133
Студиска програма за II (втор) циклус на студии по АРХЕОЛОГИЈА (60 кредити) Задолжителни компоненти кои треба да ги поседуваат студиските програми од вториот циклус на студии Научно-истражувачко подрачје, поле и област, каде припаѓа студиската програма 6 - хуманистички науки; 602 - археологија; 60201 праисториска археологија, 60202-класична археологија: грчка и римска култура, римска провинциска култура, 60203- средновековна архео- логија: Преселба на народите, 60205-Епиграфика: грчка и римска, 60206- нумизматика: грчка и римска, 60207-историја на археологијата Вид на студиската програма академски студии Степен на образование втор циклус на студии Цел и оправданост за воведување на студиската програма Продлабочено методолошко и научно усовршување на археолозите за потес- на област во археологијата, како и за повисоки компентенции за работа во сферата на науката, културата, обра- зованието, туризам, медиуми и оста- нато; студиска програма од национа- лен интерес Години и семестри на траење на студиската програма една година, односно два семестри ЕКТС кредити со кои се стекнува студентот 60 ЕКТС кредити Начин на финансирање, а за приватните високо-образовни и научни установи и доказ за обезбедена квалитетна финансиска гаранција за студиската програма самофинансирање Информација за продолжување на образованието Вертикална проодност кон трет циклус на докторски студии Утврден сооднос помеѓу задолжителните и изборните предмети, со листа на задолжителни предмети, листа на изборни предмети и дефиниран начин на избор на предметите Соодносот на предметите е: до 60% се задолжителни предмети и 40% изборни предмети од кои 10% од слободната листата на изборни предмети на УКИМ (Прилог бр. 4) Стручниот односно научниот назив со кој се стекнува студентот по завршување на студиската програма магистер по археологија

Студиска програма за II (втор) циклус на студии по …old.fzf.ukim.edu.mk/files/00vtorciklusceli/ARHEOLOGIJA_Priracnik.pdf · Студиска

  • Upload
    others

  • View
    16

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Студиска програма за II (втор) циклус на студии по АРХЕОЛОГИЈА

(60 кредити)

Задолжителни компоненти кои треба да ги поседуваат студиските програми

од вториот циклус на студии

Научно-истражувачко подрачје, поле и

област, каде припаѓа студиската

програма

6 - хуманистички науки;

602 - археологија;

60201 праисториска археологија,

60202-класична археологија: грчка и римска

култура, римска провинциска култура, 60203-

средновековна архео- логија: Преселба на

народите,

60205-Епиграфика: грчка и римска, 60206-

нумизматика: грчка и римска, 60207-историја

на археологијата

Вид на студиската програма академски студии

Степен на образование втор циклус на студии

Цел и оправданост за воведување на

студиската програма

Продлабочено методолошко и научно

усовршување на археолозите за потес- на

област во археологијата, како и за повисоки

компентенции за работа во сферата на

науката, културата, обра- зованието,

туризам, медиуми и оста- нато; студиска

програма од национа- лен интерес

Години и семестри на траење на

студиската програма

една година, односно два семестри

ЕКТС кредити со кои се стекнува

студентот

60 ЕКТС кредити

Начин на финансирање, а за приватните

високо-образовни и научни установи и

доказ за обезбедена квалитетна

финансиска гаранција за студиската

програма

самофинансирање

Информација за продолжување на

образованието

Вертикална проодност кон трет циклус на

докторски студии

Утврден сооднос помеѓу задолжителните

и изборните предмети, со листа на

задолжителни предмети, листа на

изборни предмети и дефиниран начин на

избор на предметите

Соодносот на предметите е: до 60% се

задолжителни предмети и 40% изборни

предмети од кои 10% од слободната листата

на изборни предмети на УКИМ

(Прилог бр. 4)

Стручниот односно научниот назив со кој

се стекнува студентот по завршување на

студиската програма

магистер по археологија

Општи дескриптори на квалификации за втор циклус на студии за Студиската програма по

АРХЕОЛОГИЈА на Филозофскиот факултет при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“

во Скопје согласно со Уредбата за националната рамка на високо-образовните

квалификации

знаење и разбирање Покажува знаење и разбирање за археологијата, кое се надградува

врз првиот циклус, применувајќи методологии соодветни за разре-

шување на сложени проблеми како систематски така и на креати-

вен начин, што обезбедува основа или можност за оригиналност во

развивањето и/или примената на автономни идеи во конекст на

истражувањата.

Способност за употреба на проширено и продлабочено знаење.

Покажува високо ниво на професионална компетентност во обла-

ста на археологијата, како и потесното, просторно-хронолошко

подрачје за кое студентот се определил.

Поседува знаења од една или поеќе предметни области кои во ар-

хеологијата се базирани на најреномирани меѓународни истражу-

вања во тоа научно поле.

примена на

знаењето и

разбирањето

Способност за критичко, независно и креативно решавање пробле-

ми со одредена оригиналност во нови или непознати средини во

мултидисциплинарен контекст, поврзани со археологијата.

способност за

проценка

Способност за синтетизирање и интегрирање на знаењата. Спо-

собност за справување со сложени прашања, систематски и креа-

тивно за солидно проценување дури и при некомплетни и ограни-

чени информации, но кои ги вклучуваат личните, општествените и

етичките одговорности при примена на стекнатото знаење и

проценка.

Способност за оценување и селекција на научни теории, методоло-

гии, алатки и општи вештини од археологијата, како и поставување

на нови анализи и решенија на научна основа.

комуникациски

вештини

Способност за размена на заклучоци и предлози со аргументирање

и со рационално поткрепување на истите, како со стручни, така и

со нестручни лица, јасно и недвосмислено.

Преземање значителна одговорност за заедничките резултати.

Водење и иницирање на активности.

вештини за учење Способност за препознавање на личната потреба за понатамошно

знаење и способност за независно и самостојно делување при

стекнувањето нови знаења и вештини во општествени рамки.

Способност за преземање одговорност за понатамошен професио-

нален развој и усовршување.

Специфични дескриптори на квалификацијата со кои се одредуваат резултатите од

учењето за студиска програма по АРХЕОЛОГИЈА (втор циклус на студии - 60 кредити)

на Филозофскиот факултет при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј„ во Скопје, согласно

со уредбата за националната рамка на високо-образовните квалификации

Генералната цел на Студиската програма по на вториот циклус на студии на

Филозофскиот факултет во Скопје е:

Добивање на продлабочени вештини за работа со уметничкото и културното

наследство (откривање, обработка, чување, објавување);

Остручување на повисоко ниво за вреднување на уметничкото наследство на

локално и светско ниво;

Остручување за афирмација и презентација на уметничкото наследство на

Македонија;

Остручување за работа со материјалот од една специфична географска целина и

хронолошка епоха, според преференците на кандидатот;

Методолошка обука за изработка и публикација на трудови поврзани со

македонската, балканската, европската и светската археологија.

Со усвојувањето на знаењата на оваа студиска програма, се очекува од студентот

да биде оспособена за следниве знаења, способности и вештини:

Продлабочени методолошки знаење за научно-истражувачка работа од областа на

археологијата;

Продлабочени знаења за сите хронолошки епохи и територијални одредници

опфатени во археологијата;

Продлабочени знаења за семиотиката на археолошките наоди, когнитивната

археологија, интермедијалната семиотика, предисториската етнографија, како и за

античката фунерарна археологија, религијата и уметноста во антиката,

средновековната фунерарна археологија и средновековните пагански религии,

доколку кандидатот претходно се одлучил за модулот Семиотичка археологија;

Продлабочени знаења за праисториската керамографија, предисториската етногра-

фија, праисториската фунерарна археологија, пајонско-македонската култура на

железното време, раноантичката фунерарна археологија, како и религијата и

уметноста во антиката, доколку кандидатот претходно го избрал модулот

Предисториска археологија;

Продлабочени знаења за раноантичката фунерарна археологија, архитектонската

камена пластика во Македонија за време на раната антика, раноантичката тореути-

ка, раноантичката керамика, како и раноантичката нумизматика од Македонија,

доколку кандиданот се насочил преку модулот Раноантичка археологија;

Опширни познавања за полеогенезата на Македонија во антиката, античката

фунерарна археологија, нумизматиката, керамиката, религијата и домувањето во

античкиот период, доколку кандидатот претходно се определил за модулот

Античка археологија;

Опширни познавања за полеогенеза во Македонија во доцната антика, доцноан-

тичка фунерарна археологија, доцноантичка тореутика, архитектонска камена пла-

стика во Македонија во доцната антика, сакрална архитектура во Македонија во

доцната антика, доцноантичка керамика во Македонија, како и Доцноантичка

нумизматика во Македонија, доколку кандидатот се одлучил за модулот

Доцноантичка археологија;

Опширни познавања за византиска археологија, ранохристијанска археологија во

Македонија, ранохристијанска археологија во Македонија, археологија на османлиски

период, циркулација на монетите низ Средниот век, како и средновековна архитектура во

Македонија доколку кандидатот се одлучил за модулот Средновекова археологија.

СТУДИСКА ПРОГРАМА ПО АРХЕОЛОГИЈА ЗА ВТОР ЦИКЛУС НА СТУДИИ

Студиска програма: АРХЕОЛОГИЈА

Подпрограма: СЕМИОТИЧКА АРХЕОЛОГИЈА

Звање: магистер по археологија од областа на семиотичката археологија

I СЕМЕСТАР

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А101З Теории и методи на археолошките

истражувања

10 24

2. А102З Археологија во Македонија 10 24

3. А103З Семиотика на археолошките наоди 10 24

Вкупно 30

II СЕМЕСТАР

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А202З Когнитивна археологија 10 24

2. Предмет од Листа бр. 1 4 10

3. Предмет од Листа бр. 1 4 10

4. Изборен предмет од Листата слободни

предмети на УКИМ

2 4

5. А201З Магистерски труд 10

Вкупно 30

Листа бр. 1

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А210И Општа семиотика 4 10

2. А211И Интермедијална семиотика 4 10

3. А212И Предисториска етнографија 4 10

4. А213И Античка фунерарна археологија 4 10

5. А214И Религија и уметност во антиката 4 10

6. А215И Рано христијанство 4 10

7. А216И Средновековна фунерарна археологија 4 10

8. А217И Средновековни пагански религии 4 10

Студиска програма: АРХЕОЛОГИЈА

Подпрограма: ПРЕДИСТОРИСКА АРХЕОЛОГИЈА

Звање: магистер по археологија од областа на предисториската археологија

I СЕМЕСТАР

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А101З Теории и методи на археолошките

истражувања

10 24

2. А102З Археологија во Македонија 10 24

3. А104З Праисториска керамографија 10 24

Вкупно 30

II СЕМЕСТАР

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А203З Предисториска етнографија 10 24

2. Предмет од Листа бр. 2 4 10

3. Предмет од Листа бр. 2 4 10

4. Изборен предмет од Листата слободни

предмети на УКИМ

2 4

5. А201З Магистерски труд 10

Вкупно 30

Листа бр. 2

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А220И Праисториска фунерарна археологија 4 10

2. А221И Пајонско-Македонска култура на

железното време

4 10

3. А222И Протоисторија на Македонија 4 10

4. А223И Раноантичка фунерарна археологија 4 10

5. А224И Религија и уметност во антиката 4 10

Студиска програма: АРХЕОЛОГИЈА

Подпрограма: РАНОАНТИЧКА АРХЕОЛОГИЈА

Звање: магистер по археологија од областа на раноантичката археологија

I СЕМЕСТАР

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А101З Теории и методи на археолошките

истражувања

10 24

2. А102З Археологија во Македонија 10 24

3. А105З Полеогенеза во Македонија во раната

антика

10 24

Вкупно 30

II СЕМЕСТАР

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А204З Раноантичка фунерарна археологија 10 24

2. Предмет од Листа бр. 3 4 10

3. Предмет од Листа бр. 3 4 10

4. Изборен предмет од Листата слободни

предмети на УКИМ

2 4

5. А201З Магистерски труд 10

Вкупно 30

Листа бр. 3

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А230И Раноантичка тореутика 4 10

2. А231И Религија и уметност во антиката 4 10

3. А232И Архитектонска камена пластика во

Македонија во раната антика

4 10

4. А233И Раноантичка керамика во Македонија 4 10

5. А234И Раноантичка нумизматика во Македонија 4 10

Студиска програма: АРХЕОЛОГИЈА

Подпрограма: АНТИЧКА АРХЕОЛОГИЈА

Звање: магистер по археологија од областа на античката археологија

I СЕМЕСТАР

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А101З Теории и методи на археолошките

истражувања

10 24

2. А102З Археологија во Македонија 10 24

3. А106З Полеогенеза во Македонија во антиката 10 24

Вкупно 30

II СЕМЕСТАР

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А205З Aнтичка фунерарна археологија 10 24

2. Предмет од Листа бр. 4 4 10

3. Предмет од Листа бр. 4 4 10

4. Изборен предмет од Листата слободни

предмети на УКИМ

2 4

5. А201З Магистерски труд 10

Вкупно 30

Листа бр. 4

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А240И Религија и уметност во антиката 4 10

2. А241И Архитектонска камена пластика во

Македонија во антиката

4 10

3. А242И Античка керамика во Македонија 4 10

4. А243И Античка нумизматика во Македонија 4 10

5. А244И Домувањето во античкиот период 4 10

6. А245И Античка тореутика 4 10

Студиска програма: АРХЕОЛОГИЈА

Подпрограма: ДОЦНОАНТИЧКА АРХЕОЛОГИЈА

Звање: магистер по археологија од областа на доцноантичката археологија

I СЕМЕСТАР

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А101З Теории и методи на археолошките

истражувања

10 24

2. А102З Археологија во Македонија 10 24

3. А107З Полеогенеза во Македонија во доцната

антика

10 24

Вкупно 30

II СЕМЕСТАР

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А206З Доцноантичка фунерарна археологија 10 24

2. Предмет од Листа бр. 5 4 10

3. Предмет од Листа бр. 5 4 10

4. Изборен предмет од Листата слободни

предмети на УКИМ

2 4

5. А201З Магистерски труд 10

Вкупно 30

Листа бр. 5

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А250И Доцноантичка тореутика 4 10

2. А251И Религија и уметност во антиката 4 10

3. А252И Архитектонска камена пластика во

Македонија во доцната антика

4 10

4. А253И Сакрална архитектура во Македонија во

доцната антика

4 10

5. А254И Доцноантичка керамика во Македонија 4 10

6. А255И Доцноантичка нумизматика во Македонија 4 10

Студиска програма: АРХЕОЛОГИЈА

Подпрограма: СРЕДНОВЕКОВНА АРХЕОЛОГИЈА

Звање: магистер по археологија од областа на средновековната археологија

I СЕМЕСТАР

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А101З Теории и методи на археолошките

истражувања

10 24

2. А102З Археологија во Македонија 10 24

3. А108З Византиска археологија 10 24

Вкупно 30

II СЕМЕСТАР

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А207З Средновековна фунерарна археологија 10 24

2. Предмет од Листа бр. 6 4 10

3. Предмет од Листа бр. 6 4 10

4. Изборен предмет од Листата слободни

предмети на УКИМ

2 4

5. А201З Магистерски труд 10

Вкупно 30

Листа бр. 6

р. бр КОД НАСЛОВ НА ПРЕДМЕТОТ КРЕДИТИ ЧАСОВИ

1. А260И Ранохристијанска археологија во

Македонија

4 10

2. А261И Археологија на османлиски период 4 10

3. А262И Циркулација на монетите низ Средниот век 4 10

4. А263И Средновековна архитектура во Македонија 4 10

ПРЕДМЕТНИ ПРОГРАМИ ПО АРХЕОЛОГИЈА ЗА ВТОР ЦИКЛУС НА СТУДИИ

Задолжителни предмети за сите модули:

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Теории и методи на археолошките истражувања

2. Код А1013

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар прв семестар 7. Број на ЕКТС кредити

10

8. Наставник проф.д-р Драги Митревски проф.д-р Никос Чаусидис доц. д-р Марјан Јованов

9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат научни и продлабочени сознанија за теориската основа , методите и принци- пите на истражувачката работа во археологијата.

11. Содржина на предметната програма: Развиток на теориската мисла, правци во археолошките истражувања, современи методи и техники во археолошките истражувања, принципи на научниот пристап, примена на интер- дисциплинарност во археолошката работа

12. Методи на учење: Предавања, семинари и теренски практикум

13. Вкупен расположлив фонд на време 300

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи 68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. РенфрјуК.-Бан П. Археологија-Теории методи и практика

Темз и Хадсон,Лондон

1991

2. Ходер И. Читајки го минатото Кембриџ 1991

3. Митревски Д. Археологија-Основни Филозофски 2009

принципи методи на теренските истражувања

Факултет-Скопје

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1.

2.

3.

2.

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Археологија во Македонија

2. Код А1023

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар прв семестар 7. Број на ЕКТС кредити

10

8. Наставник проф.д-р Драги Митревски проф.д-р Никос Чаусидис доц. д-р Марјан Јованов

9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат продлабочени научни сознанија за достигањата на археологијата во Македо- нија, поделени според основната периодизација како: праисториска, античка и среднове- ковна археологија

11. Содржина на предметната програма: Праисториски култури во Македонија (степен на истраженост, отворени прашања и насоки за идни истражувања).Состојби на истраженост и досегашни сознанија за античките и сред- новековни наогалишта во Македонија, со посебен акцент на големите градови, занаетчиско-трговски и административни центри.

12. Методи на учење: Предавања, семинари и теренска работа, консултации

13. Вкупен расположлив фонд на време 300

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи

68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовност во наставата и реализација на тековните задолженија

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. В.Лилчиќ Македонскиот камен за боговите

Скопје 2001

2. Група автори Праисторија југословенских земаља

АНУБ-Сарајево 1987

3. Д. Митревски Протоисториски заедници во Македонија

РЗЗСК-Скопје 1987

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Д. Митревски Праисторија на Македонија УКН-Скопје 2012

2. М.Јованов Античка бронза во Македонија

Скопје 2012

3. И.Микулчиќ Антички градови во Македонија

Скопје 1999

Предмети од модулот Семиотичка археологија

Предметна програма од втор циклус на судии

1. Наслов на наставниот предмет Семиотика на археолошките наоди

2. Код А1033

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар прв семестар 7. Број на ЕКТС кредити

10

8. Наставник проф. д-р Никос Чаусидис доц. д-р Марјан Јованов

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање на студентите со семиотичките аспекти, елементите на материјалната култу- ра и методите на нивното откривање во рамките на археолошките наоди и археолошките контексти. Оспособување за семиотичка анализа на археолошки наоди.

11. Содржина на предметната програма: Homo faber и homo simbolicus - проткаеност и диференцијација меѓу работата и обредот. Утилитараизација на обредот и обредизација на работата т.е. производството. Утилитарна- та и означувачката (семиотичка / симболичка) функција на елементите на материјалната култура. Одделни категории на археолошки наоди и нивна семиотика:-орудија и опрема за лов, зем- јоделие, добивање и одржување на огнот; - орудија и опрема за готвење храна, грнчарство и металургија;-оружје и воена опрема;-мебел и покуќнина: маса, стол, кревет, трон; - семио- тика на материјали: камен, дрво, кожа, коска, текстил, керамика, метал, стакло, кристали; - статични шупливи артефакти: садови, кошница, торба, ритон, кутија, сандак, печка, гроб- ни објекти; - просторни објекти: пештера, земјанка, куќа, град, гумно, храм, светилиште; - динамични објекти (прото-машини): превозни сретства (тркало, кола, пловни објекти); - предмети за дополнување на телото: облека, накит, тетоважи, инсигнии за телото;-култни предмети: фетиш, жртвеник, идол, култна статуа, култна слика, музички инструменти, култ- ни реквизити и инсигнии. Археолошките наоди во релација со еколошкото опкружување на одредена култура. Архео- лошките наоди во релација со стопанството т.е. начинот на егзистенција на одредена култу- ра. Социолошки и магиско-религиски значења на археолошките наоди. Методи и концепти во рамките на семиотичката анализа и толкувањето на археолошките наоди. Систем на имунизација.

12. Методи на учење: Предавања, вежби, визуелни презентации, анализирање на артефакти и други ликовни и визуелни феномени.

13. Вкупен расположлив фонд на време 300

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи 68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршува- ње на тековните задолженија

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. L. Mumford Mit o mašini - tehnika i razvoj čovjeka, T. 1-2

Zagreb: GZH 1986

2. L. Mumford Grad u Historiji: njegov postanak, njegovo mijenjanje, njegovi izgledi

Zagreb: Naprijed 1988

3. M. Elijade Kovači i alkemičari Zagreb: GZH 1983

4. Ј. Ходер Читајќи го минатото (Тековни пристапи во археолошката интерпретација)

Охрид: Macedonia Prima

2003

5. И. Маразов Митология на златото София:„Христо Ботев“

1999

6. B. Olsen Od predmeta do teksta (Teorijske perspektive arheoloških istraživanja)

Beograd: Geopoetika

2002.

7. S. Kukoč Japodi - fragmenta symbolica Split: Književni krug Split

2009

8. Н. Чаусидис Обредот како трансмисија меѓу половите нагони и работата, Миф, 12

София 2006

9. Н. Чаусидис Жената како персонифи-кација на просторот за живеење // Македонски- от театар: балкански контекст, 45 – 101.

Скопје: Факултет за драмски уметности

2007

10. Н. Чаусидис Сукња између жене и земље - дијахрони преглед семиотике покривања доњег дела женског тела // Традиционална естетска култура: тело и одевање

Ниш 2009

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. П. В. Добров (ред.)

Структурно-семиотические исследования в археологии,Том 1-3

Донецк: ИАУ; ДНУ

2002, 2005, 2006

2. Н. Чаусидис

Тапан – дијахрониски преглед на митско-симболичкото и обредното значење на тапанот во Македонија // Предавања на XL меѓународен семинар за македонски јазик, литература и култура

Скопје: Универзитет „Св. Кирил и Методиј“

2008

3. Н. Чаусидис, К. Рахно, Г. Наумов

Пећ као жена и мајка у словенској традиционалној култури: семиотика, митологија, обреди, лингвистика, дијахроне компарације // Кодови словенских култура, Т. 10 (ватра)

Београд: Клио 2008

4. Н. Чаусидис, Г. Николов

Црепна и вршник (митолошко – семиотичка анализа), Studia mythologica Slavica, 9

Ljubljana 2006

Предметна програма од втор циклус на судии

1. Наслов на наставниот предмет Когнитивна археологија

2. Код А2023

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

10

8. Наставник проф. д-р Никос Чаусидис доц. д-р Марјан Јованов доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање на студентите со когнитивната археологија како засебна гранка на археологи- јата и со најважните автори кои работат во нејзини рамки. Воведување во сферите и мето- дите на нејзиното дејствување, терминологијата, теориските и практичните аспекти.

11. Содржина на предметната програма: Местото на когнитивната археологија како засебна гранка во рамките на археологијата како наука. Појава и развој на оваа гранка и најважни автори заслужни за нејзино конституирање и развој. Дефиниција, назив и цели. Методи и пристапи. Размислувањето на човекот од минатите епохи како најважна цел на когнитивната археоло- гија. Размислувањето и неговите манифестации во материјалната култура, со посебен ак- цент на разните форми на симболичко однесување (јазик, мит, обред, религија, ликовни де- ла, архитектура, општествена организација итн.). Интердисциплинарноста како клучен концепт на когнитивната археологија: релации со пси- хологијата, етнологијата, физичката антропологија, социологијата, филозофијата, истори- јата на уметноста, математиката итн. Дијахрониот пристап во когнитивната археологија.

12. Методи на учење: Предавања, вежби, визуелни презентации, анализирање на артефакти и други ликовни и визуелни феномени.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи 68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршува-ње на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. К. Ренфру, О. Бан

Археологија: теории, методи и практики

Скопје: Табернакул

2009

2. Ј. Ходер Читајќи го минатото (Тековни пристапи во археолошката интерпретација)

Охрид: Macedonia Prima

2003

3. B. Olsen Od predmeta do teksta (Teorijske perspektive arheoloških istraživanja)

Beograd: Geopoetika

2002.

4. C. Renfrew, E. Zubrow

The Ancient Mind: Elements of Cognitive Archaeology

Cambridge: Cambridge University Press

1994

5. C. Scarre The Human Past: World Prehistory and the Development of Human Societies

London: Thames & Hudson

2005

6. M. Abramiuk The Foundations of Cognitive Archaeology

Cambridge: The MIT Press

2012

7. C. Renfrew, C. Scarre

Cognition and Material Culture: The Archaeology of Symbolic Storage

Cambridge: McDonald Institute for Archaeological Research

1999

8. S. Mithen The Prehistory of the Mind: The Cognitive Origin of Art, Religion and Science

London: Thames & Hudson

1999

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. C. S. Henshilwood, F. D’Errico

Homo Symbolicus: The Dawn of Language, Imagination and Spirituality

Amsterdam: John Benjamin Publishing

2011

2. C. Renfrew, I. Morley

Image and Imagination: A Global Prehistory of Figurative Representation

Cambridge: McDonald Institute for Archaeological Research

2007

3. D. Lewis-Williams, D. Pearce

Inside the Neolithic Mind: Consciousness, Cosmos and the Realm of the God

London: Thames & Hudson

2009

4. T. Insoll Archaeology, Ritual, Religion London: Routledge

2004

5. L. Malafouris C. Renfrew

The Cognitive Life of Things: Recasting Boundaries of Mind

Cambridge: McDonald Institute for Archaeological Research

2010

Предметна програма од втор циклус на судии

1. Наслов на наставниот предмет Општа семиотика

2. Код А210И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник проф. д-р Венко Андоновски проф. д-р Никос Чаусидис

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање на студентите со основните елементи на општата семиотика (дефинирање на поимот, предмет на истражување, историја на науката, методологијата, терминологија, ли- тература.) Релации со други науки.

11. Содржина на предметната програма: Знак, означување, семиотички системи. Типологија на семиотичките системи според сети- лата. Вербален семиотички систем. Невербални семиотички системи. Типологија на знаци: според Сосир и според Ч. С. Пирс (прагматичка семиотика). Мотивиран и немотивиран знак. Икона, индекс и симбол. Други типологии. Семиотика на комуникацијата. Порака и текст. Функции на јазикот при комуникацијата. Психосемиотика: семиотика на несвесното. Генотекст, фенотекст.

12. Методи на учење: Предавања, вежби, визуелни презентации, анализирање на артефакти и други ликовни и визуелни феномени.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршува-ње на тековните обврски

20. македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22.ж Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Giro, Pjer Semiologija Beograd, Prosveta

1983

2. Vuletić, Branko Jezični znak, govorni znak, pjesnički znak

Osijek, Revija 1988

Innis, Robert E. (ed.)

Semiotics, An Introductory Anthology

Bloomington, Indiana University Press

1985

4. Ibersfeld, An Čitanje pozorišta Beograd, Vuk KaraĎić

1982

5. Rot, Nikola Znakovi i značenja. Verbalna i neverbalna komunikacija

Beograd, Plato 2004

6. Мателар, Артман; Мателар, Мишел

Историја на теориите на комуникацијата.

Скопје, Алеф и Еин-соф

2003

7. Leech, Geoffrey Semantics Middlesex, Penguin Books

1989

8. Sosir, Ferdinand Opšta lingvistika Beograd, Nolit 1989

9. Андоновски, Венко

Абдукција на теоријата. Т.1, Жива семиотика (лингвистика, семиотика, семантика, стилистика)

Скопје, Галикул 2011

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Beker, Miroslav Semiotika književnosti Zagreb, Zavod za znanost o književnosti

1991

2. Eco, Umberto A Theory of Semiotics Bloomington, Indiana University Press

1979

3. Kelly Oliver (Ed.) The Portable Kristeva Columbia University Press, New York

1997

4. Peirce, Charles S.

“Logic as Semiotic: The theory of Signs”, vo Semiotics, An Introductory Anthology (ed. Robert E. Innis)

Bloomington, Indiana University Press

1985

5. Moris, Čarls Osnove teorije o znacima Beograd, BIGZ 1975

6. Sheriff, John K. The Fate of Meaning (Charles Peirce, Structuralism, and Literature)

Princeton, New Jersey, Princeton University Press

1989

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Интермедијална семиотика

2. Код А211И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник проф. д-р Венко Андоновски проф. д-р Никос Чаусидис

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање на студентите со семиотиката низ нејзините основни медиумски манифеста- ции. Определување на специфичностите на секој од посочените медиуми и движењето т.е. транспозицијата на одредени елементи од еден во друг медиум.

11. Содржина на предметната програма: 1. Интермедијална семиотика: медиум. Интермедијалност - обид да се “пречекори” грани- цата на медиумот. Пантомима и визуелна поезија. Мултимедијалност. Театарот како мулти- медијален систем. Стрипот како мултимедијален систем. 2. Визуелни означителски системи. Визуелната поезија како интермедијален систем. Од констелација до калиграм. Сигнализам, конкретизам. Сликата и звукот. Графомимологии. 3. Театарот и интермедијалноста. Театарот и мултимедијалноста. Кодови и поткодови на сценичноста. Боите како знаци. Формите како знаци. Проксемика и кинетика. Просторот и движењето како знак. Телото и лицето како семиотички систем. 4. Слика. Просторот како семиотички систем. Кодови на сликовитоста: геометрија и боја. Конвенции: кодирање на перспективата. Сликата како сложен семиотички систем: кодира- ње, прекодирање, наткодирање.

12. Методи на учење: Предавања, вежби, визуелни презентации, анализирање на артефакти и други ликовни и визуелни феномени.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршува-ње на тековните обврски

20. македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22.ж Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Giro, Pjer Semiologija Beograd, Prosveta

1983

2. Vuletić, Branko Jezični znak, govorni znak, pjesnički znak

Osijek, Revija 1988

3. Innis, Robert E. (ed.)

Semiotics, An Introductory Anthology

Bloomington, Indiana University Press

1985

4. Ibersfeld, An Čitanje pozorišta Beograd, Vuk KaraĎić

1982

5. Elam, Keir The Semiotics of Theatre and Drama

London and New York

1994

6. Schapiro, Meyer “On Some Problems in the Semiotics of the Visual Arts: Field and Vehicle in Image-Signs”, in: Semiotics. An Introductory Anthology (ed. Robert. E. Innis)

Indiana University Press

1985

7. - Intertekstualnost i intermedijalnost (zbornik)

Zagreb, Zavod za znanost o književnosti

1988

8. Андоновски, Венко

Абдукција на теоријата. Т.1, Жива семиотика (лингвистика, семиотика, семантика, стилистика)

Скопје, Галикул 2011

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Beker, Miroslav Semiotika književnosti Zagreb, Zavod za znanost o književnosti

1991

2. Eco, Umberto A Theory of Semiotics Bloomington, Indiana University Press

1979

3. Kelly Oliver (Ed.) The Portable Kristeva Columbia University Press, New York

1997

4. Peirce, Charles S. “Logic as Semiotic: The theory of Signs”, in: Semiotics, An Introductory Anthology (ed. Robert E. Innis)

Bloomington, Indiana University Press

1985

5. Moris, Čarls Osnove teorije o znacima Beograd, BIGZ 1975

6. Sheriff, John K. The Fate of Meaning (Charles Peirce, Structuralism, and Literature)

Princeton, New Jersey, Princeton University Press

1989

7. Genette, Gerard Mimologije. Put u Kratiliju Zagreb, GZH 1985

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Предисториска етнографија

2. Код A212И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за Историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник проф. д-р Драги Митревски доц. д-р Марјан Јованов доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат научни и продлабочени сознанија за распространетоста и праисториските заедници на Балканот и нивните етнокултурни белези, што произлегуваат од досегашните археолошки, антрополошки, историски и лингвистички проучувања.

11. Содржина на предметната програма: Појава и развиток на основните културни групи низ праисторијата на Балканот и нивни но- сители. Генеза и развиток на првите етнички заедници на Балканот. Територија и културно историски белези на Илирските, Тракијските и Пајонско-македонските племиња. Засебни етно-културни карактеристики на првите народи на Централен Балкан (Трибали, Дарданци, Пајонци, Скордиски.)

12. Методи на учење: Предавања, вежби, семинари

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршу-вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Папазоглу Ф. Средњебалканска племена у предримско доба

ЦБИ-Сарајево 1969

2. Група Автори Праисторија Југословенских Земаља -железно доба

БАНУ-Сарајево 1987

3. Митревски Д. Протоисториски заедници во Македонијиа

РЗЗСК-Скопје 1997

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Фол, А.-Спиридонов Т.

Историческа географија на тракиските племена

БАН-Софија 1983

2. Вилкес Џ. Народи на Европа-Илири Блеквил, Кембриџ

1995

3. Група автори Културна историја на Македонија

УКН-Скопје 2012

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Античка фунерарна археологија

2. Код А213И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет)

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување на продлабочени знаења за погребните форми и ритуали во античко време. Стекнување со знаења за фунерарните прилози, нивната намена и симболичко значење.

11. Содржина на предметната програма: Антички некрополи и поединечни гробници на Балканот и компарација со соодвети низ Ме- дитеранот. Погребни ритуси, сличности и разлики во зависност од периодот, социјалната положба и културната припадност. Поврзување на некрополите со населбите. Гробни при-лози, нивната намена и симболика.

12. Методи на учење: Интерактивна кабинетска и теренска настава, консултации и вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршу- вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Група автори

Културна историја на Македонија УКН-Скопје 2012

2. Вилкес Џ. Народи на Европа-Илири Блеквил, Кембриџ

1995

3. Папазоглу Ф.

Средњебалканска племена у предримско доба

ЦБИ-Сарајево 1969

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Религија и уметност во антиката

2. Код А214И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со религиските манифестации кај балканските народи во античкиот период, потеклото, литерарните извори, материјалните докази. Проучување на иконографијата пре- ку ликовните дела и нивно уметничко и културно вреднување.

11. Содржина на предметната програма: Извори за верувањата кај Македонците, Пајонците, Илирите, Тракијците и споредување со верувањата кај Хелените; препознавање, идентификација на ликовните претстави; споре- дување и одредување на взаемните влијанија; светилишта, свети места, храмови; тради- ција и култови кои произлегуваат од верувањата во протоисторијата.

12. Методи на учење: Интерактивна теренска и кабинетска настава, консултации, вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоњвалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. В.Битракова Грозданова

Религија и уметност во антиката во Македонија

Скопје 1999

2. S.Düll Die Götterkulte Nordmakedoniens in Römischer Zeit

München 1977

3. И.Маразов Митологиа на Траките Софиа 1994

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. D.R.Miočević Iliri i antički svijet Split 1989

2. Група автори Lexicon Iconographicum Mythologiae Classicae

3. Релевантни текстови од стручни списанија

1. Наслов на наставниот предмет Рано христијанство

2. Код А215И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц.д-р Марјан Јованов проф. д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат научни и продлабочени сознанија за историјатот на истражување на раното христијанство во Р. Македонија, библиските учења, литургиката во раното христијанство, мартирологијата, административната поделба во периодот во периодот од 4. до 6. век, доц- ноантичките провинции на територијата на Р. Македонија, епископските центри, сакралната архитектура, црковниот мобилијар и фреско декорација, како и со подвижните артефакти со христијанско обележје.

11. Содржина на предметната програма: Доцноантичките провинции на територија на Р. Македонија. Епископи и епископски центри. Ранохристијански објекти во Скупи, Стоби, Баргала, Лихнид, Хераклеја. Црковен мобилијар.

12. Методи на учење: Консултации, предавања, вежби

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 30 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовно следење на наставата и извршу-вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски

21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Алексова, Б. Loca Sanctorum Macedoniae, култ на мартирите во Македонија од IV до IX век.

Скопје 1995

2. Братож, Р. Ранохристијанската црква во Македонија и нејзините односи со Рим

Македонско наследство 13

2000

3. Лилчиќ, В. Македонскиот камен за боговите, христијанството и за животот по животот, Том II,

Македонска цивилизација

2002

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Димитрова, Елизабета

Виничката мистерија – керамичката ризница од доцноантичкото кале

Музеј Теракота Виница

2012

2. Мирковиќ, Л. Православна литургика, втор, посебен дел (свети тајни и молитвословија)

Охрид 2002

3. Алексова, Б. Епископијата на Брегалница ИИСК - Прилеп 1989

1. Наслов на наставниот предмет Средновековна фунерарна археологија

2. Код А216И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник проф. д-р Елизабета Димитрова доц. д-р Марјан Јованов доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат научни и продлабочени сознанија за степенот на истраженост на среднове-ковните некрополи во Р.Македонија, поврзаноста на артефактите соопштествениот соција- лен статус на нивните носители, вообичаените погребни форми, ритуси и обичаи.

11. Содржина на предметната програма: Средновековните некрополи во Р. Македонија. Погребни форми, ритуси и обичаи. Матери- јална култура. Куриозитети.

12. Методи на учење: Консултации, предавања, дискусии

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 40 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовно следење на наставата и извршу-вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Манева, Е. Средновековен накит од Македонија

РЗЗСК 1992

2. Манева, Е. Крстеви – Средновековна некропола

РЗЗСК 2000

3. Манева, Е. Inventaria Archaeologica Personarum

Каламус 2012

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Манева, Е. Средновековна некропола Пепелиште, лок. Трнче-Стреа

Македонска цивилизација

2000

2. Археолошка карта на Македонија, том. I, II и III

МАНУ 1995, 1996, 1998

3.

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Средновековни пагански религии

2. Код А217И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник проф. д-р Никос Чаусидис доц. д-р Марјан Јованов доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање на студентите со паганските религии кои во средниот век егзистирале на под- рачјето на Европа и пред се Балканскиот полуостров.

11. Содржина на предметната програма: Паганска религија на Словените: Историски извори. Култни објекти. Митологија и пантеон. Тра ги на религијата, култот и митологијата во ликовниот медиум и во материјалната култу- ра (накит, идоли, графити, и други предмети). Прежитоци во полниот среден век и во фолк- лорот. Основни факти за другите пагански религии во Европа (Германски етноси, Протобу- гари, Авари, Хуни, Хазари, Сармати, Балти и Угро - Финци ...). Односот на паганството со ортодоксното христијанство и христијанските ереси.

12. Методи на учење: Предавања, вежби, визуелни презентации, анализирање на артефакти и други ликовни и визуелни феномени.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи 68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршува-ње на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Н. Чаусидис Митските слики на Јужните словени

Скопје: Мисла 1994

2. Н. Чаусидис Дуалистички слики Скопје: Лист 2003

3. Б. А. Рыбаков, Язычество древних Славян

Москва: Наука 1981

4. Б. А. Рыбаков, Язычество древней Руси Москва: Наука 1987

5. С. М. Толстој, Љ. Раденковић (ред.)

Словенска митологија Београд: Zepter Book World

2001

6. И. П. Русанова, Б. А. Тимощук

Языческие святилища древних Славян

Москва: АРХЭ 1994

7. Ж. Аладжов Паметници на прабългарското езичество

София: Св. Климент Охридски; Проф. Марин Дринов

1999

8. A. Cermanović, D. Srejović

Leksikon religija i mitova drevne Evrope

Beograd: Savremena administracija

1992

9. M. Elijade Istorija verovanja i religijskih ideja T. II - III

Beograd: Prosveta 1991

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. L. P. Słupecki Slavonic Pagan Sanctuaries

Warszaw: IAE; PAS 1994

2. Л. Дончева - Петкова

Митологични изображения от българското средновековие

София: Агато 1996

3. В. Петрухин Мифы финно - угров Москва: Транзиткнига

2003

4. С. А. Токарев (ред.)

Мифы народов мира Том. 1, 2

Москва: Советская энциклопедия

1980, 1982

Предмети од модулот Праисториска археологија

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Праисториска керамографија

2. Код А1043

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар прв семестар 7. Број на ЕКТС кредити

10

8. Наставник проф. д-р Драги Митревски доц. д-р Марјан Јованов доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со археолошкото значење на керамиката и нејзиниот типолошки, културен, стилско-ликовен и хронолошки развиток низ сите праисториски периоди

11. Содржина на предметната програма: Керамиката како културен и хронолошки репер низ праисторијата. Карактеристики на кера- мичката продукција кај најзначајните праисториски култури на Балканот. Развиток на основ- ните типови на садова керамика и техники на декорација низ праисториските периоди во Македонија. Најзначајни центри на продукција и дистрибуција на керамика низ праистори- јата на Балканот.

12. Методи на учење: Предавања, семинари,практични вежби

13. Вкупен расположлив фонд на време 300

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи 68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршу-вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Група Автори Праисторија Југословенских земаља кн.1-5

БАНУ-Сарајево 1987

2. Монтџој П.А. Микенска декорирана Гетеборг 1986

керамика

3. Митревски Д. Праисторија на Македонија

УКН-Скопје 2012

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Група Автори Неолитски заедници во Македонија

Данте-Скопје 2009

2. Хоштеттер А. Кастанас-рачно работена керамика

ПАС-6, Берлин 1984

3. Митревски Д. Протоисториски заедници во Македонија

РЗЗСК-Скопје 1997

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Предисториска етнографија

2. Код A2033

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за Историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

10

8. Наставник проф. д-р Драги Митревски доц. д-р Марјан Јованов доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат научни и продлабочени сознанија за распространетоста и праисториските заедници на Балканот и нивните етнокултурни белези, што произлегуваат од досегашните археолошки, антрополошки, историски и лингвистички проучувања.

11. Содржина на предметната програма: Појава и развиток на основните културни групи низ праисторијата на Балканот и нивни но- сители. Генеза и развиток на првите етнички заедници на Балканот. Територија и културно историски белези на Илирските, Тракијските и Пајонско-македонските племиња. Засебни етно-културни карактеристики на првите народи на Централен Балкан (Трибали, Дарданци, Пајонци, Скордиски.)

12. Методи на учење: Предавања, вежби, семинари

13. Вкупен расположлив фонд на време 300

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи 68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршу-вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Папазоглу Ф. Средњебалканска племена у предримско доба

ЦБИ-Сарајево 1969

2. Група Автори Праисторија Југословенских Земаља -железно доба

БАНУ-Сарајево 1987

3. Митревски Д. Протоисториски заедници во македонијиа

РЗЗСК-Скопје 1997

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Фол, А.-Спиридонов Т.

Историческа географија на тракиските племена

БАН-Софија 1983

2. Вилкес Џ. Народи на Европа-Илири Блеквил, Кембриџ

1995

3. Група автори Културна историја на Македонија

УКН-Скопје 2012

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Праисториска фунерена археологија

2. Код А220И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за Историја на уметноста и Археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар

7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник проф. Д-р Драги Митревски доц. д-р Марјан Јованов доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат научни сознанија за значењето и археолошките културно-антрополошки карактеристики на погребувањето во текот на сите праисториски периоди.

11. Содржина на предметната програма: Погребувањето како посебен културен феномен во праисторијата. Археолошкото значење на погребните ритуали форми и обичаи во рамките на поедини праисториски култури на Балканот, со посебен акцент на Македонија . Етно-културните и антополошки белези на пог- ребувањата во текот на неолитот, енеолитот, бронзеното доба и железното време.

12. Методи на учење: Предавања, семинари, теренски вежби

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовна посета на настава и извршува-ње на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Митревски Д. Протоисториски заедници во Македонија

РЗЗСК-Скопје

1997

2. Kurtz D.C.-Boardman J.

Greek Burial Customs, London 1971

3. Бачваров К. Неолитни погребни Софија 2003

обреди

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Група автори Праисторија Југословенских земаља, кн.1-5

АНУБХ-Сарајево

1987

2. Митревски Д. Културна историја на Македонија-Праисторија на Македонија

УКН-Скопје 2012

3. Група Автори Неолитски заедници во македонија

Данте -Скопје

2009

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Пајонско-македонска култура на железното време

2. Код А221И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Марјан Јованов доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Подетално запознавање со генезата, развитокот и основните карактеристики на материјал- ната и духовна култура на пајонските и македонски племиња во текот на железното време, до раната антика

11. Содржина на предметната програма :Генеза и развиток на пајонската култура на железното време. Носечките форми и мани- фестации на материјална и духовна култура на пјонските племиња. Белези на пајонски на- селби и погребувње. Развиток на пајонската керамика, пајонски култни предмети, верува- ња и уметност во текот на железното време. Македонски племиња и нивната материјална и духовна култура на железното време. Пајонско-македонска етнокултурна симбиоза и одно- сот со останатите палеобалкански народи.

12. Методи на учење: Предавања, семинари, вежби

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршу-вањето на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Митревски Д. Протоисториски заедници

РЗЗСК-Скопје

1997

2. Е. Петрова Пајонија Муз на Мак.-Скопје

1999

3. Група Автори Праисторија Југословенских Земаља -железно доба

БАНУ-Сарајево

1987

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Hammond, N.GL A History of Macedonia Oxford 1972

2. Фол А.- Спиридонов Т.

Историцеска географија на тракиските племена

БАН-Софија 1983

3. Андроникос М. Вергина Атина 1969

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Протоисторија на Македонија

2. Код А222И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Марјан Јованов доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Продлабочени знаења за културниот развиток на Македонија во текот на протоисторијата од крајот на бронзеното доба до рано историско време.

11. Содржина на предметната програма: Културните вредности од крајот на бронзеното доба на територијата на Македонија. Проце- сот на т.н.Големи Егејски преселби и последиците од тоа во Македонија. Формирање и раз- виток на железнодопската култура во Македонија. Пајонските и македонски племиња и нив- ната кутура на железното време. Феноменот на т.н. кнежевски погребувања во Македонија.

12. Методи на учење: Предавања, вежби, дискусии

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит

редовна посета на наставата и извршување на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата

евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Група Автори Праисторија Југословенских Земаља -железно доба

БАНУ-Сарајево 1987

2. Митревски, Д. Протоисториски заедници во Македонијиа

РЗЗСК-Скопје 1997

3.

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Палавестра, А. Кнезевска сахрањивања на централном Балкану

Фил.Фак.Београд

1992

2. Filov, B. Di Archaische nekropole von Trebenischte

Leipzig 1927

3.

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Раноантичка фунерарна археологија

2. Код А223И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет)

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување со продлабочени знаења за погребните форми и ритуали во раноантичко вре- ме. Стекнување со знаења за фунерарните прилози, нивната намена и симболичко значе- ње.

11. Содржина на предметната програма: Раноантички некрополи и поединечни гробници на Балканот и компарација со соодвети низ Мадитеранот. Погребни ритуси, сличности и разлики во зависност од периодот, социјалната положба и културната припадност. Поврзување на некрополите со населбите. Гробни при-лози, нивната намена и симболика.

12. Методи на учење: Интерактивна кабинетска и теренска настава, консултации и вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршу-вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. D.C.Kurtz-J.Boardman

Greek Burial Customs London 1971

2. М.Јованов Погребување во антиката помеѓу Вардар и Струма

Скопје 2009

3. M.Andronikos Les tombes Macedoniennes Paris 1993

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. I.Morris Death-Ritual and Social Strukture in Classical Antiquty

Cambridge 1992

2. J.Fedak Monumental tombs of the Hellenistic age

London 1990

3. Релевантни научни трудови од стручни списанија

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Религија и уметност во антиката

2. Код А224И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со религиските манифестации кај балканските народи во античкиот период, потеклото, литерарните извори, материјалните докази. Проучување на иконографијата пре- ку ликовните дела и нивно уметничко и културно вреднување.

11. Содржина на предметната програма: Извори за верувањата кај Македонците, Пајонците, Илирите, Тракијците и споредување со верувањата кај Хелените; препознавање, идентификација на ликовните претстави; споре- дување и одредување на взаемните влијанија; светилишта, свети места, храмови; тради- ција и култови кои произлегуваат од верувањата во протоисторијата.

12. Методи на учење: Интерактивна теренска и кабинетска настава, консултации, вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршу-вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. В.Битракова Грозданова

Религија и уметност во антиката во Македонија

Скопје 1999

2. S.Düll Die Götterkulte Nordmakedoniens in Römischer Zeit

München 1977

3. И.Маразов Митологиа на Траките Софиа 1994

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. D.R.Miočević Iliri i antički svijet Split 1989

2. Група автори

Lexicon Iconographicum Mythologiae Classicae

3. Релевантни текстови од стручни списанија

Предмети од модулот Раноантичка археологија

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Полеогенеза во Македонија во раната антика

2. Код А1053

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

10

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Проучување на развојот на градовите и тврдините во Македонија од раната антика

11. Содржина на предметната програма: Раноантичка цивилизација во Македонија од архајскиот период (7-6 век пред н.е.), класич- ниот период (5-4 век пред н.е.) и хеленистичкиот период (3-1 век пред н.е.)

12. Методи на учење: Предавања, консултации, вежби

13. Вкупен расположлив фонд на време 300

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи 68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит

редовна посета на наставата и извршување на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата

евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. И. Микулчиќ Антички градови во Македонија МАНУ 1999

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. В. Лилчиќ Линкестида и Девриоп Мак. циви- лизација

2009

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Раноантичка фунерарна археологија

2. Код А204З

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет)

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

10

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување со продлабочени знаења за погребните форми и ритуали во раноантичко вре- ме. Стекнување со знаења за фунерарните прилози, нивната намена и симболичко значе- ње.

11. Содржина на предметната програма: Раноантички некрополи и поединечни гробници на Балканот и компарација со соодвети низ Мадитеранот. Погребни ритуси, сличности и разлики во зависност од периодот, социјалната положба и културната припадност. Поврзување на некрополите со населбите. Гробни при-лози, нивната намена и симболика.

12. Методи на учење: Интерактивна кабинетска и теренска настава, консултации и вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршу-вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. D.C.Kurtz-J.Boardman

Greek Burial Customs London 1971

2. М.Јованов Погребување во антиката помеѓу Вардар и Струма

Скопје 2009

3. M.Andronikos Les tombes Macedoniennes Paris 1993

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. I.Morris Death-Ritual and Social Strukture in Classical Antiquty

Cambridge 1992

2. J.Fedak Monumental tombs of the Hellenistic age

London 1990

3. Релевантни научни трудови од стручни списанија

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Раноантичка тореутика

2. Код А230И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување со продлабочени знаења за тореутиката како занает. Запознавање со производ- ствените центри, нивното значење, културните и економските врски кои произлегуваат од раз- мената на металните производи. Стекнување со знаења за металните садови, нивната наме- на и симболичко значење.

11. Содржина на предметната програма: Појавата на тореутиката како значајна економска гранка на крајот од архајскиот период. Први- те метални садови, центри на продукција, археолошки наогалишта и околности на наогање. Најзнајни депоа на метални садови на Балканот. Стилско-ликовна анализа на овој вид мате- ријал и техники на изработка.

12. Методи на учење: Интерактивна кабинетска и теренска настава, консултации и вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 300

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи 68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка)

до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит

редовна посета на наставата и извршување на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата

евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. М.Јованов Античка бронза во Македонија Скопје 2012

2. C.C.Matusch Classical Bronzes Ithaca and London

1996

3. P.C.Bol Antike bronzetechnik Munich 1985

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. M.Beard, J. Henderson

Classical Art Oxford 2001

2. Grupa avtori Sculpture from antiquity to the Middle Ages

Taschen 1991

3. Релевантни каталози и стручни текстови

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Религија и уметност во антиката

2. Код А231И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со религиските манифестации кај балканските народи во античкиот пе- риод, потеклото, литерарните извори, материјалните докази. Проучување на иконо- графијата преку ликовните дела и нивно уметничко и културно вреднување.

11. Содржина на предметната програма: Извори за верувањата кај Македонците, Пајонците, Илирите, Тракијците и споредува- ње со верувањата кај Хелените; препознавање, идентификација на ликовните прет- стави; споредување и одредување на взаемните влијанија; светилишта, свети мес- та, храмови; традиција и култови кои произлегуваат од верувањата во протоистори- јата.

12. Методи на учење: Интерактивна теренска и кабинетска настава, консултации, вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи

30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна)

15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка)

до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит

редовна посета на наставата и извршу-вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата

евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. В.Битракова Грозданова

Религија и уметност во антиката во Македонија

Скопје 1999

2. S.Düll Die Götterkulte Nordmakedoniens in Römischer Zeit

München 1977

3. И.Маразов Митологиа на Траките Софиа 1994

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. D.R.Miočević Iliri i antički svijet Split 1989

2. Група автори Lexicon Iconographicum Mythologiae Classicae

3. Релевантни текстови од стручни списанија

Предметна програма од втор циклус на судии 1. Наслов на наставниот предмет Раноантичка керамика 2. Код А233И 3. Студиска програма Археологија 4. Организатор на студиската програма (единица,

односно институт, катедра, оддел) Институт за историја на ументоста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор 6. Академска година/семестар /втор 7. Број на

ЕКТС кредити

4

8. Наставник Доц. д-р Антонио Јакимовски 9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да се стекнат со знаење и продлабочување на способноста за распознавање на одредени типови и форми на керамички садови од раноантичкиот период. Да го запознаат начинот на изработка и начинот на украсување на керамичките наоди.

11. Содржина на предметната програма: Керамиката е меѓу најкористените материјали во антиката, и најчест наод (речиси 90% од целокупниот движен материјал) при археолошките ископувања. Со запознавањето на начинот на изработка, начинот на украсување и типологијата на керамичките производи, студентот се стекнува со знаење со кое ќе може да ги препознава, типологизира и датира творбите од керамика( вази, садови, теракотни фигурини, светилки, култни предмети). Според тоа ќе може да одреди во кој керамички центар е произведен еден предмет, а со тоа и трговските врски, според одредени претстави да навлезе во верувањата на одредени народи и индивидуи, како и во одредени идеи и сваќања на луѓето во антиката.

12. Методи на учење: предавања, семинари, теренски вежби. 13. Вкупен расположлив фонд на време 120 часа 14. Распределба на расположивото време 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања –

теоретска настава 10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување 17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F) од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е) од 61 до 70 бода 7 (седум) (D) од 71 до 80 бода 8 (осум) (C) од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата 20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација 22. Литература

22.1 Задолжителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Битракова

Грозданова В.

Споменици од хеленистичкиот период во СР Македонија

Скопје 1987

2. Соколовска В. Исар Марвинци и повардарјето во I

Скопје 1986

милениум пред н. е.

3. Anderson Stojanović

V.

Stobi, the Hellenistic and Roman Pottery

Princeton 1992

22.2 Дополнителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Јакимовски А.

Антички светилки од Република Македонија

Скопје 2012

2. Boardman J.,

Boardman J.,

Athenian Black figure Vases, Athenian Red Figure Vases

London London

1974 1975

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Архитектонска камена пластика во Македонија во раната антика

2. Код А232И

3. Студиска програма археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Проучување на архитектонската камена пластика во Македонија во римскиот царски период

11. Содржина на предметната програма: Проучување на култната и надгробната камена пластика и објекти во Македонија од рано-античкиот период.

12. Методи на учење: Предавања, вежби, дискусии, презентации

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршува-ње на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. В. Лилчиќ Македонскиот камен за боговите, христијаните и за живот по животот, том 1

Македонска цивилизација

2001

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1.

2.

3.

Предметна програма од втор циклус на студии 1. Наслов на наставниот предмет Раноантичка нумизматика во

Македонија 2. Код А234И 3. Студиска програма Археологија 4. Организатор на студиската програма (единица,

односно институт, катедра, оддел) Институт за историја на ументоста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор 6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС

кредити 4

8. Наставник доц. д-р Антонио Јакимовски доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски

9. Предуслови за запишување на предметот 10. Цели на предметната програма (компетенции):

Студентите да ги запознаат основните елементи на нумизматиката во раната антика, во М. Азија и на Балканскиот полуостров, со посебен осврт на античка Македонија; Да ги совла- даат методите и техниките на идентификација и научна обработка на нумизматичкиот ма- теријал.

11. Содржина на предметната програма: Запознавање со нумизматичките развојни етапи, системи, типови, вредности; Монетите на поважните хеленски градови-држави на Балканскиот полуостров; на поважните градови од Мала Азија и Магна Граекиа; Монетите на територијата на р. Македонија: Пајонска нумиз- матика; племенско монетоковање, градови,монетоковање на пајонските владетели; нумиз- матика на македонските кралеви; монетоковање на автономните градови.

12. Методи на учење: Предавања, семинари, теренски вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120 14. Распределба на расположивото време 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања –

теоретска настава 10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови 16.2 Самостојни задачи 30 часови 16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување 17.1 Тестови бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) бодови 17.3 Активност и учество бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F) од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е) од 61 до 70 бода 7 (седум) (D) од 71 до 80 бода 8 (осум) (C) од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен

испит редовна посета на наставата и извршување на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на

наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература 22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Н. Шелдаров и Кралевите во античка Македо- Скопје 1994

В. Лилчиќ

нија и нивните монети во Р. Македонија

2. Е. Петрова Пајонија Скопје 1999 3. H.Gaebler Die antiken Münzen von Makedo-

nia und Paionia, Die antiken Mün- zen Nord-Griechenlands Vol. III. Macedonia and Paionia.

Berlin 1935

22.2 Дополнителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. D. R. Sear,

Greek Coins and ther Values, Vol. I Europe

London 1978

2. D. R. Sear,

Greek Coins and ther Values, Vol. II Asia and North Africa

London 1978

3. В. Битракова Грозданова

Споменици од хеленистичкиот период во СР Македонија

Скопје 1987

Предмети од модулот Античка археологија

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Полеогенеза на Македонија во антиката

2. Код А2063

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар прв семестар 7. Број на ЕКТС кредити

10

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Проучување на развојот на градовите и тврдините во Македонија од зрелата антика

11. Содржина на предметната програма: Античка цивилизација во Македонија од римскиот царски период (1-3 век н.е.)

12. Методи на учење: Предавања, вежби, консултации

13. Вкупен расположлив фонд на време 300

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи 68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршува- ње на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. И. Микулчиќ Антички градови во Македонија

МАНУ Скопје 1999

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. В. Лилчиќ Македонскиот камен за боговите, христијаните и за живот по животот, том 2

Македонска цивилизација, Скопје

2001

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Античка фунерарна археологија

2. Код А2053

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет)

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

10

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот Нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување на продлабочени знаења за погребните форми и ритуали во античко време. Стекнување со знаења за фунерарните прилози, нивната намена и симболичко значење.

11. Содржина на предметната програма: Антички некрополи и поединечни гробници на Балканот и компарација со соодвети низ Ме- дитеранот. Погребни ритуси, сличности и разлики во зависност од периодот, социјалната положба и културната припадност. Поврзување на некрополите со населбите. Гробни при-лози, нивната намена и симболика.

12. Методи на учење: Интерактивна кабинетска и теренска настава, консултации и вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 300

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи 68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит

редовна посета на наставата и извршува-ње на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата

евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Група автори Културна историја на Македонија УКН 2012

2. Вилкес Џ. Народи на Европа-Илири Блеквил 1995

3. Папазоглу Ф. Средњебалканска племена у предримско доба

ЦБИ 1969

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Религија и уметност во антиката

2. Код А240И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со религиските манифестации кај балканските народи во античкиот период, потеклото, литерарните извори, материјалните докази. Проучување на иконографијата пре- ку ликовните дела и нивно уметничко и културно вреднување.

11. Содржина на предметната програма: Извори за верувањата кај Македонците, Пајонците, Илирите, Тракијците и споредување со верувањата кај Хелените; препознавање, идентификација на ликовните претстави; споре- дување и одредување на взаемните влијанија; светилишта, свети места, храмови; тради- ција и култови кои произлегуваат од верувањата во протоисторијата.

12. Методи на учење: Интерактивна теренска и кабинетска настава, консултации, вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи

30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршу-вање на на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. В.Битракова Грозданова

Религија и уметност во антиката во Македонија

Скопје 1999

2. S.Düll Die Götterkulte Nordmakedoniens in München 1977

Römischer Zeit

3. И.Маразов Митологиа на Траките Софиа 1994

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. D.R.Miočević Iliri i antički svijet Split 1989

2. Група автори Lexicon Iconographicum Mythologiae Classicae

3. Релевантни текстови од стручни списанија

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Архитектонска камена пластика во Македонија во антиката

2. Код А241И

3. Студиска програма археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет)

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов доц. д-р Антонио Јакимовски д-р Дафина Герасимовска

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Проучување на архитектонската камена пластика во Македонија во римскиот царски период

11. Содржина на предметната програма: Проучување на култната и надгробната камена пластика и објекти во Македонија од 1-3 век н.е.

12. Методи на учење: Предавање, вежби, консултации и дискусии

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит

редовна посета на наставата и извршува- ње на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата

евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. В. Лилчиќ Македонскиот камен за боговите, христијаните и за живот по животот, том 1

Македонска цивилизација, Скопје

2001

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1.

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Античка керамика во Македонија

2. Код А242И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на ументоста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар

7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Антонио Јакимовски доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да се стекнат со знаење и продлабочување на способноста за распознавање на одредени типови и форми на керамички садови од раноантичкиот период. Да го запознаат начинот на изработка и украсување на керамичките наоди.

11. Содржина на предметната програма: Керамиката е меѓу најкористените материјали во антиката, и најчест наод (речиси 90% од це- локупниот движен материјал) при археолошките ископувања. Со запознавањето на начинот на изработка, начинот на украсување и типологијата на керамичките производи, студентот се стекнува со знаење со кое ќе може да ги препознава, типологизира и датира творбите од ке- рамика( вази, садови, теракотни фигурини, светилки, култни предмети). Според тоа ќе може да одреди во кој керамички центар е произведен еден предмет, а со тоа и трговските врски, според одредени претстави да навлезе во верувањата на одредени народи и индивидуи, ка- ко и во одредени идеи и сфаќања на луѓето во антиката.

12. Методи на учење: Предавања, семинари, теренски вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка)

до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит

редовна посета на наставата и извршување на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата

евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Битракова Споменици од хеленистичкиот Скопје 1987

Грозданова В. период во СР Македонија

2. Соколовска В. Исар Марвинци и повардарјето во I милениум пред н. е.

Скопје 1986

3. Anderson Stojanović V.

Stobi, the Hellenistic and Roman Pottery

Princeton 1992

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Јакимовски А.

Антички светилки од Република Македонија

Скопје 2012

2. Boardman J.,

Athenian Black figure Vases,

London

1974

3. Boardman J., Athenian Red Figure Vases London 1975

Предметна програма од втор циклус на студии 1. Наслов на наставниот предмет Античка нумизматика во Македонија 2. Код А243И 3. Студиска програма Археологија 4. Организатор на студиската програма (единица,

односно институт, катедра, оддел) Институт за историја на ументоста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор 6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС

кредити 4

8. Наставник доц. д-р Антонио Јакимовски доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски

9. Предуслови за запишување на предметот 10. Цели на предметната програма (компетенции):

Студентите да ги запознаат основните елементи на нумизматиката во раната антика, во М. Азија и на Балканскиот полуостров, со посебен осврт на античка Македонија; Да ги совла- даат методите и техниките на идентификација и научна обработка на нумизматичкиот ма- теријал.

11. Содржина на предметната програма: Запознавање со нумизматичките развојни етапи, системи, типови, вредности; Монетите на поважните хеленски градови-држави на Балканскиот полуостров; на поважните градови од Мала Азија и Магна Граекиа; Монетите на територијата на р. Македонија: Пајонска нумиз- матика; племенско монетоковање, градови,монетоковање на пајонските владетели; нумиз- матика на македонските кралеви; монетоковање на автономните градови.

12. Методи на учење: Предавања, семинари, теренски вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120 14. Распределба на расположивото време 15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања –

теоретска настава 10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови 16.2 Самостојни задачи 30 часови 16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување 17.1 Тестови 70 бодови 17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови 17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F) од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е) од 61 до 70 бода 7 (седум) (D) од 71 до 80 бода 8 (осум) (C) од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А) 19. Услов за потпис и полагање на завршен

испит редовна посета на наставата и извршување на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик 21. Метод на следење на квалитетот на

наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература 22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година 1. Н. Шелдаров и

В. Лилчиќ Кралевите во античка Македо- нија и нивните монети во Р.

Скопје 1994

Македонија

2. Е. Петрова Пајонија Скопје 1999 3. H.Gaebler Die antiken Münzen von Makedo-

nia und Paionia, Die antiken Mün- zen Nord-Griechenlands Vol. III. Macedonia and Paionia.

Berlin 1935

22.2 Дополнителна литература Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. D. R. Sear,

Greek Coins and ther Values, Vol. I Europe

London 1978

2. D. R. Sear,

Greek Coins and ther Values, Vol. II Asia and North Africa

London 1978

3. В. Битракова Грозданова

Споменици од хеленистичкиот период во СР Македонија

Скопје 1987

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Домувањето во античкиот период

2. Код А244И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на ументоста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар

7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов доц. д-р Антонио Јакимовски насл. доц.д-р Дафина Герасимовска

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување со продлабочени сознанија врзани за значењето на куќата, домаќинството и фамилијата во античкиот период во медитеранските простори, формите и типовите на ар- хитектонските градби наменети за живеење на фамилијата и местото на човечкиот дом во рамките на општеството.

11. Содржина на предметната програма: Организација на куќата во античкиот период. Локација на објектите за домување во рамки- те на градската агломерација и надвор од градските населби. Дефинирање на поимот ој- кос, куќа, фамилија, домаќинство во хеленскиот свет. Литературните извори за куќата и до- маќинството кај Хелените. Улогата на жените и мажите во функционирањето на хеленско- то домаќинство. Нормативниот стандард на машкиот и женскиот простор во хеленската ку- ќа. Типови станбени објекти кај Хелените и нивните составни елементи. Ојкосот како клу- чен елемент во општеството и базична единица на полисот. Дефинирање на поимот домус, домаќинство и фамилија во римскиот свет. Хиерархијата во рамките на римското домаќинство. Видови станбени градби во римскиот период. Простор- на и функционална организација на објектите за домување во градовите и надвор од град- ските населби. Повеќекратното значење на римскиот домус. Домусот и општествениот ста- тус на неговиот домаќин. Ритуалите врзани за домусот. Промени во концепцијата на куќи- те, резиденциите во текот на доцноантичкиот период. Менување на улогата на домаќин- ството во општеството во времето на доцната антика.

12. Методи на учење: предавања, семинари, теренски вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит

редовна посета на наставата и извршување на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата

евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. L.Nevett Houses and Society in Ancient Greek World

Cambridge 2001

2. S.Hales The Roman House and Social Identity

Cambridge 2003

3. Д.Герасимовска Улогата на живеалиш- тето во културата на живеење низ антиката во Р.Македонија

Каламус 2009

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. N.Cahill Houses and City Organization at Olynthus

Yale University Press

2002

2. A.Wallace-Hadrill Houses and Society in Pompeii and Herculaneum

Princeton 1994

3. E.W.Leach The Social Life of Painting in Ancient Rome and on the Bay of Naples

Cambridge 2004

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Античка тореутика

2. Код А245И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување со продлабочени знаења за тореутиката како занает во текот на римскиот пе- риод. Запознавање со производствените центри, нивното значење, културните и економски- те врски кои произлегуваат од размената на металните производи. Стекнување со знаења за металните садови, нивната намена и симболичко значење.

11. Содржина на предметната програма: тореутиката како значајна економска гранка во римско време. Типови на метални садови, нивна намена, центри на продукција, археолошки наоѓа- лишта и околности на наогање. Најзнајни депоа на метални садови од римско време на Балканот. Стилско-ликовна анализа на овој вид материјал и техники на изработка.

12. Методи на учење: Интерактивна кабинетска и теренска настава, консултации и вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи

30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршу- вање на тековната настава

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. М.Јованов Античка бронза во Македонија

Скопје 2012

2. W.Lamb Greek and Roman New York 1929

Bronzes

3. C.Mattusch The art and Craft of Greek and Roman Statuary

Ithaca and London

1996

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. M.Comestock, C.Vermeule

Greek, Etruscan and Roman bronzes in the Muzeum of Fine Arts

Boston 1971

2. A. de Ridder Les Bronzes antiques du Louvre, I et II

Paris 1913-1915

3. Референтни каталози од изложби и стручни текстови објавени во домашни и меѓународни списанија

Предмети од модулот Доцноантичка археологија

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Полеогенеза на Македонија во доцната антика

2. Код А1073

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар прв семестар 7. Број на ЕКТС кредити

10

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Проучување на развојот на градовите и тврдините во Македонија од доцната антика

11. Содржина на предметната програма: Античка цивилизација во Македонија од доцно римскиот период (3-6 век н.е.). Проучување на доцноантичките градови во Македонија, патните магистрали, категориите на доцноантич- ките устврдувања: кастели стражи, кастели спекули, руднички кастели. Административните граници на доцноантичките провинции

12. Методи на учење: Предавања, вежби, дискусии

13. Вкупен расположлив фонд на време 300

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи 68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршува-ње на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата

евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. И. Микулчиќ Антички градови во Македонија

МАНУ, скопје 1999

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. I. Mikulčić Nordmakedonien BАDW-Munchen 2002

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Доцноантичка фунерарна археологија

2. Код А2063

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет)

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

10

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување со продлабочени знаења за погребните форми и ритуали во доцноантичко вре- ме. Стекнување со знаења за фунерарните прилози, нивната намена и симболичко значе- ње.

11. Содржина на предметната програма: Антички некрополи и поединечни гробници на Балканот и компарација со соодвети низ Ме- дитеранот. Погребни ритуси, сличности и разлики во зависност од периодот, социјалната положба и културната припадност. Поврзување на некрополите со населбите. Гробни при-лози, нивната намена и симболика. Појавата на христијанството и промените во фунерар- ната сфера кои ги носи новата религија.

12. Методи на учење: Интерактивна кабинетска и теренска настава, консултации и вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 300

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи 68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршу-вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. А. Јовановиќ Римске некрополе на територији Југославије

Београд 1984

2. И.Микулчиќ Доцноримски гробови од Скупи ГЗФФ 26, Скопје

1974

3. Љ:Зотовиќ, Ч.Јордовиќ

Viminacium 1 Београд 1990

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. М.Јованов Погребување во антиката помеѓу Вардар и Струма

Скопје 2009

2. Релевантни научни трудови од стручни списанија

3.

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Доцноантичка тореутика

2. Код А250И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Стекнување со продлабочени знаења за тореутиката како занает во текот на доцно антич- киот период. Запознавање со производствените центри, нивното значење, културните и економските врски кои произлегуваат од размената на металните производи. Стекнување со знаења за металните садови, нивната намена и симболичко значење.

11. Содржина на предметната програма: тореутиката како значајна економска гранка во римско време. Типови на метални садови, нивна намена, центри на продукција, археолошки наоѓалишта и околности на наогање. Нај- знајни депоа на метални садови од римско време на Балканот. Стилско-ликовна анализа на овој вид материјал и техники на изработка.

12. Методи на учење: Интерактивна кабинетска и теренска настава, консултации и вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи

30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршу-вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. М.Јованов Античка бронза во Македонија Скопје 2012

2. W.Lamb Greek and Roman Bronzes New York 1929

3. C.Mattusch The art and Craft of Greek and Ithaca and 1996

Roman Statuary London

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. M.Comestock, C.Vermeule

Greek, Etruscan and Roman bronzes in the Muzeum of Fine Arts

Boston 1971

2. A. de Ridder Les Bronzes antiques du Louvre, I et II

Paris 1913-1915

3. Референтни каталози од изложби и стручни текстови објавени во домашни и меѓународни списанија

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Религија и уметност во антиката

2. Код А251И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Марјан Јованов проф.д-р Драги Митревски доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Запознавање со религиските манифестации кај балканските народи во античкиот период, потеклото, литерарните извори, материјалните докази. Проучување на иконографијата пре- ку ликовните дела и нивно уметничко и културно вреднување.

11. Содржина на предметната програма: Извори за верувањата кај Македонците, Пајонците, Илирите, Тракијците и споредување со верувањата кај Хелените; препознавање, идентификација на ликовните претстави; споре- дување и одредување на взаемните влијанија; светилишта, свети места, храмови; тради- ција и култови кои произлегуваат од верувањата во протоисторијата.

12. Методи на учење: Интерактивна теренска и кабинетска настава, консултации, вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. В.Битракова Грозданова

Религија и уметност во антиката во Македонија

Скопје 1999

2. S.Düll Die Götterkulte Nordmakedoniens in Römischer Zeit

München 1977

3. И.Маразов Митологиа на Траките Софиа 1994

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. D.R.Miočević Iliri i antički svijet Split 1989

2. Група автори Lexicon Iconographicum Mythologiae Classicae

3. Релевантни текстови од стручни списанија

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Архитектонска камена пластика во Македонија во доцната антика

2. Код А252И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Инсатитут за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Антонио Јакимовски доц. д-р Марјан Јованов д-р Дафина Герасимовска

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Проучување на архитектонската камена пластика во Македонија во доцно римскиот период (4-6 век н.е.)

11. Содржина на предметната програма: Камената архитектонска пластика во Македонија од доцната антика (4-6 век н.е.)

12. Методи на учење: Предавање, настава, вежби

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршу-вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. В. Лилчиќ Македонскиот камен за боговите, христијаните и за живот по животот, том 2, Скопје

Македонска цивилизација

2002

2.

3.

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. В. Лилчиќ Ранохристијанска црква Македонска 2003

цивилизација

2. С. Филипова

Архитектонска декоративна скулптура во Македонија

Матица Македонска

1997

3. С. Филипова

Рановизантиските капители во Република Македонија

Каламус, Скопје

2006

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Сакрална архитектура во Македонија во доцната антика

2. Код А253И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник проф. д-р Елизабета Димитрова доц. д-р Антонио Јакимовски доц. д-р Марјан Јованов

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Проучување на сакралната архитектура во Македонија од 4-6 век н.е.

11. Содржина на предметната програма: Оформувањето и развојот на ранохристијанските сакрални објекти, категории: црковни куќи, куќи на маченици, базилики епископски, градски, вонградски, ранохристијанските куќи, епископски комплекси во Македонија. Значењето на архитектонските делови на ба- зиликата во светлината на трансформаци- јата на паганската религија во христијанска. Поимањето на космосот во антиката како исходиште на идејата за создавање на бази- ликалниот план.

12. Методи на учење: Предавање, вежби, дискусии

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит

редовна посета на наставата и извршување на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата

евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Виктор Лилчиќ Ранохристијанска црква

Македонска цивилизација

2003

2.

3.

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Блага Алексова Loca Sanctorum Macedoniae

Матица Македонска

1995

2. R. Hoddinott Early Byzantine Churches in Macedonia and southern Serbia

London 1963

3.

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Доцноантичка керамика во Македонија

2. Код А254И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на ументоста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Антонио Јакимовски проф. д-р Драги Митревски доц. д-р Марјан Јованов

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да се стекнат со знаење и продлабочување на способноста за распознавање на одредени типови и форми на керамички садови од доцноантичкиот период. Да го запознаат начинот на изработка и украсување на керамичките наоди.

11. Содржина на предметната програма: Керамиката е меѓу најкористените материјали во антиката, и најчест наод (речиси 90% од це- локупниот движен материјал) при археолошките ископувања. Со запознавањето на начинот на изработка, начинот на украсување и типологијата на керамичките производи, студентот се стекнува со знаење со кое ќе може да ги препознава, типологизира и датира творбите од ке- рамика( вази, садови, теракотни фигурини, светилки, култни предмети). Според тоа ќе може да одреди во кој керамички центар е произведен еден предмет, а со тоа и трговските врски, според одредени претстави да навлезе во верувањата на одредени народи и индивидуи, ка- ко и во одредени идеи и сфаќања на луѓето во антиката.

12. Методи на учење: Предавања, семинари, теренски вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) бодови

17.3 Активност и учество бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршува-ње на тековните обрски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Битракова Грозданова В.

Споменици од хеленистичкиот период во СР Македонија

Скопје 1987

2. Соколовска В. Исар Марвинци и повардарјето во I милениум пред н. е.

Скопје 1986

3. Anderson Stojanović V.

Stobi, the Hellenistic and Roman Pottery

Princeton 1992

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Јакимовски А.

Антички светилки од Република Македонија

Скопје 2012

2. Boardman, J. Athenian Black Figure Vasses London 1974

3. Boardman J., Athenian Red Figure Vases London 1975

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Доцноантичка нумизматика во Македонија

2. Код А255И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на ументоста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник доц. д-р Антонио Јакимовски проф. д-р Драги Митревски доц. д-р Марјан Јованов

9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Студентите да ги запознаат основните елементи на нумизматиката во доцноантичкиот пери- од, со посебен акцент на Република Македонија; Да ги совладаат методите и техниките на идентификација и научна обработка на нумизматичкиот материјал.

11. Содржина на предметната програма: Запознавање со доцноантичкиот/рановизантиски монетарен систем; со реформите во моне- тарниот систем, како и со монетите кои се пронаоѓаат на територијата на Р.Македонија; нивно препознавање и хронолошко определување.

12. Методи на учење: предавања, семинари, теренски вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршува-ње на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. W. Hahn

Moneta Imperii Byzantini, 1. Teil von Anastasius I bis Justinianus I.

Wien 1973

2. W. Hahn Moneta Imperii Byzantini, 2. Teil von Justinus II bis Phocas.

Wien 1975

3. The Roman Imperial Coinage (RIC), Volumes 1-10.

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. D. R. Sear Byzantine Coins and ther Values

London 1980

2. J. Babelon Antička numizmatika Beograd 1970

3. Различни извори

Македонски нумизматички гласник бр. 1 до бр. 4

Скопје

1. Наслов на наставниот предмет Византиска археологија

2. Код А1083

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметност и археологија, Археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар прв семестар 7. Број на ЕКТС кредити

10

8. Наставник проф. д-р Елизабета Димитрова доц. д-р Антонио Јакимовски доц. д-р Марјан Јованов

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Просторот на Р. Македонија е во сферата на силно византиско влијние, историјата и исто- ријата на уметноста на Византија се добро познати. По овој предмет ќе се добијат продла- бочени сознанија за византиската материјална култура.

11. Содржина на предметната програма: Тежиштето на проучувањата се ставаат врз следното:

- Објекти од применетата уметност: култни предмети, култни објекти, накит, украсни додатоци на оружјето и утилитарните предмети;

- Оружје; - Керамика; - Varia

12. Методи на учење: Консултации или предавање доколку има доволен број на студенти.

13. Вкупен расположлив фонд на време 300

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи 68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Присуство на предавања и извршување на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Острогорски, Г. Историја на Византија Наша Книга 1990

2. Манева, Е. Средновековен Накит РЗЗСК 1992

3. Манева, Е. Рано средновековна материјална култура во Македонија – корпус Македонија

Евробалкан 2012

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Манева, Е. Средновековна некропола Пепелиште, лок. Трнче-Стреа

Македонска цивилизација

2000

2. Ed. D. Buckton Byzantium, Treasures of Byzantine Art and Culture

London 1994

3. Ed. H. Evans Byzantium, Faith and Power (1261-1557),

The Metropolitan Museum of Art

2004

1. Наслов на наставниот предмет Средновековна фунерарна археологија

2. Код А2073

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

10

8. Наставник Проф. д-р Елизабета Димитрова доц. д-р Антонио Јакимовски доц. д-р Марјан Јованов

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат научни и продлабочени сознанија за степенот на истраженост на среднове-ковните некрополи во Р.Македонија, поврзаноста на артефактите соопштествениот соција- лен статус на нивните носители, вообичаените погребни форми, ритуси и обичаи.

11. Содржина на предметната програма: Средновековните некрополи во Р. Македонија. Погребни форми, ритуси и обичаи. Матери- јална култура. Куриозитети.

12. Методи на учење: Консултации, предавања, дискусии

13. Вкупен расположлив фонд на време 300

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

24 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 68 часови

16.2 Самостојни задачи 68 часови

16.3 Домашно учење 140 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовно присуство на предавања и извр-шување на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Манева, Е. Средновековен накит од Македонија

РЗЗСК 1992

2. Манева, Е. Крстеви – Средновековна некропола

РЗЗСК 2000

3. Манева, Е. Inventaria Archaeologica Personarum Каламус 2012

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Манева, Е. Средновековна некропола Пепелиште, лок. Трнче-Стреа

Македонска цивилизација

2000

2. Група автори

Археолошка карта на Македонија, том. I, II, III,

МАНУ 1995, 1996, 1998

3.

1. Наслов на наставниот предмет Ранохристијанска археологија во Македонија

2. Код А260И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник Проф. д-р Елизабета Димитрова доц. д-р Антонио Јакимовски доц. д-р Марјан Јованов

9. Предуслови за запишување на предметот нема

10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се добијат научни и продлабочени сознанија за историјатот на истражување на раното христијанство во Р. Македонија, библиските учења, литургиката во раното христијанство, мартирологијата, административната поделба во периодот во периодот од 4. до 6. век, доц- ноантичките провинции на територијата на Р. Македонија, епископските центри, сакралната архитектура, црковниот мобилијар и фреско декорација, како и со подвижните артефакти со христијанско обележје.

11. Содржина на предметната програма: Доцноантичките провинции на територија на Р. Македонија. Епископи и епископски центри. Ранохристијански објекти во Скупи, Стоби, Баргала, Лихнид, Хераклеја. Црковен мобилијар.

12. Методи на учење: Консултации, предавања, вежби

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 30 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Редовно следење на наставата и извршу-вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски

21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Алексова, Б. Loca Sanctorum Macedoniae, култ на мартирите во Македонија од IV до IX век.

Скопје 1995

2. Братож, Р. Ранохристијанската црква во Македонија и нејзините односи со Рим

Македонско наследство 13

2000

3. Лилчиќ, В. Македонскиот камен за боговите, христијанството и за животот по животот, Том II,

Македонска цивилизација

2002

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Димитрова, Елизабета

Виничката мистерија – керамичката ризница од доцноантичкото кале

Музеј Теракота Виница

2012

2. Мирковиќ, Л. Православна литургика, втор, посебен дел (свети тајни и молитвословија)

Охрид 2002

3. Алексова, Б. Епископијата на Брегалница ИИСК - Прилеп 1989

1. Наслов на наставниот предмет Археологија на османлиски период

2. Код А261И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметност и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник Проф. д-р Елизабета Димитрова доц. д-р Марјан Јованов доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот Запишан на втор циклус на студии.

10. Цели на предметната програма (компетенции): Историјата и историјата на уметност на османлискиот период се добро познати. Археологи- јата од неодамна почна да го прочува овој период. Цел на овие прочување е запознавање со турското средновековие (15-18 век) и преродбенскиот период (крај на 18 и 19 век).

11. Содржина на предметната програма: Прочување на глобалните појави во материјалната култура од османлискиот период и спе- цифичните прилики и особеностите на материјалната култура во Македонија. Специфики на:

- Градовите; - Некрополите (христијанските кои имаат гробни прилози за разлика од другите); - Османлиска и локална керамика; - Османлиски ковници во Македонија (Скопје, Кратово и Охрид); - Накит и украсни предмети и - varia

12. Методи на учење: Консултации или предавање доколку има доволен број на студенти.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит Присуство на предавања и извршување на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата Евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Стојановски, Александар

Македонија во турското средновековие

Наша Книга 1989

2. Манева, Е. Древниот накит од Македонија – Некропола Водоча

Каламус 2007

3. Манева, Е. Археологија на турското средновековие, корпус Македонија

Евробалкан 2012

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Манева. Елица Inventaria Archaeologica Personarum

Македонска цивилизација

2000

2. Матковски, Александар

Македонија во делата на странските патеписци (1371-1777)

Ѓурѓа 1995

3. Иналџик, Халил Османската империја Скопје 2002

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Циркулација на монетите низ Средниот век

2. Код A262И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник Проф. д-р Елизабета Димитрова доц. д-р Марјан Јованов доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот Положени два задолжителни предмети

10. Цели на предметната програма (компетенции): Остручување за конкретни методолошки и научни сознанија поврзани за структурата и фун- кционирањето на средновековните монетарни системи и нивното значење за развојот на економијата и политичкиот идентитет; стекнување на знаење за идентификација и катало- гизирање на средновековните монети; проширување на знаењата за методолошките при стапи кон проучувањето и интрепретирањето на наодите на монети.

11. Содржина на предметната програма: -продукција на пари и монетарни реформи во средновековниот период (309 г. - 1395 г.) и нивниот ефект врз локалната економија во Македонија; -структурата на монетарните системи и видовите пари кои биле во оптек на територијата на Македонија во средновековието; -анализа на дистрибуциата и циркулацијата на пари; наодите на монети и нивниот архео- лошки контекст.

12. Методи на учење: Интерактивна настава, консултации, вежби.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит редовна посета на наставата и извршу- вање на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата македонски јазик јазик

21. Метод на следење на квалитетот на наставата евалуација и самоевалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Ph.Grierson Byzantine Coins London 1986

2. K.Hristovska A Contribution to the Fourteen Century Venetian Imitative Coinage Found on the Territory of the Republic of Macedonia

Makedonski numizmaticki glasnik 2

1996

3. Е.Павловска, М. Хаџи-Манева, К.Христовска,

Парите и паричните системи во Македонија, постојана музејска поставка во НБРМ

НБРМ 2012

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. C.Grozdanov ed. Coins and Mints in Macedonia Skopje 2002

2. В. Иванишевиќ Новчарство средновековне Србије

Београд 2003

3. Референцијални нумизматички каталози за идентификација на монети

Предметна програма од втор циклус на студии

1. Наслов на наставниот предмет Средновековна архитектура во Македонија

2. Код А263И

3. Студиска програма Археологија

4. Организатор на студиската програма (единица, односно институт, катедра, оддел)

Институт за историја на уметноста и археологија

5. Степен (прв, втор, трет) Втор

6. Академска година/семестар втор семестар 7. Број на ЕКТС кредити

4

8. Наставник проф. д-р Елизабета Димитрова доц. д-р Марјан Јованов доц. д-р Антонио Јакимовски

9. Предуслови за запишување на предметот

10. Цели на предметната програма (компетенции): Да се стекнат продлабочени сознанија за процесите на развој на архитектонската продукци- ја во Средновековна Македонија, за неговите типолошки, естетски и културолошки особе- ности.

11. Содржина на предметната програма: Историски контекст на развојот на средновековното градителство на македонското подрач- је. Периодизација, хронологизација и типологизација на архитектонските споменици од ме- диевалната епоха. Анализа на архитектонските концепти: 1. Период на првиот културен по-дем (спомениците во Охрид и Преспа), 2. Средновизантиска архитектонска креација (Охрид, Скопската област, Струмица, Преспа), 3. Епоха на синтези во архитектонската продукција XIII-XV век (владетелски, благороднички и свештенички донации)

12. Методи на учење: Интерактивна настава, студии на случај, дискусии.

13. Вкупен расположлив фонд на време 120

14. Распределба на расположивото време

15. Форми на наставните активности 15.1 Предавања – теоретска настава

10 часови

16. Други форми на активности 16.1 Проектни задачи 20 часови

16.2 Самостојни задачи 30 часови

16.3 Домашно учење 60 часови

17. Начин на оценување

17.1 Тестови 70 бодови

17.2 Семинарска работа / проект (презентација: писмена и усна) 15 бодови

17.3 Активност и учество 15 бодови

18. Критериуми за оценување (бодови / оценка) до 50 бода 5 (пет) (F)

од 51 до 60 бода 6 (шест) (Е)

од 61 до 70 бода 7 (седум) (D)

од 71 до 80 бода 8 (осум) (C)

од 81 до 90 бода 9 (девет) (В)

од 91 до 100 бода 10 (десет) (А)

19. Услов за потпис и полагање на завршен испит

редовна посета на наставата и извршување на тековните обврски

20. Јазик на кој се изведува наставата Македонски јазикс

21. Метод на следење на квалитетот на наставата

евалуација и самоeвалуација

22. Литература

22.1 Задолжителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Коруновски С, Димитрова Е.,

Византиска Македонија Jaca Book-Milano/Просветно дело-Скопје

2006

2. Димитрова Е. Коруновски С. Грандаковска С.,

Средновековна Македонија. Култура и уметност, Македонска цивилизација

Форум Плус-Скопје

2012

3. Кузман П. Димитрова Е.,

Охрид Sub Specie Aeternitatis

Данте-Охрид 2010

22.2 Дополнителна литература

Р. бр. Автор Наслов Издавач Година

1. Wharton A. J. Art of Empire. Painting and Architecture of the Byzantine Periphery

The Pennsylvania State University Press-University Park and London

1998

2. P. L. Vocotopulos The Role of Constantinopolitan Architecture during the Middle and Late Byzantine Period, Jahrbuch der Osterreichischen Byzantinistik 31/2,

Osterreichischen Akademie der Wissenschaften, Wien

1981

3. Curcic S. Architecture in the Byzantine Sphere of Influence Arround the Middle of the Fourteenth Century, Дечани и византијска уметност средином XIV века

Београд 1989

РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА

УНИВЕРЗИТЕТ „СВ. КИРИЛ И МЕТОДИЈ“ – СКОПЈЕ

ФИЛОЗОФСКИ ФАКУЛТЕТ

У П А Т С Т В О за условите, критериумите и правилата за студирање

на прв и втор циклус универзитетски студии на Филозофскиот факултет Скопје

I. ОРГАНИЗАЦИЈА И ВРЕМЕНСКИ РАСПОРЕД НА СТУДИИТЕ ОД I И II ЦИКЛУС НА СТУДИИ

Вкупниот број на часови предавања и вежби неделно за I (прв) циклус на

студии изнесува најмногу 30 часа. Наставната ангажираност во текот на

учебната година изнесува вкупно 30 недели, по 15 недели во секој семестар.

Наставните обврски за секој предмет се состојат од: предавања,

аудиториски и лабораториски вежби, изработка на семинарски работи,

елаборати, проекти, изработка на домашни работи, клиничка практика,

студентска стручна практика, теренска настава, консултации и испити, во обем

утврден со предметната програма.

Сите наставни обврски за секој предмет треба да бидат објавени 2 (две)

недели пред почетокот на уписот на семестарот. При тоа треба да бидат

објавени условите за добивање на правото за полагање (право на потпис од

предметот) и реализација на проверката на знаење на предметот.

Координатор на ЕКТС

Координаторот за ЕКТС на секој Институт има должност да ги информира

студентите за листата на изборни предмети од наредниот семестар 20

(дваесет) дена пред завршувањето на тековниот семестар.

Координаторот треба да ги координира информативните средби на

предметните наставници со студентите со цел претставување на изборните

предметни програми.

Координаторот треба навремено да ги информира студентите за нивните

должности од административен карактер (навремено запишување и

заверување на семестрите, роковите за пријавување на испитите, можности за

студентска мобилност и друго).

Координаторот во консултација со Раководителот на Институтот треба

редовно и навремено да доставува и ажурира значајни информации за

студентите до web администраторот на факултетот.

II. НАПРЕДУВАЊЕ НА СТУДЕНТОТ

Студентите напредуваат во студиите преку исполнување на обврските

предвидени со студиската и предметните програми и полагање на испити од

предвидените предмети/модули.

Запишување семестар

Студентот запишува нареден зимски/летен семестар, доколку ги

исполнил обврските предвидени со студиската програма. Темпото на

студирање го одредува самиот студент, односно од темпото на завршување на

обврските предвидени со предметните, односно студиските програми зависи

времетраењето на студирањето на студентот.

При запишувањето на семестарот, студентот најпрво ги запишува

неположените задолжителни и изборни предмети од соодветниот

(летен/зимски) семестар, а потоа задолжителните предмети од тековниот

семестар и на крај, изборните предмети од тековниот семестар, но на тој начин

што неговите вкупни студиски обврски во еден семестар не го надминуваат

предвидениот број на ЕКТС-кредити и тоа:

- Трет семестар: студентот најпрво ги запишува заостанатите

неположени предмети од I семестар (доколку има такви), потоа ги

запишува задолжителните предмети од тековниот семестар и на

крајот изборните предмети од тековниот (III-трет) семестар. Збирот на

бројот на кредитите од запишаните предмети во семестарот не смее

да изнесува повеќе од 35.

- Четврт семестар: студентот најпрво ги запишува заостанатите

неположени предмети од II семестар (доколку има такви), потоа ги

запишува задолжителните предмети од тековниот (IV-четврти)

семестар и на крајот изборните предмети од тековниот семестар.

Збирот на бројот на кредитите од запишаните предмети во

семестарот не смее да изнесува повеќе од 35.

- Петти семестар: студентот најпрво ги запишува заостанатите

неположени предмети од I и III семестар (доколку има такви), потоа ги

запишува задолжителните предмети од тековниот (V-петти) семестар

и на крајот изборните предмети од тековниот семестар. Збирот на

бројот на кредитите од запишаните предмети во семестарот не смее

да изнесува повеќе од 35.

- Шести семестар: студентот најпрво ги запишува заостанатите

неположени предмети од II и IV семестар (доколку има такви), потоа ги

запишува задолжителните предмети од тековниот (VI-шести) семестар

и на крајот изборните предмети од тековниот семестар. Збирот на

бројот на кредитите од запишаните предмети во семестарот не смее

да изнесува повеќе од 35.

- Седми семестар: студентот најпрво ги запишува заостанатите

неположени предмети од I, III и V семестар (доколку има такви), потоа

ги запишува задолжителните предмети од тековниот (VII-седми)

семестар и на крајот изборните предмети од тековниот семестар.

Збирот на бројот на кредитите од запишаните предмети во

семестарот не смее да изнесува повеќе од 35.

- Осми семестар: студентот најпрво ги запишува заостанатите

неположени предмети од II, IV и VI семестар (доколку има такви),

потоа ги запишува задолжителните предмети од тековниот (VIII-осми)

семестар и на крајот изборните предмети од тековниот семестар.

Збирот на бројот на кредитите од запишаните предмети во

семестарот не смее да изнесува повеќе од 35.

Предметите кои се нудат како изборни во соодветниот семестар

Факултетот ќе ги објави во електронска форма на web страната на Факултеттот,

2 седмици пред почетокот на семестарот.

При повторно запишување на неположен изборен предмет, студентот

има право да го замени изборниот предмет со друг изборен предмет од

понудените изборни предмети во соодветниот семестар.

Студентот во еден семестар може да запише најмалку 21 кредит, а

најмногу 35 ЕКТС – кредити.

На особено успешните студенти (со просечен успех поголем од 8,5) може

да им се дозволи да запишат до 40 ЕКТС кредити во семестар и тоа: прво ги

запишува 30-те предвидени кредити од семестарот кој го запишува, а потоа

уште максимум 10 кредити од наредниот соодветен (зимски или летен)

семестар.

Молбата за запишување на поголем број кредити се доставува до

студентската служба на факултетот и се одобрува од продеканот за настава.

Студентот од втор циклус на студии на едногодишна студиска програма

(II семестри/60 кредити) запишува и наредни семестри доколку по

завршувањето на вториот семестар и полагање на испитите од предметите во

предвидените испитни сесии има заостанати/неположени предмети.

Студентот од втор циклус на студии на двегодишна студиска програма (IV

семестри/120 кредити) запишува нареден семестар по следниот редослед:

- Трет семестар: студентот најпрво ги запишува заостанатите

неположени предмети од I семестар, потоа ги запишува

задолжителните предмети од тековниот семестар и на крајот

изборните предмети од тековниот (III-трет) семестар. Збирот на бројот

на кредитите од запишаните предмети во семестарот не смее да

изнесува повеќе од 35.

- Четврт семестар: студентот најпрво ги запишува

заостанатите неположени предмети од II семестар, потоа ги запишува

задолжителните предмети од тековниот (IV-четврти) семестар и на

крајот изборните предмети од тековниот семестар. Збирот на бројот

на кредитите од запишаните предмети во семестарот не смее да

изнесува повеќе од 35.

Студентот запишува и наредни семестри доколку по завршувањето на

четвртиот семестар и полагање на испитите од предметите во предвидените

испитни сесии има заостанати/неположени предмети.

Студентот е должен да го запише семестарот по електронски пат и да

поднесе писмена пријава во службата за студентски прашања во роковите

предвидени за запишување на семестар.

Запишувањето на предметните програми во следен семестар се врши во период од 2 седмици пред почетокот на семестарот и не смее да трае повеќе од 15 дена од почетокот на семестарот.

Датумите за роковите за запишување на нов семестар факултетот има

обврска да ги објави најдоцна 3 седмици пред почетокот на семестарот.

Студентот кој не го запишал семестарот во предвидениот рок, тоа може

да го стори под одредени услови кои ќе бидат пропишани од Наставно-научниот

совет, но, не подоцна од три недели од почетокот на семестарот.

Во исклучителни ситуации студент може да запише семестар и подоцна

од овој рок. Одлука за запишување на барање на студентот врз основа на

приложената документација носи Продеканот за настава.

Заверување на семестар

Студентот заверува семестар со потписи од наставниците, со што се

потврдува неговото исполнување на предвидените обврски со предметната

програма.

Студентот кој не ги извршил обврските пропишани со студиската

програма од поединечен предмет, не може да пристапи на испит од тој предмет

се додека не ги исполни истите.

Губење на статус на студент во државна квота

Студент запишан со партиципација на трошоците за студирање, го губи

статусот на студент запишан во државна квота и ги продолжува студиите со

поднесување на трошоците за студирање (кофинансирање) ако:

- еден предмет запишува по трет пат; - неположил најмалку 50% од запишаните кредити во одреден

семестар до почетокот на наредниот соодветен семестар (зимски, односно летен).

Продолжување на студии

Студентите од прв циклус на студии имаат право да ги завршат

започнатите студии според условите и студиската програма на која се

запишале, најдолго во времето што е двапати подолго од пропишаното трање

на студиите.

Доколку по истекот на рокот од претходниот став студентот не ги заврши

студиите, со Одлука која ја донесува Деканатската управа на Факултетот се

утврдуваат дополнителните услови и рокот за кој студентот може да ги заврши

студиите. Доколку по истекот на рокот настане измена на студиската

програма, студентот може да ги продолжи студии по изменетата студиска

програма врз основа на Одлука која ја донесува Деканатската управа на

Факултетот.

Студентите од втор циклус на студии имаат право да ги завршат

започнатите студии според условите и студиската програма на која се

запишале, најдолго во времето што е двапати подолго од пропишаното траeње

на студиите.

Доколку по истекот на рокот од претходниот став студентот не ги заврши

студиите, со Одлука која ја донесува Факултетот врз основа на предходно

дадено мислење од страна на Наставно научниот колегиум на студиската

програма, се утврдуваат дополнителните услови и рокот за кој студентот може

да ги заврши студиите.

Доколку по истекот на рокот настане измена на студиската програма,

студентот може да ги продолжи студии по изменетата студиска програма врз

основа на Одлука која ја донесува Деканот на Факултетот.

Испити

Студентот има право да ги полага предметите во рамките на есенскиот,

зимскиот и летниот испитен рок. Периодот и траењето на сесиите се

определуваат со Академски календар за активностите и неработни денови на

Филозофскиот факултет, за секоја учебна година. За секој предмет во еден

испитен рок се организираат два термина за полагање, а студентот одлучува на

кој од термините ќе се пријави и полага.

Распоредот на испитите е задолжителен за студентите и за предметните

наставници и соработници.

Во исклучителни ситуации за одредени предмети може да се организира

дополнителен термин за полагање. Одлука за организирање на дополнителен

термин носи Деканатската управа на барање на студентите.

Распоредот на колоквиумите мора да биде објавен најдоцна еден месец

пред нивното одржување.

Периодот и времетраењето на колоквиумските недели во текот на

семестарот се определуваат со Академски календар за активностите и

неработни денови на Филозофскиот факултет.

Кога испитот се состои од устен дел, завршниот резултат наставникот го

соопштува веднаш по одржаниот јавен испит.

Во текот на полагањето на усниот испит студентот не смее да е сам со

наставникот, туку задолжително е присуство на најмалку уште едно лице,

студент, професор или соработник.

Резултатите од испити кои се полагаат по писмен пат се објавуваат

најдоцна во рок од 7 (седум) дена.

Пријавување на испити

Студентите на Филозофскиот факултет ги пријавуваат испитите по

предметите кои ги запишале во соодветниот семестар и тоа без разлика дали

испитите ги положиле со континуирано оценување или се полагале на завршен

испит. Пријавувањето на испитите е електронско, преку системот за

електронско водење на студентот (Iknow: [email protected]).

Само студентите кои ги пријавиле испитите ќе можат истите и да ги

полагаат, односно да добијат оценка за положените испите со континуирано

оценување, а за што треба до предметниот наставник да достават уредно

потполнета пријава за испит (формулар).

Проверка на знаењето

Испитот по еден наставен предмет може да се полага најмногу три пати,

од кои третиот пат по барање на студентот, испитот се изведува пред комисија

составена од три члена од наставници од исто или сродно наставно-научно

подрачје, а предметниот наставник не е член на оваа комисија. Комисијата ја

формира деканот со решение. Доколку студентот не го положи испитот,

предметот повторно го запишува во наредниот-соодветен семестар.

Испитот по еден наставен предмет може да се полага само во текот на

една година по завршувањето на слушањето на предметот. Доколку по истекот

на тој рок студентот не го полагал или не го положил испитот, должен е

предметот да го презапише. Кога предметот е изборен студентот има право да

го презапише истиот или да запише друг изборен предмет.

Наставникот, или соработникот, е должен да ја провери присутноста и

идентитетот на студентот за време на писмениот испит. Идентитетот се

докажува со индекс, студентска легитимација или со друг идентификационен

документ со фотографија (лична карта или пасош).

Во случај ако при проверката на идентитетот се покаже дека наместо

кандидатот испитот го полага друга личност, против сторителите се поведува

дисциплинска постапкa согласно Законот за високо образование и актите на

Универзитетот.

Приговор поради оценка од проверка на знаењето

Студентот, во рок од 24 часа од објавувањето на резултатите од

завршното оценување, може да поднесе приговор до деканот за преиспитување

на оценката по даден предмет или ако смета дека испитот не е спроведен во

согласност со законот и актите на Универзитетот и на единицата.

Ако Деканот утврди дека се исполнети условите од став 1 на овој член,

наставникот во рок од 24 часа ќе ја преиспита оценката од завршното

оценување. Ако наставникот не ја преиспита или потврди оценката што ја

утврдил во предвидениот рок, студентот испитот го полага пред тричлена

комисија составена од наставници од исто или сродно наставно-научно

подрачје. Комисијата ја формира деканот. Испитот пред комисија се спроведува

во наредните 24 часа, наредниот работен ден, сметано од денот на добивање

на известувањето за преиспитувањето на оценката. Наставникот кај кого

полагал студентот не е член на комисијата.

По барање на студентот му се овозможува да го повтори завршното

оценување за повисока завршна оценка по наставен предмет во период од

најмногу четири месеца од полагањето.

Барањето од став 3 студентот го доставува во студентската служба која

проверува дали се исполнети условите за повторно полагање согласно

претходните ставови и му се одобрува или не повторното полагање. Ако се

одобри повторно полагање, Студентската служба ја поништува претходно

добиената оценка на студентот.

Оценката добиена на повтореното завршно оценување е конечна и

студентот нема право да го повтори завршното оценување.

III. ЗАВРШУВАЊЕ НА ОБРАЗОВАНИЕТО

Завршување на студиите

Студиите од прв циклус на студии се завршуваат со положување на сите

испити предвидени со студиската програма и завршен испит што се состои од

изработка и одбрана на дипломски труд со што се стекнуваат 240 кредити.

Дипломската работа е завршен испит и има рамноправен третман како и

другите предмети предвидени со студиската програма.

Студентот треба да го положи дипломскиот испит до крајот на

семестарот кој следи по полагањето на последните испити. Ако не го положи во

предвидениот рок, тогаш треба повторно да го запише во наредниот семестар.

Постапката за запишување, пријавување и одбрана на дипломска работа

е регулирана со посебно упатство, објавено на веб страницата на

Филозофскиот факултет.

Студентот што завршил прв циклус на студии во траење од 8 семестри

добива уверение за положени испити и диплома со која се потврдува дека

завршил соодветна студиска програма од прв циклус на студии и се стекнал со

назив определен со студиската програма.

Студиите од втор циклус на студии се завршуваат со положување на сите

испити предвидени со студиската програма и завршен испит што се состои од

изработка и одбрана на магистерски труд со што се стекнуваат 60, односно 120

кредити.

Пријавата за изработување на стручниот, односно магистерскиот труд се

поднесува до наставно-научниот колегиум на студиската програма во рок од 6

(шест) месеци по положувањето на предвидените испити. По истекот на тој рок

на барање на студентот, Деканот носи поединечно решение за продолжување

на истиот.

Специјалистичкиот односно магистерски труд е самостојна стручна

работа со која се систематизираат постојните знаења и се придонесува

за решавање на проблеми од практиката.

Постапката за пријава, оценка и одбрана на стручен, односно

магистерски труд се изведува согласно членовите: 225, 226, 227, 228, 229, 230,

231, 232 и 233 од Статутот на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје и

членовите 47 и 47-а од Правилникот за условите, критериумите и правилата за

запишување и студирање на прв и втор циклус универзитетски студии

(Универзитетски гласник бр. 254 од 12 септември 2013 годна).

Студентот што завршил втор циклус на студии во траење од 2 односно 4

семестри добива уверение за положени испити и диплома со која се потврдува

дека завршил соодветна студиска програма од втор циклус на студии и се

стекнал со назив определен со студиската програма.

IV. ПРЕМИН ОД ЕДНИ НА ДРУГИ СТУДИИ

Во текот на студиите, студентот може да премине од една на друга

студиска програма на Филозофскиот факултет во Скоје каде е запишан, како и

на студиска програма на друг факултет, под услови утврдени со студиската

програма на која се преминува, односно со правилата за студирање на

факултетот.

Премин од други високообразовни установи

Студенти од студиски програми од други високообразовни установи од

земјата и од странство, можат да преминат на студиски програми на

Филозофскиот факултет во Скопје, под услови утврдени со студиската програма

на која се преминува, односно со правилата за студирање на факултетот, ако

постои совпаѓање на студиските програми за стекнување на стручниот, односно

академскиот назив утврден во студиската програма на која се преминува.

На студентот кој бара преминување може да му се утврдат дополнителни

обврски за надминување на разликите во студиските програми, односно да ги

исполни обврските по предметите и положи испитите за да може да продолжи

со студиите.

Преминувањето може да се дозволи доколку студентот на Филозофскиот

факултет во Скопје треба да реализира најмалку 60% од предвидените кредити

од студиската програма. Во спротивно, доколку студентот е согласен, е должен

да презапише и веќе признаени или дополнителни предмети.

Комисиите за еквиваленции фомирани за оваа намена утврдуваат листа

на еквивалентни предмети за премин од една во друга студиска програма во

рамките на Факултетот.

Најдоцна еден месец по донесувањето на нова наставна програма,

Наставно-научниот совет е должен да донесе правила за еквиваленција на

предметите од новата наставна програма со предметите од претходните и

еквиваленција меѓу новите наставни програми, ако се донесуваат паралелно

повеќе наставни програми.

Покрај другите услови, студентот кој сака да премине од една на друга

единица/студиска програма треба да ги исполнува и следниве услови:

1. да ги исполнува другите услови за редовен упис во нареден семестар на матичниот факултет;

2. да има решение од надлежен орган во Република Македонија за признавање на стекнати високообразовни квалификации во странство (за студенти од странство) со еквиваленција за оценките;

3. да знае македонски јазик (за странски државјани).

Студент од друг Факултет или Универзитет може да премине на студиска

програма на Филозофскиот факултет, согласно со условите што ги пропишува

Универзитетот.

Барањата за премин од една на друга студиска програма, за студенти кои

доаѓаат од друг Факултет на УКИМ или од друг Универзитет ќе ги разгледуваат

и одобруваат Комисиите за еквиваленции.

Преминувањето на студентот од една на друга студиска програма во

рамките на еден Институт, во рамките на Факултетот, од друг факултет во

рамките на УКИМ или од друг универзитет се врши пред почетокот на уписот на

нова академска година.

По исклучок, Комисијата за еквиваленција може да донесе одлука за

преминување при уписот на летниот семестар.

Студент кој преминува од една на друга студиска програма на прв и втор

циклус во рамките на УКИМ или друг Универзитет на Филозофски факултет

запишува семестар во зависност од признаените предмети.

Врз основа на предлогот на Координаторот за ЕКТС на факултетот или

Продеканот за настава за преминување на студиската програма каде што сака

да се запише студентот, Деканот донесува решение за префрлување и

признавање на испитите.

Признавање на кредити од вонкурикуларни активности на студентот

На студентот може да му се признаат и кредити од посетувани

вонкурикуларни курсеви и семинари организирани од страна на Факултетот или

други високообразовни институции.

Решение за признавање на кредити од вакви курсеви донесува

Комисијата за еквиваленции. Максималниот број на кредити што еден студент

може да ги освои по овој основ се 5.

Комисијата за еквиваленции донесува Решение за признавање на

кредити од курсеви што еден студент ги има слушано на друг Универзитет преку

размени кои се во склоп на меѓународни размени на студенти во рамки на

проекти во кои учествува Факултетот/Универзитетот или има склучено договори

Факултетот односно Универзитетот, а за кои не постојат еквиваленти на

Факултетот.

Паралелно студирање

Студентот има право на паралелно студирање на две студиски програми

(од ист циклус на студии) на Филозофскиот факултет или на друга

високообразовна институција.

Начинот на запишување за паралелно студирање на Филозофскиот

факултет е утврден со Одлука донесена од Деканатската управа на

Филозофскиот факултет.

Оваа Упатство важи за студентите од I и II циклус на студии кои првпат се

запишани во I (прв) семестар, учебната 2013/2014 година и понатаму.

Д Е К А Н

на Филозофски факултет

Проф. д-р Горан Ајдински, с.р.

ПОСТАПКА

за пријавување, оценка и одбрана на магистерски труд

Пријавување на магистерски труд

По положувањето на предвидените испити, студентот доставува пријава,

односно барање за одобрување на тема за изработка на магистерски труд.

Барањето се доставува во Одделението за втор и трет циклус на студии заедно

со предлог на ментор, изработениот елаборат (пријава за магистерски труд) во

два примероци и во електронска форма. Заедно со барањето се доставува и

индексот за да се отвори досието на студентот.

Пријавата за магистерски труд содржи: наслов на темата, образложение

за научната и стручната оправданост на темата, план за работа и преглед на

литературата. Насловот на темата на магистерскиот труд во пријавата на

студентот задолжително се пишува на македонски и на англиски јазик.

Насловот на темата се определува во рамките на научната област на која

се изведуваат магистерските студии.

По претходно дадено позитивно мислење на Наставно научниот

колегиум на студиската програма за втор циклус на студии, пријавата за

изработка на магистерскиот труд се поднесува до Наставно-научниот совет на

Филозофскиот факултет - Скопје во состав на Универзитетот „Св.Кирил и

Методиј” во Скопје.

Оценка на магистерски труд

По завршувањето на менторската фаза, односно по изработка на

магистерскиот труд, во Одделението за втор и трет циклус на студии студентот

доставува:

- 3 примероци од магистерскиот труд ( укоричени во спирала);

- барање за фомирање на Комисија за оценка на магистерски труд;

- изјава од студентот дека трудот не е плагијат и

- образложен предлог од менторот за завршена менторска фаза.

Студентот го предава изработениот магистерски труд најдоцна во рок од

една година, односно три години (за студентите запишани пред учебната

2009/2010) од денот на одобрување на темата на магистерскиот труд.

По барање на студентот може да се одобри продолжување на рокот за

изработка на магистерскиот труд.

Наставно-научниот совет на Филозофскиот факултет - Скопје формира

Комисија за оценка на магистерскиот труд составена од 3 члена, во рок од 45

дена од денот на доставувањето на трудот.

Комисијата за оценка на трудот е должна да го прегледа трудот и

писмено да му ги достави забелешките на кандидатот во рок од 3 месеци од

денот на предавањето на трудот. Кандидатот е должен да постапи по

забелешките во рок од најмногу три месеци.

Одбрана на магистерски труд Комисијата изготвува извештај во кој дава оценка и образложение на

трудот, најдоцна во рок од три месеци од денот на предавање на трудот.

Извештајот се доставува до Наставно-научниот совет на Филозофскиот

факултет во Скопје. Заедно со извештајот во два примероци, менторот

доставува и извештај од Базата за проверка на плагијати на магистерски трудови

(менторот задолжително го внесува магистерскот труд во базата за проверка на

плагијати најмалку 30 дена пред одбраната на магистерскиот труд).

По усвојување на извештајот, Наставно-научниот совет на Филозофскиот

факултет во Скопје формира Комисија за одбрана и го определува денот на

одбраната, во рок од 15 дена од прифаќањето на извештајот.

Одбраната на трудот е јавна и се објавува на огласната табла најмалку 7

дена пред денот на одбраната.

Веднаш после усвојување на извештајот (најдоцна 7 дена по усвојувањето),

студентот е должен да достави 5 укоричени примероци од магистерскиот труд

во Одделението за втор и трет циклус на студии, и тоа еден за во библиотеката

на соодветната студиска програма, три за членовите на комисијата за одбрана и

еден за во досието на студентот.

Студентот најдоцна 7 дена по усвојувањето на извештајот треба да достави

во Одделението за втор и трет циклус на студии уплатница на износ од

42.000,00 за оценка и одбрана на магистерскиот труд и уплатница на износ од

3.000,00 денари за уверение и диплома.

Сите уплати на сметката на Филозофскиот факултет се вршат на општа

уплатница ПП50 со следниве податоци:

- од страната на примач - назив на примач: Буџет на РМ - Филозофски

факултет Скопје; банка на примачот: Народна банка на РМ;сметка на

примачот:100000000063095; сметка на буџетски корисник: 160010422778818;

приходна шифра 723019 и програма 41;

- од страната на налогодавач задложително во повикување на број -

задложување да се внесе бројот на студиската програма за

Филозофија 723019-01

Педагогија 723019-02

Историја и архивистика 723019-03

Историја на уметност а и археологија 723019-04

Безбедност 723019-05

Психологија 723019-06

Социологија 723019-07

Одбрана 723019-08

Социјална работа и социјална политика 723019-09

Мир и развој 723019-11

Класични студии 723019-12

Специјална едукација и рехабилитација 723019-13

Европски студии за интеграција 723019-14

Менаџмент во образованието 723019-912

Менаџмент на човечки ресурси 723019-933

Меѓународни односи - разрешување на конфликти 723019-938

Интеркултурни студии 723019-947

Специјалистички студии на соц.работа во здравство 723019-911

Социјален менаџмент 723019- 951

Инклузивно образование од областа на специјална едукација и

рехабилитација 723019 - 952

Малолетничка деликвенција 723019- 953

Во цел на дознака задолжително се внесува името на студиската

програма и цел на уплата.

КОРИСНИЧКО УПАТСТВО ЗА СТУДЕНТИ

Систем со студентски сервиси iKnow

Користење на софтверот од страна на студент

Намената на оваа апликација е да ги обезбеди сите потребни функционалности за

правилна, ефективна и ефикасна работа на студентите на факултетите во рамки

на Универзитетот. За користење на апликацијата најпрво е потребно студентот да

се најави на системот. Најавените корисници преку оваа апликација ќе можат да

вршат преглед на соопштенија, лични податоци, запишани семестри, предмети,

пријави и испити. Исто така овозможено е да ги запишат новите семестри,

предмети како и да пријават испити за одредена сесија.

Линкот преку кој може да се најави на апликацијата е

http://www.iknow.ukim.edu.mk/

Најавување

Најавувањето на системот се прави со внесување на предодредените е-маил

адреса и лозинка. Веднаш под полињата за внесување на е-маил и лозинка за

наоѓа контрола за чекирање. Доколку корисникот сака следниот пат кога ќе

пристапи на оваа страница од истиот компјутер (или уред) системот да го

препознае и автоматски да му ги пополни полињата за е-маил и лозинка треба да

го чекира малото квадратче до кое пишува “Запомни ме следниот пат”.

Слика 1. Форма за најава

Доколку корисникот три пати ја погреши лозинката при обиди за најава, повторно

се активира Captcha системот за внесување текст од деформирана слика, со цел

да се потврди дека станува збор за човек кој се обидува да се најави, наспроти

злонамерен обид за автоматско пробивање шифри.

Почетна страница

Со најавувањето корисникот доаѓа до почетната страница на која можат да се

забележат следниве главни компоненти: горе лево се наоѓа логото на факултетот

со кој е асоцирана сметката со која се најавил корисникот на аплиакцијата, горе

десно се поставени корисничкото име со кое е најавен корисникот кое и служи

како копче за промена на информациите поврзани со профилот, за менување на

јазик и за одјавување, а веднаш под нив е полето за пребарување. Под логото на

факултетот е поставена долга сина лента на која се запишани индексот, името,

презимето и насоката на студетот. Под лентата се наоѓа главното мени преку кое

се навигира низ страниците на апликацијата. Од десната страна се наоѓа копче “?”

на кое ако се кликне ќе се отвори кратко упатство за користење на страницата на

која моментално се наоѓа најавениот корисник. Средниот дел е соджината која е

со променлива сорджина соодветно на која страница сме.

Слика 2. Почетна страница

Профил

Со кликање на корисничкото име се отвара страница на која може да се сменат

личните информации како што се е-маил адресата и лозинката со која се најавува

на системот. Едноставно се внесуваат бараните информации и се кликнува на

копчето “Промени”.

Слика 3. Менување на е-маил и лозинка

Главно мени

Во главното мени се поставени табови преку кои се навигира низ страниците на

апликацијтата. Менито содржи 7 таба: Соопштенија, Лични податоци, Запишани

семестри, Предмети, Пријави, Испити, Документи.

Слика 4 Главно мени

Соопштенија

Со кликање на првиот таб “соопштенија” се отвора страница на која се

прикажуваат соопштенијата поставени од страна на вработените на факултетот.

Доколку соопштението содржи документ може да кликне на иконата и да се симне

датотеката.

Слика 5 Соопштенија

Лични податоци

Страницата за лични податоци содржи форма во која се прикажани сите лични

информации за студентот кои го доставил при уписот. Основните податоци,

податоци за раѓање, претходно образование, останати информации и податоци за

упис се неменливи податоци од страна на студентот и доколку има потреба за

некаква промена студентот потребно е да ги контаткира вработените од

студентската служба на факултетот. Податоците за контакт на студентот се

менливи и тие студентот може да ги променува и со кликање на копчето “Измени”

се зачувуваат податоците.

Слика 6 Лични податоци

Запишани семестри

Во табот "Запишани семестри" од менито има табеларен преглед на претходно

запишаните семестри (кај бруцошите нема претходно запишани семестри). Во

табелата се прикажани информациите за запишаните семестри (семестар, насока,

квота, сума, таксени марки, потписи, статус и дали е заверен).

Опцијата за запишување на семестар е овозможена само во периодот означен за

запишување и се наоѓа во горниот дел на страницата.По изминувањето на

периодот опцијата е оневозможена и не се појавува. Од листата понудени

семестри го избирате следниот семестар. Опциите за насока, квота и вид на

студии ви се предодредени според претходниот семестар кој сте го запишале,

односно според уписот за бруцошите. Доколку имате промена на овие податоци

по разни основи, мора да се обратите на студентската служба. Откако сте ги

избрале соодветните параметри, на копчето ”Внеси” го запишувате следиот

семестар. Откако новиот запишан семестар ќе се појави прв во табелата

запишани семестри, со клик на колоната ”Таксени” во редот од тој семестар се

отвора прозорче во кое може да се внесуваат СМС кодови за таксени марки за

уписот на тој семестар. Потребно е да внесете таксени марки во противредност од

100 денари (50 за упис на семестар, 50 за изборот на предмети). Подоцна

системот iKnow ќе се синхронизира со СМС системот за таксени марки од Р.

Македонија. Со тоа внесените таксени марки ќе бидат валидирани и сумата ќе

биде ажурирана. Иницијално таксените марки нема да се веднаш валидирани и

сумата извесно време ќе стои на 0, се дури не помине валидација. Доколку сте

внеле погрешни СМС кодови, после синхронизацијата системот ќе ве информира

за грешката со порака на оваа страна и ќе мора да внесете точни СМС кодови.

Слика 7 Запишани семестри

Предмети

Во табот "Предмети" студентот има увид во запишаните предмети во семестрите

кои ги запишал. Во горниот дел од паѓачко мени се одбира семестарот во кој се

прикажуваат предметите а до него се прикажани информации за семестарот

(статус на семестарот, сериски број, запишани кредити, сума за плаќање и колку е

платено ). Во табела подоле се прикажани запишаните предмети во тој семестар.

Запишувањето на предметите се одвива во означен период одреден од

студентската служба. Во оваа страница се одбираат предметите кои ќе ги следите

во следниот семестар. Најгоре лево на формата е избран семестарот за кој ќе

избирате предмети. Треба да ги изберете сите задолжителни предмети кои на

вашата насока се слушаат во избраниот семестар, како и дел од изборните од тој

семестар, ако има, но не повеќе предмети од вкупно 35 кредити по семестар. Во

прва година нормално е да се следат 30 кредити по семестар. Оние предмети кои

ги запишувате да ги следите, ги префрлате од левите листи во десните со помош

на копчињата за лево/десно меѓу листите. Со секое префрлање на избран

предмет од лево во десно се ажурира сумата за плаќање за тој семестар,

сместена најгоре во средишниот дел на формата. Откако сите потребни предмети

ќе се префрлат во десните листи, најдолу десно на формата со копчето “Запиши”

сите избрани предмети ќе се запишат за тој семестар и ќе се појават во табела

“Запишани предмети” во горниот дел на формата. Откако со копчето “Запиши” ќе

ги запишете предметите, завршува електронскиот дел од запишувањето на

следниот семестар.

Слика 8. Запишување предмети во одреден семестар

Пријави

На страницата "Пријави" студентот има можност да прати електронска пријава за

испит за некој од запишаните предмети.

На оваа страница се евидентираат сите испратени пријави од студентот за

полагање на одредени предмети. Пријавувањето на предметите за полагање е

овозможено само во период означен од студентската служба.

Во табела се прикажуваат сите предмети кои сте ги слушале и можете да ги

пријавите. Предметите кои сакате да ги пријавите ги чекирате во полето од

последната колона и од паѓачкото мени со понудени професори го избирате оној

кај кој сте го слушале предметот. Со кликање на копчето “Пријави” одбраните

предмети се пријавуваат за следната сесија.

Подоле во табела се прикажуваат сите пријавени предмети за следниот семестар.

Во првата колона е означен серискиот број кој задолжително треба да го впишете

на хартиената пријава која физички треба да се достави. Во колоната за таксени

марки со кликање на одреден предмет се пријавуваат таксените марки кои сте ги

уплатиле за пријавување на испитот. Таксената марка за пријава на испит е во

вредност од 50 денари. Истата може да биде уплатена и преку СМС и кодот

потребно е да се внесе во прозорецот кој се појавува.

Слика 9. Листи за пријава на испити

Испити

Во страницата испити студентот врши преглед на сите положени испити на

факултетот. Положените испити се прикажани во табеларен приказ со потребните

информации (во која сесија е положен, која оцена, колку кредити носи).

Документи

Кај страницата документи се овозможува студентот да достави барање за

потребниот документ. Доколку за истиот е потребно да се изврши некаква уплата

истата треба да биде доставена до студентската служба. По поднесувањето на

барањето студентската служба треба да го одобри барањето на студентот.

Документи за кои може да поднесе барање се студентски картон, уверение за

редовен или вонреден студент и уверение за положени испити.

ФИЛОЗОФСКИ ФАКУЛТЕТ СКОПЈЕ

Универзитетска листа на слободни изборни предмети за II циклус студии

р.бр код предмет фонд на

часови

семестар (летен/зимски)

кредити

1. ФА210И Општа семиотика 4 летен 4

2. ФА211И Интермедијална семиотика 4 летен 4

3. ФА212И Предисториска етнографија 4 летен 4

4. ФА213И Античка фунерарна археологија 4 летен 4

5. ФА214И Религија и уметност во антиката 4 летен 4

6. ФА215И Рано христијанство 4 летен 4

7. ФА216И Средновековна фунерарна археологија 4 летен 4

8. ФА217И Средновековни пагански религии 4 летен 4

9. ФА220И Праисториска фунерарна археологија 4 летен 4

10. ФА221И Пајонско-македонска култура на железното време

4 летен 4

11. ФА222И Протоисторија на Македонија 4 летен 4

12. ФА230И Раноантичка нумизматика во Македонија 4 летен 4

13. ФА232И Архитектонска камена пластика во Македонија во раната антика

4 летен 4

14. ФА234И Раноантичка керамика во Македонија 4 летен 4

15. ФА233И Раноантичка тореутика 4 летен 4

16. ФА241И Архитектонска камена пластика во

Македонија во античко време

4 летен 4

17. ФА242И Античка керамика во Македонија 4 летен 4

18. ФА243И Античка нумизматика во Македонија 4 летен 4

19. ФА244И Домувањето во античкиот период 4 летен 4

20. ФА245И Античка тореутика 4 летен 4

21. ФА250И Доцноантичка тореутика 4 летен 4

22. ФА252И Архитектонска камена пластика во

Македонија во доцната антика

4 летен 4

23. ФА253И Сакрална архитектура во Македонија во доцната антика

4 летен 4

24. ФА254И Доцноантичка керамика во Македонија 4 летен 4

25. ФА255И Доцноантичка нумизматика во

Македонија

4 летен 4

26. ФА260И Ранохристијанска археологија во Македонија

4 летен 4

27. ФА261И Археологија на османлиски период 4 летен 4

28. ФА262И Циркулација на монетите низ Средниот

век

4 летен 4

29. ФА263И Средновековна архитектура во Македонија

4 летен 4

30. ФУ211И Античка керамика 4 летен 4

31. ФУ212И Античка скулптура 4 летен 4

32. ФУ213И Античко сликарство 4 летен 4

33. ФУ220И Средновековната уметност меѓу Истокот

и Западот

4 летен 4

34. ФУ221И Византиска семиотика 4 летен 4

35. ФУ222И Хералдички систем на знаци 4 летен 4

36. ФУ223И Средновековна скулптура 4 летен 4

37. ФУ225И Архетипски аспекти на христијанската 4 летен 4

симболика

38. ФУ230И Европска архитектура на Новиот век 4 летен 4

39. ФУ231И Нововековна историја на Европа 4 летен 4

40. ФУ232И Митологија, религија и идеологија во

европската уметност на Новиот век

4 летен 4

41. ФУ233И Книжевноста и ликовните уметности во новиот век

4 летен 4

42. ФУ251И Османлиската култура на Балканот 4 летен 4

43. ФУ252И Преродбенското движење во Македонија

и на Балканот

4 летен 4

44. ФУ253И Византиска филозофија 4 летен 4

45. ФУ260И Современо сликарство 4 летен 4

46. ФУ261И Современа скулптура 4 летен 4

47. ФУ262И Современа архитектура 4 летен 4

48. ФУ263И Современа естетика 4 летен 4

49. ФБ211И Ризици и закани на националната

безбедност

4 летен 5

50. ФБ212И Национална безбедносна стратегија 4 летен 5

51. ФБ213И Контрола на безбедносниот сектор 4 летен 5

52. ФБ214И Анализа и трансформација на кризи 4 летен 5

53. ФБ202И Безбедноста и меѓународните односи 4 летен 5

54. ФБ201И Методологија на истражување

на безбедносни појави

4 летен 5

55. ФБ215И Систем за внатрешна безбедност 4 летен 5

56. ФБ216И Интегрирано гранично управување 4 летен 5

57. ФБ217И Превенција на безбедносни ризици 4 летен 5

58. ФБ218И Човекова безбедност 4 летен 5

59. ФБ220И Меѓународни безбедносни институции 4 летен 5

60. ФБ221И Надворешна и безбедносна политика 4 летен 5

61. ФБ222И Трансатлантски предизвици 4 летен 5

62. ФБ223И Регионални вооружени конфликти 4 летен 5

63. ФБ224И Терористичка тактика и оружје 4 летен 5

64. ФБ225И Менаџирање на заканите од тероризам 4 летен 5

65. ФБ226И Антитероризам и контратероризам 4 летен 5

66. ФБ227И Тероризам и организиран криминал 4 летен 5

67. ФБ228И Разузнавањето и политиката 4 летен 5

68. ФБ229И Разузнавачко-безбедносни заедници на современите држави

4 летен 5

69. ФБ230И Демократска контрола и надзор на

разузнавачко-безбедносните заедници

4 летен 5

70. ФБ231И Разузнавање и контраразузнавање 4 летен 5

71. ФБ232И Менаџмент на ризиците во животната средина

4 летен 5

72. ФБ233И Глобални еколошки закани 4 летен 5

73. ФБ234И Глобализацијата и животната средина 4 летен 5

74. ФБ235И Еколошки криминалитет 4 летен 5

75. ФО111И Конфликти и одбранбена политика 4 летен 5

76. ФО112И Војската и општеството 4 летен 5

77. ФО113И Глобална геостратегија 4 летен 5

78. ФО114И Креирање на одбранбената политика 4 летен 5

79. ФО115И Планирање на научно истражување во 4 летен 5

одбраната

80. ФО221И Употребата на сила во меѓународната

политика

4 летен 5

81. ФО222И Меѓународни односи и дипломатија во 21 век

4 летен 5

82. ФО223И Воена дипломатија на Р.Македонија 4 летен 5

83. ФО224И Одбранбена дипломатија 4 летен 5

84. ФО231И Финансирање на одбраната 4 летен 5

85. ФО232И Старегиско одбранбено планирање 4 летен 5

86. ФО233И Управување со одбраната 4 летен 5

87. ФО234И Менаџирање на ресурси во одбраната 4 летен 5

88. ФО241И Политички менаџмент на разликите во поделените општества

4 летен 5

89. ФО243И Менаџирање на кризи и кризни ситуации 4 летен 5

90. ФО244И Политика на ЕУ за менаџирање на кризи 4 летен 5

91. ФО245И Менаџирање на еколошки закани 4 летен 5

92. ФМР111И Социјалната димензија на мирот 4 зимски 6

93. ФМР112И Економија на мирот и конфликтите 4 зимски 6

94. ФМР211И Реформите на безбедносниот сектор и градење на мирот

4 летен 6

95. ФМР212И Род и насилство 4 летен 6

96. ФМР213И Асиметрични закани по мирот и

безбедноста

4 летен 6

97. ФМР214И Цивилен отпор и општеството 4 летен 6

98. ФМР215И Методологија на научно-истражувачката работа

4 летен 6

99. ФМР121И Мировна дипломатија 4 зимски 6

100. ФМР122И Медијација и преговарање 4 зимски 6

101. ФМР221И Хуманитарни и мировни мисии 4 летен 6

102. ФМР222И Цивилно-воената соработка во

мировните процеси

4 летен 6

103. ФМР223И Меѓународните организации и градење

на мирот

4 летен 6

104. ФМР224И Методи на мирно решавање на

меѓународните спорови

4 летен 6

105. ФМР131И Глобализацијата и конфликтите 4 зимски 6

106. ФМР132И Глобалните еколошки закани и

конфликтите

4 зимски 6

107. ФМР231И Меѓународните конфликти и современото

вооружување

4 летен 6

108. ФМР232И Културата и глобализацијата 4 летен 6

109. ФМР233И Стратегија на новиот свет 4 летен 6

110. ФМР234И Економските системи и глобализацијата 4 летен 6

111. ФЕИ211И Интеркултурна комуникација во ЕУ 4 летен 5

112. ФЕИ212И Евроинтеграција, идентитет,

глобализација

4 летен 5

113. ФЕИ213И Уметноста како фактор за европска

интеграција

4 летен 5

114. ФЕИ214И Етнички феномени во ЕУ 4 летен 5

115. ФЕИ221И Политики за родова рамноправност во ЕУ 4 летен 5

116. ФЕИ222И Општествените нееднаквости и

стратегијата за борба против

сиромаштијата во ЕУ

4 летен 5

117. ФЕИ223И Политики за соработка во безбедноста и

сигурноста во ЕУ

4 летен 5

118. ФЕИ224И Превенција и сузбивање на девијантни

појави во ЕУ

4 летен 5

119. ФЕИ231И Менаџмент и претприемништво во

образованието во ЕУ

4 летен 5

120. ФЕИ232И Образовни системи во ЕУ 4 летен 5

121. ФЕИ233И Аудио-визуелни медиуми во ЕУ 4 летен 5

122. ФЕИ234И Политките за млади и спорт во ЕУ 4 летен 5

123. ФЕИ241И Политика за заштита на животна средина 4 летен 5

124. ФЕИ242И Аграрна политка 4 летен 5

125. ФЕИ243И Регионална демографија 4 летен 5

126. ФФИ211И Претсократовци 4 летен 5

127. ФФИ212И Еврејска филозофија 4 летен 5

128. ФФИ213И Арапска (исламска) филозофија 4 летен 5

129. ФФИ214И Кант 4 летен 5

130. ФФИ215И Германски класичен идеализам 4 летен 5

131. ФФИ216И Рационализам и емпиризам 4 летен 5

132. ФФИ217И Теории за вистината 4 летен 5

133. ФФИ218И Современи тенденции во теоријата на

аргументацијата

4 летен 5

134. ФФИ219И Естетика на играта 4 летен 5

135. ФФИ220И Теорија на културата 4 летен 5

136. ФФИ221И Теодицеја 4 летен 5

137. ФФИ222И Теории за природата на религијата 4 летен 5

138. ФФИ223И Биоетика 4 летен 5

139. ФФИ224И Етика на науката 4 летен 5

140. ФФИ225И Современа германска филозофска

антропологија

4 летен 5

141. ФФИ226И Социологија на знаење 4 летен 5

142. ФИ111И Археологија на Балканот од железно до

класично време

10 зимски 10

143. ФИ112И Античка историја на Балканот 10 зимски 10

144. ФИ211И Старогрчка епиграфика и нумизматика 10 летен 5

145. ФИ212И Латинска епиграфика и нумизматика 10 летен 5

146. ФИ213И Римски провинции 10 летен 5

147. ФИ121И Градот и селото во Македонија и

Византија

10 зимски 10

148. ФИ122И Христијанството и еретичките учења во

Македонија и Византија

10 зимски 10

149. ФИ123И Политичка историја

на Балканот

10 зимски 10

150. ФИ124И Политичка историја на Европа 10 зимски 10

151. ФИ221И Византиска дипломатика 10 летен 5

152. ФИ222И Балканските земји и Македонија 10 летен 5

153. ФИ223И Историја на средновековната црква 10 летен 5

154. ФИ224И Балканска дипломатија 10 летен 5

155. ФИ225И Европска дипломатија 10 летен 5

156. ФИ151И Македонија во XIX и почетокот на XX век 10 зимски 10

157. ФИ152И Европските сили и Балканот 1804-1913 –

политика, економија, култура

10 зимски 10

158. ФИ153И Револуциите во Европа во Новиот век 10 зимски 10

159. ФИ251И Македонија во политиката на Големите

сили и балканските држави и странските

пропаганди

10 летен 5

160. ФИ252И Балканот 1800-1914 10 летен 5

161. ФИ253И Големите сили и Источното прашање 10 летен 5

162. ФИ261И Грчката надворешна политика 1830-1914 10 летен 5

163. ФИ182И Етничките и демографските промени во

Македонија (1913-2001)

10 зимски 10

164. ФИ183И Односите меѓу големите сили по Втората

светска војна

10 зимски 10

165. ФИ184И Антифашистичката борба и движењата

на отпорот во балканските држави за

време на Втората светска војна

10 зимски 10

166. ФИ185И Црковна историја на Македонија во 20

век (по 1913 година)

10 зимски 10

167. ФИ281И Политичката карта на Балканот по

студената војна и југословенската криза

10 летен 5

168. ФИ282И Културата и просветата во Република

Македонија по 1944

10 летен 5

169. ФИ283И Меѓународните аспекти на положбата на

малцинствата на Балканот (по 1913)

10 летен 5

170. ФИ284И ЕУ и нејзината улога во современиот

свет

10 летен 5

171. ФИ285И Антиколонијалната борба во светот по

Втората светска војна

10 летен 5

172. ФИ191И Истражување, користење и презентација

на архивски материјал

10 зимски 10

173. ФИ193И Архивска дејност во Р. Македонија 1951-

2012

10 зимски 10

174. ФИ291И Македонското национално-

ослободително движење низ документи

10 летен 5

175. ФИ292И Извори за историјата на современата

македонска држава

10 летен 5

176. ФИ293И Меѓународни архивски стандарди 10 летен 5

177. ФИ294И Хронологија 10 летен 5

178. ФИО111И Инклузивно образование на ученици со 4 зимски 4

интелектуална попреченост

179. ФИО112И Инклузивно образование на ученици со

оштетен вид

4 зимски 4

180. ФИО113И Инклузивно образование на ученици со

моторни нарушувања

4 зимски 4

181. ФИО114И Инклузивно образование на учениците со

оштетен слух

4 зимски 4

182. ФИО115И Инклузивно образование на ученици со

пореметување во однесувањето

4 зимски 4

183. ФЗ-КФ001 Античкото наследство во византиската книжевност

5 зимски/летен

2

184. ФЗ-КФ002 Византиската книжевност и словенскиот свет

5 зимски/лете

н

2

185. ФЗ-КФ003 Дидактичка имплементација на

историската граматика

5 зимски/лете

н

2

186. ФЗ-КФ004 Микенска епиграфика 5 зимски/лете

н

2

187. ФЗ-КФ005 Византиска епиграфија 5 зимски/лете

н

2

188. ФЗ-КФ006 Византиска палеографија 5 зимски/лете

н

2

189. ФЗ-КФ007 Латински јазик (продолжителен курс) 5 зимски/лете

н

2

190. ФЗ-КФ008 Латински јазик (напреден курс) 5 зимски/лете

н

2

191. ФЗ-КФ009 Класичните јазици и општата

лингвистика

5 зимски/лете

н

2

192. ФЗ-КФ010 Теорија на превод 5 зимски/лете

н

2

193. ФЗ-КФ011 Антички книжевни теории 5 зимски/лете

н

2

194. ФЗ-КФ012 Реториката на Аристотел 5 зимски/лете

н

2

195. ФЗ-КФ013 Римска реторика 5 зимски/лете

н

2

196. ФЗ-КФ014 Старогрчки јазик (почетен курс) 5 зимски/лете

н

2

197. ФЗ-КФ015 Старогрчки јазик (продолжителен курс) 5 зимски/лете

н

2

198. ФЗ-КФ016 Византиски грчки 5 зимски/лете

н

2

199. ФЗ-КФ017 Ранолатински 5 зимски/лете

н

2

200. ФЗ-КФ018 Античка митологија и религија 5 зимски/лете

н

2

201. ФЗ-КФ019 Компаративна митологија 5 зимски/лете 2

н

202. ФМД111И Олигофренологија 4 зимски 6

203. ФМД112И Социјална патологија 4 зимски 6

204. ФМД113И Детска и младинска психопатологија 4 зимски 6

205. ФМД211И Кривично-процесно право 4 летен 6

206. ФМД212И Современи тенденции во третманот на

малолетните престапници

4 летен 6

207. ФМД213И Превенција на престапничко однесување 4 летен 6

208. ФМД214И Интеракција кај младите во конфликтни

ситуации

4 летен 6

209. ФМЧР211И Меѓународен менаџмент на човечки

ресурси

4 летен 4

210. ФМЧР212И Комуникација и водство во

организациите

4 летен 4

211. ФМЧР213И Политиките на ЕУ во образованието,

науката и културата

4 летен 4

212. ФМЧР214И Социјално претприемништво 4 летен 4

213. ФМЧР215И Политиките на ЕУ во социјалниот сектор

и невладините организации

4 летен 4

214. ФМЧР216И Преговарачки и комуникациски вештини 4 летен 4

215. ФМЧР217И Европски политики за развој на мали и

средни претпријатија

4 летен 4

216. ФМЧР218И Менаџмент на човечки ресурси во

безбедносниот сектор

4 летен 4

217. ФМЧР219И Континуирано образование 4 летен 4

218. ФМЧР220И Наградување, мобилност и кариера 4 летен 4

219. ФМЧР221И Дискурси на современата уметност 4 летен 4

220. ФМЧР222И Археолошко наследство на Македонија 4 летен 4

221. ФИМО103И Меѓународно право и меѓународни

институции

4 зимски 8

222. ФИМО104И Меѓународна политичка економија 4 зимски 8

223. ФИМО212И Градење на мирот 4 летен 6

224. ФИМО213И Реконсилијација 4 летен 6

225. ФИМО214И Дипломатија: теорија, историја и пракса 4 летен 6

226. ФИМО215И Дипломатско право и практика 4 летен 6

227. ФИМО216И Анализа на надворешна политика 4 летен 6

228. ФИМО217И Мeѓународно право на човекови права 4 летен 6

229. ФМО202И Образовни реформи во Европската унија 4 летен 4

230. ФМО203И Општествена и образовна политика 4 летен 4

231. ФМО204И Современи образовни технологии 4 летен 4

232. ФМО205И Директорот како педагошки раководител 4 летен 4

233. ФМО206И Финансиски извештаи и стандарди во

образованието

4 летен 4

234. ФМО207И Комуникации во образовните

организации

4 летен 4

235. ФМО208И Статистичка анализа на податоците 4 летен 4

236. ФМО209И Ефективно училиште 4 летен 4

237. ФПЕ202И Образование за развој 4 летен 4

238. ФПЕ203И Современи образовни системи 4 летен 4

239. ФПЕ204И Воспитанието и општествените промени 4 летен 4

240. ФПЕ205И Училиштето и општествената средина 4 летен 4

241. ФПЕ206И Образовен систем на Република

Македонија

4 летен 4

242. ФПЕ211И Современи образовни технологии 4 летен 4

243. ФПЕ212И Развој на курикулум 4 летен 4

244. ФПЕ213И Евалуација на воспитно-образовниот

процес

4 летен 4

245. ФПЕ214И Ефективно училиште 4 летен 4

246. ФПЕ215И Управување на квалитетот на

образованието

4 летен 4

247. ФПЕ221И Современи тенденции во

предучилишното воспитание и

образование

4 летен 4

248. ФПЕ222И Развој на предучилишен курикулум 4 летен 4

249. ФПЕ223И Стандарди за рано учење и развој 4 летен 4

250. ФПЕ224И Акциони истражувања 4 летен 4

251. ФПЕ225И Детството и воспитување на детето 4 летен 4

252. ФПЕ231И Образование на возрасни во Република

Македонија

4 летен 4

253. ФПЕ232И Андрагошки истражувања 4 летен 4

254. ФПЕ233И Компаративна андрагогија 4 летен 4

255. ФПЕ234И Образование на возрасните во

Македонија

4 летен 4

256. ФПЕ235И Предвидување на образовни потреби 4 летен 4

257. ФПЕ241И Квантитативни методи на истражување 4 летен 4

258. ФПЕ242И Квалитативни методи на истражување 4 летен 4

259. ФПЕ243И Статистичка анализа на податоци 4 летен 4

260. ФПЕ244И Акциони истражувања 4 летен 4

261. ФПЕ245И Техники и инструменти на евалуација 4 летен 4

262. ФПЕ251И Педагошко советување 4 летен 4

263. ФПЕ252И Педагошка работа со малолетни

престапници

4 летен 4

264. ФПЕ253И Педагошки аспекти на алтернативната

заштита на деца и млади

4 летен 4

265. ФПЕ254И Воспитна работа во слободното време 4 летен 4

266. ФПЕ255И Социјално-воспитна работа со ранливи

лица

4 летен 4

267. ФПС101И Посебни состојби на свеста 4 зимски 6

268. ФПС102И Историја на психологијата 4 зимски 6

269. ФПС103И Позитивна психологија 4 зимски 6

270. ФПС211И Интелигенција 4 летен 6

271. ФПС212И Свест и внимание 4 летен 6

272. ФПС213И Емоции и когниција 4 летен 6

273. ФПС111И Развивање на креативноста на

учениците

4 зимски 6

274. ФПС112И Критичкото мислење во наставата 4 зимски 6

275. ФПС113И Работа со ученици со посебни потреби 4 зимски 6

276. ФПС114И Оценување на учениците 4 зимски 6

277. ФПС115И Морален развој во училиште 4 зимски 6

278. ФПС221И Работа со надарени ученици 4 летен 6

279. ФПС222И Методика 4 летен 6

280. ФПС223И Психолошко советување во училиште 4 летен 6

281. ФПС224И ЕУ политики и образованието во

Р.Македнија

4 летен 6

282. ФПС121И Морален развој 4 зимски 6

283. ФПС122И Развојни проблеми во детството и

адолесценцијата

4 зимски 6

284. ФПС123И Врсничка интеракција 4 зимски 6

285. ФПС124И Позитивна психологија 4 зимски 6

286. ФПС231И Развојна психолингвистика 4 летен 6

287. ФПС232И Развојни проблеми во возрасната доба и

староста

4 летен 6

288. ФПС233И Психологија на семејство 4 летен 6

289. ФПС234И Просоцијално однесување 4 летен 6

290. ФПС131И Применета социјална психологија 4 зимски 6

291. ФПС132И Психологија на политиката 4 зимски 6

292. ФПС241И Психологија на односи меѓу луѓето 4 летен 6

293. ФПС242И Разрешување конфликти 4 летен 6

294. ФПС243И Психологија на културата 4 летен 6

295. ФПС244И Морален развој 4 летен 6

296. ФПС245И Еволуциска психологија 4 летен 6

297. ФПС141И Психологија на односи меѓу луѓето 4 зимски 6

298. ФПС142И Вокациска психологија 4 зимски 6

299. ФПС143И Применета социјална психологија 4 зимски 6

300. ФПС144И Психолошко советување и психотерапија 4 зимски 6

301. ФПС251И Инженерска психологија 4 летен 6

302. ФПС252И Психологија на стресот на работа 4 летен 6

303. ФПС253И Позитивна психологија 4 летен 6

304. ФПС254И Разрешување конфликти 4 летен 6

305. ФПС255И Методика на обучување на човечки

ресурси во организациите

4 летен 6

306. ФПС151И Приоди и концепции за личноста 4 зимски 6

307. ФПС152И Вештини за работење со клиенти 4 зимски 6

308. ФПС153И Методи и техники во советување и

психотерапија

4 зимски 6

309. ФПС154И Позитивна психологија 4 зимски 6

310. ФПС261И Хуманистичка и егзистенцијалистичка

психотерапија

4 летен 6

311. ФПС262И Аналитичка/комплексна психологија и

психотерапија

4 летен 6

312. ФПС263И Психолошко советување во училипте 4 летен 6

313. ФПС264И Когнитивна и бихејвиор терапија 4 летен 6

314. ФПС265И Историја на психологијата 4 летен 6

315. ФСРСП111И Лобирање и групи на интерес 10 зимски 7

316. ФСРСП112И Политики на социјална вклученост 10 зимски 7

317. ФСРСП113И Социјална администрација 10 зимски 7

318. ФСРСП114И Семејна политика 10 зимски 7

319. ФСРСП121И Мрежна социјална работа 10 зимски 7

320. ФСРСП122И Духовна социјална работа 10 зимски 7

321. ФСРСП123И Креативни техники во социјална работа 10 зимски 7

322. ФСРСП124И Современо родителство 10 зимски 7

323. ФФСМ211И Социјална администрација 4 летен 5

324. ФФСМ212И Менаџмент на човечки ресурси во

социјална сфера

4 летен 5

325. ФФСМ213И Менаџирање со граѓански здруженија 4 летен 5

326. ФФСМ214И Менаџмент на политики и социјални

услуги за ранливи групи

4 летен 5

327. ФСО210И Уметноста во современото општество 4 летен 5

328. ФСО211И Интеркултурна комуникација и

современи општествени процеси

4 летен 5

329. ФСО212И Етничките феномени во современото

општество

4 летен 5

330. ФСО213И Социологија на национализмот 4 летен 5

331. ФСО214И Современо семејство, родност и

политики

4 летен 5

332. ФСО215И Миграциите, граѓаните и актуелните

политики

4 летен 5

333. ФСО216И Религиски дијалог и соработка 4 летен 5

334. ФСО217И Религиската состојба во Р. Македонија и

на Балканот

4 летен 5

335. ФСО218И Општествени нееднаквости и

сиромаштија

4 летен 5

336. ФСО219И Методологија на подготвување научно

истражување и научен труд во

социологијата

4 летен 5

337. ФСО220И Медиумите во современото општество 4 летен 5

338. ФСО221И Односот на глобалното и локалното 4 летен 5

339. ФСО222И Криминалот во современото општество 4 летен 5

340. ФСО223И Совремието и општествените девијации 4 летен 5

341. ФСО224И Одржлив развој и заштита на животната 4 летен 5

средина во Република Македонија

342. ФСО225И Македонското општество во процесите

на евроинтеграција и глобализација

4 летен 5

343. ФСО226И Организациски аспекти на менаџментот

на човечките ресурски

4 летен 5

344. ФСО227И Пазарот на трудот и социјалниот капитал 4 летен 5

345. ФДП202И Генетски аспекти на лицата со

интелектуална попреченост и аутизам

4 летен 4

346. ФДП203И Инклузивно образование 4 летен 4

347. ФДП204И Интелектуална попреченост и други

нарушувања

4 летен 4

348. ФДП205И Социопедија 4 летен 4

349. ФДП206И Ментално здравје на лица со

интелектуална попреченост

4 летен 4

350. ФДП202И Рана интервенција и едукација на деца

со пречки во развојот

4 летен 4

351. ФДП207И Генетски аспекти на лицата со

интелектуална попреченост и аутизам

4 летен 4

352. ФДП212И Алтернативна комуникација 4 летен 4

353. ФДП213И Сурдопсихологија 4 летен 4

354. ФДП214И Генетски аспекти на слушните

оштетувања

4 летен 4

355. ФДП215И Инклузивно образование 4 летен 4

356. ФДП216И Фонијатрија 4 летен 4

357. ФДП222И Генетски аспекти на визуелна

оштетеност

4 летен 4

358. ФДП223И Комбинирани оштетувања 4 летен 4

359. ФДП224И Асистивни технологии 4 летен 4

360. ФДП225И Инклузивно образование на децата со

оштетен вид

4 летен 4

361. ФДП226И Психологија на слепите и слабовидните

лица

4 летен 4

362. ФДП232И Кинезитерапија 4 летен 4

363. ФДП233И Инклузивно образование 4 летен 4

364. ФДП234И Генетски аспекти на моторните

нарушувања

4 летен 4

365. ФДП235И Комбинирани пречки во развојот 4 летен 4

366. ФДП236И Асистивни технологии 4 летен 4

367. ФДП237И Креативна терапија 4 летен 4

368. ФСРЗ211И Клинички менаџмент на случај 4 летен 5

369. ФСРЗ212И Третман на зависници 4 летен 5

370. ФСРЗ213И Социјална работа во здравство со

ризични и маргинализирани групи

4 летен 5

371. ФСРЗ214И Психосоцијална помош и поддршка 4 летен 5