Upload
hija
View
38
Download
1
Embed Size (px)
DESCRIPTION
İl Performans ve Kalİte Koordİnatörlüğü 26 – 28 Temmuz 2011 HKS Eğitim Semineri. HASTANE ENFEKSİYONLARINI ÖNLEME EL HİJYENİ VE KALİTE. Dr. Özlem BAYRAKTAR SARAL. SUNU PLANI. Hastane enfeksiyonları tanımları Hastane enfeksiyonları önlemleri - PowerPoint PPT Presentation
Citation preview
EĞİTİM TARİHİ EĞİTİM SAATİ EĞİTİM KONUSU EĞİTMEN
26Temmuz
2011
09.00-09.45Hastanelerde Kalite Yönetimi, HKS ile ilgili mevzuatlar
Ecz. Selim SEYİS
10.00-10.45 Sağlıkta Performans ve Kalite Yönergesi Ecz. Selim SEYİS
11.00-11.45Hastane Değerlendirme Süreci, HKS Metodolojisi
Hem. Bedia AYDIN
13.30-14.15 Memnuniyet Anketleri ve Görüşler Ecz. Selim SEYİS
14.30-15.15 Çalışan Güvenliği Uz. Dr. Özlem B. SARAL
27Temmuz
2011
09.00-09.45Hasta Güvenliğinde İletişim, Hastaların Doğru Tanımlanması
Hem. Derya HASANÇEBİ
10.00-10.45İlaç Güvenliği, Transfüzyon Güvenliği
Dr. Ayla YAVUZ
11.00-11.45Düşmelerin Önlenmesi, Güvenlik Raporlama Sistemi
Dr. Ayla YAVUZ
13.30-14.15 El Hijyeni Uz. Dr. Özlem B. SARAL
14.30-15.15 Güvenli Cerrahi Dr. Osman Turan ÇAKAR
28Temmuz
2011
09.00-09.45 Hasta Bakımı Hem. Bedia AYDIN
10.00-10.45 Laboratuar Hizmetleri Uz. Dr. Hakan TÜRKÖN
11.00-11.45HKS Kapsamında Dokümantasyon,Hasta Kayıtları ve Dosyaları
Hem. Özlem YILMAZ
13.30-14.15 Atık Yönetimi, Renkli Kodlar Dr. Can Ertan ARGIN
14.30-15.15Stok Yönetimi, İndikatör Yönetimi
Dr. Metin BAKKALOĞLU
Dr. Özlem BAYRAKTAR SARAL
Hastane enfeksiyonları tanımları Hastane enfeksiyonları önlemleri Hastane enfeksiyonlarını önlemede
istenen kalite standartları Uygulamalar BU İŞARETİ TAKİP ETMECE
Hastane dışında gelişenlerHastane infeksiyonları
Giderek azalırken Artış göstermekte
Başvuru anında inkubasyon döneminde
olmayan, hastalar hastaneye başvurduktan
sonra 30 gün içinde gelişen implant
varlığında bir yıl içinde gelişen
enfeksiyonlardır.
Değişik çalışmalarda %3.1-14’inde
Endemik veya epidemik olabilir
Üriner sistem > Cerrahi yara > Alt solunum sistemi > Bakteremi > Cilt yumuşak doku > Gastroenterit
Mikrobiyal Faktörler: Artmış antibiyotik kullanımı:Flora değişikliği, dirençli
patojenler
İnvaziv girişimler Konakçı Faktörleri:
Yaşİmmunsupresyonun varlığıTravma-Yanık
Çevresel Faktörler:Cerrahi(tip, süre)Kateterizasyon (damar, idrar)İnvaziv diagnostik girişimler
EL YIKAMA
Hastanelerde İnfeksiyon Kontrol Komitesi
Antibiyotik Kontrol Komitesi Antibiyotik kullanımının ve hastane
infeksiyonlarının izlenmesi Düzenli sürveyans çalışması yapılması Klinik Mikrobiyoloji laboratuarının
düzenli hizmet vermesi
EL YIKAMA Çevre temizliği Tuvalet hijyeni ve eğitimi İzolasyon önlemleri Hasta bakım gereçlerinin temizlenmesi Uygun dezenfeksiyon ve sterilizasyon
metodları Personel eğitimi Uygun metodlarla personelin katılımının
sağlanması
1. Operasyon öncesi alınacak önlemler2. Operasyon sırasındaki önlemler3. Operasyon sonrasındaki önlemler
PREOPEnfeksiyon odaklarının tedavisiInsizyon alanındaki vücut kıllarının temizligiAntiseptikli banyoSigara bırakmaMekanik barsak temizligiNazal mupirosin uygulamasıCerrahi antimikrobiyal profilaksi
OPERASYON ESNASINDACerrahi personelin el temizligiAmeliyathanede giyinme biçimiInsizyon alanında cilt antisepsisiVücut ısısının düzenlenmesiYüksek doz oksijen verilmesi
POSTOPPansuman teknigi, süresi..Pansuman malzemeleri…Operasyon sonrası ilk banyo zamanıTopikal antimikrobiyal kullanımı
Infeksiyona karsı konak savunmasının güçlendirilmesi Aspirasyonun önlenmesi Postoperatif Pnömoninin Önlenmesi Pnömoninin önlenmesine yönelik
diger uygulamalar
BagısıklamaPnömokok ve inflüenza asıları
yapılmalıdırBakım veren saglık personelinin influenza asısı yapılmıs olmalıdır
Pozisyon Hastanın bası en az 30 derece yukarıda tutulmalı özellikle enteral beslenme uygulaması sırasında
Subglottik aspirasyonsubglottik bölge aspirasyonunu saglayan
özel endotrakeal tüplerin kullanımının erken pnömoni gelisimini azalttıgı gösterilmistir
Kaf dinlendirilmesi veya kafın söndürülmesi gibi islemler yapılmamalıdır.
Mümkün oldugunca orogastrik beslenme uygulanmalıdırSürekli infüzyon seklinde beslenme, aralıklı bolus tarzında
beslenmeye tercih edilmelidir
Kullanılan malzeme ve cihazlalar
Mekanik ventilatörler Solunum devreleri Oksijen tedavisi
nemlendiricileri Nebulizatörler Buhar makineleri Ambular Solunum fonksiyon
testlerinde kullanılan aletler
Yıkama solusyonları
Hastalar arası bulaş Standart Önlemler Trakeostomi
zamanlaması ve trakeostomili hasta bakımı
Solunum sekresyonlarının aspirasyonu
Tıbbi kontrendikasyon bulunmayan durumlarda Entübasyon yerine non invaziv mekanik ventilasyon
UygulanmalıdırReentübasyon, mümkün oldugunca önlenmelidirYogun bakım ünitelerinde yeterli sayıda personel
bulundurulmasının yatıs süresi ve mekanik ventilasyon Süresini azalttıgı gösterilmistir
*Orofarengeal kolonizasyonu önlemek için kardiyak cerrahi geçirmis hastalarda agız içinin klorheksidin ile
temizlenmesi *Yogun bakım hastalarında iyi bir agız hijyeni saglanmalıdır
*Gastrointestinal sistem kanaması profilaksisi *VIP gelisimi açısından sukralfat ~ H2 reseptör bloker
Kateter Takmaya Karar Verilmesi
----------------------------------------------- Sadece endikasyon varsa kateter
takılmalıdır. -----------------------------------------------
Uygulayıcı Uygulama yapan kişi kateter
takma tekniği ve bakımı konusunda
eğitimli olmalıdır.
El Yıkama
Kateter ile ilgili her türlü işlem öncesi ve sonrası eller yıkanmalıdır.
Kateter Takılması
Kateter aseptik teknik ile steril malzeme kullanılarak takılmalı ve uygun şekilde sabitlenmelidir.
Kapalı Drenaj • Steril, sürekli kapalı drenaj sistemleri • Gerekmedikçe kateter ve drenaj sistemi birbirinden ayrılmamalı • Kateter ve drenaj sistemi ayrıldıysa
bağlantı yeri dezenfekte edilerek yeni bir drenaj sistemi takılmalıdır.
• İdrar torbaları sağlam olmalı, alt kısımda idrar boşaltılması için musluk olmalı.
İdrar Akımı
• Drenaj sisteminin bükülerek idrar akışının engellenmesi önlenmeli !
Yıkama• Kateterde tıkanma olduğunda yıkama
yapılmalıdır.• Drenaj sistemi ayrılmadan önce bağlantı yeri dezenfekte edilmelidir.• İrrigasyon için antimikrobiyal bileşiklerin
kullanımı yararsız bulunmuştur.
Tıkanma olmadıkça yıkama yapılmamalıdır!
Örnek almak için kapalı drenaj sisteminin bütünlüğü bozulmamalıdır !
Kateter Bakımı• Kateterle temastan önce ve sonra eller yıkanmalıdır.• İdrarla temas riski varsa eldiven
kullanılmalıdır.• Meatusta kir birikimi varsa
kontaminasyonu önlemek için su ve sabunla temizlenmelidir.
Kateter Değişimi ve Çıkarılması • Yıkama ile giderilemeyen tıkanıklık
durumunda kateter değiştirilir. • Sabit aralıklarla değişim uygun
değildir; hastaya göre karar verilmelidir!
• Mümkün olan en kısa zamanda kateter çıkarılmalıdır.
SÜRVEYANSEĞİTİM
•Sağlık çalışanları•Hasta ve yakınları
GENEL ASEPSİ•El hijyeni•Bariyer önlemleri•Deri antisepsisi
Kateter bakımı ve yönetimiEndikasyonu– Takılma yeri, kateter tipi– Kateter ve yerinin standart bakım ve yönetim prensipleri– Gözlem
Kateter giris bölgesi düzenli olarak görsel olarak veya palpasyonla kontrol edilmelidir.
Hasta, lokal veya kan dolasımı enfeksiyonu düsündüren (ates, kateter alanı hassasiyeti vb) bulgu saptanması durumunda, kateter örtüsü çıkarılmalı ve alanı incelenmelidir
Kateter takıldıktan sonra hergün viziti
yapılmalıdır
Bu kateter bugün gerekli
mi ?
Kateter tipi Insidans (%)
Periferik IV kateter 0.2-0.5
Periferik Arter kateter 4.2
Pulmoner arter kateterleri 3.6
Geçici SVK 3.8-12 Kalıcı SVK (Tünelli) 1-2
Koagülaz (-) StafilokokStaphylococcus aureusEnterococcus spp.P.aeruginosaCandida spp.Enterobacter spp.Acinetobacter spp.Serratia spp.Diğer
<1 yaş veya >60 yaş
Nötropeni
İmmunsupresif tedavi
Eşlik eden ciddi hastalık
Deri bütünlüğü kaybı (örn:yanık)
Farklı bir yerde enfeksiyon varlığı
Kateter tipi› Santral > periferik› Çok lümenli > tek lümenli› Polivinil, polietilen> Poliüretan, teflon, slikon
Kateter giriş yeri› Alt ekstremite > üst ekstremite› Femoral > juguler > subklavian› Üst kol > dirsek > el üstü
Kateter takılış şekli› Cut down > perkütan
Kateterin takılı kalma süresi
Acil koşullarda takılan kateter
Hekim becerisi
Kateter bakımı
Sepsis kaynağı olabilecek odak saptanamaması
Yetersiz kateter bakımı
Kateter çıkış yerinde inflamasyon ya da pürülans
Tipik organizmalara bağlı bakteriyemi
Persistan bakteriyemi
Semptomların İ.V. sıvı tedavisi ile başlaması
Kateter çekilmesi ile kliniğin düzelmesi
El yıkamaEl yıkama
Steril eldivenSteril eldiven
Steril gömlekSteril gömlek
Steril örtüSteril örtü
MaskeMaske
KepKep
Kateter giriş yeri muayenesi
Kateter takılması
Kateter çekilmesi
Pansuman öncesi
Pansuman sonrası EL HİJYENİ
seffaf yarı geçirgen örtüler•Tercih edilir Arteriyel kateter giris yerlerinde
steril gazlı bez tercih edilmelidir.• Terleme, kanama/sızma varsa
gazlı bez tercih edilmeli Gazlı bez ihtiyacı her gün sorgulanmalı,
en kısa sürede yarı geçirgenörtü ile degistirilmelidir.
Kısa süreli kateterlerde– gazlı bez ise 2 günde bir,
– seffaf örtü ise 7 günde bir degistirilmeli
Hemodiyaliz kateterinde her diyaliz sonrası
degistirilmelidir
Pansuman nemlendiginde, gevsediginde (bütünlügü
bozuldugunda) veya gözle görülebilir kirlenme
meydana geldiginde mutlaka degistirilmeli
Tünelli veya implante SVK’ların kateter örtüleri,
kateter takılma alanı tam iyilesinceye kadar Haftada birden daha sık
degistirilmemeli
SEKİZELYIKAMA
EL HİJYENİ
HİJYENİK EL YIKAMA
SOSYAL EL YIKAMA
CERRAHİ EL YIKAMA
SABUN
ANTİSEPTİKSABUN
EL ANTİSEPTİĞİ ANTİMİKROBİYALSABUN
EL ANTİSEPTİĞİ
El Yıkama Ve El Antisepsisi Endikasyonları
Eller görünür biçimde kirli veya proteinli
materyal ile kontamine ise
Hastalar ile direk temastan önce ve sonra
İnvaziv girişimlerde eldiven giymeden
önce ve sonra
Hasta bakımı sırasında kontamine vücut bölgesinden
temiz vücut bölgesine geçerken
Cansız yüzeylere temastan sonra
Yemekten önce/sonraİstirahat odasından çıkarken
Sağlık personeli ellerindeki bakteri sayısı 3,9xlog 4-4,6xlog6
Su + Sabun
Tıbbi sabun
Antiseptik
solusyon
Deterjan bazlı ürünlerdirEster formda yağ asidi ve potasyum
hidroksit içerir
15 sn ! bakteri miktarını
0.6-1.1 log10 azaltır
30 sn ! bakteri miktarını
1,8-2,8 log10 azaltır
Dezavantajları Deri irritasyonu ve kuruluk
kontaminasyon
İzopropanol, etanol, n-propanol veya kombinasyonları
%60-95 alkol içeren solüsyonlar en etkin
Proteinleri denatüre ederek etkinlik gösterir
DezavantajıYüksek konsantrasyonlarda
daha az etkinEllerde kuruluk
Allerjik kontakt dermatitUçucu ve yanıcıdır
Preoperatif el temizliğinde etkili ancak kalıcı değil
%70 isopropanol ve %70 etanol
medikal sabundan veya nonmedikal
sabundan daha etkili
Mükemmel invitro germisidal aktivite
Gram (+), Gram (-) vejetatif bakterilereMDR patojenlere (MRSA, VRE gibi)
M.tuberculosis’eÇeşitli funguslara
Bazı zarflı virüslere (HSV, HIV, influenza, RSV, vaccinia virus
Bakteri sporlarına, protozoa kistlerine, bazı zarfsız virüslere
etkinliği kötü
%60 alkol 3 zarfsız virüsün
(rotavirüs, adenovirüs, rhinovirüs) infektivite
titrelerini 3 log un üstünde azalttı
HAV ve enterovirüslere %70-80 alkol
güçlü bir şekilde etkili
Alkol konsantrasyonu,
ellerde kalış süresi ve viral varyanta
bağlı olarak HAV ve diğer nonlipofilik
virüslere ekili olmayabl
Alkollerin gözle görülebilir
kir ve proteinasöz materyal varlığında kullanımları
uygun değil!
KLORHEKSİDİNKLORHEKSİDİN
Bakteri sitoplazmik membranı
bozarak etkir
Gram (+) bakterilereZarflı virüslere
iyi etkilidir
Antimikrobiyal etkinlik kan ve diğer organik
materyallerden az etkilenir
Etkisi alkollere göre daha yavaş ortaya çıkar
ancak daha kalıcıdır
Yüksek konsatrasyonlarda kornea hasarıOrta kulak ve iç kulak cerrahisinde ototoksisite
dermatit
KLOROKSİLENOLKLOROKSİLENOL
Antimikrobiyal sabunlarda aktif ajandır
Bakteriyel enzimleri inaktive ederHücre duvar sentezini bozar
Gram (+) lere daha etkinKalıcı etkinliği
%4 klorheksidin glukonattan daha az
İYODİN VE İYODOFORLARİYODİN VE İYODOFORLAR
Protein sentezi ve hücre membranını bozarak etki ederler
Etkinlikleri pH, ısı, konsantrasyon,organik madde tipi ve miktarından etkilenir
Gram (+) ve (-) bakteriler, bazı sporlu bakteriler,
MikobakterilerViruslar ve funguslar
ETKİLENİR
Ortamdaki organik madde etkinliklerini azaltır
Cilt irritasyonu yapabilirlerKontamine olabilirler
TRİKLOSANTRİKLOSAN
%0,2-2’lik konsantrasyonları antimikrobiyaldir
Bakteriyostatik
Gram (+)M.Tuberculosis
Candidaya ETKİLİDİR
Kalıcı etkiliOrganik maddelerden etkilenmez
Diş macunları deodorant SabunLosyon deterjan
AMAÇEllerdeki gözle görünür kirleri uzaklaştırmanın yanı sıra
Geçici floranın da sayıca azaltılması
Yeterli ve uygun lavabo
Kolla, dizle, ayakla açılabilen musluk
Kolay ulaşılabilirSabun, losyon,
kağıt havlu
UYUMU ARTIRAN
FAKTÖRLERDİR
Hastanelerde el yıkama üç başlık altında değerlendirilir
Hijyenik el yıkama Hijyenik el ovma
Cerrahi el antisepsisi
Alkol bazlı antiseptikler kullanılırSolüsyondan3-5 ml alınarak
0,5-1 dakika her iki el birbirine sürtülür
KOKURENK
Bir şiftte kuruluk dermatit
Etki süresi
Dispenser kullanımıUYUMU ARTTIRIR
Ancak alkollü jelin her 5-10 uygulanması
sonrası el yıkanması ÖNERİLMEKTEDİR.
DezavantajıMaliyeti yüksek
Nemli ortam yaratmaktaVirüsleri geçirmekte
Asla el yıkamanın Asla el yıkamanın yerine kullanılmamalıdıryerine kullanılmamalıdır!
Kan ve/veya vücut sıvıları ile
kontamine olduğu durumlarda
İnvaziv girişimlerde KULLANILMALIDIR
EL YIKAMA ALKOL BAZLI DEZENF
1-1,5 dk 10-20 sn
REHBER PROSEDÜR TALİMAT
KONTROLDÜZELTİCİFAALİYET
REVİZYON
RAPOR
EĞİTİM
Kalite standartları bu konuda ne öneriyor
ENFEKSİYONKONTROL
VEÖNLEME
PROGRAMI
KAYITHASTANE
ENFEKSİYONLARITALİMATLAR
DÜZELTİCİ ÖNLEYİCİ
FALİYETLER
KAYITSONUÇLAR
Dezenfeksiyonuygulamaları
Izolasyonönlemleri
Kateter enfönlenmesiSürveyans
HIV önlenmesi
Dezenfeksiyon sterilizasyon
YBÜ enfkontrolü
Kisisel hijyen
EL HİJYENİ
Tıbbi atıklar
Hastanetemizligi
Uygunantibiyotik
ENFEKSİYONKONTROLÜ
Hizmet kalite standartları 2011 rehberinde kurumsal yönetim bölümünde yer almaktadır