50
QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS PACIENTS D'ALT RISC CCR? María López-Cerón Servicio de Gastroenterología. Hospital Clínic de Barcelona. 1 diciembre 2011 CURS DE FORMACIÓ CONTINUADA EN DIGESTOLOGIA 2011-2012

QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

  • Upload
    others

  • View
    0

  • Download
    0

Embed Size (px)

Citation preview

Page 1: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS PACIENTS D'ALT RISC CCR?

María López-CerónServicio de Gastroenterología. Hospital Clínic de Barcelona.

1 diciembre 2011

CURS DE FORMACIÓ CONTINUADA EN

DIGESTOLOGIA 2011-2012

Page 2: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Pacientes con alto riesgo de CCR¿Por qué un control endoscópico diferente?

Seguimiento de por vida con colonoscopia

Rápida progresión de lesiones especial beneficio de detección precoz

Cambios sutiles de la mucosa (lesiones “invisibles”) displasia en la EII de larga duración

Pólipos planos similares a la mucosa circundante (¿pliegue grueso o pólipo?) poliposis serrada, Lynch

Page 3: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

DETECCIÓN DE LESIONES

CARACTERIZACIÓNDE LESIONES

¿Qué aportan las técnicas de endoscopia avanzada?

Page 4: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Aplicaciones de las técnicas de endoscopia avanzada

Aumento de la detección

Identificar lesiones planas, pálidas, “invisibles”

Mejorar la exposición de áreas de mucosa oculta (tras las haustras)

Mejora de la caracterización

Diferenciación de lesiones neoplásicas y no neoplásicas

Determinación de la profundidad de infiltración y delimitación de los

márgenes tumorales de antes de una posible resección

Vigilancia de la base tras la resección

Page 5: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

• Completa hasta el ciego

• Buena preparación intestinal

• Adecuado tiempo de retirada (> 6min)

• Reconocimiento lesiones planas

Barclay et al. NEJM 2006

Principio básico: Colonoscopia basal de alta calidad

Page 6: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Endoscopia de alta definición

High-Definition Television (HDTV)

→ 1080 scanning lines

Standard Television (SDTV)→ 576 scanning lines (PAL)

Page 7: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Técnicas endoscópicas auxiliares

Cromoendoscopia

NBI, FICE, i-Scan

Autofluorescencia (AFI)

Endomicroscopía confocal

Técnicas de mapeo o “bandera roja”:mejoran la detección

Junto con sistemas de alta definición y magnificación:

mejoran la caracterización

Técnica de contacto:mejora la caracterización

Page 8: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Técnicas endoscópicas auxiliares

Cromoendoscopia

NBI

FICE, i-Scan

AFI

Endomicroscopía confocal

Page 9: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Tinción con colorantes de la superficie de la mucosa:

las irregularidades se realzan

Cromoendoscopia

Page 10: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Cromoendoscopia – Material para lavar

Page 11: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Tipos de tinciones

o ABSORTIVAS• Azul de Metileno

0,1%

o DE CONTRASTE• Índigo Carmín

0,1% - 0,5%

Page 12: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Cromoendoscopia a través del canal

¡¡¡En endoscopia convencional jeringa de índigo carmín preparada siempre!!!

Page 13: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Cromoendoscopia selectiva

Page 14: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Pancromoendoscopia – con catéter spray

Page 15: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

No displásica

Displásica

benignam

aligna

Caracterización de lesiones: Patrón de criptas de Kudo

Endoscopio de magnificación(>100 aumentos) mejora la

caracterización

Page 16: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Magnificación

Aplicación de zoom óptico de gran aumento (>100) a endoscopio

convencional

Principal aplicación en la predicción de la histología de lesiones mucosas

(neoplásica/no neoplásica) y determinación del grado de infiltración

Page 17: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Pólipo hiperplásicoAdenoma

PseudopólipoMucosa normal

Cromoendoscopia - caracterización

Page 18: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Inconvenientes de la cromoendoscopia

Técnica laboriosa

Requiere tiempo

Es “irreversible”

Page 19: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Técnicas endoscópicas auxiliares

Cromoendoscopia

Cromoendoscopia electrónica: NBI, FICE, i-Scan

AFI

Endomicroscopía confocal

Page 20: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Narrow Band Imaging (NBI)

Con sólo apretar un botónReversible

Page 21: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

NBI - detección

Page 22: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

NBI - caracterización

Adenoma

Pseudopólipo inflamatorio

Adenoma

Pólipo hiperplásico

Color oscuro adenoma

Color claro no neoplasia

Page 23: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

NBI – caracterizaciónClasificación de Sano (+ magnificación)

•CP I: mucosa normal y pólipos hiperplásicos

•CP II: adenomas

•CP IIIa: cáncer

•CP IIIb: cáncer invasor

Sano et al, Endoscopy 2006Ono, GHcont 2009

Page 24: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Inconvenientes de NBI

Restos fecales

Poca profundidad de campo

Dificultades en tejido inflamatorio

Page 25: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Otras técnicas de cromoendoscopia electrónica (Computed virtual chromoendoscopy - Post-processing techniques)

i-Scan = sistema Pentax de alta resolución

FICE = Fujinon Intelligent Colour Enhancement

”Photoshop”

Page 26: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Técnicas endoscópicas auxiliares

Cromoendoscopia

Cromoendoscopia electrónica: NBI, FICE, i-Scan

Autofluorescencia: AFI

Endomicroscopía confocal

Page 27: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Autofluorescencia (Autofluorescence Imaging = AFI)

Rayo incidente

λ1Elastic Scattering

λ1

Simple difusoFluorescencia

λF

Ramam scatteringλr

Epitelio

Celulas

Estroma

Fluorescencia AbsorciónRamam scattering

Page 28: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Autofluorescencia

Mucosa normal = verdeMucosa displásica = violeta

Page 29: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Endoscopic Tri-modal Imaging (ETMI)

HRE + AFI + NBI

Page 30: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Inconvenientes de AFI

Imagen de poca resolución

Lesiones de color ambiguo

Lesiones inflamatorias o isquémicas también pueden ser violetas (falsos positivos)

Page 31: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Técnicas endoscópicas auxiliares

Cromoendoscopia

Cromoendoscopia electrónica: NBI, FICE, i-Scan

Autofluorescencia: AFI

Endomicroscopía confocal: eCLE, pCLE

Page 32: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Minisonda confocal Cellvizio-GI, pCLE (Mauna-Kea)

Endomicroscopia confocal, eCLE (Pentax)

Endomicroscopía confocal

Page 33: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Endomicroscopía confocal

Fluoresceína IVNo tiñe los núcleos pero sí los

vasos

Acriflavina tópicaTiñe los núcleos

Se necesita contraste

fluorescente

Page 34: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,
Page 35: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,
Page 36: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Endomicroscopía confocal - eCLE

Mucosa normal

CCR

Kiesslich, Gastroenterology 2004

Page 37: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Endomicroscopía confocal - pCLE

Neoplasia

Page 38: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Inconvenientes de la endomicroscopía confocal

Curva de aprendizaje. Nociones de histología.

Requiere contraste IV

Interferencia de moco, heces y sangre

eCLE: endoscopio rígido, dificultades para apoyarse en la lesión y mantener el contacto

pCLE: manejo más cómodo, pero imagen de menor resolución que eCLE y sólo en superficie

Page 39: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Técnicas que aumentan la exposición de áreas ocultas de mucosa

Cambios de posición

Endoscopios wide-angle

Capuchón transparente

Retroscopio (3er ojo)

Page 40: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Mejorar la exposición de áreas ocultas de mucosa

Cambios de posición

Endoscopios wide-angle

Capuchón transparente

Retroscopio (3er ojo)

Page 41: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Cambios de posición

Los cambios posturales mejoran la distensión de la luz

Sin cambios posturales distensión inadecuada en ≥1tramo en 43% pacientes 1

Adecuada distensión ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2

1East et al, GIE 20072 East et al, GIE 2011

Técnica fácil , barata y eficaz(pero sólo 1 estudio)

Page 42: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Mejorar la exposición de áreas ocultas de mucosa

Cambios de posición

Endoscopios wide-angle

Capuchón transparente

Retroscopio (3er ojo)

Page 43: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Endoscopios wide-angle

Campo de visión en un endoscopio estándar: 140º

Endoscopios wide-angle: ≥170º

Generalmente comercializados junto con sistemas de alta definición

comparaciones difíciles

Estudios que comparan 140º vs 170º e igual resolución: no diferencias en la detección de adenomas1,2

1Fatima et al, Clin Gas Hep 20082Deenadayalu et al, Am J Gastroenterol 2004

Page 44: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Mejorar la exposición de áreas ocultas de mucosa

Cambios de posición

Endoscopios wide-angle

Capuchón transparente

Retroscopio (3er ojo)

Page 45: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Capuchón transparente

Aplana pliegues aumenta el área de mucosa colónica visible

Facilita la intubación cecal y mejora la tolerancia1

1Morgan et al, Cohrane Database Syst Re 2011

Podría ser un método útil, pero se necesitan más estudios

Page 46: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Mejorar la exposición de áreas ocultas de mucosa

Cambios de posición

Endoscopios wide-angle

Capuchón transparente

Retroscopio (3er ojo)

Page 47: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Retroscopio

Endoscopio de pequeño calibre que se pasa por el canal del endoscopio y se flexiona para ver detrás de los pliegues

Page 48: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Retroscopio

Aumenta detección de adenomas ( 49 vs 19% pólipos adicionales en EAC multicéntrico)1

Inconvenientes:Doble canal auxiliar necesario

O bien necesidad de extraerlo para polipectomía

Retirada más lenta

Inconvenientes limitan su utilidad en la práctica diaria

¿Uso restringingido para pacientes de alto riesgo?

1Leufkens et al, GIE 2011

Page 49: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

Para terminar

Condiciones basales ideales

Paciente bien preparado

Buena técnica: paciente sedado adecuadamente, tiempo retirada, inspección exhaustiva

Programación con suficiente tiempo

Buena predisposición por parte de los profesionales

Utilizar el mejor equipamiento posible

Page 50: QUINES SON LES TÈCNIQUES D'ENDOSCÒPIA AVANÇADA EN ELS ... · • Azul de Metileno 0,1% ... Adecuada distensión Æ↑ detección de adenomas y pólipos (34 vs 52%)2 1East et al,

GRÀCIES!