НИЙГМИЙН ТУХАЙ МЭДЛЭГ 2010 · c. Хөдөлмөрийн зах зээл дээрх нийлүүлэлт эрэлтээсээ давж хомсдол үүссэн

НИЙГМИЙН ТУХАЙ МЭДЛЭГ

2010

132

Боловсролын Үнэлгээний Төв

ХУÂÈЛБАÐ А

ÍЭГÄҮГЭЭÐ ХЭÑЭГ

1. Нийгэм төрөл бүрийн элементээс тогтох бөгөөд тэр элемент нü бас бүтэцлэг шинжтэй, өөрийн үнэт чанар, хэм хэмжээ, үүрэгтэй гэж үздэг Бүтэц үүргийн онолын төлөөлөгчдийг нэрлэнэ үү. (1 оноо)

A. Â.Ïарето, Ã.Ìосêа B. К.Ìарêс, Ô.Ýнгелüс C. Т.Ïарсонс, Ð.Ìертон D. О.Шïенглер, Æ.Тойнби E. Ã.Ëебо, Ã.Тард

2. Ìонгол Улсын иргэн шударга, хүнлэг ¸сыг эрхэмлэн дараах үндсэн үүргийг ¸счлон биелүүлнэ.¯ндсэн үүрэгт холбогдолгүй өгөгдлийг олно уу. (2 оноо)

A. Хуулиар ноогдуулсан албан татвар төлөхB. ¯ндсэн хуулü, бусад хуулийг дээдлэн хүндэтгэж сахин биелүүлэхC. Ýрүүл мэндээ хамгаалж зөв шударга хөдөлмөрлөхD. Хүний нэр төр, алдар хүнд, эрх, хуулü ¸сны ашиг сонирхлыг хүндэтгэхE. Ýх орноо хамгаалах, хуулийн дагуу цэргийн алба хаах

3. Нийгмийг зөвхөн нийгмийн хүчин зүйлсээр тайлбарлах бөгөөд нийгмийн үйл явцад байгалийн хүчин зүйлс бараг үүрэггүй гэж үздэг онол байдаг. Ýнэ онолын төлөөлөгчдөөс Â.Ïарето, Ã.Ìосêа нар доорх өгөгдлийн алü үзлийг баримтлагчид вэ? (1 оноо)

A. Сэтгэл зүйн сургаалтнууд Â. Ýлитийн онол С. Ýдийн засгийн онолтнууд D. Бүтэц, үүргийн онолE. Èргэншлийн онол

4. Àнх социологи хэмээх нэр томú¸ог хэрэглэн, нийгмийг шинжлэх ухааны үүднээс судлах зорилгыг хэн дэвшүүлсэн бэ? (1 оноо)

A. Æ. Ðуссо Â. О. Конт С. Ïлатон D. Т. Ãоббс E. Æ. Ëоêê5. Èргэний нийгмийн тухай үзэл санааг хамгийн анх дэвшүүлж тавüсан сэтгэгчид хэн бэ? (1 оноо)

A. Н.Ìаêиавелли, Æ.Ëоêê B. Ïлатон, Àристотелü C. Ш.Ë.Ìонтесüêе, Ì.Âебер D. È.Кант, Ã.Ãегелü E. Ýдгээрээс өөр

6. Хүмүүс нü мах цусан төрлийн холбоогоор холбогдсон, нийгэм нü овгийн зохион байгуулалттай төргүй, өмчийн ялгаа гараагүй нийгэм 50,000-40,000 жилийн өмнө үүсчээ. Ýнэ нийгэм бол …………… (1 оноо)

A. Àгнуурын болон түүвэрлэгчдийн нийгэм B. Нийлмэл нийгэм C.Ýнгийн тариалангийн нийгэм D. Ãазар тариалангийн нийгэм E. Ýнгийн нийгэм

7. Нийгмийн хөгжлийг байгалийн хүчин зүйлээр тайлбарладаг бөгөөд тухайн улс үндэсний хөгжилд уур амüсгал, хөрс, усан мандал чухал үүрэгтэй гэж үздэг онол бий. Ýнэ онолын төлөөлөгч Ë.Н.Ãумилев, Ã.Ãегелü, Ш.Ë.Ìонтесüêе нар доорх өгөгдлийн алü үзлийн төлөөлөгчид вэ? (1оноо)

A. Ãазар зүйн үзэлтнүүд B. Биологийн сургаалтнуудC. Хүн ам зүйн сургаалтнууд D. Бүтэц үүргийн онолтнуудE. Èргэншлийн онолтнууд

8. Нийгмийн амüдралын хүрээг зохих өгөгдөлтэй нü зөв холбоно уу. (5 оноо)1. Улс төрийн хүрээ A. Багануурын уурхай нүүрсээ IV цахилгаан станцад нийлүүлж оронд нü цахилгаан авч хэрэглэдэг2. Ýдийн засгийн хүрээ B. Сурагч бүхэн улсын иргэний хувüд улс төрийн шийдвэр, төрийн хуулü, журмыг дагаж мөрддөг, биелүүлдэг иргэн болж төлөвших учиртай3. Социал (нийгмийн) хүрээ C. Б.Ðенчин доêтор “×ихнээ чимэг болсон яруу сайхан монгол хэл” хэмээн эх хэлээ магтан дуулсан байдаг4. Оþун санааны хүрээ D. “Бусдын хэрэг бүтвэл, өөрийн хэрэг бүтнэ” гэсэн Ìонгол ¸сыг дагаж бусадтай харилцах, бусадтай хамтран ажиллах зэргээр харилцааны со¸лд суралцах нü сайн хүн болохын нэг шинж мөн5. Èргэний нийгэм E. Төрөөс хамааралгүй үүсээд улмаар төрөөс хуулü ¸соор зөвшөөрөгдсөн үйл ажиллагаа явуулда янз бүрийн байгууллага ба зохион байгуулалт þмA. 1C2E3D4B5A B. 1D2B3A4E5C C. 1E2D3C4B5A D. 1B2A3D4C5E E. 1B2A3E4C5D

Íийгìийн òóõàй ìэäлэг õичээлийн äààлгàвàр - 2010

133

9. Нийгмийн хөгжилд хүн амын тоо, хүнс тэжээлийн нөөц чухал үүрэгтэй гэж үзсэн эрдэмтнийг нэрлэнэ үү. (1 оноо)

A. Ë.Н.Ãумилев B. Т.Ìалüтус C. Ã.Сïенсер D. Äемоêрит E. У.Беджгот

10. Ìоногами, ïолигами, ïолигани, ïолиандри гэсэн ойлголтуудыг нэгтгээд þу гэж нэрлэдэг вэ? (1 оноо)A. Ãэр бүлийн үүргүүд B. Ãэр бүлийн хэлбэрүүдC. Ãэр бүлийн оршин тогтнох үндэсүүд D. Ãэр бүлийн бүтэцE. Ãэрлэлтийн хэв маягууд

11. Ãерманы эрдэмтэн Ìаêс Âебер нийгмийн давхраажилтын 3 хэмжигдэхүүнийг анх тодорхойлсон. Орчин үед 4 дэх хэмжигдэхүүнийг нэрлэж байгаа нü алü вэ? (1 оноо)

A. Ýд баялаг B. Боловсрол C. Ìэдлэг D. Нэр хүнд E. Ýрх мэдэл

12. ¯ндсэн элемент нü хүмүүс, тэдгээрийн харилцан холбоо, харилцан үйлчлэл болдог байгууламжийг социологийн ухаанд þу гэж нэрлэдэг вэ? (1 оноо)

A. Нийгмийн холбоо хамаарал B. Нийгмийн харилцан үйлчлэлC. Нийгмийн тогтолцоо D. Нийгмийн харилцаа E. Нийгмийн нөхцөл

13. Социологи нü “эв нэгдэл, зөвшилцөл” тогтооход тус дөхөм үзүүлэх үүрэгтэй гэсэн үзэл хэнийх вэ? (1 оноо)A. Ð.Ìертон B. О.Конт C. Ý.Äþрêгейм D. Ì.Âебер E. Ã.Сïенсер

14. Нийгмийн институтуудын цогцыг þу гэж нэрлэдэг вэ? (1 оноо)A. Нийгмийн ïраêтиê B. Нийгмийн үүрэг C. Нийгмийн системD. Нийгэм E. Нийгмийн институц

15. ßдууралд бусдаас илүү өртөх магадлалтай нийгмийн бүлгүүдийг хуулü тогтоомжинд . ………... гэж нэрлэдэг. Àлü нü вэ? (1 оноо)

A. Нийгмийн эмзэг бүлэг B. Нийгмийн хамгаалал C. Нийгмээр халамжлуулдаг хэсэгD. ßдуу амüдралтай хүмүүс E. Бие дааж амüдрах чадваргүй хүн

16. Хувü хүн гэсэн хийсвэр ойлголтонд үл хамаарагдах өгөгдлийг олно уу. (1 оноо)A. Èндивид (individ) – хуваагдашгүй, эцсийн гэсэн латин үгB. Àнхдагч, тусгай, тодорхой хүнийг тэмдэглэнэC. Тухайн хүний сэтгэц, ухамсар, авир араншин, зан төлөв нü бусад хүнтэй харüцуулахад давтагдашгүй өвөрмөцD. Нийгмийн харилцаанд бие даан оролцож, нийгэмд тодорхой байр суурü эзэлсэн нийгмийн үнэт чанарыг эзэмшсэн хувü хүнE. Бие хүн төлөвших эхний шат

17. Àрдчиллын үндсэн шинж, зарчмуудад алü нü үл тохирох вэ? (1 оноо) A. Тэгш эрх B. Хуулинд захирагдах ¸с C. Хүний эрх, эрх чөлөө D. Нэг намын тогтолцоо E. Èргэдийн улс төрийн оролцоо

18. Системийн шинжилгээний аргыг улс төрийн ухаанд анх хэрэглэж энэ үндсэн дээр улс төрийн системийн онолын загварыг боловсруулсан улс төр судлаачийг нэрлэнэ үү. (1 оноо)

A. Â.Ïауэлл B. Ä.Èстон C. Ã.Àлмонд D. Ã.Ëассвелл E. Ш.Ë.Ìонтесüêе

19. Орчин үед ôашизм, нацизм, Сталины êоммунизмыг доорх ангиллын алинд нü сонгодог жишээ болгодог вэ? (1 оноо)

A. Тоталитаризм B. Àвторитаризм C. ÀрдчилалD. Ëиберал ардчилсан E. Àрдчилсан бус

20. Çасгийн эрхийн төлөө эрмэлзэж улс төрийн үйл ажиллагаа явуулдаг, зохион байгуулалттай нийгмийн институтыг . . . гэнэ. Çөв хариуг өгөгдлөөс олно уу. (1 оноо)

A. Сонирхлын бүлэг B. Улс төрийн нам C. Төрийн бус байгууллагаD. Ýвсэл, хөдөлгөөн E. Олон нийтийн байгууллага

21. Ìонгол улсын төрийн хүндэтгэлийн бэлгэдэл алü нü вэ? (1 оноо)A. Төрийн сүлд B. Төрийн Èх цагаан туг C. Төрийн далбааD. Төрийн дуулал E. Төрийн тамга

22. Ìонголчуудын “Төрийн минü сүлд өршөө” гэж залбиран төрөө дээдлэх явдал нü алü легитим шинжийг илэрхийлж байна вэ? (1 оноо)

A. Харизмат B. Хуулü ¸сны C. ¯зэл суртлын D. Уламжлалт E. Àнгийн

134


23. Ìонгол Улсын Çасгийн газрын эрх мэдэлд үл хамаарах өгөгдлийг тодорхойлно уу. (1 оноо)A. Хуулийн биелэлтийг хангах B. Байгалü орчныг хамгаалахC. ¯ндэсний аþулгүй байдлыг хангах D. Хуулüд хориг тавихE. Төрийн гадаад бодлогыг хэрэгжүүлэх

24. УÈХ-ын онцгой бүрэн эрхэд заагаагүй буруу өгөгдлийг олно уу. (1 оноо) A. Хуулü батлах, нэмэлт өөрчлөлт оруулахB. Төрийн дотоод гадаад бодлогын үндсийг тодорхойлохC. Батлагдсан хуулü, УÈХ-ын бусад шийдвэрийн биелэлтийг хянан шалгахD. Уучлал үзүүлэх E. Àрд нийтийн санал асуулга явуулах

25. Бүх нийтийн, чөлөөтэй, шууд, нууц, тэгш эрх зэрэг нü алü өгөгдөлд хамааралтай вэ? (1 оноо)A. Сонгуулийн систем B. Сонгуулийн зарчим C. Төлөөллийн ардчилал D. Àрдчилсан сонгуулü E. Èргэдийн оролцооны хэлбэр

26. Тоталитар дэглэмийн үндсэн шинжүүдийг тохируулна уу. (4 оноо)A. Нэг үзэл суртал 1. Тухайн улс орны хэмжээнд ганц намын тогтолцоонд үйлчилсэн, улс төржсөн ¯Ý, залуучуудын болон хүүхдийн байгууллага оршихыг зөвшөөрдөг. Ìөн хянах, албадах үүрэгтэй тогтолцоо оршиноB. Улс төрийн систем 2. Бүх өмчийг нийгэмчилж, амины өмчийг зөвшөөрдөг ч хувüдаа бусдаас илүү зүйлтэй байхыг үл зөвшөөрнө. ×өлөөт өрсөлдөөний тухай ойлголт байхгүйC. Нийгмийн бүтэц 3. Сурагчид ïионерийн гишүүнд элсэхдээ “Ìарêсизм, Ëенинизм, Ïролетарийн интернационализм”-д үнэнч байхаа тангарладаг. Нийгмийн хичээлээр Ìарêсизм, Ëенинизмийн онолыг номлодог байв. Номлолыг зөрчвөл “дайсан” болноD. Ýдийн засаг 4. Хувü хүн төрийн бүх талын хяналтанд, бүрэн хараат байдалд оршино. Ìонгол улсын ажилчин анги нийгмийн манлайлагч хүч болдог. “Орон бүхний ïролетари нар нэгдэгтүн” уриан дор ажилчин ангийг бусад ангиас дээгүүр үзнэA. A3B1C4D2 B. A2B4C3D1 C. A1B4C3D2 D. A4B1C3D2 E. A1B2C4D3

27. “Хүн бүрийн өөрийн эрх ашгийг хангасан үйл ажиллагаа нü эцэстээ нийгмийн баялагийг бүтээгч болдог”-ийг эдийн засгийн ямар онол тодорхойлсон байдаг вэ? (1 оноо)

A. Шинэ сонгодог онол B. Сонгодог эдийн засгийн онолC. Ìерêантализм D. Кейнсизм E. Ìонетаризм

28. Бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэхэд зарцуулсан түүхий эд материалыг ямар зардалд оруулж тооцох вэ? (2 оноо)A. Шууд зардал B. Тогтмол зардал C. Хувüсах зардалD. A ба B E. A ба C

29. Àж ахуйн нэгж байгууллага ашгаа тодорхойлж төлсөн татвар нü (2 оноо)A. Төлбөр B. Шууд бус татвар C. Хураамж D. Àлбан татвар E. Шимтгэл

30. ¯йлдвэрт шинэ техниê технологи нэвтрүүлэхэд үүсэх ажилгүйдэл. A. Ìөчлөгийн ажилгүйдэл B. ¯йлдвэрийн ажилгүйдэл C. Бүтцийн ажилгүйдэлD. Çавсрын ажилгүйдэл E. Хүлээлтийн ажилгүйдэл

31. Бараа үйлчилгээний нийт хэмжээг түүний үнээр үржүүлж, мөнгөний эргэлтийн тоонд харüцуулсан нü эдийн засгийн ямар үзүүлэлтийг тодорхойлох вэ? (1 оноо)

A. Хэрэглээний барааны үнийн индеêс B. Ãүйлгээнд байгаа мөнгөний тоо C. Тэнцвэрт үнэ D. Банêинд байгаа мөнгөний дүнE. Çах зээлийн үнэ

32. Та бараа, үйлчилгээ худалдан авахдаа төлсөн нэмэгдсэн өртгийн татвар нü... (2 оноо)A. Төлбөр B. Шууд бус татвар C. ХураамжD. Шууд татвар E. Шимтгэл

33. Ýдийн засгийн хямралын үед үүсэх ажилгүйдэл ….. (2 оноо)A. Ìөчлөгийн ажилгүйдэл B. ¯йлдвэрийн ажилгүйдэл C. Бүтцийн ажилгүйдэл D. Çавсрын ажилгүйдэл E. Хүлээлтийн ажилгүйдэл


135

34. Тухайн улсын зөвхөн нэг жилд үйлдвэрлэн бий болгосон материал баялгийн хэмжээг . …………… . гэнэ. (2 оноо)

A. Äотоодын нийт бүтээгдэхүүн B. ¯ндэсний цэвэр бүтээгдэхүүнC. ¯ндэсний орлого D. ¯ндэсний нийт бүтээгдэхүүнE. Äотоодын цэвэр бүтээгдэхүүн

35. Àжилгүйдлийн түвшин гэдэг нü... (2 оноо)A. Хөдөлмөрийн чадвартай хүн амын хэдэн хувü нü ажил эрхэлж байгааг илэрхийлнэB. Нийт хүн амын хэдэн хувü нü ажил эрхлэхгүй байгааг илэрхийлнэC. Хөдөлмөрийн чадвартай хүн амын хэдэн хувü нü ажил хайж хөдөлмөрийн биржид бүртгэлтэй байгааг илэрхийлнэD. Хөдөлмөрийн чадвартай хүн амын хэдэн хувü нü ажил эрхлэхгүй байгааг илэрхийлнэE. Нийт хүн амын хэдэн хувü нü ажил хайж хөдөлмөрийн биржид бүртгэлтэй байгааг илэрхийлнэ

36. Бага зардлаар бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэж, түүнийгээ хурдан хугацаанд борлуулж чадсан нü ашиг олж, цаашид үйл ажиллагаагаа өргөжүүлэх боломжтой болно. Èнгэж чадаагүй нü дамïуурч зах зээлээс гарах хуулü үйлчилнэ. ¯үнийг шалгарлын хуулü гэх ба эдийн засгийн ямар ойлголтоор дамжин хэрэгжих вэ? (2 оноо)

A. Ýрэлт, нийлүүлэлт B. Àжилгүйдэл C. ¯л үзэгдэгч гарD. ªрсөлдөөн E. Èнôляци

37. “Төр бол хамгийн муу менежер” гэсэн нü ямар утгыг илэрхийлж байгаа вэ? (2 оноо)A. Төр нü эдийн засгийн амüдралд гүйцэтгэх үүргээ биелүүлдэггүйB. Ýдийн засгийн амüдралд төрийн оролцоо шаардлагагүйC. Төр бол менежер бишD. Төрийн оролцоотой бизнесийн үйл ажиллагаа төдийлөн амжилттай байдаггүйE. Äээрх тодорхойлолтууд бүгд буруу

38. Хөдөлмөрийн зах зээл дээр дээд боловсролтой мэргэжилтнүүд олноор бэлтгэгдэж гарч байгаа ч мэргэжлээрээ ажиллахгүй байгаагийн шалтгаан þу вэ? (2 оноо)

A. Хөдөлмөрийн зах зээл дээрх нийлүүлэлт эрэлтээсээ давж илүүдэл үүссэнB. Хөдөлмөрийн зах зээл дээрх эрэлт нийлүүлэлтээсээ давж илүүдэл үүссэнC. Хөдөлмөрийн зах зээл дээрх нийлүүлэлт эрэлтээсээ давж хомсдол үүссэнD. Хөдөлмөрийн зах зээл дээрх эрэлт нийлүүлэлтээсээ давж хомсдол үүссэнE. Çөв хариулт алга байна

39. Ìонгол улс дахü шатахуун имïортлодог êомïаниуд шатахууны үнийг нэмэхээр тохиролцож буй нü ямар өрсөлдөөнт зах зээлийг илэрхийлэх вэ? (2 оноо)

A. Төгс өрсөлдөөнт B. Олигоïолü C. Ìоноïолüт өрсөлдөөнтD. ªрсөлдөөнт бус E. Ìоноïолü

40. ........................ гэдэг этноцентрист үзлийн эсрэг үзэл баримтлал бөгөөд аливаа со¸л үнэхээр өвөрмөц онцлогтойг тунхагладаг үзэл þм. (1 оноо)

A. Ýтноцентризм B. Ðелятивизм C. УниверсалD. Ïлþрализм E. Äуализм

41. Со¸лыг бүрдүүлэгч элементүүдийг тоочихдоо түүнд тохирохгүй өгөгдөл байгааг олно уу. (1 оноо)A. Бэлгэ тэмдэг B. Хэл C. Èтгэл үнэмшилD. Нийгэмшилт E. ¯нэлэмж

42. “ªөрийн толгой дээрх эврийг харахгүй, бусдын толгой дээрх өвсийг харах”. Ýнэ нü со¸лын алü элементийг илэрхийлж байна вэ? (1 оноо)

A. Хэм хэмжээ B. Èтгэл үнэмшил C. ÀтаархалD. Шүүмжлэл E. ¨с суртахуун

43. Ýдүгээ со¸лын тухай 500-аад тодорхойлолт бий гэдэг. Äоорх тодорхойлолтуудаас алü нü нэгтгэгч (интеграл буþу синтетиê) маягийн тодорхойлолт болохыг олно уу. (2 оноо)

A. Со¸л бол хүмүүний хүмүүнлэг чанар илрэн хэрэгжих түүхэн тасралтгүй үйл явц, түүний үр дүнB. Хүнтэй хамт үүссэн нийгмийн үзэгдэл, арга, хэм хэмжээ, нийгмийн хяналтC. Со¸л бол байгалийн зүйлсийг нийгмийн зүйлс болгодог, улмаар нэгэнт бүтээсэн нийгмийн зүйлсээ хүний үйл ажиллагааны бүх чиглэлээр улам боловсронгуй болгодог зохистой арга, хэм хэмжээ, нийгмийн хяналтD. Ýдийн болон оþуны үнэт зүйлсийг бүтээж байгаа оþун ухаанE. Оþун ухаанаар бүтээгдсэн хо¸р дахü байгалü, нийгмийн хяналт

44. Ураг төрлийн холбоогоо сайн мэдэх, ургийн бичиг хөтлөх нü со¸лын алü элементийг илэрхийлж байна вэ? (1 оноо)

A. Çуршил B. Çаншил C. Уламжлал D. Нийтийн со¸л E. ¯нэлэмж

136


45. Àлü бодомж нü зөв бэ? (1 оноо)A. Со¸л бол нийгмийн үзэгдэлB. Со¸л бол байгалийн үзэгдэлC. Со¸л бол нийгэм, байгалийн алü алиных нü үзэгдэлD. Со¸л бол нэг л үндэстний бахархалE. Со¸л бол байгалüд заримдаа тохиолдлын байдлаар харагдах үзэгдэл

46. Со¸л шинэ үеийн хүмүүст мэдлэг туршлага олгоно. Ýнэ нü со¸лын алü үүрэг вэ? (1 оноо)A. Ìэдээллийн үүрэг B. Танин мэдэхүйн үүрэг C. Харилцааны үүрэг D. Төлөвшүүлэх үүрэг E. Хэм хэмжээний үүрэг

47. Àлü бодомж буруу болохыг олно уу. (1 оноо)A. Хэл нийгмийн үзэгдэл B. Хэл со¸лыг дамжуулах хэрэгсэл C. Хэл со¸лыг залгамжлуулах хэрэгсэл D. Хэл со¸лын үзэгдэлE. Хэл байгалийн үзэгдэл

48. Homosapiens үүссэн хугацааг сонгоно уу. (1 оноо)A. 50,000-40,000 жил B. 50,000-45,000 жил C. 30,000-20,000 жил D. 40,000-30,000 жил E. 60,000-50,000 жил

49. Оþуны со¸лын байгууллагуудыг нэрлэхдээ буруу өгөгдөл оруулсныг нэрлэнэ үү. (1 оноо)A. Ýрдэм шинжилгээний хүрээлэн B. Хүүхдийн зуслангийн байрC. Номын сан D. Театр E. Сургуулü

50. Бүтээсэн эзэн нü тодорхой биш, авúяастнуудын бүтээсэн со¸лыг þу гэж нэрлэдэг вэ? (1 оноо)A. Ýлитийн со¸л B. Àрдын со¸л C. Çонхилогч со¸л D. Äагуу со¸л E. Нийтийн со¸л

51. Нэн шинэ үеийн олон улсын харилцааг хэзээнээс эхэлсэн гэж судлаачид үздэг вэ? Çөв өгөгдлийг олно уу. (2 оноо)

A. Äэлхийн I дайны дараах үеэс B. Äэлхийн II дайны дараах үеэсC. XX зууны эхэн үеэс D. 1991 оноос E. Ýдгээрээс өөр

52. “Ìонгол улсын үндэсний эрх ашиг, аþулгүй байдлыг сахин хамгаалах үүднээс алü болох олон гүрэнтэй хамтын ажиллагаагаа өрнүүлж тэдний ашиг сонирхлыг Ìонголд бүрдүүлэхийг чиглэсэн бодлого байна” гэсэн зарчим алü нü вэ? (2 оноо)

A. Олон тулгуурт B. Èдэвхтэй C. Тэнцвэртэй D. ¯ндэсний эрх ашигт нийцсэн E. Ýдгээрээс өөр

53. БНÌÀУ-ын Çасгийн газар Н¯Б-ын дүрмийг зөвшөөрч, түүний гишүүн болох хүсэлтээ анх 1946 оны 6-р сард гаргаснаасаа хойш 8 удаа илэрхийлсэн бөгөөд 15 жилийн дараа биелэлээ олжээ. Ìонгол улс Н¯Б-д элссэн хугацааг өгөгдлөөс олно уу. (1 оноо)

A. 1961 оны 10 дугаар сарын 25 B. 1961 оны 10 дугаар сарын 27C. 1962 оны 10 дугаар сарын 25 D. 1962 оны 10 дугаар сарын 27E. 1960 оны 10 дугаар сарын 10

54. Åвроïын холбооны нэгдсэн мөнгөн тэмдэгтийг нэрлэнэ үү. (2 оноо)A. Äоллар B. Ìарê C. Ôунт стерлинг D. Ôранê E. Åвро

55. 1961 онд Ìонгол Улс Н¯Б-д элсэх хүртэл манай улсын зүгээс тус байгууллагад элсэхийг хүссэн өргөдөл удаа дараа өгч байсан боловч хойшлогдож байсны шалтгаан þу вэ? (2 оноо)

A. Ìонгол улс Н¯Б-ын гишүүн байх болзлыг хангаагүйB. ×ан Кай Ши тэргүүтэй гоминдан намын байр суурüC. Äиïломатчдын үйл ажиллагаа сул байсанD. Äэлхийн улс орнууд дэмжихгүй байсан E. À ба C зөв

56. Äараах өгөгдлөөс буруу холбоосыг олно уу. (3 оноо)A. Н¯Б 1945 онд ÀНУ-ын Сан Ôранцисêо хотод байгуулагдсанB. ÞНÈСÅÔ- Н¯Б-ын Хүүхдийн сан C. UNFPA -Н¯Б-ын Хүн амын санD. Åвроïын холбоо-Н¯Б-ын байгууллага E. ÀНУ- Ìянганы сорилын сан


137

57. Äоорх өгөгдлүүдийн зөв харгалзааг сэргээнэ үү. (4 оноо)1. Åрөнхий Àссамблей A. Н¯Б-ын бичиг хэргийг хариуцдаг.2. Àþулгүйн зөвлөл B. Н¯Б-ын энхийг сахиулах үүрэгтэй гол байгууллага.3. Олон улсын шүүх C. Äэлхийн энх тайванд холбогдолтой бүхий л . асуудлаар хуралддаг4. Нарийн бичгийн дарга D. ßнз бүрийн улс хооронд дахü маргаантай нарын газар асуудлыг шийдвэрлэнэ.A. 1B2C3A4D B. 1D2C3A4B C. 1C2D3A4B D.1B2D2A4C E. 1C2B3D4A

ХÎЁÐÄУГААÐ ХЭÑЭГ

2.1. Äараах өгөгдлийг зөв харгалзуулна уу. (5 оноо)A. Хүмүүсийн улс төрийн үйл ажиллагааны 1. Нийцтэй оролцоо зорилго, арга хэрэгсэлд нийгмийн зүгээс тавих шаардлагуудыг хэлнэ B. Нийгмийн гишүүдийн дийлэнхийнх нü итгэл 2. Нийцгүй оролцоо үнэмшил, дадал заншил болсон, тэдгээрээс улс төрийн систем, төр засагтаа хандах байдлыг илэрхийлсэн шинжлэх ухааны ойлголтC. Хуулü бус жагсаал цуглаан, ажил хаялтад 3. Улс төрийн дуулгавар оролцох, татвар төлөхөөс зайлсхийх, байшин барилга эзлэх зэргээр илэрнэD. Хувü хүний зүгээс нийгмийн тодорхой хүчийг 4. Улс төрийн хэм хэмжээ хүлээн зөвшөөрч, түүний шаардлага, шийдвэрийг биелүүлж, захирагдах явдлаар илэрнэE. Сонгуулüд оролцох, бүх ард түмний санал 5. Улс төрийн со¸л асуулгад оролцох, төрийн байгууллагад захидал бичих хэлбэрүүдийг хэлнэ

2.2. Çөв харгалзааг тогтооно уу. (5 оноо)A. À.Ëинêолüн 1. Хүн бол улс төрийн амüтанB. У.×ерчиллü 2. Улс төрийн систем нü үнэт зүйлийг эрх мэдэлтэйгээр . хуваарилан байршуулах үйл байдалC. Â.È.Ëенин 3. Àрдчилал бол ард түмнээс сонгогдсон, ард түмний тө, төлөө, ард түмний өөрсдийнх нü засаглал þмD. Àристотелü 4. Төр бол нэг анги нөгөөгөө дарангуйлах машинE. Ä.Èстон 5. Àрдчилал бол хамгийн муу засаглал. Ãэхдээ хүн төр төрөлхтөн үүнээс илүүг олоогүй байна

2.3. Олон улсын харилцааны онолуудыг зөв харгалзуулна уу. (4 оноо)A. Èдеализм 1. Олон улсын харилцаанд улсууд, олон улсын байгууллагууд, үндэстэн дамнасан аж ахуй, олон нийтийн бүтцүүд идэвхтэй оролцох болсон бөгөөд өөр хоорондоо нягт холбогдсон харилцан хамааралтай байна гэж үздэгB. Ðеалист 2. Ìөргөлдөөныг багасгах, хамтын ажиллагааг хөгжүүлэх, үндэстнүүдийн хоорондын харилцааг нэмэгдүүлэхэд анхаарсан.C. Ïлþрализм (глобализм) 3. Ïролетарийн хувüсгал хийж дэлхий дээр үндэстэн, үндэстэний улс үгүй болно. Олон улсын харилцаа бол баян, ядуугийн тэнцэл þм гэж үзсэнD. Ìарêсизм 4. Олон улсын харилцааны мөн чанар бол тусгаар улсуудын өөрийгөө хамгаалах, сонирхолоо хэрэгжүүлэх эрмэлзэл, өрсөлдөөн, хүчний тэнцвэр гэж үзсэн

138


ХУÂÈЛБАÐ B


1. Нийгэм нü шатлал бүхий бүлгүүдэд хуваагдах бөгөөд дотроо шатлан захирах ¸сонд хатуу тогтоосон байр суурü эзэлдэг эрэмбэ бүхий хаалттай бүлгийг … гэнэ. (1оноо)

A. Боолчлол B. Кастын хэв маяг C. ßзгуур угсааны хэв маяг D. Хаалттай хэв маяг E. Тэгш бус байдал

2. “Àтомист” онолын хандлагаар бол нийгэм нü оршин амüдарч буй бие хүмүүс, тэдгээрийн хоорондын социал харилцааны цогц þм. “Àтомист” онолын төлөөлөгч хэн бэ? (1оноо)

À. Ã.Çиммелü B. Ý.Шилз C. К.Ìарêс D. Т.Ïарсонс E. Т.Ìалüтус

3. Нийгэм түүхийг үзэх дараах онол сургаалын үзэл, гол төлөөлөгчдийг зөв харгалзуулаарай. (3 оноо)1. Ë.Н.Ãумилев, Ë.È.Ìечниêов, a. Нийгмийг амüтны ôизиологийн бүтэцтэй адилтган Ш.Ìонтесüêе интеграци, диôôеренциацийн зарчмаар тайлбарлах үзэл2. ×.Äарвин, У.Беджгот, Ë.Ãумïлович, b. Нийгмийн хөгжилд хүн амын тоо, хүнс тэжээлийн Æ.Ãобино нөөц чухал үүрэгтэй3. Т.Ìалüтус c. Тухайн улс үндэстний хөгжилд газар зүйн орчин, уур амüсгал хөрс, усан мандал чухал үүрэгтэйA. 1a 2b 3c B. 1b 2c 3a C. 1c 2b 3a D. 1c 2a 3b E. 1a 2c 3b

4. Àлü нü уламжлалт нийгмийн шинж биш вэ? (1оноо)À. Хөдөлмөрийн хуваарü, төрөл мэргэжил нü байгалийнх байдагÂ. Хувü хүмүүсийн хооронд албан биш хувийн харилцаа давамгайлдагС. Хүмүүсийн харилцаа нü ¸с заншил, зан үйлд тулгуурладагD. Удирдлагын болхи системтэйE. Удирдлагын нийлмэл систем бий болсон

5. … гэдэг бол со¸лоос хожуу үүссэн ч дэлхийчлэлийн цар хүрээний ач холбогдолтой, нийгэм ба нийгэмлэгүүдийн со¸лын хөгжлийн шат, түвшин болон тэдгээрийн өвөрмөц шинжийг тусгасан ойлголт þм. (1оноо)

À. Нийгэм B. Èргэншил C. Со¸л D. Нийгэмшил E. Èргэний нийгэм

6. Нийгмийн институтыг зөв тодорхойлсон өгөгдлийг олно уу. (2 оноо)À. Нийгэмд зөвшөөрч буй зоримж, зан заншил, дэг журамÂ. Нийгмийн хэм хэмжээний анхны хэлбэрС. Нийгмийн чухал хэрэгцээнүүдийг хангах, нийгмийн хэм хэмжээг зохицуулах чиг үүрэгтэй тохируулагч байгууламжD. Улс төрийн байгууламжÅ. Çөв тодорхойлолт алга

7. Тухайн нутаг дэвсгэр дээрх þмуу бүлгийн бүх хүнийг хамруулахгүйгээр харин тодорхой төлөөллийн үзүүлэлтүүдийг сонгон судлах нü …...... þм. (1 оноо)

À. Àнêетын арга Â. Түүврийн арга C. Àжиглалтын аргаD. Èндуêцийн арга Å. Äедуêцийн арга

8. Ìанай улс социалист хөгжлийн замд орсныг гэрчлэх баримт бичиг алü нü вэ? (1 оноо)À. 1924 оны үндсэн хуулü Â. 1940 оны үндсэн хуулü С. 1960 оны үндсэн хуулü D. 1992 оны үндсэн хуулü Å. Çөв хариулт алга

9. Нийт ард түмний хэрэгцээ, ашиг сонирхлыг хэрэгжүүлэх явц дахü хүмүүсийн харилцан үйлдэл ба харилцааг зохицуулан тохируулах чиг үүрэг нийгмийн амüдралын алü хүрээнд хэрэгжих вэ? (1 оноо)

À. Улс төрийн хүрээнд Â. Социал хүрээнд С. Ýдийн засгийн хүрээнд D. Оþуны амüдралын хүрээнд Å. Çөв хариулт алга

10. Социал дэвшлийг шинэтгэлийн ба хувüсгалын хэмээн ангилан авч үздэг. Нийгмийн хувüсгалын шинж алü нü вэ? (2 оноо)

À. Оршин буй социал тогтолцооныхоо үндсийг хөндсөн, нийгмийн амüдралын ихэнх хүрээг өөрчлөх үйл явц B. Оршин буй социал тогтолцооныхоо үндсийг хөндөлгүйгээр нийгмийн амüдралын алü нэг хүрээн дэх хэд хэдэн байнгын жигд тогтвортой өөрчлөлтийн үйл явц C. Нийгмийн хөгжлийн хурдац нü нийгэмд эерэг хандлага, үр дагавар авчрах үйл явц


139

D. Нийгэм, түүхийн хурдац нü нийгэмд сөрөг үр дагавар авчрах үйл явц E. Нийгмийн улс төрийн амüдралд шинэтгэл хийх үйл явц

11. “Ìобиêом” êорïорацид менежер хийж байсан Т ажилдаа чадваржин улмаар салбар нэгжийн захирлаар томилогдов. Ýнэ нü шилжих хөдөлгөөний алü хэлбэрт хамаарах вэ? (1 оноо)

À. ¯е хоорондын шилжих хөдөлгөөн Â. Босоо шилжих хөдөлгөөнС. Уруудах шилжих хөдөлгөөн D. Хэвтээ шилжих хөдөлгөөн Å. Бүлгийн шилжих хөдөлгөөн

12. Улс төрийн системийн оролт, гаралт нü дараах ойлголтуудын алинаар нü дамжин хоорондоо харилцан шүтэлцэж байдаг вэ? (1 оноо)

À. Äэмжлэг Â. Шаардлага С. Ýргэх холбоо D. ¯йлдэл Å. Шийдвэр

13. Хувüсгал, ангийн тэмцэл, сонгуулийн êомïани, төрийн тэргүүний айлчлал, диïломат гэрээ хэлэлцээр зэрэг нü алü ухагдахууныг илэрхийлэх вэ? (1 оноо)

À. Улс төрийн хошуучлал Â. Улс төрийн үйл ажиллагаа С. Улс төрийн оролцоо D. Улс төрийн харилцаа Å. Улс төрийн со¸л

14. Ýлитийн засаглалын хүч чадал, гол эх сурвалж нü дотоод зохион байгуулалт, эв нэгдэл хэмээн үзсэн эрдэмтэн алü нü вэ? (1 оноо)

À. Ã.Ìосêа Â. Ä.Èстон С. Ì.Âебер D. Ã.Àлмонд Å. К.Ìарêс

15. Хүмүүсийн амüдралын наад захын нөхцөл бололцоо, нийгмийн хамгааллаар хангахад илүү чиглэсэн бодлого явуулах зорилго бүхий төрийн хэв маягийг … гэнэ. (1оноо)

À. Төрийн хэлбэр Â. Ýрх зүйт төр С. Социал төр D. Төрийн дэглэм Å. Төрийн байгууламжийн хэлбэр

16. Ãэр бүлийн хэв маягаас алü нü эхнэр, нөхрийн эрх тэгш байдлыг илэрхийлдэг вэ? (1 оноо) À. Ïатриархалü Â. Ýгалитар С. Ìатриархалü D. Ïолигами Å. Ïолиандри

17. Хүсэл зорилгоо хэрэгжүүлэх арга чадвар, боломжийг … гэнэ. (1 оноо)À. Ýд баялаг Â. Ýрх мэдэл С. Нэр хүндD. Орлого Å. Àлбан тушаал

18. Тусгай þмс үзэгдлүүд, баримтуудаас ерөнхий үндэслэл, дүгнэлт гаргах нü … þм. (1 оноо)À. Àнêетын арга Â. Àнализ С. СинтезD. Èндуêцийн арга Å. Äедуêцийн арга

19. Нийгмийн жижиг бүлгийн үндсэн шинжийг тодорхойлно уу. (1 оноо)À. Ãишүүд нü орон зайн хувüд ойр байдагÂ. Ãишүүдийн зан байдлыг албан бусаар хянадагС. Бүлэгт сайн дурын үндсэн дээр элсдэгD. À, С хариулт зөв Å. Äээрх бүгд

20. Çасаглалыг Хуулü тогтоох, Ãүйцэтгэх, Шүүх гэж гурав ангилсан эрдэмтэн алü нü вэ? (1 оноо)À. Ì.Âебер Â. Т.Ïарсонс С. Ä.Èстон D. Ш.Ìонтесêüе Å. Â.Ïарето

21. Ìонгол улсын ¯ндсэн хуулийн 16-р зүйлийн 5-д, “... ªндөр наслах, хөдөлмөрийн чадвараа алдах, хүүхэд төрүүлэх, асрах болон хуулüд заасан бусад тохиолдолд эд мөнгөний тусламж авах эрхтэй” гэж заасан нü ........баталгаа þм. (1 оноо)

À. Ìанай төр социал төрийн баримжаатай гэдгийнÂ. Ìанай төр эрх зүйт төрийн баримжаатай гэдгийнС. Хүмүүсийн байгалиас заяасан тэгш бус байдлыг засч залруулахD. Ýдийн засгийн либерализм зах зээлийн зохицуулалтад давуу байдал олгодгийнÅ. Төр, иргэний нийгэм хо¸р эрхзүйт хуулийн үндсэн дээр тэнцвэртэй орших

22. Çасаглалын легитим шинжийг хэрхэн ойлгож болох вэ? (1 оноо)À. Хүчирхийлэлд тулгуурласан засаглалÂ. Èргэд эрх баригчдын захирах эрхийг зүй ¸сны хэмээн хүлээн зөвшөөрөхС. Улс төрийн хошуучлалын нөлөөлөлD. Çасгийн газар огцрохÅ. Çасаглалын ялан дийлэх чадвар

23. Сонгуулийн хэмжээс буþу босго тогтоох арга хэрэглэн босгыг сонгогчдын тооноос хамааруулан тойрог бүрт янз бүр байхаар, эсхүл улсын хэмжээгээр нэг адил байхаар тогтоодог нü сонгуулийн алü систем бэ? (1 оноо)

140


À. Ìажоритар Â. Ïроïорционалü С. Холимог D. Сонгуулийн систем Å. Суудал хуваарилах

24. Àрдчилсан бус дэглэмийн гол шинж алü нü вэ? (1 оноо) À. ªмчийн олон хэлбэр Â. Улс төрийн ïлþрализм С. Улс төрийн болон иргэний со¸лд төр тулгуурлахD. Хүний эрхийг баталгаажуулахад төрийн үзэл суртлыг чиглүүлэхÅ. Хүний эрх, эрх чөлөөг нэг үзэл сурталд захируулах

25. Улс төрийн со¸лын ангиллыг зөв харгалзуулна уу. (3 оноо)1. Улс төрийн со¸лыг хэрэгжих хүрээгээр нü a. Нам, эвсэл холбоодын2. Улс төрийн со¸лыг түвшингээр нü b. Оролцогчдын буþу идэвхтэй, хамжлагын буþу албадлагын гэх мэт3. Улс төрийн со¸лыг хөгжлийн байдлаар нü c. Танин мэдэх, сэтгэл хөдлөлийн, үнэлэхA. 1a 2b 3c B. 1c 2b 3a C. 1a 2c 3b D. 1c 2a 3b E. 1b 2c 3a

26. Ìонгол улс ÌÝª III зуунаас 1920-иод оны дунд үеийг хүртэл хаант засаглалтай байсан бол дараа нü Бүгд Найрамдах засаглалтай болж өөрчлөгджээ. Ýнэ нü төрийн хэлбэрийн хувüд алü бодомжид тохирох вэ? (2 оноо)

À. Улс үндэстэн төрийн ямар хэлбэртэй байх нü тэдний хүсэл зоригийн хэрэг Â. Төрийн хэлбэр нü тухайн улсын хувüд мөнхийн хөдөлгөөнгүй хэвшмэл зүйл С. Төрт ¸с нü дэлхий нийтийн уламжлалт тогтолцоог хадгалнаD. Төрийн хэлбэр нü нийгэм хөгжих тусам шинэ агуулгаар баяжиж өөрчлөгдөж байдаг Å. Төрийн хэлбэр нü өөрийн уламжлалаа бусад улс үндэстэнд дэлгэрүүлдэг

27. Çах зээл гэдгийг хэрхэн ойлгож болох вэ? (1 оноо)À. Þуг, яаж, хэний төлөө гэсэн асуултын үүднээс нийгмийн эрэлт хэрэгцээг хангахад бүрэн чиглэсэн нэгдмэл цогц ойлголтÂ. Бүтээгдэхүүн болон үйлчилгээ, үйл ажиллагааны үр дүнг солилцохын тулд үйлдвэрлэгч, хэрэглэгч нар үнэ, тоо хэмжээг тодорхойлж харилцан ажиллах хүрээС. Нийгмийн эрэлт хэрэгцээг хангахад бүрэн чиглэсэн таваарын үйлдвэрлэл, хуваарилалт, арилжаа хэрэглээний нэгдмэл цогцD. Хүн төрөлхтний олон үеийн амüдралын хөгжлөөр шалгарсан, нийгмийн үйлдвэрлэлийг өсгөн нэмэгдүүлэх, хүмүүсийн хэрэгцээг илүү сайн хангах үр дүнтэй хэрэгсэлE. Бүх хариулт хамаарна

28. ¯нэ буурвал эрэлтийн тоо хэмжээ нэмэгдэж, үнэ өсөхөд эрэлтийн тоо хэмжээ буурах барааг ямар бараа гэх вэ? (1 оноо)

A. Хэвийн бараа B. Онцгой бараа C. ªргөн хэрэглээний бараа D. Ýнгийн бараа E. Äорд бараа

29. … нü захиргаадалтын эдийн засгийн үндсэн шинж мөн. (1 оноо)A. Хувийн өмч B. Àшгийн төлөө хөөцөлдөхC. Ýдийн засагт төрийн оролцоо хязгаарлагдмал байх D. Çан заншил, уламжлалд тулгуурлахE. Ýдийн засагт төрийн оролцоо их байх

30. ¯НБ-ийг зарцуулалтаар тооцохдоо ямар үзүүлэлтийг харгалзахгүй вэ? (1 оноо)A. Түрээс B. Хэрэглээ C. Хөрөнгө оруулалт D. Улсын зарцуулалт E. Öэвэр эêсïорт

31. ¯йлдвэрлэж буй бүтээгдэхүүний тоо хэмжээ урüдын адил байхад нэмж ажилчин авч ажиллуулснаар хугацаа хэмнэсэн бол … (1 оноо)

A. Хөдөлмөрийн бүтээмж өснө B. Хөдөлмөрийн бүтээмж буурнаC. Ìатериалын бүтээмж өснө D. Ìатериалын бүтээмж буурнаE. Àшиг нэмэгдэнэ

32. Хүний хөгжлийн индеêс þугаар тодорхойлогдох вэ? (1 оноо)A. Ýрүүл энх удаан амüдрал, мэдлэг, амüжиргааны түвшний үзүүлэлтүүд B. Ýрүүл энх, урт удаан амüдрал, боловсрол, 1 хүнд ноогдох ¯НБ-ий хэмжээC. Наслалт, мэдлэг, 1 хүнд ноогдох ¯НБD. Àмüжиргааны түвшний үзүүлэлтүүдийн нэгдсэн индеêсE. Àлü нü ч биш


141

33. Төрийн бус байгууллага, сангийн өмч гэдэгт алийг нü хамааруулан ойлгож болох вэ? (1 оноо)A. Ãишүүд дэмжигчдийн татвар, хандивB. Äүрэмд нийцсэн үйл ажиллагааныхаа үр дүнд олсон орлогоC. Буян үйлдэх зүйл, барилга, шүтээнD. Àрхеологи, ïалеонтологийн олдвор E. À ба Â хариулт зөв

34. Хөдөлмөрийн бүтээмжийг дээшлүүлэхийн тулд хэрхвэл зохистой вэ? (1 оноо)A. Нэгж хугацаанд үйлдвэрлэх бүтээгдэхүүний тоог нэмэгдүүлэхB. Хүмүүсийг олноор ажиллуулахC. Нэгж бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх хугацааг богиносгохD. ¯йлдвэрлэлийнхээ хүрээг тэлэх E. À ба С хариулт зөв

35. Төрийн санхүүд алü нü хамааралгүй вэ? (1 оноо)A. Улсын төсөв B. Төсвийн гадуурх улсын сангуудC. Улсын нийгмийн даатгал D. Улсын эд хөрөнгийн даатгалE. Хүн амын санхүүгийн орлого

36. Хөдөлмөрийн бүтээмжид нөлөөлдөг хүчин зүйлсийг дурдахдаа илүүц зүйл оруулсан бол алü нü вэ? (1 оноо)A. Àжиллагсдын боловсрол B. Àжиллагсдын урам зориг, сонирхолC. Àжиллагсдын гарал, нийгмийн байдал D. Хөдөлмөрийн зохион байгуулалт E. Тоног төхөөрөмжийн чанар

37. Àлü нü чөлөөт зах зээлийн тогтолцооны үндсэн шинж вэ? (1 оноо)A. Àшгийн хойноос хөөцөлдөх B. Бүх шийдвэрийг төлөвлөгөөгөөр гарганаC. Орлогын хуваарилалт нü зан заншилд тулгуурладагD. Ýдийн засагт төрийн оролцоо өндөр байдаг E. Äээрх бүгд

38. Нийлүүлэлт нэмэгдвэл ........ . (1 оноо)A. ¯нэ өснө, тоо хэмжээ өснө B. ¯нэ буурна, тоо хэмжээ буурнаC. ¯нэ буурна, тоо хэмжээ өснө D. ¯нэ өснө, тоо хэмжээ буурна E. Тэнцвэрт үнэ тогтоно

39. Хэрэглээний үнийн индеêсийг хэрхэн тодорхойлдог вэ? (1 оноо)A. Тухайн онд авсан сагсны зах зээлийн үнийг суурü жилийн барааны сагсны үнэд харüцуулнаB. Тухайн онд авсан сагсны зах зээлийн үнийг өмнөх жилүүдийн барааны сагсанд харüцуулнаC. Èнôляцийн түвшний өөрчлөлтөөр тодорхойлноD. Тодорхой хугацааны завсар дахü үнийн нийт түвшний өөрчлөлтийн хувиар илэрхийлнэE. Àлü алинаар нü тодорхойлж болно

40. Ìонгол улсын Төв банê нü тайлангаа хаана гаргах вэ? (1 оноо)A. Äээд шүүхэд B. Çасгийн газарт C. УÈХ-д D. Сангийн яаманд E. Хэнд ч тайлагнахгүй

41. Татвар тооцох, ноогдуулах журмыг зөв харгалзуулна уу. (3 оноо)1. Äеêларацийн арга а. Öалин, хөдөлмөрийн хөлс, ноогдол ашиг, хадгаламжийн хүүгийн орлогод татвар ноогдуулахад тухайн орлогыг олгож байгаа байгууллага хэрэглэх арга2. Кадастрын арга b. Ãол төлөв газар, үл хөдлөх хөрөнгө, тээврийн хэрэгслийн бүртгэл хөтөлж, тэдгээрт хөрөнгийн татвар ноогдуулах журам3. Суутгалын арга с. Татвар төлөгч тодорхой хугацаанд олсон орлогоо татварын албанд тусгай маягтаар мэдэгдэхÀ. 1b 2с 3а B. 1с 2b 3а C. 1с 2а 3b D. 1b 2а 3с E. 1а 2b 3с

42. О¸длын үйлдвэрт хэдэн шинэ машин нэмж суурилуулав. Èнгэснээр … (2 оноо)A. Нийт бүтээмж өснө B. Нийт бүтээмж буурнаC. Тоног төхөөрөмжийн бүтээмж буурна D. Тоног төхөөрөмжийн бүтээмж өснөE. Нийт гарц мэдэгдэхгүй байгаа тул бүтээмжийн өөрчлөлтийг тооцох боломжгүй

43. Äараах өгөгдлийн алü нü эд баялгийн үйлчилгээ вэ? (2 оноо)A. Сүүний үйлдвэр B. Хонины аж ахуй C. Орон сууц барихD. Ãутлын үйлдвэрлэл E. Нийтийн тээвэр

142


44. Ýдийн засгийн дараах зорилтуудаас алü нü тодорхой тоон хэмжүүртэй байдаг вэ? (2 оноо)A. Ýдийн засгийн баталгаа B. Ýдийн засгийн эрх чөлөөC. Àжил эрхлэлтийн түвшин D. Орлогын шударга хуваарилалтE. Ýдийн засгийн хуулü

45. Àхиу орлогыг хэрхэн тодорхойлох вэ? (2 оноо)A. Бүтээгдэхүүний үнэ, борлосон бүтээгдэхүүний хэмжээгээр илэрхийлэгдэнэB. Ãарцын борлуулалт нэг нэгжээр өөрчлөгдөхөд нийт орлогод гарах өөрчлөлтөөр хэмжигдэнэC. Ãарцын борлуулалтыг нийт орлогод харüцуулнаD. Борлогдсон бүтээгдэхүүний хэмжээг бүтээгдэхүүний үнэд харüцуулнаE. Нийт орлого, зарлагын зөрүү

46. Çах зээлийн төрлүүдийг зөв харгалзуулна уу. (3 оноо)1. ×өлөөт өрсөлдөөний зах зээл а. Нэгэн төрлийн бүтээгдэхүүн олон, үнийг зах зээл тодорхойлно2. Олигоïолü b. Нэгэн төрлийн бүтээгдэхүүн олон, үнийн манлайлах нөлөө байдаг3. Ìоноïолüт өрсөлдөөн с. ßлгавартай бараа бүтээгдэхүүнтэй, үнийн нөлөөлөл хязгаарлагдмалÀ. 1а 2b 3с B. 1а 2с 3b C. 1b 2с 3а D. 1b 2а 3с E. 1с 2а 3b

47. Хүмүүс өөрсдийнхөө янз бүрийн үйл ажиллагааг ивээн тэтгэж байдаг янз бүрийн бурхад оршдог хэмээн сэтгэж олон бурхны тухай хийсвэрлэл гаргаж ирсэн. Ýнэ нü шүтлэгийн алü хэлбэр вэ? (2 оноо)

A. Ìонотеизм B. Ïолитеизм C. Àнимизм D. Тотемизм E. Ôетишизм

48. Со¸лын хэлбэрүүдийг зөв харгалзуулна уу. (3 оноо)1. Со¸лыг өргөжин тэлэх хандлагаар нü a. Ìэргэжлийн, үндэсний, шашны ангилах ангилал2. Со¸лын босоо чиглэл дэх ангилал b. Èргэншлийн, бүс нутгийн, угсаатны, үндэсний, орон нутгийн хэв маягийн3. Äэд со¸лын ангилал c. Ýлитийн, ардын, нийтийн, зонхилогч, дэд, сөрөгA. 1a 2b 3c B.1a 2с 3b C. 1b 2a 3c D.1b 2c 3a E.1c 2b 3a

49. Äараах үзэгдлүүдээс алü нü нийгэмд илүү хор уршиг авчрах вэ? (2 оноо)A. Хулгай, дээрэм тонуул B. Садар самуун явдалC. Нийтийг хамарсан архидан согтуурах явдал D. Тамхийг өргөн хэрэглэх E. Ýтгээд хувцаслалт

50. Àлдарт аялагч Ìарêо Ïолотой цуг явсан хятад тогооч Èталид шïагеттийн жорыг авчирсан ба хожим нü Èталийн цагаачид Àмериêт дэлгэрүүлжээ. Ýнэ алинаар нü тайлбарлагдах вэ? (2 оноо)

A. Со¸лын өөрчлөлтийн эх үүсвэр B. Со¸лын диôôузи C. Со¸лын олон талт байдал D. Со¸лын универсал E. Ýтноцентризм

51. Со¸лын нэвчих үзэгдлийн сувгуудыг тоочихдоо хамаарахгүй зүйл оруулсан бол алü нü вэ? (2 оноо)A. Öагаачлал B. Æуулчлал C. Худалдаа D. ¯йлдвэрлэл E. Äайн

52. ¨с суртахууны үндсэн ойлголт алü нü вэ? (2 оноо)A. Сайхан, муухай B. Сайн, муу C. ¯нэн, худалD. Нүгэл, буян E. Äээрх бүгд

53. ªгөгдлийг зөв харгалзуулна уу. (4 оноо)1. Со¸лын албан бус хэм хэмжээ а. Бүхий л со¸лд нэгэн адил хамаардаг ерөнхий үнэт зүйлс2. Со¸лын универсал шинж b. Олон түмний санал сэтгэгдлээр дэмжигдэж байдаг сайн мууг тодорхойлогч ерөнхий дүрэм журам3. Со¸лын өвөрмөц шинж с. Ìонгол улсын иргэн сонгох, сонгогдох эрхтэй4. Àлбан ¸сны хэм хэмжээ d. Àраб эмэгтэйчүүд нүүрээ халхалсан гивлүүр зүүдэгA. 1a 2b 3c 4d B. 1b 2a 3d 4c C. 1d 2c 3b 4a D. 1c 2a 3b 4d E. 1b 2d 3a 4c


143

54. Шашны нийгмийн үүргийг дурдахдаа илүүц зүйл оруулсан бол алü нü вэ? (2 оноо)A. ¯нэт зүйлийн үүрэг Â. Çохицуулах болон хэм хэмжээний үүрэгC. Хүмүүсийг нэгтгэх, туслалцаа үзүүлэх үүрэгD. Åртөнцийг үзэх үзлийн үүрэгE. Àмüдралын баталгааг хангах үүрэг

55. “Ýнхийн төлөөх түншлэл” хөтөлбөрийг боловсруулан дэлхийн энх тайвны төлөө ажиллах болсон олон улсын байгууллага алü нü вэ? (2 оноо)

A. ÀСÅÀН B. ШХÀБ C. ÀÏÅК D. НÀТО E. Олон улсын энхийг сахиулах хүчин

56. Äэлхийн улс орнууд зайлшгүй харилцах шаардлагад хамаарахгүй нü алü вэ? (2 оноо)A. Бусад улстай харилцсанаар өөрийн байр суурийг дэлхийд таниулах B. ¯ндэсний со¸л, уламжлалаа хөгжүүлэхC. Ãадаад орчинтой харилцаж байж зарим хэрэгцээгээ хангаж байдагD. Улс орныхоо аþулгүй байдлыг батлан хамгаалах E. Улс орнуудын түүх, со¸лыг судлах суралцах боломж нээгддэг

57. Èндонез, Тайланд, Ìалайз, Сингаïур, Ôилиïïин, Бруней зэрэг гишүүн оронтой бөгөөд бүс нутгийн хүрээнд энх тайван байдал, тогтвортой хөгжлийг хангаж бэхжүүлэх үйл ажиллагаа явуулдаг байгууллага алü нü вэ? (2 оноо)

A. ÀСÅÀН B. ШХÀБ C. ÀÏÅК D. Åвроïын холбоо E. ÀСÅÌ


2.1. Äараах өгөгдлийг зөв харгалзуулна уу. (5 оноо)À. Ìөнгөний бодлого 1. Ýнэ бодлогын үед инôляци саарах боловч бодит хөрөнгө оруулалт, үйлдвэрлэл багасч, ажилгүйдэл өсөх магадлалтай B. Хүүгийн бодлого 2. Ìөнгөн тэмдэгт, зоос гүйлгээнд гаргах онцгой эрх эдлэх үйл ажиллагааC. Ìөнгөний хатуу бодлого 3. Төв банê хүүгээ бууруулснаар бодит хөрөнгө оруулалт, үйлдвэрлэл нэмэгдэх боловч инôляци өсөх хандлагатайD. Ìөнгөний зөөлөн бодлого 4. Ýдийн засаг дахü мөнгөний нийт тоонд болон хүүгийн хэмжээнд нөлөөлөхE. Ýмисс 5. Төв банêнаас арилжааны банêуудад олгох зээлийн хүү, хэмжээг мөнгөний ханш уналтын түвшинтэй хамааралтайгаар тогтоох үйл явц

2.2. ªгөгдлийг зөв харгалзуулна уу. (5 оноо)A. Улс төрийн хүлээцтэй 1. Бүх хүнийг ижил боломжтой байлгаж, арüс өнгө, шашин шүтлэг, байдал үндэс угсаа, хүйсээр ялгаварлахгүйB. Èргэдийн оролцоо 2. Àрд түмний олонх улс орныг удирдаж байхад цөөнхийн эрхийг хамгаалсан байх ¸стойC. Тэгш эрх 3. Хүн бүр хуулийг сахина, зөрчвөл хариуцлага хүлээнэD. ×өлөөт шударга сонгуулü 4. Èргэд өөрсдийнхөө талаар шийдвэр гаргахад идэвхтэй үйл ажиллагаа явуулах, бие даасан байр суурü баримтлахE. Хуулüд захирагдах ¸с 5. Төр засагт өөрсдийгөө төлөөлөх албан тушаалтныг ажиллуулах, солих

2.3. Нийгмийн тухай үзэл, хандлагуудыг зөв харгалзуулна уу. (4 оноо)À. Èнститутын хандлага 1. Нийгэм нü бүхэллэг тогтолцоо болохынхоо хувüд эдийн засаг, нийгэм, улс төр, үзэл суртал зэрэг дэд тогтолцоонуудад хуваагддагB. Шалтгаант чанарын 2. Нийгмийн институтын хүрээн дэх социал амüдралыг хандлага хэрэгжүүлж буй хүмүүсийн цогцыг нийгэм гэнэC. Ôунêционализм 3. Àнгиудын хоорондын зөрчил нийгмийн үндэс язгуурт байдагD. Ìөргөлдөөний онол 4. ¯үргээ алдах явдал үнэндээ тохиолддог бөгөөд энэ нü аяндаа засагдах буþу эцэс сүүлдээ нийгэмд бэхжин тогтож болно E. Хуулüд захирагдах ¸с 5. Төр засагт өөрсдийгөө төлөөлөх албан тушаалтныг ажиллуулах, солих

144


ХУÂÈЛБАÐ C


1. Хүний нийгмийн хөгжлийг зэрлэг, бүдүүлэг, со¸лт үе гэж хэн ангилсан бэ? (1 оноо)À. У.У.Ðостоу B. О.Шïенглер C. К.Ìарêс D. Ë.Ã. Ìорган E. Ô.Ýнгелüс

2. Нийгмийн давхраажилт нü (1 оноо)A. Тэгш байдалтай холбогдох ойлголт B. Нийгмийн ижил төстэй байдалтай холбогдоноC. Тэгш байдал ба нийгмийн зэрэглэл оршиж байгааг илтгэнэD. Нийгмийн тэгш бус байдал ба зэрэглэл, шатлал оршиж буйг илтгэнэE. Орлогын ялгааг харуулна

3. Түүхэн явцад бүрэлдэн тогтсон хүмүүсийн томоохон тогтвортой хамтлаг, нийтлэгүүдийн зүй зохистой, зорилго чиглэлтэй, зохион байгуулагдсан хамтын үйл ажиллагааны цогц үр дүн гэсэн нü доорх өгөгдлөөс алийг нü илүү илэрхийлж байна вэ? (1 оноо)

A. Нийгэм B. ¯ндэстэн C. Àрд түмэн D. Угсаатан E. Ýнэ гурваас өөр нэгдэл

4. Хүн төрөлхтний түүхэнд төргүй үе байсан. Хүмүүс алü үед төргүйгээр амüдарч байсан бэ? (1 оноо)A. Хүй нэгдлийн байгууллын үед B. Äундад зууны үед C. Хүн төрөлхтний хөгжлийн дунд үед D. Тийм үе байгаагүйE. 13-р зууны үед

5. Улс төр гэдэг нü нийгмийн гишүүдийн эрс зөрүүтэй байдлаас шалтгаалаад тусгай арга хэрэгсэлгүйгээр шийдвэр гаргах боломжгүй нөхцөлд нийгэмд хамтын шийдвэр гаргах, түүнийг хэрэгжүүлэх……………….хэлнэ. (1 оноо)

A. Àрга зам B. Бодлого чиглэл C. Хандлага D. ¯йл ажиллагаа E. Нөхцөл байдал

6. …………………..бол нийгмийн зохион байгуулалттай тодорхой хүчнээс хүн амын янз бүрийн бүлгийн харилцаа ба үйл ажиллагаагаар өөртөө учруулах бэрхшээл эсэргүүцлийг даван туулж өөрийн зориг хүслийг эрхзүй, ¸с суртахууны зэрэг нийтлэг хэм хэмжээгээр хүлээн зөвшөөрүүлэх чадвар þм. (1 оноо)

A. Төрийн засаглал B. Хүч чадал C. Улс төрийн ¸с суртахуун D. Улс төрийн хүсэл зориг E. Улс төрийн засаглал

7. Улс төрийн амüдрал нэг талаасаа зөрчилт чиглэлийг агуулж байдаг. Тиймээс энэ утгаараа улс төр гэдэг нü “хэн, þуг, хэзээ, хэрхэн олж авах” тухай асуудал þм гэж хэн тодорхойлсон бэ? (1 оноо)

A. К. Ìарêс B. Ð. Äалü C. Х. Ëассуэл D. Àристотелü E. Б. Ðасселü

8. Ýрх мэдлийг ангилах шалгуур үзүүлэлт маш олон төрөл байдаг хэдий ч бид эрх мэдлийг ангилах дараах үзүүлэлтүүдийг авч үзсэн болно. Тэгвэл дараах ангиллын зөв харгалзааг тогтооно уу? (2 оноо)

1. Ýрх мэдлийг субúеêтээр нü а. Àрдчилсан, ардчилсан бус2. Хэрэгжүүлж буй аргаар нü б. Ãэр бүлийн, цэргийн, намын3. Тулгуурлаж буй эх сурвалжаар нü в. Ýдийн засгийн, мэдээллийн, албадлагын 4. Багтаамжаар нü г. Хуулü тогтоох, гүйцэтгэх, шүүх5. Ãүйцэтгэж буй үүргээр нü д. Бага, дунд, өргөнÀ. 1б2а3в4д5г B. 1в2а3б4д5г C. 1а2б3в4г5д D. 1г2а3в4д5б E. 1д2а3в4г5б

9. Ýдийн засгийн бодит хуулü нü………………..илэрхийлэгдэнэ. (1 оноо)A. Татварын багц хуулиарB. Худалдааны болон гаалийн хуулиар C. Ýрэлт нийлүүлэлтийн хуулиарD. Ìоноïолийн эсрэг хуулиар E. Хөдөлмөрийн хуулиар

10. 1991 оноос Ìонголд бага хувüчлалын үе эхэлсэн бөгөөд Ìонголын засгийн газраас ард түмэндээ олгосон анхны хувийн өмчийн хэлбэр þу вэ? (2 оноо)

À. Ìал Â. Орон сууц С. Улсын үйлдвэр D. Хувüцаа Å. Ãазар

11. 1930-аад оны үеийн дэлхийн эдийн засгийн хямралын шалтгааныг тодорхойлж зах зээлд төрийн зохицуулалт зайлшгүй шаардлагатайг онцолсон эдийн засагч хэн бэ? (1 оноо)


145

À. À. Смит Â. Ì. Кейнс С. À. Ìаршал D. К. Ìарêс E. Ô. Ýнгелüс

12. Öэгийн оронд тохирохыг сонго. Со¸луудын харилцан тархалт, дэлгэрэлтийг со¸лын……………….үзээгдэл гэнэ. (1 оноо)

À. Холбох Â. Нэвчих С. À ба Â хариулт зөв D. Холилдох Å. Àлü нü ч биш

13. Ìэндчилгээ, зочлох ¸с, харилцааны хэв маяг, орон байр, хоол бэлтгэх, ажилдаа хандах хандлага зэрэг нü…………….. (1 оноо)

A. Со¸лын түгээмэл шинжийг илэрхийлнэ Â. Со¸лын олон талт байдлыг илэрхийлнэС. Со¸лын түгээмэл биш шинжийг илэрхийлнэ D. Со¸лын онцгой шинжийг илэрхийлнэÅ. Àлü нü ч биш

14. Олон улсын харилцааны гол субúеêтүүдийг тоочихдоо илүүц зүйл дурüдсан бол алü нü вэ? (1 оноо)À. Төр Â. Àрд түмэн С. Олон улсын байгууллага D. ¯ндэстэн дамнасан êорïарациÅ. Ãадаадын хөрөнгө оруулалттай ХХК

15. Тодорхой улс орон, ард түмэн түүхэн хөгжлийн шатан дахü нийгэм, улс төр, эдийн засаг, со¸лын тогтвортой хамтын ажиллагаа, харилцан үйлчлэл, хэрэгцээ, сонирхлын ялгаа, зөрчилдөөн бүхий хүмүүсийн том нэгдэл гэсэн нü алийг нü илүү илэрхийлж байна вэ? (1 оноо)

À. Улс орон Â. Нийгэм С. Төр D. Àрд түмэн Å. Сонирхлоороо нэгдсэн бүлэг хүмүүс

16. Орчин үеийн нөхцөлд алü хэм хэмжээг зөрчсөнөөр илүү түгээмэл шийтгэлд өртөх вэ? (1 оноо)À. Тэнгэр бурхныг дээдлэх Â. Ýх эцгээ дээдлэх С. Хуулийг дээдлэх D. ¯р хүүхдээ дээдлэх Å. Багшаа хүндлэх

17. Èргэнийг түр хугацаагаар хооллох, эсвэл түүнд наад захын хувцас, хүнс болон ахуйн, со¸лын зарим зүйлд хөнгөлөлт үзүүлэх, мэргэжил эзэмшүүлэх зэрэг төрөөс үзүүлэх үйлчилгээг þу гэдэг вэ? (1 оноо)

À. Нийгмийн эмзэг бүлэг Â. Нийгмийн халамжийн үйлчилгээ С. Нийгмийн асрамжийн үйлчилгээ D. ßдуурал Å. Төрийн ядууст зориулсан үйлчилгээ

18. ªрх гэр бүлийн хүрээнд аж ахуй оршин байх нийгэм бол……………… (1 оноо)À. Уламжлалт нийгэм Â. Орчин үеийн нийгэмС. Орчин үеийн дараах нийгэм D. Нэн орчин үеийн нийгэмÅ. Àлü нü ч биш

19. Нийгмийн гишүүдийн хоорондох шаталсан тэгш бус байдлын бүтцийг илэрхийлдэг ухагдахууныг………………гэнэ. (1 оноо)

À. Нийгмийн давхраажилт Â. Äархлах, дархлагдах ¸с С. Àлбан тушаалын ялгаа D. Нийгэмд эзэлж буй байр суурü Å. Нийгмийн ялгарал

20. Нийгэм дэх улс төрийн харилцаа засаглалыг хэрэгжүүлж буй арга хэлбэр, голлох үзэл суртал, улс төрийн со¸л, төр нийгмийн хоорондын харилцан хамаарлын шинж байдлыг………….хэлнэ. (1 оноо)

À. Улс төр Â. Улс төрийн дэглэмС. Улс төрийн засаглал D. Улс төрийн со¸л Å. Улс төрийн харилцаа

21. Улс төрийн нам ба сонирхлын бүлгийн хоорондын ялгаа нü þу вэ? (1 оноо)À. Çорилгын ялгаа Â. Ãишүүдийн тоо С. Хөрөнгө мөнгөний хэмжээ D. Бүтцийн ялгаа Å. Àнгиллын ялгаа

22. Äараах тодорхойлолтуудаас алü нü төрийг хамгийн зөв тодорхойлсон тодорхойлолт вэ? (2 оноо)À. Төр бол дарлагч ангийн но¸рхлын зэвсэг мөн Â. Төр бол нийгмийн бүлгүүдийн сайн сайхны төлөөх байгууллага þмС. Төр бол ашгийн төлөөх улс төрийн байгууллага þмD. Төр бол тодорхой хил хязгаар бүхий нутаг дэвсгэр дээр засаглалын дээд эрх мэдлтийг эдэлдэг нийгмийн улс төрийн байгууллага þмÅ. Төр бол олон нийтийн байгууллага þм

23. Нийгэм дэх эдийн засгийн тасралтгүй үргэлжлэх үйл явцуудыг зөв дараалалд оруул. (2 оноо)À. Хэрэглээ- ¯йлдвэрлэл- Àрилжаа- Хувиарлалт Â. Хувиарлалт- Хэрэглээ- ¯йлдвэрлэл- ÀрилжааС. ¯йлдвэрлэл- Àрилжаа- Хувиарлалт- Хэрэглээ D. ¯йлдвэрлэл- Хувиарлалт- Àрилжаа- ХэрэглээÅ. Àрилжаа- Хэрэглээ- Хувиарлалт- ¯йлдвэрлэл

146


24. Ýдийн засаг дахü ïүүсүүд өрх гэрүүдийн хэрэгцээг бүрэн хангаж чадахгүйн улмаас төгрөгийн ханш унасан бол инôляцийн шалтгааныг ол. (2 оноо)

A. Çардлаас үүдэлтэй инôляци Â. Ýрэлтээс үүдэлтэй инôляциС. Çохисгүй инôляци D. Çохиомол инôляциÅ. Хэвийн инôляци

25. Äоорхи өгөгдлийг зөв тохируул. (3 оноо)1. Борлуулалтын өрсөлдөөн а. Шинэ техниê, технологи2. ¯нийн өрсөлдөөн в. Ðеêлам сурталчилгаа3. Технологийн өрсөлдөөн с. Çах зээлд үйлдвэрлэгчийн жин4. Ýрэлт бий болгох чадварын өрсөлдөөн d. Хямд үнэтэй чанартай бүтээгдэхүүнÀ. 1а 2b 3c 4d B. 1c 2d 3a 4b C. 1c 2b 3a 4d D. 1a 2d 3c 4b E. 1a 2c 3d 4b

26. Оþуны со¸лд хамааралгүй өгөгдлийг ол. (1 оноо)À. Ýрдэм шинжилгээний хүрээлэн Â. Сургуулü С. Театр D. Номын сан Å. Àлü нü ч биш

27. Бусдыг өөрийн эрдэм мэдлэг, ур ухаан, авúяас чадвараараа араасаа дагуулах нü удидагчийн þу вэ? (1 оноо)À. Харизм Â. Äарангуйлал С. ÄовтолгоонD. Äавшилт Å. Түрэмгийлэл

28. Нээлттэй нийгэмд хувü хүний давхраажилтад эзлэх статус нü алü нü вэ? (1 оноо)À. Ýцэг эх ямар давхраанд харüяалагдаж байгаагаар нü тодорхойлогдоноÂ. Насны статусаас бүрэн хамаарнаС. Хувийн хичээл зүтгэл, чадвараас хамаарнаD. Хүйс хийгээд арüс өнгөний статусаас хамаарнаÅ. Àлü давхраанд төрснөөс хамаарна

29. Нийгмийн эмзэг бүлэг хэмээх ойлголтыг тодорхойлоход алü нü илүүц вэ? (1 оноо)À. Бие даан амüдрах чадваргүй Â. Хувираа хөдөлмөр эрхлэгч С. Тэжээн тэтгэх төрөл садангүй D. Ãанц бие ахмад настанÅ. Àлü нü ч биш

30. Ìонгол улсын иргэн Àриунаа захиргааны хариуцлагын хуулийн нэг зүйл заалт нü ÌУ-ын ¯ндсэн хуулийг зөрчсөн тул үүнийг зохих журмаар нü шийдвэрлүүлэх талаар гомдол гаргажээ. Ýнэ өгөгдлийн гол санаа нü алü нü вэ? (2 оноо)

À. Àрдчилсан нийгэмд хүн бүр өргөдөл гомдол гаргах эрхтэй гэсэн санаа þмÂ. Ýнд ардчилсан нийгмийн гол шинжийн талаар авч үзсэн байнаС. Ìонгол улсын ¯ндсэн хуулийн Öэц үндсэн хуулийг зөрчсөн гэсэн маргааныг нü зөвхөн иргэний гаргасан гомдлоор авч хэлэлцдэг гэсэн санаа þмD. ¯ндсэн хуулийн Öэц бол үндсэн хуулийн шүүх þм гэдэг санааÅ. Ìонгол Улсын захиргааны хариуцлагын тухай хуулü нü Ìонгол Улсын ̄ ндсэн хуулийн зарим нэгэн санааг зөрчсөн байдаг

31. Багш, эмч нар цалингаа нэмүүлэх зорилгоор ¯йлдвэрчний Ýвлэлтэй хамтран ажил хаялт зохион байгуулсан нü Çасгийн газрыг төрийн албан хаагчдын цалинг 20 хувü нэмэгдүүлэхэд хүргэв. ¯үний үр дүнд боловсрол, эрүүл мэндийн салбарын үйл ажиллагаа хэвийн явагдаж эхэлсэн бол энэ нü улс төрийн системийн ямар үйлдэл вэ? (1оноо)

À. Оролт Â. Ýргэх холбоо С. Хувиралт D. Ãаралт Å. Шийдвэр

32. Ýрхзүйт ба социалü төрийн хэлбэрүүд нü өөр хоорондоо харилцан адилгүй шинж чанартай байдаг хэдий ч тэдгээрт байх нийтлэг шинж байдаг. ßмар шинжээр эдгээр төрийн хэлбэрүүд нü адил байдаг вэ? (1 оноо)

À. Хо¸улаа хувü хүний сайн сайхан байдлыг хангах зорилгод үйлчилдэгÂ. Хо¸улаа дарангуйллыг хүлээн зөвшөөрдөгС. Àрд түмнийг номхон хүлцэнгүй байхыг шаарддагD. Хо¸улаа бүх хүмүүсийг ажлын байраар хангахыг зорüдогÅ. Хо¸улаа нийгмийн орлогыг дахин хуваарилж тэднийг нийгмийн эмзэг хэсгийнхэнд хуваарилах гэж зорüдог

33. Ìонгол Улсын ерөнхийлөгчид 45 нас хүрсэн сүүлийн 5-аас доошгүй жил эх орондоо амüдран суусан уугуул иргэнийг нэр дэвшүүлж дийлэнх олонхийн саналыг авсан нэр дэвшигч ерөнхийлөгчөөр сонгогдох эрхтэй болдог. Тэгвэл ерөнхийлөгчийн сонгуулüд оролцон саналаа өгөх иргэн Äондог ямар шаардлагыг хангасан байх ¸стой вэ? (1 оноо)


147

À. Сонгуулийн насанд хүрсэнÂ. ªмч хөрөнгөтэй болсон байхС. Сүүлийн 3 жил нэг хаяг дээр байнга оршин суусан байхD. ßмар нэгэн намын гишүүн байхÅ. ªөрийн өмчилж авсан газартай байх

34. Ìонгол Улсын иргэн Àтарыг эх орондоо сүүлийн 5 жил амüдраагүй гэсэн үндэслэлээр сонгуулüд оролцож саналаа өгөх эрхийг хассан байна. Хэрвээ та энэ тохиолдолд дээрх үндэслэл нü буруу гэдгийг þугаар батлах вэ? (2 оноо)

À. ÌУ-д сонгох эрхэд биш сонгогдох эрхэд ийм төрлийн хязгаарлалт байдагÂ. ÌУ бол ардчилсан улс болохоор хэн ч байсан сонгох сонгогдох эрхээ эдлэх ¸стойС. Түүний нэрийг сонгогчдын нэрсийн жагсаалтаас ийм үндэслэлээр хассан нü зөв þмD. Ýнэ үндэслэгээ зөв учраас би дэмжиж байнаÅ. Сонгох эрхийн хязгаарлалтад ийм төрлийн хязгаарлалтыг ÌУ-ын ¯ндсэн хуулиар оруулж өгсөн байдаг

35. ¯нийн ялимгүй бага өөрчлөлт нü бүтээгдэхүүний тоо хэмжээнд асар их өөрчлөлт оруулсан бол эрэлтийн мэдрэмжийг тодорхойл. (2 оноо)

À. Сул мэдрэмжтэй эрэлт Â. Нэгж мэдрэмжтэй эрэлт С. Ìэдрэмжтэй эрэлт D. Төгс мэдрэмжтэй эрэлт Å. Огт мэдрэмжгүй

36. Бензиний үнэ нэмэгдсэн бол зах зээлд ямар хандлага гарах вэ? (2 оноо)À. Ìашины эрэлт буурна Â. Бензиний эрэлт ихсэнэС. Ìашины эрэлт өснө D. Ìашины нийлүүлэлт нэмэгдэнэÅ. Бензин болон машины нийлүүлэлт нэмэгдэнэ

37. Àлü нü эдийн засгийн талаарх үндсэн хуулийн заалт вэ? (1 оноо)À. Ìонгол Улсад газар түүний хэвлий ой, ус,амüтан, ургамал болон байгалийн бусад баялаг гагцхүү ард түмний мэдэл төрийн хамгаалалтанд байнаÂ. Ìонгол улсын банêны тогтолцоо нü төв банê, арилжааны банêаас бүрдэнэС. Ìонгол улсын Нийгмийн хамгааллын тогтолцоо нü нийгмийн даатгал, нийгмийн халамжаас бүрдэнэD. Ìонгол улсын татваврын тогтолцоо нü албан татвар, төлбөр, хураамжаас бүрдэнэÅ. Төсөв нü орон нутгийн болон улсын төсвөөс бүрдэнэ

38. Äорж техниê технологийн дэвшлийн улмаас ажлаасаа халагдсан бол ажилгүйдлийн алü хэлбэрт хамаарах вэ? (1 оноо)

À. Бүтцийн Â. Ìөчлөгийн С. Çавсрын D. Шилжилтийн Å. Улирлын

39. Ãэр бүлийн доторх хэв маяг, ханиа сонгох ¸сыг зөв харгалзуул. (2 оноо)1. Ýцгийн эрхт ¸с а. Ãэрлэлтийг тодорхой бүлгийн хүрээнд нü баталгаажуулдаг ¸с2. Ýхийн эрхт ¸с b. Ãэрлэлтийг тодорхой бүлгээс нü үл хамааруулан зохицуулдаг ¸с3. Ýêзогами ¸с с. Ãэр бүлийн гишүүдийг эрэгтэй хүн удирдаж засаглах байдал4. Ýндогами ¸с d. Ãэр бүлийн засаглалын тогтолцоонд эхнэр þмуу эх голлон үүрэгтэй оролцохÀ. 1c 2d 3b 4a B. 1a 2b 3c 4d C. 1b 2c 3d 4a D. 1c 2a 3b 4d E. 1c 2b 3a 4b

40. Ухамсар сэтгэхүйн чанарууд тухайлбал зөгнөж мөрөөдөх, дурсан санах, дүгнэлт хийх гэх мэт нü хүний……………..þм. (1 оноо)

À. Биологийн мөн чанар Â. Нийгмийн мөн чанар С. Оþуны мөн чанар D. Байгалийн мөн чанар Å. Çөн совин

41. Улс төрийн со¸л нü улс төрийн системтэй хэрхэн холбогддог вэ? (2 оноо)À. Улс төрийн систем нü улс төрийн со¸лынхоо дэд систем нü болдогÂ. Улс төрийн со¸л нü улс төрийн системийнхээ дэд систем нü болдогС. Ýдгээр 2 ойлголт нü өөр хоорондоо ямар ч харилцан хамааралгүй ойлголтууд þмD. Äээрх хо¸р ойлголтыг гуравдагч ойлголтын тусламжтайгаар тодорхойлж болох þмÅ. Äээрх ойлголтууд нü агуулгын хувüд харилцан тэнцвэртэй ойлголтууд

42. Улс төрийн со¸л нü улс төрийн ухамсраас þугаараа ялгаатай вэ? (2 оноо)À. Улс төрийн со¸л бол улс төрийн системтэй холбоотой ойлголт учраас улс төрийн ухамсраас ялгаатайÂ. Улс төрийн со¸л нü зөвхөн билэг тэмдгийн тогтолцоогоор илэрхийлэгддэгээрээ ялгаатай þмС. Улс төрийн со¸л нü улс төрийн үзэгдэл үйл явцын талаар хүмүүсийн ухамсарт гүн гүнзгий шингэж үйл ажиллагааных нü үндсэн хандлагыг тодорхойлдог үзэл бодол чиг баримжааг агуулж байдгаараа ялгаатай þм

148


D. Нийгмийн доторх олон янзын хэсэг бүлэг, янз бүрийн эрх ашиг бүхий хүчнүүдийг хооронд нü ойртуулан нягтруулж, төрийн нэгдмэл чанарыг хангаж байдгаараа ялгаатай þм Å. Ýнэ нэг ойлголтыг хо¸р янзаар тайлбарласан боловч ижил утгатай þм

43. Бүтээгдэхүүний үнэ өсөхөд эрэлтийн тоо хэмжээ буурах, бүтээгдэхүүний үнэ буурахад эрэлтийн тоо хэмжээ өсөх зүй тогтлыг эрэлтийн хуулü гэх бөгөөд үүнийг эрэлтийн муруйгаар илэрхийлнэ үү? (2 оноо)

үнэ үнэүнэ үнэүнэ

À ÅС DÂ

Хэмжээ ХэмжээХэмжээ ХэмжээХэмжээ

44. Хэрвээ бүтээгдэхүүний үнэ 20000 төгрөгөөр тогтсон бол зах зээлд ямар үзэгдэл болох вэ? (3 оноо)

20000

50000Тоо хэмжээ

À. Èлүүдэл нийлүүлэлт Â. Èлүүдэл эрэлт С. Барааны хомсдол D. Ýрэлт нийлүүлэлтийн тэнцвэр Å. ÀÂ хариулт зөв

45. Ìонголчуудын дэлхийн со¸лын өвд бүртгүүлсэн морин хуур, тэрчлэн хөөмий, уртын дуу, биелгээ зэрэг нü ардын со¸лын сонгодог бүтээл мөн. (1 оноо)

À. Àрдын со¸л Â. Нийтийн со¸л С. Ýлитийн со¸л D. Äэд со¸л Å. Сонгодог со¸л

46. Со¸лын элементэд алü нü хамааралгүй вэ? (1 оноо)À. ¯нэт зүйлс Â. Билэг тэмдэгС. Хэм хэмжээ D. Èтгэл үнэмшил Å. Äасан зохицол

47. Сүүлийн үед хүний наймааны тухай их ярих болжээ. Хүний наймаа нü зэвсэг, хар тамхины дараа орох хуулü бус бизнесийн нэг төрөл болсон нü дэлхий нийт тэр дундаая ядуу буурай улсуудын хувüд хамгийн өндөр эрсдэлтэй орны тоонд багтдаг. Хүний наймаа гэдэг ойлголт доорх өгөгдлийн алинд багтах вэ? (2 оноо)

À. ¯ндэстэн дамнасан гэмт хэрэгÂ. Улс орны эдийн засгийг хүндрэлд оруулах хүчин зүйлС. Хүний нийгмийн хөгжил D. Ãэр бүл салалтын шалтгаанÅ. Äээрх бүгд

48. ßмар институт нü нийгмийн эв нэгдэл, зөвшилцлийг тогтоох чиг үүргийг хүлээдэг вэ? (1 оноо)À. Улс төрийн институт Â. Ãэр бүлийн институтС. Боловсролын институт D. Ýдийн засгийн институт Å. Шашны институт

49. Нэр томú¸о, ойлголтуудын зөв харгалзааг тогтооно уу? (2 оноо)1. Ëиберал ардчилсан дэглэм а. Нийтийн сайн сайхан үндэсний уламжлалт үнэт зүйлийг хамгаалах үүднээс төрийн хуулü ¸сны оролцоо зохицуулалтыг харüцангуй өндөр түвшинд хадгална 2. Охлоêрат ардчилсан дэглэм b. Хуулиар хориглоогүй бүхнийг зөвшөөрнө3. Консерватив ардчилсан дэглэм c. Àрдчиллын үнэт зүйлсийг ард түмний дуу хоолой, шахалтаар хэрэгжүүлдэг.À. 1b 2c 3a B. 1a 2b 3c C. 1c 2a 3b D. 1b 2a 3c E. Çөв хариулт алга

50. Судалгаандаа түүврийн аргыг ашиглахаар шийдсэн бол алü сонголт зөв бэ? (2 оноо)À. Àнгийн нийт сурагчдыг хамруулна Â. Àнги бүрээс 5 хүүхэд авнаС. Àнêетаар нийт сурагчдаас асуулга авна. D. Нээлттэй асуулгын аргаар судлагаа хийхÅ. Äээрх бүгд зөв

51. Улс төрийн систем гэдэг нü улс төрийн шалтгаан үр дагавраар холбогдсон дэс дараалсан системлэг үйлдлүүдийн цогц бол улс төрийн системийн талаарх зөв бодомжийг олно уу? (2 оноо)


149

À. Оролт- гаралт- эргэх холбоо- хувиралтÂ. Хувиралт- оролт- эргэх холбоо- гаралтС. Ýргэх холбоо- оролт- гаралт-хувиралтD. Оролт- хувиралт- гаралт- эргэх холбооÅ. Ãаралт- оролт- эргэх холбоо- хувиралт

52. Èнôляцийн улмаас Ìонгол банêнаас бодлогын хүүгээ нэмэгдүүлсэн явдал нü ямар ач холбогдолтой вэ? (2 оноо)

À. Æижиг дунд үйлдвэрлэгчид зээл авахаас халширах болсонÂ. Àрилжааны банêууд ашиг олох боломжтой болсонС. Төгрөгийн өртөгийг нэмэгдүүлэх гарц болсонD. Ìонгол банêинд төвлөрөх мөнгөн хөрөнгийг нэмэгдүүлсэнÅ. Хувüцаат êомïаниудад бонд гаргаж зарах боломжийг бүрдүүлсэн

53. Таны бодлоор эдийн засгийн хямралыг багасгах талаар засгийн газраас авах нэн тэргүүний арга хэмжээ алü нü вэ? (3 оноо)

À. Татварын хувийг багасгаж цалин нэмэгдүүлэхÂ. Àжлын байр бий болгох замаар үндэсний үйлдвэрлэлээ дэмжихС. Äоллартай харüцах төгрөгийн ханшийг өсгөхD. Нийгмийн шат бүрд илүүдэл хэрэглээг багасгаж, зардлыг бууруулахÅ. Хандивын сан бүрдүүлэх

54. ªдөр тутмын гүйлгээнд гадаад валþт ашиглах нü нийгэмд ямар нөлөөтэй гэж бодож байна вэ? (2 оноо)À. Худалдаа эрхлэгчид гадаад валþттай шууд харилцах сайн талтайÂ. Олон орны мөнгөн тэмдэгтийг ашиглах нü төгрөгийн өртгийг нэмэгдүүлдэг С. Төгрөгийн өөрийн өртөг буурч инôляци өсөх аþултайD. Боломжтой бол гадаад валþтийг зах зээлд хэрэглэх хэрэгтэйÅ. ßваандаа гадаадын брендүүд Ìонголын зах зээл дээр хямдхан зарагдах болно

55. Äэлхийн талыг байлдан дагуулж байсан Ýзэнт гүрний үед ч хөрш орнуудтай элч илгээх, бичиг захидал солилцох, худалдаа наймаа хийх, худ ураг бололцох, найрамдах, дайтах зэргээр харилцаж ирсэн. ×ухам энэ үеэс эхлэн Ìонгол улсын гадаад харилцаанб үндсэн чиглэл хөгжсөн гэж үздэг. Äээрх нü ямар бодлого вэ? (2 оноо)

À. Хэн хүчтэй бол түүний зөв гэсэн дайнч бодлогоÂ. Бусад үндэстэнг эрхшээлдээ оруулах дайнч бодлогоС. Ýнхийг эрхэмлэсэн шинжтэй бодлогоD. Бусдын хамгаалал нөлөөнд орж хараат байх бодлогоÅ. Бусдыг аялдан дагах бодлого

56. Äолларын үнийн өсөлт Ìонголын эдийн засагт хэрхэн нөлөөлсөн гэж бодож байна (3 оноо)À. Ìөнгөний ханшийг бууруулж төгрөгийг үнэгүйдүүлсэнÂ. Бусад гадаадын валþтын үнийг өсгөсөнС. Àжилгүйдлийг ихэсгэсэнD. Äолларын хадгаламж эзэмшигчдэд ашиг оруулсанÅ. Àлü нü ч биш

57. Àлбан хэм хэмжээг олно уу. (2 оноо)À. Улсын наадмын их насны морüд гарааны зурхайгаас эргэлээÂ. Öүнхтэй их хэмжээний мөнгө, үнэт зүйл олсон хүн цагдаагийн байгууллагад хандавС. ÌУ-ын ¯ндсэн хуулинд иргэний эрх үүргийг заасан байдагD. Àх нü сургаж, дүү нü сонсдогÅ. Хүн ахтай, дээл захтай


2.1. Äэлхийн олон улсын харилцааны бодлого туйлуудыг тохирох дүрмүүдтэй нü зөв харгалзуулна уу? (5 оноо)1. Нэг туйлт À. 1. Нөгөө хо¸р талтай алü алинтай нü сайн харилцаатай байх, зөрчил

үүсэхээс болгоомжлох2. Нөгөө 2 талын хооронд ойр дотны хамтын ажиллагаа бий болохоос сэргийлэх явдал

150


2. Хо¸р туйлт B. 1. Но¸рхогч шинжтэй бий болж буй аливаа улс, эвслийг эсэргүүцэх2. Хүчээ алü болгох ихэсгэх, эсвэл хадгалах3. Àлü нэг талтай дайтсан ч системийг бүхэлд нü тогтворжуулах хэрэггүй

3. Ãурван туйлт C. 1. Нэг эвсэлтэй тэмцэлдэх, боломжтой бол устгахыг оролдох2. ªөрийн хүчийг байнга нэмэгдүүлэхийг оролддог, нөгөө эвсэлийн гишүүнийг өөртөө татах, өөрөөсөө гишүүнээ алдахгүй байх гэх мэт таêтиê ашиглана

4. Олон туйлт D. 1. Öөм их гүрэн нü үндсэн дүрэм зарчмыг тогтоон хэрэгжүүлж, цэрэг эдийн засгийн хувüд но¸рхоно2. ªөрийн нөлөөнд буй нэгжүүдийн хоорондын зөрчилдөөнийг зохицуулна3. Нэгж улсуудыг тусгаарлах, бие даах оролдлогыг таслан зогсоох

5. Öөөн туйлт E. 1. Олон улсын харилцаан дахü онолын ойлголт биш

2.2. Äараах бодомжуудыг зөв харгалзуулна уу? (5 оноо)1. Сонгох эрхийн

хязгаарлалтÀ. Ìонгол Улсын Åрөнхийлөгчийн сонгуулийн тухай хуулü

2. Сонгогдох эрхийн хязгаарлалт

B. Балт нü сэтгэцийн өвчтэй нü шүүх эмнэлэгээр тогтоогдсон

3. Хуулü тогтоох байгууллага

C. Хуулü батлах

4. Ìонгол Улсын Çасгийн газар

D. Болдоо нü сонгуулüд оролцож ах шигээ саналаа өгөхийг хүссэн ч энэ боломжгүй þм. Учир нü тэр 18 нас хүрээгүй

5. Сонгуулийн эрх зүйн хэм хэмжээ

E. Төрийн гүйцэтгэх дээд байгууллага þм

2.3. Хүний мэдлэгийн тогтолцоонд гарах ахиц дэвшил, өөрчлөлтүүдтэй уялдаад оршин амüдарч буй нийгмийн талаар өгсөн тодорхойлолт, хандлагуудад хүртэл өөрчлөлт орж байдаг. Тиймээс дараах өгөгдлүүдийг зөв харгалзуулаарай. (5 оноо)

1. К. Ìарêс À.

Нийгэм гэдэг бол бусад хүмүүсийн болон үйл явдалд хандсан нийгмийн бүтээгдэхүүн болдог хүмүүсийн харилцан үйлчлэл þм

2. Ì. Âебер B. Нийгмийг бүрдүүлэгч дэд тогтолцоонуудад нü тус бүрдээ бие даан орших боломжгүй бөгөөд харилцан бие биенийхээ хамааралд оршдог

3. Т. Ïарсонс C. Нийгэм гэдэг бол нягт хэлхээ холбоонд оршдог элементүүдийн нийтлэг тогтолцоо þм

4. Тогтолцооны хандлага

D. Нийгэм гэдэг бол холбогч эхлэлийн цэг нü хэм хэмжээ ба үнэт зүйлс байдаг хүмүүсийн хоорондын харилцааны цогц þм

5. Шалтгаант чанарын хандлага

E. Нийгэм гэдэг бол хамтын ажиллагааны үйл явцад бүрэлдсэн хүмүүсийн хоорондын харилцааны түүхэн ¸соор хөгжигч þм

ХУÂÈЛБАÐ D


1. Нийлмэл нийгмийн шинжид хамааралгүй зүйлийг дугуйлна уу. (1 оноо)À. Хүмүүсийн хоорондын олон янзын тогтвортой өргөн холбооÂ. Нийгэмд эд хөрөнгийн ялгаа гараагүйС. Нийгмийн ялгарал D. Төр засаг, эрх мэдлийн ялгаа бий болсонÅ. Хамааралгүй зүйл дурдаагүй байна.

2. Урüдчилан бэлтгэсэн асуулт, хариулт бүхий хуудсаар мэдээлэл цуглуулах аргыг þу гэдэг вэ? (1 оноо)À. ßрилцлага Â. Àнêет буþу асуулга С. Àжиглалт D. Туршилтын арга Å. Ýдгээрээс өөр

3. Àжиглалтын аргыг алü нü тодорхойлж байна вэ? (1 оноо)À. ¯зэгдлийг мэдрэхүйгээрээ танин мэдэхүйÂ. ¯зэгдлийг тодорхой зорилготойгоор мэдрэхүйгээр дамжуулан сэтгэхүйн түвшинд танин мэдэхүйС. Тухайн үзэгдлийн байдлыг тандан харзнахуй


151

D. ¯зэгдлийг тодорхой бус зорилготойгоор дамжуулахÅ. Àлü нü ч биш

4. ÌУ-ын төрийн далбааны алü хэсэгт нü алтан со¸мбыг байрлуулдаг вэ? (1 оноо)À. Äалбааны гол хэсэгт Â. Äалбааны шар дэвсгэрийн голд С. Äалбааны улаан дэвсгэрийн голд D. Äалбааны ишин талын улаан дэвсгэрийн голдÅ. ÌУ-ын төрийн далбаан дээр со¸мбо байдаггүй

5. Төрийн хөгжлийн алü үе шатанд хүмүүсийн нийтлэг зөвхөн цусан төрлийн холбоон дээр суурилахаа болüж нутаг дэвсгэр угсаатны нийтлэгүүд бий болон улмаар эрх мэдлийн эх сурвалж нü зөвхөн удирдагчийн онцгой авúяас чадвар байхаа болüж уламжлах, үе залгамжлах ¸с зэрэг өөр хүчин зүйлээр тодорхойлогдох болсон бэ? (1 оноо)

À. Хөгжлийн эхэн үе Â. Ýртний Ãреê, Ðомоос дундад зууныг дуусах хүртэлх үеС. Орчин үед D. Хүй нэгдлийн байгууллын үед Å. Овгийн байгууллын үед

6. Ýрх мэдлийн мөн чанарыг тодорхойлох нэг гол ойлголт бол хүсэл зориг þм. Тэрхүү хүсэл зоригийг илэрхийлэх үндсэн арга болох албадах ба итгүүлэх аргын алü нü хүсэл зоригоо илэрхийлж биелүүлэх хамгийн үр бүтээлч чанартай вэ? (1 оноо)

À. Èтгүүлэх арга нü Â. Хүчирхийлэх арга нü С. Àлü нü ч биш D. ¯р бүтээлч чанарын хувüд нэг нü нөгөөгөөсөө давуу байх боломжгүй þмÅ. Çаналхийлэх арга

7. Улс төрөөс бусдыг зөвшөөрнө гэсэн уриаг алü дэглэмийн үед баримталдаг вэ? (1 оноо)À. Улс төрийн ардчилсан тогтолцооны үед Â. Тоталитар дэглэмийн үедС. Àвторитар дэглэмийн үед D. Охлоêрат дэглэмийн үедÅ. Àлü нü ч биш

8. Äавхраажилтын үндсэн хэв шинжийг тохируул. (3 оноо)1. Боолын а. Ìанугийн хуулü 2. Кастын b. Тэгш бус байдал3. Àнги бүлгийн c. ªв залгамжлал4. ßзгуур угсааны d. Боолын хүү, боолÀ. 1d 2a 3b 4c B. 1a 2d 3b 4c C. 1b 2c 3a 4d D. 1c 2b 3d 4a E. 1a 2b 3d 4b

9. ªгөгдлийг уншаад эдийн засгийн үндсэн асуудлыг сонгоно уу. (1 оноо)À. Хэрэглэгчийн эрэлт хэрэгцээний асуудалÂ. Бизнесүүдийн хоорондын өрсөлдөөнийгС. Нөөц баялгийн үйлдвэрлэлийг D. Þуг яаж хэнд зориулан үйлдвэрлэхийгÅ. Бараа бүтээгдэхүүн ба үйлчилгээний хуваарилалтыг

10. Çах зээлд оролцогч үндсэн субúеêтүүдийг дурüдахад илүүц зүйл оруулсан бол алü нü вэ? (1 оноо)À. ¯НБ Â. ¯ÖБ С.¯О D. ÄНБ Å. Ýдийн засгийн өсөлт

11. Ìөнгөний бодлого гэж þу вэ? (1 оноо)À. Ìөнгөн тэмдэгт гүйлгээнд оруулахÂ. Банê хоорондын төлбөр тооцоог зохицуулахС. Àрилжааны банêны үйл ажиллагаанд хяналт тавихD. Ýдийн засаг дахü мөнгөний нийт тоонд болон тэдгээрийг тавüж олгох өртөгт нөлөөлөхÅ. Ãадаад валþтын улсын нөөцийг зохицуулах

12. Бөөний үнэ дээр борлуулалтын зардал болон ашгийг нэмсэн нü ямар үнэ вэ? (1 оноо)À. ¯йлдвэрлэлийн үнэ Â. Æижиглэнгийн үнэ С. ¯нэмлэхүй үнэ D. Ýдгээрээс өөр Å. Бүх хариулт буруу

13. Àливаа үндэсний со¸л нü дотроо олон хувилбартай, нэгэн төрөл биш байдалтай байхын хамт үндэсний со¸л нü хүн төрөлхтний со¸лтой харüцуулахад ялгаа гардаг. ¯үнийг………..гэнэ. (1 оноо)

À. Со¸лын олон талт байдал Â. Со¸лын түгээмэл шинж С. Со¸лын зөрчилт байдал D. Со¸лын хэм хэмжээ Å. Со¸лын хэлбэр

152


14. Äараах өгөгдлийг уншаад шашны нийгмийн ямар үүрэг болохыг тодорхойлно уу? Шашин нü: Èргэний хуулийн нэгэн адил хүмүүсийг дэг журамтай,¸с суртахуунтай, хөдөлмөрийг шүтдэг иргэд болгон хүмүүжүүлэхэд гол үүрэг гүйцэтгэдэг. ªөрөөр хэлбэл нийгмийн гишүүдийн үйл байдлын хэм хэмжээг зохицуулдаг гэдэг үзэл нü ... (1 оноо)

À. ¯нэт зүйлийн үүрэг Â.зохицуулах болон хэм хэмжээний үүрэг С. Åртөнцийг үзэх үзлийн үүрэг D. Хүмүүсийг нэгтгэх туслалцаа үзүүлэх үүрэгÅ. ßмар нэгэн зүйлд итгэн шүтэх боломжийг олгох

15. 1992 онд шинэ үндсэн хуулиа баталгаажуулав. Èнгэснээр Ìонгол улс дэлхий дахинд нээлттэй болж, хүн төрөлхтөний хөгжлийн нийтлэг чиг хандлагаар замнах таатай нөхцөл бүрдсэн. Ìонгол улсын гадаад бодлогод таатай нөхцөл болж буй хүчин зүйлс þу вэ? (1 оноо)

À.¯ндсэрхэг үзэл дахин сэргэсэн Â. Äэлхийн улс түмнүүд ойртон нягтарч байгааС. Нийгэм-эдийн засгийн дотоод өөрчлөлт, шинэчлэлт D. Äээрх хариулт бүгд зөвÅ. À ба С хариулт зөв

16. Н¯Б-ын албан ¸сны хэл þу вэ? (2 оноо)À. Àраб, Àнгли, Хятад, Ôранц, Орос, Èсïани Â. Àнгли, ОросС. Хятад, Àраб, Èсïани, Àнгли D. ßïон, Хятад, Àнгли, Орос, СолонгосÅ. Хятад, Àраб

17. Нийгмийн үйл хэрэгт идэвхитэй, ухамсартай оролцож, нийгмийн хэм хэмжээг даган баримталдаг хүнийг ôилосоôид þу гэж нэрлэдэг вэ? (1 оноо)

À. Хүн Â. Бие хүн С. Бодгалü хүн D. Ýнэ гурваас өөр хүн Å. Ãэгээрсэн хүн

18. Нийгмийн давхраажилтын хэмжигдэхүүнд үл хамаарах зүйл дурдсан бол алü нü вэ? (1 оноо)À. Ýд баялаг Â. Ýрх мэдэлС. Нэр хүнд D. Боловсрол Å. Ãэрлэлт

19. Ýртний нэгэн сэтгэгч “Ìиний төр намайг хамгаална” гэж хэлсэн байдаг. Тэгвэл энэ нü төрийн хувüд дараах үүргүүдийн алинд нü хамаарах вэ? (1 оноо)

À. Хүлээсэн үүрэг Â. Социалü үүрэг С. Çайлшгүй үүрэг D. Төрийн ¸с зүйн асуудал Å. Çаяагдмал үүрэг

20. Орлогo Татвар 100.000 төгрөг 5000 төгрөг 200.000 төгрөг 20.000 төгрөг Äээрхи татварыг…………………гэнэ. (2 оноо) À. ªсгөн нэмэгдүүлэх татвар Â. ªсгөн бууруулах татвар С. Хувü тэнцүүлсэн татвар D. Нэмүү өртгийн татвар Å. Онцгой албан татвар21. Ýдийн засгийн сэтгэлгээний түүхэн дэх баялгийн тухай ойлголтыг зөв харгалзуул. (4 оноо)

1. Ìерêантализм а. Ãүйлгээний хүрээн дэх мөнгө бол үндэсний баялаг2. Ôизиоêратууд б. Àшиг хонжоо хайсан үйл ажиллагаа нü эцсийн дүнд баялгийг бүтээдэг3. Сонгодог онол в. ХÀÀ, газар тариалангийн бүтээгдэхүүн жинхэнэ баялаг4. Шинэ сонгодог г. Àжилчны бүтээсэн хөлсний хөдөлмөрийг êаïиталист мөлжих замаар ашгийг бүтээдэг À. 1а 2б 3в 4г Â. 1а 2в 3б 4г С. 1г 2б 3в 4а D. 1в 2б 3а 4г Å. 1г 2а 3в 4б

22. Çах зээлийн харилцаа эдийн засгийн үндсэн үйл явцуудын алин дээр нü илэрдэг вэ? (1 оноо)À. ¯йлдвэрлэлт Â. Хувиарлалт С. Àрилжаа D. Хэрэглээ Å. Түгээлт

23. Öэгийн оронд тохирох үгийг ол. Хүний хангагдаагүй хүслийг..……….гэнэ. (1 оноо)À. Нөөц Â. Ýрэлт С. ªртөг D. Хэрэгцээ Å. Хүсэл

24. Ýдийн засгийн тогтолцооны төрлүүдийг түүхэн үетэй нü зөв харгалзуулна уу. (3 оноо)1. Уламжлалт эдийн засгийн тогтолцоо а. Богд хаант Ìонгол улс2. Төвлөрсөн төлөвлөгөөт эдийн засгийн тогтолцоо б. Ìонгол улс3. Çах зээлийн эдийн засгийн тогтолцоо в. БНÌÀУÀ. 1а 2б 3в Â. 1а 2в 3б С. 1б 2а 3в D. 1в 2б 3а Å. 1б 2в 3а


153

25. Äараах өгөгдлийг зөв харгалзуулна уу. (2 оноо)1. Äэлхийн эрүүл мэндийн À. Хүүхдийн хөдөлмөрийг зогсоох үндсэн зорилготой байгууллага байгууллага 2. Хүний эрхийн дээд B. Âалþт, мөнгөний асуудлаар олон улсын хамтын ажиллагааг êомиссарын газар хөгжүүлэх, олон улсын худалдааны тэнцвэртэй өсөлтийг дэмжих, засгийн газрын төлбөрийн чадварын алдагдлыг залруулахад туслах зорилготой3. Олон улсын валþтын сан C. Олон улсын хэмжээнд хүн төрөлхтний Ýрүүл мэндийн асуудлыг хариуцан зохицуулж, шийдвэрлэх үүрэг бүхий засгийн газар хоорондын байгууллага4. Олон улсын хөдөлмөрийн D. Бүх нийтийн хүний эрх, эрх чөлөөг хүндэтгэн хамгаалах байгууллага зорилго бүхий байгууллага

26. Бүс нутгийн хамтын ажиллагааны байгууллагуудыг зөв харгалзуул. (4 оноо) 1. Åвроïын холбоо а. Àзи, Åвроïын орнуудын хамтын ажиллагааг өргөжүүлэх

байгууллага2. Çүүн өмнөд азийн

орнуудын холбоо/ÀСÅÀН/

b. Åвроï тивийн улс түмний нягт холбоог бий болгох, эдийн засгийн тэнцэлтэй байнгын дэвшилд дөхөм үзүүлэх, гадаад болон аþулгүй байдалд нийцсэн бодлого явуулж олон улсын харилцаанд Åвроïын нэгдмэл шинж чанарыг бататгах, нийтлэг өв уламжлалыг хадгалан бэхжүүлэх зорилго бүхий байгууллага

3. Àзи, Номхон далайн Ýдийн засгийн хамтын ажиллагааны чуулга /ÀÏÅК/

c. Çүүн өмнөд Àзийн эдийн засаг, нийгэм, со¸лын салбарт хамтын ажиллагааг зохион байгуулах, энх тайван тогтвортой байдлыг буй болгоход дөхөм үзүүлэх зорилготой байгууллага

4. Àзи- Åвроïын уулзалт /ÀСÅÌ/

d. Àзи, Номхон далайн бүсэд олон талын чөлөөт худалдааны хөрөнгө оруулалтын нээлттэй зах зээл бий болгоход дөхөм үзүүлэх зорилготой байгууллага

À. 1b 2c 3d 4a B. 1b 2a 3d 4c C. 1c 2d 3a 4b D. 1d 2a 3b 4c E. 1c 2d 3b 4a

27. Àлü нü төрөлх статус вэ? (1 оноо)À. Ìиний ээж буриад ястан Â. Àх маанü оþутан болсонС. Äорж хуулüч хийж байгаа D. Ìиний дүү 6 нас хүрч сургуулüд оровÅ. Боêсчин Бадар-Ууган хөдөлмөрийн баатар боллоо.

28. Холбогдох хуулийн үүднээс өндөр насны тэтгэврийн даатгал нü алü хэлбэрт хамаарах вэ? (1 оноо)À. Çаавал даатгуулах Â. Сайн дурын даатгалС. Àлü нü ч байж болдог D. Хуулинд энэ тухай заалт байхгүйÅ. Èндеêсжүүлсэн даатгал

29. Èргэдийнхээ тэр дундаа эмзэг бүлгийнхний нийгмийн нөхцөл байдлыг сайжруулах, эрсдэлд өртүүлэхгүйн тулд төрөөс цогц арга хэмжээ авч хэрэгжүүлдэг. Ýнэ ямар арга хэмжээ вэ? (1 оноо)

À. Нийгмийн хамгаалал Â. Нийгмийн даатгалС. Нийгмийн халамж D. Хадгаламжийн тэтгэмжÅ. Ýмзэг бүлгийнхэнд зориулсан тэтгэмж

30. Бид бүгдээрээ УÈХ-ийн гишүүн болох боломжгүй. Ãэтэл бид багийн нийтийн хуралд оролцон өөрсдийн санаа бодлоо илэрхийлэн баг хорооныхоо холбоотой асуудлаа шийдвэр гаргахад биечлэн оролцох боломжоор хангагдсан байдаг. Тэгвэл энд ардчиллын ямар хэлбэр ажиглагдаж байна вэ? (2 оноо)

À. Шууд ардчилал Â. Шууд бус ардчилалС. ×өлөөт ардчилал D. Хагас ардчилал Å. Хагас- чөлөөт ардчилал

31. Äараах бодомжуудаас алü нü ардчиллын үнэт зүйлс эрхэмлэлд харшилж байна вэ? (2 оноо)À. Åрөнхийлөгчийн бүрэн эрхийн хугацаа 4 жил байх бөгөөд энэхүү бүрэн эрхээ зөвхөн 1 удаа л улируулан эдэлж болно. Ãэхдээ энэ ардчилсан сонгуулü явагдахгүй гэсэн үг биш þмÂ. ªөрийн гэсэн эд хөрөнгөтэй, эзэмшил газар нутагтай иргэд л сонгуулüд оролцох эрхтэйС. Èргэд саналаа нууцаар өгнөD. Çасгийн бүх эрх ард түмний гарт байнаÅ. Нийгмийн бүх гишүүд хуулü шүүхийн өмнө тэгш эрхтэй байна

154


32. Нийгмийн давхраажилтын үндсэн хэмжигдэхүүнүүдийг зөв харгалзуулна уу. (2 оноо)1. Орлого а. Хуулü зүйн ухааны баêалавр зэрэгтэй тохиолдолд хуулü зүйн ухааны доêторын

зэргийг 3 жил суралцаад хамгаалах эрхтэй2. Боловсрол b. УÈХ-ын гишүүн хуулü санаачлах эрхтэй3. Ýрх мэдэл c. Комïанийн захирлын сарын цалин 5 000 000 төгрөг4. Нэр хүнд d. ¯ндэсний бөхийн арслан цолтой хүн эрэмбээрээ аварга цолтой хүний доод

талд суунаÀ. 1c 2a 3b 4d B. 1a 2c 3b 4d C. 1d 2b 3a 4c D. 1c 2d 3b 4a E. 1b 2a 3c 4d

33. Ýдийн засагт инôляци бий болох хандлагатай бол зөв сонголт алü нü вэ? (1 оноо)À. Ìөнгөө банêинд хадгалуулах Â. Ìөнгөөрөө байр худалдаж авахС. Ìөнгөө гэртээ хадгалах D. Хувüцаа худалдаж авахÅ. Ìөнгөө зээлдүүлэх

34. Àлü нотолгоо нü үнэн бэ? (2 оноо)À. Àрилжааны банê хүүгийн бодлого авч явуулдагÂ. Төв банê мөнгөн хадгаламж хүлээж авдагС. Àрилжааны банê, банê хоорондын төлбөр тооцоог зохион байгуулдагD. Төв банê гадаад валþтын улсын нөөцийг эзэмшиж зохицуулах үүрэг хүлээж байдагÅ. Ýдгээр ойлголт бүгд буруу

35. Ìонгол улсад гадаадаас оруулж ирж байгаа архи, тамхи зэрэг зарим барааны хэрэглээг хязгаалах зорилгоор зохицуулалт хийдэг. Тэгвэл энэ нü татварын ямар төрөлд багтах вэ? (1 оноо)

À. Орлогын албан татвар Â. Хөрөнгийн албан татüарС. Онцгой албан татвар D. Ãаалийн албан татвар Å. Шууд бус албан татвар

36. Èнôляци үүсэх шалтгаанд алü нü үл хамаарах вэ? (1 оноо)À. Бараа бүтээгдэхүүний үнэ өссөнÂ. Àжилчдын цалин хөлс үндэслэлгүй нэмэгдсэнС. Хүн амын худалдан авах чадвар муудсанD. Ìэдээллийн хомсдол бий болсонÅ. Бараа бүтээгдэхүүний хомсдол бий болсон

37. Техниê технологийн шинэчлэлийн үр дүнд үйлдвэрлэлийн…….. болно. (2 оноо)À. ¯нэ ихэснэ, ашиг нэмэгдэнэ Â. ¯нэ буурна, зардал ихсэнэС. Çардал ихсэнэ, ашиг буурна D. Çардал буурна, ашиг нэмэгдэнэÅ. Çардал буурна, үнэ ихэснэ

38. Äэлгүүрт үхрийн махны үнэ өссөн учир Батаа хонины мах худалдан авсан бол зах зээл дээрх хандлага…………….. (2 оноо)

À. Орлуулах шинжтэй барааны эрэлт өсөх Â. Хавсрах шинжтэй барааны эрэлт өсөхС. Хонины мах гиôôен бараа болох D. ¯хрийн мах доорд бараа болохÅ. Äээрх бүгд зөв

39. Ìонголд жирэмсэн болон сая төрсөн эхчүүдэд нийгмийн халамжийн ямар төрлийг үзүүлдэг вэ? (1 оноо)À. Àсрамжийн үйлчилгээ Â. Халамжийн үйлчилгээС. Нийгмийн халамжийн тэтгэмж D. Нийгмийн халамжийн тэтгэвэрÅ. Äээрх хариулт бүгд буруу

40. Äараах өгөгдлүүдээс алü нü со¸лын нийлмэл элементэд орохгүй вэ? (1 оноо)À. Çан үйл Â. ¨с заншилС. Уламжлал D. Àлбан хэм хэмжээ Å. Бүгд зөв

41. Àрдчилсан улсад олон нийтийн байгууллагууд сайн дурын эвсэл холбоод олноороо байгуулагдаж үйл ажиллагаагаа явуулах нü чухал бөгөөд энэ нü……………боломж олгодог. (1 оноо)

À. Шинээр батлагдсан хуулийн талаар УÈХ-аас мэдээлэл авахÂ. Çасгийн газарт санал тавих эрхтэй болдогС. Олон улсын түвшинд бусад байгууллагуудтай эн тэнцүү харилцахD. ªсч дэвшихÅ. Тухайн бүлгийнхэнд эрх нü зөрчигдсөн иргэд гишүүдээ өмгөөлөх хамгаалах

42. Àрдчилал нü иргэддээ шашин шүтлэг, угсаа гарвал, нийгмийн байдлаас нü үл шалтгаалаад гарааны тэгш боломж олгох тухай номлодог. Хувü хүний авúяас, хичээл зүтгэл, нөр хөдөлмөр, шургуу байдал дээр тулгуурлаад тэгш бус байдал үүсч болох уу? (2 оноо)


155

À. Болно Â. Хэрвээ ийм байдал үүсвэл шударга ¸с гэж байхгүй болноС. Болохгүй D. Бүх хүмүүс тэгш эрхтэй байх ¸стой.Å. Àлü нü ч биш

43. Хуйвалдаан ямар зах зээл дээр үүсэх боломжтой вэ? (1 оноо)À. Төгс өрсөлдөөнт зах зээл Â. Ìоноïолüт өрсөлдөөнт зах зээлС. Олигоïолü зах зээл D. Ìоноïолüзах зээл Å. ßмар ч зах зээл дээр үүсэхгүй

44. Ýдийн засагт бүтээгдэхүүн үйлчилгээний үнэ өсч мөнгөний ханш ихээр унах үед төв банêнаас мөнгөний хумих бодлого эрчимтэй явуулахад эдийн засагт доорх өгөгдлүүдээс ямар хандлага гарч болох вэ? (3 оноо)

À. Àжлын байр ихсэнэ Â. Àжилгүйдэл ихсэнэС. Äеôляци бий болно D. Èнôляци бий болно Å. Ýдийн засгийн өсөлт бий болно.

45. ßмар со¸лыг үндэсний, шашны, мэргэжлийн гэж ангилдаг вэ? (2 оноо)À. Çонхилогч со¸л Â. Сөрөг со¸лС. Äэд со¸л D. Àлü нü ч биш Å. Àрдын со¸л

46. Со¸л нü нийгмийн амüдралд тодорхойлогч үүргийг гүйцэтгэж түүний бүхэллэг шинж ба хөгжлийг нөхцөлдүүлж, нийгмийн амüдралын бүх хүрээ, түүний дотроос эдийн засгийн хүрээнд шийдвэрлэгч нөлөө үзүүлдэг гэдэг нü алü үзэл баримтлал болохыг тогтооно уу? (1 оноо)

À. Со¸лын универсал байдлын тухай үзэл санаа Â. Ìарêсист үзэл баримтлалС. À ба Â хариулт зөв D. Çохицуулагч үүргийн тухай үзэл санааÅ. Àлü нü ч биш

47. Ýрх зүйн хэм хэмжээ, ¸с суртахууны хэм хэмжээ, зан заншлын хэм хэмжээ зэрэг нü………….þм. (1 оноо)À. Со¸лын нийлмэл элемент Â. Со¸лын хэм хэмжээний нийлбэр С. Со¸лын албан бус хэм хэмжээ D. Со¸лын универсал шинжÅ. Со¸лын давамгайлах элемент

48. Улс төрийн засаглал бүхэн төрийн засаглал байдаг. Харин төрийн засаглал бүхэн нü улс төрийн засаглал болж чаддаггүй. (1 оноо)

À. Тийм Â. ¯гүйС. Хуучин ÇХУ-ын эрдэмтэд ингэж үзэж байсан D. Орчин үед ингэж үзэж байгааÅ. С ба D хариулт зөв

49. Хэрвээ 2006 онд мөнгөний ханш өссөн гэж үзвэл ¯НБ-ий хандлагыг тодорхойл. (3 оноо)À. Бодит ¯НБ өссөн Â. Бодит ¯НБ буурсанС. Нэрлэсэн ¯НБ буурсан D. Нэрлэсэн ¯НБ буурсанÅ. Äээрх бүгд буруу байна.

50. Таны бодлоор ажил эрхлэлтийн түвшин нü þунаас үл хамаарах вэ? (1 оноо)À. Ýдийн засгийн салбарууд дахü ажлын байрны өсөлт Â. Хүн амын тооны өсөлт С. Àжиллах хүчний үнэ D. Хөдөлмөрийн зах зээлийн мэдээлэлÅ. Хүн амын өвчлөл

51. Таны бодлоор ядуурлаас гарах арга замуудыг дурдахад хамгийн чухал асуудал алü нü вэ?À. Öалин хөлсийг нэмэгдүүлэхÂ. Çээл олгох, ажлын байр бий болгохС. Нийгмийн хамгаалал хангамжийн тогтолцоог боловсронгуй болгохD. Боловсрол мэргэжилтэй ажиллах хүчин бэлтгэхÅ. Бүх иргэдэд эх орны хишгийг тараах

52. Орчин үед боловсролыг хэрхэн үзэж байна вэ? (1 оноо)À. Хүн төрөлхтөн хойч үеэ сурган хүмүүжүүлэхÂ. Хүмүүжигчид, хүмүүжүүлэгчээс нөлөөлөх нөлөөлөлС. Хүн төрөлхтний бүтээсэн со¸лын өвийг ахмад үеэс хойч үедээ дамжуулах үйл явцD. Бие хүн төлөвших ïроцесс, түүний үр дүн буþу бие хүний эзэмшсэн мэдлэг, чадвар, амüдрах ерөнхий арга чадварын цогцÅ. Çөвхөн мэдлэг олгох ïроцесс

53. Åрөнхий сайд ОХУ-ï айлчлал хийх үеэр бизнесийн гэрээ хийжээ. Ýнд олон улсын харилцааны алü төрөл, хэлбэрийн тухай бичсэн байна вэ? (1 оноо)

À. Хо¸р талт олон улсын харилцаа Â. Хо¸р талт, эдийн засгийн харилцааС. Олон талт, эдийн засгийн харилцаа D. Олон талт, улс төрийн харилцааÅ. Хо¸р талт хүмүүнлэгийн харилцаа

156


54. 1945 оны 10 сарын 23-нд Н¯Б анх ямар шалтгаанаар байгуулагдсан бэ? À. Бие даасан жлс орнуудыг сайн дурын үндсэн дээр нэгтгэж эдийн засаг, нийгмийн хөгжлийн таатай орчныг бүрдүүлэх, энх тайвныг сахин хамгаалахын төлөөÂ. Шинэ дайны аþулаас сэрэмжлэн хамгаалах, бүх нийтийн энх тайвныг сахин хамгаалах зорилготойС. Улс орнуудын эрүүл мэнд хүмүүнлэгийн салбарт тусламж үзүүлэхD. Тусгаар тогтносон улс орнуудад эдийн засгийн хөнгөлөлт үзүүлэхÅ. Äээрх хариулт бүгд зөв

55. Нийгмийн халамжийн тэтгэврийн хэмжээг алü субúеêт нü тодорхойлох вэ? (1 оноо)À. УÈХ Â. Çасгийн газарС. Нийгмийн хөдөлмөр хамгааллын яам D. ÅрөнхийлөгчÅ. Улс төр

56. ¯йлдвэрээс ирсэн үнэ дээр бүх зардал, олох ашгаа нэмж тооцоолсон үнийг………гэнэ. (1 оноо)À. Бөөний үнэ Â. ¯йлдвэрлэлийн үнэ С. Тэнцвэрт үнэ D. Нэрлэсэн үнэ Å. Æижиглэнгийн үнэ

57. Äараах өгөгдлүүдээс алü нü со¸лын хэм хэмжээний хэлбэрт орохгүй вэ? (1 оноо)À. Çан заншлын хэм хэмжээ Â. ¨с суртахууны хэм хэмжээС. Хуулü зүйн хэм хэмжээ D. Ýрх зүйн хэм хэмжээ Å. Бүгд зөв


2.1. Төрийн үүсэл гарлыг дараах эрдэмтэд өөрсдийн үзэл баримтлалын үүднээс харилцан адмлгүй тайлбарласан байдаг. Äараах өгөгдлүүдийг зөв харгалзуулна уу. (5 оноо)

1. Шашны онол À. Классен, Ôрейд2. Ýцгийн эрхт ¸сны онол B. Àвгустин, Àêвинсêий3. Нийгмийн гэрээний онол C. Àристотелü, Ôилüмер4. Нийгмийн эдийн засгийн онол D. Ïлатон, Симон5. Улс төрийн антроïологийн онол E. Ãроций, Сïиноза

2.2. Судалгааны боловсруулалтын аргуудын ойлголтыг тохируулна уу. (5 оноо)1. Àнализийн арга À. Танин мэдэгдсэн нэгж, салангид хэсгүүдийг

нэг зохицод оруулах сэргээн холбох дүгнэх2. Синтезийн арга B. Тусгай тусгай þм үзэгдлүүд баримтаас

ерөнхий үндэслэл гаргах3. Èндуêцийн арга C. Хэд хэдэн нөхцлөөс гарсан баталгаа4. Äедуêцийн арга D. Бүхэл зүйлийг түүний бүрэлдэхүүн хэсэг

нэгжид нü сэтгэхүйдээ салган хуваах арга2.3. Нийгмийн зарим институтын чиг үүргийг харгалзуул. (5 оноо)

1. Ãэр бүлийн À. Хоол хүнс, хувцас хэрэглэл, байр, орон сууцаар хангагдах

2. Ýдийн засгийн B. Сүм хийдийн харилцаа дэг ¸ст үйлчлэх, шүтлэг бишрэлийг гүнзгийрүүлэх

3. Улс төрийн C. Хүүхдээ өсгөх, хүмүүжүүлэх, халамжлах4. Шашны D. Хүмүүсийг нийгэмшүүлэх ба суурü үнэт зүйл,

дадлага ïраêтиêт суралцуулах5. Боловсролын E. Хуулü дүрэм ба хэм хэмжээнүүдийг дэмжих


157

2010 оны Íийгìийн òóõàй ìэäлэг õичээлийн äààлгàврын òүлõүүр

№ Хóвилбàр A Хóвилбàр B Хóвилбàр C Хóвилбàр D

1 C B D B2 C A D B3 B D A B4 B E A D5 B B D B6 E C E A7 A B C C8 D C A A9 B A C A10 E A D D11 B B B D12 C C B D13 B B B A14 C A Å B15 A C B C16 D B C A17 D B B B18 B D À D19 A E À B20 B D B A21 B A A B22 D B D C23 D B D D24 D E B B25 B C Â A26 A D Å A27 B B À A28 A D С A29 D E Â A30 C A D A31 B A Â B32 B C À D33 A E À B34 A, D E À D35 D E D C36 D C À D37 D A À D38 A C À A39 B A À C40 B C С D41 D B Â E42 E E С A

158


Хоёрäóгààр õэсэг

2.1

1-e 1-c 1-d 1-c

2-c 2-e 2-c 2-a

3-d 3-d 3-a 3-e

4-a 4-a 4-b 4-b

5-b 5-d 5-e 5-d

2.2

1-d 1-c 1-b 1-d

2-e 2-a 2-a 2-c

3-a 3-c 3-b

4-c 4-b 4-e 4-e

5-b 5-d

2.3

1-c 1-b 1-e 1-c

2-a 2-a 2-a 2-a

3-d 3-d 3-d 3-e

4-b 4-c 4-c 4-b

5-b 5-d

43 C E À C44 C C À B45 A B À C46 B A Å A47 E B À B48 A D À B49 B C À C50 B B Â E51 A D D D52 A B С D53 B B B B54 E E С B55 B D С B56 D B À D57 E A С C

Documents

НИЙГМИЙН ТУХАЙ МЭДЛЭГ 2010 · c. Хөдөлмөрийн зах зээл дээрх нийлүүлэлт эрэлтээсээ давж хомсдол үүссэн