1

FEN ve TEKNOLOJİ / HÜCRE BÖLÜNMESİ

EŞEYSİZ ÜREME

2

FEN ve TEKNOLOJİ / HÜCRE BÖLÜNMESİ

Bir canlının neslini devam ettirebilmek için kendine

benzeyen yeni canlılar oluşturmasına üreme denir.

ÜREME

Eşeysiz Üreme Eşeyli Üreme

3

FEN ve TEKNOLOJİ / HÜCRE BÖLÜNMESİ

Eşeysiz ÜremeBir canlının tek başına (üreme hücreleri olmaksızın)

kendisiyle aynı kalıtsal yapıda yeni birey

oluşturmasına eşeysiz üreme denir.

4

Eşeysiz Üremenin Özellikleri

FEN ve TEKNOLOJİ / HÜCRE BÖLÜNMESİ

1. Eşey hücreleri (sperm, polen, yumurta) yoktur.

2. Döllenme olayı görülmez.

3. Eşeysiz üremeyi sağlayan temel olay mitoz bölünmedir.

4. Oluşan bireyler birbirleriyle ve ana canlıyla aynı kalıtsal özelliklere sahiptirler.

5. Kalıtsal çeşitlilik görülmez. Eşeysiz üreyen canlılarda kalıtsal çeşitlilik ancak mutasyon ile sağlanabilir.

6. Hızlı gerçekleşen bir üreme şeklidir.

7. Oluşan yavru bireyler çevresel değişimlere kolay uyum yapamazlar.

5

FEN ve TEKNOLOJİ / HÜCRE BÖLÜNMESİ

Eşeysiz üreme çeşitleri

Vejetatifüreme

Yenilenmeile üreme

Tomurcuklanma ile üreme

Bölünereküreme

6

Bölünerek ÜremeTek hücreden oluşmuş bir bireyin mitoz bölünmeyle

iki yeni yavru birey oluşturmasıdır.

FEN ve TEKNOLOJİ / HÜCRE BÖLÜNMESİ

Amip, paramesyum, öglena, bakteri gibi

canlılarda görülür.

Amipin bölünmesi

Paramesyumda bölünerek üreme

Öglenada bölünerek üreme

7

Tomurcuklanma ile Üreme: Bu üreme olayında bazı canlıların vücudu üzerinde

oluşan bir veya birkaç tomurcuk şeklindeki çıkıntı gelişerek, yeni bir canlıyı oluşturur.

FEN ve TEKNOLOJİ / HÜCRE BÖLÜNMESİ

Tomurcuklanma sonucu oluşan canlılar ana canlıdan bağımsız halde yaşayabileceği gibi ana

canlıya bağlı kalarak koloni oluşturabilirler.

Koloni oluşumu

Bağımsız bireylerin oluşumu

8

FEN ve TEKNOLOJİ / HÜCRE BÖLÜNMESİ

Bira mayası, süngerler, tatlı su hidrası, mercan, denizanası

gibi canlılarda görülür.

9

FEN ve TEKNOLOJİ / HÜCRE BÖLÜNMESİ

Yenilenme (rejenerasyon) ile üreme

Canlıdan kopan bir parçanın kendini tamir

ederek yeni bir canlı oluşturmasıdır.

10

FEN ve TEKNOLOJİ / HÜCRE BÖLÜNMESİ

Toprak solucanı, deniz yıldızı, planarya (yassı solucan) gibi canlılarda görülür.

11

Yenilenme canlının kopan kısmını onarmasıdır. Yıpranan, kopan parçaların yerlerinin iyileşmesi yenilenmedir ancak üreme değildir.

FEN ve TEKNOLOJİ / HÜCRE BÖLÜNMESİ

Yaralarımızın iyileşmesi, kırılan kemiğin onarılması, doku tahribi olan karaciğerin büyükölçüde kendini onarması, kertenkelenin kopan kuyruğunu tekrar yapması yenilenme olayıdır.

Yenilenme ile üremede ise kopan parçadan yeni bir canlı oluşmakta ve canlı sayısı artmaktadır.!

12

FEN ve TEKNOLOJİ / HÜCRE BÖLÜNMESİ

Vejetatif üreme Bitkilere özgü bir üreme şeklidir. Bir bitkinin

kök, gövde ve yaprağından o bitkiyle aynı kalıtsal yapıda yeni bitkinin yetiştirilmesidir.Gül, kavak, söğüt, patates, soğan, çilek gibi

bitkilerin üretilmesinde kullanılır.

13

E Ş E Y S İ Z Ü R E M E

Ç E Ş İ T L E R İ

FEN ve TEKNOLOJİ / HÜCRE BÖLÜNMESİ

Amip Öglena Paramesyum Bakteri

Bölünerek Üreme

Tomurcuklanma ile Üreme

Bira Mayası SüngerHidra Denizanası

Vejetatif Üreme

PatatesSoğanGül Çilek

Yenilenmeile Üreme

Deniz Yıldızı Planarya