Karayolu Ornek Problemler

Embed Size (px)

Citation preview

  • 7/28/2019 Karayolu Ornek Problemler

    1/6

    Karayolu naat zml rnek Problemler

    1. 70 km/sa hzla giden bir aracn emniyetle durabilecei mesafeyi bulunuz. Srcnnintikal-reaksiyon sresi 2,0 saniye ve kayma-srtnme katsays 0,45 alnacaktr.zm:

    lfe = 0,278702 + 0,00394(70)2 / (0,450) = 81,82 m

    2. Yal bir gnde, eimi %4 olan bir yol kesiminde yoku aa seyretmekte olan 100km/sa hzndaki bir otomobil yola aniden frlayan bir hayvana arpmamak iin anidenfren yapm ancak hz ok fazla olduu iin arpma olay gereklemitir. ntikal-reaksiyon sresi 1 saniye olan srcnn hayvan fark etmesinden hemen nce,otomobil ile arpt hayvan arasnda en fazla ka metre mesafe vardr?

    Not: Kayma-srtnme katsays 0,20 olarak alnacaktr.

    zm:

    lfe = 0,2781001 + 0,00394(100)2 / (0,200,04) = 274,05 m

    3. % 4 ini eimli bir yol kesiminde, 90 km/sa hzla seyretmekte olan bir otomobilinsrcs kardan 50 km/sa hzla gelen kamyona ramen, nnde 70 km/sa hzlagiden otobs gemeye karar vermitir. Manevrann gvenle gerekleebilmesi iinsollamann hemen banda, otomobil ile kamyon arasnda bulunmas gerekenminimum mesafe ne olmaldr?d=8+0,2.v; kaplama kayma-srtnme katsays,f=0,40; r= 0,020.

    zm:

    d1 = 8 + 0,290 = 26 m

    d2 = 8 + 0,270 = 22 m

    Ls = (26+22) (90+50) / (9070) = 336 m

  • 7/28/2019 Karayolu Ornek Problemler

    2/6

    4. Yamurlu bir havada, asfalt kaplamal dz bir yolda 90 km/sa hzla seyreden birotomobil srcs yaklak 100 m nnde karya gemek zere yola kan bir yayaygrerek frene basmtr. Yayaya arpp arpmadn kontrol (tahkik) ediniz.Kaplamann kayma-srtnme katsaysn 0,35 ve srcnn intikal-reaksiyon sresini0,75 saniye olarak alnz.

    zm:

    lfe = 0,278900,75 + 0,00394(90)2 / (0,350) = 109,95 m

    Otomobil ancak 109,95 m mesafede durabileceine gre; 100 m mesafedekiYAYAYA ARPMITIR.

    5. ki eritli blnmemi bir yol kesiminde 80 km/sa sabit hzla seyreden bir otobsnndeki kamyonu gemek zere hzn deitirmeden sollama manevras yapmtr.Kamyonun hz 60 km/sa ve sz konusu yol kesimindeki proje hz 90 km/sa olduunagre sollama manevras iin gerekli mesafeyi ve sollama sresini hesaplaynz. Takipmesafesi d=8+0,2v formlyle hesaplanacaktr.

    zm:

    Blnmemi bir yol olduu iin kar ynden tat gelebilecei dnlmelidir. Proje

    hz 90 km/sa verildiine gre en olumsuz durum gz nne alnarak kar yndengelebilecek olan tatn hz proje hz kadar (90 km/sa) alnmaldr.

    d1 = 8 + 0,280 = 24 m

    d2 = 8 + 0,260 = 20 m

    Ls = (24+20) (80+90) / (8060) = 374 m

    Sollama sresini hesaplamak iin km/sa olarak verilen hz deerlerini m/s olarakalmalyz.

    v1 = 80 km/sa = (80/3,6) m/s

    v2 = 60 km/sa = (60/3,6) m/s

    ts = (24+20) / [(80/3,6) (60/3,6)] = 7,92 s

  • 7/28/2019 Karayolu Ornek Problemler

    3/6

    6. Tek ynl ve %5 eimli bir yolda bir tat yoku aa 60 km/sa hzla seyretmektedir.Bu srada ters yne girmi bulunan baka bir tat ise 40 km/sa hzla yukar yndehareket etmektedir. Tatlarn birbirine arpmadan durabilmeleri iin gerekli olanminimum gr mesafesi ne olmaldr? Kaplama kayma-srtnme katsays, f=0,60;her iki tat srcs iin intikal-reaksiyon sresi, tr=1,0 s.

    zm:

    Her iki tatn da birbirlerini fark etmesiyle birlikte ne kadar bir mesafe kat ettiktensonra durabileceklerini hesaplamak iin her birinin duru gr uzunluunu ayr ayrhesaplayp toplamamz gerekir.

    1.Tat:

    lfe (1) = 0,278601 + 0,00394(60)2 / (0,600,05) = 42,47 m

    2.Tat:

    lfe (2) = 0,278401 + 0,00394(40)2 / (0,60+0,05) = 20,82 m

    lfe (toplam) = lfe (1) + lfe (2) = 63,29 m

    Dikkat edilirse her iki aracn da olduka ksa mesafede durduklar grlr. Bunun

    balca sebebi hzlarnn dk olmasdr. Ayrca yol artlarnn elverili olmas yani

    srtnme katsaysnn 0,60 olmas da mesafeleri ksaltan bir dier unsurdur.

    7. Proje hz 90 km/sa olan bir yolun, %6 eimli bir kesiminde bakm ve tamiralmalar dolaysyla trafik akna kesintili olarak izin verilmektedir. Bu kesimeyaklamlarda trafik levhalaryla srclerin uyarlmas gerekmektedir. Her iki yndealma yerinden en az ka metre nce trafik uyar levhas konulmas uygun olur?Kaplama kayma-srtnme katsays,f=0,45; intikal-reaksiyon sresi, tr=0,75 s.

    zm:

    Her iki ynden gelen tatlarn ka metre mesafede durabileceklerini hesaplamak iinyoku aa inen tatlar ile yoku yukar kan tatlarn duru gr uzunluklarnayr ayr hesaplamamz gerekir.

    Yoku aa inen tatlar:

    lfe (yoku aa) = 0,278900,75 + 0,00394(90)2 / (0,450,06) = 100,60 m

    Yoku yukar kan tatlar:

    lfe (yoku yukar) = 0,278900,75 + 0,00394(90)2 / (0,45+0,06) = 81,34 m

  • 7/28/2019 Karayolu Ornek Problemler

    4/6

    Yoku aa inen tatlar iin yol almas olan yerden en az 100,60 m yukarya;

    Yoku yukar kan tatlar iin ise yol almas olan yerden en az 81,34 m aaya

    trafik uyar levhas konulmaldr.

    8. Blnm bir yolda 90 km/sa hzla seyreden bir otomobil srcs, nnde 60 km/sahzla giden bir kamyonu gemek istemektedir. Sollama manevras iin gerekli geiuzunluu ka metredir? Manevra ne kadar zamanda tamamlanr? (d=8+0,3.v)

    zm:

    d1 = 8 + 0,390 = 35 m

    d2 = 8 + 0,360 = 26 m

    ls = (35+26) (90) / (9060) = 183 m

    Sreyi hesaplamak iin km/sa olarak verilen hz deerlerini m/s olarak almalyz.

    v1 = 90 km/sa = (90/3,6) m/s

    v2 = 60 km/sa = (60/3,6) m/s

    ts = (35+26) / [(90/3,6) (60/3,6)] = 7,32 s

    9. lei 1/1.000 olan bir haritada eykselti erileri arasndaki kot fark 1 metredir. Buharita zerinde bulunan A ve B noktalar arasnda bir sfr izgisi almasyaplacaktr. A noktasnn kotu 519,00 metre ve B noktasnn kotu da 543,60 metredir.A ve B noktalar arasndaki ku uuu mesafe, harita zerinden 58 cm olarak

    lldne gre balangta seilecek eimi ve sfr izgisi almasnda kullanlacakpergel akln hesaplaynz.

    zm:

    lek 1/1.000 olduuna gre; harita zerinde llen 58 cm gerekte (arazide)

    581000 = 58000 cm = 580 mdir.

    h = 543,60 519,00 = 24,60 m

    L = 580 m

  • 7/28/2019 Karayolu Ornek Problemler

    5/6

    s0 = 24,60 / 580 = 0,0424

    Balangta kullanlacak eims0 = 0,04 (%4) olarak alnabilir.

    l= 1 / 0,04 = 25 m

    lp = l. (lek) lp = 25. (1/1000) = 0,025 m = 2,5 cm = 25 mm

    10.lei 1/2.000 olan bir haritada eykselti erileri arasndaki kot fark 2 m olduunagre balangta seilen %5 eim iin sfr izgisi almasnda kullanlacak pergelakln hesaplaynz.

    zm:

    l= 2 / 0,05 = 40 m

    lp = l. (lek) lp = 40. (1/2000) = 0,02 m = 2 cm

    11.Yarap 300 m olan bir kurpta dever yaplmamtr. Srtnme katsays 0,15 olduunagre kritik savrulma hzn bulunuz.

    zm:

    Vsav = 11,3(0,15300) = 75,80 km/sa

    12.Hz 85 km/sa olan bir tat, yarap 275 m olan deversiz bir kurba girmitir. Tatntekerlekleri arasndaki mesafe 180 cm, arlk merkezinin kaplama yzeyine olanmesafesi 120 cm olduuna gre, szkonusu tat iin savrulma ve devrilme

    tahkiklerini yapnz. Srtnme katsaysn 0,17 olarak alnz.

    zm:

    Vsav = 11,3(0,17275) = 77,26 km/sa

    85 > 77,26 olduundan TAIT SAVRULUR.

    Vdev = 8(1,8275/1,2) = 162,48 km/sa

    85 < 162,48 olduundan TAIT DEVRLMEZ.

  • 7/28/2019 Karayolu Ornek Problemler

    6/6

    13.Yarap 400 m olan deverli bir yatay kurpta dever eimi 0,06 ve srtnme katsays0,18 olduuna gre bu kurptaki kritik savrulma ve devrilme hzlarn bulunuz.Karakteristik tat iin h=1,45 m ve e=1,90 m olarak alnz.

    zm:

    tan = 0,06

    Vsav = 11,3[400(0,06+0,18) / (1-0,060,18)] = 111,32 km/sa

    tan = 0,06

    Vdev = 11,3[400(0,061,45+1,90/2) / (1,45-0,061,90/2)] = 194,99 km/sa

    14.Dever eimi %5 ve yarap 200 m olan bir yatay kurba giren bir tat iin kritikdevrilme hzn bulunuz. Tatn arlk merkezinin yerden yksekliini 150 cm,tekerlekleri arasndaki mesafeyi ise 200 cm olarak alnz.

    zm:

    tan = 0,05

    Vdev = 11,3[200(0,051,50+2,00/2) / (1,50-0,052,00/2)] = 137,60 km/sa

    15.Proje hz 110 km/sa olan blnm bir yolda yatay kurp oluturulacaktr. Dever eimi%6 ve enine srtnme katsays 0,16 olduuna gre minimum kurp yarapnhesaplaynz.

    zm:

    Rmin = (110)2 / [127(0,06+0,16)] = 433,07 m