Metodologija za pripremu bilansa električne energije

Priština, oktobar 2012

1

Adresa: Rr. Hamdi Mramori nr. 1, 10000 Prishtinë, Kosovë Tel: 038 247 615 lok.. 101, Fax: 038 247 620, E-mail: info@ero-ks.org, web: www.ero-ks.org

2

SADRŽAJ

1 UVOD 5

2 CILJ 5

3 VREMENSKI RASPORED 6

3.1 Bilans električne energije za prethodnu godinu (istorijski) 6

3.2 Godišnji bilans električne energije 6

3.3 Dugoročni energetski bilans 7

4 UPITNICI 9

5 PREDVIĐANJE POTRAŽNJE 11

6 POTRAŽNJA U TERMOELEKTRANAMA 11

7 GODIŠNJI BILANS ELEKTRIČNE ENERGIJE ZA PRETHODNU GODINU 13

8 GODIŠNJI BILANS ELEKTRIČNE ENERGIJE 14

9 DUGOROČNI (DESETOGODIŠNJI) BILANSI ELEKTRIČNE ENERGIJE 15

9.1 Istorijski podaci 15

9.2 Projekcije ekonomskog razvoja 15

9.3 Podaci o potražnji 15

9.4 Gubici 16

9.5 Pretpostavke proizvodnje 16

9.5.1 Postojeda proizvodnja 16

9.5.2 Novi proizvodni kapacitet 16

9.6 Emisija zagađenja 16

9.7 Sadržaj dokumenta 17

10 PLAN ADEKVATNOSTI PROIZVODNJE 19

ANEKS A VREMENSKI RASPORED 20

ANEKS B UPITNIK ZA MINISTARSTVO EKONOMSKOG RAZVOJA 22

ANEKS C UPITNICI 24

3

Definicije i tumačenja

ODS Operator distributivnog sistema, prema definiciji u članu 2. stav 1.5 Zakona o energetici (Zakon br. 03/L-184).

Kvalifikovani potrošač

Prema definiciji u članu 2. stav 1.13 Zakona o električnoj energiji (Zakon br. 03/L-201).

ENTSO-E Evropska mreža operatora prenosnog sistema električne energije

RUE Regulatorni ured za energiju, prema definiciji u članu 2. stav 1.12 Zakona o energetici (Zakon br. 03/L-184)

PAP Plan adekvatnosti proizvodnje, prema definiciji u Kodeksu mreže (Kodeks planiranja, član 9.2).

JP Javni snabdevač električnom energijom, prema definiciji u članu 2 stav 1.28 Zakona o električnoj energiji (Zakon br. 03/L-201), trenutno KEK.

Ministarstvo Ministarstvo nadležno za energetiku (trenutno Ministarstvo ekonomskog razvoja – MER).

RPP Razvojni plan prenosa – dokument koji svake godine objavljuje OPS na osnovu zahteva iz člana 7. Zakona o energetici (Zakon br. 03/L-184) i prema definicijama u Kodeksu mreže (član 5. Kodeksa planiranja).

OPS Operator prenosnog sistema, prema definiciji u članu 2. stav 1.32 Zakona o energetici (Zakon br. 03/L-184).

BGP Bruto godišnji proizvod

4

PREDGOVOR

Na osnovu Zakona o energetici br. 03/L-184, ministarstvo nadležno za energetski sektor (trenutno Ministarstvo ekonomskog razvoja) dužno je da objavi dokument o “Energetskom bilansu” Republike Kosovo.

Administrativno uputstvo br. 07/2011 (kojim se stavlja van snage Administrativno uputstvo br. 2005/4), zasniva se na ovom zakonu i pojašnjava da ministarstvo usvaja godišnji bilans i dugoročni bilans električne energije, predložen od strane OPS-a, nakon konsultacije sa RUE, ODS i vlasnicima licenci i ovlašdenja (član 4. stav 1.2).

Administrativno uputstvo br. 07/2011, takođe navodi da su energetska preduzeda dužna da pruže Operatoru prenosnog sistema ili relevantnom autoritetu sve informacije potrebne za pripremu bilansa električne energije (član 13. stav 2). Ministarstvo je odgovorno da priloži druge informativne podatke o centralnom grejanju, naftnim derivatima i dr. na osnovu kojih se izrađuje ukupan energetski bilans.

U članu 5. stav 4 Zakona o energetici se navodi da “Regulatorni ured za energiju donosi usvojenu metodologiju koju treba da primenjuju Operator prenosnog sistema i Operator distributivnog sistema u metodologiji predviđanja i procesima prikupljanja podataka za izradu energetskog bilansa”.

5

1 UVOD

U novembru 2010. godine Skupština Kosova je usvojila Zakon o energetici br. 03/L-184. Član 5. ovog zakona sadrži sledede zahteve:

Ministarstvo usvaja i objavljuje predviđanja dugoročnog i godišnjeg bilansa energije.

Potrebna su tri različita dokumenta. Ti dokumenti su:

o Godišnji energetski bilans za prethodnu godinu (istorijski godišnji bilans). Ovaj dokument treba da se pripremi svake godine.

o Godišnji energetski bilans. I ovaj dokument treba da se pripremi svake godine. o Dugoročni energetski bilans, koji predstavlja predviđanje za period od deset (10)

godina. Ovaj dokument treba da se pripremi svake dve godine.

OPS i ODS treba da se konsultuju sa Regulatornim uredom za energiju u pogledu planiranja potrebnih predviđanja bilansa električne energije i uzede u obzir ove konsultacije prilikom pripreme predloga za metodologiju1. Ova metodologija de biti usvojena od strane RUE.

2 CILJ

Cilj pripreme ovog dokumenta je da se utvrdi metodologija za pripremu dokumenata bilansa električne energije. Ovaj dokument opisuje metodologiju za izradu komponente električne energije sveobuhvatnog energetskog bilansa i usaglašen je sa zahtevima propisanim u Zakonu o energetici i Administrativnom uputstvu br. 07/2011 o pravilima za energetske bilanse. Dokument ne sadrži informacije o centralnom grejanju ili gorivima koja se koriste za druge svrhe (npr. naftnim derivatima), osim o električnoj energiji.

U AU br. 07/2011 o pravilima za energetske bilanse, definišu se zadaci i rokovi za strane koje su odgovorne za pripremu, dostavljanje, prikupljanje podataka i pripremu dokumenata o godišnjem bilansu za električnu energiju za prethodnu godinu, godišnjem energetskom bilansu i dugoročnom bilansu električne energije.

Na osnovu Zakona br. 03/L-184 o energetici (član 5.) ovu metodologiju treba da primenjuju Operator prenosnog sistema i Operator distributivnog sistema.

Bilansi električne energije mogu da sadrže informacije koje su po svojoj prirodi poverljive ili osetljive. Primeri takvih informacija su planovi za proširenje, smanjenje (ili zatvaranje) velikih kapaciteta, a i planovi o novim proizvodnim kapacitetima se takođe mogu smatrati osetljivim. Prilikom pripreme godišnjih i dugoročnih bilansa električne energije, OPS de naznačiti sa “poverljivo” sve podatke koji su OPS-u dati kao poverljivi (videti član 20. Administrativnog uputstva br. 07/2011).

1 Zakon o energetici br. 03/L-184, član 5. stav 3

6

3 VREMENSKI RASPORED

U ovom delu Metodologije, utvrđuju se vremenski rasporedi za izradu bilansa električne energije. Oni su rezimirani u formi grafikona u Aneksu A ove Metodologije.

3.1 Bilans električne energije za prethodnu godinu (istorijski)

Bilans električne energije za prethodnu godinu priprema se svake godine. Objavljuje se u toku prvih šest meseci svake godine i to najkasnije 30. juna2.

Sve podatke neophodne za kompletiranje ovog dokumenta treba dostaviti OPS-u.

Dana 31. januara tekude godine, OPS dostavlja zahteve energetskim preduzedima (proizvodnim, snabdevačkim, distributivnim) za dobijanje podataka u skladu sa zahtevima utvrđenim u Aneksu B AU br. 07/2011, Poglavlje 3 o električnoj energiji.

Do 31. marta svake godine, energetska preduzeda treba da dostave OPS-u zatražene podatke za prethodnu godinu u skladu sa zahtevima utvrđenim u Aneksu B AU 07/2011 o pravilima za energetske bilanse.

3.2 Godišnji bilans električne energije

Na osnovu Zakona o energetici od Ministarstva se zahteva da objavi godišnji energetski bilans “najmanje mesec dana pre početka godine koju pokriva” (pre 1. decembra). OPS treba da dostavi godišnje bilanse električne energije Ministarstvu “nakon konsultacija sa RUE, ODS-om i drugim licenciranim snabdevačima3”. Vremenski raspored koji sledi je u skladu sa Zakonom o energetici i Administrativnim uputstvom br. 07/2011 o pravilima za energetske bilanse (član 18.) i predstavlja praktične i realne rasporede:

Do 15. juna svake godine, Ministarstvo de zvaničnim dopisom zatražiti uvrštavanje određenih podataka u godišnje predviđanje. Ukoliko se do 15. juna ne podnese nijedan zahtev, tada de OPS pretpostaviti da de obrazac biti identičan sa onim od prošle godine.

Do 1. jula, OPS de dostaviti upitnike kako bi dobio podatke od drugih strana, kao što su proizvodne kompanije, ODS, javni snabdevač i drugi licencirani snabdevači. Od potrošača koji se snabdevaju na nivou od 110kV i više i koji uživaju pravo kvalifikovanog potrošača de se zatražiti da pruže informacije za predviđanje. OPS de po mogudnosti upitnike dostaviti ranije. Proforme ovih upitnika su date u Aneksu C1 ove Metodologije.

Popunjeni upitnici se vradaju do 31. jula.

Između 31. jula i 10. septembra, OPS de pripremiti nacrt godišnjeg bilansa električne energije. Tokom ovog perioda, OPS može imati dodatna pitanja u vezi sa podacima koje su podnele druge strane. Takva pitanja se mogu postaviti u slučaju dvosmislenosti, nesporazuma, eventualnih grešaka, itd. Ako OPS identifikuje neko takvo pitanje, prodiskutovade ga sa stranom koja je dostavila dotične podatke i trudide se da razjasni izneseni stav.

2 Zakon o energetici br. 03/L-184, član 5. stav 2 i Administrativno uputsvo br. 07/2011, član 4.

3 Zakon o energetici br. 03/L-184, član 5. stav 1 i Administrativno uputsvo br. 07/2011, član 1.

7

Do 10. septembra (prema Administrativnom uputstvu najkasnije do 20. septembra) OPS de doneti godišnji bilans električne energije (početni nacrt) radi konsultacija. Ovaj dokument se mora dostaviti Ministarstvu i RUE. Druga izmenjena verzija, iz koje su uklonjeni svi poverljivi podaci, dostavide se ODS-u, javnom snabdevaču i drugim licenciranim snabdevačima, proizvodnim preduzedima i kvalifikovanim potrošačima koje ne snabdeva javni snabdevač. Odgovori treba da budu dati do 25. septembra. Komentari koji su primljeni posle ovog datuma mogu da ne budu uzeti u obzir prilikom izrade konačnog dokumenta.

Komentari RUE de se smatrati preporukama o čijem uvrštavanju odluku donosi Ministarstvo.

Do 20. oktobra (prema Administrativnom uputstvu najkasnije do 31. oktobra), OPS de doneti konačan nacrt godišnjeg bilansa električne energije i dostavlja ga na razmatranje i usvajanje u Ministarstvu.

Između 31. oktobra i 10. novembra, Ministarstvo razmatra konačni nacrt godišnjeg bilansa električne energije i može da zatraži dodatne informacije putem pismenog obaveštenja, u kom slučaju de OPS podneti izmenjeni izveštaj u roku od 7 dana.

Konačni nacrt godišnjeg energetskog bilansa Ministarstvo treba da pripremi najkasnije do 20. novembra.

Na osnovu Zakona o energetici, Ministarstvo usvaja i objavljuje godišnji energetski bilans do 1. decembra svake godine.

3.3 Dugoročni energetski bilans

Na osnovu Zakona o energetici zahteva se da Ministarstvo usvoji i objavi dugoročni energetski bilans najkasnije do 1. decembra svake druge godine. OPS treba da predloži Ministarstvu4 energetske bilanse “nakon konsultacije sa RUE, ODS i licenciranim snabdevačima5”. Kako bi se obezbedilo ispunjenje ovih zahteva i blagovremena i efikasna izrada dugoročnog energetskog bilansa, moramo se pridržavati slededih uslova:

Do 15. juna svake druge godine, Ministarstvo de zvaničnim dopisom zatražiti uvrštavanje određenih podataka u dugoročno predviđanje. Ukoliko mu se do 15. juna ne dostavi nijedan zahtev, OPS de pretpostaviti da de obrazac biti identičan sa onim prethodnim.

Do 1. jula:

- OPS de dostaviti Ministarstvu upitnike koji se odnose na ekonomske projekcije i razvoj energetskih kapaciteta u svrhu da se koriste prilikom izrade dugoročnog energetskog bilansa. Ovde su obuhvadeni zahtevi za projekcije u vezi sa ekonomskim razvojem i perspektivama proizvodnje u bududnosti (otvaranje i zatvaranje kapaciteta). Proforma ovog dokumenta data je u Aneksu B ove metodologije. OPS de zatražiti održavanje sastanaka radi diskusije o ovom dokumentu. Više informacija u vezi sa ovim mogu se pronadi u tački 9.2 ovog dokumenta.

4 Zakon o električnoj energiji br. 03/L-184, član 5. stav 1 i Administrativno uputstvo br. 07/2011, član 4.

5 Izraz “licencirani snabdevači” obuhvata i javnog snabdevača

8

OPS de takođe poslati zvaničan zahtev (“upitnik”) i drugim stranama (ODS, javnom snabdevaču i ostalim ovlašdenim snabdevačima, proizvodnim preduzedima, kvalifikovanim potrošačima koje ne snabdeva javni snabdevač, licenciranim snabdevačima) tražedi od njih da najkasnije do 31. jula dostave sve podatke, kako bi OPS pripremio dugoročni bilans električne energije. Proforme ovih upitnika date su u Aneksu C2 ove metodologije.

OPS-u se do 31. jula vradaju popunjeni upitnici.

U periodu od 31. jula – 10. septembra, OPS de pripremiti nacrt dugoročnog bilansa električne energije. Tokom ovog perioda, OPS može imati dodatna pitanja u vezi sa podacima koje su dostavile druge strane. Takva pitanja se mogu postaviti u slučaju dvosmislenosti, nesporazuma, eventualnih grešaka, itd. Ako OPS identifikuje neko takvo pitanje, prodiskutovade ga sa stranom koja je dostavila dotične podatke.

Nakon 10. septembra (prema Administrativnom uputstvu br. 07/2011 najkasnije do 20. septembra), OPS de izneti na konsultaciju početni dugoročni bilans električne energije. Ovaj dokument se mora dostaviti Ministarstvu i RUE. Druga verzija ovog dokumenta iz koje su uklonjeni svi poverljivi podaci, dostavide se ODS-u, javnom snabdevaču, drugim licenciranim snabdevačima, proizvodnim preduzedima i kvalifikovanim potrošačima koje ne snabdeva javni snabdevač priključenim na nivo 110 kV i više. Odgovore treba dati do 25. septembra. Komentari koji su primljeni posle ovog datuma mogu da ne budu uzeti u obzir prilikom izrade konačnog dokumenta.

Dana 25. septembra završava se prijem komentara.

Komentari primljeni od RUE smatrade se preporukama, a odluku o njihovom uvrštavanju donosi Ministarstvo.

Do 20. oktobra (prema Administrativnom uputstvu br. 07/2011 najkasnije do 31. oktobra), OPS de doneti za Ministarstvo konačni nacrt dugoročnog bilansa električne energije. Između 31. oktobra i 10. novembra, Ministarstvo razmatra dokument i može zatražiti od OPS-a da se naprave izmene, u kom slučaju de OPS dostaviti izmenjeni izveštaj u roku u 7 dana.

Konačni nacrt dugoročnog energetskog bilansa, Ministarstvo treba da pripremi najkasnije do 20. novembra.

OPS de do kraja septembra6 svake godine dostaviti ENTSO-E svoje podatke o Prognozi adekvatnosti sistema. Podaci koji su dostavljeni ENTSO-E zasnivade se na dugoročnom energetskom bilansu objavljenom u prethodnoj godini.

6 Ovaj raspored je utvrđen u 2009. godini, i pretpostavlja se da će ovaj raspored ostati nepromenjen i u narednim godinama.

9

4 UPITNICI

Za pripremu godišnjeg bilansa električne energije i dugoročnog bilansa električne energije, podaci se moraju prikupiti od drugih strana. Te strane su:

ODS,

Kvalifikovani potrošači priključeni na nivo 110 kV i više koje ne snabdeva javni snabdevač,

Proizvodna preduzeda,

Javni snabdevač i drugi licencirani snabdevači.

Neke od takvih podataka prikupljade OPS na redovnoj osnovi putem Kodeksa mreže, a ostale podatke treba konkretno zatražiti. Odgovarajudi zahtevi se podnose u formi upitnika za različite strane. Proforme ovih upitnika date su u Aneksu C.

U tabeli 1. koja sledi navedene su neke od vrsta podataka koji de biti zatraženi i strane koje su odgovorne za pružanje tih podataka. Tabela 1 – Odgovornost za podatke u energetskom bilansu

Podaci Napomena/Odgovorna stranka

Raspoloživost i kapaciteti generatora (faktor opteredenja)

Informacije treba pribaviti od proizvodnih preduzeda

Bruto i neto proizvodnja energije (prema gorivu)

Informacije treba pribaviti od proizvodnih preduzeda

Gubici u prenosu i distribuciji Podaci o gubicima električne energije u prenosu bide obezbeđeni od strane OPS-a. Podaci o gubicima u distribuciji bide obezbeđeni od strane ODS-a.

Promene u zalihama Kompanije za proizvodnju na fosilna goriva moraju da pruže podatke o zalihama uglja (lignita) na depozitu

Pokazatelji energetske efikasnosti Podaci o toplotnoj efikasnosti bide dati od strane proizvodnih preduzeda

Karakteristike mreže (dužina vodova, naponski nivo, novi i planirani vodovi prenosa i distribucije)

Ovi podaci de biti preuziti iz Razvojnog plana prenosa (RPP) i Razvojnog plana ODS-a.

Energetska potražnja i trendovi snabdevanja u 3 prethodne godine, prema izvoru energije

Ovi podaci de se preuzeti iz realizacija u odgovarajudim godinama.

Analiza ključnih energetskih pokazatelja (BGP, stanovništvo, potrošnja po glavi stanovnika, itd.)

Podaci o BGP-u se pribavljaju od Ministarstva, a o stanovništvu od Kosovske agencije za statistiku

Analiza sigurnosti i pouzdanosti snabdevanja električnom energijom

OPS treba da pruži informacije o sigurnosti i pouzdanosti snabdevanja električnom energijom

Analiza kvaliteta i kontinuiteta OPS de pružiti informacije o neisporučenoj energji i učinku

10

usluge napona u sistemu

Emisija zagađujudih materija (SO2, NOx, CO2,, prašina, pepeo)

Preduzeda za proizvodnju na fosilna goriva treba da pruže konkretna predviđanja emisije (količina emisije po jedinici proizvedene električne energije) za svaku zagađujudu materiju pojedinačno. Ovi podaci de biti pruženi zasebno za svaku proizvodnu jedinicu.

Preporuke o merama koje treba preduzeti radi obezbeđivanja snabdevanja i minimiziranja troškova za krajnje potrošače

OPS (i ODS u zavisnosti od slučaja) de pružiti informacije o isplativim pojačanjima u prenosnoj mreži koja su neophodna za održavanje sigurnog snabdevanja električnom energijom

Rezerve goriva i rezervni kapaciteti električne energije za postizanje zahtevanih nivoa sigurnosti i pouzdanosti sistema

OPS de pružiti informacije o predviđenim rezervama goriva i viškovima ili manjkovima električne energije

4.1 Kvalifikovani potrošači koje ne snabdeva javni snabdevač priključeni na nivo 110 kV i više

Prenosni sistem trenutno ima nekoliko velikih potrošača koji su direktno priključeni na naponski nivo 110 kV i više7. Pravilo o opštim uslovima za snabdevanje energijom8 definiše ulogu snabdevača i navodi: “Svaki snabdevač de potpisati ugovor o priključenju sa operatorom sistema u ime potrošača” (član 5. stav 2.2). Ovo obavezuje javnog snabdevača i druge licencirane snabdevače da se dogovore sa OPS-om. OPS de zatražiti od javnog snabdevača i drugih licenciranih snabdevača da pruže podatke o ovim velikim potrošačima.

Zbog važnosti potražnje velikih potrošača priključenih na naponski nivo 110 kV ili više, OPS de se obratiti licenciranim snabdevačima sa zahtevom za dobijanje podataka za pripremu energetskih bilansa, dostavljajudi kopije tih zahteva i kvalifikovanim potrošačima (ukoliko se ne snabdevaju samostalno). Za sve ostale potrošače, zahtev za dobijanje podataka se upuduje ODS-u ili relevantnom licenciranom snabdevaču.

7 Ovo je raspored utvrđen u 2009. godini, i pretpostavlja se da će ovaj raspored ostati nepromenjen u narednim godinama. 8 Ovo je raspored utvrđen u 2009. godini, i pretpostavlja se da će ovaj raspored ostati nepromenjen u narednim godinama

11

5 PREDVIĐANJE POTRAŽNJE

I godišnji i dugoročni bilans električne energije sadržavade predviđanja potražnje u bududem periodu, uključujudi i:

Godišnji bilans električne energije: maksimalno i minimalno mesečno opteredenje (MW) i mesečnu potrošnju električne energije.

Dugoročni bilans električne energije: vrednosti maksimalnog opteredenja (MW) za svaku godinu i godišnju potrošnju električne energije.

Gubici u prenosu (od strane OPS-a) i gubici u distribuciji (od strane ODS-a) de se predvideti zasebno i pridodade se predviđanjima potražnje. Viškovi/manjkovi de se obračunavati kao razlika između predviđene potražnje električne energije, plus gubici, minus raspoloživa električna energija iz proizvodnje.

Javni snabdevač i drugi licencirani snabdevači i kvalifikovani potrošači koje ne snabdeva javni snabdevač priključeni na naponski nivo 110 kV ili više, pružide svoja predviđanja potražnje popunjavanjem upitnika.

Sva predviđanja potražnje treba da budu zasnovana na ekstrapolaciji potražnje u prošlosti uz korekciju temperature i isključenja zbog opteredenja, koristedi vrednosti rasta BGP obezbeđene od strane Ministarstva. Ona se mogu prilagoditi radi prikazivanja poznatih konkretnih izmena (npr. nagoveštena velika opteredenja ili predviđanje promena u poslovanju velikih kvalifikovanih potrošača koje ne snabdeva javni snabdevač priključenih na naponski nivo 110 kV ili više).

Metodologija koju de OPS koristiti za predviđanje potražnje bide opisana u internom dokumentu (“Metodologija za predviđanje potražnje električne energije”).

Dugoročni bilans električne energije de sadržavati vrednosti utvrđene od strane javnog snabdevača i drugih licenciranih snabdevača i velikih kvalifikovanih potrošača koje ne snabdeva javni snabdevač priključenih na naponski nivo 110 kV i više i predviđanja samog OPS-a.

6 POTRAŽNJA U TERMOELEKTRANAMA

Termoelektrane na fosilna goriva zahtevaju da se snabdevaju električnom energijom radi stavljanja u funkciju pomodnih sistema termoelektrane i potražnje pomodnih postrojenja (npr. odgovarajudi rudnici). U ovom odeljku se opisuje kako de se obračunavati potražnja u termoelektranama.

Dijagram 1. u nastavku šematski prikazuje termoelektrane Kosovo A i Kosovo B. I potencijalne termoelektrane za koje se očekuje da de ubudude biti izgrađene imade sličan dizajn.

U dijagramu se takođe prikazuje potražnja u prenosnom sistemu, odnosno: potražnja ODS-a i velikih kvalifikovanih potrošača priključenih na naponski nivo 110 kV ili više.

12

Dijagram 1. Šema tokova električne energije u termoelektranama na Kosovu

Što se tiče tokova energije u termoelektranu i iz termoelektrane, možemo identifikovati četiri energetska toka:

1. Bruto energija koja je proizvedena u generatoru (M1, M5, M10, M13 i M16)

2. Energija iskorišdena sopstvenom potrošnjom koja se pruža direktno iz generatora (samopotrošnja). Ova energija teče kroz transformator jedinice koji ima odnos tipične transformacije od 23/11 kV ili 16/11 kV. (M3, M7 za TE B), dok proizvodna jedinica proizvodi energiju, prenosni sistem uopšte ne registruje tu energiju; kada proizvodna jedinica ne proizvodi, opteredenje de biti nisko, ali de delovati kao opteredenje u prenosnom sistemu i videde se kao mali uvoz u termoelektranu. Ovo se ne dešava u termoelektrani Kosovo A.

3. Primljena ili data energija iz prenosnog sistema preko transformatora generatora. Ova vrednost je jednaka sa energijom koju su izmerila brojila M2 i M6 (izvoz) ili M4 i M8 (uvoz).

4. Energija koju utroše pomodno snabdevanje i drugi uređaji koji se snabdevaju direktno iz prenosnog sistema. Ova energija se meri brojilima M9 i M20 – 23.

Za izradu energetskih bilansa koriste se sve četiri vrste energetskih tokova.

13

7 GODIŠNJI BILANS ELEKTRIČNE ENERGIJE ZA PRETHODNU GODINU

Član 16. Administrativnog uputstva br. 07/2011 pruža dodatne informacije u vezi sa uslovima za izradu godišnjeg energetskog bilansa za prethodnu godinu.

Godišnji bilans električne energije za prethodnu godinu de biti izveden iz podataka koje OPS-u dostave proizvodne kompanije, ODS, javni snabdevač, drugi licencirani snabdevači i potrošači koje ne snabdeva javni snabdevač priključeni na naponski nivo 110 kV i više.

Ova definicija ne isključuje kvalifikovane potrošače nivoa ispod 110 kV, osim što ovi potrošači podatke dostavljaju OPS-u preko svojih snabdevača. OPS de podatke tražiti direktno samo od potrošača priključenih na prenosni sistem.

Sledi lista sadržaja dokumenta godišnjeg bilansa električne energije za prethodnu godinu:

- Bruto proizvodnja električne energije

- Sopstvena potrošnja

- Neto proizvodnja električne energije

- Ugovoreni uvoz, izvoz i razmena

- Korišdenje (potrošnja) električne energije za skladište pumpi (pumped storage) prema zahtevu iz Aneksa B Administrativnog uputstva 07/2011 (energija utrošenja za ispumpavanje u hidroelektranama)

- Korišdenje (potrošnja) grejanja za proizvodnju električne energije (prema zahtevu iz Aneksa B AU 07/2011)

- Proizvodnja, snabdevanje i potrošnja uglja i goriva u termoelektranama

- Korišdenje kapaciteta TE i vršno opteredenje

- Korišdenje kapaciteta PS

- Snabdevanje električnom energijom

- Potrošnja električne energije u energetskom sektoru (prema zahtevu iz Aneksa B AU 07/2011)

- Potrošnja za prethodnu godinu električne energije za sektor domadinstva, usluga, industrije, transporta i poljoprivrede (prema zahtevu iz Aneksa B AU 07/2011)

- Predviđeni i realizovani bilans za prethodnu godinu

- Istorijat gubitaka u prenosu u poslednje tri godine

- Realizovani bilans u poslednje tri godine

- Dijagram realizovanog bilansa za prethodnu godinu

14

8 GODIŠNJI BILANS ELEKTRIČNE ENERGIJE

Član 14. Administrativnog uputstva br. 07/2011 pruža dodatne informacije u vezi sa uslovima za izradu godišnjeg energetskog bilansa.

Sledi lista sadržaja godišnjeg energetskog bilansa u formi uputstva na engleskom i albanskom jeziku. Komentari za sledede tačke dati su nakošenim slovima (italik).

- Uvod

- Godišnji bilans električne energije

- Kriterijumi za izradu godišnjeg bilansa električne energije

- Plan proizvodnje električne energije – Treba da se razradi zasebno za svaku elektranu bez obzira na vrstu primarnog izvora energije, kapacitet ili sistem gde se priključuje na mrežu.

- Obnovljivi izvori energije (OIE)

- Instalirani kapaciteti i plan električne energije - Treba da se razradi zasebno za svaku elektranu, bilo na termalne, vodne ili obnovljive izvore.

- Plan proizvodnje – Za svaku proizvodnu jedinicu svake elektrane, uključujudi hidroelektrane, izveštaj de sadržavati predviđenu mesečnu energiju, energiju koja de se iskoristiti za sopstvenu potrošnju (ako postoji) i energiju koja de se izvoziti u prenosni sistem Kosova. Energija za sopstvenu potrošnju de biti podeljena na energiju pruženu iz generatora preko transformatora jedinice (23/11 kV ili 16/11 kV) i energiju isporučenu iz prenosnog sistema preko transformatora 110/11 kV. Podneseni dokumenti de uzeti u obzir planirana isključenja.

- Plan ukupne proizvodnje električne energije – Zbirna tabela koja pokriva celu proizvodnju

- Plan potrošnje električne energije

- Gubici električne energije – Opis gubitaka

- Potražnja i gubici u distributivnoj mreži – Uključujudi mesečnu potražnju energije za velike potrošače i za preostali deo opteredenja u distributivnom sistemu, podeljenih prema snabdevanju na naponskim nivoima (35kV, 10 kV, 0.4 kV) i gubicima.

- Plan maksimalnih (vršnih) i minimalnih opteredenja sistema – Prikazuje maksimalnu mesečnu potražnju (MW) za velike potrošače i preostali deo potražnje i minimalnu potražnju za ceo sistem.

- Pomodne usluge – Ovde de se prikazati primarna, sekundarna i tercijarna rezerva za koju se očekuje da de biti na raspolaganju svakog meseca.

- Saldo godišnjeg bilansa električne energije za tekudu godinu – Prikazuje mesečni energetski bilans na osnovu mesečnih razlika između potražnje za energijom i proizvodnih planova sa dozvoljenim gubicima. Razlika predstavlja manjkove/viškove domade proizvodnje energije.

- Dinamika proizvodnje i potrošnje sirovog uglja sa stanjem u skladištu – Mesečna predviđanja proizvodnje uglja, potrošnje i kretanja zaliha.

- Planiranje remonta i revizija proizvodnih kapaciteta – Eventualne promene u kapacitetima u bududnosti (povedanje ili smanjenje) usled popravki ili iz drugih razloga, koje moraju biti pružene za svaku elektranu, bilo da je na fosilna goriva, vodene ili obnovljive resurse.

15

- Emisija zagađivača vazduha iz TE Kosovo B i TE Kosovo A – Za svaju jedinicu koja proizvodi sagorevanjem fosilnih goriva moraju se obračunati predviđene emisije SO2, NOx i CO2 od strane same proizvodne kompanije, na osnovu količine energije za koju se predviđa da de se proizvesti i specifičnog nivoa emisije (tj. količina emisije po jedinici proizvedene energije).

- Pokazatelji energetske efikasnosti termoelektrana – Prikazade obračun toplotne efikasnosti svih termoelektrana na fosilna goriva.

- Remonti, revizije i održavanje prenosnih (vodova) i transformatorskih (transformatora) kapaciteta i visokonaponske opreme u PS – Ovde se prikazuje tekst koji pruža informacije o tabelema koje slede.

- Plan remonta u prenosu – Ovde de se prikazati plan isključenja za svaku prenosni vod OPS-a (uključujudi interkonektivne vodove sa drugim OPS i tranformatorima 400/220, 400/110 i 220/110 kV). Za svako isključenje treba prikazati datum početka i pretpostavljeno trajanje isključenja.

- Predviđeni projekti za narednu godinu – Pregled projekata u prenosu za koje se očekuje da budu realizovani tokom naredne godine.

9 DUGOROČNI (DESETOGODIŠNJI) BILANS ELEKTRIČNE ENERGIJE

Član 15. Administrativnog uputstva br. 07/2011 pruža dodatne informacije u vezi sa obavezama za izradu dugoročnog energetskog bilansa.

9.1 Istorijski podaci

Dugoročni energetski bilans obuhvata analizu istorijskih podataka za 3 prethodne godine i za 10 narednih godina. Ovi istorijski podaci de se preuzeti iz bilansa električne energije za prethodne godine.

9.2 Projekcije ekonomskog razvoja

Projekcije ekonomskog razvoja OPS pribavlja od Ministarstva, tražedi da se uzmu u obzir 2 ili 3 scenarija. Osnovni pokazatelj koji se zahteva je godišnja stopa rasta BGP-a. Na ovoj osnovi OPS priprema i scenarije razvoja potražnje za energijom. Svaki scenario de sadržavati procene u vezi sa potražnjom za energijom. Ovo de uticati na ukupnu ekonomsku aktivnost i bide pod uticajem vladine politike o cenama električne energije (uključujudi i vrednost subvencija). OPS de u principu pretpostaviti da nema izmena ovih politika, ali de obuhvatiti uticaj izmena politika, ukoliko se to zahteva od strane Ministarstva.

9.3 Podaci o potražnji

Za najvedi deo potražnje, predviđanja se zasnivaju na:

Postojedoj potražnji i istorijskim trendovima potražnje

Faktorima rasta zasnovano na projekcijama ekonomskog razvoja

Informacijama dobijenim od ODS-a

Informacijama dobijenim od javnog snabdevača i drugih licenciranih snabdevača

16

Velike pojedinačne potražnje (kvalifikovani potrošači koje ne snabdeva javni snabdevač priključeni na naponski nivo 110 kV ili više) de se tretirati zasebno. Svaka od ovih potražnji de se tretirati meritorno, zasnovano na:

Postojedoj potražnji

Projekcijama ekonomskog razvoja

Informacijama pribavljenim za OPS u skladu sa Kodeksom mreže (videti Kodeks planiranja, tačke 6.1.1.2, 11.1, 11.2)

Informacijama pruženim kao odgovor u upitnicima.

9.4 Gubici

Gubici u prenosu i distribuciji su znatni. Gubici u distribuciji obračunavaju se od strane ODS-a, a rezultati se saopštavaju OPS-u. Gubici u prenosu obračunavaju se od strane OPS-a. Dokument sadrži objašnjenje o tome kako je svaka kompanija obračunala gubitke.

9.5 Pretpostavke proizvodnje

9.5.1 Postojeda proizvodnja

Za postojedu proizvodnju se pretpostavlja da de nastaviti da operiše na istoj osnovi kao i ranijih godina, osim ako je OPS informisan o tome da de elektrana biti zatvorena ili da de biti privremeno zatvorena iz tehničkih razloga, npr. zbog popravki ili remonta. Ova informacija je uglavnom poverljiva i može biti uključena jedino ako je dobijena izričita saglasnost vlasnika ili ako de uticaj izostavljanja informacija imati negativne efekte na tačnost energetskog bilansa (videti član 10. Kodeksa planiranja).

9.5.2 Novi proizvodni kapacitet

Novi ili predloženi proizvodni kapacitet može imati jedan od slededih statusa:

U izgradnji

Odobren, sa ugovorom o priključenju, ali izgradnja još uvek nije počela

Planiran, sa ili bez ugovora o priključenju

Dugoročni bilans električne energije normalno de obuhvatiti sve elektrane koje su potpisale ugovor o priključenju: datume komisioniranja (puštanja u rad) za ove nove elektrane uglavnom de biti isti sa onima koji su navedeni u Ugovoru o priključenju, osim ako OPS ne može da dokaže da ti datumi nisu realni (ili da nisu mogudi) za postizanje. Informacije o proizvodnim elektranama bez ugovora o priključenju moraju se smatrati poverljivim (videti 10.1.1.1, Kodeks planiranja). Ukoliko de se proizvodne elektrane bez ugovora o priključenju uključiti u dugoročni bilans električne energije, one de se uključiti na eksplicitan način u „dokument o pretpostavkama“ koji de se dostaviti RUE u februaru (videti 9.2 Projekcije ekonomskog razvoja u ovom dokumentu).

9.6 Emisija zagađenja

OPS de zatražiti podatke od proizvodnih kompanija u vezi sa emisijama zagađenja. One de se uglavnom obračunavati od strane proizvodnih kompanija, množenjem očekivane proizvodnje energije sa

17

specifičnim nivoom emisije (prikazano u zapremini ili težini ili emisiji zagađujude materije po jedinici proizvedene energije).

Ukoliko proizvodne kompanije očekuju da de se specifični nivo emisije zagađenja promeniti u bududnosti (na primer zbog zamene goriva ili instalacije postrojenja za kontrolu emisija), onda de one prikazati vrednosti „pre“ i „posle“, kao i datum kada se očekuje da de se zamena dogoditi.

9.7 Sadržaj dokumenta

Ovo je lista sadržaja za izradu dugoročnog bilansa električne energije. Prikazana je u formi uputstva na engleskom i albanskom jeziku. Komentari u nekim delovima prikazani su nakošenim slovima (italik).

- Uvod

- Kosovska industrija električne energije

- Struktura tržišta i zakonodavstvo za sektor električne energije

- Pregled prenosne mreže Kosova

- Vizija dugoročnog razvoja prenosne mreže

- Predviđanje potražnje za električnom energijom

- Metodologija za predviđanje potražnje

- Predviđanje potražnje za različite scenarije rasta – Za svaki scenario, izveštaj de sadržavati informacije o rastu BGP-a i potražnje, odnos između BGP-a i potražnje, vršnu potražnju i ukupnu potražnju za električnom energijom za svaku godinu. Za svaku godinu se pružaju vrednosti vršne potražnje i pretpostavke potrošnje električne energije. Potražnje velikih kvalifikovanih potrošača koje ne snabdeva javni snabdevač priključenih na naponski nivo 110 kV ili više tretirade se zasebno.

- Predviđanje snabdevanja električnom energijom

- Pregled prošle i sadašnje situacije

- Proizvodnja električne energije – Ovo de obuhvatiti pregled postojede proizvodne elektrane – kapaciteta, vrste goriva, toplotne efikasnosti (za elektrane sa sagorevanjem fosilnih goriva).

- Ugovori o uvozu

- Predviđanje proizvodnje električne energije – Za svaki scenario, ovo de prikazati pregled proizvodne elektrane – nova otvaranja, zatvaranja, rehabilitacije – i očekivanu energiju koju de isporučivati svaka elektrana.

- Lignit na Kosovu – Ovo de obuhvatiti predviđanja očekivane proizvodnje lignita – podaci moraju biti obezbeđeni od strane vlasnika rudnika

- Uvoz električne energije – Za svaki scenario, ovaj odeljak de obuhvatiti kapacitete prenosnih vodova i uvoz i izvoz električne energije za svaku godinu

- Bilans snabdevanja električnom energijom i potražnje – Za svaki scenario, ovaj odeljak prikazuje ukupan bilans električne energije za tri prethodne godine i za svaku godinu u narednih deset

18

godina. Prikazuje ukupnu raspoloživu električnu energiju iz proizvodnje i upoređuje je sa ukupnom očekivanom potražnjom električne energije. Takođe, prikazuje očekivanu vršnu poziciju.

- Pouzdanost i kvalitet snabdevanja – Ovo obuhvata podatke o neisporučenoj energiji

- Pouzdanost transformatora i prenosnih vodova - Ovo obuhvata podatke o prekidima vodova, broj i prosečnu dužinu trajanja kvarova na vodovima, kao i broj i prosečnu dužinu trajanja kvarova u transformatorima

- Pouzdanost distributivnih vodova i transformatora u podstanicama – OPS de zatražiti informacije od ODS-a.

- Raspoloživost proizvodnje električne energije

- Emisija zagađivača vazduha proizvodnjom električne energije na Kosovu – Za svaki blok na fosilna goriva, predviđene emisije SO2, NOx i CO2 de se obračunavati na osnovu predviđene proizvodnje energije i specifičnog nivoa emisije (tj. količina emisije po jedinici proizvedene energije). Takođe, pružide se poređenje između nivoa emisije i kosovskih standarda.

- Aneks A Model predviđanja potražnje

- Aneks B Osnovni scenario razvoja proizvodnje

- Aneks C Osnovni scenario potražnje za energijom i vršne snage

- Aneks D Potrebe postojedih i novih termoelektrana za gorivima

19

10 PLAN ADEKVATNOSTI PROIZVODNJE

Mrežni kodeks obavezuje OPS da izradi plan „Adekvatnosti proizvodnje“ svake dve godine (član 9. Kodeksa planiranja). Postoji veliko poklapanje između PAP-a i dugoročnog energetskog bilansa. Oba dokumenta govore o tome kako de se zadovoljiti bududa potražnja za električnom energijom na Kosovu.

Plan adekvatnosti proizvodnje se priprema korišdenjem istih podataka kao i za dugoročni bilans električne energije. Takođe, ispunjava zahteve prema ENTSO-E i obaveze OPS-a u okviru Evropskog sporazuma.

ANEKS A VREMENSKI RASPORED

Januar Mart April Maj Jun Jul Avgust Septembar Oktobar Novembar

Energetski bilans za prethodnu godinu (istorijski)

Dana 31. januara tekude godine, OPS upuduje energetskim kompanijama zahteve za dobijanje podataka

Do 31. marta svake godine, energetske kompanije moraju da dostave OPS-u zatražene podatke

Priprema energetskog bilansa za prethodnu godinu i dostavljanje početnog nacrta Ministarstvu

Dostavljanje konačnog nacrta Ministarstvu

Godišnji energetski bilans

Ministarstvo šalje zvanični dopis OPS-u za uvrštavanje određenih podataka u godišnje predviđanje električne energije. OPS priprema upitnike i 1. jula ih dostavlja ODS-u, Energ. komp. i dr.

ODS, Energ. komp. i drugi popunjavaju upitnike

Priprema bilansa električne energije (početni nacrt)

Dostavljanje početnog nacrta godišnjeg bilansa električne energije, razmatranje i davanje komentara od strane RUE, ODS-a, Ministarstva i dr.

Izmena godišnjeg bilansa električne energije i dostavljanje konačnog nacrta Ministarstvu

Razmatranje konačnog nacrta godišnjeg bilansa električne energije od strane Ministarstva, dostavljanje zahteva sa dodatnim informacijama putem pismenog obaveštenja. Finalizacija dokumenta od strane OPS-a

Dugoročni energetski bilans

Pretpostavke rasta i dr. za RUE

Ministarstvo upuduje zvanični dopis OPS-u o uvrštavanju određenih podataka u dugoročno predviđanje električne energije. OPS priprema upitnike i 1. jula ih šalje ODS-u, Energ. komp., i dr.

ODS i Energ. komp. popunjavaju upitnike

Priprema dugoročnog bilansa električne energije

Dostavljanje početnog nacrta dugoročnog bilansa električne energije, razmatranje i komentarisanje od strane RUE, ODS, Ministarstva

Izmene dugoročnog energetskog bilansa i dostavljanje konačnog nacrta Ministarstvu

Razmatranje končanog bilansa električne energije od strane Ministarstva, dostavljanje zahteva sa dodatnim informacijama putem pismenog obaveštenja. Finalizacija dokumenta od strane OPS-a

21

Napomene 1. Ovaj raspored je u skladu sa članovima 15, 16 i 18. Administrativnog uputstva br. 07/2011s 2. Mogu postojati i druge runde komentara i izmena nakon konačnog nacrta svakog izveštaja dostavljenog Ministarstvu

22

ANEKS B PITANJA ZA MINISTARSTVO EKONOMSKOG RAZVOJA

Projekcije ekonomskog razvoja:

MZhE TË DHËNAT NE 10 VITET E ARDHSHME (Data for next 10 years) (MER podaci za narednih 10 godina)

SKENARI (scenario )(Scenario)……………………………..

TC e reja nga Linjiti - Fuqia, Energjia (New Power Station – Capacity and Energy) (Nove TE na lignit – snaga, energija) n

9 n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

TC e reja nga Linjiti – Kapaciteti i instaluar (New PP -Installed capacity) (Nove TE na lignit – Instalirana snaga) MW

TC e reja nga Linjiti – Bruto prodhimi (New PP - Bruto coal Production) (Nove TE na lignit – bruto proizvodnja) GWh

HC –të mbi 10 MW (over 10MW) (HE - više od 10 MW) n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

HC – Kapaciteti I Instaluar (Installed Capacity) (HE – Instalirani kapacitet) MW

HC – Bruto prodhimi, (HE - Bruto proizvodnja) GWh

HC- nën 10 MW (under 10MW) (HE – manje od 10 MW) n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

HC- Kapaciteti i instaluar (Installed Capacity) (HE – Instalirani kapacitet) MW

HC- Bruto prodhimi (Bruto Energy Production) (HE – Bruto proizvodnja) GWh

Burimet tjera te renovueshme (Nga era, biomasa, solar etj) – Fuqia, Energjia (Other renewable sources) Power, Energy (Drugi obnovljivi izvori (vetar, biomasa, solarna energija i dr.) – Snaga, energija) n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

Renovueshme - Kapaciteti i instaluar (RES - Installed capacity) (Obnovljivi – Instalirani kapacitet) MW

Renovueshme - Bruto Prodhimi (RES - Bruto Energy Production) (Obnovljivi – Bruto proizvodnja) GWh

9 Prikazuje tekudu godinu (ovo vredi za sve tabele)

23

MZHE - TE DHENAT NE 10 VITET E ARDHSHME (Data for next 10 years) (MER – podaci za narednih 10 godina)

SKENARI BAZË (Base Scenario) (Osnovni scenario)

n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

GDP %

SKENARI I ULËT (Low Scenario) (Niži scenario)

n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

GDP %

SKENARI I LARTË (High Scenario) (Viši scenario)

n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

GDP %

24

ANEKS C UPITNICI

Ovaj Aneks pruža detalje o upitnicima koji de se raspodeliti.

Tabela C1 koja sledi predstavlja izbornu listu koja pokazuje koje strane treba da pruže podatke i za koje energetske bilanse. Za godišnji energetski

bilans za prethodnu godinu (istorijski) sve relevantne informacije se nalaze u OPS-u, tako da nije potreban bilo kakav upitnik.

Upitnici de uglavnom biti izdati u formatu EXCEL, te de se stoga njihov format malo razlikovati od onog koji je prikazan u ovom dokumentu.

Međutim, sadržaj je isti.

Tabela C1 Izborna lista upitnika koji de biti dostavljeni.

Godišnji energetski bilans Dugoročni energetski bilans

Proizvodne kompanije

Proizvodnja u TE Da Da

Proizvodnja u HE Da Da

Operator (i) distributivnog sistema

ODS (Distribucija) Da Da

Snabdevači

Javni snabdevač Da Da

Licencirani snabdevači Da Da

Kvalifikovani potrošači priključeni na naponski nivo 110 kV ili više

Kvalifikovani potrošač Ako ga ne snabdeva javni snabdevač

Ako ga ne snabdeva javni snabdevač

Uvoznici/izvoznici

Snabdevači na veliko (uvoz/izvoz)

Da Da

25

ANEKS C1 UPITNICI ZA GODIŠNJI ENERGETSKI BILANS

Ovaj odeljak prikazuje upitnike koje de OPS dostaviti kako bi se mogao popuniti godišnji energetski bilans.

Upitnici za kvalifikovane potrošače koje ne snabdeva javni snabdevač

Kompanija: …………………………….

Muaji (Month) (Mesec)

Fuqia (Power) (Snaga)

Energjia Aktive (Active Energy) (Aktivna energija)

Energjia Reaktive (Reactive Energy) (Reaktivna energija)

Pmax TL (VT) TU (NT) TL+TU

(VT+NT) TL (VT) TU (NT) TL+TU

(VT+NT)

MW MWh MVArh

Janar (January)(Januar)

Shkurt (February)(Februar)

Mars (March)(Mart)

Prill (April) (April)

Maj (May) (Maj)

Qershor (June) (Jun)

Korrik (July) (Jul)

Gusht (August) (Avgust)

Shtator (September)(Septembar)

Tetor (October) (Oktobar)

Nëntor (November) (Novembar)

Dhjetor (December)(Decembar)

Total (Ukupno)

Napomena 1: Trenutno (u 2012. g.) sve kvalifikovane potrošače snabdeva javni snabdevač

Napomena 2: VT je viša tarifa (od 07:00 do 22:00 zimi i od 08:00 do 23:00 leti), NT je niža tarifa

(od 22:00 do 07:00 zimi i od 23:00 do 08:00 leti)

26

Upitnik za kompanije za proizvodnju na lignit (ili druga fosilna goriva)

Napomene: 1. Molimo vas da pogledate Dijagram 1. ove metodologije o objašnjenju označavanja brojila 2. Bruto proizvodnja se odnosi na očitavanje brojila M1, M5, M10 i dr. 3. Sopstvena potrošnja se odnosi na očitavanje brojila M3, M7. Za Kosovo A de biti nula. 4. Neto uvoz/izvoz se odnosi na očitavanje (brojila 2 – brojila 4) i (brojila 6 – brojila 8). Za Kosovo A to de biti brojila M11, M14 i M18. 5. “Električna energija preuzeta iz termoelektrane“ odnosi se na električnu energiju preuzetu preko brojila M9 i M20 – M23.

Planifikimi i prodhimit për vitin aktual (Planned Production for Actual year) (Planiranje proizvodnje za tekudu godinu). Termoelektrana................

Muaji Gjithsej Janar Shkurt Mars Prill Maj Qershor Korrik Gusht Shtator Tetor Nëntor Dhjetor

(Month) Total Jan Feb March April May June July Aug Sept Oct Nov Dec

(Mesec) Ukupno Januar Februar Mart April Maj Jun Jul Avgust Septem. Oktobar Novemb. Decemb.

Prodhimi në gjenerator (Gross Production) (Proizvodnja u generatoru)

MWh

Shpenzimet vetanake (Self-consumption) (Sopstvena potrošnja)

MWh

Prodhimi në prag të transmisionit (Net export) (Proizvodnja na pragu prenosa)

MWh

Shpenzimet e gjenerimit nga transmisioni (Energjia e marrur nga Sistemi i Transmisionit për Shpenzime Vehtiake) (Energy from TS) (Potrošnja proizvodnje iz prenosa (energija preuzeta iz prenosnog sistema za sopstvenu potrošnju))

MWh

27

Kapacitetet e instaluara (Installed Capacity) (Instalirani kapaciteti) Termoelektrana ................. Proizvodni blok ...............

Viti i lëshimit në punë (Date)

(Godina puštanja u rad)

Kapaciteti i instaluar MW (Installed

Capacity) (Instalirani kapacitet)

Fuqia në dispozicion MW (Power )

(Raspoloživa snaga MW)

Minimumi teknik MW (Tech Min)

(Tehnički minimum MW)

Generator Prag Generator Prag

28

Emetimet specifike (Specific Emissions) (Specifične emisije)

Termoelektrana ........... Proizvodni blok ........

Emetimet e parallogaritura për vitin aktual (Calculated emissions in actual year) (Procenjena emisija za tekudu godinu)

Muajt (Month) (Mesec)

Prodhimi në gjenerator

(Energy Production)

(Proizvodnja u generatoru)

Pluhur (dust) (Prašina)

SO2 NOx CO2

Prodhimi i hirit (Ash

production) (Proizvodnja

pepela)

MWh t t t t t

Janar (January) (Januar)

Shkurt (February) (Februar)

Mars (March)(Mart)

Prill (April) (April)

Maj (May) (Maj)

Qershor (June) (Jun)

Korrik (July) (Jul)

Gusht (August) (Avgust)

Shtator (September) (Septembar)

Tetor (October) (Oktobar)

Nëntor (November) (Novembar)

Dhjetor (December) (Decembar)

Total (Ukupno)

Për njësi (Per unit) (Po jedinici) (kg/MW) 1.80 2.88 3.07 1143 236

29

Dinamika e prodhimit dhe konsumit te qymyrit te njomë me gjendje ne depo (production, consumption sales and stock of coal) (Dinamika proizvodnje i potrošnje sirovog uglja sa stanjem u skladištu)

Termoelektrana ……….

Muajt (Months) (Mesec)

Prodhimi i qymyrit (Coal Production) (Proizvodnja uglja)

Konsumi i qymyrit (Coal Consumption) (Potrošnja uglja)

Tregu (Sales to thirr parties) (Tržište)

DEPO (Stocks) (Skladište)

Janar (January) (Januar)

Shkurt (February) (Februar)

Mars (March) (Mart)

Prill (April) (April)

Maj (May) (Maj)

Qershor (June) (Jun)

Korrik (July) (Jul)

Gusht (August) (Avgust)

Shtator (September) (Septembar)

Tetor (October) (Oktobar)

Nëntor (November) (Novembar

Dhjetor (December) (Decembar)

Gjithësejt (Total) (Ukupno)

30

UPITNIK ZA PROIZVODNE KOMPANIJE SA TERMOELEKTRANAMA Elektrana: ……………………….. Prodhimi i planifikuar i energjisë elektrike për vitin ….... (Planned Energy Production for year …..…) (Planirana proizvodnja električne energije za ………… godinu)

MWh

Muajt Janar Shkurt Mars Prill Maj Qershor Korrik Gusht Shtator Tetor Nëntor Dhjetor Total

(Month) Jan Feb March April May June July Aug Sept Oct Nov Dec Total

(Mesec) Januar Februar Mart April Maj Jun Jul Avgust Septemb. Oktobar Novemb. Decemb. Ukupno

Generator U1

Generator Un

Total (Ukupno)

Remontet dhe revizionet e planifikuara për vitin …… (Planned outages for Maintenance or refurbishment) (Planirani remonti i revizije za …….. godinu) MWh

Muajt Janar Shkurt Mars Prill Maj Qershor Korrik Gusht Shtator Tetor Nëntor Dhjetor Total

(Month) Jan Feb March April May June July Aug Sept Oct Nov Dec Total

(Mesec) Januar Februar Mart April Maj Jun Jul Avgust Septemb. Oktobar Novemb. Decembr. Ukupno

Generator U1

Generator Un

Total (Ukupno) R , r

Napomena: R se odnosi na popravke, remonte i veda održavanja, a r se odnosi na remonte i manja održavanja

31

UPITNIK ZA ODS/JS Potrošnja potrošača u distributivnoj mreži

(MWh) Gjithsej Janar Shkurt Mars Prill Maj Qershor Korrik Gusht Shtator Tetor Nëntor Dhjetor

Total Jan Feb March April May June July Aug Sept Oct Nov Dec

Ukupno Januar Februar Mart April Maj Jun Jul Avgust Septemb. Oktobar Novemb. Decembar

Kërkesa e Distribucionit (Distr. demand)(Potražnja distribucije) HC Distributive dhe me Erë (Distr. HP and Wind) (Distributivne HE i vetroelektr.)

Në disponim (Available) (Raspol.)

Dërgimi (delivered) (isporuka)

35kV

10(20)kV

0,4kV

Amvisni (Household)(Domadins.)

Rrjeti Distributiv neto (Nett Distr.) (Distributivna mreža neto)

Humbjet teknike (Technical losses) (Tehnički gubici) Humbjet komerciale (Comm. losses) (Komercijalni gubici) En. E pafaturuar (Veriu i Kosovës) (Non invoiced energy–North Kosovo) (Nefakturisana energija – Sever Kosova)

Gjithsej humbjet në rrjetin distrib. Total Losses in distribucion network (Ukupni gubici u distributivnoj mreži)

32

C2 UPITNICI ZA DUGOROČNI ENERGETSKI BILANS

Upitnici za proizvodne kompanije sa elektranama na sagorevanje uglja (ili drugih fosilnih goriva) (postojede ili budude) Elektrana: …………………… (Nga lloji i lend.djegëse)- prodhimi &sasia e lendës djegese (Fuel Type – Production and amount of fuel) (Od vrste goriva – proizvodnja i količina goriva) n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

Bruto prodhimi i energjisë nga thëngjilli (Gross Energy Production - lignite) (Bruto proizvodnja energije iz uglja) GWh

Bruto prodhimi i energjisë nga HFO(Bruto production Heavy Fuel Oil) (Bruto proizvodnja energije iz TLU) GWh

Bruto prodhimi i energjisë nga Nafta (Bruto production from Oil) (Bruto proizvodnja enerije iz nafte) GWh

Shpenzimi i lignitit ( lignit consumption) (Potrošnja uglja) tona

Shpenzimi i HFO (HFO consumption) (Potrošnja TLU) tona

Shpenzimi i Naftës (Oil consumption) (Potrošnja nafte) tona

Rezervat e lignitit (Reserves) (Rezerve lignita) tona

Napomena: Ako se teška lož ulja (TLU) i nafta koriste samo za pokretanje (start-up) i kao dopunsko gorivo kada je kvalitet lignita loš, tada se prihvata da svako predviđanje goriva ne može biti precizno.

33

Elektrana: …………………… Broj proizvodnog bloka: ……………… TC PRODHIMI NE 3 VITET E KALUARA (Production during last 3 years) (TE proizvodnja u protekle 3 godine)

Prodhimi (Production) (Proizvodnja) n-3 n-2 n-1

Bruto prodhimi (Gross Production) (Bruto proizvodnja) GWh

Shpenzimi vetanak (Self-consumption) (Sopstvena potrošnja) GWh

Neto prodhimi (Nett production) (Neto proizvodnja) GWh

TC PRODHIMI NE 10 VITET E ARDHSHME (Predicted production for next 10 years) ( TE proizvodnja u narednih 10 godina)

Prodhimi (Production) (Proizvodnja) n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

Bruto prodhimi (Gross Production) (Bruto proizvodnja) GWh

Shpenzimi vetanak (Self consumption) (Sopstvena potrošnja) GWh

Neto prodhimi (Nett production) (Neto proizvodnja) GWh

Kapaciteti (Capacity) (Kapacitet)

Kapaciteti i instaluar (Installed Capacity) (Instalirani kapacitet) MW

Kapaciteti neto (nett capacity) (Neto kapacitet) MW

Kapaciteti neto në dispozicion (net available capacity) (Neto kapacitet na raspolaganju) MW

Minimumi teknik (Technical Minimum) (Tehnički minimum) MW

Parametrat e besueshmërisë (Reliabillity params.) (Parametri pouzdanosti)

Dalje nga puna (mirëmb.e planifikuar) (Major Planned outages) (Prekid rada (planirano održavanje)) dana

Dalje nga puna (mirëmb. e paplanifikuar) (Maintenance) (Prekid rada (neplanirano održavanje)) dana

Mirëmbajtja (0=revizion, 1=remont, 2=riparim) (Maintenance: )0=revision, refurbishment, repairs) (Održavanje (0=revizija, 1=remont, 2=popravka) 0,1,2

Emetimet i gazrave (Pollutant emissions) (Emisija gasova)

SO2 t/god.

34

NOx t/god.

CO2 t/god.

Pluhuri (Dust) (Prašina) t/god.

Hiri (Ash) (Pepeo) t/god.

Napomena: Sopstvena potrošnja obuhvata i energiju isporučenu iz prenosnog sistema (preko transformatora 110/11 kV), ali ne i energiju koja se direktno isporučuje iz termoelektrane (preko transformatora bloka sa tipičnim naponom od 23/11 kV).

35

Upitnik za proizvodne kompanije sa hidroelektranama Elektrana ………………. Broj bloka ……………………

GJENERIMI NE 10 VITET E ARDHSHME (Generation for net 10 year)(Proizvodnja u narednih 10 godina)

Prodhimi (Generation) (Proizvodnja) n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

Bruto prodhimi (gross generation) (Bruto proizvodnja)

GWh

Shpenzimi vetanak (Self consumption) (Sopstvena potrošnja)

GWh

Neto prodhimi (nett Generation) (Neto proizvodnja)

GWh

Kapaciteti (Capacity) (Kapacitet)

Kapaciteti i instaluar (Installed capacity) (Instalirani kapacitet)

MW

Kapaciteti neto (nett capacity) (Neto kapacitet)

MW

Kapaciteti neto në dispozicion (Available net capacity) (Neto kapacitet na raspolaganju )

MW

Minimumi teknik (Technical Minimum) (Tehnički minimum)

MW

Parametrat e besueshmërisë (Reliab Param) (Parametri pouzdanosti)

Dalje nga puna (mirëmb.e planifikuar) Outages (planned) (Prekid rada (planirano održavanje))

Ditë (day) (Dana)

Dalje nga puna (mirëmb. e paplanifikuar) Outages (non planned) (Prekid rada (neplanirano održavanje))

Ditë (day) (Dana)

Mirëmbajtja (0=revizion, 1=remont, 2=riparim) (Meintenance) (Održavanje 0=revizija, 1=remont, 2=popravka

0,1,2

36

Upitnici za uvoz/izvoz

KEK FURNIZIMI TE DHENAT PËR 10 VITET E ARDHSHME (KEK Supply for next 10 years)(KEK snabdevanje podaci za narednih 10 godina)

IMPORT-EKSPORT (MWh)(Uvoz-izvoz (MWh))

Tarifa (Tariff) (Tarifa) n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

Importet e planifikuara (Planned imports) (Planirani uvoz

Tarifa e lartë (TL) -(High Tariff) – (Viša tarifa)

Tarifa e ulët (TU) -(Low Tariff) (Niža tarifa)

Eksportet e planifikuara (Planned exports) (Planirani izvoz)

Tarifa e lartë (TL) -(High Tariff) (Viša tarifa

Tarifa e ulët (TU) -(Low Tariff) (Niža tarifa)

37

UPITNICI ZA ODS/JS

TE DHËNA TË DISTRIBUCIONIT PËR 3 VITET E PARAPRAKE Distribution Data for the previous 3 years Podaci o distribuciji za prethodne 3 godine

KONSUMI NETO I ENERGJISË NË DISTRIBUCION SIPAS KATEGORIZIMIT TE KONSUMIT [MWh] Net consumption of energy in distribution by type Neto potrošnja energije u distribuciji prema kategorizaciji potrošnje

Nr i konsumatorëve (Number of customers) (Broj potrošača) n-3 n-2 n-1

Konsumatorët e brendshëm (Internal Customers) (Interni potrošači)

Konsumatorët shtëpiak (Household Customers) (Potrošači u domadinstvima)

Konsumatorët komercial (Commercial Customers) (Komercijalni potrošači)

Konsumatorët industrial, (Industrial Customers) (Industrijski potrošači)

Totali-konsumi neto (MWh) (Nett consumption) (Ukupna neto potrošnja)

HUMBJET E ENERGJISE EL. NE DISTRIBUCION (Distribution Losses) (Gubici električne energije u distribuciji) n-3 n-2 n-1

Humbjet teknike (Technical losses) (Tehnički gubici) MWh

Humbjet komerciale (Commercial losses) (Komercijalni gubici) MWh

Total (MWh) (Ukupno) MWh

BRUTO KONSUMIT NE DISTRIBUCION Gross consumption in distribution Bruto potrošnja u distribuciji n-3 n-2 n-1

Total (Ukupno) MWh

KONSUMI I MATUR NE DISTRIBUCION SIPAS NIVELIT TE TENSIONIT (Metered consumption by voltage level) Izmerena potrošnja u distribuciji prema naponskom nivou n-3 n-2 n-1

38

Niveli 35Kv (level) (Nivo 35 kV) MWh

Niveli 10(20) kV (level) (Nivo 10 (20) kV) MWh

Niveli 0.4kV Industria/Komercial (Industrial /Commercial) (Nivo 0.4 kV Industrijski/komercijalni) MWh

Niveli 0.4kV Amvisëria (Household) (Nivo 0.4 kV domadinstva) MWh

Total (Ukupno) MWh

NGARKESA MAKSIMALE NE DISTRIBUCION (Max. load on distribution system) (Maksimalno opteredenje u distribuciji) MW n-3 n-2 n-1

NETO NGARKESA (Nett load) (Neto opteredenje) MW

Humbjet teknike ne Distribucion gjate ngarkesës maksimale (Technical distribution losses at peak demand) (Tehnički gubici u distribuciji prilikom maksimalnog opteredenja) MW

BRUTO NGARKESA (GROSS LOAD) (BRUTO OPTEREDENJE) MW

39

TE DHËNA TË DISTRIBUCIONIT PËR 10 VITET E ARDHSHME (Distribution Data for next 10 years) (Podaci o distribuciji za narednih 10 godina)

KONSUMI NETO I ENERGJISE NE DISTRIBUCION SIPAS KATEGORIZIMIT TE KONSUMIT (Nett energy consumption by type) (Neto potrošnja energije u distribuciji prema kategorizaciji potrošnje) [MWh]

Numri i konsumatorëve ( Broj potrošača) n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

Konsumatorët e brendshëm (Internal Customers) (Interni potrošači)

Konsumatorët shtëpiak (Household Customers) (Potrošači u domadinstvima)

Konsumatorët komercial (Commercial Customers) (Komercijalni potrošači)

Konsumatorët industrial (Industrial Customers) (Industrijski potrošači)

Totali-konsumi neto (MWh) Nett consumption (Ukupna neto potrošnja)

HUMBJET E ENERGJISE ELEKTR. NE DISTRIBUCION (Distribution Losses) (Gubici električne energije u distribuciji) MWh n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

Humbjet teknike (Technical Losses) (Tehnički gubici) MWh

Humbjet komerciale (Commercial Losses) (Komercijalni gubici) MWh

Total (Ukupno) (MWh) MWh

KONSUMI I MATUR NE DISTRIBUCION SIPAS NIVELIT TE TENSIONIT (Metered Consumption) (Izmerena potrošnja u distribuciji prema naponskom nivou) MWh n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

Niveli 35kV (level) (Nivo 35 kV) MWh

Niveli 10(20) kV (level) (Nivo 10(20)kV) MWh

40

Niveli 0.4kV Industrial/komercial (Nivo 0.4kV industrijski/komercijalni) MWh

Niveli 0.4kV Amvisëria (Household) (Nivo 0.4kV domadinstva) MWh

Total (Ukupno) MWh

NGARKESA MAKSIMALE NE DISTRIBUCION (Peak load in distribution) (Maksimalno opteredenje u distribuciji) MW n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

NETO NGARKESA (Nett laod) (Neto opteredenje) MW

Humbjet teknike ne Distribucion gjate ngarkesës maksimale (Technical Losses during peak demand) (Tehnički gubici u distribuciji prilikom maksimalnog opteredenja) MW

BRUTO NGARKESA (Bruto load) (Bruto opteredenje) MW

41

Upitnik za kvalifikovane potrošače koje ne snabdeva javni snabdevač priključene na naponski nivo 110 kV i više Kompanija ………………..

KONSUMI I ENERGJISË PËR 10 VITET E ARDHSHME CONSUMPTION FOR 10 YEARS IN THE FUTURE (Potrošnja energije za narednih 10 godina)

KËRKESA E ENERGJISË (ENERGY DEMAND) (Potražnja energije)

n n+1 n+2 n+3 n+4 n+5 n+6 n+7 n+8 n+9 n+10

Skenari Bazë (Më real) –(Base Scenario) - (Osnovni scenario)

GWh

Skenari i Lartë (Më optimist) –(High Scenario) - (Viši scenario (optimističniji))

GWh

Skenari i Ulët (Pesimist) –(Low Scenario) - (Niži scenario (pesimističniji))

GWh

KËRKESA MAKSIMALE E ENERGJISË (MAXIMUM POWER DEMAND) (MAKSIMALNA POTRAŽNJA ENERGIJE)

Skenari Bazë –(Base Scenario) (Osnovni scenario) MW

Skenari i Lartë –( High Scenario) (Viši scenario) MW

Skenari i Ulët –( Low Scenario) (Niži scenario) MW

FAKTORI I FUQISË (POWER FACTOR) (FAKTOR SNAGE)

cos(φ)

Kraj dokumenta