ÀÒÉÒä·ÂËÅÑ¡ÀÒÉÒáÅСÒÃ㪌ÀÒÉÒ Á.õ ชนมธยมศกษาปท ๕กลมสาระการเรยนรภาษาไทย

ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑

ผเรยบเรยงนายภาสกร เกดออนนางสาวระววรรณ อนทรประพนธนางฟองจนทร สขยงนางกลยา สหชาตโกสย

ผตรวจนางประนอม พงษเผอกนางจนตนา วรเกยรตสนทรนางวรวรรณ คงมานสรณ

บรรณาธการนายเอกรนทร สมหาศาล

˹ѧÊ×ÍàÃÕ¹ ÃÒÂÇÔªÒ¾×é¹°Ò¹

พมพครงท ๑สงวนลขสทธตามพระราชบญญต

ISBN : 978-616-203-600-2

รหสสนคา ๓๕๑๑๐๐๕

ÊÒúѭหนา

ตอนท ๑

การอาน ๑ - ๔๒

หนวยการเรยนรท ๑

การอานออกเสยง ๒ - ๒๘

หนวยการเรยนรท ๒

การอานเพอวเคราะหวจารณ ๒๙ - ๔๒

ตอนท ๒ การเขยน ๔๓ - ๑๑๖

หนวยการเรยนรท ๑

การเขยนเรยงความ ๔๔ - ๕๗

หนวยการเรยนรท ๒

การเขยนเพอสอสาร ๕๘ - ๘๒

หนวยการเรยนรท ๓

การเขยนสารคด ๘๓ - ๙๘

หนวยการเรยนรท ๔

การประเมนคณคางานเขยน ๙๙ - ๑๑๖

¤íÒ¹íÒ ตามหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ ไดกาหนด

ใหภาษาไทยเปนกลมสาระการเรยนรหลก โดยมจดมงหมายเพอพฒนาศกยภาพของ

ผเรยนใหสามารถใชภาษาไทยไดอยางถกตอง คลองแคลว และเหมาะสมกบวฒนธรรม

ไทย สามารถนาความรความเขาใจเกยวกบหลกเกณฑการใชภาษาไปใชตดตอสอสาร

และเปนเครองมอศกษาหาความรตลอดชวต

ภาษาไทยเปนเอกลกษณของชาตเปนสมบตทางวฒนธรรมอนกอใหเกด

ความเปนเอกภาพและเสรมสรางบคลกภาพของคนในชาตใหมความเปนไทย ใชใน

การตดตอสอสารเพอสรางความเขาใจเพอความสมพนธอนดตอกน ทาใหสามารถ

ประกอบธรกจ การงาน และดารงชวตรวมกนในสงคมประชาธปไตยไดอยางสนตสข

ใชสาหรบการแสวงหาความรและประสบการณจากแหลงขอมลสารสนเทศตางๆ

เพอพฒนาความรกระบวนการคดวเคราะห การวจารณ การสรางสรรคใหทนตอการ

เปลยนแปลงทางสงคม ความกาวหนาทางวทยาศาสตรและเทคโนโลย ตลอดจนนาไป

ใชในการดาเนนชวตประจาวนใหเจรญกาวหนา นอกจากนยงเปนสอแสดงภมปญญา

ของบรรพบรษดานวฒนธรรม ประเพณ สนทรยภาพ เปนสมบตลาคาควรแกการ

เรยนรอนรกษและสบสานใหคงอยคชาตไทยตลอดไป

ทงนหนงสอเรยน รายวชาพนฐาน ภาษาไทย ชนมธยมศกษาปท ๕ น

ทางคณะผเรยบเรยงแบงเนอหาออกเปน ๒ เลม คอ

หลกภาษาและการใชภาษา ครอบคลมตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง

สาระท ๑ การอาน สาระท ๒ การเขยน สาระท ๓ การฟง การด และการพด และ

สาระท ๔ หลกการใชภาษา

วรรณคดและวรรณกรรม ครอบคลมตวชวดและสาระการเรยนรแกนกลาง

สาระท ๕ วรรณคดและวรรณกรรม

คณะผเรยบเรยงหวงเปนอยางยงวา หนงสอเรยนภาษาไทย หลกภาษาและ

การใชภาษา เลมน จะเปนสอการเรยนการสอนทชวยพฒนาศกยภาพของผเรยน

ใหมคณภาพบรรลตวชวดและมาตรฐานการเรยนรกลมสาระการเรยนรภาษาไทย

ตามทหลกสตรแกนกลางการศกษาขนพนฐาน พทธศกราช ๒๕๕๑ กาหนดไว

ทกประการ

คณะผเรยบเรยง

ตอนท1ตอนทñการอาน

การอานเปนทกษะทางภาษาทสาคญ เพราะเปนพนฐานของการศกษาหา

ความร ทงยงเปนวธการรบสารทใชมากในชวตประจาวนของมนษย การฝกทกษะ

กระบวนการอานใหมประสทธภาพจงเปนการพฒนาตนเอง เพอใหการศกษา

คนควาตางๆ บรรลผลตามจดมงหมาย และสามารถใชวจารณญาณในการไตรตรอง

วเคราะห วจารณ แยกแยะขอเทจจรง และขอคดเหนไดอยางเหมาะสม ตลอดจน

การอานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองไดอยางถกตองตามอกขรวธ เพอใช

ทกษะการอานไปพฒนาทกษะทางภาษาดานอนๆ และใชภาษาสอสารไดอยางม

ประสทธภาพ

หนา

ตอนท ๓

การฟง การด และการพด ๑๑๗ - ๑๔๐

หนวยการเรยนรท ๑

การฟงและดอยางมวจารณญาณ ๑๑๘ - ๑๒๗

หนวยการเรยนรท ๒

การพดโนมนาวใจ ๑๒๘ - ๑๔๐

ตอนท ๔

หลกการใชภาษา ๑๔๑ - ๑๘๖

หนวยการเรยนรท ๑

ลกษณะของภาษา ๑๔๒ - ๑๕๘

หนวยการเรยนรท ๒

วฒนธรรมกบภาษา ๑๕๙ - ๑๗๒

หนวยการเรยนรท ๓

การแตงคาประพนธประเภทรายและฉนท ๑๗๓ - ๑๘๖

บรรณานกรม ๑๘๗ - ๑๘๘

๑.การอานออกเสยงรอยแกว รอยแกวพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถานพ.ศ.๒๕๕๔ใหความหมายวา“ความเรยง

ทสละสลวย ไพเราะ เหมาะเจาะดวยเสยงและความหมาย”แมวารอยแกวจะไมไดบงคบวาตองใช

ค�าทสมผสกนแตรอยแกวทมสมผสจะท�าใหเกดความไพเราะและแสดงถงการเรยบเรยงรอยแกว

อยางพถพถนเชน“...เมองสโขทยนด ในน�ามปลา ในนามขาว เจาเมองบเอาจกอบในไพร ลทาง

เพอนจงววไปคา ขมาไปขาย...”เปนขอความในศลาจารกหลกท๑ของพอขนรามค�าแหงมหาราช

ทใชค�าคลองจองท�าใหเกดความไพเราะ

๑.๑ปจจยในการอานออกเสยงรอยแกว การอานออกเสยงใหไดผลดคอผฟงเขาใจความหมายและสมผสไดถงอารมณของบทอาน

ทถกถายทอดผอานออกเสยงจะตองมสงตอไปน

๑) สายตาผอานออกเสยงจะตองฝกฝนทกษะการใชสายตา ไมวาจะเปนการจบตามองคอการใชสายตาจองดขอความทตองอานและการกวาดสายตาคอการใชสายตาไลขอความทตอง

อานจากซายไปขวาจากบนลงลาง

๒) เสยงผอานออกเสยงจะตองฝกฝนทกษะการใชเสยงเพราะการอานออกเสยงทดนนคณภาพของเสยงจะตองชวยสอสารอารมณของบทอานไปยงผฟง ผอานออกเสยงตองฝกจงหวะ

การหายใจการระบายลมหายใจเขาและออกปอดใหถกตอง

๓) อารมณผอานออกเสยงจะตองฝกทกษะการตความเพอท�าความเขาใจความหมายของบทอานกอนทจะสอสารออกไป เพราะอารมณทสอดคลองกบเรอง จะท�าใหการอานเกดผล

ตามจดมงหมายทตองการ

๑.๒หลกการอานออกเสยงรอยแกว การอานออกเสยงรอยแกวเปนการอานออกเสยงเหมอนเสยงพดธรรมดาเพอรบสารจาก

เรองทอานโดยมหลกในการอานดงน

๑. ศกษาเรองทจะอานใหเขาใจเพอใหทราบสาระส�าคญของเรอง อารมณ ความรสก

ทผเขยนตงใจใหผอานทราบแบงวรรคตอนการอานใหเหมาะสมวาตอนใดควรเวนวรรคนอยตอนใด

ควรเวนวรรคมาก

๒. ตองรหลกการอานค�าในภาษาไทยใหถกตองตามอกขรวธและความนยมอานค�าทยม

มาจากภาษาตางประเทศใหถกตองโดยยดหลกจากพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน

๓. มสมาธขณะอานมความมนใจไมอานผดอานตกหรออานผดบรรทดตองควบคม

สายตาจากซายไปขวาและยอนกลบลงมาอกบรรทดหนงอยางวองไวและแมนย�า

3 2

ตอนท ๑

หนวยการเรยนรท

ตอนท ๑

ñสาระการเรยนรแกนกลาง• การออกเสยงประกอบดวย

- บทรอยแกวประเภทตางๆเชนบทความ

นวนยายและความเรยง

- บทรอยกรองเชนโคลงฉนทกาพยกลอนรายและลลต

การอานออกเสยงตวชวด• อานออกเสยงบทรอยแกวและบทรอยกรองไดอยาง

ถกตองไพเราะและเหมาะสมกบเรองทอาน (ท๑.๑ม.๔-๖/๑)

การอานออกเสยงเปนการอานเพอใหผฟงเขาใจเรองราว

ไดรบอรรถรส เกดความร และจนตนาการตามเนอเรอง ผอานออกเสยงควรใชนาเสยง

ใหไพเราะ เวนวรรคตอนการอาน อานคาใหถกตอง โดยเฉพาะอยางยงการอานบทรอยกรอง ผอานตองรจก

ฉนทลกษณและทวงทานองในการอาน ฝกฝนใหชานาญตามความสามารถบนหลกการทถกตอง ซงจะเปนประโยชนตอตนเองและอนรกษวฒนธรรมทางภาษาอกทางหนง

3 2

การอานออกเสยงบทรอยแกวน ผอานจะตองใชการลงน�าหนกเสยงเพอถายทอดพระ

ราชประสงคในพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว ททรงสงสอนเชงอธบาย แนะแนวทาง

ใหเยาวชนไทยรจกหาวชาความรในแขนงทสนใจ แลวตงใจใฝศกษา ไมยอทอตออปสรรค ผอาน

ตองแบงวรรคตอนการอานใหถกตอง โดยเครองหมาย / แสดงการเวนจงหวะเพอหายใจชวงสนๆ

สวนเครองหมาย // แสดงการเวนจงหวะเพอหายใจชวงยาวกวาเครองหมาย / สวนเครองหมาย

แสดงการลงหรอเนนน�าหนกเสยง นอกจากนผอานควรใชสายตาส�ารวจค�าคราวๆ วามค�าใดทไม

พบหรอไม เชนค�าวา เขมนขะมก ตองระมดระวงไมอานเปน ขะมกเขมน ตามความเคยชน

๒.การอานออกเสยงรอยกรอง การอานออกเสยงรอยกรอง หมายถง การออกเสยงถอยค�าทถกเรยบเรยงขนอยาง

เปนระเบยบตามบญญตของฉนทลกษณ ดงนน การอานออกเสยงรอยกรองเปนท�านองตางๆ

ตามฉนทลกษณจงเกดขน โดยมากแลวการอานออกเสยงรอยกรองจะอานดวยท�านองเสนาะ

ซงพจนานกรมฉบบราชบณฑตยสถาน พ.ศ. ๒๕๕๔ ไดใหความหมายของ “ท�านองเสนาะ” ไววา

วธการอานออกเสยงอยางไพเราะตามลลาของบทรอยกรองประเภทโคลง ฉนท กาพย กลอน

การอานรอยกรองแตละประเภทสามารถอานไดหลายวธ ดงน

๑. การขบ ไดแก การขบเสภา การขบล�าน�าสขวญ

๒. การรอง ไดแก การขบรองเพลงตางๆ เชน เพลงไทย เพลงไทยสากล เพลงพนบาน

๓. การกลอม ไดแก การกลอมเดก เหกลอมพระบรรทม

๔. การเห ไดแก การเหเรอ เหชมสงตางๆ

๕. การแหล ไดแก การแหลเทศน แหลเพลงในลกษณะตางๆ

๖. การสวด ไดแก การสวดค�าฉนท สวดสรภญญะ สวดโอเอวหารราย

๗. การพากย ไดแก การพากยโขน หรอท�านองพากยในบทพากยตางๆ

๘. การวา ไดแก การวาเพลงพนเมอง หรอเพลงปฏพากยตางๆ

การอานวรรณคดเปนท�านองเสนาะมคณคา คอ ท�าใหนกเรยนสามารถจดจ�าเนอเรองได

และเกดความรสกคลอยตาม ไดเหนภาพ ไดยนเสยง เกดความประทบใจในรสวรรณคดและจดจ�า

บทกวไดโดยไมตองทองจ�า นอกจากผอานจะไดรบรสไพเราะจากการอานแลว ผฟงกไดรบรส

ไพเราะเชนเดยวกน

ท�านองเสนาะของรอยกรองแตละชนดมท�านองและใหอารมณแตกตางกน เหมอนกบการ

รองเพลงหรอขบล�าน�าตามทวงท�านองเพลงแตละประเภท ในการอานควรพยายามเนนสมผสให

ชดเจน ไพเราะ และท�าใหเกดอารมณคลอยตามไปดวย โดยควรใหเหมาะสมกบลกษณะเนอความ

ทอาน เชน บทเลาโลม โกรธเกรยว

5 4

๔. อานดวยเสยงทเปนธรรมชาตหรออานใหเปนเสยงพด ไมดดเสยงหรอใชเสยงแหลม

เกนไปการเนนเสยงหนกเบาสงต�าใหเปนไปตามธรรมชาตโดยสอดคลองกบเรองทอาน

๕. อานออกเสยงใหดงพอประมาณ ไมตะโกนหรอแผวเกนไป หากอานผานไมโครโฟน

ควรใหปากหางจากไมโครโฟนตามความเหมาะสม ระมดระวงอยาใหเสยงหายใจเขาไมโครโฟน

เพราะเสยงจะพราไมนาฟง

๖. อานเวนวรรคตอนใหถกตองและก�าหนดจงหวะความเรวในการอานใหเหมาะสมไมอาน

เรวหรอชาเกนไปตองอานใหจบค�าและไดใจความถาเปนค�ายาวหรอค�าหลายพยางคไมควรหยด

กลางค�าหรอตดประโยคจนเสยความ

๗. อานอยางมลลาและอารมณตามเนอเรองทอานคอเนนค�าทส�าคญและค�าทตองการ

เพอใหเกดจนตภาพ การเนนควรเนนเฉพาะค�า ไมใชเนนทงวรรคหรอทงประโยค เชน ประโยค

“แมคอผทใหก�าเนด”เนนค�าวาแม

๘. อานเครองหมายวรรคตอนใหถกตอง ค�ายอตองอานใหเตมค�า เชน “คณะกรรมการ

สมาคมแมบาน ทบ. ทลเกลาฯ ถวายรายไดจากการจดแขงขนกอลฟการกศล แดสมเดจพระเทพ-

รตนราชสดาฯ เพอใชจายตามพระราชอธยาศย” ค�าวาสมาคมแมบาน ทบ. ทลเกลาฯอานวา

สมาคมแมบานกองทพบกทลเกลาทลกระหมอม สวนขอความวา สมเดจพระเทพรตนราชสดาฯ

อานวาสมเดจพระเทพรตนราชสดา สยามบรมราชกมาร เปนตน

๙. เมออานจบยอหนาหนงๆควรผอนลมหายใจเลกนอยเมออานยอหนาใหมจงเนนเสยง

หรอทอดเสยงเพอดงความสนใจจากผฟงจากนนจงออกเสยงปกตตามเนอหาทอาน

๑๐. จบหนงสอโดยวางหนงสอหรอบทอานไวบนฝามอซาย ยกหนงสอขนใหไดระดบ

ตามความเหมาะสมมอขวาคอยพลกหนงสอหนาถดไปไมควรใชนวมอชตามตวหนงสอ

ตวอยาง

การเรยนวชา / ไมใชเฉพาะแต / เรยนหนงสอเทานน // การทรหนงสอเทานน  / ไมพอเลย /  เพราะคนเราจะเปนเสมยนไปหมดทกคนไมได  / จ�าเปนตองมคนท�างานหาเลยงชพทางอนๆ  อกหลายอยาง  / เพราะฉะนนทกๆ  คน  ควรจะนกดในใจของตววา / จะเปนอะไร / จะหาเลยงชพ ทางใดแน / ถาตรองไมตก / / ควรปรกษาหารอผใหญด / เพอใหเขาชวยแนะทางใหบาง  //  เมอ ตกลงแนแลววา / จะหาเลยงชพทางใดตอไป / กควรตงหนาเขมนขะมกหาวชาทจะเปนประโยชน แกการ / ซงตนจะกระท�าตอไปนน / มงไวอยางใดแลว / ไมควรยอทอ / ควรกดฟนทนความล�าบาก ไปจนตลอดจงได

(พระบรมราโชวาท พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

5 4

ขอบงคบครลหอนทรวเชยรฉนท๑๑

                     

        

        

                     

        

        

                           

        

         

                         

        

        

บงเนอกเนอเตน  พศเสนสรรรว  ทวรางและทงตว  กระรกระรวไหว (สามคคเภทค�าฉนท:ชตบรทต)

  อานตามขอบงคบของฉนททถกตอง คอ    บง - เนอ - กอ - เนอ - เตน  พ - สะ - เสน - สะ - ร - รว

  ทว - ราง - และ - ทง - ตว  กอ - ระ - รก - ระ - รว - ไหว

๓) มสมาธไมอานตกหลนอานผดหรออานขามบางคนอานขามบรรทดท�าใหขอความไมเชอมโยงตอเนองกน

๔) มบคลกภาพด แตงกายสภาพเหมาะสมกบโอกาสเดนหรอนงตวตรงไมนงหลงคอมหรอเดนหอตวยนยดอกใหสงาผาเผยจบหนงสอหรอบทอานใหมนคงโดยใชแขนซายและมอซาย

จบประคองหนงสอมอขวาคอยชวยพลกเปลยนหนาหนงสอใหหนงสอหางจากระดบสายตาประมาณ

๑ฟตหากสายตาสนตองสวมแวนสายตาไมควรสวมแวนตาด�าเพราะไมสภาพผอานหมนฝกฝน

เชอมนในตนเอง และมความกลาแสดงออกเปนปจจยทสงเสรมใหอานออกเสยงไดอยางม

ประสทธภาพ

๕) ออกเสยงอกขระใหชดเจน ไมควรอานออกเสยงเลยนแบบภาษาตางประเทศออกเสยงรลและค�าควบกล�าใหชดเจนอานตามท�านองและตองพจารณาดวยวาทายเสยงชวงใด

ควรใชเสยงสงชวงใดควรหลบเสยงต�า

๖) มศลปะการใชเสยง ผอานรอยกรองควรออกเสยงใหดงพอเหมาะไมดงเหมอนตะโกนหรอดดเสยงจนไมเปนธรรมชาต รจกใชจงหวะในการอานใหเหมาะสมกบอารมณของเรองทอาน

เชนใชเสยงปลอบโยนโดยอานชาๆเนบๆออกเสยงดงลงเสยงหนกหรออานใหเรวขนเพอแสดง

อารมณโกรธ อานชา น�าเสยงละมนละไม เพอแสดงอารมณออนหวาน วงวอน ทอดเสยงหรอ

ผอนจงหวะใหชาลงเมออานใกลจบหลบเสยง เปลยนเสยงหรอหกเสยงเมอไมสามารถออกเสยง

ทสงมากไดเออนเสยงเพอใหเขาจงหวะหรอเกดความไพเราะควรลากเสยงชาๆและไวหางเสยง

เมอผอานตองการใชเสยงอานเพอแสดงอารมณสะเทอนใจควรใชวธอานแบบครนเสยงคอท�าเสยง

7 6

๒.๑วธการอานออกเสยงรอยกรอง ๑) มแกวเสยงดน�าเสยงแจมใสคอเสยงใสดงกงวานไมแหบแหงหรอแตกพราการอานเปนเรองของการใชเสยงผอานควรค�านงถงรสและลลาทเหมาะสมกบอารมณของบทประพนธซง

เปนทกษะทเกดจากการฝกหดอยางสม�าเสมอผทมน�าเสยงดยอมสามารถใชน�าเสยงอานไดไพเราะ

จบใจโดยรกษาแกวเสยงและน�าเสยงไมนอนดกดมน�าอนและไมตะโกนหรอกรดรองเสยงดง

ส�าหรบผทมน�าเสยงไมแจมใส ถาฝกหดออกเสยงใหถกตอง จดจ�าท�านองลลาและ

ลกษณะฉนทลกษณของค�าประพนธแตละประเภทไดกสามารถอานออกเสยงใหนาฟงไดแมจะไม

ไพเราะเทากบผทมเสยงดแตผทอานไดถกท�านองกนบวาเปนเสนหอยางหนงจะเหนไดวานกเรยน

ทมน�าเสยงไมดแตไดรบค�าแนะน�าหมนฝกฝนอยางสม�าเสมอกสามารถเขาประกวดแขงขนจนไดรบ

ชยชนะกมเปนจ�านวนมากหรอเปนตวแทนอานค�าประพนธในโอกาสส�าคญตางๆดงนนนอกจาก

น�าเสยงดแลวการหมนฝกฝนกจะท�าใหมทกษะในการอานมากขน

๒) มความรเรองฉนทลกษณของรอยกรองผอานจะตองพจารณาบทอานกอนวาเปนรอยกรองประเภทใดจดจ�าขอบงคบครลหและลลาการอานใหแมนย�าลองฝกอานในใจเพอจบใจความ

และอารมณของเรอง แลวแบงวรรคตอน แบงชวงการอานใหถกตอง เมออานตองใหไดอารมณ

ตามเนอเรองไมหลงท�านองบางคนอานกลอนจบแลวตอดวยกาพยแตกลบหลงอานเปนท�านอง

เดยวกบกลอนฉะนนผอานจะตองจ�าท�านองและฉนทลกษณใหไดมสตพจารณากอนอาน เชน

ถารวาฉนทบททจะอานเปนฉนทประเภทใดกตองอานครลหใหตรงกบขอบงคบบางคนไมทราบ

ลกษณะขอบงคบกอาจอานผดไดเชน

ขอบงคบครลหวสนตดลก๑๔

             

          

        

        

             

          

        

        

                   

          

        

              

                 

          

        

               

โบราณกาลบรมขต  ตยรชเกรยงไกร    ทาวทรงพระนามอภไธ  ยอชาตศตร (สามคคเภทค�าฉนท:ชตบรทต)

  อานตามขอบงคบของฉนททถกตอง คอ    โบ - ราน - นะ - กาน - บะ - ระ - มะ - ขด  ต - ยะ - รด - ชะ - เกรยง - ไกร

  ทาว - ซง - พระ - นาม - มะ - อะ - พ - ไท  ยะ - อะ - ชาด - ตะ - สด - ตร

7 6

(๑) รายสภาพคอรายทก�าหนดจ�านวนค�าในแตละวรรควรรคละ๕ค�าทกวรรค

สงสมผสกนโดยค�าสดทายของวรรคหนาสงสมผสไปยงค�าท๑หรอท๒หรอท๓ของวรรคถดไป

หากสงสมผสดวยรปวรรณยกตใดจะรบสมผสดวยรปวรรณยกตนน และเมอจะจบบทตองจบดวย

โคลงสองสภาพดงแผนผง

● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●

● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●(● ●)

ตวอยาง

“มพระยาหนงใหญ    ธ  ไซรทรงนามกร    พมพสาครราช    พระบาทเจาเมองสรอง  สมบตหลวง

สองราชา    มมหมาเสมอกน    ทศตะวนตกไททาว    อะคราวครอบครองยศ  ทาว  ธ  มเอารสราช

ฦๅไกร  ชอทาวพไชยพษณกร  ครนลกภธร ธ ใหญไซร ธ กใหไปกลาวไปถาม นางนามทาวนามพระยา  

ชอเจาดาราวด    นางมศรโสภา    เปนนางพระยาแกลกไท    ลกทาว  ธ  ไดเมยรก  ล�านกเนตรเสนหา  

อย นานมามบตร    สดสวาทกษตรยสององค    ทรงโฉมจนทรงามเงอน    ชอทาวเพอนทาวแพง 

จกแถลงโฉมเลศลวน  งามถพศงามถวน  แหงตองตดใจ  บารน”

(ลลตพระลอ)

(๒) รายยาวคอรายทไมก�าหนดจ�านวนค�าในวรรคหนงๆแตละวรรคจงอาจม

จ�านวนค�าแตกตางกนไป การสมผสใหค�าสดทายของทกวรรคสงสมผสไปยงค�าใดค�าหนง ยกเวน

ค�าสดทายในวรรคถดไปและไมก�าหนดวาตองเปนค�าทใชวรรณยกตรปเดยวกนจะแตงสนยาวเทาไร

เมอจบนยมลงทายดวยค�าวาแลวแล นนแล นเถด โนนเถด ฉะน ฉะนนเปนตนดงแผนผง

● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●

● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ● ●● ● ● ●

ตวอยาง

“โภ  เวสสนตร  ดกรมหาเวสสนดร  อยาอาวรณโวเวท�าเนาเขา  ขากบเจาเขาจะตกนไมตองการ 

ใหลกเปนทานแลว  ยงมาสอดแคลวเมอภายหลง  ทาวเธอกตงพระสมาธระงบดบพระวโยค  กลน

พระโศกสงบแลว  พระพกตรกผองแผวแจมใส  ดจทองอไรทงแทง  อนบคคลจะแกลงหลอแลว

มาวางในพระอาศรม ตงแตจะเชยชมพระปยบตรทานบารม แหงหนอพระชนศรเจา นนแล”

(มหาเวสสนดรชาดก)

9 8

สะดดหรอใชวธครวญเสยงโดยเออนเสยงใหเกดความรสกตามอารมณ การคร�าครวญ ร�าพน

วงวอนโศกเศรา

การอานออกเสยงน�าเสยงเปนปจจยส�าคญทสงผลตอจนตนาการและอารมณคลอยตาม

ของผฟงผอานออกเสยงจงควรฝกฝนการใชน�าเสยงใหสอดคลองกบอารมณของบทอานเพราะถอ

เปนความส�าเรจประการหนงของการออกเสยง

๒.๒การอานรอยกรองประเภทตางๆ

รอยกรองมหลายประเภทเชนโคลงฉนทกาพยกลอนรายและลลตแตละประเภท

ยงจ�าแนกประเภทยอยๆไดอกหลายชนดการอานท�านองเสนาะของรอยกรองแตละประเภทมท�านอง

และใหอารมณแตกตางกนเหมอนกบการรองเพลงหรอขบล�าน�าตามทวงท�านองเพลงแตละประเภท

การอานท�านองเสนาะจงเปนเอกลกษณของไทย ดงนน นกเรยนจงควรฝกอานท�านองเสนาะใน

วรรณคดระดบชนมธยมศกษาปท๕ซงไดแกค�าประพนธประเภทรายโคลงและฉนทโดยมวธ

การอานทแตกตางกนดงน

๑) การอานรายรายเปนค�าประพนธทกวนยมใชในการบรรยายชวงทเปนเนอหามากกวาความคดและนยมแตงรายรวมกบโคลงเรยกวาลลตเชนลลตตะเลงพายยกเวนรายยาวทแตง

ตามล�าพงคอรายยาวมหาเวสสนดรชาดก

การอานค�าประพนธประเภทราย นยมอานหลบเสยงสงใหต�าลงในระดบของเสยง

ทใชอยการอานรายขนอยกบความนยมซงถายทอดตอๆกนมา

หนงสออานเพมเตมวชาภาษาไทยเรองอานอยางไรใหไดรสระดบชนมธยมศกษาของ

กรมวชาการกระทรวงศกษาธการไดใหขอเสนอแนะในการอานรายใหเสนาะสรปไดดงน

๑.๑) กอนการอานราย ควรร�าลกพระคณของครบาอาจารยเพอใหเกดความเปน

สรมงคลแกตนเองและท�าใหมสตซงจะสงผลใหมสมาธขณะอาน

๑.๒) กลวธในการอานราย การอานรายทกชนดทงรายโบราณ รายสภาพ รายดน

รายยาวหรอรายพเศษของเกา จะมท�านองเหมอนกนคอท�านองสงอานดวยเสยงระดบเดยวกน

และลงจงหวะททายวรรคทกวรรค ส�าหรบลลาในการอานจะเนบชาหรออานเรวเพยงใดขนอยกบ

อารมณทปรากฏตามเนอความ แตเมออานพบค�าทมเสยงสงจะนยมอานหลบเสยงลงต�าใหอย

ในระดบเสยงอานปกตและตองทอดเสยงทายวรรคทกวรรคหากเปนรายสภาพชวงทจบดวยโคลง

สองสภาพจะอานชาลงกวาเดมและทอดเสยงมากกวา

รายม๕ชนดคอรายโบราณรายสภาพรายดนรายยาวและรายพเศษของเกา

แตในระดบชนมธยมศกษาปท๕จะขอเสนอรายสภาพและรายยาวดงน

9 8

ตวอยาง เนอความแสดงอารมณโกรธ

จากเรอง ลลตตะเลงพาย ตอนทพระเจาหงสาวดนนทบเรงพโรธพระมหาอปราชา

พระราชโอรสทไมรบค�าทนททนใดวาจะกรธาทพมาอยธยาตามทตรสใช

  “ฟงสารราชเอารส ธ กผะชดบญชา เจาอยธยามบตร ลวนยงยทธเชยวชาญ หาญหกศก บ มยอ

ตอสศก บ มหยอน ไปพกวอนวาใช  ให ธ หวง ธ หาม แมนเจาครามเคราะหกาจ จงอยายาตร

ยทธนา เอาพสตราสตร สวมอนทรยสรางเคราะห”

ตวอยาง เนอความพรรณนา

จากเรอง รายยาวมหาเวสสนดรชาดก กณฑมทร ตอนทพระนางมทรเสดจออกหา

ผลไมในปาแลวเกดลางรายสภาพธรรมชาตในปาเปลยนแปลงไป

  “เหตไฉนไมทมผลเปนพมพวง  กกลายกลบเปนดอกดวงเดยรดาษอนาถเนตร  แถวโนนก

แกวเกดพกลแกมกบกาหลง ถดนนกสายหยดประยงคและยมโดย พระพายพดกรวงโรยรายดอก

ลงมนมอง  แมยงไดเกบเอาดอกมารอยกรองไปฝากลกเมอวนวาน  กเพยนผดพสดารเปนพวงผล 

ผดวกลแตกอนมา สพพา มยหนต เม ทสา ทงแปดทศกมดมดมวมนทกหนแหง ทงขอบฟากดาดแดง

เปนสายเลอด ไมเวนวายหายเหอดเปนลางรายไปรอบขาง”

ตวอยาง เนอความศกดสทธแสดงความยงใหญ

จากลลตตะเลงพายตอนตนเรองการอานตองใชน�าเสยงหนกแนนเนนแตไมหวน

ราย

  “ศรสวสดเดชะ ชนะราชอรนทร ยนพระยศเกรกเกรยง เพยงพกแผนฟากฟา หลาลมเลองชย

เชวง เกรงพระเกยรตระยอ ฝอใจหาว บ มหาญ ลาญใจแกลว บ มกลา บ คาอาตมออกรงค บ 

คงอาตมออกฤทธ  ทาวทวทศทวเทศ  ไททกเขตทกดาว  นาวมกฎมานบ นอมพภพมานอบ มอบ

บวบาทวบล  อดลยานภาพ  ปราบดสกรแกลนกลว  หวหนหายกลายกลาด  ดาษเตมทงเตมดอน 

พมามอญพายหน ศรอโยธยารมเยศ พเศษสขบ�าเทง ส�าเรงราชสถาน ส�าราญราชสถต พพธโภค

สมบต พพฒนโภคสมบรณ พนพภพดบเขญ เยนพภพดบยค สนกสบสมา ส�าเสนานอบเกลา ส�า

สนมเฝาฝายใน ส�าพลไกรเกรกหาญ ส�าพลสารสนธพ สบศาสตราศรเพลง เถกงพระเกยรตฟงฟา 

ลอตรลบแหลงหลา โลกลวนสดด”

11 10

๑.๓) ใชน�าเสยงในการอาน โดยใชน�าเสยงใหเหมาะสมกบอารมณและเนอความ

กอนอานควรกวาดสายตาดเนอความในแตละชวงหรอแตละตอนวาอยในอารมณใดบางแลวน�ามา

เปรยบเทยบกบสภาพความจรงของอารมณนนๆเพอจะไดใชน�าเสยงใหเหมาะสมสมพนธกบอารมณ

ของเนอความและกระทบใจผฟงดงน

๑. เนอความแสดงอารมณเศราน�าเสยงควรเบาลงสนเครอจงหวะการอาน

ชากวาปกต

๒. เนอความแสดงอารมณโกรธ น�าเสยงควรหนกแนน เนนเสยงดงกวาเดม

อานกระชบสนหวน

๓. เนอความแสดงอารมณขบขนผอานตองควบคมตนเองไมใหหวเราะในขณะ

ทอานแตน�าเสยงแสดงถงความขบขน

๔. เนอความบรรยายหรอพรรณนา ตองอานใหไดอารมณของค�าหรอความ

เชนความงามใชน�าเสยงใสไมเบาหรอไมดงเกนไป

๕. เนอความศกดสทธหรอแสดงความยงใหญใชน�าเสยงหนกแนนแตไมหวน

๖. เนอความสงสอนใชน�าเสยงปานกลางไมเบาไมดงเกนไปเนนเสยงทค�าสอน

แตไมหวน

๗. เนอความบรรยายการตอสใชน�าเสยงดงหนกแนนหวนกระชบ

๘. เนอความแสดงอาการตกใจกลวน�าเสยงหนกเบาหรอเสยงสนตามเนอความ

ทปรากฏ

๙. เนอความตดพอตอวาน�าเสยงต�าเนนบางสะบดเสยงบาง

ตอไปนเปนตวอยางรายบางสวนทชวยในการฝกอานได น�ามาจากเรอง ลลต

ตะเลงพายพระนพนธของสมเดจพระมหาสมณเจากรมพระปรมานชตชโนรส(รายสภาพ)และ

รายยาวมหาเวสสนดรชาดกของเจาพระยาพระคลง(หน)

เนอความแสดงอารมณเศรา

จากเรอง รายยาวมหาเวสสนดรชาดก กณฑมทร เนอความตอนทพระนางมทรเสดจกลบออกจากปาแลวไมพบพระชาลพระกณหาจงทรงตามหา

  “แตแมเทยวเซซงเสาะแสวงทกแหงหองหมเวศ ทวประเทศทกราวปา สดสายนยนาทแมจะตามไปเลงแล สดโสตแลวทแมจะซบทราบฟงส�าเนยง สดสรเสยงทแมจะร�าเรยกพไรรอง สดฝเทาทแมเยองยองยกยางลงเหยยบดน กสดสนสดปญญาสดหาสดคนเหนสดคด จะไดพานพบประสบรอยพระลกนอยแตสกนดไมมเลย”

ตวอยาง

11 10

ตวอยาง จงหวะหลกและจงหวะเสรมรายยาวมหาเวสสนดรชาดก กณฑมทร

“บญพนนอยแลวนะเจาเพอนยาก//เจามาตายจากพไปในวงวด//เจาจะเอาปาชฏ/นหรอ

มาเปนปาชา//จะเอาพระบรรณศาลา/นหรอเปนบรเวณพระเมรทอง//จะเอาแตเสยงสาลกา

อนร�ารอง/นนหรอมาเปนกลองประโคมใน//จะเอาแตเสยงจกจนและเรไรอนร�ารอง/นนหรอ

มาตางแตรสงข//และพณพาทย//จะเอาแตเมฆหมอกในอากาศ/นนหรอมากนเปนเพดาน//

จะเอาแตยงยางในปาพระหมพานต/มาตางฉตรเงนและฉตรทอง//จะเอาแตแสงพระจนทรอน

ผดผอง/มาตางประทปแกวงามโอภาส”

สญลกษณ//หมายถง การเวนจงหวะเพอหายใจชวงยาวกวาเครองหมาย/

๑.๕) หายใจตรงรบสมผส รายยาวทกชนดมกใชจ�านวนค�าวรรคละ ๕ ค�า การอาน

ค�า ๕ ค�า ภายใน ๑ ชวงลมหายใจจงไมมปญหา หากเปนรายยาว ซงจ�านวนค�าของแตละวรรคอาจม

ถง ๑๗ ค�า การอานค�าทงหมดในวรรคใหเสนาะภายใน ๑ ชวงลมหายใจ โดยเนนค�าทรบสมผสนน

หรอหากค�าทเหลอยงยาวเกนกวาชวงลมหายใจของผอานกสามารถพจารณาความทแบงวรรคได

แลวผอนหายใจตรงค�าทแบงวรรคนน

เมอค�าทายวรรคตองสงสมผสไปยงค�าใดค�าหนงในวรรคถดไป ผอานจงตองพจารณา

ค�าทสงและรบสมผสวาควรอานอยางไรจงจะถกตองและเหมาะสม

ตวอยาง จากเรอง ลลตตะเลงพาย เปนการปฏบตหนาทของทหารเมองกาญจนบร ซงเปน

เมองหนาดานทอยตดกบพมา

“ฝายนครกาญจนจดขนพลพวกดานผานไปสบเอาเหต ในขอบเขตรามญ เขากพากนรบ

รดลดเลดลอดเลาะดงตรงไปทางแมกษตรยจดกนซมเปนกองมองเอาเหตเอาผลยลนกรรามญ

เดนแนนนนตนองเถอนเกลอนมาทวออกทศหวงกอกจดสกรแกพระนครตระหนกเหนฉตรปก

หาชนกนบนเบองหลงสารเขากทราบการโดยขนาดวาอปราชขนทพเรวรบกลบมาบอก”

การอานค�าสงสมผสและค�ารบสมผส ดงน

อานค�าสงสมผสวา “กาน-จน” และอานค�ารบสมผสวา “ขน-พน”

๑.๖) อานทอดเสยงตอนจบการอานค�าประพนธทกชนดตอนจบผอานตองทอดเสยง

ใหยาวนานกวาการทอดเสยงทายในวรรคอนๆ เพอใหผฟงทราบวาเรองทฟงอยก�าลงจะจบและรสก

ประทบใจตองการฟงอก

13 12

ตวอยาง เนอความแสดงอาการตกใจกลว

จากเรอง รายยาวมหาเวสสนดรชาดก กณฑมทร ตอนทพระนางมทรเสดจออกหา

ผลไมในปา แลวทรงเหนลางรายทเกดจากสภาพธรรมชาตของปาเปลยนแปลงไป จงทรง

รสกหวาดกลว

  “ในจตใจของแมยงนอยอยนดเดยว  ทงอนทรยกเสยวๆ  สนระรวรก  แสรกคานบนดาล

พลกพลดลงจากพระองสา ทงขอนอยในหตถาทเคยถอ กเลอนหลดลงจากมอไมเคยเปนเหนอนาถ 

เอะประหลาดหลากแลวไมเคยเลย”

ตวอยาง เนอความแสดงการตดพอตอวา

จากเรอง รายยาวมหาเวสสนดรชาดก กณฑมทร ตอนทพระเวสสนดรทรงแสดง

ความหงหวง เพอหกความเศราโศกของพระนางมทร พระเวสสนดรทรงเรมโดยชม

ความงามและกรยามารยาทของพระนางมทรเพอจะตดพอตอวาพระนางทใชความงามและ

กรยานนยวยวนชายอน

  “เจาผมพกตรอนผดผองเสมอนหนงเอาน�าทองเขามาทาบทบประเทองผว ราวกะวาจะลอย

ลวเลอนลงจากฟา  ใครไดเหนเปนขวญตาเตมหลงละลายทกข  ปลกเปลองอารมณชายใหเชยชน 

จะนงนอนเดนยนกตองอยาง  วราโรหา  พรอมดวยเบญจางคจรตรปจ�าเรญโฉมประโลมโลก

ลอแหลมวไลลกษณ ราชปตต ประกอบไปดวยเชอศกดสมมตวงศพงศกษตรา เออกเมอเชาเจาจะ

เขาปานาสงสารปานประหนงวาจะไปมได ท�ารองไหฝากลกมรแลว ครนคลาดแคลวเคลอนคลอย

เขาสดง ปานประหนงวาจะหลงลมลกสละผว ตอมดมวจงกลบมา ท�าเปนบบน�าตาตอกวาลกหาย 

ใครจะไมรแยบคายความคดหญง ถาแมนเจาอาลยอยดวยลกจรงๆ เหมอนวาจา กจะรบกลบเขามา

แตววนไมทนรอน  เออนเจาเทยวพเนจรนอนตามสนกใจ  ชมนกชมไมในไพรวน  สารพนทจะม 

ทงฤๅษสทธวทยาธรคนธรรพเทพารกษผมพกตรอนเจรญ เหนแลวกนาเพลดเพลนไมเมนได หรอ

เจาปะผลไมประหลาดรสสดสกทรามเสวยไมเคยกน เจาฉวยชมชอบลนกหลงฉนอยจงชา”

๑.๔) อานใหจบวรรครายสวนใหญจะมวรรคละ๕ค�าซงมกไมมปญหาในการอาน

ใหจบวรรคภายใน๑ชวงลมหายใจยกเวนรายยาวซงแตละวรรคมกจะมค�าเกนกวา๕ค�าหรอ

เกนกวา ๑ ชวงลมหายใจ ผอานจงตองพยายามอานใหจบวรรค จงหวะหลกของรายทกชนด

จะอยทปลายวรรคซงเปนค�าสงสมผสสวนจงหวะเสรมจะอยทค�ารบสมผสในวรรคถดไปซงผอาน

ตองเนนเสยงหรอทอดเสยงเหมอนเปนการแบงจงหวะไปดวย

13 12

ท�านองของโคลงส อานดวยเสยงระดบเดยวกนทงบท แตบางค�าจะขนลง

สงต�าตามเสยงวรรณยกตยกเวนวรรคแรกของบาทท๓จะอานเสยงสงกวาทกวรรค๑บนไดเสยง

โคลงสภาพและโคลงดน จงหวะและท�านองจะเหมอนกน เพยงแตโคลงดนนน

บาทสดทายของวรรคหลงม๒ค�าและยายค�าโทในวรรคหลงไปไวทวรรคหนาดงนนวรรคหลง

ของโคลงดนจงไมตองแบงจงหวะ โดยจะยกตวอยางการอานโคลงสภาพจากเรองลลตตะเลงพาย

พระนพนธของสมเดจพระมหาสมณเจากรมพระปรมานชตชโนรส

    โคลงสองสภาพ

      จ�าใจ / จรจากสรอย / 

    อยแม / อยาละหอย /    หอนชา / คนสม / แมแล 

(ลลตตะเลงพาย:สมเดจพระมหาสมณเจากรมพระปรมานชตชโนรส)

    โคลงสามสภาพ

      ภบาล / อนอ�านวย /  อวยพระพร / เลศลน /

    จงอยธย / อยาพน /  แหงเงอม / มอเทอญ / พอนา

(ลลตตะเลงพาย:สมเดจพระมหาสมณเจากรมพระปรมานชตชโนรส)

    โคลงสสภาพ

      หวงเรม / คณเกยรตกอง /  กลางรงค /

    ยนพระยศ / อยคง /  คหลา /

    สงคราม / กษตรยทรง /  ภพแผน /สองฤ ๅ /

    สองราช / รอนฤทธรา /  เรองร / สรรเสรญ /     

(ลลตตะเลงพาย:สมเดจพระมหาสมณเจากรมพระปรมานชตชโนรส)

๒.๒)อานใหถกตองตามฉนทลกษณ คอ การอานใหถกตองตามขอบงคบของ

ค�าประพนธประเภทโคลงดงน

ตวอยาง ๑

ตวอยาง ๒

ตวอยาง ๓

15 14

๒) การอานโคลง โคลงเปนรอยกรองทมลลาลกษณะเฉพาะ เปนค�าประพนธชนดเดยวทบงคบค�าเอกค�าโท

การอานโคลงใหเสนาะ ไดอรรถรสและเกดอารมณสะเทอนใจนนผอานจะตองเขาใจ

ความหมายของค�าเนอหาของโคลงและวธการอาน

การอานโคลงม๒วธคอ

วธท ๑การอานโคลงท�านองธรรมดา คอ การอานออกเสยงเหมอนรอยแกว แตม

การแบงชวงเสยงใหเปนจงหวะตามขอบงคบของโคลงชนดนน ใชเสยงหนกเบาตามความหมาย

ของค�าและอารมณ

วธท ๒การอานโคลงท�านองเสนาะ คอ การอานตามจงหวะและท�านองสงต�าตาม

ทโบราณนยม

การอานโคลงไมมผยนยนไดวาอานอยางไรไพเราะทสดไดอรรถรสทสดความนาฟง

และความเสนาะในการอานโคลงขนอยกบความนยมตามแนวทางทคนสวนใหญชนชอบ การ

ฝกฝนการอานโคลงใหเสนาะและไดอรรถรสตามแนวทางของหนงสอ อานอยางไรใหไดรส

ของกรมวชาการกระทรวงศกษาธการสรปไดดงน

๒.๑) อานใหถกจงหวะและท�านองมลกษณะส�าคญคอ

(๑) จงหวะคอระยะทก�าหนดไวเปนตอนๆจงหวะของโคลงม๒ลกษณะคอ

จงหวะหลกของโคลง จะตกตรงค�าทายวรรคและทายบท ซงมกเปนค�าสงหรอ

รบสมผส

จงหวะเสรมของโคลงคอจงหวะภายในวรรคซงนอกจากจะเพมความไพเราะ

แลวยงใหประโยชนในการผอนลมหายใจดวยโดยวรรคทม๕ค�าจะแบงจงหวะเปน๓และ๒

หรอ ๒ และ ๓ หรออนๆ ใหพจารณาจากความหมายของค�าเปนหลก และหากมค�ารบสมผส

อยในวรรค จงหวะตองตกตรงค�ารบสมผสเสมอ สวนวรรคทม ๔ ค�า จะตองแบงจงหวะเปน ๒

และ๒สวนวรรคทม๒ค�าไมตองแบงจงหวะ

โคลงระบจ�านวนค�า ไมไดระบจ�านวนพยางค ซงหากมจ�านวนพยางคมากกวา

จ�านวนค�าควรรวบพยางคใหจงหวะไปตกตรงพยางคทายของค�าทตองการโดยอานรวบค�าใหเรว

และเบาเหมอนอานอกษรน�า

(๒) ท�านองคอระเบยบเสยงสงต�าซงมจงหวะตามแบบอยาง

ท�านองของโคลงสองและโคลงสามเหมอนกนคออานดวยเสยงระดบเดยวกน

ทงบท แตบางค�าจะขนลงสงต�าตามเสยงวรรณยกต ความนยมในการอานโคลงสอง คอ อานให

เสยงตอเนองกนจนจบบท

15 14

ค�ำโท ๔ ต�ำแหนงทกลำวมำมกไมมปญหำในกำรอำน เพรำะสงเกตเหน

วรรณยกตโทไดชดเจนสวนค�ำเอก๗ต�ำแหนงซงใชค�ำตำยแทนไดอำจท�ำใหอำนผดฉนทลกษณ

จงขอใหสงเกตโคลงบทตอไปน

บทท ๑

สยามรฐพฒนแผนพน สองครานแล

หนงเขตนเรศรา- ชะน

กบทงเทพมหา นครเรานอ

สทธสขสทธไชยช เชดอางปางสอง

(โคลงภาพพระราชพงศาวดาร: กรมหลวงพชตปรชากร)

บทท ๒

กรงเทพมหานครน นามรบล

เอาเลอดกรงธนฯทา ทาบสราง

แผนดนตอแผนดน ผานอดต

เลอดทวมนองทองชาง ชมเมอง

(นาฏกรรมบนลานกวาง: คมทวน คนธน)

ค�ำวำ“นคร”ในบทแรกบำทท๓และในบทท๒บำทท๑ลวนอยในต�ำแหนง

ค�ำเอกหำกอำนวำ“นะ-คอน”คออำนผดฉนทลกษณจงตองอำนวำ“นะ-คะ-ระ”ทงค

ในบทแรกเนนเสยงท“นะและระ”สวน“คะ”ใหรวบเสยง

สวนในบทท๒ใหรวบเสยง“นะ-คะ”ไปเนนเสยงท“ระ”

บาทท ๒ทำยค�ำวำ“รำ”ซงเปนต�ำแหนงทลงจงหวะพอดแตมค�ำวำ“ชะ”

อยวรรคหลงวธอำนจงทอดจงหวะค�ำวำ“รำ”ไดนอยทสดเพรำะตองรบอำนค�ำวำ“ชะ”เพอให

ทรำบวำค�ำนคอ“รำชะ”

บาทท ๓ ทำยค�ำวำ “มหำ” ซงเปนต�ำแหนงทลงจงหวะพอด แตมค�ำวำ

“นคร”อยวรรคหลงวธอำนจงทอดจงหวะค�ำวำ“มหำ”ไดนอยทสดเพรำะตองรบอำนค�ำวำ“นคร”

เพอใหทรำบวำค�ำนคอ“มหำนคร”แมจะออกเสยงวำ“มะ-หำ-นะ-คะ-ระ”กตำม

(๒) อานใหถกตองตามขอบงคบของการใชค�ายตภงค ค�ำยตภงคคอค�ำเดยวกน

แตเขยนแยกกนไวคนละวรรค

17 16

(๑) อานใหถกตองตามขอบงคบของค�าเอกและค�าโท เมออานโคลงชนดใดกตาม

ใหค�านงถงต�าแหนงของค�าเอกและค�าโทจะชวยใหทราบวาค�าในต�าแหนงนนอานอยางไรจงจะถก

ฉนทลกษณเพราะค�าเอกสามารถใชค�าตายแทนได

ต�าแหนงของค�าเอกค�าโทในโคลงชนดตางๆมดงน

โคลงสองบงคบค�าเอก๓ค�าค�าโท๓ค�าในต�าแหนงดงน

ตวอยาง การอานโคลงสองสภาพ

● ● ● ● ●

● ● ● ● ● ● ● ● ● (● ●)

        สองสรยพงศผานหลา   

    ขบคเชนทรบายหนา  แขกเจาจอมตะเลง แลนา

(ลลตตะเลงพาย:สมเดจพระมหาสมณเจากรมพระปรมานชตชโนรส)

โคลงสามบงคบค�าเอก๓ค�าค�าโท๓ค�าในต�าแหนงดงน

ตวอยาง การอานโคลงสามสภาพ

● ● ● ● ● ● ● ● ● ●

● ● ● ● ● ● ● ● ●(● ●)

ภบาลอนอ�านวย  อวยพระพรเลศลน

    จงอยธยอยาพน  แหงเงอมมอเทอญ พอนา

(ลลตตะเลงพาย:สมเดจพระมหาสมณเจากรมพระปรมานชตชโนรส)

โคลงส บงคบค�าเอก๗ค�าค�าโท๔ค�าในต�าแหนงดงน

ตวอยาง การอานโคลงสสภาพ

● ● ● ● ● ● ● (● ●)

● ● ● ● ● ● ●

● ● ● ● ● ● ● (● ●)

● ● ● ● ● ● ● ● ●

      มาเดยวเปลยวอกอา  อายส

    สถตอยเอองคด  ละหอย

    พศโพนพฤกษพบ  บานเบก ใจนา

    พลางคะนงนชนอย  แนงเนอนวลสงวน

(ลลตตะเลงพาย:สมเดจพระมหาสมณเจากรมพระปรมานชตชโนรส)

17 16

๒.เสยงของค�าทกอใหเกดอารมณและความรสก

ตวอยาง การอานโคลงสภาพทกอใหเกดอารมณและความรสก

      สายหยดหยดกลนฟง  ยามสาย

    สาย บ หยดเสนหหาย  หางเศรา

    กคนกวนวาย  วางเทวษ ราแม

    ถวลทกขวบค�าเชา  หยดไดฉนใด

(ลลตตะเลงพาย:สมเดจพระมหาสมณเจากรมพระปรมานชตชโนรส)

โคลงบทนพระมหาอปราชาทรงร�าพนถงนางอนเปนทรกโดยใชความเปรยบเทยบ

ดอกสายหยดซงเปนดอกไมทมกลนหอมฟงกระจายแตเมอเวลาสายกลนหอมจะจางไปแตความรก

ความเสนหาของพระองคไมมวนสนสด ซงการใชเสยงของค�า เชน สายหยด ยามสาย ถวล

ขวบค�าเชาลวนแสดงใหเหนอารมณความรสกรกและเสนหาไดชดเจน

๒.๔)อานใหถกส�าเนยงและอารมณการอานทท�าใหเกดรสความและรสภาพผอาน

ควรอานใหถกส�าเนยงและอารมณการใชน�าเสยงทาทางสหนาแววตาในการอานบทตางๆใหได

อารมณผอานควรปรบน�าเสยงและอารมณใหเขากบบทประพนธทมความหมายและความไพเราะ

ไดอยางเหมาะสมเพอใหผฟงคลอยตามบทประพนธท�าใหเกดภาพพจนและอารมณรวมผอาน

จงควรปรบเปลยนเสยงใหหนกใหเบาใหชาใหเรวเหมาะสมกบเนอหาของโคลง

ตวอยางบทฝกอานแสดงอารมณ

(๑) การอานบทรก บทนราศ ควรปรบเสยงใหนมนวลและเบากวาเสยงตามปกต

และไมสบตาผฟงคนใดเปนพเศษ

ตวอยาง การอานโคลงสภาพบทรก

    สลดไดใดสลดนอง  แหนงนอน  ไพรฤ ๅ

  เพราะเพอมาราญรอน  เศกไสร

  สละสละสมร  เสมอชอ ไมนา

  นกระก�านามไม    แมนแมนทรวงเรยม

(ลลตตะเลงพาย:สมเดจพระมหาสมณเจากรมพระปรมานชตชโนรส)

(๒) การอานบทเศรา บทเมตตาสงสาร ควรครนเสยง เครอเสยงอานเนบชา

กวาปกตรวมทงปรบสหนาใหอยในอารมณเศรา

19 18

ในวรรณคดมโคลงหลายบททใชค�ายตภงคทงทปรากฏและไมปรากฏเครองหมาย

ผอานโคลงจงตองพจารณาค�าทใชในโคลงใหเขาใจหากพบค�าเดยวกนเขยนแยกวรรคกนจะตอง

อานค�าทแยกนนใหผฟงทราบวาเปนค�าใดเชนบาทท๒และบาทท๓ของโคลงบทท๑ทวา

บาทท๒หนงเขตนเรศรา- ชะน

บาทท๓กบทงเทพมหา นครเรานอ

๒.๓)ตระหนกในเรองเสยง เสยงในทน คอ น�าเสยงของผอานและเสยงของค�า

ทเปลงออกมาเพอใหไดรสค�าซงจะสงผลไปถงการไดรสความดงน

(๑) น�าเสยงของผอานผอานบางคนเสยงสงบางคนเสยงต�าบางคนอานค�าท

ตองยกระดบเสยงใหสงถงทสดไมไดฉะนนตองตระหนกในเสยงของตนเองวามพลงเพยงใดอาน

ยกระดบเสยงไดเพยงไหนถาอานเสยงสงเชนเสยงจตวาจะอานไดเตมเสยงหรอไมถาหากท�าได

ไมดควรรจกหาวธเลยงเชนการหลบเสยงจงจะเหมาะสม

ความไพเราะของโคลงอยทเสยงโดยเฉพาะเสยงทายบาทตางๆบางบาทขนสง

บางบาทลงต�า อาจอานผดท�านอง จงควรควบคมเสยงใหได โดยรจกหลบเสยงใหเขามาอยใน

ขอบเขตของเสยงตนเองและอานใหตรงกบระดบเสยงของค�าเชนค�าโทเสยงโทกอานใหถงระดบ

ของเสยงโทหากเปนค�าโทเสยงตรกอานใหถงระดบของเสยงตร

(๒) เสยงของค�าควรสงเกตค�าทกวใชในลกษณะตางๆดงน

๑.เสยงของค�าทกอใหเกดภาพ

ตวอยาง การอานโคลงสภาพทกอใหเกดภาพ

    อรารานราวแยก  ยลสยบ

  เอนพระองคลงทบ  ทาวดน

  เหนอคอคชซอนซบ  สงเวช

  วายชวาตมสดสน  สฟาเสวยสวรรค

    บนทายคชาธเรศทาว  ไทยไผท

  ถงพราลยลาญ  ชพมลาง

  เพราะเพอพพธไพ  รราช แลนา

  โซรมสาดตราดปนขวาง  ตอกตองตนสลาย

(ลลตตะเลงพาย:สมเดจพระมหาสมณเจากรมพระปรมานชตชโนรส)

โคลงบทนบรรยายภาพการสนพระชนมของพระมหาอปราชาบนคอชาง

กวใชค�าทท�าใหเกดภาพไดตอเนองเชนรานราวแยกเอนลงทบซอนซบเปนค�างายๆทให

ความหมายชดเจนเสยงของค�าเหมาะสมกบเนอความชวยใหมองเหนภาพไดเปนอยางด

19 18

ตวอยาง การอานโคลงสภาพเพอทอดเสยงตอนจบ

ทรามรกอยารองร�า ก�าสรวล

อยแมอยาเสวยครวญ ละหอย

บนานบหนายนวล แหนงเสนหนชนา

เสรจทพกลบถนอมสรอย อยาเศราเสยศร

(ลลตตะเลงพาย: สมเดจพระมหาสมณเจา กรมพระปรมานชตชโนรส)

๓) การอานฉนท ฉนทเปนค�าประพนธทมลกษณะบงคบค�าคร-ลห โดยฉนทของไทย

มทมาจากคมภรวตโตทย สามารถแบงออกเปน ๒ ชนด ดงน

ฉนทวรรณพฤต ก�าหนดตวอกษร วางคณะ และก�าหนดเสยงหนกเบาทเรยกวา คร-ลห

เปนส�าคญ

ฉนทมาตราพฤต วางจงหวะสนยาวของมาตราเสยงเปนส�าคญ ค�าลหนบเปน ๑ มาตรา

ค�าครนบเปน ๒ มาตรา

ฉนททนยมแตงปรากฏในวรรณคดไทย ไดแก ฉนท ๘ ฉนท ๑๑ ฉนท ๑๒ ฉนท ๑๔

ฉนท ๑๕ ฉนท ๑๖ ฉนท ๑๘ ฉนท ๑๙ ฉนท ๒๐ และฉนท ๒๑ โดยยดจ�านวนค�าทบรรจลงใน

แตละบาทเปนส�าคญ โบราณมกนยมเขยนตวเลขไวบนเครองหมายฟองมน บทแรกของฉนท เชน

ฉนท ๑๑ เขยนวา ๑๑ โดยไมเขยนชอฉนท ปจจบนนยมเขยนชอฉนทก�ากบไว เชน อนทรวเชยรฉนท ๑๑

เปนตน

ตวอยาง อนทรวเชยรฉนท ๑๑

บงเนอกเนอเตน พศเสนสรรรว

ทวรางและทงตว กระรกระรวไหว

แลหลงละลามโล หตโอเลอะหลงไป

เพงผาดอนาถใจ ระกะรอยเพราะรอยหวาย

เนองนบอเนกแนว ระยะแถวตลอดลาย

เฆยนครบสยบกาย สรพบพะกบคา

(สามคคเภทค�าฉนท: ชต บรทต)

21 20

ตวอยาง การอานโคลงสภาพบทเศรา

    สระเทนสระทกแท  ไทถวล  อยเฮย

  ฤๅใครคลายใจจนต  จดสรอย

  ค�านงนฤบดนทร  บตเรศ  พระแฮ

  พระเรงลานละหอย  เทวษไหโหยหา

(ลลตตะเลงพาย:สมเดจพระมหาสมณเจากรมพระปรมานชตชโนรส)

(๓) การอานบทตนเตน บททมลกษณะอาการเคลอนไหว ใหใชน�าเสยงเราใจ

โดยปรบเสยงใหดงหนกเบาตามบทอานควรท�าสหนาและแววตาใหดตนเตน

ตวอยาง การอานโคลงสภาพบทตนเตน

  บดมงคลพาหไท  ทวารต

  แวงเหวยงเบยงเศยรสะบด  ตกใต

  อกคลกพลกเงยงด  คอคช เศกแฮ

  เบนบายหงายแหงนให  ทวงทอทถอย

(ลลตตะเลงพาย:สมเดจพระมหาสมณเจากรมพระปรมานชตชโนรส)

(๔) การอานบทสรบ บทตอส ควรอานใหเรวกวาปกตเนนค�าทควรเนนและอาน

ใหกระชบโดยอานเตมเสยง

ตวอยาง การอานโคลงสภาพบทสรบ

    สองโจมสองจจวง  บ�าร

  สองขตตยสองขอช  เชดด�า

  กระลงกระลอกด  ไววอง นกนา

  ควาญขบคชแขงค�า  เขนเขยวในสนาม

(ลลตตะเลงพาย:สมเดจพระมหาสมณเจากรมพระปรมานชตชโนรส)

๒.๕)อานทอดเสยงตอนจบเปนการเปลงเสยงค�าตามปกตแลวผอนเสยงใหแผวลง

โดยปกตต�าแหนงททอดเสยงคอค�าทายวรรคค�าสงหรอรบสมผสค�าทายบาทค�าสรอยค�าแบง

จงหวะ และค�าทายบท การทอดเสยงในตอนจบจงควรใหยาวกวาขณะจบวรรคและเมอจบตอน

ทอานควรชะลอจงหวะใหชาลงกวาเดมทอดเสยงยาวกวาทกครงตรงค�ารองสดทายและค�าสดทาย

เพอใหผฟงทราบวาก�าลงจะสนกระแสความทอาน

21 20

ตวอยาง อนทรวเชยรฉนท๑๑

                       

        

        

                        

        

        

      โอโอกระไรเลย  บ มเคย ณ กอนกาล

    พอเหนกทราบสาน  ฤดรก บ หกหาย

    ยงยลวะนดา  ละกยงจะรอนคลาย

    เพลงรมประชมภาย  ณ อรา บ ลาลด

(มทนะพาธา:พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

(๓) อนทรวงศฉนท ๑๒ เปนฉนทท ๑ บาท ม ๒ วรรค วรรคหนา ๕ ค�า

วรรคหลง๗ค�า๒บาทเปน๑บทคลายกบอนทรวเชยรฉนทและอเปนทรวเชยรฉนทใชส�าหรบ

บรรยายความบงคบครลหดงน

ตวอยาง อนทรวงศฉนท๑๒

                      

        

        

    

                       

        

        

    

    อายอดสเนหา  มะทะนาวสทธศร,

    อยาทรงพระโศก  วรพกตรจะหมนจะหมอง.

    พนนะรกเจา  และจะเฝาประคบประคอง

    คชดสนทนอง  บ มใหระคางระคาย.

(มทนะพาธา:พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

(๔) วสนตดลกฉนท ๑๔มความไพเราะสดชนเหมอนสายฝนเหมาะส�าหรบ

เนอหาทเกยวกบการพรรณนา การชมความงามของอาคารสถานท หรอสดดในความรก บงคบ

ครลหดงน

ตวอยาง วสนตดลกฉนท๑๔

                

                     

        

        

                

                  

        

        

23 22

ลกษณะของค�าคร-ค�าลห

ค�าครหรอค�าหนก คอ ค�าทออกเสยงหนกเตมเสยง ไดแก ค�าทมตวสะกดและค�าท

ประสมดวยสระเสยงยาวในมาตราแมกการวมทงค�าทประสมดวยสระอ�าใอไอเอาเชนน�า

ขนใหรบตกใชเครองหมาย

ค�าลหหรอค�าเบาคอค�าทออกเสยงเบาไดแกค�าทประสมดวยสระเสยงสนในมาตราแม

กการวมทงสระอ�าและค�าบบกฤกบพยญชนะลอยทออกเสยงอะประสมอยเชนอระสต

อนสรณะใชเครองหมาย

๓.๑) ลกษณะบงคบของฉนทประเภทตางๆยกตวอยางจากวรรณคดเรองมทนะพาธา

พระราชนพนธของพระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหวและเรองสามคคเภทค�าฉนทผลงาน

ของชตบรทตมาใหศกษาพอสงเขปดงน

(๑) วชชมมาลาฉนท ๘ วชชแปลวาสายฟามาลาแปลวาดอกไมหรอ

พวงดอกไมทรอยอยางเปนระเบยบมความหมายรวมวาระเบยบแหงสายฟาวชชมมาลาฉนท๘

๑บทม๔บาท๑บาทม๒วรรควรรคละ๔ค�ารวมเปน๘ค�าทกบาทเปนค�าครทงหมด

ใชในการบรรยายหรอพรรณนา

ตวอยาง วชชมมาลาฉนท๘

                          

                              

                                  

                              

อนเวทอาถรรพณ  ทพนผกจต

    แหงนางมงมตร  อยบดนนา,

    จงเคลอนคลายฤทธ  จากจตกญญา

    คลายคลายอยาชา  สวสดสวาหาย!

(มทนะพาธา:พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

(๒) อนทรวเชยรฉนท ๑๑มความหมายวา เพชรของพระอนทร ใน๑บาท

มจ�านวนค�า๑๑ค�าเปนฉนททมความไพเราะใกลเคยงกบวสนตดลกฉนทบงคบครลหดงน

23 22

    เอออเหมนะมงชชางกระไร   

  ททาสสถลฉะนไฉน  กมาเปน

    ศกบถงและมงกยงมเหน

  จะนอยจะมากจะยากจะเยน  ประการใด

(สามคคเภทค�าฉนท:ชตบรทต)

๓.๒)หลกการอานฉนทมวธการเชนเดยวกบรอยกรองประเภทอนผอานควรจดจ�า

ฉนทลกษณของฉนทแตละประเภทใหไดเพราะก�าหนดจ�านวนค�าครลหตางกนและท�านองการอาน

ตางกน

การอานฉนทจากต�าราหลกภาษาไทยตามหลกของพระยาอปกตศลปสารมดงน

๑. ตองรค�าครค�าลหและคณะฉนทเสยกอนจงจะอานไดถกตอง

๒. การอานฉนททเปนค�าลหหลายพยางค ควรถอเอาค�าอานทเปนสามญเปนหลก

ในการอานเสยกอนแลวจงอานใหเปนเสยงสนๆ(ลห)ตามคณะฉนท

๓. การแยกค�าครออกเปนค�าลหทถกตองใหถอตามศพทเดมเชนค�าพล(พะ-ละ)

กศล(ก-สะ-ละ)สข(ส-ขะ)เปนค�าทยมมาจากภาษาบาลและสนสกฤตภาษาไทยอานเปนพน,

กสน,สกเมอน�ามาแตงฉนทโดยใหอานเปนลหตามศพทเดมอานวาพะ-ละ,ก-สะ-ละ,ส-ขะ

๔. อานใหถกจงหวะวรรคตอน ค�าใดมเครองหมายยตภงคคน ตองอานค�าเตมกอน

แลวจงอานตามคณะฉนท

ตวอยาง การอานวสนตดลกฉนท๑๔

    โอรปวไลยะศภะเลศ  บ มควรจะใจแขง.

อานวา  โอรบวไล-ยะสพะเลด     บอมควน-จะใจแขง

    โอรปวไลยะมละแรง  ละกจ�าจะแขงใจ

  อานวา  โอรบวไล-ยะมะละแรง  ละกอจ�า-จะแขงใจ

    หากพจะกอดวธและจม-  พตะเจาจะวาไร?

อานวา  หากพจะ-กอดวะทและจม  พ-ตะเจา-จะวาไร

    ขาบาทจะขด ฤ กมได  ผพระองคจะทรงปอง.

อานวา  ขาบาด-จะขดร-กอมได  ผ-พระ-อง-จะซงปอง

(มทนะพาธา:พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

25 24

  โอโอละเหยอระสดบ  วรศพทะทานทรง

    ออยองแสดงวรประสง-  คะ ณ ตวกระหมอมฉน;

    อยากใครสนองพระวรสน-  ทรคณอเนกนน,

    จนใจเพราะผดคตสธรรม  สจรตประตชญา

(มทนะพาธา:พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

(๕) สททลวกกฬตฉนท ๑๙ มความหมายวา เสอผยอง หรอเสอคะนอง

เหมาะกบเนอหาทศกดสทธเพอความขลงเชนบทไหวครบทยอพระเกยรตบทบรรยายเปนตน

บงคบครลหดงน

ตวอยาง สททลวกกฬตฉนท๑๙

                

           

            

    

                     

       

                

           

            

    

                     

      

      ไหวคณองคพระสคตอนาวรณญาณ

    ยอดศาสดาจารย  มน

      อกคณสนทรธรรมคมภรวธ

    พทธพจนประชมตร  ปฎก

(สามคคเภทค�าฉนท:ชตบรทต)

(๖) อทสงฉนท ๒๐ฉนทนเปนฉนททใชกบเนอหาทแสดงอารมณรนแรงเชน

โกรธมากรกมากหรอวตกกงวลมากบงคบครลหดงน

ตวอยาง อทสงฉนท๒๐

       

        

        

        

 

        

        

        

     

           

       

        

        

        

 

        

        

        

     

        

25 24

แสดงอารมณโกรธ

      เอออเหมนะมงชชางกระไร

    ททาสสถลฉะนไฉน  กมาเปน

      ศกบถงและมงกยงมเหน

    จะนอยจะมากจะยากจะเยน    ประการใด

(สามคคเภทค�าฉนท:ชตบรทต)

ตวอยางท ๓ การอานอนทรวเชยรฉนท๑๑ใชในบทพร�าพรรณนาแสดงความเวทนาสงสาร

ควรอานชาใสอารมณตามถอยค�าทปรากฏใหเกดความรสกสะเทอนอารมณ

      โอโอกระไรเลย  บ มเคย ณ กอนกาล

    พอเหนกทราบสาน  ฤดรก บ หกหาย

    ยงยลวะนดา  ละกยงจะรอนคลาย

    เพลงรมประชมภาย  ณ อรา บ ลาลด

(มทนะพาธา:พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

๙.การอานตอนจบบทตองเออนเสยงและทอดจงหวะใหชาลงจนกระทงจบบท

การอานออกเสยงรอยกรองอาจอานไดเหมอนการอานปกตหรออานเปนท�านองเสนาะ

นอกจากนรอยกรองบางบทยงอานไดหลายวธ นกเรยนควรจดจ�าท�านองและระมดระวงไมอานผด

ท�านอง และทส�าคญคออยาดดเสยงจนฝนธรรมชาต การฝกอานท�านองเสนาะจะท�าใหนกเรยน

มความมนใจ ทงยงเปนการอนรกษมรดกทางภาษาซงเปนมรดกของชาตทควรภาคภมใจ

27 26

๕. ค�าทรบสมผสกนใหอานเนนเสยงกวาปกตถาเปนสมผสนอกตองทอดเสยงใหม

จงหวะยาวกวาปกต

ตวอยาง การอานอนทรวงศฉนท๑๒

      อายอดสเนหา  มะทะนาวสทธศร, อานวา  อา-ยอด- ส-เน-หา  มะ-ทะ-นา, ว-สด-ส      อยาทรงพระโศก  วรพกตรจะหมนจะหมอง, อานวา  อยา-ซง-พระ-โสก  วะ-ระ-พก, จะ-หมน-จะ-หมอง

(มทนะพาธา:พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

๖. ไมเออนเสยงทค�าลหเพราะมเสยงสนและเบา

๗. อานใหถกท�านองและทอดเสยงค�าทายของวรรคใหยาวขน

๘. อานใหไดอารมณตามเนอหาของเรองพยายามไวจงหวะในบทและบาทของฉนท

จงจะไพเราะนาฟง

ตวอยางท ๑ วสนตดลกฉนท๑๔ฉนทนมความไพเราะสดชนเหมอนสายฝนอนชนใจจงควร

อานทอดเสยงใหไพเราะเนบชาชดถอยชดค�า

(เปนบทเจรจาโตตอบระหวางสเทษณกบมทนา)

    พรกและหวงวธจะรก  และ บ ทอด บ ทงไป

  พระรกสมคร ณ พระหทย  ฤ จะทอดจะทงเสย?

  ความรกละเหยอระระทด  เพราะมอาจจะคลอเคลย

  ความรกระทดอระละเหย  ฤ จะหายเพราะเคลยคลอ?

(มทนะพาธา:พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

ตวอยางท ๒ อทสงฉนท๒๐ฉนทนใชกบเนอความทแสดงอารมณรนแรงเชนโกรธมาก

รกมากหรอวตกกงวลมากเมอแสดงอารมณโกรธผอานควรอานเสยงดงหวนแสดงอ�านาจ

และอารมณโกรธถาแสดงความรกกจะใชเสยงออนหวานเนบชา

แสดงอารมณรก

      อาอะรณแอรมระเรอรจ    ประดจมะโนภรมระต  ณ แรกรก !      แสงอะรณวโรจนนะภาประจกษ    แฉลมเฉลาและโศภนก  นะฉนใด

(มทนะพาธา:พระบาทสมเดจพระมงกฎเกลาเจาอยหว)

27 26

กจกรรมสรางสรรคพฒนาการเรยนร

คำาถามประจำาหนวยการเรยนร

๑. ใหนกเรยนแบงกลมคดเลอกบทอานมาอานใหเพอนฟงรวมกนดงน

คนท๑บทความแสดงความคดเหน

คนท๒บทวเคราะหวจารณ

คนท๓บทสนทนาในนวนยายทแสดงอารมณตางๆ

คนท๔ลลตตะเลงพายบททแสดงอารมณตางๆ

คนท๕ฉนทบททใหอารมณหลากหลาย

คนท๖ รายยาวมหาเวสสนดรชาดกบททแสดงอารมณตางๆ

๒.ใหนกเรยนจบคกนอานออกเสยงรายสภาพฉนทและรายยาวมหาเวสสนดรชาดก

แลววเคราะหวจารณการอานซงกนและกน

๓.ใหนกเรยนแบงกลมคดเลอกรอยแกวรอยกรองทหลากหลายโดยจดท�าเกณฑ

การประเมนเพอใชตดสนการประกวดแขงขนอานออกเสยงรอยแกวรอยกรอง

ระดบชนเรยนโดยตงคณะกรรมการประจ�าหองเรยนแตละหองมาเปนกรรมการ

รวมตดสน

๑.การอานออกเสยงมลกษณะอยางไร

๒.การอานรอยแกวและรอยกรองมลกษณะแตกตางกนอยางไร

๓.หากนกเรยนไดรบเลอกใหเปนตวแทนอานออกเสยงรอยแกวจะมวธการเตรยม

ความพรอมและแนวทางการอานอยางไร

๔.สงทตองค�านงถงในการอานบทรอยกรองมอะไรบางจงอธบาย

๕.ผทมแกวเสยงไมแจมใสหากตองการอานออกเสยงใหไดผลดควรปฏบตตนอยางไร

28 28