Vragenlijst multidisciplinaire reumazorg - resultaten v4 · artritis Spondylartropathieën / Bechterew / Artritis psoriatica Pijnsyndroom (fibromyalgie) JIA/juveniele aandoening Physician

Online vragenlijst Multidisciplinaire Reumazorg 2014

Werkgroep Taakherschikking 1 24-‐02-‐15

Bijlage 4


werkgroep Multidisciplinaire Reumazorg

in opdracht van de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie





Inleiding In oktober 2014 heeft de werkgroep Multidisciplinaire Reumazorg een vragenlijst uitgezet onder de leden van de NVR, NHPR en V&VN Reumatologie. De resultaten zijn weergegeven in dit document, dat dient als bijlage bij het ‘Advies Multidisciplinaire Reumazorg’ van de werkgroep aan de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie. De vragenlijst bestond uit 20 vragen, merendeels opgebouwd uit een meerkeuze deel en een toelichting. In totaal hebben 207 leden van de NVR, NHPR en V&VN Reumatologie geantwoord (zie tabel 1). Tabel 1: respons op de online vragenlijst

Categorie Beroepsgroep Totaal aantal leden* Respons in aantallen Percentage# van totaal

1. Reumatoloog 284 63 22%

1. Reumatoloog in opleiding 97 13 13%

2. Physician Assistant 13 7 54%

2. Verpleegkundig specialist 23 20 87%

3. Reumaverpleegkundige 230 65 28%

4. Ergotherapeut 33 8 24%

4. Fysiotherapeut 131 28 21%

4. Maatschappelijk werker 8 2 25%

4. Psycholoog 27 1 4%

Totaal 846 207 24% *Van sommige disciplines is het exacte aantal leden niet bekend. Daarnaast is niet gecorrigeerd voor leden voor wie deze vragenlijst niet van toepassing was, zoals researchverpleegkundigen, wetenschapsfysiotherapeut, werkers in de 1e lijn. De werkelijke respons percentages liggen dus iets hoger. #percentage

ver onder gemiddelde

onder gemiddelde

ongeveer gelijk aan gemiddelde

boven gemiddelde

ver boven gemiddelde



Vraag 1. Wat is uw discipline?

Figuur 1. Percentuele distributie van disciplines onder respondenten

Vraag 2. Waar bent u werkzaam? Tabel 2: verdeling type ziekenhuis per discipline N Gespecialiseerd

centrum voor het bewegingsapparaat

Groot algemeen ziekenhuis

Klein algemeen ZH

Middelgroot

alg. ZH

UMC ZBC

AIOS 13 3 5 0 2 3 0 Ergotherapeut 8 5 0 0 0 1 2 Fysiotherapeut 28 18 0 0 0 3 7 Maatschappelijk werker 2 2 0 0 0 0 0 Physician Assistant 7 3 3 1 0 0 0 Psycholoog 1 1 0 0 0 0 0 Reumatoloog 63 15 24 6 8 9 1 Reumaverpleegkundige 65 8 8 13 22 14 0 Verpleegkundig specialist

20 0 11 5 1 3 0

totaal 20

7 55 51 25 33 33 10

Vraag 3. Bent u werkzaam in een ziekenhuis met reumatologie-‐opleiding? Tabel 3: uitsplitsing naar wel/niet werkend in opleidingsziekenhuis

N werkzaam in een ziekenhuis met reumatologie-opleiding

Ja Nee Weet ik niet Arts in opleiding tot reumatoloog

13 13 0 0

Ergotherapeut 8 4 3 1 Fysiotherapeut 28 9 17 2 Maatschappelijk werker 2 0 1 1 Physician Assistant 7 5 2 0 Psycholoog 1 0 1 0 Reumatoloog 63 38 25 0 Reumaverpleegkundige 65 33 29 3 Verpleegkundig specialist

20 11 9 0

totaal 207 113 87 7



Vraag 4. Welke patiëntgroepen/diagnosen ziet u? Tabel 4: patiëntgroepen/diagnosen per discipline N Reumatoïde

artritis Spondylartropathieën / Bechterew / Artritis psoriatica

Pijnsyndroom (fibromyalgie)

JIA/juveniele aandoening

Physician Assistant

7 7 100% 6 86% 7 100% 1 14%

Verpleegkundig specialist

20 19 95% 19 95% 15 75% 9 45%

Reumaverpleeg-kundige

65 62 95% 62 95% 60 92% 26 40%

Maatschappelijk werker

2 2 100% 2 100% 2 100% 1 50%

Fysiotherapeut 28 27 96% 27 96% 23 82% 11 39% Psycholoog 1 1 100% 1 100% 1 100% 0 0% Ergotherapeut 8 8 100% 7 88% 7 88% 5 63% Totaal 131 126 96% 124 95% 115 88% 53 40%

Tabel 4 vervolg: Kristalartropathie

(jicht, CPPD) PMR / Arteritis

temporalis Systeemaandoen

ingen Artrose

Physician Assistant

7 6 86% 5 71% 4 57% 7 100%


20 16 80% 14 70% 12 60% 17 85%

Reumaverpleeg-kundige

65 51 78% 50 77% 52 80% 61 94%

Maatschappelijk werker

2 1 50% 1 50% 2 100% 2 100%

Fysiotherapeut 28 15 54% 11 39% 22 79% 26 93% Psycholoog 1 0 0% 1 100% 1 100% 1 100% Ergotherapeut 8 3 38% 5 63% 5 63% 7 88% Totaal 131 92 70% 87 66% 98 75% 121 92%

Andere diagnosen: Tekstuele toelichting van de physician assistant

• Spondylartropathieën kristal artritis, PMR •

Toelichting van de verpleegkundig specialist • Jicht, Artritis psoriatica, M Bechterew, FM. • Osteoporose [2x] • RA en PsA is de grootste doelgroep. Daarnaast nog een aantal mensen met PMR,

artrose, jicht of een mengbeeld van deze met RA/PsA Toelichting van de reumaverpleegkundige

• Hypermobiliteit syndroom [2x] • In het zorgpad zwangerschap zie ik vrouwen en mannen met een reumatische

aandoening en een kinderwens. Ook zie ik in het zorgpad hms samen met de reumatoloog en de fysio patienten met hypermobiliteit.

• Osteoporose [2x] • SAPHO • Van de systeemaandoeningen zie ik alleen soms patiënten met Sjögren. • "Vrouwen (en mannen)met een reumatische aandoening en een zwangerschaps

wens. Zorgpad zwangerschapswens. Hypermobiliteit , zorgpad HMS" Toelichting van de fysiotherapeut

• Handpatienten orthopedisch en reumatisch, conservatief en postoperatief • WAD



Vraag 5. Heeft de verruiming van bevoegdheden, die sinds 2012 van kracht is, voor verpleegkundigen en physician assistants om zelfstandig voorbehouden handelingen te indiceren en te verrichten op uw afdeling geleid tot het herschikken van taken? Tabel 5. Antwoorden vraag 5 per discipline

N Ja Deels Nee Weet ik niet Arts in opleiding tot reumatoloog

13 2 3 0 8

Ergotherapeut 8 0 0 4 4 Fysiotherapeut 28 3 3 10 12 Maatschappelijk werker

2 0 1 0 1

Physician Assistant

7 6 0 1 0

Psycholoog 1 0 0 1 0 Reumatoloog 63 19 16 22 6 Reumaverpleegkundige

65 5 21 31 8


20 11 6 3 0

totaal 207 46 50 72 39

Figuur 5.1: Reumatoloog en reumatoloog in opleiding

Figuur 5.2: PA en VS

Figuur 5.3: Reumaverpleegkundige

Figuur 5.4: Overige HP (fysiotherapeuten, ergotherapeuten, psychologen, maatschappelijk werk)



Vraag 6. Bent u bekend met het document "Handreiking Implementatie Taakherschikking", nov. 2012, geschreven in opdracht van KNMG, V&VN en NAPA? Tabel 6.1: Bekendheid met de handleiding Taakherschikking per discipline N Ja, dat heb ik

gelezen Ja, dat is op

onze afdeling ook gebruikt

Ja, wel eens over gehoord

Nee

Arts in opleiding 13 0 0 2 11 Ergotherapeut 8 0 0 3 5 Fysiotherapeut 28 2 0 4 22 Maatschappelijk werker 2 0 0 0 2 Physician Assistant 7 3 4 0 0 Psycholoog 1 0 0 0 1 Reumatoloog 63 10 2 35 16 Reumaverpleegkundige 65 14 1 27 23 Verpleegkundig specialist

20 14 2 3 1

totaal 207 43 9 74 81

Figuur 6.1: reumatoloog en reumatoloog in opleiding

Figuur 6.2: PA en VS

Figuur 6.3: Reumaverpleegkundige

Figuur 6.4: Overige HP (fysiotherapeuten, ergotherapeuten, psychologen, maatschappelijk werk)



Tabel 6.2: Bekendheid met de handleiding Taakherschikking per type zorgcentrum Ja, dat heb

ik gelezen Ja, dat is op onze afdeling ook gebruikt

Ja, wel eens over gehoord

Nee Totaal

Gespecialiseerd centrum voor het bewegingsapparaat

3 (5%*) 3 (5%) 20 (36%) 29 (54%) 55 (100%)

Groot algemeen ziekenhuis

13 (25%) 4 (8%) 19 (37%) 15 (29%) 51 (100%)

Klein algemeen ziekenhuis 9 (36%) 1 (4%) 9 (36%) 6 (24%) 25 (100%)

Middelgroot algemeen ziekenhuis

7 (21%) 0 (0%) 12 (36%) 14 (43%) 33 (100%)

Universitair medisch centrum

11 (33%) 1 (3%) 11 (33%) 10 (31%) 33 (100%)

ZorgBehandelCentrum 0 (0%) 0 (0%) 3 (30%) 7 (70%) 10 (100%)

Totaal 43 (21%) 9 (4%) 74 (36%) 81 (39%)

207 (100%)

* percentages berekend over de rij (d.w.z. per type zorgcentrum) Tabel 6.3: bekendheid met handleiding versus Antwoord vraag 5 (‘heeft verruiming geleid tot herschikking van taken?’) Herschikking taken op eigen afdeling Bekendheid Handleiding

Ja Deels Nee Weet ik niet totaal

Ja* 25 (12%#) 13 (6%) 13 (6%) 1 (0%) 52 (25%) wel eens over gehoord 14 (7%) 21 (10%) 31 (15%) 8 (4%) 74 (36%)

Nee 7 (3%) 16 (8%) 28 (14%) 30 (14%) 81 (39%)

Totaal 46 (22%) 50 (24%) 72 (35%) 39 (19%) 207 (100%) *samenvoeging van de antwoorden ‘ja, dat heb ik gelezen’ en ‘ja, dat is op onze afdeling gebruikt’. # percentage van totaal aantal respondenten (N=207). Tabel 6.4: Antwoord vraag 5 (‘heeft verruiming geleid tot herschikking van taken?’) per type zorgcentrum Ja Nee Weet ik niet totaal Gespecialiseerd centrum voor het bewegingsapparaat

22 (40%*) 17 (31%) 16 (29%) 55

Groot algemeen ziekenhuis 33 (65%) 10 (20%) 8 (15%) 51

Klein algemeen ziekenhuis 10 (40%) 14 (56%) 1 (4%) 25

Middelgroot algemeen ziekenhuis

17 (52%) 12 (36%) 4 (12%) 33

Universitair medisch centrum

14 (42%) 13 (40%) 6(18%) 33

ZorgBehandelCentrum 0 6 (60%) 4 (40%) 10

Totaal 96 (46%) 72 (35%) 39 (19%) 207 * percentages berekend over de rij (d.w.z. per type zorgcentrum)



Vraag 7: Heeft de ‘Handreiking Implementatie Taakherschikking’ geleid tot verschuiving van de reumatologiezorg op uw afdeling? Tabel 7: Antwoorden per discipline

N Ja Deels Nee Weet ik niet

Arts in opleiding tot reumatoloog

13 0 0 0 13

Ergotherapeut 8 0 0 1 7 Fysiotherapeut 28 1 2 7 18 Maatschappelijk werker 2 0 0 0 2 Physician Assistant 7 1 0 6 0 Psycholoog 1 0 0 0 1 Reumatoloog 63 4 15 21 23 Reumaverpleegkundige 65 3 13 25 24 Verpleegkundig specialist 20 2 5 11 2 totaal 207 11 35 71 90

figuur 7.1: Reumatoloog en reumatoloog in opleiding

figuur 7.2: PA en VS

figuur 7.3: Reumaverpleegkundige

figuur 7.4 Overige HP (fysiotherapeuten, ergotherapeuten, psychologen, maatschappelijk werk)



tekstuele toelichtingen bij vraag 7. Toelichtingen van de reumatoloog

• Aangezien dat document me niet bekend is, heeft dit ook niet bijgedragen aan taakverschuivingen. Toch hebben we in de afgelopen twee jaar enkele taken (deels) verschoven zoals bijvoorbeeld geprotocolleerd jicht controles.

• bij ons is geen verpleegkundig specialist dan wel pa werkzaam, wel twee verpleegkundig reumaconsulentes

• bv voorschrijf gedrag van PA en NP= er zijn protocollen ontwikkeld in huis m.b.t. voorschrijf bevoegdheid van PA

• PA en NP werken in medisch (artsen) domein en verrichten daar routine zorgtaken waaronder puncties

• De Handreiking Implementatie Taakherschikking is mij bekend vanuit mijn interesse voor taakherschikking. In een praktijk waarin een chronisch onderbezetting is van reumatologen heeft zorgvernieuwing (helaas) geen prioriteit.

• Enige verschuiving in het beantwoorden van telefonische vragen en het inschakelen bij vragen van klinische patiënten

• Er is bij stabiele RA patiënten een protocol opgesteld waarbij de reumaconsulente zorg overneemt

• Er is niets veranderd • er was al het nodige herschikt bij ons • Er zijn wel zaken veranderd, zoals dat PA zelf recepten mag schrijven, maar ik

weet niet wat daarvan uit de handreiking kwam. • Ergens, "in de verte" wel eens iets over gehoord maar ik moet zo eerlijk zijn dat ik

niet echt op de hoogte ben van de inhoud • ik denk dat dit zeker als onderlegger heeft gediend, maar ik weet dit niet zeker • Ik heb het document nooit ingezien • ik ken de inhoud onvoldoende om dit te beoordelen • ik vermoed weinig, omdat de werkzame verpleegkundig specialisten en

reumaverpleegkundigen al vergaande bevoegdheden hadden en taken verrichten • Medisch hoofd en management zijn hiervoor verantwoordelijk. Ik was nog in

opleiding in een ander ziekenhuis ten tijde van deze handreiking, en heb daardoor niet echt meegekregen wat de verschuivingen waren

• Na die tijd hebben de reumaverpleegkundigen een actievere rol bij de behandeling / controles van RA-‐patiënten (om en om controles)

• NP/PA worden binnen ons centrum ingezet om patiënten met een chronische stabiele inflammatoire aandoening in consult te zien. Patiënt ziet dus om en om zijn reumatoloog vs NP/PA

• n.v.t. op onze situatie, twee reumatologen die sinds kort aan de slag zijn in een ZBC. Er is bij ons geen reumaverpleegkundige werkzaam

• onze samenvatting destijds was dat er voor onze reumaconsulentes qua mogelijkheden weinig zou veranderen

• Op onze afdeling werken zeer ervaren gespecialiseerde reumaverpleegkundigen, maar nog zonder diplomering als NP of PA. Daarom geldt de verruiming nog niet voor hen.

• PA heeft ruimere bevoegdheden gekregen, bv uitschrijven van recepten. • per 1 november start op onze afdeling een verpleegkundig specialist. • Reeds taakherschikking in de geest van de handreiking voor een deel

gerealiseerd, m.u.v. formele voorbehouden handelingen (bijv. recepten tekenen). • taakherschikking was al voltrokken



• Voor RA, artritis psoriatica, in mindere mate spondylartropathie en andere aandoeningen incl. SLE is er 'shared care' van reumatoloog c.q. arts assistent en reumaconsulent. Wel zijn er nu twee reumaconsulenten in opleiding tot verpleegkundig specialist, in dat kader wordt er wel over toekomstige verschuiving van taken gesproken.

• Waarschijnlijk is deze handleiding er wel, maar ik ben er niet van op de hoogte • Wij waren al bezig met taakherschikking en het document heeft daar nog wat

meer helderheid in gebracht, maar is niet voor onze gehele situatie toepasbaar. Toelichtingen van de AIOS reumatologie

• ik begon pas in 2013 met de opleiding • Niet bij betrokken geweest (geen staflid)

Toelichtingen van de PA

• De afdeling is al sedert 2006 bezig met taakherschikking en inzet van physician assistants. De praktijk liep dus al voor op wetgeving en ondersteunende documenten die later zijn ingevoerd.

• Handreiking is tot nu toe besproken geweest op de afdeling. Leidinggevenden zijn er wel van op de hoogte.

• Ikzelf ben als PA werkzaam voor de revalidatiegeneeskunde. Onze reumatologen maken geen gebruik van PA/VS.

• Nee, de veranderingen waren daarvoor al ingegaan. • Nee, de veranderingen waren daarvoor al ingegaan.

Toelichtingen van de VS

• Als vpk specialist (io) word ik opgeleid om artroscopieën uit te voeren, dit is een voorbeeld van taakherschikking.

• De handleiding heeft niet geleid tot beleidswijzigingen. Er is over het document niet gesproken tot nu toe.

• Er gaat wel wat verschuiving plaatsvinden verwacht ik, maar dit is nog niet gebeurd.

• er had inmiddels al een verschuiving plaatsgevonden. de handreiking heeft daar niet aan bijgedragen

• Handreiking door mij ingebracht op vakgroep overleg. • Niet iedereen bekend. Reumatologen weten van functie maar hebben zich niet

verdiept in document. • Het herschikken zou beter benoemd en beschreven moeten worden binnen een

vakgroep. Er is geen functiematrix beschreven • Organisatie loopt achter feiten aan, geen top-‐down management maar bottom up

input voor concretisering functie. • Er zou binnen vakgroep meer gesproken moeten worden over complexiteit van

casuïstiek en aspect betreffende continuïteit bij gewenste supervisie kan beter geregeld worden.

• Bij duaal management (medisch/organisatie) zou bekendheid met document must moeten zijn.

• Protocollair wel goed bezig om dit binnen RA-‐zorgpad te beschrijven" • Het functieprofiel verpleegkundig specialist intensieve zorg bij somatische

aandoeningen is o.a. gebaseerd op deze Implementatie taakherschikking. • Sinds ik werkzaam ben als gediplomeerd VS zijn mijn werkzaamheden langzaam

maar zeker veranderd, wel heeft de handreiking ondersteund bij de wijziging t.a.v. medicatie voorschrijven. Dit is voor mij een uitbreiding.



• Voordien al zo werkzaam. Heeft wel onderbouwing gegeven. • Waren al bezig in het proces taakherschikking. Document heeft een goede

bijdrage geleverd • We waren tevoren al bezig met taakherschikking. Deze handreiking heeft hier

niet toe bijgedragen. Echter is het wel een ondersteuning in gesprek indien dit van toepassing mag zijn.

• wel op medisch gebied; taakherschikking kan m.i. ook ruimer gezien worden; ook beleidsmatig zouden de nieuwe beroepsgroepen meer invloed mogen hebben. Bovendien kon er zelfstandig geen DOT geopend worden, wat binnenkort gelukkig aangepast gaat worden."

• Werkzaamheden zijn gelijk gebleven. • wij als VS hebben het onder de aandacht gebracht, de reumatologen hebben het

bij mijn weten niet gelezen Toelichtingen van de reumaverpleegkundige

• Afdeling was al bezig om te kijken wie welke taken het beste kon doen om zo tegemoet te komen aan de vraag van de patiënt, doelmatigheid en efficiëntie van zorg en behandeling.

• Als situatie van RA en Bechterew patiënten stabiel is geworden worden zij om en om door reumatoloog en reumaverpleegkundige gezien. Ik denk dat dat ook in de richtlijn voorkomt.

• Ben sinds half juni 2014 werkzaam als reuma verpleegkundige. Sinds april 2014 gestart met de opleiding

• Bij ons heeft zeker taakherschikking plaats gevonden maar dat dateert al van voor 2012

• De VSR heeft haar taken gekregen en de VCR heeft ook haar taken gekregen. hier in is een onderscheid gemaakt. al is deze soms niet geheel duidelijk.

• Document niet bekend op de poli. • Ik ben pas sinds 2014 werkzaam als reumaverpleegkundige. • "Ik heb niet het idee dat er een verschuiving is opgetreden sinds 2012. De boel is

constant in ontwikkeling. Het genoemde document wordt onbewust wel ""meegenomen"" in de ontwikkelingen.

• Er zijn momenteel 2 reumaverpleegkundigen in opleiding tot verpleegkundig specialist. Of dat met dit document te maken heeft?

• Ik denk niet direct. • Ik ken het document niet en weet ook niet of hieruit zorgverschuiving heeft

plaats gevonden. • Ik weet niet in hoeverre de artsen dit gelezen hebben • Ik werk vanaf 2012 binnen de reumatologie. Er hebben allerlei verschuivingen

plaatsgevonden. Ik weet niet of dit mede is veroorzaakt door de Handreiking implementatie taakherschikking.

• Misschien hebben de reumatologen het wel gelezen • Misschien hebben de reumatologen het wel gelezen • momenteel voeren wij alle telefonische consulten voor de RL, en is er een RL op

achterwacht aanwezig om advies te vragen. • Niet voor mij maar wel voor de np • nog geen V.S. / P.A. werkzaam binnen de vakgroep • Nog niet in the picture • Onze verpleegkundig specialist heeft taken van artsen overgenomen • Taakherschikking is uit nood ontstaan. • Taakherschikking was al voordien gestart • Verrichten nu DAS score en doen wetenschappelijk onderzoek



• voor de PA , zij kan nu recepten schrijven. • Voor ons als reumaverpleegkundigen is er geen verandering geweest maar voor

onze NP'er wel! • VS • VRC niet alleen in studie verband, maar ook regulier alternerend (stabiele) RA • Wij hebben 2 reumaconsulenten die wel alternerende spreekuren hebben onder

supervisie reumatoloog. • Zijn we mee bezig

Toelichtingen van de fysiotherapeut

• De HIT is niet grondig besproken en niet duidelijk is tot welke acties dat geleid heeft.

• De taak herschikking voor reumazorg hebben vooral plaatsgevonden op de afdeling. overheveling taken naar deel 1e lijn stuit nog steeds op bezwaren zorgverzekeraar en financiering daarvan. in periode 2002-‐2008 zeer structureel samengewerkt met verzekeraar, na stelselherziening veel frustratie dat niet verder doorgebouwd kon worden. Nu in 2013-‐2014 status Quo en wordt geschipperd binnen de mogelijkheden 2e lijn, 1e lijn en GEZ beleidsregel om de taken te verdelen

• Ik ken de handreiking niet • Ik werk in de 1e lijn, dus vragen zijn n.v.t. • Ik werk in fysiotherapeutische instelling waar mensen met reuma komen trainen

op verzekering of op eigen kosten in een reumagroep. • De praktijk maakt sinds kort deel uit van een gezondheidscentrum, de lijnen hier

moeten nog worden uitgezet." • Vraag 6 & 7 gelden niet voor mij (gespecialiseerd fysiotherapeut

eerstelijnscentrum) • Wij zijn een eerstelijns particuliere praktijk voor fysiotherapie, gespecialiseerd in

reuma. Toelichtingen van de ergotherapeut

• ik werk in de 1e lijnszorg en heb om die reden niet te maken met physican assistants en de taakherschikking

• Ik werk op de afdeling reumarevalidatie, niet bij de reumatologie zelf. Ik werk wel samen met de reumaconsulenten van de reumatologie.

Toelichtingen van de psycholoog [geen] Toelichtingen van de maatschappelijk werker/werkster [geen]



vraag 8 In welke mate bent u bekend met de taken, bevoegdheden, competenties en verantwoordelijkheden onderstaande disciplines (alleen invullen indien werkzaam op uw afdeling)? Figuur 8.1: Bekendheid met taken, bevoegdheden, ect, van reumaverpleegkundigen (N=196)

Figuur 8.2: Bekendheid met taken, bevoegdheden, ect, van verpleegkundig specialisten (N=160)

Figuur 8.3: Bekendheid met taken, bevoegdheden, ect, van physician-‐assistants (N=142)

Figuur 8.4: Bekendheid met taken, bevoegdheden, ect, van fysiotherapeuten (N=165)



Figuur 8.5: Bekendheid met taken, bevoegdheden, ect, van ergotherapeuten (N=161)

Figuur 8.6. Bekendheid met taken, bevoegdheden, ect, van maatschappelijk werk (N=146)

Figuur 8.7. Bekendheid met taken, bevoegdheden, ect, van psychologen (N=138)

Figuur 8.8 Bekendheid met taken, bevoegdheden, ect, van reumatologen (N=188)

Figuur 8.9. Bekendheid met taken, bevoegdheden, ect, van reumatologen i.o. (N=154)



Vraag 8 deel 2: Antwoorden op vraag 8, uitgesplitst naar discipline van de respondent en gecategoriseerd Tabel 8.1: Bekendheid van de reumatoloog en AIOS reumatologie met taken, bevoegdheden, ect, van de verschillende disciplines. Niet of weinig* Redelijk* Goed* Reumaverpleegkundig 8% 32% 60% Verpleegkundig specialist 28% 33% 38% physician-‐assistant 41% 31% 27% fysiotherapeut 24% 41% 36% ergotherapeut 22% 40% 38% maatschappelijk werk 25% 43% 31% psycholoog 20% 46% 34% reumatoloog 6% 1% 93% AIOS reumatologie 6% 6% 87% *categorisering: score 0 t/m5 = ‘Niet of weinig’, score 6 t/m 7 = ‘Redelijk’, score 8 en hoger = ‘Goed’. Tabel 8.2: Bekendheid van de PA en VS met taken, bevoegdheden, ect, van de verschillende disciplines. Niet of weinig Redelijk Goed Reumaverpleegkundig 4% 12% 85% Verpleegkundig specialist 9% 9% 83% physician-‐assistant 19% 10% 71% fysiotherapeut 9% 43% 48% ergotherapeut 9% 50% 41% maatschappelijk werk 25% 50% 25% psycholoog 19% 38% 44% reumatoloog 4% 4% 92% AIOS reumatologie 20% 20% 60% Tabel 8.3:. Bekendheid van de reumaverpleegkundige met taken, bevoegdheden, ect, van de verschillende disciplines. Niet of weinig Redelijk Goed Reumaverpleegkundig 9% 9% 81% Verpleegkundig specialist 20% 24% 55% physician-‐assistant 46% 26% 28% fysiotherapeut 27% 24% 49% ergotherapeut 20% 27% 52% maatschappelijk werk 28% 33% 40% psycholoog 31% 31% 38% reumatoloog 10% 14% 76% AIOS reumatologie 21% 29% 50%



Tabel 8.4: Bekendheid van de overige disciplines met taken, bevoegdheden, ect, van de verschillende disciplines. Niet of weinig* Redelijk* Goed* Reumaverpleegkundig 6% 58% 36% Verpleegkundig specialist 47% 37% 17% physician-‐assistant 48% 39% 13% fysiotherapeut 8% 3% 89% ergotherapeut 6% 9% 86% maatschappelijk werk 6% 33% 61% psycholoog 9% 32% 59% reumatoloog 3% 26% 71% AIOS reumatologie 33% 47% 20% *categorisering: score 0 t/m5 = ‘Niet of weinig’, score 6 t/m 7 = ‘Redelijk’, score 8 en hoger = ‘Goed’.



Vraag 9. Is het thema ‘wie doet wat in de zorg’ op uw afdeling uberhaupt onderwerp van gesprek tussen reumatologen en health professionals? Figuur 9.1: antwoorden totale groep

Tabel 9: antwoorden per discipline N Nooit Zelden Soms Regelmatig Frequent Weet ik niet


13 0 0 4 7 0 2

Ergotherapeut 8 0 2 4 1 1 0 Fysiotherapeut 28 3 7 9 4 2 3 Maatschappelijk werker

2 0 0 1 1 0 0

Physician Assistant 7 0 2 2 1 2 0 Psycholoog 1 0 0 0 0 0 1 Reumatoloog 63 2 5 14 34 8 0 Reumaverpleegkundige

65 1 8 23 25 7 1


20 0 2 11 6 1 0



Vraag 10. Als er veranderingen in algemene zin plaatsvinden in wie er welke zorg verleent, worden die veranderingen dan vastgelegd? Figuur 10.1: Worden veranderingen in taken vastgelegd

Tabel 10: antwoorden naar discipline Nooit Zelden Regelmatig Meestal Altijd Weet ik niet


13 0 1 2 5 2 3

Ergotherapeut 8 1 1 0 3 2 1 Fysiotherapeut 28 2 1 5 6 4 10 Maatschappelijk werker

2 0 0 2 0 0 0

Physician Assistant 7 0 3 0 4 0 0 Psycholoog 1 0 1 0 0 0 0 Reumatoloog 63 3 5 11 26 15 3 Reumaverpleegkundige

65 0 15 7 28 11 4


20 0 4 4 10 2 0



Vraag 11. Waar is op dit moment in algemene zin op uw afdeling de meeste winst voor de patient te behalen als het gaat om het verder ontwikkelen van multidisciplinaire reumazorg#? Tabel 11.1 RV

(n=65) PA en VS (n=27)

Arts/AIOS (n=76)

overige HPs (n=39)

totaal (N=207)

n (%) n (%) n (%) n (%) n (%) Uitbreiden multidisciplinaire reumazorg naar meer patiëntengroepen

23 (35) 10 (37) 26 (34) 15 (38) 74 (36)

Nog meer c.q. andere disciplines betrekken bij reeds multidisciplinair verleende reumazorg**

13 (20) 2 (7) 9 (12) 8 (21) 32 (15)

Uitbreiden van de rol van reeds betrokken disciplines bij multidisciplinaire reumazorg**

24 (37)* 17 (63) 27 (36) 17 (44) 85 (41)

Verhelderen van taken van health professionals (bijv. in zorgpaden, protocollen)

42 (65) 17 (63) 43 (57) 13 (33) 115 (55)

Veranderen van taakinhoud c.q. taakherschikking van health professionals

13 (20) 9 (33) 19 (25) 2 (5) 43 (20)

* vet gedrukte getallen geven de 2 meest genoemde antwoorden aan per categorie **i.e. betrokkenheid in meer onderdelen van het zorg- en behandeltraject: diagnostisch/therapeutisch; poliklinisch/klinisch/dagbehandeling etc. # respondenten mochten 2 antwoorden aanvinken. Gemiddelde aantal antwoorden per respondent was 1.7 (RV 1.8, PA/VS 2.0, arts/AIOS 1.6, overige HP 1.4)



Antwoorden per discipline: Reumatologen en AIOS reumatologie Tabel 11.2: overzicht reumatologen en reumatologen in opleiding werkend in Benoemen

uitbreiding multidisciplinaire zorg

Totaal Ziekenhuis met opleiding

UMC* Spec centrum**

Anders

Reumatologen 63 38 9 15 39 12 Aios 13 13 3 3 7 5 totaal 76 27 12 18 46 17

*UMC = universitair medisch centrum, **spec centrum = Gespecialiseerd centrum voor het bewegingsapparaat. Opmerkingen van reumatologen en reumatologen in opleiding:

1. Huidige inrichting van de werkzaamheden op de werkvloer

• “Telefoontjes naar verpleegkundigen, nieuwe patiënten gezien door PA”

• Alternerende consulten van stabiele RA patiënten door VRC en reumatoloog

• Geen betrokkenheid als aios

2. Effectiviteit

• “Sommige multidisciplinaire zorg wordt zonder evidence uitgevoerd, andere zorg is niet kosteneffectief”

• “Er is grote winst gehaald uit geprotocolleerde treat-‐to-‐target zorg voor RA. VRCs spelen een belangrijke rol gezien de verpleegkundige taken binnen een treat tot target aanpak (DAS score, contextuele aspecten als medicatie trouw, acceptatie van ziekte)”

3. Voorwaarden

• “PA en NP kunnen binnen medisch domein goed ingezet worden mits

hun taken duidelijk geprotocolleerd beschreven staan” • “Uitbreiding van competenties reumaverpleegkundige

/verpleegkundig specialist.” • “deelnemen aan gespecialiseerde spreekuren (artrose, M Bechterew,

RA) en aldus veel kennis over beperkte gebieden verwerven” • “Duidelijk taakverdeling onderling. Per ziekenhuis kan dit sterk

verschillen en dit hangt af van de persoon (zowel specialist als ondersteuner)”

4. Evaluatie huidige multidisciplinaire zorg • “Reumaconsulente kan actiever betrokken zijn bij traject ervoor,

tijdens en erna zodat er overkoepelende helderheid naar patiënt toe komt”



• “We krijgen ook signalen dat sommige patiënten de reumatoloog zelf vaker willen zien.”

• “Soms blijken de patiënten niet erg veel te hebben aan adviezen gegeven door een health professional die op dat terrein weinig deskundig is doordat ze er weinig mee te maken krijgt , Daardoor kunnen adviezen gegeven worden die tegenstrijdig zijn aan die van de reumatoloog. dat geeft irritatie bij de arts en onzekerheid bij de patiënten.”

• “Veel is al gerealiseerd. Er werd daarnaast continu onderzocht hoe een en ander verder te verbeteren valt en aangepast moet worden aan veranderende omstandigheden in de zorg” (gespecialiseerd centrum voor het bewegingsapparaat).

5. Protocollering

• “We zijn op dit moment alle protocollen aan het herzien en vast te leggen op welke manier we de samenwerking met reumaconsulentes meer kunnen structureren en uniformeren.”

• “Gezien de academische functie met snelle toename van het aantal patiënten dat op de een of andere manier deelneemt aan meer of minder uitgebreid wetenschappelijk onderzoek wordt er momenteel hard gewerkt aan verbetering van integratie van zorg en onderzoek, gericht op de centrale rol van de patiënt. Betrekken van research verpleegkundigen bij multidisciplinaire zorg voor de individuele patiënt op de polikliniek die ook aan studies meedoet”

• “Duidelijk beschrijven hoe de controles verlopen bij start nieuwe medicatie, hierbij ook bandbreedte aangeven (wanneer moet er meteen overleg plaatsvinden, wanneer later). Duidelijk beschrijven wat de standaard adviezen zijn bij infectie en biological gebruik, bij vaccinaties, bij zwangerschap. Deze beschrijving regelmatig updaten (consensus). Patiënt meer betrekken bij de zorg”

6. Concrete suggesties voor invulling uitbreiding multidisciplinaire zorg

• “Betrekken fysiotherapeuten en mogelijk diëtisten bij artrose zorg, NP/PA nieuwe patiënten laten zien”

• “bv meer multidisciplinair medisch overleg; longarts, cardioloog, reumatoloog bij sclerodermie, rev arts/orth chirurg / podotherapeut voor voetenspreekuur”

• “Voor de verpleegkundig specialist/reumaverpleegkundige: nu nog alleen de patiëntengroepen reumatoïde artritis, spondylartropatie en psoriasis artritis, maar uit te breiden naar jicht en artrose vanwege de belangrijke leefstijlcomponent die bij deze aandoeningen ook een rol speelt. Voor de verpleegkundig specialist: screening van nieuwe patiënten die worden verwezen met verdenking artritis (zgn. Early Arthritis Clinic).”

• “Uitbreiden van diagnostische mogelijkheden (bijv. echo, CM). Implementeren van (behandel)protocollen voor de health professionals.”

• “Naast controles door de reumaverpleegkundigen van RA, ook bij artritis psoriatica en M. Bechterew.”

• “Spreekuren meer inrichten in zorg(ge?)lijken, waarin verpleegkundige een prominentere rol krijgt.”



Antwoorden per overige disciplines: 2) VS en PA

- Benutten van competenties, bevoegdheden en vaardigheden die passen bij betreffende functies.

- Behoefte aan protocollen en afbakening in zorgpaden. - Zien van patiënten met andere ziektebeelden. - VS ook participeren in wetenschappelijk onderzoek, voorbehouden handelingen

(gewrichtspuncties) en echografie. - Onduidelijkheid taken VS en andere disciplines, er ontbreekt een

taakomschrijving. - Verbeteren van samenwerking tussen reumatologie en revalidatie

3) Reumaverpleegkundige

- De reumaverpleegkundige ziet alleen bepaalde patiëntengroepen, andere groepen zouden ook gezien kunnen worden VRC. De VRC heeft hier een bijdragende rol in het geven van informatie en begeleiding.

- Koppeling eerste lijn kan beter, bijvoorbeeld door deze in zorgpaden te betrekken.

- Er is behoefte aan een psycholoog. - Niet overal wordt multidisciplinair gewerkt, wel behoefte aan (met name meer

betrokkenheid/gebruik maken van fysiotherapie en ergotherapie). - Behoefte aan inzicht in elkaars werk.

4) Overige HP

- Behoefte aan protocollen en functieomschrijving verschillende disciplines - Doorverwijzen en samenwerken tussen 1e en 2e lijn kan meer gestructureerd

worden volgens bijvoorbeeld richtlijnen. - Onduidelijkheid taken verschillende disciplines, behoefte aan inzicht in elkaars

werkzaamheden. - Bij ontwikkeling van zorgpaden zijn HP’s weinig betrokken. - Er is niet overal een multidisciplinair traject. - Verbeteren van samenwerking tussen reumatologie en revalidatie, bijvoorbeeld

gezamenlijke zorgpaden.



Vraag 12. Wat kunnen de NVR/NHPR/V&VN Reumatologie doen om het verlenen van multidisciplinaire zorg op uw werkvloer te bevorderen? 12a. Reumatologen en reumatologen in opleiding Tabel 12.1: antwoorden per zorgcentrum en totaal*

Gespec. Centrum

Groot ziekenhuis

Klein ziekenhuis

Middelgroot ziekenhuis UMC ZBC Totaal

% van 337 antwoord

en

Best practices beschikbaar stellen 12 21 4 7 9 1 54 16%

Uitbreiden kwaliteitseisen visitatie m.b.t. multidisciplinaire zorg

4 8 0 1 4 0 17 5%

Actief informeren van de leden over landelijke ontwikkelingen

9 20 3 7 7 1 47 14%

Het formuleren van standpunten over actuele ontwikkelingen

11 13 2 5 3 0 34 10%

Het maken van beleid (bijv. ter aanmoediging van inzet VS/PA)

5 3 1 4 4 0 17 5%

Richtlijn uitbrengen hoe taakherschikking te implementeren

9 16 2 9 3 1 40 12%

Ondersteunen van het ontwikkelen van multidisciplinaire zorgpaden

6 14 0 8 10 1 39 12%

Totaal 75 130 16 53 59 4 337 100% * de twee meest genoemde antwoorden zijn geel gearceerd Opmerkingen c.q. Toelichting bij vraag 12:

• Beoordelen ven effectiviteit en de financiële haalbaarheid van de multidisciplinaire reumazorg [Gespecialiseerd centrum voor het bewegingsapparaat]

• Bovenstaande lijkt mij vooralsnog genoeg; daarnaast om mee te beginnen: bewijsvoering van effect. [Gespecialiseerd centrum voor het bewegingsapparaat]

• Het klinkt lekker: multidisciplinaire reumazorg. Kan ook alleen maar goed zijn toch? En meer is beter toch? Ik vraag me dat echter af: zodra multidisciplinair het doel op zich gaat worden, schiet het zijn nut voorbij. Nu al zie je in vele verbanden zoveel „multidisciplinair” dat patiënten beginnen te klagen dat ze de dokter nauwelijks zien. Onder meer in de eerstelijns zorg waar vele zorgtaken zijn afgestoten naar „Health Professionals” zien veel patiënten geen arts. Zeker, die geleverde zorg is doorgaans goed als het gaat over een specifiek stukje routinezorg. Maar een generalistische blik waarbij over de schutting van dat specifieke stukje zorg heen moet worden gekeken wordt nog wel eens gemist. Het argument van efficiëntie is ook maar deels waar, zodra het takenpakket wat meer complexe interactie met de patiënt vergt, neemt de tijdsbesteding aan het consult veel sterker toe. Dan komt meestal een medisch specialist op grond van generalistische kennis sneller tot een kern van het probleem, terwijl de health professional binnen geprotocolleerde kaders blijft. Zeker binnen een deels generalistisch vak zoals de reumatologie zou ik terughoudend zijn met al te veel „losse componenten” uit te besteden. Naar mijn mening moet er ook worden gewaakt voor uitholling van taken voor de specialist,



welke naast complexe zorg toch ook een redelijke mate van routinezorg nodig heeft om feeling te houden met het gehele spectrum van een specifieke kwaal. Ik ben overigens niet tegen complementaire zorg met behulp van zo nodig meerdere health professionals. Wel tegen een doorgeschoten multidisciplinair zorgsysteem waarbij teveel gekeken wordt naar efficiëntie en te weinig naar wat echt optimale zorg is welke aansluit op de noden van de patiënt. [Klein algemeen ziekenhuis]



12b. PA en VS Tabel 12.4: antwoorden per type zorgcentrum*

Gespec. Centrum

Groot ziekenhuis

Klein ziekenhuis

Middelgroot ziekenhuis UMC ZBC Totaal Percentage van

337 antwoorden

Best practices beschikbaar stellen 2 11 3 1 2 0 19 11%


1 8 2 1 2 0 14 8%


1 11 4 1 3 0 20 12%


2 9 1 1 3 0 16 10%


3 12 6 1 2 0 24 14%


1 10 4 0 2 0 17 10%


1 7 5 0 2 0 15 9%

Totaal 18 90 33 6 21 0 168 100%

* de drie meest genoemde antwoorden zijn geel gearceerd Opmerkingen c.q. Toelichting bij vraag 12:

• Samenwerken tussen revalidatie en reumatologie in gezamenlijk opzetten van zorgpaden. [Gespecialiseerd centrum voor het bewegingsapparaat (PA)]

• Betrekken van andere disciplines in opleidingsmomenten. Scholingen voor artsen en assistenten ook openstellen voor VS en PA, evenals accreditatie hiervoor regelen. [Groot algemeen ziekenhuis (VS)]

• Ik heb alles aangevinkt omdat ik denk dat dit een bijdrage kan leveren. Echter denk ik dat er veel meer winst is te halen in de beeldvorming van bv. VS/PA bij reumatologen. Wat kunnen zij, waar kunnen artsen voordeel mee doen en de functie benutten. Er zit nu een spanningsveld, mogelijk concurrentievorm. Ik merk dat onze bevoegdheden juist ingeperkt worden ipv uitgebreid waardoor wij ons zelf minder kunnen ontwikkelen. Dit is o.a. een bedreiging gezien het experimenteerartikel. We hebben al een paar jaar om. Wat dan weer geen probleem is, is bv. medicatie zelfstandig voorschrijven. [Groot algemeen ziekenhuis (VS)]

• Toegang tot NVR site/documenten niet alleen voorbehouden aan artsen. Dialoog , brainstorm sessies, tussen reumatologen en bv VS over implementatie herschikken taken. Het gezamenlijk werken aan ontwikkelingen, over elkaars domein heen durven te kijken en de voordelen zien voor de patient/organisatie landelijke gezondheidszorg. [Middelgroot ziekenhuis (VS)]



12c. Reumaverpleegkundige Tabel 12.7: antwoorden per type zorgcentrum*

Gespec. Centrum

Groot ziekenhuis

Klein ziekenhuis

Middelgroot ziekenhuis UMC ZBC Totaal

Percentage van 337

antwoorden

Best practices beschikbaar stellen

4 5 9 17 12 0 47 16%


2 0 1 3 3 0 9 3%


6 6 9 16 10 0 47 16%


2 6 7 9 7 0 31 10%


2 3 3 3 7 0 18 6%


3 2 2 6 6 0 19 6%


4 5 7 14 8 0 38 13%

Totaal 33 35 56 97 80 0 301 100% * de drie meest genoemde antwoorden zijn geel gearceerd Opmerkingen c.q. Toelichting bij vraag 12:

• Meer met elkaar delen ten aanzien van de zorgpaden. [Klein algemeen ziekenhuis]

• Meer interactie tussen de verschillende groepen. Bijvoorbeeld door meer op de

hoogte te zijn van elkaars scholingsdagen en congressen. Maar ook door interviews en artikelen in reuma tijdschriften ne op de website van de NVR (ik denk dan vooral aan psychologen, fysiotherapeuten en ergotherapeuten). [Universitair Medisch Centrum]

• Aanbieden van informatie uit andere disciplines, bijvoorbeeld uitnodigen voor

NVR of reumacongressen of congressen/bijeenkomsten vanuit andere disciplines onder de aandacht brengen. [Universitair Medisch Centrum]



12d. Overige disciplines Tabel 12.10: antwoorden per type zorgcentrum*

Gespec. Centrum

Groot ziekenhuis

Klein ziekenhuis

Middelgroot ziekenhuis UMC ZBC Totaal Percentage van

171 antwoorden

Best practices beschikbaar stellen

19 0 0 0 0 6 25 15%


7 0 0 0 1 2 10 6%


23 0 0 0 2 8 33 19%


13 0 0 0 1 3 17 10%


6 0 0 0 1 3 10 6%


10 0 0 0 0 2 12 7%


18 0 0 0 1 5 24 14%

Totaal 123 0 0 0 9 39 171 100%

* de drie meest genoemde antwoorden zijn geel gearceerd Opmerkingen c.q. Toelichting bij vraag 12:

• Creëren van structuren om samenwerking tussen 1e en 2e lijn vorm te geven. [Gespecialiseerd centrum voor het bewegingsapparaat]

• het inlichten van huisartsen lijkt mij zinnig. Zij zien als eerste de cliënt

[Gespecialiseerd centrum voor het bewegingsapparaat]

• niet alleen de ontwikkeling, maar vooral de implementatie van zorgpaden opnemen in de (kwaliteits-‐)visitaties c.q. Prestatie-‐indicatoren. [Universitair Medisch Centrum]



Vraag 13. In welke mate benut uw afdeling de competenties van de disciplines werkzaam op uw afdeling? 13a. In welke mate benut uw afdeling de competenties van de disciplines werkzaam op uw afdeling voor patiënten met reumatoïde artritis? figuur 13.1: totale groep respondenten

13b. In welke mate benut uw afdeling de competenties van de disciplines werkzaam op uw afdeling voor patiënten met spondylartropathie/Bechterew/artritis psoriatica? Figuur 13.2: totale groep respondenten

13c. In welke mate benut uw afdeling de competenties van de disciplines werkzaam op uw afdeling voor patiënten met kristalartropathie (jicht, CPPD)? Figuur 13.3: totale groep respondenten

13d. In welke mate benut uw afdeling de competenties van de disciplines werkzaam op uw afdeling voor patiënten met PMR en arteriitis temporalis? Figuur 13.4: totale groep respondenten



13e. In welke mate benut uw afdeling de competenties van de disciplines werkzaam op uw afdeling voor patiënten met systeemziekten (SLE, Sjogren, sclerodermie, polymyositis, vasculitis)? Figuur 13.5: totale groep respondenten

13f. In welke mate benut uw afdeling de competenties van de disciplines werkzaam op uw afdeling voor patiënten met artrose? Figuur 13.6: totale groep respondenten

13g. In welke mate benut uw afdeling de competenties van de disciplines werkzaam op uw afdeling voor patiënten met pijnsyndroom/FMS? Figuur 13.7: totale groep respondenten

13h. In welke mate benut uw afdeling de competenties van de disciplines werkzaam op uw afdeling voor patiënten met JIA of een andere juveniele aandoening? Figuur 13.8: totale groep respondenten



Vervolg vraag 13: In welke mate benut uw afdeling de competenties van de disciplines werkzaam op uw afdeling? Categorisering naar disciplines van respondenten Figuur 13.9 RA Figuur 13.10 SpA/AS/PsA

Figuur 13.11 Kristal artropathie Figuur 13.12 PMR en AT



vervolg vraag 13: Figuur 13.13 Systeemziekten Figuur 13.14 Artrose

Figuur 13.15 Pijnsyndroom/FMS Figuur 13.16 JIA ea. juveniele aandoeningen*

*antwoord psycholoog ontbreekt



Vervolg online vragenlijst: Vraag 14 t/m 20 zijn alleen voor RV, VS en PA vraag 14. Welke diagnostische handelingen verricht u op dit moment zelfstandig? Tabel 14.1 zelfstandig n Lichamelijk

onderzoek Gewrichts-onderzoek

DAS-score Punctie uit gewricht

Reumaverpleegkundige

65 8 12% 39 60% 59 91% 0 0%


20 15 75% 20 100% 20 100% 12 60%

Physician Assistant

7 7 100% 7 100% 6 86% 5 71%

totaal 92 30 33% 66 72% 85 92% 17 18%

Tabel 14.1 vervolg n Microscopisch

onderzoek Schirmertest Aanvragen

laboratorium-onderzoek

Aanvragen röntgenonderzoek


65 0 0% 8 12% 46 71% 23 35%


20 6 30% 6 30% 19 95% 19 95%

Physician Assistant

7 4 57% 4 57% 7 100% 7 100%

totaal 92 10 11% 18 20% 72 78% 49 53%

Toelichtingen van reumaverpleegkundigen:

• aanvraag lab en röntgen is wel gestandaardiseerd in een protocol. • Geen • Lichamelijk onderzoek zeer beperkt: In de zin van: wanneer patiënt klacht

aangeeft, dan zal ik deze lichamelijke klacht "inspecteren". • Röntgen alleen t.b.v. trials • RR, Basdai, HaQ

Toelichtingen van verpleegkundig specialisten:

• Alleen punctie uit kniegewricht. • "microscopisch onderzoek, met supervisie. • Lab deels zelf, bij aanvullende onderzoeken in overleg • Punctie uit gewrichten, zelfstandig knie. Rest onder begeleiding. Op termijn

proberen we dit uit te breiden, alleen ontbreekt het soms aan tijd om dit onder begeleiding uit te voeren."

• VS en PA zullen lichamelijk onderzoek uitgebreider doen en beheersen dan een VRC.

Toelichtingen van physician assistants :

• echografie, consulten naar overige specialisme , nagelbedmicroscopie • Echter, gericht op revalidatie-‐diagnostiek, niet reumatologie. • Echografie • Echografie



Vraag 15. Voor welke diagnostische handelingen stelt u zelf de indicatie? Tabel 15.1 Lichamelijk




65 4 6% 33 51% 49 75% 0 0%


20 15 75% 19 95% 19 95% 13 65%

Physician Assistant

7 7 100% 7 100% 6 86% 5 71%

totaal 92 26 28% 59 64% 74 80% 18 20%

Tabel 15.1 vervolg Microscopisch


laboratorium-onderzoek



65 0 0% 3 5% 38 58% 10 15%


20 7 35% 6 30% 19 95% 18 90%

Physician Assistant

7 4 57% 4 57% 6 86% 6 86%

totaal 92 11 12% 13 14% 63 68% 34 37%

Andere diagnostische handelingen: Toelichting van reumaverpleegkundigen:

• "is in protocol vastgelegd wanneer reumaverpleegkundige • lichamelijk onderzoek, gewrichtsonderzoek en DAS score doet,, • aanvragen lab . en röntgenonderzoek. • Is niet zozeer zelf de indicatie stellen, alswel werken volgens afspraken • Lichamelijk onderzoek zeer beperkt: In de zin van: wanneer patiënt klacht

aangeeft, dan zal ik deze lichamelijke klacht "inspecteren". • protocollair vastgelegd a 2 jaar röntgenonderzoek bij RA dus die aanvragen doe

ik zelfstandig. Event. extra labonderzoek alleen na overleg met reumatoloog • m.b.t. laboratorium onderzoek betreft dit incidenteel • werk volgens protocol • zie hier boven is gestandaardiseerd.


• "bij punctie uit gewrichten, microscopisch onderzoek, lab en röntgen bepaal ik dit deels zelf, deels in overleg met de arts. Ik heb dan de indicatie gesteld, maar overleg bij een punctie bv. of dit plaatsvindt. X-‐handen/voeten etc. doe ik zelf, maar bv. extra X-‐thorax in overleg. Evenals lab, standaardzaken zelf, ik doe vaak een voorstel en meestal wordt dit bevestigd. Ik vind wel dat wij hier zelfstandig iets meer in zouden kunnen doen."

• "Voor bovenstaande mag en stel ik hoofdzakelijk indicatie echter ook wel na overleg met een reumatoloog. Dit heeft te maken met het aanhouden van je grens qua expertise bij hoog complexe zorg. Ook worden beslissingen genomen door casuïstiek in te brengen in het overleg. Dus onderstaande vragen ook wel na overleg."


• bv. college met specialisatie handen/voeten. • Echografie [3x] • echografie, consulten naar overige specialisme, nagelbedmicroscopie



Vraag 16. Welke diagnostische handelingen verricht u na overleg met een arts? Tabel 16.1 Lichamelijk




65 6 9% 30 46% 40 62% 0 0%


20 4 20% 3 15% 3 15% 10 50%

Physician Assistant

7 1 14% 1 14% 1 14% 1 14%

totaal 92 11 12% 34 37% 44 48% 11 12%

Tabel 16.1 vervolg Microscopisch


laboratorium onderzoek



65 0 0% 7 11% 40 62% 42 65%


20 4 20% 5 25% 9 45% 10 50%

Physician Assistant

7 2 29% 2 29% 1 14% 1 14%

totaal 92 6 7% 14 15% 50 54% 53 58%

Andere diagnostische handelingen: Toelichtingen van reumaverpleegkundigen:

• Buiten de trials • schirmertest wordt door de doktersassistente gedaan, kan het wel aanvragen


• Deze handelingen verricht ik zonder overleg • soms overleg over wel/niet puncteren en aanvragen van onderzoeken • Soms vind overleg plaats in andere gevallen niet die inschatting maak ik

zelfstandig • zie toelichting vraag 15. Basiszaken en zaken die vaak voorkomen zelf, zonder

tussenkomst van een arts. Soms in overleg. Dit wisselt. Toelichtingen van physician assistants :

• alleen bij twijfel overleg ik met arts. Daarna verricht ik evt. bovengenoemde diagnostische handelingen

• wanneer iets niet duidelijk is



Vraag 17. Welke therapeutische handelingen verricht u zelfstandig? Tabel 17.1 Medicatie

voorschrijven Medicatie wijzingen

Wijzigen van DMARD’s

Wijzigen van NSAID’s

Physician Assistant

7 7 100% 7 100% 5 71% 6 86%


65 0 0% 2 4% 2 4% 5 9%


20 17 85% 16 80% 15 75% 16 80%

Totaal 92 24 26% 25 27% 22 24% 27 29%

Tabel 17.1 vervolg Injectie

intramusculair Injectie intra-articulair

Injectie elders (bv bursa)

Physician Assistant

7 5 71% 5 71% 5 71%


65 32 59% 0 0% 1 2%


20 17 85% 11 55% 11 55%

Totaal 92 54 59% 16 17% 17 18%


• "Depomedrol of Kenacort injectie i.m. na overleg met de arts. • medicatie wijzigen of voorschrijven in EZIS1 (biologicals, MTX), maar dit wordt

nog geaccordeerd door de arts (= niet gemachtigd voorschrijven). • medicatie/beleid wijzigen/aanpassen in overleg met reumatoloog of protocollair • volgens protocol alleen bij telefonische consulten • Wijzigen medicatie alléén zelfstandig volgens geprotocolleerde afspraken hiertoe.


• i.a. injecties deels (bv. knie zelfstandig). Aantal i.a. injecties nog aan het leren onder supervisie.

• idem als boven benoemd • "Ik ben nog in opleiding tot vpk specialist en schrijf medicatie voor na overleg

met de reumatoloog. • Afhankelijk van de situatie verricht ik zelf handelingen of na overleg." • Medicatie voorschrijven volgens protocol • voorschrijven andere medicatie bv t.a.v. osteoporose, PPI's, middelen voor jicht,

etc. Toelichtingen van physician assistants : [geen]

1 EZIS: vorm van elektronisch patienten dossier-‐software



Vraag 18. Welke therapeutische handelingen verricht u na overleg met een arts? tabel 18.1 Medicatie

voorschrijven Medicatie wijzingen

Wijzigen van DMARD’s

Wijzigen van NSAID’s

Physician Assistant

7 2 29% 2 29% 2 29% 3 43%


65 8 15% 30 56% 27 50% 29 54%


20 10 50% 14 70% 14 70% 13 65%

Totaal 92 20 22% 46 50% 43 47% 45 49%

Tabel 18.1 vervolg Injectie

intramusculair Injectie intra-articulair

Injectie elders (bv bursa)

Physician Assistant

7 1 14% 1 14% 1 14%


65 39 72% 1 2% 1 2%


20 9 45% 10 50% 8 40%

Totaal 92 49 53% 12 13% 10 11%


• Ik stel zelfstandig vast dat wijzigen van DMARD's of NSAID's nodig is en overleg dit vervolgens met de reumatoloog.

• In overleg met arts geef ik aan de patiënt de wijziging door (en noteer dit in het medisch dossier). Arts maakt daarna het recept en noteert dit ook in het medisch dossier

• IV inbrengen • Medicatie klaarzetten in EZIS, wordt nog geaccordeerd door de arts. • perifeer infuus aanprikken • voorschrijven medicatie gebeurd altijd door de reumatoloog. wij geven deze wel

uit tijdens alternerend spreekuur en checken de medicatie Toelichtingen van verpleegkundig specialisten:

• Besluit zelf of overleg noodzakelijk is, bij twijfel dus overleg. • De arts past later het recept aan, po van de arts mag ik het wel met de patiënt

bespreken. • in voorkomende complexere situaties en buiten behandelprotocollen overleg ik

medicatiewijzigingen met de arts, echter niet standaard. • "Soms in overleg. bv. bij slechte nierfunctie, polyfarmacie. Wij werken volgens

protocol. Dan overleg ik niet behalve indien ik zekerheid wil. • I.a. injectie meestal na overleg." • voor aangevinkte items geldt; soms bij twijfel overleg.


• DMARD's in overleg met reumatoloog • DMARD's in overleg met reumatoloog • indien iets niet duidelijk is of afwijkt van het protocol • zie ook vraag 16



Vraag 19. Zijn patiëntencontacten gekoppeld aan bezoek aan de reumatoloog? Figuur 19.1: Samengevoegde antwoorden van PA, VS en RV.

Figuur 19.2 t/m 19.4: gestratificeerd naar discipline



Vraag 20. Is de reumatoloog voldoende beschikbaar voor overleg of meekijken op indicatie? Figuur 20.1: Samengevoegde antwoorden van PA, VS en RV.

Figuur 20.2 t/m 20.4: gestratificeerd naar discipline

Ruimte voor opmerkingen: [-‐]

Documents

Vragenlijst multidisciplinaire reumazorg - resultaten v4 · artritis Spondylartropathieën / Bechterew / Artritis psoriatica Pijnsyndroom (fibromyalgie) JIA/juveniele aandoening Physician