SUNU

KARDELEN BASIM-YAYIM REKLAM GSTER ORGANZASYON LTD. T.Sahibi ve Yazileri Mdr: Hdr GRZ Yayn Tr: Yaygn-SreliYnetim Yeri: ehit Muhtar Mahallesi Ssl Saks sokak No: 11/4

Beyolu-STANBUL Tel: (0212) 243 91 92 Dizgi: Kardelen Yaymclk

Bask: Ezgi Matbaaclk Adres; obaneme mah. Sanayi cad. Altay sk. No: 10 A Blok Yenibosna Bahelievler- stanbul Tel :0212 654 94 18

Hesap Numaras:

Serpil KARAKAYA: Bankas stanbul Parmakkap ubesi 1042 0677147

Merhaba,Halkta perev olmaz diyen airin bilgelii ve devletlerin okumas yazmas yoktur diyen ozann l m denirimdi onlara/ Kalpleri durmu oktan dizeleriyle...Kafiyesi dalar olan her akn ve savan yerini kalbimizde doru iaretleyerek, tarihin, corafyalarn ve halk-larn sylenceleri ve mcadeleleriyle...Ateten olma ve tarihten doma halklarn ktne dalardan ve ateten baka gemiin, gelecein yok yazanbyk ustalarn kadimliiyle...Hakl savalarn yerini ait olduu haritalarda doru iaretlemeyi unutmayan uluslarn, lmezse ate lmez,lmezse dalar lmez diye haykran hakl mcadelesiyle...Dalarn arkasndan konumann ve tuza-ekmee muhta bilge halklarn inkarn soy ktne yazl katliamtarihiyle Armenakca MERHABA! ki aylk bir aradan sonra gncel gelimelerin nda hazrladmz ve gncel olduu kadar teorik-politikyazlarla da glendirdiimiz 55. saymzla tm okurlarmza yeniden MERHABA!

NDEKLER

01 EMPERYALZME UAKLIKTA YAPTIKLARI YA-PACAKLARININ TEMNATIDIRDGHDEN

GELMELER VE SONULARIYLA BRLKTE 2011GENEL SEMLER

DEVRMN KIYISINDAN GEE(MEYE)N BR FLMVE DEVRMDEN SONRAK HALLERMZ

TAKKE DT KEL GRND

EKONOM-POLTK/ SMR

SARAYLILARIN ADALET VE ADALET SARAYLARI

15-16 HAZRAN DREN VE BARKATIN ARKASINDAKLER

NSANIN NSANLA DOAL (OLAMAYAN) LKS

zgrdnozgurdusunkolektifi@hotmail.com

040713161924

YASAKLAR NKAR ETMEK NDR(!)34

364550 EVR/ 1965-1966 ENDONEZYA KIYIMLARIVE MEDYANIN MANPLASYONU

AHMET KERM GLTEKN / DN-BY LKSERSNDE; (...) ERKEN BLM-II-

HAPSHANEDEN/ NSAN VE YAAM

5462

YK/ PUSU64

DEVRMN MEAKKATL YOLUNDA ZGRLEKOANLAR: 17LER27

KTAPLIK/ TOLSTOYUN BELRLENM TARH ANLAYIINDANDOSTOYEVSKNN NSAN DOASINA67

ADGH/ NKLEER ENERJ VE VAR OLMANNDAYANILMAZ HAFFL30

SNEMA/ AYAKKABININ NE KAMI YA: LARS VON TRER73RLK/ EDP CANSEVER: L M DENR76

Ortadou ve Kuzey Afrika lkelerinde aylardrsren halk isyanlarnn ivmesi dse de, emperyal-istlerin blge halklarna ynelik gstermelik mda-haleleri hzlanmaktadr. Son olarak Fransa'nnDeauville kentinde gerekletirilen sekiz lkeninkatld G-8 zirvesinin temel gndemi Tunus'labalayp, Msr'la daha da byyen Kuzey Afrika veOrtadou'daki halk isyanlaryd. Bir kez daha busorunu masaya yatrdklarn iddia eden emperyal-istler iki gn boyunca sz konusu corafyaya dnknlemler zerinde tarttlar. Obamann zirvedensonra Tarihi bir frsatla kar karyayz. Onlarcayldr blgeyi olduu gibi kabul etmitik. imdiyseburada olmas gerektii gibi bir dnya yaratma fr-satmz var aklamas, emperyalist politikalarnblgede nasl bir siyaset izleyeceinin de ak itirafniteliindeydi.

Skandallarn, yolsuzluklarn, hakszlklarnyapld lkeler sralamasnda ilk ona giren lkem-

izin en byk skandal bu yl Yksek retime GeiSnavnda (YGS) ortaya kan ifre oldu. Yaklak1,5 milyon rencinin girdii snavda, soru klarnnkkten bye sralanarak dzenlenmi olmas,ifreyi bilenler ya da anlayanlar iin sorularn okksa bir srede zlmesini kolaylatryordu.Yaanan bu hakszla ramen, Babakan vekuyrukular ne kadar artcdr ki(!) SYMBakannn yapt aklamayla tatmin olabildiler(!)Snav maratonlaryla yaamlarnn karartlmas vegeleceksizletirilmeleri yetmiyormu gibi bir de bylehak gaspna maruz kalan rencilerin protestolarnaBabakan muhalif partiler tarafndan kkrtlan birgrup renci diye karlk verdi. Bu dnem ierisindesadece YGSye katlan deil, Uluslararas Yk-sekretim Kongresini protesto etmek isteyen ren-ciler de kolluk kuvvetlerinin biber gaz ve iddetindenfazlasyla nasibini ald. YKn ban ektii ve 27-29 Mays tarihleri arasnda yaplan Yksekretim

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

01

EMPERYALZME UAKLIKTAYAPTIKLARI YAPACAKLARININ TEMNATIDIR

Kongresi ile birok lkeden gelen sermayedarlarnve lkemizin aydn kadrosunun(!) da katld bukongrede eitimin ve zelde niversitelerinticarethanelere dntrlmesi zerine seminerlerdzenlendi. Hakim snflarn ve piyasann en bykyatrm alan haline gelen niversiteler zerindendaha fazla kar elde etme kongresine dnen Yk-sekretim Kongresini protesto eden renciler, gazve coplarla karland ve kan olaylar sonucunda13 renci gzaltna alnd.

lkemiz son iki aydr, her drt ylda bir (ki budaha nce be ylda birdi) yce meclise girebilmeonuruna sahip olmak iin meydanlar dolduran,ekilden ekle giren ve adeta birer yalan makinesigibi vaatlerde bulunan milletvekili adaylar ile kar-naval havasna sahne oldu. Siyasetlerini birbirlerizerinden yapan parti bakanlar bu seimlerde destand-up programlarna iyi malzeme saladrlar.Bu malzemelerin en ok konuulan, mixleri dahiyaplan ve bir ikona dnen Bahelinin pskevit-leri oldu. Tabi her ey Bahelinin pskevitlerikadar traji-komik deildi. Erdoann Artvin Hopa-daki mitingi ncesinde yaanan olaylarn sonucundaar gazdan etkilenerek yaamn kaybeden emekliretmen Metin Lokumcuyu Bir tanesi de kalp krizigeirerek, kimliini bilmiyorum, zerinde durmagereini duymuyorum kalp krizi sonucu lm ek-linde diline dolamas tam da kendisine yakan birtavr oldu. Hopada yaanan olaylarn protestoedildii Ankara eyleminde panzerin zerine kanDilat Akta iin Bu sabah bakyorum bir televizyonkanalnda Ankara'da bir polis panzerine trmananbir tane kz mdr, kadn mdr bilemem diyerektoplumun namus diline oynayan Erdoan, gerekniyetini ak bir ekilde ortaya koydu. Dilat AktaHopa olaynn yaand gn gzaltna alnd ve igremez hale getirilene kadar kolluk kuvvetleritarafndan darp edildi. Metin Lokumcu hakkndasyledikleri yetmiyormu gibi bir de bu gaf ileyenBabakann lkemizde kullanlan gazlarn etkisin-den haberi yok anlalan. O zaman biz kendisine bi-raz bilgi verelim: Kimya Mhendisleri Odas (KMO)stanbul ubesi, 29 Nisan 2010 tarihinde, polisinkulland biber gazyla ilgili bir aklama yapmt.Biber gaznn iindeki etken Oleoresin Capsicummaddesinin salkla ilgili geri dnlmez tehlikelertadnn belirtildii aklamada, kolluk glerininbilinli bir ekilde insanlar zerinde neden bolkeseden bu gazlar kullandnn ipularn grmekmmkn:

Yksek dozlarda maruz kalndnda kalple ilgiliritim bozukluuna neden oluyor. Kalp rahatszlolanlar iin lm riski var. Solunum sisteminde

tahrie yol ayor. Astm olanlarda lm tehlikesivar. Sinir sitemini olumsuz etkiliyor. Yutulmas du-rumunda mide bulants, kusma ve ishale neden ola-biliyor. Alkol ve uyuturucu kullananlarda lmtehlikesi var. Hamileler zerinde olumsuz etkisi dahafazla.

Kukusuz lkemize damgasn vuran gelimelerbunlarla snrl deil. artc bir hzla srekli deiengndemlerden sanrz son iki aydr seim gndemiilk sradaki yerini korudu. Seim meydanlarndahalka bol keseden demokrasi ve zgrlk datanhakim snflarn szcleri dier taraftan da halknrgtl glerine ynelik gerekletirdiklerisaldrlarla beyaz saray tandansl demokrasi poli-tikalarna biat ettiklerini yksek bir performanslakantladlar. zellikle de Krt ulusal hareketinihizaya ekebilmek iin eitli manevralar yapan de-vlet, ilk nce BDPnin destekledii bamsz mil-letvekili adaylarn Yksek Seim Kurulu karar ileveto etti, ancak Krt ulusunun sokak atmalareklinde gsterdii hakl tepki sonrasnda keyeskarak geri adm atmak zorunda kald. Tabii tmbunlar yaanrken de snrda Krt ulusal hareketineynelik imha operasyonlarna hz verdi. rnak Ulud-erede 10 PKK gerillasnn katledilmesine kar Krthalknn evlatlarna sahip karak operasyon blge-sine gitmek ve cenazelerine sahip kmak eklindegsterdii muazzam irade, imha saldrlarna halkcephesinden gereken cevab vermi oldu.

zellikle snr operasyonlaryla katledilen geril-lalarn cesetlerine ikence eden devletin Krt ulusunaynelik gsterdii tarihi tahammlszlk ve inkarsiyaseti, ikence edilmi gerilla cesetleriyle bir kezdaha hafzalarmza kaznm oldu. Tm bugelimelere Krt ulusunun sokak barikatlarnaylarak gsterdii tepkiler ise sadece son bir aydabinin zerinde gzalt ve tutuklamayla sonuland.Bu scak gelimelerle Kuzey Krdistan corafyasndaseim turlarnda aa kan aymazlk gsterileri,dzen partilerinin cambazlna apka karttrd.

Devlet bir taraftan BDPyi ypratma hamleleriyapmakta, dier taraftan da yksek teknikleri kulla-narak imha operasyonlar dzenlemektedir. Seimlersonrasna ise Krt ulusal hareketinin esasta 15 Hazi-ran iaret ederek belirledii politikalarda Devletsorunu uzlama ve parlamento ile zmezse,drdnc aama olarak nitelendirilen devrimci halksavan ve fiili olarak demokratik zerklii ina ede-ceiz demesi, sonbaharda Krt Ulusal Konferansngerekletireceini ilan etmesi ve son seim sonularile birilikte BDPnin 36 milletvekili ile meclise girmesiKrt ulusal mcadelesi cephesinden yaanan scakgelimeler arasnda yerini ald.

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

02

Kendi milletinin yaamna olduka fazla dknolan bir iktidar, kukusuz adalete de bir o kadardkndr(!) Ve kukusuz adaleti salamann yoluda onun saraylarn amaktr(!) Aylardr alayandainaat sren ve hemen hemen tamamlanmak zereolan Avrupann en byk adalet saray aslndaadalete duyulan ihtiyacn ne kadar byk olduunugstermekte ki bu bile yetmedii iin Kartalda,alayandakinden daha byk bir adalet saraynninasna baland. Adaletin bu kadar nemsendiibir lkede, herkesin hafzalarna kaznan 12 Eylldarbecilerinin sorgulanmasnn 31 yllk birgecikmeden sonra gereklemesi bizler iin artcolmasa gerek. 12 Eyll Askeri Faist Darbesi son-rasnda ikenceler, idamlar, gzaltnda kayplar, failimehul cinayetler, bask ve yasaklarla yaamn felolduu bir dnemde devletin kendisini temsil edenyarg organlarn, yine devletin kendisinin bugnyarglamas adalet(sizli)in nerden kaynaklandngstermektedir.

Seim ncesi ilenen gaflarn en by de CHPcephesinden ykseldi. Kamer Genin bir rporta-jnda Biz Dersimliler Trkolu Trkz dedii busomut gaf, kendi halknn soyundan, kiiliindenemin olmadan dile getirilmi szler olmad gbi CHPadna arlacak bir durum da deil. Fakat CHPninDersim milletvekillerinin gaflar bundan ibaretdeildir. Dersimden son seimlerde kazanan CHPmilletvekili Hseyin Aygn, seim ncesinde NTVdeyaynlanan bir programda Seyit Rzann Dersimitemsil etmediini, Dersimli ocuklarn Trkeyirenmek iin daha 1930larda okullarn nndesraya girdiini, Dersimden 1.200 kiinin eyh Saitisyanna kar Trk Devletinin yannda yer aldndile getirmiti. Evet, yine kendi halknn, yzyllardr,smrye, kymlara, ykmlara, asimilasyon poli-tikalarna maruz kaldn bilerek arptan ve bulun-duu siyasi partinin en temel dncesini belki deen ak biimde ortaya koyan Hseyin Aygnnsylemleri de takdire ayandr (!).

Aylardr sren seim serveni de bizler asndanartc olmayan bir tabloyla sonulanmtr. Em-peryalizmin Ortadou politikalar ekseninde kilitneme sahip olan lkemizde sonucu batan belliseilmilerin seim oyunu, emperyalizmin uak-larnn belirlenmesi temelinde ilerlemitir. Bu uak-lkta 2001 krizi ertesinde ibana getirilen ve em-peryalizmin ba ua roln laykyla yerine getirenAKP, tek bana hkmet olmutur. Seimsonularnn aklanmasnn ardndan, byk birgvenle parti binas nnde kendisini bekleyen kal-abalkla sevincini paylaan Erdoann dile getirdiiYaptklarmz yapacaklarmzn teminatdr sz

nmzdeki yllarda da emperyalist politikalarn AKPeliyle devam edeceinin de sinyallerini vermitir.

Ad ister AKP, ister CHP, ister MHP olsun... Ad-lar farkl olsa da, tpk AKPnin seim arksndaolduu gibi ayn yoldan gemiiz biz, ayn sudanimiiz biz szn dorulayan dzen partilerininzikriyatlarnda ok az farkllklar olsa da, fikriyattada ayn olduklar ok aktr. Dzen partilerindenmedet ummak byk bir yanlg olduu gibi, bizlereden grev onlarn gerek mahiyetini tehir etmekve rgtl mcadeleyi ykseltmektir.

DPNOTLAR:

1.http://skyturkvngenc.wordpress.com/2011/06/02/%E2%80%98biber-gazi-oldurur%E2%80%99-demistik-size%E2%80%A6/

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

03

niversite ve liselerde bir eitim-retim yl dahageride braklrken, yeni gndemler ve gelimeleryaanmakta, meydanlar ve sokaklar snmaktadr.

27-28-29 Mays tarihlerinde gerekletirilen Yk-sek renim Kongresini protesto eden niversiterencilerine ynelik gerekleen polis terr,getiimiz gnlerde Hopada AKPyi protesto eden-lere ynelik devletin iddete dayal yzn bir kezdaha aka ifa etmesi ve bir retmenin kolluk g-lerinin att gaz bombalarndan etkilenerekldrlmesi, bu olaya ilikin lkenin birok yerindergtlenen protestolara kar polisin azgn saldrsve tm tablonun sonucunda yaanan onlarca gzaltve tutuklama

12 Haziran 2011 genel seimleri ile birlikte halkkitlelerinin kendi kaderini belirledii safsatalareliinde oy sandklarnda yeni dnem celltlarnsetii bir seim srecini daha geride braktk.

Sandktan ehven ya da er kmas gibi bir

olasln dahi bizler asndan tartma konusu yapl-madn belirtelim. Hkim snflarn emperyalistlerlekulislerini gizleyen perde bizim amzdan oktanyrtlmtr. Seim srecinde hkim snflar ceph-esinde kopan frtna, bir bardak suda koparlm frt-nadan te bir anlam tamazken, seim srecinin otumturakl grn yavanlam, ikiyzl ve hibirdeeri olmayan seim oyunu da bilindik bir tabloylasonulanmtr.

Hkim snflarn btn bir toplumu, burnundaneke eke srkleyebilmek iin bavurduu gizemlienstrman demokrasi safsatas bizim gibi lkel-erde geni ynlarn sorun karmadan, huzuriinde smrlmelerinin garantrdr. Hikukusuz bir seyirlik seim sreci daha bylece ka-panmken tm dzen partilerinin imdadna yetienyine bu sihirli demokrasi szc olmu, ezilen-lerin sylemi onlara kar bu dzen partilerince kul-lanlmtr. Kh CHP kh AKP kh MHP Yoksul-

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

04

DEMOKRATK GENLK HAREKETDGHden

www.demokratikgenclikhareketi.orgHaziran 2011

Reformizme ve Tasfiyecilie Kar Gs Ger!deolojik Netliini, Tarlalarda Nasrlaan Ellerinle veEmekileen Bilincinle Koru!Smrye ve Zulme Kar Mcadelede, DGHde rgtlen!

Snf mcadelesinin her koul ve art altnda, olanca yakcl ilesreklilik gsterdii realitesi, bizlere baz gerekleri yeniden hatrlatma, DemokratikGenlik Hareketi (DGH) faaliyetileri ve taraftarlar bata olmak zere yaz srecindegerekliimizin elverdii btn alanlarda grevlerimizi bir kez daha ilan etme so-rumluluunu vermektedir.

luk, demokrasi, eitlik, mazlumlarn haklar vb.bahsederek halk kitlelerini kendi iktidarlarnnkaldrac haline getirmilerdir.

lkemizde mevcut retim ilikileri ekseninde yl-lardr eitli sorunlar yaanmakta, ancak bu sorunlarbilhassa da seim dnemlerinde hkim snflar eliylearptlarak halka kalknma olarak yutturulmak-tadr. Bahsini ettiimiz bu sorunlar dnden bugneesas olarak tarm ve kyllk etrafnda geliirken,iiler memurlar ve dier sektrlerde alan mily-onlar bu sorunlar derinden yaamaktadr. Artan i-sizlik oran, kstl alma alanlar, sosyal gvencesizi koullar, dk maa gibi onlarca koul emeki-lerin geleceini karartmaktadr.

Tm bu gelimeler yaanrken Krt ulusunaynelik saldrlar da hz kesmeden devam etmektedir.

Birden fazla ulusun ve eitli aznlk milliyetlerinyaad corafyamzda dnden bugne eitli at-malara tankl ettiimiz yaln bir gerektir. Krt ulusu-nun yaamn on yllardr, imha, inkr, asimilasyonpolitikalar ile cehenneme eviren mevcut sosyo-ekonomik yap ve onun yasland snflar gerei,iddetin dozajn gn getike arttrmakta, dzenle-nen snr tesi-berisi operasyonlarla yiit Krt evlat-larnn imhas hedeflenmektedir.

Bir taraftan biz kardeiz denilmekte diertaraftan Krt ulusunun mcadelesi, sokak ortasndainfazlarla, gzaltlarla, tutuklamalarla bitirilmek is-tenmektedir.

Yzyllarn eitsizlikleri zerine kurulan, Trk-Krt, Alevi-Snni, laik-anti laik kutuplamas, hakimolan inan ve ulusa mensup kesimler arasndayaratlan gerilim ve atmalarla daha fazla krk-lenmektedir.

Emperyalist politikalarla sanayiden, tarma vekamu sektrne kadar lkemiz hkim snflar ceph-esinden uygulamaya konan tm hak gasplarna vesmrye kar ayaa kalkan iilerin, kyllerin,emekilerin, ezilen ulus ve inanlarn hak taleplerimcadelesinin doru devrimci bir perspektiflergtlenmesi, demokratik halk devrimine yn-lendirilmesi, tarihin demokratik haklar mcadelemizeykledii esas grevdir.

Yaz Dnemi ve Grevlerimizileri, emekileri, kylleri, rencileri ve kadn-

lar kuatan bu koullara kar demokratik hak vetaleplerin kazanlmas, korunmas ve ilerletilmesiyolunda rgtl bir aba sarf eden DGH, yaanansorunlara kar kendi gereklii ierisinde yznretim alanlarna dnmektedir.

Genlik retim aralaryla zgn ilikileri bir veayn olmayan yani bir snf yaps arz etmeyen, bellibir uzmanlk alannda, st yaplar ilikileri iinde,ya grubu gibi bir takm konularda ortak zellik gs-terip, birliktelik oluturan ve toplum iinde zgnbir yer igal eden bir zellik tamaktadr. Genliinhomojen bir yaps yoktur ve bir snf zellii tamaz.Ancak bizim gibi lkelerde genlik aileye bamllk-tan kurtulamamtr.

Genel anlamda retimle olan ba zayftr ve re-tim karsnda konumlan netlememitir. Yaamdeneyimi snrl olan ve daha iyi bir yaam zlemiylegelecee dair umutlar tayan genliin bu zellikleridikkate alndnda proleter bir disiplin ve ahlakladonanarak, dzenin yozgerici kltr karsnda,Yeni nsan kltrn ve mcadelesini, retimindevingen, yaratc gcyle yaatmak, genliin rgtlkuvvetlerinin zerinde tarihsel bir sorumluluktur.

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

05

Bilindii gibi zellikle renci genlik asndanyaz dneminin kapanmas ile birlikte, bir okuldnemi boyunca niversite ve liselerde yaanansorunlar ve devrimci durum yerini yaz scaklnabrakmaktadr. Her yaz dneminde bilhassa da tatilhavasna brnen renci genlik cephesinde, birokdevrimci-demokrat genlik rgtlenmesini de ieri-sine alan bir tatil havas esmekte, zellikle de taraniversitelerinde neredeyse mcadele de rencilerlebirlikte tatile kmaktadr.

Snf mcadelesinin her koul ve art altnda,olanca yakcl ile sreklilik gsterdii realitesi, bi-zlere baz gerekleri yeniden hatrlatma, DemokratikGenlik Hareketi (DGH) faaliyetileri ve taraftarlarbata olmak zere yaz srecinde gerekliimizinelverdii btn alanlarda grevlerimizi bir kez dahailan etme sorumluluunu vermektedir.

Yaz dneminin rahatln iliklerine kadar yaa-yarak tatil kamplar organize edenlerin ve tatil kam-plarnda Denizleenlerin (!) hangi akl harikaylabu dnemi kapattklarn tartmak bir kenara bizlerasndan bu sre retim alanlarnda olabilmeninkoullarn yaratmak olarak kurgulanmakta, ky al-malar organize edilmekte ve yaz dnemi ellerimizinnasrlat bir emek sreciyle karlanmaktadr.

Sylemde emekten ve ezilen milyonlar gerein-den bahsederken, pratikte bu sylemin altnnboaltlmas, dzenin snrlar ierisinde kk bur-juva devrimcilii icra edenlerin, reformistlerin vedzen ii solculuk oynayanlarn iidir.

Snf mcadelesinin kart snflarnn amanszkapmas temelinde ilerleyen tarihsel yrynnnirengi noktasn oluturan ezilen milyonlar gerei,onlar adna mcadele ettiini telakki edenlerin saltteoride kalan sylemleriyle gereklemeyecektir.

Teori, devrimci pratikle bulumadka sylenenszn ve kendiliinden gelien pratiin beyhude biraba olmaktan teye gitmeyecei aikardr.Dolaysyla da bilimsel sosyalist teori, bilmenin veyapmann materyalist birlii, her koulda pratiin vebilginin kapsamn daha yksek bir dzeye karmayamalar. Bu dzey, bilinleri bilimsel sosyalizmin150 yllk sarslmaz tarihiyle aydnlatr,

te DGH, yaz dnemini bu bilinle grevlerinesarlarak ve getiimiz yaz srelerinde elde ettiideneyim-tecrbelerle faaliyetlerini hep bir adm dahaileriye tamann sorumluluuyla hareket edecektir.Atlyelerde, hizmet sektrnde ve ky al-malarnda; kol emei gerektiren ilere girerek haftalarboyunca emeki halklarmzla ayn kaderi payla-mak, ayn alma ve yaam koullar ierisinde solukalp vermek, emekinin dnyasn, ieriden okuya-

bilmek; iin tm rgtl glerini seferber edecektir.

Yaamn eliki ve atmalarla ilerleyen hareke-tine bu sorumluluk bilinciyle mdahale etmek, dorutarzda kylerde tarlalarda aln teri dkmek ve kitlealmasyla yorulmak, programatik savunularmzdevrimci pratikle buluturmak bugn dn olduun-dan daha acildir.

elikilerin derinletii, isizliin yoksulluun art-t, bask ve zulmn kendisini bu kadar yakc birekilde hissettirdii bu dnemde rzgr tersine, halk-tan yana evirmenin ellerimizde olduunu aklmz-dan bir an bile karmadan hareket etmek ve yazsrecinde fabrikalarda ve tarlalarda zcesi retimalanlarnda olmak temel grevimizdir.

Yaz dnemi, DGH asndan asla bir rehavet verahatlama dnemi olmamtr/olmayacaktr. Bilakis,rgtl gleri dnldne gvdesinin nemlibir blm renci genlikten oluan DGH, yazdneminde gereklii orannda tm gcn retimalanlarna seferber ederek, hummal bir maddi re-timin zcesi retim alanlarnn ierisinde var olmak-tadr. te devrim ve mcadeleyi tespih gibi a-zlarnda geveleyip duranlardan ayrldmz temelnoktalardan birisi burasdr.

Kk burjuva dn dnyasnn bilimsel birsonu olarak kendi yaamlarnda da kk burjuvasnrlar aamamas kabul edilebilir bir durumdur.Ancak DGH, bilimsel sosyalist teorinin hibir tered-dde yer brakmayacak billurlukta ekil verdii pro-gramyla bu kk burjuva dn dnyasndanteorik ve pratik olarak ayrlmaktadr.

rgtl faaliyetileriyle, taraftarlar ve evre il-ikileri ile yaz dnemini bu bilinle karlayacak olanDGH, btn toplumu bir zar gibi saran, gsnsktran ve soluunu kesen korkun ylgnla vetasfiye rzgrna kar, emein yaratc devingengcyle elikleecek, devrimci faaliyetini yerlekeduvarlarna hapsetmeyen bilincini halkn aln terininakt alanda keskinletirecektir. Dzenin gerici-yozkltr karsnda Yeni nsan yaratma iradesi iseancak bylesi bir bilinle mmkn olabilir.

Denizlerin, Mahirlerin, brahimlerin venicelerinin, okullarda, fabrikalarda ve tarlalardayaratt devrimci mirasn devamclaryz. Dolaysylatm DGH faaliyetileri ve taraftarlar yaz dnemi bi-zleri bekleyen grevlere bu dorultuda hazrlanmal,bilincini bilemelidir.

Her trden tasfiyeci, reformist, liberal akmn bey-lik szlerle dolu, lmlatrlm devrimcilik figr,ancak ve ancak gerek devrimci faaliyetle hak ettiicevab alabilir.

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

06

07

Geniletilmi Ortadou Projesi ile birlikte de-falarca kere dile getirdiimiz ve bizler asndandoruluu gn gibi ortada olan TCnin restorasyonsrecinin bir dier etabn daha geride braktk.

Resmi olarak 60 gn sren ama tm dzen par-tilerinin aylar ncesinden maratona koyulduu szdeseim, zde demokrasi yanlsamas sona erdi.12 Haziran seimlerinin ardndan, Trkiye-KuzeyKrdistandaki muhtemel gelimelere k tutacaksiyasal atmosferi gzlemlemek, bilimsel sosyalistlerasndan kanlmaz bir grevdir. Zira restorasyonsrecinin ok ynl ilerleme dinamikleri, birokboyutu ile kendisini gndemletirmektedir.

Yeni anayasa tartmalar, siyasi istikrar talebive oulcu demokrasi safsatalaryla bu kavgadayerini almak isteyen ilerici evrelerin siyasaluralar, ierisinde bulunduumuz toplumun

radikal dnm asndan yerine getirmemizgereken grevleri daha da billurlatrmaktadr.

Yeni yasama serveni ierisinde konulanacakynetim organ iin bir rpda matematiksel sonu-cunu ortaya dkmek tabi ki mmkn deildir. Amapeinen dile getirebiliriz ki yeni iktidar dneminingerek seimler ncesi ve seimler esnasnda sergilemiolduklar pratik-politik tutum, hkim snflarn yne-limini gizlemekten teye ifa etmektedir.

Seim sonular zerine tartma yrtmolduumuz bu yaz egemen snflarn performans -tasyla ilgilenmeyecektir. Yntemimizin temel nok-tas, hkim snf kliklerinin durumlar ve aralarndakielikiler, ilerici-demokratik glerin seim pratii vegenel olarak devrimci cephenin seimler karsndakitutumlarnn Trkiye-Kuzey Krdistan devrimi asn-dan getirileri irdelenmeye allacaktr.

ZG

R D

N

GELMELER VE SONULARIYLABRLKTE 2011 GENEL SEMLER

Haziran-Temmuz

2011-55

Temel deerlendirmelerimize gemeden evvelksaca saysal sonular deerlendirecek olursak:

ABD emperyalizmi ve yerli uaklar 2000`lerinbandan bu yana yakalam olduklar istikrar budnem de tek parti hkmetiyle devam ettirmitir.AKP, 2011 seimlerinde oy orann arttrarak veCHP`nin etkili olduu belirli yerleri de sarsarakseim surecini kazanmla tamamlamtr. AKPbylelikle efendilerinin kendisinden daha uzun yllarboyunca vazgemeyeceini de gstermitir. NitekimR.Tayyip Erdoan seim sonularnn netlemesin-den hemen sonra uzun vadeli dnme dikkat ekerek yeni anayasa tartmalarn gndeme tamve demokrasi, zgrlkler vurgusunu on planakarmtr.

CHP ise hedef olarak nne koyduu %30 snrnyakalayamasa da oy orann 2007 seimlerine grearttrmtr. Bu durum CHP`nin, ABD ve uaklartarafndan nmzdeki srece hazrlanmaktaolduuna da iaret etmektedir. Kemal Kldarolu

sonularn netlemesinin hemen ardndan Tmdnyaya sesleniyorum, artik daha gl bir CHPvar, nmzdeki yllarda daha gl geleceiz diy-erek bu geree iaret etmitir.

MHP ise AKP`nin kaset savalarna ve uralarnaramen baraj geerek meclisteki yerini korumutur.

Dier dzen partileri ise istikrar gayreti altndaezilmi ve varlk gsterememilerdir.

BDP`nin milletvekili saysn 36`ya karmaskendileri asndan nemli bir baardr.

Sonu olarak, meclis bileeni ve gndemdekiyakc tartmalar deimemitir.

Emperyalistlerin ve uaklarnn istikrar yne-limi altnda ekillenecek olan yeni anayasa tartmasve bu paralelde gndeme tanacak olan Krt soru-nunun zm, demokratikleme tartmalaryakn gelecein nemli balklar olarak karmzdadurmaktadr.

Smr dzeni seimlerden istediini almtr veimdi kendisine daha byk bir gvenle bir dizisaldry hayata geirmeye hazrlanmaktadr.

lericilerin AKP Kartl kmazGenel olarak egemen snflarn durumlarna

deindikten sonra, ilerici ve demokrat evrelerinsiyasal eylem hattn analiz edebiliriz. Burada yntemolarak izlememiz gereken hat, genel olarak seimalmalarnn politik hkm ve dost evreler tarafn-dan beyan edilen politik kazanmn, Trkiye-KuzeyKrdistan devrimi asndan getirilerinin irdelen-mesi olarak esas amacmz oluturacaktr.

lerici-demokratik bloun birka aylk almalardeerlendirildii takdirde, ynelimindeki en bykzayfln, okun sivri ucunu sisteme yneltmek yerineAKPyi hedeflemek olduu grlecektir.Akas, sis-temin btnlkl tehiri yerine sistemin dnem tem-silcisinin tehiri, ilerici-demokratik bloun al-malarnn merkezini oluturmaktadr. Takdir edilirki halk kitlelerine giderken, onlar smrc retimilikileri zincirlerinden boandrabilecek zihinsel fetihn kouldur.

Buradaki zihinsel fetihten u anlalmaldr:Hkim snflarn ideolojik hegemonyas altnda kalanezilen halk kitleleri, ezilmiliin sonucu olarak hkimsnf szclerinden memnuniyetsizliini dile getirsedahi, gerici fikirlerin boyunduruu altnda smrcretim ilikilerinin devamll iin yaam ura ver-meye devam ederler.

lerici-demokratik evrelerin, ezilen halk kitlelerizerinde bir karabulut gibi dolaan hkim dncetarznn deimesi iin, sadece tek yanl bir tehirgerekletirmesi, ezilenlerin dn dnyalarnda kop-

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

Buradaki zihinsel fetihten u anlalmaldr:Hkim snflarn ideolojik hegemonyas altnda kalanezilen halk kitleleri, ezilmiliin sonucu olarak hkim

snf szclerinden memnuniyetsizliini dile getirsedahi, gerici fikirlerin boyunduruu altnda smrcretim ilikilerinin devamll iin yaam ura ver-

meye devam ederler. 08

ulara neden olmann tesinde, onlarn, daha fazlavaatte bulunan baka bir dzen partisine yedeklen-mesine zemin sunmaktadrlar.

rnek verecek olursak; Hopada katledilen MetinLokumcu zerinden sadece AKPye yklenmek amafaist Kemalist diktatrln, batan aaya halkkitlelerini ezmek zere kurulmu bir sistemolduunu ve bunun sonucu olarak Metin Lokum-cularn katledildiini n plana karmamak, isterniyetli isterse niyetsiz herkesin CHPsinin ek-meine ya srmek olur. Zira seime 3 gn kala,Kldarolunun Hopada yapt ovda bu gzlem-lenilmektedir. Birileri geldiinde ortalk savaalanna dnyor ama biz geldiimizde millet bayramediyor aklamalarn ifa eden realite, tam da AKPkartl zemininden g almaktadr.

Bilinir ki, sistemin dnem temsilcisi zerindenyansyan smr ve bask sonucunda hayal krk-lna urayan geni halk kitlelerini devrimci fikirlerile buluturmak iin, dnem temsiliyetini tehir et-mek nemlidir. Ancak bu tehir gerici sistemin btn-lkl tehirine hizmet ettii takdirde hkim snflarnideolojik hegomanyas yklarak, zihinsel devrimgerekletirilebilir.

Ne yazk ki, yukardaki aktarmlarmzdan ilerici-demokratik evrelerin snfta kald sylenebilir.Dnem dnem yaplan aklamalarda, sisteminbtnlkl tehiri gzlemlense dahi, esas ynelim

AKP kartl zerinden ykselmitir. Hatta bu yne-lim dhilinde fiili olarak dier hkim snf temsilci-leriyle rlatif uzlaya varld grlmtr.

Kuzey Krdistanda AKPnin mitinglerine ynelikanti-propaganda, engelleme ve bilgilendirme al-malar dzenlenmi ve halk kitleleri AKPye karuyarlmaya allmtr. KCKnn aklamalar da buynl olmutur. Ama dier yandan CHP mitingleri -Dersim mitingi dnda! Burada, CHPnin varlndandolay, bamsz adayn kaybetme olaslnn yksekolmasyla ilintilidir-, ajitasyon ve propagandaserbestlii leinde dzenlenmitir.

Kuzey Krdistandaki birok mitingde, CHPninklasik kafatas sylemleri kullanmamas ve blgeselzerklik projelerine kardan cephe almamas, ilerici-demokratik evreler tarafndan umut verici olarakdeerlendirilmitir. Selahattin Demirtan RadikalGazetesiyle yapt mlakatta AKP ve MHP ile koal-isyon oluturmayz ama CHP ile bir koalisyonhkmeti dnlebilir aklamas, AKP kartlnnfiili bir uzants olarak gzlemlenilmelidir.

Yeni Anayasa ve nc Alanc TeorilerAKP kartl snrlarn amayan ilerici-

demokratik cephenin almalarnn snfsal kayna,hi phesiz ki reformist-legalist stratejinin doal birtezahrdr.

Kendisini dzen snrlar ierisine hapseden, mev- 09

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

cut gericilikle yine mevcut gericiliin sahasnda tu-tutuklar mcadeleden tedir. Bir nceki saymzda,seimlere ilikin yazmzda, parlamentoyu stratejikolarak ele alan yaplarn bu durumdan kaamaya-caklarn dile getirmitik.

Gereksiz tekrardan kanarak baka bir hususadeinmek istiyoruz: Yeni anayasa tartmalar!

Herkesin malumundadr ki, esas olarak Krtulusal hareketinin genelde ise tm reformist evreninyegne kaygs, seimler sonras oluturulacak olanparlamentoda yeni anayasa tartmalarna dhil ol-unmas ve yeni anayasa ile hukuki gvenceninsalanlmasyd. BDP milletvekilleri, bu meramlarnuzun sre ncesinden dile getiriyordu. Yine mza-kereler sreci olarak adlandrlan calan-Devletgrmeleri sonrasnda da, calann demokratikcumhuriyet iin frsatlar doduunu ve umutluolduu ynndeki aklamalar, kamuoyu hafza-snda hala canl durmaktadr.

Bu balamda, gei sreci olarak adlandrlan,szm ona vesayet sisteminin ortadan kaldrldbir anayasada, ezilen Krt ulusunun ve emekikitlelerin haklarnn garanti altna alnabilmesi iin,2011 seimleri byk bir nem tamaktayd. Bu d-zlemde, seim almalar esnasnda, demokratik z-erklikten, sosyal adalet devletine kadar dillendirilentm talepler, stratejik olarak ele alnan parlamentoyaatfedilen nemle ilintilidir.

lerici-demokratik cephe, baz hakl taleplerineramen ki bu taleplerin bir ksm Yeni DemokratikCumhuriyet Anayasasnda da grlmektedir- butaleplerin, gerici snflarn hkmne ramen gerek-letirilebilecei dn grmektedirler.

Hkim snflar, ezilen halk kitleleri karsnda,baz durumlarda geri adm atabilir, reformlar yoluile halk kitlelerinin hayatlarnda grece rahatlksalayabilir. Ama bu gereklik bir baka realite olansmr ve bask sisteminin ortadan kalkt an-lamna gelmez. Aksine halk kitleleri, yeni reformaygtlar ile gerici retim ilikilerinin tekrar retiminesunulurlar. Sz konusu olan reform mcadelesi, an-cak ve ancak, gelecek toplum perspektifine hizmetedecek ekilde ele alnd takdirde, halk kitlelerininileri tand grlebilir. Aksi anlaylar, yenianayasa tartmalar altnda, ksm reform mcadelesiile birlikte, halk kitlelerine u mesaj veririler: Gericisistem bakidir, yklamaz! O halde ksmi deiiklikleresastr.

Demokratik Devrim mcadelesi yrtenlerin bu deiime itirazlar var! Yeni anayasa olarak halk kitlelerinin nne koyu-

lacak olan ve reformist cenahn ehvetle katlmaya

alt ve uran verdii bu hengmeden, snfsztopluma gidilemez! Bundan dolaydr ki, gdasn bil-imsel sosyalizmden alan KAYPAKKAYA gelenei,BOYKOT almas yrtmtr!

Yeni anayasaya itahlar kabaran evrelerin,halkn kendi anayasasn yapmak yerine, smrcsnflar ile uzla yollar aramann derdine dtk-lerini yukarda zetledik. Buradaki ideolojik akmnpolitik terminolojideki karl, nc alanclktr.

Trkiye-Kuzey Krdistanda, 12 Eyll sonrasnda,sivil toplumculuk adyla byyen bu akmn ennemli aktel temsilcilerinden biri Abdullahcalandr. calan, hem kapitalizmin bir barbarlkolduunu hem de reel sosyalizmin vlger olduunuve geerliliinin mmkn olamayacan bundandolay, ikisinin arasnda bir sistemin insanln kur-tuluunun yegne yolu olduunu salk verir. Bundandolaydr ki, yeni anayasa tartmalar seim al-malarnn da merkezine oturmutur.

Anayasa tartmalarnn ke talarn oluturanbar sylemleri, ezilen Krt ulusunun garantrolarak da dillendirilmektedir. Anayasal gvenceart diyen Srr Sakk, ilerici-demokratik cepheninniyet izelgesini gstermektedir. Bir baka uta ise,calan barta, AKP savata srar ediyor. Oylarmzsavatan yana deil, bartan yana kullanalm diyenLevent Tzel, hem sava gerekliini emperyalizmve onun yerli uaklarnn dnda ele alyor hem deAKP dnda dier dzen partileriyle bar gerek-letirebileceini dnyor.

Evet, sanki Krt ulusal sorunu AKP ile balam,snftan bamsz bir iki brokratn tasavvuru olarakortaya km ve bu brokratik vesayet ortadankalkarsa bar olabilir gibi yalanlar, ezilen halkkitlelerine zm olarak sunuluyor.

Keke sorunlarn zm nc alanclarnsyledii gibi kolay olsayd. Ama tarih, emperyalizmanda, ulusal sorunun radikal zmnn ancakve ancak emperyalistler ve onun yerli uaklarylaezeli bir mcadele sonucunda bara evrileceini,her frsatta yzmze vuruyor. Yine ayn tarih, kk-leri zel mlkiyette olan kapitalist-emperyalist retimilikilerinin ancak ve ancak keskin snf savam ol-makszn zmlenmeyeceini zerinde yaadmzsmr ve bask sisteminde bizlere kantlyor. Butablo zerinden ykselmeyenlerin son durann,hakl talepleri olsa dahi, sisteme yedeklenmekolduunu sylemek zorundayz.

Bir alt balk altnda olmasa dahi, bir paragrafaltnda sosyalist adaylara dair birka belirlemedebulunmak istiyoruz.

Marksizmden etkilenmi bir akm olarak deer-

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

10

lendirdiimiz ve sosyalizmin gc olarak grdmzHocac gelenek, sosyalizmin zaferi iin, baz alan-larda adaylar gstermiti. Amac sosyalizm propa-gandas olan adaylarn, seimler sreci boyunca, AKPkartlna yedeklenmesi ve sradan bir reformist pro-pagandann tesine geememesi, bizler asndanznt verici bir durumdur. Kartal Meydanndadzenlenilen ESP mitinginde, Yolu yok bu dzendeiecek! 12 Haziranda dzen partilerini pe gn-derecek olanlara selam olsun diyen ESP adaylar,halk kitlelerine niyetten bamsz olarak, dzen par-tilerinin ancak seim yoluyla tarihin plne gide-ceini sylemektedirler.

Hlbuki ESP parlamentoda salt ounluusalasa dahi, gerici snflarn brokratik aygtlarn,askeri ve polis gcn paralayp datmadan,ezilenlerin iktidarnn salanmas mmkn deildir.

Her aklselim Marksist, bir devrimin en temelmeselesinin eski devlet aygtnn sklmesinin ilk ven koul olduunu bilir. Bu Marksist realiteye ra-

men ki onlarca defa kantlanmtr- mevcut retimilikilerinin 12 Haziran ile ple atlacan iddiaetmek, reformistlerle k atmaktan baka bir eydeildir. Dostlarmza bu tr hatalara dmemelerinive devrime sarlarak yrmelerini salk veririz.

Sonu YerineHer drt senede bir halkn hangi klik tarafndan

bask ve smrye tabi tutulacana karar verildiiseimler sreci, yenilenmenin yeniden retime tabiolacak perspektifle, rnek model Trkiyesi iinald start yeni bir etaba evrildi.

Emperyalistler asndan, Ortadouda baat roloynayacak komprador snflarn baz aamalardangemesi ve halk kitlelerinin gvenlerini tesis etmesikanlmazd. Sol versiyonlar halk kazanacak slo-ganlaryla nispi baar yakalamken, AKP cenah,ustalk dneminin vermi olduu itibarla,getiimiz dnemin ne kanlarndan oldu. Dierdzen partilerinin esamesinin dahi okunmad bukoullarda, politik istikrar temennisinin bir sonucu

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

11

Bilimsel sosyalist nermeleriyle, emperyalist-kapital-ist dnya sistemini analiz ederek, komprador patron-

aa snflarna bitikleri yeni ynelimi gzlemleyerek,devrimci dinamiklere kar bytlmek istenilen re-

formist-tasfiyeci planlar hesaplayarak, devrime tutu-narak, proletaryann nihai davasna hizmet edebilmek

iin taktik olarak BOYKOT siyaseti hayata geirilmitir.

olduu sylenebilir. Tam takr kurulu bir program ol-masa dahi, emperyalist-kapitalist dnya gericiliininarzular bu ynlyd. Ksmen baarl da olundu.

Tm bu gelimelere paralel olarak BDPninehveni er tartmalarna ramen, zelde KuzeyKrdistanda nemli bir potansiyeli harekete geirdiisylenmelidir.

Bu dinamii iki ynl irdelemek gerekir: Birincisi;ne kan talepler reformist, nc alanc teorilerehizmet sunmasna ramen, taleplerin gereklemesive halk kitlelerinin ierisinde bulunduklar smrve bask koullarndan rahatszln bu ynl zm-eye almas iyi grlmelidir. Bu noktada bilimselsosyalist analiz kanlmazdr.

Halk kitlelerine nderlik eden ile halk kitlelerinindinamii ayn deildir. Halk kitleleri mevcut sistem-den olanca rahatsz olmakta ve bir alternatif olarakgrdne yatrm yapmaktadr. Ezilen snf ve ulus-larn taleplerini tetikleyen devrimci koullardr. k-incisi; devrimci koullarn tetikledii talepleri, snfnnderlii olmamasndan dolay, kendi potasndaeriten ilerici-demokratik cephenin nderlii reformist-tir. zelde ezilen Krt ulusu genelde ise ezilensnflarn, doru nderlikten mahrum oluu, talep-lerinin reformist-legalist sahada harap olmasna se-bebiyet vermektedir.

Bilimsel sosyalistlerin yapmas gereken, hareketenderlik eden ile onun devrimci dinamizmini birbirine kartrmadan, Demokratik Halk Devriminimuzaffer klabilmek iin zerinden ykselecei kitletemelini iyi grmektir.

Seimler srecinin bir dier boyutu ise, devrimciBOYKOT taktiinin durduu yerdir.

Baz devrimci evreler, BOYKOT tavrna brnsedahi pratik manada boykottan teye bir ynelimsergilemilerdir: Ya almalar kendiliindenciliebraklm ve kendi gndemlerine kapanlmtr (HalkCephesinde olduu gibi) ya da boykot ad altnda,boykot cephesinin elini glendirecek yere, minimal-ize eden bir siyaset izlenmitir (Kzl Bayrak evresigibi). Buradaki szde boykot, adaylar gsterimi iinverilmesi gereken parann lzumsuz olduu kanssonrasnda kmtr. Kzl Bayrakn oy pusulalarnasosyalizm yazlmas aktiflii ise bir baka kafakarkldr. Zira zaten sanda gitmemek, seninsistemini istemiyorum ben demokratik-sosyalist biriktidar iin mcadele ediyorum demektir.

Hi phesiz ki devrimci BOYKOT taktii ilenemli tartmalara vesile olan yeni demokrasi g-lerinin almalar azmsanmayacak nemdedir. Bil-imsel sosyalist nermeleriyle, emperyalist-kapitalistdnya sistemini analiz ederek, komprador patron-

aa snflarna bitikleri yeni ynelimi gzlemley-erek, devrimci dinamiklere kar bytlmek iste-nilen reformist-tasfiyeci planlar hesaplayarak, de-vrime tutunarak, proletaryann nihai davasna hizmetedebilmek iin taktik olarak BOYKOT siyaseti hayatageirilmitir.

Tamamyla dzeni ve dzen partilerini hedefolan, dost glerin yakk olmayan tavrlarna ra-men, onlarn almalarna asla ket vurmayanDemokratik Halk ktidar stratejimize uygun olarak,taktik politikamz hayata geirilmitir.

Kimi evrelerin, taktik iin taktik belirsiz beyan-larnn basklanmasnda kalmayarak, BOYKOTsiyasetimizin yerel halkalarnda farkl zgnlklerebrnmtr. Baz eksikliklerimize ramen, zeldeDersim zerinden devrimci-komnistlere ynelikgelitirilen saldrlar deifre edilmi ve bunun sonu-cunda okun sivri ucu CHPye evrilmi ama bir anolsun dahi sistem tehirinden bamsz olarak yapl-mamtr.

Yeni demokrasi gleri, devrimci BOYKOT tak-tiini her bir halkada kendi zgnl ierisinde elealm ama tm bunlar genel stratejisinden kopma-yarak gerekletirmitir. Hibir zaman dostlarmzlaolan ilikiler pragmatist talepler ltnde ele aln-mam, kapal kaplar ardnda pazarlklar yapl-mam, drst ve aka kendi pratik-politik al-malarmz hayata geirilmitir. Dostlarmzn yanlsiyasal ynelimlerini yine dostluk snrlar ierisindeeletirmi ama bunun tesine geilmemitir. Devrimmcadelesinin doal seyri de budur. Siyasal ajitasyonve propaganda da serbestlik!

Evet, bir siyasal sreci de geride braktk. Busrece her snf kendi snf karlar zeriden hazr-land, siyasal mdahalede bulundu. Bizler asndannemsiz olmayan ama stratejik nemde de olmayanseim safsatas yeni bir dneme kap aralad.

Emperyalizme biatte snr tanmayan hkimsnflarn ezilen halk kitlelerine ynelik giriecei snftahakkmnn aktel durumunu gzlemleyen vebuna gre gardn alan bir devrimciler rgtnnkitleselleerek halk kitleleri ierisinde nfuz etmesibalca grevimizdir. Bunun gerekleebilmesi iin,bilimsel sosyalizmin nderliinde harekete geen,para para iktidarlaan Demokratik Halk Devrim-ine sarlmak esastr.

Bulunduu her halkada, z ayn ama niteliizgn rgtllkler yaratarak, radikal kopularsergilemeye her an hazrlanan ve her an hazr olandevrimci srara zorunluyuz.

Zorunluyuz nk tarih biliminin iaret fieiolan snf mcadelesinin zorudur bu!

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

12

Yl 1974 On binlerce akn, yorgun, stresli,karamsar, umutlu, ylgn, kararl, iddial, hrsl, fkeligen; lise, niversite, ilkokul kaplarnn nndegeleceini kazanma yarnn ilk rneini hayatageirmek zere tarihe tanklk etti 1974! Bugnve bundan tam 31 sene evvel de smren, ezen,yartran, ksa yoldan keyi dnmenin yollarnabaktran, bana dokunmayan ylan bin yaasn de-dirten, genlere ancak birbirine elme taka taka ge-lecek hazrlayabileceklerini reten, denin dostuolmaz diye salk veren, her genci adeta yar atnaeviren bu ahane sistemin ilk esiz uygulamasiin tarihe not dlm oldu

Genleri bilimsel, anlamaya ve renmeye dnkbir eitim sreci yerine, rekabete dayal bir eitimsisteminin rn olan niversiteye giri snavnamahkum etmenin tarihi 1974te hayata geirilmioldu. Bu yara katlan renci says her yl katla-

narak artt. Katlanarak artan ayn zamanda aileceksnava hazrlanma, ailecek bu yara katlma, snavsabah ailecek snava girilecek okulun bahesindeokunmu pirin ve eker yeme trenini gerekletirmeve snavdan kan ocuun ok iyi geti cmlesiniduymann hayalini kurmak biimlerinde ilerledi.

O gnden bugne ad SS-SS-YS-YGS (illakisemeli) deise de, biimde farkllklar olsa da -rencilerin hayatlarna bir karabasan gibi reklenensnav sisteminden kurtulamadk. Hatta 1974tensonra 1980 Askeri Faist Darbesiyle SYM, YKats altnda almalarna daha kararl, merkezi,politik-siyasi hedeflere uygun bir minvalde devametti. niversiteler de dahil tm eitim yuvalarmzvatann blnmez btnl ve birlii iin aynzamanda piyasann arklarnn ilemesine uygunkalifiye elamanlar yetitirecekti. Her ey neticedemilletimiz iindi. Trkiye iindi! Trk milleti iindi! 13

Takke Dt

Kel Grnd

ZG

R D

N

Haziran-Temmuz

2011-55

Genlerini yoksullua, yara, rekabete ynlendireniktidar sahipleri kendi varlklarnn devam iin ya-rattklar dzende genlerimize adeta ltufta bulu-nuyordu. niversiteye girme hakk veriyordu!

Dnyada SS-YGS gibi snav sistemi uygulayansayl lkelerden biri Trkiye-Kuzey Krdistan. Gen-ler, yalarnn en verimli, en sosyal, kendilerini enfazla gelitirebilecekleri yalarda ynla paray vezaman niversiteye giri snavna hazrlk iin ders-haneye, strese, sinire hatta bazen kalc psikolojikproblemler yaratacak olan bir snava feda ediyor.Dnyadan, evreden, yaamdan kopan asosyal, ha-yat snav olan, sorunlu, salksz, hrsla dolu genlerhaline geliyor. Ne iin? Gelecek kurabilmenin ilk veen nemli admlarndan biri olan bu snav kazanaraklkemizin nadide niversitelerinden birine tabir ye-rindeyse kapak atabilmek iin! stelik iyi bir gelecekniversiteyi okumakla da olmuyor. nnzde birkakapak atma snav daha var! mrmz kapak atma

hamleleriyle geiyor

Snava hazrlanan (hazrlananlar kadar olmasada bu hazrlk srecinde olmayanlar da dahil) hergencin test kitaplarnn banda olmadnda vic-dan-akl-duygu geninde elikilerle boutuunubilmek iin alim olmaya gerek yok. Kendi hayatlar-mzdan, kardelerimizden, arkadalarmzdan tanzbu ykm yarna. rencinin-gencin hayattaki ter-cihlerinden ok bir niversitede 4 yllk bir blmegirme derdi can alcdr. Birok rencinin niversitedeokuduu blm neden yazdn, o blme nedengittiini bilmediini ya da gerekten yeteneini, is-teini, ilgisini esas alarak gitmediini iyi biliyoruz.Btn retmenlerin, ailelerin, byklerin dillerinepelesenk ettikleri, azlarn her atklarnda usnav bir kazan, gerisi kolay dediklerini de gayetiyi biliyoruz. Szde adil, eit koullarda yaplan busnavlar ne gariptir ki eit koullarda okumayan,renemeyen ynlarca gencin yaad adaletsizliinyegane rneidir. Snav ncesi hakim sistemin adetaszcs olan psikologlarn, uzmanlarn televizyon-lardan bangr bangr sunduu rahatlama nerilerininmze sunanlar, snav annda bacak boyundabir masada, iki bklm snava girmenin de snavagiren gencin psikolojisini nasl etkilediini nedenanlatmaz Tayyip ve benzerlerine? Snava gireceklerebaarmann yarsnn snav sabah iyi bir kahvaltylammkn olduunu hatrlatmalar, telkinde bulun-malarna ise tahamml etmek iin insanst birsabra sahip olmak gerekir.

Snava girmeden nceki gn, deerli devlet b-yklerimizin tm rencilere baarlar dileyen de-melerine ne demeli? Yaklak bir milyon yedi yzbin rencinin girdii ve sadece en fazla drttebirinin yerletirildii bu snavda sanki btn rencilerbaarl olsa yerletirilecek niversiteleri varm gibibyk bir aymazlkla iyi dileklerini uutururlarmedyada. Devlet byklerimizin istedii gibi snavdabaarl olamayan genler ise ailesinin yzn karakartmaktan, bir dahaki seneye artk demekten,bende bir sorun var, ben yapamyorum diyerekkendine gvenememekten, bari askere gideyim deo da aradan ksn diyip nne konulan bu zorunluvatan borcunu yerine getirme erefine nail olarakbu lkenin karamsar geleceinin bir paras halinegelir. nemli bir ksm da isizler ordusunun neferleriolarak ekmek kavgasnda yerlerini alr.

Bunca zorlu bir hayatn ve olumsuz sonulanmasdurumunda hayatn kabusa dnmesine vesileolan zorlu bir snava hazrlk srecinin hengamesiierisinde snavn adaletsizliine ek olarak karnzaifrelenmi sorular geldiini duyduunuzda ne ya-parsnz? yle zengin babalarnz, yatlarnz, katlarnz

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

14

da yoksa, yurtdnda okuma, yurtdna beyin ggerekletirme olananz da yoksa ne yaparsnz?(Tesadfe bakn ki beyin g(!) gerekletirenlerinou da olduka hatr saylr bir mlke sahipolanlarn ocuklardr.)

Daha ifrenin, olayn ne olduunu anlamadan,olayla ilgili ayrntl bir inceleme yaplmadan, Ba-bakanndan Cumhurbakanna; Mili Eitim Baka-nndan hkmet szcsne annda ikna olanlarnher daim vurguladklar hukuk devletinin olay in-celeyen savcsnn bir kez daha iini boa dr-dklerine tank olursunuz. kna olmas gerekeninkendilerinin deil, snava giren bir milyon yedi yzbin renci olduunun da farknda olmalar gerekmezmi? Cemaatlere ifrelenen, zelletirilen, dershanelereteslim edilen genliin gelecei KPSS rezaletindensonra YGS ifreleriyle karartlr. Snav annda alnanszde nlemler kopya ya da ifre olayn rtbas et-meye yetmez elbette.

Gven duygusunda tereddt dahi etmediimizdeerli kurumumuz SYM iin aksilikler, talihsizlikler,istisnai durumlar st ste gelir. Snav katlarndakideformasyondan kaynakl snav katlar yanl oku-nanlar da vardr. Duyarl, dnceli SYM merke-zimiz hemen zr diler. Hayatlarnda geirebilecekleri3 saatlik yarta iyi olabilmek iin onca emek,masraf ve zahmet bir deformasyon yznden boakabilir. Elinize ulaan baarsz sonucun nedeninisormaz, aratrmazsanz bel baladnz niversiteyegiri snav sonucunuz hayatnz karartabilir. Snavbu, her eye hazrlkl olmalsnz! Bir de hayatnzalt st edecek bir snavla ilgili ifre, hrszlk olaynnhesabn sorduunuzda, ikna olmadnzda, isyanettiinizde, hak aradnzda hakknzda sylene-ceklere de hazr olmalsnz. Gensiniz, dne-mezsiniz, birileri sizi maa olarak kullanr, doruyudevlet byklerimiz, babakanmz bilmektedir:

SYM olaynda inandm ve inandm gibi dekt. Biz bir tane yavrumuzun hakknn zayi olmasnamsaade etmeyiz dedim. Sonuta yarg lehte kararverdi. Burada da yine medya var. Medyada da bunukimlerin srklediini biliyorsunuz. i gc budur.Yazl medya yapt. Ondan sonra dalga dalga illegalrgtlere kadar uzand. Yryenlerin ka kii oldu-unu biliyorsunuz. renci bunu ne bilir? Banabir ey gelmi nne sryorlar diyerek elbette ce-maatinin ifrelerinin zlmesine msaade etmez.Delikanl Babakann syledikleri onun snf ka-rakterine yakr bir niteliktedir ve syledikleri yu-kardakilerle kalmaz: stesek biz de onbin kiitoplarz oraya! Varn gerisini siz dnn

Hakim sistem ve onun temsilcisi Tayyip, kendisineprotesto gsterisinde bulunanlar terrist diye dam-

galamakta bir saknca grmeden milletinin hassasi-yetine ar yaparken, mesele snavdaki ifre olayolunca tatmin olabilmekte ve milletinin hassasiyetinigrmezden gelmektedir. Benim milletim, demo-kratikleme diye nutua balayan, farkl fikirleretahammlszln her frsatta grdmz egemendzen ve onun szcs AKP, ifre skandalndaaratrmaya ihtiya duymadan tatmin olur. 9 ay bo-yunca KPSS snav ile ilgili karar veremeyen savclnYGS snavndaki skandala ilikin karar hz isetakdire ayandr(!) alnca olmaz, yanda olmak,Glen Hocann mritleri olmak gerekir. Ad AKP,CHP, MHP Ad ne olursa olsun esas zlmesigereken sorun, kimin yandana ifre szdrdntespit deil, mevcut eitim sistemi ve dzenin devamiin ifre olayn da iktidar kavgasna alet edenlerdenhesap sormak, isyan etmektir. Bugn iin iktidarolan hakim sistemin temsilcisi AKP, ya cemaat eviya dershane ya paral kursu alternatif olarak sun-makta. Peki ya YGSyi kaldracaz diyen CHP?Atatrk olunca sorun zlecekmi gibi her ikilafndan birinde laik ve Atatrk bir Trkiye vur-gusu yapan CHP, YGSyi kaldrp bunca genci nerdeve nasl istihdam etmeyi dnyor acaba?

nsanlarn hayatlar snavlarla kuatlm du-rumdadr. Her snav adeta bir prangadr. Her snavayr bir yar, her snav zel mlkiyet dnyasnnmlk yarnn bir paras. Biz herkesin partisiyiz.Bugn herkesi idare eden bir Ak Parti var diyenhkmet szcsnn szne eklenecek pek bir eyyok. Doru sze ne hacet! Kadrolamayla, takkelerle,Glen dershaneleriyle, soygunlarla, sermayesinesermaye katarak, ifrelerle, yalanlarla, ovlarla ezi-lenleri dnmeyen, onlar ekmek kavgasna hap-setmi, idare edilen bir lke var. darecilerininyalanla, soygunla, emperyalist efendilerine uaklktasnr tanmad bir lkede herkesi idare eden geri-ci-burjuva-feodal bir dzen ve bu dzeni idare edenuaklar var.

Onlarn istedii gzleri kr, kulaklar sar, dilsizbir halk ve genlik On yllardr hayalleri, umutlar,gelecekleri alnan genlere susun diyorlar. Ezber-letilmi tarih dersleriyle vatanna, milletine, devletineitaat eden, hak aramayan bir genlik istiyorlar. Yaemeimize yarattmz bugnmze, yaratacamzyarnlarmza hep birlikte sahip kacaz ya da em-peryalizme gbekten bal hakim snflara, onlarntemsilcilerine, ifrelerine, TVlerde zel yetitirilmiuzmanlar eliyle bize dayatlan bu yara inanarakonlarn snavlarna, ifrelerine, saltanatlarna boyuneeceiz. Genliin gelecei kazanma mcadelesininhakll, bu karanl; emperyalizmin ve uaklarnnifrelerini paralayacak aydnlktadr!

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

15

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

16

Politik znelerin siyasal faaliyetlerinde kulland materyallerde ya dafaaliyet esnasnda kullanlan ajitasyonda oka kullanlan kavramlarn bandasmr gelir. Ekonomi politik alannda da smr ilikisi ve buradan tretilensmrlme haddi yaygn bir kullanmdr. Bu yazmzda bu ilikiyi aklamayaalacaz. Ancak bu ilikiyi aklamak iin de daha ncekilere benzer biimdebaka kavramlara da ihtiya duyacaz ki btn bunlar birbiriyle yakndanilintilidir ve ancak bu btnlk ierisinde sistematik bir btn oluturabiliriz.

Smr haddi (ya da derecesi) genel olarak retim sreci ierisinde d-nlebileceinden, retimin bileenleri hakkndaki kavramsal erevemizi akldatutarak dnmeliyiz. Dolaysyla; sermaye, sermayenin organik bileimi, reticigler, retim aralar, deimeyen ve deiken sermaye, art deer gibikavramsal bir btn ierisinde anlamlandrlabilecek smr ilikisi dahaanlalr olacaktr. Biz bu kavramlar daha nce incelediimiz iin bu yazdaksa hatrlatmalarla yetinerek smr derecesinin ne olduu ve nasl arttrldzerinde duracaz.

EKONOMEKONOMPO L T KP O L T K

SMRgcnn uzatlmasylaretilen art-deere, ben

mutlak art-deer diyorum.Buna karlk, gerekli emek-zamannn ksaltlmas, ve

bunun sonucu, ignnn ikiksmnn uzunluklarndaki

deiiklikten doan art-de-ere, nispi art-deer diyo-

rum.Karl Marx, Kapital, C 1,

s.306

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

17

Marx, Kapitalde smr orann ya da emek g-cnn smrlme derecesini incelerken baz formllerortaya koyar. Sermayeden hareket eden Marx, ser-mayenin (S) iki ksmdan olutuunu syler. retimaralarna yatrlan para miktarn (s) deimeyensermayeye dnen ksm, emek-gc iin harcananpara miktarn (d) ise deien sermayeye dnenksm olarak tanmlar.(1) Yani,

Sermayenin bu iki biiminin neden deimeyenve deien eklinde ifade edildiine daha nce de-indiimiz iin burada tekrarlamyoruz. S = s + deitlii balangtaki durumdur. retim sona erdiindedeeri (s + d ) + a olan bir meta elde edilir.

Burada (a) art-deer miktarn gstermektedirve bir miktar bykln ifade eder. Art deerinoransal ifadesi ise a / d eklinde gsterilir. Bu aynzamanda emek-gcnn sermaye tarafndan ya daemekinin kapitalist tarafndan smrlme derecesinigsterir. Kapitalist sermayenin emek gcne karlkayrd pay 50 birim ve retim sonucunda eldeettii art-deeri 100 birim olarak dnrsek, art-deer oran (100/50).100 = % 200 olarak hesaplanr.Bu, iinin smrlme derecesini gsterir.

Saysal bir rnek zerinden art-deer oranngstermeye alp, kar oran ile art-deer oran ara-sndaki fark gstermeye alalm. Zira bu ikisi ara-snda byk bir fark vardr.

1000 TLlik bir sermaye ile retime balanan birdurumda bunun deimeyen ve deien sermayearasndaki dalmnn srasyla 900 TL ve 100 TLolduunu varsayalm. (2)

retim gerekleip sona erdiinde 200 TLlik artbir deer yaratlm olduunu varsayalm. Yani;

Dolaysyla kar oran (a/S), (200/1000).100 = %20iken, art deer oran (a/d), (200/100).100 = %200dr.%20 ile %200 arasnda byk bir fark vardr ve bu ka-pitalistlerin akladklar kar oranlarnn zerinde birsmr oranyla retim yaptklarnn bir gstergesidir.Bu farazi rnekte %20lik bir kar elde edebilmek iin%200lk bir smr derecesine bavurulmutur.

Smr Derecesini Artrmak Art-deer orann bu ekilde zetledikten sonra

bu orann artrlmasna ynelik iki yntemi aklamayaalalm. Bu iki yntem unlardr:

gnnn uzatlmas (mutlak art-deer)

Emek verimliliinin artrlmas (nispi art-deer)

gnn iki paraya ayrdmzda bu gerekliemek zaman ve artk emek zaman eklinde olur.Gerekli emek zaman iinin emek gcnn yenidenretilmesi iin gerekli olan emek zamandr. Dierbir deyile iinin gnlk ortalama yaam iingerekli eylerin retimi 6 saat alyorsa, gnlk emek-gcn retmesi ya da onun sat sonucu eldeettii deeri yeniden-retmesi iin ortalama gnde 6saat almas gerekir.(3) Ancak retim bu 6 saatinsonrasnda da devam eder. Eer devam etmeseydiretim kapitalist iin anlamsz olurdu.

Marxn Kapitalde artk emek zamann gstermekiin verdii rnee bakarak igcn inceleyelim.Diyelim ki, AB dorusu, 6 saatlik gerekli emek-zamannn uzunluunu temsil etsin. Eer i, ABdorusunun tesinde 1, 3 ya da 6 saat uzarsa, ayr doru daha vardr:

Ve, 7, 9 ve 12 saatlik ayr ignn temsileder.(4)

Burada A ile C aras ignn gsterirken, A-Bgerekli emek zaman ve B-C art-emein uzunluunugsterir. B-Cnin bymesi art-emek zamannn uza-masdr ki B-Cnin A-Cye oran ayn zamanda art-deer orann verir. Smr derecesini bu ekildeartrmak, ignnn artrlmasyla mutlak art-deerinartrlmasna rnektir.

Bunu grafikle gsterirsek,

S = s + d 1000= 900 + 100

S= s + d + a 1200 = 900 + 100 + 200

gn I: AB-C

gn II: AB-C

gn III: ABC

gerekli emek zaman art emek zaman

6 saat 4 saati g. (10 s)

Art-deer or: (6/6).100 = %100

6 saat 6 saati g. (12 s)

Art-deer or: (4/6).100 = %66

S = s + d

Nisan-Mays

2011-54

ZG

R D

N

18

Bir konfeksiyon atlyesindeki alma saatle-rinin 10 saatten 12 saate karlmas eklindekibir smry artrma biimi olarak dnebilirizbunu. Konfeksiyon patronunun isizlik oranla-rndaki arta ve gvencesiz alma koullarnadayanarak keyfi olarak byle bir artrmaya gitmesimuhtemeldir. iler arasndaki rgtszlk vesnf mcadelesinin grece zayfl koullarndabu tarz bir smr daha da olasdr. Ancak bu,smr derecesinin artrlmasnn tek biimi de-ildir.

Smr derecesini artracak ikinci bir yntemi,yani nispi art-deer ile smry artrmay yinekonfeksiyon rneinde incelemeye devam edelim.15 dakikalk ay molasnda iki ii aralarndakonumaktadr:

1. ii: Duydun mu? Konfeksiyonun btnmakinalar yenileriyle deiecekmi.

2. ii: Duydum. Ama bundan bize ne?

1. ii: Yeni makinalarla almak daha gzelolur.

2. ii: Bizim patron sence bizi dndndenmi yeni makina ald?

1. ii: Dierleri yeterince eskimiti, ondandrherhalde.

2. ii: Yeni makinalarla ayn srede dahafazla gmlek retiriz belki, ne dersin?

1. ii: Bu da doru. Bu yeni makinalardadaha iyi zellikler de varm zaten.

2. ii: Son teknoloji yani

1. ii: Son teknoloji!

2. ii: Patron yeni makina ald iin dahauzun sre haftalklara da zam yapmaz stelik.

1. ii: Ben sordum. ok borlandm dedizaten.

2. ii: Yani bu yeni makinalar sadece retimiartracak.

1. ii: Artacak

iler aralarnda bu konumay yaparken,patron yeni siparileri almaktadr. Zira artk aynsrede daha fazla rn kts alnacak, dier birdeyile retimde verimlilik art salanacaktr.Yeni teknolojik makinalarn kullanlmasyla re-timde salanan verimlilik iinin emek-gcnndeerinin denmesi iin gerekli emek-zamannazalmasna sebep olmaktadr. gn ayn kalsabile bu smrlme derecesinin artmasna sebep

olur. lk rneimizde ign uzatlarak smrartrlrken, bu ikinci rneimizde verimlilik art-rlarak smr artrlmaktadr. Bir dier deyilenispi art-deer ile

Bunu da grafikle gsterelim:

gn ayn kalmakla birlikte (10 saat) ve-rimlilii artracak bir yntemle (makinalarn ye-nilenmesi) retim artrlm ve smr oran %66dan % 150ye karlmtr. nk bu verimlilikart gerekli emek zaman azaltm ve art emekzamann artrmtr.

Smrlme derecesini artrmaya ynelik buiki yntemin incelenmesi burada genel hatlarylaele alnmtr. stelik konuyu basitletirmek a-sndan emek younluunun artrlmas gibi un-surlar dahil edilmemitir. Ancak bilmek gerekirki kapitalizmin eitli tarihsel aamalarnda velkelere gre deien koullarnda bu eilimlerparadoksal sonulara da yol amaktadr. almasaatlerindeki deiimler, isizlik, verimlilik, denkar eilimleri ve sermayenin bileimindeki dei-imler kapitalist retimi ierisinden nihai olarakkamayaca sorunlarla ba baa brakmaktadr.

DPNOTLAR

1-Karl Marx, Kapital C.1, Sol Yaynlar, Ankara,2000, s. 211.

2-Deien sermaye, ksaca emek gcnnsatn alnmas iin ayrlan sermayedir. Sermayeninbu ksm retim esnasnda kendinden daha bykbir deer yaratr ve art-deerin kaynadr. De-imeyen sermaye ise art bir deer yaratmayp,yalnzca retim esnasnda deerinin metaya ak-tarr.

3-Marx, Kapital, s. 228.

4-A.g.e., s. 228.

gerekli emek zaman art emek zaman

6 saat 4 saati g. (10 s)

Art-deer or: (4/6).100 = %150

4 saat 6 saati g. (12 s)

Art-deer or: (4/6).100 = %66

Tarih boyunca egemenler; egemenliklerini ihti-aml, devasa ve gc simgeleyen sembollerle ifadeederek mutlak hakimiyet ve kudretlerini, toplumsalbellein bir paras haline getirmilerdir. Bu sembollerdevletin gcn ifade etmenin yan sra sosyo-psi-kolojik olarak da; halk ynlarna devlet karsndazayf ve baml olduklarn anlatmak, byklklerive ihtiamlar ise bu anlama srecini pekitirmekiindir. yle ki dnden bugne krallklar, impara-torluklar ve buna mteakiben ortaya kan btnsnfl devletler; devasa saraylar, camiler, kiliseler,medreseler, hanlar yaptrmtr. Egemenlik simgeleridnden bugne deiim gsterse de anlay dei-memitir; devlet gldr ve bu gcn farkndaolmas gerekenler halk ynlardr(!) Bundandr kiegemenler en iyi mimar, usta ve zanaatkarlarn bu

anl(!) grev iin seferber etmilerdir.

stanbul alayan ve Kartalda da son yllardabir seferberlik hali, hummal bir alma var. Binlerceii, i makinesi, mimar mhendis ve bilumum teknikeleman gece-gndz alyor. alayan ve Kartaldagrenleri hayrete dren; devasa binalar ykseliyor.Akla zarar bu devasa yaplarn, pekei mteahhit-lerin yapt siteler ya da mantar gibi treyen alverimerkezlerinden olduunu sanyorsanz bu kez ya-nldnz. Bu ykselen binalar (aslnda onlar binadeil saray) bir kamu hizmet binas. Baka bir deyileAdalet Saray bu imparatorluk temsili yaplar. a-layanda inaat tamamlanmak zere olan ve Avru-pann en byk adliyesi olacak olan bu yap, hk-meti kesmemi olacak ki, Kartalda da dnyann enbyk adliyesini yapmaya karar klm. yle ya bu

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

19

ADALET SARAYLARI

Sarayllarn Adaleti ve

kadar ileri bir demokrasi ve hukukun olduu birlkede buna uygun ihtiaml adalet saraylarnnolmas icap ediyor(!) Dnemin Adalet Bakan Cemiliek 2003 ylnda bu binalar iin yaplan temelatma treninde; Adam ister sulu olsun istersesusuz, daha kapdan girerken nn ilikleyipsaygyla girmeli adliye binasna demiti. Bu binalarnhenz temeli atlrken en yetkili azndan devletkendini ele vermiti, deimeyen devlet babaanlay bir kez daha kitlelerin gzne sokuluyor,biat etmeleri isteniyordu. nsana, insan haklar, de-mokrasi ve adalete deil, ite bu yaplarn ihtiamndadile gelen devlet ve onun saraylara smayan, ken-dinden menkul adaletine sayg duymamz isteniyor.nk bu devasa yaplarn ihtiam yce devletimizi(!)

simgeliyor ve daha kapdan girerken nmz ilik-lememiz gerekiyor(!) Milyarlarca dolar harcanarakina edilen bu binalar, ne kadar adil ve demokratikbir lke olduumuzu cmle aleme ilan edecekmi.Kophenag kriterleri, AB uyum yasalar, AHM ve bircmle d mihrak da bunu anlayacakm. yle yaAdalet Saray ina etmek iin bu kadar yatrm yapanbir devlet adil olmayacakm da kim olacakm(!)Allarnn seim ncesine denk gelmesi ise tamamentesadfm. stelik mteahhit firmalar da kayrl-mam, ihaleler kapal zarf usul ile verilmemi.Sonu olarak saraylara layk adaletimiz olmu ama

haberimiz yokmu!

Dnden bugne saysz rneine rastlayacamzdevlet fetiizminin bir biimi olarak devletin kitlelereanlatmaya alt ey; z olarak deiim gstermediigibi daha da ftursuzlamaktadr. Adalet Saray ya-parak adil olduunu iddia eden devletin adalettenanlad cebimizden arlan milyarlarca dolardanyere ge smayan ta binalar yapp, bizlere kenditebaas ve mutlakyetini dayatmaktr. stelik kap-sndan girerken bile nmz iliklememiz gerekenboynumuzun kldan ince olduu bir adalet bah-settiimiz. Adaletin ve eitliin askeri faist diktatrlkve komprador kapitalist brokrasi cenderesindeservis edildii lkemiz gerekliinde; Avrupann ve

dnyann en byk adalet saraylarn ina etmeklevnlyor, kitlelerin gzne ne kadar adil bir lkedeyaadmz algs sokulmaya allyor. Yani diyorlarki bir dilim ekmei size artk kk tabakta deilbyk tabakta vereceiz. Taban byk ya da kkolmas ne ie yarar ki, ekmei daha fazla yalnzla-trmaktan baka. Devlet karsnda artk dahazayfsn ve devletin istedii kadar sulu, istediikadar masumsun demenin baka bir biimi oluyorbu fetiizm. Tarih akp gitse de tarih boyunca saraylarve sarayllar hep kendi kudretlerine emsal tekiledecek simgelere sarlmaya devam ediyor. Devlete

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

20

ve bu simgelere ynelenler sarayllarn ceberut sal-drganlndan her daim paylarna deni alyor.Bedreddinler, Brklceler, Thomas Mnzerler, SeyitRzalar ve niceleri

Dnden Bugne Sarayllarn HukukuTarih boyunca ezenler ve erki elinde bulunduranlar

glerini simgeleyen yaplar ina etmenin yan sra,gerek ynetim biimi gerekse iktidar gcnn kulla-nm konusunda halk kitlelerine kar hep acmaszoldular. Halka kar zulmetmek, onlar hizaya getirmekgl iktidar delaleti olarak kabul edildi. Toprak veo toprak zerinde yaayanlar tm mlk ile sarayl-larn mal olarak kabul edildi. Hukuk sistemi, vergisistemi, askeri yap hep bu temel belirleyene grebiimlendirildi. Sarayllarn hukuku, sarayn bek-lentilerini karlamak zorunda olanlar hizaya sokmakadna her trl zoru ve zulm halka reva grd. El-bette tarih boyunca bu zulme kar gerek dnsel,gerek toplumsal kalkmalar kesintisiz olarak devametti. Kanlmaz olarak sarayllar en byk zulmonlara reva grd.

eyh Bedreddini Serezin demirciler arsndayapraksz bir st aacna asarak katlettiler, eyhinbedeni gnlerce orada asl kald. Dnceleri halkiinde dilden dile yaylan, halkta byk bir sempatiuyandran bu halk nderinin fikirlerine sarayllarneden tahamml edemediler, neden katlini vacipkldlar dersiniz? Bedreddinin fikirleri ve bu fikirlerinhalk kitleleri iinde yaylarak glenmesi Osmanlyrahatsz etti. eyh Bedreddin; asrlardr devam edenmonarik tahakkm, hukuku, dini, treyi sorgulayanve gerek corafyamz halklar gerekse de dnyahalklar asndan devrimci nitelii yksek, toplum-sallam bir isyan hareketinin nderidir. eyh Bed-reddin ve yaratt toplumsal hareketin esas niteliiresmi tarih yazmnda speklatif biimde srekli ar-ptlmtr. eyh Bedreddini sadece din ve treninyorumlanmas konusunda aykr grleri savunanbir slam dnr olarak gstermeye almlardr.Bu durum Bedreddini katleden zihniyet tarafndanda farkl biimlerde lanse edilerek, ezilen halklarnzihninin bulandrlmas amalanmtr. Btn buarptmalar bir tarafa; Bedreddinin dncelerinintoplumsallamasn ve yedi dvele kk sktrenbir devlete ba kaldrmasn salayan en nemliunsur dncelerini dayandrd sosyo-ekonomikgerekliktir. Bu toplumsal gereklik sarayllarn gerekniteliini ortaya koyarken, ayn zamanda ortak vezgr bir yaamn filizlerini ierisinde barndrmak-tayd. yle demiti Bedreddin: Hkmet, zulmve zorbalk mahsuldr. Onun tecavzlerini hogrmek, halkn zararna olan emirlerine itaat etmekcaiz deildir. Heyet-i idare, zaman- saadette olduu

gibi halk tarafndan oluturulmaldr.

Yarin yanandan gayrs ortaktr diyordu Bed-reddin zellikle eri ve rfi hukuk kurallarn sor-gulayan ve bu kurallarn halk ezmek iin kullanldnifade eden Bedreddin, egemenlerin dini kisve ileegemenliklerini tahsis etmelerine karyd ve ylediyordu: Saray, saltanat, muharebe, asker hep zu-lmdr. Tekkeler, derviler, ulema Onlar da zulmve zorbalk eserleridir. Mevcut toplumsal alg vedin kurallarnn birer yanlsamadan ibaret olduunadikkat eken Bedreddinin st dzey bir nedenselliklesorgulamac olarak toplumsal yaam ele almas vebtn idealist-teolojik algy tersyz etmesi sarayllarasndan kabul edilemezdi. Yine Bedreddin yle

diyordu: nsanlar eylemleriyle, dnce ve fikirleriylegzeli ve iyiyi bulabildikleri oranda Hakka kavu-mulardr. Cennet ite budur. Kt ve irkin ilerleuraan insanlar Haktan uzaklamlardr; Cehennemite budur. Cennetle Cehennemi baka bir yerlerdearamak samadr.

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

21

Bedreddin, sarayllarn iktidar simgelerine doku-nuyor ve sarsyordu, onun bu aykr fikirleri birmddet nemsenmese de barnda isyanlar ve top-lumsal kalkmalar byttke sarayllar da gemiazya aldlar. Fikirleri gnden gne yaylan Bedreddin,elebi Mehmet Paann saraydan kard birferman ile yakaland. Mevlana Haydar denilen kad,sarayn icazeti ile gstermelik olarak Bedreddiniyarglad. Bedreddinin katli karar altna alnmtfakat asl ldrmeye altklar Bedreddinin d-nceleri idi. Halk arasnda yaylan bu fikirlerin ka-ralanmas gerekiyordu; bir rpda Bedreddini halajan olarak ilan ettiler. Bu vesile ile katlinin halk ta-rafndan kabullenilmesini ve kitlelerin Bedreddininfikirlerinden uzaklamasn salamaya altlar. Bed-reddin daraacna karldnda yle diyordu: Ma-dem ki bu kere malubuz, netsek, neylesek zahid /Gayr uzatmam sz, madem ki fetva bize aid!/

Verin ki basak barna mh-rmz... te bufikirleri halkn bel-

leinden silmek iin Mal ha-ram, kan helal denerek Bed-

reddini astlar. Fakat Bed-reddinin fikirleri hala di-riydi ve Brklceler, TorlakKemaller onun dnceleriile daha byk isyanlarnateini harlyordu. Dnden

bugne devam eden birdirenme ve ba ememegeleneini halklara emanet

ederek son nefesini vere-cekti Bedreddin.

Brklce Mus-tafa, Bedred-

dinin fi-kirlerin-den ilke t k i l e -n e n l e r -dendi. Bu

f i k i r l e r iA n a d o -luda yayl-

masna b-yk katksalayanBrklce

ortaklkdncesini sa-

vunan dervilerin-den bir ordu kurarak, Os-

manlya kar ba kaldrd. Bu bakaldrya asla ta-hamml gstermeyen sarayllar elebi Mehmet Pa-ann emri ile Rumeli ordusunu Brklcenin zerineyolladlar. Brklce ve dervileri kararlyd, direne-ceklerdi ve direndiler. Osmanl ordusuna geit vermeyenBrklce ve dervilerine daha byk bir gle saldrmakarar alan Osmanl fetva kard: Kadn, ocuk, genyal demeden hepsinin kellesini istedi. Brklceyince esir ettiler ve sahte keilerin karsna kardlar.Ar ikencelerden geirilen Brklcenin on bin der-viinden, sekiz binini Brklcenin gzleri nndeban kestiler. Rivayet edilir ki kafas kesilen herdervii Brklcenin karsna karldnda sadeceiri dede sultan iri (dayan dede sultan dayan) derve baka sz etmez. Osmanl, ban ne emesini veaf dilemesini beklerken, Brklce fikirlerinden asladn vermez ve Hristiyanlk yaymaya alt yalanhalk ierisinde yaylmaya allarak armha gerilirve katledilir. Brklcenin cansz bedeni bir deveninsrtnda gnlerce dolatrldktan sonra ba kesilerekeyh Bedreddine yollanr.

Brklce Mustafa kendini yle anlatr: BanaDede Sultan derler; dervi olmadan, kemal yolunagirmeden nce adm Brklce Mustafa idi. Bu gr-dklerin, benim yoldalarmdan sa kalanlardr. BizKaraburun taraflarndaki memleketi kendimize mlkedindik. Mlk sahibi olmakta hepimiz ortak idik.Kadnlarmz dnda her eyimiz de anca beraberkanca beraber idik. Bizde tmar sahibi yoktu, sahib-i arz yoktu, vzera yoktu, mera yoktu. Hepimizmal ortak, mlk ortak, keyfi ortak, tasas ortak,kararlar ortak bir kardalar cemaati idik. Bizim gibiolanlar, yahut olmak isteyip de buna gc yetme-yenler, Hudann eseri ya da insan emeinin eserimal mlk kendi uhdelerinde yn etmi ve buyn kendine hasretmi mahlukat sevmez, onlargerek insan neslinden saymaz. yleleri de insanneslinden hi kimseyi sevmez. Hele bizim gibileringlenmesinden dleri patlar, bizi yok etmek isterler;nk bilirler ki biz yeterince glenince onlar ze-min-i arzdan yok ederiz ve elbette bir gn hepsiniyok edeceiz. te annn stmze ordu gnder-milerdir. te Brklceyi ve onunla beraber zulmekar ba kaldranlarn ve bu uurda balarn ortayakoyanlarn yzyllar ncesinden syledikleri. Saray-llarn kanlmaz fkesinin hibir had ve hukuk ta-nmadan halk ezmeye almasna neden olan vebin bir iftira ile kendi fikirlerini kabullendirmeyeiten ve aslnda dlerini patlatan ey; halkn kendigcnn farkna varmas ve iktidara kar ba kal-drmasdr.

Zulmn ve basknn olduu her corafyada olduugibi zulme kar bakaldr da halklarn kurtulu

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

22

umudu olmaktayd. F. Engels, Alman kyl isyanlarve Thomas Mnzerin devrimci dncelerini konuettii makalesinde yle diyordu: O dnemde ThomasMnzer her eyden nce bir din bilimciydi. Amazaman zaman tanrtanmazcla yaklaan bir panteizmretiyordu. Bizim dmzda bir Kutsal-Ruh yoktur,diyordu: Kutsal Ruh zellikle akldr. man da, aklninsan iinde ortaya kmasndan baka birey deildirve bu yzden Hristiyan olmayanlar da iman sahibiolabilir. te bu iman, ete kemie brnm buakldr insan kutsallatran. man sahibi olanlarnyapmalar gereken cenneti, yani Tanr kralln yer-yznde kurmaktr. te Bededdinden yaklak yzyl sonra Bedreddine bu kadar yakn fikirlere sahipolan Mnzer de Alman sarayllarnn fkesinden na-sibini ald, aslarak katledildi. Ve lanetli olarak ilanedildi, onun dncelerini savunanlarn da onun la-netinden kurtulamayaca buyruldu.

Elbette ki tarih rmann ak ierisinde ve co-rafyamzda Bedreddinler, Brklceler ilk deillerdive son olmayacaklard. Bu tarihe asl rengini verensnf savamlarnn bir sonucu olarak kanlmaz vemutlak biimde ortaya kmak zorunda olan bir di-yalektie iaret ediyordu. Fakat her dnem egemenlerbu bakaldrlar ezerken azgn ve ftursuz oldular.Saraylara sdramadklar adaletlerini yalanlarnnve zulmlerini smen alt etmek iin kullandlar.Seyit Rzann idam fermann Ankaradan yazdlar.Bir an nce aslsn diye buyurdular. Hatta zelyetkili mebuslarn Harputa yolladlar. Zaman kay-bedilmeden Cumhuriyetin adaleti ve mutlak kudretitecelli etmeliydi. Seyit Rza ve arkadalarnn idamkarar mahkemelerin tatil olduu Pazar gn hakimlertarafndan acil olarak alnd ve bu karar ertesi gnuyguland. stelik Seyit Rzann ya idam cezasnnuygulanabilmesi iin yalanc ahitler tutularak k-ltld. dam sehpasna kan Seyit Rza ylededi: Ben sizin yalan ve hilelerinizle ba edemedimbu bana dert oldu ama bende sizin nnzde eil-medim bu da size dert olsun. Seyit Rzay asmakiin yan kltenler, 12 Eyll AFCsi ile ErdalEreni asmak iin ise yan byttler. Hukuk daadalet de ellerinde bir oyuncakt ve egemenliklerininbekas iin istedikleri gibi oynuyorlard. 19-22 Aralk2000de hapishanelerdeki devrimci tutsaklar kat-letmek iin dzenlenen Hayata Dn(!) operas-yonunun gerekesini anlatmak iin kameralarn kar-sna geen dnemin Adalet Bakan Hikmet SamiTrk; yzndeki tiksinti verici tebessmle yle di-yordu: Devlet oraya hayat kurtarmaya gitmitir.Dier rneklerde de olduu gibi sarayllar bir taraftanhalka kar zulmederken bir yandan da maniplatifaklamalarla kitleleri kandrmaya ve saltanatlarnn

srekliliini salamaya altlar hep.

te alayan ve Kartalda ykselen bu devasayaplarn bizlere sunaca adalet ve adalet salayclarn,adaletten ne anladklar konusunda fikir sahibi olma-mz salayacak naizane rnekler. phe yok ki Hik-met Sami Trkn yzne taklan o tiksinti verici te-bessm; Bedreddinden, Brklceye, Mnzerden bu-gnlere sarayllarn yzlerinden hi eksik olmad vesaraylara layk olan adaletlerinin gerek tezahrbuydu. Tarihi; zulm, bask, imha ve inkar olanlar veeitsizliklerin devam iin rpnanlar sizce bu kocabinalarda ne yapacaklar? Bu sorunun cevab ak;zulm ve saltanatlar devam ettike halk ezmek iinok daha fazla adalete(!) ihtiyalar olacak. Hatrla-yalm: KCK operasyonu ad altnda binlerce sayfalkiddianame hazrland yzlerce kii tutukland, muhalifolan kiiler dzmece iddialarla hapishanelere gnderildi,kurumlar basld. Kargalar gldrecekcinsten hazrlanan iddianame vepolis fezlekeleri ile demokra-tik haklar mcadelesi susaylmaya allarak,demokratik haklar m-cadelesi verenler tu-tukland. Elbette burneklere yzlercesinieklemek mmkn.Onlar hazrlk ie-risindeler; haklar-mz, emeimizi vegeleceimizi kendibekalar urunaalmak istiyorlar.Bunun iin Avru-pann, dnyannen byk adalet sa-ray cilas ile adalet-sizlie ve hukuksuzluateknik imkan ve donanmhazrlyorlar. Hazrlamayada devam edecekler, taki saraylarn ve salta-natlarntar ih i -m i z i nb i l g ekn ie-r i s i n d eduran kes-kin klc-mzla bala-rna yknca-ya dek!

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

23

Kendisini, zel mlkiyet ve kar zerinden var eden birtoplumda yayoruz. Egemenlerin stnlklerinin ve kendialtndaki snf zerindeki egemenliklerinin artt snfltoplumda, pazar ekonomisi zerinden ekillenen toplumsalyap bireylerin karakterini de etkilemektedir. Kendisinipazar ekonomisi zerinden var eden toplumun bireylerinindnceleri ve deerleri iktidar tarafndan kontrol altnaalnmtr ve istenildii gibi de ynetilmektedir. Toplumunkarakteri, iinde barndrd bireylerin de karakterinibelirler tespitinden sonra yle bir sonuca varabiliriz: De-iim deerinin kullanm deeriyle yer deitirmesi olgusuzerinden kendini var eden bir toplumda bireyler arasilikiler de metann kullanm deeri ve deiim deeriilikisi zerinde ekillenir. Kiiler de birbirleri iin birermeta haline gelirler. Ksacas, zel mlkiyete dayal butopluma ait bireyler ve bu bireylerin birbirleriyle ilikilerimlk olgusu erevesinde ekillenir. Byle bir toplumdamal-mlke sahip olmak, kazanmak iin almak bireylerin24

nsanla insann dolaysz,doal ve zorunlu ilikisi

erkekle kadnn ilikisidir.Karl Marx

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

NSANIN NSANLA DOAL (OLAMAYAN) LKS

en deerli ve korunmas gereken haklardr. Ve bi-reyler de toplumun belirlemi olduu sosyal ka-rakterlerinin gerei olarak mlk-edinme, sahip ol-duu mlk koruma ve srekli olarak kar salamaarzularna sahiptir. Bu arzular, iinde bulunulantoplumun kurallaryla daha da perinlenir. En b-yk ve kutsal amac kar ve sahip olmak olanbireylerin, birbirleri arasndaki ilikilerin karakterinive daha sonra bu ilikiyi kadn-erkek ilikisi zg-lnde inceleyelim.

zel mlkiyetin egemen olduu bir toplumda,bireyin sahip olma eilimi Marxa gre yledir:() maddi mlkiyetin egemenlii ylesine b-yktr ki zel mlkiyet olarak sahip olunamayacakher eyi yok etmek istemektedir. Yetenei, vb.zorla soyutlamak istemektedir. nk biricik hayat,var olu amac dorudan doruya sahip olmaktr.nsanlarn sahip olma arzusu aslnda tam datketici bir toplumun vazgeilmez karakteridir.Daha nce de belirttiimiz gibi pazar ekonomisinedayal bu toplumun temel davran biimi tke-timdir. nk emeine yabanclaan retici snf-larn birikmi emekleriyle oluan zel mlkiyetindevam iin srekli retim ve retilenin ilerlemesive gelimesi iin de srekli tketim arttr. Bireyinsrekli olarak tketme ihtiyacn canl tutmak iin,bireyde tketime ynlendirecek olan baz eilimlerefarkl anlamlar yklenerek bu eilimler devamlolarak beslenir. Bu eilimin balcas sahip olmaeilimidir. nk sahip olma eilimi bireyde ml-kiyete bamll perinler ve tketimin artmasiin bir kanal oluturur. zel mlkiyete sahipolma temelli bu iliki, bireyin bireyle ve bireyintoplumla ilikisini belirleme yolunda ilerler.

zn, zel mlkiyetin temel yapsndan alansahip olmak eilimi bireyin bir eyi kendisininklmas anlamna gelmektedir. Bu eilim, bireyinbir nesne zerindeki mutlak denetimini ve kont-roln ierir. Fakat bu durum sadece denetimve kontrol olarak kalmaz; sahip olma eilimibazen yle bir noktaya varr ki kii, sahip olduunesneye sahip olduu iin, nesneye fazlasndandeer bier ve kendisini sahip olduu eyle z-deletirir. O eye sahip olduu iin kendisiolduunu kanksar. Ksacas u cmleyle tanm-lanabilir O benim olduu iin ben benim. Veo ey kendisi olur. Bu durumda hem nesne(sahip olunan) hem de zne (sahip olan), ey(nesne) haline dnr. Ayn zamanda unu daeklemek gerekir ki kiinin mutlak hakimiyeti vedenetimi gibi bir durum sz konusu olamaz;nk sahip olunan ey deiir, dnr veya eldeitirir ya da biim deitirir.

Sahip olma eilimi kiiyi sadece nesne halinedntrmekle kalmaz, ayn zamanda kendineait olmayana yani bir bakasnn mlkiyetine desahip olma arzusunu dourur. Buna en basit ek-liyle kskanlk diyebiliriz. Birey, kendi karn yada mlkiyetini korumakla kalmayp bakalarnaait mlkiyetlere de sahip olma ve mlkiyetini ar-trma ihtiyac hisseder. Yine Marx 1844 El Yaz-malarnda bu durumu yle anlatmaktadr: Herzel mlkiyet parasnn dnceleri her paranniinde yatan- ortak bir dzeye indirgeme istei vekskanlk ekline girerek hi deilse btn dahazengin zel mlkiyete kar kar, yle ki bu istekve kskanlk sonunda rekabetin zn meydanagetirir. zel mlkiyetin egemenliinde bireyler,birbirleri iin sadece nesne olarak vardrlar; nkmlkiyetini artrma istei bireylerin nesneler ze-rindeki kaytsz ve sonsuz denetim isteiyle dahaileriye tanarak bireyin bir nesne gibi dier bireyzerindeki hakimiyetini beraberinde getirir. Ba-kalarnn mlkne sahip olma ii ya yine mlkleyaplr ya da farkl yollara bavurularak yaplr(iddet, zorbalk vb.). Sonu olarak znde canlve dinamik bir ilikiyi barndran bireyin bir bakabireyle ilikisi cansz bir hale brnr, yani metaalveriine dnr. Bu durum tpk bir difzyonolayna dner: Sermaye youn olduu noktadanaz youn olduu ortama doru akmaya balar;difzyon esnasnda hibir aba harcanmazken,sermayenin aktarm konusunda bireyde gndengne biriken kar hrs mevcuttur ve sermayeninetkisi zamanla btn alana yaylr.

nsann insanla olan ilikisinde en can alcnokta olan ya da zellikle can alc noktayagetirilen kadn-erkek ilikisinin de zel mlknegemen olduu bir toplumda cansz olmas ve z-nelerin birer nesneye dnmesi olaan bir du-rumdur. Daha nce de belirttiimiz gibi metanndeiim deerinin kullanm deeriyle yer deitir-mesi gibi insann insanla ilikisi de bu temeldeilerler. Bireylerin artk birbirleri iin metaya dn-t byle bir toplumda kadnn erkek iin veerkein de kadn iin metaya dnmesi kanl-mazdr. Fakat bu durum kadn zglnde dahaileri bir boyuta varmaktadr. Tarihsel srecindekadn toplumsal i blmnn gereklemesininertesinde kleci toplumun da ilerlemesiyle ikinciplana dmtr. Bu d devam eden yllardadaha fazla derinlemi ve devletin oluumuylaberaber hat safhaya varmtr. Bu noktada kadn,devletin resmi kurumu gibi ileyen aile kurumundatarihsel sreteki yerini almtr. Devletin ba-kahraman erkek, ailenin ise kadn olmutur.

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

25

Burjuva dnyasnda evlilik ve aile devletin te-meli ve zel mlkiyetin ekirdeidir. John StuartMill, Evlilik yasann tand tek gerek kleliktir,der. Ve kukusuz evlilik bundan da te bir eydir.Evlilik kurumunda kadn phesiz erkein kendizel mlkne geirdii nesnedir ve erkein neslinisrdrecek olan mirasnn kaynadr. Bu dzlemdekadn, sermayedar tarafndan korunmaya, kol-lanmaya muhtatr; zel gereksinimleri vardr vebu gereksinimleri de sahibi, erkei tarafndan sa-lanr. Evrimsel psikologlarn (Belsky, Steinberg,Draper, vb.) bir ksm kadnn doasnda kendinikoruyup kollayacak erkei evlenmek iin setiigibi bir kan mevcut. Yani kadn, mlk en okolan ve ona rahat bir yaam sunarak, genetik mi-

raslarnn devamcs olan ocuklarna lks bir ya-am sunacak erkei tercih eder denilmektedir.Evet, zel mlkn hakim olduu ve yaratt dev-letin en kk, temel yap ta olan evlilik dahaok bu temeller zerine kurulmakta olsa da builiki doal olmayan ve dayatlan bir durumdur.Erkein kadna sahip olma, onun zerinde denetimve kontrol oluturmas ihtiyacna karlk kadndada bir otoriteye, en saf deyimiyle bir erkee aitolma gereksinimi yaratlr. Yaratlan bu iki eilimbirbirini tamamlar, kadn ve erkek asndanhayati bir gereksinimmi gibi yanstlr. Kendisininkorunup kollanmas gereken bir varlk olduunun,doann kanunuymu gibi yanstlmas kadnnbirine ait olma eilimine kar kaytsz kalmasnayol aar. Toplumun deer yarglar ve buna isti-naden bireylerin karakterleri, eilimleri bu doalolmayan erevede yaplandrlr. Oysa kadn-erkek ilikisinin doal olmayan bu yaklamnakarlk olarak yle bir alntyla cevap verebiliriz:Topluluk ehvetinin ganimeti ve hizmetisi olarakkadna yaklamda, insann kendi varoluundakisonsuz alalma dile gelir, nk bu yaklamngizi belirsiz olmayan, kesin, dpedz ve apakbir ekilde erkekle kadnn ilikisini ve dolayszve doal oalma ilikisinin ele aln tarzn gs-termektedir. nsanla insann doal, dolaysz vezorunlu ilikisi, erkekle kadnn ilikisidir. kicinsin bu doal ilikisinde insann doayla ilikisidorudan doruya insann insanla ilikisidir vegene ayn ekilde insanla ilikisi dorudan doruyadoayla ilikisidir. Erkekle kadnn ilikisi, insanlainsann en doal ilikisidir. Genelde insanninsanla ilikisi, zelde ise kadnn erkekle ilikisininnitelii ve yaps, ilikinin ne kadar doal olduuylailgilidir. Doal olmayan durumun kayna isesnfl toplumun kendisidir; zel mlk dnyasnnynettii ve bireyi bu dnyann klesi halinegetiren egemen snflarn bireyleri metalatrdsmr dzenidir.

DPNOTLAR1-Karl Marx, 1844 El Yazmalar, stanbul: Biri-

kim Yaynlar, 2008, sf. 108

2- Karl Marx, 1844 El Yazmalar, stanbul: Bi-rikim Yaynlar, 2008, sf. 109

3- Karl Marx, 1844 El Yazmalar, stanbul: Bi-rikim Yaynlar, 2008, sf. 110

KAYNAKA

David M. Buss, Evolutionary Psychology. Aus-tin: Pearson, 2008

August Bebel, Kadn ve Sosyalizm, Ankara:nter Yaynlar, Nisan 1996

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

26

17lerEzilenlerin, dnya gericiliine kar srdrd

mcadeleler; katliamlar, krmlar ve azgn saldrlaraltnda ilerlemektedir.

Bu yaln gerek, snflar mcadelesinin kanlmazsonucu olarak toplumlarn tarihine damgasn vur-mutur. Ezenle ezilen elikisi var olduu mddetede snflar mcadelesi zorlu, kanl zamanlara tankolmaya devam edecektir.

Ezilenleri bu kapsaml saldrlar altnda diri tuta-cak, snf bilincini keskinletirerek devrimci yolundasebat etmesini salayacak en temel etmenlerden birtanesi de tarih bilincidir.

Tarihini bilenler dostunu, dmann hi bir kafakarklna mahal brakmadan ayrt ederler. Em-

peryalistlerin ve uaklarnn tasfiye saldrlar, d-nmleri, yeniden yaplandrmalar altnda, devrimcimcadele tarihimiz son derece hayati bir neme sa-hiptir.

Bu tarih, gerici saldrlar datacak byk birmirastr.

Bu tarih bizlere ezilenlerin btn gerici saldrlararamen bitip tkenmez bir kaynaa sahip olduunugstermektedir. Bu kaynak her gn fabrikada, okulda,tarlada, evde, sokakta maruz kaldmz eitsizliklerinbarndan fkrmaktadr. Bu nedenledir ki her sefe-rinde umutsuzluu, karamsarl, ylgnl, kaknl,kararszl kuruna dizerek cretle, bilinle akmayadevam etmektedir.

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

27

DEVRMN MEAKKATL YOLUNDA

ZGRLE KOANLAR

te 17ler bylesi bir mcadelenin nderleriolarak, 17 Haziran 2005 tarihinde, faizmin, ulus-lararas lekte planlad ve hayata geirdii bykbir askeri saldr sonucunda Dersim-Mercanlardalmszleerek devrimci mcadele tarihimizdekiyerlerini aldlar.

Cafer Cangz, Aydn Hanbayat, Berna nsal,Cemal akmak, Okan nsal, Kenan akc, kkeKaraolu, Alaattin Ata, Taylan Yldz, Dursun Tur-gut, Ali Rza Sabur, Glnaz Yldz, ada Can,Ahmet Perkta, Ersin Kantar, brahim Akdeniz,Binali Gler...

17ler; ezilenlerin kar karya kald azgn sal-drlara kar devrim davasn Feda olsun canmzdiyerek tereddtszce srdrdler. Tpk dnya devrimiiin cann vermekten ekinmeyen milyonlar gibi...

17leri uruna can bedeli tututuklar mcadele-leriyle anlatmak onlar, ikonlatrmayan, kahraman-latrmayan, ancak hakkn teslim eden bir ifadeylemmkn olabilir. Onlarn mcadelesine, gereklik-lerinin her bir halkasna bilimsel bir bak asylayaklamak, onlar anmann ve anlamann biricikmetodudur.

Bu temel kavranmadan, 17lerin cretinin, ka-rarllnn ve keskin snf bilincinin nedenleri bilincekarlamaz.

Marksizm-Leninizm-Maoizm Kavray Ve 17ler17ler, brahim Kaypakkaya gzergahnn ideolojik

ve rgtsel devamclar olup dnem zgnl hari-cinde gemi tarihsel srelerden koparlamayacagibi, gemiin Kaypakkaya izgisinin statik bir devamolarak da anlalmamaldr. Bilindii gibi snf m-cadelesini mecrasna aktan komnizm gereklii veona yn veren ideolojik-siyasal arka plan, dncetarz ve eylem pratii, keyfi bir tercih deil, aksinednsel seviyenin bire bir yansmasdr.

Tam da meseleleri bu bilimsel metod eksenindeele alan 17lerin siyaset sahnesindeki zgn ifadesi,MLM biliminin nc nitel aamasna yani Maoizmkavrayndaki zayfla iaret etmesiydi. Maoizmdenkrlmalara bal yanl izgi ve pratiklerde ifadesinibulan hatalara nemle deinilmi, bata Kaypakkayayoldan da altn nemle izdii Byk ProleterKltr Devriminin (BPKD) nitel nemde sonularahaiz olduu belirlemesi ve Maoizm ile ilerleyen buyeni aamann, Halk Sava stratejisi ile komnizmekadar ilerleme direktifi bir kere daha 17ler tarafndannemle teyit edilmitir.

Bu stratejinin baaryla yrtlmesi gereine

byk nem atfeden 17ler gerei, parti anlay,iki izgi mcadelesi, ideolojik-teorik ve siyasal m-cadele arasndaki iliki ve yntem, komnistlerinbirlii, eylem birliktelikleri, dost ve dman siyasetindeayrm izgisi, aydn ve sanatlara yaklam, kitle-selleme, adalet anlay vb. birok meseleye ilikinkavrayta analiz-sentez sonucu ileri bir seviye ya-kalam ve Maoizm savunulmadan komnizme va-rlamaz metaforu maddi temellerine daha emin birbiimde oturtulmutur.

deoloji-Siyaset Balamnda izgi, Yntem Hatalar, Tarih Bilinci ve 17lerSnf mcadelesindeki her bir gelime doa ve

toplumda cereyan eden, srekli deien, dnenve hareket halinde olan, maddenin varl ve sonsuzsramal tarihsel ileri atlmla ifadesini bulan, elikiyasasndan bamsz deildir.

O halde sramal olarak srekli ileriye doruakan tarihin ynnn snfsz bir topluma evrilmesiniistiyorsak, tm bu yasalara uygun diyalektik mater-yalist biricik yntemi, gerekteki z anlayarak veancak bu zorunluluun kavranmas halinde bakabir topluma, zgr insana ulaabileceimizi bilmekdurumundayz.

te tm bu deiim ve devirme idealinin somut-laaca denek ta, teorik ve pratik sre, bilgi vebirikimin alaca nitelik ile amaca gtrecek arailikisidir.

Bu anlamda 17lerin komnist-devrimci niteliinive dnem asndan ihtiva ettikleri zgn kimliklerininbir boyutunu da, snf mcadelesinin ihtiyalarnacevap olacak siyaset ve bunlarn maddi gce dn-trlebilecei ara ve planlamalar ivedililikle elealmalar oluturmaktadr.

Kukusuz ki her mcadele biimi ona yn verecekve ifadesini glendirecek bir fikriyata ihtiya duyar.Ayrca her doru fikriyatta kendisini temsil edeceketkin biimlerle anlam bulabilir. 17lerin zellikleama-ara ilikisi zerine zetledii tecrbe, ideolo-ji-siyaset ve rgt ilikileniindeki yetkinlikleri veabalar son derece nemlidir.

Ancak 30 yl akn Maoist saflarda, snf mca-delesinin seyrine olumlu veya olumsuzluklaryla si-rayet etmi eitli eilim ve anlaylarn tarihsel birperspektifle mercek altna alnd ve hatalardanarnma ynelimi ile devrimcilemenin ve tarihi ya-ratacak, ykc eletirel yenilenmenin adeta kltrdevrimi anlayyla muhasebe edildii ve buradanklan seviyeyle ideoloji-siyaset, rgt ve kltralanlarnda nemli nitel bir seviyenin yakaland

Haziran-Temmuz

2011-55

ZG

R D

N

28

grlmektedir.

Ayrca 17ler k, devrimci hareketin sorunlarnakendi merkezinden deil dndan bakan idealistdnce tarzna kar da alan nemli bir bayraktr.Hatalarnn snfsal kkenlerini irdeleyen, yanllarnhi bir ekinceye mahal vermeden geni kesimlerlepaylaan ve bizzat bu sre ierisinde yeniyi inaetmeye alan bir ktr 17ler.

17lerin bu tarihsel ynelimi ayn zamanda re-formizme, revizyonizme, sivil toplumculua ve hertrden tasfiyeci akma kar ykseltilen mcadelebayradr. zellikle 2000lerle birlikte hakim snflartarafndan daha kapsaml bir ekilde hayata geirilentasfiyeci saldrlarn, devrimci hareketi eitli dzey-lerde etkiledii koullarda 17ler -ve tabi ki parasolduklar yeni demokrasi gleri- bu gerici emberikrmaya yneldiler.

17lerin Dersim-Mercanlarda yaratt tarih, 1848barikatlarndan, Paris Komnnden, Byk EkimDevriminden, in Devriminden, lkemiz ezilenlerininyzlerce yllk devrimci mcadele tarihinden szlendevrimci-komnist kavrayn addr.

Dzen ierisinde demokrasi hayalleri kuranlarn,reformlarla smr dzenini yamamaya alanlarn,ezilenlerin devrimci enerjilerini dzene aktanlarnve nihayetinde devriminde ZORun roln sfrlayansnf ibirlikilerinin gerici emellerine vurulmu bykbir neterdir 17ler.

Komnistlerin ve Devrimci Hareketin Birlii,deolojik Mcadelede kirciksiz Tavr, Dost-Dman Siyaseti ve 17ler

17lerin zerinde srarla durduklar stratejik hal-kalardan birisi de komnistlerin ve devrimcilerinbirliidir.

Hakim snflarn kapsaml saldrlarn boa -karma yolunda devrimci demokratik glerin ve ko-mnistlerin bi