Embed Size (px)
Citation preview
22 Ewa W. Babuśka
de la Rosa D.M.: Sarbanes-Oxley. Zmiany w ustawodawstwie USA dotyczącym nadzoru korporacyjnego, Zeszyty Teoretyczne Rachunkowości, SKwP, Warszawa 2004, t. 22 (78).
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o fi nansach publicznych, Dz.U. nr 157, poz. 1240.Zysnarska A.: Rachunkowość budżetowa w świetle koncepcji prawdziwego i rzetelnego
obrazu, Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, Gdańsk 2010.www.sarbanes-oxley.com/pcaob.php?level=1&pub_id=Sarbanes-Oxley.
THE CONCEPTION OF MANAGEMENT CONTROL IN THE PUBLIC FINANCE SECTOR
Summary
The paper presents the essence of management control in the public fi nance sector, its goals (tasks) and standards, which describe practical aspects of implementing and fun-ctioning the systems of management control in this sector’s institutions. In the article there were shown the connections between management control and internal control included in the COSO model and were also emphasized the profi ts which, in creators and legislator’s ideas, the management control is supposed to bring the managers of the public fi nance sector’s units.
Translated by Ewa W. Babuśka
32 Piotr Bednarek
Literatura
Guidelines For Internal Control Standards For The Public Sector, Internal Control Stan-dards Committee, Belgium 2004.
Kontrola wewnętrzna – zintegrowana koncepcja ramowa, Fundacja Rozwoju Rachunko-wości w Polsce, Warszawa 1999.
Standardy kontroli zarządczej dla sektora fi nansów publicznych. Załącznik do komuni-katu nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r., poz. 84.
The Revised Internal Control Standards For Effective Management, Commission of The European Communities, Brussels 2007.
Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w I półroczu 2009 r., Infor-macje i opracowania, GUS, Warszawa 2009.
THE ANALYZING AND THE COMPARISON OF THE NATIONAL AND INTERNATIONAL STANDARDS OF INTERNAL CONTROL
REGARDING INTERNAL ENVIRONMENT FOR THE PUBLIC SECTOR ENTITIES
Summary
The new law about public fi nances and the internal control standards for the public sector entities introduced new duties for the managers regarding the internal control.
The general content of these standards of the internal control leaves the large choice in the range of objects, criteria and the measures for the evaluation of the internal control for the entities. Such solution is universal, but also inconvenient for entities, because it requires the studies of solutions adapted to the needs dependent from the character of acti-vity and the risks of the given entity. So it arises the question, how to evaluate the internal environment in the entity of the public sector.
The present article presents the analyze of and the comparison of the national and international standards of internal control regarding internal environment for the public sector entities and the proposal of general foundations to his evaluation.
Translanted by Piotr Bednarek
48 Edyta Bielińska-Dusza
FUNCTIONING OF THE MANAGEMENT CONTROL IN THE INTERNAL CONTROL SYSTEM OF AN ENTERPRISE
Summary
The effectiveness of the enterprise activity depends on many factors. One of them is the effectively working internal control system taking into consideration, among other things, miscellaneous forms of control, for example management control or internal audit. However, it should be emphasized that the diversity of forms of control is not a panacea for the incorrectness inside of the organization. Additionally it may be noted that, due to functioning of many different forms of control, miscellaneous organizational problems, methodical or practical, may arise. The incorrectly functioning internal control system may additionally generate high costs or even losses.
Translated by Magdalena Janowicz
59Kontrola zarządcza a metody zarządzania organizacją
Spraw Wewnętrznych i Administracji, Europejskiego Trybunału Obrachunkowego, Warszawa lipiec 2005.
Koźmiński A.K., Jemielniak D.: Zarządzanie od podstaw, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
Koźmiński A., Piotrowski W.: Zarządzanie – teoria i praktyka, PWN, Warszawa 2001.Penc J.: Sztuka skutecznego zarządzania, Ofi cyna Ekonomiczna, Kraków 2005.Przewodnik ISO 9000. Materiały informacyjne nt. wdrażania systemu zarządzania jakoś-
cią wg norm ISO serii 9000:2000, opracowano w ramach zamówienia Ministerstwa Gospodarki i Pracy, wyd. 2 uzup., Katowice 2004.
Zbiegiem-Maciąg L.: Identyfi kacja kultur znanych fi rm, PWN, Warszawa 2002.http://procesy.ae.wroc.pl/ (19.04.07).
MANAGEMENT AUDIT AND METHODS OF ORGANIZATION MANAGEMENT
Summary
The term ‘management audit’ has been introduced with the amended act of 27 August 2009 concerning public fi nances in public fi nance sector, thus, occurring by the end of 2009 the term ‘fi nancial control’ was replaced. The rationale for introducing these chan-ges was, among other things, the fact of frequent identifi cation of fi nancial control with a purely fi nancial aspect of the units’ activities. In addition, the aim of changes is to pro-vide effective management methods by the superior body or supervising the processes undertaken by subordinated or supervising units, since the existing regulations in this area were inadequate. In this article, the issue of management audit is considered in relation to its objectives and way of implementation using the existing in a literature and used in practice management methods. In this paper reference was made to the human resources management, management by objectives, culture, knowledge and processes. There were also pointed the elements and principles of a various methods use for the purpose of the management control.
Translated by Przemysław Dowgiałło
67Standardy kontroli zarządczej wyznacznikiem działań w jednostkach...
Literatura
Materiały szkoleniowe Przyjazny urzędnik, Toruń 2011.Materiały wewnętrzne starostwa powiatowego – Koszalin.Puchacz K.: Nowe standardy kontroli zarządczej w jednostkach sektora fi nansów publicz-
nych, Ośrodek Doradztwa i Doskonalenia Kadr sp. z o.o., Gdańsk 2010. Słowińska-Tomtała E.: Kontrola zarządcza w sektorze publicznym, C.H. Beck, Warszawa
2010.Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o fi nansach publicznych, Dz.U. nr 157, poz. 1240.Ustawa z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym Dz.U. z 2001 r., nr 142, poz.
1592, z późn. zm.
STANDARDS OF THE MANAGEMENT CONTROL AS A DETERMINANTOF ACTIVITIES IN ENTITIES OF THE PUBLIC FINANCE SECTOR
Summary
The management control as well as standards of the management control are quite a novelty, which for experienced persons as well as theoreticians determines the need of talking and writing about the subject. The article was divided into two parts. In the fi rst part standards of the management control as well as the necessity and the essence of using them were described. The second part contains a detailed attribution of activities which should be undertaken in local government entities in order to realise standards of the management control. The article answers practical questions about how to apply regula-tions implementing the management control and its standards.
Translated by Magdalena Janowicz
79Kontrola zarządcza jako nowy wymiar kontroli w sektorze fi nansów publicznych
MANAGEMENT CONTROL AS A NEW MEANS OF CONTROL WITHIN PUB-LIC FINANCIAL SECTOR
Summary
The previous requirements as to the control within the public fi nancial sector enti-ties have mainly concerned whether the scope of their activity is in compliance with the applicable laws and regulations. Currently, control as such has become one of manage-ment tools. Contemporarily, it is expected to secure the effi cient and effective activity of a particular entity. Management control is to guarantee the effi cient management of public funds. Hence, it has brought such a dimension into the public fi nancial sector, which is presented by the article. It is therefore, inscribed in the concept of New Public Management (NPM) and performance based budgeting. Whereas, to organize the system of management control there are management control standards, drawn up by the Minister of Finances available.
Translated by Monika Kaczurak-Kozak
94 Bożena Nadolna
THE INFORMATION AND COMMUNICATION AS AN ELEMENT OF MANA-GEMENT CONTROL IN THE UNITS OF PUBLIC SECTOR
Summary
The condition of functioning of the management control system is appropriately structured information system. This article presents the role of information and communi-cation as part of management control in the units of public sector. It discusses the require-ments for information in the system of management control and rules for its collection and transmission to meet the information needs of managers.
Translated by Bożena Nadolna
109Kontrola zarządcza w jednostce budżetowej na przykładzie...
pdf; http://www.eksperciwoswiacie.pVdla••dyrektorow/szkoly/prawo<•szkoly/art,21 jak-opracowac- regulamin” kontroli - zarzadczej-w-szkole.html.
www.mf.pl.
MANAGEMENT CONTROL IN A BUDGET ENTITY – THE EXAMPLE OF PRIMARY SCHOOL
Summary
Control has been one of the basic functions of business management for years. It was always present in companies.
In modern organizational management system control plays a role of a verifi er of accuracy of economic decisions. Thanks to control the criterion of effectiveness that is the relation of effects and inputs is commonly used in assessing correctness of decision-making. It became the basis for assessing the existence and activities of the organization.
Control is inherent in the management of budget entities.In the public sector control consists of verifi cation and evaluation of the activity
from the perspective of the requirements of applicable law. Currently, public sector enti-ties are obliged to maintain management control.
The purpose of this study is to present the functioning of the management control in the educational institution such as the Primary School as an example.
Translated by Renata Biadacz
119Kontrola jako narzędzie wykrywania nieprawidłowości w wykorzystaniu...
Konwencja sporządzona na mocy art. K.3 Traktatu o Unii Europejskiej w sprawie ochrony interesów fi nansowych Wspólnot Europejskich, Dz. Urz. UE z 1995 r., C 316.
Kontrola w zakresie funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności – podstawowe zasady działań kontrolnych, wykrywanie nieprawidłowości i ich konsekwencje, Departa-ment Koordynacji i Zarządzania Podstawami Wsparcia Wspólnoty, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa 2008.
Rozporządzenie Rady (WE) nr 1083/2006 z dnia 11 lipca 2006 r. ustanawiające przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności i uchylającego rozporządzenie (WE) nr 1260/1999, Dz. Urz. UE L z 2006 r., nr 210.
Rozporządzenie Komisji (WE) 1828/2006 z dnia 8 grudnia 2006 r. ustanawiające szcze-gółowe zasady wykonania rozporządzenia Rady (WE) nr 1083/2006 ustanawiają-cego przepisy ogólne dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego oraz Funduszu Spójności oraz rozporządze-nia (WE) nr 1080/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Dz. Urz. UE L z 2006 r., nr 371.
Różycka J., Jaworski M.: Jak przebiega kontrola dofi nansowanego projektu?, „Dziennik Gazeta Prawna” 2011, nr 40(2926).
CONTROL AS A TOOL FOR DETECTING IRREGULARITIES IN EU PROJECTS
Summary
Detecting irregularities in EU projects carried out by means of the control performed by national and EU institutions. The article presents the essence, types and scope of the control of EU projects. Moreover this paper shows, most frequently irregularities in EU projects detected during the control of EU funds.
Tranlsated by Krzysztof Dziadek
129Usprawnienie kontroli zarządczej kosztów pośrednich w przedsiębiorstwach...
czymi, red. Kiziukiewicz T., Uniwersytet Szczeciński, Akademia Rolnicza, Szczecin 2006.
Konstantyn K.: Wykorzystanie budżetowania na podstawie rachunku kosztów działań w systemie audytu wewnętrznego w przedsiębiorstwie komunikacji samochodowej, w: Audyt wewnętrzny w 2007 roku, red. K. Winiarska, Zeszyty Naukowe nr 475, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2007.
Nowak E., Piechota R., Wierzbiński M.: Rachunek kosztów w zarządzaniu przedsiębior-stwem, PWE, Warszawa 2004.
Sawicki K.: Istota i funkcjonowanie kontroli zarządczej w jednostkach gospodarczych i budżetowych, w: Audyt wewnętrzny według nowej ustawy o fi nansach publicznych, red. K. Winiarska, Zeszyty Naukowe nr 621, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2010.
Szychta A.: Budżetowanie operacyjne jako instrument planowania i kontroli, w: Rachun-kowość zarządcza, red. A.A. Jaruga, P. Kabalski, A. Szychta, Ofi cyna Wolters Klu-wer, Warszawa 2010.
Winiarska K.: Defi nicja i klasyfi kacja kontroli wewnętrznej, w: Kontrola wewnętrzna w jednostkach gospodarczych, red. K. Winiarska, PWE, Warszawa 2010.
Zaleska B.: Kontrola zarządcza jako element kontroli wewnętrznej według ustawy o fi nansach publicznych, w: Audyt wewnętrzny według nowej ustawy o fi nansach publicznych, red. K. Winiarska, Zeszyty Naukowe nr 621, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin 2010.
IMPROVE OF MANAGEMENT CONTROL OF INDIRECT COSTS IN CAR TRANSPORT ENTERPRISES
Summary
In article show of introduce budgeting and rules control of costs in car trans-port enterprises. Management control could be important appliance to take mana-gement of decisions. It the possibility is introduction control of budgets, which will check the costs control in car transport enterprises.
Translated by Krzysztof Konstantyn
138 Dariusz Kotarski
Ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o lecznictwie uzdrowiskowym, uzdrowiskach i obszarach ochrony uzdrowiskowej oraz o gminach uzdrowiskowych, Dz.U. nr 167, poz. 1399 z późn. zm.
Zarządzanie. Teoria i praktyka, red. A. Koźmiński, W. Piotrowski, PWN, Warszawa 2000.
THE FUNCTIONING OF EXTERNAL AND MANAGEMENT CONTROL IN SPA FACILITIES
Summary
The paper shows the rules and functioning of external and management control in spa facilities. The usage of these control systems should fulfi ll spa tasks effectively and guarantee high service quality. Apart from that in the paper one can fi nd description of some instrument like control self-assessment and internal audit that can identify control problems, and aim at correcting lapses before they are discovered during an external control.
Translated by Dariusz Kotarski
148 Sylwia Łęgowik-Świącik
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o fi nansach publicznych, wyciąg dotyczący kontroli zarządczej i audytu wewnętrznego, http://www.mf.gov.pl/index.php?const=7&dzial =462&wysw=4&sub=sub3.
Winiarska K.: Kontrola fi nansowo-księgowa w praktyce, ODDK, Gdańsk 2001.Zarządzanie. Teoria i praktyka, red. A.K. Koźmiński, W. Piotrowski, PWN, Warszawa
2006.Załącznik do komunikatu nr 23 Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2009 r.
MANAGEMENT CONTROL IN PUBLIC UNIVERSITIES – THEORY AND PRACTICE
Summary
The aim of this article is to present the subject connected with the duty of implemen-ting the management control in public universities. In article identify the control processes based on literature researchers was made. There were presented targets of management control according to the new regulations. The key challenges of universities in Poland connected with management control were shown. Moreover, process issue in strategic management in public universities and problems with implementing control management in public Universities as a result of own researches was talked .
Translated by Sylwia Łęgowik-Świącik
159Odpowiedzialność kierownika jednostki samorządu terytorialnego...
RESPONSIBILITY OF THE MANAGER LOCAL GOVERNMENT UNIT FOR CONTROL OF MANAGEMENT
Summary
The control of management concerns all of areas of activity of local government units. This type of control cannot be equated with fi nancial control. Purpose of this type of control is to ensure that the local government unit operate in a manner consistent with the law, effi cient, economical and timely. This article presents the duties and responsibilities of the manager local government unit in the control of management.
Translated by Marzena Rydzewska-Włodarczyk
172 Beata Sempołowicz
nie dokumentację, która ma służyć kierownikowi JST pomocniczo w realizacji celów.
Zauważa się, że po tak krótkim procesie trwania i funkcjonowania kontroli zarządczej nie wpłynęła ona na usprawnienie zarządzania jednostką. Badania należałoby ponowić po okresie 2 kolejnych lat, aby świadomość nie obowiązku, lecz idei ustawodawcy została zrozumiana przez zarządzających.
Już obecnie przy pracy nad badaniami zauważyć można, że w województwie zachodniopomorskim są liderzy tych działań. Stosowanie założeń dobrych prak-tyk może przynieść w kolejnych latach oczekiwane przez ustawodawcę efekty w usprawnieniu zarządzania jednostkami samorządu terytorialnego.
Literatura
Komunikat nr 23 Ministra Finansów z 16.12.2009 r., Dz. Urz. Min. Fin. z 2009 r., nr 15, poz. 84.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 roku o fi nansach publicznych, Dz.U. nr 157, poz. 1240.
THE IMPLEMENTATION AND THE ORGANIZATION OF THE MANAGE-MENT CONTROL IN A POLISH LOCAL GOVERNMENT ON THE EXAMPLE
OF WEST POMERANIAN VOIVODESHIP
Summary
The management control in entities of local government is a new tool – obligatory, but not formalized by the legislator – which improves the quality of management. In this situation, the implementation and the organization of the management control in a munici-pality have become an important issue. The purpose of the article is to identify and assess the method of implementing and organizing the management control in local government entities. Opinions about the issue were formulated on the basis of the own questionnaire research conducted in 14 municipalities of West Pomeranian Voivodeship. The subject of the detailed analysis were among others: the implementation of the management control, its institutionalisation and personalization.
Translated by Magdalena Janowicz
184 Wanda Skoczylas
THE MEASURES OF MONITORING TARGETS AND TASKS OF A LOCAL GOVERNMENT ENTITY
Summary
The article presents the possibility of using measures of performance budget for measuring targets and tasks of organizational entities of local governments. The theoreti-cal refl ections were supplemented with the presentation of solutions which can be found in the performance budget of Goleniów Municipality. The conclusion contains the advan-tages of this solution of the management control as well as the limitations. It also points to the alternative solutions, like the Performance Measurement and the Balanced Scorecard.
Translated by Magdalena Janowicz
193Praktyczne aspekty wdrażania kontroli zarządczej oraz zarządzania...
McNamee D.: Oszacowanie ryzyka w audycie wewnętrznym i zarządzaniu, Fundacja Roz-woju Rachunkowości, Warszawa 2004.
Międzynarodowe Standardy Profesjonalnej Praktyki Audytu Wewnętrznego – IIA.Pomarańczowa księga Zarządzanie ryzykiem – zasady i koncepcje, HM Treasury, paź-
dziernik 2004.Puchacz K.: Nowe Standardy Kontroli Zarządczej w jednostkach sektora fi nansów pub-
licznych, ODDK, Gdańsk 2010.
PRACTICAL ASPECTS OF IMPLEMENTING THE MANAGERIAL CONTROL AND THE RISK MANAGEMENT
IN UNITS OF THE SECTOR OF THE PUBLIC FINANCE
Summary
The basic aim of the managerial control as the management functions is to achieve established purposes by managers of units of the sector of the public fi nance and their management most effectively. One should combine the managerial control and compre-hensively understood processes of managing the unit, in addition a system of giving targets and assignments should be a crucial element of this control and of monitoring the degree of their realization. An aspiration to eliminating or reducing the risk should be a priority action of every individual. By granting it the appropriate form, it is possible to make the positive phenomenon from it. If managing will change the view about the risk mana-gement, they can carry the so-called value added into their organization. The acquired knowledge in this respect can confi rm managers of individuals in the greater awareness of values which can be achieved by proper applying the risk management in practice.
Translated by Anna Sulikowska
207Problemy wdrażania standardów kontroli zarządczej...
PROBLEMS IN THE IMPLEMENTATION OF THE STANDARDS OF MANAGEMENT CONTROL IN THE PUBLIC SECTOR
E.G. UNITS OF THE TAX ADMINISTRATION
Summary
Management control in the public fi nance sector entities (PFSE), including units of the tax administration, means the total of actions taken to ensure that the objectives and tasks are executed and achieved in a legal, effective, economical and timely man-ner. It discusses the most important conclusions drawn from the internal audit of fi nan-cial control systems in PFSE conducted in the years 2006-2009, which contributed to the improvement of the subsequent public fi nancial control regulations and standards. Finally, it discussed the practical aspects of implementing these standards in units of the tax administration.
Translated by Elżbieta I. Szczepankiewicz
221Zarządzanie ryzykiem w jednostkach sektora fi nansów publicznych...
RISK MANAGEMENT IN UNITS OF THE PUBLIC FINANCE SECTOR AS ONE THE MANAGEMENT CONTROL STANDARDS
Summary
Risk management is a very important element of the compulsory management con-trol process in units of the public fi nance sector. It helps to defi ne threats that can affect realization of the units tasks. The object of the paper is to analyse risk management in re-spect of the management control standards issued by Minister of Finance.
Translated by Małgorzata Frańczuk
238 Ewelina Młodzik
THE RISK MEASUREMENT AS AN INSEPARABLE ATTRIBUTE OF INTER-NAL AUDITOR WORK ON THE EXAMPLE OF XYZ CITY OFFICE
Summary
The internal audit and quality audits, despite signifi cant differences originating from limitations of the size and complexity of the tasks, are strictly coordinated and, as far as possible, mutually complement each other in order to provide the unit director with assurance that the implemented and kept management control system allows the organiza-tion to successfully achieve its aims.
Merging responsibility of the Internal Audit Team for realization the internal audit and quality audits allowed to prepare both plans on the basis of the mutually performed risk analysis, and in the result better coordination of work and preparation of the cumula-tive report, based on a research material covering a much wider scope than it was possible to achieve in case of the internal audit.
Translated by Magdalena Janowicz
252 Piotr J. Młynarczyk
Ustawa z dnia 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych, Dz.U. 2003 nr 179, poz. 1750, ze zm.
Ustawa z dnia 17 grudnia 2004 r. o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny fi nansów publicznych, Dz.U. 2005 r., nr 14, poz. 114, ze zm.
Ustawa z dnia 30 czerwca 2005 r. o fi nansach publicznych, Dz.U. nr 249, poz. 2104, ze zm.
MANAGEMENT RISK IN THE MANAGEMENT CONTROL IN MILITARY BUDGETARY UNIT
Summary
Management risk and his new functioning presents him within the management con-trol in military budgetary unit theme of the present article but exerting is purpose, that forceful management risk assures adequate functioning by command , effective and force-ful management control and correspondence of operation with regulations right, internal procedures and protection of stock.
Translated by Piotr J. Młynarczyk
263Analiza ryzyka działalności gminy
RISK ANALYSIS OF COMMUNITY ACTIVITY
Summary
Risk is inseparably connected with the activity in both the private company sector, aim of which is the profi t and the public fi nance sector units, of which the primary aim is to satisfy social needs.
The purpose of the article is to present issues related to risk of the community acti-vities, and also to show methods of determination and analysis of the risk in various areas of activity of this unit.
Translated by Beata Zaleska
275Audyt fi nansowy rozliczeń międzyokresowych kosztów
kosztów, jak i rozliczanie kosztów w czasie jest przedmiotem badania w ramach audytu fi nansowego.
Literatura
Rachunkowość. Zasady prowadzenia po nowelizacji ustawy o rachunkowości, cz. 1, red.T. Kiziukiewicz, Ekspert Wydawnictwo i Doradztwo, Wrocław 2002.
Sojak S., Stankiewicz J.: Podstawy rachunkowości, Wydawnictwo Dom Organizatora, Toruń 2004.
Szyszkowska J.: Koszty na przełomie roku, cz. 1, „Buchalter” 2011, nr 1.Uchwała nr 7/08 Komitetu Standardów Rachunkowości z dnia 14 października 2008 r.
w sprawie przyjęcia krajowego standardu rachunkowości nr 6 „Rezerwy, bierne roz-liczenia międzyokresowe kosztów, zobowiązania warunkowe”, Dz. Urz. Min. Fin. nr 12, poz. 90.
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, Dz.U. nr 21, poz. 86, z późn. zm.
FINANCIAL AUDIT OF ACCRUED EXPENSES
Summary
The article presents the defi nition and classifi cation of prepaid expenses, their records and the rules for apportioning costs in time on the plane of the accounting and tax. The purpose of this article is to defi ne the substance and application of prepaid expenses. The article contains examples of costs accounted for at the time of the most commonly encountered in practice.
Translated by Paweł Futyma
289Audyt wewnętrzny jako instrument wspomagający kontrolę zarządczą...
Regulamin Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA zatwierdzony przez Radę Nadzorczą w dniu 22.09.2009 r.
Regulamin Organizacyjny Zarządu Morskich Portów Szczecin i Świnoujście SA obowią-zujący od dnia 1.07.2010 r.
Standarts of the Professional Practice of Internal Auditing, The Institute of Internal Audi-tors, Altamonte Springs 2001.
Winiarska K.: Audyt wewnętrzny 2008, Difi n, Warszawa 2008.Winiarska K.: Defi nicja i klasyfi kacja kontroli wewnętrznej, w: Kontrola wewnętrzna
w jednostkach gospodarczych, red. K. Winiarska, PWE, Warszawa 2010.Wolska-Hertman M.: Rola audytora w zarządzaniu ryzykiem, „Gazeta Prawna” 2005,
nr 6.Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 roku o fi nansach publicznych, Dz.U. nr 157, poz. 1240,
z póź. zm.Ustawa z dnia 20 grudnia 1996 roku o portach i przystaniach morskich, Dz.U. 2010, nr 33,
poz. 179.
INTERNAL AUDIT AS AN INSTRUMENT SUPPORTING THE MANAGE-MENT CONTROL WITHIN SZCZECIN AND ŚWINOUJŚCIE SEAPORTS
AUTHORITY S.A.
Summary
The article presents the role and use of internal audit as an instrument supporting a management control within a company on the example of Szczecin and Świnoujście Seaports Authority S.A. Internal audit activities within the entity are correlated with the management control in order to ensure the implementation and monitoring of tasks resulting from the statutory provisions.
Translated by Andrzej Baron
305Organizacja audytu wewnętrznego w Gminie Miasto Szczecin
THE ORGANIZATION OF THE INTERNAL AUDIT IN CITY OF SZCZECIN MUNICIPALITY
Summary
The article present the method of implementing and organizing the internal audit in City of Szczecin Municipality. It also shows procedures and rules of conducting the internal audit in Szczecin City Offi ce as well as organizational units of City of Szczecin Municipality on the basis of the disposition of the President of City of Szczecin on the subject of adopting the Internal Audit Car and the Book of the Internal Audit Procedures.
Translated by Magdalena Janowicz
318 Marek Jasztal
wości, oraz zaproponowanie działań optymalizujących proces inwestycyjny w przyszłości.
Uwzględniając wyżej wymienione działania audytora w zakresie wsparcia procesu inwestycyjnego, należy jednoznacznie wskazać, że najważniejszym efek-tem realizacji audytu jest zapewnienie efektywniejszego, skuteczniejszego i bez-pieczniejszego procesu inwestycyjnego w jednostkach.
Literatura
Sawicki K., Winiarska K.: Badanie sprawozdań fi nansowych w warunkach funkcjonowa-nia audytu i kontroli wewnętrznej, KIBR, Warszawa 2006.
Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 2 grudnia 2010 r. w sprawie szczegółowego spo-sobu i trybu fi nansowania inwestycji z budżetu państwa, Dz.U. 2010, nr 238, poz. 1579.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o fi nansach publicznych, Dz.U. nr 157, poz. 1240 z późn. zm.
Ustawa z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych, Dz.U. 2011, nr 74, poz. 397, z późn. zm.
http://pl.wikipedia.org/wiki/Wydatki.http://pl.wikipedia.org/wiki/Sektor_fi nan.
AUDIT OF INTERNAL INVESTMENT PROCESS IN UNIT OF SECTOR OF PUBLIC FINANCE
Summary
Units of sectors of public fi nance, in order to bring up quality of realization of public services systematically, investment processes realize. It requires realization of investment process accustoming many process and operations of essential cells.
Fact-fi nding is purpose of following article with mechanisms of realization of invest-ment processes in units of sectors of public fi nance by prism of methodics, objective range and subjective internal audit performing estimate it process.
Translated by Anna Zbaraszewska
330 Przemysław Łagodzki
PROCEDURE OF AUDIT OF PROJECT FROM UNION FUNDS SPONSORED
Summary
This article presents chosen questions in abstract from union funds concerning audit project sponsored. Particularly, it call attention on periods of audit work with taking into consideration analysis of risk and in range carried tests of correspondence public orders, accounting, fi nancial monitoring objectively and promotion.
Translated by Przemysław Łagodzki
339Audyt innowacyjny i zarządzanie wiedzą w sektorze fi nansów publicznych
Mazur R., Zajączkowski M.: Zarządzanie wiedzą jako warunek rozwoju fi rmy, w: Agro-biznes w rozwoju przedsiębiorczości wiejskiej w warunkach integracji europejskiej, AR w Szczecinie, Szczecin 1999.
RetmanR., Rudolf T.: Bez innowacji nie ma przyszłości, „Rzeczpospolita” 2002, nr 282.Salavou H.: The Concept of Innovativeness: Should We Need to Focus? „European Jour-
nal of Innovation Management” 2004, nr 1.Szczepanik R.: Nie wiesz, ile wiesz, „Businessman Magazine” 1999, nr 5.Szymańska H.: Ogólne zagadnienia audytu wewnętrznego, w: red. T. Kiziukiewicz: Audyt
wewnętrzny w jednostkach sektora fi nansów publicznych, Difi n, Warszawa 2009.Tranfi eld D., Deyner D., Marcos J., Burr M.: Co-producing management knowledge,
„Management Decision” 2004, nr 3/4.Winiarska K.: Audyt fi nansowy, PWE, Warszawa 2009.Zajączkowski M.: Podstawy innowatyki i ochrony własności intelektualnej, Lega, Szcze-
cin 2005.www.orcom.pl.www.praetor.co.
INNOVATION AUDIT AND KNOWLEDGE MANAGMENT IN PUBLIC FINANCE SECTOR
Summary
In this article author points the need of making innovation audit and knowledge man-agement in public fi nance units. It is necessary for that units to function more effectively and effi ciently and also to better function of entire economy. In innovative economies, besides modern companies, also public fi nance sector has to be innovative.
Translated by Rafał Mazur
350 Teresa Sadowska, Zofi a Sawicka-Kluźniak
Literatura
Basara A.: Program zadania audytowego sprawozdania fi nansowego, w: Audyt wewnętrzny według nowej ustawy o fi nansach publicznych, red. K. Winiarska, Zeszyty Naukowe nr 621, WNUS, Szczecin 2010.
Iwaniec M.: Audyt sprawozdania z wykonania budżetu na przykładzie gminy Trzebiatów, maszynopis, Szczecin 2011.
Nadolna B.: Zadanie audytowe i jego realizacja, w: Audyt wewnętrzny w jednostkach sektora fi nansów publicznych, red. T. Kiziukiewicz, Difi n, Warszawa 2009.
Podręcznik audytu wewnętrznego w administracji publicznej, Ministerstwo Finansów, Warszawa 2003.
Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 1 lutego 2010 r. w sprawie przeprowadzania i dokumentowania audytu wewnętrznego, Dz.U. 2010, nr 21, poz. 108.
Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 3 lutego 2010 r. w sprawie sprawozdawczości budżetowej, Dz.U. 2010, nr 20, poz. 103.
Rozporządzeniem Ministra Finansów z dnia 4 marca 2010 r. w sprawie sprawozdań jed-nostek sektora fi nansów publicznych w zakresie operacji fi nansowych, Dz.U. 2010, nr 43, poz. 247.
Ryl A.: Nowy system kontroli – kontrola zarządcza, „Rachunkowość Budżetowa” 2010, nr 4.
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2009 r. o fi nansach publicznych, Dz.U. 2009, nr 157.Ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, Dz.U. 2001, nr 142, poz. 1591,
z późn. zm.
THE BUDGET REPORTS OF LOCAL GOVERNMENT UNIT AS OBJECT OF INTERNAL AUDIT
Summary
This article aims to present the taks of internal audit in budget reports of local gover-nment units. In addition, it discusses the rules for testing the reliability of the raport in the context of the principles of accounting and compliance of records in the bookkeeping with accounting documents. The article indicates that the basis of the examination made by the auditor is to check compliance with the reports to the instruction.
Translated by Teresa Sadowska
359Obowiązek badania rocznych sprawozdań fi nansowych jednostek...
Za niezbędne należy uznać stworzenie precyzyjnych i wyczerpujących regulacji prawnych, które podczas badania sprawozdań fi nansowych JST w kolej-nych latach pozwolą uniknąć problemów, które pojawiły się podczas audytu za 2010 rok.
Literatura
Audyt wewnętrzny w jednostkach sektora fi nansów publicznych, wydanie 2 rozszerzone i zaktualizowane, red. T. Kiziukiewicz, Difi n, 2009.
Badanie sprawozdań fi nansowych jednostek samorządu terytorialnego, materiały szkole-niowe przygotowane przez Regionalny Oddział Krajowej Izby Biegłych Rewiden-tów w Gdańsku 2011.
Międzynarodowe Standardy Rewizji Finansowej 2005. Stowarzyszenie Księgowych w Polsce – Zarząd Główny, Centralny Ośrodek Szkolenia Zawodowego 2005.
Moczydłowska W.: Czy audyty sprawozdań będą ważne, „Rzeczpospolita” 2011, nr 131 (8947).
BDO „Finanse Publiczne”, czerwiec 2011, nr 6 (44), http://www.fi nansepubliczne.bdo.pl/biuletyn/89/audyt/badanie-sprawozdania-finansowego-jednostek-samorzadu-terytorialnego-przez-bieglego-rewidenta.html (17.06.2011).
http://www.mofnet.gov.pl/dokument.php?const=1&dzial=3162&id=200632&typ=news (17.06.2011).
OBLIGATION OF AUDIT OF THE ANNUAL ACCOUNTS OF LOCAL SELF-GOVERNMENT UNITS
Summary
Article discusses problems that arose during fi rst obligatory audits of the annual accounts of local self-government units.
A new obligation imposed on local self-government units can contribute primarily to improve the quality of fi nancial statements and increase the transparency of fi nancial management of these bodies.
To avoid problems encountered during the audit for the year 2010, there should be a precise and comprehensive legislation in this area.
Translated by Mirosław Adamczyk
374 Kazimierz Sawicki
Ustawa z dnia 7 maja 2009 r. o biegłych rewidentach i ich samorządzie, podmiotach uprawnionych do badania sprawozdań fi nansowych oraz o nadzorze publicznym, Dz.U. nr 77, poz. 649, z późn. zm.
Uchwała nr 1426/38/2009 Krajowej Rady Biegłych Rewidentów z dnia 3 listopada 2009 r. w sprawie zasad etyki zawodowej biegłych rewidentów, „Biuletyn KIBR” nr 69, Warszawa 7.06.2010 r.
Winiarska K.: Teoretyczne i praktyczne aspekty audytu wewnętrznego, Difi n, Warszawa 2005.
FINANCIAL AUDIT AND INTERNAL AUDITOR VERSUS THE EXAMINA-TION OF A FINANCIAL STATEMENT AND A STATUTORY AUDITOR
Summary
In 2009 the Act on the Public Finance and the Act on Statutory Auditors and Their Self-government, Entities Entitled to the Examination of a Financial Statement and on the Public Supervision were passed. Both Acts contain numerous changes in comparison to the previously existing legislation. The paper presents these modifi cations and the new solutions which are related to internal audit and internal auditors as well as to the exa-mination of a fi nancial statement and a statutory auditor. The study discusses the current legal state of the subject, compares the status of internal and statutory auditors, makes critical remarks and formulates proposals which objective would be to strengthen the role of internal audit and internal auditors in Poland.
Translated by Magdalena Janowicz
386 Elżbieta I. Szczepankiewicz, Karolina Simon
The Audit Commission Act 1998.The Budget Responsibility and National Audit Act 2011.The Companies Act 2006.The Exchequer and Audit Departments Act 1866, 1921, 1957.The Government Resources and Accounts Act 2000.The National Audit Act 1983.The National Audit Offi ce, the Public Accounts Committee and the Risk Landscape in UK
Public Policy.
THE TRENDS IN PROFESSIONALIZATION OF THE PROFESSION OF INTERNAL AUDITOR IN PUBLIC FINANCE SECTOR ENTITIES
IN POLAND AND UK
Summary
The article presents the characteristics of the qualifi cations of practitioners of the internal auditor of public sector units on the background of changing legal regulations in the years 1999–2010 in Poland and compared the requirements for auditors in the UK.
Translated by Elżbieta I. Szczepankiewicz
