Upload
others
View
24
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ENGELLİLERDE
UumlREME SAĞLIĞI
Prof Dr Esin CcedilEBER TURFAN
Ege Uumlniversitesi İzmir Atatuumlrk Sağlık Yuumlksek Okulu
Ebelik Boumlluumlm Başkanı
ŞİMDİ DUumlNYANIN EBELERE HER
ZAMANKİNDEN DAHA CcedilOK İHTİYACI
VAR
2015
21-28 NİSAN EBELER HAFTASI
5 MAYIS DUumlNYA EBELER GUumlNUuml
SAĞLIKLI YARINLAR İCcedilİN EBEMİ
GERİ İSTİYORUMhellip
2015
İMZA KAMPANYASI
TEMEL EBELİK UYGULAMALARI İCcedilİN
ANA YETERLİLİKLER
1Epidemiyolojik
sosyal ve
kuumlltuumlrel
bağlamda anne
ve yenidoğan
bakımı4 Doğum
youmlntemi ve
bakımı
2 Gebelik oumlncesi
bakım ve aile
planlaması 3Gebelik bakımı
5 Doğum sonrası
doumlnem
kadınların
bakımı
6 Doğum sonrası
yenidoğan
bakımı
7 Gebelik
kayıpları ile
ilişkili bakımı
kolaylaştırma
httpwwwinternationalmidwivesorgcore-documents
EBELİK HİZMETLERİ
ACcedilISINDAN RİSKLİ GRUPLAR
Genccediller
Kadınlar
Gebeler
Lohusalar
Yenidoğan
Engelliler
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Duumlnya nuumlfusunun 10-15rsquoi
500- 650 milyon insan engelli
80rsquoi gelişmekte olan duumlşuumlk
gelirli uumllkelerde yaşıyor
20rsquosi yoksulluk sınırının
altında
HER 10 KİŞİDEN BİRİ
ENGELLİ
WHO World report on disability 2014
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
EBELİK VE ENGELLİLİK
1Epidemiyolojik
olarak engellilik
toplumun 12
4 Engellilerin
Doğum youmlntemi
ve bakımı
2 Engellilerin
Gebelik oumlncesi
bakım ve aile
planlaması 3Engellilerin
Gebelik bakımı
5 Engelli
kadınların
Doğum sonrası
doumlnem bakımı
6 Engelli
yenidoğan
bakımı
7 Engellilikte
Gebelik kayıpları
ile ilişkili bakımı
httpwwwinternationalmidwivesorgcore-documents
ENGELLİLERDE
UumlREME SAĞLIĞI
SUNUM PLANI
Engellilik- engelsizlik
İnsan gereksinimleri ve Uumlreme Sağlığı (UumlS)
Engellilik ve UumlS sorunları
Sağlık ccedilalışanı ve ebe olarak engellilerin UumlS
sorunlarının ccediloumlzuumlmuumlnde katkımız
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
TBMMrsquoye seccedililen ilk engelli
kadın olan Şafak Pavey tuumlm
duumlnyada savunmasız topluluklar
muumllteciler ve engellilerin
hakları iccedilin yaptığı
ccedilalışmalar dolayısıyla oumlduumlle
layık goumlruumllduuml
ENGELLİLİK VE GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-
danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-
rodit-ce-zdravog-sinahtml
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ŞİMDİ DUumlNYANIN EBELERE HER
ZAMANKİNDEN DAHA CcedilOK İHTİYACI
VAR
2015
21-28 NİSAN EBELER HAFTASI
5 MAYIS DUumlNYA EBELER GUumlNUuml
SAĞLIKLI YARINLAR İCcedilİN EBEMİ
GERİ İSTİYORUMhellip
2015
İMZA KAMPANYASI
TEMEL EBELİK UYGULAMALARI İCcedilİN
ANA YETERLİLİKLER
1Epidemiyolojik
sosyal ve
kuumlltuumlrel
bağlamda anne
ve yenidoğan
bakımı4 Doğum
youmlntemi ve
bakımı
2 Gebelik oumlncesi
bakım ve aile
planlaması 3Gebelik bakımı
5 Doğum sonrası
doumlnem
kadınların
bakımı
6 Doğum sonrası
yenidoğan
bakımı
7 Gebelik
kayıpları ile
ilişkili bakımı
kolaylaştırma
httpwwwinternationalmidwivesorgcore-documents
EBELİK HİZMETLERİ
ACcedilISINDAN RİSKLİ GRUPLAR
Genccediller
Kadınlar
Gebeler
Lohusalar
Yenidoğan
Engelliler
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Duumlnya nuumlfusunun 10-15rsquoi
500- 650 milyon insan engelli
80rsquoi gelişmekte olan duumlşuumlk
gelirli uumllkelerde yaşıyor
20rsquosi yoksulluk sınırının
altında
HER 10 KİŞİDEN BİRİ
ENGELLİ
WHO World report on disability 2014
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
EBELİK VE ENGELLİLİK
1Epidemiyolojik
olarak engellilik
toplumun 12
4 Engellilerin
Doğum youmlntemi
ve bakımı
2 Engellilerin
Gebelik oumlncesi
bakım ve aile
planlaması 3Engellilerin
Gebelik bakımı
5 Engelli
kadınların
Doğum sonrası
doumlnem bakımı
6 Engelli
yenidoğan
bakımı
7 Engellilikte
Gebelik kayıpları
ile ilişkili bakımı
httpwwwinternationalmidwivesorgcore-documents
ENGELLİLERDE
UumlREME SAĞLIĞI
SUNUM PLANI
Engellilik- engelsizlik
İnsan gereksinimleri ve Uumlreme Sağlığı (UumlS)
Engellilik ve UumlS sorunları
Sağlık ccedilalışanı ve ebe olarak engellilerin UumlS
sorunlarının ccediloumlzuumlmuumlnde katkımız
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
TBMMrsquoye seccedililen ilk engelli
kadın olan Şafak Pavey tuumlm
duumlnyada savunmasız topluluklar
muumllteciler ve engellilerin
hakları iccedilin yaptığı
ccedilalışmalar dolayısıyla oumlduumlle
layık goumlruumllduuml
ENGELLİLİK VE GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-
danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-
rodit-ce-zdravog-sinahtml
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
SAĞLIKLI YARINLAR İCcedilİN EBEMİ
GERİ İSTİYORUMhellip
2015
İMZA KAMPANYASI
TEMEL EBELİK UYGULAMALARI İCcedilİN
ANA YETERLİLİKLER
1Epidemiyolojik
sosyal ve
kuumlltuumlrel
bağlamda anne
ve yenidoğan
bakımı4 Doğum
youmlntemi ve
bakımı
2 Gebelik oumlncesi
bakım ve aile
planlaması 3Gebelik bakımı
5 Doğum sonrası
doumlnem
kadınların
bakımı
6 Doğum sonrası
yenidoğan
bakımı
7 Gebelik
kayıpları ile
ilişkili bakımı
kolaylaştırma
httpwwwinternationalmidwivesorgcore-documents
EBELİK HİZMETLERİ
ACcedilISINDAN RİSKLİ GRUPLAR
Genccediller
Kadınlar
Gebeler
Lohusalar
Yenidoğan
Engelliler
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Duumlnya nuumlfusunun 10-15rsquoi
500- 650 milyon insan engelli
80rsquoi gelişmekte olan duumlşuumlk
gelirli uumllkelerde yaşıyor
20rsquosi yoksulluk sınırının
altında
HER 10 KİŞİDEN BİRİ
ENGELLİ
WHO World report on disability 2014
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
EBELİK VE ENGELLİLİK
1Epidemiyolojik
olarak engellilik
toplumun 12
4 Engellilerin
Doğum youmlntemi
ve bakımı
2 Engellilerin
Gebelik oumlncesi
bakım ve aile
planlaması 3Engellilerin
Gebelik bakımı
5 Engelli
kadınların
Doğum sonrası
doumlnem bakımı
6 Engelli
yenidoğan
bakımı
7 Engellilikte
Gebelik kayıpları
ile ilişkili bakımı
httpwwwinternationalmidwivesorgcore-documents
ENGELLİLERDE
UumlREME SAĞLIĞI
SUNUM PLANI
Engellilik- engelsizlik
İnsan gereksinimleri ve Uumlreme Sağlığı (UumlS)
Engellilik ve UumlS sorunları
Sağlık ccedilalışanı ve ebe olarak engellilerin UumlS
sorunlarının ccediloumlzuumlmuumlnde katkımız
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
TBMMrsquoye seccedililen ilk engelli
kadın olan Şafak Pavey tuumlm
duumlnyada savunmasız topluluklar
muumllteciler ve engellilerin
hakları iccedilin yaptığı
ccedilalışmalar dolayısıyla oumlduumlle
layık goumlruumllduuml
ENGELLİLİK VE GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-
danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-
rodit-ce-zdravog-sinahtml
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
TEMEL EBELİK UYGULAMALARI İCcedilİN
ANA YETERLİLİKLER
1Epidemiyolojik
sosyal ve
kuumlltuumlrel
bağlamda anne
ve yenidoğan
bakımı4 Doğum
youmlntemi ve
bakımı
2 Gebelik oumlncesi
bakım ve aile
planlaması 3Gebelik bakımı
5 Doğum sonrası
doumlnem
kadınların
bakımı
6 Doğum sonrası
yenidoğan
bakımı
7 Gebelik
kayıpları ile
ilişkili bakımı
kolaylaştırma
httpwwwinternationalmidwivesorgcore-documents
EBELİK HİZMETLERİ
ACcedilISINDAN RİSKLİ GRUPLAR
Genccediller
Kadınlar
Gebeler
Lohusalar
Yenidoğan
Engelliler
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Duumlnya nuumlfusunun 10-15rsquoi
500- 650 milyon insan engelli
80rsquoi gelişmekte olan duumlşuumlk
gelirli uumllkelerde yaşıyor
20rsquosi yoksulluk sınırının
altında
HER 10 KİŞİDEN BİRİ
ENGELLİ
WHO World report on disability 2014
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
EBELİK VE ENGELLİLİK
1Epidemiyolojik
olarak engellilik
toplumun 12
4 Engellilerin
Doğum youmlntemi
ve bakımı
2 Engellilerin
Gebelik oumlncesi
bakım ve aile
planlaması 3Engellilerin
Gebelik bakımı
5 Engelli
kadınların
Doğum sonrası
doumlnem bakımı
6 Engelli
yenidoğan
bakımı
7 Engellilikte
Gebelik kayıpları
ile ilişkili bakımı
httpwwwinternationalmidwivesorgcore-documents
ENGELLİLERDE
UumlREME SAĞLIĞI
SUNUM PLANI
Engellilik- engelsizlik
İnsan gereksinimleri ve Uumlreme Sağlığı (UumlS)
Engellilik ve UumlS sorunları
Sağlık ccedilalışanı ve ebe olarak engellilerin UumlS
sorunlarının ccediloumlzuumlmuumlnde katkımız
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
TBMMrsquoye seccedililen ilk engelli
kadın olan Şafak Pavey tuumlm
duumlnyada savunmasız topluluklar
muumllteciler ve engellilerin
hakları iccedilin yaptığı
ccedilalışmalar dolayısıyla oumlduumlle
layık goumlruumllduuml
ENGELLİLİK VE GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-
danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-
rodit-ce-zdravog-sinahtml
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
EBELİK HİZMETLERİ
ACcedilISINDAN RİSKLİ GRUPLAR
Genccediller
Kadınlar
Gebeler
Lohusalar
Yenidoğan
Engelliler
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Duumlnya nuumlfusunun 10-15rsquoi
500- 650 milyon insan engelli
80rsquoi gelişmekte olan duumlşuumlk
gelirli uumllkelerde yaşıyor
20rsquosi yoksulluk sınırının
altında
HER 10 KİŞİDEN BİRİ
ENGELLİ
WHO World report on disability 2014
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
EBELİK VE ENGELLİLİK
1Epidemiyolojik
olarak engellilik
toplumun 12
4 Engellilerin
Doğum youmlntemi
ve bakımı
2 Engellilerin
Gebelik oumlncesi
bakım ve aile
planlaması 3Engellilerin
Gebelik bakımı
5 Engelli
kadınların
Doğum sonrası
doumlnem bakımı
6 Engelli
yenidoğan
bakımı
7 Engellilikte
Gebelik kayıpları
ile ilişkili bakımı
httpwwwinternationalmidwivesorgcore-documents
ENGELLİLERDE
UumlREME SAĞLIĞI
SUNUM PLANI
Engellilik- engelsizlik
İnsan gereksinimleri ve Uumlreme Sağlığı (UumlS)
Engellilik ve UumlS sorunları
Sağlık ccedilalışanı ve ebe olarak engellilerin UumlS
sorunlarının ccediloumlzuumlmuumlnde katkımız
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
TBMMrsquoye seccedililen ilk engelli
kadın olan Şafak Pavey tuumlm
duumlnyada savunmasız topluluklar
muumllteciler ve engellilerin
hakları iccedilin yaptığı
ccedilalışmalar dolayısıyla oumlduumlle
layık goumlruumllduuml
ENGELLİLİK VE GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-
danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-
rodit-ce-zdravog-sinahtml
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Duumlnya nuumlfusunun 10-15rsquoi
500- 650 milyon insan engelli
80rsquoi gelişmekte olan duumlşuumlk
gelirli uumllkelerde yaşıyor
20rsquosi yoksulluk sınırının
altında
HER 10 KİŞİDEN BİRİ
ENGELLİ
WHO World report on disability 2014
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
EBELİK VE ENGELLİLİK
1Epidemiyolojik
olarak engellilik
toplumun 12
4 Engellilerin
Doğum youmlntemi
ve bakımı
2 Engellilerin
Gebelik oumlncesi
bakım ve aile
planlaması 3Engellilerin
Gebelik bakımı
5 Engelli
kadınların
Doğum sonrası
doumlnem bakımı
6 Engelli
yenidoğan
bakımı
7 Engellilikte
Gebelik kayıpları
ile ilişkili bakımı
httpwwwinternationalmidwivesorgcore-documents
ENGELLİLERDE
UumlREME SAĞLIĞI
SUNUM PLANI
Engellilik- engelsizlik
İnsan gereksinimleri ve Uumlreme Sağlığı (UumlS)
Engellilik ve UumlS sorunları
Sağlık ccedilalışanı ve ebe olarak engellilerin UumlS
sorunlarının ccediloumlzuumlmuumlnde katkımız
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
TBMMrsquoye seccedililen ilk engelli
kadın olan Şafak Pavey tuumlm
duumlnyada savunmasız topluluklar
muumllteciler ve engellilerin
hakları iccedilin yaptığı
ccedilalışmalar dolayısıyla oumlduumlle
layık goumlruumllduuml
ENGELLİLİK VE GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-
danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-
rodit-ce-zdravog-sinahtml
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
EBELİK VE ENGELLİLİK
1Epidemiyolojik
olarak engellilik
toplumun 12
4 Engellilerin
Doğum youmlntemi
ve bakımı
2 Engellilerin
Gebelik oumlncesi
bakım ve aile
planlaması 3Engellilerin
Gebelik bakımı
5 Engelli
kadınların
Doğum sonrası
doumlnem bakımı
6 Engelli
yenidoğan
bakımı
7 Engellilikte
Gebelik kayıpları
ile ilişkili bakımı
httpwwwinternationalmidwivesorgcore-documents
ENGELLİLERDE
UumlREME SAĞLIĞI
SUNUM PLANI
Engellilik- engelsizlik
İnsan gereksinimleri ve Uumlreme Sağlığı (UumlS)
Engellilik ve UumlS sorunları
Sağlık ccedilalışanı ve ebe olarak engellilerin UumlS
sorunlarının ccediloumlzuumlmuumlnde katkımız
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
TBMMrsquoye seccedililen ilk engelli
kadın olan Şafak Pavey tuumlm
duumlnyada savunmasız topluluklar
muumllteciler ve engellilerin
hakları iccedilin yaptığı
ccedilalışmalar dolayısıyla oumlduumlle
layık goumlruumllduuml
ENGELLİLİK VE GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-
danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-
rodit-ce-zdravog-sinahtml
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
HİZMET VERDİĞİMİZ TOPLUMDA
ENGELLİLİK
Tuumlrkiye Oumlzuumlrluumller İdaresi Başkanlığı 2015
EBELİK VE ENGELLİLİK
1Epidemiyolojik
olarak engellilik
toplumun 12
4 Engellilerin
Doğum youmlntemi
ve bakımı
2 Engellilerin
Gebelik oumlncesi
bakım ve aile
planlaması 3Engellilerin
Gebelik bakımı
5 Engelli
kadınların
Doğum sonrası
doumlnem bakımı
6 Engelli
yenidoğan
bakımı
7 Engellilikte
Gebelik kayıpları
ile ilişkili bakımı
httpwwwinternationalmidwivesorgcore-documents
ENGELLİLERDE
UumlREME SAĞLIĞI
SUNUM PLANI
Engellilik- engelsizlik
İnsan gereksinimleri ve Uumlreme Sağlığı (UumlS)
Engellilik ve UumlS sorunları
Sağlık ccedilalışanı ve ebe olarak engellilerin UumlS
sorunlarının ccediloumlzuumlmuumlnde katkımız
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
TBMMrsquoye seccedililen ilk engelli
kadın olan Şafak Pavey tuumlm
duumlnyada savunmasız topluluklar
muumllteciler ve engellilerin
hakları iccedilin yaptığı
ccedilalışmalar dolayısıyla oumlduumlle
layık goumlruumllduuml
ENGELLİLİK VE GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-
danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-
rodit-ce-zdravog-sinahtml
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
EBELİK VE ENGELLİLİK
1Epidemiyolojik
olarak engellilik
toplumun 12
4 Engellilerin
Doğum youmlntemi
ve bakımı
2 Engellilerin
Gebelik oumlncesi
bakım ve aile
planlaması 3Engellilerin
Gebelik bakımı
5 Engelli
kadınların
Doğum sonrası
doumlnem bakımı
6 Engelli
yenidoğan
bakımı
7 Engellilikte
Gebelik kayıpları
ile ilişkili bakımı
httpwwwinternationalmidwivesorgcore-documents
ENGELLİLERDE
UumlREME SAĞLIĞI
SUNUM PLANI
Engellilik- engelsizlik
İnsan gereksinimleri ve Uumlreme Sağlığı (UumlS)
Engellilik ve UumlS sorunları
Sağlık ccedilalışanı ve ebe olarak engellilerin UumlS
sorunlarının ccediloumlzuumlmuumlnde katkımız
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
TBMMrsquoye seccedililen ilk engelli
kadın olan Şafak Pavey tuumlm
duumlnyada savunmasız topluluklar
muumllteciler ve engellilerin
hakları iccedilin yaptığı
ccedilalışmalar dolayısıyla oumlduumlle
layık goumlruumllduuml
ENGELLİLİK VE GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-
danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-
rodit-ce-zdravog-sinahtml
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
SUNUM PLANI
Engellilik- engelsizlik
İnsan gereksinimleri ve Uumlreme Sağlığı (UumlS)
Engellilik ve UumlS sorunları
Sağlık ccedilalışanı ve ebe olarak engellilerin UumlS
sorunlarının ccediloumlzuumlmuumlnde katkımız
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
TBMMrsquoye seccedililen ilk engelli
kadın olan Şafak Pavey tuumlm
duumlnyada savunmasız topluluklar
muumllteciler ve engellilerin
hakları iccedilin yaptığı
ccedilalışmalar dolayısıyla oumlduumlle
layık goumlruumllduuml
ENGELLİLİK VE GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-
danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-
rodit-ce-zdravog-sinahtml
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
TBMMrsquoye seccedililen ilk engelli
kadın olan Şafak Pavey tuumlm
duumlnyada savunmasız topluluklar
muumllteciler ve engellilerin
hakları iccedilin yaptığı
ccedilalışmalar dolayısıyla oumlduumlle
layık goumlruumllduuml
ENGELLİLİK VE GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-
danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-
rodit-ce-zdravog-sinahtml
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
TBMMrsquoye seccedililen ilk engelli
kadın olan Şafak Pavey tuumlm
duumlnyada savunmasız topluluklar
muumllteciler ve engellilerin
hakları iccedilin yaptığı
ccedilalışmalar dolayısıyla oumlduumlle
layık goumlruumllduuml
ENGELLİLİK VE GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-
danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-
rodit-ce-zdravog-sinahtml
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
TBMMrsquoye seccedililen ilk engelli
kadın olan Şafak Pavey tuumlm
duumlnyada savunmasız topluluklar
muumllteciler ve engellilerin
hakları iccedilin yaptığı
ccedilalışmalar dolayısıyla oumlduumlle
layık goumlruumllduuml
ENGELLİLİK VE GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-
danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-
rodit-ce-zdravog-sinahtml
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLİK VE GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-
danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-
rodit-ce-zdravog-sinahtml
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELİLİK- ENGELSİZLİK
Doğuştan(genetik hastalıklar)
Sonradan(Kazalar )
Doğuştan engellik daha az
(17 sonradan olan engellilik daha yuumlksek oranda)Pregnancy and Disability RCN Guidance for midwives and nurses 2007
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
İNSAN GEREKSİNİMLERİ
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLİK CİNSELLİK VE
GEBELİK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
bull Engellilerin herkes gibi Cinsellik yaşamaya hakkı var
daha istismara accedilık ve daha kırılgan bir grup
bull Herkes gibi hatta daha fazla CSUumlS hizmetlerine
ihtiyaccedilları var
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI
VE CİNSEL HAKLAR
Artan farkındalık ilk ve en buumlyuumlk
adım
3 Mayıs 2008 tarihinde Engelli
Kişilerin Haklarına Dair
Soumlzleşme Yuumlruumlrluumlğe girdi
(uluslararası ilk yasal antlaşma)
Engellilerin herkes gibi
Cinsel ve Uumlreme Sağlığı
hizmetlerine ihtiyaccedilları var
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME HAKLARI VE
CİNSEL HAKLAR
Engellilerin de engellilikleri kapsamında ev ve aile kurma hakkı
Tuumlm ccediliftler ve bireylerin zorlama ve şiddet olmaksızın oumlzguumlrce cinselliklerini yaşama ccedilocuk sahibi olma (sayısına aralığına zamanlamasına karar verme) hakkı
Genetik danışmanlık
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
httpwwwesithaklarorgwp-contentuploads201206ESHID-EngelliRaporu2011pdf
HAKLARDAN OumlTE
HAK İHLALLERİ VAR
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
Engellilerde istismar daha fazla oumlzellikle de kadınlarda
Fiziksel cinsel istismar şiddet ve tecavuumlz riski 3 kat fazla
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
HAK İHLALLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
Ortopedik
engeller
Zihinsel engeller
İşitme
engelleri
Goumlrme engelleri
Cinsel Sağlık
Uumlreme Sağlığı
sorunları
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Ccediloğu oumlzguumlrluumlklerinde mahrum ve insan hakları engellenir
durumda
Bir aile kurmada goumlruumlşlerinin alınması ilişki kurma kararı
ellerinden alınmış
Erkeklere goumlre engelli kadının evliliğe zorlanması daha fazla
Oumlzellikle zihinsel engellilerde sorun daha buumlyuumlk
İngilterede zorla evlilik birimi
httpwwwforcedtomarrycomdocumentsForcedToMarryBrochurepdf
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Zorla kısırlaştırma (sterilizasyon) duumlşuumlkler evlilikler
CYB hastalıklar HIV riski daha yuumlksek
YA DA
Engellinin aseksuumlel sayılması UumlS hizmetlerine ihtiyacının
olmadığının duumlşuumlnuumllmesi
WHOUNFPA Promoting sexual and reproductive health for persons with disabilities 2009
Human Rights Center Convention on the Rights of Persons with Disabilities Booklet - Packet of 10 3 May 2008
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
Engelli kadınların uumlreme sağlığı hizmetlerinde erişim engelleri
vardır (Nitel araştırma sonuccedilları )
En buumlyuumlk engel
Farkındalık
Engellilere ilişkin bakış accedilısı
Eğitim iş ve topluma tam katılımda sorunlar
Engellilerin aseksuumlel olduğu cinsellik yaşamadığı fikri
Thomas C amp Curtis P Midwifery 1997 13202-209
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
0
20
40
60
80
100
120
Erkek Kadın Toplam
Evet
Hayır
Toplam
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Cinsellik engellilerin uumlccedilte ikisi tarafından yaşanıyor
Engellilerin cinsellik yaşamadığı algısı yanlıştır
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
İLK CİNSEL İLİŞKİ YAŞAMA NEDENİ
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI SORUNLAR
CİNSELLİKLE İLGİLİ SORUNLARI
Munthali A Mvula P Ali S Effective HIVAIDS and Reproductive Health Information to People with
Disabilities University of Malawi 2004
Engellilikle
ilgili
sorunlar
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Anne olmak engelliliği ile guumlccedil olsa da oumlte yandan kadınlığı ve
uumlreme fonksiyonlarının gerccedilekleşmesi accedilısından kadın iccedilin
oumlnemli
Engelli kadın uumlreme fonksiyonlarını yerine getirdiğinde-oumlrneğin
gebe kaldığında- uygun hizmeti alırsa- laquoengelsizleşebilirraquo
Lipson JG Rogers JG Health Care Women Int 2000 2111-26
McConkey R et al Midwifery 2012 28156-162
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
GEBELİK
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLİK ENGELSİZLEŞMEK
httpwww24satainfomagazinzdravlje27148-danska-rodjena-bez-obje-noge-i-jedne-ruke-ali-rodit-ce-zdravog-sinahtml
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Hizmet almaya erişimde engeller (doğum oumlncesi bakım dahil)
Fiziksel erişim ya da iletişim ile ilgili engeller var
Koumltuuml muameleye maruz kalma ihtimali (4 kat fazla )
Bakımdan mahrum bırakılma ihtimali ( 3kat)
Sağlık Personelinin ve araccedil- gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
HİZMET ALMA
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERİN SAĞLIK HİZMETİ KULLANIMI
SORUNLAR
Engelliye hizmet verirken
Araccedil - gerecin yetersiz kalma ihtimali (2 kat)
Sağlık ccedilalışanlarının guumlven ve beceri eksikliği
İşaret dili bilmeme vb
Oumlğrenme guumlccedilluumlğuuml olanlar iccedilin bilgilendirme
Gloria OrsquoFlaherty and Lucy VirgoDPPI Journal 66 Summer 2009
Bremer K et al Int J Obstet Gynaecol 2010
Iezzoni LI Disabil Health 2009 2111-115
SAĞLIK
CcedilALIŞANLARINDA
YETERSİZLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞI
SORUNLAR
Engelli kadınlar engelli olmayanlara goumlre daha az
oranda gebelik yaşamakta
Engelli kadınlar arasında genel nuumlfusa oranla olumsuz
gebelik sonuccedilları ve komplikasyonları daha yuumlksek
OumlRN Gebeliğe bağlı komplikasyon oranı yanı sıra idrar yolu enfeksiyonları
engelli kadınlarda daha yuumlksek
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
GEBELİK SUumlRECİ
VE
SONUCU
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınlar engelli erkeklere oranla
depresyon riskinin daha yuumlksek olduğunu goumlstermiştir
Engelli kadınlarda doğum sonu depresyon engeli
olmayanlara goumlre daha fazla
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
DEPRESYON
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Engelliler arasında obezite hipertansiyon ve diyabet gibi bulaşıcı
olmayan hastalıkların riski daha yuumlksek bunun engelliler
arasında fiziksel aktivite goumlreceli eksikliği ile ilişkili olması
muhtemel
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
OBEZİTE
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ccedilalışmalar engelli kadınların erken doğum ve duumlşuumlk doğum
ağırlığı oranlarının anlamlı olarak yuumlksek olduğunu goumlsteriyor
Yenidoğanda genetik geccedilişli engellilik durumu
Yenidoğanın gelişme ve bakımı ile ilgili sorular
Mitra M Matern Child Health J (2015) 19362ndash372
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
YENİDOĞAN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞISORUNLAR
Ev sorumlulukları ve gebelik ile ilgili konularda ccedilocuk yetiştirme
yuumlkuuml kadınlarda daha fazla
Engellilere evde destek (sosyal-kurumsal)
Niemeier JP Disabil Rehabil 2008 30166-173
Morton C et al PM R 2013 590-98
Mudge S et al Int J Behav Nutr Phys Act 2013 10100
SOSYAL YAŞAMINDA
DESTEK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Sorunlara duyarlılık ve farkındalık geliştirilmesi iccedilin
bilinccedillendirme ccedilalışmaları (medya eğitim kurumlarının sivil
toplum oumlrguumltlerinin kullanılması yoluyla) yapılması
Engellilerin ve ailelerinin danışmanlık alabileceği kişiler ve
yerler hakkında bilgilendirilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
TOPLUMUN BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Stigma ve oumln yargılardan arınmış bir bakış accedilısı
Engellilere karşı olumsuz tutumlarının oumlnlenmesi
Engellilik tuumlruumlne ve farklı yaş gruplarında farklı CSUumlS hizmet
ihtiyaccedilları değiştiği bilinmeli
Uygun iletişim malzemesi geliştirilmesi engelliye bakım
vermede hizmetin uygunluğunu sağlar
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
SAĞLIK CcedilALIŞANLARININ
BAKIŞI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebelik eğitim muumlfredatlarına engelli kadına bakımını
eklenmesi hizmet iccedili eğitimler
Eşitsizlikleri azaltan bakış accedilısı
Kadının gebelik oumlncesi gebelik doğum ve doğum sonu
doumlnemlerinde engelliliğine youmlnelik bilgi eğitim destek ve
bakım verilmesi
Signore C et al Obstet Gynecol 2011 Apr117(4)935-47
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
EBENİN
BİLGİ VE BECERİSİNDE
YETERLİLİK
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Ebeler tarafından engellilere oumlzel doğum oumlncesi bakım ve
doğuma hazırlık eğitimi verilmesi
Doğum oumlncesi bakımda standart modellerin uygulanmasından
oumlte engelliliğe youmlnelik modellerin geliştirilmesi
Karen A Blackford KA Journal of Advanced Nursing Volume 32 Issue 4 pages 898ndash904 October 2000
DOĞUM OumlNCESİ BAKIM
HİZMETLERİ
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli annelerin doğum kliniklerinde yaşadıkları fiziksel
guumlccedilluumlklerin giderilmesi (niteliksel araştırma bulguları)
Engelli kadınlar engelli olmayan akranları ile benzer bir hayat
suumlrmek istiyor
Son yıllarda engelli feministler oumlzellikle bu soumlylemi yayma
eğiliminde
Ora Prilleltensky Sexuality and Disability Vol 21 No 1 Spring 2003
FİZİKSEL ENGELLERİN
KALDIRILMASI
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadınların ihtiyaccedilları ile başa ccedilıkmak iccedilin sağlık iş guumlcuumlnuumln
kapasitesini (bilgi beceri bakım) ve sosyal destek sistemlerini
artırmak
Engelli kadınların UumlS doğuma hazırlık vb eğitimlerinde işaret
dili Braille alfabesi ile yazılmış materyaller resimli materyallerin
kullanılması
Redshaw M et al BMC Pregnancy Childbirth 2013 13174
Morton C et al PM R 2013 590-98
Trani Jfet alSoc Sci Med 2011 731477-1489
Walsh-Gallagher D et al Midwifery 2012 28156-162
Morrison Jet al Midwifery 2014 S0266ndashS6138
UYGUN BİLGİ BECERİ VE
MATERYAL
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN
ENGELLİLERDE UumlREME SAĞLIĞICcedilOumlZUumlM OumlNERİLERİ
Engelli kadında gebelik ve uumlreme sağlığı hizmetleri uygun şekilde
alındığında kendilerini engelsiz hissetmeleri soumlz konusu
Engeli olmayan kadınla aynı biyolojik ve uumlreme suumlrecinde
olduğunu hissetmesi toplumsal ve sosyal accedilıdan kendini iyi
hissetmesinde oumlnemli
Murthy GVS et al BMC Womens Health 2014 14146
YAŞAMI
ENGELSİZLEŞTİRMEK
İLGİNİZ İCcedilİN TEŞEKKUumlR EDERİM
esincebeegeedutr
MELEK MEHMET VE 3 KİLO DOĞAN OĞULLARI SEMİH AKIN