Vật lý - Cong Thuc Vat Ly

Embed Size (px)

Citation preview

  • 8/14/2019 Vt l - Cong Thuc Vat Ly

    1/16

    Chng 1: C HC VT RN

    1/ VT RN QUAY Ui lng Cng thc

    a. Tc gc constt

    ==

    +>0 vt quay theo chiu dng

    + 0 vt quay nhanh dn u

    + . < 0 vt quay chm dn ub. Vn tc gc 0 t = + ; ( 0 : vn tc gc lc t = 0)c. Ta gc 20 0

    1t t

    2

    = + + ; ( 0: ta gc lc t = 0)

    d. Gc quay 20 01

    t t2

    = = + ; ( gc quay tnh t thi im t = 0 )

    2 22 1 0 2 1 2 11

    (t t ) (t t )2

    = = + (gc quay t t1 n t2.)

    e. S vng quay N2

    =

    f. Lu Khi vt rn quay B th 1 im trn vt rn c. trn B. tc di : v .r= (r: khcch t M n trc quay.)

    v = v0 + att

    gia tc hng tm 2na .r= gia tc tip tuyn at= .R

    gia tc t/phn2 2

    n ta a a= + 3/ KHI TM CA VT RN. Khi tm ca cc vt rn ng cht, c dng hnh hc l cc tm i xng ca n. Cng thc tnh ta khi tm ca vt rn:

    XG=

    i

    ii

    m

    xm

    ; YG=

    i

    ii

    m

    ym(vi i= 1;2,3,..)

  • 8/14/2019 Vt l - Cong Thuc Vat Ly

    2/16

    4/ MMEN LC PHNG TRNH NG LC HC VT RN QUAY.a. Mmen lc: Gi d l khong cch t trc quay n gi ca lc (tay n). FM F.d=r , nu Fc xu hng lm vt quay theo chiu dng. FM F.d= r , nu Fc xu hng lm vt quay ngc chiu dng. MF = 0 , nu F c gi i qua trc quay.hoc c phng s.song vi trc quay

    b. Phng trnh ng lc hc vt rn quay : FM I= r

    (vi l gia tc gc ca vt rn. ; I l mmen qun tnh ca vt rn i vi trc quay.)*. Mmen qun tnh i vi trc quay i qua khi tm G ca vt rn.

    Vnh trn bn knh R (hnh tr trn rng):I = mR2 Thc dp: 21

    I m12

    = l

    a trn c, mng (hnh tr trn c): 21

    I mR2

    = Khi cu c: 22

    I mR5

    =

    *. Mmen qun tnh ca vt rn i vi trc quay : 2GI I md = +( vid l khong cch gia khi tm G v trc quay )

    5/ NH LUT BO TON MMEN NG LNG.a. Mmen ng lng L I.= , (n v kg.m2/s )b. nh lut bo tonMmen ng lng

    FM 0 L const= =

    I khng i vt quay u ( 0) hoc ng yn ( = 0) Nu h ch c 1 vt : 1 1 2 2I . I . = Nu h gm 2 vt : 1 1 2 2 1 1 2 2I . I . I ' . ' I ' . ' + = + = hs

    c. Lu F 2 1 FM 0 L L M . t = 6/ NG NNG CA VT RN

    a. ng nng quay: W = 21

    I2

    (J)

    + (rad/s): tc gc ca vt rn+ I: momen qun tnh ca vt rn .

    b. nh l ng nng2 2

    ngl d 2 1

    1 1A W I I M.2 2= = = + M: momen ngoi lc t/dng ln vt rn+ : Gc quay ca vt rn

    7/ TN S GC V CHU K DAO NG B CA CON LC VT L:

    =I

    mg.d T= 2

    mg.d

    I(vid l k/cch gia khi tm G v trc quay )

  • 8/14/2019 Vt l - Cong Thuc Vat Ly

    3/16

    chng 2: DAO NG C HC

    1/ CON LC L XO Tan so goc:=K/ m Chu k : T = 2/ Tan so: f= 1/T =N/t = 2f

    Li o:x(t)= A.cos(t+ )+ A= |xmax|:Bien o

    (cm)+ (t + ): Pha dao

    ong+ :Pha ban au

    Van toc: v(t)=A.sin(t + ) |Vmax|= A(cm/s) Gia toc: a(t)= 2.x(t) |amax|= 2.A(cm/s2)

    . Lu y:+ Chieu dai quy ao = 2.A.

    + Lc hoi phuc: (hp lc gay dh): F= m| a| = K| x|Fmax = KA ( vi K = m2 (N/m))

    + He thc gia x,v, , A : A2

    = x2

    +2

    2

    V

    V = 22

    xA The nang an

    hoiong nang C nang DH

    Wt = Kx2 (J )+ Goc the nang la

    VTCB+ K(N/m) o cng

    lo xo+ x= A.Cos(t + )

    (m) Wt= KA2.Cos2 (t+ )

    W = mv2 (J )+ m (kg) Khoi lng

    con lac+ v= A.Sin(t + )

    (m/s)+ K = m.2

    W= KA2

    .Sin2

    (t+ )

    W = Wt + W (J ) W= Wtmax = KA2 W= Wmax= m2A2

    + A (m) bien o daoong+ (rad/s) tan so

    goc

    * Con lc l xo treo thng ng bin dng ca l xo Chiu di l xo khi con lc dao ng Khi vt v tr cn bng.P = F0d mg = k.l0 l0 = mg/k Khi vt v tr c li x

    l = l0 + x

    Khi vt v tr c li x l = l0 + l = l0 + l0 + x lmax= l0 + l0 + A lmin= l0 + l0 A

    (vi l0 l chiu di t nhin ca l xo)o ln lc an hoi F= K.|| viK(N/m) va= 0 obien dang o ln lc an hoi khi vat li o x

    F= K.|0 + x | (neu truc ox hngxuong)

    F= K.|0 x | (neu truc ox hnglen)

    Gia tr cc ai Fmax = K.(0 + A)

  • 8/14/2019 Vt l - Cong Thuc Vat Ly

    4/16

    Gia tr cc tieu Fmin = 0 Khi A0 Fmin = K(0 A) Khi A < 0

    Ch : Nu trc ox thng ng hng ln th: bin dng: l= l0 x Chiu di l xo: l = l0 + l = l0 + l0 x Kssong = K1 + K2 Kn tip = K1 .K2/ K1 + K2 L xo c chiu di , sut n hi E, tit din S th cng ca n: K= ES/

    2/ CON LC N*Chu k, li , vn tc khi dao ng iu ha (gc lch 0 100): Tn s gc: g =

    l

    Chu k: T 2g

    = l

    Li cong: St = S0cos(t + )( S0 = l0: bin ; 0: gc lch cc i)

    vn tc:vt = S0sin(t + )( vi maxv = S0 = l0= 0 gl)

    Li gc:t = 0cos(t + )

    *. C nng dao ng iu ha: W = W + Wt = 2 2 20 01 1

    m S mg2 2

    = l

    ng nng: W 21

    mv

    2

    =

    Th nng trng trng: 2 2 2 2t1 1 g 1

    W m S m ( ) mg2 2 2

    = = = l ll

    *. Lc cng dy treo.2mv

    T mg.cos= +l

    = mg(3.cos 2.cos0)

    gi tr cc i: Tmax = mg(3 2.cos0); ( khi vt qua v tr cn bng = 0.) gi tr cc tiu: Tmin = mg.cos0; ( khi vt ti v tr bin = 0)

    Vn tc ca vt ( ti im c cao h) : 0v 2g (cos cos )= l

    Khi gc lch 0 100 v = 2 20S S

    *. S thay i chu k theo cao h: Th = T ( 1 + Rh

    ) , ( vi R= 6400 Km )

    *. S thay i chu k theo nhit : T2 = T1 ( 1 + ).2

    1 0t , ( vi t0= t2 t1)

    *. S thay i chu k con lc n khi c thm ngoi lc f tc dng.

    T= T'g

    g , (vim

    fgg+=

    ' gia tc trng lc hiu dng)

    Khi f hng xung g = g + f/m . Khi f hng ln g = g - f/m . Khi f c phng ngang g = 22 )/( mfg +

    3/. TNG HP DAO NG IU HA*. Bin dao ng tng hp A= .cos .A2.AAA 212221 ++

    ( vi = 1 2 lch pha ) = 0 ( cng pha ) A= A1 + A2. = ( ngc pha) A= |A1 - A2|.

    *. Pha ban u ca dao ng tng hp

    tan =2211

    2211

    cosAcosA

    sinAsinA

    +

    +

    = tan

    = , nu mu s c gi tr dng = , nu mu s c gi tr m

  • 8/14/2019 Vt l - Cong Thuc Vat Ly

    5/16

    Chng 3: SNG C HC

    1/ PHNG TRNH TRUYN SNGa. Bc sng: = v.T = v/f (Vi v l tc truyn sng , tc truyn pha dao ng).b. Phng trnh truyn sng:

    u = A cos( t -

    x.2) =

    t xA cos 2 ( )

    T 3. lch pha gia hai im A, B trn cng phng truyn sng

    2 d

    =

    , (vi d l khong cch gia hai im.A, B )

    2/ SNG DNGHai u dy l 2 nt Mt u dy l nt, u kia l bng

    /2A

    B/2

    uB phn x = - uB ti Chiu di si dy khi c sngdng

    k2

    =l ( k: Z s b

    sng ) S im nt trn dy: Nnt = k+ 1 S im bng trn dy: Nbng= k.

    /4A B

    uB phn x = uB ti

    Chiu di si dy khi c sng dngk

    2 4

    = +l ( k: Z s b sng )

    S im nt trn dy: Nnt = k + 1 S im bng trn dy: Nbng = k.+ 1

    3/ GIAO THOA SNG2 ngun kt hp A, B cng pha 2 ngun kt hp A, B ngc pha

    lch pha ca 2 sng thnh phn ti cng 1im

    2 12 d d

    =

    S dy cc i trn on ni 2 ngun

    AB AB

    < k ZC: hiu in th u(t) sm pha so vi cng dng in i(t). ZL < ZC: hiu in th u(t) tr pha so vi cng dng in i(t). ZL = ZC: hiu in th u(t) cng pha vi cng dng in i(t). on mch ch c in tr thun: = 0 uR(t) cng pha CD i(t). on mch ch c cun cm thun: = /2 uL(t) sm pha CD i(t) gc /2.

    on mch ch c t in: = - /2 uC(t) tr pha CD i(t) gc /2.

    g. nh lut m: U = I.Z hay U0 = I0.Z on mch ch c in tr thun: UR= I.R on mch ch c cun cm thun: UL= I.ZL on mch ch c t in: UC = I.ZCh. Lu : Cng dng in tc thi: iR(t) = iL(t)= iC(t)= i(t) Ti thi im t uAB(t)= uR(t)+ uL(t)+ uC(t), cn UAB = 2 2R L CU (U U )+

    Cun dy c in tr r 0 th coi cun dy trn tng ng.

    Hin tng cng hng in: ZL = ZC hay1

    LC =

    2/ CNG SUT CA DNG IN XOAY CHIUa. Cng sut ca dng in xoay chiu :: P = UIcosb.Cng sut ca mch in xoay chiu R, L, C:

  • 8/14/2019 Vt l - Cong Thuc Vat Ly

    9/16

    2

    1

    2

    1

    2

    1

    N

    N

    U

    U

    E

    E==

    H s cng sut: cos =R

    Z=U

    UR P = I2R= 2

    CL

    2

    2

    )Z(ZR

    .RU

    +

    Nu iu chnh L,C,f, mch tiu th cng sut cc i th ta lun c:

    + ZL = ZC hay1

    LC =

    + Tng tr Z= R , hay hiu in th hai u mch U= UR

    + Cng sut cc i ca mch PMAX=td

    2

    R

    U

    Nu iu chnh Rt mch tiu th cng sut cc i th ta lun c:+ R= | ZL - ZC|

    + Tng tr Z= R 2 , hay hiu in th hai u mch U= UR 2

    + Cng sut cc i ca mch PMAX=td

    2

    2.R

    U=

    CL

    2

    ZZ2.

    U

    Nu mch in c in tr R v cun dy c in tr hot ng r th khi iu chnh R cngsut tiu th trn R cc i, ta lun c + R= 2CL2 )Z(Zr +

    + Cng sut cc i trn R khi PRmax = td

    2

    2.R

    U

    = ( )rR2.U 2

    + 3/ CC LOI MY INI. May phat ien xoay chieu:a. Bieu tho S cam ng: e(t)=E0cos(t + e)

    E0= N.B.S.= N.0: S cc ai(V) 0= B.S: T thong cc ai qua1vong (Wb)

    b.Chu y: Goi n (vong/s) la toco quay roto va p la so cap cct. May co Roto la phan cam th: f= n.p May co Roto la phan ng th

    : f= nc. My pht in xoay chiu 3 pha

    Cach mac hnh sao: Ud= 3 Up; Id=

    Ip Cach mac hnh : Ud= Up; Id= 3 .Ip Neu 3tai tieu thu oi xngnhau th:

    (P= 3UpIp,cos va Itrung hoa = 0 )

    2. My bin tha. cc cng thc bin i (Bo qua

    ien trca

    c cuon dy Bo qua moi hao ph ien

    nang th: P1= P2+ U1I1,cos1 = U2I2,cos2+ Neu d.ien va HTcung

    pha: U1I1= U2I2b. Truyn taair in nng. Cong suat hao ph tren daytai ien:

    P=22

    22

    .

    ..

    CosU

    RPRI = ( P,U: la

    cong suat va HT tramphat)

  • 8/14/2019 Vt l - Cong Thuc Vat Ly

    10/16

    Chng 6: TNH CHT SNG CA NH SNG

    1/ TN SC NH SNG QUA LNG KNH* Lng knh c gc chit quang A 100

    Gc lch ca tng tia n sc : D= (n -1)A Gc lch gia tia n sc tm v n sc :

    D= (nt n)A Khong cch gia tia n sc tm v trnmn t song song vi phn gic ca gc A:

    T= (nt n)A ( khong cch)

    * Lng knh c gc chit quang A> 100

    Gc lch ca tng tia n sc : D= i1 i2 A khi tia ti vung gc vi mt bn ca lngknh ( i1= 0 ) th gc lch gia tia n sc tmv n sc :

    D= Dt D= i2t i2( Vi sini2t= nt sinA; sini2= n sinA )

    2/ GIAO THOA ANH SANG BANG KHE YOUNGa. V TR VAN SANG VAN TOI KHOANG VAN:

    Khoang van V tr van sang V tr van toi

    i =a

    D ; vi =

    f

    c

    a: Khoang cachgia 2 kheD: Khoang cachkhe- man

    a

    Dkx

    S= = k.i ; vi kZ

    k = 0 x = 0, vansang TT tai O k =l;2 van sangbac 1, bac 2.

    xt = (k +2

    1)i vi k

    Z k = 0; -1van toith nhatk = 1; -2 van toth 2

    Bc song anh sang khi truyen trong moi trng co chiet suatn la

    n = n

    ( la bc song anh sang trong khong kh, n =v

    c (c

    =3.108 m/s) )

    b. SO VAN SANG - SO VAN TOI:*.So van em c tren caman quan sat: Goi la be rong trng gi/thoatren man

    So khoang van GT tren man la:/ 2i.

    ati2

    = k + b ( vi 0 b M Phan ng toa NL:E Neu M0 < M Phanng thu NL:Ec. Ch :

    nh luat BTNL co the viet: E + WA + WB = WC + WD Nang lng toa ra khi tao thanh 1hat nhan AZ X t cacnuclon : E= Wlk(X) Nang lng phan ng hat nhan tnh theo o hut khoim

    E = ( m(C) + m(D) - m(A) - m(B) ).c2

    Nang lng phan ng hat nhan tnh theo nang lng lien ket E = ( Wlk (C) + Wlk (D) - Wlk (A) - Wlk (B) ) Nang lng toa ra khi tao thanh n (mol) hat nhan: W = n.NA.E Nang lng toi thieu (hoc tan so nho nhat cua photon)

    can cung cap phan nghat nhan xy ra: Wmin = hfmin= E = ( M0 M ).c2

    4/ S PHAN HACH PHAN NG NHIET HACHa. S phn hch ht nhn; 23592 U + 10 n X + Y + k. 10 n + E ieu kien e phan ng day chuyen xay ra: He so nhanntron S1 Nha may ien nguyen t S= 1 phan ng day chuyenkiem soat c

  • 8/14/2019 Vt l - Cong Thuc Vat Ly

    16/16

    + Nang lng lo phan ng cung cap cho nha may hoatong trong th/gian t

    W=H

    tP, ;( trong oP,Hlan lt la cong suat va hieu

    suat cua nha may)+ Khoi lng U235 can cung cap cho nha may hoat ong

    trong thi gian t

    m= E.H.NtP,

    A 235 (g) ; n v t (s), P (W),E (J)b. Phn ng nhit hch: D + D 32 He + 10 n + E

    T + D + 10 n + E Khoi lng than a (xang) tng ng can phai ot e conang lng W

    m=q

    .n.N

    q

    W A= E (kg) ; vi q (J/kg) lnang suat toa nhiet

    cua than (xang)