19
Inscriptiones latinae ialDbicae (anthologiae epigraphicae latinae a Francisco Buechelero confectae specimen alternm '). LI! Decem et ecto anDorum DRtns vixi [aeq]ue bene gratns pareDti atque amids. omnibus. ne] lu das hortor, his summa est severitas. LID Qnarto] decllmo anno infe[lix miM venit dieB quae] vitam et lueem reli[euam praecideret, LII Ma.rini frat. Arv. p. 564 ubi hano oon08 vel annorum natus formulam qua aetas mortui indiearetur perqullm usitlltam fuisse Sei- pionibus aliisque antiquis, posterioribus satis insolitam deelarllt. ex ara. Romana litteris optllmis insoriptll. praecedit On. Oornelius On. f. An(iensi) Bassus, subsequitur posuit Forlunatus 1 sie Graeci rErO- 1'01, fT1j et lnvlI aeque scripsi ne violarem numeros J quasi puer hoe dieeret 'non aliter quam si diutius missem'. quamquam eum versus 2 hiet in eaesura et B iustam mensuram excessisse videatur, etiam in primo neri potuit ut non scrvatis modulis [assid]ue aut [praecip]ue le- geretur. [ut9'iq]ue Marinius iungens oum parenti 5 inter omnibus Zudas fere duodecim excidisse litteras Marinius significat. atque ex hi8 concludendum videtur supervcnisse versm aliquid huiusmodi apud mams me08. sententiam versumque exaequaturo hie potius scriben- dllm fuit LU! Donius iuscr. auto XV 32. extahat lapis in museo Trehiati ltaliae (cf. CIL. U p. 602), qui praecedit versus mortuae pueUae nomen narravit .. He]donae Pomponiaes [Zib. pariter reliqui versus in fine mutilati sunt omnes, priore autem parte tantum proxumi a nomine duo 1 Specimen primum editum est .eum indioe scholarum aestivarum universitatis Gryphiswaldensis auui 1870. alterum hoc quod eodem tempore plurimam partem soriptum erat maxime hano ob causam nune edere visum est ut iambi quotquot in insoriptionibus exstant uno ob- tutu omnes oognosei possent.

Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

  • Upload
    others

  • View
    31

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

Inscriptiones latinae ialDbicae(anthologiae epigraphicae latinae

a Francisco Buechelero confectae specimen alternm ').

LI!Decem et ecto anDorum DRtns vixi [aeq]ue benegratns pareDti atque amids. omnibus.ne] ludas hortor, his summa est severitas.

LIDQnarto] decllmo anno infe[lix miM venit dieBquae] vitam et lueem reli[euam praecideret,

LII Ma.rini frat. Arv. p. 564 ubi hano oon08 vel annorum natusformulam qua aetas mortui indiearetur perqullm usitlltam fuisse Sei­pionibus aliisque antiquis, posterioribus satis insolitam deelarllt. ex ara.Romana litteris optllmis insoriptll. praecedit On. Oornelius On. f. An(iensi)Bassus, subsequitur posuit Forlunatus 8er(~08) 1 sie Graeci rErO­1'01, fT1j et lnvlI aeque scripsi ne violarem numerosJ quasi puerhoe dieeret 'non aliter quam si diutius missem'. quamquam eum versus2 hiet in eaesura et B iustam mensuram excessisse videatur, etiam inprimo neri potuit ut non scrvatis modulis [assid]ue aut [praecip]ue le­geretur. [ut9'iq]ue Marinius iungens oum parenti 5 inter omnibus~et Zudas fere duodecim excidisse litteras Marinius significat. atque exhi8 concludendum videtur supervcnisse versm aliquid huiusmodi apudmams me08. sententiam versumque exaequaturo hie potius scriben­dllm fuit

LU! Donius iuscr. auto XV 32. extahat lapis in museo Trehiatiltaliae (cf. CIL. U p. 602), qui praecedit versus mortuae pueUae nomennarravit .. He]donae Pomponiaes [Zib. pariter reliqui versus in finemutilati sunt omnes, priore autem parte tantum proxumi a nomine duo

1 Specimen primum editum est .eum indioe scholarum aestivarumuniversitatis Gryphiswaldensis auui 1870. alterum hoc quod eodemtempore plurimam partem soriptum erat maxime hano ob causam nuneedere visum est ut iambi quotquot in insoriptionibus exstant uno ob­tutu omnes oognosei possent.

Page 2: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

128 Insoriptiones "

neo üoitum est misera. s[orte ma ut aequom fuitmeis raferre lacrumulam [pal'antibus,

5 verum me mors acel'ba s[urreptam priusaet.ate] immatura abstuHt [parentibus.dulcissima autem et suavis [meis vixi omnibus.

LIVquoi post acerbam mortem dominu]a se optulitmonumentu]m llt faoeret, [quippe et ip]se gemuerat,natu] quadrimus [erat, Amoenu]s nomine.

LVViator audi, si übet, intUl3 v[en]i;tabula est aena quae te cuncta. perdocet.

et in quo lacunam Muratorius thes. 1668. 7 ampHorem indicavit sextullverllus earminis. iamborum eum manifesta vidissem vestigia. eos utpotui explevi, quartum decumum annum aliaque non llulla praestari nonposse per se intellegitur. aetatem optumam monstrant decumo v. 1 etlacrum'lilam 4 soeiata eum dulcissima 7. licitum est perfectum cf. XXI 2.non fastidita autem particl1la 2 "eU... numeri vetant ad relin­quendi verbumreferri. adieotivo vero poteram aHter uti unilecumo annoinfeUci 'nlihi fatum obstitit. ad vitam et lucem reUcuom nequid {oret

4 'feferre laC'fumulam idem valet quod exsequias persolvere sen­tentiaque ea fuit quam llaepissime parentes liberorum monumentis in­scripsere ego tibi quod tu mi facere debuisti. cf. IN. 7084 ante Qcciditquam suis ben[e meritis paJrentibus gratian 'l'eferre pot(uit et Benzen7379 quod ilebuit fAZius pat'entibus offAcium praeiJtare, hunc non meritosed fato mors inmaturum a'pstuZit suis carissimum (a. p. Ohr. 16)7 poteram viwi uslJ.ue omnibus, sed saepius muIto talia leguntur ca"asuis onmibus. pius in omnell suos (OlL. II 1242 2367)

LIV Mommseu !RN. 5636. fragmentum Albae Marsomm olim appa­ruit. lUBi illta ut et fuilllle cal'men et quale esse potu811t ostenderem.poetieae eloquentiae studium !luatlt'imus dare denuntiat. inseulpti erantllenarii divisi in bina quae penthemimeri caesura effieiuntur commata,itaque per tres senarios a me disposita verba in monumento quillquaimplent versus. qui eum non modo ab initio omnes detruncati sint sedtertius p1'aeterea male lectuR. etiam sententiae restitutio tota finctuat

1 ...lIlIe traditur criniunetim non interpunetis verbill 2 ex-aunMs emendatio mihi non sueeessit prospere. ex lapide 6notatum ast...qe se cemyelat. non aptum puto quod bene de se meruerat, at SI!.

curandum ast ut servetur 3 cf. XLII 4.LV Grute1' 897, 16 ab Scaligero, A. L. Bu1'manni IV 248, Meyeri

1848. Antipoli 1 Zibet more priseo productam habet terminationem,

Page 3: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

latinae iambicae.

LVIVi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]sb[aue notum

LVIITu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage.

LVIIIQuod quisque vestrum mortuo optarit miM,id illi eveniat semper vivo et mortuo.

LIXBene sit tibi qui legis at tibi qui praeterismODumentum, mihi quod hoc loco feei et mais.

cuius 1'ei ignorationem faeilins quam horum imperitiam numerorum Ba­tavis condonabimus Ubeat aut Zibet et scribentibus veni Solel'iusin antiquitatibus Provinciae a Burmanno commemoratus, mui Gruter.eo intus et intro sum solo6cismos QuintilianuB notavit I 0, 00 2 aloenaNie. Heinsius, aenea lapis, cf. Fleckeiseni titulos orlhogr. L p.7

LVI eIL. 11 4879. subscriptum monumento quod fuit Tarraoonehede il. m. O. IuZ(ius) Olytnpian(us), Terent(ia) Lucentina Te1'ent(iae)VaZentines lib. sibi et suo coniug(i) 1 viator emendavi, Zator aliialii amator exscripserant s[cie]s b ••. scripsi, nihil nisi s t s btradidere (sis Siederus manifesta interpolatione) quod minus probabi­liter in hanc mutes sententiae speciem st[ttpe] b[ene notuisse nostrumcunetis ci'lJibus

LVII OreUi 4886, A. L. Burmanni IV 208, Meyeri 1850. apudFulginates Ymbriae. leguntur ista in fine tituli puero facti a parenti­bus herois rudibus superaddita. souarium aliunde sumptum ot inter­polll.tum s quadratario agnovit rostituitque Conrads exere. antho1. p.4ls.qui compluribus exemplis mixtos esse in lapidibus iambicos versus etdactylicos elegiacoave docuit, cf. XXVIII via Flaminea marmor,'lJia Conrads sustuUt optume, quotquot aliae versus reparandi viae pa­tent reZege cretieum faoit ut recidat apud Phalildrum III 18, 1Ii.similia redilueo reZZatum aliaque notissima. verum a qtlQ scriptor sum­psit is noli dubitare quin in prineipio tituli eollocarit versum ao perZegesoripserit

LYIII Gruter 940, 1 (non bene Benzen 7895), A. L. BurmanniIV 89, Meyeri 1226. in Sabinis. praeseripta haee T. Flavio T. ~. An­tioeho Eros et Vio~a Ziberti patrono et sibi et suis fecerunt, F~aviae T.Z. Apameae, T. lfla'lJio T. Z. Amphioni, FZa'lJiae T Z. Tertiae.

Eandem sententiam Muratori 1685, 14 quasi in Romano monumentoiteratam edidit sie ApusuZena Geria vW;it anno XXXIII m. IIII d. V:lJ.uot quislJ.fue) vest,·um optavcrit mfhi, ~'1li semper eveniat vi-oo et mortuo.vide Burmannum 1. s. similem uno senario comprehensam supra pro­posui XXV

LIX Mommsen IRN. 7060, 01'. 4786, Ritsehelius .snth.lat; 001'. p. 6.Rhein. Mns. f. PhUol. N. F. XXVII. 9

Page 4: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

130 lnseriptiones

LXBene valeat is qui hoc titulum perlegit meum.

.LXIQuisquis praeterieus titulum senbtum lagens,tactus pietate dicas [mihi terram levem.

Velitris Neapolim delatum. praecedit have Man~ia Anthusa 2 siequo numeros exhiberem prioris llenarii optumi similes. mihi qui

Me weo monU1nent(um) feei et tlleis lapis 801000a eonstl'uetione et hianteverstl. huie ut sueeurrel'et Ritseheliu8 miM ante feei voluit itel'arl, idemad sententiam facHe exspectal'i ait mihiqlt6 qui hoc loeo. neque quititulum 8el'ipsit alind videtur cogitasse. sie bene sit nobis mol'tnorumnominibus praepositum apud Grutel'l1m 874, 12. multo quidem fl'equen­tius in titulis viator iubetur valel'e, l,ene valeas qui legis, vene valeasquisquis es, bene valeas reZigiose qui 'hoc Zegis (Gl'uter 750, 6), vene va­leas fJ.uisfJ.uis es qui me saZutas (Gol'i insel'. Etl'. III 131, 143), tu qui­CU1n!lUß legis Bit tibi suaviter (ib. I 59, 142) a1. non tanta quanta inVeliterno isto humanitas in hull eIL. II 4174 vene sit hoi viator !ZUi7nIl non praeteristi, lege normen. atque populi si eonsuetudinem repu­tamus, non acclamari debuit pl'aetel'eunti simplieitel' sed aequa eonati­tuta eondicione ?niM !ZUi l~oe loeo sum, /Si termm optaris levem.

MemorabHem et confusionem personarum et oarminis quandamapeeiem epigramma Ostiense habet Henzeni 7936 quod aut valde faIlal'aut tarn impl'obe quam acriptum est enuntiaha.tur pro trimetris duabusvene sit tibi fJ.ui iacis intus, et tu (lui trasis et Mges hune titultnll, optatibi terra leve

LX Henzen Or. 6203 ex columbario Romano. totus hio est titu­lus: a. (fargi~ius Haemon Proculi Philagl'i di'lJi Aug. l. Agrippian(i) f.paedagogus, idem l. pius et sanctus vi:ci quam diu potui sine Zite, sineNa, sine controversia, sine aere aZieno, amicis (idefl~ Gonam praestiti,peeuZio pauper, aniloo divitissimus. bene valeat et quae aupra seriptaaunt. et hane quidem imprecationem numeris esse coneeptam meumprobat dila.tum in finem, Bed etiam pl'oxima seml.l'io lieet concIudere ivoeali in p(leuZio obtuaa, cf. ad VIII et X. hoc titulum, Me tumuZum,Me sar()Op'hagull~ plebes dicebat, exempla adnotare aillgula inutile est sedvehementer optamus ut quaecunque et in Hbris 6t in titulia l'eperiunturomnia aliquando componantur et iudicentur. contra Fortunatianus artisrhet. III 4, p. 123, 9 Halm. Romani vernacuU inquit plurima ea; neutl'ismaseuUno gellet'e potius enuntiant ut kune theatt'um et hume prodigium.

LXI Renier inser. de I'Alg. 782. Lambaese. d. m. s. quisquepraeteriens tituZum seribtum legeris, tactus pietate Me praeeor ut dieas:Ianuaria sit tibi terra levis. vixit anl~is LXV. IuZius Messor eoniugiet Iuli Rufus et Ianuarius matri piissimae fee. quorum prima, si for­mam pronominis urbanam Ilubstitueris, iambica esse apparet. alterumsenarium quo repararem exemplar dedere XXII 20 et XXXVI 5, quam-

Page 5: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

latittae iambioae.

LXIINoH dolere [mater] eventum meum,properavit aetas, hoc dedit fatum mihi.

LXIIINoH d[olere] mamma, faciendum fuit,properavit aetas, fatus quod voluit maus.

LXIVDolare ndH frater, faciundum fuit,properavit aetas, voluit hoc fatus maus.

LXVDolare mater noH, faciundum hoc fuit,proparavit aetas, voluit hoc fatus maus.

181

quam plura huius tituli verba retinere poteram hoc modo tactus pietatehoc precor ut dicas: bene vaZe. lulius Messor etiamsi idem est cum eoouius Lambaesitani tituli 138, 57 et 833 Ren. mentionem fecernnt, daaetate tamen eitls eertum non scimus

LXH sie arehetypos rastitui senari08 s~vera Augusteae aetatislege exacto8 in Romalllt infantium monumenta oomplura transeriptos nonsine corruptela defeotuve. 01'. 1782, A. L. Meyeri 1270: Ephebus Auctif. bimus et mensum III dies XIIII 'vixit. fwZite doIere parilntes e'Ventummeum, properavit aetas. hoc d~dit fatum mihi. lahn spee. epigr. p. 99:O. Hel'Vius Speratus 'V. a. III rnens, VII d.•• noUte ilolere e'lJilntummeum, properavit ot quae ante perscripta sunt. ex quibus viI' idem in­tellexit redintegrari facHe posse quem p; 37, 215 edidcrat titulum siemutilatum VaIeria.. .• I 'Vireit . • . . I noUte dolere • • • . I properavi.... iidem versus aliis subieeti supra XLIV legebantnr eum hoc initionoZi dolere amico,. praeterea inter Gori inseriptiones Etruseas eandemsententiam babes inoohatam in fragmento lapidis II 70: Mo Lonius. . . . I hic situs est I P1w7.argyrus. I noli doIere I eventum • . • . . addiditBornumuus nov. inse. lat. (progr. gymn. Berolin. a, 1871) p, 14 Romauamhane: A. RusticeZius Paratus 'Oixit an. XXX. nolite dolet'e paretltese'Oentum meum, properavit aetas, hoc dedit fatus mihi

LDlIBormann progr. s. s. p. 13. in monumento Romao a Pe­dania Primigonia faoto Ampliatae vernae qnadrimae. doIere eorrosum

LXIV idem p, 14. Romae, praeeednnt bene adquiescas frate'r AueteTtali. 8ei qwiCIl.Uanl 8apiunt inferi senanornm simili!'\. (TuUii versumcomplet) et distichon epigrammation, seeuntur 'Oixit ann08 XII apieamhabent naZi properd:vit fdtus

LXV Muratori 2062, li A. L. Burmanni IV 271 qui male daety­Heis versibus iambicos inmisit altera Iapidil!! parte inseulptos, Meyen1871. Plaoentiae, olim Romae inmonumento Sabidiae Fuscae quaevixera.t aunos XVIII

Prior versiculns ita ut versus speeiem exuerit mutatus est in

Page 6: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

1$2 lnscnptionell

LXVIDolere noli matrem, faoiundum fuit.

LxvnNoU dolere mater faotui meo,hoc tempus voluit, hoo fuit fatus meus.

LXVIIIMater monumentum feeit maerens filio,ex quo nibi!· unquam doluit nise eum ia non fuit.

-----monumento Romano Muraton 1213, 9: L. Senti L.l. Oocceti [an Oocceii?quod eognomen est 01'. 4296] 'lJ. a. I. m. VL nolite dolere parentes, hocf(J,ciundum fuit. oeterum elausula Terentiana est eun. 97

LXVI Gori insel'. Etr. I 358, 79. in Florentino C. Iuli O. 1. Fauatiet Oaesermae Tertullae coniugum ut vid!\tur monumento subseriptumnomini mulieris. mater corrigebat Burmannus ad IV 271, si de ipsoisto titulo agitnr, falso

LXVII Ga1'1'ueci segni delle lapidi lat. p. 11. Atinae. praeeedit L.Seppi L. Z. Principis, via;it annos XXIL barbare dolendi verbum eumdativo oonstruitur ef. Renier insel'. Alg. 4162 rarissimae feminae paterdol(ens) casui pos(uit) et de Rossi insel'. ebrist. I UD. 315 (anno 381)quis non itoluit etati tuae piasq. lacrimas fuitit? atque iambieo pedequinto elaudum subsidit earmell. factus quid valeat perspieitu1' ex sn­perioribus fo1'mulis eventuln meum et jaciundum hoc t'uit, bine vel'Omulioms faenum mulo duobuB assibus aestimari indignantis exelamationi(Renzen 7306) iste muZus me ad jactum dabit nova quaedam lux adferrividetur

Composuit eum istill sententiis Burmannus 1. 11. eum hane parumsimilem O. Bennius Oaesiae Optatae u(1)ori suae fecit non Zubens, seitfatum fecit (01'.4654 ubi vide Orelli aduotationem) tum Oomensem titu­lum Gruteri 376, 5 eui alterna mortuorum matrisque dicta adhaerenthaee aetas p,·operavit. faciendum fuit, noZi plangere mater. mater f'ogatquam primum ducatis se ad '/)os. atque .t1'ia dieto priore eonvoluta sunthemisticbia aetas properavit, [mater], faciendum fuit et mater noZi pZan­gere superioribus istis paria aut aimillima. matria autem responsum utitem ca1'mine quodam praeeeptum fuisse suspicer, consensu addueortituli Narbonensis (Gruter 69B, 1) Lagge (iZi bene quiescas. matet· tuarogat te ut tl18 ad te. recipias. vale in quo iambo1'um eontinuitati pro­nomen offieit minume neeeasarium, et paene gemelli tituli Cartennitani(Renier insel'. Alg. 3864) Soipioni Virio positi qui senar.ium serva.vitintegrum mi fil(i) 'mater 'l'ogat ut ml ad te 'l'ecipias. quibus comparatisoonioias archetypum extitisse dolentis matris aarmen quod prima ha­buerit mater 'l'ogat, poatrema ut 8e ad te recipias, media mi fiU autquam prin~um

LXVIII Orelli 4609. Cremonae fragmentum. iambi manifesti qua­les antiquitati convenhmt incompti. prior versus verborum adnomina­tione ornatus

Page 7: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

laiinae iätnbicäe.

LXIXTaU in coniugio haec uni officiUtn praestitit,ex qua viI' doluit nunquatn nisa [CUtn tnortua ast.

LXXda qua nibil unquatn dolui nisi cun tnol·tua ast.

LXXIMors tnea quoi doluit, pOBuit hune titulutn tnihi.

LXXIIDolens et tnaerens filieis fecit sueis.

LXXIIIFatis peraotia mater eode est condita..

quod fas parenti facere [fuerat] filium,mors immatura fecit ut faceret parens.

133

LXIX Orelli 4627. Polae. p1'aescripta coniugum nomina L. 001'­

nelius 01•. {. Laecanic, Sp. [f.] Mall:8ima iu quibus cognomeu viro nullumest more antiquo. haeo oum taU insequatu1' sioe 1'atioue, areesaitum hocca1'men aliunde videtur 2 nise mortem lapis abseiasie uutneris

LXX addiai quo oarmini~ confirmal'em emendationemex Fabrettio 672, 9: Terentia Secunda sibi et Terentia 01iloe via;it annisIX ae qua eqs. seutentiam eandem varie mutantes modo liberismodo ooniux eoniugi aut frater eorori inso1'ipsere in monumentis: 8X

qua nihiZ unquam aoZui nisi cum aecessit 01'. 575, ae quo nihiZ doZuinisi quod mortus eilt in aotis iust. aroh. rom. 1850 p. 179 n. 22, nihilunquam peccavit nisi 'luot fnortua est eIL. JJ 2994, de qua nemo suorumunquam doZuit nisi mot"tem Boiesieu insel'. Lugdun. p.483, de ql~a nuZ­Zum, dolorem nisi acerbissimae 1nortis eiu8 accepemt 01'. 4626, of. Fa­brettium p. 273 6t 275

LXXI Orolli 4798. Brixiae. praesoriptum Oloaiae Lethae. apertemetrioia modie oo8.Ota verba. indidem emanavit titulus item Tranapa­danus 01'. 4799 0.' Bentidi Saturnini, sepuZcrum mini 1>oe posuit, f1~ors

mea quoi doZuit in speeiem pentametri transfo1'matus. de int1'anaitivoverbi usu of. Gruter 812, 6 de qua doluit nihil nisi mOrs eius, Phae-drum III 10, 16 .

LXXII Gruter 674, U. PislLuri. p1'aeoedit UaZpu'I'1.ia O. {. Maa;if1~a

1natet'. operam deditam senario in fine collocatum sueis probat, cf. LXYIIItne'1'enB 6ruterLXXIII Gruter 707, 8 (viderat Smetius), A. L. Bnrmaulli IY 255,

Meyeri 1357. Ameria translatus Romam titulus hio eat il.iis manibusSuccessi fü(i) Caesia Geme7Ja mater piissimo filio de suo, vire, anno IXm. IIII dieb. XV. fatis peraetis mater eode est condita, quae post obi­tum pli via;. anno III m. XI d. VIII et sinistra parte quod eas parensfacere debuit fiZius, mors immatura fecit ut {aeeret parens. pater Successus

Page 8: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

184 Inseriptiones

LXXIVQllod par parenti fuerat faeere filium,mors immature, femt ut faeeret pater.

LXXVQuod par parenti fuerat faeere flliam,mors immatura feeit ut faceret parens.

LXXVIQuod par parenti faeere merat filiam,mors immatura feeit ut faeeret [parens.

LXXVIIQuod debuit parenti facere filia,id immature fiUae feeit pater.

-----supt'emum utrisque praestitit offieium. ut ex prioribus seeernendos iam-bos duxi in quibus 6o€le(m) duas impleret syllabas, sie extrema faeillimepossunt in senarium cogi pater supremum utrisque offieium praestititcenl. LXIX I, quamquam propria pentametri ilIa cIauBula etiam alibiapparet (F.paphras post"emum praestitit offieium 01'. 4611) 3 fasparenti Mazochiu8 Pighius, eas parens Gruter. deinde {uerat (üium prodebuit (üius 8ehraderus substituit ep. crit. p. 72) post quam Burmannusinseriptionem comparavit Gudianam p. 249, 2 quoll {as erat (üium faeereparentibus, morte immatUf'a • . . filio feeere parentes infeZieissimi

LXXIV Muratori 1212, 1 Burmannus A. L. vol. II p. 194. Tiburi.praecedit Hp. 8aufeius 8p. filius vixit an. VI mensem I €lies quinq.

LXXV Mommsen IRN.5608. Antini. praeeedit il.. m. Variae Mon­tanae. insequitur via;it an. XXIL Varia [An]odyne et Montanus populiAntinatiufn Ma(rso]r. ser(vus) a1'ea1'if~ firUae p]ientissimae 1. fuitet 2 faeeret infelix parens lapis

LXXVI Mommsen IRN. 6189 Burmannos 1. s. s. Hadriae. prae­!lcriptum Terminiae Q. (. 8abinae Brittia Habina mater- p. vix. a. XXVI.exitus hio est ut faeeret mater filiae. in f(1'onte) p. XV in a(gro) p. XV.!lUO hune titulum numero notavi quoll priorem versiculum unus omniumhaberet el1"gantis!limum

Alterius versus exordium sententiae eidem inhaerens aliae quoqueinscriptioues tradunt, ut Gruter 669, 4- (Burmanuull 1. s.) eui 'Vota erantut parentibus ista lJararet. sed mo1'S in~matura feeit ut facerent parentesfiUo contra ordinem [fatorul1~ et Muratori 1253, 6 lJ.uoil. {acere natiparentibus debuerant suis. mors in~mat1J,ra (eeit ut filiis facerent parentes.ubi etsi subsultant fel'e iambi (itebuerant suis) carmeJi tamen aliud nonputo subesse. plenus versus repetitur IRN. 7017 lJ.uod filia patri faee"edebuer. mors inmatur. fee. ut faceret pat. b(ene) m(eren.t,.)

LXXVII CIL. II 2274. Cordubae. praescriptum Egnatia Ftorentinah(ie) s(ita) e(st): seit) t(ibi) t(erra) l(evis). prior versus in lapide hic estg:uod parenti facere itebuit filia, id est volgaris formula (cf. IRN. 836347 1342 1996 al.) substituta locum iIlorum quai/, par parenti 6qs.,quamquam ex. his quoque mutato ordine effici p03se senarium vides

Page 9: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

latinae iambicae.

LXXVIIIquod aequom fuerat filia hoc faceret mih[i:

LXXIXmors intercessit, filio fecit pater.

LXXXAlei in venerieis [rebus rem perdunt suam,mihei contra r[em bene auctam fortuna invidet.

LXXXIFors spondet muIta multis, praBstat nemini:vive in dies et horas, nam proprium est nihil.

LXXXIIDum vixi, vixi quo modo ingenuom decet,naJm quod comBdi Bt· ebibi, tantum meu est.

135

LXXVIII Mommsen IRN. 4514. in ag1'o Sorano. praecedit d. m. 8.

Oppia Oalsiane mater feei filiaLe] meae, secuntu1' aliena. exemplo fuisseputes hoc immattwe mater feei filiae, quod aeq!lom fuerat filia ut faem'etmihi. prr aHud verbum IRN. 1078 quod deeuit filiam faeere, feee"eparentes infeliees (ut Cicero ait in Catone §B4 euius a me corpus esterematu1ll, quod eontra decuit ab illo meum titulique dactylici)

LXXIX composui ex tituHs Florentino Gori insc. Etr. I 149, 61(M. Vipsanius Sp. f. Latinus vixit anno L filius faeere quod debueratpatri, mors iniqua intereessit. lilio feeit pater) et Puteolllno MommseniIRN. 3445 (Vmb1'iciae lustae annorumXVI panntes (iliae incomparabil(i):quod illa parentibus faeere debuit, mors inter cessit, filiae feem'unt pa­rentes). prior ve1'siculus 1'epetendus ox epig1'ammatis superioribus

Similem sententiam habet iambo1'umque aliquam speciem Romanainscriptio 01'. Benzen 7381: quod a te mihi {im'i,Oyrille, iniqua fO'l'tunainvidet, hoc ego tibi feei mater infelieissima, certe prius comma haudlonge abest ab senario (quod te miM faeere aut quod mi a te {ieri ini­qua fOf·ttma invidet). IRN. 680 las Ianuariae sorori acclamat aego miaps te speraba(m), nunc tibi feei (adde quod in principio et in finemtibi transpone, versus fiet). in actis inst. arch. 1862 p. 82 dignissifnoeoiux Dafine feeit, ego tibi quod ~u mi faeere dibuisti, mi qui fa­eiat nescio

LXXX CIL. 1 1277. Venafri. sena1'iorum principia duorum Ritsche­lius agnovit PLME p. 106 ad tab. LIX i, supplementa ista proposuiin annalibus phil. 1863 p. 770 ut alei non dativus sing. sed plur. no­minativus sit

LXXXI CIL. I 1010. Romae. pra~cedit Prirnae Pompeiae ossuaheie, sequitur Salvius et Eros dant 1 f07'S Mommsenus, fortunamonumentum (nt Ve1'gilius ait spondet fortuna salutem). quo senateRitslJhelius anth. Iat. corolI. p. 5 dele1'i multa voluerat 2 Syrus379 W. nil proprium ilucas quod demutari potest

LXXXII IRN. 1446 (Renzen 01'. 7407). in pago Beneventano.

Page 10: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

186 Inlloriptionell

LXXXIIIEo oupidius perpoto in monumento meo,quod dormiendum et permanendum hio est mihi.

LXXXIVHeus tu, viator lasse, qui me praetereis,oum diu ambulareis, tamen hoc veniundum est tibL

LXXXVFrequens viator, sa.epe qui transis, lege:natus pro te sam .

LXXXVIHomines ego moneo niquei diffidat aibi.

praescript.um P. OZoilius P. f. Stil. Pius leg. XX[X) quomodo lIon·illlcllt ingenuom lapis. idem omisit nam solent coniungi comedereet ebibere, vide Plauti t.ruc. I 2, 54 el. quae Bentleius attnlit ad Tel'.eun. V 8, 57. Sardanapali baec sapientia cum in Graeois aliquot se­pulcris traditur (cf. Welckeri syllogen p.90 n. 60 ouZ 0 ,'tetJ1cOV neEr",

vel appendicem syllogell p. 49 'gu/hli niipli TfluCPet) tum vel in saoerdotisorgiophantae monumento Romano (Renzen 6042) ubi quae disticbopraemissa sunt, quill. fere iambis deourrunt, adponam mubta in sena­rios: Vincenti hoc 01'0 ne inquietes fluat vides. amnes expeeto, pluresmIl antecesserunt. n~andUca, 'Vibe, lude et bllni at mll [cum 'Voles]. eum'V1,bes, [animo} bene {ac, hoe tecum fllres. videquae Cardinali eollegit ise.Velit. p.128 1JJk0d eai bibi, mIIcum habeo, quod reZiq!~i, perdidi ac sitnilia

LXXXIII Muratori thes. 1188, 12, OreUi 4808. Narbone. praescri­ptum nomen viri (L. Runius P . .. I On. f. PolZio) 1 1$0 vel hocsupplevit RitseheUull anth. lat. cor. p. 6. laeunam indicavit Muratorius,neglexit Gruterus 92~, 2

LXXXIV ClL. I 1481. Cremouae. praecedit M. Statiw M. l. Ohiwhie, saquitur in f('fonte) p(edes) X in ag. p. X. liberae rei p. tempori­bus titulum iure tribuit Ritschelius. 2 diu ut monosyllabum (cf. du­dum) olim sequente vocali coalesoit, .idc Fleckeisenum in annali'busphilol. 1810 p. 72

< Lugdunense fragmentum Muratori 1173, 6 e Malfeio enotavit hochospitium tibi (interiectum est spatium quoddam) hoe in'Vit1& venio, 'lIen­iundun~ est tamen. senariine fuerunt, alter sie inoipiens quamquam hoe?

LXXXV OlL. II 3181. Orelli 4749, Valeriae Celtiberorum. prae­eedit titulus Aal. Hermeroti a~rigae positus ab Harmia patro servo pu·bUeo 2 alterius hemistichii obscurae reliquiae ....s t..io i..eo utexitns possit fnisse tuto weo. quid voluerit poeta, fortasse conicerelicet ax hac admonitione (Muratori 1774, 8) hospes, quid sim vides, quollfuerim uosti, futurus ipse !luid sis eogita apert.e desinente in senarium

LXXXVIIRN. 5648. Sulmone litteds vetustis infra imagines pa­storis et plostrarii. epigramma sine dubio imperfeotum

Page 11: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

latinae iambicll.e.

LxxxvrrTu qui adstitisti mei 'monumenti, [hospes, memor,ambula et te esse hominem fac [ut semper memineris.

LXXXVmBumus mortales, immortales non sumus.

LXXXIXut perferantur, si qua sunt, ad inferos.date terrae fructum, ut terra possit reddere.ab aHo speres, altero quod feceris.

XOOustos sepulchri pene destricto deusPriapus ego sum: mortis et vitai locus.

137

LXXXVII Muratori 1689, 9, A. L. Burmanni IV 270, Meyeri 1370.praecedit Iuliae Aphes virgullculae titulus dactylicis versibus compo­situs. sensrios istos agnovit Conrads 1. s. s. p. 42. 1 memor et 2 cogitesiam BurmannuB addiderat 2 pronuntiandum ambla ut in FloriHadrianique versiculis ambZare pet' Britannos (tabernas) fae per­petuo cogites Conrads

LXXXVIII Muratori 168,1. Mutinae. integer hic senarius insertuslegitur orationi satis prolixae in sepulcro quod Vettius Nepos 11 viI'quinquennalis sibi fecit et uxori sanetissimae cum qua per mul[tos annos]bene vixit. tu [semper memento]: sequitur versiculus iate. pmesumptionostra haee est vas ..... vieturos e1·edimus . ... sie ergo tu mm'tal. se­curam iam nunc alia paritel' mutila ut dubites num solus iste ver­aus fuerit

Addita sylJaba senarius fit ex sententia in quam desinit !RN, 6058:nam] vita morti propior fit cottidiae (ut Seneca ait epist. 120, 17 namquotidie viximus) , cf. Cardinali iser. Velit. p. 151

LXXXIX Gruter 928, 9. Romae. sine capite earmen, for~asse luxatamembra 1 si qua sunt quorsum tendant, apparet ex Gori insel'.Etr. 111 301, 451 precor si qui estis Manes sit suaviter vel Renzen 7i.l82impetra si quae sunt, Manes, ne tam seeZestum discidium experiscardiutitts 2 Euripides interprete Cicerone tuse. III 59 t'eddendastterras terra, turn vita omnibus metenda ut fruges, in Graeco carminebc ral"l' flJ.afJ1;wV rata n:aJ..tV rtroM (cf. Welckeri syll, p, 92) 3 Syriversus 2 W. ab aZio ea;peetes, aZteri quoi/, feceris. cf. Orelli 4786 quodsi nocuer'i,s, noceberis ab aZio et 4802 quod feeet'is, et tibi alius faeietquae ad tutelam sepulororum spectant. aZio nemini IRN. 4641

XC Renzen 01'. 5756 a, Romae. qualis in hortis collocari solebat,talis sepulorum custodit Priapus coniunctum cum hortis vineisve, cf,Iahni spec. epigr. p. 65 ss. ia.mbi graecanici, ut plurimae illius colum­barü inscriptiones circa Tiberii aut Claudii Caeaaris tempora exarati

Page 12: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

138 Inscriptiones

XCIIIli deos iratos, quos omnis colunt,si quis de eo sepuIllro quid violaverit.

xonIta candidatus quod petit fiat tuus.et ita. perennes scriptor, opus hOll praetel'i.hOll si impetro a te, felix vivas. bene vale.

xomIta. candidatus fiat honoratus tuusct ita gratum edat muuus munerariuset tu [sis] feHx sllriptor, si hill non scripsel{is.

XCIVIta. valeas sCl'iptol', hoc monimentum praetel'i.

XOVIta levis inllumhat terra defuncfo tibi

XCI Gruter 826, 7. Patavii sub titulo Scmpronii Primi et uxoriilClodiae Seeundae ct Sempronii Tertii fratris. cf. lahn spee. epigr. 28, 30([In vioZaverit SiV6 immutaverit, deos sentiat iratos, Grutcr 917, 1 922.3Fabretti p. 109 I iratam mini omisso verba similirer Martialis IV43,0 sepulc'l' I vioZarit Gruter, quae sermonis causa ct metri mutavi

In pIuribus vasculis ossuariis (I"abretti 21,91 lahn spec. ep; 44,173Henzen 7842) haee reperta est admomtio ne tangito, 0 mor.taZis, r6Vet'ereManes deos. in qua quodMams ai, non ai Manes dicuntur, tam praeterconsuetudinem accidit ut numeris quondam inclusa i1la fuisse suspieer,iambis antem talibns 'Ile tang#o, 0 nwrtaZis, eole Manes deos (PhaedrusI 27, 6 vioZarat quia Mams deos) praostat Baturnills voraus reveref'e Ma­nes divos

Probum hune aellanum ollam severi ß(J/fI~inis ne tangito oUa qui­dem habet antiqua sad novieio studio insoriptum saeerdotis euiusdamGalliei ut Boissllm narrat insel'. LugdniJ. p. 99

XCII Henzen Ort 6970. prope Narniam. senptores isti val in­scnptores (Ranzen 6977) quo modo oandidatorum nomina. munerumqueindicia pervulgarint mud Pompeill.ni cIa1'e demonstrant dixitqtie de hocgenere hQminum novissime Zangemeisrer CIL. IV p. 10 8 at feli:»Henzen: eorrexeram in annaIibus phiIol. 1858 p.78

XCIII Henzen Ort 6976. Foro Popilii. iambi interpolati 1 de-bebat scribi fiat aediZis aut qnod legitur in superiore earmine, iamprave anapaestus inIat118 est 2 munus tUU8 ,numrarÜ/,s lapis sinemetro 8 sis in fine versus oblitreratum addidi in aunll.libus phil.1858 p. 78 recepitque Zangemeisrer OlL. IV p. 10

XCIV Muratori 1772, 2 OreIli 4751. in agro Aqllileiensi l1W-

numentum OreIliXCV Fabretti 283, 181. propa Romam 1 denuncio tibi adi-

tum est 2 quieti disyllabnm cf. XLI 3 :> hiatus in caesurapoterat sie 'violare umhras, primitivum autem fnit sepullJti manes

Page 13: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

Iatinae iambicae. 139

val assint quiati Gineribus Manes tuis,l'ogo nesepulcri umbras violareaudeas.

XOVIRogo per deos Stygios, ossa nostra, quisquis eshomo, non violes, non trasilias hUlle loeum.

XOVIIQualern paupertas potuit, memoriam dedi.

XOVIIIOeulos reposuit statuis qua ad vixit bene.

----XCVI Gruter 601, 10 a Smetio, Orelli 2998. Romae. veraus non

videntur oasu faeti, eum praesertim di ornatius voeentur Stygii. IRN.6893 quisquis es homo et vos sodales meos cunetos rogo per deos superosinferosqu,e, ne velitis ossa mea violare, Gruter 996, 13, Maffei mus. Ver.294,2 a1. ubi eadem praetereuntium obtestatio per deos superos inferos­que. 1 oss. nostr. lapis 2 1wn pro ne plebeium ut apud Pe­tronium sat. 74 suadeo non patim"is genus tuum interiJre non tras.h. 1. lapis, quod si recte sie interpretati sumus, in transilielldo inest si·mul insultandi notio

Senarios quidem faeiunt cautiones sepulorales Grutel' 155, 5 huicmonumento ustrimtm applicari non Zicet (ibid. 1044, 7 ad hoc mani­mentum ustrinum aplieari non Zicet) et Gori insc. Etl'. I 427, 297 adh(oe) mfonumentum) tt(strinum) f(iet'i) neon) l(icet), verum a poetice tarnvidentur alienae· quam Viniciae DODatae oratio Gmter 1001, 5 maceriamclusit circum monimentum suam

XOVII Muratori 1335, 7. prope Avenionem. praecedit Gupitiae]<'lorentinae coniugi piae et castae Ianuarius Primitivs maritus. sicalibi additur pro meritis parum, pro facultate saUs. Gori I 210, 51 sip1'O vi'1'tute et animo fo,'tunam habuissem, magnificum monimentum hicaedi{ica8sem tibi, nunc qumtiam omnes mortui idem sapimus, satis est

XCVIII Gori I 406, 215, Orelli 4224. Florentiae. praescriptum M.Rapilius Sempio Me ab ara marmor(ea) ut Romanum titulum esse pa"teat. longa I in statuis et prior in vixit, puncto divisa qua atZ cf.guoad et adqtta

Rudimenta poetiea etiam Gavii Donii titulus Corfiniensis ostendit(Henzen 7221) qui caliculis lana pelUculis vitam toleravit suam: tu quiZegis vale et cutn vol[es ve]nito ubi noli octonarios iambos numerare. inmente scriptori erat tale carmen hic quaestu honesto vitam tolemvitsuam, tu qui legis vetle ef; veni ad me cum voles

In monumento quod classiarius aliquis Ravennas et Spedia Priscaalumno pararant (Muratori 1450, 6 ex schedis Iae. Valerii) haee sub­iecta feruntur 0 fata br8via contrariaq. mihi, quae me levastis parvolevitae meae, ut hoc ve-ni'1'em annis plenus XL -nam omnia fecer(wnt) quo­rum alumnus fui. non muto conttaria fata sumpta ex Vergilio, si scrip­seris fata miM cont? a'1'ia, continui nent tres senarii, quartum noloattingere, modo De tribus istis manus inquinarim.

Page 14: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

140 Insoriptiones

Verba in modl1m llenarii pergentia aut eadentia aliquotiens de­prehenduntur in titulis, ut cOllfirmetllr Cicerollis (orat. 184) iudiciumde senariorum comicorum solutaeque ora.tionis similitudine. OlL. I 1028Nicepor· mon'U,nentun~ me 'lJi'lJO aedifiCaAJi et in ,,~o monumooto . • . .Orelli 4229 HeUailes in quo nUfllluam indormi'Vit tinwr. Renzen 7233M(arcus) Ooeeei'Us H~1arus offieiis suis hie in hOl'l'I;is Nervae (versificatordedisset hie optumam fidem et) allwrem hahuit f1U1XUmun~. in Fabrettina(88, 165) inseriptione na comprehendantur in unum Me situs est I quoiuspietas laesit neminem, etiam laeuna dissuadet post list designata etp08tlwrninem. IRN. 6784 '~ie sita est Pf'opitiae pupa et famuZaBacchicymbaZis Mommsellus cymbalis(tria) interpretatur recte opinor. 01".4651 quae ilun~ nimia pia fuit, facta est inpia., nilo mehercle deteriuserat pietate nimia est. IBN. 6742 repente raptus est mihi, ibidem 2041.•• canstitui aeternum [mini lne]isque tern~inun~. pluraque posaunt cu­mulari etiam excedentia numeris senal'ium velut Renier insel". Alg.8868virgo decora et innocene IlUalJ prape no'l)os obi(i)t taros, Fabretti 148,189derisol'i 9;1,i vixit bene et coneummavit vene qualia erunt fortasse quiin ca.rminum loeo ponant. Brambaeh insel'. Rhen. 1052 ut primum aIlo'Zevit poZZene viribus, decol'(l, facie Bumpt,a. l'lUut ex Sallusti lug. 6.

Mirum igitur non est quod carminllm affeetatores eum versuß aliihaud ita facile ~nceederent, unum etalterum seuarium interpoBuerepraeter ordinem. in monumento Bassae (mins eoniux Laberius pl'ae­dicatur vates (Muratori 711, 1 A. L. Burmanni IV 66, Meyeri 1210)initium fit a septenariis trochaieis tribus quorum extremus sio lcgendusest ani'mus sanctus cu,,~ 'mal'itast (si lapis), anifM caeZo f'edilita cst;secuutur senarii duo parato 1~ospitium (hospitio Bonada II p. 114) caraiungant (iungunt idem) corpora haee rUl'sum oostrae seil perpetuaenuptiae: deinde hexametri soptem, deniquc de ipso Laberio distiehaduo. LaeIio Afrioauo musieo dica.tum oarmen mde (Maffei mus. Ver.294, 7 A. L. Burmanni IV 261, Mayeri 1862) prinoipium ct exodinmbinos versus habet dactylicos, medios duos hos senarios reeeptus inter[seaenicos cunetis] prior celebri fa'l>OI'e Mtem expanens suam, quorumalter tam vaste hiat' quam intumuit iste acceptusque nimismuZtis magnifieo ingenio.

Fraudulenti homines siqnando carmina supposuere iambica, in eil.ineurrerunt vitia quibus eum antiqua etill.m rnsticitas fuerit libera,facHe dolum llovicium perspicias. velut Maro Calpnrnii Lausi alumnusBeneventanus (IRN. 1664) qnod his Iaudibus effertu!': domino iUlectus,qUOql'O iret sernper eo~, pocuZi minister, dactus paJ.estrae puer, aequßssepultus hie SUllb natus annos acta et decem. metri quidem causa falaasnon iudiea1'em niai unum teuerent vitium nullo modo excusabile idquefurti indicium ce1'tiasimum palestrae. legerat senarios sed nescio numfacere ipse sibi visus sit qni haec finxit: dum 'l)ixi bene. iam meaperacta, mox 'V8atra agetur fabula. vaZete et pZaudite (Ackner MuelleriusCI'. Daciae 144, 619 01'. 481B)

Page 15: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

latinae iambicae.

ADDl>NDA

XOIXMeas quoque aures Memnonis vox i[nJcidit.nomen [no]to (decus]que Vll.tem Maximum.

oAmat qui scribit, pedicatur qui legit,qui oscultat prurit, pathicus ast qui praeterit.ursi me comedant, et ego verpa qui lego•

.CITu qui lucernam 'cogitas accendere,caI[ens] adest os

141

XCIX Letronne insel". de l'Egypte II p. 413 (tab. 35, 11). Mem­nonis in statua cuius inscriptiones plurimae Hadriano imperante factaesunt, nulla ante Neronis aut post Septimi Seven tempora. praescriptiBunt ab eodem homine trochaici duo septenarii item graeca arte facti

1 quoflue, quill. alii plurimi ibidem se audisse Memnol1em telltan­tur inciiJit fere descripsit Salt, et in ectypo i prima littera apparuit.usitatiull quidam acciiJit, tamen manus meas incidit similillque sine prae­positione Apnleius proferebat 2 nomenecto [quo]que Salt inclusasuneinis littel'as incertas esse significans, nooum..to nihil amplius ectyponpraebet. versum saltem pedibus instruxi, et nomen [ann]ecto quoqueLe·tronnius, verum quoque nisi post eam particulum Saltium praeteriissequid l!l1mpseris, versus omnino respuit

C OlL. IV 2360, Pompeis in aedibus Ba.lbi ola1'e soriptum gra.phio1 scribet et leget, 2 murus. idem opstJultat (of. add. p. 219) cui

depravationi viam muniisse opinor satis notam abscultandi formam6 oomparavit Zangomeister parietinam insoriptionem Romanl.m (mon. inst.aroh. 1865 tab. 23, 1) guisque meam futuet rivaZis amicam, iUum secretismontibu8 W8US edat, pro qua inpreoatione in eadem plane sententia Pom­peis OlL. IV 164& legitur illum in de8et·tis montibus 'WI'at amor. paroemiansa.piunt etiam Habinnae apud Petl'onium verba sat. 66 si, inquam, W8UShomuncionem comest, quanto .magis homuncio debet wsum COme88e? vi­detur igitur tertius 'veraus respondere primo ao vll'!'pa scriptum eesepro verpam, nam oentiens in parietinis iIlis titulis m fiualis non apparet

CI eIL. IV 1941. basilicae Pompeianae inscriptum 2 cal...ade8.t oerto mihi videor in tabula 23, 11. pone 08 nimis dubiaelitterarum reliquiae, in fine tibi Zangemeister conieoit. venerium opinorlusum fuisse et media oonvenire vestigia etiam in aJmori8

Praeter duo baee oarmiua eis quae in superiore parte (a XII adXIX) proposui etiam aHa muds Pompeianis inscripta aooesserunt ex CIL.volumine quarto, quamquam editor eins paulo plures quam ego agnoscorimatus est versicnlos (cf. n. 427). potest senarius fnisse n. 1868 pre­lUin]de servam: cum voles, uti licet, dubitat tamen Zangemeister Sll'!'­vam num reote soripserit, poese etiam 8eicual1~ vel seisuam legi. n. 1237

Page 16: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

142

I)

Insonptiones

CHOLIAMBIOll

• Numioe I,avinasvJirecta Pilumui

pou]tifex sacria votu[mo]lara sanguil!l Aenea[em]a.ximul!l petitorump]rosperetia eventuB

• a iura Laurentum.CIII

Per haec sepulchra perque quas ooHs Manesbis parce tl1muHs ingredi pedem saepe:sie nunquam doleas atque tril!lte suspires,quantum doloris titulus isre testatur.

epistolicam praescriptionem versumque Vergilianum (Aen. IX 269) de­formatum secuntur haee ex scholastica fortasse trimetrorum lectionecongesta 'Dirtutis merces. paZmam pretiUlll gZoriae, -vicMriae apern causas.n. 1118 add. p. 203 in pentametrum quam in selJarium explel'c maloiam aocui siZices 'Derba [henigna] Zoqui. prorsum non conatat de lectionetituli 1322 (tab. 21, 27 et 28), quem dum sie expedio rogalllus, Delos,augura incenato iter, eerte nU arnplius quam umbram veri vidi. iureautern Zangemeister add. p. 196 pro senario habuit titulum Henzenia­num 7287 Iuvavi repertum in pavimento felicitas] nie habitat, nihil itl­teret maU (pronuntiandum intret) nempe Pompeis in pistriuo eIL. IV 1454inscriptum est. hie habitat feUcitas. et in tsberna ibid. 738 graecumcarmen quod latine eonversUm in Iuvaviensi titulo videri olim adnota­ram «> TOÜ Lid). n«i. xalMvnltO. 'Hf!axMjr; lvlfarJ'c X«TOI?Ei, p.1jrY~v Et,dfW

IlC«XOJl.

eH Bormann inscriptt. lat. nov. p. 17. Lavinii inventus lapis su­perne et inferne integer. litterarum formis editor fere Diocletiani aevUmindieari narrat. preoatur aliqnis cuius nomen versu 5 periit. ut videtur,petitor deos Lavinates, Numicum aliosque ut prosperent eveutum tuten­turque saera iura Laurenturn 2 cf. Verg. Aeu; IX 3 ZUCQ tUlli forleparentis Pt7/utnni Tur1~us saCi'ata 'Dalle sedebat 4 fortasse Ilia in­tellegenda secuildum vetustisslmam llarrationem nlia Aeneae.

OHI Gudl aut. insel'. 272, 1 qui CaraeaUae aetati tabellam adsig­nat, Orelli 4828,· A. L. Burmanni IV 180, Mayeri 1302. Romaa. prae­eadit titulus a Q. Fahio Auguriuo eousecratull filioli et eoniugis memo­riae. clausula versus 2 lIon seite composita (ingreai pede'lil ut grseceipßEfJwr; 1fflrYa) v. 3 eogitavit scriptor tantum aoZeas, tam tristeBnunrzuarn abiecta nnali pronuntll>tur quasi trochaeus: Probi appendix(gram. lat. IV p. 199, 15 K.j, numquam non numqua libidem pride oliaUa memorantur), 01'.4805 ube nunrzua fuit aJ. 4 quamtum Fahretti612, 105 ut in tabulis Heracleensibus (CIL. I 206) sa.epo seriptum eat

Page 17: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

latinae iambicll.ß.

CIVluvenis Sereni triste cernitis marmor,pater supremis quod sacravit et fraterpietate mira perditum dolens fratrem,quem flevit amnis planctibus novis tUl'ba,

I} quod interissent forme. flos pudor simplex.dole meator qnisqnis hoc legis carmenet ut meretur anima, lacrimam accomoda.

CVQueri necesse est de puellula dulci:ne tu fniSSllB, si futura tarn gratabrevi reverti, unde nobis edita,nativom esset et parentibus luctu.

I) semissem anni vixit et dies octo,'rosa simul florivit et statim periit.

148

OIV IRN. 2001. reperlum apud Nolam. pra€cedit hivenis titulusM. Sta......o M. f. Pal......co Fisio [Sere]no llutiUo Oaesiaoo 11 viro au­gwri, vixit anno XXXI mensib. XI diebu8 XVIII, subBcriptnm ipsiuspater miserrimU8. nominum multitndo non antiquiorem Badriano homi­nem esse docet 2 aliter dicta OlL. I 1051 quius heic relliquiaesuprema manent vel Vargiliana cinet'i 8upt·e'l1u.. ferebant 7 accomoaascriptura numeros adit hOB Zdcrimam dccamoaa temere soluta paenultimaquae debebat esse longa in breves duas, nam sublata altera m breviassevolgus syllabam sieut !tali credendum ast. an subiectum choliambis sc­narium unum putemus ? hoc eo probabiliull quod etiam in graecis in­scriptionibus (valut in Memnonis statun) imperiti poetae olaudos rec.tos­que trimetros miscuere. claudo erat aptum ldcrima!1~ adsperge

CV Brambach insel'. Rhen. 1058. Moguntiaoi. praecednnt quae inalio lapide ibid. 1054 repetuntur a. m. TeZesplwris et maritus eius pa­rentes filiae dulcissimae. scazontas binoB a rectis trimetrie singuliB ex­eipi puto (6 statim perU), nisi extremum versum mlllueris pro choliambohabere quem pes trisyllabus elaudat oum altera I in pcriit elat.a videa­tur: tertins versus a reliquis etiam quinto .pede differt. hiatus in cae­sura v. 8, m finale non elisum 4 et 5, rosa 6 iam bus. qui soli beneeompositi Bunt duo primi versus fortasse aliunde adBumpti 4 sermoHagibbat nati'9om fatis) habebas et p. luetu esse (fied) 6 in ana-glyphis 1053 Horum calathus infanti adstat, 1054 sinistra mann infansHorem tenet. florire floriet memini in carmine quodam Africano legi etab Augustino dici inconsuetudinem venisse populi, plura ex Vulgataexempla descripsit Roenschius (da Itala et Vulgo p. 284 et 287), cf. Ro­manensium {iorire vel f/,eurir

Page 18: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

144 InseripLiones

DIMETRI IAMBICIcn

Cervom altifrontnm cornnadioat Dianae Tullins,qnos vicit in parami aequoreveetus ferooi sonipede.

CVIIHoc hoc sepulchrum respice,qui carmon et Musas amas,et nostra communi legelacrimanda titulo nomina.

5 nam nobis pueris simulars varia, pa1' aetas erat.ego consonanti fistulaSidonius aera perstrepens

boc carmen, haec ara, hic CIn1B10 . pueri Bepulchrum est Xanthiae,

qui morte acerba raptus eBt,iam doctus in compendiatot Iiterarnm et nominumnotare currenti stilo,

15 qual, lingua. currens diceret.iam nemo llnperaret legens,iam voca arill coaperatad omne dicta.tum vola.usl\urem vocari ad proximam.

20 heu morte propera concidit,arcana qui solus suismturus domini fnit.

CVI eIL. 1I 2660. Legione Gallaeoiae in sinilltra parte arae quamQ. Tullius Maximus legatufl legionis VII gem. fel. oonsecravit Dianac.cf. specimen I n. 4. 1 altifrons vocabulum. novum, lrlptll<(!ltJV €).acpovHomerllS 3 in hexametris eiusdem arae aequora campi dicuntur(Verg. Aen. VII 781, Nemes. oyneg. 269). comparavit Huebnerus nomenqua Hispani hodie. inoultos campos designant pdramo et oppidi nomenSegontia Paramica

OVII Brambaoh insor. Rhen. 323, 01'. 2876, A. L. Meyeri 1268.Colonioo effossum perm. prooemium (1-4) quae sequitur narratio, earnpatet et exordiri a Glyooneo versu cl, in eundcm desinere (Conrads1. s. p. 17). ncque in orthographiois satis fidei pencs auotorcs est (4 la-

Page 19: Inscriptiones latinae ialDbicae - rhm.uni-koeln.de · latinae iambicae. LVI Vi]atof romane, 1'e nova nomen s[cie]s b[aue notum LVII Tu qui Flaminia transis, 1'eata ac relage. LVIII

latinae iamblcaa, 145

CVIIIGaetula ha.rena prosata,Gaetulo equino consita,enteando fl.abrie oompara,aetate abaota virginiSpeudusa Lethen incolis,

----chrimanaa vellach'l1lmanaa tradltnr, 10 Xantiae, 17 he1'ui) et aHa nescloan ex detrito laJlide parum aooUl'ate descripta sint 8 aeris Crombachins,an aUI'is scriptnm erat? nam hoc mihi oonstat non pancos post 8 olim{uisse versus qlli musicam Sldonii virtntem enarrariut, quamquam testi­monium da laouna nemo dixlt, 9 8S, in altera parte insoriptos ainnt

12 ne il~ omittendum {nisse aut· soribendum literas et nomina een­Beas. notMe iste absolute protulit tanquam notas faeere, oomparavitoum hac notarii deseriptione Conrads Manilianam IV 197 (adde Martia­lem XIV 208 Ausonium epigr. 146) 16 slfperemt MeyeruB male

18 dictatum ut dictum fama epistnla 'lio~ans dicltur aa proximamaurem id est ad aures illtnmorum et maxime familiarium homiuum. puerenim 'liolans si proximam non expedio 22 inter scituruset dOlnitti simile oruois signum fertur· in~erpositum

CVIIl Mommaell IRN. 7147. in museo Neapolitano. litte1'ae puloraealtequeinoisae diountur. praesoriptum est d(is) m(anibus). eiusdem fereIl.etatis hoc oarmen vldetu1' et A. L. Riesi 903 de· Borysthene Hadrill.niveredo factum epigramma Anaoreonteis et Phereorateis mixtum. oorri­piebant finalem in cut'sando ac similibus 8eneca eoqno poe­tao CL. Muener da 1'e metro p.339). comparlZ nndo oomparandi verbumprofeotum est aplld antlquos non invenitur (cf. coniuga spec. I n. 46)

1 de Gaetuliois equis quorum etiamnum pernioitaa plurimi aosti­matur vide Gratlum 517 vel Nemesianum oyn. 259 2 equinum pe­euS geousve novimus, solum elJ.uinum ignoro quid valeat aHnd. oerteneo OCllS eoulusve ita nequo potuit diei. stirpe Gaetula orta esseSpeudusa primo versn hoo Gaetnlos habuisse etiam parentesut ell: stemmate ooguoscatur generositas (Stat,ius silv. V 2, 22) 4 vif'­gini forlasse ablativus adieotivL pro 'liirginali ut eooleslastioi scriptorcsset~ectaln virginem similiaque usurparunt

In titulo Carthaginiensi Hispaniae OlL. II 3493: 'M. Oppius M. f.foresis ars hie est sita, IM titulus se relictt~m quamquam dimeter iambi­ous est optimus. meditatum tamen ca1'men non arbitro1', quia simplexmorllui hominis nomen non cadit in eam aetatem qua dimetro1'um viguissßstudia ex litteris monumentisque colligitur. item qui incobant orationemdimetri apud Orellium 4551 sacrum lJ.uieti COIIJO'ris PetroniaeGlyconidis,M. Vettius Synegdemus coniugi optimae CltSU potius quam consilio 'naHvidentur. contra in Africana inseriptione Reuier Alg. 4099: d. m. s.aetef"!UJ, aOlnus hic eat. pausum laVQNS Mc est. aliquid nu:moNae hoc est.Q. Fonteius Satuminus se vivo fecit et dedl:cavit agnoscendös canseo di­metros cataleotioos vel Anacreonteos tres rhythmica norma exactos.

Rllein. Mus. f. Fbllol. N. F. XXVII. 10