Tehnika Predavanje 1 1

8/19/2019 Tehnika Predavanje 1 1

1/26


2/26

Struktura nastavePredavanja

Teorijska i praktič na znanja o telekomunikacijskim sistemima,komutacijskim tehnikama, prenosnim sistemima.

VježbePosjete Telekom kompanijama.

TutorijaliRješavanje konkretnih zadataka primjenom nau

čnih metodologijai tehnika.

2


3/26

Struktura ispita10b - Prisustvo na nastavi (do 3 izostanka)Max. 10b- Domać i zadaci (kvizovi)

Max. 20b – I Parcijalni ispiti (10 b =>prolaz)Max. 20b – II Parcijalni ispiti (10 b =>prolaz)Max. 40b – Usmeni (završni) ispit – Izrada i odbrana seminarskog rada

3

Poeni Ocjena< 55 555 < = poeni < 65 6

65 < = poeni < 75 775 < = poeni < 85 885 < = poeni < 95 995 < = poeni < = 100 10


4/26

Obavezna literatura1. Pisani materijali i slajdovi s predavanja.

Dopunska literatura1. M. Škrbić : Komutacioni sistemi, Elektrotehnič ki fakultet,Sarajevo 2008.

4

. . ,Fakultet elektrotehnike i rač unarstva, Zagreb 2004.

3. Madihally Narasimha: Digital Switching inTelecommunications, EE 351 Course materials, Universityof Stanford 2000.

4. Liew and Tony T. Lee: Principles of Broadband Switchingand Networking, Chinese University of Hong Kong, Draft 31995.


5/26

Plan i program nastavePredavanje 1:

Uvodne napomene o organizaciji nastave.Telekomunikacioni sistem, struktura i princip rada.Historijski pregled.

Predavanje 2:Principi prenosa i komutacije: kanala i paketa.

Predavanje 3:

Digitalna komutacija kanala ISDN.Predavanje 4:

Struktura komutacijske funkcije (tipovi komutacijskih matrica, tipoviinterfejsa ili suč elja, funkcije usmjeravanja saobrać aja, principi

sinhronizacije, inteligentni sistemi, funkcije numeracije i adresiranje itd).Predavanje 5:Signalizacija izmeđ u telefonskih centrala.

Predavanje 6:

ATM i MPLS.5


6/26

Predavanje 7:Ponavljanje znanja i primjer ispitnog roka.

Predavanje 8:Paketizacija govornog signala – tipovi kodera.

Predavanje 9:Signalizacijska mreža i sistemi: SS7, SIP, ISUP, RAS itd.

Predavanje 10:Komutacijskič vor u inteligentnog mreži.

Predavanje 11:Komutacijske tehnike u optič kim mrežama.Predavanje 12:

Internet – IP rutiranje, arhitektura i funkcije rutera.

Predavanje 13:Paketska komutacija u mobilnim mrežama i mrežama nove generacije.

Predavanje 14:Odbrane seminarskih radova, ponavljanje znanja i primjer ispitnog roka.

6


7/26

Teme seminarskih radova:Struktura i rad Clossove komutatorske mreže.Vremenski i kombinovani komutatori.ISDN bazni i primarni pristup.Pretplatnič ka analogna signalizacija.Mrežna signalizacija R2.SS7 opšta struktura.ISUP.

.Funkcijski elementi inteligentne mreže.TCAP protokol.INAP protokol.Logič ki kanali GSM mreže.Protokoli na Um, Abis i A interfejsu.Banyan mreže.Princip samorutiranja u tz. kopirajuć im mrežama.Princip komutiranja kod ATMč vora.Komutacija u mobilnim mrežama.

7


8/26

Teme seminarskih radova:Prenosni sistemi, podjela i karakteristike.Ethernet switch operacije.VLAN tagovi kod Etherneta i Carrier Etherneta.Protokoli rutiranja.Besklasno adresiranje u IP mrežama.MPLS versus IP.Procedura uspostavljanja veze kod TCP protokola.

. .Serveri kod SIP protokola.Uloga SCSF u IMS jezgru.Pricip prenosa podataka u GPRS.Protokoli na radio interfejsu UMTS.OXC bez i sa konverzijom talasnih dužina.PLC (Power Line Communication).Satalitske radio komunikacije.Telekomunikacije buduć nosti, trendovi i razvoj.Standardizacija i regulacija telekomunikacijaTema na prijedlog studenta uz saglasnost predavač a. 8


9/26

VAŽNO!!!Urađ eni seminarski radovi se predaju u formi

dokumenta (.doc) i prezentacije (.ppt), max20 slajdova.ute za izradu seminarsko rada nać i na

9

linku:Seminarski rad – Tehnike komunikacijaSeminarski radovi se šalju na e – mail:[email protected] do24. 12. 2015. god.


10/26

Telekomunikacioni sistemiTelekomunikacioni sistem (TS) predstavlja skup kompatibilnoghardvera, softvera i komunikacionih kanala koji omoguć avaju prenosinformacija izmedju različ itih lokacija.TS je odgovoran za:

Konverziju podataka u tok odgovarajuć ih simbola izmeđ u dva uređ aja.

10

.Korekciju grešaka.

Najč ešć e telekomunikacione mreže su:LAN (Local Area Network).PBX (Private Branch Exchange).

WAN (Wide Area Network).VAN (Value Added Network).Klijent – Server procesiranje – www (World Wide Web).


11/26

Koncepti telekomunikacione mrežeElementi telekomunikacione mreže su:

Mrežnač vorišta (multiplekser, komutacioni centar, ruter).Usmjeravaju puteve komunikacija izmeđ u korisnika mreže.

Prenosni sistemi (transportne mreže).Međ usobno povezuju komutacione centre.

Terminali.

11

Tehnič ki sistemi koji obezbjeđ uju pristup korisnika telekomunikacionoj mreži.Telekomunikaciona pristupna mreža.

Tehnič ki sistemi koji obezbjeđ uju pristup terminala mrežnomč vorištu.


12/26

Telefonska mrežaTelefonska mreža (Public Switched Telephone Network - PSTN) jeposebna telekomunikacijska mreža dizajnirana u prvom redu za prenosgovornih informacija tzv. POTS servis (Plain Old Telephone Service)izmeđ u pretplatnič kih terminalnih uređ aja upotrebom dijeljenih mrežnihresursa – transmisijskih i komutacijskih.

12

.Koristi komutaciju kanala.Pojednostavljen prikaz telefonske mreže:


13/26

Šta je komutacija?Prospajanje informacijske jedinice krozč vorišta na putu od izvora do odredišta. PremaITU: Uspostavljanje na zahtjev pojedinač ne veze izmeđ u željenog ulaza i željenog izlazaiz skupa ulaza i izlaza, u rezervisanom vremenu potrebnom za prenos informacije.

Analogna centrala – stvar prošlosti!Automatska lokalna centrala:

ETC – Exchange Terminal Circuits

13


14/26

Vrste komutacijeKomutacija kanala.Prostorna raspodjela.Vremenska raspodjela.Frekvencijska raspodjela.

Hibridna raspodjela.Komutacija po principu uskladišti i proslijedi.Komutacija poruka.Komutacija paketa.

14

.

Komutacija virtuelnih krugova.Komutacija labela.

Broadcast.


15/26

Šta je komutacija kanala?

15

Rezerviše se fiksni prenosni kapacitet s kraja na kraj uzdužunaprijed utvrđ ene rute.Prenosni kapacitet ostaje zauzet cijelo trajanje poziva.Kašnjenje s kraja na kraj je fiksno (određ uju ga trajanjepropagacije i komutacije uč vorovima).


16/26

Šta je komutacija kanala?A B C D

p,tp,t p,t

p,t

IMA KANALA

INFORMACIJSKA JEDINICA: POZIV SADRŽAJADRESE

1

mi

AiPBi

16

IMA KANALA

IMA KANALA

GUBITAK

GUBITAK

GUBITAKUSPJEŠAN POZIV

KOMUNICIRANJE (SADRŽAJ)

SIGNALIZACIJA (ADRESE)KRITERIJ

KVALITETE:VJEROJATNOST

GUBITKA A-D


17/26

Dodjela telefonskih brojeva.E.164 preporuka koju je donijela ITU-T (International TelecommunicationUnion) organizacija.Maksimalan broj cifara u jednom telefonskom broju je 15, pri č emu vodeć e1-3 cifre određ uju kod nacionalne mreže, a preostale cifre sadrže kodmrežne grupe i kod pretplatnika.Kod pretplatnika se sastoji iz dva dijela, prvi dio predstavlja identifikaciju centrale umrežnoj grupi, a drugi dio identifikaciju pretplatnika unutar centrale. U telefonskibroj ne ulazi prefiks za međ unarodni poziv (tipič no 00 ili 99, ali to zavisi od države

17

o r ave me um esn poz v . e um esn poz v e poz v o se o v aizmeđ u pretplatnika iz različ itih mrežnih grupa iste nacionalne mreže.Npr. +387 33 250 200.Simbol + označ ava da prije poziva ovog broja iz inostranstva (izvan BiH) treba prvobirati kod za izlaz na međ unarodni saobrać aj. Kod 387 je međ unarodni kod za BiH.Kod 33 označ ava kod za mrežnu grupu Sarajevo. Kod 250 označ ava kod određ enecentrale u mrežnoj grupi Sarajevo, a kod 200 konkretnog pretplatnika te centrale.Oč igledno, u telefonskoj mreži se koristi hijerarhijsko adresiranje!


18/26

ISDN.Prije nego je Internet doživio ekspanziju i razvoj, telefonske mreže suimale najrazvijeniju mrežnu infrastrukturu. Pojavom digitalnihkomutacionih polja i digitalnog prenosa govornih signala, javila se ideja dase telefonska mrežna infrastruktura iskoristi i za prenos drugih signala,

prenos podataka i video signala. ISDN (Integrated Services DigitalNetwork) tehnologija je nastala kao odgovor na ovu potrebu zaujedinjenjem svih servisa u okvire iste mreže. Pri tome, razlikovale su seuskopojasna (N-ISDN) i širokopojasna (B-ISDN) ISDN.

18

azvo em ren em pa e s mre a popu erne n erne mre a,razvoj telefonskih i ISDN mreža je zaustavljen, tako da se ove dvije mrežedanas više ne razvijaju, ali se i dalje koriste.Paketske mreže su postale dominantne onog momenta kada jeomoguć eno efikasno i ekonomič no procesiranje paketa, za šta je zaslužan

razvoj procesorske tehnologije, ali i razvoj integrisanih kola koja suomoguć avala razvoj hardverskih komponenti visokih performansi poputASIC (Application Specific Integrated Circut) i FPGA (Field ProgrammableGate Array) č ipova.


19/26

Šta je komutacija paketa?Komutacija paketa koristi princip komutacije poruka koje su podijeljene nasegmente manje dužine, koji se nazivaju paketima.Jedna od prvih mreža sa paketskom komutacijom je ARPANET.Maksimalna velič ina paketa je ogranič ena. U nekim sluč ajevima poruka se dijeli na

nekoliko manjih paketa koji se šalju nezavisno jedni od drugih.Komutatori u mreži primaju pojedinač ne pakete preko određ enog linka, smeštaju ihu svoju internu memoriju, i zatim prosljeđ uju jedan po jedan paket sljedeć emč vorištu. Po prijemu svih paketa koji predstavljaju poruku, u odredišnom rač unaruobavlja se njihovo ponovno sastavljanječ ime se formira originalno poslata poruka.

19

Paketska komutacija je u prednosti s obzirom da je jednostavnije upravljatipaketima u odnosu na kompletnu poruku.


20/26

Šta je komutacija paketa?

A B CD

INFORMACIJSKA JEDINICA:PAKET1

ADRESE SADR AJ2 3 1 2

3

1

2CEKANJE

Ti

20

KRITERIJKVALITETE:

KASNJENJE A-D

1

12

2

3

3

3

PRIJENOSTi


21/26


22/26

Znač ajnije godine kroz historiju1899. Gulilemo Marconi radiotelegraf Engleska Francuska 45 kmudaljenost.1901. Veza preko Atlantika 3700 km Cornwall (UK) –Newfoundland(USA).1927. Fundamenti transmisije informacija Nyquist and Hartley.1948. Komunikacijski model Claude Shanon i Ralph Hartley.1958. Lansiran prvi satelit.

22

. .1962. RS 232, FAX aparati predstavljeni.1969. Internet – DARPA.1976. Packet switched service.1984. Poč etak korištenja mobilnih (cellular) telefona, ISDN.1985. National Science Foundation NET, David Mills.1988. NSFNET otovrena za ostale, 3 ISP provajdera poč ela sa radom.1989. World Wide Web – CERN Tim Barnes Lee.1993. Internet prenosio 1% informacija.1998. Google Eric Schmidt i Sergey Brin.


23/26

Znač ajnije godine kroz historiju2000. Internet prenosio 51% informacija.2004. Facebook Mark Zukerberg.2006. Twitter Jack Dorsey.2007. Internet prenosio 97% informacija sa trendom porasta itd.

Evolucija sistema mobilnih telekomunikacija:

23


24/26

Razvoj komunikacija (Rezime)Već 1892. postavljena je prva automatska telefonska centrala, a 1967. usvijetu je bilo instalirano preko 220 miliona telefonskih priključ aka.U toku osamdesetih godina poč eo je razvoj digitalnog sistema ISDN, apoč etkom devedesetih i različ itih varijanti mobilne telefonije.Razvoj radio difuzije poč eo je pronalaskom elektronskih cijevi 1906.godine.Krajem dvadesetih godina poč eo je i razvoj televizije kao sistema zarenos slike.

24

U toku Drugog svjetskog rata bilježi se nagli razvoj mnogih oblastitelekomunikacija. Postavljene su osnove digitalizacije i digitalnog prenosasignala. Nakon otkrić a tranzistora, 1948. godine i naglog razvoja rač unarai rač unarske tehnologije, došlo je do izuzetnog napretka u svim oblastima.Satalitske telekomunikacije poč ele su da se razvijaju poslije 1960. godinekada je lansiran prvi telekomunikacioni satalit.Sedamdesetih godina prošlog vijeka poč ela je primjena optič kog vlaknakao medijuma za prenos signala.Od osamdesetih godina prošlog vijeka se bilježi intenzivni razvoj mobilnih

mreža.


25/26

Razvoj komunikacija (Rezime)Danas se mogu sagledati sljedeć i pravci razvoja:

Ekspanzija satelitskih i optič kih telekomunikacija.Potpuna digitalizacija svih vrsta prenosa.Razvoj integrisanih mreža za prenos različ itih poruka i mnogih vrsta usluga.

StandardizacijaIEEE (Institue of Electrical and Electronics Engineers).IEC (International Electrotechnical Commission).

25

nternat ona tan ar rgan zat on .ITU-TS (International Telecommunications Union, TelecommunicationsStandardization Sector).CENELEC (Commite for European Normalisation of Electrotechnic).ETSI (European Telecommunications Standards Institute).CEN (Commite for European Normalisation).


26/26

PITANJA?

26

Documents

Tehnika Predavanje 1 1