VNMS Shqipëri Seksioni 9 – Menaxhimi dhe monitorimi ......Menaxhimi Mjedisor dhe Social, (Paragrafët 5 and 7) • KP6 Ruajtja e biodiversitetit dhe menaxhimi i qëndrueshëm i

VNMS ShqipëriSeksioni 9 – Menaxhimi dhe monitorimi ambiental, social dhe kulturor

Faqja 2 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok. Nr. i

serisë

Titulli i Projektit: Gazsjellësi Trans Adriatik – TAP Titulli i dokumentit:

ESIA Shqipëri, Seksioni 9 – Menaxhimi dhe monitorimi ambiental, social dhe kulturor

AAL00-ERM-640-Y-TAE-1011 Rev.: 01

PËRMBAJTJA

9 PLANI I MENAXHIMIT MJEDISOR DHE SOCIAL 3 9.1 Vështrim i përgjithshëm 3 9.2 Planet e menaxhimit sipas çështjeve specifike 35 9.2.1 Hyrje 35 9.2.2 Plani i Menaxhimit të Mbetjeve 36 9.2.3 Plani i Reagimit ndaj Emergjencave 40 9.2.4 Plani i Menaxhimit të Ujit 41 9.2.5 Plani për Kalimin e Rrjedhave të Ujit 42 9.2.6 Plani i Menaxhimit të Trafikut 46 9.2.7 Plani për Menaxhimin dhe Monitorimin e Trashëgimisë Kulturore 49 9.2.8 Plani për Parandalimin e Ndotjes 52 9.2.9 Procedura e Menaxhimit të Materialeve të Rrezikshme 53 9.2.10 Plani i Menaxhimit të Shëndetit dhe Sigurisë 54 9.2.11 Plani i Përfshirjes së Palëve të Interesuara 55 9.2.12 Plani i Investimit Social dhe Mjedisor 56 9.2.13 Plani i Rikthimit të Mjeteve të Jetesës 59 9.2.14 Plani i Kapaciteteve Vendore 61 9.2.15 Plani i Menaxhimit të Punëtorëve 63 9.2.16 Plani i Menaxhimit të Infrastrukturës dhe Shërbimeve Publike 65 9.2.17 Plani i Menaxhimit të Shëndetit të Komunitetit 66 9.2.18 Plani i Veprimit për Biodiversitetin 69 9.2.19 Plani i Menaxhimit të Peizazhit 73 9.2.20 Plani i Kontrollit të Erozionit dhe Sedimenteve 77 9.2.21 Plani i Emergjencës për Derdhjet e Naftës në det (PEDN) 79 9.2.22 Plani për Parandalimin e Derdhjeve dhe Reagimi 81 9.2.23 Plani i Menaxhimit të Materialeve Inerte 83 9.3 Rolet dhe Përgjegjësitë 86 9.3.1 Roli i shoqërisë TAP AG lidhur me menaxhimin mjedisor dhe social 86 9.3.2 Roli i kontraktorëve lidhur me menaxhimin mjedisor dhe social 86 9.4 Monitorimi mjedisor, social dhe kulturor 87

LISTA E TABELAVE Tabela 9.1-1 Plani i Menaxhimit Mjedisor dhe Social gjatë fazës së ndërtimit .............................4 Tabela 9.1-2 Plani i Menaxhimit Mjedisor dhe Social gjatë fazës së funksionimit......................26 Tabela 9.1-3 Plani i Menaxhimit Mjedisor dhe Social gjatë fazës së nxjerrjes nga përdorimi.....32 Tabela 9.2-1 Planet specifike të menaxhimit ..............................................................................35 Tabela 9.4-1 Përmbledhja e programit të monitorimit: Faza përpara ndërtimit ..........................88 Tabela 9.4-2 Përmbledhja e programit të monitorimit: Faza e ndërtimit.....................................89 Tabela 9.4-3 Përmbledhja e programit të monitorimit: Faza pas ndërtimit ...............................100 Tabela 9.4-4 Përmbledhja e programit të monitorimit: Faza e funksionimit..............................100

LISTA E FIGURAVE Figura 9.2-1 Shembull i masave për të zbutur ndikimet mbi peizazhin në vendndodhjen e SK2 - Trestenik ...............................................................................................................................75 Figura 9.2-2 Shembull i masave për të zbutur ndikimet mbi peizazhin në vendndodhjen e SK3 - Fier ...............................................................................................................................80

Faqja 3 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok. Nr. i

serisë

Titulli i Projektit: Gazsjellësi Trans Adriatik – TAP Titulli i dokumentit:

ESIA Shqipëri, Seksioni 9 – Menaxhimi dhe monitorimi ambiental, social dhe kulturor

AAL00-ERM-640-Y-TAE-1011 Rev.: 01

9 PLANI I MENAXHIMIT MJEDISOR DHE SOCIAL 9.1 Vështrim i përgjithshëm

Ky Seksion paraqet metodologjinë e shoqërisë TAP AG për menaxhimin dhe monitorimin e çështjeve mjedisore dhe socio-ekonomike lidhur me ndërtimin, fuksionimin dhe nxjerrjen nga përdorimi të Gazsjellësit Trans Adriatik.

Objektivi kryesor i Planit të Menaxhimit Mjedisor dhe Social (PMMS) është që të sigurojë një kuadër për zbatimin e masave të identifikuara në vlerësimin e ndikimit, Seksioni 8, për të shmangur, zbutur ose kompensuar ndikimet negative nga aktivitetet e projektit dhe për të minimizuar dhe kontrolluar rreziqet mbi mjedisin, personelin që do të punojë për ndërtimin dhe funksionimin dhe komunitetin lokal. Atje ku është e mundur, ky plan do të propozojë masa të orientuara për të shtuar efektet pozitive të zbatimit të projektit.

Qëllimi i gjerë i PMMS është të:

• Sigurojë që të aprovohet praktika e mirë e industrisë në lidhje me menaxhimin mjedisor dhe

social-ekonomik gjatë të gjitha fazave të projektit (ndërtimit, funksionimit dhe mirëmbajtjes

dhe nxjerrjes nga përdorimi) dhe të gjitha aktiviteteve inxhinerike;

• Përcaktojë strategjitë, metodat dhe procedurat për të siguruar zbatimin e masave për të

zbutur në mënyrë efektive ndikimet e mundshme negative mjedisore ose socio-ekonomike;

• Sigurojë një kuadër për monitorimin e zbatimit (kontrolli dhe inspektimi), nëpërmjet të cilit

shoqëria TAP AG synon të sigurojë përmbushjen e angazhimeve të performancës

mjedisore dhe socio-ekonomike për Projektin.

PMMS përmban të dhëna mbi masat e parashikuara për menaxhimin dhe monitorimin mjedisor, masat lehtësuese dhe dispozitat për të monitoruar efektshmërinë e masave. Rolet dhe përgjegjësitë e lidhura me to si dhe përllogaritja e kostove për zbatimin e masave të përmenduara janë ende duke u përgatitur nga shoqëria TAP AG.

Tabela 9.1-1 paraqet veprimet për menaxhimin, zbutjen dhe monitorimin dhe palët përgjegjëse për trajtimin e çështjeve mjedisore dhe socio-ekonomike të Projektit, siç janë identifikuar nëpërmjet procesit të VNMS, së bashku me treguesit kryesorë të performancës, kronologjinë e zbatimit dhe etapat e rëndësishme të projektit.

Tabelat e PMMS të paraqitura më poshtë tregojnë masat e përmbledhura / totale për zbutjen e ndikimit, por ato nuk paraqesin listën e plotë të të gjitha masave të rekomanduara. Referencat për vlerësimin e ndikimit në Seksionin 8 dhe Shtojcat përkatëse janë dhënë atje ku është e nevojshme, në mënyrë që lexuesi të gjejë shpjegimin më të plotë mbi masat zbutëse për çdo ndikim. Kjo përfshin gjithashtu referencën për Vlerësimin e Ndikimit mbi të Drejtat e Njeriut (VNDNJ), i cili gjendet në Shtojcën 10.

Faqe 4 nga 95

Kodi i zonës Kodi i kompanisë Kodi i sistemit Kodi i disiplinës Lloji i dok. Nr. i serisë

Titulli i Projektit: Gazsjellësi Trans Adriatik – TAP

Titulli i dokumentit: ESIA Shqipëri, Seksioni 9 – Menaxhimi dhe monitorimi ambiental, social dhe kulturor AAL00-ERM-641-Y-TAE-1011

Rev.: 01

Tabela 9.1-1 Plani i menaxhimit mjedisor dhe social gjatë fazës së ndërtimit

Referenca e KP të BERZH Çështja / Rreziku

(Referenca e seksionit të ndikimit të VNMS)

Masat për të trajtuar ndikimin / rrezikun Kronologjia e zbatimit / Etapat e rëndësishme të performancës

Kërkesa:

Praktika më e mirë ligjore dhe/ose ndërkombëtare

Treguesi kryesor i performancës

Mjedisi fiziko-biologjik në det

• Hartimi i një Plani për Menaxhimin e Trafikut të mjeteve lundruese

• Të gjitha mjetet lundruese do të kenë në bord Planet e Emergjencës për Ndotjen nga Nafta.

• Përpara ndërtimit

• KP 3 Parandalimi dhe pakësimi i ndotjes, (Paragrafët 10 dhe 11).

• KP 4 Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit (Paragrafët 16 dhe 17).

• Ndikimet në cilësinë e ajrit në zonë për shkak të shkarkimeve të mjeteve lundruese në det.

• Seksioni 8.2.4.1.1

• Mirëmbajtja & monitorimi i automjeteve, mjeteve lundruese

dhe pajisjeve.

• Gjatë ndërtimit

• BERZH

• Direktivat e KFN (Direktivat për mjedisin, shëndetin dhe sigurinë – Paragrafi 1.1);

• VKM Nr.803, datë 4.12.2003;

• Direktiva 2008/50/KE;

• Praktika më e mirë për klauzolën SHSM në kontratën PPN për të përfshirë dispozitën e masave për eleminimin e pluhurit.

• Njoftimi për komunitetet lokale nëpërmjet përpjekjeve të shoqërisë TAP për komunikimin me komunitetin përpara fillimit të aktiviteteve që shkaktojnë pluhur, ose ndosin ajrin dhe shkaktojnë zhurma. liaison

• Monitorimi i ankesave.

• Konfirmimi i zbatimit të masës nga struktura që mbikqyr ndërtimin e gazsjellësit TAP.

• Zbatimi i Planit të menaxhimit të trafikut.

• Hartimi i Planit për Menaxhimin e Mbetjeve.

• Hartimi i Planit për Monitorimin Mjedisor.

• Përpara ndërtimit.

• KP3 Parandalimi dhe pakësimi i ndotjes, (Paragrafi 10).

• KP1 Vlerësimi dhe Menaxhimi Mjedisor dhe Social, (Paragrafët 5 dhe 7).

• KP6 Ruajtja e biodiversivitetit dhe menaxhimi i qëndrueshëm i burimeve të gjalla natyrore (Paragrafët 6,7,8).

• Ndikimet në ujin e detit, mikroorganizmat ujore dhe peshqit nga hapësirat e ndotura të sedimenteve, çlirimi i ndotësve nga sedimentet dhe nga ujërat e zeza dhe nga sistemet e shkakrkimit të ujërave të zeza nga operacionet e mjeteve lundruese.

• Seksioni 8.3

• Përdorimi i ndarjeve prej balte gjatë ndërtimit të kanalit lidhës.• Gjatë ndërtimit.

• Praktika më e mirë ndërkombëtare për mbrojtjen e ujit të detit dhe organizmave të tij.

• Referencat ligjore:

− Direktiva kuadër e ujit (DKU);

− Direktiva e cilësisë së ujërave për larje (Direktiva e BE 76/160);

− Rregulloret MARPOL për parandalimin e ndotjes nga anijet; dhe

− Konventa e Barcelonës.

− Konventa për mbrojtjen e Detit Mesdhe nga ndotja.



• Zbatimi i Planeve të menaxhimit.

• Hartimi i Planit të Veprimit për Biodiversitetin.

• Hartimi i Planit të Monitorimit Mjedisor.


• KP1 Vlerësimi dhe Menaxhimi Mjedisor dhe Social, (Paragrafët 5 dhe 7).

• KP6 Ruajtja e biodiversitetit dhe menaxhimi i qëndrueshëm i burimeve të gjalla natyrore (Paragrafët 6,7,8).

• Ndikimi fizik i drejtpërdrejtë mbi sedimentet, florën dhe faunën bentike nga gërmimet dhe manovrat me spirancën.

• Seksioni 8.3.4

• Veprimet për të menaxhuar manovrat me spirancën.

• Shmangia e shkarkimeve nga platforma lundruese për të rimbushur kanalin lidhës.

• Gjatë ndërtimit.

Praktika më e mirë ndërkombëtare mbi menaxhimin e sedimenteve

• Rezultatet e kontrolleve (zbatimi i masave lehtësuese).

• Konfirmimi për zbatimin e masës nga struktura që mbikqyr ndërtimin e gazsjellësit TAP.

• Zbatimi i Planeve të menaxhimit dhe të veprimit.

Faqe 5 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



• Hartimi i Planit për Monitorimin Mjedisor.


• KP3 Parandalimi dhe pakësimi i ndotjes, (Paragrafi 10)

• KP1 Vlerësimi dhe Menaxhimi Mjedisor dhe Social, (Paragrafët 5 and 7)

• KP6 Ruajtja e biodiversitetit dhe menaxhimi i qëndrueshëm i burimeve të gjalla natyrore (Paragrafët 6,7,8)

• Ndikimi mbi sedimentet, florën dhe faunën bentike nga përhapja dhe depozitimi i sedimenteve.

• Seksioni 8.3.4.

• Veprimet për menaxhimin e manovrave me spirancë.

• Përdorimi i ndarjeve prej balte gjatë ndërtimit të kanalit lidhës.

• Shmangia e shkarkimeve nga platforma lundruese për të rimbushur kanalin lidhës.


Praktika më e mirë ndërkombëtare për menaxhimin e sedimenteve



• Zbatimi i Rregulloreve të 2012 për menaxhimin në mënyrë vullnetare të ujërave balast të rajonit të Mesdheut.

• Përpara dhe gjatë ndërtimit

• KP1 Vlerësimi dhe Menaxhimi Mjedisor dhe Social, (Paragrafët 5 dhe 7)

• KP6 Ruajtja e biodiversitetit dhe menaxhimi i qëndrueshëm i burimeve të gjalla natyrore (Paragrafi 16)

• Futja e organizmave detare të huaja dhe që përhapen kudo nëpërmjet shkarkimit të ujërave të balastit nga mjetet lundruese që kanë lidhje me fazën e ndërtimit të projektit (Seksioni 8.3.3.2);

• Shmangia e shkarkimit në detin Mesdhe të çdo uji që është marrë jashtë detit Mesdhe.

• Shkarkimi i ujërave balast të detit Mesdhe vetëm në detin Mesdhe.


• Konventa e Barcelonës.

• Konventa për mbrojtjen e detit Mesdhe nga ndotja;

• Konventa ndërkombëtare për kontrollin dhe menaxhimin e ujërave dhe sedimenteve balast të anijeve (Konventa MUB).





• Ndikimet mbi gjitarët e detit, peshqit, zvarranikët dhe zogjtë e detit nga çrregullimet fizike, të dritës, vizuale dhe të zhurmës nga trafiku dhe përdorimi i mjeteve lundruese (Seksioni 8.4.2);

• Vëzhgimi i faunës detare.


Praktika më e mirë ndërkombëtare për mbrojtjen e mjedisit detar.

Të dhënat nga vrojtimet e vëzhguesve në bord dhe speciet e identifikuara.

Konfirmimi për zbatimin e masës nga struktura që mbikqyr ndërtimin e gazsjellësit TAP.

Faqe 6 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:





• Kurdoherë që është e mundur, aktivitete të ndryshme që shkaktojnë zhurmë të planifikohen për tu kryer në të njëjtën kohë.

• Nëse është e nevojshme ngulja e pilotave, teknologjia e përdorur do të jetë ngulje e pilotave me dridhje (nëse është e mundur nga pikpamja teknike). Nëse nuk është e mundur nga pikpamja teknike, atëherë të vendosen ndarëse/pengesa për zhurmën në jug të vendit të rrethuar në det/tokë për aktivitetine nguljes së fletëve prej çeliku në tokë që kryhet në zonën bregdetare.

• Përpara dhe gjatë ndërtimit.

• KP3 Parandalimi dhe pakësimi i ndotjes, (Paragrafi 10)



• Ndikimet e përkohshme në faunën detare për shkak të zhurmave që shkaktohen gjatë ndërtimit &testimit të tubacionit përpara përdorimit (Seksioni 8.3);

• Pajisjet e palëvizshme të vendosen sa më larg që të jetë praktikisht e mundur nga receptorët që ndodhen pranë.

• Shuarja e pajisjeve kur nuk janë në përdorim.


• Praktika më e mirë ndërkombëtare

• BERZH

• Direktivat e KFN (Direktivat për mjedisin, shëndetin dhe sigurinë – Paragrafi 1.1)

• Referencat ligjore

• Direktiva 2009/147/KE



• Zbatimi i Planit të monitorimit mjedisor – rezultatet e monitorimit.

• Të gjitha mjetet lundruese do të kenë në bord Planet e domosdoshme të emergjencës për ndotjen nga nafta (Planin e Emergjencës për Ndotjen nga Nafta sipas mjetit lundrues specifik, në përputhje me MARPOL). Hartimi i një Plani të Reagimit ndaj Emergjencës që është specifik për projektin, përfshirë një Plan të Emergjencës për Derdhjen e Naftës, që është gjithëpërfshirës.

• Hartimi i Planit të Emergjencës për Derdhjen e Naftës, përfshirë aktivitetet që zhvillohen në tokë.



• KP3 Parandalimi dhe pakësimi i ndotjes, (Paragrafi 10);

• KP1 Vlerësimi dhe Menaxhimi Mjedisor dhe Social, (Paragrafët 5 dhe 7);

• KP6 Ruajtja e biodiversitetit dhe menaxhimi i qëndrueshëm i burimeve të gjalla natyrore (Paragrafët 6,7,8);

• Ndikimet nga ngjarjet e pazakonshme. Ndotja e detit për shkak të derdhjeve të naftës ose karburantit 8.21)

• Furnizimi me karburant duhet patjetër të kryhet në mënyrë preferenciale në port.

• Operacioni duhet patjetër të menaxhohet nëpërmjet procedurave të detajuara sipas mjeteve lundruese specifike për furnizimin me karburant në det, të cilat janë hartuar për tëminimizuar rrezikun e derdhjes së karburantit gjatë furnizimit nga mjetet e tjera lundruese.


• Direktiva kuadër e ujit (DKU);

• Direktiva e cilësisë së ujërave për larje (Direktiva e BE 76/160);

• Rregulloret MARPOL për parandalimin e ndotjes nga anijet;

• Konventa e Barcelonës;

• Do të hetohet dhe riparohet shkaku i çdo derdhjeje.


• Të dhënat e kualifikimit, ushtrimeve praktike, kontrollit dhe mirëmbajtjes së materialeve për reagimin ndaj derdhjeve.

• Regjistri i orëve të kualifikimit.

• Zbatimi i planeve të menaxhimit.

• Rezultatet e monitorimit të Planit të monitorimit mjedisor.

Faqe 7 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



Mjedisi socio-ekonomik në det

• Konsultimi dhe përfshirja e palëve kryesore të interesuara, duke përfshirë: ministritë e interesuara, Flotën Detare shqiptare, peshkatarët dhe shoqatat e peshkatarëve të Durrësit dhe të Vlorës, komunitetet lokale në zonën e daljes në det.

• Hartimi i Planit të Rehabilitimit të Mjeteve të Jetesës.


• KP4 Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit;

• KP5 Përfitimi i tokës, zhvendosja e detyruar e njerëzve dhe e aktiviteteve ekonomike;

• KP10 Publikimi i të dhënave dhe përfshirja e palëve të interesuara;

• Ndikimet e përkohshme mbi mjetet e jetesës së peshkatarëve;

• Hyrje e kufizuar në zona të caktuara detare gjatë aktivitetit të ndërtimit në det; (Seksioni 8.4.1);

• Zbatimi i sistemeve të menaxhimit të shëndetit, sigurisë dhe mjedisit në përputhje me rregulloret ndërkombëtare (MARPOL).

• Përfshirja e një punonjësi për komunikimin me bizneset e peshkimit në bordin e mjeteve kryesore lundruese që do të përdoren për ndërtim.

• Zbatimi i kompensimit për humbjen e mjeteve të jetesës së peshkatarëve.

• Gjatë dhe pas ndërtimit, si të jetë e përshtatshme.

• KP4, KP5, KP10 të BERZH;

• MARPOL;

• SP të KFN dhe direktivat e përgjithshme MSHS të KFN;

• Prezantimet dhe materialet e tjera janë të disponueshme dhe mund të përdoren nga publiku.

• Procesverbalet e takimeve të konsultimit; marrëveshjet e nënshkruara të kompensimit.


• Zbatimi i Planit të rikthimit të mjeteve të jetesës në lidhje me peshkatarët

• Konsultimi dhe përfshirja e palëve kryesore të interesuara, duke përfshirë: ministritë e interesuara, Flotën Detare shqiptare dhe peshkatarët.

• Hartimi i Planit të menaxhimit të trafikut të mjeteve lundruese.


• KP4 Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit

• KP10 Publikimi it ë dhënave dhe përfshirja e palëve të interesuara

• Shtimi i trafikut në det dhe i rreziqeve për sigurinë (d.m.th. i përplasjeve të mjeteve lundruese) (Seksioni 8.4.1)

• Zbatimi i sistemeve të menaxhimit të shëndetit, sigurisë dhe

mjedisit në përputhje me rregulloret ndërkombëtare (MARPOL).


• KP4, KP10 të BERZH.

• SP të KFN dhe direktivat e përgjithshme MSHS të KFN.

• Asnjë incident fatal ose që ka mundësi të jetë fatal dhe raportimi i duhur i të gjitha incidenteve që nuk shkaktojnë vdekje dhe i përplasjeve që për pak sa nuk janë shkaktuar.

• Zbatimi i Planit të menaxhimit të trafikut.

• Konsultimi dhe përfshirja e palëve kryesore të interesuara lokale, duke përfshirë: autoritetet e komunave, bizneset lokale, komunitetet që përdorin zonën e daljes në det, pronarët e shtëpive në bregdet.

• Përcaktimi i kohës së aktiviteteve të ndërtimit për të shmangur pikun e sezonit të pushimeve verore.

• Hartimi i Planit të Rikthimit të Mjeteve të Jetesës.



• KP5 Përfitimi i tokës, zhvendosja e detyruar e njerëzve dhe e aktiviteteve ekonomike

• KP10 Publikimi it ë dhënave dhe përfshirja e palëve të interesuara

• Ndikimet e përkohshme mbi tokën dhe mjetet e jetesës - turizmin (Seksioni 8.4.1)

• Zbatimi i sistemeve të menaxhimit të shëndetit, sigurisë dhe mjedisit për parandalimin e aksidenteve në zonë.

• Zbatimi i praktikës së njohur ndërkombëtare për të kompensuar humbjen e të ardhurave dhe të mjeteve të jetesës.


• KP4, KP5, KP10 të BERZH;

• SP të KFN dhe direktivat e përgjithshme MSHS të KFN;

• Prezantimet dhe materialet e tjera janë të disponueshme dhe mund të përdoren nga publiku.

• Procesverbalet e takimeve të konsultimit.


• Zbatimi i Planit të rikthimit të mjeteve të jetesës në lidhje me peshkatarët.

Faqe 8 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



Mjedisi socio-ekonomik dhe trashëgimia kulturore në pjesën detare


• KP 8 Trashëgimia kulturore, paragrafët 10 & 13

• KP 8 Trashëgimia kulturore, paragrafët 10 & 13

• Ndikimet e drejtpërdrejta fizike (8.4.1.2)

• Studime specifike dhe ndryshimi i drejtimit të gjurmës.

• Protokolli i gjetjeve të rastit.

• Hartimi i Planit të Menaxhimit të Trashëgimisë Kulturore në pjesën detare.

• Përpara dhe gjatë ndërtimit. • Kërkesat e performancës të BERZH;

• Legjislacioni shqiptar;

• SP 8 i KFN;

• Rezultatet e studimit.

• Rezultatet e monitorimit.

• Zbatimi i planit të menaxhimit dhe i procedurave të gjetjeve të rastit.

MSHS & Menaxhimi socio-ekonomik

• KP 1 – Vlerësimi dhe Menaxhimi Mjedisor dhe Social

• Zbatimi i masave të PMMS • Ngritja e strukturës menaxhuese në vend për çështjet mjedisore dhe socio-ekonomike nga ana e pronarit të projektit/ procedurat në vend për fazën e ndërtimit të përfshijnë çështjet e SHSM dhe të menaxhimit dhe të të drejtave të punonjësve, procedurat e komunkimit me komunitetin dhe të ankesave të publikut.

• Të caktohet struktura menaxhuese dhe personeli perkatës përpara fillimit të ndërtimit

• Kërkesat e performancës të BERZH

• Ngritja e strukturës menaxhuese për çështjet M & S.

• Të punësohen punonjësit e SHSM, të KK dhe të PSK dhe të caktohen me detyra brenda vendit / në zonën ku punohet, të jenë aprovuar dhe të jenë në fuqi sistemet e raportimit për SHSM/PSK, inspektim dhe monitorim i rregullt i performancës M &S të kontraktorëve dhe takime të rregullta për përmirësimin e performancës M&S.

Klima dhe cilësia e ajrit të ambientit

• Zbatimi i procedurave dhe afatit të ndërtimit.

• Hatimi i Planit të Menaxhimit të Inerteve

• Njoftimi paraprak i palëve të interesuara për aktivitetet që shkaktojnë nivele të larta pluhuri, procedurat e komunikimit me komunitetin dhe të ankesave të publikut; (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.);

• Detyrimet kontraktuale të përcaktohen përpara fillimit të ndërtimit.

• KP 3 Parandalimi dhe pakësimi i ndotjes (Paragrafët 10 dhe 11);

• KP 4 Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit (Paragrafët 16 dhe 17);

• Ndikimet e përkohshme mbi cilësin e ajrit në zonë për shkak të emetimeve në atmosferë gjatë fazës së ndërtimit të projektit (8.6.3 & 8.6.2);

• Reduktimi i pluhurit me anë të spërkatjes me ujë (sipas nevojave, në varësi të llojit të tokës) në stinët e thata përgjatë brezit të punimeve dhe në rrugët e pashtruara që ndodhen nëdistancë <200 m nga vendbanimet

• Kamionë që transportojnë veshjet e tubacionit.


• VKM Nr.803, datë 4.12.2003;


• Ligji Nr. 8897, datë 16.5.2002, i ndryshuar;

• Kërkesat e performancës të BERZH;

• Direktivat e KFN (Direktivat mjedisore, të shëndetit dhe sigurisë – Paragrafi 1.1);

• Praktika më e mirë në lidhje me klauzolat e SHSM në kontratat PPN për të përfshirë dispozitën e masave për të reduktuar pluhurin.

• Njoftimi i komuniteteve lokale nëpërmjet përpjekjeve të punonjësit të komunikimit me komunitetin të shoqërisë TAP përpara fillimit të aktiviteteve që shkaktojnë pluhur ose ndotje të ajrit dhe zhurmë.

• Dokumentacioni i ankesave.

• Konfirmi i zbatimit të masës nga struktura që mbikqyr ndërtimin e gazsjellësit TAP.

Faqe 9 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



Mjedisi akustik

• Procedurat e komunkimit me komunitetin dhe të ankesave të publikut (shiko Seksionin 9.2.11).

• Të promovohet përdorimi i automjeteve/pajisjeve që shkaktojnë shqetësim të nivelit të ulët.

• Aktivitetet e ndryshme që shkaktojnë zhurmë të planifikohen që të kryhen në të njëjtën kohë.

• Të kufizohen aktivitetet e zhurmshme të ndërtimit gjatë orëve të ndjeshme të ditës me më pak zhurmë.

• Pajisjet e palëvizshme të ndërtimit të vendosen sa më larg që të jetë e mundur nga receptorët që ndodhen afër.

• Hartimi i Planit të menaxhimit të inerteve

• Përpara dhe gjatë ndërtimit • KP 3 Parandalimi dhe pakësimi i ndotjes, paragrafët 10 dhe 11;

• KP 4 Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit, paragrafët 16 dhe 17;

• Pakënaqësia e mundshme e banorëve vendas në afërsi të kantiereve të punës dhe SK;(8.7.1 & 8.7.2);

• Shqetësimi i mundshëm dhe/ose zhvendosja e faunës, reduktimi i habitatit të përdorshëm) (8.7.1 & 8.7.2);

• Të shuhen pajisjet kur nuk përdoren.

• Nëse ka nevojë për aktivitetet e nguljes së fletëve prej çeliku gjatë ndërtimit të stacioneve të kompresorëve, teknologjia që do të përdoret do të jetë ngulja e tyre me dridhje për të minimizuar mundësinë e problemeve dhe shqetësimeve (nëse është e mundur nga pikpamja teknike).


• Udhëzimi i përbashkët Nr.8, datë 27.11.2007 i Ministrit të Shëndetsisë dhe Ministrit të Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit të Ujërave;

• Kërkesat e performancës të BERZH

• KFN (Direktivat mjedisore , të shëndetit dhe sigurisë – Paragrafi 1.7);


Burimet ujore, sipërfaqja e tokës dhe dherat

• Të hartohet një Plan për kalimin e rrjedhave të ujit për çdo kalim të lumit dhe një Plan për menaxhimin e inerteve.

• Të merret në konsideratë përdorimi i metodës për të hapur kanalin dhe mbushja e tij kur lumi eshte tharë/devijuar (GHD) nëse kërkohet për kalimet e lumenjve atje ku është e mundur nga pikpamja teknike dhe me rëndësi nga pikpamja ekonomike.

• Përpara dhe gjatë ndërtimit • Rezultatet e kontrolleve (zbatimi i masave lehtësuese).

• Matja e turbullirës/përqëndrimeve të grimcave të mbetjeve që qëndrojnë pezull gjatë të gjitha kalimeve dhe një javë pas kalimit.

• KP3 Parandalimi dhe pakësimi i ndotjes, paragrafi 10;

• Ndikimi i shtëllungave të sedimenteve mbi ujin e sipërfaqes;

• Seksioni 8.8.2 & 8.8.2.1.1;

• Masat për minimizimin e sedimenteve: të shmanget kontakti i automjeteve dhe makinerive me ujërat sipërfaqësore, të mbulohen ngarkesat në kamionë, kova të mbyllura eskavatori dhe ndarëse prej balte, mure mbajtëse të kanalit, pengesat e sedimenteve, kanale kulluese për devijimin e rrjedhjes, ujitja e sipërfaqeve që shkaktojnë pluhur, etj. (shiko Seksionin 0 Plani i Kontrollit të Erozionit dhe Sedimenteve).

• Masa specifike në PK 106.1 dhe 157, që konsiderohen si vendndodhje të ndjeshme në lumin Osum.


• Direktiva Kuadër për Ujin (DKU);

• Direktiva për cilësinë e ujit për të mbështetur jetën e peshqve (Direktiva 78/659 e BE);

• Direktiva e cilësisë së ujërave për larje (Direktiva 76/160 e BE);

• Udhëzimet e Komisionit Ekonomik të Kombeve të Bashkuara për Evropën (KEKBE) për klasifikimin e ujërave të lumenjve në bazë të treguesve të cilësisë së tyre;

• Regjistri i metodës për hapjen e kanalit dhe mbushja e tij kur lumi është tharë/devijuar (GHD), kalimeve të lumit dhe monitorimi i shtëllungave të sedimenteve.

Faqe 10 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



• Procedurat e komunkimit me komunitetin dhe të ankesave të publikut; (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.).

• Të minimizohet përdorimi i ujit nëntokësor dhe të përdoret uji nëntokësor me ndjeshmëri të ulët (shiko Seksionin 9.2.4 Plani i Menaxhimit të Ujit).

• Monitorimi fillestar i vendndodhjes së zonave të nxjerrjes së ujit nëntokësor.

• Zonat e nxjerrjes së ujërave nëntokësore do të jenë mbi formacionet ujëmbajtëse me ndjeshmëri të ulët.


• Volumet e ujit të përdorur.

• Ndjeshmëria e formacioneve ujëmbajtëse të përdorura.

• Ritmet e nxjerrjes së ujit do të mbahen në minimum gjatë rrjedhës së ulët.

• Të monitorohen rrjedhjet e lumit dhe uji i përdorur për testin hidrik.

• Gjatë ndërtimit. • Rrjedhjet e lumit.

• Sasitë e ujit të përdorur për testin hidrik dhe përqindja relative e rrjedhës së lumit

• Të shmanget çdo derdhje ose rrjedhje e ujit nga tubat e dhe depozitat e përkoshme që përdoren për furnizimin me ujë gjatë fazës së ndërtimit.

• Reagim i menjëhershëm në rast se zbulohet ndonjë derdhje ose rrjedhje (shiko Seksionin 9.2.8 Plani për Parandalimin e Ndotjes).


• Monitorim periodik vizual.

• Regjistri i orëve të trajnimit.

• Minimizimi i konsumit të ujit duke trajnuar punëtorët dhe duke kontrolluar kontraktorët.


• Trajnim në fillim të punimeve (regjistri).

• Raporti mbi monitorimin fillestar të procedurave të nënkontraktorit.

• KP1 Vlerësimi dhe Menaxhimi Mjedisor dhe Social, paragrafi 5 dhe 7;

• Konsumi i burimeve të ujit të ëmbël;

• Seksioni 8.8.2 & 8.8.2.1.3;

• Plan i Menaxhimit të Ujit dhe monitorimi. • Përpara dhe gjatë ndërtimit.

• Direktiva kuadër për ujin (DKU).

• Raport mbi monitorimin e zbatimit të Planit të menaxhimit të ujit.

Faqe 11 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



• Të hartohet një Plan për Kalimin e Rrjedhave të Ujit (shiko Seksionin 9.2.5) për çdo vendkalim.

• Plani për Parandalimin E Derdhjeve dhe Reagimi.

• Dheu që do të përdoret për shpim do të jetë një substancë inerte dhe jo toksike.

• Të monitorohet cilësia e ujit në vendkalimet çdo javë dhe një javë pas kalimit


• Raport mbi monitorimin fillestar të listës së materialeve të nënkontraktorit.

• Sasitë dhe përbërja e dheut të përdorur për shpim.

• Cilësia e ujit në vendkalimet: Turbullira/grimcat e mbetjeve që qëndrojnë pezull, nafta dhe graso.

• Uji i shkarkuar për testin hidrik nuk do të ketë substanca kimike ose oksiduese.

• Gjatë ndërtimit • Cilësia e ujit të nxjerrë dhe të shkarkuar për testin hidrik.

• Plani për Menaxhimin e Mbetjeve dhe monitorimi i zbatimit të tij.


• Raport mbi zbatimin e Planit të menaxhimit të ujit.

• Procedura për Menaxhimin e Materialeve të Rrezikshme, Plani për parandalimin e ndotjes dhe monitorimi i zbatimit të tij.


• Raport mbi zbatimin e Procedurës së menaxhimit të materialeve të rrezikshme dhe Planit për parandalimin e ndotjes

• KP3 Parandalimi dhe pakësimi i ndotjes, paragrafët 10, 12 dhe 13;

• Trajtimi i ndotjes aksidentale të burimeve të ujërave të ëmbla nga mbetjet e ngurta dhe të lëngshme të ndërtimit (Seksioni 8.8.2.1.6);

• Masa të tjera specifike (8.8.2.2.5).

• Monitorimi i zbatimit të masave specifike: pengesa prej argjile (PK 8.5 dhe 134.8) për të izoluar kanalin e gazsjellësit dhe për të shmangur dëmtimin e formacionit ujëmbajtës të lumit Devoll dhe formacionin ujëmbajtës prej zhavorri të periudhës kuaternare të lumit Osum, punime të veçanta për hapjen e kanaleve në zona me ujëra nëntokësore të cekta (PK 0-50, 169-188 dhe 192-208.5), burimet (PK 2.7, 22.3, 55 dhe 80). Studime hidrogjeologjike janë të nevojshme të kryhen në zonat ku formacionet ujëmbajtëse përdoren për furnizim me ujë (PK 37.5, 51.1, 52-55, 134.8 dhe 157).



• Direktiva për cilësinë e ujit për të mbështetur jetën e peshqve (Direktiva 78/659 e BE).

• Direktiva për cilësinë e ujit për larje (Direktiva 76/160 e BE).

• Udhëzimet e Komisionit Ekonomik të Kombeve të Bashkuara për Evropën (KEKBE) për klasifikimin e ujërave të lumenjve në bazë të treguesve të cilësisë së tyre.

• Ligji Nr.9010, datë 13.02.2003.

• Ligji Nr.9537, datë 18.05.2006.

• Për të gjitha vendkalimet e lumenjve do të kryhen matje të rrjedhës dhe nivelit të ujit 2 vjet përpara ndërtimit për të përcaktuar periudhat më të përshtatshme për kalimin e lumit duke e vendosur tubacionin në një kanal të hapur në shtratin e lumit, duke minimizuar shqetësimet e mundshme dhe ndikimet.

• Të hartohet një Plan për Kalimin e Rrjedhave të Ujit (shiko Seksionin 9.2.5) për çdo vendkalim.

• Stabilitet afatgjatë për erozionin në kantier (shiko Seksionin 0 Plani për Kontrollin e Erozionit dhe Sedimenteve).


• Kalimi në kohën më të shkurtër të mundshme. • Gjatë ndërtimit

• KP1 Vlerësimi dhe Menaxhimi Mjedisor dhe Social, paragrafi 5;

• KP3 Parandalimi dhe pakësimi i ndotjes, paragrafi 16;

• Modifikimi i morfologjisë së ujit (Seksioni 8.8.2.1.1)

• Riparimi i brigjeve të lumit dhe shtratit të lumit dhe monitorimi i punimeve riparuese.

• Rrjedha natyrale e ujit të lumit ose të përroit nuk duhet të bllokohet ose të devijohet në mënyrë të përhershme.

• Pas ndërtimit dhe përfundimit të punimeve restauruese


• Direktiva për cilësinë e ujit për të mbështetur jetën e peshqve (Direktiva 78/659 e BE).

• Direktiva për cilësinë e ujit për larje (Direktiva 76/160 e BE).

• Raportet mbi punimet restauruese në çdo vendkalim.

• Krahasimi i fotografive në vendkalime përpara dhe pas punimeve.

• Numri i incidenteve erozive të shkaktuara nga projekti.

• Përqindja e incidenteve erozive që kanë lidhje me projektin, të cilat janë zbuluar dhe riparuar.

Faqe 12 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



• Plani për Menaxhimin e Mbetjeve (shiko Seksionin 9.2.2) dhe monitorimi i zbatimit të tij.


• Raporti për zbatimin e Planit të menaxhimit të mbetjeve.

• 3 Parandalimi dhe pakësimi i ndotjes, paragrafët 10, 12 dhe 13;

• Ndotja aksidentale e dheut nga mbetjet e ngurta dhe të lëngshme (Seksioni 8.9.2.1.5); • Procedura për Menaxhimin e Materialeve të Rrezikshme

(shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.) dhe monitorimi i zbatimit të saj.


• Udhëzimet mbi cilësinë e dheut.

• Vlerësimi në lidhje me planifikimin e mbrojtjes së burimeve natyrore (Departamenti i Bujqësisë i Shteteve të Bashkuara – 2001).

• Rregullorja e Ministrisë së Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit të Shqipërisë (MBUMK) mbi klasifikimin e potencialeve të tokave.

• Raporti për zbatimin e Procedurës së menaxhimit të materialeve të rrezikshme

• Plani për Kontrollin e Erozionit dhe Sedimenteve (Seksioni 0)

• Të hartohet një Plan për Kalimin e Rrjedhave të Ujit (Seksioni 9.2.5) për çdo kalim.

• Hartimi i Planit të Menaxhimit të Inerteve

• Plani për Menaxhimin e Peizazhit të përcaktojë procedura të detajuara për punimet për rikthimin e peizazhit në gjendjen e mëparshme.

• Të përzgjidhet lloji i pajisjeve në përputhje me llojet ekzistuese të tokave (shiko Seksionet Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. dhe 0).


• Dheu i shtresës së punueshme të tokës do të grumbullohet veçmas dhe nuk do të përzihet me materialet e tjera të kanalit që është hapur.

• Shtresa e punueshme e tokës do të ajroset dhe punohet rregullisht për të shmangur ngjeshjen.

• Shtresa e punueshme e tokës që është zhvendosur do të rivendoset në brezin e punimeve.


• Monitorim periodik i trajtimit të tokës. • Gjatë ndërtimit

• Raportet mbi monitorimin e trajtimit të dheut.

• Të dhënat për të verifikuar masat për riparimin dhe kontrollin e erozionit.


• Ndikimi i aktiviteteve në tokë (Seksioni 8.9.2.1.1);

• Masa të tjera specifike (8.8.2.1) Monitorim specifik, shiko Seksionin 8, Seksionin 8.8.2.1 mbi masat gjeoteknike (muret mbajtëse) në zonat ku janë vënë re procese të erozionit me pasoja të mëdha (PK 1.3 dhe 22.3), punimet hidroteknike (PK1.3), shmangia e muajve me rreshje në zonat ku janë konstatuar incidente të erozionit (PK 22.3, 63-67, 74-75, 77.4-77.7, 82.5-83.5 dhe 86), studim gjeofizik në një zonë ku janë vërejtur gropa të cekëta (PK 72-76.3), masat lehtësuese për të shmangur erozionin (PK 63-67, 74-75. 77.4-77.7, 82.5-83.5dhe 86.0), punime të veçanta mbrojtëse në një zonë ku janë vënë re procese të erozionit (PK 106.1).


• Direktiva II e Seveso-s 105/2003/ KE.

• Metodat e vlerësimit të rrezikut të erozionit të tokës nga uji – një analizë dhe rekomandimet.

Faqe 13 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:




• Marrja e tokës në përdorim dhe izolimi i sipërfaqes (Seksioni 8.9.2.1.2);

• Asnjë makineri nuk do të lejohet të largohet nga rrugët dytësore që përdoren për të hyrë në autostradë ose në brezin e punimeve dhe zona të tjera të dedikuara.

• Monitorim vizual periodik.


• Udhëzimet mbi cilësinë e tokës.

• Vlerësimi në lidhje me planifikimin e mbrojtjes së burimeve natyrore (Departamenti i Bujqësisë i Shteteve të Bashkuara – 2001).

• Rregullorja e Ministrisë së Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit të Shqipërisë (MBUMK) mbi klasifikimin e potencialeve të tokave.

Numri i ngjarjeve ku makineritë janë konstatuar jashtë zonave të caktuara.

KP3 Parandalimi dhe pakësimi i ndotjes, paragrafët 10, 12 dhe 13;

Rigrumbullimi i substancave ndotëse brenda profilit të dheut (Seksioni 8.9.2.1.4);

• Të merret në konsideratë kryerja e kërkimeve të tjera për të përcaktuar alternativat më të mira, përfshirë angazhimin e autoriteteve dhe kompanive të N&G.

• Monitorimi specifik në PK 184.5-186.5 ku është konstatuar tokë e ndotur.

• Përpara dhe gjatë ndërtimit • Kërkesat e përformancës të BERZH • Disponueshmëria e rezultateve të cilësisë së tokës atje ku është konstatuar toka e ndotur përpara ndërtimit;

Kënaqësia e peizazhit dhe vizuale

• Hartimi dhe zbatimi i një Plani për Menaxhimin e Inerteve dhe Planit për Kontrollin e Erozionit dhe Sedimenteve (Seksioni 0);


• KP1 Vlerësimi dhe menaxhhimi mjedisor dhe social, paragrafi 5;

• Ndikimet nga tubacioni i propozuar që do të futet nëntokë dhe do të mbulohet me dhe, rrugët dhe stacionet e valvulave të bllokimit; (Seksioni 8.10.2.1); • Gjerësia e brezit të punimeve të kufizohet për të mbrojtur

burimet e peizazhit që ndodhen pranë dhe monumentet natyrore të përcaktuara (Seksioni 8.9.2.1.1).

• Monitorimi i kufizimeve të brezit të punimeve.


• Praktika më e mirë në Udhëzimet për vlerësimin e ndikimit mbi peizazhin dhe ndikimin vizual, IMVM 2002.

• Raportet e monitorimit të kantierit të siguruara nga supervizori i duhur i mjedisit/ekologjik gjatë ndërtimit do të konfirmojnë respektimin e gjerësisë së brezit të kufizuar të punimeve.


• Ndikimet nga ndryshimi i propozuar i kreshtës (Seksioni 8.10.2.2)

• Hartimi dhe zbatimi i një Plani për Menaxhimin e Inerteve dhe Planit për Kontrollin e Erozionit dhe Sedimenteve (Seksioni 0).

• Të zbatohet reduktimi i gjerësisë së brezit të punimeve në zonat ku janë të pranishëm pyje të vjetër dhe të ndjeshëm.

• Rrethime mbrojtëse të instalohen për të ruajtur bimësinë (zonë pyjore e vjetër pranë PK 99, e cila nuk është korie).


• Praktika më e mirë në Udhëzimet për vlerësimin e ndikimit mbi peizazhin dhe ndikimin vizual, IMVM 2002.

• Prania e rrethimeve mbrojtëse për të kufizuar dëmet ndaj bimësisë dhe për të ruajtur veçoritë e saj gjatë fazës së ndërtimit.


• Aktivitetet e ndërtimit në lidhje me stacionin e kompresorit (Seksioni 8.10.2.3);

• Rrethime të përkohshme prej dërrase të vendosen si ndarëse vizuale në zonat e stacioneve të kompresorëve ku kryhen punime ndërtimi në shkallë të gjerë.

• Gjatë ndërtimit. • Praktika më e mirë në Udhëzimet për vlerësimin e ndikimit mbi peizazhin dhe ndikimin vizual, IMVM 2002.

• Prania e rrethimeve me dërrasa gjatë punimeve në zonat e stacioneve të kompresorëve.

Faqe 14 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



Ekologjia tokësore dhe e ujit të ëmbël

• Zbatimi i Planit të Veprimit të Ndërtimit, Biodiversitetit (Seksioni 0) përfshirë të gjithë elementët e lehtësimit të ndërtimit të paraqitur në mënyrë të përmbledhur në Tabelën 8.11.-2 (Masat nuk janë dhënë të detajuara këtu për të reduktuar gjatësinë e kësaj tabele të PMMS).

Hartimi dhe zbatimi i një Plani për Menaxhimin e Inerteve

• Zbatimi i Planit të Ndërveprimit me Ariun/gjitarët e mëdhenj, përfshirë:

• Kurs ndërgjegjësues

• Studime për ariun dhe ujkun përpara ndërtimit

• Planifikimi i masave lehtësuese

• Specialist (ose ekip) ekologjik në zonën ku kryhen

punime,


• Studim përpara / gjatë / pas ndërtimit. • Përpara, gjatë dhe pas ndërtimit.

• KP 6 e BERZH-it Ruajtja e biodiversitetit dhe menaxhimi i qëndrueshëm i burimeve natyrore të gjalla, paragrafi 5;

• Brenda elementit 1 të Planit të menaxhimit të biodiversitetit;

• Tabela 8.11-2 Humbja / përkeqësimi i habitatit, copëzimi, humbja e drejtpërdrejtë e specieve, shqetësimi / zhvendosja (Seksioni 8.11.2.1);

• Monitorimi i zbatimit të masave lehtësuese.

• Gjatë dhe pas ndërtimit.


• Konventa e Bernës;

• Konventa për ruajtjen e florës dhe faunës së egër dhe habitateve natyrore evropiane;

• Legjislacioni Natura 2000 i BE;

• SP 6 i KFN;

• Ligji Nr. 9385, datë 5.05.2005;

• Ligji Nr. 9996, datë 22.09.2008;

• Direktiva e BE për habitatet;

• Direktiva e BE për zogjtë;

• Ndarja dhe studimi i zonave të vogla dhe zhdëmtimi në formën e kompensimeve të biodiversitetit për humbjen e monumenteve të natyrës është i pranueshëm nga MMPAU.

• Rezultatet e studimeve përpara / gjatë / pas ndërtimit dhe diferenca ndërmjet këtyre rezultateve, përfshirë inspektimet për prerje të mundshme të paligjshme të drurëve në zonën e Vithkuqit – Ostrovicës dhe në Çorovodë.

• Të dhënat që konfirmojnë zbatimin e masave lehtësuese.

Faqe 15 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



• KP6 e BERZH-it Ruajtja e biodiversitetit dhe menaxhimi i qëndrueshëm i burimeve natyrore të gjalla, paragrafi 5;

• Në elementin 1 të Planit të menaxhimit të biodiversitetit;

• Humbja / përkeqësimi i habitatit, copëzimi;

• Seksionet 8.11.2 dhe Tabela 8.11-2;

• Kompensimi i biodiversitetit;

• (masa të tjera specifike janë përfshirë në fazën e funksionimit);

• Elementët specifikë do të përfshijnë zbatimin e programit të zhdëmtimit / kompensimit të biodiversitetit (rigjenerimi i pyllit) në një përqindje, për të cilën është rënë dakort, në zonat e Vithkuq-Ostrovicës dhe Çorovodës dhe fillimin e punës mbi elementët specifikë të PVB në këto zona, plane që do të shtrihen deri në fazën e funksionimit.

• Habitati do të rikthehet në gjendjen e mëparshme sa më shumë të jetë e mundur brenda brezit të punimeve, për të ndihmuar në arritjen e objektivit ‘asnjë humbje neto’ për biodiversitetin. Atje ku habitatet natyrore ose gjysëm natyrore nuk mund të rikthehen në gjendjen e mëparshme, ose janë brenda brezit të mbrojtur prej 8 m, kompensimi për humbje të tilla do të duhet të kryhen në formën e rivendosjes së ekuilibreve të biodiversitetit, që duhet të përfshihen në PVB në të gjithë zonën e projektit.

• Përpara fillimit të programit dhe në mënyrë të përvitshme pas çdo viti ripyllëzimi dhe praktike të lënë mënjanë, të vazhdojë të jetë në funksionim.





• SP6 i KFN;

• Ligji Nr. 9385, datë 5.05.2005;

• Ligji Nr. 9996, datë 22.09.2008;



• Brenda zonës të caktuar të kompensimit treguesit do të përfshijnë zonën që është ripyllëzuar në zonat që kanë qenë objektiv ose atje ku është shtuar vlera e biodiversitetit të pyllit nga reduktimi i prerjeve të drurëve, siç është identifikuar nga studimi. Objektivi duhet të pranohet nga MMPAU.

• Rikthimi i brezit të punimeve në gjendjen e mëparshme do të monitorohet gjatë të gjithë fazës së funksionimit edhe në zonat shtesë ku kryhet zhdëmtimi / kompensimi; ky proces do të monitorohet përkundrejt zonës që do të humbë.


• Në elementin 1 të Planit të menaxhimit të biodiversitetit ;

• Humbja e zonës së përcaktuar;

• Humbja e habitatit;

• Kompensimi në formën e ekuilibreve të biodiversitetit;

• Ndarja dhe studimi i zonave të vogla të gjurmës përmes pyjeve që janë monumente të natyrës në Markeza dhe Lirza, siç paraqitet në mënyrë të përmbledhur në Tabelën 8.11.-2.

• Zbatimi i kompensimit për çdo humbje të zonës së MN si pjesë e skemës për rivendosjen e ekuilibrit të biodiversitetit.

• Përpara fillimit të programit dhe më pas si pjesë e skemës kryesore të kompensimit të diversitetit.





• SP6 i KFN;

• Ligji Nr. 9385, datë 5.05.2005;

• Ligji Nr. 9996, datë 22.09.2008;



• Ndarja dhe studimi i zonave të vogla dhe kompensimi për monumentet e natyrës është i pranueshëm nga MMPAU.

• Është ruajtur integriteti i zonës së monumentit të natyrës.

• Të dhënat që konfirmojnë zbatimin e masave të kompensimit.

Faqe 16 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



• KP6 e BERZH-it Ruajtja e biodiversitetit dhe menaxhimi i qëndrueshëm i burimeve natyrore të gjalla, paragrafi 5.

• Në Planin për kalimin e rrjedhave të ujit dhe në elementin 1 të Planit për menaxhimin e biodiversitetit.

• Në elementin 2 të Planit të veprimit për biodiversitetin dhe në Planin për kalimin e rrjedhave të ujit (9.2.5);

• Seksioni 8.12.2 Tabela 8.12-1 Humbja / përkeqësimi i gjëndjes së habitatit ujor, copëzimi, humbja e drejtpërdrejtë, shqetësimi / zhvendosja;

• Plani i Veprimit për zonën e lumit Osum, Seksioni 8.11.2.2.4.

• Zbatimi i Planit për Kalimin e Rrjedhave të Ujit (Seksioni 9.2.5)

• Zbatimi i PVB për ndërtimin për të reduktuar ndikimet mbi ekosistemet ujore në vendet e kalimit të lumit.

• Të hartohet Plani i Veprimit për zonën e lumit Osum dhe të përfshijë habitatet, speciet, statusin e mbrojtjes dhe palët e interesuara. Plani i Veprimit për Biodiversitetin (shiko Seksionin 0)

• Përpara dhe gjatë ndërtimit;

• Për rikthimin e habitatit në gjendjen e mëparshme 1 vit pas ndërtimit ose pas 1 sezoni të rritjes;

• Zbatimi i monitorimit të lumit përpara, gjatë dhe pas punimeve të ndërtimit do të kërkohet për të lejuar që të kuptohen plotësisht ndikimet e mbeturinave dhe efektshmëria e masave lehtësuese/riparuese.






• SP i KFN;

• Ligji Nr. 9385, datë 5.05.2005;

• Ligji Nr. 9996, datë 22.09.2008;



• Parametrat e monitorimit duhet të jenë ekuivalentë në të gjitha fazat (përpara, gjatë dhe pas ndërtimit), por duhen përshtatur sipas nevojave specifike të secilit lum (d.m.th. përzgjedhje e parametrave, frekuencës, etj. sipas zonës së veçantë). Për çdo vendkalim të treguar të lumenjve duhet të merren në konsideratë elementët fizikë, kimikë, biologjikë dhe gjeomorfologjikë si dhe një e dhënë e metodologjisë së monitorimit, frekuencës dhe vendndodhjes. Monitorimi paraprak do të përfshijë:

-turbullirën; OSh, pH

-fitobentos;

-popullatat e parruazorëve të mëdhenj (sasia e madhe dhe shumllojshmëria);

-popullatat e peshqve, praninë e specieve kryesore përpara dhe pas ndërtimit (duhet rënë dakort për kohën);

- bimët ujore;

-shpërndarja e habitatit të kanalit;

-gjeomorfologjinë

- masat riparuese (si bimësia e brigjeve të lumit). Gjatë monitorimit do të duhet të inspektohen masat për të kontrolluar ecurinë dhe zbatimin e PVB;

• Kritere plotësuese specifike për procedurat e ndërtimit që janë përdorur, si për shembull, duhet të merret në konsideratë prania e naftës/grasos ose e baltës nga shpimi.

Faqe 17 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



Ekonomia dhe punësimi

• KP2 Puna dhe kushtet e punës, paragrafi 10;

• KP10 Publikimi i informacioneve dhe përfshirja e palëve të interesuara, KP7 banorët vendas;

• Punësimi i përkohshëm dhe ndikimi ekonomik – në nivel kombëtar dhe lokal;

• Grupet e pambrojtura;

• Përmirësimi i aftësive dhe kapaciteteve (8.13.2);

• (shiko gjithashtu VNDNJ, Tabela 7, rreshti 1 deri në 21, të Drejtat e punës për punonjësit e punësuar nga shoqëria dhe për ata të punësuar nga kontraktorët);

• Të miratohet një program për ndërtimin e kapaciteteve me autoritetet dhe organizatat e tjera.

• Të rriten në maksimum mundësitë për kontrata për kompanitëshqiptare.

• Proces i drejtë dhe transparent rekrutimi për të gjitha vendet e lira të punës.

• Të reklamohen vendet e punës në mënyrë që të arrihen me lehtësi nga banorët vendas.

• Përfshirja e kampeve të komunitetit Rom dhe drejtuesve të komunitetit.

• Analiza e kërkesës dhe ofertës, strategjia e kapaciteteve vendore e TAP, objektivat, pikësynimet dhe qëllimet; programi për ndërtimin e kapaciteteve, Strategjia e punësimit, Plani i kapaciteteve vendore (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.).

• Përpara ndërtimit. • KP2, KP10 të BERZH.

• SP të KFN dhe Udhëzimet e përgjithshme të KFN mbi MSHS.

• € të harxhuara për mallrat dhe shërbimet shqiptare.

• Përqindja e punonjësve vendas pa përvojë.

• Përqindja e kontraktorëve të trajnuar mbi politikat socio-ekonomike.


• Ndikimi i përkohshëm ekonomik – në nivel kombëtar dhe lokal (8.13.2);

• Strategjia e prokurimeve që parashikon se si do të rritet në maksimum prokurimi i mallrave dhe shërbimeve kombëtare dhe lokale (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.).

• Të sigurohet informacion për strukturat lokale (Dhomat e Tregtisë dhe Industrisë dhe shoqatat e biznesit).

• Gjatë procesit të paraqitjes së ofertave nga kontraktorët

• KP2 e BERZH-it.


Objektivat për blerjen e mallrave lokale.

Toka dhe mjetet e jetesës

• Plani për Rikthimin e Mjeteve të Jetesës (shiko Seksionin 0): identifikimi i të dhënave kadastrale të besueshme, identifikimi i pronarëve të tokave dhe i titujve të vërtetë të pronësisë mbi tokën,


• KP5 paragrafi 24-30;

• KP10 Publikimi i informacioneve dhe përfshirja e palëve të interesuara;

• KP7 Banorët vendas;

• Humbja e përkohshme e mjeteve të jetesës dhe e të ardhurave (8.14.2.1.1); shiko gjithashtu VNDNJ, Tabela 7, reshti 33, të drejtat socio-ekonomike dhe të drejtat e tokës); • Asistencë shtesë për pronarët e prekur rëndë;

• Kompensimi me vlerën e zëvendësimit.

• Gjatë ndërtimit dhe pas ndërtimit, si të jetë e përshtatshme.

• KP5, KP7, KP10 të BERZH.


Të dhënat e kadastrës të përmirësuara dhe të azhurnuara brenda korridorit prej 2km, marrëveshja e nënshkruar me Zyrën Qëndrore të Regjistrimit të Pasurive të Paluajtshme në Tiranë; procesverbali i diskutimeve; marrëveshje të nënshkruara për kompensimim.

Faqe 18 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



• KP4 Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit, paragrafi 10;

• KP8 Trashëgimia kulturore, paragrafi;

• KP10 Publikimi i informacioneve dhe përfshirja e palëve të interesuara, paragrafët 12-13;

• KP5 Përfitimi i tokës, risistemimi i pavullnetshëm dhe zhvendosja ekonomike;

• Zhvendosja e strukturave fizike (8.14.2.3);

• Shqetësimi për bletërritjen (8.14.2.4);

• Shqetësimi për kafshët që kullosin (8.14.2.4) ;

• Ndikimet mbi grumbullimin e produkteve të pyllit (8.14.2.6);

• Fushata informuese.

• Kompensimi i pronarit/pronarëve të serave.

• Marrëveshje me bletërritësit për t’i zhvendosur/kompensuar.

• Konsultime për të ndërtuar vendkalime për kafshët në seksione të përshtatshme; të zbatohen distancat si të jetë e përshtatshme (shiko Seksionin 0).

• Të identifikohen zonat alternative për të mbledhur dru zjarri; shpërndarja e informacionit për të informuar komunitetet lokale mbi mundësinë e kufizuar të hyrjes.

• Përpara ndërtimit dhe monitorimi periodik gjatë ndërtimit.

• KP4, KP5, KP8, KP10 të BERZH.


• Prezantimet dhe materialet e tjera informuese të jetë të disponueshme dhe lehtësisht të përdorshme nga publiku.

• Procesverbali i diskutimeve; marrëveshje të nënshkruara për kompensimin; monitorimi.

Infrastruktura dhe shërbimet publike

• Plani për Menaxhimin e Infrastrukturës dhe të Shërbimeve Publike (shiko Seksionin 0).

• Marrëveshje të dokumentuara dhe bashkëpunim me autoritetet lokale dhe kompanitë e shërbimeve publike.


• KP 4 Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit, paragrafët 7, 8, 10, 11, 15, 16, 18;

• KP5 Përfitimi i tokës, risistemimi i pavullnetshëm dhe zhvendosja ekonomike, paragrafi 41;

• Çrregullimi/dëmtimi i infrastrukturës dhe shërbimeve publike (8.15.2.1.1);

• Do të ketë divijime në vendin e duhur.

• Monitorimi i trafikut (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.).




• Numri i automjeteve për kategori.

• Numri i aksidenteve dhe ngjarjeve të tjera.

• Plani për Menaxhimin e Infrastrukturës dhe të Shërbimeve Publike.

• Mekanizmi i ankesave.

• Monitorimi i tendencave të ankesave dhe efiçencës së reagimit ndaj tyre.

• Kompensimi për palët e interesuara.

• Bashkëpunimi me komunitetin.

• Plani për kontrollin e përmbytjeve në bashkëpunim me autoritetet lokale

• Kalime të planifikuara për ujitjen në bashkëpunim me komunitetin lokal.

• Përpara dhe gjatë ndërtimit • KP10 Publikimi i informacionit dhe përfshirja e palëve të interesuara, paragrafët 15, 16, 24, 25;

• KP 4 Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit, paragrafët 8, 9, 15, 16,

• KP5 Përfitimi i tokës, risistemimi i pavullnetshëm dhe zhvendosja ekonomike paragrafët 11, 12, 39-42;

• Humbja e përkohshme e rrjedhës së ujit nga çrregullimet në kanalet kulluese dhe sistemet e ujitjes; (8.15.2.1.3)

• Rikthimi i kanaleve në gjendjen e mëparshme.

• Bashkëpunimi me komunitetin

• Pas ndërtimit dhe pas punimeve restauruese pas fazës së ndërtimit.



• Përqindja e ankesave përkatëse, të cilave iu është dhënë përgjigje.

• Procesverbalet e takimeve, marrëveshjet e kompensimit të nënshkruara.

• Rishikimet mujore të angazhimeve me komunitetet lokale.

• Përqindja e kanaleve që janë rikthyer në gjendjen e mëparshme pas mbushjes së tyre.

Faqe 19 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



Çështjet sociale të punëtorëve të punësuar në projekt – menaxhimi i punëtorëve

• Të vlerësohet kryerja e detyrave nga kontraktorët në lidhje me SH&S.

• Në kontratat për strehimin e punëtorëve të përfshihet kërkesa për të ndjekur udhëzimet ndërkombëtare.

• Gjatë procesit të përzgjedhjes së kontraktorëve dhe gjatë ndërtimit

• Të vendosen pengesa për të parandaluar aksidentet; autoriteti për ndërprerjen e punës në rast aksidenti.

• Sistemi i menaxhimit të shendetit dhe sigurisë.

• Të zbatohen standartet e SH&S në përputhje me ligjin dhe politikën e shoqërisë TAP.

• Plani për Menaxhimin e Punëtorëve.

• Plani për Menaxhimin e Shëndetit dhe Sigurisë (shiko Seksionin 9.2.10).

• Të kryhet vlerësimi i rrezikut (kujdesi i duhur) për kompanitë që ofrojnë shërbimin e sigurisë teknike

• Politikat e shoqërisë TAP t’i vihen në dispozicion të gjitha kompanive që ofrojnë shërbimin e sigurisë teknike gjatë prezantimit zyrtar.


• KP 2 paragrafët 7, 13, 15;

• Procedurat dhe standartet e BERZH-it lidhur me strehimin e punëtorëve (Gusht 2009);

• Shëndeti dhe siguria e punëtorëve (8.16.2.1.1);

• (shiko gjithashtu VNDNJ, Seksioni 10.2.4 Kushte të përshtatshme pune dhe 10.2.6 Të drejtat e punës për punëtorët që nuk janë të punësuar nga shoqëria e projektit, gjithashtu Tabela 3, rreshtat 4 dhe 6).

• (shiko gjithashtu VNDNJ, Seksioni 10.4 Të drejtat civile dhe politike në lidhje me sigurinë dhe Tabelën 5)

• Programet e mbikqyrjes së shëndetit.

• PMP: trajnim dhe monitorim i rregullt.

• Monitorimi dhe kontrollet e SH&S.


• Kodi i Punës i Republikës së Shqipërisë.

• KP2 e BERZH-it

• SP të KFN dhe Udhëzimet e përgjithshme të KFN mbi MSHS

• Totali i incidenteve të regjistruara, incidente që kanë shkaktuar humbje kohe dhe tregues të tjerë të SH&S.

• Parametrat e kontrollit të shëndetit.

• PMP: trajnim dhe monitorim i rregullt.

• Monitorimi dhe kontrollet e SH&S.

• Vlerësimet e kryerjes së detyrave nga kontraktorët në lidhje me SH&S.

• Kontratat e aprovuara përmbajnë referencat e duhura me udhëzimet ndërkombëtare mbi strehimin e punëtorëve.

• Është plotësuar vlerësimi i rrezikut për kompanitë që ofrojnë shërbimin e sigurisë teknike.

• Dokumentacioni i prezantimit për kompanitë që ofrojnë shërbimin e sigurisë teknike të përfshijë të gjitha politikat e TAP.

• KP2 Puna dhe kushtet e punës, paragrafët 7, 8, 10, 13;

• KP10 Publikimi i informacionit dhe përfshirja e palëve të interesuara;

• Të drejtat e punëtorëve (8.16.2.1.2);

• Puna e fëmijëve, puna e detyruar, (8.16.2);

• (shiko gjithashtu VNDNJ, Seksioni 10.2 Të drejtat e punës së punonjësve të punësuar nga shoqëria e projektit dhe atyre të punësuar nga kontraktorët dhe Tabelën 3 të gjithë rreshtat)

• (shiko gjithashtu VNDNJ, Seksioni 10.4.2 Liria e shprehjes dhe grumbullimit dhe Tabelën 5)

• Të përfshihen kërkesat në lidhje me KP2 të BERZH në të gjitha dokumentet e tenderit dhe kompanitë e kontraktuara për të ofruar shërbimin teknik dhe kontraktorët.

• Politika për burimet njerëzore (të përfshijë angazhimet për mosdiskriminim dhe ndalimin e punës së detyruar dhe punës së fëmijëve).

• Të konfirmohet procedura e ankimit të kontraktorëve ose mekanizmi i ankesave që kanë të punësuarit nga shoqëria e projektit të sigurohet edhe për të punësuarit nga kontraktorët.

• Të përfshihen kërkesat lidhur me punën e detyruar dhe punën e fëmijëve në kontratat me furnizuesit.

• Të vlerësohet kryerja e detyrave nga kontraktori lidhur me respektimin e të drejtave të punëtorëve.

• Të sigurohen kontrata të shkruara në mënyrë të qartë.

• Gjatë përzgjedhjes së kontraktorëve • Kodi i Punës i Republikës së Shqipërisë.



• Tendencat e ankesave të punëtorëve, rezultat e studimeve të kryera për punëtorët e punësuar nga projekti.

• TKP për të drejtat e punëtorëve, diskriminimin, ankesat e punëtorëve.

• Tendencat e ankesave të komunitetit.

• Të dhënat e kursit të trajnimit (të kryhet kursi i caktuar).

• Kontrata të sigurta me kontraktorët.

• Numri i herëve ku është shkelur Kodi i Sjelljes i TAP.

• Kontratat e kompanive furnizuese

Faqe 20 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



• Politika e burimeve njerëzore të ofrohet për të gjithë punëtorët gjatë të gjithë kohës që janë punësuar.

• Të hartohet dhe tu ofrohet politika për ngacmimet të gjithë punëtorëve.

• Plani për Menaxhimin e Punëtorëve (shiko Seksionin 0)


• Asnjë politikë diskriminuese.

• Aprovimi dhe zbatimi i politikës për ngacmimet seksuale.

• Monitorimi i zbatimit të standarteve socio-ekonomike, përfshirë rishikimin e zbatimit të ligjeve kundër punës së detyruar dhe punës së fëmijëve.

• Të menaxhohen orët e punës dhe të aprovohen procedurat e BNJ.

• Të aprovohen qëndrime të hapura ndaj lirisë së organizimit.

• Komunikim në lidhje me mekanizmin e ankesave të punëtorëve


të shprehen në mënyrë të qartë lidhur me punën e fëmijëve dhe punën e detyruar.

• Kontratat e kompanive furnizuese të përfshijnë të dhëna mbi mundësinë e vlerësimeve për të verifikuar zbatimin e standarteve kryesore të ONP.

• Në raportet vjetore të përfshihen një përmbledhje e ankesave të punëtorëve të punësuar nga shoqëria e projektit dhe atyre të punësuar nga kontraktorët.

• Politika e ngacmimit të përfshihet në dokumentacionin e prezantimit për të gjithë punëtorët.

Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit

• Kurs trajnimi për sëmundjet ngjitëse dhe SST.

• Udhëzime dhe kurs trajnimi mbi marrëdhëniet e punëtorëve me komunitetin.

• Plani për Reagimin ndaj Emergjencave, duke përfshirë autoritetet lokale dhe spitalet.

• Politika e TAP.

• Teste vullnetare për SST.

• Plani për Menaxhimin e Shëndetit të Komunitetit.

• Përpara ndërtimit • KP2 Puna dhe kushtet e punës, paragrafët 5, 16;

• KP4 Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit, paragrafët 17, 18;

• KP10 Publikimi i informacionit dhe përfshirja e palëve të interesuara, paragrafët 24-26;

• Rritja e përhapjes së sëmundjeve ngjitëse (8.17.2.1.1)

• Rritja e përhapjes së SST; (8.17.2.1.2)

• (shiko gjithashtu VNDNJ, Seksioni 10.2 Të drejtat e punës së punonjësve të punësuar nga shoqëria e projektit dhe atyre të punësuar nga kontraktorët dhe Tabelën 3 të gjitha rreshtat)

• Të zbatohen udhëzimet e KFN/ BERZH në lidhje me ndërtimin dhe menaxhimin e ambienteve të strehimit të punëtorëve.




• Raportet e monitorimit dhe kontrolleve.

• Të dhënat e kontrolleve përpara marrjes në punë.

• Kontrollet shëndetsore të zhvillohen për të gjithë punëtorët çdo 6 muaj.

• Të dhënat e kurseve të trajnimit.

Faqe 21 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



• Marrëveshjet me spitalet lokale për të ofruar kujdesin shëndetsor në rastet e emergjencave.

• Plani për Menaxhimin e Shëndetit të Komunitetit (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.).


• Marrëveshjet me spitalet përpara ndërtimit.



• Vështirësitë e qëndrave të kujdesit shëndetsor (8.17.2.1.3)

• Kujdesi shëndetsor parësor dhe ndihma e shpejtë në zonat ku janë kampet e punëtorëve.

• Periodikisht gjatë ndërtimit



• Raportet mbi monotorimin e qëndrave mjekësore në zonat ku janë strehuar punëtorët dhe kujdesi shëndetsor dhe shërbimi i ndihmës së shpejtë në zonat ku ndodhen kantieret.


• Ndryshimet mjedisore (8.17..2.1.6);

• Hyrjet e paligjshme në kantier dhe plagosjet (8.17.2.1.4);

• (shiko gjithashtu VNDNJ: Seksioni 10.5.2 Pjesëmarrja dhe disponimi i informacionit dhe Tabela 6, reshti 2.

• Komunitetet që banojnë pranë të informohen përpara shpërthimeve.

• Kampet e rrethuara me gardh, magazinat dhe sheshet ku do të shtrihen tubat; të instalohet sinjalistika e përshtatshme për të paralajmëruar për rreziqet e hyrjeve të paligjshme (rreziqet e hyrjes në një kantier ndërtimi).

• Përpara dhe gjatë ndërtimit, si të jetë e nevojshme. • KP10 E BERZH-IT.


• Materiali për publikimin e informacionit, procesverbalet e takimeve të përfshirjes së palëve, monitorimi i tendencës së ankesave të komunitetit dhe mënyra si funksionon kthimi i përgjigjeve.

Kohezioni i komunitetit

• KP2 Puna dhe kushtet e punës, paragrafi 10


• KP10 Publikimi i informacionit dhe përfshirja e palëve të interesuara, paragrafët 12, 15, 21, 24, 25

• Pritshmëritë për përfitime,

• Tensionet brenda dhe ndërmjet komuniteteve (8.18.2.1)

• (shiko gjithashtu VNDNJ: Seksioni 10.5.2 Pjesëmarrja dhe disponimi i informacionit dhe Seksioni 10.5.3 Mundësia për të marrë mjekim dhe Tabela 6, rreshti 1,2.

• (shiko gjithashtu VNDNJ:

• Strategjia e investimeve sociale dhe mjedisore të jetë në përputhje me objektivat e politikës së PSK.

• Diskutimi më komunitetin në lidhje me strategjinë dhe publikin e saj.

• Të bëhet i ditur publikisht Kuadri për rikthimin e mjeteve të jetesës.

• Mekanizmi i ankesave.

• Takime të veçanta me komunitetin Rom brenda korridorit që është marrë në shqyrtim.

• Plani i Investimeve Sociale dhe Mjedisore (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.).

• Politika e PSK.

• Monitorimi për tu siguruar mbi ndërgjegjësimin e procesit të dërgimit të ankesave, monitorimi i tendencave të ankesave.

• Përpara përfundimit të Strategjisë socio-ekonomike dhe mjedisore.




• TKP për të vlerësuar rezultatet e investimeve, € të shpenzuara për investime;

• Procesverbalet e diskutimeve.

• Broshura azhornuese për projektin që do të publikon çdo tre muaj mbi ecurinë e planit të investimeve dhe rikthimin e mjeteve të jetesës.

• Procesverbali i diskutimeve dhe përfshirjes së palëve të interesuara.

Trafiku dhe transporti

• KP4, Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit, nga paragrafi 7deri në paragrafin 10;

• Seksioni 8.19.3.

• Ndikimet mbi sigurinë e përdoruesve të rrugës dhe të të tjerëve;

• Dëmtimi i infrastrukturës së autostradës;

• Vonesat e përdoruesve të rrugës;

• Përfshirja e masave lehtësuese (shiko Shtojcën 3.3.0 dhe në Figurat 8.15-2 dhe 8.15-3 në Seksionin 8.15).

• Ndërtimi i rrugëve të reja dhe përmirësimi i rrugëve ekzistuese për të shmangur trafikun e dendur dhe dëmtimin e rrugëve (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. Plani i Menaxhimit të Trafikut).

• Rrugë të reja do të ndërtohen dhe do të përmirësohen rrugët ekzistueset gjatë 12 muajve përpara fillimit të punimeve kryesore. Shiko programin e projektit në figurën 4.2-4.

• KP4 e BERZH-it.

• SP4 i KFN dhe kërkesat 3 & 4 të Udhëzimeve të përgjithshme të KFN mbi MSHS për të garantuar sigurinë e komunitetit dhe për të menaxhuar trafikun e mjeteve të ndërtimit.

• Përqindja e totalit të rrugëve të reja që janë ndërtuar dhe rrugëve të përmirësuara, e krahasuar me ato të planifikuara.

• Skicat e ndërtimit sigurohen nga kontraktori dhe çertifikatat e aprovimit nga shoqëria TAP dhe autoritetet lokale.

Faqe 22 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



• KP4, Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit, paragrafi 10;

• Dëmtimi i infrastrukturës së autostradës; (Seksioni 8.19.3.1.2);

• Masat paraprake për të shmangur dëmtimin e autostradave publike. Atje ku do të përdoren makineri me zinxhirë, do të shtrohen pllaka prej druri, gome ose çeliku, si të jetë e nevojshme (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. Plani i Menaxhimit të Trafikut).

• Çdo dëmtim i rrugës do të riparohet në kohë në një standart të njëjtë ose më të mirë.

• Gjatë ndërtimit. • Kërkesat e performancës të BERZH • Të dhënat që ruhen mbi incidentet e dëmtimit të rrugëve dhe fotografitë që paraqesin rrugën e riparuar.

• KP4, Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit, paragrafi 7, 8 dhe 9;


• Vonesat e përdoruesve të rrugës;

• Seksioni 8.19.3.1.2;

• Bashkëpunimi me autoritetet rregullatore për të marrë aprovimin për të përdorur dhe inspektuar rregullisht infrastrukturën rrugore. Bashkëpunim për të aprovuar të gjitha sinjalet e përdorura dhe përpara lëvizjes së çdo ngarkese të jashtëzakonshme.

• Njoftimi paraprak për çdo devijim ose mbyllje të rrugës që propozohet (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. Plani i Menaxhimit të Trafikut).

• Gjatë ndërtimit. • Shkresat, PT dhe regjistri i të gjitha komunikimeve.



• Vonesat e përdoruesve të rrugës Seksioni 8.19.3.1.2;

• Do të sigurohen vendkalimet për këmbësorët. Asnjë devijim nuk do të pengojë ndonjë shërbim të transportit publik ose nuk do të kërkojë devijim të rrugës prej më shumë se 1 km për automjetet ose më shumë se 500 m për këmbësorët.

• Të zbatohen periudhat e njoftimit për devijimet e rrugës.

• (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. Plani i Menaxhimit të Trafikut);

• Gjatë ndërtimit, përpara mbylljes ose devijimeve të trafikut.

• Të dhënat që tregojnë zbatimin e periudhave të njoftimit për mbylljen e rrugëve si më poshtë: njoftim minimumi dy javë përpara për mbylljen e rrugës deri në 28 ditë; njoftim minimumi një muaj përpara për mbylljen e rrugës nga 28 ditë deri në tre muaj; njoftim tre muaj përpara për mbylljën e rrugës mbi tre muaj ose për mbylljen e përhershme.

• Regjistri i datave dhe i të gjitha njoftimeve.

• Numri i ditëve dhe i kilometrave të rrugëve të prekura (janë mbyllur për shkak të aktiviteteve të projektit).


• Ndikimet mbi sigurinë e përdoruesve të rrugës dhe të të tjerëve (Seksioni 8.19.3.1.2);

• Të lejohet hyrja në ambientet ku zhvillohet aktivitet tregtar dhe në zonat e banimit.

• Të zbatohen kufijtë e shpejtësisë.

• Të zbatohen të gjithë kufijtë e lejuar të shpejtësisë (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. Plani i Menaxhimit të Trafikut).

• Gjatë ndërtimit • Të kontrollohet zbatimi i kufijve të shpejtësisë.

• Të kontrollohet zbatimi i kufijve të lejuar të shpejtësisë.



• Të trajnohen shoferët e automjeteve të projektit për të drejtuar automjetet në mënyrë të sigurtë.

• Të zhvillohen kurse për të shmangur emetimet e panevojshme dhe shqetësimin e publikut. (Shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. Plani i Menaxhimit të Trafikut).

• Gjatë ndërtimit dhe në fillim të aktiviteteve

• KP4 e BERZH-it

• SP4 i KFN dhe kërkesat 3 & 4 të Udhëzimeve të përgjithshme të KFN mbi MSHS për të garantuar sigurinë e komunitetit dhe për të menaxhuar trafikun e mjeteve të ndërtimit.

• Regjistri i orëve dhe i pjesëmarrësve në trajnim.

• Të kontrollohet zbatimi i kërkesave të trajnimit

Faqe 23 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



• KP4, Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit, paragrafët 7, 8, dhe 9;


• Kurset e trajnimit mbi sigurinë në rrugë do të ofrohen nga punonjësit e komunikimit me komunitetin (PKK) për komunitetet, të cilat zakonisht nuk janë të ekspozuara ndaj trafikut të rënduar (Shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. Plani i Menaxhimit të Trafikut).

• Përpara ndërtimit. • Regjistri i orëve dhe i pjesëmarrësve në trajnim.

Trashëgimia kulturore

• KP 8 Trashëgimia kulturore, paragrafët 10 & 13;

• Studim i mëtejshëm i zonës.

• Përshkrimi arkeologjik dhe vendosja e shenjave në kufijtë e zonës; (shiko Seksionin 9.2.7 Plani i menaxhimit dhe i monitorimit të trashëgimisë kulturore).

• Përpara ndërtimit. • Kërkesat e performancës të BERZH

• Legjislacioni shqiptar

• SP 8 i KFN

• Përqindja që është trajtuar në listën e verifikimit për mbrojtjen e trashëgimisë arkeologjike.

• KP 8 Trashëgimia kulturore, paragrafët 10 & 17;

• Diskutimi me autoritetet përkatëse shqiptare. • Përpara ndërtimit. • Kërkesat e performancës të BERZH;


• SP 8 i KFN;

• Shkresat, PT; përqindja që është trajtuar në listën e verifikimit për mbrojtjen e trashëgimisë arkeologjike.

• KP 8 Trashëgimia kulturore, paragrafi 15;

• Vendosja e shenjave dhe mbrojtja e burimeve. • Përpara ndërtimit. • Kërkesat e performancës të BERZH;


• SP 8 i KFN;

• Të rrethuar dhe të shënuar; përqindja që është trajtuar në listën e verifikimit për mbrojtjen e trashëgimisë arkeologjike.


• Trajnimi i punonjësve për të reaguar ndaj gjetjeve të rastit.

• Trajnimi i EMP të brendshëm dhe i punëtorëve të ndërtimit.

• Përpara ndërtimit. • Kërkesat e performancës të BERZH;


• SP 8 i KFN;

• Përqindja e personelit të duhur që është trajnuar.


• Ndikime të drejtpërdrejta fizike (8.20.2.1)

• Procedurat e gjetjeve të rastit dhe monitorimi arkeologjik. • Gjatë ndërtimit në frontet e ndërtimit. • Kërkesat e performancës të BERZH;


• SP 8 i KFN;

• Regjistrat ditorë të monitorimit arkeologjik; formularët e të dhënave të gjetjeve të rastit; përqindja e gjetjeve të rastit të shënuara në formularë dhe të përshkruara në regjistrat ditorë.


• Ndikime të drejtpërdrejta fizike (8.20.2.1), lëkundja dhe ndotja (8.20.2.2);

• Shmania (nëse është e mundur), vlerësimi, vendosja e shenjave dhe mbrojtja.

• Regjistrimi strukturor & programi i monitorimit (Tabela 8.20.3).

• Studime të përshtatshme të plota (d.m.th, strukturore dhe analiza e materialeve); monitorimi i lëkundjes dhe i ndotjes.

• Përpara ndërtimit dhe në mënyrë periodike gjatë ndërtimit.

• Përqindja e ndërtesave të vlerësuara për ndikime në listën e verifikimit për mbrojtjen e trashëgimisë së ndërtuar.


• Ndikime të drejtpërdrejta fizike (8.20.2.1), lëkundja dhe ndotja (8.20.2.2);

• Efektet negative mbi zonën ose atmosferën (8.20.2.4);

• Kufizimet në kohë dhe vende të aktiviteteve të projektit.

• Shiko Seksionin 9.2.7 (Plani i Menaxhimit dhe i Monitorimit të Trashëgimisë Kulturore).



• SP 8 i KFN;

• Përqindja e herëve kur është zbatuar plani i kufizimit të ndërtimit në zonën e trashëgimisë kulturore.


• Ndikime të drejtpërdrejta fizike (8.20.2.1)

• Efektet negative mbi zonën ose atmosferën (8.20.2.4);

• Udhëzimet në Kodin e Sjelljes së punonjësve. • Përpara ndërtimit. • Kërkesat e performancës të BERZH;


• SP 8 i KFN;

• Përqindja e shpërndarjes së Kodit të Sjelljes tek ekipi menaxhues i projektit dhe punëtorët e ndërtimit.

Faqe 24 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:




• Shmangia e burimeve nëpërmjet skicës së projektit; • Përpara ndërtimit. • Kërkesat e performancës të BERZH;


• SP 8 i KFN;

• Përqindja e shmangies së aseteve të trashëgimisë kulturore, atje ku është e mundur.

• KP 8 Trashëgimia kulturore, paragrafët 11& 17;

• Ndikimet e drejtpërdrejta fizike (8.20.2.1), lëkundja dhe ndotja (8.20.2.2).

• Bllokimi i hyrjes së përdoruesit (8.20.2.3).

• Efektet negative mbi zonën ose atmosferën (8.20.2.4).

• Diskutimi me palët e interesuara nga komuniteti; • Përpara ndërtimit, në mënyrë periodike gjatë ndërtimit.



• SP 8 i KFN;

• Prezantimet dhe statistikat mbi dokumentet e publikuara, PT.


• Bllokimi i hyrjes së përdoruesit (8.20.2.3).

• Rrugë alternative dhe njoftimi i publikut për planin e bllokimit;

• Shiko Seksionin 9.2.7 Plani i Menaxhimit dhe i Monitorimit të Trashëgimisë Kulturore;

• Përpara dhe gjatë ndërtimit. • Kërkesat e performancës të BERZH;


• SP 8 i KFN;

• Përqindja e përgjigjeve ndaj ankesave përkatëse.


• Plani i menaxhimit të zonave me vlera të veçanta historike/piktoreske;



• SP 8 i KFN;


• Efektet negative mbi zonën ose atmosferën (8.20.2.4).

• Monitorimi i zhurmës dhe lëkundjeve në zonat e trashëgimisë kulturore që korrespondojnë me përdorimin (shiko Seksionin 9.2.7 Plani i Menaxhimit dhe i Monitorimit të Trashëgimisë Kulturore);

• Gjatë ndërtimit në bazë të një vlerësimi të rrezikut. • Kërkesat e performancës të BERZH;


• SP 8 i KFN;

• Regjistrat e monitorimit, nivelet e regjistruara të zhurmës.

Faqe 25 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:



Ngjarjet e pazakonshme (e vlefshme për të treja fazat)

• SP 3 i KFN (Efekshmëria e burimeve dhe parandalimi i ndotjes), SP4 i KFN (Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit) dhe Udhëzimet e përgjithshme 3 & 4 të KFN mbi MSHS;

• Seksioni 8.21 paraqet detaje të rreziqeve të mundshme që mund shkaktohen nga ngjarjet e pazakonshme.

• Ndikimet mbi ujërat sipërfaqësore.

• Ndikimet mbi ujërat nëntokësore.

• Ndikimet mbi habitatet ekologjike.

• Përfshirja e masave lehtësuese në përshkrimin e projektit (Seksioni 4.11.4) dhe në Seksionin 8.21.

• Renditja e masave të sigurisë sipas rëndësisë së tyre.

• Eliminimi: kudo që është e mundur, rreziqet projektohen për tu eliminuar.

• Parandalimi: masat janë marrë për të siguruar që rreziku nuk mund të ndodhë.

• Zbulimi: nëse ndodh një ngjarje e rrezikshme, projekti siguron që ajo do të zbulohet shpejt.

• Kontrolli: masat do të jenë aprovuar për të kontrolluar një ngjarje të rrezikshme

• Zbutja: masa të përshtatshme do të përfshihen në projekt për të zbutur efektin e një ngjarje të rrezikshme.

• Gjatë projektimit, ndërtimit, vënies në punë dhe funksionimit.

• SP3 i KFN, SP4 i KFN dhe kërkesat 3 & 4 të Udhëzimeve të përgjithshme të KFN mbi MSHS për të garantuar sigurinë e komunitetit dhe për të menaxhuar ngjarjet e pazakonshme.

• Praktika më e mirë ndërkombëtare.

• Kodet, standartet dhe rregulloret kombëtare dhe ndërkombëtare të sigurisë, rregulloret kombëtare dhe ligjet e vendeve tranzit.

• Skicat e ndërtimit të siguruara nga kontraktori dhe çertifikatat e aprovimit nga shoqëria TAP dhe autoritetet lokale.

• SP3 i KFN (Efekshmëria e burimeve dhe parandalimi i ndotjes), SP4 i KFN (Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit) dhe Udhëzimet e përgjithshme 3 & 4 të KFN mbi MSHS

• Ndikimet mbi ujërat sipërfaqësore.

• Ndikimet mbi ujërat nëntokësore.

• Ndikimet mbi habitatet ekologjike (shiko Seksionin 8.21);

• Plani i Reagimit ndaj Emergjencave, shiko Seksionin 9.2.3

• PBM duhet të dërgohet për aprovim nga kontraktorët e përzgjedhur tek TAP dhe autoritetet lokale 6 muaj përpara fillimit të punimeve paraprake, d.m.th. 18 muaj përpara fillimit të punimeve kryesore. Shiko programin e projektit në figurën 4.2-4.

• SP3 i KFN, SP4 i KFN dhe kërkesat 3 & 4 të Udhëzimeve të përgjithshme të KFN mbi MSHS për të garantuar sigurinë e komunitetit dhe për të menaxhuar trafikun e mjeteve të ndërtimit.

• Praktika më e mirë ndërkombëtare.

• Kontraktorit të përzgjedhur nga shoqëria TAP do t’i kërkohet që të kryejë inspektime të rregullta për tu siguruar për zbatimin e Planit të reagimit ndaj emergjencave.

Shënimi 1: Kjo tabelë paraqet masat lehtësuese më të përshtatshme që janë identifikuar për fazën e ndërtimit, por ajo nuk paraqet një listë të plotë të të gjitha masave të rekomanduara. Referencat me Seksionin e Vlerësimit të ndikimit janë dhënë kur ka qenë e nevojshme, në

mënyrë që lexuesi të mund të gjejë listat e plota të masave lehtësuese për çdo ndikim.

Shënimi 2: Rubrika me titull “Përgjegjësia: Burimet / Kosto" është lënë bosh duke qenë se këto përgjegjësi nuk janë përcaktuar akoma. Shoqëria e gazsjellësit Trans Adriatik do të përcaktojë përgjegjësitë specifike në një fazë të mëvonshme të projektit.

Faqe 26 nga 95




Rev.: 01

Tabela 9.1-2 Faza e funksionimit – Plani menaxhimit mjedisor dhe social

Referenca e KP Çështja / Reziku


Përshkrimi i aktiviteteve / masave Afati i zbatimit / Objektivat e performancës Kërkesa:

Ligjore dhe/ose praktika më e mirë ndërkombëtare


Mjedisi fiziko-biologjik në pjesën detare

• KP1 Vlerësimi dhe Menaxhimi Mjedisor dhe Social, (Paragrafët 5 dhe 7);

• KP6 Ruajtja e biodiversitetit dhe menaxhimi i qëndrueshëm i burimeve natyrore të gjalla (Paragrafët 6,7,8);

• Ndikimet nga ngjarjet e pazakonshme. Çlirimi i gazit nga një çarje e tubacionit; (Seksioni 8.21.)

• Projektimi dhe ndërtimi i projektit TAP të përfshijë kërkesat e kodeve, standarteve dhe rregulloreve evropiane, kombëtare dhe ndërkombëtare, për të siguruar integritetin dhe ndërtimin e sigurtë të gazsjellësit dhe infrastrukturës së tij;

• Planifikimi i monitorimit & mirëmbajtjes;

• Hartimi i një plani për monitorimin e mjedisit;

• Gjatë projektimit, ndërtimit dhe funksionimit • KP1 dhe KP6 të BERZH; • Rezultatet e testit të mirëmbajtjes;

• Zbatimi i Planit të monitorimit të mjedisit;

Mjedisi socio-ekonomik dhe i trashëgimisë kulturore në pjesën detare



• KP10 Publikimi i informacionit dhe përfshirja e palëve të interesuara.

• Ndikimi i përdorimit të rrjetave fundore (Seksioni 8.4.1.3).

• Diskutim dhe përfshirje në vijimësi e peshkatarëve dhe shoqatave të peshkatarëve nga Durrësi dhe Vlora, si palë kryesore të interesuara;

• Zbatimi i procedurave të menaxhimit të shëndetit, sigurisë dhe mjedisit në përputhje me rregulloret ndërkombëtare (MARPOL).

• Gjatë funksionimit. • KP4, KP5, KP10 të BERZH;

• SP të KFN dhe Udhëzimet e përgjithshme të KFN mbi MSHS;

• Procesverbali i diskutimeve;

• Regjistri i incidenteve;



• Mirëmbajtja e pajisjeve dhe monitorimi; • Përpara funksionimit (përzgjedhja e pajisjeve të përshtatshme gjatë paraqitjes së projektit më të favorshëm të SK);

• Skica dhe menaxhimi i projektit

• Monitorimi i emetimeve në ajër do të kryhet nëpërmjet një sistemi të MVE për të monitoruar burimet e emetimit (oxhakët) gjatëtë gjithë fazës së funksionimit.

• Monitorimi i cilësisë së ajrit në zonat përreth SK gjatë një periudhe prej 1-2 vitesh për të siguruar që të mos ketë asnjë ndikim (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. Monitorimi mjedisor, socio-ekonomik dhe kulturor);

• Monitorimi i emetimeve në ajër do të kryhet kur SK do të jenë plotësisht funksionalë, gjatë të gjithë fazës së funksionimit.

• Monitorimi i cilësisë së ajrit gjatë një periudhe prej 1-2 vitesh pasi janë vënë në punë.

• MVE: Temperatura, shpejtësia e rrjedhjes, CO, NOx, %O2

• Respektimi i kufijve përkatës të emetimeve

• Të dhënat e cilësisë së ajrit të ambientit në lidhje me CO dhe NOx dhe respektimi i kufijve të vlerave përkatëse të cilësisë së ajrit



• Stacionet e kompresorëve (SK02 – SK03) Ndikimet e funksionimit;

• Kjo fazë do të ndikojë kryesisht nëpërqëndrimet në atmosferë të NO2dhe CO (8.6.3.1 & 8.6.3.2);

• Vendndodhja e stacionit të kompresorëve do të jetë larg nga receptorët e ndjeshëm

• Përpara funksionimit

• BERZH

• Udhëzimet e KFN (Udhëzimet mjedisore, të shëndetit dhe sigurisë – Paragrafi 1.1);

• VKM Nr.803, datë 4.12.2003;


• Skica e projektit

Faqe 27 nga 95




Rev.: 01






Mjedisi akustik

• Të përmirësohet sa më shumë të jetë e mundur skica e projektit dhe makineritë në përdorim (përzgjedhja e pajisjeve të përshtatshme gjatë paraqitjes së projektit më të favorshëm të SK).


• KP3 Parandalimi dhe pakësimi i ndotjes (paragrafët 10 dhe 11);


• Ndikimi i drejtpërdrejtë mbi shëndetin e njerëzve (pakënaqësitë e mundshme në ndërtesat e banimit që ndodhen më pranë kantiereve të punës dhe SK; çrregullimi i gjumit; stresi i mundshëm) - (Seksionet 8.7.1 & 8.7.3.1);

• Ndikimi i drejtpërdrejtë mbi faunën (mundësia e shqetësimit dhe/ose e zhvendosjes, reduktimi i habitatit të përdorshëm) (Seksionet 8.7.1 & 8.7.3.1);

• Monitorimi i zhurmave në kufijtë e secilit prej SK dhe tek receptorët (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. Monitorimi mjedisor, socio-ekonomik dhe kulturor)

• Gjatë funksionimit

• BERZH;

• KFN (Udhëzimet mjedisore, të shëndetit dhe sigurisë – Paragrafi 1.7);


• Nivelet e zhurmave;

• Respektimi i kufijve rregullatorë që zbatohen;

Burimet ujore, sipërfaqja e tokës dhe dherat

• Plani për menaxhimin e mbetjeve • Përpara funksionimit;

• Gjatë funksionimit;

• Monitorimi periodik i zbatimit të Planit të menaxhimit të mbetjeve;


• Ndotja aksidentale e burimeve të ujërave të ëmbla me mbetje të ngurta dhe të lëngshme; (Seksioni8.8.2.1.6);

• Procedura e Menaxhimit të Materialeve të Rrezikshme (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.)

• Përpara funksionimit;


• Praktika më e mirë ndërkombëtare;

• Referencat ligjore;

• Direktiva kuadër për ujin (DKU);

• Direktiva për cilësinë e ujit për të mbështetur jetën e peshqve (Direktiva 78/659 e BE);

• Direktiva për cilësinë e ujit për larje (Direktiva 76/160 e BE);

• Monitorimi periodik i zbatimit të Procedurës për menaxhimin e materialeve të rrezikshme;

• Të shmanget çdo rrjedhje e ujit • Gjatë funksionimit • Monitorimi i përdorimit të ujit, ekzaminimi dhe regjistrimi i derdhjeve të ujit.

• KP1 Vlerësimi dhe Menaxhimi Mjedisor dhe Social, paragrafët 5 dhe 7;

• Konsumi i burimeve të ujërave të ëmbla; (Seksioni 8.8.2.1.3);

• Të minimizohet konsumi i ujit duke trajnuar punëtorët



• Referencat ligjore;

• Direktiva kuadër për ujin (DKU);

• Të dhënat e kurseve të trajnimit që

paraqesin orët dhe ndihmën e ofruar;


• Përvetësimi i përhershëm dhe përdorimi i tokës (Seksioni 8.9.3.1.1);

• Të kufizohet hyrja për në rrugët që të çojnë në zonë dhe në brezin e mbrojtur të gazsjellësit vetëm për personelin e autorizuar

• Parandalimi i dëmtimit të tokës nga automjetet: trajnimi duhet të ofrohet për të gjitha palët e interesuara (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.)

• Gjatë funksionimit • Monitorimi periodik

• 100 % e drejtuesve të mjeteve do të trajnohen mbi Planin e menaxhimit të mjedisit

• Plani për menaxhimin e mbetjeve (shiko Seksionin 9.2.2)


• Gjatë funksionimit

• Monitorimi periodik i zbatimit të Planit të menaxhimit të mbetjeve;


• Ndotja e tokës nga derdhjet aksidentale (Seksioni 8.9.3.1.2);

• Procedura e Menaxhimit të Materialeve të Rrezikshme (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.)




• Udhëzimet mbi cilësinë e tokës

• Vlerësimi në lidhje me planifikimin e mbrojtjes së burimeve natyrore (Departamenti i Bujqësisë i Shteteve të Bashkuara – 2001):

• Rregullore e Ministrisë së Bujqësisë, Ushqimit dhe Mbrojtjes së Konsumatorit të Shqipërisë (MBUMK) mbi klasifikimin e potencialeve të tokave;

• Monitorimi periodik i zbatimit të Procedurës për menaxhimin e materialeve të rrezikshme;

Faqe 28 nga 95




Rev.: 01






Kënaqësia e peizazhit dhe vizuale


• Ndikimet nga tubacioni i propozuar që do të vendoset nëntokë, rrugët dhe stacionet e valvulave të bllokimit; (Seksioni 8.10.3.1);

• Do të kryhen punime për rikthimin e tokës bujqësore në gjendjen e mëparshme.

• Pemët do të rimbillen deri aq larg sa të jetë praktikisht e mundur. Kjo nuk do të zbatohet brenda Sektorit të Mbrojtur në mëyrë të Përhershme prej 8 m të gjerë. (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. Plani i Menaxhimit të Peizazhit)

• Do të duhen deri në 5 vjet që toka bujqësore të rikthehet në gjendjen e mëparshme.

• Praktika më e mirë në Udhëzimet për vlerësimin e ndikimit mbi peizazhin dhe pamjen, IEMA 2002.

• Treguesit do të përfshijnë rikthimin e tokës bujqësore, e cila eventualisht nuk do të dallohet me sy nga tokat e tjera bujqësore në një zonë më të gjerë. Kjo do të zbatohet me përjashtim të zonave pyjore përgjatë gjurmës së gazsjellësit.


• Ndikimet nga tubacioni i propozuar që do të vendoset nëntokë, rrugët dhe stacionet e valvulave të bllokimit, ndikimet nga ndryshimet e propozuara të kreshtës. Seksioni8.10.3.1 and 8.10.3.2

• Bimët do të mbillen për të integruar stacionet e valvulave të bllokimit, rrugët dhe perden vizuale; të njëjtat masa do të merren në peizazhin ku do të vendosen. (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. Plani i Menaxhimit të Peizazhit)

• Do të duhen 10-15 vjet që që bimët e mbjella të rriten plotësisht si masë lehtësuese.


• Mbjellja dhe rritja e bimëve zëvendësuese.


• Ndikimet nga stacionet e propozuara të kompresorëve. (Seksioni 8.10.3.3);

• Të hartohet skica e peizazhit për stacionet e kompresorëve. Skica e peizazhit do të përfshijë mbjelljen e bimëve që kanë si qëllim të sigurojnë një perde vizuale për stacionin e kompresorëve nga shikuesit pranë dhe për tëintegruar të njëjtën gjë në peizazhin ku ato vendosen. (shiko Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. Plani i Menaxhimit të Peizazhit);

• Do të duhen deri në 15 vjet që zona pyjore të arrijë një lartësi, e cila do të sigurojë perden vizuale të kërkuar nga stacionet e kompresorëve.


• Mbjellja dhe rritja e bimëve zëvendësuese si pjesë e skicës për përmirësimin e peizazhit për stacionet e kompresorëve.

Ekologjia tokësore dhe e ujërave të ëmbla



• Tabela 8.11-3

• Ndikimet afatgjata nga dëmtimi, copëzimi dhe humbja e mëtejshme indirekte. Receptorët kryesorë; kafshët e mëdha mishngrënëse, habitatet e ndjeshme, zonat e caktuara. (Seksionet 8.11.3 and 8.12.3);

• Zbatimi i Planit të veprimit të biodiversitetit (shiko Seksionin 0), duke përfshirë të gjithë elementët e përmirësimit të funksionimit që paraqiten në mënyrë të përmbledhur në Tabelën 8.11-3;

• (Masat nuk jepen të detajuara këtu për të kufizuar gjatësinë e kësaj tabele mbi PMMS);

• Gjatë funksionimit. • BERZH,

• Legjislacioni shqiptar,

• Konventa e Bernës

• Legjislacioni Natura i BE


• SP6 i KFN


• Direktiva e BE për zogjtë.

• Raporti vjetor i të gjitha përfundimeve dhe objektivave / qëllimeve të PVB do të jetë i disponueshëm për palët që nuk janë pjesë e projektit. Do të punësohen drejtues që janë të aftë të përshtaten atje ku nuk janë përmbushur objektivat.

Faqe 29 nga 95




Rev.: 01







• Në elementin 2 të Planit të veprimit të biodiversitetit;

• Zona e Vithkuq – Ostrovicës, interesi për të. VNM Seksioni: 8.11.2.2.2. ndikimet si më sipër, por gjithashtu edhe në mënyrë indirekte nga përmirësimi i rrugës për sharrëxhinjtë, për gjueti, argëtim dhe nga përdorimi i përhershëm i rrugës që mundëson hyrjen në zonë; (Seksioni 8.11.3).

• Të hartohet Plani specifik i veprimit për zonën Vithkuq-Ostrovicë, duke përfshirë habitatet, speciet, statusin e mbrojtjes, rivendosjen e ekuilibrave të biodiversitetit dhe palët e interesuara. Plani i veprimit të biodiversitetit (shiko Seksionin 0);

• Zbatimi i Planit të Ndërveprimit me Ariun

• Gjatë ndërtimit dhe më pas për së paku 5 vjet do të përqëndrohet gjatë fazës së funksionimit. Pas 5 viteve ky element i PVB do të shndërrohet në në një pjesë më të vogël të një PVB operacional më të gjerë.

• BERZH,


• Konventa e Bernës

• Legjislacioni Natura i BE


• SP6 i KFN

• Direktiva e BE për habitatet

• Direktiva e BE për zogjtë

• Studim mbi zonën pyjore të rigjeneruar me rivendosjen e ekuilibrave të biodiversitetit dhe zonën e kompensimit për monumentet e natyrës, speciet kryesore dhe habitatet, aktivitetin e prerjes së drurëve dhe statusin e mbrojtjes. Ky studim të ofrohet si pjesë e raportit vjetor të mësipërm i të gjitha përfundimeve të PVB për fazën e funksionimit.


• Në elementin 2 të Planit të veprimit të biodiversitetit;

• Zona pyjore e Çorovodës, Seksioni 8.11.2.2.3;

• Ndikimet direkte (ndërtimi) dhe indirekte (funksionimi) siç përmenden më sipër (Seksioni 8.11.3);

• Një plan veprimi do të hartohet për zonën Çorovodës, duke e kombinuar me zonën e Vithkuq – Ostrovicës. Aktivitetet do të jenë të njëjta me ato të paraqitura në mënyrë të përmbledhur më sipër për zonën e Vithkuq – Ostrovicës. Plani i Veprimit për Biodiversitetin(shiko Seksionin 0);

• Shiko më sipër për zonën Vithkuq- Ostrovicë.

• BERZH,



• Legjislacioni Natura i BE;


• SP6 i KFN;



• Treguesit do të jenë të ngjashëm me ato të përmendur në mënyrë të përmbledhur më sipër për zonën Vithkuq – Ostrovicë, përfshirë zonën ku do të rivendosen ekuilibrat e biodiversitetit.

• –Studimi për pyjet do të kryhet si një objektiv për të identifikuar prerjet e paligjshme të drurëve.


• Në elementin 2 të Planit të veprimit të biodiversitetit dhe Planin për kalimin e rrjedhave të ujit (9.2.5);

• Plani i veprimit të zonës së lumit Osum, Seksioni 8.11.2.2.4.

• Ndikimet nga degradimi, zhvendosja e habitatit, ndikimet indirekte nga përmirësimi i rrugëve për të hyrë në zonë;

• Seksioni 8.11.3 dhe Seksioni 8.12.3;

• Të hartohet Plani i veprimit për zonën e lumit Osum dhe të përfshijë habitatet, speciet, statusin e mbrojtjes dhe palët e interesuara. Plani i Veprimit të Biodiversitetit (shiko Seksionin 0)

• PVB për lumin Osum do të fillojë përpara se të nisin punimet e ndërtimit dhe më pas do të zbatohet gjatë fazës së ndërtimit si pjesë e Planit për kalimin e rrjedhave të ujit. Ky plan do të vazhdojë të zbatohet për 2 vitet e para pas ndërtimit. Më pas ky plan do të përfshihet nga Plani më i gjerë operacional i veprimit për biodiversitetin dhe nga Plani i përgjithshëm për menaxhimin e biodiversitetit.

• Duke u zbatuar për monitorimin e lumit përpara, gjatë dhe pas punimeve të ndërtimit do të mundësojë që të kuptohen plotësisht ndikimet e mbetjeve dhe efektshmërinë e masave lehtësuese/rinovuese.

• BERZH;





• SP6 i KFN;



• Parametrat e monitorimit duhet të zbatohen për fazën e ndërtimit siç përmenden në mënyrë të përmbledhur më sipër. Masat do të përshtaten sipas nevojave specifike të çdo lumi (d.m.th. përzgjedhje e parametrave, shpeshtësisë, etj. sipas zonës specifike). Elementët fizikë, kimikë, biologjikë dhe gjeomorfologjikë do të konsiderohen si një tregues i metodologjisë së monitorimit, shpeshtësisë dhe vendndodhjes së çdo lumi që është treguar. Masat monitoruese do të përfshijnë ato masa që janë renditur më parë në listë për ndërtim.


Faqe 30 nga 95




Rev.: 01







• KP10 Publikimi i informacionit dhe përfshirja e palëve të interesuara, paragrafi 12;

• Mundësi për punësim të përhershëm– në nivel kombëtar dhe lokal (8.13.3);

• Analiza e kërkesës dhe ofertës; programi i ndërtimit të kapaciteteve; kurse trajnimi me objektiva të përcaktuara;

• Strategjia e punësimit – proces rekrutimi i drejtë, transparent, i qartë dhe i disponueshëm për të gjitha vendet e lira;

• (shiko Seksionin 0 dhe Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden.);

• Gjatë ndërtimit, përpara fillimit të fazës së funksionimit;

• KP2, KP10 të BERZH;



• Analiza e kërkesës dhe ofertës, strategjia e kapaciteteve vendore e TAP, objektivat, qëllimet dhe rezultatet; programi i ndërtimit të kapaciteteve; € e shpenzuara për mallrat dhe shërbimet shqiptare;

• Strategjia e punësimit, materialet informuese për vendet e punës;

Toka dhe mjetet e jetesës

• KP5 Përfitimi i tokës, risistemimi i pavullnetshëm dhe zhvendosja ekonomike, paragrafët 24, 39-40

• KP10 Publikimi i informacionit dhe përfshirja e palëve të interesuara

• Humbja e përhershme e mjeteve të jetesës dhe e të ardhurave të familjeve për shkak të ndryshimeve në përdorimin e tokës në zonat me prodhime të përhershme (8.14.3.1).

• (shiko gjithashtu VNDNJ, Tabela 7, rreshti 33, Të drejtat socio-ekonomike dhe të drejtat mbi tokën).

• Plani i rikthimit të mjeteve të jetesës (Seksioni 0) – të kompensohen palët e interesuara që janë prekur me vlerën e zëvendësimit për tokën e humbur dhe për të ardhurat nga prodhimet e përhershme. Të ofrohet ndihmë shtesë për pronarët që janë prekur më shumë.

• Përpara funksionimit • KP5, KP10 të BERZH



• Plani për Rikthimin e Mjeteve të Jetesës; procesverbalet e diskutimeve; marrëveshjet e nënshkruara për kompensimin.





• Përfitimet për komunitetet lokale për shkak të përmirësimeve të infrastrukturës dhe të shërbimeve (8.15.2.1.2).

• Plani i Menaxhimit të Infrastrukturës dhe Shërbimeve Publike (shiko Seksionin 0).

• Përpara funksionimit • KP4, KP5, KP10 të BERZH;



• Plani për përmirësimin e infrastrukturës; marrëveshje të nënshkruara me autoritetet.

Çështjet sociale të fuqisë punëtore – Menaxhimi i punëtorëve

• KP2 Puna dhe kushtet e punës; • Shëndeti, siguria dhe të drejtat e punëtorëve, puna e fëmijëve, puna e detyruar (8.16.2).

• Të njëjtat masa lehtësuese që janë zbatuar gjatë fazës së ndërtimit duhet të zbatohen gjatë fazës së funksionimit.

• Gjatë funksionimit • KP2 e BERZH-it;


• Praktika më e mirë ndërkombëtare, Kodi i Punës së Republikës së Shqipërisë

• Shiko TKP, etj. siç zbatohen në fazën e ndërtimit.


Faqe 31 nga 95




Rev.: 01






• KP4 Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit ,paragrafi 10

• KP10 Publikimi i informacionit dhe përfshirja e palëve të interesuara, paragrafët 12, 24-25

• Siguria e gazsjellësit (8.17.3.1.1).

• Kushtet e përgjithshme mjedisore (8.17.3.1.2).

• (shiko gjithashtu VNDNJ, Tabela 7, rreshti 26, Të drejtat civile dhe politike në lidhje me sigurinë).

• Mekanizmi i ankesave të komunitetit dhe programi i edukimit për sigurinë.

• Përfshirja e palëve të interesuara në ndikimet afatgjata të stacionit të kompresorëve dhe ndryshimet e kreshtës.

• Përpara funksionimit, në mënyrë periodike gjatë funksionimit.




• Monitorimi për tu siguruar që komuniteti e ka kuptuar/është ndërgjegjësuar për procesin e dërgimit të ankesave, monitorimi i tendencave të ankesave, mënyra e kthimit të përgjigjeve ndaj ankesave.

• Prezantime, materialet që publikohen.

• Masat e marra në lidhje me sigurinë të publikohen vazhdimisht në raporte.


• KP1 Vlerësimi dhe Menaxhimi Mjedisor dhe Social;


• Tensionet brenda dhe ndërmjet komuniteteve (8.18.2.1.3).

• Menaxhimi i personelit të komunikimit me komunitetin.

• Plani i Përfshirjes së Palëve të Interesuara (shiko Seksionin 9.2.11) për fazën e funksionimit; përfshirje e vazhdueshme.

• Plani i Përfshirjes së Palëve të Interesuara duhet të hartohet 6 muaj përpara fazës së funksionimit

• Rishikimi i përvitshëm i informacionit të palëve tëinteresuara dhe i mekanizmave të komunikimit.




• Sistemet dhe funksionet e menaxhimit të fazës së funksionimit.

• T’i jepet forma përfundimtare Planit të përfshirjes së palëve të interesuara dhe të afishohet në faqen e Projektit në Internet.

• Raporti vjetor

• Çdo vit.


• Kohezioni i komunitetit (8.18).

• Mekanizmi i ankesave të komunitetit. • Gjatë funksionimit

• KP10 E BERZH-IT;



• Raporti vjetor.

• Përqindja e përgjigjeve ndaj ankesave përkatëse; monitorimi in tendencave të ankesave dhe mënyrës së kthimit të përgjigjeve.



• KP 8 Trashëgimia kulturore, paragrafët 11& 17;

• Efektet negative mbi zonën përreth ose atmosferën brenda distancës 50 m nga një SVB (8.20.4.2).

• Kufizimet mbi kohën dhe vendin e kryerjes sëaktiviteteve të mirëmbajtjes të projektit.

• Shmangia, vlerësimi dhe diskutimi me palët e interesuara nga komuniteti.

• Këshilla në lidhje me Kodin e Sjelljes.

• shiko Seksionin 9.2.7 Plani i Menaxhimit dhe i Monitorimit të Trashëgimisë Kulturore.

• Gjatë funksionimit • BERZH;


• SP 8 i KFN;

• Kalendari i kufizimeve të aktiviteteve të projektit; përqindja e herëve kur është zbatuar programi i kufizimit të ndërtimeve në zonat e trashëgimisë kulturore.

• Prezantimet, dokumentet që publikohen, PT.

Shënimi 1: Kjo tabelë paraqet masat lehtësuese më të përshtatshme që janë identifikuar për fazën e ndërtimit, por ajo nuk paraqet një listë të plotë të të gjitha masave të rekomanduara. Referencat me Seksionin e Vlerësimit të ndikimit janë dhënë kur ka qenë e nevojshme, në

mënyrë që lexuesi të mund të gjejë listat e plota të masave lehtësuese për çdo ndikim.

Shënimi 2: Rubrika me titull “Përgjegjësia: Burimet / Kosto" është lënë bosh. Shoqëria e gazsjellësit Trans Adriatik do të përcaktojë përgjegjësitë specifike në një fazë të mëvonshme të projektit.

Shënimi 3: Për seksionin detar nuk janë identifikuar masa lehtësuese për fazën e nxjerrjes nga përdorimi, për shkak të filozofisë së nxjerrjes nga përdorimi të gazsjellësit në pjesën detare (braktisje duke e lënë në vend).

Faqe 32 nga 95




Rev.: 01

Tabela 9.1-3 Faza e nxjerrjes nga përdorimi – Plani i menaxhimit mjedisor dhe social

Referenca e KP Çështja / Rreziku

(Referenca e seksionit të ndikimit në VNMS)

Përshkrimi i aktiviteteve / masave Zbatimi i programit të aktiviteteve / objektivit të performancës

Kërkesa:


Kontrolli / Monitorimi /



• Brezi i punimeve të vendoset sa më larg të jetë e mundur nga vendbanimet (në shumicën e rasteve >200 m).

• Përpara nxjerrjes nga përdorimi. Skica e projektit;

• Punimet të kryhen duke respektuar në mënyrë rigoroze procedurat dhe afatin e nxjerrjes nga përdorimi.

• Përpara dhe gjatë nxjerrjes nga përdorimi. Skica e projektit;

• Njoftimi paraprak për aktivitetet që shkaktojnënivele të rrezikshme pluhuri.

• Përpara nxjerrjes nga përdorimi. Skica & menaxhimi i projektit;

• Praktikat më të mira në menaxhimin e kantiereve të ndërtimit.

• Përpara dhe gjatë nxjerrjes nga përdorimi. Skica e projektit & kalendari i kufizimeve të aktiviteteve të projektit;


• Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit (Paragrafët 16 dhe 17);

• Ndikimet e përkoshme mbi cilësinëe ajrit në zonë për shkak të shkarkimeve në atmosferë gjatë nxjerrjes së gazsjellësit nga përdorimi (8.6.1 & 8.6.4).

• Kamionë që transportojnë veshjet e tubacionit.

• Përpara nxjerrjes nga përdorimi.

• BERZH;

• Udhëzimet e KFN (Udhëzimet mbi mjedisin, shëndetin dhe sigurinë – Paragrafi 1.1);

• VKM Nr.803, datë 4.12.2003;


Skica e projektit;

Ekologjia tokësore dhe e ujërave të ëmbla



• Seksioni 8.11.4.

• Humbje të vogla specifike të specieve dhe habitateve brenda zonave të stacioneve të kompresorëve dhe nga zhvendosja e infrastrukturës përgjatë gjurmës së gazsjellësit.

• Zbatimi i Planit të veprimit të biodiversitetit (shiko Seksionin 0), duke përfshirë të gjithë elementët e masave lehtësuese për nxjerrjen nga përdorimi, të cilat paraqiten në mënyrë tëpërmbledhur në Seksionin 8.11.4.2.

• (Masat nuk paraqiten në detaje këtu për të kufizuar gjatësinë e kësaj tabelë mbi PMMS).

• Gjatë dhe pas nxjerrjes nga përdorimi. • BERZH,





• SP 6 i KFN;



• Raporti mbi të gjitha objektivat / qëllimet dhe gjetjet përfundimtare të fazës së nxjerrjes nga përdorimi do të vihen në dispozicion të palëve që nuk janë përfshirë në projekt. Do të punësohen drejtues që janë të aftë të përshtaten me situatën atje ku nuk realizohen objektivat;

• Me të dhënat që do të vihen në dispozicion do të kryhet kontrolli përfundimtar për të gjithë zonën e projektit dhe do të hartohet dokumenti përmbledhës për të gjitha aktivitetet, objektivat dhe arritjet e PVB dhe PMB gjatë të gjithë kohëzgjatjes së projektit.

Mjedisi akustik

• Pajisjet do të shuhen kur nuk janë në përdorim.

• Gjatë nxjerrjes nga përdorimi. Skica e projektit

• Të promovohet përdorimi i automjeteve/pajisjeve që shkaktojnë nivel të ulët zhurme.

• Përpara nxjerrjes nga përdorimi. Skica e projektit

• Aktivitetet që shkaktojnë zhurmë të planifikohen në mënyrë që të kryhen në të njëjtën kohë.

• Gjatë nxjerrjes nga përdorimi. Kalendari i kufizimeve të aktiviteteve të projektit

• Të kufizohen aktivitetet e nxjerrjes nga përdorimi që shkaktojnë zhurmë gjatë orëve të ditës kur ndikojnë më pak tek receptorët.

• Gjatë nxjerrjes nga përdorimi. Kalendari i kufizimeve të aktiviteteve të projektit



• Ndikimi i drejtpërdrejtë mbi shëndetin e njerëzve (shqetësimet e përkohshme në ndërtesat e banimit që ndodhen më afër kantiereve të punës dhe SK; çrregullimi i gjumit; stresi i mundshëm) (8.7.4).

• Ndikimi i drejtpërdrejtë mbi faunën (shqetësimi i mundshëm i përkohshëm dhe/ose zhvendosja, reduktimi i habitatit të përdorshëm) (8.7.4).

• Makineritë e palëvizshme të vendosen sa më larg të jetë e mundur nga receptorët që ndodhen pranë.

• Përpara nxjerrjes nga përdorimi.

• BERZH;

• Udhëzimet e KFN (Udhëzimet mbi mjedisin, shëndetin dhe sigurinë – Paragrafi 1.7);


Skica e projektit

Faqe 33 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:







• Ndikimi i përkohshëm ekonomik dhe mundësitë e punësimit (8.13.4).

• Strategji punësimi që e bën të detyrueshme një proces rekrutimi të drejtë dhe transparent për të gjitha vendet e punës.

• Publikimi i mundësive për punësim.

• Masa të tjera lehtësuese siç janë zbatuar më parë gjatë fazës së ndërtimit (strategjia e prokurimit, etj.)

• Përpara nxjerrjes nga përdorimi. • KP2, KP10 të BERZH;



Strategjia e punësimit, përqindja e punëtorëve të pakualifikuar nga brenda vendit dhe përqëndrimi i vëmendjes tek rekrutimi i punëtorëve nga komunat ku kalon gazsjellësi.

Përdorimi i tokës dhe mjetet e jetesës


• KP 10 Publikimi i informacionit dhe përfshirja e palëve të interesuara, paragrafët 12-13, 15;

• Toka dhe mjetet e jetesës – përdorimi i përkohshëm i tokës gjatë fazës së nxjerrjes nga përdorimi, rikthimi i tokës në gjendjen e mëparshme dhe përdorimi i saj. Shiko 8.14.4;

• Diskutim me komunitetet brenda rrezes prej 10 km nga ndërtesat e përhershme.

• Bashkëpunimi me komunitetin.

• Plani për Përfshirjen e Palëve të Interesuara (shiko Seksionin 9.2.11).

• Përpara dhe gjatë nxjerrjes nga përdorimi. • KP1, KP10 të BERZH;



Rishikime mujore (ose më të shpeshta, si të jetë e përshtatshme) të takimeve të planifikuara dhe të paplanifikuara me komunitetet lokale.



• KP 10 Publikimi i informacionit dhe përfshirja e palëve të interesuara;

• Shërbimet publike dhe infrastruktura – Çrregullimi / dëmtimi i infrastrukturës dhe i shërbimeve publike. Shiko 8.15.4.

• Vlerësimi i ndikimit të nxjerrjes nga përdorimi dhe plani i menaxhimit.

• Përpara përfundimit të aktiviteteve. • KP1, KP10 të BERZH;



Vlerësimi i ndikimit të nxjerrjes nga përdorimi dhe plani i menaxhimit.

Çështjet sociale të fuqisë punëtore – Menaxhimi i punëtorëve

• Të vazhdojë zbatimi i politikave të burimeve njerëzore për punonjësit ekzistues dhe për punonjësit e rinj; të hartohet dhe të zbatohet një plan për shkurtimin e shpenzimeve;

• Shëndeti, siguria dhe të drejtat e punëtorëve, puna e fëmijëve, puna e detyruar (8.16.4).

• Të njëjtat masa lehtësuese që janë zbatuar gjatë fazës së ndërtimit do të vazhdojnë të zbatohen gjatë fazës së funksionimit.

• Gjatë nxjerrjes nga përdorimi. • KP2 e BERZH-it


• Praktika më e mirë ndërkombëtare, Kodi i Punës së Republikës së Shqipërisë

Shiko TKP, etj. siç janë zbatuar gjatë fazës së ndërtimit.



• KP4 Shëndeti, siguria dhe mbrojtja e komunitetit, paragrafi 17;

• Rritja e transmetimit të sëmundjeve ngjitëse dhe SST.

• E drejta për të përdorur qëndrat e kujdesit shëndetsor.

• Hyrja e paligjshme në kantier dhe plagosjet, ndryshimet në mjedis (8.17.4).

• Të njëjta masa lehtësuese do të zbatohen si gjatë fazës së ndërtimit, duke përfituar nga mësimet që janë nxjerrë.

• Shiko fazën e ndërtimit për këtë çështje/rrezik • KP2, KP4 të BERZH;


• Shiko fazën e ndërtimit për këtë çështje/rrezik;

Shiko fazën e ndërtimit për këtë çështje/rrezik.


• KP1 Vlerësimi dhe Menaxhimi Mjedisor dhe Social;

• Pakënaqësitë ndërmjet komuniteteve në lidhje me përfitimet e izoluara nga nxjerrja nga përdorimi; (8.18.3.4).

• Vlerësimi i ndikimit të nxjerrjes nga përdorimi. • Përpara përfundimit. • KP1 e BERZH-it;



• Vlerësimi i ndikimit të nxjerrjes nga përdorimi.

Faqe 34 nga 95




Rev.: 01




Kërkesa:






• Programi i regjistrimit & monitorimit strukturor. • Përpara dhe pas nxjerrjes nga përdorimi. • BERZH;


Monitorimi i dridhjeve dhe ndotjes; përqindja e ndërtesave në listën e verifikimit që janë vlerësuar për ndikimet në zonat e mbrojtura të trashëgimisë kulturore.


• Dridhja dhe ndotja; (8.20.4.3).

• Kufizimet mbi kohën dhe vendin e aktiviteteve të projektit.

• Gjatë nxjerrjes nga përdorimi. • BERZH;


• SP 8 i KFN;

Kalendari i kufizimeve të aktiviteteve të projektit; përqindja e herëve kur është zbatuar programi i kufizimit të ndërtimeve në zonën e trashëgimisë kulturore.

Shënimi 1: Kjo tabelë paraqet masat lehtësuese më të përshtatshme që janë identifikuar për fazën e nxjerrjes nga përdorimi, por ajo nuk paraqet një listë të plotë të të gjitha masave të rekomanduara. Referencat me Seksionin e Vlerësimit të ndikimit janë dhënë kur ka qenë e

nevojshme, në mënyrë që lexuesi të mund të gjejë listën e plotë të masave lehtësuese për çdo ndikim.

Shënimi 2: Rubrika me titull “Përgjegjësia: Burimet / Kosto" është lënë bosh. Shoqëria e gazsjellësit Trans Adriatik do të përcaktojë përgjegjësitë specifike në një fazë të mëvonshme të projektit.

Faqe 35 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë

Titulli i projektit: Gazsjellësi Trans Adriatik – TAP

Titulli i dokumentit: ESIA Shqipëri, Seksioni 9 – Menaxhimi dhe monitorimi ambiental, social dhe kulturor

AAL00-ERM-641-Y-TAE-1011Rev.: 01

9.2 Planet e menaxhimit sipas çështjeve specifike 9.2.1 Hyrje

Plani i mësipërm i Menaxhimit Mjedisor dhe Social së bashku me Planet e Veprimit dhe masat e paraqitura i referohet disa planeve për çështje specifike, të cilët do të duhet të hartohen nga shoqëria e gazsjellësit TAP AG dhe projektuesit dhe kontraktorët e saj për të trajtuar në detaje fushat kryesore të ndikimeve dhe rreziqeve të mundshme mjedisore dhe socio-ekonomike.

Plane shtesë ose nënplane mund të paraqiten gjatë zhvillimit të projektit për të ndihmuar në menaxhimin e ndikimeve të reja të identifikuara ose receptorëve të ndjeshëm ose ndryshimeve që mund të ndodhin gjatë zbatimit të projektit.

Këto plane do të duhet të azhurnohen nga shoqëria e gazsjellësit TAP AG dhe kontraktorët e saj me sigurimin e më shumë të dhënave dhe gjatë zhvillimit të projektit.

Lista e mëposhtme paraqet planet specifike të menaxhimit që janë parashikuar për fazën e

ndërtimit dhe funksionimit, në bazë të rezultateve të vlerësimit të ndikimit dhe politikave të

shoqërisë së gazsjellësit TAP AG.

Tabela 9.2-1 Planet specifike të menaxhimit1

1 Plani i Menaxhimit të Mbetjeve

2 Plani i Reagimit ndaj Emergjencave

3 Plani për Kalimin e Rrjedhave të Ujit

4 Plani i Menaxhimit të Ujit

5 Plani i Menaxhimit të Trafikut

6 Plani i Menaxhimit të Trashëgimisë Kulturore

7 Plani i Parandalimit të Ndotjes

8 Plani i Menaxhimit të Substancave Kimike

9 Plani i Menaxhimit të Shëndetit dhe Sigurisë

10 Plani i Përfshirjes së Palëve të Interesuara

11 Plani i Investimeve Sociale dhe Mjedisore

12 Plani i Rikthimit të Mjeteve të Jetesës

13 Plani i Kapaciteteve Vendore

14 Plani i Menaxhimit të Punëtorëve

15 Plani i Menaxhimit të Infrastrukturës dhe Shërbimeve Publike

16 Plani i Menaxhimit të Shëndetit të Komunitetit

17 Plani i Veprimit të Biodiversitetit

18 Plani i Menaxhimit të Peizazhit

_______________ 1 Kjo nuk është listë e plotë dhe plane shtesë mund të prezantohen me zhvillimin e projektit për të ndihmuar në menaxhimin e çdo receptori të ndjeshëm ose të identifikuar rishtas.

Faqe 36 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




19 Plani i Kontrollit të Erozionit dhe Sedimenteve

20 Plani i Emergjencës për Derdhjet e Naftës në det (PEDN)

21 Plani i Parandalimit dhe Reagimit ndaj Derdhjeve

22 Plani i Menaxhimit të Materialeve Inerte

23 Plani i Ndërveprimit të Njerëzve me Ariun

Seksioni i gazsjellësit në det do të menaxhohet nëpërmjet zbatimit të të njëjtave planeve sipas çështjeve specifike për seksionin e gazsjellësit në tokë. Si rrjedhim, planet sipas çështjeve specifike duhet të përfshijnë të gjithë komponentët e gazsjellësit, si në tokë ashtu edhe në det.

Plani i vetëm për çështje specifike në det është Plani i Emergjencës për Derdhjet e Naftës (PEDN).

9.2.2 Plani i Menaxhimit të Mbetjeve

Ky plan është hartuar për të menaxhuar mbetjet e ngurta dhe të lëngshme dhe për të shmangur çdo shkarkim në tokë ose në ujë. Ai përcakton procedurat për magazinimin, grumbullimin dhe asgjësimin e mbetjeve, përfshirë mbetjet e lëngshme dhe të ngurta dhe mbetjet e rrezikshme dhe të parrezikshme.

Plani i Menaxhimit të Mbetjeve (PMM) parashikon detajet e mëposhtme:

Zbatimin e strategjisë shqiptare në lidhje me mbetjet1;

Përmbledhje e karakteristikave të mbetjeve dhe kapacitetet e mjaftueshme për menaxhimin e mbetjeve: rrjedhjet dhe sasitë e mbetjeve që duhen menaxhuar.

PMM do të hartohet duke zbatuar politikat e TAP dhe do të marrë parasysh KP3 të BERZH.

Gjithashtu ai do të kontribuojë për të siguruar që kapaciteti dhe lloji i sistemeve të mbledhjes dhe trajtimit janë në përputhje me mbetjet që duhen menaxhuar.

Objektivi i përgjithshëm është që të minimizohet ndikimi i mbetjeve që prodhohen gjatë fazës së ndërtimit nëpërmjet masave të mëposhtme:

• të minimizohet sasia e mbetjeve që prodhohen;

• të rritet në maksimum sasia e mbetjeve që përdoren për riciklim – përfshirë veçimin e mbetjeve të riciklueshme në burim;

• të minimizohet sasia e mbetjeve që depozitohet në vendin për groposjen e mbetjeve;

• të garantohet që çdo mbetje e rrezikshme (p.sh. vajra të përdorura, bateri plumbi-acidi) janë magazinuar në mënyrë të sigurtë dhe janë transferuar në ambientet e përshtatshme;

1 Ligji shqiptar Nr. 9010 mbi Administrimin mjedisor të mbetjeve të ngurta, datë 13. 02. 2003.

Faqe 37 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




• të shmangen ndikimet e pluhurit nga trajtimi i mbetjeve të ndërtimit

• të garantohet që të gjitha mbetjet mbahen, etiketohen dhe asgjësohen si duhet, në përputhje me rregulloret lokale; dhe

• të garantohet që mbetjet asgjësohen në përputhje me hierarkinë e menaxhimit të mbetjeve.

PMM do të ofrojë një ndarje të qartë ndërmjet fazave të ndërtimit, funksionimit dhe nxjerrjes nga përdorimi. Llojet e mundshme të mbetjeve, volumet që shpresohen dhe alternativat e trajtimit janë paraqitur në Seksionin 4 të Përshkrimit të Projektit, Tabelat 4.10-5 dhe 4.10-6.

Çështjet e mëposhtme janë pjesë përbërëse e PMM dhe bazohen në praktikat më të mira ndërkombëtare për menaxhimin e mbetjeve dhe në përputhje me direktivën e BE dhe legjislacionin shqiptar.

• Parimet e minimizimit të mbetjeve

Sistemet e menaxhimit të inventarit do të azhurnohen për të përcaktuar konsumin e produkteve, për të siguruar të dhëna të dokumentuara për çdo fazë të procesit zinxhir të mbetjeve dhe për të identifikuar humbjet e mundshme dhe konsumin e tepërt.

Do të ruhet një inventar për të gjitha mbetjet që janë prodhuar dhe asgjësuar (lloji dhe volumi) dhe TAP do të hartojë objektiva për të reduktuar sasitë e mbetjeve që prodhohen, në bazë të inventarit të rishikimit periodik.

• Ndarja e mbetjeve të ngurta sipas klasifikimit të përcaktuar

Mbetjet që prodhohen gjatë fazës së ndërtimit kanë mundësi që të klasifikohen në katër kategori për tu asgjësuar: inerte (dhe, mbetje ndërtimi, materiale ndërtimi të papërdorura, etj.), të shtëpive, me vaj & të rrezikshme dhe të lëngshme.

Konteinerët/koshat metalikë do të kombinohen me llojet e mbetjeve (karton, plastik, copa metalesh, me vaj, të rrezikshme nëse ka, etj.), me qëllim që të mundësohet ndarja/veçimi.

Mbeturinat do të ndahen nga punonjësit e kampit dhe punonjësit që do të trajtojnë mbetjet do të trajnohen. Nëpërmjet “procedurave” do të instruktohen punonjësit për trajtimin e mbetjeve në kantieret e ndërtimit dhe në kampe. Kompanitë që ofrojnë shërbime do të kalojnë përmes një procesi kualifikimi dhe do të kontrollohen gjatë periudhës që ofrojnë shërbim.

• Depot e mbetjeve të ngurta

Në kantierin e ndërtimit do të krijohet një hapësirë për ruajtjen e mbetjeve ditore, e përbërë nga konteinerë/kosha metalikë. Në fund të ditës së punës mbeturinat në koshat metalikë do të transportohen në zonën e kampit dhe do të futen në depo.

Depoja do të jetë në kamp dhe e mbuluar pjesërisht me çati. Koshat metalikë për mbetjet me vaj ose mbetje të tjera të rrezikshme do të jenë të papërshkueshëm nga uji. Procedurat për

Faqe 38 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




mbushjen e serbatorëve të makinave dhe trajtimin e mbetjeve/materialeve të rrezikshme do të përcaktohen përpara fillimit të ndërtimit.

• Ripërdorimi i mbetjeve/mundësitë e riciklimit

Mbetjet do të ndahen sipas rregulloreve lokale dhe materialeve ricikluese që përpunohen në Shqipëri. Materialet ricikluese do të grumbullohen rregullisht nga kompanitë lokale, të çertifikuara nga autoritetet përkatëse (Ministria e Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit të Ujërave).

Pjesa më e madhe e dheut të gërmuar do të përdoret për të rimbushur kanalet. Ekziston mundësia që dheu i tepërt të shpërndahet dhe konturohet përgjatë gjurmës së gazsjellësit.

Argjila bentonite e përdorur në metodën e kalimit pa gërmuar kanal (GDH) do të riciklohet.

• Transferimi i mbetjeve

Trasferimi i mbetjeve do të kryhet nga kompani të çertifikuara; automjetet do të kenë të gjitha pajisjet, duke marrë parasysh llojin e mbetjeve që do të transportohen. Nuk është parashikuar eksporti i mbetjeve.

• Asgjësimi përfundimtar i mbetjeve

Vetëm kompanitë e çertifikuara nga autoritetet përkatëse (Ministria e Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit të Ujërave) do të përdoren për asgjësimin e mbetjeve; është siguruar një listë e kompanive të çertifikuara për menaxhimin e mbetjeve nga Ministria e Mjedisit, Pyjeve dhe Administrimit të Ujërave, e cila konfirmon se do të jetë e mundur që të menaxhohen dhe asgjësohen të gjitha mbetjet e mundshme të ndërtimit dhe funksionimit në ambientet brenda Shqipërisë. Shoqëria TAP është duke identifikuar dhe vlerësuar aktualisht kompanitë e trajtimit të mbetjeve në Shqipëri. Ky proces do të koordinohet plotësisht me autoritetet përgjegjëse.

Mbetjet inerte, të cilat nuk paraqesin rrezik për ndotje, do të asgjësohen në një zonë të kontrolluar për asgjësimin.

Mbetjet prej shtëpive do të transportohen në një zonë të caktuar nga bashkia për asgjësimin e mbetjeve.

Mbetjet me vaj dhe ato të rrezikshme do të asgjësohen nga firma kontraktore të specializuara në hapësira që janë pajisur dhe aprovuar për mbetje të tilla.

Mbetjet e lëngshme të shtëpive do të grumbullohen nëpërmjet një sistemi të veçantë shkarkimi të ujërave të zeza në zonat e kampeve dhe do të drejtohen për në makineritë ekzistuese për trajtimin e ujërave të përdorura, duke e lidhur me sistemin publik të ujërave të zeza. Nëse nuk ka sistem publik (ose nëse kapaciteti nuk është aq i madh sa nevojitet), ujërat e zeza nga zonat e kampeve do të trajtohen ose në pellgjet me sedimente (që ndodhen në afërsi të zonës së kampit, rreth 100 - 200 m), që do të pasohet nga avullimi dhe më pas groposjen e pjesëve të ngurta të mbetjeve që precipitojnë gjatë trajtimit (jashtë zonës, në një vend të çertifikuar për groposjen e

Faqe 39 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




plehrave) ose nëpërmjet gropave septike, të cilat do të zbrazen në mënyrë periodike nga kompani të çertifikuara.

• Specifikat e menaxhimit të mbetjeve të rrezikshme

Me qëllim që të sigurohet mbrojtje për mjedisin dhe shëndetin e njerëzve, grumbullimi, transportimi dhe magazinimi i mbetjeve të rrezikshme do të përfshijë masa për të siguruar të dhëna të dokumentuar për çdo fazë të procesit zinxhir të mbetjeve që nga zona ku prodhohen (kryesisht në kantierin e ndërtimit) deri në zonën përfundimtare ku do të asgjësohen.

Transporti i mbetjeve të rrezikshme duhet të kryhet vetëm me automjete që 1) kanë pajisjet e përshtatshme për llojin dhe sasinë e mbetjeve të rrezikshme që duhet të transportohen 2) janë të sigurta për tu përdorur në rrugë dhe 3) janë rregjistruar më parë për këtë qëllim tek autoritetet përkatëse.

• Procesi i regjistrimit të mbetjeve

Të gjitha mbetjet do të regjistrohen pas çdo faze të këtij plani të menaxhimit: ndarjes/veçimit, magazinimit, transferimit dhe pranimit në zonën e asgjësimit.

Ky inventor do të krijojë mundësi që sigurojë të dhëna të dokumentuara për çdo fazë të procesit zinxhir, sidomos për mbetjet e rrezikshme.

Do të rritet në maksimum menaxhimi i mbetjeve në një proces të vazhdueshëm dhe ky plan do të rishikohet në mënyrë periodike gjatë të gjithë fazës së ndërtimit.

Përfundimisht, plani do të përfshijë dispozita për trajnimin e të gjithë punonjësve se si ta përdorin PMM dhe do të përfshijë procedura në lidhje me komunikimin me palët e interesuara dhe mundësi për përmirësimin e kushteve të komunitetit.

Seksioni në det i projektit TAP do të respektojë Konventat ndërkombëtare që zbatohen për parandalimin e ndotjes nga anijet (MARPOL), të cilat jepen të detajuara në Shtojcat e mëposhtme:

Shtojca I Rregulloret për parandalimin e ndotjes nga nafta (ka hyrë në fuqi në datë 2 tetor 1983)

Kjo shtojcë përfshin parandalimin e ndotjes nga nafta nga masat operacionale që merren si dhe nga shkarkimet aksidentale.

Shtojca II Rregulloret për kontrollin e ndotjes nga substancat e lëngshme të dëmshme që transportohen të papaketuara (ka hyrë në fuqi në datë 2 tetor 1983)

Kjo shtojcë paraqet në detaje kriteret e shkarkimit dhe të masave për kontrollin e ndotjes nga substancat e lëngshme të dëmshme që transportohen të papaketuara.

Faqe 40 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




Shtojca III Parandalimi i ndotjes nga substancat e rrezikshme që transportohen në formë të paketuar nëpërmjet detit (ka hyrë në fuqi në datë 1 korrik 1992)

Kjo shtojcë përmban kërkesat e përgjithshme për publikimin e standarteve të detajuara në lidhje me paketimin, vendosjen e shenjave, etiketimin, dokumentacionin, ngarkesën, kufizimet në sasi, përjashtimet dhe njoftimet.

Shtojca IV Parandalimi i ndotjes nga ujërat e zeza që shkarkohen nga anijet (ka hyrë në fuqi në datë 27 shtator 2003)

Kjo shtojcë përmban kërkesat për kontrollin e ndotjes së detit nga ujërat e zeza.

Shtojca V Parandalimi i ndotjes nga mbeturinat e anijeve (ka hyrë në fuqi në datë 31 dhjetor 1988)

Kjo shtojcë trajton llojet e ndryshme të mbeturinave dhe specifikon distancat nga toka dhe mënyrën, sipas së cilës ato mund të asgjësohen.

9.2.3 Plani i Reagimit ndaj Emergjencave

Plani i Reagimit ndaj Emergjencave (PRE) përshkruan në një dokument veprimet dhe procedurat sipas zonës specifike, të cilat duhet të ndërmerren në situata emergjence që ndodhin gjatë ndërtimit dhe funksionimit.

Objektivi i PRE është për të qenë të përgatitur për të reaguar ndaj çrregullimeve, situatave aksidentale dhe të emergjencës në një mënyrë të përshtatshme për rreziqet operacionale dhe për të parandaluar pasojat e tyre të mundshme negative. Shoqëria e gazsjellësit TAP do të zbatojë kërkesat e strategjisë së BERZH-it (paragrafët 18–22 të KP4) për të identifikuar rreziqet e aksidenteve të mëdha, për të parandaluar aksidente të mëdha dhe për të kufizuar pasojat e tyre mbi njerëzit dhe mjedisin, me synimin për të garantuar nivele të larta të mbrojtjes në një mënyrë konstante dhe efektive.

PRE do të paraqesë në mënyrë të qartë dallimin ndërmjet të gjitha fazave të projektit, duke qenë se masat që duhet të ndërmerren do të jenë të ndryshme gjatë ndërtimit, funksionimit dhe mirëmbajtjes (nxjerrja nga përdorimi do të kryhet shumë vite më pas dhe për këtë arsye do të hartohet një PRE i veçantë, në përputhje me kërkesat përkatëse në atë periudhë). PRE do të trajtojë incidentet në tokë dhe në det dhe skenarët përkatës të reagimit ndaj tyre.

Përmbajtja e PRE mund të përmblidhet si vijon:

• Dispozitat e legjislacionit shqiptar për emergjencat civile;

• Zbulimi i rreziqeve përkatëse (d.m.th. fatkeqësive natyrore, trazirave civile, shkarjeve të tokës, zjarrit ose shpërthimeve, keqfunksionimit të pajisjeve gjatë proceseve, problemet e presionit, etj.) në lidhje me gazsjellësin e gazit natyror dhe infrastrukturën e instalimit dhe funksionimit si dhe ndikimin e mundshëm mbi mjedisin dhe shëndetin;

Faqe 41 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




• Identifikimin e autoriteteve qeveritare, medias dhe palëve të tjera përkatëse të interesuara që duhen njoftuar dhe procedurat e komunikimit me ta;

• Masat e nevojshme për të kufizuar pasojat mbi njerëzit dhe mjedisin që kanë lidhje me aksidentet e gazsjellësit; bashkëpunimi ndërmjet shoqërisë TAP, autoriteteve vendore dhe qëndrore, si dhe strukturave rajonale dhe komuniteteve lokale, siç përshkruhet në Ligjin për emergjencat civile si dhe mbështetur në praktikat më të mira ndërkombëtare; mundësitë për të përfshirë aktivitetet ndërkufitare në rastin e ndonjë incidenti pranë kufirit (incident i mundshëm i gazsjellësit pranë kufirit dhe SK02 gjatë fazës së funksionimit);

• Të përshkruhen masat e sigurisë teknike si dhe masat e përshtatshme për të mbrojtur publikun ose pasurinë nga rreziqet e mundshme; metodat e mësimeve të nxjerra nga aksidentet e gazsjellësit;

• Përshkrimi paraprak i strukturës organizative dhe të shpjegohet ndërveprimi me projektin dhe procedurat operacionale;

• Identifikimi paraprak i sistemit dhe procedurave për të ofruar strehim në një vend të sigurtë, evakuimin, shpëtimin, trajtimin mjekësor dhe riatdhesimin e personelit; dhe

• Përshkrimi paraprak i aktiviteteve të trajnimit dhe i masave për trajnimin e ekipeve të reagimit dhe për të testuar sistemet dhe procedurat e emergjencave.

Përfundimisht, plani duhet të përfshijë dispozita për trajnimin e punëtorëve mbi procedurat e reagimit ndaj emergjencave dhe do të sigurojë informacion në lidhje me ndërlidhjen e brendshme dhe të jashtme gjatë reagimit ndaj një emergjence.

9.2.4 Plani i Menaxhimit të Ujit

Plani i menaxhimit të ujit (PM të ujit) do të ketë objektivat e mëposhtme:

• Të monitorojë përdorimin e ujit: Plani do të përcaktojë procedurat për të përllogaritur ujin e

përdorur nga projekti, për të identifikuar aktivitetet që përdorin këtë burim dhe respektimin e

një procedure raportimi për regjistrimin e volumeve të ujit të përdorur.

• Të minimizohet përdorimi i ujit: Plani do të sigurojë një seri me masa që duhet të merren në

konsideratë për të minimizuar përdorimin e ujit.

• Të dokumentohen burimet e ujit dhe vendet e nxjerrjes: burimet e ujit që do të përdoren do të

aprovohen më përpara në bashkëpunim me autoritetet lokale. Burimet e ujit do të

identifikohen dhe regjistrohen në plan, së bashku me koordinatat e sistemit GPS dhe volumet

maksimale të ujit, të lejuara nga burimi.

• Të regjistrohen të gjitha komunikimet me autoritetet e ujit.

• Menaxhimi i ndërprerjeve të sistemeve të ujitjes.

Faqe 42 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




PM të ujit do të hartohet duke ndjekur politikat e shoqërisë TAP dhe do të marrë në konsideratë të gjitha KP përkatëse të BERZH-it.

Përfundimisht, plani do të përfshijë dispozitat për trajnimin e të gjithë punëtorëve se si të minimizojnë përdorimin e ujit dhe si të reagojnë në rastin e derdhjeve dhe do të përfshijë procedura që sigurojnë informacion në lidhje me komunikimet e brendshme dhe të jashtme gjatë reagimit ndaj një emergjence.

9.2.5 Plani për Kalimin e Rrjedhave të Ujit

Plani për Kalimin e Rrjedhave të Ujit (PKRRU) do të hartohet për të përshkruar metodat dhe teknikat e planifikuara, për të parashikuar ndikimet mjedisore, për të paraqitur në mënyrë të përmbledhur se çfarë monitorimi do të kryhet dhe për të specifikuar se si shoqëria TAP dhe kontraktorët e saj do të zbatojnë kalimet e rrjedhave të ujit.

Plani do të përshkruajë karakteristikat lumore dhe ekologjike dhe metodën e aprovuar për kalimin e rrjedhave të ujit përgjatë gjatësisë së gazsjellësit; ai do të zbatohet gjithashtu së bashku me Planin e Veprimit të Biodiversitetit (PVB) (0) si dhe me një plan më specifik që duhet të hartohet për lumin Osum, ku është përqëndruar pjesa më e madhe e interesave kryesore (0).

Matricat e pemës së vendimeve për kalimin e lumenjve Plani do të përdorë matricat e pemës së vendimeve për kalimin e lumenjve (shiko Shtojcën 8, Seksionin 8.6.2), në mënyrë që të përcaktohet ndjeshmëria e rrjedhës së ujit dhe të zbatohet teknika e përshtatshme sipas zonës specifike. Këto matrica do të kenë rëndësi të veçantë për rrjedhat e ujit të identifikuara me një rëndësi mesatare ose të vogël, për të cilat nuk janë kryer studime të mëparshme në zonë. Duke shfrytëzuar këto matrica mund të përshtatet menaxhimi për të minimizuar ndikimet në zonat e ndjeshme. Matricat do të përsosen si pjesë e procesit të diskutimit në lidhje me planin e kalimit të rrjedhave të ujit, në bashkëpunim me MMPAU, OJQ, ekspertët vendas dhe ekipin e inxhinierëve, në mënyrë që të krijohet një procedurë e lehtë për tu përdorur, strikte dhe informuese, për tu përdorur në zonë përpara se të fillojnë punimet.

Faqe 43 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




Teknikat e gërmimit deri në thellësinë që kërkohet PKRRU do të përshkruajë masat që do të aprovohen me qëllim që të garantojnë që rrjedhat e ujit do të kalohen duke përdorur metodat e hapjes së kanalit kur lumi ka ujë dhe do të ndërtohen në përputhje me praktikën më të mirë ndërkombëtare. Një gamë masash lehtësuese do të përdoren për të siguruar që të minimizohen materialet e sedimenteve që hyjnë në një lumë gjatë dhe pas ndërtimit. Këto masa lehtësuese janë caktuar për grupe specifike lumenjsh mbi bazën e vlerësimeve të ndjeshmërisë ekologjike të lumenjve dhe ekspozimit ndaj ndryshimit hidrogjeomorfologjik, duke marrë parasysh ndikimin e mundshëm të kalimeve që kryhen nëpërmjet degëve të lumenjve në këta lumenj të ndjeshëm (shiko Seksionin 8.12.1). Zbatimi i masave lehtësuese të propozuara (siç paraqiten në mënyrë të përmbledhur në Seksionin 8.12.2.2) nuk do ta eliminojë plotësisht futjen e sedimenteve në rrjedhat e ujit dhe është pranuar se jeta ujore në afërsi të kalimeve mund të ndikohet për shkak të një rritjeje të niveleve të përqëndrimit të sedimenteve që qëndrojnë pezull. Atje ku zonat kanë vlera të larta ekologjike do të përdoren masa të veçanta, pas përdorimit të matricave të pemës së vendimeve (Shtojca 8, Seksioni 8.6.2), përfshirë kryerjen e punimeve gjatë kushteve me rrjedhë të ulët dhe përdorimit të teknikave të hapjes së kanalit kur rrjedha është tharë, atje ku është e përshtatshme.

Teknikat pa hapur kanal Atje ku është e mundur nga pikpamja teknike për zona me ndjeshmëri të lartë ekologjike, përfshirë 10 kalimet përgjatë lumenjve Osum, Vokopola dhe Vurtop, teknika e Gërmimit horizontal të drejtuar (GHD) do të jetë alternativa e preferuar nga pikpamja ekologjike. GHD përfshin gërmimin nën rrjedhën e ujit, që do të thotë se do të ketë ndikime të vogla mbi ekosistemin ujor. Për zonat e identifikuara për teknikën GHD dhe për zonat e tjera të identifikuara tashmë, ku dihet tashmë se teknikat pa hapur kanal janë të pamundura ose të papërshtatshme, do të përdoren teknikat e hapjes së kanalit kur rrjedha është tharë (në varësi të realizimit nga pikpamja teknike).

Plani i menaxhimit PKRRU do të specifikojë detajet e teknikave të ndërtimit së bashku me masat e planifikuara lehtësuese dhe metodat e mbikqyrjes që duhen përdorur për çdo kalim lumi dhe në bazë të të dhënave nga zonat specifike. Plani do të përbëhet nga një vlerësim i veçantë për kalimin e të gjithë lumenjtë. Vlerësimi për çdo kalim lumi do të sigurojë një tabllo përmbledhëse të informacionit përkatës bazë, një përshkrim të ndikimeve të mundshme si dhe do të përcaktojë masat lehtësuese dhe kërkesat e monitorimit.

Një PKRRU tipik do të përbëhet nga komponentët e mëposhtëm:

• HYRJE

• OBJEKTIVAT

o Të ofrohet një tabllo përmbledhëse e teknikave të kalimit të lumit dhe përshkrimin e tyre të hollësishëm;

Faqe 44 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




o Të identifikohen receptorët kryesorë mjedisorë dhe ekologjikë që ndikohen nga kalimet e lumit;

o Të analizohet ndikimi i mundshëm mbi këta receptorë kryesorë;

o Të përshkruhen masat e propozuara lehtësuese dhe të rikthimit në gjendjen e mëparshme.

• METODA

o Ky seksion do të parashtrojë metodën për ndërtimin e kalimeve të lumenjve. Ai do të specifikojë për çdo kalim lumi dhe në bazë të të dhënave të zonave specifike detajet e teknikave të ndërtimit së bashku me masat lehtësuese të planifikuara dhe me metodat e mbikqyrjes dhe të monitorimit që do të përdoren.

• PËRSHKRIMI I PUNIMEVE

o Ky seksion do të sigurojë një tabllo përmbledhëse të aktiviteteve të parashikuara për kalimin e lumenjve.

• LICENSA DHE LEJET

o Ky seksion do të përshkruajë me hollësi kërkesat ligjore për ndërtimin e kalimeve të rrjedhave të ujit, të cilat mund të ndryshojnë brenda çdo juridiksioni dhe mund të përfshijnë procedura aprovimi në nivel kombëtar, qarku ose lokal.

• TEKNIKA E NDËRTIMIT TË KALIMIT

o Si një parim bazë i praktikës së mirë ky seksion do të përshkruajë alternativat e përshtatshme që do të merren në konsideratë për problemin ose nevojën inxhinierike të kalimit të lumit. Ky seksion do të përshkruajë alternativat e mundshme inxhinierike dhe do të ofrojë kriteret për të përzgjedhur llojin e zgjidhjes më të përshtatshme dhe më të qëndrueshme për kalimin.

• NDIKIMET E MUNDSHME

o Përshkrimi i kritereve për ndjeshmërinë ekologjike, sociale dhe të trashëgimisë kulturore

o Përshkrimi i ndikimeve mbi ekologjinë

o Përshkrimi i ndikimeve mbi mjedisin socio-ekonomik

o Përshkrimi i ndikimeve mbi trashëgiminë kulturore

o Përshkrimi i procesit të ndikimit hidromorfologjik

• MASAT LEHTËSUESE

Faqe 45 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




o Përshkrimi i masave lehtësuese

Ky seksion do të sigurojë të gjitha referencat e tërthorta me pjesët përkatëse të VNMS dhe PMMS, të cilët përfshijnë standartet dhe udhëzimet e praktikës më të mirë ndërkombëtare në lidhje me masat lehtësuese për kalimin e lumenjve.

• RIKTHIMI NË GJENDJEN E MËPARSHME

o Specifikimi i kërkesave për rikthimin në gjendjen e mëparshme,

o Specifikimi i ekuipazheve, pajisjeve dhe materialeve që duhen përdorur

o Aspektet logjistike

• MONITORIMI

o Përshkrimi i objektivave, gamës dhe metodave/raportimit në lidhje me monitorimin

o Specifikimi i kërkesave të monitorimit,

Monitorimi do të jetë mekanizmi kryesor, nëpërmjet të cilit shoqëria TAP AG do të sigurojë që kontraktorët e saj do të zbatojnë masat lehtësuese që kërkohen dhe gjithashtu për të garantuar që këto masa janë efektive. Monitorimi do të kryhet në nivele të ndryshme dhe do të planifikohet sipas llojit të kalimit të lumit, teknikës së ndërtimit dhe planit specifik për rikthimin në gjendjen e mëparshme.

• VËZHGUES TË JASHTËM

Shoqëria TAP AG do të marrë masa dhe do të angazhohet për t’i mundësuar palëve të interesuara që të monitorojnë zonat dhe aktivitetet në lidhje me kalimet e lumenjve. Në varësi të diskutimit dhe marrëveshjes paraprake, përfaqësues të palëve të interesuara do të jenë në gjendje të vizitojnë dhe inspektojnë zonat e kalimit të lumenjve gjatë fazës së ndërtimit.

• ORGANIZIMI, BURIMET DHE LOGJISTIKA

o Përmbledhje e organizimit të kontraktorëve/nënkontraktorëve

o Specifikimi i ekuipazheve, pajisjeve dhe materialeve që duhen përdorur

o Aspektet logjistike

• PALËT E TRETA

o Përshkrimi i kanaleve, modaliteteve dhe personave të kontaktit që kërkohen për komunikimin me autoritetet përkatëse

o Përshkrimi i kanaleve, modaliteteve dhe personave të kontaktit që kërkohen për komunikimin me vëzhguesit e jashtëm

Faqe 46 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




• KALENDARI I KALIMEVE

o Metodologjia e kohës dhe rendit

9.2.6 Plani i Menaxhimit të Trafikut

Një Plan i Menaxhimit të Trafikut (PMT) do të hartohet për të menaxhuar trafikun që gjenerohet gjatë fazës së ndërtimit të projektit, për të minimizuar çrregullimet në trafik dhe vonesat e përdoruesve të rrugës dhe për të ofruar një siguri të vazhdueshme për përdoruesit e rrugës, përfshirë këmbësorët dhe çiklistët. Të gjitha ndikimet në lidhje me trafikun që janë përshkruar më parë mund të zbuten në mënyrë shumë efektive duke zbatuar praktikat më të mira standarte në lidhje me kontrollet mjedisore dhe praktikat e menaxhimit gjatë ndërtimit. Këto masa do të paraqiten të detajuara në PMT, i cili do të përshkruajë në detaje masat që do të zbatojë kontraktori gjatë fazës së ndërtimit të projektit.

Çështjet kryesore që do të trajtohen nga PMT në lidhje me masat lehtësuese përfshijnë:

• E drejta për të hyrë në zonat e ndërtimit;

• Përcaktimi i itinerarit të trafikut të mjeteve të ndërtimit;

• Parandalimin e vonesave të përdoruesve të rrugës;

• Kontrollin dhe menaxhimin e përkohshëm të trafikut;

• Reduktimin e mundësisë për aksidente në trafik dhe përmirësimi i sigurisë për përdoruesit e rrugës dhe për të tjerët;

• Parandalimi i dëmtimit të autostradës dhe rregullimi i saj;

• Kalimet e rrugës; dhe

• Ambientet e parkimit.

Kontraktori duhet të azhurnojë rregullisht Panin e tij për Menaxhimin e Trafikut, ndërkohë që harton metodën e ndërtimit dhe identifikon në detaje kërkesat për lëvizjen e automjeteve. Kontraktori duhet të konsultohet me agjencitë përkatëse qeveritare për të identifikuar zonat ku planet e projektit mund të harmonizohen me planet ekzistuese për përmirësimin e rrugëve në nivel rrethi dhe qarku. Kontraktori do të konsultohet gjithashtu me përfaqësuesin kryesor të çdo komuniteti që do të përballet me një rritje të ndjeshme të trafikut, me qëllim që të rritet ndërgjegjësimi për masat lehtësuese brenda PMT.

Një PMT është i rëndësishëm për të garantuar sigurinë e personelit të ndërtimit dhe të komuniteteve lokale. Synimi është që PMT të jetë një dokument ‘i gjallë’ dhe parimet e tij të menaxhimit të trafikut do të përbëjnë bazën për masat e detajuara që do të merren në vijim ndërmjet kontraktorit dhe autoriteteve që menaxhojnë autostradën për menaxhimin e trafikut të mjeteve të ndërtimit, sipas dhe kur të caktohet kontrata për kantierin e ndërtimit.

Faqe 47 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




PMT do të përfshijë kërkesat minimale të mëposhtme:

• Nivelet e zhvillimit në lidhje me mjetet e ndërtimit që do të përdorin rrjetin rrugor.

• Masat në zonë për të hyrë në korridorin e punimeve dhe brenda korridorit të punimeve.

• Identifikimin e elementëve kryesorë të ndjeshëm përgjatë rrugëve të propozuara që të çojnë në zonë.

• Identifikimin, caktimin e kufijve dhe ndërtimin e të gjitha rrugëve që të çojnë në kantierin e ndërtimit.

• Masat për të minimizuar rrëmujën gjatë ndërtimit të infrastrukturës së re ose të ndryshuar rrugore (p.sh. koha kur do të kryhen, punimet në një korsi, tërësia e tabelave në rrugë, devijimet e rrugës dhe publikimi i njoftimeve paraprake për devijimin e rrugës).

• Masat për të ofruar siguri të vazhdueshme për përdoruesit e rrugës, përfshirë këmbësorët dhe çiklistët.

• Kërkesat e trajnimit për shoferët e automjeteve të projektit në lidhje me sigurinë në rrugë dhe mjedisin.

• Kalendari i aktiviteteve të Projektit.

• Rolet dhe përgjegjësitë për zbatimin e PMT.

• Masat për të ndaluar drejtimin e mjeteve “në rrugë të pashtruara”.

• Kufizimet e shpejtësisë dhe metodat e zbatimit të tyre.

• Mjetet për të informuar komunitetin mbi rreziqet e trafikut.

• Pajisjet e automjeteve.

• Mirëmbajtja e automjeteve dhe vendet për furnizimin me karburant.

• Inspektimi, kontrolli dhe raportimi.

• Aftësitë e drejtuesve të automjeteve.

Për të përmbushur kërkesat minimale të PMT kontraktori do:

• Të caktojë mjetet e rënda të ndërtimit që të lëvizin në rrugë të përshtatshme për në dhe nga zona ku kryhen punime.

• Të kontrollojë dhe mbikqyrë mbërritjen dhe nisjen e mjeteve të ndërtimit nga hyrja e kantierit.

• Të identifikojë personat e ngarkuar për kryerjen dhe menaxhimin e procedurave.

Faqe 48 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




• Të përcaktojë programin e masave për riparimin e rrugëve që mund të kërkohen pas fazës së ndërtimit.

• Të trajtojë se si kontraktori mund të reduktojë ekspozimin e drejtuesve të automjeteve, pasagjerëve të tyre dhe përdoruesve të tjerë të rrugës nga rreziqet e aksidenteve që kanë lidhje me rrugët.

• Kufizimet mbi lëvizjet e mjeteve të ndërtimit gjatë periudhave me trafik të rënduar në rrjetin rrugor, nëse është e nevojshme.

• Marrëveshja për rrugët që duhet të përdoren nga mjetet që transportojnë ‘ngarkesa të pazakonshme’ (d.m.th. ngarkesa që transportohen me ngadalë, që janë shumë të larta, të rënda ose të gjera) dhe përcaktimi i kohës për transportin e tyre në bashkëpunim me autoritetin që menaxhon autostradën (dhe policinë); do të jepen njoftime paraprake për rrugët dhe oraret e transportit të ngarkesave të pazakonshme.

• Mbylljet e përkoshme të rrugëve (gjatë punimeve për rrugë të reja ose të ndryshuara) do të planifikohen sa më shumë të jetë e mundur nga pikpamja praktike gjatë periudhave, në të cilat do të minimizohet rrëmuja për përdoruesit e rrugës (dhe do të planifikohen në bashkëpunimin me autoritetin që menaxhon autostradën).

• Publiku do të njoftohet paraprakisht mbi mbylljet dhe devijimet e propozuara të përkoshme të rrugëve (p.sh. tërësia e tabelave dhe informacionit të përshtatshëm në shtyp);

• Të gjitha automjetet e projektit do të mirëmbahen rregullisht dhe shoferët do të trajnohen mbi metodat e drejtimit të tyre, të cilat janë planifikuar për të shmangur emetimet e panevojshme (p.sh. shuarjen e motorëve kur janë në pritje për të hyrë në kantier ose kur qëndrojnë pa lëvizur në kantier, duke shmangur stresin që shkaktojnë motorët e automjeteve dhe duke reduktuar shpejtësinë e automjeteve në dhe pranë zonave ku jetojnë komunitetet).

• Drejtuesit e automjeteve të projektit do të trajnohen/instruktohen për drejtimin në mënyrë të sigurtë të automjeteve në lidhje me drejtuesit e tjerë të automjeteve, këmbësorët dhe çiklistët;

• Automjetet e projektit do të jenë të identifikueshme (p.sh. një shenjë ose simbol që lexohet/shihet me lehtësi, i cili tregon se ato kanë lidhje me projektin TAP).

• Kontraktorit të përzgjedhur nga shoqëria TAP do t’i kërkohet që të kryejë inspektime të rregullta për të siguruar zbatimin e Planit të menaxhimit të trafikut.

Plani do të përfshijë dispozita për trajnimin e të gjithë punëtorëve dhe procedura në lidhje me komunikimin me palët e interesuara dhe mundësitë për përmirësimin e jetës së komuniteteve.

Faqe 49 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




9.2.7 Plani për Menaxhimin dhe Monitorimin e Trashëgimisë Kulturore

Plani për Menaxhimin dhe Monitorimin e Trashëgimisë Kulturore (PMMTK) do të ketë si objektiv që të shmangë dëmet e mundshme ndaj objekteve kulturore. Plani do të hartohet duke zbatuar politikat e shoqërisë TAP dhe do të marrë në konsideratë të gjitha kërkesat përkatëse të performancës të BERZH. Plani do të përfshijë:

• Përmbledhje të legjislacionit që zbatohet në këtë fushë, përfshirë legjislacionin shqiptar,

ndërkombëtar, angazhimet në kuadër të VNMS dhe politikën e shoqërisë TAP;

• Trashëgiminë e njohur kulturore, duke paraqitur të gjitha objektet e identifikuara;

• Mbrojtjen e trashëgimisë së njohur kulturore, përfshirë rekomandimet dhe masat për

menaxhimin që përshkruhen më poshtë;

• Detaje të procedurave të licensimit që kërkohen për çdo punim arkeologjik dhe se si do të

merret licensa;

• Informacion mbi procedurat e arkivimit të materialeve studimore dhe ruajtjen e të dhënave;

• Verifikim dhe monitorim, përfshirë procedurat për identifikimin e objekteve shtesë që nuk

janë identifikuar në fillim; dhe

• Rolet dhe përgjegjësitë, përfshirë detaje të linjave të komunikimit ndërmjet menaxherëve të

trashëgimisë kulturore që janë në zonë, ekipit të ndërtimit dhe institucioneve lokale dhe

kombëtare për ruajtjen e trashëgimisë kulturore.

Shmangia e objekteve të trashëgimisë kulturore është metoda e preferuar e zbutjes së ndikimit. Rekomandohet vendosja e shenjave dhe mbrojtja e zonave të trashëgimisë kulturore me pengesa të përkohshme, si për shembull, një gardh me material plastik me ngjyra të ndezura ose me rrjetë teli me flamuj ose shirita që janë shumë të dukshëm. Rekomandohet gjithashtu që të shmangen zonat me potencial të madh arkeologjik në kushtet e motit me rreshje.

Menaxhimi i objekteve të trashëgimisë kulturore që do të merret në konsideratë në PMMTK do të

përfshijë aspektet e mëposhtme:

• Strategjia e përfshirjes së qeverisë për të përfshirë autoritetet e duhura shqiptare në: 1)

vlerësimin e mëtejshëm të zonave dhe përdorimin e metodave me ndërhyrje dhe pa

ndërhyrje, 2) hartimin e një procedure për gjetjet e rastësishme, 3) hartimin e metodave

lehtësuese sipas kantierëve të veçantë për zonat arkeologjike, dhe 4) në veprimet për

shpëtimin e zonave arkeologjike.

• Strategjia e konsultimit me komunitetin për 1) të informuar palët e interesuara lokale

mbi aktivitetet e projektit, 2) të kuptuar kufijtë e zonës, të drejtën e përdoruesve për të hyrë

në zonë, kohën e përdorimit dhe programin e aktiviteteve të veçanta, 3) të marrë në

konsideratë zhvendosjen ose zëvendësimin e monumenteve ose zonave të

Faqe 50 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




pashmangshme me vlera për TKP, 4) t’i sigurojë projektit informacione të vlefshme mbi

shqetësimet e komunitetit, 5) të planifikojë rrugë alternative për të hyrë nëse është e

nevojshme, dhe 6) të hartojë metoda lehtësuese sipas zonave specifike.

• Programi i regjistrimit dhe monitorimit strukturor, përfshirë: 1) studimin dhe regjistrimin

e kushteve dhe stabilitetit strukturor të zonave me komponentë mbi sipërfaqen e tokës që

ndodhen brenda distancës prej 50 m të gjurmës së projektit, përpara fazës së ndërtimit, 2)

mbrojtjen në vijimësi ose përforcimin arkitekturor në zonat që konstatohen se janë në rrezik

nga ndotja ose dridhjet, 3) zbatimin e teknikave të minimizimit të dridhjeve dhe teknikave të

ndërtimit me ndikim të ulët përgjatë rrugëve që ndodhen pranë zonave të rrezikuara nga

dridhjet, 4) trajnimin e restauruesve të këtyre objekteve përpara fazës së ndërtimit, në rast

se do të ketë ndonjë dëmtim, 5) monitorim periodik i kushteve të zonës gjatë të gjithë

periudhës së projektit.

• Kufizimet kohore të aktiviteteve të projektit në situatat e mëposhtme: 1) në kushte moti

me shumë rreshje në zona me potencial të madh arkeologjik ose pranë zonave të

ndjeshme ndaj dridhjeve, 2) pas një gjetjeje të rastësishme dhe 3) përreth zonave të

trashëgimisë kulturore gjatë periudhave kryesore të përdorimit ose aktiviteteve të veçanta

kulturore ose fetare.

• Procedura e gjetjeve të rastësishme të zbatohet në frontet e ndërtimit. Kjo përfshin: 1)

marrjen e masave për të patur në dispozicion arkeologë që janë në gadishmëri përpara

nënshkrimit të kontratës, për të mbikqyrur masat për shpëtimin e një zone arkeologjike

nëse kërkohet në një gjetje të rastësishme, 2) monitorimin e aktiviteteve të ndërtimit nga

një arkeolog profesionist, 3) ndërprerjen e punës në afërsi të një zbulimi të ri arkeologjik,

dhe 4) konsultimin me autoritetet përkatëse.

Përfundimisht, rekomandohet që të hartohet skica e një rruge alternative për të hyrë në zonë si dhe njoftimi publik i planit të bllokimit, së bashku me monitorimin e zhurmave dhe dridhjeve në zonat e trashëgimisë kulturore që presin vizitorë.

Plani do të përfshijë dispozita për trajnimin e të gjithë punëtorëve si dhe procedurat në lidhje me komunikimin me palët e interesuara dhe mundësitë për përmirësimin e kushteve të jetesës së komunitetit.

Një program i strukturuar regjistrimi dhe monitorimi do të ekzistojë për komponentin në det në lidhje me trashëgiminë kulturore. Ky do të përfshijë 1) studimin përpara ndërtimit si pjesë e studimit të detajuar të gjurmës duke përdorur pajisjen hidrolokator për të siguruar imazhe nga fundi i detit, magnetometër dhe 2) regjistrimet në video dhe ndryshimin e drejtimit kur është e përshtatshme.

Faqe 51 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




Procedura e gjetjeve të rastësishme do të zbatohet në frontet e ndërtimit. Kjo procedurë do të përfshijë aktivitetet kryesore të mëposhtme: 1) përfshirjen e një arkeologu profesionist në bordin e dragave për të monitoruar aktivitetet e ndërtimit dhe për të mbikqyrur çdo veprim për shpëtimin e zonave arkeologjike, nëse kërkohet, 2) ndërprerjen e punës nëse karakteristikat e objektit të gjetur e kërkojnë këtë, dhe 3) konsultimin me autoritetet përkatëse.

Faqe 52 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




9.2.8 Plani për Parandalimin e Ndotjes Plani për Parandalimin e Ndotjes (PPN) do të përfshijë gjashtë element kryesorë, të cilët

paraqiten në mënyrë të detajuar më poshtë.

• Masat e përgjithshme që duhet të ndiqen në kantier gjatë fazës së ndërtimit. Masat e

përgjithshme do të përfshijnë mbajtjen e kantierit të pastër, praktika të mira në trajtimin e

materialeve dhe procedurat e inspektimit.

• Parandalimi i derdhjeve aksidentale do të arrihet nëpërmjet zbatimit të një sërë

veprimesh dhe masash për të parandaluar rrjedhjet dhe derdhjet dhe për të mundësuar një

reagim efektiv ndaj shkarkimeve të paplanifikuara të lëngjeve, si karburantet, vajrat dhe

substancat kimike.

• Praktika sipas produkteve specifike do të zbatohen për produktet e mëposhtme:

o Produktet e naftës: automjetet dhe pajisjet e ndërtimit do të monitorohen për rrjedhje dhe do të mirëmbahen rregullisht për të reduktuar mundësinë për rrjedhje. Produktet e naftës do të ruhen në fuçi të mbyllura hermetikisht, të cilat janë të etiketuara në mënyrë të qartë;

o Plehrat: gjatë punimeve për rimbjelljen e bimëve në zonë plehrat do të përdoren në sasi minimale që rekomandohen nga prodhuesit. Pjesa e mbetur e çdo qeseje me plehra që është përdorur pjesërisht do të transferohet në një kosh plastik të mbyllur fort për të shmangur derdhjet;

o Bojërat: kutitë do të izolohen hermetikisht dhe do të ruhen në mënyrën e duhur kur nuk kërkohen për përdorim. Të gjitha materialet e tepërta të bojës do të asgjësohen në mënyrën e duhur, në përputhje me udhëzimet e prodhuesit.

• Izolimi i materialeve që mund të jenë të rrezikshme: Një sasi fuçish do të jetë e

disponueshme për tu përdorur në rast të derdhjeve ose nëse gjatë fazës së ndërtimit të

projektit gjenden materiale që mund të jenë të rrezikshme. Materiali i ndotur do të vendoset

në fuçi metalike, do të izolohet dhe vendoset në depo, në pritje të klasifikimit të duhur dhe

asgjësimit. Në rast se nevojitet të izolohet një sasi më e madhe materiali, ai do të vendoset

drejtpërdrejt në një konteiner që shkarkohet nga një kompani e licensuar për transportin e

mbetjeve të rrezikshme. Konteineri që shkarkohet do të vendoset jashtë rrjedhës së trafikut

të automjeteve dhe pajisjeve të ndërtimit, në një zonë të ngritur për ta mbajtur dhe për ta

izoluar nga rrjedhjet e mundshme dhe uji i shiut.

• Zëvendësimi i produkteve: do të aprovohet një politikë për të përdorur produkte që nuk

janë të dëmshme për mjedisin. Në mënyrë të veçantë, kur është e mundur do të përdoren

tretësa pa klor, bojëra me përmbajtje organike që avullon pak dhe bojëra që nuk janë me

bazë plumbi. Nëse është e mundur substancat kimike organike do të zëvendësojnë klorin

Faqe 53 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




në sistemet e ftohjes së ujit dhe do të hartohet vlerësimi për të përcaktuar mundësinë e

sigurimit të substancave më pak të dëmshme.

• Materialet e ndaluara: materialet ose substancat kimike të mëposhtme ndalohen të blihen

për shkak të natyrës së tyre shumë të rrezikshme ose toksike: bifenilet e poliklorinuara,

bojëra me plumb, substanca kimike me bazë kromin për trajtimin e ujit në sistemet e ftohjes

dhe kontatorë të mbushur me zhivë.

Plani do të hartohet duke zbatuar politikat e shoqërisë TAP dhe do të marrë në konsideratë kërkesat përkatëse të performancës së BERZH dhe do të përfshijë dispozita për trajnimin e të gjithë punëtorëve si dhe procedurat në lidhje me komunikimin me palët e interesuara dhe mundësitë për përmirësimin e kushteve të jetesës së komunitetit, si planet ndërgjegjësuese për punëtorët dhe publikun në lidhje me parandalimin e ndotjes dhe mbrojtjen e ambientit.

9.2.9 Procedura e Menaxhimit të Materialeve të Rrezikshme

Substancat kimike do të nevojiten për disa aktivitete në projektin TAP. Shumë prej këtyre substancave kimike nuk janë të dëmshme për mjedisin ose shëndetin e njeriut. Sidoqoftë, disa prej tyre kanë mundësi të shkaktojnë dëme në doza të caktuara dhe duhet të përdoren vetëm kur rreziqet menaxhohen si duhet. Qëllimi i një Procedure të menaxhimit të materialeve të rrezikshme (PMMRR) është që të përcaktojë se si shoqëria TAP dhe kontraktorët do t’i përzgjedhin, trajtojnë, ruajnë dhe asgjësojnë substancat kimike me qëllim që të parandalohen dëmet në njerëz dhe në mjedis.

Plani do të hartohet duke zbatuar politikat e shoqërisë TAP dhe do të marrë në konsideratë kërkesat përkatëse të performancës të BERZH-it.

• Të gjithë punonjësit e TAP dhe kontraktorët mbajnë përgjegjësi për trajtimin e substancave

kimike në një mënyrë të përshtatshme.

• Përzgjedhja e substancave kimike do të jetë në varësi të një vlerësimi të rrezikut për të

përcaktuar rreziqet, zbutur rreziqet e mundshme dhe për të përzgjedhur atë substancë që

ka më pak cilësi të dëmshme/që zgjasin;

• Të gjitha substancat kimike do të monitorohen dhe inventarizohen nëpërmjet ruajtjes në

magazinë, përdorimit dhe asgjësimit përfundimtar;

• Mbetjet kimike: masa specifike janë siguruar për konteinerët e mbetjeve të rrezikshme (në

PMM);

• I gjithë personeli duhet të trajnohet dhe punonjësit, të cilët mund të ekspozohen ndaj

substancave kimike të rrezikshme duhet patjetër të ndjekin një kurs të veçantë për

menaxhimin e substancave kimike;

• Substancat kimike do të magazinohen në zona të sigurta;

Faqe 54 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




• Do të përgatiten procedurat për kontrollin e derdhjeve dhe do të trajnohet personeli;

• Substancat kimike do të magazinohen dhe trajtohen sipas kërkesave të standarteve

ndërkombëtare;

• Substancat kimike do të magazinohen në zona të rrethuara, larg nga rrjedhat e ujit;

• Dokumentet me të dhëna për sigurinë e substancave kimike do të jenë të disponueshme

në kantier;

• Lëndë thithëse dhe frenuese do të jenë të disponueshme atje ku përdoren dhe ruhen

materialet e rrezikshme dhe personeli do të trajnohet për përdorimin e tyre në mënyrë

korrekte;

• Do të sigurohen veshje mbrojtëse, të përshtatshme për materialet që janë në përdorim;

• Inspektime të rregullta për tu siguruar që ambientet e magazinimit të substancave kimike

vazhdojnë të përmbushin kriteret e Procedurës për menaxhimin e materialeve të

rrezikshme.

Plani do të përfshijë procedura në lidhje me komunikimin me palët e interesuara dhe mundësitë për përmirësimin e kushteve të jetesës së komunitetit.

9.2.10 Plani i Menaxhimit të Shëndetit dhe Sigurisë

Plani i Menaxhimit të Shëndetit dhe Sigurisë (Plani i SH&S) do të jetë një mjet, i cili do të sigurojë një kuadër për pikat e mëposhtme:

• Planifikimi për shëndetin dhe sigurinë;

• Hetimi i aksidenteve dhe incidenteve; dhe

• Kontrolli për shëndetin dhe sigurinë.

Plani i SH&S do të hartohet sipas të gjitha KP të BERZH-it. Politika e shëndetit, sigurisë dhe mjedisit (SHSM) të shoqërisë TAP përcakton objektivat e TAP në lidhje me menaxhimin e shëndetit dhe sigurisë; ajo konfirmon se shoqëria TAP është e angazhuar për të integruar çështjet e SHSM në të gjitha nivelet e aktivitetit nëpërmjet drejtimit dhe sjelljes praktike dhe thekson objektivin që garanton veprimeve të sigurta, të cilat mbrojnë njerëzit, mjedisin, komunitetet dhe asetet. Shoqëria TAP përqëndrohet vazhdimisht në përmirësimin e performancës së SHSM.

Plani i SH&S minimalisht do të përfshijë elementët e mëposhtëm:

• Politika e SHSM e shoqërisë TAP;

• Organizimi i SH&S: organigrama e detajuar dhe përshkrimi i funksioneve dhe

përgjegjësive të lidhura me menaxhimin e SH&S brenda TAP. Organizimi i propozuar në

plan do të marrë parasysh kompetencën e profesionistëve të propozuar dhe do të sigurojë

Faqe 55 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




mekanizma për të garantuar bashkëpunim dhe komunikim ndërmjet anëtarëve të ekipit të

menaxhimit të SH&S.

• Standartet e SH&S, përfshirë pikat e mëposhtme:

o Udhëzime mbi sigurinë në kantier

o Identifikimi i rreziqeve dhe vlerësimi i rrezikut, përfshirë analizat e detyrës dhe rreziqet e ndërtimit

o Objektivat e SH&S, dhe një procedurë për vlerësimin dhe shqyrtimin e performancës së sigurisë

o Procedurat e emergjencës

o Procedurat e takimeve në lidhje me sigurinë

o Regjistrat e vizitave në vend

o Regjistri i të dhënave mbi sigurinë e materialeve

• Aksidentet dhe incidentet, përfshirë pikat e mëposhtme:

o Përkufizimet

o Procedurat e raportimit dhe regjistrimit

o Analiza e shkaqeve

• Kontrolli i SH&S, përfshirë pikat e mëposhtme:

o Plani i kontrollit

o Përcaktimi i objektivave të kontrollit dhe matja e performancës së SH&S

o Listat e plota të inspektimit të sigurisë në vend dhe lista e plotë e pajisjeve të ndihmës së shpejtë

Plani do të përfshijë dispozita për trajnimin e të gjithë punonjësve dhe do të përfshijë procedurat në lidhje me komunikimin me palët e interesuara dhe mundësitë e përmirësimit të kushteve të jetesës së komunitetit.

9.2.11 Plani i Përfshirjes së Palëve të Interesuara

Shoqëria TAP është përfshirë me palët e interesuara që prej vitit 2005, kur Projekti TAP u prezantua në nivel kombëtar dhe rajonal. Përfshirja ka vazhduar në përputhje me kërkesat e mëposhtme kombëtare dhe ndërkomëtare nëpërmjet procesit VNMS.

Strategjia për përfshirjen e palëve të interesuara e TAP (TAP-SHSM-ST-0009), e cila paraqet në vija të përgjithshme procedurat e shoqërisë TAP për krijimin e një përfshirje dhe dialogu konstruktiv me palët e interesuara, u hartua përpara fillimit të procesit të vlerësimit të gjurmës në

Faqe 56 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




vitin 2009. Përveç siç përshkruhet më sipër, një Plan për përfshirjen e palëve të interesuara (PPPI) (TAP-FEED-AL-VNM/EIA-REP-7009) u hartua për pjesën e Shqipërisë në lidhje me gjurmën e projektit (shikoni detajet shtesë në pjesën 7, Përfshirja e palëve të interesuara). Duke patur parasysh natyrën dinamike të përfshirjes së palëve të interesuara, projektin dhe lidhjet me njëra tjetrën, PPPI do të rishikohet dhe përditësohet sipas nevojave të paktën për çdo vit. Në këtë drejtim, një PPPI do të hartohet për secilën fazë të projektit në mënyrë të tillë që aktivitetet e përfshirjes së palëve të interesuara të jenë të përshtatura me planifikimin e projektit, aktivitetet në lidhje me ndërtimin, funksionimin ose nxjerrjes nga përdorimi.

PPPI për ndërtimin dhe funksionimin do të vazhdojë të udhëhiqet nga Strategjia e përfshirjes së palëve të interesit të shoqërisë TAP (TAP-SHSM-ST-0009), e cila përshkruan në vija të përgjithshme parimet dhe metodat, të cilat drejtojnë përfshirjen e shoqërisë TAP me të gjithë palët e interesuara ekzistuese si edhe atyre të mundshme në secilën fazë të projektit.

Përfshirja e palëve të interesuara do të jetë e rëndësishme gjatë procesit të ndërtimit dhe funksionimit si një mënyrë për të lejuar palët e interesuara të ndërveprojnë në procesin e vendimmarrjes, të shprehin pikëpamjet e tyre dhe të ndikojnë në menaxhimin e procesit të punimeve ndërtimore dhe funksionimit. Veç kësaj, projekti duhet të mundësojë gjithashtu që të përgjigjet ndaj shqetësimeve të ngritura nga palët e interesuara gjatë ndërtimit të gazsjellësit.

Objektivat kryesore të përfshirjes së palëve të interesuara gjatë fazës së ndërtimit dhe funksionimit do të jenë: i) të sigurojnë që informacioni i përshtatshëm dhe në kohë t’u jepet palëve të prekura nga projekti; ii) të sigurojnë për këto grupe mundësi të mjaftueshme për të shprehur opinionet dhe shqetësimet e tyre; dhe iii) të sigurojnë që komentet të merren në kohë me qëllim që të konsiderohen në vendimet e projektit.

PPPI në lidhje me ndërtimin dhe punimet do të strukturohet si më poshtë:

• Metodologjia e përfshirjes dhe rezultatet e fazave të mëparshme;

• Aktivitetet kryesore të përfshirjes në fazën e ndërtimit/funksionimit;

• Rezultatet e fazës së ndërtimit dhe funksionimit;

• Vlerësimi i efikasitetit të përfshirjes;

• Mekanizmat e ankimimit; dhe

• Hapat e tjerë.

9.2.12 Plani i Investimit Social dhe Mjedisor

Plani i Investimit Social dhe Mjedisor (PISM) do të hartohet nga shoqëria TAP AG me qëllim përmirësimin e kushteve të jetesës në komunitetet fqinje dhe biodiversitetin në dhe përreth habitateve kryesore. Plani përcakton se si identifikohen, vlerësohen, përzgjidhen, planifikohen, zbatohen dhe mbështeten mundësitë e investimit gjatë gjithë jetëgjatësisë të sistemit të gazsjellësit si një angazhim afatgjatë.

Faqe 57 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




PISM do të hartohet në përputhje me strategjinë e investimeve sociale dhe mjedisore të shoqërisë TAP (TAP-SHSM-ST-0006) dhe me politikën e përgjegjësisë sociale të korporatës (PSK) të TAP. Me qëllim që të sigurohet që ISM (Investimi Social dhe Mjedisor) garanton përfitime të qëndrueshme, të dy dokumentet si Strategjia e ISM (TAP-HSE-ST-0006) dhe Politika e PSK (TAP-HSE-PO-0002) janë hartuar në bazë të parimeve të KNF (Korporata Financiare Ndërkombëtare) për ISM (2010). Strategjia e ISM e shoqërisë TAP përshtat në mënyrë të qartë parimet e praktikës së mirë të KNF për investimet strategjike në komunitet (ISK) në një grup parimesh udhëzuese të qarta dhe përfshin pikat e mëposhtme:

• Strategjike: Aktivitetet rrjedhin nga politika e PSK nëpërmjet strategjisë në të gjithë zinxhirin

e ofertës; një përzierje strategjike që trajton objektivat afatshkurtra dhe afatgjata;

përqendrohet në fusha kryesore ku TAP mund të ushtrojë ndikimin në mënyrë efikase mbi

funksionin/kompetencat e tij dhe zhvillon qasjet e ndryshme përgjatë ciklit të projektit.

• Përshtatshmëria: E përshtat ISM me komunitetet, shoqërinë civile dhe qeverinë për të

krijuar ‘vlerë të përbashkët’, koordinon ISM me VNMS, kompensimin për të drejtat e

servitutit, angazhimin e palëve të interesuara dhe zhvillimin e kapacitetit vendor dhe nxit

koordinimin dhe përgjegjësitë ndër-funksionale.

• E udhëhequr nga shumë palë të interesuara: E pozicionon kompaninë TAP si një partner

në një proces që përfshin shumë palë të interesuara dhe mbështet partnerët në përcaktimin

dhe përmbushjen e objektivave dhe aspiratave të tyre të zhvillimit.

• E qëndrueshme: Shmang varësinë dhe nxit pavarësinë dhe krijimin e përfitimeve afatgjata;

të gjitha aktivitetet kërkojnë një dalje praktike ose një strategji dorëzimi dhe përforcon, në

vend që të zëvendësojë institucionet vendore dhe proceset, kur është e mundshme.

• E matshme: Mat përfitimet e TAP, të komuniteteve vendore dhe mjedisit, përdor treguesit e

rezultatit/ndikimit për të matur sasinë dhe cilësinë e ndryshimit, ndjek ndryshimet, përdor

metoda me pjesëmarrje për të krijuar besimin dhe pronësinë vendore dhe në mënyrë

proaktive komunikon vlerën e përftuar te audiencat e brendshme dhe të jashtme.

ISM do të hartohet në përputhje me këto parime të praktikave më të mira të investimit të komunitetit. Objektivi i ISM është që të kontribuojë në përparimin e komuniteteve fqinje, të nxisë menaxhimin e qëndrueshëm të burimeve natyrore dhe të përmirësojë marrëdhënien ndërmjet shoqërisë TAP dhe palëve kryesore të interesuara. Si i tillë, është e rëndësishme që këto aktivitete investimi të jenë të mbështetura nga përfshirja e mirë e palëve të interesuara.

Pikat e mëposhtme formojnë PISM:

Konteksti vendor - Konstatimet kryesore nga mbledhja e të dhënave nga VNMS, analiza dhe përfshirja e palëve të interesuara do të përmblidhen për të siguruar që planifikimi i investimit të

Faqe 58 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




komunitetit të modelohet brenda kontekstit vendor. Kjo do të përfshijë një vlerësim të komunikimit vendor dhe proceset e vendimmarrjes, sfidat dhe mundësitë e parashtruara nga konteksti vendor, objektivat e zhvillimit të qeverisë, identifikimin dhe analizimin e institucioneve për të identifikuar këshilltarët dhe partnerët e mundshëm.

Caktimi i punonjësve të kontaktit me komunitetin dhe krijimi i komisioneve të ISM – ISM do të identifikohet, planifikohet, vihet në zbatim dhe mbështetet nëpërmjet një metode me pjesëmarrje, e cila i përgjigjet kërkesave vendore, është përfshirëse dhe më shumë ekonomike krahasur me ISM e drejtuar nga qendra. Punonjësit e kontaktit me komunitetin të shoqërisë TAP do të duhet të caktohen përpara se të vazhdojë planifikimi i detajuar i ISM, përderisa ata do të funksionojnë si instrumenti kryesor për të ndihmuar organet e qeverisjes vendore, komunitetet, agjencitë dhe OJF për të identifikuar, vënë në zbatim dhe ndjekur ISM. Krijimi i një komisioni të ISM që përfshin shumë palë të interesuara do të administrojë dhe do të përmirësojë mundësitë e palëve të interesuara në planifikimin e ISM.

Përfshirja dhe planifikimi – Planifikimi dhe përfshirja e përqendruar në ISM do të bazohet në çështjet dhe nevojat kryesore të identifikuara gjatë përfshirjes së palëve të interesuara në VNMS për të hartuar një renditje paraprake të prioriteteve vendore. Shoqëria TAP nuk do të planifikojë ISM e saj nga zyra qendrore apo zyra vendore, por do të ndihmojë autoritetet lokale, komunitetet, agjencitë mjedisore dhe OJF të hartojnë kërkesa investimi, t’i ftojë ata të marrin pjesë në vendimmarrje, t’i kërkojë atyre të bashkohen gjatë zbatimit si edhe t’i inkurajojë të marrin pjesë në mbikëqyrje, monitorim dhe vlerësim. PISM do të përshkruajë në vija të përgjithshme oraret dhe palët e interesuara të cilat do përfshihen në angazhimin shumë-palësh në ISM.

Objektivat e ISM dhe kriteret e përzgjedhjes – Mundësitë e ISM do të ofrohen nëpërmjet një procesi planifikimi gjithëpërfshirës që përqendrohet në objektiva, të cilat i përgjigjen nevojave dhe qëllimeve të të gjithë palëve të interesuara (komuniteti, projekti, qeveria) dhe parimeve të vendosura për investime të suksesshme. Me qëllim sigurimin e një procesi vendimmarrës të balancuar mirë dhe koherent, secila kërkesë për investim do të vlerësohet në lidhje me faktin nëse i trajton në mënyrë të kënaqshme objektivat kryesore dhe nëse përmbush kriteret e përzgjedhjes të miratuara bashkarisht nga një komision rajonal, i cili përfshin autoritetet vendore, sipërmarrjet vendore, përfaqësuesit e komunitetit, agjencitë vendore mjedisore, dhe OJF si edhe përfaqësues të zyrës vendore të TAP dhe të ekipit të TAP për SHSM-PSK. PISM do të përcaktojë objektivat dhe kriteret e përzgjedhjes së ISM, të cilat do të hartohen në konsultim me komisionet e ISM për të shqyrtuar dhe përzgjedhur ISM.

Përmirësimi i infrastrukturës me qëllim përfshirjen e komunitetit – Për të mbështetur ndërtimin e projektit si dhe për të kompensuar ndikimet e përbashkëta dhe për të ndarë përfitimet, shoqëria TAP do të ndërtojë infrastrukturën (rrugët hyrëse, ujësjellësa, vende për groposjen e plehrave, sistemet e kanalizimeve të ujërave të zeza etj.). Në rast se autoritetet vendore dhe komunitetet dëshirojnë të marrin përgjegjësinë dhe të përdorin këto lehtësira pas ndërtimit, atëherë shoqëria TAP do të përpiqet të bashkëpunojë në një mënyrë të tillë që lejon

Faqe 59 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




komunitetet fqinje të përfitojnë nga lehtësirat edhe pasi TAP të jetë larguar. PISM do të detajojë investimet në lidhje me infrastrukturën.

Kompetencat dhe burimet – Për të siguruar rezultate të qëndrueshme dhe të kënaqshme, shoqëria TAP kupton që investime të tilla duhet të zhvillohen si një angazhim i vazhdueshëm afatgjatë në bashkëpunim të ngushtë me palët kryesore të interesuara (organet e qeverisjes vendore vendore, komunitetet etj.). Instrumentat kryesore për të identifikuar, zbatuar dhe ndjekur ISM janë punonjësit e kontaktit me komunitetin. PISM do të përshkruajë qartë përgjegjesitë e shoqërive që ofrojnë shërbime teknike dhe shoqërisë TAP dhe komunikimet në lidhje me aktivitetet e ISM, si edhe gjithashtu do të përshkruajë mënyrat me të cilat shoqëria TAP dhe shoqëritë që ofrojnë shërbime teknike do të mund të menaxhojnë asetet, burimet dhe ekspertizën për të mbështetur fushat e fokusimit të ISM.

Zbatimi i projektit të ISM– Ndërsa përzgjidhen mundësitë e ISM, një plan zbatimi specifik do të hartohet duke detajuar arsyetimin për përzgjedhjen, partnerët e mundshëm, funksionet dhe përgjegjësitë dhe programin e zbatimit. Këtu do të përfshihen detaje mbi përzgjedhjen e kontraktorit për zbatimin e ISM, monitorimin e vazhdueshëm, si edhe strategjinë dhe afatin kohor për reduktimin e mbështetjes nga shoqëria dhe ndërtimin e kapaciteteve vendore për të menaxhuar në mënyrë të pavarur.

9.2.13 Plani i Rikthimit të Mjeteve të Jetesës

Plani i rikthimit të mjeteve të jetesës (PRMJ) do të hartohet nga shoqëria TAP AG për të trajtuar zhvendosjet e mundshme ekonomike (humbjen e aseteve ose mundësisë për të përdorur asetet, që çon në humbjen e të ardhurave ose mjeteve të jetesës) dhe zhvendosja fizike (zhvendosja në lidhje me banimin ose humbja e banesës) e palëve të interesuara nga toka e projektit dhe sigurimin e servituteve. Plani përcakton të drejtat e personave ose komuniteteve të prekura dhe garanton që kompensimi sigurohet në një mënyrë transparente, konsistente dhe të drejtë në përputhje me kërkesat e BERZH-it.

Shoqëria TAP është angazhuar në mënyrë që të gjitha rreziqet e mundshme të zhvendosjes do të trajtohen në përputhje të plotë me KP 5 të BERZH-it dhe objektivin e saj. Strategjia e shoqërisë TAP për sigurimin e tokës dhe servituteve (TAP-SHSM-ST-0002 – 2) bën që shoqëria TAP të angazhohet për të lehtësuar ndikimet e pafavorshme socio-ekonomike nga përvetësimi i tokës ose kufizimet mbi personat e prekur në lidhje me përdorimin ose të drejtën e përdorimit të tokës. Ekzistojnë disa elementë kryesorë për këtë qasje lehtësuese përfshirë si më poshtë:

• Të sigurohet kompensimi për humbjet e aseteve me koston e zhvendosjes;

• Të sigurohet që aktivitetet e risistemimit të zbatohen duke publikuar si duhet informacionin,

konsultimi dhe pjesëmarrje të informuar të personave të prekur.

Faqe 60 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




• Të përmirësohet ose, minimalisht, të rivendosen mjetet e jetesës dhe standartet e jetesës

të personave të zhvendosur në nivelet e para-projektit, me qëllim për të lehtësuar

përmirësime të qëndrueshme të gjendjes socio-ekonomike; dhe

• T’i kushtohet vëmendje e veçantë nevojave të grupeve të pambrojtura.

Me qëllim që të realizohen këto objektiva, projekti do të krijojë një Kuadër Rehabilitimi të Jetesës (KRJ) në përputhje me kërkesat e performancës së BERZH-it nga fundi i 2012.

Pikat e mëposhtme përforcojnë planin e rehabilitimit të jetesës:

• Përshkrimi i projektit – përshkrim i detajuar dhe gjithëpërfshirës i projektit dhe i të gjitha

komponentëve dhe lehtësirave shoqëruese të tij, përfshirë tokën/servitutet për tu siguruar.

• Kuadri ligjor – përshkrimi i kuadrit ligjor dhe procedurat ligjore dhe zakonore për përfitimin e

tokës/servituteve private.

• Masat e marra për të minimizuar zhvendosjen – Përshkrimi i masave të marra për të

shmangur dhe minimizuar zhvendosjet fizike dhe ekonomike.

• Zhvendosja ekonomike – Vlerësim gjithëpërfshirës i ndikimeve të zhvendosjes ekonomike.

• Matrica e të drejtave – Matrica e të drejtave, e cila identifikon llojin e ndikimit nga përfitimi i

tokës dhe i servituteve për secilin aktivitet të projektit dhe siguron udhëzim të detajuar se si

duhen kompensuar palët e interesuara, për të siguruar që jetesa dhe standartet e jetesës

të të gjithë personave të prekur të rehabilitohen në nivele, të cilat ata do t’i kishin arrirë në

një situatë të mos-ekzistencës së TAP, dhe për të siguruar që të përmirësohet jeta e

grupeve të pambrojtuara.

• Përgjegjësitë për sistemimin e negociuar – Përshkrim në vija të përgjithshme i

përgjegjësive organizative për sistemimin e negociuar si dhe për procesin e shpronësimit.

• Plani i Përfshirjes së Palëve të Interesuara të KRJ-së – PPPI, e cili përshkruan në vija të

përgjithshme se si parimet e konsultimit falas, paraprak dhe të informuar do të zbatohet

gjatë negocimeve të blerjes si edhe gjatë procesit të shpronësimit.

• Publikimi i planit të rikthimit të mjeteve të jetesës – përshkruan në vija të përgjithshme

procedurat dhe programin e publikimit të projekt planeve dhe ato përfundimtare të rikthimit

të mjeteve të jetesës si dhe raportet e monitorimit në nivel vendor në një mënyrë, e cila

është e disponueshme, e kuptueshme dhe e përshtatshme nga ana kulturore për të

siguruar që palët e interesuara të prekura i kuptojnë procedurat e kompensimit dhe dinë se

çfarë të presin në faza të ndryshme të projektit.

• Mekanizmi i ankimimit – Përshkrim i mekanizmave për të trajtuar ankimimet, ankesat dhe

apelimet duke patur parasysh disponueshmërinë e alternativave gjyqësore si edhe

Faqe 61 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




mekanizmat tradicionale të zgjidhjes së konfliktit për të zgjidhur ankimime dhe për të

trajtuar ankesat në kohë, me paanshmëri dhe transparencë.

• Raportet e përfundimit të PRMJ – Vlerësimi i cilësisë, rezultateve dhe përmbushjes së

aktiviteteve të PRMJ të palëve të interesuara. Raportet e përfundimit do të përfshijnë një

vlerësim të shkallës së pjesëmarrjes së palëve të interesuara në procesin e vendimmarrjes,

numrin e pronarëve të banesave, të cilët ranë dakort me ofertën e blerjes nga shoqëria

TAP dhe numrin e pronarëve të banesave të cilët janë shpronësuar, mjetet e jetesës së

personave të prekur në lidhje me gjendjen bazë dhe kushtet e jetesës të popullsisë së

ngjashme në afërsi, nëse objektivat e politikës janë arritur dhe – nëse është e nevojshme –

kryerja e veprimeve korrektuese për të trajtuar çështjet e diskutueshme.

• Monitorimi i PRMJ – Përshkrim në vija të përgjithshme i monitorimit, i cili do të kryhet nga

shoqëria TAP si edhe nga vlerësues të pavarur për të siguruar që informacion i plotë dhe

objektiv do të jetë i disponueshëm për sistemin e monitorimit të performancës me

përfshirje.

• Kostot e zhvendosjes – Një vlerësim i detajuar i kostos për të gjithë artikujt e identifikuar

bazuar në parimin e kostove të zhvendosjes.

Një seksion që përqëndrohet tek peshkatarët do të përfshihet në PRMJ.

9.2.14 Plani i Kapaciteteve Vendore

Si pjesë e strategjisë të TAP për kapacitetet vendore, ‘Shoqëria TAP dhe nënkontraktorët e saj do të rekrutojnë dhe do të shfrytëzojnë burimet vendore, do të punojnë me bizneset vendore dhe do t’i japin përparësi të dyja palëve’. Në përputhje me standartet më të larta të shëndetit, sigurisë, socio-ekonomike dhe mjedisore, ndërtimi dhe funksionimi i projektit TAP kërkon që të gjithë punonjësit, kontraktorët dhe furnitorët të zbatojnw praktikat dhe kërkesat e performancës të përshkruara në dokumentet administrative të shoqërisë TAP. Fuqia punëtore vendore, kontraktorët dhe furnitorët aktualisht nuk i plotësojnë gjithmonë këto standarde dhe kërkesa strikte. Për këtë arsye, shoqëria TAP angazhohet për të kontribuar në zhvillimin e kapaciteteve vendore nëpërmjet një Plani të zhvillimit të kapaciteteve vendore (PZHKV).

Plani i Zhvillimit të Kapaciteteve Vendore (PZHKV) do të hartohet për të kontribuar në konkurrencën e mundësive të punësimit vendor dhe prokurimit dhe do të rrisë mundësitë për të përmirësuar kostot, cilësinë, fleksibilitetin, rrjetet, njohuritë vendore dhe faktorë të tjerë në zinxhirin e vlerave. Plani përcakton procedura për të nxitur blerjen e mallrave dhe shërbimeve sa më afër vendndodhjes ku përdoret malli dhe shërbimi, ndërkohë është në përputhje me udhëzimet e prokurimit.

Objektivi i PZHKV është që të përmirësojë kapacitetet e partnerëve kombëtarë dhe të nxisë mundësitë ekonomike nëpërmjet përforcimit të trajnimit vendor profesional dhe teknik në lidhje

Faqe 62 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




me gazin dhe formimin në lidhje me gazsjellësin. Në Shqipëri, qendra e vëmendjes është që të bëhet e mundur që sipërmarrjet vendore të konkurojnë me sukses me kompanitë ndërkombëtare në procesin e tenderimit. Shoqëria TAP dhe shoqëritë që ofrojnë shërbime teknike e saj do të mbështesin në mënyrë aktive iniciativat e formimit të kapaciteteve, do të punojnë me kompanitë që ofrojnë shërbime dhe institucionet trajnuese për të mbështetur aftësitë dhe kapacitetet përkatëse dhe do të investojnë në sipërmarrjet vendore për të siguruar aftësitë dhe ekspertizën, standartet dhe çertifikatat e kërkuara për të punuar për projektin e TAP.

Pikat e mëposhtme përbëjnë PZHKV, i cili do të zbatohet kryesisht nga shoqëritë që ofrojnë shërbime teknike .

• Ekipi i zhvillimit të kapaciteteve vendore – Përshkrimi i ekipit të ZHKV përfshirë

përzgjedhjen e nënkontraktorëve.

• Konstatimet e analizës kërkesë-ofertë - Përmbledhje e konstatimeve nga analiza

gjithëpërfshirëse e TAP për kërkesë-ofertën do të kryhet në 2012, për të identifikuar

mundësitë për punësim dhe sigurimin e shërbimeve dhe mallrave bazuar në paketat dhe

në nën-paketat PPN, planet e plotësimit me personel si dhe informacion tjetër përkatës.

Furnitorët e mundshëm për secilën nga këto mundësi u identifikuan nëpërmjet studimeve të

tregut duke u përqëndruar në një zonë sa më të afërt të mundshme me vendndodhjen

aktuale për secilën mundësi (d.m.th tubacionin, stacionin, kampin, sheshin e tubave, rrugët

hyrëse, etj). Konstatimet nga analiza e vitit 2012 do të kontribuojnë në krijimin e një

programi të zhvillimit të furnitorëve.

• Shtjellimi i programit të zhvillimit të furnitorit – Metodologjia dhe plani i aktiviteteve për një

program zhvillimi të furnitorit do të përkojnë me kërkesat e miratimit të projektit dhe

programit të ndërtimit dhe funksionimit dhe domosdoshmëritë e lidhura me planifikimet

kontraktuale ndërmjet shoqërisë TAP dhe kontraktorëve kryesorë. Bazuar në konstatimet e

analizës kërkesë – ofertë, seksionet dhe servitutet do të identifikohen dhe grupohen me

qëllim për të krijuar programe përmirësimi të kapaciteteve dhe të aftësive të synuara dhe të

nevojshme për secilën fazë. Kjo pjesë e planit të ZHVK do të përfshijë:

o Metodologjinë e ndërhyrjes (si p.sh trajnim në klasë, instruktazhin, trajnim në shërbim, mundësi konsultimi dhe drejtimi për kualifikime dhe çertifikime) dhe trajnim/mbështetje e ekspertizës e zhvilluar në bashkëpunim të ngushtë me teknologjinë e shoqërisë TAP dhe kontraktorët kryesorë të mundshëm (nëse njihen) për të siguruar përputhshmëri dhe për të ulur çështjet e garancisë.

o Planifikim për një zbatim të aktiviteteve të programit me faza (seksion pas seksioni) për të bërë të mundur që kompanitë vendore të arrijnë në kohë marrjen e kualifikimeve dhe

Faqe 63 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




çertifikimeve të mundshme në përputhje me standartet dhe kërkesat përkatëse me qëllim pjesëmarrjen në procesin e tenderimit.

o Marrëveshjet mbi monitorimin dhe raportimin si edhe identifikimi e seksioneve me ndikim të lartë të menjëhershëm dhe hartimi dhe zbatimi i strukturave të menaxhimit dhe mbikëqyrjes, si komitetet drejtuese etj.

o Sigurimi i kapaciteteve vendore dhe zhvillimi i furnitorëve për përfshirje në dokumentacionin teknik për kontraktorët kryesorë.

• Kualifikimi dhe trajnimi i sipërmarrjeve vendore nga shoqëria TAP – Metodologjia,

përmbledhja e trajnimeve dhe plani i aktiviteteve për kualifikimin dhe trajnimin e

sipërmarrjeve vendore nga shoqëria TAP.

• Kontratat PPN për ZHKV– Dhënia e detajeve se si kontratat e PPN përshtaten për

zhvillimin e kapaciteteve vendore.

• Përputhshëmria e ZHKV gjatë procesit të tenderit të PPN-– Metodologjia dhe aktivitetet për

të siguruar përputhshmëri me zhvillimin vendor të kapaciteteve gjatë procesit të tenderit të

PPN.

• Monitorimi i ZHKV – Metodologjia dhe zbatimi i një sistemi monitorimi dhe vlerësimi, i cili

informon palët e interesuara rreth ecurisë dhe për të identifikuar sfidat që dalin dhe një

sistem transparent të procesit të ofertave dhe përzgjedhjes për punësim, mallra dhe për të

dokumentuar përputhshmëri me angazhimin e TAP në lidhje me kapacitetet vendore.

Roli i shoqërisë TAP do të jetë të angazhohet me qeveritë, institucionet financiare dhe

kompanitë e tjera për financimin dhe zbatimin e një programi të përbashkët të zhvillimit të

kapaciteteve vendore, përmirësimin e cilësisë së mallrave të lëvruar, sigurimin e

përputhshmërisë dhe pajtueshmërisë me standartet e miratuara në bashkëpunim të

ngushtë me qeveritë, institucionet financiare dhe kompanitë e tjera.

9.2.15 Plani i Menaxhimit të Punëtorëve

Plani i Menaxhimit të Punëtorëve (PM të punëtorëve) do të hartohet për të trajtuar rreziqet e mundshme ndaj të drejtave të punëtorëve, standartet e punës dhe shëndetit dhe sigurisë, duke përmbledhur pritshmëritë dhe procedurat për të ruajtur kushte cilësore të punës, aktiviteteve dhe sjelljes.

Pikat e mëposhtme përforcojnë PM të punonjësve:

• Kuadri ligjor, KP 2 të BERZH-it dhe politikat dhe strategjitë e TAP të lidhura me SH&S dhe

të drejtat e punonjësit – Përshkrim i përgjithshëm i Kodit të Sjelljes së TAP, politikës së

SHSM, menaxhimit të rrezikut të SHSM, Strategjisë së kapaciteteve vendore, politika për

Faqe 64 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




PSK, Strategjinë për zbatimin e PSK sipas modelit të shoqërive që ofrojnë shërbime

teknike, KP 2 të BERZH-it, legjislacioni përkatës shqiptar dhe standartet e tjera

ndërkombëtare, si për shembull standartet e punës të ONP.

• Sistemet e menaxhimit të TAP të lidhura me SH&S dhe të drejtat e punonjësve -

Përshkrim i përgjithshëm i Sistemit të menaxhimit të shëndetit dhe sigurisë të shoqërisë

TAP përfshirë trajnim dhe monitorim periodik si edhe kontrolle të vazhdueshme të sigurisë

dhe auditime për sigurinë; përshkrim i përgjithshëm i sistemit të menaxhimit social dhe

mjedisor të shoqërisë TAP, përfshirë TKP të zhvilluara për të drejtat e punonjësve,

diskriminimin, mekanizmin e menaxhimit të ankesave të fuqisë punëtore dhe monitorimi;

një përshkrim i përgjithshëm i çështjeve të lidhura me punën që mund të ngrihen bazuar në

vlerësimin e aktiviteteve të përfshirjes së palëve të interesuara, ankesat e komunitetit dhe

trajtimi në media.

• Menaxhimi i kontraktorit – Siguron një përshkrim të përgjithshëm se si shoqëria TAP e

konsideron performancën e SH&S si pjesë të procesit të përzgjedhjes së kontraktorit dhe

furnitorit, si i mbështet kontraktorët dhe nënkontraktorët shoqëria TAP për të siguruar që

kushtet e fuqisë punëtore dhe të punës të jenë në përputhje me legjislacionin shqiptar,

standartet ndërkombëtare dhe politikat e TAP; qasja dhe aktivitetet për të monitoruar dhe

kontrolluar të gjithë kontraktorët dhe nënkontraktorët; procesi i pasojave/përshkallëzimit

nëse kontraktorët shkelin legjislacionin shqiptar, standartet ndërkombëtare, politikat e

shoqërisë TAP ose dispozitat e kontratës.

• Mekanizmi i ankesave të punonjësve – Metodologjia dhe procedurat për mekanizmin e

ankimimit të punonjësve, i cili është i disponueshëm për të gjithë punonjësit (përfshirë

punonjësit e kontraktuar dhe të nënkontraktuar); përfshirja e vendeve ku punonjësit mund

të dorëzojnë ankesat, mënyrën se si të paraqiten ankesat, procesi për shqyrtimin dhe

përgjigja ndaj ankesave, veprimet korrektuese, procedurat ankimuese dhe dokumentimi

dhe monitorimi i ankesave.

• Monitorimi – Metodologjia për të monitoruar performancën e SH&S dhe të drejtat e

punonjësve (në përputhje me monitorimin e pajtueshmërisë socio-ekonomike) dhe

tendencat e ankesave të punonjësve dhe performanca e përgjigjes për të vlerësuar dhe

përmirësuar vazhdimisht aktivitetet e menaxhimit.

Faqe 65 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




9.2.16 Plani i Menaxhimit të Infrastrukturës dhe Shërbimeve Publike

Plani i Infrastrukturës dhe Shërbimeve Publike (PISHP) do të hartohet për të detajuar veprime që minimizojnë ndërprerjen e shërbimeve publike dhe ofrojnë përfitime nëpërmjet investimit të projektit në infrastrukturë. Objektivat e Planit të Menaxhimit të Infrastrukturës dhe Shërbimeve Publike janë si më poshtë:

• minimizimi i dëmeve ndaj vendbanimeve dhe aseteve të pronarëve të banesave nga

procesi i ndërtimit;

• të sigurohet që nuk ka humbje të përkohshme të konsiderueshme ose mundësi për

përdorimin e infrastrukturës dhe shërbimeve;

• të mos ketë reduktim të shërbimeve të disponueshme për komunitetet vendore; dhe

• të sigurohet që përfitimet e projektit që rrjedhin nga infrastrukturat e reja (rrugët hyrëse,

furnizimi me energji elektrike dhe ujë, vendet për groposjen e plehrave, sistemet e

kanalizimit të ujërave të zeza etj) do të kontribuojnë në zhvillimin fizik dhe ekonomik të

komuniteteve vendore në zonën e studimit.

Pikat e mëposhtme përbëjnë PISHP:

• Politikat dhe strategjitë përkatëse të shoqërisë TAP – Një përshkrim i përgjithshëm i

politikës së shoqërisë TAP për PSK, ISM dhe strategjisë për përfshirjen e palëve të

interesuara.

• Njoftimi dhe përfshirja e palëve të interesuara – Metodologjia dhe aktivitetet për të njoftuar

dhe t’u konsultuar me palët e interesuara për zhvillimin e infrastrukturës dhe të shërbimeve

publike; përfshirja e përshkrimit të sondazheve të planifikuara para dhe pas ndërtimit dhe

aprovimi i palëve të interesuara; funksioni dhe përgjegjësitë e punonjësit të kontaktit me

komunitetin; procesi i ankesave me afate përgjigjeje të caktuara, veçanërisht për ankesat

në lidhje me infrastrukturën dhe/ose për shërbimet publike; sigurimi i metodologjisë dhe

procedurave (përfshirë aktivitetet kompensuese) në rast se ndërpriten papritur shërbimet

publike nga aktivitetet e lidhura me projektin.

• Vlerësimi i shërbimive publike – Përshkruan në detaje gamën dhe konkluzionet e vlerësimit

të shërbimeve publike, i cili do të vlerësojë: pikat e hyrjes ose të lidhjes me rrjetin, sistemin

ose rrjetin e kanalizimeve të ujërave të zeza në nivel qarku, bashkie/komune; furnitori i

disponueshëm i energjisë elektrike/ujit dhe prodhimi total i tyre si edhe shërbimet dhe

kapacitetet e kanalizimeve të ujërave të zeza; furnizimi me energji/ujë ose sistemi i

shkarkimit të ujërave të zeza; totali i konsumimit të energjisë/ujit në ditët e sotme dhe

tendencat e njohura (pa TAP), nevojat në lidhje me kapacitetin e ujërave të zeza për TAP;

nevojat furnizuese të përgjithshme për projektin e TAP; (për qark, bashki/komunë, siç është

Faqe 66 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




e zbatueshme). Masat kërkojnë përditësimin e planeve të menaxhimit dhe aktivitetet e

shoqërisë TAP dhe të kontraktorit bazuar në konstatimet e këtij vlerësimi. Vlerësimi do të

përfshijë gjithashtu veprimet e planifikuara për menaxhimin e ndërprerjeve të pritura dhe të

mundshme të disponueshmërisë së sistemeve të ujërave të zeza, energjisë elektrike dhe

telekomunikacionit.

• Mbyllja e rrugës dhe ndërtimi - Kërkesat për mbylljen e rrugës për aktivitet

ndërtimi/përmirësimi dhe masat për të minimizuar ndërprerjen, si për shembull, detaje për

devijimin dhe mënyrën se si publiku do të njoftohet për devijimet; identifikimi i planeve të

përmirësimit të rrugëve dhe mënyrën se si shoqëria TAP do të dorëzojë rrugët e reja dhe të

përmirësuara te autoritetet vendore.

• Plani i kontrollit të përmbytjeve - Qëllimi dhe masat e detajuara brenda planit të kontrollit të

përmbytjeve do të hartohen dhe miratohen me autoritetet vendore.

• Plani i përmirësimit të infrastrukturës – Metodologjia për përzgjedhjen e aktiviteteve të

përmirësimit të infrastrukturës; përmirësimet e planifikuara të infrastrukturës (rrugët hyrëse,

furnizimi me energji/ujë, vendet për groposjen e plehrave, sistemi i kanalizimeve të ujërave

të zeza etj.) dhe mënyrën se si do të kontribuojnë në zhvillimin fizik dhe ekonomik të

komuniteteve vendore ne fushën e studimit; qasja për kalimin në infrastruktura të reja/të

përmirësuara të zhvilluara nga projekti për komunitetet vendore për të siguruar

qëndrueshmërinë afatgjatë të këtyre mundësive të investimit.

• Monitorimi – Metodologjia për monitorimin e përmirësimeve të infrastrukturës dhe çdo

ndërprerjeje të shërbimeve publike, përfshirë tendencat e ankesave të komunitetit dhe

performancën e përgjigjes për të vlerësuar dhe përmirësuar vazhdimisht aktivitetet e

menaxhimit të lidhura me zhvillimin e infrastrukturës dhe ndërprerjet e shërbimit publik.

9.2.17 Plani i Menaxhimit të Shëndetit të Komunitetit

Plani i Menaxhimit të Shëndetit të Komunitetit (PM të shëndetit të komunitetit) do të hartohet për të shmangur ose minimizuar rreziqet dhe ndikimet a pafavorshme ndaj shëndetit të komunitetit (përfshirë sigurinë dhe mbrojtjen), të cilat mund të shkaktohen nga aktivitetet e projektit dhe për të siguruar funksionim të sigurtë që të mbrohet komuniteti. Projekti mund të rrisë mundësinë e ekspozimit të komunitetit ndaj rreziqeve dhe ndikimeve që krijohen nga ndryshimet e përkohshme dhe të përhershme në popullsi nga punonjësit e projektit si dhe aktivitetet e projektit (të planifikuara dhe të paplanifikuara). Për këtë arsye, menaxhimi i shëndetit të komunitetit lidhet ngushtë me shëndetin e punëtorëve, sjelljen e punëtorëve dhe masat e sigurisë të projektit.

Objektivat e PM të shëndetit të komunitetit janë shmangia ose minimizimi i rreziqeve ndaj shëndetit dhe i ndikimit te shëndeti dhe siguria e komunitetit vendor gjatë projektit dhe të

Faqe 67 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




sigurohet që mbrojtja e projektit, në lidhje me personelin dhe pronën kryhet në një mënyrë legjitime, e cila shmang ose minimizon rreziqet ndaj sigurisë dhe mbrojtjes së komunitetit.

Pikat e mëposhtme përforcojnë PM të shëndetit të komunitetit:

• Kuadri ligjor, KP 4 të BERZH-it dhe politikat dhe strategjitë e shoqërisë TAP në lidhje me

SH&S dhe të drejtat e komunitetit – Një vështrim i përgjithshëm i Kodit të Sjelljes së TAP,

politikës së SHSM, Menaxhimit të rrezikut të SHSM, Strategjia e kapaciteteve vendore,

politika për PSK, Strategjia për zbatimin e politikës së PSK sipas modelit të shoqërive që

ofrojnë shërbime teknike.

• Sistemet e menaxhimit të shoqërisë TAP në lidhje me SH&S dhe të drejtat e komunitetit –

Një përshkrim i përgjithshëm i sistemit të menaxhimit të shëndetit dhe sigurisë së shoqërisë

TAP, përfshirë trajnime dhe monitorime periodike si edhe kontrolle dhe audite të

vazhdueshme të sigurisë; një përshkrim i përgjithshëm i sistemit të menaxhimit social dhe

mjedisor i TAP, përfshirë monitorimin për përputhshmërinë sociale dhe marrja në

konsideratë e rreziqeve të trafikimit të qënieve njerëzore; përshkrim i çështjeve të lidhura

me fuqinë punëtore, të cilat mund të ngrihen bazuar në vlerësimin e aktiviteteve të

përfshirjes së palëve të interesuara, ankesave të komunitetit dhe trajtimit në media.

• Kontrollet e projektit për SH&S në lidhje me komunitetin – të sigurojnë një përshkrim të

kontrolleve të projektit për SH&S, përfshirë rrethimin me gardh (dhe monitorimin) e

projektit, masat e sigurisë së projektit në lidhje me drejtimin e automjeteve dhe parkimin si

dhe planifikimi i gjurmës së transportit dhe mekanizmat e ankesave, të disponueshme në

pikat e ndalimit dhe në pikat e strehimit të punonjësve; sigurimi i përshkrimit për

menaxhimin e SH&S dhe kërkesave të shoqërisë TAP për projektin dhe kontraktorin

(përfshirë kompaninë e transportit), përfshirë kontrolli i shëndetit, trajnimi për kodin e

sjelljes, ndërgjegjësimi për sëmundjet dhe trajnimi për SH&S.

• Vlerësimi i kapacitetit/nevojave për pajisje dhe të personelit të spitalit – ky plan do të

përfshijë një vlerësim të pajisjeve dhe personelit të spitalit gjatë gjurmës si edhe në Tiranë,

për të përcaktuar nëse institucioni ka burime të mjaftueshme për të trajtuar emergjencat;

përfshirja e procesit për të nënshkruar marrëveshje me spitale të përshtatshme, për të

siguruar kujdes shëndetësore ne raste emergjente.

Faqe 68 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




• PRE – bazuar në konstatimet e vlerësimit të kapaciteteve dhe nevojave të spitaleve, të

sigurohet qasja dhe plani për të zhvilluar PRE në konsultim me shërbimin shqiptar të

emergjencës dhe qendrat shëndetsore vendore për të koordinuar aktivitetet e emergjencës,

me qëllim për të përfshirë komunitetin vendor, punonjësit dhe kontraktorin/nënkontraktorin.

• Përfshirja dhe ndërgjegjësimi i palëve të interesuara për SH&S – sigurimi i metodologjisë,

aktiviteteve dhe përshkrimit të materialeve për përfshirjen dhe konsultimin e palëve të

interesuara, për të informuar komunitetet vendore mbi rreziqet e kalimit pa leje në vendet

ku punohet, kuptimin e sinjalistikës, rreziqet kur luhet mbi ose pranë pajisjeve ose kur hyhet

në zonat e rrethuara; përfshirë prezantimin e gjurmës së gazsjellësit në çdo shkollë 9-

vjeçare dhe të mesme në komunitetet; përfshirë procedurat për dokumentimin e takimeve

dhe hedhjes së informacionit në bazën e të dhënave e konsultimit të palëve të interesuara.

Prezantimet e ndërgjegjësimit për SH&S në shkolla do të përfshijnë gjithashtu aspekte të

tjera të projektit si metodat e ndërtimit, tubacionet e gazsjellësit dhe aftësitë e kërkuara për

të punuar në ndërtim, për të përmirësuar njohuritë e të rinjve për aspektet e projektit dhe të

SH&S.

• Sjellja dhe masat e sigurisë së projektit – aktivitetet për të parandaluar hyrjen pa leje në

frontet e punës dhe të pajisjeve dhe menaxhimi i sjelljes së personelit të sigurisë; përfshirja

e gamës dhe frekuencës së trajnimit të personelit të sigurisë në përputhje me parimet

vullnetare të Kombeve të Bashkuara mbi sigurinë dhe të drejtat njerëzore.

• Mekanizmat e ankesave të komunitetit dhe punonjësve – sigurimi i përshkrimit të

mekanizmave të ankesave të komunitetit dhe mekanizmi i veçantë i ankimimit të

punonjësve si mjete të rëndësishme për të ruajtur ndërgjegjësimin dhe për të vlerësuar

rreziqet dhe ndikimet e mundshme ndaj shëndetit, sigurisë dhe mbrojtjes së komunitetit.

• Monitorimi – përmbledhje e metodologjisë për monitorimin e performancës së SH&S dhe

të drejtave të punonjësve si dhe tendencat dhe përgjigjet ndaj ankesave të punonjësve dhe

komunitetit, dhe për mënyrën si ky informacion do të përdoret për rregullime/përmirësime të

aktiviteteve të menaxhimit të shëndetit të komunitetit; sigurimi i metodologjisë së

monitorimit të emergjencave të pandemive të mëdha (nëpërmjet Organizatës Botërore të

Shëndetsisë –paralajmërimet e OBSH); përfshirja e mënyrës se si niveli 4 i alarmit

pandemik të OBSH do të shkaktojë zbatimin e PRE përkatëse.

Faqe 69 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




9.2.18 Plani i Veprimit për Biodiversitetin

Plani i Veprimit për Biodiversitetin (PVB) i shoqërisë TAP do të përfshijë një numër elementësh të ndryshëm që do të mbulojnë të gjitha fazat e ndërtimit, funksionimit dhe nxjerrjes nga përdorimi të projektit (shiko Tabela 9.1-1). Për hartimin e PVB duhet të përcaktohen elementët e mëposhtëm:

Kushtet paraprake:

• Përfshirja dhe konsultimi me palët e interesuara;

• Vlerësimi i partneriteteve;

• Integrimin e PVB në projektin VNMS, dhe PMM;

• Marrja në konsideratë e prioriteteve të biodiversitetit, disponueshmërisë së burimeve/stafit,

dhe çështjet e kohës dhe kostove;

• Rivendosjen e ekuilibrave/kompesimin e biodiversitetit (duke përfshirë dhe kompensimin

për dëmet e mundshme në monumentet e natyrës);

• Një studim bazë/referues i biodiversitetit dhe përzgjedhja e treguesve; dhe

• Objektivi “asnjë humbje neto” për biodiversitetin.

Si pjesë e këtij ushtrimi, një proces konsultimi do të ndërmerret me palët kryesore të interesuara (përfshirë MMPAU, IRNSH, SHRMMNSH, OJF Pyjet e Çorovodës dhe përfaqësues nga komuniteti vendor) për të konfirmuar elementet kryesorë të PVB dhe gjithashtu për të filluar pjesëmarrjen në planifikimin dhe zbatimin e PVB nga palët e interesuara (i cili mund të përfshijë gjithashtu mbështetje potenciale të shoqërisë TAP për organizata OJF ose iniciativa nga zonat e korridorit të gazsjellësit ose rajonet e përshkruara). Të gjitha elementet e kërkuara do të shqyrtohen në një proces përsëritës dhe momentalisht mendohet që për të trajtuar në mënyrë adekuate florën, faunën dhe zonat e përcaktuara gjatë ndërtimit, funksionimit dhe nxjerrjes nga përdorimi të PVB do të përfshijë 3 elementë:

1. PVB për ndërtimin

2. PVB për funksionimin

3. PVB për nxjerrjen nga përdorimi

Duhet të vihet në dukje që planet për zona të caktuara konsiderohen të nevojshme për vende kyçe, përfshirë Vithkuq – Ostrovicë, Çorovodë dhe lumi Osum sepse gjatë funksionimit janë identifikuar ndikime afatgjata jo të drejtpërdrejta dhe që do të kenë nevojë për përpjekje të dedikuara për të ulur ndikimet në nivele të pranueshme. Gjithashtu, në zonën e Vithkuq – Ostrovicës dhe zonat e Çorovodës ndikime të konsiderueshme të mbetjeve janë identifikuar nga faza e ndërtimit dhe që vazhdon dhe në fazën e funksionimit, dhe zëvendësimi/kompensimi i biodiversitetit do të duhet të bëhet në forma si rigjenerimi i pyjeve dhe për këtë arsye do të

Faqe 70 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




përfshihen në PVB. Për më tepër, në PVB do të hartohet dhe një Plan ndërveprimi njeri-ari për të përfshirë dhe trajnimin për ndërgjegjësimin për arinjtë, jo thjesht për të ndihmuar për ruajtjen e kësaj specie, por gjithashtu edhe si masë sigurie dhe shëndeti për projektin:

Shoqëria TAP AG do të përgatisë dhe zbatojë një Plan ndërveprimi njeri-ari përpara ndonjë veprimi në zonat, të cilat janë habitat të ariut (ndërmjet PK 51 to PK 121) për të menaxhuar dhe ulur konfliktet ndërmjet arinjve dhe njerëzve.

Në kuadër të Planit të ndërveprimit njeri-ari dhe me qëllim të menaxhimit të prezencës së popullatës së arinjve përgjatë pjesëve përkatëse të gazsjellësit do të zbatohen aktivitetet e mëposhtme:

• Trajnim ndërgjegjësimi për arinjtë: Shoqëria TAP AG ose kontraktorët e saj do të ofrojnë trajnim ndërgjegjësimi për arinjtë për të gjithë stafin që punon në terren në zonat e njohura për aktivitetin e arinjve.

• Studim për arinjtë para-ndërtimit: Shoqëria TAP AG do të kryejë studime gjatë nëntorit dhe prillit përpara çdo etape të ndërtimit, përgjatë seksione të rrugës së gazsjellësit dhe rrugëve hyrëse në habitatet e mundshme të arinjve për të specifikuar gamën, strofullat dhe zonat e mbarështimit.

• Plani lehtësues: Pas përfundimit të studimeve të para-ndërtimit, rezultatet do të diskutohen ndërmjet shoqërisë TAP AG dhe autoriteteve ligjore (MMPAU). Kjo do të mundësojë që të hartohen plane konkrete në lidhje me interesta e identifikuara (siç janë strofulla aktive) në mënyrë që të merren masat e duhura lehtësuese përpara fillimit të punimeve.

• Ekip i specializuar për arinjtë në terren: Shoqëria TAP AG do të punësojë ekolog terreni me kohë të plotë, të trajnuar në mënyrën e duhur (ose një ekip) për të monitoruar aktivitetin e arinjve në zonat e ndjeshme, të prekura nga gjurma e projektit (përfshirë dhe rrugët hyrëse) përpara dhe gjatë aktiviteteve të ndërtimit.

Faqe 71 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




Kompensimi në formën e zëvendësimit të biodiversitetit do të kërkohet kudo që mbesin mbetje me ndikim të konsiderueshëm. Shtrirja dhe vendndodhja e zëvendësimit do të kërkojë llogaritje të detajuar të interesave që do humbin (si për shembull zona, lloji i habitatit) dhe raporti që kërkohet për të zëvendësuar ose kompensuar këto humbje dhe për të arritur në përgjithësi “asnjë humbje neto” për këtë plan. Një punë e tillë do të ndjekë udhëzimet më të mira praktike (Programi i zëvendësimit të biznesit dhe biodiversitetit (PZBB), 2012) (1) dhe do të fokusohet në zonat kryesore natyrale dhe gjysëm-natyrale të habitateve. Kjo do të përfshijë dhe konsultime të detajuara me MMPAU si dhe me aktorë të tjerë të përshkruar më lart. Me rëndësi do të jetë humbja e pyjeve të një cilësie të lartë dhe zonave të përcaktuara përfshirë, dhe ato brenda zonës me interes për tu mbrojtur të Vithkuq – Ostrovicës dhe humbja e monumentit të natyrës të pyjeve të Lirzës.

Gjithashtu edhe zëvendësimi i biodiversitetit në zonat e Vithkuq – Ostrovice dhe Çorovodë do të përfshijë masa specifike për të reduktuar mundësinë për të hyrë në zonë kudo që është e mundshme (pasi rruga hyrëse kryesore që do të ndërtohet do të jetë e përhershme), monitorim të prerjeve të paligjshme dhe kryerje e programeve të plota monitoruese për speciet dhe habitatet përpara, gjatë dhe mbas ndërtimit. Për më tepër PVB për zonën e Vithkuq – Ostrovicës do të përshtatet për të ndihmuar mbrojtjen afatgjatë dhe e përfundimtare të zonës kështu, që fokusimi i këtij PVB do të jetë specifik për sa i takon monitorimit, përfshirjes së palëve të interesuara, aktiviteteve vlerësuese dhe raportuese.

Zbatimi i planeve: Sapo të përfundojë procesi i projektimit, hapi tjetër do te jetë hartimi i një programi për menaxhimin e zbatimit. Ky proces do të sigurojë që PVB i projektit TAP të hartohet me qëllim për të arritur objektivat dhe prioritetet e caktuara.

Faza e zbatimit mund të identifikojë mundësi të tjera për të lidhur çështjet e mjedisit me çështjet socio-ekonomike dhe për të trajtuar aspektet socio-ekonomike të mbrojtjes së biodiversitetit (siç është prerja e pyjeve për dru zjarri, e identifikuar gjatë konsultimeve). Ky rast lidhet sidomos me menaxhimin e ndikimit dytësor ose jo të drejtpërdrejtë veçanërisht në zonat Vithkuq – Ostrovicë dhe Çorovodë.

Monitorimi, komunikimi dhe verifikimi i përformancës: Ky proçes verifikimi dhe përmirësimi duhet të jetë në përputhje me Sistemet e menaxhimit mjedisor të shoqërisë (SMM). Veprimet e nevojshme për zbatimin e këtyre aktiviteteve janë:

(1) Programi për zëvendësimin e biznesit dhe biodiversitetit (PZBB). 2012. Dokumenti referues: Asnjë humbje neto dhe përllogaritjet humbje-fitim në rivendosjen e ekuilibrave të biodiversitetit. Zëvendësimet e biodiversitetit përkufizohen zyrtarisht në këtë dokument si ‘rezultate të matshme të ruajtjes, të cilat rezultojnë nga veprime të kryera për të kompensuar ndikimet e rëndësishme të pafavorshme të mbetjeve që krijohen nga zhvillimi i projektit pas marrjes së masave të duhura parandaluese dhe lehtësuese . Qëllimi i zëvendësimit të biodiversitetit është që të arrijë të mos ketë humbje neto, dhe mundësisht preferohet një përfitim neto i biodiversitetit në terren në lidhje me përbërjen e llojeve, strukturën e habitatit, funksionimin e ekosistemit dhe shfrytëzimin nga njerëzit dhe vlerat kulturore të shoqëruara me biodiversitetin‘.

Faqe 72 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




• Monitorimi: Identifikimi i organizatës/organizatave që kanë përgjegjësi për menaxhimin e

aktiviteteve monitoruese dhe raportimin e ecurisë në lidhje me veprime të veçanta.

Shoqëria TAP do të caktojë një ekip të dedikuar për të zbatuar PVB i përbërë nga anëtarë

stafi të punësuar, konsulentë të pavarur dhe ente shkencore ose OJF, nëse janë fondet e

nevojshme për zbatimin e punimeve. Shoqëria TAP do të ndjekë zbatimin e PVB

(monitorimi se si PVB i shoqërisë TAP është duke u zbatuar). Monitorimi ka si qëllim për të

përcaktuar ndikimet e mundshme në biodiversitet si rezultat i ndryshimeve të bëra nga

projekti në krahasim me studimin referues. Programi monitorues duhet të zbatohet sipas

kërkesave specifike të seksioneve të gazsjellësit dhe të prioriteteve të përcaktuara për

ruatjen, me qëllim që të sigurohet që masat lehtësuese të ndërmarra dhe punët

rehabilituese janë efektive dhe me qëllim për të identifikuar veprime korrigjuese në rast se

identifikohen mangësi.

• Vlerësimi: PVB i shoqërisë TAP do të rishikojë treguesit dhe përformancën kundrejt

objektivave, synimeve dhe pritshmërive të palëve të interesuara për të matur se sa mirë

është zbatuar PVB dhe se sa i suksesshëm ka qënë ai. Kjo do të përfshijë vlerësimin e

efikasitetit të kompensimeve në formën e programeve për zëvendësimin e biodiversitetit si

dhe efikasitetin e mbrojtjes së habitatit të mbetur. Shoqëria TAP do të ruajë komunikimin

me palët e interesuara dhe partnerët për të përshtatur përformancën kundrejt pritshmërive

me përqendrim të veçantë në specie kryesore (mishngrënës të mëdhenj), habitate (zona

pyjore, kullota alpine) dhe për zonat e përcatuara kur kërkohet mbrojtje e plotë (Vithkuq –

Ostrovicë). Rishikimi i objektivave dhe synimeve do të kryhet në mënyrë periodike me

qëllim për të përcaktuar arritjen e tyre ose jo dhe për të përcaktuar nëse është e nevojshme

për të paraqitur përmirësime në planin e veprimit.

Faqe 73 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




• Raportimi: Komunikimi dhe verifikimi i progresit dhe rezultateve të PVB të TAP tek të gjitha

palët e interesuara do të ndihmojë për sigurimin e mbështetjes dhe rritjen e mundësisë së

suksesit për aktivitete që lidhen me biodiversitetin aktual ose në të ardhmen. Pjesëmarrja e

komunitetit vendor do të jetë burimi kryesor për vlerësimin e ndikimit të tërthortë nga prerja

e pyjeve, gjuetisë, peshkimit, ose e të korrurave të tepërta. Për këtë arsye, përfshirja e

këtyre njerëzve në grupet e angazhimit të palëve të interesuara do të jetë thelbësore në

suksesin e të gjithë elementeve të PVB dhe gjithashtu do të ndihmojë për menaxhimin e

pritshmërive, të promovojë përqasjen e partneritetit dhe shmangien e konflikteve. Raportimi

do të kryhet nëpërmjet zhvillimit të një mekanizmi alternativ, të pavarur siç është një faqe

interneti me aktivitetet e biodiversitetit, e cila do të përfshijë zhvillimin e mjeteve për

raportimin e brendshëm të të dhënave, vënien në dispozicion të të dhënave për referencë

dhe vendimmarje te profesionistët, strukturat drejtuese dhe OJF vendore dhe strukturat

qeveritare për të dhënat për speciet dhe habitatet.

Një seksion në lidhje me elementet e biodiversitetit detar (organizmat bentike, nekton,

zvarranikët detarë, zogjtë dhe gjitarët) do të përfshihet në PVB.

9.2.19 Plani i Menaxhimit të Peizazhit

Ky plan menaxhimi është një udhëzues i shkurtër me qëllim për të siguruar që puna për rikthimin e peizazhit pas ndërtimit të gazsjellësit dhe punimet e reja për gjelbërim rreth strukturave të mëdha, siç janë stacionët e kompresorëve, do të kryhen dhe do të sigurojnë masat lehtësuese të përshkuara në Seksionin 8 të VNMS.

Për efiçensë teknike dhe funksionale, Plani i Menaxhimit të Peizazhit (PMP) do të zbatohet në bashkërendim të ngushtë me të gjitha masat e përfshira në Planin e Kontrollit të Erozionit dhe Sedimentimit (shiko Seksionin 0).

Faza e ndërtimit:

• Bimësia do të ruhet (pranë kantierit të ndërtimit të TAP), do të mbrohet duke instaluar

gardhe mbrojtëse për kohën e punimeve. Udhëzimet për këtë masë lehtësuese ndërtimi

gjenden në Standardin britanik 5837, pemët në lidhje me ndërtimet, 2005.

• Shtresa e punueshme do të depozitohet afër vendit nga është marrë dhe kur është e

mundur do të kthehet në vendin e mëparshëm. Shtresat sipërfaqësore do të mbahen të

ndara nga shtresat nëntokësore dhe do të ruhen në grumbuj që nuk i kalojnë 2 metra

lartësi, me qëllim që të ruhet struktura e tokës për përdorim në të ardhmen.

Faqe 74 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




• Përpara se të rivendosen shtresat sipërfaqësore në vende kreshtore të modifikuara, do të

ndërmerret një vlerësim i stabilitetit të pjerrësisë dhe masat e nevojshme do zbatohen për

të kontrolluar erozionin e shtresave nëntokësore.

• PMP do të përfshijë të gjitha procedurat që do të ndiqen gjatë punimeve për rikthimin në

gjendjen e mëparshme, përfshirë dhe procedurat e monitorimit të këtyre punimeve.

Faza e funksionimit:

• Tokat bujqësore të rikthyera në gjendjen e mëparshme pas punimeve për gazsjellësin do të

monitorohen për praninë e barërave të këqija.

• Një PMP i detajuar do të hartohet në vitet e para të krijimit (vitet 1-5 të funksionimit) për

punimet e peizazhit të TAP, përfshirë dhe kërkesat për mirëmbajtje për një gamë të trajtimit

të peizazhit, përfshirë mbjelljen e barit, mbjellja e pemëve të ulëta për të formuar gardhin,

shkurreve tipike vendore që rriten poshtë pemëve dhe e zonave pyjore. Punimet e

mirëmbajtjes do të përfshijnë kontrollin e barërave të këqija, vendosjen e sistemit vaditës,

prerjen e barit, mirëmbajtjen e gardhit me pemë dhe prerjen dhe mbrojtjen e mbjelljeve nga

dëmi i shkaktuar nga bagëtia.

• Një PMP i detajuar afatgjatë do të hartohet për gjithë kohëzgjatjen e TAP. Plani afatgjatë i

menaxhimit do të vazhdojë të trajtojë çështje që lidhen me mbajtjen nën kontroll të

barërave të këqija, prerjen e barit, mirëmbajtjen e bordurave me pemë (përfshirë mbajtjen

nën kontroll dhe prerjen e barërave të këqija). Gjithashtu, nga ana e shoqërisë TAP do të

hartohet një strategji për mirëmbajtjen afatgjatë të pyjeve dhe shkurreve që rriten nën

pemë. Ajo do të përqëndrohet në operacione për reduktimin e bimësisë që do të kërkohen

të ndërmerren ndërkohë që rriten pyjet dhe shkurret nën to.

• Së fundmi, të gjithë PMP do të hartohen në përputhje me PVB dhe Planin e kontrollit të

erozionit dhe sedimenteve.

Plani i Projektimit të Peizazhit

Për stacionet e kompresorëve shoqëria TAP AG do të hartojë plane projektimi të peizazhit për secilin prej tyre, krahas projekteve më të detajuara të stacioneve. Siç theksohet në Seksionin 8.10, qëllimi është që të sigurohet një mburojë e gjelbër për të zbutur efektin teknik për ata që e shohin nga fusha më afër stacionit, pra njerëzit që jetojnë në fshatrat përreth. Ka shembuj të ndryshëm në Evropë të stacioneve të ngjashëm të kompresorëve, ku bimësia e tillë është shfrytëzuar për të zbutur ndikimin mbi zonën që ka vlerë për peizazhin. Projekt-propozimet paraprake paraqiten në Figura 9.2-1 dhe Figure 9.2-2 për të dy stacionet e kompresorëve, SK02 dhe SK03.

Faqe 75 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




Figura 9.2-1 Shembull i masave për të zbutur ndikimin mbi peizazhin në vendndodhjen e SK2 - Trestenik

Masat për të zbutur ndikimin mbi peizazhin në SK02 – Trestenik Bimësia ekzistuese lineare do të ruhet. Të merret në konsideratë përmirësimi i saj duke mbjellë bimësi shtesë jashtë zonës.

Bimësi në formën e pyjeve dhe bordurave me pemë do të mbillen për të siguruar një mbrojtje pamore të vendndodhjes. Pemë dhe grupe pemësh mbillen për të thyer nga ana pamore shkallën e vendndodhjes dhe për të krijuar një mbulim të pjesshëm të strukturave të mëdha

Faqe 76 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




Figure 9.2-2 Shembull i masave për të zbutur ndikimin mbi peizazhin në vendndodhjen e SK3 - Fier

Këto do tu nënshtrohen bashkërendimeve të mëtejshme me aspekte të projekteve teknike dhe të sigurisë. Gjithashtu, pjesë e projektit do të jetë marrja në konsideratë e elementeve që lidhen me projektimin e ngjyrave të strukturave. Shoqëria TAP AG do t’i përgatisë këto plane të projektimit të peizazhit me ndihmën e arkitektëve profesionistë të peizazhit. Bimësia që do të mbillet do të jetë bimësi e rajonit.

Mbjellja e pemëve do të përfshijë bimësi që përdoret për krijimin e bordurave me pemë, të mbjella për të krijuar një mburojë lineare të gjelbër. Mbjellja e pemëve në formë lineare rekomandohet sepse përshtatet me strukturën e bimësisë aktuale në terrenin e sheshtë përreth me toka bujqësore. Pemë dhe grupe pemësh mbillen për të thyer nga ana pamore shkallën e vendndodhjes dhe për të krijuar një mburojë të pjesshme të strukturave të mëdha. Kjo kërkohet veçanërisht në vijën kufizuese lindore, në interes të normalitetit pamor të banorëve në fshatrat: Seman, Gjokalli and Sheq ‐ Marinas

Masat për të zbutur ndikimin mbi peizazhin në SK03.

Faqe 77 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




9.2.20 Plani i Kontrollit të Erozionit dhe Sedimenteve

Një Plan i detajuar i Kontrollit të Erozionit dhe Sedimenteve (PKES) do të përgatitet për tu përdorur nga shoqëria dhe nga kontraktorët e saj si një manual udhëzues për të minimizuar erozionin e dherave dhe transportimin e sedimenteve nga brezi i punimeve drejt burimeve të ndikueshme (ligatina, përrenj dhe zona të banuara) gjatë ndërtimit dhe funksionimit të gazsjellësit. Procedurat e përpiluara në PKES do të përbëjnë praktikat më të mira menazhuese të shoqërisë dhe do të hartohen për të rregulluar kushte të ndryshueshme të terrenit dhe duke ruajtur njëkohësisht standarde minimale të pacenueshme për mbrojtjen e zonave të ndikueshme mjedisore.

PKES do të përpilohet për të siguruar specifikime mbi përcaktimin dhe zbatimin e masave për kontrollin e erozionit të dherave dhe sedimenteve duke përdorur masat më të përshtatshme bazuar në kushtet specifike të vendndodhjes. Plani do të ofrojë informacion të përgjithshëm mbi procesin e ndërtimit të gazsjellësit dhe do të përshkruajë masat specifike që do të zbatohen gjatë dhe pas ndërtimit, për të minimizuar ndikimet mbi mjedisin përgjatë kantiereve të ndërtimit të gazsjellësit.

Qëllimi i planit është mbrojtja e paprekshmërisë së zonave të ndikueshme mjedisore dhe ruajtja e cilësisë ekzistuese të ujit, duke zbatuar objektivat e mëposhtme:

• Të minimizohet shkalla dhe kohëzgjatja e çrregullimeve;

• Të mbrohen dherat e ekspozuar duke devijuar rrjedhjen e ujërave drejt zonave të

stabilizuara;

• Të trajtohet siç duhet menaxhimi i sedimenteve;

• Vendosja e masave të përkohshme dhe të përhershme për kontrollin e erozionit; dhe

• Ngritja e një programi të efektshëm inspektimi dhe mirëmbajtjeje.

Pikat e mëposhtme do të përbëjnë përmbajtjen kryesore të Planit të kontrollit të erozionit dhe sedimenteve (PKES):

Mbikëqyrja dhe inspektimi

Për të zbutur në mënyrë të efektshme ndikimet që lidhen me projektin, Plani duhet të zbatohet si duhet në terren.

Marrja e vendimeve të duhura në mënyrë të shpejtë në terren lidhur me çështje kritike, të tilla si vend-kalime në lumenj, vendosja e kontrollit mbi erozionin, kullimi i ujërave nga kanali i gërmuar, frenimi i dëmtimeve dhe çështje të tjera që lidhen me ndërtimin, janë thelbësore.

Për të garantuar zbatimin siç duhet të planit, të paktën një inspektor mjedisor (IM) ose nëpunës ekologjik për punimet, do të caktohet nga shoqëria për çdo ndërtim, gjatë ndërtimit aktiv ose rehabilitimit.

Faqe 78 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




Trajnime mbi çështje mjedisore për ndërtimin

Trajnime mbi çështje mjedisore do të ofrohen edhe për personelin e shoqërisë TAP AG edhe për personelin e kontraktorëve të përfshirë në ndërtimin e gazsjellësit. Niveli i trajnimit do të jetë në përputhje me llojin e detyrave të personelit. Trajnimet do të zhvillohen para fillimit të ndërtimit dhe përgjatë procesit të ndërtimit, sipas nevojave, dhe ato do të mbulojnë çështjet e mëposhtme:

• Veçantitë e PKES;

• Kërkesat për leje të posaçme pune ose aktiviteti;

• Politikat dhe angazhimet e shoqërisë;

• Procedurat dhe kufizimet lidhur me burimet kulturore;

• Kufizimet lidhur me speciet e kërcënuara dhe rrezikuara nga zhdukja; dhe

• Çdo informacion tjetër përkatës në lidhje me punën.

Identifikimi i ndikimeve sipas fazave të ndërtimit

Ky seksion do të paraqesë një vështrim të përgjithshëm mbi pajisjet dhe operacionet e domosdoshme për instalimin e gazsjellësit, do të përshkruajë ndikimet e mundshme që mund të ndodhin nga secili proces pune, dhe identifikon masat që duhet të zbatohen për kontrollin e këtyre ndikimeve të mundshme. Ky seksion gjithashtu do të diskutojë me detaje teknikat e kontrollit të erozionit dhe sedimenteve, teknika të cilat aplikohen në secilin prej aktiviteteve të ndërtimit, përfshirë shpyllëzimin, shkallëzimin, gërmimin, vendosjen e tubacionit në kanal, mbushjen e kanalit nga pas, dhe testimin hidrostatik.

Rikthimi i brezit të punimeve në gjendjen e mëparshme dhe pastrimi përfundimtar

Rikthimi i brezit të punimeve në gjendjen e mëparshme do të fillojë pasi të kenë përfunduar aktivitetet e ndërtimit të gazsjellësit.

Masat e rikthimit në gjendjen e mëparshme do të përfshijnë rivendosjen e pjerrësive dhe strukturave të kullimit në gjendjen përfundimtare, si dhe instalimin e pajisjeve për kontroll të përhershëm të erozionit dhe sedimenteve, për të minimizuar erozionin pas ndërtimit.

Masat për kontrollin e erozionit dhe sedimenteve dhe për rehabilitim do të përfshijnë kategoritë e mëposhtme:

• Kontrolli i përhershëm i erozionit

• Zonat bujqësore

• Zonat pyjore

• Zonat e banuara

• Vendkalimet e rrugëve

• Vendkalimet në rrjedha uji

• Vendkalimet në ligatina

Faqe 79 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




• Menaxhimi i sedimenteve

• Kontrolli i parandalimit të derdhjeve

• Procedurat e kontrollit; dhe

• Procedurat e raportimit

9.2.21 Plani i Emergjencës për Derdhjet e Naftës në det (PEDN)

Çdo mjet lundrues duhet të ketë në bord një Plan të veçantë Emergjence për Ndotjen nga Nafta (PENN) sipas MARPOL, por gjithashtu Projektit do t’i duhet gjithashtu të hartojë një plan të gjithanshëm PEDN, përfshirë derdhjet e mundshme në mjedisin detar, por që vijnë si rezultat i aktiviteteve që zhvillohen në tokë, plan i cili do të bashkërendojë secilin prej aktiviteteve dhe të gjitha aktivitetet që mund të sillnin për pasojë derdhje të naftës në det.

PEDN është një nën-seksion i Planit të përgjithshëm PRE, shih Seksionin 9.2.3; përmbajtja tipike e një PEDN për këto lloje operacionesh është si vijon:

• HYRJE

• OBJEKTI (Minimizimi i efekteve të mundshme si pasojë e një derdhjeje në det)

o Përkufizime

o Shkurtime

o Referenca

• DOKUMENTI I KONTRATËS

o Dokumente të shoqërisë

o Dokumente të kontraktorëve

• KUADRI LIGJOR DHE MJEDISOR

o NDËRKOMBËTAR Konventa e Barcelonës. MARPOL

o KOMBËTAR Shqipëri

• ROLET DHE PËRGJEGJËSITË

o Kontraktori

o Nën-kontraktorët

• SKENARË TË VLERËSIMIT TË DERDHJEVE (përcaktimi i rrezikut të derdhjeve dhe pasojat e pritshme)

o Skenarë realistë

Faqe 80 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




o Ngjarje katastrofike

• VËLLIMI I DERDHJEVE & VLERËSIMI I RREZIKUT MJEDISOR NGA DERDHJET E MUNDSHME

o Kushtet Mjedisore Temperatura Era Dallgët Rrymat dhe baticat

• RECEPTORË TË NDJESHËM (bazuar në rëndësinë relative socio-ekonomike dhe mjedisore të një vendndodhjeje ose të një zone)

o Në det

o Në tokë

• PERSONELI PËR REAGIM NË DET (Detaje të roleve dhe përgjegjësive lidhur me reagimin ndaj derdhjeve të naftës)

• PËRKUFIZIMI I NIVELIT TË REAGIMIT (Reagimi ndaj një ndotjeje detare bazohet në një rend përshkallëzimi sipas karakteristikave të incidentit. Këto nivele të reagimit përcaktohen sipas elementeve të ndryshëm, të tillë si lloji dhe sasia e derdhjes, ndikimi i mundshëm mbi mjedisin detar, si dhe numri dhe pozicioni i burimeve njerëzore që do të dislokohen).

o NIVELI 1 – Menaxhimi lokal

o NIVELI 2 – Menaxhimi shtesë (kombëtar) ose ndërkombëtar

• ORGANIGRAMA PËR REAGIM (përcakton rolet dhe përgjegjësitë duke siguruar komunikime të efektshme)

• TRAJNIMET (që garantojnë trajnimet e duhura dhe rifreskime periodike)

• NJOFTIME DHE VEPRIME (Udhëzues për njoftimin e incidentit si mjet ndihmës për kapjen dhe transmetimin e informacionit përkatës)

o Procedurat e njoftimit

o Formulari për njoftime mbi derdhje të naftës në det

• SHTOJCA

o Lista e kontakteve

Faqe 81 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




9.2.22 Plani për Parandalimin e Derdhjeve dhe Reagimi

Pavarësisht zbatimit të masave për parandalimin dhe kontrollin e ndotjes, mund të ndodhin rrjedhje të panevojshme, derdhje aksidentale dhe emetime atmosferike. Objektivi i një Plani për Parandalimin e Derdhjeve në Mjedis dhe Reagimi është të minimizojë shfaqjen e derdhjeve të tilla dhe, në rast se ato ndodhin, të garantojë që personeli i trajnuar dhe pajisjet të jenë të gatshme dhe në gjendje të reagojnë ndaj tyre në mënyrë efikase. Pastrimi i derdhjeve përkufizohet si largimi tërësor i substancës së derdhur dhe asgjësimi i tyre në mënyrë të përgjegjshme nga mjedisi ku janë derdhur.

Aspektet e mëposhtme duhet të përfshihen në një Plan për Parandalimin e Derdhjeve në Mjedis dhe Reagimi:

• Parandalimi i derdhjeve në mjedis, për një menaxhim të efektshëm ndaj rrjedhjeve dhe

derdhjeve;

• Menaxhimi i emetimeve të gazeve serë për emetime atmosferike; dhe

Menaxhimi i incidentit.

9.2.22.1 Parandalimi i Derdhjeve në Mjedis

Një Plan për Parandalimin e Derdhjeve në Mjedis (PPDM) ndërtohet për të parandaluar rrjedhjet dhe derdhjet, si dhe për të mundësuar reagim të efektshëm ndaj shkarkimeve të paplanifikuara të lëngjeve, të tilla si karburante, vajra dhe kimikate. Ai përfshin një përshkrim të vendndodhjes dhe përmbajtjes së paketës së pajimeve në rast derdhjesh; përdorimin e duhur të secilit element të kësaj pakete, dhe menaxhimin e duhur të mbetjeve që krijohen pasi një derdhje izolohet.

Ky Plan duhet të përcaktojë saktësisht pikat e mëposhtme:

1) Përgjegjësitë kryesore: Ky seksion thekson përgjegjësinë e gjithë punonjësve dhe kontraktorëve për të marrë masat e duhura për të parandaluar derdhjet gjatë punës së tyre, si dhe të raportojnë menjëherë te personi përgjegjës çdo rast derdhjeje të vërejtur. Role dhe përgjegjësi specifike duhet të detajohen për menaxherët e linjave dhe përgjegjësit.

2) Masat për parandalimin e derdhjeve në mjedis: Ky seksion përshkruan se çfarë kërkohet për ruajtjen e sigurtë të lëngjeve të rrezikshëm, duke përfshirë masat fizike, procedurat, kontrollet, inspektimet dhe vlerësimin e rrezikut.

3) Raportimi: Ky seksion trajton procedurat e regjistrimit, raportimit dhe njoftimit, të cilat mbahen nga njësia e ngritur për Shëndetin, Sigurinë dhe Mjedisin (SHSM).

Faqe 82 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




9.2.22.2 Menaxhimi i Emetimeve të Gazeve Serë (GS)

Në lidhje me parandalimin dhe kontrollin e emetimeve atmosferike, Plani i Menaxhimit të Emetimeve të Gazeve Serë duhet të shpjegojë se si do të normalizohet prodhimi i CO2. Ky seksion duhet të shpjegojë masat që do të merren gjatë operacioneve jo-normale, si dhe duhet të theksojnë se shoqëria TAP do të synojë minimizimin e shpeshtësisë dhe kohëzgjatjes së këtyre mbylljeve.

9.2.22.3 Menaxhimi i Incidenteve

Një Plan për Menaxhimin e Incidenteve (PMI) ndërtohet si një kuadër për menaxhimin e krizave dhe emergjencave, dhe duhet të integrohet brenda projektit në të gjitha fazat. Qëllimi i planit është të identifikojë pajisjet, procedurat, trajnimet dhe personelin e nevojshëm për të mbrojtur fuqinë punëtore, klientët, publikun, mjedisin dhe reputacionin e shoqërisë në rast të një incidenti. Objektivat e përgjithshëm të PMI, sipas prioriteteve, janë:

• Mbrojtja e njerëzve (punonjësit, kontraktorët, furnizuesit, klientët dhe komunitetet);

• Mbrojtja e mjedisit (ajri, uji, derdhjet, dhe zonat e ndikueshme);

• Mbrojtja e pasurisë (shoqëria TAP AG, partnerët e TAP, kontraktorët, komunitetet, objektet

dhe zyrat e palëve të treta);

• Mbrojtja e interesave të biznesit (furnizimi, prodhimi dhe reputacioni).

Çdo objekt do të ketë një PMI. Të gjithë kontraktorët do të kenë një PMI të përcaktuar qartësisht, i cili do të përfshijë nënkontraktorët. Dokumente ndërmjetëse do të përcaktojnë marrëdhëniet, rolet dhe përgjegjësitë e ndërsjellta. Do të theksohen mangësitë dhe do të kryhet një vlerësim rreziku për të kuptuar gjithë çështjet e mundshme dhe shkallën e rëndësisë së tyre.

Në rast të një incidenti do të aktivizohet një alarm. Nevojat, përmasat, mundësia për përshkallëzim dhe niveli i mbështetjes që kërkohet, diktojnë masën dhe nivelin se cila njësi për menaxhimin e incidentit do të aktivizohet, dhe nëse do të njoftohet apo jo njësia për incidentet që ndodhet një nivel më lartë në organizatë.

Nëse ndodh që derdhjet të sjellin si pasojë gërmim të dheut, dhe zbulim të artefakteve arkeologjike, atëherë duhet të aplikohet procedura e gjetjeve rastësore. Për këtë arsye do të ishte me vlerë një përfshirje e procedurave të gjetjeve rastësore arkeologjike brenda procedurave të pastrimit të derdhjeve në mjedis.

Plani për menaxhimin e incidentit duhet të garantojë që janë përcaktuar qartësisht procedurat e reagimit në raste të emetimeve të paplanifikuara atmosferike që mund të paraqisnin rrezik për shëndetin e njerëzve.

Të gjitha incidentet do të dokumentohen në një Regjistër të menaxhimit të incidenteve (RMI), i cili ruhet në përputhje me procedurat e shoqërisë TAP.

Faqe 83 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




9.2.23 Plani i Menaxhimit të Materialeve Inerte

Instalimi i gazsjellësit, ndërtimi i Stacioneve të Kompresorëve (SK) dhe Stacioneve të Valvulave të Bllokimit (SVB), do të kërkojë menaxhimin e sasive të konsiderueshme të materialeve inerte. Në mënyrë që kjo të menaxhohet si duhet, do të ndërtohet një Plan i menaxhimit të materialeve inerte (PMMI).

Për qëllimet e këtij Plani, termi materiale inerte përkufizohet si “një masë ose sasi prej copëzash shkëmbi, grimca mineralesh, ose secili prej materialeve të ngurta inerte, të tilla si rërë, zhavorr, skorie, ose gurë të thërrmuar, të përdorur për tu përzier me materiale çimentoje ose bituminoze, për të formuar beton, llaç ose allçi, ose e përdorur veçmas në formë çaklli ose materiali mbushës” (Instituti Gjeologjik Amerikan, 1984).

9.2.23.1 Objekti dhe qëllimi i planit

PMMI do të identifikojë kërkesat e përllogaritura të shoqërisë TAP për materiale inerte, do të identifikojë ndikimet e mundshme në mjedis nga nxjerrja e këtyre materialeve dhe do të rekomandojë masat e duhura për të zbutur këto ndikime.

Kontraktori do të përdorë PMMI si bazë për të përgatitur një PMMI të detajuar për të identifikuar sasitë faktike të inerteve që nevojiten për çdo Kontratë, dhe do ti përmbahet masave specifike që do të aplikohen për të zbutur çdo ndikim të parashikuar.

PMMI i kontraktorit duhet të përfshijë procedura të detajuara për menaxhimin dhe zbutjen e ndikimeve të mundshme të nxjerrjes, transportimit dhe menaxhimit të inerteve.

9.2.23.2 Masat dhe procedurat për menaxhimin e materialeve inerte

Punimet në gurore dhe risistemimi i tyre, për shkak të natyrës që kanë, janë specifike për secilën vendndodhje dhe nuk ka standarde ndërkombëtare të aplikueshme. Gjithësesi, ka disa procedura të praktikave më të mira që duhet të garantojnë menaxhim të mirë, duke siguruar njëkohësisht shfrytëzimin optimal të vend-burimit të inerteve.

PMMI do të sigurojë procedurat e praktikave më të mira që nevojiten për të garantuar menaxhim të përshtatshëm të materialeve inerte për Projektin TAP. Kontraktori do të përdorë këto procedura të praktikave më të mira kur të përgatisë PMMI specifik për kontratën.

Ndikimet e mundshme të mëposhtme do të përfshihen në PMMI:

Shqetësimet nga zhurmat – ndikimet për shkak të zhurmës do të reduktohen në fillim të gurores nëpërmjet masave të duhura për të zbutur ndikimin.

Ndikimet mbi cilësinë e ajrit – Emetimet e pluhurave mund të reduktohen dhe të kontrollohen si duhet nëpërmjet planifikimit dhe menaxhimit me kujdes të gurores. Kontraktori duhet të marrë gjithashtu në konsideratë rekomandimet në PPN sipas Kontratës specifike.

Faqe 84 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




Arkeologjia – prania e mundshme e vendndodhjeve me interes potencial arkeologjik duhet të identifikohet në rastin më të parë të mundshëm. Për më tepër, procedurat e projektit mbi gjetjet rastësore duhet të aplikohen gjatë punimeve të gërmimit, siç përcaktohen në PMTK.

Ndikimet mbi biodiversitetin dhe habitatet e ndikueshme – Ndikimi kryesor i punimeve sipërfaqësore në gurore mbi biodiversitetin vjen nga shqetësimi që i krijohet habitateve, heqja e bimësisë dhe shpyllëzimi i tokës. Nivelet e larta të pluhurit që krijohen gjatë punimeve në gurore mund të ndikojnë mbi ekosistemet ujore dhe ato tokësore. Gjithashtu, ndotja e rrjedhave ujore sipërfaqësore mund të shkaktohet prej rrjedhjeve. Kjo mund të ndikojë te peshqit dhe llojet e tjera të faunës dhe florës. Kontraktori do të marrë gjithashtu në konsideratë PVB sipas kontratës.

Ndikimet vizuale – Praktika më e mirë në lidhje me planifikimin e peizazhit është të garantohet ruajtja e normalitetit pamor të peizazhit përreth, dhe që vendndodhja nuk përbën një pengesë nga ana vizuale. Kontraktori do të marrë gjithashtu në konsideratë PMP sipas kontratës.

Ndotja e ujit – Rrjedhjet e ujit nga guroret kanë potencialin për të ndotur ujërat sipërfaqësore dhe burimet nëntokësorë. Masat që zbusin ndikimin do të synojnë të kontrollojnë sistemimin e rrjedhjeve nga territori i gurores dhe largimin i ujit nga gropa e gurores. Shqetësimet më të mëdha për ujërat sipërfaqësorë që lidhen me punimet në gurore, janë ruajtja e bimësisë bregore dhe e habitateve të përrenjve dhe grykëderdhjeve që ndodhen pranë, kontrolli i rrjedhjeve të ujit të ngarkuara me sedimente, dhe parandalimi i erozionit.

Ndikimet mbi ujërat nëntokësorë përgjithësisht lidhen me dherat në afërsi të gurores, me përbërjen gjeologjike nën të, sasitë e reshjeve, thellësinë e gropës, afërsinë e gropës me puset e zonës. Kontraktori do të marrë gjithashtu në konsideratë PM për ujin sipas kontratës specifike.

Menaxhimi i mbetjeve – Hedhja e pakontrolluar e mbetjeve të guroreve mund të ketë një ndikim të madh mbi mjedis. Në përgjithësi, vendet e shkarkimit të këtyre mbetjeve duhet të jenë të mbrojtura mirë nga pamja e publikut dhe nuk duhet të paraqesin kërcënim për ujërat sipërfaqësore dhe burimet nënujore, dhe nuk duhet të krijojnë shqetësime te banorët e zonës apo pësues të tjerë të ndikueshëm, si pasojë e pluhurit ose grimcave që merr era. Kontraktori duhet të mbështetet në praktikat dhe procedurat më të mira, siç përcaktohen në PMM sipas kontratës specifke.

Kontrolli dhe menaxhimi i qarkullimit rrugor të përkohshëm. – Punimet në gurore mund të sjellin për pasojë shtim të qarkullimit si pasojë e transportimit të materialeve inerte në të dy kahet e vendndodhjes së projektit. Kontraktori duhet t’i përmbahet masave për të zbutur ndikimin, paraqitur në PMT sipas kontratës specifike.

Kontrolli i erozionit dhe sedimenteve – Punimet në gurore mund të shkaktojnë erozion nëse nuk merren masa për të zbutur ndikimin. Format kryesore të erozionit që lidhen me punimet në gurore janë përplasje e ujit, krijimi i një shtrese, vijë uji, grope të thellë në vendndodhje, dhe përrenj dhe kanale përtej vendndodhjes. Një tjetër problem që lidhet me punimet në gurore është prodhimi i sedimenteve. Sedimentet, kur transportohen bashkë me rrjedhjet nga guroret drejt

Faqe 85 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




rrjedhave të ujit që ndodhen në afërsi, mund të ndikojnë mbi cilësinë e ujit dhe të veprojnë si ndotës. Depozitimi në nivele të larta i sedimenteve mund të shkaktojë gjithashtu shtim të erozionit mbi brigjet e përrenjve dhe mund të shkaktojnë përmbytje. Kontraktori duhet ti përmbahet PKES sipas kontratës specifike.

9.2.23.3 Nxjerrja nga përdorimi e një guroreje

Shfrytëzimi i një guroreje është një aktivitet relativisht afatshkurtër që ndikon mbi atë sipërfaqe për një periudhë të përkohshme. Nxjerrja nga përdorimi e një zone guroreje do të përfshijë ri-sistemimin dhe rehabilitimin e vendit, nëpërmjet planifikimit dhe rivendosjes së ekuilibrave të duhur mjedisorë. Planet për risistemimin e një vend-guroreje duhet të përfshijnë çështjet e mëposhtme:

• Rehabilitim i gropave të hapura nga gërmimi dhe vend-kampingjet e braktisura;

• Rikthim i tokës në kushte që mundësojnë shfrytëzimin e saj për të njëjtin funksion si më parë, shfrytëzime alternative, ose të tjera shfrytëzime të pranueshme;

• Eliminim i ndikimeve të dukshme negative mbi rrjedhat e ujit që ndodhen në afërsi;

• Përdorim i mbingarkesave për mbushje pas shtrimit dhe përdorim i shtresës së punueshme për rehabilitim në masën që është e mundshme.

• Kur topografia e zonës ka pësuar ndërhyrje, duhet të rivendosen konturet e mëparshme, mundësisht në shkallën 2:1 ose më pak. Konturimi i pjerrësive do të minimizojë erozionin dhe rrjedhjet e ujit;

• Zonat më të ndjeshme ndaj erozionit mund të kërkojnë rigjelbërim për të kufizuar problemet e së ardhmes. Një shtresë me kashtë ose gjethe për të stabilizuar tokën e zhveshur dhe për të kontrolluar erozionin mund të përdoret derisa të rriten pemët e mbjella.

• Rigjelbërimi duhet të përbëhet prej llojeve të bimësisë zonale dhe të tjera lloje që janë të pranueshme për mjedisin.

• Aktivitetet e rehabilitimit duhet të monitorohen çdo vit dhe duhet të bëhen korrigjimet e duhura duke aplikuar zhvillimet teknologjike dhe mundësitë e reja që mund të jenë krijuar për përdorim përfundimtar. Kjo ka për synim arritjen e një përdorimi të mëvonshëm të qëndrueshëm.

Faqe 86 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




9.3 Rolet dhe Përgjegjësitë 9.3.1 Roli i shoqërisë TAP AG lidhur me menaxhimin mjedisor dhe social

Si propozuese e projektit, shoqëria TAP AG do të ketë përgjegjësinë themelore për zbatimin e PMMS, i cili do të përfshijë:

• Menaxhimin në vazhdimësi të çështjeve mjedisore dhe social-ekonomike sipas ecurisë së

projektit të detajuar;

• Monitorimin e performancës së kontraktorëve;

• Zhvillimin e mekanizmave për zgjidhjen e problemeve;

• Funksionimin si pikë kontakti për konsultime dhe sqarime me pronarët e tokës, publikun dhe

palët e interesuara.

Monitorimi i përgjithshëm mjedisor, monitorimi mbi përmbushjen e detyrimeve sociale, dhe raportimi.

Shoqëria TAP AG do të garantojë që aktivitetet e kontraktorëve të saj do të kryhen në përputhje me standardet përkatëse që do të përcaktohen. Performanca e kontraktorëve lidhur me përmbushjen e detyrimeve të PMMS do të monitorohen dhe kontrollohen. Zbatimi ose jo i standardeve të parashikuara në PMMS do të regjistrohet dhe këto të dhëna do të vihen në dispozicion për inspektim të përfaqësuesve të kontraktorëve dhe autoriteteve shqiptare.

9.3.2 Roli i kontraktorëve lidhur me menaxhimin mjedisor dhe social

Kontraktorëve të punësuar nga shoqëria TAP (sipas gjasave kontraktor(ë) ndërkombëtarë PPN) do tu kërkohet të zhvillojnë dhe tu përmbahen dispozitave të PMMS dhe të marrin përgjegjësi për zhvillimin e vazhdueshëm të saj përgjatë periudhës së përfshirjes në zbatimin e Projektit.

Kontraktorët do të jenë përgjegjës për të garantuar zbatimin e:

• Gjithë legjislacionit përkatës;

• Masave të kontrollit dhe zbutjes së ndikimit mjedisor dhe social-ekonomik që përmban

PMMS;

• Rregulloreve të tjera mjedisore, social-ekonomike apo kodeve të sjelljes, kërkuar nga

shoqëria TAP.

Gjithashtu për kontraktorët:

• Do tu duhet të kryejnë inspektime të rregullta mjedisore e social-ekonomike dhe raportime

të drejtpërdrejta te pronari i Projektit TAP AG;

• Do tu kërkohet të demonstrojnë se si janë zbatuar pikat e parashikuara në PMMS përgjatë

fazave të projektit;

Faqe 87 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




• Do tu kërkohet të demonstrojnë angazhim për zbatimin e PMMS në të gjitha nivelet e

strukturës menazhuese të kontraktorëve, përfshirë nënkontraktorët;

• Do të paraqesin një PMMS të kontraktorit, i cili përshkruan procedurat e kontraktorëve në

lidhje me:

• Strukturën organizative të kontraktorit dhe personin përgjegjës për çështje të menaxhimit të

mjedisit dhe punëtorëve;

• Njohja e personelit me vendndodhjen dhe çështje të shëndetit e sigurisë, njohja e

personelit që punon në vendndodhje me çështjet mjedisore dhe të drejtat e punëtorëve

dhe të kushteve të tyre të punës, përfshirë këtu informacion mbi pajisjet e punës,

substancat që përdoren, pajisjet për mbrojtje personale që përdoren, njohja e personelit

me planet specifike (të tilla si menaxhimi i mbetjeve) dhe praktikat e mira në vendndodhje

(të tilla si mbajtja e rregullit, kontrolli i zhurmave, kursimi i energjisë, të drejtat në punë, kodi

i sjelljes, etj);

• Procedurat për çështje mjedisore;

• Plani për përfshirjen e palëve të interesuara;

• Procedurat e kontrollit; dhe

• Procedurat e raportimit.

9.4 Monitorimi mjedisor, social dhe kulturor

Siç shpjegohet në Seksionin 4 Përshkrimi i Projektit, ndërtimi i TAP do të realizohet nga kontraktorë të jashtëm më tepër se nga shoqëria TAP AG drejtpërdrejt. Duke qenë kështu, është e rëndësishme të kuptohet që shumë nga masat për zbutjen e ndikimit mjedisor, social-ekonomik dhe të trashëgimisë kulturore, si dhe masat e menaxhimit të paraqitura në VNMS, duhet të zbatohen nga kontraktori. Për këtë arsye, shoqëria TAP AG do të kërkojë garanci që kontraktorët e miratuar për të realizuar punimet, të marrin parasysh dhe të zbatojnë masat për zbutjen e ndikimit të paraqitura në këtë VNMS. Një regjistër i angazhimeve do të përcaktojë se kush është përgjegjës për zbatimin e secilit prej angazhimeve që lidhen me masat për zbutjen e ndikimit, si dhe do të kontrollojë zbatimin e secilit angazhim. Shoqëria TAP AG do të jetë në fund të fundit përgjegjëse për zbatimin e këtyre angazhimeve.

Pasi të caktohet zyrtarisht kontrata e ndërtimit, shoqëria TAP AG do të fillojë procesin e angazhimit të kontraktonit. Si hap i parë kjo do të bazohet te qartësimi me kontraktonin mbi pritshmëritë e shoqërisë TAP AG në lidhje me zbatimin e masave për zbutjen e ndikimit mjedisor dhe social-ekonomik dhe të masave të menaxhimit. Mekanizmi kryesor për tu komunikuar kontraktorëve do të jetë Regjistri i angazhimeve mbi VNMS. Pas marrjes së kontratës dhe gjatë gjithë kohëzgjatjes së Projektit, një këshilltar mbi çështje mjedisore dhe social-ekonomike do të

Faqe 88 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




monitorojë performancën në vazhdimësi të kontraktonit dhe përmbushjen e kërkesave të parashtruara në Regjistrin e angazhimeve nëpërmjet vizitave në vend dhe kontrolleve.

Monitorimi dhe raportimi i të dhënave mjedisore, social-ekonomike dhe kulturore do të kryhet në përputhje me procedurat e shoqërisë TAP AG për monitorimin dhe matjet. Shoqëria TAP AG do të regjistrojë dhe monitorojë të dhënat që përfshijnë aspektet mjedisore (p.sh. prodhimi i mbetjeve, përdorimi i ujit dhe shkarkimet në atmosferë), ato social-ekonomike dhe kulturore. Ky proces do t’i mundësojë shoqërisë TAP AG të kuptojë sesi performanca mbi çështje mjedisore ndryshon me kalimin e kohës, si dhe do të ndihmojë atë për të përmirësuar sistemin e menaxhimit mjedisor dhe social-ekonomik. Kjo procedurë do të bazohet në parimet e Monitorimit të pajtueshmërisë sociale, siç përcaktohen në Politikën e përgjegjësisë sociale të korporatës TAP.

Këto kërkojnë që shoqëria TAP të përmirësojë performancën e saj mjedisore dhe sociale, nëpërmjet një performance pjesëmarrëse dinamike dhe nëpërmjet një procesi monitorimi dhe vlerësimi të pajtueshmërisë, i cili lejon njerëzit e ndikuar dhe publikun brenda rrethit të ndikimit, të shohin rezultatet. Ky Seksion paraqet një skicë të programeve të monitorimit, propozuar për fazat e ndërtimit dhe funksionimit, në formë tabele.

Azhurnmimi i të dhënave referuese në fazën përpara ndërtimit

Faza e para-ndërtimit ka të bëjë me çdo mbledhje të dhënash para ndërtimit (që mund të jetë disa muaj ose disa ditë para), e cila i shtohet të dhënave referuese të para-projektit. Gjatë fazës së para-ndërtimit, i jepet prioritet plotësimit të mangësive ose përditësimit të të dhënave referuese për tema dhe parametra që do të jenë të rëndësishëm në fazat e mëtejshme të monitorimit. Tabela 0-1 paraqet një skicim të programit të monitorimit për fazën e para-ndërtimit.

Tabela 0-1 Përmbledhja e Programit të monitorimit: Faza e para-ndërtimit

Receptori Detyra e Monitorimit Elementet e Monitorimit Koha

Mjedisi Detar Mbledhja e të dhënave meteorologjike në det dhe mbi fundin e detit për arsye inxhinierike, TK dhe qëllime mjedisore.

Rrymat

Dallgët

Era

Studim i para-ndërtimit mbi fundin e detit

Para ndërtimit

Monitorimi gjatë ndërtimit

Faza e ndërtimit ka të bëjë me mbledhjen e të dhënave që kryhet ndërkohë që puna zhvillohet fizikisht.

Tabela 0-2 paraqet një skicë të programit të monitorimit për këtë fazë.

Faqe 89 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




Tabela 0-2 Përmbledhja e programit të monitorimit: Faza e ndërtimit

Receptori Detyra e monitorimit Elementet e monitorimit Koha

Ekologjia tokësore

Inspektim dhe kontroll për të garantuar zbatimin në nivel të kënaqshëm të masave të propozuara për zbutje të ndikimit

Inspektime dhe kontrolle mbi ekologjinë tokësore

Monitorim vizual i kanalit të gazsjellësit për kafshë të mbetura brenda

Studim para / gjatë/ pas ndërtimit

Monitorim i shfrytëzimit të paligjshëm të rrugëve të projektit për prerje/transportim lëndë drusore

Çdo javë

Çdo ditë

Para, gjatë dhe pas ndërtimit

Monitorim i cilësisë së ujit që merret për përdorim në kampet e ndërtimit (nëse derdhet në sipërfaqe ose ujërat nëntokësore)

Oksigjen i shpërbërë

pH

Turbullira/grimca të mbetjeve që qëndrojnë pezull

Naftë dhe graso

Koliforma

Çdo muaj

Monitorim i cilësisë së ujit në vendkalime të tubacionit


pH


Naftë dhe graso

Gjatë kalimit

Një javë pas kalimit

Monitorim i konsumimit të ujit

Uji i konsumuar në kampet e ndërtimit, gjatë testit hidrik, për mbajtjen nën kontroll të pluhurit dhe aktiviteteve të tjera

Në vazhdimësi

Monitorim i rrjedhës së lumenjve

Rrjedhat e lumenjve dhe gjithë rrjedhat e ujit ku do të kalojë tubacioni ose që do të përdoret për test hidrik

Gjatë dy viteve para ndërtimit

Çdo javë gjatë testit hidrik

Monitorim i ujit të përdorur për test hidrik (në marrje dhe në dalje)


pH


Naftë dhe graso

Koliforma

Çdo javë gjatë testit hidrik

Monitorim i rehabilitimit të lumit në vendkalimet e tubacionit

Fotografi për krahasimin e gjendjeve para dhe pas kalimeve të tubacionit në vend-kalime

Shpërndarja dhe mbulimi i habitateve të shtratit të lumit

Para se të kryhet kalimi i tubacionit dhe pas punës rehabilituese

Ujërat sipërfaqësore dhe nëntokësore

Identifikim dhe raportim i rasteve të erozionit

Numri i rasteve të erozionit shkaktuar nga projekti

Përqindja e rasteve të erozionit që lidhen me projektin të zbuluara dhe të riparuara

Në vazhdimësi

Faqe 90 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë





Kontroll periodik mbi zbatimin e masave për trajtimin e dherave

Vëllimi i trajtuar i shtresës së punueshme të tokës

Verifikim i procedurave të zëvendësimit dhe i rezultateve të rehabilitimit

Çdo javë

Inspektim periodik vizual i punimeve

Raste të evidentuara kur makineritë janë parë jashtë zonave të përcaktuara (brezit të punimeve, rrugëve hyrëse/dalëse, etj.)

Çdo ditë

Dherat

Marrja e mostrave dhe analizimi i zonave specifike ku janë evidentuar dhera të ndotur (PK 179 – 181)

Hidrokarburet totale të naftës në përbërje të dheut

Para fillimit të punimeve të ndërtimit

Peizazhi Monitorim i vendndodhjes nga mbikëqyrësi për të verifikuar që janë zbatuar masat për zbutjen e ndikimit në peizazh

Gjerësitë e brezit të punimeve

Ekzistenca e gardheve për mbrojtjen e bimësisë (PK 94)

Ekzistenca e rrethimeve në vendndodhjet e stacioneve të kompresorëve

Çdo javë


Inspektim dhe kontroll mbi aktivitetet për zbutjen e ndikimit për të siguruar zbatim të kënaqshëm të masave për zbutjen e ndikimit

Përfundim 100% i raportimit të kërkuar, përfshirë:

• Aktivitete që çrregullojnë tokën

• Gjetje të rastësishme

• Inspektim periodik në vendndodhje të njohura arkeologjike në zonën e studimit

Përfundim 100% i trajnimit për futjen në objekte dhe bisedave lidhur me kompletin e pajisjeve

Zbatim 100% i gjithë masave shtesë, të tilla si tabela, rrethime, lidhje dhe ruajtje të strukturave

Trajtim 100% i ankesave që lidhen me trashëgiminë kulturore dhe çështjeve të tjera të ngritura gjatë konsultimeve me komunitetin

Çdo ditë

& Çdo javë

Në rast gjetjeje

Çdo muaj

Çdo muaj

Çdo muaj

Çdo muaj


Regjistrim i treguesve ekonomik në kontekstin e zonës dhe çështje social-ekonomike

€ të shpenzuara për blerje mallrash dhe shërbimesh shqiptare Përqindja që zë puna e pakualifikuar që kryhet nga të punësuar vendas Përqindja e kontraktorëve të trajnuar mbi politikat social-ekonomike

Çdo muaj

Shfrytëzimi dhe vlera e tokës

Ruajtja e dokumentacionit:

Marrëveshje të firmosura për kompensime, protokolli i mbledhjeve konsultuese

Përqindja e pronarëve të tokës që preken nga marrëveshjet e firmosura për kompensim

Përqindja e mbledhjeve ku është mbajtur protokoll

Çdo muaj

Faqe 91 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë





Ruajtja e dokumentacionit:

Marrëveshje të dokumentuara me organet kompetente dhe kompanitë që kryejnë shërbime komunale, mekanizmat e ankimimit

Përqindja e personave apo firmave që kanë një marrëveshje të firmosur.

Numri i ankesave që kanë marrë përgjigje dhe atyre të trajtuara.

Orët e ndërprerjeve të shërbimeve publike (kanalizime, energji elektrike, ujitje).

Çdo muaj


Monitorim i Qarkullimit Rrugor

Numri i automjeteve sipas kategorive

Numri i aksidenteve dhe ngjarjeve të tjera

Kur ndërtimi kryhet pranë vendeve që konsiderohen si pika të nxehta.

Monitorim dhe kontrolle mbi shëndetin dhe sigurinë (SH&S)

Vlerësimi i performancës së nënkontraktorëve lidhur me SH&S

Monitorimi i PMP

Të gjitha incidentet e regjistruara, incidentet që kanë shkaktuar humbje kohe, dhe të tjerë tregues mbi SH&S

Të dhëna të regjistruara që verifikojnë kushtet e PMP

Parametrat e kontrolleve shëndetësore

Kontrolle çdo javë mbi SH&S

Kushtet e punës

Analizim i gjendjes së forcës punëtore

Ruajtja e mekanizmave të ankimimit

Analizim i tendencës së ankesave të punëtorëve dhe komunitetit

Ruajtja e të dhënave mbi trajnimet

Rezultatet e analizimit të forcës punëtore

TKP për të drejtat e punëtorëve, diskriminimin, ankesat e punëtorëve

Tendencat e ankesave nga ana e Komunitetit dhe punëtorëve

Të dhënat mbi trajnimet (përputhshmëria me trajnimet e përcaktuara)

Numri i rasteve kur është shkelur Kodi i Sjelljes i TAP

Çdo muaj

Shëndeti dhe siguria e komunitetit

Monitorim i shëndetit të punëtorëve

Monitorim mbi kryerjen e trajnimeve

Monitorim i ambienteve mjekësore dhe pajisjeve të ndihmës së shpejtë

Raporte të monitorimeve dhe kontrolleve

Të dhëna mbi kontrollet mjekësore të kryera para punësimit

Kontrolle mjekësore të kryera për të gjithë punëtorët çdo 6 muaj

Të dhëna të regjistruara mbi trajnimet

Të dhëna të regjistruara mbi gjendjen e ambienteve mjekësore dhe pajisjeve të ndihmës së shpejtë

Çdo muaj

Përfshirja e komunitetit

Regjistrimi i të dhënave: shifrat e investimeve sociale, sipas progresit të planit të investimeve, protokolle të takimeve konsultative

TKP vlerësojnë rezultatet nga investimet, € të shpenzuara në investime Përqindja e mbledhjeve ku është mbajtur protokoll

Përqindja e realizuar e përditësimit çdo tre-mujor të fletë-palosjeve rreth projektit mbi progresin e planit të investimeve dhe mbi rikthimin e mjeteve të jetesës.

Çdo muaj

Faqe 92 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë





Qarkullimi rrugor Monitorim i ndikimeve të mundshme lidhur me qarkullimin rrugor

Ruajtja e të dhënave mbi parametrat që lidhen me qarkullimin rrugor

Përqindja e totalit të rrugëve të ndërtuara, të reja dhe të rikonstruktuara, krahasuar me planifikimin fillestar

Numri i ditëve dhe kilometrat e rrugëve që janë ndikuar nga projekti (të mbyllura si pasojë e aktiviteteve të projektit)

Raporte dhe të dhëna që tregojnë zbatimin e masave për zbutjen e ndikimit (komunikimet, të dhëna mbi dëmtime dhe riparime të rrugëve, miratim i skicave të rrugëve, regjistrat e trajnimeve)

Çdo muaj

Monitorim i cilësisë së ujit të detit gjatë punimeve në afërsi të bregut

(shih Seksionin 0 Plani i Kontrollit të Erozionit dhe Sedimenteve)

Turbullira


Naftë dhe graso Metale të shpërbërë

Çdo orë gjatë gërmimit të kanalit dhe mbushjes nga pas

Çdo ditë gjatë gërmimit të kanalit dhe mbushjes nga pas dhe vendosjes së tubacionit

Mjedisi detar

Monitorim i cilësisë së ujit të përdorur për test hidrik


Turbullira/grimca të mbetjeve që qëndrojnë pezull Të tjera (në varësi të rasteve të mundshme kur shtohen kimikate)

Çdo orë gjatë shkarkimeve

Fauna detare Monitorim i prezencës së specieve të gjalla që ndikohen lehtësisht

(shih Seksionin 0 Plani i Veprimit për Biodiversitetin)

Prezenca e gjitarëve, zogjve dhe zvarranikëve të detit

Në vazhdimësi gjatë punimeve në det

TK detare Monitorim i shfaqjes së burimeve të TK në afërsi të bregut

(shih Seksionin 9.2.7 Plani i Menaxhimit dhe Monitorimit të Trashëgimisë Kulturore)

Prezenca e burimeve të TK në afërsi të bregut

Në vazhdimësi gjatë punimeve të gërmimit

Kontrolle periodike mbi zbatimin e masave për trajtimin e dherave (shih Seksioni 0 Plani i Kontrollit të Erozionit dhe Sedimenteve)

Vëllimi i shtresës së punueshme që është trajtuar

Verifikim i procedurave të zëvendësimit dhe rezultateve të rehabilitimit

Çdo javë

Dherat (Brezi bregdetar)

Inspektim periodik vizual në terren i punimeve

Raste të evidentuara kur makineritë janë parë jashtë zonave të përcaktuara (brezit të punimeve, rrugëve hyrëse/dalëse, etj.)

Çdo ditë

Faqe 93 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë





Trashëgimia kulturore (Brezi bregdetar)

Monitorim i shfaqjes së burimeve të TK në brezin bregdetar

(shih Seksionin 9.2.7 Plani i Menaxhimit dhe Monitorimit të Trashëgimisë Kulturore)

Prezenca e burimeve të TK në brezin bregdetar

Në vazhdimësi gjatë punimeve të gërmimit

Zhurmat (Brezi bregdetar)

Monitorim i reduktimit të zhurmave gjatë ndërtimit të digës izoluese dhe gjatë tharjes së tubave

Zhurmat Çdo orë ose në vazhdimësi gjatë punimeve të përmendura

Mekanizmat e ankimimit Numri i ankesave që kanë marrë përgjigje dhe atyre të trajtuara

Çdo muaj

Infrastruktura, shërbimet publike, turizmi (Brezi bregdetar)

Monitorim i qarkullimit rrugor (shih Seksionin Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. Plani i menaxhimit të qarkullimit rrugor)

Numri i aksidenteve dhe ngjarjeve të tjera Çdo javë

Monitorime dhe kontrolle mbi SH&S

Vlerësim i performancës së nën-kontraktorëve lidhur me SH&S

Monitorim i PMP

(shih Seksioni 0 Plani i Menaxhimit të Punëtorëve dhe 0 Plani i Menaxhimit të Shëndetit dhe Sigurisë)

Totali i incidenteve të regjistruar, incidente që kanë shkaktuar humbje kohe dhe tregues të tjerë të SH&S

Të dhëna për verifikimin e gjendjes së PMP

Parametrat e kontrolleve shëndetësore

Çdo javë Kontrolle të SH&S

Kushtet e punës (Në det dhe përgjatë brezit bregdetar)

Analizim i gjendjes së forcës punëtore

Ruajtja e mekanizmit të ankimimit Analizim i tendencave të ankesave prej punëtorëve dhe komunitetit

Ruajtja e të dhënave mbi trajnimet

(shih Seksioni 0 Plani i Menaxhimit të Punëtorëve dhe Fehler! Verweisquelle konnte nicht gefunden werden. Plani i kapaciteteve vendore)

Rezultatet e analizimit të forcës punëtore

TKP për të drejtat e punëtorëve, diskriminimin, ankesat e punëtorëve

Tendencat e ankimimit nga ana e komunitetit dhe punëtorëve

Të dhënat mbi trajnimet (përputhshmëria me trajnimet e përcaktuara) Numri i rasteve kur është shkelur Kodi i Sjelljes i TAP

Çdo muaj

Monitorimi i fazës pas-ndërtimit

Faqe 94 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë




Monitorimi menjëherë pas ndërtimit synon vendosjen e rigjenerimit pas ndryshimeve të shkaktuara nga punimet e ndërtimit. Tabela 0-3 paraqet një skicë të programit të monitorimit për fazën pas ndërtimit.

Tabela 0-3 Përmbledhja e programit të monitorimit: Faza pas- ndërtimit

Receptori Detyra e monitorimit Parametrat e monitorimit Koha

Fundi i detit Monitorim i fundit të detit dhe nxjerrja e karakteristikave për të kuptuar rehabilitimin/ri-gjenerimin

Matja e thellësisë së detit & morfologjia e fundit të detit;

Madhësia e kokrrizave;

Metale;

Fauna bentike

Menjëherë pas ndërtimit

Një vit pas ndërtimit Monitorim i mëtejshëm vjetor në varësi të rezultateve të vitit të parë

Monitorimi në fazën e funksionimit

Gjatë fazës së funksionimit monitorimi synon përcaktimin e efekteve nga ekzistenca/funksionimi afat-gjatë i gazsjellësit, dhe do të përbëjë gjithashtu një bazë referuese për fazën e përfundimit/dorëzimit në të ardhmen. Për më tepër, një vëmendje e posaçme do t’i kushtohet zbatimit në nivel të kënaqshëm të masave të marra për kompensim dhe rehabilitim (përfshirë masat e filluara në fazën e ndërtimit). Tabela 9.4-4 paraqet një përmbledhje të programit të monitorimit për fazën e funksionimit.

Tabela 0-4 Përmbledhja e Programit të monitorimit: Faza e ndërtimit : Faza funksionale


Monitorim i emetimeve në ajër nëpërmjet një Sistemi MVE për monitorimin e burimeve të emetimeve në ajër (oxhakët e shkarkimit).

Temperatura

Ritmi i nxjerrjeve

CO, NOx

%O2

Në vazhdimësi Cilësia e ajrit

Monitorimi i cilësisë së ajrit në zonën përreth vendndodhjeve të SK gjatë një periudhe 1-2 vjeçare për të siguruar që nuk ka ndikim

CO

NOx

Zhurmat Monitorim i zhurmave pranë SK dhe pranë receptorëve gjatë një periudhe 1-2 vjeçare për tu siguruar që nuk ka patur ndikim

Niveli i zhurmave gjatë ditës dhe gjatë natës

Çdo tre muaj gjatë 2 viteve të para të funksionimit


Inspektim dhe kontroll mbi aktivitetet për zbutjen e ndikimit për të siguruar zbatim të kënaqshëm të

Përfundim 100% i raportimit të kërkuar, përfshirë:

• Inspektim periodik i zonave të njohura arkeologjike në zonën e

2 herë çdo 3 muaj

Faqe 95 nga 95

Kodi i zonës

Kodi i komp.

Kodi i sistemit

Kodi i disiplin.

Lloji i dok.-

Nr. i serisë





masave për zbutjen e ndikimit

studimit

• Monitorim i çdo mirëmbajtjeje nëpërmjet ndërhyrjeve

Në çdo rast incidenti

Ujërat sipërfaqësore dhe nëntokësore

Monitorimi i ujit të puseve pranë SK02 dhe SK03


pH


Naftë dhe graso

Koliforma

Çdo 3 muaj

Ekologjia e lumit Osum

Monitorim në zonën e lumit Osum gjatë një periudhe 1-2 vjeçare për tu siguruar që nuk ka patur ndikim

Turbullira, pH, Oksigjen i shpërbërë Fitobentos Popullata e parruazorëve të mëdhenj (sasia dhe llojshmëria) Popullatat e peshqve Bimë ujore Përbërja gjeologjike Shpërndarja e habitateve Masat rehabilituese

Çdo 3 muaj gjatë 2 viteve të para të funksionimit

Mjedisi detar Pacenueshmëria e tubacioneve. Ndryshime të paparashikuara në gjendjen e fundit të detit, ndryshime në strukturën e komunitetit bentik

Inspektim vizual nëpërmjet vëzhgimit nga një Automjet që vepron në distancë

Fauna Bentike

Çdo 3 vjet

Dherat Verifikim periodik i rezultateve të rehabilitimit

2 herë çdo 3 muaj

Ekologjia tokësore

Verifikim periodik i programit të zëvendësimit të biodiversitetit (ri-gjenerim i pyllit)

Treguesit do të përfshijnë zonën që është ripyllëzuar në zonat e piketuara ose ku është shtuar biodiversiteti në pyll, si rrjedhojë e pakësimit të prerjeve sipas evidentimeve nga studimet. Objektivi duhet të marrë aprovimin e MMPAU.

2 herë çdo 3 muaj

Trans Adriatic Pipeline AG – Albania (Branch Office)Torre Drin, Rruga Abdi Toptani

Tirana, AlbaniaTel.: + 355 44 306 937Fax: + 355 42 265 685

[email protected]

Data 01/2013

Copyright Rezervuara: Ky dokument nuk mund të kopjohen, treguar ose të vendosura në dispozicion të palëve të treta pa pëlqimin paraprak të TAP AG. Versioni i fundit i dokumentit është regjistruar në bazën e të dhënave Projekti TAP-së.

Copyright Reserved: This document may not be copied, shown to or placed at the disposal of third parties without prior consent of TAP AG.The latest version of the document is registered in the TAP Project's Database.

Documents

VNMS Shqipëri Seksioni 9 – Menaxhimi dhe monitorimi ......Menaxhimi Mjedisor dhe Social, (Paragrafët 5 and 7) • KP6 Ruajtja e biodiversitetit dhe menaxhimi i qëndrueshëm i