คมอฐานการเรยนรเศรษฐกจพอเพยงฐานการเรยนรการเลยงหมหลม

ครทปรกษานายอนวฒน สรวทย

โรงเรยนประสานมตรวทยา อำาเภอกนทรารมยสำานกงานเขตพนทการศกษามธยมศกษา เขต

๒๘สำานกงานคณะกรรมการการศกษาขนพนฐาน

กระทรวงศกษาธการ

ก

คำานำา

คมอฐานการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง ฐานการเรยนร การเลยงหมหลม เลมนจดทำาขนเพอใชประกอบการจดกจกรรมการเรยนรในคาบเรยนเศรษฐกจพอเพยงของโรงเรยนประสานมตรวทยา จงหวดศรสะเกษ เพอใชเปนแนวทางในการจดกจกรรมการเรยนร และเปนคมอใหนกเรยนไดใชประกอบการเรยนรในฐานการเรยนรการเลยงหมหลม

ผจดทำาหวงเปนอยางยงวา คมอฐานการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง ฐานการเรยนร การเลยงหมหลม เลมน จะเปนประโยชนตอนกเรยน คร และผทสนใจอยางแนนอน

ข

สารบญรายการ หนาคำานำา กสารบญ ขวสยทศน โรงเรยนประสานมตรวทยา 1แผนผงทตงฐานการเรยนรหมหลม 2รปแบบการขบเคลอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสฐานการเรยนร

3การวเคราะหหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงการเลยงหมหลม

4แผนภมการขบเคลอนปรชญาเศรษฐกจพอเพยง

5การวเคราะหฐานการเรยนรสหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

6ขนตอนการศกษาฐานการเรยนรหมหลม 8ภาคผนวก

แนวคดและหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง 10หลกสตรการเลยงหมหลม 17รายวชาฐานการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง22ใบความรการเลยงหมหลม 26แบบทดสอบ 30บรรณานกรม 31คณะกรรมการจดทำาฐานการเรยนร 32

วสยทศนโรงเรยนประสานมตรวทยา จงหวดศรสะเกษ

.................................................................................................................

ภายในป 2558 โรงเรยนจดการศกษาขนพนฐานอยางมคณภาพยดหลกคณธรรมนำาความร สปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง พรอมเพยงภมปญญาไทย สรางนสยรกการอานรวมใจพฒนางาน สรรคสรางสงแวดลอม

-2-

แผนผงทตงฐานการเรยนรเศรษฐกจพอเพยงฐานการเรยนร การเลยงหมหลม

-3-

รปแบบการขบเคลอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสฐานการเรยนร โรงเรยนประสานมตรวทยา

...................................................................................................................

รปแบบการขบเคลอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสฐานการเรยนร โรงเรยน

เชยงขวญพทยาคม จงหวดรอยเอด เรมจากการนอมนำาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเขาสโรงเรยน แลวโรงเรยนตงคณะกรรมการขบเคลอนหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงของโรงเรยน ซงมหนาทรบผดชอบในการสรางความเขาใจในหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงแกนกเรยน คร และบคลากรทางการศกษาของโรงเรยน เพอใหนกเรยนเขาใจ และครนำาความร มาบรณาการกบแผนการจดการเรยนร เพอนำาสหองเรยนทกกลมสาระการเรยนรทกรายวชา โดยโรงเรยนมนโยบายใหครผสอนบรณาการหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงสหองเรยน บทเรยน และนกเรยนสามารถถอดบทเรยน และสามารถนำาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงไปใชใหเกดประโยชนตอตนเอง ครอบครว และสงคมได ตลอดทงสามารถแนะนำา ใหความรแกผทสนใจ โดยมงเนนใหเกดผลกบผเรยนอยางยงยนจนเปนวถชวต

-4-

ความพอประมาณ

- พอประมาณกบเวลาในการทำากจกรรม- พอประมาณกบงบประมาณและวสดอปกรณ

ความมเหตผล

- ใชเวลาวางใหเกดประโยชน- มทกษะในการปฏบตงานจรง

ภมคมกนในตวทด-มการวางแผนอยางเปนระบบ

- มความรอบครอบในการปฏบตงาน

การวเคราะหหลกปรชญาเศรษฐกจพอเพยงกบการเลยงหมหลม

การเชอมโยงแบบ ๔ มต

สงคม เกดความสามคคชวยเหลอเสยสละและแบงปน–เศรษฐกจ กอใหเกดรายไดทงทเปนงานอดเรกหรออาชพได–วฒนธรรม ดำารงมรดกของทองถนและของชาต ดานดนตรและวฒนธรรม–สงแวดลอม รวมอนรกษสงแวดลอมในความสำาคญกบการอนรกษและพฒนา–

-5-แผนภมการขบเคลอนปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

สฐานการเรยนร โรงเรยนประสานมตรวทยา

เงอนไขคณธรรม

- การตรงตอเวลา- ความเมตตากรณา เออเฟ อเผอแผ- ความสามคค

เงอนไขความร

- วธการดแลรกษา- การนำาความรไปประยกตใชในรปแบบตางๆ

……………………………………………………………………………………………

-6-การวเคราะหฐานการเรยนร

สหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

.......................................................................................

ฐานการเรยนร การเลยงหมหลม......................................................................

.................การเลยงหมในปจจบน นบวามความเสยวสง เนองจากวธการ

เลยงเปลยนแปลงไปในลกษณะเชงการคาเปนจำานวนมาก ทำาใหตนทนการผลตสง เพราะตองใชตนทนในการซอหวอาหาร และอาหารสำาเรจรปมาเลยง หรอวตถดบทนำามาผสมเปนวตถดบทมราคาสงมากเพราะสวนผสมสวนใหญไมไดนำามาจากทองถน รวมทงวตถดบบางสวนเปนสารเคมซงไมนาจะเปนผลดนกในการนำามาบรโภค แมวาผลกระทบยงไมชดเจนกตามนอกจากตนทนการผลตสงมากดงไดกลาวมาแลว การเลยงหมในปจจบนยงสงผลกระทบตอสงแวดลอมในชมชน สงกลนเหมนรบกวนคอนขางมาก เนองจากวธการเลยงแบบใหมนนมการเรงอตราการเจรญเตบโตของหมมากเกนไป ทำาใหเกดการสญเสยโดยเปลาประโยชนไปบางสวน เนองจากหมไมสามารถยอยอาหารทกนเขาไปไดหมด ทำาใหยงมกากอาหารเหลอออกมา และเนาบดสงกลนเหมน แตทเราตองเสยไปฟร ๆ คอคาอาหารทหมกนเขาไปแลวยอยไมหมด การเลยงทวไปเลยงบนพนแขง ทำาใหหมอยไมสบาย และเปนการเพมตนทนทไมเกดประโยชนตอผเลยงเลย

ประโยชนของการเลยงหมหลม1. ลดตนทนคาอาหารไดถง 70%2. ลดภาระการเลยงหมของเกษตรกร เนองจากไมตองทำาความสะอาดพนคอก3. ลดมลภาวะของเสยจากการเลยงหม ไมมกลนเหมน ไมม“แมลงวน”

4. ไดปยอนทรย

-7-

การเลยงหมหลมเปนการทำาการเกษตรแบบพนบานทนำาเอาหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาใช โดยผเลยงสามารถเลยงไดเทากบจำานวนทตนเองสามารถเลยงได ตามเงนทนทมอย ซงสอดคลองกบหลกความพอประมาณตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเมอเลยงไปแลวผเลยงสามารถพฒนาการเลยง ประยกตใชเศษอาหาร เศษพช เพอนำามาใชเปนอาหารของหมได ซงสอดคลองกบหลกความมเหตผลตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง เมอขายไดราคาด ผเลยงกจะมกำาไร สามารถดำารงชวตในสงคมไดอยางมความสข ซงสอดคลองกบหลกการมภมคมกนในตวทด ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ผเลยงเมอเลยงแลวกจะไดรบความรในการเลยงหม ซงนำาพฒนา ปรบปรง ประยกตใชในการเลยงในครงตอไป เพอลดตนทนการผลต และใหไดกำาไรมากขน ซงสอดคลองกบเงอนไขความร ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง ในการเลยงหม ผเลยงจำาเปนตองมความขยน อดทน ใชสตปญญาแกไขปญหาในการเลยง ซงสอดคลองกบเงอนไขคณธรรม ตามหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

การเลยงหมหลมเปนการเพมรายไดทำาใหเศรษฐกจในครวเรอนของผเลยงดขน และเปนการรกษาสงแวดลอมของชมชนดวย ซงจะ

ทำาใหสงคมและชมชนเปนสงคมทมความสขสงคมแหงการแบงปน และยงยน พรอมรบตอการเปลยนแปลงของโลกทกกรณ....................................................................................

...........................

-8-

ขนตอนการศกษาฐานการเรยนรเศรษฐกจพอเพยงฐานการเรยนร การเลยงหมหลม

........................................................................................

1. นกเรยนลงชอเขารวมกจกรรมประจำาฐาน2. นกเรยนศกษาเอกสาร ตำารา รปภาพ และปายนเทศเกยวกบฐานการเรยนร โดยการสงเกต สอบถาม และเรยนรดวยตนเอง3. นกเรยนรบแบบบนทกผลการศกษาฐานการเรยนร4. นกเรยนรบแบบประเมนผลการศกษาฐานการเรยนร

5. นกเรยนซกถามปญหา วพากษ และสรปรวมกนกบนกเรยนประจำาฐาน การเรยนร และครประจำาฐานการเรยนร6. สนสดกระบวนการเรยนร..................................................................................

ภาคผนวกแนวคดและหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงหลกสตรการเลยงหมหลม

รายวชาฐานการเรยนรเศรษฐกจพอเพยงใบความรการเลยงหมหลมแบบทดสอบ

บรรณานกรมคณะกรรมการจดทำาฐานการเรยนร

-10-

แนวคดและหลกปรชญาของเศรษฐกจพอเพยง

“เศรษฐกจพอเพยง ” เปนปรชญาทพระบาทสมเดจพระเจาอยหวทรงมพระราชดำารสชแนะแนวทางการดำาเนนชวตแกพสกนกรชาวไทยมาโดยตลอดนานกวา 25 ป ตงแตกอนวกฤตการณทางเศรษฐกจ และเมอภายหลงไดทรงเนนยำาแนวทางการแกไขเพอใหรอดพน และสามารถดำารงอยไดอยางมนคงและยงยนภายใตกระแสโลกาภวตนและความเปลยนแปลงตาง ๆ

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงเศรษฐกจพอเพยง เปนปรชญาชถงแนวการดำารงอยและปฏบต

ตนของประชาชนในทกระดบตงแตระดบครอบครว ระดบชมชนจนถงระดบรฐ ทงในการพฒนาและบรหาร

ประเทศใหดำาเนนไปใน ทางสายกลาง โดยเฉพาะการพฒนาเศรษฐกจเพอใหกาวทนตอโลกยคโลกา ภวตนความพอเพยง หมายถง ความพอประมาณ ความมเหตผลรวมถงความจำาเปนทจะตองมระบบภมคมกนในตวทดพอสมควรตอการมผลกระทบใด ๆ อนเกดจากการเปลยนแปลงทงภายนอกและภายใน ทงนจะตองอาศยความรอบร ความรอบคอบ และความระมดระวงอยางยง ในการนำาวชาการตาง ๆ มาใชในการวางแผนและการดำาเนนการทกขนตอน และขณะเดยวกนจะตองเสรมสรางพนฐานจตใจของคนในชาตโดยเฉพาะเจาหนาทของรฐ นกทฤษฎและนกธรกจในทกระดบใหมสำานกในคณธรรม ความซอสตยสจรต และใหมความรอบรทเหมาะสม ดำาเนนชวตดวยความอดทน ความเพยร มสต ปญญา และความรอบคอบ เพอใหสมดลและพรอมตอการรองรบการเปลยนแปลงอยางรวดเรวและกวางขวางทงดานวตถ สงคม สงแวดลอม และวฒนธรรมจากโลกภายนอกไดเปนอยางดประมวลและกลนกรองจากพระราชดำารสของพระบาทสมเดจพระเจาอยหว เรองเศรษฐกจพอเพยง ซงพระราชทานในวโรกาสตาง ๆ รวมทงพระราชดำารสอน ๆ ทเกยวของ โดยไดรบพระราชทานพระบรมราชานญาตใหนำาไปเผยแพร เมอวนท 21 พฤศจกายน 2542 เพอเปนแนวทางปฏบตของทกฝายและประชาขนโดยทวไป

-11-

" เศรษฐกจพอเพยง แปลวา Sufficiency Economy

คำาวา Sufficiency Economy นไมมในตำาราเศรษฐกจ.จะมไดอยางไร เพราะวาเปนทฤษฎใหม Sufficiency Economy นน ไมมในตำาราเพราะหมายความวาเรามความคดใหม …และโดยททานผเชยวชาญสนใจ กหมายความวา เรากสามารถทจะไปปรบปรง หรอไปใชหลกการเพอทจะใหเศรษฐกจของประเทศและของโลกพฒนาดขน. "

พระราชดำารสเนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา 23 ธนวาคม 2542

" อนนเคยบอกวา ความพอเพยงนไมไดหมายความวาทกครอบครวจะตองผลตอาหารของตวจะตองทอผาใสเอง อยางนนมนเกนไป

แตวาในหมบานหรอในอำาเภอ จะตองมความพอเพยงพอสมควรบางสงบางอยางทผลตไดมากกวาความตองการ กขายได

แตขายในทไมหางไกลเทาไหร ไมตองเสยคาขนสงมากนก "พระราชดำารสเนองในโอกาสวนเฉลมพระชนมพรรษา 4 ธนวาคม

2540

หลกแนวคดของเศรษฐกจพอเพยงการพฒนาตามหลกเศรษฐกจพอเพยง คอ การพฒนาทตงอยบนพน

ฐานของทางสายกลางและความไมประมาท โดยคำานงถง ความพอประมาณ ความม

เหตผล การสรางภมคมกนทดในตว ตลอดจนใชความรความรอบคอบ และคณธรรม ประกอบการ

วางแผน การตดสนใจและการกระทำา

-12-

ปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมหลกพจารณาอย 5 สวน ดงน

• กรอบแนวคด เปนปรชญาทชแนะแนวทางการดำารงอยและปฏบตตนในทางท ควรจะเปน โดยมพนฐานมาจากวถชวตดงเดมของสงคมไทย สมารถนำามาประยกตใชไดตลอดเวลาและเปนการมองโลกเชงระบบทมการเปลยนแปลงอยตลอดเวลา มงเนนการรอดพนจากภยและวกฤต เพอ ความมนคง และ ความยงยน ของการพฒนา

• คณลกษณะ เศรษฐกจพอเพยงสามารถนำามาประยกตใชกบการปฏบตตนไดในทกระดบ โดยเนนการปฏบตบนทางสายกลาง และการพฒนาอยางเปนขนตอน

• คำานยาม ความพอเพยงจะตองประกอบดวย 3 คณลกษณะ พรอม ๆ กน ดงนความพอประมาณ หมายถง ความพอดทไมนอยเกนไปและไมมากเกนไปโดยไมเบยดเบยนตนเองและผอน เชนการผลตและการบรโภคความมเหตผล หมายถง การตดสนใจเกยวกบระดบของความพอเพยงนน จะตองเปนไปอยางมเหตผลโดยพจารณาจากเหตปจจยทเกยวของตลอดจนคำานงถงผลทคาดวาจะเกดขนจากการกระทำานน ๆ อยางรอบคอบการมภมคมกนทดในตว หมายถง การเตรยมตวใหพรอมรบผลกระทบและการเปลยนแปลงดานตาง ๆ ทจะเกดขนโดยคำานงถงความเปนไปไดของสถานการณ ตาง ๆ ทคาดวาจะเกดขนในอนาคตทงใกลและไกล

• เงอนไข การตดสนใจและการดำาเนนกจกรรมตาง ๆ ใหอยในระดบพอเพยงนน ตองอาศยทงความร และคณธรรมเปนพนฐาน กลาวคอเงอนไขความร ประกอบดวย ความรอบรเกยวกบวชาการตาง ๆ ทเกยวของอยางรอบดานความรอบคอบทจะนำาความรเหลานนมาพจารณาใหเชอมโยงกน เพอประกอบการวางแผนและความระมดระวงในขนปฏบตเงอนไขคณธรรม ทจะตองเสรมสรางประกอบดวย มความตระหนกในคณธรรม มความซอสตยสจรตและมความอดทน มความเพยร ใชสตปญญาในการดำาเนนชวต

• แนวทางปฏบต/ผลทคาดวาจะไดรบ จากการนำาปรชญาของเศรษฐกจพอเพยงมาประยกตใช คอ การพฒนาทสมดลและยงยน พรอมรบตอการเปลยนแปลงในทกดาน ทงดานเศรษฐกจ สงคม สงแวดลอม ความร และเทคโนโลย

-13-

" ถาไมม เศรษฐกจพอเพยง …จะพงหมด จะทำาอยางไร. ททตองใชไฟฟากตองแยไป.

… หากม เศรษฐกจพอเพยงถาเรามเครองป นไฟ กใหป นไฟ

หรอถาขนโบราณกวา มดกจดเทยนคอมทางทจะแกปญหาเสมอ.… ฉะนน เศรษฐกจพอเพยง

แตจะบอกวา เศรษฐกจพอเพยง

ใหพอเพยงเฉพาะตวเองรอยเปอรเซนต นเปนสงททำาไมได.จะตองมการแลกเปลยน ตองมการชวยกน.

…… พอเพยงในทฤษฎหลวงน คอใหสามารถทจะดำาเนนงานได. "นน กมเปนขน ๆ

แบบไมเตมทเวลาไฟดบพระราชดำารสเนองในโอกาสวนเฉลมพระชนพรรษา 23 ธนวาคม

2542

-14-

เศรษฐกจพอเพยงกบทฤษฎใหมตามแนวพระราชดำาร

เศรษฐกจพอเพยงและแนวทางปฏบตของ ทฤษฎใหม เปนแนวทางในการพฒนาทนำาไปสความสามารถในการพงตนเอง ในระดบตาง ๆ อยางเปนขนตอน โดยลดความเสยงเกยวกบความผนแปรของธรรมชาต หรอการเปลยนแปลงจากปจจยตาง ๆ โดยอาศยความ

พอประมาณและความมเหตผล การสรางภมคมกนทด มความร ความเพยรและความอดทนสตและปญญา การชวยเหลอซงกนและกน และความสามคค

เศรษฐกจพอเพยงมความหมายกวางกวาทฤษฎใหมโดยทเศรษฐกจพอเพยงเปนกรอบแนวคดทชบอกหลกการและแนวทางปฏบตของทฤษฎใหมในขณะท แนวพระราชดำารเกยวกบทฤษฎใหมหรอเกษตรทฤษฎใหม ซงเปนแนวทางการพฒนาภาคเกษตรอยางเปนขนตอนนนเปนตวอยางการใชหลกเศรษฐกจพอเพยงในทางปฏบต ทเปนรปธรรมเฉพาะในพนททเหมาะสม

ทฤษฎใหมตามแนวพระราชดำาร อาจเปรยบเทยบกบหลกเศรษฐกจพอเพยง ซงมอย 2 แบบ คอ แบบพนฐานกบแบบกาวหนา ไดดงน

ความพอเพยงในระดบบคคลและครอบครวโดยเฉพาะเกษตรกร เปนเศรษฐกจพอเพยงแบบพนฐาน เทยบไดกบทฤษฎใหมขนท 1 ทมงแกปญหาของเกษตรกรทอยหางไกลแหลงนำาตองพงนำาฝนและประสบความเสยงจากการทนำาไมพอเพยง แมกระทงสำาหรบการปลกขาวเพอบรโภค และมขอสมมตวา มทดนพอเพยงในการขดบอเพอแกปญหาในเรองดงกลาวจากการแกปญหาความเสยงเรองนำา จะทำาใหเกษตรกรสามารถมขาวเพอการบรโภคยงชพในระดบหนงได และใชทดนสวนอน ๆ สนองความตองการพนฐานของครอบครว รวมทงขายในสวนทเหลอเพอมรายไดทจะใชเปนคาใชจายอน ๆ ทไมสามารถผลตเองได ทงหมดนเปนการ

-15-

สรางภมคมกนในตวใหเกดขนในระดบครอบครว

อยางไรกตาม แมกระทง ในทฤษฎใหมขนท 1 กจำาเปนทเกษตรกรจะตองไดรบความชวยเหลอจากชมชนราชการ มลนธ และภาคเอกชน ตามความเหมาะสมความพอเพยงในระดบชมชนและระดบองคกรเปนเศรษฐกจพอเพยงแบบกาวหนา ซงครอบคลมทฤษฎใหมขนท 2 เปนเรองของการสนบสนนใหเกษตรกรรวมพลงกนในรปกลมหรอสหกรณ หรอการทธรกจตาง ๆ รวมตวกนในลกษณะเครอขายวสาหกจ

กลาวคอ เมอสมาชกในแตละครอบครวหรอองคกรตาง ๆ มความพอเพยงขนพนฐานเปนเบองตนแลวกจะรวมกลมกนเพอรวมมอกนสรางประโยชนใหแกกลมและสวนรวมบนพนฐานของการไมเบยดเบยนกน การแบงปนชวยเหลอซงกนและกนตามกำาลงและความสามารถของตนซงจะสามารถทำาให ชมชนโดยรวมหรอเครอขายวสาหกจนน ๆ เกดความพอเพยงในวถปฏบตอยางแทจรง

ความพอเพยงในระดบประเทศ เปนเศรษฐกจพอเพยงแบบกาวหนา ซงครอบคลมทฤษฎใหมขนท 3 ซงสงเสรมใหชมชนหรอเครอขายวสาหกจสรางความรวมมอกบองคกรอนๆ ในประเทศ เชน บรษทขนาดใหญ ธนาคาร สถาบนวจย เปนตน

การสรางเครอขายความรวมมอในลกษณะเชนนจะเปนประโยชนในการสบทอดภมปญญา แลกเปลยนความร เทคโนโลย และบทเรยนจากการพฒนา หรอรวมมอกนพฒนาตามแนวทางเศรษฐกจพอเพยง ทำาใหประเทศอนเปนสงคมใหญอนประกอบดวยชมชนองคกร และธรกจตาง ๆ ทดำาเนนชวตอยางพอเพยงกลายเปนเครอขายชมชนพอเพยงทเชอมโยงกนดวยหลก ไมเบยดเบยน แบงปน และชวยเหลอซงกนและกนไดในทสด

-16-

" … ขอใหทกคนมความปรารถนาทจะใหเมองไทยพออยพอกนมความสงบและทำางานตงอธษฐาน ตงปณธาน

ในทางน ทจะใหเมองไทยอยแบบพอกนไมใชวาจะรงเรองอยางยอด แตมความความพออยพอกน มความสงบ

เปรยบเทยบกบประเทศอน ๆ ถาเรารกษาความพออยพอกนนไดเรากจะยอดยงยวดได …

ฉะนนถาทกทานซงถอวาเปนผมความคดและมอทธพลมพลงทจะทำาใหผอน ซงมความคดเหมอนกน

ชวยกนรกษาสวนรวมใหอยดกนดพอสมควร ขอยำาพอควรพออยพอกน มความสงบ ไมใหคนอนมาแยงคณสมบตนจากเราไปได

กจะเปนของขวญวนเกดทถาวรทจะมคณคาอยตลอดกาล "

พระราชดำารสเนองในโอกาสวนเฉลมพระชนพรรษา 23 ธนวาคม 2542

………………………………………………………………………………………………………

-17-

หลกสตรการเลยงหมหลมจำานวน 20 ชวโมง

วชาการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง ฐานท ชอฐานการเลยงหมหลมระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย

ความเปนมาปจจบนปญหาการประกอบอาชพเกษตรกรรม ของเกษตรกรไทยทมเพม

มากขน เชนปญหาการใชสารเคม ปญหาปยเคมทมราคาสงขนและทำาใหเกดปญหาดนเสอมคณภาพ การ เลยงสตว เผชญกบปญหาตนทนการเลยงทสงขนและขายไมไดราคาทแนนอนเกดภาวะขาดทน สขภาพของเกษตรกรและ

ผบรโภคผลผลตทางการเกษตรกไดรบผลกระทบจากสารเคม เชน เกษตรกรมสารเคมตกคางในกระแสเลอดผบรโภคกไดรบสารเคมจากสารฆาแมลง สารเคมจากสารกระตนใหหมมเนอแดงหมเปนสตวเลยงเศรษฐกจทประชาชนสามารถเลยงเปนอาชพเสรมขนาดเลกหรอเปนฟารมขนาดใหญได แตปญหาสำาคญของการเลยงนนกลบไมใชเรองของการตลาด อาหาร โรงเรอน หรอคณภาพเนอหมแตเปน กลนเหมนทรบกวนเปนแหลงเพาะแมลงวนและเชอโรคการเลยงหมหลมชวภาพจงเปนวธเลยงทมความเหมาะสมและสามารถแกปญหาดงกลาวไดเปนอยางด พนฐานการเลยงหมหลมแบบเกษตรธรรมชาตเกาหล หรอ หมหลม เกษตรธรรมชาตเปนทางเลอกหนงของสงคมไทยทจะใหประเทศไทยมอาหารทปลอดภยจากสารเคมไวรบประทานและจำาหนายสตลาดภายในและภายนอกตางประเทศการเลยงหมหลมจงเปนทางเลอกอกหนงอาชพทสามารถสรางรายไดหลก รายไดเสรม เพอใชเวลาวางใหเกดประโยชน ดงนน โรงเรยนประสานมตรวทยา จงไดจดทำาหลกสตรการเลยงหมหลม ซงเปนการเรยนรเกยวกบการเลยงหมหลม โรงเรอนหมหลม อาหารและนำาหมหลม กฎหมายทเกยวของ การบรหารจดการการจดจำาหนาย ทสามารถนำาความรไปใชในการสรางรายไดทมนคงและยงยนอยางมประสทธภาพหลกการของหลกสตร

1.การจดการศกษาเพอการพฒนาอาชพเพอการมงานทำากำาหนดหลกการไวดงน 5 ดาน ไดแก ศกยภาพของทรพยากรธรรมชาต ศกยภาพของพนทตามลกษณะภมอากาศ

ศกยภาพภมประเทศและทำาเลทตงศกยภาพของศลปะ วฒนธรรม ประเพณ และวถชวตและศกยภาพของทรพยากรมนษยในแตละพนท

2.สามารถสรางรายไดทมนคง และเปนบคคลทมวนยเป ยมไปดวยคณธรรม จรยธรรม ม

จตสำานกความรบผดชอบตอตนเองผอน และสงคมเกดรายไดทมนคง มงคง และยงยนในอาชพความเขาใจ และสามารถนำาไปประกอบอาชพให

จดหมายเพอใหผเรยนมความร มทกษะ ในการเลยงหมหลมเปนอาชพได อยาง

มคณธรรม-18-

กลมเปาหมายกลมเปาหมายคอประชาชนกลมเปาหมายนกเรยน1.ผทไมมอาชพ2.ผทมอาชพและตองการพฒนาอาชพ

ระยะเวลา จำานวน 20 ชวโมง ภาคเรยนท 2 ปการศกษา 2555โครงสรางหลกสตร

1.ชองทางการประกอบอาชพ1.1 ความสำาคญของการประกอบอาชพการเลยงหมหลม

1.1.1 การเลยงสตวเบองตน 1.1.2 ความสำาคญของการเลยงสตว

1.2 ความเปนไปไดในการประกอบอาชพการเลยงหมหลม1.2.1 ทน1.2.2 ความตองการของตลาด1.2.3 การใชแรงงาน1.2.4 การจดหาวสด อปกรณ1.2.5 การเลอกทำาเลทตง1.2.6 ชองทางการจดจำาหนาย

1.3 แหลงเรยนรในทองถน1.4 ทศทางการประกอบอาชพการเลยงหมหลม

2. ทกษะการประกอบอาชพ2.1 ขนเตรยมการประกอบอาชพการเลยงหมหลม

2.1.1 การเตรยมสถานท / พนทเลยงหมหลม2.1.2 วสด และอปกรณ2.1.3 ธรรมชาตและพฤตกรรมของหม2.1.4 การคดเลอกสายพนธหมหลม

-19-

2.2 ขนฝกการเลยงหมหลม2.2.1 การดแลหมหลมตามวยตางๆ2.2.2 จลนทรย2.2.3 อาหารหมหลม2.2.4 วธการใหอาหาร2.2.5 นำากนหมหลม2.2.6 การปองกนและการดแลรกษาโรค2.2.7 การทำาพนคอกหมหลมไปใชประโยชน

2.3 ขนการดแลรกษาหมหลมเพอจำาหนายหรอบรโภค3. การบรหารจดการในการประกอบอาชพ

3.1 การบรหารจดการในการประกอบอาชพการเลยงหมหลม3.1.1 การควบคมคณภาพในการเลยงหมหลม3.1.2 ตนทนและการลดตนทนในการเลยงหมหลม3.1.3 การวางแผนการเลยงหมหลม

3.2 การจดการการตลาดในการเลยงหมหลม3.2.1 การทำาฐานขอมลลกคา3.2.2 การจำาหนายหมหลมไปสผบรโภค3.2.3 การวางแผนการตลาด

3.3 การจดการความเสยง3.3.1 การวเคราะหและควบคมความเสยง 1) ระยะเวลาทเลยงกบการจำาหนาย 2) ขนาดของหมหลมกบความตองการของตลาด 3) ราคาขาย 4) คแขงขน3.3.2 การวางแผนการจดการความเสยง

3.4 การวางแผนการดำาเนนงาน3.5 กฎหมายทเกยวของ3.6 คณธรรมจรยธรรมสำาหรบผประกอบอาชพเลยงหมหลม

-20-

4. โครงการประกอบอาชพ 4.1 ความสำาคญของโครงการประกอบอาชพ 4.2 ประโยชนของโครงการประกอบอาชพ 4.3 องคประกอบของโครงการประกอบอาชพ4.4 การเขยนโครงการ4.5 การประเมนความเหมาะสมและสอดคลองของโครงการ

การจดกระบวนการเรยนร1. การบรรยายจากวทยากร2. ศกษาขอมลจากเอกสาร สออเลกทรอนกส สถานประกอบการ

สอของจรง3. ศกษาดงานสถานประกอบการในชมชน4. แลกเปลยนเรยนรกบผประกอบธรกจเลยงหมหลม5. ฝกปฏบตจรง

สอการเรยนรสออเลกทรอนกส สถานประกอบการ สอของจรงในการจดการ

เรยนรใชสอการเรยนรทหลากหลายไดแก สอสงพมพสออเลกทรอนกสสอบคคล ภมปญญาแหลงเรยนรทมอยในทองถน ชมชน และแหลงเรยนรอนๆ

การวดและประเมนผล1. การประเมนความรภาคทฤษฎระหวางเรยนและจบ

หลกสตร 2. การประเมนผลงานระหวางเรยนจาการปฏบต ไดผลงานทมคณภาพสามารถสรางรายได และจบหลกสตร

การจบหลกสตร1. มเวลาเรยนไมนอยกวารอยละ 80

2. มผลการประเมนตลอดหลกสตรไมนอยกวารอยละ 60

3. มผลงานทมคณภาพ

-21-เอกสารหลกฐานการศกษา

1. หลกฐานการประเมนผล2. ทะเบยนคมวฒบตร3. วฒบตรการศกษาออกโดยสถานศกษา

การเทยบโอนหลกสตรผเรยนทจบหลกสตรนสามารถนำาไปเทยบโอนผลการเรยน

รกบหลกสตรการศกษานอกระบบระดบการศกษาขนพนฐานพทธศกราช 2551 ในสาระการประกอบอาชพวชาเลอกท

สถานศกษาไดจดทำาขน

รายวชา ฐานการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง

ฐานท การเลยงหมหลม

ระดบมธยมศกษาตอนตนและตอนปลาย ปการศกษา 2555จำานวนชวโมง 20 ชวโมง / ภาคเรยน จำานวน 1 ชวโมง/ สปดาห

******************************************************************************

ใชสำาหรบแผนการจดการเรยนรท 1

เรอง การกำาหนดการใชแผนการเรยนร

การกำาหนดใชแผนการจดการเรยนร

สปดาหท 1 จำานวนนกเรยนทสอน 35 คน

ชวโมงท 1 สอนวนท………………ผจดทำา/ผใชแผนการเรยนร………………………………

ความคดเหนในการตรวจสอบแผนการจดการเรยนร………………………………………………..………………………………………………..ลงชอ………………………………………..

(นายกฤษฎา พมพนธ)หวหนาฝายวชาการ

/ /

………………………………………………..………………………………………………..ลงชอ………………………………………..

(นายนาวน สหาบตร)รองผอำานวยการโรงเรยน

/ /

…………………………………………………………………………………………………….…………………………………………………………………………………………………….

ลงชอ………………………………………..(นายวเชยร บญมาก)

ผอำานวยการโรงเรยนประสานมตรวทยา/ /

-23-

แผนการจดการเรยนรท 1รายวชา ฐานการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง

ฐานท การเลยงหมหลม

……………………………………………………………………………………………

เรอง ชองทางการประกอบอาชพ

1. จดประสงคการเรยนร

1.1 บอกความสำาคญของการประกอบอาชพการเลยงหมหลมไดแก การเลยงเบองตน ความสำาคญของการเลยง1.2 บอกความเปนไปไดในการประกอบอาชพการเลยงหมหลมไดแก ทน ความตองการของตลาด แรงงาน วสด อปกรณ ทำาเลทตง และชองทางจดการหนวย1.3 บอกแหลงเรยนรในทองถน1.4 บอกทศทางการประกอบอาชพการเลยงหมหลม

2. เนอหา 2.1 ความสำาคญของการประกอบอาชพการเลยงหมหลม ( จำานวนชวโมง ทฤษฎ 1 ) 1.1.1 การเลยงสตวเบองตน 1.1.2 ความสำาคญของการเลยงสตว

2.2 ความเปนไปไดในการประกอบอาชพการเลยงหมหลม ( จำานวนชวโมง ทฤษฎ 2 )

2.2.1 ทน2.2.2 ความตองการของตลาด 2.2.3 การใชแรงงาน 2.2.4 การจดหาวสด อปกรณ 2.2.5 การเลอกทำาเลทตง 2.2.6 ชองทางการจำาหนาย

-24-

2.3 แหลงเรยนรในทองถน ( จำานวนชวโมง ปฏบต 5)2.4 ทศทางการประกอบอาชพการทำาหมหลม ( จำานวนชวโมง ทฤษฎ 2 )

3 การจดกระบวนการการเรยนร

3.1 ศกษาขอมลจากเอกสาร สออเลกทรอนกส สถานประกอบการ สอของจรง สอบคคลในชมชน เพอนำาขอมลมาวเคราะหและใชในการประกอบอาชพทมความเปนไปไดในชมชนศกษาดงานในสถานประกอบการ แหลงเรยนรในชมชนของตนเอง

3.2 วทยากรบรรยายการเลยงหมหลม3.3 คร ผสอนและผร รวมกนอภปรายเกยวกบการประกอบ

อาชพเลยงหมหลม ในรปแบบทเหมาะสมกบตนเอง เชน ลกจาง เจาของกจการ รวมทน พอคาคนกลาง แปรรปสนคา ฯลฯ โดยคำานงถงความเสยงจากธรรมชาต ความคมคา และความตองการของตลาด

3.4 ยกตวอยางกรณศกษา

4. สอการเรยนร4.1 ใบความร4.2 แบบทดสอบ

5. แหลงเรยนร5.1 หองสมดโรงเรยน5.2 พนทในการเลยงหมหลม

6. การวดผลและประเมนผลการเรยนร การวดผล การประเมนผล

1. สงเกตจากการตอบคำาถาม2. สงเกตจากการเขารวม

กจกรรม3. ความตงใจในการทำา

กจกรรม4. การทองจำาในการอธบายกบ

คร

1. …………………………………….

2. …………………………………….

3. …………………………………….

4. …………………………………….

-25-

7. บนทกหลงการจดการเรยนร7.1 สรปผลการเรยนร

……………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………...

7.2 แนวทางในการแกไขพฒนา

……………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………...

7.3 ขอเสนอแนะ

……………………………………………………………………………………….………………………………………………………………………………………………...

………………………………………………………………………………………………...

ลงชอ ครผสอน( )

ตำาแหนง …………………………วนท เดอน พ.ศ.

-26-

ใบความร

การเลยงหมหลม

การเลยงหมหลมขอดการเลยงหมหลม   อนรกษทรพยากรธรรมชาตและสงแวดลอมเพมรายได สามารถเลยงในชมชนได ขหมไมมกลนเหมน ไมเฉอะแฉะไมมแมลงวนรบกวนพนคอกสามารถนำาไปจำาหนายไดประหยดตนทนอาหาร สำาเรจรปไดถง 70%

จลนทรยจากผลไม (ลดปญหากลนอจจาระหม)วสดอปกรณ

1.ผลไมสก เชน มะละกอ มะมวง มะเฟอง เปนตน 1 กโกกรม2.นำาตาลทรายแดง 1 กโลกรม3.กระดาษขาว4.เชอกฟาง

วธการทำา1.นำาผลไมทเตรยมไวหนเปนชนเลกๆนำาใสในโหล2.เทนำาตาลทรายแดงลงไปในโหล(ใหเหลอนำาตาลทรายแดงเลกนอยเพอนำาไปโรยปดทบ)3.ผสมคลกเคลาใหเขากน4.นำานำาตาลทรายแดงทเหลอโรยปดทบอกครงหนง5.ทงไวประมาณ 7 วน

-27-

วธการใช  2 ซอนตอนำา 10 ลตรใหหมกนหรอใชรดนำาผก ผลไม

จลนทรยราขาวจากปาไผ (ลดปญหากลนเหมนของจจจาระหม)วสดอปกรณ

1.กระบะเพาะเชอราขาวสเหลยมกวาง 30 ซม. ยาว 30 ซม. สง 10 ซม.เจาะรดานลาง 10 ร2.นำาตาลทรายแดง 1 กโลกรม3.ลวดตาขายหรอตะแกรง4.กระดาษขาว5.เชอกฟาง

6.ผายางพลาสตก7.ขาวจาวสก(ขาวหง)1 ลตร ทงไวใหเยน8.โหลแกวหรอโหลพลาสตก9.ทพพตกขาว วธการทำา

1.ตกขาวหงดวยทพพใสในกระบะสงประมาณ 7 ซม.ไมตองกด2.ปดดวยกระดาษขาวผกเชอกใหแนน3.นำาพลาสตกคลมและนำาลวดตาขายปดทบอกทผกเชอกใหแนน4.เขยใบไผบรเวณกอไผเพอหาดเชอราขาว5.นำากระบะททำาไวแลววางบรเวณททำาการเขยดเชอราขาวแลวคลมดวยใบไผ6.รดนำาใหชม ประมาณ 1 บว ทงไวประมาณ 5-7 วน7.นำาเชอราขาวทไดในกระบะผสมกบนำาตาลทรายยแดง 1 กโลกรม8.นำาใสในโหลปดดดวยกระดาษขาว ผกเชอกใหแนน9.หมกทงไวประมาณ 5-7 วน วธการใช

2 ซอนตอนำา 10 ลตรใหรดทพนคอกและตวหม ทกเชาและเยน

-28-

พนคอกหมหลมขนาดของคอก

กวาง 3 เมตร ยาว 6 เมตร ลก 90 เซนตเมตร สวนผสม

1.ขเลอย หรอแกลบหยาบ(แกลบโคง) 100 กระสอบ(บางคอกอาจไมถง 100 กระสอบ)

2.เกลอ 9-10 กโลกรม3.ดน(ดนทขดออก) 10 กระสอบ วธการทำา แบงหรอวดพนคอกออกเปน 3 ชน ชนละ 30 เซนตเมตร

ชนทหนง 1.เทแกลบหรอขเลอยลงไปสงประมาณ 25-27 เซนตเมตร2.โรยดนใหทวสงประมาณ 3-5 เซนตเมตร3.โรยเกลอประมาณ 3 กโลกรม4.รดนำาหมกทง 3 ชนด ชนดละ 1 บว(2 ซอนตอนำา 10 ลตร) ชนทสองและทสาม ทำาเหมอนชนแรกทกอยาง

-29-ใบงานสำาหรบการศกษาฐานการเรยนร

สถานท…………………………………………………………………………………………………

วทยากร………………………………………………………………………………………………ฐานการเรยนร

…………………………………………………………………………………………ขนตอนในการศกษาดงาน…………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………การจดสถานทฐานการเรยนร……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………ความเปนไปไดในการศกษาฐานการเรยนร……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………ฐานการเรยนรศกษาดงานสอดคลองกบความตองการของทาน หรอไม…………………………………………………………………………………………………………………………………………

…………………………………………………………………………

ลงชอ ผเรยน/ผศกษาดงาน

( )

วนท……..เดอน……………..พ.ศ. ………

-30-แบบทดสอบ

1.หมหลมคออะไรก. ลกหม ข. ข. เลยงหมในหลม ค. หมเตรยมขายง. ถกทกขอ

2.โรงเรอนสถานทเลยงหมมขนาดเทาใดก. 2X3 ข. ข. 3X4 ค. ค. 4X8 ง. ง. 12X12

3.ความสงของโรงเรอนจะสรางใหสงระดบใดก. 50 ซ.ม.

ข. ข. 60 ซ.ม.ค. ค. 70 ซ.ม.ง. ง. 80 ซ.ม.

4.ถาระดบความสงประมาณ 30-40 ม.จะเลยงหมไดประมาณกตวก. 10 ตว ข. 20 ตว ค. 30 ตว ง. เทาใดกได

5.ถาคอกหมสงกลนเหมนใหใชอะไรในการดบกลนก. am ข. em ข. cm ง . ไมมขอถก

บรรณานกรม

สานกงาน กศน.จงหวดขอนแกน. หลกสตรหมหลมชวภาพ สบสอง ราศ. เอกสารอดสาเนา,2554 สานกงาน กศน.จงหวดนครสวรรค. หลกสตรการเลยงหมหลม.เอกสารอดสาเนา,2554 การวางแผนการตลาด [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.idis.ru.ac.th/report/index.php?topic=979.0 (วนทคนขอมล 19 มกราคม 2555) การเลยงหมตนทนตา หมหลมดนชวภาพ [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.farmkaset.org/contents/default.aspx?content=00196 (วนทคนขอมล 19 มกราคม 2555)

หมหลม [ออนไลน]. เขาถงไดจาก http://www.dld.go.th/organic/document/pig_organic.html (วนทคนขอมล 19 มกราคม 2555)

คณะกรรมการการจดทำาฐานการเรยนรหลกสตรปรชญาเศรษฐกจพอเพยง ระดบมธยมศกษาตอนตนและตอน

ปลายโรงเรยนประสานมตรวทยา อำาเภอกนทรารมย จงหวดศรสะเกษ

...................................

1. คณะกรรมการทปรกษา1.1 นายทำานอง ศรสธรรม ประธานคณะกรรมการสถานศกษาขนพนฐาน

1.2 นายทองชน สรวทย กำานนตำาบลอปาด 1.3 นายประจกษ ชารวงศ นายกองคการบรหารสวนตำาบลอปาด1.4 นายวเชยร บญมาก ผอำานวยการโรงเรยน1.5 นายนาวน สหาบตร รองผอำานวยการโรงเรยน1.6 นายนรนดร สาธพนธ หวหนาฝายบรหารทวไป1.7 นางธยารศม จนทรหอม หวหนาฝายงบประมาณ1.8 นายกฤษฎา พมพนธ หวหนาฝายวชาการ

2. คณะกรรมการดำาเนนงานฐานการเรยนรเศรษฐกจพอเพยง 2.1 นายอนวฒน สรวทย ครทปรกษา 2.2 นายชาญณรงค พมพนธ นกเรยนแกนนำา 2.3 นายวทยากร ทองทว นกเรยนแกนนำา 2.4 นายอนทรา ศรสรรพ นกเรยนแกนนำา 2.5 นายนตกรณ มาลา นกเรยนแกนนำา