Il Giornale della Fiera Autunno Herfst 2012

Il GIornale della FIera| edIzIone autunno 2012 | | edItIe herFst 2012| paGIna 1

Editie herfst 2012 | onafhankelijk Nederlands nieuwsblad over Italiaanse smaken en zaken

In deze editie o.a.: Koken met smaak, keuken met stijlPagina 12

Nieuwe vrienden! En meer lezers-verhalen dai nostri amici: pagina 20

Nagenieten van het Italië Evenement 2012 Pagina 8

Mondo Italia Award 2012

Pagina 6

Viva Monti, viva Draghi, viva Balotelli

Supermario’s

Pelle pijlsnel terug naar Nederland

upermario Balotelli redde het Italiaanse voetbalelftal, spits Graziano Pelle moet het gebrek aan doelpunten bij

Feyenoord oplossen. Net voor het sluiten van de transferperiode verhuisde de 27-jarige spits naar De Kuip. Hij is daarmee de enige Italiaanse speler in het Nederlandse betaald voetbal en dat is opmerkelijk. Pelle speelde namelijk al eerder in Nederland voor AZ en had het toen, net als de meeste Italianen, prima naar zijn zin in ons land. Voor de NOS-camera’s verklaarde hij dat hij terugkeerde omdat hij het leven in Nederland miste.

Napels wil Amsterdamse Wallenls burgemeester Luigi de Magistris van

Napels zijn zin krijgt, dan heeft de stad binnen afzienbare tijd haar eigen red

light district. Napels kampt met een toename van de prostitutie en tijdens een radioprogramma van La Zanzara Estate di Radio 24 haalde de burgemeester Amsterdam aan als voorbeeld voor de oplossing. De Magistris denkt met een aparte prostitutiezone niet alleen de hoererij, maar ook de georganiseerde misdaad terug te dringen, omdat zo'n gebied onder controle van de politie zal staan. De Napolitaanse Wallen zijn vooralsnog een experimenteel plan, want ook de gemeenteraad moet hier nog overheen. Spreekwoordelijk uiteraard. (bron: ansamed.info)

Waarschijnlijk heeft de knappe speler ook vaak met weemoed aan de Nederlandse dames gedacht, want daarover verklaarde hij een jaar geleden: “Van de tien zijn er in Nederland acht goed. Ze gedragen zich hier bijna als mannen. Erg easy!".

Mario Monti (L) en Mario Draghi (R) Andrea sluit vrede

Andrea Vreede vertelde ons tien jaar vanuit Rome het nieuws uit Italïe. Ze nam deze zomer afscheid van het NOS Journaal maar niet van Rome, want daar blijft ze wonen. Il Giornale sprak Andrea uitvoerig over haar leven in Italië, haar mooiste rapportages en natuurlijk over Berlusconi en haar geruchtmakende optreden tijdens de opening van een tentoonstelling vorig jaar.Het interview leest u op pagina 10.

D

redden Europa

S A

Nog zo'n succesvolle Mario: Balotelli

(Foto: Feyenoordtraining.nl)

Dé gratis krant voor

Italiëliefhebbers

www.ilgiornale.nl

De zeven hittegolven en een politieke aanval over rechts ten spijt, Italië heeft de zomer goed doorstaan. Het einde van de economische crisis in Italië komt volgens premier Mario Monti in zicht. Ook president Mario Draghi van de Europese Centrale Bank ziet licht aan het eind van de Italiaanse tunnel. Het moge duidelijk zijn: de Super Mario’s zijn op koers!

e voorzichtige herrijzenis staat in schril contrast

met de dramatische herfst van 2011. Ter herinnering: Silvio Berlusconi moest opstappen toen Italië dreigde te bezwijken onder de economische malaise. De partijloze econoom Mario Monti kwam aan de macht, want er was werk aan de winkel. Hij stroopte de mouwen en wist met daadkracht en visie partijen om de tafel te krijgen, harde bezuinigingen door te voeren en tegenstanders de mond te snoeren. Zelfs de vakbonden moesten slikken en schikken voor deze leider uit de wetenschap. Het is namelijk de hand van een professor en niet die van de politicus die op dit moment de scepter zwaait, en dat is even wennen voor Italië.

Tien maanden na dato is de ‘gelegenheidspremier’ hoopvol: “De markten hebben het vertrouwen in Italië teruggekregen en dat moet de economie weer snel op gang brengen.”Italië heeft bovendien met succes een staatslening van 9 miljard euro met een looptijd van een halfjaar in de markt gezet. De rente die Italië moet betalen op kortlopende staatsleningen is met 1,59 procent beland op het laagste niveau sinds maart. Het lijkt een een-tweetje van Monti en Draghi, want de Europese Centrale Bank komt Italië daarbij tegemoet.

Mario MontiVoor- en tegenstanders zijn het erover eens: er moet wat gebeuren in Italië. In de spiegel van Europa zagen veel Italianen voor het eerst dat de nationale politiek in de afgelopen jaren fouten heeft gemaakt. Daarin was Silvio Berlusconi overigens niet de enige. Met wat gemor en enige gêne is de Italiaan bereid

het hoofd te buigen, ook al is het twee voor twaalf. Gebogen wordt er ook voor Europa, want Monti kan het niet alleen af met de Europese ‘bankier’ Draghi. Grootmachten als Duitsland en Frankrijk eisen snel handelen van Italië, waarbij premier Monti zijn Europese collega’s al subtiel heeft gewaarschuwd: geef me de tijd, anders krijg je Berlusconi terug. Lef en durf kun je hem niet ontzeggen en dat geldt ook voor Mario Draghi. De blijde boodschap – ook al is het nog prematuur – van Mario Monti is luid en duidelijk gehoord door de Italiaanse banken en ondernemers. Zij hangen aan zijn lippen. Immers, Monti was de frisse wind die het land uit de diepe modder moest trekken. Hij kwam van buiten en was ‘kleurloos’ bovendien. Daarnaast kent Italië een sterke cultuur van eer en ook daarin heeft de econoom Monti zijn beleid gedoopt. Hij vindt dat Italië het op eigen kracht moet kunnen en krijgt daarbij steun van de Italiaanse centrale bank. “Als we doorgaan met fiscale discipline

Lees verder op pagina 5

Sexualiteit was geen taboe in het Romeinse rijk (mozaiëk uit Casa del Fauno, Pompeïi)

In Italië smaken tomaten het allerlekkerst!

Il Giornale doet verslag van de grote

tomatenoogst in augustus (pagina 15)

Italië Evenement: 31 mei, 1 & 2 juni 2013


Ze zijn niet weg te denken uit de Utrechtse grachten; rondvaartboten, waterfietsen, sloepjes en kano’s. Zelfs de bierboot is een begrip in de Domstad. Maar zag u Arjen Heida al eens langs peddelen? Heida is al vijf jaar de gondelier van Utrecht en dat werd deze zomer gevierd. In de afgelopen jaren trok de geboren Fries met zijn Venetiaanse gondels Cristina en Gemelli aardig wat klanten, maar nog meer bekijks. Ook Italiaanse toeristen weten vaak niet wat ze zien. Hoewel de gondelier vooral verliefde stelletjes en bruidsparen door de grachten ‘duwt’, zijn er ook andere arrangementen beschikbaar. Zo kunt u aan boord dineren, de gondel een dagje huren of op roeiles bij Arjen Heida.Informatie: www.degondeliervanutrecht.nl

Paleis Soestdijk in Baarn is op dit moment het decor van een bijzondere Escher tentoonstelling, waarbij Italië een belangrijke rol speelt. De kunstenaar, bekend van zijn wiskundige litho’s en onmogelijke figuren, woonde 13 jaar in Italië en beleefde ook daar een vruchtbare periode. Hij schilderde er vooral landschappen en planten. Toen Mussolini er de macht greep, verhuisde het gezin Escher naar Zwitserland en enkele jaren later naar Baarn. De expositie ‘Wandelingen in de tijd, van Italië naar Baarn’ voert bezoekers mee langs tientallen kunstwerken, maar toont ook een persoonlijke collectie privéfoto’s.

Il Giornale bezocht ooit het stadje Morano in Calabrië en begreep toen goed waarom Escher er door gefascineerd was. Wie de structuur van het stadje bekijkt, ziet dat terug in het specifieke lijnenspel en het driedimensionale karakter van veel van zijn werk. De bijna wiskundige manier waarop de kubusvormige huizen tegen de berg aan zijn geplakt bewoog de kunstenaar tot het maken van schetsen en later een houtsnede van het stadje.

Tijdens de expositieperiode (tot 18 november) worden speciale workshops georganiseerd. Ferrari-ontwerper overleden

De beroemde Italiaanse auto-ontwerper Sergio Pininfarina is op 85-jarige leeftijd overleden. Hij was al langer ernstig ziek. Pininfarina leidde sinds 1961 een bedrijf dat zijn vader had opgericht en dat naam maakte met het ontwerp van onder meer de Ferrari Testarossa. Andere beroemde ontwerpen waren de Fiat 124 Spider en Maserati GranTurismo. In 2001 droeg hij het management over aan zijn zoon Andrea. In 2005 werd Sergio Pininfarina tot senator voor het leven benoemd voor zijn verdiensten voor de Italiaanse economie.

B&B Top 10In de top 10 van beste Bed & Breakfasts in de wereld staan twee Italiaanse adressen: N4U Guest House in Florence en RetRome Colosseum Garden in Rome. Het B&B in Florence is gevestigd in een 14de eeuws palazzo, midden in het historisch centrum. Het is prachtig gerenoveerd, waarbij de originele plafonds en vloeren in tact zijn gebleven. In Rome logeert u in jaren 50 retrostijl. Zoals de naam al doet vermoeden, ligt het Colosseum om de hoek. De website bedandbreakfast.com stelde de lijst samen op basis van recensies van bezoekers.

IJsmeester San MarcoGian Maria da Fies van ijssalon San Marco in Amersfoort mag zich, als eerste Italiaan in ons land, meester in de ijsbereiding noemen. Hij slaagde deze zomer voor de SVH Meesterproef. Het juryrapport was lovend: ‘Deze man is geweldig met ijs en weet er enorm veel van. Het is een genot om met hem over ijs te praten en hij verstaat het vak tot in de perfectie. Zo brandt en pureert hij zijn eigen noten.’ Gian Maria da Fies heeft twee ijssalons in Amersfoort en gooide ook al hoge ogen tijdens de Coppa D’Oro, het officieuze wereldkampioenschap voor ijsbereiders in Italië.

Klimmen tegen kanker De bekende jaarlijkse actie Alpe d’HuZes, waarbij duizenden wielrenners de berg bedwingen voor het goede doel, heeft ook een Italiaanse variant: Stelvio for Life. Toch zijn er verschillen: de Italiaanse berg is twee keer zo hoog (2.758 meter), het aantal deelnemers veel kleiner en er wordt niet alleen gefietst, maar ook gerend. En dat is afzien, want zoals wielerfans weten, de Stelvio in Bormio is met 34 haarspeldbochten ook een nachtmerrie tijdens de Giro d’Italia. Op 1 september gingen honderden sportievelingen de uitdaging aan. Ze hadden twee doelen in het vooruitzicht: de finish bereiken en geld inzamelen voor kankerbehandelingen. 700 renners haalden in totaal 1,6 miljoen euro op. Hulde!

e sluiting van het Pasta Museum in Rome, enkele jaren geleden, is voor veel toeristen nog steeds een teleurstelling. Ook deze zomer weer. Het museum staat

namelijk nog steeds vermeld in enkele reisgidsen, omdat al drie jaar wordt gesproken over een eventuele heropening. Maar ja…Wat veel gidsen daarentegen juist niet vermelden, is het bestaan van het Museo della Liquirizia van Giorgio Amarelli in Rossano. Het is vanuit Rome misschien iets te ver rijden, maar mocht u in Calabrië zijn, dan mag u dit ‘dropmuseum’ niet missen. Amarelli bestaat al sinds 1731 en is in ons land vooral bekend door de kleine, vrolijke blikjes met laurierdrop. De gidsen van het museum laten

u ongetwijfeld even proeven, maar ontdek in het dorp dan ook ijs en pasta met de smaak van liquirizia. Het is even wennen…

Rossellini bij premièreIsabella Rossellini komt naar Utrecht. De beroemde Italiaanse actrice speelt de hoofdrol in de openingsfilm van het Nederlands Film Festival: Nono, het Zigzag Kind. Het is een Nederlandse verfilming van het boek van de Israelische auteur David Grossman. Rossellini speelt Zohara, een mysterieuze vrouw die het leven van Nono een nieuwe richting geeft. De première, in aanwezigheid van Isabella Rossellini, is op 26 september.

Canal Grande onder de Dom Gondelier Arjen Heida

Escher in Italië en Baarn

Gian Maria da Fies van ijssalon San Marco. (foto John Spijkerman)

2 LUXE EN RUIME VAKANTIEWONINGEN MET ZWEMBADZeer rustig gelegen nabij het kasteel van Poppi met een schitterend uitzicht over de Casentino vallei. Op circa 60 km afstand van Florence Airport. Casa Giglio voor 6 pers. met 3 slaap- en 3 badkamers en Casa Girasole voor 4 pers. met 2 slaap- en 2 badkamers. De nieuwe (2011) comfortabele en volledig ingerichte woningen met veel privacy, beschikken over ruime kamers, internet en TV met Nederlandse zenders. U kunt gebruik maken van het royale gezamenlijke en verwarmde zwembad en de tuin met ligstoelen. Bekijk onze website www.toscane-vakantievilla.nl voor uitgebreide informatie en de huurmogelijkheden. T O S C A N E , B I B B I E N A

www.toscane-vakant ievi l la .nl

ADVERTENTIE

To Rome With loveOndanks de snoeiharde bezuinigingen, had de gemeente Rome toch nog een slordige 14 miljoen euro over om de nieuwe Woody Allen film in zijn geheel te financieren. Een koopje volgens de meester want de grote sterren in zijn films werken bijna voor niets. Reken dus op mooie plaatjes van de eeuwige stad in de film To Rome With love die eind vorige maand in première ging.De film kreeg in Amerika matige kritieken maar

daar gaat het ons Italiëliefhebbers natuurlijk helemaal niet om. Het decor van de waarschijnlijk ook voor u herkenbare plekken in de stad, biedt genoeg inspiratie om dit najaar weer een heerlijk tripje te boeken. En daar was het het gemeentebestuur van de stad natuurlijk allemaal om te doen.De film is dus niet Allens meesterwerk maar gewoon een luchtige romantische komedie vol Italiaanse passie. Wat ons betreft dus zeker het kopen van een kaartje waard! Scan de QR code voor de trailer.

Hollandse traditie?

De haarspeldbochten van de Passo del Stelvio, 34 stuks!

D


oningin Beatrix heeft sinds kort haar eigen pizza. In navolging van de Pizza Margherita, vernoemd naar de vrouw

van koning Umberto I, zijn deze zomer in Napels zeven andere vorsten vereeuwigd met een eigen smaak. De ‘Pizza van Oranje’ is onder meer belegd met de Pomodorino del Piennolo del Vesuvio. Deze kleine, ovaalvormige trostomaatjes met een puntige top groeien op de hellingen van de Vesuvius, op ongeveer 400 meter hoogte. De vruchtbare vulkaangrond zorgt voor een bijzondere bitterzoete smaak, wat maakt dat de tomaat voor veel gerechten te gebruiken is. Hare Majesteit treft het, want ‘haar’ tomaatjes zijn sinds 2009 opgenomen in de Protected Designation of Origin. Het kleine vulkaanbolletje wordt dus door de Europese Unie beschermd tegen namaak. Nederland staat negen keer op deze lijst met typische streekproducten, zoals met de Goudse Kaas. Voor Italië is de lijst veel langer: 253 producten maar liefst!

Reismagazine Columbus ontdekte deze zomer de ultieme slaapplek in Italië: de Nuova Capanna Gervasutti in de Dolomieten. In deze metalen buis, die over een bergrand bungelt, ben je dankzij de glazen wand van de woonkamer letterlijk in de wolken. Het is een ontwerp van architectenbureau LEAPfactory, dat dit bijzondere appartement heel voorzichtig op de 2800 meter hoge gletsjer takelde. Dus heeft u nog geen plannen voor volgend jaar zomer en wilt u eens wat anders dan die tiendaagse busreis? Boek dan snel een unieke vakantie-ervaring via www.leapfactory.it.

Op pagina 15 leest u nog veel meer over Il Pomodoro.

Venetië heeft het al niet makkelijk met zijn watersnood, maar nu trilt de stad ook nog eens op zijn grondvesten. Aanleiding is het plan voor een groot modecentrum op tien kilometer van de stad. Ontwerper Pierre Cardin (90 jaar!) wil met zijn ultramoderne Torre Lumiere in Porto Marghera een ode brengen aan de vele modemakers in de regio. Het moet een modecentrum worden met winkels, luxe hotels en een Universiteit voor Modestudenten. Cardin schat de kosten van zijn toeristentrekker op een slordige drie miljard euro, maar dat leidt nu al tot een storm van protest. De Venetianen vinden het een grove aantasting van de natuurlijke omgeving en het aanzien van de Lagune.

Heeft u ook uw hersens gekraakt over dit bijzondere staaltje Latijn? Wees gerust, dit is geen Latijn, maar een voorbeeld van de ietwat zwakke taalvaardigheid van veel Italianen. Zeker als het gaat om vertalingen, tikken de Italianen er flink naast. Om een voorbeeld te geven: als je op het internet zoekt naar een Engelse vertaling van het woord Sciovinismo (chauvinisme in goed Nederlands), kom je honderden pagina’s tegen met de meest extreme vormen van ‘de liefde voor het eigen gebied’. Ook Facebook en diverse Blogs tonen aan dat de Italianen het Engels nog niet helemaal onder de computerknie hebben. Of zou dat nou juist de ultieme vorm van Sciovinismo zijn?

Miss Italia minder blootSlecht nieuws voor de heren: Miss Italia draagt vanaf dit jaar geen sexy bikini meer, maar een badpak. De organisatoren van de bekendste schoonheidswedstrijd van Italië willen meer nadruk leggen op de innerlijke schoonheid van de deelneemsters. Miss Italia wordt elk jaar in september uitgezonden op de Italiaanse publieke omroep en scoort miljoenen kijkers, vooral tijdens de bikinironde. Of de kijkers genoegen nemen met minder beauty en meer brains, is de vraag. Overigens worden ook tatoeages, piercings en chirurgische ingrepen bij de deelneemsters verboden.

Van 30 september tot en met 6 januari organiseert Teylers Museum een tentoonstelling over een van de grootste namen uit de Italiaanse Renaissance: Rafaël. Dit is de eerste keer dat er in Nederland een tentoonstelling aan hem wordt gewijd.

afaello Sanzio, in Nederland beter bekend als Rafaël, ontwikkelde zich tijdens zijn korte leven (1483-1520) van een

vlijtige leerling in de Italiaanse provincie tot een veelbelovend talent in Florence en vervolgens in Rome tot een van de grootste kunstenaars van zijn tijd. Naast Michelangelo en Leonardo da Vinci. In dezelfde tijd dat Michelangelo zich op de Sixtijnse kapel stortte, begon Rafaël met de fresco’s voor de privévertrekken van de paus, de ‘Stanze’, het andere hoogtepunt van de Italiaanse Renaissance. Hier kon hij, met behulp van een leger assistenten, zijn grote talent tot volle bloei laten komen.Minstens zo beroemd is Rafaël vanwege zijn vele Madonna’s: schilderijen van Maria met het kind

Meer nieuws van Il GiornaleDeze krant verschijnt vooralsnog slechts vier keer per jaar maar via de digitale media houden we u iedere dag op hoogte van leuke, nuttige, verassende en lekkere Italiaanse nieuwtjes. Via onze website www.ilgiornale.nl, via Twitter@Il_Giornale en Facebook delen we graag onze passie voor Italië. Handig is ook onze

maandelijkse nieuwsbrief met een samenvatting de belangrijkste berichten. Gebruik deze QR code om met uw mobiele telefoon direct in te schrijven.

Jezus. Rafaëls Madonna’s laten die van tijdgenoten ver achter zich door hun serene uitstraling, hun schijnbare eenvoud en de perfectie in de weergave van dit oerbeeld in de westerse cultuur.

De tentoonstelling presenteert 90 tekeningen van Rafaël en zijn leerlingen en enkele schilderijen. Het museum verwacht het succes van de Michelangelo-tentoonstelling in 2005, waar in drie maanden tijd 100.000 bezoekers op afkwamen, te benaderen.

Meer informatie op de speciale websitewww.rafael2012.nl

Eerste Rafaël-tentoonstelling in Nederland

De beterevakantiehuizen

topictravel.nl

ADVERTENTIE

Oude bergbeestjes

Archeologen hebben een revolutionaire ontdekking gedaan bij het beroemde skioord Cortina D’Ampezzo in de Dolomieten. Ze vonden

resten van fossielen van maar liefst 230 miljoen jaren oud. In de periode waarin deze fossielen leefden waren er nog geen dinosauriërs. De enige vorm van leven bestond uit kleine insecten, bacteriën, algen en schimmels. Bij dit soort geschiedenislessen kijken wij niet op een jaartje meer of minder, maar om aan te geven hoe uniek de vondst is: de ‘jongste’ fossielen ooit gevonden waren maar liefst honderd miljoen jaar jonger! De ontdekking in de Dolomieten is te danken aan een samenwerking tussen de universiteiten van Padova en Göttingen en het Natuurkunde Museum in New York.

KDe slaapbuis van LEAPfactory

R

De toren zoals Pierre Cardin (90) hem in gedachten heeft

Ophef over luxe modepaleis

Room with a view

Show finis meFoto: Stefania Bivone, Miss Italia 2011

Tomaat van Oranje

Dat werd onlangs bekend gemaakt op de befaamde International Wine and Spirits Competition (IWSC) 2012. De grappa en amaretto van Lorenzo Inga uit de Noord Italiaanse regio haalden de hoogste score in hun categorie. “Intense muskaatgeur met verfijnde, frisse en bloemige tonen”, schreven de juryleden in het rapport over de ‘My Grappa Barrique Lorenzo Inga selection’, die de gouden Grappa-medaille kreeg omgehangen.Inga sloeg een dubbelslag want ook de ‘amaretto

De lekkerste grappa en amaretto komt uit Piemonteoriginale’ van het huis werd als beste gewaardeerd. De jury rook de voor amaretto zo kenmerkende geur en smaak van marsepein en gesuikerde amandel. “Zachte structuur, zoet en vol mondgevoel”, aldus de experts. Lorenzo Inga is al even bezig met bijzondere digestieven, in 1832 werd het familiebedrijf opgericht. Inmiddels is de vijfde generatie aan het roer. Meer informatie op www.villagrappa.nl

Lorenzo Inga's IWSC winnaars

Evert Koning schreef ons: “Ik zou wel honderd foto’s kunnen insturen! Maar heb toch maar een keuze gemaakt. De beste eet-adresjes krijg je altijd van de locale bewoners. Zo kregen we in onze agriturismo in Mulazzo (Toscane) het advies om bij El Caracol in het stadje te gaan eten. Niets te veel gezegd, adembenemend uitzicht, heerlijke gerechten met veel aandacht voor de opmaak van de borden en de gerechten. Ook de prijs was zeer redelijk. Op de foto is het eten al aangebroken, we konden niet wachten!”www.elcaracol.it

Carla van Veen had ook een ultieme ervaring en schreef het volgende verhaal. Wij zijn twee jaar geleden op vakantie geweest naar de Amalfikust, een heerlijke vakantie in een sprookjesachtige omgeving. Tijdens deze vakantie verbleven wij in het kleine vissersplaatsje Praiano, op 10 km afstand van Positano. Wij hebben daar gegeten bij Hosteria Il Pino, een restaurant waar

eerlijke en dagverse producten geserveerd worden uit de omgeving. De vis die men daar 's avonds serveert, wordt 's nachts gevangen door lokale vissers die met kleine bootjes de zee op gaan. Het panorama vanuit dit restaurant is prachtig, je kijkt uit over zee, ziet de zon ondergaan en ziet de vissers de zee op gaan.

Wanneer je niet precies weet welke vissoort je wilt eten, komt de ober met een grote schaal met allerlei vissoorten bij je tafel en geeft uitleg hierover en vertelt trots dat de vis aangeleverd wordt door de lokale vissers. De wijnen die bij de gerechten geserveerd worden, komen allemaal grotendeels uit de omgeving. Ondanks dat rode wijn niet echt past bij witte vissoorten, werd ons


ADVERTENTIE

Wat is het lekkerste gerecht dat u heeft gegeten?De nieuwe NOS-correspondent in Rome, Rop Zoutberg, zegt verderop in deze krant: “Het Italiaanse eten is net zo goed als je van tevoren bedenkt. Nee, zelfs beter dan dat.” Hij is niet de enige die zo verrast en enthousiast is over de Italiaanse keukens, zo bleek in onze mailbox. U stuurde na onze oproep op de website massaal foto's van uw lekkerste vakantiegerecht. Een compilatie:

een heerlijke wijn van het eiland Ischia aangeraden, die perfect paste bij zowel vis als vlees, een ware explosie van smaken in je mond...

De gerechten zijn een lust voor het oog en tongstrelend, ik denk dat de foto's voor zich spreken..tijdens een verblijf aan de Costa Divina mag een bezoek aan Hosteria Il Pino absoluut niet ontbreken!www.hosteriailpino.it

Peter Housmans werd lyrisch van een pizza:” Ik wil graag deze Pizza Margherita Speciale voorstellen, met mozzarella di bufala en pomodorini. Wérkelijk óverheerlijk in al zijn eenvoud (!). Natúúrlijk gebakken in een traditionele houtoven (al forno). En dat voor het luttele bedrag van € 6,-. Gegeten in Ristorante Pizzeria Piedi Grotta 3, Via Emilia Ospizio 65c, 42100 Reggio Emilia”www.nuovapiedigrotta.it

Raymond Löhmer eet in Italië altijd geweldig maar er gaat niets boven zijn eigen creaties vertelt hij. “Gewoon het lekkerste

thuis, zelfgemaakte Ossobuco di papa, volgens traditioneel recept!” Geertje Juchter van Bergen Quast droomt nog steeds van een goddelijke Tiramusú Toscane: ”Natuurlijk heb ik vaker Tiramisu gegeten maar zoals deze keer was hij echt goddelijk. Van de schaal zo op mijn bord! Ze hadden gelukkig 3 bakken gemaakt maar het was

in een mum helemaal op. Zo lekker was het, en niet alleen de desserts trouwens. Ik was op vakantie in Toscane en logeerde in Hotel Ercolini e Savi in het centrum van Montecatini Terme!”www.ercoliniesavi.it

Carla Boelen gaat ieder jaar met het hele gezin naar hun eigen wijnlandgoed in Castiglione di Sicilia, op Sicilië. Ze mailt ons: “Als we terugkeren wordt er traditie getrouw 1 avond bij Restaurant “Da Nino” in Letojanni vis gegeten. De antipasti, crudo e cotto is geweldig en iedere keer weer een verassende combi van verschillende verse soorten vis en zodoende altijd een feestje!!Niet alleen voor ons, maar ook voor onze inmiddels

culinair verwende (puber)dochters, die mede verantwoordelijk zijn voor dit jaarlijks terugkerend ritueel.De prijs van zo’n overheerlijke schaal is € 25,00 per stuk, maar dan hebben we met z’n vieren dan ook genoeg aan 1 van beiden. Een hoofdgerecht wordt dan meestal (heel on-Siciliaans) alleen maar een pastaatje of risotto.”Op de foto staan Carla en Tom met dochters Yonne en Maxime.www.ristorantedanino.com

Uitzicht op Mulazzo (Toscane) vanaf het terras van restaurant El Caracol

De familie Boelen, deze zomer aan

tafel bij Da Nino op Sicilie

Antipasto di Fantasie di Pesce

Hosteria Il Pino aan de Amalfikust

Antipasti crudi Da Nino

Heerlijke hapjes bij El Caracol

Pizza Margherita Speciale in Reggio Emilia

Goddelijke Tiramisu


ADVERTENTIE

In Piegaro:

L’Oca D’OroPrachtig gerestaureerd appartement. Deel van

een oud, twaalfde eeuws kasteel met alle originele

details (houten balken, stenen muren, terracotta

vloeren).

Indeling : woonkamer, opslag (mogelijke

badkamer). Op de tweede verdieping : keuken met open haard en balkon,

een badkamer, eetkamer (mogelijke slaapkamer) en slaapkamer. Kleine privé tuin in een groot

gemeenschappelijk park.

Immobiliare Il Castello di Tara is gevestigd in het mooie stadje Panicale in Umbrië met zicht op het Trasimeense meer. Men biedt een professionele maar ook heel persoonlijke begeleiding bij de keuze van een huis tot en met de koopoverdracht. Deze van oorsprong Ierse makelaar, kan zich makkelijk verplaatsen in mensen die hier een vakantiehuis zoeken; zij is ooit zelf gevallen voor deze streek. U kunt niet alleen voor de aankoop van een huis bij haar terecht maar zij organiseert ook kleinschalige, op maat gemaakte olijvenplukvakanties die je een idee geven van het échte leven in Umbrië.

€ 120.000

WWW.ILCASTELLODITARA.COM

Immobiliare Il Castello di Tara P.za Umberto I, 5 Panicale Umbria

Tel/Fax +39 075 [email protected] www.ilcastelloditara.com/en/houses-for-sale/p211

Alle evenementen en festivals in ItaliëKijk voor het overzicht van alle belangrijke evenementen en festivals dit najaar in Italië op onze site, www.ilgiornale.nl. Scan de QR code om de agenda op datum te bekijken.

Tijdens de Tammurriata gebruikt men zogenaamde Nacchere. Klappers die vaak verward worden met de Spaanse Castagnette van de Flamencodans

en de maatregelen om groei te stimuleren versnellen, dan zal er geen noodzaak zijn voor een interventie door een noodfonds. Veel hangt van onszelf af.”

Mario DraghiWie had durven denken dat Europa, uitgerekend op het moment dat de zuidelijke landen aan het wankelen zijn, de belangrijkste functie binnen de Europese Centrale Bank aan een Italiaan toevertrouwd? Het lijkt bijna een stuk uit de Commedia dell'Arte. Help! Maar het was allesbehalve theater: Super Mario Draghi (draken) bewees al snel zijn diensten. Hij bleek strategisch formidabel, verrassend, onpartijdig en een visionair. Zijn scherpe blik en het nodige lef won snel vertrouwen terug van de internationale beurzen.

VertrouwenHet weer op gang brengen van de Italiaanse motor is slechts voor een deel in handen van de premier. Het ‘nieuwe’ Italië zal vooral moeten draaien op het vertrouwen van de burger, maar dat is in de afgelopen jaren ernstig geschonden. Het lijkt dan ook het belangrijkste thema te worden van de verkiezingen in april: vertrouwen. Internationaal gezien is het aanzien van Italië met de komst van Mario Monti in ieder

geval sterk gestegen, maar mogen we Mario Monti bij de verkiezingen in 2013 al afrekenen op zijn eerste jaar en krijgt hij straks de kans om verder te regeren en zijn hervormingen door te zetten? Dat is aan de Italianen zelf.

Mario Monti (69 jaar, getrouwd, twee zoons) geeft sinds 16 november 2011 leiding aan de 61ste regering van Italië. Dit onafhankelijke kabinet telt 19 ministers, voor het merendeel technocraten en ervaren zakenmensen. Van 1995 tot 2004 was Monti Eurocommissaris voor de internationale handel en verantwoordelijk voor mededingingsbeleid. Neelie Kroes volgde hem in 2004 op. Hij studeerde economie aan de Bocconi Universiteit van Milaan en zou er jaren later terugkeren als rector. Hij was hoogleraar in de economie tot zijn benoeming in de Europese Commissie. In 2011 werd Mario Monti benoemd tot senator voor het leven.

Mario Draghi (65 jaar, getrouwd) werd in 2011 door de Europese regeringsleiders benoemd tot president van de Europese Centrale Bank. In de jaren 90 was hij directeur-generaal op het ministerie van Financiën en in die rol ook betrokken bij de privatisering van enkele overheidsbedrijven. Via Goldman Sachs kwam hij bij de ECB terecht. Met de goedkeuring van Brussel kreeg Draghi het voor elkaar financieringsprogramma’s op te stellen van leningen aan Europese banken. Het kwam hem op kritiek te staan van de CSU: Draghi zou meer oog hebben voor de Italiaanse belangen dan het belang van Europa.

Mario’s broodje…

ok Nederland kent zijn Italiaanse Super Mario’s. Mario Nistro bijvoorbeeld, bij velen bekend. Afkomstig uit Fondi kwam

hij 37 jaar geleden naar Nederland om vervolgens culinaire geschiedenis te schrijven in Utrecht. Deze

Vervolg van pagina 1

Mario Monti

Silvio Berlusconi riep deze zomer om vervroegde verkiezingen, maar daar wil Monti niet aan. Het zou de maatregelen om Italië uit de schuldencrisis te loodsen schaden en ook de toch al zwakke geloofwaardigheid van de politiek geen goed doen. Voor de meeste Italianen zijn de kansen van Berlusconi ondertussen verkeken. Zijn rol is min of meer uitgespeeld en ook van zijn partij is niet veel meer over. Mogelijk komt er wel weer een grote middenpartij en zijn er kansen voor de grote oppositiepartij van links, maar als we de onafhankelijke peilers mogen geloven zal Monti zijn nationale ‘gelegenheidsregering’ voortzetten. Ave Mario.

‘Utrechtse’ Mario bedacht het beroemde Broodje Mario: kaas, salami, chorizo, rauwkost en een pepertje op – wat we tegenwoordig noemen – een Italiaanse bol. De klassieker is beroemd geworden bij alle bezoekers van de Domstad maar inmiddels ook ver daarbuiten. En het broodje groeide uit tot de ideale studentenkost, zelfs nog boven de pizza! Het geheim zat ‘m in de nauwelijks hapbare grote bol voor een klein prijsje, maar het was natuurlijk ook een smakelijke en snelle vervanger voor een complete maaltijd. Ze komen overigens nog steeds, de studenten van toen. Ook al zijn ze lang en breed afgestudeerd en uitgevlogen voor een carrière, voor Mario doen ze graag nog even een hapje in Utrecht. Een Broodje Mario is nou eenmaal veel meer dan een broodje…

O

Mario Balotelli En dan was er nog die andere Mario die de Italianen hun crisis deze zomer een beetje deed vergeten: Mario Balotelli. Het was zonder twijfel één van de smaakmakers van het EK voetbal. La Squadra Azzura ging eigenlijk zonder enige verwachting naar Polen en Oekraïne. Het WK van 2010 was immers uitgelopen op een ramp voor Italië en daarnaast

was er dat omkoopschandaal in de competitie. Maar ook hier ontsteeg Italië de sombere verwachting en ook hier was een Super Mario nodig! Rusland was nergens, Oranje viel tegen, Duitsland was net niet goed genoeg, de Fransen kregen weer ruzie en Engeland was slechts bij vlagen aardig.Italië gaf het toernooi glans met gedegen verdedigen en creatief aanvallen, maar ook dankzij de sterspelers. Italië was Gianluigi Buffon, de geroutineerde doelman die mede opviel door het gepassioneerd meezingen van het volkslied. Italië was Andrea Pirlo, de traditionele spelmaker van Juventus. En Italië was Mario Balotelli; grillig, onvoorspelbaar, theatraal en de beste afmaker. Hij was het die Italië naar de finale schopte (2-1 tegen Duitsland). En wat daar vervolgens gebeurde zullen wij u besparen.Nota bene: Super Mario scoorde deze zomer ook buiten het veld: hij wordt vader. Gooooaaal!

Nog meer Italiaanse Supermario's...

Net als in maart van dit jaar is er bij OT301 in Amsterdam weer een bijzonder leuke Italiaanse avond te beleven. Eerst is er een lekker en voordelig bord pasta en dan wordt de film Cristo Si È Fermato a Eboli (Christ Stopped at Eboli) uit 1979 van de Italiaanse regiseur Francesco Rosi gedraaid. Na de film kunt u een gratis workshop Tammurriata volgen. De Tammurriata is een volksdans uit de regio Campanië in het zuiden van Italië. Het woord Tammurriata komt van de Tammorra-drum. Een ronde houten tamboerijn bekleed met een vel van geitenhuid. Rondom Napels wordt de dans nog in veel dorpen tijdens (religieuze) hoogtijdagen gedanst. Er komen veel Christelijke symbolen in voor. De dans is een echt ritueel. De pasta kost maar € 3,50 en de dansworkshop is gratis! Meer informatie op de site van OT301 Amsterdam: www.ot301.nl

Italiaanse klassiekers op 6 en 7 oktober tijdens Auto-Italia-HoutenAl jarenlang bezoeken we de EXPO in Houten om ons te vergapen aan de mooiste Italiaanse klassieke auto’s. En zo vaak zie je ze niet, volgens de organisatie zijn daardoor de prijzen van de Italiaanse klassiekers de laatste jaren enorm gestegen. Met name de auto’s uit de jaren 60 worden haast onbetaalbaar. Het wordt een sfeervol Italiaans weekend in Houten want naast de auto’s is er Italiaans entertainment, veel lifestyle en natuurlijk ontbreekt de gastronomie niet. De beurs is te bezoeken op zaterdag 6 en zondag 7 oktober van 10.00 – 17.00 uur. Het parkeren van uw Italiaanse bolide is gratis, en van alle andere merken trouwens ook.

Italiaanse film, volksdansen en pasta op 16 september

M


Stem mee in 2013 en wordt V!P

MONDO ITAL!A AWARD 2012 voor kokende ambassadeur UvaMet de uitreiking van de MONDO ITAL!A AWARD werd deze zomer een belangrijke jaarlijkse traditie voortgezet. De kapel van Kasteel de Haar was voor één dag het middelpunt in Nederland voor Italië-liefhebbers en een podium voor een tribuut aan de Italiaanse cultuur en zijn cultuurdragers. Dit jaar ging de onderscheiding naar Mario Uva.

et tranen in de ogen en slechts een bescheiden woord van dank nam de bekendste Italiaanse kok in Nederland

de prijs in ontvangst. Ontroerd was Uva in de kapel van Kasteel de Haar door de eer, maar ook door de aanwezigheid van een groot deel van de familie. Samen hoorden ze de lovende woorden aan van juryvoorzitter Aris Spada en namen ze de felicitaties in ontvangst, om vervolgens met tutta la famiglia aan te schuiven bij de Boretti-pranzo van collega en tv-kok Ben van Beurten.Mario Uva dankt de onderscheiding aan zijn pioniersgeest, innovatietalent, durf en jarenlange gastronomische ambassadeurschap voor de Italiaanse keuken in Nederland. Ook al heeft hij zijn restaurant in het Noord-Hollandse Neck overgedragen aan de kinderen, hij is amper weg te houden van de kachel en de tafels. Sterker nog, met veel plezier stapt vader Uva zo nu en dan nog in de auto om even wat boodschappen te halen. Thuis, in Italië.

Ristorante MarioMario Uva was nog een kleine jongen toen hij met zijn familie vanuit Taranto naar Cattolica verhuisde. Zijn grootvader, vader en oom waren lokaal actief als kok en het was daar waar Uva het vak van zijn vader leerde. In de winter van ‘64/’65 verhuisde Uva alleen naar Nederland waar hij niet veel later Tine Wingelaar ontmoette. Het is al snel meer dan liefde, want de twee kunnen in 1967 dorpscafé Het Anker in Neck overnemen van de vader van Tine. Ristorante Mario Uva is geboren. Uva slaagde erin om – eerst met Tine en later met zijn zoons Alessandro en Raffaele – vanuit een bescheiden achtergrond het ristorante tradizionale naar de voorgrond van het culinaire establishment te loodsen door voor een verantwoorde Italiaanse keuken te kiezen. Het behaalde sterniveau van Michelin en de revolutionaire werkwijze, die tegenwoordig alom geprezen is, gaven Ristorante Mario een constante stroom van culinaire bewonderaars, die tot op de dag van vandaag is gebleven. De scepter is inmiddels overgedragen aan Mario’s zoon Alessandro die de oorspronkelijke werkwijze en filosofie op dezelfde wijze voortzet. Ook de gasten van het restaurant kunnen het feestje van de MONDO ITAL!A AWARD de komende tijd meevieren, want op woensdag is het Mondo Italia Night bij Mario. Voor slechts 50 euro krijgt u het Menù Anniversario met klassiekers van Mario en heerlijke wijnen.

Willy AlbertiHet was Carel Verbrugge die in de jaren 40 Italië op zijn manier naar Nederland bracht. Als tenore Napolitano en onder de artiestennaam Willy Alberti liet hij Napels klinken in liedjes als Ci-ciu-ci, Piove en Una marcia in fa. Ook met dochter Willeke nam Willy Italiaanse platen op. Een ware ambassadeur voor Italië dus, want in die jaren was Italië in Nederland niet meer dan elleboogjespasta met tomatensaus. 20 jaar na zijn overlijden namen weduwe Ria, Willeke en zoon Tonny de M.I.A. in ontvangst tijdens een gala op Kasteel de Haar.

Oger LusinkHet kleedgedrag van de Nederlander stond vroeger in schril contrast met dat van de Italianen. Het was Oger Lusink die daar verandering in wilde brengen; in de jaren 70 bij de Society Shop, in de jaren 80 bij Laura Ashley en sinds 1990 onder zijn eigen (voor)naam. ‘De man op een Latijnse manier mooier maken,’ was zijn doel en daarom laat Lusink zijn collecties maken in Italië. Inmiddels heeft hij daarbij steun en opvolging gekregen door zijn twee zoons.

Roberto PayerAls er in Nederland één man waakt over de Italiaanse keuken, dan is dat Roberto Payer, maar meer nog is zijn naam verbonden met het Hilton. Hij werkt al meer dan veertig jaar bij de beroemde hotelketen en zwaait sinds 1991 de scepter over Hilton Amsterdam en het bijbehoren ristorante Roberto’s. Italië zal zijn hart nooit verlaten. Om die reden bekleedt Payer dan ook diverse ‘Italiaanse’ bestuursfuncties en het was mede daarom dat hij in 2003 werd benoemd tot Commendatore della Stella della Solidarietà Italiana.

Martin Šimek Bekend van Tsjechië, tennis, radio, televisie, columns en theater is Martin Šimek, maar bij alle publieke optredens klinkt er één centraal thema: Italië. Gevlucht voor de Praagse Lente kwam hij

in Nederland terecht, waar het Van Gogh was die hem inspireerde om in het zuiden te leven. Dat werd – na Lazio – Calabrië. Over dat leven en de lokale levenslessen maakte de eeuwige emigrant Šimek inmiddels talloze schilderijtjes in woorden, die inmiddels gebundeld en vertaald zijn naar het theater.

Rosita Steenbeek‘Hier is Rome als een huis, de steegjes zijn gangen en op drie minuten afstand liggen de twee mooiste pleinen van de stad, misschien wel van de wereld. De Piazza della Rotonda en de Piazza Navona. Dat zijn mijn leeszalen, mijn koffiekamers, mijn salons waar ik mensen ontvang…’ Het is zomaar een passage uit één van de boeken van Rosita Steenbeek; Thuis in Rome. Het zijn boeken die – meer nog dan een reisgids – doen verlangen naar het leven in Italië. Vele lezers volgden hun ‘reisleider’ dan ook en daarom was er in 2011 de M.I.A.

De awardDe MONDO ITAL!A AWARD is een bronzen beeld, gecreëerd naar een idee van Aris Spada door de inter-nationaal bekende kunstenaar Luigi Amati. De geboren Romein ontwikkelde zijn talent op de kunstacademie en werkte daarna met bekende beeldhouwers als Marini en Fazzini. Het leverde hem grote op-drachten op. Sinds 1965 woont hij in Nederland, waar hij in een boerderij in Bunnik ook workshops geeft.

Mario Uva

Roberto Payer

Rosita Steenbeek

Familie Uva

Willeke Alberti en broer Tonny nemen de award in 2006 voor wijlen Willy Alberti in ontvangst

De winnaars van de MONDO ITAL!A AWARD 2006 – 2012 op een rijtje:

Oger Lusink

Martin Šimek

Kunstenaar Luigi Amati

Het beeld Mondo Italia toont in zijn vormen het ontstaan van de moderne Italiaanse cultuur, die via de Romeinen wereldwijd verspreid werd. Zo staat de kraag aan de bovenzijde van de Romeinse pilaar symbool voor mode en design, de rol pergamena voor de cultuur en verbeelden de neus en mond de Italiaanse taal en muziek. Ook de muzieksleutel is in het beeld verwerkt. Onmisbaar is de koffer, aan de onderzijde, die met een stuk bindtouw is omwikkeld. Het staat voor de vele Italianen die met weinig geld, maar een koffer vol moed en creativiteit de wereld introkken. Het zijn deze pioniers die made in Italy en la dolce vita over de grenzen brachten. Zij waren trots op Italië, Italië is trots op hen.

Stem mee en wordt Mondo Italia V!PDe uitreiking van de MONDO ITAL!A AWARD is bedoeld als een eerbetoon aan Italianen én Nederlanders die op hun beurt de Italiaanse cultuur in schrift, zang, stijl of kunst in Nederland promoten of hebben gepromoot. Zo gingen bijzondere prominenten Mario Uva voor; Willy Alberti, Oger Lusink, Roberto Payer, Martin Simek en Rosita Steenbeek. Ook zij wisten de Italiaanse cultuur een prachtig podium te bieden en daarom wil Maestro Events, namens de vele in Nederland wonende Italianen deze prijs als stimulans blijven uitreiken.In verband met het tienjarig bestaan van het Italië Evenement willen wij voor de volgende uitreiking van de onderscheiding graag ook uw stem horen. Uw suggesties (voorzien van een onderbouwde aanbeveling) voor deze cultuurprijs zijn welkom op [email protected] en wie weet, bent u volgend jaar onze VIP-gast.

V I P

NIEUW

Cadeaubox Nederland B.V.Tel. +31 (0)26 - 707 44 55 | www.cadeaubox.nl | [email protected]

cadeaubox.nl

De cadeaubox Bella Italia geeft recht op een Italiaanse activiteit of belevenis voor twee personen bij één van de geselec-teerde deelnemers. Laat u door één van onze geselecteerde restaurants verwennen met een heerlijk Italiaans twee gangen diner, geniet van een wijnproeverij bij één van de Italiaanse wijnkenners, leer om een overheerlijke Italiaanse koffi e te maken of stel uw eigen Italiaanse kookboek samen. Kies uit meer dan 35 typisch Italiaanse activiteiten of belevenissen.

Ontdek de Cadeaubox Bella Italia!Maak kennis met al het moois wat Italië u te bieden heeft!

Een origineel geschenk voor uw relaties!Cadeaubox Nederland verpakt meer dan 1200 kwalitatieve belevenissen in 34 stijlvolle themadoosjes voor iedere gelegenheid. In elk cadeaudoosje ontdekt de gelukkige ont-vanger een origineel waaierboekje en een cadeaubon. Het waaierboekje stelt de brede waaier aan belevenissen voor, waaruit de ontvanger een keuze kan maken.

De cadeaubox is een uitstekend en origineel geschenk om relaties of personeel te verrassen met een belevenis die bij ze past.

AD_giornale.indd 1 9/6/12 9:57 AM

Il GIornale della FIera | edIzIone autunno 2012 | | edItIe herFst 2012| paGIna 8

Nagenieten van het Italiaanste feest in beeld

Italië Evenement 2012 meer dan geslaagdDenkend aan Italië zie ik smalle wegen slingerend over oneindig heuvelland gaan…Met een knipoog naar de Hollandse dichter Marsman zijn wij zo vrij geweest onze ultieme vakantieherinnering tot proza te maken. Want nu de vakantie is genoten en de arbeid hervat, rest ons de heimwee naar Italië en het Italië Evenement.

et was in mei toen Kasteel de Haar weer traditioneel groen-wit-rood kleurde voor de negende editie van het Italië

Evenement. Duizenden liefhebbers namen hier een voorschot op de vakantie. Wanneer liefhebbers van Italië bij elkaar komen, ontstaat altijd iets magisch en onbeschrijfelijks. Ook dit jaar weer. Stappen ze als ‘gewone’ Hollanders uit hun auto, zijn het over de kasteelbrug ineens "rasechte" Italianen! Ze flaneren langs de lanen, jasje open, knoopje los, buongiorno links, ciao bella rechts, proeven de smaken, heffen de glazen en ontmoeten. Dát is het Italië Evenement bij uitstek: het ideale moment om smakenpartners en passiegenoten te ontmoeten.

Italië is razend populair, zo bleek dit jaar opnieuw bij De Haar. En wat is er mooier dan, zoals na een geslaagde vakantie, via de foto’s terug te blikken op die prachtige dagen? Wij hebben ook deze editie weer veel gezien, ontdekt en meegemaakt, zo getuigen de foto’s op deze pagina. Het was geweldig hoe de enthousiaste exposanten samen met onze sponsoren en de vele bezoekers er een sfeervol feest van hebben gemaakt. Vergeet daarbij niet de magische sfeer van het prachtige Kasteel de Haar, dat dit jaar voor het eerst sinds jaren vrij was van steigers en bouwvakkers. Met trots komen wij volgend jaar dan ook graag weer terug in Haarzuilens voor het grootste Italiaanse feest in Nederland, want in 2013 is er iets te vieren! Viert u mee?

H

Met dank aan de sponsoren

De kinderheld van het moment, de Italiaanse muis Geronimo Stilton

Links: voorheen in Nederland onverkoopbaar maar nu zie je de eerste durfals er mee lopen

10 jaar Italië EvenementMeer dan 160.000 Italië-liefhebbers kwamen de afgelopen jaren naar het grootste Italië Evenement van de Benelux. Zij lieten zich verrassen en verwennen door de vele honderden exposanten. Bovendien konden ze terecht bij de diverse pleinen, terrassen en podia voor een gevarieerde proeve van la dolce vita. Daarnaast werden de thema’s Smaak en Stijl in de afgelopen jaren doorgevoerd in bijzondere hoogtepunten, zoals het Gran Gala Italiano della Cucina, een eucharistieviering met priester Antoine Bodar, Italian Nights, musicals, wereldrecords en optredens van bijvoorbeeld Ludovico Einaudi en Alessandro Safina.Negen jaar na de start van het Italië Evenement maken wij ons op voor een jubileumeditie in

2013. Achter de schermen wordt al maanden hard gewerkt om volgend jaar tot een onvergetelijk en spectaculair feest te komen. Op z’n Italiaans uiteraard! Verklappen doen we nog niet veel, maar de data kunt u alvast noteren: 31 mei en 1 en 2 juni. Houd deze dagen vrij en volg de voorbereidingen op het grote feest via de nieuwsbrieven en websites van het evenement en Il Giornale. Het wordt weer een heerlijke zomer, die begint in Haarzuilens!

Arrivederci al Castello! Aris Spada, Maestro Events

Peggy Sornberger wilde na een operatie persé driekleurengips.

Dansgroep Kerkent uit Apulië (Puglia) steelt de show


PIEMONTE

LOMBARDIAVENETO

ENOTECA DEL NORDKwaliteitswijnen uit Noord-Italië

op een pakket met de beste korting

wijnen uit Noord-Italië

€ 30,-

WWW.ENOTECADELNORD.NL

www.studiolingua.nl

NU GRATIS PROEFLES!

DROOMHUIS IN ITALIË

Meer dan 500 koopwoningen in heel Italië en aankoopbegeleiding www.vanastgoed.nl tel. 0481-350675

Ontmoet ons tijdens de

Italiaanse DESIGN Dagen bij Hoefsloot Wonen in Elst

27 en 28 oktober

Voor een hippe leren damestas al vanaf € 59,-

www.tassenuititalie.nl

de stijl van italië

Ook dit jaar verwelkomden we weer meer dan 200 exposanten in Haarzuilens. Gedreven ondernemers met een passie voor Italië. Ze zijn voor u het hele jaar op zoek naar de mooiste reizen, de lekkerste wijnen, olie, koffie en delicatessen, de mooiste huizen en de laatste Italiaanse mode.

Een selectie van deze ondernemers, die de liefde voor Italië met u delen, presenteert zich op deze pagina. U bent ze vast tegengekomen tijdens het evenement. Zonder deze exposanten zou het nooit mogelijk zijn om het mooiste en grootste Italiëfeest in de Benelux te organiseren.

Bent u alsnog op zoek naar een van de deelnemers waar u die heerlijke worst heeft geproefd, die gedenkwaardige wijn heeft gekocht of die u over die bijzondere reis heeft verteld? Kijk op www.italieevenement.nl voor de complete lijst met alle deelnemers en hun website. Of stuur ons een e-mail via [email protected]

Grazie a Tutti Voi!

Adverteren in de krant?Adverteren in de krant?

Informeer naar onzeInformeer naar onze mogelijkheden in printmogelijkheden in print

maar ook online maar ook online

030 276 68 17 030 276 68 17 [email protected]@vicinimedia.nl

5

Il GIornale della FIera | edIzIone autunno 2012 | | edItIe herFst 2012| paGIna 10

Il Giornale ontmoet NOS-correspondent

Andrea Vreede, una vita in Italia… Ze bracht het laatste nieuws over de aardbeving en de crisis, de witte rook en Berlusconi. Maar op haar naam staan ook ‘culturele’ knipoogjes in zomercolumns; over Moka-potjes, Panini-plaatjes en droomauto’s. Andrea Vreede, Italië-correspondent van het NOS Journaal. Deze zomer nam ze zwaaiend afscheid van de kijkers. Niet van Rome!

“Nee zeg, ik moet er niet aan denken! Rome – Italië in het algemeen – is in de afgelopen 18 jaar toch een soort tweede thuis geworden. Ik woon er heerlijk en ik denk dat ik vanuit Italië voorlopig prima kan werken. Het correspondentschap bij de NOS is gestopt en Rop Zoutberg heeft mijn plaats ingenomen. Voor mij was het lang genoeg geweest. Ik heb een geweldig afscheid gehad in Amsterdam met heel veel fijne collega’s en ex-collega’s, en ik heb met de hoofdredacteur afgesproken dat ik ook in de toekomst inzetbaar blijf als extern deskundige. Voor het moment dat de paus ziek wordt, overlijdt en er een nieuw conclaaf komt. Dat zwaaien klinkt trouwens wel erg sentimenteel, haha. Mijn laatste zomercolumn ging over de gebarentaal in Italië. Zij spreken veel met hun handen, zoals je weet. En het leek me toepasselijk om op typisch Italiaanse manier al zwaaiend afscheid te nemen van de Journaalkijkers.”

Je hebt in de afgelopen jaren, alles bij elkaar opgeteld, vele uren radio en televisie gemaakt voor de NOS, vaak over groot nieuws. Ben je niet bang dat Andrea Vreede de geschiedenisboeken ingaat met dat incident bij de Etrusken-expositie in Amsterdam?

“Ach, Andrea Vreede hoeft helemaal niet in een geschiedenisboek. Maar als mensen zich mij om mijn reportages herinneren, dan vind ik dat natuurlijk erg fijn. Maar die toespraak heeft vorig jaar inderdaad flink wat stof doen opwaaien. Even kort samengevat: ik was gevraagd een verhaaltje te houden bij de opening van de tentoonstelling ‘Mannen met Macht’ in het Allard Pierson Museum. Het liefst in het licht van het moderne Italië, dus de organisatie had mij gevraagd of ik daarbij een filmpje met bloopers van Berlusconi wilde laten zien. Nou, dat leek mij wat ongepast, ook omdat de ambassadeur van Italië, Franco Giordano, en zijn gevolg in de zaal zaten. Bovendien ging er dan twee minuten van mijn spreektijd af. Dat vond ik jammer. Geen filmpje dus, maar ik maakte wel een kwinkslag naar Silvio Berlusconi en Bunga Bunga-party’s. En dat viel erg verkeerd bij de ambassadeur, terwijl hij geen idee had van de nuance in mijn tekst. Maar goed: boem, vlam in de pan. Giordano stond op en stampte woedend de zaal uit. De burgemeester heeft nog geprobeerd om de boel te sussen, maar het leed was toen al geschied.”

Toen wij ambassadeur Giordano begin dit jaar spraken bij zijn afscheid, wilde hij er niet veel woorden meer aan vuil maken. Ik heb het idee dat hij nog steeds op excuses wacht.

“Nou, dan heb ik nieuws voor je, want de kwestie kreeg nog een flinke staart. Zo heeft Giordano de zaak opgenomen met minister Rosenthal van Buitenlandse Zaken en een brief gestuurd naar de directeur van de NOS, waarin hij mijn ontslag eiste. Dat is in Italië overigens niet ongebruikelijk wanneer een journalist zich erg kritisch uitlaat. Bij de NOS wisten ze dat ik op persoonlijke titel had gesproken en dat er zoiets moois bestaat als vrijheid van meningsuiting, etcetera. Kortom: netjes een brief terug in het Engels. Basta.Wat wil nou het toeval? Afgelopen juli was ik met een groep buitenlandse collega’s in Turijn, waar tijdens het diner met de burgemeester, ineens een man aan onze tafel kwam staan; zongebruind, goed in pak.

Hij vraagt: ‘Weet u wie ik ben?’ Hij kwam me wel bekend voor, maar ik had natuurlijk nooit kunnen denken dat ik die Franco Giordano nog wel eens zou tegengekomen, helemaal niet in Turijn. Daar stond ‘ie! Ik zei ‘Dat meent u niet, wat leuk om u hier te zien,’ en ik stak meteen mijn hand uit. Dat brak het ijs en vervolgens spraken we verder over Turijn en natuurlijk over hét incident. ‘Ja, u heeft

mij toen wel voor het blok gezet, hè?’, zei hij. Met andere woorden: ik moest wel. Dat is veelzeggend. Uiteindelijk hebben we onze kaartjes uitgewisseld, stevig handen geschud en als ik nog eens in de buurt kwam van Piemonte, moest ik beslist langskomen. ‘Acqua Passata,’ zei hij en daarmee hebben we het allebei afgesloten. Mooi hè?”

Het Etruskisch relletje wordt aangehaald en afgerond tussen de antipasti en primo piatto in Ristorante Sogno. Niet in Rome, maar in Amsterdam! Vreede blaast in Nederland even uit, koelt af van de zevende hittegolf, haalt wat vriendenbanden aan en doet vooral wat niet moet. Het is voor even, want in Italië wordt straks de arbeid hervat. Even geen camera of microfoon, maar de pen.

“Ik heb een contract getekend voor een boek. Ik mag er niet veel over vertellen nog, maar volgend jaar met de Boekenweek moet het klaar zijn. Dat houdt me tot de kerst in ieder geval lekker bezig. Verder heb ik in de afgelopen jaren ook wel eens de aanbieding gehad om terug te komen naar Nederland en voor de klas te staan. Nee, bedankt. Ik vind het heerlijk om verhalen te vertellen en geef graag lezingen, ook voor kinderen en jongeren, maar dat vind ik echt anders. Daarnaast zijn heel veel media geïnteresseerd in Italië. Ik bedien ze graag.”

En dat voor een journalist die eigenlijk archeoloog is.

”Nou, ik denk dat ik de journalistiek inmiddels aardig onder de knie heb, al zeg ik het zelf. Maar dat had ik tien jaar geleden niet kunnen denken, inderdaad. En zonder die archeologie was ik waarschijnlijk ook niet in Rome terecht gekomen.”

Vertel.

“Mijn hoogleraar Archeologie in Groningen had een concessie verworven voor een opgraving in Rome en daar gingen we dus ieder jaar heen. Na een aantal jaren sprak ik een aardig woordje Italiaans en toen ik in 1988 was afgestudeerd, besloot ik het roer om te gooien. Met archeologie is nu eenmaal geen droog brood te verdienen. Ik begon in Utrecht een deeltijdstudie tolk/vertaler, terwijl ik voor Nederlandse culturele reisorganisaties reizen begeleidde in Italië. Na het behalen van het staatsexamen heb ik toen mijn huurhuis in Groningen opgezegd en ben voor een jaar naar Rome vertrokken. Daar was het zo leuk dat ik niet meer weg wilde. Om brood op de plank te krijgen ben ik veel intensiever reizen gaan begeleiden. Zo heb ik meer dan vijf jaar met toeristen door het hele land getrokken, mensen en steden leren kennen. En dat allemaal vanuit mijn kamertje in Rome. Het was wel een klein rotkamertje, maar ja, het was wel Rome!”

Ik begreep van de NOS dat ze tien jaar geleden erg onder de indruk waren van jouw manier van verhalen vertellen. Ze zochten iemand met kennis van

zaken. Even een proef op de som: hoe kun je aan Nederlanders het succes van Berlusconi verklaren?

“Je kunt Berlusconi niet in 160 seconden televisie of 200 woorden column uitleggen. Om Berlusconi te begrijpen moet je beseffen dat Italië nog heel jong is, een heel gebrekkige democratische traditie heeft, die ook nog eens bevlekt is met twintig jaar fascistische dictatuur, dus het zijn wel mensen die gewend zijn achter een leider aan te lopen. Rechten zijn in Italië gunsten, begrijp je? In ruil voor jouw stem krijg je dingen. Ik verwacht dat Berlusconi volgend jaar gewoon weer meedoet aan de verkiezingen en hij zal zeker weer stemmen krijgen. Geen vijftig procent, maar wel vijftien of twintig en dat komt dus voor een deel door de geschiedenis. Daarnaast spreekt hij niet het politieke jargon, hij zegt waar het op staat. Dat wordt wel gewaardeerd en is eigenlijk een beetje vergelijkbaar met Pim Fortuyn in Nederland. Daarnaast heeft Italië helaas weinig politiek talent in huis, dus er valt niet zoveel te kiezen.”

Dat is Berlusconi in 140 woorden; keurig!

“Ach, het wordt me wel vaker gevraagd, maar ook andersom, hoor. Italianen beschouwen Nederland ook als een soort paradijs met een liberale overheid, een enorme tolerantie en uitkeringen voor iedereen. We hebben een hoge mate van welvaart, laten we wel zijn. En dan wint ineens een politieke partij die tegen die tolerantie is. Nou, je begrijpt dat dat beeld niet past bij het cliché beeld dat Italianen van Nederland hebben. En weet je

wat ook vreemd is voor ze? Dat Italië zo enorm populair is in Nederland. Relatief gezien wordt er meer Italiaanse literatuur in het Nederlands vertaald dan in het Duits. Of het nou jonge schrijvers zijn of schrijvers die al jaren dood zijn, ze komen in Nederland gewoon weer uit. Maar kijk naar Italië Magazine, De Smaak van Italië, La Cucina Italiana en deze krant. Dat kan toch maar in het kleine Nederland. En die actie

"De menselijke portretten zijn me het dierbaarst. Zoals op Lampedusa met de bootvluchtelingen"

Il Giornale in gesprek met Andrea Vreede


Andrea en Rob zijn beide erg actief op Twitter waarop ze actuele Italiaanse nieuwtjes en wetenswaardigheden publiceren: @andreavreede, @ropzoutAndrea heeft ook haar eigen website www.andreavreede.com met leuke blog en informatie over haar specialisme.

Vanuit Rome correspondent Rop Zoutberg… U heeft misschien de opvolger van Andrea al een paar keer in beeld gezien, het is Rop Zoutberg, die tot voor kort vanuit Madrid het nieuws over Spanje bracht. Wij stelden hem een paar vragen over zijn nieuwe uitdaging.

Wat was het beste advies dat Andrea in haar overdracht schreef? “Ik heb niet echt een overdracht van Andrea gekregen, maar iedereen raadt me wel aan om met veel geduld mijn eerste stappen in Italië te zetten. Alles gaat langzaam - de bureaucratie is enorm. Ik ben deze eerste weken dan ook alleen maar kwijt met het organiseren van allerlei praktische zaken. Het begon met een fiscaal nummer en daarna kwam ik tot over mijn oren in het volgende probleem: de inschrijving bij de gemeente. Ik hoop dat het niet te lang gaat duren allemaal, want zonder inschrijving bij de gemeente krijg ik geen bankrekening, en zonder

Sogno, tafel voor twee

Il Giornale della Fiera nodigde Andrea Vreede uit voor een diner bij ristorante Sogno, een gepassioneerd Italiaans smakenparadijs in hartje Amsterdam. Met Lorenzo Macchi als chef in de keuken en Marco Spina als vertrouwde gastheer waren wij in goede handen. Macchi komt uit het noorden, terwijl Spina geboren is in het zuidelijke Puglia (Sannicandro Garganico), maar de liefde voor authenticiteit en kwaliteit hebben ze gemeen. De keuken van Sogno is dan ook zeer gevarieerd en seizoensgebonden; er wordt veel belang gehecht aan het gebruik van verse ingrediënten, alle pasta’s komen uit eigen

voor de Parmigiano Reggiano van twee Nederlandse jongens. Ik vind dat zo geweldig!”

Je zou een goeie parlementariër zijn in Brussel, iemand die de partijen samen om de tafel krijgt.

”De Europese politiek kan inderdaad beter. Ik ben de eerste om te erkennen dat er ook veel mis is in Italië, maar er is zo af en toe wel een hetze gaande tegen de knoflooklanden. Brussel moet de burger eerlijk en volledig informeren. Dat is ook onze taak als journalisten.”

Daarover gesproken: de journalist Vreede heeft in Vaticaanstad een specialisme gevonden. Hoe komt dat?

“Italië is eigenlijk anderhalf land; Italië en Vaticaanstad. Dat is wel een specialiteit geworden in de afgelopen jaren, inderdaad. Zo Middeleeuws aan de ene kant, zo ondemocratisch, maar ook typisch Rome en onlosmakelijk verbonden met de cultuur. Fascinerend vind ik dat. Toch staat het Vaticaan heel ver van de Nederlanders af, heb ik gemerkt. Net als het Christendom overigens. Maar ik ben blij dat ik het Vaticaan voor de NOS in de gaten mag blijven houden. Als de tijd van Benedictus voorbij is, zal ik

bankrekening geen telefoonlijn. Ik heb zo het gevoel dat er nog wel enige tijd voorbij zal gaan voor ik die praktische zaken zo'n beetje voor elkaar krijg.” Hoe zie je Italië? “Ik zie Italië voorlopig als erg chaotisch, al is dat natuurlijk een voorspelbaar beeld. Het eten is (even voorspelbaar) net zo goed als je van tevoren bedenkt. Zelfs beter dan dat. Verder zie ik een land in de wurggreep van de economische crisis. Premier Monti doet natuurlijk alles om het land overeind te krijgen, maar de vraag is hoeveel ruimte hij daarvoor krijgt. Hoe flexibel zijn de financiële markten, en hoe reageren ze op alle hervormingen? Hoe wordt er in eigen land naar de premier gekeken? Er zijn grote financiële problemen in de regio, die de Italiaanse

regering nog goed kunnen opbreken. Ik ben ook wel erg benieuwd hoe de verkiezingen volgend jaar gaan aflopen.”

Is er een onderwerp waar je nu al naar verlangt? “Ik heb momenteel vooral erg veel zin door

Italië te gaan reizen. De kaart van het land is nog een grote onbekende voor me. Ik was al in Genua, Milaan, Toscane en Rome, maar verder weet ik echt nog niets. Ik kijk met name uit naar mijn eerste bezoek aan het zuiden van het land, vooral Sicilië. En ook eens zien of ik de Italianen daar versta. Dat wordt de volgende uitdaging.”

met Rop samenwerken. Kijk, we zitten natuurlijk niet te wachten op het overlijden van de paus en het kan nog wel tien jaar duren, maar hij kan morgen ook uitglijden over z’n badmatje. Begrijp je? Dan staat het land op z’n kop, hoor! Als journalist wil je daar bij zijn, er bovenop zitten.”

Het is een geruststellende gedachte: Andrea Vreede in 2014 toch weer in het breedbeelddecor van het Journaal, live vanaf het Sint Pietersplein. Zijn er tot slot reportages van Andrea Vreede die altijd in jouw eigen archief bewaard zullen blijven?

“Ik heb veel bewaard, maar wat me het meest dierbaar is zijn de menselijke portretten. Toen ik op Lampedusa was voor de bootvluchtelingen, bijvoorbeeld. Dat was mooi en belangrijk. Maar ook de concrete gevolgen van de huidige politiek. Inzoomen op die Italiaanse mevrouw die haar pensioen ziet verdwijnen. Haar lege handen. En wat ik verder heel mooi vond is dat tijdens één van mijn rondleidingen eens iemand riep ‘Ja, dat zit zo en zo, want de Italianen doen dit en dat…’ Dat had ze gewoon van mij, opgepikt uit een reportage die ik had gemaakt! Geweldig! Ja, dan denk ik ‘Verdorie, ik heb dus toch een bijdrage geleverd aan een stukje beeldvorming.’”

huis en Spina en Macchi zorgen samen voor specialiteiten uit alle streken van Italië.www.ristorantesogno.nl

www.lecasedidorrie.com

ITALIA

F.I.M.A.A.

Iscr. ruolo 1157Socio FIMAA

Le diaseC orrieD

TEXT HERE - Text here

Aan- en verkoop van landhuizen in Umbrië, Marken, Lazio en Toscane. Wij slepen u door de Italiaanse bureaucratie!


ITALIA

F.I.M.A.A.


Le diaseC orrieD



GastronomiaItaliana

Gas

tronomia

Italian a

Nu bij Gastronomia Italiana:• Exclusieve Italiaanse wijnen, Prosecco & frisdranken• Unieke en ambachtelijke cannoli, schepijs & patisserie• Authentieke producten uit Umbrië, Toscane & Sicilië • Heerlijke Ionia koffi e, amaretti & cantuccini• Pizzaworkshops, catering & antipasti

Kortom Passione Italiana ligt bij u om de hoek!

De herfst is weer begonnen tijd om uw smaakpapillen, weer te laten wennen aan heerlijke Italiaanse lekkernijen.

Openingstijden:di. t/m za. 11.00 - 20.30 uur ~ ma. & zo. gesloten‘t Dorp 70 ~ 5384 MC Heesch ~ T. 0412 - 47 40 [email protected] ~ www.g-italiana.nl

Orvieto, schitterend landhuis met toren, ruime woning, gastenhuis en personeelswoning, zwembad,

4 ha land met wijnen olijfgaard, en het mooiste uitzicht van Umbrië! (CD601)


ITALIA

F.I.M.A.A.


Le diaseC orrieD




Italianen eten van twee walletjes

KOKEN MET SMAAK, KEUKEN MET STIJLDe lofzang voor de Italiaanse keuken is in de afgelopen eeuwen uitgegroeid tot een enorm lied met ontelbaar veel coupletten. Het is een ode aan tradities, die wordt gebracht door liefhebbers en fijnproevers, maar ook wetenschappers. Het waren lang geleden immers de Italianen die de wereld pas écht leerden eten. Ook Il Giornale steekt zich graag in het schort om zich te buigen over potten en pannen.

et is niet alleen la Mamma die de Italiaanse keuken tot een succes maakt, ook de Schepper heeft hierin een

belangrijke hand gehad door ook op aarde een paradijs te stichten. Italië kreeg het beste van alles; land, zee en bergen in een mediterraan klimaat. Deze ideale omstandigheden leidden al snel tot vruchtbare oogsten en overvolle tafels. In de jaren die volgden wist Italië de visserij en zijn veelzijdige agrarische mogelijkheden om te zetten in een sterke economische peiler. Tot zover de zakelijke analyse,

want goed gereedschap alleen is geen garantie voor succes. Het was dus aan alle Italiaanse mamma’s – en een beetje van Marco Polo – om in het ‘gezegende’ aardse paradijs de beroemde keuken van smaak en stijl te creëren. Met neme een handjevol bloem, een kopje water, een eitje van de kip, een plukje uit de tuin en een verse vis… Mamma Mia!

DesignMoeder Natuur en de moeders aan de kachel maken Italië lekker, maar dat lekker ook mooi kan zijn

bewees in de loop der jaren vooral de andere sekse. Het waren ontwerpers als Sottsass, Giugiaro en Bialetti die zich in de twintigste eeuw steeds meer in de keuken lieten zien. Zij gaven hun eigen draai aan bijvoorbeeld pasta, bestek, servies en apparatuur. In het spoor van de industriële revolutie zette Italië in die jaren überhaupt grote stappen in vormgeving en design, waarbij pure eenvoud de gemeenschappelijke

deler lijkt. Milaan werd het hart van de mode, terwijl Turijn de automobielen onder handen nam. Ook voor woninginrichting werden in het noorden van het land grote ontwerpstudio’s opgericht.Het is opvallend dat veel industriële ontwerpers in Italië zich niet in één kamer lieten vangen. Waarom zou een eettafelontwerper zich niet mogen buigen over de nieuwste Ferrari in de garage of het luxe ligbad in de badkamer? De onlangs overleden Paolo Pininfarina is hier een goed voorbeeld van. Hij had een belangrijke hand op de tekenkamers van Fiat,

Eén van de opvallendste deelnemers aan de Salone del Mobile 2012 in Milaan was Valcucine. Dit Italiaanse keukenmerk is met zijn 32 jaar nog een relatief jonge speler op de markt, maar is nu al goed voor een jaaromzet van tientallen miljoenen euro’s en levert designkeukens aan onder meer de Verenigde Staten en Rusland. In Milaan liet Valcucine zich niet alleen van zijn mooiste kant zien, maar ook van zijn meest duurzame. Zo zijn de werkeilanden en installaties van deze keukens op een mechanische wijze met elkaar verbonden. Bovendien was het bedrijf de hoofdsponsor van het district Fuorisalone, waar verrassende concepten werden getoond op het gebied van hergebruik en terugwinning. Als eerste onderneming in de keukenbranche geeft Valcucine levenslange garantie op zijn keukens en worden

eigen keukens van glas en aluminium aan het eind van hun levenscyclus weer ingenomen voor recycling.Valcucine is onder meer te vinden in de showroom van Keukenstudio Paul van Vliet in Nootdorp. Voor meer informatie: keukenstudiopaul.nl.

Minder bekend in Nederland, maar al tientallen jaren aan de top in Italië is het merk Bertazzoni. Deze Italianen zetten zich liever een beetje af tegen de designtrend en de inzet van geweldige ontwerpers. ‘Wij maken al sinds 1882 keukens voor mensen die weten hoe ze moeten koken,’ zo laat Bertazzoni vanuit Italië weten. ‘Passie en precisie gaan bij ons hand in hand, waarbij de technologie helemaal is afgestemd op de culinaire tradities van onze regio Emilia-Romagna.’ Een goed voorbeeld is het unieke hybride fornuis dat zowel op gas als elektriciteit functioneert. KitchenTech haalde Bertazzoni naar Nederland.Kijk voor meer informatie op kitchentech.nl.

Keuken van de toekomst. Deze bol van het Italiaanse Sheer meet slechts een diameter van 148 cm en bevat alle apparatuur die nodig is. De afzuiger zit in de kap die na gebruik weer omlaag kan

Convivium van Arclinea

De New Logica van Valcucine in gebruiksstand. Na de maaltijd verdwijnt alles weer netjes achter glas. Onder andere te zien bij Paul van Vliet in Nootdorp.

De Italiaanse fornuizen van Bertazzoni waren net als die van Boretti te zien op het Italie Evenement in Haarzuilens

Alfa Romeo en Ferrari, maar draaide diezelfde hand niet om voor een keukenontwerp. De gestroomlijnde Ola 20 van Snaidero komt uit zijn creatieve brein. De afwisseling tussen auto en fornuis vertaalt zich overigens niet alleen in hightech design, maar ook in technische revoluties. Zo zijn veel hedendaagse productietechnieken in de keuken, zoals de ontsteking en ontbranding van het fornuis, overgenomen uit de auto-industrie en daar plukt zelfs het milieu de vruchten van.

DroomkeukensWanneer Nederlanders hun liefde voor de Italiaanse keuken prediken, blijken de smaken voor de stijl te verschillen. Dromend van Italië zien we bij voorkeur een volslanke, oudere dame met bloemetjesschort in pannen roeren. Lachend tilt ze haar deksels, onderwijl de pottenkijker iets dichterbij wenkend. We sluiten de ogen, halen onze neus op en ervaren de heerlijkste sauslucht die je je maar kunt voorstellen. Om over de visschotel in de oven nog maar te zwijgen. Cliché misschien, maar dat kleine toverkeukentje op het Italiaanse platteland staat voor het gedroomde grote genieten in ons geliefde vakantieland.Hoe anders is de Italiaanse keuken die we zoeken op de woonboulevard, gewoon weer in Nederland. Daar staat stijlvol Italiaans koken voor design met veel rvs, acht pitten, drie ovens, strakke afwerking, chromen

Amore

per l’Italia De liefde voor Italië

H

Valcucine: stijlvol én duurzaam

Bertazzoni maakt keukens voor koks

kranen met keramisch binnenwerk en ruimte. Vooral ruimte.Ook in deze beschrijving hebben we de realiteit een beetje glans gegeven, maar de praktijk leert dat beide keukens het etiket Made in Italy waardig zijn. Vergelijk het maar met de villabewoner die iedere zomer de romantiek van de kampeertent opzoekt. Het zijn twee werelden die heel goed samengaan, want we willen met smaak stijlvol Italiaans koken.

De Ola 20 van Snaidero, ontworpen door 'auto-ontwerper' Pininfarina

Links: een klassieker. De Alessi waterkoker Il Conico, ontworpen door Aldo Rossi


De keuken van vandaag is al lang niet meer alleen bedoeld om te koken. Er wordt geleefd in de keuken, want terwijl potten en pannen pruttelen, schuiven de gasten rond de bar of de tafel. Multimediale toepassingen zijn dan ook niet meer weg te denken uit de moderne keuken; voor het laatste nieuws, een handig recept of lekkere muziek. Daarnaast maken ook Italiaanse keukenproducenten steeds meer gebruik van de led-mogelijkheden. LineaQuattro bijvoorbeeld. Met sfeervolle of juist felle kleuren rond de bar of de kastjes, krijgt de keuken een unieke en afwisselende uitstraling. Er mag zelfs gedanst worden!

Voor meer informatie: lineaquattro.com

Lineaquattro met trendy ledverlichting

Light koken

Klassieker: de Alessi citruspers, ontworpen door Philippe Starck

Voor de nieuwe Imperatore van Boretti werden de ontwerpers van Italdesign Giugiaro ingeschakeld. Daarmee heeft het luxe keukenmerk zich een extra luxe verworven. Italdesign in Turijn geldt als één van de beste industriële ontwerpstudio’s ter wereld en is vooral bekend van haar ontwerpen voor Volkswagen, Lamborghini en Trenitalia. Wees gerust; met de nieuwe Imperatore haalt u geen brullende paardenkrachten in huis, maar een stijlvol paradepaardje in uw keuken. De samenwerking tussen Boretti en Italdesign Giugiaro resulteerde in een overtreffende trap van luxe; de hoogste kwaliteit, Italiaans design en veel liefde voor de afwerking. Kortom: een keuken zonder compromissen, waarbij niets aan het toeval is overgelaten.Op de website boretti.nl leest u overigens ook meer over het nieuwe Boretti fornuis met oven én magnetron!

De Italiaanse auto-designer Giorgetto Giugiaro ontwierp voor Boretti de Imperatore lijn

Vrrroemmm van Boretti

tussen de beurs van Milaan en die in Keulen. Een wereld van verschil, echt waar. Eerlijk is eerlijk, de Italianen willen nog wel eens slordig zijn in de service. Bij het naleveren van kleine onderdelen zijn ze vaak de snelste niet en dat wordt in Noord-Europa wat minder geaccepteerd. De hele kwaliteitscirkel moet kloppen, zeg ik altijd. Bovendien moeten de

Italianen gaan beseffen dat tijden veranderen. Ook de keukenfabrieken maken zware tijden door en het zal nooit meer zo worden als voorheen. Ik denk dat we over een paar jaar in Nederland nog maar een paar grote showrooms van topmerken over hebben, waar het nieuwste van het nieuwste staat en waar de verkoper veel meer een specialist is geworden. Ik weet zeker dat Nederlanders er wel een ritje voor over hebben om een goeie

keuken te zien en te bestellen.De nieuwste trends op keukengebied zijn de huiselijke keukens, soms zelfs in boerenstijl. Het minimalisme is voorbij en we kiezen liever voor hout en natuursteen, waarin trouwens prachtige combinaties te koop zijn. Ik zag in Milaan ook wat keukens over de top gaan met teveel materialen. Daar is ongetwijfeld ook een publiek voor, maar je kunt overdrijven.”

et is algemeen bekend dat Italiaanse vormgeving

staat voor gevoel en warmte. Italianen weten sfeer te brengen in het interieur, dus over dat handelsmerk kan ik kort zijn. Toch zal het niet lukken om alleen met die warme uitstraling een keuken te verkopen. Het is een fabel dat Italië-liefhebbers in Nederland alleen op de buitenkant letten bij de aankoop van hun keuken. Daar zijn we, ondanks die passie, te nuchter voor. Datzelfde geldt voor auto’s, want als het onder de motorkap niet in orde is, lopen we naar een andere dealer. Wat dat betreft hebben de Italianen wel een vooroordeel moeten wegpoetsen. De keukens zijn van buiten prachtig en van binnen niet minder. De techniek is van een geweldige kwaliteit en daarom sluiten de Italiaanse keukens ook volledig aan bij het hoge segment. Wanneer je kijkt naar een sterk concurrerend land als Duitsland, zie je verschillen. De Duitsers richten zich ook op het middensegment en gebruiken over het algemeen robuuste materialen. Het heeft minder warmte in de uitstraling. Dat heeft met het karakter te maken: zo maakt de Duitser eerst een goede motor voor de afzuigkap en gaat hij daarna op zoek naar de kap, terwijl de Italiaan een prachtige kap combineert met een goede motor. In die volgorde dus. Een goed voorbeeld om dat te onderstrepen is het verschil

DE KRACHT VAN HET ITALIANISME

“H

oor de oorsprong van deze ‘keukenkunst’ moeten we terug naar de jaren 20 van de

vorige eeuw toen Giovanni Alessi Anghini in zijn metaalbedrijf in Omegna het licht zag. Samen met een vriend besloot hij eigen producten te ontwerpen van koper en nikkel. Niet perse voor de

keuken, maar nadat Giovanni in contact was gekomen met een klagende kok, kwamen

potten en pannen uit de fabriek. Het was eigenlijk geen verrassing, want ook zijn grootvader was thuis in de koffiepotjes. De beroemde achthoekige Bialetti is

daarvan het beste bewijs. Van dit aluminium espressopotje zijn in de loop der jaren miljoenen

verkocht. Daarin zag Giovanni geen toekomst. Hij wilde unieke ontwerpen maken met een kleine oplage.

Wanneer de fabriek eenmaal verhuisd is naar Crusinallo, aan de voet van de Alpen,

komt het bedrijf in handen van de zoons Carlo en Ettore. De laatste weet beroemde ontwerpers binnen te

halen voor nieuwe voorwerpen, maar breidt de collectie ook uit met horloges

en badkameraccessoires. Het geeft Alessi vleugels en het bedrijf weet na de oorlog in de hele wereld voet aan de keukenvloer te krijgen. Vooral de ontwerpen van Aldo Rossi en Philippe Starck gaan als zoete broodjes. De minimale oplage, zoals pappa wilde, wordt door zijn nazaten losgelaten.

Anno 2012 zwaait Alberto Alessi, de derde generatie, de scepter over de bijzondere broedplaats en de

vierde generatie is in aantocht. Aan de visie van zijn grootvader heeft Alberto

AlessiVarenna, Valcucine, Boretti, Smeg, Guzzini, Tinello; het zijn klinkende namen in de keuken, maar er is er één die in geen keuken ontbreekt: Alessi. Van suikerpot tot fluitketel, bij dit designhuis zagen ze in alle keukengereedschap een uitdaging. Daarbij moesten de artistieke en functionele waarden niet voor elkaar onder doen.

niets veranderd, want ook onder zijn leiding blijft Alessi grenzen opzoeken. Vaak met succes, soms nog even niet. Zo staat in het Alessi Museum, naast de fabriek, een aantal prototypen van producten die de winkel noch de keuken hebben gehaald. Succesnummers van Alessi daarentegen zijn zelfs in Nederlandse musea te vinden, zoals het Groninger Museum en – na heropening – het Stedelijk Museum in Amsterdam.

Anna G kurkentrekker, ontworpen door Zamack

Alessi verwierf in 1994 veel bekendheid door de ontwerpen van Philips keukenproducten

De Italiaanse keuken is van la Mamma, zoals gezegd, maar dat geldt niet alleen voor de kokerij. Olga Kuiper kent de markt als geen ander. Zij verdiepte zich in de smaak, de kunst en de stijl van de Italiaanse keukenmakers en helpt Nederlandse koks aan hun ideale maatje(s).

Parrot flesopener

Max le Chinois vaas, door Philippe Starck

V


Dorpsstraat 35

Nootdorp

015 310 15 69

keukenstudiopaul.nl

Dé Italiaanse keukenspecialist van Nederland!

Il Giornale ook Il Giornale ook in uw winkel, in uw winkel, webshop of op webshop of op uw evenement?uw evenement?

[email protected]@ilgiornale.nl

Italië is al hét designland van de wereld, met Milaan als design-hoofdstad, maar een week per jaar, tijdens de Salone Internazionale del Mobile maakt deze stad deze titel in de overtreffende trap waar. We willen maar zeggen: houdt u van design, zorg er dan voor dat je medio mei in Milaan bent.

e Salone is een meubelbeurs, maar nog veel meer dan dat. Natuurlijk, je kunt naar het beurscomplex gaan en daar de

laatste designtrends bekijken, maar het leukste en belangrijkste deel van de Salone speelt zich af in de stad zelf.Verspreid door het centrum vind je de allerhipste, meest trendy winkels. Mode, meubels, architectuur, alles komt aan bod. Winkels werken hierbij nauw samen met de wereldwijde top op het gebied van design.Kolkend middelpunt is de Via Tortona, of eigenlijk Zona Tortona. Meer dan 1500 exposanten met design-groepen, pop-up stores, straatshows en exposities strijken hier dan neer. Je vindt hier de laatste ontwerpen van internationale grootheden, waaronder ook Nederlandse namen als Marcel Wanders en Piet-Jan van den Kommer, maar ook exposities, bijvoorbeeld over de keuken van de toekomst, Design Village, de designbibliotheek en ga zo maar door. Eigenlijk is het onmogelijk om

zelfs maar een fractie te beschrijven van wat hier allemaal te zien is. Je moet het meemaken.De restaurants en cafés puilen uit, speciaal voor deze week worden er aparte tenten in de straat neergezet waar je een prosecco, een heerlijk broodje parmaham en tal van andere lekkernijen kunt scoren, want al dat lopen maakt hongerig en dorstig.

Onder de aanwezigen bevinden zich ook veel toeristen die hier sfeer komen proeven. Als je hier een tijdje rond hebt gelopen, word je vanzelf wel een liefhebber van design!En wie jong en mooi is loopt kans op straat een uitnodiging in de hand gedrukt te krijgen voor een van de vele feesten die tijdens dergelijke evenementen iedere avond in Milaan worden gehouden. Er wordt bijzonder weinig geslapen tijdens de Salone...Nu we het toch over slapen hebben: reken op fikse hotelprijzen. Als je al een kamer kunt krijgen, want de hotels raken al snel volgeboekt. Ze kunnen daarom exorbitante bedragen vragen, 2000 euro voor drie nachten in een piepklein kamertje is heel normaal. Velen wijken dan ook uit naar plaatsen buiten de stad en rijden iedere dag een uurtje op en neer. Vroeg reserveren is verstandig. Tim de Vogel

In 2013 is de Salone Internazionale del Mobile van 9 tot en met 14 april. Meer informatie op http://www.cosmit.it

Via Tortona, bruisend middelpunt in design-kapitaal Milaan

D

De Sarista van DouweIn de smakelijke en stijlvolle Italiaanse keuken mag een goeie espressomachine niet ontbreken. De keuze daarin is echter enorm, waarbij de prijzen variëren van een paar honderd euro tot een paar duizend. Nu uit de verkoopcijfers is gebleken dat Nederlanders steeds meer geld over hebben voor een goede kop koffie en de zogenoemde ‘slobberbak’ lijkt uitgestorven, vertonen ook steeds meer Nederlandse bedrijven Italiaanse trekjes. Neem DE. Douwe Egberts heeft – samen met Philips – na elf jaar een opvolger gevonden voor het succesnummer Senseo: de Senseo Sarista. Deze machine maalt dus zelf de bonen en maakt dit najaar zijn entree. Oké, de Sarista is weliswaar nog geen echte Barista, maar Douwe is op de goeie (Italiaanse) weg.

Authentiek Italiaans design in koffie: de Bialetti Moka wordt nog steeds over de hele wereld gebruikt

Alessi koffiekan geïnspireerd door de klassieke Bialetti Moka

Koffie zetten Italiaanse stijl


IL POMODORO, oogsten, feesten, rassen en nog meer...

Pomodori zeggen de Italianen. In Nederland noemen we ze

gekscherend Potverdorie, omdat de tomaten van hier eigenlijk

nooit zo lekker smaken als die van daar. En dat is balen.

Il Giornale trok naar Campania, waar ze de ‘gouden appel’ tot

kunst hebben verheven en waar in de nazomer de vlag wordt

gehesen; groen, wit en pomodori-rood.

et is eigenlijk ondenkbaar voor een Napolitaan: een keuken waar geen gebruik wordt gemaakt van tomaten. Il Pomodoro is

een onmisbaar onderdeel van de zuidelijke keuken van Italië, maar inmiddels ook van veel andere keukens en voor ons thuis. Maar hoe zit het eigenlijk precies met deze heilige rode groente? Waar komt ‘ie vandaan en wat kunnen we er allemaal mee?De tomatenplant heeft zijn wortels in Chili, Perú en Ecuador, waar ze, door het uitzonderlijk warme klimaat, het hele jaar vruchten geeft. Rond 1700 kwam de tomaat naar Italië, als cadeau van de koning van Perú, maar hier is, ondanks het mediterrane klimaat, de productie gelimiteerd aan de maand augustus. Bovendien werd de groente eeuwenlang niet opgemerkt. De teelt en oogst hebben in de vorige eeuw daarentegen reuzensprongen gemaakt, maar toch is Italië niet de grootste producent ter wereld. De Verenigde Staten (ruim tien miljoen ton per jaar) en Rusland komen veel hoger uit. Toch waren het de Italianen die de pomodoro internationaal op de (menu)kaart zetten. Aan wie denk je anders bij de geur van die heerlijke saus? Wist je trouwens dat de Salsa di Pomodori al 250 jaar staat te pruttelen, terwijl de bekende Italiaanse chef Artusi het pas in 1891 daadwerkelijk op papier zette?!

Topdrukte in augustusDeskundigen zijn het er over eens: de aller-lekkerste tomaten komen uit het gebied tussen het noorden van Rome en Salerno, net onder Napels. Het microklimaat is hier ideaal met veel zon, voldoende vocht en een grondsoort die de betere smaak bevordert. Het ‘rode goud’ zeggen ze hier dan ook. Maar blinkend goud heeft ook nadelen, want deze tomaten worden al lang niet meer uitsluitend geproduceerd voor de eigen regio. De Italiaanse keuken is een wereldwijd goed geworden en ook de tomaat is tegenwoordig van ons allemaal, waardoor de vraag enorm is gestegen. Toch houden ze in Campania en Latium vast aan die ene productiemaand.Van China tot Amerika en van Zuid Afrika tot IJsland; waar je ook komt tref je de Italiaanse keuken. In restaurants, supermarkten en natuurlijk bij de Chinezen en IJslanders thuis. Een wonderbaarlijk feit. Topdrukte dus in augustus, als de Campanese tomaatfabrieken op volle toeren draaien. En vergeet daarbij ook het gebruik van zongedroogde tomaten niet! Vroeger was het noodzaak wegens een gebrek aan conserveringsmiddelen, maar tegenwoordig is de zongedroogde tomaat een wereldwijde delicatesse.

Ingeblikte fabelsOns bezoek aan de oogstfeesten in Campania was een feest voor alle zintuigen. Echt alles ruikt en smaakt er deze dagen naar tomaten; op het land, in de fabriek en aan tafel. Buitengewoon indrukwekkend zijn de kolossale opslaghuizen, waar alle tomaten in blik even tot rust komen. Hier wordt in een paar weken tijd een voorraad neergezet waar de hele wereld het een jaar mee moet doen! Het is daar waar, voor toeristen als wij, feiten en fabels worden gescheiden. Er bestaan namelijk veel misverstanden over het verschil tussen verse en ingeblikte tomaten.

Uiteraard krijg je een tomaat niet verser dan vers. Zo van de struik ruikt en smaakt de rauwe tomaat subliem! Maar de bliktomaat doet daar nauwelijks voor onder. En dat is fijn, want het liefst eten we de

Italiaanse tomaten ook na augustus. De producenten doen er alles aan om in het blik dan ook dezelfde geur, smaak en een klein beetje zon te stoppen. Op die manier kunnen wij straks in februari – of de Chinezen in april – dezelfde zomerbeleving ervaren als de Campanesi in augustus.

OogstfeestZoals geschreven, onze ‘pomo-excursie’ is alles-behalve een zware taak. We trekken langs velden en fabrieken, en genieten in de avonduren van de prachtige sagre in de dorpen. Nee, hier gaat het niet alleen om eten en drinken, maar ook om de traditie. Verschillende heiligen worden geëerd, uit dank

voor de goede oogst. Daar horen processies bij en vuurwerk, maar ook muziek op de pleinen en heel veel tomaten. In San Marzano bijvoorbeeld, de stad die ook zijn naam heeft gegeven aan de beroemdste (en lekkerste) tomatensoort om te conserveren. Maar ook in Striano bij Napels en Angri in de buurt van Salerno was het pomodori in de gloria.

Wat de dorpen en dorpelingen gemeen hebben is de enorme trots. Er moet in deze regio erg hard worden gewerkt voor een belegde boterham, maar dan doen ze dan ook met 200% inzet. Ze voelen zich verantwoordelijk voor een traditie, die door ouders en (over)grootouders in gang werd gezet. De tomatenwerkers waken wat dat betreft over het cultuurgoed en dat is ze veel waard. Wanneer ze vervolgens merken dat er Nederlandse journalisten aan tafel zitten, wordt het glas nog eens geheven. Er volgen plagerijtjes over Nederlandse tomaten en onze Goudse kaas, maar dan komt ook een andere nieuwsgierige toerist ter sprake: Jamie Oliver. De Brits tv-kok was tijdens zijn bezoek aan deze streek geschokt dat Italianen tomaten uit blik gebruikten. Zijn ogen vielen uit hun kassen toen de nonna’s uit deze streek blikken opentrokken voor hun tomatengerecht. Maar eenmaal geproefd was ook Oliver overtuigd en nog altijd krijgen de ingeblikte pomodori uit Campania een uitroepteken in zijn kookboeken. Ook Il Giornale blijft daarbij niet achter!!!

Op zoek naar de lekkerste tomaten uit Italië, raak je bij veel supermarkten in Nederland snel verdwaald. Het rode aanbod is breed, maar wat maakt nou het verschil? Proeven is er in de winkel al helemaal niet bij, in tegenstelling tot Italië. Daarnaast geeft de benaming ‘pomodori tomaat’ boven de kist ook te denken. Het is een term die ook op menukaarten nog wel eens voorkomt, overigens. Foei! Dan maar vertrouwen op het advies van de attente specialist. Vleestomaten zijn over het algemeen lichtzoet en lekker om te grillen of te vullen, de roma is volzoet en geschikt voor soep en saus, cherry’s zijn knapperig zoet en lekker als borrelhapje, terwijl de ietwat kruidige tasty tom het goed doet in salades. Trostomaten worden in Nederland tegenwoordig het meest verkocht, maar die zijn dan ook het meest veelzijdig.Wanneer u in Italië op zoek bent naar een tomaat van uw smaak en u bent de taal niet machtig, dan kunt u wellicht een voorproefje krijgen. Doen! Bedenk

H

wel: het aanbod is overweldigend, dus daarom op deze plaats nog een kleine handreiking:Een soort die steeds populairder wordt is de Cuore di Bue, oftewel ossenhart. Hij is vlezig, smaakvol en op z’n best aan tafel als salade. Universeel inzetbaar is de Perino, die zowel rauw als verwerkt in warme gerechten wordt gegeten, terwijl de Grappolo, Pachieno en Ciliegino vooral gewild zijn voor de Insalata Caprese. Erg populair is de San Marzano, want die maken met hun stevige vruchtvlees en zoete smaak de beste saus. Ingeblikt moet u vooral letten op de vermelding DOP op het etiket. En dan zijn er nog die lokale varianten met een beperkte en tijdelijke oogst, zoals de Costoluto Fiorentino, de Canestrino of de Tondo Sardo van Sardinië. Kortom: lekker eten begint met ontdekken en proeven, proeven, proeven.

Soorten en (to)maten

Uit de kluiten gewassen Ossehart

Exclusief (en vers) vanuit Campania La Forza delle tradizioni

De kracht van de traditie

De oogsttijd betekent vooral: hard werken

Grappolo

Ciliegino

Het D.O.P logo dat de herkomst garandeert

Costoluto Fiorentino

Canestrino

San Marzano Cuore du bue Mini Perino

Pomodorino del Piennolo del Vesuvio


Jarenlang lieten ze zichzelf verwennen en deden ze AD-lezers verlangen, de Dames Reiziger. Anoniem en geheel onafhankelijk bezochten ze kleine en grote restaurants; sommige verscholen in het ommeland, andere door Michelin bekroond in het hartje van de stad. En altijd kritisch op sfeer, kwaliteit en prijs. Nu aan de culinaire tafeltoer een einde is gekomen, hebben de dames de balans opgemaakt en haalt restaurant Intenzo in Hengelo de top 5.

Lasagne favorietBloemkool, stamppot en de gehaktbal; ze zullen nooit uit de Hollandse keuken verdwijnen, maar ze hebben in de afgelopen eeuw wel veel concurrentie gekregen. Het is tegenwoordig een kleine moeite om ook Italiaans, Spaans, Mexicaans of Chinees te dineren. Heel gemakkelijk uit een doosje of in een paar minuten bezorgd of afgehaald. Il Giornale hecht aan de slow food tradities, maar moet ook bekennen af en toe te zwichten voor fast en minder traditioneel. Hoe dan ook, in de top 10 van internationale gerechten doet Italië dit jaar goede zaken. De Lasagne Bolognese staat bij de Nederlanders op nummer 1, gevolgd door de Japanse Teriyaki en Kip Madras uit India. (bron: Culinair.net)

De Nederlandse reddingsoperatie voor de Parmigiano Reggiano krijgt dit najaar waarschijnlijk een vervolg. De actie ‘Red een Kaas’ kwam eind mei spontaan op gang, nadat Samuel Sanders en Raymond Janssen beelden hadden gezien van de aardbeving in de regio Emilia-Romagna. Veel kaasboeren bleken getroffen en daarmee dreigde de gft-container voor hun beschadigde kazen. Meer dan 600.000 van deze beroemde tonnetjes zouden vernietigd worden. Sanders en Janssen, liefhebbers van de Italiaanse

m de echte Italiaanse keuken te proeven hoef je niet perse naar Italië. Italiaanse restaurants (en restaurants die zich

zo noemen) zijn er weliswaar genoeg, maar vele hebben zich aangepast aan de Hollandse voorkeuren en gebruiken. Een aantal restaurants doet gelukkig geen concessies aan smaak en traditie. De beste van deze selecte groep zijn genomineerd voor het Italië Magazine Restaurant van het Jaar. Vorig jaar werd de verkiezing met succes voor het eerst georganiseerd. Incanto uit Amsterdam was toen de winnaar.

Na veel tips van italiëliefhebbers, restaurateurs en uiteraard na veel proeven kwam de jury tot een nieuwe lijst van tien genomineerden. Vond Il Giornale de genomineerden vorig jaar wel erg op de Randstad geconcentreerd, dit keer zijn we blij met genomineerden uit alle hoeken van het land.

De genomineerden in willekeurige volgorde:• Quattro Gatti, Amsterdam• Pianeta Terra, Amsterdam• Segugio, Amsterdam• Cucina Italiana, Deventer• perBacco, Heerenveen• Zilli, Arnhem• Mediterraneo, Maastricht• Sapori d’Italia, Den Haag• A Proposito, Rotterdam• Ortica, Best

Nominaties beste Italiaans restaurant van Nederland 2012

O

Ze smelten de kazen NIET

Intens hoogtepunt voor Dames ReizigerIntenzo is het ‘huis’ van de geboren Siciliaan Enzo di Prima. Hij heeft, volgens de Dames Reiziger, in de aller-saaiste winkelstraat van Nederland een oase gecreëerd. Ze schreven letterlijk: “We komen terecht in een onvervalst stukje Italië: een volledig ommuurd terras dat helemaal overdekt is door de bladeren van een reusachtige plataan, romantisch verlicht door kaarsen en kleine lampjes, en ingericht met zorgvuldig gedekte tafels. Hengelo is heel ver weg…”

keuken, bedachten zich geen moment en zetten een hulpactie op via de (social) media. Zo wisten ze al snel 12.000 kilo kaasbrokken aan Nederlandse liefhebbers te slijten, wat vorige maand leidde tot een klein parmezaans feestje tijdens de Landgoedfair in Beesd. Over het vervolg van hun actie vindt u meer informatie op de site www.redeenkaas.nl.

De liefde voor Italiaans koken kan heel ver gaan. 817 kilometer om precies te zijn in het geval van Walter Muis uit Hilversum. Hij keek de kookkunsten af in Piemonte en wilde die ervaring verwerken in zijn eigen restaurant Da Familia. Niets dan hulde voor dit soort gepassioneerde avonturiers en complimenten voor het sfeervolle familiebedrijf aan de Kerkbrink. Immers,

Bijna echt Italiaans etenhet Italiaanse koken is van iedereen. Of toch niet? Net als bij veel andere semi-Italiaanse restaurants ontdekte Il Giornale bij de familie Muis diverse culinaire en taalkundige schoonheidsfouten op de kaart. Zelfs de naam van het restaurant krijgt een onvoldoende van de Taalpolitie. Die slordigheden schieten veel echte Italianen in het verkeerde keelgat en zijn derhalve geen reclame voor authenticiteit. Daarom luidt ons advies aan de chef: breidt de Familia uit met een Italiaanse schoonzoon, maar dan wel een echte! Heeft u zelf ook van die verrassende (positieve of negatieve) Italiaanse ervaringen in Nederland, deel het met ons en uw medelezers [email protected].

Horeca Italiana Benelux Restaurantlijst

Accademia Italiana della Cucina Restaurantlijst

IT AA LC IE AR N

O A

H

BE XN UE L

Ristorante Porto Cervo Grote Markt 3 ALMERE 036 5300723Caffé Toscanini Lindengracht 75 AMSTERDAM 020 6232813Incanto Amstel 2 AMSTERDAM 020 4233681L’Ozio Ferdinand Bolstraat 26 AMSTERDAM 06 41531194La Storia della Vita Weteringschans 171 AMSTERDAM 020 6234251Pianeta Terra Beulingstraat 7 AMSTERDAM 020 6261912Quattro Gatti Hartenstraat 3 AMSTERDAM 020 4214585Roberto’s (Hilton Hotel) Apollolaan 138 AMSTERDAM 020 4214585Segugio Utrechtsestraat 96 AMSTERDAM 020 4214585Sogno Stadhouderskade 7 AMSTERDAM 020 5898870Zilli Caffé Trattoria Bar Marienburgstraat 1 ARNHEM 026 4420288Vino & Cucina Parkstraat 37 DEN HAAG 070 3605939Ristorante Il Mulino Heereweg 192 LISSE 0252 625420 Ristorante Sardegna Oudegracht 161 UTRECHT 030 2311590

Ristorante Il Trionfo Rubenplein 580 KNOKKE-BELGIË 003250604080Ristorante Pizzeria La Ruota Kanadeeskee 3 AKKRUM 0566 652765Brava Casa Ristorante Sluis 10 ALMERE HAVEN 036 5349477Delic./tr. Feduzzi Mercato Italiano Scheldestraat 63 AMSTERDAM 020 6646365Ristorante Pizzeria 4 Mori Groningerstraat 57a ASSEN 0592 317164Pizzeria & Catering San Marco Huyterstraat 4-6 DELFT 015 2136442Ristorante Pizzeria Stromboli Markt 6 - 8 DELFT 015 2134807Delicatesse & traiteur Il Tartufo Minderbroerstraat 2 DELFT 015 2143577Ristorante Da Enzo Marchese Aert van der Goesstraat 43 DEN HAAG 070 3541251Trattoria Da Sebastiano Javastraat 138 A DEN HAAG 070 3455291Ristorante Cucina Italiana Grote Poot 1 DEVENTER 0570 615900Giacomo’s Cucina Casalinga Markt 11a DOESBURG Ristorante Sole d’Italia Molenstraat 110 EDE 0318 611650Ristorante Da Nello Stratumsedijk 23 A EINDHOVEN 040 2135757Ristorante L’ Italiano Smidsstraat 1 ELST GLD 0481 378268Ristorante Da Enzo Kettingstraat 2 EMMELOORD 0527 614000Ristorante Pizzeria Da Nando Valkenburgerweg 21 HEERLEN 045 5742424Ristorante La Dolce Vita Munnikenhof 14 HEINO 0572 394946Ristorante Pizzeria Italia Markstraat 15a HENGELO 074 2422431Ristorante Pizzeria Porto Maurizio Dorpsstraat 89-91 HORN 0475 581846Ristorante Pizzeria La Rondine Meteriksweg 84 HORST 077 3989089Ristorante Da Claudio Markt 4 HUISSEN 026 3258879Ristorante Pizzeria L’ Elefante Bianco Naarderstraat 15 LAREN 035 5313467Trattoria Panini Kanaalstraat 31 LISSE 0252 416091Ristorante Il Giardino O.L. Vrouweplein 15 MAASTRICHT 043 3256229Ristorante Italiana Il Campanile Taets van Amerongenstraat 9 MARKELO 0547 363297Ristorante Isola Sarda Vlasmarkt 17 - 19 MIDDELBURG 0118 634100Catering Da Angelo Food Keizershof 29 MOLENHOEK 024 3573623La Padella Daalseweg 31 NIJMEGEN 024 3239793Mamma Leone Mulderstraat 21 STEGGERDA Ristorante Il Calatino Piusplein 74 TILBURG 013 5424248Ristorante Pizzeria Mama Mia Torenstraat 8 VAASSEN 0578 574344Ristorante Pizzeria Da Gigi PatrimoniumLaan 36 VEENENDAAL 0318 512140Koffiecentrale.nl Rudolf Dieselweg 36 VENLO 0773 200774Cucina Excellent Van Gaesbekerstraat 73 VOORBURG 06 53903815Tutti a Tavola Herenstraat 12 VOORHOUT 0252 232301Pronto Pizza Sint Jansplein 5 WAALWIJK 041 6332838Pizzeria Ciao Italia Achiergracht 5a WEESP 0294 481311Ristorante Pizzeria Gepetto Oldambtplein 5 WINSCHOTEN 0597 417070Ristorante Sapori Stationsweg 10 ZUIDLAREN 050 4095622A Bella Vita Forelkolk 134 ZWOLLE 038 4654454

RestaurantlijstOspitalita Italiana

Artusi Utrechtseweg 261 OOSTERBEEK 026 3396372Bellini Nederhoven 17 AMSTERDAM 020 6448390 Brancatelli Boompjes 264 ROTTERDAM 010 4114151 Casa Caroni Jagerstraat 8 DEN HAAG 070 3460370 Casa da Toni Prinsesstraat 22 DEN HAAG 070 3643097 Da Braccini Egentesselaan 24a DEN HAAG 070 3634606 Dantica Reguliersdwarsstraat 80 AMSTERDAM 020 6233862 Dolce Vita Piet Heinstraat 3a GOES 011 3221339 Due Tonino Goudsesingel 67 ROTTERDAM 010 4331063 Fiorini Heereweg 487 LISSE 020 211550 Galleria Gevers Deynootplein 105 SCHEVENINGEN 070 3521156 Galleria Boulevard Strandweg 51/53 SCHEVENINGEN 070 3555006 Genova Leidsewallen 36 ZOETERMEER 079 3165419 Gran Sasso Herenstraat 69 RIJSWIJK 070 3994120Il Campanile Taets van Amerongenstr 9 MARKELO 0547 363297 Impero Romano Kazernestraat 146 DEN HAAG 070 3646082Marea Henri Dunantlaan 82/84 RIJSWIJK 070 3937109Mario Neck 15 WIJDEWORMER 029 4203949 Mediterraneo Rechtstraat 73 MAASTRICHT 043 3255037Moreno Voorstraat 215 DORDRECHT 078 6149904 Napoli Houtplein 1 HAARLEM 023 5324419 Nino Vlaszak, 2 BREDA 076 5227955 Porto Pino Haven 40 LEIDEN 071 5219505 Quattro Gatti Hartenstraat 3 AMSTERDAM 020 4214585 Roberto’s (Hilton Hotel) Apollolaan 138 AMSTERDAM 020 7106025 Rusticana Bakkerstraat 58 ARNHEM 026 3515607 Sa Lolla Molenstraat, 6 WAGENINGEN 031 7412611San Giorgio Krommestraat 441 AMERSFOORT 033 4615685Sapori d’Italia Javastraat 7 DEN HAAG 070 3622092 Sardegna Oudegracht 161 A/D Werf UTRECHT 030 2311590 Taormina Stuyvesantstraat 33 DEN HAAG 070 3351109 Vino e Cucina Parkstraat 37 DEN HAAG 070 3605939 Zio Ciro Toussaintkade 8 DEN HAAG 070/3650443

Restaurant Intenzo

De winnaar wordt deze maand bekend gemaakt. Bekijk op onze site ook de beste Italiaanse restaurants volgens het blad Lekker. Scan de code en ga direct naar onze mobiele site.


De herfst is in Italië misschien wel de mooiste culinaire tijd van het

jaar. Tal van lekkernijen worden in deze periode geoogst en vers in

heerlijke gerechten verwerkt.

e erfenis van de warme zomerzon verschijnt in het najaar op tafel. Perfecte groenten, intens lekkere vruchten en

supervers. Gezonder kan bijna niet. Koken in de nazomer is als nagenieten van een mooie vakantie. Je haalt de beste herinneringen op en serveert ze op het bord. Het bord dat ook er

ook nog eens fraai uit ziet. De eerste herfstkleuren aan de bomen brengen niet alleen meer kleur in de natuur maar ook aan tafel. Ik wens u weer veel plezier met deze echte Italiaanse herfstgerechten. Meer heerlijke recepten kunt u lezen in het septembernummer van La Cucina Italiana. Aris SpadaOrganisator Italië Evenement

D

L’amore per la cucina é passionale e costante come la cotta che si vive per la prima voltasolo che si ripete nella suo poetica gestualità.Liefde voor de keuken is passioneel en constantzoals de kalverliefde die je voor het eerst beleefteen die wordt herhaald in zijn poëtische gebaren.

La Cucina dell’autunno, a Tavola con Aris

��NAZOMERRECEPTEN

Pasta met gekruide broccoli op p. 26

De perfect gebraden kip

NIEUWNu nog meer Italië

CUC I NAI TAL I ANALA

S i n d s 1 9 2 9 h é t m a a n d b l a d o v e r d e I t a l i a a n s e k e u k e n

september 2012 • € 5,99www.cucinait.nl

LA

CU

CIN

A ITA

LIA

NA

numm

er 9 • september 2012

Italiaanse wijncolumn

RAVIOLI�&�TORTELLINI�zelf maken

Interview met Giorgio Locatelli

ww

w.cucinait.nl

8 710966 411124

0 1 2 0 9BP

ciNL1209_001000_cover_ok.indd 1

31-08-12 11:46

Groentesoep met stracciatella

Tonijntartaar met appelTartare di tonno alle meleRecept Aris Spada

Ingrediënten voor 4 personen

Bereidingstijd ca 30 minuten. 70 gr verse tonijn p.p. in heel kleine blokjes gesneden. Ieder van de 4 personen: sap van 1/4 citroenca1/2 fijngesneden Granny Smith appelenkele takjes fijngesneden bieslook1/2 fijngesneden ansjovisfiletenkele kappertjes2 halfgedroogde tomaatjesvers gemalen zwarte peperbeetje zout naar smaak1/2 fijngesneden sjalotje1 klein lepeltje olijfolie.

Nadat de tonijn in kleine stukjes gesneden is, op smaak brengen met de peper en het citroensap en circa 10 minuten laten intrekken in de koelkast. Inmiddels zorgen we dat de andere ingrediënten fijngesneden worden en de borden afgegarneerd zijn met wat rucola en garnituur naar eigen fantasie. Tonijn uit de koeling halen en de ingrediënten toevoegen en mengen. Verdelen in een mooie ronde vorm op de borden. Eventueel serveren met warme croutons.

Groentesoep met stracciatellaMinestra di verdure con stracciatellaRecept La Cucina Italiana

Ingrediënten voor 8 personen Bereidingstijd: ca. 1 uur en 20 min.

Soep: 150 g wortel150 g bleekselderij150 g pompoenvruchtvlees150 g bruine bonen uit pot, uitgelekt150 g ui150 g aardappels50 g snijbietextravergine olijfoliezoutpeperkorrels

Stracciatella*: 3 eierengeraspte pecorinopeterseliezout

Soep: snijd de ui in ringen en de wortel, de bleekselderij, de pompoen en de aardappels in blokjes. Fruit de ui ca. 2 minuten in 2 el olie in een grote pan. Voeg de groenteblokjes toe en fruit ze 2-3 minuten mee. Voeg 2 l water toe. Doe een deksel op de pan en laat het geheel ca. 40 minuten koken. Voeg de bonen toe en laat het geheel nog ca. 10 minuten koken zonder deksel op de pan. Stracciatella: kluts de eieren in een kom met 3 flinke el pecorino, een snufje zout en een klein beetje fijngehakte peterselie. Voeg de snijbiet en geleidelijk het eimengsel toe aan de soep en roer het geheel goed door. Breng de soep op smaak met zout en zet het vuur uit. Laat de soep ca. 10 minuten rusten. Schenk de soep in diepe borden en serveer hem met fijngehakte peterselie en wat versgemalen peper.

Tip: De soep kan van tevoren gemaakt worden. Maak de soep bijvoorbeeld ’s morgens en bewaar hem afgedekt in de koelkast voor ’s avonds. Voeg de snijbiet en de stracciatella pas op het laatste moment toe. Breng eerst de soep aan de kook, voeg dan de snijbiet en de stracciatella toe en serveer.

*Stracciatella verwijst naar het kaas-eimengsel dat in gestolde brokjes in de soep zit. Straccio betekent in stukjes gescheurde stof. Het verkleinwoord stracciatella staat in Nederland voornamelijk bekend om het ijs, maar het kan dus veel breder worden gebruikt.

Wildzwijnpoulet gestoofd in wijnBocconcini di cinghiale al vino* Recept La Cucina Italiana

Ingrediënten voor 4 personen

Bereidingstijd: ca. 1 uur en 45 min. 500 g wildzwijnpoulet 150 g maïsmeel 50 g volkoren speltbloem 30 g boekweitmeel 200 g gepelde tomaten 150 ml melk 70 g pancetta, in plakjes 40 g boter 10 g gedroogd eekhoorntjesbrood 2 sjalotjes 1 knoflookteen 250 ml rode wijn groentebouillon foelie kruidnagels laurier vanillestokje zout zwartepeperkorrels

Week het eekhoorntjesbrood. Snijd de pancetta fijn. Snipper de knoflook en de sjalotjes. Smelt 15 g boter in een pan en bak op hoog vuur de pancetta, de knoflook en de sjalotjes erin. Voeg na ca. 2 minuten de wildzwijnpoulet, 1 laurierblad, 1/2 vanillestokje, 2 kruidnagels, 7-8 peperkorrels, een snufje foelie en een snufje zout toe. Braad het vlees in 3-4 minuten aan. Knijp het eekhoorntjesbrood uit en snijd het in stukjes. Voeg het samen met de wijn en de tomaten toe aan het vlees. Voeg bouillon toe tot het vlees onder staat en stoof het geheel ca. 1 uur en 30 minuten. Meng het maïsmeel, de speltbloem en de boekweitmeel door elkaar en voeg 500 ml water toe. Roer door tot een beslag. Breng 1 l water met de melk, 25 g boter en een snufje zout aan de kook. Schenk het beslag erbij. Kook de polenta ca. 50 minuten. Serveer de wildzwijnpoulet met de polenta.

Babà met kastanjeroomBabà con crema di castagne**Recept La Cucina Italiana

Ingrediënten voor 8 personen Bereidingstijd: ca. 1 uur + wachttijd

360 g suiker 300 g kastanjes, gekookt 250 g + een beetje bloem voor pizza* 130 g mascarpone 125 g + een beetje boter 100 ml melk 5 el rum 15 g verse of 6 g gedroogde gist 6 eidooiers

zout abrikozenjam cacao Materialen: mixer met kloppers en deeghaken 8 puddingvormpjes (6 cm Ø) zeef keukenkwast keukenthermometer groentezeef

Kneed de bloem, 125 g suiker, de boter, de melk, de gist, 3 eidooiers, en een snufje zout 10-15 minuten tot een stevig en gelijkmatig deeg (gebruik het liefst een mixer met deeghaken). Vet de vormpjes in met boter en bestuif ze met bloem. Vul de vormpjes voor 2/3 met het deeg. Laat het deeg rijzen tot het de vormpjes vult. Verwarm de oven voor op 180˚C en zet de vormpjes (baba) ca. 20 minuten in de oven. Breng 350 ml water met 150 g suiker aan de kook. Voeg wanneer het kookt 4 el rum toe. Haal de cakejes (baba) uit de oven en uit de vormpjes. Doop de cakejes terwijl ze nog warm zijn in de rumsiroop en laat ze uitlekken op een rooster. Verhit 3 el abrikozenjam zodat hij vloeibaar wordt. Zeef de jam en kwast de cakejes ermee in. Pureer de kastanjes met een groentezeef. Verhit 2-3 el water met 85 g suiker tot 108-110˚C. Schenk de siroop over de resterende eidooiers en klop ze met de mixer schuimig.

Spatel de mascarpone, de gezeefde kastanjes en 1 el rum

door de eidooiers. Serveer de baba met de kastanjeroom apart erbij en

bestrooi naar smaak met cacao.

*Zonder toegevoegde gist.verfrissend tussendoortje.


k kan ondertussen bijna een boek schrijven over Italië, vooral na een dag als vandaag. Ik moest vanmorgen

voor de vijfde keer in vijf jaar naar de gemeente en de A.S.L. (zorgverzekeraar; red.) om mijn ziektekostenverzekering te regelen. Dit soort zaken is in Nederland een formaliteit, maar niet hier, pfff. Inmiddels heb ik wel een beetje haast, omdat mijn rijbewijs volgende maand

verloopt, maar ja, haast kennen ze hier niet zo. Ja, achter het stuur misschien, maar niet achter de loketten en bureaus. Ik ben er nu al zo'n vijf weken mee bezig en wordt nog steeds van het kastje naar de muur gestuurd. Maar goed, even tot dieci tellen en diep ademhalen, dan gaat het wel weer. Het is maar een kleine ergernis, de lijst met voordelen is veel langer.”

De liefde“Acht jaar geleden heb ik de Italiaanse Marina leren kennen in het Turkse Bodrum. Voor Nederlanders is Turkije inmiddels een populair vakantieland, maar voor Italianen totaal niet. Omdat Marina jarenlang in Ankara heeft gewoond vanwege het werk van haar vader, ging zij toen samen met een vriendin terug voor vakantie. Daar leerden we elkaar op één van de laatste avonden kennen. We hebben vervolgens via telefoon, e-mail en MSN contact gehouden. Ik besloot om in de herfstvakantie daarna vijf daagjes naar Rome te gaan om haar

ENKELE REIS ROME VOOR MARINAweer te zien. Ja, toen was het raak. De verliefdheid werd steeds erger en het op en neer reizen hebben we zo’n drie jaar volgehouden. Ik wilde namelijk eerst mijn studie HBO Integrale Veiligheid afmaken in Nederland. Bovendien kon ik ondertussen aan mijn Italiaans werken. Marina werkte op dat moment als docente Frans op een middelbare school en wilde eigenlijk niet naar Nederland. Toen ik mijn diploma te pakken had, heb ik diezelfde week nog een ticket geboekt. Enkele reis! Zo begon ik met slechts vijftien kilo bagage aan een nieuw avontuur.”

Het werk“Omdat je van de liefde alleen niet kunt leven en ik ook niet op haar salaris wilde teren, ben ik zo snel mogelijk aan de slag gegaan om alle benodigde documenten om te werken te bemachtigen. Geloof het of niet, maar binnen tien dagen had ik een baan! Eerst nog bij een callcenter, tot ik een half jaar later het bedrijf Rental in Rome ontdekte. Daar verhuurden ze kamers, appartementen en complete huizen aan toeristen. Prima baan, want zo kon ik als Nederlander contacten leggen in Nederland

en vertellen over mijn geweldige stad: Rome. Inmiddels ben ik al ruim vier jaar in dienst.”

De Romeinen“Inburgeren ging eigenlijk heel snel, vooral door het voetballen. In Nederland voetbalde ik al, opgeleid door FC Den Bosch, en in Italië kon ik door te voetballen en zonder de hulp van Marina contacten leggen, vrienden maken en

een extra zakcentje verdienen. Ja, door dit soort zaken ging de taal ook met de dag beter en heb ik ondertussen een Romeins accent. Zeggen de Italianen tenminste.”

De familie “Na eerst twee jaar bij mijn schoonouders te hebben ingewoond, zijn Marina en ik getrouwd en gaan samenwonen. En we zijn inmiddels niet meer met z’n tweetjes, want anderhalf jaar geleden werd Daniel geboren, onze blonde Italo-Olandese, haha. De toekomst? Ach, genieten van het Italiaanse leven en ons gezinnetje. Wie weet, krijgt Daniël nog broertjes en zusjes. En ik vind het leuk om nieuwe plannen te maken, zoals het openen van een restaurant met een paar vrienden. We zitten nog op de laatste vergunning te wachten en dan kunnen we open. New George gaat het heten, heel spannend. Dus mocht je naar Rome komen: dan moet je komen eten aan de Via Marche, achter Via Veneto, en een appartement is natuurlijk geen probleem. Daar zorg ik voor!”

Een tweede huis in Italië. Beter nog: een nieuw leven in Italië! Het is een droom voor velen en een populair thema voor de media, zo getuigen de vele programma’s en artikelen over dit soort avonturen. Isaac van Aggelen droomde niet. Het Italiaanse leven overkwam hem. De liefde bracht de Brabander naar Rome en met evenveel liefde haalt hij nu anderen naar Rome.Vijf jaar na dato is er nog geen dag van spijt. Alhoewel…

In Italië groeit de angst voor een overnamegolf van Italiaanse bedrijven door buitenlandse bedrijven en investeerders. Italiaanse ondernemingen hebben te kampen met dure kredieten, strenge financieringsvoorwaarden en lage aandelenkoersen. Dat maakt dat veel ondernemingen interessante overnameprooien zijn. Maar de regering in Rome wil niet lijdzaam toezien, zeker niet als het gaat om de kroonjuwelen van het land. Zo heeft de Italiaanse premier Monti zijn kabinet al een voorstel gedaan ter bescherming van de strategisch belangrijke ondernemingen.

et voorstel komt te laat voor mode-producent Sixty (bekend van Miss Sixty) die recentelijk werd opgekocht door een

Aziatische investeringsgroep en de legendarische Italiaanse motorfietsfabrikant Ducati, die dit voorjaar werd overgenomen door het Duitse Audi. Deze laatste overname veroorzaakte grote beroering bij de vele Ducatisti wereldwijd. Het idee dat Ducati nu in handen is van een Duitse autofabrikant alleen al, leek gezien te worden als een belediging voor de pure, Italiaanse merkidentiteit van Ducati. Een schande volgens velen.

Deze negatieve reacties zeggen veel over het gevoel dat Ducati oproept, maar ook onthult het een slechte kennis over de recente motorfietshistorie. Want juist de Italiaanse fabrikanten van hyper sportieve motorfietsen hebben het de laatste decennia niet eenvoudig gehad. En ondanks het feit dat Ducati goede verkoopresultaten boekt, blijft het een relatief kleine producent die vermogens heeft geïnvesteerd in de ontwikkeling van nieuwe modellen. Net zoals Italiaanse auto’s hebben Italiaanse motoren altijd de naam gehad mooi, snel en temperamentvol te zijn. Maar dat had bijna altijd een keerzijde: de

Lezersverhaal Selwyn Ubels

Ducati en Audi: in de ban van de ring

Lezersverhaal Isaac van Aggelen

et is een zomer geweest met onverwachte ontmoetingen. Ik was net terug van het Italië Evenement, toen ik aangenaam werd

verrast. Geheel gewoon was ik met Willem en Estelle op het speelplaatsje van Dolcedo. Vaak wachten we daar tot het tijd is om Minne van school te halen. Daar op het pleintje speelde ook een ander kindje. Dat gebeurd wel vaker. Maar dit kindje was Nederlands, en dat is al vrij ongewoon. Nog ongewoner werd het, toen bleek, nadat we aan de praat raakten, dat deze toevallige toeristen helemaal niet zo toevallig naar Dolcedo waren gekomen! De vader van dat Nederlandse kindje vroeg mij: “maar ben jij dan niet diegene die die stukjes schrijft in ‘il Giornale’?” ja, dat ben ik! En het was vooral leuk om te horen dat ze nou juist naar Dolcedo waren gekomen, vanwege die stukjes! Een leuke, toevallige ontmoeting, vooral bijzonder omdat het zo volkomen onverwacht was.

Weliswaar aangekondigd, maar niet minder verrassend, was het bezoek vorige week.

Levensgenieters, zoals ze zichzelf introduceerden, hadden onze olijfolie in een restaurant geproefd en waren zo enthousiast, dat ze graag eens wilde

zien waar die olie dan toch vandaan komt. Dat kan! Dus in de zonovergoten late ochtenduren liet ik onze olijfgaarden zien. Grappig is wel dat lopend over het land altijd weer de ‘oude gewoonten’ met olijfolie naar boven komen. Gelukkig weten steeds meer mensen dat olijfolie weliswaar goed is tegen verstoppingen, maar dat je er geen buikloop van krijgt. Ook Guido,

die al ruim twintig jaar in dit gebied komt, kon vertellen dat hij vroeger van zijn ‘padrino’ (peetoom) geprakte aardappels kreeg, met een heleboel olijfolie, juist tegen buikloop. Zo zie je maar. Het was een hele gezellige wandeling, maar wel erg warm, ik loop toch liever met de dageraad over het land. Ochtendgloren, het heeft zoiets betoverends om ‘s ochtends vroeg, als de zon nog niet zo heel erg heet is, buiten te zijn. De dag ontluikt, alles lijkt zoveel kwetsbaarder. Er heerst serene rust. Alhoewel, rust...

H

H

Toeristen in eigen dorp

Lezersverhaal Joëlle Renders

“I

Famiglia Dolcedesi

Het is geweldig

hier in bella Italia,

groetjes aan

iedereen!


Il Giornale della Fiera, dé gratis krant voor alle Italiëliefhebbers in Nederlandjaargang 2, nummer 3

Il Giornale della Fiera is een uitgave van Maestro Events B.V. en Vicini Marketing & Media www.maestro-events.nl | www.vicinimedia.nl

Redactie: Marco Bosmans, Edgar van Bueren, Aris Spada, Sandrina Krijger, Selwyn Ubels, Tim de Vogel, Antoinette Schotman, Wilco van Dijen, Joëlle Renders en Rita Venturelli. Contact: [email protected] Advertenties: Vicini Marketing & Media, 030 276 68 17, www.vicinimedia.nl

Vormgeving: Drost advies & creatie, Utrecht, www.bendrost.nl

Druk: Dijkman Offset, Diemen

Oplage: 70.000 exemplaren

Copyright © September 2012 Maestro Events B.V./Vicini Marketing & Media Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt worden door middel van druk, kopie, internet, microfilm of welke andere wijze dan ook zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever.

betrouwbaarheid liet nogal eens te wensen over. En hoewel dat de laatste jaren sterk is verbeterd, zal Ducati het vooralsnog meer van haar uitstraling en imago moeten hebben.

PassieDe bedrijven die verantwoordelijk waren voor de Italiaanse producten op 2 of 4 wielen waren geboren uit passie. Zakelijkheid was veelal ver te zoeken. Bedrijven zoals Ferrari, Lamborghini, Maserati en zelfs Lancia en Alfa Romeo zijn door de tijd van crisis naar crisis gestruikeld. Of werden opgeslokt door het kapitaalkrachtigere Fiat.De Italiaanse motorindustrie kent veel over-eenkomsten met de auto-industrie. Bekende merken als MV Agusta, Benelli, Moto Guzzi, Aermacchi en Moto Morini lijken in een constant gevecht om het bestaan gewikkeld te zijn. De Piaggio-groep heeft een paar merken overgenomen maar mist de macht en het geld van Fiat om ze ook echt weer succesvol te maken. Audi zal dan ook niet meteen uit zijn op het maken van winst. Veel meer gaat het Audi om de reputatie en technologie van Ducati. En het

versterken van haar positie ten opzichte van haar grootste concurrent BMW.

LamborghiniDe grootste zorg bij de Ducatisti ligt waarschijnlijk in het feit dat het om een Duitse partij gaat. Ze zijn bang dat het karakter wordt weggenomen. Toch lijkt het tegenovergestelde waarschijnlijker. Het beste voorbeeld is dat van het sportwagenmerk Lamborghini. Zij kampte met grote financiële problemen. Audi nam het merk over en bracht stabiliteit. En gaf Lamborghini weer de mogelijkheid datgene te doen waar het goed in is: het bouwen van sportwagens in de beste Italiaanse traditie. Sinds de overname door Audi heeft het merk in alle opzichten enorme sprongen gemaakt en dat ging niet ten koste van de merkidentiteit. Audi lijkt daarom dan ook de juiste partij om Ducati en haar mooie, pure motorfietsen een solide toekomst te bieden.

Selwyn Ubels

al snel is het geluid van de bosmaaier daar, want die ochtenduren zijn het ideale moment om eens flink aan de slag te gaan! Het hoge gras en ook de bramen, moeten weg zijn voor we netten gaan leggen voor de olijvenoogst. Er is nog wel even tijd voor de oogst begint in november, maar we zullen onze tijd hard nodig hebben. Al het land maaien; dat is de grote, warme, zomerse klus. Voor dag en dauw opstaan om de hete zonnestralen zoveel mogelijk te vermijden.

De zon is fel en warm, maar in de schaduw is het goed toeven. Het leven speelt zich nu vooral buiten af, op het land, maar ook bij huis. Wel zo makkelijk want Estelle eet het liefste zelf, en een eenjarige die zelf eet betekend: een hapje voor Estelle, heel veel hapjes voor de grond... Ook kunnen we nu in huis langzaam verder gaan met renoveren, zonder dat we er al te veel last van hebben. We zijn toch buiten! Tegenwoordig hebben we zelfs weer de authentieke buiten-w.c. in gebruik en sinds kort een overdekte buitenbadkamer, geheel naar eigen ontwerp. Design van eigen makelij, zeg maar.

In huis zijn we iedere keer een stukje verder aan het renoveren. Zoveel mogelijk zoals het was, met gebruik van oude dingen. Toen het dak van een buurhuis werd vernieuwd, gingen alle oude ‘ciappe’ (leistenen dakbedekking) weg. Gelukkig konden wij ze krijgen want ardesia is zoiets oorspronkelijks, echt van hier

en bovendien erg mooi. Zo richten wij ons huis dan ook in: met spullen van hier, wat fantasie en veel geduld. Puur natuur en basic!

Estelle is absoluut geen baby meer, ze loopt rond, laat heel duidelijk weten wat ze wil, en ze wil een hele hoop. Als we over het weggetje langs de bramen lopen, dan springt ze haast van mijn arm en strekt haar handje uit; oh, ja, natuurlijk, ze wil bramen eten! Estelle is dol op bramen, ik ook wel, maar toch zijn we ze liever kwijt dan rijk, want bramenstruiken zijn een grote rivaal voor de olijfboer; ze overwoekeren namelijk helemaal de olijfbomen als je ze niet flink klein maait ieder jaar.

De Bisschopbidsprinkhaan: zeldzaam en heel kleurrijk

Estelle zit het liefst op tafel

Willem is van hobby veranderd; hij is olijf-af. Logisch ook, olijven zijn nu veel te hard en klein en nog helemaal niet lekker. Meneer is tegenwoordig hagedis, tja die rennen continue voor je voeten, doet doet hij ook, dus enige gelijkenis is wel aanwezig. Minne is meer geïnteresseerd in de sprinkhanen die om je oren vliegen, vooral die mooie met blauwe of rode vleugels. En ik, mijn interesse blijft toch bij de olijf. Vandaar dat ik me steeds meer verdiep in de smaak van olijfolie en druk bezig ben met het steeds meer eigen maken van die smaak. Inmiddels ben ik dan ook ‘assaggiatore’, en starten we binnenkort met nieuwe zittingen van het blind proeven van olijfolie. Een fascinerend vak apart. De volgende keer zal ik daar zeker meer over vertellen, want dan zitten we midden in de nieuwe oogst!

Ben je nieuwsgierig geworden en kom je ook graag een keer langs? Laat het gerust weten, ook voor een wat langere, minder vakantieachtige periode. Er is altijd genoeg te doen!

Joëlle Renderswww.olijfolie.itLees alle vier verhalen van Joëlle op www.ilgiornale.nl

Dai nostri amici!Uw eigen verhaal op deze pagina? Stuur het ons: [email protected]

De ‘ciappe’ wachten een nieuw projectIl Giornale

Postbus 479

4700 AL ZEIST

OLANDA

Het is geweldig

hier in bella Italia,

groetjes aan

iedereen!

Vakanties onder de Italiaanse zonCasa iaM

Zoekt u een sfeervolle vakantiewoning of luxe villa in Italië?Dan bent u bij ons aan het juiste adres!Alle accommodaties hebben wij persoonlijk bezocht.Met veel plezier adviseren wij om uw ideale vakantiewoning te vinden in bella Italia!

LiguriaToscaneLe MarcheMerengebiedPiemonteUmbriaSicilië

www.CasaMia.nlemail: [email protected]

Met zonnige groeten

Fiorella van Wel

Piemonte Luilekkerland

Genieten van Toscane

Authentiek Umbrië

Prachtig Merengebied

Kleurrijk Liguria

Relaxen in Le Marche

www.ilgiornale.nl IlGiornaledellaFiera @Il_Giornale

Anche nel Anche nel mondo digitale!mondo digitale!

k reis geregeld naar Italië en deze keer vloog ik vanuit Duitsland. Ik zat al bij het raam toen er twee gezette heren naast mij kwamen

zitten. Ze spraken zowel Duits als Italiaans met elkaar en hadden mij in het hoekje totaal niet opgemerkt. Vliegen is niet mijn leukste bezigheid en voelde me met de heren, waarvan de buiken tot aan het tafeltje reikten, redelijk ingesloten. Eenmaal in de lucht moest ik naar het toilet, maar net toen ik daar aanstalten voor wilde maken, kwam de stewardess ons van broodjes en drinken voorzien, en met die uitgeklapte tafels, zou het echt onbegonnen werk zijn geweest als ik ze nu verzocht om op te staan. Dus na een half uurtje toen de tafeltjes weer ingeklapt waren, vroeg ik in het Italiaans of ik er misschien even langs kon en excuseerde mij ook hiervoor. Ik zag hun verwonderde en waarderende blikken van waar kwam die vandaan? En ja hoor, toen ik terug

De bevlogen vliegreis

kwam, zat ik niet meer onopgemerkt in het hoekje. Een stewardess kwam langs met krasloten en mijn buurman zei dat ik er 20 moest uitzoeken, want ik zou vast geluk brengen... En zo zaten we vervolgens met z'n allen druk te krassen. Het waren heren die al bijna 50 jaar in Duitsland woonden en nu met de feestdagen een maand naar hun eigen land terugkeerden. Als hij het over kon doen, zou hij nooit meer met een Duitse vrouw trouwen, hij had nog speciaal een gescheiden vrouw getrouwd, want die zou vast bij de tweede partner meer haar best doen, maar zodra ze getrouwd waren, was het feest voorbij! Ze sliepen inmiddels al jaren gescheiden en dit zou

nooit gebeurd zijn met een Italiaanse! Openhartig en op harde toon vertelde hij mij zijn privé leven in vogelvlucht en om ons heen was het verdacht stil. Hij zei dat hij een jonge vrouw zocht want dan kon zij hem verzorgen als hij later oud zou zijn, want ook dit leek een onbegonnen zaak met zijn huidige vrouw, en keek mij vervolgens veelbetekenend aan! Verder informeerde hij voorzichtig door wie ik zou worden opgehaald, en was blij dat het zijn landgenoot betrof, zodat mij het lot van de gescheiden slaapkamers zeker bespaard zou blijven. Maar toen we eenmaal geland waren, nam hij nog in het vliegtuig alvast afscheid van mij, want een klein kritiek puntje had hij dan toch wel op zijn landgenoten, Italianen zijn wel erg jaloers aangelegd!

Sandrina Liguori-Krijger

Sandrina Krijger is 43 jaar en woonde een lange tijd in Calabrië. Op haar blog, www.zuid-italie.nl doet Sandrina verslag van haar Nederlands-Italiaanse leven.

I

Lezersverhaal Sandrina Krijger

et kleine werkautootje op drie wielen Ape (wat werkbij betekent) is na de oorlog geïntroduceerd met het idee een

eenvoudig en goedkoop hulpmiddel voor bij het werk te ontwikkelen. In dat idee is men zeer goed geslaagd naar onze mening.

De Ape is hier in le Marche een vast onderdeel van het straatbeeld. Meerdere malen per dag zwoegteen pruttelende Ape de heuvels op volgeladen met brandhout, wijn, groenten, huisraad etc. Wanneer de Ape op bochtige smalle straatjes voor ons rijdt, bestuderen we iedere keer geamuseerd wat er allemaal in de laadbak gaat. De handige werkbij kan overal komen en dus ook overal stoppen. Mocht een smal straatje in een van de Italiaanse dorpjes geblokkeerd zijn dat is het van de tien keer negen keer het gevolg van een stilstaande Ape waarbij het oude baasje na het laden en lossen alle tijd neemt een ander oudje in het deurportaal bij te praten. We manen we ons tot geduld en denken “piano, piano ( rustig aan ) we zijn in Italië” Iedere keer als we weer een oud Italiaans echtpaar samen knus in de Ape zien rijden, vervallen alle oordelen over hun rijstijl en genieten we hoe efficiënt de bejaarden eigenlijk de Ape weten in te zetten om hun mobiliteit te kunnen handhaven terwijl een autorijbewijs hetzij er niet is hetzij het niet meer verstandig is dat te gebruiken. Groot gelijk denken we dan. Met een beetje geduld kan zo iedereen op de weg.

De moderne ApeEen heel ander gevoel roept de moderne uitvoering van de Ape bij ons op. De mooie karakteristieke oude Ape's in pasteltinten; roze, beige en lichtblauw moeten plaats maken voor 'n strakke, hoekig vormgegeven Ape in fluorkleuren. Gaan de oude mannetjes maximaal 25 km per uur met hun Ape over de weg om de complexe verkeerssituatie te kunnen blijven overzien, de jongere bestuurder ziet de bochtige wegen als een geweldige kans zich voor te bereiden op een van de Ape-wedstrijden die er worden georganiseerd. Een opgevoerde en bestickerde Ape lijkt hip te zijn onder jongeren, getuige de vele jongeren die bewonderend om de Ape en diens coureur lopen of staan. De werkbij lijkt vleugels te hebben gekregen. Daar waar de oude versie wat bokkig op gang komt, stuift de moderne Ape na het starten de weg op. Ook oppassen dus!

We zien liever de oude eivormige Ape. In de kwestie blijken we wat conservatief. Wij blijven graag in het oude beeld hangen. Maar de makers van de Ape: de fabriek Piaggio uit Toscane, zelf ook echte werkbijen, gaan terecht mee met de tijd mee. De onverwoestbare tweetaktmotor die nu zo'n 60 jaar zo karakteristiek het straatbeeld van Italië bepaalt, krijgt een andere kleur maar verdwijnen zal die zeker niet.

Antoinette Schotmanwww.casafontana.com


Deze bejaarden in het dorpje Mergo (De Marken) rijden dagelijks met hun Ape hun steile afrit af. Ze lopen een stukje, genieten van de omgeving en rijden met de Ape weer terug de steile oprit op naar hun huis. Zo laten ze niet alleen hun hondje uit...

"Piano, pianio, we zijn in Italië!"

hiara is uit het noorden, uit Florence, ze is hier voor de zomer. Ze geniet net als wij van het verstilde leven in het zuiden. Er is direkt

een klik. Zo worden we uitgenodigd voor het feest in Monasterace die avond daarop. “Kom op tijd”, roept ze nog. “Ik laat je dan ook het dorp zien”, en ze verdwijnt door de openslaande deuren.

Feest in Monasterace De volgende dag zijn we er op tijd, op het piepkleine dorpsplein bij de kerk is het een drukte van jewelste. Kleine kinderen kleden zich om voor de processie. Vaders, moeders kijken trots naar hun kroost, ‘nonna’ spreekt de kinderen vermanend toe:“Maak je niet vies, voorzichtig!”. Dan komt langzaam de stoet in beweging over het bloemenhart dat voor de kerkingang is neergelegd. De kinderen voorop, een beeld van Jezus op de schouders van de dorpelingen daarachter. Uit een raam worden door een oud stel bloemen gegooid, verderop kust een vrouw de voeten van het beeld. Door de nauwe straatjes klinkt het gebed uit een meegedragen luidspreker. De priester herhaalt als een mantra het gebed, zijn volgelingen bidden mee.

In de menigte zien we dan het lachende gezicht van Chiara, ze draagt een lange jurk, ze wenkt ons. “Kom!” Als oude vrienden worden we begroet en voorgesteld aan haar vrienden, de buren en belangrijke personen van het dorp, aan Vitale, de eigenaar van een wijnmakerij en aan de burgermeester.De vrouwen uit het dorp hebben grote pannen op het vuur staan. In de kleine ruimte is het bloedheet, inmiddels bekende gezichten koken voor het hele dorp. In de geïmproviseerde keuken heeft ieder zo zijn eigen taak. Langs de lange tafels wordt rond gegaan met schalen heerlijke focaccia.

Burgemeester“Loop even mee”, zegt Chiara. We worden meegenomen in het donker naar het kasteel, één van de belangrijke bezienswaardigheden van Monasterace. Op het binnenterrein woont een aantal gezinnen. Een gevolg van wanbestuur uit het verleden. Er werd niet zo goed op het cultureel erfgoed gelet. Chiara gaat verder:”Een aantal jaren geleden kwam hier de nieuwe burgermeester, ze ontdekte een enorme schuld van de gemeente. Toen ze dit wilde onderzoeken werd haar familiebedrijf,

een apotheek, in brand gestoken. Zij en haar familie konden net op tijd ontsnappen. Enige tijd later is haar auto beschoten, de burgermeester gaf het toen op en wilde ontslag nemen”. De georganiseerde misdaad heeft een grote grip op dit dorp, ze noemt haar gemeente wetteloos en niet bij machte de druk van de maffia te weerstaan. “De burgemeester is toch aangebleven, de bewoners zijn achter haar gaan staan. Onlangs heeft ze een prijs toegekend gekregen voor de moed die ze heeft getoond”

Nieuwe vriendenLezersverhaal Antoinette Schotman

De Italiaanse werkbij

“Zie ik het goed ?... Ja ik zie het goed” Twee hoog bejaarde oudjes naast elkaar in een Ape. Man met hoed op achter het stuur en een mooi gekapte signora ernaast. Het is zondagochtend in het dorpje Barbara in Le Marche wanneer deze hoogbejaarden uitstappen op weg naar de zondagmis. Nu na enkele jaren zijn deze mooie taferelen voor ons minder hilarisch maar de Ape blijft ons boeien.

H

Het is een uur of één en we hebben zin in een lichte lunch. In Calabrië betekent dit voor ons een terrasje, een eenvoudige salade en twee bordjes om te delen. Na het bekijken van Stilo met zijn eeuwenoude byzantijnse kerk zijn we beland in Monasterace maar de kleine straatjes zijn leeg, er is niets te vinden. Van twaalf tot vijf is hier alles dicht. Vanaf een balkon spreekt ons een dame aan. Zoals je dat wel uit Italiaanse films kent, stijlvol, zilvergrijze haren tot op de schouders, een tikje mysterieus, alsof ze hier niet hoort. Een klein windje waait door de lichte gordijnen achter haar.

Eeuwenoude byzantijnse kerk in Stilo

C

Lezersverhaal Wilco van Dijen


Hier kan nog een bijschrift komen over deze foto

TarantellaIn de verte klinkt de tarantella, de muziek leidt ons terug naar het dorpsplein. De tafels staan vol heerlijk eten en wijn. De laatste nieuwtjes worden uitgewisseld, kleine kinderen spelen op de trap van de kerk. Pubers staan om de hoek met elkaar te flirten. Chiara vertelt over haar leven in Florence, de tegenstelling met het zuiden. De stilte in Calabrië is niet alleen mooi. In het verleden zijn veel mensen hier weggetrokken. De armoede dreef de inwoners naar het noorden of naar het buitenland. We spreken met Bruno, zijn ouders vertrokken in 1953 naar Australië, hij is nu terug met zijn familie om zijn geboortegrond te laten zien. De afgelopen dagen ontmoette hij neven en nichten, ze aten bij een oom, een emotioneel weerzien. Vitale komt nog even aan onze tafel zitten, er gaan nog een paar flessen van zijn wijn open. Schalen zoet nagerecht gaan rond. De muziek zweept iedereen op en er wordt volop gedanst. De tafels raken leger, de dansvloer voller.

Terug in onze agriturismo vallen we moe van de wijn en de vele verhalen van nieuwe vrienden in slaap.

Fotograaf Wilco van Dijen schreef voor Il Giornale dit verhaal over zijn reis naar Calabrië en zorgde ook voor de foto’s. Meer van zijn werk is te zien op www.wilcovandijen.nl.

Feest op het piepkleine dorpsplein van Monasterace

De mama's maken de lekkerste pasta

et Vaticaan als afzonderlijke staat dateert uit het jaar 1929, het jaar van het concordaat met de Italiaanse staat. Daarvóór, sinds 1870, bestond het feitelijk niet, als gevolg

van de inname van Rome door het Italiaanse leger. Een witte lijn geeft de grens tussen Vaticaan en Italië aan. Er is ook een ‘taalgrens’: de officiële taal van het Vaticaan is het Latijn.Het is wat je noemt een ministaatje: het beslaat niet meer dan een achtste van het oppervlak van Central Park! De tuinen van het Vaticaan omvatten overigens wel 99 fonteinen – daar kan Central Park weer niet tegenop. In de tuinen bevindt zich ook de Torre dei Venti, oorspronkelijk een observatorium voor sterrenkundigen, plaats van onderzoek onder meer ten behoeve van de hervorming van de kalender in opdracht van paus Gregorius XIII.Het Sint Pietersplein is het enige gedeelte van het Vaticaan waartoe een ieder vrijelijk toegang heeft. In de Sint Pieter zelf mag de Italiaanse (Romeinse) politie niet naar binnen. Het Vaticaan, dat wil zeggen de paus, heeft een eigen leger: de Zwitserse garde, waarvan de grondslagen dateren uit 1506. Hun tenue is níet ontworpen door Michelangelo – wat wel eens wordt beweerd. De garde heeft uitsluitend een bewakingstaak. De gardisten worden gerekruteerd uit Zwitserse dienstplichtigen en dienen in de regel niet langer dan één à anderhalf jaar. Zij verdienen een tamelijk karig loon en leven, als zij dat willen, met hun gezin binnen de muren van het Vaticaan. De huidige paus heeft 264 voorgangers. De gewoonte om als paus een andere dan de eigen naam aan te nemen begon in 533 met Paus Johannes II, wiens geboortenaam Mercurius was – een naam die hij begrijpelijkerwijs minder geschikt achtte voor het hoofd van de christelijke kerk.De paus ontvangt per maand 17.000 euro. Daar komen uiteenlopende bedragen bij, zoals afdrachten van kerken en royalties voortvloeiend uit copyrights over publicaties. En natuurlijk de entreeprijzen die bezoekers betalen. Het Vaticaan ontvangt jaarlijks zo’n vier miljoen bezoekers.Een van dé trekpleisters van het Vaticaan is natuurlijk de Sixtijnse kapel. Als je goed naar het rechter (roodachtige) gedeelte van Gods Schepping van Adam kijkt is de kans groot dat de associatie met de menselijke rechter hersenhelft, de ‘creatieve’, de ‘scheppende’ helft, bij je opkomt. Een Italiaanse arts is dit eens opgevallen. Heeft Michelangelo dit met opzet zo geschilderd? Hij was vertrouwd met het beeld van de menselijke hersenen, maar de notie van de verschillende functies van de rechter en de linker helft was in zijn tijd nog niet bekend.Volgens de Amerikaanse auteurs van een boek over de Sixtijnse kapel zijn veel van de symbolen in de kapel in feite Hebreeuws, joods, maar later geïnterpreteerd als christelijk, katholiek. Michelangelo was zeer vertrouwd met de heilige joodse geschriften – het is goed mogelijk dat die auteurs het bij het rechte eind hebben. In de publicaties van het Vaticaan over de Sixtijnse kapel is de gedachte nooit geopperd.Michelangelo had een grondige hekel aan Paus Julianus II die hem opdroeg de koepel van de kapel te beschilderen. Vandaar de voor de paus beledigende penseelstreken die je in de schilderingen tegenkomt: zie het niet mis te verstane vingergebaar en de twee kleine kinderen die hij bij de paus afbeeldde.In de Vaticaanse musea worden alle rijtuigen en auto’s waarvan de pausen gebruik hebben gemaakt tentoongesteld. Die van 13 mei 1981 ontbreekt: dat is de dag waarop een aanslag op de paus werd gepleegd. De pauselijke auto van die dag wordt beschouwd als een relikwie. Het Vaticaan heeft een eigen apotheek. Die verkoopt allerlei medicijnen die in Italië niet geleverd worden en heft geen BTW. Het is, met zo'n 2000 klanten (patiënten) per dag, de drukst bezochte apotheek ter wereld. Ook al kun je er voor producten waarvan het doel niet strookt met de opvattingen van het Vaticaan niet terecht.Het gerucht doet de ronde dat Paus Johannes Paulus I – de eerste paus die een dubbele naam koos – in 1978 vergiftigd zou zijn. Zodra hij gekozen was kondigde hij voortvarend hervormingen aan, onder meer op het omstreden terrein van de contraconceptie. Hij ontpopte zich als een ware revolutionair. Maar na 33 dagen paus te zijn geweest sterft hij – men zegt als gevolg van vergiftiging. Het Vaticaan geeft tot op heden geen toestemming voor autopsie. Een van de onopgehelderde mysteries van het Vaticaan.

Het Vaticaan: feiten en mysteries

13 mei 1981: Paus Johannes Paulus II wordt geholpen door zijn bodyguards, nadat hij is neergeschoten door Mehmet Ali Agca op het Sint Pietersplein

Op de fresco van Zacharias met het gezicht van Paus Julius II, schilderde Michelangelo de hand van een van de kinderen, met een voor die tijd zeer beledigend gebaar

Zwitserse Garde

De apotheek van het Vaticaan: de drukst bezochte ter wereld

Dit verslag werd door Ciska van der Glas opgetekend naar aanleiding van een lezing van Mauro Poma voor de vereniging Dante Alighieri, afdeling Utrecht. Het verscheen eerder dit jaar in het verenigingsblad Notizario. De vereniging heeft ten doel het bevorderen van de kennis van de Italiaanse taal en cultuur. Meer informatie via www.danteutrecht.nl Mauro Poma: [email protected].

H


Dot.ssa Rita Venturelli is Directrice van het Italiaans Cultureel Instituut in Amsterdam.

Design e tradizioneSe si vuole parlare di Made in Italy oggi, e quindi di design, occorre innanzi tutto rilevare la sempre maggiore complessità dei mercati internazionali rispetto ai decenni precedenti.

osì, se da un lato l’aura del Made in Italy, ormai da tempo garanzia di stile e qualità, certamente favorisce l’affermazione di

un prodotto, dall’altro il mercato si trova oggi saturo di prodotti ispirati allo stesso Made in Italy, per cui progettare oggi, per un designer italiano, significa realizzare un’impresa sempre più difficile: offrire seduzione in un’epoca nella quale tutto è seduzione e insieme offrire un alto livello di qualità in un’epoca in cui anche gli standard qualitativi si sono innalzati. La mondializzazione delle culture produce infatti contatti continui fra paesi anche diversissimi e forme svariate di emulazione o di contagio. Ed è proprio qui, in questa continua lotta di penetrazione culturale in ambienti sempre più agguerriti e pronti ad adattarsi e trasformarsi a loro volta per prevalere contro concorrenti sempre più numerosi che si gioca il presente ed il futuro del design italiano.

Un esempio significativo può provenire dal successo mondiale di Slow Food, progetto e ideale gastronomico nato in Italia a Bra nel 1986 col nome di “Arcigola”, che ha come scopo principale la promozione di una diversa qualità di vita che rispetti i tempi naturali dell’ambiente e della salute

del singolo consumatore e favorisca il consumo dei prodotti alimentari più adatti. Mentre fino ancora a qualche anno fa Slow Food poteva considerarsi un progetto squisito e esotico, ora sembra essere entrato nella coscienza collettiva in paesi diversissimi tra loro e si può legittimamente pensare che esso un giorno, finalmente, aiuti a superare o per lo meno a migliorare l’opposta gastronomia del fast food, notoriamente pericolosa per la salute del singolo, e questo addirittura nella sua patria d’origine, gli Stati Uniti. In altre parole, si è persa ormai l’origine “italiana” di Slow Food, e ciò che questa associazione propone e propugna è diventato quasi un luogo comune del desiderio collettivo internazionale, un po’ come una certa auto ibrida giapponese continua ad essere, da qualche anno, un particolare oggetto del desiderio dell’americano di cultura medio-alta soprattutto californiano.

Occorre dunque chiedersi che cosa permetta al design italiano, in un’epoca di spietate e capacissime concorrenze, di mantenere la propria ottima posizione nel mondo. Va detto infatti che l’Italia, malgrado la crisi attuale, continua a produrre prodotti di alta qualità con una storia di successi che è rimasta più o meno invariata nel tempo, e che parte dai primi decenni del ‘900, dalla nascita, nel 1928, di riviste come Casabella e Domus, diventate la bibbia del design italiano. E qui vale la pena ricordare il fondatore

di quest’ultima rivista, Giò Ponti, architetto e professore universitario, e designer nel senso più genuino del termine, attivo nei campi più diversi, dall’ architettura, tra cui l’edificio-simbolo di Milano, il

grattacielo Pirelli meglio noto come Pirellone, sede del Consiglio Regionale della Lombardia, costruito tra il 1956 al 1961 alle ceramiche e alle scenografie per la Scala.Sono innumerevoli le ditte, molte delle quali relativamente piccole, che continuano ad espandersi soprattutto attraverso il loro export: per esempio, Alessi di Omegna (Genova), fondata nel 1921 da Giovanni Alessi, che ha continuamente rafforzato il suo successo nel campo degli oggetti di cucina e che collabora con grandi nomi del design quali Ettore Sottsass, Richard Sapper, Achille Castiglioni, Alessandro Mendini e tanti altri; o, nel campo degli occhiali, Luxottica di Àgordo, provincia di Belluno, ormai diventata una multinazionale dopo l’acquisizione di alcune ditte straniere o, nel campo dell’abbigliamento, Benetton con la sua estetica del colore e le immagini pubblicitarie shock di Oliviero Toscani; o ancora, nel campo dell’illuminazione, Artemide, fondata nel 1959 a Pregnana Milanese e leader mondiane nell’illuminazione residenziale e professionale, da sempre fedele al suo motto “The Human Light” e egualmente nota per la collaborazione con famosi designers. Inevitabile, infine, menzionare le tante eccellenze nel settore dell’auto e delle moto, dalla Ferrari di Maranello (Modena), che mantiene da sempre le sue posizioni di leader nel mondo, alla Ducati di Bologna, marchio motociclistico acquistato il 19 aprile 2012 dal gruppo tedesco Audi/Volkswagen, che comunque rimane un’eccellenza del design italiano.

E’ legittimo chiedersi se una parte non piccola del successo dei pochi brand che precedono, che stanno per i tantissimi che non è possibile menzionare, sia dovuta anche a una sorta di “mito dell’ artefice italiano” che sembra essere ancora radicato nel pensiero collettivo occidentale; qualcosa che nei secoli passati individuava gli italiani come magnifici artigiani, spesso al confine della magia e dell’alchimia, capaci di lavorare la materia dura, i metalli o il legno come nessun altro in Europa; un mito che ritroviamo in certi autori europei, per esempio nel tedesco E. T. A. Hoffmann, che nel suo racconto L’uomo sabbiolino (1815) crea un italiano, il fantasmatico ottico torinese Giuseppe Coppola, come creatore di una bellissima ragazza-automa che funge da falsa figlia per un altro ambiguo italiano, il professor Spalanzani, e che porta alla follia e al suicidio il personaggio centrale, il giovane studente

Nathanael. E credo che sia perfettamente adeguato per il lettore non italiano vedere un falegname, cioè, ancora, un artigiano dalle capacità straordinarie,

come creatore di una marionetta parlante al centro del romanzo italiano più

noto fuori d’Italia, Le avventure di Pinocchio. Il design, dunque,

non è solo il segnale dei tempi, riflessi negli oggetti che aiuta a produrre, ma anche possessore di qualità spesso

impalpabili, ma che devono essere percepite affinché ci sia quella seduzione tanto necessaria per il successo.

Ma c’è anche un altro mito che attrae dell’Italia: l’idea che essa goda di una sorta di

contatto privilegiato con la natura e i suoi prodotti, idea confermata dal successo prima menzionato del progetto Slow Food, che si aggiunge a quello dell’enogastronomia italiana in continua lotta con quella francese per la supremazia mondiale. Credo che sia anche e soprattutto qui che possa lavorare magnificamente la progettazione italiana del prossimo futuro portando il proprio contributo in quella “estetica della sostenibilità” ormai sempre più propugnata dai teorici del disegno industriale, cioè la condivisione di una sorta di nuovo patto sociale che armonizzi le esigenze dei singoli con quelle della comunità nel rispetto dell’ambiente, ciò allo scopo di recuperare la centralità dell’uomo e non delle opere che questi realizza.

Congresso Slow Food Italia 2010

Grattacielo Pirelli, Milano

Spaghettiera Alessi con scolapasta incorporato

Nesso lamp, Artemide

Moda Benetton

Casa da 100.000 euro, Mario Cucinella

Vorrei qui menzionare un solo esempio fra i tanti altri possibili: la “casa da 100.000 euro” progettata dall’architetto bolognese Mario Cucinella, che conosco personalmente avendo avuto l’onore di

invitarlo per una presentazione del suo lavoro presso l’Istituto Italiano di Cultura di Washington D.C. Si tratta di una casa di 100m2, come dice la pubblicità, “ricaricabile come un cellulare grazie al sole e a materiali hi-tech”, che nel 2007, quando venne presentata, poteva sembrare un’offerta particolarmente allettante in un mercato, quello italiano, caratterizzato da alti costi di costruzione edilizia, nel quale le quotazioni per un alloggio tipo di 100 metri quadrati si aggiravano sui 263.600 euro. La singola casa di Cucinella, con i suoi 70 metri quadrati di tetto piano a disposizione per un impianto fotovoltaico, è una piccola centrale produttrice di energia che può garantire costi di mantenimento molto ridotti e che, in aree soleggiate, può arrivare a coprire totalmente il fabbisogno. In più, nell’arco di vent’anni, con zero emissioni contro i circa 6.200 kg di CO2 dell’edilizia tradizionale.

Si tratta di un’idea di casa che ha avuto risposte positive soprattutto all’estero, in particolare negli Stati Uniti, mentre in Italia si attende la costruzione, già prevista e approvata dal piano regolatore della cittadina piemontese di Settimo Torinese, di un primo nucleo di 30 case in un’area relativamente svantaggiata della città; e inoltre si prevedono varie costruzioni nell’area terremotata dell’Aquila. Come afferma lo stesso Cucinella, «Tutto il mondo costruito, l’abitare, consuma e produce molta più anidride carbonica dei trasporti e dell’industria, settori che da anni sono monitorati e hanno preso l’impegno a ridurre il loro inquinamento. L’abitare invece è fermo, forse anche perché l’energia di un edificio non si vede, non ha un valore estetico, dunque è snobbata. Ma se diventasse un’opportunità creativa, una nuova forma di bellezza?».

C

Ducati. Foto dalla Collezione Farnesina Design

IstitutoItalianodiCulturaAmsterdam

aan de amsterdamse grachten

italiëSinds 1952 verzorgt het Istituto Italiano di Cultura - de culturele afdeling van de Ambassade van Italië - taalcursussen verdeeld over de zes niveaus, van beginners tot vergevorderden, van het Europese Referentiekader. Tevens cultuur-cursussen. Kijk voor meer informatie ook over het programma van de Week van de Italiaanse Taal op onze website.

www.iicamsterdam.esteri.it

Keizersgracht 5641017 EM Amsterdamt 020 6263 987 / 020 3302 683F 020 6383 596

PANDA TWINAIR TURBO 85 NU VANAF 3 7.990,-*

DE NIEUWE FIAT PANDA IS ZO SCHOON DAT JE TOT 2014 GEEN WEGENBELASTING BETAALT.

ALLEEN DEZE ZOMER PROFITEER JE VAN 3 2.300,- EXTRA VOORDEEL. JE RIJDT AL EEN

PANDA VANAF 3 7.990,-. KIJK OP FIAT.NL.

PANDA. SIMPLY MORE

GEM. BRANDSTOFVERBRUIK 4,2 L/100 KM (1 OP 23,8). CO2: 99 G/KM. www.fi at.nl

*Vraag de dealer naar de voorwaarden. Prijs na aftrek inruilbonus en EcoPlus bonus voor inruilauto’s van 2002 en ouder, incl. BTW, excl. kosten rijklaar maken en verwijderingsbijdrage. Afgebeelde auto wijkt af van de standaard specifi caties. Deze actie is geldig tot 30 september 2012.

wegenbelasting5 0 bijtelling14%

VOOR IEDEREEN DIE VAN GROEN HOUDT.

Documents

Il Giornale della Fiera Autunno Herfst 2012