Enerji Verimliliğinde Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi için …evrekaprojesi.com/buyukresim/7_27_EnergyManagementAnd... · 2020. 6. 1. · Bu proje Avrupa Birliği tarafından

Bu proje Avrupa Birliği tarafından finanse edilmektedir.

Enerji Verimliliğinde Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi için Teknik Destek Projesi

Eğitim #6: Enerji Verimliliği Binaları EğitimiKonu: Enerji Yönetimi ve İzleme

11-15 Kasım 2019, Ankara5. gün


Enerji Yönetimi ve Enerji İzleme

Energy consumption

[kWh/m²week]

15

10

5

20 10 0 -10 -20 Mean outdoor

temperature [°C]


2012/27 sayılı AB Direktifi (Enerji Verimliliği Direktifi - EVD)

EVD tarafından yapılan Enerji Yönetim sistemleri tanımı:

‘Enerji yönetim sistemi’, bir enerji verimliliği hedefi ve bu hedefe ulaşmak için bir

strateji belirleyen bir planın birbiriyle ilişkili veya etkileşimli unsurları anlamına gelir

Kamu kurumlarının binaları için enerji yönetim sistemleri ile ilgili özel yükümlülükler (Madde 5):

➢ ÜD; kendi planlarının uygulanması kapsamında, enerji etütleri dahil olmak üzere bir enerji yönetim sistemi uygulamaya koymaları için kamu kurumlarını teşvik eder

➢ merkezi hükümet binalarının örnek rolünü takip etmek amacıyla, belirli enerji tasarrufu ve verimliliği hedeflerini ve eylemlerini içeren bir enerji verimliliği planını, bağımsız olarak veya daha geniş bir iklim veya çevre planı kapsamında kabul eder

Arka plan


2012/27 sayılı AB Direktifi (Enerji Verimliliği Direktifi - EVD)

➢ ÜD, enerji yönetimi sistemlerinin işletmelerine nasıl yardımcı olabileceğine dair somut örnekleri küçük ve orta ölçekli işletmelerin dikkatine sunar

➢ Enerji veya çevre yönetim sistemleri uygulayan büyük işletmeler, enerji yönetim sisteminin Ek VI’daki asgari kriterleri karşılayan bir enerji etüdü içermesi kaydıyla, enerji etüdü şartından muaftır

Arka plan

Bir enerji etüdü veya enerji değerlendirmesi, EN ISO 50000-1 uyarınca yapılan bir enerji yönetim sistemi (EYS) iç denetimi ile aynı kavram değildir.


Bir kuruluşta/şirkette amaçlara ve enerji hedeflerine ulaşmak için enerji politikası hedeflerinin, enerji hedeflerinin, eylem planlarının ve süreç(ler)in

oluşturulmasına yönelik bir yönetim sistemidir

Enerji yönetimi

EN ISO 50001:2018 Enerji Yönetim Sistemleri - Gereklilikler ve uygulama kılavuzu.

EN ISO 50001’de yapılan Enerji Yönetim Sistemi (EYS) tanımı:

➢EYS; enerji verimliliği, enerji kullanımı ve enerji tüketimi ile ilgili enerji politikası, amaçlar, enerji hedefleri ve eylem planları içerir ve geçerli yasal gereklilikleri ve diğer gereklilikleri yerine getirir.

➢EYS, bir kuruluşun, amaçlarını ve enerji hedeflerini belirlemesini ve gerçekleştirmesini, enerji performansını iyileştirmek için gereken tedbirleri almasını ve sisteminin bu belgenin gerekliliklerine uygunluğunu göstermesini sağlar.


EY bağlamında Planla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al (PUKÖ) Döngüsü:

Destek veişletme

İyileştirme

Planlama

Performans değerlendirmes

i

PLANLA

UYGULA

KONTROL ET

ÖNLEM AL

İç ve dış konular İlgilenen tarafların ihtiyaç ve beklentileri

Kuruluşun şartları

Liderlik

EYS’nin amaçlanan çıktıları

ISO 50001:2018


Enerji yönetimiPlanla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al (PUKÖ) Döngüsü:

Planla:

✓ organizasyonun içeriğinin anlaşılması,

✓ bir enerji politikasının ve bir enerji yönetimi ekibinin oluşturulması,

✓ riskleri ve fırsatları ele almaya yönelik eylemler,

✓ EP’nin iyileştirilmesi için; enerji ile ilgili bir gözden geçirme yapılması, önemli enerji kullanımlarının belirlenmesi ve enerji performansı göstergelerinin, enerjiye ilişkin temel durumun/durumların (ETD’ler), amaçların ve enerji hedeflerinin ve eylem planlarının oluşturulması.


Enerji yönetimiPlanla-Uygula-Kontrol Et-Önlem Al (PUKÖ) Döngüsü:

Uygula:

✓ eylem planlarının uygulanması

✓ işletimsel ve bakım kontrolleri ve iletişim

✓ yetkinliğin sağlanması ve tasarım ve tedarikte enerji performansının dikkate alınması.

Kontrol Et:

✓ izleme, ölçme, analiz, değerlendirme,

✓ enerji performansının ve EYS’nin denetlenmesi ve yönetim tarafından incelenmesi.

Önlem Al:

Uygunsuzlukları ele almak ve enerji performansını ve EYS’yi sürekli iyileştirmek için önlemler alınması


Enerji yönetimi - başlıca önlemler Enerji ile ilgili gözden geçirme

➢ ölçüm ve diğer verilere dayanan enerji kullanımı ve tüketiminin analiz edilmesi, ilgili değişkenleri belirlenmesi;

➢ mevcut enerji performansının belirlenmesi;

➢ enerji performansının iyileştirilmesine yönelik fırsatların belirlenmesi ve önceliklendirilmesi;

➢ gelecekteki enerji kullanımlarının ve enerji tüketiminin tahmin edilmesi


Enerji yönetimi - başlıca önlemler Enerji performans göstergeleri EPG’ler - kuruluş tarafından tanımlanan, enerji performansının ölçümü veya birimi

Kuruluş, EPG’leri şuna göre belirler:

➢ enerji performansını ölçmek ve izlemek için uygun olması;

➢ kuruluşun enerji performansındaki iyileşmeyi göstermesini sağlaması


Enerjiye ilişkin temel durum

Kuruluş, enerji incelemelerindeki bilgileri kullanarak ve uygun bir zaman dilimini dikkate alarak, Enerjiye İlişkin Temel Durumu (ETD’ler) belirler.

Enerjiye İlişkin Temel Durum, aşağıdakilerden en az biri söz konusu olduğunda revize edilir:

➢ EPG’lerin artık kurumun enerji performansını yansıtmaması;

➢ Statik faktörlerde büyük değişiklikler olması;

➢ Önceden belirlenmiş bir yönteme göre.

Veri toplama planlaması Kuruluş, EPG’leri şuna göre belirler:

➢ enerji performansını ölçmek ve izlemek için uygun olması;

➢ kuruluşun enerji performansındaki iyileşmeyi göstermesini sağlaması

Enerji yönetimi - başlıca önlemler


Kaynaklar, Yetkinlik ve İletişim

Kuruluş, EY’ler için ihtiyaç duyulan kaynakları sağlar, faaliyetlerin yürütülmesi için öğrenim, eğitim ve deneyim açısından gerekli yetkinliğe sahip kişileri görevlendirir.

EY’ler ile ilgili iç ve dış iletişimin belirlenmesi

Belgelendirilmiş bilgi

Standartların gerektirdiği bilgilerin ve EY’nin iyileştirilmesi için gerekli olan diğer tüm bilgilerin belgelendirilmesine yönelik prosedürler.



İşletme

Yeni tesislerin tasarımda, gelişmiş teknolojiler ve teknikler ve yenilenebilir ya da daha az kirletici enerji seçenekleri gibi alternatif enerjiler göz önünde bulundurulmalıdır.

Satın alma; enerji daha verimli kullanan ürün ve hizmetlerin kullanılması vasıtasıyla enerji performansını iyileştirme fırsatıdır. Tedarik zinciri ile birlikte çalışma ve tedarik zincirinin enerji davranışını etkileme fırsatı sağlar.



Performans değerlendirmesi

Enerji performansının ve EYS’nin izlenmesi, ölçülmesi, analizi ve değerlendirilmesi

Kuruluş, enerji performansı ve EYS için şunları belirler:

• İzlenmesi ve ölçülmesi gerekenler

• Fiili ve beklenen enerji tüketimi

• İzleme yöntemleri ve zamanlaması

• Sonuçların ne zaman analiz edileceği ve değerlendirileceği


Yasal gerekliliklere uygunluğun değerlendirilmesi?


İç Denetim

Kuruluş, EYS’ye ilişkin aşağıdaki bilgileri sağlamak için planlanan aralıklarla EYS ile ilgili iç denetimler gerçekleştirir:

a) enerji performansını arttırıp artırmadığı;

b) belirlenmiş gereklilikler ile uyumlu olup olmadığı

c) uygulanması ve devamlılığının etkili bir şekilde yerine getirilip getirilmediği.

Yönetim incelemesi

Üst yönetim, EYS’nin uygunluğunun, yeterliliğinin ve etkinliğinin devam etmesini ve kuruluşun stratejik yönüyle uyumlu olmasını sağlamak için kuruluşun EYS’sini planlanan aralıklarla gözden geçirir.

Yönetimin incelemesinin çıktıları, sürekli iyileştirme fırsatlarıyla ve EYS’de yapılacak değişikliklere yönelik ihtiyaçlarla ilgili kararları içerir



İyileştirme

Bir uygunsuzluk tespit edildiğinde, kuruluş:

➢ uygunsuzluğa tepki gösterir ve uygulanabilir olması durumunda

➢ uygunsuzluğun sebebini/sebeplerini ortadan kaldırmaya ve başka bir yerde tekrar meydana gelmemesini sağlamaya yönelik eylem ihtiyacını değerlendirir

➢ gerekli tüm eylemleri uygular;

➢ gerçekleştirilen tüm düzeltici eylemlerin etkinliğini gözden geçirir;

➢ gerekirse EYS’de değişiklikler yapar.

Kuruluş, EYS’nin uygunluğunu, yeterliliğini ve etkinliğini sürekli olarak iyileştirir. Kuruluş, sürekli enerji performans iyileştirmesini gösterir.



BOTMKS - Bina otomasyon ve kontrol sistemi - bina hizmetlerinin enerji tasarruflu, ekonomik ve güvenli işletimini sağlamak için, otomatik kontrollere (interloklar dahil), izlemeye, optimizasyona, işletime, insan müdahalesine ve yönetime yönelik ürün, yazılım ve mühendislik hizmetlerinden oluşan sistem

Not 1: BOTMKS aynı zamanda BYS (Bina yönetim sistemi) olarak da adlandırılmaktadır.

Not 2: ‘Kontrol’ kelimesinin kullanılması, sistemin/cihazın kontrol işlevleriyle sınırlı olduğu anlamına gelmemektedir. Verilerin ve bilgilerin işlenmesi mümkündür.

Not 3: Bir bina kontrol sistemi, bina yönetim sistemi veya bina enerji yönetimi sistemi; EN ISO 16484 serisinin gerekliliklerine uygun olduğu taktirde, bina otomasyon ve kontrol sistemi (BOTMKS) olarak adlandırılmalıdır.

Bina Seviyesinde !!! Bina Enerji Yönetim Sistemi =

BOTMKS - bina otomasyon ve kontrol sistemiEN 15232-1:2017’deki tanım


Not 4: Bina hizmetleri; teknik, altyapı ile ilgili ve finansal bina hizmetleri olarak ayrılmaktadır ve enerji yönetimi, teknik bina yönetimi kapsamında yer almaktadır.

Not 5: Bina enerji yönetim sistemi, BYS kapsamında yer almaktadır.

Not 6: Bina enerji yönetim sistemi; veri toplama, kaydetme, alarm verme, raporlama ve enerji kullanımı vb. analizinden oluşmaktadır. Sistem, enerji tüketiminin azaltılması, kullanımın iyileştirilmesi, güvenilirliğin artırılması ve teknik bina sistemlerinin performansının öngörülmesinin yanı sıra enerji kullanımının optimize edilmesi ve maliyetinin azaltılması için tasarlanmıştır.

Bina Enerji Yönetim SistemiBina Seviyesi!!!

EN 15232-1:2017’deki tanım

Enerji izleme - veri toplama, kaydetme, raporlama


Enerji izlemeEnerji tüketimi

[kWh/yıl]

Zaman [yıl]

Optimum işletme

Enerji Verimliliği Öncesi

Enerji verimliliği sonrasıgerçek işletme

Çözüm: Enerji İzleme


Enerji tüketiminin periyodik (haftalık) kayıtları ve karşılık gelen ortalama dış hava sıcaklığı

Merkezi ısıtmaSu

Petrol

Gaz

Kömür/Odun veya diğer katılar

Elektrik


Enerji-Sıcaklık (E-S) GrafiğiEnerji tüketimi[kWh/m² hafta]

Ortalama dışsıcaklık [°C]

15

10

5

20100-10-20


Enerji tüketimi[kWh/m² hafta]

Ortalama dışsıcaklık [°C]

15

10

5

20100-10-20

E-S Eğrisi - enerji imzası

Her bina için benzersiz E-S eğrisi

E-S Eğrisi = Hedef


Enerji tüketimi[KWh/m²hafta]

Kullanım sıcak suyu, aydınlatma, fanlar,bilgisayarlar vb.

Ortalama dışsıcaklık [°C]- 30°C + 20°C

Isıtmave havalandırma

E-S Eğrisi - enerji imzası


?

Enerji tüketimi[KWh/m²hafta]

Ortalama dış sıcaklık [°C]

15

10

5

20100-10-20

Sapmalar - sorun nedir?

Sıcak su kaçağı?

Yeni ve mevcut binalar:

Bina işletmesine yönelik enerji yönetimi programı büyük önem arz etmektedir


[KWh/m²hafta]

[°C]

15

10

5

20100-10-20

Enerji İzleme, örnek

4 kWh/m²hafta

Haftalık kayıplar:

Binadaki ısıtılan alan 2.300 m2

Enerji fiyatı 0,12 €/kWh

Kayıplar 4 kWh/m2 x 2.300 m2 x 0,12 €/kWh = 1.100 €/hafta


➢ Teknik tesisatların daha doğru çalışması

➢ Hataların / teknik ekipman arızalarının hızlı tespiti

➢ İşletme rutinlerdeki değişikliklerin sonuçları hakkında hızlı geri bildirim

➢ Enerji tasarrufu olanakları konusunda artan farkındalık

➢ Uygulanan tedbirlerden elde edilen sonuçların belgelendirilmesi

➢ Enerji ve su maliyetlerinin daha iyi bütçelenmesi

➢ İşletme ve Bakım personelinin katılım sağlaması ve motive olması

Enerji İzleme - faydalar

Azaltılmış enerji tüketimi (%5 - 15)Daha iyi iç mekan iklimi


Bir binaya yönelik faaliyetlerEnerji İzlemenin Oluşturulması:

➢ Sayaçlar dahil bina ile ilgili genel verilerin toplanması

➢ Bina için Enerji İzleme El Kitabının hazırlanması

➢ İşletme ve Bakım personelinin eğitilmesi

İşletme (her hafta):

➢ Enerji sayaçlarının okunması (otomatik)

➢ Hesaplamalar (m2 başına enerji kullanımı)

➢ İklim (ortalama dış sıcaklık)

➢ E-S grafiğinin çizilmesi

➢ E-S eğrisinden sapma? Analiz,

tanımlama, düzeltme yapılması

Raporlama:

➢ Haftalık, aylık, üç aylık, yıllık


Enerji İzleme ekipman ve araçları

➢ Dış sıcaklık ölçer

➢ Enerji sayaçları

➢ E-S eğrisi (temel durum enerji imzası)

➢ Enerji hesap şemaları

➢ Sapma kontrol listesi

➢ İzleme Araçları

(Merkezi Kontrol ve Veri İzleme (SCADA) sistemleri, diğer yazılımlar, Excel araçları vb.)


Oslo’daki eğitim binaları için Merkezi Enerji Yönetim Sistemi

Belediye şirketi “Undervisningsbygg”, toplamda yaklaşık 1.500.000 m2 olan 180 okulun (800 bina) işletilmesi ve yönetiminden sorumludur.

• Oslo Belediyesi, eğitim tesisleri ile ilgili restorasyon ve yeni inşaat çalışmaları için yıllık yaklaşık

260 milyon AVRO yatırım yapmaktadır

• NIRAS NORGE, birleşik SCADA (Genesis 64) sisteminin uygulanması ve belirli okulların

sahalarda bulunan lokal otomatik kontrol cihazlarıyla entegrasyonu sırasında proje yönetimi

ve KG sorumluluğunu üstlenmiştir.

• NIRAS NORGE, okullarda restorasyon çalışmaları sırasında proje yönetimi hizmetleri de vermiştir.


Oslo’daki eğitim binaları için Merkezi Enerji Yönetim Sistemi


OSLO'DAKİ EĞİTİM BİNALARI İÇİNBELEDİYE ŞİRKETİ


İLGİNİZ İÇİN TEŞEKKÜRLER

[email protected]

Bu yayın Avrupa Birliğinin maddi desteği ile hazırlanmıştır. İçerik tamamıyla NIRAS IC Sp. z o.o. sorumluluğu altındadır ve Avrupa Birliğinin görüşlerini yansıtmak zorunda değildir.

Documents

Enerji Verimliliğinde Kurumsal Kapasitenin Geliştirilmesi için …evrekaprojesi.com/buyukresim/7_27_EnergyManagementAnd... · 2020. 6. 1. · Bu proje Avrupa Birliği tarafından