Prawo oswiatowe

Prawo oświatowePrawo oświatowe

CELE SPOTKANIA:CELE SPOTKANIA:Omówienie prawa oświatowego w oparciu o konstytucję RP.

Poznanie zagadnień opisanych w Ustawie o systemie oświaty.

Poznanie wybranych fragmentów Karty Nauczyciela.

Zapoznanie uczestników z podstawowymi aktami prawnymi

w oświacie.

Małgorzata Iwanowska, Beata Wąsowska-Narojczyk

PRZEBIEG SPOTKANIA

Omówienie artykułów konstytucji odnoszących się do systemu oświaty.

Omówienie ustawy o systemie oświaty. Omówienie Karty Nauczyciela. Ćwiczenie w oparciu o KN:

– Obowiązki nauczyciela;– Wymagania kwalifikacyjne;– Uprawnienia socjalne i urlopy.

Przedstawianie najważniejszych ustaw i rozporządzeń.

Małgorzata Iwanowska, Beata Wąsowska-Narojczyk

KONSTYTUCJA RP

z dnia 2 kwietnia 1997 r.

PREAMBUŁA

W trosce o byt i przyszłość naszej Ojczyzny, odzyskawszy w

1989 roku możliwość suwerennego i demokratycznego

stanowienia o Jej losie, my, Naród Polski - wszyscy obywatele

Rzeczypospolitej, zarówno wierzący w Boga będącego źródłem

prawdy, sprawiedliwości, dobra i piękna, jak i nie podzielający

tej wiary, a te uniwersalne wartości wywodzący z innych źródeł,

równi w prawach i w powinnościach wobec dobra wspólnego -

Polski,

wdzięczni naszym przodkom za ich pracę, za walkę o niepodległość

okupioną ogromnymi ofiarami, za kulturę zakorzenioną w

chrześcijańskim dziedzictwie Narodu i ogólnoludzkich wartościach,

nawiązując do najlepszych tradycji Pierwszej i Drugiej

Rzeczypospolitej,

zobowiązani, by przekazać przyszłym pokoleniom wszystko, co cenne

z ponad tysiącletniego dorobku, złączeni więzami wspólnoty z naszymi

rodakami rozsianymi po świecie, równi w prawach i w powinnościach

wobec dobra wspólnego - Polski, świadomi potrzeby współpracy ze

wszystkimi krajami dla dobra Rodziny Ludzkiej,

pomni gorzkich doświadczeń z czasów, gdy podstawowe wolności i

prawa człowieka były w naszej Ojczyźnie łamane, pragnąc na zawsze

zagwarantować prawa obywatelskie, a działaniu instytucji publicznych

zapewnić rzetelność i sprawność,

w poczuciu odpowiedzialności przed Bogiem lub przed własnym

sumieniem, ustanawiamy Konstytucję Rzeczypospolitej Polskiej jako

prawa podstawowe dla państwa

oparte na poszanowaniu wolności i sprawiedliwości,

współdziałaniu władz, dialogu społecznym oraz na zasadzie

pomocniczości umacniającej uprawnienia obywateli i ich

wspólnot wszystkich, którzy dla dobra Trzeciej

Rzeczypospolitej tę Konstytucję będą stosowali, wzywamy,

aby czynili to, dbając o zachowanie przyrodzonej godności

człowieka, jego prawa do wolności i obowiązku solidarności z

innymi, a poszanowanie tych zasad mieli za niewzruszoną

podstawę Rzeczypospolitej Polskiej.

Art. 48. Rodzice mają prawo do wychowania dzieci zgodnie

z własnymi przekonaniami. Wychowanie to powinno uwzględniać stopień dojrzałości dziecka, a także wolność jego sumienia i wyznania oraz jego przekonania.

Ograniczenie lub pozbawienie praw rodzicielskich może nastąpić tylko w przypadkach określonych w ustawie i tylko na podstawie prawomocnego orzeczenia sądu.

Art. 53. Każdemu zapewnia się wolność sumienia i religii.

Wolność religii obejmuje wolność wyznawania lub przyjmowania religii według własnego wyboru oraz uzewnętrzniania indywidualnie lub z innymi, publicznie lub prywatnie, swojej religii przez uprawianie kultu, modlitwę, uczestniczenie w obrzędach, praktykowanie i nauczanie. Wolność religii obejmuje także posiadanie świątyń i innych miejsc kultu w zależności od potrzeb ludzi wierzących oraz prawo osób do korzystania z pomocy religijnej tam, gdzie się znajdują.

Rodzice mają prawo do zapewnienia dzieciom wychowania i nauczania moralnego i religijnego zgodnie ze swoimi przekonaniami.

Religia kościoła lub innego związku wyznaniowego o uregulowanej sytuacji prawnej może być przedmiotem nauczania w szkole, przy czym nie może być naruszona wolność sumienia i religii innych osób.

Wolność uzewnętrzniania religii może być ograniczona jedynie w drodze ustawy i tylko wtedy, gdy jest to konieczne do ochrony

bezpieczeństwa państwa, porządku publicznego, zdrowia, moralności lub wolności i praw innych osób.

Nikt nie może być zmuszany do uczestniczenia ani do nieuczestniczenia w praktykach religijnych.

Nikt nie może być obowiązany przez organy władzy publicznej do ujawnienia swojego światopoglądu, przekonań religijnych lub wyznania.

Art. 70. Każdy ma prawo do nauki. Nauka do 18 roku

życia jest obowiązkowa. Sposób wykonywania obowiązku szkolnego określa ustawa.

Nauka w szkołach publicznych jest bezpłatna. Ustawa może dopuścić świadczenie niektórych usług edukacyjnych przez publiczne szkoły wyższe za odpłatnością.

Rodzice mają wolność wyboru dla swoich dzieci szkół innych niż publiczne. Obywatele i instytucje mają prawo zakładania szkół podstawowych, ponadpodstawowych i wyższych oraz zakładów wychowawczych. Warunki zakładania i działalności szkół niepublicznych oraz udziału władz publicznych w ich finansowaniu, a także zasady nadzoru pedagogicznego nad szkołami i zakładami wychowawczymi, określa ustawa.

Władze publiczne zapewniają obywatelom powszechny i równy dostęp do wykształcenia. W tym celu tworzą i wspierają systemy indywidualnej pomocy finansowej i organizacyjnej dla uczniów i studentów. Warunki udzielania pomocy określa ustawa.

Zapewnia się autonomię szkół wyższych na zasadach określonych w ustawie.

Ustawa o systemie oświaty

z dnia 7 września 1991 r.

Oświata w Rzeczypospolitej Polskiej stanowi

wspólne dobro całego społeczeństwa; kieruje się

zasadami zawartymi w Konstytucji Rzeczypospolitej

Polskiej, a także wskazaniami zawartymi w

Powszechnej Deklaracji Praw Człowieka,

Międzynarodowym Pakcie Praw Obywatelskich

i Politycznych oraz Konwencji o Prawach Dziecka.

Nauczanie i wychowanie - respektując chrześcijański system wartości – za podstawę przyjmuje uniwersalne zasady etyki.

Kształcenie i wychowanie służy rozwijaniu u młodzieży poczucia odpowiedzialności, miłości ojczyzny oraz poszanowania dla polskiego dziedzictwa kulturowego, przy jednoczesnym otwarciu się na wartości kultur Europy i świata.

Szkoła winna zapewnić każdemu uczniowi warunki niezbędne do jego rozwoju, przygotować go do wypełniania obowiązków rodzinnych i obywatelskich w oparciu o zasady solidarności, demokracji, tolerancji, sprawiedliwości

i wolności.

Rozdział 1

Przepisy ogólnePrzepisy ogólne

System oświaty zapewnia w szczególności:System oświaty zapewnia w szczególności:

realizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitejrealizację prawa każdego obywatela Rzeczypospolitej

Polskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieżyPolskiej do kształcenia się oraz prawa dzieci i młodzieży

do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku do wychowania i opieki, odpowiednich do wieku

i osiągniętego rozwoju.i osiągniętego rozwoju.

Art. 4. Nauczyciel w swoich działaniach dydaktycznych, wychowawczych i opiekuńczych ma obowiązek kierowania się dobrem uczniów, troską o ich zdrowie, postawę moralną i obywatelską z poszanowaniem godności osobistej ucznia.

Art. 9a. 1. Tworzy się Centralną Komisję Egzaminacyjną z siedzibą w Warszawie.

2. Do zadań Centralnej Komisji Egzaminacyjnej należy w szczególności:

1) opracowywanie propozycji standardów wymagań będących podstawą przeprowadzania egzaminu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe,

1a) przygotowywanie pytań, zadań i testów oraz ustalanie zestawów do przeprowadzania sprawdzianu i egzaminów.

Art. 13. 1. Szkoła i placówka publiczna umożliwia uczniom podtrzymywanie poczucia tożsamości narodowej, etnicznej, językowej i religijnej, a w szczególności naukę języka oraz własnej historii i kultury.

Rozdział 2

Wychowanie przedszkolne, obowiązek szkolny i obowiązek naukiWychowanie przedszkolne, obowiązek szkolny i obowiązek nauki

Art. 16. 1. Na wniosek Art. 16. 1. Na wniosek rodziców naukę w szkole naukę w szkole podstawowej może także rozpocząć dziecko, które podstawowej może także rozpocząć dziecko, które przed dniem 1 września kończy 6 (5*) lat, jeżeli przed dniem 1 września kończy 6 (5*) lat, jeżeli wykazuje psychofizyczną dojrzałość do podjęcia wykazuje psychofizyczną dojrzałość do podjęcia nauki szkolnej. (*od 1.09.2012)nauki szkolnej. (*od 1.09.2012)

2. Decyzję o wcześniejszym przyjęciu dziecka do 2. Decyzję o wcześniejszym przyjęciu dziecka do szkoły podstawowej podejmuje dyrektor szkoły po szkoły podstawowej podejmuje dyrektor szkoły po zasięgnięciu opinii publicznej poradni zasięgnięciu opinii publicznej poradni psychologiczno-pedagogicznej.psychologiczno-pedagogicznej.

Rozdział 3

Zarządzanie szkołami i placówkami publicznymi

Art. 21.

1. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania koordynuje i realizuje politykę oświatową państwa i współdziała w tym zakresie z wojewodami oraz z innymi organami i jednostkami organizacyjnymi właściwymi w sprawach funkcjonowania systemu oświaty.

Rozdział 4

Społeczne organy w systemie oświaty

Art. 45.

1.Przy ministrze właściwym do spraw oświaty i wychowania może działać Krajowa Rada Oświatowa, zwana dalej "Krajową Radą", będąca społecznym organem opiniodawczym i wnioskodawczym w sprawach oświaty.

W tym rozdziale także o Radzie Rodziców, Radzie Szkoły,

Samorządzie uczniowskim.

Rozdział 5

Organizacja kształcenia, wychowania i opieki

w szkołach i placówkach publicznych

Art. 58.

1.Szkołę lub placówkę publiczną zakłada się na podstawie aktu założycielskiego, który określa jej typ, nazwę i siedzibę.

Tu także co powinien zawierać statut szkoły i o orzecznictwie w zakresie kształcenia specjalnego.

Rozdział 6

Zakłady kształcenia i placówki doskonalenia nauczycieli

Art. 76.8. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określi, w drodze rozporządzenia, standardy kształcenia nauczycieli w kolegiach, uwzględniając w szczególności wymagania

dotyczące realizowanych planów nauczania, przedmioty kształcenia, wymiar i zakres praktyk pedagogicznych, treści programowe i wymagane umiejętności.

Art. 77a. 1. W celu doskonalenia zawodowego nauczycieli mogą być

tworzone placówki doskonalenia nauczycieli, zwane dalej "placówkami doskonalenia".

2. Doskonalenie zawodowe nauczycieli prowadzą również nauczyciele, którym powierzono zadania doradców metodycznych.

Rozdział 7

Finansowanie szkół i placówek publicznych

Art. 79. 1. Przedszkola, szkoły i placówki publiczne zakładane i prowadzone przez ministrów i jednostki samorządu

terytorialnego są jednostkami lub zakładami budżetowymi.

Zasady gospodarki finansowej tych szkół, przedszkoli i placówek określają odrębne przepisy.

Rozdział 8

Szkoły i placówki niepubliczne

Art. 82.

1. Osoby prawne i fizyczne mogą zakładać szkoły i placówki niepubliczne po uzyskaniu wpisu do ewidencji prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego obowiązaną do prowadzenia odpowiedniego typu publicznych szkół i placówek.

Rozdział 8a

Pomoc materialna dla uczniówArt. 90b. 1. Uczniowi przysługuje prawo do pomocy materialnej ze

środków przeznaczonych na ten cel w budżecie państwa lub budżecie właściwej jednostki samorządu terytorialnego.

2. Pomoc materialna jest udzielana uczniom w celu zmniejszenia różnic w dostępie do edukacji, umożliwienia pokonywania barier dostępu do edukacji wynikających z trudnej sytuacji materialnej ucznia, a także wspierania edukacji uczniów zdolnych.

Rozdział 9

2. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania określa, w drodze rozporządzenia, warunki, jakie muszą spełniać organizatorzy wypoczynku dzieci i młodzieży szkolnej, a także zasady jego organizowania i nadzorowania.

Karta Nauczyciela – Karta Nauczyciela – ustawa z dnia 26ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r.stycznia 1982 r.

Ustawie podlegają nauczyciele, wychowawcy i inni pracownicy pedagogiczni zatrudnieni w:

1) publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach oraz zakładach kształcenia i placówkach doskonalenia nauczycieli działających na podstawie ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty,

2) zakładach poprawczych, schroniskach dla nieletnich oraz rodzinnych ośrodkach diagnostyczno-konsultacyjnych działających na podstawie ustawy z dnia 26 października 1982r. o postępowaniu w sprawach nieletnich;

publicznych kolegiach pracowników służb społecznych.

Rozdział I – Postanowienia wstępne – kto podlega KN.

Rozdział II – Obowiązki nauczyciela

Rozdział III –Wymagania kwalifikacyjne

Rozdział IIIa – Awans zawodowy nauczycieli

Rozdział IV – Nawiązanie, zmiana i rozwiązanie stosunku pracy

Rozdział V – Warunki pracy i wynagrodzenia

Rozdział VI – Nagrody i odznaczenia

Rozdział VII – Uprawnienia socjalne i urlopy

Rozdział VIIa – Finansowanie dokształcania i doskonalenia zawodowego

nauczycieli

Czego dotyczy Karta Nauczyciela?Czego dotyczy Karta Nauczyciela?

Czego dotyczy Karta Nauczyciela?Czego dotyczy Karta Nauczyciela?

Rozdział VIII – Ochrona zdrowia

Rozdział IX – Dzień Edukacji Narodowej

Rozdział X – Odpowiedzialność dyscyplinarna

Rozdział XI – Uprawnienia emerytalne

Rozdział XIa – Przepisy szczególne

Rozdział XII – Przepisy przejściowe i końcowe

Ćwiczenie grupa 1

W oparciu o posiadane materiały proszę przedstawić w punktach obowiązki nauczyciela.

(grupa wykonuje plakat i omawia).

Ćwiczenie grupa 2 i 3

W oparciu o posiadane materiały proszę przedstawić ogólne zasady awansu nauczyciela, oraz przedstawić w postaci tabeli lub algorytmu procedury uzyskiwania stopnia awansu nauczyciela kontraktowego i mianowanego


Ćwiczenie grupa 4

W oparciu o posiadane materiały proszę przedstawić w punktach, jakie uprawnienia socjalne i urlopy, przysługują nauczycielowi, wymagania kwalifikacyjne potrzebne do zatrudnienia w szkole.


Stopnie awansu zawodowego nauczycieli

1) nauczyciel stażysta;

2) nauczyciel kontraktowy;

3) nauczyciel mianowany;

4) nauczyciel dyplomowany.

Awans zawodowy nauczycieli

Osoba nieposiadająca stopnia awansu zawodowego z dniem nawiązania stosunku pracy w szkole uzyskuje stopień nauczyciela stażysty.

Warunkiem nadania nauczycielowi kolejnego stopnia awansu zawodowego jest odbycie stażu zakończonego pozytywną oceną dorobku zawodowego nauczyciela oraz:

1) w przypadku nauczyciela stażysty - uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej po przeprowadzonej rozmowie (dyrektor szkoły);

2) w przypadku nauczyciela kontraktowego - zdanie egzaminu przed komisją egzaminacyjną (organ prowadzący szkołę);

3) w przypadku nauczyciela mianowanego - uzyskanie akceptacji komisji kwalifikacyjnej po dokonaniu analizy dorobku zawodowego nauczyciela i przeprowadzonej rozmowie (organ sprawujący nadzór pedagogiczny).


UWAGA

Komisje kwalifikacyjne lub egzaminacyjne przeprowadzają odpowiednio postępowania kwalifikacyjne lub egzaminacyjne na wniosek nauczyciela skierowany odpowiednio do dyrektora szkoły lub właściwego organu.

Staż trwa w przypadku ubiegania się o awans na stopień:

1) nauczyciela kontraktowego - 9 miesięcy;

2) nauczyciela mianowanego i nauczyciela dyplomowanego - 2 lata i 9 miesięcy.


Nauczyciel rozpoczyna staż z początkiem roku szkolnego, nie później jednak niż w ciągu 14 dni od dnia rozpoczęcia zajęć, na swój wniosek skierowany do dyrektora szkoły, z tym że nauczyciel stażysta rozpoczyna staż bez złożenia wniosku.

W okresie stażu nauczyciel realizuje własny plan rozwoju zawodowego zatwierdzony przez dyrektora szkoły.

Po zakończeniu stażu nauczyciel składa dyrektorowi szkoły sprawozdanie z realizacji tego planu.

Nauczycielowi stażyście i nauczycielowi kontraktowemu odbywającemu staż dyrektor szkoły przydziela spośród nauczycieli mianowanych lub dyplomowanych opiekuna.

Wykaz najważniejszych rozporządzeń niezbędnych w pracy nauczyciela

W sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół;

W sprawie ramowych planów nauczania w szkołach publicznych.

W sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych;

Rozporządzenia

W sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół;

W sprawie kryteriów i trybu dokonywania oceny pracy nauczyciela;

W sprawie szczegółowych zasad sprawowania nadzoru pedagogicznego, wykazu stanowisk wymagających kwalifikacji pedagogicznych, kwalifikacji niezbędnych do sprawowania nadzoru pedagogicznego, a także kwalifikacji osób, którym można zlecać prowadzenie badań i opracowywanie ekspertyz.

Ostatnie zmiany w prawie oświatowym

1. W latach szkolnych 2009/2010 i 2010/2011 dziecko w wieku 5 lat ma prawo do odbycia rocznego przygotowania przedszkolnego w przedszkolu, oddziale przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej lub innej formie wychowania przedszkolnego. Zapewnienie warunków do realizacji tego prawa jest zadaniem własnym gminy.

2. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie sposobu opracowywania sprawozdania z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego w szkołach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego z dnia 13 stycznia 2010 .

3. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 marca 2009 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli (uelastyczniono przepis dotyczący kwalifikacji do nauczania na wczesnym etapie edukacyjnym (przedszkole i klasy I-III szkoły podstawowej), podniesiono wymagania kwalifikacyjne w stosunku do nauczycieli zatrudnionych w zasadniczych szkołach zawodowych, określono kwalifikacje do prowadzenia zajęć edukacyjnych w zakresie udzielania pierwszej pomocy w szkołach (przepis wchodzi w życie z dniem 1 września 2010 r.)).


4. W dniu 8 czerwca 2009 r. Minister Edukacji Narodowej –podpisał rozporządzenie w sprawie dopuszczania do użytku w szkole programów wychowania przedszkolnego i programów nauczania oraz dopuszczania do użytku szkolnego podręczników. Rozporządzenie weszło w życie z dniem 10 czerwca 2009 r. (najistotniejszą zmianą jest wprowadzenie możliwości dopuszczenia do użytku szkolnego podręcznika w formie elektronicznej).


5. Zmieniona ustawa Karta Nauczyciela gwarantuje znaczny wzrost płac nauczycieli od 2009 roku. W zależności od stopnia awansu zawodowego nauczyciele otrzymają od ponad 300 do prawie 600 zł więcej w stosunku do płac w 2008 roku. Najwięcej – 586 złotych miesięcznie – zyskają nauczyciele stażyści. Ustawa wprowadza zasadę, że średnie wynagrodzenie nauczycieli będzie liczone od 100% kwoty bazowej, a nie – jak dotychczas – od 82%.

Wszyscy nauczyciele, zgodnie ze zmienionymi zapisami ustawy, będą mieli obowiązek od roku szkolnego 2009/2010, poza swoim pensum, przeprowadzić z uczniami przynajmniej jedną godzinę w tygodniu, a nauczyciele gimnazjów i szkół podstawowych od roku szkolnego 2010/2011 dwie godziny w tygodniu, wychodząc naprzeciw ich indywidualnym potrzebom – udzielając im pomocy w przezwyciężaniu trudności, w rozwijaniu zdolności lub pogłębianiu zainteresowań

Dziękujemy za uwagę

„Wszystko powinno się robić tak prosto,

jak tylko jest to możliwe – ale nie prościej.”Albert Einstein

Education

Prawo oswiatowe