12
#218 (277) 30 aprili-7 maisi 2013 saxalxo moZraoba „samegrelos“ organo 30 TeTri E-mail: [email protected] saxalxo moZraoba samegreloda gazeTi ilorisruliad saqarTvelos ulocaven aRdgomis brwyinvale dResaswauls! es moxda im dros, roca ufali- RmerTi aramarto casa da miwas, aramed mcenareebsac da cxovelebsac qmnida da imwamsve sakuTar saxelsac ar- qmevda maT. ufalma, didebulma da mSvidma, mTeli dRe samoTxeSi gaatara, qmnida da sicocxles aniWebda, da roca SesaRamovda, patara nacrisferi Citis Seqmna moisurva. “daimaxsovre, rom gulwiTela gqvia!” _ uTxra Cits RmerTma. xelisgulze daisva da Citi gafrinda. qveyana rom daaTvaliera, moisurva sakuTari Tavic enaxa da dainaxa, rom mTlad nacrisferia da gulic nacr- isferi aqvs. patara Cits SiSiT guli ukankalebda, magram mainc sul ufro da ufro axlo mifrinda RmerTTan da bolos mis xelze Camojda. maSin RmerTma hkiTxa, rad dabrun- dio. mindoda erTi rame mekiTxao, miugo Citma. “risi codna gsurs?” _ hkiTxa RmerTma. “rad meZaxian gulwiTelas, roca niskartidan bolomde sul nacrisferi var? rad meZaxian gulwiTelas, roca erTi wiTeli bumbulic ki ar gamaC- nia?” Citma vedrebiT Sexeda RmerTs Tavisi patara Savi TvalebiT da Tavi Seatri- ala _ garSemo igi xedavda wiTel, odnav oqrosfer mtverdayril xoxbebs, TuTiyuSebs, yelze fumfula wiTeli bumbuliT; wiTelbibiloian mamlebs; oqros Tevzebsa da wiTel vardebs xom xedavda da xedavda. ra Tqma undao, gaifiqra, erTi patara wiTeli bumbuli mainc rom mqondes gulze, sakmarisi iqneboda ulamazesi Citi vyofiliyavio, da maSin ufleba meqneboda metarebina gulwiTelas saxelio. “rada mqvia gulwiTela, roca sul nacrisferi var?” isev gaimeora da egona, RmerTi ase etyoda mas: “aah, patara megobaro, sul damaviwyda SenTvis wiTlad rom SemeReba bum- buli. moica, axlave gamovasworeb”. magram RmerTma mSvidad gaiRima da Tqva: “me gulwiTela dagarqvi da es iqneba Seni saxeli, magram Sen unda moi povo wiTeli bumbuli gulze”. CafiqrebiT frenda Citi samoTxeSi. aseTma pawia Citma, aba, ra SeiZleba gaakeTos imisTana, rom wiTeli bum- buli iSovos? uTvalavi weli gavida im bednieri dRidan. ukve didi xania, rac cx- ovelebma da adamianebma datoves samoTxe da mTel qveyanaze gaifantnen. xalxma iswavla miwis damuSaveba da zRvaze curva, Sesamoselisa da sacx- ovrisebis keTeba, didebuli taZrebisa da iseTi Zlieri qalaqebis aSeneba, ro- goricaa Tebe, romi, ierusalimi. da ai, isev dadga dRe, ra dRec mravali wlis manZilze iqneba Rir- saxsovari kacobriobis istoriaSi. im diliT gulwiTela ierusalimis kedlebTan axlo, patara, SiSvel gorakze ijda da budeSi Tavis bar- tyebs ugalobda. Tavis Svilebs gulwiTela uambobda Seqmnis saocar dReze, da imaze, rom RmerTma yvelas saxeli uboZa. am am- bavs yvela gulwiTela uambobda Tavis Svilebs, im pirvelidan moyolebuli, visac RvTis sityva esma da misi xeli- dan afrinda. “hoda, naxeT”, sevdianad Tqva, “im dRi- dan ukve imdenma welma gaiara, imdeni vardi gaifurCqna, kvercxebidan imdeni bartyi gamoiCeka, rom veravin SeZlebda imaT daTvlas, gulwiTela ki isev erTi patara da nacrisferi Citia da jerac ver moaxerxa, ver daimsaxura wiTeli bumbulio”. pawawebma farTod gaaRes niskartebi da ikiTxes, Seecada Tu ara winaparTa- gan vinme raime didi saqme Caedina da es fasdaudebeli wiTeli bumbuli eS- ovao. “yvelam gavakeTeT is, rac SegveZlo”, miugo Citma, “magram veravin SevZeliT migveRwia sawadelisaTvis”. bartyebi naRvlianad aJivJivdnen, wuxdnen imaze, rom TavianTi patara fumfula yelze bumbuli wiTlad ar uRuodaT. “Cven galobis imedic ki gvqonda”, isev agrZelebda Tavis ambavs beberi Citi. “ukve pirveli gulwiTela mReroda ise, rom mkerdi uTrToda STagonebisagan, da fiqrobda: ah, is mgznebareba, rac me mamRerebs, da rac Cems sulSi Rvivis, wiTlad SeRebavs Cems bumbulso. magram cdeboda, ise, ro- gorc vcdebodiT yvela da ise ro- gorc cdebiT Tqvenc”. pawawebs odnav daeRoT piri, yeli- dan sacodavi wri pini aRmoxdaT. “Cven Cveni vaJkacobisa da gambedao- bis imedic gvqonda”, isev agrZelebda beberi Citi. “jer kidev pirveli gul- wiTela mamacurad SeebrZola sxva Citebs da misi mkerdi brZolis alit gizgizebda. ah, gaifiqra man, “Cemi bum- buli Cems gulSi mogizgize brZolis cecxliT SeiRebeba wiTel ferad, ma- gram cdeboda, rogorc yvela Cveniani da iseve, rogorc cdebiT Tqvenc”. pawawebma guladad daiwri pines, Cvenc SevecdebiT mivaRwioT aRTqmul- sao, magram beberma Citma sevdianad miugo, rom SeuZlebeli ram iyo es. risi imedi unda hqondeT, roca amdeni gamoCenili winapari verafers gaxda? raRa unda gaakeTon maT, siyvarulis, simRerebis da brZolis garda? ra Seu- ZliaT?.. Citma ver daamTavra fraza bolomde, imitom, rom ierusalimis WiSkridan xalxis brbo gamovida da im gorakisaken gaemarTa, sadac misi bude iyo. aq iyvnen amay cxenebze msxdari mxedrebi, meomrebi SubebiTa da orolebiT, jalaTebi lursmnebiTa da CaquCebiT, dinjad mavali mRvdlebi da mosamarTleebi, motirali qalebi. yve- laze win ki RrialiT modiodnen Camoxeul-Camoglejili mawanwalebi. patara nacrisferi Citi ijda budis pirze da kankalebda. SeeSinda, askils gadaqelaven da patarebs momiklaveno. “aba”, eubneboda Tavis bartyebs, “erTmaneTs magrad miekariT da ar gainZreT! ager, pirdapir Tqvenze moaWenebs cxens mxedari! ager-ager, meo- mari modis aqeTken, sandlebi sul rkinebiT aqvs daWedili! mTeli brbo aqeT moeqaneba!” Citi imwamsve miCumda, dadumda. TiTqmis daaviwyda, ra xi- faTic eloda maT. uceb Citi budes mivarda da nacr- isferi frTebiT bartyebi dafara. “ara, es metismeti saSinelebaa”, Tqva man, “me ar minda, rom maT naxon _ jvarze gasakravad mihyavT sami avazaki”. da SeSinebulma Citma farTod gaSala frTebi, raTa umweo bartyebs araferi ar daenaxaT. imaT mxolod uroebis dartymis griali, Sesabralisi kvnesa da gamxecebuli xalxis veluri yiJina esmodaT. gulwiTela uyurebda mTel am ambavs, saSinelebisagan far- Tod gaxelil Tvalebs im sam ubedurs ver aSorebda. “mainc ra Seubralebeli xalxia!” fiqrobda Citi. “is ara hyofniT, rom es sami Raribi jvarze gaakres, ara, erT maTgans Tavze eklis gvirgvinic dadges. eklebi SublSi CarWobia da sisxli Camosdis. TviTon ki iseTi mS- vidi gamoxedva aqvs, ar SeiZleba, ar giyvardes. roca vxedav, Tu rarig itan- jeba, ase mgonia, Cems guls pirbasri is- rebi Casces”. Citi sul ufro da ufro didi sibraluliT imsWvaleboda eklis gvirgvinosani jvarcmulis mimarT. “me rom Cemi Zma arwivi viyo”, fiqrobda igi, “xelebidan lursmnebs amovaZrobdi da Zlieri klanWebiT mivyrid-movyridi imis mwameblebs”. xedavda, sisxlis wveTebiT rogor evseboda Subli jvarcmuls da aRar SeeZlo budeSi jdoma. “marTalia, patara da susti var, ma- gram mainc raRac unda gavakeTo ubeduri wamebulisaTvis”, gaifiqra Citma. budidan amofrinda da maRla, cisaken gafrinda; farTo wreebs xaza- vda jvarcmulis TavzemoT. didxans frenda garSemo, axlo mifrenas ver bedavda, imitom rom patara, mSiSara Citi iyo da arasodes ar moaxloeboda adamians. magram cot- cotaTi gamamacda, sul axlos mifrinda da jvarcmuls SublSi Car- Wobili erTi ekali amoaZro. am dros Citis guls im wamebulis sisxlis wveTi daeca. male gaiSala da patar- patara nazi bumbuli SeuReba gulze da yelze. roca Citi isev budeSi mofrinda, bartyebma daiyvires: “gulze bumbuli wiTeli gaqvs! vardze wiTeli!” “es, ubralod, im sabralo kacis sisxlis wveTia, Sublze rom dasdis”, miugo Citma. “maSinve gaqreba, rogorc ki nakadulSi gavibanebi”. magram ramdeni ar ganibana patara Citi, wiTeli niSani ara da ar qreboda, da roca bartyebi daizardnen, yeli da mkerdi Ria wiTelfrad hqondaT imaTac SeRebili, da es dReis dRemde ase aris. “legendebi qristeze”, selma lagerlofi ilia II: ufalma daglocoT da gagaZlieroT! gulwiTela

gulwiTela - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/117231/1/Ilori_2013_N218.pdf · sti givi ramiSvili da cnobili af - xazi mecnieri da poeti, sulganaTlebuli boris gurgulia, romlis

  • Upload
    others

  • View
    1

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: gulwiTela - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/117231/1/Ilori_2013_N218.pdf · sti givi ramiSvili da cnobili af - xazi mecnieri da poeti, sulganaTlebuli boris gurgulia, romlis

#218 (277) 30 aprili-7 maisi 2013 saxalxo moZraoba „samegrelos“ organo 30 TeTri

E-mail: [email protected]

saxalxo moZraoba “„samegrelo“”

da gazeTi “„ilori”“ sruliad saqarTvelos ulocaven

aRdgomis brwyinvale dResaswauls!

es moxda im dros, roca ufali-

RmerTi aramarto casa da miwas, aramed

mcenareebsac da cxovelebsac qmnida

da imwamsve sakuTar saxelsac ar-

qmevda maT.

ufalma, didebulma da mSvidma,

mTeli dRe samoTxeSi gaatara, qmnida

da sicocxles aniWebda, da roca

SesaRamovda, patara nacrisferi Citis

Seqmna moisurva.

“daimaxsovre, rom gulwiTela gqvia!”

_ uTxra Cits RmerTma. xelisgulze

daisva da Citi gafrinda.

qveyana rom daaTvaliera, moisurva

sakuTari Tavic enaxa da dainaxa, rom

mTlad nacrisferia da gulic nacr-

isferi aqvs.

patara Cits SiSiT guli

ukankalebda, magram mainc sul ufro

da ufro axlo mifrinda RmerTTan da

bolos mis xelze Camojda.

maSin RmerTma hkiTxa, rad dabrun-

dio.

mindoda erTi rame mekiTxao, miugo

Citma.

“risi codna gsurs?” _ hkiTxa

RmerTma.

“rad meZaxian gulwiTelas, roca

niskartidan bolomde sul nacrisferi

var? rad meZaxian gulwiTelas, roca

erTi wiTeli bumbulic ki ar gamaC-

nia?”

Citma vedrebiT Sexeda RmerTs Tavisi

patara Savi TvalebiT da Tavi Seatri-

ala _ garSemo igi xedavda wiTel,

odnav oqrosfer mtverdayril xoxbebs,

TuTiyuSebs, yelze fumfula wiTeli

bumbuliT; wiTelbibiloian mamlebs;

oqros Tevzebsa da wiTel vardebs xom

xedavda da xedavda. ra Tqma undao,

gaifiqra, erTi patara wiTeli bumbuli

mainc rom mqondes gulze, sakmarisi

iqneboda ulamazesi Citi vyofiliyavio,

da maSin ufleba meqneboda metarebina

gulwiTelas saxelio.

“rada mqvia gulwiTela, roca sul

nacrisferi var?” isev gaimeora da

egona, RmerTi ase etyoda mas: “aah,

patara megobaro, sul damaviwyda

SenTvis wiTlad rom SemeReba bum-

buli. moica, axlave gamovasworeb”.

magram RmerTma mSvidad gaiRima da

Tqva:

“me gulwiTela dagarqvi da es

iqneba Seni saxeli, magram Sen unda

moipovo wiTeli bumbuli gulze”.

CafiqrebiT frenda Citi samoTxeSi.

aseTma pawia Citma, aba, ra SeiZleba

gaakeTos imisTana, rom wiTeli bum-

buli iSovos?

uTvalavi weli gavida im bednieri

dRidan. ukve didi xania, rac cx-

ovelebma da adamianebma datoves

samoTxe da mTel qveyanaze gaifantnen.

xalxma iswavla miwis damuSaveba da

zRvaze curva, Sesamoselisa da sacx-

ovrisebis keTeba, didebuli taZrebisa

da iseTi Zlieri qalaqebis aSeneba, ro-

goricaa Tebe, romi, ierusalimi.

da ai, isev dadga dRe, ra dRec

mravali wlis manZilze iqneba Rir-

saxsovari kacobriobis istoriaSi. im

diliT gulwiTela ierusalimis

kedlebTan axlo, patara, SiSvel

gorakze ijda da budeSi Tavis bar-

tyebs ugalobda.

Tavis Svilebs gulwiTela uambobda

Seqmnis saocar dReze, da imaze, rom

RmerTma yvelas saxeli uboZa. am am-

bavs yvela gulwiTela uambobda Tavis

Svilebs, im pirvelidan moyolebuli,

visac RvTis sityva esma da misi xeli-

dan afrinda.

“hoda, naxeT”, sevdianad Tqva, “im dRi-

dan ukve imdenma welma gaiara, imdeni

vardi gaifurCqna, kvercxebidan imdeni

bartyi gamoiCeka, rom veravin SeZlebda

imaT daTvlas, gulwiTela ki isev erTi

patara da nacrisferi Citia da jerac

ver moaxerxa, ver daimsaxura wiTeli

bumbulio”.

pawawebma farTod gaaRes niskartebi

da ikiTxes, Seecada Tu ara winaparTa-

gan vinme raime didi saqme Caedina da

es fasdaudebeli wiTeli bumbuli eS-

ovao.

“yvelam gavakeTeT is, rac SegveZlo”,

miugo Citma, “magram veravin SevZeliT

migveRwia sawadelisaTvis”.

bartyebi naRvlianad aJivJivdnen,

wuxdnen imaze, rom TavianTi patara

fumfula yelze bumbuli wiTlad ar

uRuodaT.

“Cven galobis imedic ki gvqonda”,

isev agrZelebda Tavis ambavs beberi

Citi. “ukve pirveli gulwiTela

mReroda ise, rom mkerdi uTrToda

STagonebisagan, da fiqrobda: ah, is

mgznebareba, rac me mamRerebs, da rac

Cems sulSi Rvivis, wiTlad SeRebavs

Cems bumbulso. magram cdeboda, ise, ro-

gorc vcdebodiT yvela da ise ro-

gorc cdebiT Tqvenc”.

pawawebs odnav daeRoT piri, yeli-

dan sacodavi wripini aRmoxdaT.

“Cven Cveni vaJkacobisa da gambedao-

bis imedic gvqonda”, isev agrZelebda

beberi Citi. “jer kidev pirveli gul-

wiTela mamacurad SeebrZola sxva

Citebs da misi mkerdi brZolis alit

gizgizebda. ah, gaifiqra man, “Cemi bum-

buli Cems gulSi mogizgize brZolis

cecxliT SeiRebeba wiTel ferad, ma-

gram cdeboda, rogorc yvela Cveniani

da iseve, rogorc cdebiT Tqvenc”.

pawawebma guladad daiwripines,

Cvenc SevecdebiT mivaRwioT aRTqmul-

sao, magram beberma Citma sevdianad

miugo, rom SeuZlebeli ram iyo es.

risi imedi unda hqondeT, roca amdeni

gamoCenili winapari verafers gaxda?

raRa unda gaakeTon maT, siyvarulis,

simRerebis da brZolis garda? ra Seu-

ZliaT?..

Citma ver daamTavra fraza

bolomde, imitom, rom ierusalimis

WiSkridan xalxis brbo gamovida da im

gorakisaken gaemarTa, sadac misi bude

iyo. aq iyvnen amay cxenebze msxdari

mxedrebi, meomrebi SubebiTa da

orolebiT, jalaTebi lursmnebiTa da

CaquCebiT, dinjad mavali mRvdlebi da

mosamarTleebi, motirali qalebi. yve-

laze win ki RrialiT modiodnen

Camoxeul-Camoglejili mawanwalebi.

patara nacrisferi Citi ijda budis

pirze da kankalebda. SeeSinda, askils

gadaqelaven da patarebs momiklaveno.

“aba”, eubneboda Tavis bartyebs,

“erTmaneTs magrad miekariT da ar

gainZreT! ager, pirdapir Tqvenze

moaWenebs cxens mxedari! ager-ager, meo-

mari modis aqeTken, sandlebi sul

rkinebiT aqvs daWedili! mTeli brbo

aqeT moeqaneba!” Citi imwamsve miCumda,

dadumda. TiTqmis daaviwyda, ra xi-

faTic eloda maT.

uceb Citi budes mivarda da nacr-

isferi frTebiT bartyebi dafara.

“ara, es metismeti saSinelebaa”, Tqva

man, “me ar minda, rom maT naxon _

jvarze gasakravad mihyavT sami

avazaki”.

da SeSinebulma Citma farTod

gaSala frTebi, raTa umweo bartyebs

araferi ar daenaxaT. imaT mxolod

uroebis dartymis griali, Sesabralisi

kvnesa da gamxecebuli xalxis veluri

yiJina esmodaT. gulwiTela uyurebda

mTel am ambavs, saSinelebisagan far-

Tod gaxelil Tvalebs im sam ubedurs

ver aSorebda.

“mainc ra Seubralebeli xalxia!”

fiqrobda Citi. “is ara hyofniT, rom es

sami Raribi jvarze gaakres, ara, erT

maTgans Tavze eklis gvirgvinic

dadges. eklebi SublSi CarWobia da

sisxli Camosdis. TviTon ki iseTi mS-

vidi gamoxedva aqvs, ar SeiZleba, ar

giyvardes. roca vxedav, Tu rarig itan-

jeba, ase mgonia, Cems guls pirbasri is-

rebi Casces”.

Citi sul ufro da ufro didi

sibraluliT imsWvaleboda eklis

gvirgvinosani jvarcmulis mimarT.

“me rom Cemi Zma arwivi viyo”,

fiqrobda igi, “xelebidan lursmnebs

amovaZrobdi da Zlieri klanWebiT

mivyrid-movyridi imis mwameblebs”.

xedavda, sisxlis wveTebiT rogor

evseboda Subli jvarcmuls da aRar

SeeZlo budeSi jdoma.

“marTalia, patara da susti var, ma-

gram mainc raRac unda gavakeTo

ubeduri wamebulisaTvis”, gaifiqra

Citma. budidan amofrinda da maRla,

cisaken gafrinda; farTo wreebs xaza-

vda jvarcmulis TavzemoT.

didxans frenda garSemo, axlo

mifrenas ver bedavda, imitom rom

patara, mSiSara Citi iyo da arasodes

ar moaxloeboda adamians. magram cot-

cotaTi gamamacda, sul axlos

mifrinda da jvarcmuls SublSi Car-

Wobili erTi ekali amoaZro. am dros

Citis guls im wamebulis sisxlis

wveTi daeca. male gaiSala da patar-

patara nazi bumbuli SeuReba gulze

da yelze.

roca Citi isev budeSi mofrinda,

bartyebma daiyvires:

“gulze bumbuli wiTeli gaqvs!

vardze wiTeli!”

“es, ubralod, im sabralo kacis

sisxlis wveTia, Sublze rom dasdis”,

miugo Citma. “maSinve gaqreba, rogorc

ki nakadulSi gavibanebi”.

magram ramdeni ar ganibana patara

Citi, wiTeli niSani ara da ar qreboda,

da roca bartyebi daizardnen, yeli da

mkerdi Ria wiTelfrad hqondaT

imaTac SeRebili, da es dReis dRemde

ase aris.

“legendebi qristeze”,selma lagerlofi

ilia II: ““ufalma daglocoT da gagaZlieroT!”

gulwiTela

Page 2: gulwiTela - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/117231/1/Ilori_2013_N218.pdf · sti givi ramiSvili da cnobili af - xazi mecnieri da poeti, sulganaTlebuli boris gurgulia, romlis

ilori2 30 aprili-7 maisi 2013

yofilxarT kohoraSi?

Tu erTxel mainc yofilxarT, auci-

leblad geqnebaT^nanaxi citrusebis

meurneoba, romelic, Tu ar vcdebi, yve-

laze didi iyo saqarTveloSi, amasTan

yovelmxriv gamorCeuli. weliwadis am

dros iqauroba mandarinisa da limo-

nis, forToxlisa da greifutis yva-

vilTa saocari surneliTaa

gaJRenTili.

maxsovs quTaisSi, safiCxiaze, im qu-

Caze, romelsac Tavdapirvelad Zveli

Tbilisis meore Sesaxvevi, Cems maxso-

vrobaSi ki jer ratomRac memarcxene

eseris _ urickis meoTxe Sesaxvevi Se-

arqves, Semdeg solomon pirvelis

meore Sesaxvevi, xolo amJamad naadre-

vad wasuli Cvenive ubneli niWieri

qarTveli poetis _ irakli bazaZis

quCaa, Cemi mamapapiseuli saxlis mona-

xevreebi_batoni daviT basilaZe da

misi meuRle _qalbatoni guguli fa-

CuaSvili kohoridan rom Camovidodnen,

maT patara zurikos citrusebis sur-

neli mohyveboda.

saocari biWi iyo zuriko _ Wkviani,

lamazi, yvelas moyvaruli. didi kaci-

viT momijdeboda gverdiT da aTas

saintereso ambavs miyveboda samurza-

yanoel megobrebze, maT Soris Tavis

afxaz Zmakacsa da daqalze, romlebic

misi kbilani iyvnen _ erTad izrde-

bodnen sabavSvo baRSic, skolaSic. akv-

nidanve ase mtkicdeboda Svilebis is

uaRresad keTili damokidebuleba, ro-

melic maT mSoblebs _kohoris citru-

sebis meurneobis mTavar agronoms,

baton daviT basilaZesa da mis afxaz

kolegas akavSirebda.

ukanasknelad 1978-is gvian Semodgo-

maze Sevxvdi zurikos. Svebulebis

darCenili dReebiT visargeble da mis

sexnia biZasTan _ zurab giorgaZesTan

erTad vewvie kohoraSi.

ukve kargad SeRerebuli Wabuki ga-

xldaT. mamis gzas adevnebuli, soxumis

subtropikuli institutis damTavre-

bis Semdeg swavluli agronomis di-

plomiT dabrunebuliyo da Tanato-

lebTan erTad kohoris sabWoTa meur-

neobaSi muSaobda.

is ori afxazi Tanatoli gamacno,

mere ki isic gamando, citrusebs rom

movirTvelianebT, qorwili aqvT gada-

wyvetili da xelismomkided var miw-

veulio.

* * *

zurabi mamaze metad stumarTmoy-

vare gamodga. Cemi Svebuleba ise mii-

wura, rom, ra sababi ar gamoZebna, raTa

rogorme kohoradan ar wamovsu-

liyavi.

bolos me da biZamisma vieSmakeT da,

roca raRac samsaxurebriv saqmesTan

dakavSirebiT soxumSi unda Casuliyo,

vTxoveT, gagviyole, soxumi ar gvina-

xavs da dagvaTvalierebine-Tqo. arada,

rogor ar minaxavs?! Tavi rom davane-

boT imas, rom mama soxumis salokomo-

tivo depos ufrosad muSaobda da

bavSvobaSi iq vcxovrobdi kidec, am

ulamazes qalaqTan bevri sxva ram ma-

kavSirebda.

maT Soris Cemi kurselebi_Jurnali-

sti givi ramiSvili da cnobili af-

xazi mecnieri da poeti,

sulganaTlebuli boris gurgulia,

romlis leqsebi swored im dReebSi

qarTulad ubrwyinvalesad Targmna

Cvenma saerTo megobarma da universi-

tetelma Tanapartelma guram gogia-

Svilma.

im dros borisi afxazur sabavSvo

Jurnals redaqtorobda da rom dag-

vinaxa, basilaZeebis ,,tyveobidan” ki

gvixsna, magram samagierod afxazur

da misi uaxloesi megobris, afxa-

zeTSi moRvawe cnobili qarTveli

poetis geno kalandias megrul stu-

marTmoyvareobas didxans ver davaR-

wieT Tavi.

* * *

ukanaskneli werili zurikosagan

erTi wlis Semdeg miviRe. sagangebod

gadarCeuli mandariniT savse yuTSi

idva.

matyobinebda, male naTlia gavxdebi

_ Cemi afxazi megobrebi Svils elode-

biano...

ver moeswro.

mere miambes: Turme SuaRameze ewvia

megobari _ ariqa, miSvele, coli samSo-

biaroSi wamayvanineo. qali ki daubina-

vebiaT, magram ukan dabrunebisas

zurikos manqanaSi benzini Causxams.

siCqareSi avzis xufi gadavardnia da

sibneleSi misi Zebnisas asanTi

gaukravs...

* * *

quTaisSi, safiCxiis sasaflaoze, ek-

lesiis maxloblad, sul oriod

metrSi im adgilidan, sadac odesaSi

Savrazmelebis mier mokluli da leg-

endad qceuli Cveni Tanaqalaqelis _

saba kldiaSvilis samudamo gansa-

svenebelia, dgas TeTr marmaliloSi

gacocxlebuli zurab basilaZe. rode-

sac am saflavs gverdiT Cavuvli, Cemda

uneblied qvis umwikvlo siTeTre im

TeTr yabalaxebs maxsenebs, romliTac

zurabis dakrZalvis dRes mis SavCoxo-

san afxaz Zmadnaficsa da sxva mego-

brebs masTan gamomSvidobebis niSnad

mxari hqondaT axveuli.

* * *

dRes aRarc misi afxazi Zmadnaficia

cocxali.

aravin icis, visi tyviiT, rogor

da ratom daiRupa im wyaros

maxloblad, romelic Zmobilis

mosaxseneblad TanasoflelebTan

erTad gaiyvana da kohorelebs us-

aCuqra.

rogorc Svils, afxaz ymawvils ise

dastirodnen zurabis mSoblebi da

sikvdilamde mamazeciers imas eve-

drebodnen: maRalo RmerTo, gvaRirse

kohoraSi Casvla da zurabis wyaros

wyalio.

ar vicnob, magram mwams, rom aseve

mwyurvalea zurabis afxazi Zmadnafi-

cis ojaxic.

viwamoT RmerTi, davalevinoT mwyur-

valebs wyali!

aleqsandre Sengelia

suraTze: zurabis wyaro kohoraSi.P.S. es kadri saqarTvelos

saxelmwifo televiziisaTvis

amave Temaze gadacemis momzadebisas

1984 wels firze

aRbeWda teleJurnalistma boris

pavelCukma. gadacemis

teqsti me mekuTvnoda, reJisori ki

qalbatoni nino

qarTveliSvili iyo.

a. Sengelia

davalevinoT mwyurvales wyali...

yovelkvireuli ambebi afxazeTidan

gverdSi gamoyenebulia “saqinformis” da afxazeTis sainformacio saagento “afsnipresis” masalebi

afxazeTis premier-ministri leonid

lakerbaia gaecno repatriantTaTvis

gankuTvnili kotejebis mSeneblobis

procesebis mimdinareobas, romelic

xorcieldeba gulrifSis raionis

sofel maWaraSi. swored aq aSendeba

16-biniani cxra sacxovrebeli koteji,

romlebSic repatriantebi ganTavsde-

bian. aRniSnulis Taobaze informacias

avrcelebs afxazeTis respublikis

mTavrobis pres-samsaxuri.

mimdinare periodisaTvis praqtiku-

lad damTavrebulia pirveli kotejis

mSenebloba da TiTqmis bevri

aRaraferi uklia meore kotejis

mSeneblobis damTavrebasac, mesame

kotejis aRsamarTad ki ukve Cayrilia

myari saZirkveli. saamSeneblo

samuSaoebs awarmoebs unitaruli saam-

Seneblo-sawarmo “aibRa”.

TiTqmis did siZneles ar unda war-

moadgendes msubuqi tipis sacxovrebeli

kotejebis ageba, magram imis gaTval-

iswinebiT, rom masSi macxovreblebs

unda hqondeT Sesabamisi yofiTi kom-

forti da cxovrebisaTvis aucilebeli

samuSao pirobebi, mSeneblebi did yu-

radRebas uTmoben mSeneblobis xarisxs,

raTa gamoiricxos yoveli saxis preten-

zia axalmosaxleebis mxridan.

aRniSnuli kotejebis mSenebloba

daiwyo 2010 wels. adgili, sadac kote-

jebi unda ganlagdes, daWaobebuli

adgili iyo, ramac dRis wesrigSi

daayena seriozuli mosamzadebeli

samuSaoebis Catarebis aucilebloba _

TiTqmis ocdaoTxi aTasi kuburi metri

wvrili da msxvilfraqciuli RorRis

Cayra gaxda aucilebeli, raTa koteje-

bis mSeneblobisaTvis srulyofili

fundamenti SeeqmnaT.

amJamad, afxazeTis respublikis

repatriaciis saxelmwifo komitetis

monacemebiT, repatriantTa 80 ojaxze

meti dgas rigSi da elodeba

Sesabamisi sacxovrebeli farTis miRe-

bas. saubaria im repatriantebze, rom-

lebic ukve karga xania cxovroben da

muSaoben afxazeTSi, magram, saTanado

saSualebaTa arqonis mizeziT, iZule-

buli arian icxovron daqiravebul

saxlebSi, rac damatebiT materialur

da finansur problemebs uqmnis adami-

anebs.

aseve, gadawyvetis procesSia koteje-

bis eleqtro, wyalmomaragebisa da

sakanalizacio sistemebiT aRWurvis

sakiTxi. afxazeTis respublikis repa-

triaciis saxelmwifo komitetSi

elodebian am samuSaoebis proeqtsa da

xarjTaRricxvas, romlis Seqmnazec

muSaobs saproeqto organizacis “afs-

nirgilara”.

ase rom, sakuTar sacxovriss mona-

trebuli afxazi repatriantebi male

izeimeben axalsaxlobas!

mosaxleobis SerCeviTi gamokiTxvebis Sedegad dadasturda, rom saqarTvelos

mcxovrebTa umetesoba emxroba afxazeTis rkinigzis monakveTis eqsploataciaSi

Sesvlas, rac TiTqmis srulad aRadgens amierkavkasiis rkinigzis sistemas.

saqarTvelos mosaxleobis samocdasam procentze metma dauWira mxari am ini-

ciativas da adamianebis es survilic savsebiT gasagebia, radgan sarkinigzo mi-

mosvlis aRdgena teritoriis am monakveTSi udavod Seqmnis axal samuSao

adgilebs, gamococxldeba ekonomika da gaRatakebuli mosaxleobis yofa bevrad

ufro saintereso da mimzidveli gaxdeba. aRniSnuli kvleva erovnulma

demokratiulma institutma (NDI) Caatara, romelmac saqarTvelos mTel teri-

toriaze 3013 adamiani gamokiTxa. winaaRmdeg wavida respondentTa 13 procenti.

gamokiTxviT dadginda, rom respondentTa 38 procents akmayofilebs

saqarTvelosa da ruseTs Soris gauaresebuli mdgomareoba, 49 procenti ki amis

winaaRmdegia. 42 procents miaCnia, rom ruseTi safrTxes warmoadgens

saqarTvelosaTvis, 84 procenti ki imediT egebeba qarTuli produqciis rusul

bazarze dabrunebas.

SegaxsenebT, rom pirvelad rkinigzis xazis Rdgenis Tema wamoswia qarTulma

mxarem, Tumca, imis mizeziT, rom afxazeTma am sakiTxis mimarT interesi ar

gamoavlina, sakiTxi moixsna dRis wesrigidan.

saqarTvelos mosaxleobis umetesoba afxazeTis sarkinigzo xazis aRdgenis momxrea

afxazeTis respublikis premier-ministri gaecnorepatriantTaTvis gankuTvnili kotejebis

mSeneblobis procesebis mimdinareobas

Page 3: gulwiTela - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/117231/1/Ilori_2013_N218.pdf · sti givi ramiSvili da cnobili af - xazi mecnieri da poeti, sulganaTlebuli boris gurgulia, romlis

ilori 330 aprili-7 maisi 2013

viyoT erTguli Cveni saxelovani winaprebisamas winaT xelSi Camivarda

1990 wlis qarTuli kalendari,

sadac weria: “mimdinare wels

Sesrulda 225 weli rusi

mxedarTmTavris petre bagra-

tionis dabadebidan”-o. faqtia,

petre bagrationi ruseT-os-

maleTis, poloneTis omebis,

italiisa da Sveicariis

laSqrobebis, austerlicis, pre-

siSvidausa, frindlandiisa da

bolos 1812 wlis borodinos

brZolebis monawile, infan-

teriis generali da unikaluri

niWiT dajildoebuli uma-

macesi mxedarTmTavari iyo,

romelmac napoleonis jarebis

Svidi ieriSidan, Svidive br-

wyinvaled moigeria da mZimed

daWrili gardaicvala, rus

mxedarTmTavrad ar unda

movixsenioT.

umamacesi samxedro

strategi bagrationi iyo

qarTveli da ara rusi, vaxtang

meeqvsis Zis ieses Svil-

iSvilis Svili.

Tu petre bagrationi rusi

mxedarTmTavaria, maSin Cveni

cnobili, saxelganTqmuli gen-

erlebi (mxedrTmTavrebi):

leseliZe, CanCibaZe, kalaZe,

yuraSvili, TavarTqilaZe da

sxvebi, romlebmac meore

msoflio omSi, faSistur ger-

maniasTan brZolebSi brwyin-

vale gamarjvebebs miaRwies:

frontis, armiis, SenaerTebis,

diviziebis sardlobiT, rusi

mxedarTmTavrebi yofilan.

fore mosuliSvili ital-

ielma xalxma Tavis erovnul

gmirad gamoacxada, magram is

qarTvelia da ara italieli.

saamayoa is, rom sabWour pe-

riodSi, qarTvelTa saamayo

Svilis petre bagrationis

Zegli mis samSobloSi,

saqarTvelos dedaqalaqSi _

TbilisSi aRmarTes. gana

sasixarulo ar aris is, rom

gamoCenilma qarTvelma msax-

iobma giuli WoxoneliZem

Rirseulad ganasaxiera petre

bagrationis gmiri mis mierve

dadgmul konofilm “bagra-

tionSi”, romelmac uamravi

jildo daimsaxura msoflio

kinofestivalebze.

ai, ras swerda 1987 wlis 4

apriliT daTariRebul Jur-

nal “ogoniokSi” cnobili

rusi poeti andrei voznesen-

ski: “amas winebze, vitebskSi

mogzaurobis dros, vewvie

borodinos vels. aq, am adgi-

las, qarTveli Tavadis, uni-

Wieresi mxedarTmTavris,

infanteriis generlis petre

bagrationis neSti ganisvenebs,

romelic, frangebTan us-

astikesi brZolis dros, gmir-

ulad daeca. wina saflavidan

borodinos velze bagratio-

nis neStis gadmosvenebisas,

xalxs cxenebi auSviaT da Tvi-

Ton Camdgaran specialur

oTxTvalaSi da ase ramdenme

kilometric utarebiaT:

“qarTvelma Tavadma, udidesma

mxedarTmTavarma Tavi Seswira

mters Cvens gadasarCenado”!

andrei voznesenski iqve

wers: “cnobilia, rom borodi-

nos brZolebis dros

napoleonma werili miswera

bagrations: “batono gener-

alo! Tqveni niWis patroni

safrangeTis armias ufro

daamSvenebda! rodesac inebebT,

Cven mzad varT jerovani

daxvedrisaTvis. winaswar

gpirdebiT safrangeTis re-

spublikis marSlobas da

qarTl-kaxeTis gvirgvins.

Tqveni samSoblo indoeTSi mi-

maval gzazea, xolo indoeTis

dapyrobis gegma jer kidev Za-

laSia. dafiqrdiT, batono gen-

eralo, yvelaferi unda

gadawydes axlave, xval gvian

iqneba. xval SeiZleba samyaro

darCes iseTi sabedniero ta-

lantis gareSe, rogoric Tqven

brZandebiT!”

petre bagrationma

napoleons upasuxa: “mis

udidebulesobas, frangTa im-

perators napoleon pirvels!

Cven, qarTvelebi, ficis xalxi

varT, ficis gatexas sikvdili

gvijobs! Cven alyaSi varT,

albaT, aqedan cocxali verc

erTi ver gamovalT, amis miuxe-

davad uars vambob Tqvens

winadadebaze. petre bagra-

tioni”.

es yvelaferi xom saa-

mayoa!

gana saamayo ar aris, rom

msoflioSi aRiarebuli yvela

drois udidesi da umaRlesi

mTavarsardali, samxedro

wodebiT _ generalisimusi

ioseb juRaSvili _ stalini

rom qarTvelia? stalinma,

romelmac ruseTis imperiis

saTaveSi yofnisas planetis

usastikesi urCxuli _ fa-

Sizmi, Tavis bunagSive

amoSanTa da msoflio ixsna

Savi Wirisgan. omSi gamarjve-

bis Semdeg swrafi tempiT

ganaviTara saxalxo meurneoba

da yofil degradirebul impe-

rias atomuri bombic SesZina

da a.S. yofili ssr kavSiri

msoflio mowinave sax-

elmwifoTa rigSi Caayena. es

gaakeTa qarTveli glexis

Svilma soselom, goris cixes-

Tan axlos mdebare qoxSi

dabadebulma, xalasi poeturi

niWiT gamorCeulma ymawvilma,

qarTuli genis brwyinvale

warmomadgenelma.

Tu kretinma da laye tvinis

patronma xruSCovma stalinis

Zeglze Tavisi binZuri xeli

aRmarTa da mas mravali

qarTvelis (ara mxolod

qarTvelis) sicocxle Seewira,

gana dRes dasaSvebia, erTi

xelis mosmiT aRebul iqnas

Tavis samSobloSi (gorSi) aR-

marTuli didi qarTvelis

ooseb juRaSvil-stalinis

maradiuli Zegli?!

iqneb stalinic osia?!

“ki ar gavauqmebT, aramed

muzeumSi davdgamTo” _ ganacx-

ades saqarTvelos mTavrobaSi.

erTxel ki mouvida Tbili-

sis merias aseTi Secdoma,

roca saqarTvelos mefeT-

mefed Seracxuli didi daviT

aRmaSeneblis Zegli

dedaqalaqis centridan axsnes

da raionis iseT uadgilo

adgilas dadges, rom turis-

tebi da damTvaliereblebi

axlos ver ekarebian, radganac

Zeglis irgvliv transportis

ganuwyveteli _ intensiuri

moZraobaa.

Tu Zeglebi avxseniT, ra

iqneba Tbilisi?..

ra iqneba romi Zeglebis

gareSe.? iq xom dResac dgas

kaligulas, neronis, keisaris

da sxva tiranTa Zeglebi?!

Tu saxelmZRvaneloebidan

amoRebuli iqneba Cveni isto-

riuli warsuli, maSin

bavSvebs, momaval Taobas mainc

mivceT istoriul ZeglebTan

misvlis saSualeba!

ra kargad wers Tavis wer-

ilSi batoni giorgi gigauri

(“asaval-dasavali” #40, 2008)

im pirovnebebze, romlebic

stalins uRirs adamianad

moixsenieben. aba, gabedos Sua

aziaSi Casulma da Temur-

lengze uxamsi rame Tqvas.

aseT kacs mkacrad gausworde-

bian _ Temur-lengi maTi sa-

locavi xatia!

aba, Cven, qarTvelebs ra

dozana gvetaka?

sxva erovnebis warmomadgen-

lebTan SedarebiT, ufro

metad, qarTvelebi vavrcelebT

Worebs Cvens did adamianebze,

TiTqosda Tavis gamoCena gvin-

dodes _ “ai, xom xedavT,

rogor ar vindobT Cvens

Tanamemamuleebsac!” magali-

Tad, “saxalxo frontis”

Tavmjdomarem batonma nodar

naTaZem mTeli seriozulobiT

aRniSna, rom ioseb stalini

gvarad egnataSvilia da ara

juRaSvilio! (broSura _

“sisxliani paraskevi”).

lavrenti beriac, TiTqosda

pavles kanonieri Svili ar

iyo (“komunisti” #60, 1990).

Turme, lavrentis deda, marTa

jayeli, viRac mRvdels Seuc-

denia da daorsulebula. rom

ar gaxmaurebuliyo es saqme,

vinme pavle beriaze miuTxove-

biaT da Svili rom daibada,

lavrenti daurqmeviaTo. Semd-

gomSi ki, es yvelaferi,

SvilisTvis (nu ityviT) dedas

gaumxelia. es igi, am legendis

SemTxzveli, gegonebaT, im

loginis qveS kumavda tuCebs,

sadac “Seacdines” marTa

jayeli (?).

lavrenti berias, afxazeTSi,

sadRac, miyruebul maRalmTian

sofelSi dabadebuls, jer

kidev sruliad axalgazrdas

ekava amierkavkasiis respub-

likebSi veeberTela Tanamde-

bobebi, Semdeg ki msoflios

dazvervisa da kontr-

dazvervis aRviri ekava xelSi.

viRaceebis gasaqilikebeli

gaxda kaci, romelic iyo ssr

kavSiris mTavrobis Tavmjdo-

maris pirveli moadgile, ssr

kavSiris marSali da gmiri,

romelmac srulyofilad

icoda rva ena _ azerbaijan-

uli, somxuri, Turquli, german-

uli, inglisuri, ukrainuli,

rusuli, arafers vambob afx-

azur, megrul da qarTul

enebze, romelmac faSistur

germaniaze gamarjvebis saqmeSi

udidesi roli iTamaSa. da es

kaci viRaceebis gasaqilike-

beli gaxda!

rogori daboRmilia zo-

gierTi inteligenti!

ki, batono, stalinsa da be-

rias saxelmwifos mmarTvelo-

bis periodSi, SeiZleba

miuZRviT brali zogierT

udanaSaulo pirTa likvi-

daciis saqmeSi, magram es rodi

niSnavs imas, rom isini, or-

Taveni, nabiWvrebi iyvnen!

msoflio politikosebi

stalinsa da berias udides

adamianebad aRiarebdnen, xolo

CvenTan, saqarTveloSi, viRac

daboRmilebi, kanSi ver etevian

da augad moixsenieben maT.

amas calkeuli adamianebi

avlenen, magram isini sazoga-

doebaSi jer kidev qmnian

aminds.

ai, kidev erTi im mravalTa-

gan erTi magaliTi; istoriu-

lad, saqarTvelos erovnul

gmirad Seracxuli cotne da-

dianis Sesaxeb ras werda (1975

w.) poeti murman lebaniZe

Tavis leqsSi, romlis saTau-

rad guldagul SeurCevia:

“cotne gamyidvels”xom ar wamoxval Sen Cven-

Tan omSi?

iq, Cvens tablasTan, anazdad

gkiTxes,

fui, kambeCi gicaniT lomSi

da Cvens saZmoSi CagricxeT

im dRes.

gagnaTleT tomSi, gatexe

puri, awie Wiqac,

Sen kuds iqnevdi aqac da

iqac.

sveli lanCi gaqvs siglaxis

tborSi,

aw Cveni gzebi sxvagvarad

midis.

iudas vercxli mogarTves

xonCiT,

Catexilia burjebi xidis,

Sua Camodis mdinare _

movrCiT!

da kidev, mis mier

samegreloze daweril leqsze

arafers vambob, imaze

sakadrisi pasuxi gasces. am-

boben, rom es leqsebi leban-

iZes “zevidan” dakveTiT aqvs

dawerilio.

magram Tu xar poeti, mec-

nieri, politikosi da a.S., unda

gesmodes, rom RvarZliani, augi

sityvebiT veras argeb deda-

samSoblos!

ase rom, viyoT erTgulni,

Cveni saxelovani winaprebisa!

iuri kakava,devnili afxazeTidan

“iloris” boloTqma _ aR-

niSnulis sapirwoned gvinda

moviyvanoT saqarTvelosa da

qarTvelobis didi gulSe-

matkivrisa da Cveni suliere-

bis utyuari sayrdenis,

sulmnaTi Semoqmedis otia

ioselianis erTi SesaniSnavi

leqsi, romelic modvawoda

Cvenma megobarma, cnobilma Ju-

rnalistma da sazogado moR-

vawem batonma aleko

Sengeliam.

“pativcemulo mkiTxvelo!

baraTi, romelsac sagangebod

gTavazobT, baladis dabeWdvi-

sas misTvis wagvamZRvarebina

sulganaTlebulma otia iose-

lianma da 2001 wlis ivlisSi

gamoqveynda Cems saavtoro ga-

zeTSi ,,sarkmeli saqarTve-

losi”.

aqve mogaxsenebT, rom sa-

dReisod mravalmxriv sayura-

dRebo am werilTan erTad,

batoni otia ioselianis msgav-

sad, saWirod miviCnie Cemi war-

momavlobiT imis dadastureba,

rom RvTaebrivi galaktionisa

ar iyos: ,,wveTi sisxli ar

aris CemSi araqarTuli”.

swored es maZlevs moralur

uflebas, rom Cemi yrmobi-

sdroindeli megobris, baton

roland jalaRanias redaqto-

robiT gamomavali gazeTi

,,iloris” saSualebiT, baton

otia ioselianis baladas gza

davuloco im kuTxisaken, rome-

lic cotne dadianis mSobelia.

es miT ufro upriania, rom gaze-

TisaTvis saxelis mimrqmeli

“ilori” Cemi mama-papebis wmi-

daTa-wmida sagvareulo salo-

cavia. srulad amitomac

warmovadgen Cems vinaobas:

aleqsandre Salvas Ze, Salva

estates Ze, estate zurabis Ze,

zurab ivanes Ze Sengelia”.

balada cotne

dadianisasaiT mixval,

saiT iltvi, cotne?!

win ras xedav,

mwuxris gzas rad gahyureb?

gaqafuli bedauri migiSvia,

ginda scnobde,

saiT miaTqaraTqureb?!

kmara sisxli,

moabrune,

xevi yorniT

gaxrul ZvlebiT aivseba.

cotne, saiT erekebi

fexmard hunes,

cotne, ra geaniseba?

iq ra gelis,

iqauri Slegmac icis,

umecarma, aras mcodnem,

bedauri SeaCere,

Seayene bedauri,

Tavganwirva amaoa, cotne!

romel jalaTs daajereb,

Wkuamqises,

xarks ukrefdi monRols

Cumad, gaumxellad,

oqro-vercxliT gaiclidi

tyavis qisas

da qalwulebs ugrovebdi

mxevlad.

WkuiT savsem kargad ici,

mteri bevris mnaxveli

da gaqnili gyavs...

otebuli ar ivaneb,

arsad icdi,_

Tavi Seni visTan migyavs?

vis utoveb am mTas, am bars,

venaxs, tyes da

tyesaSigan velebs?

raSi saiT migiSvia,

ofli rom bans,

saiT miagelveb?

daioke, moabrune, cotne,

daubrundi Sens darbeul,

wyaldaqceul keras!

ver wauxval,

rad ar hmoneb

wuTisoflis vaglax bedi-

sweras?

mwuxri faravs Sens samSo-

blos,

arsad balRi...

balRs vin Civis,

Citic arsad mReris.

ar gaSinebs,

Svilebi rom dagioblos

ulmobelma mtrobam bedi-

sweris?

vin mogismens,

rom gandgomad ar iRvwo-

diT

da koxtisTavs

xarks uCendiT mtarvalT,

Tanac amas umalavdiT

da wagaswroT

Rame bnelSi mavalT.

cotne, umal daubrundi

odiSs,

es gza midis mousavleTs

_ aniss, Sirakavans.

iq aravin Segivrdomebs,

ar mogixdis bodiSs

da zvarakad dagklavs!

ra? ar ici?

ici es da...

ver gakavebs delgma, qari,

nisli...

ici,

Senic daiRvreba SeTqmuleb-

Tan

erTgulebiT gaJRenTili

sisxli...

* * *

da ixiles!.. iZra miwa...

vin eloda dasaklavad

Seni fexiT misvlas?!

budeSi ar daetia,

upeebi daefxriwa

wvril-wvril Tvalebs

mtrisas.

* * *

,,daabnia samoseli Tvisi”...

brbo azvirTda, zafram ai-

tana...

ganiZarcva,

mxargakrulma Tafli isva

mtrisi...

miwva qarTvelTTana...

* * *

da ayefda qarmaRani:

_ noinebo, Tu ginaxavT

amodena rwmena?

amnairi zemavali,

mTamaRali?

am RmerTkacis

sicruisac mjera!

gauxseniT xeli, mxari,

gauSviT da

Tavis qveynis gzasa swieT.

CvenTan darCes,

rom Segvindos

naZarcvi da naoxari

da rac codva davawieT!

* * *

wmida cotne!

ra hqmen, cotne,

ra RvTis madli ganaCine,

mter-moyvares ra sibrZne da

ra mironi wascxe?!

Sen xalxs rwmena,

WirTaTmena gauCine,

mterni ganakacne!!!

Page 4: gulwiTela - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/117231/1/Ilori_2013_N218.pdf · sti givi ramiSvili da cnobili af - xazi mecnieri da poeti, sulganaTlebuli boris gurgulia, romlis

ilori4 30 aprili-7 maisi 2013

sityvis forma “faraoni” ebraulad miiCneva, egvip-

turad formebad ki ivaraudeba “fr-’e”-”per-aa”-”per-

oh”-”far-ox”. sparsul panTeonSi “farna” mzis RmerTia

da amasTanave niSnavs wminda cecxls, naTebas da mze-

mefis Zalauflebas.

“far”-Ziri samefo saxelebSi xSirad gvxvdeba, maga-

liTad skviTo-sarmatulSi aris samefo saxelebi: sog-

dianurSi: ��yprn=Bagçfarn, Nanefarn, W�ašefarn,

parTiulSi: Mtrprn=Mihrafarn, Prnbg= Farnbag,

Brzprn=Burzfarn, xorazmulSi: šy’wršprn, asurul

lursmul warwerebSi gvxvdeba: AwarparnU, Sitir-

parna==Èi�rafarnah-, iparna.

frankebis miTiur mefes erqva “faramondi”. frigiis

da pontos (anu zRvis) samefos mefebs erqvaT “farn-

abazi”. “far”-Ziridanaa qarTuli samefo saxeli: “far-

navazi” da “farnavazianebi” da agreTve sxva

georgianuli samefo saxelebic: “farsmani”, “farnake”,

“qsefarnugi”, “farnajomi”, “farsadani” da “fartazi”.

daboloveba “azi” didis-aRmatebulis da warCineb-

ulis aRmniSvnelia, romelic SemorCenilia qarTul

sityva “bumbeazSi”. amave dabolovebisaa mefis sax-

elebi “gubazi”, “azo” da umaRlesi georgianuli Rv-

Taebis saxeli “armazi”, romlis meore saxelia

“farnavazi”. amasve ukavSirdeba wodeba “aznauri”,

“vaziri”, “azati”, rusuli “kniazi”, skandinaviuradac

“as”-”az” didgvarovans niSnavs _ Tumca es ar unda

agverios TaTruli tomebis Tvisaxel “as”-”azSi”.

georgianuli “az”-Zirisaa qarTuli saxelebi: “jamazi”,

“Tamazi”, “malxazi”, “revazi”, “ramazi”, “azmaifara”…

agreTve georgianuli eTnonimebi: “lazi”, “afxazi”-

”abazi”-”abazgi” da “pelazgi” _ amitom aitana am eT-

nonimebma “zan”-fuZidan “az”-fuZeze dasvla. SesaZloa

amasve ukavSirdebodes toponimebi “azia” da

“kavkazia”(kavkasia, romelsac aseve ukavSireben kaspi-

ispireTSi mcxovreb xalxs “kas’par’ebs”).

agreTve qarTuli sityvebi: “azri”, “azmani”, “dar-

bazi”, “lamazi”, “nazi”, “lazaTi” da a.S. megrulad

“azaTi” niSnavs Tavisufal da keTilSobil adamians.

“az” bolosarTiseburia megruli bolosarTi “ezi” da

mediteranuli “ozi” _ magaliTad “angelozi”,

“mafiozi” da a.S. “az”-Zirs ukavSirdeba agreTve qar-

Tuli ZaRlis jiSis saxelSi “nagazi”, gawvrTnili Se-

vardenis saxeli “bazieri” da vefxvisebuli cxovlis

saxeli “avaza”.

sayuradReboa “avazas” saxeli berZnul-laTinurad:

“leo(n)pardi-pardus”, “ge’pardi”, “pantera”-(pa(r?)tera).

aRsaniSnavia rom Zveli drois mefeebi da RvTaebebi

xSirad avazis tyaviT arian mosilni. warmarTul Rv-

TaebaTa da didebulTa varskvlavebian samosels qvia

“fala”-”pala”. “fal”-”par”-Ziri “far”-Ziris sax-

ecvlili formaa, aqedan ki sityvebi: “falavani”(Cempi-

oni), “diufali” (dedofali), “mamfali”(mefe-mafa),

“sofeli”, “msoflio”, “ufali”(qriste) _ “u” TavsarTi

aq “ufros”-”umetes” niSnavs, rogorc xucesi da uxu-

cesi; “ufalosi” erqva “farnavazis” mamas; megruli

sityva “fali” niSnavs gafurCqvnas-ayvavebas-aR-

mocenebas, “farani” megrulad niSnavs dros, “fardi”

aris zRvari-zoma _ aqedan sityva “fargali” da “Se-

fardeba”, “farTe”, “farsaki”-”farsagi” anu Cinebuli-

brswyinvale, “farwali” (Tvalebis briali), “fara”

(fuli megrulad da cxvris “fara”), “farexi”, “fari”,

“farani” (indoevropuli “fakos”-”fakel”-”fakir” _

aleqsandriis Suquras erqva “farosi”), “lampari”, sva-

nurad “limpari” agreTve niSnavs CiraRdans _

svaneTSi dRemde SemorCenilia warmarTuli

dResaswauli “limparoba”, roca RamiT svanebi CiraRd-

nebiT xelSi adian maRal mTaze da garkveul rit-

ualebs asruleben. olimpiuri CiraRdani am

“limparidan” iRebs saTaves.

TavsarTi “o” megrulad niSnavs “sa”-s _

“saraRaces”, am SemTxvevaSi “salimpares”. n.k. Springe-

lis azriTac olimpiuri asparezoba peloponesSi

kolxeTidan aris Sesuli. me ki vityodi rom es kolx-

uri tradicia adgilze daxvdaT Semosul berZnebs.

“farn”-RvTaebas SesaZloa ukavSirdebodes cecxlo-

vani frinveli “faskunji” _ inguSurad “fara xas-

ilgi” _ berZnulad “feniqsi”, romelic iwveba da

Semdeg ferflidan aRsdgeba. aseve “farSavangi”.

ZvelqarTulad samefo sasaxles erqva “palati”. plin-

ius ufross iberiis dedaqalaqad moxsenebuli aqvs

“farmasi”, igive “germastusi”(hermastusi), romelic mde-

bareobs mdinare “neorisis”(ioris) piras _ aq la-

parakia ara armazze, aramed ujarmaze, romelic mefe

aRsarTanis dromde kaxeTis samefos sataxto qalaqi

unda yofiliyo. aRsaniSnavia agreTve rom pliniusi

daviTgarejis udabnos eZaxis kolxeTis udabnos,

romelic “pariadris” mTebamde mdebareobs _ es

aZlierebs mosazrebas, rom kaxeT-kuxeTis amosavali

formaa kolxeTi _ “pariadris” mTebSi ki unda

vigulisxmoT mTebis jaWvi, romelic iwyeba dRevan-

deli yarabaRidan sevanis tbis gaswvriv vidre mesx-

eTis mTebamde. berZnul wyaroebSi “pariadris” mTebi

moxseniebulia “gogarenis” samxreT mijnad, “gogareni”

ki lores mxarea, romelic istoriuli saqarTvelos

ganuyofeli nawili iyo, ai amitom ucvlian adgilmde-

bareobas “pariadris” mTebs armenofili “mecnierebi”,

“gogarens” ki qvemo qarTlad da javaxeTad naTlaven.

straboni wers rom “pariadris “ mTebi iberias, al-

baneTsa da armeniis Sorisaao. leonti mrovelis mier

moxseniebuli “farisosi” igive “pariadria”, romelic

gamoiara sasomxeTSi laSqrobiidan gamobrunebulma

azokis da armazelis jarma. “far”-”par”-ZiriTaa nawar-

moebi sxva georgianuli toponimebic: “faravani”, “sa-

fara”, “farcxisi”, “ifari” (svaneTis), “farnakia”

(lazeTis), “faliasi” (galebis miTiur qalaqi), “falia”

(egviptis erTerTi saxelia), “palestina”, “paliastomi”,

“palestrina” (italiaSi), “parxali”, “parizi” _

safrangeTis dedaqalaqi, romelic daarses italiidan

gadasulma pelazguri modgmis “falisebma”(parisebma),

“mont parnasi” (mTa parizSi), “parnasi” (mTa pelazgebis

saberZneTSi),”parTia”, “speri”, “sipari”, “sparseTi”,

“sparta” a.S.

bakur morgoSia

farnavaz faraoni

ras erCian qalaq zugdidis dadi-

anebis unikalur parks?gasuli saukunis ormocdaaTiani

wlebis dasawyisSi, ideologiurad mo-

tivirebulma komunisturma xelisufle-

bam, miuxedavad imisa, rom maSin

zugdidSi bevri Tavisufali teritori-

iyo, masStaburi safexburTo stadionisa

da sacxenosno ipodromis mSenebloba

moindoma, maincdamainc unikaluri, sru-

liad saqarTvelos siamayis, dadianebis

parkis mniSvnelovnad ganadgurebis xar-

jze. parki faqtobrivad ganaxevrda. iyo

winaaRmdegobis gawevis seriozuli

mcdelobebi, magram uSedegod. imdroin-

deli xelisufleba Riad aRiarebda

diqtaturis aucileblobas da mis mi-

marT raime winaaRmdegobis gaweva

uazrobas warmoadgenda.

miuxedavad imisa, rom parki, romelic

ganaSenianebuli iyo dedamiwis TiTqmis

yvela kontinentidan Camotanili

unikaluri jiSis xeebiT, mkveTrad

dazianda, magram imedi, rom is rodisme

aRsdgeboda, mainc yovelTvis iyo.

gasuli saukunis samocdaaTian

wlebSi, emzadebodnen ra sabWoTa im-

periis maRalCinosnis Sesaxvedrad, da-

dianebis parkis moednis centrSi aigo

Sadrevani, romlis mSeneblobis drosac

ganadgurda dadianebis droindeli

keramikuli sadrenaJe sistema, romelic

uzrunvelyofda nikoseuli sasaxlis

dacvas wylis nakadebisagan, xolo

muzeumis TanamSromeli qalbatoni,

romelmac es vandalizmi gaaprotesta,

samsaxuridan gaanTavisufles.

nikoseuli sasaxle dResac daucvelia

wylis moZalebisagan, rac mis arsebobas

seriozul, SesaZlebelia, uimedo

safrTxesac ki uqmnis.

gasuli saukunis dasasruls,

saqarTveloSi “moqalaqeTa kavSiris”

TviTnebobis dros, ufro saarCevno pi-

arisaTvis, uxeSad iqna “aRdgenili” da-

dianebis parkis mTavari moednis

dasavleTi mxaris qvis Robe, romelic

arsebuli saxiT ar Seesabameba Robis

istoriul, metad lamaz ier-saxes, miT

umetes, rom misi umciresi nawili Senar-

Cunebulia da, sruli aRdgenis dros, au-

cilebeli iyo misi aRdgena pirvanedli

saxiT.

SemdgomSi, “nacionaluri moZraobis”

aseve TviTnebobis dros, keTilmowyobis

sababiT, moxda dadianebis parkis

mTavari moednis rekonstruqcia, romlis

ganxorcielebis dros daSvebul iqna

miutevebeli darRvevebi. kerZod,

mTlianad moedans, uxeSad, zed daemata

miwayrili, romelmac sagrZnoblad aa-

maRla moednis zedapiri, romlis Sede-

gad, dadianebis dedoflisa da

nikoseuli sasaxleebi, arsebiTad,

sagrZnoblad CaZira miwaSi. am mi-

wayrilis balasts warmodgenda, ro-

gorc uxeSi qva-RorRili, aseve, nargave-

bisaTvis sruliad gamousadegari Tixa,

romelic amoRebuli iqna miwidan dadi-

anebis parkSi, ra Tqma unda, sruliad

ukanonod, egreT wodebuli “saprezi-

dento rezidenciis” mSeneblobis dros.

umZimesi saSiSroeba Seeqmna parks “na-

cionaluri” xelisuflebis moRvaweobis

mTel periodSi. xelisuflebis umaR-

lesi pirebi amJRavnebdnen pirdapir

dainteresebas, rom dadianebis istori-

uli parkis teritoria xeleyoT da

miesakuTrebinaT. amazrzenia, rom es mo-

tivirebuli iyo piradi, komerciuli in-

teresebiT.

parkis amJamindeli mdgomareoba aris

katastrofuli da zugdidis mkvidr-

TaTvis uaRresad tragikuli. mTlianad

daingra stadioni da, miuxedavad imisa,

rom gaCnda garkveuli winapiroba da

imedi parkis ganaSenianebis srulyofi-

lad aRdgenisa, istoriuli parkis ter-

itoriaze xorcieldeba metad cinikuri,

barbarosuli Zaladoba. mTeli yofili

stadionis teritoria, viTom rekon-

struqciis sababiT, ZiriTadad, dafaru-

lia qvis filebiT, rac, Cveni azriT,

absoluturad ar Seesabameba am teri-

toriis raime Rirseul funqcionirebas,

rac yovlad gaugebaria. am teritoriaze

Sendeba didi moculobis yovlad

usaxo, egreT wodebuli “iusticiis

saxli”, romelic Tavisi ambiciuri

zomiT agresiulad faravs parkis

nanatr, mimzidvel iers. agreTve, am ter-

itoriaze ukve gamzadebulia

uzarmazari perimetris zeZirkveli

grandiozuli kerZo sastumrosaTvis.

miaCniaT ra, es yvelaferi danaSaule-

briv qmedebad, zugdidis mkvidrTaTvis

gaCnda Zalian didi kiTxva: ras erCian

sruliad saqarTvelos siamayes, dadi-

anebis istoriuli parkis teritorias?

argument,i rom aRniSnuli

danaSaulebrivi samSeneblo samuSaoebi

dasasruls uaxlovdeba da gansjas ar

eqvemdebareba, mkrexelobaa, rameTu

yoveli, vinc acnobierebs, rom dadi-

anebis unikaluri parki RvTismSoblis

kvarTis savanea, amas ver Seegueba.

dRevandel dRes, roca saqarTvelos

marTavs kompetenturi, erovnulad mo-

tivirebuli saaRmsruleblo xelisu-

fleba, Cveni azriT, saswrafod unda

Sewydes dadianebis istoriuli parkis

teritoriaze yovelgvari saamSeneblo

samuSaoebi da kompetenturi samTavrobo

komisiis mier saswrafod Seswavlili

iqnas am vandalizmis yvela danaSaule-

brivi garemoeba. sruliad saqarTvelos

siamaye, qalaq zugdidis dadianebis

unikaluri istoriuli parki unda aRs-

dges mTeli Tavisi pirvelyofili sis-

ruliT!

valeri qobalia,mxatvari, zugdidi

reabilitacia Tu barbarosoba?!

19 aprils iyo gamocda imisa,SesaZlebelia Tu ara, romsaqarTvelo xerxemalSi gaty-des. amis Sesaxeb saqarTvelosprezidentma mixeilsaakaSvilma parlamentisyofili Senobis win gamarTul“nacionaluri moZraobis”saprotesto aqciaze ganacxada.„vladimer putinma oTxnaxevariwlis win ver aiRo Tbilisi...imitom, rom Cven davdeqiT aq. im-itom, rom Cven CavkideT erT-

maneTs xeli. imitom, rom Cvenimegobrebi Camovidnen aq Cvensdasaxmareblad. aq putini ki arCamovida, Camovida prezidentikaCinski, prezidenti iuSCenko,prezidenti sarkozi, vice-prezi-denti baideni. da dRes uRir-sobaa, rodesac im adamians,romelmac mogca sahaerodacvis sistemebi, romliTacCven CamovyareT pirvelad isto-riaSi 12 rusuli TviTmfrinavi,Cven viyaviT pirveli qveyana,romelic ruseTma mTlianadver daipyro srulmasStabianiintervenciis Sedegad, am qveynisprezidents, iuSCenkos, saqarTve-los mTavrobam guSin gaugzavnasapnisa da Sampunis angariSi,romelic mas emarTa TurmeqarTveli xalxis. aseTisaqarTvelo gvinda, sadac mego-brebs ase xvdebian? Cven oniS-Cenkos bodiSebs undavuxdideT, evropas dedas undavaginebdeT da iuSCenkos abanosangariSs unda vugzavnideT?!

rom ar gvinda, es Zalian kargadgamoCnda dRes”, _ aRniSna mix-eil saakaSvilma.

qveynis meTauris gancx-adebiT, “Cveni mteri gveubneba,Tqveni arCevani aris Zalianmartivi _ uRirsobasa da dan-arCeni qveynis okupacias Soris.Tu ar aiRebT xels Rirsebaze,Cven movalT da danarCenqveyanasac davibrunebT. Tu CvenavirCevT uRirsobas, CvenmiviRebT srul okupacias“.

prezidentma “demokratiulimoZraobis” lideris, nino bur-janaZis gaaqtiurebis survilisSesaxeb premier-ministr biZinaivaniSvilis gancxadebacgaakritika da burjanaZes“kremlis megobari”, saqarTve-los mTavrobas ki “naxevradmegobari” uwoda.

„axal mTavrobas surs,opozicia iyos nino burjanaZe_ vinc putinis megobaria, raTaxalxma arCevani gaakeTos mx-olod cudsa da uaress Soris,

airCios an kremlis megobariburjanaZe, an kremlis naxevradmegobari mTavroba. minda yve-las vuTxra, qarTveli xalxiarCevans gaakeTebs ara moRala-teebsa da naxevrad moRala-teebs Soris, aramedpatriotebsa da kidev ufro pa-triotebs Soris”, _ ganacxadasaakaSvilma.

P.S. ase usaxelod, aqciaze 7aTasiode monawilis SekrebiTdaamTavra Tavisi dReebi eqs-mmarTvelma partia “nac-moZraobam“, romelic 9 weliaterorebda mTel qveyanas. mar-Talia, misi liderebi tri-bunidan xmas ixleCdnen da“axali nacionaluri moZrao-bis“ dabadebis Sesaxeb acx-adebdnen, magram dRessaqarTveloSi yvelam dainaxa,rom “bavSvi“ _ mkvdrad So-bilia...

aq mTeli maTi arsenali iyo_ furTxic ivaniSvilis axalixelisuflebis mxares, wyevlac

ruseTis misamarTiT, sadRe-

grZeloebic iuSCenkos da kaCin-

skis pativsacemad, mocekvave

studenti da moswavle axal-

gazrdobac, romelic

momitingeTa umravlesobas

Seadgenda.

xolo mitingis Semdeg,

romelic arasrul 2 saaTs

gagrZelda, saqarTveloSi mx-

olod imaze laparakoben, rac

dasamaxsovrebeli iyo _ sce-

naze uSualod saakaSvilis da

merabiSvils gverdiT mdgom

cnobil “qaTamze“ metsaxelad“anJela“ (giorgi mazmaniani),

romelic nacionalebma axal-

gazrduli moZraoba “patriote-

bis” xelmZRvanelad (!) daniSnes

da kargi granti misces...“anJela“ scenaze

evrokavSiris droSaSi mWidrod

gaxveuli idga da saqarTvelos

evropul orientacias ganasax-

ierebda...saqinformi

“anJela“ scenaze evrokavSiris droSaSi gaxveuli idga da saqarTvelos evropul orientacias ganasaxierebda...

Page 5: gulwiTela - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/117231/1/Ilori_2013_N218.pdf · sti givi ramiSvili da cnobili af - xazi mecnieri da poeti, sulganaTlebuli boris gurgulia, romlis

ilori 530 aprili-7 maisi 2013

ras ixsenebs patriarqi Tavis

moZRvarze

“meufeo, aRsarebisTvis moemzade!”

“mama Siom patriarqoba

miwinaswarmetyvela”

sruliad saqarTvelos kaTolikos-pa-

triarqs, uwmindessa da unetares ilia II-

s Tavis sulier moZRvarze, arqimandrit

Sioze (ZiZava) esaubra senakisa da Cx-

orowyus mitropoliti Sio (mujiri). in-

terviu Cawerilia 2012 wlis 27 dekembers.

_ dagvloceT, uwmindeso da unetareso

meufeo! upirvelesad, minda didi madloba

mogaxsenoT imisaTvis, rom gamonaxeT dro

da dagvTanxmdiT am saubarze. rac dro

gadis, miT ufro izrdeba interesi Tqveni

sulieri moZRvris, arqimandriti Sios

pirovnebisadmi da es interesi

gansakuTrebiT aqtualuria axla, rodesac

Cven aRvniSnavT Tqvens saiubileo weli-

wads _ patriarqobidan 35-e da dabade-

bidan me-80 wlis RirsSesaniSnav

TariRebs. mrevls survili aqvs, meti

icodnen Tqveni moZRvrisa da TqvenTan

misi urTierTobis Sesaxeb. rogor

gaicaniT mama Sio, roca baTum-Semoqmedis

mRvdelmTavari brZandebodiT?

_ mama Sio ZiZava araCveulebrivi

pirovneba iyo. is ar hgavda sxva

sasuliero pirebs; iyo Zalian ubralo

pirovneba da amasTan Zalian ganaTlebu-

lic.

seminaria hqonda damTavrebuli rev-

oluciamde da rogorc vici, romeliRac

gamomcemlobaSi moRvaweobda, Jurnalisti

iyo.

senakSi patara saxli hqonda _ erTi

oTaxi da miwis nakveTi. mama Sios Svilic

hyavda, magram masTan kavSiri gawyvetili

hqonda, radgan miaCnda, rom is urwmuno

adamiani iyo. masTan araviTari mimosvla

da mimowera ar hqonia.

mama Sio axlos gavicani, rodesac uw-

mindesi da unetaresi efremis locva-

kurTxeviT baTumSi Camovida. eparqiaSi

moZRvrebis naklebobas ganvicdidiT da

mama Sio marxvebSi gvexmareboda. Zalian

momwonda misi ubraloeba. imdenad Tavmd-

abali iyo, zogierTi dascinoda kidec.

_ xom ar salosobda?

_ diax, ra Tqma unda, salosobda da amas

TviTonac ambobda: “me salosi varo.” im

periodSi igi mama konstantines (qvaraia)

sulieri Svili iyo. arqimandriti Sioc

da arqimandriti konstantinec TeklaTis

dedaTa monasterSi moRvaweobdnen da

amave monasterSi ganisveneben.

vTxove, Cemi moZRvari gamxdariyo da im

droidan aRsarebebs mas vabarebdi.

_ ramden xans cxovrobda mama Sio ba-

TumSi? Tu senakidan Camodioda xolme?

_ marxvebSi Camodioda da rCeboda, mag-

aliTad, 1 TviT da mere kvlav senakSi

brundeboda. ase ambobda: “senakSi saxli

maqvs, romlis kari arasodes iketeba da

Tu vinme miva, Tavisuflad SeuZlia Sev-

ides da moisvenos”. misi saxli sul erTi

patara oTaxisgan Sedgeboda, sadac ori

rkinis sawoli, magida da ramdenime skami

edga, sxva araferi _ arc TeTreuli

hqonda da arc sxva komforti. aseTi cx-

ovrebis wesi warmoaCenda mis simdables

da ubraloebas. Zalian faqizi pirovneba

iyo. maxsendeba, rogor ibarebda Cemgan aR-

sarebas.

roca SeamCnevda, rom Zalian vwuxdi

Cems codvebze, aucileblad gamamxnevebda

da metyoda: “meufeo, RmerTma Segindos,

mec Camidenia aseTi codva”.

darwmunebuli var, mas aseTi ram aras-

dros SemTxvevia, magram CemTvis mdgomare-

oba rom Seemsubuqebina, TviTonac

ibralebda Cems codvebs.

mogvianebiT, rodesac soxumSi gadamiy-

vanes, mama Sio iqac Camodioda. cxum-afx-

azeTis eparqiaSi samRvdeloeba ar

gvaklda, amitom mxolod aRsarebis mis-

aRebad gvewveoda xolme.

maxsendeba, erTxel, misi morigi

Camosvlis dros, SevniSne, rom jvari Sav

bafTaze hqonda Sebmuli da vkiTxe: “mama

Sio, jaWvi ra uyavi?” miambo, rom misi

jaWvi mezoblis qals moewona da nawili

moawyvita; igi ise damoklda, aRar SeiZle-

boda tareba, amitom mTlianad vaCuqe

mezobelso. es ambavi rom Sevityve, mama

Sios jaWvic vaCuqe da axali jvaric...

gansakuTrebiT saocari iyo misi cx-

ovrebis ukanaskneli periodi. wesad maqvs,

rom did xuTSabaTs gansakuTrebiT

vemzadebi ziarebisTvis da oTxSabaTs au-

cileblad vabareb aRsarebas. es kargad

icoda mama Siom. maxsovs, igi ukve cudad

iyo, amitom aRar velodi mis Camosvlas.

rezidenciis ezoSi vijeqi, uecrad

movixede da vxedav, or adamians mohyavs

uZluri mama Sio. gavifiqre, netav ra saqme

aqvs, rom aseTi avadmyofi Sewuxda-meTqi.

is ki movida da miTxra: “meufeo, aRsare-

bisTvis moemzade!” warmoidgineT, aseTi

mZime avadmyofi CemTan aRsarebis misaRe-

bad Camovida! aRsareba vuTxari. Zalian

mZimed iyo, moZraoba uWirda, TiTqmis ver

dadioda. vifiqre, albaT darCeba-meTqi, ma-

gram ar darCa. imave dRes ukan waiyvanes...

am ambis Semdeg erTi kviris Tavze sox-

umSi debi SuSaniebi da maTTan erTad

sxva morwmuneebi Camovidnen. SuSaniebma

miTxres: “mama Sio Zalian cudadaa da

sul iZaxis: “meufe, meufe!” albaT, Tqven

gixmobT da aravis ikarebs”. saswrafod

mis mosanaxuleblad gavemgzavre, Tan

dekanozi maqsime konceviCi waviyvane;

yoveli SemTxvevisTvis, Tan waviReT

wminda ziareba. mama SiosTan CavediT, mZ-

imed iyo. muceli awuxebda da tkivilis-

gan yviroda. misi Svili iyo Camosuli,

rom mamis memkvidreoba mieRo. mama Sios

ki araferi hqonda, im patara binis garda.

saCqarod movuxmeT mama konstantines,

rom avadmyofi eziarebina. mama konstan-

tinem Tavi Seikava misi ziarebisgan:

wyali aqvs daleuli da ar SeiZlebao.

vcade, damerwmunebina, rom yvela

SemTxvevaSi SeiZleboda mZime avadmyofis

ziareba, magram verafriT davajere.

bolos Sevedi mama SiosTan da vkiTxe:

“mamao, ginda, me TviTon gaziareb?” umal

damTanxmda: “ho, Cqara, Cqara, Cqara!” eSin-

oda, uziareblad ar gasuliyo am

qveynidan. locvebs vukiTxavdi, Tan

vSiSobdi: vaiTu ziareba ver moaswros-

meTqi da sul oflSi viwurebodi.

RvTis wyalobiT, mama Sio eziara. me

gverdiT skamze mivujeqi, maSin man patri-

arqoba miwinaswarmetyvela. gadmomxeda,

xeli Semaxo muxlze da momealersa: “Cemo

patriarqo!” “me patriarqi ar var, mitro-

politi var-meTqi”, _ Sevuswore. man ki

kvlav gamimeora: “patriarqo, patriarqo!”...

mama Sio im RamiTve gardaicvala. rom ar

meziarebina... Tumca ar vici, SeiZleba,

RmerTs ar gaeyvana uziarebeli...

_ migvaCnia, rom mama Sio XX saukunis

erT-erTi didi moRvawe iyo, aRmsarebeli

da uTuod didi pirovneba! garda amisa,

aseTi didi sulieri Svili hyavda Tqveni

saxiT. Tavisi moZRvrobiT didi wvlili

Seitana momavali saqarTvelos kaTo-

likos-patriarqis aRzrdaSi! es

gansakuTrebiT saamayoa senakis da Cx-

orowyus eparqiis mkvidrTaTvis, saidanac

iyo igi warmoSobiT da sadac moR-

vaweobda. rogor fiqrobT, SesaZlebelia

dadges sakiTxi misi kanonizaciis

Sesaxeb?

_ maxsovs, jer kidev arqimandriti

viyavi, ori jvriT dajildoebuli, rode-

sac uwmindesisa da unetaresi efremis

locva-kurTxeviT wminda sinodSi Semiy-

vanes saTaTbiro xmis uflebiT. amitom

yvela sakiTxze SemeZlo azri gamomeTqva.

maSin vTxove kaTolikos-patriarqs, rom

mama SiosTvis arqimandritis wodeba

mieniWebinaT. im dros igi iRumeni iyo. pa-

triarqi dafiqrda da miTxra: Tu mama

Sios arqimandritis wodebas mivcemT,

maSin misi moZRvaric, mama konstantinec

unda davajildooT. maSin, orive daajil-

doeT-meTqi, vTxove; da asec moxda.

_ gamodis, rom Tqven episkoposobamdec

icnobdiT mama Sios?

_ ki, vicnobdi, Camodioda xolme Cven-

Tan...

maxsovs, eqimebma mirCies menjis sanato-

riumSi memkurnala. maSin baTumis mitro-

politi viyavi da mama SiosTan ukve axlo

urTierToba mqonda. erTi dRiT adre

gavemgzavre, senakSi mama SiosTan Cavedi.

im Rames masTan unda davrCeniliyavi. es

ambavi mezoblebma rom Seityves, aRar mog-

vasvenes. icodnen, mama Sios araviTari

pirobebi ar hqonda, amitom gvTxovdnen:

CvenTan wamobrZandiT da moisveneTo,

yvela gvepatiJeboda. mtkiced vuTxari:

mama SiosTan unda davrCe-meTqi. maSin

mezoblebma mama Sios saxlis dalageba

daiwyes. Cven ezoSi visxediT, maT ki sul

morecxes da dawmindes iataki da

kedlebi. bolos logini da TeTreuli

mogvitanes.

maxsendeba kidev erTi aseTi SemTxveva.

iyo erTi beri, warmomavlobiT Tavadi _

isaia Ciqovani. mama Siom im berTan erTad

menjis sanatoriumSi mominaxula. eqimebma

dainaxes Tu ara, atexes yvirili “ZiZa

modis!” Zalian uyvardaT igi; undodaT,

CvenTvis pativi ecaT da 3 Wiqa rZe mog-

varTves. petre-pavlobis marxva iyo. mama

Siom locva Tqva, me vakurTxe da rZe

davlieT. beri rZes ar Seexo da Tvalebze

xeli aifara _ viTom ver vxedav, rogor

svamTo. mama Sio momibrunda da miTxra:

ar gewyinos misgan, meufeo, jer im simaR-

leze ar aris, rom rZe dalioso...

mimaCnia, rom mama Sios wmindanad Ser-

acxva jer adrea. magram vfiqrob, misi kan-

onizacia adre Tu gvian mainc moxdeba.

maxsovs, roca aRsarebis Semdeg Sendo-

bis locvas wamikiTxavda, momexveoda da

metyoda: “meufeo, axla Sen angelozi xar,

codvebi gepatia!” Zalian maxarebda es

sityvebi da misi aseTi mowyaleba.

...me didad davalebuli var mama Siosgan...

mama Sio saocrad mowyale iyo adami-

anebis mimarT. misi moZRvari, mama konstan-

tine, ufro mkacri da momTxovni iyo da

cota distanciuric, advilad ar ikarebda

adamianebs. mama Sio ki Ria, uSualo adami-

ani iyo, nebismiers SeeZlo masTan misvla.

Semowirulobas Tu miiRebda, maSinve

mezoblebs Camourigebda xolme. darw-

munebuli var, axla gansakuTrebiT locu-

lobs CvenTvis da saqarTvelosTvis!

_ minda aseve SegekiTxoT senakSi moR-

vawe debze, iRumenia favstosa da sqemona-

zon akefsima SuSaniebze. iqneb oriode

sityva maTzec gviTxraT?

_ sul erT-orjer Sevxvedrivar deb

SuSaniebs. favsto iRumenia iyo, akefsime

_ sqemonazoni. akefsime Cumi iyo; favsto

_ ufro aqtiuri; nakiTxi, ganviTarebuli

adamiani iyo. bevri ram icoda da axsovda,

magram cota amayic iyo.

debi SuSaniebi didi moRvaweebi iyvnen.

maT, faqtobrivad, gadaarCines Rirsi ale-

qsis (SuSania) beris savane.

eqskluziuri interviu patriarqTan: “me didad davalebuli var mama Siosgan”

gaxariebis gvaris dalocva2013 wlis 1 seqtembers saqarTvelos kaTalikos patriarqi ilia

II dalocavs gaxariebis gvars. amisaTvis aucilebelia sagvareulo

xatis erToblivi ZaliT dawera (daxatva), risTvisac “liberTi

bankSi” gaxsnilia angariSi. GE36LBO111199431911000 (p.a. liana

gaxarias saxelze) mniSvnelovania, yvela gaxariam miiRos monaw-

ileoba am sasikeTo saqmeSi da SesaZleblobis farglebSi CaricxoT

nebismieri Tanxa. detalebis dasazusteblad SegiZliaT darekoT:

599728591 _ zaur gaxaria.

dro, dro aRniSne!

sami saTrevela

Tqmuli TbilisSi, rusTa-

velze, parlamentis Senobis

win 2013 wlis 19 aprils nace-

bis mier gamarTul aqciasTan

dakavSirebiT

giJs nu mivuSvebT

nebasa!

vinc dagvca, wagvakrwanisa,

kudis qiciniT, cancariT,

zogjer mTqmelia mwarisac,

giJi roa da rac ari.

da nu mivuSvebT nebasa,

Torem kvlav Segvyris snebasa.

Tan yvela imeds wanislavs

TavSi qviT, TvalSi _ nacariT,

Semarcxveneli mamisa,

dedis da maminacvalis!

Strixebi meore

portretisaTvis

moklulebi cocxldebian,

rusTavelze roca Rmuis

momzirali cocxebidan

oratori enablui.

mesames gasagonad

Tqmuli

SevaxsenebT baqraZesa

codva-madlad aq rad Zevsa,

ocdaeqvsSi maisisa,

vinc mokles da gaisrisa,

radgan kiTxvebs isev badebs,

sisxli, cas rom SehRaRadebs!

ukve saSiSi

araferia!

fiqri, romelic dabada Cemi

megobrisa da kolegis, baton

roland jalaRanias mier na-

Targmnma sergei kremliovis

wignma ,,beria meoce saukunis

saukeTeso menejeri.”

,,Однажды, лебедь, рак да щука,”,

ewvivnen erTad im viwro

Sukas,

sadac krilovis orkestri

ukravs

da tvirTs qaCavdnen xan win,

xan ukan,

rom SeecvalaT msoflios

ruka...

Tumca saSiSi araferia,

arc stalini hyavT da arc

beria!

aleqsandre Sengelia

poeziis kuTxe

Page 6: gulwiTela - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/117231/1/Ilori_2013_N218.pdf · sti givi ramiSvili da cnobili af - xazi mecnieri da poeti, sulganaTlebuli boris gurgulia, romlis

ilori6 30 aprili-7 maisi 2013

dasawyisi “ilori” #171-217

pro fe so re bi d. Cu bi naS vi li da m.

ja naS vi li, Ta na med ro ve pe ri od Si, pro -

fe so ri v. go il a Ze da zogierTi sxve -

bi, am tki ce ben, rom `wm. ni no, ise ve

ro gorc wm. gi or gi ka pa do ki e li qar -

Tve lia~. d. CubinaS vi li ai gi veb da ra

ka pa do ki as Wa neT Tan, wer da: `esec un da

vTqvaT, rom wm. gi or gi iyo kapadokie -

li da amis ga mo mTels sa qar Tve lo Si

Za li an pa tiv ce mu li, am, wmin da gi or gis

mo na Te sa ve iyo wmin da mo ci qul Tas wo -

ri ni no, ag reT ve ka pa do ki e li da mcod -

ne qar Tu lis eni sa, ua mi sod ar SeZ lo

qada ge ba qris tes sar wmu no e bi sa da

moq ce va qar Tvel Ta.~ m. ja naS vi li izi -

a reb da d. Cu bi naS vi lis mosaz re bas,

rom wmin da ni no: `Ca mo mav lo biT iyo

qar Tve li – Wa ni _ meg re li~.(ix. d. Cu -

bi no vi – eTnogra fi u li gan xil va

Zvel Ta da axal Ta ka pa do ki is an Wa ne -

Tis mkvid rTa mo sax le Ta, Jur. `ive ria~,

1877, #14, gag rZe le ba or mom dev no no -

mer Si; m. ja naS vi li – is to ri u li su -

ra Te bi, gv. 86. yve la es masala

mo ta ni li gvaqvs j. ga ma xa ri as wig ni -

dan `af xa ze Ti da mar Tlma di deb lo ba~,

gv. 58 da 96.). zogadad ka pa do ki el Ta

da kon kre tu lad wm. ni nos qar Tve lo -

bas adas tu rebs v. go i la Ze da sxva mra -

va li mec ni e ri.

prof. bi Wi ko di a sa mi Ze am bobs, rom

eg ris Si (kol xeT Si) qris ti a no bis, jer

ki dev I-II sa u ku ne eb Si gavrce le ba da

Sem deg sa xel mwi fo re li gi ad ga moc xa -

de ba, upir ve le sad gan pi ro be bu li iyo

im socialur-eko no mi ku ri vi Ta re biT,

ro me lic im dros la zi ka-eg ris Si iyo

Seq mni li. da mi u Ti Tebs, rom bo lo pe -

ri o dam de sa ka ma To iyo da sav leT sa -

qar Tve lo Si qris ti a no bis sa xel mwi fo

re li gi ad gamocxade bis Ta ri Ri (dro)

da adas tu rebs: la zi kis me fem qris ti -

a no ba 323 wels mi i Ro, ro me lic iTvle -

ba kol xeT Si qris ti a no bis

sa xel mwi fo re li gi ad ga moc xa de bis

wlad, ri Tac sa bo lo od ga a ke Ta ar Ce -

va ni da sav leT ev ro pu li ci vi li za ci -

i sa ken. mkvle var Ta erT na wils mi aC nia,

rom qris ti a no bas dasav leT saqarTve-

lo Si ga ba to ne bu li mdgo ma re o ba eka -

va I-II da III sa u ku nis pir vel

na xev ri dan, romelic Semoita nes ieru -

sa lim Si da md. ev fra tis mi da mo eb Si

(mdi na ris sa Ta ve eb Tan da qve mo wel Si)

mcxov reb ma meg rel-kol xeb ma. maT iw yes

qris ti a no bis gav rce le ba sa ber ZneT Si,

es pa ne Tis Ta na med ro ve ibe ri a Si, aRmo-

savleT sa qar Tve lo Si. qris ti a nul ma

re li gi am di di sam sa xu ri ga u wia ar se -

bul wvri li politiku ri er Te u le bis

– af Si le Tis abaz ge Tis, sa ni ge Tis, sva -

ne Tis – la ze Tis kol xe Tis ir gvliv

ga er Ti a ne bas. Se iZ le ba ga keT des das -

kvna, rom am pe ri od Si eg ri sis sa me fo Si

sa xel mwi fo sa kan ce la rio ena Ta vi dan -

ve iyo kol xur-za nu ri ena, xo lo RviT -

msa xu re o bis ena V sa u ku ni dan iyo

qar Tu li ena. (bi Wi ko di a sa mi Ze, qris -

ti a no ba da sav leT sa qar Tve lo Si (I-X

sa u ku ne eb Si), Tb., 2001, gv. 53, 64).

qar Tlis moq ce vis Ta ri Ris Se sa xeb

ar se bobs sxva das xva mo saz re ba, asa xe -

le ben sxva das xva Ta riRs: iv. ja va xiS -

vi li mi iC nevs 337 wels, k. ke ke li Ze

355-356 wlebs. no dar lo mo u ri ak ri ti -

kebs sxva das xva Sexedu le bebs da qar -

Tlis moq ce vis Ta ri Rad Tvlis 325-330

wlebs So ris pe ri ods. am mo saz re bas

eTan xme ba prof. vax tang go i la Ze da mi -

u Ti Tebs 324 (325) wels, ro de sac qar -

Tlis epis ko po si xde ba ioane. n.

lo mo u ris az riT eg ris Si qris ti a no ba

sa xel mwi fo re li gi ad cxad de ba qar -

TlSi am re li gi is ofi ci a lu rad ga -

moc xa de bis Ta nad ro u lad. (no dar

lo mo urs kol xe Tis is to ri i sad mi miR -

Zvni li aqvs Sro me bi: kol xu ri sa na pi -

ros ber Znu li ko lo ni za cia, Tb., 1962,

eg ri sis sa me fos is to ria, Tb., 1968; sa-

qar Tve lo sa da bi zan ti is ur Ti er To ba

V sa u ku ne Si, Tb., 1989, no qa la qev-ar qe o -

po li si, ci xe-go ji da sxva Sro me bi.).

amas eTan xme ba v. go i la Ze, b. di a sa mi Ze;

ase rom qar Tve li is to ri ko se bi eg ris -

Si qristia no bis sa xel mwi fo re li gi -

ad ga moc xa de bis Ta ri Rad Tvli an 323

wels. v. go i la Ze wers, qarTlis sa me fo

kar ma da mo sax le o bam qris ti a no ba 318

wels aRi a ra – ni ke is kre bis daw ye bis

win, xolo eg ris Si qris ti a no bis sa -

xel mwi fo re li gi ad ga moc xa de ba ni ke -

is kre bis wi na xa neb Sia sa Zi e be li. (e.i.

am kre bam de di di xa niT ad re). ase rom,

aR mo sav leT sa qar Tve lo Si qris ti a no -

bis sa xel mwi fo religi ad ga moc xa de -

bis sa kiT xi da zus te bu li ar aris.

ra maz pa ta ri Zis az riT, 311 wels mo iq -

ca qarTli. ro gorc iT qva, ar ga mo ric -

xa ven, rom es 319 wels mom xda ri yo.

zo gi er Ti mec ni e ri eg ris Si saxel mwi -

fo re li gi ad qris ti a no bis ga moc xa de -

bis Ta ri Rad 323 we li imi tom mi aC nia,

rom eg ri sis (lazi kis) me fem qris ti a -

no ba ma Sin mi i Ro, mag ram am re li gi is

gav rce le bas ara Tu xels uS li da, ara-

med yo vel na i rad uw yob da xels mis

gav rce le bas, ara mar to eg ri sis sa me -

fo Si, ara med sxva qveynebSic.

igi ve av to ri am bobs: muS qebs qar -

TlSi Zli e ri ad gi lob ri vi kul tu ra

dax vda. es kul tu ra Zv.w. XII s-Si Seq -

mni li di a o xi sa da kol xas ga er Ti a ne -

bi dan mom di na re ob da da ge ne ti ku rad

Zve li aR mo sav le Tis qveyne bis kul tu -

ras Tan iyo da kav Si re bu li da as kvnis:

ad req ris ti a nu li qar Tu li kul tu ris

fes ve bi So re ul war sul Si iRebs sa -

Ta ves, amas sa fuZ vlad udevs er Tis

mxriv is to ri u li sa qar Tve los teri-

to ri a ze Zv. w. XII s-Si Seq mni li di a o -

xi sa da kol xas ga er Ti a ne bi dan

ga mom di na re kul tu ru li tra di ci e bi,

me o res mxriv Zv.w. 676 wlis Sem deg qar -

TlSi di di tra di ci e bis mqo ne muSq-

mes xe bis Semotani li kul tu ra.

(vax tang go i la Ze, asu rel ma ma Ta sam -

Sob lo da sa qar Tve lo, gv. 97, 102-108,

112_113.).

Su am di na re Tis `mar ga li tad~ wo de -

bu li, qris tes mfar ve lo bis qveS myo fi

q. ede sa erT-er Ti um did re si da ama ve

dros, sa vaW ro gzaj va re di ni iyo, sa dac

sa vaW rod Ca di od nen sxva das xva qvey ni -

dan, maT So ris iy vnen ibe re bi da la ze -

bi, da sav leT sa qar Tve lo dan, in du se bi,

kop te bi, eTi o pe bi da sxve bi. bi zan tia-

ira nis 502-506 da 540-542 wle bis omeb -

Si Ta vi isa xe les qar Tvel ma

uf lis wul ma, mxe dar TmTa var ma farsman

kol xma, xo lo me o re om Si, me o re uf -

lis wul ma pe ra nim, ro me lic q. ede sas

icav da – iranelebma ver SeZ les qris -

tes na kur Txi qa la qis aRe ba. far sman

kol xis Svi le bi da Svi liS vi le bic bi -

zan ti is sam xed ro sam sa xur Si iy vnen.

Crdi lo eT Su am di na re Tis erT-er Ti

di di qris ti a nu li cen tri iyo q. ede sa,

ro me lic qar Tvel Ta (kol xTa) sa kuT -

re bad iT vle bo da. aq iyo di di qar Tve -

lu ri ke ra. VII sa u ku nem de, ara be bis

mi er mis dap yro bam de q. ede sa iyo mTe -

li aR mo sav le Tis ga naT le bi sa da

kulturis cen tri. iq, qar TlSi was -

vlam de moR va we ob dnen asu re li ma me bi.

ede se le bad iT vle bod nen V sa u ku nis

ori ga mo Ce ni li qar Tve li moR va we pet -

re ibe ri da sa ek le sio moR va we ie re-

mia ibe ri e li. ase ve, ju an Se ris mi xed viT

ede sa Si (eray Si) rva we li ga u ta re bia

qar Tlis de do fals sa ga duxts – gor-

gaslis de das da mis asuls xu a ran Zes.

Crdi lo eT Su am di na re Tis mTa va ri

qa la qi an ti o qia – ede sa, II sa u ku nis

Su a xa ne bi saT vis uk ve Zi ri Ta dad qris -

ti a nu li iyo. qris tes erT-erT mo wa fes

Ta Te oss ede sa Si qris tes su da ra Se u -

ta nia, ro me lic amJamad ina xe ba q. tu -

rin Si (ita lia) wmin da io a ne

naT lis mReb lis ta Zar Si.

Zne li war mo sad ge nia is siZ ne le e bi,

rom le bic wmin da an dri as, svi mon ka na -

nels, ma ta Tas da wmin da ninos ga da u -

ta ni aT sa qar Tve lo Si WeS ma ri ti

sar wmu no e bis qa da ge bi saT vis, qris ti a -

no bis gavrcelebisaT vis, ra sac di di

mniS vne lo ba hqon da qvey nis kul tu ru -

li, po li ti ku ri da eko no mi ku ri win -

svli saT vis.

qar Tul ma ek le si am V sa u ku ni dan av -

to ke fa lia mo i po va. isic cno bi lia,

rom spar se le bi sa da sxva Zale bi sa gan

qvey nis ga dar Ce ni sa da aR mSe neb lo bi -

saT vis au ci le be li iyo sar wmu no eb ri -

vi er Ti a no ba. me fe da Cim (da Ci

ujar mel ma ma mis – vax tang gor gas lis

an der Zi aRas ru la da de da qa la qi Tbi -

lis Si gadmo i ta na (nataxtaridan). (vax -

tang gor gas lis Zem) di di Rvaw li

das do qris ti a nu li sar wmu no e bis Sem -

dgom gan mtki ce bas. da Cis me fo bis

dros gar da ic va la qvey nis av to ke fa -

lu ri ek le si is pir ve li kaTaliko si

(sa ka Ta li ko sos cen tri jer mcxe Taa)

pet re, rom lis ad gi li da i ka va mcxe Tis

mTavarepisoko pos ma sa mo el ma. av to ke -

fa li is mi Re bis dro i dan, da uf ro ad -

rec, qar Tul ena ze arsebobda

sa xa re be bi `evange le~, pav leni (epis to -

le ni), `aser gas ni fsal mun ni~ (da viT ni)

da sxva. qarTu lad ar se bob da litur -

gi ku li praq ti ki saT vis au ci le be li

saR mrTo we ri lis (bib li is) Zi ri Ta di

wig ne bi, ie ru sa lim Si sas tum roc ki au -

gi aT qar Tve li da ber Ze ni mog za u ri

mloc ve le bis Tav Se saf rad, Sem dgom Si

`iber Ta mo nas tris~ sa xe liT rom iyo

cno bi li.

qar Tve le bi da sa qar Tve lo rom uZ -

ve le si dro i dan da kav Si re bu li iyo ie -

ru sa lim Tan, amas gviC ve nebs XX

sa u ku ne Si aR mo Ce ni li ie ru sa li mu ri

(qar Tu li) war we re bic. 1946 wli dan ka -

To li ke Ta ie ru sa li mis pat ri ar qis

albe rti fo ros Ta os no biT ie ru sa -

lim Si, ior da ni is udab no Si war mo eb da

ar qe o lo gi u ri gaT xre bi ita li e li ar -

qe o lo gis vir ji lio kor bos xel mZRva -

ne lo biT. beT le mis max lob lad, si ar

el da ma nis Crdi lo-da sav le TiT, bir

el-yu tis mi da mo eb Si, sxva Zeg leb Tan

er Tad aR moC nda qar Tu li, beTle mis

anu laz Ta mo nas tris nan gre ve bi qar -

Tu li war we re bi Ta da sxva mniS vne lo -

va ni eq spo na te biT. igi VII sa u ku nis

pir vel na xe var Si dan gre u la mu sul -

man Ta Se mo se ve bis dros. mo nas ter Si

Se mo na xu li mo za i ku ri ia ta kis asom -

Tav ru li war we reb Si moT xro bi lia,

rom es ia ta ki mo u pir ke Te bia vin me io -

si as an to nis wi nam ZRvro bis dros, age -

bu li yo fi la wmin da Te o do res

sa xel ze, mox se ni e bu lia pet re ibe ri da

mi si ma ma-pa pa. es war we ra aris ki dev

er Ti uZ ve le si ni mu Si qar Tu li asom -

Tav ru li sa.

Cans, qar Tve lebs ek le sia-taZ re bis

mSe neb lo ba ie ru sa lim Si V sa u ku nis

ad re u li pe ri o di dan da uw yi aT. pet re

ibe ri ie ru sa li mis qar Tu li ek le sia-

mo nas tre bis sa fuZ vlis Cam yre lia. mas

qar Tu li mo nas te ri da u ar se bia V sa u -

ku nis 30-ia ni wle bis pir vel na xe var Si.

mis mi er pa les ti na Si da ar se bul taZ -

rebs qarTu li sa to mo sa xe le bi er qva:

`qar Tvel Ta mo nas te ri~, ̀ iber Ta mo nas -

te ri~, TviT pet re ibers pet re qar -

Tvels uwo deb dnen, `iyo Ze qar Tvel Ta

me fi sa ni~.

mkvle va ri el dar ma mis Tva liS vi li

mi u Ti Tebs, rom laz Ta (beT le mis) mo -

nas ters mo za i kis ia ta ki qon da da ag -

rZe lebs: ga moT qmu lia Tval saz ri si,

rom beT le mis (laz Ta) da biW vin Tis

ta Za ri Ta vi si arqiteqtu ru li niS ne -

biT da mo za i ku ri xe lov ne biT er Ti da

igi ve dros – V sa u ku ne Si aris age bu -

li.

V-VI sa u ku ne eb Si ie ru sa li mis

jvris mo nas te ri did saq mi a no bas ewe -

o da, mag ram 637 wels ara be bis mi er ie -

ru sa li mis dap yro bi dan, e. i. VII

sa u ku nis dam de gi dan XI sa u ku nem de

jvris mo nas te ri aRar funqcioni reb -

da.

pa les ti na Si arab Ta ba to no bam mo Sa -

la sa mo nas tro cxov re ba da mra va li

qar Tu li (ara mar to qarTuli) ek le sia-

mo nas te ri ga a nad gu ra.

pet re ibe ris sa mo qa la qo sa xe li

iyo mur va no si (ma ru a ni) (407/411-491),

rom lis aR zrda Si di di ro li Seas ru -

la kol xe Ti dan me fis ojax Si (mur va -

no sis ma mis) mow ve ul ma cno bil ma

fi lo so fos ma miT ri da te laz ma, 12(?)

wlis mur va no si ga ag zav nes kon stan ti -

ne pols da Tan ga a yo les miT ri da te

la zi. mur va nos ma bi zan ti is de da qa -

laq Si brwyin va le ga naT le ba mi i Ro. mi-

T ri da te si coc xlis bo lom de

mur va no sis Tanamo az re da Ta na moR va -

we iyo. isi ni za qa ria qar Tvel Tan (pet -

re ibe ris cxov re bis aR mwe ri) da sxva

ram de ni me qar Tvel Tan er Tad ga da sax -

ldnen es ti na Si, sa dac be re bad aRik -

vec nen. amis Sem deg isi ni cnobi li

ari an pet re ibe ris da io a ne la zis sa -

xe le biT. 445 wli dan pet re da io a ne

mRvdle bad akurTxes, xo lo 452 wli dan

pet re epis ko po sad da i niS na.

ori o de sit yviT, uf ro vrclad gvin -

da vTqvaT miT ri da te laz ze da pet re

ibe ri el ze.

1998 wels Jur nal `ai a Si~ ga moq vey -

nda mwer lis, po e tis, Jur na lis tis,

mkvle va ris no dar daraxveliZis we ri -

li `som xu ri dam wer lo ba io a ne laz ma,

anu ie ro Te os ma Seq mna~, ro mel Sic gad -

mo ce mu lia V saukunis qar Tve li po li -

gloti (ene bis mcod ne), eg zer ti ko si,

dam wer lo bam cod ne, as tro no mi, Te o lo -

gi, fi lo so fo si, po li ti ko si, kol xu ri

aka de mi is uka nas kne li pat ri ar qi, miT -

ri da te la zis (Sem dgom Si io a ne), aR -

mzrde li, moZ Rva ri da naT lia ibe ri is

uf lis wu li sa~ io a ne la zis.

Sal va nu cu bi Zis az riT, miT ri da te

(io a ne) la zi 25 wlisT uf ro si yo fi la

Ta vi si mo wa fe pet re iberiel ze. mkvle -

va re bi ka ma To ben pet re ibe ri e li 407

Tu 409 wels da i ba da. er Ti ki cxa dia

me fis wu li da ba de bu lia 407 da 412

wlebs Sua.

414 wels ibe ri is me fem ga daw yvi ta

Ta vi si 7 (?) wlis Svi li ga ga (Sem dgom -

Si ma ru a ni, mur va no si nabarnu gi, pet re,

di o ni se ae ro pa ge li) mZev lad spar se -

le bi saT vis ki ara, ara med ereT mor wmu -

ne bizantie le bi saT vis mi e ca, ami tom

uf lis wu lis aR saz rde lad va raz-ba -

kur ma mcxe Ta Si mo iw via kol xi swav lu -

li jal-i anu qu ji eg ri se li. ja lim

(qu ji eg ri sel ma) mcxe Ta Si Ca mo a ya li -

ba sko la, ro mel Sic ibe ri is uf lis -

wul Tan er Tad swav lob dnen sxva

axal gar zde bic, maT So ris un da yo fi -

liy vnen pet re ibe ri e lis Zi Zis Svi liS -

vi le bi _ ka ta da mur ga ge ni, rom le bic

422 wels kon stan ti ne pol Si gah yvnen

uf lis wuls.

am gva rad, kol xur ma aka de mi am 414

wli dan 422 wlam de qu ji eg ri se lis

(miT ri da te la zis) sa xiT, et yo ba mcxe -

Ta Si gad mo vi da. Cans, is aR niS nul pe -

ri od Si kol xe Tis aka de mi is

moZ RvarT-moZ Rva ri (req to ri) iyo.

bi zan ti u ri ori en ta ci is swav lul ma

po li ti kos ma qu ji eg ri sel ma bi zan ti -

as Tan ibe ri is da al ba ne Tis da ax lo e -

bis miz niT, 421 wels, 52 niS ni a ni

al ba nu ri an ba nis Seq mna da as ru la.

`uf ro ad re, _ wers no dar darsme-

liZe, _ 414 wels mcxe Ta Si qu ji eg ri -

sel ma ibe ri is uf lis wu li ga ga

mo naT la _ di o nis sok ra tis Ze ae ro -

pa ge li Se ar qva. sa mo mav lod ase Ti sa -

xe li uf ro Se e fe re bo da bi zan ti ur

ga re moc va Si myof uf lis wuls _ mZe -

vals~.

430 wlis 11 ma iss kon stan ti ne pol Si

di di ze i miT aR niS nes mi si da ar se bis

100 wlis Ta vi, ro mel zec miT ri da te

laz ma kon stan ti ne po lis sa me fo kar -

ze ku bi ku la ris Ta nam de bo ba mi i Ro, xo -

lo 23 wels iberi is uf lis wuls

sa me fo ka va le ri is wi nam ZRo lo ba Ses -

Ta va zes, ro me lic meR vi ne Tu xu ce sis

Tanamdebo ba s uax lov de bo da, mag ram

ibe ri is uf lis wuls sam xed ro ka ri e ra

ki ara, Te o lo gia da filo so fia ita -

ceb da.

`428 wels som xeT Si (armeniaSi) ar -

Sa ki de bis di nas tia da em xo. som xe Tis

te ri to ri is did na wils, sparse Ti da -

e pat ro na, da nar Cens _ bi zan tia. som xeT -

ma (armeniaSi) sa xel mwi fo eb ri o ba

da kar ga”.

klimenti Selia, profesori, mecnierebis

damsaxurebuli moRvawe,

(gagrZeleba Semdeg nomerSi)

kolxeTi _ kacobriobis civilizaciis saTave

Page 7: gulwiTela - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/117231/1/Ilori_2013_N218.pdf · sti givi ramiSvili da cnobili af - xazi mecnieri da poeti, sulganaTlebuli boris gurgulia, romlis

ilori 730 aprili-7 maisi 2013

qarTuli cekvis jadoqari rezo bulia 80 wlisaa

batonma rezom 1944 wels miiRo

pirveli naTloba scenaze _ zugdidis

eTnografiul ansamblSi kiwi gegeWko-

ris xelmZRvanelobiT. 1952 wlidan 1965

wlamde cekvavda saqarTvelos sim-

Rerisa da cekvis saxelmwifo ansam-

blSi, sadac misi qoreografebi iyvnen

daviT javriSvili, jano bagrationi, av-

Tandil TaTaraZe da kowo manjgalaZe.

amrigad, rezo bulia ukve 70 welia

erTgulad emsaxureba qarTul

xelovnebas.

batoni rezo da misi Tanatolebi

cekvavdnen scenaze da Ria cis qveS, au-

tanel sicivesa da gausaZlis sicxeSi,

omisa da mSvidobis dros, xSirad

mSier-mwyurvalebic, radgan cekva

maTTvis gaxldaT ara mxolod

scenuri rituali, aramed sicocxlis

nawili, silamazisa da sruly-

ofilebisaken dauokebeli swrafva,

xelovnebisadmi fanatikuri siy-

varuli...

Cveni qoreografiuli xelovnebis

bermuxa mowiwebiT ixsenebs imdroin-

del musikalur-qoreografiul sazo-

gadoebas, romelic did Sromas eweoda

saqarTvelos kuTxe-kunWulebSi Semon-

axuli folkloruli masalebis Sesa-

narCneblad. Semdeg, am sazogadoebas

gamoeyo xelovanTa garkveuli jgufi,

romelTac Seqmnes qoreograf moR-

vaweTa kavSiri, romelsac Tavkacobd-

nen Tengiz suxiSvili da Tengiz

uTmeliZe, amjamad ki qoreografTa

kavSirs Tavmjdomareobs batoni rezo

WaniSvili. swored am qoreografiul

ojaxs akisria dRes qarTuli qore-

ografiuli xelovnebis siwmindeebis

dacva, im “moRvaweebis” Tavdasxmebisa

da sruliad dausabuTebeli kritikis-

agan, romelTac arasodes ugemniaT sce-

nis mtveri.

“Cven, vinc xelovnebaSi yofnis Svidi

aTeuli weli gavacileT patiosnad da

Rirseulad, aRmarTi aviareT da axla

daRmarTSi mivabijebT, madlobis meti

araferi gveTqmis qarTuli qore-

ografiis “graalis” mcvelTa mimarT!”

_ aRniSnavs batoni rezo Tavis erT-

erT avtobiografiul CanawerSi.

meoce saukunis samocian wlebSi,

xelovnebis saxlSi, Catarda qarTuli

qoreografiuli xelovnebis siwmindee-

bisami miZRvnili konferencia, romel-

sac eswrebodnen akademikosebi,

profesorebi, kompozitorebi, mxatvrebi

da qoreografebi: batonebi Salva nu-

cubiZe, Salva mSveliZe, grigol koke-

laZe, pavle xuWua, solomon virsalaZe,

farnaoz lapiaSvili, aleqsandre

axvlediani, lili gvaramaZe, nona gunia,

nino ramiSvili, iliko suxiSvili, jano

bagrationi, avTandil TaTaraZe, kon-

stantine manjgalaZe, miSa baxtaZe,

ruben WoxoneliZe, giorgi saluqvaZe,

enver xabaZe, SoTa Caxava, buxuti

daraxveliZe, soso cimakuriZe, mixeil

SubaSikeli, mixeil raqviaSvili, mix-

eil kobeSaviZe...

es gaxldaT qarTuli qoreografiis

zeimi, sadac ganixileboda am sferoSi

arsebuli problemebi, raTa daxvewil-

iyo Semdgomi muSaobis stili da

meTodika (samwuxaroa, rom dRes amg-

vari RonisZiebebi ar tardeba, rac

daRad amCnevia kidecAdRevandel qore-

ografiul skolas).

batoni rezo gulistkiviliT aR-

niSnavs, rom uzomod izrdeba cekvis

tempi, brmad gadmoaqvT sxva erovnebis

xalxTa qoreografiuli xelovnebis

zogierTi elementebi Tu ileTebi,

triukebi, muxlebze maRlidan dacema,

jambazuri ileTebi, rac kategoriulad

miuRebelia qarTuli qoreografi-

isaTvis, ukargavs mas erovnul saxesa

da xibls.

ar SeiZleba ar gaiziaro batoni

rezos gulistkivili da aRSfoTebac

ki, erT-erTi satelevizio “Sous” mi-

marT, sadac qarTuli qoreografiis

veteranebma, am sferos Rvawlmosilma

adamianebma dagmes qarTul cekvebSi

absoluturad ucxo da miuRebeli el-

ementebis Semotana. samwuxarod,

nacvlad imisa, rom veteranTa

SeniSvnebi gaeTvaliswinebinaT, axal-

gazrda qoreografebma veterani

kolegebi lamis arqaizmsa da yoveli

siaxlisadmi brmad siZulvilSi

daadanaSaules.

gagixariaT, novacia kargi saqmea, ma-

gram didi sifrTxilea saWiro

xelovnebis im dargTan mimarTebaSi,

romelmac saukuneTa qartexilebs gau-

Zlo, arasodes egueboda gare Tu Sida

mtrebis daundobel Semotevebs da

lamazi sabrZolo Tu sazeimo rit-

ualebi ulamazesi qoreografiuli

xelovnebis saxiT moitanes Cvenamde.

_ xalxno, xelSi TuraSauli gi-

WiravT da tyeSi pantas eZebTo! _ gul-

dawyvetiT aRniSnavs batoni rezo da

Segvaxsenebs wigns “asi megruli simR-

era”, romelic goderZi bukias Tavka-

cobiT da kukuri WoxoneliZis, anzor

erqomaiSvilisa da vaxtang rodonaias

mxardaWeriT gamoica da Tan erTvis

notebi qarTul, rusul da inglisur

enebze. iubilari aseve madlierebis

sityvebiT moixseniebs qarTuli

xelovnebis uangaro moRvaweebs nunu

Rvinerias, jemal rexviaSvils, daTo

sxirtlaZes da sxva Rvawlmosil

xelovanebs.

ar SeiZleba saTanado pativi ar mi-

vagoT qarTuli qoreografiebis

“grandebis” rezo WaniSvilis, jano

bagrationis, fridon sulaberiZis,

rezo WoxoneliZis da sxvaTa azrs,

romelTac sakuTari mxrebiT aqvT

nazidi qarTuli qoreografiis av-

kargi. aseTi SemTxvevisaTvis batoni

rezo moxdenilad iyenebs poet iosebs

griSaSvilis erT-erTi leqsis gmiri

yaraCoxelis mier naTqvam sadRegrZe-

los: “es gaumarjos im mTvares,

romelic mTvral kacs gzas unaTebs

da eubneba: e, mudreg, iqiT ormoa, ar

Cavarde, kargi gziT gaiareo”.

Znelia gazeTis Tundac ramdenime

gverdze gadmovceT is gulistkivili

da konceptualuri SeniSvnebi umSve-

nieresi qarTuli cekvebis mimarT,

rasac batoni rezo bulia gamoTqvams

im Tanamderove “qoreografTa” mimarT,

romelTac lamis sportul paeqrobad

aqcies sasceno qoreografiuli sfero,

sadac gogonebi vaJebiviT cekvaven da

piriqiT, sadac darRveulia tradici-

uli qarTuli erovnuli forma, sadac

urTules qoreografiul ileTebs

salto-mortale da uazro malayebi

cvlian, gogonebi tlinkaoben, vaJebs ki

yabalaxis nacvlad Tavebi raRac fl-

asiT aqvT “damSvenebuli”...

swored aseT SemTxvevaze amboben:

“airia monasteri, ZaRli partrons vera

scnobso”...

imedi gvaqvs, rom batoni rezo

kvlavac iTanamSromlebs gazeT

“ilorTan” da xSirad mogvawvdis wer-

ilebs qarTul qoreografiasTan

dakavSirebul problemur sakiTxebze,

rasac didi siamovnebiT davuTmobT

Cveni gazeTis gverdebs!

faqtia, rom qarTuli qoreografia

gadasarCenia Cveni “gaevropelebul-

gaTanamedrovebul moRvaweTa” xely-

ofisagan da es swored batoni

rezosTana gamocdilebis mqone profe-

sionalebs xelewifebaT, romlebic ara

mxolod cekvavdnen scenaze, aramed

nabij-nabij ayalibebdnen qarTul

qoreografiul xelovnebas!

didi madloba minda SevuTvalo

baton rezo bulias, romelmac, piradi

wanaweriT, saCuqrad gamomigzavna

SesaniSnavi wigni “winaparTa

nakvalevze”, romelSic dabeWdilia

qarTuli xelovnebis Rirseul warmo-

madgenlTa biografiebi da gamoqveyneb-

ulia mdidari fotomasala.

didad sasixaruloa isic, rom aR-

niSnul wignSi warmoCenili arian qar-

Tuli sasceno xelovnebis amagdarebi

samegrelodan: Ziki lolua, ivane Co-

maxia, kiwi gegeWkori, beglar da qionia

akobiebi, ioseb gunava, valiko kemula-

ria da sxva Rirseuli mamuliSvilebi,

romelTa Rvawls saTanadod daafsebs

gazeTi “ilori”, maTi biografiebis

gamoqveynebiT.

saxalxo moZraoba “samegrelo”,

gazeTi “ilori”, batoni rezo bulias

xelovnebis Tayvanismcemlebi ulo-

caven Rvawlmosil adamians dabade-

bidan 80 wlis miubiles, usurveben

janmrTelobas, xangrZliv sicocxles

da maRalnayofier Sromas, rac esoden

aucilebelia qarTuli erovnuli qore-

ografiis Semdgomi winsvlisaTvis!

roland jalaRania,

gazeT “iloris” mTavari

redaqtori

gilocavT, batono revaz!zugdidi marTlac gamorCeuli

qalaqia, me vityodi _ cota ucnauric

ki. am qalaqs mudam amSvenebdnen

araCveulebrivi adamianebi.

wesierebiT, niWierebiT, TvalSisacemi

individualuroboT Tu koloritulo-

biT dajildoebuli pirovnebebi

axlac ar aklaia odiSis am ulamazes

qalaqs da aqauri megrelebic arc Tu

usafuZvlod amayoben TavianTi Tanamo-

qalaqeebiT.

mgoni, kalami gameqca da droa

aRvniSno, rom erT-erTi aseTi

pirovneba gaxlavT sicocxleSive leg-

endad qceuli zugdideli mocekvave

da qoreografi batoni rezo bulia.

me ar vaWarbeb _ am adamianis cekva

“yazbegurze” legendebs hyvebian

xelovnebis WeSmariti “gurmanebi” da

rigiTi damfaseblebi.

batoni rezos kariera

gansakuTrebiT gamorCeuli da war-

matebuli gaxldaT saqarTvelos

simRerisa da cekvis saxelmwifo

ansamblSi. igi brZandeba legen-

darul ansambl “Celas” erT-erTi

damaarsebeli da pirveli xelmZR-

vaneli. batoni rezo erTpirovnu-

lad aRiarebulia qarTuli

qoreografiis WeSmarit metrad da

gana es ar aris sakmarisi saimisod,

rom misi saxeli ukvdavyofili iqnas

qarTuli qoreografiuli

xelovnebis istoriaSi?!

Rrmad mwams, batoni rezo bulias

uSreti SemoqmedebiT mudam viamayebT

Cven _ misi Tanamedroveebic da Cveni

STamomavlebic...

axla ki, droa ganvacxado Cemi am

mcire adresis daweris namdvili

mizezi. batoni rezo bulia, Turme, 80

wlis gamxdara! misi axalgazrduli

SemarTebis Semxedvares amis dajereba,

albaT, gauWirdeba, magram faqtia _

rezo bulia ukve mecxre aTeul wels

miiTvlis!

Tavad batoni rezo ki _ zugdidis,

samegrelos da sruliad saqarTvelos

siamaye _ yovelive amas misTvis damax-

asiaTebeli msubuqi iumoriT uyurebs.

TiTqos axla iwyebdes saxelovno

karieras, iseTi SemarTebiT saubrobs

samomavlo gegmebze.

namdvilad meamayeba, rom es legen-

daruli pirovneba saxalxo moZraoba

“samegrelos” zugdidis ofisis xSiri

da sasurveli stumaria!

guliTadad vulocavT baton rezos

80 wlis iubiles!

vusurvebT kidev mravali Semo-

qmedebiTi warmatebebiT aRsavse janmr-

Tel da xangrZliv sicocxles!

dae, zugdidelebs, da ara mxolod

zugdidelebs, mravali weli nu mohk-

lebodeT misi SemoqmedebiTi tkbobac

da mxolod miseburi _ rezoseburi,

uaRresad saintereso da lamazi

siarulis maneris xilvac. aki, misi

siarulis manerac Taviseburi saviz-

ito baraTia zugdidqalaqisa...

zurab kvaracxelia,

saxalxo moZraoba “samegrelos”

zugdidis ofisis xelmZRvaneli,

zugdidi

Page 8: gulwiTela - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/117231/1/Ilori_2013_N218.pdf · sti givi ramiSvili da cnobili af - xazi mecnieri da poeti, sulganaTlebuli boris gurgulia, romlis

ilori8 30 aprili-7 maisi 2013

saTayvano meufev, am ramdenime dRis

winaT, RvTis nebiT, SemTxveviT Cami-

varda xelSi Tqveni broSura nanina,

sadac sruliad samarTlianad mimi-

TiTebT Cems miutevebel Secdomaze,

romelic ar vici, rogor davuSvi da,

Tqven rom mapatioT, me ver mipatiebia

Cemi TavisTvis, rogor ver gaviazre,

rom mwerlobis ganaxlebis gareSe ve-

raviTari kanoni ver daicavs enas

gadaSenebisagan. imedia, WeSmariti

RvTis msaxuri damexmarebiT am umZ-

imesi codvisgan ganTavisuflebaSi.

ebraelebi wminda enas uwodeben

ebraul enas, maSin, rodesac maT, pirve-

ladi enidan dawyebuli, ramdenjerme

icvales TavianTi metyveleba da isto-

riulad cnobili, protoebrauli enis

oTxi winare ena – “Taoba” afroazi-

uri, semituri, neoantikuri da

arameuli (ix. gamyreliZe – ivanovis

winare enaTa rRvevisa da axalTa war-

moSobis suraTi) karga xania gan-

isveneben istoriis sasaflaoze. xolo

dRemde cocxali, namdvilad wmindad

darCenili, adamur-iafetur-iberiuli,

igive, dRes megrulad wodebuli enis

dRemde arseboba ver mounelebia zog

Cvens `moZmes~ da gaafTrebuli ibrZvis

misi saboloo mospobisaTvis.

vfiqrobT, aramarto qarTvel ers,

aramed mTels kacobirobas sodomisa

da gomoris codvaze aranaklebi

codva awevs kiserze iberiuli (e.w.

megruli) enis, dedamiwaze am uwmindesi

da unikaluri enis, daucvelobisa da

daufaseblobis gamo. swored, am enis

uaryofam da misi RvTiuri fesvebis

amoZirkvisaTvis brZolam Caayena

qarTveli eri dRevandel mdgomare-

obaSi da mxolod am codvis aRiarebam

da gulwrfelma monaniebam SeiZleba

ixsnas igi gadaSenebisagan.

etyoba, dawunebuli da mravali

saukunis ganmavlobaSi daTrgunuli

megruli enis Rirsebisa da

unikalurobis dRis sinaTleze amotiv-

tivebam daafrTxo am bolo wlebSi

bevri Cveni `moZme~. magram, albaT, maT

ar ician, rom RvTiuri kanonzomierebe-

bis ugulvelyofa da mis winaaRmdeg

brZola sabedisweroa.

madloba ufals, isedac codvili, ar

gamimeta imisaTvis, rom damatebiT, umZ-

imes codvamokidebuls mevlo am wuTi-

sofelSi da ramdenadme mainc, rom

Seemsubuqebina es tvirTi, momivlina

Tqveni Tavi. madloba ufals, rom vy-

varebivar da Tqveni piriT Semaxsena:

misi nebis gareSe gadadgmuli, anu

mravaljer gauzomavi da auwonavi

nebismieri nabiji Secdomaa, uzenaesTan

Sesarwymelad ltolvis modunebis

Sedegia da araraobaa adamiani, romel-

sac es mizani ar amoZravebs.

meufeo, aRmafrTovana Tqvenma `vefx-

istyaosnis~ uzado Targmanma.

mecodeba adamiani, romelsac, viTomcda,

saqarTvelo uyvars, magram iberiuli

(megruli) ena ar icis. romelime sxva

enaze ise srulyofilad gana SeiZle-

boda gamoTqma genialuri rusTavelis

mier dafiqsirebuli RvTaebrivi da

Seuvali kanonisa `rasaca gascem –

Senia, ras ara – dakargulia~, rogorc

Tqvens TargmanSia: `goCanquni –

gesqanebu, vagoCida – meiჸoTam~ (gascem

.... – Seni [ga]xdeba, ar gaec da –

dagikargavs)? sityvaSi goCanquni

bolosarTi _ ni ver vTargmne qarTu-

lad da gana romelime ena SeZlebda

mis zustad Targmnas? samwuxarod,

Cvens saerTo saliteraturo enas, mi-

uxedavad imisa, msoflioSi yvelaze

daxvewil da klasikur enad aris aRi-

arebuli, jer kidev, ara aqvs is gamom-

saxvelobiTi Zala, rogorc iberiuls

da, swored, es aSfoTebs t. futkaraZes

da mis damkveT uwmindur Zalebs. aR-

saniSnavia, rom xazgasma iberiuli enis

siZlierisa, mis winaaRmdeg gamarTulma

brZolebma maiZula, Torem im mizniT

ar damisaxavs, romelime ena daiCagros,

radganac uzenaesi SemoqmedisTvis

yvela ena da xalxi erTnairi

mniSvnelobisaa da aravis aqvs ufleba

Cagros sxva, magram amoraluria da

arc imis ufleba aqvs vinmes aukrZa-

los sxvas Tavisi SesaZleblobis

gamovlena, sakuTari SesaZleblobis

daCrdilvis SiSiT. swored, aseTi

SiSis gamo wers b-ni tarieli Tavis

inkognito megobars `... Tu ver mivaR-

wieT megruli enis dialeqtad saerTa-

Soriso aRiarebas, qveyana dagveqceva

Tavze~-o.

sityvaSi go-Cama (ga-cema) – sulieri

sibrZnis gacemazea saubari, magram rom

ara iberiuli g‚-dan nawarmoebi,

gamakeTilSobilebeli winsarTi ga,

fuZis – Cama (Wmeva) da misi damaxinje-

buli forma – cema(rtyma) gana er-

Tidaigive mniSvnelobis

gamomxatvelia?

arqaul formaSi C‚m‚ C‚ niSnavs

aWama-s, m‚-me-s, e.i. Tanamedrove grama-

tizirebis doneze C‚m‚ niSnavs aWama

mes, zogadad, Wmevas.

Wmeva, anu dapureba mSierisa, Tundac

materialurze iyos saubari, RvTiuri

Tvisebaa, xolo am adamJamindeli ar-

qauli formis winadadebis uazrod

gaxmovanebuli da transformirebuli

forma cema (—- Cema –C‚m‚) velurTa, da

RvTis moZuleTa wesia da vinc jiutad

adgas RvTis sawinaaRmdego, gavelure-

bis gzas, imaTgan Tavis Sors daW-

erisaTvis RmerTi ar dagvZraxavs.

RmerTma dagvifaros t. futkaraZisa da

maT damkveTTagan – Cveni qveynis is-

toriis gamyalbebelTagan iZulebuli

gavxdeT, gadavdgaT saboloo da

gadamwyveti nabiji, magram Tu es moxda,

normaluri adamiani amas arc separa-

tizmad CagviTvlis da arc Ralatad,

xolo velurebis mier mokerebuli

SesaZlo iarliyi verafers dagvak-

lebs. magram bevri daakldeba, saer-

Tod, saqarTvelos, radgan qarTveli

da saqarTvelo, romelic Cvens

gulisTqmas ver igebs, megrelTa da

samegrelos arsebobis gareSe, ramden

xans iarsebebs, amis danaxvas didi dro

ar dasWirdeba. TiTqosda, gadarCenis

mizniT, WeSmaritebis ugulebelmyofi,

an realobis ver damnaxveli

saqarTvelo ver iarsebebs da arcaa

Rirsi.

meufeo, vrgZnob, rom Tqven RmerTs

Zalian uyvarxarT da yovlisSemZle

RmerTs vTxov kidev ufro uxvad

mogfinoT Tavisi naTeli mravalTa

gonebis gasanaTeblad.

meufeo, SemeZlo es werili mec

megrul enaze damewera Tqveni kri-

tikuli SeniSvnebis pasuxad, magram

Secdomis sayovelTao aRiarebis aRar

meSinia, radgan Cveulebrivi adamiani

var da uSecdomobis pretenzia aRara-

sodes mqonia. adamianTagan visac

aseTis pretenzia aqvs, is met Secdomas

uSvebs. jentlmenobis pretenzia

namdvilad maqvs, Tumca ar vici ramde-

nad gamomdis.

udidesi madloba Tqven, Cemi ramde-

nadme mainc gamofxizlebisa da gacno-

bierebisaTvis!

uRrmesi pativiscemiTa da qris-

tesmieri siyvaruliT,

kukuri fifia,

`fazisisa~ da `aias~ saero-

samecniero akademiebis wevri.

aRsareba meufe benediqtes (bejiT jalaRonia) winaSe!

viTom rom marxulobT da viTom rom RmerTi gwamT... erTi xeliT rom pirj-

vars iwerT da meoreTi eSmaksa da satanas advokatobT... naxeT da gaixseneT,ro-

gori sisxlis gubeebi daayena Tqvenma antiqriste beladma!

da radganac mis gverdiT dgaxar da maT “sagmiro saqmeebs” xotbas asxam,

amitom, Segaxseneb:

Sen daxvrite akademikosi guram SaraZe;

Sen mowamle zurab Jvania;

Sen dakali sandro girgvliani;

Sen daxvrite buta robaqiZe;

Sen Cacxrile vazagaSvili;

Sen mokali generali krialaSvili;

Sen daCexe soso qimeriZe;

Sen gaaRatake saqarTvelo;

Sen moawyve iseTi represiebi saqarTveloSi 37-ian wlebSi Sinsaxkoms

rom gaaocebda;

Sen mihyide qveynisaTvis sasicocxlo mniSvnelobis obieqtebi ruseTs _

oqro, wyali, deni.....(omis mere);

Sen daamSie da gaZarcve, SeaSine da dazafre sakuTari mosaxleoba;

Sen dabombe gori da mZinare cxinvali;

Sen mowamle, daarbie mSvidobiani momitingeebi,maTi gvamebi buCqebSi mi-

male da sisxlis suniT aqoTebul rusTavelze koncerti Caatare;

Sen awame, gaaupatiure da Rirseba ahyare qarTvel mamakacs;

Sen daxoce da daaavade TiTqmis 40 000 patimari;

Sen gamoacale mSier xalxs lukma piridan da saxelmwifo biujetis xar-

jze dubaiSi da sxva kurortebze Sen netarebdi saqarTvelos mosaxleobis

sisxliT da ofliT Sekowiwebuli fuliT;

Sen usmendi yvelas da yvela ojaxSi erTi yuri gqonda damaluli;

Sen dageSe mezobeli mezoblis,megobari megobrisa da Zma Zis dasasmenad

da CasaSvebad;

Sen gaapartaxe sofeli da mere indoelebs, arabebs, Cinelebsa da pak-

istanelebs mihyide qarTuli miwebi;

Sen gadaxvewe emigraciaSi saqarTvelos Rirseuli nawili monebad;

Sen gaapolitizire qarTuli jari da policia da amiT Searcxvine qar-

Tuli Zalovanis mundiri;

Sen xar gamousworebeli narkomani da saeklesio dResaswaulebzec Sen

“kimarobdi” uwmindesis savarZelSi;

Sen Carecxe da pativi ahyare qarTvel inteligencias;

Sen uyvirodi da emuqrebodi Cveni eris amqveyniur siwmindesa da eris

sindissa da namuss-saqarTvelos patriarqs;

Sen daarbie gldanis eklesia da mrevlsac Sen gauCeCqve Tavi;

Sen daawioke biznesi da gaakotre qarTuli kapitali;

Sen amoJlite moZme qistebi;

axla mainc Tu SegiZliaT icnoT sakuTari Tavi, nacionalebo, da Tqvenve mi-

uCinoT sakuTar aqtivs Rirseuli adgili saqarTvelos politikur istoriaSi?

Cven ki Rrmad varT darwmunebuli, rom Tqveni adgili mxolod istoriis

sanagvezea.

Tqveni gadaSenebiT uzomod gaxarebuli qarTveli eri

nacionalebo!kvleviT-analitikuri sazogadoebrivi organizaciis „integracia da gan-

viTareba“ (xelmZRvaneli _ aram safariani) iniciativiT, erevanSi, 13 aprils

gaimarTa saerTaSoriso konferencia „somxeTi: geopolitikuri da integraci-

uli perspeqtivebi“. konferenciaSi monawileoba miiRes rogorc somexma poli-

tikosebma da politologebma, ise baltiispira saxelmwifoebisa da

saqarTvelos warmomadgenlebma. konferencia sastumro „metropolSi“ gaimarTa

da mas didi yuradReba dauTmo adgilobrivma masmediam.

konferencia gaxsna somxeTis parlamentis vice-spikerma eduard Sarmazanovma.

es faqti „integracia da ganviTarebis“ mier mowyobili RonisZiebis maRal sta-

tuss usvams xazs. momxseneblebad warsdgnen estoneTisa da latviis parla-

mentebis deputatebi _ iana toomi da nikolai kabanovi, politikuri

mimomxilveli latviidan _ einars graudinSi, cnobili litveli politikosi

algirdas paleckisi, somxeTSi cnobili da pativcemuli swavlulebi da anal-

itikosebi _ gagik aruTuniani, stepan grigoriani, karen beqariani, stepa safariani

da sxvebi. konferenciaSi monawileobis misaRebad saqarTvelodan mowveuli iyo

evraziis institutis xelmZRvaneli gulbaaT rcxilaZe, romelic aseve warsdga

moxsenebiT.

rcxilaZis gamosvlis Tema iyo: „somxeTis mniSvneloba saqarTvelos axal

sagareo politikaSi“. moxsenebis ZiriTadi postulatebi:

_ saqarTvelos axali sagareo politika, romelic dasavlur politikur

struqturebSi integraciis garda, ruseTTan urTierTobebis daregulirebis au-

cileblobasac iTvaliswinebs, bunebrivad iTxovs somxeTTan partniorobis aq-

tivizacias, romelsac ruseTTan samokavSireo urTierTobebi aqvs damyarebuli;

_ destruqciuli Zalebis mxriv, afxazeTze gamavali ruseT-saqarTvelo-somx-

eTis sarkinigzo mimosvlis aRdgenis ideis winaaRmdeg mimarTuli aqtiurobis

fonze aucilebelia somxuri diplomatiis gaaqtiureba rogorc saqarTvelos,

ise ruseTis mimarTulebiT;

_ ruseTTan saqarTvelos sarkinigzo kavSiris aRdgena aucilebelia da xels

aZlevs rogorc saqarTvelos, ise somxeTs. grZelvadian perspeqtivaSi aseTi

SesaZlebloba Tavad ruseTisTvisac momgebiania, iseve rogorc iranisTvis. amas-

Tan, aSkaraa, rom es afxazuri mxarisTvisac momgebiani iqneba, romelTanac

saWiroa erToblivi axsna-ganmartebiTi muSaobis Catareba, misi darwmuneba, rom

saqme exeba wminda ekonomikur proeqts;

_ ruseTTan saqarTvelos daaxloeba araviTar SemTxvevaSi ar auqmebs

ruseTisTvis somxeTis, rogorc mokavSiris, mniSvnelobas. piriqiT, es mis

geopolitikur rols aZlierebs, gamohyavs qveyana anklavuri mdgomareobidan da

mas regionSi srulfasovan moTamaSed aqcevs;

_ afxazeTis gavliT rkinigzis gaxsnis Sedegad azerbaijani arasgziT ar

eqceva izolaciaSi, m.saakaSvilis mier amas winaT telekompania „imedisTvis“

micemul interviuSi gaJRerebuli mosazrebis sapirispirod. sinamdvileSi azer-

baijani inarCunebs foTisa da baTumis portebTan, agreTve TurqeTis saxmeleTo

sazRvarTan misasvleliT sargeblobis SesaZleblobas, garda amisa, sruli

datvirTviT mimdinareobs yarsi-axalqalaqi-baqos rkinigzis mSenebloba,

romelic saqarTvelos rkinigzisa da isev qarTuli portebis konkurenti iqneba;

_ somxeTma meti yuradReba unda dauTmos infrastruqturul proeqtebs, mis

interesebSia, yvelaferTan erTad, sarkinigzo da xarisxiani saavtomobilo

kavSiris damyareba iranTan.

gasakviri ar aris, rom konferenciis muSaobaSi, politikosebisa da poli-

tologebis garda, monawileobas iRebdnen somxuri biznes-elitis warmomadgen-

lebi, kerZod, kompania „apavenis“ (somxeTis udidesi gadamzidavi) generaluri

direqtori gagik agajaniani.

qarTul-somxuri partniorobis gaRrmavebisgadaudebeli aucilebloba

Page 9: gulwiTela - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/117231/1/Ilori_2013_N218.pdf · sti givi ramiSvili da cnobili af - xazi mecnieri da poeti, sulganaTlebuli boris gurgulia, romlis

ilori 930 aprili-7 maisi 2013

rogorc „politforumi“ iuwyeboda,

evraziis institutma organizeba

gaukeTa saqarTveloSi aratradiciuli

religiuri mimdinareobebis Temaze

sazogadoebis warmomadgenelTa Sekre-

bas _ problemas ganixilavdnen

Teologebi, politologebi, usafrTx-

oebis sakiTxebSi specialistebi.

mkiTxvelebs vTavazobT meufe

ioanesa da qalbaton nana devdarianis

gamosvlebis reziumes,

meufe ioane (gamrekeli) _ rus-

Tavisa da marneulis mitropoliti:

aravisTvis aris gasakviri, rom

aTeizmis msoflioSi gavrcelebis

Sedegad moxda mTel rig erebSi re-

ligiuri cnobierebis nivelireba da am

unificirebul niadagze aRmocenda

axali religiuri mimdinareobebi, or-

ganizaciebi, romelTa buneba da warmo-

mavloba bevrisTvis iyo ucnobi, magram

TandaTan cxaddeba da cnobierdeba.

cxadia, adamianebs aqvT arCevanis

ufleba, rogorc mociquli ambobs, me

yvelafris ufleba maqvs, magram yve-

laferi ar aris CemTvis sasikeTo. yve-

laferi SemiZlia, magram yvelaferi ar

mzrdis me. qarTvel ers saukuneebis

manZilze hqonda gakeTebuli arCevani

da am arCevans is icavda Tavisi br-

ZoliT da SromiT, amtkicebda am gzas,

romelic man airCia, jer pirveli

saukunidan moyolebuli, Semdeg me-4

saukunidan, da ase Semdeg, sakuneebis

ganmavlobaSi. sabWoTa reJimis daSlis

Semdeg ucxouri religiuri organiza-

ciebi aqtiurad Semovidnen

saqarTveloSi. eklesiam pirvelma aRi-

maRla xma Tavis droze, igi afrTx-

ilebda mosaxleobas am religiuri

eqspansiis Sesaxeb, rom sifxizle

gamoeCina, imitom rom ar ici, visTan

gaqvs saqme da ra Zalebi dgas amis

ukan. gvmarTebs sifxizle da gacno-

biereba imisa, Tu visTan da rasTan

gvaqvs saqme.

ar aris ucxo is mosazreba,

romelic warmoTqva axali religiuri

mimdinareobis erT-erTma amerikelma

fuZemdebelma, rom religiuri cno-

biereba aris kargi niadagi bizne-

sisTvis. amas religiasTan kavSiri ar

aqvs da swored religiis safarqveS

imaleba politikuri da materialuri

interesebi. am dros sulierebaze

saubari zedmetia. es aris mxolod

niRabi. amitomac Cven kvlav movu-

wodebT qarTvel adamians, rom vidre

arCevans gaakeTebs, Seiswavlos sawyisi,

wyaro, saidan modis esa Tu is mimd-

inareoba. ori sazomi gvaqvs Cven, rom-

liTac SeiZleba SevicnoT da

gavarCioT, swori arCevani gavakeToT:

erTia Seican sawyisi, wyaro, saidan

modis is, meore sazomi ki aris _ aris

nayofiT gansajeT, rasac ufali gveub-

neba, anu, ra Sedegebi mohyveba ama Tu im

religiuri organizaciis saqmianobas.

dRevandeli Sekreba eZRvneba imas, rom

Cven ukve dagrovili masala, codna am

organizaciebis moRvaweobis Sesaxeb

da maT ukan mdgomi Zalebis Sesaxeb

kidev erTxel movisminoT da

vizrunoT Cveni eris sulieri

dacvisTvis am eqspansiisgan da

Sesabamisad, ar gavxdeT centri mezo-

bel qveynebSi da erebSi maTi cno-

bierebis rRvevis procesebis da maTgan

ar iyos sayveduri am mimarTebiT, rom

Cven Cveni uyuradRebobiT da arcod-

niT sxvebsac zians vayenebT.

nana devdariani, yofili ombuds-

meni, evraziis institutis specialisti:

gulbaaTma gaixsena is periodi, roca

me sazogadoebaSi cnobili viyavi imiT,

rom vicavdi religiur umciresobebs.

me amas ar vnanob, radgan es is iyo is

sakonstitucio davaleba, rasac sax-

alxo damcvels akisrebs moqmedi

kanonmdebloba. garda amisa, arasodes

ZaladobiT, wignebis dawviT da msgavsi

qmedebebiT ar SeiZleba vinmes moqceva

WeSmarit sarwmunoebaze da es yvelaze

ukeT icis saqarTvelos marTlmadide-

belma eklesiam. adamiani SeiZleba

moaqcio mxolod sakuTari magaliTiT.

aseve minda giTxraT, rom arc erT sxva

enaSi, garda qarTulisa, ar arsebobs

aseTi gamoTqma: Zalad macxone. ar Sei-

Zleba adamiani acxono, Tu is gaji-

utebiT adgas ara RvTis gzas, aramed

iciT, ra gzac aris es. amaswinaT erT-

erT radioeTerSi dareka qalbatonma,

romelmac ganacxada, rom marTalia is

ar aris samagaliTo morwmune,

bolomde eklesiuri, magram roca ki

midis eklesiaSi, xvdeba mrevlis ram-

denime warmomadgeneli, Zalian agre-

siuli, romlebic marxvas icaven, yvela

rituals asruleben, magram arian agre-

siulebi. man dausva moZRvars kiTxva,

aris Tu ara aseTi adamianebi marTl-

madidebelni. Cven amas ver ganvsjiT da

moZRvarmac aseTi pasuxi gasca. marxva

mxolod dieta ar aris da xorcze da

zogierT produqtze uaris Tqma. es

aris sulis mdgomareoba, roca savse

xar siyvaruliT. roca Sen marxva

gagaborotebs da Tavs esxmi sxva

adamianebs, es ukve marxvad naklebad

CaiTvleba. yvelaze seriozuli prob-

lema, Cemi azriT, aris is, rom Cven

gvinda religia movargoT Cvens adami-

anur vnebebs. rom gadavxedoT wminda

wignebs, davrwmundebiT, rom adamiani ar

Secvlila. Seicvala mxolod gadaadg-

ilebis da komunikaciebis saSualebebi.

adamiani aris iseTive vnebebiT aRsavse,

rogoric is iyo, samoTxidan gandevnis

Semdeg. me-20 saukunis meore naxevris

da Cveni saukunis Tavisebureba aris

is, rom adamiani cdilobs sakuTari

codvebis gamarTlebas miaRwios re-

ligiuri institutebisgan. da did-

wilad dasavluri qristianoba amaze

midis. rac ufro mets Tmoben isini, miT

ufro ecema religiuri cnobiereba.

aRar maqvs saubari imaze, rom mTel

rig qveynebSi dakanonda erTsqesiani

qorwineba, rac ukve iwvevs bevr prob-

lemebs da koliziebs. es ratomRac ar

Suqdeba Cvens presaSi da mediaSi.

bevrma ar icis, rom indulgenciebis

praqtika kaTolikur samyaroSi

gauqmda sul ociode wlis, roca

mixvdnen, rom mxolod fuli ar aris

sakmarisi codvebis Sesandobad da

saWiroa sinanulis gancdac. Tu gad-

movTargniT amas Cvens politikur

enaze, es Zalian hgavs im koabitacias,

romelzec dRes aris saubari

saqarTveloSi. sakmarisi iyo yofili

mmarTveli partiis warmomadgenlebs

odnav sinanuli mainc gamoexataT, rom

xalxi bevr rames apatiebda. magram

rodesac ar aris sinanuli, iq Zalian

Znelia, rom Seundo. amitom es koabita-

cia emsgavseba moZaladis da msxver-

plis Tanacxovrebas.

politikas didwilad gansazRvravs

Cveni religiuri Sexedulebebi.

iTvleba, rom aSS aris Rrmad morwmune

qveyana, masSi, iciT, rom uamravi sx-

vadasxva religiuri mimdinareoba ar-

sebobs, ZiriTadad protestantuli.

magram modiT SevxedoT, rogor war-

moiSva es mimdinareobebi da ra sa-

fuZveli hqonda amas. socialur

qselebSi xSirad moismenT mowodebebs,

rom marTlmadidebloba sibnelea, es

aris warsuli, Cven ar gvinda war-

sulSi CarCena, droa rom gardaiqmnas

marTlmadidebeli eklesia da a.S. es

aris meToduri Tavdasxmebi. maT

marTla sjeraT, rom kapitalizmis da

demokratiis aSeneba SesaZlebelia iq,

sadac protestantobaa. sadac protes-

tantuli Sromis eTikaa. rogorc

adamianebis mier Seqmnili yvela

saazrovno sistema, isic scodavs

naklovanebebiT. magaliTad, ver xsnian

aziuri da islamuri qveynebis warmate-

bas. gavixsenoT, ra winadadebiT

gamovida nacmoZraobis yofili depu-

tati beso juReli erT-erT parla-

mentSi. man moiTxova, rom SevamciroT

uqme dReebio. es aris wminda protes-

tantuli midgoma. minda SegaxsenoT,

rom protestantobis warmoSobas

hqonda erTi mZlavri safuZveli, ker-

Zod, kaTolikuri eklesia krZalavda

laTinuris garda sxva enaze RvTism-

saxurebas. xolo marTlmadideblur

eklesiaSi ar arsebobs es problema,

radgan wirva-locva uZvelesi droidan

mimdinareobs qarTul enaze. anu

protestantizmis es safuZveli

saqarTveloSi ar iyo. kidev erTi sak-

iTxi, romelsac minda xazi gausva. so-

cialur qselebSi xandaxan ismis

„braldebebi“, rom „bnelma“ marTlma-

dideblebma kaTolikobis gamo wveriT

iTries sulxan-saba. sinamdvileSi,

sulxan-sabas aravin erCoda imis gamo,

rom man kaTolikoba miiRo. is wveriT

iTries imis gamo, rom safrangeTSi

mefis karze Tqva: Tu Tqven dagvex-

marebiT, me gavakaTolikeb saqarTve-

los. mudmivad gvesmis Cven, rom Zalian

Sezrdilia eklesia da saxelmwifo.

pirvel rigSi amas sayveduroben

ruseTs, aseve saqarTvelos marTlma-

dideblur eklesias. modiT

davukvirdeT, ra moxda eklesiis gay-

ofis Semdeg 1054 wels. papis Zalau-

fleba imTaviTve saero xasiaTs

atarebda. xolo marTlmadidebel sam-

yaroSi eklesia ar iyo saero xelisu-

flebis matarebeli. amitom roca dRes

evropaSi saubroben sekularizmis au-

cileblobaze, es sruliad zedmetia

CvenTvis, radgan saqarTveloSi ekle-

sias arasodes hqonia saero xelisu-

fleba.

meufe ioanem brZana, rom Zalian

xSirad religia aris kargi safuZveli

biznesisTvis, es marTlac asea. erT-

erTi religiuri organizacia agebu-

lia rogorc msxvili

biznes-korporacia. Tqven SeamCnevdiT,

rom am religiuri mimdinareobis

mimdevrebi Zalian aqtiurad dadian da

ewevian prozelitizms. ratom arian es

adamianebi ase dainteresebulebi? ram-

den adamiansac gadaibireben, miT ufro

maRal socialur safexurze adian am

biznesiviT agebul religiur mimd-

inareobaSi, piramidaSi. anu pirdapiri

motivaciaa _ rogorc materialuri,

aseve socialuri statusis Tval-

sazrisiT. marTlmadideblobis winaaR-

mdeg aSkara gancxadeba bevr

politikoss ar gaukeTebia

dasavleTSi, magram isini miiCneven, rom

iq, sadac aris marTlmadidebluri

dogmebi, da rac mTavaria, Camoyal-

ibebuli cxovrebis wesi, iq Zalian

Znelia adamianebi miiyvano sxva daskv-

namde, gadaadgmevino is nabijebi, rac

Sen ginda. amisTvis saWiroa sazo-

gadeobis danawevreba, atomizacia. rac

meti sxvadasxva religiuri mimdinare-

oba Semova, da rac ufro daiqsaqseba

sazogadoeba, miT ufro noyieri ni-

adagi iqmneba gare ZalisTvis

sasurveli reformebis gasatareblad.

kidev ra Zireuli gansxvavebaa qar-

Tul marTlmadideblobasa da

dasavlur qristianobas Soris. mTeli

rigi sxvaobebia, maT Soris cxovrebis

wesis da rjulis erTguleba,

damTavrebuli imiT, Tu rogor aRviq-

vamT Cven samyaros. dasavluri qris-

tianobisTvis damaxasiaTebelia imis

mtkiceba, rom adamians gonebiT Seu-

Zlia Seimecnos yvelaferi. nebismieri

marTlmadidebeli, romelic Caxedulia

rjulis safuZvlebSi, getyviT, rom yve-

laferi gonebiT ar Seimecneba. sam-

yaro savsea iseTi saidumloebebiT,

romelsac gonebiT ver axsni. rac dro

gadis, mecnierebi sul ufro rwmunde-

bian, rom maTi warmodgenebi samyaros

Sesaxeb aris xelovnuri an sulac ar

Seesabameba sinamdviles. mecniereba

ver iZleva pasuxebs imaze, razec

iZleba pasuxebs eklesia, rwmena da

marTlmadidebeli eklesia.

aviRoT kidev erTi sakiTxi _

marTlmadidebloba da islami. miuxe-

davad imisa, rom Zalian bevri sisxli

daRvrila, sinamdvileSi marTlmadide-

blobas da islams bevrad meti aqvT

saerTo, gansakuTrebiT cxovrebis

wesis da tradiciebis SenarCunebis

TvalsazrisiT, vidre marTlmadide-

blobas da dasavlur qristianobas.

erT-erTi didi Tanamedrove filoso-

fosi werda imis Sesaxeb, rom Cven

(igulisxmeba dasavleTi) wavageT br-

Zola islamTan, imitom rom maT aqvT

faseulobebi, Cven ki es faseulobebi

xelidan gvecleba. me ar vlaparakob

agresiul islamze, politizirebul is-

lamze. islamur kulturaSi myofi

adamiani bevrad ufro didi pativis-

cemiT aris gamsWvaluli marTlma-

dideblobis mimarT, vidre dasavluri

qristianobis mimarT da amas Zalian

seriozuli istoriuli safuZveli

aqvs _ marTlmadideblebs ar miuRiaT

monawileoba jvarosnul laSqrobebSi.

maT wili ar udevT im barbarosobaSi,

romelic Caidines jvarosnebma

ierusalimSi. islami Tavisi cxovrebis

wesiT ufro hgavs qarTul cxovrebis

wess: es aris tradiciebis pativiscema,

ufrosis pativiscema da a.S. Cven ar

unda dagvaviwydes, rom qarTvelebis

mniSvnelovani nawili aris muslimi.

dapirispireba qveynis SigniT qris-

tianebs, muslimebs da iudevels Soris

CvenTan arasodes yofila. anu Cven

gvaqvs tolerantobis is formula,

romelic ar hqoniaT evropelebs.

“netgazeTis” mier gamoqveynebuli

masala:

diskusia safrTxeebze, Tu re-ligiuri SuRlis gaRviveba

ra safrTxeebs uqmnis saqarTvelos

“aratradiciuli religiuri mimd-

inareobis saqmianoba” _ es sakiTxi

SearCia “evraziis institutma” konfer-

enciis Temad, romelic sastumro “qor-

Tiard meriotSi” gaimarTa.

“evraziis institutis” xelmZR-

vaneli gulbaaT rcxilaZe acxadebs,

rom “bolo dros momravlebuli re-

ligiuri seqtebis” saqmianoba poli-

tikur xasiaTsac atarebs da

aucilebelia amis Sesaxeb sax-

elmwifos da sazogadoebas informa-

cia miewodos.

“tolerantobis centris” xelmZR-

vaneli beqa mindiaSvili ki acxadebs,

rom saqarTvelos kanonmdebloba ter-

min “seqtas” ar cnobs:

“aranairi samarTlebrivi meqanizmi

da samarTlebrivi Carevis SesaZle-

bloba saxelmwifos ar aqvs ama Tu im

religiuri gaerTianebis saqmianobaSi

da amgvari Sexvedrebi mxolod SuRls

aZlierebs religiur niadagze”, –

acaxdebs beqa mindiaSvili.

“saqarTvelo placdarmad iqca

azerbaijanis, somxeTis, iranis, Sua

aziis religiuri literaturiT

mosamarageblad. iraneli moqalaqeebi

rom Camodian saqarTveloSi, maT xelSi

Crian religiur, seqtantur literat-

uras, midis didi propaganda. azerbai-

janSi da iranSi SeSfoTebuli arian,

rom saqarTvelo gaxda placdarmi maT

qveynebze samuSaod, rogorc re-

ligiuri seqtebis, aseve, am seqtebis man-

tiaSi gaxveuli sxvadasxva juris

specsamsaxurebisaTvis. gamomdinare

aqedan, Cven Zalian sifrTxile gvmar-

Tebs da am problemaze saxelmwifos

da sazogadoebis yuradRebis

gasamaxvileblad SevikribeT”, –

ganacxada gulbaaT rcxilaZem. misi

TqmiT, ucxo qveynebidan “sxvadasxva se-

qtebis” Semosvlis safrTxes liber-

aluri savizo reJimi aZlierebs.

Sexvedras eswreboda yofili par-

lamentari hamlet WipaSvili, romel-

mac aRniSna, rom saqarTveloSi

sxvadasxva religiuri dajgufebebis

Semosvla adreuli periodidan daiwyo:

“Semosvlis procedurebi imdenad

mZlavri iyo finansurad, rom mas

mTeli sazogadoebac ki ver aRudge-

boda win, im periodSi amerikis elCi

parlamentSi movida da Tavs ufleba

misca CvenTvis moeTxova, basil mkalav-

iSvilis saqcieli dagvegmo. dResac

igive grZeldeba, radgan rogorc

Zveli, axali xelisuflebac am xalxs

amis gasaqans aZlevs”.

yofili saxalxo damcveli nana de-

vdariani saqarTvelos teritoriaze

amerikisa da iranis dapirispirebis

formebze saubrobs:

“dRes moiyvanes magaliTebi, rom

iranidan Camofrenil reisebs xvdebian

raRac jgufebi da literaturas aCe-

Ceben xelSi, saqarTvelo gaxda

poligoni, rom iranidan Camosuls

raRac SeaCeCos ara qarTvelma, aramed

isev ucxoeTidan Camosulma, xSirad

amerikis daintereseba iranis mimarT am

formebsac iRebs. Suagul TbilisSi

raRac farduli dgas, jvari aqvs

gamosaxuli da sparsuli warwerebia,

esec raRac religiuri literaturaa,

romelic mimarTulia iranis mo-

qalaqeebze”, _ ganacxada nana devdar-

ianma.

beqa mindiaSvilis gancxadebiT,

“evraziis instituti” da maTi

momxreebi ruseTze orientirebuli

arian da maTi mxridan msgavsi gancx-

adebebi amerikis SeerTebuli Statebis

demonizacias isaxavs miznad:

“saxelmwifo ar sazRvravs imas, Tu

romelia tradiciuli religiuri

gaerTianeba da romeli aratradici-

uli, konstitucia icavs religiis

Tavisuflebas, amavdroulad, sinodi,

2011 wlis dadgenilebiT, saqarTveloSi

rwmenis Tavisuflebas aRiarebs da

acxadebs, rom yvela religiuri gaer-

Tianeba da nebismieri mrwamsis adami-

ani unda iyos Tanaswori kanonis

winaSe. am tipis gancxadebebi xels

uwyobs Seuwynareblobis gaRvivvebas.

gancxadebebi, rom seqtebis mxridan

saqarTvelos safrTxe emuqreba da am

seqtebis miRma gaurkveveli Zalebi

dganan, Cveulebrivi kargad nacnobi

SeTqmulebis Teoriebis Txzvaa.

saqarTvelom ukve gamoiara es etapi,

basil mkalaviSvilis da sxvaTa peri-

odi”, – acxadebs beqa mindiaSvili.

dasavluri religiuri organizaciebi saqarTveloSi da maTi politikuri miznebi

Page 10: gulwiTela - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/117231/1/Ilori_2013_N218.pdf · sti givi ramiSvili da cnobili af - xazi mecnieri da poeti, sulganaTlebuli boris gurgulia, romlis

ilori10 30 aprili-7 maisi 2013

didgoris brZolas

gamorCeuli adgili ukavia

saqarTvelos istoriaSi. es

gamarjveba damoukideblobisa

da TavisuflebisaTvis brZo-

lis, erTianobis, qveynisTvis

Tavdadebis simboloa. imav-

droulad, didgori qarTuli

samxedro warmatebebis niSans-

vetia.

ar iqneboda didgori, rom

ara daviT IV aRmaSeneblis 32-

wliani moRvaweoba. ar daudge-

boda saqarTvelos “oqros

xana”, didgorze brwyinvale

gamarjveba rom ar mogvepove-

bina.

msoflios nebismieri eri

amayobs Tavisi samxedro war-

matebebiT. xSirad pompezuro-

biT aRniSnaven gamarjvebis

dRes. bunebrivia, qarTveleb-

sac gvmarTebs, movufrTx-

ildeT Cvens istoriul

mexsierebas da saTanado pa-

tivi mivagoT samSoblosTvis

Tavdadebul gmirebs.

1121 wlis 12 agvistos did-

goris viwroebSi mdgar

qarTvel meomrebs gacnobiere-

buli hqondaT, rom es dRe

maTi samSoblosa da maTi

ojaxebisTvis SeiZleboda

gadamwyveti gamxdariyo. eri

da beri sagangebod emzade-

boda. samefo kari jars sabr-

Zolvelad amzadebda.

eklesiebSi qarTvelTa gamar-

jvebis locvas aRavlendnen.

samwuxarod, werilobiT

wyaroebs ar SemounaxavT

cnobebi, rogor emzadeboda

qarTveloba didgoris br-

ZolisTvis, es ambebi samu-

damod Caikarga istoriis

qartexilebSi. ramden uZilo

Rames gaatarebda daviT aR-

maSenebeli brZolis saboloo

gegmis SemuSavebisas. mteri

sakmaod gamocdili iyo da

amitomac yovelive gaTvlil-

daangariSebuli unda yofil-

iyo.

muslimTa koaliciuri

laSqari nel-nela moiwevda

saqarTvelos siRrmisken. mteri

did imeds amyarebda am

laSqrobaze. erTxel da samu-

damod “Wkua unda eswavlebi-

naT” qarTvelTaTvis, romlebmac

ara marto Seaviwroes Turq-

selCukebi, aramed amierkavkasi-

aSi pirvelobisTvis daiwyes

brZola. 1120-1121 wlebi

qarTvelTaTvis metad warmate-

buli gamodga. daviT aR-

maSenebelma ramdenime did

gamarjvebas miaRwia Turq-sel-

CukebTan brZolaSi. 1120 wlis 14

Tebervals qarTvelebma

botorasTan daamarcxes

Turqebi. male qalaqi yabalac

aiRes da Sirvanidan gandevnes

mteri. imave wlis noemberSi

daviTma aSorniasTan sastikad

daamarcxa selCukebi. qarTvel-

Ta es warmateba 1121 welsac

gagrZelda. amierkavkasiaSi

qarTvelTa samxedro upirate-

soba aSkara Seiqna. amiT SeS-

foTebulma ganZel-Tbilel-

dmanelma vaWrebma da adgilo-

brivma muslimma mmarTvelebma

sparseTis sulTans sTxoves

daxmareba saqarTvelos winaaR-

mdeg brZolaSi. sulTanma mah-

mud muhamedis Zem mTel

muslimanur samyaros mimarTa

TxovniT, didi koaliciuri

laSqari SeekribaT qarTvelTa

winaaRmdeg. sulTnis am Txovnas

bevri gamoexmaura. umokles

xanSi Seikriba 300-400-aTasiani

armia. mas mahmud muhamedis Zem

sardlad nejm ad-din ilRazi

dauyena. aRmosavleTSi ilRazis

saxeli im droisTvis didebis

SaravandediT iyo mosili. igi

flobda baRdadis, mardinisa da

alepos cixe-qalaqebs. ilRazma

gansakuTrebiT gamoiCina Tavi

evropel raindebTan brZolaSi.

1119 wels man mdinare orontis

napirebTan e.w. “sisxlian

velze” sastiki damarcxeba

agema jvarosnebs. am gamarjve-

bis gamo ilRazs “nejm ad-dini”

_ “sarwmunoebis vaskvlavi”

uwodes.

nejm ad-din ilRazTan

erTad laSqrobaSi monaw-

ileobdnen dubais emiri ibn-

sadaya, ToRrul mohamedis Ze,

TuRan arslan kuziani, ganZis

aTabagi da sxva muslimi

mmarTvelebi.

agvistos dasawyisSi musli-

manuri koalicia saqarTve-

losken daiZra. ilRazi jer

arzrumSi movida. swored aq

unda moeyaraT Tavi sxvadasxva

mxridan wamosul ilRazis mo-

laSqreebs. ToRrul mohamedis

Ze ganZis mxridan, xolo TuRan

arslan kuziani dvinis mxridan

moemarTeboda. “paemani” Tri-

aleTSi iyo daTqmuli. daviT

aRmaSeneblis istorikosis

mixedviT, mteri “movides Tri-

aleTs, mangliss da didgorTa,

romelic TviT ferxTa zeda

ver eteodes amaT adgilTa”.

daviT aRmaSenebeli didgoris

viwroebSi elodeboda mters,

romelic iyo “simravliTa

viTarca qviSa zRvisa”. savsebiT

samarTlianad miuTiTebs

akademikosi roin metreveli,

rom didgoris mdebareobis

strategiulma mniSvnelobam

ganapiroba daviT aRmaSeneblis

mier misi brZolis adgilad

SerCeva. didgoris viwrobebi

mters saSualebas ar miscemda,

gaSliliyo da Tavisi ricxo-

brivi upiratesoba gamoeye-

nebina.

magram muslimuri koaliciis

didgorze Semotyueba arc ise

advili iyo. ilRazs hqonda

Tbilisamde misaRwevi sxva gzac.

daviTis winaSe idga erTi amo-

cana, mas samxedro eSmakobis

wyalobiT unda moetyuebina

mteri da ise mieyvana is

qarTvelebisTvis momgebian pozi-

ciebze, rom isini ver mimxv-

dariyvnen. sxvagvarad gegma

CaiSleboda. muslim avtor

qemal ad-dins aqvs erTi cnoba,

romelic naTels fens

qarTvelTa samxedro xriks. is-

torikosi mogviTxrobs: “musli-

manebma, romlebmac Tavdapir-

velad daamarcxes isini (e.i.

qarTvelebi), misdies mters da

moeqcnen maT zurgSi mTis

gadasasvlelze” (Targmani guram

kutaliasi). rogorc vxedavT,

didgori ar yofila

qarTvelebisa da muslimuri

koaliciis dapirispirebis

pirveli punqti. am samxedro kam-

paniis mixedviT, maT manamdec hqo-

niaT Setakeba, magram qarTvelebi

damarcxebulan. aq erTi ram aris

gasarkvevi, qarTvelebi marTla

damarcxdnen Tu strategiuli

miznebis gamo gaiTamaSes damar-

cxebis scena. rogorc Cans, es

ukanaskneli mosazreba ufro

misaRebia, radganac swored am

samxedro xrikis wyalobiT

daviTma mteri safarSi Seityua.

vinc didgorze yofila,

dameTanxmeba, Wkviani da

gamocdili sardali aq jars

namdvilad ar Semoiyvanda, miT

umetes, Tu aqcenti mis ricxobri-

obazea gadatanili. ilRazi sak-

maod gamocdili iyo imisTvis,

rom samxedro strategiis es el-

ementaruli detali ar

scodnoda. Cveni azriT, ilRazs

qarTvelebi ukve “damarcxebuli”

egona, rodesac didgorze mivida.

swored amis imitacia Seuqmna mas

daviTma. amdenad, saqarTvelos

sazRvris gadmolaxvidan moy-

olebuli ilRazs egona, rom

sakuTari samxedro gegmis mixed-

viT moqmedebda, arada es iyo

qarTvel mxedarTmTavarTa mier

winaswar SemuSavebuli strate-

gia.

1121 wlis 12 agvisto, gari-

JraJi. didgoris velze jer

kidev siwynarea, mxolod ab-

jris JRaruni da cxenebis

frutuni ismis. aqa-iq meomrebi

gadauZaxeben erTurTs.

daviTma jaris sabrZolo

mzadyofna brZana. xucesebi

meomrebs locaven. antioqiis

samTavros kancler goties

cnobiT, brZolis dawyebis win

daviT aRmaSenebels mgznebare

mowodebiT miumarTavs Tavis

meomrebisTvis: meomarno qris-

tesano! Tu RvTis sjulis

dasacavad TavdadebiT vibr-

ZolebT, aramcTu eSmakis

uricxv mimdevarTa, aramed

TviT eSmaksac advilad dava-

marcxebT. da erTs rasme

girCevT, rac Cveni patios-

nebisa da sargeblobisTvis

kargi iqneba. Cven yvelam,

xelebis cisken apyrobiT,

Zlier RmerTs aRTqma mivceT,

rom misi siyvarulisTvis am

brZolis velze davixocebiT

da ar gaviqceviT. da raTa ar

SegveZlos gaqceva, kidec rom

movindomoT, am xeobis

Sesavali, romliTac Semov-

sulvarT, xeTa xSiri xorgebiT

SevkariT da mters, roca

mogviaxlovdeba Cvenze ieri-

Sis mosatanad, mtkice guliT

daundoblad SevutioT.

brZolis win daviTma

sagangebod SearCia 200 meo-

mari. maT udidesi misia daek-

israT. brZolis bedi bevrad

iyo imaze damokidebuli,

rogor Seasrulebdnen isini

mefis davalebas. am meomrebma

Tavidanve icodnen, rom samSob-

los, rwmenisa da mefis erT-

gulebisTvis sikvdilze

midiodnen. raoden gulda-

sawyvetia, rom am 200 gmiri

qarTvelis arc saxeli da arc

ojaxuri warmomavloba ar

viciT.

gaTenda. uecrad qarTvelTa

laSqars 200 meomari gamoeyo da

ilRazis banakisken daiZra. mor-

Cilebis niSnad xmlebi maRla

hqondaT aweuli. mterma ifiqra,

danebebas apirebeno da karga

Rrmad SeuSves banakSi. uecrad

qarTvelebma iaraRi iSiSvles

da mowinaaRmdeges daerivnen.

ilRazis meomrebi daibnen. sanam

gons movidodnen, daviT aR-

maSenebelma Seteva wamoiwyo da

mters ramdenime mxridan Seutia.

laSqris centrs daviTi edga

saTaveSi. flangebze yivCaRTa

da demetre ufliswulis

jarebi iyo ganlagebuli. brZo-

lis dawyebisTanave demetre

ufliswuli didgoris erT-

erTi mTidan daeSva da ilRazis

armias gverdidan Seutia. pirve-

live SebrZolebisas mtris ba-

naki Seirya. sarkinozebi ar

elodnen qarTvelTa aseT

swraf da farTomasStabian

ieriSs. daviTma marTlac ge-

nialuri samxedro gegma

daupirispira ilRazs. mteri

300-400 aTasamde iyo, xolo

qarTvelTa laSqari 55 600 mo-

laSqrisgan Sedgeboda. sarki-

nozTa ricxobrivi upiratesoba

imdenad didi iyo, rom xangr-

Zliv oms qarTvelTa laSqari

ver gauZlebda. amitomac, pirvel

masobriv Setevas didi

mniSvneloba hqonda. yvelaferi

gegmis mixedviT warimarTa. br-

Zola sam saaTamde gagrZelda.

mterma ver gauZlo qarTvelTa

aseT ieriSs da ukuiqca. brZo-

lis bedi gadawyvetili iyo.

ilRazis armias qarTvelebma

didgoridan 70 kilometrze

sdies. tyve da alafi auarebeli

iyo. marTlac, didgorze

qarTvelobam SeuZlebeli

SeZlo. SemTxveviTi ar aris, rom

daviTis istorikosi didgoris

istoriul gamarjvebas “Zlevai

sakvirvels” uwodebs.

qarTveli eri yovelTvis

didi mowiwebiT ixseniebda

didgoris gmirebs. maTi xsov-

nis ukvdavsayofad ki xalxma

erovnuli dResaswauli “did-

goroba” daawesa.

jaba samuSia

“Zlevai sakvirveli”

mogesalmebiT Tqven da cno-

bil qarTvel politikoss,

mravalmxriv ganswavlul

erovnuli suliskveTebis mqone

politikur da sazogado moR-

vawes, samSoblosadmi erT-

gulebiT gamsWvalul publi-

cists baton aleqsandre WaWias,

romelsac mxolod misi naS-

romebiT vicnob. pirveli misi

naRvawi maSin wavikiTxe, roca

baton aleqsandres iniciativiT,

1999 wels, foTSi gamarTul dam-

fuZnebel yrilobaze Seiqmna

saxalxo moZraoba “samegrelo”,

ramac SevardnaZis kriminaluri

mTavrobis didi ukmayofileba

gamoiwvia. imdroindeli xelm-

rudi da sulwawymedili “skamis-

maZieblebi” didad SeaSfoTa

qarTul politikur arenaze ni-

Wieri politikosis gamoCenam,

romelic saqarTvelos momavlis

naTeli xedviT da miukerZoe-

blobiT gamoirCeoda.

swored es ar aZlevdaT xels

SevardnaZis kriminalitets da

e.w. “grantiWamia axalgazrda re-

formatorebs” _ saakaSvilis

TavkacobiT, romlebic golgo-

Tas umzadebdnen saqarTvelos

da maT gegmebSi aSkarad ar Se-

dioda rogorc qveynis

gamTlianeba, aseve misi

ekonomikuri da sulieri aR-

mavloba. isini kategoriulad ar

iziarebdnen aleqsandre WaWias

msoflmxedvelobas, romlis

simarTle cxovrebam daadas-

tura, yovelnairad ewinaaRmdege-

bodnen batoni aleqsandres

damkvidrebas qarTul poli-

tikur sivrceSi, radgan masSi

mZlavr mowinaaRmdegesa da

konkurents xedavdnen. Cvenda

saubedurod, avad agvixda am

marTlac SorsmWvreteli poli-

tikosis yvela politikuri

prognozi, romelsac igi aTi-Tx-

uTmeti wlis win akeTebda.

swored amitom miaCnda qarTul

sazogadoebas, rom aleqsandre

WaWia yvelaze Rirseuli kandi-

dati iqneboda saqarTvelos

prezidentis postze, magram jer

SevardnaZis, Semdeg ki

saakaSvilis damnaSave xelisu-

fleba arasodes uwevda an-

gariSs qarTuli sazogadoebis

samarTlian moTxovnebs.

gana swored aman ar miiyvana

sruliad saqarTvelo samad

daSlisa da lamis ganadgurebis

piramde?!

magram, sabednierod, jer kidev

ar aris gvian da Tu Cven gvsurs

odesme vixiloT gamTlianebuli

da aRorZinebuli saqarTvelo,

unda vifiqroT imaze, rom

saqarTvelos prezidentad

sWirdeba swored aleqsandre

WaWiasTana gawonasworebuli,

brZeni da principuli poli-

tikosi, romlis umTavresi amo-

cana swored qveynis gamTlianeba

iqneba!

saqarTvelos erTianobis

SenarCunebis sxva gza, samwu-

xarod, jer ar sCans da albaT,

arc gamoCndeba. dro ki ul-

moblad miiwevs win da male afx-

azeTsa da samaCabloSi is Taoba

mova, romelsac saerTo araferi

eqneba saqarTvelosTan.

Cvens dauZinebel mtrebs ki

dResac mxolod qveynis daSlis

dauZleveli survili amoZravebs.

axla mainc nuRar davasxamT

wyals maT wisqvilze!

pativiscemiT,

anzor baramia,

zugdidi

gazeT “iloris” redaqciasTurqulma gazeTma Mil-

liyet-ma gamoaqveyna

“axali TurqeTis“ ruka,

romlis avtorebi Sors

gascdnen am saxelmwifos

arsebuli teritoriis far-

glebs da rukaSi Seitanes,

kerZod, kviprosi, siriis

CrdiloeTi raionebi, eray-

isa da saberZneTis

CrdiloeTi nawili, agreTve

azerbaijanisa da saqarTve-

los nawili (ix. ruka).

statiaSi, romlis ilus-

traciac gaxlavT ruka, la-

parakia axali mZlavri

saxelmwifos Seqmnaze

yofili osmaleTis im-

periis sazRvrebSi.

Turquli gamocema wers,

rom qurTebis muSaTa par-

tiis lider abdula

ojalanis sensaciuri

uaris Semdeg SeiaraRebul

brZolaze ankaras, faqto-

brivad, xel-fexi gaexsna.

statiis avtorebi rwmenas

gamoTqvamen, rom ojalanis

mowodeba TurqeTis teri-

toriis datovebis Sesaxeb

pirveli nabijia “Zveli,

kargi drois“

dabrunebisken, rodesac

Turqebi da qurTebi erTad

ebrZodnen berZnebs da

mcire aziis regionis sxva

qristianebs (laparakia

berZnebis, somxebis,

asirielebis da imperiis

sxva qristiani xalxebis

genocidze _ red.).

saqinformi

gamoqveynda “axali TurqeTis“ruka, romelSic baTumi Sedis...

Page 11: gulwiTela - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/117231/1/Ilori_2013_N218.pdf · sti givi ramiSvili da cnobili af - xazi mecnieri da poeti, sulganaTlebuli boris gurgulia, romlis

ilori 1130 aprili-7 maisi 2013

Rvino, qalebi... da sisxlis zRvaarc mTlad saxaliso gasarTobi

anu simarTle neronis

gasarTob sasaxleze da

ipoveT Tundac erTi

gansxvaveba am vampirsa da

vampir saakaSvil-merabiSvil-

bokeriasa da maT msgavsebs

Soriscnobebs romis imperator neronis

orgiebsa da sasaxleze, sadac igi am

orgiebs awyobda, gadaWarbebulad miiC-

nevdnen, vidre romSi legendaruli

sasaxlis nangrevebs ar miakvlies.

swored am sasaxleSi imperatori

Tavis stumrebs “arTobda” iseTi

sanaxaobiT, rogoric qristianebis

cocxlad dawvaa. momakvdavTa ganwir-

uli kivili naxevrad SiSveli qalebis

cekvas erwymoda (gaixseneT avad-

saxsenebel nacionalTa mier mSvido-

biani demonstraciebis mxecurad

darbevisa da cixis cnobili kadrebi),

_ werda am aRmoCenis Sesaxeb Tavis

droze britanuli Daily Mail-i.

gasarTobi darbazi mdebareobda e.w.

oqros saxlSi. istorikosi gaius sve-

toniusi wers, rom sasadiloebi spi-

los ZvliT iyo moCuqurTmebuli.

panelebis gadawevis Semdeg SesaZle-

beli iyo stumrebisTvis yvavilebis

fexqveS gafena an sunamos dafrqveva.

mTavari darbazi mrgvali formisa iyo

da ciuri sxeulebis msgavsad, 24 saaTis

ganmavlobaSi Seuwyvetlad brunavda

(daakvirdiT prezidentis sasaxlis

gare da Sida interiers, romlsac

damSeuli qveynis Seuracxadma prezi-

dentma 500 milion dolarze bevrad

meti Tanxa daaxarja).

aseTi konstruqciis arsebobis is-

torikosebidan bevrs ar sjeroda, ma-

gram palatinis borcvze “oqros

saxlis” gaTxrebisas miakvlies mrgval

kedels, qvebis oTxmetrian kolonasa

da qvis ramdenime uzarmazar burTs,

romelzec SesaZloa moZravi iataki

yofiliyo ganTavsebuli. mrgvali dar-

bazis diametric 15 metrze meti iyo.

specialistTa nawilis varaudiT, qvis

burTebs wylis WavliT atrialebdnen.

sxva versiiT, amas monebi akeTebdnen.

es darbazi savaraudod neronis

mravali orgiisa da sadisturi qmede-

bis momswre gamxdara. sisxlismsmeli

da moRalate xasiaTi nerons

memkvidreobiT dedis, agripinasgan

ergo, romelmac gadmocemis Tanaxmad,

orive qmari mokla (mokvlis ra mo-

gaxsenoT, magram qmrebi arc preziden-

tis dedas dahklebia). erT-erTi

imperatori klavdiusi iyo da ase gau-

Tavisufla gza nerons taxtisken.

gadmocemis Tanaxmad neroni imdenad

mxdali iyo, rom sakuTari landis eSin-

oda da mudam SeiaraRebuli mtris

molodinSi caxcaxebda (gaixseneT miSas

panikuri SiSi da rusebisagan agresiis

fuWi molodini. da, rac mTavaria,

gaixseneT SiSisagan gonebadakarguli

miSas samarcxvino saqcieli 2008 wlis

agvistoSi, roca mowinaaRmdegi TviTm-

frinavis xmis gagonebiT dapanikebulma

“mxedarTmTavarma” miatova maRali

rangis frangi stumari da cxviriT axna

didi stalinis aRmzrdeli goris

kurTxeuli miwa).

neronma mowamla naxevarZma

(gaixseneT zurab Jvanias tragikuli

aRsasruli), Semdeg ki deda moakvlev-

ina, im mizeziT, rom saqmeebSi mudmivi

CareviT Tavi moabezra (aq ki SeiZleba

“umniSvnelo” gansxvavebis povna miSasa

da nerons Soris, radgan, romaeli

satrapisagan gansxvavebiT, miSam

dedamiss lamis naxevari saqarTvelo

ayidina Calis fasad).

neronis sisastikes emsxverpla misi

pirveli colic. imperatorma mas Tavi

mokveTa da Tavis sayvarels, popeas

saCuqrad gaugzavna. Tumca xangrZlivi

arc popeasTan misi urTierToba aRmoC-

nda. fexmZime qali sasikvdilod scema

im mizeziT, rom cxenosanTa Sejibre-

bidan dabruneba daagviana (gaixseneT

saakaSvilis mier ZuZumoWmuli momR-

erali qali niJaraZe).

gadmocemis Tanaxmad, neronma

gadawva romi, rom “oqros saxlis”

mSeneblobisTvis adgili gaeTavisu-

flebina. mis SesasvlelTan 36,5 metris

simaRlis neronis oqros qandakeba

daidga. baRebSi ki egzotikuri cx-

ovelebi daseirnobdnen (saakaSvili Ze-

glebs ki daeria, magram sakuTari

Zeglis dadgma veRar moaswro da mx-

olod “nadaviTar” adgilze wamoy-

anTruli “velosipedis” samarcxvino

ZegliT da ugemovno SadrevnebiT dag-

vamaxsovra Tavi).

nerons sakuTari persona imdroin-

deli kacobriobis udides poetad da

momRerlad miaCnda da sistematurad

uCvenebda Tavis “xelovnebas” imperiis

sxvadasxva qveynebSi. saakaSvils, mar-

Talia, arc musikisa da arc poeturi

Semoqmedebis niWi dabadebidan ar

dahyva, magram sxva niWieri Semoqmede-

bis “aRmoCenis” ubadlo specialistad

SeiZleba miviCnioT. swored man “Se-

mogvtena” mileniumis udides poetad

viRac, nacionalTa mier priviligire-

buli biznesmeni sergi kakalaSvili,

saukeTeso vokalistad ki mis mier

aseve priviligirebuli “ubnis momR-

erali” sofo niJaraZe. Tumca, Semdeg,

sigiJis morigi Semotevisas, saakaSvili

sastikad Semoswyra kakalaSvils,

gaakotra igi da kinaRam TviT-

mkvlelobamde miiyvana, zustad ise, ro-

gorc neronma miiyvana TviTmkvl-

elobamde antikuri xanis didi ro-

maeli poeti seneka.

neronis epoqaSi, mbrunav darbazSi,

stumrebs flamingos moxarSuli eniT,

farSevangisa da gedis xorciT da sxva

ZviradRirebuli kerZebiT umaspin-

Zldebodnen (gaixseneT prezidentis

aseve sakmaod ZviradRirebuli meniu _

lobsteris kudi, kiborCxala rbil

kanSi, Tevzis iaponuri suSi, Zvi-

radRirebuli espaneli mzareuli da

sxva snobisturi situtuceeebi).

fxukiani maspinZlis kaprizebisagan

SeSinebuli romaeli stumrebi, kuWSi

sakmarisi adgili rom hqonodaT,

xelovnurad iwvevdnen gulisrevas.

amisTvis specialuri Tasebic ki hqon-

daT. dadorblili saakaSvilis

danaxvisas ki stumrebs xelovnurad

gulisrevis gamowveva ar sWirdebodaT

_ isedac ereodaT guli (gaixseneT, Tu

rogorc Caebertya uwmindesis

savarZelSi, maxaTas mTaze, narkotike-

bisa Tu alkoholisagan gamoTayvaneb-

uli saakaSvili).

neroni Tavs mudam irTobda maso-

brivi sanaxaobebiT da Tavadac

deklarirebda sxva SemoqmedTa nawar-

moebebs. roca neroni TeatrSi gamodi-

oda, kars ketavdnen, rom warmodgenis

dasrulebamde darbazi aravis dae-

tovebina (gaixseneT saakaSvilis mier

“brZnulad citirebuli” nawyvetebi

qarTvel poetTa nawarmoebebidan da

sxva...). igive xdeboda mbrunav dar-

bazSic: vidre neroni brZanebas ar

gascemda, darbazis datoveba aravis

SeeZlo.

“oqros saxlis” mSeneblobis das-

rulebidan maleve romaelebi ajanyd-

nen da neroni iZulebuli gaxda, Tavi

moekla. sasaxle gaZarcves da daan-

gries. mis nangrevebs pirvelad XV

saukuneSi miakvlies (daaxloebiT ase-

Tia saakaSvilis politikuri moR-

vaweobis finiSic, xolo mis sasaxles

ra bedic eweva _ male SevityobT).

rogorc xedavT, uamravi ram aqvT

saerTo xasiaTebSi neronsa da

saakaSvils, magram maT Soris Tundac

ramdenime gansxvavebis moZebna profe-

sional, Tvalmaxvil fsiqologsac ki

gauWirdeba!

r. SalamberiZe

gaWirvebul nacionals aRmarTSi saxelmwifo

dacvis specialuri samsaxuris (sdss) xarjebis gasa-

jaroeba wamoewevao, _ naTqvamia. Tumca aRmarTSi es

dokumenti Tqvens mona-morCilsac wamoewia.

kerZod, didi sulieri brZolis Semdeg ga-

davwyvite dietis dacva. axloblebma legendaluri

“ugulavas dieta” mirCies _ SedarebiT umtkivneu-

loao. Tumca gegmebi CameSala _ ra vqna, ar mafi-

nansebs saxelmwifo biujeti 115 aTasi lariT, rom

avstriaSi gadavfrinde da gaxdomis procedurebi

Cavitaro, rogorc es mixeil saakaSvilma da gigi

ugulavam gaakeTes 2010 wels (ix. zemoxsenebuli an-

gariSi).

mokled, saxelmwifo dacvis specialuri samsax-

uris (sdss) xarjebis gasajaroebam “ugulavas di-

etasTan” erTad sxva ambebsac axada saidumloebis

farda. Tumca zogierTi detali dauzustebeli

darCa. magaliTad, is, Tu vin iyo iuSenko, romelmac

2011 wlis aprilSi TbilisSi saxelmwifo biujetis

xarjze ibanava. gasajaroebuli dokumentis mixed-

viT, TbilisSi idumali iuSenkos banaoba 591 lari

dajda Tavisi Taflis masaJiT, sami Caidani murabiani

CaiT da Svidi wyvili CustebiT.

simarTle giTxraT, ver gavixsene, iyo Tu ara

ukrainis yofili prezidenti viqtor iuSenko

TbilisSi 2011 wlis aprilSi. verc “guglma”

gaixsena. ori wlis winandeli aprilis ambebidan am

saZiebo sistemam mxolod is “amoagdo”, rom kaxeTSi

vinme uSangi iuSenko daakaves narkotikebis

SenaxvisTvis. faqtia, rom uSangi ase pompezurad ver

daibanda. ra gamodis, viqtorma ibanava saqarTveloSi

farulad?

abanodan gadavinacvloT samzareuloSi. gasa-

jaroebuli dokumentebis mixedviT, mixeil

saakaSvilis espaneli piradi mzareulis Senaxva bi-

ujets naxevari milioni lari daujda. etyoba, am in-

formacias flobda vano merabiSvili, rodesac

bolo periodSi daJinebiT prognozirebda sabiu-

jeto kriziss.

mzareulebs Tavi davaneboT da vTqvaT is, rom

male, savaraudod, saqarTveloSi mamakacebi sdss-ze

daiwyeben eWvianobas.

“didi siyvaruliT saxelmwifo dacvis spe-

cialuri samsaxurisgan”, _ albaT, aseT warweras aR-

moaCenda pianisti xatia buniaTaSvili biujetis

xarjze SeZenil 140-larian TaigulSi. Tumca

saqarTveloSi xelovanebs ar afaseben. magaliTad,

pianists Taiguli da deputat TinaTin bokuCavas

1599-lariani mobiluri?! samxedroebs gansakuTre-

buli damsaxurebisTvis iaraRs Cuqnian xolme, ety-

oba, bokuCavamac raRac gmiroba Caidina da Sesabamisi

jildo miiRo. romel frontze gamoiCina Tavi, amis

Sesaxeb informacia ar vrceldeba.

dacvis samsaxuri mandilosnebs marto tele-

fonebs ar Cuqnida. saiuveliro ganxriTac kargi

gemovneba hqonda. magaliTad, dokumentebis mixedviT,

sdss-m mariam sajaias 3500-lariani samkauli aCuqa.

ise, sajaiam fexi ukra “saCuqarze” _ araferi

mimiRiao. ase rom, sdss-s vurCevT _ oqro mTavari ar

aris, mTavaria sulieri silamaze.

galia da tania marto CvenSi ki ara, Turme sdss-

Sic iwvevs simpaTias. ufro zustad qsenia. magali-

Tad, Jurnalisti qsenia sokolova saqarTveloSi

Camovida saakaSvilTan interviusTvis da ukan 2765-

lariani yelsabamiT dabrunda. ise Tu kargad

maxsovs, maSin meore qseniac iyo Camosuli _ sobCaki.

saakaSvilma maT piradad umaspinZla da Ramis baTu-

mic daaTvalierebina. sainteresoa, sobCakma ra

daaSava?! viTom Ramis baTumSi interviusas ufro

Rrmad CaeZia saakaSvils sokolova? arada, am mxriv

sobCaksac mdidari gamocdileba aqvs.

kidev erT usamarTlobaze minda mogaxsenoT _

gareul russ 2765-lariani samkauli da Sinaur

ukrainels mxolod 982 lariani? ioana melais

albaT, sabolood aucruvdeboda guli “meqalTane”

sdss-ze.

sdss-s gasajaroebul angariSSi kidev erTi de-

tali saWiroebs dazustebas. kerZod, is ambavi, rom

44 cxvarSi 6 600 lari gadaixades. albaT, argonavte-

bis mier kolxeTidan waRebuli oqros sawmisi

gamoisyides da undodaT, es 19 aprilis aqciaze

exarebinaT.

ise, cxvrebic ki gacxardebodnen, rodesac waikiTx-

avdnen, rom prezidentTan erTad dubaiSi koba

xabazis, alana gagloevas, zurab WiaberaSvilis, goga

xaCiZis, daviT sayvareliZis, mariam sajaias, giorgi

RviniaSvilis, nugzar wiklauris, sergo ratianisa da

daviT darCiaSvilis dasveneba 240 aTasi lari

dajda. energias aRdgenas cdilobden, rom Semdeg

ufro xmamaRla eyviraT _ ra maRal premiebs iReben

axali xelisuflebis wevrebi.

sdss-s xarjebis yvela epizodze aRar

SevCerdebiT, Tumca erTs vityviT _ ase iwyebda Turq-

menbaSi da 1-el oqtombers “nacionalebi” droze

“daamuxruWes”, radgan saxelmwifo biujetis xarjze

SeZenili oqros samkaulebidan oqros unitazebamde

erTi nabijia.

g. kvitaSvili

“sruliad saidumlod” anu ambavi qsenias samkaulebze,bokuCavas mobilurze da iuSenkos “Custebze”

Page 12: gulwiTela - NPLGdspace.nplg.gov.ge/bitstream/1234/117231/1/Ilori_2013_N218.pdf · sti givi ramiSvili da cnobili af - xazi mecnieri da poeti, sulganaTlebuli boris gurgulia, romlis

12 30 aprili-7 maisi 2013

sportuli kuTxe mihyavs Jurnalist giorgi jalaRanias

iumori

ISSN 1987-8966 �ilori� redaqciis misamarTi:

Tbilisi,

baqraZis quCa #6

me-4 sarTuli

sareg. #01018002930

234-32-95

gazeT “iloris”

gacnoba SegiZliaT

“saqinformis”

vebgverdze

WWW.saqinform.ge

mTavari redaqtori: roland jalaRania

teqnikuri redaqtori: mixeil CodriSviligazeTis menejeri: zurab qobalia 599-34-37-27

saredaqcio sabWo: Temur qoriZe, zaur gaxaria,

zurab jamburia, Tengiz kublaSvili, klimenti Selia,

givi somxiSvili, daviT qobalia,

giorgi siWinava, nugzar salayaia (gali)

abra eqimis kabinetis karze:

“yvavilebs da kanfetebs ar vsvam!”

* * *

deda Svils aZinebs da iavnanas um-

Reris.

_ deda, Zalian kargad mReri, magram

gexvewebi, damaZine, ra...

* * *

vaxSmobisas coli ekiTxeba qmars:

_ sayvarelo, rogor mogewona kerZi?

_ isev Cxubi ginda, ara?

* * *

maswavlebeli eCxubeba kaxels:

_ Saqro, rodis unda iswavlo

bolosdabolos cxviris moxocva?

_ raT unda viswavlo ra, magaSic

saSemodgomo gamomyveba?

* * *

_ ras gadagekida maTematikis

maswavlebeli, Svilo?

_ sul Seni bralia.

_ ratom?

_ ase meubneba, is viri mamaSeni

fuls rom gatans, Tvla ar iciso?

* * *

poets xSirad stumrobda muza, sxva

mnaxvelebs palataSi ar uSvebdnen.

* * *

ori Ramura fexebiT hkidia da

saubrobs:

_ yvelaze cudi dRe rodis gqonda?

_ guSin, kuWi rom ameSala.

ilori

avtorebs ekisrebaT pasuxismgebloba

faqtebisa da monacemebis sizusteze

saqarTvelos CempionatSi gegule-

baT iseTi fexburTeli, romlis sanax-

avadac xalxi stadionze dadis?

SesaZloa, sityva-sityviT ar maxsovs,

axlaxan rogor dausva kiTxva

saqarTvelos erovnuli nakrebis

Tavkacma Jurnalistebs telekompania

“mzis” pirdapir eTerSi, magram arsi

aseTi iyo.

yovelgvari ironiis gareSe unda iTq-

vas, rom kiTxva marTlac sainteresoa.

saerTod, kiTxvebs iqiT usvams

xolme Jurnalisti mwvrTnels, magram

ar arsebobs wesi gamonaklisis gareSe.

me mainc mgonia, rom xalxi qarTul

stadionebze fexburTelebis sanaxavad

ufro dadis, vidre mzesumziris sak-

natunod Tu sigaretis mosawevad, mi-

uxedavad imisa, rom gamorCeuli

individualistebi Cvens CempionatSi

cotani arian.

“dinamo arenaze” yvelaze ufro

Cisko uyvarT da arcTu bevri gulSe-

matkivaric iq albaT misTvis midis.

Ciskoc saqarTvelos nakrebSi TamaSze

ocnebobs.

quTaisSi gansakuTrebulad uyvarT

fexburTi da xalxic iq ufro meti

dadis stadionze, vidre TbilisSi,

zestafonSi Tu bolnisSi.

sabanaZe, goli! “torpedos” TiTqmis

yovel saSinao matCze ismis es SeZax-

ili.

qecbaia ar minaxavs pirveli ligis

matCebze, arada saqarTvelos qveda

ligaSic hyavT gulSematkivrebs Ta-

vianTi jila fexburTelebi.

“zestafonSi” uwindeliviT bevri

mayurebeli ar dadis stadionze, magram

iqac fexburTels mihyavs qomagi are-

naze. merwmuneT, Tornike afciauris

erTi kargad Sesrulebuli teqnikuri

ileTic ki is mizezia, rom bevrs Tu

ara, cota mayurebels naRdad rom mi-

iyvans TamaSze.

dRes ise aRaraa, rogorc adre _

amaSi marTalia nakrebis mwvrTneli.

malxaz asaTiani rom TamaSobda “tor-

pedoSi”, marto mas SeeZlo aTasobiT

gulSematkivris mizidva stadionze

quTaisSic da sxvaganac.

rogor ggoniaT, ratom dadis aTaso-

biT qomagi gorSi “dilas” saSinao

matCebze? fexburTeli yvelgan

fexburTelia, gulSematkivaric yvel-

gan gulSematkivaria _ gravitacias

yvelgan erTi da igive Zala iwvevs.

nakrebis TamaSzec mxolod imitom

ar dadis gulSematkivari, rom

erovnuli gundi TamaSobs. individu-

alistebs aqac mniSvnelovani rolis

Sesruleba uwevT. saqarTvelos nakre-

bis qomags aleqsandre iaSvili ufro

miiyvans stadionze, Tu irakli sir-

bilaZe? saintereso iqneboda am kiTx-

vaze qecbais pasuxi.

fexburTSi viTareba swrafad

icvleba. qecbaia da misi Stabi

erovnuli Cempionatis ukve Zalian

bevr TamaSs daeswrnen da aucileblad

SeamCnevdnen, qarTul stadionebze mad-

lieri gulSematkivari misi sayvareli

gundis mwvrTnelis gvars rom yviris.

saqarTvelos CempionatSi arian

aseTi mwvrTnelebi da xalxic maTi

gawvrTnili gundis sanaxavad dadis

stadionze...

gamovida pirveli tomi sergei

kremliovis wignisa “beria _

XXI saukunis saukeTeso mene-

jeri”. gamocema ganxorcielda

saxalxo moZraoba “samegrelos”

mxardaWeriT. wignis SeZena Sei-

Zleba zugdidSi, rusTavelis

q.#68-Si, saxalxo moZraoba

“samegrelos ofisSi. tel.

599.209.624

TbilisSi wignis realizacia

moxdeba yovel oTxSabaT dRes,

dilis 9 saaTze, baqraZis q.#6-

Si (didube). tel. 599.573.322.

sagamocemo jgufi

batono redaqtoro,

Cven, zugdidSi mcxovrebi afxazeTi-

dan devnilebi, did madlierebas gamovx-

atavT Tqveni gazeTis mimarT, saidanac

ulevi siTbo da Tanadgoma gadmodis

Cvendami.

amitomac mogmarTavT Tqven,

sixarulisa Tu gasaWiris Jams!

am ramdenime xnis win, devnilebs

Soris, gavrcelda CvenTvis friad

gasaxareli xma, zugdidSi, afxazeTidan

ltolvilebisaTvis rva mravalsarTu-

liani saxlis mSeneblobis Sesaxeb. ro-

gorc gavigeT, mSeneblobas germanuli

KFW banki afinansebs.

madlobis meti ra gveTqmis Cveni ucx-

oeli keTilismsurvelebisadmi, magram

aseve gavrcelda xma, rom zemoTxseneb-

uli saxlebis mSeneblobisaTvis gamar-

Tuli tenderi samSeneblo kompania

“dagi”-m moigo. yvelasaTvis cnobilia,

rom kompania “dagi”-s ukan, mixeil

saakaSvilis kriminaluri moxele,

samegrelo-zemo-svaneTis yofili guber-

natori, finansur-kriminalur garige-

bebSi araerTgzis mxilebuli zaza

gorozia dgas.

rogorc cnobilia, zaza gorozias

saqmianobas, misi gubernatorad, Tu

soflis meurneobis ministrad yofnis

periodSi prokuratura iZiebs da, cxa-

dia, samSeneblo kompania “dagi”-s saeWvo

garigebebic ar darCeba samarTaldam-

cvelTa yuradRebis miRma.

veWvobT, rom yovelive zemoTTqmuli

Cveni germaneli mokeTeebisaTvis cno-

bili iyos!

amis gamo, gTxovT acnoboT, rom maT

mier gakeTebul sikeTes Crdili ar mi-

adges da adgilobrivi mosaxleobis uk-

mayofileba ar gamoiwvios.

pativiscemiT: xaratiSvili,

Toloraia, kitia, xaburzania,

Sengelia, janaSia... sul 16 kaci.

redaqciisagan: gazeTi “ilori”

ikvlevs aRniSnul sakiTxs, romlis

Sedegebsac male mivawvdiT Cvens mk-

iTxvelebs.

gamovida saxalxo moZraoba “samegrelos” samecniero-popularuli da lit-

eraturuli Jurnal “aia”-s 2013 wlis

pirveli nomeri. mTavari redaqtori giorgi siWinava.

Jurnali SegiZliaT SeiZinoT zugdidSi (rusTavelis q. #68), senakSi, walen-

jixaSi, CxorowyuSi, martvilSi da abaSaSi, saxalxo moZraoba “samegrelos”

warmomadgenlebTan.

TbilisSi _ taSkentis q. #25, I sadarbazo, bina, 1. fasi 4 lari

Tvalsazrisi: kiTxva-pasuxis reJimi Temur qecbaiasTanserbeTis “voivodianadan” Tbilisis

“dinamoSi” dabrunebul giorgi mere-

baSvils gundis lideris statusis aR-

sadgenad garkveuli dro dasWirda,

magram axla isev “dinamos” erT-erTi

suli da gulia. duSan uhrinis

uCveulo davalebebsac Seegua da meto-

qeTa dacvas Zveleburad awiokebs.

giorgi merebaSvils bolo saTaso

matCzec velaparakeT da Cempionatzec.

_ Zalian didi moulodneloba iyo,

umaRlesi da pirveli ligis lidere-

bis matCi daZabuli rom gamodga...

_ CempionatSi “gurias” msgavsi bevri

metoqe rom gvyavdes, es “dinamosac”

did samsaxurs gauwevda da mTlianad

turnirsac. Cemda gasaocrad, “guriam”

kargad iTamaSa. bevri cnobili moTa-

maSe ar hyavT, magram niWieri da

gamocdili fexburTelebisgan mSve-

nieri, mebrZoli da Sekruli gundi

daukompleqtebiaT.

sapasuxo matCis win es aRar

gamkvirvebia, magram lanCxuTSi rom

CavediT da pirveli ligis gundma br-

Zola gagvimarTa, gamikvirda da Tan

mesiamovna. fexburTeli brZolaSi

izrdeba da ara _ gaseirnebaSi.

dasawyisSive gatanilma orma golma

cudi samsaxuri gagviwia da mere mov-

dundiT. vaRiareb, rom sabolood

aSkarad gagvimarTla. ramdenime wuTi

iyo darCenili da SesaZloa, veRarc

gagvetana, Tumca TamaSi mainc mosagebi

iyo, Tu gaviTvaliswinebT imas, rom

pirvel taimSi ramdenime realuri

sagole momenti qars gavataneT.

_ Cempionatis 26-e turSi “di-

namosTvis” mniSvnelovani ambebi moxda

- Tqven “Cixuras” mougeT, konkurenti

“dila” ki “torpedom” daamarcxa...

_ yvelaferi saCvenod aewyo, magram

isev “dinamos” damsaxurebaa,

konkurentebi rom CamovitoveT. saCx-

erelebTan mZime matCi gveloda, es yve-

lam vicodiT, gansakuTrebuli

mobilizebiT viTamaSeT da didi an-

gariSiT amitomac movigeT.

_ xom ar miiCnev, rom Cempionobis

bedi, faqtobrivad, swored am turSi

gadawyda?

_ ase ar vfiqrob, radgan CempionatSi

viTareba ise daiZaba, rom 6 turiT

adre mxolod 4-quliani upiratesoba

sakmarisi ver iqneba. arc erTi Cvengani

ar miiCnevs, rom saqme gakeTebulia. Za-

lian mZime matCebi gvelis. gadamwyveti

gorSi “dilasTan” Sexvedra iqneba.

Tumca 4-quliani upiratesoba bevrs

niSnavs, sxvaoba unda SevinarCunoT da

saqme Cempionobamde miviyvanoT.

_ “torpedosTan” da “CixurasTan”

absoluturad sxvadasxva TamaSi

aCveneT. quTaisSi ver moigeT, magram

kargad da swrafad iTamaSeT, saCx-

erelebTan ki Senelebuli kadrebi vix-

ileT...

_ yvela Sexvedras erT tempSi verc

erTi gundi ver Caatarebs. amitom es

ar gagikvirdeT. TamaSis tempi meto-

qezec aris damokidebuli.

Cemi azriT, gia geguCaZis “torpedo”

saqarTveloSi erT-erT yvelaze lamaz

fexburTs aCvenebs. amanac ganapiroba,

orive gunds gaxsnili da swrafi

TamaSi rom gamogvivida.

“Cixuras” fexburTelebi ar miwyenen,

Tu vityvi, rom favoritebi mainc Cven

viyaviT. maT ki kontrSetevaze iTamaSes

da aqedan gamomdinare, maRali tempi

ver iqneboda.

_ am kuTxiT, serbeTis Cempionati

bevrad gvjobia?

_ diax, radgan iq Semtev fexburTs

gacilebiT meti gundi aCvenebs.

_ “dinamoSi” Tu rCebi?

_ gundTan kontraqti makavSirebs da

jer mxolod Cempionobaze vfiqrob, ma-

gram xval ra iqneba, namdvilad ver

getyviT. fexburTelis cxovreba ise-

Tia, SeiZleba, xval daugegmavad axal

klubSi aRmoCnde, magram dRevandeli

gadasaxedidan ki, albaT, “dinamoSi”

davrCebi.

giorgi merebaSvili: jerjerobiT “dinamoSi” vrCebi

gazeT “iloris redaqcias!”