Diagnoza społeczna 2007- znaczenie kapitału społecznego

„ dzisiaj wystarczającym źródłem indywidualnego rozwoju Polaków i za ich sprawą także i Polski jest rosnący kapitał ludzki i finansowe wsparcie Unii, za jakiś czas dotkliwie jednak odczujemy brak kapitału społecznego odpowiedzialnego za rozwój wspólnoty bez dużego zasilania zewnętrznego”

Dlaczego warto rozmawiać ?

• Niski poziom kapitału społecznego – brak zaufania ludzi do siebie, do instytucji

• Kontekst historyczny

• Od kapitału przetrwania do kapitału adaptacji

• Definiowanie państwa – sztandar, kasa czy opresja?

• Anarchia versus oświecona dominacja

• Atrofia funkcji publicznej w mediach

• Przejrzystość debaty

• Budowa sprawnego państwa

• Reorientacja w myśleniu o sektorze publicznym -efektywność i klienci

• Evidence – based policy – budowanie programów publicznych w oparciu o dowody empiryczne( badania, ewaluacje programów społeczne

• Zmiana realiów społecznych

Zmiana społeczna uwzględniająca postulaty zrównoważonego rozwoju powinna się dokonywać poprzez:

Oddolne generowanie dynamiki regionu obejmujące lokalną społeczność terytorialną

Działania podejmowane z woli lokalnych aktorów na podstawie oceny zasobów i z uwzględnieniem specyfiki danego obszaru

Gotowość do wzięcia odpowiedzialności za podjęte działania i przyszłość tej społeczności

Trójkąt rozwoju Vaeskena

Idee ludzie zasoby

Zwraca uwagę na waloryzację zasobów lokalnych, działania partnerskie podejmowane w oparciu o

demokratyczne procedury i świadomość wspólnego interesu wszystkich uczestniczących stron

Czynniki powodzenia rozwoju lokalnego

• Local leadership – przywództwo mobilizujące członków zbiorowości lokalnej

• Partycypacja społeczna

• Partnerstwo publiczno – prywatno – społeczne

• Respektowanie tożsamości kulturowej i struktury społeczno politycznej

• Dostrajanie działań do ewoluującego otoczenia i zmian strukturalnych

• Oparcie się głównie na rozwoju sektora MSP ze względu na generowanie przez nie miejsc pracy oraz wysoką innowacyjność i elastyczność

• Wykorzystanie powiązań terytorialnych

Praca jest kluczem do królestwa

zasobów Ralf Dahrendorf

Na początku XXI wieku funkcjonuje kategoria „biednych pracujących”

Zmiana tej sytuacji powinna się opierać na trzech filarach:

Szerokiej ofercie edukacyjnej pozwalającej na nabycie wiedzy teoretycznej i umiejętnościach praktycznych

Zróżnicowanym i zindywidualizowanym wsparciu dostępnym dla jednostki w społeczności lokalnej

Sprawnym obiegu informacji o szansach i możliwościach zatrudnienia i samorozwoju

Nowe Partnerstwa Społeczne

„ Ludzie i organizacje tworzą połączenie gremiów publicznych, biznesowych i cywilnych, które angażują się w dobrowolne, korzystne dla obydwu stron i nowatorskie relacje w celu odniesienia się do wspólnych celów społecznych poprzez połączenie swoich zasobów i kompetencji”

Pięć wymiarów aktywnej społeczności

Społeczność współpracująca

Społeczność solidarna

Społeczność aktywna

Społeczność otwarta i ucząca się

Społeczność zrównoważona

Definicja pracy na rzecz społeczności lokalnej

Praca na rzecz społeczności lokalnej polega na aktywnym zaangażowaniu ludzi w sprawy dotyczące ich życia i skupia się na relacji pomiędzy indywidualnymi osobami a grupami i innymi instytucjami, kształtując ich codzienne doświadczenia.

Jest to proces polegający na rozwoju, będący doświadczeniem zarówno zbiorowym jak i indywidualnym. Proces ten bazuje na przekonaniu o równości i partnerstwie między wszystkimi zaangażowanymi stronami i ma umożliwić dzielenie się doświadczeniami, umiejętnościami ,świadomością i wiedzą w celu doprowadzenia do zmiany.

Proces ten zachodzi tam,gdzie ludzie mają te same problemy i zbierają się by określić co dla nich ważne i by działać we wspólnej sprawie

CELPROBLEM

SPOŁECZNYDZIAŁANIA

ŚRODOWISKO

PARTERSTWO

Partnerstwo jako sposób na rozwiązywanie problemów lokalnych

Rozwój społeczności lokalnej jest procesem społecznej zmiany, a jego nadrzędną wartością jest oparcie rozwoju lokalnego o siły tkwiące we własnym środowisku.

Partnerstwa mogą poprawiać warunki na lokalnym rynku pracy poprzez dziania na rzecz:

Reintegracji osób pozostających na długotrwałym bezrobociu Doskonalenia kwalifikacji pracowniczych i dostosowywania ich do

wymogów lokalnego rynku pracy Zwiększania stopnia zatrudnialności lokalnych pracowników Poprawy adaptacyjności lokalnych pracowników Poprawy wydajności pracy zapobiegania zagrożeniom, przed którymi staja osoby o niskich

kwalifikacjach radzenia sobie z produktami ubocznymi funkcjonowania rynku

ogólnokrajowego i globalnego

Co powinna zawierać społecznie integrująca strategia rynku pracy?

Zasięg pomocy – partnerstwa powinny zadbać o upowszechnienie informacji o możliwościach uzyskania wsparcia

Informacja – powinno się przygotować i upowszechnić całościową i trafną informację wspierającą proces decyzyjny beneficjenta

Porady i konsultacje – doradztwo i wypracowanie dobrych narzędzi diagnostycznych

Pomoc osobista – wypracowanie indywidualnych planów pomocy i identyfikacja trudności indywidualnych ( metodologia i elastyczność działania)

Edukacja i szkolenie – wypracowanie reguł dostępu do edukacji i szkoleń, określenie wyników i wariantów kwalifikacji

Wspieranie – świadomość iż grupy o słabej pozycji społecznej wymagają wsparcia

Co powinna zawierać społecznie integrująca strategia rynku pracy ? cd.

Doradztwo indywidualne – partnerstwa powinny wypracować model partnerstwa indywidualnego (mentor) wspierającego szkolenie i zatrudnienie

Doświadczenie zawodowe – powinno wypracować się lokalne procedury współpracy i odbywania praktyk u pracodawców

Pomoc dla pracujących – wypracowanie oferty pomocy w miejscu pracy dla osób o małym doświadczeniu

Szkolenia w miejscu pracy – partnerstwa powinny mieć taką ofertę dla klientów o niestabilnym zatrudnieniu .Szkolenie poprawi ich pozycję na rynku pracy

Źródło : Creating More Inclusive labour Market, Report of National Economic and Social Forum,Ireland s.54

Co partnerzy społeczni powinni diagnozować i prognozować na lokalnych rynkach pracy ? cd.

Możliwość zdobycia mieszkania/ dostępność dojazdów do pracy

Zasoby czynników wytwórczych ( lokale, gospodarstwa rolne)

Charakter lokalnej gospodarki Cechy instytucjonalne lokalnego rynku pracy : uwarunkowania prawne, finansowe wpływające

na koszt podejmowania pracy; uwarunkowania dotyczące działania instytucji i ich skutków w obrębie rynku pracy skuteczność edukacji , programów, pośrednictwa

Zmiany na rynku pracy ( przepływy) – charakteru zawodu, zmiany przestrzenne – migracje,

zmiany kwalifikacji Czas pozostawania w danym miejscu, wewnętrzny rynek pracy, stan i proces przemieszczania

się pracujących

AN AL IZA S W O T D L A PR O C E SU P O W ST AW AN IA

P O R O ZU M IE N IA N A R ZE C Z ZAT R U D N IEN IA

S iln e s tro n y

in tegracja i to żsam o ść gru p y

siln a m otywacja organ izacji p o zarząd o wych d o bud o wan ia relacji p artnerskich

p o m oc in stytu cjon aln a P UP

u przed n ie do świad czen ia w two rzen iu partn erstw

włączen ie klu czo wych o sób

klaro wn a w izja two rzon ego po ro zu m ien ia o raz św iad o m o ść m isji

ro zu m ien ie problem atyki ryn ku p racy wkład n iem aterialn y i m aterialn y p artneró w – d zielen ie się zasob am i

IN K LU ZY W N A S T R AT EG IA RY NK U PR ACY

Za się g p o m o c y Info r m ac ja P o rad y i k o n su ltac je P o mo c o so b i st a E d uk ac ja i szk o le nie W sp ie ranie D o rad z tw o ind yw id ua lne P o mo c d la p rac ując yc h S zk o lenia w m ie j sc u p rac y

P AR TN ER S TW O – W YR Ó W NYW AN IE S ZAN S

B e ne fic je nc i P r o je k tu

W łaśc ic ie le , kadra za rządza jąc a i prac ow nic y 20 małyc h i ś re dnic h firm z re g ionu któ re m uszą prze jść proc e s re strukturyzac ji.

W pow iatac h pow sta ły G rupy W s pa rc ia K onkure nc yjnośc i F irm i G rup y W s pa rc ia K ole że ńs kie go . Z rze s za ją one re pre ze ntantów pa rtne rów P roje ktu. Za danie m g rup je st w yprac ow anie prog ra m u „ napra w c ze go” dla f irm i ic h prac ow ników , a ta kże dosta rc ze nie w ysokie j ja kośc i us ług w s po ma gając yc h proc e s zm ia n. G rupy spotyka ją s ię re gula rnie i a na liz ują bie żąc e doko na nia .

„K aw iare nki gospo da rc ze ” jako prz ykład pa rtne rstw a po dm iotów ryn kow yc h . U dz ia ł e kspe rtów , prac odaw c ów , prac ow ników , N G O

P AR TN ER S TW O

M od e l tw orz y n ow ą p ra k tyk ę s po łe czn ą

M od e l k reu je w ym iern e k orz yś c i d la in s ty tu c ji pa rtn e rs k ich

M od e l o fe ru je w ym ie rn e ko rz yś c i d la k lien tów

N AR ZĘ D ZIA M IĘ K K IE

Inic jo w a nie i st y m u lo w a nie d z ia ła ń r yc hr k o lek tyw n yc h

m ięk k a k o o rd y nac ja

m eto d a „ n a m e a n d sh a m e”

b ud o w a sta nd a rd ó w

p ro mo c ja d o b ryc h p rak tyk

za sila nie i ste ro w a nie i nfo r m ac yjne

sty m u lo w a nie p a r tne r stw i k o a lic ji

b ud o w a k o n se n su su i ro zw iąz yw a nie k o n flik tó w

Czynniki motywujące do nawiązania partnerskiej współpracy

Realizacja wspólnego celu Podobny rodzaj organizacji Doświadczenie i praktyka działania, wzajemne

korzystanie ze swoich umiejętności Zidentyfikowanie problemu podobnego rodzaju Praca na rzecz podobnej grupy docelowej Możliwość pozyskania większych środków

Władzelokalne

Ośrodkiszkoleniowe

BiuraPośrednictwa

Pracy

OWSS

IzbyHandlowe, Rzemiosło

Problem terytorium

Partnerstwa Lokalne–kto może tworzyć

Agencje Rozwoju

Powiatowe Rady

Zatrudnienia

Organizacjepozarządowe

Ośrodki Pomocy

Społecznej

Firmy

Lokalne media PUP

Kreowanie

Świadomości Społecznej

Kreowanie

Świadomości Społecznej

Edukowanie

społeczności

Partnerstwo

lokalne Angażowanie Mieszkańców-partycypacja

społeczna

Zbieranie opinii –konsultacje społeczne

1 2 3 4 5

Schemat poziomów partycypacji społecznej w partnerstwie

Stosowane metody: spotkania, informacje na www, gazetki

Stosowane

metody: wysyłka listów,

informacje w

mediach, ogłoszenia

Stosowane metody: spotkania

dyskusyjne, badanie

opinii publicznej

Stosowane metody:

wypracowywanie

strategicznej wizji rozwoju,

powołanie grupy roboczej

Stosowane metody: warsztaty

robocze dla społecznośc

i lokalnej

Korzyści płynące z realizacji projektów partnerskich

.

Trafniejsze definiowanie potrzeb, lepsza analiza środowiska lokalnego

Optymalne wykorzystanie zasobów, nie wyważamy „otwartych drzwi”

Doskonalenie współpracy międzysektorowej, uczenie się wspólnego działania

Odbudowa aktywności obywatelskiej Rekonstrukcja zaufania i budowa sieci

społecznych

Filary partnerstwa

• Prawo do podejmowania inicjatyw

• Postawa

• Kapitał społeczny

• Partycypacja i demokracja Jedyną miarodajną zmienną jest człowiek

„Roli nie wyznaczają nam nasze role instytucjonalne, wejście w partnerstwo to zmiana postawy a nawet sprzeciw wobec funkcjonującego prawa”

Dlaczego

warto

zacząć od nowa ?

Konsekwencje powstawania bezrobocia

Ekonomiczne – niepełne spożytkowanie możliwości produkcyjnych społeczeństwa, mniejszy popyt konsumpcyjny, pogorszenie własnej sytuacji materialnej

Psychologiczne – konieczność przystosowania się do nowej roli, „skazy” w osobowości

Społeczne – wzrost poczucia zagrożenia możliwością utraty pracy przez wielu zatrudnionych

Polityczne – groźba destabilizacji w wyniku zaistnienia żywiołowych ruchów społecznych

Postawy wobec bezrobocia

Przedsiębiorczość-rozumiana jako rozpoczęcie legalnej działalności gospodarczej przez bezrobotnego dzięki różnym dotacjom;

Zmiany kwalifikacji- polegające na udziale bezrobotnego w szkoleniu lub kursie umożliwiającym zdobycie nowych umiejętności zawodowych;

Postawa zachowawcza – polegająca na oczekiwaniu na propozycję pracy na takim samym stanowisku i w zawodzie jak przed zwolnieniem z pracy;

Dorabianie na czarno – polegające na podejmowaniu nielegalnego zatrudnienia przy jednoczesnym zachowaniu statusu bezrobotnego;

Bierna akceptacja aktualnego statusu – sprowadzająca się do gotowości dowolnie długiego pozostawania w roli osoby bezrobotnej

Problematyka powrotu kobiet na rynek pracy

Cechy społeczno – demograficzne bezrobotnych kobiet Brak orientacji w regułach rządzących współczesnym rynkiem

pracy Specyfika zawodów zwyżkowych i deficytowych „Luka zatrudnieniowa” i brak praktyki jako elementy utrudniające

start Problem „mentalnego niedostosowania”

P r o p o z y c j e

Edukacja i wsparcie jednostki podstawą zmiany w środowisku lokalnym

Informacja o szansach i możliwościach podjęcia pracy Aktywizacja środowiska lokalnego wokół problemu rozwoju i

zatrudnienia Alternatywne działania pro zatrudnieniowe (np. promowanie idei

spółdzielni socjalnych, edukacji pod potrzeby firm, działania na rzecz osób niepełnosprawnych itd.)

Problem wykluczenia społecznego

•wypadanie z systemu szkolnictwa

•osoby z niskim wykształceniem

•długotrwałe bezrobocie

•wysoki odsetek żyjących w rodzinach, gdzie nikt nie pracuje

•segmentacja rynku pracy

•zatrudnienie na umowach krótkookresowych – 28,2% Polaków

•co piąty Polak otrzymuje za niskie wynagrodzenie (nie przekraczające połowy wynagrodzenia przeciętnego)

•co piąty Polak jest zagrożony ubóstwem

Praca jako klucz do królestwa zasobów

„praca porządna” „praca byle jaka” kategoria „ biednych pracujących”

Inkluzywność rynku pracy

Informacja

Porady i konsultacje

Pomoc osobista

Edukacja i szkolenie

Wspieranie

Doradztwo indywidualne

Pomoc dla pracowników

Szkolenia w miejscu pracy

Zmiana w życiu jednostki

trudności uczestnictwa w zmianie – transformacja systemowa, restrukturyzacja przemysłu, emigracja, rozwój ekonomiczny, rewolucja informatyczna

bieda stygmatyzuje, wycofuje i w końcu wyklucza

wykluczenie z rynku pracy – stan zdrowia, niepełnosprawność, uzależnienie, konflikt z prawem, dysfunkcje rodzinne, izolacja społeczna, patologiczne otoczenie, brak kwalifikacji i umiejętności.

N I E T A K

T A K,

A L E

B Y Ć

M O Ż E

Okno zmian

Cechy najbardziej cenione przez pracodawców

Chęć nabywania nowych umiejętności

Zaangażowanie w pracę

Umiejętność pracy w zespole

Umiejętność porozumiewania się, komunikatywność

Przedsiębiorczość zaradność

Umiejętność rozwiązywania problemów

Odpowiedzialność

Inicjatywa

Odporność na stres

Umiejętność organizacji czasu

Jak powinni myśleć ludzie poszukujący pracy

Nie jest łatwo znaleźć pracę.

Mogę znaleźć pracę, jeśli podejmę odpowiednie działania.

Nigdy nie jest za późno na naukę.

Wierzę, że się uda.

Od czego zależy sukces w znalezieniu pracy?

Znajomość siebie

Umiejętność autoprezentacji

Znajomość rynku pracy

Znajomość narzędzi poszukiwania pracy

Sytuacja na lokalnym rynku pracy

Jak zrealizować to chcesz osiągnąć?

Ustal cel

Zaplanuj konkretne działania Podejmij decyzję Zorganizuj kolejne etapy pracy

Realizuj swój plan i kontroluj kolejne etapy pracy

Potrzeby człowieka bezrobotnego

Szacunek Zrozumienie potrzeb Wsparcie Informacja Wiedza Towarzyszenie

Dlaczego warto uczestniczyć w projektach systemowych ?

szansa na bezpłatne podniesienie kwalifikacji Pieniądze !!! Nowe znajomości-kontakty prywatne i zawodowe Spędzanie czasu w miłej atmosferze Nowe doświadczenia Szansa na zmiany w życiu Nowe horyzonty Opieka dla dzieci w czasie szkolenia

Dlaczego warto uczestniczyć w projektach systemowych?

Gadżety, wycieczki Posiłki darmowe Będziesz miał więcej pieniędzy niż z pomocy społecznej Nie będziesz musiał chodzić do opieki społecznej i wypisywać

papierków Nie będą się śmiać z twoich dzieci w szkole Będziesz miał nowych znajomych Nie będziesz się musiał martwic jak przeżyć jutro Twoje dzieci będą się częściej uśmiechać

Dlaczego warto uczestniczyć w projektach systemowych

Nie będziesz na łasce męża/żony/dzieci Będziesz zadowolony z Siebie ! Zapewnisz swoim dzieciom lepszy start w życie ! Nie będziesz musiał prosić o wsparcie ! Nauczysz się przydatnych rzeczy Będziesz miał emeryturę BĘDZIESZ BARDZIEJ PEWNY SIEBIE !

( cytaty z wypowiedzi uczestników projektów systemowych w woj. śląskim)

Metodologia Wsparcia Koleżeńskiego

*opracowana przez specjalistów Instytutu na podstawie doświadczeń amerykańskich i europejskich

*oparta na idei wsparcia środowiskowego;

*wspiera osoby wykluczone społecznie, głównie zwalniane, bezrobotne oraz ich rodziny.

Założenia idei Wsparcia Koleżeńskiego

Pokazanie ludziom, że nie są pozostawieni sami sobie;

Utwierdzanie poczucia godności i własnej wartości pracowników;

Okazanie zrozumienia dla ludzkich przeżyć;

Przekonywanie ludzi, ze ich uczucia są naturalne;

Pomaganie ludziom w tworzeniu strategii działania.

Program Wsparcia Koleżeńskiego realizują Koledzy - Doradcy

N I E S Ą P R O F E S I O N A L I S T A M I w zakresie doradzania ale wiedzą, gdzie można uzyskać

potrzebne usługi.

N I E S Ą T E R A P E U T A M I ale wiedzą gdzie ich znaleźć i potrafią udzielać wsparcia.

N I E S Ą O D P O W I E D Z I A L N I za wybory, których ludzie dokonują, ale troszczą się o ich

losy.

Aktywizacja wolontariuszy w Klubach „Od wolontariatu do zatrudnienia”

Wolontariusz w KPK „Praca”

KIS

Rynek pracy

Osoba bezrobotna

Aktywne Aktywne poszukiwanie poszukiwanie pracy, pomoc pracy, pomoc innym, dyżuryinnym, dyżury

Szkolenia, Szkolenia, wsparcie wsparcie

psychologiczne, psychologiczne, doradztwo doradztwo zawodowezawodowe

Działania Działania outplacementoweoutplacementowe

doradztwo doradztwo zawodowe, zawodowe,

pośrednictwo pracypośrednictwo pracy

Podpisanie umowy Podpisanie umowy wolontariackiejwolontariackiej

Funkcjonowanie Klubów

poradnictwo koleżeńskie i specjalistyczne,

kontakt z pracodawcami, przekazywanie

informacji

Bezpłatny udział w szkoleniach zawodowych

Festyny, giełdy, wystawy, kiermaszeZbiórka

żywności we współpracy z

Bankiem Żywności i młodzieżą

Kursy językowe i specjalist.; warsztaty rękodzieła

Działalność charytatywna

Warsztaty aktywizując

e dla Klientów

Klubu

Klub Pomocy

Koleżeńskiej

„Praca”

Spółdzielnia

Socjalna

Klub

Integracji

Społecznej

Punkt

Pomocy

Koleżeńskiej

Związkizawodowe

2. Pomoc osobom

zwalnianym i bezrobotnym

3. Wzrost konkurencyjnościprzedsiębiorstw

1. Lokalne Ożywienie

Gospodarcze

Model Partnerstwa Lokalnego – jedna z metod budowania partnerstwa

Ośrodkiszkoleniowe

BiuraPośrednictwa

Pracy IzbyHandlowe, Rzemiosło

Agencje Rozwoju

Radni gmin, powiatu,

województwa

Organizacjepozarządowe

Ośrodki Pomocy

Społecznej

Firmy

Władzelokalne

Lokalne media

PUP, WUP

Czym jest partnerstwo?

„ Osoby fizyczne i organizacje reprezentujące sektor publiczny, pozarządowy oraz biznes, które angażują się w dobrowolne, wzajemnie korzystne oraz innowacyjne relacje odpowiadając na potrzeby społeczne poprzez łączenie własnych zasobów i kompetencji…”

(The Copenhagen Center)