Upload
vo-the-anh
View
228
Download
0
Embed Size (px)
Citation preview
8/3/2019 Mang VT
1/261
TP ON BU CHNH VIN THNG VIT NAM
HC VIN CNG NGH BU CHNH VIN THNG
BI GING
MNGVINTHNG
(Lu hnh ni b)
Bin son: TS. Nguyn Tin Ban (ch bin)
ThS. Nguyn Th Thu Hng
H ni, 2010
8/3/2019 Mang VT
2/261
8/3/2019 Mang VT
3/261
Mc lc
3
MC LC
MC LC........................................................................................................................3
DANH MC HNH V...................................................................................................7
DANH MC BNG......................................................................................................13
THUT NGVIT TT ............................................................................................. 14
LI NI U ...............................................................................................................18
CHNG 1. GII THIU CHUNG V CC MNG VIN THNG ...................19
1.1 Mng in thoi .............................................................................................. 19
1.1.1 Cu trc chung ............................................................................................ 191.1.2 Nguyn lnh s .......................................................................................26
1.1.3 Cc t chc chun ha v iu phi ...........................................................27
1.2 Mng truyn s liu ........................................................................................29
1.2.1 Cc h thng my tnh v m hnh Client/Server....................................... 29
1.2.2 M hnh tham chiu OSI............................................................................. 31
1.2.3 Mt s v d v cc mng truyn s liu .................................................... 36
1.3 Mng Internet.................................................................................................. 38
1.3.1 S ra i v pht trin.................................................................................38
1.3.2 Cc thnh phn v cu trc mng ...............................................................39
1.3.3 Cc phng thc truy nhp mng............................................................... 41
1.3.4 Cc dch v Internet.................................................................................... 44
1.4 Xu hng hi t ca cc mng vin thng ..................................................... 45
1.4.1 S hi t gia cc mng cc b v din rng............................................. 46
1.4.2 S hi t gia cc mng thoi v s liu .................................................... 47
1.4.3 S hi t gia cc mng cnh v di ng............................................... 47
1.5 Tng kt ..........................................................................................................47
1.6 Cu hi n tp ................................................................................................. 48
CHNG 2. CC NGUYN L XY DNG MNG............................................49
2.1 Lp Vt l ........................................................................................................49
2.1.1 Truyn tn hiu lp Vt l ........................................................................ 49
8/3/2019 Mang VT
4/261
Mc lc
4
2.1.2 ng b v nh thi...................................................................................56
2.1.3 Cc giao thc v c t lp Vt l ...............................................................59
2.2 Lp Lin kt d liu........................................................................................62
2.2.1 Cc chc nng ca lp lin kt d liu .......................................................62
2.2.2 nh khung..................................................................................................64
2.2.3 Kim sot li ...............................................................................................67
2.2.4 iu khin lung .........................................................................................67
2.3 Lp Mng........................................................................................................68
2.3.1 Chc nng ca lp mng v bi ton nh tuyn ........................................68
2.3.2 Cc khi nim cbn vnh tuyn ...........................................................682.3.3 Phn loi kthut nh tuyn.......................................................................72
2.3.4 nh tuyn tnh v nh tuyn ng............................................................74
2.3.5 nh tuyn vectkhong cch ....................................................................77
2.3.6 nh tuyn trng thi lin kt......................................................................83
2.3.7 nh tuyn lai ghp .....................................................................................88
2.4 Tng kt...........................................................................................................89
2.5 Cu hi n tp..................................................................................................90
CHNG 3. CC MNG CHUYN MCH KNH...............................................91
3.1 Mng in thoi chuyn mch cng cng (PSTN)..........................................91
3.1.1 H thng truyn dn ....................................................................................92
3.1.2 H thng chuyn mch..............................................................................108
3.2 Bo hiu trong cc mng chuyn mch knh ................................................119
3.2.1 Gii thiu...................................................................................................119
3.2.2 Bo hiu knh kt hp...............................................................................122
3.2.3 Bo hiu knh chung .................................................................................124
3.2.4 Mng thng minh ......................................................................................129
3.3 Mng s tch hp a dch v (ISDN) ............................................................133
3.3.1 Tin xy dng ISDN........................................................................133
3.3.2 Cu hnh tham chiu..................................................................................134
3.3.3 Cc loi knh v giao din ........................................................................135
8/3/2019 Mang VT
5/261
Mc lc
5
3.3.4 Bo hiu trong ISDN ................................................................................139
3.4 Cc mng in thoi v tuyn.......................................................................141
3.4.1 Mng v tuyn t bo................................................................................141
3.4.2 Mng v tuyn v tinh ..............................................................................142
3.4.3 Xu hng pht trin cc mng v tuyn...................................................143
3.5 Tng kt ........................................................................................................144
3.6 Cu hi n tp...............................................................................................146
CHNG 4. CC MNG CHUYN GI .............................................................148
4.1 Mng cc b (LAN)......................................................................................148
4.1.1 Cc thnh phn mng................................................................................1484.1.2 Kin trc mng..........................................................................................149
4.1.3 iu khin truy nhp ng truyn ..........................................................150
4.1.4 Cc chun LAN ........................................................................................152
4.1.5 Cng ngh Ethernet ..................................................................................155
4.1.6 Cc thit b mng......................................................................................160
4.2 Mng din rng (WAN)................................................................................164
4.2.1 Gii thiu .................................................................................................. 164
4.2.2 Giao thc PPP ...........................................................................................166
4.2.3 X.25...........................................................................................................167
4.2.4 Frame Relay.............................................................................................. 170
4.2.5 ATM..........................................................................................................172
4.3 Tng kt ........................................................................................................175
4.4 Cu hi n tp...............................................................................................175
CHNG 5. MNG IP............................................................................................177
5.1 Kin trc giao thc TCP/IP...........................................................................177
5.1.1 Gii thiu .................................................................................................. 177
5.1.2 Tng Truy nhp mng...............................................................................178
5.1.3 Tng Lin mng........................................................................................178
5.1.4 Tng giao vn............................................................................................178
5.1.5 Tng ng dng..........................................................................................179
8/3/2019 Mang VT
6/261
Mc lc
6
5.2 Cc giao thc tng Lin mng.......................................................................180
5.2.1 Giao thc IP ..............................................................................................180
5.2.2 Giao thc ICMP ........................................................................................198
5.2.3 Giao thc ARP v RARP ..........................................................................201
5.3 Cc giao thc tng Giao vn .........................................................................203
5.3.1 Giao thc TCP...........................................................................................203
5.3.2 Giao thc UDP..........................................................................................214
5.4 nh tuyn trong mng IP .............................................................................216
5.4.1 Giao thc nh tuyn RIP..........................................................................216
5.4.2 Giao thc nh tuyn OSPF ......................................................................2285.4.3 Giao thc nh tuyn BGP ........................................................................243
5.4.4 Thit bnh tuyn IP................................................................................256
5.5 Tng kt.........................................................................................................259
5.6 Cu hi n tp................................................................................................260
TI LIU THAM KHO ............................................................................................261
8/3/2019 Mang VT
7/261
Danh mc hnh v
7
DANH MC HNH V
Hnh 1.1: Cc thnh phn cbn ca mng in thoi chuyn mch knh..................20Hnh 1.2: Mng tng i ni ht....................................................................................23Hnh 1.3: Cu trc s E.164 quc t theo vng a l...................................................27Hnh 1.4: Cc t chc chun ha trn th gii ..............................................................27Hnh 1.5: M hnh khch ch (client/server).................................................................30Hnh 1.6: M hnh tham chiu OSI ...............................................................................32Hnh 1.7: Cc kiu kin trc mng................................................................................40
Hnh 1.8: Cu trc lin mng ........................................................................................41
Hnh 2.1: Sng hnh sin .................................................................................................49Hnh 2.2: Bin , tn s v pha ca sng hnh sin ......................................................50Hnh 2.3: M dch pha ...................................................................................................51Hnh 2.4: Sng vung....................................................................................................52Hnh 2.5: Ccu truyn tn hiu sng s ......................................................................52Hnh 2.6: Tn hiu s v tng t vi tn hiu tng t v s ......................................53Hnh 2.7: Cc giao din song song v ni tip..............................................................56Hnh 2.8: Khun dng k t truyn d b.......................................................................57Hnh 2.9: Chun lp vt l EIA-232-E ..........................................................................60Hnh 2.10: Khuyn ngh X.21 ca ITU .........................................................................61Hnh 2.11: Cc gi c ng khung lp lin kt d liu .........................................62Hnh 2.12: ng truyn thng o v ng truyn thc s gia hai trm.................63 Hnh 2.13: Lp lin kt d liu truyn gi tin cho lp mng........................................63Hnh 2.14: nh khung bng cch m k t.................................................................64Hnh 2.15: nh khung s dng byte cvi kthut byte stuffing...............................65Hnh 2.16: Kthut bit stuffing .....................................................................................66Hnh 2.17: Bnh tuyn s dng phn a ch mng nh tuyn d liu...............69Hnh 2.18: Lin mng c chia thnh nhiu h t tr..................................................71Hnh 2.19: Tuyn tnh trnh c cp nht nh tuyn qua lin kt WAN ..................75
8/3/2019 Mang VT
8/261
Danh mc hnh v
8
Hnh 2.20: Kh nng thay th tuyn hng ca nh tuyn ng...................................76Hnh 2.21: Cc giao thc nh tuyn duy tr v phn phi thng tin nh tuyn..........76Hnh 2.22: Giao thc vctkhong cch gi nh k cc bn sao ca bng nh tuyn
v tch lu cc vctkhong cch.................................................................................78Hnh 2.23: Cc Bnh tuyn vct khong cch khm ph ng i tt nht n
ch t cc hng xm.....................................................................................................78Hnh 2.24: Cp nht nh tuyn tin hnh tng bc, t bnh tuyn ny ti bnh
tuyn khc......................................................................................................................79Hnh 2.25: Bnh tuyn A cp nht bng nh tuyn phn nh s bc nhy mi
nhng khng ng.........................................................................................................79Hnh 2.26: Vng lp nh tuyn tng vctkhong cch .............................................80Hnh 2.27: Gii hn khong cch ti a........................................................................81Hnh 2.28: Khi nim phn chia ranh gii (split horizon) ............................................82Hnh 2.29: Gii thut trng thi lin kt cp nht thng tin tp ca tt c cc bnh
tuyn khc......................................................................................................................83Hnh 2.30: Trong nh tuyn trng thi lin kt, tt c cc bnh tuyn cng tnh
ton ng i ngn nht ti ch...................................................................................84Hnh 2.31: Tin trnh cp nht trng thi lin kt .........................................................85Hnh 2.32: Cp nht khng ng b v ng i khng nht qun dn n s khng
th ti c mng..........................................................................................................86Hnh 2.33: Giao thc nh tuyn lai chia s cc thuc tnh ca nh tuyn vct
khong cch v trng thi lin kt .................................................................................88
Hnh 3.1: Mng PSTN vi tng i s, trung k s v truy nhp tng t ..................92
Hnh 3.2: V d v ghp knh .......................................................................................93Hnh 3.3: Chc nng ca b lp v b khuch i........................................................96Hnh 3.4: Hot ng ca Codec ....................................................................................96Hnh 3.5: B ghp knh PCM-30..................................................................................99Hnh 3.6: Nguyn tc ghp cn ng b .....................................................................101Hnh 3.7: Cc mc truyn dn PDH ...........................................................................103Hnh 3.8: Tin trnh ghp knh phn chia theo bc sng .........................................107
8/3/2019 Mang VT
9/261
Danh mc hnh v
9
Hnh 3.9: Mt chng WDM/DWDM n gin ...........................................................108Hnh 3.10: Mt TSI h tr6 ng vo v ra .............................................................114Hnh 3.11: Cc cp tng i trong mng PSTN..........................................................117Hnh 3.12: Cu trc phn cp mng PSTN ca VNPT - Vit Nam ............................118Hnh 3.13: Cc loi bo hiu trong mng chuyn mch knh.....................................120Hnh 3.14: Bo hiu ng dy thu bao trong PSTN................................................121Hnh 3.15: Bo hiu lin i trong PSTN....................................................................122Hnh 3.16: : Bo hiu knh kt hp.............................................................................123Hnh 3.17: Cc bc thc hin ca bo hiu knh kt hp.........................................124Hnh 3.18: Cc phn t trong mng bo hiu s 7......................................................125Hnh 3.19: M hnh tham chiu cho SS7 ....................................................................126Hnh 3.20: Cu trc mt khi tn hiu bo hiu ..........................................................128Hnh 3.21: Kim tra thu pht bn tin qua cc trng thng tin...................................128Hnh 3.22: M hnh khi nim IN (INCM) .................................................................132Hnh 3.23: Kin trc mng IN.....................................................................................133Hnh 3.24: Cu hnh ISDN ..........................................................................................134Hnh 3.25: M hnh tham chiu trn knh B v 2B ....................................................136Hnh 3.26: M gi tam phn ........................................................................................138Hnh 3.27: Cu trc khung LAPD...............................................................................138Hnh 3.28: Bo hiu ISUP...........................................................................................140Hnh 3.29: Cu hnh h thng GSM............................................................................142Hnh 3.30: Phm vi ca thng tin v tinh....................................................................142Hnh 3.31: Cc dch v Vinasat 1 cung cp ................................................................143Hnh 3.32: Lch s pht trin di ng ti 3G ..............................................................144Hnh 4.1: Cc kiu kin trc LAN...............................................................................149Hnh 4.2: Th tc truyn khung trong CSMA/CD ......................................................151Hnh 4.3: Cc chun LAN ph bin ............................................................................153Hnh 4.4: M hnh phn lp Ethernet v quan h vi OSI..........................................156
8/3/2019 Mang VT
10/261
Danh mc hnh v
10
Hnh 4.5: Cu trc khung Ethernet..............................................................................157Hnh 4.6: Kt ni gia 2 trm trong mng 10Base-T .................................................158Hnh 4.7: Mng 100Base-TX ......................................................................................159Hnh 4.8: B lp hot ng ti tng vt l trong m hnh OSI ...................................160Hnh 4.9:Cu ni hot ng ti hai tng thp nht trong m hnh OSI .....................161Hnh 4.10: Bnh tuyn hot ng ti 3 tng thp nht trong m hnh OSI ............163Hnh 4.11: Cng ni hot ng c 7 tng trong m hnh OSI .................................164Hnh 4.12: ng gi d liu PPP................................................................................167Hnh 4.13: Mng X.25.................................................................................................168Hnh 4.14: S kt ni DTE-DCE trong X.25.........................................................168Hnh 4.15: M hnh giao thc X.25 ............................................................................168Hnh 4.16: Mng Frame Relay....................................................................................170Hnh 4.17: Cu trc khung Frame Relay.....................................................................171Hnh 4.18: T bo ATM..............................................................................................172Hnh 4.19: ng gi d liu vo cc t bo ti nt mng ATM.................................173Hnh 4.20: M hnh phn tng ATM...........................................................................173Hnh 4.21: Tiu t bo UNI v NNI .......................................................................174Hnh 5.1: M hnh phn tng TCP/IP .........................................................................177Hnh 5.2: Tiu IP datagram ....................................................................................180Hnh 5.3: V d v phn mnh ....................................................................................185Hnh 5.4: Gi tr ca cc trng khi datagram c phn mnh................................186Hnh 5.5: nh dng tng qut ca mt ty chn trong tiu IP .............................186Hnh 5.6: Biu din thp phn du chm ....................................................................188Hnh 5.7: Cc lp a ch IP ........................................................................................189Hnh 5.8: Mng vi hai mc phn cp (cha phn mng con)...................................193Hnh 5.9: Mng vi ba mc phn cp (phn mng con) .............................................194Hnh 5.10: Hot ng ca ARP...................................................................................202Hnh 5.11: Hot ng ca RARP................................................................................203
8/3/2019 Mang VT
11/261
Danh mc hnh v
11
Hnh 5.12: Cu trc tiu TCP .................................................................................206Hnh 5.13: Ca s trt ...............................................................................................208Hnh 5.14: Qun l ca s ...........................................................................................209Hnh 5.15: Th tc bt tay ba bc .............................................................................212Hnh 5.16: Th tc gii phng kt ni bn bc.........................................................213Hnh 5.17: nh dng ca UDP datagram...................................................................215Hnh 5.18: V d cc bng nh tuyn RIP ban u....................................................218Hnh 5.19: V d cc bng nh tuyn RIP cp nht cui cng ..................................218Hnh 5.20: nh dng bn tin RIP ...............................................................................219Hnh 5.21: Bn tin RIP yu cu...................................................................................220Hnh 5.22: Bn tin RIP tr li......................................................................................220Hnh 5.23: Bnh tuyn a thng tin v cc mng kt ni trc tip vo bng nh
tuyn, metric ti mng mng ny l 0 .........................................................................222Hnh 5.24: Bnh tuyn nhn thng tin t hng xm v cp nht bng nh tuyn.222Hnh 5.25: nh dng gi RIPv2.................................................................................224Hnh 5.26: Mc u tin ca gi RIPv2 c s dng cho chng thc .....................226Hnh 5.27: Tuyn thay th ch c khi cp nht xong nh tuyn.................................227Hnh 5.28: m v hn xy ra nu c vng lp nh tuyn........................................227Hnh 5.29: S bc nhy ti a l 15 ..........................................................................228Hnh 5.30: H thng thut ng OSPF .........................................................................230Hnh 5.31: Cc kiu mng OSPF ................................................................................234Hnh 5.32: Bnh tuyn chnh v chnh d phng ...........................................234Hnh 5.33: Tiu gi OSPF ......................................................................................235Hnh 5.34: nh dng dng gi Hello .........................................................................236Hnh 5.35: Cc bnh tuyn thit lp mi quan h gn k .......................................238Hnh 5.36: Qu trnh bu DR v BDR chc thc hin trn mng a truy nhp...239Hnh 5.37: Cc bc trao i n c trng thi Full ..........................................240Hnh 5.38: Tuyn tt nht c chn v a vo bng nh tuyn ............................241
8/3/2019 Mang VT
12/261
Danh mc hnh v
12
Hnh 5.39: H t tr .....................................................................................................243Hnh 5.40: H t trn kt ni ..................................................................................244Hnh 5.41: H t tra kt ni khng chuyn tip......................................................245Hnh 5.42: H t tra kt ni chuyn tip.................................................................246Hnh 5.43: Ch s dng BGP khi chnh sch nh tuyn khc vi ISP.......................247Hnh 5.44: ng i AS .............................................................................................248Hnh 5.45: Thit lp phin hng xm..........................................................................248Hnh 5.46: Cp nht nh tuyn ch cha nhng thay i...........................................249Hnh 5.47: Rt li tuyn khng hp l ........................................................................249Hnh 5.48: Tiu BGP..............................................................................................250Hnh 5.49: nh dng gi Open ..................................................................................250Hnh 5.50: nh dng gi Update ...............................................................................251Hnh 5.51: nh dng gi Keepalive...........................................................................252Hnh 5.52: nh dng gi Notification.......................................................................252Hnh 5.53: My hu hn trng thi BGP ....................................................................253Hnh 5.54: Thng tin cu hnh bnh tuyn c thn t nhiu ngun...................257Hnh 5.55: Cc thnh phn cu hnh bn trong bnh tuyn....................................257
8/3/2019 Mang VT
13/261
Danh mc bng
13
DANH MC BNG
Bng 2.1: So snh nh tuyn trng thi lin kt v vctkhong cch.......................87
Bng 5.1: Gi tr MTU i vi cc mng khc nhau ..................................................183
Bng 5.2: Cc a chc bit .....................................................................................191
Bng 5.3: Tin t CIDR v s lng lp C tng ng ...........................................198
Bng 5.4: Cc cng TCP thng dng ..........................................................................205
Bng 5.5: Cc cng UDP thng dng .........................................................................214
Bng 5.6: Bng nh tuyn vectkhong cch ...........................................................216
Bng 5.7: 5 loi gi OSPF...........................................................................................231Bng 5.8: Mt s thuc tnh ng i hin ang s dng ..........................................256
8/3/2019 Mang VT
14/261
Thut ng vit tt
14
THUT NGVIT TT
Tvit tt Ty Ngha ting Vit3G Third Generation Th h th3
AAL ATM Adaptation Layer Lp thch ng ATM
API Application ProgrammingInterface
Giao din lp trnh ng dng
ARP Address Resolution Protocol Giao thc phn gii a ch
ATM Asynchronous Transfer
Mode
Phng thc truyn d b
BER Bit Error Rate T l li bit
BGP Border Gateway Protocol Giao thc nh tuyn cng bin
B-ISDN Broadband ISDN ISDN bng rng
BOOTP Bootstrap Protocol Giao thc Bootstrap
CCS7 Common ChannelSignalling Number 7
Bo hiu knh chung s 7
CIR Committed Information
Rate
T l thng tin cam kt
DCLI Datalink ConnectionIdentifier
Nhn dng kt ni lin kt dliu
DNS Domain Name System H thng tn min
EIR Excess Information Rate T l thng tin vt qu
ETC Cng ty vin thng in lc
F Flag C
FCS Frame Check Sequence Trnh t kim tra khungFR Frame Relay Chuyn tip khung
FTP File Transfer Protocol Giao thc truyn file
GK Gate Keeper B gicng
GPRS General Package Radio
Service
Dch v v tuyn gi chung
GW Gateway Cng
8/3/2019 Mang VT
15/261
Thut ng vit tt
15
HSPA High-Speed Packet Access Cng ngh truy nhp gi tc
cao
HSDPA High-Speed Downlink
Packet Access
Cng ngh truy nhp gi ng
xung tc cao
IAB Internet ArchitecturalBoard
Hi ng kin trc Internet
ICMP Internet Control MessageProtocol
Giao thc thng ip iu khinInternet
IDN Intergrated Digital Network Mng s tch hp
IETF Internet Engineering Task
Force
Lc lng c trch k thut
InternetIGMP Internet Group Protocol Giao thc
IN Intelligent Network Mng thng minh
IP Internet Protocol Giao thc Internet
IPv4 IP version 4 Giao thc Internet phin bn 4
IPv6 IP version 6 Giao thc Internet phin bn 6
ISDN Integrated Service DigitalNetwork
Mng sa dch v
ISO International Organizationfor Standardization
T chc chun ha quc t
ISP Internet Service Provider Nh cung cp dch v Internet
ISUP ISDN User Part Phn ngi dng ISDN
ITU-T ITU-TelecommunicationSector
Tiu ban vin thng Hip hivin thng quc t
LAN Local Area Network Mng ni htLCN Logical Channel Number S knh logic
M2PAMTP L2 Peer-to-Peer
AdapterB chuyn i bn tin lp 2
ngang hng
M2UA MTP2 User AdapterB chuyn i ngi dng
MTP2
M3UA MTP3 User AdapterB chuyn i ngi dng
MTP3
8/3/2019 Mang VT
16/261
Thut ng vit tt
16
MG Media Gateway Cng phng tin
MGC Media Gateway Controller Biu khin cng phng tin
MTP Message Tranfer Part Phn chuyn giao bn tin
NGN Next Generation Network Mng th h sau (k tip)N-ISDN Narrowband ISDN ISDN bng hp
OSI Open SystemsInterconnection
Kt ni cc h thng m
OSPF Open Shortest Path First Tm ng ngn nht
PCM Pulse Code Modulation iu xung m
PSTN Public Switch TelephoneNetwork
Mng in thoi chuyn mchcng cng
QoS Quality of Service Cht lng dch v
RARP Reverse AddressResolution Protocol
Giao thc phn gii a chngc
RAS Register Admission StatusBo hiu ng k, cp php,
thng tin trng thi
RIP Routing InformationProtocol
Giao thc thng tin nh tuyn
RSVP Resource ReservationProtocol
Giao thc dnh sn (d tr) tinguyn
RTCP Real Time Control ProtocolGiao thc iu khin thi gian
thc
RTPReal-time Transport
ProtocolGiao thc truyn thi gian thc
SCCP Signaling ConnectionControl Part
Phn iu khin kt ni bohiu
SCP Service Control Point im iu khin dch v
SG Signalling Gateway Cng bo hiu
SIP Session Initiation Protocol Giao thc khi to phin
SMTP Simple Message/MailTransfer Protocol
Giao thc chuyn thn gin
SNMP Simple NetworkManagement Protocol
Giao thc qun l mng ngin
8/3/2019 Mang VT
17/261
Thut ng vit tt
17
SS Soft Switch Chuyn mch mm
SS7 Signalling System Number 7 Mng bo hiu s 7
SSP Service Switching Point im chuyn mch dch v(hoc chuyn mch trung tm)
STP Signalling Transfer Point im chuyn tip bo hiu
TCP Transmission ControlProtocol
Giao thc iu khin truyndn
TDMA Time division multiple
access
a truy nhp phn chia theo
thi gian
UA User Agent Tc nhn ngi sdng
UDP User Datagram Protocol Giao thc d liu ngi sdng
VNPT Vietnam Posts andTelecommunications Corp.
Tp on Bu chnh vinthng Vit Nam
VoIP Voice over IP Truyn thoi qua IP
WAN Wide Area Network Mng din rng
WCDMA Wideband Code Division
Multiple Access
a truy nhp phn chia theo m
bng rng
WDM Wave Division Multiplexing Ghp knh quang theo bcsng
8/3/2019 Mang VT
18/261
Li ni u
18
LI NI U
Vin thng l qu trnh trao i thng tin hay qung b thng tin gia cc itng (ngi vi ngi, ngi vi my mc hay vi cc h thng thng tin, ) cc
dng khc nhau nh ting ni, hnh nh, d liu ... v cc v tr khng gian khcnhau. Cng ngh vin thng hin ti t ti mc m trong giy lt chng ta c thtrao i thng tin vi nhau t hai im bt k trn tri t. Vic trao i thng tin nyc thc hin nhvo cc h thng truyn thng qua cc mng cng cng nh mngin thoi, mng pht thanh truyn hnh hay mng my tnh. Nh vy, c th ni csh tng thng tin c hnh thnh da trn cc thit b kt ni vi nhau thng quamng vin thng.
Ti liu ny trnh by nhng kin thc c bn v cc mng vin thng nh
mng in thoi, mng truyn d liu hay mng my tnh. Mi mi trng mng cnhng c tnh ring vi nhng yu cu khc nhau v thit k v vn hnh. Ty voc im v tnh cht ca dch v cung cp m mt mng vin thng c th s dngcng ngh ny hay cng ngh khc thc hin vic trao i thng tin. Song d sdng cng ngh no th mc ch cui cng ca mng vin thng l cung cp dch vvin thng cho khch hng vi cht lng cao nht v gi thnh r nht.
Mng vin thng c thc phn loi theo nhiu quan im: phm vi a l,cng ngh v phng thc chuyn giao thng tin, loi hnh dch v cung cp, cc giao
thc s dng, ... Trc y mi mng vin thng c thit k cung cp mt hocmt vi loi dch vc trng cho mng. Tuy nhin, hin nay cc mng vin thng cxu hng hi t c th truyn c nhiu loi hnh thng tin trn mt nn mngduy nht v d dng cung cp cc dch v vin thng phong ph, a dng n ngi sdng. Bm theo xu hng pht trin v hi t ca cc mng vin thng, ni dung tiliu c thit k gm 5 chng vi nhng ni dung chnh nh sau.
Chng 1 gii thiu khi qut v cc mng vin thng hin nay nh mng in
thoi, mng truyn s liu, mng Internet. Chng 2 trnh by cc nguyn l xy dng
mng vi cch tip cn da trn m hnh phn lp OSI, trong tp trung vo 3 lpdi l lp Vt l, lp Lin kt d liu v lp Mng. Chng 3 trnh by v cc mng
chuyn mch knh, c im k thut v cc cng ngh s dng trong chuyn mch
knh. Chng 4 trnh by v cc mng chuyn gi, cc chun v giao thc lin quan
n cng nghng gi v vn chuyn gi tin qua mng. Chng 5 tp trung vo gii
thiu v mng IP, kin trc TCP/IP v cc giao thc in hnh cng nh l nhng vn
lin quan n bi ton nh tuyn trong mng IP.
Ti liu c bin son trong thi gian tng i ngn nn khng trnh khi cnnhiu thiu st. Tc gi rt mong nhn c nhiu kin ng gp t pha c gi v
cc ng nghip.
8/3/2019 Mang VT
19/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
19
CHNG 1. GII THIU CHUNG V
CC MNG VIN THNG
1.1 Mng in thoi
Mng in thoi l mng vin thng cbn nht. Hot ng ca mng in thoi
truyn thng c hiu mt cch n gin l thc hin chc nng truyn m thanh
(thng l thoi) qua khong cch. Ngun pht ra m thanh c th l dy thanh m,
thit b m nhc, gi v hng triu ngun khc. C hai loi mng thoi hin ang c
s dng ph bin l mng in thoi truyn thng (c nh) v mng in thoi di
ng.
Mng in thoi truyn thng (in thoi cng cng) c xy dng t cui th
k 19 vi mc ch ch yu l truyn ting ni ca con ngi. Mng in thoi di
ng ra i sau (cui th k 20 mi c a vo s dng rng ri trn th gii) song
n ang pht trin rt mnh v mang li rt nhiu tin ch cho ngi s dng.
Mc d l mng vin thng cng cng lu i nht song cho ti nay mng in
thoi vn tn ti v pht trin, hn na n cn c s lng ngi s dng nhiu nht
trn th gii so vi cc mng vin thng khc (tnh n thng 2 nm 2010 c khong 6
t thu bao in thoi (4,6 t thu bao in thoi di ng), ring Vit Nam ti 2/2010
c khong hn 135 triu thu bao in thoi /90 triu dn).
1.1.1 Cu trc chung
C th to ra mng in thoi n gin bng cch ni bt k hai my in thoi
bng mt i dy. Trong thi ku ca cc mng in thoi, khi ch c rt t my
in thoi th vic kt ni c thc hin trc tip gia cc my in thoi v s lng
ng dy nh v d dng qun l c. Tuy nhin khi s lng ngi s dng in
thoi tng ln th sng kt ni trc tip gia cc my in thoi s gia tng rt
nhanh v vic kt ni trc tip gia cc my in thoi trnn lng ph. V th cn c
mt mng chuyn mch cc knh thoi, gi tt l mng chuyn knh (switched
network). Khi mi my in thoi ch cn c mt i dy kt ni ti trung tm
chuyn mch. Chuyn mch ny s cung cp cc kt ni trong khong thi gian m hai
my in thoi gi cho nhau v khi ngi s dng khng m thoi na th thit bchuyn mch s ct b kt ni .
8/3/2019 Mang VT
20/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
20
Mng chuyn knh cho php ngi s dng dng chung thit b mng v v th
chi ph cho mng s gim i rt nhiu. Lng thit b dng chung ny c tnh ton
p ng mt cp cht lng dch v nht nh vi gi thnh hp l nht. Vic
tnh ton thit k mng da trn c im l khng c nhiu ngi gi in thoi ng
thi cng lc, v th c th s dng mt kt ni chung cho rt nhiu ngi s dng.
Hnh 1.1 ch ra cc thnh phn ca mng chuyn knh. ng kt ni trc tip
t mi my in thoi ti chuyn mch ni ht (local switch) c gi l mch vng
ni ht (local loop), trong trng hp n gin nht l mt i dy. Thng thng,
mi thu bao c mt i dy dnh ring kt ni vo mng.
Hnh 1.1: Cc thnh phn cbn ca mng in thoi chuyn mch knh
Hu ht cc mng in thoi yu cu c mt chuyn mch cung cp kt ni
gia cc ng dy ca bt k hai thu bao no kt ni ti chuyn mch . V c
nhiu cng ng khch hng c mt chuyn mch phc v nn c nhiu cui githc hin l ni ht (t thu bao ny n thu bao khc trong cng khu vc qun l ca
mt chuyn mch). Tuy nhin, nu hai thu bao c yu cu kt ni li ni vi hai thit
b chuyn mch khc nhau th yu cu kt ni phi thng qua hai chuyn mch mi
thc hin c. Kt ni gia chuyn mch vi chuyn mch y c gi l trung
k (trunk).
Nu c 10 ng trung k kt ni trm A v B th ch c th c 10 cuc gi c
thc hin ng thi gia cc thu bao ca A vi thu bao ca B. Song ngay khi c mt
cuc gi kt thc th trung k s trthnh ri v li tip tc phc v cho mt cuc
gi khc. V th cc trung k dng chung ny c thc huy ng lin tip cho nhiu
8/3/2019 Mang VT
21/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
21
ngi dng. Cc k s nghin cu v lu lng chu trch nhim tnh ton chnh xc
s lng trung k cn thit kt ni gia cc chuyn mch sao cho ti u nht.
1.1.1.1Mch vng ni htMch vng ni ht l ng kt ni gia thu bao v trm chuyn mch trung
tm (CO - Central Office). L ng dy truy nhp ca khch hng ni ti mng,
mch vng ni ht c dnh ring cho mt thu bao. Nh vy, mi khi khch hng
gi in thoi th mch vng hot ng.
Mch vng ny thng l mch hai dy. N cho php nh cung cp dch v
mng, hay cn gi l nh cung cp tng i ni ht (LEC - Local Exchange Carrier),
trang bng truyn dn cht lng hp l vi gi thnh thp. Trn vng ni ht hai
dy ny vic truyn dn bng dng in phi thc hin c hai hng (hng truyntn hiu tin thoi n chuyn mch v ngc li).
i vi mi trng hi thoi th thng mt ngi tham gia cuc thoi ni trong
khi ngi kia nghe (bn song cng - half duplex) v ngi ni th him khi nghe ti
thi im mnh ni. Tuy nhin cc ng dng d liu thng cn truyn hai chiu ng
thi (song cng - full duplex). c im ny ca d liu yu cu nhng c tnh k
thut c th truyn dn d liu song cng trn mch vng ni ht. y chnh l mt
trong nhng vn gp phi khi ngi ta c gng chuyn d liu trn mng c xy
dng truyn lu lng thoi.
1.1.1.2Trm chuyn mch trung tmTrm chuyn mch trung tm (CO) l thnh phn ct li dng thit lp nhng
kt ni tm thi gia cc thu bao. thc hin c iu ny, chuyn mch CO phi
t cui cc ng dy thu bao v cc ng trung k lin trm. thu bao thc
hin mt cuc gi v c cung cp cc ch dn cho cc th tc gi, cc mch dch v
cng phi kt cui chuyn mch.
T nhng nm 1950 n 1960 cc chuyn mch l cin, t nhng nm 70 n
80 l chuyn mch in t v t nhng nm 90 trli y th chuyn mch da trn
cng ngh s.
Phn tiu khin l phn rt quan trng trong vic iu khin v gim st vic
thit lp cuc gi v tin hnh cuc gi. Chc nng ca n c th phn tn cc phn
t chuyn mch hay c tp hp thit b trung tm. Chc nng iu khin c th
c thc hin bi cc rle cin hay cc my tnh k thut s. Mt chc nng phn
tiu khin thng c thc hin khc l tnh cc v gim st lng s dng.
8/3/2019 Mang VT
22/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
22
C mt thnh phn chnh na ca trm CO song li khng thuc v chuyn
mch, l trung tm u dy (wire center). Trung tm ny cha c chuyn mch in
thoi v cc thit b cp ngun, thit b ca nh cung cp, cc khung u cui cho cc
ng dy dnh ring v cc bng th nghim. Nhng b phn trong trung tm ny l
thnh phn bt buc trm CO c th vn hnh c.
1.1.1.3Trung kTrung k l thit b truyn dn gia cc chuyn mch. Thng thng trung k l
cc ng truyn s ghp knh tc cao (kim loi hoc cp quang). Cc ng trung
k c th di hng trm kilomt v c nhiu khch hng dng chung. Nu khng
ng trung k trc tip p ng nhu cu kt ni (v d khi cc ng trung k
c s dng ht) th cuc gi c th kt ni trn nhiu trung k xuyn qua nhiu
chuyn mch.
Mng in thoi ca AT&T (M) t nhng nm 1970 c thit k hnh thp 5
cp. Ngy nay mng in thoi cc quc gia c t cp hn, thng l 3 hoc 4 cp (
Vit Nam l 3 cp). Trong s phn cp ny th cp thp nht l trm CO. Nu
khng tm c trung k kt ni trc tip gia cc trm CO th cuc gi c chuyn
tip ln cp tip theo. Cp chuyn mch tip theo ny li tm kt ni trc tip, nu
khng tm c, n s chuyn cuc gi ln cp cao hn na. Khi cuc gi ti nh
phn cp th lng thit b chim dng cng gia tng. Vic tnh ton lu lngtrong mng ny l vn sng cn v n phi m bo gim thiu chi ph cho vic
nh tuyn mt cuc gi.
V trung k thng kh di v c s lng t hn so vi cc mch vng ni ht
nn n rt quan trng v cn phi iu chnh mt cch kinh t cung cp c cht
lng ng truyn tt hn so vi mch vng ni ht. V th, cc trung k thng l
cc ng truyn 4 dy s nu l dy ng hoc ngy nay th ngi ta hay dng trung
k quang.Snh i gia chi ph dch v v cht lng l vn ph cp trong mng
in thoi cng cng. Mc ch ca n l cp c dch v r ti khch hng v
em li li nhun hp l cho nh cung cp vin thng. Snh i ny lin quan ti
cht lng truyn dn. N hu ch cho vic chi tr nhiu hn cho s t trung k cht
lng cao. Cn v pha ngi s dng, vi s lng mch vng thu bao rt ln th
lng u t cng s rt ln.
8/3/2019 Mang VT
23/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
23
1.1.1.4Mng tng i ni htHnh 1.2 m t mng tng i ni ht (mng LEC). y hai trm CO cung cp
ng truyn cho khch hng v trung k ti cc trm khc. Ch phn bit gia cc
nhm trung k c mt s dng cao (high-usage trunk) vi nhm trung k cui(final-trunk) qua cch thc truy nhp.
Hnh 1.2: Mng tng i ni ht
Nhm mt s dng cao l nhng trung k khng kh nng chuyn ti
ton b lu lng. Cc cuc gi gia hai chuyn mch c kt ni bng nhm trung
k c mt s dng cao trc tin c nh tuyn ti chnh nhm trung k ny. Nu
khng cn trung k ri th cuc gi sc nh tuyn sang nhm trung k cui v
cuc gi c th s chuyn ti mt chuyn mch CO khc. Cc chuyn mch CO ny
c gi l chuyn mch chuyn tip (tandem). Trc y cc chuyn mch tandem
l chuyn mch lp 4 v chuyn mch CO l chuyn mch lp 5. Chng c phn
lp theo cu trc hnh thp (mng AT&T trc 1983). Chuyn mch tandem c th
c cu hnh ch kt cui cc trung k hoc c kt cui trung k v ng dy ca
khch hng.
8/3/2019 Mang VT
24/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
24
1.1.1.5Cc mng ringNgoi cc mng cng cng c gii thiu, hin nay vn tn ti kh nhiu
mng ring. Mt s mng do cc n v v cng ty xy dng c lp hoc thu mt
phn phng tin ca cng ty in thoi. Cc thnh phn trong mng ring cng tngt nh mng cng cng, ch c s khc bit v tn ca cc phn t trong mng.
1.1.1.6Tng i nhnh ringTng i nhnh ring - PBX (Private Branch Exchange) l mt chuyn mch
in thoi do khch hng shu v nm pha khch hng. Tng i PBX thit lp
kt ni gia cc trm ca n theo cch tng t nh cc chuyn mch CO. N cng
cung cp kt ni ti mng cng cng hay ti cc mng ring ln hn. Cc PBX thng
c k hoch nh s ring khc bit vi mng cng cng. truy nhp ra s cngcng, thng th ngi s dng phi quay thm u s, v d nh bng vic quay s 9
trc khi bt u quay mt sin thoi cng cng, ngi s dng c php truy
nhp vo mng cng cng. Khi PBX thit lp mt ng truyn ti chuyn mch
CO v sau tn hiu mi gi c CO cp cho ng dy thu bao ny, tip
ngi s dng s quay sin thoi cng cng cn gi.
Cc ng dy v trung k PBX c thc cng ty ring iu hnh v thit lp
hoc c th thu t nh cung cp mng ni ht. Cc ng dy ny c thi qua trung
tm u dy v ni ti mt PBX khc.
Ngoi PBX, cc cng ty mun c mng in thoi dnh ring c th la chn
gii php Centrex. y l tn thng dng cho cc dch v ging nh PBX c nh
cung cp dch vin thoi cng cng cp t chuyn mch CO. Dch v ny c th
bao gm k hoch nh s ring, la chn loi dch v, gi cuc gi, chuyn tip cuc
gi hay cc c tnh khc.
Khi la chn gia dch v Centrex v PBX cc cng ty cn xem xt hai yu t:
kh nng ci t, vn hnh v bo dng csh tng chuyn mch ring v kh nngqun l, gim st v bo dng mi trng iu khin m bo vn hnh chuyn
mch hiu qu. Yu t th hai ny c th rt kh khn vi nhng khch hng truyn
thng mi, t kinh nghim.
1.1.1.7in thoi truyn thng v in thoi IPNh vy, chng ta gii thiu c cc thnh phn v vic vn hnh ca mt
mng in thoi chuyn mch knh in hnh. Sau y l m t tnh hung in hnh
vi cuc gi in thoi ng di trn mng chuyn mch knh truyn thng. Khinhc in thoi, bn c kt ni ti chuyn mch CO ca nh cung cp dch vin
8/3/2019 Mang VT
25/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
25
thoi ni ht (LEC). Chuyn mch ny s cung cp m mi quay s ch cho bn bit
l bn c kt ni v hy bm s. in thoi ca bn c mt ng truyn i v
v dnh ring ni ti chuyn mch LEC, chnh l ng truyn m bn phi tr ph
thu hng thng.
Khi thc hin cuc gi ng di, chuyn mch pha ch gi chim gi mt
trung k ni ti tng i chuyn tip (IEC) v chuyn s thu bao b gi ti tng i
chuyn tip ny. IEC snh tuyn cuc gi ti mt LEC ca thu bao b gi v IEC
snh tuyn cuc gi ti im hin din (POP) ch thch hp v chim gi trung k
ti chuyn mch LEC ch . Chuyn mch ch s c gng hon thnh cuc gi
bng cch gi chung ti in thoi b gi. Khi bn b gi nhc my th vic thit lp
cuc gi xong. Cuc gi ny c thc hin kt ni theo phng thc knh (circuit
mode): ch gi ni ti chuyn mch LEC, LEC chuyn ti POP ca IEC, POP ca IECni ti POP ca IEC bn kia (b gi), POP IEC bn b gi li ni ti chuyn mch LEC
b gi (ch) v chuyn mch LEC ni ti bn b gi. Vic tnh cc c bt u khi
bn b gi tr li cuc gi (hon thnh kt ni mch). Khi mt trong hai bn h my,
mch ny b ct v cc thit b dng chung (trung k) c gii phng.
Mt xu hng mi ang xut hin trong vin thng l vic s dng cng ngh
chuyn mch gi truyn lu lng thoi. Giao thc chuyn mch gi c la chn
ngy nay chnh l giao thc Internet (IP). u im ca chuyn mch gi so vi chuynmch knh chnh l chi ph. S lng cuc gi dng chung trung kmng gi c th
nhiu hn s lng cuc gi dng trong mng knh. Nguyn nhn l v tnh thng k
t nhin trong vic ghp mng chuyn gi. Khi ngi s dng mun m thoi th
mng s cung cp bng thng cho ngi . Khi ngi s dng ri (khng ni) th
khng cn cung cp bng thng.
Trong mng chuyn knh th mng cn cp bng thng cho cuc gi trong sut
thi gian m thoi m khng xt n vic ngi s dng c ni hay khng. V d,
bn gi in thoi cho ai trong 10 pht. Trong mng knh bn phi s dng gp hai
ln bng thng (2 chiu) trong 10 pht ngha l tng ng vi 20 pht bng thng.
Trong khi mng gi, c ti 50 phn trm thi gian bn dng nghe, khi
khng cn bng thng, v 30 phn trm thi gian trong khi bn ni l khong lng
(con s ny c th thay i theo c tnh ting ni ca mi ngi). Nh vy tng
ng vi 20 pht bng thng trn mng knh th mng gi ch cn 7 pht, hay l bn
tit kim c 2/3 lng bng thng cho mi cuc gi.
Sau y l m t mt cuc gi thoi IP s dng in thoi chun truyn thng.Cuc gi bt u ging nh cc cuc gi khc, khi ngi s dng A nhc in thoi v
8/3/2019 Mang VT
26/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
26
c kt ni ti LEC ca ngi . Tuy nhin, ngi A gi ti cng VoIP v l cuc
gi ni ht. Cng ny s tr li v yu cu ID ngi s dng c nhp qua bn phm
in thoi. Nu c php, mt m mi quay s th hai sc gi cho ngi gi v
ngi gi s bm sin thoi b gi. Sau , cng pha ch gi phi tm cng pha b
gi. Trong nhiu trng hp, nh vn hnh cng s bo cho nhau s hin din ca
mnh v gi csd liu cc a ch cng IP lin quan ti cc sin thoi. i li,
cng pha ch gi s c tha gi IP (multicast) xc nh cng pha b gi. Mt
khi xc nh c cng b gi, cng pha ch gi s gi cho b gi mt lot gi IP
yu cu thit lp kt ni ti ch. Nu yu cu c chp nhn, cng pha b gi s
kt ni ti u cui b gi.
Mt khi ngi s dng B tr li cuc gi, th kt ni chuyn mch xut hin
gia A v cng pha ch gi v gia cng pha b gi v B. Tn hiu thoi sc giqua mng thnh dng cc gi IP ti cng ch. Vic truyn dn thoi gia card ng
dy trn chuyn mch LEC v cng tng ng s dng tc lung s PCM truyn
thng l 64 kb/s. Tuy nhin, vic truyn gi IP s dng ccu nn bng thng mi
thp hn nhiu (v d 8 kb/s), v th cc cng s thc hin nhng chuyn i cn thit.
in thoi IP v cc nh cung cp dch v thoi Internet (ITSP) l phn ang gia
tng trong nn cng nghip in thoi vi ngy cng nhiu nh cung cp. Nhiu nh
cung cp dch vin thoi ng di ang vn chuyn lu lng thoi trn nn giIP vi cht lng ngy cng tng.
1.1.2 Nguyn lnh s
E.164 l tn quy hoch nh s in thoi quc t c Ban chun ha vin
thng ca Hip hi vin thng quc t (ITU-T) a ra v qun l. N ch r nh dng,
cu trc cng nh vic phn cp qun l cc sin thoi. E.164 ng l ti liu
ca ITU m t v cu trc h thng cc sin thoi. ITU a ra v quy nh cc m
quc gia, nhng vic qun l cc sin thoi trong mi quc gia li c chnh phu quyn cho mt cquan vin thng thuc quc gia nm gi. V d, m quc gia
cho Canada l 1, c l 49, Nht l 81, Vit Nam l 84, ... Cc ch s cn li ca s
in thoi c mi quc gia gn theo k hoch nh s ca mnh v c gi l s
quc gia (NSN).
Vi Vit Nam, s quc gia gm hai phn. Phn u l m vng (v d H Ni l
4, T.P H Ch Minh l 8, ) hoc m mng (ca cc nh cung cp khc nhau, v d
Vinaphone l 91, 94, 123 hoc Mobifone l 90, 93, 122). Phn sau l m tng i
(CO) v m thu bao (thng l 4 s t 0000 n 9999). Tuy nhin mt s m quc
gia c dnh ring cho cc dch vc bit v d nh dch v 1800, 1900 hay dch v
8/3/2019 Mang VT
27/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
27
113 (gi cng an), 114 (bo chy), 119 (sa cha in thoi) v.v. Mt s tng i CO
c th phc v hng trm nghn thu bao nn c th c vi m CO. Mt s tng i
khc li ch phc v vi trm hoc vi ngn s. Nh vy mt s E.164 dng y
bao gmm quc gia,m vng hoc thnh phhoc mng cung cp, v cui cng
lsin thoi. Hnh 1.3 l cu trc s E.164 theo vng a l.
Hnh 1.3: Cu trc s E.164 quc t theo vng a l
V d chui s chun y i vi sin thoi H Ni l +84-4-38549352
vi m quc gia l 84, m vng l 4, m tng i l 3854 v m thu bao l 9352.
1.1.3 Cc t chc chun ha v iu phiPhn ny gii thiu mt s t chc chun ha cho trong ngnh vin thng,
gm cc t chc vin thng quc t, khu vc v quc gia (Hnh 1.4).
Hnh 1.4: Cc t chc chun ha trn th gii
Mng in thoi cng cng c cc phn t thit b thuc v nhiu nh cung cp
c th gn vi cc giao din v chun c t cc quy tc t c dch v. Tng
8/3/2019 Mang VT
28/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
28
t, cc chun cng cn vi mng d liu. Sau y gii thiu v mt s t chc chun
ha quan trng trn th gii.
Lin minh vin thng quc t (ITU)
L mt cquan chuyn mn ca Lin hp quc chu trch nhim v vin thng.N bao gm gn 200 nc thnh vin v cng tc chun ho c chia thnh cc phn
chnh: ITU-T (trc y gi l CCITT) v ITU-R (trc y gi l CCIR). T l vit tt
ca Telecommunication (vin thng), cn R l vit tt ca Radio (v tuyn).
ITU-T v ITU-R xut bn ra cc khuyn ngh, thc cht l cc tiu chun chnh
v vin thng. ITU-T xy dng cc tiu chun v cc mng vin thng cng cng (v
d nh PSTN, ISDN, B-ISDN, ), cn ITU-R v v tuyn (v d nh vic s dng
tn s trn th gii v cc c tnh k thut ca cc h thng v tuyn). Rt nhiunhm tham gia vo cng vic ny nhng ch c cc cquan thuc quc gia mi c
quyn b phiu. ITU-T xy dng c hu ht cc tiu chun ton cu cho cc
mng cng cng, v l t chc chun ha c nh hng ln nht n cc chun in
thoi trn th gii. a ch: http://www.itu.int/ITUTELECOM/index.html.
T chc chun ha quc t (ISO)
L t chc quc t to ra cc chun cho cng nghip v thng mi (v d nh
chun v tc phim, ng ren c vt v vin thng). a ch http://www.iso.ch/.
Vin chun ha quc gia M (ANSI)
Nghin cu v n bn cc chun thng qua cc y ban c php nh chun T1
cho vin thng. a ch: http://www.ansi.org/.
Lin minh gii php cng nghip vin thng (ATIS)
c cc nh cung cp vin thng ti tr. Cc nh ti try ban T1 cho vic
pht trin cc chun vin thng. a ch: http://www.atis.org/.
Hip hi cng nghip in t(EIA)
L cquan chun ha ca cc nh sn xut, a ra cc chun nh chun giao
din EIA-232. a ch: http://www.eia.org/.
Vin cc k sin v in t(IEEE)
Nghin cu nhiu chun lin quan n in t v vin thng, trong c y ban
802 pht trin rt nhiu chun cho mng ni ht. a ch: http://www.ieee.org/.
Vin tiu chun vin thng Chu u (ETSI)
8/3/2019 Mang VT
29/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
29
L t chc chun ha i din cho cc cng ty vin thng t 52 nc trong v
ngoi Chu u. a ch: http://www.etsi.org/
1.2 Mng truyn s liu
Truyn s liu l mt loi hnh rt ph bin trong thi i thng tin hin nay.
l mt trong cc loi hnh dch v vin thng v c thc hin trn mt s mng khc
nhau nh: Mng s liu chuyn mch gi, mng s liu chuyn mch knh, mng in
thoi cng cng, hay n gin l cc mng my tnh (LAN, MAN, WAN), cc mng
thu ring, Cc mng truyn s liu c pht trin t rt sm v ngy nay n hin
din rt nhiu kha cnh trong cuc sng con ngi.
Ngoi ra, vic truyn s liu cn c thc hin thng qua mt s mng khc,
trong vic truyn s liu qua mng my tnh, mng Internet ang pht trin rtmnh m. Chng ta s nghin cu v cc mng ny phn sau.
Khi thc hin truyn s liu trn mng, ngi s dng i hi mt s yu cu
nh: cht lng truyn, tc , vn an ton v bo mt thng tin t c
iu ny, d liu truyn phi c m ha v x l tun theo cc th thc nht nh
no .
1.2.1 Cc h thng my tnh v m hnh Client/Server
1.2.1.1Cc hthng my tnhVo nhng nm 1980, my tnh bn ni ln nh mt phng n thay th
gi r cho cc my tnh ln t tin. Mi my tnh bn u c kh nng tch hp
mi thit b ngoi vi v phn mm hon thnh mt s cng vic c th, song vic
chuyn giao d liu gia cc h thng cha c thc hin tng, khi cn trao i
d liu ngi s dng phi dng ti a mm.
Vi pht trin ca cng nghip my tnh, cc nh qun tr mng, chuyn vin
tip th, ngi dng, v thit k vin bt u thy r cc u im ca vic dng chungd liu v phn cng gia mt nhm cc my PC tuy ring l song li mang tnh hp
tc. T mng my tnh ra i, n trthnh mt phng tin truyn b thng
tin. Mun hiu r cc im phc tp ca tin trnh truyn thng d liu v kt ni
mng my tnh, bn phi c mt nn tng khi nim cn bn v mng my tnh.
Mng my tnh (computer network) l mt nhm cc my tnh tng kt chia s
cc dch v thng qua mt kt ni dng chung. Do , yu cu ca mng my tnh l
hai hoc nhiu c nhn c mt ti liu no mun cng nhau chia s. Mt c nhnphi c kh nng cung cp mt ti liu no . Cc h thng ring l phi c kt ni
8/3/2019 Mang VT
30/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
30
vi nhau thng qua mt phng tin vt l. Mi h thng ni vi phng tin vt l
ny phi tun th mt lot cc quy tc truyn thng chung th d liu mi n c
ch chng nh, v do cc h thng gi nhn mi hiu c nhau. Cc quy tc
iu hnh tin trnh truyn thng my tnh c gi l giao thc (protocol).
H thng mng my tnh thng c mt trong hai m hnh sau: khch/ch
(Client/Server) v ngang hng. Nhiu mi trng mng s dng c hai m hnh. V d,
mt cng ty c th dng ng thi cc h iu hnh Netware khch/ch cng vi
Novell v Windows for Workgroup ngang hng ca Microsoft.
1.2.1.2M hnh Client/Server (khch/ch)Mt trong nhng nguyn tc s dng mng l cho php chia s cc ti nguyn.
Vic chia s ny thng c thi hnh bi hai chng trnh ring bit, mi chngtrnh chy trn cc my tnh khc nhau. Mt chng trnh c gi l Server, cung cp
ti nguyn, chng trnh kia c gi l Client, s dng ti nguyn . Cc chng
trnh Server v Client thng l chy trn cc my khc nhau. Mt chng trnh
Server c th cng p ng cho nhiu chng trnh Client trn nhiu my tnh khc
nhau cng mt lc (Hnh 1.5).
Hnh 1.5:M hnh khch ch (client/server)
Di m hnh khch/ch, cc ti nguyn phn cng c thc tp trung trn
cc my ch v cc my khch c thc thit k theo cc cu hnh phn cng ti
thiu. M hnh khch/ch t ra l l tng i vi cc mng ln cn n h thng bo
mt mng. Di m hnh khch/ch, ngi qun tr c th d dng iu khin quyn
truy nhp cc ti nguyn mng.
8/3/2019 Mang VT
31/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
31
Thng thng chng trnh Server chy trn mt my tnh no trong mng,
c kh nng cung cp mt dch v no . Chng trnh Client l chng trnh giao
tip vi ngi s dng, khi nhn yu cu ca ngi s dng, chng trnh Client s
gi cc yu cu n chng trnh Server v chkt qu tr v, chng trnh Server khi
nhn c yu cu, s thi hnh dch v tng ng v tr kt qu v cho chng trnh
Client.
S lin h gia chng trnh Client v Server ch thng qua nhng dng thc
thng ip c qui nh khi lp trnh cn vic x l li Server v hin th ti Client l
c lp nhau. Do chng trnh Client v Server c th thay i thng xuyn m
vn hot ng tt min sao vn tun theo cc giao thc truyn thng gia chng.
1.2.2 M hnh tham chiu OSI
Vo cui thp nin 70 th k 20, t chc tiu chun ho quc t (ISO) lp ra
mt tiu ban nhm pht trin mt khung chun cho kin trc mng my tnh, chnh
l m hnh tham chiu cho vic kt ni cc h thng m(OSI). Mc ch ca m hnh
ny l gim thiu s khng tng thch gia cc h thng my tnh.
Nm 1982, ISO pht hnh bn d tho cc tiu chun quc t mang tn ISO
7498. Ti liu ny cha ra khung chun cho vic thit k cc giao thc truyn thng
ch khng a ra cc c tnh k thut chi tit cn thit cho tnh tng thch. CCITT
v ITU-T pht hnh ti liu ny trn khuyn ngh X.200.
Ban u OSI c thit k cho truyn thng my tnh. Ngy nay d liu v thoi
khng nht thit phi c tch ra thnh cc mng khc nhau. Nhiu khi mng khng
bit v khng quan tm ti vic d liu ang truyn cha thng tin g. ISO v ITU-T
nh r tt c cc h thng v mng mi theo nguyn l phn tng ca OSI. Tuy nhin
c mt vi h thng ton cu khng c thit k theo OSI, tiu biu nht l Internet.
Internet da trn cc chun sn c, nhng khng c ph chun bi ISO hoc ITU-T.
Tn OSI xut pht t mc ch lm cho cc h thng tr thnh m vi hthng khc trong vic truyn thng. Cc nh sn xut c t do s dng cc c tnh
k thut m ny. Tuy nhin vn tn ti nhiu h thng truyn d liu c quyn,
cc c tnh k thut ca h thng ny l c quyn ca nh sn xut. Do vy chng
khng th s dng c cho cc h thng khc.
Trong m hnh OSI, h thng truyn thng c chia thnh 7 tng (Hnh 1.6).
Khi chng ta xem xt n cc chc nng mi tng thc hin, chng ta s nhn thy
cc tng cng thp cng c nhiu chc nng lin quan n cng ngh mng s dng
8/3/2019 Mang VT
32/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
32
cho truyn d liu thc s. Cn cc tng cng cao cng c nhiu chc nng phc v
cho cc ng dng phm mm chy trn cc my ch.
Trong m hnh OSI, tt c cc tng t tng 4 n tng 7 c thc hin ch trong
truyn thng cc my trm, chng khng thc hin qu trnh truyn d liu u-cuithc s. Qu trnh ny thuc v cc tng t 1 n 3. Mc ch ca cc tng cao nht l
trgip cho cc ng dng phn mm, v thc hin c iu ny cc tng cao nht
cung cp cc dch v phc tp hn ch khng ch n gin l mt lung d liu.
Lung d liu ny c tng mng cung cp v c th cha li. Trong trng hp dch
v phc hi li khng c giao thc tng giao vn cung cp th cc nh thit k phn
mm ng dng phi thit k mt lc phc hi li trong ng dng ca mnh.
Application
Presentation
Session
Transport
Network
Data link
Physical
Giao thc tng ng dngng dng
Trnh din
Phin
Giao vn
Mng
Lin kt d liu
Vt l
Phn mmng dng
My ch B
Giao thc tng trnh din
Giao thc tng phin
Giao thc tng giao vn
Network
Data link
Physical
Mng
Lin kt d liu
Vt l
a)
b)
c
a)
b)
c
Mng truyn thng cp di
Mi trng vt la) Giao thc tng mngb) Giao thc tng lin kt d liuc) Giao thc tng vt l
Tng 7
Tng 6
Tng 5
Tng 4
Tng 3
Tng 2
Tng 1
Phn mm
ng dng My ch A
Hnh 1.6: M hnh tham chiu OSI
1.2.2.1Tng vt lTng vt l lin quan n qu trnh truyn dn tn hiu qua mt knh truyn
thng. Vn chnh ca vic thit k l m bo khi mt bn gi bit 1 th bn kiacng phi nhn c bit 1 ch khng phi bit 0. Cc c tnh k thut in hnhca tng vt l gm: tc bit, gi trin p (hoc l cng dng in) c sdng biu din bit 0 v bit 1, s chn cm v loi b ni (connector) s dng.Tng vt l trong cc h thng c thit k gim thiu li khi hot ng. Trongtrng hp c li th cc tng trn s bnh hng.
8/3/2019 Mang VT
33/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
33
Cc c t ca tng vt l lin quan n cc giao din in, cv phng tintruyn dn vt l. Phng tin truyn dn c hiu l di tng vt l, nhng ccc tnh n yu cu c cha trong c t ca tng vt l.
1.2.2.2Tng lin kt dliuTng lin kt d liu c nhim v to lp cc khung, gi chng ti knh truyn
thng vt l thng qua tng vt l; nhn khung, kim tra li v chuyn khung khng cli ln tng mng. Tng lin kt d liu pha nhn gi tn hiu xc nhn cho tng linkt d liu pha truyn. Pha truyn c th truyn li khung nu trong mt khong thigian nht nh pha nhn khng gi tn hiu xc nhn.
ISO nh r tng lin kt d liu cho cc mng LAN v chia cc c t thnh 2
tng con:
- Tng con iu khin truy nhp phng tin (MAC Medium Access Control)- Tng con iu khin lin kt logic (LLC Logical Link Control)
Do tnh cht phc tp ca tng lin kt d liu trong cc mng LAN m s phnchia ny l cn thit. Trong mng LAN, cc my tnh c ni ti cng mt dy cp,chng chia s kh nng truyn dn ca mt knh qung b (a truy nhp hoc truynhp ngu nhin). Tng con MAC lin quan n cc chc nng ph thuc phn cngmng. Hai v d ph bin nht ca cc cng ngh truy nhp mng LAN l CSMA/CD(Ethernet) v Token Ring. Tng con LLC quan tm nht n kha cnh ton vn d
liu nh: truyn li d liu, xc nhn vic nhn d liu. i vi cc lin kt im-imn gin hn th khng cn phi tch tng MAC. Trong trng hp ny, ch mt c tgiao thc tng lin kt d liu cng c th bao ph ton b tng lin kt d liu.
Trong mng LAN, mi my tnh c ring mt a ch MAC (a ch phn cng).a ch ny c s dng xc nh ngun v ch ca mi khung trn knh qungb. Nhc a ch MAC, cc my tnh c th c mt kt ni im-im thng qua mtknh qung b c chia s bi nhiu kt ni im-im. Cn ch rng a ch MACchc s dng bn trong mng LAN ch khng c truyn ti cc mng khc.
1.2.2.3Tng mngCc tng bn di tng mng ch quan tm n cc kt ni im-im gia 2
nt. Tng mng c nhng kin thc v kin trc mng v cng vi tng mng ca ccnt n phc v, cc gi d liu c nh tuyn thng qua mng ti ch. Mi ntc ring mt a ch ton cc (tng mng).
Vn chnh yu l xc nh c bao nhiu gi tin c nh tuyn t imngun ti im ch. Vic nh tuyn c th da trn cc bng nh tuyn cnh titng mng v chng him khi thay i, hoc cc tuyn c th thay i phn nh titrng hin thi ca mng.
8/3/2019 Mang VT
34/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
34
Khi c nhu cu, cc my ch ca mng c th t do gi cc gi tin. Chngthng khng c bit g v mt lu lng ca cc my ch khc hoc ca cc ktni trn mng. Tnh c, nu c nhiu my ch cng trao i thng tin ti mt thiim v c qu nhiu gi c truyn th s to ra cc khu vc d b tc nghn trn
mng. Vic iu khin tc nghn cng thuc v tng mng.Trong cc mng d liu cng cng, chc nng tnh cc thng c xy dng
bn trong tng mng. Phn mm trong tng mng phi m xem c bao nhiu gi tinhoc k t m mi khch hng gi a ra thng tin tnh cc.
Trong mt mng qung b bit lp (chng hn Ethernet) vic nh tuyn ngin n mc c th khng cn n tng mng. a ch MAC c th nhn dng ccmy ch. Tuy nhin nu cc mng ny c ni ti cc mng khc, th bt buc phic cc a ch mng. Ch rng cc a ch MAC s dng trong tng lin kt d liu
l khng quan trng bn ngoi mng LAN.
1.2.2.4Tng giao vnTng giao vn l tng u-cui thc su tin. Cc giao thc t tng giao vn
trln ca cc trm s dng mng nh mt kt ni im-im truyn thng. Thng
ip ngun trn ng i c thc tng mng tch ra v tng phin bn nhn s lni u tin cc gi nh thuc cng mt thng ip gp li nhau.
Tng giao vn hot ng nh mt tng giao din gia cc tng thp (dnh cho
vic kt ni mng) v cc tng cao (dnh cho cc dch vng dng). Nhim v catng ny l m bo thng xuyn vic truyn dn tu cui n u cui khng cli v cc gi tin khng b mt trong qu trnh truyn thng. thc hin iu nytrong tng giao vn c th bao gm cc th tc truyn li hoc th tc xc nhn.
Tng giao vn thng cung cp 2 lp dch v cscho tng phin:
- Truyn cc thng ip v gi d liu ring bit qua mng. Cc thng ip ctruyn c th ti ch theo th t khc nhau v li c th xut hin. V d giaothc UDP User Datagram Protocol ca Internet (khng thuc v cc giao thc
OSI) v giao thc giao vn, lp 1 (TP1) ca OSI (IS 9072).- Knh truyn im-im khng li s chuyn cc thng ip theo cng mt th
t nh khi chng c gi. V d giao thc iu khin truyn thng (TCP) caInternet (khng c trong chun giao thc OSI) v TP4 ca OSI (IS 8072/8073)
1.2.2.5Tng phinTng giao vn m bo cho s thnh cng trong truyn thng u-cui gia cc
my tnh. Thc t, qu trnh truyn thng c thc hin bi 4 tng bn di tngphin. Ba tng cao nht khng cn thit cho qu trnh truyn d liu, nhng chng tos tng thch cho cc ng dng v do vy cc chng trnh ng dng chy trn ccmy c th hiu c nhau.
8/3/2019 Mang VT
35/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
35
Tng phin cho php s dng trn cc my khc nhau thit lp cc phin lmvic vi nhau. V d, n cho php ngi s dng truy nhp vo mt h thng chia sthi gian xa hoc cho php truyn tp gia 2 my tnh.
Tng phin cho php truyn thng cc d liu bnh thng, ging nh tng giao
vn thc hin, nhng n cn cung cp mt s dch v mrng hu ch cho cc ngdng. Chng hn dch v qun liu khin m thoi. Cc phin lm vic c th chophp truyn thng 2 hng hoc 1 hng ti mt thi im. Nu truyn thng mthng c cho php, tng phin c th cho bit hng no ang s dng. Tng phincn cung cp chc nng qun l th bi, v vi s trgip ca chc nng ny ch cmy no nm th bi mi c th thc hin mt thao tc nguy cp.
Mt dch v khc ca tng phin l dch v truyn thnh cng cc tp kchthc ln. Nu khng c dch v ny th ch cn mt li n gin trong qu trnh
truyn thng cng c th ph hy c mt tp v do phi truyn li c tp. hnchiu ny, tng phin cung cp cch chn cc im kim tra vo trong lung dliu, v do vy nu c li th ch cn truyn li d liu tim kim tra cui cng.
1.2.2.6Tng trnh dinNh chng ta thy, cc tng thp ch yu lin quan ti qu trnh truyn c th
t cc bit hoc d liu t ngun n ch. Thay vo , tng trnh din lin quan ndng thng tin c truyn i. Mi my tnh c th c cch biu din d liu ni tiring ca n, do vy nhng tho thun v chuyn i l cn thit cc my tnh cth hiu c nhau.
Nhim v ca tng trnh din l m ha d liu c cu trc theo cc nhdng ca my tnh thnh lung d liu ph hp cho truyn dn. Chng hn nh vicnn d liu. Tng trnh din pha nhn gii m d liu c nn thnh dng biudin c yu cu. Tng trnh din gip c 2 my tnh hiu c ngha ca lung bitnhn c theo cng mt cch.
Cc my tnh khc nhau c cch biu din d liu ni ti khc nhau. Tt c cc
my tnh ln IBM u s dng m trao i thp phn c m ho nh phn mrng(EBCDIC Extended Binary-Coded Decimal Interchange Code), m k t 8 bit; trongkhi thc t tt c cc my khc u s dng m ASCII 7 hoc 8 bit. Cc chp Intelnh s cc byte ca n t phi sang tri, trong khi cc chp Motorola th li nh s ttri qua phi. Do cc hng sn xut my tnh him khi thay i cc quy c ca ringmnh nn cc chun ton cu cho vic biu din d liu ni ti s khng bao gicchp nhn.
Mt gii php m bo tnh tng thch l nh ngha mt chun cho dngbiu din mng ca d liu. Nh vy bt k my tnh no cng c th truyn thngc vi cc my tnh khc nu n chuyn i nhng biu din d liu ni ti thnhdng mng c chun ho ny.
8/3/2019 Mang VT
36/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
36
1.2.2.7Tng ng dngTng ng dng bao hm cc ng dng truyn thng s dng dch v ca cc
tng thp hn. Cc ng dng ca ngi s dng thc hin cc cng vic trn my tnhkhng thuc vo tng ng dng, nhng chng trao i thng tin nhs trgip cagiao thc tng ng dng. Chng trnh x l vn bn l mt v d vng dng cangi s dng.
phc v cc ng dng ngi s dng, cc ng dng truyn thng cn thit
nh truyn tp hoc mt u cui ASCII thng c nh ngha nh cc giao thc
tng ng dng. ng dng truyn thng cung cp cho cc ng dng ngi s dng
nhng dch v khng ph thuc nh sn xut. Cc dch v tng ng dng thng sn
c i vi cc lp trnh vin ging nh cc dch v khc cu hiu hnh. Vi s tr
gip ca cc dch v ny, nh lp trnh phn mm ng dng khng phi lo lng g vqu trnh truyn thng d liu thc t. H c th s dng tt c cc dch v ca chng
giao thc c thc hin trn mi trng pht trin phn mm ca h.
Thin t (Email) l mt v d v cc giao thc ng dng. Trong v d ny,
ngoi cc chc nng ging vi cc chc nng ca giao thc truyn tp, n cn cung
cp cc chc nng vit sn nh xo, gi v c th. V d, nhng c tnh k thut ca
tng ng dng nh ngha nh dng ca trng a ch v trng thng ip.
phn bit gia chng trnh ng dng v tng ng dng c xc nh bimt giao thc, chng ta hy ly thin t lm v d. Chng ta c th c mt ng
dng chy bn trn tng ng dng. Chng trnh ny c th cung cp 9 mu, mt trnh
son tho thn thin ngi s dng, cc ca snh a ch v nh ni dung thng
ip. N cng c th cung cp mt phng php nh a ch thn thin ngi s dng
chng hn nh khi chng ta nh mt a chch l John th a ch ny sc
phn mm chuyn i thnh dng m tng ng dng hiu c.
Cn ch rng dch v tng ng dng cung cp cho chng ta cc dch v truynthng nhng chng ta c th phi nng cao cc dch v ny cng vi mt phn mmng dng s dng n cho cc mc ch ni b.
1.2.3 Mt s v d v cc mng truyn s liu
Nhu cu truyn s liu c t rt lu v cc mng truyn s liu cng xut
hin t nhng nm 1980. Theo pht trin ca cng ngh mng, vic truyn s liu
cng c thc hin trn cc mng da trn nn cng ngh khc nhau, t nn cng
ngh chuyn knh n cng ngh chuyn gi.
Mng s liu cng cng chuyn mch knh - CSPDN (Circuited Switched Public
Data Network)
8/3/2019 Mang VT
37/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
37
c a vo s dng t nhng nm 1980. y l mng hon ton s v c
thit k ring cho truyn thng s liu. Thng c bn tc truyn cbn l: 600,
2400, 4800 v 9600 b/s, c th la chn mt trong bn tc ny. Knh truyn s
c duy tr trong sut thi gian truyn.
Mng s liu cng cng chuyn mch gi - PSPDN (Packet Switched Public Data
Network)
c s dng khp th gii t nhng nm 1970. Mng ny cho php cc u
cui c tc bit khc nhau v ngi s dng c th thm nhp mt s csd liu
ln trn khp th gii. Hu ht cc mng truyn s liu trn th gii u l mng
chuyn gi.
Mng in thoi cng cng - PSTN (Public Switched Telephone Network)Do cc ng dy in thoi ch dng truyn cc tn hiu m thanh vi di
tn 0,3 3,4 KHz nn mun truyn s liu th phi s dng Modem l cc thit biu
ch v gii iu ch tn hiu truyn d liu thnh tn hiu tng t c di tn ph hp
vi ng dy in thoi v ngc li.
Mng truyn s liu X25
X.25 l mt giao thc c CCITT (Consultative Committee for International
Telegraph and Telephone: Hi ng Tham Vn vin Thoi v in Tn Quc T)cng nhn. Giao thc ny l giao thc rt ph bin c a ra nhm bo m s
nguyn vn ca d liu khi di chuyn trong mng. N nh ngha s kt ni vi nhau
ca nhiu mng dng k thut ni chuyn gi vi cc my tnh lin h hoc cc u ra.
X.25 cho php cc my tnh ca nhiu mng cng cng khc nhau c th lin lc
xuyn qua mt my tnh trung gian tng mng.
Mng Frame Relay (FR)
FR c dng cho vic ni cc thit b trong WAN. Giao thc FR c to ra dng trong mi trng c tc truyn dn cao hn X.25 v kh nng b li t. M,
n h trtc tc T-1 (hay DS1) ln n 1,544 Mb/s. Thc ra, frame relay cbn da
trn giao thc c l X.25. S khc bit l ch frame relay l k thut "gi nhanh"
(fast-packet) v k thut ny s khng tin hnh iu chnh li. Khi tm ra li, n ch
n gin hu b gi c li i. Cc u cui chu trch nhim cho vic pht hin li v
yu cu gi li gi hy b.
Mng my tnh
8/3/2019 Mang VT
38/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
38
Mng LAN, MAN, WAN, Internet, mng a dch v bng rng. Cc mng ny
c trnh by chi tit trong phn 1.3 v trong cc chng 4, 5.
Cc mng ring
Cc mng c s dng ring cho vic truyn dn d liu v c th l ring chotrng hc, doanh nghip, chnh ph hay quc gia.
1.3 Mng Internet
Internet l mt mng thng tin ton cu c thc truy nhp cng cng gm
cc mng my tnh c lin kt vi nhau. Mng ny truyn thng tin theo kiu
chuyn gi d liu da trn mt b giao thc c chun ha (TCP/IP). Mi trng
lin mng ca Internet bao gm hng ngn mng my tnh nh hn ca cc doanh
nghip, cc vin nghin cu v trng i hc, cc chnh ph cng nh l ngi dng
c nhn trn ton cu.
1.3.1 Sra i v pht trin
Nm 1969, mng ARPAnet ca b Quc phng Mc thnh lp. (ARPA l
vit tt ca cm t Advanced Research Projects Agency - Cquan cc d n nghin
cu cao cp) vi mc tiu l:
- L mt mng my tnh c kh nng chu ng cc s c (v d mt s nt mngb tn cng v ph hu nhng mng vn tip tc hot ng).
- Mng cho php mt my tnh bt k trn mng lin lc vi mi my tnh khc.
Nm 1982, b giao thc TCP/IP (Transmission Control Protocol/Internet
Protocol) c a ra. y l giao thc gip cho cc my c th d dng truyn thng
vi nhau v cng chnh l giao thc chun trn Internet cho n ngy nay.
Nm 1983, ARPAnet s dng b giao thc TCP/IP v sau , Qu khoa hc
quc gia ca M (National Science Foundation - NSF) ti trcho vic xy dngNSFnet thay th cho ARPAnet.
Nm 1986 NSFnet lin kt 60 trng i hc M v 3 trng i hc Chu u.
im quan trng ca NSFnet l n cho php mi ngi cng s dng.
Nm 1991, ti trung tm nghin cu nguyn t Chu u CERN, Tim Berners
Lee trin khai thnh cng dch v World Wide Web (WWW). Chnh nhdch v ny
m ngi s dng tm thy mng my tnh ton cu c nhiu iu hp dn.
Nm 1993 NSF lp InterNIC cung cp nhiu dch v mi, khi nim Internet,mng thng tin ton cu c hnh thnh.
8/3/2019 Mang VT
39/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
39
Ngy nay Internet thc s l mng my tnh ca ton cu vi vic cho php mi
ngi u tm thy dch v m mnh cn n
Thng 12 nm 1997, Vit Nam chnh thc tham gia kt ni vo mng li ton
cu Internet. Cho ti 2/2010 c trn 23 triu ngi s dng Internet chim khong27% dn s.
Internet c xy dng trn nn k thut chuyn mch gi, k thut ny ang
c pht trin chp nhn c mc cht lng dch vi vi cc ng dng thi
gian thc nh video v thoi. Chng ta mong i mng Internet sp ng cc ng
dng thng tin thi gian thc vi cht lng tt nh cc dch vang c thc hin
trn cc mng s dng cng ngh chuyn mch knh.
1.3.2
Cc thnh phn v cu trc mng1.3.2.1Cc thnh phn ca mng
Internet l mng ca cc mng, n kt ni cc mng my tnh thng qua thit b
kt ni s dng cc giao thc kt ni. Cc thnh phn ca Internet bao gm:
Cc h thng u cui (end system) kt ni vi nhau to thnh mng, c th l
cc my tnh c nhn, my ch hoc cc thit b khc. Hin nay ngy cng
nhiu cc loi thit b c kh nng kt ni vo mng my tnh nhin thoi di
ng, PDA, TV,...
Mi trng truyn (media) m cc thao tc truyn thng c thc hin qua .
Mi trng truyn c th l cc loi dy dn (cp ng hoc cp quang), sng
in t (i vi cc mng khng dy).
Cc thit b kt ni trong mng: switch c chc nng phn cch cc mng my
tnh thnh cc phn on (segment) ring bit gim hin tng ng ,
gim truyn qung b (broadcast) hay thc hin chc nng bo mt; hub c
chc nng nh mt b lp c nhiu cng, thng tin cng vo sc a titt c cc cng ra, bnh tuyn c chc nng kt ni cc mng my tnh hay
kt ni cc ngi s dng vi mng my tnh cc khong cch xa vi nhau
thng qua cc ng truyn thng nhin thoi, ISDN, T1, X.25,
Giao thc truyn thng (protocol) l cc quy tc quy nh cch trao i d liu
gia cc thc th.
1.3.2.2Kin trc mngMng my tnh c thc phn b trong cc phm vi khc nhau, ngi ta c
th phn ra cc loi mng nh sau:
8/3/2019 Mang VT
40/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
40
LAN (local Area Network) l mng cc b, kt ni cc my tnh trong mt khu
vc bn knh hp, thng th khong vi trm mt. Mi trng truyn thng c
tc kt ni cao, nh cp xon, cp ng trc, cp quang. Mng LAN thng
c s dng trong ni b ca mt cquan, mt t chc. Cc LAN kt ni li
vi nhau thnh mng WAN.
MAN (Metropolitan Area Network) kt ni cc my tnh trong phm vi mt
thnh ph. Kt ni c thc hin thng qua mi trng truyn thng tc
cao (50/100 Mb/s).
WAN (Wide Area Network) l mng din rng, kt ni my tnh trong ni b
quc gia, hay gia cc quc gia trong cng mt chu lc. Thng thng kt ni
ny c thc hin thng qua mng vin thng. Cc WAN kt ni vi nhau
thnh GAN.
GAN (Global Area Network) kt ni my tnh t cc chu lc khc nhau.
Thng thng kt ni ny c thc hin thng qua mng vin thng xuyn lc
a v v tinh.
Mi mng li c kiu kin trc (topology) khc nhau: mng hnh sao (star) - mi
my tnh trn mng sc kt ni vi nhau thng qua mt thit b trung tm nh hub
hay switch, mng hnh li (mesh) - mi my tnh sc kt ni trc tip vi cc
my cn li trong mng, mng hnh cy (tree) - cc my tnh c kt ni theo cu
trc hnh cy c th bc, vng (ring) - mi my tnh trong mng s kt ni vi hai my
gn n nht to thnh hnh vng, xa l (bus) tt c cc my tnh trong mng sc
kt ni ti mt bus chu trnh (loop), (Hnh 1.7).
Hnh sao (star) Chu trnh (loop) Li (mesh) Cy (tree)
Vng (ring) Xa l (bus)
Hnh 1.7: Cc kiu kin trc mng
Trong lin mng c th thy s kt hp ca cc kiu kin trc ny (Hnh 1.8).
8/3/2019 Mang VT
41/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
41
Hnh 1.8: Cu trc lin mng
Regional ISP (Internet Service Provider): Nh cung cp dch v Internet khu vc
POP (Point Of Present): im hin din
1.3.3 Cc phng thc truy nhp mng
1.3.3.1Cc phng thc truy nhp c dyKhi c ci t vo trong mng, cc my trm phi tun theo nhng quy tc
nh trc c th s dng ng truyn, l phng thc truy nhp. Phng thctruy nhp c nh ngha l cc th tc iu hng trm lm vic lm th no v lc
no c th thm nhp vo ng dy cp gi hay nhn cc gi thng tin. Sau y
gii thiu v 3 phng thc truy nhp cbn.
CSMA/CD (Carrier Sense Multiple Access with Collision Detection)
Giao thc ny thng dng cho mng c cu trc hnh tuyn, cc my trm cng
chia s mt knh truyn chung, cc trm u c chi thm nhp ng truyn nh
nhau (Multiple Access). Tuy nhin ti mt thi im th ch c mt trm c truyn
d liu m thi. Trc khi truyn d liu, mi trm phi lng nghe ng truyn
chc chn rng ng truyn ri (Carrier Sense). Trong trng hp hai trm thc hin
vic truyn d liu ng thi, xung t d liu s xy ra, cc trm tham gia phi pht
hin c s xung t v thng bo ti cc trm khc gy ra xung t (Collision
Detection), ng thi cc trm phi ngng thm nhp, chi ln sau trong khong
thi gian ngu nhin no ri mi tip tc truyn. Khi lu lng cc gi d liu cn
di chuyn trn mng qu cao, th vic xung t c th xy ra vi s lng ln dn n
lm chm tc truyn tin ca h thng. Phng thc truy nhp CSMA/CD thngdng trong mng c dy.
8/3/2019 Mang VT
42/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
42
Truyn th bi (Token Passing)
Giao thc ny c dng trong cc LAN c cu trc vng s dng k thut
chuyn th bi (token) cp pht quyn truy nhp ng truyn (quyn c truyn
d liu). Th bi y l mt n v d liu c bit, c kch thc v ni dung (gmcc thng tin iu khin) c quy nh ring cho mi giao thc. Trong ng cp
lin tc c mt th bi chy quanh trong mng. Phn d liu ca th bi c mt bit
biu din trng thi s dng ca n (bn hoc ri). Trong th bi c cha mt a ch
ch v c lun chuyn ti cc trm theo mt trt t nh trc. i vi cu hnh
mng dng vng th trt t ca s truyn th bi tng ng vi trt t vt l ca cc
trm xung quanh vng.
Mt trm mun truyn d liu th phi i n khi nhn c mt th bi ri.
Khi trm si bit trng thi ca th bi thnh bn, nn gi d liu c km theo a
ch ni nhn vo th bi v truyn i theo chiu ca vng, th bi lc ny tr thnh
khung mang d liu. Trm ch sau khi nhn khung d liu ny, s copy d liu vo
bm ri tip tc truyn khung theo vng nhng thm mt thng tin xc nhn. Trm
ngun nhn li khung ca mnh (theo vng) c nhn ng, i bit bn thnh bit
ri v truyn th bi i. V th bi chy vng quang trong mng kn v ch c mt th
nn vic ng d liu khng th xy ra, do vy hiu sut truyn d liu ca mng
khng thay i.Trong cc giao thc truyn th bi cn gii quyt hai vn c th dn n ph
vh thng. Mt l vic mt th bi lm cho trn vng khng cn th bi lu chuyn
na. Hai l mt th bi bn lu chuyn khng dng trn vng. u im ca giao thc
l vn hot ng tt khi lu lng truyn thng ln. Giao thc truyn th bi tun th
ng s phn chia ca mi trng mng, hot ng da vo s xoay vng ti cc
trm. Vic truyn th bi s khng thc hin c nu vic xoay vng bt on.
Giao thc phi cha cc th tc kim tra th bi cho php khi phc li th bi b
mt hoc thay th trng thi ca th bi v cung cp cc phng tin sa i logic
(thm vo, bt i hoc nh li trt t ca cc trm).
FDDI (Fiber Distributed Data Interface)
FDDI l k thut dng trong cc mng cu trc vng, chuyn th bi tc cao
bng phng tin cp si quang. FDDI s dng h thng chuyn th bi trong cch
vng kp. Lu thng trn mng FDDI bao gm 2 lung ging nhau theo hai hng
ngc nhau. FDDI thng c s dng vi mng trc trn nhng mng LAN
cng sut thp c th ni vo. Cc mng LAN i hi tc truyn d liu cao v di
thng ln cng c th s dng FDDI.
8/3/2019 Mang VT
43/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
43
1.3.3.2Cc phng thc truy nhp khng dyTrn mng khng dy s c nhng phng thc truy nhp ng truyn khc
nh SDMA, FDMA, TDMA, CDMA,... v cc phng thc kt hp.
FDMA (Frequency Division Multiple Access)a truy nhp phn chia theo tn s. Trong phng php truy nhp ng truyn
ny mi ngi s dng trong mt cell sc phn cho mt di tn s (bng tn) nht
nh. Cc bng tn s dng ca cc ngi dng khc nhau (ti mt thi im) s
khng chng ln nhau (non-overlap). Ngi s dng ch s dng bng tn c cp
php v th nhiu ngi trong cng mt cell c th cng truyn mt lc m khng gy
nhiu cho nhau.
Tuy nhin v s lng ngi s dng mng nhiu nn vic s dng li bng tnc th din ra ti cc cell khc nhau. Nu 2 cell A v B gn nhau th vic s dng li
bng tn c th gy nhiu.
TDMA (Time Division Multiple Access)
a truy nhp phn chia theo thi gian. Vi cch truy nhp ng truyn ny mi
ngi dng c phn chia cho mt khong thi gian trong bng tn c gi l cc
time-slot. Tc l trong mi khong thi gian (rt ngn) mt ngi dng sc s
dng ton b bng tn ng truyn.CDMA (Code Division Multiple Access)
a truy nhp phn chia theo m. Trong phng thc truy nhp ny th cc ngi
dng u c truyn trong cng mt thi gian v c th trn cng mt tn s. Mi
ngi s dng c gn cho mt m (code) ring bit v khng c ngi dng no
trong cng t bo dng chung m . M ny c dng m ha d liu trc khi
gi vo knh truyn dng chung. Ti ni thu tn hiu s s dng m ca ngi dng
tng ng lc bt (khng hon ton) nhng tn hiu t ngi dng khc. iu nycng lm tng thm phc tp ca b lc tn hiu ti cc thit b thu tn hiu.
SDMA (Space Division Multiple Access)
a truy nhp phn chia theo khng gian. Phng php ny s dng cc khong
khng gian gia nhiu ngi s dng trong mt cell. Trm gc (Base Station) khng
truyn tn hiu n ton b cell m n s tp trung hng tn hiu vo vng khng gian
ca ngi dng cn phc v v gim cng sut tn hiu ti cc vng ca thu bao
khc. lm c vic ny th yu cu BS phi c h thng Antenna ln v c khnng kh nhiu.
8/3/2019 Mang VT
44/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
44
1.3.3.3Phng thc truy nhp ngu nhin ALOHA/Slotted-ALOHA tng ca ALOHA l trong mng mi khi nt gi c gi d liu cn gi th
ngay lp tc n gi ton b gi tin vo knh truyn dng chung. Nu gi tin c
truyn xung t vi gi tin t nt khc th ngay lp tc nt s truyn li gi tin vi xc sut p. Nu vic tnh xc sut xc nh n khng c truyn th nt i trong
khong thi gian truyn mt gi tin v li truyn tip gi tin vo knh truyn dng
chung vi xc sut p. Li im ca ALOHA l khng cn ng b thi gian ti cc nt
gi.
SLOTTED-ALOHA: tng chnh ca Slotted-Aloha l chia thi gian thnh
cc khong c di bng thi gian truyn mt gi tin. Tt c cc nt c gi tin cn
truyn u ch truyn gi tin ti u mi khong thi gian. Nu c xung t th tt c
cc nt s pht hin xung t ngay trong khong thi gian v mi nt s truyn li
gi tin vi xc sut p hoc chcho ti u khong thi gian sau. Vi phng thc ny
cn phi ng b thi gian gia cc nt trong mng.
1.3.3.4DAMA (Demand Assigned Multiple Access) -a truy nhp theo nhu cuPhng php ny da trn tng chnh l Aloha nhng c khc phc nhc
im gi gi tin bt k lc no c gi tin cn gi ca mt nt bng cch yu cu mt
nt mun gi d liu i th phi t ch trc (reservation time slot). Mi nt trong
mng sng k vi h thng DAMA mt time-slot trong tng lai m n mun gigi tin ca n ti thi im . Khi h thng cp time-slot cho nt tng ng (nu c
nhiu nt cng t mt time-slot th c th da vo u tin cp quyn s dng,
v d First Come First Serve) th ti time-slot xc sut nt tng ng gi thnh
cng gi tin ca n rt cao vi bng thng gn nh ln nht ca knh truyn. Do c
im l mi nt chc truyn trong khong thi gian t trc nn cho d ti
khong thi gian a no nt c quyn s dng khong thi gian khng c gi tin
gi i nhng n vn c cp quyn, trong khi mt nt c gi tin mun gi ikhng c quyn s dng khong thi gian . c im ny lm tng tr trong
mng. H thng DAMA thng s dng cho lin kt vi v tinh (satellite links).
1.3.4 Cc dch v Internet
Cc dch v Internet bao gm dch v truy nhp Internet, dch v kt ni Internet
v dch vng dng Internet. Dch v kt ni Internet l dch v cung cp cho cc c
quan, t chc, doanh nghip cung cp dch v Internet kh nng kt ni vi nhau v
vi Internet quc t. Dch v truy nhp Internet l dch v cung cp cho ngi s dng
kh nng truy nhp Internet. Dch vng dng Internet l dch v s dng Internet
cung cp cc ng dng cho ngi s dng.
8/3/2019 Mang VT
45/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
45
Sau y gii thiu mt s dch v thng dng trn Internet.
WWW (World Wide Web)
Web l s tp hp ca nhng trang d liu HTML cha tt c cc my tnh
trn th gii. WWW bao gm cc trang thng tin c k t, hnh nh v cc hiu ng ...m bn c th xem bng cc trnh duyt web (Web browser), v d nh Microsoft
Internet Explorer (IE) hoc Netscape Navigator.
E-mail (Thin t)
L dch vp ng yu cu trao i thng tin gia nhng ngi s dng Internet
thng qua vic gi, nhn thin t (Electronic Mail). y l mt trong nhng dch
vc s dng nhiu nht trn Internet vi l do tin li, nhanh chng v kinh t.
FTP (File Transfer Protocol)
FTP l mt h thng ch yu chuyn ti file gia cc my vi tnh vo Internet.
File c chuyn ti c dung lng rt ln. FTP hu ht c s dng cho vic
chuyn ti nhng d liu mang tnh c nhn.
IRC (Internet Relay Chat)
Chat gip cho con ngi truyn t thng tin thng qua internet bng cch g
mu tin t bn phm my vi tnh. lm c iu ny bn phi kt ni vi mng
phc v IRC. Mt ln kt ni bn c th tham gia chat vi hng trm ch khc nhau
hoc thm ch to ch ring cho chnh bn.
Telnet
L dch v kt ni chng trnh ca my tnh ngun vi mt my tnh khc xa.
Trong trng hp ny bn cn phi c tn ngi s dng (username) v mt m
(password) cng nh tn ca my , bn cng phi cn bit m h thng my s
dng - h thng tng qut y l UNIX.
1.4 Xu hng hi t ca cc mng vin thng
S hi t thoi, video v d liu cng vi s mrng th trng v xu hng
ton cu ha dn ti vic cnh tranh cc mc khng th lng trc trong th
trng truyn thng. p lc cnh tranh ang ngy cng to ra khi nhiu cng ty ang
s dng hiu qu ca cc mng a dch v chuyn mch gi hay cn gi l cc mng
th h sau (NGN).
8/3/2019 Mang VT
46/261
Chng 1. Gii thiu chung v cc mng vin thng
46
S pht trin mng vin thng c c l da trn s pht trin ca cc cng
ngh trong cc lnh vc tin hc, in t v vin thng cng vi s gia tng v cht
lng v sa dng dch v theo yu cu ca khch hng.
V cng ngh vin thng, xu hng pht trin tp trung vo ba lnh vc cbn: Cng ngh truyn dn: Cng ngh quang ang khng nh c kh nng
c v cht lng truyn dn v bng thng. Mng truyn dn ang c
quang ha p ng tt hn nhu cu ngy cng cao ca khch hng
(phc vc dch v yu cu tc cao, bng thng rng, cht lng...)
Cng ngh chuyn mch: tch hp vi mch, k thut s cng vi cng
ngh thng tin, ATM: vi xu hng kt hp knh v gi, a dch v, a
tc , chuyn mch quang. Cng ngh truy nhp: Kt hp truyn thng v tin hc; phng thc truy
nhp a dng nh quang, cp ng (ADSL, HDSL), v tuyn (WiFi,
Wibr