We Will Manage Our Own - Burma · PDF fileခြင့္မရခဲ ့ေသာနယ ္ေၿမမ်ားသည ္ယခုအခါတြင ္ပြင့္လင္းလာခဲ

We Will Manage Our Own Natural Resources

ဒ႔…ပငဆ

ငတ သဘာ၀အ

ရငးအျမစမားက

ဒ႔…စမခန႔ခြ စ႕ • W

e Will M

anage O

ur Ow

n N

atural Resources

Karen Indigenous People in Kamoethway Demonstrate the Importance of Local Solutions

and Community–Driven Conservation

Dawei District, Tanintharyi Region, Myanmar

ဒ႔…ပငဆငတ သဘာ၀အရငးအျမစမားက ဒ႔…ပငဆငတ သဘာ၀အရငးအျမစမားက ဒ႔…စမခန႔ခြ စ႕ဒ႔…စမခန႔ခြ စ႕

ကမေသြးေဒသရ ဌာေနကရငတငးရငးသားမားက ထတေဖာျပသလကေသာ ရပရြာမဥးေဆာငသည သဘာ၀ပတ၀နးကင ထနးသမးေစာငေရာကျခငး ႏင

ေဒသခမားအၾကား အေျဖရာျခငး ၏ အေရးႀကးပ

ထား၀ယခရင၊ တနသၤာရ တငးေဒသႀကး၊ ျမနမာႏငင


ကမေသြးေဒသရ ဌာေနကရငတငးရငးသားမားက ထတေဖာျပသလကေသာ ရပရြာမဥးေဆာငသည

သဘာ၀ပတ၀နးကင ထနးသမးေစာငေရာကျခငး ႏင ေဒသခမားအၾကား အေျဖရာျခငး ၏ အေရးႀကးပ


မာတကာမာတကာ

မတဆကနဒါနးမတဆကနဒါနး ............................................................................................................ ............................................................................................................ ၅

ကမေသြးေဒသ အေၾကာငးကမေသြးေဒသ အေၾကာငး .............................................................................................. .............................................................................................. ၇

ခနးေျခာကမႈအသစမားခနးေျခာကမႈအသစမား .................................................................................................. .................................................................................................. ၈

RKIPN အေၾကာငးRKIPN အေၾကာငး ...................................................................................................... ...................................................................................................... ၁၂၁၂

ေဒသခမား၏ ေအာငၿမငမမားေဒသခမား၏ ေအာငၿမငမမား ....................................................................................... ....................................................................................... ၁၆၁၆ ကရငရးရာ ပညာဗဟသတမားက သေတသန ၿပၿခငး ................................................... ၁၆ ရပရြာအေၿခၿပ လမစးပြားဘဝ စစတမးေကာကယၿခငး .................................................. ၁၈ ရပရြာပညာေပးလပငနး၊ လမႈ ကြနရကထေထာငၿခငးႏင လထလပရားမမား ...................... ၂၃ ေလလာမၿဖစစဥ။ ေသာကသးေရ ရရရန စနစတစခ ထေထာငၿခငးၿဖင ေရေဝကနးတနး ပးေပါငး စမခန႔ခြမ .......................................................................... ၂၄ ငါးမးစပမား ထနးသမးေစာငေရာကသည နယေၿမမား.................................................. ၃၀ ရပရြာမဥးေဆာငေသာသစေတာထနးသမးေစာငေရာကၿခငးလပငနး ................................ ၃၂

RKIPN ၏ အဓကလႈပရားမႈ အခနဇယားRKIPN ၏ အဓကလႈပရားမႈ အခနဇယား .......................................................................... .......................................................................... ၄၁၄၁

ကမေသြးေဒသတြင ေနာကထပမညသညအရာမား ေဆာငရြကမညနညး။ကမေသြးေဒသတြင ေနာကထပမညသညအရာမား ေဆာငရြကမညနညး။ ................................ ................................ ၄၃၄၃

နဂးခပနဂးခပ ..................................................................................................................... ..................................................................................................................... ၄၄၄၄

2 • ဒ႔…ပငဆငတ သဘာ၀အရငးအျမစမားက ဒ႔…စမခန႔ခြ စ႕

အမာစာအမာစာ

ေကးလကလ႔အဖြ႕အစညးမအစပးခ ႔ေသာဤသေတသနစာတမးသညကၽြႏပတ႕အတြကေရာငၿပနထငဟပ ႏငေစေသာသငခနးစာမားပငၿဖစပါသည။ ဤအေၾကာငးအရာကေရးသားသမားသညတခနတခါကမအသအမတၿပၿခငးမခရေသာၿမနမာႏငငေတာငပငးရကရငတငးရငးသားမားၾကးစးေသာေဒသတြငေကးလကမစမခန႔ခြေသာသဘာ၀အရငးအၿမစႏင႔ပါတသက၍စနေခၚမႈမားႏင႔အခြငအလမးမားကေဖာၿပထားပါသည။အေတြ႔အ ၾကၿဖစစဥမားၿဖစေသာေရေပးေ၀ေရးစနစ၊ေကးလကမထနးသမးေသာငါးေဘးမ႔အငႏင႔အစအဖြ႔ပငသစေတာတ႔ကလညးေဖာၿပထားပါသည။၄ငးတ႔၏ေနရာေဒသရသဘာ၀အရငးအၿမစစမခန႔ခြမႈကစၥရပမားကတငၿပနင ရနအတြက CSLD / TRIP NET ႏင႔ RKPIN တ႔၏ပးေပါငးေဆာငရြကမႈဆင႔ကေၿပာငးလတးတကမႈကလညး ေဖာၿပထားပါသည။

ေဒသခကရငတငးရငးသားမားသညအစအစဥေရးဆြၿခငး၊ဆးၿဖတခကခၿခငးကစၥရပမား၌ၿပညသလထ၏ ပးေပါငးပါ၀ငမႈ ၾကတငအသေပးၿပးလြတလပေသာသေဘာထားခယမႈစသည႔အခကမားကလကကငအၿဖစ အသးခသြားပါသည။ ဌာေနတငးရငးသားမား၏ပညာဗဟသတကအေၿခၿပေသာပရေဆးသစေတာအားစမ ခန႔ခ ြၿပးအသးခၿခငးသညေဒသခလ႔အဖြ ႔အစညးအတြကၿမငသာေသာအကးေကးဇးၿဖစေၾကာငးတငၿပထားပါသည။

ကရငတငးရငးသားမား၏ဘ၀သညသဘာ၀ႏင႔ဆကႏြယမႈရေၾကာငးအသအမတၿပၿခငးခရသည။ လြတလပမႈကခစခငၿမတႏးၿခငး၊သဘာ၀ႏင႔ယဥတြေနရနဌာေနတငးရငးသား၏ပညာဗဟသတႏင႔စတေစတသတ၏ လ႕ေဆာမႈမားကသာမာနထကသာလြနေသာအမတသေကၤတပငၿဖစသည။ ဤအၿခငးအရာမားကကမးေသြးရကရငတငးရငးသားမားအား၄ငးတ႔၏အခြင႔အေရး၊ေၿမေနရာႏင႔ယဥေကးမႈကအကာအကြယၿပရနခငမာမႈက ၿဖစေစသည။တခနကစစပြမားၿဖစခ႔ရေသာ၄ငးတ႔၏ေၿမေနရာသညလညးယခအခါတြငၿပငပမေရာကလာ ေသာသမားအား ဖြ႔ၿဖးေရးဆေသာအမညနာမေအာက၌စးပြားေရးၿပလပရနအခြင႔အလမးမားကဖြင႔ေပးေန ပါသည။ဌာေနတငးရငးသားမားအတြကအဓပၸါယႏင႔ၿပည႔စေသာဖြ႕ေရးဆသညမာ၄ငးတ႔၏တလးတ၀တညး ေသာပါ၀ငၿခငးႏင႔၄ငးတ႔၏ဆႏၵသေဘာထားအားရယၿခငးပငၿဖစပါသည။ဖြ႔ၿဖးေရးသည၄ငးတ႔ယဥေကးမႈ ဓေလထးတမးႏငကကညမႈရၿပးသာမကခနညမႈကၿပနငသညစလညးရရမညၿဖစသည။

ကၽြနပတ႔အားလး ကမးေသြး ရကရငတငးရငးသားမား၏စြမးရညၿမငတကလာၿပးၿပငပမေရာကရလာေသာ အငအားမားကအတႏငရနအတတကြရပတညေပးရမည။ ၄ငးတ႔၏အသမားအားေပၚလစေရးဆြသမားႏင႔ သကဆငရာအဖြ႔အစညးအသးသးထသ႔ေရာကရရနလညးၿပလပေပးရမည။ဘ၀တတကပြ၀ငေနေသာၿပည႔သ ႔လ ႔အဖ ြ ႔အစညးအသးသးကလညးခငမာေသာကြနရကၿဖစေပၚလာေစရနတညေဆာကေပးရမည။

ဒ႔…ပငဆငတ သဘာ၀အရငးအျမစမားက ဒ႔…စမခန႔ခြ စ႕ • 3

ဤသေတသနစာတမးမ ေလ႔လာသရရၿပးသငခနးစာအေနၿဖင႔အေလးထားမတယရမည႔အခကမာ ေဒသခမားက၄ငးတ႔၏သဘာ၀အရငးအၿမစအားထမးသမးေရးၿပလပရာတြင၄ငးတ႔၏အခြင႔အေရးက အကာအကြယေပးသည႔အရနကၿမင႔တငေပးမသာ ေဒသခမလကခေသာဖြ႔ၿဖးေရးကရရႏငမညၿဖစသည။

တငလြငေသာငး Ph.Dတငလြငေသာငး Ph.DExecutive DirectorRECOFTC (Regional Community Forestry Training Centre for Asia and the Pacifi c)


မတဆကနဒါနးမတဆကနဒါနး

၂၀၁၁ ခႏစတြင အရပသားတစပငးအစးရအျဖစ အေျပာငးအလမား ျဖစေပၚခၿပးေနာကပငး အကန႔ အသတျဖင ျပလပေသာ ဒမကေရစ ျပျပငေျပာငးလမႈမားႏင အေနာကႏငငမား၏ စးပြားေရးအရ အေရးယပတဆ႔ ထားမႈမား ရတသမးျခငးျဖင ျမနမာႏငငသည စးပြားေရးအတြက တခါးဖြငခသည။ ၂၀၁၂ ခနစတြင ဗဟအစးရႏင တငးရငးသား လကနကကင အဖြ႕တစခၿဖစေသာ ကရင အမးသား အစညးအရး (KNU) တ႕သည ႏစဖက အပစ အခတ ရပစေရး ကနဥး သေဘာတညခက တစခက လကမတေရးထးခသည။ ထ႕ေၾကာင တခနက ထငးႏငငႏ င ထစပေနေသာ နယစပတေလာက ကာလၾကာရည ၿဖစပြားခေသာ ၿပညတြငးစစမားေၾကာင အနကေရာငနယေၿမ အၿဖစသတမတၿပး အၿပငလမားဝငထြကခြငမရခေသာနယေၿမမားသည ယခအခါတြငပြငလငးလာခသည။ ထႏစအ တြငးမာပင ဒမကေရစနညးကေဆြးေႏြး ညႏႈငးမႈမရဘ ေနၿပညေတာအစးရသည စးပြားေရးကဥးစားေပးေသာ ေၿမယာႏင ရငးႏးၿမပႏမႈ ဥပေဒမားက ၿပဌါနးခၿခငးေၾကာင ႏငငအႏ႕ ေၿမသမးမႈမား ၿဖစပြားခသည။ သယဇာတ ၾကြယဝေသာ တနသာၤရေဒသသည မၾကာေသးခင အခနအထ လကနကကင ပဋပကၡနယေၿမတစခၿဖစၿပး ယခအခါ ႏငငၿခား ရငးႏးၿမပႏမႈႏင ေရရညဖြ႕ၿဖးတညတမႈမရေသာ ဖြ႕ၿဖးေရး စမကနးမား အလးအရငးႏင ဝငေရာကလာ ေသာ ေရ႕တနးေနရာ ၿဖစလာသည။ တနသာၤရေဒသအတြငးသ႕ ကမၸဏမား၊ စစတပေကာေထာက ေနာကခ ခရန မား အလးအရငးႏင ဝငေရာကလာၿပး အဖးတနသစမားက ခတထြငရငးလငးၿခငး၊ ရာဘာႏင ဆအနး စကခငး အမားအၿပားစကပးၿခငး၊ သဘာဝေတာ၊ ေတာငမားကၿဖခၿပး

သၿဖ၊ခ၊ ေရႊ ႏင ေကာကမးေသြးကသ႕ သတတး ေဖာေရးလပငနးမား လပေဆာငၿခငး၊ အေဝးေၿပးလမးမမား တညေဆာကၿခငး၊ ေကာကမးေသြး ဓါတအားေပးစကရ မားႏင အလြနၾကးမားေသာ ထားဝယစးပြားေရးဇႏင ေရနကဆပကမးစမကနးမားက အေကာငအထညေဖာလာၾက သည။

တခနတညးမာပင ႏငငတကာမ ၾသဇာၾကးမားေသာ ပတဝနးက ငထ နးသ မးေစာ ငေရ ာကေရး အဖြ ႕အစညး မားကလညး တနသာၤရေဒသသ႕ ေရာကရလာၿပး အဆပါ ေနရာမားက သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမးေစာင ေရာကေရး လပငနးမားအတြက အထးဥးစားေပးအၿဖစ သတမတၿပး အေကာငအထညေဖာရန လပေဆာင လာခၾက သည။ တနသၤာရေဒသည အေရ႕ေတာငအာရတြင ေနာကဆးကနရေသာ အဖးတနသစေတာတခ႕ တညရရာေဒသ ၿဖစၿပး ကားႏင ဆငကသ႕ မ းတနးမညအႏရာယႏ င ရငဆငေနရေသာ မးစပမား တညရရာေဒသလညး ၿဖစသည။ REDD+ ႏင Global Environment Facility (GEF) ကသ႕ ႏငငတကာရနပေငြအဖြ႕ၾကးမား အကအညၿဖင ပတဝနးကငထနးသမးေစာငခေမာငးသြယေဒသ


ေရာကေရး ဝါဒမားသည ဗဟအစးရႏင ပးေပါငးေဆာငရြကလက ရာသဥတ ေၿပာငးလ မ ေလာခေရးႏင ဇဝမးစတမးကြေပါငးစ ထနးသမးေစာငေရာကေရးလပငနးမား တးၿမငေဆာငရြကရန တနသာၤရ ေဒသတေလာက ကာကြယထနးသမးေစာငေရာကေရး ၾကးဝငးမား ထေထာငလာၾကသည။ ထသတ႕၏ ရညရြယ ခကမာ တနသာၤရေဒသတေလာက ေၿမာကဖကမေတာငဖကအထ ေတာရငးသတဝါမား ကကစားရာ နယေၿမတစခ ဖနတးေရးပငၿဖစၿပး ထငးႏငငႏင နယစပတေလာကရ ထနးသမးေစာငေရာကေရး ၾကးဝငးမားႏင တဆကတစပ တညး ၿဖစလာသည။

သစေတာႏင စကပးေၿမမားအေပၚတြင ၾကးၾကးမားမား မခအားထားေနရေသာ ေဒသခမားသည ၾကးမား ေသာ အငအားစႏစခၿဖစသည အထကမေအာကသ႔စမခန႕ခြေသာ ဖြ႕ၿဖးေရးလပငနးမားႏင ပတဝနးကင ထနးသမး ေစာငေရာကေရး လပငနးမားအၾကား ေခာငပတမေနေတာသည။ သဘာဝသယဇာတ ထတယေရးႏင ထနးသမး ေစာငေရာကေရး လပငနးႏစခစလးသည ၿမနမာႏငငႏင ကမၻာတလႊားတြင ဌါေနတငးရငးသားမားက ၎တ႔ေနထင ရာ နယေၿမမားမေရႊ႕ေၿပာငးေပးရၿခငး၊ ၎တ႔မ ခအားထားရာ သဘာဝအရငးအၿမစမား သမးယခရၿခငး စသည ၿပသာနာသမငးေၾကာငး တစခရခသည။ တနသာၤရေဒသတြင ၎အေၿခအေနသည ပမ ၾကးထြားလာေနၿပး ဖြျဖးေရး ႏင ပတဝနးကငထနးသမးေစာငေရာကေရး စမကနးမား၏ အထကမေအာကသ႔ စမကနးခန႕ခြေသာ အစဥအလာ နညးလမးမားေအာကတြင ေဒသခ ဌါေနတငးရငးသားမားသည ၎တ႔၏ လမဘဝ အေပၚၾကးမားစြာ ရကခတ ေၿပာငးလေစမည ဆးၿဖတခကမားအေပၚ လႊမးမးႏငသည အခြငအလမး မရသေလာကပင ၿဖစသည။ သ႔ေသာ ေအာကေၿခမ စမခန႔ခြသည အၿခားပစတစခ ရႏငပါေသးသလား။ ဌာေနတငးရငးသားမားသည ၎တ႔ရပရြာ ဖြ႕ၿဖး တးတကေရး၊ ၎တ႔ယဥေကးမက ထနးသမးေစာငေရာကေရး ရာသဥတ ေၿပာငးလမႈ ဆးကး ေလာပါးေအာင လပေဆာငေရးႏင ဇဝမးကြေပါငးစ ထနးသမးေရးတ႔က ထထေရာကေရာက ေဆာငရြကႏငရန ၎တ႔ေနထငရာ ပတဝနးကငရသဘာဝအရငးအၿမစမားက ထနးခပစမခန႔ခြႏငသညနညးလမး တခ ရႏငပါသလား။

တနသာၤရေဒသ၊ ထားဝယခရငအထကပငး ကမေသြးၿမစဝမးေဒသတြင ေနထငၾကေသာ ဌာေန ကရင တငးရငးသားမားသည အဆပါ လထအေၿခၿပနညးလမးက ရရငစြာေရြးခယခသည။ အဆပါ ကရငတငးရငးသား မားသည ၎တ႔ပငဆင ေသာသဘာဝအရငးအၿမစမားက ၎တ႔ကယတငထနးခပၿပး ေဒသဖြ႕ၿဖးေရးက ေဆာင ရြကၿခငးသည ဌာေနတငးရငးသားမား၏ အခြငအေရးၿဖစသညဟ ခငခငမာမာ ေၿပာဆလက လသားႏ င သဘာဝ တရား ႏစခစလးက ဟနခကည ထနးသမးေစာငေရာကၿခငးသည ၿဖစႏငသည ဆသညအခကက ၿပသလက ရသည။ ဤအစအရငခစာသည ကမေသြးၿမစဝမးတြင ေနထငၾကေသာ ကရင တငးရငး ကမေသြးျမစ၀မးေဒသ၏လေနမႈဘ၀


သားမား၏ လြနခေသာ တႏစအတြငး ေအာငၿမငခသည ေဆာငရြကခကမားက မတတမးတငထားၿပး အဆပါနညးလမးက တနသာၤရေဒသ တေလာကႏင ၿမနမာႏငငတဝမး ဆငပြားတညေဆာကအေကာငအထည ေဖၚႏငမည ၿဖစႏငေခမားက ရာေဖြတင ၿပထားသည။ ဤအစရငခစာသည တနသာၤရေဒသအတြက လပကငေဆာင ရြကေနၾကေသာ တကၾကြလပရား သမား၊ ပတဝနးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရးဝါဒမား၊ ပညာရငမားႏင ဆးၿဖတပငခြင အာဏာရေသာ အဓက ပဂၢ လမားက ကမေသြးေဒသခ ၿပညသမား၏ ေဆာငရြကခကမားက လာေရာကေလလာရန ဖတေခၚၿပး၊ တရား မတမႏင ေရရညတညတခငၿမေသာ အနာဂတတစခ ဖနတးရန ၎တ႔ႏ င တနးတမတဖကမားအၿဖစ အတတကြ ေဆာငရ ြကရန ရညရြယထားသည။ ဤအစရငခစာ၏ အေရးႀကးဆးအခကမာ ကမေသြးေဒသခမားသည လကနက ကင ပဋပကၡအတြငး ဆယစႏစမားစြာ ေနထငခရေသာလညး၊ ၎တ႔၏ အနာဂတမးဆကမားအတြက သဘာ၀ ပတ၀နးကငႏ င ယဥေကးမ ႈမ ား က ထနးသမးေစာ ငေရ ာကရန အတတကြ လကတြလက စညးလးညညြတစြာ လပေဆာငခသညအငအားက အသအမတျပ ဂဏျပျခငးပင ျဖစသည။

ကမေသြးေဒသ အေၾကာငးကမေသြးေဒသ အေၾကာငး

ကရငတငးရငသားမားသည တနသၤာရေဒသရ ေတာငတနးမားေပၚတြင ႏစေပါငး (၁၀၀၀)1 ေကာကတညး က ေနထငခၾကသညဟ ယၾကညရၿပး၊ ဘးဘြားမား၏ ေျပာၾကားခကမားအရ ကမေသြး ျမစ၀မးေဒသတြင လကရ တညရေနေသာ ေကးရြာမားက လြနခေသာ ႏစေပါငး (၁၅၀) ခန႔က တညေထာငခသညဟ သရရသည။ ဤျမစ၀မး ေဒသ တြင ေကးရြာေပါငး (၁၁) ရြာရၿပး ကြမးသးပင စကပးျခငး၊ ရးရာဓေလ ေရႊ႕ေျပာငးေတာငယာစကပးျခငး၊ သစေတာ ထြကပစၥညးမားႏင ျမစေခာငးမားတြင အသကေမြး၀မးေၾကာငးျပျခငး တ႔ျဖင ေနထငခၾကသည။ ဆယ ႏစခေျမာက ေကးရြာျဖစသည ေမတာ သည ၿမ႕တစခအျဖစ ေပၚထြကလာၿပး ကမေသြးႏင ေပါကလ (ဘနးေခာငး) ျမစႏစခဆရာ ျမစဆေဒတြင တညရသည။ ထျမစႏစခေပါငးဆလက တနသၤာရေဒသ၏ သဘာ၀ေဂဟစနစႀကး တစခလးအတြက အလြနအေရးပါေသာ တနသၤာရျမစအျဖစ ဆကလကစးဆငးၿပး အနဒမနပငလယသ႔ စး၀ငသည။ ကမေသြး ေဒသရ ျပညသအမားစမ ာ (၁၉၀၀) ျပညႏ စမားကာလက ကရငသာသနာ ျပ မ ားေၾကာင ခရစယာန ဘာသာသ႔ ကးေျပာငးခေသာ ခရစယာနဘာသာ၀ငမားျဖစသည။ ထ႔အျပင ဗဒၶဘာသာ၀ငတစခ႕လညးရၿပး၊ ျပညသ အမားအျပားသည ရးရာနတကးကြယမႈ အေလအကငမားႏင ယၾကညမႈမား ရေနဆ

1 Voices from the Groundရးရာဓေလ႔အတငးစကပးထားေသာကြမးသးျခမား


ျဖစသည။ လကရ အခနတြင ေမတာ ၿမ႕နယခြမပါ၀ငဘ ကမေသြး ျမစ၀မးတြင လဥးေရ (၆၀၀၀) ခန႔ ေနထငလကရသည။

ကမေသြးေဒသသည ၿမနမာအစးရႏင KNU အပခပေရး ၂ မးေအာကတြင ရေသာေဒသၿဖစသည။ ထ႕ေၾကာင ရြာတငးတြင ကရငႏင ၿမနမာဘာသာၿဖင ရြာနမည ၂မးရၾကသည။ ၿမနမာအစးရသည ၎ေဒသက ခေမာငးသြယ ဟေခၚၾကၿပး၊ ထေဒသတြင ေျမးခေဘာ၊ ေကာကမေတာင ႏင ေတာငသးလး စသည ေကးရြာ အပစ ၃ စ ပါဝငၿပး တနသာၤရတငးေဒသၾကး၊ ထားဝယခရငတြင တညရသည။ အၿခားတစဘကတြင KNU အပခပ ေရးစနစေအာကတြင ထေဒသသည တနသာၤရအေရ႕ပငး ၿမတ-ထားဝယခရင ေအာကတြင ပါဝငသည။

ကမေသြးေဒသသည ၁၉၉၇ ခနစတြင ၿဖစပြားခေသာ အလြနၾကးမားသည တပမေတာ ထးစစၾကးတခ အပါအဝငလကနကကငပဋပကၡမားက ဆယစႏစမားစြာ ၾကေတြ႕ခရသည။ ကမေသြးၿမစသည KNU ႏင ၿမနမာ အစးရအၾကား နယေၿမပငးၿခားသည နယနမတမဥးအၿဖစ ႏစေပါငးမားစြာ တညရခၿပး ေဒသခအရပသား ၿပညသ မားမာ တကပြမားအၾကားတြင ပတမေနခသည။ ၿမနမာတပမေတာ၏ အၾကမၾကမ ထးစစမားေအာကတြင ေဒသခ မားသည အဓမၼလပအားေစခငးၿခငး၊ စစသားစေဆာငးၿခငး၊ အခြနဆကေၾကးေပးရၿခငး၊ ပငဆငမပစၥညးမား လယက ခရၿခငး၊ အးအမမား၊ စပါးကမား ဖကဆးခရၿခငး၊ အေၿမာကကညဆမားအၾကားတြင ေသဆးၾကရၿခငး စသည ဆငးရဒကၡမား ခစားခ ၾကရသည။ ေဒသခမားက KNU တပသားမားအၿဖစ သသယရေသာ ၿမနမာစစတပသည ၿမစအေရ႕ ၿခမးရ ေကးရြာမားက ပစမတထားၿပး တကခကသၿဖင ၿပညသအမားအၿပား သည ၎တ႔၏အးအမမားက စြန႔ခြာလက ၿမစ၏ အေနာကၿခမးဘကတြင ေၿမရာေရြ႕ေၿပာငး ဒကၡသညမားအၿဖစ ေနထငၾကရသည။ ၂၀၁၂ ခနစတြင အပစအခတရပစေရးလကမတေရးထးခနမ စၿပး ကမေသြး ေဒသတြင တကပြမား ရပတန႕သြားခ ၿ ပး ရြာသားတခ႕မာ ၿမစ၏အေရ႕ဘကအၿခမးရ တခနက၎တ႔ပငဆငခေသာ ေၿမယာမားတြင စကပးေရး လပငနးမား က ၿပနလည လပကငခသည။

ခနးေျခာကမႈအသစမားခနးေျခာကမႈအသစမား

အပစအခတရပစၿခငးႏင အေကာငအထညေဖာလကရေသာ ၿငမးခမးေရး လပငနးစဥမားသည ကမေသြး ေဒသရ ၿပညသမားက ဆယစႏစမားစြာ ရငဆငခစားခရေသာ လကနကကင ပဋပကၡမားမ ၿပနလညနလနထႏင ေစရန အခြငအလမးတစခ ေပးအပခေသာလညး တခနက အထးကနတညရခေသာ ထေဒသသည ယခအခါ အထကမေအာက စမခန႔ခြေသာ ဖြ႕ၿဖးေရးႏင ပတဝနးကငထနးသမးေစာငေရာကေရး စမကနးမား ပသ႑နၿဖင ၿခမးေၿခာကမ အသစမားက ရငဆငေနရၿပ ၿဖစသည။


ITD လမးအေၾကာငးေဖာကလပၿခငးITD လမးအေၾကာငးေဖာကလပၿခငး၂၀၁၀ ခနစတြင ထငးႏငင၏ အၾကး

ဆး ေဆာကလပေရး ကမၸဏၾကး တခၿဖစေသာ Italian-Thai Development (ITD) သည ထငးနယစပမ ကမေသြး ေဒသက ၿဖတလက အၿငငးပြားလကရေသာထားဝယအထးစးပြားေရးဇ ႏင ေရနကဆပကမး စမကနးအထ လမးအေၾကာငးတစခ က ေဖာကလပခသည။ ITD သည ထလမးေဖာကလပရန ေဒသခရြာသားမား၏ လယယာေၿမမားက ၾကတငအသေပး သေဘာတညမ ရယၿခငး (FPIC) မရပ ေလာေၾကး မေပးပ သမးယခသည။ ေဒသခရြာသားမားသည ၎စမကနးကဆန႔ကငကန႔ကြကခၾကသည။ေဒသခ ရြာသားမား သည ထလမးက ပတဆ႔ ၿပး မတေသာ ေလာေၾကးရရရန ေတာငးဆၿပး စမကနးက ကန႔ကြကၿခငးၿဖင တ႔ၿပနခ သည။ ၂၀၁၁ ခနစတြင ေဒသခမားသည Community Sustainable Livelihood and Development (CSLD) ဟ အမညရေသာ လထအေၿခၿပ အဖြ႕အစညးတစခက အဆပါၿပသာနာမားက ေၿဖရငးရန ဖြ႕စညးခသည။ ေဒသခ ရြာသားမား၏ ၾကးပမးအားထတမမားေၾကာင CSLD သည ရြာသားအခ႕အတြက ေလာေၾကးေငြ ရရရန ေဆာငရြက ႏငခသည။ ေလာေၾကးေငြမာ မတေသာတနဖး ႏနးထားထက အလြနနညးပါးသည။ ထ႕အၿပင ရြာသားအမားအၿပား သည ယေန႔အခနအထ ေလာေၾကးေငြ ရရရန ေစာငဆငးၾကသည။ ကမၸဏသည လမးအေၾကာငးက ၈ လမးသြား အေဝးေၿပးလမးမၾကးအၿဖစ ေၿပာငးလေဖာကလပရန အစအစဥရသည။ ထ႕အၿပင ရထားလမး၊ လပစစတာဝါတင မား၊ ေရနႏင ဓါတေငြ႕ပကလငးမား ပါဝငေသာ စးပြားေရး စၾကၤနလမးမတစခက ထားဝယႏင ဘနေကာကၿမ႕ အၾကားဆကသြယတညေဆာကမည စမကနးလညး ရသည။ သ႕ေသာ ရငးႏးၿမပႏမ အခကအခမားေၾကာင ၎ စမကနးက ဆငးငထားခသည။ ၂၀၁၅ခနစ ဒဇငဘာလတြင Japan Bank for International Cooperation (JBIC) သည ထားဝယအထးစးပြားေရးဇ ဖြ႕ၿဖးေရး ကမၸဏတြင တနးတရယယာရငတစဥး ၿဖစလာၿပး ထစမကနးက အေကာငအထညေပၚလာရန ဂပနအစးရ၏ ကတကဝတၿပမက ၿပသလကၿခငးပင ၿဖစသည။

သတတးေဖာၿခငး သတတးေဖာၿခငး ၿမနမာႏငငရ တငးရငးသားမား ေနထငေသာ နယစပေဒသအမားအၿပားကသ႔ ကမေသြးေဒသသည

သတ သယဇာတ ၾကြယဝေသာ ေဒသၿဖစသည။ ယခငႏစေပါငးမားစြာ မစၿပး ေဒသခမားသည တႏငတပင သတတး ေဖာမမားရခၿပး ထလပငနးက စြန႕ပစခသညမာ ၾကာခၿပ ၿဖစသည။ ယခငက အထးကနၿဖစေသာ ကမ ေသြးေဒသသည လကနကကင ပဋပကၡမားေၾကာင မညသညကမၸဏမ မလာရၾကပါ။ ယခအခါ အပစအခတ ရပစ ထားၿခငးႏင ITD မ လမးေဖာကလပၿခငးတ႔ေၾကာင ထေဒသက အလြယတက သြားေရာကႏငမည ၿဖစသည။ ၂၀၁၂ ခနစကတညးက သတတးေဖာေရး စမကနးမားက

မမ၏ကြမးသျခကဖယရားမည ယႏယားအားမတားဆးႏငသညရြာသားတစဥး


အဆၿပရန ကမေသြးေဒသက ကမၸဏ ၄ခ ေရာကရလာခသည။ သ ႔ေသာ ထေဒသအနးရ ဟႏၵားႏင ဘဝပငသတတးေဖာေရး စမကနးမားေၾကာင ၿဖစပြားေသာ သဘာဝပတဝနး ကင ပကစးမႈႏင ေဒသခမား၏ အသကေမြးဝမးေၾကာငး ထခကပကစးမ မားက ေတြ႕ၿမငေနရေသာ ကမေသြး ေဒသခမားသည ထကမ ၸဏမား အဆၿပေသာ သတတးေဖာေရးစမကနးမားက စေပါငးလကမတထးၿခငးႏင လထ အစညးအေဝးပြမား ကငးပၿခငးၿဖင တညတညြတတညး ဆန႕ကငခၾကသည။ ေျမးခေဘာ ေကးရြာတြင ေဒသခမား ၏ကန႔ကြကဆႏၵၿပမႈမားေၾကာင တရတရငးႏးၿမပႏမႈ ပါဝငေသာ ၿမနမာ ကမၸဏတစခႏင ဂပနကမၸဏတစခသည သတ႔၏ စမကနးမားက စြန႕လႊတခၾကၿပး ကမေသြးေဒသမ ထြကခြါသြားၾကသည။ အတငးအကပ ေရြ႕ေၿပာငးခရ ေသာ ကေထာငးန ေကးရြာသားမားသည KNU ႏင ၿမနမာအစးရတ႔ထ လကမတေရးထး ေတာငးဆခၿပးေနာက တရတ ရငးႏးၿမပႏမႈ ပါဝငေသာ ၿမနမာ ကမၸဏတစခက ရြာသားမားမ ကန႔ကြကခသည။ ဤအစရငခစာက ေရးသားေန ခနတြင ပဥးသားေတာ ေကးရြာတြင ရြာသားမား ကန႔ကြကေနသည ၾကားမ တရတရငးႏးၿမပႏမႈ ပါဝငေသာ ေနာကထပ ၿမနမာ ကမၸဏတခမ စမကနး အလပစခနးတစခက ေဆာကလပလကရသည။

သစထတလပၿခငးသစထတလပၿခငးကမေသြး ေဒသခရြာသားမားသည သစေတာထမ ၎တ႔ လအပသေလာကသာ ထတယသးစြၿခငး

ၿဖစေသာသစေတာ ထနးသမးနညးက ဂဏယၾကသည။ ဥပမာ- အမေဆာကရနအတြကသာ သစခတၿပး အၿပငလမားက သစ ေရာငးခၿခငး မညသညအခါမ မၿပလပၾကပါ။ သ႔ရာတြင ၁၉၉၄ ခနစတြင ဗဟအစးရမ ထငးႏငငရ ကမၸဏမားက ကမေသြးေဒသရ သစေတာမားအတြငး သစခတခြင လငစငမားထတေပးခရာ သစေတာဧရယာ အမားအၿပား ၿပနးတးခသည။ အဆပါ ထငးကမၸဏမား သစခတၿပးေနာက ေဒသခမားသည ကမေသြးေဒသရ ေတာရငး တရစာၦနမား သသသာသာ ရားပါးသြားသညက သတၿပမ ၾကၿပး တရစာ ၦနအမားအၿပား သည ထငးႏငငဘကၿခမးသ႕ နယစပၿဖတေကာကးေၿပာငးသြားသည ဟ ယၾကညၾကသည။ အလြနအကၽြ သစခတလ မ ႈမားေၾကာင ေၿမဆလြႊာ တကစားမမား ၾကးၾကးမားမား ၿဖစေပၚခသည။ ၂၀၀၄ ခနစတြင ေၿမဆလႊာတကစားမ ႈ ေ ၾကာင ယခင အခနက ၾကေတြ႕ခရၿခငး မရခဖးေသာ

ဘ၀ပငသတတးေဖာေရးလပငနးေၾကာငေျပာငးလသြားေသာေပါကတငးေခာငး၏ အေျခအေန

ေန႔မစ ညမစထတယျခငးခေနရေသာသစလးမား


ေရလႊမးမးမႈ က ကမေသြးေဒသတြင ၿဖစေပၚေစခသည။ မၾကာေသးခင ကာလအတြငး တြင ကမၸဏၾကးမား သစခတလ ၿခငး မရေသာလညး ေဒသခ အာဏာပငမားႏင အဆကအသြယရေသာ လခမးသာ စးပြားေရးသမား တစဥးခငးက သစမားက ခးထတ၍ ထား၀ယတြင ေရာငးခမႈမားရသညဟ သသယ ရသည။ ယငးသည KNU ၏ သစ မခတရ ညႊနၾကားခကက ခးေဖာကျခငး ျဖစသည။

တနသၤာရ သဘာ၀၀နးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရး စမကနး (TNRP)တနသၤာရ သဘာ၀၀နးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရး စမကနး (TNRP)တနသၤာရ သဘာ၀၀နးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရးစမကနး (Tanintharyi Nature Reserve

Project – TNRP) အမညျဖင ျမနမာအစးရက ၂၀၀၅ ခႏစတြင သစေတာဧက (၄၂၀,၀၀၀) ဧကပါ၀ငေသာ ကာကြယထနးသမး ေစာငေရာကေရး ေဒသတစခက ထေထာငခသည။ ထစမကနးက ေရနႏငဓာတေငြ႕ကမၸဏႀကးမားျဖစေသာ TOTAL ႏင PTTEP ကမၸဏမားက ၎တ႔၏ ရတနာ သဘာ၀ဓာတေငြ႕ပကလငးအတြက ေကာပရတ လမႈေရး တာ၀နယမႈ အစအစဥ (CSR) ၏ အစတအပငးတစခအျဖစ ေငြေၾကးေထာကပ ေပးသည။ ထငးႏငငသ႕ နယစပၿဖတေကာ တငပ႕ ေလရေသာ ဓါတေငြ႕ပကလငးသည ကမေသြး ေဒသေၿမာကဘကရ TNRP ထနးသမးေရးသစေတာက ၿဖတသနးသြားသည။ ၂၀၀၅ ခနစတြင တညေထာငခၿခငး ၿဖစေသာလညး TNRP သည စာရြကေပၚတြငသာ ရေသာ ကာကြယထနးသမးေရး ဧရယာတစခသာၿဖစၿပး ေၿမၿပငေပၚတြင အေကာငအထညေဖၚၿခငး မရခပါ။ လကနကကင ပဋပကၡမားေၾကာင သစေတာဥးစးဌာနမ ဝနထမးမားသည ကာကြယထနးသမးေရးဧရယာက ဘယတနးကမ အၿပညအဝ သတမတႏငၿခငး မရခပါ။ TNRP အတြက အဆၿပထားေသာ ကာကြယထနးသမးေရး ဧရယာထတြင ကမေသြးနယေၿမမား ပါဝငေနၿပး ဌာေန ကရငတငးရငးသားမား ဘးစငေဘာငဆက စမခန႕ခြ စကပး လပကင လကရေသာ ေၿမယာမား ပါဝငေနခသည။ အမနတကယအားၿဖင ၂၀၁၀ ခနစအထ TNRP အေၾကာငး ကမေသြး ေဒသရ ေဒသခမား မၾကားခဖးပါ။ သစေတာဥးစး ဌာနမ ေညာငေခာငးဝရြာသားမားထ လာေရာက ေၿပာၾကားသည အခနမ ရြာသားမားသည ၎တ႕၏ စကပးေၿမမားက ထပမခ႕ထြငၿခငးမ တားၿမစခထားရမနး သရခၾကသည။

၂၀၁၂ အပစအခတ ရပစမ ႈမ ား စတငကတညးက အစးရသည TNRP အစအစဥက အေကာငအထညေဖၚ လပေဆာငရန အၾကးအကယ ၾကးစားလာသည။ ကမေသြး ေဒသခေတာငသမား၏ ဆႏၵမား ၊ ခြငၿပခကမား မပါဘ ၎တ႕လယေၿမမားအတြငး ‘ကာကြယထနးသမးေရးသစေတာ’ နယနမတ မတတငမား စကထလာခသည။ TNRP ၏ တးၿမငေဆာငရြကမႈသည တနသာၤရ ေဒသအတြငး ေၿမာကဖကမ ေတာငဖကထ ဆကသြယထားေသာကာကြယ ထနးသမးသစေတာ ဧရယာ လမးေၾကာငးတစခ က ေဖၚေဆာငမည မၾကာေသးခငကမ ေရာကရလာေသာ ႏငငတကာ ပတဝနးကင ထနးသမးေရး အဖြ႕အစညးမား၏ ရညမနး ေဒသခရြာသားမား၏သစေတာေစာငၾကညေလ႔လာေရးခရးစဥတြငေတြ႔ရေသာ

TNRP ၏ သစေတာနယနမတမတတင


ခကမားႏငလညး ကကညေနသည။ TNRP သည ေဒသခမား၏ အစဥအလာမား ထနးသမးေစာငေရာကခသည နယေၿမမားႏင သဘာဝ အရငးအၿမစမားက ထနးခပလာၿခငး၊ အသးၿပလာၿခငး စသည ၿခမးေၿခာကမမားႏင ရငဆငၾကရေသာ ကမေသြး ေဒသခမားသည ခေမာငးသြယဌာေနတငးရငးသားဘ၀ႏင သဘာ၀ေရာငျခည Rays of Kamoethway Indigenous People and Nature (RKIPN) အဖြ႕က ၂၀၁၄ ခနစ ႏဝငဘာလတြင ထေထာငၿခငးၿဖင တ႔ၿပနခၾကသည။ RKIPN သည CSLD ႏင အတတကြ ပးေပါငးလက ရပရြာအေၿခၿပ သဘာဝ ဝနးကငထနးသမးေစာငေရာကေရး ပစတစခက ပေဖၚခ သည။ ၎တ႔၏ လပေဆာငခကမားေၾကာင ကမေသြး သည ၎ေဒသတစခြငတြင အားအေကာငးဆးႏင စြမးေဆာငရညအေကာငးဆး လ႕အဖြ႕အစညးတစခ အၿဖစ အသအမတၿပခခရသည။ ဤအစအရငခစာ၏ ေနာကပငးသည RKIPN ၏ တႏစေကာ ေဆာငရြကခေသာ လပငနး မားႏင ေအာငၿမငမႈ မားက အခနကာလစဥ အတငး ေဖၚၿပထားၿခငး ၿဖစသည။

RKIPN အေၾကာငးRKIPN အေၾကာငး

လထအေၿခၿပအဖြ႕အစညးတစခ ထေထာငရန စတကးအၾကအစညက ၂၀၁၄ခႏစ ေအာကတဘာလတြင တနသၤာရၿမစမၾကးႏငဌာေနတငးရငးသားမား ကြနရကအဖြ႕ Tenasserim River and Indigenous Peoples Networks (TRIP NET) က ပပးကညေသာ ရပရြာ အစညးအေဝး ပြတစခတြင ပထမဥးဆး အၾကၿပခၾကသည။ ေဒသခမားသည ရးရာဓေလ ေရြ႕ေၿပာငးေတာငယာစနစႏင သစေတာေဂဟစနစမားက ကာကြယထနးသမးေစာငေရာကမႈ ဆငရာ ကၽြမးကငသ၊ ထငရားေကာၾကားေသာ ထငး-ကရင အရပဖက လ႕အဖြ႕အစညး ေခါငးေဆာငတစဥး ၿဖစေသာ ခင ပရာဆပ (Chai Praset) က ဖတၾကား ခၾကသည။ အဆပါ အစညးအေဝးတြင ခင ပရာဆပသည ထငးႏငငရ သစေတာဖးလႊမးလကရေသာ ေတာငေပၚ ေဒသမားတြင ေနထငၾကသည ကရငလမးမား၏ အေတြ႕အၾကမားက မေဝခသည။ ထငးႏငငတြင အဆပါ ေတာငေပၚကရငလမးမားသညအမးသားသစေတာၾကးဝငးမားအတြငး ထၾကးဝငးမားအၿဖစ မသတမတခငကတညး က မးဆကအလက ေနထငခၾကေသာလညး ထငးအစးရမ တရားမဝင ေနထငသမားအၿဖစ သတမတ ခၾကသည။ ထငးႏငငအတြငးရ ကရငလမးမားသည ၎တ႕၏ လယယာလပကငခြင မားရရေရး၊ ၎တ႕၏ အးအမ မား ႏင လယယာေၿမမားမ အတငးအဓမၼ ေရြ႕ေၿပာငးခရမမ ကာကြယတားဆးရန ဆယစႏစေပါငးမားစြာ ထငး သစေတာ ဥးစးဌာနက ဆန႕ကငရငဆငခၾကသည။ တနသာၤရေဒသရ ကရငလမးမားသည အလားတ ဖအားေပးမမားက စတငရငဆငေနရသညဟ ခင ပရာဆပမ ရငးလငး ေဆြးေႏြးခသည။ ထ႕ေၾကာင အဆပါ အစညးအေဝးမာပင သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရးက အဓကထားေသာ ေကးရြာလထမ ဖြ႕စညးေသာ ေကာမတ တစရပက ထေထာငရန အၾကအစညမား ရရလာခသည။ ၎အၾကအစညသည ေဒသခ ဌာေန တငးရငးသားမားက ၎တ႕ ပငဆငေသာ သဘာဝအရငးအၿမစမားက အစးရ၏ ၾကားဝငစြကဖကမမရဘ ထထေရာကေရာက စမ ခန႕ခြႏငမည နညးလမးတစခ အၿဖစ ေပၚထြကလာၿပး ပတဝနးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရး ေခါငးစဥေအာက တြင ေၿမယာသမးဆညးမမားႏင ေကးရြာမား ေရြ႕ေၿပာငးမက ကာကြယရန အတြကလညး ၿဖစသည။ ထအစညး အေဝး အတြငးမာပင ေဒသခ ၇၇


ဥးသည ေကာမတအသစတြင ပါဝငေဆာငရြကရန ၎တ႕ ဆႏၵအရ ပါဝငၾကၿပး သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရးနညးလမးႏ င ေကာမတ၏ဖြ ႕စညးပဆငရာ ကစၥရပမားက ေဆြးေႏြး ခသည။ ထႏငအတ ရပရြာအေၿခၿပ အဖြ႕အစညးတစခ စတင ေပၚေပါကလာခသည။

အဆပါ အဖြ႕အစညးသည ကမေသြး ေဒသတြင သေႏၶတညေပါကဖြားလာၿခငး ၿဖစၿပး ေဒသခမားကယတင အဖြ႕၏ နမည၊ ဖြ႕စညးပႏင ေခါငးေဆာငမားက ဒမကေရစနညး အတငး ဆးၿဖတခၿခငး ၿဖစသည။ ေဆြးေႏြးမမား၊ မေပးမမား အၾကမၾကမ ၿပလပခၿပးေနာက ေဒသခမားသည အဖြ႕၏ အမညက “ခေမာငးသြယဌာေနတငးရငးသား ဘ၀ႏငသဘာ၀ေရာငျခည” Rays of Kamoethway Indigenous People and Nature ဟ သတမတခသည။ ကရငလမးမား၏အလႏင ကရငယဥေကးမဆငရာ ေနရာအမားအၿပားမားတြင ကယစားၿပေသာ ေန၏ အလငး တနးမား (Rays) သည အေရးၾကးေသာ ကရငလမးမား၏ လြတလပမ အမတသေကၤတ တစခၿဖစၿပး ထအဖြ႕ အစညးႏင ကကညေသာ အမညနာမလညး ၿဖစသည။

တႏစၾကာၿပးေနာက RKIPN သည အဖြ႕ဝင ၉၄ ဥးအထ တးပြားလာၿပး ကမေသြးေဒသရ ေကးရြာ ၁၁ ရြာ က ကယစားၿပသည။ ထအဖြ႕သ႕ အဖြ႕ဝငသစမား အခနမေရြး လြတလပစြာ ဝငေရာကႏငသည။ ေဒသခမား သည လတစဥးခငးတငးတြင ရပရြာအတြက အကးၿပႏငေသာ အေရးၾကးသည တစတရာက လပေဆာငႏငသည ဟ ခယထားၾကသည။ အဆပါ အဖြ႕က ဥကဌ၊ ဒ ဥကဌ၊ အတြငးေရးမး၊ လကေထာက အတြငးေရးမး ႏင စာရငး ကင တ႕ပါဝငေသာ ေစတနာဝနထမးေကာမတတစခမ ဥးေဆာငၿပး ေကာမတဝင အားလးက ၎တ႕၏ ဥးေဆာင ႏငမည စြမးရညမားႏင ရပရြာ၏ အေရးကစၥမားအေပၚ နားလညသေဘာေပါကမအေပၚ မတညၿပး ဒမကေရစနညး အတငး ေရြးခယခၿခငး ၿဖစသည။ ထ႕အၿပင ေကးရြာတရြာခငးစတြငလညး RKIPN ႏင ရြာသားမား အၾကား ဆကသြယမက အေထာကအက ေပးမည ညႏငးေရးမး တဥးစ ရသည။ RKIPN က ေဒသခမား၏ ရးရာအစဥ အလာ၊ ဗဟသတအေပၚ အေၿခခၿပး လပငနး ေကာမတ အဖြ႕ ၆ခ ၿဖင ဖြ႕စညးထားသည။ ၎တ႕မာ ဟငးသး ဟငးရြကဆငရာအဖြ႕၊ ေဆးဖကဝငသစပငမား ဆငရာအဖြ႕၊ ေတာရငးသတဝါမားဆငရာ အဖြ႕၊ လကမပစၥညး ဆငရာအဖြ႕၊ သစေတာဆငရာအဖြ႕ႏင ေရြ႕ေၿပာငး ေတာငယာဆငရာအဖြ႕ တ႕ ၿဖစသည။ အမးသမးမား၏ ပါဝငမသည ဟငးသးဟငးရြကဆငရာအဖြ႕ ႏင ေဆးဖကဝငသစပငမားဆငရာအဖြ႕ တ႕တြင အထးသၿဖင အား ေကာငးေသာလညး အဖြ႕အားလးတြင အမးသမး ပါဝငမသည ၄ပ ၁ပ ခန႕သာရသည။ RKIPN ရ

ရြာသားမားမေရြးခယတငေျမာကလကေသာ RKIPN ဥးေဆာငသမားအဖြ႔


RKIPN အဖြ႔၀ငမား

ေခါငးေဆာင မားႏင အဖြ႕ဝင အမားအၿပားသည CSLD တြငလညး ပါဝငၾကၿပး အဖြ႕ ၂ခသည နးကပစြာ ပးေပါငး ေဆာငရြက ၾကသည။

CSLDCSLD က လမႈစးပြား ျပနာမားက အဓကထားသည။

RKIPNRKIPN က ပတ၀နးကင ထနးသမးမႈက အဓကထားသည။

ပးေပါငးေဆာကရြကျခငးႏင အျပနအလနအဖြ႕၀ငျဖစျခငး

ၾကးမားေသာစမကနးက တ႔န႔ျပနရန ၂၀၁၁ ခႏစတြင

ဖြ႕စညးသည။

သမရးကထနးသမးေရးစမကနး က တန႔ျပနရန ၂၀၁၄ ခႏစ

တြင ဖြ႕စညးသည။

ကမေသြး လမႈအဖြ႕အစညးကမေသြး လမႈအဖြ႕အစညး


RKIPN ဖြ႕စညးပRKIPN ဖြ႕စညးပ

RKIPN ၏ ဒနRKIPN ၏ ဒနယခငအခနက ၿမနမာအစးရသည ကမေသြးေဒသတဝကရ သစေတာဖးလႊမးေသာ နယေၿမ

မားတြင သစေတာၿပနးတးေလာကေအာင သစခတၿခငးႏ င သတတးေဖာၿခငးလပငနး မားက ခြငၿပခသည။ ယခအခါ အစးရသည အဆပါေဒသတြင သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမး ေစာငေရာကေရးက စတဝငစားၿပနသည။ သ႕ေသာ ေဒသခမားသည ၎တ႕၏ အတတကာလ အေတြ႕အၾကမားအရ ၎ကသ႕ ေဆာငရြကလာၿခငးအေပၚ ယၾကညမ မရၾကေပ။ RKIPN ၏ ဒနမာ ဌာေနတငးရငးသားမားကသာလင မမတ႕၏ ေဒသက မမတ႕ကယတင ထနးခပ စမခန႕ခြၿပး သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရးကလညး မမတ႕ကယတင ဥးေဆာငသငသညဟ ယၾကညထားၾကသည။

“အၿပငလေတြက ငါတ႕သစေတာက ထနးသမးကာကြယေစာငေရာကမယ “အၿပငလေတြက ငါတ႕သစေတာက ထနးသမးကာကြယေစာငေရာကမယ ဆတာက မယဘး။ ငါတ႕ေဒသခမားကသာလင ငါတ႕သစေတာက ဆတာက မယဘး။ ငါတ႕ေဒသခမားကသာလင ငါတ႕သစေတာက

ထနးသမးကာကြယေစာငေရာကဖ႕ တာဝနရတယ။”ထနးသမးကာကြယေစာငေရာကဖ႕ တာဝနရတယ။”

ကမေသြးေဒသခမားအတြက ၎တ႕၏ သဘာဝပတဝနးကငက ထနးသမးေစာငေရာကေသာ လပငနးမား သည သဘာဝပတဝနးကငက ကာကြယၿခငးထက ပမေသာေလးနကသည အဓပၸါယ ရပါသည။ ထနးသမး ေစာင ေရာကေရး လပရားမတစခအတြငး RKIPN ႏင အတတကြ လပေဆာငရန

ဥးေဆာငေကာမတမ ေရြးခယတငေျမာက သ (၅) ဥး

ကမေသြး လမႈအဖြ႕အစညး

ဟငးသးဟငးရြက

ရးရာယဥေကးမႈ

သစေတာ

ေတာရငးသတ၀ါမား ေကးရြာ (၁၁) ရြာမ ညႏႈငးေရးမးမား

လကမႈပစၥညး

ေဆးဖကဝငအပင

လပငနးအဖြ႕ (၆) ဖြ႕လပငနးအဖြ႕ (၆) ဖြ႕


ၿဖစေပၚလာေသာ စတေနစတထား မားက စကားလးတစလးၿဖင ေဖၚၿပရန အဖြ႕ဝငမားက စာရြကေပၚတြင ေရးခငးခသည။ အဖြ႕ဝငတစခ႕၏ ေရးသား ခကမားက ေအာကတြင ေဖၚၿပထားသည။

လြတလပမ-လြတလပမ-ဖႏပခပခယမမ လြတေၿမာကရန

အနာဂတ-အနာဂတ-အၿပငလမားသည ငါတ႕နယေၿမမ အကးအၿမတမား ထတယခငၾကသည။ ဒါေၾကာင

ငါတ႕နယေၿမက ငါတ႕ကာကြယဖ႕ လပေဆာငရမည။ေရရညတညတမ-ေရရညတညတမ-

ငါတ႕နယေၿမက ငါတ႕အဆးအရးမခခငဘး။ ဒါေၾကာင ငါတ႕အတတကြ စစညးညညြတစြာ လပေဆာငရမည။

ေဒသခမား၏ ေအာငၿမငမမားေဒသခမား၏ ေအာငၿမငမမား

ဖြ႕စညးထေထာငခၿပးေနာက တႏစတာအေတာအတြငး RKIPN သည ကမေသြးေဒသခမား ယခငက ၾကးပမး အားထတခေသာ ရပရြာအေၿခၿပသဘာဝပတဝနးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရးလပငနးမားက ဆကလက ေဆာငရ ြကႏငခသညအတြက အ ၾသစရာ ေကာငးေလာကေအာင လပေဆာငႏငခသည။ ေအာကေဖာၿပပါ အခနး တြင အဆပါလပငနးမားက အထးၿပေဖၚၿပထားသည။

ကရငရးရာ ပညာဗဟသတမားက သေတသန ၿပၿခငးကရငရးရာ ပညာဗဟသတမားက သေတသန ၿပၿခငး

RKIPN ၏ လပငနးမား အားလးသည ကရငရးရာပညာဗဟသတေပၚတြင အေၿခခ ထားသည။ ထ႕ေၾကာင ကရငရးရာပညာဗဟသတမားက သေတသနၿပၿခငးသည ေတြ႕ရခကမားက မတတမးတငၿခငးႏင သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရး လပငနးတြင ေဒသခမားက စြမးအားၿမငတငေပးၿခငးပငၿဖစသည။ ထသေတသန လပငနးမားမ ရရလာေသာအသတရားမာ ေဒသခ ၿပငပမ သဘာဝပတဝနးကငကမညကသ႕ အေကာငးဆးထနးသမး ေစာငေရာကမညဟ လာေရာကေၿပာ ဆသြနသငမႈထက ေဒသခမားက ပမၿပးထေရာကစြာလပႏငေၾကာငးပငၿဖစသည။

“ငါတ႕က ငါတ႕ေဒသရ႕ သဘာဝပတဝနးကငအေၾကာငးက “ငါတ႕က ငါတ႕ေဒသရ႕ သဘာဝပတဝနးကငအေၾကာငးက အၿပငလေတြထက ေကာငးစြာပသတယ။”အၿပငလေတြထက ေကာငးစြာပသတယ။”

ယေန႕အခနထ RKIPN အဖြ႕ဝငမားသည ေဒသတြငးရ ေခာငး၊ေၿမာငးမားတြင ကကစား ေလရ ေသာ ငါးမ း စ ပမ ားႏ ငသစေတာထတြ င သဘာဝအေလာကေပ ါကေရာကေလရ ေသာ


ေဆးဖကဝငအပငမားက ကရငရးရာ ပညာဗဟသတေပၚအေၿခခၿပး သေတသနၿပစထားၿပး ၿဖစသည။ ဟငးသးဟငးရ ြကမားႏ င သစပငမားဆငရာ သေတသနမာ လပကငေနဆအဆငပငၿဖစသည။ အမနတကယအားၿဖင ထကသ႕သေတသနၿပလပၿခငးသည ေဒသခမားအတြက မဆးႏငေသာ လပငနးတစခၿဖစသည။ အဘယေၾကာငဆေသာ၎တ႕သည အေတြ႕အၾက သစမားက စဥဆက မၿပတသငယေလလာၿခငးႏင ထတေဖာမေဝၿခငးတ႕ လပေဆာင ေနရၿခငးေၾကာင ၿဖစ သည။ ထသေတသနလပငနးမားသည ၂၀၁၁ခနစအေစာပငးကာလကတညးက CSLD မစတငလပ ေဆာငခၿခငးၿဖစၿပး ထလပငနးမားက ဆကလက အေကာငအထညေဖၚေနၿခငးၿဖစသည။ သေတသနလပငနးစဥအတြငး ေဒသခမားက ၎တ႕တြငရေသာ သဘာဝပတဝနးကငဆငရာ အေတြ႕အၾကမားအေပၚ အေၿခခၿပးပါဝငေဆာငရြကရန ဖတေခၚ ခၿပး သေတသနနညးစနစက လညး ရးရာဓေလမပကကငသးခသည။ TRIP NET ၏ကညပပးမမားၿဖင RKIPN သေတသမားသည ၎တ႕ရာေဖြေတြ႕ရခေသာ ေဆးဖကဝငအပင ၁၂၃ မ းက ကရငဘာသာအမညမားၿဖင ပညာ ေပးပစတာမားက ပႏပၿဖန႕ေဝႏငခသည။ ထ႕အၿပင ငါးမးစပ ၈၆ မးကလညး ေဒသအေခၚအေဝၚႏင သပၸဆငရာ အမညမားၿဖင ပညာေပးပစတာမား ၿဖန႕ေဝႏငခသည။ ငါးမးစပ သေတသနရလဒမားႏင ကမေသြး လ႕အဖြ႕ အစညး၏ ေနာကခသမငးေၾကာငးက မတတမးတငထား ေသာ “ကမေသြး” ဟ အမညေပးထားေသာ သေတသန စာအပတစအပကလညး TRIP NET မ ပႏ ပ ၿဖန႕ေဝခသည။ ၎သေတသနမ ေပၚထြကလာေသာ ပညာဗဟသတ သည ၎တ႕ေနထငရာ သဘာဝပတဝနးကငရ

အရငးအၿမစမား၏တနဖးက ေဒသခမားအားပညာေပးရာတြင အေရးပါအရာေရာကခသည။ ထ႕အၿပငအနာဂတတြင ေဆာငရြကမညသဘာဝပတဝနးက င ထနးသမးေစာ င ေရ ာကေရး လပငနးမ ားအတြက ၎ေဒသတြငတညရေသာ အလြနမ ား ၿ ပားသည ဇဝမ း စ ပမ ားအေၾကာငးက နားလညႏငရန၊ ပမေကာငးမြနေသာ အေၿခခသတငးအခကအလကမား ထေထာငႏငခၿခငးပငၿဖစသည။ သ႕ရာ တြင သေတသနေတြ႕

ေဒသႏ ရ ဗဟသတကအေျချပထားေသာငါးသေတသန

ကမေသြးရြာသားမားမကမေသြးစာအပႏငပတသကၿပးသတငးစာရငးလငးပြျပလပပ


ရခက ရလဒမားသာလငအေရးပါၿခငး မဟတပထသေတသနက အေကာငအထညေဖၚ ေဆာငရြကမ အဆငဆငသညလညး အေရးပါလသည။ ၎တ႕၏ရးရာဓေလ ပညာဗဟသတမားအေပၚ အေၿခခၿပး သေတသနၿပလပခြငေပးၿခငးၿဖင ေဒသခမားကယတင လ႕အဖြ႕အစညးတစခအေနႏင မမ၏သဘာဝပတဝနးကင က အတတကြထနးသမးေစာငေရာကႏငစြမးရသည ဆသညယၾကညမမား ရရေစခပါသည။

ရပရြာအေၿခၿပ လမစးပြားဘဝ စစတမးေကာကယၿခငးရပရြာအေၿခၿပ လမစးပြားဘဝ စစတမးေကာကယၿခငး

RKIPN က တရားဝငဖြ႕စညးၿခငးမၿပလပမ ၂၀၁၄ခနစ ေအာကတဘာလကတညးက ပထမဥးဆး ေဆာငရြကခသည လပငနးတစခမ ာ ကမေသြးလ႕အဖြ႕အစညး၏ လမစးပြားဘဝအေၿခအေနမားက စစတမး ေကာကယရန ဒဇငးေရးဆြၿခငးႏင ေကာကယၿခငးလပငနးမား လပေဆာငခ ၿခငး ၿဖစသည။ သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမးေစာငေရာကၿခငးလပငနးသည ရပရြာလမ႕အဖြ႕အစညးအတြငး ေရရညတညတေသာ အသကေမြးဝမး ေၾကာငး

လပငနးမား ရရၿခငးႏင ေကာငးစြာခတဆက ေဆာငရြကမရမညက နားလညသေဘာေပါကထားေသာ ေဒသခမားသည၎တ႕၏ အနာဂတေဆာငရြကခကမားအတြက လမစးပြားဘဝဆငရာ အေၿခခသတငးအခက အလကမားက နားလညထားရမညဟ ရညရြယလက ထစစတမးက ေကာကယခသည။ အစးရမေသာလညး ေကာငး၊ ၿပငပအဖြ႕အစညးတစခမေသာလညးေကာငး ေကာကယသည စစတမးထက ကမေသြးေဒသခမားသည ထစစတမးက ၎တ႕ကယတင ဒ ဇ ငးေရးဆြ ၿ ပးေကာကယခသည။ ထသ႕လပေဆာငရၿခငးမာ ေဒသခမားသည ၎တ႕၏လ႕အဖြ႕အစညးအေၾကာငးက ၎တ႕ သာလင အသဆးၿဖစသည။ စစတမးေကာကယသည လပငနးစဥမားတစေလာက ပါဝငေဆာငရြကသမားသည ၎တ႕ေဒသ၏စးပ ြားေရးအေၿခအေနက ပ မေကာငးမ ြ နစ ြာသေဘာေပါကခသလတနဖးရ ေသာသေတသနဆငရာ ကၽြမးကငမမားလညး ရရလာခသည။

၎သေတသနက ေဆာငရြကရာတြင ေဒသခမားသည ေကးရြာ၃ရြာက ပထမဥးဆး စစတမး ေကာကယ ခသည။ ထေကးရြာမားမာ အထကဆတျဖး၊ ဆတျဖး ႏင ေညာငေခာငးဝတ႕ၿဖစသည။ ထေကးရြာ၃ရြာ၏ ဘးစဥေဘာငဆက သတမတခေသာ နယနမတမားသည TNRP စမကနးအတြက အဆၿပထားေသာ နယေၿမမားအၿဖစ သတမတၿခငးခထားရသည။ ထ႕ေၾကာင ထေကးရြာမားမ ေဒသခမားသည ၎တ႕ပငဆငေသာသစေတာက ၎တ႕ ကယတင ထနးသမးေစာင ေရာကႏငသညဆသည ၾကးမားေသာတနဖးတစခက ၿပသရန ၎သေတသန စစတမးမ လမးေၾကာငးေပးခသည။

လမႈစစတမးအတြကလအပေသာေမးခြနးမားကထတရန ေဆြးေႏြးတငပငျခငး


၎စစတမးက အတတကြ ဒဇငးေရးဆြၿပးေနာက ေတြ႕ဆေမးၿမနးၿခငး၊ မတတမးတင ေရးသြငးၿခငးႏင ဖတရေလလာၿခငးဆငရာ ကၽြမးကငမမား ရရထားေသာ ေဒသခ ၂၅ ဥးသည စစတမးေကာကယ သညအဖြ႕တြင ပးေပါငးပါဝင ေဆာငရြကခၾကသည။ ရက သတပတ (၂) ပတအတြငး အမေၿခေပါငး ၁၂၂ အမက ေတြ႕ဆေမးၿမနးႏငခသည။ အဆပါ အေရအတြကသည ေကးရြာသးရြာရ လဥးေရ၏ ထကဝကခန႕ၿဖစသည။ ေကာကယရရခေသာ အခကအလကမားက TRIP NET မ စစညးၿခငးႏင ဆနးစစေလလာ သးသပၿခငးတ႕က လပ ေဆာငခသည။ ထေကးရြာ၃ရြာမ ေကာကယရရခသည အခကအလကမားသည ကမေသြးေဒသရ ေကးရြာအားလး က ကယစားၿပႏငသညဟ ေမာလငသည။

အဓကေတြ႕ရခကမား• သေတသနအခကအလက ေကာကယခေသာ အမေထာငစမား၏ ၈၈% သည ထငးက ေလာငစာ စြမးအင အၿဖစ အသးၿပၿပး ကနရေသာ ၁၂% သည မးေသြးက အသးၿပသည။

• ေငြေၾကးၿဖင ရရေသာဝငေငြအမားစသည စကပးေရးမ ၿဖစၿပး ၆၈% ရသည။ စကပးေရးကဏၰမ မဟတပ ေန႔စားအလပလပၿခငးမ ရရေသာ ဝငေငြသည ၂၆%ၿဖစၿပး ဒတယၿဖစသည။ သစေတာမ ရရေသာ ဝငေငြ မာ ၆% သာ ၿဖစၿပး ယငးသည သစမဟတေသာ သစေတာထြကပစၥညးမား (NTFP) Non-Timber Forest Products မား ေရာငးခၿခငးၿဖစသည။

• သ႕ရာတြင ေငြေၾကးႏငမဟတေသာဝငေငြအမားစမာ သဘာဝသစေတာႏင ၿမစေခာငးမားမ ရရၿခငးၿဖစၿပး ၅၆%ၿဖစသည။ ကနရာခငႏနးမာ စကပးေရးကဏၰမ ၿဖစသည။

• အကယ၍ ေငြေၾကးၿဖငရရေသာ ဝငေငြႏင ေငြေၾကးမဟတေသာ ပစၿဖငရရေသာ ဝငေငြ ၂ ရပေပါငးက ၾကညမညဆလင သစေတာမရရေသာတနဖးသည ၆%မ၂၈%အထ ၿမငတကလာသည။

• အမေထာငစမား၏ ကနကစရတအမားဆးကဏၰမားမာ အစားအစာ၊ ေနအမၿပငဆင ထနးသမးစရတ၊ စကပးေရးႏင သားသမးမားအတြက ပညာေရးတ႔ၿဖစသည။

လမႈစးပြားစစတမးက RKIPN အဖြ႔၀ငမားကယတငေကာကချခငး

ကြမးသးမရရေသာ၀ငေငြသည ကမးေသြးေဒသခမားအတြကအဓကကျခငး


• ေတြ႕ဆေမးၿမနးခေသာ အမေထာငစတငးသည သစေတာအတြက ၎တ႔အတြကအက းၿဖစထြနးသည ဟေၿဖဆၾကပါသည။ အဆပါသစေတာမရရေသာ အကးေကးဇးမား မာ အစားအစာ အတြက ၈၂%၊ အးအမ ေဆာကလပမမားအတြက ၈၆% ႏင သစေတာအတြငးရ သဘာဝ ေခာငး၊ေၿမာငးမားမ ၇၄% ရရသညဟ ေၿဖဆၾကသည။ သ႔ရာတြင သစပငႏင တရစာနမား၏ ဇဝမးစပေပါငးစက ထနးသမးကာကြယ ေစာငေရာကၿခငးသည ေဒသခမားအတြက အကးၿဖစထြနးသည ဆသညအခကက သရနားလညသ ၄၉% သာ ရသည။

ကမေသြး ေဒသခၿပညသမားသည သစေတာက မညမတနဖးထားသနညး။အကယ၍ ေငြေၾကးမ ရရေသာဝငေငြတစခတညး

ကသာ ၾကညမညဆပါလင ကမေသြး ေဒသခမားသည သစမဟတေသာ သစေတာထြကပစၥညးမား ေရာငးခၿခငးမ ၆%သာ ရရၿခငးေၾကာင သစေတာက ၎တ႔က ဝငေငြအနညးငယသာ ရရေစသည။ သတ႔ရရေသာ ေငြေၾကးဝငေငြ အမားစမာ စကပးေရး (ကြမးသးပငမား စကပးၿခငးႏင ေရာငးခၿခငး) သ႔မဟတ ေန႔စားအလပမားမ ရရသည။ သ႔ရာတြင သစေတာထမ ေငြေၾကးတစတရာ ေပးဝယစရာ မလပ အမေထာငစမားတြင မရမၿဖစလအပေသာ ပစၥညးမားၿဖစသည႔ ထငးေလာငစာ၊ ဟငးသးဟငးရြက၊ သားငါး ႏင ေဆးဖကဝငသစပငမားက ရာေဖြသးစြၿခငး မညမ ရသညက ေမးၿမနးသည႔အခါ သစေတာသည ၎တ႕အတြက အလြနၾကးမားေသာ တနဖးတစခ ၿဖစသည ဆသည႔အခကမာ ရငးလငးထငရားလာသည။ သစေတာသည ေငြေၾကး မဟတေသာ ဝငေငြရရမ ၏ ၅၆% ေကာရသည။ ေငြေၾကးဝငေငြႏင ေငြေၾကးမဟတေသာ ဝငေငြ ၂ရပေပါငးပါက သစေတာမရရေသာ အကးေကးဇးသည ၆%မ ၂၈% အထ တးပြားလာသည။ သစေတာမရခလင ကမေသြးေဒသ ၏ ဝငေငြ ၂၈%မာ ေပာကကြယသြားလမမည။ အကယ၍သာ ၿပငပမာလာေသာ အပစတစခမ ေငြေၾကး မဟတ ေသာ ဝငေငြရရမကဏၰက စစမးေလလာၿခငးမရပ ၎စစတမးက ေကာကယခမည ဆလင ေဒသခၿပညသမား အတြက သစေတာ၏ၾကးမားေသာတနဖးသည အေထာကအထား အၿဖစ ရရမည မဟတႏငေပ။ သ႔ေသာ ေငြေၾကး မဟတေသာ ဝငေငြအမ းအစားမားသည ၎တ႕၏ ေန႔စဥရငသနမဘဝတြင အေရးပါပက ေဒသခမားက ရငးလငး စြာနားလည သေဘာေပါကထားၿပး ၿဖစေသာေၾကာင ၿမပကြယေနေသာ တနဖးမားက ေဖၚထတႏငသည ၎သေတသနစစတမး ဒဇငးက ၎တ႔ေရးဆြနငခၿခငးၿဖစသည။

အမအမးျပလပရနအတြကေတာငထနးရြကမားကစနစတကခတယျခငး


သစေတာသည ေဒသခၿပညသမား၏ အသကေမြးဝမးေၾကာငးအတြက အလြနၾကးမားေသာ တနဖးတစခ ၿဖစသည ဆသညအခကက သေတသန အဖြ႕ဝငမားၿဖစေသာ ေဒသခမားသည စစတမးေကာကယခၿပးေနာက ၎တ႔၏ အေတြ႕အၾကမားက ၿပနလည ဆနးစစသးသပရာတြငေၿပာဆခၾကသည။ အဆပါသးသပခကမားထမ တခ႕က ေအာကတြင ေဖၚၿပ ထားသည။

ဒ႔တေတြဟာ ဘဝတစေလာကလး သစေတာအေပၚ မခခၾကတယ။ ဒ႔တေတြဟာ ဘဝတစေလာကလး သစေတာအေပၚ မခခၾကတယ။ ဒါေၾကာင ငါတ႔ဟာ သစေတာက ေရရညတညတႏငမည႔နညးလမးၿဖင ဒါေၾကာင ငါတ႔ဟာ သစေတာက ေရရညတညတႏငမည႔နညးလမးၿဖင

အသးခသငတယ။အသးခသငတယ။

ဆငးရတ ေတာသေတာငသားေတြ သစေတာထဝငၿပး ဆငးရတ ေတာသေတာငသားေတြ သစေတာထဝငၿပး သစေတာထြကပစၥညးေတြက စေဆာငးထတယႏငတာက ေတြ႕ရေတာ သစေတာထြကပစၥညးေတြက စေဆာငးထတယႏငတာက ေတြ႕ရေတာ

ဝမးသာမတယ။ ဒါေၾကာင ငါတ႔ရ႕သဘာဝ အရငးအၿမစေတြက ဝမးသာမတယ။ ဒါေၾကာင ငါတ႔ရ႕သဘာဝ အရငးအၿမစေတြက အနာဂတမးဆကမားအတြကပါ ထနးသမးေစာငေရာကႏငမယဆရင အနာဂတမးဆကမားအတြကပါ ထနးသမးေစာငေရာကႏငမယဆရင

တကယေကာငးမာပါ။တကယေကာငးမာပါ။

သစေတာႏင ၎ရ႕အရငးအၿမစေတြက ငါတ႔ေကးရြာအတြက သစေတာႏင ၎ရ႕အရငးအၿမစေတြက ငါတ႔ေကးရြာအတြက လအပသေလာကသာ ထတယသးစြသငတယ။ စးပြားၿဖစ လအပသေလာကသာ ထတယသးစြသငတယ။ စးပြားၿဖစ

ထတယသးစြတာမး မလပသငဘး။ထတယသးစြတာမး မလပသငဘး။

အၿပငလေတြက ငါတ႔သစေတာက လာေရာကအသးခတအခါ အၿပငလေတြက ငါတ႔သစေတာက လာေရာကအသးခတအခါ သစေတာၿပနးတးမက ၿဖစေစတယ။ ငါတ႔ေဒသခေတြရ႕ သစေတာၿပနးတးမက ၿဖစေစတယ။ ငါတ႔ေဒသခေတြရ႕

အသးခမပစက သစေတာၿပနးတးမက မၿဖစေစဘး။ ဒါေၾကာင အသးခမပစက သစေတာၿပနးတးမက မၿဖစေစဘး။ ဒါေၾကာင ငါတ႔ရ႕သစေတာက ငါတ႔ကယတင စမခန႔ခြၿပး ငါတ႔ရ႕သစေတာက ငါတ႔ကယတင စမခန႔ခြၿပး

အသးခတာကပ လခငတယ။အသးခတာကပ လခငတယ။


သစေတာသည မညမတနဖးရသနညး။သစေတာသည မညမတနဖးရသနညး။

ေငြေၾကး ၀ငေငြေငြေၾကး ၀ငေငြ

6%

26%

68%စကပးေရးမဟတေသာဝငေငြ

စကပးေရးမဟတေသာဝငေငြ

စကပးေရးဝငေငြ

စကပးေရးဝငေငြ

သစေတာထြကမရေသာဝငေငြ

သစေတာထြကမရေသာဝငေငြ

ေငြေၾကးႏင ေငြေၾကးမဟတေသာ ၀ငေငြ ႏစရပေပါငးေငြေၾကးႏင ေငြေၾကးမဟတေသာ ၀ငေငြ ႏစရပေပါငး

28%

15%

57%


ရပရြာပညာေပးလပငနး၊ လမႈ ကြနရကထေထာငၿခငးႏင လထလပရားမမားရပရြာပညာေပးလပငနး၊ လမႈ ကြနရကထေထာငၿခငးႏင လထလပရားမမား

လြနခေသာ ၁ႏစတာအတြငး RKIPN လပရားမမားသည ေဒသခၿပညသမားအၾကား ကြနရက ဖြ႕စညးၿခငး၊ ပညာေပးသငတနးမားေပးၿခငး၊ သတငးအခကအလကမေဝၿခငး၊ သကဆငသ အားလးႏင ပးေပါငးေဆာငရြကၿခငး စသညစြမးရညမားအေပၚတြင ေအာငၿမငစြာ တညေဆာကႏငခသည။ ကမေသြးေဒသခမားသည ၎တ႔၏ လပ ေဆာငခကမားက ေဒသဆငရာ အစးရအရာရမားထ တငၿပႏငသညအခြငအလမးမား ရရခၿပး ထငးႏငငတြင ေနထငလကရေသာ မးႏြယတ ကရငလမးမားႏငလညး အေတြ႕အၾက ဗဟသတမား ဖလယႏငခသည။ ထ႔အၿပင ေတာမးမေလာငႏငရန တားဆးကာကြယၿခငးဆငရာ သငတနးမားေပးၿခငးႏင ၎တ႔၏ ပတဝနးကင ထနးသမး ေစာငေရာကေရး ၾကးပမးမမားက ေဖာထတေသာ လထအစညးအေဝးပြ အခမး အနားမားကလညး ေဆာငရြက ႏငခသည။ ၎နညးအားၿဖင ေဒသခမားသည သဘာဝ ပတဝနးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရးအလပမားတြင တကၾကြ စြာပါဝငႏငသည အခြငအလမးမား ပြငလငးလာခၿပး၊ တနသာၤရ ေဒသတေလာကရ အဆပါ ကၽြမးကငမ မားႏင ပညာေရးအေၿခခ ေကာငးမားရေသာ ဌာေနတငးရငးသားမားအၾကား ကြနရကတစခကလညး ထေထာငႏင ခသည။

ကမာၻ႔ပတ၀နးကငေန႔တြငစေပါငးသစပငစကျခငး ကမာၻ႔ပတ၀နးကငေန႔တြငပနးခၿပငပြ၀ငေနေသာကေလးတစဥး

သစေတာအားေတာမးေလာငျခငးမကာကြယရန မးတားလမးမားေဖါကလပျခငး၊ မးသတေပးပစတာမားကပျခငး

သစေတာႏငသစေတာထြကပစၥညး၏တနဖးကမေဆြးေႏြးခငျခငးေတာငးယကအစအစဥျဖင စတငျခငး


ေလလာမႈ ၿဖစစဥ။ ေသာကသးေရ ရရရန စနစတစခ ထေထာငၿခငးၿဖင ေလလာမႈ ၿဖစစဥ။ ေသာကသးေရ ရရရန စနစတစခ ထေထာငၿခငးၿဖင ေရေဝကနးတနး ပးေပါငး စမခန႔ခြမေရေဝကနးတနး ပးေပါငး စမခန႔ခြမ

သဘာဝအတငးေရစးဆငးမ ဒ ဇ ငး ၿဖ ငေဆာကရ ြကထားေသာ ကမေသြး ေဒသခမား၏ အေတြ႕အၾကမား သည ဖြ႕ၿဖးေရးလပငနးမားအေပၚ အထကမေအာကႏင ေအာကမအထကသ႔ စမခန႔ခြမ ႏစမးအၾကား မတညမက ေလလာႏငသည အေရးပါေသာ ၿဖစစဥတစခၿဖစသည။

အေၿခခ အယအဆအေၿခခ အယအဆ၂၀၁၄ခနစ ႏဝငဘာလအတြငး ေဒသ

ခမားႏင ကငးပခေသာ အစညးအေဝးတစခတြင TRIP NET သည သဘာဝအတငး စးဆငးေနေသာ ေတာငကစမးေခာငးေရက ဆတၿဖနး ေကးရြာႏင အထကဆတျဖး ေကးရြာ မားသ႔ ေရေပး ေဝၿခငးလပငနးက အေကာငအထညေဖၚ ၿခငးၿဖင ကမေသြးေဒသအတြငး ပမေကာငးမြနေသာ သန႕ရငးသည ေသာကသးေရရရေရးက လပေဆာငရန အဆၿပခသည။ အဆပါ စမကနးက CSLD ႏင RKIPN တ႔ ပးေပါငးေဆာငရြက အေကာငအထညေဖၚခၿပး TRIP NET က ပ ပးကညခသည။ TRIP NET သည အဆပါ စမကနး အေကာငအထညေဖာရန လအပသည ေငြေၾကးအကအည က “အမေထာငစမားအတြက သန႔ရငးေသာ ေသာကသး ေရ ၿဖန႔ၿဖးေပးၿခငးၿဖင ေဒသခ ေကးရြာသားမား ေရေဝကနးတနး စမခန႔ခြမ တြင ပးေပါငးပါဝင ေဆာငရြက လာေစရန စညးရးၿခငး” ဆသည ရညရြယခကၿဖင ၂၀၁၅ခနစ ဇနနဝါရလတြင TBC (The Border Consotium) ထ အဆၿပခသည။ အဆပါစမကနးသည ေဒသခမားအတြက သန႔ရငးေသာ ေသာကသးေရ ရရေရးအၿပင ကမေသြး ေဒသ၏ ေရေဝကနးတနး စမခန႔ခြမက ထေရာကစြာ ေဆာငရြကႏငရန၊ သဘာဝပတဝနးကငကကာကြယရနႏင ၎တ႔ေဒသ ဖြ႕ၿဖးေရးက ၎တ႔ကယတင ဥးေဆာငပါဝငလာေစရန ေဒသခမားက စြမးရည ၿမငတငေပးသည ရညရြယခက မားလညး ပါဝငသည။

အမားႏငအတ ပါဝငေဆာငရြကသည လပငနးစဥအမားႏငအတ ပါဝငေဆာငရြကသည လပငနးစဥေဒသခမ ားသည စ မက နး ဒ ဇ ငး ေရးဆြ ၿခ ငးမ သည အေကာငအထညေဖာသညအထ

အဆငတငးတြင ပါဝငခၾကၿပး လပငနးစဥမားတေလာက ၎တ႔၏ စြမးရညႏင ယၾကညမမားက တညေဆာကႏငခ ၾကသည။ ၂၀၁၄ ခနစ ဒဇငဘာလတြင နယသာလနႏငငမ လြတလပေသာ ေရအရငးအၿမစ အငဂငနယာ ပညာရငတစဥး ကမေသြး ေဒသသ႔ လာေရာကခၿပး ေဒသခမားႏင၊ TRIP NET န႔အတတကြ ပးတြလက ေသာကသးေရ ၿဖန႔ေဝမည နညးစနစ ပငးဆငရာ ဒဇငးေရးဆြေရးအတြက

ဆတၿဖနးေကးရြာသ႔ေရာကရလာေသာပကလးမား


စစတမးတစခ ၿပစခသည။ ယငးေလလာမ မ ေကးရြာသားမားသည ေရစးဆငး မ ပမာဏႏင ေရဖအားတ႔က တြကခကမ ၏အေရးပါပက သငယေလလာႏငသည တနဖးရေသာ အခြငအလမး တစခက ရရခၾကသည။ ၂၀၁၅ ခနစ ေဖေဖၚဝါရလတြင TRIP NET သည ေရ အရညအေသြး စမးသပမမား ၿပလပခၿပး ေရထတြင အႏရာယၿဖစေစႏငေသာ ဓါတသတ ေပာဝငမမား မရေၾကာငး အေထာကအထား ေတြ႕ရခ သည။ ထ႔ေၾကာင ထေရသည ေသာကသးရန သငေသာေရ ၿဖစေၾကာငးအတညၿပ ခသည။ နယသာလနႏငငတြင ဓါတခြ စမးသပမမားကလညး ထေတြ႕ရ ခကက အတညၿပခသည။

၂၀၁၅ မတလတြင RKIPN အဖြ႕ဝင ၆၀ ေကာၿဖင စမကနးက စတငအေကာင အထညေဖာခၿပး ေရပက လငး သြယတနးမည ေၿမၿပငက ရငးလငးခသည။ ဧၿပလကနတြင RKIPN သည ေသာကသးေရ စမခန႔ခြမ စနစ တစခက ထေထာငရန အစညးအေဝးတစခက ကငးပၿပး တာဝန ဝတရားမားက ရငးလငးစြာ ေဆြးေႏြးခသည။ အဆပါ စမကနးက စမခန႕ခြရန ေကာမတတစရပ ကလညး ဖြ႕စညးခၿပး၊ ထေကာမတတြင RKIPN ႏင CSLD အဖြ႕ဝငမားႏင ထအဖြ႕ႏစခလးတြင မပါဝငေသာ ရြာသားတခ႕ ပါဝငသည။ ၂၀၁၅ ေမလ မ စကတငဘာလ အထ ေဒသခေကးရြာ သားမားသည ေရပကလငးမား သြယတနးၿခငး၊ ေရေလာငကနမား တညေဆာကၿခငး တ႔က ေဆာငရြကခသည။ တညေဆာကမလပငနးမား စကတငဘာလအတြငး ၿပးစးခၿပး ေရေပးေဝေရး စနစက စတင စမးသပခ၍ လအပေသာ ၿပငဆငမမား လပေဆာငခသည။ ၂၀၁၅ခနစ ေအာကတဘာလ ၈ ရကေန႔တြင ၎ စမကနး မ ေသာကသးေရၿဖန႔ေဝမ တရားဝင အခမးအနား ဖြငပြ ေဆာငရြကရနအဆငသင ၿဖစေနၿပ ၿဖစသည။

TNRP ၏ အထကမ ေအာကသ႕ စမခန႔ခြမပသ႑ာနက ေဒသခမား ကန႕ကြကၿခငးTNRP ၏ အထကမ ေအာကသ႕ စမခန႔ခြမပသ႑ာနက ေဒသခမား ကန႕ကြကၿခငးေဒသခမား ေဆာငရြကေသာ

ေအာကေၿခမအေပၚသ႔ ပးေပါငးေဆာငရြကသည လပငနးစဥသည အေပၚမ ေအာကသ႕ခဥးကပသည နညးလမးထက မားစြာေႏးေကြးမရသည။ ေဒသခမားသည စမကနးဒဇငးအတြက ေဆြး ေႏြးၿခငးႏင သေဘာတည ခကရယရၿခငး၊ လအပေသာ ရနပေငြႏင ပစၥညးကရယာမား ရရေအာင ေဆာငရြက ရၿခငးႏင လကေတြ႕အေကာငအထညေဖၚရၿခငး တ ႔ က အဆငဆငလပေဆာငေနရ

ခနတြင TNRP သည ေဒသခမား ကငးပေသာ အစညးအေဝးပြသ ႔ ၂၀၁၄ခနစ ႏဝငဘာလတြင တကေရာကၿပး အစညးအေဝးပြတြငေဆြးေႏြးခေသာ စတကးအၾက အစညမားက အတယလက သဘာဝေရစးဆငးမက မပကယြငးေစဘ ေသာကသးေရ ၿဖန႔ၿဖးသည စနစက ၎တ႔၏ ကယပငစမကနးတစခအေနၿဖင အေကာငအထညေဖာၿခငးၿဖင ၿဖတလမးနညးၿဖင လပေဆာငခ ၾကသည။ ကမေသြးေဒသရေကးရြာ ၁၂ ရြာတြင ၃ ရြာသည TNRP မအဆၿပထားေသာ သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမး

ေရရရေရးအတြက၀ငး၀နးလပေဆာငမႈ


ေစာငေရာကေသာ ေဒသအတြငးကေရာကေနၿပး ထေကးရြာ၃ရြာသည ႏစေပါငး ၁၅၀ ေကာ တညရခ ေသာလညး ၎တ႔ပငသစေတာႏင စကပးေၿမမားက ဆးရးရမည အေၿခအေနၿဖစေနသည။ TNRP သည ထ ေကးရြာ ၃ ရြာတြင ေသာကသးေရ ရရေရးစမကနးက ပပးကညၿခငးၿဖင ၎တ႔၏လပငနးအေပၚ ေကးရြာ၏ သေဘာ တညမ ရရရန ၾကးစားေနသည။ ထ႔ေၾကာင ေဒသခမား၊ RKIPN၊ CSLD သ႔မဟတ TRIP NET တ႔က အဆပါ စမကနးအေၾကာငး ေဆြးေႏြးညႏငးၿခငးမရပ TNRP သည ၂၀၁၅ခနစ ဧၿပလတြင ဆတျဖးေကးရြာတြငေရပကလငး မားသြယတနးရန ၾကးစားခသည။ TNRP သည၎တ႔၏ စမကနးဒဇငးႏင စမခန႔ခြမစနစမားက ေလးစားလကနာမ မရဟ ဆၿပး ေဒါသထြကခၾကေသာ ဆတျဖး ႏင အထကဆတျဖး ေကးရြာမ ေဒသခမားသည TNRP စမကနးက ဆန႔ကင ကန႔ကြကခ ၾကသည။

တငးမာမမားၿမငတကလာၿခငးတငးမာမမားၿမငတကလာၿခငးဆတျဖ း ႏင အထကဆတျဖး ေကးရြာမားတြင ၎တ႔၏စမကနးက အေကာငအထည

ေဖၚႏငၿခငးမရေသာ TNRP သညထေကးရြာမားအနးရ ကလဖဒ ေကးရြာတြငေရပကလငးစနစတပဆငမ ေရြ႕ေၿပာငးရန ဆးၿဖတခၾကသည။ သ႔ရာတြင TNRP စမကနးသည ကမေသြးေဒသခမားအၾကား ပဋပကၡတစခက ဆကလကၿဖစေပၚေစခသည။ RKIPN အဖြ႕ဝငမား၏ ေရပကမား ၿမပထားမည ေနရာတြင ကလဖဒ ေကးရြာသားမားက TNRP ၏ ေရပကမားကခထား ၿပးသည ေနာက ၎တ႔၏ ပကမားက ဓါးၿဖငခတထစခထားရသညက ေတြ႕ရရသည။ ထအခါ ကလဖဒ ေကးရြာသားမားက ဆတျဖး ႏင အထကဆတျဖး ေကးရြာသားမားသည ၎တ႔၏ ေရပက စနစကဖကဆးျပစသညဟ စြပစြခၾကသည။ စြပစြခခရေသာ ရြာသားမားက TNRP ၏ စမကနးက မႏစၿမ႕ေသာလညး ထကသ႔ အလပ မး မလပေဆာငပါဟ ျငငးဆၾကသည။ ေရပကလငးပကစးရၿခငးသည ၎တ႔ကအေၾကာငးမၾကား ဘ၎တ႔ပငေၿမယာ ထတြင ပကလငးၿဖတသနး တညေဆာကခသညက ေဒါသထြကေနၾကေသာ ေတာငသတစခ႕က လပေဆာငခၿခငး ကား ပ၍ၿဖစႏငသည ဟသေဘာတခၾကသည။ အဆပါ ၿပနာမးက ေရာငရားႏငရန RKIPN သညေၿမပငရငတ႔၏ ေၿမေပၚတြင ေရပကလငးမတညေဆာကမ ေတာငသမားထ ခြငၿပခကက အၿမ ရယခသည။ TNRP သည RKIPN ႏင CSLD တ႔ တညေဆာကၿပးစးခေသာ ေရပကလငးေၾကာငး အတငး ၎တ႔၏ေရပကလငး ကသြယတနးၿပးေရယမညၿဖစသညအတြက ေရစးဆငးမအလအေလာက မရရႏငေပ။ ယငးအခကသည ပဋပကၡ တစခ႕က ဖနတးခသည။ ၂၀၁၅ခနစ ေမလထတြင ကငးပခေသာ အစညးအေဝးမားၿပးေနာကပငး TNRP သည သတ႔၏ ေရပကလငးစနစအတြက ေရရယမည ေနရာက အထကပငးသ႔ေၿပာငးေရြ႕ၿပး ေရစးဆငးမ အလအေလာက ရရေသာေနရာမ ေရရယၿခငးၿဖင ေရေပးေဝမစနစ ႏစခစလး လညပတႏငရန သေဘာတညခသည။ ၂၀၁၅ခနစ စကတငဘာလ ေနာကဆး အပတတြင ကလဖဒ ေကးရြာမ ရြာသားမားႏင ဆတျဖး ႏင အထကဆတျဖး ေကးရြာမ ရြာသားမားေတြ႕ဆၾကၿပး ေရေပးေဝမစမကနးက ပမေကာငးမြနစြာ နားလညေစရန ေဆာငရြကခၾကသလ ၎တ႔ အၾကား ၿဖစေပၚခေသာ တငးမာမမားကလညး ေၿဖရငးခၾကသည။


မတကြၿပားမမားကဒဇငးေရးဆြၿခငးမတကြၿပားမမားကဒဇငးေရးဆြၿခငးTNRP ၏ဒဇငးသည RKIPN/CSLD ဒဇငးထက အဓကအသြင လကၡဏာတစခ႕တြင အားနညး

ေၾကာငး သကေသ ၿပခၿပးၿဖစသည။ ပထမဥးဆးအခကမာ သတ႔၏ေရရယမစနစသည အလြယတက ပတဆ႔ မ ၿဖစႏငသည။ ထ ပတဆ႔မက ဖယရားရနမာလညး အလြယတက လကလမးမမ ႏငေပ။ RKIPN/CSLD သည ထၿပသာနာက ေရာငရားရန ေရရယမစနစက အထးဒဇငးေရး ဆြခသည။ ဒတယအခကအေနၿဖင TNRP သည ၎တ႔၏ ေရပက လငးမားက ေၿမၿပငေပၚတြင တညေဆာကထားၿခငးၿဖငေနေရာငၿခညႏင တရစၧာနမားေၾကာင ပကစးႏငသည အႏရာယ ရသည။ အမနတကယအားၿဖငလညး ကလဖဒေကးရြာရ ထပကလငးက ၾကြကမားကကကၿဖတဖကဆး ခသည။ အၿခားတဖကတြင RKIPN/CSLD သည စမကနး၏ ေရရည တညတမ အတြက လအပခကက ေဒသခမား ပးေပါငး ပါဝငေဆြးေႏြးဆးၿဖတသညနညးလမးက အသးၿပခ ၿပး ေရပကလငးက ေၿမၿပငမ တစေပအနကေအာက တြင ၿမပႏသညနညးလမးက ဆးၿဖတေရြးခယ ခသည။ ထ႔ေၾကာင ေဒသခမား၏ လပအားၿဖင ပးေပါငး ပါဝငေဆာငရြကမ အမားအၿပား လအပခၿပး စတအားထကသနစြာ ေဆာငရြကခၾကသၿဖင လပငနး ၿပးစးခသည။

TNRP ေရပကလငးစနစ ဆးရးၿခငးTNRP ေရပကလငးစနစ ဆးရးၿခငး၂၀၁၅ခနစ ဇြနလတြင ကလဖဒ ေကး

ရြာရ ေဒသခမားသည TNRP ၏ ေရေပးေဝမစနစက စတငအသးၿပ ရန ၾကးစားခရာတြင ေရပကလငးမား ေပါကကြခသည။ TNRP သည ေရစးဆငးမ စနစတေလာကရ အၿမငေပ မတညမ အေပၚတြငၿဖစေပၚခေသာ ေရဖအားကတြကခကရန ပကကြကခပရသည။ အဆပါ ေရပကလငးစနစ ပကစးမက မညသမလာေရာကၿပငဆငၿခငး မၿပေသာေၾကာငရြာသားမား ေရမရရခေပ။ အၿခားတဖကတြင RKIPN ႏင CSLD သည၎တ႔၏ ေရေပးေဝမစနစတြင ေရဖအားက အထးတြကခကၿပး ဒဇငးေရးဆြခသည။ ေရအရငးအၿမစ ဆငရာ အငဂငနယာထမ ေလလာသငယထားခၾကေသာ ေဒသခမားသညေရပကလငးတေလာက ေရဖအားက ေၿဖေလာရန ေရေလာငကန၂ခတညေဆာကရန လအပခကက သရခ ၾကသည။ ၎တ႔သည အဆပါလအပခက အတငး ေဆာငရြကခၾကသၿဖင ဆတျဖး ႏင အထကဆတျဖး ေကးရြာမားရ အမေၿခ ၂၂၀ ေကာက လကရ အခနထ ေသာကသးေရက ေအာငၿမငစြာ ၿဖန႔ၿဖးေပးေဝႏငခသည။ ၎တ႔၏ ေရေပးေဝမစနစ မေအာငၿမငခသည ေနာကပငး TNRP သည ထစမကနး က ေဒသခအပစမား လကထလႊေပးရန ကမးလမးလာခသည။ ေဒသခမား သည ထကမးလမး ခကက ဆကလကၿငငးဆနခၿပး ၎တ႔၏ ကယပငစမကနးကသာ ဆကလကအေကာငအထည ေဖာရန စတအားထကသနလကရသည။

ေရဖအားကေလာကေစသညစနစကမသးထားေသာေၾကာငပကဆကမေရပနးထြကျခငး


ေဒသခမား၏ ကယပငၿဖစမ ႏင ဆကလကေဆာငရြကေနေသာ တးတကမမားေဒသခမား၏ ကယပငၿဖစမ ႏင ဆကလကေဆာငရြကေနေသာ တးတကမမားTRIP NET ႏင TNRP နညးစနစႏစခ

အၾကား ထငရားေသာ ကြၿပားၿခားနားမမာ TRIP NET ၏ ဥးေဆာငမ ေအာကတြင ေဒသခမားသည စမကနး၏ပငရငမား အမနတကယၿဖစသလ စမခန႔ခြ သမားလညးၿဖစသည။ ထ႔ေၾကာင ေဒသခမားသည စမကနးအေပၚ ပၿပးတနဖးထားၾကသည။ ဥပမာအားၿဖင ေသာကသးေရ ၿဖန႔ေဝမ စနစ ကစတငအသးၿပခနတြင ေရပကလငး ၏အေဝးဆး ေနရာတြ ငတညရ ေသာ ေကးရ ြာမ ား သ ႔ ပကလငးတေလာက ေရစးဆငးမ ေရရရမ အလြနအားနညးခသည။ ထ႔ေၾကာင ေဒသခမားသည အမေထာငစတငးမတသည ေရရရမ ၿဖစေပၚေစရန ပမ ၾကးမားေသာပကလငးမားၿဖငအစားထးၿပၿပငၿခငး၊ ေရေလာငကနမားက ၿပငဆငၿခငးတ႔က လပ ေဆာငခၾကသည။ ေဒသခမားသည ထသ႔ေဆာငရြကရာတြင ၎တ႔၏ ကယပငအခနမား ေၿမယာမားက အသးၿပ ခၾကသည။ ထ႔ေၾကာင ေရေပးေဝမစမကနးသည ေဒသခမား၏ စမကနး တးတကမအေပၚ တာဝနယလစတ စြမးပကားက ၿမငတငေပးႏငရမမက အနာဂတတြင အေကာငအထညေဖၚမည ကနးမာသန႔ရငးစြာေနထငၿခငး၊ ငါးသယဇာတ တးပြားေအာငလပေဆာငၿခငးႏင ေနအမၿခဝငးမားအတြငး ဥယာဥမားပးေထာငၿခငး စသည စမကနးမားအတြက အေၿခခအတၿမစက ခႏငခသည။ ေရေပးေဝမစနစက ကမေသြးေဒသ၏ ေကးဇးေတာေန႔ အခမးအနားႏင အတ ၂၀၁၅ ခနစ ေအာကတဘာလ ၈ ရကေန႔တြင တရားဝငဖြငလစႏငခသည။

အဓကသငယရရခေသာသငခနးစာမားအဓကသငယရရခေသာသငခနးစာမား• တဆငၿပးတဆင ေအာကေၿခမ စၿပးခဥးကပေသာ လပငနးစဥသည စမကနးတစခက အမားနညးပါးေစရန ေရာငရားႏငသည။

• အေပၚမ ေအာကသ႔ခဥးကပေသာ အလငစလ လပေဆာငသည ဖြ႕ၿဖးေရးစမကနးသည ေဒသခ လ႕အဖြ႕ အစညးအတြငး ပဋပကၡက ၿဖစေပၚေစသည။

• ရပရြာ၏ ပါဝငေဆာငရြကမႏင ပြငလငးစြာ ဆကသြယေဆာငရြကၿခငးသည ေအာငၿမငေသာ စမကနး တစခအတြက လအပခကတစခၿဖစသည။

• ေဒသခမားသည စမကနး၏ ပငရငမား စမခန႔ခြသမားၿဖစသညဆလင သတ႔သည ထစမကနးက ပ၍ တနဖးထားသည။

• ပးေပါငးေဆာငရြကေသာ နညးစနစသည ေဒသခလ႕အဖြ႕အစညးထ ေသာကသးေရရရေရးက ေဆာင ကဥးေပးႏငရ သကသကမဟတပ ေဒသခမားက ၎တ႔၏ ေရေဝကနးတနးေဒသက ကာကြယေစာင ေရာကၿခငးႏင ၎တ႔၏ ကယပငစမကနးက စမခန႔ခြ ၿခငးဆငရာ စြမးေဆာငရညမားကလညး ၿမငတငေပး ႏငခသည။

အမေထာငစ ၂၀၀ ေကာကေရအလအေလာကေပးႏငသညအတြကေကးဇးေတာခးမြမးျခငး


ေသာကသးေရေပးေ၀မႈ စမကနး အေကာငအထညေဖာမႈ အခနဇယားေသာကသးေရေပးေ၀မႈ စမကနး အေကာငအထညေဖာမႈ အခနဇယား

ႏ၀ငဘာ၊ ၂၀၁၄ TRIP NET သည ရပရ ြာအစညးအေ၀းတစခတြင ဤစမကနးက ပထမဆး အဆျပခသည။

ဒဇငဘာ ၁၇ ရက၊ ၂၀၁၄ ေရ အငဂငနယာသည စမကနးဒဇငးက TRIP NET ၊ ေဒသခမားႏ ငအတ ေရးဆြႏငရန ေလလာဆနးစစမႈမား ေဆာငရြကသည။

ေဖေဖာ၀ါရ ၆ ရက၊ ၂၀၁၅ TRIP NET သည ေရ အရညအေသြးက စမးသပၿပး အႏရာယကငးစြာ ေသာကသးႏငသညဟ အတည ျပသည။

ေဖေဖာ၀ါရ ၁၁ ရက၊ ၂၀၁၅

TRIP NET သည ဆတျဖး ႏင အထကဆတျဖး ေကးရြာရ ေဒသခမားႏင အစညး အေ၀းကငးပၿပး ဤစမကနးက ရငးျပခသည။

မတ ၇ ရက၊ ၂၀၁၅ RKIPN အဖြ႕၀င (၆၀) ေကာတ႔သည ေရရယမညေနရာႏင ေရပကလငး အတြက ေျမျပငရငးလငးမႈမား စတငလပေဆာငသည။

ဧၿပ ၂၀ ရက၊ ၂၀၁၅ TNRP သည ဆတျဖး ေကးရြာသ႔ ေဒသခမားကအသေပးျခငးမရဘ ၎တ႔၏ ေရပကလးမားက သယေဆာငလာရာ ရြာသားမားက ၎တ႔၏ အေပၚမ ေအာကသ႔ စမခန႔ခြမႈပစကကန႔ကြကသျဖင TNRP သည ထစမကနးက ကလဖဒေကးရြာသ႔ ေျပာငးေရႊ႕သယေဆာငသြားသည။

ဧၿပ ၃၀ ရက၊ ၂၀၁၅ RKIPN ႏင CSLD အဖြ႕မားမ အဖြ႕၀ငမားႏင အျခား ေဒသခမားသည ေရ ေပးေ၀ေရးစနစက စမခန႔ခြမည ေကာမတတစခက ဖြ႕စညးခသည။

ေမ၂ ရက၊ ၂၀၁၅ ေဒသခမားသည TNRP ႏင ေျမးခေဘာ ေကးရြာတြငေတြ႕ဆလက ေရျဖန႔ေ၀ ေရးစနစ (၂) ခႏငစပလဥးေသာ ျပာနာမားက ေျဖရငးၾကသည။

ေမ ၉ ရက၊ ၂၀၁၅ ေဒသခမားသည TNRP ႏငအတ ေရအရငးအျမစေနရာသ႔ သြားေရာကေလ လာ၍ TNRP ၏ ေရရယမႈေနရာက ေရလမးေၾကာငး၏အထကပငးသ႔ ေျပာငး ေရႊ႕ရန သေဘာတခၿပး၊ ေရျဖန႔ေ၀မႈစနစႏစခစလး အတတကြ တညရ၍ ေရ အလအေလာကရရရန အထးဂရျပ တညေဆာကခသည။

ေမ ၁၄ ရက၊ ၂၀၁၅ TRIP NET ၏ ေရေပးေ၀မႈစမကနးအတြက PVC ပကလးမား ကမေသြးေဒသ သ႔ ေရာကရသည။

ေမ ၂၃ ရက၊ ၂၀၁၅ ေဒသခမားသည ေျမျပငတြင ပကလးမား တပဆငျခငးက စတငသည။

ဇြန ၃ ရက၊ ၂၀၁၅ ေဒသခမားသည ေရထနးကနမား တညေဆာကၾကသည။

ဇြန ၂၂ ရက၊ ၂၀၁၅ ကလဖဒ ေရေပးေ၀မႈစနစက စတငဖြငလစခငး TNRP ၏ ပကလးမားကြကန ၾကသည။

စကတငဘာ၊ ၂၀၁၅ ဆတျဖး - အထကဆတျဖး ေရေပးေ၀မႈစနစ တညေဆာကမႈၿပးစး၍ စမးသပျခငး၊ ခနညျခငးမား စတငလပေဆာငသည။

ေအာကတဘာ ၈ ရက၊ ၂၀၁၅

ဆတျဖး - အထကဆတျဖး ေရေပးေ၀မႈစနစ အျပညအ၀လညပတၿပး၊ ေကးဇးေတာ ေန႔တြင တရား၀ငဖြငလစခသည။


ငါးမးစပမား ထနးသမးေစာငေရာကသည နယေၿမမားငါးမးစပမား ထနးသမးေစာငေရာကသည နယေၿမမား

အတတကာလတြင ေကးရြာတငးသည ၎တ႔၏ကယပင ရးရာဓေလ ငါးမ းစပမား ထနးသမးေစာင ေရာကသည နယေၿမမား ရခၿပး၊ ငါးမးစပမား ေပါကဖြားသည ျမစေခာငးမား၏ ေရနကပငးေနရာမားကသတမတၾကေလရသည။ အဆပါ ရးရာဓေလ ငါးမးစပမား ထနးသမးေစာငေရာကျခငး အေလအထက ျပနလညရငသန ေစျခငးျဖင ကမေသြး ေဒသခမားသည ငါးသယဇာတ အေရအတြက ကဆငးမႈက ျပနလညကစားရာေရာကသလ၊ ဌာေနတငးရငးသားမား ၏ ရးရာဓေလတစခက ထနးသမးျမငတငရာလညး ေရာကပါသည။ ပထမဆး ငါးမးစပ ထနးသမးေစာငေရာကသည နယေျမက ကေထာငးန ေကးရြာတြင ၂၀၁၄ခႏစ ေဖေဖၚဝါရလတြင စတငထေထာင ခၿပး ထနးတပင ေဘးမအငဟ လသမားခသည။

ေဒသဆငရာပညာဗဟသတအေပၚ အေၿခခေသာ သေတသနလပငနး၏ ရလဒမားထမ တစခမာ ရပရြာမ ဥးေဆာငေသာ ငါးမ းစပထနးသမးေစာငေရာကေရးနယေၿမ (Community Inititated Fish Conservation Zone) ထေထာငၿခငးပငၿဖစသည။ ဤသေတသနလပငနးသည ေဒသခမားက ၎တ႔ေဒသရ သဘာဝအရငးအၿမစမားက ၎တ႔ကယတင ေရရညတညတေသာ နညးလမးၿဖင စမခန ႔ခ ြ ပငခြငရသည ဆသညအခကက အသပညာေပးသည နညးလမးတခလညး

ၿဖစသည။ ထသ႔လပေဆာငၿခငးၿဖင ၿမစေခာငးမားႏင သစေတာမား၏ေဂဟစနစက ၿပနလည ကစားလာႏငသညအခနတြင ေဒသခမား၏ဘဝေနထငမ အရညအေသြးလညး တးတကေကာငးမြနလာမည ၿဖစသည။ ထ႔အၿပင အနာဂတကာလတြင ေကးလကေဒသၿပနလည တညေဆာကေရး လပငနးမားတြင ေဒသခ မား၏ အခြငအေရးကတးၿမငၿခငးသည အေရး ပါေသာအခနးကဏၰတစခ အၿဖစပါဝငလာမည။

ေဒသခမားခမတခေသာ ငါးမးစပထနးသမးေစာငေရာကေရးနယေၿမ ထေထာငရသညရညရြယခကမားက ေအာကပါအတငး ေဖၚၿပထားသည။• ကရငရးရာဓေလအတငး ထနးသမးေစာငေရာကၿခငး အေလအကငမားကတညတေစ ၿခငးၿဖင ကရင လမး တ႔၏ အမတသေကၤတက အသအမတ ၿပလာေစရန

• ေဒသခလ႕အဖြ႕အစညးမားအတြငး သးစြၿခငးႏင ထနးသမးေစာငေရာကၿခငးအၾကား မတေသာ အေလ အကငမား ၿဖစေပၚေစရန

• ၿမစေခာငးမား၏ေဂဟစနစ ႏင သစေတာမား၏ ေဂဟစနစတ႔က ၿပနလညကစားရန• သဘာဝအရငးအၿမစႏင ေကာငးမြနေသာ ေရ၏အရညအေသြးက ထနးသမးၿခငးၿဖင လသား၏ ရငသနမ အရညအေသြးက တးတကေကာငးမြနလာေစရန

ငါးေဘးမ႔အငထေထာငသညေန႔တြငေတြ႔ျမငရသညဘာသာစဆေတာငးပြအခမးအနား


ေဒသခမားအၾကားအခငးခငး အၿပနအလနေဆြးေႏြးညႏငးၿပး ခမတထားေသာစညးမဥးစညး ကမးမားက ေအာကပါအတငး ေဖၚၿပထားသည။• ရပရြာမအသအမတၿပထားေသာ ငါးမးစပထနးသမးေစာငေရ ာကေရး နယေၿမအတြငး မညသညရညရြယ ခကႏငမ မညသတစဥးတစေယာကမ ထခကပကစးေစရနမေဆာင ရြကရ။

• ငါးမ းစပထနးသမးေစာငေရာကေရး နယေၿမအတြငးငါးဖမးၿခငးႏငငါးမးစပမား ထခက ပကစးေစသည လပရပမားက တားၿမစသည။

• ငါးမးစပထနးသမးေစာငေရာကေရး နယေၿမအတြငးသ ႔ဓါတေဆးဝါးသးစြသည စကပးေရးမ ေရစးဝငမႈကတားၿမစသည။

• အဆပအေတာကမား အသးၿပ၍ေသာလညးေကာငး ေပါကကြေစတတေသာပစၥညးမား အသးၿပ၍ ေသာ လညးေကာငး လပစစဓါတအား အသးၿပ၍ေသာလညးေကာငးေရငပ၍ လၿဖငပစခတဖမးဆးၿခငးၿဖင ေသာ လညးေကာငး မသငေလာေသာငါးဖမးနညးစနစတခ ခက ငါးမးစပထနးသမးေစာငေရာကေရး နယေၿမႏင ကပလက ေတာငဘကႏင ေၿမာကဘက ေနရာမားတြင ငါးဖမးၿခငးက တားၿမစသည။

• ရပရြာမသေဘာတအတညၿပထားေသာ အဆပါစညးမဥးစညးကမးမားက ခးေဖာကသ မားအား CSLD ၏ေကးရြာလၾကးမားက ပညာေပးၿခငးမား ၿပလပမည။

• အဆပါစညးမဥးစညးကမးမားက ဒတယအၾကမ ထပမခးေဖာကသက ရပရြာအတြငး အမားႏငဆငေသာ ဝနေဆာငမလပငနးမားတြင ပါဝငလပေဆာငရမည။ အဆပါစညး မဥးစညးကမးမားက တတယအၾကမ ေၿမာကခးေဖာကသအား ၿမနမာအစးရႏင KNU အာဏာပငမားထ ပ႔ေဆာငၿပး ဥပေဒအရအေရးယ သြားမည ၿဖစသည။

အမနတကယအားၿဖင ငါးမးစပမား ထနးသမးေစာငေရာကသည နယေၿမကအစးရႏငအၿခား အဖြ႕အစညး မား၏ လႊမးမးမမပါရပ ေဒသခမားကယတင အစၿပအေကာငအထည ေဖာခၿခငးၿဖစသည။ ထကသ႔ ေဆာငရြကၿခငးသည ေဒသ၏ယဥေကးမ ဇဝမးစပေပါငးစ ရငသနရပတညမႏင ၿပညသမားအၾကား စညးလးညညြတမက ၿပနလညတညေဆာကေရး စတကးစတသနးေပၚတြင အေၿခခထားသည။ ထသ႔ ေဆာငရြက ၿခငးၿဖင ေဒသခမားသည ၎တ႔၏ စြမးရညမား ၿမငမားလာခၿပး တနဖးရေသာဘဝႏင သဘာဝပတဝနးကင ေရရညတညတခင ၿမမ တ ႔က ရရေစရနဖြ႕ ၿဖ းေရးစမကနးမား၏ ဆးကးသကေရာကမမားမ ကာကြယရန အခြင အေရးမား ရသညကလညး သနားလညခၾကသည။

ဘာသာမေရြး၊ လမးမေရြး လထစစညးမႈကေပးခ႔သညငါးေဘးမ႔အငအခမးအနား


အလားတ ဆတျဖးေကးရြာမ ေဒသခမားသညလညး ၎တ႔၏ကယပင ငါးမးစပ ထနးသမး ေစာငေရာကေရး နယေၿမတစခထေထာငရနဆးၿဖတခၾကၿပး ၂၀၁၄ ဒဇငဘာလ၂၂ ရကေန႔တြင လထအခမးအနား တစခ ကငးပ၍ထေထာငခၾကသည။ အဆပါ ထနးသမးေစာင ေရာကေရးနယေၿမအတြငး ငါးဖမးၿခငးက ပမန အားၿဖင တားၿမစထားေသာလညး ဆတျဖးေကးရြာအတြငး အမားႏငဆငေသာအခမးအနားမားတြင ေကၽြးေမြးရန အတြကသာ ငါးဖမးခြငၿပထား သည။

ရပရြာမဥးေဆာငေသာသစေတာထနးသမးေစာငေရာကၿခငးလပငနးရပရြာမဥးေဆာငေသာသစေတာထနးသမးေစာငေရာကၿခငးလပငနး

အဖြ႕ထေထာငစဥကတညးက RKIPN၏ အဓကရညရြယခကမာ ေဒသခမားဥးစး စမခန႔ခြေသာ သစေတာ ထနးသမး ေစာငေရာကေရးနယေၿမမား ထေထာငရနၿဖစသည။ အစးရမဥးေဆာငေသာသစေတာထနးသမးေရး ၾကးဝငးမားႏငမတပ ေဒသခမား၏ ထနးသမးေရးနယေၿမမား သည၎တ႔၏ လကရေၿမအသးခမႏင အနာဂတ လအပခကမားအေပၚ အေၿခၿပထားၿပးရးရာ ဓေလထးတမးစဥလာ အေလအကငမားႏင သဘာဝပတဝနးကင ဆငရာ ဌာေနတငးရငးသားမား၏ ပညာဗဟသတမားေပၚအေၿခခထားသည။ ဒမကေရစနညးက ေအာကေၿခမ အစၿပသည လပငနးစဥမားမတဆင ေဒသခမားသည သစေတာထနးသမးေရး အမးအစား (၉) မး က ဆးၿဖတခၾကသည။ လပငနးအမးအစားတစမးစတြင ေဒသခအားလး၏ သေဘာတညခကၿဖင မတညေသာ စညးမဥးစညးကမးမားလညး ခမ တခ ၾကသည။ ယငးလပငနးစဥမားသည ကမေသြးေဒသသ႔ ေရာကရလာၿပး အေကာငအထညေဖၚေသာTNRP ၏ လပငနးမားႏင မားစြာကြၿပားၿခား နားမရသည။

ကမေသြးေဒသခမားထေထာငခေသာ သစေတာထနးသမးေရးနညးစနစတခ ႕သည ထေဒသရ ဌာေန ကရငတငးရငးသားမားသာ ကငသးေသာအေလအကငမားအၿဖစ သးသးသန႔သန႔ရ ၿ ပး စကပ းေၿမႏငသစေတာက ေပါငးယကဖြ႕စညးထားလက လ႕အဖြ႕အစညးက ရငသနေစသည။ ဥပမာအားၿဖငယခငကဧၿပလတငး၏ လၿပညေန႔ ေရာကတငးေဒသခမားသည (၃) ရကၾကာ သစေတာထသ႔ တငးရငးေဆးပညာရင၏ လမး

လစဥကငးပေသာ CF ကြနယကအစညအေ၀းမအေတြ႔အႀကဖလယျခငး

RKIPN ၏ ပရေဆးကၽြမးကငသမားမဥးေဆာငၿပး ေဆးျမစကေသာကရနျပငဆငျခငး


ညႊနမၿဖင သြားေရာက ၾကသည။ေကးရြာထတြငေဆးၿမစမားက ေသာကသးပါက ေရာငရားရမည အခကမားက မလကႏငဘ ေဘးထြကဆးကးၿဖစႏငေစေသာေၾကာင ထကာလအတြငးသစေတာထသ႔အတတကြသြားေရာကၿပး ေတာနကပငးတြင ရာေဖြေသာသဘာဝေဆးၿမစမား ၾက ေသာကၿခငးႏငေဆးၿမစေရ ခ းၿခငးဆငရာထးၿခားသည ဓေလထးတမးစဥလာက လပေလရၾကသည။

ထကသ႔ ေဆးေပါငးခသည လၿပည ည အခန သစေတာထတြငပရေဆးေသာကပြ ကငးပၿခငးအေလအထသည ကမေသြးေဒသတြင တေၿဖးေၿဖးနညးပါးလာခ ေသာလညး RKIPN အဖြ႕ဝငမားသည အဆပါရးရာဓေလက သစေတာထနးသမး ေစာငေရာကေရး လပငနးမားႏင အတ ဥးစားေပးထနးသမးေစာငေရာက ရမညအေလအကငတစခအၿဖစ ေဆာင ရြကရနဆးၿဖတခၾကသည။ ထရညရြယခကၿဖင သဘာဝေဆးဘကဝင သစပငမား ေပါကဖြားရငသနေသာ သစေတာ တစခထေထာငေရးႏင ကာကြယေစာငေရာကေရးအတြက ဌာေနတငးရငးသားမား၏ ပညာဗဟသတအေပၚ အေၿခခ ၍ လပေဆာငခသည။ ထနညးအတ RKIPN အဖြ႕ဝငမား သည “ခ” ဟ ေခၚေသာေတာငေပၚ ေဒသရ ရးရာဓေလ အရေရြ႕ေၿပာငးေတာငယာစနစက ယဥေကးမႈအေမြအႏစအၿဖစ ထနးသမးေစာငေရာကၿပး ယဥေကးမႈထနးသမးေရးသစေတာကလညး ထေထာငခၾကသည။ အဆပါဓေလသည ယခအခါတြငေဒသခမားအတြငး လအနညးငယကသာ ေဆာငရြကလကရသည။ ေဒသခမားသည ကမေသြးေဒသတြင ယခအခါေပာကကြယေနၿပၿဖစေသာ အေရးၾကးသည ကရငရးရာဓေလ တစခၿဖစသည ကေလးေမြးဖြားၿပးေနာက ကေလး၏ခကၾကးက အထးေရြးခယထားေသာ သစပင၏ပငစညတြငခညေႏာငၿခငး ဓေလထးတမးက ၿပနလညရငသနရနအတြက နယေၿမ တစခကလညး သတမတ ထေထာငခသည။ သစေတာႏငဆကစပေနေသာ ဌာေနတငးရငးသားတ႔၏ ရးရာဓေလ မားက အစးရ သ႔မဟတ ၿပငပမ သဘာဝပတဝနးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရးအဖြ႕အစညးမား က အသအမတ ၿပခလသည။ ထ႔ေၾကာင ကမေသြးေဒသခမားသည ၎တ႔၏ ရးရာဓေလမားက ကငသးႏငသညေအာကေၿခမ ခဥးကပေဆာငရြကေသာ သစေတာထနးသမးေရး အစအစဥကေရးဆြရာတြင ကယတငဥးေဆာငမႈေနရာ ရယၿခငး သည အရာအားလးထက အေရးၾကးသည။

TNRP မ အဆၿပခေသာ သစေတာထနးသမးမႈ အမးအစားမားသည ေဒသခမားအတြက အကးေကးဇး တခ႕ ရခေသာလညး ေၿမၿပငတြင အမနတကယၿဖစပကေနသည အေၿခအေနမာ ေမးခြနး ထတစရာၿဖစေနသည။ ဥပမာ အားၿဖင TNRP မ အဆၿပထားေသာစနစတြင ကာကြယထနးသမးေရး သစေတာ ဧရယာ၏အစြနအဖားေနရာ အနညးငယတြင ေဒသခအစအဖြ႕ပငသစေတာ ထေထာငရနခြငၿပ

မမခေလးခကႀကးက၀ါးဆစဗးထထညၿပးကေလး၏အနာဂတသညသစပငႀကးကသ႔ လပခငခန႔ေျဖာငမတေစရနအတြ

ကအဓဌာနျပေသာရြာသားတစဥး


ထားသည။ ယငးသညၾကားခနယေၿမတစခၿဖစၿပး ေဒသခမားက အဓကကာကြယသစေတာဧရယာအတြငး အသးခ ခြငက တားၿမစထားသည။ေဒသခလမႈအဖြ႕ အစညးအတြက အေကာငးဆးအကးၿဖစထြနးရန သစေတာကမညကသ႔ စမခန႔ခြရမညက လြတလပစြာဆးၿဖတ ခြငေပးၿခငး ထက TNRP ၏ အစအစဥကသာ လကနာရန လပေဆာငခၾကသည။

ေဒသခမားသတမတထားေသာထနးသမးေစာငေရာကေရးဆငရာရညရြယခကမားႏင စညးမဥး ေဒသခမားသတမတထားေသာထနးသမးေစာငေရာကေရးဆငရာရညရြယခကမားႏင စညးမဥး စညးကမးမားစညးကမးမား

ေဒသခမားအားလးပါဝငလပေဆာငသည လပငနးစဥကကငသးၿခငးၿဖင RKIPN သစေတာထနးသမးေရး နယေၿမတခခငးစအတြက စညးမဥးစညးကမးမားက ရးရာဓေလႏငသမငးေၾကာငး ဆငရာပညာဗဟသတ အေတြ႕ အၾကမားအေပၚအေၿခခၿပး အေသးစတေရးဆြခသည။ RKIPN အဖြ႕ဝငမားသည စညးမဥးစညးကမးမၾကမးက ေရးဆြခၿပးေနာက မမတ႔သကဆငရာေကးရြာမားတြင ေဝဖနအၾကၿပၿခငးႏင အတညၿပခကရယၿခငးမား လပ ေဆာငခသည။ ယခအခါ အဆပါစညးမဥးစညးကမးမားက အၿပးသတေရးဆြေနၿပး ေကးရြာမားသ႔ ပႏပၿဖန႔ခ သြားမည ၿဖစသည။

တားၿမစထားေသာမးစပမားတားၿမစထားေသာမးစပမားေဒသခမား၏ဆးၿဖတခကမားအရ ကမေသြးေဒသရ ေအာကပါတရစာၦနႏင အပငမးစပမားက

ဖမးဆး ၿခငးႏငရယၿခငးတ႔ကတားၿမစထားသည။

ဌကမးစပမား - ေအာကခငးငကအၾကး ၊ ေအာကခငးငကအမ ၊ ေအာကခငးငကအေသး ၊ ဘြတကလဖငန ၊ ရစ ၊

ႏ႔တကသတဝါမား - ၾက ၊ ၾကသေတာ ၊ ဆင ၊ ကား ၊ ေတာေၾကာငရငး၊ ဝကဝ၊ ေတာငဆတ ၊ ေခ ၊ ဆတ ၊ ေမာကည ၊ေမာကေလေပြ ၊ ေမာကလြေကာ ၊ ၿဖ ၊ သငးေခြခပ

တြားသြားသတဝါမား - စပါးၾကးေၿမြ ၊ စပါးအနးေၿမြ ၊ လပအမးမးအပငမးစပမား - သစခြရငးမား

RKIPN ထနးသမးေစာငေရာကေရးနယေျမမားRKIPN ထနးသမးေစာငေရာကေရးနယေျမမား

၁။ ေတာရငးတရစာၦန ေဘးမေတာ၂။ ေရေဝကနးတနးသစေတာ၃။ ေဆးဖကဝငသစပင သစေတာ၄။ ယဥေကးမႈ သစေတာ၅။ ခကႀကးၿမပရန သစေတာ၆။ အသးခ သစေတာ၇။ စကပးေရးႏငသစေတာတြဖကနယေျမ၈။ ငါးမ းစတ ထနးသမးေစာငေရာကေရးနယေျမ၉။ သခၤငးေျမ


ရညရြယခကမားႏင စညးမဥးဥပေဒမားရညရြယခကမားႏင စညးမဥးဥပေဒမားRKIPN သညေဒသခမားအားလးပါဝငသညလပငနးစဥမတဆင ကာကြယထနးသမးထားေသာ

သစေတာ ဧရယာအတြငး ေဆာငရြကမည လပငနးအမးအစား တစခခငးစအတြက ရညရြယခကမားႏင စညးမဥးဥပေဒမား က ေအာကပါအတငး ခမတထားသည။

၁) ေတာရငးတရစာၦနေဘးမေတာ၁) ေတာရငးတရစာၦနေဘးမေတာ

ရညရြယခကမား၁။ ေတာရငးတရစာၦနမားအတြက လၿခကကစားရာေနရာတစခ ၿဖစေစရန၂။ မးသနးေပာကကြယမည အႏာရာယရေသာ တရစာၦနမးစပမား၏ အေကာငေရ တးပြားလာေအာင

ေဆာငရြကရန။၃။ သစေတာေဂဟစနစ၏ တနဖးကထနးသမးကာကြယရန။၄။ ဌာေနတငးရငးသားမားႏင ေတာရငးတရစာၦနမား အတတကြရငသန ေနထငႏငမႈက ထနးသမးရန။

စညးမဥးစညးကမးမား၁။ သပ ၸနညးကသေတသနၿပမ ႈအပါအဝင မညသညရညရ ြယခကႏ ငမ ေတာရငးတရစာ ၦ န

မားထခကနာကင ေအာင လပေဆာငၿခငးက တားၿမစသည။၂။ သစခတၿခငး၊ သတတးေဖာၿခငးႏင စကပးေၿမခ႕ထြငၿခငးမားက တားၿမစသည။၃။ ေရာငးခရနအတြက သစမဟတေသာသစေတာထြကပစၥညးမား ရာေဖြရယၿခငးက တားၿမစသည။

(မသားစ သးစြရနအတြကကမ ခြငၿပသည။)၄။ အေၿခခအေဆာကအအမား၊ လမး၊ တတားမား၊ လပစစမးႏင အၿမတညတမည အေဆာကအအမား

စသည ဖြ႕ၿဖးေရးစမကနးမား တညေဆာကၿခငးက တားၿမစသည။၅။ မညသညရညရြယခကႏငမ သစေတာက မးရႈ႕ဖကစးၿခငးမၿပရ။၆။ ေတာရငးတရစာၦနမား ထနးသမးေစာငေရာကေရးလပငနးအဖြ႕သည သတမတထား ေသာနယေၿမသ႔

သြားေရာကစစေဆးမႈ မၿပလပမ အၿခားလပငနးအဖြ႕မားကအသေပး ရမည။၇။ ၿပငပမအဖြ႕အစညးမားသည ဤေဒသတြင သေတသနၿပလပရန သ႔မဟတ အၿခားလပငနးတခခ

ေဆာငရြကခငပါက RKIPN ထမၾကတငခြငၿပခက ရယသည။

၂) ေရေဝကနးတနးနယေၿမ၂) ေရေဝကနးတနးနယေၿမ

ရညရြယခကမား၁။ ေရႏငေရသယဇာတမားက ေရရညတညတစြာ သးစြႏငရန ထနးသမးေစာငေရာကရန။၂။ သန႔ရငးၿပး အႏာရာယကငးေသာ ေရအလအေလာကရရရန။၃။ ေရေဝကနးတနးေဂဟစနစက ထနးသမးေစာငေရာကရန။၄။ အမေထာငစမားသးစြရနႏင စကပးေရးအတြက ေရအလအေလာကရရရန။


စညးမဥးစညးကမးမား၁။ ေရေဝကနးတနးေဒသအတြငး ေပါကေရာကလကရေသာ သစပငမားႏငပနးပငမားက ခတယၿခငး၊

ခးယ ၿခငး၊ စေဆာငးၿခငးမၿပရ။၂။ သတတးေဖာၿခငး၊ စကပးေရး သ႔မဟတပဂၢလကပင ေၿမတးခ႕ၿခငးအတြက ေၿမၿပငရငး လငးၿခငးမား

မၿပ လပရ။၃။ မညသညရညရြယခကႏငမ သစေတာက မးမရႈ႕ရ။၄။ အတဖတၿခငး၊ မးေသြးဖတၿခငးႏင ေၿမၾကးတးေဖာၿခငးမား မၿပလပရ။၅။ ေရေဝကနးတနးေဒသအတြငး ေရေနသတဝါမားက အႏာရာယၿဖစေစေသာ မညသညအၿပအမမ

မၿပ လပရ။၆။ ေဒသခမားကတားၿမစထားေသာ ေတာရငးတရစာၦနမးစပမားက ဖမးဆးၿခငးမၿပရ။၇။ ရပရြာမစမခန႔ခြေသာ သဘာဝပတဝနးကင ေလလာေရးခရး အစအစဥမးမလြ၍ မညသညအေဆာက

အဥးမ ေဆာကလပၿခငးမၿပရ။၈။ ဤေဒသအတြငး သစေတာၿပနလညၿပစ ပးေထာငရနအတြက ေဒသရငးမးစပ မဟတေသာ

သစပငမား စကပးၿခငးမၿပရ။၉။ ေဒသခမား၏သေဘာတညခကၿဖငေရေဝကနးတနးနယေၿမတြင ေဒသမ းရငးသစပငမား

စကပးႏငသည။၁၀။ ေဒသခမားသးစြရန အတြကတညေဆာကေသာ ေသာကသးေရၿဖန႔ေဝေရးစနစသည ေရေဝကနး

တနး၏ ေဂဟစနစကထခကမႈမရေစရ။၁၁။ ေရေဝကနးတနးေဒသမေရကပဂၢလကစးပြားေရးလပငနးအတြကမသးစြရ။၁၂။ သစမဟတေသာ သစေတာထြကပစၥညးမားက မသားစသးစြရန အတြကသာ စေဆာငးႏငၿပး

ေရာငးခရန အတြက မစေဆာငးရ။၁၃။ တားၿမစကန ႔သတထားၿခငးမရေသာ ေတာရငးတရစာ ၦနမားက မသားစစားသးရနအတြက

အမလကႏင သည။

၃) အသးခသစေတာ၃) အသးခသစေတာ

ရညရြယခကမား၁။ ဌာေနတငးရငးသားမား၊ ၎တ႔၏အနာဂတမ းဆကမားႏ င ေတာရငးတရစာ ၦနမားအတြက

အကးၿဖစထြနး ေစရန။၂။ သစ၊ ဝါးႏင ၾကမ အစရသည ေဒသထြက ေဆာကလပေရးပစၥညးမား ရရေစရန။၃။ ထငး၊ေလာငစာ၊ သစသးဝလႏင ေဆးဘကဝငအပငမား ရရေစရန။၄။ ေကာငးမြနေသာစမခန႔ခြမႈၿဖင ေဒသခမားသည သစေတာ၊ သယဇာတအရငးအၿမစမားက ၎တ႔လအပ

ခကအတငး ေရရညတညတေသာနညးလမးၿဖင အသးၿပသညက ၿပသရန။


စညးမဥးစညးကမးမား၁။ သစက အၿပငလမားထ ေရာငးခၿခငး မၿပရ။၂။ မညသညရညရြယခကႏငမ သစေတာက မးမရႈ႕ရ။၃။ ေရြ႕ေၿပာငးေတာငယာ သ႔မဟတ မညသညစကပးေရးကမ မၿပလပရ။၄။ မသားစတစစသည ေနအမေဆာကလပရနအတြက သစ (၅)တန ခတယႏငသည။ အကယ၍

၎ပမာဏ ထကပ၍လအပလင ရပရြာ၏ခြငၿပခက ရယရနလအပသည။၅။ မညသမဆသစမခတမ RKIPN ထမၾကတငခြငၿပခကရယရမည။၆။ တာဝနယမႈ၊ တာဝနခမႈကၿပသေသာအားၿဖင သစခတမညသမားသည ထခကမႈ အနညးဆးေနရာမား

တြင သစခတရမည။ ထ႔အၿပင သတ႔ခတခေသာ သစပငမား ေနရာ တြငအစားထး သစပငစကပ းရမည။၇။ သစခတသမားသည သစပင၏ မညသညအစတအပငးမ အလဟာသမၿပနးတးေစရန အေကာငးဆး

ေဆာငရြကရမည။၈။ သစမဟတေသာ သစေတာထြကပစၥညးမား စေဆာငးရန ရပရြာ၏ ခြငၿပခက လအပသည။၉။ ပငစညလးပတ (၆)ေပေအာက သစပငမားကခတလၿခငးမၿပရ။

၄) ေဆးဖကဝငသစပင သစေတာ၄) ေဆးဖကဝငသစပင သစေတာ

ရညရြယခကမား၁။ အဖးတနေဆးဖကဝငသစပငမားက ထနးသမးေစာငေရာကရန။၂။ ေဆးဖက၀ငသစပငမားက လအပသညအခနမ သးစြရန။၃။ ေတာရငးတရစာၦနမားအတြက အကးျဖစထြနးရန။၄။ ရးရာဓေလ ကသမႈ အေလအထမားက ထနးသမးရန။၅။ သငေလာေသာ ေဆးကသမႈအတြက ေဆးဖက၀ငသစပငမားျဖင ေဖာစပျခငးႏင အသင အသးျပႏင

ရန ထတပးျခငး။

စညးမဥးစညးကမးမား၁။ ေဆးဖက၀ငသစပငမားရသည သစေတာဧရယာအတြငး ဖကစးျခငး၊ ခတထြင ရငးလငးျခငး မျပရ။၂။ လအပသညပမာဏထက ပမထတယသးစြျခငး မျပရ။၃။ မညသညရညရြယခကႏငမ သစေတာက မးမရႈ႕ရ။၄။ ရးရာဓေလ ပညာဗဟသတအရ အခ႕ ေဆးဖက၀ငသစပငမား တးပြားေစရန ျပနလည စကပးရန။၅။ အျပငလမားသည ဤေဒသအတြင ၀ငေရာကသေတသနျပလပျခငး မျပရ။ အကယ၍ သေတသန

ျပလပခငပါက RKIPN ထမ ႀကတငခြငျပခကရယၿပး၊ ေဒသခမားႏင အတတကြ ပးေပါငးေဆာငရြကရန။


၅) ယဥေကးမႈ သစေတာ၅) ယဥေကးမႈ သစေတာ

ရညရြယခကမား၁။ ကရငရးရာဓေလႏင ယဥေကးမႈက ေဖာထတသည ေရႊ႕ေျပာငးေတာငယာစကပးနညး စနစက

ကငသးရနအတြက အခြငအလမးမား ေဖာထတေပးရန။၂။ ရးရာဓေလ ေရႊ႕ေျပာငးေတာငယာဆငရာ ပညာဗဟသတက မးဆကသစမားထ လကဆငကမးရန။၃။ လသားႏင ေတာရငးတရစာၦနမားအတြက အစားအစာဖလမႈရေစရန ဇ၀မးစတမး ကြေပါငးစက

ထနးသမး ေစာငေရာကရနႏင မးေစမားက စေဆာငးရန။၄။ စညးလးညညြတစြာ အတတကြလပေဆာငျခငးျဖင ကရငယဥေကးမႈႏင ရးရာဓေလက ထနးသမးေစာင

ေရာကရန။

စညးမဥးစညးကမးမား၁။ ႏစရညပငမား စကပးျခငးမျပရ။၂။ ဓာတေဗဒ ဓာတေျမၾသဇာ၊ ပးသတေဆးႏင ျပျပငဖနးတးထားေသာ မးေစမား စကပး ျခငးမျပရ။၃။ ေရႊ႕ေျပာငးေတာငယာ၏ ကာလသည (၇) ႏစ သ႔မဟတ (၈) ႏစ သာ ရရမညျဖစၿပး ယငးေနာက

ေျမလြတ ေျမရငးအျဖစ ထားရရမည။၄။ စကပးေျမကြကလပတစခက မးရႈ႕သညအခါ မးသည အျခားေနရာမားသ႔ မကးစကေစရန အဆငဆင

ဂရတစကေဆာငရြကရန။၅။ ေျမေရာငး၀ယျခငးက တငးတငးကပကပ တားျမစသည။၆။ ေရႊ႕ေျပာငးေတာငယာ၏ အျပငဖကရ သစေတာက ေသာလညးေကာငး၊ ေျမလြတ ေျမရငးက

ေသာလညး ေကာငး ရငးလငးျခငးမျပရ။၇။ အပငမးစတ တစခတညးကသာ စကပးသညနညးက တားျမစသည။

၆) စကပးေရးႏငသစေတာတြဖကထားသည နယေျမ၆) စကပးေရးႏငသစေတာတြဖကထားသည နယေျမ

ရညရြယခကမား၁။ ေဒသခလ႕အဖြ႕အစညး၏ အစားအစာဖလမႈက ထနးသမးရနႏင သစေတာေဂဟစနစက ကာကြယ

ေစာငေရာကရန။၂။ ေဒသခလ႕အဖြ႕အစညးအတြက ၀ငေငြရရေသာ နညးလမးျဖင သစေတာက ျပနလည ျပစပ းေထာငရန။၃။ ေဒသ၏ သစေတာအမးအစားႏင ကကညေသာ စားပငသးပငမားက စကပးရန။၄။ ရာသဥတညမရနႏင ေျမေအာကေရရရေစရန ထနးသမးေဆာငရြကရန။


စညးမဥးစညးကမးမား၁။ နကရႈငးေသာ ေတာငေစာငးမားအနး၊ ျမစေခာငးမားအနး၊ ဆားေပါကေျမမားတြင စကပးေရးႏင

သစေတာတြဖက မလပေဆာငရ။၂။ သစပင မးစတေပါငးစက ေပါငးစပစကပးရန လအပသည။၃။ သဘာ၀ပတ၀နးကငႏင ကကညေသာ စကပးေရးက ကငသးရန လအပသည။

၇) ငါးမးစတ ထနးသမးေစာငေရာကေရး နယေျမ ၇) ငါးမးစတ ထနးသမးေစာငေရာကေရး နယေျမ

ရညရြယခကမား၁။ ေဒသခမား၏ အစားအစာဖလမႈ ရရေစရန။၂။ ေရေနသတ၀ါမား အေရအတြက တးပြားေစရန။၃။ ရးရာဓေလအရ ထနးသမးေစာငေရာကသည နညးစနစက အသးျပျခငးျဖင ဌာေန တငးရငးသားမား၏

ဓေလထးတမးစဥလာက အသအမတျပလာေစရန။၄။ ေဒသခလ႕အဖြ႕အစညးမားအတြငး သးစြျခငးႏင ကာကြယေစာငေရာကျခငး အေလအကငမားက

ထနးသမးရန။၅။ ေရႏင ျမစေခာငး၏ ေဂဟစနစက ထနးသမးေစာငေရာကရနႏင ပကစးေနေသာ ေဂဟစနစက

ၿပနလည ထေထာငရန။၆။ ေရအရငးအၿမစေနရာက ထနးသမးေစာငေရာကရနႏင ေဒသခလ႔အဖြ႕အစညးအတြငး အရညအေသြး

ရေသာ လမႈဘဝတးတကေကာငးမ ြနေစရန သန႔ရ ငးေသာ ေသာကသးေရ ရရေရးအတြက ထနးသမးရန။

စညးမဥးစညးကမးမား၁။ ဤနယေၿမအတြငး ငါးသ႔မဟတအၿခားေရေနသတဝါမားက ဖမးဆးၿခငးမၿပရ။၂။ သစေတာအတြငးရ အရပရသစပငမားက ခတလၿခငးမၿပရ။၃။ မညသညရညရြယခကႏငမ ဤေဂဟစနစက ဖကဆးၿခငး သ႔မဟတ ထခကေအာင ေဆာငရြကၿခငးမ

ၿပရ။၄။ သတတးေဖာၿခငး သ႔မဟတ စကပးေရးလပၿခငးေၾကာင ငါးမးစပ ထနးသမးေစာငေရာကေရးနယေၿမ

အတြငးသ႔ စးဝငေသာအဆပအေတာက ၿဖစေစမည လပေဆာငမမား မၿပရ။၅။ လပစစဓါတအားၿဖင ေလာရကၿပးငါးဖမးၿခငးကသ႔ ေရေနသတဝါမားကပကစးေစေသာ ငါးဖမးနညး

မးၿဖင ငါးမးစပထနးသမး ေစာငေရာကေသာနယေၿမအတြငး လညးေကာငး၊ ထနယေၿမ၏အထကပငးႏင ေအာကပငးတြငလညးေကာငး မၿပလပရ။

၆။ ထနးသမးေစာငေရာကသည နယေၿမအတြငး ေရအရညအေသြး ပကစးေစသည အၿပအမမား မၿပလပရ။


၈) သခၤ ငးေၿမ၈) သခၤ ငးေၿမ

ရညရြယခကမား၁။ ေသဆးသမားက ၿမပႏသၿဂလရန ေခါငးတလားလပရန လအပေသာ သစပငမားက ေထာကပရန။၂။ အမား ၿပညသနားေနရန ဇရပေဆာကလပရနအတြက လအပေသာပစ ၥညးကရယာမားက

ေထာကပရန။၃။ သစေတာက ထနးသမးရန။

စညးမဥးစညးကမးမား၁။ ဤနယေၿမအတြငး စကပးေရးမၿပလပရ။၂။ ေၿမၿမပ သၿဂလၿခငးအတြက လအပသည သစပငႏငဝါးပငမား အသးၿပရန ခတလ ႏငသည။၃။ မညသညနညးႏငမ သစေတာက မးရႈ႕ၿခငးမၿပရ။၄။ ဤနယေၿမအတြငး ေၿမေရာငးေၿမဝယၿပလပၿခငးက တငးၾကပစြာ တားၿမစသည။၅။ ေဒသခမားသည ဤနယေၿမအတြငး သစပငမားပမစကပးရနလအပသည။

၉) ခကၾကးၿမပရနသစေတာ၉) ခကၾကးၿမပရနသစေတာ

ရညရြယခကမား၁။ ကရငရးရာဓေလ ယဥေကးမႈက ထနးသမးေစာငေရာကရန။၂။ ရးရာဓေလအရ ခကၾကးၿမပသည အခမးအနားအတြက လေလာကေသာ သစပငမား စကပးရန။၃။ ဤနယေၿမအတြငး သစေတာေရရညတညတႏငရန ၿပစပးေထာငၿခငး ၿပလပရန။

စညးမဥးစညးကမးမား၁။ ဤနယေၿမအတြငး သစပငမားက ခတလၿခငး ဖကစးၿခငးမၿပလပရ။၂။ မညသညနညးႏငမ သစေတာက မးရႈ႕ၿခငး မၿပရ။၃။ ဤနယေၿမအတြငး အေဆာကအဥးေဆာကလပၿခငး မၿပလပရ။၄။ ဤနယေၿမအတြငး ထငးသ႔မဟတမးေသြးအတြက သစေကာကယစေဆာငးၿခငး မၿပရ။၅။ ဤနယေၿမအတြငးမ မသားစသးစြရနအတြက ဟငးသးဟငးရြကႏင ေဆးဖကဝငသစပငမား ရာေဖြ

စေဆာငးၿခငး မၿပရ။

သစေတာသကၡာတငၿခငး၊ ေၿမပေရးဆြၿခငးႏင နယနမတသတမတၿခငးသစေတာသကၡာတငၿခငး၊ ေၿမပေရးဆြၿခငးႏင နယနမတသတမတၿခငးသစေတာထနးသမးေစာငေရာကေရးနယေၿမအမးမးက ေၿမပေရးဆြရန RKIPN ၏ ေကးရြာ

ညႏ ငးေရးမႉး မားသညရြာသားမားႏ င ေဆြးေႏြးခ ၾကသည။ ယခအခနထသသာထငရားေသာ ေၿမၿပငအမတအသားမားႏင သမငးဝငေၿမအသးခမႈ ပသ႑ာနဆငရာ ေဒသ၏ပညာဗဟသတက အသးၿပ၍ နယနမတသတမတမႈမား ၿပလပ ထားၿပ ၿဖစသည။ ၂၀၁၅ ခနစ မတလတြင ကးခး ေရေဝကနး


တနးနယေၿမအတြငး သစေတာသကၡာတငပြ ကငးပခၿပး ဘာသာေရးဆငရာေခါငးေဆာငမားႏင ေဒသဆငရာအစးရအာဏာပငမား တကေရာကရန ဖတၾကား ခၿပး ေဒသခမားသည ၎တ႔၏သဘာဝပတဝနးကငက မညကသ႔ထနးသမးေစာငေရာကသညက ေလလာေစခ သည။ အနာဂတတြင RKIPN သည ရပရြာမ ထနးသမးေစာငေရာကေသာ ကာကြယသစေတာနယနမတက GPS စနစၿဖင တကစြာသတမတရန စစဥထားသည။ ဤသ႔ၿဖင သစေတာနယနမတႏင ေဒသခမားကယတင ခမတထား ေသာစညးမဥးစညးကမးမားက လတငးက ေလးစားလကနာလာၾကမည။

RKIPN ၏ အဓကလႈပရားမႈ အခနဇယားRKIPN ၏ အဓကလႈပရားမႈ အခနဇယား

အခနကာလအခနကာလ ျဖစစဥျဖစစဥ

ေဖေဖာ၀ါရ ၅ ရက၊ ၂၀၁၄ ကမေသြးလ႕အဖြ႕အစညးအတြက ထနးတပင ငါးမးစတ ထနးသမး ေစာငေရာကေရး နယေျမက ကေထာငးန ေကးရြာတြင ထေထာငသည။

စကတငဘာ ၂၁ ရက၊ ၂၀၁၄

ထငးႏငငတြင ေနထငေသာ ကရငလမးမားသည ကမေသြးေဒသသ႔ လာေရာက လညပတၿပး ထငးအစးရက သတမတထားေသာ သစေတာ ႀကး၀ငးအတြငး ေနထင ရေသာ အေတြ႕အႀကမားက မေ၀ခသည။

ေအာကတဘာ ၂၈ ရက၊ ၂၀၁၄

ထား၀ယၿမ႕တြင ကငးပေသာ အစးရႏင အရပဖကလမႈအဖြ႕အစညးမားမ သကဆင သအားလးပါ၀ငသည အစညးအေ၀းတြင ကမေသြး ေဒသခမားသည ၎တ႔ေရးဆြ ထားေသာ ရပရြာအေျချပ သစေတာ ထနးသမးေစာငေရာကေရး အစအစဥမားက တငျပခသည။

ေအာကတဘာ ၂၉-၃၀ ရက၊ ၂၀၁၄

ေနာကပငးတြင RKIPN ျဖစလာေသာ သစေတာထနးသမးေစာငေရ ာကေရး ေကာမတတစရပ ဖြ႕စညးမညစတကးက ေဒသခမားစတင ေဆြးေႏြးခၾကသည။

ႏ၀ငဘာ ၁၀ ရက၊ ၂၀၁၄ အဆပါေကာမတက တရား၀ငဖြ႕စညးၿပး RKIPN ဟ အမညေပးခသည။ RKIPN အတြက ေခါငးေဆာငမႈေကာမတတစရပကလညး ေဒသခမားက ေရြးခယတင ေျမာက ခၾကသည။

ဒဇငဘာ ၁၁ ရက၊ ၂၀၁၄ RKIPN သည ကာကြယေတာအျဖစ ထနးသမးေစာငေရာကမည သစေတာ အမး အစား (၉) မးက ရညရြယခကမား၊ စညးမဥးဥပေဒမားႏငအတ သတမတထေထာင ခသည။ RKIPN သည လပငနးအဖြ႕ (၆) ဖြ႕က ဖြ႕စညးၿပး၊ သတမတထားေသာ ကာကြယထနးသမးရမည သစေတာဧရယာအားလး၏ ေျမပက စတငျပစသည။

သစေတာသကၡာတငျခငးအခမးအနား


အခနကာလအခနကာလ ျဖစစဥျဖစစဥ

ဒဇငဘာ ၂၂ ရက၊ ၂၀၁၄ ဆတျဖး ေကးရြာတြင ဒတယေျမာက ငါးမးစပ ထနးသမးေစာငေရာကေရး နယေျမက ထေကးရြာက သးစြႏငေရးအတြက ထေထာငခသည။

ဇနန၀ါရ ၂၄ ရက၊ ၂၀၁၅ RKIPN အဖြ႕၀ငမားသည မးတားနယေျမမား ထေထာငျခငးႏင ေတာမးေလာငႏင သည သတေပးလကၡဏာမားက မညကသ႔ ေဖာထတမညဆသည သငတနးက တတေရာကခၾကသည။

ေဖေဖာ၀ါရ ၁၁ ရက၊ ၂၀၁၅

ထနးတပင ငါးမးစတ ထနးသမးေစာငေရာကေရးနယေျမ ထေထာင ျခငး တစႏစျပည အခမးအနားက ေဒသခမား ကငးပၾကသည။

မတ ၁၆ ရက၊ ၂၀၁၅ ဆတျဖး ေကးရြာရ ကးခးေရေ၀ကနးတနးႏင သစေတာ သကၡာတငပြ ကငးပခသည။

ေမ ၁၈-၁၉ ရက၊ ၂၀၁၅ ကမေသြးေဒသခမားသည TNRP ၏ ကညပပးမႈျဖင ေရဘး ေကးရြာတြင ထေထာင ထားေသာ အစအဖြ႕ပငသစေတာဧရယာသ႔ ေလလာ ေရးခရး သြားေရာကခၿပး TNRP ၏ ပစက ေလလာ၍ ေဒသခမားႏင ေအာကေျခမ အစျပေသာ ခညးကပနညး ပစက အျခားနညးလမး တစခအျဖစ မေ၀ခသည။

ဇြန ၆ ရက၊ ၂၀၁၅ ကမာၻ႔ သဘာ၀ပတ၀နးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရးေန႔က RKIPN အဖြ႕ ၀ငမား ကငးပၾကသည။

ဇလင ၁၇ ရက၊ ၂၀၁၅ ကာကြယထနးသမးေစာငေရာကမည သစေတာအမးအစား (၉) မး အတြက စညး မဥးဥပေဒမားက ေဒသခမား ဆနးစစေလလာျခငးႏင သးသပျခငးတ႔ ဆကလက လပေဆာငၾကသည။

ၾသဂတ ၁၀-၃၀ ရက၊ ၂၀၁၅

သစေတာ စညးမဥးဥပေဒမားက ေကးရြာအားလးက အတညျပ ခသည။

ၾသဂတ ၁၅ ရက၊ ၂၀၁၅ ေဒသခမားသည ၎တ႔၏ ရပရြာအေျချပ သစေတာထနးသမးေစာငေရာကေရး ပစ က ထား၀ယၿမ႕ရ တနသၤာရတငးေဒသႀကး သစေတာဌာန ညႊနၾကားေရးမးထ တငျပ ခၾကသည။

စကတငဘာ ၃ ရက၊ ၂၀၁၅

ေဒသခမားသည KNU အာဏာပငမားႏင ေတြ႕ဆၿပး ၎တ႔၏ ရပရြာအေျချပ သစေတာထနးသမးေစာငေရာကေရးပစက တငျပခၾကသည။


ကမေသြးေဒသတြင ေနာကထပမညသညအရာမား ကမေသြးေဒသတြင ေနာကထပမညသညအရာမား ေဆာငရြကမညနညး။ေဆာငရြကမညနညး။

RKIPN အဖြ႕ဝငမားႏင ကမေသြးေဒသခမားသည တေတာငးလေသာ အခနကာလအတြငး သဘာဝ ပတဝနးကငႏင ဌါေနတငးရငးသားမား၏ အသကေမြးဝမးေၾကာငးလပငနးမားက ယဥတြကာကြယထနးသမး ေစာငေရာကေသာ ဖြ႕ၿဖးမႈပစတစခက ေဖာေဆာငႏငမည အေၿခခ အတၿမစက တညေဆာကႏငခၾကသည။ ၎တ႔၏ ေၿမႏငသဘာဝအရငးအၿမစမားက ၎တ႔သာ လငအမနတကယ ပငဆငသမား၊ စမခန႔ခြသမားၿဖစသည ဆသညအေၿခခအတၿမစကတည ေဆာကႏငခသည။ လကရအခနတြင ထေဒသအတြငး RKPIPN ၏ လပငနး မားက အေထာက အပၿဖစေစမည ရပရြာအေၿခၿပ သငယမႈစငတာတစခက တညေဆာကေနၿပး RKIPN ႏငအတ တကြ လကတြသငယခငေသာ ဧညသညမားက လကခထားရရနအတြကလညး ၿဖစသည။ RKIPN သည သစေတာ ထနးသမးေစာငေရာကေရးႏင ယဥေကးမႈဆငရာ လႈပရာမႈမားက အေထာကအပျပရန လအပေသာ ရပေငြတစရပ က ထေထာငရနလညး စစဥေနသည။ လာမည လမား၊ ႏစမားအတြငး ႏငငျခားရငးႏးၿမပႏမႈႏင သစေတာထနးသမးေစာငေရာကေရး ႏစမးစလးအတြက စတ၀ငစားမႈမားသည အလငအျမန တးပြားလာဖြယရၿပး၊ တနသၤာရ တငးေဒသႀကးရ ကမေသြးေဒသသ႔ ခနးေျခာကမႈအမားအျပား ဆကလကေရာကရလာႏငပါသည။ သ႔ရာတြင RKIPN ၏ ႀကးပမးအားထတမႈမားေၾကာင ကမေသြးေဒသခမားသည ေရ႕တြငေပၚေပါကလာမည စနေခၚမႈမားက ရငဆငရန အဆငသငရေနၾကၿပး၊ ၎တ႔၏ အနာဂတဖြ႕ၿဖးမႈႏင သဘာ၀ပတ၀နးကငထနးသမးေစာငေရာက မႈမားက ၎တ႔ကယတငး ထနးခပပငခြငရသညဟ စြစြၿမၿမ ခယထားၾကသည။

မမတ႔၏သဘာ၀အရငးအျမစကထနးသမးလသည RKIPN အဖြ႔၀ငတစခ႔၏ မးတားလမး ေဖါကလပခန ႐ကယထားေသာဓါတပမတတမး


နဂးခပနဂးခပ

လကနကကင ပဋပကၡႏင ဖႏပခပခယမႈတ႔က ဆယစႏစေပါငးမားစြာ ေကာျဖတခေသာ ကမေသြးေဒသမ ဌာေနကရငတငးရငးသား ျပညသမားသည ဤတနသၤာရေဒသတြင ၎တ႔ ဘးဘြားစဥဆက ေနထငရာ ေတာငေပၚေဒသက ဆကလကထနးခပ ထနးသမးထားလကပင ရသည။ ကမေသြးနယေျမ၏ ေျမာကဖကပငး သည သစေတာသယဇာတ အလြနေပါၾကြယ၀ၿပး ေဒသခမားက မးဆကအလက ထနးသမးေစာငေရာကထားချခငး ျဖစသည။ ထေဒသ၏ ေတာငပငးတြင သစေတာကမခအားထားေသာ ေဒသခ လ႕အဖြ႕အစညးမား အေျခခ ေနထငၾကၿပး၊ ေရ ရညတညတေသာ စကပးေရးႏငသစေတာတြဖကသည အသကေမြး၀မးေၾကာငးလပငနးမား လပကငၾကသည။ ၎တ႔၏ လေနမႈဟနသည သစေတာက ဗဟျပထားၿပး၊ အစားအစာ၊ ေဆး၀ါး၊ ေရ၊ ေနအမႏင ရးရာဓေလ ယဥေကးမႈအတြက သစေတာက မခအားထားၾကသည။ သ႔ေသာ ၂၀၁၂ ခႏစတြင KNU သည ပဏာမ အပစအခတရပစ ေရးသေဘာတညခကက လကမတေရး ထးခၿပးေနာက ကမၸဏအမားအျပားသည တနသၤာရ ေဒသသ႔ အလငအျမန၀ငေရာကလာၾကၿပး၊ သစေတာဧရယာမားက စးပြားျဖစ အပငတစမးတညးစကပးေသာ ေျမယာမားႏင သဘာ၀ ပတ၀နးကငက ညစညမးေစေသာသတတးေဖာေရးနယေျမမားအျဖစ အလငအျမန အသြငေျပာငးခ ၾကသည။ ကမေသြးေဒသက အဆပါ အဖကအငအားစမားက ပစမ တထားခ ၾကေသာလညး ေဒသခမားက ခငမာအားေကာငးစြာျဖင ခခခၾကၿပး၊ ၎တ႔၏ေျမယာမားက အျပငလမား၊ ကမၸဏမားထ ေရာငးချခငးမျပရန သဓဌာနခထားၾကသည။ ၎တ႔၏နယေျမက ပမကာကြယ ေစာငေရာကႏငရန ေဒသခမား သည ဌာေနတငးရငးသားမား၏ ပညာဗဟသတအေပၚ အေျခခေသာ ရပရြာအေျချပ သဘာ၀ပတ၀နးကင ထနးသမးေစာငေရာကေရးစနစတစခက ဒမကေရစနညးက ပးေထာငခသည။ ဌာေနတငးရငးသားမား၏ ပညာ ဗဟသတ ဆသညမ ာ စးပ ြားေရးႏ င ယဥေကးမ ႈတနဖးမ ား ေပါငးစပထားေသာ သစေတာထနးသမးျခငးပင ျဖစသည။ ကမေသြး လ႕အဖြ႕အစညးကသ႔ေသာ သစေတာက မခအားထားရငသနသည လ႕အဖြ႕အစညးသည သစေတာ ျပနးတးေစမည ျပငပမ ခနးေျခာကမႈမားက အငအားအေကာငးဆးျဖင ခခမညသမား ျဖစသည။

TRIP NET သည ကမေသြးလ႕အဖြ႕အစညး၏ ဌာေနတငးရငးသားမား စေပါငးအခြငအေရးက အသအမတ ျပ ၿပး၊ ၎တ႔၏ဘးဘြားမားထမ လကဆငကမးသယေဆာငလာသည သဘာ၀ပတ၀နးကငႏင ယဥေကးမႈ အေမြ အႏစမားက ကာကြယေစာငေရာကရန ႀကးပမးအားထတမႈမားက ေထာကခ ကညပပးသည။ သစေတာက မ ခ အားထားရငသနေသာ လ႕အဖြ႕အစညးသည ထသစေတာက အေကာငးဆး ထနးသမးေစာငေရာကသမားျဖစသည ဟ TRIP NET က ယၾကညလကခထားသည။ ေဒသဖြ႕ၿဖးေရးႏင သစေတာထနးသမးေစာငေရာကေရး လပငနးမား အတြက ဆးျဖတခကချခငး၊ အစအစဥေရးဆြျခငးႏင အေကာငအထညေဖာျခငးတ႔တြင ေဒသခမားသည ဥးေဆာင မႈအခနးက႑ ရယရန အခြငအေရးရၿပး ယငးက အျခားသကဆငသအားလး က အသအမတ ျပရမည။ ေအာကေျခမ ခညးကပသည စစမနေသာ ရပရြာအေျချပ သဘာ၀အရငးအျမစမား စမခန႔ခြမ ႈနညးစနစသည သစေတာထနးသမး ေစာငေရာကေရးလပငနးမား ေဆာငရြကလာႏငေစရန သစေတာအေပၚမခအားထား


ရငသနၾကေသာ ဌာေန တငးရငးသား လ႕အဖြ႔အစညးမားက စြမးေဆာငရညျမငတငေပးျခငးပင ျဖစသည။ ယငးလပငနးႏင တစၿပငနက ထမာပင ဌာေနတငးရငးသားတ႔၏ ယဥေကးမႈအေမြအႏစႏင ထးျခားေသာ လေနမႈပသ႑ာနမားကပါ ကာကြယ ေစာငေရာကၿပးသား ျဖစသည။ ဤအစရငခစာတြင တငျပခေသာ ကမေသြးေဒသခမား၏နညးလမးသည တနသၤာရ ေဒသအတြငးႏင ျမနမာႏငငတစ၀မးရ သစေတာက မခအားထား ရငသနၾကေသာ လ႕အဖြ႕အစညးမားအတြက အလားတ ေအာကေျခကအစျပေသာ ႀကးပမးအားထတမႈမား လပေဆာငလာရန အေရးပါေသာ စနမနာတစခ ျဖစသည။ႏငငအတြငးသစေတာၿပနးတးၿခငး ဇဝမးကြမား ထနးသမးၿခငးႏင ကာဘြနထတလြငမႈ ေလာကေစရနအတြက ေဒသခမား၏ အေၿဖရာၿခငး နညးလမးက ဖနတးေပးၿပး ၄ငးတ ႔၏အေၿဖရာၿခငးအေပၚ ေလးစားအသအမတၿပသည ၿပငပမ အဖြ႔အစညးအသးသးႏင အတတကြ ပးေပါငးေဆာငရြကၿခငးပငၿဖစသည။



Karen Indigenous People in Kamoethway Demonstrate the Importance of Local

Solutions and Community–Driven Conservation


Contents

Introduction ............................................................................................................................... 4

About Kamoethway .................................................................................................................. 5

New Threats ................................................................................................................................ 6

About RKIPN ............................................................................................................................... 9

Community Accomplishments ...........................................................................................12 Local Knowledge Research ..........................................................................................................12 Community-Led Socioeconomic Survey ................................................................................13 Community Education, Network Building, and Public Events .....................................16 Case Study: Collaborative Watershed Management by Providing Water Supply System ..........................................................................................17 Fish Conservation Zones ..............................................................................................................21 Community-Driven Forest Conservation ...............................................................................22

Timeline of Key RKIPN Activities ......................................................................................29

What’s next in Kamoethway? ..............................................................................................30

Conclusion .................................................................................................................................31

2 • We Will Manage Our Own Natural Resources

Preface

This piece of community initiated action research reveals a number of lessons we can learn. The authors try to reflect the challenges of and opportunities for community based natural resources management in a seemingly forgotten Karen controlled area of southern Myanmar. The paper examines a number of case studies including the construction of a local water supply system, the establishment of fish conservation zones and community-driven forest conservation. An evolutionary development of community based networks such as CSLD (Community Sustainable Livelihood and Development), TRIP-NET (Tenasserim River and Indigenous People Network) and RKIP (Rays of Kamoethway Indigenous People and Nature) and their collaborative action to address emerging Natural Resources Management issues in their land are well illustrated in the paper.

Local Karen people used participatory approaches and FPIC tools in their planning and decision making processes. The application of indigenous knowledge demonstrated that local wisdom regarding natural resource management – such as the management of medicinal forests – can provide tangible benefit to local communities.

Karen people are known for their bond to nature. They are freedom loving and their indigenous knowledge and inspiration regarding how to live with nature is extraordinarily remarkable. The Karen people in Kamoethway affirm this legacy by standing-up to protect their rights, land and culture. Their territory was previously a war zone, but has now become an attractive and opportunistic area for many outsiders under the name of development. The benefits of any development that will happen in the area must go to the Indigenous Karen people with their full participation and consent, and must be within their cultural norms and adaptation.

We all must stand together with the Kamoethway Karen to make sure they have enough capacity to deal with these external forces. We must ensure that their voices are heard by all stakeholders, particularly policy makers and decision makers. We must build strong networks of people and organizations that are striking for the same cause. Lessons we learned from this action research must be capitalized on and scaled-up for the protection of the rights of indigenous peoples’ while conserving their resources in the pursuit of locally accepted development.

Tint Lwin Thaung, Ph.D.Executive DirectorRECOFTC (Regional Community Forestry Training Centre for Asia and the Pacific)

We Will Manage Our Own Natural Resources • 3

Introduction

In the wake of Myanmar’s transition to a quasi-civilian government in 2011, limited democratic reforms, and the lifting of economic sanctions by the West, the country opened up for business. In 2012, the central government signed a preliminary, bilateral ceasefire agreement with the Karen National Union (KNU) ethnic armed organization, opening up many former “black-zones” along the border with Thailand, previously closed to outsiders due to one of the world’s longest-running civil wars. That same year, with little room for democratic debate, Nay Pyi Daw passed business-friendly land and investment laws, sparking an epidemic of land grabbing across the country. Resource-rich Tanintharyi Region (formerly known as Tenasserim), a recent conflict-zone, is on the front-lines of this epidemic – facing a flood of foreign investment and unsustainable development projects. Companies and military cronies have flocked to Tanintharyi and begun the process of clear-cutting the forests for valuable timber, planting vast mono-culture plantations of rubber and palm oil, blasting entire mountains to mine for tin, lead, gold, and coal, and constructing highways, coal-fired power plants, and the massive Dawei Special Economic Zone (SEZ) and deep-sea port.

At the same time, influential international conservation organizations have arrived in Tanintharyi, identifying the same areas slated for destructive projects as high priority for environmental conservation. The region holds some of the last high value forest in Southeast Asia, as well as endangered species such as wild tigers and elephants. With

funding from international mechanisms such as REDD+ and the Global Environment Facility (GEF), conservationists are working with the central government to establish protected areas throughout the region in order to promote climate change mitigation and biodiversity conservation. Their aim is to create a wildlife corridor stretching from North to South in Tanintharyi, and contiguous with the protected forest areas across the border in Thailand.

Local communities, largely dependent on the forest and farmland, are caught in the middle between these two powerful forces – trapped between top-down development and top-down conservation. Both the extractive and conservation industries have a troubled history in Myanmar and around the world of displacing indigenous peoples from their land and resources on which they depend. In Tanintharyi it is becoming increasingly clear that that under conventional, top-down approaches to development and conservation, local indigenous people have little chance to influence the decisions that will greatly impact their way of life. But what about an alternative, Kamoethway Area


bottom-up model? An approach where local communities control and manage their own natural resources to effectively develop their communities, preserve their culture, achieve climate change mitigation, and conserve biodi-versity?

The indigenous Karen people of the Kamoethway River Valley, in the uplands of Tanintharyi’s Dawei District, are boldly pursuing such a grassroots alternative. They are asserting their rights as indigenous people to control their own resources and development, and showing that it is possible to conserve people and nature together. This report documents the work that the people of Kamoethway have accomplished over the past year, and explores the possibility of replicating and building upon this approach throughout Tanintharyi and Myanmar. It aims to engage key decision-makers, academics, conservationists, and activists working in Tanintharyi, inviting them to learn from the Kamoethway community and work together as equal partners towards a just and sustainable future. Most of all, this report celebrates the strength and unity of the Kamoethway community, who despite decades of violent conflict, have joined together to conserve their environment and culture for future generations.

About Kamoethway

The Karen people have likely lived in the hills of Tanintharyi for over 1,000 years,1 and elders say the present-day villages of the Kamoethway River valley were settled more than 150 years ago. In the valley there are 11 villages, dependent on betel nut plantations, traditional rotational rice farming, and products gathered from the forest and streams for their livelihoods. A 12th village, Myitta, has grown into a town, located at the confluence of the Kamoethway and Paw Klo (Ban Chaung) Rivers. Together, these rivers flow into the ecologically important Tanintharyi River, which continues onto the Andaman Sea. Most people in Kamoethway are Christian, converted by Karen missionaries in the early 1900s. There are some Buddhists in Kamoethway as well, and many people still maintain older animist practices and beliefs. Today around 6,000 people live in Kamoethway, not including Myitta.

Kamoethway is under dual-administration by both the Myanmar central government and the KNU, so each village has both a Karen and Burmese name. The Myanmar government refers to the area as Kamoungthway, which includes parts of three different

1 Voices from the Ground

A typical residence in Kamoethway


village tracts (Myay Kan Baw, Kyaung Mae Taung, and Taung Thone Lone) in Dawei District of Tanintharyi Region. On the other hand, the KNU administers the area under Mergui-Tavoy District, which occupies roughly the Eastern half of Tanintharyi region.

Kamoethway has experienced decades of violent conflict, includ-ing a heavy military offensive by the central government in 1997. For many years, the river roughly

served as a dividing line between KNU and government territory, with civilian villagers caught in the middle of the fighting. Under successive offensives by the Myanmar military, villagers suffered forced labor and conscription, extortion, looting of property, destruction of homes and food supplies, and arbitrary killings. Suspecting villagers of colluding with KNU forces, the Myanmar military targeted villages on the Eastern side of the river, forcing many people to abandon their homes and live as IDPs on the Western side of the river. Since the ceasefire was signed in 2012, fighting has stopped in Kamoethway and some villagers have tentatively returned to farm their old land on the Eastern side of the river.

New Threats

Although the ceasefire and ongoing peace process has given the people of Kamoethway an opportunity to recover from decades of violent conflict, it has also opened up their previously isolated community to many new threats in the form of top-down development and conservation projects.

ITD Access RoadIn 2010, the Italian-Thai Development (ITD) Company built an access road from the Thai border, through Kamoethway, to the site of the contro-versial Dawei Special Economic Zone (SEZ) and deep sea-port . ITD confiscated villagers’ farmland to build this road, without the Free Prior and Informed Consent (FPIC) of the local people, and without providing any compensation. Villagers responded by protesting the project, blockading the

Areca nuts (also known as ‘betel nuts’) are laid-out to dry in the sun before the husk is removed

This man was unable to prevent the felling of his fruit orchards by ITD


ITD road, and demanding fair compensation. In 2011, they formed a people’s organization in order to address these issues, called Community Sustainable Livelihood and Development (CSLD). Through their efforts, CSLD has succeeded in securing compensation for some villagers, though it is far below the fair value, and many are still waiting to receive their share. While there are plans to turn the access road into an eight-lane highway and economic corridor – complete with a railroad line, power transmission, and oil and gas pipelines – connecting Dawei to Bangkok, the project has stalled due to financial difficulties. In December 2015, the Japan Bank for International Cooperation became an equal shareholder in the Dawei SEZ Development Company, signaling the Japanese government’s commitment to see this project come to fruition.

MiningLike many areas of Myanmar’s ethnic borderlands, Kamoethway is rich in mineral resources. Many years ago, villagers practiced small-scale artisanal mining, but this has long been aban-doned. In the past, no companies dared to come to isolated Kamoethway because of the conflict. Now, the ceasefire and the road built by ITD means that access to the area is relatively easy. Since 2012, four different companies have come to Kamoethway villages to propose mining projects. However, villagers are aware of the terrible impact on the environment and local livelihoods that they have seen caused by nearby Heinda and Bawapin mining projects, so they united to reject proposed mining in Kamoethway with signature campaigns and public meetings. In Kaw Paw village, a Myanmar company with Chinese backing and a Japanese company both abandoned their plans and left Kamoethway after being rejected by the community. Villagers also rejected a Chinese-backed Myanmar company in Keh Gwaw village, which was forced to leave after signatures were submitted to both KNU and the Myanmar government. At the time of writing, another Chinese-backed Myanmar company remains, despite rejection by the community, continuing to build their work camp in Pway Poh Klah village.

LoggingThe villagers from Kamoethway pride themselves on only taking what they need from the forest – cutting trees only to build their own houses and never to sell to outsiders. However, in 1994 the central government granted permission to companies from Thailand to do logging in Kamoethway’s forests, felling vast amounts of trees. After logging by these Thai companies, villagers noticed a drastic decrease in the populations of wild animals in Kamoethway, and believe that many have moved across the border to Thailand. Unchecked logging also led to severe soil erosion. In 2004, this erosion caused massive flooding in Kamoethway such as villagers had never witnessed before.

The Pauk Dine River has been polluted by the Eastern Mining Company


Recently, no big companies have been logging in the area – but wealthy individuals with links to local authorities are suspected of secretly logging, in direct violation of a ban by the KNU, and selling the timber in Dawei.

Tanintharyi Nature Reserve Project (TNRP)The Tanintharyi Nature Reserve Project (TNRP) is a 420,000-acre protected area established in 2005 by Myanmar’s central government. It is funded by oil and gas companies Total and PTT Exploration and Production (PTTEP) as part of a Corporate Social Respon-sibil ity (CSR) program for the controversial Yadana Pipeline. The pipeline itself passes through the TNRP reserve North of Kamoethway, exporting natural gas across the border to Thailand. Although established in 2005, in many ways the TNRP was a protected area on paper only, with little implementation on the ground. Because of violent conflict, forest department officials were never able to fully demarcate the protected area, including in Kamoethway where the proposed TNRP area overlaps with customary land managed by the indigenous Karen people for generations. In fact, villagers in Kamoethway had never even heard of TNRP until 2010, when the forest department came and told Htee Kler Hta villagers they were prohibited from expanding their farms into certain areas.

Since the 2012 ceasefire, the govern-ment has been more aggressively promoting TNRP, even placing boun-dary markers on Kamoethway land without the community’s knowledge or permission. The promotion of TNRP also aligns with the mission of the newly arrived international conser-vation organizations to connect North-ern and Southern Tanintharyi through a corridor of forested protected areas. Faced with the threat of losing control and use of their customary territory

and natural resources to TNRP, Kamoethway villagers responded by forming a people’s organization called the Rays of Kamoethway Indigenous People and Nature (RKIPN) in November 2014. RKIPN, together with CSLD, has crafted a unique model of community-driven conservation. Due to their work, Kamoethway has a reputation as one of the strongest and most empowered communities in the region. The rest of this report chronicles the activities and accomplishments of RKIPN over its first year.

The TNRP office in Kaw Pa village, Kamoethway

Elected members of the RKIPN Steering Committee


About RKIPN

The idea to form a people’s organization was first suggested at a community meeting facilitated by the Tenasserim River and Indigenous Peoples Networks (TRIP NET) in October 2014. The villagers had invited Chai Prasert, a well-known Thai-Karen community leader and expert on traditional rotational farming practices and protection of forest ecosystems. At the meeting, Chai Prasert shared the experience of Karen communities living in the forested uplands of Thailand, many of whom have been deemed illegal occupants in national parks, despite having lived there for generations prior to the formation of the parks. Karen villagers in Thailand have been battling the Thai forest department for decades to secure community land rights and prevent evictions from their homes and farmland, and Karen people in Tanintharyi are beginning to feel similar pressures. So it was at this meeting that the idea came about to form a village committee dedicated to environmental conservation, as a way of proving that the local indigenous people can indeed effectively manage their own natural resources without government intervention, and thus preventing land grabs and evictions in the name of conservation. The response by the community was enthusiastic. At this meeting alone, 77 participants volunteered to take part in the new committee, villagers began brainstorming about its structure and approach to conservation, and a new people’s organization began to take shape.

RKIPN members


The organization grew organically, with participants deciding on everything from its name, its structure, and its leadership democratically. After several rounds of voting and discussion, villagers agreed on the name: Rays of Kamoethway Indigenous People and Nature (RKIPN or Kamoethway Mu Yay in Karen). Rays of sunlight, which are represented on the Karen flag and in many other places in Karen culture, are an important symbol of Karen freedom, and a fitting name for the organization.

One year later, RKIPN has grown to 94 members, representing each of the 11 villages in Kamoethway. More members are free to join at any time, as villagers feel everyone has something important to contribute. The group is led by a volunteer committee consisting of a chairperson, vice chairperson, secretary, vice secretary, and accountant – all elected democratically based on their leadership skills and understanding of community issues. Each village also has a coordinator, to facilitate communication between RKIPN and other villagers. RKIPN formed six working groups, according to the traditional knowledge of the villagers. These are Vegetables, Herbal Medicine, Wild Animals, Handicrafts, Forest, and Rotational farming. Women’s participation is especially strong in the vegetables and herbal medicine groups, but still only about one fourth of the overall participants are women. Many of the members and leaders in RKIPN are also involved with CSLD, and the two groups collaborate closely.

CSLDFocus on Social

Issues

RKIPNFocus on

Conservation

Collaboration and Shared Membership

Formed in 2011 in response to mega

development project

Formed in 2014 in response to mainstream

conservation project

Kamoethway Community


RKIPN Structure

Philosophy of RKIPN:In the past, the Myanmar central government allowed destructive logging and mining in forested areas around Kamoethway. Now, government representatives say they are interested in conserving the environment in these same areas, but the villagers do not trust this based on their past experience. Instead, the philosophy of RKIPN asserts that it is up to the indigenous people themselves to take the lead on conservation of their lands that they control and manage.

“We do not believe that the outsiders will protect the forest. Only villagers can take that responsibility.”

For villagers in Kamoethway, their conservation activities represent much more than an opportunity to protect the environment, and hold deeper meaning. During one activity, members were asked to write one word on a piece of paper that inspired their work with RKIPN. Some of their responses are highlighted below:

Freedom:To be free from oppression.

Future:Outsiders want to take advantage of our area, so we must take action to protect it.

Sustain:We don’t want to lose our territory so we have to unite and work together.

5-person elected Leadership Committee

94 RKIPN Members from 11 villages

Vegetables

Handicrafts

Wildlife

Herbal Medicine 11 Village Coordinators

Forest

Traditional Culture

6 Working Groups


Community Accomplishments

In only one year since its official founding, RKIPN has been impressively active, building on previous work by the Kamoethway community to advance community-driven and locally owned conservation efforts in their area. The following section provides some highlights of this work.

Local Knowledge Research

All of RKIPN’s work is grounded in local knowledge, and so local-knowledge based research has been crucial both for documenting that knowledge, and empowering villagers to care for the environment. These research activities have helped villagers understand that they can produce their own knowledge, and do not need to rely on outside experts to tell them how best way to conserve their environment.

“We understand the environment in our area better than outsiders”

To date, RKIPN members have com-pleted local-knowledge based research on the local fish diversity and herbal medicine, while research on trees and vegetables are ongoing. Indeed, for villagers this kind of research is never-ending, as they are constantly learning and produc-ing new knowledge. These research activities have built upon previous research started by CSLD as early as 2012. Villagers were invited to participate based on their own expertise of the local environment and using traditional collection and identification methods. With support from TRIP NET, RKIPN researchers have published and distributed educational posters that document 123 medicinal plants by their local Karen names, and also 86 fish species by local and scientific names. TRIP NET published a research book, Kamoethway, documenting the outcomes of fish research and the background of the Kamoethway community. The knowledge produced by this research is important for education in the community about the value of their natural resources, and also to establish a baseline understanding of the tremendous diversity in the area to better inform future conservation efforts and environmental campaigns. However, it is not just the research results that are important, but the research process itself. By having local people themselves conduct the research, based on their own indigenous knowledge, they feel empowered to come together as a community and protect the environment.

Local Knowledge-Based Research in action


Community-Led Socioeconomic Survey

One of the first activities of RKIPN, which actually started in August 2014 before the group’s official founding, was to design and conduct a socioeconomic survey of the Kamoethway community. Recognizing that environmental conservation must be well integrated with securing sustainable livelihoods for the community, villagers aimed to get a baseline understanding to inform their future work. Rather than having a survey conducted by the government or an outside organization, Kamoethway villagers designed and implemented the survey themselves, as they are the best experts on their own community. Throughout the process they gained valuable skills and a better understanding of their own local economic situation.

Villagers decided to first focus on three villages: Ler Wah Klo, Wah Shu Kho, and Htee Kler Hta. The customary territory of these three villages is being encroached on by the proposed TNRP area, so this survey would be a clear way to show the great value that the community places on conserving their own forest in this area. After designing the survey together, 25 villagers skilled in reading, writing, and interviews volunteered to join the assessment team. In two

weeks, they interviewed 122 households, roughly half of the population of the three villages. The data was then compiled and analyzed by TRIP NET. It is expected that data for these three villages is representative of all of Kamoethway.

Key Findings• 88% of those surveyed use firewood for energy, while the remaining 12% use charcoal.• The majority of cash income is from agriculture (68%), followed by non-agriculture

such as daily labor (26%). Only 6% of cash income comes directly from the forest, such as selling Non-Timber Forest Products (NTFPs).

• However, the majority of non-cash income is from the natural forest or stream (56%), while the remainder is from agriculture.

• If you look at Cash and Non-cash income together, the value of the forest rises from 6% to 28%

• The highest expenditures are on food, household maintenance, agriculture, and children’s education.

• Everyone answered that the forest benefits them. Most people recognized the benefits to them from food (82%), construction (86%), and watershed (74%). However only half (49%) recognized that conserving the biodiversity of plants and animals benefits them.

RKIPN members conducting a socio-economic assessment


How much do Kamoethway people value the forest?If you only look at cash income, the forest minimally benefits the people of Kamoethway, providing just 6% of their income by selling Non-Timber Forest Products (NTFPs). Most of their cash income comes from agriculture (growing and selling Betel Nut) or daily wage labor. However, when participants were asked how much they would have to spend to purchase essential items like fuel-wood, food, and medicine that they can otherwise gather for free from the forest, it becomes clear the forest has enormous value. Indeed, the forest accounts for more than half (56%) of non-cash income. When you look at cash and non-cash income together, the benefit of the forest increases from 6% to 28%. Without the forest, 28% of Kamoethway’s income would disappear. This high value of the forest for local people might not be evident if an outside group were to conduct the survey without appropriately examining non-cash income. But because villagers already had a clear understanding of the importance of non-cash items for their daily survival, they were able to design the survey to understand these hidden values.

This enormous value of the forest for local people’s livelihoods is also reflected in the responses villagers gave after they took the survey, some of which are included below:

We have depended on the forest for our entire lives, so I would suggest that we utilize it in a proper way.

I am happy to see that poor people can go into the forest and harvest and collect forest products, so it will be good

if we can conserve our resources for the future.

The forest and its resources should only be utilized for village purposes when necessary. It shouldn’t be used for business purposes.

When outsiders come to utilize the forest, they cause degradation. But local people’s utilization does not cause degradation.

That’s why we would like to utilize and manage the forest by ourselves.

Areca nuts and other fruit orchards are the main source of cash income in the area


How valuable is the forest?

Cash Income

6%

26%

68%

Non agricultureAgricultureForest Product

Cash and Non-Cash Income Combines

28%

15%

57%

Non agricultureAgricultureForest


Community Education, Network Building, and Public Events

Throughout the past year, RKIPN activities have successfully built up the capacity of local people through networking, training, information sharing, and engagement with various stakeholders. Kamoethway villagers have had the opportunity to present their work to government officials, exchange knowledge and experiences with Karen villagers from Thailand, participate in a collaborative training on preventing forest fires, and hold various public ceremonies showcasing their local conservation efforts. In this way, space has opened up for villagers to actively participate in conservation work, and build a network of empowered and educated indigenous peoples throughout the Tanintharyi Region.

RKIPN members demarcating a fish conservation zone Participants pose for a group photo on the final day of a forest fire prevention activity

A sign is raised to mark World Environment Day Conducting a wildlife trade education activity


Case Study: Collaborative Watershed Management by Providing Water Supply System

The experience of the Kamoethway community in designing and building their own gravity-flow water system provides an important case study in the difference between top-down vs. bottom-up approaches to development.

ConceptionIn a community meeting in November 2014, TRIP NET proposed improving clean water access in Kamoethway by implementing a gravity-flow system to transport water from a nearby mountain spring to Wa Shu Kho (Seik Pyone) Village and Ler Wah Klo Village. The project was to be implemented in collaboration with both CSLD and RKIPN, and facilitated by TRIP NET. TRIP NET proposed the project for funding by TBC (The Border Consortium) in January 2015 with the stated goal: “By providing efficient and clean water for house-hold consumption, local villagers are mobilized to collaborate in watershed management.” The project aimed to not only provide clean water for villagers, but also to empower Kamoethway villagers to more effectively manage their watershed, protect the natural environment, and take the lead of their own development.

Participatory ProcessVillagers were involved in every step of the project’s design and implementation, building up their capacity and confidence throughout the process. In December 2014, an independent water engineer from the Netherlands visited Kamoethway, and together with TRIP NET and villagers conducted a survey in order to design the technical aspects of the water system. This provided villagers a valuable opportunity to learn the importance of calculating water volume, flow, and pressure when designing a gravity-flow system. In February 2015, TRIP NET conducted water quality tests, and found that the water contained no evidence of contamination and would be safe for drinking. These findings were confirmed by lab tests in the Netherlands.

In March, more than 60 RKIPN members began work on the project, clearing the ground where the pipe would be installed. At the end of April, RKIPN held a meeting to set up water management system, and clarify roles and responsibilities. They formed a committee tasked with managing the project, which included RKIPN members, CSLD members, and some villagers who were members of neither group. From May through September villagers constructed the system, laying the pipe underground and building

PVC pipes being delivered to Washuko village


the break-tanks. Construction was completed in September, when villagers began to test the system and make adjustments so it would be ready for the official opening on 8 October 2015.

Villagers reject TNRP’s top-down projectThis bottom-up, participatory process is much slower than a top-down approach, and in the time it took villagers to discuss and agree and the project’s design, secure funding and materials, and begin implementation, their efforts were undercut by the Tanintharyi Nature Reserve Project (TNRP). TNRP had attended the community meeting last November and attempted to pre-empt the community-initiated project by implementing their own gravity-flow water system project. Three out of the 12 villages in Kameothway have land located inside the proposed TNRP area, and would likely lose access to their forest and agricultural lands despite having lived there for more than 150 years. It is possible that TNRP is attempting to win the approval of these distrusting communities by providing the water project. So, without consulting local villagers, RKIPN, CSLD, or TRIP NET about the ongoing project process, TNRP dropped off a water pipe at Wa Shu Kho Village in April 2015. Angered that TNRP did not respect their plans to design and manage their own gravity-flow system, villagers in Wa Shu Kho and Ler Wah Klo villages rejected the TNRP project.

Rising TensionsUnable to implement their project in Wa Shu Kho and Ler Wah Klo, TNRP decided to move their water system to nearby Kalet Pa Doh village. However, TNRP’s project continued to cause a conflict between Kamoethway villagers. After Kalet Pa Doh villagers placed TNRP’s pipe on the ground, on the site that RKIPN members had already prepared for their own pipe, they found parts of it were cut with a knife. Kalet Pa Doh villagers then accused villagers from Wa Shu Kho or Ler Wah Klo of intentionally damaging the water system. Villagers denied they would take this kind of action, even though they were upset about the project. They agreed the damage was more likely done by farmers who were angry about the pipe going across their land without being informed. To avoid this problem, RKIPN always asked farmers permission before building on their land. TNRP also located their water intake at the same site where RKIPN and CSLD had already planned to locate theirs, not leaving enough water flow for both systems. This created some conflict, but after meetings in May, TNRP agreed to move their intake site further upstream, and to specially construct it to allow enough water flow so that both systems could co-exist. In the last week of September 2015, villagers from Kalet Pa Doh met with those from Wa Shu Kho and Ler Wah Klo to better understand the project and settle their tensions.

Volunteers from the village work together to bury the water pipe system


Design DifferencesTNRP’s design proved to be inferior to the RKIPN/CSLD design in several key aspects. First of all, their intake mechanism can be easily blocked, and it is not easy to access to remove the blockage. RKIPN/CSLD designed a special intake mechanism to avoid this problem. Secondly, TNRP laid their water pipe above ground, leaving it vulnerable to damage by sunlight or animals. Indeed, rats have already damaged the pipe in Kalet Pa Doh village. On the other hand, RKIPN/CSLD used the participatory process to discuss the need for long-term sustainability of the project, and in this way decided to bury the pipe 1-foot underground. This required substantial cooperation and labor among the villagers, but was completed enthusiastically.

TNRP System FailureWhen Kalet Pa Doh villagers attempted to turn on TNRP’s water system in June, the pipes burst. It seems TNRP had failed to account for the buildup of pressure caused by the altitude changes along the water system. Nobody has come to fix the system, and villagers still do not have access to water. On the other hand, RKIPN and CSLD specially designed their system to account for water pressure. With training by the independent water engineer, the villagers learned they would need to construct two break-tanks to relieve water pressure along the system. They did so accordingly, and the system is currently successful in bringing water to every household (more than 220) in Wa Shu Kho and Ler Wah Klo villages. After unsuc-cessful water transportation system, TNRP offered to hand it over its project to the local groups. Villagers still refused, instead preferring to continue with their own project.

Local Ownership and Ongoing ImprovementPerhaps the most important difference between TRIP NET and TNRP’s approaches is that under TRIP NET, local villagers are truly the owners and managers, and so they

value the project more. For example, after the system was switched on, it was found that some of the farthest villages had a very low volume of water supplied. So the villagers took it upon themselves to fix this unfair outcome, by replacing the pipe with a larger one, and adjusting the break-tanks accordingly. They are using their own time and land to make this effort possible. So, not only has the water project empowered villagers

The pipe burst due to a build-up of pressure

A prayer service was held after the gravity-flow water system was successfully installed


to take charge of their own development, but also it will lay the foundation for more projects to come – including hygiene, fish-raising, and home gardening. The water system was officially opened on 8 October 2015 with a thanksgiving ceremony in Kamoethway.

Key Lessons Learned• A step-by-step, bottom-up process can help avoid design flaws.• A rapid top-down approach to development can cause conflict in the community.• Community involvement and open communication is necessary for a successful

project.• If villagers are the owners and managers of their own project they will value it more.• A participatory approach does not simply bring water to the community, but through

the process empowers villagers to protect the watershed, and manage their own development.

Water Project Timeline

November 2014 TRIP NET first proposes project at a community meeting.

17 December 2014 Water engineer conducts survey to design project with TRIP NET and villagers.

6 February 2015 TRIP NET tests the water source and confirms it is safe for drinking.

11 February 2015 TRIP NET holds meeting and explains the project to Wa Shu Kho and Ler Wah Klo villagers.

7 March 2015 More than 60 RKIPN members begin work clearing ground for the pipe and water intake site.

20 April 2015 TNRP brings their own water pipe to Wa Shu Kho without informing the community, and villagers reject this top-down project, and TNRP moves it to Kalet Pa Doh village.

30 April 2015 Villagers form a committee to manage the water system that includes members from RKIPN and CSLD, as well as other villagers.

2 May 2015 Villagers meet with TNRP at Kaw Paw village to resolve issues relating to the location of the two water systems.

9 May 2015 Villagers visit the water source with TNRP and agree that TNRP will locate their system further upstream and specially construct it to allow enough water flow so that both systems could co-exist.

14 May 2015 TRIP NET’s PVC pipe for the project arrives in Kamoethway.

23 May 2015 Villagers begin work on laying the pipe.

3 June 2015 Villagers begin constructing the break-tanks.

22 June 2015 TNRP pipe bursts when the Kalet Pa Doh system is turned on.

September 2015 Construction of the Wa Shu Kho – Ler Wah Klo water system is completed and testing and adjustments begin.

8 October 2015 The Wa Shu Kho – Ler Wah Klo water system is fully operational and officially opened at a public thanksgiving ceremony.


Fish Conservation Zones

In the past, each village had their own traditional fish conservation zone, located in deep areas of the river where fish are known to breed. By reviving the use of traditional fish conservation zones, Kamoethway community members not only aimed to allow declining fish populations to recover, but also were preserving and promoting older indigenous practices. The first conservation zone was established in February 2014 in Keh Gwaw village, and is known as Htar Ta Beh.

Villagers in Wah Shu Kho village decided to also establish their own conservation zone, which was established with a public ceremony in 22 December 2014. While fishing is normally prohibited in this area, it is only allowed to supply Wah Shu Kho village with food for community events and ceremonies.

The establishment of a Community Initiated Fish Conservation Zone is one of the outcomes from the local knowledge-based research. The local knowledge based research is a way of informing community members that they have rights to manage their local resources by themselves in sustainable way.

In order to do so, the quality of life of the local people will be improved when the ecosystem of the river and forests

have recovered. In addition, the development of community rights is playing a vital role in rural reconstruction in the future.

The objectives of the establishment of Fish Conservation Zone written by villagers are as follows.• The recognition of Karen identity by maintaining Karen traditional practices on

conservation• The practice of balancing between utilization and conservation among communities• The recovery of the river ecosystem and forest ecosystem• The quality of life is improved by restoring resources and good quality water

Local people and honoured guests assembled to witness the establishment of the fish conservation zone

The event featured a multi-religious prayer service


The Rules and regulations are written by villagers themselves after consulting community members. The rules and regulations are as follows.• No one can harm the community recognized Fish Conservation Zone for any purpose• Harming and catching any aquatic species in the Fish Conservation Zone is prohibited• Any water flows into the Fish Conservation Zone by chemical farming is prohibited• Any inappropriate way of fishing techniques such as using poison, explosive devices,

electric shock, diving and shooting with a spear at the adjacent rapids of south and north of Fish Conservation Zone is prohibited

• Those who violate the rules and regulations agreed by communities will be educated by village elders of CSLD

• The perpetrator who violates the rules and regulations agreed by communities for a second time has to do community service

• The perpetrator who violates the rules and regulations agreed by communities for a third time will be sent to the authorities (Myanmar/KNU) to take action according to the law

Indeed, the fish conservation zone was initiated by the people themselves without any influence and support from any governments and institutions. The fish conservation zone is based on ideas of the restoration of culture, biodiversity, and unity among people. By doing so, people have been empowered by the process so that they have learned that they have rights in the context of negatively impacting development projects in order to insure quality of life and environmental sustainability.

Community-Driven Forest Conservation

From its founding, RKIPN’s main objective was to establish and manage community conservation zones. Unlike in a government led protected area, these zones would reflect the community’s current land use and future needs, based on indigenous, local knowledge of the environment and older cultural practices. Through a democratic, and bottom-up process, villagers decided upon nine forest conser-vation categories – each with different rules and regulations

based on community consensus. These are very different than the categories TNRP would impose on Kamoethway.

Some of the forest categories established by Kamoethway villagers are unique to the indigenous Karen practices in the area, intricately tied to the land and forest, and being kept alive by the community. For example, in the past, every April during the full moon,

“We love our tree”


villagers would embark on a three-day trek into the forest guided by a traditional herbalist. Here they would follow special customs to take medicinal teas and steam baths deep in the forest, without fear of facing possible side effects should this medicine be taken in the village. Although annual medicinal trips to the forest have been slowly falling out of practice in Kamoethway, RKIPN members decided it should be a priority to preserve and promote this cultural practice alongside their forest conservation activities. For this reason they established Medicinal Forest as an explicit category for protection, based on the indigenous knowledge of which areas are best to find medicine. Similarly, RKIPN members have established the cultural forest to preserve and promote traditional rotational agriculture, called Ku (rotational upland rice farming), which is now only practiced by a few people in the community.

They also established areas for reviving the practice of hanging or burying the umbilical cord of a newborn baby under a special tree – an important Karen custom which has also fallen out of practice in Kamoethway. These indigenous cultural uses of the forest are rarely recognized by government or outside conser-vation organizations, making it all t h e m o r e i m p o r t a n t t h a t Kamoethway villagers have taken the lead on designing their forest

conservation efforts from the bottom-up, to include cultural uses in their forest plan.

Even where the forest categories proposed by TNRP appear to have some benefit for the community, the reality on the ground is questionable. For example, under TNRP’s proposed system, villagers would only be allowed to operate a small community forest area on the edge of the protected area, essentially as a buffer zone for a core protected area which no villagers are allowed to utilize. Rather than being free to decide how to manage the forest in order to best benefit the community, villagers would have to follow TNRP’s plan, which is insensitive to the local needs and context.

A newborn baby’s umbilical cord is attached to the selected tree


Conservation Objectives, Rules and Regulations as established by the communityUsing a participatory process, villagers established detailed rules and regulations for each RKIPN forest zone, based on traditional knowledge and historical practice. After RKIPN members drafted the rules and regulations, they were brought back to each village for feedback and confirmation. Now the rules are in the process of being finalized, and will be published and distributed to the community.

Restricted SpeciesAs determined by the community, it is prohibited to hunt any of the following animal species or harvest any of the following plant species in Kamoethway.

Birds: Great Hornbill, Wreathed Hornbill, Red-whiskered Bulbul, Pea Fowl

Mammals: Pangolin, Slow Lorris, Serow, Barking Deer, Sambar Deer, Rhinoceros, Tapir, Wildcat, Bear, Tiger, Elephant, Porcupine, Langur, Gibbon

Reptiles: Python, Tortoise

Plants: Wild Orchids

Objectives, Rules & RegulationsThrough a participatory process, RKIPN has established objectives and rules and regulations for each category of protected area, as follows:

1. Wildlife Sanctuary

Objectives1. Ensure a safe habitat for wildlife.2. Increase the populations of endangered species.

RKIPN Conservation Zones

1. Wildlife Sanctuary2. Watershed Forest3. Herbal Medicine Forest4. Cultural Forest5. Umbilical Cord Forest6. Utilization Forest 7. Agroforestry Area8. Fish Conservation Zone9. Cemetery


3. Protect the value of the forest ecosystem. 4. Maintain the co-existence of indigenous peoples and wildlife.

Rules and Regulations1. It is prohibited to harm wildlife for any reason, including for scientific research.2. Logging, mining, and farmland expansion are prohibited.3. It is prohibited to harvest non-timber forest products (NTFP) for selling (personal

use is allowed).4. Development projects such as infrastructure, roads, bridges, electricity, and

permanent buildings are prohibited.5. Burning the forest for any purpose is prohibited.6. Before the wildlife working group goes to monitor this area they must inform other

working groups.7. Any outside organizations that would like to conduct research or do other activities

in this area must receive prior permission from RKIPN.

2. Watershed Area

Objectives1. Conserve the water source in order to utilize water and its resources sustainably in

the future.2. Obtain adequate, clean and safe water.3. Restore the watershed ecosystem.4. Obtain sufficient water for household consumption and domestic agriculture.

Rules and Regulations1. It is prohibited to collect, harvest, or clear any plants or flowers in the watershed

area.2. It is prohibited to clear land for mining, agriculture, or private expansion.3. Burning the forest for any purpose is prohibited.4. Brick making, charcoal making, and earth-extraction are prohibited.5. Any activities harmful to water creatures in the watershed area are prohibited.6. It is prohibited to hunt any wildlife species classified as restricted by the community.7. No construction is allowed except for community-managed eco-tourism.8. Non-native tree species are not allowed to be used for reforestation in this area.9. Native tree species can be planted at the watershed area after agreement by the

community.10. Water supply system for domestic use shall not harm the watershed ecosystem.11. Water from the watershed area shall not be used for private business.12. NTFPs can be collected for household consumption only, not for sale.13. Non-prohibited wild animals can be hunted for household consumption.


3. Utilization Forest

Objectives1. Benefit the local indigenous peoples, future generations, and wildlife.2. Obtain local construction materials such as timber, bamboo, rattan, etc.3. Obtain firewood, food, and herbal medicine.4. Show that, with good management, people can utilize forest resources to meet their

needs in a sustainable way.

Rules and Regulations1. Timber cannot be traded to outsiders.2. Burning the forest for any purpose is prohibited.3. Doing rotational farming or any agriculture is prohibited.4. A family can harvest only 5 tons of timber (raw log) for house construction. If more

is needed they need to ask permission from the community.5. Anyone harvesting timber must receive prior permission and from RKIPN.6. In order to show responsibility and accountability, those who cut trees must cut in

locations where there will be less impact. They must also replant trees to replace those that they cut.

7. Those who cut trees in this area must do their best to not waste any part of the tree.8. Permission from the community is required to collect NTFPs.9. It is prohibited to cut trees less than 6-feet in girth.

4. Herbal Medicine Forest

Objectives1. Maintain valuable medicinal plants.2. Utilize these plants for health purposes when needed.3. Benefit wildlife.4. Maintain traditional healing practices.5. Develop and package herbal medicinal plants for convenient medical treatment.

Rules and Regulations1. Any form of destruction or clearing is prohibited in this area.2. It is prohibited to harvest more than what you need.3. Burning the forest for any purpose is prohibited.4. Certain medicinal plants may be transplanted in the forest area to increase their

number, according to traditional knowledge.5. Outsiders are strictly prohibited from conducting research in this area for any purpose.

If they would like to do so, they are required to receive prior permission from RKIPN and collaborate with the local people’s representatives.


5. Cultural Forest

Objectives1. Provide an opportunity to practice rotational farming which illustrates Karen tradition

and culture.2. Pass on knowledge about rotational farming to the next generation.3. Maintain biodiversity and save seeds to improve food security for people and wildlife.4. Maintain Karen culture and tradition through unity and working together.

Rules and Regulations1. It is prohibited to plant permanent crops.2. It is prohibited to use chemical fertilizer, pesticides, or Genetically Modified Organisms

(GMOs).3. The rotation period must be at least 7-8 years before returning to a fallowed field.4. When burning a field, steps must be taken to ensure the fire will not spread beyond

that area.5. It is strictly prohibited to sell this land.6. Clearing the forested/fallow land outside of the normal rotation is prohibited.7. Monoculture is prohibited.

6. Agroforestry Area

Objectives1. Maintain food security for the community and the protect the forest ecosystem.2. Rehabilitate the forest in a way that also generates income for the community.3. Integrate planted food crops according to local forest type.4. Maintain climate stability and groundwater supply.

Rules and Regulations1. It is prohibited to establish agroforestry near a steep slope, stream, or salt lick.2. It is required to integrate many species of trees.3. It is required to practice ecological agriculture.

7. Fish Conservation Zone

Objectives1. Ensure food security of the local people.2. Increase the population of water creatures.3. Achieve recognition of indigenous customs by practicing traditional conservation

methods.4. Restore utilization and protection practices amongst local communities.5. Conserve the water and river ecosystem and rehabilitate degraded ecosystems.6. Conserve the water source and maintain good quality water in order to improve the

quality of life of the local community.


Rules and Regulations1. Catching fish or any water creature is prohibited in this area.2. It is prohibited to cut forest trees which give shade.3. It is prohibited to destroy or harm this ecosystem for any purpose.4. Any activity, such as mining or agriculture, which causes contaminated water to flow

into the fish conservation zone is prohibited.5. Destructive methods of catching fish, such as using electric shock, are prohibited in

the fish conservation zone, as well as upstream and downstream of the zone.6. It is prohibited to damage the water quality in this protected area.

8. Cemetery

Objectives1. Provide trees for making coffins as needed.2. Provide materials for building community shade structures as needed.3. Restore the forest.

Rules and Regulations1. Farming is prohibited in this area.2. Trees and bamboo can only be cut to be used for burial and cemetery needs.3. Burning the forest for any purpose is prohibited.4. It is strictly prohibited to buy or sell land in this area.5. It is required that the community plants more trees in this area.

9. Umbilical Cord Forest

Objectives1. Maintain and restore Karen traditional culture.2. Provide adequate forest trees for the traditional umbilical cord ceremony.3. Rehabilitate forest sustainably in the local area.

Rules and Regulations1. It is prohibited to cut or destroy trees in this area.2. Burning the forest for any purpose is prohibited.3. Building or construction in this area is prohibited.4. It is prohibited to collect firewood or charcoal from this area.5. It is permitted to collect vegetables and herbal medicine for household use from this

area.


Forest Ordination, Mapping and DemarcationRKIPN village coordinators discussed with villagers in order to map out the various conservation areas. So far, they have done this demarcation by hand using well-known landmarks and local knowledge of historic land-use patterns. In March 2015, they held a forest ordination ceremony of the Koe Ki Watershed Area, inviting religious leaders and government officials to participate and learn how villagers are conserving their own environment. In the future, RKIPN plans to use GPS to clearly demarcate the community protected areas so everyone will respect the boundaries, and the rules and regulations that have been established by the people themselves.

Timeline of Key RKIPN Activities

5 February 2014 Htar Ta Beh fish conservation zone for Kamoethway community is established in Keh Gwaw village.

21 September 2014 Karen people from Thailand visit Kamoethway to share their experiences living in a government protected forest area.

28 October 2014 Villagers present their plans for community forest conservation to NGOs and government representatives at a multi-stakeholder meeting in Dawei.

29-30 October 2014 Villagers first discuss the idea to establish a forest conservation committee, which will later become RKIPN.

10 November 2014 The committee is officially founded and given the name RKIPN. Volunteer leadership committee for RKIPN is elected by villagers.

11 December 2014 RKIPN officially establishes 9 types of protected forest categories along with the objectives and rules and regulations. RKIPN also forms 6 working groups and starts to compile the map area of all protected areas.

22 December 2014 A second fish conservation zone is established in Wah Shu Kho. Village, for their own utilization during community events.

24 January 2015 RKIPN members help build a fire break and attend training on how to identify warning signs of forest fires.

11 February 2015 Villagers hold a ceremony to mark the one year anniversary of establishing the Htar Ta Beh fish conservation zone.

16 March 2015 Forest ordination event Koe Kee watershed in Wah Shu Kho village.

A forest ordination event


18-19 May 2015 Villagers join an exposure trip to a community forest area supported by TNRP in Yay Bone village, to learn about TNRP’s model and share an alternative, bottom-up model with the villagers there.

6 June 2015 RKIPN members celebrate world environment day.

17 July 2015 Villagers continue to evaluate and check the rules and regulations of the 9 protected forest areas.

10-30 August 2015 Forest rules and regulations are confirmed with all villages.

15 August 2015 Villagers presented their model of community forest conservation to the Tanintharyi Region Forestry Director in Dawei.

3 September 2015 Villagers met with KNU and presented their model of community forest conservation.

What’s next in Kamoethway?

RKIPN members and Kamoethway villagers have accomplished a great deal in only a short time – laying the foundation to pursue an alternative model that conserves nature and indigenous peoples’ livelihoods together, and where local people are the true owners and managers of their land and resources. Currently they are constructing a local community learning center that will serve to support their activities in the area, and also host guests who wish to learn and collaborate with RKIPN. They are also planning to establish a community revolving fund that will raise money to support forest conservation and cultural activities. Many threats will continue to arrive in Kamoethway in Tanintharyi, as interest in foreign investment and forest conservation are both likely to increase dramatically in the coming months and years. But thanks to the efforts of RKIPN, the Kamoethway community is ready to confront these challenges head on, and assert their right to control their own future development and conservation.

Members of RKIPN demarcating land-use patterns


Conclusion

Overcoming decades of conflict and oppression, the indigenous Karen people of Kamoethway have maintained control over their customary territory in the uplands of Tanintharyi. The Northern part of Kamoethway territory is covered by lush forests, which have been cared for by the local people for generations. The Southern part of this territory is occupied by forest-dependent communities, who practice sustainable agroforestry for their livelihoods. Their way of life is centered on the forest, which they rely on for food, medicine, water, shelter, and cultural uses. However, after the KNU signed a preliminary ceasefire agreement in 2012, many companies rushed to Tanintharyi Region, rapidly converting forested land into monocrop plantations and polluted mining sites. Kamoethway was targeted by these destructive elements, but the villagers resisted firmly, vowing not to sell their land to wealthy outsiders or companies. To further protect their territory, villagers are democratically developing a community conservation system based on indigenous knowledge, which integrates economic and cultural values of protecting the forest. It is clear that indigenous, forest-dependent communities like Kamoethway are the strongest defenders of the forest from outside threats.

TRIP NET recognizes the Kamoethway community’s collective rights as indigenous people, and supports their determined efforts to protect their natural and cultural heritage passed down by their ancestors. TRIP NET believes that forest-dependent communities are the best forest guardians. Their rights to take the lead in decision-making, planning, and implementation of conservation and development must be recognized by all stakeholders. A truly bottom-up approach to community-driven natural resource management serves to empower indigenous forest-dependent communities to take action for forest conservation, while simultaneously protecting their heritage, culture, and unique way of life. Kamoethway’s approach described in this report should serve as an important model to inspire similar bottom-up efforts by forest-dependent communities throughout Tanintharyi and Myanmar. Creating space for local people to take the lead on conservation efforts done in collaboration with outside agencies who recognize and respect the value of local solutions will be the most effective way to stop deforestation, conserve biodiversity, and reduce carbon emissions in the country.


A Guide to Dual-Administration of Kamoethway Villages

In Karen, the river and area are called Kamoethway (ကမေသြး) but in Burmese called Kamaungthwe (ခေမာငးသြယ)

Karen Name in Roman

Script

Karen Name in

Karen Script

Karen Name in Burmese

Script

Burmese Name in Roman

Script

Burmese Name in Burmese

Script

Government Village Tract

1 Wah Shu Kho 0OqSKOcdO ဝါဆခ Seik Pyone ဆတျဖး

Myay Kan Bawေျမးခေဘာ

Wah Shu KhoTi Kler Ta Ler Wah Klo

0OqSKOcdO xHcsUOxO vUI0gusd

ဝါဆခ ထးခလယထာ လယဝါးကလး

Seik PyoneNyaung Chaung Atet Seik Pyone

ဆတျဖး ေညာငေခာငးဝ အထကဆတျဖး

2 Kaw Paw cDyDO ေခါေပၚ Myay Kan Baw ေျမးခေဘာ

Kaw PawKalet Pa DohKaw Paw KeeSar Pweh Tah

cDyDOuvJ;z;'dOcDyDOcHpOySJ:xO

ေခါေပၚကလဖဒေခါေပၚခးစာပြထာ

Myay Kan BawKalet Pa DohAtet Myay Kan BawSar Pweh Tah

ေျမးခေဘာကလဖဒအထကေျမးခေဘာစာပြထာ

3 Ka Meik urH; ကမတ Ka Meik ကမတ

4 Kler Pu csUOzl ခလယဖး Nyaung Done ေညာငတး

5 Naw Tru Taw eDOMwL;wD: ေနာတရေတာ Hnan Pa Yote နမးပရပ

6 Koe Hsay cdqh ခးေဆး Kaung Hsay Chaung ေခါငးေဆးေခာငး

7 Toe Ki Poe Noe xdOuHOzdedO ထကဖးန Kyay Thaw Inn ေကးသားအငး

8 Kaw Ti Law CDOxHvDI ေခၚထးေလာ Tha Byu Chaung သျဗေခာငး

9 Pway Poh Klah zVzdusg ေဖြးဖးကလား Pyin Tha Daw ပဥးသားေတာ Kyaung Mae Taung

ေကာကမေတာင

10 Keh Gwaw uUI*D: ကယေဝါ Ka Taung Ni ကေထာငးန Taung Thone Lone

ေတာငသးလး11 Kalet Ki uvJ;uHO ကလကက Kalit Kyi ကလစႀကး

12 Way Tah Eh 0hIwItJO ေဝတာအယ Myitta ေမတာ n/a

Notes:• Under the Myanmar government’s administration the area is split into three different

village tracts, but the KNU does not use village tracts, and refers to all the villages as in “Kamoethway Area.”

• Myitta is considered a town and not a village, so does not belong to a village tract.• Wah Shu Kho (Seik Pyone) is actually made up of three smaller communities that

are sometimes treated as stand-alone villages but other times treated as separate quarters of the same village.

• Kaw Paw (Myay Kan Baw) is actually made up of four smaller communities that are sometimes treated as stand-alone villages and sometimes treated as separate quarters of the same village.

• Under the government, Kamoethway villages are part of Myitta Township, Dawei District, Tanintharyi Region.

• Under the KNU, Kamoethway villages are part of Ler Doh Soe Township, Mergui-Tavoy District.

Example of two different naming conventions for the same village:

KNU:Kler Pu Village, Kamoethway Area, Ler Doh Soe Township, Mergui-Tavory District

Government:Nyaung Done Village, Myay Kan Baw Village Tract, Kamaungthwe Area*,

Myitta Township, Dawei District, Tanintharyi Region

*Kamaungthwe is optional, so you could just say the village tract and then township.


ဒ႔…ပငဆ

ငတ သဘာ၀အ

ရငးအျမစမားက

ဒ႔…စမခန႔ခြ စ႕ • W

e Will M

anage O

ur Ow

n N

atural Resources

Karen Indigenous People in Kamoethway Demonstrate the Importance of Local Solutions

and Community–Driven Conservation



ကမေသြးေဒသရ ဌာေနကရငတငးရငးသားမားက ထတေဖာျပသလကေသာ ရပရြာမဥးေဆာငသည သဘာ၀ပတ၀နးကင ထနးသမးေစာငေရာကျခငး ႏင

ေဒသခမားအၾကား အေျဖရာျခငး ၏ အေရးႀကးပ


Documents

We Will Manage Our Own - Burma · PDF fileခြင့္မရခဲ ့ေသာနယ ္ေၿမမ်ားသည ္ယခုအခါတြင ္ပြင့္လင္းလာခဲ