Semi Dijabetes Skv

8/12/2019 Semi Dijabetes Skv

1/4

eerne bolesti

1

SADRAJ

1. DIJABETES ................................................................................................................................ 21.1. Dijabetes u Srbiji.................................................................................................................. 3

2. TIPOVI DIJABETESA ..............................................................Error! Bookmark not defined.2.1. Dijabetes tipa 1 ...................................................................Error! Bookmark not defined.2.2. Dijabetes tipa 2 ...................................................................Error! Bookmark not defined.2.3. Gestacioni dijabetes ............................................................Error! Bookmark not defined.2.4. Predijabetes .........................................................................Error! Bookmark not defined.

3. INSULIN....................................................................................Error! Bookmark not defined.3.1. Tipovi insulina ....................................................................Error! Bookmark not defined.

4. IVETI SA DIJABETESOM....................................................Error! Bookmark not defined.Literatura ....................................................................................Error! Bookmark not defined.


2/4

eerne bolesti

2

1. DIJABETES

eerna bolest je najea bolest metabolizma i predstavlja bolesno stanje hroninopovienog nivoa glukoze (eera) u krvi koje nastaje zbog manjka ili neefikasnosti hormonainsulina. Insulin je hormon kojeg lui lezda guteraca i ija je glavna uloga odravanjenormalnog nivoa glukoze u krvi te kontrola transporta glukoze u elije. Glukoza je jednostavnieer koji nastaje procesom razgradnje sloenih eera i neophodna je za stvaranje energije uelijama. itav niz sloenih procesa kojima se u elijama stvara energija zovemo metabolizam.Oksidacijom (sagorevanjem) glukoze u procesima metabolizma stvara se ATP (adenozin trifosfat

- glavno stanicno gorivo) kao i ugljen dioksid i voda.

Kod ljudi koji boluju od eerne bolesti (diabetesa) glukoza, umesto da ulazi u elije itamo se iskoriava kao energetsko gorivo, zaostaje u krvi gde joj koncenracije raste preko

normale to dovodi do tzv.hiperglikemije (povienog nivoa eera u krvi). Ako stanjehiperglikemije potraje due vremena postaje opasnost za organizam i moe dovesti do oteenjakrvnih zila, slabosti srca, oteenja oka i vida, oteenja bubrega (dijabetika nefropatija),oteenja nervnog sistema (dijabetika neuropatija) itd. Praktino nema organa koji eventualnone moe doiveti neki oblik oteenja ako se eerna bolest na vreme i pravilno ne lei.

Bolest se najee otkriva merenjem nivoa glukoze u krvi nakon 12 satnog gladovanja(natate). Svaki nivo glukoze u venskoj ili kapilarnoj krvi (Izvaenoj iz prsta) koja prelazi nivood 6,5 umol / l dri se kao dijagnostiki kriterijum koji potvruje dijagnozu dijabetesa.

Drugi nain dijagnoze bolesti je tzv. oralni test optereenja eerom (OGTT -

engl.skraenica od Oral Glucose Tolerance Test). U ovom testu se pacijentu najpre izmeri nivoglukoze u krvi (GUK) natate, a nakon toga mu se daje da na usta popije 75 grama glukozeotopljene u 2,5 dcl vode pa se nivo gluka ponovo meri nakon 2 sata. Ako nivo izmerene glukoze

u krvi 2 sata nakon optereenja u venskoj krvi prelazi nivo od 10,0 umo l / l ili u kapilarnoj krvi11,1 umol / l smatra se da je dijagnostiki test optereenja pozitivan i da se radi o eernojbolesti.

Smanjena tolerancija na glukozu je stanje kad se u krvi nae povien nivo glukoze , aliona nakon testa optereenja ne prelazi nivo vrednosti koja je karakteristina za eernu bolest.Moe se rei da je intolerancija glukoze blai poremeaj regulacije eera u krvi , ali u otprilike

10 ak % takvih bolesnika vremenom se razvije prava eerna bolest.

Glikemijski indeks predstavlja numeriki nain rangiranja ugljikohidratnih namirnica sobzirom na intenzitet (procenat apsorpcije) i brzinu kojom odredjena namirnica nakon

konzumacije podie nivo eera u krvi. Glikemijski indeks glukoze brojano iznosi 100 ipredstavlja standardnu vrednost za odreivanje glikemijskog indeksa hrane. Glikemijski indeksisvih drugih namirnica uporeuju sa glikemijskim indeksom glukoze.


3/4

eerne bolesti

3

Poznato je da konzumiranje nekih namirnica dovodi do brzog povienja krvnog eera .To su ugljenohidratne namirnice iji glikemijski indeks iznosi od 70 pa navie. Te namirnicezovemo namirnice sa visokim glikemijskim indeksom i u tu grupu spadaju beli eer, med, belihleb, kukuruzne, ovsene i penine pahuljice, keks, kolai, slatkii, kuvana argarepa, oguljeni

preni i peeni krompir, dinja, sladoled, okolada, slatki sokovi itd.Drugu grupu ine one namirnice iji glikemijski indeks iznosi izmedju 56 i 69. To su

namirnice srednjeg glikemijskog indeksa, to znai da umereno podiu nivo glukoze u krvi. U tugrupu spadaju namirnice kao to su cvekla, raani hleb, hleb od integralnog ita, integralniorganski musli, integralna smea ria, mahune, kajsije, banane i ananas.

Trea grupa su namirnice sa niskim glikemijskim indeksom ija konzumacija dovodi dosporog podizanja nivoa glukoze u krvi.Glikemijski indeks ovih namirnica iznosi 0-55. U ovu

grupu spadaju namirnice kao to su zobena kaa, jeam, integralna testenina, hrana od soje,pasulj, graak, soivo, jagode, trenje, breskve, grejp, jabuke, narande, ljive, obrano mleko,jogurt ili soja.

Za dijabetiare je od velike vanosti izbegavati namirnice sa visokim glikemijskim indeksom , pabi samim tim u svojoj ishrani trebali koristiti namirnice sa srednjim i niskim glikemijskim

indeksom. Na taj nain smanjuje se stres pankreasa te prevelike varijacije u nivou insulina ieera u krvi.

1.1. Dijabetes u Srbiji

Dijabetes-eerna bolestje u Srbiji peti vodei uzrok smrtnosti. Na godinjem nivou odove bolesti u naoj zemlji umre priblino 2500 osoba. Trebalo bi naglasiti da je broj umrlihdaleko vei imajui u vidu da oboleli od dijabetesa najee umiru od infarkta, loga i hroninebubrene insuficijencije. Poslednjih 20 godina uoen je znaajan porast umiranja od ovogoboljenja, a oekuje se da se ovakav trend nastavi i u narednom periodu, prevashodno zbogvisoke uestalosti faktora rizika. Procenjuje se da u Srbiji od eerne bolesti boluje preko500.000 osoba ili 6,7% nae populacije. Broj osoba sa dijabetesom tipa 2 je mnogostruko vei(95%) u odnosu na obolele od dijabetesa tipa 1. Najmanje polovina osoba sa dijabetesom tipa 2

nema postavljenu dijagnozu i ne zna za svoju bolest. U odnosu na republicki prosekstandardizovana stopa mortaliteta od dijabetesa bila je znatno via u Vojvodini, a neto nia ucentralnoj Srbiji.
http://www.secernabolest.rs/http://www.secernabolest.rs/http://www.secernabolest.rs/http://www.secernabolest.rs/http://www.secernabolest.rs/


4/4

eerne bolesti

4

https://www.facebook.com/seminarskimaturskidiplomski.radovi.9

Documents

Semi Dijabetes Skv