Upload
pham-thanh-ly
View
18
Download
6
Embed Size (px)
DESCRIPTION
gdsgsdg
Citation preview
1DUNG DCH iN LY: TNH CHT V S CHUYN VN
iN TCH
Chng 5
(Bi ging tm tt) Ni dung1. Gii thiu
2. Tnh cht nhit ng
3. nh lut gii hn Debye-Huckel
4. S dn in
5. S ti
6. Phng php o dn in & ng dng
1. Gii thiu
Cht in lyElectrolyte
Cht in ly (cht in phn): l cccht c th to ra cc dung dch ion vhn hp nng chy c cha cc ion.
2Dung dch cht in lyElectrolyte solutions
L cc dung dch c tnh cht:
ng nht trong th tch
c thnh phn thay i lin tc trongmt gii hn
c kh nng cho dng in i qua nhs chuyn vn in tch ca cc ion.
S in lyElectro- dissociation (dissociation)
l s phn ly ca cc cht in ly trongdung dch.
l mt qu trnh thun nghch
M+A- +Mz+ + -A
z-
Hng s in ly KDDissociation constant
M+A- +Mz+ + -A
z-
Khi cn bng:
AMD n
)n.()n(K
n: nng mol, ion-mol
phn ly Percent dissociation
l s phn phn t phn ly so vi sphn t ho tan trong dung dch ban u.
KD= f()=?
3 phn ly Percent dissociation
)().(
)1(
.nK
)()1(0
D
Khi + = - = 1
1
.nK
20
D n0 = s mol cht in ly (ban u)
H s Van tHoff iVan tHoff factor
l t s gia s phn t sau phn ly (ion + phn t) so vi s phn t trc khi phnly (s phn t ho tan)
H s Van tHoff iVan tHoff factor
0
0000
n
.n..n.).nn(i
i = 1 + (-1).1
1i
t : = + + -
Dung dch long c i 14
Cht in ly yu: c rt nh, 0;
Cht in ly mnh: 1
V d: Cc mui tan, cc acid. base v c
H s Van tHoff iVan tHoff factor
4Tnh cht ca DD CL
ng nht v tnh cht ho l mi imtrong th tch
Thnh phn c th thay i lin tc trongmt gii hn
Tng im si
Gim im kt tinh
Tng p sut thm thu: =i.C.R.T (do sphn ly cht in ly thnh ion nn lm tngs ht phn t trong dung dch)
Tng im si Dung dch 50% NaOH: si 1200C
Gim im kt tinh: Dung dch 22% NaCl: kt tinh -21 0C
Tnh cht ca DD CL
Tng p sut thm thu: =i.C.R.T (do sphn ly cht in ly thnh ion nn lm tng sht phn t trong dung dch)
mssmdddd cKiTcKiT
TRCiTRniV
,2,2
Tnh cht ca DD CL p sut thm thu: =i.C.R.T
Ap sut cn phitc dng ln dung dch dung minguyn chtkhng th thmthu qua mngbn thm sang dung dch.
5Dung mi
Cc cht c thm in mi cao (VD nc) th c tnh cht ion ho tt phn ly cht in ly tt.
thm in mi tng i D: D = /0
0 = 8,8542.10-12 (J.coulomb/m) (F/m):
thm in mi chn khng
: thm in mi
Lc tnh in gia 2 ion
q1, q2: in tch ca 2 ion tri du
Ch : gia dung mi v cht in lyc th c tng tc (ho hc, vt l).
20
21221
Dr4
q.q
r4
q.qf
(L Coulomb)
Nc S solvat (hydrat) ho
6S solvat (hydrat) ho
Qu trnh tc dng ca ion vi cc phn t dung mi to tp hp tng i bn chc gi l solvate ha. Dung mi nc: hydrat ha.
S ca cc phn t nc rng buc trong hydrat (phc nc) gi l s ca hydrat ha (s phi t).
S solvat (hydrat) ho
Vi dung mi nc: dung dch ca cation kim loi kim, kim th to ra do tng tc tnh in ion lng cc.
Tng tc ny ph thuc: in tch, bn knh, khi lng cation
S solvat (hydrat) ho
lp hydrat ha gn: lin kt cho nhn, do cn obitan trng ca cation v cp in t ghp i ca nc.
lp hydrat ha xa: cc phn t dung mi nh hng khng hon ton, do lin kt lng lo hn.
Cc ligand nc khng c nh trong phc nc m c th thay i v tr. Ligand ny ra i, ligand khc vo th.
S solvat ha, hydrat ha gii phng nng
lng tinh th rn b ph v, lin kt ha hc bph v.
Nguyn nhn ca s in ly
7Source (Volkov, A. G., S. Paula, and D. W. Deamer (1997))
Ion Unhydratedradius (pm)
Hydratedradius (pm)
Na+ 117 358
K+ 149 331
NH4+ 148 331
Ca2+ 100 412
Mg2+ 72 428
Al3+ 53 480
Cl- 164 332
OH- 133 300
NO3- 179 340
Kinetic diameter 270 pm
Phn loi cht in ly
Cht in ly mnh, yu: da vo phn ly .
Cht in ly thc, th: da vo bn chtlin kt trong phn t, tinh th.
Phn loi cht in ly
cht in ly thc (true electrolyte): Lin kt ion
v d: NaCl Tng tc gia ion trong tinh th v phn t dung mi lng cc +
chuyn ng nhit ca ion lin kt mng b t ion lin kt vi dung mi, tch khi mng.
cht in ly th (potential electrolyte): Cc loi linkt khc:
v d: HCl Tng tc lng cc - lng cc + chuyn ng nhit Ph hy
phn t c cc thnh ion hydrat ha ion tng tc nc to ion H3O
+ (oxonium, hydronium).
Phn loi dung mi
- Dung mi proton (Protic solvents): Cho H+, to linkt hydro gia DM v cht tan c th ha tan, phnly, solvat ha cc ion.( H2O, ethanol, buthanol,)
- Dung mi aproton (aprotic solvents): C nhngcp e- dng chung c th solvat cc cation, to ccdung dch ion. (Acetone, Acetonitrile,..)
Non-polar solvents
polar aproticsolvents
Polar proticsolvents
Increase polarity
82. Tnh cht nhit ng
Cht in ly mnh, phn ly hon ton
M+A- +Mz+ + -A
z-
m: nng molan: mol / 1000g dung mim+ = +.m m- = -.m
+, - : h s hot ca cc ion c nng m+, m-
a+, a- : hot ca iona+ = +.m+ a- = -.m-
a1 , a2 : hot ca dung mi (1) , cht tan (2)chn trng thi chun sao cho: (a+)
+.(a-)- = a2 (xem SGK)
Th ho hc ca cc ion
+ = +0 + RT.lna+
= +0 + RT.lnm+ + RT.ln+
- = -0 + RT.lna-
= -0 + RT.lnm- + RT.ln-
Th ho hc trung bnh ca cc ion
/1
00
)a.aln(RT....
Cc i lng trung bnh ca cc ion: = (+
+.--)1/
m = (m++.m-
-)1/ = m(++.-
-)1/
a =(a++.a-
-)1/ = .m
Th ho hc trung bnh ca cc ion tnh cho 1 ion-mol:
a = (a++.a-
-)1/
(Hot trung bnhca cc ion)
l i lng c trng cho sai lch nng dung dch thc so vi dung dch trang thi l tng.
= + + -
91. Hot mol ca mui (a2): xc nh bng thc nghimging hot cu t trong dd cht khng in ly
2. Hot trung bnh ion (a)
a = a2
Hot ca mui ha tan
Quan h:
Cc loi nng trung bnh
m = (m++.m-
-)1/
121 /).1000(/1000 McMc
c
Mm
mx
x = (x++.x-
-)1/
c = (c++.c-
-)1/
Molan
Phn mol
Mol/lit
: khi lng ringdung dch (g/ml)
Quan h:
Cc loi h s hot trung bnh
m = (m++. m-
-)1/
)1000
)(ln(ln)
1000
.1ln(lnln
0
21
0
1
MMcMmcmx
x = (x++. x-
-)1/
c = (c++. c-
-)1/
Molan
Phn mol
Mol/lit
, 0 : khi lng ring dung dch, dung mi (g/ml)
Th ho d
- lt = .RT.lnNguyn nhn: tng tc gia cc ion vi
nhau, gia cc ion vi phn t dungmi v gia cc phn t dung mi vinhau (khi c ion).
*Dung dch rt long tng tc khngng k = 1
ngha ca : xc nh s khc bit gia dung dchthc v dung dch l tng
10
Lc ion (I)(Ionic strength)
Trong vng dung dch long ca chtin ly mnh, ph thuc vo lc ion:
Lc ion I ca mt dung dch:
Im = 1/2.(mi.Zi2)
Nu dung dch ch c 2 loi ion:
Im =1/2(m+.Z+2 + m-.Z-
2)
= 1/2(+.Z+2 + -.Z-
2).m
IC = 1/2.(Ci.Zi2)
mi: nng molanCi: nng thc ca cc ion, khng k nphn khng phn ly.
Lc ion (I)
nh lut thc nghim Lewis Randall
Trong vng nng long ca cc dung dch,h s hot trung bnh ca mt cht in lymnh c gi tr nh nhau i vi tt c ccdung dch c cng lc ion.
Lc ion (I)
Trong mt dung dch cht in ly mnh, khng ph thuc vo bn cht cacht in ly khc thm vo, ch phthuc nng v ho tr ca n.
3. nh lut gii hnDebye-Huckel
11
Debye-Huckel a ra cng thc xc nh hs hot ion i:
Cii IZA ..lg2 (Phng trnh gn ng bc 1)
1000...
.8
2.303,20
2
0
2
0
Tk
Ne
kT
eA
Vi:
Zi : Ha tr (in tch) ca ionIC = 0.5Ci.Zi
2 : Lc ion (ion-gam/l)
k: Hang so BoltzmannN0: So Avogadro: Hang so ien moie0: ien tch ca ien t = 4,8 . 10
-10
nh lut gii hn Debye-Huckel
Cii IZA ..lg2
Vi dung mi l H2O 25oC:
Xc nh h s hot ion: i
Cii IZ ..509,0lg2
Gii hn ca PTG bc 1: dng cho dd long (C 0.01M, I= 0.01-0.03)
ca cht in ly 1-1
Cii IZA ..lg2 (Phng trnh gn ng bc 1)
Xc nh h s hot ion: i
(Extended Debye-Hckel equation)
a (nm): radius of the hydrated ion (Bn knh hydrate ca ion).
Phng trnh gn ng bc 2
(I 0,1)
Vi dung mi l H2O 25oC:
12
Phng trnh gn ng bc 3
(I 0,5)
Vi dung mi l H2O 25oC:
C: hng s thc nghim
Xc nh h s hot trung bnh ion:
.lg = +lg+ + -lg-
zz AMAM
CIAZZ
22
lg
Do: + .Z+ = - Z-
mC IAZZIAZZ'lg
)( 0' AA
Vi dung mi l H2O 25oC: A A = 0,509 (mol/l)-0.5
= (++.-
-)1/
= + + -
(xem SGK)
Vi dung mi l H2O 25oC:
Xc nh h s hot trung bnh ion:
mC IAZZIAZZ'lg
IZZ .509.0lg
C (mol/l)
NaCl ZnSO4
(L
thuyt)
(Thc
nghim)
(L
thuyt)
(Thc
nghim)
0,001 0,954 0,965 0,812 0,700
0,002 0,946 0,952 0,812 0,700
0,01 0,840 0,906 0,517 0,387
13
C
C
C IZZI
IAZZ )(1,0
1lg
PT thc nghim Davies
Xc nh h s hot trung bnh ion, dng nh gi kt qu
(I 0,5)
Xc nh h s hot trung bnh ion: Lu
Vi dung dch thc:
Thay nng bng hot trong cc cng thctnh ton
Hng s cn bng
Gi tr pH
H s hot ion trong dung dch nhiu ion
p dng
Tng nng ion
Tng in tch ion
Nhn xt
14
4. S dn in
Cc loi dy dn
Dy dn loi 1 (kim loi, cht bn dn) : Dn in nh cc e v cc ltrng
Dy dn loi 2 (DDL, cht in ly nngchy,..) : Dn in nh cc ion.
(Dy dn loi 1)
(Dy dn loi 2)
(Dy dn loi 1)q qion (+)cation
ion(-)anion
2Cl- Cl2 + 2e
Fe2+ Fe3+ + e
CATODANOD
Cu2+ + 2e Cu
2H2O + 2e H2 + 2OH-
Phn ng oxi ha Phn ng kh
S in phn
nh lut 1: Lng cht b tch ra hay bha tan khi in phn t l thun vi inlng i qua dung dch in ly
m= k0It = k0.q
k0: ng lng in ha
q: in lng (C- culong= 1 Ampe.giy)
nh lut in phn Faraday
15
nh Lut 2: Cng mt in lng i qua cc cht in ly khc nhau th lngcht b chuyn ha s t l thun ving lng ha hc ca chng
S Faraday: F= 96.500 C : in lng cn thit chuyn ha 1 ng lng gam (lg) ca mt chtbt k.
Hiu sut dng in: = mthc/mlt (
16
(-1.cm-1)
C (M)
nh hng ca nng n :
Cht in ly mnh (vd: HCl): nng thp: chuyn vn ca ion
khng ph thuc nng , nn khi C tng th cng tng.
nng cao: m my ion lm gimtc chuyn vn ca ion, gim
Cht in ly yu (vd: CH3COOH): Mt m my ion nh, it nh hng
n tc ca ion, t nh hng n
nng cao: phn ly gim, dnin gim
dn in
dn in ng lng (-1.lg-1.cm2)
dn in ca mt th tch dung dch cha 1 lgcht in ly nm gia 2 in cc phng song song, cng din tch, cch nhau 1 cm.
C
1000.
Vi C: nng ng lng (lg/l)
dn in
(-1lg-1.cm2)
C (lg/l)
(-1lg-1.cm2)
C1/2 (lg/l)1/2
nh hng ca C n :
- Cht in ly mnh: gim chm khi C tng, quan h =f(C1/2) l ng thng.
nh lut Kolhrausch 1:
= - A.C1/2
Vi:
: dn in ng lng gii hn;
A: h s thc nghim
- Cht in ly yu: gim nhanh khi C tng, quan h =f(C1/2) l ng cong.
dn in
Cc k hiu v gii thch: (upsilon)
+ , - : tc chuyn vn ca cation, anion (cm/s)ph thuc bn cht, nng , T, nht, cng in trng ngoi,
0+ , 0- : tc tuyt i hay linh cation, anion (cm2.s-1.V-1)
+ = 0+.(E/l) ; - = 0-.(E/l) [E/l: cng in trng ngoi]
C, : Nng ng lng (lg/l), phn ly ca cht in ly
C. /1000 (lg/cm3) : S lg cation, anion trong 1cm3
Tc vn chuyn ion & dn in
17
S lg cation, anion chuyn vn qua tit din S (cm2) trong 1s:
C. /1000 (lg/cm3)
S (cm2)
cation
anion
C. /1000 (lg/cm3)
Tc vn chuyn ion & dn in
Tng in lng chuyn bi cation, anion qua tit din S (cm2) trong 1s:
l
EFCSFCSIII
1000
....).(
1000
...).( 00
l
CSE
l
SE
R
EI
1000
..... Theo nh lut Ohm:
Do :
= .F.(0+ + 0-)
Tc vn chuyn ion & dn in
Vi cht in ly mnh (=1):
= F.(0+ + 0-) = + + -
Vi cht in ly yu ( (baz) >> (mui)
Tc vn chuyn ion & dn in
18
Linh ca ion H+ v OH-
oH+ v oOH- rt ln so vi o ca cc ion khc.
Nguyn nhn:
Di in trng ngoi, ion H+ v OH- chuyn vn trongnc theo c ch dy chuyn
H+ + H2O H3O+
H-O-H + O-H H-O + H-O-H
H
+
H
+
H H
H-O + O O + H-O
H
-
H
-
H H
Tc vn chuyn ion & dn in
Ion oi .105 (cm2.s-1.V-1)(dd v cng long 25oC)
H+ 363,0
OH- 205,0
Na+ 52,0
Cl- 79,0
Tc vn chuyn ion & dn in
Dung mi D Max(HCl)
H2O 81 394
CH3OH 31,2 117
C2H5OH 25,8 27,2
C3H7OH 22,2 9,7
C4H9OH 28,2 4,0
(C2H5)2O 4,4 0,04
dn in VS. dung mi
5. S ti
19
S chuyn vn ca ion (S ti)(Transport number, transference number)
i
ii
q
qt
L t s gia in lng mang bi ion qua tit din ca dd CL v tngin lng i qua tit din .
Nu dd CL ch cha 2 loi ion:
tt 1
Nhn xt: ti ph thuc vo ion cng cp vi ion .
Cht in ly NaCl HCl
t-(Cl-) 0.604 0.170
Phng php Hittorf xc nh s ti
Nguyn tc:
Xc nh ti thng qua s bin thin nng ion vng anolit v vng catolit.
20
Trc khi in phn
Trong khi in phn
Sau khi in phn
Anolit Gia Catolit
V d: in phn dd HCl, in cc tr
Phng php Hittorf xc nh s ti
Lng cht in ly gim:
- anolit : na- catolit : nc
1)/(
1
1)/(
1
ac nnt
Lu : Do s solvat ha, dung mi cng di chuyn theo ion c skhc bit Ti (thc) v ti (biu kin, theo PP Hittorf). Trong ccdd long, s khc bit ny t.
Phng php Hittorf xc nh s ti
6. Phng php o dnin & ng dng
Phng php o dn in
- Dng cu Wheatstone:Khi G=0: R1/R2= R3/Rx
- Dng bnh o dn:
21
ng dng
- Xc nh nng lng tiu th trong qu trnh inphn
- Xc nh hm lng mui trong cc dung dch (vd: trong ni supde)
- Xc nh bc ca acid
- Xc nh ha tan ca cc cht kh tan
- Trong phn tch: php nh phn in dn
Php nh phn in dn
Nguyn tc:Do dn in c bit ln caion H+ v OH- so vi cc ion khc m c s thay i dnin ca dd.
HCl bngNaOH
Acid yubngNaOH
Hn hpacid mnh, yu bng
NaOH
KCl bngAgNO3
Php nh phn in dn
PIN V iN CC
Chng 6
(Bi ging tm tt)
22
Ni dung
1. Pin in ha
2. Nhit ng hc pin v in cc
3. Phn loi pin v in cc
4. in th khuch tn v pin c ti
5. o v ng dng php o sc in ng
6. Cc ngun in ha
Pin in ha
Zn + CuSO4 = ZnSO4 + CuH0298= -51820 cal/mol
G0298= -50710 cal/mol
-2e +2e
Ni 2 in cc bng dy dn loi 1 e- s di chuyn t incc Zn qua in cc Cu, to thnh dng in- HA nng INnng.
Pin in ha
Pin in ha (pin, nguynt Galvanic): l mt hbin i ha nng thnhin nng, nh phn ngoxy ha kh trn in cc.
Ha nng
in nng
K hiu pin
(-) Zn ZnSO4 CuSO4 Cu (+)
(-) Zn ZnSO4 CuSO4 Cu (+):.
(-) Pt, H2 H+ Fe3+ Fe2+ , Pt (+)
: in cc- dung dch, cc thnh phn in cc
: dung dch- dung dch(khng c th khuch tn)
:. : dung dch- dung dch(c th khuch tn)
, : cc thnh phn cain cc
Pin in ha
23
Lp in tch kp
- Khi +k > +
dd : cation tch khi b mt kim loi i vo dd, li e- b mt tch in (-) ht cc cation cn tr qu trnh ha tan. Khi cn bng : lp in tch kp
+k > +
dd
+k < +
dd
- Khi +k < +
dd : cation kt ta trn mt kim loi b mt tchin (+) ht cc anion cn tr qu trnhkt ta. Khi cn bng : lp in tch kp
Pin in ha
Th in cc ()
- Lp in tch kp gia ranh gii incc- dung dch lm xut hin mt bcnhy th (BNT)
- BNT ph thuc: bn cht KL, dung mi, nng ion, v nhit
Pin in ha
Th in cc ()
- Do khng th xc nh gi tr tuyt i ca BNT nndng 1 in cc chun so snh.
- Ghp in cc chun, lm cc (-), vi in cc khost , lm cc (+) Sc in ng ca pin (E) = : th in cc
- : s khc bit th ca in cc so vi in ccchun
- in cc chun: in cc Hydro : oH+/H2 = 0 (V)
Pin in ha
Bng th in cc chun
Bng th in cc chun ca cc cp Ox/Kh: gi tr o298 iu kin chun (a=1, 25
0C)
Nu Kh c tnh kh > H2 : o
298 < 0 V d: o298 (Zn
2+/Zn)= -0,7628V, nn2H+ + Zn = H2 + Zn
2+
Nu Ox c tnh oxy ha > H+ : o298 > 0 V d: o298 (Cu
2+/Cu)= +0,337V, nnH2 + Cu
2+ = 2H+ + Cu
Pin in ha
24
Sc in ng
E= M2/M1 +M1/L1+L1/L2+L2/M2
M2
M1
L1 L2
M2
E
Sc in ng: E= bc nhy th
: th galvani- hiu th gia 2 im nm su trong lng 2 pha khc nhau-cha c pp xc nh trc tip.
L1/L2 : th khuch tn- nh v c th loi tr
E = M2/M1 +M1/L1+L2/M2
Pin in ha
Xt pin (A) : (-) M2 M1 L1 L2 M2 (+)
EA= M2/M1+M1/L1+L2/M2
V 2 pin: (B): (-) M0 L0 L1 M1 M0 (+)
(C): (-) M0 L0 L2 M2 M0 (+)
EC-EB= EA
Nu M0 L0 l in cc chun (H2H+): EB= (-) v EC= (+)
Do : EA= (+) - (-) (Khi khng c th khuch tn)
EB= M0/L0+L1/M1+M1/M0
EC= M0/L0+L2/M2+M2/M0
Sc in ng
Pin in ha
EA= (+) - (-)
Sc in ng ca mt mch in habng hiu th gia in cc dng vin cc m (khi khng c th khuch tn)
Sc in ng
Pin in ha Nhit ng hc ca pin & in cc
Cng in ca pin
Khi pin lm vic thun nghch nhit ng thcng in ca pin l cng hu ch cc iAmax. Cng in khi chuyn ha 1 mol cht:
Amax= q.E = nF.E
Khi T,P= const, theo nguyn l 2 nhit ng hc: G = -Amax
G= -nFE
(n: s e trao i)
25
Phng trnh NERNST (nh hng ca nng n E v )
Phn ng xy ra trong pin: aA + bB dD + eE
PT ng nhit Vant Hoff: G = -RT ln(Ka / a )
nFE= RT ln(Ka / a )= RT lnKa - RTlna
bB
aA
eE
dD
aaa
aa
Fn
TRK
Fn
TRE
.
.ln.
.
.ln
.
.
bB
aA
eE
dD0
a.a
a.aln
F.n
T.REEHay: (Phng Trnh NERNST)
Nhit ng hc ca pin & in cc
(E0: S khi ai=1)
Phn ng xy ra in cc: Ox + ne Kh
PT NERNST tr thnh:
Ox
Kh
a
a
Fn
TRln
.
.0
25oC :
0: th in cc khi hot ca cc cu t bng 1
Nhit ng hc ca pin & in cc
Phng trnh NERNST (nh hng ca nng n E v )
nh hng ca nhit
PT Gibbs - Helmholtz :
G = H - TS
PT
)G(.THG
PT
FEnTHFEn
)..(...
PP T
E.T
F.n
H
T
)nFE(
F.n
T
F.n
HE
dT
dET
F.n
HE
Nhit ng hc ca pin & in cc
nh hng ca nhit
dT
dET
F.n
HE
dT
dE : h s nhit ca S
nF
S
T
G
nFdT
dE
P
)(1 H s nhit ca S t l vibin thin entropy
Nhit ng hc ca pin & in cc
26
nF
S
dT
d
Va: )298T.(
dT
d0TT
Tng t, i vi th in cc:
nh hng ca nhit
Nhit ng hc ca pin & in cc
V d: Xc nh H, S, G ca phnng:
Ag + 0,5 Cl2 = AgClBit pin: (-) Ag, AgCl HCl Cl2, Pt (+) c:E = 1,132 V ; dE/dT = -0,000477 V/K
Nhit ng hc ca pin & in cc
Nhit ng hc ca pin & in cc
Xt chiu phn ng = E ??
H thc Luther (c SGK)
(h-n).h/n = hh - nn
Nhit ng hc ca pin & in cc
27
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi in cc
in cc loi 1: in cc thun nghch cation/anion gmkim loi (hoc phi kim) nhng vo dd chaion ca n
Mn+M: Mn+ + ne = MAAn-: A + ne = An-
Cu2+Cu: Cu2+ + 2e = CuSeSe2-: Se + ne = Se2-
V d:
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi in ccin cc loi 1:
nn
M0
M
M0 alnF.n
T.R
a
aln
F.n
T.R
nn A
0
A
A0
a
1ln
F.n
T.R
a
aln
F.n
T.R
PT NERNST:
Mn+M: Mn+ + ne = MAAn-: A + ne = An-
in cc loi 2: Kim loi c ph cht kh tan ca chnhn, nhung vo dd cha anion ca hp chtkh tan
An- MA M: MA + ne = M+ An-
Cl-AgCl Ag: AgCl + 1e =Ag + Cl-
V d:
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi in ccin cc loi 2:
PT NERNST:
nA
0
a
1ln
F.n
T.R
L cc in cc so snh in hnh. V d:
- in cc Calomel: Cl-Hg2Cl2Hg,Pt
- in cc Bc-clorua bc: Cl-AgClAg
An- MA M: MA + ne = M+ An-
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi in cc
28
in cc loi 3: Kim loi tip xc vi 2 mui kh tan cchung anion, nhng vo dd cha cation camui kh tan th hai
Mn+MA, MAM (TMA < TMA)
V d:
Ca2+CaCO3, PbCO3Pb
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi in cc
22 ln..
.0/ PbPbPb
aFn
TR
Phn ng: PbCO3 + Ca2+ + 2e = Pb + CaCO3
23
23
23
23
.;.COCaCaCOCOPbPbCO
aaTaaT
23
32 Ca
CaCO
PbCO
Pba
T
Ta
2ln..
.0'Ca
aFn
TR
in cc loi 3:
Mn+MA, MAM (TMA < TMA)
Ca2+CaCO3, PbCO3Pb
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi in cc
in cc oxy ha-kh: (in cc Redox) Kim loi tr nhng vo dd cha c 2 dng: oxy ha v kh
OxKh, Pt : Ox + ne = Kh
V d:
MnO4-,H+Mn2+, Pt : MnO4
- + 8H+ + 5e = Mn2+ + 4H2O
Fe3+Fe2+, Pt : Fe3+ + e = Fe2+
C6H4O2,H+C6H4(OH)2,Pt :
(/C quinhidron)
o
o
+ 2H+
+ 2e- =
OH
OHQuinon (Q) Hydroquinon (QH2)
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi in cc
n gin:
Phc tp:
in cc oxy ha-kh: (in cc Redox)
PT NERNST:
ox
kh0doxRedoxRe
a
aln.
F.n
T.R
OxKh, Pt : Ox + ne = Kh
C6H4O2,H+C6H4(OH)2,Pt :
(/C quinhidron)
Quinon (Q) Hydroquinon (QH2)
o
o
+ 2H+
+ 2e- =
OH
OH
25oC: Quinh = 0,69976 - 0,059 pH
(Dng lm in cc ch th o pH)
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi in cc
29
in cc kh: Kim loi tr tip xc vi kh v ion ca kh
V d: H+ H2 Pt: in cc hydro
2H+ + 2e = H2
2
2
0
//ln.
.2
.22
HHHHH p
a
F
TRH
25oC:
Khi: pH2= 1atm
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi in cc
H+/H2 = - 0,059 pH
H+/H2 = - 0,059 pH 0,0245 lg pH2
in cc hn hng:
Hn hng ca mt kim loi tip xc vi ddcha ion ca kim loi -
v d: Cd2+ Cd(Hg)
/C hn hng Cadimi (Cd 12,5%) dng ch to pin Weston, c E khng i theo thi gian, dngtrong php o sc in ng.
Mn+ M(Hg): Mn+ + ne = M(Hg)
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi in cc
Mch ha hc- mch nng :
Mch ha hc: pin to thnh do 2 in cc khcnhau v bn cht ha hc.
Pin Jacobi Daniell:
(-) Zn ZnSO4 CuSO4 Cu (+)
Mch nng : pin to thnh do 2 in cc gingnhau v bn cht ha hc nhng khc v hot cadd in cc.(-) Ag AgNO3 (a) AgNO3(a) Ag (+)
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi mch in haMch c ti- mch khng ti:
Mch c ti: khi 2 in cc c 2 dd (gingnhau hoc khc nhau v bn cht) tip xc nhauqua mng xp C th khuch tn.
(-) Ag AgNO3 (a) AgNO3(a) Ag (+)
Mch khng ti: khi 2 in cc c chung mtdd hoc c 2 dd khc nhau nhng khng tip xcnhau trc tip: v d s dng cu mui, mch kp loi b th khuch tn.
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi mch in ha
30
Mch thun nghch v khng thun nghch:
S thun nghch nhit ng ca mt mch inha gm:
- S TN v iu kin lm vic: Khi hot ngE ln hn V mt lng v cng nh: tc lm vic v cng chm.
- S TN ca chnh bn thn mch: xy ratheo chiu no ty hiu in th tc ng
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi mch in haMch thun nghch v khng thun nghch:
Xt pin Jacobi- Daniel:
- Nu V > E : mch in phn
Zn2+ + Cu Zn + Cu2+
- Nu V < E : pin in
Zn + Cu2+ Zn2+ + Cu
h ny l mch TN.
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi mch in ha
Mch thun nghch v khng thun nghch:
Xt pin : (-) Zn CuSO4 Cu (+)
- Nu V > E : mch in phn
Zn2+ + Cu Zn + Cu2+
- Nu V < E : Trong dd khng c Zn2+, nn Cu kt ta ti (-); Cu ha tan ti (+)
Cu + Cu2+ Cu2+ + Cu
H ny l mch khng TN.
Phn loi in cc- mch in ha
Cc loi mch in ha
in th khuch tn
kt: Tn ti trong mch c ti, ti ranhgii tip xc gia hai dd in cc
Nguyn nhn: do linh khc nhau cacation, anion xut hin lp in tchkp xut hin bc nhy th inth khuch tn
31
in th khuch tn
V d:
(-) Ag AgNO3 (a) : AgNO3(a) Ag (+) (Vi a< a).
- AgNO3 khuch tn t (+) sang (-)
- Linh NO3- > linh Ag+
NO3- i qua mng xp nhanh hn
bn tri mng xp tch in (-), bn phi tch in (+) kt
- Gi tr ca kt khong vi chcmV
(-)Ag (+)Ag
-----
+++++
AgNO3(a1) AgNO3(a2)
t+t-
F
kt
kttai EE
Neu t- > t+ tc - > + th kt > 0 Va Etai > E
Neu t- < t+ tc - < + th kt < 0 Va Etai < E
Neu t- = t+ tc - = + th kt = 0 Va Etai = E
'
''
ln
a
a
F
RTkt
in th khuch tn
Bin php loi tr kt- Dng cu mui:
dd m c ca mt mui c linh cation v anion gn bng nhautrong dd keo agar. VD: KCl, KNO3, NH4Cl, NH4NO3, .. kt khng ngk.
- To mch kp: Loi b hon ton kt
(-) Ag,AgCl HCl(a) : HCl(a) AgCl,Ag (+).
(-) Ag,AgCl HCl(a)H2, Pt, H2 HCl(a) AgCl,Ag (+)
in th khuch tn ng dng ca php o S
Phng php o Sc in ng
wx EAC
ACE .
'
Ew: pin mu c S bit, n nh, bn vithi gian pin Weston
Phng php xung i
32
ng dng ca php o S
Phng php o Sc in ng
pin Weston: (-) /C hn hng Cadimi(+) /C thy ngn loi 2
(-) Cd(Hg) (12,5%)CdSO4 ,CdSO4 .8/3H2O (r)Hg2SO4 Hg,Pt (+)
H s nhit ca pin: 5.10-5 V/oC
ng dng o pH
Nguyn tc: o S ca pin gm:
- in cc c bit: in cc Calomel, in cc bc
- in cc c ph thuc pH ca dd incc ch th: in cc Hydro, in ccquinhydron, in cc thy tinh
Chun in th
(-)Hg, Hg2Cl2 | KCl || H+ (x)| ien cc thuy tinh (+)
cal0ttcaltt pH059,0E
059,0
EpH cal
0tt
u iem: khong dung phu gia kem theo.Nhc iem: de v v mang thuy tinh mong 0,01 0,03mm.
Chun in th
ng dng Xc nh h s hot trung bnh ()
V d: Xc inh ca dd HCl nng m.
Lp pin: (-) Pt, H2 (1 atm) | HCl (m) | Hg2Cl2, Hg (+)
Phn ng: Hg2Cl2 + H2 = 2Hg + 2HCl
Sc in ng: HCl0
H
2HCl0 aln
F
T.RE
P
aln.
F2
T.REE
2
)..ln(.
2ln. 020 m
F
TREa
F
TRE HCl
)ln(..
2).ln(.
20 F
TRm
F
TREE
Chun in th
33
- Nu bit Eo : o E, xc inh
- Nu cha bit Eo :
)ln(..
2).ln(.
2 0 F
TREm
F
TRE =Y
Khi m 0 : 1 nn Y Eo
V th Y-m , ngoai suy ti m= 0 thu c Eo
)ln(..
2).ln(.
20 F
TRm
F
TREE
Chun in th
ng dng Xc nh tch s tan (T)
V d: xc inh T ca AgCl
Lp pin: (-) Ag, AgCl | HCl | Cl2, Pt (+)
Phn ng: AgClAgCl2
12
Cl,Ag/AgClCl/Cl2E ClClAgAgClClClCl aa lg059,0lg059,0 0 ,/0 /2 Ta li c:
AgCl0
Ag/Ag
0
Cl,Ag/AgClTlg059,0
AgCl0 Ag/Ag0 Cl/Cl Tlg059,0E 2 V799,0;V358,1 0
Ag/Ag
0
Cl/Cl2
; Eo = 1,136V TAgCl = 1,77x10-10
Chun in th
Ngun in ha hc
- Ngun in s cp- pin: ch dngmt ln.V d: pin kh La Clanch (Zn-C)
- Ngun in th cp- acquy: C thnp in v s dng nhiu ln
V d: Acquy acid, acquy kim
- Pin nhin liu: lm vic lin tc, trctip bin ha nng thnh in nng
V d: pin Hydro-oxy
Pin nhin liu
Pin La-Clanch
Ngun in ha hc
- Ngun in s cp- pin: ch dngmt ln.V d: pin kh La Clanch (Zn-C)
Pin La-Clanch
(-) Zn NH4Cl (20%), ZnCl2 MnO2, C (+)
(-) Zn 2e = Zn+2
(+) 2MnO2 + H2O + 2e = Mn2O3 + 2OH-
Eo = 1,6 V
34
Ngun in ha hc
(-) Pb, PbSO4 H2SO4 (25-30%) PbO2, Pb (+)
(-) Pb + SO42- 2e PbSO4
(+) PbO2 + 4H+ + SO4
2- + 2e PbSO4 + 2H2O
Eo = 2,037 V
Ngun in ha hc
Hydrogen Fuel Cells
(-) Ni, H2 KOH (30-40%) O2, Ni (+)
(-) 2H2 + 4OH- 4e 4H2O
(+) O2 + 2H2O + 4e 4OH-
Eo = 1,23 V
NG HC iN HA
Chng 7
(Bi ging tm tt) Ni dung
1. Hin tng in phn
2. Qu in th
3. ng dng s in phn
4. Php cc ph
5. S n mn in ha
35
Hin tng in phn
Quy c v tn in cc(theo SGK)
Cc m (-): (qua trnh oxy hoa)V d: Zn 2e = Zn2+
Cc dng (+): (qua trnh kh)V d: Cu2+ + 2e = Cu
PIN iN
(-) (+)
Hin tng in phn
Quy c v tn in cc(theo SGK)
anod: (qua trnh oxy hoa)V d: Cu 2e = Cu2+
catod: (qua trnh kh)V d: Zn2+ + 2e = Zn
4H+ + 4e = 2H2
LEO red cat
iN PHN
Catod Anod
Hin tng in phn
Quy c v tn in cc(theo SGK)
LEO red cat
Loss Electron is Oxidation
Reduction at Cathode
Hin tng in phn
Qu trnh in phn H2SO4 vi in cc Pt
(-)Pt (+)Pt
H2SO4
mA
V
CB A
K
Catod Anod
2H2O + 2e = H2(g) + 2OH
0 = -0,83 V
2H+ + 2e = H2(g)0 = 0 V
2H2O - 4e = O2(g) + 4H
+
0 = 1,23 V
2SO42- - 2e = S2O8
2-
0 = 2,01 V
Anod
Catod
Cht Kh mnh
Cht Oxh
mnh
36
Hin tng in phn
Qu trnh in phn H2SO4 vi in cc Pt
anod : 2H2O - 4e = 4H
+ +O2(qua trnh oxy hoa- oxidation)
Catod :4H+ + 4e = 2H2
(qua trnh kh - reduction)
(-)Pt (+)Pt
H2SO4
mA
V
CB A
K
Tng cng: 2H2O = O2 + 2H2
in phn ncCatod Anod
I(mA)
E (V)EfO
A
B
(in phn dd H2SO4)
Xt phn ng:2H2O = O2 + 2H2 G0298 = +56,7 Kcal
Dng in thc hinc phn ng m t nhin n khng thdin ra.
Trong qu trnh in phn H2SO4: Kh O2 v H2 ch thot ra t mthiu in th xc nh - in thphn hy Ef.
Hin tng in phn
in th phn hy (Ef)
+ L hiu in th nh nht cn thit to ragia 2 in cc s in phn bt u(to ra cc sn phm trn cc in cc)
+ Khi khng c Qu Th, Ef bng S capin to thnh t cc in cc.
Hin tng in phnV du:ien phan dung dch HCl 1N, ien cc Ptth Ef =1,31 V
Xet Pin: (-) Pt, H2HCl HCl O2 , Pt (+)Ta co:
0 H2/H+=0 V ; 0
Cl-/Cl2 =1,36V
Eo=1,36 V (Ef Eo)
Hin tng in phn
37
I(mA)
E (V)EfO
A
BKhi in phn H2SO4, s to khO2, H2 trn 2 in cc, to thnhpin, chng li in th ngoi:
(-) Pt, H2 H2O (H2SO4)O2, Pt (+)
Hin tng in phn
S phn cc ha hc (in ha)
(-)Pt (+)Pt
H2SO4
mA
V
CB A
K
- +
H2OH2O2
E
(+)Pt, O2 H2O
(-) Pt, H2 H
+
R
EEI
p
Ep: in thphn cc
Hin tng in phn
S phn cc ha hc (in ha)
0 O2,H+/H2O=1,23V 0 H+/H2=0V Ep =+ - -
(-) Pt, H2 H2O (H2SO4)O2, Pt (+)
2
4
0/4
2
0/)(
2
2
22
2
2
22
.ln.
.
.
.ln.
.
.
OH
OHOOH
OH
OH
OOHa
Pa
Fn
TR
Pa
a
Fn
TR
(-): 2H+ + 2e = H2
2
2
2
2
2
0
/2
0
/)(ln.
.
.ln.
.
.
H
H
HH
H
H
HH P
a
Fn
TR
a
P
Fn
TR
(+): 0,5O2 + 2H+ + 2e = H2O
Hin tng in phn
S phn cc ha hc (in ha)
(-) Pt, H2 H2O (H2SO4)O2, Pt (+)
-
+
Ep = + - -
Hin tng in phn
S phn cc ha hc (in ha)
38
Ep = (+) - (-)
- Khi E bn ngoi tng: O2, H2 to thnh tng (+) tng v (-) gim Ep tng
- Khi PO2, PH2 bng p sut kh quyn Epmax. Lc E bn ngoi l Ef
Xut hin bt kh H2 , O2
Hin tng in phn
S phn cc ha hc (in ha) S phn cc nng
S chenh lech the ien cc do skhac nhau ve nong o tao ra.
Hin tng in phn
S phn cc nng
Xt in cc: Mn+/M
Ban u (gi s =1): Cln.nF
RT0
Khi co phan ng ien hoa: Mn+ +ne = M
S0/ Cln.
nF
RT
CS : nng st b mt in cc (Cs C)
Hin tng in phn
S phn cc nng
Xt in cc: Mn+/M
Cln.nF
RT0
0ln./ C
C
nF
RT SC
S0/ Cln.
nF
RT
-Khi in cc l catod: Mn+ + ne = M Cs < C
0ln./ C
C
nF
RT Sa
-Khi in cc l anod: M - ne = Mn+
Cs > C
Hin tng in phn
39
Qu th
Qu th ( /eta/): S khc bit gia inth phn hy v tng cc inth cn bng trn cc in cc
= Ef - E/c
Qu th
Nguyn nhn: do tc tng i nh ca qu trnh inha, mi phn ng in ha l mt qu trnhphc tp, nhiu giai on.
V d: in phn dd CuSO4, in cc Pt
Ef = 1,3 V ; Edc = 0,89 V = 0.41 V
Phng trnh Tafel
= a + b.lgi
Trong o: : qua the hydro (V).i: mat o dong ien A/cm2.a: phu thuoc vt liu in ccb: phu thuoc qua trnh. b
nF
RTln.303,22
Khi n=1, T=25oC : b 0.166 Khi i tng 10 ln, tng 0.166V
Qu th
Gi tr cc hng s a, b ca PT Tafel cho phn ng catodthot H2 trn cc kim loi 25
oC
Kim loai Dung dch, nong o a b
Pb H2SO4 1,0N 1,533 0,118
Hg H2SO4 5,0N 1,400 0,116
HCl 1,0N 1,390 0,119
KOH 0,1N 1,430 0,093
Zn H2SO4 1,0N 1,240 0,118
Pd KOH 0,1N 0,637 0,125
Pt trn HCl 1,0N 0,100 0,130
Pt HCl 0,5N 0,073 0,028
Phng trnh Tafel
Qu th
40
Cc thuyt qu th Hydro
S phong ien cua ion H3O+ to kh H2 rat
phc tap, gom nhieu giai oan noi tiep:
- Khuech tan: H3O+ khuech tan t dd be mat ien cc
OHHOH 23
- Phong ien va hap phu H:
- Ket hp: ddHH2 2hf
- Thoat kh: khHddH 22
- Kh nc:
He1H hfH|MeMeH v
Qu th
Thuyt kt hp: (Tafel, 1905)- Giai on chm: Giai on kt hp (mol ha)
Khi ien phan, nong o nguyn t H tren be mattang chuyen the ien cc ve pha am hn.
Qu th
Cc thuyt qu th Hydro
Ox
Kh
a
a
Fn
TRln
.
.0
Thuyt kt hp: (Tafel, 1905)
= a + 0,029lgi
Gia tr b = 0,029, bang so vi gi tr thcnghim.Nguyn nhn:do khng tnh n cu trc b mt in cc, stng tc gia cc nguyn t H.
Cc thuyt qu th HydroQu th
Thuyt phng in chm:
Giai on chm: s phong ien cua cac ion (do can nang lng hoat hoa)
Tc :
ilg.058,0
ailn.F.
T.Ra
Neu = 0,5 th b = 0,058/0,5 = 0,116Phu hp vi phng trnh thc nghiem cua Tafelkhi chn = 0,5 .
(xem SGK)
Cc thuyt qu th HydroQu th
W = k0. e-E/RT.[H3O
+]
41
ngha ca qu th
im bt li:ien phan nc: neu khong co qua the th E = 1,23V.Nhng thc dung: E = 1,7V, tang hn khoang 40%.
im c li:- Ma kim loai: qua the hydro tren kim loai thng rat lnnen co the ma kim loai t dung dch ma khong co hydrobay ra.
- ien phan dung dch NaCl vi catot Hg
- Nap acquy ch.
Qu th
ngha ca qu th
0 (Cu2+/Cu) = 0,337 V 0 (H+/H2) = 0V
Qu th
Electroplating
ngha ca qu th
0 (Pb2+/Pb) = -0,126 V 0 (H+/H2) = 0V
Qu th
Np in acquy ???
PbSO4 + 2e = Pb + SO42-
2H+ + 2e = H2
in luyn kim v m in
ng dng ca in phn
- Sn xut nhm: in phn hn hp Al2O3 Cryolit (3NaF.AlF3)
- Tch v tinh luyn Kim Loi: ng dng trongsn xut kim loi t qung: Cu, Zn, Ca, Co, Fe, Mn, Cr,
- S dng phc cht trong m kim loi: v ddng [Ag(CN)2]
- ; [Cu (NH3)4]2+
42
ng dng ca in phn
Phn ng in ha oxy ha kh
- C th dng trong tng hp cc chthu c. Tuy nhin, c ch ca ccqu trnh ny l phc tp
Php cc ph
Phng php Volt-Ampere
Phng phap nghien cu qua trnh ienhoa da tren c s tm moi quan hecng o dong ien la ham cua hieuien the: I = f(V).
Mt dng ca phng php Volt-Ampere: Php cc ph (polarography)
1 : Mao qun2,5 : Cc in cc3 : Ngun in4 : Potentionmeter (in th k)6 : Bnh o
S cc ph ca Heyrosky
Php cc ph
ng dng: C th dng phn tch nh tnh (da vo i) , nh lng (da vo Ii) h nhiu cu t
I (mA)
U (V)i
Ii
Php cc ph
43
S n mn in ha
n mn kim loi l hin tng kimloi b mi trng oxy ha. Theo cch, c 2 loi n mn:
n mnha hc
n mnin ha
S n mn in ha
n mn ha hc: Qu trnh n mntun theo qui lut ng hc ca phnng d th, khng km theo s xuthin ca dng in
V d:
n mn do cc kh kh: O2, H2S, SO2,.. ; hoc cc cht lng khng in ly: xng, nha,..; cc kh nhit cao.
S n mn in ha
n mn in ha: Qu trnh n mntun theo qui lut ng hc in hav km theo s hnh thnh cc pin tvi.
V d:
n mn khi c mt cht in ly nh trongkhng kh m, di t,..
S n mn in ha
n mn in ha
$200 billion dollars (or 4% of the gross domestic product) is spent in the United States each year to prevent or repair the damage done by corrosion.
Economically, one of the most important metals to corrode is iron and one of its alloys, steel.
Almost 20% of the iron and steel produced in the United States each year is used to replace objects that have corroded.
(Ngun:http://science.jrank.org)
44
C ch ca qu trnh n mn in ha
cc (+) ca pin- qu trnh kh:
0.5 O2 + H2O + 2e 2OH-
Nu mi trng acid: 0.5 O2 +2H+ + 2e H2O
cc (-) ca pin- qu trnh oxy ha:
Me 2e Me2+
S n mn in ha
C ch ca qu trnh n mn in haV d: S n mn ca thp
Hnh thnh cc pin t vi trong mi trng m: (-) Fe Fe2+ H2O O2, Fe (+)
S n mn in ha
S n mn in ha
n mn in ha
(-) Fe Fe2+ H2O O2, Fe (+)
(-) Fe 2e = Fe2+
(+) 0,5O2 + 2H+ + 2e = H2O
0,5O2 + H2O + 2e = 2OH-
0 (Fe2+/Fe) = - 0,44 V
0 (H2O/H+,O2) = 1,23 V
0 (OH-/O2) = 0,40 V
Cc phng php bo v kim loi
Dng lpph bo v
X l mitrng
Dng dngin ngoi
S n mn in ha
45
Cc phng php bo v kim loi
Dng lp ph bo v:
- Ph bng cht hu c: sn
- Ph kim loi hoc hp kim bn vng: sttrng km (tn), st m kn, m crom,
- Ph bng mng oxyt bn, cch ly kim loivi mi trng: v d dng mng Al2O3
S n mn in ha
Cc phng php bo v kim loi
S n mn in ha
0 (Zn2+/Zn)= -0,76 V
0 (Fe2+/Fe)= -0,44 V
(-) ZnZn2+ H2O O2,Fe (+)
Cc phng php bo v kim loi
X l mi trng: - Gim cht kh cc, O2: un nng, thi kh,..- Thm vo cc cht c ch lm gim qu trnh
n mn
Dng dng in ngoi: - Phng php bo v catod- Phng php bo v anod
S n mn in ha