คำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

International Relation in Southeast Asia

ผศ.ดนย ทองใหญ วนท 5 กรกฎ�คม พ.ศ. 2551 ชวงเช�

คว�มขดแยงของคนในช�ตเดยวกน (ตอ)1. เช อช�ตและเผ�พนธท แตกต�งกน กรณตวอยาง

พมา มาเลเซย อนโดนเซย-ม�เลเซย (มล�ย�เดม) มาเลเซยเปนประเทศหนงทมปญหาความขดแยงระหวาง

เชอชาต เคยเกดเหตรนแรงถงขนจลาจลในวนท 13 พฤษภาคม ค.ศ.1969 (พฤษภาทมฬ) ระหวางคนเชอชาตจนและคนเชอชาตมาเลย

มาเลเซยเปนสงคมทมหลายเชอชาต ปกตแบงออกเปน 2 พวกใหญ ไดแก

1.บตรของแผนดน/ภมบตร นกวชาการตะวนตกมองวาภมบตรคอคนมาเลยเพราะมจ ำานวนมากทสดซ งสวนใหญนบถอศาสนาอสลามและชนพนเมองทอาศยอยในแผนดนนมานาน เชน ชาวเคดาซานชนพนเมองในซาบาห สวนใหญนบถอภมผปศาจและไสยศาสตร (Animism) เมอองกฤษเขามาปกครองจงเผยแผศาสนาครสต ชาวเคดาซานบางกลมจงหนมานบถอศาสนาครสต เรยกวา Kedazan Du San คนกล มน จ ะม พรรคการเมองเปนของตวเอง เชน Joseph Pailan Kitigan นอกจากนยงมชนพนเมองในซาราวกคอพวกดยก/อบนมทง

พวกทนบถอผ/ไสยศาสตรและพวกทนบถอศาสนาอสลาม สวนคนทไมใชภมบตร เชน ชาวมาเลเซยเชอสายจนทอพยพเขามาตงแตกอนเปนอาณานคมองกฤษ ชาวมาเลเซยเชอสายอนเดยสวนใหญเปนทมฬ (ผวคลำา ตาโปน) และลกผสมระหวางเอเชย-ยโรป

ชาตนยม (Nationalism) ไมมการแบงเขาแบงเรา แตเชอชาตนยม (Racialism) จะแบงแยกกนเปนพรรคพวกแลวมองวาเชอชาตของตนดกวา สวน Racism จะเปนพวกคลงชาต เชน เยอรมนสมยฮตเลอรทมความรสกไมดกบคนเชอชาตยวจงจบฆา หรอกลม KKK ในสหรฐฯทรงเกยจคนผวดำา

ชาวมาเลยซงเปนคนสวนใหญและอยบนพนทมากอนจะเชอศาสนาและนยมรบราชการ ไมนยมคาขาย ภายหลงคนจนและคนอนเดยมาอยจงครองอำานาจทางเศรษฐกจ ชาวมาเลยเกรงวาดนแดนมลายจะถกปกครองโดยคนผวขาวตาชนเดยวจงยอมไมไดเพราะตนอยมากอน ชวงสงครามโลกครงท 2 ยตใหมๆ องกฤษมโครงการใหเอกราชกบประเทศอาณานคมในเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยวางแผน MUP (Malayan Union Proposal/ Plan) ในปค.ศ.1946 แผนการนกลบทำาใหคนมาเลยตอตานองกฤษเปนครงแรกเพราะองกฤษจะใหคนทกเชอชาตเทาเทยมกนและสลตานจะมอำานาจลดนอยลง Racism จงเกดขนในกลมชาวมาเลย ปฏก รยาน ได ท ำาใหเก ดองคกร Plan Malayan Malay Congress เพอเรยกรองใหองกฤษยกเลกโครงการ MUP เพราะรบไมไดทจะใหคนทมาทหลงมสทธเทาเทยมกบภมบตร ภายหลงองคกรนไดแปลงสภาพมาเปนองคกรทมสภาพท า ง ก า ร เ ม อ ง ช อ The United Malays National Organization (องค การสหชาต มา เลย ) ร จ กก น ในช อ

2

UMNO ซงเปนแกนนำาสำาคญในการตงรฐบาลในปจจบน ในทสดองกฤษกยอมยกเลกโครงการดงกลาว

อ งกฤษคาดวา MUP จะใช ได ในป ค .ศ .1948 โดยให เอกราชแกพมาและมลายาพรอมกน แตเมอคนมาเลยคดคาน องกฤษจงใหเอกราชแกพมากอน การแสดงพลงของ UMNO จนทำาใหองกฤษยกเลกเอกราชมผลทำาใหคนเชอชาตอนตระหนกถงพลงของกลมคนเชอชาตมาเลย คนอนเดยซงมจ ำานวนมากเป นอนด บสามจงจดตงองคกรของตนเองข นมาช อ MIC (Malayan Indian Congress) เพอคานอำานาจของกลมคนมาเลย สวนคนจนซ งมจ ำานวนมากเปนอนดบสองไดจดตงองคกร MCA (Malayan Chinese Association: สมาคมคนจนในมาลาย) แลวขอเปนพนธมตรกบกลม UMNO เพราะคนจนสวนใหญเปนนายทนและเจาของกจการจงไมอยากเสยผลประโยชนของตนเอง การรวมตวกนของ UMNO และ MCA ทำาใหเกดพรรคพนธมตร (Alliance Party) โดยมเงอนไขวาหวหนาพรรค UMNO จะเปนหวหนาพรรค Alliance Party เปนการถาวร

การรอมชอมกนไดของคนมาเลยและคนจนซ งเปนคนจำานวนมากทำาใหองกฤษเตรยมการใหเอกราชแกมลายาอกครง ชวงนองกฤษไดปพนฐานการเมองการปกครองใหมลาย ขณะนนชาวมสลมไดตงพรรค PAS (Parti Sa Malayans) หรอ PI (Parti Island) หรอ PMIP (Pan Malayan Island Parti) ขนมา ปจจบนเป นพรรคฝายคานทส ำาค ญ หลงค.ศ.1951 องกฤษจดใหมการเลอกตงในทองถนเพอฝกกระบวนการประชาธปไตย ผลการเลอกตงทำาใหพรรค Alliance Party ชนะการเลอกตงทกครง พรรค MIC ของอนเดยจงตดสนใจเขาเปน

3

พนธมตรดวย โดยยอมรบเงอนไขทใหผน ำาพรรค UMNO เปนแกนนำา

ปค.ศ.1955 องกฤษเหนวาเชอชาตใหญตางๆรวมตวกนไดและสามคคกน จงเตรยมการรางรฐธรรมนญ โดยจดใหมการเลอกตงสมาชกสภารางรฐธรรมนญขนมาเปนคร งแรก สงผลทำาใหพรรคพนธมตรไดคะแนนเสยงถง 51 ทนง ขณะทพรรค PAS ไดแคทนงเดยว ในจำานวน 51 ทนงนน พรรค UMNO ไดทนงถง 34 ทนง ปค.ศ.1956 องกฤษไดรางรฐธรรมนญทกรงลอนดอนโดยเชญนกกฎหมายจากเครอจกรภพไปชวยราง รวมดวยตวแทนจากการเลอกตงทง 51 คน รฐธรรมนญมาเลเซยค.ศ.1957 ไดใชมาจนถงปจจบน มทงหมด 181 มาตรา ม 2 มาตราทพรรค UMNO ไดบรรจเชอชาตนยมเขาไปดวยคอ มาตรา 89 และมาตรา 153 ทง 2 มาตรานเองทคนรนใหมเชอชาตจนและอนเดย (New Blood/ Young Blood) ออกมาเรยกรองใหแกไข เพราะระบถงสทธพเศษทใหคนทเปนภมบตรมากกวาคนทไมใชภมบตรทงๆทเปนคนเชอชาตเดยวกน เชน ภมบตรไดเปนเจาของกรรมสทธทดน ไดโควตาการเขารบราชการและโควตาการรบทนเลาเรยนมากกวา มอาชพบางอยางทสงวนใหคนภมบตร

ปจจบนพรรคฝายคานของคนเชอชาตอนมกชประเดนการหาเสยงวาจะทำาใหมาเลเซยเปนของคนมาเลเซยนทงหมด ไมใชมาเลเซยของคนภมบตรเทานน แตรฐบาลเกรงวาจะเกดปญหาจงออกกฎหมายหามหาเสยงโดยเอาเช อชาตมาเปนประเดน ปค.ศ.1961 เกดจลาจลในรฐปนง เมอคนมาเลยและคนจนยกพวกตกน เพราะกนใจกนเรองเชอชาตทคนจนรนใหมไมพอใจ

4

ปค.ศ.1963 ลกวนยต ดสนใจเอาสงคโปรมารวมก บมาเลเซย เพ อเขาไปชวยเหลอคนเช อชาตอนรณรงคแกไขรฐธรรมนญเพอสรางความเทาเทยมกนเร องเชอชาต ลกวนยคาดหวงวาเมอคนเชอชาตอนรวมตวกนกจะมจ ำานวนใกลเคยงกบคนมาเลยจงทำาใหมโอกาสในการเลอกตงในอนาคต สตรคอ 40 + 20 Over 40 แตแผนการนตองใชเวลานาน ลกวนยอยได 2 ปกเกดความทอจงแยกเอาคนจนกวา 70% แยกออกไปเปนรฐเอกราช สรางความพอใจใหคนมาเลยเปนอยางมากเพราะอยไปกเหมอนเปนหนามยอกอก

คนจนร น ใหมท ย งอย ในมา เล เซย ได ต งพรรค DAP (Democratic Action Party: พรรคกจประชาธปไตย) ซงเปนสาขาของพรรค PAP (People Action Party: พรรคกจประชาชน) ทเปนพรรคเดนพรรคเดยวของสงคโปร พรรค DAP ไดตอสเร องความเทาเทยมกนดานเชอชาตโดยผานการเลอกตง คนจนรนใหมไดเทคะแนนเสยงใหพรรค DAP เปนจำานวนมาก นอกจากนยงมพรรคฝายคานชอ Gerakan อกดวย มาเลเซยใช ร ะบบการเล อกต งแบบเขตเด ยวเบอร เด ยว (Single Member Constituency) ปค.ศ.1969 พรรคพนธมตรเสยทนงใหพรรค DAP และ Gerakan ในเขตเลอกตงสองเขตในกวลาลมเปอร คนจนรนใหมดใจจงเฉลมฉลองอยางยงใหญ สรางความไมพอใจใหพรรคพนธมตรเปนอยางมาก มอทมองไมเหนจงเอากอนอฐขวางเขาไปในงานเลยง คนจนรนใหมเขาใจวาเปนการกระทำาของพรรคพนธมตรจงโตตอบดวยการเอานำามนหมไปทาบานคนมาเลย สงผลทำาใหเกดการจลาจลเพราะคนจนและคนมาเลยยกพวกตก นคร ง ใหญ เหตการณน เรยกวาโศกนาฏกรรม 13 พฤษภา 1969 เหตการณนสงผลใหการ

5

ปกครองในระบบรฐสภาของมาเลเซยตองหยดชะงกเปนเวลา 22 เดอน เตงกอบดล ราหมานจงแสดงสปรตดวยการลาออก แลวใหรองนายกฯอบดล ราซก รกษาการณแทน

ตนอบดล ราซก จงใชอำานาจเผดจการชวคราวดวยการตงสภาปฏบตการแหงชาต (National Operation Council: NOC) ขนมาปกครองตงแตพฤษภาคม 1969 – กมภาพนธ 1971 ปค.ศ.1970 ตนอบดล ราซกพยายามสรางอดมการณแหงชาตเพอใหคนตางเชอชาตรสกวาเปนพวกเดยวกน ควบคมสถานการณโดยนำากฎหมายทใชปราบปรามคอมมวนสตมาปรบเปนกฎหมายความมนคงภายใน และสรางภาษามาเลเซยใหเปนภาษาประจำาชาต เมอเหตการณสงบ ตนอบดล ราซกกคนอำานาจใหแกประชาชนเพอใหปกครองในระบอบประชาธปไตยตอไป

หลงจากนนกมเหตการณกระทบกระทงเกดขนระหวางคนมาเลยกบคนเชอชาตอน แตกไมรนแรงมาก เชน การปะทะกนระหวางคนมาเลยและคนอนเดย เนองจากคนมาเลยลกลอบเขาไปในศาสนสถานของฮนดแลวตดเศยรพระพทธรปไปขาย ปจจบนการกระทบกระทงเกดขนไดยากเพราะมการควบคมหลายทาง เชน กฎหมายเลอกตงปค.ศ.1978 หามใชประเดนเรองเชอชาตมาหาเสยง หามหาเสยงแบบ Hyde-Park แตใหเขาไปหาเสยงตามบานแทน และประกาศใชกฎหมาย ISA

มลายาเคยมป ญหาการบอนท ำาลายของพรรค MCP (Malayan Communist Party) หลงจากทได รบเอกราช องกฤษยงตองสงทหารเขามาชวยปราบคอมมวนสต จากนนกมก ฎ ห ม า ย ผ า น ร ฐ ส ภ า ค อ ก ฎ ห ม า ย ว า ด ว ย ก า ร ห า ม เ ป นคอมมวน สต1960 จากนนก พฒนามาเป นกฎหมายครอบจกรวาล ISA หรอกฎหมายความมนคงภายใน ระบวาผใดมการก

6

ระทำาทกอใหเกดความแตกสามคคในสงคมจะถกควบคมตวโดยไมตองไตสวนอยางนอย 2 ป ระหวางไตสวนกหามจำาเลยมทนาย กฎหมายฉบบนจงคมปญหาเชอชาตไดอยางด แตปญหานกยงไมหมดไปเพราะความรสกนยงหลบซอนอยในใจของคนรนใหม จะสงเกตเหนวานกกฬาของมาเลเซยแตละประเภทจะมเฉพาะคนเชอชาตใดเชอชาตหนงเทานน ยกเวนกฬาฟตบอลทมหลายเชอชาตผสมกน ตอนแขงทกคนดเหมอนสามคคกน แตพอกลบประเทศ ความรสกเรองเชอชาตกยงกนใจกนอย

การแกไขรฐธรรมนญมาตรา 89 และมาตรา 153 ทำาไดคอนขางลำาบาก การเลอกตงทผานมา (8 ม.ค. 2551) พรรครฐบาลไดคะแนนเสยงนอยลงแตกยงเปนเสยงขางมากอยคอพรรค BN (Barisan Nasional: พรรคร วมร ฐบาล 14 พรรค) ไดคะแนนเสยง 140 ทนง โดยพรรค UMNO ได 79 ท นง สวนพรรคฝายคานได 82 ทนง พรรคฝายคานทไดทนงมากทสดคอ PK (Parti Keadilan) ของนายอนวา อบราฮมได 31 ทนง รองลงมาคอพรรค DAP และ PAS ในพรรคฝายคานมเชอชาตมาเลย 2 พรรค ขณะทมพรรคคนจนพรรคเดยว พรรคคนมาเลยยอมไมรวมอดมการณกบพรรค DAP ขณะทพรรค UMNO แกนนำารฐบาลยงคงมเช อชาต น ยมอย การแก ไขรฐธรรมนญจงทำาไดยาก

-อนโดนเซยเดมอนโดนเซยไมมป ญหาเร องเช อชาตเหมอนพมากบ

มาเลเซย เพราะมคนหลายเผาพนธ คนทมาทหลงคอคนจนมประมาณไมเกน 12 ลานคนจากประชากร 231 ลาน คนจนเหลานไดสรางฐานะจนเปนคนชนกลางและกมอำานาจทางเศรษฐกจ ขณะทคนสวนใหญในประเทศยากจน ปญหากระทบกระทง

7

ระหวางคนจนและคนอนโดนเซยแทปรากฏขนหลงปค.ศ.1998 เปนตนมาจนถงปจจบน

ปค.ศ.1966 – พฤษภาคม ค.ศ.1998 อนโดนเซยอยภายใตการปกครองของประธานาธบดซฮารโตซงเปนแบบอำานาจนยม (Authoritarian Rule) ซฮารโตอยไดดวยการคำาจนของกลมการเมองและกองทพ และเป นระบบของพวกพองบรวาร (Crony) กอนทซฮารโตจะหมดอำานาจ นายซโดโม ซาลม หรอลมเสยวเหลยง (Sudomo Salim/ Lim Xia Liang) นกธรกจเชอสายจนทร ำารวยทสดในประเทศชอบพออยกบซฮารโต (ลกๆของซฮารโตตางกเรยกเขาวาลง) ความสมพนธนชวยคมครองใหคนจนในอนโดนเซยปลอดภย เมอซฮารโตหมดอำานาจในเดอนพฤษภาคม ค .ศ .1998 อ นโดน เซ ยจงก าว ไปส ย คปฏ ร ปการเมอง ความเกลยดชงคนจนของคนอนโดนเซยจงปะทออกมา จะสงเกตเหนวาเวลาทมการประทวง คนอนโดฯจะทำาลายขาวของและปลนสะดมคนจน คนอนโดฯเชอสายจนสวนหนงอยไมไดจงอพยพไปอยตางประเทศ

2. ศ�สน�ท แตกต�งก น กรณ ต วอยาง ฟล ปป นส อนโดนเซย

-ฟลปปนสสมยทสเปนเขามาปกครองไดนำาศาสนาครสตเขามาเผยแผ

ยกเวนบรเวณเกาะตอนใตแถวมนดาเนาเพราะเปนถนของชาวมสลม ปญหาความขดแยงเรองศาสนาจงไมเกดขนในยคอาณานคม แตเกดหลงจากทฟลปปนสไดรบเอกราชแลว เปนผลมาจากนโยบายการโยกยายถนพำานก รฐไดอพยพคนฟลปปนส

8

ทางตอนกลางไปทำามาหากนทางตอนใตจงสงผลกระทบตอผลประโยชนกบกลมมสลมโมโร

ค.ศ. 1970 แนวรวมปลดปลอยแหงชาตโมโร (MNLF: Moro National Liberation Front) นำาโดย Nur Misuari อาจารยสอนในมหาวทยาลยไดประกาศแบงแยกดนแดนเพราะไมอยากอยรวมกบชาวครสตซงเอารดเอาเปรยบ ประธานาธบดเฟอรดนนด มารกอสพยายามประนประนอมดวยการดงประเทศมสลมในตะวนออกกลางมาชวยไกลเกลย เชน ลเบย ทำาใหเหตการณททำาทาจะรนแรงยตลงไป

ปค.ศ. 1978 กลมแขงกราว (Hard-line) ไดแยกตวออกไปตงกลม MILF (Moro Islamic Liberation Front: แนวรวมปลดปลอยอสลามโมโร) มารกอสจงใชการเจรจาควบคไปกบการปราบปราม และมกลมอาบซายาฟ (นกรบตดดาบ) ทนำาวธการของผกอการรายมาใช เชน จบนกทองเทยวตางชาตเปนตวประกนเพอตอรอง สรางความลำาบากใจใหกบรฐบาลฟลปปนสเปนอยางมากเพราะเกรงวาจะกระทบตอความสมพนธระหวางประเทศ ปค.ศ.1992-1993 สหรฐอเมรกาถอนฐานทพออกจากฟลปปนส แตหลงเหตการณ 9/11 สหรฐฯกชนโยบายการตอตานการกอการรายเปนนโยบายสากล และสงหนวยปฏบตการเขามาในฟลปปนสอกครงหนงเพอชวยปราบขบวนการอาบซายาฟ

กลม MNLF ซงเปนโมโรสายกลาง (Moderate) ยอมรบการอยภายใตการปกครองของฟลปปนสโดยใหมเขตปกครองอสระ ARMM (Autonomous Region of Muslim Mindanao) ประกอบดวย 5 จงหวดมสลมทางตอนใตจากทงหมด 10 จงหวด อก 5 จงหวดทเหลอยงอยภายใตการชนำา

9

ของกลม MILF และกลมอาบซายาฟทตองการแยกดนแดนออกไปอยางเดดขาดดวยการจดตงรฐเอกราช (ในประเทศไทยเกดขอถกเถยงกนวาจะใหสามจงหวดชายแดนภาคใตปกครองแบบเขตปกครองอสระหรอไม บางคนมองวาประเทศไทยเปนหนงเดยวแบงแยกไมได บางคนมองวาผกอการในตอนใตตองการอะไรกนแน ทแนๆคอไมสามารถใหแยกออกเปนรฐอสระได)

-อนโดนเซยอนโดนเซยเปนประเทศมสลมทใหญทสดในโลก ชาวมสลมท

เครงครดศาสนาจะอาศยอยตามหมเกาะรอบนอก เชน เกาะสมาตรา ขณะทชาวอนโดฯกวาครงอาศยอยบนเกาะชวา คนในหมเกาะรอบนอกมองวาคนในเกาะชวาเปนคนมสลมนอกรต (Javanese Style) เพราะมอบายมข กลมอาเจะห (Aceh) บนเกาะสมาตราเปนคนมสลมทเครงครดตองการใหอนโดนเซยเปนรฐมสลม ยงมาเหนความไมเครงศาสนาของคนบนเกาะชวาจงคดวาไมนาจะอยรวมกน คนบนเกาะรอบนอกยงมองวาความมงคงของเกาะชวามาจากทรพยากรของหมเกาะรอบนอก ความขดแยงในอนโดนเซยจงเกดขนระหวางคนมสลมดวยกนเอง

ความพยายามแบงแยกดนแดนเกดขนตงแตปค.ศ.1955-1956 รฐบาลอนโดนเซยทผานมาไมยอมใหมการแยกตว ผนำาประเทศหลงจากซฮารโตหมดอำานาจมกกลาววาจะยอมใหตมอรตะวนออกแยกออกไปเปนรฐอสระเทานน เพราะยอมรบความจรงวาไดตมอรฯมาอยางไมถกตอง แตสำาหรบหมเกาะตางๆเปนของอนโดนเซยมาตงแตแรกเรมจงไมยอมใหมการแบงแยกเปนอนขาด รฐบาลจงสงกองกำาลงเขาไปปราบปรามในอาเจะหตลอดเวลาจนถกมองวาเปนการละเมดสทธมนษยชน ปทผานมา คนใน

10

เกาะสมาตราไดยอมรบขอตกลงของรฐบาลบนเกาะชวาวาไมสามารถแยกออกไปเปนรฐเอกเทศได

3. ผลกระทบจ�กสภ�พทต งท�งภมศ�สตร กรณตวอยาง อนโดนเซย

อนโดนเซยเปนประเทศทมเกาะเปนจำานวนมาก คนในหมเกาะรสกไมลงรอยกน บางเกาะกรสกวาตนนาจะไปอยกบประเทศอนมากกวาอนโดนเซย รฐบาลอนโดนเซยจงตองปราบปรามจนคนในหมเกาะยอมรบและใชการปกครองแบบเขตปกครองพเศษ แตกยงมขบวนการแบงแยกดนแดนบนเกาะปาปวอย

บนเกาะปาปวจะแบงออกเปน 2 สวน ฝงตะวนออกเปนประเทศปาปวนวกนอยในทวปออสเตรเลย ทางฝงตะวนตกเปนของอนโดนเซยเดมเรยกวานวกนตะวนตก (West New Guinee) ประธานาธบดซการโนซงเกงการเจรจาสามารถไปเจรจาจนเนเธอรแลนดยอมปลอยนวกนตะวนตกมาใหอนโดนเซยในปค.ศ.1962 ขณะทคนบนเกาะตองการเปนรฐอสระ อนโดนเซยไดบรรจใหเปนจงหวดท 26 ของประเทศและเปลยนชอเปน Irian Jaya ชวงนนซการโนมชอเสยงมากเพราะทำาใหประเทศมดนแดนเพมขน

ปจจบนคนใน Irian Jaya จะเรยกตวเองวาคนปาปวแลวรวมตวกนเปนขบวนการแบงแยกดนแดนชอ OPM (Organization for Papua Merdeka: องคกรเพอเอกราชของปาปว) กลมนไดกอความวนวายเพอตองการแบงแยกดนแดน รฐบาลอนโดนเซยจงตองออกมาปราบปราม

สงสำาคญคอ National Self-determination อนโดนเซยยอมรบใหตมอรตะวนออกตดสนใจเองวาจะอยกบ

11

อนโดนเซยตอไปหรอแยกออกไปเปนรฐอสระ แตกจะไมยอมเสยดนแดนอนเพมอก ปจจบนอนโดนเซยมทงหมด 32 จงหวด

ผนำ�คนสำ�คญของเอเชยตะวนออกเฉยงใต1.ซก�รโนและซฮ�รโตของอนโดนเซย - ซการโน (Sukarno) สำาเรจการศกษาดานวศวกรรมการ

ตอเรอจากสถาบนเทคโนโลยแหงหนงบนเกาะชวา ลกษณะเดนคอมวาทศลปจงเปนผนำาทมบารม (Charisma) สามารถสรางเอกภาพทามกลางความหลากหลายทงเชอชาตและศาสนาได (Unity of Diversity) ขบวนการชาตนยมทเรยกรองเอกราชจงเก ดข นท ามกลางความหลากหลายในสงคม ภายหล งขบวนการนกลายมาเปนพรรคการเมอง PNI โดยรวมกบกลมพอคาผาไหม (Islam) พรรคคอมมวนสต PKI และพรรค PSI เพอนคคดของซการโนคอ Hatta มความรดานเศรษฐศาสตร ปรชญาทสรางจากวถชวตความเปนอยของคนอนโดนเซยและยงคงอยถงปจจบนคอการชวยเหลอซงกนและกน และการปรกษาหารอกน เชน ในสภาไมตดสนดวยคะแนนเสยง แตจะชวยเหลอกน ปรกษาหารอกนและหาความเหนรวมกน

ผลงานทสำาคญอกอยางหนงของซการโนคออดมการณแหงชาตทเรยกวา Pancasila 5 ขอระบไวในรฐธรรมนญ (สวน Punjasila เป นอดมการณของคายไมฝกใฝฝายใดในชวงสงครามโลกครงท 2 คดขนโดยเยาวหราล เนรห) หลงจากไดรบเอกราชจากเนเธอรแลนด ซการโนเหนวาประเทศจะปกครองแบบตะวนตกไมรอดจงคดประชาธปไตยแบบน ำาวถ ข นเรยกวา Demokrasi Terpimpin (Guided Democracy) ลกษณะคลายบดาปกครองบตร มการปรกษาหารอ ชวยเหลอซงกนและกน และหาทางเหนพองรวมกน ใชระหวางปค.ศ.1960-

12

1966 ทกอยางจงถกชนำาโดยซการโน ไมมการเลอกตง ระยะนคนอนโดนเซยไมคอยรสกอะไรเพราะซการโนพดเกงมาก

วทยานพนธของนกศกษาม.จฬาฯ (อดตอาจารยเกาของม.รามคำาแหง) ไดศกษาพฤตกรรมทางการเมองของซการโนอยางละเอยด พบวาคนอนโดนเซยศรทธาซการโนเหมอนพระเจา เชน ผหญงทตงครรภพยายามอนใหลกเกดวนเดยวกบซการโน เวลาซการโนไปทานขาวทไหน ชาวบานกจะไปแยงจานชามทเขาใช

การปกครองโดยใช ว าทศ ลปของซ การ โนท ำา ให คนอนโดนเซยเชอแมในชวงทเศรษฐกจยำาแย บางครงซการโนไดนำาเหตการณภายนอกมาเบยงเบนความสนใจ เชน ชวงทเตงกอบดล ราหมาน รวมรฐเปนสหพนธรฐมลายา ซการโนไดโอกาสจงปราศรยวาพฤตกรรมของเตงกอบดล ราหมานเปนคลนลกเกาทตองการสรางอาณานคม คนอนโดนเซยเปนคลนลกใหมจงควรชวยกนตอตาน คนทกำาลงมปญหาปากทองอยกจะมาเปนอาสาสมครไปแทรกซมในซาราวคซงตดกบรฐกะลนตนเพอบอนทำาลายมาเลเซย สงผลทำาใหมาเลเซยและอนโดนเซยบาดหมางกน

ซการโนเทยบไดกบจอมพลสฤษด ธนะรชตทพดเกง เดดขาด ฉบไว คนทมความคดเหนแตกตางหรอพวกทถกมองเปนคอมมวนสตตองถกยงเปาไปหลายคน สงทคนไทยชอบคอการยงเปาผคายาเสพตด ชวงทศาลโลกตดสนคดปราสาทเขาพระวหาร คนไทยไดออกมาตอตาน แตจอมพลสฤษดกสามารถพดจนคนไทยเชอและสงบลง

- ซ ฮ า ร โ ต (Suharto) เ ป น น า ย ท ห า ร เ ก า ร ฐ บ า ลเนเธอรแลนดเคยเกณฑไปทำางานในกองทพ ชวงทญปนเขามายดอนโดนเซยในสงครามโลกครงทสอง ซการโนไดดงซฮารโตเขาไปชวย วนท 30 กนยายน ค.ศ.1975 ชวงประชาธปไตย

13

แบบนำาวถ ของซการโน พรรคคอมมวนสตรวมรฐบาล PKI พยายามยดอำานาจ ซฮารโตซงเปนผนำาทหารกลายเปนเปาแตกเอาตวรอดออกมาได วนท 1 ตลาคม กองทพกสามารถยดอำานาจคนจากพรรคคอมมวนสตได หลงจากนนเปนตนมา ซฮารโตกปราบปรามคอมมวนสตอยางเดดขาด

หลงจากทซการโนหายปวย คนอนโดนเซยกไมเชอวาทศลปของซการโนอกตอไป ยงซการโนไมสามารถแกปญหาคารถเมลขนราคาได ซฮารโตจงขอใหซการโนลาออกแลวขนครองอำานาจแทน วนท 10 มนาคม ค.ศ.1966 จงถอเปนวนเร มยคระเบยบใหมของซฮารโต นโยบายหลกคอการพฒนาและการปราบคอมมวนสต โดยนำารฐธรรมนญ 1945 กลบมาใชอกครง จากนนมาซฮารโตกควบคมทกอยางเปนเวลากวา 30 ป

ซฮารโตอยไดดวยการสนบสนนของ ARBI (กองทพแหงชาตอนโดนเซย) กลม Golkar และกลมนกธรกจเชอสายจน ซฮารโตตอบแทน ARBI ดวยการออกกฎหมาย Dwi Fungsi ในปค.ศ.1982 ดวยการใหกองทพทำาหนาทอยางชอบธรรม 2 อยางคอ เปนทหารอาชพและเปนผรวมบรหารกจการบานเมอง ทหารและตำารวจไดเปนผวาราชการจงหวดในอก 20 กวาจงหวด ได เป นกรรมการอ ำานวยการในองค กรธ รก จต างๆ เช น Pertamna ซงเปนบรษทแหงชาต

พรรคการเมองในอนโดนเซยถกจำากดใหเหลอ 2 พรรคกบ 1 กลมคอพรรค PDI (พรรคประชาธปไตยอนโดนเซย) กบ PPP (พรรคมสล ม) และกล ม Golkar ซ งมฐานะเท ยบเท าก บพรรคการเมอง ในการเลอกตง ซฮารโตจะกนทนงจำานวนหนงใหทหาร ขณะเดยวกนกจะสงกลม Golkar ลงชงตำาแหนงในทนงเลอกตง โดยใชอทธพลทมอยทำาใหกลม Golkar ชนะการเลอก

14

ตงอยางถลมทลาย รฐบาลทไดรบเลอกตงจากประชาชนจะไปเลอกตงประธานาธบดทก 5 ป เสยงทจะเลอกซฮารโตจงมอยางทวมทนในสภา ซฮารโตจงไดรบการเลอกตงตดตอกนถง 6 สมย ระยะหลงประชาชนเหนวามปญหาทจรตคอรปชน ซฮารโตจงถกกดด นจนไมสามารถรบต ำาแหน ง ในสมยท 7 ได ต งแต ปค.ศ.1999 อนโดนเซยกเขาสยคปฏรปการเมอง ซฮารโตกหมดอำานาจลง

2. เตงกอบดล ร�หม�น และ ดร.มห�ธร แหงม�เลเซย- เตงกอบดล ราหมาน เปนผสถาปนารฐมาเลเซยและเปน

นายกรฐมนตรคนแรกของประเทศ เปนโอรสของสลตานรฐเคดาห มมารดาเปนคนไทย จงเปนผนำาทผกพนกบประเทศไทยมาก

- ดร . มหาธรมฮมหมด เปนผนำาทอยในตำาแหนงนานทสด (ค.ศ.1981-2003) ถกมองวามลกษณะอำานาจนยมและใช กฎหมายบางอยางทมลกษณะละเมดสทธมนษยชน แตมหาธรกเปนผนำาทสามารถแกปญหาบางเรองไดอยางมประสทธภาพ เชน ทำาใหมาเลเซยรอดพนจากวกฤตการเงนในปค.ศ. 1997 มาได มหาธรมนโยบายทแขงกราวตอฝร งตะวนตกโดยเฉพาะกบองกฤษ เชน นโยบาย Buy British Last คอใหคนมาเลยซ อสนคาขององกฤษเป นอยางสดท าย นโยบาย Look East Policy เพอกระตนใหคนมาเลเซยหนมาสนใจและสนบสนนคนตะวนออกซ งมสผ วเด ยวก น โดยใหยดแบบจากญป นและเกาหลใตเปนหลก

ม ห า ธ ร ค ด ต ง EAEC (East Asia Economic Caucus) ขนเพอใหคนสผวเดยวกนมารวมพลงกนโดยไมใหฝรงเขามาเกยวของ ดวยเหตน เขาจงโกรธนายกฯอบดลลา อาหมด บาดาวมากทจดการประชม EAC ขนทกวลาลมเปอรใน

15

ปค.ศ.2005 โดยดงเอาออสเตรเลยและนวซแลนดเขามารวมดวย ซ งผดจากความตงใจเดมของตน นกวชาการหลายคนวเคราะหวาสาเหตนทำาใหมหาธรและบาดาวขดแยงกน ซงปจจบนมหาธรกไดลาออกจากพรรค UMNO ไปแลว

3. ล กวน ย แหงสงคโปร จบดานกฎหมายจากม.แคมบรดจขององกฤษ เปนผนำาคนแรกของสงคโปรและทำางานอยเบ องหลงของรฐบาล เพราะลเซยนลงนายกรฐมนตรของสงคโปรเปนบตรชายคนโตของลกวนย ลกวนยมบตร 3 คน บตรสาวคนกลางไมเลนการเมอง อ ำานาจทางการเมองจงตกทอดถงบตรชายคนโตและคนเลก (ลเซยนหยาง) ลกวนยไดนำาสงคโปรมารวมกบมาเลเซย แตภายหลงไดแยกตวออกมาเพราะไมตองการใหคนจนเปนพลเมองชนสองของประเทศ

4. ออองซ�น อน และน�ยพลเนวน แหงพม� - ออองซาน เปนผทยอมรบความเปนจรงในสงคมพมาจง

ลงนามในสนธสญญาปางหลวง เพอใหชนกลมนอยตดสนใจวาจะอยกบพมาหรอแยกตวออกไป

- อน มลกษณะเชอชาตนยม เปนผนำาคนแรกและคนเดยวในยคทพมาเปนประชาธปไตย หลงจากนนพมากปกครองดวยเผดจการทหารมาโดยตลอด อนไดสรางปญหาใหกบชนกลมนอยมาจนถงปจจบนเพราะเบยวสญญาปางหลวง โดยไมยอมใหชนกลมนอยไดใชสทธในการตดสนใจแยกตวออกไป และอนกเปนผชกนำาทหารเขามาเกยวของกบการเมอง

- นายพลเนวน รฐบาลอนไดเชญกองทพเขาไปเปนรฐบาลชวคราวเพอควบคมสถานการณความไมสงบจากชนกลมนอย โดยมเงอนไขวาหากเหตการณสงบจะตองใหรฐบาลพลเรอนกลบมาปกครองเหมอนเด ม กองทพพมาได ท ำาตามสญญา ใน

16

ปค.ศ.1959 นายพลเนวนไดคนอำานาจใหรฐบาลพลเรอน แตพอทหารกลบไป ชนกลมนอยกกอความไมสงบอก วนท 2 มนาคม ค.ศ.1962 กองทพพมาจงเขามาปฏวต โดยลมเลกระบอบการปกครองแบบเสรนยมแลวนำาการปกครองแบบอำานาจนยมมาใชจนถงปจจบน ปจจบนพมาเรยกรองอยากกลบไปใชประชาธปไตยอกดวยการรางรฐธรรมนญขนมา

การยดอำานาจในทางรฐศาสตรเรยกวา To Siege of Power มลกษณะ 2 แบบคอ

(1) Coup d’ itat รฐประหาร เป นการเปลยนคณะผปกครองโดยทระบบเดมยงคงอย

(2) Revolution ปฏวต เป นการเปลยนระบบทงหมดแบบหนามอเปนหลงมอ

ไทยเรามปฏ วต คร ง เด ยวในป พ .ศ.2475 นอกจาน นเปนการรฐประหาร

*************คำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวนออก

เฉยงใตInternational Relation in Southeast

Asiaผศ.ดนย ทองใหญ วนท 5 กรกฎ�คม พ.ศ. 2551

ชวงบ�ย

ผนำ�คนสำ�คญของเอเชยตะวนออกเฉยงใต (ตอ)5. ร�มอน แมกไซไซ และเฟอรดนนด ม�รกอส แหง

ฟลปปนส

17

- แมกไซไซ เปนผน ำาทมช อเสยงดานบวกมากทสดของฟลปปนส จนไดมการนำาชอไปตงเปนรางวลทใหกบนกพฒนาชนบทดเดน แมกไซไซเปนประธานาธบดคนท 3 เปนอดตนายทหารเกาและเปนประธานาธบดทเขาถงประชาชนมากทสด หากไมประสบอบต เหตเสยชวตเสยก อนกจะได รบเล อกตงใหเป นประธานาธบดถง 2 สมย ปจจบนบตรชายไดเจรญรอยตามพอดวยการเปนวฒสมาชก

- เฟอรดนนด มารกอส เปนผนำาทมภาพดานลบมากทสด สมยแรกทเปนประธานาธบดจะมภาพลกษณดานบวก แตพอเปนสมยท 2 กเร มมปญหาวงศาคณาญาตและการทจรตคอรปชน เปนผทำาลายการปกครองของประเทศทสหรฐฯปพนฐานเอาไวใหคอ เพอใหตนเขาไปมอำานาจในสมยตอไปจงรางรฐธรรมนญใหมแลวบดเบอนกฎหมายเพอใหตนไดมอำานาจมากทสด ในยคสงคมใหมของมารกอส (ค.ศ.1972-1986) เปนยคทฟลปปนสตกอยภายใตเผดจการ มการดงกองทพเขามายงเกยวกบการเมองเปนครงแรก

ฟลปปนสเคยไดรบยกยองใหเปนตวแบบการปกครองระบอบประชาธปไตยในระบบประธานาธบดของสหรฐฯ แตกตองสลายไปในสมยมารกอส โดยเฉพาะชวงทตองการตออายอำานาจของตนเองออกไปเปนสมยท 3 ใชอำานาจนยม ใชกองทพเขามาเปนฐานอำานาจใหกบตนเอง และนำาเครอญาตเขามาเกยวของ ปค.ศ.1986 มารกอสโกงการเลอกตงจงตองหมดอำานาจลง ตงแตนนเปนตนมา ฟลปปนสกพยายามฟ นฟประชาธปไตยทดกลบขนมาอกครงหนง

ฟลปปนสมทงหมด 77 จงหวด จงหวดบานเกดของมารกอสคอ Illocos Norte อยทางตอนเหนอของฟลปปนส ปจจบน

18

บตรชายของมารกอสไดรบเลอกใหเปนผวาการจงหวด แมภาพของมารกอสจะเปนทางลบ แตคนในบานเกดของเขาเองกยงนยมคนตระกลมารกอส อย ภรรยาของมารกอสเปนสตรทสะสมรองเทามากทสดในโลก พรรคการเมองของมารกอสคอ KBL ปจจบนไมไดรบความนยม

ผนำาททจรตมากคนหนงของฟลปปนสคอประธานาธบดโจเซฟ เอสตราดา ตอนแรกไดรบเลอกใหเปนรองประธานาธบดของฟเดล รามอส พอรามอสหมดวาระ เอสตราดาจงลงสมครรบเลอกตงเปนประธานาธบดและไดรบชยชนะ ตอนทดำารงตำาแหนงได ม ป ญห า ท จ ร ต คอ ร ปช น น า ง ก ลอ เ ร ย อ า โ ร โ ย ร อ งประธานาธบดจงรกษาการแทน พอหมดวาระ นางอาโรโยกลงสมครประธานาธบดและไดเปนประธานาธบด

นางกลอเรย มาคาปากาล อาโรโย เคยเปนเพอนรวมชนเรยนกบบล คลนตน บดาเปนอดตประธานาธบดชอดออสดาโด มาคาปากาล ผชำาระประวตศาสตรฟลปปนสใหมดวยการยายวนชาตของประเทศจากวนท 14 กรกฎาคม ไปเปนวนท 12 มถนายน เพอระลกถงวนทประกาศเอกราชครงแรกของฟลปปนสในปค.ศ.1898

6. โฮจม นห หรอ เหง ยน ไอ ค อก (Nguyen Ai Quoc) แหงเวยดน�ม เปนผนำาในการกอบกเอกราชใหกบประเทศอยางแขงขน ได ประกาศเอกราชใหเวยดนามหลงสงครามโลกสนสด แตไมมประเทศใดยอมรบ โฮจมนหจงตอสกบฝร งเศสทตองการกลบมาปกครองเวยดนามอกคร งหนง จนกระทงฝร งเศสรบแพทเดยนเบยนฟจงทำาสนธสญญาเจนวาใหเอกราชแกเวยดนาม ชอของโฮจมนหจงโดงดงขนมา แตสหรฐฯไมยอมรบจงเขามาแทรกแซงไมใหมการเลอกตง โฮจมนหจง

19

ตอส ด วยสงครามกองโจรและใชการแทรกแซงเขา ไปในเวยดนามใต จนกระทงเวยดนามรวมกนไดสำาเรจในปค.ศ.1975 แตโฮจมนหเสยชวตเสยกอนตงแตปค.ศ.1969 อยางไรกตาม คนเวยดนามยอมรบใหโฮจมนหเปนรฐบรษในฐานะทเปนผน ำาทกอบกเอกราช โฮจมนหเคยเขามาพำานกในประเทศไทย (นครพนม)

บทบ�ทของกองทพกบก�รเมองกรณศกษา อนโดนเซย พมา ไทย ฟล ปปนส สาเหตท

กองทพเขามามบทบาททางการเมองม 3 ประการ ไดแก1.ผน ำากองทพร สกวาตนมสวนในการได เอกราชของ

ประเทศ กรณนเกดขนทอนโดนเซย กองทพเขามายงเกยวกบการเมองเพราะรสกวาตนมสวนส ำาคญในการกเอกราชใหกบประเทศ ชวงสงครามโลกครงท 2 ญปนไดเขามายดอนโดนเซยและไดฝกอาวธใหกบเยาวชนอนโดนเซย ซ งเปนทมาของกองกำาลงทหารยวชนเปตา (PEPA) กองกำาลงนไดกลายเปนกำาลงสำาคญในการตอสเพอกอบกเอกราช

ชวงทก ำาล งจะยอมแพสงครามโลกคร งท 2 ญป นได ตอบแทนอนโดนเซยทรวมรบมาตลอดดวยการประกาศเอกราชใหในวนท 17 สงหาคม ค.ศ.1945 แตเนเธอรแลนดไมยอมรบจงพยายามกลบมาครอบครองอนโดนเซยอกคร งแตไมงายเหมอนเดม เพราะกองกำาลงชาตนยมทญปนตดอาวธใหออกมาสรบกบกองกำาลงของเนเธอรแลนด การสรบเร มตงแตเดอนธนวาคม ค.ศ.1949 เนเธอรแลนดไมสามารถเอาชนะกองทพของอนโดนเซยไดจงใหเอกราชไป กองทพจงมสวนในการไดเอกราชของอนโดนเซย

20

ปค.ศ.1950-1959 อนโดนเซยไดนำาประชาธปไตยระบบรฐสภาแบบองกฤษมาใช แตไมเคยมประสบการณมากอนจงไปไมรอด ชวงน อนโดนเซยเปลยนผนำาเปนวาเลน ทงเลอกตงและแตงตง อนโดนเซยกไดรฐบาลผสมถง 7 ชด ชวงเวลาเดยวกนไดเกดกบฏขนในเกาะสมาตรา รฐบาลจงขอใหกองทพไปชวยปราบ ผนำากองทพเร มรสกถงความสำาคญของกองทพวานอกจากจะชวยกอบกเอกราชแลวยงชวยคำาจนประเทศอกดวย จงเกดความคดจะเขามามบทบาททางการเมอง ปค.ศ.1958 พลเอกนาซเตยนผนำากองทพออกมากลาวสนทรพจนในพธมอบกระบใหผสำาเรจการศกษาจากโรงเรยนนายรอย Mazelang วากองทพจะไมเอาแบบอยางของกองทพในลาตนอเมรกาทเขาไปยงเกยวกบการเมองมากเกนไป ขณะเดยวกนกไมเอาแบบอยางกองทพในยโรปทไมยงเกยวกบการเมองเลย แตจะยดทางสายกลาง คอกองทพจะทำาหนาทเปนทหารอาชพและเขามาของเกยวกบการเมองบาง สนทรพจนนไดประกาศจดยดของทหารทจะเขามามบทบาททางการเมอง

ซการโนไมอาจมองขามกองทพไปไดจงเอากองทพเขามารวมจดตงรฐบาล ในยคประชาธปไตยแบบนำาวถไดมกลมรวมรฐบาล 4 กลมคอ กลมชาตนยม กลมศาสนา พรรคคอมมวนสต และกองทพ กองทพจงเปนสวนหนงทางการเมองและเขาไปมบทบาทอยางแทจรงเมอพรรคคอมมวนสตพยายามยดอำานาจชวงทซการโนไมสบาย พลเอกซฮารโตสามารถยดอำานาจกลบคนมาไดและเขามามอำานาจอยางเตมท

ก ฎ ห ม า ย Dwi Fungsi ถ ก น ำา เ ส น อ เ ข า ส ส ภ า ต งปค.ศ.1978 ผานออกมาเปนกฎหมายในปค.ศ.1982 กำาหนดใหกองทพอนโดนเซยมหนาท 2 อยางคอเปนทหารอาชพและเปน

21

ผมสวนรวมในการบรหารชาตบานเมอง ทหารจงมความชอบธรรมในทางการเมอง เชน ผบญชาการเหลาทพมความชอบธรรมในการเปนผวาราชการจงหวดควบคกนไปดวย ปจจบนกฎหมายนยงไมได ยกเล กอยางเป นทางการ แตย คปฏร ปการเมองของอนโดนเซยก ำาลงจะใหทหารถอนตวออกจากการเมอง โดยใหทหารเลอกวา หากตองการเปนทหารอาชพกใหลาออกจากตำาแหนงทางการเมอง หรออยากมตำาแหนงทางการเมองกตองลาออกจากทหารอาชพ ผเชยวชาญแสดงความเหนวากองทพจะออกจากการเมองของอนโดนเซยอยางเดดขาดภายในปค.ศ.2009

ทหารอาชพในอนโดนเซยปจจบนถกจำากดไมใหไปเลอกตงเพราะมตวแทนแตงตงอยในสภาแลว แตหลงจากใหทหารออกจากการเมองไดสำาเรจกจะคนสทธเลอกตงใหทหารและตำารวจเหมอนประชาชนทวไป ปจจบนกองทพมการแยกเหลา เดมเปนกองทพ ABRI ประกอบดวยทหารบก ทหารเรอ ทหารอากาศ และตำารวจ หลงจากทซฮารโตหมดอำานาจ ทหารจะมหนวยงาน INI (Tentara Nasional Indonesia) สวนต ำารวจแยกไปต งหนวยงานชอ Polis

2.ความลมเหลวในการปกครองของรฐบาลพลเรอนทขาดประสบการณในการปกครองระบอบประชาธปไตย เกดความแตกแยกในรฐบาลผสม กองทพซงมระเบยบวนยและมอาวธอยในมอจงฉวยโอกาสทำาปฏวต/รฐประหาร ทหารทเขาไปยดอำานาจมกอางความอยรอดของชาตบานเมองและความกนดอยดของประชาชน

22

3.ประชาชนสวนใหญขาดการสนใจในการเมองการปกครองระบอบประชาธปไตย มองการเมองเปนเร องไกลตว ทหารจงเขาไปยงเกยวกบการเมอง

-ฟลปปนส เหตผลทกองทพฟลปปนสไมสามารถเขามามอำานาจทางการเมองในสมยมารกอส คอ

1.วฒนธรรมทางการเมองทสหรฐอเมรกาปลกฝงเอาไวคอ ทหารไมควรเขามายงเกยวทางการเมอง

2.ความสลบซบซอนของสงคมฟลปปนสมเครอขายหลายกลมคอยตรวจสอบกนอยตลอดเวลา ทหารจงมโอกาสเขามาแทรกแซงไดนอย

3.ประธานาธบดคนกอนมารกอสไมไดใชทหารมาแสวงหาอำานาจใหตนเอง แมแตนายรามอน แมกไซไซซงเปนอดตนายทหารกตองลาออกจากทหารอาชพมาทำางานการเมองอยางเปดเผย มารกอสไดดงทหารมาเปนฐานอำานาจชวงทตองการตออำานาจของตนเอง

4.โครงสรางของกองทพฟลปปนสก ำาหนดบทบาทหนาทของการเปนทหารอาชพไวชดเจน ทหารจงไมคดถงเร องการเขามากอการยดอำานาจ

ทหารทเขามามบทบาททางการเมองในสมยมารกอส (ค.ศ.1973-1986) ไดแก

1.พล.อ.แฟเบยน แบรส (General Fabian Vers)2.พล.อ.ฟเดล รามอส (General Fidel Ramos) ภาย

หลงแปรพรรคมาเขาฝายนางอาคโน และไดเปนประธานาธบดในยคตอมา ซงเปนประธานาธบดคนแรกทเปนครสเตยน และเปนผทำาขอตกลงเขตปกครองพเศษกบกลมโมโรทางตอนใต

23

ปจจบนฟลปปนสกำาลงอยในชวงทใหทหารกลบเขาไปอยในกรมกองเปนทหารอาชพ ในยคนางอาคโนซงเปนประธานาธบดหญงคนแรก กองทพฟลปปนสตดลมการเมองจงตงกลมทหารย ง เ ต ร ก เ ช น ก ล ม ร า ม (RAM: Reform Arms Flora Movement) และกลมยว (YOU: Young Officer Union) ผ น ำา เ ป น ท ห า ร ห น ม ย ศ พ น โ ท ช อ Gregorio Honasan พยายามยดอำานาจนางอาคโนถง 7 คร งแตกลมเหลวทกคร ง เพราะพล.อ.ฟเดล รามอสออกมาชวยไดทกครง ปจจบนบทบาทของสองกลมนคอยๆลดลงไป พนโท Gregorio Honasan ก หนมาเลนการเมองอยางเปดเผยและปจจบนเปนสมาชกวฒสภา

รฐธรรมนญทใชอยในปจจบนคอรฐธรรมนญ 1987 รางโดยนางกาคโนกำาหนดไวอยางชดเจนวาทหารจะตองไมฝกใฝทางการเมอง เพราะตองการใหทหารกลบไปเปนทหารอาชพเหมอนเดม

-พม� ตลอด 40 กวาปททหารปกครองพมา ปจจบนทหารรางรฐธรรมนญใหทหารมบทบาททางการเมองอยางถกตองตามกฎหมาย

ระบบพรรคก�รเมองของบ�งประเทศ1. ระบบพรรคเดนพรรคเดยว (One Dominant

Party System) มพรรคการเมองหลายพรรคลงสมครรบเลอกตง แตผลการเลอกตงจะไดพรรคเดยวเปนรฐบาลมาโดยตลอด ไดแก มาเลเซย สงคโปร

- มาเลเซย ตงแตไดเอกราชในปค.ศ.1957-1973 พรรคทชนะการเลอกตงมาโดยตลอดคอพรรคพนธมตร (Alliance Party) มพรรคแนวรวม 3 พรรคคอ UMNO, MCA, MIC พรรคพนธมตรไดเปลยนโครงสรางและชอตงแตค.ศ.1974 มา

24

จนถงปจจบนคอ Barisan Nasional Parti (PBN: พรรคแนวรวมแหงชาต) โดยเอาพรรคฝายคานมาเปนแนวรวมถง 14 พรรค แตพรรค UMNO ยงเปนแกนนำาสำาคญอย คนสวนใหญมกเขาใจวาพรรค UMNO เปนพรรครฐบาล จรงๆ แลว UMNO ไมสามารถเปนรฐบาลไดหากไมมแนวรวมจากพรรคอน และบางคนเขาใจวามาเลเซยมรฐบาลผสม จรงๆแลว พรรคแนวรวมจะลงสมครในนามพรรคเดยวคอ PBN

การเลอกตงในเดอนมนาคม 2008 พรรค PBN ไดทนงตกตำากวาทเคยไดคอได 140 ทนงจาก 222 ทนง พรรคฝายคานได 82 ทนง ไมมผสมครอสระไดรบเลอกเลย ตวแทนจากพรรค UMNO ได 79 ทนง ในจำานวนพรรคแนวรวมทง 14 พรรค มเพยงพรรค PPP พรรคเดยวเทานนทไมไดรบเลอกเลย พรรคฝายคานทนาจบตามองคอพรรค PK (Parti Keadilan: พรรคยตธรรมแหงชาต) ของนายอนวา อบราฮม คแขงทางการเมองคนสำาคญของมหาธรในอดต เพราะไดรบเลอกถง 31 ทนง พรรค DAP ไดรบเลอก 28 ทนง และพรรค PAS ของผเครงศาสนาม 23 ทนง การเลอกตงคร งนถอเปนประวตศาสตรทพรรคฝายคานไดรบเลอกมากทสด สะทอนใหเหนวาพรรคแนวรวมแหงชาตไดรบความนยมนอยลง ทงนความแตกแยกของผนำาพรรคอาจเปนสวนทำาใหความนยมตกตำาลง

พรรค PK ตงขนสมยทนายอนวา อบราฮมอยในคกคดคอรปชน พรรคนจงตงโดยภรรยาของเขา พอออกจากคก อบราฮมกมทนงในพรรค สวนพรรค PAS มฐานเสยงอยในรฐกะลนตน นอกจากน 5 รฐทเคยเปนแนวรวมแหงชาตกตองเสยใหพรรคฝายคาน

25

- สงคโปร ถกวพากษวจารณวา เป นเผด จการรฐสภา พรรคการเมองทไดรบเลอกตงทกครงอยางถลมทลายคอพรรค PAP (People Action Party: พรรคกจประชา) ผนำาพรรคคนปจจบนคอนายลเซยนลง นายกรฐมนตร บตรของนายลกวนย การเลอกตงในบางสมย พรรค PAP ไดคะแนนเสยงถง 100% ประวตศาสตรการเมองของสงคโปรคอ ปค.ศ.1984 พรรคฝายคานไดทนงมากทสดถง 4 ทนง

ปจจบนพรรค PAP ไดทนง 82 ทนง พรรคฝายคานได 2 ทนงคอพรรคแรงงานได 1 ทนงและพรรคสงคโปรประชาธปไตยไดอก 1 ทนง ดวยเหตน สงคโปรจงถกมองวาเปนเผดจการรฐสภาเพราะพรรค PAP ครอบงำารฐสภาทงหมด รฐธรรมนญทใชค อฉบบ 1965 ไดเสรมเขาไปวา ก ำาหนดใหมการแตงตงพรรคการเมองเชอชาตอนทไมไดรบเลอกตง เพอใหเขาไปทำาหนาทเปนพรรคฝายคานจำานวน 10 ทนง มวาระ 2 ป ทงนเพอใหคนเชอชาตอนไดมตวแทนเขาไปแสดงความคดเหนและเปนปากเปนเสยงแทน

ชาวสงคโปรนยมพรรค PAP เพราะทำาใหประเทศกาวหนา ลกวนยผน ำาพรรคไดเปนรฐบรษ ซ งปจจบนบตรชายสบทอดอำานาจอย

2. ระบบสองพรรค (Two Party System) ในการเลอกตงจะมพรรคการเมองหลายพรรคลงแขงขน แตมเพยงสองพรรคทผลดกนชนะการเลอกตงและไดขนเปนรฐบาล ไดแก ฟลปปนสในชวง ค.ศ.1946 – 1972 พรรคการเมองเดน 2 พรรคคอพรรคชาตนยม (Nacionalista Party) กบพรรคเสรนยม (Liberal Party) แตหลงจากยคมารกอส บทบาทของสองพรรคนกหายไป พรรคทมบทบาทขนมาแทนคอพรรค

26

KBL (Kilusan Bagon Lipunan ห ร อ New Society Movement Party) ปจจบนฟลปปนสจงไมไดเปนระบบสองพรรคอกตอไป แตเปนระบบหลายพรรค

3. ร ะ บ บ พ ร ร ค เ ด ย ว (One Party System) ประเทศทใชระบบนคอประเทศเผดจการ มพรรคการเมองเพยงพรรคเดยวไมมการแขงขน ไดแก ประเทศคอมมวนสตซงปจจบนเหล อ เพยง 5 ประ เทศในโลกค อ เว ยดนาม ลาว ค วบา เกาหลเหนอ และจน สวนประเทศทไมใชคอมมวนสตคอพมาในยคสงคมนยมของนายพลเนวน (ค.ศ.1962–1988)

- เวยดนาม รฐธรรมน ญ 1992 ก ำาหนดใหเวยดนามปกครองโดยพรรคคอมมวนสตเวยดนามหรอ VCP (Vietnam Communist Party) กอตง ในป ค .ศ.1930 โดยโฮจมนห เดมใชชอวาพรรคคอมมวนสตเวยดนาม ตอมาเปลยนชอเปนพรรคคอมมวนสตอนโดนจน (Indochinese Communist Party) ซงเปนพรรคแมทแตกสาขาไปยงลาวและกมพชา ยคอ า ณ า น ค ม ไ ด ก อ ต ง แ น ว ร ว ม ป ฏ บ ต ก า ร ณ เ ว ย ด ม น ห (Vietminh) ในป ค .ศ .19410 เป นขบวนการท ต อส เพ อเอกราชกบฝรงเศสหลงสงครามโลก

ปค.ศ.1951 พรรคคอมมวนสตอนโดจนไดเปลยนชอเปนพ ร ร ค ล า ว ด อ ง (Law Dong: ก ร ร ม ก ร ) ป ค .ศ .1975 เวยดนามใตและเวยดนามเหนอรวมกนเปนประเทศเดยวไดสำาเรจ ป ค .ศ .1976 พ ร ร ค ล า ว ด อ ง ก เ ป ล ย น ช อ ไ ป เ ป น พ ร ร คคอมมวนสตเวยดนามอกคร งหนงและใชชอนมาจนถงปจจบน ตำาแหนงหวหนาพรรคคอเลขาธการพรรค คนปจจบนคอนายนงดกมานห (Nong Duc Manh) มเชอสายเต

27

เวยดนามไดมการเลอกตงสมาชกสภาแหงชาตทำาหนาทเปนเคร องมอในการปกครองประเทศ มความเปนกลางและรบรองการทำางานใหกบพรรคคอมมวนสตเวยดนาม มทนงทงหมด 500 ทนง ชาวเวยดนามอาย 18 ปขนไปมสทธเลอกตง ผลงสมครลวนไดรบความเหนชอบจากพรรคคอมมวนสตเวยดนามแลววาเหมาะสม นโยบายจะออกจากศนยกลางพรรค รฐบาลจะรบนโยบายไปปฏบต หวหนารฐบาลคอนายกรฐมนตร ไดรบการแตงตงจากหวหนาพรรค นายกฯคนปจจบนคอนายเหงยนตงดง (Nyuyen Tan Dung) อาย 58 ป ประมขทางพธการค อประธานาธบด คนปจจบนคอเหงยนมนหเทรด (Nyuyen Minh Tread) อาย 65 ป ในการประชมสดยอดอาเซยน เวยดนามไดสงนายกรฐมนตรมารวมประชม ทงๆทผตดสนใจคอเลขาธการพรรค ทงนเวยดนามอางวาเปนการประชมของหวหนารฐบาลจงค ว ร ใ ห ห ว ห น า ร ฐ บ า ล เ ห ม อ น ก น ม า ป ร ะ ช ม (Summit Conference ใชในเวทระหวางประเทศครงแรกในปค.ศ.1952 โดย Sir Winston Churchill นายกรฐมนตรขององกฤษ มองวาการประชมสดยอดควรใหประมขฝายบรหารหรอประมขรฐบาลของแตละประเทศมาประชม)

ปจจบนเศรษฐกจเวยดนามกำาลงรดหนาแตกเจอปญหาเงนเฟอ มประชากรประมาณ 85 ลานคน แบงการปกครองออกเปน 61 จงหวด กรงฮานอยเปนเมองหลวง กรงไซงอนเมองหลวงเกาของเวยดนามใตเปลยนชอเปนนครโฮจมนห แตละจงหวดแบงออกเปนอำาเภอ แตละอำาเภอมเมองบรวาร แบงออกเปนตำาบลและหมบานตามลำาดบ

- ลาว วนท 2 ธนวาคม ค.ศ.1975 ลาวได เปล ยนการปกครองเขาส ระบอบคอมมวน สต เปล ยนช อประเทศจาก

28

Kingdom of Laos เปน LPDR เดมพรรคคอมมวนสตลาวมชอวาพรรคประชาชนลาว มการจดตงขบวนการยอยลงมา เชน ขบวนการประเทดลาว ขบวนการลาวฮตตา ปค.ศ.1972 พรรคคอมมวนสตลาวกตงช ออยางเปนทางการวาพรรคประชาชนปฏวต ลาว (Lao People Revolutionary Party: LPRP) เลขาธการพรรคมอำานาจสงสด คนแรกคอเจาสพานวง, คนท 2 คอ ไกสอน พรมวหาน, คนท 3 คอหนฮก พงสะหวน, คนท 4 คอ คำาไต สพนดอน และคนปจจบนคอจมมาล ไซยะสอน ปจจบนใชรฐธรรมนญ 1991 เปนพนฐานการปกครอง ใชเศรษฐกจทนนยมมาใชในปค.ศ.1986 ใชชอวาลาวจนตนาการใหม

จมมาล ไซยะสอน เปนทงประธานประเทศ นายกฯคนปจจบนค อบวสอน บบผาวน สภาแหงชาตม 109 ทน ง ม ประชากรประมาณ 59 ลานคน แบงการปกครองออกเปน 16 แขวง (จงหวด) และหนงกำาแพงนครเวยงจนทน การปกครองยอยม 147 เมอง (อำาเภอ) และ 11,000 บาน (หมบาน) ผวาราชการจงหวดเรยกวาเจาแขวง นายอำาเภอเรยกวาเจาเมอง กำานนเรยกวานายบานหรอตาแสง หองนำาเรยกวาหองนอน การเจรจาระหวางไทยกบลาวจะใชภาษาของตวเอง แตตองศกษาศพทแสงใหดกอน

- พมา ในยคสงคมนยมของพลเอกเนวน รฐธรรมนญ 1974 กำาหนดใหพมามพรรคการเมองพรรคเดยวคอพรรคโครงการสงคมนยมพมา พมาจงถกมองวาปกครองคลายคอมมวนสต ปจจบนพมามพรรคการเมองหลายพรรคแตไมเกดผล ชวงทมการเลอกตง พรรค NLD ของนางอองซาน ซจ ชนะการเลอกตง แตทหารลมกระดานไมยอมรบ การเลอกตงจงสญ

29

เปลา รฐธรรมนญทรางโดยทหารกไมไดใหตวแทนจากพรรค NLD เขารวมแตอยางใด

ร ะ บ บ ว ง ศ � ค ณ � ญ � ต (Cronyism/ Crony System)

ระบบนจะมทงคณและโทษในบางสงคม Crony System ในฟลปปนสมพนฐานมาจากศาสนาครสตนกายโรมนคาทอลกทสอนใหคนฟลปปนสชวยเหลอเออเฟ อกนเสมอนเปนพนองรวมบดามารดาเดยวกน ฟลปปนสจงมองคกรศาสนาทรวมพลงกนให คว ามช วย เหล อ เ ม อปร ะสบภ ยธรร มชา ต แ ต เม อ น ำา Cronyism มาใชในทางการเมอง โดยเฉพาะในยคของนายเฟอรดนนด มารกอส ทนำาเพอนฝงและวงศาคณาญาตเขามาจนเกดปญหาทจรตคอรปชน

ในอนโดนเซยและประเทศอนทมระบบนจะมภาพในทางลบ เชน อนโดนเซยในสมยซฮารโตไดเออประโยชนใหกองทพและวงศาคณาญาตเขามามอำานาจ

ดร.ปรดา ผเชยวชาญฟลปปนสมองวา หากนำาระบบนมาใชในเมองไทยกจะเกดผลดในแงการเออเฟ อกนในยามทกขยาก รายการวทย จส.100 หรอรวมดวยชวยกนไดเปนตวจดประกายใหนำา Crony System มาใชในทางบวก

แนวขอสอบขอสอบม 2 ขอ อาจารยและอ.ธนยาออกคนละ 1 ขอ

ขอสอบจะใหวเคราะหและประยกตเหตการณทเกดขนจรงในเอเชยตะวนออกเฉยงใตมาประกอบเนอหาทบรรยาย

30

Quizความเปนประชาธปไตยทแทจรงในประเทศพมามความเปน

ไปไดมากนอยเพยงใด อภปรายปญหาพรอมเหตผลและตวอยางทเปนรปธรรมประกอบ

**************คำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวนออก

เฉยงใตInternational Relation in Southeast

Asia ผศ.ดนย ทองใหญ วนท 5 ตล�คม พ.ศ. 2550

อ�จ�รยผบรรย�ยในเครอข�ยน1.อาจารย ดนย ทองใหญ บรรยายสดจากอทยธาน2.อาจารยสรพนธ ทบสวรรณ บรรยายสดจากอำานาจเจรญ3.อาจารยธนาสฤษด สตเวทน บรรยายสดจากปราจนบร4.อาจารยวราภรณ จลปานนท บรรยายทนครศรธรรมราชร�ยง�นใหนกศกษาเลอกหวขอรายงานทจะทำารายงาน (รายบคคล

คนๆละ 1 หวขอ)หวขอรายงานมดงตอไปน1.บทบาทของไทยใน ASEAN2.ปญหาการเมองในพมาและผลกระทบตอเอเชยตะวนออก

เฉยงใต3.บทบาทของขบวนการกอการรายในเอเชยตะวนออก

เฉยงใต

31

4.ความขดแยงระหวางประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต : กรณศกษาหมเกาะสแปรตลย

หมายเหต : 1.ใหเขยนดวยลายมอของนกศกษาเองใหสามารถอานได

ความยาวไมตำากวา 20 หนากระดาษ โดยมเชงอรรถอางองและบรรณานกรมทถกตองตามแบบการเขยนรายงาน

2. กำาหนดการสง ใหสงพรอมกบสมดคำาตอบในการสอบไลวนท 3 พฤศจกายน 2550

แนะนำ�หนงสอ1.หนงสอ “Dictionary of the politics of South

– East Asia” แตงโดย Michael Leefer ซงเปนหนงสอทรวบรวมทเกยวกบชอบคคลทมความสำาคญในการเมองและเหตการณสำาคญทเกดขนทางดานเศรษฐกจสงคมทางตะวนออกเฉยงใต (ปจจบนมการแปลเปนภาษาไทย โดย ดร.จฬาพร เออรกสกล อาจารยประจำามหาวทยาลยธรรมศาสตร ซงจะอยในหนงสอ พจนานกรมการเมองสมยใหมเอเชยตะวนออกเฉยง“ใต”

2.หนงสอ อนโดนเซยอดตและปจจบน เรยบเรยงโดย “ ”อ.ภวดล ทรงประเสรฐ

หนงสอเลมนไดการวเคราะหการเมองของอนโดนเซยทงอดตและปจจบน

3.หนงสอ ประวตศาสตร มาเลเซย แปลโดย คณ พรรณ“ ”4.หนงสอพรรคการเมองในเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดย

ดร.สดา สอนศร (บรรณาธการ) อ.วทยา สจรธนารกษ (ผเชยวชาญอนโดนเชย) อ. สมชาย, อ.ชยโชค

5.วารสาร กระแสอาคเนย “ Southeast Current”

32

6.หนงสอกาวสประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC = Asian Economic Community)

7.คำาศพทเศรษฐกจอาเซยน …..เข�สเนอห�ก�รบรรย�ย ภมภ�ค/ อนภมภ�ค เอเชยตะวนออกเฉยงใต/เอเชย

อ�คเนย (South East Asia Region/Sub – Region)

ภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตบางครงอาจจะใชคำาวาอนภมภาค เนองจากเอเชยตะวนออกเฉยงใตคอสวนยอยของทวปเอเชย แตระยะหลงกมการเรยกทวปใหมวาภมภาค ทำาใหมการเรยกสวนทยอยลงไปจากภมภาควาเปนอนภมภาค

หลงจากสงครามเยนสนสดลงเมอป ค.ศ. 1990 นกรฐศาสตรดานความสมพนธระหวางประเทศไดใหความสำาคญกบตวแสดงหลกของโลกหลงสงครามเยนคอ กลม G 3 = Group of 3 ไดแก 3 ตวแสดงหลกคอ 1.สหรฐอเมรกา (USA) 2. สหภาพยโรป (EU) และ 3.ญปน (JAPAN) แตตอมาไดเกดแนวคดแบบภมภาคนยมขนภมภาคตางๆจงกลายเปนตวแสดงทมความสำาคญ

นอกจากการรวมตวในระดบภมภาคเดยวกน ชวงกอนสงครามเยนจะสนสด ระหวาง ค.ศ. 1989 – 1990 ไดมการพฒนาแนวคดการรวมตวกนระหวางประเทศโดยไมตดยดกบทตงทางภมศาสตรแตจะนำาผลประโยชนมาผนกกนภายในกลม

จงมการนำาเสนอใหภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตรวมตวกบเอเชยตะวนออกทเรยกวา Caucus EAEC (East Asia Economic Caucus) ซงนำาเสนอโดยผนำามาเลเซยดร.มหา

33

เธร โมฮมหมดโดยโฟกสไปทญปน PRC (จน) และ RCK (เกาหลใต) ใหเขามารวมมอ ชวยเหลอเอเชยตะวนออกเฉยงใตในการพฒนาดานการตาง ๆ และมแนวคดจะนำาอนเดยจากเอเชยใตและออสเตรเลยและนวซแลนดเขามาอยในกรอบความรวมมอของ EAEC ดวย

ปจจบนแนวคดดงกลาวไดรบการสานตอในนามของ ASEAN Plus 3 คอการรวมมอระหวางอาเซยน 10 ประเทศบวกจน เกาหล และญปน (Japan , PRC, RCK )

อยางไรกด ตามแนวคดเดมนน EAEC ไมตองการใหคนผวขาวเขามา ตองการเฉพาะคนผวเหลองนำาโดยญปน แตเมอดร.มหาธร หมดอำานาจพนตำาแหนงนายกรฐมนตรของมาเลเซยแลว นายกรฐมลตรคนใหมคอ อบดลลา อาหมด บาดาว กหนมาเปลยนความคดใหมวาออสเตรเลยนนอยใกลกบอาเซยนกนาจะเขารวมผนกกำาลงกบคนผวเหลองเหลานได การผนกกำาลงกนนจงทำาใหเกด EAC = East Asia Community (ประชาคมเอเชยตะวนออก) ซงประกอบดวย ประเทศจากอาเซยน (10) + ญปน +สาธารณะรฐประชาชนจน เกาหลใต อนเดย ออสเตรเลย และนวซแลนด ทงน EAC จดการประชมสดยอดทกรงกวลาลมเปอรมาเลเซย เมอปลายป 2005

การผนกกำาลงกนอยางแนนแฟนดงกลาวทำาใหแนวความคด Group of 3 เปลยนแกนจากเดมทหมายถงสหรฐ อยและญปน ปจจบนนกลายเปนสหรฐ อย และ EAC ซงประเทศไทยกเปนหนงในน ฐานะทเปนสมาชกของอาเซยน

ดงนนสรปไดวา ตอนนเอเชยตะวนออกเฉยงใตไดเขาไปอยในกลมของประชาคมเอเชยตะวนออก ฉะนนการแสดงบทบาทใน

34

เอเชยตะวนออกเฉยงใตไมไดอยอยางโดดเดยวจะชวยสรางอำานาจการตอรองระหวางประเทศ

ก�รเมองภ�ยในของเอเชยตะวนออกเฉยงใต เอเชยตะวนออกเฉยงใต ม 11 ประเทศเอกร�ช คอ1. แยกต�มรปแบบของก�รเมอง 1.1 ระบบก�รปกครองแบบเปด 7 ประเทศ คอระบอบ

การปกครองประชาธปไตยใน 3 ระบบ1).รฐสภา (Parliamentary System) ประกอบดวย ระบบรฐสภา หรอระบบองกฤษ ม 4 ประเทศ คอ มาเลเซย

ไทย กมพชาและสงคโปร และภายใตรฐสภาทง 4 ประเทศจะมขอแตกตางกนโดย

-มาเลเซย ม 13 รฐแตละรฐจะมรฐบาล และจะมพรรคการเมองทเปนรฐบาลระดบชาตทกมเสยงขางมากในประเทศคอรฐกลนตน ซงมการจดการบรหารรฐแบบรฐรวมหรอรฐสหพนธ โดยมการกระจายอำานาจใหกบรฐตาง ๆ สวนการบรหารภายใน จะมธรรมนญปกครองแตละรฐ แตตองไมขดแยงกบรฐธรรมนญของประเทศ

ภายใตการบรหารแบบรฐรวม มการจดการบรหารโดยมรฐบาลกลาง ซงรฐบาลกลางมาเลเซยจะกมอำานาจ 3 ทางไดแก (1) ทางดานการกลาโหม (กองทพแหงชาตตองเปนของรฐบาลกลางเทานน การดำาเนนนโยบายตางประเทศจะเปนหนาทของรฐบาลกลาง (2) การจดสรรคาใชจาย และ (3)มดนแดนทอยในความดแลของรฐบาลกลางซงเจาของดนแดนไมมสทธ

นอกจากนประเทศมาเลเซยยงมองคสมเดจพระราชาธบดเปนกษตรยในพธการ จะเหนวามาเลเซยเปนประเทศเดยวในโลกทกษตรยหมนเวยนกนครองพระราชบลลงกทกๆ 5 ป ซงมาจาก

35

บรรดาสลตานทง 9 รฐ (พระราชาธบดองคปจจบนมาจากรฐเปอรลส)

-ประเทศไทย มระบบกษตรยในพธการ และมการสบราชสมบต (นายกรฐมนตรของไทยกำาลงอยในชวงรกษาการณ)

-กมพชา มระบบกษตรยในพธการ และมการสบราชสมบต กษตรยองคปจจบนคอสมเดจพระเจาสหโมน สวนนายกรฐมนตรคอ สมเดจฮนเซน

-สงคโปร มประธานาธบดเปนประมขทางพธการ มาจากการเลอกตง จะเหนวา ปกครองในระบอบรฐสภาแตมประธานาธบดเปนประมข สวนนายกรฐมนตรคอล เซยน ลง (Lu Hsion Loong) บตรชายคนโตของล กวน ย (ลกวน ย มลก 3 คน โดยคนโต และคนเลก ( ล เซยน หยาง ) เปนผชาย สวนคนกลางเปนผหญง) สงคโปรเปนประเทศทถกมองวาเปนเผดจการทางสภา โดยพรรคทครองทนงมากทสด คอ พรรค People ‘s Acton Party ได 82 ทนง สวนฝายคานม 2 ทนง

2) ประธานาธบด (Presidential System) แบบสหรฐอเมรกา ประธานาธบดเปนทงประมขฝายพธการและฝายบรหาร ไมมตำาแหนงนายกฯ ประกอบดวย

-สาธารณรฐฟลปปนส (Republic of Philippines) ไดนำารปแบบการปกครองสหรฐอเมรกามาใชจรงแตไมไดถอดแบบเมองแมมาทงหมด เชน เมอสหรฐอเมรกาจะมการเลอกตงผนำาหรอประธานาธบด อเมรกามพรรคการเมองหลายพรรค แตทเดน ๆ ม 2 พรรคคอ Democrat และ Republican ซงจะมลกษณะเปนทมมประธานาธบดและรองประธานาธบดอยพรรคเดยวกน แตในฟลปปนส จะมลกษณะเปนเอกลกษณของฟลปปนสเองซงฟลปปนสจะมการเลอกประธานาธบดและรอง

36

ประธานาธบดแยกกน สามารถเลอกตางพรรคได เปนการแยกตวประธานาธบดและรองประธานาธบดออกเปนคนละสวน

ผลการเลอกตงทออกมาประธานาธบดและรองประธานาธบดมาจากคนละพรรคกนกจะเกดปญหาในการบรหารประเทศเกดการขดแยงกน พยายามจบผดกน พยายามเลอยขาเกาอกน เกดปญหาเสถยรภาพ เชน สมยประธานาธบด ฟเดล รามอส มาจากพรรคพลงประชาชน แตไดรองประธานาธบด มาจากพรรคมวลชน คอโจเซฟ เอสตราดา (นกแสดงทไดฉายาวา ERAP) ตอมาเมอมการเลอกตงใหมกไดเปนประธานาธบด หลงจากนนถกถอดถอน ศาลลงโทษจำาคกตลอดชวต ถกปรบเงนแปดสบเจดลานเหรยญสหรฐ เนองจากทจรตคอรปชน

ประธานาธบดคนปจจบนคอ นางกลอเรย มาคาปากาล อารโรโย (Cloria Macapagal Arroyo) มาจากพรรคพลงประชาชน เปนประธานาธบดมาจากการเลอกตง ปจจบนประธานาธบดเปนไดสมยเดยวมวาระ 6 ป และสวนรองประธานาธบดคอ Noli De Castro ซงมาจากพรรคเดยวกนจงไมเกดปญหาในการบรหาร

ความแตกตางทางดานวธการเลอกตงระหวางสหรฐอเมรกาและฟลปปนส

ในอเมรกาจะใชระบบการเลอกตง 2 แบบ ไดแก 1) การเลอกตงทางออม (Electoral vote) จะมตวแทน

พรรค 598 คนกระจายไปตามมลรฐ และเมอเลอกตง บคคลทชนะจะไดทนงทงหมดในมลรฐนน และพรรคทไดรบการโหวต 270 คน พรรคนนจะไดรบการเลอกตงเปนประธานาธบด

2) การเลอกตงทางตรง (Popular vote)

37

สำาหรบการเลอกประธานาธบดในฟลปปนสจะใชการเลอกตงทางตรง (Popular vote) อยางเดยว ใชคะแนนเสยงประชาชนตดสน และเปนประธานาธบดเปนไดเพยงสมยเดยว

-สาธารณรฐอนโดนเซย (Republic of Indonesia) กอนการปฏรปการเมอง 1998 การเลอกตงในอนโดนเซย

ตามรฐธรรมนญ 1945 ไดกำาหนดใหมการเลอกตงทางออมคอจะผานสภา MPR ซงมสมาชกแยก 2 สวน คอ มาจากประธานาธบดแตงตงและมาจากสมาชกสภา DPR (สภานตบญญตของอนโดนเซย) ยคแรก ๆ ม 1,000 ทนง ตอมาเหลอ 700 ทนง และมการแตงตงผสมผสานกน การเลอกตงทางออมนจะเออประโยชนใหกบผสมครตำาแหนงประธานาธบดอนโดนเซย เพราะไมมการจำากดการดำารงตำาแหนง หรอสมยของประธานาธบด เชน ซฮารโต เปนประธานาธบดถง 5 สมย จนกระทงถกพลงประชาชนบบใหออกจากตำาแหนง เนองจากทจรตคอรรปชน

ผมสทธเลอกตงในอนโดนเซย สำาหรบ คนโสด 17 ปเปนอยางตำา และถามสถานะสมรส ไมถง 17 ปกสามารถใชสทธเลอกตงได (สวนประเทศอหรานผมสทธออกเสยงเลอกตงมอายตงแต 15 ป) และปจจบนนกกำาลงจะคนสทธใหทหาร ตำารวจ สามารถใชสทธเลอกตงได แตสมย ซฮารโต ทหาร ตำารวจจะไมมสทธเลอกตง

ประธานาธบดคนปจจบนคอ ซซโล บมบง (SBY : Susilo Bambung ) เปนครงแรกทประธานาธบดของอนโดนเซยมาจากการเลอกตงโดยตรง จากอดตประธานาธบดมาจากการเลอกตงทางออม

38

3).กงประธานาธบด หรอกงรฐสภา (Semi-Presidential or Semi- Parliamentary)

เปนระบบทฝรงเศสคดขนเพอจะลบขอบกพรองของระบบรฐสภาขององกฤษและระบบประธานาธบดของสหรฐ (1958) ภายใตระบบนประมขทางพธการของประเทศคอ ประธานาธบด ( President : Head of State/Head of Executive/Head of government) ซงประชาชนเปนผเลอกทางตรงเขามา แตโดยความเปนจรงประธานาธบดเปนประมขทางพธการ มอำานาจมากกวานายกรฐมนตร เพราะวาเปนผกำากบนายกฯ เนองจากในการแตงตงถอดถอนนายกรฐมนตรของระบบนจะมาจากความเหนชอบรวมกนระหวางประธานาธบดและสภานตบญญต นายกรฐมนตรจงไมมความเปนอสระในตวเอง

ตวอยางประเทศทใชระบบน เชน เกาหลไต ไตหวน สหพนธรฐรสเซย

ประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทปกครองแบบกงประธานาธบดและกงรฐสภา ไดแก

-Timor Leste (Democratic Republic of East Timor) ตมอรเปนประเทศเอกราชในป ค.ศ.2002 หลงจากทอนโดนเซยยดครองตอจากโปรตเกส ตมอรตะวนออกหรอตมอรเลสเต(เปนภาษาโปรตเกส) เปนประเทศเดยวทปกครองระบบกงประธานาธบดและกงรฐสภาตามแบบของฝรงเศส ประธานาธบดเปนประมขทางพธการและมอำานาจในการถอดถอนและแตงตงนายกรฐมนตรได นายกรฐมนตรจงไมมอำานาจทแทจรงเพราะตองอยใตอาณตและกำากบของรฐสภาและประธานาธบดอกตอหนง

39

ประธานาธบดคนปจจบนคอลามอสเมาตา และใหอาเลกซานดากสเมาเปนนายกรฐมนตร การปกครองแบบนประธานาธบดจะอยในตำาแหนงนานเพราะเมอทำาอะไรผดนายกฯจะรบผดชอบทกอยางฉะนนเมอทำาอะไรผดพลาดกจะมการเปลยนนายกรฐมนตร แตประธานาธบดคนเดม

1.2 ระบบก�รปกครองแบบปด 4 ประเทศ มแนวโนมไปในทางอำานาจนยม (Authoritarian Rule)

1).คอมมวนสต เมอสงครามเยนสนสดลง ในป 1990 พรอมกบการลม

สลายของอดตสหภาพโซเวยตและแตกสลายเปน 15 ประเทศ ซงยงเหลออก 5 ประเทศทยงใชระบอบคอมมวนสตอย และอยในเอเชยตะวนออกเฉยงใต 2 ประเทศคอเวยดนามกบลาว

ประเทศทปกครองระบอบคอมมวนสตทเหลออยในขณะน 5 ประเทศคอ

1. Cuba (ควบา) ตงแตป 1959 ผนำาประเทศคอ Fidel Castro ยดอำานาจมาจากการปกครองเผดจการทางทหารจอมพลบาคสตา ผนำาควบาคนกอน

2.เกาหลเหนอ DPRK - Democratic People of North Korea เปนคอมมวนสตตงแต 1948 ผนำาคนแรกคอคม อล ซง ไดถงแกกรรมหลายปแลว ปจจบนปกครองโดยลกชายของเขาคอ คมยอง อล เกาหลเหนอจะมรปแบบเผดจการคอมมวนสตในรปแบบ Juche (อานวาจเชเปนลทธการปกครองของคม อล ซง ทมหลกการสำาคญคอ การเปนเอกราช การพงพาตนเองในทางเศรษฐกจ และการปองกนประเทศดวยตนเอง ผ–ถอดเทปคนควาเพมเตมจากเวปไซตวกพเดยคะ) (สวนผนำาเกาหลใตซงปกครองแบบเสรนยมคอประธานาธบด นมเฮยน)

40

3. PRC (People Republic of China) จน เปนคอมมวนสตตงแต 1949 ผนำาคนแรกคอ เหมาเจอตง ปจจบนคอ Hu Jin Tao (ห จน เทา)

จนเปนประเทศทถกเรยกวา 1 ประเทศ 2 ระบบ คอ มรปแบบคอมมวนสตและเสรนยม (เขตปกครองพเศษ เชน ฮองกง มาเกา)

4. PDR Laos (People Democratic of Laos) ลาวเปนคอมมวนสตตงแต 2 ธนวาคม ค.ศ. 1975 ปจจบนเลขาธการพรรคคอมมวนสตคอ จมมาลไชยะสอน ดำารงตำาแหนงตอจาก คำาไต สพนดอน ซงอายเยอะแลวเลยปลดประจำาการ

ชอเปนทางการของลาวเขยนได 2 แบบคอ Laos People ; Democratic Republic (LPDR/ชอปจจบน) หรอ People ; Democratic Republic of Laos (PDR, Laos/ ชอนไมใชแลว) ภาษาไทยเรยกวา สปป.ลาว (สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว)

5. SRVN (The Socialist Republic of Viet Nam) สาธารณรฐสงคมนยมเวยดนาม เปนคอมมวนสตตงแต 2 กนยายน ค.ศ. 1976 ปจจบนเลขาธการพรรคคอมมวนสตคอ Nong Duc Manh (โหนงลกแมน)

SRVN คอเวยดนามเหนอ (Democratic Republic of Viet Nam) และเวยดนามใต (Republic of Viet Name) รวมตวกนในวนท 30 เมษายน ค.ศ. 1975 เนองจากเวยดนามใตแตกเสยกรงไซงอนใหกบเวยดนามเหนอและเวยดกง และประกาศสถาปนาประเทศในวนท 2 กนยายน ค.ศ. 1976 วนนจงเปนวนชาตของเวยดนาม

41

(ประเทศลาวกบเวยดนามเปนพรรคคอมมวนสตเฉพาะรปแบบการปกครองสวนเศรษฐกจเปนทนนยม)

อาจารยอธบายตอวา การปกครองของเวยดนามและลาวนน จะสงเกตไดวา เวยดนามจะมเสถยรภาพมากกวาลาวเพราะวาลาวมปญหาเรองขบวนการทพยามจะโคนลมคอมมวนสตในลาว เชน ขบวนการตอตานลาว (ขตล.) ไดจดตงขนอยางเปนทางการเมอป 1981 คอลาวเปลยนการปกครองเขาสระบอบคอมมวนสตเมอวนท 2 ธนวาคม ป 1975 เปลยนจากราชอาณาจกรลาวมาเปนสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว ในชวงการเปลยนแปลงการปกครองเปนการถายโอนอำานาจโดยสนต ระหวางผนำาคอมมวนสตลาวคอเจาสภานวงศ ทเขามารบการปกครองตอจากเจาสวนนะพมา (สวนนะภมาเปนนายกรฐมนตรลาวคนสดทายทอยในระบอบการปกครองแบบรฐสภา) ในชวงทมการถายโอนอำานาจการปกครองนนกษตรยองคสดทายของลาวคอพระเจาศรสวางวฒนา

กลมลาวทเปนฝายตอตาน (ลาวฝายขวา) ทเดนทางหนออกนอกประเทศกอน 2 ธนวาคม 1975 กไดพาไปจดตงขบวนการตอตานลาวขนอยางเปนทางการในสหรฐอเมรกา ป 1981 ชอขบวนการวา ULNF = The United Lao National Front ซงจดตงโดย 3 กลมใหญ ไดแก

-กลมทหาร ประกอบ พวกชนกลมนอยเชน พลเอกวงเปา นายพลภม หนอสะหวน รอยเอกกองแล วลาสาน และพวกลาวแท ๆ

-กลมเจา เชน เจาบญอม เจาศรสข -พวกลาวลม

42

พวกเหลานพยามทจะไปกอวนาศกรรมในลาว ฉะนนการเมองลาวกไมคอยมเสถยรภาพ เศรษฐกจทลาวใชในตอนนนคอ จนตนาการใหม ปจจบนเปลยนชอใหมเปน กลไกใหมทาง“ ” “เศรษฐกจ ”

สำาหรบเวยดนาม ปฏรปเศรษฐกจใหมโดย Ngyen Van Linh นำาระบบเศรษฐกจแบบใหมมาใชเรยกวา “Doi Moi Tuduy” ตอนนอเมรกาเลกแซงชน เวยดนามแลว ทำาใหเวยดนามจง ทมเงนมาพฒนาประเทศ ประกอบกบคนเวยดนามมศกยภาพ มคณภาพ และการเมองไมมปญหา ทำาใหการดำาเนนการทกอยางจงเปนไปไดอยางราบรนและนายกฯคนใหมทชอวา Tren Drong (เหวยงเจนหยง) เปนบคคลทสามารถทำาใหเศรษฐกจของเวยดนามขนมาเปนอนดบทสองของเอเชยในการพฒนาการเตบโตทางเศรษฐกจ รองจากจน และ เปนคแขงของไทยในปจจบน

อาจารยอธบายเพมเตมวา ประเทศคอมมวนสตแบบเกาทมความตงตวทางดานเสรภาพ คอ ควบาและเกาหลเหนอ ซงรฐบาลไมเปดเสรภาพทางเศรษฐกจ วถชวตของประชาชนอยภายใตการกำากบของรฐ มความเปนอยอยางยากลำาบาก สวนคอมมวนสตแบบสมยใหม คอ จน ลาว เวยดนาม เศรษฐกจมแนวโนมเปนเศรษฐกจแบบเสรนยมทงสน

2)เผดจการทหาร (Militarian Rule) ประเทศทปกครองระบบนคอ สหภาพพมา (Myanmar

เปนชอทางการทสหประชาชาตใหการรบรอง แตหนงสอของ

43

สหภาพยโรปและสหรฐยงไมยอมรบ Myanmar แตยงยอมรบคำาวา Burma อย ภาษาไทยใชคำาวา พมา)

พมาอยในการปกครองแบบเผดจการทหาร 40 กวาแลว ตงแตป 1962 พมาเคยมการปกครองทเปนประชาธปไตยอยระยะหนงหลงมเอกราชใหม ๆ ตงแต 4 มกราคม 1948 - 2 มนาคม 1962 ชวงนคอชวงทประชาธปไตยเบงบานในพมา พมาซงเปนประเทศทเคยมการคาดหวงวาจะเปนประเทศทมความเจรญกาวหนาทางเศรษฐกจอนดบตน ๆ ของเอเชยและเอเชยตะวนออกเฉยงใต เพราะวามทรพยากรธรรมชาตมากมาย ผลตขาวไดมาก และมไมสก แตเนองจากมการจดการบรหารไมดพอ มการทจรตคอรปชนประชาธปไตยทเบงบานตองมลายลง

ในยคทใชการปกครองประชาธปไตยพมาใชรฐธรรมนญฉบบป 1947 ใชระบบรฐสภา ซงเปนระบบทองกฤษพยามยดเยยดใหแกพมาหลงจากพมามเอกราชทง ๆ ทรวาพมาไมพรอมทจะมการปกครองแบบน ระบบนไดดำาเนนมาจนถงป 1958 กเรมมปญหา เพราะมขอตกลงปางหลวง ซงเปนขอตกลงทอองซานผนำาพมาทำาขอตกลงไวกบชนกลมนอยตาง ๆครบวาระพอด คอขอตกลงทวาดวยการกำาหนดใหชนกลมนอยมสทธเลอกทจะอยหรอจะแยกตวออกเปนเอกราชออกจากพมา และขอตกลงปางหลวงนไดถกนายกรฐมนตรพมาในชวงประชาธปไตยเบงบานคอ อน ไมปฏบตตามสญญา ทำาใหชนกลมนอยทวงสทธแลวลกฮอขนกอความวนวาย เมอไมไดรบการสนองตอบ

ป 1958 พมาเขาชวงวกฤตมาก จนกระทงรฐบาลอนตองไปเชญกองทพมาทำาหนาทเปนรฐบาลรกษาการชวคราว เพอคมสถานการณในพมา ปราบปรามชนกลมนอย รฐบาลชวคราวกม

44

สญญาสภาพบรษกบอนวาจะอยในตำาแหนง 2 ป เมอควบคมสถานการณไดแลวกจะลงจากอำานาจ และใหรฐบาลพลเรอนบรหารตอ พลเอกเนวนทำาตามสญญา ป 1960 ออกจากอำานาจและ เกดการเลอกตงใหมในพมา ผลการเลอกตง พรรคการเมองของอนกชนะการเลอกตง

เมอทหารออกไปสถานการณความวนวายกประทมาอกทำาใหเศรษฐกจยำาแย ตอนป 1960 ,1961 พมากไดขอบรจาคขาวจากประเทศอน ฉะนนจงทำาใหพลเอกเนวน และทหาร และพรรค Tattamadaw ทำาการปฏวตเมอวนท 2 มนาคม 1962 ลมลางการปกครองในระบอบประชาธปไตยในพมา นำาอำานาจนยมมาใชหลงจากเนวนกลววาตางชาตจะเขามาแทรกแซงพมาจงปดประเทศ เทคโนโลยกไมเขาประเทศ ทหารกไมเชยวชาญทางการขาย เศรษฐกจจงยำาแยมาก เนวนกพยามหาหาหลกประกน และการรบรองจากนานาประเทศวาพมาไมไดปกครองแบบเผดจการ แตมการปกครองระบอบประชาธปไตย จงรางรฐธรรมนญฉบบใหมขนมาคอรฐธรรมนญ 1974

รฐธรรมนญสงคมนยมนเหนชดเจนวาเปนรฐธรรมนญเผดจการ เนองจากมพรรคการเมองพรรคเดยวจงทำาใหการปกครองเปนเปนอำานาจนยมมากขนมกฎหมายรองรบดวย และนอกจากนนพลเอกเนวนกพยามใหชาวโลกเหนวารฐบาลของเขาไมใชรฐบาลทหาร โดยทหารทเปนรฐบาลถอดยศและ ตำาแหนงทกคน แลวใชวาอนำาหนาแทน เชน U Ne Win (อเนวน) ในสายตาสอมวลชนทวไปถอวาเปนการจดฉากและถอเปน Soldice in Mufti = รฐบาลทหารกำาบง

45

เหตการณทนำาไปสการลมสลายของยคอำานาจนยมเนวน คอเหตการณ 8888 คอเหตการณทเกดขนเมอวนท 8 สงหาคม 1988 เรยกวา Bloody 8 รฐบาลพลเอกเนวน

-18 กนยายน 1988 พลเอก Saw Among (ซอหมอง) ทำาการยดอำานาจจากลมของพลเอกเนวน หลงจากนายพลเนวนฆาประชาชน และเมอยดอำานาจกตง SLORC คอสภาฟ นฟกฎหมายและความเปนระเบยบของรฐ พลเอกซอหมองนนวางจดหมายการบรหารประเทศไวคอนขางสวยงาม เชน ฟ นฟพรรคการเมอง จดทะเบยนพรรคการเมอง และยกเลกเศรษฐกจสงคมนยมทใชสมยเนวน เปดใหประเทศตางๆไปลงทน และเปลยนชอประเทศจากพมาเปนเมยนมาร (อาจจะมการจดฉาก)

การเลอกตงทจะจดใหมขนเมอ 27 พฤษภาคม ป 1990 เปนการเลอกตงทพรรคการเมองทจดทะเบยนทงหมดตอนนน 90 กวาพรรค พรรคใหญ ๆ ทเขามาคอพรรคทเรยกรองประชาธปไตยคอ NLD = Natural League For Democracy ทำาใหพลเอกซอ หมองรสกผดหวง ทแพเลอกตง เพราะไมโกงเลอกตง สวน NLD เมอไดเสยงขางมากในการเลอกตงกทำาหนาทรางรฐธรรมนญ กไปยนขอเรยกรองขอใหมการถายโอนอำานาจจาก SLORC มาส NLD พลเอกซอหมองกประกาศไมยอม บอกวา SLORC เปนองคกรผปกครองชวคราว เมอ NLD สวนใหญไมเหนดวยพากนไมเขาประชมสภา ทำาให SLORC ทำาการกวาดลางเขาปกครองอำานาจตอ

ซอ หมองกมปญหาเรองสขภาพ ป 1992 กสละตำาแหนงประธาน SLORC ใหพลเอก Tan Shae (ตาน ฉวย) ตาน ฉวย ลมกระดานจดตง National Convention การประชมแหง

46

ชาตป 1993 โดยเอาพวกชนกลมนอยทยอมวางอาวธเปนพวกรฐบาลและเอาคนพมาทสนบสนนรฐบาลเขามารวมเปนสมาชกสภาแหงชาต ชวงนรฐบาล SLORC ของตาน ฉวย จดตงกลม USDA (อสดา) (USDA = The Union Solidarity and Development Association ) กลมมวลชนจดตงเหลานกลมอายตงแต 10 ปขน สมาชกอสดาจะไดรบสงตอบแทน เชน ซอขาวครงราคา ขนรถเมลครงราคา

ป 1997 พลเอก ตาน ฉวย เปลยนชอ SLORC เปน SPDC = The State Peace and Development Creel สภาสนตภาพและการพฒนาแหงรฐ

30 พฤษภาคม 2003 เหตการณ Dipayin Incident ขณะทกลมของนางอองซาน ซจ ปราศรยอยท Dipayin รฐบาลทหาร SPDC ของตาน ฉวย กบกลมอสดากทำาการลอมปราบ เกดการสญเสยไมนอย มการปราบปรามอยางรนแรง และหลงจากเหตการณ Dipayin แลวนางอองซาน ซจ กโดนกกบรเวณอยในบานไมไดออกไปไหน

สวนการเคลอนไหวทางการเมองของพระสงฆในพมาเมอเดอนกนยายน 2007 ตอนนอาจะถกปราบปรามไปแลว

อาจารยเลาวา วทยานพนธของอาจารยวระศกด อนนตมงคล เรองบทบาทของพระทางการเมองพมา ตอนทพมาเปนอาณานคมขององกฤษใหม ๆ องกฤษลมเลกสถาบนกษตรยในพมา

รองศาตราจารย ดร.ชยโชค จลศรวงศ ผเชยวชาญพมา วเคราะหวา ในสงคมพมามสถาบนทคนใหการนบถอดงนคอ 1).สถาบนกษตรย 2).สถาบนพระสงฆ 3). สถาบนผใหญบาน เมอองกฤษเขามาปกครองพมาองกฤษหกหาญนำาใจพมาโดย

47

การลมเลกกษตรย คนกไปเขาหาพระ ซายาซาน พระพมาทนำา“ ”คนพมาเขาตอสกบองกฤษ นเปนจดเรมตนททำาใหพระมความสำานกการเมองมาแตยคอาณานคมตอสอำานาจทางการเมอง ตอมาเมอมกลมอองซาน และอน ขนมาเขามารบชวงตอสทางการเมองจากพระสงฆ

อาจารยชใหเหนวา รฐธรรมนญพมาทกำาลงจะออกมา คอ พมาจะมการปกครองในระบอบประธานาธบด มการกระจายอำานาจใหชนกลมนอยเปนแบบรฐรวมหรอสหพนธรฐ และถารฐธรรมนญฉบบใหมผานกจะไดชอใหมของ SPDC คอ State Democracy and Development Cracil

3)สมบรณาญาสทธราชย เปนระบบทเกาแกทสดในโลกใชในบรไนดารสลาม ปจจบน

ทวโลกมกษตรยปกครอง 29 ประเทศ กษตรยประเทศตางๆเสดจมาในงานพระราชพธ 60 ปในหลวงของไทย แตมบางประเทศเทานนทไมไดมาไดแก เนปาล, ซามวร และซาอดอาระเบย ซงไมไดสงตวแทนมาดวย

บรไน ในยคอาณานคมเปนดนแดนในอารกขาขององกฤษ มใชอาณานคมอยางเตมตว ดนแดนในอารกขาเรยกวา Protectorate State ความเปนกงอาณานคม (Sammie – Colony) คอประเทศทถกปกครองจะเสยเฉพาะอธปไตยภายนอกเทานน อธปไตยภายในยงคงอย ในตอนทองกฤษมาปกครองเพอนบานของบรไน บรไนกลายเปนกงอาณานคม สงเกตไดจากองกฤษไมแตะตองการปกครองดงเดมบรไนทใชอยจนทกวนน

48

กษตรยบรไนองคปจจบนเปนองคท 29 อาจารยตงขอสงเกตวา การปกครองแบบนเปนการปกครองทถากษตรยอยในทศพธราชธรรมจะไดรบความเชอถอศรทธา เปนการปกครองทมความชอบธรรม ไดรบการยอมรบในสายตาของประชาชน (Legitimacy) คนบรไนพอใจในการปกครองน และทกวนนบรไนมการปกครองดมาก ภาษเงนไดไมตองเสย เรยนฟร รกษาพยาบาลฟร รฐบาลใหความใสใจประชาชนถาใครไมไปตรวจสขภาพตามกำาหนดจะมการปรบเงน แตถาไปตามกำาหนดกรกษาฟร

คนบรไนไมยอมรบราชการทหาร และทหารทมอยในปจจบนนคอทหารเนปาล ชอกรกา มมดประจำากายคอกรข มาเปนทหารรบจาง

2. แยกต�มสภ�พเศรษฐกจ 2.1 ประเทศดอยพฒนา 4 ประเทศ ม 50 ประเทศในเอเชย

ตะวนออกเฉยงใตเราม 4 ประเทศ ไดแก ลาว พมา กมพชา ตมอรตะวนออก ประเทศดอยพฒนานอยในกลม LDC (Least Developed Country) ถอวาเปนประเทศทพฒนานอยทสด และยากจนมากตดอนดบโลก

2.2 ประเทศกำาลงพฒนา (Development Country) ม 7 ประเทศ ไดแก ไทย มาเลเซย สงคโปร ฟลปปนส อนโดนเซย บรไน และเวยดนาม

-บรไนมนำามนมากแตขาดผเชยวชาญ -สงคโปร องคการระหวางประเทศองคการหนงชอวา

องคการ OECD (Organization of Economic Cooperation Development) พยายามยดเยยดใหสงคโปรเปนประเทศพฒนา แตสงคโปรไมยอมรบเพราะเกรงวา

49

จะตองชวยเหลอบรจาคใหประเทศทดอยกวา ดงนน OECD จงมอบสถานะภาพใหสงคโปรเปน The Most Advanced Developing Country (ประเทศกำาลงพฒนาทมความกาวหนามากทสด) คำานไมแตกตางจากคำาวา NICs (New Industrialized Countries) ไทยและมาเลเซยเกอบจะไดสถานะภาพนแตเกดปญหาภาวะเศรษฐกจในป พ.ศ. 2540 กอนจงไมไดรบสถานะภาพน

3. แยกต�มศ�สน� 3.1 ศาสนาพทธ 4 ประเทศ ไดแก ไทย พมา ลาว กมพชา 3.2 ศาสนาอสลาม 3 ประเทศ ไดแก มาเลเซย อนโดนเซย

บรไน 3.3 ศาสนาครสต 2 ประเทศ ไดแก ฟลปปนสและตมอร

ตะวนออก3.4 กำากง 2 ประเทศ ไดแก สงคโปรและเวยดนาม

สงคโปรมคนจนนบถอศาสนาพทธนกายมหายาน ขงจอ ฮนด และอสลาม หรอระบอบการปกครองโดยตรง

**************คำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวน

ออกเฉยงใตInternational Relation in Southeast

Asia ผศ.ดนย ทองใหญ วนท 6 ตล�คม พ.ศ. 2550

ภ�คเช�

รปแบบรฐ

50

มาเลเซยเปนประเทศเดยวในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ทเปนรฐรวม ในขณะทอก 10 ประเทศทเหลออยรปแบบของรฐเปนรฐเดยว

ในโลกนประเทศทเปนรฐรวมม 18 ประเทศ และประเทศทเปนรฐรวมเพงจะเปนรฐเดยว เชนสหพนธรฐเซอรเบย รฐมอนเตเนโกร

การปกครองปจจบนจะม 2 รปแบบ คอ1. รฐเดยว (Unitary State) -เปนรปแบบการรวมอำานาจทศนยกลาง-ใชกฎหมายฉบบเดยวกนทงประเทศ ประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทงหมด 10 ประเทศเปนรฐเดยวและอก 1 ประเทศเปนรฐรวมคอมาเลเซย เกอบทกประเทศจะมรปแบบการปกครองรฐเดยว2.รฐรวม (Composite State) -เปนรปแบบทกระจายอำานาจไปยงรฐตาง ๆทเขามารวม โดยรฐบาลกลางจะสงวนอำานาจ 3 ประการคอ การกลาโหม นโยบายตางประเทศ การเงนการคลงงบประมาณ รฐรวมจะมการจดการการปกครองตวเอง -กฎหมายรฐธรรมนญของแตละรฐจะตองไมขดกบรฐธรรมนญของประเทศ

51

-มดนแดนทอยในความดแลของรฐบาลกลาง เมองหลวงของประเทศ เชนกวลาลมเปอร (มาเลเซย) ซงเปนดนแดนทตงเชนกรงวอขงตวดซ รฐรวมแบงออกเปน 2 ชนดคอสหพนธรฐ (รฐตาง ๆ ตงแต 2 รฐเขามารวมกน ม 18 ประเทศทวโลก) และสมาพนธรฐ (รฐตาง ๆเขามารวมตวกนอยางหลวม ๆ) ปจจบนสมาพนธรฐไมมในโลกแลวแตอาจจะมแคชอคอสมาพนธรฐสวสเซอรแลนด แตสวสฯปกครองโดยรปแบบสหพนธรฐ

รฐเดยวและรฐรวม จะไมตดยดกบรปแบบการปกครองแบบใดแบบหนง เมอจะพจารณาแยกจากกนคนละสวน

อาจารยเลาวา ตอนทอดตสหภาพโซเวยตลมสลาย 15 รฐกแตกออกจากกนหมด เมอแยกออกจากกนไมนานอก 12 รฐกกลบมารวมกนอยางหลวม ๆ CIS หรอ Commonweal of Independent State มการประชมทเปนรปแบบ Forum กองประชมระหวางประเทศ

สหภาพโซเวยต(USSR) จะประกอบดวย 15 รฐ เชน รสเซย Russians Federation จะประกอบไปดวยสหพนธรฐซอนอย 16 republic และมรฐหนงคอ Chechya พยายามแยกตวออกมาจากรฐ

*ในอนาคตพมาอาจจะมสภาพเปนรฐรวมถารฐธรรมนญฉบบใหมพมาไดรบการรบรอง*

52

รฐรวมในเวทโลกปจจบนม 17 ประเทศ ในลาตนอเมรกา 5 ประเทศ1.อารเจนตนา ปกครองระบบรฐสภา ม 22 รฐ2.บราซล ม 28 รฐ3.เมกซโก ม 33 รฐ4.เซนต คตต & เนวส ม 2 รฐ5.เวเนชเอลา ปกครองระบบรฐสภา ม 20 รฐ ในออสเตรเลย1.ออสเตรเลย ม 6 รฐในยโรป 4 ประเทศ1.ออสเตรย ม 9 รฐ2.สหพนธรฐเยอรมนน ม 11 รฐ3.สหพนธรฐรสเซย ม 16 รฐ4.สมาพนธรฐสวสเซอรแลนด ม 23 รฐ(อดตม 5 ประเทศ แตปจจบนมอนเตรนโกรแยกออก

จากเซอรเบยแลว)ในอเมรกาเหนอ 2 ประเทศ1.แคนาดา ม 10 รฐ2.สหรฐอเมรกา ม 50 มลรฐ ในแอฟรกา 2 ประเทศ1.ไนจเรย ม 19 รฐ2.โคโมโรส ม 3 รฐในเอเชย 4 ประเทศ

53

1.อนเดย ม 26 รฐ2.ปากสถาน ม 12 รฐ3.มาเลเซย 13 รฐ4.สหรฐอาหรบเอมเรตส (U.A.E.) 7 รฐ….เอเชยตะวนออกเฉยงใตกบก�รปกครองของตะวน

ตกในยคอ�ณ�นคมประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต 11 ประเทศแบง

ไดเปน - ม 9 ประเทศเปนอาณานคม (Colony) ของชาต

ตะวนตก - ม 1 ประเทศเปนดนแดนในอารกขา

(Protectorate State) ของชาตตะวนตก-ม 1 ประเทศทไมเคยตกเปนอาณานคมของชาต

ตะวนตกชาตใดทงสน คอ ไทยคำาวา Colony คอ การสญเสยอธปไตยทงหมดใหกบ

ประเทศผเขาปกครองสวนคำาวา Protectorate หมายถงสวนทเปน

อธปไตยภายในยงอย เชน เรองการปกครอง แตอธปไตยภายนอกสญเสยไป อยางเชน บรไนทเปนประเทศเดยวในตะวนออกเฉยงใตทเปนรฐในอารกขา อธปไตยภายนอกทบรไนสญเสยไปใหองกฤษคอ ปองกนดนแดนและทางดานการตางประเทศ

54

ประเทศอ�ณ�นคมของช�ตตะวนตก ในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

- มาเลเซย สงคโปรและฟลปปนส เคยตกเปนอาณานคมขององกฤษ

-ฝรงเศส มอาณานคม คอ เวยดนาม ลาว เขมร -ฟลปปนส ผานการเปนอาณานคมของตะวนตก 2

ประเทศ คอสเปนและอเมรกา กไดรบการอทธจากทงสองประเทศ ผลทออกมากผสมผสานกนจนเปนผลดตอฟลปปนส แตทฟลปปนสมปญหาหลงจากเปนเอกราชเพราะผนำาของฟลปปนสมปญหาเรองทจรตคอรปชน

-อนโดนเซย เปนประเทศทดนแดนมากทสดในเอเชยตะวนออกเฉยงใต และมประชากรมากในอนดบ 4 ของโลก อดตเคยเปนอาณานคมเกาของฮอลแลนดหรอพวกดชช หลงจากเปนเอกราชกจะมปญหาเรองการเมองการปกครอง ในลกษณะทไมสามารถนำารปแบบการปกครองในลกษณะเสรนยมมาใชอยางมประสทธผล เพราะตมอรตะวนออกเปนอกประเทศหนงทถกจบตามอง อดตอาณานคมเกาของโปรตเกส หลงจากนนกไปอยกบอนโดนเซยหลงจากเปนเอกราชจากโปรตเกสได 9 วน

-บรไน ซงเปนดนแดนเดยวทมสภาพเปนกงอาณานคม และมการปกครองแบบสมบรณาญาสทธราชยสบตอกนมาไดอยางคอนขางจะมเสถยรภาพ

55

-ไทย เปนประเทศเดยวทไมเคยเปนอาณานคมใหแกตะวนตกชาตใด

เจตนารมณของฝรงผวขาวของทเขามาแสวงหาอาณานคมโพนทะเล เพอทจะมาหาผลประโยชนคอตลาดทางการคา เมองทา ทรพยากรธรรมชาต และนอกจากนนเขาจะนำาความคด ภารกจของคนผวขาว “ ” (White Man Burden) เขาจะนำา Modernization ความทนสมย

การศกษาเรองการตกเปนอาณานคมของตะวนตกจะอยภายใตกรอบของคำาวา The Spirit of “Give and Take” คอการเอาประโยชนและใหประโยชน โดยมงไปทการถายทอดความรทางดานการเมองการปกครองซงเปนหนงในคำาวา Modernization จากภารกจของคนผวขาว (White Man Burden)

คนผวขาวถอวาตนเปนสญชาตทมความเจรญ จงเขาไปในแถบเอเชยและอฟรกาเพอใหความชวยเหลอเรยกวาภารกจ Modernization (ความเจรญสมยใหม) เชน ศาสนา การแพทย ระบบเงนตรา การเมองการปกครอง

1.อ�ณ�นคมองกฤษ ประกอบดวย มาลายา (รวมทงซาบาหและซาราวคบน

เกาะบอรเนยว) สงคโปร พมามาลายาและสงคโปรหลงจากรบเอกราชมการเมอง

การปกครองทเขมแขงและเจรญมากเพราะองกฤษไดถายทอดไวใหเรยกวาองกฤษ Give มากกวา Take แต

56

พมากลบลมเหลวในการเมองการปกครองเพราะองกฤษ Take มากกวา Give

องกฤษเขามาเชาเกาะสงคโปรเพอทจะใชเปนสถานการคา ตดตอการคาไปยงอนเดยและจน องกฤษใชวธการเขามามอทธพลทละนอยประสานประโยชนใหแกสลตานตาง ๆ แลวเขาครอบงำาแหลมมาลาย โดยการใชอทธพล โดยทไดรบการยอมรบจากบรรดาผปกครองทองถน ซงเปนลกษณะการเขาครอบงำา โดยความพรอมใจของผอยใตปกครอง องกฤษจะไมแตะตองความเชอถอของคนในพนทเดม เชน คนทองถนในสงคโปรนบถอศาสนาอสลาม องกฤษกจะไมเอาศาสนาครสตเขาไปเผยแผ เมอองกฤษไมไดทำาสงททำาใหคนในทองถนไมพอใจ ทำาใหองกฤษไดรบการยอมรบมาก ซงการยอมรบนสามารถเหนไดจากปฏกรยาของคนในทองถน หากคนในทองถนไมยอมรบกจะออกมาตอตานเรยกวาขบวนการชาตนยม

คนสวนใหญพอใจในองกฤษ จงไมมใครออกมาตอตานอยางรนแรง ฉะนนองกฤษกมเวลาทจะตอบแทนประเทศน ใหความรเรองการปกครอง มการเลอกตงระดบทองถน กอนทจะเปนเอกราช หรออาจจะพดกนแบบสำานวนนกวชาการไดวา ความรสกความเปนประชาธปไตย“การเรยนรเรองการเมองการปกครองแบบประชาธปไตยไดหยงรากลกลงในมาลายกอนเปนเอกราช ฉะนนสงทซม”ลกเขาไปกไดสบทอดมากอนเปนเอกราช ฉะนนคนในดน

57

แดนทง 2 แหงนจงมจตวญญาณความเปนประชาธปไตยคอนขางสง

สงคโปรและมาเลเซยจะไมมทหารเขามายงเกยวกบการเมองจะไมมการปฏวต เมอศกษาลกลงไปกพบวาทหารหรอกองทพของมาเลเซยหรอสงคโปรเปนทหารอาชพ ทหารประจำาการของประเทศจะไมใหสมภาษณเรองการเมองแกสอมวลชลเพราะเขาถอวาไมใชหนาท เปนการผดวนย เขาเปนทหารอาชพจงแยกออกจากการเมองเดดขาด

มาเลเซยนนตอนทเปนเอกราชแลวมาเลเซยหรอมาลายาเคยไดรบการยกยองจากนกวชาการทางรฐศาสตรวา มาเลเซยถอเปนตวรปแบบหรอตโชวอนหนงในการ“ปกครองของระบอบรฐสภาในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ”แมวาการปกครองของมาเลเซยในบางหวงเวลา ถกมองวาผปกครองเอาแตใจตวเองเปนหลกบาง

แตในพมานนเปนเมองขนองกฤษเชนกนแตตางจากสงคโปรมาเลเซยจากหนามอเปนหลงมอ ในขณะทองกฤษครอบงำามาเลเซย สงคโปรในลกษณะไมหกหาญใชกำาลง แตใชลกษณะซมลก ไมนำาศาสนาครสตเขามาแขงกบมสลม ทำาใหผนำาหมบานและคนโดยทวไปยอมรบองกฤษ

แตในขณะทพมาจะมความรสกไมดตอองกฤษ พมากบองกฤษมปญหากบในเรองแควนอสสม กกลายเปนชนวนเกดสงครามใหญขน 3 ครงระหวางพมากบองกฤษ

58

และไดยตลงโดยองกฤษเขายดครองพมาได และองกฤษใชกำาลงในการครอบครองพมาเปนหลก องกฤษสรางความรสกไมชอบใจใหคนพมาเปนสวนใหญ เชน ยกเลกระบบกษตรย องกฤษยงดถกพมาถงขนาดลดประเทศใหเปนเพยงจงหวดหนงของอนเดยอกดวย การถกลดเกยรตนยงทำาใหพมาเกลยดชงองกฤษมากขน ประชาชนจงพยายามรวมตวกนหนไปพงศาสนาพทธซงเปนสถาบนทสอง ทำาใหสถาบนศาสนาถกเชดชออกมาตอตานกบองกฤษ

องกฤษตอกยำาพมาดวยการสรางความแตกแยกในประเทศเรยกวา Divide & Rule “การแบงแยกและปกครอง การทำาใหสงคมของพมาซงมลกษณะความแตก”ตางทางดานเชออชาตและเผาพนธใหมความแตกแยกขน คอการแยกพมาแท ๆ และพมาเชอชาตอนใหมความรสกเปนคนละพวกกน โดยแยกชนกลมนอยออกจากกน ภายหลงถงไดมขบวนการของฆราวาสนำาโดย ออง ซานและอน ซงพมาในยคของ ออง ซานและอนไดปกครองระบอบประชาธปไตยในระยะสนๆเทานน คอ ค.ศ.1949 - 2 มถนายน ค.ศ.1968

การมองความความขดแยง ใหมองไปทสตร 3B + 3R หมายถง

3B ประกอบดวย 1) Background ภมหลงทางประวตศาสตร

59

2).Belief ความเชอทแตกตาง 3).Benefic ผลประโยชน 3R ประกอบไปดวย 1).Race เชอชาต 2).Religion ศาสนา 3). Resources ทรพยากรสงคมพมานนเปนสงคมทมปญหาเรองความขดแยง

มาตงนานแลว ในอดตสมยอาณาจกรหงสาวด คนมอญใชสญลกษณหงส สวนพมาใชสญลกษณนกยง คนมอญจะไดรบการปลกฝงมาวาเรายงใหญมากอนทำาไมเราตองอยภายใตการปกครองของคนทเราเคยปกครอง

ฉะนนวธการปกครองทงายคอทำาใหแตกแยกกนมากขน องกฤษจดแยกเขตการปกครองคอแยกเขตการปกครองพมาแทไวสวนหนงแลวแยกคนกลมนอยไวอกสวน แลวพยายามทำาใหคนกลมนอยทอยในเขตการปกครองทองกฤษแยกออกตางหาก มความเปนอยทดขน หยบยนสงตางๆให ทำาใหเขาภาคภมใจวาเขาไมไดดอยไปกวาพมาแท สรางความรสกวาเขาเปนคนละพวกกบพมาแท ชนกลมนอยบางสวนจะเปนพวก “Animist” เชนกะเหรยง ไทยใหญ หรอพวกทนบถอผสางนางไม องกฤษจะเอาศาสนาครสตมาเปนตวเชอมตอคอพยายามทจะใหพวก Animist หนมานบถอศาสนาครสต

60

จากนโยบาย Divide & Rule องกฤษมองวาทำาใหการรวมตวกนของคนในพมามาตอตานองกฤษออนตวลงเพราะทงสองกลมนแตกแยกกน และนโยบาย Divide & Rule นไดสงผลกระทบมาจนกระทงพมาเปนเอกราชในทกวนนคอปญหาชนกลมนอยไมตองการทจะอยกบพมาแท

ฉะนนเมอองกฤษไมไดถกตอตานจากสงคโปรและมลาย ทำาใหองกฤษมเวลามากขนในการสงสอนประชาธปไตยให แตองกฤษไมมเวลาสอนพมาเพราะมวแตปราบปรามผตอตาน ดวยเหตนองกฤษจงถกเรยกวาเปนนกบญในแหลมมลายแตเปนคนบาปในพมา

2.อ�ณ�นคมฝรงเศส ประกอบดวย เวยดน�ม กมพช� ล�ว โดยภาพรวม

แลวฝรงเศสจะ Take มากกวา Give ทำาใหเกดกระบวนการตอตานฝรงเศสขน เชน ขบวนการของโฮจมนหในกมพชา ฝรงเศสถายทอดรปแบบการเมองการปกครองใหประเทศใตอาณานคมนอยมาก

ในชวงกอนสงครามโลกครงทสอง จะไมมในลกษณะในเรองการตอสชดเจน แตเมอกองทพญปนออกไปจากการยดครองเอเชยตะวนออกเฉยงใตในชวงสงครามโลกครงทสองแลว ฝรงเศสจะกลบเขายดครองอนโดจนอกครง ฝรงเศสตองเผชญกบการตอตานอยางรนแรงของขบวนการชาตนยมของโฮจมนห เมอสงครามโลกครงท 2

61

สนสดลง ทางองคการสหประชาชาตทเปนองคการระหวางประเทศระดบสากล กมเจตนาทจะใหคนในดนแดนตาง ๆ ทเปนอาณานคมไดมสทธทจะกำาหนดใจตนเอง มอสระในการบรหารการปกครองประเทศตนเอง สทธของคนในรฐหรอชาตใดชาตหนงทจะมสทธกำาหนดหรอเลอกการปกครองตนเอง

แนวความคดทแพรหลายในชวงหลงสงครามโลกครงท 2 สนสดลง คอ UN “National self – determination” (ศพทนอาจารยบอกใหจำาใหด ๆ เพราะเคยออกขอสอบประมวลฯมาแลว) แนวคดนตองการทจะยกเลกการปกครองอาณานคมใหหมดไปเมอสงครามโลกครงทสองสนสดลง ความคดนมแตประเทศตะวนตกทสนองตอบหรอคลอยตาม เชน สหรฐอเมรกาหรอองกฤษ แตบางประเทศยงหวงผลประโยชนของตนทตนเคยมในดนแดนอาณานคมจงปกครองตอไป ไมสนใจทจะใหเอกราชแกประเทศภายใตอาณานคม เชนฝรงเศส เนเธอรแลนด ฉะนนขบวนการชาตนยมทงหลายตองพยามยามทำาใหความตองการของคนในประเทศเปนจรง คอเอกราชความเปนตวของตวเอง

เมอวนท 2 กนยายน 1945 โฮจมนหไดประกาศเอกราชใหแกเวยดนามทนท ภายใตชอ Democratic Republic of Viat Nam ( DRVN) ซงฝรงเศสไมยอมรบพยายามทจะปกครองเวยดนามตอ จงเกดการสรบ

62

ขนระหวางกองกำาลงของโฮจมนหและกองทพฝรงเศส ฉะนนจงทำาใหดนแดนของเวยดนามถกแบงออกเปน 2 สวนโดยปรยาย ฉะนนชวงหลงสงครามโลกครงทสองเปนตนมา เวยดนามกจะแบงออกเปน 2 สวนคอเวยดนามเหนอและเวยดนามใต โดยใชเสนขนานท 17 เปนตวแบงเขต โดยบนเสนขนานท 17 ขนไปเปนเวยดนามเหนอคอ North Vait Nam หรอเวยดนามเหนอภายใตการปกครองของโฮจมนห สวนใตเสนขนานท 17 กลายเปน Puppet ใหฝรงเศส คอเวยดนามใตปกครองโดยรฐบาลเบาได

การสรบระหวางกองทพปลดปลอยของโฮจมนหกบกองทพฝรงเศส รบกนมาจบถง 1954 ฝรงเศสตงมนทเดยนเบยนฟแตก ฝรงเศสยอมทำาสญญายตสงครามกบฝายโฮจมนหทนครเจนวา “Treaty of Geneva” การทำาสญญานสหภาพโซเวยต และองกฤษทำาหนาทเปนประธานรวมในการประชมในสญญาเจนวา 1954 นระบใหเวยดนามสองสวนรวมเขาเปนประเทศเดยวกนโดยสนตวธ หลงจากเจนวามผลแลว 2 ป คอการจดการเลอกตงทบรสทธยตธรรม

ใน ตอนนนอเมรกาซงกลวคอมมวนสตมาก กลววาจะเกดทฤษฎโดมโน และหากมการเลอกตงในเวยดนามคนกจะตองเลอกโฮจมนหแน ฉะนนเมอเวยดนามเปนคอมมวนสตอเมรกากกลววาประเทศขาง ๆ เวยดนามกจะ

63

กลายเปนคอมมวนสตดวย ดงทฤษฎโดมโน อเมรกาจงขดขวางการเลอกตงในเวยดนามในป 1956 จนไมสามารถจดการเลอกตงได ทำาใหโฮจมนหจงใชวธการแทรกซมบอนทำาลาย สวนจกรพรรดเบาไดอยไดไมนานกเปลยนมาเปนโฮดนเดยม และโฮดนเดยมกถกทหารโคนอำานาจ เวยดนามใตกกลายเปนรฐบาลทหารทเตมไปดวยการทจรตคอรปชน อเมรกากบพรรคพวกเหนวาแมจะชวยเหลอกอยางไรกไปไมรอดแน จงใชกำาลงทหารมาชวย ไทยเราตดรากแหจงตองสงกำาลงมารบดวย ฉะนนสงครามเวยดนามทำาใหเวยดนามไมสามารถรวมประเทศไดอยางสนตตามสญญาเจนวา

ตอมาใน ค.ศ. 1975 เขมรแดงยดอำานาจโดยเปลยนการปกครองเปนระบอบคอมมวนสต

ค.ศ.1993 หลงจากสงครามภายในสนสดลง เขมรไดกลบมาใชระบบรฐสภาอกครง โดยใหเจาสหโมนเปนกษตรย กรณลาว

ลาวเคยมการปกครองในระบอบประชาธปไตยในระบบรฐสภาในชวงป 1975 รฐบาลลาวในชวงนพยายามประกาศตวเปนกลางระหวางฝายตาง ๆ ทเกดความขดแยงระหวางลาวฝายซายกบลาวฝายขวา ในทสดแลวกไปไมรอดกลายเปนคอมมวนสตตงแตวนท 2 ธนวาคม 1975 เปนตนมาถงปจจบน ราชอาณาจกรลาวซงเปน

64

ระบบรฐสภามกษตรยเปนประมขกแปรเปลยนมาเปนสาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนลาว กรณกมพชา

กมพชาถอวาเปนประเทศทมการปกครองหลายรปแบบมากทสด ตอนทกมพชาไดเอกราชจากฝรงเศส การปกครองแบบแรกคอการปกครองแบบรฐสภาอนมพระมหากษตรยเปนประมข กมพชาไดรบเอกราชจากฝรงเศสในป ค.ศ. 1953 กอนไดรบเอกราชกมพชาปกครองโดยระบอบกษตรยโดยพระเจานโรดม สหน ป ค.ศ. 1950 เจาสหนทดลองนำาเอาระบบรฐสภามาใช เจาสหนยอมลาออกจากฐานนดรศกดความเปนกษตรยเพอมาเลนการเมองโดยใหพระบดาเปนกษตรยแทน พรรคการเมองของพระเจาสหนชอ สามคคราษฎรนยม พระองคไดเปน“ ”นายกรฐมนตรโดยการเลอกตงและมพระบดาเปนกษตรยในราชพธ

ในป ค.ศ. 1960 – ค.ศ. 1970 พระบดาเสดจสวรรคตสหนไมยอมขนมาเปนกษตรยตอนนนมทงกลมสนบสนนและตอตานสหน

พรรคคอมมวนสตกมพชากทำาการเคลอนไหว จดตงกลมเขมรรสหรอเขมรแดงขนมา ป 1960 ไดประกาศตอตานกษตรย ซงสแดงเปนสของกลมนเนองจากสแดงคอสทไมมการแบงเปนชนชนวรรณะ สวนกลมทพยายามผลกดนใหพระเจาสหนขนมาเปนกษตรย พวกเขมรแดงเรยกวา

65

กลมนวา Khman Bleu ใชสนำาเงนคอสแหงสถาบนกษตรย

ทำาใหเจาสหนยอมกลนนำาลายขนไปปกครองประเทศแตทำาหนาทเปนประธานาธบดแทน และแตงตงลกนองคนสนทขนมาเปนนายกฯ การปกครองชวงนจงเปนระบบกงประธานาธบดและกงรฐสภาตามแบบฝรงเศส

ป ค.ศ.1970- ค.ศ. 1975 ชวงระหวางเจาสหนไปเยอนตางประเทศ เขมรถกจอมพลลอนนอลยดอำานาจ ในชวงแรกจอมพลลอนนอลยงปกครองระบบกงประธานาธบดและกงรฐสภาอย แตภายหลงไดเปลยนใหนายกฯมาจากการเลอกตงและใชระบบประธานาธบดเหมอนสหรฐฯแทน

ค.ศ. 1975 เขมรแดงยดอำานาจโดยเปลยนการปกครองเปนระบอบคอมมวนสต ระหวางทเปนคอมมวนสตกมปญหาทะเลาะกนเอง (อาจารย ธนาสฤษด จะมาพดในรายละเอยดตอ)

ค.ศ.1993 หลงจากสงครามภายในสนสดลง เขมรไดกลบมาใชระบบรฐสภาอกครง โดยใหเจาสหโมนเปนกษตรย

ระบบรฐสภาในกมพชาเปนระบบทถกจบตาวาจะมปญหาลมเหลวหรอไม

66

กรณเวยดนามหลงจากสงครามเวยดนามสนสดลง เวยดนามใตเสย

ใหแกเวยดนามเหนอ ในเดอนเมษายน 1975 ตามหลงกมพชาเปนประเทศทสอง เวยดนามกเขาสระบอบคอมมวนสต จากเดมเวยดนามใตกมการปกครองแบบเสรนยมอยในระยะสน ๆ คอในชวงเชอมตอจากกษตรยเบาไดถกถอดออกจากอำานาจแลว เวยดนามมพลเรอนทำาหนาทปกครองประเทศระบบกงประธานาธบดโฮดนเดยม การปกครองภายใตรฐบาลพลเรอนโฮดนเดยมกประสบปญหาเรองคอรปชน ในทสดโฮดนเดยมกถกกองทพยดอำานาจ

1963 – 1975 การปกครองของเวยดนามใต เปนการปกครองภายใตอำานาจนยมทางกองทพ (เผดจการทางทหาร) ประธานาธบดเวยดนามใตคนสดทายทไมหลบหนไปไหน อยยอมรบความพายแพคอประธานาธบดเดอง วนมนต และตอมาเมอเวยดนามประกาศรวมประเทศกไดรบการอภยโทษ จงลภยการเมองไปอยตางประเทศ และเสยชวตเมอ 5- 6 ปทแลว

เวยดนามหลงจากทรวมประเทศเปนหนงเดยวแลว วนท 2 ก.ค.1976 ไดประกาศสถาปนาชอประเทศในนามสาธารณสงคมเวยดนาม “The Socialist Republic of V.N.” เปนการปกครองแบบอำานาจนยม โดยพรรคคอมมวนสต

67

พวกเวยดนามนนไมชอบการปกครองในระบอบประชาธปไตย เนองจากเวยดนามใตสมยโฮดนเดยมนนเตมไปดวยปญหา เชน การประทวง การเรยกรอง การเผาตวเองของพระ ฯลฯ ฉะนนทกวนนเขาจงมการปกครองแบบคอมมวนสตสวนทางเศรษฐกจโดยการใชนโยบาย Doi Moi 1986

3.ฟลปปนสและอ�ณ�นคมของสเปน (ค.ศ. 1564-1898) และอเมรก� (ค.ศ. 1899-1946)

ฟลปปนสเปรยบเหมอนขาสองเจาบาวสองนาย เปนอาณานคมของ 2 ประเทศ คอสเปน กบสหรฐอเมรกา

อเมรกานนมเคยคดวาจะหาอาณานคมในแถบน แตไดฟลปปนสมาโดยกรณอเมรกามปญหากบ สเปน ในกรณพพาทควบา จนทำาสงครามขนระหวางอเมรกากบสเปน สหรฐอเมรกาชนะสงคราม สเปนตองยกคาปฏกรรมสงครามใหแกสหรฐ ฉะนนสเปนตองยกฟลปปนสใหอเมรกา ซงอเมรกาไดฟลปปนสมาโดยไมคาดคด และเมอไดฟลปปนสมาแลวกตองปกครองใหแตกตางจากสเปน

ตอนทฟลปปนสอยกบสเปนนนสเปนหวงทจะมงเอาประโยชนจากฟลปปนสมากกวาจะใหมรดกทางดานการเมองการปกครอง มรดกทคนฟลปปนสไดรบจากสเปนสวนมากจะเปนวฒนธรรม เชน ศาสนาครสตนกายโรมนคาทอรก ครสต และวฒนธรรมการตงชอ การแตง

68

กาย ระบบวงศาคณาญาต สเปนไมไดถายถอดการเมองการปกครองใหฟลปปนสเลย มเพยงระบบบารงไก (Barangay) ซงเปนระบบการปกครองพนฐานทสเปนเอามาเผยแพรในระดบทองถนโดยทคนฟลปปนสไมไดเขาไปมสวนรวมเลย

ตอมาระบบบารงไกนเมออเมรกาเขามาบกครองฟลปปนส กพฒนามาเปนระบบการเลอกตงใหคนฟลปปนสเขามามสวนรวม อเมรกาพยายามทำาใหคนฟลปปนสไมเกลยดอเมรกา โดยการสงสอนใหคนฟลปปนสมาเรยนรพฒนาในเรองการปกครองตนเอง

ในยคนสเปนตกตวงผลประโยชนและกดขมาก คนฟลปปนสจงตงขบวนการชาตนยม ม 2 พวกคอ

-ขบวนการชาตนยมของปญญาชน นำาโดยโจเซ รซาล (Jose Rizal) มชอขบวนการวาสนนบาตฟลปปนส (La Liga Filipina) เรยกรองใหสเปนปรบปรงการปกครองฟลปปนสโดยใหเสรใหมากขน โดยพยายามเรยกรองอยางสนตวธ แตรซาลกยงโดนรฐบาลสเปนปองปรามโดยการจบไปขงคกบาง เนรเทศไปอยทอนบาง จนกระทงรซาลถกจบประหารชวตในป ค.ศ.1896 ปจจบนอนสรณสถานของรซาลตงอยในมะนลา ชอรซาลไดถกนำามาตงชอสนามกฬาแหงชาต

-ขบวนการโดยกลมชาวไรชาวนา ชอวากลมคาตปนน (Katipunan) นำาโดยเอมลโอ อากนลโด อากนลโดประ

69

กาศเอกราชใหฟลปปนสในวนท 12 พฤศจกายน ค.ศ. 1898 แตเปนเอกราชทไมไดรบการรบรองจากสเปนและสหรฐอเมรกา

การเปลยนมอการปกครองจากสเปนมาสสหรฐอเมรกา สหรฐดำาเนนการปกครองแบบสเปนอยางสนเชง คอสหรฐ Give มากกวา Take สอนใหคนเรยนร เรองการปกครองทละเลกละนอย จนมาถงทกวนนฟลปปนสมการเลอกตงทกระดบในตำาแหนงทางการบรหาร

ฟลปปนสไดเรยนรมรดกทางวฒนธรรมจากสเปน และเมอยกบสหรฐอเมรกากไดแกนสารความรเรองการเมองการปกครองประชาธปไตย จนไดชอวา ตวแบบของการปกครองระบบประธานาธบดของสหรฐ ในขณะทมาลายาถกเปรยบเทยบวาเปนตวแบบการปกครองในระบอบรฐสภาแบบองกฤษ

ฟลปปนสในชวงหลงเอกราชจากสหรฐ - กอนป 1972 ฟลปปนสไดชอวาเปนตโชวหรอตวแบบการปกครองของระบบประธานาธบด ทมเสถยรภาพมนคงทเมองแมทงไวให

1972-1976 เปนยคเผดจการ Marcos ภายใตการปกครองของประธานาธบด Ferdinnard Marcos (เฟอรดนนดมากอส)และวงศาคณาญาต สมยแรกนนทำางานดมาก และตอมาสมยทสองกไดเอาพวกมาโกงกน

70

และเปนคนแรกทเอากองทพมายงเกยวกบการเมอง (เนองจากการปลกฝงจากอเมรกาในเรองการแยกกองทพออกจากการเมอง ทหารจะไมมายงเกยวกบการเมอง) ในชวง 1972 – 1986 ยคสงคมใหมเปนยคการใชอำานาจเผดจการของประธานาธบด Ferdinard Marcos เปนการตออายตวเองใหอยในตำาแหนงนานๆ เชน รางรฐธรรมนญใหม แกรฐธรรมนญใหมใหเขากบอำานาจตวเองและพรรคพวก จนทำาใหมากอสสามารถใชอำานาจเดดขาดไดอยางเตมท ซงทำาใหการปกครองของฟลปปนสในชวงนแปรอำานาจเปนเผดจการทเรยกวา Authoritarian rule อำานาจนยม ทำาใหตโชวประธานาธบดอเมรกาตองลมสลายในยคน และปจจบนฟลปปนสพยายามสรางตโชวมาใหมมาแทนทตงแตประธานาธบดคอราซอล อากโน จนถงปจจบนยคประธานาธบดหญงกอเลย อาโรโย

สาเหตเกดจากความขดแยงระหวางสหรฐฯและสเปนในควบา

เดมสเปนเขาไปลาอาณานคมในลาตนอเมรกามากประมาณ 90% และมองกฤษบางบางสวน สหรฐฯซงแยกออกมาจากองกฤษไดเขาไปทำาธรกจในควบา เพราะควบามไรออยซงเปนอตสาหกรรมนำาตาล แตธรกจของสหรฐฯถกเอารดเอาเปรยบจากรฐบาลสเปนมาก รฐบาลอเมรกนประทวงทสเปนปฏบตตอบรรษทขามชาตของสหรฐฯอยาง

71

ไมเปนธรรม แตรฐบาลสเปนกลบเมนเฉยไมเอาใจใส สหรฐฯจงสงเรอรบเขามาข สงครามระหวางสหรฐและสเปนจงเกดขนในปค.ศ.1897

สหรฐฯชนะสงครามโดยมการทำาสญญาสงบศกทปารสในเดอนธนวาคม ป ค.ศ.1898 สหรฐไดเรยกรองเอาปฏกรรมสงครามจากสเปนหลายอยาง เชน ดนแดนในลาตนอเมรกา คอควบาและเปอโตรโก ดนแดนในเอเชยตะวนออกเฉยงใต คอหมเกาะฟลปปนสทงหมดและหมเกาะกวม (Guam) ป ค.ศ. 1899 เปนตนมาการปกครองของฟลปปนสจงเปลยนมอมาเปนสหรฐอเมรกา

สหรฐฯปกครองฟลปปนสแบบคอยเปนคอยไป โดยอาศยความรวมมอจากขบวนการรซาล มการปราบปรามกลม อากนลโดทตองการแยกเอกราชและชวยเหลอกลมชาตนยมเดมคอรซาลทหวหนากลมไดเสยชวตไปแลว การพฒนาอยางคอยเปนคอยไปทำาใหฟลปปนสไดเรยนรการปกครองแบบตะวนตกมากขน ในป ค.ศ.1934 สหรฐฯจงเรมใหเอกราชแกฟลปปนสแบบคอยเปนคอยไปเรยกวาขบวนการ American Commonwealth กำาหนดระยะเวลาไว 10 ปคอ ค.ศ. 1935 – ค.ศ. 1945 รฐบาลอเมรกนใหอธปไตยภายในแกฟลปปนสกอน แตสหรฐฯยงดแลอำานาจอธปไตยภายนอกอย หากครบกำาหนดเมอใดสหรฐฯ จะใหเอกราชทสมบรณแกฟลปปนสคอใหอำานาจอธปไตยภายนอกดวย

72

การเลอกตงครงแรกภายในระบบนเกดขนใน ค.ศ. 1937 ประธานาธบดคนแรกคอมานเอล เกซอน และรองประธานาธบดทมาจากการเลอกตงเชนเดยวกนคอเซอจโอ ออสเมญา

ระหวาง ค.ศ. 1939 – 1945 เกดสงครามมหาเอเชยบรพา (สงครามโลกครงท 2) ขน ญปนจงมายดครองฟลปปนส ทำาใหรฐบาลมานเอล เกซอนตองอพยพกลายเปนรฐบาลพลดถนอยทสหรฐอเมรกา แตประธานาธบดเกซอนตองเสยชวตลงดวยโรคประจำาตวทำาใหออสเมญาขนมาเปนประธานาธบดแทน

ญปนไดแตงตงรฐบาลอปโลกชาวฟลปปนสคนหนงทยอมซฮกใหกบญปนขนทำาหนาทประธานาธบดคอ โฮเซ ลอเรล เปนประธานาธบดหนของญปน เมอญปนแพสงครามสหรฐฯ หวนกลบเขา

ตอมาขณะฟลปปนสกพยายามผลกดนใหทหารเขาสกรมกองอยางเดมโดยทหารไมยงเกยวกบการเมอง แตกยงผลกดนไมสำาเรจ

4.อ�ณ�นคมเนเธอรแลนด (ฮอลแลนด) ประกอบดวย อนโดนเซยและตมอรตะวนออก

อนโดนเซยเปนประเทศทใหญทสดในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต มประชากรมากเปนอนดบ 4 ของโลกและเปนอนดบ 1 ของประเทศมสลม อนโดนเซยมหมเกาะ

73

กวาหมนเกาะ แตละเกาะมความหลากหลายในตว มวฒนธรรมความเชอเปนของตนเอง

การปกครองในอนโดนเซยโดยเนเธอรแลนดนนไมตางจากทสเปนทำากบฟลปปนส

การปกครองของเนเธอรแลนดจะ Take มากกวา Give คอเมองแมหรอผปกครองมงเอาประโยชนเปนหลก โดยสภาพอนโดนเซยมความหลากหลายทางเชอชาตเผาพนธมากวฒนธรรมมมากกวาฟลปปนส รฐบาลเนเธอรแลนดมองวาจงยากแกการรวมประเทศ แตอนโดนเซยกสามารถรวมตวกนไดเพราะเนองจากซการโน “Sukarno/Sokano” สรางสงทเรยกวา “Unity in Diversity” คอความเปนหนงเดยวใหเกดขนทามกลางสภาพแวดลอมทมความหลากหลาย ไดเนองซการโนเปนบคคลทมบารม (Charisma) และมวาทศลปด สามารถโนมนาวใหคนเชอถอได เชนใหความเชอวาทกคนมาจากรากฐานเดยวกนคอลกชาวไรชาวนาแมวาจะเปนคนละเชอชาตกน ซการโน มปญญาพนบาน 3 อยางคอ 1).Gotong Royong (ชวยเหลอซงกนและกน) 2).Musjavarak (ปรกษาหารอกน) 3).Mufakaton (การหาความเหนพองตองกน) ทง 3 สงนสรางความสามคคในอนโดนเซยได และนอกจากนซการโตไดเปนคนสรางหลกการเบญจศลป (Pancasila) 5 ประการของความเปนอนโดนเซย ซการโนมมอขวาคอฮตตาร

74

ขบวนการรกชาตของซการโนและฮตตารกระทำาไปอยางสงบ ตอตานเนเธอรแลนด เนเธอรแลนดจงทำาไดแคการปรามทำาไดแคเพยงจบตวกกขงและปลอยออกไปเทานน ยามใดททงสองถกกกขงขบวนการรกชาตไดเกดการแตกแยกแตเนเธอรแลนดไมสามารถจบจดได เมอถกปลอยออกมาซการโนกจะสามารถหาวธทำาใหผทแตกแยกกลบมารวมกลมกนไดอกอยางไมนาเชอ

ชวงสงครามมหาเอเชยบรพา ญปนเขายดครองและหนนใหขบวนการรกชาตของอนโดนเซยเขมแขงมากขน โดยการฝกกองกำาลงอาวธใหเยาวชนอนโดนเซยเรยกวา PETA ซงขณะนนซการโนและฮตตารกำาลงถกจบกมพอด ซงกองกำาลง PETA นเปนกองกำาลงตดอาวธทสำาคญทสดของขบวนการรกชาต

เมอสงครามโลกครงท 2 สนสดลงในป ค.ศ.1945 และเนเธอรแลนดตองการกลบมายดครองอกครง แตขบวนการชาตนยมมกองกำาลง PETA ทมอาวธพรอมแลวทำาการตอตาน ทำาใหเกดความยงยากในกองทพของเนเธอรแลนดเปนอยางมาก วนท17 สงหาคม 1945 กอนทกองทพญปนจะถอนตวออกไป ญปนไดประกาศเอกราชใหอนโดนเซยแตเนเธอรแลนดไมยอมรบ

ชวง ค.ศ. 1946 – ค.ศ. 1949 ดนแดนบางสวนของอนโดนเซยไดถกปลดปลอยออกมาโดยกองทพ PETA และบางสวนยงอยภายใต ในชวงนอนโดนเซยจง

75

เกดการทำาสงครามปฏวตเพอใหไดเอกราชอยางแทจรงโดยการสรบกบเนเธอรแลนด การทมกองกำาลง PETA ทำาใหวนท 26 ธนวาคม ค.ศ.1949 รฐบาลเนเธอรแลนดจงยอมใหอนโดนเซยเปนเอกราช แตอนโดนเซยไมยอมรบวาวนนเปนวนชาต แตยอมรบวนท 17 สงหาคม 1945 ทญปนประกาศเอกราชใหเปนวนชาตแทน

อนโดนเซยไมมประสบการณดานการเรยนรระบอบประชาธปไตยมากอน แตกลบนำาระบอบประชาธปไตยแบบตะวนตกมาใชทำาใหไปไมรอด แรกๆของการเปนเอกราช อนโดนเซยไดนำาระบบรฐสภาแบบองกฤษมาใช ในป ค.ศ. 1950-1959 กอน โดยมการเลอกตง มพรรคการเมอง แตเนองจากขาดประสบการณทำาใหมการเปลยนรฐบาลถง 7 ชด

ค.ศ. 1960 – ค.ศ. 1966 ทำาใหซการโนตองลงมาเลนการเมองเอง โดยซการโน คดคนการปกครองแบบหนงมาใชเรยกวาเปนการปกครองของอนโดนเซยโดยเฉพาะคอ ประชาธปไตยนำาวถ (Guided Democracy) เปนประชาธปไตยแบบมพเลยง แตมระบบเผดจการแฝงเรนอย เพราะซการโนสามารถกมอำานาจของประเทศไดทงหมด คนอนโดนเซยกเชอซการโนมาก เชน งานวจยพบวาผหญงทจะเกดใกล ๆ กบวนทซการโน เกดนนจะอนไวเพอใหลกเกดวนเดยวกบซการโน และซการโนไปกนขาวทไหนถวยชามวางไวคนกไปแยงถวยชามทซการโนกน และ

76

ถาซกาโนปวนนำาลายทไหนคนอนโดนเซยกไป ทนน และ…จนกระทงประชาชนเหนวาซการโนไมไดเกงจรง เกงแตพดอยางเดยว หลงจากทซการโนหมดอำานาจลงในป ค.ศ. 1967 เมอแกปญหาเศรษฐกจไมได อนโดนเซยจงตกอยภายใตอำานาจนยมแฝงเรนดวยระบบกองทพ ทหารเขาปกครองภายใตระบอบประชาธปไตยโดยมประธานาธบดซฮารโตเปนแมทพ เรยกวาเปนชวงเผดจการทหารหรอประชาธปไตยแบบจอมปลอม

ค.ศ.1998 หลงจากซฮารโตหมดอำานาจ อนโดนเซยกำาลงอยในชวงการปฏรปการเมอง เชน ใหทหารเลกเลนการเมอง ใหมการเลอกประธานาธบดโดยตรง การใหทหารถอนตวทางการเมอง

เปาหมายทรฐบาลอนโดนเซยในยคปฏรปวางไวคอป 2009 อนโดนเซยจะเปนประชาธปไตยมากกวาในอดต เชนทหารกลบเขาสกองกรม มการเลอกประธานาธบดโดยตรง มความเปนประชาธปไตยเพมขนทละเลกละนอย

5.อ�ณ�นคมโปรตเกส ประกอบดวย ตมอรตะวนออก

โปรตเกสเปนประเทศแรก ๆทเขามาบกเบกเอเชยตะวนออกเฉยงใต แตโปรตเกสไมตดยดกบการครอบครองดนแดนใดดนแดนหนง โปรตเกสไดทำาการแบงตมอรใหกบเนเธอรแลนดทำาใหคนทมเชอชาตเดยวกนไปอยคนละประเทศ สวนทเปนตมอรตะวนตกให

77

เนเธอรแลนด สวนตมอรตะวนออกโปรตเกสจะปกครองเอง เมอแบงประเทศเสรจแลวเมออนโดนเซยเปนเอกราชจากเนเธอรแลนดแลวตมอรตะวนตกเปนเอกราชดวย สวนตมอรตะวนออกเปนอาณานคมโปรตเกส

รฐบาลโปรตเกสเรมคดทจะใหเอกราชแกตมอรตะวนออกในป ค.ศ. 1984 แตการเมองในตมอรตะวนออกไดเกดความขดแยงกนภายใน มการแยงชงอำานาจจากกลมการเมองตางๆ โดยเฉพาะอยางยงพรรคการเมองฝายซายนยมหลกการของมารกซสตใชชอกลมวา Fretilin (เฟรตลน) เปนเปนภาษาโปรตเกสความหมายวา แนวรวมปลดปลอยตมอรตะวนออก และกลมขวาจดไดรบการสนบสนนโดยอนโดนเซยคอกลม Apodheti และ UDT ทายทสดกลม Fretilin สามารถกมอำานาจไดทงหมดในวนท 28 พฤศจกายน ค.ศ. 1985 รฐบาลโปรตเกสจงประกาศเอกราชใหตมอรตะวนออกทนทภายใตชอวา Democratic People Republic of East Timor (สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนตมอรตะวนออก) มการปกครองแบบคอมมวนสต

คนในตมอรตะวนออกสวนใหญยอมรบอำานาจของ Fretilin ซงเปนมารกซสต แตตมอรตะวนออกในตอนนนกลายเปนหนามยอกอกของอนโดนเซยในตอนนนเพราะ อนโดนเซยมปญหาเรองความมนคงเกยวกบระบบคอมมวนสต อนโดนเซย กอนไดรบเอกราชจาก

78

เนเธอรแลนด อนโดนเซยมพรรคเกาแกทเปนพรรคคอมมวนสตชอพรรค PKI จดตงในป 1980 เปนพรรคทรวมหวจมทายกบซการโนมาตลอด หลงจากไดรบเอกราชพรรค PKI จงเปนพรรคทถกตองตามกฎหมาย ขณะทพรรคการเมองของตางประเทศเปนพรรคการเมองใตดนทงสน

PKI มาตกมาตายสมยซฮารโต เพราะ PKI ไดรวมกบกองทพบางสวนเขายดอำานาจรฐเรยกวาเหตการณGettapu ในปค.ศ.1965 แตยดอำานาจไดไมกวนกถกฝายซฮารโตยดอำานาจคนจากซการโน หลงจากนนซฮารโตทำาการกวาดลางพรรคคอมมวนสตเปนการใหญ ทำาใหพรรค PKI กลายเปนพรรคการเมองนอกกฎหมายทนท (พรรคใตดน) สมาชกพรรค PKI เสยชวตเปนหมนเปนแสนคน

เมอ PKI ซงกลายเปนพรรคใตดนไดมพรรคพวกในหมเกาะตางๆ ซการโนเกรงวา PKI จะเขาไปรวมตวกบเฟรตลนของตมอรตะวนออก ประกอบกบในป ค.ศ.1975 ประเทศในแถบอนโดจนนำาโดย เขมร เวยดนามใต ลาว กลายเปนคอมมวนสตทงหมด เมอมคอมมวนสตอยรอบดานและตมอรตะวนออกกมาเปนหนามยอกอกอกทำาใหซฮารโต ทนไมได วนท 7 ธนวาคม ค.ศ.1975 รฐบาลซฮารโตจงใชกำาลงยดครองตมอรตะวนออกโดยอางวาใหคน

79

เชอชาตเดยวกนมาอยรวมกน แตลกๆแลวซฮารโตกลวภยคอมมวนสต

ตมอรตะวนออกไดรบเอกราชแค 9 วน โดยมประธานาธบด Do Amaral กถกยดครองโดยอนโดนเซยเปนเวลา 20 กวาป จนกระทงหมดยคซฮารโต รฐบาลใหมอนโดนเซยภายใตประธานาธบดจซฟ ฮาบบ (Jusuf Habibie) จงประกาศใหคนตมอรตะวนออกสามารถใชสงทเรยกวาการกำาหนดใจตวเองวาจะอยกบอนโดนเซยหรอจะแยกตวออกจากอนโดนเซย โดยใหมการลงประชามตและให UN เปนตวกลาง ผลประชามตออกมา กลมทตองการเปนเอกราช 70 % และมกลมสวนนอยทไมตองการเปนเอกราชเพราะมทหารอนโดนเซยหนนหลงอย จงเกดความวนวายขน

วนท 20 พฤษภาคม ค.ศ.2002 ตมอรตะวนออกกเปนเอกราช โดยใชชอวา Democratic Republic of Timor ตอมาใชชอวา Timor Leste’ อยางเปนทางการ เปนภาษาโปรตเกส (ตมอรตะวนออกใชภาษาโปรตเกสเปนภาษาทางการ) เปนสมาชกสหประชาชาตลำาดบท 191 ในปค.ศ.2002 (คาดวามอนเตรนโกรทไดแยกตวออกจากเซอรเบยแลว คอนเตรนโกรจะมาสมครเปนสมาชกสหประชาชาตเปนอนดบท 192)

80

ปจจบนยงมกองกำ�ลง UNMISET เข�ไปทำ�ง�นตอไปในตมอรฯ คอยตรวจก�รเพยงอย�งเดยวไมมอำ�น�จในก�รสรบ ทำ�ให UNMISET เรยกรองใหกองกำ�ลงน�น�ช�ตทออสเตรเลยรวบรวมกลบม�อกครง

ประเดนเดนๆของการเมองภายในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

1. คว�มขดแยงของคนในช�ตเดยวกน 1.1 เชอช�ต เผ�พนธทแตกต�งกน เชน พมา

มาเลเซย อนโดนเซยกรณพม� ชอเดมคอ Burma (1989) เปลยนชอเปน Myanmar โดยพลเอกซอหมองแบงโดยมงไปทเชอชาต (Race หรอ Ethnic) แบงออกเปน 2 พวกคอ1.Burman เปนคนพมาแทๆ เรยกวา Pyus สวน

ใหญอพยพมาจากทเบต มหงสเปนสญลกษณ (ปจจบนมกจะไดยนคำาวาหงสสกบนกยง ซงหมายถงพมาแทและมอญสกน)

2.Non Burman หรอชนกลมนอย หรอเชอชาตอน ๆทไมใชพมาแท (Indigenous Group) ไดแก กะเหรยง (กะเหรยงประทวงวาเชอชาตของเขาคอกาพะญอ สวนคำาวากะเหรยงเปนคำาเรยกลกษณะเป นๆ) ฉาน มอญ (มอญมนกยงเปนสญลกษณ) ชน ระฮนยา วา ปะหลอง

81

Burmese คอการมงไปทสญชาต (Nationality) ทกคนจะไดสญชาตเปน Burmese เหมอนกนทงหมด

สภาพสงคมของพมาเปนสงคมแบบ Muti – Racial Society (พหสงคม) คอสงคมทมคนตางเชอชาตอาศยรวมกน มการ Assimilation การผสมกลมกลน ถาคนตางเชอชาตมความรสกวาเปนคนชาตเดยวกน เปนพวกเดยวกน แตงานขามเชอชาตไดสงคมกจะเปนปกแผน Integration คอเกดความเปนปกแผน ไมแบงพรรคแบงฝาย แตในทางตรงกนขามอยคนละพวก พวกใครพวกมน Association คอลกษณะแบงแยกและปกครอง ทำาใหเกดผลสะทอนกลบมาคอความรสกเปนคนละพวกกน Divide and Rule และความรสกขนสดทายคอตองการแยกตวเปนเอกราช Separatist Movements

นายอ ออง ซาน (เปนพลเรอน) ผนำาชาตนยมซงเปนพมาแทมองประเดนออกวา หากไมแกไขปญหาในอนาคตอาจจะเกดปญหายงยากมากขน วนท 12 กมภาพนธ ค.ศ. 1947 นายอ ออง ซาน ไดเชญผนำาของเผาตางๆไปประชมทเมองปางโหลง (ปางหลวง) และเปนทมาของขอตกลง ณ เมองปางโหลงขน โดยมขอสญญาวา หลงจากพมาไดรบเอกราชจากองกฤษ 10 ป รฐบาลพมาแทจะใหชนกลมนอยไดมสทธตดสนใจเอง (Self-Determination) วาตองการอยรวมกบสงคมพมาตอ

82

ไปหรอตองการแยกตวออกไป (อ ออง ซาน ถกสงหารกอนทพมาจะไดรบเอกราชโดยกลมพมาทเปนคแขงทางการเมองตอมาอนขนมาทำางานแทน)

เมอถงเวลา 10 ปหลงจากพมาไดรบเอกราชในปค.ศ.1958 รฐบาลอนถกชนกลมนอยไดทวงสทธสญญาปางหลวง ตอนนนเศรษฐกจพมายำาแย อนเลยบอกวาไมมเวลาจะมาพดเรองน กจะเบยวสญญาฉะนนชนกลมนอยกกอความวนวาย จบอาวธขนสกบรฐบาลพมาในป 1958 ตอนนนอนยำาแยมากเนองจากเศรษฐกจยำาแย เกดการแตกแยกกนในพรรครฐบาลตนเอง และมปญหาชนกลมนอย สงทอนทำาตอนนนคอใชองคกรทมพลงมาชวยแกปญหา ฉะนนตอนนนพลเอกเนวนจงเขามาเปนรฐบาลรกษาการ กองทพทเขามายงเกยวกบพมานนมาจากกพลเรอนไปเชญเขามาเปนรฐบาล มาตอนหลงกองทพกตดใจเลยเขามาปกครองเองโดยไมมใครเชญ

1958 – 1960 พมามการปกครองโดยรฐบาลทหารของพลเอกเนวน แตเปนรฐบาลทหารทเขามาโดยขอตกลงอนกบเนวนวาจะเขามาเปนรฐบาลชวคราวเพอแกไขปญหาวกฤตประเทศอนเนองมาจากชนกลมนอย ในชวงทเปนทหารชวคราว 1958 –1960 เนวนกสามารถปราบปรามปญหาชนกลมนอยสำาเรจ และตอมาเนวนกออกจากตำาแหนงคนตำาแหนงใหแกอน จดใหมการเลอกตงใหม และตอมารฐบาลอนกไดรบเลอกเขามาอก ปญหาชนกลม

83

นอยกเกดขนอก และป 1960 พมาประสบวกฤตนกตองขอบรจาคขาวจากนานาประเทศ เศรษฐกจพมายำาแยหนก

วนท 2 มนาคม 1962 พลเอกเนวนกลบเขามาปกครองพมาเปนการยดอำานาจปฏวต คอการเปลยนจากหนามอเปนหลงมอ ลมลางระบอบการปกครองระบบเสรนยมใหหมดไป มาเปนการปกครองแบบ Authoritarian Rule เขามาปกครองพมา (เมองไทยนนมการปฏวตครงเดยวตอน 2475)

กรณม�เลเซย (มาเลเซยมปญหาแคการเรยกรองความเทาเทยมในเรองสทธประโยชนตางๆใหเทาเทยมกน) (มาลายาเดม) มาเลเซยเปนชอประเทศ แตชาวมาเลเซยเรยกวามาเลเซยน (Malaysian(s)) ประกอบดวยคน 2 กลมคอ

1.Bumiputera ภมบตรของแผนดน ประชาชนสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม จำานวนภมบตรมมากกวา 50% ของประชากรในประเทศ ประกอบดวยคนมาเลยแทและกลมคนพนเมองตางๆในหมเกาะบารเนยว เชน เคดาซานและดะยค

2.Non-Bumiputera พวกทไมใชภมบตร คอกลมทมเชอชาตอน เชน จน อนเดยน และกลมลกผสม เชน เอเชย-ยโรป เปนตน

คนจนสวนมากอพยพมาสมยมลายากอนยคอาณานคม สวนคนอนเดยนถกนำาเขามาเปนทาสในยค

84

อาณานคม คนเหลานไดตงหลกปกฐานในมาเลเซย แตไมไดรบความเทาเทยมกนในสทธตางๆ เชน สทธในการเขาครองทดน สทธในการรบราชการ สทธในการไดรบทนการเรยนของรฐบาล สทธเหลานไดระบไวในรฐธรรมนญมาเลเซย (มลายา ค.ศ. 1957) มาตรา 89 และมาตรา 153 ทำาใหคนกลมนเกดความนอยเนอตำาใจเพราะตนเปนคนมาเลเซยนเหมอนกนแตไมไดรบการปฏบตแตกตางกน

สภาพเชนน ทำาใหเกดปญหาการกระทบกระทงกนระหวางพวก Bumiputera กบ Non-Bumiputera

คนกลมนไดเรยกรองวาทำาไมถงตองเปนคนมาเลยเปนอนดบแรก (Malays First) และ มาเลเซยสำาหรบคนมาเลเซยน ไมใชเพอกลมภมบตรหรอไมใชเพอคนมาเลยเทานน (Malaysia for Malaysians not for Bumiputera or not for Malays only)

สงคโปรแยกตวออกจากมาเลเซยในเดอนสงหาคม ค.ศ. 1965 เพราะลกวนยประกาศแยกตวออกจากมาเลเซย โดยลกวนยประกาศไปรองไหไปเพราะเปนหวงชาวจนทอยในมาเลเซยทจะตองกนนำาใตศอกคนมาเลยตอไป ขณะทสงคโปรเอาตวรอดออกมาซงเปนสงทนาละอายทงนลกวนยจำาเปนตองเลอกเพราะคนจนสวนใหญจะอยในสงคโปร ขณะทลกวนยกำาลงประกาศอย คนในเมองกวลาลมเปอรสวนใหญเปนคนมาเลยตางแสดงความยนดตเกาะเคาะไมเปนการใหญ (แตกตางจากประเทศอนท

85

คนในดนแดนเดมจะไมพอใจในการแยกตว เชน ตมอรตะวนออก) ปจจบนสงคโปรทงพรรคการเมองไวทมาเลเซยคอพรรค DAP (Democratic Action Party) เปนสาขาของพรรค PAP ซงเปนพรรครฐบาลของสงคโปร มวตถประสงคเพอสบทอดเจตนารมณของสงคโปร ทำาใหคนจนในมาเลเซยมฐานะเทาเทยมกบชาวมาเลย

***************คำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวน

ออกเฉยงใตInternational Relation in Southeast

Asia ผศ.ดนย ทองใหญ วนท 6 ตล�คม พ.ศ. 2550

ภ�คบ�ย

1. คว�มขดแยงของคนในช�ตเดยวกน 1.1 เชอช�ต เผ�พนธทแตกต�งกน ม�เลเซย (มาลายาเดม) มาเลเซยเปนชอประเทศ แต

ชาวมาเลเซยเรยกวามาเลเซยน (Malaysian(s)) ประกอบดวยคน 2 กลมคอ

1).Bumiputera ภมบตรของแผนดน ประชาชนสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม จำานวนภมบตรมมากกวา 50% ของประชากรในประเทศ ประกอบดวยคนมาเลยแท

86

และกลมคนพนเมองตางๆในหมเกาะบารเนยว เชน เคดาซานและดะยค

2).Non-Bumiputera พวกทไมใชภมบตร คอกลมทมเชอชาตอน เชน จน อนเดยน และกลมลกผสม เชน เอเชย-ยโรป เปนตน

ความขดแยงในดานความไมเทาเทยมกนทางดานสทธและความขดแยงทางดานเชอชาตนเคยรนแรงถงขนการปะทะกนดวยกำาลงระหวางคนจนกบคนมาเลเซย สงผลกระทบใหการเมองในประเทศมาเลเซยตองหยดชะงกไปเกอบ 2 ป

คอวนท 13 พฤษภาคม ค.ศ. 1969 เกดเหตการณพฤษภาทมฬขน ซงเหตการณนเคยมเรองกระทบกระทงกนแลวเมอป 1961 ในเกาะปนงระหวางคนมาเลยกบคนจน แตไมรนแรงเทาเหตการณพฤษภาทมฬ

เหตการณ 13 พฤษภาคม 1969 เหตการณนมาจากระบบการเลอกตงเปนเหต เนองจากมาเลยจะมการเลอกตงแบบเขตเดยวเบอรเดยว (Single Member Constituency) การเลอกตงทผานมานนจะมพรรคการเมองทชนะการเลอกตงมาทกสมยคอพรรคพนธมตร (Alliana Party ) เปนพรรคทเขาผสมพรรคกนกอนทจะลงสมครเลอกตง เขาไดผสมกนระหวางพรรค Umno ซงเปนพรรคขอคนเชอสายมาเลย กบ พรรค MCA พรรคของเชอสายจนรนเกาและ MIC พรรคของ

87

พวกอนเดย โดยพรรคพวกคนจนพยายามเรยกรองสทธ และความเทาเทยม

ทงน เขตกรงกวลาลมเปอรซงเคยเปนทนงของพรรครฐบาลมากอน ในปนพรรคพนธมตรแพเลอกตง พรรคทเขามาคอพรรคฝายคานชนะการเลอกตงจงมการฉลองเปนการใหญ ทำาใหคนของพรรครฐบาลไมพอใจจงตรวนดวยการเอากอนหนขวางเขาไปในงานเลยง พรรคการเมองฝายคานจงเอานำามนหมไปทาบานคนมาเลย จากนำาผงหยดเดยวจงทำาใหเกดเรองราวตกนเปนการใหญ จากเหตการณในวนนทำาใหมาเลเซยชะงกการปกครองแบบประชาธปไตยไปเกอบ 21 เดอน และนำาการปกครองแบบอำานาจนยมเปนการชวคราวเพอลดการขดแยง

ในป ค.ศ. 1970 รฐบาลจงตงหลกการ Rukunegara ขนเปนอดมการณเบญจศลป 5 ขอโดยเนนการอยรวมกนอยางสงบ แตกไมสามารถชวยไดเพราะคนมาเลย คนจนและคนอนเดยไมไดนบถอ แตสงททำาใหความขดแยงชะงกคอกฎหมายความมนคงภายในแหงชาต (Internal Security Act : ISA) เปนกฎหมายทครอบคลมจกรวาลคอ เดมมาเลเซยใชกฎหมายนเพอควบคมคอมมวนสต แตไดนำาเอามาใชกบความขดแยงน หากใครถกตงขอหาแบบในกฎหมาย ISA จะถกขงคก 2 ปฟรๆ โดยไมตองไตสวน หากขนศาลดำาเนนคดกไมสามารถ

88

แตงตงทนายใหมาสคดได ซงเปนการทำาลายสทธมนษยชนและมกฎหมายอนๆเชน กฎหมายคายาเสพตดทประหารชวตลกเดยว กฎหมายควบคมสอมวลชน (กฎหมายควบคมสอมวลชนกฎหมายนถกตอตานจากตางประเทศมากเพราะเปนการควบคมสทธมนษยชน)

สำาหรบการหาเสยงเลอกตงของมาเลเซยนน หามมทำาแบบขนเวทใหญ (Hyde-Park) หามหาเสยงโดยพดถงเชอชาตเปนอนขาด หามหาเสยงหลง 6 โมงเยน แตใหหาเสยงแบบเคาะประตบาน (Ceramah)

อยางไรกดปญหาเชอชาตในมาเลเซยกเปนปญหาทซอนอยลก ๆ ตอไป

อนโดนเซยสวนมากอนโดนเซยจะมความขดแยงเรองเชอชาต

เผาพนธแตไมปรากฎชดเจน เพราะในยคอำานาจนยมของซฮารโตนน รฐบาลอนโดนเซยแท ๆ จะมกลมผลประโยชนหนนหลง เชน Lim Sia Liang (Sudomo) เปนคนจนทมฐานะดมาก มความใกลชดกนซฮารโตมาก ในสมยนนคนจนซงมจำานวนไมถง 20 ลานคนไดกมเศรษฐกจเปนสวนใหญ ฉะนนคนอนโดนเซยจงมความรสกทไมคอยพอใจคนจนมากนก แตดวยอำานาจประธานาธบดซฮารโตคมชาวมสลมของตนไวไมใหไปรงแกคนจน เพราะมหาเศรษฐในอนโดนเซยชอลมเสยวเหลยง เปนคนสนทกบซฮารโต ทำาใหการกระทบกระทงจงไมไดแสดงออกมาชดเจน

89

อยางไรกตาม หลงจากซฮารโตหมดอำานาจเดอนพฤษภาคม 1998 กเกดปญหาการกระทบกระทงกนระหวางคนอนโดนเซยและคนจน เกดการเดนขบวน การทำาลายบานคนจน การทำาลายธรกจคนจน สงนเปนสงทนกวเคราะหหลายคนมองวาเปนสงอดอนในใจอนโดนเซยมานานแลว เขาคดวาคนจนเหลานเปนคนสวนนอย แลวเขามาเอาแตประโยชน ดงนนตอนนคนอนโดนเซยเชอสายจนจงอยไมเปนสข บางคนกอพยพไปอยทอน

1.2 ศ�สน�ทแตกต�งกน เชน ฟลปปนส อนโดนเซย

-ฟลปปนส ฟลปปนสมปญหาเรองศาสนาครสตกบมสลมมา

ตงแตป 1970 ในยคอาณานคมตอนทสเปนเขามาปกครองฟลปปนสในชวงแรก สเปนกทราบดวา ฟลปปนสตอนใตเปนถนของศาสนามสลม ฉะนนสเปนกจะไมไปเผยแพรศาสนาครสตฉะนนสเปนจงเผยแพรศาสนาครสตในหมเกาะทางตอนเหนอและกลางคอศาสนาครสตนกายโรมนคาทอรกทสเปนเอามาเผยแพร หรอนกายโปเตสแตนทของสหรฐฯ สเปนไมไดเขาไปยงเกยวกบหมเกาะทางตอนใตเลย ทำาใหหมเกาะทางตอนใตมอสระพอสมควรจงเอาดนแดนซาบาหไปใหองกฤษเชา

ความขดแยงเรมในสมยเฟอรดนนด มารกอส เพราะฟลปปนสเรมใชนโยบายใหชาวครสตลงไปทำามาหากนใน

90

ตอนใตมากขนสรางความไมพอใจใหชาวมสลมมาก เพราะสงคมนถอวาเปนสงคมทเปราะบาง มคนจนอาศยอยมาก เมอชาวครสตเขาไปทำาธรกจจงเขาไปเอารดเอาเปรยบคนจนทเปนชาวมสลมเดม จากความขดแยงดงกลาวทำาใหเกดการอยากแบงแยกดนแดนขน ในป ค.ศ. 1970 โดยกลมโมโรเรมมปฏกรยาในการแบงแยกดนแดง โดยตงกลมปลดปลอยโมโรขนมา (MNLF) รฐบาลมารกอสพยายามดงประเทศตะวนออกกลางมาชวยเจรจา ทำาใหความขดแยงจงยตลง

แตปค.ศ.1978 สมาชกกลม MNLF เดมไดรวมกลมใหมชอวา MILF อกครง

ค.ศ. 1992 สมยฟเดล รามอส เปนประธานาธบด ไดมกลมทสองเกดขนคอกลมอะบซายาฟ กลมนมแนวรวมเดยวกนคอพยายามปลดปลอยโมโร โดยไมไดพยายามเจรจากบรฐบาลแตกระทำาการกอการรายแทน เชน จบนกทองเทยวเปนตวประกนตอรองใหรฐบาลปลอยคนทรฐบาลจบออกมา

ค.ศ.1996 รฐบาลฟเดล รามอส ทำาใหการกอการรายเรมซาลง โดยใหกลมมสลมบางสวนยอมทำาขอตกลงทำาเขตปกครองอสระเรยกวาเขต ARMM (Autonomous Region of Muslim Mindanao) ในเขตปกครองพเศษนม 4 จงหวดเขารวมจาก 13 จงหวด (เขตปกครองอสระนเปนเขตการปกครองพเศษท

91

มการจดการบรหารภายในตนเองได คลาย ๆกบ ฮองกง มาเกาในจน ไมไดหมายความวาเปนรฐเอกราช ฉะนนจงไมตอบสนองความตองการของ MNLF กบกลมอาบซายบเพราะ 2 กลมนตองการแยกดนแดนอยางเดดขาดตองการจดตงรฐเอกราชใหม

(อาจารยใหทศนะวา อยางกรณเหตการณ 3 จงหวดภาคใต วามการลงความเหนกนวาจะใหมการจดตง ARMM ไดมากนอยแคไหน ซงกเปนทถกเถยงกนวา ถาตามรฐธรรมนญไทยนนแผนดนไทยแบงแยกไมไดฉะนนการจดตง ARMM คงจดตงลำาบาก เปาหมายของเขาตองการ Independent State หรอ ARMM ซงหลายคนเชอวาเขาตองการ Independent State มากกวาฉะนนคงทำาไดยาก)

อนโดนเซยค.ศ. 1998 หลงจากทซฮารโตหมดอำานาจลง คนจน

ในอนโดนเซยถกฆาเปนจำานวนมากเพราะชาวมสลมมความเกลยดชงคนจนมาเปนเวลาชานานแตถกซฮารโตหามไวจงรสกกดดนเปนอยางมาก ปจจบนอนโดนเซยตองเผชญกบปญหาดานศาสนาในประเทศ

1.3 ผลกระทบจ�กสถ�นก�รณทตงท�งภมศ�สตร เชน อนโดนเซย

-อนโดนเซย ยคหลงเอกราชอนโดนเซยไดมปญหาดานสภาพทางภมศาสตรเปนอยางมาก ปญหากบฏหม

92

เกาะเกดขนมาเปนเวลาชานาน (ค.ศ.1956) เชน เกาะสมาตรา ทมแหลงนำามนมาก สวนเกาะทประชาชนอาศยมากทสดคอเกาะชวาไมมปญหากบฏเลย

หมเกาะเลกๆตางขายนำามนไดเงนเปนจำานวนมาก แตรายไดสวนใหญกลบสงไปปรนเปรอคนในเกาะชวา ทำาใหชาวทองถนตามหมเกาะรอบนอกเกดความไมพอใจ คนในชวามฐานะความเปนอยทดทงทในเกาะชวาไมมแหลงทรพยากรเลย ขณะทคนในหมเกาะรอบนอกมฐานะยากจน ชาวหมเกาะรอบนอกเรยกชาวมสลมในเกาะชวาวา Javanass Style เปนมสลมทไมเครงครด กลอกเกลอกบสงมอมเมาตางๆ

อาเจะ (Acah) ยอมเปนเขตปกครองทองถนหลงจากเจอคลนสนาม เพราะภยสนามทำาใหกบฏอาเจะและฝายรฐบาลทเขาไปควบคมลมหายตายจากไปเปนสวนมาก แตเกาะปาปว (Papua หรอ Irian Jaya) ยงตองการแบงแยกดนแดนอย เพราะคนในดนแดนนเปนคนเชอชาตเดยวและเมอแยกออกมาแลวเขาตองการออกมาเปนรฐเอกราชไมอยากอยปาปวนวกนเพราะวากลวปาบวนวกนกบอนโดนเซยจะผดใจกน

(เกาะปาปวไดถกแบงออกเปน 2 สวนคอ ทางตะวนออกของเกาะคอประเทศปาปวนวกนอยในทวปออสเตรเลย สวนนวกนตะวนตกหรอไอเรยน จายา หรอปาปวเปนของประเทศอนโดนเซยและอยในทวปเอเชย หลง

93

จากทอนโดนเซยไดรบเอกราชจากเนเธอรแลนดในป ค.ศ.1949 ซการโนใชฝปากตอรองจนไดดนแดนสวนนในปค.ศ.1963)

(ปาปวนวกนอยากเปนประเทศสมาชกอาเซยนมากแตเปนไมไดเพราะสภาพทางภมศาสตร อาเซยนจะรบสมาชกเฉพาะประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตเทานน ปาปวนวกนจงเปนไดเพยงผสงเกตการณเทานน)

ประชาชนเกาะปาปวจำานวนมากไมพอใจทไดเปนสวนหนงของอนโดนเซย จงเกดขบวนการแบงแยกดนแดน OPM ขน โดย OPM ประกาศเจตนารมยวาจะไมยอมเปนเขตปกครองพเศษแบบอาเจะ แตอยากรวมตวกบปาปวนวกน แตปาปวนวกนไมยอมเพราะเกรงวาจะมปญหากบอนโดนเซยทำาใหปาปวตะวนตกอยากเปนประเทศอสระ แตเนองจากฮาบบไดประกาศไวแลววาจะยอมเสยดนแดนตมอรตะวนออกเปนแหงสดทาย

2. ผนำ�ท�งก�รเมองทเดนในอดตและปจจบน (ในทนจะยกตวอยางบางประเทศ)

1).ซการโน และซฮารโต ของอนโดนเซยซก�รโน เปนนกพดทด อยไดดวยฝปาก ผลงานเดน

คอคดหลกการทำาใหคนมารวมตวกน ซฮ�รโต เปนประธานาธบดโดยอยไดดวยบารม

ของกองทพ (ABRI หรอ TNI), กลมกระทำาการหรอกลมอาชพโกลขาร (Golkar), กลมผลประโยชนทางเศรษฐกจ

94

2).เตงก อบดล ร�หม�น เปนคนเชอสายไทยครงหนงเปนนายกรฐมนตรคนแรกของสหพนธรฐมาลายา และเปนผสถาปนามาลายาใหเปนมาเลเซย เขาเปนบตรของสลตาน ทานเปนตวแบบประชาธปไตยของมาเลเซย เปนบคคลทมอธยาศยไมตรด

เพมเตมความรเกยวกลปบรรดาศกดบรรดาศกดทไดมาจากสลตานในระดบประเทศ เชน 1.) Tune ตล /ตวล 2.) Dato ดะโตะ 3.) Tan Sei ตนส บรรดาศกดระดบรฐ เชน1) Dato 2) Dato Sei3).ล กวน ย ของสงคโปร ปจจบนทำาหนาทเปน

รฐบรษอาวโสของประเทศ เปนบคคลทจะสรางความเทาเทยมในดานเชอชาตในสมยสงคโปร ซงสงคโปรเคยรวมอยกบมาเลเซย แตสรางความเทาเทยมไมได จงแยกสงคโปรออกมาจากมาเลเซย เพราะตองการใหคนจนในสงคโปรไดมความรสกภาคภมในความเปนเชอชาตจนมใชเปนพลเมองชนสองรองจากมาเลเซย ซงสงคโปรแยกตวออกจากมาเลเซยในวนท 9 สงหาคม 1965

4).อ ออง ซ�น, อ น และเนวน เปนผนำาของพมา ออองซานเปนผนำาชาตนยม ในขณะทอนเปนนายกรฐมนตรคนแรกและคนเดยวทอยระบอบประชาธปไตย เปนคนท

95

ทำาใหปญหาเชอชาตเรอรงตอไป และหลงจากอนพมากมอำานาจเผดจการทางทหาร

5).ร�มอน แมกไซไซ เปนภาพทางบวกทสดของผนำาของฟลปปนส รามอน แมกไซไซ เปนอดตนายทหารเกาในฟลปปนส เปนประธานาธบดทเขาถงประชาชนมากทสด และสามารถพฒนาจดออนกำาจดจด ออนสงคมฟลปปนสไดมากทสดคอปญหาความยากจน และปญหาความเหลอมลำาทางชนชนได

6).เฟอรดนนด ม�รกอส ของฟลปปนสเฟอรดนาน มารกอส ภาพรวมของมารกอสเปน

ประธานาธบดทถกมองในแงลบมากโดยเฉพาะจากปญหาคอรปชนและการเอาพวกพองเขาสวงการเมอง

มารกอสเปนประธานาธบดคนแรกทไดรบการเลอก

ตง 2 สมยโดยสมยแรกมารกอสมผลงานและภาพพจน

ทด แตพอขนดำารงตำาแหนงสมยท 2 กสรางปญหา

มากมาย และเมอจะครบวาระท 2 มารกอสจงประกาศ

ยกเลกรฐธรรมนญ เพราะรฐธรรมนญเดมกำาหนดวา

ประธานาธบดจะตองดำารงตำาแหนง 2 สมย ทงนเพอให

96

ตนเองดำารงตำาแหนงตอไปคอรฐธรรมนญป 1973

โดยนำาเอาระบบรฐสภามาใช ทงๆทเปนระบบทฟลปปนส

ไมเคยใชมากอน

อยางไรกตามแมจะยกเลกรฐธรรมนญและประกาศใชรฐธรรมนญใหม

มารกอสกยงไมจดใหมการเลอกตง แตตนเองนงรกษาการตำาแหนงประธานาธบดไปกอน พรอมกบวางรากฐานทางการเมองโดยดงทหารมาหนน หลงจากนนจงประกาศยกเลกระบบรฐสภาและนำาเอาระบบกงประธานาธบดมาใช เพอใหตนเองเปนประธานาธบดตอไปพรอมกบการมนายกรฐมนตรทมาจากการแตงตงของตนเอง ทำาใหมารกอสอยอำานาจไดตอไป

ปญหาดงกลาวทำาใหระบบประธานาธบดของฟลปปนสถกทำาลาย และฟลปปนสกาวสระบบอำานาจนยมเตมตว มารกอสยงอยเบองหลงจะถกการเสยชวตของนายเบนนโญ อาคโน สามของนางคอราซอน อาคโน

อยางไรกตามป 1986 มารกอสกตองหลดออกจากอำานาจเนองจากกลมประชาชนทงพลเรอนและทหารพากนตอตานมารกอสและทหารแปรพกตรมาสนบสนนนางคอราซอน อาคโน ในการเลอกตงป 1986 ซงนางอาคโนได

97

รบชยชนะในการเลอกตงแมมารกอสจะโกงการเลอกตงกตาม แตกถกประชาชนขบไล

หลงจากหมดอำานาจมารกอสตองลภยไปอยฮาวายและตองเสยชวตทนน กวาจะเอาศพกลบมาประเทศไดกไดรบการตอตานจากประชาชน อยางไรกตามปจจบนนางอเมลดา มารกอสภรรยาและบตรชายของมารกอสกยงเลนการเมองอย โดยเฉพาะลกชายไดรบเลอกใหเปนผวาในจงหวดบานเกดของมารกอส

พฤตกรรมของมารกอสทำาใหภาพพจนความเปนประชาธปไตยของฟลปปนสเสยหาย ทงยงมผลทำาใหทหารเขามามบทบาทางการเมองมาจนถงปจจบน

บทบ�ทของกองทพกบก�รเมองในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

กรณอนโดนเซยในอนโดนเซยการททหารมบทบาทสำาคญในการทำา

สงครามเรยกรองเอกราชจากเนเธอรแลนด ทำาใหทหารมความรสกโดยตลอดวาทหารมบญคณกบประเทศ โดยเฉพาะทหารทมาจากกองกำาลงเปตาทเปนกองกำาลงตดอาวธทไดรบการฝกฝนจากญปนเพอตอสเรยกรองเอกราช

ซฮารโตกเองเปนทหารทมาจากกลมเปตา รวมทงนายพลนาซเตยน (Harris Nasition) ทเปนผประกาศ

98

เจตนารมณเกยวกบบทบาททางการเมองของทหารในอนโดนเซย กมาจากกลมนเชนกน

ในขนแรกชวงทรฐบาลภายใตระบบรฐสภาของอนโดนเซยมความออนแอ (1950-1955) มการเปลยนรฐบาล 7 ชด นายพลนาซเตยนประกาศใหรฐบาลพลเรอนรบรวาหามรฐบาลเขามาแทรกแซงกจการของกองทพ ซงรฐบาลพลเรอนกทำาอะไรไดไมมากนก

ยงเมอเกดเหตการณกบฏในหมเกาะสมาตราป 1956-1957 รฐบาลพลเรอนกตองงอนงอขอใหกองทพปราบปรามกบฎอก

ป 1958 ในพธประดบยศของนายทหารทจบจากโรงเรยนนายรอยทหารบก นายพลนาซเตยนกไดประกาศสนทรพจนถงจดยนของกองทพอนโดนเซยวากองทพอนโดนเซยจะไมเอาแบบอยางของกองทพในลาตนอเมรกาทมบทบาททางการเมองมากเกนไป แตกไมเอาแบบอยางของยโรปตะวนตกทไมยงเกยวกบการเมองเลย แตกองทพอนโดนเซยตองการเขามายงเกยวการเมองบาง ในลกษณะการเดนสายกลาง (Middle Way) นนคอนอกจากทำาหนาทปองกนประเทศแลว ทหารขอทำาหนาททางดานสงคมดวย มสวนรวมในการบรหารบานเมองดวย

สมยซฮารโตเจตนารมย Middle Way ของนายพลนาซเตยนถกทำาใหกฎหมายทเรยกวากฎหมาย 2 หนาท สงใหนายทหารเขามามบทบาททางการบรหารประเทศดวย

99

สมย ซการโน แตงตงรฐบาลนาซาคอมซง ม 4 กลมไดแก ชาตนยม ศาสนา คอมมวนสต กองทพ ในชวงนกองทพกบคอมมวนสตเปรยบเสมอนนำากบนำามนเขาใกลกนไมได ฉะนนชวงทเปนรฐบาลรวมกนจงเกดการชงอำานาจกน จนกระทงซการโนทเปนผนำาปวย ภายในกองทพกขดแยงกน PKI กบทหารบางกลมทไมพอใจกองทพบก กมทหารบางกลมหนไปฝกใฝคอมมวนสตทเปนศตรของกองทพบก จงเกดเหตการณเกสตาบ เรยกวาเหตการณ 30 กนยายน 1965 เกดขน ฝาย PKI กบนายทหารบางกลมทไมพอใจกองทพบก จงรวมมอกนยดอำานาจแตยดไดคนเพยงเดยว กถกกองทพบกของซฮารโตตกลบคน ซฮารโตเลยยดอำานาจทำาการกวาดลางเปนการใหญ เมอซการโนหายปวยกถกปลดออกจากตำาแหนง เพราะคนไมคอยเชอถอเพราะแกปญหาไมได

ยคซฮารโตไดมการเสนอกฎหมายหนงเขาสสภานตบญญตของอนโดนเซย กฎหมายนไดผานออกเปนกฎหมายใชบงคบในป 1982 เรยกวากฎหมาย Davie Fangci ซงระบไววากองทพอนโดนเซยมบทบาทหนาท 2 อยางคอทำาหนาททหารอาชพและการบรหารบานเมอง

ยคซฮารโตทางทหารสามารถเขามาบรหารทางการเมองได ทหารสามารถเปนผวาราชการจงหวดได ฉะนนในยคซฮาร ระหวางป 1966 – 1998 เปนยคทกองทพ

100

อนโดนเซยมบทบาททางการเมองไดถกตองตามกฎหมายและกองทพยงมบทบาทเปนฐานอำานาจใหแกซฮารโต

ซฮารโตไดตงกองกำาลงปองกนความปลอดภย ชอวา KOPKAMTIB คอหนวยงานททำาหนาทปองกนดแลเสถยรภาพความมนคงใหแกประธานาธบดซฮารโต ใน KOPKAMTIB กมผบญชาการนายทหารคนหนงทพยามมบทบาทแขงกบซฮารโตคอพลเอกเบนน เบอนาน ซฮารโตเหนวาเบอนานนาจะเปนคแขงการเมองในอนาคต จงชงปลดและยกเลก KOPKAMTIB ในป 1988 แลวหลงจากนนไมนานกตงหนวยงานอนแทนชอวา BAKERSTANAS เปนหนวยกองกำาลงปฏบตทขนตรงโดยซฮารโตไมมผบญชาการอนดงสมยทแลว ผลทไดรบคอกองทพอนโดนเซยจะไดรบตำาแหนงในบรษท Pertamina ซงกมกจการททำารายไดใหแกประเทศทเปนกจการหลกทงหมดของอนโดนเซย

ตอมาเมอคนเหนวาซฮารโตบรหารประเทศแบบมปญหาทจรตคอรปชน กองทพจงรวมมอกบประชาชน โดยมพลเอกวรนโต (Weranto) ไดเคลอนไหวรวมกบประชาชนปลดซฮารโตแลวปฏรปอนโดนเซยใหม ทกวนนกฎหมายสองหนาทยงไมยกเลกแตทหารอนโดนเซยจะครองสองตำาแหนงไมไดตองเลอกเพยงหนาทเดยวและแผนการปฏรปนทหารอนโดนเซยคาดวาจะเขาสสภาพแยกออกจากกนเดดขาดสำาเรจในป 2009

101

กรณฟลปปนสฟลปปนสนนทหารกบการเมองแยกกนอยางเดดขาด

แตบคคลทดงกองทพฟลปปนสเขารวมทางการเมองคอเฟอรดนนด มากอส พลเอกแฟเบยนแบลเปนผทจงรกภกดกบมารกอสตลอด

ตอนทกองทพถกดงเขามาเปนทหารใหมากอสทำาใหทหารตดลม มการตงกลมนายทหารหนมชอวา YOU,RAM ผพนกรงโกเปนนายทหารยงเตรกทมาเลนการเมองอยางเปดเผย ในยคอาคโน

ระบบพรรคก�รเมองของประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

1.ระบบพรรคเดนพรรคเดยว (One Dominant Party System) หมายถง ประเทศทมพรรคการเมองหลายพรรคลงสมครแขงขนเลอกตงแตประชาชนเลอกพรรคการเมองเพยงพรรคเดยวมาเปนรฐบาลโดยตลอด (ตางจากระบบพรรคเดยวทกำาหนดใหมพรรคการเมองเพยงพรรคเดยว) ประเทศทมระบบพรรคเดนพรรคเดยวคอ มาเลเซยและสงคโปร

กรณของม�เลเซย พรรคการเมองทขนมาบรหารประเทศมาโดยตลอด

ตงแตไดรบเอกราชป 1957 จนถงป 1973 คอพรรคพนธมตร (Alliance Party) ซงประกอบดวย 3 พรรค 3 เชอชาตคอ

102

-พรรคอมโน UMNO (United Malay Organization) เปนพรรคการตวแทนคนเชอสายมาเลย

-พรรค MCA พรรคสมาคมคนจนซงเปนพรรคตวแทนคนมาเลเซยเชอสายจนทเปนคนจนรนเกาพวกชนนายทนทยอมเขาดวยกน UMNO (แตคนจนรนใหมจะเรยกรองสทธตางๆ)

-พรรค MIC ทเปนพรรคตวแทนคนมาเลเซยเชอสายอนเดย

ในป 1974 พรรคพนธมตรไดเปลยนชอใหมเปนแนวรวมแหงชาต National Front Party (NFT) แตชอนไมไดนยมเพราะเปนชอภาษาองกฤษ จงมชอทนยมเปนภาษามาเลเซยคอ PBN = Partai Barisan national มการเปลยนแปลงโครงสรางพรรคพนธมตรดวยการดงพรรคอนๆเขามารวมรวมเปน 14 พรรค (พรรคใหม 11 พรรค และพรรคเดม 3 พรรค) และเปลยนชอเปนพรรคแนวรวมแหงชาต (National Front Party) แตยงอยภายใตเงอนไขเดมกคอหวหนาพรรคอมโนเทานนทจะเปนหวหนาพรรคแนวรวมแหงชาต

พรรคการเมองทเปนพรรครฐบาลในปจจบนคอพรรคแนวรวมแหงชาต ทำาใหผนำามาเลเซยคอคนเชอสายมาเลยโดยตลอด

103

ในการเลอกตงครงลาสดของมาเลเซย ปรากฏวา พรรคแนวรวมแหงชาตไดทนงในสภาไป 198 ทนงเปนทนงจากพรรคอมโน 102 ทนง สวนผสมครอสระได 1 ทนงและพรรคฝายคานไป 20 ทนง

อาจารย อธบายวา รฐบาลมาเลเซยไมใชรฐบาลผสม เพราะเปนการผสมกอนการเลอกตง ตางจากรฐบาลผสมของไทยทเลอกตงแลวจงมารวบรวมพรรคตางๆเพอจดตงรฐบาล

กรณของสงคโปรพรรคการเมองทครองอำานาจในสงคโปรมาตงแตการ

แยกประเทศมาเปนอสระจากมาเลเซยกคอพรรค PAP-People Action Party หรอพรรคกจประชาชน ถอเปนพรรคตวแทนของคนจน

ในการเลอกตงในสงคโปรทกครงพรรค PAP จะชนะการเลอกตงเกอบ 100 % ทกครง บางครงไมมพรรคฝายคานทไดรบการเลอกตงแมแตคนเดยว ครงลาสดพรรค PAP ไดรบเลอกตง 82 ทนง พรรคฝายคาน 2 ทนงจากพรรคแรงงาน (Worker Party) 1 ทนง และพรรค Singapore Democracy Party ได 1 ทนง สองพรรคนเปนตวแทนของคนเชอสายอนเดยและเชอสายอนๆ

จากทนงในสภาพรรคฝายคานมทนงเพยง 2 ทนงเทานน จาก 84 ทนงและเทาทผานมาพรรคฝายคานไดท

104

นงมากทสดเพยง 4 ทนงเทานน จากปรากฏการณดงกลาวทำาใหสงคโปรถกมองวาเปนเผดจการทางรฐสภา ปจจบนจงมการแกไขรฐธรรมนญใหมการแตงตง ส.ส.เขาไปเพมเตมจากพรรคฝายคานและผทรงคณวฒอนๆประมาณ 10 ทนงดำารงตำาแหนงวาระละ 2 ป

2.ระบบสองพรรคก�รเมอง (Two Party System) หมายถง ประเทศทมพรรคการเมองหลายประเทศแขงขนกนแตมเพยง 2 พรรคเทานนทผลดกนไดรบชยชนะในการเลอกตง (เหมอนกบระบบพรรคของอเมรกาทมดโมแครตกบรพบบลกน)

กรณฟลปปนสฟลปปนสเองกมความคลายคลงกบสหรฐอเมรกาทม

พรรคการเมองเพยง 2 พรรคเทานนทผลดกนขนมาบรหารประเทศโดยเฉพาะในชวง 1964-1972 ม 2 พรรคเดนทเขาผลดกนมาบรหารประเทศคอ

-พรรคชาตนยม ซงตงขนมาตงแตยคสเปนปกครองฟลปปนส จงใชชอตามภาษาสเปนวา Nacionalista Party หรอชาตนยม

-พรรคเสรนยม (Liberal Party) แตปจจบนพรรคการเมองใหมเรมมบทบาทและไดรบ

การเลอกตงมากขน เชน พรรคพลงประชาชน (People Power Party) ของนางกอลเรย อาโรโย พรรค UNIDO หรอพรรคของมารกอส คอ KBL

105

3.ระบบพรรคเดยว (One Party System) หมายถงประเทศทกฎหมายกำาหนดใหมพรรคการเมองเพยงพรรคเดยวเทานน กรณนคอระบบพรรคการเมองในประเทศคอมมวนสต

พม� ในยคการปกครองของเนวน รฐธรรมนญพมาป 1974 เปนรฐธรรมนญทกำาหนดใหพรรคการเมองพรรคเดยวทถกตองตามกฎหมายคอพรรคโครงการสงคมนยมพมา “Burma Socialist Program Party = BSPP” หรอชอในภาษาพมาคอ Langin

การทพมากำาหนดใหมพรรคการเมองถกตองตามกฎหมายพรรคเดยวทำาใหคนเขาใจผดวาพมามการปกครองแบบคอมมวนสต แตความจรงนนไมใชเปนแคเผดจการอำานาจนยมทางทหาร แตมรปแบบคลายกบคอมมวนสตเทานน

ล�วและเวยดน�ม พรรคคอมมวนสตลาวและเวยดนามตนกำาเนดมาจากอนโดจน แตกหนอมาเปนพรรคอนโดจน พรรคเวยดนามเหนอ พรรคกมพชา ตอนนอยในนามเขมรแดง ปจจบนนเปนกลมนอกกฎหมาย

กรณล�ว พรรคคอมมวนสตใชชอวาพรรคประชาชนปฏวตลาว มฐานจากพรรคคอมมวนสตอนโดจน

เดมนนพรรคประชาชนปฏวตลาวใชชอวาพรรคคอมมวนสตลาว แตกอนไดรบเอกราชในป 1954 มบาง

106

กลมแยกออกมาเปนพรรคแนวลาวฮกชาต หรอขบวนปะเทดลาว

ตอมาแนวลาวฮกชาตกรวมกบพรรคคอมมวนสตลาวอกครงและเปลยนชอมาเปนพรรคประชาชนลาว จนกระทงป 1972 จงเปลยนเปนชอในปจจบนคอพรรคประชาชนปฏวตลาว (Lao People Revolutionary Party; LERP) โดยมเลขาธการพรรคมอำานาจสงสด เลขาธการพรรคคนแรกคอเจาสภานวงศ ตามมาดวย นายไกสอน พมวหาร นายหนฮก ภมสวรรค และคนปจจบนคอคำาไต สทนดอน ซงเดมควบตำาแหนงประธานประเทศดวย แตลาสดเพงสละตำาแหนงประธานประเทศใหกบชมมาล ไสยะสอน

สมยของนายไกสอนเปนสมยทลาวนำาเอาแนวเศรษฐกจแบบทนนยมมาใชภายใตชอจนตนาการใหม

กรณเวยดน�ม ทมาของพรรคคอมมวนสตในเวยดนาม มาจากคอมมวนสตทเปนพรรคแมของพรรคคอมมวนสตในอนโดจนทง 3 ประเทศ ภายใตชอ Indo-China Communist Party ตงขนในป 1930

พรรคคอมมวนสตอนโดจนแตกออกเปนพรรคการเมองตางๆใน 3 ประเทศอนโดจนคอ ในเวยดนามเดมคอชอพรรคลาวโดง หรอพรรคแรงงานของเวยดนามนนเอง โดยผกอตงและเปนเลขาธการพรรคคนแรกคอโอจมนท ตอมาจงเปลยนเปนพรรคคอมมวนสต

107

เวยดนาม (Viet Nam Communist Party ; VCP) ในป 1976 เลขาธการพรรคคนปจจบนคอ Nong Due Marh

กรณกมพช� กมพชาเองกเคยนำาเอาระบอบคอมมวนสตมาใช โดยพรรค

คอมมวนสตของกมพชาเดมคอพรรคคอมมวนสตกมพชา แตป 1960 สมาชกพรรคคอมมวนสตกมพชาไดแยกตวไปจดตงพรรคของเขมรแดง หรอ Khmere Rouge โดยนายเขยว สมพน และ พอลพต

เขมรแดงนนจดตงขนมาเพอตอตานสถาบนกษตรยของเขมรทมกลมสนบสนนทเรยกวา Khamere Bleu (มาจากคำาวา Blue ทแปลวาสนำาเงนซงเปนสทแสดงถงความเปนขดตยะของกษตรย)

เขมรแดงนนมาลมสลายเมอประเทศเปลยนเขาสระบบเสรนยม หลงจากสรบกนยาวนาน สวนพรรคคอมมวนสตกมพชาไดเปลยนมาเปน CPP (Cambodian People party) ของฮนเซนตงแตป 1993 และเปลยนอดมการณจากคอมมวนสตมาเปนแบบเสร โดยมคแขงทสำาคญคอพรรคฟนซนเปก และพรรคสมรงษ ของนายสม รงษ

พรรค CPP ม ฮนเซน เปนเลขาธการพรรค แตคนทเปนหวหนาพรรคคอสมเดจเจยซม ซงดำารงตำาแหนงสภาสงของประเทศ การทคนทดำารงตำาแหนงเลขาธการพรรคเปนนายกรฐมนตรถอเปนมรดกทยงตกทอดมาจากการ

108

เปนคอมมวนสต แตถาในระบบรฐสภาทวไปหวหนาพรรคตองเปนนายกรฐมนตร

กรณฟลปปนสในฟลปปนสนอกจากมปญหาขบวนการแบงแยกดน

แดนโมโร ทกระทบกระเทอนตอความมนคง ความปลอดภยและเสถยรภาพของสงคมแลว นอกจากนนฟลปปนสมพรรคคอมมวนสตใตดน เชน พรรค CPP ของกมพชาไปมชอยอตรงกบพรรค CPP –Communist party of Philippines ของฟลปปนสทเปนพรรคคอมมวนสตทยงคงมบทบาทในการเคลอนไหวตอตานรฐบาล โดยยงมกองทพทเรยกวากองทพพลงประชาชนใหม NPA ; N people Army เปนหนวยปฏบตการทใชกำาลงรนแรง และมหนวยปฏบตการทางจตวทยาแทรกซมบอนทำาลายทเรยกวา NDF –National Democratic Front

ในฟลปปนสจงยงมปญหาการเคลอนไหวตอตานรฐบาลทงจาก CPP และขบวนกอการรายอาบซายาฟ ซงใชวธการจบตวประกนเรยกคาไถเพอหาเงนเขากลม ดงนนในฟลปปนสจงเกดปญหาการจบคนเรยกคาไถบอยมาก

5. ระบบ Crony System หรอระบบก�รนำ�เอ� วงศ�คณ�ญ�ตม�ยงเกยวกบก�รเมอง

109

ระบบดงกลาวเปนลกษณะเดนทสำาคญอกประการหนงของประเทศในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต เชนฟลปปนส อนโดนเซย

กรณฟลปปนส ระบบ Crony เปนมรดกมาจากการนบถอศาสนาครสตนกายโรมนคาธอลกทไดรบการถายทอดจากสเปน ซงความเชอพนฐานอยางหนงของชาวคาธอลกกคอการมองวาคนทกคนเปนเหมอนมพอแมเดยวกนจงตองมการชวยเหลอซงกนและกน

ในฟลปปนสจงมองคกรตางๆขนมาเพอชวยเหลอซงกนและกนมากมาย ซงถอวาเปนสงทดหากนำามาใชในทางทถกตอง เชนการชวยเหลอกนเมอเกดภยพบตตางๆจะมองคกรทมเครอขายทวไปประเทศเขามาจดการแกปญหาไดอยางรวดเรว เปนองคกรทรวมตวกนจากพนฐานของการนบถอศาสนาครสตคาธอลก

ระบบนนกวชาการหลายคนมองวาเปนสงทด และประเทศไทยเองกมความพยายามจะจดตงเครอขายเหลานขนมามากขน เชน รวมดวยชวยกน หรอ จส. 100

อยางไรกตามในฟลปปนสมการนำาเอาระบบนมาใชในทางลบ นนคอนกการเมองฟลปปนสไดนำาระบบนมาใชในทางการเมอง

ฟลปปนสนนเปนสงคมทมการแบงชนชนทชดเจน และการเมองของฟลปปนสจะผกขาดโดยชนชนกลางและชนชนสงมาโดยตลอด และนกการเมองทกสมยจะดงเอา

110

วงศาคณาญาตของตนเองเขามาเกยวของและไดผลประโยชนจากการเมอง โดยเฉพาะในยคของประธานาธบดมารกอสทดงลกเมยเขามายงเกยว หรอสมยของประธานาธบดเอสตราดาทดงพรรคพวกเขามาสวนเกยวของ

ปญหาดงกลาวทำาใหเกดการคอรปชน ทำาใหคนชนลางไมไดรบการดแล ชองวางระหวางคนในสงคมยงคงมตอไป และสงผลใหพรรคคอมมวนสตฟลปปนสยงคงมบทบาทในการแทรกซมการเมองในฟลปปนส

กรณของอนโดนเซย การนำาระบบ Crony มาใชจะเกดขนในสมยของซฮารโตทลกและภรรยาเขามามบทบาทในการรบผลประโยชนจากการมอำานาจทางการเมองของบดา เชนเปนผรบสมปทานโครงการรฐเกอบทงหมด จนปจจบนถกฟองศาลหลายคด

พนฐานของระบบ Crony ในอนโดนเซยจงมพนฐานมาจากการมอำานาจของตวบคลทตองการรกษาอำานาจเอาไวใหไดมากทสด ซงแตกตางจากพนฐานของ Crony ของฟลปปนสซงมาจากรากฐานของศาสนา

Quiz ทานคดวาระหวางรปการปกครองแบบอำานาจนยมและแบบเสรประชาธปไตยเมอพจารณาจากปจจยและสภาพแวดลอมตาง ๆ ทเปนอยในปจจบน รปแบบการ

111

ปกครองแบบใดทนาจะเหมาะสมกบพมาในหวงเวลาขณะนมากทสดจงอภปราย และวเคราะหพรอมยกเหตและผล ตวอยางประกอบใหชดเจนแนะนำ�ก�รสอบ final ขอสอบจะม 4 ขอ ขอสอบจะมลกษณะอตนย วเคราะห คำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวนออก

เฉยงใตInternational Relation in Southeast

Asiaผศ.ดนย ทองใหญ วนท 27 มถน�ยน พ.ศ. 2551

ร�ยง�นเดยวใหนกศกษาเลอกหวขอรายงานเพยง 1 หวขอ ดงน1.ปญหาและอปสรรคของการกอตงประชาคมอาเซยน

(ASEAN Community)2.ความขดแยงระหวางประเทศ: กรณศกษาหมเกาะสแปร

ตลย (Spratly Islands)3.ป จจ ยต างๆ ท ส งผลกระทบต อการพฒนาระบบ

ประชาธปไตยในประเทศพมา4.ความเขมแขงและออนแอของระบบพรรคการเมองใน

เอเชยตะวนออกเฉยงใต กรณศกษาเปรยบเทยบมาเลเซยและประเทศไทย

ใหเขยนดวยลายมอทอานไดชดเจน ความยาวอยางตำา 15 หนากระดาษ มการอางองบรรณานกรมใหครบถวน สงวนเสารท 26 ก.ค. 2551

112

หนงสอแนะนำ�ประกอบก�รคนคว�1.หนงสอ “Dictionary of the Politics of South –

East Asia” แตงโดย Michael Leifer โดยดร.จฬาพร เออรกสกล อาจารยประจำามหาวทยาลยธรรมศาสตรแปลเปนภาษาไทยใชชอหนงสอวา พจนานกรมการเมองสมยใหมเอเชยตะวน“ออกเฉยงใต ”

2.หนงสอช อ เอเชยตะวนออกเฉยงใต การเมองการ“ปกครองหลงสนสดสงครามเยน ”

**เขาสเนอหาการบรรยาย**ภมภ�ค/ อนภมภ�ค เอเชยตะวนออกเฉยงใต/เอเชย

อ � ค เ น ย (South East Asia Region/Sub – Region)

คำาวา เอเชยตะวนออกเฉยงใต เปนค ำาทเก ดขนชวง“ ”สงครามมหาเอเชยบรพาในสงครามโลกครงทสอง (ค.ศ.1941) เม อกองทพญป นเข ายดครองด นแดนในแถบน ประเทศพนธมตรของอเมรกาจงตงกองบญชาการทซลอนหรอศรลงกาในปจจบน โดยใชชอวากองบญชาการปองกนแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต (South East Asia Command)

ภมภาคเปนสวนยอยของทวป สวนอนภมภาคจะแบงยอยออกไปจากภมภาค เชน อนโดจนคอทตงของประเทศอาณานคมเกาของฝรงเศส ไดแก เวยดนาม กมพชา และลาว ซงเปนสวนยอยของภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต หรออนภมภาคลมนำาโขงคอประเทศทอยรอบแมนำาโขง เอเชยตะวนออกเฉยงใตในปจจบนม 11 ประเทศ แตม 10 ประเทศรวมตวกนเปน ASEAN (Association of South Ease Asian Nations: สมาคม

113

ประชาชาตแหงเอเชยตะวนออกเฉยงใต) ASEAN กอตงในเดอนสงหาคม ค.ศ.1967 โดยการลงนามทกรงเทพฯภายใตส น ธ ส ญ ญ า ป ฏ ญ ญ า ก ร ง เ ท พ (the Bangkok Declaration/ Treaty) เปนองคการระหวางประเทศระดบภมภาค ประเทศทไมไดเปนสมาชกคอตมอรเลสเต ดงนนจงไมสามารถเรยก South East Asia และ ASEAN ในความหมายเดยวกนได

หลงสงครามโลกสงบ ประเทศซลอนหรอศรลงกาซงเปนตนกำาเนดของ South East Asia กลบกลายเปนสวนหนงของเอเชยใตเหมอนกบอนเดย ปากสถาน และบงคลาเทศ

การศกษาเอเชยตะวนออกกลาง (Middle East) จะเรยกวา SWANA Study หมายถงการศกษาความเปนไปทางการเมองการปกครองและความสมพนธระหวางประเทศในอาณาบรเวณทเรยกวา South West Asia + North Africa คอประเทศในตะวนออกกลางสวนทอยในเอเชยตะวนตกเฉยงใต ซงสวนใหญเปนประเทศอาหรบ เชน ซาอดอาระเบย คเวต ซเรย การตา อรก อสราเอล อหราน กบ North Africa เชน อยปต ลเบย ตนเซย

ปจจบน South East Asia กำาลงจะกลบไปเปนพวกเดยวกบเอเชยตะวนออกอกคร งหนง เพอผลประโยชนแหงชาต ประเทศตางๆจงมแนวโนมรวมตวกนเปน EAC (East Asia Community: ประชาคมอาเซยน)

ปค.ศ.1989 ประเทศตางๆไดพยายามรวมกลมกน 2 กลม ไดแก

1. APEC Forum (Asia Pacific Economic Cooperation Forum: เขตความรวมมอทางเศรษฐกจใน

114

เอเชยแปซฟก) นำาโดยประเทศออสเตรเลย กระทรวงการตางประเทศของไทยนยามคำาวา Forum วาเปนการรวมกลมระหวางประเทศอยางหลวมๆ โดยเรยกวากองประชมระหวางประเทศ

2.ประเทศมาเลเซย โดยอดตนายกฯมหาเธรไดน ำาเสนอแนวคด EAEC (East Asia Economic Caucus) ซงตอมาเปลยนมาเปน EAEG (East Asia Economic Group) โดยมแนวคดวาการรวมตวของกลมประเทศสผวนาจะเปนเอกเทศ EAEC จงมสมาชกเฉพาะประเทศทมสผว และไมเอาประเทศทมผวสขาว อเมรกามองวาเปนการกดกนฝรงจงใชอทธพลกดดนจนมหาเธรไมสามารถกอตง EAEG ขนมาได ขณะเดยวกน อเมรกากสนบสนนออสเตรเลยจนกอตง APEC ไดสำาเรจ ซ งเปนกลมทรวมพวกสผวและผวขาวไวดวยกน

หล งสงครามเยนส นส ดอย าง เป นทางการ (ปลายปค.ศ.1990) เวทความสมพนธระหวางประเทศจะมตวแสดงหลก 3 ตว (G-3) ไดแก สหรฐอเมรกา สหภาพยโรป และญปน ขณะเดยวกน ASEAN กมความรวมมอทดขนจงเรมสรางความเทาเทยมดานการพฒนา โดยดงเอาประเทศในเอเชยตะวนออกทมศกยภาพดานเศรษฐกจเขามาเปนตวชวยดงประเทศทลาหลง ทำาใหเกด ASEAN +3 โดยม 3 ประเทศในเอเชยเขามารวมคอ ญปน เกาหลใต และจน จากนนกดงอนเดย (+1) ออสเตรเลยและนวซแลนด (+2) เขามา สงผลทำาให EAEG คนชพขนมา โดยนายอบดลลาห อาหมด บาดาว สานตอความคดของมหาเธรแตยอมรบคนผวขาว สงผลทำาใหมหาเธรไมพอใจเปนอยางมาก

ปค.ศ.2005 มาเลเซยไดจดการประชม EAS (East Asia Summit: การประช มสดยอดเอ เช ยตะว นออก ) ท กร งก ว ล า ล ม เ ป อ ร เ พ อ เ ด น ห น า ก อ ต ง EAC (East Asia

115

Community) ข น น กวชาการด านความสมพนธระหวางประเทศมองวา หาก EAC เปนรปธรรมชดเจน G-3 กจะหมายถงสหรฐอเมรกา EU และ EAC หากตมอรตะวนออกเขามารวมกบ ASEAN กลม EAC กจะมสมาชกทงหมด 17 ประเทศ ในจำานวนนจะมประเทศทพฒนาและมศกยภาพดานเศรษฐกจสง

ก�รเมองภ�ยในของเอเชยตะวนออกเฉยงใต 1.แยกต�มรปแบบของก�รเมอง1.1 ระบบก�รปกครองแบบเปด 7 ประเทศ คอการ

ปกครองระบอบประชาธปไตยม 3 ระบบ ไดแก1.ระบบรฐสภ� (Parliamentary System) ม 4

ประเทศ คอ มาเลเซย ไทย กมพชา และสงคโปร ระบบรฐสภาเปนระบบท เช อมโยงอ ำานาจ หวใจของระบบน ค อ Fusion of Power แบงออกเปน 2 อำานาจคอ (1) ฝายนตบญญต บางประเทศมสภาค แตบางประเทศมสภาเดยว (2) ฝายบรหาร มนายกรฐมนตรเปนหวหนา ทงสองสภามหนาทตรวจสอบและถวงดลกน Head of State (ประมขทางพธการ) อาจเปนพระมหากษตรยหรอประธานาธบดกได เชน ไทยมกษตรยเปนประมขทางพธการ สวนสงคโปรมประธานาธบดเปนประมขทางพธการ สวน Head of Government/ Head of Executive (ผ น ำารฐบาล) คอนายกรฐมนตร

- มาเลเซย เปนประเทศเดยวในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทเปนรฐรวม (Federal State) มพระมหากษตรยเปนประมขพธการ มาเลเซยเปนประเทศเดยวในโลกทพระมหากษตรย หมนเวยนกนเขามาทำาหนาทมวาระ 5 ป มาเลเซยประกอบดวย 13 รฐ โดย 9 รฐจะมองคสลตานเปนประมขทางพธการของรฐนนๆ มเพยง 4 รฐคอปนง มาลากา ซาบาห และซาลาวก ทผ

116

วาการรฐเปนสามญชนมาจากการแตงตงของรฐบาลกลาง รฐทง 9 จะไดรบการจดลำาดบอาวโสเพอใหขนไปเปนกษตรยทก 5 ป กษตรยองคปจจบนมาจากรฐตงกาน ตำาแหนงรองกษตรยคออปราช องคปจจบนคอสตลานจากรฐเคดาหมวาระ 5 ป สวนสงคโปรมประธานาธบดเปนประมขพธการ มาจากการเลอกตง ประธานาธบดคนปจจบนมเช อชาตอนเดยคอ S.R.Nathan ดำารงตำาแหนงมาแลว 2 วาระ

บรรดาศกดของมาเลเซย ประกอบดวย-เตงกหรอตวนก เปนสถานภาพของผมเชอสายกษตรย

หรอโอรสของสลตาน นายกรฐมนตรคนแรกและคนเดยวของมาเลเซยทมเชอสายกษตรยคอ เตงกอบดล ราหมานเปนโอรสของสลตานรฐเคดาหและมมารดาเปนคนไทย

-บรรดาศกดในระดบชาต เรยงลำาดบดงน (1) Tune ตล/ตวล เปนบรรดาศกดสงสดในระดบชาต

มาเลเซย กษตรยสามารถพระราชทานใหคนตางชาตได เชน ตลอบดล ราซค นายกฯคนทสอง ตลดร.มหาเธรไดบรรดาศกดหลงจากพนตำาแหนงนายกฯแลว

(2) Tan Sei ตนส (3) Dato ดะโตะ-บรรดาศกดระดบรฐ คอ Dato แยกออกเปน(1) Dato’ Seri Utama(2) Dato’ Seri or Dato’ Paduka- กมพชา มพระมหากษตรยเปนประมขทางพธการ กษตรย

องคปจจบนคอพระเจานโรดมสหมน ทรงสามารถพระราชทานบรรดาศกดคำาวา สมเดจ ใหบคคลสำาคญ เชน ประธานวฒสภา“ ”

117

ประธานสภาผ แทน นายกรฐมนตร ในป ค .ศ .2007 ทรงพระราชทานบรรดาศกดใหบคคลตอไปน

-เดมคอสมเดจเจยซม: ประธานวฒสภา ไดรบบรรดาศกดเปนสมเดจโพธศล (Somdech Pothisal)

-เดมคอสมเดจเฮงสมรน: ประธานสภาผแทนราษฎร ไดรบบรรดาศกดเปนสมเดจธมมาจะไกรย (Somdech Thomea Chakrey)

-เดมคอสมเดจฮนเซน: นายกรฐมนตร ไดรบบรรดาศกดเ ป น ส ม เ ด จ ม ห า เ ส น า เ ด โ ช (Somdech Maha-Sena Decho)

2.ระบบประธ�น�ธบด (Presidential System) หวใจของระบบนคอการแบงแยกอำานาจ ฝายนตบญญตจะมทงสภาเดยวหรอสภาค หวหนาฝายบรหารคอประธานาธบดมาจากการเลอกตงทงทางตรงและทางออม ประธานาธบดจะเปนทง Head of State และ Head of Government ประเทศทใชระบบนจงไมมตำาแหนงนายกรฐมนตร

ฝายบรหารและฝายนตบญญตจะมหนาทตรวจสอบและถวงดล (Check and Balance) ประธานาธบดจะตองนำาเรองบางเร องผานสภาคองเกรส เชน การแตงตงทตประจำาประเทศอน การอนมตงบประมาณคาใชจาย การทำาสนธสญญาผกพนตางๆ การประกาศสงครามกบประเทศใดประเทศหนง

ประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทใชระบบม 2 ประเทศคอ ฟลปปนสและอนโดนเซย (จะมพมาตามมาตดๆ)

- สาธารณรฐอนโดน เซย (Republic of Indonesia) ร ฐ ธ ร ร ม น ญ ท ใ ช ใ น ป จ จ บ น ค อ ฉ บ บ ค .ศ .1945 ต ง แ ต ปค.ศ.1999 เปนตนมา ประธานาธบดจะมาจากการเลอกตงทาง

118

ออม โดยสมชชาทปรกษาประชาชน MPR จะเปนผเลอกตงประธานาธบดทกๆ 5 ป โครงสราง MPR มทงการแตงตง เลอกตง และมตำาแหนงในกองทพ ซงเออประโยชนโดยประธานาธบดซฮารโต สงผลทำาใหซฮารโตไดรบการเลอกตงถง 6 สมยตดตอกนและอยในตำาแหนงถง 32 ป ปค.ศ.1998 ซฮารโตถกกดดนจนต องลาออ กและ ไม ส ามา รถร บต ำาแหน ง ในสมยท 7 ได ปค.ศ.1999 อนโดนเซยไดปฏรปการเลอกตงใหเปนการเลอกตงทางตรงจากประชาชน ประธานาธบดคนปจจบนคอนายซซโล บมบง (Susilo Bambung: SBY) เปนคนแรกทมาจากการเลอกตงโดยตรงของประชาชน ประธานาธบดเปนผแตงตงรองประธานาธบด อาจจะเลอกจากพรรคเดยวกนหรอตางพรรคกได ปจจบนประธานาธบดและรองประธานาธบดมาจากคนละพรรคกน

ชาวอนโดนเซยทมสทธ เลอกตงคอ 17 ปบรบรณขนไป หรอคนทอายตำากวา 17 ปแตสมรสแลว อนโดนเซยมระบบการเล อกตงแบบสดสวน (Proportional Representation) แตโดยทวไปเรยกวาระบบ Party List ประชาชนสามารถระบชอนกการเมองทชอบลงในใบลงคะแนนได

- ส า ธ า ร ณ ร ฐ ฟ ล ป ป น ส (Republic of the Philippines) เคยเปนเมองขนของอเมรกาจงรบเอารปแบบการปกครองแบบสหรฐอเมรกามาใช แตกไมไดถอดแบบเมองแมมาทงหมด ในอเมรกา คนในพรรคจะแขงขนกนเองเพอเปนต วแทนพรรค การเล อกตงของอเมรกาม 2 ทางคอ (1) Electoral Vote คอประชาชนเลอกตวแทน แลวตวแทนจะไปเลอกประธานาธบดอกทหนง โดยมจ ำานวนทงหมด 538 คนแขงขนกนเองระหวางสองพรรคใหญ (2) Popular Vote เพอ

119

ใหประชาชนไดเลอกประธานาธบดทางตรง แตคะแนนทตดสนวาใครจะเปนประธานาธบดคอ Electoral Vote

แตละพรรคการเมองจะตงทมงานของตนเอง หากเลอกประธานาธบดแลวกจะไดรองประธานาธบดโดยอตโนมต แตฟลปปนสใชการเลอกตงทางตรงอยางเดยว ผมสทธเลอกตงมอาย 18 ปบรบรณขนไป ประธานาธบดและรองประธานาธบดเลอกแยกจากกน ไมไดฟอรมทมเหมอนอเมรกาคอ หากเลอกประธานาธบดแลวกตองเลอกรองประธานาธบดอก หลายครงทประธานาธบดและรองประธานาธบดมาจากคนละพรรคกนจงทำาใหเกดปญหาในการบรหารประเทศตามมา ประธานาธบดคนป จจ บนค อนางกลอเรย มาคาปากาล อาร โร โย (Cloria Macapagal Arroyo) ม า จ า ก พ ร ร ค N.P.C. ร อ งประธานาธบดคอนาย Noli de Castro มาจากพรรคเดยวกน ทำาใหการบรหารประเทศสะดวกขน

ป ร ะ ธ า น า ธ บ ด แ ล ะ ร อ ง ป ร ะ ธ า น า ธ บ ด ม ว า ร ะ 6 ป ประธานาธบดเปนไดสมยเดยว แตรองประธานาธบดสามารถลงสมครรบเลอกตงไดถง 2 สมย นายโจเซฟ เอสตราดาอดตประธานาธบดเคยเปนรองประธานาธบดใหนายรามอสมากอน ขณะทนางอารโรโยกเคยเปนรองประธานาธบดใหนายเอสตราดาเชนกน

3.ร ะ บ บ ก ง ป ร ะ ธ � น � ธ บ ด ก ง ร ฐ ส ภ � (Semi-Presidential or Semi- Parliamentary) ตนตำารบของระบบนคอฝรงเศส ฝายนตบญญตจะมสภาเดยวหรอสภาคกได Head of State คอประธานาธบด มาจากการเลอกตงของประชาชนโดยตรง มวาระ 5 ป เปนไดไมเกน 2 สมยตดกน Head of Government คอนายกรฐมนตร มาจากการเหน

120

ช อ บ ร วม ก นร ะ หว า ง ป ร ะ ธ า น า ธ บ ด แ ล ะ ส ภ า ใ น ร ะ บ บ น ประธานาธบดและสภาจงมอำานาจมากกวา นายกรฐมนตรมเจานาย 2 คน หากฝายใดฝายหนงไมพอใจการทำางานของนายกฯกสามารถขอความเหนชอบของอกฝายหนงเพอเปลยนตวนายกฯใหมได ตำาแหนงนายกฯในระบบนจงถกเปรยบเทยบวาเปนกระโถนทองพระโรง คอตองคอยรบผดแทนประธานาธบด ขณะเดยวกนกตองรบผดชอบตอสภาดวย นายกฯจงถกเปลยนตวเปนประจำาจนแทบไมมใครกลาวถง ประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทใชระบบนคอตมอรเลสเต

ประธานาธบดของตมอรคนปจจบนคอลามอสเมาตา อดตรฐมนตรกระทรวงตางประเทศ สวนนายกรฐมนตรคออเลกซานดากสเมา เคยเปนประธานาธบดมากอน ทงสองจงสลบกนเปนหวหนาและลกนอง

ตมอรตะวนออกไดเอกราชในปค.ศ.1975 จากการปลดปลอยของโปรตเกส แตอยได 9 วน อนโดนเซยกเขามายดดวยเหตผลวาคนเชอชาตเดยวกนควรอยในประเทศเดยวกน แตหลายฝายมองวาซฮารโตกลวภยคอมมวนสมากกวา ตมอรฯถกปลด ปล อย ในป ค .ศ .2002 จ ง ใช ก าร ปก ครอ งระ บบก งประธานาธบดกงรฐสภา

รสเซยซงเคยปกครองแบบคอมมวนสตไดนำาระบบนไปใช อดตประธานาธบดวลาดเมยร ปตน จะขอความเหนชอบจากสภาดมาเพอแตงตงหรอถอดถอนนายกรฐมนตร ซ งมความยากลำาบากมากเพราะอยคนละพรรคกน ดงนน ประธานาธบดจงจำาเปนทจะตองมเสยงขางมากในสภาเพอความสะดวกในการแตงตงและถอดถอนนายกรฐมนตร ในระบบน ประธานาธบดเปน Head of State แตเบองหลงจะมอำานาจเหนอนายกรฐมนตร

121

ซงเปน Head of Government สงผลทำาใหประธานาธบดมเสถยรภาพมาก นายชารค ชรค ประธานาธบดของฝรงเศสจงอยในตำาแหนงไดนาน

1.2 ระบบก�รปกครองแบบปด 4 ประเทศ มรปแบบการปกครองแบบอ ำานาจน ยม (Authoritarian Rule) หร อเผดจการ ประกอบดวย

1.ร ะ บ อ บ ส ม บ ร ณ า ญ า ส ท ธ ร า ช ย (Absolute Monarchy) มพระมหากษตรยเปนผปกครองประเทศ ไดแก บรไนดารสซาลาม

2.ระบอบคอมมวนสต มพรรคการเมองเดยว ไมมการแขงขน หลงสงครามโลกสนสดคงเหลอประเทศทปกครองระบอบคอมมวนสต 5 ประเทศ ซง 2 ใน 5 อยในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ไดแก ลาวและเวยดนาม

3.ระบอบเผดจการทหาร (Militarian Rule) ไดแก พมา รฐธรรมนญฉบบ 2008 ของพมาไดผานการลงประชามตเมอเดอนทผานมา ขอทถกวพากษคอ

-มรปแบบการปกครองแบบประธานาธบด (Presidential System) ประธานาธบดจะทำาหนาทเปนทงประมขทางพธการและหวหนารฐบาล มาจากการเลอกตงทางออมคอประชาชนเลอกคณะผเลอกตง แลวคณะผเลอกตงกจะเลอกประธานาธบดอกทหนง

-รปแบบของรฐคอเปนรฐรวม (Federal State) พมาจะมทงหมด 7 รฐและอก 7 เขต ไมรวมเขตทดแลโดยรฐบาลกลาง (Union) ซงกคอเมองหลวง Nepidaw

122

-สภานตบญญตทงสองสภาจะกำาหนดทนงจำานวนหนงไวใหทหาร ซ งคลายก บอนโดน เซยในสมยซฮารโต แต ป จจ บนอนโดนเซยกำาลงแกอย

-รฐมนตรจาก 3 กระทรวงตอไปนตองมาจากทหารเทานนคอ กลาโหม มหาดไทย และกระทรวงทเกยวของกบกจการชายแดน ทงน ประธานาธบดสามารถขอความเหนชอบจากผบญชาการทหารสงสดในการแตงตงรฐมนตรในกระทรวงทนอกเหนอจากน

ในปค.ศ.1988 พลเอกซอหมองไดตงช อคณะปกครองข อ ง พ ม า ว า SLORC (State Law and Order Restoration Council) หลงจากทพมาไดเปนสมาชกอาเซยนในป ค .ศ.1997 คณะน ก เปล ยนช อมาเป น SPDC (State Peace and Development Council) หลายฝายมองวา หากรฐธรรมนญฉบบนผานการลงประชามต คณะทปกครองของพมาก จะเปลยนช อเป น SDDC (State Democracy and Development Council: สภาประชาธปไตยและการพฒนาแหงรฐ) ทชอ SPDC กจะเปลยนชอ ปจจบนหลายฝายจงมองวาพมาจะสามารถฟ นความเปนประชาธปไตยกลบมาไดหรอไม และรฐธรรมนญฉบบนจะถกฉกหรอไม จดทถกโจมตมากทสดคอใหทหารเขาไปมบทบาททางการเมองอยางชดเจน

สภา Pyithu Hluttaw มสมาชก 440 ทนง มาจากการเลอกตงทวไปของประชาชน 330 ทนง แตงตงจากทหาร 110 ทนง สวนสภา Amyotho Hluttaw มสมาชก 224 ทนง มาจากการเลอกตงทวไปของประชาชน 168 ทนง แตงตงจากทหาร 56 ทนง

123

ขอกำาหนดทชดเจนคอ บคคลทถอสญชาตอนทไมใชพมาหรอผทแตงงานกบคนตางชาตจะไมมสทธรวมกจกรรมทางการเมอง หลายฝายมองวารฐธรรมนญขอนตองการกดกนลกของนางอองซาน ซจ ซงมพอเปนฝรง ชอทเปนทางการของพมาภายใ ต ร ฐ ธ ร ร ม น ญ ฉ บ บ น ค อ Pyidaungsu Thamada Myanmar Naing-Ngan Daw ชอในภาษาองกฤษคอ The Union of Myanmar

พมาเคยเปนประชาธปไตยหลงจากทไดเอกราชจากองกฤษใ ห ม ๆ (ค .ศ .1948-2 ม .ค . 1962) ร ฐ ธ ร ร ม น ญ ฉ บ บค.ศ.1947 กำาหนดใหพมาปกครองระบอบประชาธปไตยในระบบรฐสภา ประธานาธบดเปนประมขทางพธการ นายกรฐมนตรเปนหวหนารฐบาลมาจากการเลอกตง นายกฯคนแรกและคนเดยวคออน ผนำาพรรคการเมอง AFPFL แตความไรประสบการณและความล ม เหลวในการปกครอง พมาจ งปกครองระบอบประชาธปไตยไมส ำาเรจ ตงแตวนท 2 ม .ค.1962 – ปจจบน (2008) พมากปกครองภายใตระบอบ Authoritarian Rule มาตลอด ปค.ศ.2010 พมาจะปกครองระบอบประชาธปไตยในระบบประธานาธบด

2.แยกต�มสภ�พเศรษฐกจ2.1 ป ร ะ เ ท ศ ด อ ย พ ฒ น � 4 ป ร ะ เ ท ศ OECD

(Organization of Economic Cooperation and Development) ไดจดระดบประเทศออกเปนประเทศพฒนาแลว ประเทศกำาลงพฒนา ประเทศดอยพฒนา และประเทศทพฒนาน อยท ส ด (Least Develop Countries: LDCs) ปจจบน UN ไดจดบญชประเทศ LDCs เพอดแลเปนพเศษไว

124

50 ประเทศ สวนใหญอยในแอฟรกา ลาตนอเมรกา และเอเชย ประเทศในอาเซยนไดแก ลาว กมพชา พมา และตมอรตะวนออก

2.2 ป ร ะ เ ท ศ ก ำ� ล ง พ ฒ น � (Development Country) ม 7 ประเทศ ได แก ไทย มาเลเซย สงคโปร ฟลปปนส อนโดนเซย บรไน และเวยดนาม

OECD พยายามจดใหสงคโปรเป นประเทศพฒนา แตสงคโปรไมยอมรบเพราะเกรงวาจะตองเปนผบรจาคใหประเทศทด อยกว า OECD จงมอบสถานะภาพให เป น The Most Advanced Developing Country (ประเทศกำาลงพฒนาทมความกาวหนามากทสด) คำานไมแตกตางจากคำาวา NICs (New Industrialized Countries)

**************คำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวนออก

เฉยงใตInternational Relation in Southeast

Asiaผศ.ดนย ทองใหญ วนท 28 มถน�ยน พ.ศ. 2551

ชวงเช�

ก�รเมองภ�ยในของเอเชยตะวนออกเฉยงใต (ตอ) 3.แยกต�มศ�สน�ประชากรในเอเชยตะวนออกเฉยงใตสวนใหญจะนบถอ

ศาสนาทหลากหลาย ดงน3.1 ศ�สน�พทธ ม 4 ประเทศ ไดแก ไทย พมา ลาว

กมพชา นบถอนกายหนยาน

125

พระสงฆในพมาจะตนตวทางการเมองสงกวาอก 3 ประเทศ การเดนขบวนครงใหญของพระสงฆในปลายปทผานมา รฐบาลทหารไดใชกำาลงเขาปราบปรามอยางรนแรง นกวชาการมองยอนไปในประวตศาสตรของพมาชวงทตกเปนอาณานคมขององกฤษ สถาบนทคนพมานบถอมากทสดคอสถาบนพระมหากษตรยและสถาบนสงฆตามลำาดบ แตเมอองกฤษยดพมาสำาเรจกลมลางสถาบนพระมหากษตรย คนพมาจงรวมตวกนตอตานองกฤษและหนไปพงสถาบนสงฆซงเปนสถาบนทสองทตนนบถอ ผน ำาการตอตานองกฤษในยคแรกคอพระสงฆ จากนนฆราวาสกเขามารบหนาทแทน เชน ออองซาน อน ดวยเหตน พระสงฆของพมาจงมบทบาทตอการเมองมาก

3.2 ศ�สน�อ สล�ม ม 3 ประเทศ ได แก มาเลเซย อนโดนเซย บรไนฯ

- อนโดนเซย เปนประเทศทประชากรนบถอศาสนาอสลามมากทสดในโลก กลมมสลมบางกลมในแถบสมาตราพยายามเคลอนไหวใหอ นโดนเซยน ำากฎหมายอสลามมาใชปกครองประเทศ แตยงไมสำาเรจ ทงสามประเทศนไมไดนำากฎหมายของศาสนาอสลามมาบรหารประเทศ เพยงแคประชากรสวนใหญนบถอศาสนาอสลามเทานน สวน Islamic State คอประเทศทนำากฎของศาสนาอสลามมาเปนพนฐานในการบรหารประเทศ เชน อหราน ซาอดอาระเบย อยปต ปากสถาน

- มาเลเซย รฐกะลนตนอยในการครอบครองทางการเมองของพรรคฝายคานคอ PAS ซงเปนพรรคทพยายามนำากฎหมายอสลามมาใชบรหารรฐ

ประเทศมสลมทวโลก 55 ประเทศไดรวมตวกนเปนองคการ OIC (Organization of Islamic Conference) กอตงใน

126

ปค.ศ.1972 ปจจบนมสำานกงานใหญตงอยท Jeddah อดตเมองหลวงของซาอดอาระเบย ทงสามประเทศขางตนตางกเปนสมาชกขององคกรน สมยรฐบาลชวน หลกภย ไทยเราไดรบเชญใหเปนประเทศผสงเกตการณ (Observer Country) ของ OIC คอสามารถเขารวมประชมได มสทธ อภปรายหรอแสดงความคดเหนไดเทานน

(ชวงนสญญาณเสยงไมชดเจน) 3.3 ศ�สน�ครสต ม 2 ประเทศ ไดแก ฟลปปนสและ

ตมอรตะวนออก- ฟลปปนส (The Philippines) ไดรบอทธพลดานศาสนา

ครสตนกายโรมนคาทอลก (Roman Catholic) จากสเปน เพราะอยใตอาณานคมของสเปนมากวา 300 ป ประชากรสวนใหญทนบถอนกายคาทอลกจะรวมตวกนแนนแฟนและชวยเหลอเกอกลกนเหมอนเปนวงศาคณาญาต นกายทประชาชนนบถอรองลงมาคอครสตนกายโปรเตสแตนต แตหมเกาะทางตอนใต ตงแตมนดาเนาลงไปจะเปนเขตอทธพลของศาสนาอสลาม โดยเฉพาะกลมโมโร ในยคอาณานคม สเปนและอเมรกาไมไดเขาไปยงเกยวกบแถบน หลงจากไดรบเอกราช ทงสองศาสนากขดแยงกนในเร องเศรษฐกจ เพราะชาวครสตบางสวนอพยพไปอยตอนใตแลวแยงททำากนของชาวมสลม ความขดแยงจงลกลามและกลายเปนเรองของศาสนา ปจจบนปญหานยงคงเรอรงและรนแรงกวาปญหาของไทย

ชาวมสลมในตอนใตพยายามแบงแยกดนแดน กลมโมโรไดตงกลม MNLF (แนวรวมปลดปลอยแหงชาต) ปจจบน บางสวนยอมรบการจดตงเขตปกครองพเศษทเรยกวา ARMM (Autonomous Region of Muslim Mindanao) ซ ง

127

เปนการรอมชอมระหวางรฐบาลครสตและกลมมสลม จดตงในสมยรฐบาลรามอสในปค.ศ.1996 มจงหวดทเขารวม 5 จงหวด อ ก 2 ก ล ม ไ ม ย อ ม ร บ ค อ ก ล ม MILF (Moro Islamic Liberation Front: นกรบตดดาบ) เปนกลมทแขงกราว และกลมอารบซายาฟ (Abu Sayyaf) มความแขงกราวพอๆกนและมกใชวธการของการกอการราย เชน จบตวประกนเพอเรยกคาไถและตอรองกบรฐบาล ทงสองกลมยงเปนปญหาของรฐบาลฟลปปนส เพราะมเปาหมายตองการแยกหมเกาะทางตอนใตทงหมดไปเปนรฐเอกราช จงไมยอมรบเงอนไขทรฐบาลเสนอใหจดเขตปกครองพเศษ ทางตอนใตของไทยกมแนวคดคลายกนนแตรฐบาลไทยยอมรบไมได

ปจจบน ปญหาอาชญากรรมของฟลปปนสคอการจบคนเรยกคาไถ ตำารวจฟลปปนสกลาววามกลมทท ำาอย 3 กลมคอ กล มผ ร ายธรรมดา กล มอาบซายาฟ และขบวนการพรรคคอมมวนสตใตด นของฟลปปนส (Communist Party of the Philippines: CPP) CPP จดตงในปค.ศ.1969 ชวงนนพรรค PCP ซ ง เป นพรรคคอมมวน สต ท แปลงร ปมาจากขบวนการ Huks คอขบวนการตดอาวธทน ยมอดตสหภาพโซเวยต ชวงสงครามโลกครงทสอง ขบวนการ Huks ชวยตอสกบญปนทจะเขามายดครองประเทศ แตหลงสงครามโลกยต กลมนกรวมตวกนเปนพรรคคอมมวนสตและกลายเปนพรรคใตดนในทสด

CPP มกองกำาลงตดอาวธทเรยกวากองทพประชาชนใหม (New People Army: NPA) ป จ จ บ น ม ก อ ง ก ำา ล ง ก ว า 7,000 คน มหนวยปฏบตการจตวทยาเพอปลกระดมประชาชนค อ NDF (National Democratic Front: แ น ว ร ว ม

128

ประชาธปไตยแหงชาต) ซ ง CPP + NPA + NDF ได เป นปญหาหลกของรฐบาลฟลปปนส การปลกระดมมวลชนสามารถเรยกไดหลายอยางคอ Mass Mobilization หรอ Agitation

ชวงสงครามเยน จนจะใชความสมพนธตางระดบคอ ความสมพนธระหวางรฐบาลดวยกน และการใหความชวยเหลอพรรคคอมมวนสตทองถนในประเทศตางๆ โดยมองวาทงสองสวนแยกจากกน แตกอนทสงครามเยนจะยต จนกประกาศเลกสนบสนนพรรคคอมมวนสตทองถนในประเทศตางๆ ดวยเกรงวาตนเองจะเสยภาพลกษณ พรรคคอมมวนสตในฟลปปนสจงใชวธการหาเงนเขาพรรคดวยการจบคนเรยกคาไถ คดนสรางความปวดหวใหตำารวจเปนอยางมากเพราะตองสบดวาเปนการกระทำาของกลมใด

- ตมอรตะวนออก นบถอครสตนกายโรมนคาทอลก เคยเปนอาณานคมของโปรตเกส ซงโปรตเกสเปนประเทศแรกทเขามาบกเบกในเอเชยตะวนออกเฉยงใต แตยดดนแดนเลกๆบนเกาะตมอรฯเปนอาณานคม โดยตมอรฝงตะวนออกเปนของโปรตเกส สวนฝงตะวนตกเปนของดตช คนเชอชาตเผาพนธเดยวกนจงถกแบงออกเปน 2 ประเทศจงทำาใหเกดขอขดแยงขน เพราะตมอรตะวนตกไดรบเอกราชพรอมกบอนโดนเซย คนสวนใหญนบถอศาสนาอสลาม ขณะทคนในตมอรตะวนออกไดรบอทธพลทางดานศาสนา ภาษา และการตงชอจากโปรตเกส

ชวงทโปรตเกสก ำาล งจะใหเอกราช (ค.ศ.1975) กลมการเมองในตมอรฯหลายกลมตางแกงแยงอ ำานาจกน กลมการเมองทเอาชนะใจประชาชนไดคอกลมเฟรตลน (Fretilin) ซงเปนกลมทนยมหลกการของมารกซสม รฐบาลโปรตเกสไมไดเปนคอมมวนสตไดยอมรบหลกการทใหคนสวนใหญกำาหนดวถชวต

129

ของตนเอง (National Self-determination) ตามแนวคดของ UN วนท 7 ธ.ค. 1975 โปรตเกสจงใหเอกราชแกตมอร ตะวนออก ตมอรฯตงชอประเทศวาสาธารณรฐประชาธปไตยป ร ะ ช า ช น ต ม อ ร ต ะ ว น อ อ ก (Democratic ’s People Republic of East Timor) แตหลงจากไดเอกราชเพยง 9 วน อนโดนเซยกเขาไปยดครองและใหตมอรตะวนออกเปนจงหวดท 27 เหตผลทประธานาธบดซฮารโตใชเปนขออางในการยดครองคอไมตองการใหคนทมเชอชาตเผาพนธเดยวกนอยกนคนละประเทศ โดยฝรงเปนผสรางปญหาดวยการขดเสนแบง แตลกๆแลว ซฮารโตกลวภยคอมมวนสต

ในสมยซการโนผนำาพลเรอนไดยอมรบพรรคคอมมวนสต PKI ใหเปนพรรคการเมองทถกตองตามกฎหมาย พรรค PKI พยายามยดอ ำานาจชวงทซ การโน ป วย (วนท 30 กนยายน ค.ศ.1965) แตลมเหลว เพราะกองทพบกสามารถยดอำานาจกลบคนมาไดในวนร งข น ผน ำาคนสำาคญคอพลเอกซฮารโต กองทพของซฮารโตไดกวาดลางพรรค PKI จนทำาใหคนเสยชวตนบแสนคน ปค.ศ.1966 ซฮารโตไดขนมาเปนประธานาธบดจงยดนโยบายหลกวาพรรค PKI เปนพรรคทผดกฎหมายจะตองถกกวาดลางเพราะยงมรากเหงาของพรรคนไปตงกองกำาล งกระจดกระจายอยรอบนอก ซฮารโตเกรงวาพรรค PKI จะไดรบการสนบสนนจากรฐบาลเฟรตลนของตมอรตะวนออกซงกำาลงเปนหนามยอกอกอย เพอเปนการตดไฟแตตนลม ซฮารโตจงใชกำาลงเขาไปยดครองตมอรตะวนออก

ตมอรตะวนออกตองอยภายใตการปกครองของอนโดนเซยเปนเวลาถง 25 ป จนกระทงปค.ศ.1999 ซฮารโตหมดอำานาจลงจากการบบบงค บของฝายต างๆด วยขอหาคอรปช น

130

ประธานาธบดคนใหมคอนาย B.J. Habibie ซงเปนคนทยอมรบหลกการ National Self-determination โดยจดใหมการลงประชามตในตมอรตะวนออกวาจะอยกบอนโดนเซยตอไปหรอแยกออกไปเปนปกครองตนเอง ซ งผลประชามตกวา 80% ตองการใหตมอรฯเปนรฐอสระ ปค.ศ.2002 อนโดนเซยจงคนเอกราชใหตมอรตะวนออก

วนท 20 พฤษภาคม ค.ศ.2002 ตมอรตะวนออกจงประกาศเอกราชอ กคร ง ใช ช อประ เทศว า Democratic Republic of East Timor ตอมาใชช อวา Timor Leste’ (ภาษาโปรตเกส) อยางเปนทางการ พรรคการเมองทสำาคญคอพรรคเฟรตลน

(สญญาณเสยงขดของ)3.4 กำ�กง ม 2 ประเทศ ไดแก สงคโปรและเวยดนาม ใน

เวยดนาม สวนใหญน บถอศาสนาพทธนกายมหายาน สวนสงคโปรมคนหลายเชอชาตคอ คนเชอชาตจนนบถอศาสนาพทธนกายมหายานและขงจอ คนเชอชาตอนเดยนบถอศาสนาฮนด สวนคนเชอชาตมาเลยจะนบถอศาสนาอสลาม

4.แยกต�มท�ทของนโยบ�ยต�งประเทศ แบงออกเปน 2 กลมคอ

4.1 มภมหลงทางประวตศาสตรรวมกนม 3 ประเทศคอประเทศอนโดจน ไดแก เวยดนาม ลาว และกมพชา เคยตกเปนอาณานคมของฝร งเศสเหมอนกน หลงจากได รบเอกราช (ค.ศ.1975-1991) ทงสามประเทศกเปลยนการปกครองมาเปนคอมมวนสต ปค.ศ.1991 เปนตนมา กมพชาไดแยกตวออกมาใชการปกครองแบบเสรนยม

131

4.2 ประเทศทเหลอ 7 ประเทศอาเซยน หรอ 8 ประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต (รวมตมอรฯ) จะมทาทของนโยบายตางประเทศแนวเดยวกน

ภมหลงของประเทศอนโดจนอนโดจนเปนอดตประเทศอาณานคมเกาของฝรงเศสม 3

ประเทศคอเวยดนาม ลาว ก มพชา ฝร งเศสไมได สอนการปกครองแบบประชาธปไตยใหเลย วฒนธรรมทปลกฝงใหคอการนอนกลางวน ศาสนา และภาษา ประเทศเหลานไดเกดขบวนการตอตานฝรงเศสซงปกครองอยางกดข โดยเฉพาะเวยดนามซงเปนชาตใหญ

-เวยดน�ม ผนำาชาตนยมทส ำาคญคอโฮจมนห (Ho Chi Minh หรอ Nguen Ai-Quoc) มขบวนการชาตนยมทชอเวยดมนห (Viet Minh) นยมหลกการมารกซสม หลงสงครามโลกคร งท สองส นสด วนท 2 ก.ย. 1945 โฮจมนหได ประกาศเอกราชฝายเดยวใหเวยดนาม ใชชอประเทศอยางเปนทางการวาสาธารณรฐประชาธปไตยเวยดนาม (Democratic Republic of Vietnam) แตรฐบาลฝรงเศสไมยอมรบจงเกดการสรบกนระหวางกองทพฝรงเศสและกองกำาลงกชาต ผลของการสรอบทำาใหเวยดนามถกแบงออกเปน 2 สวน สวนทอยเหนอเสนขนานท 37 คอเวยดนามเหนอ (North Vietnam) อยใตการครอบครองของขบวนการเวยดมนห ทต งของรฐบาลอยในเมองฮานอย สวนทอยใตเสนขนานลงมาคอเวยดนามใต (South Vietnam) ถกยดครองโดยกองทพฝรงเศส โดยสถาปนารฐบาลเบาไดขนมาเปนรฐบาลหน ทตงของรฐบาลอยในเมองไซงอน รฐบาลเบาไดไดสรบกบเวยดนามเหนอจนกระทงสมรภมทเบยนเดยนฟแตก รฐบาลฝรงเศสจงยอมสงบศกโดยลงนามในสนธ

132

ส ญ ญ า เ จ น ว า 1954 (Geneva Treaty: France-Vietnam 1954) ทนครเจนวา ประเทศสวสเซอรแลนด

ภายใตสนธสญญาเจนวา 1954 กลาววาเวยดนามจะรวมเปนหนงเดยวในปค.ศ.1956 โดยมการเลอกตง (Unification by Election) แตเวยดนามกไมสามารถจดการเลอกตงได เพราะสหรฐอเมรกาและพนธมตร (รวมไทย) เชอทฤษฎลมตามกนเหมอนการเลนเกมโดมโน (Domino Theory) โดยมองวาหากยอมใหเวยดนามมการเลอกตง โฮจมนหซงนยมมารกซสมกจะไดรบการเลอกตง เวยดนามจงมโอกาสเปนคอมมวนสตกวา 90% เมอเวยดนามลมเปนคอมมวนสต ประเทศใกลเคยงกจะลมเปนคอมมวนสตไปดวย

ปค.ศ.1954 สหรฐฯไดตงกองกำาลง SEATO เพอปอมปรามภยคอมมวนสต ปค.ศ.1956 สหรฐฯจงเขาไปขดขวางไมใหมการเล อกตงในเวยดนาม กล มเวยดมนหจงใชวธการแทรกซม เนองจากรฐบาลเบาไดถกมองวาออนแอจงตงรฐบาลใหมขนมาคอรฐบาลโงดนเดยม (Ngo Din Diam) แตกเกดปญหาคอรปชน ชาวเวยดนามใตจงออกมาประทวง พระสงฆถงกบเผาตวประทวง ชาวเวยดนามใตทไมพอใจรฐบาลจงรวมตวกนจดตงกลมเวยด กงและเปนแนวรวมกบกลมเวยดมนหโดยอตโนมต อเมรกาจงผลกดนใหมการยดอำานาจในเวยดนามใตแลวใหกองทพขนมาเปนรฐบาลแทน หลงปค.ศ.1961 เปนตนมา รฐบาลของเวยดนามใตจงเปนทหาร แตรฐบาลทหารกแกปญหาการทจรตคอรปชนไมได

ปค.ศ.1964 ประธานาธบดลนดอน จอหนสน (Lyndon Johnson) ของสหรฐอเมรกา ไดสรางสถานการณเพอกดดนสภาคองเกรสอนมตใหสหรฐฯเขาสสงครามเวยดนามไดตาม

133

กฎหมาย ดวยการเอาเรอ Maddox เขาไปเปนเหยอลอในนานนำาอาวตงเกยของเวยดนาม เวยดนามจงใชปนยง สภาครองเกรสจงลงมตใหอเมรกาประกาศสงครามกบเวยดนาม สงผลทำาใหเกดสงครามเวยดนามขน ขอมตนเรยกวาขอมตอาวตงเกย (Tonkin Resolution) หลงจากทสหรฐฯสงทหารเขาไปในเวยดนามแลวกชกชวนใหประเทศพนธมตรสงทหารเขาไปดวย ไทยอนญาตใหสหรฐฯตงฐานทพในประเทศ และปค.ศ.1967 ก สงหนวยจงอางศกและเสอดำาเขาไปในเวยดนาม พวกเวยดกงจะสรบแบบสงครามกองโจร เชน เอานนเปนกระสนยงจนท ำาให เครองบนของสหรฐฯตก ซงเปนสงทไมมใครคาดถง

ป ค .ศ .1967-1968 เก ดกระแสต อต านการสงทหารอเมรกนเขามารบในเวยดนาม ประธานาธบดรชารด นกสนจากพรรครพบล ก นจงประกาศหลกการ Nixon Doctrine ในปค.ศ.1969 ทหมเกาะกวม บางคร งจะเรยกหลกการน ว า Guam Doctrine เปนการประยกตแนวคด National Self-Determination ของ UN มาเปน Vietnamization คอใหคนเวยดนามมสทธกำาหนดวถชวตของตนเอง เมอคนเวยดนามสวนใหญชอบใหมการปกครองแบบคอมมวนสต อเมรกากจะยอมรบ ถอเปนการถอนตวออกจากสงครามอยางไมเสยหนา เพราะอเมรกาเปนประเทศมหาอำานาจแตแพสงครามใหเวยดนาม หลกการนจงชวยใหอเมรกาไมเสยศกดศรและเกยรตภมของตนเอง (หลงสงครามเวยดนาม อเมรกายกเลกกฎหมายการเกณฑทหาร แตจะใหคนอเมรกนสมครเปนทหารโดยสมครใจ แตพอมปญหาในตะวนออกกลาง ประธานาธบดจมม คารเตอร กประกาศหลกการคารเตอร อเมรกาจงจ ำาเปนตองใชกองกำาลง

134

มากขน ยคนจงร อฟ นกฎหมายการเกณฑทหารกลบมาใชอกครง)

Vietnamization น ำามา ซ ง กา ร เ จรจา ท ก ร ง ป า ร ส -ฝรงเศสในปค.ศ.1973 และลงนามในสนธสญญาปารส 1973 (Paris Treaty 1973) สงผลทำาใหสงครามเวยดนามยตลงอยางเปนทางการ แตรฐบาลเวยดนามใตยงคงตองสรบกบฝายเวยดกงและรฐบาลเวยดนามเหนอตอ

ปค.ศ.1975 เปนปประวตศาสตรของอนโดจน เพราะวนท 17 เมษายน รฐบาลกมพชาถกเขมรแดงยดอำานาจ วนท 30 เมษายน กรงไซงอนแตก เวยดนามใตถกเวยดนามเหนอยดไดส ำาเรจและรวมเวยดนามเป นประเทศเด ยว ประธานาธบด เวยดนามใตคนสดทายคอพลเอกเดอง วนมนห (ภายหลงไดรบอภยโทษจากรฐบาลเวยดนามเหนอและไปเสยชวตทฝร งเศส) และวนท 2 ธนวาคม ค.ศ.1975 ขบวนการคอมมวนสตในลาวสามารถยดอำานาจไดสำาเรจ รฐบาลลาวชดสดทายคอเจาสวนพมา (สญญาณเสยงขดของ)

เวยดนามสถาปนาประเทศอยางเปนทางการในวนท 2 กรกฎาคม ค .ศ .1976 โดยใช ช อประ เทศว าสาธารณรฐส ง ค ม น ย ม เ ว ย ด น า ม (The Socialist Republic of Vietnam) เมองหลวงของประเทศคอฮานอย เปลยนชอเมองไซงอนเปนนครโฮจมนห แตชวงทประกาศเอกราช โฮจมนหไดเสยชวตไปแลวในปค.ศ.1969 ชวงแรกของการปกครอง คนเวยดนามทรบการปกครองแบบคอมมวนสตไมไดจงหนออกประเทศในรปแบบของ Boat People ปค.ศ.1986 เวยดนามไดรบอทธพลจากนโยบายทางเศรษฐกจของสหภาพโซเวยต เวยดนามจงประกาศใชนโยบาย Doi Moi วถ ชวตของคน

135

เวยดนามจงเปลยนไป รฐธรรมนญฉบบ 1992 กำาหนดวาเวยดนามจะใชเศรษฐกจแบบเสรนยม สวนลาวซงไดรบอทธพลเชนกนไดประกาศใชนโยบายจนตนาการใหม ทงสองประเทศจงเปนคอมมวนสตเฉพาะการปกครองเทานน

-กมพช� เคยมประสบการณในการปกครองหลายรปแบบ ดงน

ค.ศ.1954-1960 ปกครองระบอบประชาธปไตยในระบบรฐสภาเหมอนองกฤษ มพระมหากษตรยเปนประมขทางพธการ มนายกรฐมนตรเปนประมขฝายบรหาร ชวงทไดรบเอกราชใหมๆ เจานโรดมสหนทรงลาออกจากสถาบนพระมหากษตรยมาเปนสามญชน แล วขอใหพระบดามาเป นกษ ตรยต อ ทรงต งพรรคการเมองชอพรรคสามคคราษฎรนยม พรรคของพระองคไดเปนรฐบาลตลอด 6 ป เจานโรดมสหนจงเปนนายกรฐมนตรเชอพระวงศคนแรกของกมพชา

ค.ศ.1960 พระบดาเสดจสวรรคต เจานโรดมสหนจงไดรบการรองขอจากประชาชนใหกลบไปเปนกษตรยอกครงหนง แตกลมทนยมคอมมวนสตกออกมาตอตาน ในปเดยวกน พรรคคอมมวนสตไดตงกลมเขมรแดงขน (Khmere Rouge) เพอทำาใหเขมรเปนชาตทไมมเจาขนมลนายและตอตานกลมเขมรนำาเงน (Khmere Bleu) ของฝายกษตรย

ค.ศ.1960-1970 การปกครองของเขมรคลายกบระบบกงประธานาธบดกงรฐสภาเหมอนฝรงเศส โดยเจาสหนเดนทางสายกลางดวยการเปนประมขทางพธการของประเทศในนามประธานาธบด แลวแตงตงนายกรฐมนตรใหมารบนโยบายจากสหนอกตอหนง ปค.ศ.1970 ระหวางทเจาสหนเสดจเยอนตางประเทศ พลเอกลอนนอลไดเขามายดอำานาจและลมการปกครอง

136

ของพระองคลง จากนนจงสถาปนาตนเองเปนจอมพลลอนนอล ชวงแรกใชการปกครองแบบเดม แตหลงจากนนกสถาปนาตนเองเปนประธานาธบด

ค .ศ .1970-1975 เ ข ม ร ใ ช ก า ร ป ก ค ร อ ง ร ะ บ บประธานาธบดภายใตการน ำาของจอมพลลอนนอล วนท 17 เมษายน ค.ศ.1975 กลมเขมรแดงสามารถยดอำานาจของจอมพลลอนนอลไดสำาเรจ และนำาระบอบคอมมวนสตมาปกครองประเทศแทนระบอบประชาธปไตย

ค .ศ .1975-ต .ค . 1991 เขมรปกครองด วยระบอ บคอมมวน สต ใช ช อประเทศอยางเป นทางการว าก มพชาประชาธปไตย (Democratic Kampuchea: DK)

ค.ศ.1975-1978 เปนยคเขมรแดง ชวงนมการเกณฑชนชนสงมาทำางานใชแรงงาน สรางความไมพอใจแกชนชนสงเปนอยางมาก ทหารเขมรแดงจงบงคบและสงหารประชาชนถงสองลานคนจนถกเรยกวาเปนระบบการปกครองทมการฆาลางเผาพนธ (Genocidal Regime) เฮงสำารนและฮนเซนลกนองของพอลพตไมพอใจการปกครองรปแบบนจงหลบหนออกจากประเทศชวงกลางปค.ศ.1978 แลวชกนำากองทพเวยดนามมาลมรฐบาลเขมรแดง ปค.ศ.1979 กรงพนมเปญแตกเปนครงทสอง

ค.ศ.1976-1991 เก ดความแตกแยกภายในก มพชา พรรคคอมมวนสตจงแยกตวออกเปน 2 ฝายคอ

1.ฝายเฮงสำารนและฮนเซนจดตงรฐบาลแลวตงชอประเทศใหมวาสาธารณรฐประชาชนกมพชา (People ‘s Republic of Kampuchea: PRK) แตคนทวไปนยมเรยกวาระบบปกครอง

137

แบบเฮงสำารน มกองทพเวยดนามคำาจน ไดรบการรบรองจากประเทศคายคอมมวนสต

2.ฝายรฐบาลเขมรแดง ไดรบการรบรองจากสมชชาใหญของ UN ใชชอวาเทศวา DK เหมอนเดม ปค.ศ.1982 มเขมรอกสองกลมมาขอรวมดวยคอเขมรเสรของนายซองซาน กบเขมรฝายเจาสหน ชาวบานทวไปเรยกกลมนวาเขมรสามฝาย หรอรฐบาลผสมกมพชาประชาธปไตย (Coalition Government of Democratic Kampuchea: CGDK) UN จงเปลยนมารบรองรฐบาล CGDK แทน

ชวงทมการสรบระหวางรฐบาลเฮงส ำารนและรฐบาลเขมรแดงซงมฐานทมนตดชายแดนไทยแถบเขาพระวหาร ไดมเขมรอพยพเขามาอยในประเทศไทยเปนจำานวนมาก รฐบาลเฮงสำารนได รบอ ทธพลจากนโยบายเศรษฐก จของสหภาพโซเวยต ปค.ศ.1986 กมพชาจงประกาศใชนโยบายเศรษฐกจแกตำารงชะไม โดยนำาเศรษฐกจแบบทนนยมมาใช

ระหวางการสรบของรฐบาล PRK และ CGDK ฝายตางๆ เชน UN และประเทศตางๆ ตางกมาชวยเจรจาไกลเกลย กมพชาไดยตความขดแยงภายในอยางเปนทางการดวยการลงนามในสนธสญญาปารสในวนท 21 ตลาคม ค .ศ.1991 (Paris Treaty 1991) กอนหนาน กองกำาลงเวยดนามไดถอนกำาลงออกจากกมพชา (ค.ศ.1989) เพราะเปลยนนโยบายตามแบบสหภาพโซเวยตทถอนทหารออกจากอฟกานสถาน การลงนามคอนขางจะราบรน แตฝายเขมรแดงไมยอมเขาประชมโดยอางวากระบวนการตางๆไมโปรงใสและมเวยดนามหนนหลง สงผลทำาใหการปกครองแบบเสรนยมไมมฝายเขมรแดงอยในกลมดวย

138

ค.ศ.1993-ปจจ บน รฐบาลเขมรภายใต รฐธรรมน ญ 1993 จะปกครองระบอบประชาธป ไตยในระบบรฐสภา ปค.ศ.1998 เกดความขดแยงระหวางฮนเซนและเจานโรดมรณฤทธจากพรรคฟนเซนเปกทเปนรฐบาลสมานฉนทรวม เจานโรดมสหนซงยอมกลบขนไปเปนกษตรยตองเสดจลงมาไกลเกลย เหตนจงทำาใหกมพชาไมสามารถเขาเปนสมาชกของ ASEAN พรอมกบลาวและพมาในปค.ศ.1997 ได เมอทงสองฝายปรองดองกน กมพชาจงเขาเปนสมาชกของ ASEAN เปนประเทศสดทายในปค.ศ.1999 สวนเขมรแดงกลายเปนกลมนอกกฎหมายจงถกร อฟ นคดฆาลางเผาพนธ กลมเขมรแดงทยงมชวตอยจะถกน ำาตวมาดำาเนนคด

มลเหตแหงคว�มขดแยงCharl O. Lerche Jr. and Abdul A. Said

เขยนในหนงสอชอ Concept of International Politics วามลเหตททำาใหเกดขอพพาทระหวางประเทศมกมพนฐานมาจากความขดแยงของผลประโยชนแหงชาตซงมอย 6 ประการ

ดร.อษฎ�กรไดประมวลมลเหตของความขดแยงออกเปนสตรวา 3B + 3R ไดแก 3B ไดแก 1. Background ภ ม ห ล ง ท า งประวตศาสตร เชน กรณเขาพระวหาร

2. Belief ความเชอทแตกตางกน3. Benefit ผลประโยชนทขดกน

3R ไดแก1. Race เชอชาต2. Religion ศาสนา3. Resource การแยงชงทรพยากร เชน นำามน

เข�พระวห�รและคว�มสมพนธระหว�งไทย-กมพช�

139

พจารณาจากหลายกรณ ดงน-ขอตกลงสนธสญญาระหวางไทย-ฝรงเศสม 2 ฉบบคอ

ฉบบป 1904 เปนฉบบทบอกวาตวปราสาทเขาพระวหารเปนของไทย แตปค.ศ.1907 ไทยมปญหากบฝร งเศสเพราะฝร งเศสตองการเขามายดครองประเทศไทย ไทยเราจงตองยอมเสยดนแดนบางสวนใหฝรงเศส สนธสญญาฉบบป 1907 ตวปราสาทเขาพระวหารจงตกเปนของกมพชา

-ศาลโลก/ศาลยตธรรมระหวางประเทศ (International Court of Justice: CJ) เปนองคกรหลก 1 ใน 6 ของ UN กฎบตรของ UN ไดกลาวถงศาลโลกไวในหมวด 14 มาตรา 92 – มาตรา 96 มาตราทกลาวถงคำาตดสนของศาลโลกคอมาตรา 94 ศ า ล โ ล ก ม ส ำา น ก ง า น ใ ห ญ อ ย ท ก ร ง เ ฮ ก ส ป ร ะ เ ท ศเนเธอรแลนด หลกเกณฑเฉพาะของศาลโลกคอธรรมนญศาล ม 70 มาตรา มาตราทสำาคญทสดคอ ม.36 กลาวถงการประกาศยอมรบอำานาจการตดสนของศาลโลก อาจจะยอมรบแบบมเงอนไขหรอไมกได สมาชกของ UN จะเปนสมาชกของ CJ โดยพฤตนย ซงไทยเปนสมาชกของ UN จงตองเปนสมาชกของ CJ ดวย

ศาลจะตองระมดระวงไมใหการตดสนใดๆไปทำาใหอำานาจอธปไตยของประเทศหนงประเทศใดสญเสยไป ดงนน ประเทศสมาชกก ไมจ ำา เป นต องยอมรบค ำาต ดสนของศาลโลกโดยอตโนมต เมอประเทศใดประกาศยอมรบอำานาจศาลแลวกสามารถทำาเร องถอนได มการตงขอสงเกตวาทำาไมรฐบาลจอมพลสฤษฎ ธนะรตชไมยอมถอนการยอมรบอำานาจของศาล อาจเพราะมนใจวาเขาพระวหารอยในดนแดนของไทยเพราะทางขนอยในฝงไทย และลมสนธสญญาฉบบ 1907 ไป จนในทสดไทยตองแพคด

140

คำาพพากษาของศาลโลกทตดสนออกมาแลวจะไมมอทธรณและฎกา แตไมเกน 10 ปนบจากวนพพากษา หากฝายทแพคดสามารถหาหลกฐานใหมมายนยนการตดสนครงแรกไดกสามารถใหมการพพากษาใหมได กรณเขาพระวหารตดสนไปแลวในปค.ศ.1962 ครบอายในปค.ศ.1972 เมอเลยเวลาแลวกไมสามารถหาหลกฐานไปยนยนได เพราะถอวาการตดสนเปนอนสนสดแลว

การบงคบใหเป นไปตามค ำาพพากษา กฎบตรของ UN มาตรา 94 กำาหนดไววา ผทเปนฝายแพคดจะตองดำาเนนการตามคำาพพากษา หากไมดำาเนนการพพากษา ฝายชนะคดซงเปนผเสยหายอาจนำาเร องไปฟองรองตอคณะมนตรความมนคงของ UN เพอดำาเนนการหามาตรการมาบงคบใหเปนไปตามคำาพพากษา อาจารยตงคำาถามวา กฎบตร ม.94 มประสทธภาพหรอไม เชน กรณทอสราเอลยดดนแดนของอาหรบ ศาลโลกกไมสามารถบงคบใหคนดนแดนได กรณทไทยเรายอมรบคำาพพากษาไปแลวจงสามารถเบยวไมยอมรบกได แตจอมพลสฤษฎใชโวหารใหคนไทยยอมรบคำาตดสนของศาลโลกเพราะไทยเปนสมาชกทดของ UN และไมยอมรบวาเขาพระวหารเปนของเขมร หากมโอกาสในอนาคตกจะเอาพระวหารกลบคนมา

หากไทยเราเบยวไมยอมถอนทหารและปลดธงชาตลงจากเขาพระวหาร แลวเขมรนำาเร องไปฟองคณะมนตรความมนคงเพอบงคบใหไทยคนเขาพระวหารให มตคณะมนตรความมนคงตองอาศยคะแนนเสยง 15 ประเทศใหได 9 เสยง หากสมาชกถาวร 1 ใน 5 ประเทศวโต ขอมตนนกจะออกมาไมได สภาพการเมองในขณะนน ไทยมนโยบายเดนตามหลงสหรฐฯ หลายฝายมองวาสหรฐฯยอมวโตชวยไทย

141

ประเดนทกลาวถงในปจจบนคอการขนทะเบยนเขาพระวหารเปนมรดกโลกของ UNESCO ของรฐบาลกมพชา ตามขาว กมพชาจะเอาเฉพาะตวปราสาทไปขนทะเบยน แตกมเขตทบซอนกบดนแดนไทย ชวงทไทย-เขมรมความสมพนธทดตอกน ทงสองฝายไดหาประโยชนรวมกน ไทยเองไดปลอยใหคนเขมรเขามาตงรานคามานานจนกลายเปนการครอบครองปรปกษ

หากเขมรเอาเฉพาะตวปราสาทไปขนทะเบยนโดยทไทยไมไดเอาอาณาบรเวณไปขนทะเบยนพรอมกนไปดวย หาก UNESCO ตความวาความสมบรณของตวปราสาทเขาพระวหารหมายถงอาณาบรเวณทอยรอบๆดวย ประเทศไทยกจะเสยหาย ดงนนจงมการพดกนวาทำาไมไทยเราไมเอาอาณาบรเวณไปขนทะเบยนพรอมกนไปดวย ประเดนนคอนขางละเอยดออนและพดลำาบาก

ชวงบาย อาจารยจะใหนกศกษาออกมาแสดงความคดเหนเกยวกบเร องนเชงสรางสรรค เพอไมใหมผลกระทบตอความสมพนธระหวางประเทศ

****************คำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวนออก

เฉยงใตInternational Relation in Southeast

Asiaผศ.ดนย ทองใหญ วนท 28 มถน�ยน พ.ศ. 2551

ชวงบ�ย

ชวงแสดงความคดเหนของนกศกษาเร อง การวพากษ“กรณเขาพระวหารในเชงสรางสรรค”

142

คณสมช�ย-ขอนแก น : ปราสาทเขาพระวห าร เป นสถาปตยกรรมททรงคณคา สรางในสมยพระเจาสรยวรมนตท 1 ตงอยในพนทของจ.ศรสะเกษ เชอมตอจ.อบลราชธาน มเนอท 130 ตร.กม. ปพ.ศ.2505 ศาลโลกไดตดสนใหเขาพระวหารเปนของกมพชา คนไทยพยายามทำาใจและไมพดถงมานาน ปพ.ศ.2550 กมพชาไดพยายามเสนอใหเขาพระวหารเปนมรดกโลก แตตดปญหาพนททบซอนกบเขตแดนไทย วนท 18 ม.ย. 2551 ร.ม.ต.ตางประเทศ คณนพดล ปทมะ และนายกรฐมนตรกมพชาไดลงนามในแถลงการณรวม พรรคประชาธปตยจงนำามาเปนประเดนในการอภปรายไมไววางใจ เพราะมองวาประเทศไทยเสยประโยชน ในแถลงการณรวมมทงหมด 6 ขอ ขอทฝายคานนำามาเปนประเดนสำาคญคอ ราชอาณาจกรไทยสนบสนนการขน“ทะเบยนเขาพระวหารเปนบญชมรดกโลกตามขอเสนอของราชอาณาจกรกมพชา เปนการแสดงวาไทยยอมรบใหกมพชาขน”บญช

หากกมพชาเสนอตวปราสาทเขาพระวหารไวในบญชมรดกโลกไดสำาเรจ มคำาถามตอวาพนทรอบปราสาทจะตองขนบญชดวยหรอไม หากตองขนบญชดวย ดนแดนสวนนนกจะตกเปนของกมพชา คนไทยกลววาจะเปนเชนนนจงออกมาคดคาน โดยเฉพาะกลมพนธมตรประชาชนเพอประชาธปไตย

การคดคานนไดทำาใหเกดขอขดแยงระหวางสองประเทศ มการเดนขบวนยาตราไปประทวงทหนาเขาพระวหาร รฐบาลกมพชาจงปดประตไมใหเขาไปในตวปราสาท สงผลกระทบตอหลายดาน เชน ผลกระทบดานการเมอง การเมองในประเทศมองวาแถลงการณรวมของร.ม.ต.ตางประเทศเปนขอตกลงหรอไม การเมองระหวางไทยกบกมพชากเร มตงเครยด รองนายกฯและ

143

ร.ม.ต.ตางประเทศของกมพชาออกมากลาววาหากคนไทยยงเปนชาตนยมแบบนอาจจะทำาใหความสมพนธระหวางประเทศมปญหา นกศกษาเสนอความคดเหนวา รฐบาลไทยควรพจารณาใหรอบคอบกอนลงนามในแถลงการณรวม กอนดำาเนนการ รฐบาลควรใหขอมลแก ประชาชนใหมากทสด เท าท ผ านมาเหนวาร.ม.ต.ตางประเทศดำาเนนการฝายเดยว ซงทานอาจคาดหวงใหเกดความปรองดองระหวางสองประเทศกได ผลกระทบดานดานเศรษฐกจคอ การคาขายระหวางชายแดนทำาไดลำาบากมากขน เศรษฐกจกจะตกตำา ไมมความปลอดภยตอชวตและทรพยสน สวนผลกระทบดานดานสงคมคอ คนไทยมการแบงฝายอยางชดเจน

ขอเสนอในการแกปญหา 1.ผทเกยวของของทงสองประเทศควรมาเจรจาและแบง

ผลประโยชนกนใหลงตว และขอขนบญชมรดกโลกรวมกน2.รฐบาลควรใหความรความเขาใจถงความเปนมาและสงท

รฐบาลจะทำา อธบายใหเหนผลดและผลเสยไทยเราแพคดเพราะความไมร ไมเขาใจ และไมไดมสวนรวม

ในการทำาแผนท จงไมไดคดคานคำาพพากษาของศาลโลก ตงแตนไป รฐบาลควรเพมความรอบคอบและไมประมาท เพราะปญหาทกอยางสามารถแกไขได

ส.ต.ท.บญกร-สโขทย: เขาพระวหารถกตดสนใหเปนของกมพชาเมอวนท 5 ม.ย. พ.ศ.2505 ไทยไดกลาวยอมรบคำาตดสนของศาลโลกแลวและปลอยใหเวลาลวงเลยมาจนหมดอายความ เมอเขมรเสนอใหเขาพระวหารเปนมรดกโลก คนไทยกไมไดคดคาน แตปญหาเกดขนเมอร.ม.ต.ตางประเทศของไทยไปทำาขอตกลงรวมกบกมพชา กลมพนธมตรฯตองการลมลางรฐบาล

144

ซงเปนปญหาการเมองภายในประเทศแตกลบเอากรณเขาพระวหารมาเปนประเดน

ขอเสนอแนะในการแกไขปญหา 1.ไทยและกมพชาควรเจรจารวมกนและยตปญหาดวยการ

ยดคำาสงของศาลโลกคอ ตวประสาทเปนของเขมร สวนบรเวณรอบนอกเปนของไทย แลวขอขนทะเบยนเปนมรดกโลกพรอมกน

2.รกษาผลประโยชนรวมกน ทางขนเขาพระวหารอยฝงไทย ไทยจงไดผลประโยชนจากการทองเทยวมหาศาล สวนเขมรไดคาบตรผานประตขนเขาพระวหาร จดระเบยบชาวเขมรทคาขายในพนทไทย สวนชาวศรสะเกษกจะไดประโยชนจากการทำาธรกจ

3.รฐบาลควรแกปญหาการเมองในประเทศ และใหขอมลแกคนไทยเพอใหเขาใจอยางถกตอง จะไดไมตองหลงเชอกลมพนธมตรฯมากนก

คณธวชชย-สโขทย: เสรมวา กมพชาใชกรณเขาพระวหารเปนขอพพาทกบไทยถง 2 ครง ครงแรกในสมยทเจานโรดมสหนดำารงตำาแหนงนายกรฐมนตร ชวงทมปญหาเสถยรภาพจงสรางสถานการณชาตนยมขนเพอขจดคแขงทางการเมอง ในคร งน ฮนเซนกำาลงจะหมดวาระและมการเลอกตงในเดอนกรกฎาคมกสรางประเดนนขนมาเพอลมลางประเดนอนออกไป ร.ม.ต.ตางประเทศของเขมรกลาววาอดตนายกฯแลกพนทนกบการสบแกสในกมพชา ร.ม.ต.กลาโหมของกมพชากกลาววาอดตนายกฯทกษณกำาลงจะเชาพนทของกมพชาเพอทำาธรกจ เมอมประเดนของนายกฯทกษณขนมา หลายฝายจงขานรบดงทเปนอย

กรณเขาพระวหาร เราจะไมยอมรบคำาพพากษากไดเพราะหลายประเทศกทำากนซงกไมเหนมใครวาอะไร เชน ทเบต อนเดย

145

ปากสถาน แตการแกปญหาอยางสรางสรรคคอ นกการเมองของทงสองประเทศเปนผจดฉนวนปญหา

โคร�ช: วฒนธรรมในประเทศไทย เชน ปราสาทเขาพนมรง ปราสาทเขาพมาย ซงแยกไดยากวาเปนของขอมหรอไทย ชวงทฝรงเศสทำาแผนท ไทยเราไมไดมสวนรวมดวย กรณทกมพชาขอขนทะเบยนตวปราสาทเขาพระวหารเปนมรดกโลก ประเดนใหญของไทยคอเกรงวาจะเสยดนแดนจำานวน 46 ตร.กม.ไปดวย จงขอใหกมพชาชะลอการขนทะเบยน หรอไม ไทยเรากขอขนทะเบยนดวย ผลกระทบของขอขดแยงคอ ชาวบานในพนททำาการคาขายไมได คนไทยในกมพชาตองระวงตวมากขน นกธรกจทจะไปลงทนในตางประเทศกตองชะลอเพอรอดทาทกอน

ขอเสนอแนวทางแกปญหา1.รฐบาลของท งสองประเทศควรประชาสมพนธ ให

ประชาชนเหนผลดและผลเสยของการขนทะเบยนมรดกโลก 2.ไทยควรทำาแบบสอบถามไปยงองคกรตางๆ เพอให

ประชาชนและทกภาคสวนไดมสวนรวมในการแสดงความคดเหนมากขน

3.เจรจาใหกมพชาชะลอการขนทะเบยนเขาพระวหารเปนมรดกโลก เพอใหไทยพจารณาเอาบรเวณรอบนอกขนทะเบยนดวย จากนนกบรหารจดการรวมกนดงทเปนมา

ศรสะเกษ: ชาวศรสะเกษไดรบผลกระทบจากกรณเขาพระวหารมาก เพราะบรรพชนของเขมรและไทยเปนพนองไทย ชาวศรสะเกษม 4 เผา บางคนมเชอสายเขมรดวย ร.ม.ต.นพดล ปทมะ และคณสรยะใสกเปนชาวศรสะเกษเหมอนกน

อดตโลกเราไมม เขตแดนทชดเจน ศรสะเกษ บรรมย อบลราชธาน และสรนทร เคยอยในอาณาจกรขอมมากอน

146

รชกาลท 4 ทรงรางแผนทเพอปองกนไมใหเสยดนแดนในชวงการลาอาณานคมของฝรงเศส กรณเขาพระวหารมขอพจารณาหลายประเดน ดงน

1.ปพ.ศ.2505 ศาลโลกไดขอมลไปวเคราะหค อ ชวงอาณาจกรสยาม รชกาลท 5 ทรงทำาสนธสญญากบฝรงเศสเพอปองกนไมใหสยามตกเปนเมองขนของฝรง เพราะขณะนน เขมรและลาวไดตกเปนของฝรงเศสไปแลว สนธสญญา 4 ฉบบมดงน

(1) ฉบบวนท 15 ก.ค. 2410 สยามยอมรบอำานาจของฝรงเศสเหนอกมพชา และจะไมเขาไปยงเกยวกบกจการภายในของพระตะบองและเสยมเรยบของกมพชา

(2) ฉบบวนท 2 ก.ค. 2436 หรอรศ.112 สยามยอมสละดนแดนฝ งซายของแมนำาโขง รวมทงเกาะแกงทงหมดในเขตแมนำาโขง เพอใหเปนสทธของฝรงเศส และสยามจะไมตงฐานทมนในเขตพระตะบองและเสยมเรยบภายใน 25 ก.ม.

(3) ฉบบวนท 12 ก.พ. 2447 วาดวยดนแดนแมนำาโขงฝ งลาว เชน หลวงพระบาง พชยนาน และเมองอนๆ และสยามยอมยกจงหวดตราดและดานซายเพอแลกกบจนทบรทอยภายใตการยดครองของฝรงเศส

(4) ฉบบวนท 23 ม.ค. 2450 สยามยอมยกพระตะบอง เสยมเรยบ และศรโสภณเพอแลกกบอ.ดานซาย จ.ตราด และหมเกาะตางๆ ในอ.แหลมงอกทงหมด

2.ปพ.ศ.2483 ในสมยจอมพล ป. ฝรงเศสพยายามบกรกประเทศไทยและทำาสงครามแยงชงดนแดนในภมภาคตางๆ จนในทสดฝร งเศสกสามารถยดครองชยบร จ ำาปาศกด เสยมเรยบ และพระตะบองไดสำาเรจ

147

3.หลงจากมการปกปนเขตแดนระหวางไทยกบฝร งเศส ปพ.ศ.2482 กรมพระยาดำารงราชานภาพไดเสดจไปเขาพระวหารแลวทำาหนงสออยางเปนทางการตอฝรงเศสและไดประดบธงฝรงเศสอยางเปนทางการ

ปจจบนกมพชาขอขนทะเบยนเฉพาะตวปราสาทเขาพระวหาร โดยไมไดลำาไปในพนททบซอน แตสภาของไทยมองวามพนททบซอนอย 46 ตร.กม. จากการประชมกนของผนำาซงเปนตวแทนของชาวศรสะเกษเหนวา ชาวศรสะเกษไมไดคดคานเพราะยอมรบคำาตดสนของศาลโลกและยนดใหขนทะเบยนโลก แตการอภปรายในขณะนทำาใหเกดผลกระทบหลายดาน เชน

-ดานเศรษฐกจ พอคาแมคาขายของไมไดเพราะนกทองเทยวไมกลาไปเทยว

-ดานความสมพนธระหวางประเทศ ไทยและเขมรเคยมสายสมพนธทดตอกนจำาตองมาหางเหนกน

-ดานสงคม ญาตพนองตองแยกกนอยคนละประเทศ เชน พออยไทยแตลกอยเขมร

ขอเสนอแนวทางแกปญหา1.ควรชะลอการขนทะเบยนมรดกโลกออกไปกอนเพอหา

ทางออกทดของทงสองฝาย 2.ใหคณะกรรมการทเปนกลางมาชวยตดสน ไมใชฝรงเศส 3.สรางความสมพนธทดระหวางสองประเทศ4.จดทำาประชาพจารณเพอรบฟงความคดเหนของคนไทย

เมอมความชดเจนจงเสนอให UNESCO ดำาเนนการตอไปการขนทะเบยนเขาพระวหารเปนมรดกโลก จะสามารถระดม

เมดเงนจากสวนตางๆมาปรบปรงซอมแซมตวปราสาทซงมอาย

148

กวา 700 ปและมสภาพทผพง เพราะเขาพระวหารไดเปนมรดกของโลกจรงๆ ไมใชของไทยหรอเขมรอกตอไป

คณชยวรมน-ศรสะเกษ: เสรมวาเขาพระวหารเปนสถาปตยากรรมของขอมเพราะคลายกบประสาทเขาพนมรงของเขมร การขนทะเบยนเปนมรดกโลกจะตองตงคำาถามวาใครคอผทไดประโยชนทแทจรง กรณทนครวดนครธมเปนมรดกโลกกยงไมร วาผลประโยชนเปนของคนเขมรจรงๆ หรอเปนของบรรษทขามชาตอสราของเวยดนามและญปนกนแน

เหตการณนอาจทำาใหถกมองวา วฒนธรรมของตะวนออกกลายเปนประเดนการเมอง ประเดนเร องเขาพระวหารมมานาน ร.ม.ต.ตางประเทศกลาววาตนไมไดทำาผดรฐธรรมนญ แตกควรรบฟงความคดเหนของประชาชนดวย

การขนทะเบยนเขาพระวหารจะเปนการแคนดเดตใหการเมองเขมรหรอไม เพราะหากสำาเรจ รฐบาลเขมรกจะไดคะแนนนยมสง อกประเดนหนงคอ นายทนตางชาตทเขาไปกอบโกยผลประโยชนของเขมรไดสนบสนนรฐบาลเขมรหรอไม

พ.ต.ท.สย�ม-ขอนแกน: เสรมวาจากทฟงการอภปรายของส.ส.ไดขอยตวาตวเขาพระวหารเปนของกมพชา การขอขนเปนมรดกโลกจงเปนความชอบธรรม ขนอยกบ UNESCO วายอมรบหรอไม หากยอมรบ ไทยเรากไมควรคดคาน แตหากตองมองคกอบอนทอยในพนทท บซอนของไทย ไทยกตองขอขนทะเบยนดวย ขณะน UNESCO ยงไมไดตดสนวาจะยอมรบหรอไม นกการเมองไทยกนำามาเปนประเดนใหคนไทยสบสน

นกศกษ�จ�กโคร�ช: เสรมวา ก มพชาพยายามเสนอปราสาทเขาพระวหารเปนมรดกโลก แตไมสำาเรจเพราะรฐบาลไทยแยงวาจะตองเอาบรเวณรอบนอกขนทะเบยนดวย แตกมพชาก

149

พยายามขอขนทะเบยนโดยลำาพงมาตลอด ไทยเรากคานมาตลอด ทเขมรทำาเชนนกเพอใหเกดผลทางการเมองของตนนนเอง

ศาลโลกตดสนวาเฉพาะตวปราสาทเปนของเขมร สวนบรเวณรอบนอกเปนของไทย จอมพล ป . จงเสนอสทธขอทกทวง แตการเมองไทยกมรฐประหารและเปลยนแปลงมาตลอดจงขาดความตอเนอง ผนำาในทองทกเปลยนแปลงอยตลอดเวลาทำาใหขาดการประสานงานทตอเนองเชนกน คนในพนทจะเปนพนองกนและไปมาหาสกนประจำา ไทยเราไมไดขบไลชาวเขมรทมาตงรานอยดานลางปราสาทดวยความทเปนพนองกนจงปลอยปละละเลยมา หากคนในพนทยงไมไดเนนทเขตแดนเพราะมองวาเปนพนองตองอยรวมกน ปญหากจะแกไมได

เสนอแนวทางแกปญหา1.สรางความเขาใจกบคนในพนทของทงสองประเทศตรง

กนวา เขามสทธตรงไหน เรามสทธตรงไหน และพนททบซอน 46 ตร.กม.จะจดการอยางไร

2.ใหมการตกลงกนดวยการตงกรรมการทงสองฝาย แลวใหฝายทเปนกลางมาดพนท โดยอาศยขอมลแผนทแลวใชพกดดาวเทยมมาวดเพอหาขอยต หากยตไมไดกพฒนารวมกนเปน Free Zone

3.การขอขนทะเบยนโลกรวมกน เพราะสระนำาหรอบรเวณรอบนอกเปนองคประกอบสำาคญ จงไมสามารถขนทะเบยนเฉพาะตวประสาทได คณปองพล อดเรกสารไดทำาหนงสอใหเขมรเสนอขนทะเบยนมรดกโลกรวมกนเพอพฒนาเขาพระวหาร เพราะจะไดประโยชนทงสองฝาย

ไทยเราควรยดผลประโยชนของชาตเปนทตง เพราะเรามศกดศรและเกยรตภม การเสยเปรยบหรอไดเปรยบอะไรไปนดๆ

150

หนอยจะถกจารกไวเปนประวตศาสตรจนถงชวลกชวหลาน ดงนนจงควรมองภาพรวมและทำาใหเกดความเปนธรรมกบทกฝาย

อาจารยเสรมวา สอมวลชนมความสำาคญมาก หากเสนอขาวโดยเอาความสนกเปนทตงกจะทำาใหเกดความสมพนธในทางลบไดงาย ชวงทคนไทยตอตานคำาพพากษาศาลโลกไดมกระแสชาตนยมรนแรงมาก แตสอมวลชนกลบพาดหวใหญโตวา ดวน“ เขมรบกไทย ซงจรงๆแลวเปนเพยงคนเขมรสองคนหลงทางมา”เทานน การพาดหวทรนแรงจงทำาใหสถานการณรนแรงขนเพราะไทยเพงเสยเขาพระวหารไปหมาดๆ สวนจอมพลสฤษฏกลาววาใหยอมรบคำาตดสนของศาลโลกแตกยงไมวายทจะพดทงทายวาไทยเราจะทวงเอาเขาพระวหารกลบคนมา สงสำาคญในปจจบนคอควรหาทางออกทดตอความสมพนธของทงสองฝาย

Quizใหสรปขอคดเหนจากการอภปรายของนกศกษาทง 4 ศนย

อาจแสดงความคดเหนของตนเองแทรกเขาไปได

****************คำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวนออกเฉยง

ใตInternational Relation in South East Asia

ผศ.ดนย ทองใหญ วนท 4 กรกฎ�คม พ.ศ. 2551

รปแบบรฐ ม 2 รปแบบคอ1. รฐเดยว (Unitary State) มลกษณะทสำาคญคอ-รวมอำานาจเอาไวทสวนกลาง-ใชกฎหมายเหมอนกนทวประเทศ

151

-ผวาราชการจงหวดมาจากการแตงตงจากสวนกลาง-อำานาจของทองถนจะมากนอยขนอยกบการใหอำานาจของ

สวนกลางประเทศสวนใหญจะเปนรฐเดยว แมกระทงองกฤษท

ประกอบไปดวยเวลส ไอรแลนดเหนอ สกอตแลนดกยงถอเปนรฐเดยว รวมทงพมาทมรฐตางๆอยภายในจำานวนมาก แตหากรฐธรรมนญใหมประกาศใชพมากจะกลายเปนรฐรวม

2. รฐรวม (Compound State) รฐรวมแยกออกเปน 2 ประเภทคอ

2.1 สหพนธรฐ (Federation State) มลกษณะ-มการกระจายอำานาจใหประชาชนมสวนในการปกครอง

ตนเองมากกวารฐเดยว-สหพนธรฐจะมรฐบาลกลางและรฐบาลของแตละรฐ แตละ

รฐจะมฝายนตบญญตและฝายบรหารของตนเอง-ธรรมนญหรอกฎหมายของรฐจะขดกบรฐธรรมนญของ

ประเทศไมได -รฐบาลกลางสงวนอำานาจในเรองการเงน การคลงและงบ

ประมาณ การทหารและการปองกนประเทศ และนโยบายตางประเทศ (รฐตางจะมกองกำาลงทหารของตนเองไมได ) อำานาจทง 3 อยางนรฐบาลกลางเปนคนดำาเนนการทงหมด

อำานาจทง 3 อยางนทำาใหรฐบาลกลางมอำานาจตอรองกบรฐบาลทองถน เชนเวลานในมาเลเซยทมทงหมด 13 รฐ เวลานม 5 รฐทพรรคฝายคานไดรบชยชนะในการเลอกตงครงลาสดเมอเดอนมนาคม 2007 คอรฐ เคดาห กลนตน ปนง เปรค และรฐสลงงอร และ ทำาใหรฐเหลานตกอยภายใตการบรหารของฝายคาน จากเดมมเฉพาะรฐกลนตนเทานนทพรรคฝายคานชนะมา

152

โดยตลอด สวน 4 รฐถอเปนครงแรกทพรรครฐบาลคอพรรคแนวรวมแหงชาตพายแพในการเลอกตง พรรคแนวรวมแหงชาต

ในรฐรวมดนแดนทเปนทตงของเมองหลวงจะเปนดนแดนทรฐบาลกลางดแลเรยกวา Federal Territory ไมวาดนแดนดงกลาวจะตงอยในรฐใดกตาม ในมาเลยจะมดนแดนในความดแลของรฐบาลคอ กรงกวลาลมเปอร (ตงในรฐสลงงอร) เกาะลาบวน และเมองหลวงใหมคอกรงปตราจายา

1.2 สมาพนธรฐ (Confederation) รปแบบนไมมประเทศใดนำามาใชอกแลวในปจจบน ยกเวนสวสเซอรแลนดทยงใชชอวาสมาพนธรฐสวส เพอระลกถงรปแบบการปกครองในอดต แตรปแบบรฐของสวสจรงๆ ในปจจบนจะเปนสหพนธรฐ

(รถยนตทจดทะเบยนในสวสจะใชตวอกษรนำาวา CH ยอมาจาก Confederation Helvetica ซงเปนคำาเรยกสวสในยคโบราณ)

****เอเชยตะวนออกเฉยงใตในยคอ�ณ�นคมประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทกประเทศยกเวน

ประเทศไทยตกเปนดนแดนอาณานคม โดย 9 ประเทศเปนอาณานคมเตมตว สวนอก 1 ประเทศคอบรไน เปนดนแดนในอารกขา

(ประเทศอาณานคม (Colony) มความแตกตางจากดนแดนในอารกขา (Protectorate State หรอ Semi-colony) ตรงทประเทศทตกเปนอาณานคมจะไมมอำานาจอธปไตยทงภายในและภาย แตดนแดนในอารกษายงมอธปไตยภายในประเทศแตจะถกควบคมจากประเทศแมเฉพาะอธปไตยภายนอกเทานน เชนบรไนทเปนรฐกวอาณานคมยงสามารถปกครอง

153

ตนเองไดดวยการใชระบอบกษตรย สวนรฐเอกราช (Dependent) จะตองมอำานาจอธปไตยทสมบรณทงภายในและภายนอก)

ทงนการลาอาณานคมของประเทศตะวนตกนอกจากจะมาแสวงหาทรพยากรและความมงคงแลว ชาตตะวนตกเหลานยงมความเชอวาชนชาตของตนเองมความเจรญมากกวาชนชาตอนๆ จงเปนหนาทของคนผวขาวทเรยกวา White Man Burden ในการนำาความเจรญและความทนสมย (Modernization) ไปยงดนแดนตางๆของโลก โดยเฉพาะความทนสมยทางดานการเมอง คอรปแบบการปกครองแบบประชาธปไตย

การทประเทศแมซงเปนผหยบยนรปแบบการปกครองแบบประชาธปไตยใหกบประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต แตมพฤตกรรมในการปกครองประเทศอาณานคมตางกนมผลตอการพฒนาประชาธปไตยในแตละประเทศตางกน ซงตรงนขนอยกบ Spirit of Give and Take ของประเทศแม นนคอประเทศไหนทเนนการเอาประโยชนจากอาณานคมการพฒนาการเมองในประเทศอาณานคมกจะพฒนาไปอยางลาชา แตถาประเทศไหนทประเทศแมเปนผใหมากกวาจะรบประโยชน การเมองการปกครองกจะมการพฒนาคอนขางด

ประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทตกเปนอาณานคมของชาตตะวนตกแบงออกเปน

1.อ�ณ�นคมขององกฤษ ประกอบดวย มาลายา (มาเลเซย) พมา และสงคโปร

องกฤษเรมเขามาปกครองดนแดนมาลายโดยเขาไปเชาเกาะสงคโปรเพอทำาทาเรอเพอการตดตอคาขาย จากนนองกฤษพบวาในดนแดนมาลายาทเปนทตงของมาเลเซยในปจจบนประกอบ

154

ดวยแรดบกมหาศาล จงพยายามคอยๆเขาไปตดตอ โดยผานทางสลตานของรฐตางๆ จนกระทงสลตานยอมรบอำานาจขององกฤษใหองกฤษเขาไปปกครองโดยไมขดขวาง

ทสำาคญองกฤษทราบดวาในดนแดนมาลายคนสวนใหญนบถอศาสนาอสลามจงไมไดเผยแพรแนวคดแบบครสตศาสนา ขณะเดยวกนในพนทประชาชนมความรองกฤษกจะพยายามใหคนเขามามสวนรวมในการปกครอง แตในพนททคนไมมความร องกฤษจะปกครองอยางเตมตว

ลกษณะดงกลาวทำาใหชาวมาลายไมมการตอตานองกฤษมานก ขบวนการชาตนยมในมาลายเปนขบวนการเลก ไมคอยไดรบการสนบสนนจากคนมาลายาสวนใหญ

นอกจากนกอนจะใหเอกราชองกฤษกปพนฐานในดานการเมองการปกครองแบบประชาธปไตย โดยเปดโอกาสใหประชาชนเรยนรทดลองใชระบอบประชาธปไตย ทำาใหเมอไดรบเอกราชทงมาเลเซยและสงคโปรสามารถนำาเอารปแบบประชาธปไตยมาใชไดอยางมนคง

ลกษณะดงกลาวแตกตางจากการไปครอบครองพมาขององกฤษ เพราะกอนจะทจะยดพมาได องกฤษตองทำาสงครามกบพมาถง 3 ครง และหลงจากยดครองไดแลวองกฤษกทำาสงทคนพมาเจบชำานำาใจมากคอการทำาลายสถาบนกษตรยของพมา (คนพมานบถอสถาบนกษตรยมากเมอสถาบนกษตรยถกทำาลายกหนมานบถอ พระสงฆ ทำาใหพระสงฆมบทบาททางการเมองในพมาคอนขางมาก)

องกฤษยงลดระดบการปกครองประเทศพมาใหเปนเพยงจงหวดอาณานคมทเปนสวนหนงของอนเดย ทำาใหเกดขบวนการ

155

ชาตนยมทพยายามเรยกรองเอกราชจากพมา (นำาโดยอ อองซาน บดาของอองซาน ซจ)

การทตองทำาสงครามกบขบวนการชาตนยมในพมาทำาใหองกฤษไมมเวลาในการปลกฝงรากฐานประชาธปไตยใหกบพมา

ขณะเดยวกนองกฤษยงเปนตวสรางความขดแยงใหกบพมามาจนถงปจจบน ในเรองของความขดแยงทางดานเชอชาต นนคอองกฤษพยายามทำาใหชนชาตตางๆทมหลายชนชาตในพมาแตกแยกมากยงขนโดยใชนโยบายแบงแยกและปกครอง (Divide and Rule ) โดยแบงเขตการปกครองออกจากกนระหวางพมาแท และไมใชพมา เชนมอญ ไทยใหญ โดยองกฤษใหการสนบสนนชนกลมนอยดวยการเขาไปสรางความเจรญในดนแดนของชนกลมนอยมากกวาดนแดนของพมาแท และสนบสนนใหชนกลมนอยเหลานใหภาคภมใจในความเปนเชอชาตของตนเอง

การทพมาไมไดรบโอกาสในการเรยนรถงการเมองในระบอบประชาธปไตยมผลทำาใหเมอไดรบเอกราชและนำาเอาการเมองแบบประชาธปไตยมาใชจงประสบความลมเหลวและทำาใหทหารเขามามอำานาจทางการเมองมาจนถงปจจบน

(ในพมาจะขบรถชดชาย สะทอนใหเหนการปฏเสธวฒนธรรมแบบองกฤษทขบรถชดขวา เนองจากคนพมาเกลยดองกฤษมาก)

ดงนนองกฤษนนไดขอวาเปนนกบญในมาลายาแตเปนคนบาปในพมา และพฤตกรรมขององกฤษกมผลทงการเมองในพมาและในมาเลเซยมาจนถงปจจบน

2.อ�ณ�นคมฝรงเศส ประกอบดวย เวยดนาม กมพชา ลาว โดยภาพรวมแลวฝรงเศสจะ Take มากกวา Give ทำาให

156

เกดกระบวนการตอตานฝรงเศสขนดนแดนอนโดจน และฝรงเศสถายทอดรปแบบการเมองการปกครองใหประเทศใตอาณานคมนอยมาก แตมงกอบโกยผลประโยชนจากดนแดนอนโดจนมากกวา ทำาใหหลงจากไดรบเอกราชประเทศอนโดจนตางหนเหเขาสการปกครองแบบคอมมวนสต

(วฒนธรรมทคนในอนโดจนรบมาจากฝรงเศสคอการนอนกลางวน)

เฉพาะกมพชาถอวาเปนประเทศทมการปกครองหลายรปแบบมากทสด กมพชาไดรบเอกราชจากฝรงเศสในปค.ศ. 1953 กอนไดรบเอกราชกมพชาปกครองโดยระบอบกษตรยโดยพระเจานโรดม สหน ปค.ศ. 1950 เจาสหนทดลองนำาเอาระบบรฐสภามาใช เจาสหนยอมลาออกจากฐานนดรศกดความเปนกษตรย

ในปค.ศ. 1960 – ค.ศ. 1970 พระบดาเสดจสวรรคตทำาใหเจาสหน ปกครองประเทศแตทำาหนาทเปนประธานาธบดแทน และแตงตงลกนองคนสนทขนมาเปนนายกฯ การปกครองชวงนจงเปนระบบกงประธานาธบดและกงรฐสภาตามแบบฝรงเศส

ปค.ศ.1970- ค.ศ. 1975 ชวงระหวางเจาสหนไปเยอนตางประเทศ เขมรถกจอมพลลอนนอลยดอำานาจ ในชวงแรกจอมพลลอนนอลยงปกครองระบบกงประธานาธบดและกงรฐสภาอย แตภายหลงไดเปลยนใหนายกฯมาจากการเลอกตงและใชระบบประธานาธบดเหมอนสหรฐฯแทน

ค.ศ. 1975 เขมรแดงยดอำานาจโดยเปลยนการปกครองเปนระบอบคอมมวนสต

ค.ศ.1993 หลงจากสงครามภายในสนสดลง เขมรไดกลบมาใชระบบรฐสภาอกครง โดยใหเจาสหโมนเปนกษตรย

157

สวนเวยดนามและลาวกยงเปนคอมมวนสต แตปจจบนทง 2 ประเทศตางเปนคอมมวนสตเฉพาะในทางการเมอง แตในทางเศรษฐกจมการปรบเปลยนเปนระบบทนนยมแลวทงสองประเทศ

โครงการปรบเปลยนระบอบเศรษฐกจจากสงคมนยมมาเปนทนนยมของเวยดนามชอวา โดยเหมย ซงเรมขนในป 1986 ในสมยนายเหงยน วน ลน เปนเลขาธการพรรคคอมมวนสต สวนลาวใชชอโครงการวา จนตนาการใหม และเปลยนเปนกลไกใหมทางเศรษฐกจ โครงการปรบเปลยนระบบเศรษฐกจของลางเรมในสมยของนายไกสอน พมวหาน เปนเลขาธการพรรคคอมมวนสต

3.ฟลปปนสและอ�ณ�นคมของสเปน (ค.ศ. 1564-1898) และอเมรก� (ค.ศ. 1899-1946)

ชวงระหวางค.ศ.1564-1898 หรอประมาณ 300 ปเศษสเปนไมไดถายถอดการเมองการปกครองใหฟลปปนสเลย แตจะถายทอดเกยวกบวฒนธรรมมากกวา ไมวาจะเปนการนบถอศาสนา และการแตงกาย

การทสเปนตองสญเสยฟลปปนสใหกบอเมรกาเกดจากความขดแยงระหวางสหรฐอเมรกาและสเปนในดนแดนในควบาในลาตนอเมรกา เดมสเปนเขาไปลาอาณานคมในลาตนอเมรกามากประมาณ 90% และมองกฤษบางบางสวน สหรฐฯซงแยกออกมาจากองกฤษไดเขาไปทำาธรกจในควบา เพราะควบามไรออยซงเปนอตสาหกรรมนำาตาล แตธรกจของสหรฐฯถกเอารดเอาเปรยบจากรฐบาลสเปนมาก รฐบาลอเมรกนประทวงทสเปนปฏบตตอบรรษทขามชาตของสหรฐฯอยางไมเปนธรรม แตรฐบาลสเปนกลบเมนเฉยไมเอาใจใส สหรฐฯจงสงเรอรบเขามาข สงครามระหวางสหรฐและสเปนจงเกดขนในปค.ศ.1897

158

สหรฐฯชนะสงครามโดยมการทำาสญญาสงบศกทปารสในเดอนธนวาคม ค.ศ.1898 สหรฐไดเรยกรองเอาปฏกรรมสงครามจากสเปนหลายอยาง เชน ดนแดนในลาตนอเมรกา คอควบาและเปอโตรโก ดนแดนในเอเชยตะวนออกเฉยงใตคอหมเกาะฟลปปนสทงหมดและหมเกาะกวม (Guam) ปค.ศ. 1899 เปนตนมาการปกครองของฟลปปนสจงเปลยนมอมาเปนสหรฐอเมรกา

ในชวงทสเปนทำาสงครามกบสหรฐอเมรกา ขบวนการชาตนยมของฟลปปนส คอกลมคาตปนน (Katipunan) นำาโดยเอมลโอ อากนลโด อกนลโดประกาศเอกราชใหฟลปปนสในวนท 12 พฤศจกายน ค.ศ. 1898 แตเปนเอกราชทไมไดรบการรบรองทงจากสเปนและสหรฐอเมรกา

การเปลยนมอการปกครองจากสเปนมาสสหรฐอเมรกา ป 1989 สหรฐจงตองใชเวลาปราบปรามขบวนการฃาตนยมของอากนลโด แตหลงจากนนสหรฐดำาเนนการปกครองแบบใหมทเนนการปพนฐานทางการเมองของฟลปปนส เปดโอกาสใหมการเลอกตงในระดบตางๆ 40 กวาปทสหรฐปกครองฟลปปนสทำาใหคนฟลปปนสไดเรยนรประชาธปไตยอยางมาก

ระหวาง ค.ศ. 1939 – 1945 เกดสงครามมหาเอเชยบรพา (สงครามโลกครงท 2) ขน ญปนจงมายดครองฟลปปนส แตถกตอตานจากคนฟลปปนส เมอญปนแพสงครามสหรฐฯ หวนกลบเขาสฟลปปนสอกครงหนงและในวนท 4 กรกฎาคม ค.ศ. 1946 สหรฐฯ จงใหเอกราชแกฟลปปนสอยางเปนกจจะลกษณะ ในชวงแรกฟลปปนสจงถอวนท 4 กรกฎาคม เปนวนชาต แตภายหลงเปลยนเปนวนท 12 มถนายน เพราะ

159

ฟลปปนสไดประกาสเอกราชแลวโดยอกนลโด และยกยองใหอกนลโดเปนประธานาธบดคนแรกดวย

ดงนนฟลปปนสจงไดรบอทธพลทางการเมองจากอเมรกา และถอเปนตวแบบทดของการเมองในระบอบประชาธปไตยของเอเชยตะวนออกเฉยงใต แตไปสะดดชวงทประธานาธปบดมารกอสขนมาดำารงตำาแหนง

4. อ�ณ�นคมเนเธอรแลนด ( ฮอลแลนด ) ประกอบดวย อนโดนเซยและตมอรตะวนออก

การปกครองของเนเธอรแลนดจะ Take มากกวา Give ชาวอนโดฯจงไมชอบวธแบบดทซมาก ชาวอนโดฯถกเอารดเอาเปรยบมาก แตอนโดนผนำาซการโนทมบารม (Charisma) และมวาทศลปด สามารถโนมนาวใหคนเชอถอได พยายามเรยกรองเอกราชจากเนเธอรแลนด และวนท 26 ธนวาคม ค.ศ.1949 รฐบาลเนเธอรแลนดจงยอมใหอนโดนเซยเปนเอกราช

อนโดนเซยไมมประสบการณดานการเรยนรระบอบประชาธปไตยมากอน แตกลบนำาระบอบประชาธปไตยแบบตะวนตกมาใชทำาใหไปไมรอด แรกๆของการเปนเอกราช อนโดนเซยไดนำาระบบรฐสภาแบบองกฤษมาใช ในปค.ศ. 1950-1959 กอน โดยมการเลอกตง มพรรคการเมอง แตเนองจากขาดประสบการณทำาใหมการเปลยนรฐบาลถง 7 ชด

5. อ�ณ�นคมโปรตเกส ประกอบดวย ตมอรตะวนออกรฐบาลโปรตเกสเรมคดทจะใหเอกราชแกตมอรตะวนออกใน

ปค.ศ. 1984 แตการเมองในตมอรตะวนออกไดเกดความขดแยงกนภายใน มการแยงชงอำานาจจากกลมการเมองตางๆ ป 1985 รฐบาลโปรตเกสจงประกาศเอกราชใหตมอรตะวนออกทนทภายใตชอวา Democratic People Republic of

160

East Timor (สาธารณรฐประชาธปไตยประชาชนตมอรตะวนออก) มการปกครองแบบคอมมวนสต

ตมอรตะวนออกไดรบเอกราชแคไมกวน กถกยดครองโดยอนโดนเซย ตมอรตะวนออกถกประกาศเปนจงหวดท 27 ของอนโดนเซยในปค.ศ. 1976 แตสงคมชมชนระหวางประเทศไมใหการรบรองโดยเฉพาะ UNCA มมตคดคานการยดครองตอ UN มาตลอด แตมตคดคานถอวาไมมอำานาจทางกฎหมายจงไมสามารถบงคบได

ตมอรตะวนออกถกปลดปลอยจากอนโดนเซยโดยการเขามาจดการของสหประชาชาต วนท 20 พฤษภาคม ค.ศ.2002 ตมอรตะวนออกกเปนเอกราชอยางเปนทางการ โดยใชชอวา Democratic Republic of Timor แตปจจบนการเมองของตมอรกยงไมมนคงแตอยางใด

ประเทศทเปนรฐในอ�รกข�หรอกงอ�ณ�นคมของช�ตตะวนตก

ในปค.ศ. 1818 องกฤษเขาไปปกครองบรไน ดารสสลาม ในรปแบบรฐในอารกขา คอเขามาดแลเฉพาะเรองการปองกนประเทศและการดำาเนนกจการดานการตางประเทศ ซงบรไนสามารถปกครองภายในประเทศแบบระบบกษตรยเหมอนเดม

ชวงทถกปกครองในรฐอารกขา บรไนไดถกชกชวนใหมาเปนรฐหนงในมาเลเซยดวยเหมอน (มาเลเซยประกอบดวยมาลายา 11 รฐเดม สงคโปร ซาบาห ซาราวค) แตบรไนปฏเสธการเขารวม

กอนทบรไนปฏเสธ องกฤษไดจดใหมการทดสอบการเลอกตงครงแรกในปค.ศ.1962 เพอเตรยมการณไวลวงหนาในอนาคตหากบรไนตดสนใจเขารวมกบมาเลเซย แตพรรคการเมอง

161

แหงชาตบรไนทไดคะแนนเสยงไดคบจะเอาศอกคอประกาศยกเลกระบบกษตรยโดยหนมาใชระบอบรฐสภาแทน ทำาใหกษตรยและสลตานไมพอใจเปนอยางมากจงตองลมลางและยกเลกการเลอกตงไปเลย

เหตผลทบรไนปฏเสธเขารวมกบมาเลเซย คอ1.เรองของศกดศร หากบรไนเขาไปรวมเปนรฐหนงของ

มาเลเซยแลว ระบบกษตรยของบรไนอาจยกเลกไปแตสลตานยงคงอย สลตานของบรไนขอเขาไปอยในบญชรายชอของสลตานมาเลเซยทหมนเวยนกนเปนกษตรยทก 5 ป (มาเลเซยมสลตานทงหมด 9 รฐ ซงสลตานทง 9 รฐสามารถหมนเวยนกนเปนกษตรยคนละ 5 ปเรยกวาเปนสมเดจพระราชาธบด (Young Di Parton a Kong) แตสลตานทง 9 รฐไมยอมใหสลตานของบรไนเขาไปมสทธเปนกษตรยองคท 10 โดยอางวาเปนคนละราชวงศกน สลตานบรไนจงถอวาเปนการหมนศกดศรกนเปนอยางมากเพราะถงอยางไรกเปนสลตานเหมอนกน

2.เรองผลประโยชน ขณะทบรไนเปนรฐในอารกขาขององกฤษ ไดมการคนพบนำามนและแกสธรรมชาต ซงเปนรายไดสำาคญของประเทศในอนาคต หากเปนรฐรวมกบมาเลเซยแลวรายไดพวกนกตองสงไปทรฐบาลกลางในเมองกวลาลมเปอรกอน เพอรฐบาลกลางจะไดจดสรรและกระจายงบประมาณใหแตละรฐ ทำาใหบรไนซงเปนรฐเลกจะไดงบประมาณกลบคนมานอยกวาทตนหาไดจรง

สลตานซานดดนของบรไนจงขอเปนรฐในอารกขาขององกฤษตอไป ในทสดวนท 1 มกราคม ค.ศ. 1984 บรไนไดรบเอกราชจากองกฤษ

162

(ประเทศบรไนตงอยในแถบทะเลจนใต อยบนเกาะบอรเนยว เกาะบอรเนยวหลงไดรบเอกราชทำาใหม 3 ประเทศคอ บรไน, ซาบาหและซาราวคของมาเลเซย และกาลมนตนของอนโดนเซย)

ประเดนเดนๆของการเมองภายในภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใต

1. คว�มขดแยงของคนในช�ตเดยวกน 1.1 เชอช�ต เผ�พนธทแตกต�งกน เชน พมา มาเลเซย

อนโดนเซย-พม� ชอเดมคอ Burma (1989) เปลยนชอเปน Myanmar โดยพลเอกซอหมองคนพมาแบงโดยมงไปทเชอชาต (Race หรอ Ethnic)

แบงออกเปน 2 พวกคอ1.Burman เปนคนพมาแทๆ เรยกวา Pyus สวนใหญ

อพยพมาจากทเบต มหงสเปนสญลกษณ (ปจจบนมกจะไดยนคำาวาหงสสกบนกยง ซงหมายถงพมาแทและมอญสกน)

2.Non Burman หรอชนกลมนอย (Indigenous Group) ไดแก กะเหรยง (กะเหรยงประทวงวาเชอชาตของเขาคอกาพะยอ สวนคำาวากะเหรยงเปนคำาเรยกลกษณะเป นๆ) ฉาน มอญ (มอญนกยงเปนสญลกษณ) ชน ระฮนยา วา ปะหลอง

Burmese คอการมงไปทสญชาต (Nationality) ทกคนจะไดสญชาตเปน Burmese เหมอนกนทงหมด

คนกลมนอยในประเทศพมามความรสกวาตนเองมศกดศรและมประวตศาสตรยาวนาน ซงอาจจะนานกวาคนพมาแทๆดวยซำาไป จงไมอยากอยภายใตการปกครองของพมาอกตอไป องกฤษไดตอกยำาความรสกแปลกแยกในยคอาณานคม โดย

163

องกฤษใชนโยบาย Divide & Rule ซง Divide & Rule เปนการจดเขตการปกครองของชนกลมนอยแยกออกมาจากการปกครองตางหาก พยายามใหมชวตทดกวาคนพมาแท ใหไดรบสทธพเศษหลายอยาง สงเสรมใหมการศกษา ชวงนนชนกลมนอยเปนกลม Animist คอกลมทนบถอไสยศาสตร ผสางนางไม จงเปลยนมานบถอศาสนาครสตเหมอนองกฤษ

นายอ ออง ซาน ผนำาชาตนยมซงเปนพมาแทมองประเดนออกวา หากไมแกไขปญหาในอนาคตอาจจะเกดปญหายงยากมากขน วนท 12 กมภาพนธ ค.ศ. 1947 นายอ ออง ซาน ไดเชญผนำาของเผาตางๆไปประชมทเมองปางโหลง (ปางหลวง) และเปนทมาของขอตกลง ณ เมองปางโหลงขน โดยมขอสญญาวา หลงจากพมาไดรบเอกราชจากองกฤษ 10 ป รฐบาลพมาแทจะใหชนกลมนอยไดมสทธตดสนใจเอง (Self-Determination) วาตองการอยรวมกบสงคมพมาตอไปหรอตองการแยกตวออกไป (อ ออง ซาน ถกสงหารกอนทพมาจะไดรบเอกราช)

เมอถงเวลา 10 ปหลงจากพมาไดรบเอกราช ในปค.ศ. 1958 ชนกลมนอยไดทวงสทธในการตดสนใจจากรฐบาลพมา ทำาใหเกดเชอชาตนยมโดยอ น, เนวน, ซอหมอง, ตนฉวย ซงเปนพมาแทตางไมตองการแยกดนแดนออกไปเพราะทรพยากรธรรมชาตจะถกแบงแยกออกไปดวย การเปลยนชอใหเปน Myanmar ในปค.ศ. 1989 โดยซอหมองจงมเลศนย เพอยกเลกคำาวา Burman และ Non-Burman ออกไป แตประเทศกลมสหภาพยโรปและสหรฐอเมรกา ไมยอมรบคำาวา Myanmar เพราะถอวาเปนการละเมดสทธมนษยชนของคนกลมนอย ขณะท UN ไดรบรองชอ Myanmar เรยบรอยแลว (

164

หนงสอพมพไทยบางยหอทไดรบอทธพลทางตะวนตกยงใชคำาวา Burma เหมอนเดม เพราะลกคาบางคนไมรจกประเทศ Myanmar)

สงคมพมาขาดการผสมกลมกลน ตางคนตางอย บรณาการ (Integration) จงไมเกดขน

************************ขอมลน�สนใจ1. รฐรวมในปจจบนมทงหมด 18 ประเทศ คอ-ลาตนอเมรกา 5 ประเทศ1.อารเจนตนา ม 22 รฐ2.บราซล ม 28 รฐ3.เมกซโก ม 33 รฐ4.เซนต คตต & เนวส ม 2 รฐ5.เวเนชเอลา ปกครองระบบรฐสภา ม 20 รฐ -ออสเตรเลย1.ออสเตรเลย ม 6 รฐ-ยโรป 4 ประเทศ1.ออสเตรย ม 9 รฐ2.สหพนธรฐเยอรมนน ม 11 รฐ3.สหพนธรฐรสเซย ม 16 รฐ (มเชสเนยทพยายามจะแยก

ตวออกเปนเอกราช)4.สมาพนธรฐสวสเซอรแลนด ม 23 รฐ-อเมรกาเหนอ 2 ประเทศ1.แคนาดา ม 10 รฐ2.สหรฐอเมรกา ม 50 มลรฐ

165

-แอฟรกา 2 ประเทศ1.ไนจเรย ม 19 รฐ2.โคโมโรส ม 3 รฐ-เอเชย 4 ประเทศ1.อนเดย ม 26 รฐ2.ปากสถาน ม 12 รฐ3.มาเลเซย ม 13 รฐ4.สหรฐอาหรบเอมเรตส (U.A.E.) ม 7 รฐสำาหรบประเทศสหภาพโซเวยต ซงลมสลายลงในป 1991

ไดแตกออกเปน 15 ประเทศ (สมาพนธรฐรสเซยคอ 1 ใน 15) และ 12 ประเทศมารวมกลมกนหลวมในนามของ CIS-Commonwealth Independent State ไมถอเปนรฐรวม แตเปนเพยงการรวมกลมทเรยกวา Alumni ร หรอสมาคมศษยเกา

2.จำ�นวนประช�กรในเอเชยตะวนออกเฉ ยงใต (ป 2007)

ประเทศ จ ำ�นวน (ล�นคน)

อนโดนเซยฟลปปนสเวยดนามไทยพมามาเลเซย

231.688.785.163.0349.827.214.45.9

166

กมพชาลาวสงคโปรตมอรจะวนออก

4.61

ล า ว ม ช อ อ ย า ง เ ป น ท า ง ก า ร ว า Lao People’ Democratic Republic ยอวา LPDR หรอ สปป.ลาว และตองเขยนวา Laos หากจะเรยกแบบสนๆ PS 714 คว�มสมพนธระหว�งประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

International Relation in South East Asia

ผศ.ธนย� หรย�งกร วนท 4 กรกฎ�คม พ.ศ.2551

หลงจากประเทศอนโดจนเปนคอมมวนสตทำาใหอาเซยนหนมาใหความสำาคญทางดานเศรษฐกจมากขน และปจจบนอาเซยนมความรวมมอกนทงในระดบภายในอาเซยนเองและในระดบกลมทใหญขน และทสำาคญกบความสมพนธกบภายนอก

ASEAN กบคว�มสมพนธภ�ยนอก ไดแก1. ASEAN นอกจากความสมพนธกบคเจรจา 9

ประเทศกบอก 2 องคการ (EU และ UNDP : UN )2. เขตก�รค�เสรอ�เซยน (AFTA : ASEAN Free

Trade Area) กบจน เราถอวามความสำาคญมาก สำาคญใน

167

ลกษณะททำาใหขอตกลงดงกลาวสงผลใหเกดตลาดการคาเสรทใหญทสดในโลก

อาจารยบรรยายในประเดนนกเพราะวาเปนความสำาคญทเกดขนกบอาเซยน เพราะหลงจากนอาเซยนหรอ AFTA ไมไดหยดอยตรงนเพยงแคกบจนเทานนแตพาประเทศอน ๆตามหลงมาหลายประเทศ แตอยางไรกตามจนบรรลขอตกลงไดกอนแมวาในตอนแรกถอวาเปนขอตกลงเบองตน ซงจรง ๆแลวอาเซยนกบจนมความรวมมอทหลากหลายและแนบแนนมากกวาทจะเปนเขตการคาเสรตามชอ

อาเซยนในปจจบนกวางใหญไพศาล นกศกษาตองรวาภายในอาเซยนมอะไรบางทเปนหลกสำาคญ (จดไปแลวในสปดาหทแลว) และความสมพนธทเอาประเทศไทยเปนตวตง ซงแนนอนประเทศไทยในนามของอาเซยนรวมทงเปนสมาชกของอาเซยนฉะนนกจกรรมของอาเซยนทงหมดจงมไทยอย และนอกเหนอจากการเขาไปอยในอาเซยนทมกจกรรมมากมายแลวไทยยงมความสมพนธในระดบตาง ๆกบกลม/ประเทศตาง ๆอกมากมายเชนเดยวกน

อาจารยเนนวา...เทาทผานมาในระยะ 6-7 ปหลงตองนบวาไทยเปนประเทศแนวหนานอกจากในอดตไทยเปนประเทศกอตงอาเซยน/เสนอแนวคด AFTA หลงจากนนการทอาเซยนเปดตวออกสภายนอกมากขนและความสมพนธตาง ๆทมอยในอาเซยน / นอกอาเซยน (ในเอเชยหรอนอกเอเชย) กตามตองยอมนบวาประเทศไทยเปนตวขบเคลอนทสำาคญใน 2 บทบาท คอ ขบเคลอนในนามของอาเซยน และขบเคลอนในนามของประเทศไทย เราจงถอวาไทยมบทบาทในฐานะเปนผขบเคลอนตวสำาคญ (Prim mover) ในการสรางความรวมมอทงในระดบอาเซยน

168

/อนภมภาค /ภมภาคเอเชย /ระดบ Interregional (เอเชยกบภมภาคอน ๆ)

เขตก�รค�เสรอ�เซยน (AFTA) กบ จน1) เปนเขตการคาเสรทใหญทสดในโลก หมายความวา - มลคารวมไมตำากวา 2.4 ลานลานเหรยญสหรฐ-มประชากรไมนอยกวา 2,000 ลานคน-มลคาการคาในพนทไมนอยกวา 130,000 – 140,000

ลานเหรยญสหรฐฯตอปจะเหนวาการคาของอาเซยนกบจน ถาเปรยบกบการคา

ระหวาง ASEAN กบ สหรฐอเมรกา = 120,000 ลานเหรยญสหรฐฯ ในขณะทการคาระหวาง ASEAN กบ EU = 110,000 ลานเหรยญสหรฐฯ)

ในความเปนจรงแลว AFTA กบจนจะมความรวมมอกนมากกวาน ซงจะเพมมลคา/กจกรรมในความรวมมอมหาศาลในวนขางหนา ทำาใหความสมพนธในทางการเมองมความสมพนธใกลชดกนมากยงขน ซงเปนผลดกบอาเซยนและจน

2) กระทบตอเศรษฐกจของโลกอยางมาก หมายความวา ทำาใหทศทางการคาระหวางประเทศนนเปลยนแปลงไป มลคาการคาของทงสองกลมมากขน ซงสงผลกระทบตอประเทศใหญ ๆทเปนคคากบอาเซยนอยางเชนสหรฐอเมรกาและกลม EU อยางแนนอน

จะเหนวาการทำา FTA ของจนกบอาเซยนนนเปนทไมพอใจของสหรฐฯ ,กลม EU ,ญปน ดวยเหตนทำาใหกลมตาง ๆเหลานพยายามทำา FTA กบอาเซยน ทำาใหอาเซยนม AFTA กบกลมอน ๆตามมา (ตอมาญปนแยกตวออกมาทำา FTA กบสงคโปร) เพราะคงไมปลอยใหจนมอทธพลในอาเซยน (South East

169

Asia) แตเพยงลำาพง ฉะนนเมออาเซยนมการรวมเอเชยกจะมปญหาการกดกนจากมหาอำานาจ(สหรฐฯ,EU) เปนการกดกนโดยสวนรวม รวมทงปญหาระหวางจนกบอนเดย ,จนกบญปน

*จนกบญปนไมถกกนมาตงแตสงครามโลกครงท 2 โดยจนโกรธแคนญปนททหารญปน/กองทพญปนทอยในจนไปปลนชงทรพย/ชงอาหารโดยการขมข หรอแมแตเดกและสตรชาวจนถกขมขน/รกรานยำายจากทหารญปน เปนความหมาดหมางทลกมากจนทำาใหจนกบญปนไมลงรอยกน ประทวงกนไปมาเพราะไมยอมใหญปนเทดทนวรกรรมนกรบผกลาในสงครามโลกครงท 2 เพราะจนมองวาคนเหลานนไมใชนกรบผกลาแตเปนโจรใจหยาบ รวมทงการสรางตำาราเรยนใหกบเดกชนประถมเกยวกบประวตศาสตรจนกประทวงวาเปนการบดเบอนขอมลไปเชดชวรกรรมของโจร จนกบญปนหมาดหมางกนมาตลอด แมในปจจบนจนกยงคงตอตาน/ประทวงอยตลอดเวลา

จะเหนวาทงจนและญปนตางไมถกกนมาตงแตในอดตกอนสงครามโลกครงท 2 จนถงปจจบน แตนเปนเพยงโฉมหนาการเมองระหวางประเทศ จนและญปนไดมความสมพนธในทางเศรษฐกจตอกนมานานพอสมควรหลงจากสงครามโลกครงท 2 ประมาณปค.ศ. 1978

หลงจากสงครามโลกครงท 2 สหรฐฯและญปนกลายเปนพนธมตรตอกน ทง ๆทสหรฐฯและญปนนาจะเปนศตรกนมากกวาเพราะสหรฐฯไดเขาไปเฝาดแลญปนดวยตวสหรฐฯเอง สหรฐฯเปนผรางรฐธรรมนญใหกบญปนทใชอยในปจจบน เปนการจำากดความสามารถของญปน โดยเฉพาะความสามารถทางแสนยานภาพ ซงตามมาตรา 9 ของรฐธรรมนญญปนไมม

170

กองทพเปนของตวเองในลกษณะทเปนกระทรวงกลาโหม เพราะสหรฐฯไมตองการใหญปนฟ นตวแขงแรงและมาทำาสงครามอก

*มาตรา 9 ของรฐธรรมนญญปน นกศกษาตองตดตามตอไปเพราะในปจจบนความคดของสหรฐฯไดเปลยนไปแลว จากการหามญปนมกองทพอนเกรยงไกร ปจจบนสหรฐฯบอกใหญปนแกมาตรา 9 เปลยนใหญปนมกองกำาลงแหงชาต โดยมกระทรวงกลาโหม มกองทพเรอ/อากาศเปนของตวเอง เปนสงทตองกลบมาคดวาสหรฐฯกำาลงคดอะไรอย อาจารยมองวานาจะมการแกมาตรา 9 เพราะวาคนญปนยคใหมไมไดเปนเหมอนคนในยคสงครามโลกครงท 2 อยากเปนประเทศตวเองเกรยงไกร ในขณะทคนญปนยคเกาไมตองการใหญปนสรางแสนยานภาพ เพราะตองการอยอยางสงบ มกนมใช ญปนเจรญโดยไมจำาเปนตองพงกองทพแตญปนมกองทพเศรษฐกจอยในมออยแลว เพราะญปนเปนจาวแหงเศรษฐกจ

แตอยางไรกตามแมวาในปจจบนญปนไมมกองทพทมแสนยานภาพเนองจากถกจำากดดวยรฐธรรมนญมาตรา 9 แตญปนไมเคยหยดสรางเทคโนโลยในทางแสนยานภาพ หมายความญปนแกมาตรา 9 เมอไหรญปนพรอม (มทงเงนและเทคโนโลย)

การเปลยนความตงใจของสหรฐฯจากไมตองการใหญปนมกองทพแตอย ๆกลบยใหญปนลกขนมามกองทพ เพราะวาการดแลความสงบเรยบรอย (เรยกวา หนาทในการดแลคสนตภาพและมนคงของสหรฐฯ) ในปจจบนถอวาเตมกลนเพราะสหรฐฯตองแบกรบภาระมาก ฉะนนญปน โดยเฉพาะในเอเชยผลประโยชนรวมกนในเอเชยหรอในสวนตาง ๆในโลกญปนควรจะแบกรบภาระนนดวย แตทงนไมไดหมายความวาญปนไมมภาระในการรกษาสนตภาพและความมนคงของโลก ดไดจากสงครามอาว

171

เปอรเซยทอรกจดประกายขนมา สหรฐฯไปรบในอรกพรอมพนธมตรคใจ(ญปน) ทง ๆทญปนไมมกองทพแตสงเงนไปไมตำากวา 4,000 ลานเหรยญสหรฐฯเพอชวยใหสหรฐฯนำาไปใชจายในการทำาสงครามอาวเปอรเซย เพราะญปนเองกมผลประโยชนในแถบนนไมแพสหรฐฯหรอประเทศอน ๆ นเปนภาระทญปนแบกรบเชนเดยวกน แตสหรฐเหนวาการเมองในสหรฐฯเอง โดยเฉพาะพรรครพบรกลไมคอยแนใจกบสถานการณการเมองภายในของตวเองเพราะสงคมอเมรกนในปจจบนมองวาเรองอะไรทสหรฐฯตองพาเยาวชนไปตายนอกสหรฐฯอยเสมอ ทำาใหคนอเมรกนในปจจบนสวนใหญตง Question ในเรองของการทำาสงครามนอกประเทศ เพราะคนอเมรกนคดวาไมใชหนาทของอเมรกนทพาลกหลานเขาไปตายครงละมาก ๆ (สวนใหญเปนทหารเกณฑ อเมรกาเกณฑทหารอาย 18 ป) จะเหนวาการเมองภายในของสหรฐฯนนมลกษณะเปลยนไป รวมทงพรรคดโมแครตไมสนบสนนในการทำาสงคราม ทำาโอกาสทพรรครพบรกลเพรยงพลำามมาก สงผลใหสหรฐฯทอยในชวงของรพบรกลพยายามใหญปนแบกรบหนาทนไปเพอทสหรฐฯไมตองทำาสงครามใหเกดมตของคนอเมรกนทขดแยงกบพรรครพบรกลอกตอไป ซงไมไดหมายความวาสหรฐฯหมดขดความสามารถ (Capability) แตเศรษฐกจของสหรฐไมไดมนคงเหมอนเศรษฐกจของญปน สหรฐฯมปญหาในเรองเศรษฐกจหลายครงหลายคราว

แตอยางไรกตามสหรฐฯฟองสบไมเคยแตกเพราะสหรฐฯเชอในคำาของเคน นกเศรษฐศาสตรเชอดง ซงกลาวไววา ในขณะใดกตามทเศรษฐกจภายในประเทศเพลยงพลำากใหสหรฐฯหาเงนกอนโตมาสำารอง และเงนทจะไดอยางเตมเมดเตมหนวยไดมาจากการขายอาวธ จะเหนวาอเมรกาหนไปทางไหนกมความหมาย เชน

172

นางไรท รฐมนตรตางประเทศของสหรฐฯออกมาพดอะไรเพยงแคสกคำาสงผลใหผทอยในขายเดอดรอน อยไมสงบตองสงซออาวธทนท ทง ๆทอาวธยทโธปกรณเหลานราคาแพงมหาศาลกตองซอ เปรยบเสมอนกบเครองดดฝนแรง ๆทเราตองทำางานแทบตายเพอนำาไปซอของแตไดมาเพยงแคเครองบนลำาเดยวเทานน ฉะนนเราตางพยายามจองดวาเมอไหรสหรฐฯฟองสบแตก แตเหนไดยากเพราะสหรฐฯมทางออกตามขอเสนอของเคน แมวาสหรฐฯจะมปญหาทางเศรษฐกจบอยกจรง นคอพลงทางเศรษฐกจทสามารถ Support ได ซงตางกบประเทศไทยเพยงแคจอรจ โซรอสโจมตคาเงนบาทเราหมดไป 122,000 ลานลานบาท เราฟองสบแตกแลวเพราะเราไมสามารถทจะขายอะไรไดทนเพอนำาเงนตราตางประเทศมาอดลงไปเพออดฟองสบ ในทสดไทยตองเขากองทน IMF เพอนำาเงนกอนหนงมาอดฟองสบ จะเหนวาประเทศเลก ๆอยางประเทศไทยและประเทศใหญ ๆอยางเอมรกานน Capability ตางกน เพราะเราชวยตวเองไดยากมาก ฉะนนกำาลงทางเศรษฐกจจงเปนกำาลงสำาคญเพราะเราไมรวาจอรจ โซรอสจะเขามาโจมตคาเงนบาทอยางจรงจงเหมอนป 2540 อกเมอไหร แตเราเจอแบบตอด ๆแงบ ๆตลอดเวลา เชน เราตองเสยเงน 6 -7 แสนลานบาทในการสคาเงนเพอไมตองการใหคาเงนแขงตวมากเกนไป และเมอคาเงนออนกสงผลตอเราอกเชนเคย

ดงนนถาถามอาจารยวาคาเงนบาทออนหรอแขงด อาจารยตอบวา ไมดทงสองอยางคาเงนตองมนคงพอสมควร ไมตองปรบตวตลอด เพราะถาเงนบาทแขงตวสงผลใหผทสงออกตองปวดหว และถาคาเงนบาทออนตว sector อนกลำาบาก เพราะฉะนนตองคอนขางมนคงพอสมควร แตประเทศเลก ๆอยางเรา

173

โอกาสนอยมากขนอยกบกลมทน Head Fund วาเขาจะเขามาทำาอะไรกบประเทศเราบาง

ปค.ศ. 1978 เกดความสมพนธระหวาง 2 ค คอ ความสมพนธระหวางจนกบสหรฐฯ และความสมพนธระหวางจนกบญปน

*นกศกษาตองจำาเหตการณของโลก คอ Nixon shock เปนการเปลยนโฉมหนาของความสมพนธของสหรฐฯทมตอจนจากหนามอเปนหลงเทา จากทเคยเปนศตรกนกลบกลายมาเปนมตร เชน การทตปงปอง , Nixon shock

Nixon shock คอ การเดนทางของนกสนไปเยอนจน อย ๆนกสนไปโผลทกรงปกกง ชาวโลกตะลงเกดอาการชอคจงเรยกวาเหตการณนวานกสนชอค ประเทศทชอคมากทสดคอญปน เพราะญปนตงแตในอดตมาญปนกบสหรฐฯเปนศตรกนมาตลอด แตหลงสงครามโลกครงแต 2 สหรฐฯกบญปนหนมาเปนพนธมตรกน โดยม Gentleman Agreement วา หากสองประเทศ (ญปนและสหรฐฯ) จะเปลยนแปลงนโยบายตางประเทศทมตอจนกตองบอกอกฝายใหรกอน แตในทสดอเมรกาเปลยนแปลงนโยบายทมตอจนมากมายโดยไมบอกตอญปนสกคำา ญปนรเมอนกสนไปเยอนกรงปกกง สงผลใหเกดเหตการณนกสนชอค หลงจากนนญปนกเปลยนนโยบายทมตอจนเชนกนโดยตามมาตด ๆกบอเมรกา แตดวยความสามารถญปนสามารถทำาขอตกลงกบจนไดกอนอเมรกา (เหตผลตรงนอาจารยไมทราบรายละเอยด แตอาจจะเปนการยนหมยนแมว ,ความสมพนธพนฐานของความเปนเอเชยตะวนออกดวยกน)

ความสมพนธระหวางญปนกบจน (1978) ไดทำาสญญา 2 ฉบบ คอ

174

-ฉบบแรก : สนธสญญาสนตภาพ/สงบศก ทง ๆทสงครามโลกครงท 2 ยตตงแตป 1945 แตญปนกบจนยงคงทำาสงครามกนอยเพราะวาญปนกบจนบาดหมางลกมาจนกระทงป 1978 จงสงบศก

-ฉบบท 2 : สนธสญญาพนธไมตร (ในขณะทอเมรกากไดทำาสนธสญญาฉบบนกบจนดวยเชนกน)

ทงนความหมาดหมายระหวางจนกบญปนดจะลมเลอนไปชวคราวในป 1978

ป 2007 เกดความรวมมอกนระหวาง 3 ค คอ-ความรวมมอกนระหวางจนกบอนเดย เรยกวา จนเดย-ความรวมมอกนระหวางจนกบญปน-ความรวมมอกนระหวางอนเดยกบญปนจะเหนวาประเทศเหลานเปนประเทศทไมถกกนเนองจากแยง

กนเปนจาวอารยธรรม แตหนมารวมมอกนกลายเปน 3 เสา (Circle) ไมมใครเปนศตรกนเพอผลประโยชนทางเศรษฐกจทงสน

คำาวา เศรษฐกจ อาจารยอยากใหนกศกษาตงเปนตวตง“ ”ใหด ป 1978 ความสมพนธระหวางอเมรกากบจน และความสมพนธระหวางญปนกบจนเปลยนแปลงไป เปนการเปลยนสภาพการเมองระหวางประเทศจากหนามอเปนหลงเทาเพราะผลประโยชนทางเศรษฐกจอยางเดยว รวมทงความรวมมอของจนกบอนเดย,จนกบญปน และอนเดยกบญปนในป 2007 กเชนกน เกดความรวมมอกนกเพราะผลประโยชนทางเศรษฐกจทงสน

*นคอหลกสำาคญทเรายดเปนตวหลกสำาคญในการวเคราะหการรวมตว/รวมกลมตาง ๆทมความหมาดหมาง เชน ปญหาเขตแดน/เชอชาต/การเมองระหวางกน ฯลฯ แตเพอประโยชน

175

ทางเศรษฐกจทำาใหประเทศตาง ๆลมหรอแกลงลมความหมาดหมางในอดตได

ผลประโยชนท�งเศรษฐกจระหว�งจนกบสหรฐฯ เชน-การคา การคาของทงสองประเทศเพมขน -ความชวยเหลอ จนตองการความชวยเหลอจากสหรฐฯโดย

เฉพาะความชวยเหลอดานเทคโนโลย รวมทงความชวยเหลอดานอน ๆ

-การลงทน รวมทงจนเขาไปลงทนและรบการลงทนจากสหรฐฯ เพราะจนพยายามพฒนาประเทศทกรปแบบเนองจากจนมประชากรเพมมากขนทกป

*จนยดปรชญาเศรษฐกจของเตง เสยวผงทวา แมวไมวา“จะสขาวหรอสดำา หากจบหนไดกถอวาแมวนนมประโยชนแลว ”หมายความวา ไมสนใจวาระบบทนนยมตางจากสงคมนยมอยางไร ไมสนใจ ใครจะเปนทนนยม ใครจะเปนสงคมนยมแตถาทำาประโยชนใหจน จนไดกไมรงเกยจ ปจจบนจนพยายามกระโจนเขามาอยทามกลางทนนยม เหนไดจากตวอยางทจนเพยรพยายามทจะเขา WTO หลายปทง ๆท WTO เปนของทนนยมแตจนไมสนใจ จนทำาทกอยางเพอใหเศรษฐกจของตวเอง เจรญทนกบประชากรทเพมมากขน จงกลาวไดวาจนในปจจบนไมใชจนในอดต ไมมแลวมานไมไผ (มานเหลกคอสหภาพโซเวยต) ดงนนจะเหนวาไมมประโยชนใด ๆทจะยงใหญไปกวาผลประโยชนทางเศรษฐกจ

2. มพนธะผกพนตอเนองทางเศรษฐกจและทางการเมองใน อนาคต เพราะจนจะมบทบาทมากทงการเมองและเศรษฐกจอยางหลกเลยงไมได สงผลใหประเทศอน ๆไมปลอยใหจนมอทธพลประเทศเดยว เพราะอาเซยนเปนทเฝามองของจดตาง ๆของโลก

176

อาเซยนเปนเสมอนหวหอกทใหเอเชยกาวไปอยางไร จะเหนวาอาเซยนมบทบาทมากและไมเคยถกละเลยในการจบตาจากประเทศตาง ๆ สงผลให ASEAN ทำา FTA กบญปน , FTA กบสหรฐฯ ,FTA กบ EU ตามมา

3. APEC4. ASEM5. ACD

……….คว�มรวมมอภ�ยใตกรอบ ASEAN ไดแก1.ASEAN (รายละเอยดใหนกศกษาอานในหนงสอท

อาจารย)2.ความรวมมอภายใตกรอบ ASEAN (มอะไรบางดไดจาก

การบรรยายในวนเสารชวงบาย) 2.1 ความรวมมอทางเศรษฐกจ หมายความวา ประเทศ

สมาชกทง 10 ประเทศ จะทำาใหอาเซยนเปนความรวมมอในระดบตน คอ

-เขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) โดยมขอกำาหนดทจะลด/เลกอตราศลกากร(การเกบภาษสนคาตอกน) หมายความวา ทง 10 ประเทศเปนเขตปลอดภาษศลกากร การปลอดภาษศลกากรมทงผลกและผลเสย เชน สนคาอตสาหกรรมตงอยในประเทศสมาชกจะไดประโยชนจากผลพวงนเพราะประเทศผผลตสงสนคาของตวเองไปขายใน 9 ประเทศสมาชก ซงจรง ๆแลวผลประโยชนควรจะตกอยกบประเทศเรา แตอย ๆผลประโยชนไปตกอยกบบรรษทขามชาตจากขอตกลง 10 ประเทศ แตอยางไรกถอวาเปนการดงการลงทน เพราะทง 10 ประเทศปลอดภาษทำาใหการลงทนเพงมองมาทอาเซยนมากขน เพราะเขาลงทนใน

177

ประเทศใดประเทศหนงกจะไดอานสงสอก 9 ประเทศ ถอวาเปนประโยชนจากการลงทน

ประโยชนทไดจากการลงทนจากตางประเทศใน 10 ประเทศ ประเทศผรบการลงทนจะไดอะไรบาง ไดจรงหรอไม อาจารยบอกวาการทตางประเทศเขามาลงทนในประเทศเรานนสงทเขาหวงมากทสดคอ

-ตลาด -แหลงทรพยากร -แรงงาน (คาแรงถก) เปนแรงงานไรขอตอรอง คอ

ไมมสหภาพแรงงานทแขงแกรง/แขงแรง เชน แรงงานกอสราง/เกษตร ฯลฯ(ยกเวนสหภาพแรงงานรฐวสาหกจ เพราะไมใชแรงงานทวไป) เปนแรงงานทไมมขอตรองเหมอนกบแรงงานประเทศพฒนาแลว โดยเฉพาะคาเสยหายทเกดจากภยจากการทำางาน เชน อบตเหต สขภาพพลานามย

-ความรวมมอดานอตสาหกรรม (AICO) -เขตการลงทนอาเซยน (AIA) สงเสรมการลงทน-กรอบความรวมมอ ASEAN + 3 -ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC) (ตางกบ EAC)

2.2 ความรวมมอทางดานการเมองและความมนคงของ อาเซยน เชน

-การประชมอาเซยนวาดวยความความรวมมอดานการเมองและความมนคงในภมภาคเอเชย-แปซฟก (ARF) 2.3 ความรวมมอดานอน ๆ เชน

-โทรคมนาคม-พลงงาน

178

-การทองเทยว-ขนสง-การเกษตรและปาไมของอาเซย และ ASEAN + 3

คว�มรวมมอของไทย1. การรวมมอของไทยภายใตกรอบเหลยมเศรษฐกจ ไดแก

-IMT – GT : โครงการพฒนาสามเหลยมเศรษฐกจ-BIST : โครงการพฒนาสเหลยมเศรษฐกจ-ความรวมมอไทย -จน -พมา -ลาว : โครงการพฒนาสเหลยมเศรษฐกจ-BIMST –BC : โครงการพฒนนหาเหลยมเศรษฐกจ-GMA – EC : โครงการพฒนาหกเหลยมเศรษฐกจ

* BIMST –BC และ -GMA – EC เปนโครงการทนาสนใจเพราะความรวมมอทใหญขยายออกไปในหลาย ๆประเทศในภมภาคเอเชย

-ระดบอนภมภาค(Sub –regional) หมายถง เอเชยตะวนออกเฉยงใต (South East Asia) / East Asia

-ระดบภมภาค (regional) หมายถง เอเชย-ระดบระหวางภมภาค (Interregional) เชน อาเซยน

สวนของเอเชยตอนอกทวป เชน ระหวางภมภาคเอเชยกบแปซฟก ,ระหวางภมภาคเอเชยกบอเมรกา/กบยโรป

2. ความรวมมอภายใตกรอบระดบระหวางภมภาคและระดบ ภมภาค เชน

-APEC : มสมาชก 21 เขตเศรษฐกจ *การเปนสมาชกเอเปคไดตองมดนแดน อำานาจอธปไตย มรฐบาล ประชากร แมไมเปนประเทศกได เชน ไตหวน ฮองกง ดงนนจะเหนวาการเปนประเทศมกฎหมายระหวางประเทศอยาง

179

เดยวไมเพยงพอ ตองมการเมองระหวางประเทศดวย นนหมายความวา ไตหวนและฮองกงยงเปนประเทศไมไดเพราะไมมการรบรองอยางเปนทางการในดานการเมองระหวางประเทศ

-ASEM-ACD *เปนเปาหมายหลก เพราะทำาใหเรามองเอเชย

ไดคอนขางมรปธรรม รวมทง ACD มสมาชกมากพอสมควร

-Asia Bond-Account Trade-Sars-Nacotics-Asian Currency : เงนสกลเอเชย

3. การรวมมอภายใตกรอบระดบอนภมภาคใน South East Asia (SEA) เชน

-ACMECS : ความรวมมอในลมนำาอรวด เจาพระยา แมโขง

*ประเทศไทยมปญหาในเรองของอำานาจในอนภมภาคดวยเหตผลใดไมสามารถชชดลงไปได ไทยถอวาเปนประเทศสมาชกทอก 9 ประเทศไมคอยชอบ ถามองแบบเขาขางตวเองสามารถมองไดวา ประเทศเหลานนอจฉาประเทศไทยเพราะประเทศไทยเปนประเทศทอยในแนวหนาทกเรองในทามกลาง 10 ประเทศนน มอะไร ๆทดกวาประเทศอนแทบทกอยางโดยเฉพาะในอดตทผานมา เพราะลกษณะประจำาชาตของไทยมลกษณะเดน คอ

-ความเปนมตร จรงใจ ยมงาย จงเรยกวา ยมสยาม-เปนคนรกชาต ศาสน กษตรย และสามคคกน

180

-ทรพยากรมมาก ทำาใหเรากลายเปนคแขงทางเศรษฐกจกบประเทศเพอนบาน เชน เรามยางพารา มาเลเซยกพฒนาประเทศตวเองใหมยางพาราดวย เพราะมาเลเซยตองการเปนจาวยทธจกรแหงยางพารา ฉะนนพอคามาเลเซยไดนำาเงนกอนใหญมาไวกบนกการเมองทองถนเพอซอยางแลวรวบรวมไวทสงขลาแลวสงไปยงมาเลเซย ทำาใหมาเลเซยกลายเปนผสงออกยางพาราอนดบหนงของโลก สงผลใหราคายางตกตำา ในทสดไทยตองปรบกลไกทางตลาดใหมโดยการจดตงไตรภาคยาง 3 ประเทศ มาเลเซย ไทย และอนโดนเซย สงผลใหราคายางสงขนเรอยมา

จะเหนวาไทยมดทกอยางแตประเทศเพอนสมาชกไมเลอกไทยแมกระทงแตประเทศพนองทใกลชดอยางลาว อาจารยมองวานอกจากเขาอจฉาเราแลว ประกอบกบไทยไมไดสะสมบารมทควรจะม บารมทางการเมองระหวางประเทศเปนสงสำาคญ ดงนนโครงการ ACMECS เปนโครงการทสรางบารมใหกบประเทศชาตทจะทำาใหเพอนบานอยางนอย 4 ประเทศเหนวาเรารวมมอกบเขา/ใหการดแลชวยเหลอเขา/ เราตองการเปนพนธมตรกบประเทศเขา อาจารยมองวาเปนสงทประเทศควรทำามานานแลว แตเพงทำากไมสาย

ACMECS เปนความรวมมอระหวาง ลาว ไทย กมพชา เวยดนาม และ พมา เปนความชวยเหลอและรวมมอกน โดยไทยเปนตวตงทสำาคญใหทงเงนก/เงนใหเปลาเพอสรางถนนหนทาง ซงไทยเองกไดประโยชนดวยในดานการทองเทยว การคา การขนสง จะเหนวา Win – Win Situation โครงการนจะมเบองลกอยางไรไมรเพยงแตตองการใหไทยดำาเนนนโยบายตางประเทศในการสรางบารมกบประเทศเพอนบาน ไมใชทำาอะไรใหประเทศอนเกลยดเราเสมอ ไมไดเปนประโยชนใด ๆกบประเทศ

181

ชาต โดยเฉพาะการจะเปนประเทศผนำาในอาเซยน ซงไมใชของงาย

มห�ธร ผนำามาเลเซย เปนผทเปนตวของตวเองสง มภาพลกษณของการเปนผนำาอยในตว ประกอบกบมนสยทแขงไมยอมพวกฝรง ซงบางครงเปนประโยชนกบประเทศมาเลเซยเองหรอกบอาเซยน แตบางครงเปนผลลบ เพราะสมยมหาธยมอำานาจในมาเลซยและเปนผนำาคนสำาคญของอาเซยนสงผลใหกจกรรมตาง ๆของอาเซยนถกตอตานตลอดเวลา เพราะประเทศตาง ๆรวามหาธยตองอยฝายตรงขามกบมหาอำานาจเสมอ

*สงทอาจารยนยมมหาธรนอกจากเปนคนทมนสยแขงไมยอมฝรงแลวยงเปนคนทรกชาต(รกชนชาตมาเลย) เหนไดจากแผนพฒนา 2020 ทพยายามสราง/พฒนาใหคนมาเลยมศกยภาพสงกวาคนเชอชาตอน เชน จน อนเดย จะเหนวาตองใชเวลามาก จนกระทงชวงหลง ๆไดรบความรวมมอจากชนชาตมาเลยนอยมาก การลาออกของมหาธยทานลาออกดวยนำาตา เพราะทานผดหวงทไมสามารถทำาใหคนมาเลยคมอำานาจเศรษฐกจ/การเมองไดอยางแทจรงในมาเลเซย แมแตประเทศไทยเองกไมสามารถทำาไดวาตองใหคนไทยแทเขามาคมอำานาจเพราะปจจบนปะปนกนจนแยกกนไมออกวาใครเปนใคร เชน คนตวดำาไปไหวเจา นคอความผสมผสานระหวางเชอชาต ซงเปนขอดของคนไทยทไมรงเกยจทำาใหความสงบสขของเราเปนประเทศไดอยางสมบรณ เราไมเคยมปญหาเชอชาตทะเลาะตกน แตปจจบนความสามคคของคนไทยกลายเปนความแตกแยกทางการเมองเทานน

-สามเหลยมมรกต-ไตรภาคยาง

182

คำาถามของนกศกษา : สมมตวาไทยเปนผนำาอาเซยน เราจะไดประโยชนอะไรจากการเปนผนำา

อาจารย : ไมวาจะเปนประเทศ/กลมกอนใดกตาม การเปนผนำานนมประโยชนแนนอน ไมมใครอยากจะเปนผตาม เพราะการเปนผนำา หมายถง อทธพลในการออกความคดเหน การสรางโปรเจกซตาง ๆตามมา เชน ประเทศไทยตงแตเปน ASA มไทย มาเลเซย และ ฟลปปนส จะเหนวามาเลเซยกบฟลปปนสมปญหากน ไทยอยในฐานะของความเปนมตรทงสองประเทศ เพราะฉะนนมาเลเซยตองยอมไทย ในขณะทไทยขอรอง/ใหเหตผลในการอยรวมกน และในกรณของอาเซยน อาเซยนตงขนมาดวยขอเสนอของประเทศไทย ฉะนนถาความเปนผนำาไมมเรากไมไดมายนอยถงขณะน และในอาเซยนไมวากจกรรมใด/โครงการใดกตามผทเปนผนำาตองมคณสมบตและลกษณะเดน ทงนประเทศทสามารถเปนผนำาอาเซยนไดมอย 3 ประเทศ คอ ไทย สงคโปร มาเลเซย สวนอนโดนเซยแมวาเปนประเทศทใหญกวาประเทศสมาชกอน ๆรวมทงมประชากรมาก แตมลกษณะความเปนผนำานอยกวามาเลเซยซงเปนประเทศทมประชากรนอยกวามาก เพราะสภาพทเปนตวตนของแตละประเทศ เชน คณสมบตสวนรวมของประเทศ ทรพยากร ความเหนอกวาในทางเศรษฐกจ/ เทคโนโลย และตวผนำา (ยคมหาธร อะไรๆกมาเลเซย แตปจจบนเมอสนยคมหาธร ๆเองกยงฝากความเปนผนำาอาเซยนอยกบประเทศไทย จะเหนไดจากการประชม การพบปะ การใหสมภาษณวาขนาดผนำาอยางมหาธรยงยอมรบผนำาอาเซยน/ผนำาทจะรวมเอเชยนาจะเปนประเทศไทย

เพราะฉะนนการทไทยเปนผนำาอาเซยนกจะไดประโยชนแนนอน อยางนอยจะไดรวาทศทางผลประโยชนแหงชาตของเรา

183

จะไดรบการปฏบตหรอไม เราจะนำาประโยชนของประเทศเรากลบมาใหประเทศเราไดแคไหน ไมเชนนนจะไมมความสำาคญเลย ในขณะทประเทศตาง ๆอยางเชน องกฤษ อตาล เยอรมน ฝรงเศส พยายามทจะเปนผนำา EU หรอแมแตสหประชาต ภมภาคใดจะไดเปนผนำา UN จะเหนวาผนำามผลอยางมากตอองคกร/องคการระหวางประเทศนน ๆ

ดงนนเปนผนำาแนนอนวาดกวาเปนผตามอยางเชน กมพชา ลาว โอกาสเปนผนำาอาเซยนนอยมาก สวนเวยดนามนนไมแนเราอยาประมาท เวยดนามโชครายทเกดภยพบตตามธรรมชาตทคอนขางรนแรง แตอาจารยเชอวาเมอไหรทเวยดนามตงตวไดกเปนสงทนากลว เพราะเวยดนามมศกยภาพสง ดงนนเราตองจบตามองนองใหมอยางเวยดนามเพราะศกยภาพของคนซงเปนทรพยากรทสำาคญทสดของประเทศ คนเวยดนามเปนคนขยน ประหยด มจดมงหมายไปขางหนา เพราะแรงเกบกด/กดดนในอดตทเวยดนามตองตกอยในสภาพสงครามนานนบหลายสบป ซงสงเหลานเปนสงเกบกดใหคนเวยดนามกระเหยนกระหอวาเมอไหรประเทศจะสงบสขเสยท ประเทศเขาจะไดเจรญ ไดเรยนหนงสออยางเตมท มงานทำา แลวพฒนาตวเอง ซงสงเหลานเปนสงทคนเวยดนามตองการ และโดยธรรมชาตของชนชาตแมแตจนเปนประเทศทสดยอดของการมทรพยากรมนษยทด ขยน ประหยด อดทน คนเวยดนาม แตยงกลวคนเวยดนาม ประเทศไทยเองกตองกลวเวยดนามเพราะปจจบนขณะทไทยมปญหายงยากทางการเมอง เศรษฐกจกแยลง ๆทกวน ในขณะทเวยดนามเปนคอมมวนสตเชนเดยวกบจน

จนหรอเวยดนามในตอไปนกตามจะไดเปรยบประเทศประชาธปไตยอยางเรา รฐบาลจะทำาอะไรกสามารถทำาไดอยางเตม

184

เมดเตมหนวย เพราะไมม NGOs ,กลมพนธมตร,กลมศตร เชน จนอพยพคนหนงลานคนเพอสรางเขอนผลตกระแสไฟฟา/นำานำาไปใชในการเกษตร ในขณะทไทยตองการวางทอแกสไทย-มาเลเซยกยงสรางไมได สวนมาเลเซยวางและนำาแกสขนมาใชแลว ดงนนประเทศคอมมวนสตไดเปรยบประเทศประชาธปไตยดอยพฒนา/กำาลงพฒนา เพราะความเปนประชาธปไตยจะทำาอะไรกไมได จะไปสอะไรกบประเทศอนไมได นคอปญหาในดานการปกครอง จะเหนประเทศทปกครองรปแบบประชาธปไตยมปญหาทกประเทศ เชน มาเลเซย

ฉะนนประเทศคอมมวนสตไดเปรยบประเทศทเปนประชาธปไตยดอยพฒนา/กำาลงพฒนา ประชาธปไตยกลายเปนเครองถวง/เงอนไขสำาคญของความดอยพฒนา เปนสงทตองชวยกนคดวาจะทำาอยางไรถงจะขจดปญหาของประเทศชาตได หรออยางนอยลดใหมนทเลาเบาบางลงไดบาง

ดงนน ACMECS จงตองมระบบการจดการทด การจดระบบจดการทดไมใชวาจะตองมองคกรอสระทจดตงตามรฐธรรมนญหรอไมกตามในเมอคนยงไมมอสระ ยงผกตดอยกบความโลภ การโกงกน

อาจารยบอกวาอยาดาวานกการเมองวาพวกนโกงกน เราตองดตวเรากอนวาเราซอสตยตอประเทศชาตเราเองหรอไม เชน การซอเสยงวนเลอกตง ดงนนอยาไปดานกการเมองเพราะตวเราชวกอนคนเหลานนเสยอก เพราะกอนทคนเหลานนกวาจะไปเปน ส.ส. ,ส.ว.,รฐมนตร,นายกรฐมนตร ตองผานกระบวนการความเลวของเรากอน เพราะทกคนเมอหวานพชแลวกตองหวงผล ดงนนตวเราเองทเปนเครองมอใหกบคนเหลานน อาจารยเปนนกรฐศาสตรทไมเหนดวยกบการกระจายอำานาจเพราะตราบใดทคน

185

ไมพรอม เอาระบบทด ๆมากทำาใหระบบเนาหมด เมอระบบเนาคนกเนา เมอคนเนาระบบกเนา การกระจายอำานาจสทองถนถาทำาไมดกเทากบกระจายคอรปชนไปทวประเทศไทย นกศกษาตองเขาใจวาใครเปนผปกครองทองถน(จำากดความใหได) มาเพออะไร ทำาความเจรญอะไร (สรางแตถนนอยางเดยว) ฉะนนรฐธรรมนญไมตองเขยนขนมาใหดมากหรอเลศเลอมากขอเพยงหอมปากหอมคอไปกนได ประเทศชาตกจะพฒนาไปอกเยอะ เพยงแครฐธรรมชวคราวไปเรอยยงดกวา ไมตองมถาวรเพราะอกหนอยกมคนทำาใหเปนฉบบชวคราวอก

อาจารยหวงวานกศกษาตองมองแบบกวาง ๆและกมองตวเองกอนเสมอ ซงเปนหลกความจรงวาเราดแลวหรอยงกอนจะไปวาผอน ถาเรายงไมดกตองกลดเกลาใหดกอน

ดงนนอาเซยนเปนหวหอกสำาคญของ South East Asia คำาถาม : ทำาไมอาเซยนจงไมอยเฉพาะอาเซยนคำาตอบ : มองสภาพแลวอาเซยนเลกเกนไป อาเซยนไมได

สรางประโยชนใหกบสมาชกไดอยางทควรจะเปน หรออยางนอยไมทำาใหสมาชกเสยเปรยบประเทศใหญ ๆตามทควรจะเปน อาเซยนจงมองการขยายตวออกไปใหกวางขน โดยการคบหากบนอกอาเซยนไมวาจะเปนประเทศ /องคการระหวางประเทศ ในขณะเดยวกนอาเซยนมความรวมมอทแขงแกรงขนทกวน กวางขวางขน เพราฉะนนอาเซยนไดทำาแลวทงความพยายามภายในอาเซยนและความพยายามทจะกาวไปนอกอาเซยน (นคอจดสำาคญทอาจารยกลาวถง)

*สวนทอาจารยเสรม คอ อาเซยนรวมมอภายในกลมมอะไรบางททำาใหความรวมมอจะดกลม นอกกลมอาเซยนทำาอะไรบาง นกศกษาตองสรปประเดนหลก ๆเอาไว (อาจารยไมตองการราย

186

ละเอยดมากนก เพยงแตใหนกศกษาเดนไปถกเปาหมายกพอ) และสงสำาคญคอเราจะรวมเอเชยไดสำาเรจหรอไม ความหวงของเราอยตรงไหน ความเปนจรง(จดออน/จดแขง)มอะไรบาง และเปาหมายทเราจะไปเพออะไร นคอสงสำาคญทเราตองเรยนรวาอาเซยนจะประสบความสำาเรจขนาดไหน นกศกษาตองมบรบทของอาเซยน ความรวมมอในอาเซยน รวมทงตวชวยภายใตกรอบอาเซยน

สรปคว�มรวมมอ ....1. ตวอาเซยน อาจารยบรรยายไปแลว2.ตวเสรมภายใตกรอบอาเซยน เชน

- AFTA - ความรวมมออน ๆ

3.ตวเสรมนอกกรอบอาเซยน เชน-ความรวมมอเหลยมเศรษฐกจ เปนความรวมมอท

ประเทศสมาชกอาเซยนรวมมอกนในหลายเหลยม เชน สามเหลยมเศรษฐกจ ,สเหลยมเศรษฐกจ จะเหนวาแตละประเทศมความรวมมอทซำาซอนกน เชน ไทยมความรวมมอกนหลายเหลยม

-ขอตกลงตาง ๆ เชน ไตรภาคยาง ,สามเหลยมมรกต (เปนการสงเสรมการทองเทยวระหวาง 3 ประเทศ)

*ในชวงรฐบาลทกษณกำาลงจะทำาไตรภาคขาวระหวางไทย เวยดนาม และปากสถาน ซงเปนผสงออกขาวรายใหญของโลก แตยงไมสำาเรจ เพยงแตเจรจาเบองตน เนองจากยบสภาไปกอน 4. ตวเสรมในระดบภมภาค เชน

187

- ACD มสมาชก 28 ประเทศจากทกอนภมภาคเอเชย หมายความวา ทวปเอเชยมกอนภมภาค แชน อนภมภาค South East Asia, อนภาคภมภาคเอเชยตะวนออก ,ภมภาคเอเชยตะวนตก (ตะวนออกกลาง) ,ภมภาคเอเชยใต นคอสงทจะทำาใหอาเซยนเปนหวหอกสำาคญทจะกาวไปสการ

รวมเอเชย เพราะมการรวมมอกนในหลายระดบ/หลายรปแบบ/สลบซบซอน

*หวหอก คอ ไทย กบ ASEAN เปนผขบเคลอน (อยางนอยในอดต) แตในปจจบนไมแนใจเพราะขนอยกบวสยทศนของผนำา วาผนำานนจะมองเหนความสำาคญวาไทยควรจะอยทใด อยางนอยผลประโยชนของไทยกควรจะนำาประเทศชาตไปไวทอนสมควร ทไมเสยเปรยบ และมศกดศรPS 714 คว�มสมพนธระหว�งประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

International Relation in South East Asia

ผศ.ธนย� หรย�งกร วนท 5 กรกฎ�คม พ.ศ.2551(ชวงเช�)

อาจารยทบทวนการบรรยายของวนศกร (ชวงทายชวโมง)สรปคว�มรวมมอ เปนความรวมมอทดมเอกภาพ รวมมอ

กนอยางแขงขน รวมมอแลวรวมมออก ไดแก1. ตวอ�เซยน อาเซยนเรมตงแตความพยายามทจะสราง

สนตภาพและความมนคงในอาณาบรเวณนโดยเฉพาะเรองของภยคอมมวนสต อาเซยนตงแตป 1967 แทบจะไมมกจกรรม

188

อะไรจนกระทงป 1975 ทมการเปลยนแปลงการปกครองระบอบคอมมวนสตของ 3 ประเทศในอนโดจน ทำาใหอาเซยนหนหนาเขามาหาวธการทจะปองกนการเผยแพรลทธคอมมวนสตโดยเฉพาะจากจนเขามา ซงเปนเหตสำาคญวาเครองมอของคอมมวนสตในการเผยแพรลทธคอมมวนสตมอย 2 ประเดนหลก คอ

-การโฆษณาชวนเชอ (propaganda)ในทางยตธรรม / ความเสมอภาค โดยหาวธการ / Case ตาง ๆทงทเปนจรงและเทจอางเขามา เชน ทหาร/ตำารวจ/เจาหนาทปกครองทำาอยางนนอยางน ซงเปนความคบแคนใจ สวนความเสมอภาคโฆษณาวาผนำาประเทศ/คณหญงคณนายใชชวตฟมเฟอย ใชชวตอดอยาก ในขณะทประชาชนอดอยาก

-เนนการอยดกนด กลาววาระบอบทมอยไมไดเออตอการกนดอยดของประชาชน ไมเหมอนกบลทธคอมมวนสตทชนชนกรรมาชพมอาชพ/มรายได/มความเปนอยไมอดอยาก ทกคนมความเทาเทยมกน

เพราะฉะนนอาเซยนหนมาใหความรวมมอทางเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรม วชาการ เทคโนโลยอยางขมกขะเมน จนปจจบนอาเซยนมพฒนาการในความรวมมอในทกทาง เชน การคา การลงทน การขาย การผลต เกษตกรรม การคมนาคม การขนสง สาธารณะสข พลงงาน ฯลฯ แมบางอยางยงไมสำาเรจมากเทาไหรแตกถอวามจดเรมตน จเหนวาอาเซยนกาวไกลไปมากในตวอาเซยนเอง ความรวมมอตาง ๆมมากมาย และปจจบนแทบจะไมมวนไหนทไมมการประชม/ทำางานทเกยวกบอาเซยน อาเซยนพยายามเสรมบทบาทภายในมากขนเรอย ๆ

2.ตวเสรมภ�ยใตกรอบอ�เซยน เชน

189

- AFTA ไมใชมเฉพาะ 10 ประเทศสมาชกอาเซยนเทานนทมเขตการคาเสร แตเขตการคาเสรไดแผขยายระหวาง AFTA ไปยงกลมอน ๆ เชน AFTA กบจน สวนญปนและอนเดยกำาลงจะตามมา

- ความรวมมออน ๆ เชน ความรวมมอดานยาเสพตด3.ตวเสรมนอกกรอบอ�เซยน เชน

-ความรวมมอเหลยมเศรษฐกจ เปนความรวมมอทประเทศสมาชกอาเซยนรวมมอกนในหลายเหลยม เชน สามเหลยมเศรษฐกจ ,สเหลยมเศรษฐกจ จะเหนวาแตละประเทศมความรวมมอทซำาซอนกน เชน ไทยมความรวมมอกนหลายเหลยม

-ขอตกลงตาง ๆ เชน ไตรภาคยาง ,สามเหลยมมรกต (เปนการสงเสรมการทองเทยวระหวาง 3 ประเทศ)4. ตวเสรมในระดบภมภ�ค เชน- ACD มสมาชก 28 ประเทศจากทกอนภมภาคเอเชย ACD เปนความรวมมอทกวางขวางครงแรกของเอเชย

ซงจดประกายมาจากรฐบาลทกษณ 1 โดยเรมจากเวทอยางไมเปนทางการ ทำาใหผนำาของชาตในเอเชยไดมาพบปะเหนหนาเหนตากน/ทกทายปราศยกน

แนวคด ACD นไมใชประเทศไทยจดประกายหรอเปนความคดครงแรกเกดขนในโลกน เพราะแนวคดนเกดขนมาแลวในประเทศจน ซงจนไดพยายามทำามาแลวแตไมสำาเรจเพราะจนเปนประเทศใหญเกดไป เวลาจะเลอนยายแตครงอเมรกากเหนชดเจน ดงนนการทจนจะมารวมเปนเอเชยเปนสงทไมพงปรารถนาทสด เพราะสหรฐฯไมยอมใหจนมอทธพลในทวปเอเชย เนองจากเอเชย

190

คอเขตอทธพล/ผลประโยชนของอเมรกา,กลม EU สงผลใหจนถกขดขวาง และทำาไดแคการรวมเอเชยในระดบของธรกจ

แนวคดนนอกจากจนแลวยงมมาเลเซยทใชแนวคดนในสมยของมหาธย ซงมาหธยมจดเดนคอทำาตวตรงกนขามกบสหรฐฯและกลมพฒนาแลวอยางเตมท ดงนนเมอมหาธยขยบตวจะทำาอะไร ฝายตรงกนขามกพยายามขดขวาง จงไมประสบความสำาเรจ

แมแตสงคโปรเองกมแนวคดนเพราะเหนวาศกยภาพของเอเชยนาจะรวมตวกนเพอผลประโยชนรวมกน แตกไมสำาเรจ

ดงนนเมอประเทศไทยนำาแนวคดนมาใชสำาเรจเพราะเรามบทเรยนจากจน มาเลเซย และสงคโปร ซงการทำา ACD สำาเรจนนไมใชเพยงแตเครดตของรฐบาลสมยเพยงแตอยางเดยว แตอาจารยยกความดในความสำาเรจนใหกบการทตไทยหรอสงทเปนเอกลกษณของคนไทยซงสรางมาจากลกษณะนสยของคนไทย เชน การไมโออวด ไมอวดอาง ทำาทกอยางดวยความนมนวล ออนโยน ทำาใหการทตไทยประสบความสำาเรจมาทกยคทกสมย ดงนนนโยบายในการสราง ADC จงเปนนโยบายทรอบคอบ อาจารยเรยกนโยบายนวา นโยบายโยนหนถามทาง (โยนหนไปเพอใหรคำาตอบวาคออะไร)

นโยบายโยนหนถามทาง กระทำาไดเมอนายกรฐมนตร/รฐมนตรไปพบปะผนำาประเทศไหนกจะถามความคดเหนเรองการรวมเอเชย นนหมายความวาประเทศไทยตงใจจะรวมเปน ACD /รวมเปนเอเชย โดยใหประเทศตาง ๆในเอเชยหนหนาเขาหากน โดยใชวธพดโนมนาวประเทศตาง ๆในเอเชย แลวสงหนงสอเชญมาประชมโดยไมมวาระประชม เพยงแตใหมาเจอกนแลวพดในสงทสรางสรรค ดงนน ACD ครงท 1 ไทยเปนเจา

191

ภาพในการประชม/พบปะหารอ แตมขอสำาคญทผดไปจากการประชมทอน ๆ 2 อยาง คอ

-ไมมการระบวาระการประชม-สงทตอกยำาในการพบปะครงน คอ การเจรจาทสรางสรรค

ฉะนนอะไรททำาใหประเทศเพอนบานหรอผอนไมสบายในกอยานำาเอามาพดในทประชม เพอทำาลายการพบปะสงสรรคครงน

ก�รประชมของ ACD ครงท 1 : ความสำาคญของการประชม ACD ครงท 1 เกด

ขนดวยประเทศสมาชก ACD มประเทศสมาชกครงแรก 18 ประเทศ มาประชม 17 ประเทศ เพราะพมามารวมประชมไมไดเนองจากขณะนนพมามปญหาภายในประเทศ (จะมการประชมกนในเดอนมถนายนของทกป)

การประชมครงท 2 : มสมาชกเพมขน โดยสรป ACD มสมาชกในปจจบน 28 ประเทศ มาจาก 5 อนภมภาคของเอเชย คอ

-เอเชยตะวนออกเฉยงใต ไดแก ประเทศในอาเซยน-เอเชยตะวนออกเฉยงเหนอ ม 5 ประเทศ คอ จน ญปน

เกาหลใต (ASEAN + 3) ถอเปนกองกำาลงของเอเชย ,มองโดเลย และรสเซย (รสเซยกำาลงจะเขามาใน EAC เชนเดยวกน คอ ASEAN +3+3 และกำาลงจะ + 1)

-เอเชยใต ม 5 ประเทศ คอ บงคลาเทศ ภฏาน อนเดย ปากสถาน และ ศรลงกา

-เอเชยตะวนตก คอ การตา ,บารเรนทำาไม ACD เกดขนโดยแนวความคดในการรวมเอเชย

ตอบวาเหตผลมมาก เหตผลในการรวมเอเชยโดยเอา ACD เปนบนไดเปนกาวแรก

192

จดเดน/จดแขงของเอเชยททำ�ใหเส�ม�รถรวมกนได คอ 1. เอเชยเปนทวปทมศกยภาพ/ขดความสามารถสงมาก

คอ พนท / ความกวางใหญของทวป มทเพาะปลกทำาเกษตรกรรมมากมาย มแหลงกำาเนดของอาหาร เชน ปา นำา ฉะนนความกวางใหญเปนสงทเออประโยชนใหกบเอเชย

2.ประชากรในทวปเอเชยรวมกนเกนครงหนงของโลก ทวปทเหลอรวมกนประชากรนอยกวาประชากรของเอเชย เพราะฉะนนเราถอไดวาเอเชยเปนจาวแหงประชากร

ในสมยกอนมองวาการมประชากรมาเปนภาระตอการเลยงด แตปจจบนประชากรกลายเปนตวเลขสำาคญของการตลาด หมายความวา จำานวนประชากรทมหาศาลนอกจากจะสรรสรางทรพยากรมนษย/บคคลไดแลวเรายงเปนตลาดทสำาคญ ประมาณ 3,500 ลาน มากพอทจะเปนตลาดใหญ เปนผบรโภคทมองเหมอนการถมทะเล คอ ขาวกกนมาก อาหารตาง ๆกตองใชมาก จงเปนทหมายตาของทวโลก

3.เงนทนสำารองระหวางประเทศมมากกวาครงหนงของโลกน เพราะประเทศในเอเชยหลายประเทศเปนผผลตและคานำามน ฉะนนเงนทเหลอจากการตองใชจาย เชน การดแลคาเงน (เงนตราตางประเทศ) การชำาระหนตางประเทศ การชำาระดลการคา เงนทเหลอจากคาใชจายมมาก ทำาใหประเทศทมเงนเหลอจากคาใชจายนำาเงนทเหลอเหลานนใหกองทน/บรรษทขามชาตกเพอนำามาหากำาไรจากเอเชย ในขณะทเอเชยมปญหาเงนทนเหลานไมไดชวยคนเอเชยเลยทง ๆทเปนเงนของคนในเอเชยเอง กลบกลายเปนขมกำาลงใหคนนอกเอเชยมาเอาเปรยบคนเอเชยเมอเกดความเพลยงพลำา ฉะนนเงนสำารองระหวางประเทศมประโยชนมหาศาล

193

4.ทรพยากรธรรมชาต ทวปเอเชยมทรพยากรธรรมชาตมหาศาลและนาจะครบถวนตามความตองการ/มทกอยาง ฉะนนความเปนเลศในทรพยากรตองยกใหเอเชย และเอเชยมความหลากหลายทางชวภาพสงทสดในโลก จงเกดสภาพแวดลอมทเรยกวา อดมสมบรณ (ประเทศทอดมสมบรณ คอ ประเทศทมความหลากหลายทางชวภาพสง) ฉะนนเราจะทำาอยางไรทจะรกษาสภาพแวดลอมเพอทำาใหความอดมสมบรณทางชวภาพยงคงมอยเหมอนเดม เชนประเทศไทยประเทศเดยวสามารถเปนกระเพาะอาหารของโลกได เชน จ.กาญจนบรเพยงจหวดเดยวมความหลากหลายทางชวภาพมากกวาอกหลาย ๆประเทศในโลก ความหลากหลายทางชวภาพตองเปนสงทสำาคญทสดของมวลมนษยชาต

5.ความเชยวชาญ,เทคโนโลย,ภมปญญาทองถน ทกประเทศในเอเชยมแลวอยางสมบรณ เชน ญปน จน สงคโปร เกาหลใต อนเดย อน ๆ

*อนเดยมคนทมศกยภาพสงเปนรอย ๆลานคน จบปรญญาตร / โท / เอก(สวนใหญจบจาก ม.ออคฟอรด ,ม.เครมบรด ม.ฮารวารด) ทำาใหอนเดยเปนศนยกลางของ IT ของเอเชย ฝรงตองมาวาจางอนเดยทำาสงตาง ๆทเกยวกบ IT ตาง ๆ

จะเหนวาความรและเทคโนโลยของเอเชยไมไดขาดแคลนแตอยางใด และเปนเทคโนโลยทใชไดและมประโยชนตอมวลมนษยชาต ซงไมตองถงกบการเปนไฮเทคเทคโนโลยทคดแตจะทำาลายลางเทานน มองวาแคภมปญญาทองถนกนาจะเพยงพอโดยเฉพาะ

คนเอเชยหรอคนตะวนออกมภมปญญาทองถนทนาทง เชน จนรจกดาราศาสตรกอนพวกฝรง โดยรการโคจร มปฏทน มการ

194

ทำานายสงตาง ๆ ในขณะทอนเดยเปนจาวอารยธรรมดานศาสนา,ขนบธรรมเนยมประเพณ จะเหนวาภมปญญาทองถนของเอเชยเปนเลศ เชน ทางการแพทย ทางการเกษตร ฯลฯ

กระแสโลก�ภวตน (Globalization) เปนปจจยภายนอกเอเชยททำาใหประเทศตาง ๆถกกระทบกระเทอนโดยเฉพาะประเทศกำาลงพฒนาอยางมาก

กระแสของความเจรญในดาน IT อาจารยเลาใหฟงวา Globalization ไมไดเกดขนครงแรกแต Globalization มมาแลว 2 ครง ครงนเปนครงท 3 เรยกวา กระแสโลกาภวตนลกท 3 (คลนท 3)

คลนลกท 1 : การปฏวตเกษตรกรรม แตคนสวนใหญไมร จก รเพยงแตวาเปนเกษตรกรรมทเปลยนไปจากเดมทงกลยทธ รปแบบ วธการ และเปาหมาย

คลนลกท 2 : การปฏวตอตสาหกรรม คลนลกท 3 : การปฏวตเทคโนโลยสารสนเทศ ขณะทเรา

อยในคลนลกท 3 แตกเกดคลนลกท 4 แลวคลนลกท 4 : กระแสโลกาภวตนเกยวชวภาพ เชน นาโน

เทคโนโลย ,GMO ซงมทงการโคลนนง,การตดตอพนธกรรมพชและสตว ปจจบนมการตดตอพนธกรรมสนขทมความสามารถพเศษในการดมกลนวาคนไหนเปนมะเรงบาง

กระแสโลกาภวตนทำาให ... - ประเทศตาง ๆในทวปเอเชยตองปรบตวใหเขากบกระแส

โลกาภวตน กระแสโลกาภวตนมทงขอดและขอเสย แตขอเสยมกจะอยกบประเทศยากจนมากกวา เชน Globalization ในยค IT ประเทศกำาลงพฒนาตองใชจายเงนจำานวนไมนอยใหกบเทคโนโลย IT น เชน คอมพวเตอร อนเตอรเนต

195

- ขยายความรวมมอกนมากขน เนองจากถกกระทบจาก Globalization ทำาใหประเทศตาง ๆโดยเฉพาะประเทศกำาลงพฒนาขยายความรวมมอ เชน ทวปยากจนอยางแอฟรกาจะตองมการปรบตว สวนประเทศใหญ ๆกมการปรบตวเชนกนแตเปนการปรบตวเพอผลประโยชนของประเทศตวเอง (ประเทศรำารวยมการรวมตวเพอเอาเปรยบมากขน สวนประเทศยากจนมการรวมตวเพอเสยเปรยบนอยลง)

- เอเชยขาดเวทหรอกลไกทจะเชอมโยง ฉะนน ACD เปนตวสำาคญทจะเปนตวกลไก/ตวเชอมโยงได และ ACD เปนเปาหมายในการรวมเอเชย ดงนน ACD นาจะมความรวมมอทจะตอบโตการเอาเปรยบจากกลมอน ๆ และการรวมตว/รวมกลมของประเทศทพฒนาแลวซงมทงทวปยโรปและทวปอเมรกา แตทำาไมทวปเอเชยจงขาดสวนนไป ผลของการรวมตวของประเทศใหญ ๆทใหญอยแลวยงรวมตวกนเปนทวปอกมนเปนแรงกดดนททำาใหการรวมตวในทวปเอเชยมความสำาคญขน ฉะนนความสำาคญของ ACD จงมมาก

-ACD เปนเวทเดยวของเอเชยทงทวป -อาเซยนเปนการรวมตวของ 10 ประเทศ -สวนการรวมตวอน ๆ เชน ในภมภาคเอเชยใตมการรวมตว

กน 7 ประเทศ -APAC : เปนเวทของเอเชย-แปซฟก -ASEM : เปนเวทของเอเชยและยโรป-FEALAC : เวทของเอเชยและลาตนอเมรกา ดงนนการเชอมโยง/การรวมเอเชยนาจะบรรลเปาหมายได

เพราะวา...- เอเชยมตวเชอมเกดขนแลว คอ ADC

196

- การรวมตว/รวมกลมของภมภาคอน ๆ เชน กลม EU และ NAFTA เปนแรงกดดนทสำาคญ เพราะถาเอเชยไมรวมกจะทำาใหเสยเปรยบกลมใหญ ๆเหลานอยวนยงคำา

นคอ Globalization ทประเทศกลมเลก ๆตองปรบตว และยงกวานนกระแสความเปลยนแปลงของโลกหลงสงครามเยนมเหตผลหลายประการททำาใหประเทศตาง ๆโดยเฉพาะในเอเชยถกบบคน เชน

-Globalization : โลกาภวตน-เนนความสำาคญทางเศรษฐกจมากกวาอดมการณทางการ

เมอง ในยคสงครามเยนม 2 ขวอำานาจ ตอมาหลงป 1991 สหภาพโซเวยตลมสลาย กลายมาเปนขวเศรษฐกจ โดยใหความสำาคญมากกวาการเมอง ดงนนตวเศรษฐกจจงมบทบาทตอความเปนอยของประเทศตาง ๆโดยเฉพาะการเปลยนแปลงระบบเศรษฐกจ โดยมบทบาทของทนนยม Head Fund หรอ กลม Casino Capitalist เขามามาก จงถกกระทบกระเทอน เชน การโจมตคาเงน , การเกงกำาไรหน/อสงหารมทรพย ,Community เชน นำามน นกวชาการบางสวนมองวาไมไดเปนตวตงตวตสำาคญในการป นราคานำามน แตมองวาโอเปคตางหากทไมยอมผลตนำามนเพม โอเปคไมยอมผลตนำามนเพมเพราะเขาอาจมอะไรทตองคดเชนกน เชน Demand และ Supply มองวา ถาผลตนำามนมากทำาใหราคานำามนตกตำา และถาผลตนอยเกนไป ประเทศตาง ๆกหนไปหาพลงงานทดแทน ฉะนนโอเปคจงมหนาทควบคม Demand และ Supply

*กลมเกงกำาไร เชน กลมเกงกำาไรนำามน หรอกลมเกงกำาไรทองคำา

197

อาจารยขอใหนกศกษาไปด ACD วาเปนอยางไร เพราะอาจารยถอวาเปนจดสำาคญ ไทยเปนตวขบเคลอนของทวปเอเชย ในอาเซยนเรากเปนผนำาสำาคญประเทศหนง การขบเคลอน/การรวมเอเชยนอกจากอาเซยนจะเปนตวขบเคลอนแลวไทยกยงเปนตวขบเคลอนในการสราง ACD และ ACD นาจะเปนตวขบเคลอนในการสหภาพเอเชย/ชมชน ดงนนอาจารยจงยกให ACD เปนเรองสำาคญ

นกวชาการบางทานอาจจะไมเหนดวยกบ ACD ตงแตเรมแนวคดนขนมาเพราะมองวาเปนไปไมไดหรอก/เกดไมไดหรอกขนาดจนยงทำาไมได/ทำาไมสำาเรจ นคอคนไทยทชอบดถกคนไทยกนเอง

2.ผลประโยชนท�งเศรษฐกจ (นำ�ก�รเมอง) เชน ความสมพนธระหวางสหรฐกบจน ,จนกบญปน และตวอยางอกหลายตวอยางทตอกยำาใหเหนหรอแมแตการเปลยนแปลงหลงสงครามเยนลวนแตชใหเหนวาผลประโยชนทางเศรษฐกจนนนำาการเมอง หลงสงครามโลกครงท 2 การเมองนำาเศรษฐกจ มการแบงขวทางการเมอง แตหลงยคสงครามเยนมการแบงขวทางเศรษฐกจ เปาหมายตาง ๆเพอเศรษฐกจ ฉะนนผลประโยชนทางเศรษฐกจอาจจะพดวาเหนออนใด ซงถอเปนสาเหตสำาคญอยางหนงในการรวมตวของกลมตาง ๆแมมความหมาดหมางกนอยางมากมาย สวนนเปน case ตวหนงททำาใหนกศกษาเหนวาแมวาการรวมตวไมวาจะเปนของ EU ,NAFTA , Asia , ASEAN หรอกลมใด ๆกตามทมปญหามากมาย เชน ปญหาของ ASEAN เชน ความแตกตางของเชอชาต ,ความเชอทางศาสนา ,ความแตกแยกทางการเมอง แตความแตกตางเหลานนไมไดเปนตวสกดกนการรวมตว บางคนพดวาในการรวมกลมมาตรการแรกท

198

ตองม คอ ตองมผลผลตทแตกตางกน เพราะถามผลผลตเหมอนกนอยางอาเซยน มการวเคราะหวาไปไดไมนานเพราะอาเซยนมผลผลตทางเกษตรทเหมอนกน เชน ขาว ยางพารา ไม ฯลฯ ไมรวาจะขายใหใคร

ชวงแรก ๆคนสวนใหญมองวาอาเซยนจะรวมตวกนไดกตองรวมตวกนทางการเมอง สวนเศรษฐกจไมนาจะรวมกนได เพราะคนเหลานยดตดกบแนวความคดเดมของการรวมตวทางเศรษฐกจวาตองมความแตกตางกนในทางเศรษฐกจ จงจะทำาใหการรวมกลมนนกาวหนา เชน OPEC เปนการรวมตวกนของกลมประเทศทมนำามนเหมอนกน และยงนบวนกยงแนนแฟน เพราะรวมกนเราอย ฉะนน OPAC กยงคงแขงขน ไมเชนนนบรรษทขามชาต/อเมรกาเขามากสไมไหว

ดงนนผลประโยชนทางเศรษฐกจทำาใหปญหาตาง ๆทมอยเปนเนอเดมลดนำาหนกลงไป เชน ความรวมมอระหวางจนกบญปน และสหรฐกบจน หมาดหมางกนมาก เกลยดกนมาก แตกยงรวมมอกนได เพราะผลประโยชนในทางเศรษฐกจมอทธพลเหนอกวาผลประโยชนอน ๆ

3.แนวคว�มคด ทฤษฎ –1. ทฤษฎบรณ�ก�ร (Integration Theory) หรอ

ทฤษฎก�รรวมตว / ก�รรวมกลม เปนการรวมตวเพอผลประโยชนทกชนด เปนแนวคดเกยวกบการเมอง เศรษฐกจ และสงคม หมายความวา การรวมตวสามารถทำาไดในทก ๆทาง

นกทฤษฎของทฤษฎนมหลายคน เชนค�รล ดอย (Kael W. Deatsch) ชาวเยอรมน เปนผ

บกเบกแนวคดการรวมกลม/รวมตว กลาววา การรวมตว/การรวมกลม หมายถง .....

199

-การสรางประชาคมทมความมนคง คอ การทำาใหผทอยในประชาคมนนมความรสกเปนอนหนงอนเดยวกน (หวใจสำาคญของการรวมตว)

-ประชาคม ประกอบดวย สถาบนตาง ๆทจดตงขนอยางเปนทางการ (มตวตน/กฎระเบยบ/กฎหมายระบ) และไมเปนทางการ (เปนแนวทางในการปฏบต) และประเพณทปฏบตกนมา

อยางไรกตามทงสถาบนและประเพณจะตองแขงแรงและครอบคลมเพยงพอทวถงเพยงพอทจะใหการเปลยนแปลงในประชาคมเปนไปอยางสนตและมนคง เพราะฉะนนสามารถสรปไดวาคารล มองวาการรวมกลมเปนสมาคมเปนกระบวนการทจะทำาใหสมาชกและสถาบนมหนาทในการสรางสรรค (กระบวนการ คอ กระบวนการรวมกลม : Integrative Process)

ดงนนความหมายทแทจรงของคารลในการสรางทฤษฎน คอ การสรางประชาคมทมนคง อะไรททำาใหประชาคมมนคงเปนกระบวนการทเกดขนในประชาคมนน หรอกระบวนการตาง ๆเปนเครองมอททำาใหประชาคมแขงแรง

กระบวนการรวมกลมของคารลมหลายขนตอน เปนการผสมผสานในทางการเมอง ซงถอเปนจดสำาคญทเราเหนไดจาก EU (อยในขนตอนท 4 : Economic Union : การรวมตวทางเศรษฐกจ) และขนตอนทจะนำามาสการผสมผสานในทางการเมองนนเพราะ EU กำาลงเสนอใหกบประเทศสมาชกใหสตยาบน/ยนยอม ถาสมาชกใหการยนยอมตามเงอนไขตามทระบไว EU กจะกลายเปนชมชนทางการเมอง (เปนประเทศเดยวกน / เปนหนวยทางการเมอง : Political Union) ปนจดสงสดของการรวมตวทางเศรษฐกจ

200

ดงนนเมอมการรวมตวเปนประชาคมเดยวกน (ตามความหมายของ Kael W. Deutsch) จะทำาใหประชาคมมจดรวมเดยวกน เชน การผสมผสานเปนอนหนงอนเดยวกนของวฒนธรรม /ระบบเศรษฐกจ /สถาบนทางการเมอง นอกจากนยงเปนการรวมตวทางดานจตวทยาดวยเพอใหสมาชกมความรสกเปนพวกเดยวกน เพราะฉะนนประชาคมเศรษฐกจยโรป (EU) ซงในวนขางหนาจะกลายเปนประเทศ/รฐเดยว/รฐรวมแบบไหนกตามจะตองมความรสกเปนพวกเดยวกน อนหนงอนเดยวกน มฉะนนการรวมตวกอยไมได และการรวมกลมตองเนนสนตเปนพนฐาน การรวมตวของ EU เปนการรวมกนเพอผนกความแขงแกรงเพอเปนหนงเดยว ดงนนถา EU อยในระดบท 5 สหภาพเหนอชาต รวมกนไดเมอไหรตองทำาเพอความไดเปรยบทางเศรษฐกจ การเมอง และสงคมตามมา เพราะการเปนประเทศใหญประเทศเดยวเปนการผนกกำาลง ฉะนน 27 ประเทศทมอยจะมนโยบายตางประเทศเพยง 1 นโยบายเดยว

และทสำาคญของการรวมกลม/ประชาคมนนตองทำาใหสมาชกทงมวลไดพงพาอาศยกน เพราะถาเขาไมมความรสกวาพงพากจะไมอยดวยกน การทเขาจะมความรสกพงพา หมายความวา เขาจะไดประโยชนมากกวาเมออยในประชาคมนน ซงไดมากกวาทจะอยตามลำาพง

Tavid Mitrany เปนนกทฤษฎพวก Functionalism กลาววา ความรวมมอกนในสาขาใดสาขาหนง จะสงผลใหเกดการรวมมอในสาขาอน ๆดวย (ความรวมมอสวนใหญมกเรมจากเศรษฐกจและสงคมกอนและจะกลายเปนมาเปนองคการทมอำานาจทางการเมอง(รวมมอในทางการเมอง)ในทสด) เพราะความรวมมอทางเศรษฐกจ/สงคมเปนความรวมมอ

201

ทเกดขนงาย เชน สงคม ประเทศตาง ๆมความรวมทางดานสงคมอยางแพรหลาย เชน ดานวฒนธรรม ไดแก ดนตร การแสดง การแลกเปลยนความคดในทางวฒนธรรม เพอใหเกดความรจกและคนเคยกนมากขน หลงจากนนความรวมมอทางเศรษฐกจกจะตามมา หรอความรวมมอทางเศรษฐกจทมมากอนเปนเพราะวาเปนความรวมมอทเหนประโยชนไดชดเจน เชน รวมมอดานศลกากร การผานแดน การคา ซงเปนความรวมมอทงายกวาการรวมมอทางการเมอง แตความรวมมอทางเศรษฐกจนนตอมาจะกลายมาเปนองคการทางการเมองในทสด เพราะวาเมอรวมกนทางเศรษฐกจและสงคมมนจะดยงขน/แนบแนนไดผลมากขนหากเปนอนหนงอนเดยวกนในทางการเมอง ฉะนนการรวมตวทางการเมองกลบมาเปนเรอง support ความรวมมอทางเศรษฐกจและสงคม จงมการกลาววาการรวมมอทางเศรษฐกจและสงคมกอน ความรวมมอทางการเมองจะตามมาไดอยางไมยากลำาบาก เชน EU เกดมาจากรากเหงาของความรวมมอกนแคสมาคมถานหนและเหลกกลาแตยงมาถงขนนได ซงเปนไปตามแนวคดของ Mitrany

*แนวคดของพวก Functionalism คอ พวกทยดเอาหนาทเปนหลกในการวเคราะห ไดแก Mitrany

Hass (แฮส) นกทฤษฎพวก Neo - Functionalist ไดเสนอผลงานใหมการจดตงประชาคมถานหนและเหลกกลาแหงยโรป มองวา ความเปนอนหนงอนเดยวกน/การรวมตวกน (integration) จะดำาเนนไปอยางดตองเรมจากผลประโยชนรวมกน (Mutual interests) ทพฒนาทละขนตอน

จะเหนวาแนวคดของพวก Neo - Functionalism เปนทฤษฎของการรวมตวเปนอนหนงอนเดยวกนในภมภาค (เนน

202

ภมภาค : Regional Integration) โดยเฉพาะ Hass จะขยายหนาทจากหนงเพมขนเรอย ๆจนกอใหเกดสภาพการเออลน / ไหลลน (Spill Over) จนทำาใหรฐสละอำานาจอธปไตยไปเรอย ๆทละเลกทละนอย จนในทสดมการรวมตวกนในทางการเมอง จะเหนวาเปนพฒนาการของ EU โดยตรง

เมอศกษาพวก Functionalism และ Neo – Functionalism จงรวาทงสองกลมนมพนฐานความคดอยทประเดนหลกสำาคญดงน

-การรวมตวกน (Integration) จะทำาไดดตองมผลประโยชนรวม (Mutual interests) หมายความวา การกระทำาการใด ๆกตามใหเนนผลประโยชนรวมของกลม (ผลประโยชนสวนรวม) ถาองคกรใดทำาสำาเรจในตวกจะถอวาการรวมตวไดรบความสำาเรจแนนอน จะเหนวาผลประโยชนแหงชาต (National Interest) มกจะขดแยงกนเสมอ เพราะสมาชกมหลายประเทศและแตละประเทศตางมผลประโยชนแหงชาตกนทงสน ฉะนนจะทำาอยางไรเพอใหผลประโยชนของ 27 หนวยมาเปนผลประโยชนหนวยเดยวกน คอ ผลประโยชนรวมของกลม นคอความยงยน

-ความรวมมอจะเรมจากเรองใดเรองหนงกอน โดยมากจะเปนความรวมมอในทางเศรษฐกจและสงคมกอน แลวความรวมมอทางการเมองกจะตามมา (เปนความเหนพองกนของทง Functionalism และ Neo – Functionalism)

-การรวมในระดบภมภาค มองวาการรวมกนในระดบภมภาคเปนสงสำาคญ (โดยเฉพาะพวก Neo – Functionalism)

ก�รรวมกลมเศรษฐกจ (International Economic Integration)

วตถประสงคของการรวมตวทางเศรษฐกจ คอ

203

1.วตถประสงคในระยะสน เพอขยายการคา เชน อาเซยนทำากน โดยอาเซยนตองการขยายการคาโดยการสรางเขตการคาเสรอาเซยน โดยลด/ยกเลกขอจำากดทางการคา โดยเฉพาะเรองของภาษศลกากร

2.วตถประสงคในระยะยาว เพอทจะเรงรดการพฒนาเศรษฐกจของประเทศสมาชกและของกลม เพอความกนดอยดของประชากร โดยยกระดบการครองชพ เชน ความรวมมอในทางเศรษฐกจตอรองกบภายนอก ,แลกเปลยนทรพยากรและปจจยการผลต ตลอดจนความรวมมอในการพฒนเศรษฐกจ สงคม วฒนธรรมในสวนรวม (เปนวตถประสงคทเนนเศรษฐกจเปนหลก)

นอกจากนยงมวตถประสงคทางการเมอง /การทหารทแฝงมาอยเสมอ ๆ เชน กลม OAU ปจจบนเปลยนมาเปน AU (Africa Union) หรอกลมอน ๆ

นเปนการยนยนวาผลประโยชนแหงชาตครบถวนกระบวนความตองมทกอยาง แตจะเนนระยะไหน เวลาไหน ชวงใด เนนผลประโยชนอะไร

ขนตอนในก�รรวมกลมท�งเศรษฐกจ ม 5 ขนตอน แตกอนจะมขนตอนท 1 : Free Trade Area จะตองม

ขน Preference Trade : ก�รถอยทถอยอ�ศยในก�รค� กอน เพราะถาไมมการอะลมอลวยในขนตอนนกจะไมมขนตอนท 1 เดดขาด เชน คคาอาจมองเหนวามอปสรรคในการคาในเรองน จะลดกฎระเบยบลงไดบางหรอไม ขนตอนของการนำาเขา-สงออกเปนอยางไร ซงขนตอนนไมไดเกยวกบเรองของภาษ แตใหความสะดวกในทางการคามากขน

204

1.ก�รค�เสร (Free Trade Area : FTA) คอ ขนตอนการลด/ยกเลกอตราภาษศลกากร(ขาเขา-ขาออก) ระหวางประเทศสมาชก

2.สภ�พศลก�กร (Customer Market : CU) คอขนตอนท 1 + มาตรการเดยวกนทมตอประเทศนอกกลมในเรองของภาษศลกากร หมายความวา สมาชกในกลมตองมมาตรการภาษเปนมาตรการเดยวกนกบประเทศนอกกลม เชน สนคาตวนถาประเทศไทยสงเขามาตองเกบภาษเทาน และเมอมาเลเซยสงเขามากตองเกบภาษเทานเชนกน

3.ตล�ดรวม (Common Market : CM) คอ ขนตอนท 1 +2 + การเคลอนยายปจจยการผลต ไดแก ทน วสด อปกรณ เครองจกร และแรงงาน ใหการเคลอนยายปจจยการผลตเปนไปอยางเสรเหมอนราวกบอยในประเทศเดยวกน เชน ในอาเซยนพดถง Single Market: การทำาใหอาเซยนเปนตลาดเดยวกน (ความหมายเดยวกนกบ Common Market)

4. เศรษฐกจรวม (Economic Union : EU) คอ การนำาขนตอนท 1 +2 +3 +นโยบายเศรษฐกจ/การเงน/การคลง/เงนตราตางประเทศเปนนโยบายเดยวกน รวมถงการมเงนสกลเดยวกน (ปจจบน EU อยในขนตอนท 4 : Economic Union ) กำาลงจะขนขนตอนท 5

5. สหภ�พท�งก�รเมอง (Political Union บ�งตำ�ร�เรยก Supranational Union : สหภ�พเหนอช�ต) คอ ขนตอนท 1+2+3+4 หมายความวา นโยบายเศรษฐกจตาง ๆเปนนโยบายเดยวกน ขนตอนนเปนนโยบายรวมในดานการเมอง ทงการเมองภายในและการเมองภายนอกประเทศ (ขนตอนนเปนขนตอนรวมประเทศ จะรวมรปแบบไหน

205

อยทการตกลงกน แตเปนการรวมเปนหนวยเดยวกน หมายความวา นโยบายเศรษฐกจ/การเงน/การคลง/การเมอง จะเปนนโยบายเดยวกน จะเหนไดชดจากการมนโยบายตางประเทศเปนนโยบายเดยว)

*ขนตอนท 5 เปนขนตอนสงสด หมายความวา รฐสมาชกจะสละอำานาจอธปไตยทมอยใหกบองคการหรอสถาบนน ซงถอไดวาเปนความสำาเรจของการรวมตวในทางเศรษฐกจ (Political Union) จะเหนวา EU กำาลงอยในขนตอนท 5 เพราะรอการใหการยอมรบ/การใหสตยาบนของ EU ถาสำาเรจกจะเปน Political Union หรอ Supranational Union (สหภาพเหนอชาต เหนอชาตสมาชกทงมวล)

แนวคดทม�จ�กอทธพลของแนวคดสำ�คญ ๆ เชนแนวคดสจนยม (Realism) มองวา...1. รฐทเปนตวแสดงทสำาคญในเวทระหวางประเทศ และรฐ

ตองทำาทกอยางเพอผลประโยชน (ความอยรอด) ดงนนผลประโยชนแหงชาตจงอยเหนออนใด

2.สงครามและการแขงขนทางเศรษฐกจ เปนสงทหลกเลยงไมได

แนวคดสจนยมทำาใหมอทธพลตอการรวมตวทางเศรษฐกจเพราะเมอรฐทำาทกอยางเพอผลประโยชน สงทเกดขนคอรฐใหญ/รฐมหาอำานาจมสทธเตมตวในการรกษาผลประโยชนอนนน แนวคดนทำาใหประเทศเลก ๆตองพยายามรวมตวกน/หาวธการทจะรอดจากการแสวงหาประโยชนในทกวถทางของรฐ สวนประเทศใหญจะมความไดเปรยบอยแลว แตอยากใหการแสวงหาผลประโยชนใหญยงขน/มประสทธภาพมากยงขน จงมการรวมตวกนทางเศรษฐกจ

206

ฉะนนเหตการณหลงจากสงครามโลกครงท 2 เปนตนมาจะเหนกลม/กอนจากการรวมตว เชน การรวมตวกนทางการเมองอยางเชน NATO , WTO (Warsaw Treaty Organization) รวมทงการเปลยนแปลงในทางการเมองระหวางประเทศกจะมการรวมกนในกลมอน ๆ เชน การรวมตวในทางเศรษฐกจ อยางเชน กลม EU , NAFTA ,ASEAN และกลมแอฟฟรกาตาง ๆ ดงนนแนวคดสจนยมจงเปนตวกระตนทคดวาอยตามลำาพงนนยาก

*( แนวคด Realism เปนแนวคดทใหความสำาคญกบ รฐ“ ”)

แนวคว�มคดเสรนยม (Liberalism) มองว� ...1.ตวแสดงทไมใชรฐ (Non – State actor) เชน บรรษท

ขามชาต ,NGOs นบเปนตวแสดงทมบทบาทและสำาคญ (เปนตวแสดงทเทยบเคยง/ใกลเคยง/แปลงรศมมากบรฐ คอ เบยดความสำาคญของรฐทเคยมอยางเหลอลน เพราะฉะนนตวแสดงเหลานมบทบาทเทยบเคยงกบรฐ หรอบางครงมบทบาทมากวารฐอก เชน บรรษทขามชาต

*บทบาทของบรรษทขามชาตทมตอเมองแม(เจาของบรรษท) เชน บรรษทอเมรกน เมองแมคอสหรฐอเมรกา สหรฐฯไดขนชอวาเปนประเทศอภมหาอำานาจ ไมเกรงกลวปรเทศใดในโลกน แตเกรงอทธพลของบรรษทขามชาต มองวา ทำาไมอเมรกายอมทำาทกอยางเพอรบใชบรรษทขามชาตของตวเอง (ทำาทกอยางเพอผลประโยชนของบรษท) อาจารยมองวานาจะมเหตผลอย 2 อยาง คอ

1) ระบบการเมองภายใน(ระบอบประชาธปไตย) หมายถง พรรคการเมองไมมอาชพ แตเงนตาง ๆทนำามาใชในกจกรรมของ

207

พรรคการเมอง โดยเฉพาะการรณรงคหาเสยงเลอกตง จงมาจากเงนบรจาคของบรรษทขามชาต และยงบรรษทขามชาตรวยเทาไหรกมอทธพลมากเทานน ดงนนบรรษทขามชาตจะไดรบการดแลเอาใจใสจากพรรคการเมองทเปนรฐบาลในขณะนน ๆ ไมเชนนนการหาเสยง/การดำาเนนกจกรรมทางการเมองของพรรคนน ๆกจะไมมเงน โดยเฉพาะการเลอกตงของอเมรกา เพยงแครณรงควาใครเปนตวแทนพรรค (ยงไมไดลงสมครประธานาธบดเลย) เชน นางฮลลาร ในระยะเวลาทเธอตองการเอาชนะเปนผแทนของพรรคดโมแครตยงตองใชเงนสงมาก ในขณะทการเลอกตงประธานาธบดกยงตองใชเงนมหาศาล ซงเงนเหลานพรรคการเมองกไดมาจากการบรจาคของเอกชน ดงนนเมอพรรคตวเองเขามาเปนรฐบาลกตองดแล เพราะถาไมดแลการเลอกตงครงตอไปกอดไดเงนบรจาคแนนอน

2) รฐบาลของประเทศใหญ ๆทมบรรษทขามชาตทำาทกอยาง เชน การเขาใชอทธพลทางเศรษฐกจ/การเมอง/การทหาร เชน สหรฐฯเขาไปแทรกแซงกจการภายในของบางประเทศ เชน การลมรฐบาลของอารเยนเดห ชล เพยงแตอาเยนเดหมความคดทจะซอกจการนำามนของบรรษทขามชาตเอามาเปนบรษทของชาต/ประเทศ สงผลใหตองเปลยนรฐบาลทนท หรอรฐบาลกวเตมาลากเจอมาแลวทงสน ดวยเหตนรฐทำาทกอยางเพอผลประโยชนขามชาต ไมมขอยกเวน เพราะบรรษทขามชาตเปนตวเงนตวทองของรฐ หาเงนเขาประเทศ สรางความเจรญรงเรอง เปนเจาของเทคโนโลย เปนเจาของทรพยทางปญญา

ดงนนแนวคดเสรนยมจะเนนเรองเศรษฐกจ/ผลประโยชนทางเศรษฐกจ ฉะนนบทบาทของบรรษท ,NGOs ทมมากขน ทำาใหเศรษฐกจและการคามผลกระทบตอความอยรอดของรฐ จะ

208

ทำาอยางไรใหรฐตาง ๆอยรอดไดโดยเฉพาะรฐเลก ๆ เพราะอทธพลของบรรษทขามชาตสงมาก จงมการรวมตวกนทางเศรษฐกจเพอ...

(1) เพมความสามารถ โดยความรวมมอกนในระดบตาง ๆ-ทวภาค -ระดบพหภาค แยกออกเปน 2 ระดบ คอ

- ระดบยอย คอ ระดบอนภมภาค เชน AFTA , EU

- ระดบโลก เชน WTO (2) ทำาใหการบรณาการและภมภาคนยมเปนเครองมอ

สำาคญในการแสวงหาความรวมมอทางเศรษฐกจของระบบโลกหลงยคสงครามเยน โดยเฉพาะเมอมกฎระเบยบโลก เชน การคาเสร การเงน การลงทนเสร และ กฎ Washington Consensus

กฎ Washington Consensus กฎนไดนำามาใชอยางสมบรณแบบในกฎกตกาของ IMF เชน การเปดเสรการคา (Free Trade) กฎเสถยรภาพทางการเงน (Ability) และ การแปรรปรฐวสาหกจ (Privatization) การแปรรปรฐวสาหกจไมไดมงแปรรปเฉพาะรฐวสาหกจอยางทคดกนในปจจบน เชน ไฟฟา ประปา โทรศพท การรถไฟ แตจะลกยงไปกวานนในอนาคตรฐบาลของประเทศเลกอยางเราจะไมมแมโอกาสทจะหารายไดจากการถอหน รวมถงรฐบาลตองไมเขาไปยงเกยว/มสวนรวมทางเศรษฐกจ เพราะถารฐบาลเขาไปเกยวของในกจการการคาและบรการนนหมายถงการหมดสภาพของความเสร/การแขงขนอยางเสร(ตามกฎ WTO กลาววา การคาทงสนคาและบรการตองเสร) เชน

209

-ทำาไมประเทศไทยตองเอามหาวทยาลยออกนอกระบบ เพราะรฐบาลชวยดแลจนเจอมหาวทยาลยของตาง ๆทำาใหมหาวทยาลยตางชาตไมสามารถเขามาแขงขนกบมหาวทยาลยของรฐได ตางชาตมองวาไมยตธรรม ฉะนนจงตองปลอยใหมหาวทยาลยตาง ๆออกไปดนรนยนดวยตวเอง นคอฝมอจากการกเงนเพอกระตนเศรษฐกจชวงไทยเขา IMF รฐบาลไทยสมยนนขอกเงนจาก ADB จำานวน 20,000 ลานบาทเศษ รวมกบงบมยาซาวาของญปน 50,000 ลานเศษ รวม 80,000 ลานเศษเพอนำามากระตนเศรษฐกจ

-ทำาไมตองเกบคานำาเกษตรกร ในอดตเกษตรกรไทยไมเคยจายคานำา แตหลงจากกเงนจาก ADB เกษตรกรตองจายคานำา เพราะเปนการแขงขนทางเศรษฐกจ ประเทศไทยเปนประเทศทไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทางเกษตรกรรม ฉะนนประเทศคแขงโดยเฉพาะพวกฝรงจะมตนทนการผลตทสงกวาไทย ดงนนจงคดวาทำาอยางไรใหไทยตองเพมตนทนการผลต นอกจากตองซอปย ยาฆาแมลง กตองใหเกษตรกรจายคานำาดวย เปนการเพมตนทนการผลตใหกบเกษตรกรเพอใหแขงขนกบเขาไดยาก พวกฝรงเปนพวกทฉลาดกวาเรา

อาจารยมองวาเมอไหรมการบงคบใหใชตามเงอนไขซงเปนพนธะกรณระหวางประเทศ รวมทง LOI ตองคอยดวาจะผานสภาหรอไม เพราะการเมองไทยเปนโรคลกปดลกเปดทรกษาไมหาย อยาวาแต double standard กยงรบได แตน No standard คดอยากทำาอะไรกทำา ชวงไหนกระแสเปนอยางไรกตามกระแส

210

*แนวคดของเสรนยมจะกระเดยดมาทางเศรษฐกจ ในขณะทแนวคดพวก Realism หนกไปทางการเมอง มองกนคนละดาน

*************************************** PS 714 คว�มสมพนธระหว�งประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

International Relation in South East Asia

ผศ.ธนย� หรย�งกร วนท 5 กรกฎ�คม พ.ศ.2551(ชวงบ�ย)

แนวคดพวกสจนยม (Realism) และแนวคดพวกเสรนยม (Liberalism) เกดการผสมผสานสามารถเหนไดชดเจน ในขณะทพวก Realism มองถงอำานาจรฐ วารฐมความสำาคญสงสด เปนตวแสดงทสำาคญ โดยใหนำาหนกกบรฐ และยอมรบสภาพวารฐมผลประโยชน และทำาทกอยางเพอผลประโยชนทงรวมมอหรอขดแยง ในขณะทพวกเสรนยมมองวาตวแสดงทมบทบาททแทจรงหรอโดดเดนขนมาเทยบเคยงหรออาจจะมากกวารฐ คอ บรรษทขามชาต ,NGOs

บรรษทขามชาต เนนผลประโยชนทางเศรษฐกจ เพราะบรรษทขามชาตตองคำานงถงกจกรรมททำาใหไดกำาไร เพอมาพฒนาเทคโนโลยแลวนำาเทคโนโลยไปสรางนวตกรรมใหม และการไดนวตกรรมใหมเพอใหไดเงนนำามาลงทนและพฒนาเทคโนโลย ซงจะวนเวยนเชนนไปเรอย ๆเพราะบรรษทขามชาตจะหยดการสงสมและพฒนาเทคโนโลยไมได ทำาใหเศรษฐกจมบทบาทมาก ประกอบกบการเปลยนแปลงในหลงสงครามโลก

211

ครงท 2 ในหลายประการ เชน ระบบการเมอง อำานาจทางการเมองเปลยนมาเปนอำานาจทางเศรษฐกจ การเปลยนแปลงบทบาทของทนขามชาตทมบทบาทมากขน การเปลยนแปลงเกยวกบความมนคงใหม (ความมนคงของมนษย/เศรษฐกจ) สงตาง ๆเหลานลวนนำามาสการใหความสำาคญกบเศรษฐกจ ในทสดเราจะพบวาอทธพลของทง 2 กลมปะทะกน ไดสงผลใหเกดลกษณะความสมพนธระหวางประเทศ คอ ความรวมมอทางเศรษฐกจและการคามากขน หมายถงรฐลดบทบาทในทางการเมองระหวางประเทศ แตตวแสดงทมบทบาทเพมคอบรรษทขามชาต ซงกจกรรมของบรรษทขามชาตคอเศรษฐกจระหวางประเทศ จงเหนการรวมมอทางเศรษฐกจและการคา แตไมไดหมายความวาผลประโยชนหรอความขดแยงทางดานการเมอง/การทหารจะหมดไป แตกยงหลบหรอซอนอยในระบบความรวมมอนน

ดงนเราจะทำาอยางไรระหวาง 2 แนวความคดน จงมการเสนอทางออกให เดนทางสายกลาง คอ การนำาเอาแนวความคดของสจจนยมและเสรนยมมาผสมผสานกน

ท�งออกทเกดจ�กก�รปะทะกนระหว�ง 2 แนวคว�มคด คอ

ความรวมมอทางเศรษฐกจ โดยมหลกเกณฑ 2 ประการ คอ 1) การแปลงผลประโยชนแหงชาต (National

interest) มาเปนผลประโยชนรวม (Mutual interest) 2) สรางการรวมกลมทางเศรษฐกจ มลกษณะทได

ประโยชนกนทกฝาย (Win – Win Situation) คอ ผลประโยชนททำาใหสมาชกไดประโยชนมากกวาทจะอยตามลำาพง (อยนอกกลม) เชน กรณ EU สมาชกเกา 15 ประเทศ กบ 12 ประเทศสมาชกใหม ซงมระดบการพฒนาตำากวา 15 ชาตเกา จะ

212

มามผลประโยชนมากกวาหรอเทากบ 15 ชาตเกาเปนไปไมได แตใน EU ยอมรบความไมเทาเทยมกนตงแตวาระแรกในการเขาเปนสมาชก หมายความวา นำาหนกการออกเสยงชงนำาหนกจากสภาพเศรษฐกจทเปนอย ฉะนนแตละประเทศใน EU จะมเสยงโหวตไมเทากน ซงแสดงถงการเปดเผยและขนอยกบเหตผลวาประเทศทลงทนมากกวา มเศรษฐกจ/อตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจทดกวากยอมไดผลประโยชนมากกวา ดวยเหตนทำาใหประเทศสมาชกใหมมองวาถาไมเขาเปนสมาชกกไมไดประโยชน แตถาเขาเปนสมาชกแลวไดประโยชนแนนอนแมวาไมไดเทากนกตาม

จะเหนวาทง 2 ประการนถอวาเปนเสมอนกาวใจททำาใหรฐตาง ๆสามารถรวมมอกนได โดยการทำาอยางไรใหสมาชกไดประโยชนรวม เพราะถาสถาบน/องคการเจรญ สมาชกกจะไดผลพวงของความเจรญไปดวย .........

สาเหตททำาใหอาเซยนพยายามขยายตวออกไป คอ ความตองการของอาเซยนเอง เมอการรวมมอตาง ๆเกดขน แตความเปลยนแปลงของโลกทำาใหความเสยเปรยบของอาเซยนยงคงมอย แมจะรวมตวกนเปน 10 ชาตกยงไมไดในสงทอยากไดหรอไดนอยเกนไป ดงนนอาเซยนจงพจารณาวาอาเซยนเลกเกนไปควรจะขยายความรวมมอออกไป โดยขยายออกไปนอกอาเซยน /ขยายออกนอภมภาค

วกฤตเศรษฐกจเอเชยในป 1540 ไทยมปญหาถกโจมตคาเงนและลามไปยงประเทศอน ๆกลายเปนวกฤตเศรษฐกจเอเชย เรยกวา ตมยำากง วกฤตเศรษฐกจทเกดขนทำาใหเหนวาเราตองพงพามหาอำานาจโดยเฉพาะมหาอำานาจในเอเชยดวยกน ฉะนนเมอเราประสบกบปญหาเราตองไดรบความชวยเหลอจาก

213

มหาอำานาจรอง อยางเชน จน ญปน และเกาหลใต จรง ๆแลวกอนไทยเขา IMF ญปนพยายามยนมอเขามาชวย โดยการจดตงกองทนการเงนเอเชย (AMF :Asia Monetary Found) แตไมสำาเรจเพราะสหรฐฯอเมรกาขดขวาง บอกวาม IMF อยแลวจะจดตงขนอกทำาไม (ญปนดกบสหรฐฯมาตลอดจงไมกลาขดสหรฐฯ) แตดวยความปรารถนาดและตองการจะเกบประเทศไทยไวเปนผลประโยชนของญปน เพราะในบรรดาประเทศทเจรญกวาเรา ญปนนาจะเปนมตรทดกบเรา ไมเคยทงกน รวมทงพยายามสราง AMF เพราะญปนรดวาผลของการเขาโปรแกรม IMF ประเทศไทยจะบอบชำา และตองกระทบกระเทอนผลประโยชนของญปน ญปนมบทเรยนมาจากลาตนอเมรกา

ดวยความจำาเปนนทำาใหอาเซยนจดตง ASEAN + 3 ขนมาและขยายออกไป ในทสดในป 2546 ญปนไดเสนอใหขยาย ASEAN + 3 เปน ASEAN + 3 + 3 เพราะญปนเหนวา ASEAN + 3 บทบาทของจนทมตออาเซยนเพมมากขนอยางผดหผดตา จงเสนอให ASEAN + 3 ใหไปสการรวมตวเปน East Asia Community โดยเพมอนเดย ออสเตรเลย และนวซแลนด จะเหนวาการใหออสเตรเลยและนวซแลนดเขามาเปนความเหนชอบของอเมรกาเพอให 2 ประเทศนเขามาคานอำานาจจน แตไมสำาเรจเพราะไปเตมศกยภาพของจนเนองจากจนกบอนเดยจบมอกน/รวมมอกนเปน จนเดย ยงสรางความยง“ ”ใหญเพมขน

จาก ASEAN ไดขยายตวออกไปเปน ASEAN + 3 (ญปน ,จน, เกาหลใต) ปจจบนเปน ASEAN + 3+3 (อนเดย,ออสเตรเลย,นวซแลนด) กลายเปน East Asia

214

Community และจะขยายเปน ASEAN Union คอ Asia ไดหรอไมนนตองอาศยองคประกอบของจดเดน-จดดอย

ปญห�ของ Asia 1.ปญหาของเอเซยน เพราะอาเซยนเปนจดสำาคญของการ

ขบเคลอนของเอเชย เพราะเอเชยกอใหเกด ASEAN +3 , ASEAN +6 จนกลายเปน East Asia Community ดงนนปญหาของอาเซยน ไดแก

-ปญหาดานการเมองการปกครอง เพราะอาเซยนมหลายระบบมทงระบอบคอมมวนสต ,เผดจการ(ทงเผดจการทางทหาร/เผดจการผนำา),ระบอบประชาธปไตยดวยปญหานทำาใหเกดปญหาความไมเขาใจกนได และจะเขาไปกาวขายกนไมได เพราะในอาเซยนมหลกวา จะไมแทรกแซงกจการภายในของกนและกน “ ”ดงนนในเรองของพมา อาเซยนจงลำาบากใจโดยเฉพาะไทย เพราะสหรฐฯอเมรกาใชใหไทย มาเลเซยเขาไปลอบบ/กดดนพมาใหเปนประชาธปไตย ซงอยางนอยกตองปลอยนางฮองซานซจออกมา ดวยเหตนสหรฐ/ยโรปเขาไปแทรกแซงพมา บบคนพมา ซงเปนธรรมดาทพมาไมไวใจใคร เชน เหตการณพายไตฝนนารกสพดถลมพมา พมาจะยอยยบขนาดไหนกไมยอมใหอเมรกาเขาชวยเหลอ เปนความหวาดระแวงขนสง แตยอมใหไทยเขาไปดแลและชวยเหลอ

-ปญหาดานเศรษฐกจ แตละประเทศกำาลงเปนประเทศกำาลงพฒนา มปญหาดานการผลต การเกษตร ปญหาสนคาขาออก ปญหาสนคาขาเขา

-ปญหาในเรองของระดบการพฒนา จะเหนวา 6 ประเทศมระดบการพฒนาคอนขางสงกวา 4 ประเทศนองใหม(ลาว กมพชา เวยดนาม และพมา) ซงมปญหาในการพฒนาประเทศ

215

คอนขางตำา จงมปญหาในเรองของการดำาเนนงานตามเปาหมายของอาเซยน ไมเปนตามขนตอน / ลาชาลง เชน AFTA ลดภาษในปไหน แตประเทศนองใหมบอกวาไมได ลดไมทน

-ปญหาภาพลกษณของอาเซยน เชน พมามภาพลกษณไมดในเรองของประชาธปไตย และหลายประเทศมภาพลกษณไมดในการละเมดสทธมนษยชน

-ปญหาดลแหงอำานาจ เชน ญปน จน อนเดย ,กลม APAC ,EU เปนดลแหงอำานาจททกฝายพยายามเขามอำานาจอยในอาเซยนเชนเดยวกน

-ปญหาความแตกตาง อาเซยนม 10 ประเทศ มความแตกตางดานศาสนา /การเมอง /เศรษฐกจ /ภมศาสตร /สงคม

-ปญหาระบบ/วธการออกเสยงในอาเซยน การออกเสยงในอาเซยนใชระบบฉนทานมต ซงโอกาสจะเหนรวมกนในทกปญหามนอยมาก ทำาใหอาเซยนประสบกบปญหาการตดสนใจ ทางออกจะใชเสยงขางมาก ซงใชเปนมาตรฐานสากล ยงมโอกาสทจะกาวเดนไปได

-ปญหาความรสกนกคด มกคดวาเราเปนศตรเสมอ เปนศตรทางการเมอง เชน กรณพพาทเขตแดน พพาทเกยวกบประชาชนอพยพ (ชาวมงในลาวอพยพมา/ประทวงในไทย) และเหนวาเราเปนคแขงในทางเศรษฐกจ เหนวาเราเปนคแขงมากกวาจะรวมมอกนคาขาย แตปญหานไมใชปญหาใหญ หากเรามความรวมมอ เชน ไตรภาคยาง ไตรภาคขาวในอนาคต การรวมมอดานการทองเทยว

อยางไรกตามเราถอวาอาเซยนยงไมบรรลเปาหมายในการทจะเปลยนหรอลดคำาวาผลประโยชนแหงชาต (National interest) มาเปนผลประโยชนรวม (Mutual interest)

216

เพราะยงเกดความระแวง ความสงสย ความเปนคแขง และความแตกแยกทางการเมอง (ประเทศกำาลงพฒนามกจะ sensitive กบปญหาทางการเมอง)

2.ปญหาการแกงแยงอำานาจของมหาอำานาจรองในเอเชย เชน จน ญปน อนเดย East Asia Community หรอการพฒนาไปส Asia Union /Asia Community ไมวาจะเปนการรวมตวในระดบสงขน แตปญหาทหลกเลยงไมได คอ มหาอำานาจรอง จะเหนวาปญหาจรง ๆนนมอย แตทามกลางความขดแยงจะมความรวมมอเพราะใครรวมกนไดจะไดประโยชนมากกวาประเทศทรวมไมได เชน จนกบอนเดยกลายเปนจนเดย,ญปนกบจน ขณะเดยวกนญปนกรวมมอกบอนเดยเชนกน จะเหนวาทง 3 ประเทศนไมยอมใหตวเองถก isolate จะเหนวาปญหาการแกงแยงของมหาอำานาจรองยงคงไมหมดไป แตหากมผลประโยชนรวมกนกจะอยรวมกนได เชน การจบคสรางมตรระหวาง 3 ประเท (จน อนเดย และญปน)

3.ปญหาการกดกนจากมหาอำานาจโลก โดยเฉพาะ 2 ขวเศรษฐกจระหวางทวปอเมรกาและทวปยโรป ไมตองการใหรวมกนเปนเอเชย เพราะการรวมเอเชยกอใหเกดปญหาในการกดกนผลประโยชนของพวกเขา

4.ปญหาภายในของเอเชยเอง-ปญหาการเมองการปกครองและความมนคงภายใน

ประเทศ เปนปญหาใหญของแตละประเทศ เพราะมวแตคอยแกปญหา ทำาใหความเจรญทางเศรษฐกจหดหายไป และยงคงมอย

-ปญหาหมาดหมางหรอกรณพพาทระหวางประเทศในเอเชย เชน ปญหาของหมเกาะ .จนกบญปน ,ไทยกบกมพชา ,ไทยกบพมา ฯลฯ

217

-ปญหาความแตกตางในเชอชาต /ศาสนา ทำาใหความเขาใจเกดขนไดยาก แตมทางออกคอการแลกเปลยนวฒนธรรม

-ปญหาระดบการพฒนา อาเซยนมหลายกลมทมระดบการพฒนาทตางกน แต EU เปนตวตง/แบบใหกบเราได เพราะ EU มระดบการพฒนาทแตกตางกน 2 กลม (15 กบ 12)

-การมผลผลตเหมอนกน ทำาใหเกดการแขงขนกนมากกวาจะรวมมอกนในตลาดโลก มทางแก เชน การทำาไตรภาคยางระหวางไทย มาเลเซย และอนโดนเซย ทำาใหราคายางในตลาดโลกไมตกตำาอยางทเคยเปน เพราะไมแยงกนขาย

-ชวงชงผลประโยชนกนมากกวาความรวมมอ โดยเฉพาะการดงการลงทน /ทน/การทองเทยว หมายความวา สภาพของประเทศเหลานไมแตกตางกน ทำาใหผลประโยชนกไมแตกตางกนมาก

จากทางออกทเกดจากการปะทะกนระหวาง 2 แนวความคดนนอาจารยเหนดวยและอาจารยเชอมนวาปญหาตาง ๆจะลดหรอหมดไปได ถาทำาใหการรวมตวนนสรางผลประโยชนใหสมาชกมากกวาทจะอยตามลำาพง ตองสราง win – win situation

โครงการสามเหลยมมรกต เปนตวอยางของการทำาใหเปนผลประโยชนรวม เปนตวอยางทพยายามขจดการแขงขน/การแยงชงการทองเทยว เพยงแตหาวธวาจะทำาอยางไรวานกทองเทยวมาเทยวประเทศของเราและเทยวนานกวาเดม

อาจารยมองวาเอเชยมความพรอมขนาดไหนหากรวมกนได ตวอยางเชน หากเราปดทวป ทวปใครทวปมนกอยไป เอเชยกเชนกนเมอรวมทวปไดแลวกปดทวปไมยงเกยวกบใคร อาจารยถามวาระหวาง 3 ทวป (ทวปอมรกา ,ทวปแอฟฟรกา ,ทวปเอเชย)ใครจะเดอดรอนทสด ใครจะสบายทสด

218

ทวปเอเชยเปนทวปทไมตองพงพาทอนอก เพราะเรามทรพยากรครบครน มเทคโนโลยทจำาเปนเหลอเฟอ ความหลากหลายทางชวภาพใชชวลกชวหลานกไมหมด พลเมองกมมหาศาล มตลาดทใหญ ผลตอะไรกใชและขายกนเอง เชนเดยวกบไทยทำาไทยใช และนกเปนเอเชยทำาเอเชยใช อาจารยมองวาเรามครบสมบรณทกอยาง รวมทงภมปญญาแหงเอเชย เพราะแตละประเทศมภมปญญาทองถนมากมาย อยางเชนประเทศไทยเรามมากมายแตเราละเลยและละทงไมสนใจ

Asia bond : ตล�ดพนธบตรเอเชย ไทยเปนผเสนอใน ACD วาประเทศใน ACD ซงมเงนสวนเกนทเหลอจากคาใชจาย (เงนสกลหลก) ฉะนนจะปลอยใหคนอนกแลวนำามาทำารายคนในเอเชยเอง ทำาไมไมใหเงนของคนเอเชยชวยเหลอคนเอเชยดวยกนเอง จะเหนวา Asia bond : ตลาดพนธบตรเอเชย มแนวความคดไมไดแตกตางไปจาก MIF เพราะฉะนนการพฒนาพนธบตร คอ การลงขนกน ประเทศใดมมากกลงมาก เพอนำามาตงเปนกองทนไว เมอประเทศใดในเอเชยเพลยงพลำากสามารถมากเงนกองทนนได โดยไมตองพงกองทน IMF เพราะ IMF ไมใชองคการระหวางประเทศทตงมาเพอสมาชกโดยแทจรง แตเพอสมาชกบางกลมโดยเฉพาะกลมทมบรรษทขามชาต/บรรษทลงทน ซงจะเหนวาประเทศใดทเพลยงพลำาการเงนและเขากองทน IMF กจะไมเหลออะไร อยางอารเจนตนา ยงนานปกวาจะใชหนหมดกจะไมเหลอแมกระทงถนน ฉะนน Asia bond : ตลาดพนธบตรเอเชย เปนสงทดมประโยชนตอประเทศเอเชยตอไป ปจจบนเรมแลวโดยประเทศไทยกเรมลงขนไปแลว

219

ASEAN Currency คอ เงนสกลเอเชย ซงเปนความพยายามของไทยทเสนอแนวคดการจดตงเงนสกลเอเชย เนองมาจากการถกโจมตคาเงนจากจอรจ โซรอส จงมการรวมตวเปน ASEAN Currency

ประโยชนของ ASEAN Currency คอ-เพอเปนเงนสกลแขงยากทจะโจมตคาเงน ทำาใหจอรจ โซรอ

สตองพยายามหลายสบเทาตวทจะโจมตคาเงนเอเชย ทำาใหไมตองเสยงกบความเสยหายในทางเศรษฐกจ

-มประโยชนตอการคาระหวางประเทศในเอเชย เพราะไมตองเสยสวนตางของอตราการแลกเปลยน

-สรางคาใหกบเงนสกลหลก เทากบเราไปนงคำาเงนสกลหลกใหแขงอยตลอดเวลา เพราะทกสงทกอยางตองเปน US $

Account Tread : การคาหกบญช คอ การคาทไมตองจายเงนในขณะทซอสนคา ใครจะซอเทาไหร ตกลงกนวาจำานวนเงนเทาไหรถงจะหกลางกน การหกลางจะจายเปนเงนสดหรอทบยอดตอไป ขนอยกบคกรณตกลงกน Account Tread ไมตางกบ barter system ในสมยเกาแตวธการแตกตางกน เพราะ Account Tread เปนการแลกเปลยนของกน แตของนนตคาเปนตวเงน ในขณะท barter system ในสมยโบราณไมสำาเรจเพราะแลกเปลยนกนไมได เชน เอาววไป ¼ ไปแลกขาวมา 1 กระสอบ ในขณะทอก 3 สวนนนเอากลบบานไปไดอยางไร

ประโยชนของ Account Tread คอ -สามารถทำาใหประเทศทไมมเงนตราตางประเทศในขณะนน

ซอสนคาตามทตองการได โดยไมตองรอ เพราะฉะนน Capital Food เปนประโยชนตอการพฒนาประเทศ

220

-สามารถลดการแลกเงนตราตางประเทศ เชนเดยวกบ ASEAN Currency โดยไมตองแลกเปลยนกนถง 4 ครง

ดงนนนอกจาก ACD กยงมขอตกลงตาง ๆ เชน Asia bond , Account Tread และ ASEAN Currency ซงถอวาเปนสงเกดขนในระดบเอเชย เราพยายามสรางสงตาง ๆ เหลานใหเกดขน รวมทงแรงสำาคญจาก East Asia Community ซงมทงหมด 16 ประเทศ ลวนแตเปนประเทศทสำาคญของเอเชย

*นกศกษาไปดเพมเตมในเรองของ ACD , ACMESS (ดขอเทจจรงของ ACMESS ซงอาจารยคดวาเปนสงทไทยตองคดหาวธในการสรางบารมในอาเซยน) , ASERAN Economic Community , ASEAN + 3 .........

เปาหมายหรอโจทยทอาจารยไว1. South East Asia คอ ASEAN ม 10 ประเทศ 2. East Asia คอ EAST Asia Community ม 16

ประเทศ 3. Asia : สหภาพเอเชย ประโยชนของก�รรวมตวท�งเศรษฐกจ/รวม

กลม(Economic Integration) -ท�งด�นเศรษฐกจ1.เพมอำานาจในการตอรอง กลมประเทศใหญ ๆ/ประเทศ

พฒนาแลวจะมอำานาจการตอรองมากกวาประเทศเลก ยงกลมใหญยงไดเปรยบมากขน ในขณะทประเทศเลก ๆอยางเชนประเทศกำาลงพฒนาอำานาจตอรองกเพอใหเสยเปรยบนอยลง

221

2.ลดการกดกนทง Tariff & Non –Tariff Barriers เปนสงทมกเกดขนไมวาประเทศรำารวยและยากจน เชน สหรฐฯใช Tariff Barriers ในเรองของสงครามเหลกกลา และสหรฐฯยงกลาทจะใชกบญปนและ EU ฉะนนประเทศใหญ/ประเทศรำารวยกหนไมพนจากการถกกดกนทางการคาเชนเดยวกน แตอาจจะไมหนกหนาสาหสนาน ๆเจอท ไมเหมอนกบไทยทเจอบอย ๆทง Tariff & Non –Tariff Barriers

3.สรางขดความสามารถในการแขงขน (ประเดนนมความสำาคญมาก โดยเฉพาะประเทศเลก ๆอยางเรา) การสรางขดความสามารถในการแขงขนไดคอสงทเราตองทำา

4.ขยายการคา (เปนวตถประสงคแรกในการรวมตวทางเศรษฐกจ)

5.ใชทรพยากรใหเปนประโยชนตอประเทศและตอกลม ประเทศตาง ๆในเอเชยมทรพยากรธรรมชาตทอดมสมบรณ ดงนนเราตองนำามาใชใหเปนประโยชนตอเรา/ตอกลมดกวาจะใหคนนอกกลมมาใชทรพยากรอยางเอาเปรยบและใชอยางเมามน

6.ดงดดทนไดมากขน ทงการลงทนและเงนทน 7.ไมตองเสยงกบความเสยหายทางเศรษฐกจและการเมอง

(ซงไมรวาจะเกดขนเมอไหร) ซงไมใชเกดจากตวเราแตเกดจากภายนอก เชน

-การเสยดลการคา สาเหตมาจากนำามนขนราคา -การโจมตคาเงน -การถกทมตลาดหน ทงการทมซอและทมทง-อตราแลกเปลยน

8.การรวมตวทางการเมองเพอสรางเสถยรภาพ และสนตภาพและความมนคงในภมภาค ซงสนตภาพและความมนคง

222

เปนพนฐานสำาคญของการพฒนาเศรษฐกจ ถาไมมความสงบเรยบรอย/ความมนคงไมม การพฒนากจะเกดไมไดและไมด

9.อน ๆเชน วฒนธรรม สงคม การศกษา เทคโนโลย *Cooperation : ความรวมมอ(การมาจอยกน) ซง

Cooperation จะหลวมกวา Integration เพราะ Integration คอ การบรณา รวมกนแทบจะเปนสงเดยวกน แตอยางไรกตาม Cooperation นำามาซง Integration

ทางออกของประเทศกำาลงพฒนานอกจากจะรวมตวกนเปนเหลยมตาง ๆหรอโครงการตาง ๆในทสดพฒนาการของมนกหนไมพน โดยเฉพาะ Economic Integration จะกลายเปน Regional Economic Integration คอการมงสกลมทใหญขน ๆในทสดกลายเปนภมภาคนยม (Regionalism)

แนวท�งก�รพฒน�เศรษฐกจของประเทศกำ�ลงพฒน� โดยเอาประเทศเปนกรณศกษา

1.การรวมตวในระดบยอยทองถน (Localization) เปนการพฒนาทองถนทใกลตวทสด เชน South East Asia เราจะอยรอดปลอดภยกตองดแล South East Asia ใหดทสดเพราะหอหมตวเราเปนชนแรกและใกลทสด

2.Regionalization : การทำาใหเปนภมภาค เชน Asia 3.Globalization การพฒนาในระดบโลกในการตางประเทศเราถอวานเปนรปแบบในการพฒนาทจะ

ทำาใหประเทศไทยอยรอดปลอดภยในเวทความสมพนธระหวางประเทศ ดงนนเราตองทำาทง 3 ระดบนใหได ซงไมใชเรองงาย ดงนน 3 ระดบนตองขนอยกบนโยบายตางประเทศ (เปนนโยบายสาธารณะภายนอกประเทศของเรา)

..................ระบบสญญาณขดของ..............

223

จดออนและจดแขงมทงเศรษฐกจ การเมอง และสงคม ดงนนทางออกของไทย

1.กำาจดจดออน เรามจดออนอะไรกตองกำาจดจดออนใหหมาดไป

2.พฒนาจดแขง เราตองพฒนาและรกษาไว จดแขงดานเศรษฐกจ คอ-การผลตสนคา โดยเฉพาะสนคาเกษตรกรรมเปนสนคาท

เราไดเปรยบ-ภมปญญาทองถน จดแขงดานสงคม คอ-สถาบนครอบครว ซงเปนสถาบนทแขงแกรง แตปจจบน

คนไทยขาดความสามคค แตปจจบนคนไทยขาดความสามคค ความเหนอกเหนใจหมดไป ทำาใหจดแขงของเราหมดไปกลายมาเปนจดออน ฉะนนจดแขงทเราไมรกษามนจะกลายมาเปนจดออนทนท ตรงกนขามอะไรทเปนจดออนเมอเรากำาจดไปแลวกจะกลายเปนจดแขง

จดออนทางการเมอง คอ-ความมระบบแตขาดระเบยบ ทง ๆทเรามองคกรมากมาย

แตคนขาดระเบยบ เพราะอาจเขาใจวาการทำาอะไรตามใจคอไทยแท

-การเมองการปกครองเนนรฐบาล ความรวมมอภาคเอกชน สทธเสรภาพ รกษาปกปองสทธหนาทของตนเอง คดจะทำาอะไรกอางแตสทธคดอยากจะทำาอะไรกได

ยทธศ�สตรทสำ�คญของประเทศไทย

224

1.เพมขดความสามารถในการแขงขน (Capability) คอ ทำาอะไรใหตวเราดขน แขงแกรงขน ฉลาดขน หรออะไรกตามททำาใหเราสามารถแขงขนกบตางประเทศได เชน

1.1 เสรมสรางโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจ เชน สาธารณปการ ระบบคมนาคมขนสง จะเหนวาโครงสรางพนฐานทางเศรษฐกจเราสรางมาตงแตปพ.ศ. 2504 (36 ปเตม) แตปจจบนเรายงไมหยดสราง

1.2 คน เราตองสรางคนของเราใหมประสทธภาพ เพราะไมมอะไรสำาคญเทากบ Man Power หรอทรพยากรมนษย สงสำาคญทสดของคน คอ โอกาส เชน โอกาสในการศกษา โอกาสในการเลยงด ซงการสรางโอกาสใหกบคนเปนหนาทของรฐ โดยการสรางมรฐสวสดการ (Welfare state) จะเหนวาประเทศอารยะทงหลายมรฐสวสดการทงสน เชน องกฤษ ฝรงเศส อเมรกา สแกนดเนเวย เพราะรฐสวสดการเปนการใหโอกาสกบคน เชน

-โอกาสทางการศกษา ประเทศทรำารวยใหการศกษาพนฐานพฒนามาจนกระทงเปนมหาวทยาลย หรอปรญญาเอก อยางเชน เยอรมน ในขณะทประเทศไทยตองมกฎหมายบงคบใหสงลกไปเรยนในขนพนฐาน

*คร คอ คนทสรางคน คนทมาเปนครตองรอบร ตงใจเปนคร เกงทจะเปนคร ใหทนการศกษาสำาหรบคนทเรยนคร ดงนนเราตองชวยกนสรางครทด แลวเดกของเราจะดตาม และโอกาสทจะใหกบเขากจะเปนโอกาสทดงาม ครตองมจรรยาบรรณและตองเปนคร 24 ชวโมงและตลอดชวต

-โอกาสดานสขภาพ เจบไขไดปวยตองดแล จะเหนวามคนไทยทพการมมากเพราะเราไมมรฐสวสดการในดานการรกษา

225

-โอกาสในดานอาชพ คนไทยทกคนนาจะมโอกาสในสงเสรมอาชพ อบรมใหความร จากแรงงานไรฝมอใหกลายเปน Skill Labor

จะเหนวาเมอมการใหโอกาสมกคดวาเปนประเดนทางการเมอง หาเสยงทางการเมอง ฉะนนนโยบายของพรรคการเมองจะตองเปนนโยบายเสรมสรางความกนดอยดของประชาชน เปนนโยบายทปฏบตได รฐสวสดการเปนสงดงาม รฐสวสดการของไทยทกำาลงจะเรมกหกคะเมนมองวาเปนสงทไมดแยทสด การคดเชนนเพราะไมรวารฐสวสดการคออะไร เราเสยเปรยบตางชาตอยทกวนนเพราะคนของเราดอยโอกาส เพราะเราไมเคยหยบยนโอกาสใหกบคนของเรา ฉะนนการใหโอกาสตองใหตงแตเกดจนตาย

อาจารยตองการใหคนไทยทกคนมโอกาส และโอกาสจะเกดขนไดกตองมรฐสวสดการ เพราะคนทกคนในเมองไทยไมเคยมโอกาสมากอน แมวาโอกาสไมเทากนทกคนกตาม

1.3 นโยบาย ทงนโยบายภายในและนโยบายตางประเทศตองเปนนโยบายทชาญฉลาดเพอประโยชนของประเทศชาต นโยบายภายในตองดแลสงคม การเมอง เศรษฐกจ ในขณะทนโยบายตางประเทศคอผลประโยชนแหงชาตทงหลาย มอยกวางขวางและกระทบกระทงกน ฉะนนนโยบายตางประเทศกจะออกมาในดานตาง ๆเชน ดานเศรษฐกจ การเมอง และสงคม ดงนนเราสามารถทำาไดโดยการรวมมอ รวมตวกน รวมกลมกน รวมทงการสรางมตร…………………

Quiz….

226

คำ�ถ�ม : ก�รสร�งขดคว�มส�ม�รถในก�รแขงขนของไทย ”ต�มทศนะของท�น

......................................................................

PS 714 คว�มสมพนธระหว�งประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

International Relation in South East Asia

ผศ.ธนย� หรย�งกร วนท 27 มถน�ยน พ.ศ.2551

ในวชา Plan B อาจารยไดเนนประเดนหลก ๆในแตละวชาจนกระทงเหนภาพของความสมพนธระหวางประเทศ วชา PS 714 เปนวชาทเกยวกบภมภาคของเราและประเทศของเรามากขน เพอดวาสงทเรยนกนมาดวยสภาพแวดลอมระหวางประเทศ ตงแตตวแสดงเปนอยางไรใครมบทบาท เหตการณเศรษฐกจ การเมองระหวางประเทศ และนโยบายตางประเทศวาเราจะดำาเนนการอยางไรจงจะไดผล และมปญหาอปสรรคอะไร อาจารยเนนมาตลอดในเรองของความไดเปรยบเสยเปรยบระหวางรฐทพฒนาแลวกบรฐกำาลง/ดอยพฒนา ซงเปนตวชวดทสำาคญทสดวาประเทศเลก/ประเทศกำาลงพฒนาอยางเราประสบปญหาอปสรรคแคไหนในการทจะอยรอดในสงคมระหวางประเทศได สวนนนกศกษาตองทำาความเขาใจใหด เพอไมลมสถานะของประเทศเราในเวทโลก ไมวาจะเปนเวทเศรษฐกจโลก การเมองระหวางประเทศ และสงคม/เทคโนโลยตาง ๆวาเราไมมทางส/ชนะประเทศทรำารวม/มหาออำานาจไดเลย

227

วชา PS 714 เปนวชาความสมพนธระหวางในเอเชยตะวนออกเฉยงใต เปนความรวมมอดานตาง ๆทงดานเศรษฐกจ การเมอง สงคม วฒนธรรม และอน ๆ โดยเฉพาะความสมพนธในดานเศรษฐกจ ตองยอมรบสภาพวาเอเชยตะวนออกเฉยงใตนนเลกเกนไป และเลกเกนกวาทเราจะระมดระวงดและตวเราเองได เพราะการรวมตวเปนอาเซยนไมไดทำาใหสมาชก 10 ประเทศใหญโตมโหฬารจนไดเปรยบประเทศอน ๆได แตมนอาจทำาใหเราดใหญขนนดหนง (จากหวไมขดไฟ เมอรวมตวกนกลายเปนเมดขาวโพด)

แผนภ�พ ASEAN- South east Asia (ASEAN) มทงหมด 11

ประเทศ (10 ประเทศใน ASEAN กบ 1 ประเทศตมอรตะวนออก แตประเทศตมอรแมวาจะเสนอตวเองเขามาเปนสมาชก แตของเวลาระยะหนงในการปรบตวใหพรอมทจะเขามาในอาเซยน)

- East Asia Community (EAC) : เอเชยตะวนออก ปจจบนม 16 ประเทศ (จาก 10 ประเทศอาเซยน + 3 ประเทศ (ไดแก ญปน ,จน ,เกาหลใต) เรยกวา ASEAN + 3 เปน 13 ประเทศ ตอมามความรวมมอกลายเปน ASEAN + 6 ( 3 ประเทศหลง ไดแก ออสเตรเลย นวซแลนด อนเดย) นอกจากนยงมประเทศรสเซยทจอควเพมอก 1 ประเทศทมเจตจำานงทจะเขามาเปนสมาชก และไดรบเชญใหเขารวมประชม/แสดงสนทรพจน (แตยงไมเปนสมาชก)

จะเหนวา EAC แผขยายเพมมากขน ๆจนนาตกใจเพราะวาประเทศทเขารวมเปนสมาชกอาเซยนลวนแตเปนประเทศมหาอำานาจทางเศรษฐกจ(อยางเชนญปน) เจรญรงเรองแบบกาวกระโดดในการพฒนา(อยางเชนจน) เจาของ/ผประกอบ

228

ขวเศรษฐกจ

ทวปอเมรกาเชน NAFTA ,LAFTA

ทวปยโรป เชน EU

เอเชย

เทคโนโลย IT ทสำาคญ ๆ และทสำาคญทงจนและอนเดยเปนประเทศมหาอำานาจทางประชากร (population) 2 ประเทศรวมกนมประชากรเกอบ 500 ลานคน (เมอสมยอาจารยเรยนหนงสอมกมผใหญ ๆพดวาประเทศไทยอยาเผลอไปรบกบจนนะ แคคนจนเดนผานมาแลวถอทรายมาคนละเมด ดนสกกอนปาเรากทบพวกเราแลว) ซงการเปนมหาอำานาจทางประชากรมความหมายในดานตาง ๆเชน ดานตลาด ดานแรงงาน และทรพยากร จะเหนวาอาเซยนมการรวมตวแบบนนนดดขนแลว แตเมอหนไปดการรวมตวทางเศรษฐกจของอก 2 กลมใหญ ๆ คอ กลมทวปอเมรกาและทวปยโรป พบวา ความกลาแกรงของทงสองกลมนมมาก

ขวท 1.ทวปอเมรกา ไดแก-NAFTA : North America Free Trade Aria

ไดแก สหรฐอเมรกา ,แคนาดา,แมกซโก ,ซล -LAFTA : Latin America ไดแก กลมลาตนอเมรกา*FTA : Free Trade Aria

229

ขวท 2. ทวปยโรป (EU) ปจจบนมสมาชกทงหมด 27 ประเทศ เดมม 15 ประเทศ(เปนประเทศทมนคง) ตอมาเพม 10 ประเทศ และอก 2 ประเทศ

*ทวปแอฟรกาไดมการรวมตวเปน OAU : องคการเอกภาพแอฟฟรกา เปนองคการระหวางประเทศในระดบภมภาคแอฟรกา ซงมเปาหมายทความเปนเอกภาพ/หนงเดยว ปจจบน OAU (Organization of Africa Unity) ไดเปลยนมาเปน AU (Africa Union) โดยมเปาหมายในการรวมมอกนพฒนา(เอาเศรษฐกจเปนตวสำาคญ)

*ขวท 3 ทวปเอเชย อาจารยมองวานาจะมการรวมตวกนเปนทวปได แตปจจบนยงไมมการรวมตวเปนทวป เปนเพยงแคอนทวปเทานน มประเทศสมาชกประมาณ 43 ประเทศ ซงถอวาเปนอาณาบรเวณทมประเทศมากกวาทวปอเมรกากบทวปยโรป

- Asia : ทวปเอเชย อาจารยถามวา : เปนไปไดหรอไมทอาเซยนจะพฒนาเปน

ASEAN Union /ASEAN Community ถาเปนไปไดเพราะอะไร หรอถาเปนไปไมไดกเพราะอะไร อาจารยอยากใหนกศกษาคดโดยหาเหตผล (นคอขอสอบของอาจารย)

ทงน EU จงเปนตวอยางทด เพราะ EU เรมจากสมาคมถานหนและเหลก พฒนาการมาเรอย ๆจนกระทงกลายเปน EU ในทสด เพราะฉะนนอาเซยนและ ASEAN Community มาถงขนาดนแลวยงกวาสมาคมถานหนเสยอกแลวมนจะไมมทางไปไดหรอ นอกจากนนมความจำาเปนในทางเศรษฐกจในเรองของแรงบบคนตาง ๆซงจะมคำาพดเสมอวา ประเทศยากจนอยางอาเซยนรวมตวกนเพอทจะใหเสยเปรยบนอยลง แตประเทศมหาอำานาจ

230

อยาง EU , NAFTA รวมกนเพอทจะไดเปรยบประเทศอนมากขน รวมทงจดเดน/จดดอยของอาเซยนมอะไรบาง

*ขอสอบของอ�จ�รย : ถามความคดเหนวาการรวมเอเชยจะสำาเรจไดหรอไม (การตอบนกศกษาตองหาหลกเกณฑทใชวเคราะห ซงมหลายอยาง เชนเดยวกบการดเหรยญอยางนอยตองดใหครบทงสองดาน และบางครงอาจมดานทสามเพมมา หรอบางครงไมสามารถฟนธงลงไปไดวาอาเซยนจะรวมไดหรอไมได แตตองบอกสาเหตทจะกาวหนาไปไดมดงตอไปน... หรอสาเหตทจะเปนปญหาหรออปสรรคมดงตอไปน...แลวจงสรป..การสรปเชนบอกวาตองใชเวลาในการรวมตว และบอกตอวาการทเงอนไขสำาคญทวาหากการรวมตว/การรวมมอสามารถทจะแบงปนผลประโยชนใหกบสมาชกไดมากกวาทสมาชกจะอยตามลำาพง (เพราะไดบทเรยนมาจาก EU ทมความแตกตางมาก โดยเฉพาะสมาชก 15 ประเทศซงประเทศสมาชก 15 ประเทศเดมเปนประเทศทมการพฒนาแลว มการเจรญทางเศรษฐกจสง กบ 12 ประเทศทมอตราการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจตำา แต 15 ชาตนนยอมรบ 12 ชาตไดกเพราะเขาไดประโยนชนจากความออนแอของ 12 ชาต ในขณะท 12 ชาตทออนแอกไดประโยชนจาก 15 ชาตทแขงแรง แมวาประโยชนนนไมเทาเทยมกน แตตางคนตางไดประโยชน (Win –Win Situation))

หลกก�รตอบขอสอบ คอ ง�ย1.รงาย -ไมเดาใจอาจารย นกศกษาตองเตรยมความรไวและอยา

เกงขอสอบ (บางครงอาจเกงไดบาง โดยดจากอาจารยผสอนวาเนนเรองอะไร ประเดนใด) โดยดขอสอบวาถามอะไรตองตอบ

231

อยางนน การตอบตองตอบดวยหลกวชาการ/ความรของเรา สวนการวพากษวจารณตองม/หยง ๆไวบาง ไมเอนเอยงไปทางใดทางหนง เพราะวชารฐศาสตรไมมอะไรถกหรอผดรอยเปอรเซนต และสงทเราคดวาถกในวนนอาจผดในวนหนา

เชน ฌองค โบวแดง กลาววา อำานาจอธปไตย (Sovereignty) เปนอำานาจสงสดแหงรฐ ใครจะละเมดไมได รฐมสทธ/นาจเตมทกบ Sovereignty ของตวเองภายในอาณาจกรของตวเอง จะเหนวาปจจบนนไมจรง เราทำาอะไรไมได เชน อำานาจทางดานเศรษฐกจเรามแคไหน ทงนขนอยกบตางชาตเปนผกำาหนดทงสน เชน หนขน /หนตก คาเงนบาท การขาดดลการคา นำามนราคาแพง ยารกษาโรคแพง ฯลฯ

*ยารกษาโรคแพง เนองจากการผลตใชเทคโนโลยของประเทศตวเองทง ๆทตวยาขโมยจากประเทศอน ๆ อาจารยบอกวาเทคโนโลยหรอวชาการไมไดเกดขนเพราะคน ๆเดยว เชน หลอดไฟ แอร หวรถจกร ฯลฯ กวาจะคดสำาเรจเปนชนเปนอนไดนนกคนมาแลว เมอตวเองคดไดกสวมรอยวาเปนเทคโนโลยของตวเองซงโดยแทแลวเปนเทคโนโลยของมวลมนษยชาตโดยรวม ฉะนนทรพยสนทางปญญาเปนกฎเกณฑทประเทศรำารวยตงขนมาเพอเอาเปรยบประเทศยากจน เชน ญปนไดนำาตนพราวนอยไปทำายารกษาโรคกระเพาะอาหารแลวนำามาขายใหเรา/ขายทวโลก จงเปนเหตใหเราตองใชสทธบตบตรเหนอยา ซงไมไดใชกนงาย ๆเพราะการทบรรษทขามชาตสญเสยประโยชนสงผลใหประเทศเหลานนมาบบประเทศเรา ใชเครองมอกดกนทางการคาทรนแรง รวมทงเขามาเกงกำาไรในประเทศยากจน ทำาทกอยางจนกระทงประเทศยากจนอยางเรากรอบ

232

-ดขอสอบ ขอสอบเปนอยางไรเขยนไปตามขอสอบ เชน นโยบายตางประเทศทดตองคำานงถงปจจยภายนอกเปนตวกำาหนด โดยใหนกศกษาหาวานโยบายตางประเทศทดของนกศกษาควรใชนโยบายอะไร การตอบนกศกษาตองอธบายวาปจจยภายนอกมอะไรบาง มนมากำาหนดอะไร อยางไร ทำาไมนกศกษาตองใชนโยบายตางประเทศนโยบายน

2.เหนงาย / ตรวจงาย เหนงายคอการตอบโดยเนนประเดนเปนขอ ๆทำาใหตรวจงาย

3.อานงาย อยาเขยนตวหนงสอตวเลก หมกปากกาตองคมชด รวมทงตองไมสรางอกษรขนมาเอง

4.เขาใจงาย ไมเขยนวกวน ตองมกรอบ/ประเดนในการเขยน (กรอบสรางจากโจทย) กอนเขยนตองสรางแพลนกอน

5.ตอบงาย อยาทรมานตวเองโดยการเขยนทกอยางทร ตองตอบใหตรงประเดนคำาถาม

6.ไดคะแนนงาย ...........

ร�ยง�นใหนกศกษาเลอกทำาเพยง 1 หวขอ (รายงานสวนบคคล)1.ปญหาและอปสรรคของการกอตงประชาคมอาเซยน

(ASEAN Community)2.ความขดแยงระหวางประเทศ : กรณศกษาหมเกาะสแปร

คลย (Spratly Islands)3.ปจจยตาง ๆทสงผลตอการพฒนาระบอบประชาธปไตย

ในพมา

233

4.ความเขมแขงและออนของระบบพรรคการเมองในเอเชยตะวนออกเฉยงใต : กรณศกษาเปรยบเทยบระหวางมาเลเซยและประเทศไทย

หม�ยเหต : ใหนกศกษาเขยนรายงานดวยลายมอของตวเองใหสามารถอานไดชดเจน มความยาวไมตำากวา 15 หนากระดาษ โดยตองมการอางองตลอดจนบรรณานกรมทายเลมประกอบใหถกตองตามรปแบบของการทำารายงาน กำาหนดสงในวนเสารท 26 ก.ค. 2551 พรอมกนทกสาขา

-การอางอง/เชงอรรถ คอ การยนยนตวเลขสถต /คำากลาวอางขอมลตาง ๆทนกศกษายกมานนมทมาจากไหนเขยนไวขางลางของรายงาน หนาไหนมอางองกเขยนมา การอางองสวนมากมาจากบรรณานกรม คอ เอกสาร/ตำารา ทนกศกษาใชในการเขยน แตเราอาจใชเชงอรรถในการอธบายความหมายสงใดสงหนงทเราไมไดเขยนโดยตรง เชน นกศกษาทำารายงานเรอง ASEAN Community ซงนกศกษาตองการใหรวา EU คออะไร กสามารถทำาอางองไดวา EU คออะไร มสมาชกเทาไหร เพราะนกศกษาจะไปอธบายในบรรทดของรายงานไมได ทำาใหรายงานไมตอเนอง หรอกำาลงนงเขยนรายงานนกศกษาเหนขาวจากทวกสามารถเขยนอางองไดวามาจากขาวชองอะไร วนทเทาไหร

-บรรณานกรม คอ รายชอเอกสาร/หนงสอ/สงพมพใด ๆกตามทเปนทมาของการคนควา นำามาประมาณ 4 -5 แหลงกได.............

เอกสารทอาจารยแจกใหนกศกษากลบไปอานด ซงเปนการทนเวลาในการคนหา อยากรอะไรกเปดดได สวนขอมลใดทสำาคญ ๆอาจารยจะบรรยายในหองเรยน ใหนกศกษจดโนตไว

234

................เนอห�ในเอกส�รสวนท 1 : ASEAN อาเซยนปจจบนมสมาชก 10 ประเทศ สวนชาตท 11 คอ

ตมอรตะวนออก ซงไดแสดงเจตจำานงแลว และคงเปนสมาชกของอาเซยนแนนอน

อาจารยจะบรรยายถง ASEAN และความรวมมอภายใตกรอบของ ASEAN แบงออกได คอ

- ASEAN เอง -ความรวมมอทางเศรษฐกจของ ASEAN ทสำาคญกคอ

AFTA ซงถอเปนจดเดนของอาเซยนเพราะเปนการคาเสร (FTA )ของกลม โดยการลด/ยกเลกภาษศลกากรแกกน

-เขตการลงทน -กรอบความรวมมอ ASEAN + 3 ซงถอเปนกำาเนด

สำาคญของการเปนประชาคมเศรษฐกจ เปนการขยายความรวมมอทใหญขน

-ความรวมมอดานการทองเทยว-ความรวมมอดานคมนาคม-ความรวมมอดานทรพยากรสวนท 2 / 3 เปนเรองของประเทศไทยโดยตรงวา

ประเทศไทยมความรวมมอกบใครบาง ภายใตกรอบอะไรบาง ซงกรอบของความรวมมอจะม...

-กรอบภายใตเหลยมเศรษฐกจ-กรอบระดบระหวางภมภาคและอนภมภาค อาจารยไดนำามาเรองของความรวมมอมาบรรยายกเพอให

นกศกษาเหนความเกยวของหรอความสมพนธในทางเศรษฐกจ

235

ระหวางประเทศสมาชกในอาเซยนดวยกนและประเทศอนนอกภมภาคอน ๆ ซงเปนความรวมมอททกประเทศรวมมอกนแลวกรวมมอกนอก หมายความวา ประเทศรวมมอในโครงการเหลยมเศรษฐกจ ไดแก ไทย มาเลเซย สงคโปร ในขณะเดยวกนมาเลเซยไปรวมมอกบสงคโปร อนโดนเซยซง เปนความรวมมอทสลบซบซอนกน และออกไปนอกภมภาค เปนสงทอาจารยตองการใหนกศกษาเหนเพอดพฒนาการของความรวมมอ เชน ประเทศเปนสมาชกหนงทมบทบาทสำาคญในอาเซยน มบทบาทตงแตการกอตงจนกระทงปจจบนเปนประเทศทมบทบาทมากในอาเซยน ในขณะเดยวกนอาเซยนกเปนตวขบเคลอนสำาคญในการขยายความรวมมอจาก ASEAN เปน ASEAN + 3 จนกลายมาเปน East Asia Community (16 ประเทศ) และอาเซยนโดยเฉพาะประเทศไทยยงเปนตวขบเคลอนทจะใหเกดความรวมมอในระดบทวปกบทวป เชน เรองของยาเสพตด โรคซารส โรคเอดส จะเหนวาอาเซยนเปนตวผลกดนทสำาคญ โดยมไทยเปนตวสำาคญในการผลกดนททำาใหเกดความรวมมอในระดบเอเชย

อยางไรกตามอาจารยอยากใหนกศกษาเขาใจบทบาทของทงอาเซยนและไทย ในเมออาเซยนมบทบาทมากขนาดนนแตยงคงมอปสรรคและปญหาอะไรในอาเซยน สวนประเทศไทยในฐานะทไดรบการยอรบจากตางประเทศวาประเทศไทยเปนตวเชอมประสานทดททำาใหความรวมมอในเอเชยมากอยางไมเคยมมากอน นคอฝมอประเทศไทยเราตองยกความดใหกบการทต/จตวญญาณการทตของไทย เพราะสงทเราสำาคญไดกเพราะการทต ซงมาจากลกษณะนสยทด ๆประจำาชาตของไทย คอ ความเปนมตร ไทยเปนประเทศทไดชอวาเปนประเทศทเปนมตรกบทกคน ไมชอบความรนแรง ไมชอบความแตกหก เปนประเทศผไกลเกลยตลอดเพราะ

236

เขาชอในความเปนมตรทดของไทย ดงนนจงเปนกำาลงสำาคญของเอเชยถาเราไมมปญหาการเมองมากกวาทเปนอย ทำาใหไมสามารถเปนผนำาในการขบเคลอน เพราะใคร ๆกตองกลวเรา ฝรงกไมกลามาไทย เพราะฝรงกลวเรองความปลอดภย มการถอนตวมาก เนองจากการทองเทยวเปนหวใจสำาคญของประเทศ สำาคญยงกวาการสงออกโดยเฉพาะการสงออกอตสาหกรรม เพราะการลงทนสวนใหญตองซอมาจากตางประเทศ แตการทองเทยวไดเทาไหรกเทานน ตนทนไมตองสง เพยงแตรกษาไวใหด และการทองเทยวเปนการกระจายรายไดไดอยางเหมาะสมดกวารายไดทงหมดทกอยาง

ASEAN ประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตทกประเทศประสบกบ

ปญหา/ชะตากรรมกอนทจะรวมตวกน1.ปญห�ภ�ยในประเทศเอง เชน 1.1 ปญหาเชอชาตและศาสนา เปนปญหาทหนกทสด

เพราะวาในยคอาณานคม เจาอาณานคมอยางเชนองกฤษและฝรงเศสไดสรางปญหาไวกบประเทศอาณานคมทกประเทศทปกครอง โดยเฉพาะประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต โดยการนำาเชอชาตตาง ๆมาปะปนกน ทำาใหแตละประเทศมหลากหลายเชอชาต ดวยเหตนกเพราะผลประโยชน คอ แรงงาน แตสงทเหนอจากนของสองประเทศนคอคำาวา Divide & Rule : แบงแยกแลวคอยปกครอง ทงนเพราะความสามคค/ความรวมมอของคนตางเชอชาตทจะรวมใจหนไปเลนงานเจาอาณานคมนนเกดขนยาก โดยเฉพาะพมาเปนปญหาในปจจบนจะดวยตงใจหรอไมตงใจกตาม องกฤษปกครองพมาโดยการยยงสงเสรมกลมตาง ๆทมอยซงไมคอยสามคคกนอยแลว โดยในเรองของการ

237

ปกครองหลงจากใหเอกราชกบพมาวาเมอพมาเปนเอกราช พมากจะใหเอกราชกบกลมเหลาน ตอมาเมอองกฤษใหเอกราชกบพมา แตเอกราชเหลานนไมไดตกไปถงชนเผาเหลานน ชนกลมเหลานนกลบถกควบคมดแลและรบกนมาจนถงปจจบน

1.2 ปญหาการเมองและการปกครอง สวนใหญเปนการปกครองระบอบประชาธปไตย จะเหนวาแตละประเทศสาละวนอยกบประชาธปไตย กอใหเกดความยงเหยงจนปจจบน ซงเปนกลเมดสำาคญของประเทศทเจรญแลว(เจาประชาธปไตย) อยางเชน องกฤษ ฝรงเศส สหรฐอเมรกา ประชาธปไตยกลายเปนเครองมอสำาคญของประเทศเหลาน จะเหนวาประชาธปไตยจะออกมาตามทตาง ๆเสมอ เชน กฎระเบยบโลก (New World Order : 1992 หลงอดตสหภาพโซเวยตลมสลาย)

New World Order ตองเปนดงน1.การคาเสร ทกประเทศตองทำาการคาเสร2.ทกประเทศตองปกครองประชาธปไตย3.สทธมนษยชน จะเหนวากฎระเบยบโลกทออกมานนเปนเครองมอทกดกน

ทางการคาทงสน ฉะนนประชาธปไตยของเรา เราเอาจรงเอาจง ตองตอส ดนรนเพอใหเปนประชาธปไตยใหได แตประเทศทพฒนาแลวมองวาประชาธปไตยคอเครองมอในการแบงสรรผลประโยชนในสงคมของเขา และแผมายงสงคมระหวางประเทศดวยวาตองเปนประชาธปไตย เชน พมา ประเทศทเจรญแลวตองการใหพมาเปนประชาธปไตยเพราะประชาธปไตยมาพรอมกบทนนยม ถาประเทศอน ๆเปนเผดจการบรรษทขามชาตจะเขามาแสวงหาผลประโยชนไมได ทำาใหการเมองและการปกครองเปน

238

ปญหาทเรอรงและอาจจะมากขนกวาเดม เชน กรณประเทศไทยในปจจบนมอาการหนกมากกวาในอดตทเปนมา

1.3 ปญหาการพฒนาเศรษฐกจ เชน บทบาทขององคการระหวางประเทศ โดยเฉพาะองคการทเรยกวา แฝดสามสยามสยอง ทง ๆทประเทศเหลานมความหลากหลายทางชวภาพ อดมสมบรณ ชำานาญ/มทกษะในดานเกษตร บางประเทศมนำามน เชน ประเทศในตะวนออกกลางเปนประเทศทรำารวยทสดอยางเชน คเวต มรายไดเฉลยตวหวสงทสด แตเปนประเทศทไมพฒนา เพราะฉะนนการพฒนาเศรษฐกจทง ๆทมองคประกอบทดมากมาย แตทำาไมไมมผลพวงของการพฒนาทดใหเหน เพราะเศรษฐกจตกอยกบตางชาต เชน IBRD ,IMF ,WTO

*WTO เรมแรกเปน ITO แตจดตงไมไดเพราะรฐบาลอเมรกนแพโหวตสภาคองเกต ฉะนนจงเขามาเปนสมาชกของ ITO ไมได เพราะการเมองภายใน ตอมากลายเปน GATT และในทสดกลายเปน WTO ซง WTO ทำาหนาทดแลและตงกฎกตกาการคาระหวางประเทศ เปาหมายของ WTO คอ การทำาใหการคาเสร (นกศกษาตองนกถงสาเหตของการเกดสงครามโลกครงท 2 คอ เศรษฐกจ เกดเศรษฐกจตกตำาทกประเทศตองดนรนเพอหาทางอยรอดโดยการการคาระหวางประเทศ ทกประเทศพยายามทำาการคาใหไดมากทสดโดยการลดคาเงนของตวเองถกกวาประเทศอน ดงนนเมอประเทศอนเหนกทำาตามกน ในทสดกเจอกนในระดบหนงจนกระทงเศรษฐกจพง อตราแลกเปลยนมปญหา ทำาใหสหรฐอเมรกาและกลมพนธมตรให IMF เขามาดแลดานการเงน อตราแลกเปลยน ดลการคา ดลการชำาระเงน บญชดลสะพด ใครเพรยงพลำา IMF เขามาดแลทงหมดและผกตดกบ IBRM หมายความวา ประเทศทเปนสมาชกของ IBRD กตอง

239

เปนสมาชกของ IMF ดวย และประเทศทเปนสมาชก IMF กตองเปนสมาชก IBRD ดวย เปนการบงคบเพราะไมเชนนนจะกเงนไมได เพราะประเทศทเปนสมาชก เทานนทสามารถกเงนเพอไปพฒนาและบรณะประเทศได

จะเหนวาระยะเวลา 10 กวาปประเทศในยโรปซงเปนประเทศทไดรบความหายนะจากสงครามอยางรนแรงกเงนเพยงแค 500 กวาลานเหรยญสหรฐฯ ทำาใหเจาของเงนไมมดอกเบยสะพดและไมไดเขาไปรมตอมประเทศผก เปนเหตใหสหรฐฯใชมาตรการแยงชงประเทศในยคสงครามเยนโดยใชความชวยเหลอทมากบแผนการณมาแชลใหกบประเทศตาง ๆเพอเขามาเปนฝายโลกเสรของตวเอง โดยมงมาทเอเชยทมาพรอมกบแผนพฒนาประเทศ

อยางไรกตามทง 3 องคการนตามหลอกหลอนเราไปตลอด เมอไหรทไดชองทางกจะเอาทนท เชน IMF ประเทศทบอบชำาจาก IMF มาก เชน ประเทศไทย ลาตนอเมรกา ฯลฯ ผลของการเขามาของ IMF คอ กฎหมาย 11 ฉบบ (รวมทงการแปรรปรฐวสาหกจซงเปน 1 ใน 11 ฉบบดวย)

ฉะนนเมอ IBRD หนมาเอเชย ซงเอเชยกำาลงอยในชวงของการพฒนาเศรษฐกจเพราะอยากรวยและอยากพนจากสภาพของประเทศดอยพฒนา ฝรงจงขายไอเดยวาถาตองการพฒนาประเทศจะตองสรางอตสาหกรรม เปนเหตใหผนำาในเอเชยเหนวาดจงกเงนกนหลายประเทศ

ทงนประเทศทพฒนาแลว(ประเทศตนเหตทใหประเทศเอเชยพฒนา) อยางเชน อเมรกา องกฤษ ฝรงเศสไมมแผนพฒนาประเทศ และยงดถกประเทศทมแผนพฒนา ซงประเทศทมแผนพฒนาสวนใหญเปนประเทศคอมมวนสต ซงเปนประเทศทมการวางแผนอยทสวนกลาง (Central Plan) ซงแผนพฒนา

240

ประเทศ คอ การสรางอตสาหกรรม กเงนเพอนำามาสรางสาธาณปโภค เพอเปนกจกรรมพนฐานนำาการพฒนา จะเหนวาผลพวงของการพฒนา 36 ป (แผนพฒนามทงหมด 7 แผน) คอ เศรษฐกจดด สงคมมปญหา การพฒนาไมยงยน เปนเหตทำาใหเรามแผนพฒนาฉบบท 8 ขนมา คอ เศรษฐกจพอเพยง สรางสงคมทมความสข

ฉะนนทง IBRB , IMF ,WTO ทบชาความเปนเสร เชน การคาเสร ประเทศทตองเสรกคอประเทศกำาลงพฒนา/ดอยพฒนา ในขณะทประเทศรำารวยไมเสรกบประเทศกำาลงพฒนาอยางประเทศเรา

*ปญหาการปกครอง อาจารยดนยจะมาบรรยายรายละเอยด

PS 714 คว�มสมพนธระหว�งประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

International Relation in South East Asia

ผศ.ธนย� หรย�งกร วนท 28 มถน�ยน พ.ศ.2551 ภ�คเช�

วนศกรอาจารยไดบรรยายถงปญหาตาง ๆทภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตประสบ เชน

-ปญหาดานเชอชาตและศาสนา วฒนาธรรม ประเพณทแตกตางกน แตสวนใหญเปนการกระทำาของเจาอาณานคมอยางเชน องกฤษและฝรงเศส ซงยดถอในกฎ Divide & Rule : แบงแยงกอนแลวจะปกครองงาย เปนทแนนอนวาเจาอาณานคม

241

ไมเคยมแนวคดในการสรางความสามคคกลมเกลยวกนในชาตของอาณานคมเพราะถากลมเกลยวกนมากกจะสงผลไมดตอเจาอาณานคม จงปลอยใหแตกแยกเปนกลมเปนกอนภายในและเอากลมมาปะปนเพอใหแตกแยกมากยงขน จงเปนเหตใหประสบกบปญหามากมาย เชน กรณปญหาระหวางคนจนกบคนมาเลเซยทง ๆทพยายามทำาให smooth กน จะเหนวามหลาย ๆสง ๆอยางทฝงลกจนกระทงสงคโปรแยกออกไป คนจนทอยในมาเลเซยในปจจบนเกดการปะทะกนอยางรนแรงทำาใหบางคนตองหนมาอยในไทย หรอแมแตในพมา นคอสงทเจาอาณานคมมสวน

-ปญหาดานการเมอง หมายถง การแยงชงอำานาจ และยงเพมดกรของการเปนประชาธปไตยเขาอก เพราะฉะนนประชาธปไตยในปจจบนกเปนสาเหตของความยงยากของหลายประเทศมากไปกวาการแยงอำานาจตามปกตทมอยแลว ดวยเหตวาประชาธปไตยเปนสงททกคนอยากได/ทกคนเหนเปนชองทาง/ใครพดประชาธปไตยจะดเทเกดด ทำาใหคำาวาประชาธปไตยกลายเปนชองทางในการแสวงหาอำานาจและผลประโยชนมากขนกวาเดม ดงนนถาจะใหคำานยามวาประชาธปไตยคออะไร อาจารยบอกวาไมทางทจะเขาใจอยางเดยวกนได แตอาจคลายคลงกนบาง ฉะนนเราตองยอมรบวาประชาธปไตยเปนแบบฟอรมไมใชสำานกทเกดจากของตวคนเรา

-ปญหาพฒนาการทางเศรษฐกจ แตละประเทศมงพฒนาตวเอง ไมยอมลาหลง ทำาไดแคไหนกแคนนไมเตมสตปญญา แตหลงสงครามโลกครงท 2 ตงแตฝายพนธมตรชนะสงครามโลกไดตงองคการระหวางประเทศขนมา 3 องคการ ทง 3 องคการนไดสรางปญหาการพฒนาใหกบประเทศตาง ๆทเปนประเทศกำาลงพฒนา โดยเฉพาะประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต อยางเชน

242

ไทย สงคโปร ไมวาจะเปน IMF , IBRD , WTO อาจารยไดนำากรณศกษาของประเทศไทยมาใหศกษากนวาเราไดอะไรจาก 3 องคการนบาง เพราะฉะนนแนวทางในการพฒนาของไทยจงตดอยกบ 3 องคการนเปนสำาคญ โดยเฉพาะแผนพฒนาเศรษฐกจและสงคมของประเทศ ซงเปนเรองแปลกทฝรงซงเปนผแนะนำาเราแตประเทศเขาเองกลบไมเคยมแผนพฒนาประเทศ และยงดแคลนประเทศทใชแผนพฒนาวาเปนประเทศทลวงลำา ไมใหสทธเสรภาพแกเอกชน กลไกตลาดเดยง ฉะนนจงตองควบคมและดแลวาจะพฒนาอะไร ในขณะทเอกชนของประเทศทพฒนาแลวอยางเชนองกฤษ อเมรกา และฝรงเศสมองวาไมตองมแผนพฒนาเพราะเปนการกาวกายเอกชน บนทอนสทธเสรภาพ ซงไมใชคณลกษณะทดของรฐบาลประชาธปไตย รฐบาลจะตองดอยหาง ๆและคอยใหการสนบสนนเอกชนเทานน

แตทำาไมประเทศทเจรญแลวตองสรางแผนพฒนาใหกบประเทศไทย คำาตอบกคอ เพอใหกเงน และการกเงนไปพฒนาประเทศจะตองมโปรเจกส/สงทจะนำาเงนไปใช และใหเราเปนหนเพอเขามรายไดในดอกผล ใหเราสรางทกสงทกอยางโดยใชทรพยากรของชาต/ทรพยากรมนษย/เงนทนทมลงไปเพอปทางใหกบบรรษทขามชาตเขามาลงทน

นคอปญหาการพฒนาเศรษฐกจในเอเชยตะวนออกเฉยงใต ซงสวนใหญเปนประเทศเกษตรกรรม ความเปนเกตรกรรมนนไมไดเกดขนจากความอยากเปนหรอไมอยากเปน แตเปนเพราะธรรมชาตและสภาพแวดลอมการเพาะปลกเพอปะทงชวตของมนษย เมอทำาแลวไดผลด อดมสมบรณ อมหนำาสำาราญ นคอความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ ไมมประเทศไหนผลตเกษตรกรรมไดดเทากบคนในเอเชยตะวนออกเฉยงใต เพราะถา

243

ประเทศเมองหนาวคดจะปลกผกกนเหมอนกบเรานนทำาไดอยาก ตองลงทนสง

2.ปญห�ภ�ยนอก ไดแก2.1 การรกรานของประเทศมหาอำานาจ ซงไมตางกบ

ประเทศอน ๆทมหาอำานาจเขาไปรกราน มหาอำานาจตงแตในอดต ไดแก สเปน โปรตเกส องกฤษ ฝรงเศส และ อเมรกา ประเทศตาง ๆใน South East Asia เปนเมองขนทงนน ยกเวนประเทศไทย แตไมไดหมายความประเทศไทยไมไดผลพวงจากมหาอำานาจกลมน ประเทศไทยเองกถกลดรอนอาณาเขตหลายครงหลายคราทไทยตองเสยดนแดนตาง ๆ (ประมาณ 9/10 ครง รวมเนอททตองสญเสยไปมากกวาเนอททประเทศไทยมอยในปจจบน)

การตกเปนเมองขนของประเทศมหาอำานาจ คนใน South East Asia ตองสญเสยไป คอ

- เอกราช คอ ตองสญเสยสทธเสรภาพในการกระทำาตาง ๆหมดสนไป

- ทรพยากรธรรมชาต เพราะประเทศใน South East Asia มทรพยากรทางธรรมชาตมาก สงผลใหทรพยากรถกขดคน/แสวงหาของเราไป เพราะประเทศทเขามาลวนแตเปนประเทศอตสาหกรรม ในยคอาณานคมเจาอาณานคมสามารถเขามาเอาทรพยากรของประเทศเมองขนไปไดตามความความตองการ แตเมอยคอาณานคมสนสด แตความตองการในทรพยากรธรรมชาตไมสนสด/ยงไมสนไป ฉะนนจงมคำาวา New Imperialism : จกรวรรดนยมใหม(ซงเปนเรองทตอเนองมาจาก Colonization : การเปนอาณานคม กเพราะความตองการในทรพยากรธรรมชาต) ทเขามาในรปแบบการลงทน

244

(Investment) เชน ตงโรงงานผลต สงผลใหทรพยากรของประเทศกำาลงพฒนารอยหรอลงไปเรอย ๆทกวน ๆกเพราะนำามอของประเทศมหาอำานาจ

คำาวา เสร หมายถง การลดรอนอาวธหรอหวากหนามท“ ”ประเทศกำาลงพฒนาสรางขนเพอปองกนตว เชน การคาเสร การเงนเสร การลงทนเสร พดงาย ๆวาจะหนาวจะรอน เราไมมเสอผา ลอนจอนตองยนรอ โดยไมมรมหรออะไรเลย ในขณะทคำาวาเสรของประเทศรำารวยเราเขาไมถง ไมเปดโอกาสใหเราทำาไดทกอยาง เชน อาชพวศวะกรรม สถาปตยกรรม ทนายความ เนองจากอาชพเหลานไมใชเพยงแคสรางเงนเพยงอยางเดยว แตเปนอาชพทเกยวกบวฒนธรรม (Mentality) ของประเทศ

- แรงงาน ตองการแรงงานราคาถก ไมมขอโตแยง ขยนและอดทน ซงเปนคณสมบตทดของแรงงาน

- การบรหารจดการ รวมถงรปแบบการเมองการปกครอง2.2 ปญหาการเมองระหวางประเทศ ไดแก 2.2.1 ปญหาความสมพนธกบเพอนบาน เชน

-ปญหาเรองเขตแดน เชน มาเลเซยกบฟลปปนส ไทยกบกมพชา ไทยกบพมา ฯลฯ มคนกลาววาในอนาคตไทยจะตองสญเสยเขตแดนทางตอนใตของไทยไปเชนเดยวกบทเราเสยเขาพระวหาร เพยงแตเรองนยงไมไดหยบยกขนมาและถาหยบยกขนมากเหมอนกบเขาพระวหาร เพราะฝรงเขาทำาแผนทเอาไวโดยทเราไมสนใจปลอยใหเขาทำาไป

-ปญหาเรองเกาะ เชน เกาะบอเนยว เกาะซาบา แตอยางไรกตามปญหาเรองเขตแดนเปนปญหาทใหญทสด

เปนดนแดนทแยงชงกนจนกระทงปจจบน โดยเฉพาะในอาเซยนปจจบนเรองเขตแดนยงไมเคยสำาเรจลลวง ไมมประเทศใดกบ

245

ประเทศใดทไมมปญหาเรองเขตแดน จะเหนวาประเทศตาง ๆมปญหากนเสมอแมแตการตงอาเซยน กอนอาเซยนจะม ASA มสมาชก 3 ประเทศ คอ ปลปปนส ไทย มาเลเซย เมอจดตง ASA ฟลปปนสกบมาเลเซยมปญหากน จนในทสด ASA กหยดไปโดยอตโนมตเพราะวาสมาชกมเพยงสามประเทศแต 2 ประเทศทะเลาะกนกเหลอเพยงหนงประเทศทยนอยคนเดยว จนกระทงมองคกรใหมเกดขน เรยกวา สมาคม MAFILINDO ประกอบดวย มาเลเซย ฟลปนส และอนโดนเซย ทง 3 ประเทศนเกดปญหาเกยวกบเชอชาตและศาสนา โดยมาลายาพยายามรวมคนมาลายในประเทศ (คนอสลาม) แตอนโดนเซยพยายามขดขวางการรวมคนมาลายในมาลายเพราะอนโดนเซยมองวาเปนการรวมพลเพอมาแขงกบประเทศเขา เพราะประเทศอนโดนเซยกเปนอสลามเหมอนกน ฉะนน 3 ประเทศนกสาละสนทะเลาะกนจนกระทงปจจบน

ตอมามการจดตงองคการอาเซยนในป 1967 (พ.ศ.2510) ไดสำาเรจ เนองจากมเหตการณททำาใหทกประเทศลมความหมาดหมางไวชวคราว อาเซยนมสมาชก 5 ประเทศ คอ ฟลปปนส มาเลเซย ไทย อนโดนเซย และ สงคโปร (กลายเปนการขยาย ASA มาเปนอาเซยน) การเมองระหวางประเทศกยงเกดขนตลอดเวลา โดยเฉพาะเรองเขตแดนเปนปญหาหลก (สวนเรองอน ๆเชน เชอชาต ศาสนายงคงมบาง)

วตถประสงค/เปาหมายในการจดตง ASEAN คอ การแผอทธพลของคอมมวนสต โดยเฉพาะคอมมวนสตจน ซงประเทศไทย สงคโปร มาเลเซย ฟลปปนสเปนประเทศทกลวภยคอมมวนสตมาก ในทสดอาเซยนกจดตงขนโดย 5 ชาต สวน

246

บรไน เวยดนาม ลาว และกมพชากเรยงเขามาตามลำาดบในภายหลง

จะเหนวาภยคอมมวนสตมทงจากรสเซยและจน แตในทสดทงจนและรสเซยกแตกคอกนเอง แตจนจะมอทธพลในเอเชยมากกวาสหภาพโซเวยต รวมทงมวธการขยายลทธคอมมวนสตตางกบโซเวยต ซงโซเวยตใชวธการใชกำาลงในการแผขยายลทธคอมมวนสต แตจนใชวธการเผยแพรลทธโดยกระบวนการใตดน เปนการปลกระดมสรางความเหนรวม โดยการใชทฤษฎ Iceberg มการใชคำาหยาบคาย ดาทอ โฆษณาชวนเชอ (Propaganda) เพราะฉะนนการเมองระหวางประเทศเปนสงทกครกรนเหมอนภเขาไฟทไมเคยดบ จะระเบดเมอไรกไดเหมอนเรากบกมพชาในปจจบน ไมรวาอะไรจะเกดขน แคกรณกบสวนนทกยงรนแรงขนาดนแลวกรณเขาพระวหารนนยงใหญมาก

2.3 ปญหาภยคอมมวนสต ภยคอมมวนสตมความรนแรงในยคสงครามเยนระหวางซกโลกตะวนตกกบตะวนออก

-ซกโลกตะวนตก : โลกเสร โดยมสหรฐอเมรกาและพนธมตร ปกครองแบบประชาธปไตย เศรษฐกจแบบทนนยม

-ซกโลกตะวนออก : โลกคอมมวนสต ปกครองแบบคอมมวนสต เศรษฐกจแบสงคมนยมจด

ในชวงสงครามเยนทงสองกลมนทำาสงครามเผยแผลทธการเมองการปกครองและเศรษฐกจของตนเอง ซงใน South East Asia กมภยคอมมวนสตทงจากจนและอดตสหภาพโซเวยตเขามาเชนกน นอกจากมการแกงแยงระหวางคายการเมองแลวในคายคอมมวนสตดวยกนระหวางอดตสหภาโซเวยตกบจนกมความหมาดหมางกน โดยเฉพาะในกรณแยงกนเปนจาวลทธ และพยายามเผยแพรลทธ ในทสดขวตะวนออกก

247

แตกแยกกนจนกระทงถงขนตองเรยกทตกลบ งดความชวยเหลอทอดตสหภาพโซเวยตมใหกบจน รนแรงถงขนความสมพนธระหวางประเทศ ทงนความแตกแยกกนของมหาอำานาจคายลทธคอมมวนสตทเหนชดเจนคอการแยงชงกนเผยแผอทธพลเขามาในอนโดจน (เวยดนาม กมพชา ลาว)

ประเทศในภมภาค South East Asia กลวภยคอมมวนวตมากโดยเฉพาะไทย มาเลเซย ฟลปปนส และสงคโปร ซงเปนประเทศผนำาทระแวดระวงภยคอมมวนสต อยางเชนประเทศไทยมการตอตานและปองกนการแผขยายของลทธคอมมวนสตซงถอเปนภยรายแรงตอการเมองการปกครองของเรา จะเหนไดจากการปราบปรามคอมมวนสต สงผลใหเกดความขดแยงในการปราบปรามมากมาย โดยเฉพาะจงหวดทางภาคใตของไทยอยางเชน จ.พทลง กรณถงแดง เปนความเศราสลดทเกดการเสยเลอดเสยเนอของคนไทยดวยกนเอง ประสบการณตาง ๆทำาใหเราเหนถงความสยดสยอง/โหดเหยม/ความสญเสยของประเทศชาตจนไมสามารถทจะทนใหมอกตอไปได เพราะฉะนนภยคอมมวนสตจงเปนปญหา ๆหนงททำาใหการพฒนาประเทศตองใชทรพยากรลงไปกบการปรามปรามคอมมวนสต และในทสดภยคอมมวนสตนาจะเปนแรงกระตนสำาคญททำาใหประเทศตาง ๆหนมาหาความรวมมอ (ใหคอมมวนสตเปนตวแปรสำาคญ)

สถานการณตาง ๆใน South East Asia ไดเปลยนแปลงไป บรรยากาศ/เหตการณตาง ๆไดคลคลายลงบางในจดหนง เพราะเดมมแตความตงเครยดในการเผชญหนาในเรองของเขตแดน โดยมการตกลงกนระหวางมาเลเซยกบฟลปปนส การคลคลายปญหาระหวางมาเลเซยกบสงคโปร จนกระทงแยกดน

248

แนออกจากกนอยางเดดขาด รวมทงการเปลยนแปลงผนำาของฟลปปนสสงผลใหปญหาคลคลายลงบาง นคอจดเรมททำาใหประเทศตาง ๆหนหนาหากน โดยเฉพาะภยคอมมวนสต

จงกลาวไดวาอาเซยนจดตงขนมาไดดวยเหตผลสำาคญคอแรงผลกดนจากภยคอมมวนสต ทำาใหเปนแรงกระตนใหชาตสำาคญ ๆใน South East Asia มารวมตวกนกอตงเปนอาเซยน โดยมสมาชก 10 ประเทศ ซงประเทศสมาชกผกอตงอาเซยนม 5 ประเทศ คอ ไทย ฟลปนส อนโดนเซย มาเลเซย และสงคโปร สวนประเทศทตามมาคอบรไน เวยดนาม ลาว พมา กมพชา ตามลำาดบ สวนประเทศท 11 คอ ตมอรตะวนออกกำาลงจะเขารวมเปนสมาชก

จะเหนวาภยคอมมวนสตเปนบอเกดสำาคญ ทง ๆทรวาจดมงหมายหลกของอาเซยนคอการรวมตวกนเปนกลมเศรษฐกจ แตการจดตงอาเซยนเปนเรองของการเมองโดยเฉพาะภยจากคอมมวนสต

ASEAN 1.วตถประสงคของอ�เซยน1.1 คว�มรวมมอท�งก�รเมอง ASEAN ตงขนในป

1967 วตถประสงคดงเดม คอ ความรวมรวมมอทางการเมองเพอความมนคง ซงเกดจากการแพรลทธคอมมวนสตของจน จนกระทงป1975 (8 ปเตม) อาเซยนจงหนหนามารวมมอทางเศรษฐกจ เนองจากสหภาพโซเวยตกบจนแขงกนแผขยายลทธเขามาในอนโดจน เจอกนทอนโดจนกลายเปนสาเหตสำาคญททำาใหมหาอำานาจคอมมวนสตขดแยงกนอยางรนแรง ในทสดถอวาจนเปนผทประสบความสำาเรจทสามารถแผขยายคอมมวนสตเขามาในอนโดจนไดในป 1975 ซงเปนปท 3

249

ประเทศ(กมพชา เวยดนาม ลาว)ในอนโดจนเปลยนแปลงการปกครองมาเปนคอมมวนสต นคอจดทอาเซยนตระหนกวาภยคอมมวนสตใกลตวแลว

ในขณะทคอมมวนสตกำาลงเผยแพรลทธไปในทตาง ๆนน ในซกตะวนตกโดยเฉพาะอเมรกามความเชอในทฤษฎโดมโน (Domino Theory)

ทฤษฎโดมโน (Domino Theory) อธบายวา หากประเทศใดประเทศหนงเปนคอมมวนสต ประเทศทเหลอหรอประเทศใกลเคยงกจะเปนคอมมวนสตไปดวย (ทฤษฎโดมโน ตวสำาคญทบงชชดคอคอมมวนสต)

เพราะฉะนนจากคอมมวนสตในอนโดจนเปนตวบงชวาคอมมวนสตตองเขามาในประเทศของสมาชกอาเซยนแนนอน ทำาใหสมาชก 5 ชาตตนตระหนกหนมาหากนโดยพจารณาวาอะไรเปนตวแปรสำาคญททำาใหคอมมวนสตขยายตวได ซงเปนการหาทางปองกนตนเอง ฉะนนคำาตอบกคอกลยทธของคอมมวนสตมเครองมอสำาคญคอการโฆษณาชวนเชอ (Propaganda)

การโฆษณาชวนเชอ (Propaganda) มเปาหมายอย 2 ประการ คอ

1.ตวบคคล องคการ ผนำาประเทศ ทหาร ตำารวจ ขาราชการ มการโจมตหาขอบกพรองใหไดเพอนำามาเปนขอโจมต

2.ใชเศรษฐกจเปนเครองมอ คอ การใชความยากจน แรนแคน โดยโฆณาชวนเชอวาถาเปนคอมมวนสตจะเทาเทยมกน กนอยเหมอนกน

*นคอการโฆษณาชวนเชอ ซงในความเปนจรงไมมความเทาเทยมในโลกไมวาทไหนกตาม แมแตคอมมวนสตกตาม ถาเทาเทยมจรงทำาไมผนำาคอมมวนสตนงรถโกหร ในขณะทชาวบานคน

250

ธรรมดามโอกาสไดนงรถลกษณะนนหรอไม หรอผนำาควบาถกจดอนดบมหาเศรษฐโลกอยเหนอควนอลซาเบธ (มมรดกตกทอดมหาศาลแตยงมนอยกวาฟโดคลาสโรว)

สงนจงเปนสงทจดประกายทำาใหประเทศในอาเซยนตองตดปญหาในสวนทคอมมวนสตโฆษณาชวนเชอทงในดานบคลากรของรฐ ผนำาและดานเศรษฐกจใหได โดยพยายามพฒนาประเทศใหคนจนนอยลง คอมมวนสตจะไดไมตองเขาไปแทรกคนทจนทยำาแย ประเทศสมาชกจงหนมารวมมออยางเอาจรงเอาจงทางดานเศรษฐกจ ดงนนตงแตป 1975 เปนตนมาจะเหนความรวมมอของอาเซยนเพมมากขน ๆ

อยางไรกตามอาจารยคดวาเปนจดกำาเนดของความรวมมอของอาเซยนททำาใหอาเซยนถอไดวาเปนกลมความรวมมอทประสบความสำาเรจมากทสดกลมหนง

การรวมมอทางการเมองแมจะเปนการจดประกายของการเรมตนในการจดตงอาเซยน แตในปจจบนยงถอวาอาเซยนมความรวมมอทางการเมองอยด คอ ความเปนเอกภาพ การสรางสนตภาพใหเกด การมเสถยรภาพ สงตาง ๆเหลานตองสรางความเปนปกแผน ความสงบเรยบรอย ความเปนกลางใหกบอาเซยน เพราะเปนพนฐานในการพฒนาประเทศ หมายความวา ทใดทไมมความสงบ การพฒนาประเทศกเกดขนไมได

อยางไรกตามอาเซยนพยายามทำาใหอาณาบรเวณนใหเกดสนตภาพ มนคง เปนกลาง เพราะการเปนกลางเปนการปลอดจากการเพรยงพรำาเนองจากมหาอำานาจในปจจบนมมาก เราเปนกลางไมเขาใครออกใคร ซงดเปนประโยชนมากสำาหรบประเทศเลก ๆอยางประเทศไทย จะเหนวานโยบายตางประเทศของไทยทงในอดตและปจจบนใชคำาวารกษาระยะหาง โดยไม

251

เขาไปแนบชดประเทศใดประเทศหนง เพราะถาเราเขาไปใกลชดกบมหาอำานาจใดอำานาจหนง มหาอำานาจอนกจะมปญหากบเรา

1.2.วตถประสงคท�งเศรษฐกจ (วตถประสงคหลกของอาเซยน)

ในปจจบนอาเซยนมความรวมมอในทางเศรษฐกจมากมาย พดงาย ๆวาแทบจะไมมวนไหนทไมมการประชมเกยวกบการทำางานของอาเซยน ถอเปนความรวมมอทแขงแกรงของอาเซยนดงนนวตถประสงครวมของอาเซยน คอ สงเสรมความเขาใจเพอนำามาสการพฒนาทางเศรษฐกจ

วตถประสงคหลกของอาเซยน คอ-สงเสรมการคาภายในประเทศสมาชก-พยายามรบการลงทนใหมากขนอาจารยลงรายละเอยดของวตถประสงค คอ1. เพมขนาดตลาดและโอกาสเขาสตลาดโลก เชน- เพมขนาดของตลาด เพอขยายตลาดใหกวางขน แล

ประเทศตาง สามารถเขาไปสตลาดนนไดงายขน-AFTA (เปนจดเดนของอาเซยน) อาจารยขอใหนกศกษา

กลบไปอานในตำาราเพมเตม เชน การทำา FTA ระหวางเซยนกบจน ,ญปนกบอาเซยน ,สหรฐฯกบอาเซยน

*AFTA อาจารยอยากใหนกศกษาดการทำา FTA ระหวางอาเซยนกบจน เพราะเปนโอกาสของการขยายตลาดทใหญขนมา เพราะถอวาการคาระหวางกลมอาเซยนกบจนถอเปนการคาทใหญมาก

-ลดการพงพาจากตลาดภายนอก เปนทรดวาประเทศใน South East Asia โดยเฉพาะประเทศไทยพงตลาดภายนอกมาก คาขายกนเองนอย และตลาดทเราไปผกตดอยนนเปนตลาด

252

ทสำาคญของเรา เชน สหรฐฯ , EU ดงนนเมอมปญหาไมวาจะเปนปญหาทมตอกน หรอปญหาทประเทศเหลานนมเชนอเมรกา เปนปญหาทางเศรษฐกจ เชน ปญหา Supply ,ปญหาความไมมนคง ,ปญหาอน ๆทเกยวของกบเศรษฐกจกมกจะเกยวของโดยตรงกบเราเสมอ ทง ๆทเปนเรองของสหรฐฯไมนาจะเกยวกบเราแตกเกยวเพราะสหรฐเปนตลาดใหญของเรา ถาสหรฐฯเพรยงพลำาทางเศรษฐกจเรากโดยดวย

-การแขงขนในตลาดโลก พยายามรวมพลงกนเพอทจะแขงขนไมวาจะรปในรปของ อาเซยนโดยตรงหรอความรวมมอของไตรภาคยาว ซงจะเหนไดชดวาเปนความรวมมอของประเทศกลมหนงในอาเซยนเพอการแขงขนตอรองกบตลาดโลก

2.การพฒนาอตสาหกรรมและการใชทรพยากรในผลต ไดแก

-การพฒนาอตสาหกรรมตามศกยภาพของสมาชก หมายความวา สมาชกประเทศใดมความเกงกลาชำานาญในเรองใดกจะรบผดชอบโครงการอตสาหกรรมนน เชน สงคโปรโดดเดนในเรองของดเซลกจะรบผดชอบอตสาหกรรมดเซล เปนการพฒนาความเปนเลศใหกบตวเอง เปนการไดเปรยบโดยเปรยบเทยบ

-เพมการลงทนจากตางประเทศเพอพฒนาอตสาหกรรม ปรเทศกำาลงพฒนาอยางเรากตองพงพงทน/ตลาด/เทคโนโลย เนองจากเราไมสามารถยนไดดวยตวเองจงตองพงพงประเทศรำารวย

3.เพมอำานาจตอรอง เพราะแตละประเทศเปนประเทศกำาลงพฒนา มอำานาจการตอรองตำา เพราะฉะนนการรวมตวกนเปนระดบใหญขนนาจะเปนโอกาสทจะเพมอำานาจการตอรองไดดขน

253

4.ปองกนการกดกนทางการคาจากนอกกลม อาศยกลมใหมากขน โดยไมตองคากบประเทศรำารวยทงหมด เพอเปนการหลกเลยงไมใหประเทศรำารวยใชมาตรการกดกนทางการคาในทกสนคา/ทกการคาทคาขายกบเรา ทำาใหเราลดการกดกนทางการคาไดบางสวน

5.ขยายตลาดการคาของกลม6.อาเซยนพยายามทำาทกอยางเพอบรรลวตถประสงคดาน

เศรษฐกจ โดยรวมกลมกนในเรองของ..-การคา การลงทนในระยะยาว-เพมประสทธภาพในการจดการหนระหวางประเทศ ทำา

อยางไรจะสรางรายไดใหกบประเทศเพยงพอกบการชำาระหนระหวางประเทศ ดงนนการจดหนระหวางประเทศคอการชำาระหนทมอยใหหมดไปและไมสรางหนใหม นคอคามหวงของประเทศกำาลงพฒนาแตไมรวาจะทำาไดแคไหน ตองฝากความหวงไวกบการมรายไดเขามาในประเทศ นอกจากการคาระหวางประเทศแลวยงตองสงเสรมดานการทองเทยว เพราะการคาถกบลอคมากมายจากประเทศคคา แตการทองเทยวเปนความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบของเรา เราตองหาจดเดนของการทองเทยวใหเจอเพอเปนโอกาสและใชสงดดทมอย รวมทงตองกำาจด/ลดจดออนใหเหลอนอยทสด สงผลใหจดเดนผดขนมาเองโดยธรรมชาต

ในสถานการณทเราเสยเปรยบทางการคาจากการเปนประเทศดอยพฒนา (Under development) จะเหนวาเรามทางออกเสนอ นอกจากธรรมชาตทมอยแลวยงมสถานการณทางการเมองเปนปจจยสำาคญททำาใหการทองเทยวลดนอยลง ดงนนการทองเทยวหรอการพฒนาเศรษฐกจรปแบบใดกตาม

254

depend on ความสงบเรยบรอยในทางการเมอง ถาอาเซยนไมสามารถทำาใหเกดความเรยบรอยไมได กยงไมมสนต ไมมความเปนกลาง การพฒนาเศรษฐกจกจะดำาเนนไปไดอยางยากลำาบาก การพฒนาประเทศกเชนเดยวกน เศรษฐกจ สงคมจะไปไดด สภาพการเมองตองดกอน ไมเชนนนการพฒนาในสวนอน ๆกจะหยดลง

ฉะนนในเรองของ ASEAN อาจารยขอใหนกศกษาความรวมมอทสำาคญ ๆวาความรวมมอทางการเมอง เศรษฐกจ สงคม และอน ๆมอะไรบาง ตองมองใหเหนภาพวาอาเซยนมความรวมมอขนาดไหน และไมใชเฉพาะภายในกลมอาเซยนเทานนยงรวมถงอาเซยนกบนอกกลม เชน OK

PS 714 คว�มสมพนธระหว�งประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใต

International Relation in South East Asia

ผศ.ธนย� หรย�งกร วนท 28 มถน�ยน พ.ศ.2551 ภ�คบ�ย

วตถประสงคของอาเซยน คอ มงเนนการคาระหวางประเทศ ดงการลงทน และพยายามไมพงพาตางประเทศหรอพงใหนอยทสด ประเทศในอาเซยนสวนใหญเปนประเทศกำาลงพฒนาแมวามการรวมตวกนทำาใหมพลงพอสมควรในเรองของการปรบตวการพฒนาในทางเศรษฐกจแตกยงคงมปญหา โดยเฉพาะปญหาเกษตรกรรมเพราะเกดจากการดอยพฒนา (Under development)

255

Trickledown Theory เปนแบบแผน/ทฤษฎการพฒนาของตะวนตกทเชอวา การพฒนาในสวนบนของเศรษฐกจนนจะเกดผลพลอยได/สงผลของการพฒนาสคนสวนลาง ซงแนนอนวาคนสวนลางเปนคนสวนใหญของประเทศ จะเหนวาตะวนตกอาจจะทำาไดผล แตประเทศไทยทำาไมไดผล

อาเซยนไดพยายามทสดแลวในการพฒนาตวเอง มอตสาหกรรมในสาขาทแตละประเทศถนด พยายามทจะแลกเปลยนความร/ความรวมมอในดานวทยาศาสตรและเทคโนโลย แตความไดเปรยบโดยเปรยบเทยบทเรามอย เชน ความหลากหลายทางชวภาพ ความสามารถในการผลตสนคาเกษตรทมคณภาพมากมาย เชน มะขามเปยกเปนสนคาสงออกของไทยโดยไมคาดวาสนคาจะไปไดไกลขนาดน แตทำาไมความไดเปรยบตาง ๆเหลานจงไมชวยใหการพฒนาเศรษฐกจของประเทศเราดขน คำาตอบทไดตองเขาใจวา คำาวาไมดขนนนไมไดหมายความวาการพฒนาของเราไมไดผล/ผลตผลของเราแย ทง ๆทอะไรกดขน เชน การผลต/คณภาพดขน ซงสงททำาใหการพฒนาของเราไมเจรญเตบโตหรอกาวหนาเทาทควรกเพราะความเสยเปรยบทเกดขนกบเรา เชน ความเสยเปรยบทางเศรษฐกจ เราสามารถเหนไดชดเจนในความเสยเปรยบทางดานการคา ซงการคาเปนสวนสำาคญของเศรษฐกจทกประเทศ ไมวาจะเปนประเทศยากจนและประเทศรำารวย

การคาของประเทศกำาลงพฒนาไมสามารถหลดพนจากความดอยพฒนา(Under development) ได เพราะอตราการคา (Term of trade ) เปนตวทใหประเทศกำาลงพฒนาเสยเปรยบทางการคาตลอดมา หมายความวา ประเทศกำาลงพฒนาผลตสนคาเกษตรกรรม ซอสนคาอตสาหกรรม ในขณะทประเทศ

256

พฒนาแลวผลต/ขายสนคาอตสาหกรรม ซอสนคาเกษตรกรรม (วตถดบ/สนคาบรโภค) ซงนาจะเปนการคาทดเพราะตางฝายตางสงซอสนคาระหวางกน แตกฎตายตวทเปลยนไมไดคอการเสยเปรยบอตราการคาเกดจากประเทศกำาลงพฒนาขายสนคาเกษตรซงเปนสนคาทมแนวโนมในการเปลยนแปลงราคาทสงมาก เปลยนแปลงตลอด และเปลยนในทศทางทตำาลง

จะเหนวาประเทศกำาลงพฒนาขายสนคาเกษตรกรรมถก แตซอสนคาอตสาหกรรมแพง(ยารกษาโรค เครองมอ เครองจกร เครองมอแพทย) เชน ประเทศกำาลงพฒนาซอโนตบค 1 เครอง จะตองขายสนคาเกษตรกรรมอยางเชนมะมวงนำาดอกไมกตนจงจะไดโนตบค หนงเครอง นคอความเสยเปรยบทางการคา นอกจากนนแลวสนคาเกษตรกรรมกวาจะผานกระบวนการตรวจสอบเปนทยอมรบไมใชเรองงาย สวนสนคาอตสาหกรรมไมมอะไรตรวจวดสนคาอตสาหกรรม ในขณะทประเทศอตสาหกรรมขายสนคาอตสาหกรรมแพง แตซอสนคาเกษตรกรรมถก เปนสงตรงขามกนกบประเทศกำาลงพฒนา นคอกฎธรรมชาตของสนคาเกษตรกรรมและสนคาอตสาหกรรม และนยงไมรวมถงเครองไมเครองมอใดทเรยกวาเครองทนแรงเรากเสยเปรยบแลว ดงนนในเรองของอตราการคาถาบวกกบมาตรการอน ๆซงเปนเครองมอทเขามอย เชน องคการตาง ๆทมอย ศกยภาพในทางเศรษฐกจในการบบคน เครองมอในการกดกนการคา กฎกตกามารยาททตงใหกบโลกลวนแตบบคนเราทงสนไมทางตรงกทางออม

จงสรปไดวา...ทำาไมความดอยพฒนาไมไปจากเราเสยท ? กเพราะอตราการคา(Term of trade) และเครองมออน ๆทมอยสงผลใหเราหนไมพนความดอยพฒนา นนคอความเสยเปรยบ

257

และดอยโอกาสกวาเขาตลอด เปนปญหาพนฐานสำาหรบประเทศเกษตรกรรมอยางเรา ดวยเหตนทำาใหอาเซยนโดยเฉพาะประเทศไทยคำานงถงวธการทำาอยางไรจงจะทำาใหสภาพทเปนอยในปจจบนออนลงบาง พอทจะลมตาอาปาก/ตอรอง/แขงขนกบเขาไดบาง นคอสงทอยในใจของประเทศกำาลงพฒนาอยางเชนประเทศไทย เพยงแตกลไกทางการเมองของเราไมเอออำานวย แมแตอาเซยนกยงมปญหามาจนปจจบน

*สงคโปร เปนประเทศยกเวนในอาเซยน ทง ๆประเทศสงคโปรเปนประเทศทเอาประชาธปไตย แตเปนประชาธปไตยทคนไทยอยไมได (อาจารยรบรอง) เพราะนสยคนไทยกบประชาธปไตยในสงคโปรตางกน เนองจากรฐบาลเปนผออกฎเกณฑทบงคบใชเขม หมายความวา เขาไปลดรอนสทธเสรภาพของประชากร เชน อาจารยอยในประเทศไทย วนนอาจารยตองการซอรถยนต 9 คนกสามารถซอได แตในสงคโปรซอไมได เปนการบนทอนสทธเสรภาพในการอยากซอรถยนต การซอรถแตละคนตองมเงอนไขมาก

ดงนนความดอยพฒนาเปนสงทตดตวเรามาตงแตกอนเกด เราจะทำาอยางไรทจะลดความดอยพฒนาได คำาตอบคอความสามารถ (Capability) ทงทเปนรปธรรมและนามธรรม เปนความสามารถภายในของรฐ และตองอาศยกลม ซงเปนทมาวาทำาไมในโลกนจงเตมไปดวยกลม เพราะเปนการเพมศกยภาพใหกบกลม เชน EU ,NAFTA ฯลฯ

ฉะนนคำาวา กลม คอ การรวมตว“ ” /การบรณาการ (integration) จงเปนคำาตอบทปจจบนทประเทศตาง ๆกำาลงทำาอย เพราะการรวมตวเปนกลมเปนการรวมความสามารถ (Capability) ของแตละรฐเขาดวยกน หมายถงถงการรวมกน

258

ของทรพยากรธรรมชาต /การจดการ /เทคโนโลย /ความร /สงตาง ๆทมอยจนกระทงยงใหญ เชน EU เรมจากสมาชก 15 ประเทศกจะม Capability 15 จด ตอมารวมอก 10 ประเทศ Capability ก 10 จด ดงนนจากปญหาของความดอยสามารถแกไดโดยการรวมกลม/การรวมตว แตการรวมกลมทเกดขนจะเหนวาประเทศทพฒนาแลวกลบรวมกลมกนไดอยางคกคกและหนาแนน เพราะเปนการรวมกลมเพอใหไดเปรยบมากขน สวนประเทศกำาลงพฒนากวาจะรวมกลมไดนนกระทอนกระแทน ซงเหตผลของการรวมกลมของประเทศดอยพฒนารวมกลมเพอใหเสยเปรยบนอยลง เปนสงทดกวาอยโดดเดยว

อาจารยมองวาถาตราบใดทเรายงไมรตวตนของเราวาเราอยในสภาพอยางไรในเวทโลก เรากรงแตจะเปนเหยอ ดวยเหตนอาจารยจงอยากใหคนไทยตระหนกถงความสมพนธระหวางประเทศ อยากใหรวาสภาพของประเทศไทยเมออยในสงคมระหวางประเทศคออะไร เพอทจะใหเขารวาสงใดควรทำา สงใดไมควรทำา

นทานของอาจารย : พระเจาสรางโลก ตามความเชอพระเจาเปนผสรางโลก เมอสรางโลกเสรจกสรางประเทศตาง ๆ ในการสรางประเทศตาง ๆพระเจาตองยดหลกความยตธรรม จงสรางประเทศทมทงดและไมดคกน ในขณะทพระเจาสรางประเทศอยางเพลนเพลนจนกระทงถงประเทศสดทาย พระเจากใสทงของดและไมดเขาไป แตเมอมาถงของดชนสดทายทพระองคจะใสลงในประเทศสดทายนนกลบหลนกลงตกลงไปในอกดนแดนหนงกลายเปนอกประเทศหนงทมแตสงด ๆทกอยาง สงทไมดไมมเลยกเพราะประเทศนนพระเจาไมไดตงใจสราง พระเจาตกใจมากจงหนมาสรางคนไทยโยนลงในประเทศทพระเจาไมไดตงใจสรางนน

259

ซงจะเหนวาประเทศไทยมของดหลายสงหลายอยางมากมาย แตมสงเดยวทไมดคอคนไทย ดงนนพระเจาสรางคนไทยขนมาเพอมาสมดลกบสงดงามทพระเจาไมตงใจสราง ฉะนนเราตองเปนคนไทยในยคทพระเจาไมไดสราง เพราะเราตองเกดมาเพอสรางประเทศเราไมใชทำาลายประเทศเรา จะเหนวาไมมใครมาทำาอะไรเราได ไมมใครทำาใหเราแยลงไดนอกจากตวเราทำาเอง คนไทยดวยกนเองจะทำาใหประเทศชาตอยในสภาพไหนกได

คำาถามจากศนยวทยบรการ จ.นครพนม : ในอนาคตอาจารยคดวาปองกนมาตรการกดกนการคาในกลมอาเซยนจะไดผลหรอไม เพราะวาอยางสนคาเกษตร เชน ยางพารา ทงจนและลาวเพมพนทในการปลกยางพาราเพมขน จะสงผลกระทบกบประเทศไทยในดานราคายางพารา จะเปนปญหากบเกษตรกรในอนาคตไดหรอไม

อาจารยตอบวา : การรวมกลมของเราในอาเซยนจะปองกนหรอลดความลดแรงของมาตรการปองกนคาไมได เพราะอาเซยนในปจจบนยงโดนมาตรการการคาอยเชนกน แตอาเซยนไมไดอยแคน ปจจบนอาเซยนไดขยายออกไปเปน East Asia Community โดยม จน ญปน รสเซย(กำาลงจะมา) นคอการผนกกำาลงทแขงกลาขน สงผลใหการถกเอารดเอาเปรยบลดลง ดกวาทจะอยอยางประเทศไทย/อยางอาเซยน อาจารยจงพยายามใหนกศกษาคดวาอาเซยบจะเจรญเตบโตจาก East ASIA Community เปน ASIA ไดหรอไม เพราะถาเรารวมเปน ASIA ไดเมอไหร ความดอย/ความเสยเปรยบกจะหมดไป เพราะ ASIA 40 กวาประเทศนนรวมกนแลวมหาศาล

*ในคราวหนาอาจารยจะบรรยายรายละเอยดเกยวกบการรวมเปน ASIA รวมทงกรอบในการวเคราะหวาเราจะมอง

260

ประเดนใดบางททำาใหสำาเรจ จดเดนจดดอยของเอเชย ความสมพนธ/การรวมตวทมอยแลวในเอเชย พฒนาการจากอาเซยนไปสเอเชยมอะไรบางทเปนตวชวย/ตวเสรม และขณะเดยวกนจดดอยนนรายแรงขนาดไหน มทางลบลางหรอไม *

อาจารยขอใหนกศกษาจำาวา การรวมกลมของประเทศพฒนาแลว รวมตวกนเพอใหไดเปรยบมากขน แตการรวมกลมของประเทศยากจน รวมตวเพอใหเสยเปรยบนอยลง และถาเรารวมเอเชยแลวจะเปนอยางไร เราจะเสยเปรยบนอยลงหรอไดเปรยบ เราจะมสภาพอยางไรการรวมสำาเรจ ..........

2. เป�หม�ยของ ASEAN เป�หม�ยของ ASEAN ในระยะสน มดงน2.1 แกไขปญหา / ลดปญหาความขดแยงภายใน ASEAN

เชน- แกความแตกตางทางการปกครอง เพราะเราไมตองการ

ใหความแตกตางทางการปกครองมปญหา และถาใหดประเทศในอาเซยนควรจะมการปกครองไปในทศทางเดยวกน ทำาใหเปนระบบเดยวกน เชน ประเทศทปกครองระบอบประชาธปไตยในอาเซยน ไดแก ไทย อนโดนเซย สงคโปร กมพชา ฟลปปนส มาเลเซย และรปแบบอน ๆเชน บรไน(สมบรณาญาสทธราชย) ลาว(คอมมวนสต) พมา (เผดจการทางทหาร) ฉะนนทำาอยางไรในความแตกตางทางการปกครองจะไมกอใหเกดปญหา แตอยางไรกตามอาเซยนพยายามทำาใหเราเปนชมชนประชาธปไตย แตอยางนอยตอนนความแตกตางอยาใหมปญหากบกลมอาเซยนของเรา

261

-แกความแตกตางของระดบการพฒนา ระดบการพฒนาเปนสงสำาคญ เพราะมคนพดวาระดบการพฒนาจะทำาลายการรวมกลมหากสมาชกมระดบการพฒนาทแตกตางกน แตอาจารยมองวาจากตวอยางทเหนมานนไมเปนความจรง เชน EU ม 2 กลม คอ กลมเกา 15 ประเทศ สวนกลมใหม 12 ประเทศ ทง 2 กลมมระดบการพฒนาตางกนมากราวกบฟากบเหว แตเขา Win – Win Situation หมายความวา ถา 12 ประเทศใหมไมเขาเปนสมาชก EU กจะไมไดประโยชนอยางทไดอยในปจจบนและในอนาคต ในขณะท 15 ชาตทเปนสมาชกเกาไดประโยชนอยแลวกยงไดประโยชนเพมขน แตใครจะ Win มากกวาใครนนขนอยกบความสามารถของแตละชาตสมาชก ซงเปนธรรมชาตทใครมความสามารถมากกวาคนนนกจะ Win มากกวา ฉะนนความแตกตางของระดบการพฒนาจะมปญหาอยบางในเรองของความพรอมในสเตบตาง ๆทมการเปลยนแปลง เชน ภายในกปตองลด/เลก/งดภาษศลกากรแกกน แตประเทศหลง ๆไมพรอมกขอเลอนระยะเวลาออกไป เปนไปได ซงไมไดหมายความทกสเตบตองไปพรอมกนหมด

ระดบการพฒนาของอาเซยนโดยเฉพาะ 4 ประเทศนองใหม (ลาว กมพชา พมา เวยดนาม) ซงเปนประเทศทมพฒนาการทางเศรษฐกจตำากวา 6 ประเทศเกา แตอกไมนานเกนรอกจะเหนเวยดนามวงฉว

ประเทศเวยดนามเปน 1 ใน 4 ประเทศทมระดบการพฒนาทความลาหลงกวา 6 ประเทศ จะเหนประเทศเวยดนามไมไดกอปญหาใหกบประเทศตวเองกลบกอปญหาใหกบประเทศไทยในความเดนของตวเอง เชน เวยดนามขยบตวเพยงนดเดยว/แควอรมอพกสงผลใหโรงงานสงทอของไทยปดไปหลายโรง ปจจบน

262

เวยดนามเผชญกบภาวะเงนเฟอสงถง 20 % ถอวาเปนภาวะทรนแรงเนองจากเวยดนามเผชญกบมรสมพายทำาใหผลตผลของประเทศเสยหาย แตเพยงแคชวระยะเวยดนามกลกขนมาประกาศวาขายขาวไดเปนลานตน เพราะคนเวยดนามเปนคนทเกบกด ในขณะทคนไทยกำาลงทะเลาะกนเวยดนามกเดนไปไกลแลว ประกอบกบเวยดนามเขา WTO กยงทำาใหเวยดนามกระฉดไปไกล แตอาจจะเปนเพราะการบรหารจดการของเวยดนามยงไมดพอจงทำาใหสวนประกอบของเศรษฐกจ เชน เงนตรา หนมปญหา ประกอบกบเจอภาวะราคานำามนสงจงทำาใหประสบกบกบภาวะเงนเฟอสงมากในปจจบน

-แกความแตกแยกเปนกลม/ฝายในกลม ASEAN แบงออกเปนมงตาง ๆ เชน ความแตกตางในทางศาสนา เชน กลมมสลม กลมพทธ เปนตน การแบงฝายในรปของกลม/ฝายทเปนการแบงแยกแผนดน ฝายทเปนเกาะ ในขณะทการแบงระดบการพฒนา การแบงฝกแบงฝาย มการเลอกขวอยตลอดเวลา และไมวาใครจะเลอกอยกบฝายใค รวมหวกบใครกตาม แตหาคนทรวมหวกบเรายากมาก ไมคอยมใครเลอก แมแตลาวซงเราเขาใจวาไทยลาวเปนพนองกน แตไทยมกทำาตวเปนพตลอด ทำาใหลาวไมเลอกไทย ทำาใหไทยตกอยในสถานะทลำาบากเชนกน อาจารยมองวาถงเวลา(เลยเวลาแลว)ทไทยตองสรางบารมในอาเซยน แมวาไทยเคยทำามาแลวแตเปนผลลบ เชน ACMECS : เจาพระยา อรวด โขง ซงเปนสงทดโดยไทยตองใหการชวยเหลอเพอนบานของเราเพอใหเขาเหนวาเราตงใจ/อยากรวมมอ/ชวยเหลอ/เสยสละ นคอบารมทเราตองทำาหลงจากทมใครเลอกเรา มเชนนนเราจะเสยประโยชนมากกวาไดประโยชน

263

อยางไรกตามโครงการ ACMECS กมปญหาในการใหเงนกกบพมา ปจจบนยงอยในขนฟองรองอย อาจารยมองวาโครงการแบบนเปนโครงการทเราควรทำาอยางยง แตโครงการนมการคอรบชนหรอไมตองมทางแกไข แตการชวยเหลอเพอนบานตามโครงการ ACMECS เราตองทำาโดยเฉพาะในเมอเราอยากไดประโยชนในอาเซยน หรอเราตองการเปนผนำาในสวนทเปนเอเชยในวนตอไปขางหนา จะเหนวาการใหยม การใหเปลาในโครงการ ACMECS จะเปนประโยชนกบประเทศไทยมากกวาประเทศอน เชน การสรางถนน โดยใหกเงนเพอนำามาสรางถนนบาง หรอสรางคนละครงบาง และบรษทของไทยเปนผรบเหมาสรางถนน วสดกซอจากไทย สรางเสรจไทยเปนผใชถนนน

2.แกปญหาเศรษฐกจภายในกลม ASEAN เศรษฐกจภายในทเปนอยเปนปญหาททำาใหแตละประเทศในอาเซยนไมม Capability เพยงพอ และประเทศไทยตองสราง Capability ใหกบตวเองพรอม ๆกบการสราง Capability ใหกบกลม เพราะฉะนนอาเซยนกคดถกวาตองแกปญหาภายในกอน โดยเฉพาะประเทศนองใหม 4 ประเทศทเขามาใหพยายามพฒนาตวเองใหเรวขนอยางนอยกทนกลมเกาใหไดเรววน โดยการจดตง IAI เปนการสงเสรมประเทศนองใหมใหเกดการลงทน รวมทงโครงการ ACMECS กเชนเดยวกนเปนการชวยเสรมการพฒนาประเทศนองใหม มถนนหนทางดขน การคาดขน คนมงานทำา

* IAI เกดขนในป1942 เพอชวยเหลอประเทศนองใหมดานการคาการลงทน และการพฒนาศกยภาพของประชาชนใน 4 ประเทศนองใหม

-แกปญหาภาพลกษณของสมาชกใน ASEAN โดยเฉพาะเรองสทธมนษยชน(ตองลดความรนแรง) และประชาธปไตย

264

(ตองสรางประชาธปไตยใหไดเพอขจดการกดกน/การลงโทษทางเศรษฐกจ) อยางเชนประเทศพมาเปนประเทศทประสบกบปญหามาก

เปาหมายของ ASEAN ในระยะยาว -ความมนคง อาเซยนตองอาศยความมนคงเปนพนฐาน

สำาคญในการพฒนาประเทศ ฉะนนทำาใหอาเซยนมความมนคง เปนกลาง ไมฝกใฝฝายใดฝายหนง ดวยเหตน ASEAN จงพยายามสรางชมชนอาเซยน (ASEAN Community) ขน

-ดานเศรษฐกจ โดยกลม ASEAN ฝน / หวงวาจะสรางพฒนาการของ ASEAN ใหเหมอนกบ/เดนรอยเดยวกบ EU เชน เราตองเปนตลาดรวม (Common Market / Single Market)ใหได (ซง EU ผานขนตอนนแลว) โดยอาเซยนหมายมนป นมอวาจะสรางตลาดรวมใหได คอ การผนตวเองสสหภาพเอเชย (Asia Union) นำาไปสการรวมในขน Economic Union ซงเปนการรวมอน ๆ เชน รวมนโยบายเศรษฐกจ นโยบายการคา/การเงน/การคลง

*ตลาดรวมหรอตลาดเดยวกน (Common Market / Single Market) คอ มาตรการในการเคลอนยายปจจยการผลตไดอยางเสร เชน ทน วสดอปกรณ เครองจกร แรงงาน สามารถเคลอนยายไดราวกบอยในประเทศเดยวกน

ขนตอนก�รรวมตวท�งเศรษฐกจ 1.การคาเสร (Free Trade Area) คอ การลด/ยกเลก

อตราภาษศลกากร(ขาเขา-ขาออก) ระหวางประเทศสมาชก

265

2.สภาพศลกากร (Customer Market) 3.ตลาดรวม (Common Market) 4. Economic Union คอ การนำาขนตอนท 1 +2 +3

+นโยบายเศรษฐกจ/การเงน/การคลง/เงนตราตางประเทศเปนนโยบายเดยวกน (ปจจบน EU อยในขนตอนท 4 : Economic Union ) กำาลงจะขนขนตอนท 5

* ตวยอ EU มความหมายได 2 อยางคอ ความหมายหนงของ EU หมายถงขนตอนการรวมกลม คอ ขนตอน Economic Union สวนอกความหมายถง EU หมายถง ชอกลม EU

5. สหภาพทางการเมอง (Political Union บางตำาราเรยก Supranational Union : สหภาพเหนอชาต) คอ ชาตตาง ๆทเปนชาตสมาชกจะอยภายใตองคการนน รวมเปนหนวย/ประเทศเดยวกน ปจจบนเรยกสหภาพทางการเมอง หมายความวา ประเทศสมาชกทง 27 ประเทศจะมนโยบายเพยงนโยบายเดยวโดยใชรวมกน

เปาหมายของ ASEAN ในระยะยาว 1.ตองการใหอนภมภาคมความมนคง โดยเฉพาะความ

มนคงทงภายในและภายนอก ASEAN ดวยเหตน ASEAN พยายามสรางชมชนอาเซยน (ASEAN Community) ขน

2.ดานเศรษฐกจ โดยกลม ASEAN ฝน / หวงวาจะสรางพฒนาการของ ASEAN ใหเหมอนกบ/เดนรอยเดยวกบ EU เชน ตลาดรวม (Common Market) เปนการรวมตวระดบท 3 ( กอนถง Economic Union) และในทสด ASEAN กฝนทจะเปนสหภาพเอเชย (Asia Union) ตามมา

266

3. Democratic ASEAN ใหทกประเทศใน ASEAN เปนประชาธปไตยใหไดเพอเปนสากลทงหมด เพอทจะไดไมถกรงแก รงเกยจเดยดฉนทอยางเชนพมาในปจจบน ซงการตอตานพมาของ EU และอเมรกาสงผลกระทบกระเทอนตออาเซยนดวย เชน การประชมอาเซยนครงหนง EU ตองเขารวมประชมดวย แตบงเอญครงนนพมาเปนประธานในการประชมอาเซยน เมอ EU รวาเปนเชนนนบอกวาถาพมาเปนประธานอาเซยนหรอเขารวมประชมดวย EU จะไมยอมเขามารวมประชม (เพราะ EU เปนคเจรจา 9 ประเทศกบอก 2 องคการ) ในทสดพมาตองสละตำาแหนงประธานอาเซยนเพอใหอาเซยนประชมรวมกบ EU ได จะเหนวาแรงบบคนจากภายนอกยงมอยแมเปนอาเซยนแลวกตาม

4.กลไก (การหารอ/ตดสนใจ) ของ ASEAN เชน บทบาทเลขาธการ ASEAN ไมมบทบาทใด ๆโดดเดน จะมลกษณะเปนสญลกษณ(Symbolic) แมบานทคอยดแลปดกวาด/จดการประชมองคกรเทานน ดงนนตองการใหเลขาธการ ASEAN มบทบาทมากขนเหมอนกบเลขาธการ UN โดยเลยนแบบเลขาธการสหประชาชาตทมบทบาทในเวทโลก

5.ASEAN + 3 เปนความฝน /ความหวงท ASEAN จะไปส East Asia Community

6.ทำาให ASEAN เปนองคกรทไมใชองคกรของรฐ (สมาชก) เทานน แตควรให ASEAN เปนองคกรทประชาชน(ASEAN) มสวนรวมดวย อาจมการจดตงสภาอาเซยน เพอใหประชาชนของ ASEAN มสวนปกปองผลประโยชนและตรวจสอบการดำาเนนงาน นนคอการพฒนาประชาธปไตยไปสฐานราก

267

แตอยางไรกตามกฎการไมเขากาวกายในกจการภายในประเทศสมาชกดวยกน เปนกฎเหลกขอแรกทประเทศสมาชกบอกวาตองม เพราะกลวประเทศทมอำานาจมากกวาเขาแทรกแซงกจการประเทศสมาชกดวยกน

2.คว�มรวมมอภ�ยใตกรอบอ�เซยน ไดแก2.1 ความรวมมอทางเศรษฐกจ เชน

-เขตการคาเสรอาเซยน (AFTA)-ความรวมมอดานอตสาหกรรม-เขตการลงทนอาเซยน (AIA)-กรอบความรวมมอ ASEAN + 3 -ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC)

2.2 ความรวมมอทางดานการเมองและความมนคงของ อาเซยน เชน

-การประชมอสเซยนวาดวยความความรวมมอดานการเมองและความมนคงในภมภาคเอเชย-แปซไก (ARF) 2.3 ความรวมมอดานอน ๆ เชน

-โทรคมนาคม-พลงงาน-การทองเทยว-ขนสง-การเกษตรและปาไมของอาเซย และ ASEAN + 3

คว�มรวมมอของไทย1. การรวมมอของไทยภายใตกรอบเหลยมเศรษฐกจ ไดแก

-IMT – GT : โครงการพฒนาสามเหลยมเศรษฐกจ-BIST : โครงการพฒนาสเหลยมเศรษฐกจ

268

-ความรวมมอไทย -จน -พมา -ลาว : โครงการพฒนาสเหลยมเศรษฐกจ-BIMST –BC : โครงการพฒนนหาเหลยมเศรษฐกจ-GMA – EC : โครงการพฒนาหกเหลยมเศรษฐกจ

2.ความรวมมอภายใตกรอบระดบระหวางภมภาคและระดบภมภาค เชน

-APACE-ASEM-ACD -Asia Bond-Account Trade-Sars-Nacotics-Asian Currency : เงนสกลเอเชย

2.3 การรวมมอภายใตกรอบระดบอนภมภาคใน South east Asia เชน

-ACMECS-สามเหลยมมรกต-ไตรภาคยาง

................Quiz…คำ�ถ�ม : 1. ความรทนาสนใจจากการบรรยายในสปดาหน

2. ความประทบใจในการเรยนในสปดาหน************************************************

***************คำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวนออก

เฉยงใตInternational Relation in Southeast

Asia

269

ผศ.ธนย� หรย�งกร วนท 11 กรกฎ�คม พ.ศ.2551

(เทปบนทกหลงจากทอาจารยบรรยายไปพกหนงแลว)PS 714 เปนวชาสดทายของ Plan B นกศกษาจะตอง

ประมวลความรของวชาตางๆใน Plan นไดตวแสดงในเวทระหว�งประเทศ1.รฐ ตวแสดงทกตวมผลประโยชนของตนเอง อาจารยจะ

เนนผลประโยชนของรฐ รฐเปนตวแสดงทสำาคญมากเพราะนอกจากจะแสดงบทบาทในนามของตนเองแลว รฐยงไปสอดแทรกอยกบทกตวแสดง รฐเองจงตองดแลปกปองผลประโยชนของตนเอง เชน ออกนโยบายพฒนาประเทศเพอสรางขดความสามารถในการแขงขน ตองสงเสรมความแขงแกรง สรางความกนดอยด และทำาใหประชาชนเปนอนหนงอนเดยวกน เพอใหเกด Unity ทางการเมอง ซง Unity หาไมไดในเมองไทยอกแลว คนไทยไมสามารถพดเรองการเมองตอกนไดอกเพราะมการแตกแยก แบงพรรคแบงพวก และแบงเปนภาค

PS 709 เปนวชาททำาใหประเทศแขงแรงดวยการเอาผลประโยชนภายนอกมาดแลภายในประเทศ นโยบายสาธารณะกตองทำาใหคนมการศกษาด เศรษฐกจด และเพอความเปนหนงเดยวของประเทศ นโยบายภายในและนโยบายตางประเทศลวนเปนนโยบายสาธารณะ ลวนเปนสงททำาใหประเทศดขน แตไทยเรากไมควรมองวาประเทศเราเปนอยางไร ควรมองประเทศอนดวย เชน สหรฐฯและองกฤษพยายามสรางแสนยานภาพใหตนเองเพอจะไดกอบโกยเอาผลประโยชนใหมากทสด

270

ผลประโยชนแหงชาตมกวางขวาง การกระทบกระทง สลบซบซอน และเปลยนแปลง ปจจยหลายอยางเหลานทำาใหหาผลประโยชนไดยากขน รฐจงเปนผทมบทบาทในนามของตนเอง

2.องคการระหวางประเทศ มทงในระดบภมภาคและระดบสากล เชน UN, EU, ASEAN, NAFTA, UNESCO, WHO, WTO, IBRD องคการระหวางประเทศเกดขนจากการจดตงของรฐ เพอใชเปนเครองมอในการแสวงหาประโยชน รฐใดทมอำานาจและมความสามารถทจะเขาไปอยในองคการระหวางประเทศไดมากกวายอมไดผลประโยชนมากกวา ยงรฐใดมอำานาจเหนอองคการระหวางประเทศกยอมไดผลประโยชนมากกวา (การทรฐจะเขาไปอยในองคการใดองคการหนงไดจะตองมความสามารถเฉพาะตว เชน จนกวาจะสมครเขา WTO ไดตองใชเวลาหลายป ไตหวนและฮองกงไมสามารถเปนสมาชกของ UN ได)

3.องคการขามชาต ทสำาคญไดแก(1) บรรษทขามชาต เปนบรษทใหญของประเทศใดประเทศ

หนงหรอหลายประเทศรวมกน เขาไปประกอบธรกจในดนแดนทไมใชประเทศของตนเอง แบงออกเปน 2 กลมคอ

1) บรรษทลงทน คอบรรษททมกจการ ผลตสนคาและบรการ เชน บรษทผลตรถยนต บรษทคาสงคาปลก บรษทททำาเกยวกบการโรงแรมหรอการทองเทยว

2) บรรษททน คอบรรษททไมมสนคาและบรการ แบงออกเปน 2 พวก ไดแก

-บรษทเกงกำาไร (Casino Capitalist) เกงกำาไรอยางเดยว หรอทเรยกวาเอาเงนไปตอเงน เชน เกงกำาไรอสงหารมทรพย หน อตราแลกเปลยน Community (เชน นำามน ทองคำา)

271

-พวกเกงกำาไรผดกฎหมาย (Mafia Capitalist) เชน ยาเสพตด คาอาวธ คามนษย บอนการพนน เงนทไดจากการทำาธรกจผดกฎหมายจะนำาไปฟอกกบกลม Casino Capitalist เพอใหกลายเปนเงนสะอาด

รฐเขามามบทบาทในบรรษทขามชาต เพราะรฐเปนเจาของสญชาตบรรษทจงตองดแลและปกปองผลประโยชนของบรรษทขามชาตทกวถทาง เชน ใชกำาลง หรอทำารฐประหารในกวเตมาลาและรฐบาลอารเยนเดทชล ทงนเพราะบรรษทขามชาตเปนผหาเงนหาทองใหประเทศ เงนทไดจะนำาไปสรางเทคโนโลยและนวตกรรมใหม ประเทศจงไดเปนเจาของทรพยสนทางปญญา ประเทศชาตจงเจรญมากขน

(2) ศาสนาขามชาต(3) ผกอการรายขามชาต(4) NGOs4.ปจเจกชน (Individual) คอผทมชอเสยงและเปนทรจก

การกระทำาจะเปนทสนใจของสาธารณชน เชน ดารา นกรอง นกฟตบอล นกเทนนส อดตประธานาธบดของสหรฐฯ

รฐจะดำาเนนการทกรปแบบเพอผลประโยชนแหงชาต รฐทเจรญ รำารวย ยงใหญ และมเทคโนโลยสงจงไดเปรยบและพยายามสรางกตกามารยาทตางๆเพอผลประโยชนของตนเอง

รฐในโลกนมความแตกตางกน ทงระบอบการเมองการปกครอง ระดบเศรษฐกจ ความรความสามารถ รฐจงมองวาทำาอยางไรจงจะใชความแตกตางทำาใหเกดประโยชนสงสด เชน รฐมหาอำานาจเอาความสามารถทงทางเศรษฐกจ การเมอง สงคม เทคโนโลย และเครองมอตางๆมาใชประโยชน

272

เครองมอในก�รรกษ�และแสวงห�ประโยชนของรฐ แบงออกเปน 2 กลม ไดแก

1.เครองมอภายใน ไดแก(1) การเมองและการทหาร(2) เศรษฐกจ เชน การคา การลงทน การใหความชวย

เหลอ(3) การทต เชน การเจรจาตอรอง ประนประนอม เสนอแนะ(4) จตวทยาและการโฆษณาชวนเชอทกรฐจะมเครองมอภายในในการรกษาและแสวงหาผล

ประโยชนเหมอนกน แตไมเทากน เชน ไทยและสหรฐฯมกองทพเหมอนกน แตแสนยานภาพแตกตางกน ในทางการเมอง หากรฐมนตรตางประเทศของสหรฐฯออกมาพดเรองอะไร คนทวโลกกจะคอยฟง แตร.ม.ต.ตางประเทศของประเทศเลก พดไปกไมมใครสนใจ

2.เครองมอภายนอก ไดแก(1) องคการระหวางประเทศ สวนใหญรฐอภมหาอำานาจจะ

เปนผจดตง เชน UN มหาอำานาจจงเปนสมาชกถาวรและมสทธยบยง (Veto) กฎกตกาทรางกจะเออประโยชนตอประเทศเหลานน ดงนน องคการระหวางประเทศจงเปนเครองมอของประเทศมหาอำานาจ

(2) กฎระเบยบโลก ประเทศใหญจะเปนผออกกฎระเบยบโลก เชน New World Order, Washington Consensus (กฎเหลกของ IMF)

New World Order ใชสำาหรบกดกนการคาและกระตนบทบาทของ WTO เชน

273

-การคาเสร ประเทศเลกจะมขดความสามารถในการคานอยจงตองสรางสงกดขวางเพอปองกนตว แต New World Order กลบใหรอเกราะกำาบงออกไปใหหมดเพราะเปนอปสรรคตอการคา ประเทศใหญจะเขามาคาขายไดงายขน โดยมกฎของ WTO เสรมเขาไปอก

-สทธมนษยชน ประเทศใหญทไมตองการใหสนคาของประเทศใดเขาประเทศมกอางวาประเทศนนละเมดสทธมนษยชน เชน สหรฐฯกดกนสนคาจนเพราะมราคาถกมากจงอางวาจนละเมดสทธมนษยชนกรณเหตการณจตรสเทยนอนเหมน กรณพรมเปอรเซยทผลตดวยมอมกใชเดกชายทำา พรมของสหรฐฯสไมได สหรฐฯจงหามนำาเขาพรมเปอรเซยอางวาละเมดแรงงานเดก

-ประชาธปไตย เชน พมาถกกดกนทกอยางเพราะไมเปนประชาธปไตย กรณทถกพายนารกสถลม พมาจงไมยอมใหประเทศมหาอำานาจเขาไป

ประเทศใหญสรางกฎระเบยบขนมาเพอสรางความชอบธรรมใหตนเอง ซงไมมความเปนธรรมตอประเทศเลกเลย

(3) Globalization เปนแรงกระตนใหประเทศเลกเสยเปรยบทงการเมอง เศรษฐกจ และสงคม เพราะ Globalization เปนกระแสทแทรกซมมากกวาทกกระแส เชน ชวงทลทธคอมมวนสตระบาด ผทไมตองการสามารถปฏเสธได แตไมมใครปฏเสธ Globalization เพราะเตมไปดวยความเจรญ ความสะดวก ความรวดเรว ความสบาย และความทนสมย โลกของ IT จงเปนโลกของคนทเจรญแลว เพราะมขอมลขาวสารของทกมมโลก

274

Globalization ชวยใหประเทศทพฒนาแลวขายสนคาวฒนธรรมไดดขน เชน แฟชนของนวยอรก แฟชนของปารส ประเทศทวโลกจงเลยนแบบ เชน ใสเสอเกาะอก ใสรองเทาสนตก กนอยอยางฝรง (ฝรงชอบสปาของไทยเพราะการนวดของไทยชวยผอนคลาย เพอใหฝรงเขามาเทยวกตองขายวฒนธรรมกอน เชน คนไทยยมงาย ใจด เปนมตรกบตางชาต นอกจากนไทยยงมเทศกาลสงกรานตและลอยกระทงทชวยดงดดใหนกทองเทยวอยากมาเทยวชม)

(4) ความมนคงใหม ความมนคงจะเปลยนไปจากเดม จงทำาใหความมนคงทางเศรษฐกจ การเมอง และสงคมเปลยนไปจากเดม ประเทศเลกจงกระทบกบปญหาความมนคงใหมน เชน อาชญากรรมขามชาต

ความมนคงทางเศรษฐกจ เชน ความผนผวนของคาเงนบาท (แขงไปหรอออนไป) ซงไทยเราไมมความสามารถพอทจะทำาใหคาเงนบาทเปนไปตามทตองการ และไมสามารถปองกนไมใหจอรจ โซรอส มาตคาเงนบาทกระจยได เพราะตางชาตมความสามารถมากกวา

(5) NGOs เดม NGOs จะทำางานดวยความสมครใจโดยไมหวงผลตอบแทน มกทำางานเพอสทธมนษยชนและสงแวดลอม แตปจจบนม NGOs หลายรปแบบเปลยนไปจากเดม คอทำางานรบจางบรรษทขามชาตหรอรฐใดรฐหนง

(6) กฎหมายภายใน เชน Public Law 480, Farm bill/ Farm Acts เปนเครองมอทเสรมศกยภาพของเกษตรกรอเมรกน ไทยไมสามารถชวยเหลอเกษตรกรไดเพราะรฐไมมเงนหรอหากมเงนกชวยไมไดเพราะมการหามอดหนน ขณะทสหรฐฯอดหนนเกษตรกรของตนเองปหนงมากกวางบประมาณของไทย

275

ทงป อาจารยจงสนบสนนใหไทยมรฐสวสดการเพอยกระดบคนไทยทงดานการศกษา คณภาพชวต มาตรฐานการครองชพ และมศกยภาพในการแขงขนได นโยบายประชานยมจงเปนสงทดและควรเกดขนมานานแลว แตตองบรหารจดการใหดดวย

(7) Doctrine เชน Bush Doctrineรฐทกรฐมเครองมอภายนอกไมเหมอนกน บางประเทศไมม

เลยส�เหตของก�รรวมตวประเทศรำารวยอยากรวมตวกนเพอสรางความไดเปรยบมาก

ขน เชน NAFTA, EU, APEC, OECD, G8 หากโลกนไมมการรวมตวกน ประเทศรำารวยกไดเปรยบประเทศเลกอยแลว แตอยากไดเปรยบมากขน ประเทศใหญจงมารวมตวกน เชน ประเทศยโรปรวมกนเปน EU เพอไดเปรยบประเทศเลกมากขนและไมอยากเสยเปรยบสหรฐฯ สหรฐฯจงรวมเอาแคนาดา เมกซโก และชลเปน NAFTA โดยมเปาหมายจะเอาลาตนอเมรกาเขามารวมอกเพอใหไดเปรยบมากขน

ประเทศยากจนรวมตวกนเพอใหเสยเปรยบนอยลง เชน อาเซยนรวมตวกนอยางยากลำาบากแตกไมสามารถเอาชนะอเมรกา องกฤษ และญปนได แตกยงดกวาประเทศเลกๆตองตอสตามลำาพง เมอประเทศใหญรวมตวกน ประเทศเลกกตองรวมตวดวย ไมอยางนนกจะอยไมได สาเหตนจงเปนทมาของคำาถามทวา อะไรเอยยงตดยงใหญ

วกฤตเศรษฐกจในปพ.ศ.2540 ทำาใหกลมประเทศในเอเชยซาบซงกบการอยโดดเดยว เมอมหาอำานาจใหญเอาเปรยบ ประเทศเลกจงหาทางรอดดวยการหนไปพงพามหาอำานาจรอง

276

เชน จน ญปน ASEAN จงตองขยายตวออกเปน East Asia Community

หลงอดตสหภาพโซเวยตลมสลายในปค.ศ.1991 ขวการเมองไดเปลยนเปนขวเศรษฐกจ เหนไดชดเจน 2 ขวคอ

1.ขวทวปยโรปคอ EU มสมาชก 27 ประเทศ มเปาหมาย 33 ประเทศ

2.ขวทวปอเมรกาม NAFTA มสหรฐฯ แคนาดา เมกซโก ชล มเปาหมายรวมลาตนอเมรกา

ขวทขาดหายไปคอทวปเอเชยซงนาจะมศกยภาพมากทสด เพราะเอเชยมทงหมด 43 ประเทศ ทวปอนรวมกนยงนอยกวาทกดาน ประเทศในเอเชยจงคดทจะรวมมอกนโดยมอาเซยนและไทยเปนผขบเคลอนทสำาคญ เพอให ASEAN รวมตวใหญขนมาเปน EAC และเปน Asian Community ในทสด

ปจจยทสงเสรมใหเกดก�รรวมตว โดยเฉพาะการรวมตวทางเศรษฐกจ

1.เครองมอ ทกประเทศมเครองมอในการรกษาและแสวงหาประโยชนตางกน ประเทศใหญจะมเครองมอมากกวาจงไดเปรยบกวา ประเทศเลกจงตองเอาตวรอดดวยรวมตวกน

2.ความเปลยนแปลงในยคหลงสงครามเยน เชน (1) ระบบทนนยมใหม เนนทนนยมเสร เปลยนจากทนนยม

การผลตมาเปนทนนยมเกงกำาไรซงมอทธพลมากกวาทนนยมในการผลต เพราะสรางความเสยหายไดมากกวา เชน การเกงอตราแลกเปลยนของจอรจ โซรอส ไทยเราจงมปญหาเศรษฐกจจนตองเขา IMF ทำาใหประเทศไดรบผลกระทบจาก IMF เปนจำานวนมาก

277

ทนนยมเสรจะเนนทงการคา การลงทน และการเงน ประเทศเลกอยางไทยจงสไมได และไมสามารถมเครองปองกนตวได คำาวา เสร นอกจากจะตดความสามารถในการปองกนตว“ ”เองแลว ยงไปเพมขดความสามารถใหประเทศรำารวยมากขน

(2) Globalization ทำาใหเราตองเสยเงนมากขน และยงมผลตอการเมอง เศรษฐกจ และสงคม

(3) ลกษณะของความขดแยง เดมเปนความขดแยงดานอดมการณทางการเมอง แตหลงสงครามเยนกลายมาเปนความขดแยงทางเศรษฐกจ เชน เศรษฐกจทนนยมขดแยงกบเศรษฐกจสงคมนยม

(4) การรวมกลมเศรษฐกจ แตละประเทศจงมงผลประโยชนทางเศรษฐกจเปนหลก หลายครงทบางประเทศไดใชอทธพลทางการเมอง สงคม และเศรษฐกจเพอผลประโยชนทางเศรษฐกจ เชน สหรฐฯและจนเคยบาดหมางกนตงแตสงครามโลกครงทสอง จากทสหรฐฯใหความชวยเหลอซนยสเซนและมอดมการณทางการเมองตางกน แตในปค.ศ.1978 สหรฐอเมรกากบจนไดทำาสนธสญญามตรภาพตอกน

กรณจนกบญปน จนบาดหมางกบญปนเรองเขตแดน ประกอบกบทหารญปนกระทำาตอผหญงและเดกจน จนจงไมสามารถใหอภยได หลงสงครามโลกครงสองเปนตนมา จนไมยอมลงนามในสนธสญญาสนตภาพกบญปน จนกระทงปค.ศ.1978 จนกบญปนกไดลงนามในสนธสญญา 2 ฉบบคอ สนธสญญาสนตภาพและสนธสญญามตรภาพ จะเหนวาแมเคยดแคนกนเพยงใด แตเพอผลประโยชนทางเศรษฐกจทจะไดรบอยางมหาศาล ทกประเทศกยอมรบได แตคนจนกยงออกมาประทวงเปนระยะ เชน ประทวงทบคคลสำาคญไปคารวะหลมฝง

278

ศพของทหารญปนชวงสงครามโลกครงทสอง หรอญปนสรางแบบเรยนประวตศาสตรยกยองวาทหารญปนในยคสงครามโลกครงทสองเปนวรชนผกลา คนจนกออกมาประทวงวาบดเบอนทำาใหเดกญปนไมรความจรงวาทหารญปนทบกจนเปนโจรใจบาป

(5) ระเบยบโลกใหม(6) ความมนคงใหม(7) การลาอาณานคมใหม อาณานคมเดมเปนการทำาใหตก

เปนเมองขน เชน ฝรงเศสขนเรอมายดแถวจนทบรและระยอง เพอบงคบใหไทยมอบดนแดนบางสวนทางกมพชาให แตการลาอาณานคมใหมจะประกอบดวย

-Globalization คอ IT-Bio-Colonization คอ Bio-technology เชน

GMO, NANO Technology ซง GMO เปนการสรางความไดเปรยบดานพชพรรณธญญาหาร ปจจบนมบรรษทขามชาตเกอบ 20 ประเทศ เชน บรษทมอนเซนโกทขายยาฆาแมลงใหไทย

สาเหตเหลานเปนแรงกดดนใหประเทศกำาลงพฒนาตองเรงสรางการรวมตวกนมากขน เชน OAU (Organization African Unity) พฒนามาเปน AU (African Union) โดยใชเศรษฐกจนำา ASEAN จงพยายามรวมตวกนอยางเหนยวแนนและพยายามขยายตวใหใหญขน เพราะรตววาเลกเกนไป เมอเกดปญหาเศรษฐกจป 2540 ประเทศในอาเซยนเดอดรอนหนกจงตองนำาจน ญปน และเกาหลใตมารวมกลมเพอชวยผอนหนกใหเปนเบา ทำาใหเกด ASEAN+3 ถอเปนจดเรมทสำาคญในการขยายความรวมมอส Asia

กรอบก�รบรรย�ย: กลมคว�มรวมมอใน Southeast Asia ประกอบดวย

279

1. ASEAN2. ความรวมมอภายใตกรอบอาเซยน(1) ความรวมมอดานเศรษฐกจ ไดแก-เขตการคาเสรอาเซยน (AFTA) ปจจบน AFTA ไดขยาย

ตวมากขน เชน AFTA กบจน ในอนาคตจะขยายไปทำา FTA กบญปน สหรฐอเมรกา และ EU

-ความรวมมอดานอตสาหกรรม (AICO)-เขตการลงทนอาเซยน (AIA)-ASEAN+3-ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (AEC: ASEAN

Economic Community) คอการเปนตลาดเดยว (Single Market/ Common Market) เพอขยบความรวมมอของอาเซยนใหสงขน

(2) ความรวมมอดานการเมอง ไดแก การประชมอาเซยนวาดวยความรวมมอดานการเมองและความมนคงในภมภาคเอเชยและแปซฟก (ARF)

(3) ความรวมมอดานอนๆ เชน โทรคมนาคม พลงงาน การขนสง การทองเทยว การเกษตรและปาไม

3. ความรวมมอของไทย ทงใน Southeast Asia และนอกภมภาค

(1) ความรวมมอภายใตกรอบเหลยมเศรษฐกจ ไดแก-สเหลยมเศรษฐกจ (BIST)-สเหลยมเศรษฐกจ ความรวมมอไทย พมา จน ลาว -หาเหลยมเศรษฐกจ BIMST-EC -สามเหลยมเศรษฐกจ หรอโครงการพฒนาสามฝาย (IMT-

GT) ไดแก อนโดนเซย มาเลเซย และไทย

280

-โครงการพฒนาความรวมมอทางเศรษฐกจอนภมภาคลมแมนำาโขง (GMS-EC)

(2) ความรวมมอภายใตกรอบระดบภมภาคและระหวางภมภาค ไดแก

-APEC -ASEM-ACD มความสำาคญในฐานะทเปนความรวมมอของ

ประเทศในทวปเอเชยมากเปนประวตศาสตร ประกอบดวย 28 ประเทศ แนวคดทเกดจาก ACD ไดแก

1) การพฒนาตลาดพนธบตรเอเชย (Asia Bond)2) การคาแบบหกบญช (Account Trade)3) Asian Currency(3) ความรวมมอภายใตกรอบอนภมภาค ไดแก-ACMECS-สามเหลยมมรกต-ไตรภาคยาง (4) ภายใตกรอบ FTA ไทยทำา FTA กบหลายประเทศ หาก

ไมทำากจะเสยเปรยบเพราะประเทศอนตางกทำา FTA ไปหมดแลว

***************คำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวนออก

เฉยงใตInternational Relation in Southeast

Asiaผศ.ธนย� หรย�งกร วนท 12 กรกฎ�คม พ.ศ.2551

ภ�คเช�

281

อาจารยตงโจทยเอาไววา อะไรเอยยงตดยงใหญ สงทศกษาคอดวามความเปนไปไดหรอไม กรอบการบรรยายของอาจารยจะเกยวกบกลมความรวมมอใน Southeast Asia เชน ACMECS หรอ FTA

ACMECS เปนความรวมมอทไทยควรทำามานานแลว ควรจะเปนโครงการทปฏบตไดและเหนผลดจรง เชน โครงการ 30 บาทรกษาทกโรคเปนการยกมาตรฐานสขภาพและอนามยของคนจน เพอใหคนจนสามารถเขาถงการรกษาพยาบาล เมอคนมสขภาพดขน การตอสและการรบผดชอบครอบครวกจะมตอเนอง แตคนจนไมมเงนรกษาพยาบาลจงตองกลายเปนคนพการเหมอนทออกรายการวงเวยนชวต เชนกนกบ ACMECS ทเปนการยกระดบความสำาคญของประเทศไทยตอประเทศเพอนบาน

ACMECS เปนโครงการความรวมมอลมแมนำาสำาคญ 3 สายคอ เจาพระยา อรวด และโขง ประเทศสมาชกม 5 ประเทศ ประเทศอนลวนออนดอยการพฒนากวาไทย ในบรรดา 10 ชาตอาเซยน ไทยเราไมคอยมพรรคพวกเลย เมอเกดสภาพใหเลอกขางกจะไมมประเทศใดเลอกเราเลย เชน ไทยมองวาลาวเปนพนองกน แตลกๆแลวมปญหาหลายเรองททำาใหคนลาวไมชอบคนไทย ระหวางไทยกบเวยดนาม ลาวกจะเลอกเวยดนามแทน สะทอนใหเหนวา บารมหรอำานาจทางการเมองของไทยตกตำาไป ACMECS จงเปนโครงการทจะทำาใหสถานะของไทยดขน โดยใหความชวยเหลอและรวมมอดานการพฒนากบอก 4 ประเทศทเหลอ เชน สรางถนนหนทางให เพอแสดงวาไทยเราอยากเปนมตรกบประเทศเหลานน

282

ไทยเราควรมโครงการความชวยเหลออนอก เชน ความชวยเหลอทางวชาการ สมเดจพระเทพฯทรงใหความชวยเหลอดานการศกษาใหลาวและกมพชา โดยตงโรงเรยนและหาครมาชวยอบรม พระองคทรงอปถมภอกหลายอยาง ทำาใหไทยเราไดใจคนลาวและคนกมพชามากขน คนลาวจะยกสมเดจพระเทพฯดจเจามหาชวตองคหนง

คนลาวมองคนไทยในลกษณะทไมด เพราะเดกหญงลาวมกถกสงมาเปนคนใชของคนไทย ความรสกนจะกนลกเขาไปในใจ ทงๆ ทคนไทยนาจะสรางสงทดตอกน โครงการ ACMECS จงควรทำาตอไปเพอสอใหเหนวาเราอยากชวยเหลอ ความรวมมอนจะเปน Win Win Situation ไทยเรากจะไดประโยชนคมคากวาเงนทองทเสยไป เชน ไทยสรางถนนให และคนไทยกจะสงสนคาไปขายไดมากขนและสะดวกขน

ในความสมพนธระหวางประเทศ อำานาจหรอบารมมความสำาคญมาก ผลประโยชนแหงชาตไมควรมการเมองเขาไปเกยวของ ไมใชมวแตตรวจสอบรฐบาลตลอดเวลา เชน รฐบาลไทยกำาลงจะเจรจาตงไตรภาคขาว แตยงไมสำาเรจกถกทำารฐประหารเสยกอน และไทยเรากไมมการรบชวงตอนโยบายทด ผทมาใหมมกใชนโยบายใหม สงทดำาเนนมาแลวครงหนงกตองหยดชะงกไปโดยไมมการสานตอ ถอเปนจดดอยของไทยอยางมาก ในประเทศรำารวย หากนโยบายใดเปนประโยชนตอประเทศชาตกจะดำาเนนงานตอ เชน กระทรวงศกษาธการของไทย เวลาเปลยนอธบดหรอผอำานวยการทเกยวกบแบบเรยนใหมกมกจะเปลยนแบบเรยนใหม จากอดตพจะเอาหนงสอเกาใหนอง แตเมอเปลยนหลกสตรใหม หนงสอเกาใชไมไดจงตองชงกโลขาย ถอเปนความสญเสยแหงชาตอยางมาก

283

FTA มความจำาเปนเพราะประเทศตางๆ ตางกทำากน หากไทยเราไมทำากจะเสยเปรยบมากยงขน การทำา FTA กบประเทศใหญ ไทยยอมเสยเปรยบแตสงทไดกคมคา ไทยสงสนคาไปยงสหรฐฯประมาณ 25% และ EU อก 25% สนคาทสงไปมราคาแพงตองใชตลาดทมเงน เชน อญมณ ไทยหาตลาดอนทดแทนไดยากจงตองทำา FTA กบประเทศใหญเหลาน

**เขาสเนอหาการบรรยาย**ASEANASEAN เปนองคการทสบเนองมาจาก ASA เกดจากขอ

เสนอแนะของไทย มวตถประสงคเพอรวมตวกนทางเศรษฐกจ แตสงททำาใหอาเซยนกอตวอยางรวดเรวคอวตถประสงคทางการเมอง ชวงเวลานน จนและสหภาพโซเวยตกำาลงเผยแพรลทธคอมมวนสต ประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตตางกลวภยคอมมวนสตมาก โดยเฉพาะคอมมวนสตจนทเผยแพรลทธดวยขบวนการใตดนเขาแทรกแซงและบอนทำาลาย และใหความชวยเหลอกบประเทศทตองการเปลยนมาเปนคอมมวนสตโดยชวยฝกและใชจตวทยามวลชนลางสมองใหเกลยดชงรฐบาล ทหาร ตำารวจ และเจาหนาทของประเทศนนๆ ขณะทสหภาพโซเวยตใชกองทพเขายด

ประเทศทรวมเปนสมาชกลวนกลวภยคอมมวนสตทงสน เชน ไทย มาเลเซย สงคโปร ปค.ศ.1967 จงเกดอาเซยนขน แตอาเซยนกไมไดรวมมอกนทางเศรษฐกจดงทระบไวในวตถประสงค ความรวมมอกเปนเพยงชวยกนระแวดระวงภยคอมมวนสตเทานน จนกระทงค.ศ.1975 อาเซยนตนขนหลงจากท 3 ประเทศในอนโดจนไดเปลยนการปกครองไปเปน

284

คอมมวนสต ประเทศประชาธปไตยตางเชอทฤษฎโดมโนมาก (Domino Theory) ทอธบายวาหากประเทศใดประเทศหนงลมการปกครองเปนคอมมวนสต ประเทศขางเคยงกจะลมเปนคอมมวนสตไปดวยเหมอนกบการเลนเกมโดมโน เมอประเทศในอนโดจนเปนคอมมวนสต ตางกเชอวาประเทศทเหลอในเอเชยตะวนออกเฉยงใตกจะเปนคอมมวนสตดวย ดงนน 5 ประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตจงหนมารวมกนเพอหาสาเหตของการเผยแพรลทธคอมมวนสต สรปไดดงน

1.โฆษณาชวนเชอ (Propaganda) มการใสรายปายสและใสไฟกน พดจาหยาบคาย ใชถอยคำารนแรง ดาผนำา ทหาร ตำารวจ และเจาหนาท สรางสถานการณสารพด

2.เศรษฐกจ โฆษณาวาคอมมวนสตจะทำาใหคนเทาเทยมกน คนระดบลางจงกลายเปนเหยอ อาเซยนจงหนมารวมมอกนทางเศรษฐกจ

ปจจบนมทฤษฎสนตภาพแหงประชาธปไตย (Democratic Peace Theory) เปนทฤษฎทตรงกนขามกบ Domino Theory แตนกวชาการนยมเรยกวา New Domino Theory เพราะมแนวคดเหมอนกน ทฤษฎนอธบายวา หากประเทศใดประเทศหนงเปนประชาธปไตย ประเทศทเหลอขางเคยงกจะเปนประชาธปไตยดวย เพราะความเปนประชาธปไตยหมายถงสนตภาพ ประเทศทเปนประชาธปไตยจะไมกอสงครามเลย

ทฤษฎนเกดจากการทำาวจยยอนหลง 100 ป ตงแตค.ศ.1991-1891 พบวาสงครามทมนบครงไมถวนลวนเกดขนระหวางประเทศทไมเปนประชาธปไตย จงสรปวา ประเทศทเปนประชาธปไตยจะรกสนต สหรฐอเมรกาจงพยายามปลกฝง

285

ประชาธปไตยในสวนตางๆ ของโลก โดยเฉพาะในตะวนออกกลาง เรมจากอรก มองวาหากอรกเปนประชาธปไตยเตมรปแบบกจะแผไปประเทศขางๆ ดวย แตประชาธปไตยจะมาคกบทนนยม หากประเทศตางๆเปนประชาธปไตย ทนนยมหรอบรรษทขามชาตกจะเขาไปแสวงหาผลประโยชนไดโดยไมมขดจำากด

อาเซยนไดพฒนาความรวมมอในระดบหนง เพอไมใหคอมมวนสตมาแพรขยายโดยใชความยากจนเปนเครองมอสรางมวลชน แตความรวมมอของอาเซยนในปจจบนมวตถประสงคเพอความอยรอดของตนเอง ไมไดกลวภยคอมมวนสตอกตอไป แตกลบไปทำาการคากบประเทศคอมมวนสต เชน ทำา FTA กบจน

วตถประสงคของก�รรวมกลมท�งเศรษฐกจของอ�เซยน

1.เพอเพมขนาดของตลาดและโอกาสในการเขาสตลาด เชน (1) การคาเสร เชน AFTA-จน และประเทศอนทกำาลง

เจรจา(2) การคาภายในสมาชก คอ AFTA ประเทศสมาชกทำาการ

คาตอกนโดยไมเสยภาษ(3) ลดการพงพาตลาดภายนอก โดยพยายามคาขาย

กนเองใหมากขน(4) การแขงขนในตลาดโลก การสรางกลมทำาใหมการผนก

กำาลง เชน ไตรภาคยางจะเพมความสามารถในการแขงขนมากขน 2.พฒนาดานอตสาหกรรมและการใชทรพยากรในการผลต

เชน เพมการลงทนจากตางประเทศ นกลงทนตางชาตสามารถเขามาลงทนในประเทศใดในอาเซยนกได สงผลทำาให

3.เพมอำานาจตอรองดานเศรษฐกจ การทำาในนามของประเทศไทยยอมสการทำาในนามของอาเซยนไมได

286

(1) การรวมกลมเปนการเพมอำานาจการตอรอง(2) เพอลดมาตรการกดกนทางการคา(3) ขยายตลาดการคาของภมภาค ใชอาเซยนเปนจดขยาย

ทสำาคญ เชน อาเซยน-จน4.เพอบรรลวตถประสงคดานเศรษฐกจและการคาของกลม(1) พฒนาเศรษฐกจดานการคาและการลงทนในระยะยาว(2) เพมประสทธภาพในการจดการหนระหวางประเทศ(3) รกษาระดบการเจรญเตบโตทางเศรษฐกจของกลม(4) ลดการพงพาดานเศรษฐกจจากประเทศทพฒนาแลวเป�หม�ยของอ�เซยน แบงเปน 2 ระยะคอ1.เปาหมายระยะสน ไดแก(1) แกไขและลดความขดแยงภายในอาเซยน ไดแก-ความแตกตางทางระบอบการเมองการปกครอง-ความแตกตางของระดบการพฒนา-ความแตกแยกเปนกลมเปนฝายในอาเซยน(2) แกปญหาเศรษฐกจภายใน/ภาพลกษณ/สทธมนษยชน

ระดบการพฒนาเศรษฐกจในอาเซยนแตกตางกนมาก โดยเฉพาะเวยดนาม กมพชา ลาว และพมาซงเปนประเทศนองใหม 4 ประเทศทมระดบการพฒนาตำา กรณเวยดนาม หลงจากเขาเปนสมาชก WTO เศรษฐกจของเวยดนามกเปลยนแปลงรวดเรวจนไมสามารถปรบตวกบการเปลยนแปลงนได เปนการเปลยนแปลงทไรระเบยบและไมมการเตรยมตว รบสภาพของทนนยมอยางกะทนหน คนระดบลางสดกเขาไปเกงกำาไรในตลาดหนเหมอนการเขาบอน เวยดนามจงเกดปญหาเงนเฟอกวา 20% ปจจบนเวยดนามกำาลงพยายามปรบตวใหเขากบสถานการณเศรษฐกจ และสงททำาใหเวยดนามชะลอตวคอหายนะทางธรรมชาต ทำาใหไม

287

สามารถเปนผสงออกขาวรายใหญอยางทเคยเปน แตเวลาแคไมกเดอน เวยดนามกฟ นตวและสามารถสงขาวออกนบลานตน เวยดนามจงนาจบตามองเพราะมสงทไมคาดฝนเกดขนเสมอ ผลกระทบตอไทยคอ การยายฐานการผลตของทงคนไทยและคนตางชาตไปยงเวยดนามเพมขน ไทยเราจงตองปรบสมดลใหได เชน หนไปผลตสนคาทสงขน

อาเซยนไดม AIA เพอพฒนา 4 ประเทศนองใหม เพอใหเศรษฐกจดขนและเดนเคยงคกบประเทศตางๆ ได สงทไทยเราตองระวงคอ การดงประเทศเพอนบานใหขนมาเทาเทยมกนเปนสงทด แตหากไปดงใหลำาหนา ไทยเรากจะลำาบาก เวยดนามเปนประเทศทประมาทไมไดเพราะอกไมนานกจะมาอยกบกลม 6 ประเทศของอาเซยน

2.เปาหมายระยะยาว ไดแก(1) ความมนคง ความสงบจะนำามาซงการพฒนาประเทศ

อาเซยนจงมงหวงทจะตงชมชนอาเซยน (ASEAN Community)

(2) เศรษฐกจ อาเซยนไดตง AEC ขนเพอขบเคลอนไปเปน Single Market เหมอน EU คอความสามารถในการเคลอนยายปจจยการผลตไดอยางเสรเปรยบเหมอนอยในประเทศเดยวกน เชน เครองจกรเครองมอ ทน แรงงาน ประเทศสมาชกสามารถไปลงทนหรอทำางานทใดกได

(3) Democratic ASEAN คอทำาใหทกประเทศในอาเซยนเปนประชาธปไตย เพราะปญหาในปจจบนของอาเซยนคอความแตกตางในรปแบบการเมองการปกครอง จงทำาใหเกดความไมเขาใจกนและรสกเหนหางกน อาเซยนจงตองการขจดปญหานไป

288

ทกประเทศในอาเซยนลวนมปญหาการเมองภายในทงหมด อาเซยนจงมขอตกลงรวมกนวาจะไมเขาไปแทรกแซงกจการภายในของกนและกน ประเทศตางๆ จงถอยทถอยอาศยกน

(4) สรางกลไกของอาเซยนเพอปรกษาหารอและตดสนใจ โดยเฉพาะการเพมบทบาทของเลขาธการอาเซยนไมใชดแลงาน Routine อยางเดยว โดยดตวอยางจากเลขาธการของสหประชาชาตทมบทบาทมาก เชน เขามาเจรจากบพมากรณทไมใหประเทศอนเขาไปชวยเหลอชวงทถกนารกสถลม

(5) ASEAN+3 เปนการทำาใหอาเซยนขยายใหญขน และมขดความสามารถสงขน

การท ASEAN จะแปลงไปเปน East Asia Community กไดวตกวาประวตศาสตรจะซำารอย เพราะเดมอาเซยนเปนตวตงตวตใหเกด APEC แตหลงจากนน ASEAN กหายไปกลายเปนรายประเทศ ไมไดเปนอาเซยนและประเทศอนๆ สาเหตทใช ASEAN+3 กเพราะตองการใหอาเซยนเปนกลมอย หากตอรองกบญปนกตองตอรองในนามของ 10 ประเทศ ไมใชตอรองในนามของไทยหรอมาเลเซย อาจารยมองวากรณ EAC กจะทำาใหอาเซยนหายไปเหมอนเดมเพราะประเทศสมาชกอนยอมไมยอมใหเกดขน

(6) ทำาใหอาเซยนไมใชองคกรของรฐสมาชกเพยงอยางเดยว แตเปนองคกรทประชาชนอาเซยนมสวนรวม เพราะประชาชนอาเซยนไมไดมสวนรวมใดเลย อาเซยนจงแกปญหาดวยการตงโครงการ People to People รวมมอกนทางวฒนธรรม แลกเปลยนและสมครสมานสามคค เชน เอาศลปนไทยไปรองเพลงฟลปปนส อาเซยนสงเสรมใหเปนองคการ

289

ประชาธปไตย โดยตงสภาอาเซยนเพอใหประชาชนเขาไปรวมตรวจสอบ

เปาหมายของอาเซยนเปนความพยายามแกปญหาทมอยในอาเซยนทเลาเบาบางและสนสดไป

ปญห�ของอ�เซยน1.พฒนาการประชาธปไตย อาเซยนมประเทศทไมเปน

ประชาธปไตยถง 3 ประเทศคอ เวยดนาม ลาว และพมา หากทกประเทศเปลยนไปเปนประชาธปไตยทงหมดกจะเปนสงทด แตเปนสงทยากและใชเวลานานมาก เชน พมาเปนประชาธปไตยไดยากเพราะทหารขหลงเสอแลวลงไมได และอำานาจอยทไหนผลประโยชนอยทนน เหมอนกบฟเดล คาสโตร ทเปนผนำาควบามายาวนานจงมทรพยสมบตมากกวาควนอลซาเบธ

2.การเมองและความมนคง ไดแก(1) ปญหาเขตแดน โดยเฉพาะไทยทมพนทตดกบหลาย

ประเทศ แตละทลวนมปญหาเขตแดนทบซอนทงสน เชน -ไทยกบพมามพนททบซอนทางทะเลซงเปนแหลงทม

ทรพยากรและกาซธรรมชาต -ไทยกบมาเลเซย -ไทยกบกมพชา -ไทยกบลาวกรณเกาะแกงกลางแมนำาโขงเปนของลาว ขณะ

ทตลงฝงไทยถกนำาเซาะไปเรอยๆ พนทของลาวจงขยบเขามาเรอยๆเชนกน

หากไทยไมรบแกปญหา ในอนาคตกจะเดอดรอน มคนกลาววาหากนำาแผนทททำาขนในสมยอาณานคมมาพจารณาใหม ไทยอาจจะมพนทนอยลงโดยเฉพาะทางตอนใต หากสกนทางศาล ไทยกจะแพเหมอนกรณปราสาทเขาพระวหาร

290

(2) ความแตกแยกเปนกลมเปนพวก เหมอนมงทางการเมอง ซงมงในอาเซยนจะเปลยนไปเรอยๆ เชน แบงเปน 8 กบ 2 (เวยดนามกบกมพชา) หรอ 7 กบ 3 (เวยดนาม ลาว กมพชา) แบงเปน 6 กบ 4 (เวยดนาม ลาว กมพชา และพมา)

(3) ความแตกตางในระบอบการเมองการปกครอง ประเทศในอาเซยนมระบอบการปกครองทงประชาธปไตย คอมมวนสต เผดจการ และสมบรณาญาสทธราชย ประเทศประชาธปไตยกใชระบบทแตกตางกนออกไปอก

3.ความแตกตาง ประเทศในอาเซยนมความแตกตางกนมาก ดงน

(1) ศาสนา อาเซยนมศาสนาทหลากหลายทงครสต พทธ อสลาม และศาสนาอนอก

(2) เชอชาต (3) วฒนธรรม(4) ความเชอ4.เศรษฐกจ มปญหาหลายระดบ ไดแก(1) ระดบประเทศ ทกประเทศอาเซยนตางกมปญหา

เศรษฐกจภายใน(2) ระดบกลม อาเซยนมปญหาความแตกตางในระดบการ

พฒนา เชน 6 ประเทศเดมกบ 4 ประเทศนองใหม (3) สงคโปรรวยและพฒนาทสด บรไนฯรวยจากการขาย

นำามน สวนลาวและกมพชายากจน 5.ดลยภาพแหงอำานาจ เอเชยตะวนออกเฉยงใตไมเคย

ปลอดจากอำานาจของมหาอำานาจเลย ดงน (1) มหาอำานาจหลก เชน สหรฐฯ EU (2) มหาอำานาจรอง เชน จน ญปน เกาหลใต รสเซย อนเดย

291

อาเซยนพยายามหนจากมหาอำานาจหลกมงไปสมหาอำานาจรอง โดยเฉพาะชวงทเกดปญหาโรคตมยำากง อาเซยนไดหนไปหามหาอำานาจรองเตมท ASEAN+3 จงเปนทางเลอกใหม

6.ภาพลกษณของอาเซยน มประเดนสำาคญคอ(1) ประชาธปไตย กรณพมาทำาใหอาเซยนถกหวาดระแวง

อาจารยมองวาพมาประเทศเดยวไมนาจะทำาใหอาเซยนถกมองอยางนทงหมด

(2) สทธมนษยชน (Human Rights) ทกประเทศในอาเซยนถกกลาวหาเรองละเมดสทธมนษยชน ภาพลกษณเหลานทำาใหอาเซยนถกมองวาไมศวไลซ

7.ระบบฉนทามต อาเซยนตองยกเลกระบบการลงคะแนนเสยงเพราะตกลงกนไมได จงตองใชระบบฉนทามตโดยใหประเทศสมาชกลงมตเปนเอกฉนทในการผานความเหนชอบ ซงเปนสงทเกดขนยากมากเพราะการลงมตทกครงยอมมประเทศทไดเปรยบและเสยเปรยบ ดงนนจงไมสามารถใชกฎกตกามาบงคบใชกบอาเซยนได ภายหลงมผเสนอใหเปลยนมาเปนเสยงขางมาก เพอใหการทำางานของอาเซยนดขน

****************คำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวนออก

เฉยงใตInternational Relation in Southeast

Asiaผศ.ธนย� หรย�งกร วนท 12 กรกฎ�คม 2549

สงทอาจารยสอนไปเกยวกบอาเซยนมความสำาคญมาก ทงในเรองอปสรรคปญหาของอาเซยน การขยายตวของอาเซยน

292

และความรวมมอในอาเซยน ในชวงนอาจารยจะสอนในเรองความรวมมอของอาเซยน

คว�มรวมมอในอ�เซยน1.คว�มรวมมอในก�รจดตงเขตก�รค�อ�เซยนหรอ

AFTA (ASEAN Free Trade Area)จดมงหมายของ AFTA คอ1.การเพมขดความสามารถในการแขงขนของอาเซยน

เพราะอาเซยนเปนฐานการผลตสนคาเกษตรกรรมทสำาคญสตลาดโลก

การลดอปสรรคทางการคาในระหวางประเทศสมาชกดวยกนมผลทำาใหการคาในอาเซยนมการขยายตวมากขน สงผลใหเกดการพฒนาคณภาพการผลตสนคาสงผลใหประเทศในอาเซยนมความสามารถในการแขงขนในตลาดโลก

2.การปรบมาตรฐานการคาของกลมอาเซยนใหมมาตรฐานในการสงออก เพอหลกเลยงการถกกดกนการคาจากนอกกลม

ผลของ AFFTA ผลด-ทำาใหเกดการขยายตวทางการคา การยกเลกภาษและ

อปสรรคทางการคาอนๆชวยการใหคาระหวางประเทศสมาชกขยายตวเพมมากขน

-เกดการขยายตวของการลงทน ขณะเดยวกนทำาใหเกดการลงทนจากภายนอกกลมดวย เนองจากตลาดอาเซยนกลายเปนตลาดขนาดใหญมประชากรรวมกนประมาณ 500 ลานคน

นอกจากนอาเซยนยงเปนแหลงทมแรงงานราคาถก และมทรพยากรทสมบรณ ขณะเดยวกนการลงทนในประเทศสมาชกอาเซยนจะใชมาตรการตางๆเหมอนกนทกประเทศสมาชก

293

การเขามาลงทนจากภายนอกทำาใหเกดการนำาเขาของเงนตราตางประเทศ การจางงาน และประชาชนไดบรโภคสนคาทมคณภาพในราคาถก

-เปนการสรางความสามารถในการผลตสนคา และสรางขดความสามารถในการสงออกสนคาไปยงนอกกลม

(อยางไรกตามผลประโยชนตรงนยงไมเตมเมดเตมหนวยเทากบการลงทนของนกลงทนภายใน)

-การสรางอำานาจในการตอรองกบนอกกลมผลเสย-ทำาใหเกดผลกระทบตออตสาหกรรมภายในประเทศ (ของ

แตละประเทศสมาชก) โดยเฉพาะอตสาหกรรมทออนแอเชนในกรณของไทยมอตสาหกรรมหลายอยางทเราเสย

เปรยบสงคโปร สงทตองทำากคออตสาหกรรมเหลานตองมการปรบตวดวยการยอมรบการแขงขน ปรบปรงขดความสามารถในการผลตเพอรองรบการแขงขน สรางความรวมมอกนในระหวางภาคเอกชนดวยกน นอกจากนนอาจจะตองใหภาครฐเขาชวยในบางเรอง เชนภาษ แหลงเงนทน

2.คว�มรวมมอต�มโครงก�รอ�เซยน + 3 (Asian Plus 3 )

อาเซยนบวก 3 คอความรวมมอระหวางอาเซยน 10 ประเทศกบอก 3 ประเทศคอจน เกาหล และญปน ซงมการจดประชมอยางสมำาเสมอและตอเนอง

อาเซยน + 3 เกดขนหลงจากเกดวกฤตเศรษฐกจป 2540 และประเทศในเอเชยตะวนออกเฉยงใตหลายประเทศไดรบผลกระทบ และหลายประเทศตองขอความชวยเหลอจาก IMF จนทำาใหประเทศในเอเชยมองวานาจะมความรวมมอกบมหาอำานาจภายใน

294

เอเชยเองเพอชวยเหลอซงกนและกนเมอประเทศตางๆเกดปญหาเศรษฐกจและการเงน

ประเทศญปนนนเปนผรเรมทจะจดตงกองทนการเงนแหงเอเชย (AMF-Asia Monetary Fund) เนองจากญปนมองวาหากปลอยใหกองทนการเงนระหวางประเทศหรอ IMF เขามาแกไขปญหาเศรษฐกจใหกบประเทศในเอเชยชาตตะวนตกกจะเขามามอทธพลและแสวงหาประโยชนในทางเศรษฐกจในภมภาคนไดมากขน

อยางไรกตามกองทนการเงนดงกลาวไมประสบความสำาเรจในการจดตง (และยงไดรบการตอตานจากสหรฐอเมรกาอกดวย) แตในชวงวกฤตเศรษฐกจญปนกพยายามชวยเหลอประเทศทประสบกบปญหา ในกรณประเทศไทยญปนใหความชวยเหลอตามโครงการมยาซาวา ประมาณ 5 หมนกวาลาน และประเทศไทยเวลานนตองก ADB เพมอก 3 หมนกวาลานเพอนำามากระตนเศรษฐกจ แตเงนกตามโครงการมยาซาวาถกนำาไปใชในลกษณะการทำาใหเกดการจางงานในระยะสน

ปจจบนความคบหนาในโครงการอาเซยน + 3 กคอความพยายามใหเกดเขตการคาเสรในระหวางประเทศ อาเซยน+3

นอกจากนยงมความพยายามทจะสรางสกลเงนเอเชยขนมา (คลายกบสกลยโรของยโรป) ซงจะชวยใหลดความเสยเปรยบในอตราแลกเปลยนในการทำาการคาระหวางประเทศ ทงยงชวยปองกนการโจมตคาเงน ทงพยายามทจะสรางสหภาพทางการเงนของเอเชย คลายกบสหภาพทางการเงนของยโรป

อาเซยนบวก 3 จงมเปาหมายในการขยายตวของอาเซยนไปสความรวมมอนอกอาเซยน ทงยงมความพยายามจะสรางเขตการคาเสรอาเซยน+3

295

อยางไรกตามอปสรรคของความรวมมอในอาเซยน + 3 รวมทงการจดตงเขตการคาเสรอาเซยน +3 คอทงจนและญปนตางพยายามแขงขนในเชงอำานาจและผลประโยชน โดยทงจนและญปนพยายามแยงกนทำา FTA กบอาเซยน เวลานจนประสบความสำาเรจในการทำาเขตการคาเสรจน-อาเซยนไปแลว สวนญปนกหนไปจดตงเขตการคาเสรญปน-สงคโปร

ความรวมมอ FTA ระหวางอาเซยนกบจนทำาใหอาเซยนไดรบผลประโยชนจากความตกลงหลายอยางทงในแงการคาและการลงทน

3.ความรวมมออนๆของอาเซยนทนกศกษาตองไปตดตาม เชน

-ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน-ความรวมมอทางการเมอง (ARF)-ความรวมมอดานอนๆ จะมโครงการตางๆ เชนความรวม

มอดานคมนาคม ความรวมมอในการทองเทยว-ความรวมมอในรปเหลยมเศรษฐกจคว�มรวมมอ ACD-Asia Cooperation

Dialogue ความรวมมอนรเรมขนโดยรฐบาลไทย ถอเปนความรวมมอ

ระหวางประเทศตางๆในเอเชยทงหมด เปนความสำาเรจอยางหนงของประเทศไทย เนองจากความพยายามจะสรางความรวมมอในระดบนจนเองกเคยมความพยายามมาแลว แตการทจนเปนประเทศทใหญเกนไป จงทำาใหความรวมมอระดบเอเชยจงเกดไดยาก แตการทประเทศไทยมคณสมบตและลกษณะการทตทพเศษ (ขณะทมาเลเซยกไมสามารถแสดงบทบาทนไดเพราะผนำามาเลเซยอยางมหาเธรกมการทตทตอตานตะวนตกมากเกนไป)

296

ACD นนเรมตนความรวมมอมาตงแตป 2545 การประชมครงแรกมสมาชกเขารวม 18 ประเทศ และยงมการประชมในระดบรฐมนตรตางประเทศอยางตอเนอง ปจจบนมประเทศสมาชกในเวลาน 30 ประเทศ (ในการประชมรฐมนตร ACD ครงท 6 ทกรงโซล ประเทศเกาหลเปนเจาภาพ) โดยประเทศไทยอยในประเทศผประสานงาน (ACD Coordinator) สวนการประชมครงท 7 จะมขนในวนท 16 ตลาคม 2008 โดยคาซกสถานเปนเจาภาพ

การประชม ACD มมาแลว 6 ครงคอครงท 1 ป 2002 จดทชะอำา ประเทศไทย มสมาชก 18

ประเทศ (มาประชม 17 ประเทศ)ครงท 2 ป 2003 จดทเชยงใหม ประเทศไทย มสมาชก

เพมเปน 22 ประเทศ (มาประชม 12 ประเทศ)ครงท 3 ป 2004 จดทประเทศจน มสมาชก 26 ประเทศครงท 4 ป 2005 จดทปากสถาน มสมาชก 28 ประเทศ ครงท 5 ป 2006 จดประเทศการตา ทมสมาชก 30

ประเทศ ครงท 6 ป 2007 จดทประเทศเกาหล ครงท 7 ป 2008 จะจดทประเทศคาซกสถาน (16 ตลาคม

2008) (นกศกษาดรายละเอยดไดใน

www.acddialogue.com)อาจารยมองวา ACD ถอเปนจดรเรมทยงใหญเพราะ

เปนการยากมากทจะรวมประเทศในเอเชยซงมความหลากหลายในแทบทกดานมารวมมอกน และไทยเองกจะไดประโยชนจาก

297

ความรวมมอนโดยเฉพาะการแสวงหาตลาดใหมในประเทศมหาเศรษฐนำามนในตะวนออกกลาง

จดเดนของ ACD คอการนำาเอาประเดนทสรางสรรคและความรวมมอเทานน (ไมหยบยกประเดนทเปนปญหาและความขดแยงมาเจรจากน)

แนวคดททำาใหเกด ACD-การมองวาเอเซยเปนทวปทมศกยภาพ มขนาดกวางใหญ

มประชากรครงหนงของประชากรโลก มทรพยากรและความหลากหลายทางชวภาพสงมาก มฐานะทางการเงนคอนขางด (เงนทนสำารองเกนครงของโลกอยในเอเชย)

-ทวปอนๆเชนอเมรกา ยโรป อฟรกาไดมการเรมกลไกความรวมมอในระดบทวปมากมาย จงมองวาเอเชยควรจะสรางความรวมมอขนดวย

-เอเชยยงขาดเวททจะสรางความรวมมอทางเศรษฐกจACD จงเปนการสรางพนธมตรของเอเชยเอง ถอเปน

ความเปลยนแปลงทางยงใหญทางยทธศาสตรของทวปเอเชยอยางไรกตาม ACD ยงมปญหาในเรองความตอเนอง โดย

เฉพาะหลงจากรฐบาลทกษณพนจากตำาแหนง นโยบายนอาจจะไมไดรบการสานตอเทาทควร

*****Quiz –ประเทศไทยควรปฏบตตวอยางไรในการเปนผนำา

ของอาเซยน******เพมเตม-อาจารยมองวา เขาพระวหารนนเปนของกมพชามานาน

แลว การมาเรยกรองในเวลานเปนการบดเบอนขอมล

298

-อาจารยมองวาการเมองไทยเปนเหมอนไกในเขงตอนใกลวนตรษจน ทพยายามจกตกนเพอรอวนถกเชอดเทานน

-โครงการหนงตำาบลหนงผลตภณฑอาจารยมองวาเปนโครงการสำาคญทชวยสงเสรมความเตบโตของเกษตรกร ไทย รวมทงการรวมตวกนตงวสาหกจชมชนตางๆ เชนการจดตงโรงสของกลม

**รายงานและขอสอบ-รายงานตองมองคประกอบทสมบรณ ทงคำานำา สารบญ

เนองเรอง อางอง และบรรณานกรม-การทำาขอสอบตองตอบใหตรงคำาถาม และตอบใหครบทกคำาถาม ไมตองอรมภบทยดยาวคำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวนออก

เฉยงใตInternational Relation in Southeast

Asiaผศ.ธนย� หรย�งกร วนท 18 กรกฎ�คม พ.ศ.2551

สปดาหทแลวอาจารยตงปรศนาวาอะไรเอยยงตดยงใหญ คำาตอบจะเปนแนวขอสอบปลายภาค เปาหมายการบรรยายของอาจารยคอความรวมมอในเอเชยตะวนออกเฉยงใต อาจารยกลาวเลยไปถงการรวมกนเปนทวปเอเชย เพราะอาเซยนไดรบผลกระทบจากโลกภายนอกจงรสกวาตนเองเลกเกนไป

Southeast Asia มทงหมด 11 ประเทศ อยใน ASEAN 10 ประเทศ การรวมตวกนของกลมตางๆ ลวนเปนแรงกระตนสำาคญททำาใหอาเซยนรสกวาเลกลง ไมกปหลงมาน อาเซยนจง

299

ขยายการรวมมอออกไปเปน ASEAN+3 อาเซยนมองวาการอยลำาพง 10 ประเทศจะไปไมรอดจงดงเอาประเทศหลก 3 ประเทศใน East Asia มารวมดวยคอญปน เกาหลใต และจน ประกอบกบปญหาเศรษฐกจในป 2540 เรมจากไทยขยายไปอกหลายประเทศ อาเซยนจงตองหนไปพงมหาอำานาจรองของโลกซงกคอญปน จน เกาหลใต

อาเซยนไดขยายตวออกไปอกเปน ASEAN+6 ประเทศทเขามารวมอก 3 ประเทศไดแก อนเดย ออสเตรเลย และนวซแลนด ปจจบนรวมกนเปน East Asia Community โดยมรสเซยรอเขารวมเปนสมาชก ASEAN+6 เกดจากญปนไมสบายใจทจนมอทธพลสงมากในอาเซยนโดยเฉพาะการทำา FTA ระหวางอาเซยนกบจน ซงอาเซยนเปนเขตเศรษฐกจของญปนมานานแลว สหรฐอเมรกาเองกไมสบายใจเพราะชอบญปนมากกวา ญปนและสหรฐฯจงดงอนเดยเขามาคานอำานาจกบจน เพราะจนและอนเดยไมถกกนมาตงแตโบราณ ทงสองประเทศเปนแหลงอารยธรรมทยงใหญ การเผยแผอารยธรรมกจะขดแยงกนมาตลอด นอกจากน ญปนและสหรฐฯยงไมวางใจจงดงออสเตรเลยและนวซแลนดเขามารวมดวย ซงทงสองประเทศนเปนลกนองของสหรฐฯทวาอะไรกวาตามกน

East Asia Community กคอ ASEAN+6 อาจารยกระตนใหคดตอวา East Asia สามารถขยายไปเปนการรวม Asia ไดหรอไม นกศกษาจะตองเปนผวจารณวาเปนไปไดหรอไม เพราะอะไร ซงอาจารยไดเนนปจจยตางๆทรมเราใหเกดการรวมตวในระดบใหญไปแลว หลงสงครามเยน ระบบทนนยมกลายเปนตวเรงใหเกดการรวมตวกน ปจจบนจนและเวยดนามพรอมทจะกระโดดไปอยในโลกของทนนยม เหนชดจากการเปนสมาชกของ

300

WTO ซงเปนเวทของโลกประชาธปไตย สาเหตเพราะปญหาเศรษฐกจททำาใหทงสองประเทศไมสามารถอยตามลำาพงได เชน จนไดรบการจดประกายจากปรชญาแมวของเตงเสยวผง ประกอบกบจำานวนประชากรเพมมากขนทกป จนจงทำาทกวถทางเพอใหประเทศมความเจรญเตบโตทางเศรษฐกจ อยางนอยกใหเพยงพอกบอตราการเพมของประชากร

ระบบทนนยมไดเปลยนจากทนนยมธรรมดาไปเปนทนนยมเสรและทนนยมเกงกำาไร เกดจากการเอาเปรยบของประเทศใหญทมตอประเทศเลก เดมประเทศยากจนหรอประเทศกำาลงพฒนาพยายามสรางเครองกดขวางทางการคาเพอเปนเกราะกำาบงตวเอง แตประเทศใหญบอกใหเสร ลดและเลกกฎระเบยบทเปนอปสรรค ปลอยการเงนทเขมงวด และลงทนเสร สงผลทำาใหเกดกองทนเกงกำาไรขน เชน จอรจ โซรอสมาตคาเงนบาทจนทำาใหไทยเขา IMF และตองมารางกฎหมาย 11 ฉบบ การเปลยนแปลงนไดเพมความยำาแยใหประเทศกำาลงพฒนา ประเทศเหลานอยตามลำาพงไมไดจงตองรวมตวกน แตพอรวมกนไดกกลบมขนาดเลกลงจงตองขยายการรวมตวขนไปอก เพราะประเทศทพฒนาแลวรวมตวกน เชน NAFTA, EU

หลงสงครามเยน ขวการเมองไดเปลยนมาเปนขวเศรษฐกจ ขวเศรษฐกจในโลกม 3 ขวคอ NAFTA, EU และญปน ขวของญปนไดมอาเซยนและจนรวมเขาไปเปน East Asia Community และขวท 3 นกกำาลงกอตวขนมาแลว ประเทศเลกไมมความมนคงทางเศรษฐกจอกตอไปจากมมมองทวาเราอยโดดเดยวไมไดและรวมตวกนเปนขนาดเลกไมได สงเหลานไดเปนแรงกระตนใหมการรวมตวกนใหญขน

301

Globalization เปนอกหนงปจจยหนงททำาใหเกดการรวมตวกน เพราะ IT ทำาใหเกดการเปลยนแปลงทงเศรษฐกจ การเมอง และสงคมของประเทศเลกๆ

เครองมอของรฐในการรกษาและแสวงหาประโยชนแหงชาต ประเทศทรำารวยจะมเครองมอทงภายในและภายนอกททรงประสทธภาพ สวนประเทศเลก แมมเครองมอภายในเหมอนกนแตกไมเทากน สวนเครองมอภายนอกแทบจะไมมเลย เชน องคการระหวางประเทศ ไทยเปนสมาชกของ UN และ WTO เหมอนสหรฐฯ แตไมมอทธพลเหนอองคการเหลานเลย

บชผพอออก World Order หลงสหภาพโซเวยตลมสลายคอ การคาเสร สทธมนษยชน และประชาธปไตย สวนบชผลกออก New World Order สงเหลานลวนเปนปจจยกระตนใหประเทศเลกตองรวมตวกนใหใหญขนและเรวขน

EU เปนตนแบบทดททำาใหอาเซยนเหนวาสงททำาถกหรอผด EU รวมตวกนตงแตเปนสมาคมถานหนและเหลกกลา ประเทศหลก 15 ประเทศจะมฐานะทางเศรษฐกจใกลเคยงกน สวนอก 12 ประเทศหลงจะมระดบการพฒนาทแตกตางกนลบลบและเคยเปนศตรกนมากอนชวงสงครามเยน สงททำาใหประเทศเหลานมาอยรวมกนไดคอ Win Win Situation

ในทางเศรษฐกจและการเมองจะไมมมตรและศตรทถาวร แตจะเปลยนไปมาตามผลประโยชน เชน สหรฐฯ ฮลลารและโอบามาหาเสยงแขงกนเพอจะไดเปนตวแทนของพรรคเดโมแครตลงชงประธานาธบด ทงสองคนหาเสยงอยางดเดดเผดมน ตางกกลาวราย เยาะเยย ถากถาง และเหนบแนมกน แตหลงจากโอบามาไดคะแนนเสยงมากกวา ทงสองฝายกหนมาเปนมตรและชนชมกน นกศกษาจงไมควรซเรยสเวลานกการเมองโกรธกนจน

302

ไมไปเผาผกน ไมควรไปเขาขางฝายใดฝายหนงจนทะเลาะกบคนรอบขาง เพราะถงเวลาหนง ทงสองฝายกจะหนมากอดคอกนแลวเราเองทจะเสยหายอยคนเดยว เราควรสนใจการเมองดวยเหตผล ดความเปนมาเปนไป ดกำาพดของคนมารกษาคำาพดแคไหนทำาประโยชนอะไรใหประเทศชาตบาง

ขอสอบม 2 ขอ อาจารยและอ.ดนยออกคนละขอ ขอสอบของอาจารยจะกวาง นกศกษาตองอาศยความรในเอกสารประกอบและการบรรยายในชน การบรรยายของอาจารยจะเปนเหมอนการบอกเครองปรงของอาหาร นกศกษาจะตองประมวลความรเอาเองเหมอนกบการนำาเครองปรงตางๆมาปรงรวมกนเปนอาหาร

**เขาสเนอหาการบรรยาย**คว�มรวมมอของไทยความรวมมอในโลกนมเปนจำานวนมาก อาจารยจงเนน

เฉพาะความรวมมอของไทยทงใน Southeast Asia และนอกภมภาค ประกอบดวย

1.ความรวมมอภายใตกรอบเหลยมเศรษฐกจ 2.ความรวมมอภายใตกรอบระดบภมภาคและระหวาง

ภมภาค เชน (1) APEC(2) ASEM(3) ACD สมาชกของ ACD มาจากทกอนภมภาคของ

ทวปเอเชย ทกประเทศลวนมความสำาคญเปนอนดบตนของเอเชย การประชมของ ACD ทำาใหเกดกจกรรมตางๆ ททำาใหความรวมมอกระชบขน เชน Asia Bond อาจารยถอวา ACD

303

เปน Highlight ทสำาคญของเอเชย และไทยกเปนผขบเคลอนทสำาคญททำาให ACD รวมตวกนไดสำาเรจ สงทจะสงเสรมใหเกด ACD ไดเรวคอ

-พนธบตรเอเชย (Asia Bond) ประเทศในเอเชยมเงนสำารองระหวางประเทศเปนจำานวนมาก จงนำาเงน Surplus นนมาชวยเหลอคนเอเชยดวยกน

-การคาแบบหกบญช (Account Trade) เปนการชวยเหลอประเทศยากจนในภมภาคดานการสญเสยเงนจากการแลกเปลยน

-Asian Currency จะชวยใหคาเงนของประเทศในเอเชยมนคงขน ไมถกโจมตงายเหมอนอดต

3.ความรวมมอภายใตกรอบอนภมภาค เชน ACMECS ไทยควรสรางความเปนมตรทดกบประเทศเพอนบาน ไทยมกเปนประเทศคแขงกนประเทศเพอนบาน หากเกดสถานการณเลอกขางไทยกจะลำาบากเพราะไมมใครเลอกไทยเลย ไทยเราควรชวยเหลอประเทศเพอนบานเพอสรางความสมพนธทด นอกจากจะเปนเรองของเกยรตภมและศกดศรแลว ยงเปนเรองของผลประโยชนแหงชาตดวย เชน พมาไววางใจไทยโดยเฉพาะภยพบตนารกส ทวโลกจงมองวาไทยเปนประเทศเพอนบานทดเพราะพมาซงเปนประเทศปดยงยอมรบ เลขา UN จงบนมาขอความรวมมอจากไทย กรณสนาม ไทยไดรบความเสยหายรนแรง คนไทยแกวกฤตใหเปนโอกาสดวยการชวยเหลอผประสบภยอยางเตมทและมนำาใจตอทงคนไทยและคนตางชาต นกทองเทยวตางชาตประทบใจจงชวยประชาสมพนธวาประเทศไทยนาเทยวและคนไทยมนำาใจ ACMECS จะเกดสภาพ Win Win Situation เปนธรรมดาทประเทศใหญกวายอมไดมากกวา

304

สภาพแวดลอมเปนปจจยเรงททำาใหเกดการรวมตวใหญขน เชน โลกาภวตน ทนนยม ความมนคง หรอการเปลยนแปลง 4 กระแสคอ การเปลยนแปลงทางการเมอง เศรษฐกจ เทคโนโลย และสงคมระหวางประเทศ

โลกาภวตนเรมจากการปฏวตเกษตรกรรม ปฏวตอตสาหกรรม และปฏวต IT ปจจบนเปนยค IT ซงเขามาไดไมนานกเรมมโลกาภวตนยคท 4 เขามาคอไบโอเทคโนโลย เชน GMO, NANO โดยเฉพาะ GMO ทเปนภยตอประเทศกำาลงพฒนาอยางมาก เพราะเปนการผกขาดพชพนธธญญาหารทงหมด เทคโนโลยนเปนของตะวนตกจงมองวาเปนการยดครองโลกยคใหม พช GMO จะมาทำาลายพชธรรมชาต เพราะแมลงจะหนมากนพชธรรมชาตจนหมดจนคนตองเลกปลกแลวหนไปใชพช GMO แทน

ประเทศทพฒนาแลวจะตงกฎทรพยสนทางปญญา ประเทศเหลานจะนำาพชพนบานของประเทศตางไปทำาวจย เชน ญปนเอาเปลานอยของไทยไปวจยแลวผลตเปนยารกษาโรคกระเพาะพรอมกบจดสทธบตร ใครจะผลตซำาถอวาละเมด กรณ CL ยา ไทยไมสามารถใชไดตลอด หากฝรงกดดนดานการคามากขน ไทยกจะลำาบาก ทางทดทสดคอการอนรกษและพฒนาภมปญญาชาวบานของไทย

สรป ตวบงชททำาให ASEAN ตองรวมตวใหใหญขนคอ1.สภาพแวดลอมในโลกเปนปจจยททำาใหรวมตวกนเรวขน2.ความรวมมอทแขงแกรงของเอเชย เรมตงแต ASEAN

ไปจนถง ACD3.ตวบงชทเปนแนวคด/ทฤษฎทเกยวของ

305

4.ตวบงชอน เชน ความสำาคญทางเศรษฐกจ ตวแบบจาก EU หรอจดเดนจดดอยของเอเชย

ตวบงชเหลานเปนกรอบในการวเคราะหวาการรวมกนเปน Asia จะเปนไปไดหรอไม

***************คำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวนออก

เฉยงใตInternational Relation in Southeast

Asiaผศ.ธนย� หรย�งกร วนท 19 กรกฎ�คม พ.ศ.2551

ชวงเช�

เมอวานนเปนการทบทวนใหนกศกษาเหนถงคำาตอบของปรศนาทอาจารยตงเอาไว เหมอนกบการเอาภาพจกซอวเลกๆมาตอกนเพอใหนกศกษาเหนภาพชดเจนขน

ตวบงช (ปจจย) ทกอใหเกดก�รรวมตว ไดแก1.สภ�พแวดลอมระหว�งประเทศ ประกอบดวย(1) การเปลยนแปลงหลงสงครามเยน (หลงสหภาพ

โซเวยตลมสลาย) ระบบทนนยมไดขยายตวอยางมาก โลกคอมมวนสตอยางจนและเวยดนามกเรมเปดมานแลวกระโดดมารวมวงกบประชาธปไตยและทนนยม เพราะความสำาคญทางเศรษฐกจและการเตบโตทางเศรษฐกจททำาใหประเทศคอมมวนสตเหนวาอดมการณทางการเมองไมสำาคญเทาความกนดอยดของประเทศ นอกจากน ทนนยมใหมจะเปนทนนยมเสร ทำาใหเกดกลมทนเกงกำาไรทสรางปญหาใหโลกปจจบน

306

จนจะเปนแมแบบของเวยดนาม ทงสองประเทศจงไปในทศทางเดยวกน เชน จนบกเบกดวยการเปนสมาชก WTO เวยดนามกตามหลงจนมาตดๆ สงผลทำาใหเศรษฐกจรดหนา แตเวยดนามเหมอนเดกเกบกดเพราะตองอยกบสงครามมานาน พอประเทศสงบ ทกคนจงผลกดนเรองเศรษฐกจ บทเรยนครงสำาคญของเวยดนามคอเศรษฐกจทโตเรวโดยไมมการควบคมทดจะเปนภย ปจจบนเวยดนามประสบปญหาเงนเฟอ 20% กวาซงสาหสมาก แตคนเวยดนามขยนมากจนคนจนกลว (คนจนเสอผนหมอนใบในไทยในอดตจะลำาบากมาก เคยเอากอนกรวดมาผสมขาวตมกนแตดวยความขยนจงไดเปนเจาสวในปจจบน คนจนบอกวาหากพวกเขามทกอยางเหมอนคนไทย คนจนกจะเปนเจาสวทงหมด คนไทยไมไดเอาจรงเอาจงกบการตงตว ขายทดนทพอแมใหไปซอคอนโดฯในเมองหรอซอรถ กนอยสนเปลอง ไมออม มวฒนธรรมสรยสราย และกระแสบรโภคนยม ไทยเราจงไปไมถงไหนทงๆทมมากกวาคนจนอพยพ)

(2) เครองมอของรฐโดยเฉพาะภายนอก ทกประเทศในโลกมเครองภายในเหมอนกนแตไมเทากน สวนเครองมอภายนอก ทกประเทศไมไดมเหมอนกน เชน

-องคการระหวางประเทศ ประเทศใหญจะมอำานาจเหนอกวาองคการเหลาน

-มาตรการกดกนทางการคา ทำาใหประเทศกำาลงพฒนาเสยเปรยบมหาศาล

-Doctrine และกฎระเบยบโลกตางๆ เครองมอเหลานทำาใหประเทศกำาลงพฒนายงเสยเปรยบ

มากขน ประเทศเหลานจงถกกระตนใหมการรวมตว

307

2.คว�มรวมมอทแขงขนและเปนรปธรรมของ Southeast Asia เชน ASEAN, East Asia, Asia และความรวมมอนอกภมภาคของอาเซยน

3.ขวเศรษฐกจใหญทไดเปรยบ หลงสงครามเยน โลกไดเปลยนจากขวการเมอง 2 ขวมาเปนขวเศรษฐกจ 2 ขว ไดแก

(1) ขวทวปอเมรกาคอ NAFTA แคสหรฐฯประเทศเดยวกใหญมากพอแลวแตกลบรวมเอาประเทศอนเขาไปอก เชน แคนาดา เมกซโก ชล และมเปาหายรวมเอาลาตนอเมรกาเขามาดวย

(2) ขวทวปยโรปคอ EU ลำาพงองกฤษ ฝรงเศส เยอรมน ตางกแขงแกรงมากอยแลว แตตองรวมกนเปน EU ปจจบน EU มสมาชก 27 ประเทศ มเปาหมายจะรวมไปเรอยๆ (คาดวาจะเปน 33 ประเทศ)

ประเทศใหญรวมตวเพอสรางความไดเปรยบมากขน สวนประเทศเลกรวมตวเพอใหเสยเปรยบนอยลงหรอเพอความอยรอด พฒนาการของการรวมตวทางเศรษฐกจจะกลายเปนพฒนาการทตองเกดจากความจำาเปน ซงขวทหายไปคอขวเอเชย

4.ตวแบบจ�ก EU ทประสบความสำาเรจแมจะเตมไปดวยปญหาเหมอนกน EU จะมความแตกตางทงเรองเชอชาต ศาสนา ระดบการพฒนา เชน ระหวางคอมมวนสตกบประชาธปไตย ระหวางทนนยมและสงคมนยม แตทงสองฝายมารวมตวกนไดเพราะผลประโยชนทางเศรษฐกจ กลมประเทศเลกๆจงด EU เปนแบบ อาเซยนพยายามทำาตามขนตอนท EU เคยผานมาแลวคอการสรางตลาดรวม (Single Market)

ขนตอนของการรวมตวทางเศรษฐกจ

308

ขนตอนการรวมกลมของเบลา บาลาสซา ม 5 ขน ประกอบดวย

(1) Free Trade Area คอการลดและเลกอตราภาษศลกากรและขอกำาหนดตางๆทเปนการกดกนการคา เพอใหเปนเขตการคาเสร

(2) Custom Union เปนขนท 1 + การปฏบตในทางการคาทเปนมาตรฐานเดยวกนของทงกลมทมตอนอกกลม ขนตอนนอาเซยนไดทำาไปแลว คออาเซยนจะมกฎเกณฑ ระเบยบเกยวกบภาษ และขอกำาหนดทางการคาแบบเดยวกนเพอใชปฏบตตอนอกกลม เชน AFTA-จน จะทำาใหอาเซยนมตลาดการคาขนาดใหญและเกดความรวมมอรปแบบอนตามมา ซงอาเซยนมเปาหมายทำา AFTA กบกลม/ประเทศอนอก เชน อนเดย ญปน

(3) Common Market หรอ Single Market คอ 1 + 2 + การเคลอนยายปจจยการผลตไดอยางเสร ไดแก ทน วสดอปกรณ และแรงงาน ปจจบนอาเซยนกำาลงทำาอย

(4) Economic Union คอ 1 + 2 + 3 + รวมนโยบายเศรษฐกจและการคลงเขาดวยกนและใชเงนสกลเดยวกน เชน เงนยโรของ EU เปนขนการรวมตวกนทางเศรษฐกจ อาเซยนพยายามทำา AEC (ASEAN Economic Community: ประชาคมเศรษฐกจอาเซยน)

(5) Supra-national Union คอองคกรเหนอชาต รฐสมาชกทงมวลตองอยใต Union น นกวชาการบางคนเรยกวา Political Union ผลของการรวมตวกนคอประเทศสมาชกใชนโยบายตางประเทศเดยวกน ซงบางครงเรยกวาเปนการรวมประเทศ อาเซยนพยายามรวมตวกนดานการเมอง เชน พยายามใหมการเมองการปกครองเดยวกน

309

อาจารยมกแทรกขน Preference Trade เขาไปกอนขนตอนแรกของบาลาสซา ซงเปนทเขาใจกนวา Preference Trade เปนพนฐานความรวมมอของขนตางๆตามมา การคาและความสมพนธระหวางกนตองเปนความสมพนธทด เออประโยชนตอกน เชน ก. กบ ข. คาขายกน ก. ขอให ข. ชวยแกกฎระเบยบบางสวนทเปนอปสรรคให ข. จงแกไขให จากนนความรวมมออนกจะตามมา แตหาก ข. ปฏเสธ ความรวมมอกจะลดลงและเลกไปในทสด ขนตอนตางๆกจะไมเกดขน

5.จดแขงของเอเชย เอเชยเปนทวปทมศกยภาพหรอขดความสามารถทสงมาก (Capability) ขดความสามารถจะมทงทสรางไดและสรางไมได ทงทเปนรปธรรมและนามธรรม สงทสรางไมไดแตสามารถชวยกนดแลรกษาได เชน ทรพยากรธรรมชาต จดแขงหรอขอดของเอเชยทจะสงเสรมใหการรวมตวกนประสบความสำาเรจ ไดแก

1.ความกวางใหญของพนทเพาะปลก ดนของเอเชยอดมสมบรณจงเปนแหลงอาหารทสำาคญของโลก แคไทยประเทศเดยวกไดเปนกระเพาะอาหารของโลกแลว หากทกประเทศในเอเชยมารวมกนกจะยงใหญมาก และหากเอาจรงเอาจงดานพลงงาน เอเชยกจะเปนแหลงพลงงานทดแทนทไดจากการเพาะปลกทใหญของโลก เชน แกนตะวน ออย มนสำาปะหลง สบดำา เอเชยควรผนกกำาลงกนสรางแหลงพลงงานใหมขนมาเพราะตางกมศกยภาพเพยงพอ ทกประเทศควรแบงกนปลกพชทปลกไดดในทดนของตนเอง เหมอนบราซลทใชนำามนจากออย 100% จงไมเดอดรอนกบราคานำามนแพงในปจจบน หากเอเชยทำาไดกไมตองเดอดรอนและไมตองเสยเงนไปซอนำามนเปนจำานวนมากเหมอนปจจบน (หากนำามนหมดโลก สหรฐฯจะเปนประเทศ

310

สดทายทยงมนำามนใชอย นำามนในประเทศขดมาใชนอยมาก เพราะถอวาปจจบนมเงนไปซอจากขางนอกมาใช บรรษทขามชาตของสหรฐฯขายนำามนแลวนำาเงนเขาประเทศมหาศาล ปจจบนปตท.ไดสมปทานบอนำามนทเปรเพราะเปรประทบใจจากการเปนเจาภาพเอเปกของไทย)

2.มประชากรรวมกนมากเกนครงของโลก (ประมาณ 3,500 ลานคน) ซงจะหมายถงแหลงทรพยากรมนษยทสำาคญ แหลงแรงงานราคาถก และเปนตลาดขนาดใหญ

3.มเงนทนสำารองระหวางประเทศเกนครงของโลก โดยเฉพาะเงนสวนเกน (Surplus) ซงเปนเงนทเหลอจากการใชจายระหวางประเทศ เชน เงนทใชในการดแลคาเงน การคา การชำาระหนตางประเทศ ซงไดนำาไปใหองคการระหวางประเทศหรอกองทนอนกยมแลวนำากลบมาใหประเทศในเอเชยกจนเปนปญหามาแลว เหตนจงเปนทมาของ Asia Bond คอใชเงน Surplus ในเอเชยมาชวยเหลอประเทศในเอเชยทเพรยงพรำาดานการเงน ไมตองใหองคการระหวางประเทศหรอกองทนของตะวนตกกลบมาทำารายประเทศเลกๆได เชน วกฤตตมยำากง ญปนไมอยากใหประเทศในเอเชยกเงนจาก IMF เพราะเหนผลรายทเกดขนในลาตนอเมรกาแลว ญปนจงเสนอใหจดตง AMF (Asian Monastery Fund) แตสหรฐฯและยโรปไมยอม ญปนจงชวยไทยดวยการใหงบมยาซาวาและใหกผาน ADB จำานวน 20,000 ลานบาท

4.ทรพยากรธรรมชาตและความหลากหลายทางธรรมชาต ทรพยากรธรรมชาตในเอเชยมครบสมบรณทงหมด ทงนำา ปาไม แรธาต นำามน และกาซธรรมชาต ความหลากหลายทางชวภาพกอใหเกดความอดมสมบรณ แคกาญจนบรทเดยวกมความหลาก

311

หลายทางชวภาพสงมากแลว การพฒนาจะตองยงยน ไมทำาลายทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอม

5.ความเชยวชาญ เทคโนโลย และภมปญญาทองถน เทคโนโลยของเอเชยอาจไมเทาเทยมกบตะวนตก แตภมปญญาทองถนของเอเชยจะมความเปนเลศลวนเปนทตองการของตะวนตก ตะวนตกจงวงสเอเชย แตเอเชยกลบวงไปหาตะวนตก คนเอเชยไมรตววามดอะไรและไมสนใจใฝหาความร เชน การดทอกซทงายทสดคอทานผลไมหรอผกตำาลงอาทตยละ 2-3 ครง ไมจำาเปนตองไปทำาดทอกซถงตางประเทศซงกรรมวธแสนสาหสมาก อาหารของตะวนตกไมถกสขลกษณะ ฝรงจงหนมาบรโภคอาหารสขภาพของเอเชย เชน พชสมนไพรตางๆ

จนและอนเดยเปนอดตเจาอารยธรรมของโลก จนมความร เรองดาราศาสตรมานานกอนฝรงและเปนแหลงรวมของปราชญตางๆ จงมภมปญญาทองถนเปนจำานวนมาก สวนอนเดยเปนแหลงกำาเนดของศาสนาทสำาคญและความเชอตางๆ ปจจบนทรพยากรมนษยของจน อนเดย ญปน เกาหลใต สงคโปร และประเทศอนลวนมฝมอพอสมควร เทคโนโลยของเอเชยอาจจะไมสดยอด แตเทคโนโลยบางอยางของตะวนตกกไมไดเปนประโยชนตอมนษยชาต เชน ขปนาวธ/อาวธทมการทำาลายลางสง สงเหลานไมไดสรางสรรคเพราะสรางมาเพอทำาลาย และเทคโนโลยสวนใหญกสรางมาเพอประโยชนทางการคา แมการแพทยจะเจรญหรอมยารกษาตางๆ แตกไมไดเผอแผใคร ตอไปสทธบตรจะเปนปญหาของโลก เพราะประเทศกำาลงพฒนาหรอดอยพฒนาจะเสยเปรยบประเทศทเจรญแลวมาก แมแตขาวหอมมะลของไทยกเอาไปจดสทธบตรหนาตาเฉย อกไมกปขางหนาจะม

312

การประเมนเอาไววา ประชากรไมตำากวา 1,000 ลานคนจะไมสามารถเขาถงยารกษาโรคทสำาคญได

เอเชยมภมปญญาทองถนดานการแพทย โดยเฉพาะจน ไทยเองกมการนวดรกษาโรคกระดก แตนาเสยดายทคนเอเชยหวงความรจงไมถายทอดใหสาธารณะ ทกสงทกอยางจะมภมปญญาในตวเอง เชน ขนมเบอง ดเหมอนจะทำางายแตหากลองทำาแลวจะรวายากมาก บางครงภมปญญาของไทยไมไดพฒนาแตถดถอยลง เชน บงไฟของไทยมมานานแลว แทนทคนรนหลงจะพฒนาใหพงสงขนไกลขน แตกลบพงเขาหาคน

คนไทยม Service Mind ฝรงมองวาคนไทยเปนคนทใหบรการดมากๆ ทงสปาหรอรานอาหารไทย แตคนไทยรนใหม นอกจากจะไมบรการใครแลวกลบเรยกรองใหคนอนบรการให ในอนาคต Service Mind ซงเปนจดแขงของไทยอาจจะหายไป

6. Globalization เกดขนแลวหลายยคคอ (1) การปฏวตเกษตรกรรม ใชเวลานบหมนป เปลยนจากการผลตเรรอนและผลตพอประทงชวต มาผลตอยกบทและผลตจำานวนมากเพอการคาขาย (2) การปฏวตอตสาหกรรม ใชเวลาไมเกน 200 ป (3) ยค IT ซงเปนยคปจจบน IT มอทธพลตอประเทศกำาลงพฒนาอยางมากทงดานเศรษฐกจ สงคม และการเมอง การถกเอารดเอาเปรยบทำาใหประเทศกำาลงพฒนาตองหาทางแกปญหาเฉพาะหนา ปจจบนกำาลงกาวสโลกาภวตนลกท 4 ซงรนแรงกวายคท 3 ไบโอเทคโนโลยจะเปนเทคโนโลยชวภาพ โดยเฉพาะพช GMO ทกำาลงจะผกขาดอาหารของโลก พช GMO จะทนตอยาปราบวชพช เมลดจะเปนหมนนำาไปปลกตอไมได ตอไปฝรงกจะผกขาดเมลดพนธพช

313

กระแสโลกาภวตนมขอดหลายเรอง เชน สะดวก รวดเรว บนเทง คนทกคนไมสามารถหลกเลยงไดและไมอยากปฏเสธ แตโลกาภวตนกสงผลกระทบมากเชนกน เชน กลมทนเกงกำาไรอาศยความรวดเรวของเทคโนโลยและความเสรมาสรางปญหาทางเศรษฐกจของประเทศตางๆ ทงโจมตคาเงน การเกงกำาไรหน อสงหารมทรพย ทองคำา หรอนำามน กลมโอเปกออกมากลาววาราคานำามนแพงไมไดเกดจากการไมผลตเพม ความตองการนำามนกไมไดเพมมหาศาลจนราคาแพง แตเกดจากกองทนเกงกำาไรททำาใหราคาป นขนไปเอง กองทนเกงกำาไรสรางปญหาใหประเทศเลกอยางไทยเรามาก ทงราคาสนคา ความเสยงของเศรษฐกจ การโจมตคาเงน หรออตราแลกเปลยน บรรษทขามชาตเองกไดอาศยชองทางของโลกาภวตนในการสรางกำาไรเชนกน จากผลกระทบของโลกาภวตน ประเทศกำาลงพฒนาจงตองปรบตวดวยการรวมกลม เชน อาเซยนรวมกนเปน 10 ประเทศแตกยงเลกเกนไปจงตองขยายใหใหญขนเพอไมใหเสยเปรยบ

เครอขายของ Globalization 1.ดานเศรษฐกจ ประเทศตางๆ จะรวมตวกนดานเศรษฐกจ

ในระดบโลก เหนชดจากการรวมตวของบรรษทขามชาต เดมเคยเปนของประเทศเดยว แตเพอชงความไดเปรยบและสรางความแขงแกรงใหตนเอง บรรษทขามชาตทงในประเทศเดยวกนหรอคนละประเทศจงหนมารวมตวกน

2.ตลาดการเงนและตลาดหนจะอยในประเทศทพฒนาแลว เชน ตลาดนวยอรก ตลาดในเยอรมน หรอแมแตสถาบนเศรษฐกจของโลกอยาง IMF, WTO, World Bank/ ADB ตางกสนบสนน Globalization ดานเศรษฐกจทงสน เชน IMF ใหไทยออกกฎหมาย 11 ฉบบเพอเปดเสรใหบรรษทขามชาตเขา

314

มาทำาอาชพอะไรกไดในเมองไทย และใหบรรษทขามชาตเขามาถอครองทดนของไทยไดมากขนและงายขน ศาลลมละลายกทำาใหกจการของไทยลมงายลมสะดวกและลมรวดเรวขน เพอใหบรรษทขามชาตเขามา Takeover ไดเรวขน ชวงวกฤตเศรษฐกจ กจการสำาคญของไทยถก Takeover ไปมากโดยเฉพาะอตสาหกรรมตนนำาททำาใหมอตสาหกรรมอนตามมา เชน ปนซเมนต เหลก

3.ดานการเมอง กลม G8 หรอ G7+1 จะมอทธพลตอการเมองโลก นำาโดยสหรฐอเมรกา

4.ดานสงคมและวฒนธรรม ศนยตางๆจะอยทประเทศใหญ เชน ศนยขาวสารของโลกอยท CNN, CBS, รอยเตอร ศนยบนเทงจะอยทฮอลลวดส สวนศนยแฟชนอยทลอนดอน ปารส และนวยอรก

สงทไดจาก Globalization คอวฒนธรรมจำาแลง กระแสบรโภคนยม การแตงกาย การใชชวตประจำาวนซงเปนรปแบบเดยวกนกบตะวนตก สนคาของตะวนตกจงขายดเพราะเราคนเคยกบวฒนธรรมเหลานนไปแลว เชน กาแฟ พซซา ในทางกลบกน หากโลกตะวนออกอยากขายสนคาไดดกตองขายวฒนธรรมใหฝรงไดรจกกอน อาจารยเหนวาเศรษฐกจโลกปจจบนเปนเหมอนเครองดดฝน เพราะสามารถดดไดทงหมดทงในในซอกเลกซอกนอยหรอแมกระทงนำา ทฤษฎ Trickle Down Theory อธบายวาความมงคงจะไหลลงไปหาคนระดบลาง แตจรงแลวคนระดบบนกลบดดคนไปทกบาททกสตางค เชน ทำางานไดวนละ 200 บาทแตตองซอยาชกำาลง บหร และเหลา

Globalization กบขวทแตกตางกนของชวตคนตะวน ออก

315

(1) เมองกบชนบท Globalization สรางเมองแตละทงชนบท แตความสำาคญของโลกตะวนออกอยทชนบท เพราะคนสวนใหญอยชนบท

(2) พฒนาและอนรกษ Globalization พฒนาอยางเดยว สวนตะวนตกจะอนรกษทรพยากร สงแวดลอม วฒนธรรม และสงทเคยเปนของตวเอง

(3) การเปลยนแปลงกบเสถยรภาพ Globalization มแตการเปลยนแปลงทรวดเรว แตโลกตะวนออกจะนกถงความมเสถยรภาพ รกษาสภาพเดมเอาไวใหมากทสดเทาทจะทำาได เชน ปรชญาเศรษฐกจพอเพยงไมไดสอนใหคนอยกบท ทกคนสามารถเจรญ/เปลยนแปลงไดแตตองระมดระวงและไมเกนตว

(4) อตสาหกรรมและสงแวดลอม Globalization สรางอตสาหกรรมเปนหลก เพราะอตสาหกรรมเปนการขายทรพยสนทางปญญา เชน GMO, IT, ยา แตตะวนออกจะรกษาสงแวดลอม ภาวะโลกรอนและภาวะเรอนกระจกลวนเกดจากอตสาหกรรมทงสน แมจะมมาตรการปองกนการปลอยนำาเสยหรอสารเคมของโรงงาน แตการตรวจสอบและการเอาจรงเอาจงของไทยกนอยไป สงผลทำาใหแมนำาสามสายเนาพรอมกน

(5) กายภาพและจตวญญาณ Globalization เนนกายภาพเปนหลก เชน สรางสงตางๆ แตไมไดคดถงความเปนมนษยและชมชน คนในประเทศทรำารวยจงไมมใครสนใจใคร เหนใครลมกไมเขาไปชวยเพราะไมใชหนาท แตตะวนออกจะมจตวญญาณของความเปนมนษยและความเปนเผาพนธ

Globalization จะตรงขามกบชมชนาภวตน ซงชมชนาภวตนคอชมชนทเปนหมบาน ตำาบล อำาเภอ จงหวด ประเทศ และขยายไปเปนชมชนโลก

316

Globalization จงเปนการเหนอกวาทงเรองทน เทคโนโลย การบรหารจดการ อทธพลทางการเมองของประเทศทรำารวยผานกลไกตางๆ โดยเฉพาะองคการระหวางประเทศทคอยดแลผลประโยชนของประเทศรำารวย ไทยเราเปนสมาชกองคการระหวางประเทศเหมอนกนแตไมไดมอำานาจเหนอกวา แฝดสามสยามสยองจงตงขนมาเพอประเทศรำารวยทงสน IMF เออใหบรรษทขามชาตมาลงทน WTO ทำาใหประเทศเลกเปนเสรแตประเทศใหญกลบไมเสรเลย ประเทศใหญจงทำาสงครามเศรษฐกจกนเอง สวนประเทศเลกไมสามารถทำาสงครามเศรษฐกจกบประเทศใหญไดหากไมรวมกลมกน เชน กลมเคนสเกดจากการรวมตวกนของประเทศเกษตรกรรม ซงไทยกเปนสมาชกดวย กลมเคนสทำาให WTO ไมสามารถทำางานโดยไมรวมทำาสงฆยกรรมใดๆจนกวาสหรฐฯและประเทศทพฒนาแลวจะหนมาเจรจาเรองการอดหนนเกษตรกร

ประเทศทพฒนาแลวจะอดหนนเกษตรกรในประเทศปหนงมากวางบประมาณของไทยทงประเทศ ประเทศเลกอยางไทยเราทำาไมไดเพราะไมมเงนพอทจะใหอดหนน หากประเทศทพฒนาแลวเหนวาสนคาราคาถกกจะมองวารฐอดหนนจงไมใหนำาเขาหรอเกบภาษแพงขน เกษตรกรของประเทศทพฒนาแลวและเกษตรกรในประเทศกำาลงพฒนาจงตางกนมาก

อาจารยอยากใหนกการเมองคดถงความไดเปรยบเสยเปรยบอยางมหาศาลระหวางเกษตรกรไทยกบเกษตรกรตะวนตก ในประเทศรำารวย ประชาชนจะอยเหนอมาตรฐานและเกษตรกรกจะอยเหนอประชาชนขนไปอก ในประเทศไทย ประชาชนจะอยตำากวามาตรฐาน ยงเกษตรกรจะอยตำากวาประชาชนลงไปอก เพราะเกษตรกรไทยมความสามารถตำากวาประชาชนโดยทวไป ชวตอย

317

บนความไมแนนอนของดนฟาอากาศและราคาพชผลของตลาดโลก และอยกบความไมแนนอนของชวตตนเองวาจะเจบปวยเมอไหร ชองวางระหวางเกษตรกรของประเทศยากจนและเกษตรกรของประเทศรำารวยจะแตกตางกนมาก ประชาชนของประเทศรำารวยอยเหนอมาตรฐานเพราะมรฐสวสดการจงไดเรยน ไดดแลสขภาพและมความมนคงในชวต

รฐสวสดการคอบรการสาธารณะทรฐจดให เชน ใหเรยนฟรไปจนถงปรญญาเอก อาจารยชนชมนโยบายประชานยมเพราะเปนเรองความเปนอยและความอยรอดของประเทศ แตตองมการบรหารจดการทดดวย เพราะนโยบายประชานยมเปนพนฐานของรฐสวสดการ แตปจจบนความร ความสามารถ และความเปนอยของคนในประเทศยากจนจะสประเทศรำารวยไมไดเลย

นอกจากเกษตรกรของประเทศรำารวยจะไดรบรฐสวสดการแลว ยงไดรบการอดหนนจากรฐบาลอก ยงสหรฐฯออกกฎหมาย Farm Bill/ Act กยงทำาใหเกษตรกรอเมรกนไดเปรยบเกษตรกรของทงโลก เกษตรกรไทยจงสไมได นกการเมองไทยควรสรางรฐสวสดการขนมาใหได การเอามหาวทยาลยออกนอกระบบจะเปนการตดโอกาสทางการศกษาของคนยากจน

การศกษาควรใหโอกาสแกทกคนอยางเทาเทยมกน แตจรงๆแลวกเกดความไมเทาเทยมกน เดกโรงเรยนฝรงยอมเกงกวาเดกในชนบท ครทสอนในเมองจะจบปรญญาโท สวนครมธยมตางจงหวดยงจบปรญญาตรอย ความรของครจงสกนไมได ยงปจจบนมการประเมนครดวยผลงาน ครจงเรงสรางผลงานจนไมมเวลาสอนเดก ครมความสำาคญทสดเพราะสามารถสรางคนทมคณภาพและสรางชาตได หากเอาคนทเรยนไมเกงไปสอน

318

หนงสอ เดกกจะไมเกงไปดวย รฐควรใหเงนเดอนครสงๆเพอจงใจใหคนเกงมาเปนคร

******************คำ�บรรย�ยวช� PS 714 ก�รเมองในเอเชยตะวนออก

เฉยงใตInternational Relation in Southeast

Asiaผศ.ธนย� หรย�งกร วนท 19 กรกฎ�คม พ.ศ.2551

ชวงบ�ย

ตวบงช (ปจจย) ทกอใหเกดก�รรวมตว (ตอ) 7.แนวคดทฤษฎ การรวมตวกลมทางเศรษฐกจในมมมอง

ของนกวชาการมดงน1. ทฤษฎบรณาการ (Integration Theory) เปนทฤษฎ

ทใชไดกบการรวมตวทกรปแบบทงเศรษฐกจ การเมอง และสงคม

ค�รล ดอยซ (Karl W. Deutsch) กลาววาการรวมกลมหมายถงการสรางประชาคมทมความมนคง (Security Community) โดยทำาใหผทอยในประชาคมมความรสกเปนอนหนงอนเดยวกน ดงน

(1) ประชาคมจะประกอบดวยสถาบนตางๆทจดตงขนอยางเปนทางการและไมเปนทางการ และมประเพณปฏบต

(2) มกระบวนการการรวมกลม (Integrative Process) เพอทำาใหสมาชกมอปนสยทคลายคลงกน เชน รวมเศรษฐกจและการเมองเขาดวยกน หาก EU สามารถการผสมผสานกนทางการเมองไดกจะกลายเปนรฐเดยวหรอรฐรวมกได

319

เดวด มทร�น (David Mitrany) เปนพวก Functionalism กลาววาความรวมมอกนในสาขาใดสาขาหนงจะชวยสงเสรมใหมการรวมมอกนในสาขาอนๆดวย แตสวนใหญมกเรมจากความรวมมอทางเศรษฐกจและสงคมกอนและจะกลายเปนองคการทมอำานาจทางการเมองในทสด เชน EU เรมจากการเปนสมาคมถานหนและเหลกกลา ปจจบนมการรวมกนทางเศรษฐกจและกำาลงจะรวมกนทางการเมอง

แฮสส (Hass) เปนพวก Neo-Functionalism เนนความเปนอนหนงอนเดยวกน แฮสสเสนอใหมการจดตงประชาคมถานหนและเหลกกลาแหงยโรป (ECSC)

พวก Functionalism และ Neo-Functionalism เหนพองตองกนวาการรวมตวจะเกดขนไดตองเรมจากมผลประโยชนรวมกนและมความเกยวพนกนในรปของการพฒนาทละขนตอน นอกจากน พวก Neo-Functionalism ยงเนนการรวมในระดบภมภาค (Regional Integration) ซงปจจบน Regional เกดขนจรงในการตวทางเศรษฐกจ (Regional Economic Integration) เชน NAFTA, EU และกลมตางๆในเอเชย

กลม OAU (Organization of African Unity) จะนำาการเมองและความมนคงมาเปนเปาหมายของการรวมตวกนเพราะเคยเปนประเทศอาณานคมมากอน แตปจจบน OAU ไมมอกตอไปเพราะไดเปลยนมาเปน AU (African Union) แทน แสดงใหเหนวาความรวมมอในปจจบนเนนความรวมมอทางเศรษฐกจเปนสำาคญ สวน NATO เปนความรวมมอระดบภมภาคทเนนดานความมนคงและทหาร แตความรวมมอดานทหารอยางเดยวอาจทำาใหกลมไมมนคงพอจงพยายามขยายความรวมมอ

320

ดานอนออกไปดวย เชน ดานวชาการ จะเหนวาการรวมมอทางเศรษฐกจจะพฒนาไปสความรวมมออยางอนไดงายกวา ตลอดรอดฝงกวา และสามารถขยายไปเปนการรวมมอทใหญขนได

2. Liberalism แนวคดเสรนยมมองวาตวแสดงทไมใชรฐ (Non-state Actors) มบทบาทมากขน เชน บรรษทขามชาต NGOs โดยเฉพาะบรรษทขามชาตทเปนตวแสดงทมบทบาทมากจนทำาใหรฐซงเปนตวแสดงทสำาคญทสดกลบกลายมาเปนเครองมอของบรรษทขามชาตได

3.Realism สจจนยมจะเนนตวแสดงทเปนรฐ โดยมองวารฐสำาคญทสดและตองทำาทกอยางเพอผลประโยชนแหงชาต รฐจงไมสามารถหลกเลยงสงครามได แนวคดของสจจนยมมอทธพลตอการรวมตวทางเศรษฐกจ เพราะรฐใหญทำาทกอยางไปกระทบตอรฐเลก รฐเลกจงตองรวมตวกนเพอหาทางอยรอดจากการแสวงหาผลประโยชนของรฐใหญ เชน อาเซยน สวนรฐใหญซงไดเปรยบอยแลวมารวมตวกนเพออยากใหการแสวงหาประโยชนมประสทธภาพมากขนหรอไดเปรยบมากขน เชน NAFTA, EU

8.ปญห�ของเอเชย1.ปญหาของอาเซยน ในฐานะทอาเซยนเปนกลมอนภมภาค

ในเอเชยและมบทบาทตอการขบเคลอนการรวมกลมของทวปเอเชย ปญหาของอาเซยนจงละเลยไมได ไดแก

(1) ปญหาการเมองการปกครอง อาเซยนมการปกครองทหลากหลายทงทเปนคอมมวนสต เผดจการทหาร ประชาธปไตย สมบรณาญาสทธราชย แคประชาธปไตยกจะมหลากหลาย เชน ประชาธปไตยมาก ประชาธปไตยนอย ประชาธปไตยแบบไทยๆ นอกจากน ยงมปญหาสำาคญคอการไมเขาไปแทรกแซงกจการ

321

ภายในของสมาชกอาเซยน จงทำาใหปญหาของแตละประเทศไมไดรบการรวมมอในการแกไข

(2) ปญหาเศรษฐกจ ประเทศสมาชกสวนมากไมไดเปนประเทศทพฒนาโดยแท เศรษฐกจกยงมปญหา เชน การผลต การเกษตร การคา และระดบการพฒนาทตางกน เชน สงคโปรกาวหนากวาประเทศอน สวนกมพชาและลาวยากจน

(3) ปญหาภาพลกษณ เชน การไมเปนประชาธปไตย การละเมดสทธมนษยชน

(4) ปญหาดลแหงอำานาจ อาเซยนไมเคยปราศจากอำานาจเลย ทงจากญปน จน อนเดย เอเปก EU เพราะอาเซยนเปนแหลงผลประโยชนของประเทศตางเหลาน อาเซยนจงตองดวาควรถวงดลกบใคร หรอควรปลอยใหประเทศใดประเทศหนงมอำานาจเหนอกวาประเทศอนหรอไม

(5) ความแตกแยกและความแตกตาง อาเซยนมกแบงออกเปนกลมเปนมง เชน 6 กบ 4 หรอ 2 กบ 8 บางกลมเปนประเทศเกาะบางกลมเปนทวป อาเซยนจะมหลากหลายเชอชาตและศาสนา

(6) ปญหาความรสก อาเซยนมกรสกวาเปนคแขงหรอศตรกนเอง ทำาใหไมมความเปนอนหนงอนเดยวกน รวมอยในชมชนเดยวกนซงเปนอปสรรคตอการรวมกลมมาก

2.ปญหาการแกงแยงอำานาจของมหาอำานาจรองในเอเชย ไดแก จน ญปน อนเดย ขณะเดยวกนกมมหาอำานาจใหญเขามาเกยวของดวย เชน สหรฐฯมกใหญปนคอยดแลผลประโยชนให หากรสกวาจนสงกระทบตอตนกจะเอาอนเดย ออสเตรเลย และนวซแลนดเขามาถวงดลจน แตแทนทอนเดยจะคมเชงจนกลบไปรวมมอกบจนแทนจนเปน Chindia ญปนจงตองเขาหาทงจน

322

และอนเดย และในทสดกเกดการรวมตวกนของสามมหาอำานาจรองในเอเชยขน

3.ปญหาการกดกนการรวมตวจากมหาอำานาจโลก คอ EU และสหรฐฯ

4.ปญหารวมภายในเอเชย ไดแก (1) ปญหาความบาดหมาง/พพาทระหวางประเทศในเอเชย

เชน ปญหาจนกบญปน ไทยกบกมพชา ไทยกบพมา ซงสวนใหญเปนปญหาความบาดหมางเรองเขตแดน

(2) ปญหาความแตกตางในเชอชาต ศาสนา และวฒนธรรม ทางออกทดคอการแลกเปลยนวฒนธรรมและศลปะพนบาน

(3) ปญหาระดบการพฒนา แคอาเซยน 10 ประเทศยงมความแตกตางกน ยงเปนเอเชย 40 กวาประเทศกจะยงเปนปญหาใหญ เชน ญปน จน เกาหลใต และอนเดยจะมความแตกตางจากประเทศอน

(4) การมผลผลตเหมอน/คลายกน อาจารยมองวาไมมปญหาในปจจบน เพราะประเทศทมสนคาเหมอนกนสามารถมารวมตวกนกำาหนดราคาแทนทจะแขงกนขาย เชน ไตรภาคยาง

(5) การชวงชงผลประโยชนมากกวาความรวมมอ ทางออกททำาใหปญหาลดลงคอ Win-win Situation โดยใหสมาชกไดประโยชนมากกวาอยนอกกลม ซงการรวมตวจะสำาเรจไดหากแปลงผลประโยชนแหงชาตมาเปนผลประโยชนรวมของกลม ตวชวยของการไดประโยชนรวมคอ ACD, Asia Bond, Asian Currency, Account Trade

9.ประโยชนของก�รรวมตวกนท�งเศรษฐกจ

323

1.เพมอำานาจในการตอรอง ประเทศทรำารวยจะไดเปรยบมากขน สวนประเทศเลกกจะเสยเปรยบนอยลง

2.ลดการกดกนทางการคาทง Tariff & Non Tariff Barriers เชน AFTA

3.สรางขดความสามารถในการแขงขน ประเทศหรอกลมจะรงเรองแคไหนขนอยกบการสรางขดความสามารถในการแขงขน

4.การคาขยายตว คอเพมปรมาณการคามากขนซงเปนวตถประสงคแรกของการรวมกลม

5.การใชทรพยากรใหเปนประโยชนตอประเทศหรอกลม ดกวาปลอยใหเปนประโยชนตอประเทศทอยนอกกลม

6.ดงดดทนและการลงทน เชน อาเซยนม AFTA จงสามารถดงทนและการลงทนมากขน การทำา AFTA กบจนกทำาใหดงการลงทนมากขนและเปดตลาดใหญขน

7.ไมตองเสยงกบความเสยหายทางเศรษฐกจและการเมอง เชน การรวมตวกนทำาใหกลมใหญขน ใชเงนสกลรวมกนหรอม AMF อยางทญปนเสนอกไมตองเสยงกบการถกโจมตคาเงนจนตองไปเขา IMF อก

เอเชยมจดออนและจดแขงหลายประการ เอเชยจะตองรบกำาจดจดออนออกไป เชน แกปญหาความแตกแยกราวฉาน ขณะเดยวกนกตองพฒนาจดแขง เชน มสถาบนครอบครวทแขงแกรง สถาบนชาต สถาบนศาสนา และสถาบนพระมหากษตรยสามารถสรางสามคคได หรอพฒนาการเปนกระเพาะอาหารโลก ยทธศาสตรทสำาคญคอการเพมขดความสามารถในการแขงขนได โดยเสรมสรางพนฐานทางเศรษฐกจทมนคง สาธารณปโภคตางๆ และลดปญหา สงทตองทำาคอการออกนโยบายสาธารณะทงภายในและตางประเทศทเออตอการสรางขด

324

ความสามารถของประเทศ ความเปนบวร (บาน วด โรงเรยน) เปนสงทจะจำากดจดออนหลายๆทางได เพราะจะชวยพฒนาสงคมใหยงยน เมอสงคมด เศรษฐกจกจะไปไดแลวการเมองกจะดตาม

มนษยเปนองคประกอบทสำาคญในทกสงคม ทงสงคมขนาดเลกอยางชมชนหรอหมบานไปจนถงสงคมขนาดใหญอยางสงคมโลก มนษยกยงเปนทรพยากรทสำาคญทสด เพราะมนษยเปนทงผสรางและผทำาลาย การพฒนาคนจงเปนทางออกของปญหา

อาจารยไดใหกรอบการวเคราะหการรวมเอเชยไปแลว นกศกษาจะตองพจารณาจากสงทไดรบฟงและไดอานมาวาเอเชยสามารถรวมตวกนไดหรอไม เพราะอะไร แลวเขยนบรรยายใหอาจารยคลอยตามใหได อาจยกตวอยางจนและญปนททะเลาะกนมากอนแตกกลบมารวมตวกนเพราะผลประโยชนทางเศรษฐกจ

(ชวงทายม Quiz แตไมเหนคำาถามนะคะ)

**************

(1) ปญหาการเมองการปกครองและความมนคง ทกประเทศในเอเชยลวนมปญหานเกอบทงหมด เชน ไทย พมา อนโดนเซย ฟลปปนส ประเทศทมปญหาจงตองสาละวนแตแกปญหาของตวเอง ทรพยากรทมกตองทมไปกบการปองกนและปราบปราม จนไมมเวลาคดสรางสรรคหรอรวมกนไดดกวาทควรจะเปน ปญหานทำาใหเกดความระแวงกนเกดขน เชน ไทยกบมาเลเซย

325

(5) การมผลตผลเหมอนกนทำาใหแขงขนกนเองมากกวาจะรวมมอกนในตลาดโลก ปญหานแกไขไดดวยการรวมตวกนเพอสรางอำานาจในการตอรอง เชน ไตรภาคยางทำาใหราคายางพาราสงขน OPEC จะรวมมอกนกำาหนดจำานวนการผลตนำามนและกำาหนดราคานำามน

(6) ชวงชงผลประโยชนกนมากกวาความรวมมอ โดยเฉพาะการลงทน ทน และการทองเทยว เปนเพราะยงไมมการรวมตว หากรวมตวกนไดกจะเปนประโยชนอยางมาก เชน ไทยดงตวการทองเทยวระหวางไทย ลาว และกมพชาเปนสามเหลยมมรกต ทงสามประเทศจะไมทะเลาะกนแตจะพยายามทำาใหนกทองเทยวไปเทยวในททรวมกนได

แนวขอสอบ อ.ดนย และธนย�

1.อาจารยดนยบอกในการสอนครงสดทายวา จะออกปญหาสำาคญทตอเนองจากการเขายดครองภมภาคเอเชยตะวนออกเฉยงใตเปนเมองขนของตะวนตก

จงขอสรปประเดนวาปญหาทสำาคญดงกลาวคอคอ1.ปญหาของการพฒนาการทางการเมองทเกดขน

จากอดตในปจจบน นนคอถาตะวนตกเขาปกครองแลวใหมากกวารบ กจะมการปกครองทด เชนมาเลเซย สงคโปร แตประเทศทตะวนตกเขามากอบโกยมากกวาใหประโยชนประโยชนกจะมปญหา เชนพมา และประเทศในอนโดจน

ปญหานสงผลใหในบางประเทศทหารตองเขามายงเกยวกบการเมอง เชนในพมา ในอนโดนเซย

326

2.ปญหาความขดแยงในภมภาค-ปญหาเชอชาต เนองจากตะวนตกจบทเคยอยแยก

กนมารวมกน และบางครงเอาคนทเคยอยรวมกนแยกออกจากกน

เชนในกรณของคนจนในมาเลยและอนโดนเซย ปญหาชนกลมนอยในพมา

-ปญหาเขตแดน เกดจากตะวนตกเขามาปกปนเขตแดนใหม ทำาใหทกวนนยงคงมปญหาขดแยงกนเชนกรณเขาพระวหารระหวางไทย-กมพชา ปญหาเขตแดนไทย-พมา

เปนตน2.อาจารยธนยา คงจะไมพนเรองการขยายตวของ

อาเซยนจาก อาเซยน 10 ประเทศ ทเรมตนไปแลวทเขตการคาเสร การจดตงประชาคมเศรษฐกจอาเซยน (Asian Economic Community) เพอกาวไปสประชาคมอาเซยน (Asian Community)

จากนนกมการขยายตวไปรวมมอกบจนเกาหล ญปน จนเปนอาเซยนบวก 3 จากนนขยายความรวมมอกบอนเดย ออสเตรเลย นวซแลนดเพอพฒนาไปสประชาคมเอเชยตะวนออก (East Asia Community) จากนนกจะรวมมอทงทวป เปนสหภาพเอเชยขอสอบนาจะใหวเคราะหปญหาและอปสรรคในการขยายตวดงกลาวดวยนะคะ

327

แนวขอสอบอ.ดนยนาจะนำาประเดนเดนๆทางการเมองทดำารงอยในประเทศ

เอเชยตะวนออกเฉยงใตมาใหนกศกษาวเคราะห ตรงนนกศกษาสามารถยกตวอยางเหตการณปจจบนมาวเคราะหได เหตการณปจจบนทนาสนใจคอ

-ปญหาเขาพระวหาร (การอภปรายของนกศกษานาจะทำาใหนกศกษามขอมลอยาแลว)

-ปญหาการเมองในมาเลเซย-ปญหาการเมองในพมา-การเลอกตงในป 2551 ในกมพชา อ.ธนย�นาจะออกขอสอบในเรองของการขยายตวของความรวมมอ

ของอาเซยน โดยนกศกษาจะตองวเคราะหถงจดแขง ขดออนของ อาเซยนและภมภาคเอเชยโดยรวมได

****************ขอสอบเก�ป 2550อ.ดนยจงหยบยกประเดนปญหาของประเทศตางๆ ในเอเชยตะวน

ออกเฉยงใตมาสก 2 ประเดน และวเคราะหในเชงวชาการ โดยองแนวคดทฤษฎ หรอหลกการททานคดวาสอดคลองกบประเดนในแงมมตอไปน

-ทมาของปญหา (ทนกศกษายกมาวเคราะห)-ผลกระทบทเกดจากปญหา-สงทยงเปนปญหาอยในปจจบน

328

-แนวโนมของปญหาในอนาคต

อ.ธนย�ความรวมมอของ ASEAN ทจะขยายออกไปเปน East

Asia Community แลวนนจะมความเปนไปไดหรอไม อยางไรทจะขยายไปสความรวมมอในระดบภมภาคเอเชย จงวเคราะห

ป 2549 อ.ธนย�ปจจบนอาเซยน มความกาวหนาอยางยงในความรวมมอ

ดานตางๆ ในขณะทประเทศไทยเรมและสานตอความรวมมอในหลายดาน ทานคดวา Southeast Asia จะกาวไปส East Asia และ Asia Union ในทสดไดหรอไม จงวเคราะห

329

330