58

Prawo Bragga

  • Upload
    niesha

  • View
    44

  • Download
    0

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Prawo Bragga. Prawo Bragga. Prawo Bragga. Różnica dróg promieni 1 i 2 wynosi: s = CB + BD:. CB = BD = d sin . d - odległość najbliższych płaszczyzn, w których są ułożone atomy, równoległych do powierzchni kryształu, więc:  s = 2 d sin . 2 d sin =n. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Page 1: Prawo Bragga
Page 2: Prawo Bragga
Page 3: Prawo Bragga

Prawo Bragga

Page 4: Prawo Bragga

Prawo Bragga

Page 5: Prawo Bragga

Prawo Bragga

Różnica dróg promieni 1 i 2 wynosi:

s = CB + BD:

CB = BD = d sin

d - odległość najbliższych płaszczyzn, w których są ułożone atomy, równoległych do powierzchni kryształu, więc:

s = 2d sinOtrzymujemy stąd wzór Bragga: 2d sin=n

Page 6: Prawo Bragga

Prawo Bragga

Page 7: Prawo Bragga

Prawo Bragga

Page 8: Prawo Bragga

Prawo Bragga

Page 9: Prawo Bragga

Metoda Laue’go

Page 10: Prawo Bragga

Metoda Laue’go

Page 11: Prawo Bragga

Metoda Laue’go

Page 12: Prawo Bragga

Metoda Laue’go

Page 13: Prawo Bragga

Metoda Laue’go monokryształy

Page 14: Prawo Bragga

Metoda Laue’go monokryształy

Page 15: Prawo Bragga

Metoda Laue’go proszki

Page 16: Prawo Bragga

Sieć odwrotna

Każda dwuwymiarowa sieć krystaliczna (powierzchnia) może zostać określona przy użyciu dwóch wektorów a1 i a2. Wektory te

wybieramy w taki sposób, aby a1 i a2 były

uporządkowane w kierunku odwrotnym do ruchu wskazówek zegara oraz by parametr a2 określał dłuższy wektor. W takim

przypadku otrzymamy:

Page 17: Prawo Bragga

Sieć odwrotna

Page 18: Prawo Bragga

Sieć odwrotna

W ten sam sposób można by określić wektory sieci odwrotnej a1’ i a2’ . Jednak w jakim kierunku będą skierowane te wektory

i jaka będzie ich długość?

Wektory sieci odwrotnej konstruuje się przy użyciu następującej reguły:

a1 a2’ = 0

a2 a1’ = 0

oraza1 a1’ = 1

a2 a2’ = 1

Page 19: Prawo Bragga

Sieć odwrotna

Należy pamiętać, że iloczyn dwóch wektorów liczymy jako iloczyn ich długości pomnożony przez kosinus kąta pomiędzy nimi. W rezultacie, pierwsze równanie oznacza, że wektor a2’

sieci odwrotnej jest prostopadły do wektora sieci rzeczywistej a1. Analogiczny związek istnieje pomiędzy wektorami  a2 i a1’. 

Drugi układ równań oznacza, że długość wektora a jest odwrotnie proporcjonalna do długości wektora a’.

Te zasady możemy teraz wykorzystać do znalezienia wektorów sieci odwrotnej o ile znamy wektory sieci rzeczywistej. Np. Jeżeli znamy długość wektora a1 w angstremach to długość wektora a1’

będzie wyrażona w odwrotnościach angstremów.

Page 20: Prawo Bragga

Sieć odwrotnaPrzykłady

Powierzchnia fcc(100)

Page 21: Prawo Bragga

Sieć odwrotnaPrzykłady Powierzchnia fcc(110)

W tym przypadku sieć odwrotna wygląda, tak jak sieć rzeczywista odwrócona o 90o ! Należy zauważyć, że w tym przypadku:a1 i a2 są prostopadłe, a1 i a’2 są prostopadłe, a1 i a’1 są równoległe oraz

ponieważ alfa=0 więc cos(alfa)=1 i a’1 = 1/ a1 .

Page 22: Prawo Bragga

Sieć odwrotnaPrzykłady Sytuacja trochę bardziej się komplikuje, gdy

sieć rzeczywista nie jest prostokątna. Powierzchnia fcc(111)

Page 23: Prawo Bragga

Sieć odwrotna

I znowu sieć rzeczywista i odwrotna mają tą samą symetrię. Jednak w tym przypadku wektory a1 i a2 nie są prostopadłe,

a1 i a’2 są prostopadłe, a2 i a’1 są prostopadłe, ale a1 i a’1 nie

są już równoległe. Ponieważ kąt alfa=30o,                  i                 .

Z naszych rozważań wynika więc, że obraz dyfrakcyjny jest po prostu przeskalowaną siecią odwrotną !

Page 24: Prawo Bragga

Sieć odwrotna

Do tej pory rozważaliśmy przypadek badania struktury krystalicznej czystej powierzchni. Często interesuje nas jednak przypadek, w którym na powierzchni kryształu osadzone są inne cząstki. Jednym z zadań jakie musimy wtedy rozwiązać jest określenie położenia tych cząstek. W tym przypadku mamy do czynienia z dwoma strukturami. Jedną tworzy sama powierzchnia a drugą tworzy zaadsorbowany gaz. W takim przypadku obraz dyfrakcyjny będzie złożeniem obrazów dyfrakcyjnych dla poszczególnych podstruktur. 

Page 25: Prawo Bragga

Sieć odwrotna

Page 26: Prawo Bragga

Sieć odwrotna

Page 27: Prawo Bragga

Sieć odwrotna

Opisana do tej pory metoda pozwala na znalezienie punktu, w którym wystąpi maksimum dyfrakcyjne. Metoda ta nie pozwala jednak na wyliczenie natężenia poszczególnych maksimów. Do tego celu potrzebna jest znacznie bardziej złożona teoria oparta na zjawisku wielokrotnych rozproszeń.

Page 28: Prawo Bragga

Sieć odwrotna

Symulacja

Kryst.ico

Page 29: Prawo Bragga

Konstrukcja Ewalda

Page 30: Prawo Bragga

Konstrukcja Ewalda

Page 31: Prawo Bragga

Konstrukcja EwaldaDokładniej

VV

V

V

V

1; *

bac

acb

cba

cbcba

*

*

*

100

010

001

*

**

**

*

*

*

cccbca

bcbbba

acabaa

cba

c

b

a

**

*

*

lzkyhx

zyxlkh

rh

cbacbarh*

****

Page 32: Prawo Bragga

Konstrukcja Ewalda

2 S0/

S/h

wiązkapierwotna

Sfera Ewalda

10 SS

λ0SS

h

Page 33: Prawo Bragga

Konstrukcja EwaldaWarunek dyfrakcji Ewalda

λ0SS

h

0

0

coscos1

1)(

aah

lkh

λ

0*** aSSacbaa

SSaha

S0/

S/h

0

0

coscos1

coscos1

ccl

bbk

Warunki dyfrakcji Lauego

sin2

sin1

2

hkl

hkl

dn

dn

λ

hh

Równanie Braggów-Wulfa

Page 34: Prawo Bragga

Konstrukcja Ewalda

Page 35: Prawo Bragga

Zdolność rozdzielcza

Rozdzielcza zdolność obrazu, wielkość charakteryzująca zdolność układu optycznego do odtwarzania szczegółów obserwowanego obiektu. Zdolność rozdzielczą obrazu ograniczają zjawiska dyfrakcyjne

Page 36: Prawo Bragga

Zdolność rozdzielcza

Skalarna teoria dyfrakcji

Page 37: Prawo Bragga

Zdolność rozdzielcza

Page 38: Prawo Bragga

Zdolność rozdzielcza

Page 39: Prawo Bragga

Zdolność rozdzielcza

Page 40: Prawo Bragga

Zdolność rozdzielcza

Page 41: Prawo Bragga

Zdolność rozdzielcza

Page 42: Prawo Bragga

Zdolność rozdzielcza

Page 43: Prawo Bragga

Zdolność rozdzielcza

Page 44: Prawo Bragga

Zdolność rozdzielcza

Page 45: Prawo Bragga

Zdolność rozdzielcza

Page 46: Prawo Bragga

Zdolność rozdzielcza

Page 47: Prawo Bragga

Zdolność rozdzielcza

Page 48: Prawo Bragga

Druga strona – czynnik ludzki

Page 49: Prawo Bragga

OKOKula o średnicy ok. 25 mm.

a – twardówka; b – rogówka; c – soczewka oczna (dwuwypukła) zbudowana z materiału o zmiennym współczynniku załamania, średnio równym 1,437; d - ciało szkliste (bezbarwny płyn); e -tęczówka z otworem źrenicy; f – siatkówka; g – żółta plamka; h – plamka ślepa i nerw wzrokowy.

Page 50: Prawo Bragga

OKO

Układ optyczny oka składa się z trzech powierzchni załamujących: jednej rogówki i dwóch soczewki. Uproszczony schemat optyczny oka:

Zdolność zbierająca soczewki ocznej standardowego oka wynosi 21,8 dioptrii a rogówki – 59,9 dioptrii.

Zmiana ogniskowej układu optycznego oka odbywa się przy pomocy odpowiednich mięśni dzięki zmianie promieni krzywizn soczewki –

akomodacji.

Page 51: Prawo Bragga

OKO

Oko nieakomodowane przystosowane jest do obserwacji przedmiotów w nieskończoności. Akomodacja pozwala standartowemu oku obserwować przedmiotu od nieskończoności do ok. 10 cm. Najmniejsza odległość, przy której oko nie odczuwa zmęczenia mięśni napinających soczewkę nazywa się odległością dobrego widzenia – D=25 cm.

Page 52: Prawo Bragga

OKO

Siatkówka jest odbiornikiem światła. Zbudowana jest z komórek światłoczułych zwanych czopkami i pręcikami, połączonych poprzez nerwy wzrokowe z ośrodkiem widzenia w mózgu.

Czułość pręcików jest kilkadziesiąt tysięcy razy większa od czułości czopków. Czułość zarówno czopków, jak i pręcików, zależy od długości fali odbieranego

promieniowania.

Page 53: Prawo Bragga

OKO

Efekt Purkyniego polega na tym, że w zależności od intensywności oświetlenia, zmienia się względna jasność różnych kolorów, odbieranych przez oko.

Największa gęstość czopków (ok. 150 000 na mm2) obserwuje się w tzw. plamce żółtej (brak pręcików). Podczas obserwacji drobnych szczegółów oko samoczynnie ustawia się tak, aby obraz utworzył się na plamce żółtej. W ten sposób oś widzenia nachylona jest względem osi optycznej oka pod katem ok. 5.

Plamka ślepa to z kolei inny charakterystyczny punkt na siatkówce – wychodzi przez nią pęk włókien nerwowych do mózgu.

Page 54: Prawo Bragga

OKOWIDZENIE BARWNE

Wrażenia wzrokowe możemy podzielić na dwie kategorie: wrażenia barwne (chromatyczne) i niebarwne.

Teoria Younga-Helmholtza wyjaśnia widzenie barwne w następujący sposób: w czopkach istnieją trzy rodzaje substancji światłoczułych, każda z maksimum dla innej barwy.

Page 55: Prawo Bragga

OKO

Każdą dowolną barwę F można przedstawić jako kombinację trzech niezależnych barw:

ZcYbXaF

Gdzie a,b,c oznaczają stopnie „podrażnienia” receptorów X, Y, Z

.

Page 56: Prawo Bragga

OKO

cbaa

x

cba

by

cbac

z

1 zyx

Współrzędne trójchromatyczne to unormowane współczynniki:

Ponieważ:

więc wystarczy podać tylko dwie współrzędne trójchromatyczne, żeby opisać odcień barwy.

Page 57: Prawo Bragga

OKO

Page 58: Prawo Bragga

OKO