Poza Toruń nr 81

7/23/2019 Poza Toru nr 81

1/40

BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO Jestemy te na facebook.com/pozatorun

www.pozatorun.pl

NR 81 | 23 PADZIERNIKA 2015 | ISSN 2084-9117| NAKAD 50.000 EGZ.

Sumienie kardiologwCzy w toruskim Specjalistycznym Szpitalu Miejskim potraktowano umierajcego mieszkaca Myca jak

warzywo i worek? Zdaniem rodziny mczyzny, dla czci personelu wspczucie jest cech obc 10

wywiad na stronie

Chema

24

Znamy wyniki gosowania

w budecie obywatelskim

Gmina ysomiceUcziowie podstawwki otrzy-

mali kamizelki 26

***

Gmina ubianka

18

Zagldamy na budow centrum

szkolenia straakw

***

Gmina Chema

16

Najlepsi uczniowie z gminy

otrzymali stypendia

***


2/40

pozatorun.pl padziernika r.

2 FELIETON

O nich mwi wszyscy.W coraz bardziej nerwowychwypowiedziach podczas kon-erencji prasowych, spotkaz mieszkacami, debat. Re-prezentanci chyba ju wik-szoci partii i ugrupowapchajcych si na Wiejskzdyli wyjani, jaki gosw tych wyborach jest, ichzdaniem, gosem straconym.Oczywicie ten, ktry odda-my na innych. Banalnie pro-ste. Kady ma dowody na to,uzasadnienie, potrafi logicz-nie przekonywa. ego uczich sztabowcy. I pewnie to nakogo dziaa.

Na mnie - nie. Gadaniew kko o straconych go-sach odbieram jak trucizn,jak rodek wywoujcy przy-gnbienie i apati. Na negacjisensu wspierania rywali niebuduje si przecie siy. odowd saboci. Wszyscy gl-dzcy o straconych gosachwychodz, w moich oczach,na zalknionych cieniasw,ktrzy straszeniem gronymotoczeniem prbuj budo-wa siebie. Dlatego, jak syszz czyich ust przestrog, bym

nie odda straconego gosuna rywali, to mi si flaki prze-wracaj i... gocia skrelam.

Nie bd wymienia pokolei, kto mnie w ten sposbzrazi, ale Czytelnik yjcycho troch tymi wyboramidomyli si, e list odstrzelo-nych mam dug. Ju miaemszczere postanowienie po-prze parti, powiedzmy X,a tu mi nagle lider teje, aku-rat przy drugim niadaniu,gldzi w telewizorze o tym,e mam by odpowiedzialny,mdry i rozwany (w domy-

le, jak rozumiem, na raziejestem nieodpowiedzialnymgupkiem), bo oddam gosstracony. A chce si czasemkrzykn Kazikiem Staszew-skim z piosenki Prosto:Id prosto, mam w dupieobie wasze Polski.

Obrzydzi mi te wyborywielu prbowao i jeszcze dokoca kampanii pewnie spr-buje. Jednak swj stracony,kompletnie zeszmacony, gosmimo to oddam. Choby dla-tego, eby zobaczy, dlaczegowszyscy tak si go bali.

F E L I E T O N

JACEKKIEPISKI

Straconegosy

stopka redakcyjna

Redakcja Poza ToruZotoria, ul. marca

[email protected]

Wydawca

Goldendor

Redaktor naczelnyRadosaw Rzeszotek

Redaktor wydaniaKinga Baranowska

Dzia reportau i publicystyki

Jacek Kiepiski (GSM ),

omasz Wicawski (GSM

), Marcin okarz

Dzia informacyjny

ukasz Piecyk, Aleksandra

Radzikowska, Micha Ciechowski

Kultura

ukasz Piecyk

Zdjcia

Adam Zakrzewski, ukasz Piecyk,

Maciej Pagaa

REKLAMAAleksandra Grzegorzewska (GSM

), Agnieszka

Korzeniewska (GSM ),Magorzata Kramarz

(GSM ), Karol Przybylski

(GSM ),

Iwona Zuchniak (GSM )

[email protected]

Skad

Studio Poza oru

Druk

Agora S.A.

ISSN -Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.

***Na podstawie art. ust. pkt b ustawy z dnia lutego

r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych

Agencja Public Relations Goldendor zastrzega, e

dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych

w Poza oru jest zabronione bez zgody wydawcy.


3/40


3REKLAMA


4/40

REGION

Czy w Grsku, dokad-

nie w miejscu, gdzie 19padziernika 1984 rokuporwano ksidza Jerzego Po-pieuszk, by czterdzieci latwczeniej obz koncentracyjny?o pytanie przewija si w dysku-sjach specjalistw na orach.

- Z materiaw, ktrymi dys-ponujemy wynika, e ydw-ki pochodzce z caej Europy,a gwnie z Wgier, zostayw sierpniu 1944 roku skierowa-ne do orunia, do podobozu KLStuttho zwanego komandemO Torn albo Baukomman-dem "Weichsel" - mwi Danu-ta Drywa pracownik naukowy

muzeum w Sztutowie. - Czz nich, ok. 1700 trafio w okolicem.in. Grska. ak mwi doku-menty, ale dowodw na istnienieobozu tam - nie ma. Obz bybez w wtpienia w Chorabiu, ja-kie sze kilometrw obok.

Chorab, osada w rodku la-sw za Barbark. Dzi tylko naj-wiksi znawcy, pasjonaci historiiwiedz, w ktrym by miejscu.Zostaj wtajemniczony. Dowdwida pod nogami - charaktery-styczny krg ziemny o rednicy12 metrw. u sta tzw. namiotfiski, obok zarys drugiego. Po-kazano mi przedmioty znalezio-

ne w cigu dwch godzin: resztkidamskiego buta, yk, monetyniemieckie z 1939 roku i me-talowy guzik w skrze. Pewniez damskiej garsonki.

O Chorabiu sporo wiemy.o tu 18 stycznia 1945 rokuw momencie ewakuacji rozstrze-lano nad rowem 180 najsab-szych winiarek. Nieumiejtnie.28, ciko rannych, wygrzebaosi ze sterty trupw, okolicznaludno zawioza je na wzkachdo Zamku Bierzgowskiego. Eks-humowane std ciaa trafiy domogiy na toruskim cmentarzu.

Szukajc ladw obozu

w Grsku pytaem badaczy,przeczytaem szereg opracowa,w tym ksik posa Jana Krzysz-toa Ardanowskiego "Z gbo-koci woam do Ciebie" o losieydwek, ktre tu przed ko-cem wojny zesano na ziemiwwczas najgorsz. o nie prze-sada. Gdy po kilku miesicachodesano std grup winiarekdo Stuttho, uznajc za chore,tam przeraono si ich stanem.Dosownie! KL Stuttho by dlanich jak dom w porwnaniuz obozami pod oruniem. A onecay czas krzyczay: Jestemyzdrowe, moemy pracowa! ak

byy przeraone tym, co spotka-o je tu, w najbliszych okolicachorunia.

- Najwicej wiadomo o losie

ydwek zawiezionych do Bo-cienia i Szerokopasu. W Grod-nie, gdzie bya najwiksza mo-gia, stan nawet pod koniec lat60-tych pomnik, ale tak szczerzemwic cigle nasza wiedza o fi-liach obozu jest znikoma - przy-znaje Danuta Drywa. - o byniezwykle intensywny, gorcy,czas...

Zaiste. Od sierpnia 1944, dostycznia 1945 ydwki wykopa-y rowy przeciwczogowe wokorunia. W lasach Barbarki wi-da pozostaoci tych konstruk-cji. ak otoczony by cay oru.

- Budoway te schrony be-

tonowe, "obruki", Zalewa-y szalunki tych 28-tonowychkonstrukcji przeznaczonych dladwuosobowej zaogi - dodajeAdam Kowalkowski, toruskiprzewodnik, znawca ortyfikacji.

Znane s ragmenty kore-spondencji dowdztwa OTorn z KL Stuttho. Dolijcie

jakie ciuchy dla waszych wi-niarek - da oru, gdy przy-szo ochodzenie, a one spay dy-gocc na goej ziemi. Ze Stutthowysano raz nawet skrawki skrdo atania trzewikw, ktre sidary przy kopaniu roww.

Wspomnienia nielicznych

kobiet, ktre przeyy ten po-tworny czas, s przeraajce.Wachmani niechtnie zabijalistrzaem, szkoda byo pociskw.

Zadzierzgnicie linki na szyi i bi-cie pak po gowie - to lepszyi taszy sposb. Albo topieniew przerblu.

Z dokumentw wynika, esytuacja w podobozach pod o-runiem bya tak dramatyczna,e obz koncentracyjny "matka"w Stuttho wysa inspekcj, byta zbadaa, jakie byy przyczynya tak szybkiego i nieekonomicz-nego wyniszczania materiau y-wego. No, tak a si winiw niekatuje, bo to nieekonomiczne.

A co z Grskiem? By tam tetaki obz? Czy nie?

Kademu kto szuka odpo-

wiedzi na to pytanie, proponujwej w lasek naprzeciw parkin-gu dla odwiedzajcych pomnikksidza Jerzego Popieuszkiw Grsku. (Co szokujce - tamurwa si trop milicyjnemu psu19 padziernika 1984 roku).o co znajdziemy pod nogami,po czym bdziemy chodzi - toziemne obwaowania okrgychw obrysie namiotw - domkwfiskich. W takich samych sie-dziao w Chorabiu 1700 kobiet.Po 60 w kadym namiocie. W ta-kich samych mieszkay winiar-ki, ktre trafiy do Grodna podChem. am "zakwaterowano"

je w dawnym obozie Hitlerjuge-nd. ak wtedy robiono - namiotybyy te same, tylko cisk w przy-padku winiarek koncentracyj-

nych robi si znacznie wikszy.- Z moich inormacji wynika,

e tam w Grsku, obok pomnikaPopieuszki, by akurat obz o-tewskich SS-manw - mwi Janukasiak prowadzcy magazynInne Oblicza Historii. - Ludziepotem znajdowali tam odznaki,niemiertelniki nawet. Co nie

znaczy, e te ydwki tam si

nie pojawiay. Pracoway wokGrska, byy tam doprowadzane.W istnienie w tym miejscu

podobozu koncentracyjnego niewierzy take Andrzej Walczy-ski, dyrektor miejscowego gim-nazjum, historyk, autor ksikio Grsku. - e syszaem o tychSS-manach. Ale aktem te jest,e przynajmniej dwa tygodnie napocztku stycznia 1945 obz tugdzie by, bo tak zarejestrowa-li Niemcy w swoich sumiennieprowadzonych dokumentach.

A moe, gdy do walki z nacie-rajc Armi Czerwon ruszyliotewscy SS-mani, w ich miejsceprzerzucono ydwki z Chora-bia i std obz Grsk w niemiec-kich papierach?

- Moe i tak byo - przyzna-je Andrzej Walczyski. - Wartoporusza ten temat, warto dr-y... O tym okresie najmniejmamy dzi inormacji. Ludzienie chcieli wspomina, woleli za-pomnie...

Czyli: mamy tu obz ofiar,czy oprawcw? ak czy inaczej -uczestnikw tamtych wydarze,w szczeglnoci ewakuacji Cho-rabia, gdy ydwki popdzonow stron Bydgoszczy.

- Wikszo gina po drodze- tumaczy Andrzej Walczyski.- Choby w niedalekim Guto-wie, gdzie Rosjanie znaleli rwprzeciwczogowy wypeniony120 ydwkami zamordowany-mi, a w pobliu 160 kobiet zatru-tych enolem, ktre umieray naoczach oswobodzicieli... Co tu

jeszcze mona powiedzie?

Jacek Kiepiski

Dziewczynyz OT ThornNie byo dla nich miejsca w obozie koncentracyjnym Stutthof. Nie starczyo pasiakw. Wysanoje do podobozw Sztutowa wok Torunia. W zwiewnych sukienkach, w mrozie, kopay rowyprzeciwczogowe. Zabijano je, gdy saby. ydwki z caej Europy czekaj na upamitnienie.

W miejscu porwania ksidza Jerzego Popieuszki w Grsku 19 padziernika 1984 roku by w czasie

wojny obz. Specjalici spieraj si, czy trafiy tam ydowskie winiarki ze Stutthof czy te stacjo-nowali w nim ich otewscy oprawcy z SS.

Fot. UKASZPIECYK


4


5/40

5REKLAMApozatorun.pl padziernika r.


6/40

6 REGIONpozatorun.pl padziernika r.

Wprogramie "Hell's Kit-chen - Piekielna kuch-nia" spenia swoje ma-rzenia. Przygotowuje wykwintnepotrawy z produktw najwyszejjakoci. Moe obcowa ze smaka-mi, z ktrymi przecitny mier-telnik nie ma na co dzie doczynienia. Walczy o prac w pre-stiowej restauracji. Jest pierwsztoruniank, ktra dostaa si doshow Polsatu.

Malwina Kurlenda pracujew toruskim WAU. Nie wszyscywiedz nawet, jak tam trafi, bojest w niespecjalnie reprezenta-cyjnym miejscu. Obok jest trze-

ciorzdna knajpka i salon suknilubnych. umy zamawiaj jed-nak jedzenie w tej firmie caterin-gowej - na miejscu i na wynos.

- Pracuj tutaj razem z mam- mwi uczestniczka 4 edycji"Hell's Kitchen - Piekielna Kuch-nia". - Dwa lata ju bdzie nie-dugo. Ale mam swoje ambicjei marzenia. Dlatego zgosiamsi na casting w Bydgoszczy dokultowego programu. Przez jakiczas bliscy musieli mnie pod-szczypywa, ebym uwierzya, e

si dostaam.Wojciech Modest Amaro jest

idolem osb rozpoczynajcychswoj przygod z gastronomiw naszym kraju. Nie do, e jegolokal zosta wyrniony znanna caym wiecie i prestiowgwiazdk Michelin, to gotuje onwtedy, gdy do Polski przyjeda-j najwaniejsi tego wiata np.Barack Obama. Sama moliwoobcowania z tym wybitnym sze-em kuchni jest nobilitacj.

- Pasj do gotowania zarazi-y mnie mama i babcia - mwiMalwina Kurlenda. - U nas

w domu zawsze dobrze si goto-wao. Na stole krloway potra-wy mczne. Pierogi jako dzieckojadam w kadej postaci i samate umiem je zrobi. W pracystaramy si utrwali tradycyjnysmak polskiej, domowej kuchni.Delikatnie j jednak urozmaica-my, eby dostosowa przepisy dowspczesnego klienta.

I tak w WAU zjesz ziemniakiz tradycyjnym schabowym i ka-pust, kotlet wiedeski, szwajcar-ski czy zrazy. Codziennie jestinne menu. Mona w nim znaletake ryb, kurczaka w sezamie

czy wtrbk. Krluj te polskiezupy - ogrkowa, jarzynowa czykrupnik.

- Przeskok midzy tym, coprzygotowujemy tutaj, a jedze-niem serwowanym przez Mode-sta Amaro jest nie do opisania -mwi 21-latka. - Nie mona tegoporwna. On gotuje dla gwiazd,mietanki towarzyskiej, bogatychludzi. My staramy si karmi pro-sto, smacznie i tanio.

Uczestnicy Piekielnej Kuch-ni przygotowuj potrawy z naj-

rniejszych skadnikw. Muszszybko si uczy, bo sze kuch-ni jest nieubagany. Dania niedo, e musz by przepyszne,to jeszcze piknie podane. Albonauczysz si przyrzdzi prze-grzebki, szparagi, jagnicin lubwykwintne desery z truskawekczy czereni, albo moesz zapo-mnie o pracy w Atelier Amaro,a to, poza 100 tysicami zotych,gwna nagroda w show.

- Nie mog zdradza kulisprogramu i tego, jak potoczyysi moje losy - umiecha si to-

runianka. - Na razie wyemito-wano tylko kilka odcinkw. Aleju to, co widzielicie w telewizjijest niesamowitym snem, ktregodowiadczam na jawie. Castingiposzy mi dobre, ale szybko oka-zao si, e niewiele umiem. Jakna standardy kuchni, z ktr mia-am do czynienia. Skoczyamtechnikum gastronomiczne, alegotowanie, z ktrym stykam siw tym programie jest z zupenieinnej pki.

Co nasz krajank zaskoczyonajbardziej?

- Sam sze - mwi MalwinaKurlenda. - o niesamowity czo-wiek, ktrego decyzje niejedno-

krotnie byy dla nas ogromnymzaskoczeniem. Nawizaam teznajomoci z niezwykymi lud-mi. No i jestem rozpoznawalna.Bez wtpienia moe mi to pomcw karierze. A nie ukrywam, echciaabym sprbowa swoich siw pracy na kuchni w renomowa-nym miejscu.

Jest jeszcze co, o czym wie-dz ju stali widzowie programu.W jednym z pierwszych odcin-kw Malwina spisaa si bardzodobrze i moga w nagrod zjekolacj w jednej z najbardziej zna-

nych warszawskich restauracji.Zabra j tam chopak, z ktrymnie widziaa si kilka tygodni.I wykaza si du rezolutnocii wyczuciem czasu. Owiadczysi bowiem dziewczynie, a toru-nianka powiedziaa: "tak".

- o jedna z chwil, ktrych niezapomn do koca ycia - mwiMalwina Kurlenda. - rudnobyo sobie wymarzy, e czekamnie tak cudowna niespodzian-ka. ledcie moje losy w progra-mie w kady wtorek i trzymajciekciuki. Bd gotowaa smacznie.Jak zawsze.

Gotuje w piekleMalwina Kurlenda - od paru tygodni gwiazda telewizji szalejca pod okiem demonicznego Wojciecha

Modesta Amaro, jednego z najlepszych kucharzy w Polsce, na co dzie lepi pierogi przy ul. witopekaTomasz Wicawski

- Pasj do gotowania zaraziy mnie mama i babcia - mwi Malwina Kurlenda, uczestniczka programu Hells Kitchen - Piekielna kuchnia. Fot. UKASZPIECYK

Wjt gminy Obrowo Andrzej Wieczyskiserdecznie dzikuje wiceministrowi

Grzegorzowi Karpiskiemuza pomocyprzy realizacji budowy komisariatu

policji w Dobrzejewicach. To m.in. dzikijego staraniom bezpieczestwo

mieszkacw okolicznych miejscowocizdecydowanie si poprawi


7/40

7WYWIAD

Ostatnie dni spdziem na su-chaniu woich utworw. wo-rzysz wielk, intymn psycho-terapi.

Bardziej autopsychotera-pi. Wydaje mi si, e kiedysigam do tekstu- dotykam jdra sa-mego siebie. Artyci,

tworzc, zazwyczajopowiadaj o swoimwntrzu, niewypo-wiedzianych gonouczuciach. Dopie-ro wtedy jestemyw stanie uwiadomisobie pewne rzeczy.A jeeli to dziaa nainnych ludzi, po-wodujc u nich cigprzemyle lub odczu, to dlamnie jest to najwiksze po-dzikowanie.

Ponad dwadziecia lat na sce-

nie zmienia msk wrali-wo?

Z jednej strony mwio nostalgii i liryce, z drugiejza mam bardzo wybuchownatur. Mierzyem si z mo-mentami, w ktrych chciaempowiedzie "do". Wszystko

wraca do swojej natury i tegonie da si omin. Lubi swo-

je usposobienie. Ale czy czaszmienia msk wraliwo? Jana pewno agodniej.

Czowiek piszcy dwadziecia

lat temu agodne piosenki jestw stanie jeszcze bardziej za-godnie?

Moe z czasem jestem co-raz bardziej wiadomy tego,czego oczekuj i co mog do

siebie przyj. Cho-cia amplituda od-czu cay czas si

zmienia, to rw-nowaga wci siutrzymuje.

Pyta "Kalejdoskop"to nowe ycie legen-darnych utworw.A co z obaw przedkonrontacj z ory-ginaami?

Nie miaem oba-wy, poniewa dla ludzi, ktrzys prawdziwymi mionikamitych zespow i tamtych pio-senek, to adne wykonanie niebdzie interesujce. Z rozmy-

sem nie uywam tu ju sw"lepsze" czy "gorsze". Kiedy

prawdziwie kochamy utwr,zawsze kojarzymy z wykona-niem, ktre usyszelimy jakopierwsze. akie rodzaje piose-nek, ktre wybraem do "Ka-lejdoskopu" nigdy nie powin-ny zosta przykryte kurzem.

Pyt spacie Fryderyka?Gdy w 1996 roku odbiera-

em Fryderyka, lider zespouMafia powiedzia do mnie:"Wiesz co Andrzej, a teraz po-winiene na t nagrod zasu-y. Mam nadziej, e wanieteraz zasuyem i spaciemten dug. Bo planowa w yciumoemy rne rzeczy. Jednenam wychodz, inne nie. Sta-ram si by dla siebie surowy,

co nie znaczy, e swojego do-robku nie doceniam. Suro-

wo jest potrzebna, aby pro-ponowa coraz lepsze rzeczy.

Jaka wic bdzie kolejna pyta?

Patrzc na mnie, mgbymrzec "leniwa". Staram si doniej zabra od kilku miesicy.Bdzie ze mn wsppraco-waa Ania Dbrowska, ktraskomponuje do niej utwory. Jaza napisz teksty. Krek sta-nie si w peni kompozytorskii autorski. Moe te razem za-piewamy? Bardzo zaley mina klimacie jej liryki. Poczy-my to, co w nas najlepsze, abystworzy co ciekawego.

A co z inspiracj?Inspiracj przynosi ycie.

Inspiracjprzynosiycie

Takie rodzaje piosenek nigdy nie powinny zosta przykrytekurzem - mwi Andrzej Piaseczny o utworach ze swojej nowej

pyty Kalejdoskop - w rozmowie z Michaem Ciechowskim

Lider zespou Mafia po-wiedzia do mnie: Wiesz coAndrzej, a teraz powinienena t nagrod zasuy



8/40

8 REKLAMApozatorun.pl padziernika r.


9/40

9REGIONpozatorun.pl padziernika r.

Pastwo Paradowscy ze Ste-klinka nie mog uwierzyw tak niesprawiedliwo.

Do dzi api si na tym, e cze-kaj, a ich 11-letni syn wr-ci rowerkiem z boiska. Kochagra w pik. Dziecko zginopod koami opla kierowanegoprzez pijanego kierowc w lipcu.Dzi nadal jest on na wolnoci,bo prokuratura nie widzi w nimwinnego wypadku.

a sprawa bulwersuje lokal-n spoeczno od blisko trzechmiesicy. Rodzina i ssiedzinie mog zrozumie, dlaczego20-letni Stanisaw G. pozostajebezkarny. Nie mia prawa si tamznale w pikny, pogodny, letniwieczr. Zegar chwil wczeniejwybi godzin 20. Razem z ko-leg postanowili odwiedzi zna-

jomych w Steklinku. Doskonalewiedzia, co robi wsiadajc zakko na podwjnym gazie. P-niejsze badanie alkomatem wy-kazao 0,42 promila. Niemia prawa jazdy. Nigdygo nie zdoby. Za wcze-niejsz jazd po kieli-chu sd wyda mu zakazkierowania pojazdamimechanicznymi. Ude-rzy w Kacperka kilka-dziesit metrw od jego

domu. Dziecko nie mia-o szans na przeycie.Kacper mia 11 lat.

Kilka tygodni temurozpoczby nowy rokszkolny. Zda w czerwcudo pitej klasy.

Zakazy mia za nic

akich spraw, o zgrozo, coroku wydarza si wiele na pol-skich drogach. Zazwyczaj jednaksdy nie s pobaliwe dla pija-nych kierowcw. a sprawa jest

jednak szczeglna.

- Kierowca, ktry uczestni-czy w miertelnym wypadkuw Steklinku zosta w 2014 rokuzatrzymany podczas jazdy samo-chodem w stanie nietrzewoci- mwi Marzena Jesionowska,zastpca prokuratora rejonowe-go w Lipnie. - Sd wymierzy mukar 8 miesicy wizienia w za-wieszeniu. Dosta on take zakazporuszania si jakimikolwiek po-

jazdami mechanicznymi. enezama, w lipcu w Steklinku, bezwtpienia. Wnioskowaam o od-wieszenie kary i w pierwszej in-stancji zapada taka decyzja.

Adwokat Stanisawa G. odwo-a si od tej decyzji. Warto take

wspomnie, e wiosn tego rokumundurowi zatrzymali G., gdyznw podrowa oplem corspoyczonym od ojca. Wtedy bytrzewy. Za zamanie sdowegozakazu dosta grzywn. Rodzi-cw bulwersuje w caej sprawie

jednak co innego.- Kilka dni po wypadku pro-

kurator wypuszcza zabjc na-szego syna na wolno - grzmiAnna Paradowska, rozalonamatka chopca, ktra nie moepowstrzyma ez. - On tuma-czy si, e Kacper wtargn muprzed mask. o bzdura. Przecielady na drodze mwi zupenieco innego. Uderzenie byo kilka-

dziesit metrw od naszej bramy.Nasz syn nie wcza si do ru-chu. Byam wtedy w domu. Na-wet hamowania nie byo sycha.Pdzi pijany jak wariat. Pijany.

Po wypadku nawet niepodszed do dziecka.Nie ratowa go. Ogl-da swj samochd.Nie wiedzia gdzie jest.A Kacper umiera namoich rkach.

Areszt zbdny

Prokuratura od sa-mego pocztku nie bya

jednak przekonana, codo winy 20-letniegokierowcy prowadzcegona podwjnym gazie.

- Mczyzna mia mniej nip promila alkoholu - mwiprokurator Jesionowska. - owykroczenie, ktrego bez wt-pienia si dopuci. Od pocztkurne media i rodzina atakowaymnie mocno w tej sprawie, ale

ja musz opiera si na aktachi ekspertyzach. Kierowca i jego

pasaer zeznali, e chopiec wy-jecha im prosto przed mask.Spraw zacz bada biegy. Za-stosowaam wobec kierujcegopojazdem rodek zapobiegawczy,wystarczajcy w moim odczuciu,ktrym jest dozr policyjny i za-kaz opuszczania kraju. Nie byopodstaw do przetrzymywania gow areszcie.

Rodzice chopca s zszoko-wani tak decyzj. Od pocztkupodkrelaj bdy, ktre ich zda-niem s popeniane w ledztwie.

- Kierowca zosta zbadanygodzin po wypadku - wyliczaPawe Paradowski. - Nikt niewie, ile "wydmuchaby" chwi-l po zdarzeniu. Przez godzinzadeptywano te lady, bo poli-cja odgrodzia teren dopiero pokilkudziesiciu minutach. Wielesamochodw przejechao ju tdrog przez ten czas. Kogo chro-ni si w tym kraju? Pijanych kie-rowcw czy bezbronne dzieci?Najatwiej teraz zwali win nanieyjce dziecko. atwy kozioofiarny.

Stanisaw G. jest na wolnoci.

We wsi wzbiera gniew, gdy znwpojawia si na tej samej trasie. e-raz jedzi ju rowerem, ale skru-chy rodzice Kacpra w nim niezauwayli. Nie przyszed nawetprzeprosi. Nie czuje si winny.

Zgodnie z przepisami

Prokuratorzy nie widzw swoim postpowaniu nic nad-zwyczajnego.

- Sprawa staa si gona, alemoi przeoeni nie dali mi od-czu, e podejmuj nietranedecyzje - mwi Marzena Jesio-nowska. - Dozr si sprawdza,

a kierowca stawia si w wyzna-czonych terminach na komisa-riacie. Zama sdowy zakaz, alenie mona mu, przynajmniej nat chwil, postawi zarzutu spo-wodowania wypadku ze skut-kiem miertelnym.

Oliwy do ognia dolewa wstp-na opinia biegego sdowego,z ktrej wynika, e lady na dro-dze nie pozwalaj odtworzyprzebiegu zdarzenia.

- Zawierzy si wic kierowcy,tak? - pyta retorycznie Pawe Pa-radowski. - Nasz syn ju nic niepowie, wic po co utrudnia. Je-stemy biednymi ludmi i traci-

my wiar w sprawiedliwo.W prokuraturze zapewniaj,e dochowuj wszelkich standar-dw.

- Sprawa badana jest z na-leyt pieczoowitoci - mwiMarzena Jesionowska. - Rozu-miem wielkie emocje, ale wszy-scy musimy poczeka na finaledztwa. Powoalimy kolejnyzesp biegych i wykonywalimyeksperyment procesowy na miej-scu zdarzenia. Przygotowywanaekspertyza powinna by ju osta-teczn. Wczeniej trudno orze-ka o czyjej winie.

Za trzecim razem zabiKacper nie wybiegnie ju z kolegami na szkolne boisko. W jego pogrzebie

uczestniczyy tumy. Byo morze ez, biae re i al... do organw cigania, ktrenie potrafi poradzi sobie z kierowc siadajcym raz po raz za kko po kieliszku

Tomasz Wicawski

Rodzina Paradowskich nie moe uwierzy w postpo-

wanie lipnowskiej prokuratury. Ma al i traci wiar w

sprawiedliwo.

Fot. UKASZPIECYK

Dozr si sprawdza,a kierowca stawia si

w wyznaczonych termi-nach na komisariacie


10/40

10 REGIONpozatorun.pl padziernika r.

Grzegorz Jesionowski za-sab w czerwcu przedswoim domem. Mia roz-

legy zawa. Umar kilka tygodnitemu w zakadzie opiekuczo--leczniczym w Wbrzenie. Jegoona twierdzi, e w Specjalistycz-nym Szpitalu Miejskim przy ul.Batorego traktowano go jak zbd-ny balast. Ratowano mu ycie, alegdy okazao si, e medycznie niemona mu pomc, to zabrakowspczucia, zrozumienia i tro-ski. - Chciano si go jak najszyb-ciej pozby, bo blokowa tylkomiejsce - mwi pani eresa.

Znw zostaa wdow. Ma 41lat, a jej trzy crki znw musz

przeywa ten sam koszmar. Naj-modsza nie pamitaa miercitaty, bo gdy umiera miaa dwalatka. mier ojczyma przeyastrasznie. Dopiero teraz dowie-dziaa si, e tat stracia po razdrugi.

- o by dla mnie szok - mwieresa Jesionowska. - Mj mby dla mnie caym wiatem. oby wspaniay czowiek. Zaopie-kowa si mn i moimi crkami,da nam poczucie bezpiecze-stwa. Nie przeszkadzao munawet, e nie mogam ju miewicej dzieci. Nigdy nie chorowai na nic si nie uskara. Gdy padprzede mn na podwrku, zd-

yam mu tylko powiedzie: "nie

zostawiaj mnie kochanie".Mieszkanka Myca Pierwsze-

go opowiada, e m jej wysu-cha. Walczy przez ponad trzymiesice. Lekarze na oddzialeintensywnej terapii ratowali jegoycie. Problem zacz si wtedy,gdy okazao si, e nie mona,z punktu widzenia medycyny,bardziej mu pomc.

- On sysza mnie i reagowana bodce - twierdzi wdowa.- Nie zgadzam si ze stwierdze-niem, e nie mia wiadomoci.Chcia mi kilka razy co powie-dzie, ale nie mg. Choroba gozmoga, ale wiedzia, co dziejesi wok. Wsppracowaam ze

specjalistami z undacji "wiato".Przeszam szybki kurs pomocytakim osobom. Sama si doucza-am. Wiedziaam po nim jak trze-ba stymulowa jego mzg. Razemprzechodzilimy rehabilitacj.Spdzaam przy jego ku 5-6godzin dziennie w Wbrzenie.A do tego pracowaam. Nie mogjednak zrozumie zachowania le-karzy w oruniu.

Kobieta twierdzi, e po prze-niesieniu mczyzny z oddziauintensywnej terapii na kardiolo-gi wygldao na to, e nikt niechce, eby czowiek w tak trud-nym stanie znajdowa si w tymszpitalu.

- Parokrotnie dano mi do zro-

zumienia, ebym szybko spotka-a si z pracownikiem socjalnymi zaatwia wszelkie ormalnoci,bo przeniesienie ma do za-kadu opiekuczo-leczniczegomoe nastpi lada dzie - mwizrozpaczona kobieta. - Jak worekziemniakw go traktowano. Cz-sto by nieogolony, a na jego cielepojawiy si odleyny. Pomaga-am zawsze, jak tylko mogam,pielgniarkom. Wiedziaam, edbanie o higien intymn moje-go ma moe by dla nich i dlaniego niekomortowe, ale widzia-am w jego oczach, gdy patrzy napersonel, e nie jest traktowanydobrze. Rozpromienia si, gdy

ja przychodziam. Chocia naniektre pielgniarki nie monanarzeka.

relacj opublikowalimyw gazecie ylko oru. Dyrektorszpitala Krystyna Zaleska m-wia, e problem empatii doty-ka rodowiska medycznego. Niekomentowaa tego przypadku,eby chroni prawa pacjenta doochrony danych osobowych. e-raz szpital odpowiada oficjalnie.

Tre odpowiedzi:Na pytanie zawarte w repor-

tau umieszczonym w ylkooru 16 padziernika Syszai reagowa: "Czy w toruskim

Specjalistycznym Szpitalu Miej-skim potraktowano umierajcegopacjenta jak warzywo i worek?odpowiadamy zdecydowanieNIE!!!. W czasie zmaga o y-cie i zdrowie pacjenta dooyli-my wszelkich stara, by pomc,w tym nie zabrako troski o na-leyty szacunek. Wspczujemyonie i rodzinie zmarego chore-go, zwaszcza, e to dla nich bo-lesna powtrna strata. Na biecowsppracowalimy z on cho-rego, umoliwialimy prawie nie-

ograniczony dostp do pacjenta,wspomagalimy w sprawach ad-ministracyjnych. Ju sama du-go pobytu w szpitalu wyczniew salach objtych najbardziejwyspecjalizowan i intensywnopiek wiadczy o zaangaowa-niu zespow leczcych. Chyba

odczucia rodziny nie byy a takze, skoro po przeniesieniu doZakadu Opiekuczo-Lecznicze-go w Wbrzenie ona choregopojawia si na oddziale naszegoszpitala u pielgniarki oddziao-wej oddziau, na ktrym pacjentlea i poprosiwszy o pomoc uzy-

skaa j. rudno sobie wyobrazi,eby kto rzeczywicie uwaajcypersonel, jako zdolny do potrak-towania chorego tak, jak to Panuy w tytuowym pytaniu (nawettrudno te sowa cytowa), zga-sza si dobrowolnie, po ludzku

(w dodatku nieormal-nie) o pomoc. Oddziay,na ktrych pacjent leapowoane s do inten-sywnej terapii, zwyklekrtkoterminowej. Po-

byt chorego w szpitalutrwa kilka tygodni, choznacznie wczeniej byywskazania do przeka-zania do w/w zakadu.Std zrozumiae byo, e

rodzina zostaa zaangaowanaw proces przeniesienia (takie swymogi administracyjne).

Cay tekst odpowiedzi Kry-styny Zaleskiej, dyrektor szpita-la, zostanie opublikowany w ko-lejnym numerze "Tylko Toru".

Sysza i reagowaCzy w toruskim Specjalistycznym Szpitalu Miejskim potraktowano umierajcego pacjenta jak

warzywo i worek? Tak twierdzi mieszkanka Myca. Przedstawiciele szpitala s oburzeniTomasz Wicawski

Teresa Jesionowska stracia ma po raz drugi. Terazwalczy o godno umierajcych pacjentw.

Fot. UKASZPIECYK

Jak worek ziemniakwgo traktowano. Czsto bynieogolony, a na jego cielepojawiy si odleyny.


11/40

11REGION

Pawe Garachow by drugofiar studenckiej zabawyUP Start Party w Byd-

goszczy. Dwumetrowy chopak,wacy sto kilo, nie mia szansz napierajcym tumem. Leka-rze, mimo dugiej walki o jegoycie, nie zdoali go uratowa.

- Mia zmiadon ca klat-k piersiow i poamane ebra- mwi z alem Ewa Garacho-

wa, mama 19-latka. - By typemsportowca - potnym chopa-kiem. A nie mia szans z tu-mem... Po prostu go zdeptali.

Na miejscu zgina Paulinaomasik, mieszkanka powiatubydgoskiego. Dwie pozostaeosoby, w tym Pawe, walczyyo ycie w Szpitalu Uniwersy-teckim nr 2 im. dr. Jana Bizie-la w Bydgoszczy. W sobot,

o godzinie 16.00 chopak walkt przegra.

- Pawe, mimo reanimacjiprowadzonej na miejscu zdarze-nia, nie oddycha. Od tego zrobimu si potny obrzk mzgu- mwi z wielkim alem mamachopaka. - Przez cay czas czu-walimy przy nim w szpitalu.A jeszcze we wtorek by w domu.W rod pojecha na t wanie

imprez...Wydarzenie, na ktrym po-

jawio si ponad 1200 osb,zorganizowane zostao w bu-dynkach UP w nocy z 14 na 15padziernika. Zabawa, mimo, ebiletowana, nie zostaa zgoszonasubom mundurowym, pogoto-waniu, ani urzdom.

Studenci bawili si na dwchsalach poczonych wskim

cznikiem. o wanie tam wy-bucha panika. Z braku powie-trza zaczto wybija szyby, tumprbowa wydosta si jak naj-szybciej na zewntrz. Ludzie za-czli si tratowa, upadajc jednina drugich. Paulina omasik,24-letnia studentka, zgina namiejscu, pitnacie innych osbtrafio do szpitala. Inormacjeo drugiej ofierze obiegy Polskw sobot.

- a impreza bya le zorgani-zowana - komentuje trzscymgosem Ewa Garachow. - Niemiaa prawa si odby.

Garachowie od zawsze pro-wadz niewielki sklep warzyw-ny. Pawe by ich najmodszymsynem. Uczy si dobrze, uwiel-bia matematyk. W maju zdaegzamin dojrzaoci. Mia wiel-kie marzenie - chcia budowapikne domy. Od padziernikazacz studia na UP w Bydgosz-czy. W akademiku mia mieszkatylko miesic. Przed sob miacae ycie.

Po tragicznych wydarzeniachna uniwersytecie bydgoska pro-kuratura wszcza ledztwo. Za-wieszony zosta prorektor ds.studenckich - Janusz Prusiski.Gdyby impreza otrzsinowa zo-staa zgoszona, miejsce zaba-wy zostaoby sprawdzone przezspecjalistw. ak si jednak niestao. Nikt nie ma wtpliwoci,e takiego pozwolenia organiza-torzy by nie otrzymali. Niedo-patrzenie zabrao ycie dwojgumodym ludziom.

Pastwo Garachowie, mimowielkiego blu po stracie syna,

jego organy postanowili przeka-za do przeszczepu. Pawa niktim ju nie zwrci, a swoj decy-zj mogli podarowa komu dru-gie ycie.

-letnia Paulina, mieszkajca pod Bydgoszcz i -letni Pawe z Torunia,zostali stratowani podczas imprezy integracyjnej w UTP. Jak to moliwe?

Micha Ciechowski



12/40

12 WYWIAD

endencje sondaowe s od

wielu miesicy stae. SztabowcyPlatormy Obywatelskiej muszwykona bardzo cik prac. otrudno okres dla nich.

Oczywicie, ale bdzie imbardzo trudno zapobiec prze-granej. Wyniki sonday s nie-zmienne od duszego czasu.S spadkobierstwem zmczeniaobecn ekip wadzy - znanymw polityce zjawiskiem. Istota de-mokracji sprowadza si do tego,e waciwe jest dokonanie razna jaki czas rotacji wadzy. Dlabezpieczestwa ustroju. John Ac-ton powiedzia kiedy, e "wadzademoralizuje, a wadza abso-lutna demoralizuje absolutnie".

W ludziach jest przewiadcze-nie, e zawsze moe by lepiej,

albo przynajmniej inaczej. rze-

ba dawa szans poszukiwaniapewnych rozwiza. Pewienukad polityczny si wyczerpa,co zrozumiae. Wadza, ktrachce wzmocni swoj pozycjuywa czsto sposobw wpywuna struktur i mechanizm unk-cjonowania demokratycznegopastwa.

o znaczy?W Polsce le si dzieje cho-

ciaby na odcinku mediw pu-blicznych, bo s one ju publicz-ne tylko z nazwy. Stay si tubpartyjn zalen od ukadu rz-dzcego.

Czyli ich rola zostaa zupeniewypaczona.

Zdecydowanie. Kada partia,

ktra przejmuje wadze, traktu-je je jako sposb wzmocnieniaswoich rzdw i moliwo zwal-czania opozycji. Doskonale wie-my, e to wanie media powinnypatrze wadzy na rce. Dlate-go rzdzcy powinni by przezdziennikarzy atakowani. W imiinteresw obywatelskich trzebawadz przewietla i zmusza dowikszej aktywnoci.

Niedzielny wybr bdzie jedno-znacznym opowiedzeniem siza wizj pastwa, czy wynikabdzie z chci sprawdzenia, jakmog wyglda inne rzdy? Jed-nak osiem lat rzdw jednego

ukadu politycznego w Polsce poroku 1989 jest ewenementem.

ak. o bya stabilna wadza,

ktra szukaa centrum. Pierwsitaki pomys w polskich realiachmieli bracia Kaczyscy. Ale wcie-li go w ycie Donald usk. Umie-

jtnie nie wszed on do koalicjiPO-PiS. Przecie parlamentarzy-ci tych partii w 2005 roku niemogli zrozumie, dlaczego taksi stao. Generalnie, nie zawierasi koalicji publicznie. Robienieszopki w momencie, gdy jedna zestron, ktra przygotowywaa sido zwycistwa, a przegraa - byoorm upokorzenia.

A co z partiami antysystemowy-mi? Gosy wyborcw trafi do

jednej z nich czy rozprosz si

midzy kilka?Wypowiedzi pani Kopacz,

e gosy oddane na te partie sstraconymi mog zadziaa od-wrotnie i poprawi ich notowa-nia. Kukiz nie osignie tak do-brego wyniku, jak w wyborachprezydenckich. Sprawa wygranejzostaa w moim odczuciu roz-strzygnita. Debata dwch kan-dydatek wypada na korzy PiSalbo bya remisowa, co i tak jestporak PO. Prawo i Sprawie-dliwo zadbao o odpowiednieprzedstawienie finau tego star-

cia. Na ich kandydatk czekaytumy, a Ewa Kopacz samotniepodaa telewizyjnymi koryta-rzami. o byo znamienne. Po-lacy zobaczyli, e premier jestsama. o pokazuje pewien na-strj deetyzmu wrd czonkwPO.

Ale jakikolwiek przekaz z tej de-baty utkwi Panu w gowie?

Powtarzane przez pani Szy-do wielokrotnie stwierdzenia, ebdzie chciaa rzdzi w oparciuo pomysy zmiany Polski, ktrema prezydent. Moe to oznaczaw duszej perspektywie, e b-dziemy zmierzali w naszym kraju

w stron modelu prezydenckie-go.

A sondae? Nie uwaa Pan, edziwne jest to, e tak bardzo sirni.

o jest zastanawiajce. Prze-cie metodologia naukowa, je-eli byaby waciwie stosowa-na, powinna dawa oszacowanybd sondaowy. A to, co zrobiCBOS szacujc rekwencj w re-erendum - wskazujc, e bdzieczterokrotnie wysza ni miaoto miejsce w rzeczywistoci - po-kazuje, e z nauk ma to niewielewsplnego. Duy mtlik w ludz-kich gowach robi takie wyniki,

ale ich warto przez czste po-myki si dewaluuje.

Nadchodzimodelprezydencki

O zniewoleniu mediw przez polityk, wadztwie

sonday, debacie wyborczej i sposobie zorgani-zowania pastwa, z prof. Piotrem Grochmalskim,politologiem z Uniwersytetu Mikoaja Kopernikaw Toruniu, byym dziennikarzem i koresponden-

tem wojennym, rozmawia Tomasz Wicawski

Tomasz Wicawski


Zasb Wasnoci RolnejSkarbu Pastw na tereniewoj. Kujawsko-Pomor-

skiego obejmuje blisko 80 tys.hektarw. W roku 2015, po-dobnie jak w dwch poprzed-nich latach, Oddzia erenowyAgencji Nieruchomoci Rol-nych w Bydgoszczy ma do trwa-

ego zagospodarowania 7 tys.hektarw.W roku 2015 bydgoski Od-

dzia Agencji sprzeda 4900 ha,w tym ponad 1300 ha

w drodze przetargw ogra-niczonych dla rolnikw indywi-dualnych, 300 ha w przetargachnieograniczonych, natomiastponad 3000 ha w pierwsze-stwie nabycia na rzecz dzier-awcw lub spadkobiercwbyego waciciela. S to podsta-wowe tryby nabycia nierucho-moci Zasobu Wasnoci RolnejSkarbu Pastwa.

Grunty, ktre bdzie monanaby w najbliszych miesi-cach pochodz w duej mierzez 30% wycze, tym samymprzetargi kierowane bd dorolnikw indywidualnych za-mierzajcych powikszy swojegospodarstwa rodzinne prowa-dzone na terenie gminy w kt-rej jest pooona nieruchomobdca przedmiotem sprzedaylub gmin graniczcych. Prze-targ przebiega dwuetapowo,w pierwszej kolejnoci odbywasi kwalifikacja rolnikw podwzgldem kryteriw stawia-nych w Ustawie o ksztatowaniu

ustroju rolnego (Dz.U. z 2003r. Nr 64 poz. 592). Nastpniew wyznaczonym terminie prze-prowadza si licytacj, w ktrejmog bra udzia wczeniej za-kwalifikowani rolnicy, ktrzy nadzie przed przetargiem wpa-cili wymagane wadium. Gospo-darz, ktry podczas licytacji za-oeruje najwysz warto stajesi kandydatem na nabywc.Wwczas Agencja ustala z zain-teresowanym warunki nabycia

i dochodzi do zawarcia umowysprzeday w ormie aktu nota-rialnego.

Druga orma nabycia grun-tw Skarbu Pastwa to przetarginieograniczone organizowanes dla mniejszych nieruchomo-ci rolnych (do 5 ha) oraz nie-ruchomoci przeznaczonych nacele nierolne. Kady obywatelPolski, ktry wpaci wadium

w oczekiwanym terminiemoe by uczestnikiem takiego

przetargu. Zawsze istnieje mo-liwo zorganizowania przetar-gu ograniczonego dla nieru-chomoci rolnej mniejszej ni 5hektarw, po uprzednim wnio-sku Izby Rolniczej lub miejsco-wych rolnikw.

Warto pamita, e Agen-cja na bieco publikuje wy-kaz planowanych przetargwz miesicznym wyprzedzeniemna swojej stronie internetowej(www.anr.gov.pl), dodatkowo

ogoszenia rozpowszechnianes w soectwach, w siedzibieIzby Rolniczej oraz waciwychUrzdach Gmin.

Zakup na raty.Warto nieruchomoci rol-

nej nabytej na powikszenielub utworzenie gospodarstwarodzinnego moe by rozoo-

na na raty, w takim przypadkuwysoko pierwszej wpaty niemoe by nisza ni 10% ceny,a okres spaty caej nalenocinie duszy ni 15 lat z opro-centowaniem zmiennym wyno-szcym obecnie 2,76%. Dodat-kowo przy pozytywnej opiniiIzby Rolniczej zabezpieczeniemspaty rat bdzie tylko hipotekaumowna czna na nabywanejnieruchomoci oraz weksel wa-sny in blanco.

Oddzia erenowy Agen-cji Nieruchomoci Rolnychma swoj siedzib w Bydgosz-czy przy ulicy Hetmaskiej 38,85-039 Bydgoszcz, Oddziaemkieruje Pani Dyrektor Edy-ta Zakrzewska. Aby zapew-ni lepszy kontakt rolnikomi kontrahentom z pracowni-kami w strukturze OddziauAgencji wyodrbniono SekcjeZamiejscowe GospodarowaniaZasobem w Kusowie, Lubostro-niu i ysomicach.

***

Materia sfinansowano zerodkw Komitetu WyborczegoPolskie Stronnictwo Ludowe.

Sprzeda i dzierawagruntw Agencji


13/40

13REKLAMA

Dlaczego kandyduje Pan do se-natu?

Przez ostatnie 10 lat reprezen-towaem oru w sejmie. Jakopose staraem si by widocznymparlamentarzyst w Warszawie(aby skuteczniej walczy o sprawyorunia) i bu-dowa zgodi porozumie-nie w na-szym mieciez politykamiz rnychopcji. W duemierze si to

udawao. o-ru rozwijasi dynamicz-nie, a ja i moiwsppracow-nicy wspie-rajcy prezydenta miasta panaMichaa Zaleskiego, mamy w tymswj udzia. Wiele osb, ktreceni moj dotychczasow pracw parlamencie sugerowao mi, epowinienem wystartowa w wy-borach do senatu.

A co z obecnym senatorem pa-nem Janem Wyrowiskim?

Pan wicemarszaek senatu JanWyrowiski postanowi zako-

czy swoj prac w parlamenciei przej w stan spoczynku (naemerytur). Nie ukrywam, ejego decyzja zachcia mnie dostartu. Z politykiem tak znanymi cenionym w regionie trudnobyoby rywalizowa. Wiele razyspieralimy si politycznie, alemam do Pana Marszaka wieleszacunku i dzikuj mu za wielelat pracy najpierw w sejmie, a na-stpnie w senacie z myl o na-szym regionie. oru mia szcz-cie do senatorw. Mam nadziej,

e bdzie mi dane nawiza do tejtradycji.

W latach 1997 2001 marsza-kiem senatu bya pani pro. AlicjaGrzekowiak?

o jeszcze jeden przykad

pokazujcy pikn tradycj o-runia w wyszej izbie naszegoparlamentu. Warto w tym miej-scu przypomnie take postaprzedwojennego wojewody po-morskiego Wadysawa Raczkie-wicza, ktry urzdowa w naszymmiecie jako w-czesnej stolicy wo-jewdztwa w latach1936-1939. Wczeniejw latach 1930 1935

by on podobnie jakpro. Alicja Grze-kowiak marszakiemsenatu. en wybitnypolityk w czasie IIwojny wiatowej byprezydentem RP naUchodstwie. Stara-niem wadz naszegowojewdztwa, zwaszcza panamarszaka Piotra Cabeckiego,przed Urzdem Marszakowskimstoi jego pomnik. Bd zaszczy-cony jeli bdzie mi dane jako se-

natorowi kontynuowa toruskietradycje moich poprzednikw.Mam nadziej, e w cigu 10 latpracy jako pose udowodniem,e potrafi ze sprawami naszegomiasta i regionu skutecznie prze-bija si do wiadomoci w caejPolsce.

o pikna posta, ale chyba maoznana i cigle sabo wykorzysty-wana do promocji orunia?

Mam plan aby to zmieni.Wadysaw Raczkiewicz i jakomarszaek senatu i jako emi-gracyjny prezydent jest jednym

z symboli emigracji. W roku 2017bdziemy obchodzili 70 leciejego mierci. o take rok wie-lu wanych rocznic zwizanychz emigracj. Bd wnosi, abysenat ogosi rok 2017 RokiemEmigracji. Pragn, aby bya tookazja do troski zarwno o pa-mi o tej dawnej emigracji jaki troski o tych wszystkich naszychwspczesnych emigrantw (cz-sto nasze dzieci czy krewnych).Centralnym momentem tych

obchodw ma by konerencjanaukowa organizowana przezZakad Historii XX w. Uniwersy-tetu Mikoaja Kopernika i Polskieowarzystwo Historyczne. Kon-

erencja bdzie trwaa 3 dni i b-dzie dedykowana pamici Wa-dysawa Raczkiewicza. Pierwszydzie odbdzie si w oruniuw Urzdzie Marszakowskim,drugi w Warszawie w senacie,a trzeci w Polskim Orodku Spo-eczno Kulturalnym w Londy-nie. Patrona honorowy nad kon-erencj zostanie zaproponowanyKrlowej Zjednoczonego Kr-lestwa oraz Prezydentowi Rze-czypospolitej, natomiast w skadkomitetu honorowego zaproszenizostan marszaek senatu, mar-szaek wojewdztwa kujawsko

pomorskiego, prezydent oruniai rektor UMK.

o bardzo ambitny plan. Moenawet na miar wydarzenia kul-turalnego roku?

oru piknieje na naszychoczach i ma wszelkie predyspo-zycje do tego eby by kulturalnstolic Polski. Moje dotychcza-sowe dowiadczenie parlamen-tarne i kontakty w wiecie naukii instytucji midzynarodowych

umoliwi mi jakosenatorowi skutecz-nie zabiega, abytak si stao. Zresz-t nawet jeli nie

zostan senatorembd te plany reali-zowa. Jako miesz-kaniec orunia, wy-kadowca na UMK,czowiek rozkocha-ny w naszej historiii tradycji dziaaem,dziaam i dziaa

bd na rzecz naszego miasta zwaszcza za na rzecz podkre-lania jego roli w zakresie naukii kultury.

Od politykw zwykle ludzie wy-magaj innych obietnic. A gdziepraca, suba zdrowia, bezpie-czestwo?

o s bardzo wane zagad-nienia, ktrymi jak kady parla-mentarzysta bd si zajmowa.Od senatora jednak wymaga siczego innego i czego wicej.Zwaszcza jak ma si reprezento-wa oru i tak pikne tradycjesenackie jakie ma nasze miasto.Jako polityk pose udowodni-em przez 10 lat, e potrafi sku-tecznie reprezentowa interesypartii, ktrej przez wiele lat by-

em lojalnym czonkiem Prawai Sprawiedliwoci. eraz jako nie-zaleny senator zadbam o to, abyoru nasze miasto stao sitym miejsce w Polsce, o ktrymwszyscy inny bd mwili z za-zdroci.

Dzikujemy za rozmow i yczy-my powodzenia w wyborach dosenatu 25 padziernika.

Toru i senat tradycjai teraniejszo

Z dr. Zbigniewem Girzyskim, posem na sejm RP, kandydatem w wyborach do senatu rozmawia Piotr Lichota

Zbigniew Girzyski. W roku1997 ukoczy studia magister-skie, a w 2001 doktoranckie naUniwersytecie Mikoaja Koper-nika w oruniu. Od 2001 r. wy-

kadowca na UMK w oruniu.Zajmuje si histori XX w. Au-tor 4 ksiek i ok. 40 artykuwnaukowych. Wsporganizatorlicznych konerencji i sym-pozjw naukowych. W latach2005-2015 pose na Sejm RP.Inicjator i przewodniczcy Par-lamentarnego Zespou Mio-nikw Historii. Ma 42 lata, jestonaty (ona Beata pracuje jakonauczycielka w jednym z toru-skich licew), syn Micha ma 15lat i chodzi do gimnazjum.

B I O G R A M

Wiele osb, ktre cenimoj dotychczasow prac

w parlamencie sugerowao mi,e powinienem wystartowaw wyborach do senatu

Toru piknieje na naszych

oczach i ma wszelkie predyspo-zycje do tego eby by kulturalnstolic Polski



14/40

14 ROLNICTWO

Program bdzie wspieradalsz restrukturyzacji modernizacj gospo-

darstw rolnych oraz rozwj prze-twrstwa rolno-spoywczego.Pomoc skierowana bdzie takena dziaania zwizane z tworze-niem miejsc pracy na wsi, roz-wojem inrastruktury techniczneji spoecznej oraz zachowaniemdziedzictwa kulturowego. O tym,jakie dziaania w ci-gu najbliszych lat skonieczne, by polskierolnictwo si rozwija-o, opowiada AndrzejGross, prezes ARiMR.

czne rodki prze-znaczone na realizacjProgramu RozwojuObszarw Wiejskichna lata 2014-2020 wy-nios ponad 13,5 mldeuro.

Od 19 padziernikado 17 listopada 2015 r. w ARiMRmona skada wnioski o przy-

znanie pomocy na inwestycjezwizane z modernizacj gospo-

darstw rolnych. W PROW 2014-2020 wsparcie modernizacyjneukierunkowane jest na tzw. go-spodarstwa rodzinne, gwniew zakresie rozwoju, produkcjimleka krowiego, byda misne-go, prosit, operacje zwizaneze zmianami technologiczny-mi i innowacjami w gospodar-

stwie.Zupenie nowym rozwiza-

niem wprowadzonym w PROW2014-2020 jest specjalne wspar-cie na inwestycje i moderniza-

cje w gospodarstwach pooo-

nych na terenach OSN (ObszarySzczeglnie Narone zanieczysz-czeniem azotanami pochodzeniarolniczego) oraz obszarach NA-URA 2000.

Wsparcie dla maych gospo-darstw rolnych bdzie przebie-gao dwutorowo. Z jednej stronybdzie wsparcie na restrukturyza-cj, z drugiej da moliwoci prze-kazania gospodarstwa wikszemu

i signicia porodki na prowa-dzenie dziaalno-ci niezwizanejz rolnictwem.

- By polskierolnictwo i sektorrolno-spoywczynadal si rozwi-jay, potrzebnyjest stay dopywpienidzy na in-westycje, moder-nizacj i restruk-

turyzacj - mwi Andrzej Gross,prezes ARiMR. - W zwizku

z tym, e w Polsce jest 70% ma-ych gospodarstw, trzeba rwnie

wzmocni proces ich moderni-zacji, a jednoczenie zapewnitworzenie miejsc pracy poza rol-nictwem. Niezbdny jest takenarodowy program w zakresieracjonalnej gospodarki wodnej.Wobec narastajcego deficytuwody w rolnictwie, naley zadbao jej odpowiednie wykorzystanie.

Prezes podkrela take ko-nieczno zwikszania konkuren-cyjnoci naszego rolnictwa.

- Polska jest w Unii Europej-skiej, w zwizku z czym sytu-acje gospodarcze innych pastwwpywaj na krajowy rynek -mwi Andrzej Gross. - Dlategowobec znaczcej pozycji polskie-go rolnictwa w produkcji i prze-twrstwie, niezbdne wydaje sirwnie zbudowanie z udziaempastwa, akceptowanego przezwszystkich systemu ubezpiecze- zarwno upraw, jak i w zakresieryzyka rynkowego. rzeba za-dba o system ubezpiecze chro-nicy przed niespodziewanymi

rynkowymi wydarzeniami i za-bezpieczajcy interesy rolnikw.

Bardzo wane rwnie jest staewzmacnianie procesu podnosze-nia jakoci ycia na obszarachwiejskich.

Jednym z priorytetw poli-tyki unijnej jest wikszy naciskna wprowadzenie nowych in-nowacyjnych rozwiza. akew rolnictwie. W ramach dziaania

Wsppraca PROW 2014-2020mona bdzie realizowa pro-jekty z zakresu rozwoju nowychproduktw, praktyk, proceswi technologii w sektorach rolnym,spoywczym i lenym. Nowympomysem s tzw. grupy ma rzeczinnowacji.

Rol nie do przecenieniaw aktywizowaniu mieszkacwwsi odgrywa Program Leader.W nowym PROW na jego reali-zacj jest przeznaczonych prawie735 mln euro.

W PROW 2014-2020 jest rw-nie przewidziane wsparcie nazwikszanie przedsibiorczoci

na wsi, a take na tworzenie no-wych miejsc pracy.

Trzeba wzmocni

proces modernizacji

maych gospodarstw

i stworzy miejsca pra-

cy poza rolnictwem

Andrzej Gross

Rolniku, sigaj po nowe moliwoci

Najwaniejszym celem Programu Rozwoju Obszarw Wiejskichna lata - jest poprawa konkurencyjnoci sektora rolnego


Dlaczego Platorma Obywatelska?Dlatego, e przez ostatnie 8 lat kon-

sekwentnie i skutecznie zmieniaa Pol-sk. wiadcz o tym nie tylko wskanikirozwoju gospodarczego czy spadku bez-robocia, ale take to, co widzimy wok.A przed nami nowa, wywalczona przezliderw PO, unijna perspektywa finan-sowa. Nowe, ambitne projekty. Komunaley powierzy ich realizacj, jeli nie

tym, ktrzy wiedz jak to robi? Najbli-sze lata, to czas intensywnego rozwojuistniejcego potencjau. Nie sta nas naeksperymenty.

Dlaczego ja?Przemawia za mn moja determina-

cja, skuteczno i moje dowiadczenie.Nie tylko w tej, ale take w poprzedniejkadencji angaowaem si w wiele przed-siwzi. Czasem nawet wbrew wasne-mu Klubowi. Jeli byem przekonany, eokrelone zmiany s potrzebne, potrafi-em pokona rne przeszkody. Poza tymlubi prac w Sejmie. Proces legislacyjnymgbym porwna do rozwizywaniazada matematycznych. A to jest niezwy-

ke zajcie.Co odpowiadam tym, ktrzy mwi,e ostatnie 8 lat to czas zmarnowanychszans i moliwoci?

Odsyam ich do historii naszej trans-ormacji. Przecie ani PiS, ani dyspo-nujce unduszami przedakcesyjnymiSLD, nie potrafiy zarzdza unijnymipienidzmi tak jak my, cho ju na po-cztku naszych rzdw Polsk dotknwiatowy kryzys, ktry bardzo le odbisi na wielu gospodarkach. Poza tym,opozycja jest saba, skupiona gwnie naideologii, a nie na gospodarce. Dzisiaj,kiedy procedury zwizane z realizacjunijnych projektw s bardziej wymaga-

jce, a pienidze trudniej osigalne, jestduym ryzykiem powierza je ludziomniedowiadczonym. Wprawdzie wik-szo zada przejm samorzdy, jednaksporo inwestycji, szczeglnie w obszarzeinrastruktury drogowej i kolejowej, spo-cznie na wadzy centralnej.

Pytany: jakie najwaniejsze priorytetywyznaczam na nastpn kadencj, m-

wi:Dobrze zagospodarowa nasz Wol-no. Polska bya dotd beneficjentemprzemian cywilizacyjno-gospodarczych,teraz powinna sta si te ich kreatorem.W tej sytuacji najwaniejsza staje si mo-dernizacja kraju. Jeli bdziemy potrafiliwykorzysta nowe moliwoci technolo-giczne i finansowe dla zbudowania szero-kopasmowego Internetu, moemy zyskaprzewag technologiczn nawet w UniiEuropejskiej. Nie osigniemy tego jednakbez mentalnej zmiany, bez wypracowaniainnego podejcia. Mam taki plan i wiem

jak go wykona z penym poparciem mo-jego politycznego rodowiska.

Co chciabym zrobi dla regionu?Ju wiele lat temu, jeszcze za rzdwSLD, pomagaem przy zaatwieniu tere-nw pod stre ekonomiczn w Ostasze-wie. I to jest ten kierunek, ktry prowa-dzi do wzrostu gospodarczego. Dlategoz jednej strony bd zabiega o posze-rzanie stre ekonomicznych, z drugiejnatomiast o pozyskiwanie unduszy,ktre pozwol rozwija przedsibior-stwa i przyciga inwestorw. Mamw tym spor wpraw. Nie ustan rwniew staraniach o utworzenie zwizku me-tropolitarnego Bydgoszczy z oruniem.Wszystkie dokumenty wskazuj, e jestto najbardziej korzystne rozwizanie dlaregionu i jego mieszkacw.

Determinacja, skuteczno i dowiadczenie


15/40

15REKLAMA

Co zrobi, aby czytanie ksi-ek stao si przyjemne,a dziecko czsto chwytao

za bajk? Wydawnictwo Niebie-ski So oeruje unikatowe eg-zemplarze powieci, w ktrychAmelka czy Krzy staj si ichgwnymi bohaterami. Spersona-lizowana ksika zachwyci kade-go malucha.

Amelka marzy o byciu ksi-niczk. Krzy wolaby by dziel-nym rycerzem lub odkrywc.Dzi ich marzenia moesz spe-ni. oruska filia wydawnictwaNiebieski So znalaza sposb narealizacj tych pragnie. W pro-sty sposb, poprzez jedn z sze-ciu ksiek, przenosi dziecko dowiata bani.

- worzc spersonalizowa-

n bajk staramy si, aby kadedziecko, czytajc j, czuo siwyjtkowe - mwi Ilona, waci-cielka filii wydawniczej. - Kadaksika posiada indywidualndedykacj oraz zdjcie dzieckalub grupy jego przyjaci.

Bohaterem bajki sta si moekade dziecko, towarzyszy mumoe rodzestwo lub przyjacie-le. Ksika jest spersonalizowanapod wzgldem imion oraz na-zwisk, a take miejsc zamieszka-nia pociech.

- Do wyboru mamy szeuniwersalnych tytuw - zazna-cza kobieta. - S to opowiadania

o kotce przygarnitej przez dzie-ci, wycieczce do zoo, o piknejksiniczce i dzielnym rycerzu,

o baniowej krainie snw, opo-wieci o Panu Jezusie, a takez nutk tajemnicy - o jednookimstworze.

W kadej z tych przygddziecko odgrywa moe gwnrol. Spersonalizowana ksikajest idealnym prezentem na ko-muni wit, urodziny, dziedziecka czy z okazji wit Boego

Narodzenia.- Wysokiej jakoci albumowe

wydanie dostpne jest w sztywnejoprawie, w ormacie A4 - opisujepani Ilona. - Due literki pozwa-laj dziecku na samodzielne czy-tanie, tym samym przenosi ma-lucha w wiat antazji i pobudzamylenie.

Ju wkrtce w oercie wydaw-

nictwa dostpne bd take sper-sonalizowane ksiki w jzykuangielskim, dziki ktrym dzie-ci w prosty i przystpny sposbbd mogy stawia pierwsze kro-ki w nauce jzyka obcego.

- Oprcz ksiek w oercie wy-dawnictwa znajduje si take gra"Plczemy z krecikiem" - podsu-mowuje wacicielka toruskiej

filii. - Jest ona wietn pomocdydaktyczn, ktra rozwija pod-stawowe wiadomoci o otaczaj-

cym wiecie. Udoskonala takeona sprawno manualn. Pod-czas gry, dziecko musi przeci-ga sznurek przez mae naciciaw karcie do gry.

Aby zamwi spersonalizo-wan ksik, wystarczy prze-sa na adres wydawnictwa imii nazwisko dziecka, imi przyja-ciela, nazw rodzinnego miasta,a take dedykacj, ktra widniebdzie na pierwszej stronie bajki.Zamwienia naley skada po-przez oficjaln stron interneto-w www.niebieskislon.net.pl. Zajej pomoc mona rwnie nabygr "Plczemy z krecikiem".

Wydawnictwo realizuje za-mwienia w cigu 2-4 dni robo-czych, wraz z dostaw do miejscazamieszkania lub szkoy. Przywikszym zapotrzebowaniu dlaszk lub przedszkoli wydawnic-two Niebieski So oeruje atrak-cyjne promocje.

Ksiki i gry to nie tylkowietna zabawa, ale take nauka.Wydawnictwo, dziki swoim pro-duktom, motywuje dzieci do czy-tania i podnosi poczucie ich wa-snej wartoci. Unikatowy przekazsprawia, e maluch zaczyna samsiga po ksiki, a czytanie stajesi niesamowit przygod, ktrbdzie chcia przeywa kadegodnia.

Zosta bohateremksikiPodaruj swojemu dziecku spersonalizowan bajkMicha Ciechowski



16/40

16 GMINA CHEMApozatorun.pl padziernika r.

Kolejni uczniowie doczyli do grona sty-

pendystw gminy Chema. osb wy-rniono podczas Dnia Edukacji Narodo-wej, jednej z najwaniejszych lokalnych

uroczystoci

Stypendia przyznawane w Dniu Edukacji Narodowej to tradycja gminy C hema. Fot. BARBARAAUKAJYS

Stypendiadla najlepszych

Tych najbardziej pracowi-tych akw doceniono jupo raz pitnasty. wito

byo te okazj do podzikowa,radosnych ycze oraz sympa-tycznego spotkania nauczycieliz uczniami i ich rodzicami. e-goroczne upyno w wyjtkowej

atmoserze, a podsumowa jekoncert zespou GO!Band. Wjtgminy Jacek Czarnecki by orga-nizatorem spotkania, ktre tymrazem odbyo si w Szkole Pod-stawowej w Grzywnie.

- Na uroczysto zaproszenieprzyjli gocie z regionu: posena Sejm RP Zbigniew Sosnow-ski, starosta toruski MirosawGraczyk, przewodniczcy RadyPowiatu oruskiego omaszZakrzewski i wiceprezes ZNPMiasta i Gminy Chema MariaMuzio mwi Katarzyna Or-owska. Na spotkanie przybylirwnie radni gminy - undato-

rzy stypendiw im. Jacka Lunt-kowskiego, radni powiatowi,dyrektorzy, pracownicy admini-

stracji i obsugi ze szk gmin-nych czy pracownicy UG Che-ma. Sowem, wszyscy ci, ktrymmodzie jest bliska.

Nie tylko zdolni uczniowieotrzymali tego dnia wyrnienia.Zgodnie z tradycj nagrody sa-morzdowe z okazji Dnia Eduka-

cji Narodowej odebrali nauczy-ciele ze szk w gminie: MarlenaBaszkowska, Iwona Szymaska,Lidia Pirkowska i Daria Bogda-nowicz. Do grona nagrodzonychdoczy take pracownik obsugiz SP w Grzywnie Raa Chrysz-czak. Z kolei uczniowie z tytuemNajlepszego Absolwenta rokuszkolnego 2014/2015 uhonoro-wani zostali listami gratulacyj-nymi i upominkami. Wspomnia-nym tytuem mog poszczycisi absolwenci: Maciej Jasiski,Aleksandra Gabry, Zuzannawiatkowska, Agata Winiewska,Daria Polcyn i Klaudia Sztolt-

man .- Bez wtpliwoci najwa-niejsz czci uroczystoci byo

wrczenie stypendiw gminnychnajlepszym uczniom ze szk po-nadgimnazjalnych, gimnazjumi LO Akademickiego w ZS UMKw oruniu dodaje KatarzynaOrowska. - egoroczna edycjatylko potwierdzia, e najlepszinwestycj w przyszo jest edu-kacja, a dziki stypendiom im.Jacka Luntkowskiego promujemyt uniwersaln warto. Gronotegorocznych stypendystw i pi-ciu najlepszych studentw, kt-rzy odebrali z kolei swoje stypen-dium studenckie, to przykad nato, e warto si stara. Opaca si.

Gminny Fundusz Stypendial-ny powoany zosta w 2002 roku,a rodki finansowe przeznaczone

na ten cel pochodz z budetugminy i od undatorw wj-ta Jacka Czarneckiego i radychgminy Chema. Od ubiegegoroku zosta poszerzony o stypen-dia studenckie, na ktre rodkipochodz z gminnego budetu.Wyrnienia przyznawane s naokres roku szkolnego w wysoko-ci 100 z miesicznie. Kwota sty-pendium studenckiego to z kolei

ju 250 z, ktre przez najbliszyrok akademicki otrzymywa b-dzie piciu najzdolniejszychstudentw i a czterech z UMKW oruniu. Wyrnieni to Agata

Zikowska, studentka Wydzia-u Filologicznego, Kinga Kolasa,studentka Wydziau Lekarskie-

go, Ewelina Uciska, studentkaWydziau Nauk Pedagogicznychi Magdalena Zikowska, stu-dentka Wydziau Nauk Ekono-micznych i Zarzdzania. MichaMika, student Wydziau Iny-nierii Mechanicznej, uczy sina Uniwersytecie echniczno Przyrodniczym im. Jana i Jdrze-

ja niadeckich w Bydgoszczy.- o wanie modzi ludzie s

ambasadorami gminy Chemaw miejscach, w ktrych przeby-waj, zdobywaj pierwsze zawo-dowe szliy czy realizuj swojeyciowe pasje dodaje Katarzyna

Orowska. Oby tej wytrwaociw deniu do celu nie zabrakoim nigdy. Gratulujemy!

Aleksandra Radzikowska

Warsztaty odbyway siod lipca do padzierni-ka br. w trzech miejsco-

wociach: Guchowo, Bielczynyi Skpe. Eekty pracy uczestnikwprojektu mona byo obejrzei oceni podczas ich wystpw,ktre odbyy si w dniach 15.10 -w Bielczynach, 17.10. - w Skpemi 18.10. - w Guchowie. Partneremprojektu byo Centrum Inicjatyw

Kulturalnych Gminy Chema.W ramach projektu uczestni-cy musieli si zmierzy z iluzj,kuglarstwem, scenografi, aktor-stwem, piewem i tacem. Spek-takl nawizywa do tradycji sta-ropolskiego teatru objazdowego.W pracy inspirowano si rwniepopularn w okresie staropol-skim komedi rybatowsk orazpostaciami i technikami comme-dia dell'arte.

W widowisku zostay po-czone wystpy aktorw, kugla-rzy, tancerzy i piewakw. Celemprojektu byo przede wszystkimwzmocnienie udziau mieszka-cw gminy w tworzeniu i odbio-

rze kultury. - Uczestnicy projek-tu zdobyte podczas warsztatwumiejtnoci w przyszoci bdmogli wykorzysta w dziaaniachkulturotwrczych na rzecz swo-ich spoecznoci. Realizacja tejinicjatywy pokazaa , e kulturai sztuka lub sztuka i kultura czpokolenia stwierdza dyrektorCIK-u, Justyna Baszczyk. W pro-jekcie uczestnikami byli zarwnomode jak i starsze osoby, kt-re na scenie doskonale ze sobwsppracoway.

Warsztaty "eatralne Prze-nikanie" poprowadzone zostayprzez instruktorw z WOAK--u oru. Relacje z przebieguwarsztatw mona byo na bie-co ledzi w lokalnej elewizji PoSsiedzku.

Przedsiwzicie zostao dofi-nasowane ze rodkw Narodo-wego Centrum Kultury w ramachprogramu Kultura Interwencje2015.

Fot.CIK Gminy Chema(KO)

Dobiega koca realizacja projektu pn. Te-atralne przenikanie - warsztaty ze spekta-

klem w finale w partnerstwie z Wojewdz-kim Orodkiem Animacji Kultury w Toruniu.W projekcie udzia wzio ponad miesz-kacw Gminy Chema w rnym wieku

Teatralneprzenikanie


17/40

17REKLAMApozatorun.pl padziernika r.


18/40

18 GMINA UBIANKA

Wie naley do para-fii Bierzgowo, alejest bardzo liczna.

Std kilka lat temu pojawisi pomys budowy kocioaw tej miejscowoci. eraz jeston wcielany w ycie. Za ssia-dw wierni bd mieli straa-kw.

Uroczysto powiceniai pooenia kamienia wgielne-go odbya si 18 padziernika.Budowany koci bdzie wi-tyni pod wezwaniem bogosa-wionego ks. Jerzego Popieusz-ki.

- ubianka jest najwikszymi najludniejszym soectwemw gminie - mwi Jerzy Zajka-a, wjt gminy ubianka. - Dla-tego poparem od razu staraniamieszkacw, ktrzy chc miekoci w swoim bezporednimssiedztwie.

witynia powstaje przy ul.Wichrowej, dokadnie naprze-ciwko, take obecnie budo-wanego, Centrum SzkoleniaPastwowej Stray Poarnej.Niedzielna uroczysto odbya

si podczas polowej mszy w.o godzinie 12.30. Kamie, kt-ry zoono w cianie kocioa,zosta przywieziony z grobubogosawionego ks. Jerzego

Popieuszki w Warszawie, zewityni w. Stanisawa Kostkina oliborzu, przy ktrej ks. Je-rzy peni posug, a obok kt-rej znajduje si jego grb.

- Kamie wyjty z grobuma niezwykle symboliczneznaczenie - mwi ks. Raj-mund Ponczek, proboszcz pa-rafii pw. Wniebowzicia NMP

w Bierzgowie. - am, gdziewiara zostaa przypiecztowa-na, gdzie okazaa si silniejszani mier, budowano koci.Nasz kamie wgielny zostawycignity z grobu podczasekshumacji dokonywanej przedwyniesieniem go na otarzew czerwcu 2010 roku.

Zosta on powicony przezbiskupa toruskiego AndrzejaSuskiego, ktry odprawia mszwit. Razem z nim w cianwityni wmurowano akt erek-cyjny podpisany przez biskupa,

proboszcza oraz obecnych nauroczystoci: Piotra Cabec-kiego, marszaka wojewdztwakujawsko-pomorskiego, Jerze-go Zajka, wjta gminy u-bianka, Jacka Zikowskiego,sotysa ubianki, WojciechaMachnickiego, ktry przekazaziemi pod koci, BernardaKowalskiego, ktrego firma bu-duje wityni oraz WojciechaOsaka - projektanta kocioai ciel Stanisawa Sawin.

Tomek Wicawski

Ksidz Jerzy czuwaW ubiance powstaje nowa witynia. Kamie

wgielny pod jej budow ju pooono

Rywalizacja najwytrwal-szych biegaczy odbdziesi ju w najblisz nie-

dziel - 25 padziernika. Zawodyrozpoczn si o godzinie 9.00 natoruskiej Starwce. Szczegln

opraw mionicy tej dyscyplinysportu szykuj w Biskupicach.- W tej miejscowoci wypada

pmetek maratonu - mwi Ra-dosaw Kowalski z Urzdu Gmi-ny ubianka. - a osoba, ktraprzybiegnie w to miejsce pierw-sza i ukoczy cay bieg, otrzy-ma puchar wjta gminy. W tymmiejscu zgromadzi si take bar-dzo wielu kibicw. W zawodach,jako obserwujcy, uczestniczybd uczniowie ze szk z naszejgminy. Zachcamy wszystkich dowczenia si w akcj aktywnegokibicowania.

rasa 33. oru Marathonupowiedzie przez Wrzosy i Ran-

kowo. Pniej zawodnicy znajdsi na terenie gminy ubianka.Pobiegn przez Pig (czow-ka spodziewana jest ok. godziny9.40), Brchnowo (ok. godziny10.00) z tzw. agraf na ul. Par-chatka, Biskupice (godz. 10.10- pmetek maratonu) i ubian-k (godz. 10.20), gdzie przy ul.Bydgoskiej wbiegn na ciekpieszo-rowerow, ktr wrc doorunia.

Szczegln gratk dla kibicwpowinien by akt, e wrd ma-ratoczykw nie zabraknie wielureprezentantw KM "ruchcik"ubianka.

(W)

Zadaniedla kibicw

Kolejna edycja to-ruskiego maratonu,wzorem lat ubiegych,bdzie wioda przezgmin ubianka

Gocilimy z aparatem na placu budowy Centrum Szkolenia PastwowejStray Poarnej w ubiance. o jedyny obiekt tego rodzaju w Polsce, kt-

ry powstaje z myl o straakach-ochotnikach. Bd z niego korzystalidruhowie z wielu miejscowoci w naszym kraju. Redakcja "Poza oru"bacznie ledzi t inwestycj. Jak wida na powyszych zdjciach - pracenad budow obiektw szkoleniowych id pen par. O tym, dlaczegoten obiekt jest tak wany i potrzebny przeczytaj pastwo w kolejnych

numerach "Poza oru" i na www.pozatorun.pl

Od lewej z przodu ks. Rajmund Ponczek, wjt gminy ubianka Jerzy Zajkaa i biskup toruski

Andrzej Suski.

Fot. URZD GMINY/NADESANE

Buduj, a dymi



19/40

www.powiattorunski.pl

numer 11(90)/2015

ISSN 1734-2066www.powiattorunski.plWIADOMOCI RELACJE KOMENTARZE

AKTUALNOCI

wito NauczycieliPo raz pierwszy w powiecie toruskim Dzie EdukacjiNarodowej obchodzilimy w tak wielkim gronie podczas

uroczystoci, ktra odbya si w sali koncertowej SzkoyMuzycznej I stopnia w Chemy

Na okolicznociowe obchody przyby-li nauczyciele oraz pracownicy owiatyze wszystkich jednostek organizacyj-nych powiatu.

Wanym punktem gali byo wrczenienagrd Starosty Toruskiego za osigni-cia dydaktyczno-wychowawcze i opie-kucze. Nagrody te otrzymali: HannaJeewska dyrektor Zespou Szk Spe-cjalnych w Chemy, Zbigniew Piotrowski

dyrektor Zespou Szk, CKU w Grono-wie, Ewa Wilewska pedagog z PoradniPsychologiczno-Pedagogicznej w Chem-y, Monika Danielska i Irena Szydowska

nauczycielki z Zespou Szk w Chem-y, Katarzyna Pawlikowska nauczyciel-

ka z Zespou Szk Specjalnych w Chem-y oraz Micha Rycharski nauczyciel

z Zespou Szk, CKU w Gronowie.Dyplomy i gratulacje otrzymali take

nauczyciele odznaczeni medalami Zadugoletni sub oraz medalami Ko-misji Edukacji Narodowej, nagrodzeniprzez dyrektorw szk oraz ci, ktrzyuzyskali kolejny stopie awansu zawodo-wego.

Cao imprezy uwietniy wystpyuczniw z klas I i I I Szkoy Muzycznej orazutalentowanej modziey z Zespou Szkw Chemy.

My rwnie przyczamy si do yczezdrowia i anielskiej cierpliwoci sukce-

sw zawodowych, szerokich perspektywrozwoju, wytrwaoci w realizacji zamie-rze oraz radoci i wszelkiej pomylno-ci! (AG)

Toruskie patki maj ju 25 lat!Uroczystoci jubileuszowe odbyy si 2 padziernika 2015 r.

Wadze Cereal Partners Worldwidez okazji 25-lecia frmy Toru-Pacifc,ktra jest czci CPW od 1994 roku,uhonoroway sze osb specjalnymistatuetkami Partnera Tworzenia Wspl-nej Wartoci za budowanie klimatu dlarozwoju spoecznie odpowiedzialnegobiznesu w Polsce i regionie. Docenionyzosta take powiat toruski.

Wyrnienia z rk Devea Homerai Luca Imberta, dyrektora CPW w Eu-ropie, otrzymali: Andrzej Czerwiski

minister Skarbu Pastwa (reprezen-towa go wiceminister Cezary Gabryj-czyk), Ewa Mes Inwestycja zakoczy si31 maja 2016 r. Wojewoda Kujawsko--Pomorski, Piotr Cabecki MarszaekWojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego,

Micha Zaleski Prezydent Torunia, Mi-rosaw Graczyk Starosta Toruski, Ma-rek Olszewski Wjt gminy Lubicz, gdzierma od 2000 ma fabryk batonikwi magazyny (wjta reprezentowaa Tere-sa Gryciuk sekretarz gminy). Gal pro-wadzia Marzena Supkowska, prezen-terka TVP.

fot. Jacek Smarz

Uwaga - czasowe utrudnienia w dojedzie do Starostwa!

W zwizku z zaplanowan przez Miejski Zarzd Drg w Toruniuprzebudow ul. Pod Dbow Gr oraz jej skrzyowa z ul. Wielki Rw,Batorego i Towarow, 12 padziernika 2015 r. zostay one wyczonez ruchu. W czasie trwania remontu dojazd do Starostwa Powiatowego

jest moliwy jedynie od strony ul. Chrobrego, a dojazd do UrzduCelnego od Trasy rednicowej.Prace maj zakoczy si do 31 maja 2016 r.

Na uroczysto wmurowania kamienia wgielnego pod nowy Komisariat zjechali do Dobrzejewic

przestawiciele wadz powiatu oraz gmin Czernikowo, Obrowo i Lubicz, a take reprezentujcyMinisterstwo Spraw Wewntrznych minister Grzegorz Karpiski oraz insp. Wiesaw Domaskiz Komendy Wojewdzkiej Policji w Bydgoszczy

AKTUALNOCI

Budowa ruszya12 padziernika 2015 r. uroczycie wmurowano akt erekcyjnypod budow nowego Komisariatu w Dobrzejewicach.

To kolejny etap dziaa zmierzajcych do poprawy warunkwpracy policjantw i obsugi mieszkacw powiatu

Po kapitalnym remoncie Komisariatuw Chemy udao si doprowadzi dorozpoczcia budowy nowego obiektu,ktry bdzie obsugiwa gminy Czerni-kowo, Lubicz i Obrowo.

Powiat przeznaczy 100 tys. z naopracowanie projektu budowlanego,gmina Obrowo przekazaa dziak poo-on blisko DK nr 10, aczcej wszystkietrzy zainteresowane gminy.


20/40


2 Powiat Toruski, padziernik 2015

PRZYJAZNY URZD

Wolontariusze na start!Ruszy nabr do V edycji konkursu Wolonatriusz RokuPowiatu Toruskiego

Podzikowanie tym, ktrzy bezin-

eresownie dziaaj na rzecz innych

raz propagowanie idei wolontariatu

i ksztatowanie postaw prospoecznych

o gwne cele konkursu ogoszonegoprzez Starostwo Powiatowe w Toruniu.

Do konkursu zgosi mona nie tylko

olontariuszy, ktrzy dziaaj na rzecz

osb potrzebujcych, ale rwnie tych,

ktrzy aktywnie dziaaj na rzecz spo-eczestwa i najbliszego otoczenia.

ktywni, zaangaowani nie szczdz

asnych si, swojego cennego czasu

i nierzadko rodkw nansowych za to

bardzo czsto pozostaj w cieniu. Wa-nie teraz moemy im si odwdziczy

i zgosi ich do konkursu Wolontariusz

Roku.

Termin przyjmowania formularzy zgo-szeniowych upywa 20 listopada. Regu-lamin i druk formularza znajduj si nastronie www.powiaorunski.pl w zakad-ce zobacz take organizacje pozarzdo-we aktualnoci. Kandydatw do Kon-kursu zgasza mog nie tylko instytucjepubliczne i organizacje pozarzdowe, aletake osoby prywatne. Nominowani dokonkursu mog by mieszkacy powiatutoruskiego dziaajcy na terenie powia-tu, jak i poza nim oraz wolontariusze, kt-rzy niezalenie od miejsca zamieszkaniadziaaj na terenie powiatu toruskiego.Laureat konkursu oraz osoba wyrniaj-ca si zostan wybrani w dwch katego-riach wiekowych: do 18 lat oraz powyej18 lat. Rozstrzygnicie konkursu jeszczew tym roku! (JR)

ZARZD

Rada Gminy ysomiceobradowaa w Toruniu

poowie padziernika radni gminy ysomice, na wniosekPrzewodniczcego Rady Roberta Kouchowskiego, spotkalii na wyjazdowej sesji w Starostwie Powiatowym w Toruniu

Partnerstwow realizacji zada pozwolio do-tychczas zmodernizowa 30 km tj. ponad 58%nawierzchni drg powiatowych w gminie y-somice.

Nowe nawierzchniepojawiy si na drogach:OstaszewoKowrz, Papowo ToruskieTurz-no, MorczynyKamionkiTurzno

Nowe drogi rowerowe: ToruRankowoubianka oraz ToruysomiceKamionki

Konkurs ma na celu zwrcenieuwagi mieszkacw wsi na dbao

o swoje najblisze otoczenie oraz po-

praw estetyki zabudowa wiejskichoraz terenw sucych do rekreacjii wypoczynku. Celem dugotermino-wym konkursu jest poprawa wizerunkunaszych wsi.

Gwnymi kryteriami, ktre decydujo wyborze laureatw s czysto i po-rzdek obejcia, charakter ogrodu, ra-baty kwiatowe, kompozycje krzewwi rolin wieloletnich, a take dodatkoweurzdzenia i elementy ogrodowe (altan-ki, pergole, oczka wodne). W kategoriigospodarstwo rolne oceniano takedziaania proekologiczne, tj. segregacjmieci, pyty obornikowe i zbiorniki na

gnojowic.W tym roku do etapu powiatowe-

go przeszy w kategorii gospodarstworolne, bardzo dobrze zorganizowanei pikne zagrody wiejskie. Utrzymanieporzdku w zagrodach jest szczegl-nie trudne, poniewa jest to nie tylkomiejsce odpoczynku, ale take miejscepracy rolnika. Specyka produkcji zwie-rzcej nie uatwia utrzymania porzdkuw obejciu. Jednak nasi laureaci pora-dzili sobie z tym po mistrzowsku!

W kategorii ogrd przydomowy, zna-lazy si zarwno te bardzo due, o po-wierzchni ok. 6000m2, jak i mae ogrdkiprzydomowe. Wszystkie wyrniay si

bogactwem gatunkw drzew, krzeww

i kwiatw, a ponadto ciekaw architek-tur krajobrazu. Byy ogrody w stylu an-

gielskim i francuskim, garbate mostki,stawy, pergole i rzeby. Wrd uczestni-kw objawili si wielcy pasjonaci, zna-

jcy kad rolink w swoim ogrodzie,jej acisk nazw oraz pochodzenie.

22 padziernika 2015 r., w trakciesesji Rady Powiatu Toruskiego, uro-czycie wrczono laureatom dyplomyi upominki. Otrzymali je:

Kategoria gospodarstwo rolne:

1. Justyna i Ryszard Kominek z yna2. Marzanna i Adam Koliccy z Lubicza Dol-

nego3. Joanna i Janusz Klugowscy z Gronowa

Kategoria ogrd przydomowy:

1. Boena i Micha Przepierscy z Czarne-

go Bota2. Monika i Jarosaw Gotlibowscy z Wiel-

kiej Nieszawki3. Krystyna i Krysan Folaron z Wielkiej

Nieszawki4. Magorzata i Piotr Wegner z Kopanina

Wyrnienie za pasj otrzymali: Aldona i Jan Krajnik z ysomic Anna Voss z Pdzewa Eugenia i Marian Stefascy z Grboci-

na.

Wszystkim uczestnikom serdeczniedzikujemy za udzia i yczymy wytrwa-oci oraz pomysowoci w dalszymupikszaniu swojej maej ojczyzny.

(HZ)

Pierwszy w kategorii gospodarstwo rolne - ogrd pastwa Kominek z yna

Najwspanialszy wrd ogrodw przydomowych - ogrd pastwa Przepierskich z Czarnego Bota

Najpikniejsze w powiecieOd wielu lat Starostwo Powiatowe w Toruniu organizuje konkurs

Pikna Zagroda. Rywalizacja odbywa si na etapie gminnym,a nastpnie powiatowym w dwch kategoriach na najbardziejzadbane gospodarstwo rolne i dziak ogrodnicz

Bon zakupowy w nagrodStarosta Toruski po raz pierwszy zaprasza do pilotaowegokonkursu na Najciekawsz Inicjatyw Spoeczn

Robicie zwyke rzeczy w niezwykysposb? Macie na swym koncie inicja-tywy, ktre inspiruj innych do pozy-tywnego dziaania lub integruj lokalnspoeczno? Nie zwlekajcie ju dzizgocie je do konkursu na Najciekaw-sz Inicjatyw Spoeczn. Do wygrania

jest bon zakupowy o wartoci 1000 z!

Konkurs skierowany jest zarwnodo grup formalnych stowarzyszei fundacji jak rwnie do grup niefor-malnych, czyli k gospody wiejskich,mieszkacw soectw, uczniw czy temieszkacw domw pomocy spoecz-

nej z terenu powiatu toruskiego, reali-zujcych zadania na rzecz powiatu i jegomieszkacw.

Do konkursu mog by zgaszaneinicjatywy zrealizowane przez grupypodczas caego okresu ich dziaalnoci.Zgoszone przedsiwzicia zostan za-prezentowane przez ich realizatorwpodczas Forum Organizacji Pozarzdo-wych, ktre odbdzie si w grudniu br.

To wanie uczestnicy forum w dro-dze demokratycznego i tajnego gosowa-nia dokonaj wyboru najciekawszegoz nich.

Zgoszenia inicjatyw oraz szczego-we informacje udzielane s pod nr tel.

56 662 88 42. Na zgoszenia czekamy do20 listopada br.

(JR)

Wsplnie ze Starost Toruskim Mi-

rosawem Graczykiem oraz czonka-mi zarzdu Mirosawem Nawrotkiem

i Wiesawem Kazanieckim omwionootychczasowe inwestycje. By te czas

na dyskusj o planach na przyszo.

W rozmowach poruszono zarwno

dotychczasowe, jak i planowane zaan-

gaowanie gminy ysomice w realizacjzada drogowych. Radni gminy poruszylirwnie kwes koniecznoci pilnej na-prawy drg na odcinkach TurznoGro-nwko oraz ZakrzewkoTylice, a takeproblemy zwizane z oznakowaniemna drogach rowerowych i z ich utrzy-maniem. Gocie i gospodarze doszli do

wsplnego wniosku, e tego typu spo-

tkania naley kontynuowa. Pozwoli tonie tylko lepiej zaplanowa kolejne zada-nia, ale take wyjani wiele drobnych,biecych kwesi.

Korzystajc z okazji radni zapozna-li si z zadaniami powiatu toruskiegow zakresie pomocy spoecznej, owiatyi zdrowia, a take z dziaaniami realizo-wanymi w procesie inwestycyjnym czyte realizowanymi w Wydziale Komu-nikacji. Na koniec mogli zobaczy pracStarostwa od podszewki i zwiedzi po-mieszczenia, ktre na co dzie nie s do-stpne dla klientw.


21/40



Jestem kibicem od wielu lat. W tematyk speedwaya wprowadzi nas Jacek Krzyaniak, ktry jakobyy zawodnik i trener zdradzi nam wiele ciekawostek dotyczcych tego sportu. Bardzo si ciesz,e od p. Jacka otrzymaem autograf nie tylko dla siebie, ale i dla pani Dyrektor. Najbardziej emocjo-nujcym punktem wyjazdu byo przygldanie si zmaganiom sportowym zawodnikw przy ogusza -

jcym warkocie silnikw motocyklowych. Chciabym ponownie poczu te pozytywne emocje, jakie sobecne na stadionie ulowym opowiada Klemens Bukowski z Domu Pomocy Spoecznej w Pigy

Naprawd wiele si dziao w powia-owych domach pomocy spoecznej

i rodowiskowych domach samopomo-

y, a to zasuga zaplanowanych w ra-mach projektu wyjazdw i warsztatw.

Kada wycieczka to dla podopiecznychpotkanie z czym nowym, a ich zr-

nicowana tematyka nie pozwalaa nanud i zachcaa do porzucenia codzien-nej rutyny i wyjcia poza mury Domu.

Wesoa atmosfera, ktra towarzy-szya uczestnikom ju podczas podryi wymiana wrae w drodze powrotnej,zachcay do planowania kolejnych wy-azdw. Wycieczki, ktre rozwijaj za-

interesowania oraz wzbogacaj wiedzo wiecie cieszyy si du popularno-ci.

Myn Wiedzy w Toruniu by lekcj

nowoczesnoci, szans na zetknicie siz nauk i poznanie wielu interesujcychinformacji z zakresu zyki czy chemii.

yjazd na zamek do Golubia-Dobrzyniaoraz do Szymbarku to przepikna lekcjahistorii okazja pogbienia swojej wie-dzy i przeniesienia si cho na moment

czasy redniowiecza czy II wojny wia-owej.

Nie zabrako take akcentu turystycz-nego i sportowego. Pikne tnie ino-

rocawskie pozwoliy wszystkim na re-laks, odpoczynek na onie natury, wrdprzepiknie pachncych r. Natomiast

izyta na Motoarenie niejednemu ki-bicowi ulowemu przypomniaa dobre

czasy, pozwalajc po dugiej przerwie po-czu atmosfer panujc podczas zawo-

Wsplny projekt - wsplne pozytywne emocjeNa pmetku realizacji projektu pn. Tacy sami Otwieramy si na innych uczestnicy przepenieni s wraeniamii wspomnieniami z ostatnich miesicy

OPIEKA SPOECZNA

Na pocztku nie bardzo chciaem wzi udziaw zajciach teatralnych, bo baem si, e nie

dam rady, ale kade kolejne zajcia z aktoramidodaway mi wiary w siebie. Jestem zadowolonyz siebie i z tego, e przezwyciyem swoje oba-wy wspomina Edward Koc z DPS w Browinie

Nie sdziam, e wycieczka do Szymbarku dami tyle wrae. Zazdroszcz tym, ktrzy byli

w domu do gry nogami, gdy ja nie odway-am si tam wej, ale i tak ciesz si, e mogam

spdzi czas poza Domem dodaje ZdzisawaGrzecznowska, mieszkanka DPS w Browinie

Pierwszy raz byem w operze. Bardzo mi sipodobao. Pikne byy stroje i wspaniali akto-rzy. Chtnie pojechabym jeszcze raz relacjo

-

nowa Przemek Kwiatkowski ze rodowiskowe-go Domu Samopomocy w Osieku nad Wis

Eksperymentowalimy, dotykalimy, sucha-limy dowiadczalimy tego, co nas otacza,

a co nie zawsze dostrzegamy w codziennymyciu. Niesamowite eksponaty utrwalilimyna fotograach, ktre znajd miejsce w naszejkronice mwi podopieczni DS w Chemy

Trudno nam byo sobie wyobrazi jak we wczesnym redniowieczu, kiedy nie byo takiej techniki bu-dowlanej, wybudowano tak ogromny zamek! Mielimy przyjemno przy wspaniaej pogodzie zachwycisi walk rycersk, ktra bya odtworzeniem turnieju rycerskiego z czasw husarskich i pozwolia nachwil przenie si w czasy Krla Jana Sobieskiego i Anny Wazwny. Pozwolio to na przyblienie historii,o ktrej jeszcze pikniej opowiada nam przewodnik przebrany w strj z epoki wspomina Elbieta Wie -liczko, mieszkanka DPS w Wielkiej Nieszawce

Jestem bardzo zadowolona z tego, e mam moliwo brania udziau w wycieczkach, podczasktrych poznaj nowych ludzi i wczeniej nie znane mi miejsca. Mio wspominam wyjazd do Inowro-cawia. Zobaczyam tam synne tnie i park zdrojowy, jednak najwiksze wraenie zrobi na mnieogrd rany, w ktrym unosi si przepikny zapach. Ciekawe miejsca, profesjonalny przewodnik imia atmosfera sprawiy, e wyjazd sta si dobr okazj do oderwania si od codziennoci, pozwolina chwil zapomnie o troskach i chorobach wspomina Jadwiga Mydo, mieszkanka DPS w Pigy

dw i ponownie zetkn si ze wiatemsportu, ktry niestety na co dzie nie jestdostpny. Spotkania z wysok kultur tospektakl w operze Nova w Bydgoszczyoraz planowany wanie wyjazd do Te-atru Wilama Horzycy w Toruniu.

Najwaniejsze jest jednak to, e

uczestnicy projektu chtnie bior udziaw kadej formie integracji wycieczki,

warsztaty, prby teatralne czy muzycz-ne wszystkie propozycje przycigajliczn grup chtnych. Mimo bardzonapitego harmonogramu ciesz sii dostrzegaj starania organizatorw.Helena Stempel, mieszkanka Domu Po-mocy Spoecznej w Dobrzejewicach, takocenia ostatnie miesice realizacji pro-

jektu: Wszystkie wycieczki s bardzociekawe, dobrze zorganizowane. Podzi-

wiam, e dla takiej duej grupy bez pro-blemu udaje si zaplanowa te wszystkieszczegy: transport, posiki i samo sed-

no kadego wyjazdu zwiedzanie czyostatnio spektakl w Operze, w ktrej by-am po raz pierwszy w yciu.

Projekt pod nazw Tacy sami Otwieramy si na innych realizowany

jest na podstawie umowy zawartej z Mi-nisterstwem Pracy i Polityki Spoecznejw ramach Programu Oparcie spoecznedla osb z zaburzeniami psychicznymiedycja 2015. Na jego realizacj przezna-czona zostaa kwota 125 tys. z, z czego100 tys. z stanowi dotacja z Minister-stwa Pracy i Polityki Spoecznej, a pozo-stae 25 tys. z to rodki wasne powiatutoruskiego. Projekt trwa od czerwca dolistopada 2015 r., a caa oferta skierowa-

na jest do 96 mieszkacw i opiekunwz powiatowych domw pomocy spoecz-nej i rodowiskowych domw samopo-mocy.

Projekt powoli dobiega koca i tojest jedyna za wiadomo. Pocieszaj-ca jest zawsze nadzieja na przyszo,e moe jeszcze za jaki czas powsta-nie kolejna inicjatywa dla ludzi, ktrychw swojej pracy wspieramy na co dziei widzimy rwnie ich potrzeby spoecz-ne i kulturalne. Jak si okazuje moli-wo ich realizacji wywouje fal radocii szczcia, a niekiedy wzrusze uczest-nikw projektu podsumowuje WioletaRedmer, koordynator projektu w Domu

Pomocy Spoecznej w Dobrzejewicach.(MG)


22/40

POWIAT TORUSKI

Bezpatny Miesicznik SamorzdowyStarostwo Powiatowe w Toruniu

ul. Towarowa 4-687-100 Toru

tel. 56 662 88 88, fax 56 662 88 89

e-mail: [email protected]

Redakcja w skadzie:dr Malwina Rouba redaktor naczelny

Agnieszka Niwiska (AN) redakcja numeruMagorzata Gowacka (MG), Anna Grzybowska (AG),

Joanna Rybitwa (JR), Hanna Zygmont (HZ)

Kontakt: [email protected], tel. 56 662 88 52

Skad: Starostwo Powiatowe w Toruniu

Druk: Drukarnia Agora SA. w Pile, ul. Krzywa 35



OWIATA

Z Erasmusem do EuropyKolejnym, trzecim ju etapem realizowanego w Zespole Szk CKU w Gronowie projektu Jugend prgt Europa w ramachProgramu Erasmus+, by wyjazd 10 uczniw wraz z opiekunami oraz Dyrektorem Zbigniewem Piotrowskim do Eupen w Belgii

Belgijskie spotkanie uczniw i na-uczycieli z zaprzyjanionych szk z Nie-miec, Belgii, Wgier i Turcji odbyo si

e wrzeniu. Wszystkich zakwaterowanodomkach na terenie Centrum Sporto-ego Worriken.Projektanci pras do monet wzili udziawarsztatach, ktre dotyczyy kalkulacji

ekonomicznej i dowiedzieli si jak zapla-nowa produkcj, reklam, markengi sprzeda. Uczestnikw warsztatw od-

iedzi pracownik Europarlamentu z Bruk-seli, ktry zaprezentowa struktur UniiEuropejskiej i odpowiada na pytania zwi-zane z funkcjonowaniem zarwno samejUnii jak i Parlamentu Europejskiego.

Kolejnym punktem programu wyjaz-

du bya wizyta w fabryce Faymonville,produkujcej naczepy. Bya okazja, byprzyjrze si caej linii produkcyjnej i do-

wiedzie si wielu ciekawych rzeczy odpracownikw rmy. Nadarzya si takeszansa, by zobaczy Robert Schuman In-stut w Eupen partnersk szko. Dy-rekcja przedstawia system szkolnictwaw Belgii i oprowadzia goci po obiekcie. Popoudniu uczestnicy projektu pracowali nawarsztatach, poznajc poszczeglne etapprodukcji prasy do monet. W pitek poraz pierwszy wytoczylimy nasze monety

relacjonuj modzi technicy okazao si,e nie s niestety jeszcze idealne. Dyskuto-walimy w midzynarodowych grupacho tym co naley zmieni bd ulepszy, by

nasze monety stay si doskonalsze. Naszepomysy spisalimy i teraz musimy je wcie-li w ycie podsumowuj.

W napitym graku udao si wygospo-darowa troch czasu na zwiedzanie. Pozasamym Eupen modzie odwiedzia parkkrajobrazowy Hohes Venn, miasto Aachenze synn katedr, a przede wszystkimBruksel. W Parlamencie Europejskimprzywita nas polski europose pan JanuszZemke, ktry pokaza nam min. sal ple-narn i niezwykle ciekawie opowiedziao instytucjach Unii Europejskiej, a takeo swojej pracy. Pan Janusz Zemke by bar-dzo zainteresowany tematem naszegoprojektu i obieca, e postara si przybydo Gronowa na na projektu w maju 2016

SPORT

Powiatowe bieganie z pik i bezInauguracja sportowego roku szkolnego odbya si tym razem w malowniczej scenerii Jeziora Chemyskiego

Wystartowalimy 24 wrzenia o go-

zinie 10:00. Wszystko poszo zgodnie

planem, a byo to moliwe dziki zna-

komitej wsppracy Starostwa Powia-

owego w Toruniu z Orodkiem Sportu

i Turystyki w Chemy.

Ognisko, kiebaski, napoje i przygo-owane specjalnie na inauguracj spor-owego roku szkolnego gry plenerowe

wszystko to czekao na uczestnikwMistrzostw Powiatu w biegach przeajo-

ych.Organizacja imprezy sportowej dla

ponad 200 osb wymaga nie lada wysi-

W spotkaniu uczestni-czyli Wicestarosta Toru-ski Andrzej Siemianowski,Dyrektor RegionalnegoCentrum Rozwoju Spo-ecznego w Toruniu Adam

zponka oraz przedstawiciele PCPR

Toruniu i Orodkw Pomocy Spoecz-nej z terenu powiatu toruskiego.

Tematem spotkania byo midzy innymipodsumowanie rezultatw projektw reali-zowanych przez Powiatowe Centra PomocyRodzinie oraz Orodki Pomocy Spoecznej

ramach Europejskiego Funduszu Spoecz-nego POKL w latach 2008-2014 oraz plano-

ane powoanie Regionalnego KomitetuEkonomii Spoecznej do koordynacji dzia-a. W skad Komitetu wejd reprezentanciKonwentu Dyrektorw i Kierownikw Po-

iatowych Centrw Pomocy Rodzinie Wo-ewdztwa Kujawsko-Pomorskiego oraz re-

POMOC SPOECZNA

Pomoc spoeczna dzi i jutroZ inicjatywy Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie

Toruniu, 15 padziernika 2015 r., w Starostwie odbyo sipotkanie dotyczce projektowanych dziaa w zakresie

pomocy i integracji spoecznej

prezentanci Orodkw Pomocy Spoecznej.

Dyrektor RCRS przedstawi take wstp-ne zaoenia projektu o zasigu regional-nym w ramach Regionalnego ProgramuOperacyjnego Wojewdztwa Kujawsko--Pomorskiego na lata 2014-2020. Zakadaon realizacj dziaa na rzecz wspieraniarodziny i pieczy zastpczej wsplnie z sa-morzdami szczebla powiatowego. Plano-wane w projekcie dziaania obejm mi-dzy innymi rodowiska osb zagroonychubstwem lub wykluczeniem spoecznymz obszarw zdegradowanych i objtych re-witalizacj.

W trakcie kolejnych spotka z przed-stawicielami poszczeglnych samorzdwuzgodnione zostan szczegy realizacjiprojektu.

Jolanta ZieliskaDyrektor Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie

w Toruniu

Faworytem Sportowego Rankingu Szk pki cojest ZS nr 1 w Lubiczu Grnym. Reprezentancitej szkoy punktowali we wszystkich rozegra-nych dotychczas zawodach

ku, dlatego skadamy gorce podziko-wania dla pracownikw OSiT w Chemy

Jakuba Urtnowskiego i Dariusza Preisa oraz nauczycieli wychowania zyczne-go ze Szkoy Podstawowej nr 2 w Chem-y Magorzaty Sadzikowskiej i Krzyszto-fa Dembiskiego.

To by pocztek naszych zmaga. Dzi,w kocwce padziernika, mamy ju za

sob niezwyke turnieje piki nonej ro-zegrane w Turznie, Ostaszewie i Chem-y oraz emocjonujce biegi sztafetowez Czernikowa. Zawody wyoniy nowychMistrzw Powiatu. W kategorii chop-cw ze szk podstawowych kopanie pi-ki najlepiej wyszo modym sportowcomz Grzywny, natomiast wrd gimnazjali-stw zwyciyli panowie z Gimnazjumw Lubiczu Grnym.

Najszybciej biegaj uczniowie i uczen-nice z lubickiej podstawwki, o czym niezapomniay rwnie ich starsze koleankiz Gimnazjum w Lubiczu Grnym, zdo-bywajc powiatowe zoto. Natomiast

w kategorii chopcw szk gimnazjal-nych, nikt nie da rady dogoni reprezen-tantw Gimnazjum z Dobrzejewic.

Serdecznie gratulujemy zwycizcomi yczymy sukcesw na zawodach woje-wdzkich!

Artur StankiewiczPowiatowy Koordynator Sportu Szkolnego

Integracje muzyczne 2015Midzynarodowy festiwal muzyczny pod patronatem StarostyToruskiego po raz drugi w Chemy! Koncert galowy 23.10o godz. 13:30 w Szkole Muzycznej, w Chemy, koncert laure-atw w Orodku Chopinowskim w Szafarni, 24.10 o godz. 12:00

KULTURA

roku opowiadaj uczestnicy wyjazdu.Przed uczestnikami projektu jesz-

cze duo pracy. Wszyscy licz na to, e

w marcu 2016 uda si pojecha na kolejnespotkanie do Turcji.ZS, CKU w Gronowie


23/40

23REKLAMA

Nie bjmy si yciaRozmowa z Wojciechem Lechem Kowalskim, przewodniczcym Prawicy

Rzeczypospolitej Marka Jurka w regionie, kandydatem do Sejmu RP z listy PiS

Jest Pan kojarzony szczeglniez dziaaniami prorodzinnymi, za-inicjowa Pan powstanie w oru-niu Obywatelskiego Ruchu Pro-mocji Naprotechnologii, ktrydzi dziaa w caym kraju. Skdtakie zainteresowania?

rudnoci z doczekaniem sipotomstwa dotycz wielu ma-estw. ak si skada, e mojeakurat ominy - mamy z ontrjk dzieci. Nie zgbiaemwic tej interdyscplinarnej me-tody na wasnym przykadzie, alewielu bliszych i dalszych znajo-mych. Do tego doszed impulsz gry. Chodzi o List Episkopatuw sprawie leczenia bezpodnocipodpisany przez arcybiskupa G-

deckiego. o pchno nas do dzia-ania. Skoro jest metoda naukowarozpoznawania i leczenia bez-podnoci, ktra nie doprowadzado zabijania i niszczenia embrio-nw, tak jak w propagowanymin vitro - to trzeba si tym zaj.Coraz wicej maestw korzystaz powodzeniem z naprotechnolo-gii. Problem w tym, e metoda ta,cho tasza od in vitro, take wy-maga dofinansowania. Cieszy nasto, e dziki ludziom podobniemylcym sejmiki wojewdztwmazowieckiego i podkarpackiegowprowadzaj programy dofinan-sowania leczenia bezpodnocimetod naprotechnologii. Nasze

dziaania przynosz wic skutek.Chodzi po prostu o to, by byonas, Polakw, wicej? Wasza par-tia przypomina o problemachdemograficznych naszego krajui nie zgadza si na przyjmowanieimigrantw islamskich.

o nie znaczy, e ja, czy temoi partyjni koledzy, jestemyprzeciwni innym nacjom. aknie jest. Uwaamy, e wszystkimnaley pomaga, ale w miar na-szych moliwoci. Myl o pomo-cy gwnie tam, na miejscu. onaprawd dziwna i niepokojcasytuacja, gdy mamy przyjmowaimigrantw z Aryki, a nie p

Documents

Poza Toruń nr 81