Upload
others
View
1
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Jarðhitaskóli Háskóla Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna 25 áraSameinuðu þjóðanna 25 ára
Ingvar Birgir FriðleifIngvar Birgir Friðleifsson sson forstöðumaðurforstöðumaður
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
SagaSaga• Háskóli Sameinuðu þjóðanna (Sþ) hóf starfsemi 1975 með
aðalstöðvar í Tókýó
• Óskað var eftir að aðildarlönd Sþ tækju að sér einstakar háskóladeildir
• Formlegt tilboð frá Íslandi 1976 um að starfrækja Jarðhitaskóla á Íslandi
• Vararektor og ráðgjafi Háskóla Sþ koma til Íslands 1977 til viðræðna, heimsækja rannsóknarstofnanir og meta aðstæður til að setja á stofn sérfræðiskóla
• Háskóli Sþ ákvað að ganga til samstarfs um stofnun Jarðhitaskóla
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Stofnun Jarðhitaskóla 1978Stofnun Jarðhitaskóla 1978Mars 1978
• Drög að formlegum tillögum Íslands um Jarðhitaskóla samþykkt af ríkisstjórn og send til Háskóla Sþ í Tókýó
Júlí 1978
• Alþjóðlegur vinnufundur á Laugarvatni um hvort þörf væri á Jarðhitaskóla Háskóla Sþ
• Þátttakendur frá Bandaríkjunum, El Salvador, Filipseyjum, Indlandi, Íslandi, Ítalíu, Japan, Kenýa, Ungverjalandi og Þýskalandi.
• Meðal þeirra voru fulltrúar sérstofnana Sþ og þeirra landa sem voru með jarðhitaskóla (Ítalía, Japan og Nýja Sjáland)
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Alþjóðlegur fundur á Laugarvatni í júlí 1978Alþjóðlegur fundur á Laugarvatni í júlí 1978
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Stofnun Jarðhitaskóla 1978 ...Stofnun Jarðhitaskóla 1978 ...
Október 1978• Ríkisstjórnin samþykkir að tryggja fjárveitingar og heimila
Orkustofnun að undirrita samstarfssamning við Háskóla Sþ
Desember 1978• Samstarfssamningur Orkustofnunar og Háskóla Sþ
undirritaður í Tókýó 27. desember 1978 og í Reykjavík 13. febrúar 1979
Maí 1979• Fyrstu tveir nemendur Jarðhitaskólans koma til Íslands frá
Filipseyjum
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Markmið og starfsemi Markmið og starfsemi • Aðstoða þróunarlönd og ríki M- og A-Evrópu við að byggja upp
sérfræðingahópa til að rannsaka og nýta jarðhitann
• Árleg sex mánaða námskeið
• Níu sérhæfðar námsbrautir
• Rannsóknarverkefni tengd heimalöndum nemenda
• Úrvalsnemendur, valdir með viðtölum í heimalöndunum
• Nemendur hafa háskólagráðu í raunvísindum eða verkfræði, a.m.k. eins árs starfsreynslu í jarðhita og eru í föstu starfi við jarðhita hjá opinberri stofnun eða háskóla í heimalandinu
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Ferðir til samstarfslanda Ferðir til samstarfslanda • Jarðhitasvæði skoðuð og lagt mat á jarðhitamöguleika landsins
• Stofnanir heimsóttar, samstarfsstofnanir valdar
• Þörf á þjálfun metin og tækjabúnaður kannaður
• Nemendur valdir með viðtölum
• Árin 1979-2003 voru farnar 139 heimsóknir, 5-6 á ári
• Þetta hefur tryggt toppnemendur og markvissa þjálfun sem er löguð að aðstæðum og þörfum hvers lands
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
SkipulagSkipulag• Jarðhitaskólinn er rekinn sem sjálfstæð rekstrareining hjá Orkustofnun.
Hefur aðgang að rannsóknarstofum og bókasafni
• Þrír fastir starfsmenn
• Námsráð sér um faglega skipulagningu námsins
• Um 50 einstaklingar eru í hlutastörfum við skólann árlega
• Kennarar koma frá Íslenskum orkurannsóknum, Orkustofnun, Háskóla Íslands, orkufyrirtækjum, rannsóknarstofnunum og verkfræðistofum
Góðan árangur Jarðhitaskólans má þakkafrábærum kennurum og góðri aðstöðu
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Samstarf við aðalstöðvar Háskóla SþSamstarf við aðalstöðvar Háskóla Sþ• Rekstraráætlanir og val nemenda er í
samstarfi við aðalstöðvar í Tókýó
• Forstöðumaður Jarðhitaskóla situr fundi háskólaráðs og tekur þátt í stefnumótun Háskóla Sþ fyrir hönd skólanna á Íslandi
• Núverandi rektor, Hans van Ginkel, er mikill stuðningsmaður Jarðhitaskólans og Sjávarútvegsskólans
• Rektor og háskólaráð vilja auka samstarfið við Ísland
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
WEEK
GeologicalExploration
BoreholeGeology
GeophysicalExploration
BoreholeGeophysics
ReservoirEngineering
EnvironmentalStudies
Chemistry ofThermal Fluids
GeothermalUtilization
DrillingTechnology
1
Introductory Lecture CourseAll main aspects of geothermal energy, exploration, and utilization
Practicals and short field excursions
2
3
4
5
6
Field GeologyMaps and photos
Structural Analysis
Hydrogeology
DrillingPetrological
loggingAlteration
Mineralogy
Resistivity methodsThermal methods
MagneticsGravity
Course on well logging andreservoir engineering
including logging and well testing, reservoir physics and stimulation,
tracer tests, and computer programs
EIA planningChemistryPhysicsBiology
RevegetationHealth & safety
Sampling of fluids and gasScaling and corrosion Drilling equip. &
proceduresWell design
SafetyManagement
Rig operations
7
8Analytical methodsThermodynamicsGeothermometers
Heat transfer & fluid flow
Control systems9
10
11Excursion to the main geothermal fields of Iceland
12
13 Field work in deeply eroded
strata
Aquifermodelling
Data processingtechniques
Logging methods
Data eval.
Responses to exploitation
Gas dispersion and abatement
Water rockinteraction
Design of plants and systems
Cementing Completion14
15
Projectand
Report
Projectand
Report
Projectand
Report
Projectand
Report
Projectand
Report
Projectand
Report
Projectand
Report
Projectand
Report
Projectand
Report
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
NámsbrautirNámsbrautir
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
RannsóknarverkefniRannsóknarverkefni• Tengd heimalöndum nemenda
ef mögulegt
• Annars vinna nemendur með gögn frá öðrum löndum
• Rannsóknaraðferðum oft lýst svipað og í kennslubókum
• Rannsóknarskýrslur nemenda birtar í Árbók Jarðhitaskólans
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna Nemendur 25. starfsársins Nemendur 25. starfsársins
Árgangur2003
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Fjöldi nema sem lauk 6 mánaða námi Fjöldi nema sem lauk 6 mánaða námi og MSc nemendur 1979-2003og MSc nemendur 1979-2003
Ár79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 96 97 98 99 00 01 02 03
1
1 3
UNUspeciali ed courses6M.Sc. studies
1817
161615
14
1213
111110
11
8
666
2
778
18
14
16
4
18
4
20
Nr.
18
16
14
12
10
8
6
4
2
0
20
22 Nemar í 6 mánuði MSc nemar
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Útskrifaðir nemendurÚtskrifaðir nemendur
• 300 raunvísindamenn og verkfræðingar frá 39 löndum hafa lokið 6 mánaða sérhæfðu námi
• Þar af 46 konur (15%)
• MSc ljúka 5 (2001-2004)
1979 - 2003Mið Ameríka 15%Mið Ameríka 15%
Mið og Austur Mið og Austur Evrópa 17%Evrópa 17%
Afríka 25%Afríka 25%
Asía 43%Asía 43%
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Árgangur 2003 – 8 konurÁrgangur 2003 – 8 konur
Kína
Rússland
Mongólía
Kenýa
Íran
El Salvador
Pólland
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna Nemendur Jarðhitaskólans útskrifaðir Nemendur Jarðhitaskólans útskrifaðir
1979-20031979-2003
Kenya 33
Mexico 4
China 54
Russia 4
Philippines 29
Indonesia 12
Turkey 9
Thailand 5
Ethiopia 20
Poland 14
Honduras 2
Tanzania 1Burundi 1
Uganda 6
Eritrea 1 Djibouti 1
Vietnam 5
Latvia 1Lithuania 2
Slovakia 2 Romania 5Ukraine 2
Georgia 1Iran 10
Pakistan 4
Nepal 2
Algeria 3
Tunisia 6Macedonia 1
Serbia 3
Nicaragua 4
Costa Rica 11
El Salvador 20
Guatemala 3
Bulgaria 5
Greece 3
Egypt 3Jordan 4
Mongolia 4
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Lönd sem sent hafa flesta nemendurLönd sem sent hafa flesta nemendur
China Kenya Philippines El Salvador Ethiopia
Geological Exploration 1 1
Borehole Geology 3 4 3 1 3
Geophysical Exploration 1 7 5 2 3
Borehole Geophysics 2 4 2 1
Reservoir Engineering 20 5 9 4 4
Chemistry of Thermal Fluids 11 6 5 4 3
Environmental Studies 5 5 2
Geothermal Utilization 10 1 3 1 4
Drilling Technology 2 4 3 2
Total 54 33 29 20 20
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Útskrifaðir nemendur frá KínaÚtskrifaðir nemendur frá Kína
1980-200354 styrkþegar
Forðafræði 18Efnafræði 11Jarðhitaverkfræði 10Umhverfisfræði 4Jarðfræði 3Jarðeðlisfræði 3Borverkfræði 2
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Árangur nemenda að námi loknuÁrangur nemenda að námi loknu
• Nemendur Jarðhitaskólans eru leiðandi í jarðhitastarfsemi fjölmargra landa
• Eru virkir í alþjóðasamstarfi
• Á Alþjóðajarðhitaráðstefnunni WGC2000 í Japan voru 61 nemandi JHS frá 24 löndum með erindi
• Alls voru nemendur JHS höfundar/meðhöfundar 85 greina í ráðstefnuriti WGC2000
• Íslendingar voru höfundar/meðhöfundar 43 greina
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Alþjóðajarðhitaráðstefnan í Japan 2000Alþjóðajarðhitaráðstefnan í Japan 200061 nemandi Jarðhitaskólans flutti erindi61 nemandi Jarðhitaskólans flutti erindi
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna Alþjóðleg jarðhitaráðstefna í ReykjavíkAlþjóðleg jarðhitaráðstefna í Reykjavíktil að fagna 25 ára afmæli Jarðhitaskólanstil að fagna 25 ára afmæli Jarðhitaskólans
• Forseti Íslands og rektor Háskóla Sþ fluttu ræður við opnun
• 200 þátttakendur frá 32 löndum, þar af 24 nemendur skólans 2003 og 20 frá fyrri árum
• Ráðstefnurit með 91 erindi. Af þeim voru 30% eftir nemendur skólans
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Erindi nemenda á afmælisráðstefnu Erindi nemenda á afmælisráðstefnu
Nemendur Jarðhitaskólans settu mikinn svip á ráðstefnuna
• Erindi nemenda fjölluðu m.a. um jarðhitaleit og jarðvarmamat (í Kína, Kenýa, Rúmeníu, Tyrklandi og Úganda); forðafræði og niðurdælingu (í El Salvador, Kenýa, Kína og Póllandi); beina nýtingu (í El Salvador, Kína, Mongólíu og Túnis); og umhverfisáhrif jarðhita (í El Salvador, Íran, Íslandi og Kenýa)
• Sérstaka athygli vöktu erindi nemenda um: hraðmat umhverfisáhrifa í El Salvador; fyrirhugaða jarðhitanýtingu í Ólympíuþorpinu í Beijing 2008; nýtingu volgs vatns í djúpum kolanámum í Póllandi til húshitunar; og áhrif niðurdælingar kalds vatns á spennusvið í bergi
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Erindi nemenda ...Erindi nemenda ...Sérstök erindi voru flutt um áhrif Jarðhitaskólans á jarðhitastarfsemi í Afríku,
Asíu, Kína, M-Ameríku og A-Evrópu. Mikið lofsorð var borið á skólann.
Helstu ábendingar um breytingar á starfseminni voru:
• Bæta við meiri þjálfun í hönnun orkuvera, hagfræði, gerð útboða, samninga og verkáætlana
• Styðja námskeið/jarðhitaskóla í einstökum heimsálfum með því að útvega námsefni og kennara
• Halda sérstök námskeið fyrir stjórnendur í ráðuneytum orkumála um hagkvæmni jarðhitans
• Bein samskipti við stjórnvöld í samstarfslöndum um hvernig best megi nýta fólkið sem þjálfað hefur verið í Jarðhitaskólanum
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Framlög Íslands til Háskóla SþFramlög Íslands til Háskóla Sþ
0
200
400
600
800
1000
1200
1400
1600
1800
19
79
19
80
19
81
19
82
19
83
19
84
19
85
19
86
19
87
19
88
19
89
19
90
19
91
19
92
19
93
19
94
19
95
19
96
19
97
19
98
19
99
20
00
20
01
20
02
20
03
Ár
Þú
su
nd
ir d
oll
ara
Sjávarútvegsskóli
Jarðhitaskóli
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna Sjávarútvegsskóli Háskóla Sþ stofnaður 1998Sjávarútvegsskóli Háskóla Sþ stofnaður 1998
Quality Management of Aquatic Environmental Fisheries Policy Marine and Inland Waters Fishing Management of Fish Handling and Assessment and and Planning Resource Assessment Technology Fisheries Companies
Country Processing Monitoring and Monitoring and Marketing TotalArgentine 1 1Cape Verde 1 1 2 4China 2 1 2 5Cuba 2 2 1 5Kenya 1 1 1 3Malaw i 1 1 2Mexico 1 1 2Mozambique 4 1 1 6Namibia 1 1South Africa 1 1Sri Lanka 4 1 1 6The Gambia 1 3 1 5Uganda 4 2 1 1 8Tanzania 1 1Russia 1 1Vietnam 2 2 1 1 6Estonia 1 1Iran 1 1 2Malaysia 1 1 2
Total 23 2 11 13 5 8 62
Area of Specialization
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Nemendur Sjávarútvegsskólans 2003Nemendur Sjávarútvegsskólans 2003
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Framtíðarhorfur 2004-2008Framtíðarhorfur 2004-2008
• Aðalstarfsemi Jarðhitaskólans verður áfram árleg 6 mánaða sérfræðinámskeið fyrir 18-20 nemendur
• Nemendum í meistaranámi í samvinnu við Háskóla Íslands verður fjölgað úr 4 í 10
• Sérhæfð námskeið í þróunarlöndunum, fyrst í Afríku. Íslensk stjórnvöld buðu slík námskeið sem framlag Íslands til sjálfbærrar þróunar á ráðstefnu í Jóhannesarborg 2002
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
Framtíðarhorfur Háskóla Sþ á ÍslandiFramtíðarhorfur Háskóla Sþ á Íslandi• Starfsemi Jarðhitaskólans og Sjávarútvegsskólans er umfangsmesta
framlag Íslands til marghliða þróunaraðstoðar
• Skólarnir miðla þróunarlöndunum af reynslu Íslands við að nýta náttúruauðlindir á sjálfbæran hátt. Hugsanlegt er að stofna fleiri skóla á sviðum þar sem Íslendingar skara fram úr alþjóðlega
• Starfshópur var skipaður af utanríkisráðherra til að meta og endurskoða samstarfið við Háskóla Sþ. Rætt er um að efla samstarfið með regnhlífarstofnun, Auðlindastofnun Háskóla Sþ á Íslandi, með víðtækara starfssvið en skólarnir
• Skólarnir verði deildir innan stofnunarinnar en með sjálfstæðan rekstur í núverandi starfsumhverfi í Orkugarði og Sjávarútvegshúsi, enda hefur það fyrirkomulag reynst vel
ORKUSTOFNUN
Ársfundur OS 24.mars 2004 IBF
Jarðhitaskóli Háskóla Sameinuðu þjóðanna
LokaorðLokaorð• Nemendur Jarðhitaskólans hafa unað dvölinni á Íslandi vel • Mjög góður aðbúnaður hjá Orkustofnun. Hlýtt viðmót starfsfólks • Lán Jarðhitaskólans að hafa alltaf fengið til starfa úrvals kennara
og leiðbeinendur eftir þörfum frá Orkustofnun, Íslenskum orku-rannsóknum, Háskóla Íslands, orkufyrirtækjum, verkfræðistofum og opinberum stofnunum
• Ísland á góða “jarðhitasendiherra” í öllum heimsálfum• Mikilvægt að halda góðum tengslum við nemendurna• Það veitir þeim stuðning, bætir skólastarfið og er Íslandi til sóma• Kærar þakkir til allra þeirra sem lagt hafa starfsemi skólans lið