Embed Size (px)
Citation preview
สรปเขมเนอหาหลกภาษา
ผชวยศาสตราจารย สอางค ดาเนนสวสด
นกเรยนจะตองมความรตอไปน
๑. ธรรมชาตของภาษาหรอลกษณะทวไปของภาษาตาง ๆ
๒. เสยงในภาษาไทย
๓. คา : การประกอบคา คายม
๔. ประโยค : ประโยคตามเจตนาของผสงสาร การลาดบคาในประโยค
ชนดของประโยค ประโยคบกพรอง
๕. ระดบภาษา
๖. ราชาศพท
๗. วจนภาษากบอวจนภาษา
เสยงและอกษรในภาษาไทย
เสยงสระ (๒๑) รปสระ (๒๑)
เสยงในภาษาไทย เสยงพยญชนะ (๒๑) รปพยญชนะ (๔๔) อกษรไทย
เสยงวรรณยกต (๕) รปวรรณยกต (๔)
เดยว = แท = ๑๘ เสยง ๙ ค
เสยงสระ
ประสม = เลอน = ๓ เสยง (เอย เออ อว)
ขอใดประสมสระแทหรอสระเดยวทงหมด
๑. ไมไยดปรดาประสาโลก
๒.ไมทกขโศกอาลยหรอไหหวน
๓. มความสขอยทกยามตามทควร
๔. ไมปนปวนไปตามความเรารอน
* ความแตกตางของสระเสยงสน สระเสยงยาวในสระแท มนยสาคญทางภาษา สวนใน
สระประสมไมมนยสาคญทางภาษา
จก – จาก ร – ร ร – รอ ป – ป
เผยะ – เผย ผวะ – ผว รว เสอ
*รปสระ อา ใอ ไอ เอา ฤ ฤๅ ฦ ฦๅ เปนอกษรแทนพยางค
อา = เสยงสระ อะ เสยงพยญชนะสะกด [-ม]
เสยงวรรณยกตสามญ
ใอ,ไอ = เสยงสระ อะ เสยงพยญชนะสะกด [-ย]
เสยงวรรณยกตสามญ
เอา = เสยงสระ อะ เสยงพยญชนะสะกด [-ว]
เสยงวรรณยกตสามญ
“สนยงกบเจาเขา” เจา เสยงยาวกวา เขา มขอใดทมลกษณะดงตวอยางน คอใชรปสระ
เดยวกน แตออกเสยง สน-ยาว ตางกน
๑.จายเงนเกนกาหนด ๒.ถนดชแจงแถลงไข
๓.ลวนเกดของแมซงแกใจ ๔.ศลปะจะดอยทจต
พยญชนะตนตวเดยว
เดยว ๒๑
ตน อกษรควบไมแท อกษรนา
ประสม = อกษรควบกลา, ควบแท = ๑๑
เสยงพยญชนะ
ทาย (สะกด) = ๙ เสยง
อกษรควบไมแท
๑.ออกเสยงพยญชนะตนตวท ๑ เทานน
จรง สรวง
๒.ออกเสยง ทร เปน ซ
เทรด ทรวง
อกษรนา
๑. อ นา ย : อยา อย อยาง อยาก
๒.ห นา เดยว : ใหญ แหวน หมอ
๓.กลาง นา เดยว : กนก จรส อรอย
๔.สง นา เดยว : แถง สวสด ผงก
คาในขอใดอานออกเสยงอยางอกษรนาทกคา
๑.ขนาง ขนษฐ ขนอน
๒.ขมา ขมวน ขมอม
๓.ขรว ขรม ขรบ
๔.ขยอก ขยด ขยอน
เสยงพยญชนะตนเดยว รปพยญชนะ
๑. [ก-] ก
๒. [ค-] ข ฃ ค ฅ ฆ
๓. [ง-] ง หง (แหงน)
๔. [จ-] จ จร (จรง)
๕. [ช-] ฉ ช ฌ
๖. [ย-] ญ ย หญ หย อย
๗. [ด-] ฎ ฑ ด
๘. [ต-] ฏ ต
๙. [ท-] ฐ ฑ ฒ ถ ท ธ
๑๐. [น-] ฌ น หน (ไหน)
เสยงพยญชนะตนเดยว รปพยญชนะ
๑๑. [บ-] บ
๑๒. [ป-] ป
๑๓. [พ-] ผ พ ภ
๑๔. [ฟ-] ฝ ฟ
๑๕. [ม-] ม หม (ไหม)
๑๖. [ร-] ร หร (หรอ) ฤ ฤๅ
๑๗. [ล-] ล ฬ หล (หลอ) ฦ ฦๅ
๑๘. [ว-] ว หว (หวน)
๑๙. [ซ-] ซ ศ ษ ส ซร ศร สร ทร
๒๐. [ฮ-] ห ฮ
๒๑. [อ-] อ
ขอใดมเสยงพยญชนะตนแตกตางกนนอยทสด
๑.และใจเจาจกเปนเชนสายนา
๒.ใสเยนฉาชนแลวไหลแผวผาน
๓.เพอเลยงชพชโลมไลใหเบกบาน
๔.เพยงพองพานผวแผวแลวผานเลย
คาคใดมเสยงพยญชนะตนเหมอนกนทง ๒ พยางค
๑.ไรฟน ลอยฟา
๒.วนไหน ไหวหวน
๓.ชางเหลก ฉอเลาะ
๔.ฤกษยาม ลดหยอน
เสยงพยญชนะตนประสม = ๑๑ เสยง
[กร-] กรอง
[ก-] [กล-] กลอน
[กว-] กวาง
[คร-] ครง ขรบ
[ค-] [คล-] คลอง ขลบ
[คว-] ความ ขวาน
[ปร-] ปรก
[ป-]
[ปล-] ปลก
[พร-] แพร
[พ-]
[พล-] พลอย ผลก
[ต-] [ตร-] แตร
เสยงพยญชนะตนควบกลาในขอใดตรงกบเสยงควบกลาในภาษาไทยทมมาแตเดม
๑.ฟรกโทส
๒.ดราฟท
๓.ครปตอน
๔.บรดจ
ขอใดมทงอกษรควบและอกษรนา
๑.สงครามครานหนก ใจเจบ ใจนา
๒.เรยมเรงแหนงหนาวเหนบ อกโอ
๓.ลกตายฤๅใครเกบ ผฝาก พระเอย
๔.ผจกเทงทโพล ทเพลใครเผา
เสยงพยญชนะทาย ๙ เสยง
๑.แม กก เสยง [-ก] ๒.แม กด เสยง [-ต]
๓.แม กบ เสยง [-ป] ๔.แม กง เสยง [-ง]
๕.แม กน เสยง [-น] ๖.แม กม เสยง [-ม]
๗.แม เกย เสยง [-ย] ๘.แม เกอว เสยง [-ว]
๙.แม ก กา สระสน ทออกเสยงเนนหนก เพราะเปน คาสาคญในประโยค หรอ
เพราะเปนพยางคทายของ คา ๒ พยางคขนไป หรอผพดมเจตนาจะเนน
จะมเสยง [-อ] ทายพยางค มแตเสยง ไมปรากฏรปเขยน
*อา เปน แม กม มเสยงพยญชนะสะกดเปน [-ม]
ใอ
เปน แม เกย มเสยงพยญชนะสะกดเปน [-ย]
ไอ
เอา เปน แม เกอว มเสยงพยญชนะสะกดเปน [-ว]
ขอความตอไปนมพยางคทปรากฏเสยงพยญชนะทายกพยางค
“มวแตพดวา “จะ จะ” อยนนเอง ทาไมไมลงมอเสยท”
๑. ๗ พยางค ๒. ๘ พยางค
๓. ๙ พยางค ๔. ๑๐ พยางค
คาใดมเสยงพยญชนะตนและเสยงพยญชนะทายเปนเสยงเดยวกน
๑.เศษ ๒.นล
๓.ภาพ ๔.วว
ขอใดมเสยงพยญชนะสะกดของพยางคตนตางจากเสยงพยญชนะตนของพยางคถดมา
๑.ชยภม ๒.นามรป
๓.กลบตร ๔.คณภาพ
เปนรปสระเฉพาะในสระ อวะ อว
* ว
นอกนนเปนรปพยญชนะ
เปนรปสระเฉพาะในสระ เอยะ เอย
ย
นอกนนเปนรปพยญชนะ
เปนรปพยญชนะเฉพาะเมอเปนพยญชนะตน
อ
นอกนนเปนรปสระ
เธอ เออ พอ
พยางคเปด คอ พยางคทไมมเสยงพยญชนะสะกด ไดแก
๑. แม ก กา สระเสยงยาว
๒. แม ก กา สระเสยงสน ทไมออกเสยงเนน
พยางคปด คอ พยางคทมเสยงพยญชนะสะกด ๙ เสยง ดงกลาวมาแลว
ขอใดเปนพยางคเปดทกคา
๑. เคลยรวาเสอตวนด
๒.ใครกสเสอตวนมได
๓. แตเคลยกทาใจดสเสอ
๔. เพอใหรแนแกใจเขา
ขอใดเปนพยางคปดทกคา
๑. เขาทางานจนภารโรงปดหอง
๒.คณยายเปนลมเมออานจดหมายจบ
๓.ตนกลวยรมรวลวดหนามออกเครอแลว
๔.ภาคใตไดรบความเสยหายจากคลนยกษ
เสยงวรรณยกต
วรรณยกตมรป
กลาง
บอกเสยงตามรป กก จา ไขว หยา
สง
ตา ยา = เสยงโท คา = เสยงตร
วรรณยกตไมมรป
กลาง ตา เปน (กน งา) เสยงสามญ
กลาง สง ตาย (กด ขาด) เสยงเอก
ตา ตาย ยาว (คาด) เสยงโท
ตา ตาย สน (คด) เสยงตร
สง เปน (ขาย ขน) เสยงจตวา
ประเภทของเสยงวรรณยกต
กลางระดบ(เสยงสามญ)
วรรณยกตระดบ ตาระดบ (เสยงเอก)
สงระดบ (เสยงตร)
ประเภทของเสยงวรรณยกต
สง-ตก (เสยงโท)
วรรรยกตเปลยนระดบ
ตา-ขน (เสยงจตวา)
ขอใดมเสยงวรรณยกตครบหาเสยง
๑.โงไมเปนเปนใหญยากฝากใหคด
๒.ทางชวตจะรงโรจนโสตถผล
๓.ตองรโงรฉลาดปราดเปรองตน
๔.โงสบหนดกวาเบงเกงเดยวเดยว
ขอใดมคาตายมากทสด
๑.ประดจทรงวราภรณสนทรสวสด
๒.เรองจรสยงมกฎสดสงา
๓.ประดบพระวรเดชวเศษฤทธ
๔.ทสถตอานภาพสโมสร
อกษรตาหามใช ผน
อกษรตาเปนเสยงตรได ๒ ลกษณะ ดงน
(1) ผนดวยไมโท เปนเสยงตร เชน นา คาง โนต เชต เคก
(2) อกษรตา คาตาย สระสน เปนเสยงตร เชน ยวะ คลก ลอก
เชต โนต เคก คลก ลอก แทกซ โปะเชะ ทอปชอย
เชต โนต เคก คลก ลอก แทกซ โปะเชะ ทอปชอย
คลก ลอก แทกซ โปะเชะ ทอปชอย
ขอใดไมมวรรณยกตเปลยนระดบ
๑.สรวงสวรรคชนกวรจรตน
๒.ผองประภศรพลอยหาวพราวเวหา
๓.พรงไพเราะเสนาะกรรณวรรณนา
๔.สมสมญาแหงสวรรคชนกว
คาคใดตางกนเฉพาะเสยงสระเทานน
๑.ทรพย-ทราบ
๒.เนบ-นบ
๓.หมน-มาน
๔.โชค-ชก
๗
ทรพย-ทราบ เนบ-นบ หมน-มาน
เสยงพยญชนะตน (ซ_) (ซ_) (น_) (น_) (ม_) (ม_)
เสยงพยญชนะทาย (_ป) (_ป) (_ป) (_ป) (_น) (_น)
เสยงสระ อะ อา เออ อะ อะ อา
เสยงวรรณยกต ตร โท โท ตร โท โท
โครงสรางพยางค
โครงสรางพยางคเหมอนหรอตาง
ทายตนดนสระ
ไมม = พยางคเปด
๑.เสยงพยญชนะทาย
ม = พยางคปด
เดยว
๒.เสยงพยญชนะตน
ประสม
ระดบ (สามญ เอก ตร)
๓.เสยงวรรณยกต
เปลยนระดบ (โท จตวา)
สน
เดยว ยาว
๔.เสยงสระ
ประสม
ขอใดมโครงสรางพยางคตางกบขออน
๑.ขางแรม
๒.ทองจา
๓.ตงใจ
๔.สรอยเงน
คาในขอใดมองคประกอบของพยางคเหมอนคาวา “อศว”
๑.โยชน
๒.เสรจ
๓.นตย
๔.มารค
ขอใดมโครงสรางพยางคเหมอนกบคา “บรรพบรษ”
๑.องคอวตาร
๒.อนทรชต
๓.กลปพฤกษ
๔.วรรณสคนธ
เสยงเนนหนก
๑.ลกษณะสวนประกอบของพยางค
คร = หนก
ลห = เบา
๒.ตาแหนงของพยางคในคา
คาสองพยางค เนนทพยางคทาย ยกวน คาซอน เนนทง ๒ พยางค เชน
กะเกณฑ ละเลย ระราน
คาสองพยางคขนไป เนนทพยางคทาย พยางคตน ๆ เนนทคร ลหไมเนน เชน
ยทธหตถ
พยางค “กะ” ในขอใดลงเสยงหนก
๑.เขาเหมอนพอราวกะแกะ ๒.ครกะเกณฑใหนกเรยนทางาน
๓.เสอตวนกะดากะดาง ๔.ปกะยาไปวดทกวนพระ
๓.ชนดและหนาทของคาในประโยค
คานาม
คากรยา เนน
คาวเศษณทขยายอยขางหลง
คาสรรพนาม คาเชอม
ไมเนน
คาวเศษณทขยายอยขางหนา
“รถเมลกเลยเลยปายเลย”
จะออกเสยงเนนหนกท “เลย” คาใด
๑.คาท ๑ ๒.คาท ๒
๓.คาท ๓ ๔.คาท ๔
“ขาวเยนหมด” จะออกเสยงเชนไร จงจะสอความหมายไดตรงตามทตองการ
๑.ออกเสยงเนนหนก
๒.เวนวรรค
๓.ออกเสยงสน-ยาว
๔.ขอ ๑ และ๒
อทธพลของการออกเสยงเนน ไมเนน ทมตอโครงสรางพยางค
๑.อทธพลตอเสยงพยญชนะทาย เสยงเนนหนกทาใหพยางคเปด แม ก กา สระสน
เปน พยางคปด
กะ (คากรยา) (สมา)ธ ชาแหละ
๒.อทธพลตอเสยงสระ เสยงเนนหนกทาใหออกเสยงสระยาวกวาพยางคทไมลงเสยง
เนนหนก
นา ขนนา ออกเสยง “นา” ยาวกวา “นา” ในคา นาตก นาคา นาใจ นาตาล
๓.อทธพลตอเสยงวรรณยกต พยางคทไมลงเสยงเนนออกเสยงวรรณยกตเพยนไปจาก
รปเขยน
เขาเปาเขาอยบนเขา
ขอใดประกอบดวยสระทออกเสยงสนทงหมด
๑.ไปเอานาใหกนหนอยไดไหม ๒.ทานแนะนาใหคณไปขดรองมนฝรง
๓.คนกนเหลาเกาสบคนจะเปนอะไรไหมครบ ๔.เดกทเกลาผมคนนนตนเชาจรง ๆ
ขอใดออกเสยงตางกบรปเขยนทกคา
๑.ทราย ฉะเชงเทรา ประปราย ๒.สรางสรรค ทรดโทรม ประสทธภาพ
๓.เพชรพลอย กโลเมตร เลเซอร ๔.ไมโครโฟน ฟสกส นวเคลยร
อวจนภาษา
๑. เทศภาษา ใชลกษณะสถานทและชวงระยะหางของผสอสารสอความหมาย
เชน หญงชายนงชดกนบนมานงตวเดยวกน
๒. กาลภาษา ใชเวลา ณ จดใดจดหนง และชวงเวลาสอความหมาย
เชน อดทนรอพบถง ๒ – ๓ ชวโมง
๓. เนตรภาษา หรอ นยนภาษา ใชสายตา ดวงตา สออารมณ ความรสกนกคด
ความประสงค และทศนคตบางประการ
๔. สมผสภาษา ใชอาการ สมผส สอความรสก อารมณ ความปรารถนา
เชน สมผสมอแสดงความเปนมตร
๕. อาการภาษา ใชอาการเคลอนไหวของศรษะ แขน ขา ลาตว เพอสอสาร
เชน สนศรษะ การเอางาน รวมถง ทายน ทานง ทาทรงตว และการแสดงสหนา
บงตง ยมแยม เครงเครยด
๖. วตถภาษา ใชวตถแสดงความหมาย เชน เครองแตงตว เสอผา และของใชใกลตว
๗. ปรภาษา ใชน าเสยงประกอบถอยคาทพดออกไป เพอสอความหมาย ถอยคาเดยวกน
ถาใชนาเสยงตางกน อาจสอความหมายตางกนได นาเสยงทตางกนนอาจจะเกด
จากการเนนเสยง ความดง ระดบความทมแหลม ความเรว จงหวะ ความชดเจน
และคณภาพของเสยง เชน แหบพรา แจมใส
ตวอยางขอสอบ
๑. ขอความตอไปน ไมม อวจนภาษาประเภทใด
“ ฟาคนนงามนก มดวงดาวระยบพรบพราว ดสดานงชนเขาอยรมระเบยง
แหงนดดาวดวยความรสกเหงาๆ ขณะนน เธอรสกวามใครเดนมาและเออมมอ
มาลบศรษะเบา ๆ พอนนเอง ”
๑. อาการภาษา ๒. กาลภาษา
๓. สมผสภาษา ๔. ปรภาษา
๒. ขอความตอไปนไมมอวจนภาษาประเภทใด
หญงสาวในชดสดานงคดคอยางหมดอาลยอยรมหาดทราย เธอรองไหจนตวสน
ดวงอาทตยกาลงจะลาโลกไปเหมอนชวตของเธอทจะมแตความมดมด
๑. วตถภาษา กาลภาษา ๒. นยนภาษา เทศภาษา
๓. อาการภาษา วตถภาษา ๔. อาการภาษา กาลภาษา
๓. ขอความตอไปนไมมการสอสารประเภทใด
เธอใชปากกาสแดงขดเสนใตคาวา รกเธอเสมอ หลงภาพถายของสาม และกา
ภาพนนไวดวยมอสนระรก ดวงตาเหมอลอยมนาตาทวมทน เขาจากไปโดยไมไดสงลา
๑. วจนภาษา ๒. วตถภาษา ๓. นยนภาษา ๔. กาลภาษา
๔. ขอใดมคาทแสดงวจนภาษา
๑. แมมากผกงไม ผวใครจะใครลอง
มดกากระนนปอง พลหกกเตมทน
๒. นงเงยบสงบงา บมทาประการใด
ปรากฏประหนงใน บรวางและรางคน
๓. ปรกษาหารอกน ไฉนนนกทาเนา
จกเรยกชมนมเรา บแลเหนประโยชนเลย
๔. ลกขางประดาทา รกกาลขวางไป
หมนเลนสนกไฉน ดจกนฉะนนหนอ
๕. ขอใดใชอวจนภาษา
๑. นาวาเอยงเสยงกกลกขนรอง มนดาลองนาไปชางไวเหลอ
๒. ตลงเบองบรพาศาลาลาน เรอขนานจอดโจษกนจอแจ
๓. ถงวดแจงแสงจนทรจารสเรอง แลชาเลองเหลยวหลงหลงนาตา
๔. พเรงเตอนเพอนชายพายกระโชก ถงสามโคกตองแดดยงแผดแสง
สรปเขมเนอหาการใชภาษา
ผชวยศาสตราจารย สอางค ดาเนนสวสด
นกเรยนจะตองมความรตอไปน
๑. ภาษากบเหตผล การอนมาน
๒. วธคดกบการแสดงทรรศนะ
๓. การโตแยง
๔. การบรรยาย การพรรณนา การอธบาย
๕. การโนมนาวใจ
๖. การเขยนและการอานคาใหถกตอง การเขยนคาทบศพท
๗. การใชคา
- คาพอง : พองรป พองเสยง พองรปพองเสยง พองความหมาย(ไวพจน)
- คาประสม คาซอน คาซ า
- คาทบศพท
- คาลกษณนาม
๘. การใชพจนานกรม การใชเครองหมายวรรคตอน
๙. การกรอกแบบฟอรม
๑๐. การเขยนประกาศ
๑๑. การเขยนรายงานทางวชาการ
๑๒. การใชภาษาในกจกรรมการประชม
๑๓. การเขยนเรยงความ : คานา สรป
คาพอง
๑. คาพองรป รปเขยนเหมอนกน ออกเสยงตาง ความหมายตาง
๒. คาพองเสยง ออกเสยงเหมอนกน รปเขยนตาง ความหมายตาง
กาน การ การณ กาล กาฬ กานต กาญจน กานต
นาด นาถ นาฏ นาท นาศ
มาด มาส มาศ มาตร มาต
๓. คาพองรปพองเสยง รปเขยนเหมอนกน ออกเสยงเหมอนกน ความหมายตาง
กา กน ขด ขน ฉน นาก นาค บรรณ แปรก
๔. คาพองความหมาย (ไวพจน) ความหมายเหมอนกน รปเขยนตางกน ออกเสยงตางกน
ชาง สาร กร กรน หตถ หสดน คช คชนทร คเชนทร นาค พารณ กณชร ไอยรา
ปรก = เงน
ปะ-หรก = หกพง ปรก
เส - มา = ใบเสมา , เครองหมายบอกเขต
สะ-เหมา = หญา เสมา
เพ-ลา = เวลา
เพลา = ออน , ตก , เพลารถ เพลา
แหน = จอกแหน
แหน = แหแหน หวงแหน
แหน
คาทบศพท
คาทบศพทภาษาตระกลยโรปโดยเฉพาะภาษาองกฤษ มวธเขยนทบศพทของราชบณฑตยสถานเปนหลก ดงน
๑. คาทใชกนมานานจนใชรปวรรณยกตกากบอยางคาไทย เชน แกส เชต โนต
๒. คาทพองกบคาไทย ถาไมใชรปวรรณยกตกากบแลว อาจทาใหเขาใจความหมายผดไปได เชน โคมา เซรม ปลก โคก
คาทบศพทนอกเหนอจากนไมใชรปวรรณยกตกากบ
การตน กราฟ เกม เกย เกยร กงสล แกรไฟต เกาต แกรนต คอนเสรต
คอนกรต คอนแวนต คอกเทล คอมพวเตอร โควตา คอมมวนสต คลตช
โคบอลต แคปซล เคานเตอร ครสตมาส แคตตาลอก คลนก คลอรน
แคลเซยม ซลคอน เซลล ไซโคลน ไซเรน ไซโล เซลเซยส ซไรต ชอก
ดอลลาร ดเปรสชน ดเซล ไดนาไมต เตนท ดอกเตอร โนต ไนตคลบ
ไนลอน นออน นวยอรก ปารเกต ปกนก โปสตการด ปรซม พลอต
พลาสตก พาราฟน เบรก บารเรล แบคทเรย เบนซน เลเซอร เลนส
ลปสตก ลฟต ลนน สวตช สปาเกตต สปอร สปรง สเตก สต เสรฟ
แอลฟา โอลมปกเกมส อเลกทรอนกส โอต ไอโอดน โอเอซส อนฟราเรด
อเลกโทน เซน (ชอ) เปอรเซนต เซนตโยเซฟ แทงก ซไรต รสอรต แฟลต
มอเตอร ไมครอน เมตรก มอเตอรไซค ชอก ชมแปนซ เชค ซลคอน
โซเดยม เซลลโลส ทงสเตน เทคนค เทคโนโลย โอเอซส อเลกตรอน
ฟารม ฟลม
การใชพจนานกรม
จากคาอธบายศพทในพจนานกรมตอไปน คาวา “ชมใจ” จดอยในขอใด
ชม ก. มนาหรอของเหลวซมซาบหรอเอบอาบอย เชน ชมคอ.
ชมใจ , ชมอกชมใจ ก. อมเอบใจ.
๑. ตวอยางการใชคา ๒. ความหมายของคา
๓. คาทใชเฉพาะแหง ๔. ลกคา
ลกคา น. เรยกคา ๒ คาเมอเอามาประสมกนแลวมความหมายตางไปจากคาเดมวา
ลกคาของคาตง เชน ลกคา ลกเขย เปนลกคาของคาตง ลก.
คาทใชเฉพาะแหง คายอในวงเลบหนาบทนยาม เชน
(กฎ) คอ คาทใชในกฎหมาย
(กลอน) คอ คาทใชในบทรอยกรอง
เวา ๑ ( ถน – อสาน ) ก. พด เวาวอน ก. วงวอนออดออน.
วาฬ๑ , วาฬ- [วาน , วาละ-] น. พาฬ. (ป. ; ส. วยาล)
วาฬมค น. พาฬมฤค , สตวราย. (ป.)
ขอใดมลกคา
ก. กาปน กาปน กาตด ข. คาใต คานวณ คานบ
ค. จาปา จานอง จากด ง. ทานบ ทาไม ทาเล
ไพร [ไพร] (โบ) น. ชาวเมอง , พลเมองสามญ ; คนเลว. ว. สามญ.
ไพรพล น. กาลงทหาร , กาลงคน.
๑. (โบ) ๑. ชนดของคาตามหลกไวยากรณ
๒. พลเมองสามญ ๒. ลกคา
๓. ไพรพล ๓. ตวอยางการใชคา
๔. ว. ๔. ประวตของคา
๕. ความหมาย
๖. คาอาน
๗. ลกษณะของคาทใชเฉพาะแหง
จากคาอธบายศพทในพจนานกรมตอไปนขอใดไมปรากฏ
เดม ว. แรก เชน แตเดม , เกา เชน บานเดม ,
กอน เชน เหมอนเดม . (ข. เฎม วา ตน)
เดมท ว. แตแรกเรม.
ก. ชนดของคา ข. ตวอยางคา
ค. ทมาของคา ง. เสยงอาน
ขอความตอไปนปรากฏทใด
ขลา [ขลา] น. เสอ. (ราชบณฑตยสถาน 2546 : 168)
ก. ดชน ข. พจนานกรม
ค. บรรณานกรม ง. บทความวชาการ
ขอใดใชเครองหมายไมถกตอง
ก. คมภรภาพ [คาพระพาบ] ความลกซง
ข. “ไวตาแลค” ผลตภณฑเสรมแคลเซยม และวตามนดสาหรบเดก
ค. ผสนใจสงใบสงซอสนคามาไดทต ปณ. ๑๕๕๕ จตจกร กรงเทพฯ ๑๐๙๐๐
ง. เปดสอนหลกสตรธรกจความงามสนใจสมครเรยนไดทกวน
โทรฯ ๐๒-๙๒๒๕๕๕
ชอตอไปนควรเรยงลาดบตามพจนานกรมอยางไร
ก. ปรพนธ ปนดดา ปรศนา ปลนธน ปวณ
ข. ปรศนา ปนดดา ปรพนธ ปลนธน ปวณ
ค. ปนดดา ปรพนธ ปรศนา ปวณ ปลนธน
ง. ปลนธน ปวณ ปนดดา ปรพนธ ปรศนา
เครองหมายตอไปนมชอทถกตองอยางไร (เรยงตามลาดบ)
1.____(ขดเสนใต) 2. (แทนคาในบรรทดขางบน)
3. – (แยกคา) 4. ฯลฯ
ก. อฒภาค อญประกาศ ยตภงค ละ
ข. มหรรถสญญา มหภาค เสมอภาค ละ
ค. อญประกาศ นขลขต อฒภาค ไปยาลใหญ
ง. สญประกาศ บพสญญา ยตภงค ไปยาลใหญ
”
ใชขอความในพจนานกรมตอไปนตอบคาถามขอตอไปน
จวก [จะหวก] น. เครองใชตกแกงหรอตกขาว ทาดวย กะลามะพราว
มดามถอ, กระจา จา หรอ ตวก กวา.
จอ ๑ น. ชอปท ๑๑ ของรอบปนกษตร มหมาเปนเครอง หมาย.
จอ ๒ น. ผาขาวทขงไวสาหรบเชดหนงหรอฉายภาพยนตร เปนตน;
โดยปรยายเรยกสงทมลกษณะคลายคลงเชน นน เชน จอโทรทศน.
จอ ๑ ก. เอาสงใดสงหนงเขาไปใกลหรอเกอบจดสงอน เชน เอายาดมจอ
จมก; มงอยเฉพาะกบสงใดสงหนง มกใชเขาคกบคา จด เปน จดจอ
เชน เขามใจจดจอกบงาน. จอคว (ปาก) ว. ใกลถงลาดบทจะไดหรอ
จะเปน เชน เขาจอควขนเปนหวหนา.
จอ ๒. (ถน – อสาน) น. ภาชนะสานชนดหนง รปรางอยาง กระดง มไส
สานเปนชองโคงอยภายใน ใชเลยงตวไหม.
มคาทเปนคาตงหรอแมคากคา
ก. ๓ คา ข. ๔ คา
ค. ๕ คา ง. ๖ คา
มคาทระบวาใชเฉพาะแหงกคา
ก. ๑ คา ข. ๒ คา
ค. ๓ คา ง. ๔ คา
การเขยนเรยงความ
๑. คานา เกรนเขาสเรอง ๑ ยอหนา
๒. เนอเรอง เนอหาของเรอง มไดหลายยอหนา
๓. สรป ขมวดปมสาคญเพอปดเรอง ๑ ยอหนา
ตวอยางขอสอบ
ขอความตอไปนเปนสวนใดของเรยงความไมได
ธงของไทยสมยโบราณอยางหนงมพนสแดง ใจกลางของแผนธงเปนรปหนมานเรยกวากบธชกบอกอยางหนงเปนรปครฑแดงพนเหลองเรยกกนวา “พระครฑพาห”
อนหมายถงครฑทเปนพาหนะ
ก. คานา ข. เนอเรอง
ค. สวนขยายเนอเรอง ง. สรป
ขอความตอไปนเหมาะจะเปนสวนใดของเรยงความเรอง “ อดมการณของชาวจนในเมองไทย ”
ในบรรดากลมชาวจนทอพยพมาตงถนฐานอยในเมองไทยดงกลาว ชาวจนแตจวนบเปนกลมทมจานวนมากทสด รองลงมาเปนชาวจนฮกเกยน รองลงมาอกคอชาวจนไหหลาและชาวจนกวางตง สวนชาวจนแคะนนมจานวนนอยทสด
ก. สวนนาเรอง ข. ประเดนสาคญของเรอง
ค. สวนขยายความ ง. สวนสรปเรอง
ขอความตอไปนไมควรเปนสวนใดของเรยงความ
ประเพณวงควายซงเปนประเพณดงเดมของชาวชลบรกจะอยคจงหวดชลบรไปอกนานเทานาน
ก. สวนนาเรอง ข. สวนเนอเรอง
ค. สวนขยายเนอเรอง ง. สวนปดเรอง
การเขยนรายงานเชงวชาการ
ขนตอนการเขยนรายงานเชงวชาการ ม 4 ขนตอนดงน
1. เลอกหวขอเรอง ควรเลอกเรองทผทารายงานสนใจมากทสด และเปนเรองท
คนควาไดสะดวก
2. กาหนดจดมงหมายและขอบเขตของเรอง ผทารายงานตองรทศทางวาตน
จะทารายงานเรองอะไร เพออะไร และลกซงกวางขวางเพยงใด
3. คนควาและรวบรวมความร ดวยการฟง การอาน และการหา
ประสบการณตรงดงกลาวขางตน
4. การวางโครงเรอง คอ การแยกหวขอเรองออกเปนหวขอยอยๆ เมอเตม
รายละเอยดแลว จะไดรายงานทงเรอง การวางโครงเรองมประโยชนคอ ทาให
ทราบวาจะเขยนเรองอะไร เขยนไปทางใด สนยาวขนาดไหน เรยงลาดบเรองไดถก
ไมสบสนและสาคญทสดคอ ทาใหไมเขยนออกนอกเรอง
การวางโครงเรองควรทา 2 ขนตอนดงน
ขนท 1 รางโครงเรอง ใหเขยนหวขอตางๆ ลงไปโดยยงไมตองเรยงลาดบเรอง
ขนท 2 กาหนดโครงเรอง มขนตอนดงน
- พจารณาจดเรยงลาดบหวขอเรองกอนหลง - จดความสมพนธของเรองใหด - แกไขภาษาใหถกตอง
ตวอยางขอสอบ
1. ในการเขยนรายงานทางวชาการ เมอไดขอมลและรางโครงเรองแลว ควรทาอยางไร
ตอไปตามลาดบ
1. แกไขภาษา พจารณาความสมพนธของแตละหวขอ และเรยงลาดบหวขอทควร
อธบายกอนหลง
2. เรยงลาดบหวขอทควรอธบายกอนหลง พจารณาความสมพนธของแตละหวขอและ
แกไขภาษา
3. เรยงลาดบหวขอทควรอธบายกอนหลง แกไขภาษา และพจารณาความสมพนธของ
แตละหวขอ
4. พจารณาความสมพนธของแตละหวขอ แกไขภาษาและเรยงลาดบหวขอทควรอธบาย
กอนหลง
2. ทยกมาขางลางนเปนตวอยางของอะไร
1. ความนา
2. ลกษณะและชนดของนกนางนวล
2.1 ลกษณะทวไป
2.2 ชนดตางๆ ของนกนางนวล
3. ชวตความเปนอยของนกนางนวล
3.1 นกนางนวลกนอะไร
3.2 การขยายพนธ
3.2.1 การสรางรง
3.2.2 การเลยงลก
3.2.3 ศตรของนกนางนวล
4. สรป
1. การเขยนภาคผนวก 2. การวางโครงเรอง
3. การเขยนสารบญ 4. การรวบรวมขอมล
3. จากขอ 2 ควรแกไขภาษาในขอใด
1. นกนางนวลกนอะไร 2. การขยายพนธ
3. ศตรของนกนางนวล 4. ชนดตางๆ ของนกนางนวล
4. จากขอ 2 ขอใดควรวางเรยงลาดบใหม
1. นกนางนวลกนอะไร 2. การขยายพนธ
3. ศตรของนกนางนวล 4. ชนดตางๆ ของนกนางนวล
ลกษณะภาษาทใชในการเขยนรายงานเชงวชาการ
1. ใชภาษาระดบทางการ คอ กระชบ ชดเจน และสภาพ
2. ใชสานวนภาษาสามญ ไมใชสานวนการประพนธ
3. ใชการบรรยาย คอ บรรยายเสนอขอมลทศกษาคนความาได ไมใชการ
พรรณนาทมงใหภาพใหอารมณ
ตวอยางขอสอบ
1. ขอใดใชภาษาในงานเขยนรายงานทางวชาการไดเหมาะสมทสด
1. ตกระฟาทงหลายเปนอปสรรคขวางกนมใหลมพดเขาสตวเมอง
2. ถายงมฝ นและควนมากเชนน กรงเทพฯ กคงมใชเมองฟาอมรอกตอไป
3. ฝ นทเกดจากการกอสรางและควนจากโรงงานลอยอยท วไปในอากาศ
4. สงกอสรางเหลานเปนตวการสาคญทสกดกนไมใหฝ นละอองกระจายไปในมมกวาง
2. ขอใดใชภาษาไมเหมาะสมในการเขยนรายงาน
1. ปรอทวดไขทนยมใชกนนนทาดวยหลอดแกวขนาดเลก
2. ปรอทวดไขเปนเทอรโมมเตอรชนดหนงซงใชวดอณหภมของรางกาย
3. ถาคณเปนไข ระดบปรอทในหลอดแกวเลกๆ จะคอยๆ สงขนทละนด
4. การใชหลงมอแตะหนาผากยอมไมอาจบอกไดแนนอนวาผปวยมไขหรอไม
* ขอ 3 ใชภาษาระดบสนทนา จงไมเหมาะสมในการเขยนรายงาน
ศพททใชเรยกเรองทประชม
1. การประชมของคณะกรรมการซงมการประชมตอเนอง เรองทประชม
เรยกวา “ระเบยบวาระ” หรอ “วาระ” เลขานการเปนผจดระเบยบวาระตามความ
เหนชอบของประธาน
วาระการประชมจะเรยงลาดบดงน
วาระท 1 การรบรองรายงานการประชมครงทแลว
วาระท 2 การพจารณาเรองสบเนองจากการประชมครงทแลว
วาระท 3 การพจารณาเรองใหม
2. การประชมเฉพาะกลมทประชมเปนครงคราว เชน การประชมปฏบตการ
การสมมนา มเรองสาคญทประชมกนเพยงเรองเดยว จงไมตองจดเปนระเบยบวาระ
แตจะจดเปน “กาหนดการประชม” แทน กาหนดการประชมทจดเตมรปแบบ จะเรม
ดวยการลงทะเบยน พธเปด การบรรยายและหรอการอภปรายเปนคณะ แยกประชม
กลมยอย ประชมรวมเพอฟงรายงานการประชมกลมยอย เปดคาบเวลาอภปรายทวไป
พธปดการประชม
ตวอยางขอสอบ
1. ในตราสารประชมจดตงบรษทกลาววาการประชมใหญจะดาเนนการไดกตอเมอ
กรรมการ จานวนไมนอยกวา 10 คน เขาประชม ในการประชมครงหนงกรรมการ
จาเปนตองออกจากท ประชมจงเหลอผเขาประชม 9 คน การประชมครงนนตองยต
เพราะเหตใด
1. ไมเปนไปตามกาหนดการประชม 2. ผดระเบยบวาระการประชม
3. ไมครบองคประชม 4. ยงลงมตไมได
2. คาพดของประธานในทประชมตอไปน ควรเรยงลาดบตามขอใดจงถกตองตามระเบยบ
วาระการประชม
ก. “กรรมการทานใดจะขอแกไขรายงานการประชมน เชญไดครบ” ข. “ประธานฝายจดรายไดไดแจงมายงผมวาปวย จงขอลาประชมในวนน” ค. “ขอใหประธานคณะกรรมการแตละฝายรายงานความกาวหนาการเตรยมงานวน
สนทรภ” ง. “วาระตอไปนเปนการพจารณาเสนอผแทนนกเรยนไปรวมแขงขนกลอนสดกบ
โรงเรยนประจาจงหวด” 1. ข ค ง ก 2. ค ก ง ข 3. ก ข ค ง 4. ข ก ค ง
* ขอ ข เปนเรองแจงใหทราบ อยกอนขอ ก ทเปนวาระท 1 คอรบรองรายงานการประชม
ครงทแลว
ขอ ค เปนวาระท 2 เรองสบเนอง และขอ ง เปนวาระท 3 เรองพจารณาใหม
3. ขอใดควรเปนวาระท 1 ในการประชมกจกรรมนกเรยน ครงท 3/2549 ของ
คณะกรรมการนกเรยน
1. ประธานกลาวเปดประชมและดาเนนการประชม
2. ประธานขอใหคณะกรรมการนกเรยนพจารณาเรองสบเนอง
3. ประธานเสนอใหทประชมพจารณารายงานการประชมครงท 2/2549
4. ประธานขอใหคณะกรรมการนกเรยนพจารณากาหนดวน เวลา และรายการในการจด
งานวน กฬาประจาป
ศพททใชเรยกวธการสอสารในการประชม
เสนอ ใชเมอผเขาประชมตองการใหทประชมพจารณาเรองใดก “เสนอ” เรอง
นนใหทประชมพจารณา โดยกลาวเปนประโยคบอกเลาธรรมดาทชดเจน เขาใจงาย
เรองทเสนอใหพจารณา เรยกวา “ขอเสนอ” หรอ “ญตต”
การอภปราย คอ การแสดงความคดเหนสนบสนนขอเสนอ หรอ คดคาน
ขอเสนอ หรอ ตงขอสงเกต หรอ ขอแกไขบางประเดน
ผาน ใชเมอทประชมยอมรบขอเสนอหรอญตต ขอเสนอหรอญตตนนก “ผาน”
ตก ใชเมอทประชมไมยอมรบขอเสนอหรอญตต ขอเสนอหรอญตตนนก “ตก”
ขอมต ใชเมอประธานจาเปนตองหาขอยตจากทประชม กจะ “ขอมต” จากท
ประชม
มตของทประชม เปนขอตดสนใจของทประชมเพอใหนาไปปฏบต ถาผเขา
ประชมทกคนเหนพองตองกนกเปน “มตโดยเอกฉนท” ถาสวนใหญเหนดวยกบขอ
ตดสนใจนนกเปน “มตโดยเสยงขางมาก”
ตวอยางขอสอบ
1. คาในขอใดแทนทขอความทเปนตวหนาไดอยางมลาดบถกตอง
“ในการประชมเมอวานน ไดมการแสดงความคดเหนกนอยางกวางขวาง ทงฝายท
เหนชอบกบขอเสนอและฝายทโตแยง”
1. ถกเถยง เหนดวย คดคาน 2. ถกเถยง สนบสนน คดคาน
3. อภปราย เหนดวย คดคาน 4. อภปราย สนบสนน คดคาน
การใชภาษาในการประชม
1.การใชภาษาของประธานในทประชม
ภาษาทประธานใชจะขนอยกบระดบของการประชม ถาเปนการ
ประชมปรกษาอยางกนเองกใชถอยคาแสดงความเปนกนเองได แตถาเปนการประชม
ตามระเบยบแบบแผนกตองใชภาษาทางการ เชน กลาวเปดประชมวา “บดนทาน
กรรมการไดมาประชมครบองคประชมแลว ผมขอเปดประชม” กลาวขอมตจากท
ประชมวา “สมาชกผใดเหนดวยกบขอเสนอดงกลาว โปรดยกมอขน”
2. ประธานกลาวตอทประชมวา “การประชมครงนจะพจารณาตามเรองทเสนอทประชม
ถามผ เขาประชมเหนพองตองกนทกคน หรอมผเขาประชมสวนใหญเหนดวย ทประชม
นจะไดดาเนนการ ตอไป”
1. ระเบยบวาระ มตโดยเอกฉนท มตโดยเสยงขางมาก
2. ญตต มตโดยเสยงขางมาก มตโดยเอกฉนท
3. ระเบยบวาระ มตโดยเสยงขางมาก มตโดยเอกฉนท
4. ญตต มตโดยเอกฉนท มตโดยเสยงขางมาก
ขอสงเกต
1. ประธานทดในการประชมควรปฏบตตนตามสานวน “ชกแมน าทงหา” คอ พด
โนม- นาวใจชวนใหผเขาประชมแสดงความคดเหนเพอนาไปสการลงมต
2. เมอมความขดแยงกนในทประชม ประธานตองวางตวเปนกลางและพดสมาน
ไมตรเพอใหทประชมดาเนนการประชมตอไปจนลงมตกนไดในทสด
3. ประธานไมควรออกเสยงลงมต ยกเวนแตในกรณทมเสยงเทากน จงออกเสยง
ลงมต
ตวอยางขอสอบ
ในการประชมคณาจารยของโรงเรยน ผอานวยการซงเปนประธานทประชม
สงเกตวาสมาชกบางคนไมรวมมอแสดงความคดเหน ทงยงแสดงททาเบอหนายเมอการ
ประชมเรมจะเนนชา ขอใดนาจะเลอกใชเพอแกภาวการณดงกลาว
1. ทานอาจารยครบ ผมเชอวาทกทานทนตางตระหนกวา การรวมระดมความเหนกนใน
ทประชมยงคงเปนวธทเหมาะสมและเปนมารยาทสาหรบทกคนใชไหมครบทจะตอง
แสดงสปรตบาง
2. ทานอาจารยครบ ผมกคงเชนเดยวกบทกทาน ทพอการประชมชกจะยดเยอเรากเรม
เบอหนาย แตทบทวนนดนะครบ เราตางกบเดกกตรงน ตรงทเราอดทนและรเหมาะร
ควร ใชไหมครบ
3. ทกทานคงทราบดวา การอภปรายถกเถยงไมใชเรองเสยหาย เพราะเราเหนแยงกน
อยางสรางสรรค เสยดายแตหลายทานทยงไมใหโอกาสเราไดรบทราบความคดเหน
อาจารย......วาอยางไรครบ
4. การโตเถยงเปนครรลองของเหตผล เปนหนทางของผมปญญา ทานอาจารยครบ
ชวยๆ กนออกความเหนหนอยเถอะครบ
2. การใชภาษาของผเขาประชม
ถาเปนการประชมอยางไมเปนทางการ กใชภาษาระดบสนทนาไดโดยระวง
คาพดใหชดเจนและไมวาจะเปนการประชมระดบใด ในการแสดงความคดเหนกควร
กลาวนาเสยกอน เพอใหผฟงเขาใจไดรวดเรว และถาฟงไมทน กควรขอใหกลาวทวน
อยางสภาพ เมอพดอภปรายยาว กควรกลาวสรปตอนทายใหผฟงจบประเดนไดงาย
คาทควรใชเสมอเพอแสดงความสภาพ และไมยกตนขมทาน คอ คาวา “ขอ”
ตวอยางขอสอบ
1. ขอใดใชภาษาไดเหมาะสมทสดในการประชม
1. ดฉนขอทราบขอเทจจรงเกยวกบเรองนเพมเตมอกเลกนอย
2. ดฉนอยากทราบขอเทจจรงเกยวกบเรองนเพมเตมอกเลกนอย
3. ดฉนประสงคจะทราบขอเทจจรงเกยวกบเรองนเพมเตมอกเลกนอย
4. ดฉนตองการทราบขอเทจเกยวกบเรองนเพมเตมอกเลกนอย
2. เมอสมาชกตองการเสนอความเหนในทประชมเพอคดคานขอเสนอของรฐมนตร เขา
ตองพดขนตนตามขอใด
1. ทานรฐมนตรทเคารพ 2. ทานประธานทเคารพ
3. ทานผมเกยรตทเคารพ 4. ทานสมาชกทเคารพ
สรปเขมเนอหาวรรณคดวรรณกรรม
ผชวยศาสตราจารย สอางค ดาเนนสวสด
นกเรยนจะตองมความรตอไปน
๑. คาประพนธหรอบทรอยกรอง : โคลง ราย ฉนท กาพย กลอน
๒. องคประกอบของงานประพนธ : รปแบบ เนอหา
๓. คณคาของงานประพนธ
คณคาทางสงคม
คณคาทางวรรณศลป
๔. แนวคดคานยมในงานประพนธ
๕. ศลปะการประพนธ : การซาคา การเลนคา การหลากคา (ไวพจน) อพภาส
การเลนเสยงสมผส การเลนเสยงวรรณยกต สทพจน
๖. โวหารภาพพจน อปมา อปลกษณ บคคลวต นามนย สญลกษณ สทพจน
ปฏพากย อตพจน อวพจน
๗. จนตภาพเหมอนหรอตาง
๘. ลกษณะการพด
๙. นาเสยง
บทรอยกรอง
บงคบรวม บงคบเฉพาะ
๑. โคลง คาเอก, คาโท
สมผส ๒. ราย สมผสคลองจองกนทกวรรค
คณะ ๓. ฉนท คร, ลห
๔. กาพย -
๕. กลอน เสยงวรรณยกตทายวรรค
โคลง
สภาพ ดน
สอง สาม ส สอง สาม ส
จานวนวรรคทม ๕ คา จานวนวรรคทม ๕ คา
(วรรคสดทายม ๔ คา) (วรรคสดทายม ๒ คา)
โคลงสองสภาพ
โคลงสามสภาพ
โคลงสสภาพ
O O O O O O O O O O
O O O O (O O)
O O O O O
O O O O (O O) O O O O O
O O O O O O O (O O)
O O O O O
O O O O O (O O)
O O O O O O O
คาเอก
คาเอก คอ คาทม กากบ
คาตาย ใชในตาแหนงของคาเอกได
เอกโทษ คอ คาเอก ทเขยนผด
หงหอยสองกน ซ แสงจนทร
คาโท
คาโท คอ คาทใช กากบ
โทโทษ คอ คาโท ทเขยนผด
ปวงประนมนบเกลา งามเสงยมเฟยมเฝา
อย ถา ทลสนอง
คาสภาพ
คาทไมมรปวรรณยกตกากบ
คาสรอย
ม ๒ คา ใชในกรณทถอยคาในบทยงไมจบกระแสความ หรอ เพอย าเนนใหเกด
อารมณ คาทนยมใชเปนคาสรอย ไดแก แฮ เฮย ฮา นา นอ แล แลนา ฤๅ ไสร ไซร พอ แม
พ เอย บารน
ราย
รายโบราณ รายสภาพ รายดน รายยาว
จบบท
เมอใดกได
จบบทดวย
โคลงสอง
สภาพ
จบบทดวย
โคลงดน
มวรรคละ ๕
คาขนไปถง
สบกวาคา
มวรรคละ ๕ คา
ลลต ราย + โคลง
สภาพ
ดน
(รายสภาพ + โคลงสภาพ)
(รายดน + โคลงดน)
ลลต
=
=
=
กาพยสรางคนางค ๒๘
ฉนท
จากอนเดย ไทยประดษฐเอง
ฉนท ๘
ฉนท ๑๑
ฉนท ๑๒
ฉนท ๑๔
ฉนท ๑๙
ฉนท ๒๐
เปษณนาทฉนท
สยามมณฉนท
O O O O
O O O O O O O O
O O O O O O O O
O O O O O O O O
กาพยสรางคนางค ๓๒
วชชมมาลาฉนท ๘
มาณวกฉนท ๘
O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O O
= ครลวน
= ลหสอดไสคร
จตรปทาฉนท ๘
กาพยยาน ๑๑
อนทรวเชยรฉนท ๑๑
วสนตดลกฉนท ๑๔
O O O O O O O O O O O
O O O O O O O O O O O
ภชงคประยาตฉนท ๑๒
กาพยฉบง ๑๖
สททลวกกฬตฉนท ๑๙
ขอนอมคณพระคเณศวเศษศลปธร เวทางคบวร กว
อทสงฉนท ๒๐
O O O O O O O O O O
O O O O O O
O O O O O O O O O O
O O O O O O
กลอน
กลอนหลก กลอนประสม
กลอนหลก
กลอนหก กลอนเจด กลอนแปด กลอนเกา
กลอนประสม
กลอนเพลง กลอนขบรอง
กลอนเพลงยาว
กลอนนราศ
กลอนนทาน
กลอนบทละคร
กลอนเสภา
กลอนสกวา
กลอนดอกสรอย
แผนผงกลอนสภาพ
เสยงวรรณยกตทายวรรค
๑. วรรคสดบ หรอ วรรคสลบ นยมเสยงจตวา ไมนยมเสยงสามญ
๒. วรรครบ นยมเสยงจตวา ไมนยมเสยงตร หามเสยงสามญ
๓. วรรครอง นยมเสยงสามญ หามเสยงจตวา เลยงเสยงวรรณยกตกบวรรครบ
๔. วรรคสง นยมเสยงสามญ หรอ เสยงตร หามเสยงจตวา ไมควรเปนเสยง
เดยวกบวรรครบและรอง ไมนยมคาตาย ไมใชคาทมรปวรรณยกตกากบ ยกเวนใช
ไมโทใหเปนเสยงตร เชน นา คาง
คาทขดเสนใตคาใดทผดฉนทลกษณ
ก. ไมอยากใหใครย าคาสงสาร ข. เพอประจานใครใครวาไรศกด
ค. เวทนาคาคนของตนหนก ง. ซงประจกษคาหยนหวนใจแลว
O O O , O O , O O O
O O O , O O , O O O O O O , O O , O O O
O O O , O O , O O O วรรคสดบ วรรครบ
วรรครอง วรรคสง
= บาทเอก
= บาทโท
จนตภาพเหมอนหรอตาง
การตอบขอสอบทถามเรองจนตภาพเหมอนหรอตาง ใหพจารณาตอบ ดงน
1. จนตภาพทางภาพหรอทางเสยง
ตวอยางขอสอบ
1. ขอใดใหจนตภาพแตกตางกบขออน
1. ดผกผนเพยงจะเลอยออกโลดแลน 2. เหนคลายคลายปลาวายเฉวยนฉวด
3. กระทงทองลองเลอนคอยเคลอนคลา 4. รองกรดเกรยดเกรยวแซดงแตรสงข
2. ขอใดสอภาพและเสยงไดเดนชดทสด
1. กบกระโดกโยกอยางทกยางเดน เขยอนเยนยอบยวบยะยวบกาย
2. เงอมตลงงวงามตระหงานยอด ระกะกอดเกะกะกงไสว
3. ยามกระสอบกรอบแกรบกระไกรกรก กลกพรกพลกแพลงตะแคงหงาย
4. ทงจากทจากคลองเปนสองขอ ยงจากกอนนกขนในคลองขวาง
2. จนตภาพทางภาพเคลอนไหวหรอไมเคลอนไหว ขอสอบอาจจะใช “นาฏการ”
แทน “การเคลอนไหว”
3. จนตภาพทางภาพทมแสงมส
ตวอยางขอสอบ
ขอใดมนาฏการในขอความทพรรณนา
( ก ) กนนรฟอนรารายบน กระหนกนาคน
ทกเกลดกเกจสรกานต
( ข ) งามเทวธวชชชวาล โบกในคคนานต
แอรมอรามงามตา
( ค ) พรงพรอมทวยเทวเสนา หอมแหแหนหนา
และหลงสะพรงพรอมมวล
( ง ) จามรเฉดฉายปลายทวน หอกดาบปลาบยวน
ย วตาพนศพศวง
1. ขอ ก และ ข 2. ขอ ค และ ง 3. ขอ ก และ ค 4. ขอ ข และ ง
ตวอยางขอสอบ
1. ขอใดไมปรากฏในคาประพนธตอไปน
ฝนเปนสายปรายโปรยเมอใกลค า ฟาร าคารนอยเลอนลน
แปลบประกายปลายคงทงสพรรณ ลมกระชนกระโชกกระชากแรง
1. ส 2. แสง 3. เสยง 4. การเคลอนไหว
4. จนตภาพทแสดงเวลาตางกน
2. คาทขดเสนใตขอใดทใหจนตภาพดอยทสด
1. มะลวลยพนพมคดคาว ระดดอกออกขาวทงราวปา
บางเลอยเลยวเกยวกงเหมอนชงชา ลมพาพดแกวงดงแกลงไกว
2. หางนกยงระยาเรยคลอเคลยนา แพนดอกฉาชอยชอวรวจตร
งามดงเปลวเพลงปามานรมต สรอยโสภตอภรมพมหวใจ
3. ลดาดนตณชาตหลบใหล ตนขนไหวไหวในลมหนาว
หยาดยอยพลอยนาคางแวววาว ราวทาแกวแหวนทงแดนดน
4. ลมระเรงลหววพลวระลอก สพยอกยอดไมไปลวลอง
แลวใบไมกไหวสายขงขายกรอง ทอแสงทองประทบซบน าคาง
ตวอยางขอสอบ
ขอใดใหจนตภาพตางจากขออน
1. พนนภางคเผอดดาว แสงเงนขาวจบฟา แสงทองจาจบเมฆ
2. ดาวเดอนจะเลอนลบ แสงทองพยบโพยมหน
3. พอพระสรยงเธอเยองรถบทจร เยนยอแสงสงทวป
4. แสงทองระรองรง รวปรงชโลมสรรพ
5. จนตภาพทใหอารมณทางบวกหรอทางลบ
ตวอยางขอสอบ
1. ขอใดใหจนตภาพแตกตางกบขออน
1. เสยงลงคางบางชะนวะหวดโหวย กระหมโหยหอยไมนาใจหาย
2. บางกงคอคคกกกไป ฝงเขาไฟฟบแฝงทแฝกฟาง
3. ประทดประทเปรยง ตระหนกเพยงยนเสยงปน
4. ผเสอสายรายราระบาบน จะจเจอยเรอยรนพณเรไร
2. ขอใดมไดมงใหเกดจนตภาพแกผอาน
1. ดวงอาทตยขนเวลา 5.55 นาฬกา ฟาหลว ลมออนถงปานกลาง
2. ทวบรเวณนนเงยบสงด ดวงตะวนยามบายแผดแสงระอ
3. พระพรณโปรยปรายตงแตพระอาทตยยงไมขน และตกตดตอกนไปจนคา
4. เยน... พระอาทตยคลอยดวงตาลง ยอแสงสดทาย
ลกษณะการพด
1. การพดเสยดส เปนการพดลกษณะเดยวกบการพดเหนบแนม คอ การพดท
ทาใหผฟง “ปวดแปลบแสบถงใจ” ดงทสนทรภไดกลาวเปรยบเทยบลกษณะการ
พดเสยดสไวในนราศพระบาท ดงน
“เหนเทพมหนามลงรานา เปรยบเหมอนคาคนพดไมออนหวาน
เหนกงกดมดพราเขาราราน ถงหนามกรานกไมเหนบเหมอนเจบทรวง”
2. การพดประชด เปนการพดทมลกษณะ “แกลงพดใหเกนควรไปเพอแสดง
ความไมพอใจ” เชน คาพดของพระเจานนทบเรงทประชดมหาอปราชา วา
“แมนเจาครามเคราะหกาจ จงอยายาตรยทธนา เอาพสตราสตร สวม
อนทรยสรางเคราะห”
ทพระเจานนทบเรงตรสเชนนเปนการแกลงพดใหเกนควรไป เพราะไมพอ
พระทยทพระมหาอปราชาทลวาพระองคเคราะหรายถงฆาต ขอไมกรธาทพมาตกรง
ศรอยธยา
3. การพดกระแหนะกระแหน เปนลกษณะหนงของการพดเสยดส แต
นมนวลกวา เปนเชงเหนบนดแนมหนอย ไมรนแรงเทาเสยดส ดงตวอยางขอสอบป
2534
“เปนททราบกนดอยแลววา การศกษาปจจบน และระบบโรงเรยนสมยน
โดยทวๆไปมกจะมงสงเสรมในดานวทยาการ โดยละลมความเฉยบของวจารณญาณ
ไปเสย และมกจะถอเอาการอดบรรจวชาความรตางๆ ใหแกนกเรยนนน เปน
จดมงหมายจมอยตวเอง ประหนงวาวชาความรลนเหลอนน จะทาใหคนไดชอวาเปน
ผมการศกษาขนมาไดฉะนน”
ขอความน ผเขยนตองการวากระทบหรอเสยดสผจดการศกษาโดยมงอดความร
ใหแกเดกอยางเดยว จนลมไปวาแททจรงแลว ควรพฒนาทางดานการใช
วจารณญาณของเดกอกดวย ลกษณะของขอเขยนนจงแฝงไวดวยนาเสยงกระแหนะ
กระแหนเอาไว
4. การพดตดพอ เปนลกษณะการพดทแสดงอารมณนอยใจ เนองจากผถกตด
พอไมทาตามบทบาททควรทา หรอไมทาตามทพดหรอใหสญญาไว เชน ตอนท
พระกณหาตดพอพระเวสสนดรวา
“พระคณเอย พระคณเจาเอย เจาประคณของลกเอย อยาวาลกนมาลวงดถก
ทจะกลบมาเปนพอลกสบไปนนอยาสงสย ดวยวากระดกและเลอดเนอจะเปนเหยอ
ของตาพราหมณ”
ตามปกตแลวบทตดพอจะเปนลลาสลลาปงคพสย คอ เปนบทคราครวญ
โศกเศราแสดงความนอยใจ หรอเสยใจ แตถาเปนการเสยดส ประชดประชน
กระแหนะกระแหน ขอดคอน จะเปนลลาพโรธวาทง คอ เปนถอยคาแสดงความ
โกรธ
การตดพอยงมอกลกษณะหนงคอ “ตดพอตอวา” ซงมลกษณะ “วากลาว” อย
ดวย เชนนจะมสองอารมณปนอยดวยกน คอ ทงนอยใจและโกรธ ปนกนทงสลลา
ปงคพสยและพโรธวาทง เชน ในเรองอเหนา จนตะหราตดพอตอวาอเหนาวา
ไหนพระผานฟาสญญานอง จะปกปองครองความพสมย
ไมนราศแรมรางหางไกล จนบรรลยมอดมวยไปดวยกน
5. การพดเปรยบเปรย เปนลกษณะการพดวาเปรยบอยางไมเจาะจง เชน ใน
กลอนนราศพระบาท สนทรภไดเปรยบเปรยลกหวลานซงเปนพรรณไมชนดหนงกบ
คนหวลาน โดยพดเปรยบเปรยอยางไมเจาะจงวาเปนผใดผหนง ดงน
หวลานลกละเบยดเสยหนา ลกขขาอะไรลานประจานหว
ใครลานจอนควรเจยมเสงยมตว มนสบหวสบเบยออกเรยไป
6. การพดยวย คอ การพดชกชวนใหทาสงทไมควร เชน อธรรมเทวบตรพด
ย วยใหคนทาในสงทไมควร ดงน
มามวแตกลวบาป กจะอยทาไมกน
อยากสขสนกนน- ทกตองดารแสวง
ใครมกาลงออน กตองแพผมแรง
ใครเดชะสาแดง กจะสมอารมณปอง
7. การพดยอน คอ การพดสวนตอบ เชน ในนทานเวตาล เมอพระวกรมาทตย
ตอบคาถามของเวตาลวาใครควรเปนสามของนางมธมาลต แลวตรสถามวา
“...คาอธบายเชนน จะทะลความโงของเองเขาไป ทาใหเองเขาใจไดหรอยง”
เวตาลกพดยอนสวนกลบไปทนทวา “ความโงของขาพเจาทะลแลว แตพระองคนนยง
...”
8. การพดเยาะเยย คอ การพดใหไดอาย ใหเจบชานาใจ เชน คาพดของ
เวตาลทยอนพระวกรมาทตยนน ยงตอดวยการเยาะเยยพระวกรมาทตยทเสยรเวตาล
เผลอตอบคาถามของเวตาล ทาใหแพเวตาล ดงน
“...แตพระองคนนยง จงเปนเหตใหขาพเจาไดกลบไปแขวนตวอยยงตน
อโศกในบดน”
9. การพดสอเสยด คอ การพดยแหย พดใหเขาแตกราวกน ซงนบเปนการพด
ทเปนภยรายแรงกวา พดหยาบ พดเทจ และพดเสยดส
นาเสยง
การจบนาเสยงจากคาพดหรอขอเขยนจะตองวนจสารใหเขาถงสารทแฝงอย
สารนนอาจเปนอารมณความรสก หรอ เจตนา ทผพดตองการจะสอถงผฟงผอาน
ตวอยางขอสอบ
ใชขอความตอไปนตอบคาถามขอ 1-2
“สวนนางชยศรนนกใชความงามทมสวนนอยนนเปนเครองลอใหชายตอมไดมาก
แตใชความไมสงบเสงยมเปนเครองลอไดมากกวา และใชความมทรพยของบดาเปน
เครองลอไดมากทสด”
1. ขอใดมใชกลวธทใชในขอความขางตน
1. การใชสานวนตรงไปตรงมา 2. การซ าคาเพอย าความ
3. การลาดบความใหมน าหนก 4. การใชคาอยางมอารมณขน
2. นาเสยงของผเขยนตรงตามขอใด
1. เอนด 2. ชนชม 3. เสยดส 4. เหยยดหยาม
