KADER İNANCI · 2019-10-12 · 5 KADER İNANCI Başarı yolunda gerekli adımları atan kişi şunu unutmamalıdır ki başarı Allah’ın lüt-fu ile olur. “… Ben sadece gücümün

3

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KADER İNANCI

1. Kader ve Kaza İnancı:

Kader sözlükte; ölçü, miktar ve plan anlam-larına gelir.Kader; Allah’ın başlangıçtan sonsuza ka-dar her şeyin zamanını, yerini ve özellikle-rini önceden bilip takdir etmesidir.Kaza; Allah’ın irade ve takdir ettiği şeylerin, yeri ve zamanı gelince gerçekleşmesidir.Yüce Allah’ın Güneş’e bir yörünge tayin et-mesi kader, Güneş’in bu görüngede hare-ket etmesi ise kazadır.Yüce Allah’ın arılara bal yapma özelliği ver-mesi kader, arıların bal üretmesi de kaza-dır.Bir gün Cebrail (a.s), Hz. Muhammed’e (s.a.v) gelerek, “Bana iman hakkında bilgi ver.” dedi. Peygamberimiz de ona, “Allah’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine ve ahiret gününe iman etmendir. Bir de hayrı ve şerriyle kadere inanmandır.” şek-linde cevap vermiştir.Kader ve kazaya iman; Allah’ın ilminin son-suz olduğunu, Allah’ın her şeyi kuşatan bir iradesinin olduğunu ve Allah’ın gücünün yani kudretinin bütün varlıklardan üstün ol-duğunu bilmektir. Bunun için kadere iman, Allah’a imanın doğal bir yansımasıdır ve İslam’ın inanç esasları içinde yer alır.

Allah her şeyi bir ölçüye göre yaratmıştır:

Evren (Kâinat) mükemmel bir düzen içinde devam etmektedir. Evrendeki bu mükem-mellik; ahenk, uyum ve düzen olarak da isimlendirilir. Bütün bu düzen kendi ken-dine oluşmamıştır. Bu düzen Allah tarafın-dan yaratılmıştır. Evrendeki düzen ile ilgili; dünyanın yörün-gesinin bulunması, Güneş’in gezegenleri kendine doğru çekmesi, suyun kaldırma kuvveti, atmosfer, yerçekimi, mevsimlerin birbirini takip etmesi, gece ile gündüzün oluşumu, su döngüsü örnek gösterilebilir. Bütün bu işler belli bir düzen içinde hiç şaş-madan, kendileri için belirlenen (kader) sis-temde devam etmektedir. Yüce Allah, evreni mükemmel bir düzen ve uyum içinde yaratmış ve insanlara da bu dengeyi korumalarını, dengeyi bozacak davranışlardan kaçınmalarını öğütlemiştir. “Güneş ve Ay bir hesaba göre (hareket et-mekte)dir. Yıldızlar ve ağaçlar (Allah’a) sec-de ederler. (Allah’ın koyduğu ölçülere göre hareket ederler.) Göğü (O) yükseltti ve den-geyi (O) koydu. Sakın dengeyi bozmayın.” (Rahman suresi, 5-8. ayetler)Dünyanın dengesini bozan işlere; fosil ya-kıtların kullanımı, fabrika atıklarının çevre-ye bırakılması, plastik malzemelerin doğa-ya atılması, mutfak yağlarının lavabolara dökülmesi, ormanlık arazilerin yok edilme-si, örnek gösterilebilir.

Kader ve Evrendeki Yasalar

Evrendeki tüm varlıklar, Allah’ın evren için koymuş olduğu yasalar çerçevesinde ha-reket ederler.Allah’ın evren için koymuş olduğu evrensel yasalar; fiziksel, biyolojik ve toplumsal ya-salardır. Allah’ın evrendeki uyumu sağla-mak için koyduğu bu yasalara “Sünnetul-lah” ya da “Âdetullah” isimleri de verilir.Fiziksel yasalar: Madde ve enerjinin olu-şumu, değişimi, yapısı, hareketi ve madde-

ler arası ilişkiler ile ilgili prensiplerdir. De-ney, gözlem ve araştırmalar sonucu anlaşı-labilen bu yasalar değişmez olup evrensel bir niteliğe sahiptir. Gece ile gündüzün birbirini takip etmesi, mevsimlerin oluşması, Güneş’in, Ay’ın ve Dünya’nın hareketleri ile demir, cıva, bakır vb. bütün metaller, havada bulunan gazlar, ısı, ışık gibi hayatımızı her açıdan etkile-yen bütün olaylar fiziksel yasalara bağlıdır.Bilim insanlarının fiziksel yasalar çerçeve-sinde yaptıkları çalışmalar neticesinde tek-nolojik ürünler ortaya çıkmıştır. Ütü, buzdo-labı, elektrikli ev aletleri vb. eşyalar, bilim insanlarının fiziksel yasalar üzerindeki ça-lışmalarının bir neticesidir.Biyolojik yasalar: Canlıların yapısı, bes-lenmesi ve üremesiyle ilgili yasalardır. Allah’ın bütün canlılara hayatlarını sürdü-rebilmeleri için gereken özellikleri verme-sidir. Bitkiler, hayvanlar, insanlar ve bütün canlıları kapsar.Yüce Allah, yarattığı her canlıyı bulunduğu ortamda yaşayabilmesi için gereken şekil-de yaratmıştır. Kuşlar uçabilmek için kanat-lı, balıklar yüzebilmek için yüzgeçli, sürün-gen hayvanlar da sürünebilecek vücut ya-pısıyla yaratılmıştır.Toplumsal yasalar: Toplumsal olaylar ara-sında neden-sonuç ilişkisini gösteren ya-salardır. Diğer iki yasa kadar kesin değildir. Bu yasaları bilmek, insanların çevreleriyle uyum içerisinde yaşamalarını sağlar. Toplumsal yasalara uymak, insanların bir arada yaşamalarına imkan tanır. Sevgi, kardeşlik, doğruluk, adalet, kul hak-kı gibi ilkeler toplumsal yasaların temelini oluşturur.Kur’an-ı Kerim toplumsal yasaları anlatır-ken geçmiş milletlerin başlarından geçen olaylarla birlikte anlatır ve insanların geç-mişte yaşayan insanların düştükleri hata-lardan kaçınmasını ister.Toplumsal yasalar; bir toplumun huzur, ba-rış ve kardeşlik içinde yaşaması için top-lumda uyulması gereken kurallarla ilgilidir.

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

4

KADER İNANCI

2. İnsanın İradesi ve Kader:

Yüce Allah, insanı akıllı ve irade sahibi ola-rak yaratmış ve insanı davranışlarından da sorumlu tutmuştur. İnsan, Allah’ın kendisine verdiği akıl nimeti sayesinde diğer canlılar-dan üstün konumda yer alır. Çünkü insan ak-lıyla çevresini yönetebilir, elindeki imkanlar-la icatlar yapabilir. Yine insan aklı sayesin-de karşısına çıkan durumlar arasında seçim yapabilir. Yani insan iyi ya da kötü olan iki davranıştan birini tercih edebilir. İşte bu tercih hakkı insanı sorumlu hale getirir.Sorumluluk: Bir kişinin verdiği kararlarının sonuçlarını üstlenmesi, yaptığı ya da yap-ması gerekirken yapmadığı işlerden dolayı hesap vermek zorunda olmasıdır.İnsanlar aklı ve iradesi sayesinde kararla-rında ve tercihlerinde özgürdürler. Bu ter-cihlerinin sonuçlarından da sorumludurlar.İrade: Dileme, tercih etme, karar verme ve bunlar için gerekli güç ve yeteneğe sahip olmayı ifade eder. Küllî ve cüzî olarak iki-ye ayrılır.İnsan sınırlı bir iradeye sahiptir. İnsanın bu sınırlı iradesine cüzî irade adı veri-lir. Allah’ın ise sınırsız bir iradesi vardır. Allah’ın bu sınırsız iradesine de küllî irade ismi verilir. Allah’ın dileyip de yapamaya-cağı hiçbir şey yoktur. İnsan ise bazı şey-leri yapabilirken bazı şeyleri yapamaz, bu yüzden insanın gücü ve iradesi sınırlıdır.Tercihlerinde ve kararlarında özgür olan bir insanın attığı bir adım ya da yaptığı bir iş nedeniyle zarara uğraması karşısında “Ka-derim böyleymiş, ne yapsam boş!”, “Ne ka-dar talihsizim!”, “Kara bir yazım var!” gibi suçu kadere atan ifadelerle sorumluluktan kurtulması mümkün değildir.İnsan iradesiyle dinini, ahlakını, mesleği-ni seçebilir. Ancak insanın hayatında se-çemediği şeylerde vardır. Bunlar; ırk, ten rengi, boy, cinsiyet, aile, doğum yeri, do-ğum tarihi gibi özelliklerdir.

3. Kaderle İlgili Kavramlar:

Ömür: Her canlı için takdir edilmiş yaşam süresine denir.

Ecel: Her canlı için belirlenen hayatın sona erdiği zamana denir.

Canlıların ömürleri ve hayatları Allah’ın tak-diri ile gerçekleşir. Allah’ın takdir ettiği bir zaman diliminde de ecel ile bu hayat son bulur.

Evrende ecel sadece canlılar için değildir. Evrendeki tüm varlıkların bir gün dünya se-rüvenleri son bulacaktır. “Biz, gökleri, yeri ve ikisi arasında bulunanları hak ve hikme-te uygun olarak ve belirli bir ecel (süre) için yarattık…” (Ahkâf suresi, 3. ayet)

Rızık: Yüce Allah’ın canlılara yiyip içmek ve yararlanmak için verdiği tüm nimetlere denir. Rızık, maddi ve manevi bütün ihti-yaçlar anlamına gelir. Rızkı veren Allah’tır ancak Allah, kullarının da çalışıp çabala-yıp kendilerine takdir edilmiş olan rızkı he-lal yoldan kazanmaları için gayret göster-melerini ister. “İnsan için ancak kendi ça-lışmasının karşılığı vardır. Onun çalışması ileride kesinlikle gözler önüne serilecektir. Sonra çalışmasının karşılığı kendisine ek-siksiz olarak verilecektir.” (Necm suresi, 39-41. ayetler)

İslam dini; kumar, şans oyunları, hırsızlık, hile, gasp gibi haksız kazanç yollarını ya-saklamış ve rızkın bu yollarla elde edilme-sini haram saymıştır. Yine İslam dini, çalış-madan başkalarına el açarak yaşamanın yani dilenmenin hoş bir davranış olmadı-ğını, insanın onurlu bir şekilde yaşayabil-mesi için kimseye el açmaması gerektiğini vurgulamıştır.

İslam’da rızkını çalışarak elde etmek iba-det kabul edilir.

Tevekkül; İnsanın bir iş yaparken elin-den gelen gayreti göstermesi ve kalbi ile Allah’a bağlanıp O’na güvenmesi, sonucu da O’ndan beklemesidir.

Tevekkülün sözlük anlamları: Allah’a sı-ğınmak, güvenmek, dayanmak ve teslim olmaktır.

Bir adam Peygamberimize gelerek, “Hay-vanımı bağlayarak mı yoksa serbest bıra-karak mı Allah’a tevekkül edeyim?” diye sorduğunda, Peygamberimiz, “Bağla ve tevekkül et!” buyurmuştur.

Hiçbir iş için adım atmayıp Allah’a tevekkül ettiklerini söyleyenler yanlış yapmaktadır. Çünkü doğru bir tevekkül için yapılacak işte her türlü gayretin ve çalışmanın gösteril-mesi ve sonucun Allah’a bırakılması vardır.

Başarı: İnsanın bir iş için attığı adımda is-tediği sonucu elde etmesidir.

Başarısızlık: İnsanın bir iş için attığı adım-da istediği sonucu alamamasıdır.

Yüce Allah, insana akıl ve irade vermiştir. İnsan, bu aklıyla başarıya gidecek yolları öğrenmiş ve tercihini yapmıştır. Bunda in-sanın başarısı ya da başarısızlığı kendi so-rumluluğu altındadır.

Başarıya ulaşmak için izlenen her yol mu-bah (doğru) değildir. Başarıya ulaşmak için doğru ve dürüst olunmalı, adaletten ayrıl-mamalı, kimseye haksızlık yapılmamalıdır. Aksi takdirde yapılan bütün işler boşa çı-kar, “İşte bunlar dünyada da ahirette de ça-baları boşa giden kimselerdir. Onların hiç-bir yardımcısı da yoktur.” (Âl-i İmrân sure-si, 22. ayet)ÖRNEKTİR

• MUBA YAYIN

LARI

5

KADER İNANCI

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

Başarı yolunda gerekli adımları atan kişi şunu unutmamalıdır ki başarı Allah’ın lüt-fu ile olur. “… Ben sadece gücümün yetti-ği kadar ıslah etmek istiyorum. Fakat ba-şarmam ancak Allah’ın yardımı iledir. Yal-nız O’na dayandım ve yalnız O’na dönece-ğim…” (Hûd suresi, 88. ayet)Sağlık: İnsanın normal sıhhat koşullarında, herhangi bir hastalık halinde olmamasıdır.Hastalık: İnsanın normal yaşamında mey-dana gelen her türlü bozulmalara hastalık denir. Yani insanın sağlığının bozulması hastalıktır.Hastalıkların büyük bir çoğunluğu yediği-miz içtiğimiz gıdalardan ve çevredeki hij-yen şartlarından oluşmaktadır. Yüce Al-lah, insanların helal ve temiz olan gıdaları yemelerini, haram ve pis olan gıdalardan uzak kalmalarını ve temizlik kurallarına uyulmasını ister. “Ey insanlar! Yeryüzündeki şeylerin helal ve temiz olanlarını yiyin…” (Bakara sure-si, 168. ayet)“Giysilerini temiz tut. Kötü şeylerden sa-kın.” (Müddessir suresi, 4-5. ayetler)“Ey iman edenler! İçki, kumar, putlar ve fal okları şüphesiz şeytan işi pisliklerdir; bun-lardan kaçının ki saadete eresiniz.” (Mâide suresi, 90. ayet)Ancak alınan bütün önlemlere rağmen in-sanlar hastalanabilir. Bu durumda insan-ların “Hasta olmak benim kaderimde var-mış.” diyerek tedaviden kaçınmaları doğru değildir. “Ey Allah’ın kulları! Tedavi olunuz. Şüphesiz Allah her hastalığın şifasını ya-ratmıştır.” (Hadis-i Şerif)

4. Bir Peygamber Tanıyorum: Hz. Musa (a.s):

Mısır’da eskiden yöneticilere Firavun ismi verilmekteydi. Hz. Musa (a.s)’nın doğduğu dönemde Mısır’ın hükümdarı olan Firavun halkına zulmediyordu. Firavun, gördüğü bir rüya üzerine, Mısır’da o sene dünyaya ge-len bütün erkek çocuklarını öldürme kararı aldı ve bunu uygulamaya başladı. Hz. Musa (a.s) da o sene doğan çocuklardan biriydi. Firavun’un askerleri Musa’yı öldürmek üze-re onun yaşadığı yere geldiler. Yüce Allah, Hz. Musa (a.s)’nın annesine, “… Onu em-zir, başına bir şey gelmesinden endişe et-tiğinde onu nehre bırak. Korkup kaygılan-ma. Biz onu sana geri döndüreceğiz ve onu peygamberlerden biri yapacağız…” (Kasas suresi, 7. ayet) şeklinde vahyetti.

Hz. Musa (a.s)’nın annesi, Musa’yı bir sepet içerisine koyarak nehre bıraktı. Nehirdeki sepet su tarafından taşınarak Firavun’un sarayına ulaştı. Firavun’un karısı nehirde-ki sepeti gördü ve onu nehirden aldı. İçin-de bir erkek çocuğu görünce onu aldı ve saraya götürdü. Çocuğu öldürmek isteyen Firavun’a; “Firavun’un karısı, ‘o, senin ve benim göz aydınlığımız, muradımız olsun! Onu öldürmeyin, belki bize faydası dokunur veya onu evlat ediniriz.’ demişti. Onlar işin farkında değillerdi.” (Kasas suresi, 9. ayet)

Musa’nın içinde bulunduğu sepeti, Musa’nın ablası takip etti ve onun saraya kadar git-tiğini, sarayın önünde Firavun’un karısının onu aldığını gördü. Musa, Firavun’un ka-rısından ve diğer kadınlardan süt emme-di. Musa’nın ablası saraya girerek, onlara bu çocuğu emzirecek birini tanıdığını söy-ledi ve annesine haber verdi; “Biz önce-den onun, başka sütanneleri kabul etmesi-ni engellemiştik. Bunun üzerine ablası, ‘Si-zin adınıza onun bakımını üstlenecek, üze-rine titreyecek bir aile bulayım mı?’ dedi. Böylelikle biz annesinin gönlü rahatlasın, gam çekmesin ve Allah’ın vaadinin gerçek olduğunu bilsin diye onu annesine geri ver-

dik; fakat oradakilerin çoğu bunu bilmiyor-lardı.” (Kasas suresi, 12-13. ayetler) Böy-lece Hz. Musa (a.s), Firavun’un sarayında fakat kendi annesinin kucağında yetişti. Fi-ravun ailesi onu çok sevdi. Hz. Musa (a.s), orada büyüdü.

Hz. Musa (a.s) olgunluk çağına geldiğin-de Medyen şehrine gitti. Orada Hz. Şuayb (a.s) ile tanıştı ve onun çobanlığını yaptı. Daha sonra Hz. Şuayb (a.s)’in kızıyla ev-lendi. Hz. Musa (a.s), eşiyle birlikte Mısır’a giderken ona peygamberlik verildi. Bu gö-rev, Firavun’u ve Mısır halkını Allah’ın dini-ne davet etmek gibi zorlu bir görev oldu-ğu için Hz. Musa (a.s), Allah’a şöyle dua etti, “Kardeşim Harun’un dili benimkinden daha düzgündür. Onu da benimle birlikte, beni doğrulayan bir yardımcı olarak gön-der. Çünkü ben, onların beni yalanlama-larından korkuyorum.” (Kasas suresi, 34. ayet) Yüce Allah, Hz. Musa (a.s)’nın bu is-teğini kabul etti ve kardeşi Hz. Harun (a.s)’u ona yardımcı olacak peygamber olarak gö-revlendirdi.

Hz. Musa (a.s) ile Hz. Harun (a.s), Firavun’u Allah’ın dinine davet edince Firavun bu da-veti kabul etmediği gibi Hz. Musa (a.s)’yı zindana atmakla tehdit etti. Yüce Allah, Hz. Musa (a.s)’yı Firavun ile mücadelesin-de; asasının kocaman bir yılana dönüş-mesi, elini koynuna sokup çıkarınca göz-leri kamaştıran bir nur gibi parlaması gibi mucizelerle destekledi. Ancak Firavun bü-tün bunlara rağmen iman etmedi. Firavun, halkı arasındaki ünlü sihirbazları çağırarak Hz. Musa (a.s)’yı yenebileceğini düşündü. Sihirbazlar ellerindeki sopaları yere attılar ve bu sopalar göz yanılması ile birer yıla-na dönüştü. Ancak Yüce Allah, Hz. Musa (a.s)’nın sopasını büyük bir yılana dönüş-türerek onların sopalarından oluşan yılan-ları yok etti. Bunun üzerine sihirbazlar, bu olayın sihir olamayacağını farkederek Hz. Musa (a.s)’ya iman ettiler. Onların inanma-sı Firavun’u iyice kızdırdı.

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

6

KADER İNANCI

Firavun, Hz. Musa (a.s)’yı ve ona iman edenleri öldürmeye karar verdi. Bunun üzerine Hz. Musa (a.s), kavmini toplayarak Filistin’e doğru yola çıktı. Firavun’da onları yakalayıp yok etmek için ordusuyla birlik-te onların peşine düştü. Firavun ve ordusu onlara yetiştiğinde onlar Kızıldeniz’in ke-narına gelmişlerdi. “… Musa’ya, ‘Âsan ile denize vur!’ diye vahyettik. Deniz derhal yarıldı, her parça koca bir dağ gibi oldu. Ötekilerini de oraya getirdi. Musa’yı ve be-raberindekilerin hepsini kurtardı…” (Şuarâ suresi, 62-65. ayetler) Böylece Hz. Musa (a.s) ve kavmi Kızıldeniz’in yarılan yerinden karşıya geçtiler. Ancak Firavun ve ordusu Kızıldeniz’den geçerken deniz kapandı. Fi-ravun ve ordusu orada boğuldu.

Daha sonra Hz. Musa (a.s), kardeşi Hz. Harun (a.s)’u yerine bırakarak kavminden bir süre ayrıldı. Kırk gün sonra geri dön-düğünde kavminin içinden Samiri isimli bir şahsın ayarlaması ile altından ziynet eşya-larını eriterek buzağıya benzeyen bir put yaptıklarını ve ona taptıklarını gördü. Hz. Harun (a.s), kavmini bu işi yapmaktan en-gellemeye çalışmıştı ancak başarılı olama-mıştı. Hz. Musa (a.s), insanları bu puta tap-maktan engellemeye çalıştı ve onları tekrar Allah’ın dinine çağırdı.

5. Bir Ayet Tanıyorum: Ayet el-Kürsi ve Anlamı

• Bakara suresinin 255. ayetidir.

• Allah’ın sıfatlarını ve eşsiz kudretini an-latmaktadır.

• İçinde “kürsi” kelimesi geçtiği için bu ismi almıştır.

• Kürsi kelimesi, Allah’ın güç ve kuvvetini ifade eder.

• Peygamberimiz Ayet el-Kürsi’yi namaz-lardan sonra, yatağa yatınca, güne ve geceye başlarken okumak gerektiğini belirtmiştir.

Okunuşu:

Allâhü la ilahe illâ huvel hayyul kayyum. La te’huzühû sinetün velâ nevm. Lehû mâ fissemâvâti vemâ fil-ard. Men zellezî yeş-feu indehû illâ biiznih ya’lemu ma beyne ey-dihim vema halfehum velâ yuhîtûne bişey’in min ilmihî illâ bimâ şâe Vesia kürsiyyühüs-semâvâti vel-ard Velâ yeûdühû hıfzuhümâ Ve hüvel aliyyül azîm.

Anlamı:

“Allah’tan başka ilah yoktur. O, daima diridir (Hayy), bütün varlığın idaresini yürütendir (Kayyum). O’nu ne uyuklama ne de uyku tutar. Göklerde ve yerde ne varsa hepsi O’nundur. İzni olmadan katında şefaat ede-bilecek olan kimdir? O, kullarının yaptıkları-nı ve yapacaklarını bilir. İnsanlar ise O’nun bildirdiklerinin dışında ilminden hiçbir şeyi tam olarak kavrayamazlar. O’nun sonsuz kudreti (kürsüsü), gökleri ve yeri kuşatmış-tır. Onları koruyup gözetmek, O’na zor gel-mez. O yücedir, büyüktür.”

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

7

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KADER İNANCI

EvreneAllah’ınkoyduğudenge-yibozmamakiçinneleryapılma-lıdır?

• Zararlıatıklarındoğayaatıl-mamasıgerekir.

• Fabrikalarınarıtmatesislerikurmasıgerekir.

• Ağaçlandırmaveormanlaş-tırmaçalışmalarıyapılmasıvemevcutağaçlıkalanlarazararverilmemesigerekir.

• Plastikleringeridönüşümegönderilmesigerekir.

• Fosilyakıtlarınyerineyeni-lenebilir enerjinin kullanıl-masıgerekir.

2015 TEOG-1Evrendehiçbirşeybaşıboş,an-lamsızveamaçsızdeğildir.Hervarlıkbirbiriyleuyumiçerisinde,büyükbirbütününparçasıolarakhareketetmektedir.Hiçbirvarlık,kendisiiçinbelirlenmişkanunla-rındışınaçıkmamaktadır.Budu-rumevrenintesadüfeserideğil---- göre yaratıldığını göster-mektedir.

Bu metinde boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağı-dakilerden hangisi getirilmeli-dir?

A) evreninbüyüklüğüneB) varlıklarınamaçlarınaC) varlıklarınyaşamsüresineD) belirlibirdüzenveölçüye

Verilenmetindeevrendeyaratı-lanhiçbirşeyinboşveanlamsızolmadığı ve her birinin bir bü-tününparçasıolduğu, kendile-ri içinbelirlenenkanundışındahareketetmedikleribelirtilmiştir.Budurumevrenintesadüfeseriolmadığınıaksinebelirlibirdü-zenveölçüyegöreyaratıldığınıgöstermektedir.

CEVAP D

TEST 1Kaza ve Kader İnancı

1. “Gökleri yedi kat yaratan O’dur. Rahman’ın ya-ratmasında bir düzensizlik göremezsin. Gö-zünü çevir de bir bak bir bozukluk görüyor musun?” (Mülk suresi, 3. ayet)Bu ayette aşağıdakilerden hangisi vurgu-lanmıştır?

A) Dünyadaki bozukluk insandan kaynakla-nır.

B) Evrende mükemmel bir denge vardır.C) Gökyüzü çeşitli katmanlardan oluşur.D) Her şeyi yaratan Yüce Allah’tır.

2. Ay, Dünya’ya bugünkü mesafesinden daha yakın olsaydı gelgit olayları yüzünden sel fe-laketleri artar ve yaşam olumsuz etkilenirdi. Bu durum Ay’ın dünyaya mesafesinin hassas bir dengede oluşturulduğunu gösterir.Bu parçada aşağıdakilerden hangisi vur-gulanmıştır?

A) Evrendeki varlıklar birbirinden bağımsız-dır.

B) Dünyanın diğer cisimlere mesafesi fazla-dır.

C) Dünyanın oluşumu birkaç gün sürmüştür.D) Evrende mükemmel bir düzen vardır.

3. “O, geceyi, gündüzü, Güneş’i ve Ay’ı yara-tandır. Her biri bir yörüngede yüzmektedir.” (Enbiyâ suresi 33. ayet)Bu ayette aşağıdakilerden hangisi vurgu-lanmaktadır?

A) Evrenin yaratılışındaki aşamalar B) Evrende var olan mükemmel ölçüC) Gece ve gündüzün yaratılış amacıD) Güneş’in gezegenler üzerindeki etkisi

4. Atmosfer tabakası Dünya’mızın etrafını çe-peçevre kuşatmıştır. Şayet bu tabaka şimdi-ki halinden daha kalın olsaydı, Güneş ışınları Dünya’ya ulaşamazdı. Dünya, canlıların ya-şayamayacağı kadar soğuk olurdu. Atmosfer tabakası şimdikinden daha ince olsaydı, bu durumda Güneş’ten gelen zararlı ışınlar can-lıların yaşamını tehdit ederdi. Hatta bu zararlı ışınlar nedeniyle Dünya’da pek çok canlının yaşaması imkânsız hale gelirdi.

Bu metinde aşağıdakilerden hangisi vur-gulanmıştır?

A) Allah, evrendeki her şeyin yaratıcısıdır.B) Atmosfer tabakası Dünya hayatına yön ve-

rir.C) Evrende mükemmel bir ahenk ve düzen

vardır.D) Güneş’in vereceği zararlar önceden tespit

edilmiştir.

5. Evrende mükemmel bir uyum, ahenk ve dü-zen vardır. Bu durum Kur’an-ı Kerim’de birçok ayette dile getirilmiştir.

Aşağıdaki ayetlerden hangisi bu konu ile ilgili değildir?

A) “Güneş ve Ay bir hesaba göre (hareket et-mekte)dir…” (Rahmân suresi, 5. ayet)

B) “Her can, ölümü tadacaktır. Sonunda bize döndürüleceksiniz.” (Ankebût suresi, 57. ayet)

C) “Gökten bir ölçüye göre suyu indiren O’dur…” (Zuhruf suresi, 11. ayet)

D) “Biz her şeyi bir ölçüye (bir düzene, plana) göre yarattık.” (Kamer suresi, 49. ayet)

6. İçinde yaşadığımız evrende mükemmel bir ahenk, uyum ve düzen vardır. Bu durum Kur’an-ı Kerim’e şu ayetle dile getirilir; ----

Bu açıklama aşağıdaki ayetlerden hangi-siyle devam ettirilemez?

A) “Hiç şüphesiz, Biz her şeyi ölçü ile yarat-tık.” (Kamer suresi, 49. ayet)

B) “Güneş ve Ay (belli) bir hesap iledir.” (Rahmân suresi, 5. ayet)

C) “Gökyüzünü, O yükseltti ve mizanı (den-geyi) O koydu.” (Rahmân suresi, 7. ayet)

D) “Hakkında bilgi sahibi olmadığın şeyin ar-dına düşme…” (İsrâ suresi, 36. ayet)

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

8

KADER İNANCI

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

2015 TEOG-2

Aşağıdaki ayetlerden hangisi evrenin belirli bir düzen ve öl-çüye göre yaratıldığına ilişkin değildir?

A) “…Kararınıverdiğinzamanartık Allah’a güven. ÇünküAllah,kendisinegüvenenle-risever.”(Âl-iİmrânsuresi,159.ayet)

B) “Geceyivegündüzü,Güneş’ive Ay’ı yaratan O’dur. Herbiri bir yörüngede hareketetmektedir.”(Enbiyâsuresi,33.ayet)

C) “Göktenbirölçüyegöresuyuindiren O’dur. Biz onunla(kupkuru),ölübirmemleke-te hayat veririz…” (Zuhrufsuresi,11.ayet)

D) “Yeridöşeyen,ondaoturaklıdağlarveırmaklaryaratanveoradabütünmeyvelerdençiftçift yaratan O’dur…” (Ra’dsuresi,3.ayet)

B seçeneğinde gece-gündüz,GüneşveAy’ınölçülübirşekildeyörüngelerindehareketettikleri,Cseçeneğindeyağmurunölçü-lübirşekildeindirildiği,Dseçe-neğindeiseyeryüzündekiölçüyedikkatçekilmiştir.Aseçeneğin-deki ayette ise tevekkül konu-sundanbahsedilmiştir.

CEVAP A

7. Dünya, kendi ekseni etrafında belirli bir hızla dönmektedir. Dünya’nın kendi ekseni etrafın-da dönmesiyle gece ve gündüz oluşur. Dünya aynı zamanda Güneş’in etrafında belli bir hızla ve belli bir yörüngede hareket etmektedir. Bu dönüş mevsimleri meydana getirir.Bu parçada anlatılanı en iyi aşağıdaki ayetlerden hangisi ifade eder?

A) “Gökten bir ölçüye göre suyu indiren O’dur. Biz onunla (kupkuru), ölü bir memlekete ha-yat veririz…” (Zuhruf suresi, 11. ayet)

B) “Bilsin ki insan için kendi çalışmasından başka bir şey yoktur ve çalışması da ile-ride görülecektir.” (Necm suresi, 39-40. ayetler)

C) “O (Allah), geceyi, gündüzü, Güneş’i ve Ay’ı yaratandır. Her biri bir yörüngede yüz-mektedir.” (Enbiyâ suresi, 33. ayet)

D) “Göğü Allah yükseltti ve mizanı (dengeyi, ölçüyü) O koydu...” (Rahmân suresi, 7 ve 8. ayetler)

8. Dünya’nın uydusu olan Ay, Dünya’ya yaklaşık 384000 km uzaklıktadır. Ay, Dünya’ya şimdi-ki halinden daha yakın olsaydı canlılar zarar görebilirdi.Bu bilgilerden aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Evren mükemmel bir düzen içinde yaratıl-mıştır.

B) Evrendeki düzen ve ölçü rastlantılar sonu-cu oluşmuştur.

C) Evrenin düzeninin bozulması canlı yaşa-mını olumsuz etkiler.

D) Evrenin devamı için düzen ve uyumun de-vam etmesi gerekir.

9. Evrende mükemmel bir uyum ve düzen vardır. Bu uyum ve düzeni var eden de Yüce Allah’tır.Aşağıdakilerden hangisi bu duruma örnek gösterilebilir?

A) Çevre temizliğine önem verilmesiB) Su kullanımında israftan kaçınılmasıC) Gece ve gündüzlerin birbirini takip etmesiD) Trafik kurallarının herkes için geçerli olma-

sı

10. Allah, evrende mükemmel bir uyum ve düzen yaratmıştır. Evrendeki bu düzende bir bozuk-luk arayanlar beklentilerinde yanıldıklarını gö-receklerdir. Bu düşünceyi destekleyen ayet aşağıdaki-lerden hangisidir?

A) “Onların işleri aralarında danışma iledir…” (Şûrâ suresi, 38. ayet)

B) “O takva sahipleri bollukta da darlıkta da Allah için harcarlar…” (Âl-i İmrân suresi, 134. ayet)

C) “… Kararını verdiğin zaman da artık Allah’a dayanıp güven. Çünkü Allah, ken-disine dayanıp güvenenleri sever…” (Âl-i İmrân suresi, 159. ayet)

D) “O, yedi göğü tabaka tabaka yaratandır. Rahmân’ın yaratmasında hiçbir uyumsuz-luk göremezsin…” (Mülk suresi, 3. ayet)

11. I. “(O) Geceyi gündüze sokar, gündüzü de geceye sokar…” (Hadîd suresi, 6. ayet)

II. “… Allah’a karşı gelmekten sakının. Şüp-hesiz Allah, yaptıklarınızdan hakkıyla ha-berdardır.” (Haşr suresi, 18. ayet)

III. “Nice kentlerin halkı Rabb’lerinin ve O’nun elçilerinin emrinden uzaklaşıp azdılar…” (Talâk suresi, 8. ayet)

IV. “Geceyi (sizi örten) bir elbise yaptık. Gün-düzü de geçimi temin zamanı yaptık. Üs-tünüze yedi sağlam gök bina ettik.” (Nebe’ suresi,10-12. ayetler)

Yukarıdaki ayetlerden hangileri evrendeki uyum, düzen ve ölçü ile ilgilidir?

A) I ve II B) II ve IIIC) I ve IV D) III ve IV

12. “Biz her şeyi bir ölçüye göre yarattık.” (Kamer suresi, 49. ayet)Bu ayetteki altı çizili kelimenin en geniş anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kader B) KazaC) Sorumluluk D) Varlık

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

9

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KADER İNANCI

2007 TEOG-1 MAZERET

Tanrı,buevrenimükemmelbirgeometrikullanarakyaratmıştır.

Bu söz aşağıdaki ayetlerden hangisi ile ilişkilendirilemez?

A) “Birherşeyibirölçüyegöreyarattık.”(Kamersuresi,49.ayet)

B) “Allahseniyarattı.Sanadüz-günveölçülübirbiçimver-di.”(İnfitârsuresi,7.ayet)

C) “…Rahman’ınyaratmasındabirdüzensizlikgöremezsin.Güzünüçevirdebirbak!Birbozuklukgörüyormusun?”(Mülksuresi,3.ayet)

D) “… İnananlar yalnızAllah’adayanıpgüvensinler.”(İbra-himsuresi,11.ayet)

Tanrınınherşeyimükemmelbirgeometriileyaratması,yaratılış-takiölçüvedüzeniifadeetmek-tedir.VerilenayetlerdenA,BveCseçeneklerindeevreninyara-tılışındakiölçüvedüzen.Dse-çeneğindekiayetisetevekkülileilgilidir.

CEVAP D


1. • Küresel ısınma• Kuraklık ve çölleşmeBu olayların meydana gelmesi aşağıdaki ayetlerden hangisinin mesajının dikkate alınmadığını gösterir?

A) “İnsan için kendi çalışmasından başka bir şey yoktur.” (Necm suresi, 39. ayet)

B) “Hakkında bilgi sahibi olmadığın şeyin ar-dına düşme…” (İsrâ suresi, 36. ayet)

C) “Göğü Allah yükseltti ve mizanı (denge-yi) O koydu. Sakın dengeyi bozmayın.” (Rahmân suresi, 7-8. ayetler)

D) “… Herkesin kazandığı iyilik kendi yararı-na, kötülük de kendi zararınadır…” (Baka-ra suresi, 286. ayet)

2. Aşağıdakilerden hangisi evrendeki uyum ve düzene örnek gösterilemez?

A) Güneş’in gezegenleri kendi yörüngesinde tutması

B) Dünya’daki küresel ısınmanın her yıl biraz daha artması

C) Canlıların bulundukları ortama uyumlu şe-kilde doğması

D) Dünyayı saran atmosferin dünyayı çeşitli zararlardan koruması

3. Evren öyle güzel bir şekilde ayarlanmıştır ki bütün gezegenler hareket ettikleri halde hiç-biri birbirine çarpmaz. Bütün gezegenler ken-dileri için belirlenmiş yörüngelerini terk etmez. Bu parçada aşağıdakilerden hangisi vur-gulanmıştır?

A) Evrenin yörüngesini seçmesiB) Evrendeki sayısız cisimlerC) Evrendeki mükemmel düzen D) Evrendeki gezegenlerin çokluğu

4. Aşağıdaki ayetlerden hangisi evrendeki ölçü ve düzene vurgu yapar?

A) “Allah’tan başka ilah yoktur. Müminler an-cak Allah’a dayanıp güvensinler.” (Teğa-bun suresi, 13. ayet)

B) “(Öyle) Bir fitneden sakının ki aranızdan yalnız haksızlık edenlere erişmekle kal-maz (hepinize erişir.)…” (Enfâl suresi, 25. ayet)

C) “Başınıza her ne musibet gelirse, kendi yaptıklarınız yüzündendir…” (Şûrâ suresi, 30. ayet)

D) “Geceyi ve gündüzü, Güneş’i ve Ay’ı yara-tan O’dur. Her biri bir yörüngede hareket etmektedir.” (Enbiyâ suresi, 33. ayet)

5. Allah, evreni mükemmel bir şekilde yaratmış ve insana emanet etmiştir. İnsandan da bu emanete sahip çıkmasını istemiştir. Bu düşünceyi destekleyen ayet aşağıdaki-lerden hangisidir?

A) “Denizde dağlar gibi akıp gidenler (gemiler) de O’nun varlığının delillerindendir.”(Şûrâ suresi, 32. ayet)

B) “Göğü Allah yükseltti ve mizanı (dengeyi) O koydu. Sakın dengeyi bozmayın.”(Rahmân suresi, 7-8. ayetler)

C) “Allah’ın ayetlerine inanmayanları Allah el-bette doğru yola iletmez…” (Nahl suresi, 104. ayet)

D) “O (Rabb) ki seni yarattı. Sana düzgün ve ölçülü bir biçim verdi.” (İnfitâr suresi, 7. ayet)

6. “Göğü Allah yükseltti ve mizanı (dengeyi) O koydu. Sakın dengeyi bozmayın.” (Rahmân suresi, 7-8. ayetler)Aşağıdaki uygulamalardan hangisi bu aye-tin dikkate alınmadığını gösterir?

A) Geri dönüşüm tesisleri kurulmasıB) Fabrika bacalarına filtre takılmasıC) Tarımda suni gübre kullanılmasıD) Orman arazilerinin artırılması

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

10

KADER İNANCI

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

2017 TEOG-1“…Oherşeyiyaratmışveyarat-tığışeyleribirölçüyegöretakdiretmiştir.”(Furkânsuresi,2.ayet)

Aşağıdaki sözlerden hangisi bu ayet ile çelişmektedir?

A) Evreninenufaksayısalde-ğişikliklere karşı bile ol-dukça hassas olanmevcutyapısınınbilinçlibirtasarımneticesi olduğu izleniminekapılmamaksonderecegüç.

B) Israrlaherşeydekasıtara-maya meyilli olan insanın,amaçsızbirevrentarafındanrastgele yaratılmış olmasıkulağa fazlacagaripgelmi-yormu?

C) İnsan, sonuçların nereyevaracağı hakkında bir tah-mini olmayan sebeplerinürünüdür.Kökeni,gelişme-si,umutlarıgibiinsanlailgiliherşeyatomlarıntesadüfenbirarayagelmesininsonucu-dur.

D) Eğerevrenenhassasşekildeyaratılmamışolsaydı,bizlerasla var olamazdık. Benimgörüşüme göre bu şartlarevrenin, içinde insanın ya-şamasıiçinyaratıldığınıgös-termektedir.

Verilenayetteevrendekiahenk,uyumveölçüvurgulanmıştır.A,BveDseçeneklerindeevrende-kiölçüveuyumileuygunifade-lerkullanılırkenCseçeneğinde,insanınsonuçlarıbelliolmayansebeplerinürünüolduğu,insanlailgiliherşeyinatomlarıntesadüfeseribirarayagelmesininsonu-cuolduğusöylenmektedirvebuseçenekverilenayetleçelişmek-tedir.

CEVAP C

7. Aşağıdakilerden hangisi evrendeki uyum ve düzen ile ilgili değildir?

A) Dünya’daki oksijen oranının belli miktarda olması

B) Dünya üzerinde ezilmiş insanların fazla ol-ması

C) Dünya’nın Güneş’in etrafında hareket et-mesi

D) Atmosfer tabakasının Dünya’yı kuşatması

8. • Dünya’nın Güneş etrafında dönmesi• Atmosfer katmanlarının olması• Yağmurun oluşumuBu örneklerden hareketle evrendeki dü-zenle ilgili aşağıdakilerden hangisine söy-lenemez?

A) Deney ve gözlemle ispatlanabilir.B) Evrensel özelliğe sahiptir.C) Kendiliğinden meydana gelmiştir.D) İnsan hayatı için vazgeçilmezdir.

9. “Yeryüzünde birbirine komşu toprak parçala-rı, üzüm bağları, ekin tarlaları, hurma ağaçla-rı vardır. Bütün bunlar bir suyla sulanır. Ama tatları birbirinden farklıdır. Bunlarda aklını kul-lanan kimseler için Allah’ın varlığını gösteren deliller vardır.”(Ra’d suresi, 4.ayet)Bu ayetten evrenin yaratılışı ile ilgili aşağı-dakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Ölçü B) DüzenC) Ahenk D) Tesadüf

10. Aşağıdaki ayetlerden hangisi evrendeki düzene vurgu yapmaz?

A) “Biz her şeyi bir ölçüye göre yarattık.” (Ka-mer suresi, 49. ayet)

B) “ O Allah ki, yarattığı her şeyi güzel yap-mıştır…” (Secde suresi, 7. ayet)

C) “….O’na mülkünde ortak yoktur, her şeyi yaratmış, ona bir düzen vermiş, onu belli bir ölçüyle takdir etmiştir.” (Furkan Suresi, 2. ayet)

D) “ …. İşte onlar, Allah’ın kendilerini hidaye-te erdirdiği kimselerdir ve onlar, temiz akıl sahipleridir.” (Zümer suresi, 18. ayet)

11. “Sizi yaratmak mı daha zor yoksa göğü yarat-mak mı? Onu Allah kurmuştur. Onu yükselt-miş ve ona düzen, ahenk vermiştir. O göğün gecesini karanlık yaptı, ışığını da (ortaya) çı-kardı.” (Nâzi’ât suresi, 27-30. ayetler) Bu ayette altı çizili kelimelerin ifade edi-leceği anlamlar arasında aşağıdakilerden hangisi yer almaz?

A) Tutum B) DengeC) Uyum D) Ölçü

12. I. Dünyanın eksen eğikliğinin olmasıII. Buzulların erimesiIII. Yer çekiminin olmasıIV. Suyun kaldırma kuvvetinin bulunması Yukarıdaki örneklerden hangisi evrendeki düzeni göstermez?

A) I B) II C) III D) IV

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

11

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KADER İNANCI

Fiziksel yasalarla ilgili örnek-ler:

• Geceilegündüzünoluşumu

• Güneş’inveAy’ınhareketleri

• Madenler

• Yerçekimikanunu

• Suyunkaldırmakuvveti

• Sesveışıkhızıv.b.

Biyolojik yasalarla ilgili örnek-ler:

• Ayıların kış uykusuna yat-ması

• Hayvanlarındoğuştanbazıözellikleresahipolması

• Etyiyenhayvanlarlaotyiyenhayvanlarınçeneyapılarınınfarklıolması

• Balıkların suda yaşamalarıiçinsolungaçlıyaratılması

• Bitkilerinçoğalması

• Ağaçlarınkarbondioksitso-luyupoksijenüretmesi

Toplumsal yasalarla ilgili ör-nekler:

• Savaşolanbölgelerdehuzurkalmamasıveinsanlarınhu-zurluyerleregöçetmesi

• Gelişmemiş toplumlardageleneklerebağlılığındahafazlaolması

• Adaletin olmadığı toplum-lardahuzursuzluğunolması

• Kuraklık olan bölgelerdenverimli bölgeleregöç edil-mesi

• Gelirdağılımınınadilolduğutoplumlardahuzurunolması

• Müsamaha ve anlayışınhâkimolduğu toplumlardafarklıkültürlerden insanla-rınbiraradayaşaması


1. Allah’ın yarattıklarını belirli bir ölçü, düzen ve programlama içerisinde yaratmasına ----, olayların bu programlamaya uygun bir şekil-de zamanı gelince gerçekleşmesine ---- denir.Bu paragrafta boş bırakılan yerlere sıra-sıyla aşağıdakilerden hangisi yazılmalı-dır?

A) kader-takdir B) kaza-ecelC) kader-kaza D) kaza-kader

2. I. Yağmurun yağmaya başlamasıII. Güneş tutulmasının gerçekleşmesiIII. Ay’ın hareketlerinin önceden ayarlanmasıIV. Güneş’in yörüngesinin Allah tarafından

belirlenmesiYukarıda verilenlerden hangisi “kaza” kav-ramı ile açıklanabilir?

A) I ve II B) II ve IIIC) II ve IV D) III ve IV

3. Canlıların yapısı, beslenmesi ve üremesiyle ilgili yasalara ---- denir.Bu cümledeki boşluğa aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) fiziksel yasalarB) biyolojik yasalarC) kimyasal yasalarD) toplumsal yasalar

4. “Allah, geceyi gündüzün içine sokar, gündü-zü de gecenin içine sokar. Güneş’i ve Ay’ı da koyduğu kanunlara boyun eğdirmiştir. Her biri belli bir vakte kadar akıp gitmektedir…” (Fâtır suresi, 13. ayet)Bu ayet, Allah’ın evren için koyduğu yasa-lardan hangisi ile ilgilidir?

A) Biyolojik yasalarB) Fiziksel yasalarC) Toplumsal yasalarD) Kimyasal yasalar

5. Kardelen çiçeği, Kuzey ve Doğu Anadolu’da yetişen ve ilkbaharda beyaz renkli, sarkık, çan biçiminde çiçekler açan, soğanlı bir bitki tü-rüdür. Karlı günlerde çiçek verdiği için “yılın ilk çiçeği” denen kardelen, ilk botanikçiler ta-rafından soğanlı menekşe olarak tanımlanır.Bu parçada Allah’ın evren için koymuş ol-duğu yasalardan hangisine örnek veril-miştir?

A) Fiziksel yasalarB) Biyolojik yasalarC) Kimyasal yasalarD) Toplumsal yasalar

6. Kur’an-ı Kerim’de sosyal hayatı düzenleyen birçok ayet bulunmaktadır. Bu ayetler, insan-lar arası ilişkileri düzenler. Bu ayetler, Allah’ın evren için koyduğu yasalardan ---- yasalar-la ilgilidir.Bu parçada boş bırakılan yere aşağıdaki-lerden hangisi getirilmelidir?

A) toplumsal B) biyolojikC) fiziksel D) psikolojik

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

12

KADER İNANCI

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

2015 TEOG-1

“Bunlara kendilerinden önce-kilerin,Nûh,ÂdveSemûdtop-lumlarının,İbrahim’inkavminin,Medyenhalkınınveyıkılıpgidenbeldelerahalisininhaberlerigel-memişmiydi?Onlarapeygam-berleriapaçıkdelillerlegeldiler.DemekkiAllahonlarazulmetmişdeğildi,asılonlarkendilerinezul-metmişlerdi.”(Tevbesuresi,70.ayet)

Bu ayet aşağıdakilerden hangi-si için örnek oluşturur?

A)Toplumsalyasalar

B)Emekverızık

C)Biyolojikyasalar

D)Sabırvetevekkül

Verilenayetteçeşitlitoplulukla-ragelenpeygamberlerdenvebutopluluklarındavranışlarınede-niylebaşlarınagelensıkıntılar-dan bahsedilmektedir. Bu isetoplumsal yasalara örnek gös-terilebilir.

CEVAP A

7. Canlıların sağlıklı bir şekilde yaşamını devam ettirmeleri için birtakım ihtiyaçlarını karşılama-ları gerekir. Canlıların yemeden, içmeden ve nefes almadan yaşaması mümkün olmadığı gibi canlılar bazı organları görevini yerine ge-tirmeden de yaşayamazlar. Bu durum Allah’ın evren için koyduğu ya-salardan hangisiyle açıklanabilir?

A) Toplumsal yasalarB) Fiziksel yasalarC) Biyolojik yasalarD) Psikolojik yasalar

8. Dünya’nın kendi ekseni etrafındaki hareketi gece ve gündüzü oluştururken, Güneş etra-fındaki hareketi de mevsimleri oluşturur.Bu durum Allah’ın evren için koymuş ol-duğu yasalardan hangisiyle açıklanabilir?


9. Yüce Allah, insanların birbirleriyle olan ilişki-lerinde nasıl davranmaları gerektiğini birçok ayette olduğu gibi şu ayette de belirtmiştir; “Yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Çünkü ne yeri delebilirsin ne de boyunca dağlara erişe-bilirsin.” (İsrâ suresi, 37. ayet)Bu parçada anlatılan evrensel yasa aşağı-dakilerden hangisidir?

A) Biyolojik yasalarB) Kimyasal yasalarC) Fiziksel yasalarD) Toplumsal yasalar

10. Cıva, zincifreden elde edilir. Zincifre filizleri, maden eritici bir fırında yüksek bir sıcaklığa kadar ısıtılır ve içinden hava akımı geçirilir. Havanın oksijeni zincifre ile birleşerek kükürt dioksit gazını meydana getirir ve cıva buhar halinde açığa çıkar. Serbest kalan buhar so-ğutulur ve içindeki cıva yoğunlaşarak çökelir. Cıva oda sıcaklığında sıvıdır, 39 derecede ka-tılaşır ve 357 derecede kaynar.Bu parça Allah’ın evren için koymuş oldu-ğu yasalardan hangisiyle ilgilidir?


11. Coğrafi şartların özelliğine göre değişik böl-gelerde farklı hayvan türleri yaşar. Develer çöl sıcağında, kutup ayıları kutup soğuğunda ra-hatlıkla hayatlarını devam ettirebilirler.Yukarıdaki parça Allah’ın evren için koy-muş olduğu yasalardan hangisi ile açık-lanabilir?


12. Evrenin işleyişi Yüce Allah tarafından fiziksel, biyolojik ve toplumsal yasalara bağlanmıştır. Bu yasalar aşağıdaki kavramlardan hangi-si ile ifade edilir?

A) Tevekkül B) KelamullahC) Sünnetullah D) NimetullahÖRNEKTİR

• MUBA YAYIN

LARI

13

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KADER İNANCI

Kazavekadernasıl anlaşılma-lıdır?

• Dünyanınyörüngesietrafın-dahareketetmesinibelirle-yen, buna uygun yörüngeçizen, yani programlayanAllah’tır.İştebukaderdir.

• Allah’ınbelirlediğibukadereuygun olarak dünyanın yö-rüngesinde hareket etmesiisekazadır.

Örneğin: Kader,bilgisayarprog-ramı isekazabuprogramıkul-lanmaktır.

Kazagerçekleşenolaylardır.

2017 TEOG-1 MAZERETEvrendekiolaylarıAllah;fiziksel,biyolojik ve toplumsal olmaküzere birtakım yasalara bağla-mıştır.Bütünvarlıklarkendileriiçinkonulmuşbuyasalaragörehareketederler.Allah’ınkanunla-rınaaykırıhareketedeninsanlar,doğaolaylarınıkendileriiçinafethâlinegetirirler.

Bu metinde anlatılmak istenen asıl düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

A) Sosyalçevreyekarşıduyarlıolunmalıdır.

B) Doğal afetlere karşı önlemalınmalıdır.

C) Evrendeki yasalara uygundavranılmalıdır.

D) Doğayazararvermektenka-çınılmalıdır.

Metinde;Allah’ınevrendekidü-zenifiziksel,biyolojikvetoplum-salyasalaragöreprogramladığıvebütünvarlıklarınbuyasalarauygunhareketettiğibelirtilmiş-tir. İnsanların ise bu yasalaraaykırıhareketederekdoğaolay-larını kendileri için afet halinegetirdiklerianlatılmıştır. İnsan-lar,Allah’ınkoymuşolduğudü-zene aykırı hareket ettiği içinbaşlarınafelaketleringeldiğibe-lirtilmişveinsanlarınevrendekiyasalarauygundavranmalarıge-rektiğivurgulanmıştır.

CEVAP C


1. Kaza ve kader ile ilgili aşağıda verilen bil-gilerden hangisi yanlıştır?

A) Kader, insanın iradesini ortadan kaldır-maz.

B) Allah’ın ilminin dışında kalan hiçbir şey yoktur.

C) Kaza ve kaderde insanın hiçbir etkisi bu-lunmaz.

D) Kader, Allah’ın ezeli ilmiyle gelecekte ola-cakları bilmesidir.

2. “Görmedin mi ki, Allah, geceyi gündüzün içine ve gündüzü de gecenin içine sokuyor. Güneş’i ve Ay’ı da koyduğu kanunlara boyun eğdir-miştir. Her biri (kendi yörüngesinde) belli bir zamana kadar akar gider…” (Lokmân suresi, 29. ayet)Bu ayet, Allah’ın evren için koyduğu yasa-lardan hangisi ile ilgilidir?

A) Biyolojik yasalarB) Fiziksel yasalarC) Toplumsal yasalarD) Kimyasal yasalar

3. Tıp alanında yapılan çalışmalar, canlıların yapıları hakkında edinilen bilgiler, insanların kendi bedenlerini daha iyi tanımasına, has-talandıklarında tedaviler geliştirmesine ve insanların sağlık durumlarının iyileşmesine katkıda bulunur. Bu parçada Allah’ın evren için koymuş ol-duğu yasalardan hangisine vurgu yapıl-mıştır?

A) Fiziksel yasalarB) Kimyasal yasalarC) Biyolojik yasalarD) Toplumsal yasalar

4. • İhtiyaç sahibi olanlara yardım etmek• İnsanlara iyi davranışlar sergilemekBu örnekler Allah’ın evren için koymuş ol-duğu yasalardan hangisi ile ilgilidir?

A) Fiziksel yasalarB) Biyolojik yasalarC) Toplumsal yasalarD) Kimyasal yasalar

5. Bir elma ağacının altına oturan bilim insanı-nın kafasına elma düşmesi sonucu insanlar, Allah’ın evren için koymuş olduğu yasalardan ---- yasalar kapsamında yer çekimi kuvvetini bulmuşlardır.Bu parçadaki boşluk aşağıdakilerden han-gisi ile doldurulmalıdır?

A) fiziksel B) biyolojik C) kimyasal D) toplumsal

6. Genellikle 65 yaş ve üzeri kişilerde görülen “Alzheimer”, az olmakla beraber bazı türleri 30-60 yaş aralığında da görülebiliyor. Yaşlan-ma ve genetik faktörler gibi çeşitli etkenlere bağlı bir hastalık, insanlarda hafıza problem-leri, akıl yürütme, muhakeme gibi temel biliş-sel fonksiyonların gerilemesine neden oluyor.Bu parçada Allah’ın evren için koymuş ol-duğu yasalardan hangisi anlatılmaktadır?


ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

14

KADER İNANCI

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

Evrenselyasalarınortaközellik-leri:

Allah’ınevreniçinkoymuşoldu-ğuyasalardır.

Bütüninsanlığıveevreniilgilen-dirirler.

Tamamen Allah’ın takdirinde(kaderinde)gerçekleşirler.

Allah,buyasalararacılığıylaev-rendekiherşeyinkendidileğine(kaderine)uygunolarakgerçek-leşmesinisağlar.

2017 TEOG-1 MAZERET

I. Buhızlagidersenağacaçar-pacaksın.

II. KurbanBayramı’ndadayımıziyaretettik.

III. Millimaçsaat16:00’dabaş-layacak.

IV. Dünfırındanekmekaldım.

“Kader ve kaza” kavramları düşünüldüğünde yukarıdaki-lerden hangileri kaza kapsa-mında değerlendirilir?

A)IveII B)IveIV

C)IIveIII D)IIveIV

Bir şeyin kaza olabilmesi içingerçekleşmişolmasışarttır.Buyüzdenverilenöncüllerdenger-çekleşenlerIIveIVnoluolanlar-dır.

CEVAP D

7. “(Öyle) Bir fitneden sakının ki aranızdan yalnız haksızlık edenlere erişmekle kalmaz (hepini-ze erişir)…” (Enfâl suresi, 25. ayet)Bu ayette aşağıdakilerden hangisi vurgu-lanmıştır?

A) Bazı davranışların toplumdaki bütün in-sanları etkilediği

B) Haksızlık edenlerin sonunda cezalarını bulacakları

C) Tüm toplumun birlik içinde olması gerekti-ği

D) Fitnenin insanı günahkâr yaptığı

8. Aşağıdakilerden hangisi toplumsal yasa-larla ilgili değildir?

A) Kuraklık nedeniyle göçlerin yaşanmasıB) Sanayinin gelişmesiyle kent nüfusunun

artmasıC) Develerin çene yapılarının diken yemeye

uygun olmasıD) Gelir dağılımındaki bozukluklar sonucun-

da huzursuzlukların artması

9. Işık ile ses hızı arasındaki fark çok fazladır. Işık bir saniyede üç yüz bin kilometre yol alır-ken, ses bir saniyede üç yüz kırk metre yol alır.Aşağıdaki ayetlerden hangisi parçadaki yasa ile ilgilidir?

A) “(Öyle) Bir fitneden sakının ki aranızdan yalnız haksızlık edenlere erişmekle kal-maz (hepinize erişir)…” (Enfâl suresi, 25. ayet)

B) “Denizde dağlar gibi yüzen (gemiler) de O’nun varlığının delillerindendir.” (Şûrâ su-resi, 32. ayet)

C) “O, insanı alaktan (embriyodan) yarattı.” (Alak suresi, 2. ayet)

D) “Yerin bitirdiği şeylerden, insanların ken-dilerinden ve (daha) bilemedikleri (nice) şeylerden, bütün çiftleri yaratanın şanı yücedir.” (Yâsin suresi, 36. ayet)

10. “Eğer inanlardan iki grup birbirleriyle sava-şırlarsa aralarını düzeltin. Eğer biri ötekine karşı haddi aşarsa, Allah’ın buyruğuna dönün-ceye kadar haddi aşan tarafa karşı savaşın. Eğer (Allah’ın emrine) dönerse, ortak araları-nı adaletle düzeltin ve (onlara) adaletli davra-nın. Çünkü Allah, adaletli davrananları sever.” (Hucurât suresi, 9. ayet)Bu ayet, Allah’ın evren için koymuş olduğu yasalardan hangisi ile ilgilidir?

A) Toplumsal yasalarB) Biyolojik yasalarC) Psikolojik yasalarD) Fiziksel yasalar

11. Aşağıdakilerden hangisi biyolojik yasalara örnek gösterilemez?

A) Yetişkin bir ayı, bir at kadar hızlı koşabilir.B) Zürafaların dilleri otuz beş santimetredir.C) Meşe ağaçları elli yaşından sonra palamut

verir.D) Ay, gece karanlığında dünyaya loş bir ışık

verir.

12. I. Dünya’daki yerçekimi sayesinde yüksek-ten yere atılan cisimler yere düşer. Yerçe-kimi dünyadaki varlıkların dünyada sabit kalabilmelerini sağlayan kuvvettir.

II. Karmaşa ve kaosun olduğu, savaşların yaşandığı bölgelerde yaşayan insanlar, huzurun, adaletin ve sosyal hakların fazla olduğu bölgelere göç etmektedirler.

III. Kediler bir yılda üç kez doğum yapabile-cek özellikte yaratılmışlardır. Onların ha-milelik dönemleri 58-65 gün arasında değişebilir. Ortalama bir hamilelikte 4 ile 6 arasında yavru doğurabilirler.

Numaralanmış cümlelerde örnekleri ve-rilen yasalar aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

I II IIIA) Fiziksel Biyolojik ToplumsalB) Biyolojik Fiziksel ToplumsalC) Fiziksel Toplumsal Biyolojik D) Biyolojik Toplumsal Fiziksel

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

15

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KADER İNANCI

• İnsanın özgürlüğü, hiçbirbaskı olmadan kendi isteğiilebirşeyekararvermesidir.

• İnsanözgüriradesiyleyaptı-ğıişlerdensorumludur.

İnsanlar;annebabalarını,cinsi-yetlerini,ırklarını,boylarını,gözrenklerini,doğumyerlerini,do-ğumtarihleriniseçemezler.

İnsanlar;dinlerini,mezheplerini,iyiyadakötüinsanolupolma-mayıisekendileriseçerler.

2016 TEOG-1“Allah, her şahsı, ancak gücü-nünyettiğiölçüdesorumlukılar.Herkesin kazandığı hayır ken-dine yapacağı şer (kötülük) dekendinedir…” (Bakara suresi,286.ayet)

Bu ayetten aşağıdakilerden hangisi çıkarılamaz?

A) İnsansınırsızbiriradesahi-bidir.

B) İnsanyaptıklarınınkarşılığınıgörecektir.

C) İnsandavranışlarındaözgürbırakılmıştır.

D) İnsan gücü ölçüsünde so-rumlututulmuştur.

Ayetteki “Herkesin kazandığıhayır kendine yapacağı şer dekendinedir.”bölümündenBse-çeneğindeki “İnsanın yaptık-larının karşılığını görecektir.”ifadesiveCseçeneğindeki“İn-san davranışlarında özgür bı-rakılmıştır.” ifadesiçıkarılabilir.“Allah,herşahsıancakgücününyettiölçüdesorumlututar.”İfa-desindendeDseçeneğiçıkarıla-bilir.Aseçeneğiinsaniradesiyleilgilidoğrubirseçenekdeğildirvebuayettenbusonuççıkarı-lamaz.

CEVAP A

TEST 5İnsanın İradesi ve Kader

1. Yüce Allah, evrende var olan denge ve düzen üzerinde insanları düşünmeye ve araştırma-ya çağırmış ve insana bunu yapabilecek ka-biliyet vermiştir.İnsanın bu kabiliyeti aşağıdakilerden han-gisi ile ifade edilmektedir?

A) Sezgi B) SabırC) Akıl D) Rüya

2. İnsan kendi hayatı ile ilgili bazı hususları be-lirleyemez, fakat insan birçok eylemini kendi tercih eder. İyi ya da kötü biri olmak, ibadet edip etmemek insanın kendi tercihine bırakıl-mıştır. Bu durum diğer canlılar için söz konu-su değildir.Bu parçada aşağıdaki kavramlardan han-gisine vurgu yapılmıştır?

A) İrade B) SorumlulukC) Tevekkül D) Rızık

3. I. İnsan, akıl ve irade sahibi bir varlıktır.II. İnsanın başarısı çalışmasıyla orantılıdır.III. İnsan elinden geleni yaptıktan sonra başa-

rı için Allah’a tevekkül etmelidir.IV. İnsan, diğer canlılar gibi bir yaşam süre-

sine sahiptir.Yukarıda verilenlerden hangisi insanı so-rumlu kılan bir özelliktir?


4. İnsanlar bazı davranışlarını seçtikleri gibi bazı davranışlarını seçemezler.Buna göre aşağıdakilerden hangisini insa-nın seçemediği bir özelliktir?

A) Nefes almaB) Ahlaklı olmaC) Aklı kullanmaD) Sağlıklı beslenme

5. “İnsan İradesi” ile ilgili aşağıda verilen bil-gilerden hangisi yanlıştır?

A) İnsan inandığı dini kendi seçebilir.B) İnsan, hayatıyla ilgili her şeyi kendi seçer.C) İyi ya da kötü olmak insanın elindedir.D) Zararlı alışkanlıklardan kaçınmak insana

bağlıdır.

6. Fatma Teyze, ekonomik durumu iyi olmadığı için zekât veremiyordu. Bu duruma çok üzü-len Fatma Teyze’nin üzüntüsünü gidermek için ona şu ayeti okudum; ----Bu parça düşüncesinin akışına göre aşa-ğıdaki ayetlerden hangisiyle devam ettiril-melidir?

A) “İnsan için kendi çalışmasından başka bir şey yoktur.” (Necm suresi, 39. ayet)

B) “Allah, her şahsı ancak gücünün yettiği öl-çüde sorumlu tutar.” (Bakara suresi, 286. ayet)

C) “O takva sahipleri bollukta da darlıkta da Allah için harcarlar.” (Âl-i İmrân suresi, 134. ayet)

D) “Siz hayır olarak ne harcarsanız Allah onun yerine yenisini verir.” (Sebe suresi, 39. ayet)

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

16

KADER İNANCI

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

2017 TEOG-1

Adamınbiribirmeyvebahçesi-negirer.Bahçesahibionugö-rürveonakızar.Bununüzerineadambahçesahibineşöyleder:“Allah’ınkulu,Allah’ınbahçesin-de,O’nunbağışladığıyiyecekleriyiyor.Nevarbunda?”Bahçesa-hibideonabirdersvermekisterveonubirağacabağlar.Adamitirazedipkızarkenbahçesahibi,“Allah’ınkulu,başkabirkulunu,Allah’ın ipiyle,Allah’ın ağacınabağlıyor. Ne var bunda?” diyekarşılıkverir.

Bu hikâyede anlatılmak istenen aşağıdakilerden hangisidir?

A) Yoksulinsanlarınhaklarıgö-zetilmelidir.

B) İnsan, irade ve sorumluluksahibiolduğunubilmelidir.

C) RızkınAllah’tangeldiğibili-nerekhareketedilmelidir.

D) Sorunlarsevgiveanlayışileçözülmelidir.

Hikâyedebaşkasınınbahçesineizinsizgiripmeyveyiyenkişininsorumluluktankaçmak içinba-hane uydurduğu görülmekte-dir.Bahçeninsahibidebukişiyeders vermek için ağaca bağla-yarakadamaaynışekildecevapvermişveinsanlarıniradeveso-rumluluksahibiolduklarınıgös-termiştir.

CEVAP B

7. I. “(Ey Muhammed!) De ki: Gerçek Rabb’iniz-dendir. Dileyen iman etsin, dileyen inkâr etsin…” (Kehf suresi, 29. ayet)

II. “… Biz, ona doğru yolu gösterdik. İster şükredici olsun, ister nankör.” (İnsan su-resi, 5. ayet)

Bu ayetlerde aşağıdakilerden hangisine ortak vurgu yapılmıştır?

A) Doğru tevekkülB) Toplumsal yasalarC) Özgür iradeD) Evrendeki düzen

8. I. AkılII. İradeIII. KonuşmaIV. BeslenmeYukarıdakilerden hangileri insanın sorum-lu bir varlık olmasının nedenidir?

A) I ve II B) I ve IIIC) II ve III D) III ve IV

9. “Üstlerindeki göğe bakmazlar mı? Onu nasıl bina ettik, nasıl donattık! Onda hiçbir düzen-sizlik ve eksiklik yoktur. Yeryüzünü de yaydık ve orada sabit dağlar yerleştirdik. Orada her türden iç açıcı çift bitkiler bitirdik. Bütün bun-lar, içtenlikle Allah’a yönelen her kulun gönül gözünü açmak ve ona öğüt ve ibret vermek içindir.” (Kâf suresi, 6-8. ayetler)Bu ayetlerde aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) Evrende biyolojik yasalar bulunduğunaB) İnsanın duyularını kullanarak evrendeki

düzeni fark etmesi gerektiğineC) Evrendeki mükemmel bir ölçü ve düzen

bulunduğunaD) İnsanın özgür iradesi ile verdiği kararlar-

dan sorumlu olduğuna

10. İnsanlar kendi tercihlerinin sorumluluğunu üstlenirler. Hiç kimse bir başkasının yaptığın-dan sorumlu değildir.Bu düşünceyi aşağıdaki ayetlerden hangi-si destekler niteliktedir?

A) “Dinde zorlama yoktur. Artık doğruluk-la eğrilik birbirinden apaçık ayrılmıştır…” (Bakara suresi, 256. ayet)

B) “Şüphesiz biz ona (doğru) yolu gösterdik. İster şükredici olsun, ister nankör.” (İnsan suresi, 3. ayet)

C) “Kimsenin kimse namına bir şey ödeye-meyeceği … günden sakının.” (Bakara su-resi, 123. ayet)

D) “(Ey Muhammed!) De ki: Gerçek Rabb’inizdendir. Dileyen inansın, dileyen inkâr etsin…” (Kehf suresi, 29. ayet)

11. İslam, bütün insanları dinin emirlerinden so-rumlu tutmamıştır. Dinin emirlerinden sorumlu olmak için bazı şartları taşımak gerekir.Buna göre aşağıdaki kimselerden hangisi dinin emirlerinden sorumludur?

A) Akıl hastalarıB) Sarhoş olanlarC) Baskı altında olanlarD) Ergenliğe girmemiş çocuklar

12. Gizem,Ankara’da doğmuş, Ibabasını küçük yaşta kaybetmiş, IIkahverengi gözleri olan IIIbir polistir. IVYukarıda altı çizili bölümlerden hangisi Gizem’in iradesine örnektir?


ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

17

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KADER İNANCI

2015 TEOG-1 MAZERET

Musa,arkadaşları ilegezerken,arkadaşlarındanSami“Haydişuelmabahçesinegiripelmayiye-lim.”önerisindebulundu.Musada“Sorumluluğuseninboynunaolursagelirim.”dedi.

Musa’nın bu cevabı aşağıda-ki ayetlerden hangisi ile çeliş-mektedir?

A) “Dinde zorlama yoktur…”(Bakarasuresi,256.ayet)

B) “…Hiçbirgünahkar,başka-sınıngünahyükünüüstlen-mez…”(İsrâsuresi,15.ayet)

C) “…Hiçbilenlerlebilmeyenlerbirolurmu?...”(Zümersure-si,9.ayet)

D) “…Allah,herşeyiyaratmış,onabirölçü,biçimvedüzenvermiştir.”(Furkânsuresi,2.ayet)

Musa’nın arkadaşı Musa’yadoğru olmayan bir teklifte bu-lunmuş,bunundoğruolmadığı-nıbilenMusa,tümsorumluluğuteklifigetirenarkadaşınayükle-meyeçalışmıştır.Oysaİslam’daherkesyaptığındansorumludurvekimsekimseninsorumluluğu-nu üstlenmeyecektir.Musa’nındüşüncesiyleçelişenayetBse-çeneğindemevcuttur.

CEVAP B


1. I. İnançII. AhlakIII. Ten rengiIV. CinsiyetYukarıdakilerden hangilerini insan irade-siyle elde eder?

A) I ve II B) I ve IIIC) II ve III D) II ve IV

2. İnsanın yaptıklarından sorumlu olduğu aşağıdaki ayetlerden hangisinde vurgu-lanmıştır?

A) “Günahın açığını da bırakın, gizlisini de. Çünkü günah kazananlar yaptıkları karşı-lığında cezalandırılacaklardır.” (En’âm su-resi, 120. ayet)

B) “Göklerin ve yerin hükümranlığı Allah’ındır. Dönüş de ancak Allah’adır.” (Nur suresi, 42. ayet)

C) “(De ki: Ey Muhammed!) Biz,seni ancak bütün insanlara müjdeci ve uyarıcı olarak gönderdik. Fakat insanların çoğu bilmez-ler.” (Sebe suresi, 28. ayet)

D) “İnsana bir zarar dokunduğu zaman Rabb’ine yönelerek O’na yalvarır. Son-ra kendi tarafından ona bir nimet verdiği zaman daha önce O’na yalvardığını unu-tur…” (Zümer suresi 8. ayet)

3. Selda, ailesinin en küçük, Ien uzun, en sarışın ve II IIIen düzenli çocuğudur. IVYukarıda altı çizili bölümlerden hangisi Selda’nın iradesine örnektir?


4. “Kim bir iyilik getirirse, ona bundan daha ha-yırlısı vardır. Kim de bir kötülük getirirse, bilsin ki, kötülük işleyenler ancak yapmakta olduk-larının cezasına çarptırılırlar.” (Kasas suresi, 84. ayet)Bu ayetin konusu aşağıdakilerden hangi-sidir?

A) Evrendeki düzenB) TevekkülC) Özgürlük ve sorumlulukD) Biyolojik yasalar

5. İbadetler kısım kısımdır. Bazı ibadetler beden-le, bazı ibadetler malla, bazı ibadetler de hem beden hem de malla yapılır. İslam dini, insan-ları imkânları ölçüsünde ibadetlerden sorumlu tutar. Örneğin maddi imkânı olmayan bir kişi-nin zekât vermesi ve hacca gitmesi gerekmez.Bu parçada anlatılanı destekleyen ayet aşağıdakilerden hangisidir?

A) “Biz hiçbir kimseye gücünün yettiğinden fazla yük yüklemeyiz…” (Müminun suresi, 62. ayet)

B) “… Hiçbir günahkâr, başkasının günah yü-künü üstlenmez…” (İsrâ suresi, 15. ayet)

C) “Allah, her şeyi yaratmış, ona bir ölçü, bi-çim ve düzen vermiştir.” (Furkân suresi, 2. ayet)

D) “İyilik ederseniz kendinize etmiş olursu-nuz, kötülük yaparsanız yine kendinize yapmış olursunuz…” (İsrâ suresi, 7. ayet)

6. Akıl ile ilgili aşağıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

A) İnsanın düşünmesini sağlar.B) İnsanı diğer varlıklardan ayırır.C) İnsana tercih yapma imkânı sunar.D) İnsanın her şeye hükmetmesini sağlar.

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

18

KADER İNANCI

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

2017 TEOG-1

(I)YüceAllahinsanıakılveira-desahibiolarakyaratmıştır.(II)İnsan,iradesiyledilediğiherşeyideğiştirebilir.(III)İnsandaniste-nenAllah’ınkendisineverdiğiye-tenekleriamacınauygunolarakkullanmasıdır.(IV)Aksitakdirdeyaptığıherşeyinbirbedeliveso-nucuolacağınıunutmamalıdır.

Bu metinde insan iradesi ve kader ilişkisi bakımından nu-maralanmış cümlelerden han-gisinde bilgi yanlışı vardır?

A)IB)IIC)IIID)IV

NumaralanmışifadelerarasındaIInumaralıcümlede,insanınira-desiyledilediğiherşeyideğişti-rebileceği belirtilmiştir. İnsaniradesisınırlıdır.İnsaniradesiy-ledilediğiherşeyideğiştiremez.

CEVAP B

7. Atatürk, (I) 1881 yılında Selanik’te doğmuş, (II) sarı saçlı, mavi gözlü biridir. (III) Vatanın düşman işgalinden kurtulması için gayret gös-termiş, (IV) bu uğurda canını ortaya koyarak 1919 yılında Samsun’a çıkmıştır.Bu parçada numaralanmış ifadelerden hangileri Atatürk’ün iradesine örnektir?

A) I ve II B) II ve IIIC) II ve IV D) III ve IV

8. Aşağıdaki ayetlerden hangisi insanın so-rumluluğuyla ilgili değildir?

A) “Artık kim doğru yola gelirse ancak kendisi için gelecektir. Kim de saparsa o da ancak kendi aleyhine sapacaktır…” (Hûd suresi, 108. ayet)

B) “Artık kim zerre miktarı iyilik yapmışsa onun mükâfatını görecektir. Kim de zerre ağırlığınca bir kötülük işlerse, onun ceza-sını görecektir.” (Zilzâl suresi, 7 ve 8. ayet-ler)

C) “Biz ona (insana) iki göz, bir dil, iki dudak vermedik mi; iki apaçık yolu (iyi ile kötü-yü) göstermedik mi?” (Beled suresi, 8-10. ayetler)

D) “Yeryüzünde böbürlenerek yürüme. Çün-kü ne yeri delebilirsin ne de boyca dağlara erişebilirsin.” (İsrâ suresi, 37. ayet)

9. I. AkılII. Biyolojik özellikIII. İradeIV. TevekkülYukarıdakilerden hangileri insanı davra-nışlarından sorumlu yapan özellikler ara-sında yer alır?

A) I ve II B) I ve IIIC) II ve III D) III ve IV

10. İnsanlar yaptıkları hataların sorumluluğunu ta-şımaktan kaçınarak suçu kadere yüklemek-te, kendi kusurlarına ise mazeret aramaktadır. Aşağıdakilerden hangisi bu davranışı ifa-de etmektedir?

A) Kaderim böyleymiş!B) Bu bana ders olsun!C) Daha çok çalışmalıyım!D) Eksikliğimi kapatmalıyım!

11. İnsan hayatında yanlışlar yapabilir. Yanlış yapa yapa doğru öğrenilir. Bu yüzden hata yapmak doğaldır fakat hatada ısrar etme-mek gerekir. İnsanın başına herhangi bir sı-kıntı geldiğinde bunun muhakkak bir sebebi vardır. Alkol kullanarak araba süren bir kişinin kaza yapması kaçınılmazdır. Kaza yaptığın-da suçu kadere yüklemesi ise yanlıştır. İnsan kendi yaptıklarının karşılığını görür.Bu parçadan aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) İnsan yaptıklarından sorumludur.B) Yapılan işin sorumluluğunun kadere atıl-

ması yanlıştır.C) İnsanda kısmetsizlik varsa başına çok iş

gelmesi mümkündür.D) İnsanın başına gelenler, kendi yaptıkların-

dan kaynaklanır.

12. “(Ey Muhammed!) De ki: Gerçek Rabb’inizden-dir. Dileyen inansın, dileyen inkâr etsin…” (Kehf suresi, 29. ayet)Bu ayette insan ile ilgili aşağıdakilerden hangisine vurgu yapılmıştır?

A) Başına gelenlerden sorumlu olmadığına B) İradesi ile tercih hakkı olduğunaC) Biyolojik yasalar çerçevesinde hareket et-

tiğineD) Kader hakkında yeterli bilgiye sahip olma-

dığına

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

19

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KADER İNANCI

2016 TEOG-1

ZehraÖğretmen:Hatay’dadoğan,

I

öğretmenlikmesleğiniseverekyapan,II

ortaboyluveesmer,üçyaşında

III

mavigözlübirkızçocuğuna

IV

sahipçoksevdiğimizbiröğret-menimizdir.

Bu cümlede altı çizili bölümler-den hangisi, Zehra Öğretmen’in iradesine örnek gösterilebilir?

A)IB)IIC)IIID)IV

İnsanlardoğumyerlerini,boyla-rını, tenrenklerinivegözrenk-lerini seçemezler, bunlar insaniradesi dışındadır. Ancak öğ-retmenlik mesleğini severekyapmakkişinin iradesi ilekararverdiğiişlerarasındayeralır.

CEVAP B


1. Allah, insana akıl ve özgür irade vermiştir. İn-sanlar kendi tercih ettiklerinden sorumludur.Buna göre aşağıdakilerden hangisi insa-nın sorumluluk alanında değildir?

A) Yardımsever biri olmasıB) Ahlak kurallarına uymasıC) İbadetlerini tam yapmasıD) Ten renginin esmer olması

2. Diğer varlıklardan farklı olarak insan iyi-yi ya da kötüyü, doğruyu ya da yanlışı seç-me özgürlüğüne sahiptir. İnsan, kendisi için önceden her şeyin takdir edildiği bir hayatı ya-şamamaktadır.Bu parçada insanın hangi özeliğine vurgu yapılmaktadır?

A) Şekline B) İradesineC) Bedenine D) Beslenmesine

3. Yüce Allah, insanlara iyi ile kötü ve doğru ile yanlış konusunda bilgiler vermiş, insanların bunlardan birini tercih etmelerini istemiştir. Bu tercihlerin ise bir karşılığının olduğunu bil-dirmiştir.Bu parçanın konusu aşağıdakilerden han-gisidir?

A) Emek ve rızıkB) Evrendeki düzenC) Özgürlük ve sorumlulukD) Kader ve tevekkül

4. “Kim doğru yolu seçerse bunu ancak kendi iyiliği için seçmiş olur. Kim de doğruluktan saparsa kendi zararına sapmış olur. Hiçbir günahkâr, başkasının günah yükünü üstlen-mez.” (İsrâ suresi, 15. ayet)Bu ayette insan ile ilgili aşağıdakilerden hangisi vurgulanmıştır?

A) Tövbe kapısının açık olduğuB) Özgürlüğünün sınırsız olduğuC) Yaptıklarından sorumlu olduğuD) Hata yapma ihtimalinin yüksek olduğu

5. Aşağıdakilerden hangisi insanın iradesiy-le gerçekleşir?

A) Sınıfı geçebilmesiB) Kız ya da erkek olmasıC) Göz renginin yeşil olmasıD) Anne babasının kim olduğu

6. İnsan diğer varlıklardan üstün yaratılmıştır. Iİnsan sorumluluk sahibidir. İnsanın dünyaya gelişi, yaşamı ve ölümü bir amaç II IIIiçindir. İnsanın bu yaşantısında iyi mi yoksa kötü mü olacağı onun ahiret IVhayatını etkileyecektir.Bu parçada altı çizili olanların hangisi in-san iradesine örnektir?


ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

20

KADER İNANCI

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

2017 TEOG-1

I. Başarı

II. Akıl

III. Tevekkül

IV. İrade

İnsan, davranışlarından so-rumlu tutulabilmesi için bun-lardan hangilerine öncelikle sahip olmalıdır?

A)IveII B)IveIV

C)IIveIII D)IIveIV

İnsanın davranışlarından so-rumlu tutulabilmesi için önce-likleakılveiradeyesahipolmasıgerekir.

CEVAP D

7. “Allah, hiç kimseye gücünün üstünde bir şey yüklemez. Herkesin kazandığı iyilik kendi ya-rarına, kötülük de kendi zararınadır…” (Bakara suresi, 286. ayet)Bu ayette aşağıdakilerden hangisi vurgu-lanmıştır?

A) Kötülüğün insana zarar verdiğiB) İnsanın kazancının kendine ait olduğuC) İnsanın gücü oranında sorumlu olacağıD) İnsanın üstlendiği sorumluluğun ne olduğu

8. Kaderden kaçmak da kaderdir.Bu sözde kaderle ilgili aşağıdakilerden hangisi vurgulanmıştır?

A) İnsanın kaderinde davranışları etkilidir.B) İnsan kaderinin mahkûmudur.C) İnsanın kader üzerinde etkisi yoktur.D) Kaderin insan üzerinde etkisi yoktur.

9. (I) 1992 yılında Çorum’un Sungurlu ilçesinde doğdu. (II) Bir erkek kardeşi olan Yavuz Selim Karaman, (III) askeri sınavlara girerek Jandar-ma Astsubay Okulu’nu okudu. (IV) 18 Nisan 2017 tarihinde meydana gelen helikopter ka-zasında on bir arkadaşıyla birlikte şehit oldu.Yukarıdaki ifadelerden hangisi Yavuz Se-lim Karaman’ın iradesi ile yaptığı işlere ör-nek oluşturur?


10. (I) İnsanın geçimini sağlaması için gayret et-mesi gerekir. (II) İnsanın tercih hakkı olduğu için iyi ile kötü arasında bir yol seçme özelliği vardır. (III) İnsan, bir iş için elinden gelen gay-reti gösterdikten sonra Allah’a yönelip O’ndan yardım istemelidir. (IV) Sonuçta dünyanın bir imtihan yeri olduğunu ve her canlının yaşa-mının bir gün son bulacağı gerçeğini unutma-malıdır.Bu parçada numaralanmış ifadelerden han-gisi insan iradesine vurgu yapmaktadır?


11. “Kalbi imanla dolu olduğu halde zorlanan kim-se hariç, inandıktan sonra Allah’ı inkâr eden-ler böylece göğsünü küfre açanlara Allah’tan gazap iner ve onlar için büyük bir azap vardır.” (Nahl suresi, 106. ayet)Bu ayette altı çizili cümle ile aşağıdakiler-den hangisinin sorumluluk için gerekli ol-duğu vurgulanmaktadır?

A) Akıl B) Sevgi C) Ergenlik D) Özgürlük

12. İnsanın Üstün ÖzellikleriAkıl ?

Yukarıda oluşturulan tablodaki boşluğa aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?

A) Güç B) DuyularC) İrade D) Dil

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

21

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KADER İNANCI

Rızık ile ilgili uygun olmayandavranışlar;

• Helalolmayanyollardanrız-kınıkazanmak

• Dilenmek

• Cimrilikyaparak ihtiyaçsa-hipleri ile rızkınıpaylaşma-mak

2016 TEOG-1

Âlimlerden biri, bir gün kom-şusunun sır t üstü yatarak“Allah’ım!Banacennetininasipet,banaşunuver,bunuver.”diyedua ettiğini işitir. Âlim kişi dekomşusunundamınaçıkarakgü-rültüyapar.Adam,ona:“Damdanearıyorsun?”diyesorar.Âlimkişi,“Kaybettiğimdevemiarıyo-rum.”der.Adamşaşkınlıkiçeri-sinde,“Damdadevemiaranır?”deyince o da cevabı yapıştırır:“Kuş tüyü yatakta sen cennetiarıyorsundabenimdeveyidam-daaramammısanatuhafgeli-yor?”

Bu hikâyede verilen mesaj aşa-ğıdakilerden hangisidir?

A) Nimetiçinönceçabaharcan-malıdır.

B) DualaryalnızcaAllah’ayapıl-malıdır.

C) HerkonudaAllah’agüvenil-mesigerekir.

D) Komşularımızakarşısorum-luluklarımızvardır.

HikâyedeÂlimkişi,yattığıyer-den,çabagöstermedencenne-tiisteyenkişiyeyaptığınınyanlışolduğunu, bir şeyi elde etmekiçinçalışmasıgerektiğinianlat-mıştır.

CEVAP A

TEST 8Kaderle İlgili Kavramlar

1. Ölüm yaşamın bir parçasıdır. Çünkü herke-sin kaderinde vardır. Evrendeki düzen böyle işleyecek şekilde Allah tarafından program-lanmıştır.Bu parçada aşağıdaki ilişkilerden hangisi vurgulanmıştır?

A) Kader ve ecelB) Kader ve tevekkülC) Kader ve sorumlulukD) Kader ve emek

2. “Allah’tan başka hiçbir ilah yoktur. Müminler yalnız Allah’a dayanıp güvensinler.” (Teğabûn suresi, 13. ayet)Bu ayet aşağıdaki kavramlardan hangisiy-le doğrudan ilgilidir?

A) Kaza B) TevekkülC) Emek ve rızık D) Ecel ve ömür

3. Aşağıdaki ayetlerden hangisinin konusu ecel ve ömürdür?

A) “Gerçekten insan için kendi çalışmasının karşılığından başka bir şey yoktur.” (Necm suresi, 30. ayet)

B) “Her can, ölümü tadacaktır. Sonunda bize döndürüleceksiniz.” (Ankebût suresi, 57. ayet)

C) “İyi bilin ki göklerde ve yerde ne varsa yal-nız Allah’ındır…” (Yunus suresi, 66. ayet)

D) “Allah’ın sana verdiğinden (O’nun yolun-da harcayarak) ahiret yurdunu iste; dünya-dan da nasibini unutma!...” (Kasas suresi, 77. ayet)

4. İnsanın bir amaca ulaşmak, bir sonuç elde et-mek için ortaya herhangi bir çalışma, gayret ve güç koyup, o işin üstesinden gelebilmesidir.Yukarıda kaderle ilgili hangi kavram tanım-lanmıştır?

A) Sağlık B) ÖmürC) Başarı D) Rızık

5. • Bakarsan bağ, bakmazsan dağ olur.• Emek olmadan yemek olmaz.• Yazın başı pişenin kışın aşı pişer.Bu atasözleri ile aşağıdaki hadislerden hangisi ilişkilendirilebilir?

A) “Kardeşini güler yüzle karşılaman da bir iyiliktir.”

B) “Komşusu açken kendisi tok yatan bizden değildir.”

C) “Kişi, kardeşine yardım ettiği sürece Allah da ona yardım eder.”

D) “Hiç kimse, kendi alın teri ile kazandığın-dan daha hayırlı bir lokma yememiştir.”

6. (I) Yüce Allah, her şeyi belli bir ölçü ve uyum içerisinde yaratmıştır. (II) İnsanlara hayatları ile ilgili bazı alanlarda da seçme hakkı ver-miştir. (III) İnsan kendisini aşan bir durumla karşılaştığında Allah’a yönelip O’ndan yardım istemelidir.Yukarıda numaralanmış ifadeler aşağıdaki kavramlardan hangisiyle tanımlanır?

I II IIIA) Kader İrade TevekkülB) Kader Tevekkül İradeC) Kaza İrade TevekkülD) Kaza Tevekkül İrade

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

22

KADER İNANCI

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

2014 TEOG-1

“Ey altın sırmalarla süslü elbi-seler giymeye, kemer takmayaalışmış kişi, sonunda sana dadikişsizelbiseyi(kefeni)giydire-cekler.”(Mevlâna)

Bu sözde verilmek istenen me-saj aşağıdakilerden hangisi-dir?

A) Ölümbiryokoluşdeğildir.

B) Alışkanlıklar gerektiğindeterkedilmelidir.

C) Süslü kıyafetler giymektenkaçınılmalıdır.

D) Dünyahayatınıngeçiciliğininfarkındaolunmalıdır.

Mevlâna bu sözünde lüks ha-yata alışmış kişinin dünya ha-yatının gelip geçici olduğununfarkınavarmasıgerektiğinivur-gulanmıştır.

CEVAP D

7. “Her insanın kaderini çalışmasına bağlı kıl-dık.” (İsrâ suresi, 13. ayet)Bu ayette aşağıdakilerden hangisi vurgu-lanmıştır?

A) Başarı insanın gayretine bağlıdır.B) Ömür ve ecel, Yüce Allah’ın takdirindedir.C) Tevekkül edilmeden yapılan işten sonuç

elde edilemez.D) Başarısızlık, kaderin insana çizdiği bir yol-

dur.

8. Ayşe, derslerine çalışmayan kardeşinin, “Ben başarırım.” sözünü işitince ona şu ayeti oku-yarak karşılık verdi: ----Bu parça düşüncenin akışına göre aşağı-dakilerden hangisi ile devam ettirilirse an-lam bütünlüğü sağlanmış olur?

A) “O (Allah), sizi bir çamurdan yaratan, son-ra size bir ecel tayin edendir.” (En’âm su-resi, 2. ayet)

B) “Gökleri, yeri ve ikisi arasında bulunanları biz, şüphesiz yerli yerince ve belli bir süre için yarattık ...”(Ahkâf suresi, 3. ayet)

C) “Gerçekten insan için kendi çalışmasının karşılığından başka bir şey yoktur.” (Necm suresi, 39. ayet)

D) “Allah’a ve Peygamber’e itaat edin ki size merhamet edilsin.” (Âl-i İmrân suresi, 132. ayet)

9. Yüce Allah’ın insana verdiği ömür belirli bir süreyle sınırlıdır. O süre dolduğunda insanın dünya serüveni sona erecektir. Bunun ne za-man, nerede ve nasıl olacağını ancak Allah bilir.Bu sürenin bittiği zamana verilen isim aşa-ğıdakilerden hangisidir?

A) Ömür B) EcelC) Tevekkül D) Emek

10. Tam 45 yıl dile kolay! Bir işte usta olabilmek öyle basit değil. İşin çıraklığını öğreneceksin. Tezgâhtan geçeceksin. Uzun yıllarını verecek-sin. Sonra usta olacaksın. İşte böyle benim babam işinde usta olmuş, tam 45 yılını vermiş. Şimdi bu işi yapan herkes takıldıkları bir konu olduğunda gelip ona soruyor. Bu metin aşağıdaki konulardan hangisiyle ilişkilendirilebilir?

A) İrade ve sorumluluk B) Sağlık ve hastalıkC) Emek ve başarıD) Ecel ve ömür

11. I. Dünya hayatının sona erip yeni bir hayatın başlamasına denir.

II. Kıyametin ne zaman gerçekleşeceğini sa-dece Allah bilir.

III. Kıyamet, insanların araştırmaları sonucu öğrenilir.

Kıyametle ilgili verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) I ve II B) I ve IIIC) II ve III D) I, II ve III

12. Dünyada seni aldatan nedir ey nefis?Bu hırs bu inat nereye kadar?Senin de tahtını bırakacağın biri var.Yolculuğun tahta kayıkla kabre kadar.Bu dizelerle aşağıdaki ayetlerden hangisi ilişkilendirilebilir?

A) “… Kim Allah’a güvenirse, Allah, ona ye-ter…” (Talâk suresi, 3. ayet)

B) “Biz, gerçekten insanı en güzel bir biçimde yarattık.” (Tin suresi, 4. ayet)

C) “Her can, ölümü tadacaktır. Sonunda bize döndürüleceksiniz.” (Ankebût suresi, 57. ayet)

D) “Ey iman edenler! Mallarınız ve evlatları-nız sizi Allah’ı anmaktan alıkoymasın…” (Münafikûn suresi, 9. ayet)

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

23

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KADER İNANCI

2017 TEOG-1

“Her can ölümü tadacaktır.Sonrabizedöndürüleceksiniz.”(Ankebûtsuresi,57.ayet)

Aşağıdaki dizelerden hangisi bu ayetle ilişkilendirilemez?

A) Biter,herşeybiter;ses,şekilverenk,

Kokularbiter.

Kabir sualiyle kapanır ke-penk,

Sorgularbiter.

B) İşbusözeHaktanıktır,

Bucanbugövdeyekonuktur.

Birgünola,çıkagide

Kafestenkuşuçmuşgibi

C) Nerdeecdatnerdeata

Hakk’akarşıyapmahata

Tabutdenencansızata

Binmemeyeçaremivar?

D) Hak,şerlerihayreyler

Zannetmekigayreyler

Arifonuseyreyler

Mevlagörelimneyler

Neylersegüzeleyler

Verilen ayetin konusu ecel veömürdür.Aseçeneğindeki,herşeyin bitmesi ve kabir suali, Bseçeneğindeki,bucanbugöv-deyekonuktur ibaresi,Cseçe-neğindekitabutkelimesiecelveömür konusunaörnekgösteri-lebilirveayetle ilişkilendirilebi-lir.AncakDseçeneğindeecelveömürkonusunabirvurgubulun-mamaktadır.

CEVAP D


1. Rızık kavramının tanımı aşağıdakilerden hangisidir?

A) İnsanın doğumundan ölümüne kadar ge-çen zaman dilimidir.

B) Yüce Allah’ın canlılara yiyip içmek ve ya-rarlanmak için verdiği her şey demektir.

C) İnsanın kendi istek ve iradesiyle herhangi bir zorlama ve baskı olmadan bir şeye ka-rar vermesidir.

D) İnsanın bir amaca ulaşmak, bir yarar elde etmek için zihinsel ve bedensel olarak çaba sarf etmesi, gayret göstermesidir.

2. Bastığın yerleri toprak diyerek geçme tanıDüşün altındaki binlerce kefensiz yatanı.İstiklal Marşı’mızdan alınan bu dizenin ko-nusu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Başarı B) RızıkC) Ömür D) Ecel

3. Aşağıdaki ayetlerden hangisi tevekkül ile ilgilidir?

A) “Allah’a güven, vekil olarak Allah yeter.” (Ahzâb suresi, 3. ayet)

B) “Dinde zorlama yoktur…” (Bakara suresi, 256. ayet)

C) “Başınıza gelen herhangi bir musibet, ken-di ellerinizle işledikleriniz yüzündendir…” (Şûrâ suresi, 30. ayet)

D) “Her can ölümü tadacaktır…” (Ankebût su-resi, 57. ayet)

4. İçersen sigarayı kansere yakalanırsın. Böyle-ce de parça parça ölürsün. “O nasıl oluyor?” diye düşündüğünü fark ettim. Anlatayım; kan-ser vücudunun bazı noktalarını kangren yapı-yor. Ayağını kesiyorlar, bu da yetmiyor kolunu kesiyorlar. İçmeseydin daha rahat ve huzurlu bir yaşam sürebilirdin.Bu parçada kaderle ilgili aşağıdaki kav-ramlardan hangisi çıkarılamaz?

A) Hastalık B) SağlıkC) Başarı D) Ecel

5. “… Erkek olsun kadın olsun, sizden çaba gös-teren hiç kimsenin çabasını boşa çıkarmaya-cağım...” (Âl-i İmrân suresi, 195. ayet)Bu ayetin konusu aşağıdakilerden hangi-sidir?

A) İrade B) Emek C) Ecel D) Tevekkül

6. Yüce Allah, tüm canlıların rızkının kendisine ait olduğunu bildirmiştir. Fakat insanların rızık-larını elde etmeleri için ---- istemiştir.Bu parçada boş bırakılan yere düşünce-nin akışına göre aşağıdakilerden hangisi yazılmalıdır?

A) tevekkül etmeleriniB) dilenmeleriniC) çalışmalarınıD) istemelerini

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

24

KADER İNANCI

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

2016 TEOG-1 MAZERET

SadiŞirazi’ninGülistanadlıese-rindeşöylebirhikâyeyeralmak-tadır.Özetle:“Zenginbiribüyükbirziyafetverir.Yakınlardadikenkazmaklameşgulolanbiradamgörürveonudabuziyafetedaveteder.Adamise: ‘Ekmeğiniken-dielemeğiilekazanankişi,baş-kasınınminnetini(gönülborcu)çekmez.’diyecevapverir.”

Hikâyede yer alan bu adamın cevabı aşağıdaki hadislerden hangisiyle ilişkilendirilebilir?

A) “Din kardeşinin ihtiyacınıkarşılayanınAllahdaihtiya-cınıkarşılar.”

B) “Kimse kendi kazancındandahahayırlıbirlokmayeme-miştir.”

C) “Komşusuaçkenkendisitokyatanbizdendeğildir.”

D) “Fakirleriaraştırıpbulunuz,görüpgözetiniz.”

Hikâyede el emeği ile kazanankişi zengin kişiye el emeği ilekazanankişininbaşkasınınmin-netini çekmeyeceğini söylediğigörülmektedir.Budurumla iliş-kilendirilebilecekhadisBseçe-neğindeyeralır.

CEVAP B

7. Evrendeki tüm canlıların bir ömrü olduğu gibi bir de eceli vardır. Hiçbir canlı bu kaderden ayrı tutulamaz.Bu parçadaki düşünceyi aşağıdaki ayetler-den hangisi destekler?

A) “O, insanı alaktan (embriyodan) yarattı.” (Alak suresi, 2. ayet)

B) “İyilik ederseniz kendinize etmiş olursu-nuz, kötülük yaparsanız yine kendinize yapmış olursunuz…” (İsrâ suresi, 7. ayet)

C) “Allah, her şeyi yaratmış, ona bir ölçü, bi-çim ve düzen vermiştir.” (Furkân suresi, 2. ayet)

D) “Yeryüzünde bulunan her canlı sonludur. Sadece kerem sahibi, Yüce Rabb’inin varlığı süreklidir.” (Rahmân suresi, 26-27. ayetler)

8. “Yeryüzünde bulunan her canlı sonludur.” (Rahmân suresi, 26. ayet)Bu ayette altı çizilen kelime aşağıdakiler-den hangisi ile ilgilidir?

A) Ömür B) EmekC) Ecel D) Rızık

9. “Allah, gökleri ve yeri yerli yerince yaratmıştır. Böylece herkes kazancına göre karşılık gö-rür. Onlara haksızlık edilmez.” (Câsiye sure-si, 22. ayet)Bu ayet ile aşağıdaki atasözlerinden han-gisi aynı konuyu vurgular?

A) El elden üstündür.B) Emeksiz yemek olmaz.C) Ayağını yorganına göre uzat.D) Bir gemide iki kaptan olmaz.

10. Küçük kızı hastalanan Selim Bey, onu dokto-ra götürüp muayene ettirir ve doktorun yazdı-ğı ilaçları kullanarak Allah’tan şifa bekler ve çocuğu iyileşir.Selim Bey’in bu davranışı aşağıdakilerden hangisi ile ilişkilendirilemez?

A) Tevekkül B) HastalıkC) Sağlık D) Rızık

11. Tarık, 1992 yılında doğdu. Liseyi bitirdikten sonra girdiği sınavlarda iyi bir puan aldı ve Tıp Fakültesi okuyup doktor olarak işe başla-dı. İkinci görev yeri olan Bolu’da geçirdiği tra-fik kazasında vefat etti.Bu parçadan aşağıdakilerden hangisi çı-karılamaz?

A) Emek B) TevekkülC) Ecel D) Ömür

12. • “Sizden herhangi birinizin sırtına bir bağ odun yüklenip satması, dilenmesinden daha hayırlıdır.”

• “Hiç kimse, kendi alın teri ile kazandığından daha hayırlı bir lokma yememiştir.”

Bu hadislerde rızık ile ilgili aşağıdakiler-den hangisi vurgulanmıştır?

A) Çalışarak elde edilmesiB) Helal yollardan kazanılmasıC) Fazla olanının ihtiyaç sahiplerine dağıtıl-

masıD) Nerden gelirse gelsin hemen alınması

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

25

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KADER İNANCI

2016 TEOG-1

Liseveüniversitegirişsınavla-rındanöncetelevizyonlardagör-meyealıştığımızbirhabervardır:“Şimditevekkülveduavakti.Buyüzdentürbeleryinedoldu,taştı.Duvarlarayazılaryazıldı,ağaçla-rabezbağlandı.Anneler,babalarevlatlarıiçinduaediyor.”Röpor-tajlardaise:“Nekadarçalıştın?”sorusuna, başlar öne eğilerekmahcupcevaplarverilmektedir.Budabize----göstermektedir.

Bu metinde boş bırakılan yere düşüncenin akışına göre aşağı-dakilerden hangisi getirilmeli-dir?

A) Türbelerin İslam dinindekiönemini

B) Batılinançlarınendişeleriar-tırdığını

C) Başarıiçinanne-babaduası-nıngerekliliğini

D) Toplumdakitevekkülanlayı-şınınyanlışlığını

Parçada öğrencilerin yeterinceçalışmadıkları halde aileleri ilebirlikte türbelere gidip dua vetevekkül ettikleri anlatılmakta-dır.Budurumtevekkülanlayışı-nınyanlışlığınıgöstermektedir.Zira doğru tevekkülde insanınçalıştıktansonraAllah’agüven-mesisözkonusudur.

CEVAP D


1. • Allah’a teslim olmak• Allah’a dayanmak• Allah’a sığınmakYukarıda sözlük anlamları verilen kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tevekkül B) SağlıkC) Rızık D) İrade

2. “Ey altın sırmalarla süslü elbiseler giymeye, kemer takmaya alışmış kişi, sonunda sana da dikişsiz elbiseyi (kefeni) giydirecekler.”Mevlana bu sözünde aşağıdakilerden han-gisine vurgu yapmıştır?

A) Ömür B) EcelC) Sağlık D) Rızık

3. “Eşeğini sağlam kazığa bağla, sonra da Allah’a ısmarla.”Bu atasözünü en iyi aşağıdaki ayetlerden hangisi ifade eder?

A) “Biz gerçekten insanı en güzel bir biçimde yarattık.” (Tin suresi, 3. ayet)

B) “Şüphesiz Kur’an, hak ile batılı ayırt eden bir sözdür.” (Târık suresi, 13. ayet)

C) “… Kararını verdiğin zaman da artık Allah’a güven.” (Âl-i İmrân suresi, 159. ayet)

D) “Başınıza gelen herhangi bir musibet, ken-di ellerinizle işledikleriniz yüzündendir…” (Şûrâ suresi, 30.ayet)

4. “Allah’a dayandım.” diye sen çıkma yataktanManayı tevekkül bu mudur? Hey gidi nadanEcdadını, zannetme, asırlarca uyudu;Nerden bulacaktın o zaman eldeki yurdu. Mehmet Akif ERSOYBu dörtlükte tevekkül ile ilgili aşağıdaki-lerden hangisi vurgulanmıştır?

A) Atalara saygıyı tesis ettiğiB) Tüm insanlar için gerekli olduğuC) Toplumların birlikteliğini sağladığıD) Elden gelen gayretin gösterilmesi olduğu

5. Ben tedbirli biriyim. Önce elimden gelen gay-reti gösterir sonra sonucu Allah’a bırakırım. Hiçbir zaman Allah’ın yardımından ümidini kesmem.Bu kişinin davranışı aşağıdakilerden han-gisi ile isimlendirilir?

A) Tevekkül B) RızıkC) Sorumluluk D) Emek

6. İlk çıktığı Süper Lig maçında ayağı kırılan futbolcuya yorumcular, “Futbol hayatı bitti.” yorumunu yaptılar. Bu futbolcu imkânlarını so-nuna kadar zorladı. İyileştikten sonra yoğun bir şekilde çalıştı. Allah’tan ümidini kesmeyip, O’ndan başarı diledi ve altı ay sonra sahalara dönerek yorumcuları şaşırttı.Bu futbolcunun davranışı kaderle ilgili aşağıdaki kavramlardan hangisi ile isim-lendirilir?

A) İrade B) TevekkülC) Sabır D) Sorumluluk

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

26

KADER İNANCI

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

2016 TEOG-1

Sınaviçinçokçalıştım.Tümko-nularıbiliyorum.Hazırlıksorula-rınıçözdüm.Başarılıolmamamiçinhiçbirsebepyok.Kesinlik-lebusınavıkazanacağım.Hiçbirşeybunaengelolamaz.

Bunları söyleyen bir öğrenci, aşağıdaki ayetlerden hangisi-ne ters düşmüş olur?

A) “İnsaniçinancakçalışması-nınkarşılığı vardır.” (Necmsuresi,39.ayet)

B) “Allah’ın dilemesine bağla-madıkçahiçbirşeyiçin‘Bunuyarın yapacağım.’ deme…”(Kehfsuresi,23-24.ayetler)

C) “…Herkes kazancına görekarşılıkgörür…”(Câsiyesu-resi,22.ayet)

D) “… Ben erkek olsun kadınolsun sizden hiçbir çalışa-nınameliniboşaçıkarmaya-cağım…”(Âl-iİmrânsuresi,195.ayet)

Doğru tevekkül anlayışında el-dengeleniyapıp,gayretgösteripsonucunAllah’ahavaleedilme-siveAllah’tanbeklenmesivar-dır.BuradaöğrenciçalışmışvesonucuAllah’abırakmadanke-sinbirdillekonuşmuştur.Bse-çeneğindekiayette insanıaşandurumlarolabileceğibuyüzdenAllah’ın dilemesine bağlamakgerektiğibelirtilmiştir.

CEVAP B

7. “Devemi bağlayarak mı yoksa serbest bıraka-rak mı Allah’a tevekkül etmeliyim?” diye soran birine Peygamberimiz; “Deveni bağlayarak te-vekkül et.” demiştir. Bu hadisten hareketle tevekkül ile ilgili aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Elden geleni yapmaktır.B) Gerekli önlemleri almaktır.C) Sonucu Allah’a bırakmaktır.D) Pasif bekleyiş içinde olmaktır.

8. İnsanlar akıl ve irade özellikleriyle donatılmış varlıklardır. İnsanın hayatında özgür iradesiyle seçebildiği durumlar olduğu gibi seçemediği durumlar da mevcuttur. Allah, insanları özgür iradeleriyle seçtikleri şeylerden sorumlu tutar-ken seçemediklerinden sorumlu tutmamıştır. Bu yüzden insan iradesini aşan durumlarda Allah’a yönelir, O’ndan yardım ister ve O’na sığınır. Bu metinde vurgulanan kavramlar aşağı-dakilerden hangisinde verilmiştir?

A) Kader ve rızıkB) Kader ve ömürC) Kader ve tevekkülD) Kader ve evrendeki düzen

9. Yanlışlık yapmak doğaldır ama bu yanlışlar-dan ders çıkarmadan ilerlemek, bir yaşamın anlamını yitirmesine yol açar. Başımıza ge-lenler, hiçbir zaman nedensiz değildir. Sigara içen birinin bunun sonunda kanser hastalığı riski olduğunu bilmesi gerekir. Kanser hasta-sı olduğunda da bunun suçunu kader de değil kendinde aramalıdır.Bu parçadan kader ile ilgili aşağıdaki kav-ramlardan hangisine ulaşılamaz?

A) Hastalık B) TevekkülC) Sağlık D) Sorumluluk

10. İbrahim, hastalığın verdiği halsizlik ve ağrılarla okula geliyordu. Bunun birkaç gün devam et-mesi arkadaşlarının dikkatini çekmiş ve neden hastaneye gitmediğini ona sormuşlardı. İbra-him, “Hastalığı da sağlığı da veren Allah’tır. Şifayı O’ndan bekliyorum.” demişti. Ahmet ise ona, önce doktora gitmesi ve tedavi olması daha sonra Allah’tan şifa istemesi gerektiği-ni söyledi.Bu parçada aşağıdakilerden hangisi vur-gulanmıştır?

A) Elden gelen yapıldıktan sonra Allah’tan yardım istenmelidir.

B) Hastalık ve sağlık insanın kaderinde bu-lunmaktadır.

C) Rızık için elden gelenin yapılması insanın sorumluluğudur.

D) Her hastalık kendiliğinden geçmektedir.

11. Dünya hayatı Allah’ın önceden belirlediği öl-çülere göre devam etmektedir. İnsan, dünya hayatı boyunca birçok sıkıntı ve zorlukla karşı-laşır. Bu zorluklar karşısında mücadele etmek ve sıkıntıları aşmak insanın çabasına bağlıdır. Fakat bazı durumlar vardır ki, insanın gücünü aşar. İşte böyle durumlarda insanın Allah’a yö-nelmesi ve O’ndan yardım istemesi gerekir.Bu parçada kader ile aşağıdakilerden han-gisinin ilişkisine değinilmemiştir?

A) Başarı B) Ömür C) Tevekkül D) Sorumluluk

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

27

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KADER İNANCI

2017 TEOG-1

“Evladım!Kaderdenyinekader-lekaçılır.Hastalıkmıgelditedaviolursun.ElimdenbirşeygelmezdemekleMüslümanoturupkala-maz!”diyecevapverdibabaan-nesiMerve’ye.

Buna göre Merve, babaannesi-ne aşağıdaki sorulardan hangi-sini yöneltmiş olamaz?

A) Kadernasılanlaşılmalıdır?

B) İnsan,davranışlarındanniçinsorumludur?

C) Tevekkülanlayışımıznasılol-malıdır?

D) İnsaniradesi,kaderüzerindeetkilimidir?

Merve’ninbabaannesinin, “Ka-derden yine kaderle kaçılır.”Sözü D seçeneğindeki soruya,“Hastalıkmı geldi tedavi olur-sun. Elimden bir şey gelmezdemekleMüslümanoturupka-lamaz!” sözü C seçeneğinde-ki soruya, parçanın geneli deA seçeneğindeki soruya cevapvermektedir. İnsan davranışla-rınniçinsorumludur?sorusunaparçadaherhangibircevapbu-lunmamaktadır.Parçanınbütü-nünde insanın sorumluluğunadeğinilmemiştir.

CEVAP B


1. I. Allah’ın canlılar için takdir ettiği yaşam sü-residir.

II. Bir iş için elden gelen gayreti gösterdikten sonra sonucu Allah’tan beklemektir.

Bu açıklamalar aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ifade edilir?

I IIA) Ömür TevekkülB) Kader TevekkülC) Ömür İradeD) Kader İrade

2. İnsanın gücü belli şeylere yeter. İnsan haya-tında birçok şeye güç yetiremez. İnsan gü-cünü aşan bu durumlarda Allah’a yönelir ve O’ndan yardım ister. Allah inancı insanın hu-zur bulmasına ve korkularından kurtulmasına yardımcı olur.Bu metinde vurgulanan kavramlar aşağı-dakilerden hangisidir?

A) Kader ve rızıkB) Kader ve ecelC) Kader ve tevekkülD) Kader ve evrendeki düzen

3. “İnsan için ancak çalışmasının karşılığı var-dır.” (Necm suresi, 39. ayet)Bu ayet ile aşağıdaki atasözlerinden han-gisi ilişkilendirilebilir?

A) Ak akçe kara gün içindir.B) Ne ekersen onu biçersin.C) Ayağını yorganına göre uzat.D) Üzüm üzüme baka baka kararır.

4. Aşağıdaki ayetlerden hangisi tevekkül ile ilgili değildir?

A) “… Herkes kazancına göre karşılık gö-rür…” (Câsiye suresi, 22. ayet)

B) “… Eğer müminler iseniz ancak Allah’a gü-venin.” (Mâide suresi, 23. ayet)

C) “… İnananlar yalnız Allah’a dayanıp gü-vensinler.” (İbrahim suresi, 11. ayet)

D) “Ölümsüz ve daima diri olan Allah’a güve-nip dayan…” (Furkân suresi, 58. ayet)

5. Can yakıp da kalp kırma, Senin de benzin solacak bir gün.Her canlının kalbi Allah’a bağlı,Herkes ettiğini bulacak bir gün. (Neşet ERTAŞ)Bu şiirde altı çizili mısranın konusu aşağı-dakilerden hangisidir?

A) İnsanların rızıklarını çalışarak kazanmasıB) İnsanın yaptıklarından sorumlu olmasıC) Allah’ın insanları akıl ve irade vermesiD) İnsan ömrünün bir sonunun olması

6. Metin Amca, demir ustasıdır. Hayatının büyük kısmını bu işe adamıştır. Onun işi demire şekil vermektir. O ailesinin geçimini bu işten sağ-lamaktadır. Demir, ısıtıldığında şekil alan bir metaldir. Metin Amca, demiri ısıtır, daha son-ra eline aldığı çekiç ile onu bazen bıçak haline getirir, bazen keser, bazen de balta yapar. Me-tin Amca, geçen hafta beyninde çıkan tümör nedeniyle hastanede yattı ve ufak bir operas-yonun ardından taburcu oldu.Bu parçada aşağıdaki konulardan hangi-si yer almaz?

A) Fiziksel yasalarB) Emek ve rızıkC) Hastalık ve sağlıkD) Özgürlük ve sorumluluk

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

28

KADER İNANCI

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

2016 TEOG-1 MAZERET

Fatih Bey, anne-babasını ziya-ret etmek içinaracıylayolaçı-kar. Yolculuköncesindearacınınbakımlarınıyaptırırvegideceğiyeresağsalimulaşmakiçinduaeder. Yolculuk sırasında tümtrafik kurallarına uygundavra-nır.Fakataracınlastiğipatlarvearaçtamaddihasaroluşur.

Metindeki altı çizili bölüm, aşağıdaki kavramlardan han-gisi için bir örnek oluşturur?

A) Kaza B)Rızık

C) Ecel D)Tevekkül

Fatih Bey’in yolculuk için ara-cınınbakımlarınıyaptırmasıveAllah’tanyardımistemesitevek-külkavramınaörnektir.

CEVAP D

7. Tarlasına özenle bakmadığı için verim alama-yan çiftçi, köy kahvesinde, “O kadar da Allah’a yalvardım ama ürün vermedi.” deyince, kah-vedekilerden biri ona, “Sen uğraşmazsan Al-lah verir mi? Öyle olsaydı dağdan taştan ekin biterdi.” dedi.Bu parçada anlatılmak istenen ana düşün-ce aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hiçbir canlı ölümsüz değildir.B) Allah’ın insana verdiği irade vardır.C) Tevekkül pasif bir bekleyiş değildir.D) İnsan tercihlerinden sorumlu bir varlıktır.

8. Okul birincisi olan Ayşe, derslerine evinde iyi bir şekilde çalışır, okulda, ders esnasında ve teneffüs aralarında elinde ders notları ile gez-mezdi. Onun okul birincisi olduğunu duyanlar hayret edip, “Ben onun hiç ders çalıştığını gör-medim.” derlerdi.Bu parçadan hareketle aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Emeksiz yemek yoktur.B) Çalışmadan başarı olmaz.C) Hiçbir başarı tesadüf değildir.D) Başarı insanın elinde değildir.

9. Ahmet SuatÇok ders çalıştım. İnşallah başarılı

olurum.

Ders çalışmadım ama senden daha

başarılı olurum.

Bu diyalog ile ilgili aşağıdakilerden hangi-si söylenebilir?

A) Ahmet, tevekkül konusunu eksik anlamış-tır.

B) Ahmet, doğru bir tevekkül anlayışına sa-hiptir.

C) Suat’ın tavrı tevekkülü doğru anladığını gösterir.

D) Ahmet ve Suat tevekkül ile ilgili doğru bilgi sahibidirler.

10. İstediğin işe sahip olmak istiyorsan çok ça-lışmalısın. Çünkü Allah, çalışmayana vermez. Hayatı başarılarla dolu insanların en büyük özelliği çok çalışmalarıdır. Onlar hiçbir za-man Allah’tan çalışmadan başarı istememiş ve ellerinden geleni yaparak Allah’tan yardım istemişlerdir. Bu parçada aşağıdaki sorulardan hangisi-ne cevap verilmiştir?

A) İnsan iradesi ile neleri seçebilir?B) Başarı tesadüf eseri midir?C) Sorumlu insanın özellikleri nelerdir?D) İnsanın özgürlüğü sorumluluğunu nasıl et-

kiler?

11. • “Gerçekten insan için kendi çalışmasının karşılığından başka bir şey yoktur.” (Necm suresi, 39. ayet)

• “… Kararını verdiğin zaman artık Allah’a gü-ven. Çünkü Allah, kendisine güvenenleri se-ver.” (Âl-i İmrân suresi, 159. ayet)

• “Yeryüzünde bulunan her canlı sonludur…” (Rahmân suresi, 26. ayet)

Aşağıdaki kavramlardan hangisi bu ayet-lerle ilişkilendirilemez?

A) Hastalık B) EcelC) Tevekkül D) Başarı

12. Aşağıdakilerden hangisi kaderi yanlış an-lamış birinin sözü değildir?

A) Alın yazım buymuş!B) Ettiğimi çekiyorum.C) Kara talihim yüzüme gülmedi.D) Kısmetsizlik peşimi bırakmadı.

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

29

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KADER İNANCI

2017 TEOG-1

Aşağıdaki cümlelerden hangisi Ayete’l-Kürsi’nin anlamı içeri-sinde yer almaz?

A) “Allah, kendisinden başkahiçbirilaholmayandır…”

B) “…Göklerdekiherşey,yer-dekiherşeyO’nundur…”

C) “…O,kullarınönlerindekilerivearkalarındakileri (yaptık-larını ve yapacaklarını) bi-lir…”

D) “… Biz onları sana, doğruolarakanlatıyoruz.Şüphesizsen,gönderilenresullerden-sin.”

Ayete’l-Kürsi’ninanlamıiçerisin-deDseçeneğiyeralmaz.

CEVAP D

TEST 12Bir Peygamber Tanıyorum: Hz. Musa (a.s)Bir Ayet Tanıyorum: Ayet el-Kürsi ve Anlamı

1. “Allah’tan başka ilah yoktur. O, daima diri-dir (Hayy), bütün varlığın idaresini yürütendir (Kayyum). O’nu ne uyuklama ne de uyku tutar. Göklerde ve yerde ne varsa hepsi O’nundur. İzni olmadan katında şefaat edebilecek olan kimdir? O, kullarının yaptıklarını ve yapacak-larını bilir. İnsanlar ise O’nun bildirdiklerinin dışında ilminden hiçbir şeyi tam olarak kav-rayamazlar. O’nun sonsuz kudreti (kürsüsü), gökleri ve yeri kuşatmıştır. Onları koruyup gö-zetmek, O’na zor gelmez. O yücedir, büyük-tür.” (Bakara suresi, 255. ayet)Bu ayette Allah ile ilgili aşağıdakilerden hangisine değinilmemiştir?

A) Her şeyi bildiğineB) Her şeyin sahibi olduğunaC) Gücünde sınırlama olmadığınaD) İnsanı yaptıklarından sorumlu tuttuğuna

2. Yüce Allah, insanlara doğru yolu göstermek, insanları dünya ve ahiret hayatında mutlu et-mek için kitaplar gönderir. Tevrat isimli kitap da Yüce Allah’ın gönderdiği kitaplar arasın-da yer alır.Bu kitap aşağıdaki peygamberlerden han-gisine gönderilmiştir?

A) Hz. Şuayb (a.s) B) Hz. Musa (a.s)C) Hz. Davud (a.s)D) Hz. Yusuf (a.s)

3. Ayet’el-Kürsi’nin anlamında aşağıdakiler-den hangisi yer almaz?

A) “… O, daima diridir ve bütün varlığın ida-resini yürütendir…”

B) “… O’nun sonsuz kudreti, gökleri ve yeri kuşatmıştır…”

C) “… O, kullarının yaptıklarını ve yapacakla-rını bilir…”

D) “… O’na kulluk edin ve O’na şükredin…”

4. “Andolsun biz Musa’ya Kitab’ı (Tevrat’ı) verdik, kardeşi --------- da kendisine yardımcı yaptık.” (Furkân suresi, 35. ayet)Bu ayetteki boşluğa aşağıdakilerden han-gisi yazılmalıdır?

A) Harun’u B) Yakup’uC) Yusuf’u D) Süleyman’ı

5. Allâhü la ilahe illâ huvel hayyül kayyum. La te’huzühû sinetün velâ nevm. Lehû mâ fissemâvâti vemâ fil-ard ----Ayete’l-Kürsi’nin okunuşu bu bölümden sonra aşağıdakilerden hangisi ile devam ettirilmelidir?

A) Vesia kürsiyyühüs-semâvati vel-ard.B) Men zellezî yeşfeû indehû illâ biiznih.C) Ya’lemu ma beyne eydihim vema halfe-

hum.D) Velâ yuhîtûne bişey’in min ilmihî illâ bimâ

şâe.

6. Hz. Musa (a.s), kendisine vahiy geldikten son-ra içinde yaşadığı toplumun hükümdarı olan azgın ve zalim bir lidere karşı mücadele et-mek zorunda kaldı. Bu hükümdar, insanları köleleştiriyor ve kendi çıkarı için kullanıyordu. Bununla da kalmayıp insanları istediği gibi öl-dürtüyordu. Bu parçada bahsedilen hükümdar aşağı-dakilerden hangisidir?

A) Nemrut B) HamanC) Firavun D) Karun

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

30

KADER İNANCI

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

2016 TEOG-1 MAZERET

“Allah’tanbaşkailahyoktur.O,daimadiridir(Hayy),bütünvar-lığın idaresini yürütendir (Kay-yum).O’nuneuyuklamanedeuyku tutar. Göklerde ve yerdene varsa hepsi O’nundur. İzniolmadan katında şefaat edebi-lecekolankimdir?O,kullarınınyaptıklarınıveyapacaklarınıbi-lir. İnsanlar iseO’nunbildirdik-lerinin dışında ilminden hiçbirşeyi tamolarakkavrayamazlar.O’nunsonsuzkudreti(kürsüsü),gökleriveyerikuşatmıştır.On-larıkoruyupgözetmek,O’nazorgelmez. O yücedir, büyüktür.”(Bakarasuresi,255.ayet)

Bu ayete göre aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Allah’ınbirvetekolduğu

B) Allah’ın yarattıklarını koru-duğu

C) Allah’ın gücünün her şeyeyettiği

D) Allah’ın insanlara her şeyibildirdiği

Ayete’l-Kürsi’nin anlamındanYüceAllah’ıninsanlaraherşeyibildirdiği çıkarılamaz. ÇünküayetteinsanlarınAllahbildirme-diğisüreceilmindenbirşeybile-meyecekleribildirilmiştir.

CEVAP D

7. “Allah’tan başka ilah yoktur. O, daima diri-dir (Hayy), bütün varlığın idaresini yürütendir (Kayyum). O’nu ne uyuklama ne de uyku tutar. Göklerde ve yerde ne varsa hepsi O’nundur. İzni olmadan katında şefaat edebilecek olan kimdir? O, kullarının yaptıklarını ve yapacak-larını bilir. İnsanlar ise O’nun bildirdiklerinin dışında ilminden hiçbir şeyi tam olarak kav-rayamazlar. O’nun sonsuz kudreti (kürsüsü), gökleri ve yeri kuşatmıştır. Onları koruyup gö-zetmek, O’na zor gelmez. O yücedir, büyük-tür.” (Bakara suresi, 255. ayet)Bu ayetten aşağıdakilerden hangisi çıkar-tılamaz?

A) Allah her şeyi bilir.B) Allah’ın kudretinde bir sınırlama yoktur.C) Allah, herkese yaptığının karşılığını verir.D) Allah’ın izin vermediği hiçbir şey gerçek-

leşmez.

8. Aşağıdakilerden hangisi Hz. Musa (a.s)’nın (a.s) hayatı ile ilgili değildir?

A) Kardeşleri tarafından kıskanılmış ve bir kuyuya atılmıştır.

B) Firavun’un sihirbazlarının oyunlarını boşa çıkarmıştır.

C) Kızıldeniz’i ikiye yararak kendisine inanan-larla birlikte oradan geçmiştir.

D) Küçük yaşta Firavun’un sarayında yetiş-miştir.

9. Aşağıdakilerden hangisi Ayet’el-Kürsi ile ilgili yanlış bir bilgidir?

A) Bakara suresinin 255. ayetidir.B) Allah’ın sıfatlarını ve eşsiz kudretini anlat-

maktadır.C) İçinde geçen “Kürsi” kelimesi nedeniyle bu

isim verilmiştir.D) Allah’ın insana sorumluluk verip hesaba

çekeceğinden bahseder.

10. “Allah’tan başka ilah yoktur. O, daima diri-dir (Hayy), bütün varlığın idaresini yürütendir (Kayyum). O’nu ne uyuklama ne de uyku tutar. Göklerde ve yerde ne varsa hepsi O’nundur. İzni olmadan katında şefaat edebilecek olan kimdir? O, kullarının yaptıklarını ve yapacak-larını bilir. İnsanlar ise O’nun bildirdiklerinin dışında ilminden hiçbir şeyi tam olarak kav-rayamazlar. O’nun sonsuz kudreti (kürsüsü), gökleri ve yeri kuşatmıştır. Onları koruyup gö-zetmek, O’na zor gelmez. O yücedir, büyük-tür.” (Bakara suresi, 255. ayet)Bu ayette aşağıdakilerden hangisine de-ğinilmemiştir?

A) Allah’ın sınırsız ilmineB) Allah’ın sonsuz gücüneC) Allah’ın iyileri ödüllendireceğineD) Allah’ın her şeyin sahibi olduğuna

11. Hz. Musa (a.s), bir kavgayı ayırırken yanlış-lıkla bir adamın ölümüne sebebiyet vermiş ve ceza almamak için yaşadığı şehri terk etmişti. Gittiği yerde yaşayan bir peygamberin yanın-da uzun süre çalıştı ve o peygamberin kızı ile evlendikten sonra memleketine geri döndü.Bu peygamber aşağıdakilerden hangisi-dir?

A) Hz. Şuayb (a.s) B) Hz. Yusuf (a.s)C) Hz. Yakup (a.s) D) Hz. Süleyman (a.s)

12. “… O, kullarının yaptıklarını da yapacakları-nı bilir…”Ayetel-Kürsi’den alınan bu bölüm aşağı-daki kavramlardan hangisi ile ilişkilendi-rilebilir?

A) Başarı B) KaderC) Sorumluluk D) Hastalık

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

31

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

KADER İNANCI

2015 TEOG-1 MAZERET

Aşağıdakilerden hangisi İslam dininin emek ve rızık anlayışını yansıtmaz?

A) Nimetlerinisrafedilmesiha-ramkılınmıştır.

B) İnsanın rızkını helal yoldaneldeetmesigerekir.

C) İnsan çalışmasa da Allahonunrızkınıverecektir.

D) Çalışmadan kazanmak veüretmeden tüketmekdoğrudeğildir.

İsrafınharamolması,rızkınhe-lalyollardankazanılmasıgerek-tiği, çalışmadan kazanmanın,üretmeden tüketmenin yanlışolduğu İslam’ın emek ve rızıkanlayışını yansıtır. İnsan çalış-masadaAllahonunrızkınıvere-cektiranlayışıİslam’ınemekverızıkanlayışınıyansıtmaz.Çünküİslam,insanlarınçalışarak,emekharcayarakkazanmalarınıister.

CEVAP C

TARAMA 1

1. I. Cinsiyeti BayanII. Milliyeti TürkIII. Kan grubu 0 Rh +IV. Dini İslam

Yukarıda Meryem’in kimlik bilgilerinin bir kıs-mı verilmiştir.Bu bilgilerinden kaç numaralı olanı Meryem’in iradesine örnek gösterilebilir?


2. I. Er ya da geç buraya gelecek.II. İşlerimi zamanında bitirdim.III. Kanunlara uymak zorundasın.IV. Bahar mevsimi de geldi geçti.Kader ve kaza kavramları düşünüldüğün-de yukarıdakilerden hangileri “kaza” kap-samında değerlendirilir?

A) I ve II B) I ve IIIC) II ve IV D) III ve IV

3. “Sizden herhangi birinizin sırtına bir bağ odun yüklenip satması, dilenmesinden daha hayır-lıdır.”Bu hadiste insanlar aşağıdakilerden han-gisinden sakındırılmıştır?

A) Ağır işlerde çalışmaktanB) Tembellik yapmaktanC) Emek harcamaktanD) Gayret etmekten

4. Allah, evreni mükemmel bir şekilde yaratmış, mükemmel bir düzende var etmiştir. Evrende-ki bu düzeni koruma görevini de insana yük-lemiştir. Çünkü evren insana emanettir. Bu sorumluluk Kur’an-ı Kerim’de şu ayetle vur-gulanmıştır; “Göğü Allah yükseltti ve mizanı (dengeyi) O koydu. Sakın dengeyi bozmayın.” (Rahmân suresi, 7-8. ayetler)Aşağıdakilerden hangisi paragrafta veril-mek istenen mesajla çelişmektedir?

A) Ormanlık arazilerin korumaya alınmasıB) Nesli tükenmekte olan hayvanların korun-

masıC) Fosil yakıtlar yerine yenilebilir enerji kulla-

nılmasıD) Mutfakta oluşan atık yağların lavabolara

dökülmesi

5. Bir iş yaparken, o iş için gerekli hiçbir şeyi yapmayıp, “Ben Allah’a dua ettim, o bana en iyisini verir.” diyen kişi kader ile ---- arasındaki ilişkiyi anlayamamıştır.Bu parçadaki boşluk aşağıdakilerden han-gisi ile doldurulursa anlam bütünlüğü sağ-lanmış olur?

A) ömür B) kazaC) tevekkül D) özgürlük

6. İşlediği bir suç nedeniyle cezaevinde bu-lunan Haluk Bey, kendisine, “Sen kader mahkûmusun.” diyenlere, “Ben kendi yaptı-ğımın cezasını çekiyorum. Kaderin bir suçu yok.” demiştir.Buna göre Haluk Bey ile ilgili aşağıdakiler-den hangisi söylenebilir?

A) Kaderi yanlış anlamıştır.B) Tevekkül bilinci eksiktir.C) İşlediği suçu kadere yıkmaktadır.D) Sorumlu olduğunun bilincindedir.

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

32

KADER İNANCI

ww

w.m

ubay

ayin

lari.

com

2017 TEOG-1

Biradam,ansızınyıkılanevininkarşısına geçmiş; bir yandanağlıyor,diğeryandan“Ahevim!Çökmedenöncehaberverseydindetedbiralsaydım!”diyesızla-nıyormuş.Yıkılanevdenbirses,“Beadam!Sanaçatlayanduvar-larım,dökülensıvalarımlahabergöndermedimmi?Sen ise herdefasındabiravuçtopraklaver-diğimhaberiağzımatıkadın.Senuyarımıduymakistemedin,benneyapayım?”demiş.

Bu hikâyedeki adamın tevekkül konusundaki hatalı tutumu aşa-ğıdakilerden hangisidir?

A) Kaderinerızagöstermemesi

B) Allah’a yeterincegüvenme-mesi

C) Gerekli ve yeterli önlemlerialmaması

D) Hervarlığınbirsonuolduğu-nuhesapetmemesi

Hikâyedeadamınevindengelenses,evinyıprandığınıvebununçeşitli şekillerdeadamagöste-rilmesine rağmen gerekli ted-birleri almayarakgeçici bir yolile işiboşverdiğinibelirtmekte-dir.Budurumdaadamıngerek-liveyeterliönlemlerialmamasıtevekkülkonusundakihatalı tu-tumudur.

CEVAP C

7. “Gökten bir ölçüye göre suyu indiren O’dur. Biz onunla (kupkuru), ölü bir memlekete hayat veririz…” (Zuhruf suresi, 11. ayet) Bu ayetin konusu aşağıdakilerden hangi-sidir?

A) Her canlının ölümü tatmasıB) Allah’ın herkese çabası oranında rızık ver-

mesiC) İnsanın yaptıkları karşılığında sorumlu tu-

tulmasıD) Evrende mükemmel bir düzen ve uyumun

bulunması

8. “…Ben erkek olsun kadın olsun, sizden hiçbir çalışanın yaptığını boşa çıkarmayacağım…” (Âl-i İmrân suresi, 195. ayet)Bu ayetin konusu aşağıdakilerden hangi-sidir?

A) Emek ve rızık B) Ecel ve ömürC) İnsan iradesi D) Sorumluluk

9. Kardeşimin işlediği bir suç nedeniyle insanlar benimle konuşmamaya başladı. Bu durumu Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenime an-lattım. O da bana bir ayet okuyarak insanların yanlış davrandıklarını söyledi.Buna göre öğretmenin okuduğu ayet aşa-ğıdakilerden hangisidir?

A) “Sen af yolunu tut, iyiliği emret ve cahiller-den yüz çevir.” (A’râf suresi, 199. ayet)

B) “Her can ölümü tadacaktır. Sonunda bize (Allah’a) döndürüleceksiniz.” (Ankebût su-resi, 57. ayet)

C) “… Hiç kimse başkasının günahını yüklen-mez…” (Zümer suresi, 7. ayet)

D) “… Şayet sen kaba, katı yürekli olsaydın, hiç şüphesiz etrafından dağılıp giderler-di…” (Âl-i İmrân suresi, 159. ayet)

10. Benim kardeşimin adı Ömür

onun adını her duyan arkada-şım kardeşimin isminin anlamı-

nı merak etmektedirler.

Ayşe’nin kardeşinin adının anlamı aşağı-dakilerden hangisidir?

A) Bir canlı veya insanın doğumundan ölü-müne kadar geçen zamandır.

B) Her canlının yaşam süresinin bitmesine verilen isimdir.

C) Dünyanın ve evrenin sona erdiği vakit an-lamına gelir.

D) İnsanların yeniden diriltilmesine denir.

11. Kavimler göçü, 4. yüzyıl ile 6. yüzyıl arasında, Hunların Aral Gölü ile Hazar Denizi arasın-daki bölgeden Avrupa’ya giderken karşılarına çıkan barbar kavimleri yerlerinden etmesidir.Bu olay Allah’ın evren için koymuş olduğu hangi yasa ile ilgilidir?

A) Fiziksel B) BiyolojikC) Toplumsal D) Kimyasal

12. Zaman hep aktı geçti,Kurudu vakti geçti,Nice han, nice SultanTahtı bıraktı geçti.Hayat bir pencereydi,Her gelen bıraktı geçti.Yunus Emre’nin bu dizesinin konusu aşa-ğıdakilerden hangisidir?

A) Hastalık ve sağlıkB) Ecel ve ömürC) İrade ve sorumlulukD) Başarı ve başarısızlık

ÖRNEKTİR • M

UBA YAYINLARI

Documents

KADER İNANCI · 2019-10-12 · 5 KADER İNANCI Başarı yolunda gerekli adımları atan kişi şunu unutmamalıdır ki başarı Allah’ın lüt-fu ile olur. “… Ben sadece gücümün