79
Ứng dụng kinh tế lượng trong phân tích, nghiên cứu [email protected] 1 Giới thiệu sơ lược về KLT nâng cao Hướng dẫn thực hành và phân tích mô hình Ứng dụng Stata trong phân tích Giới thiêu về Kinh tế lượng cơ bản Giới thiệu lớp học Tổng kết, kiểm tra đánh giá

Ứng dụng kinh tế lượng trong phân tích , nghiên cứu

  • Upload
    vinnie

  • View
    85

  • Download
    1

Embed Size (px)

DESCRIPTION

Ứng dụng kinh tế lượng trong phân tích , nghiên cứu. Giới thiệu lớp học. Giới thiêu về Kinh tế lượng cơ bản. Ứ ng dụng Stata trong phân tích. Hướng dẫn thực hành và phân tích mô hình. Giới thiệu sơ lược về KLT nâng cao. Tổng kết , kiểm tra đánh giá. I. Giới thiệu. - PowerPoint PPT Presentation

Citation preview

Click to add title

ng dng kinh t lng trong phn tch, nghin [email protected] thiu s lc v KLT nng caoHng dn thc hnh v phn tch m hnhng dng Stata trong phn tchGii thiu v Kinh t lng c bnGii thiu lp hcTng kt, kim tra nh gi [email protected]. Gii thiuKinh t lng v ng [email protected] t lng (KTL) nghin cu nhng mi quan h Kinh t X hi; thng qua vic xy dng, phn tch, nh gi cc m hnh cho ra li gii bng s.

[email protected] te lng la s ket hp:1. Cc l thuyt kinh t2. M hnh ton kinh t3. Xc sut thng [email protected] nh m hnh l thuyt cn phn tchThit lp m hnh ton hcThu thp s liuc lng cc tham s ca m hnhKim nh m hnhPhn tch m hnh v d bo

Cc bc tin [email protected]: Phn tch mi quan h gia tiu dng v thu nhpL thuyt: Thu nhp tng ko theo tiu dng tng.M hnh: C = f(Y)S liu: S thng k hoc VHLSSc lng: S dng Stata, Spss hoc Eviews c lng m hnhKim nh m hnh

Mt v d n gin minh [email protected] s v dPhn tch nh hng ca mt s yu t n cu lao ngL thuyt:M hnh ton: L = f(Y,K/L, wage,..)S liu: iu tra Doanh nghipc lng m hnhKim nhPhn tch m hnh [email protected] cht ca phn tch hi quyL phn tch mi lin h ph thuc gia:Mt bin gi l bin ph thuc, bin c gii thch, bin ni sinhMt hoc mt s bin gii thch (bin c lp, bin ngoi sinh)- c lng trung bnh bin ph thuc trong nhng iu kin xc nh ca bin gii thchM HNH HI QUY, MT VI TNG C BNPhn [email protected] d: ng cong m t quan h tin lng bnh qun v nhu cu lao ng trong DNCu lao ng1086420Tin lng bnh [email protected] hnh hi quy tng th dng tuyn tnh:

Cc h s j cha bit, cn phi c lng

[email protected] s chnh s hi quy ringNu X2 tng 1 n v m X3,..,Xk gi nguyn th gi tr trung bnh ca bin Yi tng 2 n vsai s ngu nhinBin ph thuc(c gii thch)Cc bin c lp(Gii thch)Trung bnh ca Y khi cc bin gii thch bng 0M HNH HI QUY.D liu s dng dng no?Cc h s c c lng nh th no?Mc ngha thng k cho cc h s c lng ngha cc h s c lng l g? Phn tch nh th no

[email protected] liu theo thi gianS liu choS liu hn hpCC LOI S LiU [email protected] s liuS liu theo thi gian: c thu thp mt n v trong cc thi k (thi gian)S liu cho: c thu thp 1 thi im nhng thc hin ti nhiu n v (khng gian) khc nhauS liu hn hp: Bao gm c hai loi trn.Thn trng khi s dng cc loi s liu!

[email protected] d 1Y- Tiu dng ca h gia nhX- Thu nhp ca h gia nhM HNH HI QUY HAI BiN1- HM HI QUY [email protected] nhp v chi tiu ca hH sChi tiuThu [email protected] tuyn tnh ca hi quy tng th E(Y/Xi) = 1 + 2 Xi (2.2) 1 l h s t do.1, 2 l cc h s hi quy. [email protected] cho bit gi tr trung bnh ca bin ph thuc (Y) l bao nhiu khi bin c lp (X) nhn gi tr 0. [email protected] l h s gc2 cho bit gi tr TB ca bin ph thuc (Y) s thay i bao nhiu khi gi tr ca bin c lp (X) tng 1 n v, trong iu kin cc yu t khc khng [email protected] sai s ngu nhin ca tng th ng vi quan st i MH hi quy tng th ngu nhin: Yi = 1 + 2Xi+Ui [email protected] hi quy c xy dng trn s liu mu gi l hm hi quy mu (SRF - the sample regression function)Hm hi quy [email protected] PRF co dang t.tnh th SRF co dang: l c lng khng chch c phng sai nh nht ca E(Y/Xi), 1, 2

[email protected]

Dng ngu nhin ca SRFei = Yi la c lng iem cua Ui (phan d)

[email protected]

(Ordinary Least Square) Theo pp OLS, ta phi tm sao cho n cng gn vi gi tr (Yi) cng tt, hay phn d:

PHNG PHP OLSGi s c mt mu gm n quan st (Yi, Xi), (i = 1, 2, . . . , n)[email protected] = Yi = Yi Xi

Cng nh cng tt

[email protected]^[email protected] ei c th dng c th m, nn ta cn tm SRF sao cho tng bnh phng ca cc phn d cc tiu.Tc , , phi tha mn iu kin: Min

[email protected] Yi, Xi (i = 1, 2, . . . , n) bit, nn V vy ta cn tm , sao cho:f( , ) =(Yi - - Xi )2 min xc nh vi s h tr ca phn mm

l hm ca , [email protected]

Bin gii thch l phi n.n K vng ton ca Ui bng 0, hay: E(Ui/Xi) = 0 Cc Ui c p.sai bng nhauCC Gi THIT CA PHNG PHP [email protected] Khng c tng quan gia ccUi, hay cov(Ui, Uj) = 0 (i j) Ui v Xi khng tng quan vi nhau, hay cov(Ui, Xi) = [email protected] tin cy ca 1; 2Vi tin cy 1- , KTC ca 2 l: [email protected]

Khong tin cy ca 1 l:Ch : Cc thng k ny u c phn mm bo co khi c [email protected]

S dng phng php mc ngha (c cung cp khi chy m hnh)Gi s cn kim nh cp gtH0: 2 = 0; H1: 2 0

KIM NH GI THIT VCC H S HI [email protected] dng P_value kim nh

Nu p < th bc b gi thit H0Nu p> th c th chp nhn gi thit H0Vi l mc ngha

[email protected] ngha ca R2 Kim nh cp gi thit sau: H0: R2 = 0; H1: R2 0S dng kim nh F thc hinF = R2(n-2)/(1-R2) (c output)

KiM NH S PH HP CA HM HI [email protected] hnh hi qui biM hnh :M hnh hi qui tuyn tnh k bin (PRF) :E(Y/X2i,,Xki) = 1+ 2X2i ++ kXkiYi = 1+ 2X2i + + kXki + UiTrong :Y - bin ph thucX2,,Xk - cc bin c [email protected] l h s t doj l cc h s hi qui ring, cho bit khi Xj tng 1 v th trung bnh ca Y s thay i j v trong trng hp cc yu t khc khng i (j=2,,k).

Khi k = 3 th ta c m hnh hi qui tuyn tnh ba bin : E(Y/X2, X3) = 1+ 2X2 + 3X3 (PRF)Yi = 1+ 2X2i + 3X3i + [email protected] lng cc tham sa. M hnh hi qui ba bin :Yi = 1+ 2X2i + 3X3i + Ui(PRF)Hm hi qui mu :

Gi s c mt mu gm n quan st cc gi tr (Yi, X2i, X3i). Theo phng php OLS, (j= 1,2,3) phi tho mn :[email protected] gi thit ca m hnh

Cc gi nh ca m hnh (c thm)Khong tin cy, s ph hp ca hm hi quy, hay kim nh s khc 0 ca cc h s c lng ,.. u c th hin trong bng kt qu c [email protected]

Hi qui vi bin giI. Bn cht ca bin gi- M hnh trong cc bin c lp u l bin giBin nh tnh thng biu th cc mc khc nhau ca mt tiu thc thuc tnh no .V d : lng ho c bin nh tnh, trong phn tch hi qui ngi ta s dng k thut bin [email protected] d: Khi quan st tin lng ca ngi lao ng theo gii tnh, theo khu vc hay theo trnh CMKT, nh gi s khc bit v tin lng gia cc nhm ny, chng ta s dng n k thut bin giM hnh : Yi = 1+ 2Zi + UiTrong :Y : Tin lng, D : bin [email protected] :Mt bin nh tnh c m mc (m phm tr) th cn s dng (m-1) bin gi i din cho n.Phm tr c gn gi tr 0 c xem l phm tr c s (vic so snh c tin hnh vi phm tr ny)[email protected]. Hi qui vi bin nh lng v bin nh tnhV d : Hy lp m hnh m t quan h gia thu nhp ca gio vin vi thm nin ging dy v vng ging dy (thnh ph, tnh ng bng, min ni).Gi Y : thu nhp (triu ng/nm) X : thm nin ging dy (nm) Z1, Z2 : bin [email protected] = 1 : thnh ph Z2i = 1 : tnh 0 : ni khc 0 : ni khcTa c m hnh :Yi = 1+ 2Xi + 3Z1i + 4Z2i + Ui ngha ca 2, 3, 4 : V d : Hy lp m hnh m t quan h gia thu nhp ca gio vin vi thm nin ging dy, vng ging dy (thnh ph, tnh ng bng, min ni) v gii tnh ca gio [email protected] hnh :Yi = 1+ 2Xi + 3Z1i + 4Z2i + 5Di + UiTrong : Y, X, Z1i, Z2i ging v d 3. Di ( bin gi) = 1 : nam gii 0 : n gii ngha ca 5 :

[email protected] d : Lp m hnh quan h gia chi tiu c nhn vi thu nhp v gii tnh ca c nhn .Yi = 1+ Xi + 3Zi + Ui(1)Y chi tiu (triu/thng)X thu nhp (triu/thng) Zi = 1 : nam gii 0 : n gii.* M rng m hnh : Vi m hnh trn, khi thu nhp c nhn tng 1 triu ng th chi tiu tng triu ng bt k l nam hay n. [email protected] vi gi thit cho rng nu thu nhp tng 1 triu ng th mc chi tiu tng thm ca nam v n khc nhau th phi l = 2+ 4ZiLc ny m hnh (1) c vit : Yi = 1+ (2+ 4Zi)Xi + 3Zi + UiHay : Yi = 1+ 2 Xi + 3Zi + 4XiZi + Ui (2)Trong : XiZi c gi l bin tng tc gia X v [email protected] Khi Zi =1 : Yi = (1 +3) + (2+ 4)Xi +Uiy l hi qui chi tiu-thu nhp ca nam.- Khi Zi =0 : Yi = 1+ 2 Xi +Uiy l hi qui chi tiu-thu nhp ca n. ngha ca cc h s :1: Khi khng c thu nhp th chi tiu trung bnh ca mt ngi n l 1 triu.2: Khi thu nhp ca mt ngi n tng 1 triu ng th chi tiu ca h tng 2 triu [email protected]: Khi khng c thu nhp th chi tiu trung bnh ca mt ngi nam chnh lch so vi ca mt ngi n l 3 triu (hay chnh lch v h s tung gc gia hm hi qui cho nam v hm hi qui cho n).4: Khi thu nhp ca mt ngi nam tng 1 triu ng th chi tiu ca h tng nhiu hn ca n 4 triu ng (nu 4 > 0) hay tng t hn ca n 4 triu ng (nu 4< 0) (Hay chnh lch v h s dc gia hm hi qui cho nam v hm hi qui cho n).

[email protected] : H0 : 3 = 0 h s tung gc gia hi qui cho nam v cho n l ging nhau.H0 : 4 = 0 h s dc gia hi qui cho nam v cho n l ging nhau.H0 : 3 = 4 = 0 hi qui cho nam v cho n l ging ht nhau ( chi tiu ca nam v ca n l ging nhau)[email protected] CONG TUYENI. Bn cht ca a cng tuyna cng tuyn l tn ti mi quan h tuyn tnh gia mt s hoc tt c cc bin c lp trong m hnh.Xt hm hi qui k bin :Yi = 1+ 2X2i + + kXki + Ui- Nu tn ti cc s 2, 3,,k khng ng thi bng 0 sao cho :

2X2i + 3X3i ++ kXki = 0Th gia cc bin c lp xy ra hin tng a cng tuyn hon ho.- Nu tn ti cc s 2, 3,,k khng ng thi bng 0 sao cho :2X2i + 3X3i ++ kXki + Vi = 0(Vi : sai s ngu nhin)Th gia cc bin c lp xy ra hin tng a cng tuyn khng hon ho.Ta c : X3i = 5X2i c hin tng cng tuyn hon ho gia X2 v X3 v r23 =1 X4i = 5X2i + Vi c hin tng cng tuyn khng hon ho gia X2 v X3 X21015182430X3507590120150X4527597129152V d : Yi = 1+2X2i+3X3i+ 4X4i + UiVi s liu ca cc bin c lp :Khi c a cng tuyn hon ho th khng th c lng c cc h s trong m hnh m ch c th c lng c mt t hp tuyn tnh ca cc h s . Trng hp c a cng tuyn khng hon hoThc hin tng t nh trong trng hp c a cng tuyn hon ho nhng vi X3i = X2i +Vi Vn c th c lng c cc h s trong m hnh. Hu qu ca a cng tuyn1. Phng sai v hip phng sai ca cc c lng OLS ln.2. Khong tin cy ca cc tham s rng 3. T s t nh nn tng kh nng cc h s c lng khng c ngha4. R2 cao nhng t nh.5. Du ca cc c lng c th sai.6. Cc c lng OLS v sai s chun ca chng tr nn rt nhy vi nhng thay i nh trong d liu.7. Thm vo hay bt i cc bin cng tuyn vi cc bin khc, m hnh s thay i v du hoc ln ca cc c lng. Cch pht hin a cng tuyn1. H s R2 ln nhng t s t nh.2. H s tng quan cp gia cc bin gii thch (c lp) cao.V d : Yi = 1+2X2i+3X3i+ 4X4i + UiNu r23 hoc r24 hoc r34 cao c CT. iu ngc li khng ng, nu cc r nh th cha bit c CT hay khng.3. S dng m hnh hi qui ph.Xt : Yi = 1+2X2i+3X3i+ 4X4i + UiCch s dng m hnh hi qui ph nh sau :Hi qui mi bin c lp theo cc bin c lp cn li. Tnh R2 cho mi hi qui ph :

Hi qui X2i = 1+2X3i+3X4i+u2i Hi qui X3i = 1+ 2X2i+ 3X4i+u3i Hi qui X4i = 1+ 2X2i+ 3X3i+u4i Kim nh cc gi thit H0 :- Nu chp nhn cc gi thit trn th khng c a cng tuyn gia cc bin c lp.BIN PHP KHC PHC 1. S dng thng tin tin nghim2. Lai tr mt bin gii thch ra khi MH:B1: xem cp bin GT no c quan h cht ch, chng hn x2, x3.B2: Tnh R2 i vi cc HHQ khng mt mt trong 2 bin .B3:Lai bin no m R2 tnh c khi khng c mt bin l ln hn.Bin php3.Thu thp thm s liu hoc ly mu mi4. S dng sai phn cp mt5. Gim tng quan trong cc hm hi qui a thc

Phng sai thay iI. Bn cht v nguyn nhn phng sai thay iBn cht : Phng sai c iu kin ca Ui khng ging nhau mi quan st.Var (Ui) = (i=1,2,,n)Nguyn nhn :- Do bn cht ca cc mi quan h trong kinh t cha ng hin tng ny.

Do k thut thu thp s liu c ci tin, sai lm phm phi cng t hn. Do con ngi hc c hnh vi trong qu kh.Do trong mu c cc gi tr bt thng (hoc rt ln hoc rt nh so vi cc gi tr khc).Hin tng phng sai khng ng u thng gp i vi s liu cho.II. Hu qu ca phng sai thay iCc c lng OLS vn l cc c lng tuyn tnh, khng chch nhng khng cn hiu qu na.2. c lng phng sai ca cc c lng OLS b chch nn cc kim nh t v F khng cn ng tin cy na.3. Kt qu d bo khng hiu qu khi s dng cc c lng OLS.III. Cch pht hin phng sai thay iPhng php thXt m hnh : Yi = 1+ 2Xi +Ui(1)- Hi qui (1) thu c cc phn d ei.- V th phn tn ca e theo X.- Nu rng ca biu ri tng hoc gim khi X tng th m hnh (1) c th c hin tng phng sai thay i.* Ch : Vi m hnh hi qui bi, cn v th phn d theo tng bin c lp hoc theo .

2. Kim nh Park tng : Park cho rng l mt hm ca X c dng :

Do :V cha bit nn c lng hm trn Park ngh s dng thay cho

Cc bc kim nh Park :c lng m hnh hI qui gc (1), thu ly phn d ei tnh

- c lng m hnhNu m hnh gc c nhiu bin c lp th hi quitheo tng bin c lp hoc theo Kim nh gi thit H0 : 2 = 0 Nu chp nhn H0 mo hnh gc (1) co phng sai khng i.3. Kim nh WhiteXt m hnh : Yi = 1+ 2X2i + 3X3i +UiBc 1 : c lng m hnh gc, thuBc 2 : Hi qui m hnh ph sau, thu h s xc nh ca hi qui ph :

Bc 3 : Kim nh H0 : Phng sai khng i.Nu bc b H0.Vi p l s h s trong m hnh hi qui ph khng k h s t do (tung gc).

n tp v thc hnh- Stata: Nhm lnh m t binNhm lnh to bin v m haCch to bng tnh mt v 2 chiuHi quy vi regKim nh: H s, S ph hp hm hi quy, a cng tuyn, phng sai sai s thay i,..Xy dng m hnh tin lng, cu lao ngCch phn tch mt bo co k thut.

[email protected] dn lm bi tp nhm v kim tra cui khaPhn nhm:1. Xy dng cu lao ng2. Xy dng m hnh tin lngYu cu:-L thuyt-M hnh-S liu, bin s s dng-c lng-Phn tch kt [email protected] ngha ca cc tham s trong RegCc dng:1. [email protected] thiu chui thi gianTrong thc t m hnh ho mt hin tng kinh t c th s dng hai loi m hnh:M hnh cu trc: Biu din s thay i ca mt bin kinh t trong mi lin h ph thuc vi cc bin khc.M hnh hnh vi: Biu din s thay i ca mt bin ch da vo hnh vi ca qu kh ca chnh bn .nh nghaChui thi gian l tp hp cc gi tr ca mt bin ngu nhin c sp xp theo th t thi gian. Chui thi gian cn c gi l dy s thi gian. n v thi gian c th l ngy, tun, thng, qu, nm. . .Phn tch chui thi gian c mc ch l lm r cu trc ca chui thi gian (tc l cc thnh phn ca n) trong s bin ng ca bn thn n.

[email protected] thi gianCc thnh phn ca chui thi gian Bt k chui thi gian no cng cha ng t nht mt trong bn thnh phn (yu t) sau:- Xu th bin ng;-Bin ng theo ma (hoc thi v);-Bin ng theo chu k;-Bin ng ngu nhin (bt quy tc);

[email protected] thi gianTc l c th ni rng cu trc ca chui thi gian s bao gm 4 thnh phn ni trn. K hiu:Tt (Trend)- thnh phn xu th cho bit xu hng bin ng ca chui thi gian trong mt khong thi gian tng i di.a s chui thi gian th hin mt khuynh hng tng hoc gim kh r theo thi gian. VD: GDP, GNP, St (season) - thnh phn ma v cho bit s bin ng ca chui trong hai hay nhiu khong thi gian ( di c th khc nhau) lin nhau c lp i lp li trong sut thi k xem xt.Cc bin ng ma v c th din ra theo qu (GDP), theo thng, thm ch trong tng ngy.

[email protected] thi gianCt (cycle) - thnh phn chu k cho bit mc bin ng ca chui trong mt khon thi gian no (gi l chu k) s c lp i lp li trong sut thi k nghin cu. Thnh phn chu k ny khng lin quan n yu t ma v m bt ngun t chu k kinh doanh cng nh chu k kinh t.It (Irregular) - thnh phn bt quy tc l kt hp ca v s cc nhn t nh hng n hnh vi ca chui, tng t nh cc nhn t hnh thnh nn cc sai s ngu nhin ui trong m hnh hi [email protected] tch xu thCc m hnh ngoi suy gin nM hnh xu th tuyn tnh: Yt = 1 + 2t + ut M hnh trn c dng nu Yt tng ln mt lng khng i qua mi n v thi gian.M hnh dng mM hnh trn c dng nu sau mi n v thi gian Yt tng ln vi mt t l % khng i.

c lng m hnh trn ta bin i v dng tuyn tnh: lnYt = ln + rt + ut

[email protected]

Chui thi gianM hnh xu th t hi quyYt = 1 + 2Yt-1 + ut Hm bc haiYt = 1 + 2t + 3t2 + ut Nu 2 > 0 v 3 > 0 th Yt lun tng. Nu 2 < 0 v 3 > 0 th ban u Y gim, sau s tng.

[email protected] phng php san chuiPhng php trung bnh trt (Moving average - MA)Trong nhiu chui thi gian, yu t ngu nhin c th rt ln lm lu m xu th ca hin tng. lm r xu th c th dng phng php trung bnh trt. T tng ca phng php ny l thnh phn bt quy tc bt k thi im no cng s c nh hng t hn nu quan st thi im c trung bnh ho vi cc quan st trc v sau n.

[email protected] php trung bnh trtGi s c chui thi gian Yt (t = 1, . . .,n), lc trung bnh trt bc 2m+1, k hiu l MA(2m+1)t tnh bng cng thc:

[email protected]

San m gin nPhng php san m gin n cng l mt phng php lm trn s liu khng ch gip ta loi b yu t ngu nhin m cn c th d bo ngn hn gi tr tng lai ca chui.Phng php san m gin n thch hp vi cc chui khng c yu t ma v v khng c yu t xu th tng hay gim. C ngha vi chui khng thay i hoc thay i rt chm theo thi gian th c th dng san m gin n.

[email protected] m gin nGi s c chui Yt (t = 1 . . .n). Ta khng th dng Yn+1, Yn+2, . . v n cha ng cc yu t ngu nhin. Ta cng khng ly trung bnh s hc ca Yn, Yn-1, . . . v nh vy coi cc gi tr hin ti v qu kh u c vai tr nh nhau trong tng lai. Phng php san m gin n da vo trung bnh c trng s. Cng gn hin ti th trng s cng ln. = Yt+ (1-)Yt-1 + (1-)2Yt-2 + . . . . cng gn 1 gi tr hin ti c ngha hn v ngc li.

[email protected]