103
ЕРӨНХИЙ БОЛОВСРОЛЫН 7-Р АНГИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ХИЧЭЭЛИЙН АНГИ ДЭВШИХ ШАЛГАЛТЫН МАТЕРИАЛ №1 I хэсэг сонгох даалгавар А. Мэдлэг ойлголт / тест бүр 1 оноотой / Бэлгийн бойжилт 1. Аль нь шилжилтийн насанд гардаг өөрчлөлт биш вэ? А. Сахал ургах В. Өндөр болох С. Нойтон зүүд зүүдлэх D. Аялалд явах Гэр зөвлөмж 2. Гэр зөвлөмжийн дагуу гэрийн хана хэсэгт ямар хүнсний бүтээгдэхүүн байрладаг вэ? А. Үр тариа, гурилан бүтээгдэхүүн В. Сүү цагаан идээ С. Мах, махан бүтээгдэхүүн D. Жимс жимсгэнэ Анхаарал халамж тавих 3. Аль нь анхаарал халамж тавьж байгаа хэлбэрт хамаарахгүй вэ? А. Бусдад санаа тавьдаг В. Үгээр болон үйлдлээр хэн нэгэнд туслах С. Шоолох, доромжлох D. Урмын үг байнга хэлэх Тамхины найрлага 4. Тамхины найрлаганд ойролцоогоор хичнээн хорт бодис агуулагддаг вэ? А. 40 В. 400 С. 4000 D. 40000 Бэлгийн амьдрал 5. Бэлгийн зан үйл, түүнд нөлөөлж буй биологи, сэтгэлзүй, нийгмийн хүчин зүйлсийн цогсыг ........ гэнэ. А. Бэлгийн зан үйл В. Бэлгийн амьдрал С. Бэлгийн чиг хандлага D. Бэлгийн харилцаа Анхны тусламж 6. Аливаа осол гэмтэл, гэнэтийн биеийн хямрал, өвчин эмгэгийн үед эмнэлгийн тусламж иртэл гарын доорх материал ашиглан өөртөө болон бусдад үзүүлэх аргыг ........... гэнэ.

khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

  • Upload
    others

  • View
    18

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

ЕРӨНХИЙ БОЛОВСРОЛЫН 7-Р АНГИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ХИЧЭЭЛИЙН АНГИ ДЭВШИХ ШАЛГАЛТЫН МАТЕРИАЛ №1

I хэсэг сонгох даалгавар

А. Мэдлэг ойлголт / тест бүр 1 оноотой /

Бэлгийн бойжилт

1. Аль нь шилжилтийн насанд гардаг өөрчлөлт биш вэ?А. Сахал ургах В. Өндөр болох С. Нойтон зүүд зүүдлэх D. Аялалд явах

Гэр зөвлөмж

2. Гэр зөвлөмжийн дагуу гэрийн хана хэсэгт ямар хүнсний бүтээгдэхүүн байрладаг вэ?А. Үр тариа, гурилан бүтээгдэхүүн В. Сүү цагаан идээС. Мах, махан бүтээгдэхүүн D. Жимс жимсгэнэ

Анхаарал халамж тавих

3. Аль нь анхаарал халамж тавьж байгаа хэлбэрт хамаарахгүй вэ? А. Бусдад санаа тавьдаг В. Үгээр болон үйлдлээр хэн нэгэнд туслахС. Шоолох, доромжлох D. Урмын үг байнга хэлэх

Тамхины найрлага

4. Тамхины найрлаганд ойролцоогоор хичнээн хорт бодис агуулагддаг вэ?А. 40 В. 400 С. 4000 D. 40000

Бэлгийн амьдрал

5. Бэлгийн зан үйл, түүнд нөлөөлж буй биологи, сэтгэлзүй, нийгмийн хүчин зүйлсийн цогсыг ........ гэнэ. А. Бэлгийн зан үйл В. Бэлгийн амьдрал С. Бэлгийн чиг хандлага D. Бэлгийн харилцаа

Анхны тусламж

6. Аливаа осол гэмтэл, гэнэтийн биеийн хямрал, өвчин эмгэгийн үед эмнэлгийн тусламж иртэл гарын доорх материал ашиглан өөртөө болон бусдад үзүүлэх аргыг ........... гэнэ.А. Зохиомол амьсгал В. Анхны тусламж С. Гэмтэл бэртэл D. Иргэний үүрэг

Б. Хэрэглэх / тест бүр 1 оноотой / Бэлэг эрхтний ариун цэвэр

1. Сарын тэмдэг ирсэн үед баримтлах дэглэм аль нь вэ? А. Усанд орохгүй байх В. Эм уух С. Спортоор хичээллэх D. Хэрэглэлээ өдөрт 1 удаа солих

Хөдөлгөөний хомсдлоос үүсэх өвчин

2. Хөдөлгөөний хомсдол нь чихрийн шижин өвчний хэдэн хувийг эзэлдэг вэ?А. 30% В. 21% С. 6% D. 50%

Архи тамхины хүний биед үзүүлэх нөлөө

Page 2: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

3. Хүн өдөр бүр 3000 төгрөгний тамхи татдаг гэж үзвэл 5 жилийн дараа хэдэн төгрөг тамхинд зарцуулах вэ? А. 90000 төгрөг В. 1095000 төгрөг С. 5475000 төгрөг D. 1500000 төгрөг

Жирэмслэлт

4. Жирэмслэлтийн үргэлжлэх хугацааг нэрлэ.А. 200 хоног В. 220 хоног С. 240 хоног D. 280 хоног

В. Задлах / тест бүр 1 оноотой /

Хоол хүнсний нэгж

1. Нэг аяга сүү, мөн нэг аяга жимсний цэвэр шүүс хэдэн нэгжтэй тэнцэх вэ? А. 2 нэгж В. 1 нэгж С. 1/5 нэгж D. 1/3 нэгж

Хоолны хордлого

2. Дараах бүтээгдэхүүний аль нь хоолны хордлогод хүргэх эрсдэл өндөр вэ?А. Даршилсан өргөст хэмх В. Гэрийн боорцог С. Хоносон хоол D. Айраг

Харилцааны хэлбэрүүд

3. Бүдүүлэг үг яриа ашиглан бусдыг доромжлох нь харилцааны аль хэлбэр вэ? А. Соёлгүй харилцаа В. Өөртөө итгэлтэй харилцаа С. Өөртөө итгэлгүй харилцаа D. Түрэмгий харилцаа

Анхаарал халамжийг үгээр илэрхийлэх

4. Аль нь бусдад анхаарал халамж тавьж байгаагаа үгээр илэрхийлж байна вэ?А. Сайхан сэтгэлтэй В. Хэцүү үед ярилцах С. Гэрээ цэвэрлэх D. Бэлэг өгөх

Хүчирхийлэл

5. Насанд хүрээгүй хүүхдэд садар самуун кино үзүүлэх нь хүчирхийллийн аль хэлбэрт тохирох вэ?А. Хүрэлцэх хэлбэр В. Үл хүрэлцэх хэлбэр С. Болзооны үеийн D. Бэлгийн

II хэсэг Задгай даалгавар

А. Бүтээх / даалгавар тус бүр 1 оноотой /

Хувийн эрүүл ахуйг тодорхойлох

1. Дотуур хувцасанд тавигдах шаардлагуудыг нэрлэ.

Амин дэм, эрдэс бодис

2. Тосонд уусдаг аминдэмүүдийг нэрлэ.

Харилцаа

3. Харилцааг илэрхийлж буй байдлаар нь ....................... ба .............................. гэж 2 ангилдаг.

Анхаарал халамжийг үйлдлээр илэорхийлэх

Page 3: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

4. Анхаарал халамжийг .................................... болон ........................... гэсэн хэлбэрээр илэрхийлдэг.

Б. Үнэлэх / даалгавар тус бүр 1 оноотой /

Архи тамхины хэрэглээ

1. Тамхины найрлаганд хүчтэй донтуулах үйлчилгээтэй .................................... гэдэг бодис байдаг.

Үерхэл, нөхөрлөл

2. Шижирээ 7-р ангид сурдаг. Түүнд 7а ангийн Чимгээ хөөрхөн харагдаж байнга тэрний тухай боддог болов. Энэ нь шилжилтийн насанд .............................................. гарах өөрчлөлтийн нэг бөгөөд ........................................... юм.

Сургуулийн орчинд үүсэх эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх

3. Технологийн хичээл дээр хайчтай ажиллах аюулгүй ажиллагааны дүрмийг бичнэ үү.

Нийтийн тээврээр зорчих үеийн эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх

4. Суудлын бүсээ зүүсний ач холбогдлыг тайлбарлана уу.

Зөв хариу

НЭ

ГДҮГ

ЭЭ

Р Х

ЭС

ЭГ

Мэдлэг ойлголт

1 D

2 A

3 C

4 C

5 B

6 B

Хэрэглэх

1 A

2 A

3 C

4 D

Задлах

1 A

2 C

3 D

4 B

5 B

Page 4: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

ХО

ЁР

ДУГ

АА

Р Х

ЭС

ЭГ

Бүтээх

1Цэвэр даавуун материалтай байхӨдөр бүр угаахИндүүдэж өмсөхХувцас зайлагчаар угаахгүй байх

2 А Д Е К

3 Үгэн , үгэн бус

4 Үгээр, үйлдлээр

Үнэлэх

1 никотин

2 Сэтгэлзүйд , шохоорхол

3 Хайчны бариулаас барихГараа хайчлахаас болгоомжлох

4 Гэнэтийн ослоос өөрийгөө хамгаалах

7р ангийн “Эрүүл мэнд” хичээлийн анги дэвших шалгалтын даалгавар №-2

Нэгдүгээр хэсэг

Мэдлэг ойлголт: Хувийн эрүүл ахуй

Тохирох хариултыг дугуйлаарай. \ Тус бүр 1 оноо\

1. Бэлгийн бойжилтын үе гэж юу вэ?А. Сар бүр умайн хана ховхрон гадагшлах үзэгдэлВ. Нойтон зүүд зүүдлэхС. Бие махбодь болон сэтгэл санаанд өөрчлөлт гарч насанд хүрсэн хүн болох үе

Хэрэглээ: Хувийн эрүүл ахуй

2. Охид, хөвгүүд бэлэг эрхтнээ эрүүл байлгах гол арга бол

А. Тогтмол угаах В. 7 хоногт угаах С. Хэт бариу хувцас өмсөх

Мэдлэг ойлголт: Хооллолт ба хөдөлгөөн

3. Гэр зөвлөмжинд хоногт хэрэглэх хүнсний бүтээгдэхүүний хэмжээг юугаар илэрхийлсэн байдаг вэ?

А. Хооллох нэгж В. 1 удаа идэх хэмжээ С. Амин дэм

Хэрэглээ : Хооллолт ба хөдөлгөөн

4. 1 хооллох нэгж нь хэдэн ккал илчлэгтэй тэнцэх вэ?

А. 40 ккал В. 60ккал С. 80ккал

5. Хоолны хордлогын үед илрэх шинж тэмдгийг дугуйлна уу?

А. Бөөлжих,дотор муухайрах, гүйлгэх, гэдэс базлах

Page 5: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

В. Турах, цээжээр өвдөх, ядрах

С. Нус гоожих, найтаах, халуурах

6. Дараах өвчнүүдээс аль хөдөлгөөний хомсдолоос үүсэх өвчин бэ?

А. Сүрьеэ В. Таргалалт С. Томуу

7. Өөрийн эрх ашгийг бусдынхаас дээгүүр тавьдаг харилцааг ямар харилцаа гэдэг вэ?

А. Өөртөө итгэлтэй В. Өөртөө итгэлгүй С. Түрэмгий харилцаа

Мэдлэг ойлголт: Сэтгэцийн эрүүл мэнд

8. Анхаарал халамж тавих гэж юу вэ?

А. Дотны найзтай болох

В. Бусдыг зүгээр байгаа эсэхэд санаа зовох

С. Хүн бүрт таалагдах

Хэрэглээ: Сэтгэцийн эрүүл мэнд

9. Ямар үйлдэл нь бусдад анхаарал тавьж байгааг илэрхийлж байна вэ?

А. Гадуур хувцаснаас нь татах

В. Ямар нэгэн зүйлийг булаах

С. Дэргэд нь очиж толгойг нь илэх

Мэдлэг ойлголт: Хорт зуршил

10. Утаат тамхинд ойролцоогоор хэд орчим бодис агуулагддаг вэ?

А. 4000 В. 3000 С. 2000

Хэрэглээ: Хорт зуршил

11. Дам тамхидалт нь

А. Тамхи татаж байгаа хүнээс бага хордоно.

В. . Тамхи татаж байгаа хүнээс илүү хордоно

С. Хоргүй

Мэдлэг ойлголт: Бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд

12. Өсвөр насны охид яагаад жирэмсэлдэг вэ?

А. Мэдлэг дутсанаас

В. Хэнэггүй зангаасаа

С. Дээрх бүгд

Хэрэглээ: Бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд

13. Хөх, төмсгөө өөрөө зөв шалгаж сурах нь ямар ач холбогдолтой вэ?

А.Хорт хавдраас сэргийлэх

Page 6: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

В. Биеийн өсөлт хөгжилтөд

С. Бэлгийн даавар зохицуулахад

14. Хүчирхийлэл гэж юу вэ?

А. Тухайн хүнийг хүсээгүй байхад биед нь хүрэхийг хэлнэ.

В. Садар самуунд уруу татсан, хүч давамгайлсан үйлдлийг хэлнэ.

С. Бэлгийн дур хүслээ илэрхийлэх арга замуудыг хэлнэ.

Мэдлэг ойлголт: Аюулгүй байдал анхны тусламж

15. Анхны тусламжийг үзүүлснээр ямар ач холбогдолтой вэ?

А. Хүний амь нас аварна.

В. Гарч болох хүндрэлээс сэргийлнэ.

С. Дээрх бүгд зөв

Хоёрдугаар хэсэг: Зөв хариулт тус бүр 1 оноо

Задлан шинжлэх: Хувийн эрүүл ахуй

Тохирох хариултыг нөхөж бич.

16. Арьс, үс, гар,хумс, хамар, амны хөндий, шүд, хувцасны ариун цэвэр зэрэг нь .....................................эрүүл ахуйд хамаарна.

Бүтээх: Сэтгэцийн эрүүл мэнд

17. . Хүмүүс хоорондоо мэдээлэл дамжуулах, өөрийн үзэл бодол санал сэтгэгдлээ илэрхийлэн хуваалцахыг....................................гэнэ.

Задлан шинжлэх: Аюулгүй байдал анхны тусламж

18. Машинаар зорчигчид нь ..............................................бүсэлснээр аюулгүй байдлаа баталгаажуулж чадна.

19. Дуугарч дохио өгдөг.............................................суурилуулснаар сургуулийн орчинд галыг аюулаас сэргийлж чадна.

Үнэлэх: Бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд

20. Үерхэл нөхөрлөл нь өсвөр насны охид, хөвгүүдийн ..........................................нөлөөлнө.

Бүтээх: Сэтгэцийн эрүүл мэнд

21. Ямар үг хэллэг нь бусдад анхаарал халамж тавьж байгааг илэрхийлэх вэ? Жишээ хэлнэ үү?.............................................................................................................

Задлан шинжлэх: Хооллолт ба хөдөлгөөн

22.Амин дэмүүдийг зөв харгалзуулна

А. Усанд уусдаг аминдэм 1. А,Д,Е,К аминдэм

Page 7: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

В. Тосонд уусдаг аминдэм 2.В төрлийн аминдэм, С аминдэм, РР аминдэм

Задлан шинжлэх: Хорт зуршил

23.Зөв харгалзуулна уу?

1. Зарлах А. Дотоод сэтгэлээсээ тусламж гуйх2. Зайлсхийх В. Өөр ямар нэгэн зүйл хийх3. Зөв амьсгалах С. Тамхинаас гарсан гэж өөртөө

байнга хэлэх4. Зөвхөн буцалсан ус уух Д. Тамхи татмаар байсан ч 10

минут хүлээ5. Завгүй байх Е. Буцалсан ус багаар уух6. Залбирах Ё. 2-3 удаа гүн амьсгалах

Хариултууд

Нэгдүгээр хэсэг

 1 2   3 4  5  6  7  8  9  10  11  12  13  14  15  с а  а  с  а  в  с  в  с  а  в  с  а  в  с 

Хоёрдугаар хэсэг

16. хувийн 17. Харилцаа 18. Аюулгүйн бүс 19. Галын дохиолол 20. Сурлага хүмүүжил, 21. Сурлага өндөр үү? Гэрийн даалгавраа хийсэн үү?гэх мэт

22. А2, В1 23. 1С, 2Д, ЗЁ, 4Е, 5Б, 6А

Эрүүл мэнд 7-р ангийн шалгалтын сэдэв №-3

Мэдлэг ойлголт: Хувийн эрүүл ахуй

1.Шилжилтийн насанд сэтгэл санаанд өөрчлөлт гардаг уу? /1 оноо/

а.Тийм б.үгүй в.мэдэхгүй

Хооллолт ба хөдөлгөөн

2.Гурван цагаанд юу юу орохгүй вэ? /1 оноо/

1.үр тарианы бүтээгдэхүүн 2.өөх-тос 3.төмс

4.сүү цагаан идээ 5.давс 6.сахар

а.1,3,4 б.2,4,6 в.2,5,6 г.3,4,5

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

3.Дараах өгөгдлийг уншаад зөв хариултыг сонгоорой.

Page 8: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

а.бусад хүнтэй харилцахдаа би ихэвчлэн өөрөө их яридаг

б.би хэн нэгэнтэй анх удаа уулзахдаа түүнийг тэвэрдэг

в. бусад хүнтэй харилцахдаа би ярианд өөрийнхөө оролцоог тэнцүүлдэг

Хорт зуршил

4.Тамхинд хэдэн төрлийн хавдар үүсгэгч бодис байдаг вэ?

A. 10 гаруй B. 40 гаруй C. 500 гаруй D. 100

Бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд

5.Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд нь ................... бүрэлдэхүүн хэсгээс тогтоно.

а.8 б.2 в.10

Аюулгүй байдал анхны тусламж

6. Шууд хэрэглэх болон түүхий хүнсийг хадагалахдаа ямар шаардлага баримтлах вэ?

а.Хооронд нь холихгүй байх б.Тусад нь хадгалах в.хоёулаа зөв

Хэрэглээ Хувийн эрүүл ахуй

7. Шилжилтийн насанд өдөр бүр дотуур хувцасаа солих шаардлагатай. /1 оноо/

а.Тийм б.Үгүй в.Мэдэхгүй

Хооллолт ба хөдөлгөөн

8.Хөдөлгөөний хомсдлоос үүсэх өвчинд аль нь орохгүй вэ?

а.хорт хавдар б.таргалалт в.ясны сийрэгжилт г.хараа муудах

Хорт зуршил

9. Аль нь архи тамхины урт хугацаанд үзүүлэх нөлөө вэ?

A. Зүрхний цохилт олшилно B. Үргүйдэл үүснэ C.Амьсгалын тоо олширно D. Цусны даралт ихсэнэ

Бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд

10. Ураг эхээсээ шим тэжээлийн бодсыг хэрхэн авдаг вэ?

а.хөхөөр дамжуулж б.ихсээр дамжуулж в.сүүгээр дамжуулж

Задлан шинжлэх: Хооллолт ба хөдөлгөөн

11.Өсвөр насны хүүхэд өдөрт ойролцоогоор тооцож хооллох хүнсний бүтээгдэхүүний нэгжийг харгалзуул. /1 оноо/

1. Гурил гурилан бүтээгдэхүүн а. 4-8 нэгж

2.Сүү цагаан идээ б.1-2 нэгж

Page 9: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

3.Хүнсний ногоо в.10 нэгж

а.1в,2б,3а б.1в,2а,3б в.1а,2в,3б

12.Хоолны хордлогын үед илрэх шинж тэмдэгаль нь вэ? /1 оноо/

а.бөөлжих б.олон удаа гүйлгэх в.бие сулрах г. Бүгд зөв

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

13.Эрүүл харилцааны хэлбэрийг сонгоно уу?

а.өөртөө итгэлтэй харилцаа б.түрэмгий харилцаа в.өөртөө итгэлгүй харилцаа

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

14.Зөв харгалзуул

1.Бусдыг зүгээр байгаа эсэхэд санаа тавих а.үйлдлээр анхаарал тавих

2.Бусдыг ойлгодог б.үгээр анхаарал тавих

3.Хэн нэгийг асрах в.анхаарал халамж тавидаг хүний шинж

а.1в,2а,3б б.1а,2в,3б в.1б,2в,3а

Бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд

15.Зөв харгалзуул

1.Доороосоо сайн дулаалж даарахгүй байх а.охидод зориулсан зөвлөмж

2. Хэт бариу өмд өмсөхгүй байх б.Бэлгийн зан үйл

3.Үнэсэлцэх, илж таалах в.Хөвгүүдэд зориулсан зөвлөмж

а.1а,2б,3в б.1а,2в,3б в.1б,2а,3в

Бүтээх:

Хооллолт ба хөдөлгөөн

16. Амин дэмийг 2 ангилна нэрлэж бичнэ үү?/1 оноо/

а. ........................

б. Тосонд уусдаг

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

17.Тохирох үгийн нөхнө үү/1 оноо/

Харилцаа нь ...........ба ..................гэсэн 2 янз байна.

Хувийн эрүүл ахуй ба орчны эрүүл ахуй

18.Мэдээлэл уншаад үнэн , худал гэж бичнэ үү

Page 10: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Хүн бүр тусдаа цагаан хэрэглэл нүүр гарны алчууртай байх ёстой.................

Биеийн юм ирсэн үед усанд орж болно.................

Шүд эрүүл байх нь ходоод зүрх бөөр үе мөч эрүүл байхад чухал..............

Өдөр бүр дотуур өмдөө солих шаардлагагүй...............

Бүтээх:

19.Бусдад үгээр анхаарал тавьж байгаа нэг жишээ бичнэ үү? /1оноо/

........................................................................................................................

Хорт зуршил

Үнэлэх

20. Хүн2 өдөрт нэг хайрцаг тамхи татдаг бол:

Сард хэдэн төгрөгний тамхи татах вэ? Тооцоогоо бичнэ үү? ........................................................................................................................................................ Энэ мөнгөөр хэдэн дэвтэр, хэдэн бал,хэдэн саван худалдаж авах вэ? Тооцоо хийнэ үү .......................................

Үнэлэх

21.Сайн найзын 3 шинжийг бичнэ үү ..................................................................................................................................................... ....................................................................................................................... Үнэлэх

22.Хордсон үед илрэх шинж тэмдэгийн 3ийг бич .......................................................................................................................................................

23.Хүнсний зориултаар болон ус зөөхөд ашиглаж борохгүй сав ..........................................................

Түлхүүр

Дд хариу

1 а

2 а

3 в

4 в

5 а

6 в

7 а

8 г

9 в

Page 11: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

10 б

11 а

12 г

13 а

14 в

15 б

16 усанд уусдаг

17 үгэн ба үгэн бус

18 үнэн, үнэн, үнэн, худал

19 Дулаан хувцас өмсөөрэй

20 30:2=15 15x3000=4500021 Үнэнч, шударга, тусархаг

22 Бөөлжих, дотор муухайрах, толгой өвдөх

23 Химийн бодис хийсэн сав, нэг удаагийн хэрэгсэл

7-р ангийн Эрүүл мэндийн хичээлийн анги дэвших шалгалтын жишиг даалгавар

Мэдлэг ойлголт

Хувийн эрүүл ахуй

1.Шилжилтийн насны охид хөвгүүдийн аль алинд нь гарах өөрчлөлтийг сонгоно уу ?

А. Хөлрөмтгий болох

В. Өндөр болох

С. Суганд үс ургах

D. Дээрх бүгд

Хооллолт ба хөдөлгөөн

2.Гэр зөвлөмжинд хүнсний бүтээгдэхүүний төрлийг хэдэн бүлэгт хуваан үздэг вэ?

А. 4 В. 6 С. 5 D. 3

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

3. Ямар үг нь бусдад анхаарал халамж тавьдаг хүний шинж чанарыг илэрхийлэх вэ?

Page 12: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

А. Сайхан сэтгэлтэй Б. Зөвхөн өөрийгөө боддог

С. Бусдыг хайрладаггүй D. Гэнэн

Хорт зуршил

4.Тамхины найрлаганд байдаг донтуулдаг үйлчилгээтэй хорт бодис юу вэ?

А. Никотин В. Бохь С. Кадми

Бэлгийн эрүүл мэнд

5. Бэлгийн эрүүл мэнд гэдэг нь

А. Хүн бүр бусадтай сэтгэлийн дотно харилцаа үүсгэх , түүнийгээ бусдаас эрэлхийлэх чадвар болон хэрэгцээг хэлнэ.

В. Бидний бэлгийн амьдралтай холбоотой бие махбод , сэтгэл хөдлөл оюуны болон нийгмийн эрүүл мэндийн байдлыг хэлнэ.

С. Өөрийн ба бусдын биетэй харилцан бие махбодын болон сэтгэлийн таашаал олж авахыг хэлнэ.

D.Хайр халамж тавих

Анхны тусламж , аюулгүй байдал

6.Ихэнх яаралтай тусламжийн үед анхны тусламжийг зөв , цаг алдалгүй хийж сурах нь чухал .

А. Тийм В. Үгүй С .Мэдэхгүй

Хэрэглээ

Хувийн эрүүл ахуй

7. Охид , хөвгүүд гадна бэлэг эрхтнээ угаахдаа саван

А. Хэрэглэж болно В. Хэрэглэхээс зайлсхийх

С. Мэдэхгүй

Хооллолт ба хөдөлгөөн

8. Хөдөлгөөний хомсдолоос үүсэх өвчин нь дэлхий даяарх нас баралтын хэдэн хувийг эзэлдэг вэ?

А. 11хувь В. 6 хувь С. 11 хувь D. 25 хувь

Хорт зуршил

9. Өсвөр насны хүүхдүүдийг тамхи татахад хүргэдэг шалтгаан юу вэ?

А. Тэд өөрсдийгөө том хүн болсон мэт харагдуулах гэж

В. Хийх зүйл олдохгүйгээс

С.Тамхины сөрөг үр дагавар , хор холбогдлын талаарх мэдлэг дутмаг учраас

D. Хэн нэгэнийг дуурайж

Бэлгийн эрүүл мэнд

Page 13: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

10. Жирэмсэний үеийн шинж тэмдэгүүдийг нэрлэ.

А. Амьсгаадах В. Ойр ойрхон шээх С. Үнэр мэдрэмтгий болох

D. Дээрх бүгд

Задлах

Хооллолт ба хөдөлгөөн

11. Гэр зөвлөмжинд хоногт хэрэглэх хүнсний бүтээгдхүүний хэмжээг юугаар илэрхийлэх вэ?

А. Хооллох нэгж В. Нэг удаа идэх хэмжээ

С.Аминдэмээр D.Эрдэс бодисоор

12. Хоолны хордлогын үед илрэх шинж тэмдгийг дугуйлна уу?

А.Бөөлжих, дотор муухайрах , гүйлгэх , гэдэс базлах

В.Турах, цээжээр өвдөх, ядрах

С.Нус гоожих, найтаах, халуурах

D. Бие сульдах

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

13. Тухайн хүн өөрийн бодол санааг маш тодорхой бөгөөд шууд илэрхийлэх харилцааны хэлбэрийг ямар харилцаа гэдэг вэ?

А. Өөртөө итгэлгүй В. Өөртөө итгэлтэй С. Түрэмгий харилцаа

14. Бусдад анхаарал халамж тавьж буйгаа үйлдлээр харуулахын тулд 100 хувь туслах хүн дээрээ төвлөрсөн байх ёстой.

А. Үгүй В. Тийм С. Мэдэхгүй

15.Хүчирхийлэлд өртөх үед хийх алхмуудыг нэрлэ.

А. Асуудлыг тодорхойлох

В. Итгэж болох хэн нэгэнтэй ярилцах

С. Бусдаас тусламж авч болох эсэхийг шалгах

D. Дээрх бүгд хариулт зөв

Бүтээх

Хувийн эрүүл ахуй

16. Арьс ,үс, гар хумс , хамар , амны хөндий , шүд , хувцасны ариун цэвэр зэрэг нь ................................... эрүүл ахуйд хамаарна.

А. Орчны В. Хувийн С. Хоолны D.Бэлгийн

Хооллолт ба хөдөлгөөн

17.Зөв харгалзуулна уу?

1. Мах , махан бүтээгдэхүүн А. Аминдэм, эрдэс бодис

Page 14: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

2. Сүү сүүн бүтээгдэхүүн В.Нүүрс ус , эрдэс бодис

3.Хүнсний ногоо С. Нүүрс ус, уураг

4. Жимс , жимсгэнэ D. Аминдэм

5.Гурилан бүтээгдэхүүн Е. Өөх тос , уураг

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

18. Ярилцах зөв цаг , газраа сонгох нь сайн ................. чухал дүрэм юм.

А. Анхаарал халамж тавих В. Хамтрах С. Харилцаа

19. Бусдад анхаарал халамж тавьж буйгаа илэрхийлэх 2 хэлбэрийг нэрлэнэ үү?

А.. .............................................

В................................................

Үнэлэх

Хорт зуршил

20.1ш тамхинд .................. никотин агуулагддаг бөгөөд хүнийг донтуулагч гол бодис юм.

А.20-25мг

В.15-20мгС.10-25 мг

D.15- 25 мг

Бэлгийн эрүүл мэнд

21. Хэн нэгэнтэй танилцах , улмаар ойртож нөхөрлөх холбоо харилцаагаа дотносгон зузаатгах арга ухааныг......................... гэнэ.

А. Дотно харилцаа В. Үерхэл нөхөрлөл

С.Эрүүл харилцаа D. Эрүүл бус харилцаа

Анхны тусламж аюулгүй байдал

22.Онгоц болон галт тэргэнд авч явахыг хориглосон эд зүйлсийг нэрлэнэ үү?

А баганы тохирох үгсийг Б баганаас олж бич.

А багана Б багана

А. ................................... Б багана

В.....................................

С....................................

D....................................

23. Химийн ......................... хийсэн сав суулгыг ахуйн болон хүнсний зориулалтаар ялангуяа ус зөөхөөр хэрэглэхгүй байх.

А. Бодис В. Элемент С . Бохирдол

Хурц иртэй эд зүйлс

Мал амьтны гаралтай зүйлс

Шингэн зүйлс

Дайвар ачаа

Хувцас , үнэртэй ус

Үнэртэй ус

Page 15: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

7- р анги Эрүүл мэнд – Түлхүүр

Түвшин Зөв хариулт Оноо

Мэдлэг ойлголт

1.D 2.C 3.A 4.A 5.B 6.A

Тус бүр 1 оноотой

ы Хэрэглээ

7.B 8.B 9.C 10.D

Тус бүр 1 оноотой

Задлах

11.A 12.A 13.В 14.B 15.D

Тус бүр 1 оноотой

Бүтээх

16.B 17.1E 2B 3D 4A 5C 18.C 19. 1.Анхаарал халамжийг үгээр 2.Анхаарал халамжийг үйлдлээр

Тус бүр 1 оноотой

Үнэлэх

20.B 21.B 22. A.Хурц иртэй эд зүйлсВ.Мал амьтны гаралтай эд зүйлсС.Шингэн зүйлсD.Дайвар ачаа23.А

Тус бүр 1 оноотой

Нийт 23 оноо

ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ХИЧЭЭЛИЙН 7-Р АНГИЙНАНГИ ДЭВШИХ ШАЛГАЛТ №-5

I. ХЭСЭГ

Бүлэг сэдэв: Хувийн эрүүл ахуй

1. Хүний бие махбодод өвөрмөц, огцом өөрчлөлтүүд явагдаж эхэлж, хүүхэдээс том хүн болох шилжилтийн үеийн өөрчлөлтүүдийг ........................гэнэ. \1 оноо\

А. Өсөлт б. Бэлгийн бойжилт в. Зөв хариулт алга

2. Өөрийн хүйсний эрүүл ахуйн дэглэмээс 3-г нэрлэн бич. \1 оноо\

...................................................................................................................................................

............................................................................................................................................

Бүлэг сэдэв:Хооллолт ба хөдөлгөөн:

3.Гэр зөвлөмжид гэрийн хамгийн өргөн хэсэг болох хананд юуг дүрслэн үзүүлсэн байдаг вэ?

А.Хүнсний ногоо Б. Жимс жимсгэнэ В.Сүү цагаан идээ г.Үр тариан бүтээгдэхүүн

Page 16: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

4.Гэр зөвлөмжид зохистой хооллолтын нэгжийг мөн илэрхийдсэн байдаг иймд дараах хүснэгтийг бөглөнө үү? \Нэгжийг сурагчийн насны онцлогоор авсан болно\

Хүнсний бүлэг Хүнсний нэгж Сүү цагаан идээ

11-17 нэгж Мах махан бүтээгдэхүүн

2 нэгж Хүнсний ногоо

2-4 нэгж

5.Дэлхийн өвчлөлөр нас баралтын гол шалтгаан нь хөдөлгөөний хомсдлоос үүсэх дараах өвчнүүд эзэлж байна. Иймд дараах графикаас хамгийн өндөр хувийг эзэлж буй 2 өвчний нэрийг олж бичнэ үү?

хөхний хавдар Чихрийн шижин Бүдүүн гэдэсний хавдар

Зүрх судас22%23%24%25%26%27%28%29%30%

.

Series 1

А. Хөхний хавдар, бүдүүн гэдэс б. Чихрийн шижин, зүрх судас в. Хөхний хавдар бүдүүн гэдэс

6. Хоолны хордлого үүсгэдэг шалтгаан нөхцөлөөс 3-г нэрлэн бич

А..............................................................................................................

Б..............................................................................................................

В.........................................................................................................

7. Амин дэм Хүнсний 4 бүтээгдэхүүнд агуулагдах эрдэс давс ба аминдэмийн агууламжийг үзүүлэв.

Хүнсний бүтээгдэхүүн

С аминдэм Д аминдэм Кальци Төмөр

1

2

3

4

Бага

Бага

Бага

Их

Их

Бага

Бага

Бага

Бага

Бага

Их

Бага

Бага

Их

Бага

Бага

Аль бүтээгдэхүүн нь цус багадалт болон чийг бам өвчнөөр өвчлөхөөс сэргийлдэг вэ? Зөв илэрхийлсэн мөрийг сонгон уу?

Page 17: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Цус багадалт Чийг бам

А

Б

В

Г

1

1

2

3

2

3

4

4

Бүлэг сэдэв:Хорт зуршил

8. Дараах зургийг ажиглаад сумаар заасан эрхтэнг нэрлэнэ үү? \Архи, тамхины хүний биед үзүүлэх сөрөг нөлөө\

А. Тархи, элэг, уушги б. Тархи, зүрх бүдүүн гэдэс в. Төв мэдэрэлийн систем, зүрх ,бөөр

9.Тамхи нь найрлагандаа донтуулах үйлчилгээтэй .................. гэдэг бодис агуулахаас гадна ................ гэдэг наалдамхай бодис агуулдаг.

Бүлэг сэдэв:Сэтгэцийн эрүүл мэнд

10. Хүснэгтэнд өгөгдсөн шалтгаан (I) ба үр дагавар (II)-аар илэрхийлэгдэж буй өгүүлбэрийн үнэн худлыг тогтооно уу.

Шалтгаан Үр дагавар

I Түрэмгий харилцаа гэдэг нь бусдыг үл хүндэлсэн, хүчээр тулган шаардсан байдлаар илэрдэг Учраас

Айлган сүрдүүлэх, хүнийг гутаан доромжлох аястай байдаг.

II Өөртөө итгэлтэй харилцаа гэдэг бол бусдыг үл тоосон, илэн далангүй, шударга байдлаар илэрдэг

Санаа алдах, өөрийн хүссэн зүйлээ хэлэх хүнийг дээрэлхэх аястай байдаг.

III Өөртөө итгэлгүй харилцаа гэдэг нь өөрийн хүсэл, сонирхлоо тодорхой илэрхийлэлгүй шууд бус тойруулан

Санаа алдах, уурлах, урвайх юу ч хийхгүй байх зэрэг аястай.

Page 18: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

харилцах байдлаар илэрдэг

А В С D E

I II I II I II I II I II

1 Худал Үнэн Худал Үнэн Үнэн Үнэн Үнэн Худал Үнэн Үнэн

2 Худал Үнэн Худал Худал Худал Худал үнэн Үнэн Үнэн Үнэн

I Худал Үнэн Үнэн Үнэн Үнэн Үнэн Үнэн Үнэн Үнэн Үнэн

11.Анхаарал халамжаа үйлдлээр илрэхийлэхэд тохирох үгсийг олж бичнэ үү?

\Толгой дохих, инээмсэглэх урамын үг хэлэх, толгой илэх, магтаан сайшаах, сэтгэл зовиносон байдлаар харах\

12. Анхаарал халамж тавьж буй хүний шинж чанараас нэрлэн бич

А.................................................................................................................................................

Б............................................................................................................................................................

В............................................................................................................................................................

Бүлэг сэдэв:Бэлгийн эрүүл мэнд

13. Бэлгийн амьдрал нь .......................... гэсэн бүрэлдэхүүн хэсгүүдээс тогтно.

А. 6 б. 5 в. 4 г. Зөв хариулт алга

14. Цэгийн оронд нөхөж гүйцээ

Умайн салст хананд бэхлэгдэх тэр үеэс эхлэн ............................ явагддаг

15. Зөв харгалзуул

1. Бие махбодын А. хоёулаа зөвшилцөлд хүрээгүй бэлгийн дур хүслээ хангах зорилгоор үйлдэх

2. Бэлгийн б. Дарамтлах, гутаан доромжлох, ялгавалбадан шаардах

3. Сэтгэл санаа в. Бие махбодыг шийтгэх, зодох биед нь халдах

16.Анхны тусламж: Аливаа осол гэмтэл, бие махбодын өвчлөл, сэтгэлзүйн хямралын үед өөртөө болоод бусдад эмч \эмнэлгийн байгууллага\ ирэхээс өмнө үзүүлэх үйлчилгээг

А. Аюулгүй ажиллагааны дүрэм б. Түргэн үйлчилгээ в. Зөв хариулт алга

II.ХЭСЭГ

Бүлэг сэдэв: Хувийн эрүүл ахуй:

1. Хувийн эрүүл ахуйг тогтмол сахихын ач тусыг тоочин бичнэ үү? \1 оноо\

Page 19: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

2. Хооллолт ба хөдөлгөөн .Туяа дэлгүүрээс А, С, К, D амин дэмээр баялаг хүнсний бүтээгдэхүүн худалдан авахаар дэлгүүрт ороод ямар хүнсний бүтээгдэхүүнд ямар амин дэм агуулагдах талаар мэдлэг дутуу тул гайхаж зогсох тул та Туяад тусалж хүнсийг сонгож өгнө үү?

А аминд эм........................................................................................................................

С. Амин дэм.....................................................................................................................................

К.........................................................................................................................................................

D амин дэм................................................................................................................................................... Бүлэг сэдэв:Сэтгэцийн эрүүл мэнд

3.Тодорхойлолтыг гүйцээнэ үү?

Харилцаа гэдэг ..................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

4. Дараах асуултыг сайтар уншиж товч хариулна уу?

А.Үерхэл гэж юу вэ? ..................................................................................................................................

Б. Дотно харилцаа гэж юу вэ?....................................................................................................................

5. Бусдад анхаарал халамжийг үгээр илэрхийлэхийн ач тусыг товч тодорхойлно уу

Бүлэг сэдэв: Анхны тусламж

6.Технологийн хичээл дээр хэрэглэгддэг хичээлийн хэрэглэгдэхүүнийг жагсаалт гаргаж аюулгүй ашиглах дүрэм зохиох

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

.........................................................

7. Нийтийн тээвэрээр зорчиж явах үед ямар эд зүйлсийг тээвэрлэхийг хориглодог материалыгн жагсаалт гаргаж бичээрэй.

А................................................................................................

Б....................................................................................................

В...........................................................................................................................................

Г..............................................................................................................................................................

1. яагаад эдгээрийг хориглодог вэ?

Page 20: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

А..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Бүлэг сэдэв:Хорт зуршил

8.Тооцооллыг хийгээрэй нэг хайрцаг тамхи 2000 төгрөг байгаа гэж тооцох, нэг хайрцаг тамхи 20 ширхэгтэй гэж үзнэ.

Өдөрт татах тамхины тоо

Нэг бүрийн үнэ Нэг сар 1 жил 10 жил

151020

Эрүүл мэнд 7-р ангийн анги дэвших шалгалтын даалгавар №-6

Хувийн эрүүл ахуй:

1.Хувийн эрүүл ахуйн дэглэмд аль нь орохгүй вэ?

A.Усанд тогтмол орох B.Гараа тогтмол угаах

C.Цэвэрхэн хувцас өмсөх D.Ном унших

2.Биеийн юмны эрүүл ахуйн дэглэмд аль нь орох вэ?

A. Хөвөн даавуун дотуур өмд өмсөх B.Шүдээ тогтмол угаах

C.Нүүрний арьсны онцлогт тохирсон тос түрхэх D.Цэвэр агаарт алхах

3.Шүдээ цэвэрлэх энгийн аргуудыг нэрлэнэ үү?

.......................................................................................................................................

.

Хооллолт ба хөдөлгөөн:

4.Хүн өдөрт хэдэн минут идэвхтэй хөдөлгөөн хийх ёстой вэ?

A. 40 минут B. 30 минут C. 45 минут D. 35 минут

5.Зөв Холбоорой.

A.”A” амин дэм 1.Алим,жүрж,усан үзэм

B.”C” амин дэм 2.Лууван ,элэг

6.Өдөрт хэрэглэх хүнсний бүтээгдэхүүний нэгж хэд байдаг вэ?

A. 26 нэгж B.28 нэгж C.27 нэгж D.30 нэгж

7.Хоолны хордлогын үед ямар шинж илэрдэг вэ?

Page 21: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

......................................................................................................................................

Сэтгэцийн эрүүл мэнд:

8.Комьпютер тоглоом ,телевизийн өмнө өдөрт ямар хугацаагаар суух нь зүйтэй вэ?

A. 1 цаг B.Байнга C.1-2 цаг D .30 минутаас илүү суухгүй байх

9.Бусдад анхаарал халамж тавьдаг хүний шинж аль вэ?

A.Бусдыг хайрладаг B.Өөртөө итгэлгүй C.Хувиа хичээсэн D.Харамч

10.Ямар үг хэллэг нь бусдад анхаарал халамж тавьж байгааг илэрхийлэх вэ? Жишээ бичнэ үү?

.......................................................................................................................................

.....

11. Тамхи таны биед ямар өвчин үүсгэх вэ?

A.Арьсны,залгиур хоолойн,дондолт B. Салхин цэцэг,томуу,харшил

C .Хоолны хордлого,толгой өвдөх D.Гэдэс базлах,яс сийрэгжих

12.Тамхи татдаг хүн

A.Өвчинд амархан өртөхгүй B.Амнаас муухай үнэр гарахгүй

C.Нүүрний арьс үочлээдэхгүй D.Бусдыг хордуулна.

13.Тамхинаас татгаалзах 3 зарчмыг бичнэ үү?

1.......................... 2................................. 3...........................................

Бэлгийн эрүүл мэнд:

14.Жирэмсэн эмэгтэйд зохисгүй хүнс аль нь вэ?

A.Амин дэмтэй хүнс B.Кальцаар баялаг хүнс

C.Шоклад,какоантай хүнс D.Уургаар баялаг хүнс

15.Жирэмсний тестийг бэлгийн хавьтлаас ...... хоногийн дараа шалгаж үзнэ.

A. 10-14 хоног B.10- 21 хоног C.14-21 хоног D.14-18 хоног

16.Хүчирхииллийн хэлбэр аль нь вэ?

A.Зодох B.Хэл амаар доромжлох C.Бүдүүлэг үг хэрэглэх D.Гомдох

17. Жирэмсэн хүнд хэрхэн туслах вэ?

......................................................................................................................................

Анхны тусламж:

18.Онгоц болон галт тэргэн авч орохыг хориглодог зүйл

A.Хурц үзүүртэй эд зүйлс B.Цүнх C.Боорцог D.Шил

19.Хүний дайвар ачаа авч явах нь ямар эрсдэлтэй вэ?

Page 22: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

......................................................................................................................................

Эрүүл мэнд 7-р ангийн шалгалтын хариу

№ Хариу1 D2 A3 Сойзоор угаах4 B5 1B,2A6 C7 Бөөлзөх,суулгах,дотор муухайрах8 C9 A10 За,баярлалаа11 A12 D13 1.Зарлах,Зайлсхийх,Зөв амьсгаа авах14 C15 A16 A17 Суудал тавих,хүнд зүйлсийн өргөх18 A19

7-р ангийн Эрүүл мэндийн хичээлийн шалгалтын материал№-7

Сонгох хэлбэрийн даалгавар \Даалгаварын тоо – 6 даалгавар бүр 1 оноотой нийт 6 оноо\

А. Мэдлэг ойлголт

Бэлгийн бойжилт

1.Шилжилтийн насанд хүүхдийн биед яагаад олон өөрчлөлт гардаг вэ?\1 оноо\

А.Хоолноос болж Б.Том болж байгаа учраас

В. Бие эрүүл байгаа учраас Г.Бүгд зөв

Гэр зөвлөмж

2.Гэр зөвлөмжид хамгийн их хувь эзэлдэг хүнсний бүтээгдэхүүнийг ол.\1 оноо\

А. Хүнсний ногоо Б.Мах махан бүтээгдэхүүн

В. Сүү сүүн бүтээгдэхүүн Г.Будаа гурилан бүтээгдэхүүн

Анхаарал халамж тавих

3. Тухайн нөхцөлд чухам юу бодож байгааг чинь ойлгодог бол ............................................. найз \1 оноо\

Page 23: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

А.Итгэл даахуйц Б.Энэрэнгүй

В.Үнэнч шударага Г.Анхаарал халамжтай

Тамхины найрлага

4. Тамхины найрлаганд хичнээн төрлийн хорт бодис агуулагддаг вэ? \1 оноо\

А. 1000 гаруй Б.2000 гаруй В.4000 гаруй Г.5000 гаруй

Бэлгийн амьдрал

5. Бэлгийн амьдралын бүрэлдэхүүн хэсгийг хэд ангилан үздэг вэ? \1 оноо\

А.2 Б.3 В.4 Г.5

Анхны тусламж

6. Эмнэлгийн тусламж ирэх хүртэл хугацаанд гарын доорх материал ашиглан өөртөө болон хэн нэгэнд үзүүлэж буй тусламжыг ............................................. гэнэ. \1оноо\

Б.Хэрэглээ \Даалгаварын тоо 4 – даалгавар бүр 1 оноотой нийт 4 оноо\

Бэлэг эрхтний ариун цэвэр

1. Эрэгтэй эмэгтэй хүний нөхөн үржихүйн эрхтний тогтолцоог хамгаалах арга нэрлэнэ үү? \1 оноо\

.........................................................

Хөдөлгөөний хомсдолоос үүсэх өвчин

2.Хөдөлгөөний хомсдолоос үүсэх өвчнийг нэрлэнэ үү? \1 оноо\

А....................................................... Б.......................................................

Архи тамхины хүний биед үзүүлэх нөлөө

3.Тамхи нь эрүүл мэндэд хортой нөлөө үзүүлж \1 оноо\ уушигны.................................... үүсгэнэ.

Жирэмслэлт

4.Жирэмслэлтээс хамгаалах хамгийн сайн аргыг нэрлэнэ үү? \1 оноо\

............................................................

В.Задгай даалгавар \Даалгаварын тоо 5 – даалгавар бүр 1 оноотой нийт 5 оноо\

Хоол хүнсний нэгж

1.Гэр зөвлөмжид эзлэх хүнсний бүтээгдэхүүний нэгжийг зөв харгалзуулна уу? \1 оноо\

1. Мах махан бүтээгдэхүүн А.3-4 нэгж2. Сүү сүүн бүтээгдэхүүн Б.2-4 нэгж3. Хүнсний ногоо В. 11-17 нэгж

Page 24: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

4. Жимс жимсгэнэ Г.2 нэгж5. Будаа гурилан бүтээгдэхүүн Д.2-4 нэгж

А.1г 2а 3д 4в 5б Б.1г 2д 3а 4б 5в В.1б 2д 3а 4г 5в Г.1а 2в 3б 4д 5г

Хоолны хордлого

2.Ходоодны шарх ямар үед үүсэх вэ? \1оноо\

А.Ходоод базлах, өдрийн дэглэм баримтлахгүй

Б.Хеликобактери хэмээх нян болон тамхи татах, сэтгэл санаа хямрахад үүснэ.

В.Хоол хүнсэнд ислэг давтагдах унд бага уух дасгал хөдөлгөөний хомсдолын үед

Харилцааны хэлбэрүүд

3.Түрэмгий харилцаатай хүний зан чанараас бичнэ үү? \1 оноо\

А.Бусдын үгийг сонсохгүй байх Б.Үзэл бодлоо тулгах

В.Чанга ярих Г.Бүгд зөв

Анхаарал халамжийг үйлдлээр илэрхийлэх

4.Бусдын сайн сайхны төлөө хамтран ажиллана гэдэг нь.................................... гэсэн үг \ 1 оноо\

Хүчирхийлэл

5.Үе тэнгийн сөрөг дарамт шахалтыг даван туулах арга замууд нь доорх хувилбаруудын ..........................ээс бусад бүгдийг багтаана. \1 оноо\

А. Зайлсхийх Б. Сөрөг тэмцэлдэх

В.Холдон явах Г.Дотны найзтай болох

Г.Бүтээх даалгавар \Даалгаварын тоо 4 – даалгавар бүр 1 оноотой нийт 4 оноо\

Хувийн эрүүл ахуйг тодорхойлох

1.Шүдээ угаахдаа сойзоо хэдэн градусаар барих вэ? \1оноо\

А. 15 градус Б.45 градус В.90 градус Г.40 градус

Амин дэм эрдэс бодис

2.Амин дэмийн ангилалыг нэрлэнэ үү? \1 оноо\

........................................... .............................................

Харилцаа

3. Хайр ба шохоорхолын ялгааг бичнэ үү? \1 оноо\

Хайр.........................................................................................

Шохоорхол.......................................................................

Page 25: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Анхаарал халамж үгээр илэрхийлэх

4.Сайн найзуудын шинжүүдийг доорх ...........................................аас бусад бүгдийг багтаадаг.\1 оноо\

А.Итгэл Б.Үнэнч

В.Бэлэг өгдөг байх Г.Хайр энэрэлтэй байх.

Д.Үнэлэх даалгавар \Даалгаварын тоо 4 – даалгавар бүр 1 оноотой нийт 4 оноо\

Архи тамхины хэрэглээ

1.Хооронд нь зөв харгалзуул \1 оноо\

1.Архи тамхи А. Зөв цаг газрыг сонгох

2.Дадал зуршил Б.Донтох

Үерхэл нөхөрлөл

2.Шийдвэр гаргахын өмнө ямар мэдээлэлтэй байх вэ? \1 оноо\

А. Ам дамжсан Б.Сониноос уншсан

В.Үнэн зөв Г.Зурагтнаас сонссон

Сургуулийн орчинд үүсэх эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх

3. Дараах зургийг ажиглан аюул багатай хуванцар савны тэмдэглэгээг олно уу? 2-г тэмдэглэнэ \1 оноо\

........................................................

.......................................................

Нийтийн тээврээр зорчих үеийн эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх

4.Нийтийн тээврээр зорчихдоо анхаарах зүйлсийг нэрлэн бич? \1 оноо\

.................................................................................................................

.................................................................................................................

Page 26: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Хариулт

Нэгж хичээлийн агуулга

Дэд агуулга

Түвшин

ДугаарЗөв хариу

Оноо

Хувийн эрүүл ахуй

Бэлгийн бойжилт

Мэдлэг ойлголт

1 Б 1

Хооллолт ба хөдөлгөөн

Гэр зөвлөмж 2 Г1

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

Анхаарал халамж тавих

3 Г 1

Хорт зуршил

Тамхины найрлага

4 В 1

Бэлгийн эрүүл мэнд

Бэлгийн амьдрал 5 Г 1

Анхны тусламж

Анхны тусламж 6 Анхны тусламж 1

Хувийн эрүүл ахуй

Бэлэг эрхтний ариун цэвэр

Хэрэглээ

1Цэвэр байлгах 1

Хооллолт ба

хөдөлгөөнХөдөлгөөний хомсдолоос үүсэх өвчин

2А. ТаргалалтБ.Зүрх судасны өвчин

1

Page 27: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Хорт зуршил

Архи тамхины хүний биед үзүүлэх нөлөө

3Хорт хавдар 1

Бэлгийн эрүүл мэнд

Жирэмслэлт 4 Тэвчих 1

Хооллолт ба

хөдөлгөөн

Хоол хүнсний нэгж

Задгай даалгавар

1 В 1

Хоолны хордлого 2 Б 1

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

Харилцааны хэлбэрүүд

3 Г 1

Анхаарал халамжийг үйлдлээр илэрхийлэх

4 Сайн найз 1

Бэлгийн эрүүл мэнд

Хүчирхийлэл 5 Г 1

Хувийн эрүүл ахуй

Хувийн эрүүл ахуйг тодорхойлох

Бүтээх даалгавар

1 Б 1

Хооллолт ба

хөдөлгөөн

Амин дэм эрдэс бодис

2

1. Тосонд уусдаг

2. Усанд уусдаг

1

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

Харилцаа 3

Хайр- - Сэтгэлийн нандин мэдрэмж Шохоорхол- Түр зуурийн сэтгэлийн хөдөлгөөнийг гэж тодорхойлох

1

Анхаарал халамж үгээр илэрхийлэх

4 В 1

Хорт зуршил

Архи тамхины хэрэглээ

1 1Б 2А 1

Page 28: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Үнэлэх даалгавар

Бэлгийн эрүүл мэнд

Үерхэл нөхөрлөл 2 В 1

Анхны тусламж

Сургуулийн орчинд үүсэх эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх

3 2,4

1

Нийтийн тээврээр зорчих үеийн эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх

41. Авто

машинаар зорчихдоо хөдөлгөөнд оролцох бүрдээ хамгаалах бүсээ хэрэглэнэ

2. Машины цонхоор биеэ болон бусад зүйл гаргахыг хориглох.

1

7-р ангийн Эрүүл мэнд хичээлийн анги дэвших шалгалт №-8

НЭГДҮГЭЭР ХЭСЭГ

Мэдлэг

Хувийн эрүүл ахуй

1.Эрүүл мэнд гэж юу вэ? Зөв хариултыг сонгоорой [1]

А. Эд эрхтэн бүтэн байж сурч боловсрохБ. Эд эрхтэн бүтэг байгаад зогсохгүй нийгэм, бие бялдарын хувьд эрүүл байхВ. Эд эрхтэн бүтэг байгаад зогсохгүй нийгэм, бие бялдар, сэтгэл санааны хувьд өв тэгш байхГ.Эрүүл чийрэг өсөж, сурч боловсорч, өөрийн үзэл бодлоо илэрхийлэх

Хооллолт ба хөдөлгөөн2.Сүү цагаан идээг өдөрт хэдэн нэгжийг хэрэглэх ёстой вэ? [1]

А. 10 нэгж Б. 4-8 нэгж В.1-2 нэгж Г. 2-3 нэгж Сэтгэцийн эрүүл мэнд3.Дараах шинж тэмдэгээс аль нь сэтгэцийн эмгэгийн үед илрэх вэ? Дугуйлаарай [1]

А. Толгой өвдөх Б. Сэтгэлээр унах В. Ханиалгах Г.Шөнө унтсан ч нойр хүрэхгүй байх Д. Дотор муухайрах Е. Хэт их идэх

Хорт зуршил

4.Тамхины найрлаганд байдаг бодисыг олж дугуйлаарай [1]

Page 29: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

А. Кадми Б. Устөрөгч В. Никотин Г.Цайр

Бэлгийн эрүүл мэнд

5. Төмсөг хөх төмсөгөө ямар хугацааны давтамжтай шалгах ёстой вэ? [1]

А. 7 хоног Б. 14 хоног В. 21 хоног Г. 1 сар

Анхны тусламж

6. Дараах өгүүлбэрүүдээс ариун цэврийн шаардлагад нийцсэн өгүүлбэрүүдийг олж дугуйл

А. ОО өнгө үзэмжтэй байх Б. ОО нь агаар чөлөөтэй нэвтрүүлэх салхивчтай байхВ.Дотроо түгжээтэй байх Г.ОО нь дотроо байнга оо-ын цаастай байх [1]

ХэрэглээХувийн эрүүл ахуй 7. Дараах хүснэгтийг нөхөж бичээрэй [1]Цэвэрхэн хувцаслахын давуу тал Давуу талаа хэрхэн хөгжүүлэх вэ?

Хиртэй хувцаслахын сул тал Сул талаа хэрхэн өөрчлөх вэ?

Хооллолт ба хөдөлгөөн8.Чийрэгжилтийн түвшинээр ангилахдаа үзүүлэлт нь 21-25 байвал хүүхдийн бие бялдарын чийрэгжилт ямар байна вэ?

А. Сул Б. Чийрэг В. Маш чийрэг Г. Дунд зэргийн чийрэгХорт зуршил9.Тамхийг богино ба урт хугацаанд хэрэглэсэнээр илрэх шинжийг тус бүр 2-ыг бичээрэй [1] Тамхины богино хугацаанд үзүүлэх нөлөө Тамхины урт хугацаанд үзүүлэх нөлөө

Бэлгийн эрүүл мэнд10.Эрэгтэй эмэгтэй хүүхдийн биед гарах шилжилтийн насны өөрчлөлтөөс тус бүр 3ширхэгийг бичээрэй [1]Хөвгүүдэд гарах өөрчлөлт Охидод гарах өөрчлөлт

ЗадлахХооллолт ба хөдөлгөөн11. “Гурван цагаан”-ы хор уршгийг тайлбарлаарай [1]......................................................................................................................................................................................................................................................................................................

Page 30: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

...................................................................................................................................................

..................12. Бие бялдрын чийрэгжилтийн үндсэн үзүүлэлтийг гүйцээж бичээрэй [1]

Сэтгэцийн эрүүл мэнд13. Сэтгэцийн хувьд эрүүл хүн гэж ямар хүнийг хэлэх вэ? [1]……………………………………………………………………………………………………...........................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

14.Сэтгэцийн өвчний үед ямар шинж тэмдэг илрэх вэ? [1]

Бэлгийн эрүүл мэнд15.Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд нь дараах асуудлыг судлана. Зөвийг дугуйлаарай [1]

А.Гэр бүл төлөвлөлт Б.Хайр дурлал В. Хооллолт Г. Хөдөлгөөн Д.Шилжилтийн нас Е.Үргүйдэл Ё.Хорт зуршил Ж.Үр тогтолт

ХОЁРДУГААР ХЭСЭГ

БүтээхХувийн эрүүл ахуй16. Тохиодолын уншиж гаргаж болох шийдвэрээ бичээрэйБиеийн тамирын хичээл завсарлаад ангируугаа явж байтал нөгөө ангийн С гэдэг хүүхэд Б дээр хүрч ирээд би өөрийнхөө пүүзийг гэртээ орхиод ирсэн байна. Надад пүүзээ түр өмсүүлээч гэж гуйжээ.Энэ тохиолдолд Б ямар шийдвэр гаргах вэ? [1]

Б- ын гаргасан шийдвэр:

Page 31: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Хооллолт ба хөдөлгөөн17.Тогтмол дасгал хөдөлгөөн хийснээр чиний амьдралд гарах нөлөөг бичээрэй [1]

1.......................................................................................................................2.......................................................................................................................3.......................................................................................................................4.......................................................................................................................

Сэтгэцийн эрүүл мэнд18. Өөрийн болон бусдын сэтгэцийн эрүүл мэнд сайн байхын ач холбогдолыг тодорхойлно уу?

A. Миний сэтгэцийн эрүүл мэнд сайн

байснаар..........................................................................

.......................................................................................................................................

...................

.................................................. байх болно

Б. Миний гэр бүлийн сэтгэцийн эрүүл мэнд сайн

байснаар......................................................

.......................................................................................................................................

....................

........................................................ байх болно.

ҮнэлэхХорт зуршил19. Доорх зургийг ажиглаад архи, тамхинд гэмтсэн эрхтнүүдийг ангилаад, ямар

өөрчлөлт орсон байгааг дүгнэж бичээрэй

[1]

Бэлгийн эрүүл мэнд 20.Бэлэг эрхтний ариун цэвэр сахихын ач холбогдолыг дурьлана уу?

[1]

Page 32: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Анхны тусламж 21.Дараах тохиолдолыг уншиж асуултанд хариул [1]

Нараа найз нартайгаа баяр тэмдэглэн хэд хэдэн айлаар орж ихэвчлэн төмсний салат идэж,

ундаа ууж орой гэртээ ирээд унтлаа. Шөнө гэнэт дотор нь эвгүй болж бөөлжмөөр болох үед

Нараа сэрлээ. Нараа бөөлжиж, ямар я тэнхэлгүй болж, даарч мөн гэдэс нь ойр ойрхон базалж

эхэллээ. Нараа яахаа мэдэхгүй дэмий л халуун бууруулах эм уулаа

Асуулт: 1. Нараа юунаас хордсон бэ?

2. Нараад ямар ямар шинж тэмдэг илэрсэн бэ?

22. Хордсон үед үзүүлэх анхны тусламжийг бичнэ үү.

[1]

..................................................................................................................................................................

......

..................................................................................................................................................................

...............................................................................................................................................................

№ Түлхүүр1 В2 В3 В бусад4 А, В5 Г6 Б,Г7 Цэвэрхэн хувцаслахын давуу тал Давуу талаа хэрхэн хөгжүүлэх вэ?

Өөртэй итгэлтэйЗорилготой

Үлгэлж цэвэр цэмцгэр байнаХувцасаа удаан хугацаагаар өмсөж аав ээждээ хэмнэлт гаргах гэх мэт

Хиртэй хувцаслахын сул тал Сул талаа хэрхэн өөрчлөх вэ?Өөртэй итгэлгүй Өөртөө өдөр бүр шаардлага тавина

8 Г9 Тамхины богино хугацаанд үзүүлэх

нөлөөТамхины урт хугацаанд үзүүлэх нөлөө

Зүрхний цохилт хурдаснаАмьсгалын тоо олширноДонтоноЦусны даралт ихсэнэ

Үргүйдэлд хүргэнэЯс сийрэгжинэУушгины хавдар үүснэ гэх мэт

10 Охид хөвгүүдийн бие бялдарт гарах өөрчлөлтүүдэс тус бүр 3ширхэгийг бичсэн бол 1оноо

11 Өөх тос, элсэн чихэр, давсыг хэтрүүлэн хэрэглэх нь зүрх судасны эмгэг үүсгэдэг гэх м

12 Хурд, тэсвэр,хүч, уян хатан, хөдөлгөөний эвсэл13 Баяр баясгалантай, аз жаргалтай, өөрийнхөө талаар эерэг бодолтой, хооллох дур

хүсэл хэвийн, бусадтай харилцаж, гэр бүл, найз нөхөд, анги хамт олны гишүүн байж чаддаг.

Page 33: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

14 Нойргүйдэх, ганцаардах толгой өвдөх, ямар нэгэн зүйлсээс айж түгших гэх мэт15 А,Б,Е,Д,Ж16 Б гуталаа солж өмсөх нь ямар эрсдэлтэйг тайлбарлах гэх мэт өөрийн бодлоо

бичнэ17 Зүрх судасны үйл ажиллагаа сайжирна

Биеийн жингээ хэвийн байлганаУушгины амьдралын багтаамж сайжирнаТэсвэр тэвчээр нэмэгдэнэ гэх мэт

18 А.Өөртэй итгэлтэй, баяр баясгалантай, аз жаргалтай өөрийнхөө талаар эерэг бодолтойБ.Нэг нэгнээ хайрладаг сонсдог, дотно, аз жаргалтай

19 Архи тамхи нь хүний гоо сайхан эрүүл мэндийг устгаж хавдар үүсэх гол шалтгаан болж байдаг гэх мэт

20 Өсвөр үеийхэн зөв хэвшилтэй байснаар бий болж болох өвчлөлөөс сэргийлж чадна гэх мэт өөрийн бодлоор бичих

21 1.Төмсний салатнаа 2. дотор нь эвгүй болж бөөлжих22 Юунаас хорсоныг олж тогтоох,

7 дугаар ангийн Эрүүл мэнд хичээлийн анги дэвших шалгалтын даалгавар №9

Бүлэг 1 Хувийн эрүүл ахуй /3/ Сонгох даалгавар /2/

1. Бэлгийн бойжилтын үе гэж юуг хэлэх вэ?А. Сар бүр умайн хана ховхрон гадагшлах үзэгдэлБ. бие махбод болон сэтгэл санаанд өөрчлөлт гарч,насанд хүрсэн хүн болох үеВ. Сарын тэмдэг зогсож цэвэрших үзэгдэлГ. Нойтон зүүд зүүдлэх

2. Бэлэг эрхтний ариун цэвэрт тавигдах шаардлага аль нь вэ?

А. Бие угаах хэрэгсэл, гар нүүрийн алчуур зэргийг дундаа хэрэглэх

Б. Хурц үнэртэй хатуу саван хэрэглэж байх

В. 7 хоногт 2-3 удаа гадна бэлэг эрхтнээ тогтмол угааж байх

Г. Шилжилтийн насанд хүрч буй өөрчлөлтийн талаар ярилцах

Задгай даалгавар /1/

1.Бид хувцасны эрүүл ахуй сэдвийн хүрээнд хийгдэж буй олон нийтийн арга хэмжээг заавал дэмжих ёстой юу? Яагаад?

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

..............................................................................................................................

Бүлэг 2 Хооллолт ба хөдөлгөөн /5/ Сонгох даалгавар /4/

1. Гэр зөвлөмж хэдэн бүлэг хүнсний бүтээгдэхүүнээс тогтдог вэ?

А. 3 Б. 4 В. 5 Г. 6

2. Нэг удаад хэрэглэж байгаа хүнсний бүтээгдэхүүний хэмжээг .................хэлнэ.

А. ккал Б. Нэгж В. Грамм Г. Ширхэг

3. ........................... гэдэг нь химийн бодисын үйлчлэлийн нөлөөгөөр хүний бие махбодын хэвийн байдал алдагдах, бодисын солилцоонд өөрчлөлт орж, хүний эрүүл мэнд, амь нас аюулд орохыг хэлнэ.

А. Хорт хий Б. Харшил В. Бөөлжих Г. Хордлого

Page 34: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

4. Аль нь хөдөлгөөний хомсдолоос үүсэх өвчин бэ?

А. Шүд өвдөх Б. БЗХӨ В. Даралт ихдэх Г. Таргалалт

Задгай даалгавар /1/

1.Хүний эрүүл мэндэд Гурван цагаан-ы үзүүлэх сөрөг нөлөөг бичнэ үү.

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

..............................................................................................................................

Бүлэг 3 Сэтгэцийн эрүүл мэнд /5/ Сонгох даалгавар /3/

1. Аль нь харилцааны хэлбэр вэ?

А. Шудрага Б.Идэвхгүй В. Нийтэч Г.Хөдөлмөрч

2. Анхаарал халамж тавих гэж юуг хэлэх вэ? Гарч болох хариултыг сонгоно уу.

А.үгээр болон үйлдлээр хэн нэгэнд туслах

Б.Сайхан сэтгэлтэй

В. Нийтэч

Г.Бусадтай юмаа хуваалцдаг.

3. Чиний бодлоор дараах шинж тэмдгээс аль нь сэтгэцийн эмгэгийн үед илрэх вэ?

А.Ханиалгах Б. Дотор муухайрах В.Толгой өвдөх

Задгай даалгавар /2/

1.Харилцаа гэдэг нь ........................................................................................

...................................................хэлбэр юм.

2. Хэн нэгэн хүн чамд анхаарал халамж тавьж байгаагаа үгээр болон үйлдлээр яаж илэрхийлж байсан бэ?

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................

Бүлэг4 Хорт зуршил /3/ Сонгох даалгавар /2/

1.Тамхины найрлагад агуулагддаггүй бодисыг нэрлэнэ үү.

А. Асаагуурын шингэн Б.Үнэртэй ус В. Угаарийн хий Г.Будаг арилгагч

2. Тамхины найрлаган дахь никитон нь хүнд ямар үйлчилгээ үзүүлдэг бэ?

А. Донтуулах Б. Ханиалгах В. Шүд шарлах Г. Батгашуулах

Задгай даалгавар /1/

1.Архи хүний биеийн ямар ямар эрхтнийг өвчлүүлдэг вэ?

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

..............................................................................................................................

Бүлэг5 Бэлгийн эрүүл мэнд /4/ Сонгох даалгавар /3/

1. . Жирэмслэлтийг өөрөөр юу гэж хэлж болох вэ?

Page 35: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

А.Үр хөндөлт Б. Хүчирхийлэл В. Үр тогтолт Г. Эрүүл мэнд

2. Садар самуунд уруу татсан хүч давамгайлан үйлдсэн бүхийл төрлийн үйлдлийг хэлнэ.

А.Жирэмслэлт Б.Бэлгийн бойжилт В.Хүчирхийлэл Г.Хөдөлгөөн

3.Доорх эрхтнээс нөхөн үржихүйн эрхтэн тогтолцоонд хамаарахыг дугуйлна уу?

А. Зүрх Б. Бөөр В. Хөх Г. Төмсөг

Задгай даалгавар/1/

1.Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэж юуг хэлэх вэ? Тодорхойлолтыг бичнэ үү?

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

..............................................................................................................................

Бүлэг 6 Анхны тусламж /3/ Сонгох даалгавар/1/

1.Хүн элдэв осол гэмтэл ,өвчин сэтгэл зүйн хямралын үед гарын доорх материал ашиглан өөртөө болон бусдад эмч ирэхээс өмнө эхний тусламж үйлчилгээ үзүүлэхийг хэлнэ.

А. Харилцах Б. Анхны тусламж В.Анхаарал халамж тавих Г.Зөвлөх

Задгай даалгавар/2/

1.Сургуулийн орчинд үүсэх эрсдлээс урьдчлан сэргийлж байгаа байдлын талаар санаа бодлоо бичнэ үү.

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

...................................................................................................................................................

.......................................................................................................................

2. Нийтийн тээврээр зорчих үеийн эрсдлээс урьдчлан сэргийлсэн ямар тэмдэг тэмдэглэгээ байдаг вэ?

...................................................................................................................................................

.....................................................................................................................................

Хариу

Сонгох даалгаврын хариу

Бүлэг Хувийн эрүүл ахуй

Хооллолт ба хөдөлгөөн

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

Хорт зуршил

Бэлгийн эрүүл мэнд

Анхны тусламж

Даалгавар 1 2 1 2 3 4 1 2 3 1 2 1 2 3 1Хариу А В В Б Г Г Б А В Б А В В Г БОноо 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

Задгай даалгаврын хариу

Бүлэг3-1. Харилцаа гэдэг нь хүмүүсийн хоорондын мэдээлэл солилцох үйл явц, сэтгэлийн хөдөлгөөний илэрхийлэл соёлын хэлбэр юм.

Бүлэг4-1. Архи нь хүний биеийн тархи, мэдрэл,зүрх, ходоод, элэг, бөөр зэргийг өвчлүүлдэг.

Page 36: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Бүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн нөхөн үржих эрхтэн тогтолцоо нь өвчин эмгэггүй, эрүүл саруул байх төдийгүй, бие махбод сэтгэл санаа, нийгмийн талаар бүрэн төгс эрүүл хүн, гэр бүлийн хосууд сэтгэл ханамжтай, аюулгүй найдвартай бэлгийн амьдралтай, нөхөн үржих чадвартай байж, хэзээ, хэдэн хүүхэд төрүүлж өсгөхөө эрх чөлөөтэй шийдвэрлэх байдал юм.

Эрүүл мэнд 7-р ангийн шалгалтын сэдэв №-10

Мэдлэг ойлголт: Хувийн эрүүл ахуй

1.Бэлгийн бойжилт аль насанд эхлэх вэ?/1 оноо/

а.өндөр насанд б.балчир насанд в.өсвөр насанд г.бүх насанд

Хооллолт ба хөдөлгөөн

2.Гэр зөвлөмжийн тооно хэсэгт байх хүнсний бүтээгдэхүүнийг олно уу? /1 оноо/

1.үр тарианы бүтээгдэхүүн 2.өөх-тос 3.төмс

4.сүү цагаан идээ 5.давс 6.сахар

а.1,3,5 б.2,4,6 в.2,5,6 г.3,4,5

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

3.Анхаарал халамж тавих гэж юуг хэлэх вэ?/1оноо/

а.бусдад санаа тавих б.үгээр туслах в.үйлдлээр туслах г.бүгд зөв

Хорт зуршил

4.Тамхинд хэдэн төрлийн хорт бодис байдаг вэ?

A. 1000 B. 4000 C. 500 D. 100

Бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд

5.Зөв харгалзуул

1. шилжилтийн нас а. Эр бэлгийн эсийг агуулсан шингэн

2. Нойтон зүүд б.Хүүхдээс том хүн болох завсрын үе

3.Үрийн шингэн в.Унтаж байхад үрийн шингэн аяндаа ялгарах

A. 1б 2в 3а B. 1а 2в 3б C. 1в 2б3а D. 1а 2в 3б

Аюулгүй байдал анхны тусламж

6. Чи дүүгийнхээ төрсөн өдрөөр хаанаас бялуу худалдан авах вэ?

А.Сургуулийн ойролцоох дэлгүүрээс авна.

Б.Ямар ч хамаагүй, бялуу байгаа дэлгүүрээс авна.

В.Бялуугаа хөргөгчид хийсэн дэлгүүрээс авна.

Г.Таньдаг хүнээсээ авна.

Хэрэглээ Хувийн эрүүл ахуй

Page 37: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

7.Îõèä õºâã¿¿ä àäèëõàí ãàäíà áýëýã ýðõòýíýý ºäºð á¿ð óãààæ áàéõ õýðýãòýé. /1 оноо/

а. Ǻâ á. Áóðóó Хооллолт ба хөдөлгөөн

8.Таргалалт бол хөдөлгөөнөөс үүсдэг.Иргэн С-ийн биеийн жингийн индекс олж аль

үзүүлэлтэнд байгааг тодорхойлно уу?/1 оноо/

Биеийн жин-70 кг биеийн өндөр-150 см

а.хэвийн б.таргалалт-1 в.таргалалт-2 г.жингийн дутагдал

Хорт зуршил

9. Аль нь архи тамхины богино хугацаанд үзүүлэх нөлөө вэ?

A. Яс сийрэгжинэ B. Үргүйдэл үүснэ C.Амьсгалын тоо олширно D. Уушгины хавдар үүснэ

Бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд

10.Эр бэлгийн эс өндгөн эстэй нийлэх үйл явцыг .................................. гэнэ.

A.үр тогтолт B. жирэмслэлт C. хүүхэдтэй болох D.үр хөврөл үүсэх

Задлан шинжлэх: Хооллолт ба хөдөлгөөн

11.Гурилан бүтээгдэхүүнийг өдөрт хэдэн нэгжээр хэрэглэх ёстой вэ?/1 оноо/

а.10 нэгж б.4-8 нэгж в.2-3 нэгж г.1-2 нэгж

12. Хоолны хордлогоос сэргийлэхийн тулд дараах шаардлагыг хангасан байх ёстой.Тохирох

үгийг нөхөж бичнэ үү?/1 оноо/

1.Хувийн эрүүл ахуйн шаардлага

2.Хоол хүнсний хадгалалтын эрүүл ахуйн шаардлага

3.Хоол хүнсний .............эрүүл ахуйн шаардлага

а.хамгаалалтын б.боловсруулалтын в.бүтээгдэхүүний г.баяжуулалтын

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

13.Харилцааны хэлбэрүүдийг жишээтэй нь зөв харгалзуулна уу?/1оноо/

1.Өөртэй итгэлтэй а.харц ширүүн

2.Өөртэй итгэлгүй б.харц дөлгөөн

3.Түрэмгий в.харц буруулах

A. 1б 2в 3а B. 1а 2в 3б C. 1в 2б3а D. 1а 2в 3б

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

14.Үйлдлээр анхаарал халамж тавих нь аль нь вэ?/1 оноо/

Page 38: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

а.баярлалаа б.хайртай в.тахир дутуу хүн асрах г.ярилцах

Бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд

15.Аль нь байж болохгүй үйлдэл вэ?

A.Чиний төрсөн өдрөөр ангийн эрэгтэй эмэгтэй найзууд баяр хүргэж үнсэх

B.Эгч нь эрэгтэй дүүгээ усанд оруулах

C.Нэгэн охиныг ангийн хөвгүүд ганцаараа байхад нь тэвэрч үнсэхээр оролдох

D.Эмчийн үзлэгт нүцгэн орох

Бүтээх:

Хооллолт ба хөдөлгөөн

16. С амин дэм агуулагдах бүтээгдэхүүнээс 2-ыг нэрлэнэ үү?/1 оноо/

1.А амин дэм -. лууван,улаан лооль

2.С амин дэм - элэг,гурвалжин будаа

3.D амин дэм -................, ....................

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

17.Тохирох үгийн нөхнө үү/1 оноо/

Харилцаа нь ...........ба ..................гэсэн 2 янз байна.

Хувийн эрүүл ахуй ба орчны эрүүл ахуй

18.Дотуур хувцасны эрүүл ахуйн шаардлагаас 2-ыг нэрлэж бичнэ үү?/1оноо/

1................................. 2............................

Бүтээх:

19.Бусдад үгээр анхаарал тавьж байгаа нэг жишээ бичнэ үү? /1оноо/

........................................................................................................................

Хорт зуршил

Үнэлэх

20. Хүн өдөрт нэг хайрцаг тамхи татдаг бол:

Сард хэдэн төгрөгний тамхи татах вэ? Тооцоогоо бичнэ үү? ........................................................................................................................................................ Энэ мөнгөөр хэдэн дэвтэр, хэдэн бал,хэдэн саван худалдаж авах вэ? Тооцоо хийнэ үү

.......................................

Үнэлэх

21.Сайн найзын 3 шинжийг бичнэ үү .................................................................................................. .....................................................................................................................................

Үнэлэх

Page 39: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

22.Химийн кабинетэнд дараах бодис байдаг. Содын уусмал ,иодын уусмал,нэрмэл ус

Хэрэв.: Хүчилд түлэгдвэл аль бодисыг сонгож,ямар дарааллаар хэрэглэх вэ?

................................................................................................................................................

Бодистой ажиллахдаа анхаарах 3 зүйл бичнэ үү?

.................................................................................................................................................

23.Чимгээ автобусанд явж байтал эвдрэлээс болж дараагийн буудал хүрэлгүй зогсжээ.Замын зорчих хэсэг чөлөөтэй байсан тул гүйсээр гарцгүй газраар замыг хөндлөн гарч сургуульдаа иржээ

Чимгээ замын хөдөлгөөний ямар заалтыг зөрчсөн бэ?................................ Жолооч замын хөдөлгөөний ямар заалтыг зөрчсөн бэ?......................................

Түлхүүр

Дд хариу

1 В

2 В

3 Г

4 В

5 А

6 В

7 А

8 Б

9 С

10 А

11 А

12 Б

13 А

14 В

15 С

16 Загас

17 Эрүүл ба эрүүл бус

18 Бариу биш даавуун

19 Дулаан хувцас өмсөөрэй

20 2500*30=75000

21 Үнэнч, шударга, тусархаг

Page 40: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

22 Нэрмэл ус, иодын уусмал, содын уусмал

23 Явган хүний гарцаар гарахдаа гэрлэн дохиогоор зорчих ёстой

Тээврийн хэрэгслийн бүрэн бүтэн байдалд анхаараагүй

7-р ангийн Эрүүл мэндийн хичээлийн шалгалтын материал №-11

Сонгох хэлбэрийн даалгавар/Даалгаварын тоо-6- даалгавар бүр 1оноотой нийт 6 оноотой/

А. Мэдлэг ойлголт

Бэлгийн бойжилт

1. Эрэгтэй эмэгтэй хүмүүс хоорондоо бие махбодын хувьд юугаараа ялгаатай вэ?/1 оноо/

А. Оюун Б. Хүч тэнхээ

В. Хүйс Г. Ялгаагүй

Гэр зөвлөмж

2. Гэр зөвлөмжид хамгийн их хувийг эзэлдэг хүнсний бүтээгдэхүүнийг ол?

/1 оноо/

А. Хүнсний ногоо Б. Мах махан бүтээгдэхүүн

В. Сүү сүүн бүтээгдэхүүн Г. Будаа гурилан бүтээгдэхүүн

Анхаарал халамж

3. Анхаарал халамж гэж юу вэ?.......................................................................

…………………………………………………………………………………………

Тамхины найрлага

4. Тамхинд хичнээн төрлийн химийн бодис нэгдэл байдаг вэ? /1 оноо/

А. 4000 В. 4800

Б. 4500 Г. 5000

Бэлгийн амьдрал

5. Эр бэлгийн эс өндгөн эстэй нэгдэх үйл явцыг юу гэдэг вэ?/1 оноо/

А. Эс Б. Үр тогтолт

В. Өндгөн эс Г. Бэлгийн амьдрал

Анхны тусламж

6. Анхны тусламж үзүүлэхээс өмнө заавал хийх алхамуудыг нэрлэн бич. /1 оноо/

1.2.

Page 41: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

3.4.

Б. Хэрэглээ/Даалгаварын тоо 4, даалгавар бүр 1оноотой нийт 4оноо/

Бэлэг эрхтэний ариун цэвэр

1. Өдөр бүр эсвэл 7 хоногт 2- 3 удаа бэлэг эрхтэнээ бүлээн усаар угааж хэвших нь зөв үү?/1 оноо/

А. Тийм Б. Үгүй

Хөдөлгөөний хомсдолоос үүсэх өвчин

2. Хөдөлгөөний хомсдолоос үүсэх өвчин аль вэ?/1 оноо /

А. Шүд өвдөх Б. Илүүдэл жин

В. Ханиад хүрэх Г. Сэтгэлийн хөдөлгөөн

Архи тамхины хүний биед үзүүлэх нөлөө

3. Архи тамхины хүний биед үзүүлэх нөлөөг тойрогт бичих/1 оноо/

Архины нөлөөгөөр өвчилдөг эрхтэн Тамхины нөлөөгөөр өвчилдөг эрхтэн

Жирэмслэлт

4. Жирэмслэлтээс сэргийлэх арга аль нь вэ?/1 оноо/

А. Хуанли хөтлөх Б. Бэлгэвч хэрэглэх

В. Эм уух Г. Бүгд зөв

В. Задгай даалгавар/Даалгаварын тоо 5- даалгавар бүр 1 оноотой нийт 5 оноо/

Хоол хүнсний нэгж

1. 60 грамм мах хичнээн нэгж вэ?А. 2 Б. 1 В.3/1 Г.3

Хоолны хордлого

2.Хоолны хордлогын үед авах хамгийн үр дүнтэй арга аль нь вэ?/1 оноо/

А.Өөрөө эмчлэх Б.Ходоод угаах

В.Арга хэмжээ авах шаардлагагүй Г.Эмчид хандах

Page 42: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Харилцааны хэлбэрүүд

3. . Харилцааны гол гол шинж чанарыг гүйцээж бич./1 оноо/

1. ....................... 2. Дуу хоолой3. Харц4. Биеийн байрлал5.........................

Анхаарал халамжийг үйлдлээр илэрхийлэх

4. Анхаарал халамжийг үйлдлээр илэрхийлэх./1 оноо/

А. Түлхэх Б. Сургуульд хүргэж өгөх

В. Гүйх В.Аль нь ч биш

Хүчирхийлэл

5. Хүчирхийлэлийн хэрбэрүүдийг холбох. /1оноо/

1. Бие махбодь а. Занаж зүхэх2. Сэтгэл санааны хүчирхийлэл б. Биеийн эмзэг хэсэгт хүрэх3. Бэлгийн хүчирхийлэл в. Зодох түлхэх

Г. Бүтээх даалгавар /Даалгадарын тоо 4- даалгавар бүр 1оноотой нийт 4 оноо/

Хувийн эрүүл ахуйг тодорхойлох

1. Амнаас эвгүй үнэр гарсан үед авах арга хэмжээ аль нь вэ?/1оноо/

А. Усаар зайлах Б. Шүдээ өдөрт 2-3 удаа тогтмол угаах

В. Бохь зажлах Г. Эмчид ханд

Амин дэм эрдэс бодис

2. Сургуулийн насны хүүхэд өдөрт хичнээн нэгж жимс нэгж жимс идэх вэ?/1 оноо/

А. 2 Б. 1 B. 5 Г. 10

Харилцаа

3. Өөртөө итгэлтэй харилцахад ямар чадвар хэрэгтэй вэ?/1 оноо/

А. Өөрийн үзэл бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх

Б. Өөрийгөө бусдаас дээгүүр тавих

В. Өөртөө итгэлгүй харилцах

Г. Өөрийгөө бусадтай эн зэрэгцүүлэх

Анхаарал халамжийг үгээр илэрхийлэх

4. Анхаарал халамжийг үгээр илэрхийлж буй хэлбэр аль вэ?/1оноо/

А. Сайн байна уу? Б.Баяртай

В.Хоолоо сайн идээрэй Г.Баярлалаа

Page 43: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Д. Үнэлэх даалгавар/Даалгаварын тоо 4-даалгавар бүр 1 оноотой нийт 4 оноо /

Архи тамхины хэрэглээ

1.Манай ангийн Туяа тамхи татвал турдаг. Ихэнх эмэгтэйчүүд жингээ барихдаа энэ аргыг хэрэглэдэг гэсэн. Энэ зөв үү?/1 оноо/

А. Зөв Б. Буруу

Үерхэл нөхөрлөл

2.Үерхэлийн нөхөрлөлийн хамгийн гол зарчим аль нь вэ?

А. Үнэнч Б. Долигонуур

В. Хов зөөдөг Г. Этгээд

Сургуулийн орчинд үүсэх эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх

3. Хэн нэгэн чиний хүсээгүй зүйлийг чамаас гуйх, ятгах, шахах, сүрдүүлэх, дарамтлах зэргээр харилцах үед.................................. гэж хэлдэг байх./1 оноо/

А. Тийм Б.Үгүй

Нийтийн тээврээр зорчих үеийн эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх

4. Автобус, троллейбусанд суухын өмнө зам дээр бус зориулалтын .................... дээр зогсож хүлээнэ./1 оноо/

А. Гарц Б. Буудал

Хариулт

Нэгж хичээлийн

агуулга

Дэд агуулга Түвшин Дугаар Зөв хариу Оноо

Хувийн эрүүл ахуй

Бэлгийн бойжилт

Мэдлэг ойлголт

1 В 1

Хооллолт ба

хөдөлгөөн

Гэр зөвлөмж 2 В 1

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

Анхаарал халамж тавих

3 Сурагчдын үзэл

бодлоор

1

Хорт зуршил

Тамхины найрлага

4 В 1

Бэлгийн эрүүл мэнд

Бэлгийн амьдрал

5 Б 1

Анхны тусламж

Анхны тусламж

6 1.Орчны байдалыг

үнэлэх2.Тусламж

дуудах3. Анхны тусламж үзүүлэх4.Анхны

1

Page 44: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

тусламжийн үйлдлээ

үнэлэхХувийн

эрүүл ахуйБэлэг

эрхтэний ариун цэвэр

Хэрэглээ 1 А 1

Хооллолт ба

хөдөлгөөн

Хөдөлгөөний хомсдолоос үүсэх өвчин

2 Б 1

Хорт зуршил

Архи тамхины хүний биед

үзүүлэх нөлөө

3 Архи: элэг, зүрх,

судас, тархи

Тамхи: Уушги, улаан

хоолой, нүд, бөөр

1

Бэлгийн эрүүл мэнд

Жирэмслэлт 4 Г 1

Хооллолт ба

хөдөлгөөн

Хоол хүнсний нэгж

Задгай даалгавар

1 А 1

Хоолны хордлого

2 Г 1

Харилцаа Харилцаа 3 А. Хэл яриа

Б. Гарын хөдөлгөөн

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

Анхаарал халамжийг үйлдлээр

илэрхийлэх

4 Б 1

Бэлгийн эрүүл мэнд

Хүчирхийлэл 5 1-В2-А3-Б

1

Хувийн эрүүл ахуй

Хувийн эрүүл ахуйг

тодорхойлох

Бүтээх даалгавар

1 Б 1

Хооллолт ба

хөдөлгөөн

Амин дэм эрдэс бодис

2 А 1

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

Харилцаа 3 А 1Анхааарал халамжийг

үгээр илэрхийлэх

4 В 1

Хорт зуршил

Архи тамхины хэрэглээ

Үнэлэх даалгавар

1 А 1

Бэлгийн эрүүлмэнд

Үерхэл нөхөрлөл

2 А 1

Анхны тусламж

Сургуулийн орчинд үүсэх

3 Б 1

Page 45: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

эрсдэлээс урьдчилан сэргийлэхНийтийн тээврээр

зорчих үеийн эрсдлээс

урьдчилан сэргийлэх

4 Б

7-р ангийн “ Эрүүл мэнд” хичээлийн даалгавар №-12

Хувийн эрүүл ахуй мэдлэгийн 1 даалгавар 1 оноо

Материалын хувьд дотуур хувцас ямар байвал эрүүл мэндэд сайн байх вэ? А. Даавуун материал Б. Ноосон материал В. Нийлэг материал

Хувийн эрүүл ахуй хэрэглээ 1 даалгавар 1 оноо

Шилжилтийн насны хөвгүүдэд даавар ялгарахтай холбоотой явагддаг үзэгдэл юу вэ?

А. Биений юм ирэх Б. Нойтон зүүд үзэгдэх В. Хөлрөх

Хувийн эрүүл ахуй бүтээх 1 даалгавар 1 оноо

Биений юм ирсэн үед хамгийн түрүүнд ямар арга хэмжээ авах вэ?

А. Хэрэглэл зөв сонгож хэрэглэх Б. Усанд орох В. Дотуур хувцас солих

Хооллолт ба хөдөлгөөн мэдлэгийн 1 даалгавар 1 оноо

Гурван цагаан хорыг нэрлэ.

А. Ундаа, өөх, давс Б. Сахар, өөх, давс В.гурил, сүү, мах

Хооллолт ба хөдөлгөөн задлах 2 даалгавар 2 оноо

Амьтны гаралтай өөх тосыг ялгаарай.

А. Мах , наранцэцэгийн тос, самрын тос Б. Мах сүү, өрөм, цөцгийн тос

В. .Мах сүү, оливын тос, самрын тос

Хоолны хордлогийн үед илрэх шинж тэмдэг аль нь вэ?

А. Бөөлжих , гүйлгэх, гэдэс өвдөх Б. Бүтээгдэхүүний хугацаа харах, зөв хадгалах, В. Халуурах , залхуурах , унтамхай болох

Хооллолт ба хөдөлгөөний хэрэглээ 1 даалгавар 1 оноо

Хүн хоногт хэдэн нэгж үр тарианы бүтээгдэхүүн хэрэглэх шаардлагтай вэ?

А.2-4 нэгж б.4-3 нэгж В 11-17 нэгж

Хөдөлгөөний хомсдолоос үүсэх өвчнүүдээс хэрхэн сэргийлж болох вэ?

А. Тогтмол дасгал хөдөлгөөн хийж зөв хооллох Б. Хоол хүнсээ зөв хадгалах.

Page 46: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

В. Хийжүүлсэн болон чихэрлэг зүйлс хэрэглэх

Хооллолт ба хөдөлгөөний бүтээх 1 даалгавар 1 оноо

9. А амин дэм их агуулсан хоол хүнсийг ямар өвчнөөс сэргийлэх зорилгоор хэрэглэдэг вэ?

А. Яс сийрэгжих Б. Нүдний хараа муудах В. зүрх судасны өвчин

Сэтгэц ба эрүүл мэнд бүтээх 1 даалгавар 1 оноо

10. Өөртөй итгэлтэй харилцааны шинжийг олоорой.

А. Ташаагаа тулсан, зандарсан,ширүүн харцтай Б. Доошоо харсан, дуу хоолой нь сул, мөр толгой унжсан в. Харц эгц, дуу хоолой тод, эелдэг үг яриатай.

Сэтгэц эрүүл мэнд задлах 1 даалгавар 1 оноо

11. Харилцаандаа гаргасан алдаагаа засахад хамгийн түрүүнд ямар чадвар эзэмших хэрэгтэй вэ?

А. Ярилцах Б. Татгалзах В. Сонсох

Сэтгэц эрүүл мэнд мэдлэг ойлголт 1 даалгавар 1 оноо

12. Анхаарал халамж тавих гэж юуг хэлэх вэ?

А. Бусдад туслах Б. Хувиа хичээх В. Бусдаас тусламж хүсэх

Сэтгэц эрүүл мэнд бүтээх 1 даалгавар 1 оноо

13. Ямар үг хэллэг нь бусдад ахнаарал халамж тавьж байгааг илэрхийлэх вэ?

А. Би танд тусламаар байна. б. Чиний яриаг би сонсохгүй

в. Би чамтай хамтарч даалгавар хийхгүй

Сэтгэц эрүүл мэнд задлах 1 даалгавар 1 оноо

14. Аль нь анхаарал халамжийг үйлдлээр илэрхийлж байна вэ?

А. Баярлаж талархсанаа илэрхйилэхгүй байх

Б. Бусдын төлөө санаа тавихгүй байх

В. Хэн нэгний ажилд туслах

Хорт зуршилын мэдлэг ойлголт 1 даалгавар 1 оноо

15.Тамхины найрлаганд ордог бодисуудыг нэрлэ.

А. Шавьж устгагч, жорлон цэвэрлэг, будаг арилгагч

Б. Зай цэнэглэгч, угаарын хий, хүчилтөрөгч

В. Хулганы хор, пуужингийн түлш, эрдэс бодис

Хорт зуршил хэрэглээний 1 даалгавар 1 оноо

16. Архи тамхинаас хамааран үүсдэг хамгийн хортой өвчнийг нэрлэ.

А. Хорт хавдар б. Зүрх судасны өвчин в. Уушигны өвчин ба багтраа.

Page 47: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

хорт зуршил үнэлэх 1 даалгавар 1 оноо

17. Архи тамхины хэрэглээнээс татгалзах аргууд

А. Сонирхож хэрэглэхгүй байх, бусдад уруу татагдахгүй байх

Б. Бусдыг даган дуурайх, сонирхож үзэх

В. Дарамт шахалтанд орох, буруу шийдвэр гаргах.

Бэлгийн эрүүл мэнд мэдлэг ойлголт 1 даалгавар 1 оноо

18. Бэлгийн амьдралын бүрэлдэхүүн хэсэгт ...................гэсэн ойлголтууд ордог.

А. Хүний хөгжил, бэлгийн зан үйл, бэлгийн эрүүл мэнд, бэлгийн хүчирхийлэл , бэлгийн харилцаа

Б. Хүний хөгжил, бэлгийн зан үйл, бэлгийн хүчирхийлэл , бэлгийн харилцаа

В. Хүний хөгжил, бэлгийн эрүүл мэнд, бэлгийн хүчирхийлэл , бэлгийн харилцаа

Бэлгийн эрүүл мэнд үнэлэх 1 даалгавар 1 оноо

19. Доорх тохиолдлуудын аль нь үерхэл нөхөрлөл болох вэ?

А. Эрэгтэй эмэгтэй хоёр хүний дотно харилцаа.

Б. Жирийн хоёр найзын үерхэл В. Ижил хүйстний дотно харилцаа

Бэлгийн эрүүл мэнд хэрэглээ 1 даалгавар 1 оноо

20.Жирэмсэн эмэгтэй ямар хоол хүнс түлхүү хэрэглэх хэрэгтэй вэ?

А. Үр тарианы бүтээгдэхүүн Б. мах махан бүтээгдэхүүн

В. Амин дэм эрдэс бодисоор баялаг бүтээгдэхүүн

Бэлгийн эрүүл мэнд задлах 1 даалгавар 1 оноо

21. Аль нь хүчирхийлэлд тооцогдох вэ?

А. Гар барьж мэндлэх Б.зөвшөөрөлгүй үнсэх В. Хамтран ярилцах

Анхны тусламж мэдлэг ойлголт 1 даалгавар 1 оноо

22. Химийн хичээлийн туршилт явуулхад юуг анхаарах вэ ?

А. Багаж хэрэгсэл ашиглах Б.. Аюулгүй ажиллах дүрэм баримтлах

В. Туршилт хийх

Анхны тусламж үнэлэх 2 даалгавар 2 оноо

23. Хичээлд ашиглагдах гортиг, цаас зүсэгч, хайч зэргийг хэрхэн зөв авч явж ашиглаж болох вэ?

А. Зориулалтын уут саванд хийж болгоомтой хэрэглэх

Б. Цүнхэнд задгай хийж авч явж хэрэглэх

В. Хувцасны халаасанд хийж авч явж хэрэглэх

24. Нийтийн тээврээр зорчих үед ямар хүмүүс суупас тавьж өгдөг вэ?

Page 48: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

А. Залууст Б. хүүхдүүдэд В. Ахмад настан

Хариу

1.А 2.Б 3.А 4.Б 5.Б 6.А 7.В 8А 9.Б 10.В 11. В 12. А 13. А 14.В 15.А 16.А 17. А 18. А 19. Б 20. В 21. Б. 22. Б 23.А. 24. В

7-р ангийн Эрүүл мэндийн анги дэвших шалгалтын даалгавар №-131.Мэдлэг ойлголт:

Бэлгийн бойжилт Гэр зөвлөмж Анхаарал халамж Тамхины найрлага Бэлгийн эрүүл мэнд Анхны тусламж

1.Бэлгийн бойжилтын үе гэж юуг хэлдэг вэ?A. Сар бүр умайн хана ховхрон гадагшлах үзэгдэлБ. Бие махбод болон сэтгэл санаанд өөрчлөлт гарч, насанд хүрсэн хүн болох үе В. Сарын тэмдэг зогсож цэвэрших үзэгдэл Г. Нойтон зүүд зүүдлэх

2.Сарын тэмдэг гэж юу вэ?A. Умайн хананы давхарга ховхрон унах Б. Өндгөн эс боловсрон гарах В. Эр бэлгийн эс боловсрох Г. Эр, эм бэлгийн эс нийлэх

3.Сургуулийн насны хүүхдийн зохимтой хооллолтын “Гэр зөвлөм”ийн үр тариан бүтээгдэхүүн хэд орчим % эзэлдэг вэ?

А. 23% В.40% Б. 17% Г. 10%4.Үл хайхрах, анхаарал халамж тавихгүй байгаа үзэгдэл аль нь вэ?

А. Утас оролдох Б.Хүүхдийн үг үл ойшоохВ.Уурлаж уцаарлах Г.бүгд

5.Тамхины найрлаганд ойролцоогоор хэд орчим химийн бодис байдаг вэ? А.4000 Б.4500 В.5000

6.Хамраас цус гарах үед үзүүлэх анхны тусламжыг зөв дараалалд оруул. 1.Цус тохтохгүй бол цэвэр хөвөнгөөр бөглөж болно.2.Толгойг нь бага зэрэг бөхийлгөн хамрын ясархаг хэсгийг доогуур чимхүүлнэ3. 10 минут чимхээд цус тогтохгүй бол эмч дуудаж үзүүлэх4.Хамрыг чимхсэх хэсгээс дээгүүр хэсэгт хүйтэн жин тавина.5. Хүүхдийн сандал дээр суулган цэвэрхэн алчуураар хамрын гаднах цусыг арчинна 6. Хамрыг чимхсэн чигээрээ хөдөлгөөхгүй 10 минут

А.1 2 4 5 6 3 б.5 2 6 4 1 3 в.6 2 5 3 1 42.Хэрэглээ:

Бэлэг эрхтний ариун цэвэр Хөдөлгөөний хомсдолоос үүдэлтэй өвчин Архи тамхины хүний биед үзүүлэх нөлөө Жирэмслэлт

Page 49: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

7.Дотуур хувцсаа өдөр бүр сольж, угааж байхын ач холбогдол юу вэ?А.Биеийн эрүүл мэндэд нөлөөлөхгүй Б.Халдварт өвчин тусахгүй В.Цэвэрхэн харагдахын тулдүгаах

8.Өөрийн биеийн жингийн индекс нь 25-29,9 байвал альд хамаарах вэ?А. Таргалалтын 1-зэрэгБ.Хэвийн жинВ.Жингийн илүүдэлГ.Жингийн дутал

9.Тамхи хүний бие махбодод урт хугацаанд үзүүлэх нөлөө аль нь вэ?А. Уушгины архаг хавдар үүсээх Б.Амьсгалын тоо олширно В. Зүрхний цоилт хурдасна

10. ТҮБ-н зарчим бичТ..................................Ү......................................Б....................................3.Задлах:

Хоол хүнсний нэгж Хоолны хордлого Харилцааны хэлбэрүүд Анхаарал халамжийг үйлдлээр илэрхийлэх Хүчирхийлэл11.Гэр зөвлөмжийн мах махан бүтээгдэхүүн хэдэн нэгж байдаг вэ?

А.2-3 нэгж б.4-8 нэгж в.11-22 нэгж

г.1-2 нэгж

12.Хоолны хордлогын ерөнхий шинж тэмдэгүүдыг тоочин бич. .................................................................................. ................................................................................. .............................................................................. ..................................................................................

13.Харилцааг юу гэж ангилдаг вэ? Тайлбарлан бич. Харилцаа

Page 50: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

14. Анхаарал халамжийг үйлдлээр илэрхийлэх арга замуудыг тоочин бич.

15. Хүчирхийлэл гэдэг нь .......................................-ын дарамт шахалт үзүүлхийг хүчирхийлэл гэнэ.

А. Бие махбод В.Эдийн засаг Б. Сэтгэл санаа Г. АБВБүтээх:

Хувийн эрүүл ахуйг тодорхойлох Амин дэм,эрдэс бодис Харилцаа Анхаарал халамжийг үгээр илэрхийлэх16.Дотуур хувцсаа өдөр бүр сольж, угааж байхын ач холбогдол юу вэ?

А.Биеийн эрүүл мэнлэл нөлөөлөхгүй Б.Халдварт өвчин тусахгүйВ.Цэвэрхэн харагдахын тулд угаах

17.Хүн хонгийн хоолны хэдэн хувийг өдөр идэх ёстой вэ? А.30% Б.15% В.25%18.Харилцааны үед анхаарах зүйлс аль нь вэ?

А.Сонсох чадвар Б.Өөртөө итгэлтэй байВ.Бие биеэ хүндлэх Г.Бүгд

19. Анхаарал халамжийг үгээр илэрхийлэх арга замуудыг тайлбарлан бичих.А.Б.В.

Үнэлэх: Архи тамхины хэрэглээ Үеэрхэл нөхөрлөл Сургуулин орчинд үүсэх эрсдлээс урьдчилан сэргийлэх Нийтийн тээврээр зорчих үеийн эрсдлээс урьдчлан сэргийлэх

20.Сум орон нутагдаа архи хэрэглээ багасгах аргууд тоочин бич.

Архи

21.Өөрийн найзын сайн талыг бодоод сайн найзын шинжийг цувуулж бичээрэй. ................................................................................ ............................................................................... ................................................................................

22.Тээврийн хэрэгслээр зорчигчид дор дурдсан зүйлс аль нь хориглох вэ?.А. цонхоор биеэ болон бусад зүйл гаргахБ. тээврийн хэрэгслийн явдал дунд хаалга нээхВ. хөдөлгөөний үед жолоочийн анхаарлыг сарниулахГ.бүгд

Page 51: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

23.Цэгийн оронд тохирох үгийг нөхөж бичээрэй Дуу шуугиан нь ...................болон .................... ордрг.

А.Сонсголын эрхтэн ,мэдрэлийн ядаргаандБ.Тоосжилт ,стрессВ. Сонсголын эрхтэн, стресс

Түлхүүр:

1.Мэдлэг ойлголт:1 2 3 4 5 6б а в г б б

Хамраас цус гарах үед үзүүлэх анхны тусламж 1.Хүүхдийн сандал дээр суулган цэвэрхэн алчуураар хамрын гаднах цусыг арчинна.2.Толгойг нь бага зэрэг бөхийлгөн хамрын ясархаг хэсгийг доогуур чимхүүлнэ3.Хамрыг чимхсэн чигээрээ хөдөлгөөхгүй 10 минут 4.Хамрыг чимхсэх хэсгээс дээгүүр хэсэгт хүйтэн жин тавина.5.Цус тохтохгүй бол цэвэр хөвөнгөөр бөглөж болно.

6.10 минут чимхээд цус тогтохгүй бол эмч дуудаж үзүүлэх

2.Хэрэглээ:7 8 9 10

Page 52: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

В В А Тэвч Үнэч Бай

3.Задлах11 12 13 14 15

В.2-3 нэгж

-бөөлжих-толгой эргэх-дотор муухайрах-Халуурах-Огих-бие зараах

-үгэн харилцаа-үгэн бус харилцаа

-Хайртайгаа үйлдлээр илэрхийлэх-Хийж байгаа зүйл дээр нь туслах- Баярлуулах зүйл хийх-тусламж дэмжлжг үзүүлэх

Г.АБВ

4.Бүтээх:16 17. 18 19

Б -Тусархаг -Эелдэг -Бусдыг хүндэлдэг-спортоор хичээлдэг-сайхан дуулдаг-Шүлэг бичдэг-Төлөв даруу

Г.бүгд -Аав ээждээ хайртай гэж хэлэх-Сайхан үгтэй захидал бичих- Магтаалын үг хэлэх-Урам зориг өгөх-Хийж байга зүйлийг нь магтах,зөвлөх гэх мэт

5.Үнэлэх:20. 21. 22. 23.

-Дэлгүүрийг эрт хаах-Үйлчилгээний газарт хяналт тавих-Сургалт суртчилга хийх-Цагдаа сайн ажиллах-Сум орон нутаг арга хэмжээ авах

Тусархаг -Эелдэг -Бусдыг хүндэлдэг-спортоор хичээлдэг-сайхан дуулдаг-Шүлэг бичдэг-Төлөв даруу

Г.бүгд А.Сонсголын эрхтэн, мэдрэлийн ядаргаанд

Эрүүл мэнд 7-р ангийн шалгалтын сэдэв №-14

Хувийн эрүүл ахуй

Мэдлэг ойлголт:

1.Бэлгийн бойжилт аль насанд эхлэх вэ?/1 оноо/

а.өндөр насанд б.балчир насанд в.өсвөр насанд г.бүх насанд

Хэрэглээ :

2.Îõèä õºâã¿¿ä àäèëõàí ãàäíà áýëýã ýðõòýíýý ºäºð á¿ð óãààæ áàéõ õýðýãòýé. /1 оноо/ а. Ǻâ á. Áóðóó Бүтээх:

Page 53: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

3.Дотуур хувцасны эрүүл ахуйн шаардлагаас 2-ыг нэрлэж бичнэ үү?/1оноо/

1................................. 2............................

Хооллолт ба хөдөлгөөн

Мэдлэг ойлголт:

4.Гэр зөвлөмжийн тооно хэсэгт байх хүнсний бүтээгдэхүүнийг олно уу? /1 оноо/

1.үр тарианы бүтээгдэхүүн 2.өөх-тос 3.төмс

4.сүү цагаан идээ 5.давс 6.сахар

а.1,3,5 б.2,4,6 в.2,5,6 г.3,4,5

Задлан шинжлэх:

5.Гурилан бүтээгдэхүүнийг өдөрт хэдэн нэгжээр хэрэглэх ёстой вэ?/1 оноо/

а.10 нэгж б.4-8 нэгж в.2-3 нэгж г.1-2 нэгж

6.Хоолны хордлогоос сэргийлэхийн тулд дараах шаардлагыг хангасан байх ёстой.Тохирох

үгийг нөхөж бичнэ үү?/1 оноо/

1.Хувийн эрүүл ахуйн шаардлага

2.Хоол хүнсний хадгалалтын эрүүл ахуйн шаардлага

3.Хоол хүнсний .............эрүүл ахуйн шаардлага

а.хамгаалалтын б.боловсруулалтын в.бүтээгдэхүүний г.баяжуулалтын

Хэрэглээ:

7.Таргалалт бол хөдөлгөөнөөс үүсдэг.Иргэн С-ийн биеийн жингийн индекс олж аль

үзүүлэлтэнд байгааг тодорхойлно уу?/1 оноо/

Биеийн жин-70 кг биеийн өндөр-150 см

а.хэвийн б.таргалалт-1 в.таргалалт-2 г.жингийн дутагдал

Бүтээх:

8. С амин дэм агуулагдах бүтээгдэхүүнээс 2-ыг нэрлэнэ үү?/1 оноо/

1.А амин дэм -. лууван,улаан лооль

2.С амин дэм - элэг,гурвалжин будаа

3.D амин дэм -................, ....................

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

Бүтээх:

9.Тохирох үгийн нөхнө үү/1 оноо/

Харилцаа нь ...........ба ..................гэсэн 2 янз байна.

Задлах:

10.Харилцааны хэлбэрүүдийг жишээтэй нь зөв харгалзуулна уу?/1оноо/

1.Өөртэй итгэлтэй а.харц ширүүн

Page 54: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

2.Өөртэй итгэлгүй б.харц дөлгөөн

3.Түрэмгий в.харц буруулах

Мэдлэг ойголт:

11.Анхаарал халамж тавих гэж юуг хэлэх вэ?/1оноо/

а.бусдад санаа тавих б.үгээр туслах в.үйлдлээр туслах г.бүгд зөв

Бүтээх:

12.Бусдад үгээр анхаарал тавьж байгаа нэг жишээ бичнэ үү? /1оноо/

........................................................................................................................

Задлах:

13.Үйлдлээр анхаарал халамж тавих нь аль нь вэ?/1 оноо/

а.баярлалаа б.хайртай в.тахир дутуу хүн асрах г.ярилцах

Хорт зуршил

Мэдлэг ойлголт

14.Тамхинд хэдэн төрлийн хорт бодис байдаг вэ?

A. 1000 B. 4000 C. 500 D. 100

Хэрэглээ

15. Аль нь архи тамхины богино хугацаанд үзүүлэх нөлөө вэ?

A. Яс сийрэгжинэ B. Үргүйдэл үүснэ C.Амьсгалын тоо олширно D. Уушгины хавдар үүснэ

Үнэлэх

16. Хүн өдөрт нэг хайрцаг тамхи татдаг бол:

Сард хэдэн төгрөгний тамхи татах вэ? Тооцоогоо бичнэ үү? ........................................................................................................................................................ Энэ мөнгөөр хэдэн дэвтэр, хэдэн бал,хэдэн саван худалдаж авах вэ? Тооцоо хийнэ үү

.......................................

Бэлгийн эрүүл мэнд

Мэдлэг ойлголт

17.Зөв харгалзуул

1. шилжилтийн нас а. Эр бэлгийн эсийг агуулсан шингэн

2. Нойтон зүүд б.Хүүхдээс том хүн болох завсрын үе

3.Үрийн шингэн в.Унтаж байхад үрийн шингэн аяндаа ялгарах

A. 1б 2в 3а B. 1а 2в 3б C. 1в 2б3а D. 1а 2в 3б

Үнэлэх

Page 55: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

18.Сайн найзын 3 шинжийг бичнэ үү .................................................................................................. .....................................................................................................................................

Хэрэглээ

19.Эр бэлгийн эс өндгөн эстэй нийлэх үйл явцыг .................................. гэнэ.

A.үр тогтолт B. жирэмслэлт C. хүүхэдтэй болох D.үр хөврөл үүсэх

Задлах

20.Аль нь байж болохгүй үйлдэл вэ?

A.Чиний төрсөн өдрөөр ангийн эрэгтэй эмэгтэй найзууд баяр хүргэж үнсэх

B.Эгч нь эрэгтэй дүүгээ усанд оруулах

C.Нэгэн охиныг ангийн хөвгүүд ганцаараа байхад нь тэвэрч үнсэхээр оролдох

D.Эмчийн үзлэгт нүцгэн орох

Анхны тусламж

Мэдлэг ойлголт

21. Чи дүүгийнхээ төрсөн өдрөөр хаанаас бялуу худалдан авах вэ?

А.Сургуулийн ойролцоох дэлгүүрээс авна.

Б.Ямар ч хамаагүй, бялуу байгаа дэлгүүрээс авна.

В.Бялуугаа хөргөгчид хийсэн дэлгүүрээс авна.

Г.Таньдаг хүнээсээ авна.

Үнэлэх

22.Химийн кабинетэнд дараах бодис байдаг. Содын уусмал ,иодын уусмал,нэрмэл ус

Хэрэв.: Хүчилд түлэгдвэл аль бодисыг сонгож,ямар дарааллаар хэрэглэх вэ?

................................................................................................................................................

Бодистой ажиллахдаа анхаарах 3 зүйл бичнэ үү?

.................................................................................................................................................

23.Чимгээ автобусанд явж байтал эвдрэлээс болж дараагийн буудал хүрэлгүй зогсжээ.Замын

зорчих хэсэг чөлөөтэй байсан тул гүйсээр гарцгүй газраар замыг хөндлөн гарч сургуульдаа

гарчээ.

Чимгээ замын хөдөлгөөний ямар заалтыг зөрчсөн бэ?......................................

Жолооч замын хөдөлгөөний ямар заалтыг зөрчсөн бэ?......................................

Page 56: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

7-Р АНГИЙН ЭРҮҮЛ МЭНДИЙН ДААЛГАВАР №15

ХУВИЙН ЭРҮҮЛ АХУЙ

Бэлгийн бойжилт

1. Шилжилтийн нас охидод 10-13 наснаас эхэлдэг бол хөвгүүдэд хэдэн наснаас эхэлдэг бэ? А. 11-16 нас Б. 12-14 нас В. 11-19 нас

2. Охид хөвгүүд бэлэг эрхтнээ 7 хоногт 2-3 удаа буцалсан савангүй усаар усаах хэрэгтэй байдаг Бэлэг эрхтнээ угаах нь ямар ач холбогдолтой бэ? бичнэ үү......................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

3. Шүдээ хорхойтохоос хамгаалах аргыг бичнэ үү1...................................... 2........................................3....................................... 4....................................

ХООЛЛОЛТ БА ХӨДӨЛГӨӨН

4. Монгол улс хүнсээ сонгох зөвлөмжийг үндэсний гэр хэлбэрээр дүрсэлсэн байдаг. Тэгвэл гэрийн тоононы хэсэг ямар хүнс байдаг бэ?

А. Үр тариаБ. Махан бүтээгдэхүүнВ. Сахар, давс, өөхГ. Жимс жимсгэнэД. Хүнсний хогоо

5. Хүснэгтийн өгөгдлийг ашиглаад даалгаврыг гүйцэтгээрэй.

Жимс жимсгэнэ Гурилан бүтээгдэхүүн

Өндөг,махан бүтээгдэхүүн Сүүн бүтээгдэхүүн

Нүүрс ус А, С амин

дэм Эслэг Эрдэс давс

Нүүрс ус Уураг В амин дэм Эслэг Эрдэс давс

Уураг Өөх тос В амин

дэм Төмөр

Уураг Өөх тос А амин дэм В амин дэм С амин дэм Д амин дэм Кальци

А. Сараа мах өндөг сүүн бүтээгдэхүүн их хэрэглэдэг. Гэтэл түүний өтгөн хатдаг бол ямар хүнсийг нэмж хэрэглэх ёстой бэ?...........................................................................................................................................................

Б. Нараа гурилан бүтээгдэхүүн, жимс ногоо ихэвчлэн иддэг. Тэгвэл Нараад ямар шим тэжээлийн бодис дутагдах бэ?...........................................................................................................................................................

6. Хоолны хордлогоос сэргийлэх аргуудыг бичээрэй1............................... 2...................................

3.............................................4................................. 5........................................................................

7. Дараах хүчин зүйлүүдээс аль нь таргалалт үүсгэдэг бэ?

Page 57: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

А. Дасгал хийх Б. Спортоор хичээллэх В. Хоолны дэглэм барьдаггүй Г. Хөгжим сонсох

8.Дараах амин дэмүүдийг тохирох хэсэгт

1. А амин дэм А. Биеийн эсргүүцэл сайжруулах

2. С аминдэм Б. Цус багадалтаас хамгаалах

3. Кальци В. Яс сийрэгжихээс хамгаалах

4. Төмөр Г. Нүдний хараа сайжруулах

СЭТГЭЦИЙН ЭРҮҮЛ МЭНД

9. Бат чиний хамгийн сайн бөгөөд чиний номыг зөвшөөрөлгүй авбал чи ямар алхам хийх бэ?

А. Шууд очоод булааж авнаБ. Дараа авахдаа зөвшөөрөл авч байхыг хүснэВ. Түүний номыг дараа хэлэхгүй авна гэж бодно

10. Харилцааны хэлбэрүүдийг зөв харгалзуул

А. Түрэмгий харилцаа 1. Өөрийн зорилгодоо хүрч чаддаг, бусадатай эрх тэгш харилцдаг

Б. Өөртөө итгэлгүй харилцах 2. Өөрийгөө илүүд үздэг, бусдыг захиран тушаадаг

В. Өөртөө итгэлтэй харилцах 3. Өөрийн эрхийн бусдаас тоогуур тавьдаг, сэтгэлээр их ундаг

11. Түрэмгий харилцаа ямар сөрөг үр дагаварт хүргэх бэ?

.1...................................2...........................................3......................................

12. Харилцааг хэврэг болгодог хэлбэрүүд

А. ......................... б..............................в.................................

13. Бусадтай харилцахдаа ямар чадвар эзэмшсэн байх бэ?

А. Сонгох б. Ярих В. Ярих ба сонсох

ХОРТ ЗУРШИЛ

14. Тамхинд 4000 гаруй хорт бодис агуулдаг. Доорх бодисуудын биед үзүүлэх нөлөөг бичнэ үү

А.Никотин ......................................................................................................................

Б.Бохь...............................................................................................................................

15. Тамхи татсанаар бие махбодод их хор нөлөө учруулдаг. Тэгвэл дараах эрхтнүүдэд ямар нөлөө үзүүлэхийг бичнэ үү

А. Гоо сайханд................................................................................................

Б. Уушги .................................................................................................................

16. Тамхи татдаг өдөрт 10 ширхэг тамхийг 1250 төгрөгийн авч татдаг бол энэ хүн өөрийгөө хордуулахын тулд жилд хичнээн төгрөг төлж байна бэ?

Page 58: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

БЭЛГИЙН ЭРҮҮЛ МЭНД

17. Эр бэлгийн эс өндгөн эстэй нийлэхийг...............гэнэ

А.үр тогтох Б. Ураг В. Хөврөл

18. Зургийг ажиглаад ямар эс болохыг нэрлээд онцлогыг бичнэ үү

А. Эсийг нэрлэ.................................................

Б. Онцлог шижүүдээс 2 бичнэ үү......................................

19. Аав надад \1\..................хромосомоо өгсөн тул би эрэгтэй болж төрлөө. Аав, ээж хоёр намайг төрүүлэхээсээ өмнө \2\....................\3\.....................\4\......................................зэргийг хэрэглээгүй тул би эрүүл төрлөө.

20. Хэн нэгэн таны биед хүсээгүй байхад хүрэх нь хүчирхийлэлийн аль хэлбэрт хамаарах бэ?

А. Бэлгийн хүчирхийлэл Б. Бие махбодийн хүчирхийлэл

В. Сэтгэл санааны хүчирхийлэл

АНХНЫ ТУСЛАМЖ

21. Анхны тусламж гэдэг нь...............................................................................хэлнэ

22.Хайч хутга, гориг, цаасны хутга зэрэг иртэй зүйлийг бие биедээ дамжуулах аргыг бичнэ үү

Сэдэв дд Хариулт

Хувийн эрүүл ахуй

1 A 2 Эвгүй үнэр, халвар авахаас

3 Шүдээ тогтмол угаах, чихэр бага идэх, сойзоо цэвэр байлгах,

Хооллолт ба хөдөлгөөн

4 В5 Гурилан, сүүн бүтээгдэхүүн

61. Хоолоо зөв хадгалах2. Гүйцэт болгох3. Аюулгүй ус хэрэглэх

7 В8 1г , 2А , 3В, 4 Б

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

9 Б 10 А2, Б3, В1

11 Дээрэлхүү, хүнээс илүүд өөрийгөө тавьдаг, захиран тушасан

12 Шүүмжлэх, доромжлох, дээрэлхэх, үл тоох13 В

Хорт зуршил 14 Никотин- донтуулах үйлчилгээтэйБохь-эрхтнүүдэд наалдаж хорт хавдар үүсгэх

15 Гоо сайхан- харлах, турах, хөгшрөхУушги- бохь наалдаж уушгийг харлуулж хорт хавдар үүсгэнэ

Page 59: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

16 10х365х1250=4625500т

Бэлгийн эрүүл мэнд

17. А

18 А. Эр бэлгийн эс Б. Хөдөлдөг, 72 цаг\3 хоног\ амьдардаг, бие нь 3 хэсгээс тогтдог

19 1. У 2.архи, 3.тамхи 4. Эм 20 Б

Анхны тусламж 21Эмнэлэг болон тусламжийн байгууллга ирэх хүртэл гэмтэж бэртсэн хүний амь насыг аюул учрахаас хамгаалах

22 Ирийг нь өөрлүүгээ харуулж бариж дамжуулна

7 анги дэвших шалгалтын сэдэв Эрүүл мэнд №16

НЭГДҮГЭЭР ХЭСЭГI. СОНГОХ ДААЛГАВАР

А. Мэдлэг ойлголт /даалгавар бүр 1 оноо/Дэд агуулга: Хувийн эрүүл ахуй ба орчны эрүүл мэнд 1. Эрэгтэй болон эмэгтэй хүүхдийн бэлгийн бойжилтын үеийн нийтлэг шинж аль нь вэ? А. хөх ургах b. биеийн өсөлт с. сахал ургах d. Сарын тэмдэг ирэх Дэд агуулга: Хооллолт ба хөдөлгөөн2. Хооллох нэг нэгж нь ..... ккал илчлэгтэй тэнцэх бүтээгдэхүүний хэмжээ юм. А. 80 b. 50 c. 60 d.70 Дэд агуулга: Сэтгэцийн эрүүл мэнд 3. Дараах өгүүлэмжээс өөртөө итгэлтэй харилцааг сонгоно уу? А. Би өнөөдөр ээждээ туслах ажилтай тул чамтай тоглож амжихгүй , уучлаарай b. Би Доржтой тоглохгүй бол тэр гомдоно. Ээждээ маргааш л туслахаас с. Хөөе чи надтай 2 цагт тоглох ёстой шүү. Цагтаа ирэхгүй бол шийтгэнэ шүү. d. Чамайг би ийм хүүхэд гэж бодсонгүй, чи арай ч дээ. Чамтай би найзлахгүй Дэд агуулга: Хорт зуршил 4. Утаат тамхинд ойролцоогоор .................. орчим химийн хорт бодис агуулагддаг. А. 400 b. 40 c. 4000 d. 5000 Дэд агуулга: Бэлгийн эрүүл мэнд 5. Үр тогтолт хаана явагддаг вэ? А. умай b. умайн гуурсан хоолой с. өндгөвч d. Үтрээнд Дэд агуулга: Аюулгүй байдал, анхны тусламж 6. Онгоц болон галт тэргэнд авч явахад хориотой зүйлийг нэрлэнэ үү? А.хатаасан борц b. асаагуур с. зургийн аппарат d. Гар цүнх

Б. Хэрэглээ /даалгавар бүр 1 оноо/Дэд агуулга: Хувийн эрүүл ахуй ба орчны эрүүл мэнд7. Охидын биений юм их хэмжээгээр ирэх үед аль ариун цэврийн хэрэглэлийг сонгох вэ?А. хөнгөн- Light b. энгийн- Normal c. супер- Super plus d. Шөнийн- NightДэд агуулга: Хооллолт ба хөдөлгөөн 8. Дараахаас аль нь хоолны хордлогоос урьдчилан сэргийлэх арга биш вэ? А. хоол хүнсийг хөлдөөж хадгалах B. амны хаалт зүүх с. гараа сайн угаах d. Хүнсээ баталгаат газраас сонгох Дэд агуулга: Хорт зуршил 9. Бат өдөр бүр 3000 төгрөгний тамхи татдаг. Тэгвэл бат жилд хичнээн төгрөгийг тамхинд зарцуулах вэ? А. 780000 b. 970000 C. 1095000 D. 195000

Дэд агуулга: Бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд10. Зурагт ямар үйл явцыг харуулсан бэ?

Page 60: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

А. Хоол боловсруулалт b. жирэмслэлт с. бэлгийн эсийн үүсэл

d. Бэлгийн замын өвчлөл

В.Задлан шинжлэх Дэд агуулга: Хооллолт ба хөдөлгөөн11. Хүнсний зохистой хэрэглээний гэр зөвлөмжийн хамгийн өргөн хэсэг болох хананд ямар хүнсний бүлгийг хамааруулдаг вэ? /2 оноо/А. жимс, жимсгэнэ b. сүү цагаан идээ с. хүнсний ногоонууд d. Гурилан бүтээгдэхүүн12. Дасгал хөдөлгөөн нь өдөр тутмын хөдөлгөөнөөс ямар ялгаатай вэ? /2 оноо/

А. дасгал хөдөлгөөанийг зөвхөн заланд хийдэг b. дасгал хөдөлгөөн нь хэмнэлтэй, тоогоор хийдэг, зорилго чиглэлтэй хөдөлгөөн юм с. ямар ч ялгаа байхгүй d. Өдөр тутмын хөдөлгөөн нь тасралтгүй хийгдэх учир дасгалаас илүү сайн нөлөөтэй Дэд агуулга: Сэтгэцийн эрүүл мэнд 13. Аль нь бусдад анхаарал, халамж тавьдаг хүний шинж биш вэ? /2 оноо/ А. сайхан сэтгэлтэй b. хувиа хичээсэн с. бусдыг хайрладаг d. Тусч 14. Сурагч Дорж бие нь өвдөж хичээлдээ ирсэнгүй. Түүний найз Бат Доржийн хичээлийг нь зааж өгөхөөр гэрт нь очсон. Өгөгдөл юуг илэрхийлсэн бэ? /2 оноо/А. анхаарал халамж b. хүний хэрэгт оролцох с. Дорж өөртөө итгэлтэй нэгэн d. Зөв хариулт алгаДэд агуулга: Бэлгийн болон нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд15. Жирэмсэн эсэхээ тодорхойлохын тулд хамгийн түрүүнд хэрхэн шалгаж болох вэ? /1 оноо/ А. Тест b. өөрийн биеийн өөрчлөлт с. сэтгэлзүйн өөрчлөлт d. биеийн жингээр

ХОЁРДУГААР ХЭСЭГII. ЗАДГАЙ ДААЛГАВАР

А. Бүтээх /даалгавар бүр 1 оноо/Дэд агуулга: Хувийн эрүүл ахуй ба орчны эрүүл мэнд 1. Охид, хөвгүүд бэлэг эрхтэнээ угаахад анхаарах зүйлсийг бичнэ үү?Дэд агуулга: Хооллолт ба хөдөлгөөн2. A,C,D амин дэмүүдийн үүргийг бичээрэй Дэд агуулга: Сэтгэцийн эрүүл мэнд 3. Өөртөө итгэлгүй зан байдлын хор нөлөөг тодорхойл4. “Би” өгүүлэмжийг “Бид” өгүүлэмжид хувиргасан жишээ бич.

Б. Үнэлэх даалгавар Дэд агуулга: Хорт зуршил 5. Бат өдөрт 2000 төгрөгний тамхи татдаг бол жилийн туршид хэдэн төгрөг тамхинд зарцуулж байгааг бодоод, чамд ийм хэсжээний мөнгө байвал юунд зарцуулахаа төлөвлөөрэйДэд агуулга: Аюулгүй байдал, анхны тусламж 6. Онгоцонд бусдын дайвар авч явахын эрсдэлүүдийг тоочно уу?7. Хичээлийн завсарлагааны үеэр хэрхэн аюулгүй байдлаа хангах хэргэтэй вэ? Зөвлөмж бичнэ үү? Түлхүүр 1b, 2a,3a, 4c,5b,6b,7c, 8b,9c, 10b,11d, 12b,13b,14a, 15a

7 дугаар ангийн эрүүл мэнд хичээлийн анги дэвших шалгалт №17

Сонгох хэлбэрийн даалгавар \ Нийт -15 \

Page 61: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

А.МэдлэгХувиийн эрүүл ахуй

1. Шилжилтийн насны охид хөвгүүдийн аль алинд нь гарах өөрчлөлтийг сонгоно уу.

A. Суганд үс ургах B. Сарын тэмдэг ирэх C. Бэлхүүс нарийсах D. Цээж, мөр өргөсөх

Хооллолт ба хөдөлгөөн

2. Хооллох 1 нэгж нь хэдэн ккал илчлэгтэй тэнцэх вэ?

A. 2200 ккал B. 80 ккал C. 2400 ккал D. 500 ккал

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

3. Харилцааны хэлбэрүүдийг сонгоно уу?

A. түрэмгий ба сул дорой B. Өөртөө итгэлтэй, өөртөө итгэлгүй, сул дорой

C. өөртөө итгэлтэй, өөртөө итгэлгүй, түрэмгий харилцаа D. аль нь ч биш

Хорт зуршил

4. Тамхийг нэг удаа сороход хүний биед хичнээн химийн бодис ордог вэ?А. 1000 B. 500 C. 4000 D. 2000Бэлгийн эрүүл мэнд

5. Бэлгийн бойжилт эхлэх, явагдах үйл явцыг зохицуулдаг булчирхайг сонгоно уу.

А. Сэрээ булчирхай B. Нойр булчирхай C. Өнчин тархи D. Бөөрний дээд булчирхай

Анхны тусламж

6. Онгоц болон галт тэргэнд авч явахыг хориглодог зүйлсийг сонгоно уу?

А. Хурц үзүүртэй эд зүйлс, шингэн зүйлс B. Чихэр, жимс, шингэн зүйл C. Хурц үзүүртэй эд зүйлс, ачаа бараа

Б. Хэрэглээ

Хувиийн эрүүл ахуй7. Бэлгийн бойжилтын үе гэж юуг хэлдэг вэ?

A. Сар бүр умайн хана ховхрон гадагшлах үзэгдэл

B. Бие махбод болон сэтгэл санаанд өөрчлөлт гарч, насанд хүрсэн хүн болох үе

C. Сарын тэмдэг зогсож цэвэрших үзэгдэл

D. Нойтон зүүд зүүдлэх

Хооллолт ба хөдөлгөөн

8. Нүдний хараанд чухал үүрэгтэй аминдэмийг дугуйл.А. К аминдэм B. D аминдэм C. А аминдэм D.РР аминдэмХорт зуршил9. Зүрхний цохилтыг хурдасгадаг, дамжуулах үйлчилгээтэй мөн тамхи татаж эхэлж байгаа хүмүүст толгой эргэх, донтуулах үйлчилгээтэй байдаг бодис.А. Никотин B. Тамхины бохь C. Нүүрсхүчлийн хий D. Хүчилтөрөгч

Бэлгийн эрүүл мэнд

Page 62: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

10. Бэлгийн бойжилтын үед чухал нөлөөтэй, өнчин тархины ялгаруулдаг даавруудыг сонгоно уу.

A. Гонадотропин ба соматотропин B. Эстроген ба тестостерон

C. Инсулин ба глюкагон D. Адреналин ба трипсин

В. Задлах

Хооллолт ба хөдөлгөөн

11. Хүн хоногт хэдэн нэгж, хэдэн ккал хоол хүнс хэрэглэх шаардлагатай вэ?А. 1 нэгж буюу 80ккал B. 27 нэгж буюу 2200 ккалC. 27 нэгж буюу 1800 ккал D. 25 нэгж буюу 2000 ккал

12. Сүү цагаан идээний дотроос хүний эрүүл мэндэд ач тустай, ашигтай бичил биетнийг агуулдаг нь.....................юм.

А. Сүү тараг B. Ааруул, айраг C. Исэг идээ D. Өрөм, аарцСэтгэцийн эрүүл мэнд

13. Өөрийн үзэл бодлыг бусдаас доогуур тавьж, бусдыг аялдан дагадаг харилцааны хэлбэр

А. Өөртэй итгэлгүй B. Түрэмгий C. Өөртэй итгэлтэйD. Үгэн ба үгэн бус харилцаа 14. Зөв харгалзуул 1.Би шүдээ өдөр бүр цэвэрлэдэг а.нийгмийн эрүүл мэнд 2.Би дотны хэд хэдэн найзтай б.сэтгэцийн эрүүл мэнд 3.Заримдаа би ганцаараа байх дуртай в.биеийн эрүүл мэнд A. 1а,2в,3б B.1в,2б,3в C.1в,2а,3б D.1б,2в,3а

Бэлгийн эрүүл мэнд15. Эр бэлгийн дааврыг сонгоно уу.

А. Эстроген B. Тестостерон C. Адреналин D. Инсулин

2 дугаар хэсэг \ Нийт -8 даалгавар \

А. Бүтээх

Хувийн эрүүл ахуй

1.Усанд тогтмол орж, нүүрний арьсны онцлогт тохирсон тос, цэвэрлэгчийг сонгож,гараа тогтмол савандаж угааж, хумсаа арчлах нь.................................................................... эрүүл ахуйн дэглэм юм.

Хооллолт ба хөдөлгөөн

2. Хөдөлгөөний дутагдлаас шалтгаалж үүсэх өвчнүүдийг нэрлэнэ үү?

А. .....................................

Б......................................

В.............................................

Г..................................................

Сэтгэцийн эрүүл мэнд3. Дараах шинж тэмдгээс аль нь сэтгэцийн эмгэгийн үед илрэх вэ? Өөрийн сонгосон хариултын өмнөх үсгийг дугуйлна уу?

А. Толгой өвдөх г. Шөнө унтсан ч нойр нь хүрэхгүй байх

Б. Сэтгэлээр унах д. Дотор муухайрах

Page 63: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

В. Ханиалгах е. Хэт их идэх

4.Эрүүл мэндийн 3 талыг нэрлэнэ үү?

Б. Үнэлэх

Хорт зуршил

5. Тамхинаас татгалзах зургаан “З” зарчмыг нэрлэнэ үү?

1. ............. 4………………………….2. ............. 5………………….3. ............. 6…………………..

Бэлгийн эрүүл мэнд

6. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд нь дараах асуудлыг судална. Зөвийг дугуйлна уу?

А. Гэр бүл төлөвлөлт д. Шилжилтийн нас

Б. Хайр дурлал е. Үргүйдэл

В. Хооллолт ё. Хорт зуршил

Г. Хөдөлгөөн ж. Үр хөндөлт

Аюулгүй байдал анхны тусламж

7. Анхны тусламж үзүүлэх зарчмыг нэрлээрэй?А.........................................Б..........................................В..........................................Г...........................................

8. Хүн бүр элдэв осол гэмтэл, бие махбодын өвчлөл , сэтгэл зүйн хямралын үед өөртөө болоод бусдад ...............................................үйлчилгээг үзүүлэх мэдлэг чадвартай байх хэрэгтэй Хариулт

Сонгох даалгавар 2 дугаар хэсэг

1 Охид ба хөвгүүд

2 Таргалалт, даралт ихсэх, чихрийн шижин, яс сийрэгжилт

3 А, б, г

4

Бие махбодын эрүүл мэнд Сэтгэцийн эрүүл мэнд Нийгмийн эрүүл мэнд

5 Зарлах, зайлсхийх, зөв амьсгалах, зөвхөн шингэн ус уух, завгүй байх, залбирах

6 А, д, е, ж

7

Орчныг ажиглах Эхний үзлэг хийх Эмнэлэгийн тусламж дуудах Хоёр дахь үзлэг хийх

8 Анхны тусламж

1 A

2 B 9 A

3 C 10 B

4 C 11 B

5 C 12 C

6 A 13 A

7 B 14 C

8 C 15 B

Page 64: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

7 дугаар ангийн эрүүл мэнд хичээлийн анги дэвших шалгалт №17

Сонгох хэлбэрийн даалгавар \ Нийт -15 \

А.МэдлэгХувиийн эрүүл ахуй

1. Шилжилтийн насны охид хөвгүүдийн аль алинд нь гарах өөрчлөлтийг сонгоно уу.

A. Суганд үс ургах B. Сарын тэмдэг ирэх C. Бэлхүүс нарийсах D. Цээж, мөр өргөсөх

Хооллолт ба хөдөлгөөн

2. Хооллох 1 нэгж нь хэдэн ккал илчлэгтэй тэнцэх вэ?

A. 2200 ккал B. 80 ккал C. 2400 ккал D. 500 ккал

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

3. Харилцааны хэлбэрүүдийг сонгоно уу?

A. түрэмгий ба сул дорой B. Өөртөө итгэлтэй, өөртөө итгэлгүй, сул дорой

C. өөртөө итгэлтэй, өөртөө итгэлгүй, түрэмгий харилцаа D. аль нь ч биш

Хорт зуршил

4. Тамхийг нэг удаа сороход хүний биед хичнээн химийн бодис ордог вэ?А. 1000 B. 500 C. 4000 D. 2000Бэлгийн эрүүл мэнд

5. Бэлгийн бойжилт эхлэх, явагдах үйл явцыг зохицуулдаг булчирхайг сонгоно уу.

А. Сэрээ булчирхай B. Нойр булчирхай C. Өнчин тархи D.Бөөрний дээд булчирхай

Анхны тусламж

6. Онгоц болон галт тэргэнд авч явахыг хориглодог зүйлсийг сонгоно уу?

А. Хурц үзүүртэй эд зүйлс, шингэн зүйлс B. Чихэр, жимс, шингэн зүйл C. Хурц үзүүртэй эд зүйлс, ачаа бараа

Б. Хэрэглээ

Хувиийн эрүүл ахуй7. Бэлгийн бойжилтын үе гэж юуг хэлдэг вэ?

A. Сар бүр умайн хана ховхрон гадагшлах үзэгдэл

B. Бие махбод болон сэтгэл санаанд өөрчлөлт гарч, насанд хүрсэн хүн болох үе

C. Сарын тэмдэг зогсож цэвэрших үзэгдэл

D. Нойтон зүүд зүүдлэх

Хооллолт ба хөдөлгөөн

Page 65: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

8. Нүдний хараанд чухал үүрэгтэй аминдэмийг дугуйл.А. К аминдэм B. D аминдэм C. А аминдэм D.РР

аминдэмХорт зуршил9. Зүрхний цохилтыг хурдасгадаг, дамжуулах үйлчилгээтэй мөн тамхи татаж эхэлж байгаа хүмүүст толгой эргэх, донтуулах үйлчилгээтэй байдаг бодис.

А. Никотин B. Тамхины бохь C. Нүүрсхүчлийн хий D. Хүчилтөрөгч

Бэлгийн эрүүл мэнд10. Бэлгийн бойжилтын үед чухал нөлөөтэй, өнчин тархины ялгаруулдаг даавруудыг сонгоно уу.

A. Гонадотропин ба соматотропин B. Эстроген ба тестостерон

C. Инсулин ба глюкагон D. Адреналин ба трипсин

В. ЗадлахХооллолт ба хөдөлгөөн

11. Хүн хоногт хэдэн нэгж, хэдэн ккал хоол хүнс хэрэглэх шаардлагатай вэ?А. 1 нэгж буюу 80ккал B. 27 нэгж буюу 2200 ккалC. 27 нэгж буюу 1800 ккал D. 25 нэгж буюу 2000 ккал

12. Сүү цагаан идээний дотроос хүний эрүүл мэндэд ач тустай, ашигтай бичил биетнийг агуулдаг нь.....................юм.

А. Сүү тараг B. Ааруул, айраг C. Исэг идээ D. Өрөм, аарцСэтгэцийн эрүүл мэнд

13. Өөрийн үзэл бодлыг бусдаас доогуур тавьж, бусдыг аялдан дагадаг харилцааны хэлбэр

А. Өөртэй итгэлгүй B. Түрэмгий C. Өөртэй итгэлтэйD. Үгэн ба үгэн бус харилцаа 14. Зөв харгалзуул 1.Би шүдээ өдөр бүр цэвэрлэдэг а.нийгмийн эрүүл мэнд 2.Би дотны хэд хэдэн найзтай б.сэтгэцийн эрүүл мэнд 3.Заримдаа би ганцаараа байх дуртай в.биеийн эрүүл мэнд A. 1а,2в,3б B.1в,2б,3в C.1в,2а,3б D.1б,2в,3а

Бэлгийн эрүүл мэнд15. Эр бэлгийн дааврыг сонгоно уу.

А. Эстроген B. Тестостерон C. Адреналин D. Инсулин

2 дугаар хэсэг \ Нийт -8 даалгавар \

А. Бүтээх

Хувийн эрүүл ахуй

1.Усанд тогтмол орж, нүүрний арьсны онцлогт тохирсон тос, цэвэрлэгчийг сонгож,гараа тогтмол савандаж угааж, хумсаа арчлах нь.................................................................... эрүүл ахуйн дэглэм юм.

Хооллолт ба хөдөлгөөн

2. Хөдөлгөөний дутагдлаас шалтгаалж үүсэх өвчнүүдийг нэрлэнэ үү?

А. .....................................

Б......................................

В.............................................

Г..................................................

Page 66: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Сэтгэцийн эрүүл мэнд3. Дараах шинж тэмдгээс аль нь сэтгэцийн эмгэгийн үед илрэх вэ? Өөрийн сонгосон хариултын өмнөх үсгийг дугуйлна уу?

А. Толгой өвдөх г. Шөнө унтсан ч нойр нь хүрэхгүй байх

Б. Сэтгэлээр унах д. Дотор муухайрах

В. Ханиалгах е. Хэт их идэх

4.Эрүүл мэндийн 3 талыг нэрлэнэ үү?

Б. Үнэлэх

Хорт зуршил

5. Тамхинаас татгалзах зургаан “З” зарчмыг нэрлэнэ үү?

4. ............. 4………………………….5. ............. 5………………….6. ............. 6…………………..

Бэлгийн эрүүл мэнд

6. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд нь дараах асуудлыг судална. Зөвийг дугуйлна уу?

А. Гэр бүл төлөвлөлт д. Шилжилтийн нас

Б. Хайр дурлал е. Үргүйдэл

В. Хооллолт ё. Хорт зуршил

Г. Хөдөлгөөн ж. Үр хөндөлт

Аюулгүй байдал анхны тусламж

7. Анхны тусламж үзүүлэх зарчмыг нэрлээрэй?А.........................................Б..........................................

В..........................................Г...........................................

8. Хүн бүр элдэв осол гэмтэл, бие махбодын өвчлөл , сэтгэл зүйн хямралын үед өөртөө болоод бусдад ...............................................үйлчилгээг үзүүлэх мэдлэг чадвартай байх хэрэгтэй ХариултСонгох даалгавар 2 дугаар хэсэг

1 A

2 B

3 C

4 C

5 C

6 A

7 B

8 C

9 A

10 B

11 B

12 C

13 A

14 C

15 B

Page 67: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

1 Охид ба хөвгүүд

2

Таргалалт, даралт ихсэх, чихрийн шижин, яс сийрэгжилт

3 А, б, г

4

Бие махбодын эрүүл мэнд

Сэтгэцийн эрүүл мэнд Нийгмийн эрүүл мэнд

5

Зарлах, зайлсхийх, зөв амьсгалах, зөвхөн шингэн ус уух, завгүй байх, залбирах

6 А, д, е, ж

7

Орчныг ажиглах Эхний үзлэг хийх Эмнэлэгийн тусламж

дуудах Хоёр дахь үзлэг хийх

8 Анхны тусламж

7-р ангийн анги дэвших шалгалтын блюпринт даалгаврын сан №19I.Хувийн эрүүл ахуй

Мэдлэг1. Шилжилтын насны охидод гарах өөрчлөлтийг сонгоно уу? [1оноо]А. Дуу бүдүүрэх Б. Дуу хоолой нарийсах В. Цээж, мөр өргөсгөхХэрэглээ2. Бэлгийн бойжилтын үе гэж юуг хэлдэг вэ? [1оноо]А. Сар бүр умайн хана ховхрон гадагшлах Б. Бие махбодь болон сэтгэл санаанд өөрчлөлт гарч, насанд хүрсэн хүн болоохВ. Сарын тэмдэг зогсож цэвэрших үзэгдэлБүтээх1. Хөвгүүд ба охидын эрүүл ахуйн дэглэмүүдийг бич? \ 1оноо\II. Хооллолт ба хөдөлгөөн

Мэдлэг 1. Хүний эрүүл мэндийг дэмжихийн зэрэгцээ, хоол тэжээлтэй холбоотой аливаа

өвчнөөр өвчлөх эрсдэлд хүргэдэггүй хүнсийг .................................. гэнэ. \1оноо\А. Эрүүл хүнс Б. Хүнс В. Эрүүл бус хүнс Г. Зөв хооллолт

Хэрэглээ1.Дархлаа сайжруулах, энерги үүсгэх үйл явцад оролцох, мэдрэлийн тогтолцооны хэвийн үйл ажиллагааг ханган ямар аминдэм вэ? \ 1 оноо\А. Витамин В11 Б. Витамин В6 В. Витамин В12 Г. Витамин В5

Задлан шинжлэх 1.Доорхи хүснэгтийг нөхөж бичнэ үү? \ 1оноо\

Аминдэм Үйлчилгээ Дутагдвал ямар өвчин

Ямар хүнсэнд их агуулагдаг

“А” Өсөлт нүдний хараанд нөлөөлнө

Загас,элэг, сүү, өндөгний шар,

“В” Бери- бери өвчин \ Мэдрэлийн

Page 68: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

сульдаа\“С” Биеийн

эсэргүүцэл сайжруулах

Улаан лооль, сонгино, нимбэг, гоньд, лууван

“D” Сульдаа өвчин\ Өсөлт хөгжилт оюун ухааны чадвар буурна

Задлан шинжлэх2.Хоол хүнснээс авч буй илчлэг, чанарыг хэрхэн тодорхойлох. \ 1оноо\

1 зүсэм талханд (Ойролцоогоор 70 г) 5,32г уураг, 0,63г өөх тос, 34,8г нүүрс ус агуулагдана.

Бүтээх2.Хүнсийг дотор нь агуулагдах шим тэжээлээр нь үндсэн 6 бүлгийг нэрлэж бич

III. Сэтгэцийн эрүүл мэндМэдлэг1. Сэтгэцийн хувьд эрүүл хүний шинж аль нь вэ? \ 1 оноо\А. Бие бялдар сул дорой,мэдээлэлд сөргөөр ханданаБ. Өөрийгөө зөв залж чиглүүлнэ, бие бялдрын хувьд эрүүл байнаВ. Уурлана, гуниглана, ганцаардмал, бусдад тусалдаггүйГ. Би хэнд ч хэрэггүй хэмээн бодно, өөртөө итгэлгүйЗадлах1. Урьдчилан төлөвлөсөн ба төлөвлөөгүй үйл явдлаас хүний бие махбодь ба сэтгэл санаанд үүсч байгаа шахалтыг ..................................... гэнэ. \ 1 оноо\А. Стресс Б. Эерэг стресс В. Сөрөг стресс Г. Б, В хариулт зөв2. Стресст орсон хүнд гарч болох өөрчлөлтүүд..........................................................................................................................................................................................................................................................................................................Бүтээх1. Тохиолдол1Эрүүл мэндийн сургалтад сууж байсан насанд хүрэгчид тамхины хорын тухай ярилцаж байтал нэг эр би тамхи хортой гэдгийг маш сайн мэднэ. Харин залуу насны тэнэг зуршил минь (хүн дуурайх, өөрийн зорилгогүй)намайг тамхичин болгосон юм.Би найз нараа дуурайж ээж ааваасаа нууж тамхи татдаг байсан гэж ярив. \ 1оноо\

Page 69: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

1. Энэ нөхөрлөл мөн үү?2. Ямар дарамт шахалт байсан бэ?3. Тамхинд донтох нь сэтгэцийн эмгэг үү аль эсвэл зөвхөн зуршил уу?Дарамт шахалтанд өртөхгүйн тулд яах вэ? \ 1оноо\................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................................

IV.Хорт зуршилМэдлэг1. Тамхи татдаггүй боловч хажууд нь тамхи татаж байгаа хүний утаагаар амьсгалдаг

хүнийг .......................... гэнэ. \ 1 оноо\А. Дам тамхидалт Б. Идэвхтэй тамхидалт В. Хоёулаа зөв Г. А, Б

Хэрэглээ2. Хүмүүсийн тамхинд донтох шалтгааныг ямар бодистой холбон тайлбарлах вэ?\

1оноо\А. Фенол Б. Тамхины бохь В. Никотин Г. Ацетон

Үнэлэх1.Архи, тамхи хүний бие махбодод маш олон хортой нөлөөг үзүүлдэг. Дараах зургаас архи, тамхи биеийн ямар, ямар эрхтнийг гэмтээдэг сөрөг талыг бич?\ 1оноо\

V.Бэлгийн эрүүл мэндМэдлэг

1.Эрэгтэй эмэгтэй хүний нөхөн үржихүйн эрхтэн тогтолцооны өвчнөөс сэргийлэх үндсэн аргууд аль вэ?\ 1 оноо\

А. Сайн амрах Б.Хувийн ариун цэврийг сахих В.Зөв хооллох Г.Гэмтэл бэртлээс сэргийлэх

Хэрэглээ1. Хайр, халамж тавих, хайрлах, бодол санаа, сэтгэлээ хуваалцах,итгэх, татагдах

болзох зэрэг нь бэлгийн амьдралын ямар бүрэлдэхүүн хэсэг вэ? \1оноо\А. Хүний хөгжил Б. Бэлгийн хүчирхийлэл В. Мэдрэхүй ба зан үйл Г. Дотно харилцааЗадлан шинжлэх1. Доорх зургуудыг ажиглаад асуултанд хариулаарай . \1оноо\

Page 70: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

1. Зурагт ямар эрхтэн тогтолцоог дүрсэлсэн байна вэ?2. Зургаас ямар эсийг ялган таньж байна вэ?3. Зурагт үзүүлсэн үзүүлсэн үйл явцын үр дүн бэ?4. Жирэмслэлт ямар үйлдлийн үр дүн бэ?

Үнэ

Үнэлэх1.Зургийг хараад ямар шинж тэмдгийг илэрхийлж ба жирэмсний үед гардаг шинж тэмдгийг нэрлэж бич? \1оноо\

VI.Анхны тусламжМэдлэг

1.Дуу шуугианы сөрөг нөлөө аль нь вэ? \ 1оноо\А. Амьсгалын замын өвчнүүд Б. Уушгины хорт хавдар В. Сонсголын эрхтэн өөрчлөлт орох ба мэдрэлийн ядаргаанд орох Г. Бүгд зөв

Үнэлэх1. Сургууль анги танхимын таатай орчин

бүрдүүлэхэд юуг анхаарвал зохих вэ? Цэгийн оронд тохирох үгийг нөхөж бичА. Цэвэр орчин бүрдүүлэх : ..................................................................................................

Page 71: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Б. Дуу шуугиан .............................................................................................. нөлөөлдөг.В. Тоосжилт ................................................нөлөөлж........................................ байдаг.

2. Орчин хүний эрүүл мэндэд хэрхэн нөлөөлдөг вэ? \ 1 оноо\

Хариулт1.Хувийн эрүүл ахуй

1. 2.б б

2. Хооллолт ба хөдөлгөөн 1. 2.

а б3. Сэтгэцийн эрүүл мэнд

1. 2.б а

4. Хорт зуршил1. 2.

а в5. Бэлгийн эрүүл мэнд

1. 2.б г

6. Анхны тусламж: хариулт: хавдар В. Сонсголын эрхтэн өөрчлөлт орох ба мэдрэлийн ядаргаанд орох

7. 2. Охид эрүүл ахуйн дэглэм: Усанд орох, шүдээ өдөрт 2-3 удаа тогтмол угааж байх, Гараа тогтмол савандаж угааж, хумсаа арчлах, Цэвэрхэн хувцас өмсөж байх, Орны цагаан хэрэглэл, гар нүүрний алчуур, бие угаагчаа зөвхөн өөрөө хэрэглэх, өөрийн биед тохирсон, цэвэрхэн хөхний даруулгыг тогтмол зүүж байх гэх мэт.

Хүн

Page 72: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

- Хөвгүүд эрүүл ахуйн дэглэм: : Усанд орох, шүдээ өдөрт 2-3 удаа тогтмол угааж байх, Гараа тогтмол савандаж угааж, хумсаа арчлах, Цэвэрхэн хувцас өмсөж байх, Орны цагаан хэрэглэл, гар нүүрний алчуур, бие угаагчаа зөвхөн өөрөө хэрэглэх, сахлаа хусаж, үсээ засуулах, цэвэр оймс өмсөж, хөлөө арчлах, шилжилтын насанд биеэс хөлс их ялгардаг тул хөлс дарагч хэрэглэж хэвших

Аминдэм Үйлчилгээ Дутагдвал ямар өвчин

Ямар хүнсэнд их агуулагдаг

“А” Өсөлт нүдний хараанд нөлөөлнө

Тахиан сохор өвчин

Загас,элэг, сүү, өндөгний шар,

“В” Бодисын солилцоонд нөлөөлнө

Бери- бери өвчин \ Мэдрэлийн сульдаа\

Ургамлын үр, алим, өндөгний шар

“С” Биеийн эсэргүүцэл сайжруулах

Цинга-чийг бам өвчин, уруул хөхөрч хамраас цус гарах

Улаан лооль, сонгино, нимбэг, гоньд, лууван

“D” Шүд, ясны өсөлтөнд нөлөөлнө

Сульдаа өвчин\ Өсөлт хөгжилт оюун ухааны чадвар буурна

Загасны тос, өндөгний шар

3.Хоол хүнснээс авч буй илчлэг, чанарыг хэрхэн тодорхойлох. \ 1оноо\1 зүсэм талханд (Ойролцоогоор 70 г) 5,32г уураг, 0,63г өөх тос, 34,8г нүүрс ус агуулагдана.

Гэр зөвлөмж: Хүнсний бүтээгдэхүүний төрөл1. Үр тариан бүтээгдэхүүн2. Мах махан бүтээгдэхүүн3. Сүү цагаан идээ бүтээгдэхүүн4. Жимс жимсгэнэ5. Хүнсний ногоо6. Өөх тос

Сэтгэцийн эрүүл мэнд

. Стресст орсон хүнд гарч болох өөрчлөлтүүд-Уйтгарлах - Гэдэс базлах-Зүрх дэлсэх - Нойр хулжих- Итгэл алдрах - Амархан ядрах- ямарч шалтгаангүй инээх - Сэтгэл зовних- Архи хэтрүүлэн хэрэглэх - Амархан уйлах- тамхи татаж эхлэх - Сэтгэл үймрэх- бусдыг дайрч давшлах - Хэт их идэхБүтээх2. Тохиолдол1

Page 73: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Эрүүл мэндийн сургалтад сууж байсан насанд хүрэгчид тамхины хорын тухай ярилцаж байтал нэг эр би тамхи хортой гэдгийг маш сайн мэднэ. Харин залуу насны тэнэг зуршил минь (хүн дуурайх, өөрийн зорилгогүй)намайг тамхичин болгосон юм.Би найз нараа дуурайж ээж ааваасаа нууж тамхи татдаг байсан гэж ярив. \ 1оноо\4. Энэ нөхөрлөл мөн үү? \ Биш\5. Ямар дарамт шахалт байсан бэ? \ Үе тэнхийнхний дарамт шахалт\6. Тамхинд донтох нь сэтгэцийн эмгэг үү аль эсвэл зөвхөн зуршил уу? \ Зуршил\Дарамт шахалтанд өртөхгүйн тулд яах вэ? \ 1оноо\

- Өөрийн зоорилготой итгэл үнэмшилтэй бай- Тухайн байдлаас аль болох хурдан гарахыг оролд- Бүү тал зас, шууд л үгүй гэж хэл

Бэлгийн эрүүл мэнд2. Доорх зургуудыг ажиглаад асуултанд хариулаарай . \1оноо\

5. Зурагт ямар эрхтэн тогтолцоог дүрсэлсэн байна вэ? \ Эр , эм\

6. Зургаас ямар эсийг ялган таньж байна вэ? \ Эр , эм бэлгийн эсүүд\

7. Зурагт үзүүлсэн үзүүлсэн үйл явцын үр дүн бэ? \ Жирэмслэлт\

8. Жирэмслэлт ямар үйлдлийн үр дүн бэ? \ Бэлгийн хавьтал\

Үнэлэх1. Зургийг хараад ямар шинж тэмдгийг илэрхийлж ба жирэмсний үед гардаг

шинж тэмдгийг нэрлэж бич? \1оноо\

- Амьсгаадах, хөх томрох, мэдрэмтгий болох, ядрах, дотор муухайрах, бөөлжих, ойр ойрхон шээх, өтгөн хатах, толгой өвдөх, нуруу өвдөх, хоолны дуршил өөрчлөгдөх, үнэр мэдрэмтгий болох, толгой эргэх, биений юм ирэхгүй байх. Шинж тэмдэг илэрнэ.

Анхны тусламж:

8. Сургууль анги танхимын таатай орчин бүрдүүлэхэд юуг анхаарвал зохих вэ? Цэгийн оронд тохирох үгийг нөхөж бичА. Цэвэр орчин бүрдүүлэх : Анги танхимынхаа салхивчийг өдөр бүр тогтмол онгойлгож агааржуулалт хийх- Чийгтэй цэвэрлэгээ хийх- Анги танхимдаа цэцэг тарьж ургуулахБ. Дуу шуугиан :их хэмжээний дуу шуугиан орчны бохирдлыг үүсгэж эрүүл мэндэд муугаар нөлөөлдөг.В. Тоосжилт : Тоос шороотой орчинд удаан хугацаагаар амьдарч, ажиллаж, хөдөлмөрлөх нь амьсгалын замын өвчнүүдээр өвчлөх эрсдлийг дагуулж байдаг.

2. Орчин хүний эрүүл мэндэд хэрхэн нөлөөлдөг вэ? \ 1 оноо\

Page 74: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн

Хүн

Дуу чимээ

Хөрсний бохирдол

Усны бохирдол

Агаарын бохирдол

Машины утаа

Үйлдвэрийн утаа

Page 75: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн
Page 76: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн
Page 77: khovd.mecs.gov.mnkhovd.mecs.gov.mn/storage/app/public/Angi_devshih/ervvl... · Web viewБүлэг5-1. Нөхөн үржихүйн эрүүл мэнд гэдэг нь зөвхөн