21
ATUAGASSIAQ ULLUINNARNI ATTAVEQAATEQARNERMUT TUNNGASOQ U K I U T 12 -AT · NR. 1 · 2011 Interneti akikinneq qupp 4 3Gmik siammarterineq ingerlajuarpoq qupp 6 Pinngortitarsuaq sunniuteqaqataatillugu qupp10 Apps! qupp 12 tarmarmik Online-mi uani

Online nr. 1, 2011

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Interneti akikinneq . . . . . . .qupp . 4 3Gmik siammarterineq ingerlajuarpoq . . . . . . . . . .qupp . 6 Pinngortitarsuaq sunniuteqaqataatillugu . . .qupp .10 Apps! . . . . . . . . . . . . . . . . .qupp . 12 ATUAGASSIAQ ULLUINNARNI ATTAVEQAATEQARNERMUT TUNNGASOQ UKIUT 12 -AT · NR. 1 · 2011 1 . . . tarmarmik Online-mi uani . . .

Citation preview

Page 1: Online nr. 1, 2011

1

AT U A G A S S I A Q U L L U I N N A R N I AT TAV E Q A AT E Q A R N E R M U T T U N N G A S O Q U K I U T 12 -AT · NR. 1 · 2011

Online

Interneti akikinneq . . . . . . . qupp . 4

3Gmik siammarterineq

ingerlajuarpoq . . . . . . . . . . qupp . 6

Pinngortitarsuaq

sunniuteqaqataatillugu . . .qupp .10

Apps! . . . . . . . . . . . . . . . . . qupp . 12

. . . tarmarmik Online-mi uani . . .

Page 2: Online nr. 1, 2011

2 Online nr. 1 · 2011

KALAALLIT NUNAANNI QUPPERSAGAQ INOQUTIGIINNUT AGGUAATTAGAQNaqiterussiffigineqarpoq: TELE Greenland A/S, Postboks 1002, 3900 Nuuk, Tlf.: 34 12 55, E-mail: [email protected] · Nitatagaq: www.tele.gl · www.post.gl · www.stamps.gl · Suliarinnittut: Brian Buus Pedersen (akissuussaalluni aaqqissuisoq), Dorit Olsen (aaqqissuisoq), Sæunn L. Nolsøe, Inge S. Rasmussen, Maria Toft, Jens Andersen Lise Mac Iver & Martin Hove Lynge · Assilissat: TELE-POST, Deluxus Studio, istockphoto.com, Google Earth m.fl. · Sananeqarfia: Martin Hove Lynge, TELE-POST · Naqiterneqarfia: Naqitat A/S. · Ussassaarutit: Ussassaarutit atuutissapput nioqqutissat nungunnissaasa tungaanut. TELE-POST-imi sulisut unamminnermi peqataasinnaanngillat. Eqqamaqquarput tunniussinermi, naqinnerani akillu allanngornerini allannguuteqartoqarsinnaannera · ISSN: 1600-9215

Aningaasaqarnikkut periarfissaqalerniariarpat interne-timut akit appartinneqarnissaat TELE-POST-ip siunerta-riuaannarsimavaa .

2009-mi martsimi imaatigut kabeli atuleratsigu TELE-POST aatsaat taama aningaasartuuteqartigaaq, nunarput tamaat nalunaarasuartaatitigut attaveqaatini nutaani piginnaasamik pisariaqartinneqartumik peqarnissami aningaasaliinerujussuit pissutigalugit. Sumiiffinni ikittuinnarni nalunaarasuartaatiti-gut attaveqaasersuisinnaanngilagut, inuiaqatigiilli tamaasa illoqarfinni nunaqarfinnilu attaveqaasersortariaqarlugit.

Tamatuma atuisumut ataatsimut qaffasinneroqisunik anin-gaasartuuteqartippaatigut, aningaasaliissutit nunani allani inuttoorsuarnut naleqqiulluta ikittuinnaalluta akilersortussaa-gatsigit. Imaatigut kabeli kisiat eqqarsaatigissagaanni uagut nammineq „internetimut aqqusinersuassarput” sanaartorta-riaqarsimavarput – tassami aqqusinersuaq allat qangali aqqu-sinniarereersimasaat ataasiinnaq ingerlaaqataaffigisinnaan-ngilarput.

Taamaammat piffissaq tamaat aningaasartuutikillisaaneq sipaarniarnerlu TELE-POST-imi immikkut illuinnartumik eqqu-maffigeqqissaarneqartariaqarpoq. Uuttortaariaasiusinnaasoq ataaseq tassaavoq, aningaasartuutit tamarmiusut ineriartorne-rat atuisunut megabyte-mik ataatsimik atugassaqartitsinikkut.

Taamatut uuttortaaneq atorlugu ukiuni aningaasaliissute-qarfiunerpaani pingasuni 2008-miit 2010-mut, TELE-POST-ip aningaasartuutini affaannangajanngortissimavai.

Inuiaqatigiit aammattaaq kissaatigisaraat iluanaarutitsin-niit, suliffeqarfittut akileraaruteqarnitsigut il.il. inuiaqatigiit aningaasaqarnerannut akileeqataassasugut. Ukiuni kingul-lerni pingasuniinnaq TELE-POST nunatta karsianut akileeqa-taavoq 117 mio. kr.-inik. Nuannaarluta taamaaliorumavugut, aningaasalli aamma isertinneqartussaapput, aamma sinneqar-toortoqartariaqarpoq aningaaserivinnut imaatigut kabelimut aningaasanik atukkiisutsinnut erniarujussuit akilersukkallu akilernissaannut.

Aningaasaliissuteqarnerujussuit atuisutta iluaqutigisima-vaat? Aap, TELE-POST inunnut suliffeqarfinnullu internetimut nioqqutinik nutaanik nioqquteqartuaannavippoq. Ukiuni kingullerni marlussuinnarni suliffeqarfiit internetimik atuine-

rannut akit 70% angullugit appartinneqarput, nioqqutillu allat aamma suli akikillisaaviunerusut nioqqutaalersimallutik.

Imaatigut kabelip atulernera malunnartinneqarpoq ADSL-illit annertuumik atuisut 60% angullugit akikillisaavigineqar-nerannik, kingullertigullu mobilt bredbånd atorneqalermat mobildata 90% angullugit akikillisaavigineqarpoq.

Internetimik atuinermut akip suli appartinneqarnissaanik TELE-POST-ip qinnuteqaataa 2011-mi aprilimiit atuutilersussa-tut Naalakkersuisut akuersissutigaat, aammalu nutaartaavoq uagut Nuummi Qaqortumilu sumiiffinnut allanut naleqqiulluta megabyte-mut ataatsimut akikinnerusumik „nioqqutissiorsin-naanerput”. Tassani annertoorsuarmik atuisuusut akikinneru-sumik internetersinnaanissaannik aamma neqeroorfigisinnaan-ngorpagut - taakkulu assersuutigalugu tassaapput ilinniarfiit.

MB-ip ataatsip akiata MB-inut ilanngussanut akiusullu assigiinnissaannik atuisut kissaateqarnerat TELEp aammattaaq akuersaarumavaa. Aki tamanna ADSL Gold eqqarsaatigalugu 52%-imik akikilliliineruvoq aammalu ADSL Premium eqqarsaa-tigalugu 73%-imik akikilliliinerulluni. Nioqqutit taakku tamar-mik nunatsinni tamami inunnut suliffeqarfinnullu malitassaasut malillugit suli nioqqutigineqassapput.

Nuummi Qaqortumilu atuisunut interneternermut nioqqutit nutaat sisamat saqqummiunneqarneranni, manna tikillugu inunnut internertimik atuinermut nioqqummut akikinner-paajusumut naleqqiullugu, nioqqutinut nutaanut saniatigut atuinermik ilassutitalinnut MB-mut ataatsimut 83% angullugit akikillisaanissaq saqqummiunneqassaaq.

TELE-POST neriuutigaa ullumikkut internetimik atuisuussut kiisalu suli allat atuisunngorumaartussat nioqqutit akillu nutaat ilassilluarumaaraa. Atuineruguttami akit suli apparnerussap-put.

Online-mi matumani nioqqutit akillu nutaat pillugit annerusu-mik atuarit.

Atuarluarisi.Inussiarnersumik inuulluaqqusillungaBrian Buus PedersenPisortaaneq

Internetimut akit suli appasinnerit

Page 3: Online nr. 1, 2011

Online nr. 1 · 2011 3

Sullitat misigisassaat nutaat pitsaanerusut

TELE-POST akiliisitseriaaseq atuuttoq pitsanngorsarpaa nutaanngorlugu pitsaanerusunngorlugulu . Siullermik sullitat naammagisimaarinnerunissaat anguniarlugu siunissami atorneqarsinnaasumik aaqqissuussinissaq anguniarneqarpoq .

Pitsanngorsaanerup 2011-imi aasap tungaanut ingerlanissaa ilimagineqarpoq ukiariartuliinnarpallu mobilit tungaasigut nutaamik pitsanngorsaasoqarsimanera malugisinnaanngoriis-savat.

Online-kkut akiliisarneqQarasaasiakkut sullississutip „Web Self Care”-p, akiligassavit kingullerpaat PDF-inngorlugit illit atuisutut qaqugukkulluun-niit takusinnaanissaat aammalu qaqugukkulluunniit internet-ikkut akilersinnaanissaat qulakkiissavaa. Imaappoq kreditkort it atorlugu akiliisinnaallutillu akilertarsimasavit allagartaat ukiu-nik arlalinnilluunniit pisoqassusillit takusinnaassavatit. Ukiunilu kingullerni marlunni atuinerpit allanngorarsimanera titarta-ganngorlugu takusinnaassallugu.

Mobilimik atuinermik nakkutilliineqTaamatullu aamma sullissivik nutaaq „Atuinermik nakkutillii-vik”-imik taaguutilik atorneqalissaaq. Atuinermik nakkutilliivik

atorlugu illit Web Self Care portali iluaqutigalugu atuinerpit qaffasinnerpaaffissaa killilersinnaavat, akiligassat allagartaan-nik tikiuttoqarpat annilaarujussuarnissat pinngitsoorniarlugu.

Atuinerit online-kkut malinnaaffigiuaannarsinnaavat, atui-nerpillu atuinerpaaffissatut aalajangikkavit 25%-ia, 50%-ia, 75%-ia naggataatigullu 90%-ia tikileraangagu SMS-erfigine-qartassaatit. Atuinerpit atuinerpaaffissattut aalajangersimasat tikikkaangagu illit sukkulluunniit qaammammut atuinerpaaf-fissatut aalajangersimasat allanngortissinnaassavat.

Sullissivik taanna atorukku isumannaatsumik toqqissisimasu-millu atuisinnaassaatit.

Aalajangernikuusatit qaangerlugit atuinaviarnak nalunn-ginnakku.

Suli nutaanik allanik pitsanngorsaatissaqarpoqQulaani taaneqartut ingerlatseriaatsimi nutaami pitsanngor-saatissat ilagiinnarpaat. Ingerlatseriaaseq suli pisariitsumik ineriartorteqqinneqarsinnaavoq tunisassianik sullissinernillu nutaanik ilaartorlugu. Aviisip saqqummeqqinnissaanut pitsan-ngorsaatinik nutamik suli allanik saqqummiussassaqalereersi-massaagut, WEB Self Care portalillu qanoq atorneqarnissaanik ilitsersuutissallutit.

Page 4: Online nr. 1, 2011

4 Online nr. 1 · 20114

Interneti akikinneq

Bredbånd Gold-ip akia apparpoq 52 %-inik, taamaallaallu MB-mut ataat-simut 20 øriinnaqalerluni . Bredbånd Premium-imut aki 74 %-ersuarnik apparpoq – tassalu MB-mut ataatsimut taamaallaat 11 øreqalerluni .

Page 5: Online nr. 1, 2011

55Online nr. 1 · 2011

Maanna MB-imut aki aalajangersimasoq appasinneq!Atuisut telefoneqarnermik, interneteqarnermik, mobilt

bred båndeqarnermik sullississutinillu allanik atuinerminni misigi saat TELEp pitsanngorsarniartuarpai. TELEp nioqqutaasa pitsaassusaat allanngujaassusaallu naammagisimaarneqar-luartuupput, amerlasuulli kissaatigaat alakkarterinerminnik ingerlatitseq qiinnarsinnaaneq MB-mut aki appasissoq atuin-narlugu, soorlu akikillisaavigineqarnermi akiusut assigalugit. Taamaammat nioq qutit ilanngussamik ilallit allanngortinne-qarput MB-mut aki assigilersillugu, soorlu atuinermi ilanngus-sami taamaattoq.

Naatsumik oqaatigalugu – maanna internetimi alakkartere-rujoorsinnaanngorputit akiligassanerujussuarnissat annilaan-ngatigivallaarnagu.

Atuineq ilanngussaq 50%-imik annertunerusoqInternetimi ineriartornerup attavimmik annertuumik atuiffiu-sup, soorlu Web-TV-mik, Youtube-mik, pinnguaatinik il.il., kinguneraa internetimik atuinerup amerlasuunut annertu-siartornera. TELEp ineriartorneq pitsaasoq tamanna qujagaa, taamaammallu atuisut aningaasaatiminnik atuilluarnissaat pillugu attavimmi atorsinnaasaannik annertunerusumik pissa-qartikkumavai, taamaalillunilu bredbåndit atorneqarsinnaasut 50%-imik annertusaavigalugit.

Tassalu Bredbånd Gold-imi atuineq ilanngussaq annertusine-qarpoq 2 GB-iniit 3 GB-inut aammalu Bredbånd Premium-imi atuineq annertusineqarluni 6 GB-iniit 9 GB-inut.

Nuummi Qaqortumilu nioqqutit nutaatImaatigut kabeleqarfiusuni Nuummi Qaqortumilu imaatigut kabelimi annerusumik atuinerup „akeqanngingajannera” aam mattaaq atorluarumavarput, taamaalillutalu illoqarfinni imaatigut kabeleqarfinni bredbåndit sisamat nutaat pissan-ganarluinnartut saqqummiunneqassapput. Taamaalilluni 100 GB-inik ilanngussanik atuiffiusinnaasoq Bredbånd XL, MB-imut ataatsimut taamaallaat 3 ørelik, pisiarineqarsinnaanngussaaq.

Bredbåndimik nioqqutit nutaat taakku TELEp atuisunut mali-tassiai nutaat malillugit pisiarineqarsinnaanngussapput.

Nioqqut Qaamm . aki Atuineq ilanng . (MB) MB-mut aki Sukkassuseq (kbps) Malitassat

Bredbånd Basic 0 kr. 0 0,42 kr. 512/256 Atuisut / Suliffeqarfiit

Bredbånd Silver 75 kr. 0 0,42 kr. 1024/256 Atuisut / Suliffeqarfiit

Bredbånd Gold 599 kr. 3000 0,20 kr. 2048/256 Atuisut / Suliffeqarfiit

Bredbånd Premium 999 kr. 9000 0,11 kr. 4096/768 Atuisut / Suliffeqarfiit

Bredbånd Small 299 kr. 1000 0,30 kr. 512/128 Atuisut

Bredbånd Medium 999 kr. 15000 0,07 kr. 2048/256 Atuisut

Bredbånd Large 1999 kr. 50000 0,04 kr. 4096/512 Atuisut

Bredbånd X-Large 2999 kr. 100000 0,03 kr. 4096/512 Atuisut

Nu

nat

sin

ni

Illo

qar

fiit

imaa

tig

ut

kab

eleq

arfi

it

Nu

uk

aam

ma

Qaq

ort

oq

Akit apparnerat – Mobilt Bredbånd GoldMobilt Bredbånd Gold-ip akia aamma allanngorpoq, aki 32%-imik apparmat MB-mut ataatsimut 52 øre-miit MB-mut ataatsimut 35 øremut. Aamma poortukkami ilanngus-sat 2 GB-t saniatigut MB-nut atukkannut.

ADSL-imut nioqqutinut taaguutit TELEp allanngortippai. Oqaaseq ADSL siunissami oqaatsimik Bredbånd-imik taar-serneqarpoq.

MPLS Internetimi nioqqut nutaaqSuliffeqarfiit annertoorsuarmik atuisuusut nutaamik nioqquteqarfigineqalissapput MB-imut taamaallaat 0,06 kr.-inik akilimmik. Tamanna ilaatigut ilinniarfinni allanilu annertuumik atuisuusuni periarfissanik amerlanernik ammaassissaaq.

Page 6: Online nr. 1, 2011

Siulermik Nuummi, taava Kangerlussuarmi massak-kul lu nunatsinni illoqarfiit allat sisamat tullinnguupput

TELE-POST-ip 3G-mik siammarterineq nunatsinni illoqarfinnut suli allanut sisamanut ingerlateqqittussanngorpaa. Taamaalil-lutik nunatsinni illoqarfiit anginerit tallimat Kangerlussuarlu tassalu Kalaallit Nunaanni innuttaasut affaat 2011-mi ukiamin-ngaanniit 3G nettemut attaveqalissapput. 3G 2010-mi aasakkut iluatsilluartumik Nuummi atorneqalersimavoq, Kangerlussuak-koorlutillu timmisartumut ilaallutik angalasarorpassuit taanna aamma 2010-mi juullilersoq iluaqutigillualerpaat.

Massakkut 3G kujammut Qaqortumut ingerlaqqittussan-ngorparput naatsorsuutigalugulu majimi atorneqalerumaar-toq. Tassanngaanniit avannamut Sisimiunut, Aasiannut nag ga taatigullu Ilulissanut ingerlaqqissaagut. Avannamullu ingerlanitsinni aamma Kangerlussuup sinnerata tamakkerne-qarnissaa isumagissavarput taamaalillutalu Nuussuarmi atui-sartut aamma tamakkiisumik atuisinnaalissapput. Piffissamut pilersaarut malillugu 3G nettet aasaq naatinnagu Ilulissani atorneqalissaaq.

TELE-POST-ip 3G atorlugu sullittakkani ledningit atornagit internettimut isersinnaanngortikkusuppai. Teknologi pitsan-ngoraluttuinnarpoq taamalu smartphones aamma tavle-pc-it ulluinnarsiutinngoraluttuinnarlutik. 3G atugaasorujussuan-ngortussaavoq, internettimut pisariitsumik sukkasuumillu isertitsisinnaalluni. Aalajangersimasumik pisartagaqanngik-

kaluarluniluunniit internettimut attaveqartoqarsinnaalerpoq, illoqarfinnilu 3G-qarfiusuni illoqarfimmi tamarmi ledninge-qanngitsumik attaveqartoqarsinnaalereerluni. Pituttorsiman-nginneq malunnarsiartuinnarpoq. Pisartagaqassagaanni ik kuf fimmik, illumik illoqarfimmilluunnit peqarnissaq apeqqu-taajunnaarput, massakkut Kalaallit Nunaanni sumulluunniit angalalluni pisartagaq ledningeqanngitsumik nassarneqarsin-naalerpoq.

TELE-POST-ip 3G nettea aatsaat aallarnisaruttulerpoq taa-maattumillu massakkorpiaq taamaallaat sukkassutsit 2 Mbit/s tikillugu sukkassusillit neqeroorutigineqarsinnaallutik, ullu-mikkulli allaat sukkassutsit 14,4 Mbit/s pineqarsinnaanngoree-rnikuupput.

TELE-POST-ip ullumikkut Mobil Bredbåndsabonnement-it marluk neqeroorutigai, Gold abonnemnet 685,- kr-ilik qaam-mammullu 2 GB aamma Basic abonnement qaammammut 85 kr-ilik.

GSM mobil-inik atuisartutsinnut neqeroorutigaarput mobil-data abonnement qaammammut 300,- kr-ilik. Pisartagaq taanna Mobil Data 300-mik taaguuteqarpoq taannalu atorlugu mobil-telefuunimiit 300 MB-it tikillugit downloaderisoqarsinnaavoq.

Mobiltelefuuni atorlugu internettimik atusartunut Mobil Data 300 neqeroorutigaarput tassuuna ilaatigut Facebook maillu alakkarneqarneqarsinnaallutillu nalinginnaasumik surf-eqartoqarsinnaammat.

3Gmik siammarterineq ingerlajuarpoq

6 Online nr. 1 · 2011

Page 7: Online nr. 1, 2011

Atuinerit nakkutigiuk

InternetInternettikkut sullissiviit ilaatigut Yoube, live streming nutaar-siassaeriffiit nittartagaasigoortut il.il. atugaajartuinnarput.

Nittartakkat alliartuinnarlutillu imartusiartuinnarput, ilaati-gut aamma downloaderisarnermut akorngutaasartumik.

Youtube video tamakiisumik HD 1080-mik atuisoq minutsit sisamat ingerlanerini 100 MB-mik atuisinnaasarpoq ilaatigullu www.dr.dk aqqutigalugu live streaming-imik isiginnaaruit taava nalunaaquttap akunneranut 500-1.000 MB-it tikillugit atuisinnaasarputit. Taamaattumik atuineq nakkutigissallugu pitsaasuusarpoq. Taamaaliorsinnaavutit ilaatigut uagut nit-tartakkatsinni Selvbetjening-imik taaguutilimmi TELEp ADSL portalia aqqutigalugu nammineq atuisartutut allatsinnikkut.

Taamaalillutit ullormut qanoq atuitiginerit malinnaaffigisin-naalissavat. Portalimi atuinerit modem angerlarsimaffinniittoq aqqutigalugu takutinneqartassaaq, taamaalillutillu angerlarsi-maffimmi netværk-imik atuisut tamarmik atuinerit takutinne-qartassallutik.

Qarasaasiat virusinut illersorsimanngikkukku virusinik il.il. peqalersinnaavutit, virusillu qarasaasiamiittup attaveqaat atus-savaa taamalu nassiussuerujussuarluniluunniit downloadereru-jussuarsinnaalluni.

Programmit akeqanngitsumik internettikkut downladersin-naasatit arlaqarput. Programmit ilaat atuinermik nakkuti gin-nissutaasinnaapput. Eqqumaffigissavalli, qarasaasiat ataa si ak-kaat kisimik atuineri nakkutigineqarajunnerusarmata.

Angerlarsimaffimmilu qarasaasiat arlaqarpata taakku atuineri nakkutigineqartaratik.

„Atuisartut internettimik atuineq pillugu apeqqutissaqarlu-tik saaffiginnittartut amerliartuinnarput, taamaattumillu sullit-takkagut siunnerssortarpagut periarfissat qulaani taaneqartut iluaqutigalugit atuinerminnik nakkutiginnittaleqqullugit”, sullitaqarnermut pisortaq René Sørensen TELE-POST-ip kunde-centerianeersoq oqarpoq.

Mobili nunanut allanut nassarluguMianersorit – nunami allamiilluni data-nik atuineq akisusin-naasarpoq. Akiligassat qaffalertorsinnaasarput – pingaartu-mik Danmarkimiilluni. Mobilnetværk sorleq atorneqarnersoq apeqqutaalluni downloaderiguit/tigooraaguit imaluunniit uploaderiguit/nassiussiguit mb-mut akit 35 - 110 kr-inut qaffa-lertorsinnaasarput.

Mobilit isumamineersumik e-mail-innik alakkarterissutaa-sinnaappat atuinerit qaffasissorujussuanngorsinnaavoq. Taa-maattumik angalatillutit mobilit isumamineersumik opdate-riitinnaveersaartaruk. Atuineq qaffasissorujussuanngorlunilu akisoorujussuanngorsinnaammat. TELE 2011-ip ingerlanerani atuinermik nakkutilliissutitaartussaavoq, taamaalillutillu sul-littakkatta namminneerlutik atuinitik qaffasinnerpaaffissamik killilertarsinnaalissavaat. Soorlu assersuutigalugu nunami alla-miikkuit akiligassaqarpallaalinnginnissat anguniarlugu atuinis-sat nammineerlutit killilersinnaavat.

7Online nr. 1 · 2011

Siunnersuutitsialannik uani aallerit:www.itst.dkhttp://komputer.dk/sikkerhedwww.tele.gl/vejledninger

Attaveqaatit ledningeqanngitsut illersuusigassaap-putAngerlarsimaffinni internetimut attaveqarsimaguit inter-netimullu attaveqarninnut ilanngullugu attaveqaateqar-simaguit ledningeqanngitsumik, eqqaamiuit tamarmik attaveqaatit takusinnaallugulu atorsinnaavaat kodelerlutit/password-ilerlutit illersuusersimanngikkukku. Imaappoq illit akilikkannik qanorsuaq internetersinnaapput. Telefo-ninnut/internetimut akiligassat takkuppat nuanninngilluin-nartumik tupaallatsissinnaavaatsit.

Illit nalusannik internetimik atuinerpit qaffarujussuarnerata saniatigut, akuerisaanatik atuisut taakku aammattaaq illit qarasaasianniit paasissutissat ilinnut tunngasut tilligarsin-naavaat (qanoq iliornissartik nalunngikkunikku). Taakku tassaasinnaapput mails-it, inummut paasissutissat allanit takuneqartariaqanngitsut, aningaaserivimmut kode-t il.il.

Attaveqaativit ledningeqanngitsup parnaarneq ajornerata/illersuusigaannginnerata assigiinnangajapaa angerlarsi-maffinni matuit silarliup qiviinnarlugu ammatinneranut, taavalu kikkulluunniit iserlutik kiassaatit sakkortunerpaaf-fissaannut inissititerinerannut, qulliit tamaasa ikinnerannut kiisalu paasissutissanik ilinnut tunngasunik assigiinngitsunik tillinnerannut – tassa suut angerlarsimaffiup eqqissisimaf-fiunissaanut naatsorsuussinnaasatit.

TELE teknikki eqqarsaatigalugu periarfissaqanngilaq tillin-niartut kikkuunerisa paasinissaannut – taamaattumik ilinnut illersorit: attaveqaatit ledningeqanngitsoq illersuuseruk!

Attaveqaatinnut ledningeqanngitsunut ilitsersuummi isu-mannaallisarneq pillugu paasissutissarsisinnaavutit. Aamma ilisimasaqarluartumut saaffiginnissinnaavutit. Aammalu ADSL-ilinnut Isertarfik atoruk!

Page 8: Online nr. 1, 2011

Online nr. 1 · 20118

Qujanaq ikioratsigut!

Samsung-ikkut Google-llu suleqatigiillutik mobiltele-fuuni Nexus S suliarisimavaat . Taanna Android 2 .3 .-mik styresystem-illit silarsuarmi siullersaraat

Nexus S atortorissaarutaavoq kusanartoq. Nexus S-ip qummut sanimulluunniit sammiguni qanoq inissisimanerminik malugin-nittartumik gyroskop-eqarnera pissutaalluni atorlugu nuanner-suuvoq. 4 tomminik angissusilimmik skærmitaqarnera pissutaal-luni filminik tv-millu isiginnaarutigissallugu piukkunnartuuvoq.

Nexus S saneraaniit isigalugu, najungaalaannguartoq, skærmi-taa nammineq aamma najungalaartuuvoq. Taamaakkami tigum-miuninartuuvoq - mobilikkut oqalukkuit tigummiinnarukkulu-unniit.

Mobilguiden-imi qupp. 17-imi annerusumik atuagassaqarpoq

2010-mi novemberi naalersoq nunatsinni tamarmi tallimanngornermi ullaakkut KNR-mik naalaartut tusaavaat qujassut ,TELE-POST-ip sulisuinut Sinerissap Radioaniittunut sapaammi qaangiuttumi ikiorsiisoqar-simaneranut atatillugu nassiunneqartoq .

Qujassuteqartuuvoq kutterip novemberip 21-ianni sapaatius-sutissaani unnuakkut Illorsuit avannaani putusoorsimasup naa-lagaa.Ullaakkut arfineq pingasut missaanni angallammiittut marluk ikioqqullutik Sinerissap Radioanut kalerrisaarisimapput.

Tamatuma kingorna politiit atassuteqarfigineqarput, tamar-millu iluatsilluartumik ingerlammata kutterip inuttai ajoqu-sersimanatik angerlamut apuulluarput. Taamaattumik KNR aqqutigalugu Sinerissap Radioa, Uummannami Niaqornanilu

innuttaasut umiatsiaaqqamik ikiorsiiartorsimasut qujassute-qarfigaat.

Qujassutaat imatut oqaasertaqarpoq: „Qujassut. Ilungersunartumik nalaataqarnitsinni radiukkut attaveqarfingisakkavut Aasiaat Radioat Uummannami politiit umiatsiallu ikiuiartortut kiisalu Illorsuarni ikiuuttunut Illor-suarmiunut Niaqornarmiunullu tikilluaqqusinersi nukittuallaa-tingaara, qujanaq. Radioaqarfiup pisortaata Bo Mogensenip suleqataasalu Aasianniit suleqataasimanertik pillugu qujassu-teqarfigineqanertik tuppalliutigaa.”

„KNR-ikkut qujassuteqarfigineqarluni sullissilluarsimanit-talu nunatsinni tamarmi tusarneqarnera misigalugu qiimmaal-lannarpoq”, Bo oqarpoq.

Page 9: Online nr. 1, 2011

Online nr. 1 · 2011 9

Sila qanoq ikkaluaraangalluunniit mobilit qarasaasiallu angallattagaq paarilluartakkit – najukkanni TELE-POST

Centerimi atorpassuit Golla™-it takusakkit

Nalunngiliuk…Ved du at, du…

Sullissisarfiit ammasarfiisa avataatigut:• postboksinut aallersinnaallutit?• allakkanik poortukkanillu nassiussisin-

naallutit?www.post.gl -imi takuuk illoqarfigisanni qanoq

periarfissaqarnersoq

Udenfor ekspeditionens åbningstider:• kan hente post i postboksen?• kan sende breve og pakker?læs på www.post.gl hvilke muligheder der er i din by

Page 10: Online nr. 1, 2011

10 Online nr. 1 · 2011

Pinngortitarsuaqsunniuteqaqataatillugu

Iluliarsuit ingerlavissamikkut aallareeraangata tamanna imaannaq allanngortinneqarsinnaasanngi-laq . Iluliarsuit kubikmetererpassuarnik angissusillit anoromit sarfamillu aqunneqarlutik sumorsuaq ingerlasarput, tamatumuunalu ilaatigut immap naqqa imaannaanngitsumik sunnerneqarsinnaasarpoq .

Imaatigut kabelip ajoquserneqarneraTamanna ilaatigut TELEPOST-ip sullittagaasa qaammatini kin-gulerni malugisarnikuuaat. Greenland Connect - nunatsinnut imaatigut kabeli - manna tikillugu sivikitsumik atuunnermini arlaleriarluni ajoquserneqartarnikuuvoq, tamannalu ilaatigut internettimik atuisartut sikivitsumik attaveeruttoortarnikkut malugisarpaat.

Sullitalli amerlanerpaartaat sivikitsuinnarmik attaveerut-toortarput, TELE-mi sulisut misilittagaqarluartut pinasuarlutik silarsuup sinneranut attaveqaatit Qaqortumi radioqarfikkoor-tillugit tassanngaannit Greenland Connect Islandikkoortoq atorlugu ingerlasunngortipallattarmatigit.

Ajoqusernerit Nuup Kangerluata paavani immami itisuu-junngitsumi pigajunnerusarput, taamaattumillu sakkortuumik sarfartumi ilulissat ajoqusiinerisut naliliiffigineqartarlutik.

Sumiiffimmilu tamaani anorlerajullunilu anginerusunik iluliarasaarnerusarnera aamma pissutaaqataasunut ilaasaru-narpoq.

IkiorsiigasuartarneqTELE-POST tamatigut aqqartartunik ikiortissarsiorasuarsinnar-luni ajoqusernernik misissuisarpoq, ajoqusernerit annertus-susiat nalilersorasuarlugulu iluarsaassinissamut pilersaarusio-rasuarumalluni. Ajoqusernerit pisarput sumiiffimmi kabelip ruujorinik immikkut ittunik poortorneqarsimalluni kivitinne-qarfigisimasaani.

Kabelinik pisiffigineqarsimasumut sullissinissaq pillugu isumaqatigiissut tunngavigalugu umiarsuarmik iluarsaassisus-samik sumiiffimmukartitsisoqartarpoq tamannalu pisariusar-poq, kabelit ruujorinit illersuutaasuniit anillatsissinnarlugit qaqinneqartariaqartarmata kingornalu kabelimik nutaamik takkajaarsuarmik ikkusisoqartariaqartarluni. Tassanilu aamma eqqarsaatigineqassaaq, umiarsuaq aamma anorisiorlunilu immami sarfartorujussuarmiittarmat.

Kalaallit Nunaata imartaani imaatigut kabelinik ikkussuineq misilittagaqarfigineqarpallaanngilaq, TELE-POST-illu siuller-saalluni taamaaliorpoq. Taamaattumik silarsuarmi imaatigut kabelilersuisartunik aammalu sikut immallu naqqisa pissu-saannik ilisimasaqarluartunik siunnersortissarsiorsinnaaneq pingaaruteqartorujussuusimavoq, eqqortumik illersuinissaq taamalu ajoqusernernik sapinngisamik pinaveersaartitsinissaq eqqarsaatigalugit.

Page 11: Online nr. 1, 2011

11Online nr. 1 · 2011

TELE-POST-ip sulisut pujortartarunnaarsinniarpaiTELE-POST-ip sinerissami sulisut video atorlugu pujor-tartarunnaarnissamut pikkorissarnissamik neqeroorfi-gisinnaalerpai .

TELE-POST-ip ukiuni kingullerni sisamani sulisut tamaasa pikkorissarneq aqqutigalugu pujortar-tarunnaarnissamut ikornissaannik neqeroorfigi-sarsimavai.

Manna tikillugu pingaartumik Nuummi allaf-fissuarmi sulisunik pikkorissartitsisoqartarsima-voq. Ukiormannamiilli aamma sinerissami sulisut videokonference atorlugu pujortarta-runnaarnissamut pikkorissaqataa-sarsinnaalerput.

TELE-POST-ip pujortartarun-naarnissamut pikkorissaasartut marluk, tamarmik ulluinnarni suliffeqarfimmi sulisuusut, pik ko r issaasorisarpai. Pikko-ris sarnerit kalaallisut qallu-naartulluunniit ingerlanne-qartarput.

Soqutiginninneq ukiumiit ukiu mut allanngorartarsimavoq, TELE-POST-ili 2007-imi pujortartar-nermik inerteqquteqaleqqaarmat soqu-tiginnittoqarnerusimalluni. Pujortarta-run naarnissamut pikkorissaasarnerit

„Puju sussa – tupa tassa” oqaasinnaaralugit ingerlanneqartar-put. Pujortartannginneq pillugu paasisitsiniaasarnerit aamma

pikkorissarumassutsimut sunniuteqartarput.„Sundhedsstyrelsip TV-kut annilaarsaarutinik aallakaa-

titsisarnera aamma iluaqutaasarpoq. Taakku kingorna pikkorissartut amerlanerusarmata annilaarsaarinerit pujortartartunik pujortararunnaarusulersitsissan-nguat siarput, pujortartarunnaarsitsiniarlutik” pikko-rissaasartut Nickie Levisen aamma John Frederiksen oqarput.

2007-imiilli sulisut 50-it missaanniittut pujortar-tarunnaarniarluni pikkorissartarner-

nut peqataasimapput. Taakkulu affaasa missaat ullumikkut pujortar-

tarunnaarsimapput.Taakku ilagaat Hans Peter Klee-

mann, 56-ernisaq, 24. februar 2011 nal. 19.56 pujortassaarnerminiit ukiunnguisoq. Ukiorpassuarni

pu jor tartareersimalluni pujor-tarunnaarnissaminut ikiorne-qarsimanini qujamasuutigaa.

Upperisimanngikkaluar-para. Uangali sapinngikkuma

aamma allat sapissanngillat, Hans-Peter Kleemann, inuunermi

sinnerani pujortaqqinngisaannaruma-soq oqarpoq.

Radiukkut sakkortusaavik aamma imaatigut kabeli Green-land Connect – Kalaallit Nunaata avammut attaveqarnera-nut pingaarluinnartut .

Radiukkut sakkortusaavik 1.500 km-it missiliorlugit takissuse-qarpoq, atassuteqaatillu mikinerusut iluaqutigalugit nuna-qarfinnik radioaqartitsisuulluni, taamaalillutillu innuttaasut 80%-iisa missingi telefonimik, data-nik, internet-imik aam-malu radiomik tv-millu toqqaannartumik pilersorneqarput.

Nalunaarasuaatit atorlugit nunanut allanut attaveqarneq imaatigut kabeli nutaaliaalluinnartoq, Nuummiit Qaqortu-miillu silarsuup sinneranut atassusiisoq atorlugu ingerlan-neqarpoq. Nuummiit Qaqortumiillu illoqarfiit nunaqarfiillu radiukkut sakkortusaaviit aqqutigalugit toqqaannartumik attaveqarput. Imaatigut kabeli nutaaliaasoq marts 2008-mi atorneqalerpoq. Imaatigut kabeli Canadami Newfoundland-imiit Nuummut attaveqarpoq. Tassanngaanniillu Qaqortu-mut ingerlaqqissinnarluni aamma Islandimut ingerlaqqip-poq. Taamalu teknologi pitsaalluinnartoq atorlugu 4.598 km-iik takissusilimmik attaviliisoqarpoq. Atttaveqarnissamut 23 millisekuuntit kisimik atorneqartarmata taanna Imarpik ikaarlugu attaveqaatit sukkanerpaartaraat.

Sullorsuaq - siunissami periarfissaq?Siullersaalluni suliniuteqarnertut allatuulli maani aamma paa-sineqarsimavoq aaqqiissut siulleq immaqa pitsanerpaajunngit-soq. Paasinarsisimavoq Nuummi aaqqiineq pinngortitarsuup nukinginut sorsuttuarluni ingerlanneqartariaqartoq, imaa-tigullu kabelip pitsaanerpaamik illersorneqarnissaa suli mas-sakkorpiaq nalilersorneqartuarpoq, immaqalu kabeli immap naqqanut matoorullugu inissinneqartariaqalerumaarluni.

Imaappoq immap naqqatigut sullorsualiorluni kabelilu ilu-lissanit ikkarlittunit ajoquserneqarsinnaajunnaarlugu immap naqqani itinerusukkoortilerlugu.

Aalisariutit imaatigut kabelip sumiiffigisaani aalisartaqqu-nagit kisarsimasaqqunagillu isumaqatigiissuteqarfigineqar-sinnaapput, ilulissalli isumaqatigiissuteqarfigineqarsinnaan-ngillat.

Page 12: Online nr. 1, 2011

Online nr. 1 · 201112 Online nr. 1 · 201112

Cool factsUtaqqerujoortillutit arlaannik susaqarusukkuit, utaqqerujoornerillu iluatsillugu ilisimasaqarnerule-rusukkuit, Cool Facts applikationip ilisimasaqarneru-lersissinnaavaatit. Sumulluunniit tunngasunik 10.500 sinnerlugit amerlassusilinnik + paasipallassinnaasa-nik quianartunik atuarit.

Akia: 6,001,2 MB

WeatherProSilamita aqagu qanoq issava? Weather Pro-p ullumik-kut silap qanoq innissaanik aammalu ulluni tulliut-tuni silamik ilimasaarummik takusassaqartissavaatit.

Akia: 24,0013,9 MB

FatboothFatbooth atorlugu puallapallariarit. Programmi ik-kunneqarsinnaasoq aliikkutaalluinnartoq, tassami iPhone-mi assiliissut atorlugu ilinnik pualanerulersit-sisinnaavoq.

Allanngornerpit kingorna isikkut nutaaq email aqqutigalugu ikinngutinnut nassiussinnaavat, face-book-imi takusassiarisinnaallugu, asseq twitter-ik-koortissinnaallugu imaluunniit telefoninnut toqqor-sinnaallugu.

Akia: 6,006,9 MB

Royal Greenland – Fra Torsk Til HajIganermut assilisassat Royal Green-landimeersut 200-it sinnillit arlaat najoqqutariuk, taavalu aalisakka-nik frikadelilianiit peqqussuarmik suppilia nut igallutit. Assilisassat su-mut tunngasuuneri malillugit qule-qutakkaarput, illillu immikkoortiter-sinnaavatit meeqqanut tulluartunut, siulequtsiussassanut, igaanut pingaar-

nernut igaannulluunniit nioqqutis-siat sorliit atugassatut immikkoor-titernerinut. Aamma assilisassat im mik kut toqqakkat naatsunngua-mik video-liat igasoq Mikael Chri-stensen peqatigalugu qanoq sassaal-liutigineqarsinnaanerat takussallugu periarfissaraat.

Akia: Akeqanngilaq119 MB

iPhone / iPad

Angry BirdsTimmissat kamattut annannissaannut ikiukkit. Puu-lukit qorsummik qalipaatillit timmissat mannii tillis-simavaat, maannalu puulukit sorsunneqarneranni ajugaaniartoqartariaqarpoq timmissat nukingi suu-junnaarsitsisartut atorlugit. Pinnguaat aliikkutaal-luartoq, qularnanngitsumik unitsinneq ajuligassat.

Akia: 6,0018,2 MB

Page 13: Online nr. 1, 2011

13Online nr. 1 · 2011 13Online nr. 1 · 2011

Ilinniusiorfik – OrdbogitKalaallisut-Qallunaatut/Qallunaatut-Kalaallisut ordbogi torrassuaq – tigoriaannaajuaannartoq.

881 kb

3G WatchdogApp taanna atorlugu mobildatamik atuinerit nakku-tigisinnaavat. Qaammmammut atuinerit annerpaaf-fissalersinnaava, killiliussallu nallilerpat kalerrinne-qassaatit.

549 kb

DropboxDropbox USB nøgle-tut ippoq, kisianni nettemiilluni, taamaattumillu net-imut attaveqaruit iserfigisinna-avat. Dropbox-ip fil-et Android telefuuninniittuut aammalu suliffinni angerlarsimaffinnilu qarasaasian-niittut ataqatigiissaarsinnaavai.

1,1 MB

FacebookFacebook Android-innut. Sullissiviit amerlanersaat iserfigineqarsinnaapput - aamma chat.

2,6 MB

Google SkymapUlloriarsiornermik soqutigisaqartunut. Skymap un-nukkut qilammut igalaajuvoq, tassanilu ullorissat nunarsuillu takusinnaasavit aqqi ersissapput.

2,1 MB

Uani takusinnaavatit apps-it tallimat Apple iPhone-nut Android telefuuninullu atorsinnaasut .

Apps-imik telefuuninnut ikkussisinnaassaguit konto-qartariaqar-putit: iPhone-mik atuisunit iTunes konto-mik, Android-imillu atuisunut G-mail-konto-mik. Taakku tamarmik akeqanngitsumik ikkunneqarsinnaapput.

iPhones-inut apps-eqarpoq akilinnik akeqanngitsunillu. Android-telefuunilinnut massakkorpiaq Kalaallit Nunaanni taamaallaat apps-imik akeqanngitsumik download-erisoqarsinnaavoq.

Taakkununngali tamanut aamma applikation-inik akeqan-ngitsunik iluaqutaasorpassuarnik akeqanngitsunillu qinigassar-passuaqarpoq.

Taakkununnga tamanut apps-inik tallimanik, uagut iluaqutaasu-tut isigisatsinnik nassaarpugut.

Google Android

Page 14: Online nr. 1, 2011

Online nr. 1 · 201114

Videokkut ataatsimiinnermi atortunut allanut sanilliul-luni Telepresence suli ataatsimeeqataanertut misigisi-manarneruvoq

Telepresence-rummimi Nuummiittumi ataatsimeeqataaneq suli qaninnerusutut misigisimatitsisarpoq. Namminersorlutik Oqar-tussat Attaveqatigiinnermut Avatangiisinullu naalakkersuiso-qarfimminngaaniik atuisimasut marluk taamatut naliliipput.

Immikkoortumi pisortaq Michael Pedersen aamma spe-cialkonsulent Karen Motzfeldt Transportkommissionen, Naa-lakkersuisut 2009-mi ukiakkut pilersimmassulli allatseqarfimmi suleqataasimapput. Ataatsimiinnerpaaluussimapput, kommis-sionimi ilaasortat Danmarkimeersut Kalaallit Nunaanneersullu ilaanni naapeqatigiillutik ilaatigullu videokkut ataatsimiittar-simallutik.

Imminnut 4000 kilometerinik ungasissuseqaraluarlutik inimi ataatsimiittutut misigisimasimapput.

Michael Pedersen nassuiaavoq, Transportkommissioni Ka-laallit Nunaanneersunik Danmarkimeersunillu ilaasortalerlugu pilersinneqarmalli ilaasortat ilaat naapeqatigiillutik ilaatigullu videokkut ataatsimiittarnissaat pilersaarutaasimasoq.

TELE-POST-ikku Telepresense-rum-ertaava Nuummiittoq pilersinneqariarmat taassumap videokkut ataatsimiittarnernut nalinginnaasunut taarsiullugu atortarnissaa piukkunnarsima-voq. Allaanerunera malunnarpoq„Ataatsimeeriaatsit taakku marluk assigiinnginnerat malun-nartorujussuuvoq”, Michael Pedersen oqarpoq, pingaartumillu nipit assigiinnginnerat malunarnerarlugu.

„Telepresence-rummip nipiginnerujussuunera malunnartoru-jussuuvoq. Tassani videokkut ataatsimiissutinut nalinginnaa-sunut sanilliullgu oqallinnissaq itisilerillunilu eqqartuinissaq ajornannginnerujussuupput, videokkut ataatsimiinnerit ‘wal-kie-talkie’-tupajaarluunniit misinnartaramik”, Michael Peder-sen naliliivoq. Assilissat aamma ersarinnerujussuupput.

„Uanga assilissat ersarissusiat tupaallaatigaaraluunniit. Pi-viusorpalaartorujussuugamik iluamik ataatsimeeqatigiittutut misigisitsipput”, Michael Pedersen oqarpoq.

OqallilluarneqTelepresence-ip initaa ataatsimeeqatigiissut akornanni oqalli-seqatigiilluarnermik pilersitsisarpoq.

„Illuatungaaniittut sammillugit nerrivimmilu sanimukajaaq isiginani assiliivillu isigalugu pitsaanerujussuuvoq. Tamanna oqallilluarnarnerullunilu oqaloqatigiilluarnarneruvoq”, Mi-chael Pedersen tikkuaavoq.

Atortorissaaruserlunili ataatsimiinerit naapeqatigiilluni ataatsimiinnertuulli pitsaatigisinnaannginnerarpai. Imarpilli ikaarlugu ataatsimiikkasuartariaqalersilluni Telepresence periarfissatsialaanerarpaa.

„Inimik taamaattumik periarfissaqalersimaneq Transport-kommissionimut iluaqutaasorujussuunikuuvoq”, Michael Peder sen oqarpoq.

Telepresence pillugu www.tele.gl/T3-mi annerusumik atua-gassaqarpoq aammalu Transportkommissionen pillugu www.transportkommision.gl-imi annerusumik atuagassaqarluni.

Inniminniisoqarsinnaavoq oqarasuaat 80 80 80 imaluunniit mail-i una: [email protected]

Suli qaninnerusutut misigisimaneq

Karen MotzfeldtMichael PedersenTelepresence lokale

Page 15: Online nr. 1, 2011

Online nr. 1 · 2011 15

Air Greenlandip timmisartortartui qanittukkut suliuma-junnaarmata teletenikerit marluk tele-sittet SKIN-imi Nuuk kujataani Eqaluit Paarlerniittumi ajoqummik iluarsaasiartorlutik angalarsuataartariaqalerput

TELE stationiani innaallagiaarussimammat Air Greenlandillu timmisartortartui suleqqusaajunnaarsimammata iluarsaassiar-tortussat allanik periarfissarsiortariaqalerput.

Teleteknikerillu marluk Klaus Egede aamma Hartvig Heil-mann TELEp Tekniske Division-ianeersut (TTD) januarimi tim-misartut uninnganerisa nalaani Nuup Kujataani SKIN-imukar-tariaqaleramik taamaaliorput.„SKIN ilaatigut imaani isumannaallisaanermut pingaarutilinnik atortuuteqartoq innaallagiaaruttoorsimavoq”, Klaus nassuiaa-voq.

Tassani pineqarpoq DSC (Digital Selective Calling) umiar-suarmut tamamut mellembølgekkut attaveqaataasoq (katillu-git pingasut). Saniatigullu TV-repeater (tranposer), TV signalinik analog-inik Polaroil-imut nassiussisartoq, innaallagiaarussi-mapput.TELE teknikerit helikopterimut ilaallutik SKIN-imukartaraluar-put, timmisartornerli tamarmi unitsinneqarsimammat sissamin-ngaanniit pisullutik ornitassaminnukartariaqalerput.

PiareersarneqTeknikerit marluk angalanissaminnut piareersaleramik nassa-tassaminnik nammattussaanertik pissutigalugu nassatassakilli-sarput. Upalungaarsimaqqissaarlutik piareersartaraluarput, massakkuli angalanissaat nalinginnaasuunngilaq.

„Nalunartut pillugit piareersaqqissaarlutalu atortussat sakkussallu pisariaqarnerpaaginnaat nassartariaqarpagut”, Klaus oqarpoq.

„Qujanartumik sissamiit stationimut aqqutissarput apute-qarpallaanngilaq. Ullorlu taanna pisuffigisarput ingerlavigiu-minarpoq.”

„Imarli aalasukasiullunilu sikoqaalummat angallammiit nunamut ikaarniarnerput kisimi ilungersuanartoqarneruvoq”.

„Ulloq taanna aamma nillertumik anorlersukasiuvoq, oqor-sarluarsimagattali tamanna imatut ajornartorsiutaanngilaq”, Klaus oqaluttuarpoq.

Angalarsuataarneq

Page 16: Online nr. 1, 2011

16 Online nr. 1 · 2011

Buuarsikkut · Boas & Co. – Robert Holmene-p titarfagai

Huawei IDEOS– TELE-POST-imi TAAMAALLAATakeqarpoq 1799,-

Smaller but smarter – ilusaa pissan-ganarluinnartoq – Android Marked-imi programmit ikkussuunneqarsin-naasorpassuit • UMTS900• Android 2,2 (Froyo)• 2,8” TFT Touchscreen• WI-FI• Bluetooth• 3,15 MP assiliissut• Internet• Facebook

Page 17: Online nr. 1, 2011

Online nr. 1 · 2011 17

LG Optimus 2x

Samsung Galaxy Mini Samsung Galaxy Ace

HTC Wildfire S HTC Incredible S HTC Desire S

Samsung Nexus S

LG Optimus One

Sony Ericsson Xperia™ Arc

Sony Ericsson Xperia™ Neo

Akia kr. 4.499,-

Akia kr. 1.499,-

Akia kr. 2.399,- Akia kr. 4.499,- Akia kr. 3.999,-

Akia kr. 2.499,- Akia kr. 4.399,-

Akia kr. 1.999,-

Akia kr. 4.399,- Akia kr. 3.399,-

• TELE 3G: aap

• Android 2.2 (FroYo)

• 4“ WGVA Display

• 8MP Kamera

• HD-video kamera

• 1Ghz processor

• Op til 430 timers standby

• Exchange ActiveSync®

LG Optimus

Akia kr. 3.499,-

• TELE 3G: aap

• Android 2.2 (FroYo)

• 4“ TFT skærm

• 8MP Kamera

• FM-radio med RDS

• 1Ghz processor

• Op til 430 timers standby

• Exchange ActiveSync®

• TELE 3G: aap

• Android 2.2 (FroYo)

• 3,14“ TFT skærm

• 3MP Kamera

• FM-radio med RDS

• WI-FI

• Op til 570 timers Standby

• Exchange ActiveSync®

• TELE 3G: aap

• Android 2.2 (FroYo)

• 3,2“ TFT skærm

• 5MP Kamera

• WI-FI

• 600 MHz processor

• Op til 570 timers Standby

• Exchange ActiveSync®

• TELE 3G: aap

• Android 2.2 (FroYo)

• 4“ Super Clear LCD-skærm

• 8MP Kamera

• Virtuel surroundlyd

• 1Ghz processor

• Op til 370 timers Standby

• Exchange ActiveSync®

• TELE 3G: aap

• Android 2.2 (FroYo)

• 3,7“ TFT skærm

• 5MP Kamera

• HD-video kamera

• 1Ghz processor

• Op til 500 timers Standby

• Exchange ActiveSync®

• TELE 3G: aap

• Android 2.2 (FroYo)

• 3,5“ TFT skærm

• 5MP Kamera

• FM-radio med RDS

• WI-FI

• Op til 640 timers Standby

• Exchange ActiveSync®

• TELE 3G: aap

• Android 2,3 (Gingerbread)

• 4“ Super Clear LCD-skærm

• 5MP Kamera

• Understøtter HDMI

• 1Ghz processor

• Op til 750 timers Standby

• Exchange ActiveSync®

• TELE 3G: aap

• Android 2.2 (FroYo)

• 3,2“ TFT skærm

• 3,15MP Kamera

• LG App Advisor

• WI-FI

• Op til 430 timers Standby

• Exchange ActiveSync®

• TELE 3G: aap

• Android 2,2 (Froyo)

• 3D-spil

• 8,1 MP Kamera

• FM-radio med RDS

• Understøtter HDMI

• Op til 430 timers Standby

• Exchange ActiveSync®

• TELE 3G: aap

• Android 2,2 (Froyo)

• 3D-spil

• 8,1 MP Kamera

• FM-radio med RDS

• Understøtter HDMI

• Op til 430 timers Standby

• Exchange ActiveSync®

Akia kr. 1.699,-

LG Optimus ME

• TELE 3G: aap

• Android 2.2 (FroYo)

• 2,8“ TFT-skærm

• 3 MP kamera

• Multitouch

• WI-FI

• Op til 430 timers

Standby

• Exchange ActiveSync®

MO

BIL

GU

IDEN

JAPAN-IMI PISUT PISSUTIGALUGIT NIOQQUTISSAT TAKUTINNEQARTUT QAQUGU TIKINNISSAAT AKIILU NALORNINARTOQARALLARPUT.

Page 18: Online nr. 1, 2011

Online nr. 1 · 201118

www .ittu .netJakkit ukiorsiutit, skuut, natsat, cykkilit, assakaasut, toqqit, nammattakkat… naatsumik oqaatigalugu silamiinnissamut atortussat suulluunniit tassani nassaarisinnaavatit. Pisiassat qa-rasaasiakkut pisiarikkit, aningaaserivikkoorlugulu nuussinikkut akilerlugit imaluunniit tigunerani akiligassanngortillugit.

www .grc .glFjernsynitaassat, radiotaassat, playstationi, assiliivik, qinngutit, qarasaasiaq, printeri tassani pisiarisinnaavatit. Aamma assiutitit digitalit tassunga nassiussinnaavatit ersersartillugillu imaluun-niit qaammatisiutinut, festkortinut, tujuuluaqqanut, muusimut toqqavimmut il.il. assitaliutsissinnaallugit. Qarasaasiakkut pisi-git akiliillutillu Dankort imaluunniit VISA atorlugu.

www .ilulissat .dkIgaffimmi errorsisarfimmilu atortorissaarutit, radio/TV, angalla-tinut elektronikkit, bilinut stereot, spillemaskinat – naatsumik oqaatigalugu angerlarsimaffimmi atortorissaarutit muteer-niusumut atortussarpassuit. Qarasaasiakkut pisigit akiliillutillu Dankort, VISA, VISA Elektron, Mastercard, JBC, Maestro, Ame-rican Express aamma Mastercard Debit atorlugu.

www .arnica .dkUmimmaap, yakokse-p kiisalu savaasat qiviuinit nuersagassaliat atorlugit kusanartorsuarnik nuersaasoqarsinnaavoq. Tamakku

tamaasa tassani pissarsiarisinnaavatit – aammattaaq pissarsia-rineqarsinnaapput merino-mik siilikiliat, umimmaallu qiviuanik nuersagassaliat kusanaqisunik qalipaatillit pissarsiarineqarsin-naapput. Qarasaasiakkut pisigit akiliillutillu aningaaserivim-mut nuussinikkut, Dankort, Mastercard, Maestro, VISA, VISA Elektron imaluunniit Paypal atorlugit.

www .sika-mut .dkPuisip aalisakkalluunniit amianik kalaallit kusanartuliaat, pinnersaatit, marriat – uani tunissutissarsigit. Qarasaasiakkut pisigit akiliillutillu aningaaserivimmut nuussinikkut imaluunniit Dankort, Visa/Dankort, e-Dankort, VISA Electron, VISA aamma Mastercard atukkit.

www .heidishobbybutik .dk Sapangaaqqerinissannut atortussatit tamaasa uani pissarsiari-sinnaavatit. Qarasaasiakkut pisigit akiliillutillu Dankort ator-lugu.

www .atuagkat .comKalaallit Nunaanni atuagaarniarfik – iganermut meeqqanullu atuakkat, oqaluttualiat, kortit allarpassuillu tassani nassaarik-kit. Ilinniagaqarninnut atuakkat aamma pisiarisinnaavatit. Pisi-git akiliillutillu Dankort, VISA Dankort, VISA aamma MasterCard kiisalu EuroCard atorlugit.

E-shops

Page 19: Online nr. 1, 2011

Online nr. 1 · 2011 19

India pillugu paasissutissat:Indiap Kina nunarsuatsinni inoqarnerpaaneratigut 2030-mi qaangersimassagaa naatsorsuutigineqarpoq. Aningaasaqas-susermut uuttuutigissagaanni India ullumikkut nunarsuat-sinni aningaasaqarnerpaat sisamaraat. 2042 nallertinnagu naatsorsuutigineqarpoq indiamiut USA-mik qaangiisimas-sasut, taamanikkussami aningaasaqarnerpaamut tulliussal-luni.

India taamaakkamut aningaasaqarnermigut siuariartu-piloorpoq, pisoorsuunatillu piitsuunngitsut sukkasuumik amerliartormata atortussaasinnaasunik sunilluunniit sunn-giffimmilu sammisassanik ujartuisunik

Tusarfik: Udenrigsministeriets netpublikationer, Wikipedia.

Indiami innuttaasuni 1,2 milliardiusuni milliuunit arlal-lit frimærkinik katersisartuunissaat naatsorsuutigine-qarpoq . Taamaammat nunarsuatsinni allakkeriveqarfiit frimærkiutiminnik India nioqquteqarfissarsiorfigiortor-paat . POST Greenland frimærkinik saqqummiisartutut tamakkununnga ilaavoq .

Ulluni 12. – 18. februar 2011 POST Greenland siullermeerluni peqataavoq frimærkinut messeqarnernermut saqqummersitsi-nermullu Indiap illoqarfittut pingaarnersaanni New Delhi-mi.

Tamanna pivoq „INDIPEX 2011”-imi India Post-imit, Indiap naalakkersuisoqarfianit, Philatelic Congres of India-mit aaqqis-suunneqartumik nunarsuarmi frimærkinik katersisartut kat-tuffiat FIP aamma taassuma Aasiami immikkoortoqarfia FIAP suleqatigalugit.

Arfininngorneq ulloq 12. februar „INDIPEX 2011”-p orni-garneqarluartup ammarneqarnerani Indiap præsidentia arnaq Pratibha Devisingh Patil peqataavoq. Taamaalinerani frimær-kinik katersisartut tunuleriiaarpassuanngorlutik nikorfapput messeqarfimmut Pragati Maidan-imut isertinneqarnissartik utaqqillugu.

„Sapaatip akunnerata naanerani ammaanersiorfiusumi niuerneq uummaarilluinnarfiuvoq, frimærkinik tuniniaaner-mut” pisortaq Allan Pertti Frandsen oqarpoq.

POST Greenland Indiami tuniniaanermut ikiorti tuluttut aam-malu hindi-mik oqaatsinik pikkorilluinnartoq ikiortigalugu ulapeqaat indiamiut katersisartut tuusindilippassuit kalaallit frimærkiliaannik piumaqalutik saaffiginnittaarmata.

Indiami frimærkinik katersisartut POST-ip pisisartorilerusuppai

Indiap præsidentia Pratibha Devisingh Patil „INDIPEX 2011”-ip New Delhi-mi arfininngorneq

12. februar ammarneqarneranut peqataavoq. Assiliisoq: Jörg Günther.

POST Greenlandip „INDIPEX 2011”-imi takutitsivia.Assiliisoq: POST

Page 20: Online nr. 1, 2011

20 Online nr. 1 · 2011

Kalaallit Nunaanni uagut nammineq frimærkitsinnik 1938-miilli saqqummiisarpugut . Frimærkit siullerpaa-tillugu allakkanut postkortinullu frimærkiliunneqar-tarput . Amerlanersattali eqqarsaatigisarunanngilaat frimærkit katersisartunit aamma nuannarineqarneru-jussuat . Frimærkit Kalaallit Nunaanninngaanneersut nunani allani tusaamaneqarluartuupput, qaqutigoor-tuunertik aammali tamarmik immikkut immikkuullaris-sumik nunatta piorsarsimassusaanik, pinngortitaanik oqaluttuassartaanillu oqaluttuartuummata . Maani nunatsinni uagut frimærkiliatsinnik amerlanerit katersi-salernissaat kissaatigaarput. Frimærkit aqqutigalugit Kalaallit Nunaannik katersineq paasisaqarnartuuvoq itisiliinartuullunilu. Najukkani TELE-POST Centerimi frimærkit pisiarisinnaavatit. Aamma qarasaasiakkut www .stamps .gl –ikkut aamma pisia-risinnaavatit. Atuisutsinnik sullissivipput frimærkiliorfippullu Tasiilami nunamik alianaatsorsuarmik avatangiisilimmi inissisi-mavoq. Tassanilu inissisimavugut 1989-imiilli. Frimærkit nutaat Kalaallit Nunaanni 2011-mi saqqummiunne-qartussat makkuupput. Ukioq manna POST Greenlandip frimærkit nutaat 22-t saqqum-miutissavai. Ukiorpaalussuarni soorlu taamatut iliortoqartarsi-masoq frimærkit nunatsinneersut pisisartunut nassiussuunne-qassapput ukiumut pingasoriarlutik: Januarimi, majimi aamma oktoberimi.

POST Greenland ukiormanna frimærkinik nutaanik 22-nik saqqummersitsissaaq. 2001-imili ileqquulersutut nunatsinni fri-mærkit pisartaganngorlugit ukiumut pingasoriarluni saqqum-mersinneqassapput: Januarimi, majimi oktoberimilu.

17 . januar: Kalaallit Nunaanni attaveqatigiinneq, orpippassuit, tapiutillit kiisalu eqqumiitsuliortut peqatigiiffiat KIMIK

2011-mi firmærkit pingasut siulliit „Kalaallit Nunaanni attaveqatigiinneq”-mik qulequtserlugit saqqummersinneqar-put. Anne-Birthe Hovep tamanna kusanartumik frimærkinut pingasunut assiliartaliarisimavaa. Frimærkit taakku pingasut Kalaallit Nunaanni attaveqatigiinnermi ukiunut assigiinngit-sunut pingasunut tunngasuupput. Paartut, aviisip AG-ip ukiu-nik 150-ngortorsiornera, kiisalu imaatigut kabeli Greenland Connect.

Nunatsinni frimærkit EUROPA-mut tunngasut ukiormanna saqqummersut siulliit marluk „Orpippassut” qulequtaralugit saqqummersinneqarput. Bodil »Buuti« Pedersenip Qaqortu-meersup nunatsinni frimærkit EUROPA-mut tunnngasut taakku titartarsimavai.

Nunatsinni frimærkit tapiissutillit ukiormanna saqqummersut siullersaat eqqumiitsuliortut peqatigiiffiannut KIMIK-mut ikiorsiiniutaavoq. Frimærki taanna Ivalo Abelsenip titartaga-raa. Taanna Ivalo Abelsenip POST Greenlandimut frimærkiliaasa aappassaraat.

Frimærkit nutaat marluk rønnebærinik kimmernanillu assi-

2.00

KALAALLIT NUNAAT GRØNLAND

Anne-Birthe Hove Pinx. 2011

Anne-Birthe Hove Pinx. 2011

2.00

7.50

KALAALLIT NUNAAT GRØNLAND

1861 - 2011

46.50

Kalaallit Nunaat Grønland

Anne-Birthe Hove Pinx. 2011

© Jo

hn R

asm

usse

n Paartoq

Kajakpost

Atuagagdliutit ukiuni 150-ini

Grønlandsposten i 150 år

Immap naqqatigut kabeli

Søkabel

Kalaallit Nunaanni attaveqaateqarneq

Kommunikation i Grønland

DKK: 56,00

KA

LA

AL

LIT

NU

NA

AT

GR

ØN

LA

ND

S.B. fot./ M.M.fec

1.00

Namminerisatsinnik aningaasaqanngilagut– kisianni namminerisatsinnik frimærkeqarpugut

Page 21: Online nr. 1, 2011

Online nr. 1 · 2011 21

M.Mörck fec. 2011

Kalaallit Nunaat 8,00Grønland

CATALINA 1958-1965 Kalaallit Nunaat 17,50Grønland

OTTER 1960-1965

Typografi og baggrund pantone 2766.Typografi og baggrund pantone 2766.

Fly pantone 200, den rødbrune tone op-nåes ved sammenrivning af de to farver.pantone 200 og pantone 2766.

Fly pantone 200, den rødbrune tone op-nåes ved sammenrivning af de to farver.pantone 200 og pantone 2766.

liartallit, tamakkununnga tunngasunik assiliartaqartussat siul-lersaat, Nuna Spore Kreutzmannimit titartarneqarsimapput. „Kalaallit Nunaanni naasut akuutissat”-nik assiliartaqartussat ukiuni pingasuni ingerlasussaapput, katillugillu frimærkinik arfinilinnik nunatsinni naasunik mamartunik akuutissatut ator-neqartartunik assiliartalinnik saqqummersitsisoqartussaavoq.

2 . maj: Frimærkit namminneq nipputtartut sisamat Nassitsivinni atorneqartussat. 2009-imi saqqummersutut siullertuulli frimær-kit namminneq nipitittartuusussaapput.

9 . maj: Ulluinnarni frimærki nutaaq, Kalaallit Nunaanni timmi-sartorneq, titartakkat nangeqattartut, aamma kalaallit eqqu-miitsuliaat nutaaliat.

Frimærki nalinginnaasoq massakkut atuuttoq Dronninng Margrethep assinganik assiliartaqartoq 2000-imili atorneqaler-simavoq, taannalu 9. maj 2011-mi nutaanik taarserneqassaaq, taamatuttaaq dronningip assinganik assiliartalimmik. Frimærki nutaaq taanna norgemiup Martin Mörckip titartagaralugulu ki-gartugaraa. Asseq frimærkiliornermi tunngavigineqarsimasoq kunngikkormiunik assiliisartup Steen Brogaardip assilisaraa.

„Kalaallit Nunaanni timmisartornerup oqaluttuassartaa 1960-imiit ullumimut”, frimærkit ataqatigiiaartut nutaat taa-matut qulequtaqarput. Taakkunannga aamma Martin Mörck titartaasuullunilu kigartuisuuvoq. Frimærkini katillugit 12-iu-sussani assiliartarineqassapput timmisartut, Kalaallit Nunaanni inuinnarnik timmisartuussinermi atorneqarsimasut. Taakkulu ukiut arlallit qaangiuppata naammassippata Kalaallit Nunaanni inuinnarnik timmisatuussisarneq pillugu atuagaq kusanartoq pissanganartorlu saqqummersinneqassaaq.

Kalaallit Kaassassummik oqaluttuatoqaataat ukiualuit sior-natigut titartakkatut nangeqattaartuulluni saqqummerpoq. Taanna inuussuttup Christian Fleischer Rexip Nuummeersup titartagaraa. Frimærki Kaassassummik assiliartalik POST Green-landip frimærkiliaasa nangeqattaartut kalaallit titartagaannik nangeqattaartunik assiliartallit kingullersarissavaat. Taanna Christian Feischer Rex-ip POST Greenlandimut frimærkiliaasa siullersarissavaat.

Majip qulingiluaani naggataarutitut frimærkit nutaat pingasut „Kalaallit eqqumiitsuliaat nutaaliat”-anut ilaasut saqqummersinneqassapput. Taakku saqqummerseqqitaapput

assigiinngilluinnartut Julie Edel Hardenbergimit, Naja Rosing-Asvid-imit Anne-Lise Løvstrøm-imillu sanaajusut.

28 . juli: Kalaallit Nunaannut ilisimasassarsiortarnerit IXTaakku „Kalaallit Nunaannut ilisimasassarsiortarnerit”-nik taa-guutilinni saqqummersitat qulingiluassaraat. Taakkulu aamma Martin Mörckip suliarisimavai. Japanimiu Naomi Uemura 1978-imi ajasoornartumik sermersuakkut avannaaniit kujataanut qimusserpoq. Tamanna 28. juli frimærkimik malunnartinne-qassaaq.

11 . september: SEPAC – isikkiviit IIITaakku tulleriiaat SEPAC „Beautiful Corners of Europe”-mik taa-guutillit pingajussaralugillu kingullersaraat. Saqqummersitatut siullertuulli Europami allakkerisoqarfeeqqani 12-ini ilaasortat tamarmik frimærkimik ataatsimik „Landskab”-inik taaguuti-linnik saqqummersitsissapput. POST Greenlandip tungaaniit Avannaani ukiorissumi assilisaq kusanarluinnartoq qinerne-qarsimavoq. Assiliisoq Letlandimi inunngorsimasoq Ivars Silis Qaqortumeersoq assiliisuusimavoq. Taamaalilluni taanna fri-mærkimik saqqummersitserngaarpoq.

17 . oktober: Aatsitassarsiorneq II, Jul 2011, aamma Årsmappen 2011Ulloq taanna frimærkit marluk „Kalaallit Nunaanni aat si-tassarsiorneq”-mut ilaasut saqqummersinneqassapput.

Taakku aamma Ina Rosingip titartagarai pisarnermisut oqa-luttuarisaanermut tunngasut nutaaliallu torrallallugit eqqu-miitsuliarisimallugit.

Nunatsinni 2011-mi julemærkissat marluk Camilla Nielsenip suliarissavai.

2011-mi frimærkinik saqqummersitsisarneq naggaserlugu POST Greenlandip ukiumoortumik saqqummersartoq ukior-manna frimærkilianik 22-mik miniark-inillu sisamanik imalik saqqummersissavaa. Ukiup mappia kalaallit frimærkiinik katersissutaasinnaavoq pisariitsoq akunnaatsorlu. Toqqortaati-giuminartuuvoq frimærkinillu aserutsaaliuisuulluni, frimærkit taamaalillutik allanngujaatsinneqarsinnaallutik.

2011-mi akit allattorsimaffiatwww .stamps .gl-ikkut PDF-format-inngorlugu

downloaderneqarsinnaavoq.