NGUYÊN LÝ · 2014. 4. 16. · Trong nghiên cứu kinh tế xã hội, thống kê học nghiên cứu mặt lượng trong mối liên hệ với mặt chất của những hiện

Giới thiệu môn học

NGUYÊN LÝ THỐNG KÊ KINH TẾ

GV:Huỳnh Huy Hạnh

Chương trình môn học45 tiết lý thuyết + 90 tiết tự học

Chương 1 :ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA THỐNG KÊ HỌCChương 2 :QUÁ TRÌNH NGHIÊN CỨU THỐNG KÊChương 3:PHÂN TỔ THỐNG KÊChương 4:CÁC MỨC ĐỘ CỦA HIỆN TƯỢNG KTẾ - XÃ HỘI

Chương 5: DÃY SỐ THỜI GIANChương 6: CHỈ SỐChương 7: THỐNG KÊ DOANH NGHIỆP

Chương trình môn học45 tiết lý thuyết + 90 tiết tự học

Tài liệu học tập và tham khảo:

Sách, giáo trình chínhTập thể giảng viên Khoa Tài Chính Kế toán, Giáo trình Nguyên lý thống kê kinh tế, Lưu hành nội bộ, 2007.

Tài liệu tham khảo- Trần Bá Nhẫn, Bài Giảng Và Bài Tập Lý

Thuyết Thống Kê, Khoa Thống Kê -Toán Kinh Tế Trường ĐH Kinh Tế Tp.HCM.

- Trần Bá Nhẫn - Hà Văn Sơn, Bài Tập Lý Thuyết Thống Kê, Khoa Thống Kê -Toán Kinh Tế Trường ĐH Kinh Tế Tp.HCM.

CHƯƠNG 1: ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA THỐNG KÊ HỌC

1.1/ ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU CỦA THỐNG KÊ HỌC

1.1.1/ Nhà thống kê học làm gì?- Quan sát, thu thập và xử lý số liệu- Điều tra chọn mẫu, toàn bộ- Nghiên cứu mối liên hệ giữa các hiện tượng

Dự đoán

Ra quyết định, …

Tìm hiểu bản chất, tính qui luật của các hiện tượng.

Why?

1.1.2/ Đối tượng nghiên cứu:Thống kê học nghiên cứu các hiện tượng kinh tế - xã hội, không nghiên cứu các hiện tượng tự nhiên - kỹ thuật. Tuy nhiên:

-Các hiện tượng kinh tế - xã hội và các hiện tượng tự nhiên - kỹ thuật có mối quan hệ chặt chẽ với nhau.

-Mọi hiện tượng đều có hai mặt chất và lượng không tách rời nhau.

-Thông qua phương pháp xử lý thích hợp trên mặt lượng số lớn các hiện tượng cá biệt

- Các hiện tượng thuộc đối tượng nghiên cứu của thống kê học bao giờ cũng tồn tại trong điều kiện thời gian và không gian cụ thể


Như vậy, đối tượng nghiên cứu của thống kê học làmặt lượng trong mối liên hệ mật thiết với mặt chất củacác hiện tượng và quá trình kinh tế xã hội số lớn trongđiều kiện thời gian và không gian cụ thể.


Trong nghiên cứu kinh tế xã hội, thống kê học nghiên cứu mặt lượng trong mối liên hệ với mặt chất của những hiện tượng như:

Các hiện tượng về dân số (số lượng, cơ cấu, phân bố, biến động dân số…).

Các hiện tượng về sản xuất, phân phối, lưu thông, tiêu dùng sản phẩm (vật chất và dịch vụ).

Các hiện tượng về đời sống vật chất, văn hóa… của dân cư (mức sống vật chất, trình độ học vấn, mức độ bảo hiểm sức khỏe, bảo hiểm xã hội…).

Các hiện tượng về sinh hoạt chính trị, xã hội (cơ cấu các cơ quan quyền lực nhà nước: số lượng, cơ cấu thành viên và tình hình sinh hoạt của các đoàn thể, tổ chức quần chúng…).

Các hiện tượng về của cải, về nguồn tài nguyên, tình hình khai thác, sử dụng tài nguyên của đất nước.


Vai trò của thống kê Là công cụ nhận thức các quá trình, hiện tượng

kinh tế xã hội Là công cụ quan trọng trợ giúp cho việc ra quyết

định. Là công cụ quan trọng của nhiều lĩnh vực, môn

học ( y học, nghiên cứu thị trường,, QTKD, Marketing, ..)


1.2/QUY LUẬT SỐ LỚN VÀ TÍNH QUY LUẬT THỐNG KÊ

1.2.1/ Quy luật số lớnQuy luật số lớn là một quy luật của lý thuyết xác suất, nội

dung của quy luật này là tổng hợp sự quan sát số lớn tới mức đầy đủ các sự kiện cá biệt ngẫu nhiên thì tính tất nhiên của hiện tượng sẽ được bộc lộ rõ rệt, qua đó sẽ nói lên được bản chất của hiện tượng.

Như vậy, quy luật số lớn không giải thích được bản chất của hiện tượng kinh tế xã hội mà lượng hóa các quy luật của hiện tượng kinh tế xã hội để tìm ra bản chất của hiện tượng.


1.2.2/ Tính quy luật thống kê

Hiện tượng kinh tế xã hội mà thống kê học nghiên cứu thường là hiện tượng số lớn, tức là một tổng thể bao gồm nhiều hiện tượng cá biệt. Thống kê học coi tổng thể các hiện tượng cá biệt như một thể hoàn chỉnh, một tập hợp nhiều yếu tố kết hợp với nhau và lấy cả thổng thể đó làm đối tượng nghiên cứu.

Nói thống kê học nghiên cứu hiện tượng số lớn không có nghĩa là nó tuyệt đối không nghiên cứu hiện tượng cá biệt

Thống kê vận dụng quy luật số lớn để lượng hóa bản chất và quy luật của hiện tượng kinh tế xã hội thông qua tính quy luật thống kê


1.3.1/ Tổng thể thống kê và đơn vị tổng thể thống kê

Tổng thể thống kê (gọi tắt là tổng thể) là hiện tượng số lớn, bao gồm các đơn vị (hay phần tử) thuộc hiện tượng nghiên cứu, cần được quan sát, thu thập và phân tích mặt lượng của chúng theo một hoặc một số tiêu thức nào đó.

- Dựa vào biểu hiện của đơn vị tổng thể:+ Tổng thể bộc lộ+ Tổng thể tiềm ẩn

- Dựa vào tính chất cơ bản của các đơn vị có liên quan đến mục đích nghiên cứu:+ Tổng thể đồng chất + Tổng thể không đồng chất

1.3 Một số khái niệm thường dùng trong thống kê

- Dựa vào số đơn vị có trong tổng thể+ Tổng thể chung+ Tổng thể bộ phận

1.3.2/ Tiêu thức thống kêNghiên cứu thống kê phải dựa vào các đặc điểm của đơn vị

tổng thể. Mỗi đơn vị tổng thể có nhiều đặc điểm. Tùy theo mục đích nghiên cứu, một số đặc điểm của đơn vị tổng thể được chọn và tiến hành điều tra thu thập các thông tin theo chúng. Các đặc điểm này gọi là tiêu thức (hay tiêu chí) thống kê. Vậy tiêu thức thống kê là khái niệm chỉ đặc điểm của đơn vị tổng thể.


Đơn vị tổng thể được làm rõ đặc trưng của nó qua các tiêu thức: thực thể, thời gian và không gian.

1.3.2.1/ Tiêu thức thực thểTiêu thức thực thể nêu lên bản chất của đơn vị tổng thể- Tiêu thức thuộc tính. Tiêu thức thuộc tính có biểu hiện

trực tiếp và gián tiếp.+ Tiêu thức có biểu hiện trực tiếp + Tiêu thức có biểu hiện gián tiếp (chỉ báo thống kê)

- Tiêu thức số lượng: Biểu hiện trực tiếp bằng con số (tiêu thức lượng hoá): Độ tuổi, trọng lượng,…

Khi chỉ có hai biểu hiện không trùng nhau trên một đơn vị tổng thể gọi là tiêu thức thay phiên


1.3.2.2/ Tiêu thức thời gian1.3.2.3/ Tiêu thức không gian1.3.3/ Chỉ tiêu thống kêChỉ tiêu thống kê là sự biểu hiện một cách tổng hợp đặc điểm về

mặt lượng trong sự thống nhất với mặt chất của tổng thể thống kê trong điều kiện thời gian và không gian cụ thể

Căn cứ vào nội dung có thể chia chỉ tiêu thống kê thành hai loại: chỉ tiêu khối lượng và chỉ tiêu chất lượng.

1.3.3.1/ Chỉ tiêu khối lượngChỉ tiêu khối lượng là các chỉ tiêu biểu hiện quy mô, khối lượng

của tổng thể 1.3.3.2/ Chỉ tiêu chất lượngChỉ tiêu chất lượng là các chỉ tiêu biểu hiện tính chất, trình độ

phổ biến, quan hệ so sánh của tổng thể


1. Mức học phí 2. Thu nhập 1 người/tháng-thu nhập bình quân3. Tổng tài sản4. Số lượng sp sản xuất trong kỳ5. Tổng chi phí sx trong kỳ6. Số vòng quay hàng tồn kho7. Hiệu quả sử dụng nguồn vốn8. Tổng quỹ lương9. Doanh thu10. Giá bán 1 sp11. Năng suất lao động12. Số công nhân trong công ty13. Tổng số SV đang theo học tại trường ĐHCN cuối năm 2010 là 117.000 SV.14. Hàng tồn kho bình quân quý I.15. Gía trị sản xuất năm 2010.16. Điểm trung bình năm 2010 của SV đại học ngành TCNH.17. Tài sản ngắn hạn của công ty A.18. Diện tích trồng lúa địa của một phương, quốc gia.19. Tổng sản phẩm quốc dân.20. ROE

Trong các chỉ tiêu dưới đây: chỉ tiêu nào là chỉ tiêu chất lượng, chỉ tiêu nào là chỉ tiêu khối lượng?

Documents

NGUYÊN LÝ · 2014. 4. 16. · Trong nghiên cứu kinh tế xã hội, thống kê học nghiên cứu mặt lượng trong mối liên hệ với mặt chất của những hiện