -mail; office@bullsecurity.co.uk www.bullsecurity.co.uk

HL-Computer Service; Profesjonalne naprawy; Reinstalacja Windows; Usuwanie wirusów; Instalacja Internetu; Technik-Informatyk; Olgierd 07961222932

ogłoszeniedrobnekosztujetylko

£1

£1

566-MAKIETA 4 64-91.indd 75 20/01/2015 15:27:19

076 OGŁOSZENIAdrobne / transport

transportprzewozy, paczki

zasady zamieszczania ogłoszeń – str. 70

Tanio przeprowadzki (transport wszelkiego rodzaju). Największy VAN Pomoc w załadunku i rozładunku. Cały Londyn i UK. www.goldeneagle-removals.co.uk Tel 07969629456 Daniel

Lotniska Van 9 osobowy i Przeprowadzki – największy van Licencja PCO i ubezpieczenie. Odpowiedzialny kierowca. Taniej kontakt 07985600960

Przeprowadzki, wywóz śmieci Londyn i cała Anglia, duży van z windą, profesjonalna obsługa. Przewóz na lotniska, dziewięcioosobowy van. Piotr, 07749174695

ZadZwoń I zapytaj o oGŁoSZENIEraMKoWe

020 8846 3614

566-MAKIETA 4 64-91.indd 76 20/01/2015 15:13:57

077REKLAMAtransport

566-MAKIETA 4 64-91.indd 77 20/01/2015 15:13:59

078

Znajdź

z portalemelondyn.co.uk

Zawsze aktualne ogłoszenia!

PRACĘ

REKLAMATRANSPORT

APOLONIATRANS

PACZKIPRZESYŁKI£ 20 = 20 KG (bez uk r yt ych opłat)Co czwarta przesyłka GRATIS!!! Codzienny odbiór paczek.

Ceny negocjowalne!Door to door!

skype: apoloniatrans

Tel UK : 079 72 72 72 78 020 8144 8032Tel/Fax PL: 515-515-190(22) 219 5360 apoloniatrans.co.uk

ŚciągnijCOOLTURĘi czytaj już

wczwartek!

566-MAKIETA 4 64-91.indd 78 20/01/2015 15:14:05

079REKLAMATRANSPORT

566-MAKIETA 4 64-91.indd 79 20/01/2015 15:14:06

080 REKLAMASKUP ZŁOMU

566-MAKIETA 4 64-91.indd 80 20/01/2015 15:14:08

081REKLAMASKUP ZŁOMU

Dojazd do klienta.Kupujemy każdą ilość.

Ważymy na wagach elektronicznych.

Miedź ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, £3.30-£3.80Mosiądz ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,£2.00-£2.40Kable ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,£0.70-£2.10Ołów ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, £0.70-£1.00Aluminium,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, £0.50-£0.80Stal nierdzewna ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,, £0.50-£0.80Złom stalowy (tona) ,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,,£80-£100

566-MAKIETA 4 64-91.indd 81 20/01/2015 15:14:09

082 REKLAMAWYWÓZ ŚMIECI

teraz już dostępna na twoimSMARTFONIE I TABLECIE!

ŚCIĄGAJ COOLTURĘna tablet i komórkę!

566-MAKIETA 4 64-91.indd 82 20/01/2015 15:14:11

083REKLAMABUDOWNICTWO

566-MAKIETA 4 64-91.indd 83 20/01/2015 15:14:13

084 REKLAMABUDOWNICTWO

622 Greenford Road, UB6 8QT Greenford

Tel/Fax: 020 8578 2281

Wysokiej jakości podwójne szkleniew uPVC, Aluminium i Drewnie

Biuro: 077 0360 1325 Mob: 079 1636 9230

U NAS OKNAA-RATEDW STANDARDZIE

Nowy salon firmowy

Najwyższa jakośćokien i drzwi firmy

Okna, drzwi, ganki, ogrody zimowe, szklane dachy, balustrady, prysznice, świetliki, drzwi rozsuwane

Email: info@windowsglasssolutions.co.uk

Drewniane okna typu SASH już od

£300/m2

566-MAKIETA 4 64-91.indd 84 20/01/2015 15:14:16

085REKLAMABUDOWNICTWO

566-MAKIETA 4 64-91.indd 85 20/01/2015 15:14:17

086

566-MAKIETA 4 64-91.indd 86 20/01/2015 15:14:21

087REKLAMABUDOWNICTWO

566-MAKIETA 4 64-91.indd 87 20/01/2015 15:14:23

088 REKLAMABUDOWNICTWO

Bezpieczne i solidne wykonywanie rusztowań.

Profesjonalny montaż.

SCAFFOLDING

Szybki termin realizacji!

PROPER SCAFFOLDING Ltd.

Najtaniej w Londynie!

0787 14 24 077properscaffolding@yahoo.co.uk

Sebastian:

Profesjonalny montażwszelkiego rodzaju rusztowań

na terenie całego Londynui okolic.

szybkie terminy realizacji

darmowe wyceny wysokie rabaty

dla stałych klientów

Dawidwww.atd-scaffolding-london.co.uk atdscaffoldinglondon

079 21831429atdstructure@hotmail.co.uk

ATD Structures Scaffolding

Zapraszamydo współpracy!

Profesjonalny montażProfesjonalny montażwszelkiego rodzaju rusztowańwszelkiego rodzaju rusztowań

na terenie całego Londynuna terenie całego Londynui okolic.i okolic.

szybkie szybkie terminy realizacji terminy realizacji

darmowe wyceny darmowe wyceny wysokie rabaty wysokie rabaty

dla stałych klientów dla stałych klientów

DawidDawidwww.atd-scaffolding-london.co.ukwww.atd-scaffolding-london.co.uk

079 21831429079 21831429atdstructure@hotmail.co.ukatdstructure@hotmail.co.uk

ATD Structures ScaffoldingATD Structures Scaffolding

ZapraszamyZapraszamydo współpracy!do współpracy!do współpracy!do współpracy!

566-MAKIETA 4 64-91.indd 88 20/01/2015 15:14:25

089REKLAMABUDOWNICTWO

566-MAKIETA 4 64-91.indd 89 20/01/2015 15:14:26

090 REKLAMABUDOWNICTWO / MOTORYZACJA

566-MAKIETA 4 64-91.indd 90 20/01/2015 15:14:28

091REKLAMAMOTORYZACJA

566-MAKIETA 4 64-91.indd 91 20/01/2015 15:21:53

092 WIADOMOŚCIKrzyżówKa + HorosKop

566-MAKIETA 5 92-100.indd 92 20/01/2015 14:15:31

093WODNIK (20.01–18.02)

Uważaj na swoje zdrowie, masz osłabiony układ odpornościowy, przez co niestety łatwo możesz złapać od kogoś infekcję wirusową. Unikaj większych skupisk ludzi, nie przegrzewaj się i zadbaj o odpowiednią higienę życia. W razie choroby koniecznie idź do lekarza.

RYBY (19.02–20.03)

Ostatnio tak bardzo rozpiera Cię energia, że zaczyna brakować Ci pomysłów, jak ją spożytkować. Zainteresuj się wschodnimi sztukami walki – są mniej kontaktowe i kontuzjogenne niż inne sporty. Uprawiając je, wyciszysz się i nabierzesz dystansu do świata.

BARAN (21.03–20.04)

W najbliższych dniach powinieneś starać się działać bardziej racjonalnie, nie dopuszczając do głosu swoich emocji. Będą one złym doradcą. Jeśli stoisz przed ważną decyzją, nie trać cierpliwości, rozważ wszystkie za i przeciw. Złą decyzją możesz zniweczyć swoje osiągnięcia.

BYK (21.04–20.05)

W najbliższych dniach nie będziesz umiał spokojnie usiedzieć na miejscu. Układ planet popchnie Cię ku całkiem nowym doświadczeniom. Będziesz teraz mógł się odrodzić i rozpocząć wiele spraw na nowo. Odważnie i optymistycznie patrz w przyszłość!

BLIŹNIĘTA (21.05–21.06)

Teraz więcej czasu poświęć swojemu partnerowi. Zamiast podejrzewać go o studzenie uczuć, po prostu bądź blisko. Zobaczysz, jak korzystnie wpłynie to na Wasz związek. Macie szansę zbliżyć się do siebie i na nowo rozpalić ogień miłości i namiętności.

RAK (22.06–22.07)

Będziesz w dobrej formie psychicznej i fizycznej. Nadarzy się wiele okazji do spotkań towarzyskich i wypadów na miasto ze znajomymi. Staraj się spędzać jak najwięcej czasu na świeżym powietrzu. Zimą organizm dobrze się regeneruje i nabiera sił do dalszego wysiłku.

LEW (23.07–22.08)

Zapowiada się korzystny dla Ciebie czas. Zapragniesz rozpocząć nowe przedsięwzięcia, rozkwitnie Twoje życie towarzyskie. W relacjach z innymi będziesz stawiać sprawy jasno, będziesz stanowczy i zdecydowany, wszystko będziesz potrafił wyjaśnić.

PANNA (23.08–22.09)

Możesz zapragnąć wprowadzić zmiany do swojego życia. Być może po raz kolejny będziesz chciał zacząć uprawiać dla zdrowia jakiś sport. Gwiazdy dodadzą Ci siły i determinacji, ale konsekwencja zależy tylko od Ciebie. Nie odkładaj na potem tego, co możesz zrobić dzisiaj.

WAGA (23.09–22.10)

Najbliższe dni nie powinny Cię zaskoczyć niczym niemiłym. Nie spodziewaj się większych problemów zawodowych ani rodzinnych. Będziesz mógł wreszcie ze spokojem zająć się nadrabianiem zaległości papierkowych. Odzyskasz wewnętrzny spokój.

SKORPION (23.10–21.11)

Musisz się uzbroić w cierpliwość, gdyż większość spraw przyniesie spore komplikacje. Nie będzie łatwo. Powinieneś skoncentrować się na celu i wszystkie siły włożyć w jego osiągnięcie. Sprawy mniej ważne odłóż na bok. Poproś zaufaną osobę o pomoc.

STRZELEC (22.11–21.12)

Powinieneś popracować nad swoim podejściem do codzienności. Zdecydowanie zbyt poważnie traktujesz życie. Zostaw na chwilę wszystkie zobowiązania i obowiązki. Nie myśl o sprawach urzędowych. Spróbuj po prostu dobrze się bawić, być przy bliskich, kochać partnera. Czas jest ulotny.

KOZIOROŻEC (22.12–19.01)

Zapowiadają się ciekawe dni, podczas których na pewno nie będziesz mógł narzekać na nudę. Czas będziesz miał wypełniony pracą i spotkaniami towarzyskimi. W każdej sferze życia daj z siebie wszystko, a zrealizują się Twoje cele i pragnienia.

566-MAKIETA 5 92-100.indd 93 20/01/2015 14:15:33

094 SPORTRajd dakaR + Skoki naRciaRSkie

» Ze stolicy Argentyny 4 stycznia wystartowało 665 zawodników

z 53 krajów w 406 pojazdach (na metę powróciło tylko 216). Jedynym Polakiem wśród 45 quadowców był Sonik, a do Buenos Aires dojechało zaledwie 18.

48-letni krakowianin w klasyfikacji generalnej o prawie 2 godziny i 55 minut wyprzedził Argentyńczyka Jeremiasa Feriolego, a o 3 godziny i 43 minuty Boli-wijczyka Waltera Nosiglię. Na podium tej imprezy stanął po raz czwarty. Rok temu był drugi, a w 2009 i 2013 trzeci. Trzy-krotnie zdobywał Puchar Świata FIM w cross-country (2010, 2013, 2014).

W gronie 137 załóg samochodo-wych (metę osiągnęło jedynie 68) było sześciu Polaków. Oprócz Hołowczyca – Marek Dąbrowski z Brytyjczykiem Mar-kiem Powellem (23. lokata), Piotr Beau-pre z Jackiem Lisickim (33.) oraz Adam Małysz z Rafałem Martonem, którzy musieli zakończyć rajd już na drugim eta-pie, po tym jak ich SMG Buggy doszczęt-nie spłonęło.

Pilotem Dąbrowskiego miał być Jacek Czachor, który nie przyleciał do Argen-tyny z powodu śmierci syna. W ostat-niej chwili zastąpił go kierowca cross-country Powell.

W tym roku Hołowczyc wystartował w tej imprezie po raz dziesiąty. Lecąc w grudniu do Ameryki Południowej, powiedział: – Od lat mam jedno stałe marzenie – stanąć na podium. Środkowe miejsce byłoby najlepsze, ale nie pogar-dzę i tym z prawej, i tym z lewej strony. W rajdzie, tak jak w życiu, ważne jest też szczęście. Chciałbym, aby mi towa-rzyszyło na całej trasie, żebym nie miał żadnych przygód.

Triumfował po raz drugi w karie-rze Nasser al-Attiyah, który nie tylko jest kierowcą. Olimpijczyk z Kataru zdo-był w Londynie (2012) brązowy medal igrzysk w konkurencji skeet (strzelanie do rzutków). Szansę na podobny sukces miał już w 2004 r. w Atenach, ale prze-grał dodatkową rundę z Kubańczykiem i zajął czwarte miejsce.

Najliczniejszą grupę stanowili moto-cykliści. W gronie 161 zawodników (do mety dojechała połowa) było pięciu Polaków. Warszawiak Jakub Przygoń-ski ukończył rywalizację na 18. pozy-cji. Wycofali się po awariach lublinia-nin Jakub Piątek i mieszkający w Lon-dynie Maciej Berdysz. Natomiast kra-kowianin Paweł Stasiaczek podjął taką decyzję po zgonie przyjaciela Michała Hernika, który zmarł wskutek przegrza-nia organizmu i odwodnienia na trasie trzeciego etapu.

W klasie ciężarówek (wystartowały 63, na mecie 51) Jarosław Kazberuk (także trener judo) i Robin Szustkowski, wspo-magani przez Czecha Filipa Skrobanka, zajęli 19. miejsce. To najlepsza lokata od 2003 r., kiedy Kazberuk z Niemcem Klau-sem Bauerle byli 16. załogą.

Na dziewiątej pozycji sklasyfikowany został polsko-holendersko-belgijski team z Dariuszem Rodewaldem. W 2012 r. na mecie w stolicy Peru Limie stanęli na naj-wyższym stopniu podium.

Trasa Rajdu Dakar 2015, o długości ponad 9 tys. km, przebiegała przez tery-toria trzech państw: Argentyny, Boliwii i Chile. Zawodnicy wystartowali 4 stycz-nia z Buenos Aires. Po sześciu dniach dotarli do najbardziej wysuniętego na północ punktu trasy – Iquique w Chile. Stamtąd ruszyli do Boliwii, gdzie ści-gali się na solnym płaskowyżu poło-żonym na wysokości powyżej 3,5 tys. m n.p.m. Potem powrócili na teryto-rium Chile, by przebić się przez pasmo Andów z powrotem do Argentyny. Do mety dojechało tylko 53 proc. kierow-ców i załóg. «

Zwycięzca Dakaru 2015 w kategoriiquadów – Rafał Sonik (ze statuetką)

Sonik wygrał, Hołowczyc trzeci! Rafał Sonik został zwycięzcą 37. Rajdu Dakar w kategorii quadów, a Krzysztof Hołowczyc z francuskim pilotem Xavierem Panserim zajęli trzecie miejsce w gronie kierowców samochodów. Dwutygodniowa rywalizacja zakończyła się w ubiegłą sobotę w Buenos Aires.

Fot.

PAP/

EPA

/Dav

id F

erna

ndez

566-MAKIETA 5 92-100.indd 94 20/01/2015 14:15:34

095

» Podwójny mistrz olimpijski z Soczi wyprzedził lidera pucha-

rowej klasyfikacji generalnej Austriaka Stefana Krafta oraz Niemca Severina Freunda. 

Stoch tegoroczny sezon Pucharu Świata rozpoczął dopiero od Turnieju Czterech Skoczni, wcześniej bowiem przechodził rehabilitację po operacji kon-tuzjowanego stawu skokowego. 

Triumfator PŚ w poprzednim sezo-nie prowadzenie w niedzielnym kon-kursie objął po pierwszej serii, w której uzyskał 134 m. To był najdłuższy skok. Drugi był Kraft – 133 m, a trzeci Słowe-niec Peter Prevc – 132. 

Obok Stocha, który miał 2,5 pkt prze-wagi nad Kraftem, do drugiej serii zakwa-lifikowali się jeszcze Piotr Żyła, Klemens Murańka i Maciej Kot. W finale wszyscy jednak wypadli poniżej oczekiwań. Naj-krótszy skok (113 m) oddał Żyła, Kot poleciał o 1,5 metra dalej, a Murańka o 2,5 m. 

Nie zawiódł tylko Stoch, który, co już było widać podczas kwalifikacji, wrócił do bardzo dobrej formy. W finale uzyskał odległość 133 m i zapewnił sobie zwycię-stwo w zawodach. Dzięki temu awanso-wał w klasyfikacji generalnej cyklu z 24. na 16. miejsce. 

Kraft miał także bardzo dobry skok – 133,5 m, ale to nie wystarczyło, by poko-nać Polaka. Na trzecie miejsce awan-sował Freund, który wylądował w tym samym miejscu co Stoch. Na czwarte spadł Prevc, gdyż w finale miał najkrót-szą próbę z czołówki – 130,5 m. 

Liderem Pucharu Świata pozostaje Kraft z dorobkiem 877 pkt, wywalczo-nym we wszystkich szesnastu konkur-sach. Stoch jest na 16. pozycji, z 234 pkt, zdobytymi jednak tylko w sześciu zawodach. 

Już w ten weekend skoczkowie będą rywalizowali w Japonii. Do Kraju Kwit-nącej Wiśni wybiera się także Stoch, 

który – jak sam powiedział – po stra-cie jednej trzeciej sezonu musi teraz walczyć o pucharowe punkty wszędzie, gdzie się da. 

Dzień wcześniej Polska zajęła piąte miejsce w drużynowym konkursie Pucharu Świata w skokach narciarskich, także rozegranym w Zakopanem. Zwy-ciężyli Niemcy, przed Austriakami i Sło-weńcami. 

W ekipie biało-czerwonych najlepiej wypadł dwukrotny złoty medalista olim-pijski Kamil Stoch, który w indywidual-nej klasyfikacji ustąpił tylko Niemcowi Severinowi Freundowi. Trzeci był inny z Niemców, Richard Freitag. «

Fot.

PAP/

Grze

gorz

Mom

ot

Wyniki1. Kamil Stoch (Polska) 276,2 (134,0/133,0 m)2. Stefan Kraft (Austria) 273,9 (133,0/133,5) 3. Severin Freund (Niemcy) 267,1 (131,0/133,0) 4. Peter Prevc (Słowenia) 264,8 (132,0/130,5) … 26. Klemens Murańka (Polska) 212,2 (122,0/115,5) 27. Piotr Żyła (Polska) 211,3 (124,0/113,0) 30. Maciej Kot (Polska) 203,2 (121,0/114,5)31. Aleksander Zniszczoł (Polska) 105,2 (119,5)40. Dawid Kubacki (Polska) 97,3 (113,0)43. Jan Ziobro (Polska) 93,2 (112,5)46. Krzysztof Miętus (Polska) 91,5 (110,5)

Powrót mistrzaKamil Stoch wygrał rozegrany w minioną niedzielę konkurs Pucharu Świata w skokach narciarskich w Zakopanem. To jego czternaste zwycięstwo w zawodach tego cyklu, a trzecie na Wielkiej Krokwi. To także 60. zwycięstwo polskiego skoczka w zawodach PŚ.

566-MAKIETA 5 92-100.indd 95 20/01/2015 14:15:35

096 SPORTPiłka nożna + Biegi narciarskie

» Bez poprzedniego mistrza Nigerii i w innym kraju, niż planowano, 

rozpoczął się w ubiegłą sobotę turniej o Puchar Narodów Afryki. Polskim akcen-tem imprezy w Gwinei Równikowej, prze-niesionej z Maroka, jest selekcjoner pił-karzy Mali Henryk Kasperczak. 

Gospodarze turnieju, który odbywa się w czterech miastach: Malabo, Bata, Mongomo, Ebebiyin, mieli tylko dwa miesiące na przygotowania. Pierwot-nie mistrzostwa Czarnego Lądu miały zostać rozegrane w Maroku,  jednak ten kraj zrezygnował z roli gospodarza w najbliższym terminie i impreza została w trybie awaryjnym powierzona Gwi-nei Równikowej, współorganizatorowi PNA w 2012 r.

Trudno wskazać faworyta tegorocz-nej imprezy. Niektórzy w tej roli widzą Algierię, która spisała się najlepiej z afry-kańskich drużyn w mistrzostwach świata 

w Brazylii. „Lisy Pustyni” dotarły do 1/8 finału, gdzie stawiły dzielny opór póź-niejszym triumfatorom, Niemcom (1:2 po dogrywce). Poza tym Algieria to obec-nie najwyżej klasyfikowany afrykański zespół na świecie – w rankingu FIFA pla-suje się na 18. miejscu. 

Uwaga polskich kibiców będzie zapewne zwrócona na reprezenta-cję Mali, którą od ponad roku prowa-dzi Henryk Kasperczak. Na co stać jego podopiecznych w dość mocnej grupie D – z Wybrzeżem Kości Słoniowej, Kame-runem i Gwineą? 

– Trafiliśmy na bardzo trudnych rywali. WKS i Kamerun wiodą prym wśród drużyn afrykańskich. Można powiedzieć, że to potentaci futbolu na tym kontynencie. Gwinea natomiast jest wielką niewiadomą. Podobnie jak w Euro-pie, w Afryce wyrównał się poziom. Nie ma już takich kontrastów, bo większość 

piłkarzy gra w europejskich klubach – przyznał Kasperczak. 

61-krotny reprezentant Polski tre-nował w przeszłości wiele afrykańskich zespołów, również piłkarzy Mali (lata 2001 – 2002), których doprowadził do czwartego miejsca PNA w 2002 r. Naj-większą gwiazdą jego zespołu wciąż jest doświadczony Seydou Keita, obchodzący w piątek 35. urodziny. 

Puchar Narodów Afryki z reguły odbywa się co dwa lata. W maju 2010 zmieniono termin organizowania turnieju i od 2013 r. rozgrywany jest w latach nie-parzystych. W związku z tym poprzednie edycje miały miejsce w 2012 i 2013 r. 

Tegoroczną imprezę zainaugurował ubiegłosobotni mecz w Bacie, w którym zagrali gospodarze i Kongo (1:1). 

Do ćwierćfinałów awansują po dwa najlepsze zespoły z czterech grup. Finał zaplanowano na 8 lutego w Bacie. «

» Justyna Kowalczyk  i  Sylwia Jaśkowiec zajęły trzecie miej-

sce w sprincie drużynowym techniką dowolną w zawodach narciarskiego Pucharu Świata w estońskiej miejsco-wości Otepaeae. Polki od najszybszych Szwedek były wolniejsze o 0,9 s. 

Drugie miejsce zajęły Norweżki – Maiken Caspersen Falla i Ingvild Flug-stad Oestberg. Do Idy Ingemarsdotter i Stiny Nilsson straciły 0,8 s. 

To pierwsze w tym sezonie miejsce na podium polskich biegaczek. Za trze-cią lokatę otrzymały po 2000 franków szwajcarskich.

Podopieczne  trenera Aleksan-dra Wierietielnego dobrą dyspozy-cję zasygnalizowały  już w półfinale, kiedy wygrały swoją serię. W finale od początku biegły w czołówce. Na pół-metku wraz z Norweżkami  i Szwed-kami uzyskały niewielką przewagę 

i powoli stawało się  jasne, że te trzy duety podzielą miejsca na podium mię-dzy sobą. 

Rywalizująca na ostatniej zmianie Jaśkowiec biegła tuż za Skandynaw-kami. Choć ambitnie walczyła na finiszu, poprawić lokaty już nie zdołała. 

To były jedyne w tym sezonie PŚ sprinty drużynowe. Kolejny start w tej konkurencji Kowalczyk  i  Jaśkowiec czeka podczas  lutowych mistrzostw świata w Falun. 

Teraz pucharowa karawana ruszy dalej na Wschód. W dniach 23 – 25 stycz-nia narciarki będą rywalizować w rosyj-skim Rybińsku. Zaplanowano tam zmaga-nia techniką dowolną – na 10 km i sprint – oraz bieg łączony 2×7,5 km. «

Wyniki1. szwecja i 16.11,1

(ida ingemarsdotter i stina nilsson)2. norwegia i strata 0,8 s

(Maiken caspersen Falla, ingvild Flugstad oestberg)

3. Polska 0,9 (Justyna kowalczyk, sylwia Jaśkowiec)

Bez mistrzów, ale z Kasperczakiem

Polki trzecie w Otepaeae

Fot.

EPA

/Val

da K

alni

na

Justyna Kowalczyk i Sylwia Jaśkowiec

566-MAKIETA 5 92-100.indd 96 20/01/2015 14:15:36

097

» Pomimo bardzo niekorzystnego rezultatu polskiemu bramka-

rzowi gospodarzy nie można wiele zarzu-cić – zawiodła raczej defensywa.

Pierwszy gol padł już w pierwszej minucie, kiedy zespół z Walii popełnił błąd przy wyprowadzaniu piłki. Przejął ją Bra-zylijczyk Oscar, który pokonał Fabiańskiego uderzeniem sprzed pola karnego.

Autorem drugiego gola był w 20. minucie reprezentant Hiszpanii, naj-skuteczniejszy strzelec ekstraklasy Diego Costa. Pochodzący z Brazylii napastnik wykończył szybką i błysko-tliwą akcję Chelsea i znalazł się w sytu-acji sam na sam z Polakiem, której nie mógł zmarnować.

Kwadrans później Costa zdobył swoją 17. bramkę w tym sezonie, po fatalnym, zbyt lekkim podaniu jednego z obrońców do polskiego bramkarza. Fabiański był znów bez szans.

Do przerwy „Łabędzie” przegrywały 0:4 po tym, jak szybki kontratak wykoń-czył Oscar. Wynik ustalił w 79. minucie Niemiec Andre Schuerrle po kolejnej znakomitej akcji gości.

Zwycięstwo odniosły także m.in. drużyny Manchesteru United i Liverpo-olu. „The Reds” przedłużyli serię spo-tkań bez porażki do siedmiu i awanso-wali na siódme miejsce z 35 punktami. „Czerwone Diabły” mają o pięć więcej i zajmują trzecią pozycję.

Porażki 0:1 doznał z kolei zamyka-jący tabelę zespół Leicester City, w bar-wach którego cały mecz rozegrał Marcin Wasilewski (zobaczył żółtą kartkę). Tym razem „Lisy” musiały uznać przed wła-sną publicznością wyższość Stoke City. Do bezpiecznej strefy tracą trzy punkty.

W innym spotkaniu tej kolejki West Ham United pokonał Hull City 3:0.

Z kolei piłkarze Arsenalu Londyn pokonali na wyjeździe wicelidera angiel-skiej ekstraklasy Manchester City 2:0

(1:0). Wojciech Szczęsny ponownie był rezerwowym.

Gospodarze mieli ogromną prze-wagę, ale nie potrafili poważniej zagrozić bramce Arsenalu. Zbyt wolno i przewidy-walnie rozgrywali swoje akcje. „Kanonie-rzy” natomiast pierwszą groźną stworzyli w 23. minucie, a kapitan „The Citizens” Vincent Kompany faulował w polu kar-nym Nacho Monreala. Minutę później rzut karny wykorzystał Santi Cazorla. W 67. minucie ten sam zawodnik dośrodkował z rzutu wolnego, a Olivier Giroud skie-rował piłkę do bramki głową.

Podopieczni Manuela Pellegriniego praktycznie nie potrafili zagrozić bramce strzeżonej przez Davida Ospinę. Kolum-bijczyk zastąpił w jedenastce „Kanonie-rów” Szczęsnego.

Dzięki temu zwycięstwu Arsenal z dorobkiem 39 pkt zachował piąte miej-sce w tabeli i ma jeden punkt straty do Manchesteru United. Z kolei Manchester City do prowadzącej Chelsea Londyn (52) traci już pięć punktów.

Polskich kibiców w ostatnim cza-sie zelektryzował transfer polskiego zawodnika do Arsenalu. „Yes, yes, yes” – w ten sposób menedżer „Kanonierów” odpowiedział na trzy pytania dotyczące transferu Krystiana Bielika. 17-letni piłkarz Legii Warszawa ma podpisać kontrakt z angielskim klubem.

Według angielskich mediów Arse-nal zapłaci mistrzowi Polski za uta-lentowanego pomocnika ok. 2,4 mln funtów (ok. 13 mln złotych). Infor-mację o transferze potwierdził sam zawodnik.

Bielik urodził się 4 stycznia 1998 r. w Koninie. Przygodę z futbolem rozpo-czął w tamtejszym Górniku, a później trafił do Lecha Poznań. W lecie 2014 wywalczył z tym klubem mistrzostwo kraju juniorów, ale krótko potem prze-niósł się do Legii. 24 sierpnia zadebiu-tował w ekstraklasie. Później jeszcze cztery razy pojawił się na boisku w tych rozgrywkach. Raz wystąpił w Lidze Europejskiej. «

Fot.

PAP/

EPA

/Dim

itris

Leg

akis

Chelsea strzeliła Fabiańskiemu pięć bramek Bramkarz Swansea City Łukasz Fabiański musiał wyciągać piłkę z siatki pięć razy w meczu 22. kolejki piłkarskiej ekstraklasy Anglii z liderem tabeli Chelsea Londyn. Stołeczni wygrali w Walii 5:0 i zwiększyli przewagę nad Manchesterem City do pięciu punktów.

Rui Costa mija Łukasza Fabiańskiego zdobywając kolejnego gola dla Chelsea

566-MAKIETA 5 92-100.indd 97 20/01/2015 15:34:39

566-MAKIETA 5 92-100.indd 98 20/01/2015 14:15:40

566-MAKIETA 5 92-100.indd 99 20/01/2015 14:15:42

566-MAKIETA 5 92-100.indd 100 20/01/2015 14:15:44